Quoteপ্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে 'মিছন মৌছম',ৰ শুভাৰম্ভ কৰে, আইএমডি ভিজন-২০৪৭ দস্তাবেজ মুকলি কৰে
Quoteপ্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে এই উপলক্ষে এটা স্মাৰক ডাক টিকট আৰু মুদ্ৰা মুকলি কৰে
Quoteআইএমডিৰ এই ১৫০ বছৰ কেৱল ভাৰতীয় বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ কোটি কোটি ভাৰতীয়ক সেৱা আগবঢ়োৱাৰ যাত্ৰাই নহয়, বৰং আমাৰ দেশত আধুনিক বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰো চমকপ্ৰদ যাত্ৰা: প্ৰধানমন্ত্ৰী
Quoteবৈজ্ঞানিক প্ৰতিষ্ঠানসমূহত গৱেষণা আৰু উদ্ভাৱন নতুন ভাৰতৰ স্বভাৱৰ অংশ, যোৱা ১০ বছৰত আইএমডিৰ আন্তঃগাঁথনি আৰু প্ৰযুক্তিৰ অভূতপূৰ্ব সম্প্ৰসাৰণ হৈছে: প্ৰধানমন্ত্ৰী
Quote'আমি ভাৰতক জলবায়ু সন্দৰ্ভত স্মাৰ্ট ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে গঢ়ি তুলিবলৈ ‘মিছন মৌছম’ৰ শুভাৰম্ভ কৰিছোঁ, বহনক্ষম ভৱিষ্যৎ আৰু ভৱিষ্যতৰ প্ৰস্তুতিৰ প্ৰতি ভাৰতৰ দায়বদ্ধতাৰ প্ৰতীক: প্ৰধানমন্ত্ৰী
Quoteআমাৰ বতৰ বিজ্ঞানৰ উন্নতিয়ে আমাৰ দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা ক্ষমতা গঢ়ি তুলিছে, ইয়াৰ সুফল সমগ্ৰ বিশ্বই লাভ কৰিছে, আমাৰ ফ্লেছ ফ্লাড গাইডেন্স ব্যৱস্থাই নেপাল, ভূটান, বাংলাদেশ আৰু শ্ৰীলংকাকো তথ্য প্ৰদান কৰি আছে: প্ৰধানমন্ত্ৰী

কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী পৰিষদৰ মোৰ সতীৰ্থ ড জিতেন্দ্ৰ সিং জী, বিশ্ব বতৰ বিজ্ঞান সংস্থাৰ সচিব প্ৰধান অধ্যাপক ছেলেষ্টে চাওলে জী, বিদেশৰ পৰা অহা আমাৰ অতিথিবৃন্দ, পৃথিৱী বিজ্ঞান মন্ত্ৰালয়ৰ সচিব ড০ এম ৰবিচন্দ্ৰন জী, আইএমডিৰ সঞ্চালক প্ৰধান ড০ মৃত্যুঞ্জয় মহাপাত্ৰ জী, অন্যান্য অতিথিসকল, বৈজ্ঞানিকসকল আৰু বিভিন্ন বিভাগ তথা সংস্থাৰ বিষয়া, ভদ্ৰ পুৰুষ-মহিলাসকল।

আজি আমি ভাৰতীয় বতৰ বিজ্ঞান বিভাগ, আইএমডিৰ ১৫০সংখ্যক বৰ্ষপূৰ্তি উদযাপন কৰিছো। এই ১৫০বছৰীয়া আই এম ডি, ই কেৱল ভাৰতীয় বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ যাত্ৰা নহয়। আমাৰ ভাৰতত আধুনিক বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰো এক গৌৰৱময় যাত্ৰা। এই ১৫০ বছৰত আই এম ডিয়ে কোটি কোটি ভাৰতীয়ক সেৱা আগবঢ়োৱাই নহয় ভাৰতৰ বৈজ্ঞানিক যাত্ৰাৰ প্ৰতীকত পৰিণত হৈছে। এই কৃতিত্বসমূহক লৈ আজি এটা ডাক টিকট আৰু এটা বিশেষ মুদ্ৰাও উন্মোচন কৰা হৈছে। ২০৪৭ চনত ভাৰতৰ বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ আকৃতি কি হ’ব, সেই সন্দৰ্ভতো এক ভিজন ডকুমেণ্ট প্ৰকাশ কৰা হৈছে, যেতিয়া দেশখনে স্বাধীনতাৰ ১০০ বছৰ উদযাপন কৰিব। এই গৌৰৱ উপলক্ষে আপোনালোক সকলোকে লগতে দেশবাসীলৈ মোৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছোঁ। ১৫০ বছৰীয়া এই যাত্ৰাৰ সৈতে যুৱক-যুৱতীসকলক সংযোগ কৰিবলৈ আইএমডিয়ে ৰাষ্ট্ৰীয় বতৰ বিজ্ঞানসন্মত অলিম্পিয়াডৰ আয়োজন কৰে। ইয়াত সহস্ৰাধিক ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে অংশগ্ৰহণ কৰে। ইয়াৰ ফলত বতৰ বিজ্ঞানৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ আগ্ৰহ আৰু অধিক বৃদ্ধি পাব। এই ডেকা বন্ধু কেইজনমানৰ লগত কথা পতাৰ সুযোগ মাত্ৰ পাইছো, আৰু আজিও মোক কোৱা হৈছে যে দেশৰ সকলো ৰাজ্যৰ আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকল ইয়াত উপস্থিত আছে। এই কাৰ্যসূচীত আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰাৰ বাবে তেওঁক বিশেষভাৱে অভিনন্দন জনাইছো। এই সকলো অংশগ্ৰহণকাৰী যুৱক-যুৱতীলৈ আৰু বিজয়ী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীলৈও বহুত অভিনন্দন জনালোঁ।

