પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ મારફતે રૂ. 41,000 કરોડથી વધારેનાં મૂલ્યનાં આશરે 2000 રેલવે માળખાગત પ્રોજેક્ટનું ખાતમુહૂર્ત કર્યું હતું અને દેશને અર્પણ કર્યા હતાં. ૫૦૦ રેલ્વે સ્ટેશનો અને 1500 અન્ય સ્થળોએથી લાખો લોકો વિકસિત ભારત વિકસિત રેલ્વે કાર્યક્રમ સાથે જોડાયા હતા.
આ પ્રસંગે પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આજનો કાર્યક્રમ નવા ભારતની નવી કાર્યસંસ્કૃતિનું પ્રતીક છે. "આજે ભારત જે પણ કરે છે, તે અભૂતપૂર્વ ગતિ અને સ્કેલ પર કરે છે. અમે મોટા સ્વપ્નો જોઈએ છીએ અને તેમને સાકાર કરવા માટે અથાક મહેનત કરીએ છીએ. આ સંકલ્પ આ વિકસિત ભારત વિકસિત રેલવે કાર્યક્રમમાં જોવા મળે છે." તેમણે તે સ્કેલનો ઉલ્લેખ કર્યો જેણે તાજેતરમાં અભૂતપૂર્વ વેગ પકડ્યો છે. તેમણે છેલ્લાં થોડાં દિવસોનાં પોતાનાં જમ્મુ અને ગુજરાતનાં કાર્યક્રમોનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જ્યાંથી તેમણે શિક્ષણ અને સ્વાસ્થ્ય ક્ષેત્રનાં માળખાગત સુવિધાઓનાં વિસ્તૃતીકરણનો શુભારંભ કર્યો હતો. એ જ રીતે, આજે પણ, 300 થી વધુ જિલ્લાઓના 12 રાજ્યોના 550 સ્ટેશનોનું નવીનીકરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. ઉત્તર પ્રદેશમાં ગોમતી નગર સ્ટેશન પ્રોજેક્ટની વાત કરીએ તો 1500થી વધુ રોડ અને ઓવરબ્રિજ પ્રોજેક્ટની વાત કરીએ તો પીએમ મોદીએ નવા ભારતની મહત્વકાંક્ષા અને સંકલ્પના વ્યાપ અને ગતિને રેખાંકિત કરી હતી.
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, અત્યારે રૂ. 40,000 કરોડનાં મૂલ્યનાં વિવિધ પ્રોજેક્ટ અસ્તિત્વમાં આવી રહ્યા છે અને થોડાં મહિના અગાઉ અમૃત ભારત સ્ટેશન પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવાની યાદ અપાવી હતી, જ્યાં દેશમાં 500 રેલવે સ્ટેશનોને આધુનિક બનાવવાની કામગીરી શરૂ થઈ હતી. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, આજની ઇવેન્ટ આ સંકલ્પને વધારે ગાઢ બનાવે છે અને ભારતની પ્રગતિની ગતિની ઝાંખી કરાવે છે. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ આજની રેલવે પરિયોજનાઓ માટે ભારતનાં નાગરિકોને અભિનંદન આપ્યાં હતાં.
પ્રધાનમંત્રી મોદીએ આજની વિકાસ પરિયોજના માટે ભારતની યુવા શક્તિને વિશેષ અભિનંદન પાઠવ્યા હતા, કારણ કે તેઓ જ વિકસિત ભારતના સાચા લાભાર્થી છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, આજની વિકાસલક્ષી પરિયોજનાઓથી લાખો યુવાનો માટે રોજગારી અને સ્વરોજગારની તકોનું સર્જન થશે, ત્યારે શાળાઓમાં અભ્યાસ કરતા લોકોને પણ લાભ થશે. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે, "વિકસિત ભારત કેવી રીતે આગળ વધશે તે નક્કી કરવાનો યુવાનોને મહત્તમ અધિકાર છે." તેમણે વિવિધ સ્પર્ધાઓના માધ્યમથી વિકસિત ભારતમાં રેલવેનાં સપનાં સાકાર કરવા બદલ યુવાનોનો આભાર વ્યક્ત કર્યો હતો અને વિજેતાઓને અભિનંદન પણ પાઠવ્યા હતા. તેમણે યુવાનોને ખાતરી આપી હતી કે, પ્રધાનમંત્રીનાં સંકલ્પની સાથે તેમનાં સ્વપ્નો અને સખત મહેનતથી વિકસિત ભારતની ગેરન્ટી મળે છે.
