પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે (24 જુલાઈ, 2018) યુગાન્ડામાં ભારતીય સમુદાયને સંબોધન કર્યું હતું. કમ્પાલામાં આયોજિત આ કાર્યક્રમમાં યુગાન્ડાનાં રાષ્ટ્રપતિ મુસેવેની પણ ઉપસ્થિત રહ્યાં હતાં.
પ્રધાનમંત્રીએ ભારતીય સમુદાયને સંબોધતા કહ્યું હતું કે, તેઓ યુગાન્ડમાં ભારતીય સમુદાય સાથે પોતીકાપણાની ભાવના અનુભવી રહ્યાં છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, આ કાર્યક્રમમાં યુગાન્ડાનાં રાષ્ટ્રપતિ મુસેવેનીની હાજરી તેમનો યુગાન્ડમાં વસતાં ભારતીયો અને ભારતીય સમુદાય પ્રત્યેનાં પ્રેમને દર્શાવે છે. તેમણે યુગાન્ડાની સંસદને બુધવારે સંબોધવાનું સન્માન આપવા બદલ રાષ્ટ્રપતિ મુસેવેની અને યુગાન્ડાની જનતાનો આભાર પણ માન્યો હતો.
પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, ભારત અને યુગાન્ડા વચ્ચેનાં સંબંધો સદીઓથી વધુને વધુ મજબૂત થઈ રહ્યાં છે. તેમણે બંને દેશો વચ્ચેનાં ઐતિહાસિક સંબંધોને યાદ કર્યા હતાં, જેમાં સંસ્થાનવાદ સામેનો સંઘર્ષ અને યુગાન્ડામાં રેલવે નેટવર્ક સ્થાપિત કરવાની કામગીરી જેવી બાબતો સામેલ હતી. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, કેટલાંક ભારતીયો યુગાન્ડાનાં રાજકારણમાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા અદા કરી રહ્યાં છે.
આ પ્રસંગે ભારતીય સમુદાય દ્વારા એક સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું, એ સંદર્ભે પ્રધાનમંત્રીએ ભારતીય સમુદાયની ભારતીયતાની ભાવના જાળવી રાખવા બદલ પ્રશંસા કરી હતી.
પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, યુગાન્ડા સહિત આફ્રિકાનાં તમામ દેશો ભારત માટે મહત્ત્વપૂર્ણ છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, આ માટે વિવિધ કારણો છે– જેમ કે સંસ્થાનવાદ સામેનો સહિયારો ઇતિહાસ, યુગાન્ડામાં મોટી સંખ્યામાં વસતો ભારતીય સમુદાય અને વિકાસનાં સામાન્ય પડકારો.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, અત્યારે ભારત દુનિયામાં સૌથી વધુ ઝડપથી વિકસતાં અર્થતંત્રોમાં સ્થાન ધરાવે છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, અત્યારે ભારત કાર અને સ્માર્ટફોનની નિકાસ કરે છે. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, ભારતનાં લોકો માટે ડિજિટલ ટેકનોલોજી સક્ષમ બનવા માટેનું માધ્યમ છે તથા દેશ સ્ટાર્ટ અપ માટે મહત્ત્વપૂર્ણ કેન્દ્ર તરીકે વિકસી રહ્યો છે.
પ્રધાનમંત્રીએ ભારતની વિદેશી નીતિમાં આફ્રિકાનાં મહત્ત્વ વિશે પણ વાત કરી હતી. આ સંદર્ભમાં તેમણે વર્ષ 2015માં નવી દિલ્હીમાં આયોજિત ઇન્ડિયા–આફ્રિકા ફોરમ સમિટનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. તેમણે ભારત અને આફ્રિકાનાં અન્ય દેશો વચ્ચે અન્ય ઉચ્ચ સ્તરીય દ્વિપક્ષીય જોડાણોનો ઉલ્લેખ પણ કર્યો હતો.
પ્રધાનમંત્રીએ હાથ ધરવામાં આવેલી અન્ય વિવિધ પહેલનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, જેમ કે 3 અબજ ડોલરથી વધારે મૂલ્યની લાઇન ઑફ ક્રેડિટ; સ્કોલરશિપ અને ઇ–વિઝાની વ્યવસ્થા. તેમણે કહ્યું હતું કે, આંતરરાષ્ટ્રીય સૌર સંગઠનનાં તમામ સભ્યોમાં લગભગ અડધોઅડધ સભ્યો આફ્રિકાનાં છે.
