ગોવાના નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેકનોલોજીના કાયમી કેમ્પસનું ઉદઘાટન કર્યું
નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ વોટરસ્પોર્ટ્સનું નવું કેમ્પસ સમર્પિત કર્યું
પેસેન્જર રોપ-વેનો શિલાન્યાસ કર્યો, તેની સાથે સાથે સંબંધિત પ્રવાસન પ્રવૃત્તિઓ અને 100 એમએલડી વોટર ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ પણ તૈયાર કરવામાં આવશે
100 ટીપીડી ઇન્ટિગ્રેટેડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ ફેસિલિટીનું ઉદ્ઘાટન કર્યું
રોજગાર મેળા હેઠળ વિવિધ વિભાગોમાં 1930ની નવી સરકારી ભરતીઓને નિમણૂંક ઓર્ડરનું વિતરણ કર્યું
વિવિધ કલ્યાણકારી યોજનાઓના લાભાર્થીઓને મંજૂરી પત્રો સોંપ્યા
"એક ભારત, શ્રેષ્ઠ ભારતનો અનુભવ ગોવામાં કોઈ પણ ઋતુ દરમિયાન થઈ શકે છે"
"ડબલ-એન્જિન સરકારને કારણે ગોવાનો વિકાસ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યો છે"
"સંતૃપ્તિ એ સાચી બિનસાંપ્રદાયિકતા છે, સંતૃપ્તિ એ વાસ્તવિક સામાજિક ન્યાય છે અને સંતૃપ્તિ એ ગોવા અને દેશને મોદીની ગેરંટી છે"
"ડબલ એન્જિન સરકાર ગરીબોના કલ્યાણ માટે મોટી યોજનાઓ ચલાવવાની સાથે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર રેકોર્ડ રોકાણ કરી રહી છે"
"અમારી સરકાર ગોવામાં કનેક્ટિવિટી સુધારવા અને તેને લોજિસ્ટિક્સ હબ બનાવવા માટે પણ કામ કરી રહી છે"
"ભારતમાં તમામ પ્રકારના પર્યટન એક જ દેશમાં, એક જ વિઝા પર ઉપલબ્ધ છે"

પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે ગોવામાં વિકસિત ભારત, વિકસિત ગોવા 2047 કાર્યક્રમમાં રૂ. 1330 કરોડથી વધારે મૂલ્યની વિવિધ વિકાસ પરિયોજનાઓનું ઉદઘાટન અને શિલાન્યાસ કર્યો હતો. શ્રી મોદીએ આ પ્રસંગે પ્રદર્શિત થયેલા પ્રદર્શનની મુલાકાત પણ લીધી હતી. આજની વિકાસ પરિયોજનાઓમાં શિક્ષણ, રમતગમત, જળ શુદ્ધિકરણ, કચરાનું વ્યવસ્થાપન અને પર્યટન ક્ષેત્રોમાં માળખાગત સુવિધાઓને પ્રોત્સાહન આપવાનો સમાવેશ થાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ રોજગાર મેળા અંતર્ગત વિવિધ વિભાગોમાં 1930ની નવી સરકારી ભરતીઓને નિમણૂક આદેશોનું વિતરણ પણ કર્યું હતું અને વિવિધ કલ્યાણકારી યોજનાઓનાં લાભાર્થીઓને મંજૂરીનાં પત્રો પણ સુપરત કર્યા હતાં.

પ્રધાનમંત્રીએ પોતાના સંબોધનની શરૂઆત ગોવાના પ્રાકૃતિક સૌંદર્ય અને પ્રાચીન દરિયાકિનારાને ઉજાગર કરીને કરી હતી અને કહ્યું હતું કે, તે ભારત અને વિદેશના લાખો પ્રવાસીઓનું મનપસંદ હોલિડે ડેસ્ટિનેશન છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, "એક ભારત, શ્રેષ્ઠ ભારતનો અનુભવ ગોવામાં કોઈ પણ સિઝનમાં થઈ શકે છે." તેમણે ગોવામાં જન્મેલા મહાન સંતો, પ્રખ્યાત કલાકારો અને વિદ્વાનો તરફ પણ ધ્યાન દોર્યું હતું અને સંત સોહિરોબાનાથ આમ્બિયે, નાટ્યકાર કૃષ્ણ ભટ્ટ બંદકર, ગાયક કેસરબાઈ કેરકર, આચાર્ય ધર્માનંદ કોસંબી અને રઘુનાથ અનંત માશેલકરને યાદ કર્યા હતા. પ્રધાનમંત્રી મોદીએ ભારત રત્ન લતા મંગેશકરજીને તેમની પુણ્યતિથિ પર શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી અને નજીકમાં સ્થિત મંગુશી મંદિર સાથેના તેમના નજીકના જોડાણ પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો હતો. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "સ્વામી વિવેકાનંદને માર્ગાઓમાં દામોદર સાલમાંથી નવી પ્રેરણા મળી છે." પીએમ મોદીએ કુનકોલિમમાં લોહિયા મેદાન અને ચીફટેન મેમોરિયલ વિશે પણ વાત કરી હતી.

