Delighted to take part in the Odisha Parba in Delhi, the state plays a pivotal role in India's growth and is blessed with cultural heritage admired across the country and the world: PM
The culture of Odisha has greatly strengthened the spirit of 'Ek Bharat Shreshtha Bharat', in which the sons and daughters of the state have made huge contributions: PMWe can see many examples of the contribution of Oriya literature to the cultural prosperity of India: PMOdisha's cultural richness, architecture and science have always been special, We have to constantly take innovative steps to take every identity of this place to the world: PMWe are working fast in every sector for the development of Odisha,it has immense possibilities of port based industrial development: PMOdisha is India's mining and metal powerhouse making it’s position very strong in the steel, aluminium and energy sectors: PMOur government is committed to promote ease of doing business in Odisha: PMToday Odisha has its own vision and roadmap, now investment will be encouraged and new employment opportunities will be created: PMજય જગન્નાથ!
જય જગન્નાથ!
કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળમાંના મારા સાથીદારો, શ્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાનજી, અશ્વિની વૈષ્ણવજી, ઉડિયા સમાજ સંસ્થાના પ્રમુખ શ્રી સિદ્ધાર્થ પ્રધાનજી, ઉડિયા સમાજના અન્ય અધિકારીઓ, ઓડિશાના તમામ કલાકારો, અન્ય મહાનુભાવો, દેવીઓ અને સજ્જનો.
ઓડિશા ર સબૂ ભાઈઓ ભઉણી માનુંક મોર નમસ્કાર, એબંગ જુહાર. ઓડિયા સંસ્કૃતિ કે મહાકુંભ ‘ઓડિશા પર્વ 2024’ કૂ આસી મેં ગર્બિત. આપણ માનંકુ ભેટી મૂં બહુત આનંદિત.
ઓડિશા પર્વ નિમિત્તે હું તમને અને ઓડિશાના તમામ લોકોને અભિનંદન આપું છું. આ વર્ષે સ્વભાવ કવિ ગંગાધર મેહેરની પુણ્યતિથિની શતાબ્દી પણ છે. આ પ્રસંગે હું તેમના ગુણોને યાદ કરીને તેમને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરું છું. હું ભક્ત દાસિયા બાઉરીજી, ભક્ત સાલબેગજી અને ઉડિયા ભાગવતના રચયિતા શ્રી જગન્નાથ દાસજીને પણ આદરપૂર્વક નમસ્કાર કરું છું.
ઓડિશા નિજર સાંસ્કૃતિક વિવિધતા દ્વારા ભારતકુ જીબન્ત રખિબારે બહુત બડ ભૂમિકા પ્રતિપાદન કરિછિ.
મિત્રો,
ઓડિશા હંમેશા સંતો અને વિદ્વાનોની ભૂમિ રહી છે. સરલ મહાભારત, ઉડિયા ભાગવત... જે રીતે અહીંના વિદ્વાનોએ આપણા ધાર્મિક ગ્રંથોને લોકભાષામાં દરેક ઘર સુધી પહોંચાડ્યા, જે રીતે તેઓએ લોકોને ઋષિમુનિઓના વિચારો સાથે જોડ્યા... તેની સાંસ્કૃતિક સમૃદ્ધિમાં મોટી ભૂમિકા ભજવી છે. ભારત. ઉડિયા ભાષામાં મહાપ્રભુ જગન્નાથજીને લગતું ઘણું સાહિત્ય છે. મને પણ તેમની એક વાર્તા હંમેશા યાદ આવે છે. મહાપ્રભુ તેમના શ્રી મંદિરમાંથી બહાર આવ્યા અને પોતે યુદ્ધનું નેતૃત્વ કર્યું. પછી યુદ્ધભૂમિ તરફ જતાં મહાપ્રભુ શ્રી જગન્નાથે તેમની ભક્ત 'માનિકા ગૌડુની'ના હાથમાંથી દહીં ખાધું. આ ગાથા આપણને ઘણું શીખવે છે. તે આપણને શીખવે છે કે જો આપણે સારા ઇરાદા સાથે કામ કરીએ છીએ, તો તે કાર્ય ભગવાન પોતે જ કરે છે. હંમેશા, દરેક સમયે, દરેક પરિસ્થિતિમાં, એવું વિચારવાની જરૂર નથી કે આપણે એકલા છીએ, આપણે હંમેશા 'પ્લસ વન' છીએ, ભગવાન આપણી સાથે છે, ભગવાન હંમેશા આપણી સાથે હોય છે.
