এক লাখতকৈও অধিক এছ এইচ জি সদস্যক বীজ মূলধন সহায় বিতৰণ কৰে
ৱৰ্ল্ড ফুড ইণ্ডিয়া ২০২৩ৰ অংশ হিচাপে ফুড ষ্ট্ৰীট উদ্বোধন
"প্ৰযুক্তি আৰু সোৱাদৰ সংমিশ্ৰণে ভৱিষ্যতৰ অৰ্থনীতিৰ পথ প্ৰশস্ত কৰিব"
"চৰকাৰৰ বিনিয়োগকাৰী-অনুকূল নীতিয়ে খাদ্য খণ্ডক নতুন উচ্চতালৈ লৈ গৈছে"
"ভাৰতে খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ উদ্যোগৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে উল্লেখনীয় বিকাশ অৰ্জন কৰিছে"
"খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ খণ্ডত ভাৰতৰ বিকাশৰ কাহিনীৰ তিনিটা স্তম্ভ হৈছে ক্ষুদ্ৰ কৃষক, ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগ আৰু মহিলা"
"এক জিলা এক সামগ্ৰী'ৰ দৰে আঁচনিয়ে ক্ষুদ্ৰ কৃষক আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহক নতুন পৰিচয় প্ৰদান কৰিছে"
"ভাৰতীয় মহিলাসকলৰ খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ উদ্যোগৰ নেতৃত্ব দিয়াৰ স্বাভাৱিক ক্ষমতা আছে"
"ভাৰতৰ খাদ্য বৈচিত্ৰ্য হৈছে গোলকীয় বিনিয়োগকাৰীসকলৰ বাবে এক লাভ"
"ভাৰতৰ বহনক্ষম খাদ্য সংস্কৃতি হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি বিকশিত হৈছে। আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে খাদ্যাভ্যাসক আয়ুৰ্বেদৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কৰিছিল"
"মিলেট ভাৰতৰ 'চুপাৰফুড বাকেট'ৰ এটা অংশ আৰু চৰকাৰে ইয
আজিৰ পৰিবৰ্তনশীল পৃথিৱীত খাদ্য সুৰক্ষাৰ অন্যতম প্ৰধান প্ৰত্যাহ্বানৰ কথা প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে উল্লেখ কৰে আৰু ৱৰ্ল্ড ফুড ইণ্ডিয়া ২০২৩ৰ তাৎপৰ্যত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।

কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটৰ মোৰ সহকৰ্মী শ্ৰী পীয়ুষ গোৱেলজী, গিৰিৰাজ সিংজী, পশুপতি পাৰসজী, পৰুষোত্তম ৰূপালাজী, প্ৰহ্লাদ সিং পেটেলজী, বিশ্বৰ বিভিন্ন দেশৰ সকলো অতিথি, ৰাজ্যসমূহৰ পৰা অহা মন্ত্ৰীসকল, উদ্যোগ আৰু ষ্টাৰ্টআপ জগতৰ সকলো বন্ধু, দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ আমাৰ কৃষক ভাই-ভনীসকল, মহিলা আৰু ভদ্ৰলোকসকল, ৱৰ্ল্ড ফুড ইণ্ডিয়া ২০২৩লৈ আপোনালোক সকলোকে স্বাগতম, অভিনন্দন জনাইছোঁ।

 

মই এইমাত্ৰ প্ৰযুক্তি পেভিলিয়ন ভ্ৰমণ কৰাৰ পিছত ইয়ালৈ আহিছোঁ। প্ৰযুক্তি পেভিলিয়ন, ষ্টাৰ্টআপ পেভিলিয়ন আৰু ফুড ষ্ট্ৰীটৰ দৰে ইয়াত যিধৰণে ব্যৱস্থা কৰা হৈছে সেয়া আশ্চৰ্যজনক। সোৱাদ আৰু প্ৰযুক্তিৰ এই সংমিশ্ৰণে এক নতুন ভৱিষ্যতৰ জন্ম দিব, এক নতুন অৰ্থনীতি ত্বৰান্বিত কৰিব। আজিৰ পৰিৱৰ্তনশীল পৃথিৱীত, খাদ্য সুৰক্ষাও একবিংশ শতিকাৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰত্যাহ্বান। সেয়েহে, ৱৰ্ল্ড ফুড ইণ্ডিয়াৰ এই অনুষ্ঠানটো আৰু অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰিছে।

