Mera Saansad
Search Search
Gujarati language

અંદાજપત્ર ઉપર પ્રધાનમંત્રીનું નિવેદન – 2017-18

Published By : Admin | February 1, 2017 | 13:48 IST

આપણા દેશના નાણા મંત્રી અરુણ જેટલીજીને શ્રેષ્ઠ અંદાજપત્ર આપવા બદલ ખુબ ખુબ અભિનંદન આપું છું. આ એક એવું અંદાજપત્ર છે કે જે ગરીબોને સશક્ત બનાવશે, બુનિયાદી ઢાંચાને વધુ મજબૂત પણ બનાવશે, ગતિ પણ આપશે, દરેકની આશાઓને અવસર પણ આપશે, અર્થતંત્રને એક નવી તાકાત આપશે, નવી મજબૂતી આપશે અને વિકાસને ખૂબ ઝડપ આપશે. આ અંદાજપત્રમાં હાઈવે પણ બન્યા, આઈવે પણ વધ્યા, દાળના ભાવથી લઈને ડેટાની સ્પીડ સુધી, રેલવેના આધુનિકરણથી લઈને સહેલા અર્થતંત્રનું નિર્માણ કરવાની દિશામાં, શિક્ષણથી લઈને સ્વાસ્થ્ય સુધી, ઉદ્યમીથી લઈને ઉદ્યમ સુધી, ટેકસટાઇલ ઉત્પાદનથી લઈને ટેક્સ ડીડકશન સુધી દરેકના સપના સાકાર કરવાનું મજબૂત પગલું આ અંદાજપત્રમાં સ્પષ્ટપણે જોવા મળે છે. આ ઐતિહાસિક અંદાજપત્ર માટે નાણા મંત્રીની સાથે સાથે તેમની આખી ટૂકડી પણ અભિનંદનની અધિકારી છે.

આ અંદાજપત્ર દેશના વિકાસ માટે ગયા અઢી વર્ષમાં જે પગલા લેવામાં આવ્યા, જે નિર્ણયો કરવામાં આવ્યા અને ભવિષ્યમાં અને વધુ મજબૂતી સાથે આગળ વધવાના ઈરાદાઓની વચ્ચે આ એક ખુબ મહત્વપૂર્ણ કડી છે. આ અંદાજપત્રને હું જોઈ રહ્યો છું, એક અન્ય મહત્વપૂર્ણ પગલું એ છે કે રેલવે અંદાજપત્રને સામાન્ય અંદાજપત્રમાં ભેળવી દેવામાં આવ્યું છે. તેનાથી સમગ્ર ટ્રાન્સપોર્ટ સેક્ટરને તેના સંકલિત આયોજનમાં મદદ મળશે.

દેશમાં વાહનવ્યવહારથી જોડાયેલી જરૂરીયાતોની પૂર્તિમાં રેલવે હવે પોતાનું યોગદાન અને વધુ સારી રીતે કરી શકશે. આ અંદાજપત્ર કૃષિ ક્ષેત્ર, ગ્રામીણ ક્ષેત્ર, સામાજિક કલ્યાણ, ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, આ બધા ક્ષેત્રોમાં એક ખાસ ધ્યાન આકર્ષિત કરે છે. રોકાણ વધારવા અને રોજગારના નવા અવસર ઊભા કરવાની દ્રષ્ટીએ સરકારની જે પ્રતિબદ્ધતાઓ છે તે આ અંદાજપત્રમાં સ્પષ્ટપણે જોવા મળે છે. આ યોજનાઓ માટે ફાળવણીમાં પણ ઘણો વધારો કરવામાં આવ્યો છે, સરકારી રોકાણને મજબૂતી આપવા માટે રોડ અને રેલ સેક્ટરની માટે પણ ફાળવણીમાં ઘણી વૃદ્ધિ કરવામાં આવી છે. સરકારનું લક્ષ્ય 2022 સુધી આપણા દેશના ખેડૂતોની આવક બેગણી કરવાનું છે, બમણી કરવાની છે, નીતિઓ અને યોજનાઓ એ જ રીતે નક્કી કરવામાં આવી છે, અંદાજપત્રમાં સૌથી વધુ ધ્યાન આ વખતે પણ ખેડૂત, ગામડા, ગરીબ, દલિત, પીડિત, શોષિત તેમની ઉપર કેન્દ્રીત કરવામાં આવ્યું છે.

