We will send you 4 digit OTP to confirm your number
নমস্কাৰ মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
মন কী বাতলৈ আপোনালোকক স্বাগতম। মোৰ জীৱনৰ আটাইতকৈ স্মৰণীয় মুহূৰ্তটো কি বুলি সুধিলে বহু ঘটনা মনলৈ আহে, কিন্তু এটা মুহূৰ্তই বিশেষভাৱে ধৰা দিয়ে। সেই মুহূৰ্তটো আছিল যোৱা বছৰৰ ১৫ নৱেম্বৰত ঝাৰখণ্ডৰ উলিহাতু গাঁৱত ভগৱান বীৰছা মুণ্ডাৰ জন্ম বাৰ্ষিকী অনুষ্ঠানত উপস্থিত থকাটো। এই যাত্ৰাই মোৰ ওপৰত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল। মই দেশৰ প্ৰথমজন প্ৰধানমন্ত্ৰী যিয়ে এই পবিত্ৰ ভূমি শিৰত লৈ সেৱা কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছো। সেই মুহূৰ্তত মই কেৱল স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ শক্তি অনুভৱ কৰাই নহয় এই ভূমিৰ শক্তিৰ সৈতেও সংযোগ স্থাপনৰ সুযোগ পালোঁ। এটা দৃঢ়তা পূৰণৰ সাহসে দেশৰ লাখ লাখ মানুহৰ ভাগ্য কেনেদৰে সলনি কৰিব পাৰে সেই কথা উপলব্ধি কৰিছিলোঁ৷
বন্ধুসকল,
ভাৰতে প্ৰতিটো যুগত কিছু বাধা বা প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে আৰু প্ৰতিটো যুগে এই প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হোৱা অসাধাৰণ ভাৰতীয়ৰ সৃষ্টি কৰিছে। আজি মন কী বাতত দুজন মহান বীৰৰ সাহস আৰু দূৰদৰ্শীতাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম। দেশত তেওঁলোকৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপনৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হৈছে। ৩১ অক্টোবৰৰ পৰা আৰম্ভ হ’ব চৰ্দাৰ পেটেলৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী। তাৰ পিছত ১৫ নৱেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ হ’ব ভগৱান বীৰছা মুণ্ডাৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী। এই দুজন মহান ব্যক্তিয়ে বিভিন্ন প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছিল যদিও দুয়োৰে এটাই দৃষ্টিভংগী আছিল – "দেশৰ ঐক্য"।
বন্ধুসকল,
বিগত বছৰসমূহত দেশত এনে মহান জাতীয় বীৰ-বীৰাংগনাৰ জন্ম বাৰ্ষিকী নৱ উদ্যমেৰে উদযাপন কৰি নতুন প্ৰজন্মক অনুপ্ৰাণিত কৰি অহা হৈছে। আমি মহাত্মা গান্ধীৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপন কৰাৰ সময়ত কিমান আচৰিত কথা হৈছিল আপোনালোকৰ নিশ্চয় মনত আছে। নিউয়ৰ্কৰ টাইমছ স্কোৱাৰৰ পৰা আফ্ৰিকাৰ সৰু সৰু গাঁওলৈকে বিশ্বৰ জনসাধাৰণে ভাৰতৰ সত্য আৰু অহিংসাৰ বাৰ্তা বুজি পাইছে, পুনৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছে, ইয়াক জীয়াই ৰাখিছে। ডেকাৰ পৰা বুঢ়ালৈ, ভাৰতীয়ৰ পৰা বিদেশীলৈ, সকলোৱে নতুন তথ্যৰ পোহৰত গান্ধীজীৰ শিক্ষা বুজি পাইছিল, নতুন বিশ্ব পৰিস্থিতিৰ ফালৰ পৰা তেওঁক চিনি পাইছিল। স্বামী বিবেকানন্দৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপনৰ সময়ত দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলে ভাৰতৰ আধ্যাত্মিক আৰু সাংস্কৃতিক শক্তিক নতুন ৰূপত বুজি পায়। এই অনুষ্ঠানবোৰে আমাক এই উপলব্ধি কৰাইছে যে আমাৰ মহান ব্যক্তিসকল অতীতত হেৰাই যোৱা নাই, বৰঞ্চ তেওঁলোকৰ জীৱনে আমাৰ বৰ্তমানক ভৱিষ্যতলৈ লৈ গৈছে।
বন্ধুসকল,
চৰকাৰে এই মহান ব্যক্তিসকলৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত উদযাপন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে সঁচা, কিন্তু আপোনালোকৰ সহযোগিতাই এই পদক্ষেপক প্ৰাণ দিব, ইয়াক সজীৱ কৰি তুলিব। আপোনালোক সকলোকে এই পদক্ষেপৰ অংশ হ'বলৈ অনুৰোধ জনালোঁ। লৌহ মানৱ চৰ্দাৰ পেটেলৰ সন্দৰ্ভত আপোনালোকৰ চিন্তা আৰু কাম #Sardar150 লিখি শ্বেয়াৰ কৰক আৰু ধৰতী আবা বীৰছা মুণ্ডাৰ প্ৰেৰণা #BirsaMunda150ৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰক। আহক, আমি একেলগে এই উৎসৱক ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্যত একতাৰ উৎসৱ হিচাপে গঢ়ি তোলোঁ, পৰম্পৰাৰ পৰা প্ৰগতিৰ উৎসৱ হিচাপে গঢ়ি তোলোঁ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
আপোনালোকৰ সেই দিনটো নিশ্চয় মনত আছে যেতিয়া চোটা ভীমে টিভিত সম্প্ৰচাৰ হৈছিল। চোটা ভীমৰ কথা সেই উৎসাহী শিশুসকলে কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰে। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব যে আজি ‘ঢোলকপুৰৰ ঢোল’ত কেৱল ভাৰতৰেই নহয়, আন দেশৰ শিশুকো আকৰ্ষণ কৰিছে। এইদৰেই আমাৰ আন এনিমেটেড ধাৰাবাহিক কৃষ্ণ, হনুমান, মটু-পটলুৰ অনুৰাগী সমগ্ৰ বিশ্বতে আছে। ভাৰতত নিৰ্মিত এনিমেচন চৰিত্ৰ, ইয়াৰ এনিমেচন ছবি, ইয়াৰ বিষয়বস্তু আৰু সৃষ্টিশীলতাৰ বাবে সমগ্ৰ বিশ্বতে প্ৰশংসা কৰা হয়। আপোনালোকে নিশ্চয় দেখিছে যে স্মাৰ্টফোনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি চিনেমাৰ পৰ্দালৈকে, গেমিং কনছ’লৰ পৰা ভাৰ্চুৱেল ৰিয়েলিটিলৈকে এনিমেচন সকলোতে আছে। এনিমেচনৰ জগতখনত নতুন বিপ্লৱ কঢ়িয়াই অনাৰ পথত অগ্ৰসৰ হৈছে ভাৰত। ভাৰতৰ গেমিং স্থানো দ্ৰুতগতিত সম্প্ৰসাৰিত হৈছে। ভাৰতীয় খেলসমূহেও সমগ্ৰ বিশ্বতে জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰিছে। কেইমাহমানৰ আগতে ভাৰতৰ কিছুমান আগশাৰীৰ গেমিং বিশেষজ্ঞক লগ পোৱাৰ সময়ত ভাৰতীয় গেমছৰ আচৰিত সৃষ্টিশীলতা আৰু মানদণ্ডক অনুভৱ কৰা আৰু বুজাৰ সুযোগ পাইছিলোঁ। সঁচাকৈয়ে সৃষ্টিশীল উৎসাহৰ জোৱাৰে দেশজুৰি বিয়পি পৰিছে। ‘মেড ইন ইণ্ডিয়া’ আৰু ‘মেড বাই ইণ্ডিয়ানছ’ এনিমেচনৰ জগতখনত প্ৰচলিত। আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ’ব যে আজি ভাৰতীয় প্ৰতিভা বিদেশী প্ৰডাকচনতো এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ হৈ পৰিছে। বৰ্তমানৰ স্পাইডাৰমেনেই হওক বা ট্ৰেন্সফৰ্মাৰেই হওক, এই দুখন ছবিত হৰিনাৰায়ণ ৰাজীৱৰ অৱদানক মানুহে অতিশয় শলাগ লৈছে। ভাৰতীয় এনিমেচন ষ্টুডিঅ’সমূহে ডিজনী আৰু ৱাৰ্নাৰ ব্ৰাদাৰ্ছৰ দৰে বিশ্ববিখ্যাত প্ৰডাকচন কোম্পানীসমূহৰ সৈতে কাম কৰি আছে।
বন্ধুসকল,
