Kisan Suryodaya Yojana will be a new dawn for farmers in Gujarat: PM Modi
In the last two decades, Gujarat has done unprecedented work in the field of health, says PM Modi
PM Modi inaugurates ropeway service at Girnar, says more and more devotees and tourists will now visit the destination

નમસ્કાર !

ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી વિજય રૂપાણીજી, નાયબ મુખ્યમંત્રી શ્રી નિતીન પટેલજી, ગુજરાત ભાજપના પ્રદેશ અધ્યક્ષ અને સાંસદ શ્રી સી. આર પાટીલજી, અન્ય તમામ મંત્રીઓ, સાંસદ ગણ, ધારાસભ્યો, મારા ખેડૂત મિત્રો અને ગુજરાતના તમામ ભાઈઓ અને બહેનો.

અંબા માતાના આશીર્વાદથી આજે ગુજરાતના વિકાસ સાથે જોડાયેલા મહત્વના 3 પ્રોજેક્ટની શરૂઆત થઈ રહી છે. આજે કિસાન સૂર્યોદય યોજના, ગિરનાર રોપવે અને દેશની મોટી અને આધુનિક કાર્ડિયાક હોસ્પિટલ ગુજરાતને મળી રહી છે. એક રીતે કહીએ તો, આ ત્રણેય શક્તિ, ભક્તિ અને સ્વાસ્થ્યના પ્રતિક છે. આ તમામ માટે ગુજરાતના લોકોને ખૂબ-ખૂબ અભિનંદન !

ભાઈઓ અને બહેનો,

ગુજરાત હંમેશા અસાધારણ સામર્થ્ય ધરાવતા લોકોની ભૂમિ બની રહી છે. પૂજય બાપુ અને સરદાર પટેલથી માંડીને ગુજરાતના અનેક સપૂતોએ દેશને સામાજીક અને આર્થિક નેતૃત્વ પૂરૂં પાડ્યું છે. મને એ બાબતનો આનંદ છે કે કિસાન સૂર્યોદય યોજનાના માધ્યમથી ગુજરાતમાં વધુ એક નવી પહેલ સામે આવી છે. સુજલામ- સુફલામ અને સૌની યોજના પછી હવે કિસાન સૂર્યોદય યોજના ગુજરાતના ખેડૂતો માટે મહત્વનું સિમાચિહ્ન બની રહેશે.

કિસાન સૂર્યોદય યોજનામાં ગુજરાતના ખેડૂતોને સર્વોચ્ચ અગ્રતા આપવામાં આવી છે. વિજળીના ક્ષેત્રમાં ગુજરાતમાં વર્ષોથી જે કામ થઈ રહ્યા છે તે આ યોજનાનો ખૂબ મોટો આધાર બન્યા છે. એક એવો પણ સમય હતો કે જ્યારે ગુજરાતમાં વિજળીની ખૂબ જ અછત રહેતી હતી. 24 કલાક વિજળી આપવી તે ખૂબ મોટો પડકાર હતો. બાળકોનો અભ્યાસ હોય, ખેડૂતોને સિંચાઈ આપવાની હોય કે ઉદ્યોગો માટેની કમાણી હોય, આ તમામ બાબતોને અસર થતી રહેતી હતી. એવી સ્થિતિમાં વિજળીના ઉત્પાદનથી માંડીને ટ્રાન્સમિશન સુધીની દરેક પ્રકારની ક્ષમતા તૈયાર કરવા માટે મિશન મોડમાં આવીને કામ કરવામાં આવ્યું હતું.

ગુજરાત એ દેશનું એવું પહેલું રાજ્ય છે કે જ્યાં સૌર ઉર્જા માટે એક દાયકા પહેલાં વ્યાપક નીતિ ઘડી કાઢવામાં આવી હતી. જ્યારે વર્ષ 2010માં પાટણમાં સોલાર પાવર પ્લાન્ટનું ઉદ્દઘાટન થયું હતું ત્યારે કોઈએ કલ્પના પણ નહોતી કરી કે એક દિવસ ભારત દુનિયાને વન સન (SUN), વન વર્લ્ડ, વન ગ્રીડનો રસ્તો બતાવશે. આજે તો ભારત સોલાર પાવરના ઉત્પાદન અને ઉપયોગ બંને બાબતોમાં દુનિયાના અગ્રણી દેશોમાં સ્થાન પામ્યું છે. વિતેલા 6 વર્ષમાં દેશ સૌર ઉર્જાના ઉત્પાદન બાબતે દુનિયામાં 5મા ક્રમે પહોંચી ચૂક્યું છે અને ઝડપભેર આગળ ધપી રહ્યું છે.