મિત્રો,
ઓડિશાના સંત કવિ ભીમ ભોઈએ કહ્યું હતું – મો જીવન પછે નર્કે પડિથાઉ જગત ઉદ્ધાર હેઉ. અર્થ એ છે કે મને ભલે ગમે તેટલું દુઃખ આવે... પરંતુ જગતનો ઉદ્ધાર થાય. આ ઓડિશાની સંસ્કૃતિ પણ છે. ઓડિશામાં દરેક વ્યક્તિએ સમગ્ર રાષ્ટ્ર અને સમગ્ર માનવ સમાજની સેવા કરી છે. અહીં પુરી ધામે ‘એક ભારત શ્રેષ્ઠ ભારત’ની ભાવનાને મજબૂત કરી. ઓડિશાના બહાદુર બાળકોએ આઝાદીની લડાઈમાં ખૂબ હિંમતથી દેશને દિશા બતાવી હતી. પાઈકા ક્રાંતિના શહીદોનું ઋણ આપણે ક્યારેય ચૂકવી શકીએ નહીં. મારી સરકારનું સૌભાગ્ય છે કે તેને પાઈકા ક્રાંતિ પર સ્મારક ટપાલ ટિકિટ અને સિક્કો બહાર પાડવાની તક મળી.
મિત્રો,
સમગ્ર દેશ આ સમયે ઉત્કલ કેશરી હરે કૃષ્ણ મહેતાબજીના યોગદાનને પણ યાદ કરી રહ્યો છે. અમે તેમની 125મી જન્મજયંતી મોટા પાયે ઉજવી રહ્યા છીએ. ભૂતકાળથી લઈને આજ સુધી ઓડિશાએ દેશને કેટલું સક્ષમ નેતૃત્વ આપ્યું છે તે પણ આપણી સામે છે. આજે, આદિવાસી સમુદાયની ઓડિશાની પુત્રી દ્રૌપદી મુર્મુજી ભારતના રાષ્ટ્રપતિ છે. આ આપણા બધા માટે ખૂબ જ ગર્વની વાત છે. તેમની પ્રેરણાથી આજે ભારતમાં આદિવાસી કલ્યાણ માટે હજારો કરોડ રૂપિયાની યોજનાઓ શરૂ કરવામાં આવી છે, અને આ યોજનાઓનો લાભ માત્ર ઓડિશાના આદિવાસી સમાજને જ નહીં પરંતુ સમગ્ર ભારતને મળી રહ્યો છે.
મિત્રો,
ઓડિશા સ્ત્રી શક્તિની ભૂમિ છે અને માતા સુભદ્રાના રૂપમાં તેની શક્તિ છે. જ્યારે ઓડિશાની મહિલાઓ આગળ વધશે ત્યારે જ ઓડિશા આગળ વધશે. તેથી જ, થોડા દિવસો પહેલા, મેં ઓડિશાની મારી માતાઓ અને બહેનો માટે સુભદ્રા યોજના શરૂ કરી. ઓડિશાની મહિલાઓને આનો મોટો ફાયદો થશે. હું ઘણા દેશોના આ મહાન પુત્રને ઓળખું છું, અને આ માનથી મારું જીવન મારી પ્રેરણા બની છે, અને મેં મારી પ્રેરણાને ઘણું મહત્વ આપ્યું છે.
મિત્રો,
આ ઉત્કલે જ ભારતની દરિયાઈ ક્ષમતાને નવું વિસ્તરણ આપ્યું હતું. ઓડિશામાં ગઈ કાલે બાલી જાત્રા પૂરી થઈ. આ વખતે પણ 15મી નવેમ્બરે કારતક પૂર્ણિમાના દિવસે કટકમાં મહાનદીના કિનારે ભવ્ય કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. બાલી જાત્રા ભારત અને ઓડિશાની દરિયાઈ શક્તિનું પ્રતીક છે. સેંકડો વર્ષ પહેલાં જ્યારે આજના જેવી ટેક્નોલોજી ન હતી ત્યારે અહીંના ખલાસીઓએ દરિયો પાર કરવાની હિંમત બતાવી હતી. અમારા વેપારીઓ ઇન્ડોનેશિયામાં બાલી, સુમાત્રા, જાવા જેવા સ્થળોએ જહાજો દ્વારા જતા હતા. આ યાત્રાઓ દ્વારા વેપાર પણ થયો અને સંસ્કૃતિ પણ એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ ફેલાઈ. આજે, ઓડિશાની દરિયાઈ શક્તિ ભારતના સંકલ્પ અને સિદ્ધિના વિકાસમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.