 

પ્રધાનમંત્રીએ સેન્ટ ફ્રાન્સિસ ઝેવિયરના સેક્રેડ અવશેષોના વિવરણ વિશે વાત કરી હતી, જે આ વર્ષે યોજાનારા "ગોયકો સૈબ" તરીકે લોકપ્રિય છે. શાંતિ અને સંવાદિતાના પ્રતીક તરીકે આ પ્રદર્શનનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ જ્યોર્જિયાનાં સંત મહારાણી કેટેવનને પણ યાદ કર્યા હતાં, જેમનાં પવિત્ર અવશેષોને વિદેશ મંત્રીએ જ્યોર્જિયા લઈ ગયા હતા. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, "ખ્રિસ્તી અને અન્ય સમુદાયોનું શાંતિપૂર્ણ સહ-અસ્તિત્વ 'એક ભારત, શ્રેષ્ઠ ભારત'નું ઉદાહરણ છે."

આજે જે 1300 કરોડ રૂપિયાની પરિયોજનાઓનું ઉદઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું અથવા જેના માટે શિલાન્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો તે વિશે વિસ્તૃત માહિતી આપતા પીએમ મોદીએ કહ્યું કે, શિક્ષણ, સ્વાસ્થ્ય અને પર્યટન સાથે જોડાયેલા પ્રોજેક્ટ્સ ગોવાના વિકાસને નવો વેગ આપશે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજીનું કાયમી પરિસર અને નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ વોટરસ્પોર્ટ્સનું પરિસર અને સંકલિત કચરા વ્યવસ્થાપન સુવિધા, 1930 નિમણૂક પત્રો રાજ્યના વિકાસને નવી ઊંચાઈએ લઈ જશે."

 

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "ગોવા વિસ્તાર અને વસતિની દ્રષ્ટિએ નાનું છે." પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "ગોવા સામાજિક રીતે વિવિધતા ધરાવે છે તથા વિવિધ સમાજો અને ધર્મોનાં લોકો કેટલીક પેઢીઓથી શાંતિથી સહઅસ્તિત્વ ધરાવે છે." તેમણે સબ કા સાથ સબ કા વિકાસનાં મંત્ર પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો અને ગોવાનાં લોકોનાં જુસ્સાની પ્રશંસા કરી હતી, જેમણે હંમેશા રાજ્યની સંવાદિતાને હાનિ પહોંચાડવાનો પ્રયાસ કરનારાઓને જડબાતોડ જવાબ આપ્યો છે.

સ્વયંપૂર્ણા ગોવાનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રી મોદીએ ગોવા સરકારનાં સુશાસન મોડલની પ્રશંસા કરી હતી, જે કલ્યાણનાં માપદંડો પર ગોવાનાં લોકોનાં અગ્રણી સ્થાન તરફ દોરી ગઈ છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "ડબલ-એન્જિન સરકારને કારણે ગોવાનો વિકાસ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યો છે." પ્રધાનમંત્રીએ હર ઘર નલ સે જલની સંતૃપ્તિ, વીજળીનાં જોડાણો, એલપીજી કવરેજ, કેરોસીન મુક્ત હોવાનો, ખુલ્લામાં શૌચક્રિયાથી મુક્ત હોવાનો અને કેન્દ્ર સરકારની ઘણી યોજનાઓમાં સંતૃપ્તિનાં કવરેજનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. "સંતૃપ્તિ ભેદભાવને નાબૂદ કરવા અને તમામ લાભાર્થીઓને લાભોના સંપૂર્ણ સ્થાનાંતરણ તરફ દોરી જાય છે. તેથી જ હું કહું છું, "સંતૃપ્તિ એ સાચી બિનસાંપ્રદાયિકતા છે, સંતૃપ્તિ એ વાસ્તવિક સામાજિક ન્યાય છે અને સંતૃપ્તિ એ ગોવા અને દેશને મોદીની બાંયધરી છે." પ્રધાનમંત્રીએ વિકસિત ભારત સંકલ્પ યાત્રાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જેમાં ગોવામાં 30,000થી વધારે લોકોએ વિવિધ લાભ લીધો હતો.

 

આ વર્ષના બજેટને સ્પર્શતા પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, તેનાથી સરકાર દ્વારા યોજનાઓની સંતૃપ્તિનાં ઠરાવને વેગ મળ્યો છે. તેમણે જાહેરાત કરી હતી કે, 4 કરોડ પાકા મકાનોનો લક્ષ્યાંક હાંસલ થઈ ગયા બાદ હવે સરકાર ગરીબોને બે કરોડ મકાનોની ગેરંટી આપી રહી છે. તેમણે ગોવાના લોકોને પણ પાકા મકાનો મેળવવામાં પાછળ રહી ગયેલા લોકોમાં જાગૃતિ લાવવા વિનંતી કરી હતી. તેમણે માહિતી આપી હતી કે, આ વર્ષનાં બજેટમાં પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના અને આયુષ્માન યોજનાનું વધારે વિસ્તરણ કરવામાં આવશે.