ભાઈઓ અને બહેનો,

જે લોકો ગામડાં સાથે જોડાયા નથી, ખેતી સાથે જોડાયા નથી એવા ઘણાં ઓછા લોકોને ખ્યાલ હશે કે ખેડૂતોને સિંચાઈ માટે મહદ્દ અંશે રાત્રે જ વિજળી મળતી હતી. એ વખતે ખેતરમાં સિંચાઈ કરવા માટે ખેડૂતોએ રાતોની રાતો સુધી જાગવું પડતું હતું. જૂનાગઢ અને ગીર- સોમનાથ જેવા વિસ્તારોમાં, જ્યાં કિસાન સૂર્યોદય યોજના શરૂ થઈ રહી છે ત્યાં તો જંગલી જાનવરોનું પણ ખૂબ મોટું જોખમ રહે છે. એટલા માટે જ કિસાન સૂર્યોદય યોજના રાજ્યના ખેડૂતોને સુરક્ષા તો આપશે જ, પણ સાથે સાથે તેમના જીવનમાં એક નવું પ્રભાત પણ લાવશે. ખેડૂતોને રાત્રે કામ કરવાને બદલે સવારે સૂર્યોદયથી શરૂ કરીને રાત્રે 9 વાગ્યા સુધી થ્રી ફેઝ વિજળી મળશે તો એ નવી સવાર જ છે.

હું ગુજરાત સરકારને એ બાબતે પણ અભિનંદન આપવા માંગુ છું કે અન્ય વ્યવસ્થાઓથી પ્રભાવિત થયા વગર ટ્રાન્સમિશનની બિલકુલ નવી ક્ષમતા તૈયાર કરવાનું કામ થઈ રહ્યું છે. આ યોજના હેઠળ હવે પછીના બે થી ત્રણ વર્ષમાં આશરે સાડા ત્રણ હજાર સરકીટ કી.મી.ની નવી ટ્રાન્સમિશન લાઈનો પાથરવાનું કામ શરૂ કરવામાં આવશે. મને એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે આવનારા થોડાક દિવસમાં કેટલાક હજારથી વધુ ગામડાંમાં આ યોજના લાગુ પણ થઈ જવાની છે. આમાંથી ઘણાં બધા ગામો આદિવાસીઓની વિપુલ વસતિ ધરાવતા ગામ છે. જ્યારે આ યોજનાનો સમગ્ર ગુજરાતમાં વિસ્તાર થશે ત્યારે લાખો ખેડૂતોના જીવનમાં અને તેમની રોજ બરોજની જીંદગીમાં સમગ્રપણે પરિવર્તન આવશે.

સાથીઓ,

ખેડૂતોની આવક બમણી કરવા માટે, તેમનો પડતર ખર્ચ ઘટાડવા માટે, તેમની મુશ્કેલીઓ ઓછી કરવા માટે, બદલાતા જતા સમયની સાથે અમારે પણ અમારા પ્રયાસોમાં વધારો કરવાનો રહેશે. ખેડૂતોને કોઈપણ સ્થળે પોતાની ઉપજ વેચવાની આઝાદી આપવી હોય કે પછી હજારો કિસાન ઉત્પાદક સંઘોની રચના કરવાની હોય, સિંચાઈની અટકી પડેલી યોજનાઓ પૂરી કરવાનું કામ હોય કે પછી પાક વીમા યોજનામાં સુધારો કરવાનું કામ હોય. યુરિયાનું 100 ટકા નીમ કોટીંગ કરવાનું કામ હોય કે પછી સમગ્ર દેશમાં કરોડો ખેડૂતોને સોઈલ હેલ્થ કાર્ડ આપવાનું કામ હોય, આ બધા કામોનું લક્ષ એક જ છે કે દેશનું કૃષિ ક્ષેત્ર મજબૂત બને. ખેડૂતને ખેતી કરવામાં કોઈ મુશ્કેલી પડે નહીં તેના માટે નિરંતર નવી નવી પહેલ હાથ ધરવામાં આવે છે.