এতিয়া আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে অৰিজিনেল ইণ্ডিয়া কণ্টেণ্ট সৃষ্টি কৰিছে, যিটো আমাৰ সংস্কৃতিৰ বৈশিষ্ট্য। সমগ্ৰ বিশ্বতে পৰিলক্ষিত হৈছ। এতিয়া এনিমেচন খণ্ডটো আন উদ্যোগকো শক্তি প্ৰদান কৰা উদ্যোগত পৰিণত হৈছে, কিয়নো শেহতীয়াকৈ ভিআৰ পৰ্যটন অতি বিখ্যাত হৈ পৰিছে। ভাৰ্চুৱেল ভ্ৰমণৰ জৰিয়তে অজন্তাৰ গুহাসমূহ চাব পাৰে, কোনাৰ্ক মন্দিৰৰ কৰিড’ৰসমূহ অন্বেষণ কৰিব পাৰে বা বাৰাণসীৰ ঘাট উপভোগ কৰিব পাৰে। এই ভি আৰ এনিমেচনসমূহ ভাৰতীয় সৃষ্টিকৰ্তাই নিৰ্মাণ কৰে। ভি আৰৰ জৰিয়তে এই স্থানসমূহ চোৱাৰ পিছত বহু লোকে বাস্তৱত এই পৰ্যটনস্থলীসমূহ ভ্ৰমণ কৰিব বিচাৰে, অৰ্থাৎ পৰ্যটনস্থলীৰ ভাৰ্চুৱেল ভ্ৰমণ মানুহৰ মনত কৌতুহল সৃষ্টিৰ এক মাধ্যমত পৰিণত হৈছে। বৰ্তমান এই খণ্ডত এনিমেটৰ, গল্পকাৰ, লেখক, ভইচ অভাৰ বিশেষজ্ঞ, সংগীতজ্ঞ, গেম ডেভেলপাৰ, ভি আৰ আৰু এ আৰ বিশেষজ্ঞৰ চাহিদা আছে। সেইবাবেই মই ভাৰতৰ যুৱক-যুৱতীসকলক কওঁ যে তেওঁলোকৰ সৃষ্টিশীলতা বৃদ্ধি কৰক। কোনে জানে, হয়তো আপোনাৰ কম্পিউটাৰৰ পৰা পৃথিৱীৰ পৰৱৰ্তী ছুপাৰ হিট এনিমেচন ওলাই আহিব পাৰে! পৰৱৰ্তী ভাইৰেল গেমটো আপোনাৰে সৃষ্টি হ’ব পাৰে! বা শিক্ষামূলক এনিমেচনত আপোনাৰ উদ্ভাৱনে হয়তো ডাঙৰ সফলতা লাভ কৰিব পাৰে। কাইলৈ ২৮ অক্টোবৰত বিশ্ব এনিমেচন দিৱস উদযাপন কৰা হ'ব। আহক, আমি ভাৰতক গ্ল’বেল এনিমেচন পাৱাৰ হাউচ হিচাপে গঢ়ি তোলাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
স্বামী বিবেকানন্দই এবাৰ সফলতাৰ বাবে এটা মন্ত্ৰ দিছিল, তেওঁৰ মন্ত্ৰ আছিল-"এটা ধাৰণা চিন্তা কৰক আৰু সেই ধাৰণাটোক আপোনাৰ জীৱন হিচাপে গঢ়ি তোলক-সেইটোৰ বিষয়ে চিন্তা কৰক, সপোন দেখক, তাক লৈ জীয়াই থাকক"। আজি 'আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযানে'ও এই সফলতাৰ মন্ত্ৰ লৈ আগবাঢ়িছে। এই অভিযান আমাৰ সামূহিক চেতনাৰ অংশ হৈ পৰিছে। ই ক্ৰমান্বয়ে খোজে খোজে আমাৰ প্ৰেৰণা হৈ পৰিছে। আত্মনিৰ্ভৰশীলতা কেৱল আমাৰ নীতি নহয় আমাৰ আবেগো। বেছি বছৰৰ কথা নহয়, মাত্ৰ ১০ বছৰ আগতে যেতিয়া কোনোবাই ভাৰতত এটা জটিল প্ৰযুক্তি বিকশিত কৰাৰ কথা কৈছিল, বহুতে বিশ্বাস কৰা নাছিল, বহুতে হাঁহিছিল, কিন্তু এতিয়া সেইসকল লোকে দেশৰ সফলতা দেখি আচৰিত হৈছে। ভাৰত আত্মনিৰ্ভৰশীল হৈ পৰিছে, প্ৰতিটো খণ্ডতে উল্লেখযোগ্যভাৱে ভাল ফলাফল দেখুৱাইছে। কল্পনা কৰকচোন, ভাৰত এটা যুগত বিশ্বৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম মোবাইল ফোন নিৰ্মাতা দেশ হিচাপে পৰিগণিত হৈছে। এসময়ত বিশ্বৰ প্ৰতিৰক্ষা সঁজুলিৰ সৰ্বাধিক ক্ৰেতা ভাৰতে এতিয়া ৮৫খন দেশলৈ ৰপ্তানি কৰে। মহাকাশ প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত আজি চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুত উপনীত হোৱা প্ৰথমখন দেশ হিচাপে পৰিগণিত হ’ল আৰু মোৰ আটাইতকৈ ভাল লগা এটা কথা হ'ল-আত্মনিৰ্ভৰ-এই অভিযান এতিয়া চৰকাৰী মিছনতে সীমাবদ্ধ নহয়, এতিয়া আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত এতিয়া গণ অভিযানত পৰিণত হৈছে। প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে সফলতা লাভ কৰিছে। উদাহৰণস্বৰূপে এই মাহত আমি লাডাখৰ হানলেত এছিয়াৰ সৰ্ববৃহৎ ইমেজিং টেলিস্কোপ "MES" উদ্বোধন কৰিলোঁ। এইটো ৪৩০০মিটাৰ উচ্চতাত অৱস্থিত। ইয়াৰ বিশেষত্ব কি জানেনে? ই মেড ইন ইণ্ডিয়া। কল্পনা কৰকচোন, যি ঠাইত -৩০ ডিগ্ৰী পৰ্যন্ত ঠাণ্ডা হয়, য’ত অক্সিজেনৰ অভাৱো হয়, আমাৰ বিজ্ঞানী আৰু স্থানীয় উদ্যোগে এছিয়াৰ আন কোনো দেশে কৰিব নোৱাৰা কাম এটা কৰিলে। হানলেৰ টেলিস্কোপে হয়তো দূৰৈৰ জগতলৈ চাই আছে, কিন্তু ই আমাক আৰু এটা কথা দেখুৱাইছে, সেয়া হৈছে স্বাৱলম্বী ভাৰতৰ শক্তি।
বন্ধুসকল,
মই বিচাৰো আপোনালোকেও এটা কাম কৰক, আত্মনিৰ্ভৰশীল ভাৰতৰ অধিক উদাহৰণ দিয়ক আৰু এনে প্ৰচেষ্টাৰ অংশীদাৰ হওক। আপোনাৰ ওচৰ-চুবুৰীয়াত কি নতুন উদ্ভাৱন দেখিছে, যিটো স্থানীয় ষ্টাৰ্টআপে আপোনাক আটাইতকৈ বেছি আপ্লুত কৰিছে, #atmanirbharinnovationৰ জৰিয়তে এই সবিশেষ ছচিয়েল মিডিয়াত পোষ্ট কৰক আৰু আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত উদযাপন কৰক। এই উৎসৱৰ বতৰত আহক আমি সকলোৱে স্বাৱলম্বী ভাৰতৰ এই অভিযানক শক্তিশালী কৰোঁ। আমি ভোকেল ফৰ লোকেলৰ মন্ত্ৰৰে বজাৰ কৰো। এইখন নতুন ভাৰত, য’ত অসম্ভৱ শব্দটো মাথোঁ এটা প্ৰত্যাহ্বান, য’ত মেক ইন ইণ্ডিয়া এতিয়া মেক ফৰ দ্য ৱৰ্ল্ডত পৰিণত হৈছে, য’ত প্ৰতিজন নাগৰিকেই হৈছে এজন উদ্ভাৱক। য'ত প্ৰতিটো প্ৰত্যাহ্বান এক সুযোগ। ভাৰতক আমি কেৱল স্বাৱলম্বী কৰি তোলাই নহয়, উদ্ভাৱনৰ বিশ্ব শক্তিকেন্দ্ৰ হিচাপে আমাৰ দেশক শক্তিশালী কৰিব লাগিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
মই আপোনালোকক এটা অডিঅ’ বজাই শুনাইছো।
ফ্ৰড কলাৰ ১: নমস্কাৰ
ভুক্তভোগী: ছাৰ, হেল্ল’ ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: নমস্কাৰ
ভুক্তভোগী : ছাৰ, হয় কওক
ফ্ৰড কলাৰ ১: চাওক আপোনালোকে মোলৈ এফআইৰ নম্বৰটো পঠিয়াইছে আমাৰ এই নম্বৰৰ বিৰুদ্ধে ১৭টা অভিযোগ আছে, আপোনালোকে এই নম্বৰটো ব্যৱহাৰ কৰিছেনে?
ভুক্তভোগী: নাই, মই এই নম্বৰটো ব্যৱহাৰ নকৰো
ফ্ৰড কলাৰ ১: এতিয়া আপোনালোকে ক’ৰ পৰা কৈছে?
ভুক্তভোগী : ছাৰ মই কৰ্ণাটকৰ পৰা কৈছো, এতিয়া ঘৰত আছো।
ফ্ৰড কলাৰ ১: ঠিক আছে, আপোনাৰ বিবৃতি ৰেকৰ্ড কৰিছো যাতে এই নম্বৰটো ব্লক কৰিব পৰা যায়। যাতে ভৱিষ্যতে আপোনাৰ কোনো সমস্যা নহয়, ঠিক আছে?
ভুক্তভোগী : হয় ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: এতিয়া মই আপোনাক সংযোগ কৰা ব্যক্তিজন আপোনাৰ তদন্তকাৰী বিষয়া। আপোনালোকে আপোনাৰ বিবৃতি লিপিবদ্ধ কৰে যাতে এই নম্বৰটো ব্লক কৰিব পাৰি। ঠিক আছে?
ভুক্তভোগী : হয় ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: হয় ছাৰ কওকচোন মই এতিয়া কাৰ লগত কথা পাতি আছো? আপোনাৰ আধাৰ কাৰ্ড দেখুৱাওক, ভেৰিফাই কৰিবলৈ নম্বৰটো কওক।
ভুক্তভোগী: ছাৰ মোৰ এতিয়া আধাৰ কাৰ্ড নাই ছাৰ। প্লিজ ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: ফোন? আপোনাৰ ফোনত আছে নেকি?
ভুক্তভোগী : নাই ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: ফোনত আপোনাৰ আধাৰ কাৰ্ডৰ ছবি নাই?
ভুক্তভোগী : নাই ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: নম্বৰটো মনত আছেনে?
ভুক্তভোগী: নাই ছাৰ মোৰ মনত নাই, নম্বৰটো মনত নাই।
ফ্ৰড কলাৰ ১: আমি মাত্ৰ পৰীক্ষা কৰিব লাগিব। ঠিক আছে?
ভুক্তভোগী : নাই ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: ভয় নকৰিব, ভয় নকৰিব। যদি আপোনালোকে একো কৰা নাই তেন্তে ভয় কৰিবলগীয়া একো নাই
ভুক্তভোগী: হয় ছাৰ, অৱশ্যেই।
ফ্ৰড কলাৰ ১: যদি আপোনাৰ আধাৰ কাৰ্ড আছে তেন্তে মোক ভেৰিফিকেচনৰ বাবে দেখুৱাওক।
ভুক্তভোগী: নাই ছাৰ, নাই ছাৰ, আচলতে মই গাঁৱলৈ আহিছিলো, কাৰ্ডখন মোৰ ঘৰত আছে।
ফ্ৰড কলাৰ1: ঠিক আছে
দ্বিতীয় কণ্ঠঃ মই ভিতৰলৈ আহিব পাৰোনে ছাৰ?
ফ্ৰড কলাৰ ১: সোমাই আহক
ফ্ৰড কলাৰ ২: জয় হিন্দ
ফ্ৰড কলাৰ ১: জয় হিন্দ
প্ৰটকল অনুসৰি এই ব্যক্তিজনৰ একপক্ষীয় ভিডিঅ' কল ৰেকৰ্ড কৰক, ঠিক আছে?