પ્રધાનમંત્રીએ આ વર્ષના બજેટમાં મત્સ્ય સંપદા યોજનાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો અને જણાવ્યું હતું કે, તેનાથી માછીમાર સમુદાયને સહાય અને સંસાધનોને વધારે વેગ મળશે, જેથી સીફૂડની નિકાસમાં વધારો થશે અને માછીમારોની આવકમાં વધારો થશે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, આ પ્રકારનાં પ્રયાસોથી મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રમાં રોજગારીની લાખો તકો ઊભી થાય છે.

માછલીના સંવર્ધકોના કલ્યાણ માટે સરકારના પ્રયાસોનો ઉલ્લેખ કરતા પીએમ મોદીએ સમર્પિત મંત્રાલયની રચના, પીએમ કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ સુવિધા, વીમાની રકમમાં 5 લાખ રૂપિયાનો વધારો અને નૌકાઓના આધુનિકીકરણ માટે સબસિડીનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો.

 

પ્રધાનમંત્રીએ દેશમાં માર્ગો, રેલવે અને એરપોર્ટના ઝડપી વિકાસ પર પ્રકાશ પાડતા જણાવ્યું હતું કે, "ડબલ એન્જિનની સરકાર ગરીબોના કલ્યાણ માટે મોટી યોજનાઓ ચલાવવાની સાથે સાથે માળખાગત સુવિધાઓમાં વિક્રમી રોકાણ કરી રહી છે." તેમણે ધ્યાન દોર્યું હતું કે આ વર્ષના બજેટમાં માળખાગત વિકાસ માટે રૂ. 11 લાખ કરોડ ફાળવવામાં આવ્યા છે, જે 10 વર્ષ પહેલાં રૂ. 2 લાખ કરોડથી ઓછા હતા. તેમણે કહ્યું હતું કે, રોજગારીની નવી તકો ઊભી થાય છે અને જ્યાં વિકાસલક્ષી પ્રોજેક્ટો થઈ રહ્યાં છે, ત્યાં દરેક વ્યક્તિની આવક વધે છે.

કનેક્ટિવિટી વધારવા અને ગોવાને લોજિસ્ટિક્સ હબ તરીકે સ્થાપિત કરવા માટે સરકારનાં પ્રયાસોનાં સંબંધમાં પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, "અમારી સરકાર ગોવામાં કનેક્ટિવિટી વધારવા અને તેને લોજિસ્ટિક્સ હબમાં પરિવર્તિત કરવાની દિશામાં કામ કરી રહી છે. ગોવામાં મનોહર પર્રિકર ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટના ઉદ્ઘાટનથી સતત ડોમેસ્ટિક અને ઇન્ટરનેશનલ ફ્લાઇટ્સની સુવિધા મળી છે." તેમણે દેશના બીજા ક્રમના સૌથી લાંબા કેબલ બ્રિજ ન્યૂ ઝુઆરી પુલનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જે ગયા વર્ષે લોકોને સમર્પિત કરવામાં આવ્યો હતો. નવા માર્ગો, પુલો, રેલવે માર્ગો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ સહિત ગોવામાં ઝડપી માળખાગત વિકાસ પર ભાર મૂકીને પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "આ વિકાસો ગોવાના વિકાસને નવી ઊંચાઈએ લઈ જઈ રહ્યા છે."

 

પ્રધાનમંત્રી મોદીએ ભારતના સમૃદ્ધ સાંસ્કૃતિક અને કુદરતી વારસાને ઉજાગર કર્યો હતો અને ભારતને એક સંપૂર્ણ પ્રવાસન સ્થળ તરીકે સ્થાપિત કરવાના સરકારના પ્રયાસો પર ભાર મૂક્યો હતો. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, "આપણા દેશમાં પ્રવાસનનું દરેક સ્વરૂપ સિંગલ વિઝા પર ઉપલબ્ધ છે. અગાઉની સરકારોમાં પર્યટન સ્થળો, દરિયાકિનારાના વિસ્તારો અને ટાપુઓના વિકાસ માટે દ્રષ્ટિનો અભાવ હતો." ગોવાના ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ઇકો-ટૂરિઝમની સંભવિતતાને ઓળખીને પ્રધાનમંત્રીએ ગોવાના અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં પ્રવાસનને પ્રોત્સાહન આપવા પર સરકારના ધ્યાન પર ભાર મૂક્યો હતો, જેથી સ્થાનિક રહેવાસીઓને લાભ થાય. પ્રધાનમંત્રીએ ફૂડ કોર્ટ, રેસ્ટોરાં અને વેઇટિંગ રૂમ જેવી આધુનિક સુવિધાઓ વિકસાવવાની સાથે ગોવામાં પ્રવાસન ક્ષેત્રની માળખાગત સુવિધાઓ વધારવાની પહેલની પણ યાદી આપી હતી, જેથી ગોવાને વધુ આકર્ષક સ્થળ બનાવી શકાય.