દેશમાં આજે અન્નદાતાને ઉર્જાદાતા બનાવવાનું કામ પણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. કુસુમ યોજના હેઠળ ખેડૂતો, કિસાન ઉત્પાદન સંઘ- એફપીઓ, સહકારી સંસ્થાઓ, પંચાયતો જેવી દરેક સંસ્થાઓ પોતાની બિન ઉપજાઉ જમીન ઉપર નાના નાના સોલાર પ્લાન્ટ લગાવવામાં સહાયતા આપવામાં આવી રહી છે. દેશના લાખો ખેડૂતોના સોલાર પંપને ગ્રીડ સાથે જોડવામાં આવી રહ્યા છે. તેનાથી જે વિજળી પેદા થવાની છે, તેનો ખેડૂતો પોતાની જરૂરિયાત મુજબ સિંચાઈ માટે ઉપયોગ કરી શકશે અને વધારાની વિજળી વેચી પણ શકશે. દેશભરમાં આશરે 17 લાખ ખેડૂત પરિવારોને સોલાર પંપ લગાવવામાં મદદ કરવામાં આવી રહી છે. તેના કારણે ખેડૂતોને સિંચાઈમાં સાનુકૂળતા રહેશે અને સાથે સાથે તેમને વધારાની આવક પણ થશે.

સાથીઓ, ગુજરાતે તો વિજળીની સાથે સાથે સિંચાઈ અને પીવાના પાણીના ક્ષેત્રમાં પણ પ્રભાવશાળી કામગીરી કરી છે. આ કાર્યક્રમ સાથે જોડાયેલા આપણે સૌ જાણીએ છીએ કે અગાઉ ગુજરાતમાં પાણીની કેવી સ્થિતિ હતી. બજેટનો ખૂબ મોટો હિસ્સો વર્ષો સુધી પાણી માટે ખર્ચવો પડતો હતો. અને ઘણાં લોકોને અંદાજ પણ નહીં હોય કે ગુજરાત ઉપર પાણી માટે ખૂબ મોટો આર્થિક બોજો ઉપાડવાનો થતો હતો. વિતેલા બે દાયકામાં જે પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા તેના પરિણામે ગુજરાતના એવા જીલ્લા અને એવા ગામોમાં પાણી પહોંચી ગયું છે કે જ્યાં અગાઉ પાણી પહોંચાડવાનું વિચારી પણ શકાતું ન હતું.

આજે આપણે જ્યારે સરદાર સરોવરને જોઈએ છીએ, નર્મદાજીનું જળ ગુજરાતના દુષ્કાળગ્રસ્ત વિસ્તારો સુધી પહોંચી રહેલી નહેરોનું નેટવર્ક પણ જોઈએ છીએ. વોટર ગ્રીડ્ઝને જોઈએ તો ગુજરાતના લોકોએ કરેલા પ્રયાસો માટે ગર્વ થાય છે. ગુજરાતમાં આશરે 80 ટકા ઘરમાં આજે નળ દ્વારા પાણી પહોંચાડવામાં આવી રહ્યું છે અને ખૂબ ટૂંકા ગાળામાં ગુજરાતનો સમાવેશ દેશના એવા રાજ્યોમાં થશે કે જ્યાં પાઈપ દ્વારા તમામ ઘરમાં પાણી પહોંચી રહ્યું હોય. આવી સ્થિતિ વચ્ચે આજે ગુજરાતમાં કિસાન સૂર્યોદય યોજના શરૂ થઈ રહી છે ત્યારે આપ સૌએ એક વચન, એક મંત્ર, ફરીથી દોહરાવવાનો છે. એ મંત્ર છે પર ડ્રોપ, મોર ક્રોપ. જ્યારે ખેડૂતોને દિવસે વધુ વિજળી મળતી થઈ જશે ત્યારે તે વધુમાં વધુ પાણી બચાવવા માટે પણ એવા જ પ્રયાસો કરશે. નહીં તો એવું ના થાય કે ભાઈ વિજળી મળી રહી છે, પાણી વહી રહ્યું છે અને આપણે આરામથી બેઠા છીએ. આવું થશે તો ગુજરાત બર્બાદ થઈ જશે. પાણી ખતમ થઈ જશે. જીંદગી મુશ્કેલ થઈ જશે. દિવસે વિજળી મળવાને કારણે ખેડૂતો માટે પણ માઈક્રો ઈરિગેશનની વ્યવસ્થા કરવાનું આસાન બની જશે. ગુજરાતે માઈક્રો ઈરિગેશન ક્ષેત્રમાં ભારે પ્રગતિ કરી છે- ટપક સિંચાઈ હોય કે સ્પ્રીંકલર પધ્ધતિ હોય. કિસાન સર્વોદય યોજનાથી વધુ વિસ્તારોમાં મદદ પ્રાપ્ત થશે.