এই অডিঅ'টো কেৱল তথ্য প্ৰেৰণৰ বাবেই নহয়, ই মনোৰঞ্জনৰ বাবেও নহয়, এই অডিঅ'টোৱে আমাক গভীৰভাৱে চিন্তিত কৰায়। আপোনালোকে এইমাত্ৰ শুনা কথা-বতৰাৰ বিষয়বস্তু আছিল ডিজিটেল এৰেষ্টৰ প্ৰৱঞ্চনা। এই কথা-বতৰা আছিল এজন প্ৰতাৰিত ব্যক্তি আৰু প্ৰৱঞ্চকৰ মাজত। ডিজিটেল এৰেষ্টৰ প্ৰৱঞ্চনা বুলি কোৱা সকলে কেতিয়াবা পুলিচ, কেতিয়াবা চি.বি.আই, কেতিয়াবা মাদক দ্ৰব্য বা কেতিয়াবা আৰ.বি.আইৰ বিষয়া হৈ পৰে। 'মন কী বাত'ৰ বহু শ্ৰোতাই মোক কৈছে যে এই বিষয়টো এই অনুষ্ঠানত আলোচনা কৰা উচিত।
এই প্ৰৱঞ্চক দলবোৰে কেনেদৰে কাম কৰে আৰু এই বিপজ্জনক খেল কি? এই কথাটো আপোনাৰ বাবে যেনেকৈ বুজাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ, আনকো এই বিষয়ে জনোৱাটো সমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ। প্ৰথম পদক্ষেপ, তেওঁলোকে আপোনাৰ সকলো ব্যক্তিগত তথ্য সংগ্ৰহ কৰে– “যোৱা মাহত আপোনালোকে গোৱালৈ গৈছিল নেকি? আপোনাৰ ছোৱালীয়ে দিল্লীত পঢ়ে নেকি? তেওঁলোকে আপোনাৰ ব্যক্তিগত তথ্য ইমানেই সংগ্ৰহ কৰে যে পৰিমাণ জানিলে আপোনালোকে ভয় খাব।
দ্বিতীয় কৌশল- ভয়ৰ পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰিব, ইউনিফৰ্ম, চৰকাৰী কাৰ্যালয় স্থাপন, আইনৰ বিভিন্ন ধাৰা, ফোন যোগাযোগৰ জৰিয়তে ইমানেই ভয় খুৱাব যে আপোনালোকে কল্পনাও কৰিব নোৱাৰে। আৰু তাৰ পিছত তেওঁলোকৰ তৃতীয়টো খোজ আৰম্ভ হয়। তৃতীয় পদক্ষেপটো হ’ল সময়ৰ চাপ। "এতিয়া আপোনালোকে সিদ্ধান্ত ল'ব লাগিব নহ'লে গ্ৰেপ্তাৰ হ'ব,"- প্ৰতাৰিত মানুহবোৰৰ ওপৰত ইমান মানসিক চাপ পেলাইছে যে তেওঁলোক বহুত ভয় খাইছে।
সকলো শ্ৰেণীৰ আৰু সকলো বয়সৰ লোক ডিজিটেল এৰেষ্টৰ বলি হয়। কেৱল ভয়ৰ বাবেই মানুহে নিজৰ কষ্টোপাৰ্জিত লাখ লাখ টকা হেৰুৱাইছে। যিকোনো সময়তে আপোনাৰ ওচৰলৈ এনে ফোন আহিলে আপোনাৰ একো ভয় নাই। আপোনাৰ বাবে এইটো জনাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যে কোনো তদন্তকাৰী সংস্থাই কেতিয়াও ফোন কল বা ভিডিঅ’ কলৰ জৰিয়তে এই ধৰণৰ জেৰা নকৰে। মই এতিয়া ক’ম ডিজিটেল সুৰক্ষাৰ তিনিটা স্তৰ কি কি। এই তিনিটা স্তৰ হ’ল – “বন্ধ কৰক, চিন্তা কৰক, পদক্ষেপ লওক”। ফোন আহিলে ৰ'ব, আতংকিত নহ'ব, শান্ত হৈ থাকক, খৰখেদাকৈ কোনো ব্যৱস্থা নল'ব, আপোনাৰ ব্যক্তিগত তথ্য কাকো নিদিব, সম্ভৱ হ'লে স্ক্ৰীণশ্বট এটা লৈ ৰেকৰ্ডিং কৰক। তাৰ পিছত আহে দ্বিতীয় স্তৰ। প্ৰথম স্তৰটো আছিল, বন্ধ কৰক, দ্বিতীয় স্তৰ, ভাবি চাওক। কোনো চৰকাৰী সংস্থাই ফোনত এনেধৰণৰ ভাবুকি নিদিয়ে, ভিডিঅ’ কলৰ জৰিয়তেও জেৰাও নকৰে, এনেদৰে পইচাও নিবিচাৰে, ভয় খুৱালে আপোনালোকে ভাবিব যে কিবা ভুল হৈছে। এইটো প্ৰথম স্তৰ, দ্বিতীয় স্তৰ, এতিয়া মই আপোনালোকক ক'ম তৃতীয় স্তৰটো কি।
প্ৰথম স্তৰত মই ক’লোঁ ‘বন্ধ কৰক’, দ্বিতীয় স্তৰত ক’লোঁ ‘চিন্তা’, তৃতীয় স্তৰত ক’লোঁ ‘ব্যৱস্থা লওক’।
ৰাজ্যি চাইবাৰ হেল্পলাইন ১৯৩০ ডায়েল কৰক, cybercrime.gov.in ত ৰিপৰ্ট কৰক, পৰিয়াল আৰু আৰক্ষীক অৱগত কৰক, প্ৰমাণ সুৰক্ষিত ৰাখক। ‘বন্ধ কৰক’, তাৰ পিছত ‘চিন্তা’ আৰু শেষত ‘ব্যৱস্থা লওক’, এই তিনিটা স্তৰে আপোনাৰ ডিজিটেল নিৰাপত্তাৰক্ষী হিচাপে কাম কৰিব।
বন্ধুসকল, মই আকৌ ক’ম যে আমাৰ আইনত ডিজিটেল গ্ৰেপ্তাৰৰ কোনো ব্যৱস্থা নাই। ই কেৱল প্ৰৱঞ্চনা, মিছা, চয়তানৰ দুৰ্নীতি আৰু এই ধৰণৰ কাম কৰা মানুহ সমাজৰ শত্ৰু। ডিজিটেল এৰেষ্টৰ নামত চলি থকা সকলো প্ৰৱঞ্চনাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ বিভিন্ন তদন্তকাৰী সংস্থাই ৰাজ্য চৰকাৰৰ সৈতে হাতে হাত ধৰি কাম কৰি আছে। এই সংস্থাসমূহৰ মাজত সমন্বয় বজাই ৰাখিবলৈ এটা ৰাষ্ট্ৰীয় চাইবাৰ সমন্বয় কেন্দ্ৰ গঠন কৰা হৈছে। এই ধৰণৰ প্ৰৱঞ্চনাৰ বাবে হাজাৰ হাজাৰ ভিডিঅ’ কলিং আইডি সংস্থাটোৱে ব্লক কৰিছে। ছিম কাৰ্ড, মোবাইল ফোন আৰু বেংক একাউণ্টো ব্লক কৰা হৈছে। এজেন্সীয়ে তেওঁলোকৰ কাম সঠিকভাৱে কৰি আছে কিন্তু ডিজিটেল গ্ৰেপ্তাৰৰ নামত চলি থকা কেলেংকাৰীৰ পৰা হাত সৰাৰ একমাত্ৰ উপায় হ'ল-প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ প্ৰতি সজাগতা, প্ৰতিজন নাগৰিকৰ প্ৰতি সজাগতা। যিসকলে এই ধৰণৰ চাইবাৰ জালিয়াতিৰ বলি হৈছে তেওঁলোকে চৌপাশৰ মানুহক সকীয়াই দিব লাগে। সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে #safedigitalindia ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। লগতে দেশৰ বিদ্যালয়-মহাবিদ্যালয়সমূহক চাইবাৰ কেলেংকাৰীৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিটো পদক্ষেপত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক জড়িত কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছোঁ। আমি সমাজৰ সকলোৰে সহযোগিতাৰেহে এই জটিল পৰিস্থিতিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিব পাৰো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
আমাৰ স্কুলৰ বহু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে কেলিগ্ৰাফীৰ প্ৰতি অতি আগ্ৰহী। ইয়াৰ জৰিয়তে আমাৰ লেখা স্পষ্ট, সুন্দৰ আৰু আকৰ্ষণীয় হৈ পৰে। আজি ইয়াক জম্মু-কাশ্মীৰৰ স্থানীয় সংস্কৃতিক জনপ্ৰিয় কৰাৰ বাবে প্ৰয়োগ কৰা হৈছে। জম্মু অনন্তনাগৰ বাসিন্দা ফিৰদৌছা বাছিৰ কেলিগ্ৰাফীত পাকৈত। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁ স্থানীয় সংস্কৃতিৰ বিভিন্ন দিশক আগুৱাই নিবলৈ চেষ্টা কৰিছে। ফিৰদৌছা জীৰ কেলিগ্ৰাফীয়ে স্থানীয় বাসিন্দা বিশেষকৈ যুৱক-যুৱতীসকলক আকৰ্ষণ কৰিছে। একেধৰণৰ প্ৰয়াস কৰিছে উধামপুৰৰ গোৰিনাথে। এশ বছৰতকৈও অধিক পুৰণি সাৰেংগীৰ জৰিয়তে ডোগ্ৰা সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাৰ বিভিন্ন ৰূপ সংৰক্ষণ কৰিবলৈ তেওঁ দৃঢ়প্ৰতিজ্ঞ। সাৰেংগী সুৰৰ সহায়ত তেওঁ নিজৰ সংস্কৃতিৰ লগত জড়িত বিভিন্ন প্ৰাচীন কাহিনী আৰু ঐতিহাসিক ঘটনাক আমোদজনক ৰূপত বৰ্ণনা কৰিছে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত আপোনালোকে সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য সংৰক্ষণৰ বাবে আগবাঢ়ি অহা বহুতো আচৰিত মানুহক পাব। বিগত ৫০ বছৰ ধৰি চেৰিয়েল লোক কলাক জনপ্ৰিয় কৰি তোলাৰ কামত জড়িত ডি বৈকুণ্ঠম। তেলেংগানাৰ সৈতে জড়িত এই কলাক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে তেওঁৰ প্ৰচেষ্টা উল্লেখযোগ্য। চেৰিয়েল পেইন্টিং সৃষ্টিৰ প্ৰক্ৰিয়াটো সঁচাকৈয়ে অনন্য। ইয়াত কাহিনীটো এটা স্ক্ৰলৰ জৰিয়তে উপস্থাপন কৰা হৈছে। ইয়াত আমাৰ ইতিহাস আৰু পৌৰাণিক কাহিনীৰ সম্পূৰ্ণ ছবি পোৱা যায়। চত্তীশগড়ৰ নাৰায়ণপুৰৰ বুটলুৰাম মাথৰাজী আবুঝমৰীয়াই লোকশিল্প সংৰক্ষণৰ বাবে কাম কৰি আছে। যোৱা চাৰি দশক ধৰি তেওঁ এই অভিযানত কাম কৰি আহিছে। বেটি বচাও বেটি পঢ়াও আৰু স্বচ্ছ ভাৰত আদি অভিযানৰ সৈতে মানুহক সংযোগ কৰাত তেওঁৰ কলা অতি ফলপ্ৰসূ আছিল।
বন্ধুসকল,