 

|

বন্ধুসকল,

১৮৭৫ চনৰ ১৫ জানুৱাৰীত মকৰ সংক্ৰান্তিৰ আশে-পাশে ভাৰতীয় বতৰ বিজ্ঞান বিভাগ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হয়। ভাৰতীয় পৰম্পৰাত মকৰ সংক্ৰান্তিৰ কিমান গুৰুত্ব আছে আমি সকলোৱে জানো। আৰু মই গুজৰাটৰ, গতিকে আগতে মকৰ সংক্ৰান্তি মোৰো প্ৰিয় উৎসৱ আছিল, কাৰণ আজি গুজৰাটৰ সকলো মানুহ ছাদত থাকি গোটেই দিনটো চিলা উৰুৱাই ভাল পায়, ময়ো এসময়ত তাতেই বাস কৰিছিলো যেতিয়া মই ডাঙৰ হৈছিলো মকৰ সংক্ৰান্তি পালন মোৰ চখ আছিল, কিন্তু আজি মই আপোনালোকৰ মাজত উপস্থিত আছো।

বন্ধুসকল,

আজি ধনু ৰাশিৰ পৰা সূৰ্য্য মকৰ ৰাশিত প্ৰৱেশ কৰে। সূৰ্য্য ক্ৰমান্বয়ে উত্তৰ দিশলৈ স্থানান্তৰিত হয়। আমাৰ ভাৰতীয় পৰম্পৰাত ইয়াক উত্তৰায়ণ বুলি কোৱা হয়। অগোলাৰ্ধত আমি ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পোৱা সূৰ্য্যৰ পোহৰ অনুভৱ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰোঁ। কৃষি-কৰ্মৰ প্ৰস্তুতি আৰম্ভ হয়। আৰু সেইবাবেই ভাৰতীয় পৰম্পৰাত এই দিনটোক ইমান গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গণ্য কৰা হয়। উত্তৰৰ পৰা দক্ষিণলৈ, পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ বিভিন্ন সাংস্কৃতিক ৰঙেৰে উদযাপন কৰা হয়। এই উপলক্ষে মকৰ সংক্ৰান্তিৰ লগত জড়িত বিভিন্ন উৎসৱৰ বাবে সকলো দেশবাসীলৈ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছোঁ।

 

|

বন্ধুসকল,

যিকোনো দেশৰ বৈজ্ঞানিক প্ৰতিষ্ঠানৰ অগ্ৰগতিয়ে বিজ্ঞানৰ প্ৰতি ইয়াৰ সচেতনতা প্ৰকাশ কৰে। বৈজ্ঞানিক প্ৰতিষ্ঠানত গৱেষণা আৰু উদ্ভাৱন নতুন ভাৰতৰ স্বভাৱৰ অংশ। সেইবাবেই আই এম ডিৰ আন্তঃগাঁথনি আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাও বিগত ১০ বছৰত অভূতপূৰ্বভাৱে সম্প্ৰসাৰিত হৈছে। ডপলাৰ বতৰ ৰাডাৰ, স্বয়ংক্ৰিয় বতৰ ষ্টেচন, ৰাণৱে বতৰ নিৰীক্ষণ ব্যৱস্থা, জিলাভিত্তিক বৰষুণ নিৰীক্ষণ ষ্টেচন, এনে বহু আধুনিক আন্তঃগাঁথনিৰ সংখ্যা বহুগুণ বৃদ্ধি পাইছে, সেইবোৰো উন্নীত কৰা হৈছে। আৰু এতিয়া ড জিতেন্দ্ৰ সিং জীয়েও আপোনালোকক পৰিসংখ্যাত ক’লে যে আপোনালোকে আগতে ক’ত আছিল আৰু আজি ক’ত উপনীত হৈছে। ভাৰতৰ মহাকাশ প্ৰযুক্তি আৰু ডিজিটেল প্ৰযুক্তিৰ দ্বাৰা বতৰ বিজ্ঞানেও সম্পূৰ্ণ লাভ অৰ্জন কৰিছে। আজি দেশখনত এণ্টাৰ্কটিকাত মৈত্ৰী আৰু ভাৰতী নামৰ দুটা বতৰ বিজ্ঞানৰ মানৱ নিৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আছে। যোৱা বছৰ আৰ্ক আৰু অৰুণিকা ছুপাৰ কম্পিউটাৰ মুকলি কৰা হৈছিল। ইয়াৰ বাবে বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ বিশ্বাসযোগ্যতা পূৰ্বতকৈ অধিক বৃদ্ধি পাইছে। ভৱিষ্যতে ভাৰত প্ৰতিটো বতৰৰ পৰিস্থিতিৰ বাবে সাজু হ’ব লাগে, ভাৰত জলবায়ু স্মাৰ্ট নেচন হ’ব লাগে, ইয়াৰ বাবে আমি ‘মিছন মৌছমো’ আৰম্ভ কৰিছো। মিছন মৌছম ভাৰতৰ বহনক্ষম ভৱিষ্যত আৰু ভৱিষ্যতৰ প্ৰস্তুতিৰ প্ৰতি থকা দায়বদ্ধতাৰো প্ৰতীক।

