"પ્રતિભા અથવા ટેકનોલોજીની વાત આવે છે ત્યારે મનમાં સૌથી પહેલા 'બ્રાન્ડ બેંગલુરુ' આવે છે"
“સ્પર્ધાત્મક અને સહકારી સંઘવાદનું ઉત્તમ ઉદાહરણ ‘ઇન્વેસ્ટ કર્ણાટક 2022’ છે”
"હાલમાં ચાલી રહેલા અનિશ્ચિતના સમયમાં સમગ્ર દુનિયા ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાના મૂળભૂત સિદ્ધાંતો વિશે સહમત છે"
"રોકાણકારોને લાલ ફિતાશાહીમાં ફસાવવાને બદલે, આપણે રોકાણ માટે લાલ જાજમનો માહોલ બનાવ્યો છે"
"નવા ભારતનું નિર્માણ હિંમતપૂર્ણ સુધારાઓ, મોટી માળખાકીય સુવિધાઓ અને શ્રેષ્ઠ પ્રતિભાથી જ શક્ય બને છે"
"રોકાણ અને માનવ મૂડી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને જ વિકાસના લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરી શકાય છે"
"કર્ણાટકના વિકાસને ડબલ એન્જિનની સરકારની તાકાત વેગ આપી રહી છે"
"ભારતમાં રોકાણ કરવું મતલબ કે, સમાવેશિતામાં રોકાણ કરવું, લોકશાહીમાં રોકાણ કરવું, દુનિયા માટે રોકાણ કરવું અને વધુ સારા, સ્વચ્છ તેમજ સુરક્ષિત ગ્રહ માટે રોકાણ કરવું"

નમસ્તે,

ભારતમાં આપનું સ્વાગત છે નમ્મા કર્ણાટકમાં આપનું સ્વાગત છે અને નમ્મા બેંગ્લોરમાં આપનું સ્વાગત છે, ગઈકાલે કર્ણાટકમાં વૈશ્વિક રોકાણકારોની મીટમાં રાજ્યોત્સવ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. હું કર્ણાટકના લોકોને અને તે તમામ લોકોને અભિનંદન આપું છું જેમણે કન્નડ ભાષાને પોતાના જીવનનો ભાગ બનાવી છે. આ એ જગ્યા છે જ્યાં પરંપરાની સાથે સાથે ટેકનોલોજી પણ છે. આ એ જગ્યા છે જ્યાં દરેક જગ્યાએ પ્રકૃતિ અને સંસ્કૃતિનો અદ્ભુત સમન્વય જોવા મળે છે. આ તે જગ્યા છે, જે તેના અદ્ભુત આર્કિટેક્ચર માટે અને વાઈબ્રન્ટ સ્ટાર્ટ-અપ્સ માટે પણ જાણીતી છે. જ્યારે પણ ટેલેન્ટ અને ટેક્નોલોજીની વાત આવે છે, ત્યારે પહેલું નામ જે મગજમાં આવે છે તે બ્રાન્ડ બેંગલુરુ છે, અને આ નામ માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં સ્થાપિત થયું છે. કર્ણાટકની આ ભૂમિ સૌથી સુંદર કુદરતી હોટસ્પોટ્સ માટે જાણીતી છે. એટલે કે, કોમળ ભાષા કન્નડ, અહીંની સમૃદ્ધ સંસ્કૃતિ અને દરેક માટે કન્નડ લોકોનો લગાવ દરેકનું દિલ જીતી લે છે.

સાથીઓ,

મને ખુશી છે કે કર્ણાટકમાં ગ્લોબલ ઇન્વેસ્ટર્સ મીટનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ ઘટના સ્પર્ધાત્મક અને સહકારી સંઘવાદનું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. ભારતમાં ઉત્પાદન અને વ્યવસાયિકતા અને ઉત્પાદન મોટાભાગે નીતિગત નિર્ણયો પર રાજ્યના નિયંત્રણ પર આધારિત છે. તેથી જો ભારતે આગળ વધવું હોય તો રાજ્યોએ આગળ વધવું જરૂરી છે. રાજ્યો પોતે ગ્લોબલ ઈન્વેસ્ટર્સ મીટ દ્વારા ચોક્કસ ક્ષેત્રોમાં અન્ય દેશો સાથે ભાગીદારી કરી રહ્યા છે, આ ખૂબ જ સારી બાબત છે. હું જોઈ શકું છું કે આ ઈવેન્ટમાં દુનિયાભરની તમામ કંપનીઓ ભાગ લઈ રહી છે. મને કહેવામાં આવ્યું છે કે આ પ્લેટફોર્મ પર હજારો કરોડ રૂપિયાની ભાગીદારી કરવામાં આવશે. તેનાથી યુવાનો માટે મોટા પાયે રોજગારીની તકો ઊભી થશે.