এতিয়া আমি কথা পাতিছো যে কেনেদৰে আমাৰ শিল্প-সংস্কৃতিয়ে কাশ্মীৰৰ উপত্যকাৰ পৰা ছত্তীশগড়ৰ জংঘললৈকে নতুন নতুন ৰং চতিয়াই আছে, কিন্তু ইয়াতেই শেষ নহয়। আমাৰ শিল্প-সংস্কৃতিৰ সুগন্ধি দূৰ-দূৰলৈকে বিয়পি পৰিছে। বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ মানুহ ভাৰতীয় শিল্প-সংস্কৃতিৰ প্ৰতি মন্ত্ৰমুগ্ধ হৈ পৰে। উধামপুৰৰ সাৰেংগীৰ মন্ত্ৰমুগ্ধ শব্দৰ কথা কৈ থাকোঁতে মনত পৰিল যে কেনেকৈ হাজাৰ হাজাৰ মাইল দূৰত ৰাছিয়াৰ ইয়াকুটস্ক চহৰত ভাৰতীয় কলাৰ সুৰীয়া সুৰ প্ৰতিধ্বনিত হৈ আছিল। কল্পনা কৰকচোন শীতকালত ডেৰ দিন, মাইনাছ ৬৫ ডিগ্ৰী, চাৰিওফালে বগা বৰফৰ আচ্ছাদন আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানম শকুন্তলম চাই মোহিত হোৱা থিয়েটাৰ এখনৰ দৰ্শক। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰেনে ইয়াকুটস্ক, বিশ্বৰ আটাইতকৈ ঠাণ্ডা চহৰত বিয়পিছে ভাৰতীয় সাহিত্যৰ উষ্ণতা! ই কোনো কল্পনা নহয়, ই বাস্তৱ-ইমানেই বাস্তৱ যে আমাৰ সকলোকে গৌৰৱ আৰু আনন্দৰে ভৰাই তোলে।
বন্ধুসকল, কেইসপ্তাহমানৰ আগতে মই লাওছলৈ গৈছিলো। নৱৰাত্ৰিৰ সময়ত আৰু তাতেই আচৰিত এটা বস্তু দেখিলোঁ। স্থানীয় শিল্পীসকলে “ফলক ফালম” – ‘লাওছৰ ৰামায়ণ’ পৰিবেশন কৰিছিল। তেওঁলোকৰ চকুত সেই একে ভক্তি, কণ্ঠত সেই একে সমৰ্পণ, যিটো আমি ৰামায়ণৰ পৰাই মনত পেলাইছো, সেই একেই ভক্তি দেখিছিলো। একেদৰে কুৱেইটত শ্ৰী আব্দুল্লা আল-বাৰুনে ৰামায়ণ আৰু মহাভাৰতক আৰবী ভাষালৈ অনুবাদ কৰিছিল। এই গ্ৰন্থখন কেৱল অনুবাদ নহয়, দুটা মহান সংস্কৃতিৰ মাজত এখন সেতু। তেওঁৰ এই প্ৰচেষ্টাই আৰব বিশ্বত ভাৰতীয় সাহিত্যৰ এক নতুন ধাৰণা গঢ়ি তুলিছে। পেৰুৰ আন এটা প্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ হ’ল আৰ্লিণ্ডা গাৰ্চিয়াই তাত থকা যুৱক-যুৱতীসকলক ভাৰতনাট্যম শিকোৱা আৰু মাৰিয়া ভালডেজে অডিচি নৃত্যৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়া কাৰ্য। এই নৃত্য শৈলীসমূহৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈ ‘ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় নৃত্য’ই দক্ষিণ আমেৰিকাৰ বহু দেশত আলোড়নৰ সৃষ্টি কৰিছে।
বন্ধুসকল,
বিদেশৰ মাটিত ভাৰতৰ এই উদাহৰণবোৰে দেখুৱাইছে যে ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ শক্তি কিমান আচৰিত, যিয়ে বিশ্ববাসীক ইয়াৰ প্ৰতি আকৰ্ষণ কৰি আহিছে।
“য’ত কলা আছে তাতেই ভাৰত আছে”
“য’ত সংস্কৃতি আছে তাতেই ভাৰত আছে”
আজি বিশ্বৰ মানুহে ভাৰতক আৰু অধিক জানিব বিচাৰিছে, ভাৰতৰ জনসাধাৰণক জানিব বিচাৰিছে। গতিকে আপোনালোক সকলোকে অনুৰোধ জনাও যে আপোনালোকৰ ওচৰ-চুবুৰীয়াৰ এনে সাংস্কৃতিক পদক্ষেপ #CulturalBridges ৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰক। 'মন কী বাত'ত আমি আগন্তুক দিনতো এনে উদাহৰণৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসীসকল,
দেশৰ বেছিভাগ ঠাইতে শীতকালৰ বতৰ আৰম্ভ হৈছে, কিন্তু ফিট ইণ্ডিয়াৰ আত্মা ফিটনেছৰ আবেগক কোনো ঋতুৱে প্ৰভাৱ পেলাব নোৱাৰে। যাৰ ফিট হোৱাৰ অভ্যাস আছে, তেওঁ শীত, গ্ৰীষ্ম বা বাৰিষা চিনি নাপায়। মই সুখী যে এতিয়া সকলোৱে ফিটনেছৰ প্ৰতি অধিক সচেতন হৈছে। আপোনাৰ ওচৰ-চুবুৰীয়া উদ্যানসমূহত মানুহৰ সংখ্যাও বৃদ্ধি হোৱা দেখা পায়। পাৰ্কত বৃদ্ধসকলে খোজ কাঢ়ি থকা, যুৱক-যুৱতী আৰু পৰিয়ালে যোগাসন কৰা দেখি ভাল লাগে। মোৰ মনত আছে যোগ দিৱসত শ্ৰীনগৰত থাকোঁতে বৰষুণ নেওচি কিমান মানুহ ‘যোগ’ কৰিবলৈ গোট খাইছিল। শেহতীয়াকৈ শ্ৰীনগৰ মাৰাথনত ফিট হৈ থকাৰ এই উৎসাহ দেখিলোঁ। ফিট ইণ্ডিয়াৰ এই ধাৰণাটো এতিয়া গণ আন্দোলনলৈ পৰিণত হৈছে।
বন্ধুসকল,
মই ভাল পাইছো যে আমাৰ স্কুলবোৰে এতিয়া ল’ৰা-ছোৱালীৰ ফিটনেছক অধিক গুৰুত্ব দিছে। ফিট ইণ্ডিয়া স্কুল আৱাৰো এক নতুন পদক্ষেপ। বিদ্যালয়সমূহে এতিয়া বিভিন্ন ফিটনেছ কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে প্ৰথম পিৰিয়ড ব্যৱহাৰ কৰিছে। বহু বিদ্যালয়ত যোগাসন কৰা হয়, কিছুমান দিনত এৰোবিক্স কৰা হয় আৰু কেতিয়াবা ক্ৰীড়া দক্ষতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হয়। কেতিয়াবা খো খো বা কাবাডীৰ দৰে খেলৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হয়। ইয়াৰ ফলাফলো বহুত ভাল। শিশুৰ উপস্থিতি বাঢ়িছে, তেওঁলোকৰ একাগ্ৰতা বাঢ়িছে আৰু তেওঁলোকৰ সুখো বাঢ়িছে।
বন্ধুসকল, মই সকলোতে সুস্থতাৰ এই সজীৱতা দেখিছোঁ। মন কী বাতৰ বহু শ্ৰোতাইও মোক তেওঁলোকৰ মতামত জনালে। কিছুমান মানুহৰ বহুত ভাল কাম কৰি আছে। তেনে এটা উদাহৰণ হ’ল পৰিয়ালৰ ফিটনেছ আৱাৰ। অৰ্থাৎ এটা পৰিয়ালে গোটেই পৰিয়ালৰ ফিটনেছ এক্টিভিটিৰ বাবে ছুটিৰ দিনত এঘণ্টা সময় আছুতীয়াকৈ ৰাখিছে। আন এটা উদাহৰণ হ’ল থলুৱা খেলৰ পুনৰুজ্জীৱন। কিছুমান পৰিয়ালে নিজৰ ল’ৰা-ছোৱালীক পাঠদান কৰি পৰম্পৰাগত খেল খেলিছে। লগতে আপোনাৰ ফিটনেছ ৰুটিন আৰু অভিজ্ঞতা #fitindia নামৰ ছ’চিয়েল মিডিয়া পেজত শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে। দেশবাসীক মই এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য দিব বিচাৰিছো। এইবাৰ চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ জন্ম বাৰ্ষিকী ৩১ অক্টোবৰৰ দীপাৱলীৰ শুভ দিনটোতে পৰিছে। আমি প্ৰতি বছৰে ৩১ অক্টোবৰত "ৰাষ্ট্ৰীয় ঐক্য দিৱস" উপলক্ষে "একতাৰ বাবে দৌৰ"ৰ আয়োজন কৰোঁ। এইবাৰ দীপাৱলীৰ বাবে অহা ২৯ অক্টোবৰ মঙলবাৰে "একতাৰ বাবে দৌৰ"ৰ আয়োজন কৰা হ'ব। মই বিচাৰো যে যিমান পাৰি সিমান লোকে এই কাৰ্য্যত অংশগ্ৰহণ কৰক। দেশৰ ঐক্যৰ মন্ত্ৰৰ লগতে ফিটনেছৰ মন্ত্ৰ বিয়পাই দিয়ক।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
'মন কী বাত' আজিলৈ ইমানেই। অনুগ্ৰহ কৰি আপোনালোকৰ মতামত প্ৰেৰণ কৰি থাকিব। এতিয়া উদযাপনৰ সময়। মন কী বাতৰ শ্ৰোতাসকললৈ ধনতেৰাছ, দীপাৱলী, ষট্ পূজা, গুৰু নানক জয়ন্তী আৰু সকলো পৰ্বলৈ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। আপোনালোকে সম্পূৰ্ণ আনন্দৰে উৎসৱ উদযাপন কৰক। লগতে ভোকেল ফৰ লোকেল মন্ত্ৰটোও মনত ৰাখিব। চেষ্টা কৰক, যাতে, উৎসৱৰ সময়ত স্থানীয় দোকানীৰ পৰা কিনা বস্তুহে আপোনাৰ ঘৰলৈ যায়। আগন্তুক উৎসৱৰ বতৰৰ বাবে আপোনালোক সকলোলৈ আকৌ এবাৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ।
সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ।
নমস্কাৰ মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
মন কী বাতলৈ আপোনালোকক স্বাগতম। মোৰ জীৱনৰ আটাইতকৈ স্মৰণীয় মুহূৰ্তটো কি বুলি সুধিলে বহু ঘটনা মনলৈ আহে, কিন্তু এটা মুহূৰ্তই বিশেষভাৱে ধৰা দিয়ে। সেই মুহূৰ্তটো আছিল যোৱা বছৰৰ ১৫ নৱেম্বৰত ঝাৰখণ্ডৰ উলিহাতু গাঁৱত ভগৱান বীৰছা মুণ্ডাৰ জন্ম বাৰ্ষিকী অনুষ্ঠানত উপস্থিত থকাটো। এই যাত্ৰাই মোৰ ওপৰত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল। মই দেশৰ প্ৰথমজন প্ৰধানমন্ত্ৰী যিয়ে এই পবিত্ৰ ভূমি শিৰত লৈ সেৱা কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছো। সেই মুহূৰ্তত মই কেৱল স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ শক্তি অনুভৱ কৰাই নহয় এই ভূমিৰ শক্তিৰ সৈতেও সংযোগ স্থাপনৰ সুযোগ পালোঁ। এটা দৃঢ়তা পূৰণৰ সাহসে দেশৰ লাখ লাখ মানুহৰ ভাগ্য কেনেদৰে সলনি কৰিব পাৰে সেই কথা উপলব্ধি কৰিছিলোঁ৷