 

|

বন্ধুসকল,

বিজ্ঞানৰ প্ৰাসংগিকতা কেৱল নতুন উচ্চতা স্পৰ্শ কৰাতে নিহিত নহয়। বিজ্ঞান তেতিয়াহে প্ৰাসংগিক হয়, যেতিয়া ই সাধাৰণ মানুহৰ জীৱনৰ বাবে আৰু তেওঁৰ জীৱন উন্নত কৰাৰ বাবে আৰু সহজ-সৰল জীৱনৰ মাধ্যম হৈ পৰে। এই মাপকাঠীত আগবাঢ়ি আছে ভাৰতৰ বতৰ বিজ্ঞান বিভাগ। বতৰৰ তথ্য যাতে সঠিক হয় আৰু প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ মাজলৈ যায় তাৰ বাবে আই এম ডিয়ে আজি ভাৰতত বিশেষ অভিযান আৰম্ভ কৰিছে সকলোৰে বাবে আগতীয়া সতৰ্কবাণীৰ সুবিধা দেশৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক লোকৰ ওচৰলৈ গৈছে; যিকোনো ব্যক্তিয়ে যোৱা ১০ দিন আৰু অহা ১০ দিনৰ বতৰৰ বিষয়ে যিকোনো সময়তে তথ্য লাভ কৰিব পাৰিব। বতৰৰ আগজাননীও পোনে পোনে হোৱাটছএপত পোৱা যায়। আমি মেঘদূত মোবাইল এপৰ দৰে সেৱা আৰম্ভ কৰিলোঁ, য’ত দেশৰ সকলো স্থানীয় ভাষাত তথ্য উপলব্ধ। ইয়াৰ প্ৰভাৱ আপোনালোকে দেখিব পাৰে ১০ বছৰ আগতে দেশৰ মাত্ৰ ১০ শতাংশ কৃষক আৰু পশুপালকে বতৰ সম্পৰ্কীয় পৰামৰ্শ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। আজি এই সংখ্যা ৫০ শতাংশতকৈও অধিক হৈছেগৈ। আনকি মানুহে মোবাইলত বজ্ৰপাতৰ দৰে সতৰ্কবাণী পোৱাটোও সম্ভৱ হৈ উঠিছে। আগতে দেশৰ লাখ লাখ মাছমৰীয়া যেতিয়া সাগৰলৈ গৈছিল, তেতিয়া তেওঁলোকৰ পৰিয়াল সদায় চিন্তাত আছিল। কোনো অশুভ ঘটনা ঘটিব বুলি সদায় ভয় এটা আছিল। কিন্তু এতিয়া আই এম ডিৰ সহায়ত মাছমৰীয়াসকলেও সময়মতে সতৰ্কবাণী লাভ কৰে। এই সঠিক সময়ৰ আপডেটসমূহে কেৱল মানুহৰ সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰাই নহয়, কৃষি আৰু নীলা অৰ্থনীতিৰ দৰে খণ্ডসমূহো শক্তিশালী কৰিছে।

 

|

বন্ধুসকল,

যিকোনো দেশৰ দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা ক্ষমতাৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ শক্তি হৈছে বতৰ বিজ্ঞান। দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ সৈতে জড়িত বৃহৎ সংখ্যক লোক ইয়াত বহি আছে। প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ প্ৰভাৱ কম কৰিবলৈ আমি বতৰ বিজ্ঞানৰ কাৰ্যক্ষমতা সৰ্বাধিক কৰিব লাগিব। ভাৰতে ইয়াৰ গুৰুত্ব ধাৰাবাহিকভাৱে বুজি পাইছে। আগতে ভাগ্য বুলি আওকাণ কৰা সেই দুৰ্যোগবোৰৰ দিশ সলনি কৰাত আজি আমি সফল হৈছো। ১৯৯৮ চনত কচ্চৰ কণ্ডলাত ঘূৰ্ণীবতাহৰ ফলত হোৱা ধ্বংসলীলা আপোনালোকৰ হয়তো মনত আছে। সেই সময়ত বৃহৎ সংখ্যক লোকৰ মৃত্যু হৈছিল। একেদৰে ১৯৯৯ চনত ওড়িশাৰ ছুপাৰ চাইক্ল’নৰ বাবে হাজাৰ হাজাৰ লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল। বিগত বছৰবোৰত বহু বৃহৎ ঘূৰ্ণীবতাহ আৰু দুৰ্যোগে দেশত আঘাত হানিছে। কিন্তু, বেছিভাগ ক্ষেত্ৰতে আমি জীৱনৰ ক্ষতি শূন্য বা ন্যূনতমলৈ হ্ৰাস কৰাত সফল হৈছিলো। এই সফলতাসমূহত বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ বৃহৎ ভূমিকা আছে। বিজ্ঞান আৰু প্ৰস্তুতিৰ এই ঐক্যই লাখ লাখ কোটি টকালৈ চলি থকা অৰ্থনৈতিক লোকচানো হ্ৰাস কৰে। ইয়াৰ ফলত দেশৰ অৰ্থনীতিত সুস্থিৰতা সৃষ্টি হয়, বিনিয়োগকাৰীৰ আস্থাও বৃদ্ধি পায় আৰু মোৰ দেশৰ বাবে ই অতি উপকাৰী। কালি মই সোণমাৰ্গত আছিলো, প্ৰথম অৱস্থাত সেই কাৰ্যসূচী আগতীয়াকৈ প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল, কিন্তু বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ সকলো তথ্যৰ পৰা গম পোৱা গৈছিল যে সেই সময় মোৰ বাবে উপযুক্ত নহয়, তেতিয়া বতৰ বিজ্ঞান বিভাগে মোক কৈছিল যে ছাৰ ১৩ তাৰিখটো ঠিকেই আছে। তাৰ পিছত কালি তালৈ গৈছিলো, তাপমাত্ৰা মাইনাছ ৬ ডিগ্ৰী আছিল, কিন্তু গোটেই সময়খিনি তাত অলপো ডাৱৰ নাছিল, সম্পূৰ্ণ ৰ’দ আছিল। বতৰ বিজ্ঞান বিভাগৰ এই তথ্যৰ বাবেই মই ইমান সহজে কাৰ্যসূচী সম্পূৰ্ণ কৰি উভতি আহিব পাৰিলোঁ।

