বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ মহানিৰ্দেশকে জনস্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰত উদ্ভাৱনৰ শক্তি ব্যৱহাৰ কৰাৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু ভাৰত চৰকাৰক প্ৰশংসা কৰে
মহানিৰ্দেশকে প্ৰধানমন্ত্ৰীক কয়, "আপোনাৰ সমৰ্থনে পৰম্পৰাগত ঔষধৰ ব্যৱহাৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন আনিব"
প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে ড০ টেড্ৰোছ ঘেব্ৰেয়েচাছক গুজৰাটী নাম 'তুলসী ভাই' দিয়ে
"আয়ুষ খণ্ডত বিনিয়োগ আৰু উদ্ভাৱনৰ অপৰিসীম সম্ভাৱনা"
"২০১৪ চনত ৩ বিলিয়ন ডলাৰতকৈও কম পৰিমাণৰ আয়ুষ খণ্ড আজি ১৮ বিলিয়ন ডলাৰতকৈও অধিক হৈছে"
"ভাৰত হৈছে বনৌষধিৰ ভাণ্ডাৰ, এক প্ৰকাৰে ই আমাৰ 'সেউজীয়া সোণ'"
"যোৱা কেইবছৰমানত বিভিন্ন দেশৰ সৈতে ৫০ খনতকৈও অধিক বুজাবুজিচুক্তি আনুষ্ঠানিক কৰা হৈছে। আমাৰ আয়ুষ বিশেষজ্ঞসকলে ভাৰতীয় মানদণ্ড ব্যুৰোৰ সহযোগত আইএছঅ' মানদণ্ড বিকশিত কৰি আছে, ই ১৫০ খনতকৈও অধিক দেশত আয়ুষৰ বাবে বৃহৎ ৰপ্তানি বজাৰ মুকলি কৰিব"
" FSSAI-ৰ আয়ুষ আহাৰে ভেষজ পুষ্টিগত পৰিপূৰকৰ উৎপাদন বৃদ্ধি কৰিব"
"ভাৰতেও এক বিশেষ আয়ুষ চিহ্ন সৃষ্টি কৰিবলৈ গৈ আছে, ই বিশ্বজুৰি লোকসকলক আয়ুষ
তিনিদিনীয়া সন্মিলনখনত প্ৰায় ৯০ জন বিশিষ্ট বক্তা আৰু ১০০ জন প্ৰদৰ্শকৰ উপস্থিতিৰ সৈতে ৫খন পূৰ্ণাংগ অধিৱেশন, ৮ খন গোলমেজ, ৬ খন কৰ্মশালা আৰু ২ খন আলোচনাচক্ৰ অনুষ্ঠিত হ'ব।
এই সন্মিলনে বিনিয়োগৰ সম্ভাৱনা কঢ়িয়াই অনাত সহায় কৰিব, আৰু উদ্ভাৱন, গৱেষণা আৰু বিকাশ, ষ্টাৰ্ট-আপ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ আৰু সুস্থতা উদ্যোগক উৎসাহ িত কৰিব।
ই উদ্যোগপতি, শিক্ষাবিদ আৰু পণ্ডিতসকলক একত্ৰিত কৰাত সহায় কৰিব আৰু ভৱিষ্যতৰ সহযোগিতাৰ মঞ্চ হিচাপে কাম কৰিব।
প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে আজি গুজৰাটৰ গান্ধীনগৰৰ মহাত্মা মন্দিৰত বিশ্বব্যাপী আয়ুষ বিনিয়োগ আৰু উদ্ভাৱন সন্মিলনৰ শুভাৰম্ভ কৰে।

নমস্তে!

কেম ছো! (আপোনালোক কেনে আছে?)

মৰিছাছৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী আদৰণীয় প্ৰবিন্দ জগন্নাথ জী, WHOৰ ডাইৰেক্টৰ জেনেৰেল ডাক্তৰ টেড্ৰোছ, গুজৰাটৰ শক্তিশালী মুখ্যমন্ত্ৰী শ্ৰী ভূপেন্দ্ৰ ভাই পেটেল, কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰীসভাৰ মোৰ সহযোগী সৰ্বানন্দ সোণোৱাল জী, মনসুখ ভাই মাণ্ডৱিয়া জী, মহেন্দ্ৰ ভাই মুঞ্জপৰা জী, দেশ-বিদেশৰ পৰা অহা সকলো diplomats, scientists, entrepreneurs আৰু experts, দেৱী আৰু সুধীসমাজ!

Global Ayush Investment and Innovation Summitলৈ, মই আপোনালোক সকলোকে বহুত-বহুত স্বাগত কৰিছো। আমি প্ৰায়ে দেখিছো যে ভিন ভিন ছেক্টৰত বিনিয়োগৰ বাবে ইনভেষ্টমেণ্ট ছামিট হৈ থাকে আৰু গুজৰাটে তো বিশেষভাৱে এক বহুত ব্যাপক ৰূপত এই পৰম্পৰাক আগবঢ়াই নিছে। কিন্তু এয়া প্ৰথমবাৰ হৈ আছে, যি সময়ত আয়ুষ ছেক্টৰৰ বাবে এনেধৰণৰ ইনভেষ্টমেণ্ট ছামিট হৈ আছে।

 