বন্ধুসকল,
ভাৰতে প্ৰতিটো যুগত কিছু বাধা বা প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে আৰু প্ৰতিটো যুগে এই প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হোৱা অসাধাৰণ ভাৰতীয়ৰ সৃষ্টি কৰিছে। আজি মন কী বাতত দুজন মহান বীৰৰ সাহস আৰু দূৰদৰ্শীতাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম। দেশত তেওঁলোকৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপনৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হৈছে। ৩১ অক্টোবৰৰ পৰা আৰম্ভ হ’ব চৰ্দাৰ পেটেলৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী। তাৰ পিছত ১৫ নৱেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ হ’ব ভগৱান বীৰছা মুণ্ডাৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী। এই দুজন মহান ব্যক্তিয়ে বিভিন্ন প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছিল যদিও দুয়োৰে এটাই দৃষ্টিভংগী আছিল – "দেশৰ ঐক্য"।
বন্ধুসকল,
বিগত বছৰসমূহত দেশত এনে মহান জাতীয় বীৰ-বীৰাংগনাৰ জন্ম বাৰ্ষিকী নৱ উদ্যমেৰে উদযাপন কৰি নতুন প্ৰজন্মক অনুপ্ৰাণিত কৰি অহা হৈছে। আমি মহাত্মা গান্ধীৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপন কৰাৰ সময়ত কিমান আচৰিত কথা হৈছিল আপোনালোকৰ নিশ্চয় মনত আছে। নিউয়ৰ্কৰ টাইমছ স্কোৱাৰৰ পৰা আফ্ৰিকাৰ সৰু সৰু গাঁওলৈকে বিশ্বৰ জনসাধাৰণে ভাৰতৰ সত্য আৰু অহিংসাৰ বাৰ্তা বুজি পাইছে, পুনৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছে, ইয়াক জীয়াই ৰাখিছে। ডেকাৰ পৰা বুঢ়ালৈ, ভাৰতীয়ৰ পৰা বিদেশীলৈ, সকলোৱে নতুন তথ্যৰ পোহৰত গান্ধীজীৰ শিক্ষা বুজি পাইছিল, নতুন বিশ্ব পৰিস্থিতিৰ ফালৰ পৰা তেওঁক চিনি পাইছিল। স্বামী বিবেকানন্দৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী উদযাপনৰ সময়ত দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলে ভাৰতৰ আধ্যাত্মিক আৰু সাংস্কৃতিক শক্তিক নতুন ৰূপত বুজি পায়। এই অনুষ্ঠানবোৰে আমাক এই উপলব্ধি কৰাইছে যে আমাৰ মহান ব্যক্তিসকল অতীতত হেৰাই যোৱা নাই, বৰঞ্চ তেওঁলোকৰ জীৱনে আমাৰ বৰ্তমানক ভৱিষ্যতলৈ লৈ গৈছে।
বন্ধুসকল,
চৰকাৰে এই মহান ব্যক্তিসকলৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তী ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত উদযাপন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে সঁচা, কিন্তু আপোনালোকৰ সহযোগিতাই এই পদক্ষেপক প্ৰাণ দিব, ইয়াক সজীৱ কৰি তুলিব। আপোনালোক সকলোকে এই পদক্ষেপৰ অংশ হ'বলৈ অনুৰোধ জনালোঁ। লৌহ মানৱ চৰ্দাৰ পেটেলৰ সন্দৰ্ভত আপোনালোকৰ চিন্তা আৰু কাম #Sardar150 লিখি শ্বেয়াৰ কৰক আৰু ধৰতী আবা বীৰছা মুণ্ডাৰ প্ৰেৰণা #BirsaMunda150ৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰক। আহক, আমি একেলগে এই উৎসৱক ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্যত একতাৰ উৎসৱ হিচাপে গঢ়ি তোলোঁ, পৰম্পৰাৰ পৰা প্ৰগতিৰ উৎসৱ হিচাপে গঢ়ি তোলোঁ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
আপোনালোকৰ সেই দিনটো নিশ্চয় মনত আছে যেতিয়া চোটা ভীমে টিভিত সম্প্ৰচাৰ হৈছিল। চোটা ভীমৰ কথা সেই উৎসাহী শিশুসকলে কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰে। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব যে আজি ‘ঢোলকপুৰৰ ঢোল’ত কেৱল ভাৰতৰেই নহয়, আন দেশৰ শিশুকো আকৰ্ষণ কৰিছে। এইদৰেই আমাৰ আন এনিমেটেড ধাৰাবাহিক কৃষ্ণ, হনুমান, মটু-পটলুৰ অনুৰাগী সমগ্ৰ বিশ্বতে আছে। ভাৰতত নিৰ্মিত এনিমেচন চৰিত্ৰ, ইয়াৰ এনিমেচন ছবি, ইয়াৰ বিষয়বস্তু আৰু সৃষ্টিশীলতাৰ বাবে সমগ্ৰ বিশ্বতে প্ৰশংসা কৰা হয়। আপোনালোকে নিশ্চয় দেখিছে যে স্মাৰ্টফোনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি চিনেমাৰ পৰ্দালৈকে, গেমিং কনছ’লৰ পৰা ভাৰ্চুৱেল ৰিয়েলিটিলৈকে এনিমেচন সকলোতে আছে। এনিমেচনৰ জগতখনত নতুন বিপ্লৱ কঢ়িয়াই অনাৰ পথত অগ্ৰসৰ হৈছে ভাৰত। ভাৰতৰ গেমিং স্থানো দ্ৰুতগতিত সম্প্ৰসাৰিত হৈছে। ভাৰতীয় খেলসমূহেও সমগ্ৰ বিশ্বতে জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰিছে। কেইমাহমানৰ আগতে ভাৰতৰ কিছুমান আগশাৰীৰ গেমিং বিশেষজ্ঞক লগ পোৱাৰ সময়ত ভাৰতীয় গেমছৰ আচৰিত সৃষ্টিশীলতা আৰু মানদণ্ডক অনুভৱ কৰা আৰু বুজাৰ সুযোগ পাইছিলোঁ। সঁচাকৈয়ে সৃষ্টিশীল উৎসাহৰ জোৱাৰে দেশজুৰি বিয়পি পৰিছে। ‘মেড ইন ইণ্ডিয়া’ আৰু ‘মেড বাই ইণ্ডিয়ানছ’ এনিমেচনৰ জগতখনত প্ৰচলিত। আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ’ব যে আজি ভাৰতীয় প্ৰতিভা বিদেশী প্ৰডাকচনতো এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ হৈ পৰিছে। বৰ্তমানৰ স্পাইডাৰমেনেই হওক বা ট্ৰেন্সফৰ্মাৰেই হওক, এই দুখন ছবিত হৰিনাৰায়ণ ৰাজীৱৰ অৱদানক মানুহে অতিশয় শলাগ লৈছে। ভাৰতীয় এনিমেচন ষ্টুডিঅ’সমূহে ডিজনী আৰু ৱাৰ্নাৰ ব্ৰাদাৰ্ছৰ দৰে বিশ্ববিখ্যাত প্ৰডাকচন কোম্পানীসমূহৰ সৈতে কাম কৰি আছে।
বন্ধুসকল,
এতিয়া আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে অৰিজিনেল ইণ্ডিয়া কণ্টেণ্ট সৃষ্টি কৰিছে, যিটো আমাৰ সংস্কৃতিৰ বৈশিষ্ট্য। সমগ্ৰ বিশ্বতে পৰিলক্ষিত হৈছ। এতিয়া এনিমেচন খণ্ডটো আন উদ্যোগকো শক্তি প্ৰদান কৰা উদ্যোগত পৰিণত হৈছে, কিয়নো শেহতীয়াকৈ ভিআৰ পৰ্যটন অতি বিখ্যাত হৈ পৰিছে। ভাৰ্চুৱেল ভ্ৰমণৰ জৰিয়তে অজন্তাৰ গুহাসমূহ চাব পাৰে, কোনাৰ্ক মন্দিৰৰ কৰিড’ৰসমূহ অন্বেষণ কৰিব পাৰে বা বাৰাণসীৰ ঘাট উপভোগ কৰিব পাৰে। এই ভি আৰ এনিমেচনসমূহ ভাৰতীয় সৃষ্টিকৰ্তাই নিৰ্মাণ কৰে। ভি আৰৰ জৰিয়তে এই স্থানসমূহ চোৱাৰ পিছত বহু লোকে বাস্তৱত এই পৰ্যটনস্থলীসমূহ ভ্ৰমণ কৰিব বিচাৰে, অৰ্থাৎ পৰ্যটনস্থলীৰ ভাৰ্চুৱেল ভ্ৰমণ মানুহৰ মনত কৌতুহল সৃষ্টিৰ এক মাধ্যমত পৰিণত হৈছে। বৰ্তমান এই খণ্ডত এনিমেটৰ, গল্পকাৰ, লেখক, ভইচ অভাৰ বিশেষজ্ঞ, সংগীতজ্ঞ, গেম ডেভেলপাৰ, ভি আৰ আৰু এ আৰ বিশেষজ্ঞৰ চাহিদা আছে। সেইবাবেই মই ভাৰতৰ যুৱক-যুৱতীসকলক কওঁ যে তেওঁলোকৰ সৃষ্টিশীলতা বৃদ্ধি কৰক। কোনে জানে, হয়তো আপোনাৰ কম্পিউটাৰৰ পৰা পৃথিৱীৰ পৰৱৰ্তী ছুপাৰ হিট এনিমেচন ওলাই আহিব পাৰে! পৰৱৰ্তী ভাইৰেল গেমটো আপোনাৰে সৃষ্টি হ’ব পাৰে! বা শিক্ষামূলক এনিমেচনত আপোনাৰ উদ্ভাৱনে হয়তো ডাঙৰ সফলতা লাভ কৰিব পাৰে। কাইলৈ ২৮ অক্টোবৰত বিশ্ব এনিমেচন দিৱস উদযাপন কৰা হ'ব। আহক, আমি ভাৰতক গ্ল’বেল এনিমেচন পাৱাৰ হাউচ হিচাপে গঢ়ি তোলাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
