পেট্ৰ’লৰ ২০ শতাংশ ইথানল ব্লেণ্ডিঙত উপনীত হোৱাৰ লক্ষ্য ২০২৫ লৈ আগুৱাই অনা হৈছেঃ প্ৰধানমন্ত্ৰী
চৰকাৰে ৰিচাইক্লিঙৰদ্বাৰা সম্পদৰ সু ব্যৱহাৰ কৰিবপৰা ১১ টা খণ্ড চিনাক্ত কৰি উলিয়াইছেঃ প্ৰধানমন্ত্ৰী
সমগ্ৰ দেশখনতে ইথানল উৎপাদন আৰু বিতৰণৰ অৰ্থে পুনেত ই-১০০ পাইলট প্ৰজেক্টৰ শুভাৰম্ভ

কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী পৰিষদৰ মোৰ সহযোগী শ্ৰীমান নীতিন গাডকাৰী জী, নৰেন্দ্ৰ সিং টোমৰ জী, প্ৰকাশ জাভড়েকাৰ জী, পীয়ুষ গোৱেল জী, ধৰ্মেন্দ্ৰ প্ৰধান জী, গুজৰাটৰ খেড়াৰ সাংসদ দেবুসিং জয়সিংভাই চৌহান জী, উত্তৰপ্ৰদেশৰ হৰদোইৰ সাংসদ ভাই জয়প্ৰকাশ ৰাৱত জী, পুনেৰ মেয়ৰ মুৰলীধৰ মহৌল জী, পিংপৰী চিঞ্চৱড় পৌৰনিগমৰ মেয়ৰ ভগ্নী ঊষা জী, এই কাৰ্যসূচীত ভাগ লোৱা অন্যান্য বিশিষ্ট ব্যক্তিসকলৰ লগতে মোৰ মৰমৰ ভাই-ভনীসকল,

আমাৰ কৃষক বন্ধুসকলৰ লগত যেতিয়া মই কথা পাতিছিলো, তেতিয়া কিদৰে জৈৱ ইন্ধনৰ সৈতে জড়িত ব্যৱস্থাৱলীক তেওঁলোকে সহজভাৱে গ্ৰহণ কৰিছে আৰু কিমান সুন্দৰভাৱে তেওঁলোকৰ কথা কৈ আছিল৷ তেওঁলোকৰ কথা-বতৰাত বিশ্বাস প্ৰত্যক্ষ কৰিছিলো৷ স্বচ্ছ ইন্ধনৰ ক্ষেত্ৰত দেশত যি বৃহৎ অভিযান চলি আছে, তাৰ বৃহৎ লাভ দেশৰ কৃষি খণ্ডইও পোৱাটো স্বাভাৱিক৷ আজি বিশ্ব পৰিৱেশ দিৱস উপলক্ষে ভাৰতত এক ডাঙৰ পদক্ষেপ হাতত লোৱা হৈছে৷ ইথানল খণ্ডৰ বিকাশৰ বাবে এক বিস্তৃত ৰূপৰেখা আজি মই এতিয়া জাৰি কৰাৰ সৌভাগ্য পালো৷ দেশজুৰি ইথানলৰ উৎপাদন আৰু বিতৰণৰ সৈতে জড়িত মহত্বকাংক্ষী ই-১০০ পাইলট প্ৰজেক্টো পুনেত শুভাৰম্ভ কৰা হৈছে৷ মই পুনেৰ লোকসকলক অভিনন্দন জনাইছো৷ পুনেৰ মেয়ৰকো অভিনন্দন জনাইছো৷ আমি নিজৰ নিৰ্ধাৰিত লক্ষ্যত উপনীত হ’ব পাৰিছো, তাৰ বাবে বহুত বহুত শুভকামনা জনাইছো৷