પ્રધાનમંત્રીએ દિવસની શરૂઆતમાં ભારત ઊર્જા સપ્તાહ 2024ની તેમની મુલાકાતને યાદ કરતાં કહ્યું હતું કે, "સરકાર કોન્ફરન્સ ટૂરિઝમ માટે ગોવાને પ્રવાસન સ્થળ તરીકે વિકસિત કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે." તેમણે છેલ્લાં વર્ષોમાં ગોવામાં થયેલી અનેક જી-20 બેઠકો અને મોટી રાજદ્વારી બેઠકોનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે વર્લ્ડ ટેબલ ટેનિસ ચેમ્પિયનશિપ, વર્લ્ડ બીચ વોલીબોલ ટૂર, ફિફા અંડર-17 વિમેન્સ ફૂટબોલ વર્લ્ડ કપ અને ગોવામાં આયોજિત 37મી નેશનલ ગેમ્સ જેવી ટુર્નામેન્ટનું પણ ઉદાહરણ આપ્યું હતું, જે તેની ઓળખ સમગ્ર વિશ્વ સુધી પહોંચાડે છે. તેમણે ખાતરી આપી હતી કે, ગોવા આગામી વર્ષોમાં આ પ્રકારનાં કાર્યક્રમોનું મોટું કેન્દ્ર બનશે.

 

તેમણે ગોવામાં ફૂટબોલના યોગદાનની પ્રશંસા કરી હતી અને રમતમાં તેમના અમૂલ્ય યોગદાન બદલ બ્રહ્માનંદ શંખવાલકરને પદ્મ એવોર્ડથી સન્માનિત કર્યા હતા. પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે રાજ્યમાં રાષ્ટ્રીય રમતો માટે વિકસિત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર એથ્લેટ્સને તેમના સપનાને સાકાર કરવામાં મદદ કરશે.

શિક્ષણ પર સરકારનું ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની બાબતનો ઉલ્લેખ કરીને પ્રધાનમંત્રીએ ગોવામાં કેટલીક સંસ્થાઓની સ્થાપનાનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જે તેને મુખ્ય શૈક્ષણિક કેન્દ્ર તરીકે પરિવર્તિત કરશે. તેમણે ટેકનોલોજીકલ પ્રગતિને પ્રોત્સાહન આપવા તથા યુવાનો અને ઉદ્યોગોને લાભ થાય તે માટે સંશોધન અને નવીનતા માટે રૂ. 1 લાખ કરોડનાં ભંડોળની બજેટમાં થયેલી જાહેરાત વિશે પણ માહિતી આપી હતી.

અંતમાં પ્રધાનમંત્રીએ ગોવાના ઝડપી વિકાસ માટે જરૂરી સામૂહિક પ્રયાસો પર ભાર મૂક્યો હતો અને દરેકને રાજ્યની પ્રગતિમાં પ્રદાન કરવા અપીલ કરી હતી.

 

આ પ્રસંગે ગોવાના રાજ્યપાલ શ્રી પી એસ શ્રીધરન પિલ્લાઈ, ગોવાના મુખ્યમંત્રી શ્રી પ્રમોદ સાવંત અને પ્રવાસન અને બંદરો, જહાજ અને જળમાર્ગ રાજ્યમંત્રી શ્રી શ્રીપાદ યેસો નાઈક પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.

પાર્શ્વ ભાગ

પ્રધાનમંત્રીએ ગોવામાં નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેકનોલોજી, ગોવાનાં કાયમી પરિસરનું ઉદઘાટન કર્યું હતું. નવનિર્મિત સંકુલમાં ટ્યુટોરિયલ સંકુલ, વિભાગીય સંકુલ, સેમિનાર સંકુલ, વહીવટી સંકુલ, છાત્રાલયો, આરોગ્ય કેન્દ્ર, સ્ટાફ ક્વાર્ટર્સ, સુવિધા કેન્દ્ર, રમતગમતનું મેદાન અને સંસ્થાના વિદ્યાર્થીઓ, ફેકલ્ટી અને સ્ટાફની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે વિવિધ સુવિધાઓ છે.

પ્રધાનમંત્રીએ નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ વોટરસ્પોર્ટ્સના નવા કેમ્પસને સમર્પિત કર્યું હતું. આ સંસ્થા 28 ટેઈલર-મેડ અભ્યાસક્રમો શરૂ કરશે, જેનો ઉદ્દેશ વોટરસ્પોર્ટ્સ અને જળ બચાવ કામગીરીનાં વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે, જે જાહેર જનતા અને સશસ્ત્ર દળો એમ બંનેને સેવા પૂરી પાડે છે. પ્રધાનમંત્રીએ દક્ષિણ ગોવામાં 100 ટીપીડી ઇન્ટિગ્રેટેડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ ફેસિલિટીનું ઉદઘાટન પણ કર્યું હતું. તેને 60 ટીપીડી ભીના કચરા અને 40 ટીપીડી સૂકા કચરાની વૈજ્ઞાનિક સારવાર માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે, જ્યારે તેમાં 500 કિલોવોટનો સોલાર પાવર પ્લાન્ટ પણ છે જે વધારાની વીજળી ઉત્પન્ન કરે છે.