বন্ধুসকল,

এনেকুৱা ইনভেষ্টমেণ্ট ছামিটৰ ভাব মোৰ সেই সময়ত আহিছিল, যেতিয়া কৰোণাৰ কাৰণে সমগ্ৰ পৃথিৱীত দুৰ্ভাবনা বিয়পি পৰিছিল। আমি সকলোৱে দেখি আছিলো যে সেই সময়ত, কেনেকৈ আয়ুৰ্বেদিক ঔষধে, আয়ুষ কাঢ়া আৰু এনেকুৱা অনেক প্ৰডাক্টছে ইমিউনিটি বঢ়োৱাত মানুহক সহায় কৰি আছিল আৰু তাৰ পৰিণাম যেতিয়া এই কৰোণা কালখণ্ড আছিল, তেতিয়া ভাৰতৰ পৰা হালধিৰ ৰপ্তানি কেইবাগুণো বাঢ়ি গৈছিল। অৰ্থাৎ এয়া ইয়াৰ প্ৰমাণ, এই সময়তে আমি দেখিলো যে যিবোৰ মডাৰ্ণ ফাৰ্মা কোম্পানী আছে, ভেকচিন মেনুফেকচাৰাৰ্ছ আছে, তেওঁলোকে উচিত সময়ত সুবিধা পোৱাত তেওঁলোকে কিমান ডাঙৰ কাম কৰি দেখুৱালে। কোনে কল্পনা কৰিব পাৰিছিল যে ইমান সোনকালেই আমি কৰোণাৰ ভেকচিন বিকশিত কৰিব পাৰিম- মেড ইন ইণ্ডিয়া। ইন'ভেচন আৰু ইনভেষ্টমেণ্টে যিকোনো ক্ষেত্ৰৰ সামৰ্থ্য কেইবাগুণো বঢ়াই দিয়ে। এতিয়া সময় আহি গৈছে যে আয়ুষ ক্ষেত্ৰতো ইনভেষ্টমেণ্ট যিমান পাৰি সিমান বঢ়াব লাগে। আজিৰ এই অনুষ্ঠান, এই ছামিট, ইয়াৰ এটা চমকপ্ৰদ আৰম্ভণি।

 

বন্ধুসকল,

আয়ুষৰ ক্ষেত্ৰখনত Investment আৰু Innovationৰ সম্ভাৱনা অসীম। আয়ুষ ঔষধবোৰ, supplements আৰু

কস্মেটিকছৰ উৎপাদনত আমি প্ৰথমেই অভূতপূৰ্ব দ্ৰুততা দেখিছো। আপোনালোকে জানি আনন্দ পাব, ২০১৪ৰ আগতে, য'ত আয়ুষ ছেক্টৰত ৩ বিলিয়ন ডলাৰতকৈও কমৰ কাম আছিল। আজি এয়া বাঢ়ি ১৮ বিলিয়ন ডলাৰৰো পাৰ হৈ গৈছে। যিদৰে সমগ্ৰ পৃথিৱীত আয়ুষ প্ৰডাক্টৰ চাহিদা বাঢ়ি আছে, ইয়াৰ জৰিয়তে এই গ্ৰ'থ অহা বছৰবিলাকত আৰু বেছি বাঢ়িব। Nutritional supplements হওক, medicinesৰ supply chain management  হওক, আয়ুষ-আধাৰিত diagnostic tools হওক, বা telemedicine, সকলো ফালে Investment আৰু Innovationৰ নতুন সম্ভাৱনা আছে।

 

বন্ধুসকল,

আয়ুষ মন্ত্ৰালয়ে ট্ৰেডিচনেল মেডিচিনৰ ক্ষেত্ৰত ষ্টাৰ্টআপ কালচাৰক উদগণি দিবৰ বাবে কেইবাটাও ডাঙৰ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে। কেইদিনমানৰ আগতে All India Institute of Ayurvedaৰ দ্বাৰা বিকাশিত কৰা এটা incubation centreৰ উদ্ঘাটন কৰা হৈছে। যি startup challenge আয়োজিত কৰা হৈছে, তাতো যেনেধৰণৰ উৎসাহ যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত দেখিবলৈ পোৱা গৈছে, সেয়া বহুত encouraging আৰু আপোনালোক সকলো মোৰ নজোৱান বন্ধুসকলে তো বেছি জানে যে এক প্ৰকাৰে ভাৰতৰ ষ্টাৰ্টআপৰ এয়া সোণালী যুগ আৰম্ভ হৈ গৈছে। এক প্ৰকাৰে ভাৰতত আজি ইউনিকৰ্ণৰ দৌৰ চলিছে। ২০২২ চনত অৰ্থাৎ ২০২২ৰ এতিয়াও চাৰি মাহ সম্পূৰ্ণ হোৱা নাই। ২০২২ চনতে এতিয়ালৈকে ভাৰতৰ ১৪টা ষ্টাৰ্টআপ ইউনিকৰ্ণ ক্লাবৰ সৈতে সংযুক্ত হৈছে। মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস আছে যে অতি সোনকালেই আয়ুষৰ আমাৰ ষ্টাৰ্টআপৰ সৈতেও ইউনিকৰ্ণ জিলিকি সন্মুখলৈ আহিব।

 

বন্ধুসকল,

ভাৰতত হাৰ্বেল প্লাণ্টৰ উৎস আছে আৰু হিমালয় ইয়াৰ বাবেই পৰিচিত, এয়া এক প্ৰকাৰৰ আমাৰ 'গ্ৰীণ গ'ল্ড'। আমাৰ ইয়াত কোৱাও হয় যে অমন্ত্ৰং অক্ষৰং নাস্তি, নাস্তি মূলং জনৌষধং। অৰ্থাৎ এনেকুৱা কোনো আখৰ নাই, যাৰে কোনো মন্ত্ৰ আৰম্ভ হোৱা নাই, এনেকুৱা কোনো জড় নাই, জড়ী বুটী নাই, যাৰে কোনো ঔষধ বনোৱা নাযায়। এই প্ৰাকৃতিক সম্পদকে মানৱতাৰ হিতৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আমাৰ চৰকাৰে হাৰ্বেল আৰু মেডিচিনেল প্লাণ্টৰ উৎপাদনক নিৰন্তৰ উৎসাহিত কৰি আছে।

 

বন্ধুসকল,

হাৰ্বছ আৰু মেডিচিনেল প্লাণ্টৰ উৎপাদন, কৃষকৰ আয় আৰু জীৱিকা বঢ়োৱাৰ ভাল সম্পদ হ'ব পাৰে। ইয়াত