 

বন্ধুসকল,

ভাৰতত সংসাধিত খাদ্য উদ্যোগক আজি সম্ভাৱনাপূৰ্ণ খণ্ড হিচাপে দেখা গৈছে। প্ৰথম ৱৰ্ল্ড ফুড ইণ্ডিয়া আয়োজন কৰি লাভ কৰা ফলাফলবোৰো ইয়াৰ এক উৎকৃষ্ট উদাহৰণ। যোৱা ৯ বছৰত, এই খণ্ডত ৫০,০০০ কোটি টকাৰ এফডিআই আহিছে। এয়া হৈছে ভাৰত চৰকাৰৰ উদ্যোগ আৰু কৃষক পন্থী নীতিৰ ফলাফল। আমি খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ খণ্ডৰ বাবে পিএলআইৰ এক আঁচনি আৰম্ভ কৰিছোঁ। ইয়াৰ অধীনত, উদ্যোগ আৰু নতুন বিনিয়োগকাৰীসকলে বিশেষ সাহায্য লাভ কৰিছে।

 

আজি ভাৰতৰ কৃষি ইনফ্ৰা পুঁজিৰ অধীনত শস্য চপোৱাৰ পিছত আন্তঃগাঁথনিৰ বাবে হাজাৰ হাজাৰ প্ৰকল্পৰ কাম চলি আছে। ইয়াত, ৫০হাজাৰ কোটি টকাৰ অধিক বিনিয়োগ কৰা হৈছে। মীন পালন আৰু পশুপালনৰ ক্ষেত্ৰত আন্তঃগাঁথনি প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ ক্ষেত্ৰত হাজাৰ হাজাৰ কোটি টকাৰ বিনিয়োগক প্ৰোৎসাহিত কৰা হৈছে।

 

বন্ধুসকল,

আজি ভাৰতত প্ৰস্তুত কৰা এই বিনিয়োগকাৰী-অনুকূল নীতিসমূহে খাদ্য খণ্ডক এক নতুন পৰ্যায়লৈকে লৈ গৈছে। যোৱা ন বছৰত, আমাৰ কৃষিজাত ৰপ্তানিত সংসাধিত খাদ্যৰ অংশ ১৩% ৰ পৰা ২৩% লৈ বৃদ্ধি হৈছে। ন বছৰত, সংসাধিত খাদ্যৰ ৰপ্তানি প্ৰায় ১৫০% বৃদ্ধি হৈছে। আজি, আমি ৫০,০০০ নিযুত আমেৰিকান ডলাৰৰ অধিক ৰপ্তানি কৰি গোলকীয় স্তৰত ৭ নম্বৰলৈ আহিছোঁ। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ উদ্যোগৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কোনো খণ্ড নাই য'ত ভাৰতে অপ্ৰত্যাশিত বিকাশ সাধন কৰা নাই! এই খাদ্য খণ্ড, খাদ্য খণ্ডৰ সৈতে জড়িত প্ৰতিটো কোম্পানীৰ বাবে, প্ৰতিটো ষ্টাৰ্টআপৰ বাবে এক সোণালী সুযোগ। 

 

বন্ধুসকল,

এই বিকাশ নিজেই দ্ৰুত আৰু দ্ৰুত যেন লাগিছে, ইয়াৰ আঁৰত আমাৰ স্থিৰ আৰু সমৰ্পিত কঠোৰ পৰিশ্ৰমো আছে। আমাৰ চৰকাৰৰ সময়ত ভাৰতে প্ৰথমবাৰৰ বাবে কৃষি-ৰপ্তানি নীতি প্ৰস্তুত কৰিছিল। আমি দেশব্যাপী লজিষ্টিক আৰু আন্তঃগাঁথনিৰ এটা নেটৱৰ্ক নিৰ্মাণ কৰিছোঁ।

 

আজি ভাৰতত ১০০তকৈও অধিক জিলা আৰু জিলা পৰ্যায়ৰ ৰপ্তানি কেন্দ্ৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে, যাৰ পৰা জিলাবোৰ আন্তৰ্জাতিক বজাৰৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ সংযুক্ত হৈছে। আগতে দেশত ২খন বৃহৎ ফুড পাৰ্ক আছিল। আজি এই সংখ্যা ২০তকৈ অধিক বৃদ্ধি পাইছে। আগতে আমাৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ ক্ষমতা আছিল ১২ লাখ মেট্ৰিক টন। এতিয়া ই ২০০ লাখ মেট্ৰিক টনতকৈও অধিক। অৰ্থাৎ, ৯ বছৰত ১৫ গুণতকৈ অধিক বৃদ্ধি!