 

પ્રધાનમંત્રીએ પેસેન્જર રોપ-વેનો શિલાન્યાસ કર્યો હતો તેમજ તેની સાથે સાથે સંબંધિત પ્રવાસન પ્રવૃત્તિઓ પણજી અને રીસ માગોસને જોડતી હતી. દક્ષિણ ગોવામાં 100 એમએલડી વોટર ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટના નિર્માણ માટે શિલાન્યાસ તેમના દ્વારા કરવામાં આવશે.

વધુમાં, તેમણે રોજગાર મેળા હેઠળ વિવિધ વિભાગોમાં 1930 નવી સરકારી ભરતીઓને નિમણૂક આદેશોનું વિતરણ કર્યું હતું અને વિવિધ કલ્યાણકારી યોજનાઓના લાભાર્થીઓને મંજૂરી પત્રો પણ આપ્યા હતા.

Click here to read full text speech

Explore More
78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ

લોકપ્રિય ભાષણો

78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ
India’s Biz Activity Surges To 3-month High In Nov: Report

Media Coverage

India’s Biz Activity Surges To 3-month High In Nov: Report
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM’s address at the Odisha Parba
November 24, 2024
Delighted to take part in the Odisha Parba in Delhi, the state plays a pivotal role in India's growth and is blessed with cultural heritage admired across the country and the world: PM
The culture of Odisha has greatly strengthened the spirit of 'Ek Bharat Shreshtha Bharat', in which the sons and daughters of the state have made huge contributions: PM
We can see many examples of the contribution of Oriya literature to the cultural prosperity of India: PM
Odisha's cultural richness, architecture and science have always been special, We have to constantly take innovative steps to take every identity of this place to the world: PM
We are working fast in every sector for the development of Odisha,it has immense possibilities of port based industrial development: PM
Odisha is India's mining and metal powerhouse making it’s position very strong in the steel, aluminium and energy sectors: PM
Our government is committed to promote ease of doing business in Odisha: PM
Today Odisha has its own vision and roadmap, now investment will be encouraged and new employment opportunities will be created: PM

जय जगन्नाथ!

जय जगन्नाथ!

केंद्रीय मंत्रिमंडल के मेरे सहयोगी श्रीमान धर्मेन्द्र प्रधान जी, अश्विनी वैष्णव जी, उड़िया समाज संस्था के अध्यक्ष श्री सिद्धार्थ प्रधान जी, उड़िया समाज के अन्य अधिकारी, ओडिशा के सभी कलाकार, अन्य महानुभाव, देवियों और सज्जनों।

ओडिशा र सबू भाईओ भउणी मानंकु मोर नमस्कार, एबंग जुहार। ओड़िया संस्कृति के महाकुंभ ‘ओड़िशा पर्व 2024’ कू आसी मँ गर्बित। आपण मानंकु भेटी मूं बहुत आनंदित।

मैं आप सबको और ओडिशा के सभी लोगों को ओडिशा पर्व की बहुत-बहुत बधाई देता हूँ। इस साल स्वभाव कवि गंगाधर मेहेर की पुण्यतिथि का शताब्दी वर्ष भी है। मैं इस अवसर पर उनका पुण्य स्मरण करता हूं, उन्हें श्रद्धांजलि देता हूँ। मैं भक्त दासिआ बाउरी जी, भक्त सालबेग जी, उड़िया भागवत की रचना करने वाले श्री जगन्नाथ दास जी को भी आदरपूर्वक नमन करता हूं।

ओडिशा निजर सांस्कृतिक विविधता द्वारा भारतकु जीबन्त रखिबारे बहुत बड़ भूमिका प्रतिपादन करिछि।

साथियों,

ओडिशा हमेशा से संतों और विद्वानों की धरती रही है। सरल महाभारत, उड़िया भागवत...हमारे धर्मग्रन्थों को जिस तरह यहाँ के विद्वानों ने लोकभाषा में घर-घर पहुंचाया, जिस तरह ऋषियों के विचारों से जन-जन को जोड़ा....उसने भारत की सांस्कृतिक समृद्धि में बहुत बड़ी भूमिका निभाई है। उड़िया भाषा में महाप्रभु जगन्नाथ जी से जुड़ा कितना बड़ा साहित्य है। मुझे भी उनकी एक गाथा हमेशा याद रहती है। महाप्रभु अपने श्री मंदिर से बाहर आए थे और उन्होंने स्वयं युद्ध का नेतृत्व किया था। तब युद्धभूमि की ओर जाते समय महाप्रभु श्री जगन्नाथ ने अपनी भक्त ‘माणिका गौउडुणी’ के हाथों से दही खाई थी। ये गाथा हमें बहुत कुछ सिखाती है। ये हमें सिखाती है कि हम नेक नीयत से काम करें, तो उस काम का नेतृत्व खुद ईश्वर करते हैं। हमेशा, हर समय, हर हालात में ये सोचने की जरूरत नहीं है कि हम अकेले हैं, हम हमेशा ‘प्लस वन’ होते हैं, प्रभु हमारे साथ होते हैं, ईश्वर हमेशा हमारे साथ होते हैं।

