মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, 'মন কী বাত'লৈ আপোনালোকক স্বাগতম আৰু অভিনন্দন জনাইছোঁ। বৰ্তমান সমগ্ৰ বিশ্বতে পেৰিছ অলিম্পিকৰ চৰ্চা। অলিম্পিকে আমাৰ খেলুৱৈসকলক বিশ্ব মঞ্চত ত্ৰিৰংগা উৰুাবলৈ দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ সুযোগ দিয়ে। আপোনালোকেও আপোনালোকৰ খেলুৱৈসকলক উৎসাহিত কৰক, চিয়েৰ ফৰ ভাৰত!!!
বন্ধুসকল, ক্ৰীড়া জগতত এই অলিম্পিকৰ বাহিৰেও কিছুদিন আগতে গণিতৰ জগততো এখন অলিম্পিক অনুষ্ঠিত হৈছিল। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় গণিত অলিম্পিয়াড। ভাৰতীয় ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে এই অলিম্পিয়াডত অতি সুন্দৰ প্ৰদৰ্শন আগবঢ়াইছে। ইয়াত আমাৰ দলটোৱে সৰ্বোত্তম প্ৰদৰ্শন কৰি চাৰিটা স্বৰ্ণ পদক আৰু এটা ৰূপৰ পদক লাভ কৰে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় গণিত অলিম্পিয়াডত শতাধিক দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল আৰু আমাৰ দলটোৱে সামগ্ৰিকভাৱে শীৰ্ষ পাঁচটা স্থানত স্থান লাভ কৰাত সফল হৈছে। দেশলৈ গৌৰৱ কঢ়িয়াই অনা এইসকল ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ নাম হ'ল-পুনেৰ আদিত্য ভেংকট গণেশ, পুনেৰ সিদ্ধাৰ্থ চোপ্ৰা, দিল্লীৰ অৰ্জুন গুপ্তা, গ্ৰেটাৰ নয়দাৰ কানৱ তালৱাৰ, মুম্বাইৰ ৰুশিল মাথুৰ আৰু গুৱাহাটীৰ আনন্দ ভাদুৰী।
বন্ধুসকল, আজি ‘মন কী বাত’ত এই যুৱ বিজয়ীসকলক বিশেষভাৱে আমন্ত্ৰণ জনাইছো। এই সময়ত আটাইকেইজন আমাৰ লগত ফোনত সংযুক্ত হৈ আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ, বন্ধুসকল। আপোনালোক সকলো বন্ধু-বান্ধৱীক ‘মন কী বাত’লৈ উষ্ম আদৰণি জনাইছো। আপোনালোক সকলোৰে কি খবৰ?
ছাত্ৰ-ছাত্ৰী:- আমি ভালেই আছো ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ-ঠিক আছে, বন্ধুসকল, 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে আপোনালোক সকলোৰে অভিজ্ঞতা জানিবলৈ দেশবাসী অধীৰ আগ্ৰহী হৈ আছে। আদিত্য আৰু সিদ্ধাৰ্থৰ পৰা আৰম্ভ কৰিম। তোমালোক পুনেত আছা, প্ৰথমে তোমালোকৰ পৰাই আৰম্ভ কৰোঁ। অলিম্পিয়াডৰ সময়ত আপুনি যি অনুভৱ কৰিছিল সেই বিষয়ে আমাৰ সকলোৰে সৈতে শ্বেয়াৰ কৰক।
আদিত্য:- অংকৰ প্ৰতি মোৰ আগ্ৰহ কম আছিল। মোক ষষ্ঠ শ্ৰেণী গণিত শিকাইছিল মোৰ শিক্ষক ওমপ্ৰকাশ ছাৰে আৰু তেওঁ গণিতৰ প্ৰতি মোৰ আগ্ৰহ বৃদ্ধি কৰিছিল, মই শিকিছিলো আৰু মই সুযোগ পাইছিলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনালোকৰ সহকৰ্মীয়ে কি কয়?
সিদ্ধাৰ্থ:-ছাৰ, মই সিদ্ধাৰ্থ, মোৰ ঘৰ পুনেত। মই এইবাৰ দ্বাদশ শ্ৰেণীত উত্তীৰ্ণ হৈছো। এইটো মোৰ দ্বিতীয় আইএমঅ’, মইও গণিতৰ প্ৰতি বহুত আগ্ৰহী আছিলো আৰু আদিত্যৰ লগত মই ষষ্ঠ শ্ৰেণী পঢ়ি থাকোঁতে ওমপ্ৰকাশ ছাৰে আমাক দুয়োকে প্ৰশিক্ষণ দিছিল আৰু আমাক বহুত সহায় কৰিছিল আৰু এতিয়া মই চিএমআই কলেজত চিএছ পঢ়ি আছো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বাৰু, মোক কোৱা হৈছে যে অৰ্জুন গান্ধীনগৰৰ আৰু কানৱ গ্ৰেটাৰ নয়দাৰ। অৰ্জুন আৰু কানৱ, আমি অলিম্পিয়াডৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিলোঁ, কিন্তু আপোনালোক দুয়োজনে আপোনালোকৰ প্ৰস্তুতিৰ সৈতে জড়িত কোনো বিষয় আৰু যিকোনো বিশেষ অভিজ্ঞতা যদি আমাক কয় তেন্তে আমাৰ শ্ৰোতাসকলে ভাল পাব।
অৰ্জুন:- নমস্কাৰ ছাৰ, জয় হিন্দ, মই অৰ্জুন।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :-জয় হিন্দ অৰ্জুন।