বিগত ৭ বছৰত দেশত যিবোৰ লক্ষ্য পূৰণ কৰিছে, দেশ যিবোৰ প্রচেষ্টা লৈছে আৰু সেই লক্ষ্যৰে সফলতা পোৱাৰ ফলত আজি এই সিদ্ধান্ত লোৱাৰ সাহস হৈছে। ২০১৪লৈকে ভাৰতত গড়ে মাত্র একৰ পৰা ডেৰ শতাংশ ইথানলৰ মিশ্রন কৰা হ’ব৷ আজি সেয়া প্রায় চাৰে ৮ শতাংশ পাইছে। ২০১৩-১৪ চনত য’ত দেশত ৩৮ কোটি লিটাৰ ইথানল ক্ৰয় কৰা হৈছিল, আজি সেয়া প্রায় ৩২০ কোটি লিটাৰ পাইছে৷ মানে প্রায় ৮গুন অধিক ইথানল ক্ৰয় কৰিছে৷ বিগত বছৰতে তেল বিপণন সংস্থাসমূহে প্রায় ২১,০০০ কোটি টকাৰ ইথানল কিনিছে। ইয়াৰ এটা ডাঙৰ অংশ যি ২১ হাজাৰ কোটি টকা খৰচ কৰা হৈছিল, তাৰ এটা ডাঙৰ অংশ আমাৰ কৃষকৰ পকেটত গৈছে। বিশেষকৈ আমাৰ কুঁহিয়াৰ কৃষকৰ ইয়াৰফলত বহু লাভ হৈছে। ২০২৫চনৰ ভিতৰত যেতিয়া পেট্র’লত ২০ শতাংশ ইথানল মিশ্রণ আৰম্ভ হ’ব, তেতিয়া ভাৱক কৃষকসকলে তেল কোম্পানীৰ পৰা কিমান বেশি টকা পাব৷ ইয়াৰ ফলত চেনিৰ অতিৰিক্ত উৎপাদনৰ সৈতে যুক্ত যিবোৰ সমস্যা আছে, কাৰন কেতিয়াবা কেতিয়াবা বেশি উৎপাদন হৈ গ’লে, সমগ্ৰ বিশ্বত ক্রেতাৰ সংকট দেখা দিয়ে, দেশৰ ভিতৰতে দাম কমি যায়। বিভিন্ন ধৰণৰ সমস্যাই দেখা দিয়ে, যিদৰে ইমান উৎপাদন ক’ত ৰখা হ’ব, সেই সমস্যাবোৰো আছে। এই ধৰণৰ সমস্যা হ্ৰাস পোৱাত সহায়ক হ’ব আৰু কুঁহিয়াৰ খেতিয়কসকল ইয়াৰ ফলত পোনপটীয়াকৈ লাভৱান হ’ব৷ যথেষ্ট লাভ হ’ব৷
বন্ধুসকল,
২১ শতিকাৰ ভাৰতত ২১ শতিকাৰ আধুনিক ভাৱনা, আধুনিক নীতিৰ জৰিয়তে শক্তিশালী হ’ব৷ আমাৰ চৰকাৰেও প্রত্যেক ক্ষেত্রত এই ভাৱনা লক্ষ্য ৰাখিয়েই নীতিগত সিদ্ধান্ত লৈছে৷ আজি দেশত ইথানলৰ উৎপাদন আৰু বিক্ৰীৰ বাবে প্রয়োজনীয় পৰিকাঠামো গঢ়াৰ ওপৰত জোৰ দিয়া হৈছে৷ ইমানদিনলৈকে ৩-৪খন ৰাজ্যত চেনিৰ উৎপাদন অধিক হয়, সেই ৰাজ্যসমূহত ইথানল প্ৰস্তুত কৰা সংস্থাবোৰ আছিল। সোনকালে নষ্ট হোৱা ফচল ব্যৱহাৰ কৰি ইয়াৰ উৎপাদন সৰা দেশত বিস্তাৰ কৰিবলৈ ফুড গ্রেন ভিত্তিক ডিষ্টিলাৰিজ স্থাপন কৰা হৈছে৷ কৃষিৰ বর্জ্য পদার্থৰ পৰা ইথানল প্ৰস্তুত কৰিবলৈ দেশত আধুনিক প্রযুক্তিৰ প্লাণ্ট স্থাপনৰ কাম কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল,
