ઇલેક્ટ્રોનિક્સ કમ્પોનન્ટ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઇકોસિસ્ટમમાં મોટા રોકાણો (વૈશ્વિક/સ્થાનિક) આકર્ષિત કરીને એક મજબૂત ઇકોસિસ્ટમ વિકસાવવામાં મદદ કરવા માટેની યોજના
રૂ. 59359 કરોડનું રોકાણ આકર્ષિત કરવા માટે જેના પરિણામે રૂ. 456500 કરોડના ઉત્પાદનોનું ઉત્પાદન થશે91600 વ્યક્તિઓને વધારાની સીધી રોજગારીનું સર્જન થશેપ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે આજે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ કોમ્પોનન્ટ મેન્યુફેક્ચરિંગ સ્કીમને મંજૂરી આપી હતી, જેમાં ભારતને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ સપ્લાય ચેઇનમાં શ્રેષ્ઠ બનાવવા માટે રૂ. 22,919 કરોડનાં ભંડોળ સાથે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી.
આ યોજનાનો ઉદ્દેશ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ કોમ્પોનન્ટ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઇકોસિસ્ટમમાં મોટા પાયે રોકાણ (વૈશ્વિક/સ્થાનિક) આકર્ષીને, ક્ષમતા અને ક્ષમતાઓ વિકસાવીને સ્થાનિક મૂલ્ય સંવર્ધન (ડીવીએ)માં વધારો કરીને અને ગ્લોબલ વેલ્યુ ચેઇન્સ (જીવીસી) સાથે ભારતીય કંપનીઓને સંકલિત કરીને મજબૂત ઘટક ઇકોસિસ્ટમ વિકસાવવાનો છે.
લાભો:
આ યોજનામાં રૂ. 59,350 કરોડનું રોકાણ આકર્ષવાની કલ્પના કરવામાં આવી છે, જેના પરિણામે રૂ. 4,56,500 કરોડનું ઉત્પાદન થશે તથા તેનાં કાર્યકાળ દરમિયાન 91,600 વ્યક્તિઓને પ્રત્યક્ષ રોજગારી અને ઘણી પરોક્ષ રોજગારીનું સર્જન થશે.
આ યોજનાની મુખ્ય વિશેષતાઓઃ
1. આ યોજના વિવિધ કેટેગરીના કમ્પોનન્ટ્સ અને પેટા-એસેમ્બલીઓ માટે વિશિષ્ટ વિકલાંગતાઓને દૂર કરવા માટે તૈયાર કરવામાં આવેલા ભારતીય ઉત્પાદકોને વિભિન્ન પ્રોત્સાહનો પ્રદાન કરે છે, જેથી તેઓ ટેકનોલોજીકલ ક્ષમતાઓ પ્રાપ્ત કરી શકે અને વ્યાપક અર્થતંત્ર હાંસલ કરી શકે. આ યોજના હેઠળ આવરી લેવાયેલા લક્ષિત સેગમેન્ટ અને ઓફર કરવામાં આવેલા પ્રોત્સાહનોની પ્રકૃતિ નીચે મુજબ છેઃ
|
ક્રમ
|
લક્ષિત સેગમેન્ટ્સ
|
પ્રોત્સાહનની પ્રકૃતિ
|
|
A
|
સબ-એસેમ્બલીઓ
|
|
|
1
|
મોડ્યુલ સબ-એસેમ્બલીને દર્શાવો
|
ટર્નઓવર સાથે જોડાયેલ પ્રોત્સાહન
|
|
2
|
કેમેરા મોડ્યુલ સબ-એસેમ્બલી
|
|
|
B
|
બેર કમ્પોનન્ટ્સ
|
|
|
3 |
ઇલેક્ટ્રોનિક કાર્યક્રમો માટે નોન-સરફેસ માઉન્ટ ડિવાઇસીસ (નોન-એસએમડી) પેસિવ કમ્પોનન્ટ્સ
|
ટર્નઓવર સાથે જોડાયેલ પ્રોત્સાહન
|
|
4
|