স্বামী বিবেকানন্দই এবাৰ সফলতাৰ বাবে এটা মন্ত্ৰ দিছিল, তেওঁৰ মন্ত্ৰ আছিল-"এটা ধাৰণা চিন্তা কৰক আৰু সেই ধাৰণাটোক আপোনাৰ জীৱন হিচাপে গঢ়ি তোলক-সেইটোৰ বিষয়ে চিন্তা কৰক, সপোন দেখক, তাক লৈ জীয়াই থাকক"। আজি 'আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযানে'ও এই সফলতাৰ মন্ত্ৰ লৈ আগবাঢ়িছে। এই অভিযান আমাৰ সামূহিক চেতনাৰ অংশ হৈ পৰিছে। ই ক্ৰমান্বয়ে খোজে খোজে আমাৰ প্ৰেৰণা হৈ পৰিছে। আত্মনিৰ্ভৰশীলতা কেৱল আমাৰ নীতি নহয় আমাৰ আবেগো। বেছি বছৰৰ কথা নহয়, মাত্ৰ ১০ বছৰ আগতে যেতিয়া কোনোবাই ভাৰতত এটা জটিল প্ৰযুক্তি বিকশিত কৰাৰ কথা কৈছিল, বহুতে বিশ্বাস কৰা নাছিল, বহুতে হাঁহিছিল, কিন্তু এতিয়া সেইসকল লোকে দেশৰ সফলতা দেখি আচৰিত হৈছে। ভাৰত আত্মনিৰ্ভৰশীল হৈ পৰিছে, প্ৰতিটো খণ্ডতে উল্লেখযোগ্যভাৱে ভাল ফলাফল দেখুৱাইছে। কল্পনা কৰকচোন, ভাৰত এটা যুগত বিশ্বৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম মোবাইল ফোন নিৰ্মাতা দেশ হিচাপে পৰিগণিত হৈছে। এসময়ত বিশ্বৰ প্ৰতিৰক্ষা সঁজুলিৰ সৰ্বাধিক ক্ৰেতা ভাৰতে এতিয়া ৮৫খন দেশলৈ ৰপ্তানি কৰে। মহাকাশ প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত আজি চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুত উপনীত হোৱা প্ৰথমখন দেশ হিচাপে পৰিগণিত হ’ল আৰু মোৰ আটাইতকৈ ভাল লগা এটা কথা হ'ল-আত্মনিৰ্ভৰ-এই অভিযান এতিয়া চৰকাৰী মিছনতে সীমাবদ্ধ নহয়, এতিয়া আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত এতিয়া গণ অভিযানত পৰিণত হৈছে। প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে সফলতা লাভ কৰিছে। উদাহৰণস্বৰূপে এই মাহত আমি লাডাখৰ হানলেত এছিয়াৰ সৰ্ববৃহৎ ইমেজিং টেলিস্কোপ "MES" উদ্বোধন কৰিলোঁ। এইটো ৪৩০০মিটাৰ উচ্চতাত অৱস্থিত। ইয়াৰ বিশেষত্ব কি জানেনে? ই মেড ইন ইণ্ডিয়া। কল্পনা কৰকচোন, যি ঠাইত -৩০ ডিগ্ৰী পৰ্যন্ত ঠাণ্ডা হয়, য’ত অক্সিজেনৰ অভাৱো হয়, আমাৰ বিজ্ঞানী আৰু স্থানীয় উদ্যোগে এছিয়াৰ আন কোনো দেশে কৰিব নোৱাৰা কাম এটা কৰিলে। হানলেৰ টেলিস্কোপে হয়তো দূৰৈৰ জগতলৈ চাই আছে, কিন্তু ই আমাক আৰু এটা কথা দেখুৱাইছে, সেয়া হৈছে স্বাৱলম্বী ভাৰতৰ শক্তি।
বন্ধুসকল,
মই বিচাৰো আপোনালোকেও এটা কাম কৰক, আত্মনিৰ্ভৰশীল ভাৰতৰ অধিক উদাহৰণ দিয়ক আৰু এনে প্ৰচেষ্টাৰ অংশীদাৰ হওক। আপোনাৰ ওচৰ-চুবুৰীয়াত কি নতুন উদ্ভাৱন দেখিছে, যিটো স্থানীয় ষ্টাৰ্টআপে আপোনাক আটাইতকৈ বেছি আপ্লুত কৰিছে, #atmanirbharinnovationৰ জৰিয়তে এই সবিশেষ ছচিয়েল মিডিয়াত পোষ্ট কৰক আৰু আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত উদযাপন কৰক। এই উৎসৱৰ বতৰত আহক আমি সকলোৱে স্বাৱলম্বী ভাৰতৰ এই অভিযানক শক্তিশালী কৰোঁ। আমি ভোকেল ফৰ লোকেলৰ মন্ত্ৰৰে বজাৰ কৰো। এইখন নতুন ভাৰত, য’ত অসম্ভৱ শব্দটো মাথোঁ এটা প্ৰত্যাহ্বান, য’ত মেক ইন ইণ্ডিয়া এতিয়া মেক ফৰ দ্য ৱৰ্ল্ডত পৰিণত হৈছে, য’ত প্ৰতিজন নাগৰিকেই হৈছে এজন উদ্ভাৱক। য'ত প্ৰতিটো প্ৰত্যাহ্বান এক সুযোগ। ভাৰতক আমি কেৱল স্বাৱলম্বী কৰি তোলাই নহয়, উদ্ভাৱনৰ বিশ্ব শক্তিকেন্দ্ৰ হিচাপে আমাৰ দেশক শক্তিশালী কৰিব লাগিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
মই আপোনালোকক এটা অডিঅ’ বজাই শুনাইছো।
ফ্ৰড কলাৰ ১: নমস্কাৰ
ভুক্তভোগী: ছাৰ, হেল্ল’ ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: নমস্কাৰ
ভুক্তভোগী : ছাৰ, হয় কওক
ফ্ৰড কলাৰ ১: চাওক আপোনালোকে মোলৈ এফআইৰ নম্বৰটো পঠিয়াইছে আমাৰ এই নম্বৰৰ বিৰুদ্ধে ১৭টা অভিযোগ আছে, আপোনালোকে এই নম্বৰটো ব্যৱহাৰ কৰিছেনে?
ভুক্তভোগী: নাই, মই এই নম্বৰটো ব্যৱহাৰ নকৰো
ফ্ৰড কলাৰ ১: এতিয়া আপোনালোকে ক’ৰ পৰা কৈছে?
ভুক্তভোগী : ছাৰ মই কৰ্ণাটকৰ পৰা কৈছো, এতিয়া ঘৰত আছো।
ফ্ৰড কলাৰ ১: ঠিক আছে, আপোনাৰ বিবৃতি ৰেকৰ্ড কৰিছো যাতে এই নম্বৰটো ব্লক কৰিব পৰা যায়। যাতে ভৱিষ্যতে আপোনাৰ কোনো সমস্যা নহয়, ঠিক আছে?
ভুক্তভোগী : হয় ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: এতিয়া মই আপোনাক সংযোগ কৰা ব্যক্তিজন আপোনাৰ তদন্তকাৰী বিষয়া। আপোনালোকে আপোনাৰ বিবৃতি লিপিবদ্ধ কৰে যাতে এই নম্বৰটো ব্লক কৰিব পাৰি। ঠিক আছে?
ভুক্তভোগী : হয় ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: হয় ছাৰ কওকচোন মই এতিয়া কাৰ লগত কথা পাতি আছো? আপোনাৰ আধাৰ কাৰ্ড দেখুৱাওক, ভেৰিফাই কৰিবলৈ নম্বৰটো কওক।
ভুক্তভোগী: ছাৰ মোৰ এতিয়া আধাৰ কাৰ্ড নাই ছাৰ। প্লিজ ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: ফোন? আপোনাৰ ফোনত আছে নেকি?
ভুক্তভোগী : নাই ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: ফোনত আপোনাৰ আধাৰ কাৰ্ডৰ ছবি নাই?
ভুক্তভোগী : নাই ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: নম্বৰটো মনত আছেনে?
ভুক্তভোগী: নাই ছাৰ মোৰ মনত নাই, নম্বৰটো মনত নাই।
ফ্ৰড কলাৰ ১: আমি মাত্ৰ পৰীক্ষা কৰিব লাগিব। ঠিক আছে?
ভুক্তভোগী : নাই ছাৰ
ফ্ৰড কলাৰ ১: ভয় নকৰিব, ভয় নকৰিব। যদি আপোনালোকে একো কৰা নাই তেন্তে ভয় কৰিবলগীয়া একো নাই
ভুক্তভোগী: হয় ছাৰ, অৱশ্যেই।
ফ্ৰড কলাৰ ১: যদি আপোনাৰ আধাৰ কাৰ্ড আছে তেন্তে মোক ভেৰিফিকেচনৰ বাবে দেখুৱাওক।
ভুক্তভোগী: নাই ছাৰ, নাই ছাৰ, আচলতে মই গাঁৱলৈ আহিছিলো, কাৰ্ডখন মোৰ ঘৰত আছে।
ফ্ৰড কলাৰ1: ঠিক আছে
দ্বিতীয় কণ্ঠঃ মই ভিতৰলৈ আহিব পাৰোনে ছাৰ?
ফ্ৰড কলাৰ ১: সোমাই আহক
ফ্ৰড কলাৰ ২: জয় হিন্দ
ফ্ৰড কলাৰ ১: জয় হিন্দ
প্ৰটকল অনুসৰি এই ব্যক্তিজনৰ একপক্ষীয় ভিডিঅ' কল ৰেকৰ্ড কৰক, ঠিক আছে?
এই অডিঅ'টো কেৱল তথ্য প্ৰেৰণৰ বাবেই নহয়, ই মনোৰঞ্জনৰ বাবেও নহয়, এই অডিঅ'টোৱে আমাক গভীৰভাৱে চিন্তিত কৰায়। আপোনালোকে এইমাত্ৰ শুনা কথা-বতৰাৰ বিষয়বস্তু আছিল ডিজিটেল এৰেষ্টৰ প্ৰৱঞ্চনা। এই কথা-বতৰা আছিল এজন প্ৰতাৰিত ব্যক্তি আৰু প্ৰৱঞ্চকৰ মাজত। ডিজিটেল এৰেষ্টৰ প্ৰৱঞ্চনা বুলি কোৱা সকলে কেতিয়াবা পুলিচ, কেতিয়াবা চি.বি.আই, কেতিয়াবা মাদক দ্ৰব্য বা কেতিয়াবা আৰ.বি.আইৰ বিষয়া হৈ পৰে। 'মন কী বাত'ৰ বহু শ্ৰোতাই মোক কৈছে যে এই বিষয়টো এই অনুষ্ঠানত আলোচনা কৰা উচিত।
এই প্ৰৱঞ্চক দলবোৰে কেনেদৰে কাম কৰে আৰু এই বিপজ্জনক খেল কি? এই কথাটো আপোনাৰ বাবে যেনেকৈ বুজাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ, আনকো এই বিষয়ে জনোৱাটো সমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ। প্ৰথম পদক্ষেপ, তেওঁলোকে আপোনাৰ সকলো ব্যক্তিগত তথ্য সংগ্ৰহ কৰে– “যোৱা মাহত আপোনালোকে গোৱালৈ গৈছিল নেকি? আপোনাৰ ছোৱালীয়ে দিল্লীত পঢ়ে নেকি? তেওঁলোকে আপোনাৰ ব্যক্তিগত তথ্য ইমানেই সংগ্ৰহ কৰে যে পৰিমাণ জানিলে আপোনালোকে ভয় খাব।
দ্বিতীয় কৌশল- ভয়ৰ পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰিব, ইউনিফৰ্ম, চৰকাৰী কাৰ্যালয় স্থাপন, আইনৰ বিভিন্ন ধাৰা, ফোন যোগাযোগৰ জৰিয়তে ইমানেই ভয় খুৱাব যে আপোনালোকে কল্পনাও কৰিব নোৱাৰে। আৰু তাৰ পিছত তেওঁলোকৰ তৃতীয়টো খোজ আৰম্ভ হয়। তৃতীয় পদক্ষেপটো হ’ল সময়ৰ চাপ। "এতিয়া আপোনালোকে সিদ্ধান্ত ল'ব লাগিব নহ'লে গ্ৰেপ্তাৰ হ'ব,"- প্ৰতাৰিত মানুহবোৰৰ ওপৰত ইমান মানসিক চাপ পেলাইছে যে তেওঁলোক বহুত ভয় খাইছে।