ખેતી, પશુ પાલન, ડેરી, મત્સ્ય ઉદ્યોગ, વોટરશેડ ડેવલપમેન્ટ, સ્વચ્છ ભારત મિશન આ બધા ક્ષેત્રો એવા છે જે ગામની આર્થિક સ્થિતિમાં ઘણો મોટો બદલાવ પણ લાવશે અને ગ્રામીણ જીવન જીવનારા લોકોના જીવનની ગુણવત્તામાં પણ ઘણો મોટો બદલાવ લાવશે. અંદાજપત્રમાં રોજગારી વધારવા ઉપર પણ પૂરો ભાર આપવામાં આવ્યો છે, નોકરી માટે નવી નવી તકો ઊભી કરનારા સેક્ટર ઇલેક્ટ્રોનિક ઉત્પાદન, ટેક્સટાઇલ તેને વધુ રકમ આપવામાં આવી છે, અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં કામ કરનારા લોકોને, સંગઠિત ક્ષેત્રમાં લાવવા માટે પણ વિસ્તૃત જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે. કૌશલ્ય વિકાસ અંદાજપત્રમાં ઘણી વૃદ્ધિ કરવામાં આવી છે તે આપણા દેશના યુવાનોને ધ્યાનમાં રાખીને અને જે ભૌગોલિક વિભાગો છે તેનો ભરપુર ફાયદો ભારતને મળે તેની ઉપર ધ્યાન કેન્દ્રીત કરવામાં આવ્યું છે.

મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ બાંયધરી યોજના તેની માટે પણ અત્યાર સુધી જે કરવામાં આવ્યું છે તે કોઈ પણ વર્ષમાં ના થઈ હોય તેટલી રેકર્ડ ફાળવણી કરવામાં આવી છે. અંદાજપત્રમાં મહિલા કલ્યાણ ઉપર પણ ખાસ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે, મહિલાઓ અને બાળકોથી જોડાયેલી યોજનાઓ માટે અંદાજપત્રમાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે, સ્વાસ્થ્ય અને ઊચ્ચ શિક્ષણ માટે પણ અંદાજપત્રમાં ઘણી વૃદ્ધિ કરવામાં આવી છે. આર્થિક વિકાસમાં ઝડપ લાવવા માટે અને રોજગારીની નવી તકો બનાવવામાં હાઉસિંગ અને બાંધકામ ક્ષેત્રની ઘણી મોટી ભૂમિકા છે. આ અંદાજપત્ર ગ્રામીણની સાથે સાથે શહેરી વિસ્તારોમાં પણ હાઉસિંગ ક્ષેત્રને મજબૂતી આપવાનું છે. રેલવેના અંદાજપત્રમાં એક વાત ઉપર ખાસ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે અને તે છે રેલવે સુરક્ષા ફંડ, આ ફંડની મદદથી રેલવે સુરક્ષા ઉપર પૂરતા નાણા ખર્ચ કરવામાં મદદ મળશે. અંદાજપત્રમાં રેલવે અને રોડ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, મૂડી વપરાશમાં ખાસ્સી વૃદ્ધિ કરવામાં આવી છે.

ડિજિટલ અર્થતંત્ર માટે જે વ્યાપક પકેજ આપવામાં આવ્યું છે તેનાથી ટેક્સ ચોરીની સંભાવનાઓ ઓછી થશે અને અર્થવ્યવસ્થામાં કાળા નાણાંના પ્રવાહ પર નિયંત્રણ શક્ય બનશે. ડિજિટલ અર્થવ્યવસ્થાને એક મિશનના રૂપમાં શરુ કરવાથી આવનારા વર્ષમાં 2017-18માં બે હજાર પાંચસો કરોડ ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શનના મોટા લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવામાં ઘણી મોટી મદદ મળશે. આપણા નાણા મંત્રીજીએ કર પ્રણાલીમાં જે સુધારા અને સંશોધન કર્યા છે તેનાથી મધ્યમ વર્ગને રાહત મળશે, ઉદ્યોગોની સ્થાપના થશે, રોજગારની તકો મળશે, ભેદ ભાવની શક્યતાઓ ખતમ થશે અને સૌથી મહત્વપૂર્ણ પાસું એ છે કે ખાનગી રોકાણને પ્રોત્સાહન મળશે.

