The youth of the nation has benefitted by the space sector reforms: PM Modi
Youth are eager to enter politics, seeking the right opportunity and guidance: PM Modi
‘Har Ghar Tiranga’ campaign wove the entire country into a thread of togetherness: PM Modi
#MannKiBaat: PM Modi shares the heartwarming connection between Barekuri villagers and hoolock gibbons
Toy recycling can protect the environment: PM Modi
Today, there is a growing interest in Sanskrit both in India and globally: PM Modi
Children’s nutrition is a priority for the country: PM Modi

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, নমস্কাৰ। আকৌ এবাৰ মোৰ পৰিয়ালৰ সকলো সদস্যক ‘মন কী বাত’লৈ স্বাগতম জনাইছো। আজি আকৌ এবাৰ আমি দেশৰ কৃতিত্ব আৰু দেশবাসীৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম। একবিংশ শতিকাৰ ভাৰতত ইমানবোৰ ঘটনা ঘটি আছে, যিয়ে উন্নত ভাৰতৰ ভেটি সুদৃঢ় কৰি তুলিছে। উদাহৰণস্বৰূপে, ২৩ আগষ্টত আমি সকলো দেশবাসীয়ে প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ দিৱস উদযাপন কৰিলোঁ। মই নিশ্চিত যে আপোনালোক সকলোৱে এই দিনটো উদযাপন কৰিলে, আকৌ এবাৰ চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতা উদযাপন কৰিলে। যোৱা বছৰৰ আজিৰ দিনটোতে চন্দ্ৰযান-৩য়ে চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ শিৱ-শক্তি পইণ্টত সফলতাৰে অৱতৰণ কৰিছিল। এই গৌৰৱোজ্জল কৃতিত্ব অৰ্জন কৰা বিশ্বৰ প্ৰথমখন দেশ হিচাপে পৰিগণিত হ’ল ভাৰত।

বন্ধুসকল, মহাকাশ খণ্ডৰ সংস্কাৰৰ জৰিয়তে দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলো যথেষ্ট উপকৃত হৈছে, গতিকে মই ভাবিলোঁ যে আজি ‘মন কী বাত’ত মহাকাশ খণ্ডৰ সৈতে জড়িত মোৰ কেইজনমান যুৱ বন্ধুৰ সৈতে কথা পাতো৷ মোৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ যোগদান কৰিছে স্পেচটেক ষ্টাৰ্ট-আপ গেলেক্সআইৰ দলটো। এই ষ্টাৰ্ট-আপ আৰম্ভ কৰিছিল আইআইটি-মাদ্ৰাজৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে। এই আটাইকেইজন যুৱক আজি মোৰ লগত ফোন লাইনত সংযোগ হৈছে৷ তেওঁলোক হৈছে সুয়াশ, ডেনিয়েল, ৰক্ষিত, কিষাণ আৰু প্ৰনীত। আহক, এই যুৱকসকলৰ অভিজ্ঞতা সম্পৰ্কে আমি জানো।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হেল্ল’!

যুৱক (একেলগে)ঃ হেল্ল’!

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ!

যুৱক (একেলগে): নমস্কাৰ ছাৰ!

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বাৰু বন্ধুসকল, মই দেখি সুখী হৈছো যে আইআইটি-মাদ্ৰাজৰ সময়ত গঢ় লৈ উঠা আপোনাৰ বন্ধুত্ব আজিও শক্তিশালী হৈ আছে। সেইবাবেই আপোনালোকে একেলগে গেলেক্সিআই (GalaxEye) আৰম্ভ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। আৰু আজি সেই বিষয়েও অলপ জানিব বিচাৰিছো। এই বিষয়ে কওকচোন। ইয়াৰ লগতে আপোনালোকৰ প্ৰযুক্তিৰ পৰা দেশখনে কিমান লাভ হ’ব সেয়াও কওক।

সুয়াশঃ হয় মোৰ নাম সুয়াশ। আমি আপুনি কোৱাৰ দৰে একেলগে আছো। আইআইটি-মাদ্ৰাছত সকলোৱে মিলিত হৈছিলো৷ আমি সকলোৱে তাত পঢ়ি আছিলো, আমি একেটা বৰ্ষৰ নাছিলো৷ আমি অভিযান্ত্ৰিকতা সম্পন্ন কৰিলো। আৰু সেই সময়ত আমি ভাবিছিলো যে হাইপাৰলুপ নামৰ এটা প্ৰজেক্ট আছে। আমি ভাবিছিলো যে আমি একেলগে তাত কাম কৰিম। একে সময়তে আমি এটা দল আৰম্ভ কৰিলোঁ, তাৰ নাম আছিল ‘আৱিষ্কাৰ হাইপাৰলুপ’, যিটোক লৈ আমি আমেৰিকালৈও গৈছিলো। সেই বছৰ এছিয়াৰ পৰা আমি একমাত্ৰ দল যিয়ে তালৈ গৈছিল আৰু আমাৰ দেশৰ পতাকা আমি উৰুৱাইছিলোঁ। আৰু আমি বিশ্বৰ প্ৰায় ১৫০০ (পোন্ধৰশ) দলৰ শীৰ্ষ ২০টা দলৰ ভিতৰত আছিলো।

প্ৰধানমন্ত্ৰী : ঠিত! আৰু শুনাৰ আগতে ইয়াৰ বাবে আপোনালোকক অভিনন্দন জনাইছো।

সুয়াশঃ বহুত বহুত ধন্যবাদ। একেটা কৃতিত্বৰ বাবে আমাৰ বন্ধুত্ব গভীৰ হৈ পৰিল আৰু এইদৰেই

জটিল প্ৰজেক্টৰ কাম কৰিবলৈও আত্মবিশ্বাস লাভ কৰিলোঁ। আৰু একে সময়তে স্পেচএক্স আৰু আপুনি মহাকাশত মুকলি কৰা ব্যক্তিগতকৰণৰ কথালৈ চাই ২০২০ চনতো এটা উল্লেখযোগ্য সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছিল। সেইটো লৈ আমি বৰ উৎসাহিত হৈছিলো। আৰু ৰক্ষিতক আমি কি নিৰ্মাণ কৰি আছো সেই বিষয়ে ক’বলৈ আমন্ত্ৰণ জনাব বিচাৰিছো? আৰু ইয়াৰ লাভ কি?

ৰক্ষিতঃ হয়, মোৰ নাম ৰক্ষিত। আৰু এই প্ৰযুক্তিৰ সৈতে আমি কেনেকৈ উপকৃত হম সেই বিষয়ে মই উত্তৰ দিম।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ৰক্ষিত, আপোনাৰ ঘৰ উত্তৰাখণ্ডৰ ক’ত?

ৰক্ষিত: ছাৰ, মোৰ ঘৰ আলমোৰাত।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তেন্তে, আপুনি এজন বাল মিঠাই প্ৰেমী?