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, એશિયા અને આફ્રિકાનાં દેશો દુનિયામાં નવી વ્યવસ્થામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યાં છે.
युगांडा में आप सभी के बीच आने का ये मेरा दूसरा अवसर है। इससे पहले गुजरात के मुख्यमंत्री के तौर पर यहां आया था और आज देश के प्रधानमंत्री के नाते।
— PMO India (@PMOIndia) July 24, 2018
जब मैं गुजरात का मुख्यमंत्री था, तब भी आप में से अनेक लोग वहां मुझसे मिलने आते थे। यहां भी कई ऐसे परिचित सामने मुझे दिख रहे हैं: PM
युगांडा से भारत का रिश्ता आज का नहीं है, बल्कि शताब्दियों का है।
— PMO India (@PMOIndia) July 24, 2018
हमारे बीच श्रम का रिश्ता है, शोषण के खिलाफ संघर्ष का रिश्ता है।
युगांडा विकास के जिस मुकाम पर आज खड़ा है, उसकी बुनियाद मजबूत कर रहे युगांडा वासियों के खून-पसीने में भारतीयों का भी बहुत बड़ा योगदान है: PM
आप में से अनेक लोग ऐसे भी हैं जिनका जन्म यहीं हुआ है।
— PMO India (@PMOIndia) July 24, 2018
शायद कुछ लोगों को तो कभी भारत को देखने का मौका भी मिला होगा।
कुछ तो ऐसे होंगे जिनको वहां अपनी जड़ों के बारे में, किस गांव या शहर से आए थे, इसकी भी कम जानकारी होगी। लेकिन फ़िर भी आपने भारत को अपने दिलों में जिंदा रखा है: PM
युगांडा समेत अफ्रीका के तमाम देश भारत के लिए बहुत महत्वपूर्ण हैं।
— PMO India (@PMOIndia) July 24, 2018
एक कारण तो आप जैसे भारतीयों की यहां बड़ी संख्या में मौजूदगी है,
दूसरा हम सभी ने गुलामी के खिलाफ साझी लड़ाई लड़ी है,
तीसरा हम सभी के सामने विकास की एक समान चुनौतियां हैं: PM
मेक इन इंडिया आज भारत की पहचान बन गया है।
— PMO India (@PMOIndia) July 24, 2018
भारत में बनी कार और स्मार्ट फोन समेत अनेक चीजें आज उन देशों को बेच रहे हैं जहां से कभी हम ये सामान आयात करते थे।
संभव है कि बहुत जल्द यहां युगांडा में जब स्मार्टफोन खरीदने आप जाएंगे तो आपको मेड इन इंडिया का लेवल नज़र आएगा: PM
अफ्रीका के सामाजिक विकास और संघर्ष में तो हमारा सहयोग रहा ही है, यहां की अर्थव्यवस्था के विकास में भी हम सक्रिय भागीदारी सुनिश्चित कर रहे हैं।
— PMO India (@PMOIndia) July 24, 2018
यही कारण है कि पिछले वर्ष African Development Bank की वार्षिक बैठक भी भारत में आयोजित की गई: PM
अफ्रीका के लिए 3 billion dollars से अधिक के lines of credit के projects को मंजूरी दी गई है।
— PMO India (@PMOIndia) July 24, 2018
India Africa Forum Summit के अंतर्गत हमारा 10 billion dollars का commitment है।
600 million dollars की अनुदान सहायता और 50,000 छात्रों के लिए scholarships के लिए भी हम प्रतिबद्ध हैं: PM
International Solar Alliance का सदस्य बनने के लिए मैंने अफ्रीका के सभी देशों को आग्रह किया था।
— PMO India (@PMOIndia) July 24, 2018
और मेरे आव्हान के बाद आज सदस्य देशों में लगभग आधे देश अफ्रीका के हैं।
अंतर्राष्ट्रीय मंच पर भी अफ्रीका के देशों से एक स्वर में भारत का समर्थन किया है: PM