ઇલેક્ટ્રોનિક એપ્લિકેશન્સ માટે ઇલેક્ટ્રો-મિકેનિકલ્સ
કાર્યક્રમો
|
|
|
5 |
મલ્ટી-લેયર પ્રિન્ટેડ સર્કિટ બોર્ડ (પીસીબી)
|
|
|
6
|
ડિજિટલ એપ્લિકેશન્સ માટે લિ-આયન સેલ્સ (સંગ્રહ અને ગતિશીલતા સિવાય)
|
|
|
7
|
મોબાઇલ, આઇટી હાર્ડવેર ઉત્પાદનો અને સંબંધિત ઉપકરણો માટે એન્ક્લોઝર્સ
|
|
|
C
|
પસંદ થયેલ બેર કમ્પોનન્ટ્સ
|
|
|
8
|
હાઈ ડેન્સિટી ઈન્ટરકનેક્ટ (એચડીઆઈ)/મોડીફાઈડ સેમી એડિટિવ પ્રોસેસ (એમએસએપી)/ફ્લેક્સિબલ પીસીબી |
હાઈબ્રિડ ઈન્સેન્ટિવ
|
|
9
|
SMD નિષ્ક્રિય કમ્પોનન્ટ્સ
|
|
|
D
|
ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉત્પાદન માટે સપ્લાય ચેઇન ઇકોસિસ્ટમ અને મૂડી ઉપકરણો
|
|
|
10
|
સબ-એસેમ્બલી (એ) અને ખુલ્લા કમ્પોનન્ટ્સ (બી) અને (સી) ના ઉત્પાદનમાં ઉપયોગમાં લેવાતા ભાગો / કમ્પોનન્ટ્સ
|
કેપેક્સ પ્રોત્સાહન
|
|
11
|
ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉત્પાદનમાં ઉપયોગમાં લેવામાં આવતી કેપિટલ ગુડ્ઝ જેમાં તેમની પેટા-એસેમ્બલીઓ અને કમ્પોનન્ટ્સનો સમાવેશ થાય છે
|
|
ii. આ યોજનાનો સમયગાળો છ (6) વર્ષ છે, જેમાં એક (1) જસ્ટેશન (શરૂઆતથી લઈને ઉત્પાદન સુધીનો સમય)નો સમયગાળો છે.
iii. પ્રોત્સાહનના ભાગની ચુકવણી રોજગાર લક્ષ્યોની સિદ્ધિ સાથે જોડાયેલી છે.
પાર્શ્વભાગ:
ઇલેક્ટ્રોનિક્સ એ વૈશ્વિક સ્તરે સૌથી વધુ વેપાર અને સૌથી ઝડપથી વિકસતા ઉદ્યોગોમાંનો એક છે અને તે વૈશ્વિક અર્થતંત્રને આકાર આપવામાં અને દેશના આર્થિક અને તકનીકી વિકાસને આગળ વધારવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવશે તેવી અપેક્ષા છે. ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અર્થતંત્રના તમામ ક્ષેત્રોમાં વ્યાપ્ત હોવાથી તેનું આર્થિક અને વ્યૂહાત્મક મહત્વ છે. ભારત સરકારની વિવિધ પહેલો સાથે ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં છેલ્લા દાયકામાં નોંધપાત્ર વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. ઇલેક્ટ્રોનિક ચીજવસ્તુઓનું સ્થાનિક ઉત્પાદન નાણાકીય વર્ષ 2014-15માં રૂ.1.90 લાખ કરોડથી વધીને નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં રૂ.9.52 લાખ કરોડ થયું છે, જે 17 ટકાથી વધારે સીએજીઆર છે. ઇલેક્ટ્રોનિક ચીજવસ્તુઓની નિકાસ પણ નાણાકીય વર્ષ 2014-15માં રૂ.0.38 લાખ કરોડથી વધીને નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં રૂ.2.41 લાખ કરોડ થઈ છે, જે 20 ટકાથી વધુની સીએજીઆર છે.