ભાઈઓ અને બહેનો,

ગુજરાતમાં આજે “સર્વોદય” ની સાથે સાથે “આરોગ્યોદય” પણ થઈ રહ્યો છે તે ખુદ એક નવી ભેટ છે. આજે ભારતને મોટી કાર્ડિયાક હોસ્પિટલ સ્વરૂપે યુ એન મહેતા ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ કાર્ડિયોલોજી એન્ડ રિસર્ચ સેન્ટરનું લોકાર્પણ કરવામાં આવ્યું છે. આ હોસ્પિટલ એ દેશની એવી મોખરાની હોસ્પિટલોમાં સમાવેશ પામે છે કે જ્યાં વિશ્વસ્તરની માળખાગત સુવિધાઓ પણ છે અને એટલી જ આધુનિક આરોગ્ય સુવિધાઓ પણ છે, કે જે બદલાતી જતી જીવનશૈલીને કારણે હૃદય સાથે જોડાઈ હોય તેવું આપણે જોઈ રહ્યા છીએ. આવી સમસ્યા રોજે રોજ વધતી જાય છે. નાના બાળકોને પણ તકલીફ પડી રહી છે. આવા સમયમાં આ હોસ્પિટલ માત્ર ગુજરાતમાં જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર દેશના લોકો માટે ખૂબ મોટી સગવડ બની રહેશે.

ભાઈઓ અને બહેનો,

વિતેલા બે દાયકામાં ગુજરાતે આરોગ્ય ક્ષેત્રે પણ અભૂતપૂર્વ કામગીરી બજાવી છે. આધુનિક હોસ્પિટલોનું નેટવર્ક હોય કે પછી મેડિકલ કોલેજ અથવા હેલ્થ સેન્ટર્સ હોય, ગામે ગામને બહેતર આરોગ્ય સુવિધા સાથે જોડવા માટે ખૂબ મોટું કામ કરવામાં આવી રહ્યું છે. વિતેલા 6 વર્ષમાં દેશમાં આરોગ્ય સેવા સાથે જોડાયેલી યોજનાઓ શરૂ કરવામાં આવી છે અને તેનો લાભ પણ ગુજરાતને મળી રહ્યો છે. આયુષમાન ભારત યોજના હેઠળ ગુજરાતમાં 21 લાખ લોકોને મફત સારવાર મળી છે. સસ્તી દવાઓ વેચતા સવા પાંચસો કરતાં વધુ જનૌષધિ કેન્દ્રો ગુજરાતમાં શરૂ થઈ ચૂક્યા હોવાના કારણે આશરે રૂ.100 કરોડની બચત ગુજરાતના સામાન્ય દર્દીઓને થઈ છે.

ભાઈઓ અને બહેનો,

ગુજરાતને આજે ત્રીજી ભેટ પણ મળી છે. તેની સાથે આસ્થા અને પર્યટન બંને એક બીજા સાથે જોડાઈ ગયા છે. ગિરનાર પર્વત ઉપર અંબા માતા બિરાજમાન છે. ગોરખનાથ શિખર પણ છે. ગુરૂ દત્તાત્રેયનું શિખર અને જૈન મંદિરો પણ છે. અહીંની હજારો સીડીઓ ચડીને લોકો શિખર સુધી પહોંચતા હતા. તેમને અદ્દભૂત શક્તિ અને શાંતિનો અનુભવ થતો હતો. આજે ત્યાં વિશ્વ સ્તરનો રોપવે બનવાના કારણે સુવિધા મળશે. દરેકને દર્શનનો અવસર મળશે. અત્યાર સુધી મંદિર સુધી પહોંચવામાં 7 થી 8 કલાકનો સમય લાગતો હતો તે અંતર હવે રોપવેના કારણે 7 થી 8 મિનિટમાં કાપી શકાશે. રોપવેની સવારી હવે સાહસ પ્રવૃત્તિને પણ વેગ આપશે, કુતૂહલ પણ વધારશે. આ નવી સુવિધા પછી અહીંયા વધુને વધુ સંખ્યામાં શ્રધ્ધાળુઓ અને વધુ પર્યટક પણ આવશે.