ৰক্ষিত: হয় ছাৰ। হয় ছাৰ। বাল মিঠাই আমাৰ প্ৰিয়।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আমাৰ যে লক্ষ্য সেন, তেওঁ নিয়মীয়াকৈ মোৰ বাবে বাল মিঠাই প্ৰেৰণ কৰি থাকে।হয়, ৰক্ষিত এতিয়া কওক।

ৰক্ষিতঃ আমাৰ এই প্ৰযুক্তিয়ে মহাকাশৰ পৰা ডাৱৰৰ মাজেৰে চাব পাৰি আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা ৰাতিও চাব পাৰি, গতিকে আমি প্ৰতিদিনে দেশৰ যিকোনো কোণৰ পৰা এখন স্পষ্ট ছবি তুলিব পাৰো। আৰু আমি যি তথ্য পাম সেই তথ্য দুটা ক্ষেত্ৰত উন্নয়নৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব। প্ৰথমটো হ’ল ভাৰতক অত্যন্ত নিৰাপদ কৰি তোলা। আমি প্ৰতিদিনে আমাৰ সীমান্ত আৰু আমাৰ মহাসাগৰ আৰু সাগৰসমূহ নিৰীক্ষণ কৰিম। আৰু শত্ৰুৰ কাৰ্যকলাপ নিৰীক্ষণ কৰি আমাৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীক চোৰাংচোৱা তথ্য প্ৰদান কৰিব। আৰু দ্বিতীয়টো হ’ল ভাৰতৰ কৃষকসকলক সৱলীকৰণ কৰা। গতিকে আমি ইতিমধ্যে ভাৰতৰ মিছামাছ পালকসকলৰ বাবে এনে এটা সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰিছো যিয়ে তেওঁলোকৰ পুখুৰীৰ পানীৰ গুণাগুণ মহাকাশৰ পৰা বৰ্তমানৰ খৰচৰ ১০ভাগৰ এভাগত জুখিব পাৰে। আৰু আমি আগবাঢ়ি যাব বিচাৰো আৰু বিশ্বৰ বাবে উত্তম মানৰ উপগ্ৰহৰ ছবি সৃষ্টি কৰিব বিচাৰো আৰু গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ দৰে গোলকীয় সমস্যাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ বিশ্বক উন্নত মানৰ উপগ্ৰহৰ তথ্য প্ৰদান কৰিব বিচাৰো।

প্ৰধানমন্ত্ৰী: ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল আপোনালোকৰ দলটো জয় জোৱান, জয় কিষাণ।

ৰক্ষিত: হয় ছাৰ, একেবাৰেই সঁচা কথা।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বন্ধুসকল, আপোনালোকে ইমান ভাল কাম কৰি আছে, মইও জানিব বিচাৰো আপোনালোকৰ প্ৰযুক্তিৰ নিখুঁততা কি?

ৰক্ষিত: ছাৰ, আমি ৫০ চেণ্টিমিটাৰতকৈও কম ৰিজ’লিউচনৰ ফটো তুলিব পাৰোঁ। আৰু আমি এটা সময়ত প্ৰায় ৩০০ বৰ্গ কিলোমিটাৰতকৈ অধিক এলেকাৰ ছবি তুলিব পাৰিম।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আহকচোন, মই ভাবো যেতিয়া দেশবাসীয়ে এই কথা শুনিব, তেতিয়া তেওঁলোক বৰ গৌৰৱ কৰিব। কিন্তু মই আৰু এটা প্ৰশ্ন সুধিব বিচাৰিছো।

ৰক্ষিত: হয় ছাৰ।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ মহাকাশ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ অতি সজীৱ হৈ উঠিছে। আপোনালোকৰ দলটোৱে এতিয়া কি পৰিৱৰ্তন দেখিছে?

কিষাণ: মোৰ নাম কিষান, আমি গেলেক্সিআই আৰম্ভ হোৱাৰ পিছৰে পৰা ইন-স্পেচত অহা দেখিছো আৰু আমি বহুতো নীতি অহা দেখিছো, যেনে 'জিঅ’-স্পেচিয়েল ডাটা পলিটি' আৰু ভাৰত মহাকাশ নীতি' আৰু আমি বিগত তিনি বছৰৰ আমি বহুত পৰিৱৰ্তন আহি থকা দেখিছো আৰু বহুতো প্ৰক্ৰিয়া, বহুত আন্তঃগাঁথনি আৰু বহুতো সুবিধা, এইবোৰ ইছৰোৱে আৰু অতি ভাল ধৰণেৰে উপলব্ধ কৰিছে। যেনেকৈ আমি ইছৰো লৈ গৈ আমাৰ হাৰ্ডৱেৰ পৰীক্ষা কৰিব পাৰো, এতিয়া এইটো যথেষ্ট সহজেই কৰিব পৰা যাব। তিনি বছৰৰ আগতে সেই প্ৰক্ৰিয়াবোৰ ইমান নাছিল আৰু ই আমাৰ বাবে আৰু আন বহুতো ষ্টাৰ্ট-আপৰ বাবেও অতি সহায়ক হৈছে। আৰু শেহতীয়া প্ৰত্যক্ষ বিদেশী বিনিয়োগৰ নীতিৰ বাবে আৰু সা-সুবিধাৰ উপলব্ধতাৰ বাবেই ষ্টাৰ্ট-আপ আহিবলৈ বহুত উদ্গনি যোগাইছে আৰু এনে ষ্টাৰ্ট-আপ আহিব পাৰে আৰু এনে এটা ক্ষেত্ৰত অতি সহজ আৰু অতি ভালদৰে বিকাশ কৰিব পাৰে, যিটো ক্ষেত্ৰত উন্নয়ন সাধাৰণতে অতি কঠিন৷ ব্যয়বহুল আৰু সময়সাপেক্ষ হৈয়েই থাকে। কিন্তু বৰ্তমানৰ নীতি আৰু ইন-স্পেচৰ আগমনৰ পিছত ষ্টাৰ্ট-আপৰ বাবে বহু কাম সহজ হৈ পৰিছে। মোৰ বন্ধু ডেনিয়েল চাৱড়াইও এই বিষয়ে কিবা এটা ক’ব বিচাৰিছে।

প্ৰধানমন্ত্ৰী: ডেনিয়েল, কওক...

ডেনিয়েল: ছাৰ, আমি আৰু এটা কথা পৰ্যবেক্ষণ কৰিছো, যিসকল অভিযান্ত্ৰিকৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰী, তেওঁলোকৰ চিন্তাধাৰাৰ পৰিৱৰ্তন আমি দেখিছো। আগতে তেওঁলোকে বাহিৰত গৈ উচ্চ পঢ়া-শুনা কৰিব বিচাৰিছিল আৰু বিশেষকৈ মহাকাশ ক্ষেত্ৰত কাম কৰিব বিচাৰিছিল, কিন্তু এতিয়া যিহেতু ভাৰতত মহাকাশ ইক’চিষ্টেম এটা বহুত ভালকৈ আহি আছে, সেইবাবেই তেওঁলোকে ভাৰতলৈ উভতি আহি এই পৰিৱেশত কাম কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, ব্যৱস্থাটোৰ এটা অংশ হ'ব বিচাৰে। গতিকে আমি বহুত ভাল প্ৰতিক্ৰিয়া পাইছো আৰু আমাৰ নিজৰ কোম্পানীৰ কিছুমান মানুহে ইয়াৰ বাবেই আকৌ ঘূৰি আহি কাম কৰি আছে।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ মই ভাবো যে কিষান আৰু ডেনিয়েল আপোনালোক দুয়োজনে দিশবোৰ উল্লেখ কৰিলে৷ মই নিশ্চিতভাৱে বিশ্বাস কৰোঁ যে বহুতে হয়তো এই কথাটোত গুৰুত্ব নিদিলেহেঁতেন যে যেতিয়া এটা ক্ষেত্ৰত সংস্কাৰ হয়, তেতিয়া সংস্কাৰৰ কিমান একাধিক প্ৰভাৱ পৰে৷ আপোনালোকৰ পৰ্যবেক্ষণ বহুত ভাল। আন এটা প্ৰশ্ন মই সুধিব বিচাৰিছো, ষ্টাৰ্ট-আপ আৰু মহাকাশ খণ্ডত সফলতা লাভ কৰিব বিচৰা সেই যুৱক-যুৱতীসকলক আপোনালোকে কি বাৰ্তা দিব বিচাৰে।