અંદાજપત્રમાં વ્યક્તિગત આવક વેરો ઓછો કરવાની જાહેરાત દેશના મધ્યમ વર્ગને વધારે સ્પર્શ કરે છે, ખૂબ મહત્વપૂર્ણ છે. 10 ટકાથી લઈને એકદમ 5 ટકા કરી દેવો એ અત્યંત સાહસિક નિર્ણય છે. લગભગ હિન્દુસ્તાનના મહત્તમ કર દાતાઓને તેનાથી ઘણો મોટો ફાયદો થવાનો છે. તમે જોયું હશે કે અંદાજપત્રમાં કાળા નાણાં અને ભ્રષ્ટાચાર વિરુદ્ધ મારી લડાઈ સતત ચાલી રહી છે. રાજકીય ફંડિંગની ચર્ચા આપણા દેશમાં ઘણી થયા કરે છે, રાજનૈતિક દળો હંમેશા ચર્ચાના ઘેરામાં રહે છે, ચૂંટણીમાં ડોનેશન ભેગું કરવાની નવી યોજના પણ નાણા મંત્રીજીએ દેશની આશા અને આકાંક્ષા અને કાળા નાણાંની વિરુદ્ધ પોતાની લડાઈને અનુરૂપ રજૂ કરી છે. દેશના નાના અને મધ્યમ ઉદ્યોગ નોકરીની નવી તકો ઊભી કરવા માટેના સૌથી મોટા સ્ત્રોત છે. આ ઉદ્યોગોની જૂની માગ એ રહી છે કે વૈશ્વિક સ્પર્ધામાં વૈશ્વિક સ્તર પર સામનો કરવામાં તેમને તકલીફો આવી રહી છે. જો તેના માટે ટેક્સ ઓછો કરવામાં આવે તો આપણા દેશમાં લઘુ ઉદ્યોગો કે જે લગભગ 90 ટકાથી વધારે છે, એટલા માટે સરકારે નાના નાના ઉદ્યોગોને અને તેની પરિભાષામાં બદલાવ કરીને તેમની સીમાને પણ વધારી છે અને ટેક્સને પણ 30 ટકાથી ઘટાડીને 25 ટકા કરી દેવામાં આવ્યો છે. એટલે કે દેશના ઉદ્યોગ જગતના 90 ટકાથી વધુ લોકો તેનો ફાયદો ઊઠાવી શકશે. મને વિશ્વાસ છે કે આ નિર્ણય દેશના નાના ઉદ્યોગોને વૈશ્વિક સ્પર્ધામાં ટકી રહેવામાં ઘણી મોટી મદદ કરશે.

આ અંદાજપત્ર દેશના વિકાસ માટે એક મજબૂત પગલું છે, આ અંદાજપત્રથી રોજગારીની નવી તકો ઊભી થશે, સંપૂર્ણ આર્થિક વિકાસમાં મદદ મળશે, ખેડૂતોની આવક વધારવામાં તે પુરક સાબીત થશે. નાગરિકોને તેમની જીવન શૈલીની ગુણવત્તાને ધ્યાનમાં રાખીને શિક્ષણ, સ્વાસ્થ્ય, આવાસ આ બધી વસ્તુઓમાં ઘણી સારી સુવિધાની સંભાવના વધશે અને નાણાકીય નુકસાન વધાર્યા વગર દેશના મધ્યમ વર્ગ પાસે તેની ખરીદ શક્તિ વધે તેના ખિસ્સામાં વધારે પૈસા આવે. તે દિશામાં પ્રયાસ છે, એક રીતે આ અંદાજપત્ર આપણો દેશ જે બદલાઈ રહ્યો છે તેને વધુ ઝડપથી બદલવાનો પ્રયાસ આપણા સપનાઓ સાથે જોડાયેલું, આપણા સંકલ્પો સાથે જોડાયેલું, આ અંદાજપત્ર એક રીતે આપણું ભવિષ્ય છે. આપણી નવી પેઢીનું ભવિષ્ય છે, આપણા ખેડૂતનું ભવિષ્ય છે અને જયારે હું ભવિષ્ય કહું છું ત્યારે તેનો મારા મનમાં એક અર્થ છે. F થી ફાર્મર્સ ખેડૂતો માટે; Uથી અન્ડરપ્રિવિલેજડ દલિત, પીડિત, શોષિત, વંચિત, મહિલાઓ તેમના માટે; Tથી ટ્રાન્સપરન્સી પારદર્શકતા, ટેકનોલોજીનું અપગ્રેડેશન, આધુનિક ભારત બનાવવાનું સપનું; Uથી અર્બન રીજુવીનેશન શહેરી વિકાસ માટે; અને Rથી રૂરલ ડેવલપમેન્ટ ગ્રામીણ વિકાસ માટે; અને Eથી નવયુવાનો માટે એમ્પ્લોયમેન્ટ ઉદ્યોગ સાહસિકો માટે ઇન્ટર્નશિપ એન્હાન્સમેન્ટ નવી રોજગારીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે નવયુવાન ઉદ્યમીને પ્રોત્સાહન આપવા, હું આ અંદાજપત્ર માટે આ ફ્યુચરને પ્રસ્તુત કરતા નાણા મંત્રીજીને ફરી એકવાર અભિનંદન આપું છું, અને દેશવાસીઓને તેમના સપના સાકાર કરવાની દિશામાં આ અંદાજપત્ર એક ખૂબ મોટી સહાય વ્યવસ્થા છે જે દેશને આગળ પણ વધારશે. વિકાસની નવી ઊંચાઈઓને સર કરશે અને દેશમાં એક નવા વિશ્વાસનો માહોલ બનાવવામાં આ બજેટ ઘણું ઉપયોગી સાબિત થશે, એવો મને પૂરો વિશ્વાસ છે, ફરી એકવાર નાણા મંત્રીને, નાણા મંત્રાલયને તેમની પૂરી ટીમને હ્રદયપૂર્વક ખૂબ ખૂબ અભિનંદન.