জলবায়ু পৰিৱর্তনৰ বিপদ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে বিশ্বজুৰি যিবোৰ প্রচেষ্টা হাতত লোৱা হৈছে, তাৰ ভিতৰত ভাৰতে এক আশাৰ কিৰণ হৈ দেখা দিছে। মানৱজাতিৰ কল্যাণত ভাৰতে আজি এক বিশ্বস্ত বন্ধু হিচাপে নিজৰ পৰিচয় গঢ়িবলৈ সক্ষম হৈছে৷ এসময়ত সমগ্ৰ বিশ্ব ভাৰতক সমস্যা হিচাপে দেখিছিল, পৰিৱেশ পৰিৱর্তনৰ ক্ষেত্রত, সকলোৱে ভাৱিছিল ভাৰতৰ ইমান বিশাল জনসংখ্যা, বিপদ ইয়াৰ পৰাই আৰম্ভ হ’ব৷ আজ পৰিস্থিতি সলনি হৈছে। আমাৰ দেশে পৰিৱেশ সুৰক্ষাত অগ্রণী ভূমিকা হাতত লৈছে, এক ভয়ংকৰ বিপদৰ বিৰুদ্ধে ডাঙৰ শক্তি হৈ উঠিছে। এক সূৰ্য, এক বিশ্ব, এক গ্রিড ব্যৱস্থাৰ ভাৱনা বাস্তবায়িত কৰিবলৈ আন্তর্জাতিক সৌৰ মৈত্ৰী গঠন কৰাই হওক, অথবা দুর্যোগ প্রতিৰোধক পৰিকাঠামো সংগঠনৰ আৰম্ভ কৰাই হওক, ভাৰতে এক ডাঙৰ আন্তর্জাতিক দৃষ্টিভংগীৰে আগুৱাই গৈছে। জলবায়ু পৰিৱর্তনৰ পাৰদৰ্শীতা সূচকাংকত ভাৰত প্রথম ১০খন দেশৰ মাজত নিজৰ স্থান নিগাজী কৰিছে।
বন্ধুসকল,
জলবায়ু পৰিৱর্তনৰ বাবে যিবোৰ সমস্যা গঢ় লৈছে, ভাৰতে সেই ক্ষেত্ৰত সচেতন আৰু সক্রিয়ভাৱে কাম কৰিছে। আমি এফালে গ্ল’বেল ছাউথৰ ন্যায্য উর্জাৰ প্রতি সংবেদনশীল আৰু গ্ল’বেল নর্থৰ দায়িত্বৰ পক্ষতো আছো, আনফালে আমি অতি গুৰুত্ব সহকাৰে আমাৰ ভূমিকা পালন কৰিছো৷ ভাৰতে শক্তি পৰিৱর্তনৰ এনে এক পথ বাছি লৈছে, য’ত আমাৰ নীতি আৰু সিদ্ধান্তত হার্ড আৰু সফট কম্পোনেণ্ট উভয়ৰে সমান গুৰুত্ব আছে। আমি যদি হার্ড কম্পোনেণ্টৰ বিষয়ে কও ভাৰতৰ ডাঙ লক্ষ্য নির্ধাৰণ কৰাই হওক, সেইবোৰ বাস্তবায়নৰ বাবে অভূতপূর্ব গতি হওক, সমগ্ৰ বিশ্বই সকলোবোৰ বিচাৰ কৰি চাইছে। বিগত ৬-৭বছৰ আমি নৱীকৰণযোগ্য শক্তি ক্ষমতা আঢ়ৈ গুণ বৃদ্ধি কৰিছো৷ নৱীকৰণ শক্তি ব্যৱস্থাপনা প্রতিস্থাপনত ভাৰতে আজি বিশ্বৰ শীর্ষ ৫খন দেশৰ ভিতৰত স্থান লাভ কৰিছে৷ ইয়াৰ ভিতৰত বিগত ৬ বছৰে সৌৰশক্তিৰ সক্ষমতা প্রায় ১৫ গুণ বৃদ্ধি হৈছে৷ আজি ভাৰতৰ কচ্ছ, গুজৰাটৰ কচ্ছ মৰুভূমিত বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ সৌৰ আৰু বায়ু শক্তি পার্ক নিৰ্মাণ কৰা হৈছে আৰু ভাৰতো ১৪ গিগাৱাটৰ পুৰণি কয়লাখনি বন্ধ কৰিছে। দেশে ছফ্ট কম্পোনেণ্টৰ জৰিয়তেও ঐতিহাসিক পদক্ষেপ হাতত লৈছে৷ আজি দেশৰ সাধাৰণ জনতা পৰিৱেশ সংৰক্ষণৰ সৈতে জড়িত হৈছে আৰু এই ক্ষেত্ৰত নেতৃত্ব দিছে৷

