"ગરીબોના સશક્તીકરણ અને સરળ જીવન માટે આરોગ્યસંભાળ સુવિધાઓનું આધુનિકીકરણ અને સુલભતા મહત્વપૂર્ણ છે"
"ગુજરાતમાં મારા અનુભવે સમગ્ર દેશના ગરીબોની સેવા કરવામાં મદદ કરી છે""આપણી પાસે બાપુ જેવા મહાપુરુષોની પ્રેરણા છે જેમણે સેવાને દેશની તાકાત બનાવી"નમસ્કાર!
ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલ, આજ પ્રદેશના સાંસદ, મારા વરિષ્ઠ સાથી શ્રી સી. આર. પાટીલ, અહીં ઉપસ્થિત ગુજરાત સરકારના અન્ય મંત્રીઓ, ધારાસભ્યો, નિરાલી મેમોરિયલ મેડિકલ ટ્રસ્ટના સ્થાપક અને અધ્યક્ષ શ્રી એ. એમ. નાઈકજી, ટ્રસ્ટી શ્રી ભાઈ જીજ્ઞેશ નાઈકજી, અહીં ઉપસ્થિત તમામ મહાનુભાવો, બહેનો અને સજ્જનો! આજે તમે પહેલા અંગ્રેજીમાં, પછી ગુજરાતીમાં સાંભળ્યું, હવે જો તમે હિન્દી ચૂકવા માંગતા નથી, તો હું હિન્દીમાં બોલું છું.
મને કહેવામાં આવ્યું કે ગઈકાલે અનિલભાઈનો જન્મદિવસ હતો અને જ્યારે વ્યક્તિ 80 વર્ષની થાય છે ત્યારે તે સહસ્ત્ર ચંદ્રદર્શનનો પ્રસંગ છે. મોડાથી પણ, અનિલ ભાઈને મારા તરફથી ઘણી બધી શુભેચ્છાઓ. તેમના સારા સ્વાસ્થ્ય માટે શુભેચ્છાઓ.
આજે નવસારીની ધરતી પરથી સમગ્ર દક્ષિણ ગુજરાતના આ વિસ્તારના લોકો માટે Ease of Living ને લગતી અનેક યોજનાઓ શરૂ કરવામાં આવી છે. સ્વાસ્થ્યને લગતી આધુનિક માળખાકીય સુવિધાઓના ક્ષેત્રમાં પણ આજે અહીંના ભાઈ-બહેનોને નવી સુવિધાઓ મળી છે. થોડા સમય પહેલા, હું અહીં નજીકના એક કાર્યક્રમમાં હતો, મેડિકલ કોલેજનું ભૂમિ પૂજન થયું છે, અને હવે મને અહીં આધુનિક હેલ્થકેર કોમ્પ્લેક્સ અને મલ્ટિસ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલનું ઉદ્ઘાટન કરવાની તક મળી છે.
મને 3 વર્ષ પહેલા અહીં કેન્સર હોસ્પિટલનો શિલાન્યાસ કરવાની તક પણ મળી હતી. હું શ્રી એ. એમ. નાઈકજી, નિરાલી ટ્રસ્ટ અને તેમના પરિવારનો હૃદયપૂર્વક આભાર છું. અને અને હું આ પ્રોજેક્ટને નિરાલી માટે લાગણીસભર શ્રદ્ધાંજલિ તરીકે જોઉં છું, જે નિર્દોષ હતી જેને આપણે અકાળે ગુમાવી હતી.
એ. એમ. નાઈકજી અને તેમના પરિવારે જે કષ્ટોમાંથી પસાર થવું પડ્યું, તેવા કષ્ટોમાંથી બાકીના પરિવારોએ પસાર થવું ન પડે, એ સંકલ્પ આ સમગ્ર પ્રોજેક્ટમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. એક રીતે જોઈએ તો અનિલભાઈએ પિતાનું ઋણ પણ ચૂકવ્યું છે, તેમના ગામનું ઋણ પણ ચૂકવ્યું છે અને તેમના બાળકોનું ઋણ પણ ચૂકવ્યું છે. આ આધુનિક હોસ્પિટલ નવસારી સહિત આસપાસના તમામ જિલ્લાના લોકોને ખૂબ જ મદદરૂપ થશે.
અને એક મહાન સેવા, મને લાગે છે કે, આ સમગ્ર દેશને એક સંદેશ છે કે આ હોસ્પિટલ હાઇવેની ખૂબ નજીક છે. અને હાઈવે પર થતા અકસ્માતોમાં પ્રથમ એક કલાકના અણીનો સમય જીવન માટે ખૂબ જ કટોકટીનો હોય છે. આ હોસ્પિટલ એવી જગ્યાએ છે, અમે નથી ઈચ્છતા કે વધુ લોકો આવે, અમે નથી ઈચ્છતા કે અકસ્માત થાય, પણ જો આવું થાય તો જીવન બચાવવાની સુવિધા પણ નજીકમાં ઉપલબ્ધ છે. હું હોસ્પિટલના તમામ ડોકટરો, તબીબી સ્ટાફને પણ મારી શુભકામનાઓ આપું છું!
