মান্যবৰ, ভদ্ৰ মহিলাসকল, নমস্কাৰ!
মহাত্মা গান্ধীৰ নামেৰে নামাকৰণ কৰা নগৰ গান্ধীনগৰলৈ প্ৰতিষ্ঠাৰ দিনটোত আপোনালোক সকলোকে স্বাগতম জনাইছো। আপোনালোকে আহমেদাবাদৰ গান্ধী আশ্ৰম ভ্ৰমণৰ সুযোগ পোনাৰ বাবে মই আনন্দিত হৈছো। আজি সমগ্ৰ বিশ্বই জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি আৰু বহনক্ষম সমাধান বিচাৰি উলিওৱাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ কথা কৈছে। গান্ধী আশ্ৰমত আপোনালোকে গান্ধীজীৰ জীৱনশৈলীৰ সৰলতা আৰু তেওঁৰ বহনক্ষমতা, আত্মনিৰ্ভৰশীলতা আৰু সমতাৰ দূৰদৰ্শী ধাৰণাসমূহৰ প্ৰত্যক্ষভাৱে দেখিছে৷ মই নিশ্চিত যে আপোনালোকে ইয়াক প্ৰেৰণাদায়ক বুলি বিবেচনা কৰিব। দাণ্ডি কুটিৰ সংগ্ৰহালয়তো ইয়াৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিব, যিটো সুযোগ আপোনালোকে নেহেৰুৱাব৷ এইটো অত্যুক্তি কৰা নহ’ব যে গান্ধীজীৰ বিখ্যাত য’তৰ অৰ্থাৎ ঘূৰণীয়া চকাটো ওচৰৰ গাঁৱত গংগাবেন নামৰ এগৰাকী মহিলাই লাভ কৰিছিল। আপোনালোকে জানে যে তেতিয়াৰ পৰা গান্ধীজীয়ে সদায় খাদী পিন্ধিছিল, যিটো স্বাৱলম্বীতা আৰু বহনক্ষমতাৰ প্ৰতীক হৈ পৰিছিল।
বন্ধুসকল,
নাৰী যেতিয়া সমৃদ্ধিশালী হয়, তেতিয়া পৃথিৱীখনো সমৃদ্ধিশালী হয়। তেওঁলোকৰ অৰ্থনৈতিক সবলীকৰণে বৃদ্ধিৰ ইন্ধন যোগায়। তেওঁলোকৰ শিক্ষাৰ সুবিধাই বিশ্বৰ অগ্ৰগতিৰ সূচনা কৰে। তেওঁলোকৰ নেতৃত্বই সৰ্বাংগীনতাক লালন-পালন কৰে। আৰু তেওঁলোকৰ কণ্ঠই ইতিবাচক পৰিৱৰ্তনক অনুপ্ৰাণিত কৰে। মহিলা সবলীকৰণৰ আটাইতকৈ ফলপ্ৰসূ উপায় হ’ল মহিলা নেতৃত্বাধীন উন্নয়নমূলক পদ্ধতি। ভাৰতে এই দিশত অগ্ৰগতি লাভ কৰিছে।
বন্ধুসকল,
ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি শ্ৰীমতী দ্ৰৌপদী মুৰ্মুৱে নিজেই দাঙি ধৰিছে এক প্ৰেৰণাদায়ক আদৰ্শ। তেওঁ নম্ৰ জনজাতীয় পটভূমিৰ পৰা আহিছে৷ কিন্তু এতিয়া বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ গণতন্ত্ৰৰ নেতৃত্ব দি বিশ্বৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম প্ৰতিৰক্ষা বাহিনীৰ মুখ্য সেনাধ্যক্ষ হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰি আছে। এই গণতন্ত্ৰৰ মাতৃ ভাৰতত ভাৰতীয় সংবিধানে আৰম্ভণিৰে পৰাই মহিলাকে ধৰি সকলো নাগৰিককে সমানে ‘ভোটাধিকাৰ’ প্ৰদান কৰিছিল। নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰাৰ অধিকাৰো সমান ভিত্তিত প্ৰদান কৰা হৈছিল। নিৰ্বাচিত মহিলা প্ৰতিনিধিসকল অৰ্থনৈতিক, পৰিৱেশ আৰু সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ মূল এজেণ্ট হৈ আহিছে। ১৪ লাখত ভাৰতৰ গ্ৰাম্য স্থানীয় সংস্থাসমূহৰ নিৰ্বাচিত প্ৰতিনিধিৰ ৪৬% মহিলা। মহিলাসকলক আত্মসহায়ক গোটত সংগঠিত কৰাটোও পৰিৱৰ্তনৰ এক শক্তিশালী শক্তি হৈ আহিছে। মহামাৰীৰ সময়ত এই