साथियों,

ओडिशा के संत कवि भीम भोई ने कहा था- मो जीवन पछे नर्के पडिथाउ जगत उद्धार हेउ। भाव ये कि मुझे चाहे जितने ही दुख क्यों ना उठाने पड़ें...लेकिन जगत का उद्धार हो। यही ओडिशा की संस्कृति भी है। ओडिशा सबु जुगरे समग्र राष्ट्र एबं पूरा मानब समाज र सेबा करिछी। यहाँ पुरी धाम ने ‘एक भारत श्रेष्ठ भारत’ की भावना को मजबूत बनाया। ओडिशा की वीर संतानों ने आज़ादी की लड़ाई में भी बढ़-चढ़कर देश को दिशा दिखाई थी। पाइका क्रांति के शहीदों का ऋण, हम कभी नहीं चुका सकते। ये मेरी सरकार का सौभाग्य है कि उसे पाइका क्रांति पर स्मारक डाक टिकट और सिक्का जारी करने का अवसर मिला था।

साथियों,

उत्कल केशरी हरे कृष्ण मेहताब जी के योगदान को भी इस समय पूरा देश याद कर रहा है। हम व्यापक स्तर पर उनकी 125वीं जयंती मना रहे हैं। अतीत से लेकर आज तक, ओडिशा ने देश को कितना सक्षम नेतृत्व दिया है, ये भी हमारे सामने है। आज ओडिशा की बेटी...आदिवासी समुदाय की द्रौपदी मुर्मू जी भारत की राष्ट्रपति हैं। ये हम सभी के लिए बहुत ही गर्व की बात है। उनकी प्रेरणा से आज भारत में आदिवासी कल्याण की हजारों करोड़ रुपए की योजनाएं शुरू हुई हैं, और ये योजनाएं सिर्फ ओडिशा के ही नहीं बल्कि पूरे भारत के आदिवासी समाज का हित कर रही हैं।

साथियों,

ओडिशा, माता सुभद्रा के रूप में नारीशक्ति और उसके सामर्थ्य की धरती है। ओडिशा तभी आगे बढ़ेगा, जब ओडिशा की महिलाएं आगे बढ़ेंगी। इसीलिए, कुछ ही दिन पहले मैंने ओडिशा की अपनी माताओं-बहनों के लिए सुभद्रा योजना का शुभारंभ किया था। इसका बहुत बड़ा लाभ ओडिशा की महिलाओं को मिलेगा। उत्कलर एही महान सुपुत्र मानंकर बिसयरे देश जाणू, एबं सेमानंक जीबन रु प्रेरणा नेउ, एथी निमन्ते एपरी आयौजनर बहुत अधिक गुरुत्व रहिछि ।

साथियों,

इसी उत्कल ने भारत के समुद्री सामर्थ्य को नया विस्तार दिया था। कल ही ओडिशा में बाली जात्रा का समापन हुआ है। इस बार भी 15 नवंबर को कार्तिक पूर्णिमा के दिन से कटक में महानदी के तट पर इसका भव्य आयोजन हो रहा था। बाली जात्रा प्रतीक है कि भारत का, ओडिशा का सामुद्रिक सामर्थ्य क्या था। सैकड़ों वर्ष पहले जब आज जैसी टेक्नोलॉजी नहीं थी, तब भी यहां के नाविकों ने समुद्र को पार करने का साहस दिखाया। हमारे यहां के व्यापारी जहाजों से इंडोनेशिया के बाली, सुमात्रा, जावा जैसे स्थानो की यात्राएं करते थे। इन यात्राओं के माध्यम से व्यापार भी हुआ और संस्कृति भी एक जगह से दूसरी जगह पहुंची। आजी विकसित भारतर संकल्पर सिद्धि निमन्ते ओडिशार सामुद्रिक शक्तिर महत्वपूर्ण भूमिका अछि।

साथियों,

ओडिशा को नई ऊंचाई तक ले जाने के लिए 10 साल से चल रहे अनवरत प्रयास....आज ओडिशा के लिए नए भविष्य की उम्मीद बन रहे हैं। 2024 में ओडिशावासियों के अभूतपूर्व आशीर्वाद ने इस उम्मीद को नया हौसला दिया है। हमने बड़े सपने देखे हैं, बड़े लक्ष्य तय किए हैं। 2036 में ओडिशा, राज्य-स्थापना का शताब्दी वर्ष मनाएगा। हमारा प्रयास है कि ओडिशा की गिनती देश के सशक्त, समृद्ध और तेजी से आगे बढ़ने वाले राज्यों में हो।

साथियों,

एक समय था, जब भारत के पूर्वी हिस्से को...ओडिशा जैसे राज्यों को पिछड़ा कहा जाता था। लेकिन मैं भारत के पूर्वी हिस्से को देश के विकास का ग्रोथ इंजन मानता हूं। इसलिए हमने पूर्वी भारत के विकास को अपनी प्राथमिकता बनाया है। आज पूरे पूर्वी भारत में कनेक्टिविटी के काम हों, स्वास्थ्य के काम हों, शिक्षा के काम हों, सभी में तेजी लाई गई है। 10 साल पहले ओडिशा को केंद्र सरकार जितना बजट देती थी, आज ओडिशा को तीन गुना ज्यादा बजट मिल रहा है। इस साल ओडिशा के विकास के लिए पिछले साल की तुलना में 30 प्रतिशत ज्यादा बजट दिया गया है। हम ओडिशा के विकास के लिए हर सेक्टर में तेजी से काम कर रहे हैं।