Login or Register to add your comment
Explore More
78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ

લોકપ્રિય ભાષણો

78મા સ્વતંત્રતા દિવસનાં પ્રસંગે લાલ કિલ્લાની પ્રાચીર પરથી પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનાં સંબોધનનો મૂળપાઠ
View All
Snacks, Laughter And More, PM Modi's Candid Moments With Indian Workers In Kuwait

Media Coverage

Snacks, Laughter And More, PM Modi's Candid Moments With Indian Workers In Kuwait
View All
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
Download App
...
Joint Statement: Official visit of Shri Narendra Modi, Prime Minister of India to Kuwait (December 21-22, 2024)
December 22, 2024

At the invitation of His Highness the Amir of the State of Kuwait, Sheikh Meshal Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah, Prime Minister of India His Excellency Shri Narendra Modi paid an official visit to Kuwait on 21-22 December 2024. This was his first visit to Kuwait. Prime Minister Shri Narendra Modi attended the opening ceremony of the 26th Arabian Gulf Cup in Kuwait on 21 December 2024 as the ‘Guest of Honour’ of His Highness the Amir Sheikh Meshal Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah.

His Highness the Amir of the State of Kuwait Sheikh Meshal Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah and His Highness Sheikh Sabah Al-Khaled Al-Sabah Al-Hamad Al-Mubarak Al-Sabah, Crown Prince of the State of Kuwait received Prime Minister Shri Narendra Modi at Bayan Palace on 22 December 2024 and was accorded a ceremonial welcome. Prime Minister Shri Narendra Modi expressed his deep appreciation to His Highness the Amir of the State of Kuwait Sheikh Meshal Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah for conferring on him the highest award of the State of Kuwait ‘The Order of Mubarak Al Kabeer’. The leaders exchanged views on bilateral, global, regional and multilateral issues of mutual interest.

Given the traditional, close and friendly bilateral relations and desire to deepen cooperation in all fields, the two leaders agreed to elevate the relations between India and Kuwait to a ‘Strategic Partnership’. The leaders stressed that it is in line with the common interests of the two countries and for the mutual benefit of the two peoples. Establishment of a strategic partnership between both countries will further broad-base and deepen our long-standing historical ties.

Prime Minister Shri Narendra Modi held bilateral talks with His Highness Sheikh Ahmad Abdullah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Mubarak Al-Sabah, Prime Minister of the State of Kuwait. In light of the newly established strategic partnership, the two sides reaffirmed their commitment to further strengthen bilateral relations through comprehensive and structured cooperation in key areas, including political, trade, investment, defence, security, energy, culture, education, technology and people-to-people ties.

The two sides recalled the centuries-old historical ties rooted in shared history and cultural affinities. They noted with satisfaction the regular interactions at various levels which have helped in generating and sustaining the momentum in the multifaceted bilateral cooperation. Both sides emphasized on sustaining the recent momentum in high-level exchanges through regular bilateral exchanges at Ministerial and senior-official levels.

The two sides welcomed the recent establishment of a Joint Commission on Cooperation (JCC) between India and Kuwait. The JCC will be an institutional mechanism to review and monitor the entire spectrum of the bilateral relations between the two countries and will be headed by the Foreign Ministers of both countries. To further expand our bilateral cooperation across various fields, new Joint Working Groups (JWGs) have been set up in areas of trade, investments, education and skill development, science and technology, security and counter-terrorism, agriculture, and culture, in addition to the existing JWGs on Health, Manpower and Hydrocarbons. Both sides emphasized on convening the meetings of the JCC and the JWGs under it at an early date.