অৰ্জুন :- মই দিল্লীত থাকো আৰু মোৰ মা শ্ৰীমতী আশা গুপ্তা দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ অধ্যাপিকা আৰু মোৰ দেউতা শ্ৰীযুত অমিত গুপ্তা চাৰ্টাৰ্ড একাউণ্টেণ্ট। লগতে মোৰ দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ পাই মই অতি গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছো আৰু প্ৰথমে মোৰ সফলতাৰ কৃতিত্ব মোৰ পিতৃ-মাতৃক দিব বিচাৰিছো। মই অনুভৱ কৰোঁ যে যেতিয়া কোনো এটা পৰিয়ালৰ সদস্যই এনে প্ৰতিযোগিতাৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলাই থাকে, তেতিয়া সেয়া কেৱল সেই সদস্যৰ সংগ্ৰাম নহয়, সমগ্ৰ পৰিয়ালটোৰ সংগ্ৰাম। মূলতঃ আমাৰ গৱেষণা পত্ৰখনত আমাৰ হাতত তিনিটা সমস্যাৰ বাবে চাৰে চাৰি ঘণ্টা আৰু আন এটা সমস্যাৰ বাবে ডেৰ ঘণ্টা-যাতে আমি বুজিব পাৰো যে আমি এটা সমস্যা সমাধান কৰিবলৈ কিমান সময় লাগে। গতিকে, আমি ঘৰতে বহুত কষ্ট কৰিব লাগিব। আমি সমস্যাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰি ঘণ্টাৰ পিছত ঘণ্টা সময় কটাবলগীয়া হয়, কেতিয়াবা এদিন, আনকি কেতিয়াবা ৩ দিনো লাগি যায়। গতিকে ইয়াৰ বাবে আমি অনলাইনত সমস্যা বিচাৰিব লাগিব। আমি আগৰ বছৰৰ সমস্যাটো চেষ্টা কৰোঁ আৰু ঠিক তেনেকৈয়ে আমি লাহে লাহে কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰাৰ লগে লগে আমাৰ অভিজ্ঞতা বৃদ্ধি পায়, আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ’ল আমাৰ সমস্যা সমাধানৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি পায়, যিটো কেৱল গণিতৰ বাবেই আমাক প্ৰয়োজনীয় নহয়, জীৱনৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে সহায় কৰে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ঠিক আছে কানৱ, এই সকলোবোৰ প্ৰস্তুতিৰ কোনো বিশেষ অভিজ্ঞতা আছে নেকি, এনে কিবা আছে নেকি যাৰ বিষয়ে আমাৰ ডেকা বন্ধুসকলে জানিলে অতি আনন্দিত হ’ব।
কানৱ তলৱাৰঃ মোৰ নাম কানৱ তালৱাৰ, মই উত্তৰ প্ৰদেশৰ গ্ৰেটাৰ নয়ডাত বাস কৰো আৰু মই একাদশ শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰ। গণিত মোৰ প্ৰিয় বিষয়। আৰু সৰুৰে পৰা অংক ভাল পাওঁ। শৈশৱত দেউতাই মোক প্ৰহেলিকা (পাজল) শিকাইছিল। যাৰ বাবে মোৰ আগ্ৰহ বাঢ়ি গ’ল। সপ্তম শ্ৰেণীৰ পৰাই অলিম্পিয়াডৰ বাবে প্ৰস্তুতি আৰম্ভ কৰিলোঁ। ইয়াত মোৰ ভণ্টীৰ ডাঙৰ অৱদান আছে। আৰু মোৰ মা-দেউতাও মোক সদায় সহায় কৰিছিল। এই অলিম্পিয়াডে এইচবিচিএছই পৰিচালনা কৰে। আৰু এইটো পঞ্চম পৰ্যায়ৰ প্ৰক্ৰিয়া। যোৱা বছৰ মই দলত নাছিলোঁ আৰু মই ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্ক ৰক্ষা কৰি আছিলোঁ আৰু দলত নথকাৰ বাবে বহুত দুখ পাইছিলোঁ। তাৰ পিছত মা-দেউতাই মোক শিকাইছিল যে হয় আমি জয়ী হওঁ নহয় আমি শিকো। আৰু এই যাত্ৰাহে গুৰুত্বপূৰ্ণ, সফলতা নহয়। গতিকে এইটোৱেই ক’ব বিচাৰিছো– ‘আপোনালোকে যি কৰে তাক ভাল পাব লাগে আৰু যি ভাল পায় তাকেই কৰক’। সফলতা গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয় যাত্ৰাহৈ মুল আৰু আমি সফলতা লাভ কৰি যাম। যদি আমি আমাৰ বিষয়টোক ভাল পাওঁ। আৰু যাত্ৰা উপভোগ কৰক।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: গতিকে কানৱ, আপোনালোকেও গণিতত আগ্ৰহী আৰু আপোনালোকেও এনেদৰে কথা কয় যেন আপোনালোকো সাহিত্যৰ প্ৰতি আগ্ৰহী!
কানৱ তালৱাৰ: হয় ছাৰ! শৈশৱত বিতৰ্ক আৰু বক্তৃতাও কৰিছিলোঁ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ঠিক আছে এতিয়া আনন্দোৰ লগত কথা পাতো। আনন্দো, আপুনি বৰ্তমান গুৱাহাটীত আৰু আপোনালোকৰ সংগী ৰুশিল মুম্বাইত। আপোনালোক দুয়োৰে বাবে মোৰ এটা প্ৰশ্ন আছে। চাওক, মই পৰীক্ষাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰি থাকোঁ আৰু পৰীক্ষাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰাৰ উপৰিও আন আন কাৰ্যসূচীত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ সৈতেও মত বিনিময় কৰি থাকোঁ। বহু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে গণিতৰ প্ৰতি ইমানেই ভয় কৰে যে ইয়াৰ নাম শুনাৰ লগে লগে নাৰ্ভাছ হৈ পৰে। অংকৰ লগত কেনেকৈ বন্ধুত্ব কৰিব পাৰি ক’ব পাৰিবনে?