Employment Generationৰো বহুত সুবিধা আছে। কিন্তু আমি দেখিছো যে এনেকুৱা প্লাণ্ট আৰু প্ৰডাক্টৰ মাৰ্কেট বহুত সীমিত হয়, স্পেচিয়েলাইজড হয়। বহুত জৰুৰী হয় যে মেডিচিনেল প্লাণ্টৰ উৎপাদনৰ সৈতে জড়িত কৃষকে সহজে মাৰ্কেটৰ সৈতে সংযুক্ত হোৱাৰ সুচলতা পাব লাগে। ইয়াৰ বাবে চৰকাৰে আয়ুষ ই-মাৰ্কেট প্লেচৰ আধুনিকীকৰণ আৰু তাৰ বিস্তাৰৰ ওপৰতো বহুত দ্ৰুতগতিত কাম কৰি আছে। এই পৰ্টেলৰ জৰিয়তে, হাৰ্বছ আৰু মেডিচিনেল প্লাণ্টৰ খেতিৰ সৈতে জড়িত কৃষকক, সেই কোম্পানীৰ সৈতে সংযুক্ত কৰা হ'ব যি আয়ুষ প্ৰডাক্ট বনায়।

বন্ধুসকল,

আয়ুষ প্ৰডাক্টৰ ৰপ্তানি উৎসাহিত কৰিবলৈও যোৱা বছৰবিলাকত অভূতপূৰ্ব প্ৰয়াস হৈছে। অন্য দেশৰ সৈতে আয়ুষ ঔষধিৰ পৰস্পৰ মান্যতাৰ ওপৰত জোৰ দিয়া হৈছে। ইয়াৰ বাবে আমি যোৱা বছৰবিলাকত বেলেগ বেলেগ দেশৰ সৈতে ৫০তকৈ অধিক এমঅ'ইউ কৰিলো। আমাৰ আয়ুষ বিশেষজ্ঞই Bureau of Indian Standardsৰ সৈতে লগ হৈ ISO standards বিকশিত কৰি আছে। ইয়াৰ জৰিয়তে আয়ুষৰ বাবে ১৫০খনতকৈও অধিক দেশত এক বিশাল ৰপ্তানিৰ বজাৰ মুকলি হ'ব। এনেকৈ FSSAIয়েও যোৱা সপ্তাহত নিজৰ নিয়মাৱলীত 'আয়ুষ আহাৰ' নামৰ এটা নতুন শাখা ঘোষিত কৰিছে। ইয়াৰ জৰিয়তে হাৰ্বেল nutritional supplementsৰ সামগ্ৰীয়ে বহুত সুবিধা পাব। মই আপোনালোকক আৰু এটা খবৰ দিব খুজিছো। ভাৰতে এটা বিশেষ আয়ুষ মাৰ্কো বনাবলৈ গৈ আছে, যাৰ এটা বৈশ্বিক পৰিচয়ো হ'ব। ভাৰতত প্ৰস্তুত হোৱা উচ্চ গুণ সম্পন্ন আয়ুষ প্ৰডাক্টৰ ওপৰত এই মাৰ্ক লগোৱা হ'ব। এই আয়ুষ মাৰ্ক আধুনিক টেকনলজিৰ ব্যৱস্থাৰে যুক্ত হ'ব। ইয়াৰ জৰিয়তে বিশ্বজুৰি মানুহে মানসম্পন্ন আয়ুষ প্ৰডাক্টৰ ভৰসা পাব। অলপতে গঠন হোৱা আয়ুষ export promotion councilৰ পৰাও ৰপ্তানি উৎসাহিত হ'ব আৰু বিদেশী বজাৰ বিচৰাত সহায় হ'ব।

 

বন্ধুসকল,

আজি আৰু এটা ঘোষণা মই আপোনালোকৰ মাজত কৰি আছো। দেশজুৰি আয়ুষ প্ৰডাক্টৰ প্ৰচাৰ প্ৰসাৰৰ বাবে, ৰিছাৰ্চ আৰু মেনুফেকচাৰিঙক উদগণি দিবলৈ আমাৰ চৰকাৰে Ayush Parksৰ নেটৱৰ্ক বিকশিত কৰিব। এই আয়ুষ পাৰ্কে দেশত আয়ুষ মেনুফেকচাৰিঙক নতুন দিশ দিব।

 

বন্ধুসকল,

আমি দেখি আছো যে মেডিকেল টুৰিজম, আজি ভাৰত মেডিকেল টুৰিজমৰ বাবে, পৃথিৱীৰ বহু দেশৰ বাবে এক বহুত আকৰ্ষণীয় ডেষ্টিনেচন হৈ পৰিছে। এই কথা মনত ৰাখি মেডিকেল টুৰিজমৰ এই ছেক্টৰত য'ত ইনভেষ্টমেণ্টৰ বহুত সম্ভাৱনা আছে। আমি দেখিছো যে কেনেকৈ কেৰালাৰ টুৰিজমক বঢ়োৱাত Traditional Medicineয়ে সহায় কৰিছে। এই সামৰ্থ্য সমগ্ৰ ভাৰতত আছে, ভাৰতৰ প্ৰতিটো কোণত আছে। ‘Heal in India’ এই দশকৰ বহুত ডাঙৰ ব্ৰেণ্ড হ'ব পাৰে। আয়ুৰ্বেদ, ইউনানী, সিদ্ধা আদি বিদ্যাৰ ওপৰত আধাৰিত wellness centres বহুত প্ৰচলিত হ'ব পাৰে। দেশত দ্ৰুত গতিত বিকশিত হৈ থকা আধুনিক কানেক্টিভিটি ইনফ্ৰাষ্ট্ৰাকচাৰে ইয়াক আৰু অধিক সহায় কৰিব। যি বিদেশী নাগৰিক, যেনেকৈ মই ক'লো যে আজি হেল্থ টুৰিজমৰ বাবে ভাৰত এক আকৰ্ষণীয় ডেষ্টিনেচন হৈ পৰিছে, সেয়ে যেতিয়া বিদেশী নাগৰিকে ভাৰতলৈ আহি আয়ুষ চিকিৎসাৰ মুনাফা ল'ব বিচাৰে, তেওঁলোকৰ বাবে চৰকাৰে আৰু এটা ব্যৱস্থা কৰি আছে। সোনকালেই ভাৰতে এক বিশেষ আয়ুষ ভিছা কেটেগৰী আৰম্ভ কৰিবলৈ গৈ আছে। ইয়াৰ ফলত মানুহে আয়ুষ চিকিৎসাৰ বাবে ভাৰতলৈ অহাযোৱা কৰাত সুচল হ'ব।