 

বহুতো সামগ্ৰী আছে যি প্ৰথমবাৰৰ বাবে বিদেশী বজাৰলৈ গৈ আছে। যেনে হিমাচল প্ৰদেশৰ ক'লা নহৰু, কচ্ছৰ ড্ৰেগন ফল বা কমলম, মধ্য প্ৰদেশৰ চয়া গাখীৰ পাউডাৰ, লাডাখৰ কাৰ্কিচু আপেল, পঞ্জাৱৰ কেভেণ্ডিশ কল, জম্মুৰ গুচ্চি কাঠফুলা, কৰ্ণাটকৰ খাটি মৌ, এনে বহুতো সামগ্ৰী আছে যি বহুতো দেশত প্ৰথম পছন্দ হৈ পৰিছে, মানুহে বহুত ভাল পোৱা গৈছে। অৰ্থাৎ সমগ্ৰ বিশ্বতে আপোনাসৱৰ বাবে এক বিশাল বজাৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে।

 

বন্ধুসকল, 

ভাৰতৰ ভিতৰতো আন এটা কাৰক উদ্ভৱ হৈছে। মই ইয়াৰ প্ৰতিও আপোনাসৱৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিব বিচাৰিছোঁ। আজি ভাৰতত দ্ৰুতগতিত নগৰায়ন বৃদ্ধি পাইছে। বৰ্ধিত সুযোগৰ সৈতে, ঘৰৰ বাহিৰত কাম কৰা লোকৰ সংখ্যাও বৃদ্ধি পাইছে। ইয়াৰ ফলত, পেকেটযুক্ত খাদ্যৰ চাহিদা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে, যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে। ই আমাৰ কৃষক, আমাৰ ষ্টাৰ্টআপ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগীসকলৰ বাবে অনাৱিষ্কৃত সুযোগ সৃষ্টি কৰিছে। এই সম্ভাৱনাবোৰৰ বাবে, এই উচ্চাভিলাষী নীতিবোৰৰ বাবে আপোনাসৱৰ পৰিকল্পনাও সমানে উচ্চাকাংক্ষী হোৱা উচিত।

 

বন্ধুসকল, 

খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ খণ্ডত ভাৰতৰ বিকাশৰ কাহিনীৰ তিনিটা প্ৰধান স্তম্ভ আছে। ক্ষুদ্ৰ কৃষক, ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগ, আৰু মহিলা! আমি ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকলৰ অংশগ্ৰহণ আৰু লাভ বৃদ্ধিৰ বাবে কৃষক উৎপাদন সংস্থা (এফপিঅ')ক এক কাৰ্যকৰী মঞ্চ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছো। ভাৰতত, আমি ১০,০০০ নতুন এফপিঅ' সৃষ্টি কৰি আছোঁ, যাৰ ভিতৰত ৭,০০০ ইতিমধ্যে নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। ই কৃষকসকলৰ বাবে বজাৰৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ আৰু প্ৰক্ৰিয়াকৰণ সুবিধাৰ উপলব্ধতা বৃদ্ধি কৰিছে। ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহৰ অংশগ্ৰহণ বৃদ্ধিৰ বাবে খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণত প্ৰায় ২ লাখ ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ আয়োজন কৰা হৈছে। ৱান ডিষ্ট্ৰিক্ট ৱান প্ৰডাক্ট-অ'ডিঅ'পিৰ দৰে আঁচনিয়ে ক্ষুদ্ৰ কৃষক আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগসমূহকো এক নতুন পৰিচয় প্ৰদান কৰিছে।

 