Both sides noted that trade has been an enduring link between the two countries and emphasized on the potential for further growth and diversification in bilateral trade. They also emphasized on the need for promoting exchange of business delegations and strengthening institutional linkages.

Recognizing that the Indian economy is one of the fastest growing emerging major economies and acknowledging Kuwait’s significant investment capacity, both sides discussed various avenues for investments in India. The Kuwaiti side welcomed steps taken by India in making a conducive environment for foreign direct investments and foreign institutional investments, and expressed interest to explore investment opportunities in different sectors, including technology, tourism, healthcare, food-security, logistics and others. They recognized the need for closer and greater engagement between investment authorities in Kuwait with Indian institutions, companies and funds. They encouraged companies of both countries to invest and participate in infrastructure projects. They also directed the concerned authorities of both countries to fast-track and complete the ongoing negotiations on the Bilateral Investment Treaty.

Both sides discussed ways to enhance their bilateral partnership in the energy sector. While expressing satisfaction at the bilateral energy trade, they agreed that potential exists to further enhance it. They discussed avenues to transform the cooperation from a buyer-seller relationship to a comprehensive partnership with greater collaboration in upstream and downstream sectors. Both sides expressed keenness to support companies of the two countries to increase cooperation in the fields of exploration and production of oil and gas, refining, engineering services, petrochemical industries, new and renewable energy. Both sides also agreed to discuss participation by Kuwait in India's Strategic Petroleum Reserve Programme.

Both sides agreed that defence is an important component of the strategic partnership between India and Kuwait. The two sides welcomed the signing of the MoU in the field of Defence that will provide the required framework to further strengthen bilateral defence ties, including through joint military exercises, training of defence personnel, coastal defence, maritime safety, joint development and production of defence equipment.

The two sides unequivocally condemned terrorism in all its forms and manifestations, including cross-border terrorism and called for disrupting of terrorism financing networks and safe havens, and dismantling of terror infrastructure. Expressing appreciation of their ongoing bilateral cooperation in the area of security, both sides agreed to enhance cooperation in counter-terrorism operations, information and intelligence sharing, developing and exchanging experiences, best practices and technologies, capacity building and to strengthen cooperation in law enforcement, anti-money laundering, drug-trafficking and other transnational crimes. The two sides discussed ways and means to promote cooperation in cybersecurity, including prevention of use of cyberspace for terrorism, radicalisation and for disturbing social harmony. The Indian side praised the results of the fourth high-level conference on "Enhancing International Cooperation in Combating Terrorism and Building Resilient Mechanisms for Border Security - The Kuwait Phase of the Dushanbe Process," which was hosted by the State of Kuwait on November 4-5, 2024.

Both sides acknowledged health cooperation as one of the important pillars of bilateral ties and expressed their commitment to further strengthen collaboration in this important sector. Both sides appreciated the bilateral cooperation during the COVID- 19 pandemic. They discussed the possibility of setting up of Indian pharmaceutical manufacturing plants in Kuwait. They also expressed their intent to strengthen cooperation in the field of medical products regulation in the ongoing discussions on an MoU between the drug regulatory authorities.

The two sides expressed interest in pursuing deeper collaboration in the area of technology including emerging technologies, semiconductors and artificial intelligence. They discussed avenues to explore B2B cooperation, furthering e-Governance, and sharing best practices for facilitating industries/companies of both countries in the policies and regulation in the electronics and IT sector.

The Kuwaiti side also expressed interest in cooperation with India to ensure its food-security. Both sides discussed various avenues for collaboration including investments by Kuwaiti companies in food parks in India.

The Indian side welcomed Kuwait’s decision to become a member of the International Solar Alliance (ISA), marking a significant step towards collaboration in developing and deploying low-carbon growth trajectories and fostering sustainable energy solutions. Both sides agreed to work closely towards increasing the deployment of solar energy across the globe within ISA.

Both sides noted the recent meetings between the civil aviation authorities of both countries. The two sides discussed the increase of bilateral flight seat capacities and associated issues. They agreed to continue discussions in order to reach a mutually acceptable solution at an early date.

Appreciating the renewal of the Cultural Exchange Programme (CEP) for 2025-2029, which will facilitate greater cultural exchanges in arts, music, and literature festivals, the two sides reaffirmed their commitment on further enhancing people to people contacts and strengthening the cultural cooperation.