 

বন্ধুসকল,

যিহেতু আমি আয়ুৰ্বেদৰ কথা পাতি আছো, সেয়ে মই আজি আপোনালোকক এটা বৰ বিশেষ খবৰ দিব বিচাৰিছো। মই মোৰ মিত্ৰ আৰু কেনিয়াৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি ৰাইলা ওডিংগা জী আৰু তেওঁৰ কন্যা ৰোজমেৰীৰো প্ৰশংসা কৰিব খোজোঁ। Rosemary, are you here? Yes, she is there. Rosemary welcome to Gujarat. ৰোজমেৰীৰ ঘটনা বৰ আমোদজনক, মই আপোনালোকক ক'ব বিচাৰো। কেইদিনমানৰ আগতে তেওঁৰ পিতৃ মোৰ বহুত ভাল বন্ধু, তেওঁ মোক ওডিংগা জীয়ে দিল্লীত লগ কৰিবলৈ আহিছিল, দেওবাৰৰ দিন আছিল আৰু ময়ো যথেষ্ট সময় বহিম বুলি সিদ্ধান্ত কৰি গৈছিলো, বহু দীঘলীয়া ব্যৱধানৰ পিছত আমি দুজন লগ হৈছিলো। তেতিয়া তেওঁ মোক ৰোজমেৰীৰ জীৱনত যি ডাঙৰ বিপদ আহিছিল, ডাঙৰ অৰ্থাৎ এক প্ৰকাৰে তেওঁ বহুত ভাবুক হৈ পৰিছিল আৰু ৰোজমেৰীৰ জীৱনৰ বিপদৰ কথা বৰ্ণনা কৰি তেওঁ মোক কৈছিল যে ৰোজমেৰীৰ চকুত কিছু সমস্যা হৈছিল আৰু তাৰ অস্ত্ৰোপচাৰ হৈছিল আৰু সেই অস্ত্ৰোপচাৰত ৰোজমেৰীয়ে নিজৰ চকু হেৰুৱাই পেলায়। তেওঁ দেখা পোৱা নাছিল, আপোনালোকে কল্পনা কৰক, জীৱনৰ এই স্তৰত চকু গুছি গ'লে, মানুহ হতাশ হৈ যাব, নিৰাশ হৈ যাব। আৰু এজন দেউতাক হিচাপে মোৰ মিত্ৰ ওডিংগা জীয়ে সমগ্ৰ পৃথিৱী ঘূৰিলে। তেওঁ কেনিয়াৰ বহুত ডাঙৰ জ্যেষ্ঠ নেতা আছিল, তেওঁৰ বাবে বিশ্বত যাবলৈ কোনো কঠিন কাম নহয়। বিশ্বৰ কোনো ডাঙৰ দেশ এনেকুৱা নহ'ব, য'ত ৰোজমেৰীৰ চিকিৎসা হোৱা নাই। কিন্তু ৰোজমেৰীৰ চকুলৈ দৃষ্টি উভতি নাহিল। অৱশেষত তেওঁ সফলতা ভাৰতত পালে আৰু তাকো আয়ুৰ্বেদ উপচাৰৰ পাছত। আয়ুৰ্বেদৰ উপচাৰ কৰা হ'ল আৰু ৰোজমেৰীৰ দৃষ্টি উভতি আহিল, তেওঁ আজি দেখি আছে। যেতিয়া তেওঁ প্ৰথমবাৰ নিজৰ সন্তানক পুনৰ দেখে তেতিয়া মোক ওডিংগা জীয়ে কৈ আছিল, সেই পল তেওঁৰ জীৱনৰ সোণালী পল আছিল। মই আনন্দিত যে ৰোজমেৰীয়েও আজি এই ছামিটত ভাগ লৈছে, তেওঁৰ বায়েকো আহিছে। তেওঁৰ বায়েকে তো traditional medicineতে এতিয়া পঢ়াই আছে আৰু কাইলৈ হয়তো তেওঁ নিজৰ অভিজ্ঞতাও আপোনালোকৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰিব।

বন্ধুসকল,

২১শ শতিকাৰ ভাৰতে পৃথিৱীক নিজৰ অনুভৱ, নিজৰ জ্ঞান, নিজৰ তথ্য অৱগত কৰি আগবাঢ়িব বিচাৰে।  আমাৰ ঐতিহ্য, সমগ্ৰ মানৱতাৰ বাবে ঐতিহ্যৰ দৰে। আমি বসুধৈৱ কুটুম্বকম মনা মানুহ। আমি পৃথিৱীৰ দুখ কম কৰিবলৈ কৃতসংকল্প মানুহ। সৰ্বে সন্তু নিৰাময়া:, এয়াই আমাৰ জীৱন মন্ত্ৰ। আমাৰ আয়ুৰ্বেদ হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ পৰম্পৰা, হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ তপস্যাৰ প্ৰতীক আৰু আমি ৰামায়ণৰ পৰা যি শুনি আহিছো, লক্ষ্মণ জী যেতিয়া অজ্ঞান হৈ পৰিছিল তেতিয়া হনুমান জী হিমালয়লৈ গ'ল আৰু তাৰ পৰা জড়ী বুটী লৈ আহে। আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত তেতিয়াও আছিল। আয়ুৰ্বেদৰ সমৃদ্ধিৰ অন্তৰালত এটা মুখ্য কাৰণ তাৰ Open Source মডেল আছে। আজি ডিজিটেল ৱৰ্ল্ডত Open Sourceৰ বহুত চৰ্চা হয় আৰু কিছু লোকে ধাৰণা কৰে যে এয়া তেওঁলোকৰে সন্ধান। তেওঁলোকে নাজানে যে এই মাটিত হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ পৰা এই Open Sourceৰ পৰম্পৰা আছে আৰু আয়ুৰ্বেদ সম্পূৰ্ণ ৰূপে সেই পৰম্পৰাৰ পৰাই বিকশিত হ'ব পাৰিছে। পৰম্পৰাগত ঔষধৰ সৈতে জড়িত জ্ঞানৰ বিকাশ আৰু বিস্তাৰ তেতিয়াহে সম্ভৱ যেতিয়া আমি তাক scientific spiritত দেখিম, তাক দেশ-কাল-পৰিস্থিতি অনুসৰি গঢ় দিম।

 

বন্ধুসকল,

কালিয়েই জামনগৰত WHO- Global Centre for Traditional Medicineৰ উদ্ঘাটন হ'ল, অৰ্থাৎ গুজৰাটৰ মাটিত জামনগৰত বিশ্বৰ Traditional Medicineৰ কেন্দ্ৰ হোৱাটো প্ৰতিজন হিন্দুস্তানীৰ বাবে গৌৰৱৰ বিষয়। আৰু আজি আমি প্ৰথম আয়ুষ ইন'ভেচন আৰু ইনভেষ্টমেণ্ট ছামিটত ভাগ লৈছো, এয়া এক শুভ আৰম্ভণি। মোৰ বিশ্বাস আছে যে আজিৰ গ্লবেল আয়ুষ ইনভেষ্টমেণ্ট এণ্ড ইন'ভেচন ছামিটে আয়ুষৰ ক্ষেত্ৰখনত বিনিয়োগ, বাণিজ্য আৰু উদ্ভাৱনৰ নতুন পথ মুকলি কৰিব। আজি যি বিদেশৰ অতিথি আহিছে আৰু যি প্ৰথমবাৰ ভাৰতৰে অন্য অংশৰ মানুহ আহিছে, তেওঁলোকক মই আহ্বান জনাওঁ যে এই মহাত্মা মন্দিৰত এটা দাণ্ডি কুটীৰ আছে। মহাত্মা গান্ধী পৰম্পৰাগত চিকিৎসাৰ প্ৰণেতা আছিল। মই বিচাৰো যে সময় উলিয়াই আপোনালোকে জৰুৰ দাণ্ডি কুটীৰৰ সাক্ষাৎ কৰক। আজি মই আৰু এটা আনন্দৰ খবৰ দিব বিচাৰিছো। ডব্লিউ এইচ অ'ৰ আমাৰ ডাইৰেক্টৰ জেনেৰেল টেড্ৰোছ মোৰ বহুত ভাল বন্ধু আৰু যেতিয়াই লগ পাইছিলো এটা কথা নিশ্চিতভাৱে কৈছিল যে চাওক মোদী জী, মই যিয়েই হওঁ, মোক সৰুৰে পৰা পঢ়াইছিল, ভাৰতৰ শিক্ষক আমাৰ ইয়াত আছিল, মোৰ জীৱনৰ মহত্বপূৰ্ণ স্তৰত ভাৰতীয় শিক্ষকসকলৰ বহুত ডাঙৰ ভূমিকা আছে আৰু মোৰ বহুত ডাঙৰ গৌৰৱ হয় ভাৰতৰ সৈতে সংযুক্ত হোৱাত। আজি যেতিয়া পুৱা মোৰ সৈতে লগ হয় তেতিয়া তেওঁ কয় যে চোৱা ভাই মই তো পাক্কা গুজৰাটী হৈ গৈছো। তেতিয়া তেওঁ মোক ক'লে যে মোৰ নাম গুজৰাটীত ৰাখি লোৱা। এতিয়া মঞ্চতো পুনৰ মোক সোঁৱৰাই আছিল যে ভাই মোৰ নাম স্থিৰ কৰিলা নে নাই কৰা। তেতিয়া মই আজি মহাত্মা গান্ধীৰ এই পৱিত্ৰ ভূমিত মোৰ এই পৰম মিত্ৰক গুজৰাটী হিচাপে তুলশীভাই, তুলশী সেই গছ যি বৰ্তমান প্ৰজন্মই তো পাহৰি আছে কিন্তু প্ৰজন্মৰ পিছত প্ৰজন্মই ভাৰতৰ ভিতৰত প্ৰতিটো ঘৰৰ সন্মুখত সেই গছ ৰোপণ কৰাটো, তাৰ পূজা কৰা, এটা পৰম্পৰা আছে। এই মহাত্মা মন্দিৰৰ পৱিত্ৰ মাটিৰ পৰা মই আপোনাক তুলশীভাই বুলি মতাত বিশেষ আনন্দ পাই আছো। মই আকৌ এবাৰ আপোনালোক দুয়োজন মহানুভৱ এই মহত্বপূৰ্ণ সমাৰোহত আমাৰ মাজলৈ আহিল, মই আপোনালোকৰ বহুত বহুত কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছো। বহুত বহুত ধন্যবাদ!