বন্ধুসকল,

বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰখনৰ অগ্ৰগতি আৰু ইয়াৰ সম্পূৰ্ণ সম্ভাৱনাৰ ব্যৱহাৰ যিকোনো দেশৰ বৈশ্বিক ভাবমূৰ্তিৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আধাৰ। আজি আপোনালোকে দেখিছে, আমাৰ বতৰ বিজ্ঞানৰ উন্নতিৰ বাবে আমাৰ দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনা ক্ষমতা গঢ় লৈ উঠিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ বিশ্বই লাভৱান হৈছে। আজি আমাৰ ফ্লেচ ফ্লাড গাইডেন্স ব্যৱস্থাই নেপাল, ভূটান, বাংলাদেশ আৰু শ্ৰীলংকালৈও তথ্য প্ৰদান কৰি আছে। আমাৰ ওচৰ-চুবুৰীয়াৰ ক’ৰবাত যদি কোনো দুৰ্যোগৰ সৃষ্টি হয়, তেন্তে ভাৰতে সহায় কৰিবলৈ প্ৰথমে উপস্থিত থাকে। ইয়াৰ ফলত ভাৰতৰ বিশ্বৰ প্ৰতি আস্থাও বাঢ়িছে। বিশ্বৰ বন্ধু হিচাপে ভাৰতৰ ভাবমূর্তি বিশ্বত অধিক শক্তিশালী হৈ পৰিছে৷ ইয়াৰ বাবে মই আই এম ডিৰ বিজ্ঞানীসকলক বিশেষভাৱে শলাগ লৈছো।

 

|

বন্ধুসকল,

আজি ১৫০ বছৰীয়া আই এম ডিৰ ওপৰত ভাৰতৰ হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ অভিজ্ঞতা আৰু বতৰ বিজ্ঞানৰ বিশেষজ্ঞতাৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিম। বিশেষকৈ মই স্পষ্ট কৰিব বিচাৰিছো যে এই গাঁথনিগত ব্যৱস্থাটো ১৫০ বছৰ ধৰি চলি আছে, কিন্তু তাৰ আগতেও আমাৰ হাতত জ্ঞান আছিল আৰু আমাৰ পৰম্পৰাও আছিল। বিশেষকৈ আমাৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অতিথিসকলে এই বিষয়ে জানিবলৈ অতি ইচ্ছুক হ’ব। আপোনালোকে জানে, বতৰ হৈছে অন্যতম প্ৰাথমিক কাৰক যিয়ে মানুহৰ বিৱৰ্তনত আটাইতকৈ বেছি প্ৰভাৱ পেলোৱা দেখিবলৈ পাওঁ। পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো প্ৰান্ততে মানুহে বতৰ আৰু পৰিবেশ বুজিবলৈ অহৰহ চেষ্টা কৰি আহিছে। এই দিশত ভাৰত এনে এখন দেশ য’ত বতৰ বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰখনত আনকি হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ আগতেও পদ্ধতিগত অধ্যয়ন আৰু গৱেষণা কৰা হৈছিল। ইয়াত পৰম্পৰাগত জ্ঞান লিখি পৰিশোধন কৰা হৈছিল। আমাৰ বেদ, সংহিতা আৰু সূৰ্য সিদ্ধান্তৰ দৰে জ্যোতিষ গ্ৰন্থত বতৰ বিজ্ঞানৰ ওপৰত বহু কাম কৰা হৈছে। তামিলনাডুৰ সংগম সাহিত্য আৰু উত্তৰৰ ঘাঘ ভদ্দাৰীৰ লোক সাহিত্যতো বহু তথ্য পোৱা যায়। আৰু, বতৰ বিজ্ঞান কেৱল এটা সুকীয়া শাখা নাছিল। ইয়াৰ ভিতৰত জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানৰ গণনা, জলবায়ু অধ্যয়ন, প্ৰাণীৰ আচৰণ, সামাজিক অভিজ্ঞতা আদি আছিল। ইয়াত গ্ৰহৰ অৱস্থানত কিমান গাণিতিক কাম কৰা হৈছে সেই বিষয়ে সমগ্ৰ বিশ্বই জানে। আমাৰ ঋষিসকলে গ্ৰহবোৰৰ অৱস্থান বুজি পাইছিল। আমি ৰাশি, নক্ষত্ৰমণ্ডল আৰু ঋতুৰ লগত জড়িত হিচাপ-নিকাচ কৰিলোঁ। কৃষি পৰাশৰ, পৰাশৰ ৰুচি আৰু বৃহৎ সংহিতাৰ দৰে গ্ৰন্থত ডাৱৰৰ গঠন আৰু ইয়াৰ প্ৰকাৰৰ ওপৰত গভীৰ অধ্যয়ন পোৱা যায়। কৃষি পৰাশৰত কোৱা হৈছে-