પ્રધાનમંત્રીએ ખુશી વ્યક્ત કરી હતી કે, આગામી અમૃત ભારત સ્ટેશન વિકાસ અને વિરાસત એમ બંનેનું પ્રતીક બનશે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે ઓડિશામાં બલેશ્વર સ્ટેશનની રચના ભગવાન જગન્નાથ મંદિરની થીમ પર કરવામાં આવી છે અને સિક્કિમના રંગપુરમાં સ્થાનિક સ્થાપત્યની છાપ હશે, રાજસ્થાનમાં સાંગનેર સ્ટેશન 16મી સદીના હેન્ડ બ્લોક પ્રિન્ટિંગનું પ્રદર્શન કરશે, તમિલનાડુમાં કુમ્બાકોનમ ખાતેનું સ્ટેશન ચોલા પ્રભાવ પ્રદર્શિત કરશે અને અમદાવાદ સ્ટેશન મોઢેરા સૂર્ય મંદિરથી પ્રેરિત છે, દ્વારકા સ્ટેશન દ્વારકાધીશ મંદિરથી પ્રેરિત છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, આઇટી સિટી ગુરુગ્રામ સ્ટેશન આઇટી થીમ ધરાવે છે, જેનો અર્થ થાય છે અમૃત ભારત સ્ટેશન એ શહેરની ખાસિયતોનો પરિચય દુનિયાને આપશે." આ સ્ટેશનો દિવ્યાંગ અને સિનિયર સિટીઝન-ફ્રેન્ડલી હશે.
પ્રધાનમંત્રી મોદીએ છેલ્લાં 10 વર્ષમાં વિકસિત ભારતની રચનાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો, ખાસ કરીને રેલવેમાં, જ્યાં પરિવર્તન સ્પષ્ટ દેખાય છે. તેમણે નોંધ્યું હતું કે, છેલ્લાં 10 વર્ષમાં જે સુવિધાઓ દૂર હતી, તે હવે વાસ્તવિકતામાં ફેરવાઈ ગઈ છે. તેમણે વંદે ભારત, અમૃત ભારત, નમો ભારત જેવી આધુનિક સેમિ હાઈ-સ્પીડ ટ્રેનો, રેલવે લાઇનોનાં વીજળીકરણની ઝડપી ગતિ અને ટ્રેનોની અંદર અને સ્ટેશન પ્લેટફોર્મ પર સ્વચ્છતાનું ઉદાહરણ આપ્યું હતું. તેમણે ભારતીય રેલવેમાં માનવરહિત દરવાજાઓ કેવી રીતે સામાન્ય છે તેની સરખામણી કરી હતી, જ્યારે ઓવરબ્રિજ અને અંડરબ્રિજે આજે અવિરત અને અકસ્માત મુક્ત અવરજવરની ખાતરી આપી છે. તેમણે ઉલ્લેખ પણ કર્યો હતો કે, એરપોર્ટ જેવી આધુનિક સુવિધાઓ હવે રેલવે સ્ટેશનો પર ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી રહી છે.
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આજની રેલવે નાગરિકો માટે સરળતાનો મુખ્ય આધાર બની રહી છે. રેલવેની કાયાપલટ પર વધુ ટિપ્પણી કરતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, અર્થતંત્ર વૈશ્વિક રેન્કિંગમાં 11મા ક્રમની સરખામણીએ પાંચમું સ્થાન હાંસલ કરી રહ્યું છે, ત્યારે રેલવે બજેટ 10 વર્ષ અગાઉ 45,000 કરોડ હતું, જે આજે વધીને 2.5 લાખ કરોડ થયું છે. "જરા કલ્પના કરો કે જ્યારે આપણે વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી આર્થિક મહાસત્તા બનીશું ત્યારે આપણી તાકાતમાં કેટલો વધારો થશે. આથી, મોદી ભારતને શક્ય તેટલી વહેલી તકે વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનાવવા માટે સખત મહેનત કરી રહ્યા છે."