Both sides expressed satisfaction at the signing of the Executive Program on Cooperation in the Field of Sports for 2025-2028. which will strengthen cooperation in the area of sports including mutual exchange and visits of sportsmen, organising workshops, seminars and conferences, exchange of sports publications between both nations.

Both sides highlighted that education is an important area of cooperation including strengthening institutional linkages and exchanges between higher educational institutions of both countries. Both sides also expressed interest in collaborating on Educational Technology, exploring opportunities for online learning platforms and digital libraries to modernize educational infrastructure.

As part of the activities under the MoU between Sheikh Saud Al Nasser Al Sabah Kuwaiti Diplomatic Institute and the Sushma Swaraj Institute of Foreign Service (SSIFS), both sides welcomed the proposal to organize the Special Course for diplomats and Officers from Kuwait at SSIFS in New Delhi.

Both sides acknowledged that centuries old people-to-people ties represent a fundamental pillar of the historic India-Kuwait relationship. The Kuwaiti leadership expressed deep appreciation for the role and contribution made by the Indian community in Kuwait for the progress and development of their host country, noting that Indian citizens in Kuwait are highly respected for their peaceful and hard-working nature. Prime Minister Shri Narendra Modi conveyed his appreciation to the leadership of Kuwait for ensuring the welfare and well-being of this large and vibrant Indian community in Kuwait.

The two sides stressed upon the depth and importance of long standing and historical cooperation in the field of manpower mobility and human resources. Both sides agreed to hold regular meetings of Consular Dialogue as well as Labour and Manpower Dialogue to address issues related to expatriates, labour mobility and matters of mutual interest.

The two sides appreciated the excellent coordination between both sides in the UN and other multilateral fora. The Indian side welcomed Kuwait’s entry as ‘dialogue partner’ in SCO during India’s Presidency of Shanghai Cooperation Organisation (SCO) in 2023. The Indian side also appreciated Kuwait’s active role in the Asian Cooperation Dialogue (ACD). The Kuwaiti side highlighted the importance of making the necessary efforts to explore the possibility of transforming the ACD into a regional organisation.

Prime Minister Shri Narendra Modi congratulated His Highness the Amir on Kuwait’s assumption of the Presidency of GCC this year and expressed confidence that the growing India-GCC cooperation will be further strengthened under his visionary leadership. Both sides welcomed the outcomes of the inaugural India-GCC Joint Ministerial Meeting for Strategic Dialogue at the level of Foreign Ministers held in Riyadh on 9 September 2024. The Kuwaiti side as the current Chair of GCC assured full support for deepening of the India-GCC cooperation under the recently adopted Joint Action Plan in areas including health, trade, security, agriculture and food security, transportation, energy, culture, amongst others. Both sides also stressed the importance of early conclusion of the India-GCC Free Trade Agreement.

In the context of the UN reforms, both leaders emphasized the importance of an effective multilateral system, centered on a UN reflective of contemporary realities, as a key factor in tackling global challenges. The two sides stressed the need for the UN reforms, including of the Security Council through expansion in both categories of membership, to make it more representative, credible and effective.

The following documents were signed/exchanged during the visit, which will further deepen the multifaceted bilateral relationship as well as open avenues for newer areas of cooperation:● MoU between India and Kuwait on Cooperation in the field of Defence.

● Cultural Exchange Programme between India and Kuwait for the years 2025-2029.

● Executive Programme between India and Kuwait on Cooperation in the field of Sports for 2025-2028 between the Ministry of Youth Affairs and Sports, Government of India and Public Authority for Youth and Sports, Government of the State of Kuwait.

● Kuwait’s membership of International Solar Alliance (ISA).

Prime Minister Shri Narendra Modi thanked His Highness the Amir of the State of Kuwait for the warm hospitality accorded to him and his delegation. The visit reaffirmed the strong bonds of friendship and cooperation between India and Kuwait. The leaders expressed optimism that this renewed partnership would continue to grow, benefiting the people of both countries and contributing to regional and global stability. Prime Minister Shri Narendra Modi also invited His Highness the Amir of the State of Kuwait, Sheikh Meshal Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah, Crown Prince His Highness Sheikh Sabah Al-Khaled Al-Sabah Al-Hamad Al-Mubarak Al-Sabah, and His Highness Sheikh Ahmad Abdullah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Mubarak Al-Sabah, Prime Minister of the State of Kuwait to visit India.