অত্যন্ত গৰম আৰু শীতল, সকলো ধূলি আৰু ডাৱৰৰ পৰা অত্যন্ত মুক্ত।

অৰ্থাৎ বায়ুমণ্ডলৰ চাপ বেছি বা কম, উষ্ণতা অধিক বা কম হোৱাটোৱে ডাৱৰ আৰু বৰষুণৰ বৈশিষ্ট্যত প্ৰভাৱ পেলায়। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে, লাখ লাখ বছৰৰ আগতে আধুনিক যন্ত্ৰপাতি অবিহনে সেই ঋষিসকলে, সেই পণ্ডিতসকলে কিমান গৱেষণা কৰিলেহেঁতেন। কেইবছৰমানৰ আগতে মই এই বিষয়ক, ‘প্ৰি-মডাৰ্ণ কুচি নেভিগেচন টেকনিকছ আৰু ভয়েজ’ শীৰ্ষক এখন কিতাপ উন্মোচন কৰিছিলো । এই গ্ৰন্থখন সাগৰ আৰু বতৰৰ লগত জড়িত গুজৰাটৰ নাৱিকসকলৰ কেইবাশ বছৰ পুৰণি জ্ঞানৰ প্ৰতিলিপি। আমাৰ জনজাতীয় সমাজতো এনে জ্ঞানৰ এক অতি চহকী ঐতিহ্য আছে। ইয়াৰ আঁৰত প্ৰকৃতিৰ বুজাবুজি আৰু প্ৰাণীৰ আচৰণৰ অতি বিশদ অধ্যয়ন আছে।

 

|

মনত আছে, নিশ্চয় ৫০ বছৰতকৈও অধিক আগৰ কথা যে মই গিৰ বনাঞ্চলত কিছু সময় কটাবলৈ গৈছিলোঁ। গতিকে তাত চৰকাৰী মানুহে মাপকাঠী হিচাপে এজন জনজাতীয় শিশুক প্ৰতিমাহে ৩০ টকা দিছিল, গতিকে মই সুধিলোঁ এইটো কি? এই শিশুটিক কিয় দিয়া হৈছে এই টকা? তেওঁ ক’লে যে এই শিশুটিৰ এক বিশেষ ধৰণৰ ক্ষমতা আছে, যদি হাবিখনৰ বহু দূৰত ক’ৰবাত জুই লাগে, তেন্তে প্ৰথম অৱস্থাত তেওঁ গম পায় যে ক’ৰবাত জুই লাগিছে, তেওঁৰ সেই অনুভূতি জাগ্ৰত আছিল আৰু তেওঁ লগে লগে ব্যৱস্থাটোক জনাই দিছিল আৰু সেয়েহে আমি তেওঁক ৩০ টকা দিছিলো। মানে সেই জনজাতীয় শিশুটিৰ যি ক্ষমতা থাকিব পাৰে, তেওঁ ক’লেহেঁতেন যে ছাৰ, মই এই দিশত ক’ৰবাৰ পৰা গোন্ধ পাইছো।

বন্ধুসকল,

বৰ্তমান সময়ত আমি এই দিশত অধিক গৱেষণা কৰা উচিত। প্ৰমাণিত জ্ঞানক আধুনিক বিজ্ঞানৰ সৈতে সংযোগ কৰাৰ উপায় বিচাৰি উলিয়াওক।

বন্ধুসকল,

বতৰ বিভাগৰ ভৱিষ্যদ্বাণী যিমানেই সঠিক হৈ উঠে সিমানেই ই তথ্য প্ৰদান কৰে। আগন্তুক সময়ত আই এম ডিৰ তথ্যৰ চাহিদা বৃদ্ধি পাব। এই তথ্যৰ উপযোগিতা বিভিন্ন খণ্ড, উদ্যোগ, আনকি সাধাৰণ মানুহৰ জীৱনতো বৃদ্ধি পাব। গতিকে ভৱিষ্যতৰ প্ৰয়োজনীয়তাক মনত ৰাখি আমি কাম কৰিব লাগিব। ভূমিকম্পৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ প্ৰত্যাহ্বানো আছে, য’ত আমি সতৰ্কবাণী ব্যৱস্থা গঢ়ি তুলিব লাগিব। আমাৰ বিজ্ঞানী, গৱেষক পণ্ডিত আৰু আই এম ডিৰ দৰে প্ৰতিষ্ঠানে এই দিশত নতুন অগ্ৰগতিৰ দিশত কাম কৰাটো মই বিচাৰিম। বিশ্বৰ সেৱা কৰাৰ সমান্তৰালকৈ ভাৰতে বিশ্বৰ নিৰাপত্তাৰ ক্ষেত্ৰতো গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব। এই মনোভাৱেৰে মই নিশ্চিত যে আগন্তুক সময়ত আইএমডিয়ে নতুন উচ্চতা বৃদ্ধি কৰিব। ১৫০ বছৰৰ এই গৌৰৱময় যাত্ৰাৰ বাবে আই এম ডি আৰু বতৰ বিজ্ঞানৰ সৈতে জড়িত সকলোকে পুনৰবাৰ অভিনন্দন জনাইছো। আৰু যিসকল লোকে এই ১৫০ বছৰত এই অগ্ৰগতি ত্বৰান্বিত কৰিছে তেওঁলোকো সমানেই প্ৰশংসাৰ যোগ্য। পুনৰবাৰ আপোনালোক সকলোকে বহুত ধন্যবাদ জনালোঁ।