আত্মসহায়ক গোট আৰু নিৰ্বাচিত মহিলা প্ৰতিনিধিসকল আমাৰ সম্প্ৰদায়সমূহৰ বাবে সমৰ্থনৰ স্তম্ভ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল। তেওঁলোকে মাস্ক আৰু ছেনিটাইজাৰ নিৰ্মাণ কৰাৰ লগতে সংক্ৰমণ প্ৰতিৰোধৰ ক্ষেত্ৰত সজাগতা সৃষ্টি কৰে। ভাৰতৰ ৮০%তকৈ অধিক নাৰ্ছ আৰু ধাত্ৰী মহিলা। মহামাৰীৰ সময়ত তেওঁলোক আছিল আমাৰ প্ৰতিৰক্ষাৰ প্ৰথম শাৰীত আছিল। আৰু, তেওঁলোকৰ কৃতিত্বৰ বাবে আমি গৌৰৱান্বিত।
বন্ধুসকল,
ভাৰতত মহিলা নেতৃত্বাধীন উন্নয়ন আমাৰ বাবে এক মূল অগ্ৰাধিকাৰ হৈ আহিছে। প্ৰধানমন্ত্ৰী মুদ্ৰা যোজনাৰ অধীনত প্ৰায় ৭০% ঋণ মহিলাক অনুমোদন দিয়া হৈছে। ক্ষুদ্ৰ পৰ্যায়ৰ ইউনিটৰ সহায়ৰ বাবে ১০ লাখ টকা পৰ্যন্ত ঋণ প্ৰদান কৰা হৈছে। একেদৰে ষ্টেণ্ড-আপ ইণ্ডিয়াৰ অধীনত ৮০% হিতাধিকাৰী মহিলা, যিসকলে সেউজ ক্ষেত্ৰ প্ৰকল্পৰ বাবে বেংক ঋণৰ সুবিধা লৈছে৷ প্ৰধানমন্ত্ৰী উজ্জ্বলা যোজনাৰ অধীনত প্ৰায় ১০ কোটি ৰন্ধন গেছৰ সংযোগ গ্ৰাম্য মহিলাক প্ৰদান কৰা হৈছে। স্বচ্ছ ৰন্ধন ইন্ধনৰ ব্যৱস্থাই প্ৰত্যক্ষভাৱে পৰিৱেশৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলায় আৰু মহিলাৰ স্বাস্থ্যৰ উন্নতি সাধন কৰে। ২০১৪ চনৰ পৰা ঔদ্যোগিক প্ৰশিক্ষণ প্ৰতিষ্ঠানসমূহত কাৰিকৰী শিক্ষাৰ মহিলাৰ সংখ্যা দুগুণলৈ বৃদ্ধি পাইছে।
আৰু, ভাৰতত ষ্টেম(STEM) অৰ্থাৎ বিজ্ঞান, প্ৰযুক্তি, অভিযান্ত্ৰিক, আৰু গণিতৰ স্নাতকসকলৰ প্ৰায় ৪৩% মহিলা। ভাৰতৰ মহাকাশ বিজ্ঞানীৰ প্ৰায় এক চতুৰ্থাংশ মহিলা। চন্দ্ৰযান, গগনযান আৰু মংগল গ্ৰহণ অভিযানৰ দৰে আমাৰ ধ্বজাবাহী কাৰ্যসূচীৰ সফলতাৰ আঁৰত মহিলা বিজ্ঞানীসকলৰ প্ৰতিভা আৰু কঠোৰ পৰিশ্ৰম নিহিত হৈ আছে। আজি ভাৰতত পুৰুষতকৈ অধিক মহিলাই উচ্চ শিক্ষাত নামভৰ্তি কৰিছে। আমাৰ ওচৰত অসামৰিক বিমান পৰিবহণত মহিলা পাইলটৰ শতকৰা হাৰত অন্যতম। আৰু, ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ মহিলা পাইলটসকলে এতিয়া যুদ্ধ বিমান উৰুৱাইছে। আমাৰ সকলো সেনা বাহিনীতে মহিলা বিষয়াক অপাৰেচনেল ভূমিকা আৰু ফাইটিং প্লেটফৰ্মত নিয়োগ কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল,
ভাৰতত আৰু গ্ল’বেল ছাউথত মহিলাসকলে গ্ৰাম্য কৃষি পৰিয়ালৰ মেৰুদণ্ড হিচাপে আৰু ক্ষুদ্ৰ ব্যৱসায়ী আৰু দোকানী হিচাপে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। প্ৰকৃতিৰ সৈতে তেওঁলোকৰ ঘনিষ্ঠ সম্পৰ্কৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ উদ্ভাৱনীমূলক সমাধানৰ চাবিকাঠি মহিলাসকলৰ হাতত আছে। মোৰ মনত আছে ১৮ শতিকাত ভাৰতৰ প্ৰথম বিশিষ্ট জলবায়ু কাৰ্য্যৰ নেতৃত্ব কেনেকৈ মহিলাসকলে কৰিছিল। অমৃতা দেৱীৰ নেতৃত্বত ৰাজস্থানৰ বিষ্ণোই সম্প্ৰদায়ে ‘চিপকো আন্দোলন’ আৰম্ভ কৰিছিল। সেয়া অনিয়ন্ত্ৰিত হাৰত গছ কটা ৰোধ কৰিবলৈ গছক সাৱটি ধৰাৰ আন্দোলন আছিল। আন কেইবাজনো গাঁৱৰ মানুহৰ লগতে তেওঁ প্ৰকৃতিৰ কামত নিজৰ প্ৰাণ দিলে। ভাৰতৰ মহিলাসকলেও ‘মিছন লাইফ’- পৰিৱেশৰ বাবে জীৱনশৈলীৰ ব্ৰেণ্ড এম্বেছাদৰ হিচাপে কাম কৰি আহিছে। পৰম্পৰাগত জ্ঞানৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি তেওঁলোকে হ্ৰাস, পুনৰ ব্যৱহাৰ, পুনঃব্যৱহাৰ আৰু পুনৰ উদ্দেশ্যপ্ৰণোদিত ভাৱনাৰে কাম কৰে। বিভিন্ন পদক্ষেপৰ অধীনত মহিলাসকলে সক্ৰিয়ভাৱে সৌৰ পেনেল আৰু লাইট নিৰ্মাণৰ প্ৰশিক্ষণ লাভ কৰি আছে। ‘সৌৰ মামা’সকলে গ্ল’বেল ছাউথৰ আমাৰ অংশীদাৰ দেশসমূহৰ সৈতে সফল সহযোগী হিচাপে কাম কৰি আহিছে।
বন্ধুসকল,
মহিলা উদ্যোগীসকলে বিশ্ব অৰ্থনীতিৰ বাবে উল্লেখযোগ্য অৱদান আগবঢ়াইছে। ভাৰতত মহিলা উদ্যোগীৰ ভূমিকা নতুন নহয়। দশক দশক আগতে ১৯৫৯ চনত মুম্বাইৰ সাতগৰাকী গুজৰাটী মহিলাই একত্ৰিত হৈ শ্ৰী মহিলা গ্ৰীহ উদ্যোগ শীৰ্ষক এক ঐতিহাসিক সমবায় আন্দোলন গঢ়ি তুলিছিল। তেতিয়াৰ পৰাই ই লাখ লাখ মহিলা আৰু তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ জীৱনক ৰূপান্তৰিত কৰিছে। তেওঁলোকৰ আটাইতকৈ বিখ্যাত সামগ্ৰী লিজ্জত পাপৰ নিশ্চয় গুজৰাটত আপোনালোকৰ মেনুত থাকিব! আমাৰ সমবায় আন্দোলনৰ আন এক সফলতাৰ কাহিনী হ’ল দুগ্ধ খণ্ড। এইটোও মহিলাৰ দ্বাৰা চালিত। কেৱল গুজৰাট ৰাজ্যতে দুগ্ধ খণ্ডৰ লগত জড়িত হৈ আছে ৩৬ লাখ মহিলা। সমগ্ৰ ভাৰতত আৰু বহুত বহুত এনেকুৱা প্ৰেৰণাদায়ক কাহিনী আছে। ভাৰতত প্ৰায় ১৫% ইউনিকৰ্ণ ষ্টাৰ্ট-আপৰ অন্ততঃ এগৰাকী মহিলাৰ প্ৰতিষ্ঠাপক আছে। মহিলা নেতৃত্বাধীন এই ইউনিকৰ্ণবোৰৰ মুঠ মূল্য ৪০ বিলিয়ন ডলাৰৰ ওপৰত। কিন্তু আমাৰ লক্ষ্য হ’ব লাগে এনে এখন স্তৰৰ মঞ্চ সৃষ্টি কৰা য’ত মহিলা সাফল্য অৰ্জনকাৰীৰ নিয়ম হৈ পৰে। আমি বজাৰ, বিশ্ব মূল্য শৃংখল, আৰু সুলভ মূল্যৰ বিত্তীয় সাহায্যত তেওঁলোকৰ প্ৰৱেশত বাধা দিয়া বাধাসমূহ আঁতৰাবলৈ কাম কৰিব লাগিব। একে সময়তে আমি নিশ্চিত কৰিব লাগিব যে যত্ন আৰু ঘৰুৱা কামৰ বোজা উপযুক্তভাৱে মোকাবিলা কৰা হয়।
মান্যবৰ,
মহিলা উদ্যোগীকৰণ, নেতৃত্ব আৰু শিক্ষাৰ ওপৰত আপোনালোকৰ মনোনিৱেশ প্ৰশংসনীয়। মই এইটোও আনন্দিত যে আপোনালোক মহিলাসকলৰ ডিজিটেল আৰু বিত্তীয় সাক্ষৰতা বৃদ্ধিৰ বাবে ‘টেক-ইকুইটি প্লেটফৰ্ম’ মুকলি কৰিছে। আৰু, মই আনন্দিত যে ভাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰপতিৰ অধীনত ‘মহিলা সৱলীকৰণ’ৰ ওপৰত এটা নতুন কৰ্মীগোট স্থাপনৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে৷ গান্ধীনগৰত আপোনালোকৰ অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাই সমগ্ৰ বিশ্বৰ মহিলাসকলক অপৰিসীম আশা আৰু আত্মবিশ্বাস প্ৰদান কৰিব। এখন উৎপাদনশীল আৰু সফল বৈঠকৰ বাবে আন্তৰিক শুভেচ্ছা জনালোঁ।
ধন্যবাদ৷