প্ৰনীতঃ মই প্ৰনীতে কৈছোঁ, এই প্ৰশ্নৰ উত্তৰ মই দিম।

প্ৰনীত: ছাৰ, মোৰ কেইবছৰমানৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা দুটা কথা ক’ব বিচাৰিছো। প্ৰথম কথা, যদি আপুনি নিজে ষ্টাৰ্ট-আপ কৰিব বিচাৰে তেন্তে এইটোৱেই সুযোগ কাৰণ সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতবৰ্ষই হৈছে বিশ্বৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা অৰ্থনীতি আৰু ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল আপোনাৰ বহুত সুযোগ আছে। যেনে, ২৪ বছৰ বয়সত মই গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছো যে অহা বছৰ আমাৰ এটা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ হ’ব। যাৰ ভিত্তিত আমাৰ চৰকাৰে কিছুমান ডাঙৰ ডাঙৰ সিদ্ধান্ত ল’ব আৰু ইয়াত আমাৰ সামান্য অৱদান আছে। এনে কিছুমান ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰভাৱ প্ৰকল্পৰ কামত লাগি যাওক, এইটো এনেকুৱা এটা উদ্যোগ আৰু এইটো এনেকুৱা এটা সময়, যিহেতু এই মহাকাশ উদ্যোগটো ইতিমধ্যে আৰম্ভ হৈছে। গতিকে মই মোৰ যুৱ বন্ধুসকলক ক’ব বিচাৰিছো যে এইটো কেৱল প্ৰভাৱৰ বাবেই নহয়, তেওঁলোকৰ নিজৰ আৰ্থিক বিকাশৰ বাবে আৰু এটা বিশ্ব সমস্যা সমাধানৰ বাবেও এক সুযোগ। গতিকে আমি নিজৰ মাজতে কথা পাতো যে শৈশৱত আমি কৈছিলোঁ যে ডাঙৰ হ’লে আমি অভিনেতা, ক্ৰীড়াবিদ হ’ম, গতিকে ইয়াত এনেকুৱা কাম হৈছিল। কিন্তু আজি যদি আমি শুনিবলৈ পাওঁ যে কোনোবাই ডাঙৰ হৈ ডাঙৰ হৈ উদ্যোগী হ’ব বিচাৰিছে, মহাকাশ উদ্যোগত কাম কৰিব বিচাৰে। আমাৰ বাবে এইটো এটা অতি গৌৰৱৰ মুহূৰ্ত যে আমি এই সমগ্ৰ ৰূপান্তৰত এটা সৰু ভূমিকা লৈছো।

প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বন্ধুসকল, এক প্ৰকাৰে প্ৰনীত, কিষাণ, ডেনিয়েল, ৰক্ষিত, সুয়াশ, আপোনালোকৰ বন্ধুত্ব আপোনালোকৰ ষ্টাৰ্ট-আপৰ দৰেই শক্তিশালী। সেইবাবেই আপোনালোকে ইমান সুন্দৰ কাম কৰি আছে। কেইবছৰমান আগতে আইআইটি-মাদ্ৰাজ ভ্ৰমণৰ সুযোগ পাইছিলোঁ আৰু সেই প্ৰতিষ্ঠানটোৰ উৎকৃষ্টতা প্ৰত্যক্ষভাৱে অনুভৱ কৰিছো। আৰু যিয়েই নহওক, আইআইটিৰ সন্দৰ্ভত সমগ্ৰ বিশ্বতে সন্মানৰ অনুভৱ হয় আৰু তাৰ পৰা ওলাই অহা আমাৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে যেতিয়া ভাৰতৰ বাবে কাম কৰে, তেতিয়া তেওঁলোকে নিশ্চিতভাৱে কিবা এটা ভাল অৱদান আগবঢ়ায়। আপোনালোক সকলোকে আৰু মহাকাশ খণ্ডত কাম কৰা আন সকলো ষ্টাৰ্ট-আপৰ প্ৰতি মোৰ বহুত শুভেচ্ছা থাকিল, আৰু আপোনালোক পাঁচোজন বন্ধুৰ সৈতে কথা পাতি ভাল লাগিল। সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ বন্ধুসকল।

 

সুয়াশ: বহুত বহুত ধন্যবাদ!

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এইবাৰ লালকিল্লাৰ পৰা ৰাজনৈতিক পটভূমি নথকা এক লাখ যুৱকক ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাৰ সৈতে সংযোগ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো। মোৰ এই আহ্বান প্ৰতি ব্যাপক সঁহাৰি পৰিলক্ষিত হৈছে। ইয়াৰ পৰাই বুজা যায় যে আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ কিমান বৃহৎ সংখ্যক ৰাজনীতিত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ সাজু। তেওঁলোকে মাত্ৰ সঠিক সুযোগ আৰু সঠিক মাৰ্গদৰ্শন বিচাৰিছে। এই বিষয়ত সমগ্ৰ দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ পৰাও চিঠি পাইছো। ছ’চিয়েল মিডিয়াতো ব্যাপক সঁহাৰি লাভ কৰিছো। মানুহেও মোলৈ বহু ধৰণৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰিছে। কিছুমান যুৱকে চিঠিখনত লিখিছে যে তেওঁলোকৰ বাবে এইটো সঁচাকৈয়ে কল্পনাতীত। যিহেতু তেওঁৰ দাদা বা পিতৃ-মাতৃৰ কোনো ৰাজনৈতিক ইতিহাস নাছিল, সেয়েহে তেওঁ ইচ্ছা কৰিলেও ৰাজনীতিত প্ৰৱেশ কৰিব পৰা নাই৷ কিছুমান যুৱকে লিখিছে যে তেওঁলোকৰ তৃণমূল পৰ্যায়ত কাম কৰাৰ ভাল অভিজ্ঞতা আছে, সেয়েহে, তেওঁলোকে মানুহৰ সমস্যা সমাধানত সহায়ক হ’ব পাৰে। পৰিয়ালকেন্দ্ৰিক ৰাজনীতিয়ে নতুন প্ৰতিভাক দমন কৰে বুলিও একাংশ যুৱকে লিখিছে। আন একাংশ যুৱকে কয় যে এনে প্ৰচেষ্টাই আমাৰ গণতন্ত্ৰক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰিব। এই বিষয়ত পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰাৰ বাবে সকলোকে ধন্যবাদ জনাইছো। আশা কৰোঁ এতিয়া আমাৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰে কোনো ৰাজনৈতিক পটভূমি নথকা এনে যুৱক-যুৱতীসকলেও ৰাজনীতিত আগবাঢ়ি আহিব পাৰিব, তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতা আৰু তেওঁলোকৰ উদ্যম দেশৰ বাবে উপযোগী হ’ব।

বন্ধুসকল, স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সময়তো সমাজৰ প্ৰতিটো শ্ৰেণীৰ পৰা বহু লোক আগবাঢ়ি আহিছিল, যাৰ কোনো ৰাজনৈতিক পটভূমি নাছিল। ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ বাবে তেওঁলোকে নিজকে বলিদান দিছিল। এখন উন্নত ভাৰতৰ লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ আজি আমাক আকৌ এবাৰ একেই মনোভাৱৰ প্ৰয়োজন। মোৰ সকলো ডেকা বন্ধুক ক’ম যে এই অভিযানত নিশ্চিতভাৱে যোগদান কৰক। আপোনালোকৰ এই পদক্ষেপে আপোনাৰ আৰু দেশৰ ভৱিষ্যত সলনি কৰিব।