 

  • Preetam Gupta Raja March 27, 2025

    जय श्री राम
  • Prasanth reddi March 21, 2025

    జై బీజేపీ జై మోడీజీ 🪷🪷🙏
  • கார்த்திக் March 09, 2025

    Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🙏Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩Jai Shree Ram🚩
  • अमित प्रेमजी | Amit Premji March 03, 2025

    nice👍
  • kranthi modi February 22, 2025

    jai sri ram 🚩
  • Vivek Kumar Gupta February 18, 2025

    नमो ..🙏🙏🙏🙏🙏
  • Vivek Kumar Gupta February 18, 2025

    जय जयश्रीराम ..............................🙏🙏🙏🙏🙏
  • Bhushan Vilasrao Dandade February 10, 2025

    जय हिंद
  • Dr Mukesh Ludanan February 08, 2025

    Jai ho
  • Dr Swapna Verma February 06, 2025

    jay shree Ram
Explore More
140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day

Popular Speeches

140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day
From Indus water treaty suspension to visa cuts: 10 key decisions by India after Pahalgam terror attack

Media Coverage

From Indus water treaty suspension to visa cuts: 10 key decisions by India after Pahalgam terror attack
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Today, India's youth are demonstrating our immense potential to the world, through their dedication and innovation: PM Modi in Rozgar Mela
April 26, 2025
QuoteWhen the youth actively contribute to nation-building, the country experiences accelerated development and earns recognition on the global stage: PM
QuoteToday, India's youth are demonstrating to the world, through their dedication and innovation, the immense potential that we possess: PM
QuoteIn this budget, the government has announced the Manufacturing Mission, with a goal to promote the 'Make in India' initiative and provide opportunity for India's youth: PM
QuoteManufacturing Mission will support millions of MSMEs and small entrepreneurs. It will also open up new employment opportunities nationwide: PM
QuoteWAVES 2025 places the nation's youth at its core, providing young creators with such a platform for the first time: PM
QuoteFor innovators in media, gaming, and entertainment, WAVES is an unprecedented opportunity to showcase their talent: PM
QuoteIndia’s women power is reaching new heights in fields ranging from bureaucracy to space and science, the government is also focusing on empowering rural women: PM

नमस्कार।

आज केंद्र सरकार के विभिन्न विभागों में 51000 से ज्यादा युवाओं को पक्की सरकारी नौकरी के पत्र दिए गए हैं। आज भारत सरकार के अलग अलग विभागों में आप युवाओं के नए दायित्वों की शुरूआत हुई है। आपका दायित्व देश के आर्थिक तंत्र को मजबूत करना है, आपका दायित्व देश की आंतरिक सुरक्षा को मजबूत करना है, आपका दायित्व देश में आधुनिक इंफ्रास्ट्रक्चर के निर्माण का है, आपका दायित्व श्रमिकों के जीवन में मुलभूत बदलाव लाने का है। अपने कार्यों को आप जितनी ईमानदारी से पूरा करेंगे, उसका उतना ही सकारात्मक प्रभाव विकसित भारत की यात्रा में नजर आएगा। मुझे विश्वास है, आप अपने दायित्वों को पूरी निष्ठा से निभाएंगे।

साथियों,

किसी भी राष्ट्र की प्रगति और उसकी सफलता की नींव उस राष्ट्र के युवा होते हैं। जब युवा राष्ट्र के निर्माण में भागीदार होते हैं, तो राष्ट्र तेज विकास भी करता है और विश्व में अपनी पहचान भी बनाता है। भारत का युवा आज अपने परिश्रम और इनोवेशन से दुनिया को ये दिखा रहा है कि, हम में कितना सामर्थ्य है। हमारी सरकार हर कदम पर ये सुनिश्चित कर रही है कि, देश के युवाओं के लिए रोजगार-स्वरोजगार के अवसर बढ़ें। Skill India, Startup India, Digital India जैसे अनेक अभियान इस दिशा में युवाओं के लिए नए अवसर बना रहे हैं। इन अभियानों के माध्यम से हम भारत के युवाओं को अपनी प्रतिभा दिखाने के लिए खुला मंच दे रहे हैं। इसी का नतीजा है कि, इस दशक में हमारे युवाओं ने टेक्नोलॉजी, डेटा और इनोवेशन के क्षेत्र में भारत को दुनिया में बहुत आगे पहुंचा दिया है। आज UPI, ONDC, और GeM, Govt. e-Marketplace जैसे डिजिटल प्लेटफॉर्म, इनकी सफलता ये दिखाती है कि हमारे युवा किस तरह डिजिटल अर्थव्यवस्था में बदलाव का नेतृत्व कर रहे हैं। आज भारत में सबसे ज्यादा रियल टाइम डिजिटल ट्रांजैक्शन्स हो रहे हैं, और इसका बड़ा श्रेय हमारे युवाओं को जाता है।