પીએમ મોદીએ કૌભાંડોની ગેરહાજરીને કારણે નાણાંની બચત અને નવી લાઇનો નાખવાની ગતિને બમણી કરવા, જમ્મુ-કાશ્મીરથી પૂર્વોત્તરમાં નવા વિસ્તારોમાં રેલ પહોંચાડવા અને 2,500 કિલોમીટર સમર્પિત ફ્રેઇટ કોરિડોર પર કામ કરવા માટે વપરાયેલા પૈસાની બચતનો શ્રેય પણ આપ્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે કરદાતાઓના નાણાંના દરેક પૈસાનો ઉપયોગ મુસાફરોના કલ્યાણ માટે કરવામાં આવી રહ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે સરકાર દ્વારા રેલવેની દરેક ટિકિટ પર 50 ટકા ડિસ્કાઉન્ટ આપવામાં આવે છે.
પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, "જે રીતે બેંકોમાં જમા નાણાં પર વ્યાજ મેળવવામાં આવે છે, તેવી જ રીતે માળખાગત સુવિધા પર ખર્ચવામાં આવતી દરેક પૈસો આવકનાં નવા સ્રોતો અને રોજગારીનાં નવાં સ્રોત સર્જે છે." પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, નવી રેલવે લાઇન પાથરવાથી રોજગારીની અનેક તકો ઊભી થાય છે, પછી તે મજૂર હોય કે એન્જિનીયર. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, સિમેન્ટ, સ્ટીલ અને પરિવહન જેવા ઘણા ઉદ્યોગો અને દુકાનોમાં નવી રોજગારી માટેની શક્યતાઓ ઊભી થાય છે. પીએમ મોદીએ કહ્યું, "આજે લાખો કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ થઈ રહ્યું છે, તે હજારો નોકરીઓની ગેરંટી છે." તેમણે 'વન સ્ટેશન વન પ્રોડક્ટ' કાર્યક્રમ વિશે પણ વાત કરી હતી, જેમાં નાના ખેડૂતો, કારીગરો અને વિશ્વકર્મા મિત્રો દ્વારા ઉત્પાદનોને રેલવે દ્વારા સ્ટેશનો પર સ્થાપિત હજારો સ્ટોલ દ્વારા પ્રોત્સાહન આપવામાં આવી રહ્યું છે.
પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે, "ભારતીય રેલવે એ માત્ર મુસાફરોની સુવિધા જ નથી, પણ ભારતની કૃષિ અને ઔદ્યોગિક પ્રગતિની સૌથી મોટી એરલાઇન પણ છે." પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે, ઝડપી ટ્રેન પરિવહનમાં વધારે સમય બચશે અને સાથે સાથે ઉદ્યોગનાં ખર્ચમાં પણ ઘટાડો કરશે. એટલે મેક ઇન ઇન્ડિયા અને 'ભારત'ને પ્રોત્સાહન મળશે. ભારતના આધુનિક માળખાને શ્રેય આપતાં પ્રધાનમંત્રીએ સમગ્ર વિશ્વમાં રોકાણ માટે દેશને સૌથી આકર્ષક સ્થળ ગણાવ્યું હતું. પ્રધાનમંત્રીએ આગામી 5 વર્ષનો રસ્તો બતાવીને પોતાના સંબોધનનું સમાપન કરતા કહ્યું કે, જ્યારે આ હજારો સ્ટેશનોનું આધુનિકીકરણ થશે ત્યારે ભારતીય રેલવેની ક્ષમતામાં વધારો થશે, જે જંગી રોકાણની ક્રાંતિ લાવશે.