મિત્રો,
ઓડિશાને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જવા માટે 10 વર્ષથી સતત પ્રયાસો ચાલુ છે....આજે ઓડિશા માટે નવા ભવિષ્યની આશા છે. 2024માં ઓડિશાના લોકોના અભૂતપૂર્વ આશીર્વાદે આ આશાને નવી હિંમત આપી છે. અમે મોટા સપના જોયા છે, મોટા લક્ષ્યો નક્કી કર્યા છે. 2036માં, ઓડિશા રાજ્યની સ્થાપનાની શતાબ્દી ઉજવશે. અમારો પ્રયાસ છે કે ઓડિશાની ગણના દેશના મજબૂત, સમૃદ્ધ અને ઝડપથી પ્રગતિ કરતા રાજ્યોમાં થાય.
મિત્રો,
એક સમય હતો જ્યારે ભારતનો પૂર્વ ભાગ...ઓડિશા જેવા રાજ્યોને પછાત કહેવામાં આવતું હતું. પરંતુ હું ભારતના પૂર્વ ભાગને દેશના વિકાસનું ગ્રોથ એન્જિન માનું છું. એટલા માટે અમે પૂર્વ ભારતના વિકાસને અમારી પ્રાથમિકતા બનાવી છે. આજે, કનેક્ટિવિટીનું કામ હોય, આરોગ્યનું કામ હોય, શિક્ષણનું કામ હોય, આ બધાને સમગ્ર પૂર્વ ભારતમાં ઝડપી કરવામાં આવ્યા છે. આજે ઓડિશાને કેન્દ્ર સરકારે 10 વર્ષ પહેલા જે બજેટ આપ્યું હતું તેના કરતાં ત્રણ ગણું વધુ બજેટ મળી રહ્યું છે. ગયા વર્ષની સરખામણીમાં આ વર્ષે ઓડિશાના વિકાસ માટે 30 ટકા વધુ બજેટ આપવામાં આવ્યું છે. અમે ઓડિશાના વિકાસ માટે દરેક ક્ષેત્રમાં ઝડપથી કામ કરી રહ્યા છીએ.
મિત્રો,
ઓડિશામાં બંદર આધારિત ઔદ્યોગિક વિકાસની અપાર સંભાવનાઓ છે. તેથી, ધામરા, ગોપાલપુર, અસ્તરંગા, પાલુર અને સુબર્ણરેખા બંદરોનો વિકાસ કરીને અહીં વેપારને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. ઓડિશા એ ભારતનું ખાણકામ અને મેટલ પાવરહાઉસ પણ છે. તેનાથી સ્ટીલ, એલ્યુમિનિયમ અને એનર્જી સેક્ટરમાં ઓડિશાની સ્થિતિ મજબૂત બને છે. આ ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને, ઓડિશામાં સમૃદ્ધિના નવા દરવાજા ખોલી શકાય છે.
મિત્રો,
ઓડિશાની ધરતી પર કાજુ, શણ, કપાસ, હળદર અને તેલીબિયાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં ઉગાડવામાં આવે છે. અમારો પ્રયાસ છે કે આ ઉત્પાદનો મોટા બજારો સુધી પહોંચે અને આપણા ખેડૂત ભાઈ-બહેનોને તેનો લાભ મળવો જોઈએ. ઓડિશાના સીફૂડ પ્રોસેસિંગ ઉદ્યોગમાં પણ વિસ્તરણની મોટી સંભાવના છે. અમારો પ્રયાસ ઓડિશા સી ફૂડને એવી બ્રાન્ડ બનાવવાનો છે જેની વૈશ્વિક બજારમાં માંગ છે.
મિત્રો,
ઓડિશાને રોકાણકારો માટે મનપસંદ સ્થળોમાંનું એક બનાવવાનો અમારો પ્રયાસ છે. અમારી સરકાર ઓડિશામાં વેપાર કરવાની સરળતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. ઉત્કર્ષ ઉત્કલ દ્વારા રોકાણ વધારવામાં આવી રહ્યું છે. ઓડિશામાં નવી સરકારની રચના થતાં જ પ્રથમ 100 દિવસમાં 45 હજાર કરોડ રૂપિયાના રોકાણને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આજે ઓડિશાનું પોતાનું વિઝન અને રોડમેપ છે. હવે અહીં રોકાણને પણ પ્રોત્સાહન મળશે અને રોજગારીની નવી તકો પણ ઊભી થશે. હું આ પ્રયાસો માટે મુખ્યમંત્રી શ્રી મોહન ચરણ માંઝી અને તેમની ટીમને અભિનંદન આપું છું.