ৰুশিল মাথুৰ: ছাৰ! মই ৰুশিল মাথুৰ। যেতিয়া আমি সৰু আছিলো আৰু আমি প্ৰথমে যোগ শিকোঁ– আমাক আগুৱাই নিবলৈ শিকোৱা হয়। কিন্তু আমাক কেতিয়াও বুজাই দিয়া নহয় যে আগুৱাই নিয়াৰ কাৰণ কিয় হয়? চক্রবৃদ্ধি সুত পঢ়িলে আমি কেতিয়াও এই প্রশ্ন নকৰো যে চক্রবৃদ্ধি সুতৰ সূত্রটো ক’ৰ পৰা আহে? মোৰ বিশ্বাস যে গণিত আচলতে চিন্তা আৰু সমস্যা সমাধানৰ এক কলা। আৰু সেয়ে মই ভাবো যে আমি সকলোৱে যদি গণিতত এটা নতুন প্ৰশ্ন যোগ কৰো, তেন্তে প্ৰশ্নটো হ’ল আমি কিয় এই কাম কৰিছো? কিয় এনেকুৱা হয়? গতিকে মই ভাবো ইয়াৰ দ্বাৰা গণিতৰ প্ৰতি মানুহৰ আগ্ৰহ বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি পাব পাৰে! কাৰণ যেতিয়া আমি কিবা এটা বুজিব নোৱাৰো তেতিয়া আমি ভয় অনুভৱ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰো। ইয়াৰ বাহিৰেও মই এইটোও ভাবো যে সকলোৱে গণিত এটা অতি যুক্তিসংগত বিষয় বুলি ভাবে। কিন্তু ইয়াৰ বাহিৰেও গণিতত সৃষ্টিশীলতা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। কাৰণ সৃষ্টিশীলতাৰ জৰিয়তেহে আমি আউট অৱ দ্য বক্স সমাধান চিন্তা কৰিবলৈ সক্ষম হওঁ, যিবোৰ অলিম্পিয়াডত অতি উপযোগী। আৰু সেয়েহে গণিতৰ প্ৰতি আগ্ৰহ বৃদ্ধিৰ বাবে গণিত অলিম্পিয়াডৰ এক অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰাসংগিকতাও আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আনন্দোৱে কিবা এটা ক’ব বিচাৰিব!
আনন্দো ভাদুৰীঃ নমস্কাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী! মই গুৱাহাটীৰ আনন্দো ভাদুৰী। মই এইবাৰ দ্বাদশ শ্ৰেণীত উত্তীৰ্ণ হৈছো। মই ইয়াত ষষ্ঠ আৰু সপ্তম শ্ৰেণীত স্থানীয় অলিম্পিয়াড কৰিছিলোঁ। তাৰ পৰাই আগ্ৰহী হৈ পৰিলোঁ এইটো মোৰ দ্বিতীয় আইএমঅ' আছিল। দুয়োটাকে বৰ ভাল পাও৷ ৰুচিলৰ কথাত মই একমত। আৰু মই এইটোও ক’ব বিচাৰিছো যে অংকলৈ ভয় কৰা সকলক বহুত ধৈৰ্য্যৰ প্ৰয়োজন। কাৰণ আমাক অংকৰ দৰে শিকোৱা হয়। কি হয়, এটা সূত্ৰ দিয়া হয়, সেইটো মুখস্থ কৰা হয় আৰু তাৰ পিছত সেই সূত্ৰটো ব্যৱহাৰ কৰি ১০০ (শ) প্ৰশ্ন অধ্যয়ন কৰা হয়। কিন্তু সূত্ৰটো বুজি পাওক বা নাপাওক, সেয়া চোৱা নহয়, মাথোঁ প্ৰশ্ন কৰি থাকিব, সুধি থাকিব। সূত্ৰটোও মুখস্থ হৈ থাকিব আৰু তাৰ পিছত পৰীক্ষাত সূত্ৰটো পাহৰিলে কি কৰিব? সেয়েহে মই ক’ম যে ৰুচিলে কোৱা সূত্ৰটো বুজি লওক, তাৰ পিছত ধৈৰ্য্যৰে চাওক! যদি আপুনি সূত্ৰটো সঠিকভাৱে বুজি পায় তেন্তে আপুনি ১০০টা প্ৰশ্ন কৰিব নালাগিব। মাত্ৰ এটা বা দুটা প্ৰশ্নত হ’ব আৰু অংকলৈ ভয় কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আদিত্য আৰু সিদ্ধাৰ্থ, আপোনালোকা যেতিয়া আৰম্ভণিতে কথা পাতি আছিল, তেতিয়া আপোনালোকে ভালদৰে কথা পাতিব পৰা নাছিল, এতিয়া এই সকলো বন্ধুৰ কথা শুনি নিশ্চিতভাৱে অনুভৱ কৰে যে আপোনালোকেও কিবা এটা ক’ব বিচাৰে। আপোনালোকৰ অভিজ্ঞতা ভালকৈ শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰিবনে?