સાથીઓ, આજે જે રોપવેની શરૂઆત થઈ છે તે ગુજરાતનો ચોથો રોપવે છે. આ અગાઉ બનાસકાંઠામાં મા અંબાના દર્શન માટે, પાવાગઢમાં, સતપુડામાં 3 વધુ રોપવે કામ કરતા થઈ ગયા છે. ગિરનારના રોપવે માટે જો અવરોધો ઉભા કરવામાં આવ્યા ના હોત તો આ યોજના વર્ષો સુધી અટવાયેલી ના રહી હોત. લોકોને, પ્રવાસીઓને તેનો લાભ વહેલો મળવાનો શરૂ થઈ શક્યો હોત. એક રાષ્ટ્ર તરીકે આપણે એ બાબત પણ વિચારવી જોઈએ કે જ્યારે લોકોને આટલી મોટી સુવિધા પહોંચાડવાની વ્યવસ્થા ઉભી કરવામાં આવી રહી હોય, આટલા લાંબા સમય સુધી આવી યોજના અટકી પડે તો લોકોને કેટલું નુકશાન થઈ શકે છે, દેશને કેટલું નુકશાન થઈ શકે છે. હવે જ્યારે ગિરનાર રોપવે શરૂ થઈ ચૂક્યો છે ત્યારે મને ખુશી છે કે અહીંના લોકોને સુવિધા તો મળશે જ, પણ સાથે સાથે સ્થાનિક યુવાનો માટે રોજગારીની વધુ તકો પ્રાપ્ત થશે.

સાથીઓ,

દુનિયાના મોટા મોટા પ્રવાસન મથકો, શ્રધ્ધા સાથે જોડાયેલા કેન્દ્રો, એ બાબતનો સ્વિકાર કરી રહ્યા છે કે આપણે ત્યાં વધુ લોકો ત્યારે જ આવશે, જ્યારે આપણે પ્રવાસીઓને આધુનિક સુવિધા પૂરી પાડી શકીશું. આજે જ્યારે કોઈ પ્રવાસી કોઈ સ્થળે જાય છે તો તે પોતાના પરિવારની સાથે જતો હોય છે. તેના કારણે તેમાં જીવન જીવવાની આસાની પણ જોઈએ. અને પ્રવાસમાં પણ આસાની જરૂરી બને છે. આજે ગુજરાતમાં એવી અનેક જગાઓ છે કે જે દુનિયાના મોટા પ્રવાસન મથકો બનવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. જો માતાના મંદિરોની જ વાત કરીએ તો ગુજરાતમાં ભક્તો માટે એક પૂરી સરકીટ છે. હું માતાઓના તમામ સ્થાનોનો ઉલ્લેખ કરતો નથી, પરંતુ ગુજરાતના તમામ ખૂણાઓમાં શક્તિ સ્વરૂપે દેવી માતાઓ ગુજરાતને નિરંતર આશીર્વાદ આપી રહી છે. અંબાજી છે, પાવાગઢ છે, ચોટીલાના ચામુંડા માતાજી છે, કચ્છમાં માતાનો મઢ જેવા સ્થાનકો હોવાથી આપણે અનુભવ કરી શકીએ છીએ કે ગુજરાતમાં એક પ્રકારે શક્તિનો વાસ છે અને અનેક પ્રસિધ્ધ મંદિરો આવેલા છે.