 

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এইবাৰ ‘হৰ ঘৰ ত্ৰিৰংগা আৰু সমগ্ৰ দেশ ত্ৰিৰংগা’ অভিযানৰ প্ৰতি ব্যাপক উচাহ পৰিলক্ষিত হয়। দেশৰ চুকে-কোণৰ ​​পৰা এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত আচৰিত ধৰণৰ ছবি প্ৰকাশ পাইছে। আমি ত্ৰিৰংগা ঘৰবোৰত উৰি থকা দেখিলোঁ-স্কুল, কলেজ, বিশ্ববিদ্যালয়তো ত্ৰিৰংগা উৰি থকা দেখিলোঁ। মানুহে নিজৰ দোকান-পোহাৰ আৰু কাৰ্যালয়ত ত্ৰিৰংগা লগাই, একাংশই ডেস্কটপ, মোবাইল আৰু বাহনতো ত্ৰিৰংগাটো লগোৱা দেখা গৈছে। যেতিয়া মানুহে একত্ৰিত হৈ নিজৰ অনুভৱ প্ৰকাশ কৰে তেতিয়া প্ৰতিটো অভিযানে উদগনি লাভ কৰে। বৰ্তমান আপোনালোকে টিভিৰ পৰ্দাত দেখা ছবিবোৰ জম্মু-কাশ্মীৰৰ ৰিয়াচীৰ। ইয়াত ৭৫০মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ পতাকা লৈ ত্ৰিৰংগা ৰেলী উলিওৱা হৈছিল আৰু এই ৰেলী বিশ্বৰ সৰ্বোচ্চ চেনাব ৰে’লৱে দলঙত উলিওৱা হৈছিল। এই ছবিবোৰ যিয়েই দেখিছে তেঁৱেই সুখী অনুভৱ কৰিছে। আমি সকলোৱে শ্ৰীনগৰৰ ডাল হ্ৰদতো ত্ৰিৰংগা যাত্ৰাৰ সুন্দৰ ছবি দেখিলোঁ। অৰুণাচল প্ৰদেশৰ পূৱ কামেং জিলাতো ৬০০ফুট দীঘল ত্ৰিৰংগাৰ এক যাত্ৰা উলিওৱা হয়। একেদৰে দেশৰ আন আন ৰাজ্যতো সকলো বয়সৰ লোকে এনে ত্ৰিৰংগা যাত্ৰাত অংশ লৈছিল। স্বাধীনতা দিৱস এতিয়া সামাজিক উৎসৱত পৰিণত হৈছে, আপোনালোকেও নিশ্চয় ইয়াৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছে। মানুহে নিজৰ ঘৰবোৰ ত্ৰিৰংগা মালাৰে সজাই তুলিছে। ‘আত্মসহায়ক গোট’ৰ সৈতে জড়িত মহিলাসকলে লাখ লাখ পতাকা প্ৰস্তুত কৰে। ই-কমাৰ্চ প্লেটফৰ্মত ত্ৰিৰংগাত ৰং কৰা সামগ্ৰীৰ বিক্ৰী বৃদ্ধি পায়। স্বাধীনতা দিৱস উপলক্ষে আমাৰ পতাকাৰ তিনিটা ৰং দেশৰ চুকে-কোণে সকলোতে, স্থল, পানী আৰু আকাশত দেখা গ’ল। হৰ ঘৰ ট্ৰাইকলাৰ ৱেবছাইটতো পাঁচ কোটিৰো অধিক ছেলফি পোষ্ট কৰা হয়। এই অভিযানে সমগ্ৰ দেশক বান্ধি ৰাখিছে আৰু এয়াই হৈছে ‘এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মানুহ আৰু জীৱ-জন্তুৰ প্ৰেম আপোনালোকে নিশ্চয় চিনেমাত দেখিছে! কিন্তু অসমত এটা বাস্তৱ কাহিনী পোহৰলৈ আহিছে। অসমৰ তিনিচুকীয়া জিলাৰ এখন সৰু গাঁও বাৰেকুৰিত মৰাণ জনগোষ্ঠীৰ লোক বাস কৰে। এই গাঁৱত বাস কৰে ‘হোলক গিবন’ৰ এটা জাক। যাক ‘হলৌ বান্দৰ’ বুলি কোৱা হয়। হোলক গিবনে এই গাঁওখনতে নিজৰ ঘৰ সাজি লৈছে। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব–এই গাঁৱৰ লোকসকলৰ হোলক গিবনৰ সৈতে অতি গভীৰ সম্পৰ্ক আছে। গাঁৱৰ মানুহে এতিয়াও নিজৰ পৰম্পৰাগত মূল্যবোধ মানি চলে। সেয়েহে তেওঁলোকে এনে কিছুমান কাম কৰিলে যিয়ে হলৌ বান্দৰবোৰৰ সৈতে তেওঁৰ সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰে। যেতিয়া তেওঁলোকে হলৌ বান্দৰে কল ভাল পায় বুলি গম পালে, তেতিয়া তেওঁলোকে কলৰ খেতিও আৰম্ভ কৰিলে। তদুপৰি তেওঁলোকে নিজৰ মানুহৰ মৃতক বা অন্যান্য লোকৰ বাবে কৰা ধৰণে হলৌ বান্দৰবোৰৰ জন্ম-মৃত্যুৰ লগত জড়িত অনুষ্ঠানসমূহো সম্পন্ন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়। প্ৰতিটো হলৌ বান্দৰৰ নামো দিছে। শেহতীয়াকৈ সেইস্থানেদি পাৰ হৈ যোৱা বৈদ্যুতিক তাঁৰৰ বাবে হলৌ বান্দৰবোৰ অসুবিধাৰ সন্মুখীন হৈছিল। এনে অৱস্থাত এই গাঁৱৰ ৰাইজে এই বিষয়টো চৰকাৰক অৱগত কৰি অতি সোনকালে ইয়াৰ সমাধান বিচাৰি পালে। মোক কোৱা হৈছে যে এতিয়া এই হলৌ বান্দৰবোৰে ফটোৰ বাবেও প’জ দিয়ে।