সিদ্ধাৰ্থ :- আন বহু দেশৰ লগত যোগাযোগ কৰিছিল, বহুতো সংস্কৃতি আছিল আৰু আন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ লগত যোগাযোগ আৰু সংযোগ স্থাপন কৰাটো অতি ভাল কথা আছিল আৰু বহুতো বিখ্যাত গণিতজ্ঞৰ সৈতে সাক্ষাৎ হৈছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী:- হয় আদিত্য৷
আদিত্য:- বৰ ভাল অভিজ্ঞতা আছিল আৰু তেওঁলোকে আমাক বাথ চহৰৰ চাৰিওফালে দেখুৱাইছিল আৰু বহুত ভাল দৃশ্য দেখিছিল, পাৰ্কলৈ লৈ গৈছিল আৰু অক্সফৰ্ড বিশ্ববিদ্যালয়লৈও লৈ গৈছিল। গতিকে সেইটো আছিল এক ডাঙৰ অভিজ্ঞতা।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আহক বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ লগত কথা পাতি সঁচাকৈয়ে ভাল লাগিল আৰু আপোনালোকক শুভেচ্ছা জনাইছো, কাৰণ মই জানো যে এই ধৰণৰ খেলৰ বাবে বহুত গুৰুত্ব দিয়াৰ প্ৰয়োজন, নিজৰ মগজু ব্যৱহাৰ কৰাৰ লগতে আনকি পৰিয়ালৰ সদস্যসকলেও কেতিয়াবা ভাগৰি পৰে -তেওঁ বিকাশৰ গুণ-গান কৰি থাকে। কিন্তু আপোনালোকৰ প্ৰতি মোৰ বহুত শুভকামনা আছে। আপোনালোকে দেশলৈ সন্মান আৰু সুনাম কঢ়িয়াই আনিছে। ধন্যবাদ বন্ধুসকল।
ছাত্ৰ-ছাত্ৰী:- ধন্যবাদ ছাৰ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- ধন্যবাদ।
ছাত্ৰ-ছাত্ৰী:- ধন্যবাদ ছাৰ, জয় হিন্দ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- জয় হিন্দ – জয় হিন্দ।
আপোনালোক সকলো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ লগত কথা পাতি ভাল লাগিল। ‘মন কী বাত’ৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰাৰ বাবে আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ। মই নিশ্চিত যে গণিতৰ এই যুৱ বিশেষজ্ঞসকলৰ কথা শুনি আন যুৱক-যুৱতীসকলে গণিত উপভোগ কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ‘মন কী বাত’ত এতিয়া মই এনে এটা বিষয় শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো যিয়ে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ক গৌৰৱান্বিত কৰিব। কিন্তু এই বিষয়ে কোৱাৰ আগতে আপোনালোকক এটা প্ৰশ্ন সুধিব বিচাৰিছো। চৰাইদেউ মৈদামৰ নাম শুনিছেনে? যদি শুনা নাই, এতিয়া এই নামবোৰ বাৰে বাৰে শুনিব আৰু আনক অতি উৎসাহেৰে ক'ব। অসমৰ চৰাইদেউ মৈদামক ইউনেস্ক’ৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। এয়া ভাৰতৰ ৪৩সংখ্যক স্থান হ’ব, কিন্তু উত্তৰ-পূবৰ প্ৰথম স্থান হ’ব।
বন্ধুসকল, এই প্ৰশ্নটো নিশ্চয় আপোনালোকৰ মনলৈ আহি আছে যে চৰাইদেউ মৈদাম কি আৰু কিয় ইমান বিশেষ। চৰাইদেউ মানে পাহাৰৰ ওপৰত উজ্জ্বল নগৰ। এইখনেই আছিল আহোম বংশৰ প্ৰথম ৰাজধানী। আহোম বংশৰ মানুহে পৰম্পৰাগতভাৱে পূৰ্বপুৰুষৰ মৃতদেহ আৰু মূল্যৱান সামগ্ৰী মৈদামত ৰাখিছিল। মৈদাম হৈছে টিলা সদৃশ এক আকাৰ, ওপৰত মাটিৰে আবৃত আৰু তলত এটা বা ততোধিক কোঠা থাকে। এই মৈদামবোৰ আহোম ৰাজ্যৰ প্ৰয়াত ৰজা আৰু বিশিষ্ট ব্যক্তিসকলৰ প্ৰতি শ্ৰদ্ধাৰ প্ৰতীক। আমাৰ পূৰ্বপুৰুষৰ প্ৰতি সন্মান প্ৰদৰ্শনৰ এইটো অতি অনন্য ব্যৱস্থা। এই স্থানত সামূহিক পূজাও হৈছিল।
বন্ধুসকল, আহোম সাম্ৰাজ্যৰ অন্যান্য তথ্যই আপোনালোকক আৰু অধিক আচৰিত কৰি তুলিব। ত্ৰয়োদশ শতিকাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি এই সাম্ৰাজ্য ১৯শতিকাৰ আৰম্ভণিলৈকে চলিছিল। এটা সাম্ৰাজ্যৰ বাবে ইমান দিনে ব্ৰতী থকাটো সঁচাকৈয়ে ডাঙৰ কথা। হয়তো আহোম ৰাজ্যৰ নীতি আৰু বিশ্বাস ইমানেই প্ৰবল আছিল যে সেইবোৰে ইমান দিনে এই বংশটোক জীয়াই ৰাখিছিল। মনত আছে, চলিত বৰ্ষৰ ৯ মাৰ্চত অদম্য সাহস আৰু বীৰত্বৰ প্ৰতীক মহান আহোম যোদ্ধা লাছিত বৰফুকনৰ আটাইতকৈ ওখ প্ৰতিমূৰ্তি উন্মোচন কৰাৰ সৌভাগ্য হৈছিল। এই অনুষ্ঠানৰ সময়ত আহোম সম্প্ৰদায়ৰ আধ্যাত্মিক পৰম্পৰা দেখি এক সুকীয়া অভিজ্ঞতা লাভ কৰিলোঁ। লাছিত মৈদামত আহোম জনগোষ্ঠীৰ পূৰ্বপুৰুষক শ্ৰদ্ধা জনোৱাৰ সৌভাগ্য মোৰ বাবে এক ডাঙৰ কথা। এতিয়া চৰাইদেউ মৈদাম বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ হোৱাৰ পাছত ইয়ালৈ অধিক পৰ্যটক আহিব। আপোনালোকেও এই স্থান আপোনালোকৰ ভৱিষ্যতৰ ভ্ৰমণ পৰিকল্পনাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা উচিত।