বন্ধুসকল,

আজি ভাৰতে বিশ্বক মহিলাৰ নেতৃত্বাধীন বিকাশৰ পথ দেখুৱাইছে। ভাৰতৰ অৰ্থনীতিত মহিলাসকলৰ অংশগ্ৰহণ নিৰন্তৰ বৃদ্ধি হৈ আছে। ই খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ উদ্যোগকো লাভান্বিত কৰিছে। আজি, ভাৰতত ৯০ নিযুতৰো অধিক মহিলা আত্ম-সহায়ক গোটৰ সৈতে সংযুক্ত হৈ আছে। আপোনাসৱ সকলোৱে জানে, মহিলাসকল হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি ভাৰতত খাদ্য বিজ্ঞানৰ আগশাৰীৰ বিজ্ঞানী হৈ আহিছে। আমি দেখা খাদ্য বৈচিত্ৰ্য হৈছে ভাৰতীয় মহিলাসকলৰ দক্ষতা আৰু জ্ঞানৰ ফল। মহিলাসকলে তেওঁলোকৰ ঘৰৰ পৰা আচাৰ, পাপৰ, চিপচ, মুৰব্বাৰ দৰে বহুতো সামগ্ৰীৰ বজাৰ চলাই আহিছে।

 

ভাৰতৰ মহিলাসকলৰ খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ উদ্যোগৰ নেতৃত্ব দিয়াৰ এক প্ৰাকৃতিক ক্ষমতা আছে। ইয়াৰ বাবে, প্ৰতিটো স্তৰত মহিলা, কুটিৰ উদ্যোগ আৰু আত্ম-সহায়ক গোটবোৰক উন্নীত কৰা হৈছে। আজি এই কাৰ্যসূচীত মহিলা আত্ম-সহায়ক গোট পৰিচালনা কৰা ১ লাখৰো অধিক মহিলাক কোটি কোটি টকাৰ বীজ মূলধন প্ৰদান কৰা হৈছে আৰু মই ইতিমধ্যে ইয়াৰ পৰা তেওঁলোকৰ একাউণ্টত কাৰিকৰীভাৱে জমা দিছো। মই এই মহিলাসকলক বিশেষ অভিনন্দন জনাইছোঁ, মই মোৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছোঁ।

 

বন্ধুসকল, 

ভাৰতত যিমানেই সাংস্কৃতিক বৈচিত্ৰ্য আছে, সিমানেই আছে খাদ্য বৈচিত্ৰ্য। আমাৰ খাদ্য বৈচিত্ৰ্য পৃথিৱীৰ প্ৰতিজন বিনিয়োগকাৰীৰ বাবে এক লভ্যাংশ। আজি সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতৰ বিষয়ে যিধৰণে কৌতূহল বৃদ্ধি পাইছে, ই আপোনালোক সকলোৰে বাবে এক ডাঙৰ সুযোগ কঢ়িয়াই আনিছে। সমগ্ৰ বিশ্বৰ খাদ্য উদ্যোগটোৱে ভাৰতৰ খাদ্য পৰম্পৰাৰ পৰাও বহুত শিকিব লাগিব। 

 

বহু শতাব্দী ধৰি, আমাৰ ওচৰত এটা বস্তু আছে যি হৈছে জীৱনৰ এটা অংশ, প্ৰতিটো পৰিয়ালৰ চিন্তাধাৰাৰ এটা অংশ। ইয়াত কোৱা হৈছে-'যথা অন্নম, তথা মন্নম'। অৰ্থাৎ আমি যিধৰণৰ খাদ্য খাও, আমাৰ মনটোও তেনেধৰণৰ হয়। অৰ্থাৎ, খাদ্য কেৱল আমাৰ শাৰীৰিক স্বাস্থ্যৰ বাবেই এক ডাঙৰ কাৰক নহয়, ই আমাৰ মানসিক স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰতো এক ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰে। ভাৰতৰ বহনক্ষম খাদ্য সংস্কৃতি হৈছে হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ উন্নয়ন যাত্ৰাৰ ফলাফল। আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে খাদ্যাভ্যাসক আয়ুৰ্বেদৰ সৈতে সংযুক্ত কৰিছিল। আয়ুৰ্বেদত, কোৱা হয়-‘ऋत-भुक्’, যাৰ অৰ্থ হৈছে ঋতু অনুসৰি খোৱা, ‘मित् भुक्’ৰ অৰ্থ হৈছে সন্তুলিত আহাৰ, আৰু '‘हित भुक्’, অৰ্থাৎ স্বাস্থ্যকৰ খাদ্য, ই ভাৰতৰ বৈজ্ঞানিক উপলব্ধিৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ।

 