આસ્થાના સ્થળો ઉપરાંત પણ ગુજરાતમાં અનેક અદ્દભૂત જગાઓ છે કે જે ખૂબ મોટી ક્ષમતા ધરાવે છે. હજુ હમણાં તમે જોયું કે દ્વારકાના શિવરાજપુર સમુદ્ર તટને આંતરરાષ્ટ્રીય ઓળખ પ્રાપ્ત થઈ છે. બ્લૂ ફ્લેગ સર્ટિફિકેશન મળ્યું છે. આવા સ્થળોનો વિકાસ કરવાથી વધુને વધુ લોકો પ્રવાસે આવશે અને સાથે સાથે રોજગારની નવી તકો પણ લઈને આવશે. તમે જુઓ, સરદાર સાહેબને સમર્પિત કરવામાં આવેલું સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી દુનિયાની સૌથી મોટી પ્રતિમા છે. કેટલા બધા પ્રવાસીઓ માટે તે સ્થળ હવે આકર્ષણરૂપ બની ચૂક્યું છે.

જ્યારથી કોરોના શરૂ થયો, તે અગાઉથી આશરે 45 લાખ કરતાં વધુ લોકો સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટીને જોવા જઈ ચૂક્યા હતા. આટલા ઓછા સમયમાં 45 લાખ લોકોનું આગમન તે ઘણી મોટી વાત છે. હવે સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી, હવે – અમદાવાદનું કાંકરિયા સરોવર એક સમય હતો કે જ્યારે ત્યાંથી કોઈ નિકળતું ન હતું. બીજા રસ્તે જવાનું પસંદ કરવામાં આવતું હતું. તેનું થોડુંક રિનોવેશન કરવામાં આવ્યું. કેટલાક પ્રવાસીઓને ધ્યાનમાં રાખીને વ્યવસ્થાઓ કરવામાં આવી તો આજે તેની શું સ્થિતિ છે- ત્યાં જનાર લોકોની સંખ્યા હવે વાર્ષિક 75 લાખ સુધી પહોંચી ચૂકી છે. માત્ર અમદાવાદ શહેરના મધ્યમાં 75 લાખ, મધ્યમ અને નિમ્ન વર્ગના પરિવારો માટે આ જગા આકર્ષણનું મોટું કારણ બની ચૂકી છે અને અનેક લોકો માટે રોજી રોટીનું પણ કારણ બની છે. આ તમામ પરિવર્તનો પ્રવાસીઓની વધતી જતી સંખ્યા અને સ્થાનિક લોકોની આવક વધારવામાં ઘણી મદદ કરી રહ્યા છે. અને પ્રવાસન એ એક એવું ક્ષેત્ર છે કે જ્યાં ઓછામાં ઓછી મૂડીનું રોકાણ કરીને વધુને વધુ લોકોને રોજગારી આપી શકાય છે.

આપણાં જે ગુજરાતી સાથીઓ… હું ઈચ્છીશ કે દુનિયાભરમાં ફેલાયેલા ગુજરાતી ભાઈઓ અને બહેનોને આગ્રહ સાથે હું કહેવા માંગુ છું કે તે ગુજરાતના બ્રાન્ડ એમ્બેસેડર બનીને સમગ્ર દુનિયામાં છવાયેલા ગુજરાતના લોકો હવે આકર્ષણનું નવાં કેન્દ્ર બનેલા અને ભવિષ્યમાં બનનારા સ્થળોએ દુનિયાભરમાં ફેલાયેલા આપણાં ગુજરાતી બંધુઓને હું કહેવા માંગુ છે કે આપણાં તમામ સાથીદારો તેમની વાતો પૂરી દુનિયામાં જાતે જ લઈને આગળ ધપે. દુનિયાના લોકોને અહીં આવવા માટે આકર્ષિત કરે. ગુજરાતના પ્રવાસન સ્થળોનો પરિચય કરાવે. આપણે આ વાત લઈને આગળ ધપવાનું છે, આગળ વધવાનું છે.

ફરી એક વખત મારા તમામ ગુજરાતી ભાઈઓ અને બહેનોને આ આધુનિક સુવિધાઓ માટે ખૂબ ખૂબ અભિનંદન પાઠવું છું. મા અંબાના આશીર્વાદથી ગુજરાત નવી ઉંચાઈએ પહોંચે. મારી એ પ્રાર્થના છે કે ગુજરાત સ્વસ્થ રહે, ગુજરાત સશક્ત બને. આ બધી શુભેચ્છાઓ સાથે આપનો આભાર. ખૂબ ખૂબ અભિનંદન…!

Explore More
78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ

લોકપ્રિય ભાષણો

78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।