પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે મુંબઈમાં રાજભવન ખાતે જલ ભૂષણ બિલ્ડિંગ અને ક્રાંતિકારીઓની ગૅલેરીનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. આ પ્રસંગે મહારાષ્ટ્રના રાજ્યપાલ શ્રી ભગત સિંહ કોશ્યારી અને મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી શ્રી ઉદ્ધવ ઠાકરે સહિતના મહાનુભાવો હાજર રહ્યા હતા.
શરૂઆતમાં, પ્રધાનમંત્રીએ આજે વટ પૂર્ણિમા અને કબીર જયંતિ પર લોકોને શુભેચ્છા પાઠવી હતી. સભાને સંબોધતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે મહારાષ્ટ્રએ દેશને ઘણાં ક્ષેત્રોમાં પ્રેરણા આપી છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે જગતગુરુ શ્રી સંત તુકારામ મહારાજથી લઈને બાબાસાહેબ આંબેડકર સુધીના સમાજ સુધારકોનો ખૂબ સમૃદ્ધ વારસો છે. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે મહારાષ્ટ્રમાંથી સંત જ્ઞાનેશ્વર મહારાજ, સંત નામદેવ, સંત રામદાસ અને સંત ચોખામેળાએ દેશમાં ઊર્જાનો સંચાર કર્યો છે. જો આપણે સ્વરાજ્યની વાત કરીએ તો પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે, છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ અને છત્રપતિ સંભાજી મહારાજનું જીવન આજે પણ દરેક ભારતીયમાં દેશભક્તિની ભાવનાને મજબૂત કરે છે. પ્રધાનમંત્રીએ રાજભવનનાં સ્થાપત્યમાં પ્રાચીન મૂલ્યો અને સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામની સ્મૃતિઓના સમાવેશની પણ નોંધ લીધી અને રાજભવનને લોકભવનમાં ફેરવવાની ભાવનાની પ્રશંસા કરી.
પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે જાણ્યે-અજાણ્યે આપણે ભારતની આઝાદીને અમુક ઘટનાઓ સુધી સીમિત કરીએ છીએ. જ્યારે, ભારતની આઝાદીમાં અસંખ્ય લોકોની ‘તપસ્યા’ સામેલ હતી અને સ્થાનિક સ્તરે અનેક ઘટનાઓની સામૂહિક અસર રાષ્ટ્રીય હતી. અર્થ અલગ હતા પરંતુ સંકલ્પ એક જ હતો, એમ પ્રધાનમંત્રીએ ઉમેર્યું હતું. તેમણે નોંધ્યું કે સામાજિક, કૌટુંબિક અથવા વૈચારિક ભૂમિકાઓને ધ્યાનમાં લીધા વિના, આંદોલનનું સ્થાન, પછી ભલે તે દેશની અંદર હોય કે વિદેશમાં, લક્ષ્ય એક હતું - ભારતની સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા. પ્રધાનમંત્રીએ બાળ ગંગાધર તિલક, ચાપેકર બંધુઓ, વાસુદેવ બળવંત ફડક અને મેડમ ભીકાઈજી કામાનાં બહુમુખી યોગદાનને યાદ કર્યું હતું. તેમણે એ પણ ધ્યાન દોર્યું કે સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ સ્થાનિક અને વૈશ્વિક સ્તરે ફેલાયેલો હતો. તેમણે સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના વૈશ્વિક સ્તરનાં ઉદાહરણો તરીકે ગદર પાર્ટી, નેતાજીની આગેવાની હેઠળના આઝાદ હિંદ ફૌજ અને શ્યામજી કૃષ્ણ વર્માના ઈન્ડિયા હાઉસને ટાંક્યાં હતાં. "સ્થાનિકથી વૈશ્વિક સુધીની આ ભાવના આપણા આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાનનો આધાર છે", એમ તેમણે કહ્યું.
પ્રધાનમંત્રીએ ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે અપ્રસિદ્ધ નાયકો પ્રત્યેની ઉદાસીનતા ઘણા લાંબા સમયથી ચાલુ રહી હતી. જ્યાં સુધી શ્રી મોદી પોતે તેમને ભારત પરત ન લાવે, ત્યાં સુધી કેવી રીતે મહાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાની શ્યામજી કૃષ્ણ વર્માના અવશેષો ભારત પહોંચવા માટે આટલા લાંબા સમય સુધી રાહ જોતા હતા તે હકીકત તેમણે વર્ણવી હતી.
પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી હતી કે મુંબઈ સપનાનું શહેર છે, જો કે, મહારાષ્ટ્રમાં એવાં ઘણાં શહેરો છે, જે 21મી સદીમાં દેશના વિકાસનાં કેન્દ્રો બનવા જઈ રહ્યા છે. આ વિચાર સાથે, એક તરફ, મુંબઈની માળખાકીય સુવિધાઓનું આધુનિકીકરણ થઈ રહ્યું છે અને તે જ સમયે, અન્ય શહેરોમાં પણ આધુનિક સુવિધાઓમાં વધારો કરવામાં આવી રહ્યો છે, એમ તેમણે ધ્યાન દોર્યું હતું.