Explore More
140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day

Popular Speeches

140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day
PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII

Media Coverage

PLI, Make in India schemes attracting foreign investors to India: CII
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM Modi's address at the Parliament of Guyana
November 21, 2024

Hon’ble Speaker, मंज़ूर नादिर जी,
Hon’ble Prime Minister,मार्क एंथनी फिलिप्स जी,
Hon’ble, वाइस प्रेसिडेंट भरत जगदेव जी,
Hon’ble Leader of the Opposition,
Hon’ble Ministers,
Members of the Parliament,
Hon’ble The चांसलर ऑफ द ज्यूडिशियरी,
अन्य महानुभाव,
देवियों और सज्जनों,

गयाना की इस ऐतिहासिक पार्लियामेंट में, आप सभी ने मुझे अपने बीच आने के लिए निमंत्रित किया, मैं आपका बहुत-बहुत आभारी हूं। कल ही गयाना ने मुझे अपना सर्वोच्च सम्मान दिया है। मैं इस सम्मान के लिए भी आप सभी का, गयाना के हर नागरिक का हृदय से आभार व्यक्त करता हूं। गयाना का हर नागरिक मेरे लिए ‘स्टार बाई’ है। यहां के सभी नागरिकों को धन्यवाद! ये सम्मान मैं भारत के प्रत्येक नागरिक को समर्पित करता हूं।

साथियों,

भारत और गयाना का नाता बहुत गहरा है। ये रिश्ता, मिट्टी का है, पसीने का है,परिश्रम का है करीब 180 साल पहले, किसी भारतीय का पहली बार गयाना की धरती पर कदम पड़ा था। उसके बाद दुख में,सुख में,कोई भी परिस्थिति हो, भारत और गयाना का रिश्ता, आत्मीयता से भरा रहा है। India Arrival Monument इसी आत्मीय जुड़ाव का प्रतीक है। अब से कुछ देर बाद, मैं वहां जाने वाला हूं,

साथियों,

आज मैं भारत के प्रधानमंत्री के रूप में आपके बीच हूं, लेकिन 24 साल पहले एक जिज्ञासु के रूप में मुझे इस खूबसूरत देश में आने का अवसर मिला था। आमतौर पर लोग ऐसे देशों में जाना पसंद करते हैं, जहां तामझाम हो, चकाचौंध हो। लेकिन मुझे गयाना की विरासत को, यहां के इतिहास को जानना था,समझना था, आज भी गयाना में कई लोग मिल जाएंगे, जिन्हें मुझसे हुई मुलाकातें याद होंगीं, मेरी तब की यात्रा से बहुत सी यादें जुड़ी हुई हैं, यहां क्रिकेट का पैशन, यहां का गीत-संगीत, और जो बात मैं कभी नहीं भूल सकता, वो है चटनी, चटनी भारत की हो या फिर गयाना की, वाकई कमाल की होती है,

साथियों,

बहुत कम ऐसा होता है, जब आप किसी दूसरे देश में जाएं,और वहां का इतिहास आपको अपने देश के इतिहास जैसा लगे,पिछले दो-ढाई सौ साल में भारत और गयाना ने एक जैसी गुलामी देखी, एक जैसा संघर्ष देखा, दोनों ही देशों में गुलामी से मुक्ति की एक जैसी ही छटपटाहट भी थी, आजादी की लड़ाई में यहां भी,औऱ वहां भी, कितने ही लोगों ने अपना जीवन समर्पित कर दिया, यहां गांधी जी के करीबी सी एफ एंड्रूज हों, ईस्ट इंडियन एसोसिएशन के अध्यक्ष जंग बहादुर सिंह हों, सभी ने गुलामी से मुक्ति की ये लड़ाई मिलकर लड़ी,आजादी पाई। औऱ आज हम दोनों ही देश,दुनिया में डेमोक्रेसी को मज़बूत कर रहे हैं। इसलिए आज गयाना की संसद में, मैं आप सभी का,140 करोड़ भारतवासियों की तरफ से अभिनंदन करता हूं, मैं गयाना संसद के हर प्रतिनिधि को बधाई देता हूं। गयाना में डेमोक्रेसी को मजबूत करने के लिए आपका हर प्रयास, दुनिया के विकास को मजबूत कर रहा है।

साथियों,

डेमोक्रेसी को मजबूत बनाने के प्रयासों के बीच, हमें आज वैश्विक परिस्थितियों पर भी लगातार नजर ऱखनी है। जब भारत और गयाना आजाद हुए थे, तो दुनिया के सामने अलग तरह की चुनौतियां थीं। आज 21वीं सदी की दुनिया के सामने, अलग तरह की चुनौतियां हैं।
दूसरे विश्व युद्ध के बाद बनी व्यवस्थाएं और संस्थाएं,ध्वस्त हो रही हैं, कोरोना के बाद जहां एक नए वर्ल्ड ऑर्डर की तरफ बढ़ना था, दुनिया दूसरी ही चीजों में उलझ गई, इन परिस्थितियों में,आज विश्व के सामने, आगे बढ़ने का सबसे मजबूत मंत्र है-"Democracy First- Humanity First” "Democracy First की भावना हमें सिखाती है कि सबको साथ लेकर चलो,सबको साथ लेकर सबके विकास में सहभागी बनो। Humanity First” की भावना हमारे निर्णयों की दिशा तय करती है, जब हम Humanity First को अपने निर्णयों का आधार बनाते हैं, तो नतीजे भी मानवता का हित करने वाले होते हैं।

साथियों,

हमारी डेमोक्रेटिक वैल्यूज इतनी मजबूत हैं कि विकास के रास्ते पर चलते हुए हर उतार-चढ़ाव में हमारा संबल बनती हैं। एक इंक्लूसिव सोसायटी के निर्माण में डेमोक्रेसी से बड़ा कोई माध्यम नहीं। नागरिकों का कोई भी मत-पंथ हो, उसका कोई भी बैकग्राउंड हो, डेमोक्रेसी हर नागरिक को उसके अधिकारों की रक्षा की,उसके उज्जवल भविष्य की गारंटी देती है। और हम दोनों देशों ने मिलकर दिखाया है कि डेमोक्रेसी सिर्फ एक कानून नहीं है,सिर्फ एक व्यवस्था नहीं है, हमने दिखाया है कि डेमोक्रेसी हमारे DNA में है, हमारे विजन में है, हमारे आचार-व्यवहार में है।