સાથીઓ,

21મી સદીમાં ભારતે આજે જ્યાં છે ત્યાંથી સતત આગળ વધવાનું છે. ગયા વર્ષે, ભારતે લગભગ $84 બિલિયનનું રેકોર્ડ વિદેશી પ્રત્યક્ષ રોકાણ હાંસલ કર્યું હતું. અને તમે એ પણ જાણો છો કે જ્યારે આખું વિશ્વ કોવિડ વૈશ્વિક રોગચાળાની અસરો અને યુદ્ધના સંજોગો સાથે ઝઝૂમી રહ્યું છે ત્યારે આ પરિણામો આવી રહ્યા છે. સર્વત્ર અનિશ્ચિતતા છે. ભારતમાં પણ યુદ્ધ અને મહામારીના કારણે સર્જાયેલી પરિસ્થિતિની વિપરીત અસર થઈ છે. આમ છતાં આજે સમગ્ર વિશ્વ ભારત તરફ મોટી આશા સાથે જોઈ રહ્યું છે. આ સમયગાળો આર્થિક અનિશ્ચિતતાનો છે, પરંતુ તમામ દેશોને એક વાતની ખાતરી છે કે ભારતીય અર્થતંત્રના પાયા મજબૂત છે. આજના ખંડિત યુગમાં ભારત વિશ્વ સાથે જોડાવા અને વિશ્વ માટે કામ કરવા પર ભાર આપી રહ્યું છે. આ યુગમાં, સપ્લાય ચેન અટકી ગઈ છે, પરંતુ આ યુગમાં, ભારત દરેક જરૂરિયાતમંદને દવાઓ અને રસી પહોંચાડવાનું આશ્વાસન આપી રહ્યું છે. આ બજારની વધઘટનો યુગ છે, પરંતુ 130 કરોડ ભારતીયોની આકાંક્ષાઓ આપણા સ્થાનિક બજારની મજબૂતાઈની ખાતરી આપી રહી છે. અને સૌથી મહત્ત્વની વાત એ છે કે ભલે આ ગ્લોબલ ક્રાઈસીસનો યુગ છે, પરંતુ વિશ્વભરના નિષ્ણાતો, વિશ્લેષકો અને આર્થિક નિષ્ણાતો ભારતને બ્રાઈટ સ્પોટ કહી રહ્યા છે. અને અમે અમારા ફંડામેન્ટલ્સ પર સતત કામ કરી રહ્યા છીએ જેથી કરીને ભારતની અર્થવ્યવસ્થા દિવસેને દિવસે મજબૂત બને. છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં ભારતે જેટલા મુક્ત વેપાર સોદા કર્યા છે તેનાથી વિશ્વને આપણી તૈયારીની ઝલક જોવા મળી છે.

સાથીઓ,

આપણી યાત્રા ક્યાંથી શરૂ થઈ હતી, આજે આપણે ક્યાં પહોંચ્યા છીએ તે યાદ રાખવું જરૂરી છે. 9-10 વર્ષ પહેલા આપણો દેશ નીતિ સ્તરે અને સમાન સ્તરે કટોકટી સામે લડી રહ્યો હતો. દેશને તે સ્થિતિમાંથી બહાર કાઢવા માટે આપણે આપણો અભિગમ બદલવાની જરૂર છે. રોકાણકારોને રેડ ટેપ ટ્રેપમાં ફસાવાને બદલે અમે રોકાણ માટે રેડ કાર્પેટ વાતાવરણ ઊભું કર્યું. નવા જટિલ કાયદાઓ બનાવવાને બદલે અમે તેને તર્કસંગત બનાવ્યા. ધંધો જાતે ચલાવવાને બદલે અન્ય લોકો આગળ આવે તે માટે અમે બિઝનેસ માટે મેદાન તૈયાર કર્યું છે. અમે યુવાનોને નિયમોમાં બંધાયેલા રહેવાને બદલે તેમની ક્ષમતાઓ વધારવાનો મોકો આપ્યો.