বন্ধুসকল, অৰুণাচল প্ৰদেশৰ আমাৰ ডেকা বন্ধুসকলো জীৱ-জন্তুৰ প্ৰতি থকা প্ৰেমত পিছ পৰি ৰোৱা নাই। অৰুণাচলৰ আমাৰ কিছুমান ডেকা বন্ধুসকলে থ্ৰী-ডি প্ৰিন্টিং প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে-কিয় জানেনে? কাৰণ সেই প্ৰচেষ্টাই বন্যপ্ৰাণীক শিং আৰু দাঁতৰ বাবে চিকাৰৰ পৰা বচাব বিচাৰে। নবাম বাপু আৰু লিখা নানাৰ নেতৃত্বত এই দলটোৱে জীৱ-জন্তুৰ বিভিন্ন অংশৰ থ্ৰী-ডি প্ৰিণ্টিং কৰে। শিঙেই হওক, জীৱ-জন্তুৰ দাঁতেই হওক, এই সকলোবোৰ থ্ৰী-ডি প্ৰিণ্টিঙৰ জৰিয়তে তৈয়াৰ কৰা হয়। তাৰ পিছত তাৰ পৰা সাজপাৰ আৰু টুপীৰ দৰে বস্তু তৈয়াৰ কৰা হয়। এইটো এটা আচৰিত বিকল্প য’ত জৈৱ-বিঘ্নিত পদাৰ্থ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এনে আচৰিত প্ৰচেষ্টাৰ শলাগ নলৈ নোৱাৰি। মই ক’ম যে এই ক্ষেত্ৰত অধিক সংখ্যক ষ্টাৰ্ট-আপ আহিব লাগে যাতে আমাৰ জীৱ-জন্তুবোৰক সুৰক্ষিত কৰিব পাৰি আৰু পৰম্পৰাও চলি থাকে।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মধ্যপ্ৰদেশৰ ঝাবুৱাত এক আচৰিত ঘটনা ঘটিছে, যাৰ বিষয়ে আপোনালোকে নিশ্চয় জানে। আমাৰ অনাময় কৰ্মী ভাই-ভনীসকলে তাত আচৰিত কাম কৰিছে। এই ভাই-ভনীসকলে আমাক ‘আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদ’ৰ বাৰ্তাটো বাস্তৱত ৰূপান্তৰিত কৰি দেখুৱাইছে। এই দলটোৱে ঝাবুৱাৰ এখন উদ্যানৰ জাবৰৰ পৰা আচৰিত ধৰণৰ শিল্পকৰ্ম সৃষ্টি কৰিছে। এই কামৰ বাবে তেওঁলোকে অঞ্চলটো চৌপাশৰ পৰা প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা, ব্যৱহাৰ কৰা বটল, টায়াৰ আৰু পাইপ সংগ্ৰহ কৰে। এই শিল্পকৰ্মসমূহৰ ভিতৰত হেলিকপ্টাৰ, গাড়ী আৰু কামান আদিও আছে। ধুনীয়া ওলমি থকা ফুলৰ টবো তৈয়াৰ কৰা হৈছে। ইয়াত ব্যৱহৃত টায়াৰ ব্যৱহাৰ কৰি আৰামদায়ক এখন বেঞ্চ তৈয়াৰ কৰা হৈছে। এই অনাময় কৰ্মীৰ দলটোৱে কম ব্যৱহাৰ, পুনৰ ব্যৱহাৰ আৰু ৰিচাইকল মন্ত্ৰ গ্ৰহণ কৰিছে। তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবেই উদ্যানখন অতি ধুনীয়া দেখাবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এইখিনি চাবলৈ কেৱল স্থানীয় ৰাইজে নহয়, আশে-পাশে থকা জিলাসমূহত বসবাস কৰা লোকসকলেও ইয়াত উপস্থিত হৈছে।

বন্ধুসকল, মই সুখী যে আজি আমাৰ দেশৰ বহু ষ্টাৰ্ট আপ দলেও পৰিৱেশৰ প্ৰসাৰৰ বাবে এনে প্ৰচেষ্টাত যোগদান কৰিছে। ই-কনচিয়াছ(e-Conscious) নামৰ এটা দলে প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা ব্যৱহাৰ কৰি পৰিৱেশ অনুকূল সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰি আছে। আমাৰ পৰ্যটনস্থলীত বিশেষকৈ পাহাৰীয়া অঞ্চলত সিঁচৰিত হৈ থকা জাবৰবোৰ দেখি তেওঁৰ মনলৈ এই ধাৰণাটো আহিছিল। এনে লোকৰ আন এটা দলে আৰম্ভ কৰিছে ইকোকাৰী(Ecokaari) নামৰ এটা ষ্টাৰ্ট-আপ। তেওঁলেকে প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনাৰে বিভিন্ন ধুনীয়া বস্তু তৈয়াৰ কৰে।

বন্ধুসকল, পুতলাৰ পুনৰ ব্যৱহাৰ (Toy Recycling) এনেকুৱা আন এটা ক্ষেত্ৰ য’ত আমি একেলগে কাম কৰিব পাৰো। আপোনালোকেও জানে যে বহু শিশুৱে খেলনাবোৰত কিমান সোনকালে বিৰক্ত হয়, আনহাতে সেই খেলনাবোৰৰ সপোনক লালন-পালন কৰা ল’ৰা-ছোৱালীও আছে। আপোনাৰ সন্তানে আৰু খেলা নকৰা খেলনাবোৰ আপুনি এনে ঠাইত দান কৰিব পাৰে য’ত সেইবোৰ ব্যৱহাৰ কৰি থাকিব পাৰি। এয়াও পৰিবেশ ৰক্ষাৰ বাবে এক উত্তম উপায়। আমি সকলোৱে মিলি প্ৰচেষ্টা গ্ৰহণ কৰিলেহে পৰিৱেশ সবল হৈ উঠিব আৰু দেশৰো অগ্ৰগতি হ’ব।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মাত্ৰ কেইদিনমানৰ আগতে আমি ১৯ আগষ্টত ৰাখীবন্ধন উৎসৱ পালন কৰিছিলো। সেইদিনা সমগ্ৰ বিশ্বতে ‘বিশ্ব সংস্কৃত দিৱসো’ উদযাপন কৰা হয়। আজিও সংস্কৃতৰ প্ৰতি মানুহৰ বিশেষ আকৰ্ষণ ভাৰত আৰু বিদেশত দেখা গৈছে। বিশ্বৰ বহু দেশত সংস্কৃত ভাষাৰ ওপৰত বিভিন্ন ধৰণৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা চলি আছে। আমি আগবাঢ়ি যোৱাৰ আগতে আপোনালোকৰ বাবে এটা চুটি অডিঅ' ক্লিপ বজাইছো:

### অডিঅ’ ক্লিপ#####

বন্ধুসকল, এই অডিঅ'টো ইউৰোপৰ এখন দেশ লিথুৱেনিয়াৰ। তাত ৱিতিশ বিডুনাছে নামৰ এগৰাকী অধ্যাপকে এক অনন্য প্ৰচেষ্টা চলাইছে। তেওঁ ইয়াৰ নাম ৰাখিছে – ‘Sanskrit On the Rivers’। তাত নেৰিছ নদীৰ পাৰত এদল মানুহ গোট খাই বেদ-গীতা পাঠ কৰে। ইয়াত যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা এনে প্ৰচেষ্টা অব্যাহত আছে। আপুনিও সংস্কৃতক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে এনে প্ৰচেষ্টা আগবঢ়াই নিয়া উচিত।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আমাৰ সকলোৰে জীৱনত ফিটনেছৰ অতি গুৰুত্ব আছে। ফিট হৈ থাকিবলৈ আমি আমাৰ খাদ্যাভ্যাস আৰু জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিব লাগিব। ফিটনেছৰ বিষয়ে মানুহক সজাগ কৰাৰ বাবে “ফিট ইণ্ডিয়া অভিযান” আৰম্ভ কৰা হৈছিল। আজি প্ৰতিটো বয়স আৰু শ্ৰেণীৰ লোকে সুস্থ হৈ থাকিবলৈ যোগাসনৰ আকোঁৱালি কৰিছে। মানুহে এতিয়া খাদ্যত ছুপাৰফুড বাজৰাৰ ঠাই দিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এই সকলোবোৰ প্ৰচেষ্টাৰ লক্ষ্য হৈছে প্ৰতিটো পৰিয়াল যাতে সুস্থ হৈ থাকে।