শতিকাজুৰি ভাৰতৰ পৰা হোৱা খাদ্যশস্য আৰু বিশেষকৈ মচলাৰ ব্যৱসায়ৰ জৰিয়তে সমগ্ৰ বিশ্বই ভাৰতৰ এই জ্ঞানৰ পৰা লাভান্বিত হ'ব। আজি, যেতিয়া আমি বৈশ্বিক খাদ্য সুৰক্ষাৰ কথা কওঁ, যেতিয়া বৈশ্বিক স্বাস্থ্যক লৈ ইমান উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰা হয়, তেতিয়া আমাৰ খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণ উদ্যোগে বহনক্ষম আৰু স্বাস্থ্যকৰ খাদ্যাভ্যাসৰ এই প্ৰাচীন জ্ঞানৰ বিষয়ে জনাটো, বুজি পোৱাৰ লগতে সেয়া গ্ৰহণ কৰাটো প্ৰয়োজনীয় হৈ পৰিছে।

 

মই আপোনাসৱক বাজৰাৰ এটা উদাহৰণ দিওঁ। এই বছৰ বিশ্বই আন্তৰ্জাতিক বাজৰা বৰ্ষ উদযাপন কৰিছে। আমি সকলোৱে জানো যে বাজৰাবোৰ আমাৰ চুপাৰফুড বাকেটৰ অংশ। ভাৰতত, আমি ইয়াক শ্ৰীঅন্নৰ পৰিচয় দিছো। বহু শতাব্দী ধৰি, বেছিভাগ সভ্যতাত বাজৰা, অৰ্থাৎ শ্ৰীঅন্নক যথেষ্ট অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া হৈছিল। কিন্তু, যোৱা কেইটামান দশকত, তেওঁলোকে ভাৰতকে ধৰি বহুতো দেশৰ খাদ্যাভ্যাসৰ পৰা ই আঁতৰি গৈছে। ইয়াৰ ফলত বিশ্বব্যাপী স্বাস্থ্য, বহনক্ষম কৃষি আৰু বহনক্ষম অৰ্থনীতিৰ এক বৃহৎ ক্ষতি হৈছে।

 

ভাৰতৰ উদ্যোগত আজি বিশ্বত পুনৰ বাজৰাৰ বিষয়ে এক সজাগতা অভিযান আৰম্ভ হৈছে। মই নিশ্চিত যে আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱসে যোগক বিশ্বৰ প্ৰতিটো কোণলৈ লৈ যোৱাৰ দৰে, এতিয়া বাজৰাও বিশ্বৰ প্ৰতিটো কোণত উপনীত হ'ব। কিছুদিন আগতে, যেতিয়া ভাৰতে জি-২০ সন্মিলনত বিশ্বৰ ডাঙৰ নেতাসকলক আতিথ্য প্ৰদান কৰিছিল, আৰু এই ঠাইতে, তেওঁলোকে বাজৰাৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা ব্যঞ্জনবোৰো ভাল পাইছিল।

 

আজি, ভাৰতৰ বহুতো ডাঙৰ কোম্পানীয়ে বজাৰত বাজৰাৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা সংসাধিত খাদ্য সামগ্ৰী মুকলি কৰি আছে। আপোনালোক সকলোৱে আলোচনা কৰা উচিত যে কেনেদৰে এই দিশত অধিক সুযোগ সৃষ্টি কৰিব পাৰি, খাদ্যশস্যৰ অংশ কেনেদৰে বৃদ্ধি কৰিব পাৰি, ইয়াৰ বাবে এক সামূহিক ৰোডমেপ প্ৰস্তুত কৰিব লাগে, যি উদ্যোগ আৰু কৃষক উভয়কে লাভান্বিত কৰিব।

 

বন্ধুসকল,

এই সন্মিলনত, আপোনাসৱৰ সন্মুখত বহুতো ভৱিষ্যতৰ বিষয় আলোচনা কৰা হব। আপোনাসৱে উদ্যোগ আৰু বৃহৎ গোলকীয় স্বাৰ্থ দুয়োটাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা উচিত আৰু সেই দিশত পদক্ষেপ লোৱা উচিত। উদাহৰণ স্বৰূপে, জি-২০ গোটে দিল্লী ঘোষণাপত্ৰত বহনক্ষম কৃষি, খাদ্য সুৰক্ষা আৰু পুষ্টি সুৰক্ষাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে। খাদ্য প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ সৈতে জড়িত সকলো অংশীদাৰৰ এই বিষয়ত এক ডাঙৰ ভূমিকা আছে। আমি ইয়াৰ বাবে নিজকে প্ৰস্তুত কৰিব লাগিব।