સાથીઓ,
ગરીબોના સશક્તિકરણ માટે, ગરીબોની ચિંતાઓને ઓછી કરવા માટે, આરોગ્ય સેવાઓનું આધુનિકીકરણ કરવું, તેને બધા માટે સુલભ બનાવવું પણ એટલું જ જરૂરી છે. છેલ્લાં 8 વર્ષો દરમિયાન, અમે દેશના આરોગ્ય ક્ષેત્રને સુધારવા માટે સર્વગ્રાહી અભિગમ પર ભાર મૂક્યો છે. અમે સારવારની સુવિધાઓ, બહેતર પોષણ, સ્વચ્છ જીવનશૈલીને આધુનિક બનાવવાના પ્રયાસો કર્યા છે, જે નિવારક સ્વાસ્થ્ય સાથે સંકળાયેલા વર્તન વિષયો છે, જે સરકારની પ્રાથમિક જવાબદારી છે, અમે તે તમામ વિષયો પર ખૂબ ભાર મૂક્યો છે.
પ્રયાસ એ છે કે ગરીબ, મધ્યમ વર્ગને રોગથી બચાવી શકાય અને સારવારનો ખર્ચ ઓછો થાય. આજે આપણે ખાસ કરીને બાળકો અને માતાઓના સારા સ્વાસ્થ્ય માટે કરવામાં આવેલા પ્રયાસોના સ્પષ્ટ પરિણામો જોઈ રહ્યા છીએ. આજે, ગુજરાતમાં હેલ્થ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં પણ સુધારો થયો છે, અને આરોગ્ય સૂચકાંકો પણ સારા થઈ રહ્યા છે. નીતિ આયોગના ત્રીજા ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યાંકના સૂચકાંકમાં ગુજરાત પ્રથમ ક્રમે આવ્યું છે.
સાથીઓ,
હું જ્યારે ગુજરાતનો મુખ્યમંત્રી હતો ત્યારે રાજ્યના દરેક ગરીબ સુધી આરોગ્ય સેવાઓ પહોંચાડવા માટે અમે જે ઝુંબેશ શરૂ કરી હતી તેના અનુભવો હવે આખા દેશના ગરીબો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. એ જમાનામાં અમે સ્વસ્થ ગુજરાત, ઉજ્જવલ ગુજરાતનો રોડમેપ બનાવ્યો હતો. મુખ્યમંત્રી અમૃતમ યોજના, જે ટૂંકમાં મા યોજના તરીકે ઓળખાય છે, જે તે સમયે ગરીબોને ગંભીર બિમારીના કારણે 2 લાખ રૂપિયા સુધીની મફત સારવારની સુવિધા પૂરી પાડતી હતી, જે તેનું પરિણામ હતું.
આ યોજનાના અનુભવોને કારણે આયુષ્માન ભારત યોજના શરૂ થઈ, જે ગરીબોને 5 લાખ રૂપિયા સુધીની મફત સારવારની ખાતરી આપે છે, જ્યારે મને પ્રધાનમંત્રી તરીકે સેવા આપવાની નોકરી મળી ત્યારે હું આ યોજના લઈને દેશવાસીઓ સુધી પહોંચ્યો હતો. આ યોજના હેઠળ ગુજરાતના 40 લાખથી વધુ ગરીબ દર્દીઓએ મફત સારવારની સુવિધા લીધી છે. આમાં આપણી માતાઓ અને બહેનો મોટી સંખ્યામાં છે, તે દલિત હોય, વંચિત હોય, આદિવાસી સમાજના આપણા સાથીઓ હોય, તેના કારણે ગરીબ દર્દીઓના 7 હજાર કરોડ રૂપિયાથી વધુની બચત થઈ છે. આયુષ્માન ભારત યોજના હેઠળ, ગયા વર્ષે ગુજરાતમાં સાડા સાત હજાર આરોગ્ય અને સુખાકારી કેન્દ્રોએ પણ અહીં કામ કર્યું છે.
સાથીઓ,
છેલ્લા 20 વર્ષમાં ગુજરાતના આરોગ્ય ક્ષેત્રે અનેક નવા સીમાચિહ્નો હાંસલ કર્યા છે. આ વીસ વર્ષોમાં ગુજરાતમાં હેલ્થ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે અભૂતપૂર્વ કામ થયું છે, શહેરોથી લઈને ગ્રામ્ય વિસ્તારો સુધી દરેક સ્તરે કામ થયું છે. ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં હજારો આરોગ્ય કેન્દ્રો બનાવવામાં આવ્યા, પ્રાથમિક સારવાર કેન્દ્રો બનાવવામાં આવ્યા. શહેરી વિસ્તારોમાં લગભગ 600 દીન દયાલ ઔષધાલયો પણ બનાવવામાં આવ્યા હતા.