বন্ধুসকল, আমাৰ পৰিয়াল, আমাৰ সমাজ, আমাৰ দেশ আৰু তেওঁলোকৰ সকলোৰে ভৱিষ্যত নিৰ্ভৰ কৰে আমাৰ সন্তানৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত আৰু শিশুৰ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে তেওঁলোকে উপযুক্ত পুষ্টি লাভ কৰি যোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। শিশুৰ পুষ্টিৰ ক্ষেত্ৰত দেশে অগ্ৰাধিকাৰ দিছে। যদিও আমি গোটেই বছৰটো তেওঁলোকৰ পুষ্টিৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিওঁ, কিন্তু এমাহৰ বাবে দেশখনে বিশেষভাৱে ইয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। ইয়াৰ বাবে প্ৰতি বছৰে ১ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা ৩০ ছেপ্টেম্বৰৰ ভিতৰত পুষ্টি মাহ পালন কৰা হয়। পুষ্টিৰ বিষয়ে মানুহক সজাগ কৰিবলৈ পুষ্টি মেলা, ৰক্তহীনতা শিবিৰ, নৱজাতকৰ ঘৰলৈ যোৱা, আলোচনা চক্ৰ, ৱেবিনাৰ আদি বহুতো পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰা হয়। অংগনবাড়ীৰ অধীনত বহু ঠাইত মাতৃ আৰু সন্তান সমিতিও গঠন কৰা হৈছে। এই সমিতিখনে অপুষ্টিকৰ শিশু, গৰ্ভৱতী মহিলা আৰু নৱজাত শিশুৰ মাতৃক অনুসৰণ কৰে, তেওঁলোকৰ ওপৰত অহৰহ নিৰীক্ষণ কৰে আৰু তেওঁলোকৰ পুষ্টিৰ ব্যৱস্থা কৰে। বিগত বৰ্ষতো নতুন শিক্ষা নীতিৰ সৈতে পুষ্টি অভিযানৰ সম্পৰ্ক আছিল। এই অভিযান ‘পোষণ ভী পঢ়াই ভী’ৰ জৰিয়তে শিশুৰ সুষম বিকাশৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে। আপুনিও নিজৰ অঞ্চলৰ পুষ্টি সজাগতা অভিযানত যোগদান কৰা উচিত। আপোনালোকৰ এটা সৰু প্ৰচেষ্টাই পুষ্টিহীনতাৰ বিৰুদ্ধে এই যুঁজত বহুখিনি সহায় কৰিব।

মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ‘মন কী বাত’ৰ এই খণ্ডটো আজিলৈ ইমানেই। ‘মন কী বাত’ত আপোনালোকৰ লগত কথা পাতি সদায় ভাল লাগে। এনে লাগে যেন মই মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যৰ লগত বহি নিৰিবিলি পৰিবেশত মোৰ চিন্তাধাৰা শ্বেয়াৰ কৰিছো। মনৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিছো। আপোনালোকৰ মতামত, আপোনাৰ পৰামৰ্শ মোৰ বাবে অতি মূল্যৱান। কেইদিনমানৰ পিছত বহু উৎসৱ আহি আছে। ইয়াৰ বাবে সকলোকে আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলো। জন্মাষ্টমীৰ উৎসৱো আহিছে। অহা মাহৰ আৰম্ভণিতে গণেশ চতুৰ্থীৰ উৎসৱো আয়োজন কৰা হ’ব। ওনাম উৎসৱো ওচৰ চাপিছে। একেদৰে মিলাদ-উন-নবীৰ বাবেও সকলোকে অভিনন্দন জনাইছো।

বন্ধুসকল, চলিত মাহৰ ২৯ তাৰিখটো ‘তেলেগু ভাষা দিৱস’। সঁচাকৈয়ে এইটো এটা আচৰিত ভাষা। বিশ্বৰ সকলো তেলেগুভাষীলৈ তেলেগু ভাষা দিৱসৰ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জনালোঁ।

প্ৰপাঞ্চ ব্যাপ্তংগ উন্না,

তেলেগু ভেৰিকি,

তেলেগু ভাষা দিৱসৰ শুভেচ্ছা জনালোঁ।

বন্ধুসকল, আপোনালোক সকলোকে এই বাৰিষাৰ সময়ত সাৱধান হ'বলৈ আৰু লগতে 'বৰষুণৰ পানী ধৰা আন্দোলন'ৰ অংশ হ'বলৈ পুনৰ অনুৰোধ জনালোঁ। আপোনালোক সকলোকে ‘এক পেড় মা কে নাম’ অভিযানৰ কথা সোঁৱৰাই দিব বিচাৰিছো। যিমান পাৰি সিমান গছপুলি ৰোপণ কৰক আৰু আনকো একে কাম কৰিবলৈ আহ্বান জনাওক। কেইদিনমানৰ পাছতে পেৰিছত আৰম্ভ হ’ব পেৰালিম্পিক। আমাৰ দিব্যাংগ ভাই-ভনীসকলে তাত গৈ উপস্থিত হৈছে। ১৪০ কোটি ভাৰতীয়ই আমাৰ খেলুৱৈসকলক উৎসাহিত কৰিছে। আপুনিও #cheer4bharatৰ জৰিয়তে খেলুৱৈসকলক উৎসাহিত কৰক। অহা মাহত আমি পুনৰ মিলিত হৈ বিভিন্ন বিষয়ৰ ওপৰত আলোচনা কৰিম। আজিলৈ মই আপোনালোকৰ মাজৰ পৰা বিদায় লৈছো। আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ। নমস্কাৰ।

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Explore More
140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day

Popular Speeches

140 crore Indians have taken a collective resolve to build a Viksit Bharat: PM Modi on Independence Day
Ayushman driving big gains in cancer treatment: Lancet

Media Coverage

Ayushman driving big gains in cancer treatment: Lancet
NM on the go

Nm on the go

Always be the first to hear from the PM. Get the App Now!
...
Text of PM’s address at Christmas Celebrations hosted by the Catholic Bishops' Conference of India
December 23, 2024
It is a moment of pride that His Holiness Pope Francis has made His Eminence George Koovakad a Cardinal of the Holy Roman Catholic Church: PM
No matter where they are or what crisis they face, today's India sees it as its duty to bring its citizens to safety: PM
India prioritizes both national interest and human interest in its foreign policy: PM
Our youth have given us the confidence that the dream of a Viksit Bharat will surely be fulfilled: PM
Each one of us has an important role to play in the nation's future: PM

Respected Dignitaries…!

आप सभी को, सभी देशवासियों को और विशेषकर दुनिया भर में उपस्थित ईसाई समुदाय को क्रिसमस की बहुत-बहुत शुभकामनाएं, ‘Merry Christmas’ !!!

अभी तीन-चार दिन पहले मैं अपने साथी भारत सरकार में मंत्री जॉर्ज कुरियन जी के यहां क्रिसमस सेलीब्रेशन में गया था। अब आज आपके बीच उपस्थित होने का आनंद मिल रहा है। Catholic Bishops Conference of India- CBCI का ये आयोजन क्रिसमस की खुशियों में आप सबके साथ जुड़ने का ये अवसर, ये दिन हम सबके लिए यादगार रहने वाला है। ये अवसर इसलिए भी खास है, क्योंकि इसी वर्ष CBCI की स्थापना के 80 वर्ष पूरे हो रहे हैं। मैं इस अवसर पर CBCI और उससे जुड़े सभी लोगों को बहुत-बहुत बधाई देता हूँ।