বন্ধুসকল, এখন দেশ নিজৰ সংস্কৃতিক লৈ গৌৰৱ কৰিহে আগবাঢ়িব পাৰে। ভাৰততো এনে বহু প্ৰচেষ্টা চলি আছে। তেনেকুৱা এটা প্ৰচেষ্টা হ’ল –প্ৰজেক্ট পৰী (পিএআৰআই)৷ এতিয়া পৰী শুনা পিছত বিভ্ৰান্ত নহ’ব.. এই পৰী স্বৰ্গ কল্পনাৰ লগত সংযুক্ত নহয় বৰঞ্চ ই পৃথিৱীখনক স্বৰ্গ কৰি তুলিছে। পৰী মানে ভাৰতৰ ৰাজহুৱা কলা। ৰাজহুৱা শিল্পক জনপ্ৰিয় কৰাৰ বাবে উদীয়মান শিল্পীসকলক এখন মঞ্চত আনিবলৈ পৰী এক উল্লেখযোগ্য মাধ্যম হৈ পৰিছে। আপুনি নিশ্চয় দেখিছে... ৰাস্তাৰ দাঁতি, দেৱাল আৰু আণ্ডাৰপাছত অতি ধুনীয়া চিত্ৰকলা দেখা যায়। এই চিত্ৰকলা আৰু এই শিল্পকৰ্মসমূহ পৰীৰ সৈতে জড়িত একেখিনি শিল্পীয়েই নিৰ্মাণ কৰিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা আমাৰ ৰাজহুৱা স্থানৰ সৌন্দৰ্য্য বৃদ্ধি পোৱাৰ বিপৰীতে আমাৰ সংস্কৃতিক অধিক জনপ্ৰিয় কৰি তোলাতো সহায় কৰে। উদাহৰণস্বৰূপে দিল্লীৰ ভাৰত মণ্ডপমৰ কথাকৈ ধৰক। ইয়াত আপুনি দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা অহা আচৰিত ধৰণৰ শিল্পকৰ্ম চাবলৈ পাব। দিল্লীৰ কিছুমান আণ্ডাৰপাছ আৰু ফ্লাই অভাৰতো এনে সুন্দৰ ৰাজহুৱা কলা দেখা যায়। শিল্প আৰু সংস্কৃতিপ্ৰেমীসকলকো ৰাজহুৱা কলাৰ ওপৰত অধিক কাম কৰিবলৈ আহ্বান জনাম। ইয়াৰ দ্বাৰা আমাৰ শিপাক লৈ গৌৰৱ কৰাৰ এক সুখদায়ক অনুভৱ হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, 'মন কী বাত'ত এতিয়া 'ৰঙ'ৰ কথা কওঁ-এনে ৰঙে যি হাৰিয়ানাৰ ৰোহটক জিলাৰ ২৫০ৰো অধিক মহিলাৰ জীৱন সমৃদ্ধিৰ ৰঙেৰে ভৰাই তুলিছে। হস্ততাঁত উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত এই মহিলাসকলে আগতে সৰু সৰু দোকান চলাই আৰু অদ্ভুত কাম কৰি জীৱিকা নিৰ্বাহ কৰিছিল। কিন্তু সকলোৰে আগুৱাই যোৱাৰ হেঁপাহ থাকে। গতিকে তেওঁ ‘উন্নতি আত্মসহায়ক গোট’ত যোগদান কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয় আৰু এই গ্ৰুপত যোগদান কৰি তেওঁ ব্লক প্ৰিন্টিং আৰু ৰং কৰাৰ প্ৰশিক্ষণ লাভ কৰে। কাপোৰৰ ওপৰত ৰঙৰ যাদু বিয়পাই দিয়া এই মহিলাসকলে আজি লাখ লাখ টকা উপাৰ্জন কৰিছে। বজাৰত তেওঁলোকৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত বেড কভাৰ, শাৰী আৰু দুপট্টাৰ বিপুল চাহিদা।
বন্ধুসকল, ৰোহটকৰ এই মহিলাসকলৰ দৰে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ শিপিনীসকলো হস্ততাঁতক জনপ্ৰিয় কৰাত ব্যস্ত। ওড়িশাৰ 'সম্বলপুৰী শাৰী'য়েই হওক, মধ্যপ্ৰদেশৰ 'মহেশ্বৰী শাৰী'য়েই হওক, মহাৰাষ্ট্ৰৰ 'পৈথানি'য়েই হওক বা বিদৰ্ভৰ 'হেণ্ড ব্লক প্ৰিণ্টে'ই হওক, সেয়া হিমাচলৰ 'ভুত্তিকো'ৰ চাদৰ আৰু উলৰ কাপোৰেই হওক বা জম্মু-কাশ্মীৰৰ কানি চাদৰেই হওক৷ হস্ততাঁত শিপিনীৰ কাম দেশৰ চুক-কোণে দেখা গৈছে। আৰু এই কথা আপোনালোকে নিশ্চয় জানে, কিছুদিনৰ পিছত ৭ আগষ্টত আমি ‘ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত দিৱস’ পালন কৰিম। আজিকালি হস্ততাঁত সামগ্ৰীয়ে মানুহৰ হৃদয়ত যিদৰে স্থান দখল কৰিছে, সঁচাকৈয়ে ই অতি সফল, প্ৰচণ্ড। এতিয়া বহু ব্যক্তিগত কোম্পানীয়েও এআইৰ জৰিয়তে হস্ততাঁত সামগ্ৰী আৰু বহনক্ষম ফেশ্বনৰ প্ৰচাৰ চলাইছে। কোছা এ আই, হেণ্ডলুম ইণ্ডিয়া, ডি-জাংক, নোভাটেক্স, ব্ৰহ্মপুত্ৰ ফেবলছ, এনে বহু ষ্টাৰ্ট-আপেও হেণ্ডলুমৰ সামগ্ৰী জনপ্ৰিয় কৰাত ব্যস্ত। লগতে বহুতে এনে স্থানীয় সামগ্ৰী জনপ্ৰিয় কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা দেখি ভাল লাগিল। ‘হেচটেগ মাই প্ৰডাক্ট মাই প্ৰাইড’ নামেৰেও ছ’চিয়েল মিডিয়াত আপোনালোকৰ স্থানীয় সামগ্ৰী আপলোড কৰিব পাৰে। আপোনালোকৰ এই সৰু প্ৰচেষ্টাই বহু মানুহৰ জীৱন সলনি কৰিব।