ગુજરાતની સરકારી હોસ્પિટલોમાં આજે કેન્સર જેવા રોગોની સારવારની અદ્યતન સુવિધાઓ છે. ગુજરાત કેન્સર રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટની ક્ષમતા 450 થી વધીને 1000 થઈ છે. અમદાવાદ ઉપરાંત અન્ય ઘણા શહેરો જેમ કે જામનગર, ભાવનગર, રાજકોટ અને વડોદરામાં પણ આધુનિક કેન્સર સારવાર સુવિધાઓ છે.
અમદાવાદમાં કિડની ઇન્સ્ટિટ્યૂટનું આધુનિકીકરણ અને વિસ્તરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. અને ટૂંક સમયમાં તેની બેડની સંખ્યા બમણી થઈ જશે. આજે, ગુજરાતમાં ઘણા ડાયાલિસિસ કેન્દ્રો હજારો દર્દીઓને તેમના ઘરની નજીક ડાયાલિસિસની સુવિધા પૂરી પાડે છે.
ભારત સરકાર વતી સમગ્ર દેશમાં ડાયાલિસિસ માટે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર તૈયાર કરવા માટે, આવા દર્દીઓને તેમના ઘરની નજીક સુવિધાઓ મળી રહે તે માટે પ્રયાસ કરી રહી છે, આ ઝુંબેશ અગાઉની સરખામણીમાં અનેકગણી ઝડપે ચાલી રહી છે. આ રીતે આજે કિડનીના દર્દીઓ માટે ડાયાલિસિસ સેન્ટરો ઉપલબ્ધ બન્યા છે.
સાથીઓ,
ગુજરાતમાં અમારા કાર્યકાળ દરમિયાન અમારી સરકારે બાળકો અને મહિલાઓના સ્વાસ્થ્ય અને પોષણને સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા આપી હતી. ચિરંજીવી યોજના હેઠળ જાહેર-ખાનગી ભાગીદારી સુનિશ્ચિત કરીને, અમે સંસ્થાકીય વિતરણ, સંસ્થાકીય ડિલિવરીનો વ્યાપક ફેલાવો કર્યો છે અને તેના ગુજરાતમાં ખૂબ સારા પરિણામો મળ્યા છે.
આ યોજના હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 14 લાખ સગર્ભા મહિલાઓએ આ ચિરંજીવી યોજનાનો લાભ લીધો છે. આપણે ગુજરાતના લોકો છીએ, તેથી એવા લોકો છે જેઓ દરેક વસ્તુમાં વધુ કરવાનું વિચારે છે, કેટલીક બાબતો મનમાં રહે છે. જ્યારે હું અહીં હતો ત્યારે અમે 108ની સેવા શરૂ કરી હતી. પરંતુ પાછળથી એવો મુદ્દો આવ્યો કે 108ની સેવાઓ, જે વાહનો જૂના છે, તે દૂર કરવામાં આવે. તેથી મેં કહ્યું કે આ ન કરો, જે વાહનો 108 સેવા માટે છે કારણ કે તે ઇમરજન્સી માટે છે, તે સંપૂર્ણ હોવા જોઈએ, તેમની પાસે ઝડપથી જવાબ આપવાની શક્તિ હોવી જોઈએ.
પરંતુ આ જૂના વાહનો છે, તેમને તાત્કાલિક દૂર કરવાની જરૂર નથી, અમે તેને નવું રૂપ આપ્યું, ખિલખિલાટ અને અમે સમગ્ર ડિઝાઇન બદલવાનું નક્કી કર્યું. તેમાં સાયરનનો અવાજ પણ ખૂબ જ સંગીતમય બનાવવો જોઈએ. અને દવાખાનામાં ડિલિવરી પછી જ્યારે માતા પોતાના બાળકને લઈને ત્રણ-ચાર દિવસ પછી ઘરે જતી હોય, ત્યારે બિચારી ઓટો-રિક્ષા શોધતી… આ બધી તકલીફો ત્યાં જ હતી. અમે કહ્યું કે આ 108 જૂની તેને ખિલખિલાટ માટે બદલવી જોઈએ અને જ્યારે તે નવજાત બાળકને તેના ઘરે લઈ જાય છે, ત્યારે સાયરન એવી રીતે વાગે છે કે આખા વિસ્તારને ખબર પડે કે ભાઈ, તે બાળક હોસ્પિટલમાંથી ઘરે આવી ગયું છે, સમગ્ર વિસ્તાર તેમનું સ્વાગત કરવા આવી જાય છે.