साथियों,

पिछली बार आप सभी के साथ मुझे प्रधानमंत्री निवास पर क्रिसमस मनाने का अवसर मिला था। अब आज हम सभी CBCI के परिसर में इकट्ठा हुए हैं। मैं पहले भी ईस्टर के दौरान यहाँ Sacred Heart Cathedral Church आ चुका हूं। ये मेरा सौभाग्य है कि मुझे आप सबसे इतना अपनापन मिला है। इतना ही स्नेह मुझे His Holiness Pope Francis से भी मिलता है। इसी साल इटली में G7 समिट के दौरान मुझे His Holiness Pope Francis से मिलने का अवसर मिला था। पिछले 3 वर्षों में ये हमारी दूसरी मुलाकात थी। मैंने उन्हें भारत आने का निमंत्रण भी दिया है। इसी तरह, सितंबर में न्यूयॉर्क दौरे पर कार्डिनल पीट्रो पैरोलिन से भी मेरी मुलाकात हुई थी। ये आध्यात्मिक मुलाक़ात, ये spiritual talks, इनसे जो ऊर्जा मिलती है, वो सेवा के हमारे संकल्प को और मजबूत बनाती है।

साथियों,

अभी मुझे His Eminence Cardinal जॉर्ज कुवाकाड से मिलने का और उन्हें सम्मानित करने का अवसर मिला है। कुछ ही हफ्ते पहले, His Eminence Cardinal जॉर्ज कुवाकाड को His Holiness Pope Francis ने कार्डिनल की उपाधि से सम्मानित किया है। इस आयोजन में भारत सरकार ने केंद्रीय मंत्री जॉर्ज कुरियन के नेतृत्व में आधिकारिक रूप से एक हाई लेवल डेलिगेशन भी वहां भेजा था। जब भारत का कोई बेटा सफलता की इस ऊंचाई पर पहुंचता है, तो पूरे देश को गर्व होना स्वभाविक है। मैं Cardinal जॉर्ज कुवाकाड को फिर एक बार बधाई देता हूं, शुभकामनाएं देता हूं।

साथियों,

आज आपके बीच आया हूं तो कितना कुछ याद आ रहा है। मेरे लिए वो बहुत संतोष के क्षण थे, जब हम एक दशक पहले फादर एलेक्सिस प्रेम कुमार को युद्ध-ग्रस्त अफगानिस्तान से सुरक्षित बचाकर वापस लाए थे। वो 8 महीने तक वहां बड़ी विपत्ति में फंसे हुए थे, बंधक बने हुए थे। हमारी सरकार ने उन्हें वहां से निकालने के लिए हर संभव प्रयास किया। अफ़ग़ानिस्तान के उन हालातों में ये कितना मुश्किल रहा होगा, आप अंदाजा लगा सकते हैं। लेकिन, हमें इसमें सफलता मिली। उस समय मैंने उनसे और उनके परिवार के सदस्यों से बात भी की थी। उनकी बातचीत को, उनकी उस खुशी को मैं कभी भूल नहीं सकता। इसी तरह, हमारे फादर टॉम यमन में बंधक बना दिए गए थे। हमारी सरकार ने वहाँ भी पूरी ताकत लगाई, और हम उन्हें वापस घर लेकर आए। मैंने उन्हें भी अपने घर पर आमंत्रित किया था। जब गल्फ देशों में हमारी नर्स बहनें संकट से घिर गई थीं, तो भी पूरा देश उनकी चिंता कर रहा था। उन्हें भी घर वापस लाने का हमारा अथक प्रयास रंग लाया। हमारे लिए ये प्रयास केवल diplomatic missions नहीं थे। ये हमारे लिए एक इमोशनल कमिटमेंट था, ये अपने परिवार के किसी सदस्य को बचाकर लाने का मिशन था। भारत की संतान, दुनिया में कहीं भी हो, किसी भी विपत्ति में हो, आज का भारत, उन्हें हर संकट से बचाकर लाता है, इसे अपना कर्तव्य समझता है।

साथियों,

भारत अपनी विदेश नीति में भी National-interest के साथ-साथ Human-interest को प्राथमिकता देता है। कोरोना के समय पूरी दुनिया ने इसे देखा भी, और महसूस भी किया। कोरोना जैसी इतनी बड़ी pandemic आई, दुनिया के कई देश, जो human rights और मानवता की बड़ी-बड़ी बातें करते हैं, जो इन बातों को diplomatic weapon के रूप में इस्तेमाल करते हैं, जरूरत पड़ने पर वो गरीब और छोटे देशों की मदद से पीछे हट गए। उस समय उन्होंने केवल अपने हितों की चिंता की। लेकिन, भारत ने परमार्थ भाव से अपने सामर्थ्य से भी आगे जाकर कितने ही देशों की मदद की। हमने दुनिया के 150 से ज्यादा देशों में दवाइयाँ पहुंचाईं, कई देशों को वैक्सीन भेजी। इसका पूरी दुनिया पर एक बहुत सकारात्मक असर भी पड़ा। अभी हाल ही में, मैं गयाना दौरे पर गया था, कल मैं कुवैत में था। वहां ज्यादातर लोग भारत की बहुत प्रशंसा कर रहे थे। भारत ने वैक्सीन देकर उनकी मदद की थी, और वो इसका बहुत आभार जता रहे थे। भारत के लिए ऐसी भावना रखने वाला गयाना अकेला देश नहीं है। कई island nations, Pacific nations, Caribbean nations भारत की प्रशंसा करते हैं। भारत की ये भावना, मानवता के लिए हमारा ये समर्पण, ये ह्यूमन सेंट्रिक अप्रोच ही 21वीं सदी की दुनिया को नई ऊंचाई पर ले जाएगी।

Friends,

The teachings of Lord Christ celebrate love, harmony and brotherhood. It is important that we all work to make this spirit stronger. But, it pains my heart when there are attempts to spread violence and cause disruption in society. Just a few days ago, we saw what happened at a Christmas Market in Germany. During Easter in 2019, Churches in Sri Lanka were attacked. I went to Colombo to pay homage to those we lost in the Bombings. It is important to come together and fight such challenges.

Friends,

This Christmas is even more special as you begin the Jubilee Year, which you all know holds special significance. I wish all of you the very best for the various initiatives for the Jubilee Year. This time, for the Jubilee Year, you have picked a theme which revolves around hope. The Holy Bible sees hope as a source of strength and peace. It says: "There is surely a future hope for you, and your hope will not be cut off." We are also guided by hope and positivity. Hope for humanity, Hope for a better world and Hope for peace, progress and prosperity.

साथियों,

बीते 10 साल में हमारे देश में 25 करोड़ लोगों ने गरीबी को परास्त किया है। ये इसलिए हुआ क्योंकि गरीबों में एक उम्मीद जगी, की हां, गरीबी से जंग जीती जा सकती है। बीते 10 साल में भारत 10वें नंबर की इकोनॉमी से 5वें नंबर की इकोनॉमी बन गया। ये इसलिए हुआ क्योंकि हमने खुद पर भरोसा किया, हमने उम्मीद नहीं हारी और इस लक्ष्य को प्राप्त करके दिखाया। भारत की 10 साल की विकास यात्रा ने हमें आने वाले साल और हमारे भविष्य के लिए नई Hope दी है, ढेर सारी नई उम्मीदें दी हैं। 10 साल में हमारे यूथ को वो opportunities मिली हैं, जिनके कारण उनके लिए सफलता का नया रास्ता खुला है। Start-ups से लेकर science तक, sports से entrepreneurship तक आत्मविश्वास से भरे हमारे नौजवान देश को प्रगति के नए रास्ते पर ले जा रहे हैं। हमारे नौजवानों ने हमें ये Confidence दिया है, य़े Hope दी है कि विकसित भारत का सपना पूरा होकर रहेगा। बीते दस सालों में, देश की महिलाओं ने Empowerment की नई गाथाएं लिखी हैं। Entrepreneurship से drones तक, एरो-प्लेन उड़ाने से लेकर Armed Forces की जिम्मेदारियों तक, ऐसा कोई क्षेत्र नहीं, जहां महिलाओं ने अपना परचम ना लहराया हो। दुनिया का कोई भी देश, महिलाओं की तरक्की के बिना आगे नहीं बढ़ सकता। और इसलिए, आज जब हमारी श्रमशक्ति में, Labour Force में, वर्किंग प्रोफेशनल्स में Women Participation बढ़ रहा है, तो इससे भी हमें हमारे भविष्य को लेकर बहुत उम्मीदें मिलती हैं, नई Hope जगती है।