મિત્રો,
ઓડિશાની ક્ષમતાનો યોગ્ય દિશામાં ઉપયોગ કરીને તેને વિકાસની નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જઈ શકાય છે. હું માનું છું કે ઓડિશાને તેના વ્યૂહાત્મક સ્થાનથી ઘણો ફાયદો મળી શકે છે. અહીંથી સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારોમાં પહોંચવું સરળ છે. ઓડિશા પૂર્વ અને દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયા માટે વેપારનું મહત્વનું કેન્દ્ર છે. વૈશ્વિક મૂલ્ય શૃંખલાઓમાં ઓડિશાનું મહત્વ આગામી સમયમાં વધુ વધશે. અમારી સરકાર રાજ્યમાંથી નિકાસ વધારવાના લક્ષ્ય પર પણ કામ કરી રહી છે.
મિત્રો,
ઓડિશામાં શહેરીકરણને પ્રોત્સાહન આપવાની અપાર સંભાવનાઓ છે. અમારી સરકાર આ દિશામાં નક્કર પગલાં લઈ રહી છે. અમે વધુ ગતિશીલ અને સારી રીતે જોડાયેલા શહેરો બનાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ. અમે ઓડિશાના બીજા સ્તરના શહેરોમાં પણ નવી સંભાવનાઓ ઊભી કરવા માટે અમારા શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો કરી રહ્યા છીએ. નવી ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર નવી તકો ઊભી કરશે, ખાસ કરીને પશ્ચિમ ઓડિશાના જિલ્લાઓમાં.
મિત્રો,
ઉચ્ચ શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં ઓડિશા દેશભરના વિદ્યાર્થીઓ માટે નવી આશા સમાન છે. અહીં ઘણી રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ છે, જે રાજ્યને શિક્ષણ ક્ષેત્રે આગેવાની લેવાની પ્રેરણા આપે છે. આ પ્રયાસો રાજ્યમાં સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમને પણ પ્રોત્સાહન આપી રહ્યા છે.
મિત્રો,
ઓડિશા તેની સાંસ્કૃતિક સમૃદ્ધિને કારણે હંમેશા ખાસ રહ્યું છે. ઓડિશાની શૈલીઓ દરેકને હિપ્નોટાઇઝ કરે છે, દરેકને પ્રેરણા આપે છે. અહીંનું ઓડિસી નૃત્ય હોય...ઓડિશાના ચિત્રો હોય...જેટલી જીવંતતા અહીંના ચિત્રોમાં જોવા મળે છે...સૌરાના ચિત્રો જે આપણી આદિવાસી કળાનું પ્રતીક છે તે પણ એટલા જ અનુપમ છે. આપણે ઓડિશામાં સંબલપુરી, બોમકાઈ અને કોટપડ વણકરોની કારીગરી પણ જોઈ શકીએ છીએ. આપણે આ કળા અને કારીગરીનો જેટલો ફેલાવો કરીશું, તેટલું જ આ કળાને સાચવનાર ઓડિયા લોકોને વધુ સન્માન આપવામાં આવશે.
મિત્રો,
આપણા ઓડિશામાં પણ આર્કિટેક્ચર અને વિજ્ઞાનનો આટલો વિશાળ વારસો છે. કોણાર્કનું સૂર્ય મંદિર… તેની વિશાળતા, તેનું વિજ્ઞાન… લિંગરાજા અને મુક્તેશ્વર જેવા પ્રાચીન મંદિરોનું સ્થાપત્ય… તે દરેકને આશ્ચર્યચકિત કરે છે. આજે જ્યારે લોકો આને જુએ છે ત્યારે... તેઓ વિચારવા મજબૂર થઈ જાય છે કે સેંકડો વર્ષ પહેલાં પણ ઓડિશાના લોકો વિજ્ઞાનમાં આટલા આગળ હતા.
મિત્રો,
ઓડિશા પ્રવાસનની દ્રષ્ટિએ અપાર સંભાવના ધરાવતો દેશ છે. આ શક્યતાઓને સાકાર કરવા માટે આપણે ઘણા પરિમાણોમાં કામ કરવું પડશે. તમે જુઓ, આજે ઓડિશા અને દેશમાં એક સરકાર છે જે ઓડિશાની ધરોહર અને તેની ઓળખનું સન્માન કરે છે. તમે જોયું જ હશે, ગયા વર્ષે અમે અહીં G-20 કોન્ફરન્સ યોજી હતી. અમે G-20 દરમિયાન ઘણા દેશોના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષો અને રાજદ્વારીઓ સમક્ષ સૂર્ય મંદિરની ભવ્ય તસવીર રજૂ કરી હતી. મને ખુશી છે કે મહાપ્રભુ જગન્નાથ મંદિર પરિસરના ચારેય દરવાજા ખુલી ગયા છે. મંદિરનો રત્ન ભંડાર પણ ખોલવામાં આવ્યો છે.