বন্ধুসকল, হাতৰ তাঁতশালৰ লগতে খাদীৰ কথাও ক’ব বিচাৰিম। আপোনালোকৰ মাজত হয়তো এনে বহু লোক আছে যিয়ে আগতে কেতিয়াও খাদী সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰা নাছিল, কিন্তু আজি বৰ গৌৰৱেৰে খাদী পিন্ধিছে। লগতে আপোনালোকক জনাবলৈ পাই সুখী হৈছোঁ যে প্ৰথমবাৰৰ বাবে খাদী গাঁও উদ্যোগৰ লেনদেন ডেৰ লাখ কোটি টকা অতিক্ৰম কৰিছে। কল্পনা কৰক, ১.৫ লাখ কোটি টকা! আৰু খাদীৰ বিক্ৰী কিমান বাঢ়িছে জানেনে? ৪০০% (শতাংশ)। খাদী আৰু হস্ত তাঁতৰ এই ক্ৰমৱৰ্ধমান বিক্ৰীয়েও বৃহৎ সংখ্যক নতুন কৰ্মসংস্থাপনৰ সুযোগো সৃষ্টি কৰিছে। বেছিভাগ মহিলাই এই উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত আৰু সেয়েহে, তেওঁলোকেই আটাইতকৈ বেছি লাভৱান হৈছে। মোৰ আকৌ আপোনালোকৰ ওচৰত এটা অনুৰোধ, আপোনালোকৰ ওচৰত বিভিন্ন ধৰণৰ কাপোৰ থাকিব লাগিব, আৰু যদি এতিয়ালৈকে খাদী কাপোৰ কিনা নাই, তেন্তে এই বছৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰক। আগষ্ট মাহ আহিল, স্বাধীনতাৰ মাহ, বিপ্লৱৰ মাহ। ইয়াতকৈ খাদী কিনাৰ ভাল সুযোগ কি হ’ব পাৰে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, 'মন কী বাত'ত ড্ৰাগছৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ বিষয়ে আপোনালোকৰ লগত প্ৰায়ে আলোচনা কৰিছো। প্ৰতিটো পৰিয়ালে চিন্তিত যে তেওঁলোকৰ সন্তান ড্ৰাগছৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত হ’ব পাৰে। এতিয়া এনে লোকক সহায় কৰিবলৈ চৰকাৰে খুলিছে– ‘মানস’ নামেৰে এটা বিশেষ কেন্দ্ৰ। ড্ৰাগছৰ বিৰুদ্ধে যুঁজত এয়া এক ডাঙৰ পদক্ষেপ। কিছুদিন পূৰ্বে ‘মানস’ৰ হেল্পলাইন আৰু পৰ্টেল মুকলি কৰা হৈছে। চৰকাৰে ‘১৯৩৩’ টোল ফ্ৰী নম্বৰ জাৰি কৰিছে। ইত ফোন কৰি যিকোনো ব্যক্তিয়ে প্ৰয়োজনীয় পৰামৰ্শ লাভ কৰিব পাৰে বা পুনৰ সংস্থাপনৰ সৈতে জড়িত তথ্য লাভ কৰিব পাৰে। যদি কাৰোবাৰ হাতত ড্ৰাগছ সম্পৰ্কীয় আন কিবা তথ্য আছে, তেন্তে তেওঁলোকে এই নম্বৰত ফোন কৰি 'নাৰ্কটিকছ কণ্ট্ৰ'ল ব্যুৰো'ৰ সৈতেও শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে৷ 'মানস'ৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰা প্ৰতিটো তথ্য গোপনীয় কৰি ৰখা হয়৷ ভাৰতৰ সকলোকে ভাৰতক ‘ড্ৰাগছমুক্ত’ কৰি তোলাৰ লগত জড়িত সংস্থাসমূহে মানস হেল্পলাইনৰ সম্পূৰ্ণ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছোঁ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, কাইলৈ সমগ্ৰ বিশ্বতে বাঘ দিৱস পালন কৰা হ'ব ভাৰতত বাঘ আমাৰ সংস্কৃতিৰ অবিচ্ছেদ্য অংগ হৈ আহিছে আমি সকলোৱে বাঘৰ লগত জড়িত কাহিনী শুনি ডাঙৰ হৈছো, সকলোৱে জানে বাঘৰ সৈতে সমিলমিলেৰে সহাৱস্থান(live in harmony with a tiger)৷ আমাৰ দেশত এনে বহু গাঁও আছে, য'ত মানুহ আৰু বাঘৰ মাজত কেতিয়াও সংঘাত নহয় কিন্তু য'ত এনে পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয় তাতো বাঘৰ সুৰক্ষাৰ বাবে অভূতপূৰ্ব প্ৰচেষ্টা লোৱা হৈছে৷ স্থানীয় জনগোষ্ঠীসমূহে নিজেই শপত লৈছে যে কুঠাৰ লৈ হাবিলৈ নাযাব আৰু গছ কাটিব নোৱাৰে। এই এটা সিদ্ধান্তৰ লগে লগে ইয়াৰ বনাঞ্চলবোৰ আকৌ এবাৰ সেউজীয়া হৈ পৰিছে আৰু বাঘৰ বাবে এক উন্নত পৰিৱেশৰ সৃষ্টি হৈছে।
বন্ধুসকল, মহাৰাষ্ট্ৰৰ তাডোবা-আন্ধেৰী বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল বাঘৰ অন্যতম প্ৰধান বাসস্থান। ইয়াৰ স্থানীয় জনগোষ্ঠীসমূহে বিশেষকৈ আমাৰ গণ্ড আৰু মানা জনগোষ্ঠীৰ ভাই-ভনীসকলে ইক’-টুৰিজিমৰ দিশত দ্ৰুত পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে। বনাঞ্চলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা কমাই দিছে যাতে ইয়াত বাঘৰ কাম-কাজ বাঢ়িব পাৰে। অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ নল্লামলাইৰ পাহাৰত বসবাস কৰা ‘চেঞ্চু’ জনগোষ্ঠীৰ এই প্ৰচেষ্টাতো আপোনালোক আচৰিত হ’ব। টাইগাৰ ট্ৰেকাৰ হিচাপে তেওঁলোকে অৰণ্যত বন্যপ্ৰাণীৰ গতিবিধিৰ প্ৰতিটো তথ্য সংগ্ৰহ কৰিছিল। ইয়াৰ সমান্তৰালকৈ অঞ্চলটোত অবৈধ কাৰ্যকলাপৰ ওপৰতো নিৰীক্ষণ কৰি আহিছে। একেদৰে উত্তৰ প্ৰদেশৰ পিলিভিতত চলি থকা ‘বাঘ মিত্ৰ কাৰ্যসূচী’ৰ বিষয়েও বহু চৰ্চিত। ইয়াৰ অধীনত স্থানীয় লোকসকলক ‘বাঘ মিত্ৰ’ হিচাপে কাম কৰিবলৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়া হয়। এই ‘বাঘ মিত্ৰ’সকলে সম্পূৰ্ণ যত্ন লয় যে বাঘ আৰু মানুহৰ মাজত কোনো ধৰণৰ সংঘাত নহয়। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত এনে বহু প্ৰচেষ্টা চলি আছে। ইয়াত মাত্ৰ কেইটামান প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছো যদিও জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণে বাঘ সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট সহায় কৰিছে বুলি মই সুখী। এনে প্ৰচেষ্টাৰ বাবে ভাৰতত বাঘৰ সংখ্যা প্ৰতি বছৰে বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে। পৃথিৱীৰ ৭০ শতাংশ বাঘ আমাৰ দেশত আছে বুলি জানি আপুনি সুখী আৰু গৌৰৱ অনুভৱ কৰিব। চিন্তা কৰক! ৭০ শতাংশ বাঘ!! - সেইবাবেই আমাৰ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বহুতো বাঘ অভয়াৰণ্য আছে।
বন্ধুসকল, বাঘৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ লগতে আমাৰ দেশৰ বনাঞ্চলো দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে। ইয়াতো সম্প্ৰদায়ৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবেই বৃহৎ সফলতা লাভ কৰা হৈছে। যোৱা ‘মন কী বাত’ অনুষ্ঠানত আপোনালোকৰ লগত ‘এক পেড় মা কে নাম’ অনুষ্ঠানটোৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলোঁ। মই সুখী যে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বৃহৎ সংখ্যক লোকে এই অভিযানত যোগদান কৰিছে। মাত্ৰ কেইদিনমানৰ আগতে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ বাবে বিখ্যাত ইন্দোৰত এক আচৰিত অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছিল। ইয়াত ‘এক পেড় মা কে নাম’ কাৰ্যসূচীৰ সময়ত এদিনতে ২ লাখৰো অধিক পুলি ৰোপণ কৰা হৈছিল। আপোনালোকেও মাতৃৰ নামত গছপুলি ৰোপণৰ এই অভিযানত যোগদান কৰি ছেলফি তুলি ছচিয়েল মিডিয়াত পোষ্ট কৰিব লাগিব। এই অভিযানত যোগদান কৰিলে আপোনালোকে আপোনালোকৰ মাতৃ আৰু ধৰিত্ৰী মা দুয়োৰে বাবে বিশেষ কিবা এটা কৰাৰ ইচ্ছা অনুভৱ কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ১৫ আগষ্টলৈ বেছি দিন নাই। আৰু এতিয়া ১৫ আগষ্টত আৰু এটা অভিযান সংযোজন কৰা হৈছে, ‘হৰ ঘৰ তিৰংগা অভিযান’। যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা সমগ্ৰ দেশতে ‘হৰ ঘৰ তিৰংগা অভিযান’ৰ প্ৰতি সকলোৰে উৎসাহ তুংগত। দুখীয়াই হওক, ধনীয়েই হওক, সৰু ঘৰেই হওক বা ডাঙৰ ঘৰেই হওক, ত্ৰিৰংগা জোকাৰি সকলোৱে গৌৰৱ অনুভৱ কৰে। ত্ৰিৰংগাৰ সৈতে ছেলফি তুলি ছ’চিয়েল মিডিয়াত পোষ্ট কৰাৰ বাবেও এক উৎসাহ পৰিলক্ষিত হৈছে। আপোনালোকে নিশ্চয় লক্ষ্য কৰিছে যে যেতিয়া কোনো কলনী বা সমাজৰ প্ৰতিটো ঘৰতে ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰা হয়, তেতিয়া অলপ সময়ৰ ভিতৰতে আন ঘৰতো ত্ৰিৰংগাটো দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে। অৰ্থাৎ ‘হৰ ঘৰ তিৰংগা অভিযান’ – ত্ৰিৰংগাৰ গৌৰৱত এক অনন্য উৎসৱৰ সৃষ্টি হৈছে। এতিয়া এই সন্দৰ্ভত বিভিন্ন ধৰণৰ উদ্ভাৱন হ’বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। ১৫ আগষ্টৰ দিন ওচৰ চাপি অহাৰ লগে লগে ঘৰ, কাৰ্যালয়, গাড়ীত ত্ৰিৰংগা প্ৰদৰ্শনৰ বাবে বিভিন্ন ধৰণৰ সামগ্ৰীৰ আবিৰ্ভাৱ হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে। আনকি একাংশ লোকে বন্ধু-বান্ধৱী আৰু ওচৰ-চুবুৰীয়াকো ‘ত্ৰিৰংগা’ বিতৰণ কৰে। এই আনন্দ, এই ত্ৰিৰংগাৰ প্ৰতি থকা এই উৎসাহে আমাক ইজনে সিজনৰ লগত সংযোগ কৰে।