साथियों,

ओडिशा में पोर्ट आधारित औद्योगिक विकास की अपार संभावनाएं हैं। इसलिए धामरा, गोपालपुर, अस्तारंगा, पलुर, और सुवर्णरेखा पोर्ट्स का विकास करके यहां व्यापार को बढ़ावा दिया जाएगा। ओडिशा भारत का mining और metal powerhouse भी है। इससे स्टील, एल्युमिनियम और एनर्जी सेक्टर में ओडिशा की स्थिति काफी मजबूत हो जाती है। इन सेक्टरों पर फोकस करके ओडिशा में समृद्धि के नए दरवाजे खोले जा सकते हैं।

साथियों,

ओडिशा की धरती पर काजू, जूट, कपास, हल्दी और तिलहन की पैदावार बहुतायत में होती है। हमारा प्रयास है कि इन उत्पादों की पहुंच बड़े बाजारों तक हो और उसका फायदा हमारे किसान भाई-बहनों को मिले। ओडिशा की सी-फूड प्रोसेसिंग इंडस्ट्री में भी विस्तार की काफी संभावनाएं हैं। हमारा प्रयास है कि ओडिशा सी-फूड एक ऐसा ब्रांड बने, जिसकी मांग ग्लोबल मार्केट में हो।

साथियों,

हमारा प्रयास है कि ओडिशा निवेश करने वालों की पसंदीदा जगहों में से एक हो। हमारी सरकार ओडिशा में इज ऑफ डूइंग बिजनेस को बढ़ावा देने के लिए प्रतिबद्ध है। उत्कर्ष उत्कल के माध्यम से निवेश को बढ़ाया जा रहा है। ओडिशा में नई सरकार बनते ही, पहले 100 दिनों के भीतर-भीतर, 45 हजार करोड़ रुपए के निवेश को मंजूरी मिली है। आज ओडिशा के पास अपना विज़न भी है, और रोडमैप भी है। अब यहाँ निवेश को भी बढ़ावा मिलेगा, और रोजगार के नए अवसर भी पैदा होंगे। मैं इन प्रयासों के लिए मुख्यमंत्री श्रीमान मोहन चरण मांझी जी और उनकी टीम को बहुत-बहुत बधाई देता हूं।

साथियों,

ओडिशा के सामर्थ्य का सही दिशा में उपयोग करके उसे विकास की नई ऊंचाइयों पर पहुंचाया जा सकता है। मैं मानता हूं, ओडिशा को उसकी strategic location का बहुत बड़ा फायदा मिल सकता है। यहां से घरेलू और अंतर्राष्ट्रीय बाजार तक पहुंचना आसान है। पूर्व और दक्षिण-पूर्व एशिया के लिए ओडिशा व्यापार का एक महत्वपूर्ण हब है। Global value chains में ओडिशा की अहमियत आने वाले समय में और बढ़ेगी। हमारी सरकार राज्य से export बढ़ाने के लक्ष्य पर भी काम कर रही है।

साथियों,

ओडिशा में urbanization को बढ़ावा देने की अपार संभावनाएं हैं। हमारी सरकार इस दिशा में ठोस कदम उठा रही है। हम ज्यादा संख्या में dynamic और well-connected cities के निर्माण के लिए प्रतिबद्ध हैं। हम ओडिशा के टियर टू शहरों में भी नई संभावनाएं बनाने का भरपूर हम प्रयास कर रहे हैं। खासतौर पर पश्चिम ओडिशा के इलाकों में जो जिले हैं, वहाँ नए इंफ्रास्ट्रक्चर से नए अवसर पैदा होंगे।

साथियों,

हायर एजुकेशन के क्षेत्र में ओडिशा देशभर के छात्रों के लिए एक नई उम्मीद की तरह है। यहां कई राष्ट्रीय और अंतर्राष्ट्रीय इंस्टीट्यूट हैं, जो राज्य को एजुकेशन सेक्टर में लीड लेने के लिए प्रेरित करते हैं। इन कोशिशों से राज्य में स्टार्टअप्स इकोसिस्टम को भी बढ़ावा मिल रहा है।

साथियों,

ओडिशा अपनी सांस्कृतिक समृद्धि के कारण हमेशा से ख़ास रहा है। ओडिशा की विधाएँ हर किसी को सम्मोहित करती है, हर किसी को प्रेरित करती हैं। यहाँ का ओड़िशी नृत्य हो...ओडिशा की पेंटिंग्स हों...यहाँ जितनी जीवंतता पट्टचित्रों में देखने को मिलती है...उतनी ही बेमिसाल हमारे आदिवासी कला की प्रतीक सौरा चित्रकारी भी होती है। संबलपुरी, बोमकाई और कोटपाद बुनकरों की कारीगरी भी हमें ओडिशा में देखने को मिलती है। हम इस कला और कारीगरी का जितना प्रसार करेंगे, उतना ही इस कला को संरक्षित करने वाले उड़िया लोगों को सम्मान मिलेगा।