પ્રધાનમંત્રીએ દરેકને એ સુનિશ્ચિત કરવા જણાવ્યું હતું કે તેઓની ગમે તે ભૂમિકા હોય, તેઓએ રાષ્ટ્રીય સંકલ્પોને મજબૂત બનાવવાનો ધ્યેય રાખવો જોઈએ અને રાષ્ટ્રીય વિકાસમાં સબકા પ્રયાસની તેમની ભલામણનું પુનરાવર્તન કર્યું હતું.
જલ ભૂષણ એ 1885થી મહારાષ્ટ્રના રાજ્યપાલનું અધિકૃત નિવાસસ્થાન રહ્યું છે. તેનું આયુષ્ય પૂર્ણ કર્યા પછી, તેને તોડી પાડવામાં આવ્યું હતું અને તેની જગ્યાએ નવી ઇમારતને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. નવી ઇમારતનો શિલાન્યાસ ઓગસ્ટ 2019માં ભારતના માનનીય રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. નવી બનેલી ઈમારતમાં જૂની ઈમારતની તમામ વિશિષ્ટ વિશેષતાઓ સાચવવામાં આવી છે. 2016માં મહારાષ્ટ્રના તત્કાલીન રાજ્યપાલ શ્રી વિદ્યાસાગર રાવે રાજભવનમાં એક બંકર શોધી કાઢ્યું હતું. અગાઉ તેનો ઉપયોગ બ્રિટિશરો દ્વારા શસ્ત્રો અને દારૂગોળાના ગુપ્ત સંગ્રહ તરીકે કરવામાં આવતો હતો. 2019માં બંકરનું નવીનીકરણ કરવામાં આવ્યું હતું. મહારાષ્ટ્રના સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ અને ક્રાંતિકારીઓના યોગદાનની સ્મૃતિમાં ગૅલેરીને બંકરમાં તેનાં પ્રકારનાં સંગ્રહાલય તરીકે વિકસાવવામાં આવી છે. તે વાસુદેવ બળવંત ફડકે, ચાફેકર બંધુઓ, સાવરકર બંધુઓ, મેડમ ભીકાઈજી કામા, વી.બી. ગોગાટે, 1946માં નૌકા વિદ્રોહ વગેરેનાં યોગદાનને શ્રદ્ધાંજલિ આપે છે.
महाराष्ट्र ने तो अनेक क्षेत्रों में देश को प्रेरित किया है।
— PMO India (@PMOIndia) June 14, 2022
अगर हम सामाजिक क्रांतियों की बात करें तो जगतगुरू श्री संत तुकाराम महाराज से लेकर बाबा साहेब आंबेडकर तक समाज सुधारकों की एक बहुत समृद्ध विरासत है: PM @narendramodi
महाराष्ट्र में संत ज्ञानेश्वर, संत नामदेव, समर्थ रामदास, संत चोखामेला, जैसे संतों ने देश को ऊर्जा दी है।
— PMO India (@PMOIndia) June 14, 2022
अगर स्वराज्य की बात करें तो छत्रपति शिवाजी महाराज और छत्रपति सांभाजी महाराज का जीवन आज भी हर भारतीय में राष्ट्रभक्ति की भावना को और प्रबल कर देता है: PM @narendramodi
जब हम भारत की आज़ादी की बात करते हैं, तो जाने-अनजाने उसे कुछ घटनाओं तक सीमित कर देते हैं।
— PMO India (@PMOIndia) June 14, 2022
जबकि भारत की आजादी में अनगिनत लोगों का तप और उनकी तपस्या शामिल रही है।
स्थानीय स्तर पर हुई अनेकों घटनाओं का सामूहिक प्रभाव राष्ट्रीय था।
साधन अलग थे लेकिन संकल्प एक था: PM @narendramodi
सामाजिक, परिवारिक, वैचारिक भूमिकाएं चाहे कोई भी रही हों,
— PMO India (@PMOIndia) June 14, 2022
आंदोलन का स्थान चाहे देश-विदेश में कहीं भी रहा हो,
लक्ष्य एक था - भारत की संपूर्ण आज़ादी: PM @narendramodi
मुंबई तो सपनों का शहर है ही, महाराष्ट्र के ऐसे अनेक शहर हैं, जो 21वीं सदी में देश के ग्रोथ सेंटर होने वाले हैं।
— PMO India (@PMOIndia) June 14, 2022
इसी सोच के साथ एक तरफ मुंबई के इंफ्रास्ट्रक्चर को आधुनिक बनाया जा रहा है तो साथ ही बाकी शहरों में भी आधुनिक सुविधाएं बढ़ाई जा रही हैं: PM @narendramodi