বন্ধুসকল, আগৰ দৰেই এইবাৰো আপোনালোকে নিশ্চিতভাৱে 'harghartiranga.com' ত ত্ৰিৰংগৰ সৈতে আপোনালোকৰ চেলফি আপলোড কৰিব আৰু মই আপোনালোকক আৰু এটা কথা সোঁৱৰাই দিব বিচাৰিছো। প্ৰতি বছৰে ১৫ আগষ্টৰ আগতে আপোনালোকে মোলৈ আপোনালোকৰ বহুত পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰে। এই বছৰতো আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ মোলৈ পঠাব লাগিব। আপোনালোকেও আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ MyGov বা NaMo App ত প্ৰেৰণ কৰিব পাৰে। ১৫ আগষ্টত মোৰ ঠিকনাত যিমান পাৰি সিমান পৰামৰ্শ সামৰি ল’বলৈ চেষ্টা কৰিম।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আপোনালোকৰ লগত ‘মন কী বাত’ৰ এই খণ্ডটোত যোগদান কৰি বৰ ভাল লাগিল। আমি অহাবাৰ পুনৰ লগ হ’ম, দেশৰ নতুন কৃতিত্ব আৰু জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ বাবে নতুন প্ৰচেষ্টাৰে, অনুগ্ৰহ কৰি 'মন কী বাত'ৰ বাবে আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰি থাকিব। আগন্তুক সময়ত বহুতো উৎসৱ আহি আছে। সকলো উৎসৱৰ বাবে আপোনালোকলৈ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। পৰিয়ালৰ সৈতে উৎসৱবোৰ উপভোগ কৰক। দেশৰ বাবে নতুন কিবা এটা কৰিবলৈ শক্তি সদায় বজাই ৰাখক। আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ। নমস্কাৰ৷
Let us #Cheer4Bharat! #MannKiBaat #Olympics pic.twitter.com/LILTkTXh9h
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
In the International Mathematics Olympiad, our students have performed exceptionally well. #MannKiBaat pic.twitter.com/6UClVrhIIO
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
Inclusion of the Moidams in the @UNESCO #WorldHeritage list is a matter of immense joy for every Indian. #MannKiBaat pic.twitter.com/n3xSc8HB67
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
During #MannKiBaat, PM @narendramodi recalls unveiling the tallest statue of the great Ahom warrior Lachit Borphukan, a symbol of indomitable courage and bravery. pic.twitter.com/VsQxhgajsS
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
Project PARI is a great medium to bring emerging artists on one platform to popularise public art. #MannKiBaat pic.twitter.com/A3t97slXUi
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
Self Help Group in Haryana's Rohtak is transforming the lives of women. #MannKiBaat pic.twitter.com/Uo5EhdlJKo
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
The way handloom products have made a significant place in people's hearts is truly remarkable. #MannKiBaat pic.twitter.com/Y6Ny9YIk5V
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
Rising sale of Khadi products is creating new opportunities for people associated with the handloom industry. #MannKiBaat pic.twitter.com/gfD7zUfen9
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
A special initiative to fight against drug abuse. #MannKiBaat pic.twitter.com/i04c4RnJux
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
In India, tigers have been an integral part of our culture. #MannKiBaat pic.twitter.com/4aVSuTfX74
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
Praiseworthy tiger conservation efforts from across the country. #MannKiBaat pic.twitter.com/BEJfv0UNMJ
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
It is heartening to see a large number of people across the country joining the #EkPedMaaKeNaam campaign. #MannKiBaat pic.twitter.com/pGcupvxyEJ
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
The #HarGharTiranga campaign has become a unique festival in upholding the glory of the Tricolour. #MannKiBaat pic.twitter.com/V1bIdDnIHH
— PMO India (@PMOIndia) July 28, 2024