 

আমি দেখিছো কিদৰে এবাৰ ব্যৱহাৰযোগ্য প্লাষ্টিক প্রত্যাহাৰৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি পাইছে। মানুহে নিজাকৈও কেতবোৰ প্ৰচেষ্টা হাতত লৈছে। এতিয়াও বহু লোকে কিছু এটা কৰাৰ প্রয়োজন। সেইদিনশ আলোচনা আৰম্ভ হৈছে, চেষ্টা আৰম্ভ হৈছে। আমাৰ সমুদ্র উপূলৱৰ্তী এলেকাত পৰিস্কাৰৰ বিষয়টোকে চাওক, যুৱকসকলে উদ্যোগ লৈ কাম কৰিছে। অথবা স্বচ্ছ ভাৰত অভিযান, দেশৰ সাধাৰণ নাগৰিকসকলে তেওঁলোকৰ কান্ধত দায়িত্ব লৈ আগুৱাই গৈছিল আৰু আমাৰ দেশবাসীয়ে আজি এই অভিযানকে আগুৱাই নিছে। দেশত ৩৭ কোটিৰো অধিক এলইডি বাল্ব আৰু ২৩ লাখৰো অধিক বিদ্যুৎ সঞ্চয়কাৰী পাংখাৰ কাৰণে পৰিৱেশ সংৰক্ষণৰ যি কাম হৈছে, তাক লৈ প্রায় আলোচনাই কৰা নহয়৷ এই বিষয়ত যথেষ্ট আলোচনা হোৱা উচিত। একেদৰে উজ্জ্বলা প্রকল্পৰ অধীনত কোটি কোটি পৰিয়ালে বিনামূলীয়াকৈ গেছ সংযোগ লাভ কৰা, সৌভাগ্য আঁচনিৰ অধীনত বিদ্যুৎ সংযোগ, যিসকলে আগতে খৰি পুৰি ধোৱাৰ মাজত দিন কটাইছিল তেওঁলোকৰ খৰিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস পাইছে৷ ইয়াৰ ফলত প্ৰদূষণ কম হোৱাৰ লগতে আমাৰ মাতৃ-শিশুসকলৰ স্বাস্থ্য ৰক্ষা কৰা সহায় কৰিছে। সেয়েহে এই লৈও বিশেষ আলোচনা হোৱা নাই। ভাৰতে এই প্রচেষ্টাৰ জৰিয়তে কেইবা মিলিয়ন টন কার্বন ডাই অক্সাইডৰ নির্গমন ৰোধ কৰিছে আৰু জলবায়ু পৰিৱর্তন পৰিচালনাৰ পথত ভাৰতক শীর্ষস্থানত উপনীত কৰাইছে। একেদৰে ৩ লক্ষাধিক বিদ্যুৎ সঞ্চয়কাৰী পাম্পৰ জৰিয়তে দেশে আজি কেইবা মিলিয়ন টন কম কার্বন ডাই অক্সাইড নিৰ্গমণ ৰোধ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে৷

বন্ধুসকল,
আজি ভাৰতে বিশ্ববাসীৰ সন্মুখত এক উদাহৰণ দাঙি ধৰিছে যে পৰিৱেশ ৰক্ষা কৰাত উন্নয়নমূলক কাম পেলাই থোৱাৰ প্রয়োজন নহয়৷ অর্থনীতি আৰু পৰিৱেশ উভয়েই একেলগে চলিব পাৰে, আগুৱাই যাব পাৰে আৰু ভাৰতে এই পথকে বাছি লৈছে। অর্থনীতিক শক্তিশালী কৰাৰ লগতে বিগত বছৰসমূহত আমাৰ বনাঞ্চলো ১৫ হাজাৰ বর্গ কিলোমিটাৰ বৃদ্ধি পাইছে। বিগত কেইবা বছৰ ধৰি আমাৰ দেশত বাঘৰ সংখ্যা দুগুণ হৈছে। চিতাবাঘৰ সংখ্যাও প্রায় ৬০ শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে। ইমানবোৰৰ ভিতৰত পেঞ্চন জাতীয় উদ্যানৰ বন্যপ্রাণী অনুকূল কৰিডৰো আজি আলোচনাৰ বিষয় হৈ পৰিছে।