તેથી ખિલખિલાટ યોજના સાથે, અમે એ પણ સુનિશ્ચિત કર્યું છે કે નવજાત શિશુના સ્વાસ્થ્યનું ઘરે પણ દેખરેખ રાખવામાં આવે. ખાસ કરીને આદિવાસી પરિવારોના ઘરોમાં ખુશીઓ લાવવામાં તે બાળકો અને માતાઓના જીવન બચાવવામાં ઘણી મદદ કરી છે.
સાથીઓ,
ગુજરાતની 'ચિરંજીવી' અને 'ખિલખિલાટ'ની ભાવના કેન્દ્રમાં આવ્યા પછી, મિશન ઇન્દ્રધનુષ અને માતૃવંદના યોજના હેઠળ દેશભરમાં વિસ્તરી દીધી. ગયા વર્ષે ગુજરાતની 3 લાખથી વધુ બહેનોને પ્રધાનમંત્રી માતૃવંદના યોજના હેઠળ આવરી લેવામાં આવી છે. આ બહેનોના ખાતામાં કરોડો રૂપિયા સીધા જમા કરવામાં આવ્યા છે, જેથી તેઓ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન પોતાનું ભોજન યોગ્ય રીતે રાખી શકે. મિશન ઈન્દ્રધનુષ અંતર્ગત ગુજરાતમાં પણ લાખો બાળકોને રસી આપવામાં આવી છે.
સાથીઓ,
છેલ્લા વર્ષોમાં ગુજરાતમાં ડોકટરો અને પેરામેડિક્સના શિક્ષણ અને તાલીમ માટેની સુવિધાઓમાં પણ ઘણો વધારો થયો છે. રાજકોટમાં AIIMS જેવી મોટી સંસ્થા આવી રહી છે. આજે મેડિકલ કોલેજોની સંખ્યા 30ને વટાવી ગઈ છે. અગાઉ રાજ્યમાં MBBSની માત્ર 1100 બેઠકો હતી. આજે તે લગભગ 6000 સુધી વધવાની છે. પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએટની બેઠકો પણ લગભગ 800 થી વધીને 2000 થી વધુ થઈ ગઈ છે. એ જ રીતે, નર્સિંગ અને ફિઝિયોથેરાપી જેવી અન્ય તબીબી સેવાઓ માટે લાયકાત ધરાવતા લોકોની સંખ્યામાં પણ અનેકગણો વધારો થયો છે.
સાથીઓ,
ગુજરાતના લોકો માટે આરોગ્ય અને સેવા એ જીવનનું લક્ષ્ય છે. આપણી પાસે પૂજ્ય બાપુ જેવા મહાપુરુષોની પ્રેરણા છે જેમણે સેવાને દેશની તાકાત બનાવી છે. ગુજરાતની આ પ્રકૃતિ આજે પણ ઉર્જાથી ભરેલી છે. અહીં સૌથી સફળ વ્યક્તિ પણ કોઈને કોઈ સેવા કાર્ય સાથે જોડાયેલી હોય છે. જેમ જેમ ગુજરાતની શક્તિ વધશે તેમ તેમ ગુજરાતની આ સેવા પણ વધશે. આજે આપણે જ્યાં પહોંચ્યા છીએ તેના કરતાં આગળ વધવાનું છે.
આ નિશ્ચય સાથે, પછી ભલે તે સ્વાસ્થ્યની હોય, પછી તે શિક્ષણની હોય, પછી ભલે તે માળખાકીય સુવિધાઓની બાબત હોય, અમે ભારતને આધુનિક બનાવવા માટે સતત પ્રયત્નશીલ છીએ અને આમાં એક મહત્વપૂર્ણ પાસું છે સબકા સાથ-સબકા વિકાસ, સબકા વિશ્વાસ સાથે સબકા પ્રયાસ. જેટલી વધુ લોકોની ભાગીદારી વધે છે, દેશની ક્ષમતા વધારવાની ગતિ જેટલી ઝડપથી વધે છે, તેના પરિણામો વહેલા મળે છે અને જેમને વધુ સારા પરિણામો જોઈએ છે તે પણ પ્રાપ્ત થાય છે.
અનીલ ભાઈ, તેમના પરિવારે ટ્રસ્ટ દ્વારા દરેકના પ્રયાસોના નિરાકરણમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે, જે અમારો જાહેર-ખાનગી ભાગીદારીનો સંકલ્પ છે, સમાજના દરેક વ્યક્તિને જોડવાનો સંકલ્પ છે. હું તેમના સમગ્ર પરિવારને મારી શુભકામનાઓ આપું છું.
ખુબ ખુબ આભાર!