સાથીઓ,

બોલ્ડ રિફોર્મ્સ, બિગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને બેસ્ટ ટેલેન્ટથી જ ન્યૂ ઈન્ડિયાનું નિર્માણ શક્ય છે. આજે સરકારના દરેક ક્ષેત્રમાં બોલ્ડ સુધારા કરવામાં આવી રહ્યા છે. GST અને IBC જેવા સુધારા આર્થિક ક્ષેત્રમાં કરવામાં આવ્યા હતા. બેન્કિંગ સેક્ટરમાં સુધારાઓ અને મજબૂત મેક્રો-ઈકોનોમિક ફંડામેન્ટલ્સ દ્વારા અર્થતંત્ર મજબૂત બન્યું હતું. તેવી જ રીતે, યુપીઆઈ જેવા પગલાઓ દ્વારા દેશમાં ડિજિટલ ક્રાંતિ લાવવાની તૈયારીઓ કરવામાં આવી હતી. અમે 1500 થી વધુ જૂના કાયદા નાબૂદ કર્યા, લગભગ 40 હજાર બિનજરૂરી પાલન રદ કર્યા. અમે ઘણી બધી જોગવાઈઓને ડી-ક્રિમિનાલાઈઝ પણ કરી છે. અમે કોર્પોરેટ ટેક્સના દર ઘટાડવા તેમજ ફેસલેસ એસેસમેન્ટ જેવા સુધારા દ્વારા પારદર્શિતા વધારવા જેવા પગલાં લીધા છે. ભારતમાં FDI માટે નવા ક્ષેત્રોના દરવાજા ખોલવામાં આવ્યા છે. ભારતમાં ડ્રોન, જીઓ-સ્પેશિયલ સેક્ટર, સ્પેસ સેક્ટર અને ડિફેન્સ સેક્ટરમાં પણ રોકાણને અભૂતપૂર્વ પ્રોત્સાહન આપવામાં આવી રહ્યું છે.

સાથીઓ,

સુધારાની સાથે ભારત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ક્ષેત્રે પણ ખૂબ જ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે. આધુનિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે, ભારત પહેલા કરતા વધુ ઝડપે અને મોટા પાયે કામ કરી રહ્યું છે. તમે એરપોર્ટનું ઉદાહરણ લઈ શકો છો. છેલ્લા 8 વર્ષમાં ઓપરેશનલ એરપોર્ટની સંખ્યા બમણી થઈ ગઈ છે. લગભગ 70 એરપોર્ટ પરથી હવે 140થી વધુ એરપોર્ટે ઉડાન શરૂ કરી દીધી છે. અને હવે ભારતમાં ઘણા નવા એરપોર્ટ બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. એ જ રીતે મેટ્રો ટ્રેનનો વ્યાપ 5 શહેરોથી વધીને 20 શહેરોમાં થયો છે. તાજેતરમાં શરૂ કરવામાં આવેલી નેશનલ લોજિસ્ટિક્સ પોલિસી વિકાસની ગતિને વેગ આપવામાં વધુ મદદ કરશે.

સાથીઓ,

હું રોકાણકારોનું ધ્યાન ખાસ કરીને પીએમ ગતિશક્તિ નેશનલ માસ્ટર પ્લાન તરફ દોરવા માગું છું. ગતિશક્તિ નેશનલ માસ્ટર પ્લાને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર નિર્માણની રીત બદલી નાખી છે. હવે જ્યારે કોઈ પ્રોજેક્ટનું આયોજન કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેના 3 પરિમાણો પ્રથમ વિચારણા છે. વિકાસશીલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની સાથે સાથે હાલની ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો નકશો તૈયાર કરવામાં આવે છે. પછી તેને પૂર્ણ કરવા માટે સૌથી ટૂંકા અને સૌથી કાર્યક્ષમ માર્ગની ચર્ચા કરવામાં આવે છે. આમાં લાસ્ટ-માઈલ કનેક્ટિવિટી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ રાખવામાં આવી છે, કાળજી લેવામાં આવે છે. અને તે ઉત્પાદન અથવા સેવાને વિશ્વ કક્ષાની બનાવવા પર ભાર મૂકવામાં આવે છે.