বন্ধুসকল,
স্বচ্ছ আৰু বিদ্যুৎ সাশ্রয়কাৰী ব্যৱস্থাপনা, স্থিতিস্থাপক নগৰ পৰিকাঠামো আৰু পৰিকল্পিত পৰিৱেশ পুনৰ গঠন আত্মনির্ভৰ ভাৰত অভিযানৰ এক গুৰুত্বপূর্ণ অংগ৷ সেউজীয়া এক্সপ্ৰেছ হাউৱেই হওক বা সৌৰ শক্তিৰ মাধ্যমে চালিত মেট্র’ৱেই হওক, ইলেক্ট্রিক বাহনৰ ওপৰ জোৰ দিয়া অথবা হাইড্র’জেন চালিত যানবাহনক লৈ গৱেষণাই হওক, সকলো ক্ষেত্ৰত বিস্তৃত ৰণকৌশল লৈ কাম কৰা হৈছে৷ পৰিৱেশৰ সৈতে জড়িত এই সকলো প্রচেষ্টাৰ ফলত দেশত বিনিয়োগেৰ নতুন সুযোগ গঢ় লৈছে, লাখ লাখ যুৱকে কর্মসংস্থাপন পাইছে৷

বন্ধুসকল,
সাধাৰণতে এইদৰে ভৱা হয় যে কেৱল কাৰখানাৰ পৰাই বায়ু প্ৰদূষণ হয়। কিন্তু তথ্যই প্ৰকাশ যে বায়ু প্ৰদূষণৰ ক্ষেত্রত যানবাহন, অপৰিচ্ছন্ন ইন্ধন, ডিজেল জেনেৰেটৰকে ধৰি কেতবোৰ সামগ্ৰীৰ ভূমিকা আছে। সেয়েহে ভাৰতে বায়ু প্ৰদূষণ ৰোধত 'জাতীয় স্বচ্ছ বায়ু পৰিকল্পনা'ৰ মাধ্যমে এক সামগ্রিক পদ্ধতিৰে কাম কৰি আহিছে। জলপথ আৰু মাল্টিমডেল সংযোগ স্থাপনৰ কাম কেৱল সেউজ পৰিৱহনৰ মিচনকে জোৰদাৰ নকৰে, দেশত পণ্য পৰিৱহনৰ দক্ষতাকো বৃদ্ধি কৰিব৷ দেশৰ হাজাৰ হাজাৰ জিলাত চিএনজি ব্যৱস্থাপনাৰ পৰিকাঠামো গঢ় দিয়াই হওক,, ফাষ্টেগৰ দৰে আধুনিক ব্যৱস্থাই হওক, ইয়াৰ জৰিয়তে প্ৰদূষণ কম কৰাত প্রচুৰ সহায় হৈছে৷ আজি দেশত মেট্রো ৰে’ল সেৱা ৫খন চহৰৰ পৰা ১৮খন চহৰলৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে৷ অৰ্ধনগৰীয়া এলেকাত ৰে’ল চলাচলৰ ক্ষেত্রত যি কাম হৈছে, তাৰফলত ব্যক্তিগত যান বাহনৰ ব্যৱহাৰ হ্ৰাস পাইছে।