 

আমি দেশৰ ১০ কোটিৰো অধিক শিশু, ছোৱালী আৰু গৰ্ভৱতী মহিলাক পুষ্টিকৰ খাদ্য প্ৰদান কৰোঁ। এতিয়া খাদ্য বিতৰণ কাৰ্যসূচীক এক বৈচিত্ৰ্যময় খাদ্য বাস্কেটৰ ফালে আগুৱাই নিয়াৰ সময়। একেদৰে, আমি শস্য চপোৱাৰ পিছত হোৱা লোকচান আৰু হ্ৰাস কৰিব লাগিব। পেকেজিঙত উন্নত প্ৰযুক্তি আনিবলৈ কাম কৰিব লাগিব। খাদ্যৰ অপচয় প্ৰতিৰোধ কৰাটোও বহনক্ষম জীৱনশৈলীৰ বাবে এটা ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান। আমাৰ সামগ্ৰীবোৰ এনেকুৱা হ'ব লাগে যাতে সেইবোৰে অপচয় ৰোধ কৰে।

 

প্ৰযুক্তিয়েও ইয়াত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে। আমি পচনশীল সামগ্ৰীৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ অধিক বৃদ্ধি কৰিব লাগিব। ই অপচয় হ্ৰাস কৰিব, কৃষকসকলক লাভান্বিত কৰিব, আৰু মূল্যৰ তাৰতম্য প্ৰতিহত কৰাত সহায় কৰিব। আমি কৃষকসকলৰ স্বাৰ্থ আৰু উপভোক্তাৰ সন্তুষ্টিৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰাখিব লাগিব। মই নিশ্চিত যে, এই অনুষ্ঠানত এনে সকলো বিষয় বিতংভাৱে আলোচনা কৰা হ'ব। ইয়াত লাভ কৰা ফলাফলবোৰে বিশ্বৰ বাবে এক বহনক্ষম আৰু খাদ্য-সুৰক্ষিত ভৱিষ্যতৰ আধাৰশিলা স্থাপন কৰিব।

 

পুনৰ এবাৰ, আপোনালোক সকলোকে মোৰ শুভেচ্ছা। আৰু মই সেইসকল লোক যিসকলে দিল্লী, দিল্লীৰ আশে-পাশে আছে, যিসকল কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থী, ষ্টাৰ্টআপ জগতৰ লোক, কৃষক সংগঠন চলাই থকা লোকসকল; মই তেওঁলোকক অনুৰোধ জনাম... তিনিদিনীয়া উৎসৱ ইয়াত চলিব; আপোনাসৱে নিশ্চয়কৈ আহিব... দুইৰ পৰা চাৰি ঘণ্টা অতিবাহিত কৰক... পৃথিৱীখন কিমান দ্ৰুতগতিত সলনি হৈ আছে চাওক। আমি আমাৰ খেতিপথাৰত কিমান ধৰণে সকলো ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰোঁ। মূল্য যোগ কৰি আমি কেনেকৈ আমাৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিব পাৰোঁ? আজি ইয়াত বহুতো বস্তু আছে। 

 

মোৰ হাতত যিমান সময় আছিল, সেই সময়খিনিত মই ইয়াত যি সুযোগ দেখিবলৈ পালোঁ, ই সঁচাকৈয়ে চিত্তাকৰ্ষক। আৰু সেয়েহে মই ইয়াত থকা সকলোকে প্ৰতিটো ষ্টললৈ আৰু সেই বস্তুবোৰ চাবলৈ অনুৰোধ কৰিবলৈ আহিছোঁ, সেই বস্তুবোৰ আগুৱাই নিয়াৰ লগতে আপোনাসৱে সেইবোৰত মূল্য সংযোজনৰ কামো কৰিব পাৰে। সেয়ে মই দেশৰ জনসাধাৰণক তিনিদিনীয়া অনুষ্ঠানটোৰ সুবিধা ল'বলৈ আৰু ইমান ডাঙৰ বিশাল অনুষ্ঠানৰ সুযোগ গ্ৰহণ কৰিবলৈও অনুৰোধ কৰিম। এই প্ৰত্যাশাৰে, আপোনালোক সকলোকে বহুত অভিনন্দন।

 

বহুত বহুত ধন্যবাদ।

 

Explore More
140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day

Popular Speeches

140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।