|

साथियों,

इस बजट में सरकार ने मैन्यूफैक्चरिंग मिशन की घोषणा की है। इसका उद्देश्य है- मेक इन इंडिया को बढ़ावा देना और भारत के युवाओं को ग्लोबल स्टैंडर्ड वाले प्रॉडक्ट बनाने का मौका देना। इससे ना केवल देश की लाखों MSMEs को, हमारे लघु उद्यमियों को बढ़ावा मिलेगा, बल्कि पूरे देश में रोजगार के नए अवसर भी खुलेंगे। आज का ये समय, भारत के युवाओं के लिए अभूतपूर्व अवसरों का समय है। हाल ही में IMF ने कहा है कि, भारत दुनिया की सबसे तेज़ी से बढ़ती अर्थव्यवस्था बना रहेगा। इस विश्वास के, इस ग्रोथ के कई पहलू हैं। और सबसे बड़ा पहलू ये है कि आने वाले दिनों में हर सेक्टर में नौकरियों में बढ़ोतरी होगी, रोजगार बढ़ेंगे। हाल के दिनों में, ऑटोमोबाइल और फुटवियर इंडस्ट्रीज में, हमारे प्रॉडक्शन और एक्सपोर्ट्स ने नए रिकॉर्ड बनाए हैं। ये सेक्टर ऐसे हैं, जो बड़ी संख्या में युवाओं को रोजगार दे रहे हैं। पहली बार खादी और ग्राम उद्योग, इनके प्रोडक्ट्स ने एक लाख 70 हजार करोड़ रुपये का टर्नओवर पार किया है। करीब-करीब पोने दो लाख करोड़। इससे खासकर ग्रामीण इलाकों में लाखों नए रोजगार पैदा हुए हैं। अभी कुछ ही दिन पहले Inland Water Transport में भी देश की एक और उपलब्धि सामने आई है। 2014 से पहले हमारे देश में एक साल में Inland Water Transport, उसके द्वारा करीब 18 मिलियन टन कार्गो मूवमेंट ही किया जाता था, only 18 मिलियन टन । जबकि इस साल Inland Water Transport द्वारा कार्गो मूवमेंट 18 से बढ़कर के 145 मिलियन टन से भी ज्यादा हो गया है। भारत को ये सफलता इसलिए मिली है, क्योंकि भारत ने इस दिशा में लगातार नीतियां बनाई हैं, निर्णय लिए हैं। पहले देश में नेशनल वॉटरवेज की संख्या भी सिर्फ 5 थी। अब भारत में नेशनल वॉटरवेज की संख्या बढ़कर, 5 से बढ़कर 110 के पार हो गई है। पहले इन वॉटरवेज की ऑपरेशनल लंबाई 2700 किलोमीटर के आसपास थी। यानी करीब-करीब ढाई हजार किलोमीटर से थोड़ा ज्यादा। अब ये भी बढ़कर करीब-करीब 5 हजार किलोमीटर हो गई है। ऐसी सारी उपलब्धियों की वजह से देश में युवाओं के लिए नए-नए अवसर बन रहे हैं।

साथियों,

कुछ ही दिन बाद मुंबई में वर्ल्ड ऑडियो विजुअल एंड एंटरटेनमेंट समिट यानी WAVES 2025 का आयोजन होने जा रहा है। इस आयोजन के केंद्र में भी देश के युवा हैं। देश के young creators को पहली बार इसी तरह का मंच मिल रहा है। मीडिया, गेमिंग और एंटरटेनमेंट फील्ड के innovators के लिए ये प्रतिभा दिखाने का अभूतपूर्व अवसर है। ये एक ऐसा प्लेटफॉर्म होगा, जहां entertainment से जुड़े स्टार्टअप्स को investors और industry leaders से जुड़ने का मौका मिलेगा। ये दुनिया के सामने अपने आइडियाज को शोकेस करने का सबसे बड़ा मंच होगा। युवाओं को AI, एक्स-आर और immersive media को जानने-समझने का मौका मिलेगा। इसके लिए कई तरह की वर्कशॉप्स आयोजित किए जाएंगे। WAVES से भारत के डिजिटल कंटेट फ्यूचर को नई ऊर्जा मिलने जा रही है।