বন্ধুসকল,
আজি দেশৰ ৰে’লৱে নেটৱর্কৰ এটা ডাঙৰ অংশৰ বিদ্যুতীকৰণ কৰা হৈছে৷ দেশৰ বিমানবন্দৰসমূহো দ্রুতগতিতে সৌৰশক্তি নির্ভৰ কৰি তোলাৰ কাম কৰা চলিছে। ২০১৪ৰ পূৰ্বে কেৱল ৭টা বিমানবন্দৰত সৌৰশক্তিৰ ব্যৱস্থা আছিল, এতিয়া সেই সংখ্যা ৫০টালৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে। বিদ্যুৎ ৰাহিৰ বাবে ৮০টাতকৈও অধিক বিমানবন্দৰত এলইডি লাইট সংস্থাপনৰ কাম সম্পূৰ্ণ হৈছে৷ ভৱিষ্যতৰ আন এক প্রস্তুতিৰ উদাহৰণ হৈছে
ষ্টেছ্যু অৱ ইউনিটী, গুজৰাটত চর্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ মূর্তি, বিশ্বৰ আটাইতকৈ উচ্চ স্মাৰক। ষ্টেছ্যু অৱ ইউনিটী যিখন চহৰত আছে, সেই সুন্দৰ কেৱাডিয়া চহৰক ইলেক্ট্রিক যানযুক্ত চহৰ হিচাপে গঢ়ি তোলাৰ কাম চলিছে। ভৱিষ্যতে কেৱাডিয়া চহৰত বেটাৰী চালিত বাছ, দুচকীয়া বাহন আৰু চাৰিচকীয়া বাহন চলোৱা হ’ব৷ তাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি তাত প্ৰয়োজনীয় পৰিকাঠামো গঢ়ি তোলা হৈছে৷

বন্ধুসকল,

পৰিৱেশ পৰিৱর্তনৰ লগত জলচক্রৰ পোনপটীয়া সংযোগ আছে। জলচক্রত ভাৰসাম্য নষ্ট হ’লে, প্ৰত্যক্ষ প্রভাৱ জলসম্পদৰ ওপৰত পৰে৷ আজি দেশত জলসম্পদ সম্পৰ্কীয় যিমান কাম হৈছে, তেনে কাম আগতে কেতিয়াও হোৱা নাছিল৷ দেশত জলসম্পদৰ নির্মাণ আৰু সংৰক্ষণৰ পৰা ইয়াৰ ব্যৱহাৰলৈকে এক সামগ্রিক দৃষ্টিত কাম কৰা হৈছে৷ জলজীৱন মিচন ইয়াৰ এক গুৰুত্বপূর্ণ অংগ আৰু আমি আপোনালোক সকলোকে মনত পেলাব বিচাৰো যে সেই জলজীৱন মিচনত এবাৰ এটা কাম হৈছে যাতে আমি দেশৰ নাগৰিকসকলক সহায্য পাও৷ সেয়া হ’ল বৰষুণৰ পানী সংৰক্ষণ, বৰষুণৰ পানী ধৰক, আমি বৰষুণৰ পানী সংৰক্ষণ কৰিব লাগিব৷

ভাই-ভনীসকল,
৭ দশকত দেশৰ প্রায় ৩ কোটি গ্রামীণ পৰিয়ালক পাইপ সংযোগী খোৱা পানী প্ৰদান কৰা হৈছিল, কিন্তু এতিয়া ২ বছৰককৈও কম সময়ত ৪ কোটিৰো অধিক পৰিয়ালক এই সুবিধা দিয়া হৈছে৷ এফালে, পাইপৰ জৰিয়তে ঘৰে ঘৰে পানী প্ৰদান কৰা, আনফালে অটল ভূ-জল প্ৰকল্পৰ জৰিয়তে বৰষুণৰ পানী সংৰক্ষণৰ জৰিয়তে ভ-গৰ্ভৰ পানীৰ স্তৰ বৃদ্ধিৰ ওপৰতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে৷