সকলো শ্ৰেণীৰ আৰু সকলো বয়সৰ লোক ডিজিটেল এৰেষ্টৰ বলি হয়। কেৱল ভয়ৰ বাবেই মানুহে নিজৰ কষ্টোপাৰ্জিত লাখ লাখ টকা হেৰুৱাইছে। যিকোনো সময়তে আপোনাৰ ওচৰলৈ এনে ফোন আহিলে আপোনাৰ একো ভয় নাই। আপোনাৰ বাবে এইটো জনাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যে কোনো তদন্তকাৰী সংস্থাই কেতিয়াও ফোন কল বা ভিডিঅ’ কলৰ জৰিয়তে এই ধৰণৰ জেৰা নকৰে। মই এতিয়া ক’ম ডিজিটেল সুৰক্ষাৰ তিনিটা স্তৰ কি কি। এই তিনিটা স্তৰ হ’ল – “বন্ধ কৰক, চিন্তা কৰক, পদক্ষেপ লওক”। ফোন আহিলে ৰ'ব, আতংকিত নহ'ব, শান্ত হৈ থাকক, খৰখেদাকৈ কোনো ব্যৱস্থা নল'ব, আপোনাৰ ব্যক্তিগত তথ্য কাকো নিদিব, সম্ভৱ হ'লে স্ক্ৰীণশ্বট এটা লৈ ৰেকৰ্ডিং কৰক। তাৰ পিছত আহে দ্বিতীয় স্তৰ। প্ৰথম স্তৰটো আছিল, বন্ধ কৰক, দ্বিতীয় স্তৰ, ভাবি চাওক। কোনো চৰকাৰী সংস্থাই ফোনত এনেধৰণৰ ভাবুকি নিদিয়ে, ভিডিঅ’ কলৰ জৰিয়তেও জেৰাও নকৰে, এনেদৰে পইচাও নিবিচাৰে, ভয় খুৱালে আপোনালোকে ভাবিব যে কিবা ভুল হৈছে। এইটো প্ৰথম স্তৰ, দ্বিতীয় স্তৰ, এতিয়া মই আপোনালোকক ক'ম তৃতীয় স্তৰটো কি।
প্ৰথম স্তৰত মই ক’লোঁ ‘বন্ধ কৰক’, দ্বিতীয় স্তৰত ক’লোঁ ‘চিন্তা’, তৃতীয় স্তৰত ক’লোঁ ‘ব্যৱস্থা লওক’।
ৰাজ্যি চাইবাৰ হেল্পলাইন ১৯৩০ ডায়েল কৰক, cybercrime.gov.in ত ৰিপৰ্ট কৰক, পৰিয়াল আৰু আৰক্ষীক অৱগত কৰক, প্ৰমাণ সুৰক্ষিত ৰাখক। ‘বন্ধ কৰক’, তাৰ পিছত ‘চিন্তা’ আৰু শেষত ‘ব্যৱস্থা লওক’, এই তিনিটা স্তৰে আপোনাৰ ডিজিটেল নিৰাপত্তাৰক্ষী হিচাপে কাম কৰিব।
বন্ধুসকল, মই আকৌ ক’ম যে আমাৰ আইনত ডিজিটেল গ্ৰেপ্তাৰৰ কোনো ব্যৱস্থা নাই। ই কেৱল প্ৰৱঞ্চনা, মিছা, চয়তানৰ দুৰ্নীতি আৰু এই ধৰণৰ কাম কৰা মানুহ সমাজৰ শত্ৰু। ডিজিটেল এৰেষ্টৰ নামত চলি থকা সকলো প্ৰৱঞ্চনাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ বিভিন্ন তদন্তকাৰী সংস্থাই ৰাজ্য চৰকাৰৰ সৈতে হাতে হাত ধৰি কাম কৰি আছে। এই সংস্থাসমূহৰ মাজত সমন্বয় বজাই ৰাখিবলৈ এটা ৰাষ্ট্ৰীয় চাইবাৰ সমন্বয় কেন্দ্ৰ গঠন কৰা হৈছে। এই ধৰণৰ প্ৰৱঞ্চনাৰ বাবে হাজাৰ হাজাৰ ভিডিঅ’ কলিং আইডি সংস্থাটোৱে ব্লক কৰিছে। ছিম কাৰ্ড, মোবাইল ফোন আৰু বেংক একাউণ্টো ব্লক কৰা হৈছে। এজেন্সীয়ে তেওঁলোকৰ কাম সঠিকভাৱে কৰি আছে কিন্তু ডিজিটেল গ্ৰেপ্তাৰৰ নামত চলি থকা কেলেংকাৰীৰ পৰা হাত সৰাৰ একমাত্ৰ উপায় হ'ল-প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ প্ৰতি সজাগতা, প্ৰতিজন নাগৰিকৰ প্ৰতি সজাগতা। যিসকলে এই ধৰণৰ চাইবাৰ জালিয়াতিৰ বলি হৈছে তেওঁলোকে চৌপাশৰ মানুহক সকীয়াই দিব লাগে। সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে #safedigitalindia ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। লগতে দেশৰ বিদ্যালয়-মহাবিদ্যালয়সমূহক চাইবাৰ কেলেংকাৰীৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিটো পদক্ষেপত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক জড়িত কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছোঁ। আমি সমাজৰ সকলোৰে সহযোগিতাৰেহে এই জটিল পৰিস্থিতিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিব পাৰো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
আমাৰ স্কুলৰ বহু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে কেলিগ্ৰাফীৰ প্ৰতি অতি আগ্ৰহী। ইয়াৰ জৰিয়তে আমাৰ লেখা স্পষ্ট, সুন্দৰ আৰু আকৰ্ষণীয় হৈ পৰে। আজি ইয়াক জম্মু-কাশ্মীৰৰ স্থানীয় সংস্কৃতিক জনপ্ৰিয় কৰাৰ বাবে প্ৰয়োগ কৰা হৈছে। জম্মু অনন্তনাগৰ বাসিন্দা ফিৰদৌছা বাছিৰ কেলিগ্ৰাফীত পাকৈত। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁ স্থানীয় সংস্কৃতিৰ বিভিন্ন দিশক আগুৱাই নিবলৈ চেষ্টা কৰিছে। ফিৰদৌছা জীৰ কেলিগ্ৰাফীয়ে স্থানীয় বাসিন্দা বিশেষকৈ যুৱক-যুৱতীসকলক আকৰ্ষণ কৰিছে। একেধৰণৰ প্ৰয়াস কৰিছে উধামপুৰৰ গোৰিনাথে। এশ বছৰতকৈও অধিক পুৰণি সাৰেংগীৰ জৰিয়তে ডোগ্ৰা সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাৰ বিভিন্ন ৰূপ সংৰক্ষণ কৰিবলৈ তেওঁ দৃঢ়প্ৰতিজ্ঞ। সাৰেংগী সুৰৰ সহায়ত তেওঁ নিজৰ সংস্কৃতিৰ লগত জড়িত বিভিন্ন প্ৰাচীন কাহিনী আৰু ঐতিহাসিক ঘটনাক আমোদজনক ৰূপত বৰ্ণনা কৰিছে। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত আপোনালোকে সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য সংৰক্ষণৰ বাবে আগবাঢ়ি অহা বহুতো আচৰিত মানুহক পাব। বিগত ৫০ বছৰ ধৰি চেৰিয়েল লোক কলাক জনপ্ৰিয় কৰি তোলাৰ কামত জড়িত ডি বৈকুণ্ঠম। তেলেংগানাৰ সৈতে জড়িত এই কলাক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে তেওঁৰ প্ৰচেষ্টা উল্লেখযোগ্য। চেৰিয়েল পেইন্টিং সৃষ্টিৰ প্ৰক্ৰিয়াটো সঁচাকৈয়ে অনন্য। ইয়াত কাহিনীটো এটা স্ক্ৰলৰ জৰিয়তে উপস্থাপন কৰা হৈছে। ইয়াত আমাৰ ইতিহাস আৰু পৌৰাণিক কাহিনীৰ সম্পূৰ্ণ ছবি পোৱা যায়। চত্তীশগড়ৰ নাৰায়ণপুৰৰ বুটলুৰাম মাথৰাজী আবুঝমৰীয়াই লোকশিল্প সংৰক্ষণৰ বাবে কাম কৰি আছে। যোৱা চাৰি দশক ধৰি তেওঁ এই অভিযানত কাম কৰি আহিছে। বেটি বচাও বেটি পঢ়াও আৰু স্বচ্ছ ভাৰত আদি অভিযানৰ সৈতে মানুহক সংযোগ কৰাত তেওঁৰ কলা অতি ফলপ্ৰসূ আছিল।
বন্ধুসকল,
এতিয়া আমি কথা পাতিছো যে কেনেদৰে আমাৰ শিল্প-সংস্কৃতিয়ে কাশ্মীৰৰ উপত্যকাৰ পৰা ছত্তীশগড়ৰ জংঘললৈকে নতুন নতুন ৰং চতিয়াই আছে, কিন্তু ইয়াতেই শেষ নহয়। আমাৰ শিল্প-সংস্কৃতিৰ সুগন্ধি দূৰ-দূৰলৈকে বিয়পি পৰিছে। বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ মানুহ ভাৰতীয় শিল্প-সংস্কৃতিৰ প্ৰতি মন্ত্ৰমুগ্ধ হৈ পৰে। উধামপুৰৰ সাৰেংগীৰ মন্ত্ৰমুগ্ধ শব্দৰ কথা কৈ থাকোঁতে মনত পৰিল যে কেনেকৈ হাজাৰ হাজাৰ মাইল দূৰত ৰাছিয়াৰ ইয়াকুটস্ক চহৰত ভাৰতীয় কলাৰ সুৰীয়া সুৰ প্ৰতিধ্বনিত হৈ আছিল। কল্পনা কৰকচোন শীতকালত ডেৰ দিন, মাইনাছ ৬৫ ডিগ্ৰী, চাৰিওফালে বগা বৰফৰ আচ্ছাদন আৰু কালিদাসৰ অভিজ্ঞানম শকুন্তলম চাই মোহিত হোৱা থিয়েটাৰ এখনৰ দৰ্শক। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰেনে ইয়াকুটস্ক, বিশ্বৰ আটাইতকৈ ঠাণ্ডা চহৰত বিয়পিছে ভাৰতীয় সাহিত্যৰ উষ্ণতা! ই কোনো কল্পনা নহয়, ই বাস্তৱ-ইমানেই বাস্তৱ যে আমাৰ সকলোকে গৌৰৱ আৰু আনন্দৰে ভৰাই তোলে।
বন্ধুসকল, কেইসপ্তাহমানৰ আগতে মই লাওছলৈ গৈছিলো। নৱৰাত্ৰিৰ সময়ত আৰু তাতেই আচৰিত এটা বস্তু দেখিলোঁ। স্থানীয় শিল্পীসকলে “ফলক ফালম” – ‘লাওছৰ ৰামায়ণ’ পৰিবেশন কৰিছিল। তেওঁলোকৰ চকুত সেই একে ভক্তি, কণ্ঠত সেই একে সমৰ্পণ, যিটো আমি ৰামায়ণৰ পৰাই মনত পেলাইছো, সেই একেই ভক্তি দেখিছিলো। একেদৰে কুৱেইটত শ্ৰী আব্দুল্লা আল-বাৰুনে ৰামায়ণ আৰু মহাভাৰতক আৰবী ভাষালৈ অনুবাদ কৰিছিল। এই গ্ৰন্থখন কেৱল অনুবাদ নহয়, দুটা মহান সংস্কৃতিৰ মাজত এখন সেতু। তেওঁৰ এই প্ৰচেষ্টাই আৰব বিশ্বত ভাৰতীয় সাহিত্যৰ এক নতুন ধাৰণা গঢ়ি তুলিছে। পেৰুৰ আন এটা প্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ হ’ল আৰ্লিণ্ডা গাৰ্চিয়াই তাত থকা যুৱক-যুৱতীসকলক ভাৰতনাট্যম শিকোৱা আৰু মাৰিয়া ভালডেজে অডিচি নৃত্যৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়া কাৰ্য। এই নৃত্য শৈলীসমূহৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈ ‘ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় নৃত্য’ই দক্ষিণ আমেৰিকাৰ বহু দেশত আলোড়নৰ সৃষ্টি কৰিছে।