साथियों,

हमारी ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच,हमें सिखाती है कि हर देश,हर देश के नागरिक उतने ही अहम हैं, इसलिए, जब विश्व को एकजुट करने की बात आई, तब भारत ने अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान One Earth, One Family, One Future का मंत्र दिया। जब कोरोना का संकट आया, पूरी मानवता के सामने चुनौती आई, तब भारत ने One Earth, One Health का संदेश दिया। जब क्लाइमेट से जुड़े challenges में हर देश के प्रयासों को जोड़ना था, तब भारत ने वन वर्ल्ड, वन सन, वन ग्रिड का विजन रखा, जब दुनिया को प्राकृतिक आपदाओं से बचाने के लिए सामूहिक प्रयास जरूरी हुए, तब भारत ने CDRI यानि कोएलिशन फॉर डिज़ास्टर रज़ीलिएंट इंफ्रास्ट्रक्चर का initiative लिया। जब दुनिया में pro-planet people का एक बड़ा नेटवर्क तैयार करना था, तब भारत ने मिशन LiFE जैसा एक global movement शुरु किया,

साथियों,

"Democracy First- Humanity First” की इसी भावना पर चलते हुए, आज भारत विश्वबंधु के रूप में विश्व के प्रति अपना कर्तव्य निभा रहा है। दुनिया के किसी भी देश में कोई भी संकट हो, हमारा ईमानदार प्रयास होता है कि हम फर्स्ट रिस्पॉन्डर बनकर वहां पहुंचे। आपने कोरोना का वो दौर देखा है, जब हर देश अपने-अपने बचाव में ही जुटा था। तब भारत ने दुनिया के डेढ़ सौ से अधिक देशों के साथ दवाएं और वैक्सीन्स शेयर कीं। मुझे संतोष है कि भारत, उस मुश्किल दौर में गयाना की जनता को भी मदद पहुंचा सका। दुनिया में जहां-जहां युद्ध की स्थिति आई,भारत राहत और बचाव के लिए आगे आया। श्रीलंका हो, मालदीव हो, जिन भी देशों में संकट आया, भारत ने आगे बढ़कर बिना स्वार्थ के मदद की, नेपाल से लेकर तुर्की और सीरिया तक, जहां-जहां भूकंप आए, भारत सबसे पहले पहुंचा है। यही तो हमारे संस्कार हैं, हम कभी भी स्वार्थ के साथ आगे नहीं बढ़े, हम कभी भी विस्तारवाद की भावना से आगे नहीं बढ़े। हम Resources पर कब्जे की, Resources को हड़पने की भावना से हमेशा दूर रहे हैं। मैं मानता हूं,स्पेस हो,Sea हो, ये यूनीवर्सल कन्फ्लिक्ट के नहीं बल्कि यूनिवर्सल को-ऑपरेशन के विषय होने चाहिए। दुनिया के लिए भी ये समय,Conflict का नहीं है, ये समय, Conflict पैदा करने वाली Conditions को पहचानने और उनको दूर करने का है। आज टेरेरिज्म, ड्रग्स, सायबर क्राइम, ऐसी कितनी ही चुनौतियां हैं, जिनसे मुकाबला करके ही हम अपनी आने वाली पीढ़ियों का भविष्य संवार पाएंगे। और ये तभी संभव है, जब हम Democracy First- Humanity First को सेंटर स्टेज देंगे।

साथियों,

भारत ने हमेशा principles के आधार पर, trust और transparency के आधार पर ही अपनी बात की है। एक भी देश, एक भी रीजन पीछे रह गया, तो हमारे global goals कभी हासिल नहीं हो पाएंगे। तभी भारत कहता है – Every Nation Matters ! इसलिए भारत, आयलैंड नेशन्स को Small Island Nations नहीं बल्कि Large ओशिन कंट्रीज़ मानता है। इसी भाव के तहत हमने इंडियन ओशन से जुड़े आयलैंड देशों के लिए सागर Platform बनाया। हमने पैसिफिक ओशन के देशों को जोड़ने के लिए भी विशेष फोरम बनाया है। इसी नेक नीयत से भारत ने जी-20 की प्रेसिडेंसी के दौरान अफ्रीकन यूनियन को जी-20 में शामिल कराकर अपना कर्तव्य निभाया।

साथियों,

आज भारत, हर तरह से वैश्विक विकास के पक्ष में खड़ा है,शांति के पक्ष में खड़ा है, इसी भावना के साथ आज भारत, ग्लोबल साउथ की भी आवाज बना है। भारत का मत है कि ग्लोबल साउथ ने अतीत में बहुत कुछ भुगता है। हमने अतीत में अपने स्वभाव औऱ संस्कारों के मुताबिक प्रकृति को सुरक्षित रखते हुए प्रगति की। लेकिन कई देशों ने Environment को नुकसान पहुंचाते हुए अपना विकास किया। आज क्लाइमेट चेंज की सबसे बड़ी कीमत, ग्लोबल साउथ के देशों को चुकानी पड़ रही है। इस असंतुलन से दुनिया को निकालना बहुत आवश्यक है।

साथियों,

भारत हो, गयाना हो, हमारी भी विकास की आकांक्षाएं हैं, हमारे सामने अपने लोगों के लिए बेहतर जीवन देने के सपने हैं। इसके लिए ग्लोबल साउथ की एकजुट आवाज़ बहुत ज़रूरी है। ये समय ग्लोबल साउथ के देशों की Awakening का समय है। ये समय हमें एक Opportunity दे रहा है कि हम एक साथ मिलकर एक नया ग्लोबल ऑर्डर बनाएं। और मैं इसमें गयाना की,आप सभी जनप्रतिनिधियों की भी बड़ी भूमिका देख रहा हूं।