বন্ধুসকল,

উন্নয়ন আৰু পৰিৱেশৰ ভাৰসাম্য, এই আমাৰ পৰম্পৰাৰ এক গুৰুত্বপূর্ণ অংগ, যি আমি আত্মনির্ভৰ ভাৰতৰ শক্তি হিচাপে গঢ়ি তুলিছো৷ প্রকৃতি আৰু প্রাণীৰ মাজত ভাৰসাম্য সম্পর্ক বজাই ৰখা, ব্যক্তি আৰু সমষ্টিৰ মাজত ভাৰসাম্য, জীৱ আৰু শিৱৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাটো আমাৰ শাস্ত্রই শিকাইছে৷ আমাৰ শাস্ত্ৰত কৈছে, ‘য’ত জীৱ, ত’ত শিৱ’৷ অর্থাৎ সকলো জীৱৰ মাজত ব্রহ্মাণ্ড আছে। আমি যিবোৰ নিজৰ বাবে কৰো, তাৰ প্রভাৱ প্ৰত্যক্ষভাৱে পৰিৱেশৰ ওপৰত পৰে৷ সেইবাবে সম্পদৰ দক্ষতাক লৈ ভাৰতৰ প্রচেষ্টা বৃদ্ধি কৰা হৈছে৷ আজি যি চার্কুলাৰ ইক’নমীৰ কথা আলোচনা হৈছে, তাত এনে এক পদ্ধতিৰ ওপৰত জোৰ দিয়া হৈছে যাতে সম্পদৰ ওপৰত কম চাপ পৰে৷ চৰকাৰে ১১টা ক্ষেত্রক চিহ্নিত কৰিছে, য’ত আধুনিক প্রযুক্তিৰ জৰিয়তে পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য সম্পদক ভালদৰে ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা যায়৷ আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদ আহৰণ সম্পৰ্কে কৰা প্ৰচাৰে বিগত বছৰসমূহ যথেষ্ট কাম হৈছে৷ এতিয়া ইয়াক মিচন মোডত আগুৱাই নিয়া হৈছে৷ ঘৰ বা কৃষি ভূমিৰ আৱৰ্জনাই হওক বা ধাতুৰ টুকুৰাই হওক, লিথিয়াম আয়ন বেটাৰীয়েই হওক বা এনে ক্ষেত্ৰত আধূনিক প্ৰযুক্তিৰ জৰিয়তে পুনৰ ব্যৱহাৰত উৎসাহ যোগোৱা হৈছে৷ অনাগত দিনত ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কীত সকলো কৰ্ম পৰিকল্পনা নিয়মমাফিক কার্যকৰী কৰা হ’ব৷

বন্ধুসকল,
জলবায়ুৰ সংৰক্ষণৰ বাবে, পৰিৱেশ ৰক্ষাৰ বাবে আমাৰ প্রয়াস সংগঠিত হোৱা প্রয়োজন। দেশৰ প্রত্যেক নাগৰিকে যেতিয়া জল, বায়ু আৰু ভূমিৰ ভাৰসাম্যৰ সম্পদৰ বাবে একগোট হৈ চেষ্টা কৰিব, তেতিয়াই আমি আমাৰ আসন্ন প্রজন্মক এক সুৰক্ষিত পৰিৱেশ দিব পাৰিম৷ আমাৰ পূর্ব পুৰুষসকলৰ ইচ্ছা আছিল আৰু আমাৰ বাবে তেওঁলোকে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা কৈছিল, আমাৰ পূর্ব পুৰুষসকলে আমাৰ পৰা কি বিচাৰিছিল? তেওঁলোকে কৈছিল, পৃথিৱী উঃচ উৰ্বী ভৱ৷ অৰ্থাৎ সম্পূৰ্ণ পৃথিৱী, সমগ্ৰ পৰিৱেশ, আমাৰ সকলোৰে বাবে উত্তম হওক, আমাৰ সপোনবোৰক সুযোগ দিয়ক, এই শুভকামনাৰে আমি আজি বিশ্ব পৰিৱেশ দিৱসত ইয়াৰ সৈতে জড়িত সকলো বিশিষ্ট ব্যক্তিক বহুত বহুত শুভেচ্ছা জনাইছো৷ আপোনালোকে নিজৰ স্বাস্থ্যৰ গুৰুত্ব দিয়ক, সুস্থ হৈ থাকক৷ নিজৰ পৰিয়ালককো সুস্থ ৰাখক আৰু ক’ভিড প্রট’কল মানি চলক, এই আশাৰে বহুত বহুত ধন্যবাদ আৰু কৃতজ্ঞতা জনাইছো৷

Explore More
140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day

Popular Speeches

140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।