પાશ્વ ભાગ
પ્રધાનમંત્રીએ અવારનવાર રેલવે સ્ટેશનો પર વૈશ્વિક કક્ષાની સુવિધાઓ પ્રદાન કરવાનાં મહત્ત્વ પર ભાર મૂક્યો છે. આ પ્રયાસમાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ભરતાં પ્રધાનમંત્રીએ અમૃત ભારત સ્ટેશન યોજના હેઠળ 553 રેલવે સ્ટેશનોના પુનર્વિકાસ માટે શિલારોપણ કર્યું હતું. 27 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં ફેલાયેલા આ સ્ટેશનોને 19,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુના ખર્ચે ફરીથી વિકસિત કરવામાં આવશે. આ સ્ટેશનો શહેરની બંને બાજુ એકીકૃત કરતા 'સિટી સેન્ટર્સ' તરીકે કામ કરશે. તેમાં રૂફ પ્લાઝા, સુંદર લેન્ડસ્કેપિંગ, ઇન્ટર મોડલ કનેક્ટિવિટી, સુધારેલા આધુનિક અગ્રભાગ, કિડ્સ પ્લે એરિયા, કિઓસ્ક, ફૂડ કોર્ટ વગેરે જેવી આધુનિક પેસેન્જર સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ હશે. તેમને પર્યાવરણને અનુકૂળ અને દિવ્યાંગ મૈત્રીપૂર્ણ તરીકે પુનઃવિકસિત કરવામાં આવશે. આ સ્ટેશન ઇમારતોની ડિઝાઇન સ્થાનિક સંસ્કૃતિ, વારસો અને સ્થાપત્યથી પ્રેરિત હશે.
આ ઉપરાંત પ્રધાનમંત્રીએ ઉત્તરપ્રદેશમાં ગોમતી નગર સ્ટેશનનું ઉદઘાટન કર્યું હતું, જેને આશરે રૂ. 385 કરોડનાં ખર્ચે પુનઃવિકસિત કરવામાં આવ્યું હતું. ભવિષ્યમાં મુસાફરોની વધતી જતી સંખ્યાને પહોંચી વળવા માટે, આ સ્ટેશને આગમન અને પ્રસ્થાન સુવિધાઓને અલગ કરી છે. તે શહેરની બંને બાજુને સંકલિત કરે છે. આ કેન્દ્રીય વાતાનુકૂલિત સ્ટેશન પર આધુનિક પેસેન્જર સુવિધાઓ જેવી કે એર કોનકોર્સ, કન્જેશન ફ્રી સર્ક્યુલેશન, ફૂડ કોર્ટ અને ઉપલા અને નીચલા ભોંયરામાં પાર્કિંગની પૂરતી જગ્યા છે.
પ્રધાનમંત્રીએ 1500 રોડ ઓવર બ્રીજ અને અંડરપાસનો શિલાન્યાસ, ઉદઘાટન અને લોકાર્પણ પણ કર્યું હતું. 24 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં ફેલાયેલા આ રોડ ઓવર બ્રિજ અને અંડરપાસમાં આ પ્રોજેક્ટ્સનો કુલ ખર્ચ આશરે 21,520 કરોડ રૂપિયા છે. આ પ્રોજેક્ટથી ગીચતામાં ઘટાડો થશે, સુરક્ષા અને કનેક્ટિવિટી વધશે, ક્ષમતામાં સુધારો થશે અને રેલવે પ્રવાસની કાર્યદક્ષતા વધશે.
आज भारत जो करता है, अभूतपूर्व स्पीड से करता है।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2024
आज भारत जो करता है, अभूतपूर्व स्केल पर करता है: PM @narendramodi pic.twitter.com/VzrS5c0dnI
विकसित भारत, युवाओं के सपनों का भारत है। pic.twitter.com/1vR3Nv48U6
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2024
बीते 10 वर्षों में हम सभी ने एक नया भारत बनते देखा है।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2024
और रेलवे में तो परिवर्तन साक्षात दिखाई देने लगा है: PM @narendramodi pic.twitter.com/zvTvzg7Mij
जिन सुविधाओं की देशवासी कल्पना करते थे, लोगों को लगता था कि काश ये भारत में होता, वही आज हम आंखों के सामने होते देख रहे हैं: PM @narendramodi pic.twitter.com/kfeQLhb2P2
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2024
हमारी रेल, छोटे किसानों, छोटे कारीगरों, हमारे विश्वकर्मा साथियों के उत्पादों को बढ़ावा देने वाली है।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2024
इसके लिए One Station One Product योजना के तहत स्टेशन पर विशेष दुकानें बनाई गई हैं: PM pic.twitter.com/k2ke2zgBZa
भारतीय रेल यात्री सुविधा ही नहीं है, बल्कि देश की खेती और औद्योगिक प्रगति का भी सबसे बड़ा वाहक है।
— PMO India (@PMOIndia) February 26, 2024
रेल की गति तेज़ होगी, तो समय बचेगा: PM @narendramodi pic.twitter.com/FEGqkbMMXl