સાથીઓ,

આજે જ્યારે વિશ્વ ઇન્ડસ્ટ્રી 4.O તરફ આગળ વધી રહ્યું છે ત્યારે આ ઔદ્યોગિક ક્રાંતિમાં ભારતીય યુવાનોની ભૂમિકા અને ભારતીય યુવાનોની પ્રતિભા જોઈને વિશ્વ આશ્ચર્યચકિત છે. ભારતના યુવાનોએ વર્ષોથી 100 થી વધુ યુનિકોર્ન બનાવ્યા છે. ભારતમાં 8 વર્ષમાં 80 હજારથી વધુ સ્ટાર્ટઅપ્સ બન્યા છે. આજે ભારતનું દરેક ક્ષેત્ર યુવા શક્તિના બળે આગળ વધી રહ્યું છે. ભારતે ગયા વર્ષે રેકોર્ડ નિકાસ કરી છે. કોવિડ પછીની પરિસ્થિતિમાં, આ સિદ્ધિ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે. અમે ભારતના યુવાનોની ક્ષમતાઓને વિસ્તારવા માટે ભારતીય શિક્ષણ પ્રણાલીમાં પણ મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો કર્યા છે. ભારતમાં યુનિવર્સિટીઓ, ટેક્નોલોજી યુનિવર્સિટીઓ અને મેનેજમેન્ટ યુનિવર્સિટીઓની સંખ્યામાં વર્ષોથી 50 ટકાનો વધારો થયો છે.

સાથીઓ,

રોકાણ અને માનવ મૂડી પર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરીને જ વિકાસના ઉચ્ચ લક્ષ્યો હાંસલ કરી શકાય છે. આ વિચારસરણી પર આગળ વધીને અમે આરોગ્ય અને શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં રોકાણને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે. અમારો ઉદ્દેશ્ય ઉત્પાદકતા વધારવાનો અને માનવ મૂડીમાં સુધારો કરવાનો પણ છે. આજે, એક તરફ આપણે વિશ્વની સૌથી મોટી મેન્યુફેક્ચરિંગ ઇન્સેન્ટિવ સ્કીમનો અમલ કરી રહ્યા છીએ અને બીજી તરફ વિશ્વની સૌથી મોટી હેલ્થ એશ્યોરન્સ સ્કીમને પણ સુરક્ષા આપી રહ્યા છીએ. એક તરફ આપણા દેશમાં એફડીઆઈ ઝડપથી વધી રહ્યું છે અને બીજી તરફ મેડિકલ કોલેજ અને હોસ્પિટલોની સંખ્યા પણ વધી રહી છે. એક તરફ અમે વ્યવસાયના માર્ગમાં આવતા અવરોધો દૂર કરી રહ્યા છીએ, તો બીજી તરફ અમે 1.5 લાખ હેલ્થ એન્ડ વેલનેસ સેન્ટર્સ પણ બનાવી રહ્યા છીએ. એક તરફ અમે દેશભરમાં હાઈવેનું નેટવર્ક બિછાવી રહ્યા છીએ અને બીજી તરફ લોકોને શૌચાલય અને પીવાનું શુદ્ધ પાણી આપવાના મિશનમાં પણ વ્યસ્ત છીએ. એક તરફ અમે મેટ્રો, એરપોર્ટ અને રેલ્વે સ્ટેશન જેવી ફ્યુચરિસ્ટિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બનાવવા પર કામ કરી રહ્યા છીએ, તો બીજી તરફ હજારો સ્માર્ટ સ્કૂલો પણ બનાવી રહ્યા છીએ.

સાથીઓ,

પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જા ક્ષેત્રે ભારતે આજે જે સ્થાન હાંસલ કર્યું છે તે સમગ્ર વિશ્વ માટે ઉદાહરણરૂપ છે. છેલ્લા 8 વર્ષોમાં, દેશની પુનઃપ્રાપ્ય ઊર્જા ક્ષમતા 3 ગણી વધી છે, અને સૌર ઊર્જા ક્ષમતા 20 ગણી વધી છે. ગ્રીન ગ્રોથ અને સસ્ટેનેબલ એનર્જી તરફની અમારી પહેલોએ વધુને વધુ રોકાણકારોને આકર્ષ્યા છે. જેઓ તેમની કિંમત પરત કરવા માગે છે અને આ પૃથ્વી પ્રત્યેની તેમની જવાબદારી પણ નિભાવવા માગે છે, તેઓ ભારત તરફ આશા સાથે જોઈ રહ્યા છે.