|

साथियों,

आज भारत के युवाओं की सफलता में सबसे सराहनीय बात है- उसकी इंक्लूसिविटी, सर्वसमावेशी भाव। भारत आज जो कीर्तिमान गढ़ रहा है, उसमें हर वर्ग की भागीदारी बढ़ रही है! और हमारी बेटियाँ अब दो कदम आगे ही चल रही हैं। अभी कुछ ही दिन पहले UPSC का रिज़ल्ट आया है। उसमें भी टॉप 2 position बेटियों ने हासिल की है। टॉप-5 में 3 टॉपर बेटियां हैं। हमारी नारीशक्ति ब्यूरोक्रेसी से लेकर स्पेस और साइंस के क्षेत्र में नई बुलंदियों को छू रही है। सरकार का विशेष ध्यान ग्रामीण महिलाओं के सशक्तिकरण पर भी है। सेल्फ हेल्प ग्रुप, बीमा सखी, बैंक सखी और कृषि सखी जैसी पहल ने ग्रामीण महिलाओं के लिए नए अवसर तैयार किए हैं। आज देश में हजारों महिलाएं ड्रोन दीदी बनकर अपने परिवार और गांव की समृद्धि सुनिश्चित कर रही हैं। आज देश में 90 लाख से ज्यादा सेल्फ हेल्प ग्रुप बने हैं, और 10 करोड़ से ज्यादा महिलाएं उनके साथ जुड़कर काम कर रही हैं। इन सेल्फ हेल्प ग्रुप्स का सामर्थ्य बढ़ाने के लिए हमारी सरकार ने इनके बजट में 5 गुना बढ़ोतरी की है। इन समूहों को बिना गारंटी 20 लाख रुपए तक का लोन देने की व्यवस्था बनाई गई है। मुद्रा योजना में भी सबसे ज्यादा लाभार्थी महिलाएं ही हैं। आज देश में 50 हजार से ज्यादा स्टार्टअप्स में महिलाएं निदेशक के रूप में काम कर रही हैं। हर सेक्टर में ऐसा बदलाव विकसित भारत के संकल्प को मजबूती दे रहा है, रोजगार और स्वरोजगार के मौके बढ़ा रहा है।

साथियों,

आप सभी ने यह पद अपनी मेहनत और लगन से प्राप्त किया है। अब समय है, कि आप अपने जीवन के अगले पड़ावों को न केवल अपने लिए, बल्कि देश के लिए भी समर्पित करें। जन सेवा की भावना सर्वोपरि होनी चाहिए। जब आप अपनी सेवा को सर्वोच्च मानकर काम करेंगे, तो आपके कार्यों में वो ताकत होगी जो देश को नई दिशा देगी। आपके कर्तव्य पालन, आपके इनोवेशन और आपकी निष्ठा से ही भारत के हर नागरिक का जीवन बेहतर बनेगा।

साथियों,

आप जब किसी जिम्मेदार पद पर पहुँचते हैं, तो एक नागरिक के रूप में भी आपके कर्तव्य, आपका रोल और अहम हो जाता है। आप सभी को इस दिशा में भी जागरूक रहना चाहिए। और हमें भी एक नागरिक के नाते योगदान देने में पीछे नहीं रहना चाहिए। अब जैसे मैं उदाहरण बताता हूं, इस समय देश में ‘एक पेड़ माँ के नाम’ इसका बड़ा इतना बड़ा अभियान चल रहा है। आप आज जहां पहुंचे हैं, आप जीवन की जो नई शुरुआत कर रहे हैं, इसमें आपकी माँ की सबसे बड़ी भूमिका होगी। आप भी अपनी माँ के नाम पेड़ लगाएँ, प्रकृति की सेवा करके अपनी कृतज्ञता व्यक्त करें। आप जिस ऑफिस में काम करेंगे, वहाँ ज्यादा से ज्यादा लोगों को इस अभियान से जोड़ें। आपके सेवाकाल की शुरुआत में ही, जून के महीने में, अंतर्राष्ट्रीय योग दिवस भी आ रहा है। ये एक बहुत बड़ा अवसर है। इतने बड़े अवसर पर, आप सफल जीवन की शुरुआत के साथ ही योग के माध्यम से स्वस्थ जीवन की भी शुरुआत करिए। आपका स्वास्थ्य आपके लिए तो जरूरी है ही,ये आपकी work efficiency और देश की productivity के लिए भी उतना ही अहम है।

|

आप अपने सामर्थ्य को बढ़ाने के लिए मिशन कर्मयोगी की, उसकी भी भरपूर मदद लेते रहिएगा। आपके कार्य का मकसद केवल पद प्राप्त करना नहीं है। आपका पद भारत के हर नागरिक की सेवा करने और देश की प्रगति में अपना योगदान देने के लिए है। अभी कुछ दिन पहले सिविल सर्विसेस डे पर मैंने एक मंत्र दिया था और मैंने कहा था, कि हम सरकार में जितने भी लोग हैं, हमारे लिए तो एक ही मंत्र सर्वोपरि होना चाहिए, और वो मंत्र है - नागरिक देवो भव: नागरिक देवो भव:। नागरिक की सेवा ही आपके लिए, हम सबके लिए देव पूजा के समान है। इस मंत्र को भी हमेशा-हमेशा याद रखिएगा। मुझे विश्वास है कि हम अपने सामर्थ्य और ईमानदारी से एक ऐसा भारत बनाएंगे, जो विकसित भी होगा, समृद्ध भी होगा।

|

मेरी आपको बहुत-बहुत शुभकामनाएं हैं, आपके परिवारजनों को भी बहुत-बहुत शुभकामनाएं हैं और जैसे आपके सपने हैं, वैसे 140 करोड़ देशवासियों के भी सपने हैं। जैसे आपको अपने सपनों के लिए अवसर मिला है, अब इस अवसर का उपयोग 140 करोड़ देशवासियों के सपनों को पूरा करने में आपके अहम योगदान से जुड़ा है। मुझे पूरा विश्वास है, आप पद की शोभा बढ़ाएंगे, देशवासियों का गौरव बढ़ाएंगे और आपके जीवन को धन्य बनाने के लिए आप समय और शक्ति का सदुपयोग करेंगे। इसी शुभकामनाओं के साथ आप सबको बहुत-बहुत बधाई।