साथियों,

यहां अनेक women members मौजूद हैं। दुनिया के फ्यूचर को, फ्यूचर ग्रोथ को, प्रभावित करने वाला एक बहुत बड़ा फैक्टर दुनिया की आधी आबादी है। बीती सदियों में महिलाओं को Global growth में कंट्रीब्यूट करने का पूरा मौका नहीं मिल पाया। इसके कई कारण रहे हैं। ये किसी एक देश की नहीं,सिर्फ ग्लोबल साउथ की नहीं,बल्कि ये पूरी दुनिया की कहानी है।
लेकिन 21st सेंचुरी में, global prosperity सुनिश्चित करने में महिलाओं की बहुत बड़ी भूमिका होने वाली है। इसलिए, अपनी G-20 प्रेसीडेंसी के दौरान, भारत ने Women Led Development को एक बड़ा एजेंडा बनाया था।

साथियों,

भारत में हमने हर सेक्टर में, हर स्तर पर, लीडरशिप की भूमिका देने का एक बड़ा अभियान चलाया है। भारत में हर सेक्टर में आज महिलाएं आगे आ रही हैं। पूरी दुनिया में जितने पायलट्स हैं, उनमें से सिर्फ 5 परसेंट महिलाएं हैं। जबकि भारत में जितने पायलट्स हैं, उनमें से 15 परसेंट महिलाएं हैं। भारत में बड़ी संख्या में फाइटर पायलट्स महिलाएं हैं। दुनिया के विकसित देशों में भी साइंस, टेक्नॉलॉजी, इंजीनियरिंग, मैथ्स यानि STEM graduates में 30-35 परसेंट ही women हैं। भारत में ये संख्या फोर्टी परसेंट से भी ऊपर पहुंच चुकी है। आज भारत के बड़े-बड़े स्पेस मिशन की कमान महिला वैज्ञानिक संभाल रही हैं। आपको ये जानकर भी खुशी होगी कि भारत ने अपनी पार्लियामेंट में महिलाओं को रिजर्वेशन देने का भी कानून पास किया है। आज भारत में डेमोक्रेटिक गवर्नेंस के अलग-अलग लेवल्स पर महिलाओं का प्रतिनिधित्व है। हमारे यहां लोकल लेवल पर पंचायती राज है, लोकल बॉड़ीज़ हैं। हमारे पंचायती राज सिस्टम में 14 लाख से ज्यादा यानि One point four five मिलियन Elected Representatives, महिलाएं हैं। आप कल्पना कर सकते हैं, गयाना की कुल आबादी से भी करीब-करीब दोगुनी आबादी में हमारे यहां महिलाएं लोकल गवर्नेंट को री-प्रजेंट कर रही हैं।

साथियों,

गयाना Latin America के विशाल महाद्वीप का Gateway है। आप भारत और इस विशाल महाद्वीप के बीच अवसरों और संभावनाओं का एक ब्रिज बन सकते हैं। हम एक साथ मिलकर, भारत और Caricom की Partnership को और बेहतर बना सकते हैं। कल ही गयाना में India-Caricom Summit का आयोजन हुआ है। हमने अपनी साझेदारी के हर पहलू को और मजबूत करने का फैसला लिया है।

साथियों,

गयाना के विकास के लिए भी भारत हर संभव सहयोग दे रहा है। यहां के इंफ्रास्ट्रक्चर में निवेश हो, यहां की कैपेसिटी बिल्डिंग में निवेश हो भारत और गयाना मिलकर काम कर रहे हैं। भारत द्वारा दी गई ferry हो, एयरक्राफ्ट हों, ये आज गयाना के बहुत काम आ रहे हैं। रीन्युएबल एनर्जी के सेक्टर में, सोलर पावर के क्षेत्र में भी भारत बड़ी मदद कर रहा है। आपने t-20 क्रिकेट वर्ल्ड कप का शानदार आयोजन किया है। भारत को खुशी है कि स्टेडियम के निर्माण में हम भी सहयोग दे पाए।

साथियों,

डवलपमेंट से जुड़ी हमारी ये पार्टनरशिप अब नए दौर में प्रवेश कर रही है। भारत की Energy डिमांड तेज़ी से बढ़ रही हैं, और भारत अपने Sources को Diversify भी कर रहा है। इसमें गयाना को हम एक महत्वपूर्ण Energy Source के रूप में देख रहे हैं। हमारे Businesses, गयाना में और अधिक Invest करें, इसके लिए भी हम निरंतर प्रयास कर रहे हैं।

साथियों,

आप सभी ये भी जानते हैं, भारत के पास एक बहुत बड़ी Youth Capital है। भारत में Quality Education और Skill Development Ecosystem है। भारत को, गयाना के ज्यादा से ज्यादा Students को Host करने में खुशी होगी। मैं आज गयाना की संसद के माध्यम से,गयाना के युवाओं को, भारतीय इनोवेटर्स और वैज्ञानिकों के साथ मिलकर काम करने के लिए भी आमंत्रित करता हूँ। Collaborate Globally And Act Locally, हम अपने युवाओं को इसके लिए Inspire कर सकते हैं। हम Creative Collaboration के जरिए Global Challenges के Solutions ढूंढ सकते हैं।

साथियों,

गयाना के महान सपूत श्री छेदी जगन ने कहा था, हमें अतीत से सबक लेते हुए अपना वर्तमान सुधारना होगा और भविष्य की मजबूत नींव तैयार करनी होगी। हम दोनों देशों का साझा अतीत, हमारे सबक,हमारा वर्तमान, हमें जरूर उज्जवल भविष्य की तरफ ले जाएंगे। इन्हीं शब्दों के साथ मैं अपनी बात समाप्त करता हूं, मैं आप सभी को भारत आने के लिए भी निमंत्रित करूंगा, मुझे गयाना के ज्यादा से ज्यादा जनप्रतिनिधियों का भारत में स्वागत करते हुए खुशी होगी। मैं एक बार फिर गयाना की संसद का, आप सभी जनप्रतिनिधियों का, बहुत-बहुत आभार, बहुत बहुत धन्यवाद।