સાથીઓ,

આજે બીજી વિશેષતા કર્ણાટક સાથે જોડાયેલી છે. કર્ણાટક પાસે ડબલ એન્જિનની શક્તિ છે એટલે કે એક જ પક્ષ કેન્દ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકારના નેતૃત્વમાં છે. કર્ણાટક ઘણા ક્ષેત્રોમાં સૌથી ઝડપી વિકાસ કરી રહ્યું છે તેનું એક કારણ આ પણ છે. કર્ણાટક ઇઝ ઓફ ડુઇંગ બિઝનેસમાં ટોચના રેન્કર્સમાં પોતાનું સ્થાન જાળવી રાખે છે. આ જ કારણ છે કે FDIના સંદર્ભમાં ટોચના રાજ્યોની યાદીમાં કર્ણાટકનું નામ સામેલ છે. ફોર્ચ્યુન 500 કંપનીઓમાંથી 400 કર્ણાટકમાં છે. ભારતના 100 પ્લસ યુનિકોર્નમાંથી, 40 થી વધુ કર્ણાટકમાં છે. કર્ણાટક આજે વિશ્વના સૌથી મોટા ટેક્નોલોજી ક્લસ્ટર તરીકે ગણવામાં આવે છે. ઈન્ડસ્ટ્રીથી લઈને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી સુધી, ફિનટેકથી લઈને બાયોટેક સુધી, સ્ટાર્ટ-અપ્સથી લઈને સસ્ટેનેબલ એનર્જી સુધી, અહીં કર્ણાટકમાં એક નવી વિકાસગાથા લખાઈ રહી છે. કેટલાક વિકાસના આંકડા એવા છે કે કર્ણાટક ભારતના અન્ય રાજ્યોને જ નહીં પરંતુ કેટલાક દેશોને પણ પડકાર ફેંકી રહ્યું છે. આજે ભારત નેશનલ સેમી-કન્ડક્ટર મિશન સાથે ઉત્પાદન ક્ષેત્રના નવા તબક્કામાં પ્રવેશ્યું છે. આમાં કર્ણાટકની ભૂમિકા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. અહીંની ટેક ઇકો-સિસ્ટમ ચિપ ડિઝાઇન અને મેન્યુફેક્ચરિંગને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જશે.

સાથીઓ,

તમે જાણો છો કે રોકાણકાર મધ્યમ ગાળાના મિશન અને લાંબા ગાળાના વિઝન સાથે આગળ વધે છે. અને ભારત પાસે પ્રેરણાત્મક લાંબા ગાળાનું વિઝન પણ છે. નેનો યુરિયા હોય, હાઇડ્રોજન એનર્જી હોય, ગ્રીન એમોનિયા હોય, કોલ ગેસિફિકેશન હોય કે સ્પેસ સેટેલાઇટ હોય, આજે ભારત તેના વિકાસ સાથે વિશ્વના વિકાસના મંત્ર સાથે આગળ વધી રહ્યું છે. આ ભારતનો અમૃતકાળ છે. આઝાદીના અમૃતકાળ પર દેશની જનતા નવા ભારતના નિર્માણનો સંકલ્પ લઈ રહી છે. અમે 2047 સુધીમાં વિકસિત ભારત બનાવવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. આ માટે એ ખૂબ જ જરૂરી છે કે તમારું રોકાણ અને ભારતની પ્રેરણા એક સાથે જોડાયેલી હોવી જોઈએ. કારણ કે સર્વસમાવેશક, લોકશાહી અને મજબૂત ભારતનો વિકાસ વિશ્વના વિકાસને વેગ આપશે. તેથી જ અમે કહીએ છીએ કે, ભારતમાં રોકાણનો અર્થ છે, સમાવેશમાં રોકાણ, લોકશાહીમાં રોકાણ. ભારતમાં રોકાણ એટલે વિશ્વ માટે રોકાણ. ભારતમાં રોકાણનો અર્થ છે, વધુ સારા વિશ્વ માટે રોકાણ. ભારતમાં રોકાણનો અર્થ છે, સ્વચ્છ-સલામત વિશ્વ માટે રોકાણ. ચાલો આપણે સાથે મળીને કરોડો લોકોનું જીવન બદલવાના લક્ષ્ય સાથે આગળ વધીએ. આ ઇવેન્ટમાં સામેલ તમામ લોકોને મારી શુભેચ્છાઓ. કર્ણાટકના મુખ્યમંત્રી, તેમની સમગ્ર ટીમ, કર્ણાટક સરકાર અને કર્ણાટકના તમામ ભાઈ-બહેનોને મારા હૃદયપૂર્વક અભિનંદન, ખૂબ ખૂબ આભાર.

Explore More
78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ

લોકપ્રિય ભાષણો

78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।