बीते 10 सालों में देश बहुत सारे unexplored या under-explored sectors में आगे बढ़ा है। Mobile Manufacturing हो या semiconductor manufacturing हो, भारत तेजी से पूरे Manufacturing Landscape में अपनी जगह बना रहा है। चाहे टेक्लोलॉजी हो, या फिनटेक हो भारत ना सिर्फ इनसे गरीब को नई शक्ति दे रहा है, बल्कि खुद को दुनिया के Tech Hub के रूप में स्थापित भी कर रहा है। हमारा Infrastructure Building Pace भी अभूतपूर्व है। हम ना सिर्फ हजारों किलोमीटर एक्सप्रेसवे बना रहे हैं, बल्कि अपने गांवों को भी ग्रामीण सड़कों से जोड़ रहे हैं। अच्छे ट्रांसपोर्टेशन के लिए सैकड़ों किलोमीटर के मेट्रो रूट्स बन रहे हैं। भारत की ये सारी उपलब्धियां हमें ये Hope और Optimism देती हैं कि भारत अपने लक्ष्यों को बहुत तेजी से पूरा कर सकता है। और सिर्फ हम ही अपनी उपलब्धियों में इस आशा और विश्वास को नहीं देख रहे हैं, पूरा विश्व भी भारत को इसी Hope और Optimism के साथ देख रहा है।

साथियों,

बाइबल कहती है- Carry each other’s burdens. यानी, हम एक दूसरे की चिंता करें, एक दूसरे के कल्याण की भावना रखें। इसी सोच के साथ हमारे संस्थान और संगठन, समाज सेवा में एक बहुत बड़ी भूमिका निभाते हैं। शिक्षा के क्षेत्र में नए स्कूलों की स्थापना हो, हर वर्ग, हर समाज को शिक्षा के जरिए आगे बढ़ाने के प्रयास हों, स्वास्थ्य के क्षेत्र में सामान्य मानवी की सेवा के संकल्प हों, हम सब इन्हें अपनी ज़िम्मेदारी मानते हैं।

साथियों,

Jesus Christ ने दुनिया को करुणा और निस्वार्थ सेवा का रास्ता दिखाया है। हम क्रिसमस को सेलिब्रेट करते हैं और जीसस को याद करते हैं, ताकि हम इन मूल्यों को अपने जीवन में उतार सकें, अपने कर्तव्यों को हमेशा प्राथमिकता दें। मैं मानता हूँ, ये हमारी व्यक्तिगत ज़िम्मेदारी भी है, सामाजिक दायित्व भी है, और as a nation भी हमारी duty है। आज देश इसी भावना को, ‘सबका साथ, सबका विकास और सबका प्रयास’ के संकल्प के रूप में आगे बढ़ा रहा है। ऐसे कितने ही विषय थे, जिनके बारे में पहले कभी नहीं सोचा गया, लेकिन वो मानवीय दृष्टिकोण से सबसे ज्यादा जरूरी थे। हमने उन्हें हमारी प्राथमिकता बनाया। हमने सरकार को नियमों और औपचारिकताओं से बाहर निकाला। हमने संवेदनशीलता को एक पैरामीटर के रूप में सेट किया। हर गरीब को पक्का घर मिले, हर गाँव में बिजली पहुंचे, लोगों के जीवन से अंधेरा दूर हो, लोगों को पीने के लिए साफ पानी मिले, पैसे के अभाव में कोई इलाज से वंचित न रहे, हमने एक ऐसी संवेदनशील व्यवस्था बनाई जो इस तरह की सर्विस की, इस तरह की गवर्नेंस की गारंटी दे सके।

आप कल्पना कर सकते हैं, जब एक गरीब परिवार को ये गारंटी मिलती हैं तो उसके ऊपर से कितनी बड़ी चिंता का बोझ उतरता है। पीएम आवास योजना का घर जब परिवार की महिला के नाम पर बनाया जाता है, तो उससे महिलाओं को कितनी ताकत मिलती है। हमने तो महिलाओं के सशक्तिकरण के लिए नारीशक्ति वंदन अधिनियम लाकर संसद में भी उनकी ज्यादा भागीदारी सुनिश्चित की है। इसी तरह, आपने देखा होगा, पहले हमारे यहाँ दिव्यांग समाज को कैसी कठिनाइयों का सामना करना पड़ता था। उन्हें ऐसे नाम से बुलाया जाता था, जो हर तरह से मानवीय गरिमा के खिलाफ था। ये एक समाज के रूप में हमारे लिए अफसोस की बात थी। हमारी सरकार ने उस गलती को सुधारा। हमने उन्हें दिव्यांग, ये पहचान देकर के सम्मान का भाव प्रकट किया। आज देश पब्लिक इंफ्रास्ट्रक्चर से लेकर रोजगार तक हर क्षेत्र में दिव्यांगों को प्राथमिकता दे रहा है।

साथियों,

सरकार में संवेदनशीलता देश के आर्थिक विकास के लिए भी उतनी ही जरूरी होती है। जैसे कि, हमारे देश में करीब 3 करोड़ fishermen हैं और fish farmers हैं। लेकिन, इन करोड़ों लोगों के बारे में पहले कभी उस तरह से नहीं सोचा गया। हमने fisheries के लिए अलग से ministry बनाई। मछलीपालकों को किसान क्रेडिट कार्ड जैसी सुविधाएं देना शुरू किया। हमने मत्स्य सम्पदा योजना शुरू की। समंदर में मछलीपालकों की सुरक्षा के लिए कई आधुनिक प्रयास किए गए। इन प्रयासों से करोड़ों लोगों का जीवन भी बदला, और देश की अर्थव्यवस्था को भी बल मिला।

Friends,

From the ramparts of the Red Fort, I had spoken of Sabka Prayas. It means collective effort. Each one of us has an important role to play in the nation’s future. When people come together, we can do wonders. Today, socially conscious Indians are powering many mass movements. Swachh Bharat helped build a cleaner India. It also impacted health outcomes of women and children. Millets or Shree Anna grown by our farmers are being welcomed across our country and the world. People are becoming Vocal for Local, encouraging artisans and industries. एक पेड़ माँ के नाम, meaning ‘A Tree for Mother’ has also become popular among the people. This celebrates Mother Nature as well as our Mother. Many people from the Christian community are also active in these initiatives. I congratulate our youth, including those from the Christian community, for taking the lead in such initiatives. Such collective efforts are important to fulfil the goal of building a Developed India.

साथियों,

मुझे विश्वास है, हम सबके सामूहिक प्रयास हमारे देश को आगे बढ़ाएँगे। विकसित भारत, हम सभी का लक्ष्य है और हमें इसे मिलकर पाना है। ये आने वाली पीढ़ियों के प्रति हमारा दायित्व है कि हम उन्हें एक उज्ज्वल भारत देकर जाएं। मैं एक बार फिर आप सभी को क्रिसमस और जुबली ईयर की बहुत-बहुत बधाई देता हूं, शुभकामनाएं देता हूं।

बहुत-बहुत धन्यवाद।