મિત્રો,
ઓડિશાની દરેક ઓળખ વિશ્વને જણાવવા માટે આપણે વધુ નવીન પગલાં લેવા પડશે. ઉદાહરણ તરીકે, બાલી જાત્રાને વધુ લોકપ્રિય બનાવવા માટે, અમે બાલી જાત્રા દિવસ જાહેર કરી શકીએ છીએ અને આંતરરાષ્ટ્રીય પ્લેટફોર્મ પર તેનો પ્રચાર કરી શકીએ છીએ. અમે ઓડિસી નૃત્ય જેવી કળા માટે ઓડિસી દિવસની ઉજવણી શરૂ કરી શકીએ છીએ. વિવિધ આદિવાસી વારસો ઉજવવા માટે નવી પરંપરાઓ પણ શરૂ કરી શકાય છે. આ માટે શાળા-કોલેજોમાં વિશેષ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરી શકાય છે. આનાથી લોકોમાં જાગૃતિ આવશે અને અહીં પ્રવાસન અને લઘુ ઉદ્યોગોને લગતી તકો વધશે. થોડા દિવસો પછી પ્રવાસી ભારતીય સંમેલન પણ યોજાવા જઈ રહ્યું છે, દુનિયાભરમાંથી લોકો આ વખતે ઓડિશામાં ભુવનેશ્વર આવવાના છે. ઓડિશામાં પ્રથમ વખત પ્રવાસી ભારતીય દિવસનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ કોન્ફરન્સ ઓડિશા માટે પણ મોટી તક બની રહી છે.
મિત્રો,
ઘણી જગ્યાએ જોવા મળ્યું છે કે બદલાતા સમયની સાથે લોકો પોતાની માતૃભાષા અને સંસ્કૃતિને પણ ભૂલી જાય છે. પરંતુ મેં જોયું છે... ઉડિયા સમુદાય, જ્યાં પણ છે, હંમેશા તેની સંસ્કૃતિ, તેની ભાષા... તેના તહેવારો માટે ખૂબ જ ઉત્સાહી રહ્યો છે. માતૃભાષા અને સંસ્કૃતિની શક્તિ આપણને આપણી ધરતી સાથે કેવી રીતે જોડાયેલી રાખે છે… મેં થોડા દિવસો પહેલા દક્ષિણ અમેરિકાના દેશ ગયાનામાં આ જોયું. લગભગ 200 વર્ષ પહેલા, સેંકડો મજૂરોએ ભારત છોડી દીધું... પરંતુ તેઓ તેમની સાથે રામચરિત માનસ લઈ ગયા... તેઓએ રામનું નામ લીધું... આજે પણ ભારતની ધરતી સાથે તેમનો સંબંધ જળવાઈ રહ્યો છે. આપણા વારસાને આ રીતે સાચવીને વિકાસ થાય ત્યારે તેનો લાભ સૌને પહોંચે. એ જ રીતે, આપણે ઓડિશાને નવી ઊંચાઈએ લઈ જઈ શકીએ છીએ.
મિત્રો,
આજના આધુનિક યુગમાં આપણે આધુનિક ફેરફારોને આત્મસાત કરવા પડશે અને આપણાં મૂળ પણ મજબૂત કરવા પડશે. ઓડિશા ફેસ્ટિવલ જેવી ઘટનાઓ આ માટે એક માધ્યમ બની શકે છે. હું ઈચ્છું છું કે આવનારા વર્ષોમાં આ ઈવેન્ટ વધુ વિસ્તરે, આ ફેસ્ટિવલ માત્ર દિલ્હી પૂરતો મર્યાદિત ન હોવો જોઈએ. વધુમાં વધુ લોકો તેમાં જોડાય, શાળા-કોલેજોમાં પણ ભાગીદારી વધે, આ માટે આપણે પ્રયત્નો કરવા જોઈએ. એ પણ મહત્વનું છે કે અન્ય રાજ્યોના લોકો પણ અહીં દિલ્હી આવે છે અને ઓડિશાને વધુ નજીકથી જાણે છે. મને વિશ્વાસ છે કે આવનારા સમયમાં આ તહેવારના રંગો ઓડિશા અને દેશના દરેક ખૂણે પહોંચશે, તે જનભાગીદારી માટે ખૂબ જ અસરકારક પ્લેટફોર્મ બની જશે. આ ભાવનામાં, હું ફરી એકવાર તમને બધાને અભિનંદન આપું છું.
આપ સૌનો ખૂબ ખૂબ આભાર.
જય જગન્નાથ!