साथियों,

हमारे ओडिशा के पास वास्तु और विज्ञान की भी इतनी बड़ी धरोहर है। कोणार्क का सूर्य मंदिर… इसकी विशालता, इसका विज्ञान...लिंगराज और मुक्तेश्वर जैसे पुरातन मंदिरों का वास्तु.....ये हर किसी को आश्चर्यचकित करता है। आज लोग जब इन्हें देखते हैं...तो सोचने पर मजबूर हो जाते हैं कि सैकड़ों साल पहले भी ओडिशा के लोग विज्ञान में इतने आगे थे।

साथियों,

ओडिशा, पर्यटन की दृष्टि से अपार संभावनाओं की धरती है। हमें इन संभावनाओं को धरातल पर उतारने के लिए कई आयामों में काम करना है। आप देख रहे हैं, आज ओडिशा के साथ-साथ देश में भी ऐसी सरकार है जो ओडिशा की धरोहरों का, उसकी पहचान का सम्मान करती है। आपने देखा होगा, पिछले साल हमारे यहाँ G-20 का सम्मेलन हुआ था। हमने G-20 के दौरान इतने सारे देशों के राष्ट्राध्यक्षों और राजनयिकों के सामने...सूर्यमंदिर की ही भव्य तस्वीर को प्रस्तुत किया था। मुझे खुशी है कि महाप्रभु जगन्नाथ मंदिर परिसर के सभी चार द्वार खुल चुके हैं। मंदिर का रत्न भंडार भी खोल दिया गया है।

साथियों,

हमें ओडिशा की हर पहचान को दुनिया को बताने के लिए भी और भी इनोवेटिव कदम उठाने हैं। जैसे....हम बाली जात्रा को और पॉपुलर बनाने के लिए बाली जात्रा दिवस घोषित कर सकते हैं, उसका अंतरराष्ट्रीय मंच पर प्रचार कर सकते हैं। हम ओडिशी नृत्य जैसी कलाओं के लिए ओडिशी दिवस मनाने की शुरुआत कर सकते हैं। विभिन्न आदिवासी धरोहरों को सेलिब्रेट करने के लिए भी नई परम्पराएँ शुरू की जा सकती हैं। इसके लिए स्कूल और कॉलेजों में विशेष आयोजन किए जा सकते हैं। इससे लोगों में जागरूकता आएगी, यहाँ पर्यटन और लघु उद्योगों से जुड़े अवसर बढ़ेंगे। कुछ ही दिनों बाद प्रवासी भारतीय सम्मेलन भी, विश्व भर के लोग इस बार ओडिशा में, भुवनेश्वर में आने वाले हैं। प्रवासी भारतीय दिवस पहली बार ओडिशा में हो रहा है। ये सम्मेलन भी ओडिशा के लिए बहुत बड़ा अवसर बनने वाला है।

साथियों,

कई जगह देखा गया है बदलते समय के साथ, लोग अपनी मातृभाषा और संस्कृति को भी भूल जाते हैं। लेकिन मैंने देखा है...उड़िया समाज, चाहे जहां भी रहे, अपनी संस्कृति, अपनी भाषा...अपने पर्व-त्योहारों को लेकर हमेशा से बहुत उत्साहित रहा है। मातृभाषा और संस्कृति की शक्ति कैसे हमें अपनी जमीन से जोड़े रखती है...ये मैंने कुछ दिन पहले ही दक्षिण अमेरिका के देश गयाना में भी देखा। करीब दो सौ साल पहले भारत से सैकड़ों मजदूर गए...लेकिन वो अपने साथ रामचरित मानस ले गए...राम का नाम ले गए...इससे आज भी उनका नाता भारत भूमि से जुड़ा हुआ है। अपनी विरासत को इसी तरह सहेज कर रखते हुए जब विकास होता है...तो उसका लाभ हर किसी तक पहुंचता है। इसी तरह हम ओडिशा को भी नई ऊचाई पर पहुंचा सकते हैं।

साथियों,

आज के आधुनिक युग में हमें आधुनिक बदलावों को आत्मसात भी करना है, और अपनी जड़ों को भी मजबूत बनाना है। ओडिशा पर्व जैसे आयोजन इसका एक माध्यम बन सकते हैं। मैं चाहूँगा, आने वाले वर्षों में इस आयोजन का और ज्यादा विस्तार हो, ये पर्व केवल दिल्ली तक सीमित न रहे। ज्यादा से ज्यादा लोग इससे जुड़ें, स्कूल कॉलेजों का participation भी बढ़े, हमें इसके लिए प्रयास करने चाहिए। दिल्ली में बाकी राज्यों के लोग भी यहाँ आयें, ओडिशा को और करीबी से जानें, ये भी जरूरी है। मुझे भरोसा है, आने वाले समय में इस पर्व के रंग ओडिशा और देश के कोने-कोने तक पहुंचेंगे, ये जनभागीदारी का एक बहुत बड़ा प्रभावी मंच बनेगा। इसी भावना के साथ, मैं एक बार फिर आप सभी को बधाई देता हूं।

आप सबका बहुत-बहुत धन्यवाद।

जय जगन्नाथ!