বন্ধুসকল,
বিদেশৰ মাটিত ভাৰতৰ এই উদাহৰণবোৰে দেখুৱাইছে যে ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ শক্তি কিমান আচৰিত, যিয়ে বিশ্ববাসীক ইয়াৰ প্ৰতি আকৰ্ষণ কৰি আহিছে।
“য’ত কলা আছে তাতেই ভাৰত আছে”
“য’ত সংস্কৃতি আছে তাতেই ভাৰত আছে”
আজি বিশ্বৰ মানুহে ভাৰতক আৰু অধিক জানিব বিচাৰিছে, ভাৰতৰ জনসাধাৰণক জানিব বিচাৰিছে। গতিকে আপোনালোক সকলোকে অনুৰোধ জনাও যে আপোনালোকৰ ওচৰ-চুবুৰীয়াৰ এনে সাংস্কৃতিক পদক্ষেপ #CulturalBridges ৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰক। 'মন কী বাত'ত আমি আগন্তুক দিনতো এনে উদাহৰণৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসীসকল,
দেশৰ বেছিভাগ ঠাইতে শীতকালৰ বতৰ আৰম্ভ হৈছে, কিন্তু ফিট ইণ্ডিয়াৰ আত্মা ফিটনেছৰ আবেগক কোনো ঋতুৱে প্ৰভাৱ পেলাব নোৱাৰে। যাৰ ফিট হোৱাৰ অভ্যাস আছে, তেওঁ শীত, গ্ৰীষ্ম বা বাৰিষা চিনি নাপায়। মই সুখী যে এতিয়া সকলোৱে ফিটনেছৰ প্ৰতি অধিক সচেতন হৈছে। আপোনাৰ ওচৰ-চুবুৰীয়া উদ্যানসমূহত মানুহৰ সংখ্যাও বৃদ্ধি হোৱা দেখা পায়। পাৰ্কত বৃদ্ধসকলে খোজ কাঢ়ি থকা, যুৱক-যুৱতী আৰু পৰিয়ালে যোগাসন কৰা দেখি ভাল লাগে। মোৰ মনত আছে যোগ দিৱসত শ্ৰীনগৰত থাকোঁতে বৰষুণ নেওচি কিমান মানুহ ‘যোগ’ কৰিবলৈ গোট খাইছিল। শেহতীয়াকৈ শ্ৰীনগৰ মাৰাথনত ফিট হৈ থকাৰ এই উৎসাহ দেখিলোঁ। ফিট ইণ্ডিয়াৰ এই ধাৰণাটো এতিয়া গণ আন্দোলনলৈ পৰিণত হৈছে।
বন্ধুসকল,
মই ভাল পাইছো যে আমাৰ স্কুলবোৰে এতিয়া ল’ৰা-ছোৱালীৰ ফিটনেছক অধিক গুৰুত্ব দিছে। ফিট ইণ্ডিয়া স্কুল আৱাৰো এক নতুন পদক্ষেপ। বিদ্যালয়সমূহে এতিয়া বিভিন্ন ফিটনেছ কাৰ্য্যকলাপৰ বাবে প্ৰথম পিৰিয়ড ব্যৱহাৰ কৰিছে। বহু বিদ্যালয়ত যোগাসন কৰা হয়, কিছুমান দিনত এৰোবিক্স কৰা হয় আৰু কেতিয়াবা ক্ৰীড়া দক্ষতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হয়। কেতিয়াবা খো খো বা কাবাডীৰ দৰে খেলৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হয়। ইয়াৰ ফলাফলো বহুত ভাল। শিশুৰ উপস্থিতি বাঢ়িছে, তেওঁলোকৰ একাগ্ৰতা বাঢ়িছে আৰু তেওঁলোকৰ সুখো বাঢ়িছে।
বন্ধুসকল, মই সকলোতে সুস্থতাৰ এই সজীৱতা দেখিছোঁ। মন কী বাতৰ বহু শ্ৰোতাইও মোক তেওঁলোকৰ মতামত জনালে। কিছুমান মানুহৰ বহুত ভাল কাম কৰি আছে। তেনে এটা উদাহৰণ হ’ল পৰিয়ালৰ ফিটনেছ আৱাৰ। অৰ্থাৎ এটা পৰিয়ালে গোটেই পৰিয়ালৰ ফিটনেছ এক্টিভিটিৰ বাবে ছুটিৰ দিনত এঘণ্টা সময় আছুতীয়াকৈ ৰাখিছে। আন এটা উদাহৰণ হ’ল থলুৱা খেলৰ পুনৰুজ্জীৱন। কিছুমান পৰিয়ালে নিজৰ ল’ৰা-ছোৱালীক পাঠদান কৰি পৰম্পৰাগত খেল খেলিছে। লগতে আপোনাৰ ফিটনেছ ৰুটিন আৰু অভিজ্ঞতা #fitindia নামৰ ছ’চিয়েল মিডিয়া পেজত শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে। দেশবাসীক মই এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য দিব বিচাৰিছো। এইবাৰ চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ জন্ম বাৰ্ষিকী ৩১ অক্টোবৰৰ দীপাৱলীৰ শুভ দিনটোতে পৰিছে। আমি প্ৰতি বছৰে ৩১ অক্টোবৰত "ৰাষ্ট্ৰীয় ঐক্য দিৱস" উপলক্ষে "একতাৰ বাবে দৌৰ"ৰ আয়োজন কৰোঁ। এইবাৰ দীপাৱলীৰ বাবে অহা ২৯ অক্টোবৰ মঙলবাৰে "একতাৰ বাবে দৌৰ"ৰ আয়োজন কৰা হ'ব। মই বিচাৰো যে যিমান পাৰি সিমান লোকে এই কাৰ্য্যত অংশগ্ৰহণ কৰক। দেশৰ ঐক্যৰ মন্ত্ৰৰ লগতে ফিটনেছৰ মন্ত্ৰ বিয়পাই দিয়ক।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
'মন কী বাত' আজিলৈ ইমানেই। অনুগ্ৰহ কৰি আপোনালোকৰ মতামত প্ৰেৰণ কৰি থাকিব। এতিয়া উদযাপনৰ সময়। মন কী বাতৰ শ্ৰোতাসকললৈ ধনতেৰাছ, দীপাৱলী, ষট্ পূজা, গুৰু নানক জয়ন্তী আৰু সকলো পৰ্বলৈ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। আপোনালোকে সম্পূৰ্ণ আনন্দৰে উৎসৱ উদযাপন কৰক। লগতে ভোকেল ফৰ লোকেল মন্ত্ৰটোও মনত ৰাখিব। চেষ্টা কৰক, যাতে, উৎসৱৰ সময়ত স্থানীয় দোকানীৰ পৰা কিনা বস্তুহে আপোনাৰ ঘৰলৈ যায়। আগন্তুক উৎসৱৰ বতৰৰ বাবে আপোনালোক সকলোলৈ আকৌ এবাৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ।
সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ।
নমস্কাৰ মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
মন কী বাতত আকৌ এবাৰ যোগদান কৰাৰ এয়া মোৰ সুযোগ। আজিৰ খণ্ডটোৱে মোক আৱেগিক কৰি তুলিছে, বহু পুৰণি স্মৃতি পুনৰ সজীৱ হৈছে–কাৰণ মন কী বাতত এয়া আমাৰ যাত্ৰাৰ দশম বছৰ। দহ বছৰ আগতে ৩ অক্টোবৰত বিজয়া দশমীৰ দিনা মন কী বাত আৰম্ভ হৈছিল আৰু কি যে পবিত্ৰ সংযোগ যে এইবাৰ ৪ অক্টোবৰ নৱৰাত্ৰিৰ প্ৰথম দিন হ’ব যেতিয়া মন কী বাতে দহ বছৰ সম্পূৰ্ণ কৰিব। মন কী বাতৰ এই দীঘলীয়া যাত্ৰাৰ কেইবাটাও পৰ্যায় আছে যিবোৰ মই কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰো। মন কী বাতৰ কোটি কোটি শ্ৰোতা আমাৰ এই যাত্ৰাৰ সংগী, যাৰ অহৰহ সমৰ্থন মই পাই আহিছো। দেশৰ বিভিন্ন কোণৰ পৰা তেওঁলোকে তথ্য প্ৰেৰণ কৰিছে। মন কী বাতৰ দৰ্শকেই এই অনুষ্ঠানৰ প্ৰকৃত উৎস। সাধাৰণতে এটা ধাৰণা আছে যে যেতিয়ালৈকে ধেমেলীয়া কথা নাথাকে, নেতিবাচক কথা নাথাকে, তেতিয়ালৈকে ই বিশেষ মনোযোগ নাপায়। কিন্তু ইতিবাচক তথ্যৰ বাবে দেশৰ জনসাধাৰণ কিমান খোলা, সেই কথা প্ৰমাণ কৰিলে মন কী বাতে। ইতিবাচক আলোচনা, প্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ, প্ৰেৰণাদায়ক কাহিনী মানুহে ভাল পায়। যেনে-চাতক নামৰ চৰাই এটাই কেৱল বৰষুণৰ পানীহে খায় বুলি কোৱা হয়। মন কী বাতত আমি দেখিছোঁ যে দেশৰ সফলতা, জনসাধাৰণৰ সামূহিক সফলতা, চাতক চৰাইৰ দৰে কাহিনী মানুহে কিমান গৌৰৱেৰে শুনে।
মন কী বাতৰ ১০ বছৰীয়া যাত্ৰাই সৃষ্টি কৰিছে এক মালা য’ত প্ৰতিটো খণ্ডই নতুন নতুন কাহিনী, নতুন কৃতিত্ব, নতুন ব্যক্তিত্বৰ সংযোজন কৰিছে। আমাৰ সমাজত সামূহিক চিন্তাৰ পৰা যি কাম কৰা হয়, সেই কামক মন কী বাতৰ জৰিয়তে সন্মান জনোৱা হয়। মন কী বাতৰ বাবে চিঠিবোৰ পঢ়িলে মোৰ হৃদয়খনো গৌৰৱেৰে ভৰি পৰে। আমাৰ দেশত কিমান প্ৰতিভাশালী মানুহ আছে! দেশ আৰু সমাজ সেৱাৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ কি আবেগ! তেওঁলোকে নিস্বাৰ্থভাৱে সেৱা আগবঢ়াবলৈ নিজৰ সমগ্ৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰে। তেওঁলোকৰ বিষয়ে জানি মই শক্তি, উৎসাহেৰে ভৰি পৰিছো। মন কী বাতৰ সমগ্ৰ প্ৰক্ৰিয়াটো মোৰ বাবে মন্দিৰলৈ গৈ ভগৱানক দেখাৰ দৰেই। মন কী বাতৰ প্ৰতিটো শব্দ, প্ৰতিটো ঘটনা, প্ৰতিটো আখৰ মনত পৰিলে মোৰ এনে লাগে যেন মই জনতা জনাৰ্দনক দেখিছোঁ-যিসকল মোৰ বাবে ঈশ্বৰৰ ৰূপ।
বন্ধুসকল, আজি দূৰদৰ্শন, প্ৰসাৰ ভাৰতী আৰু অল ইণ্ডিয়া ৰেডিঅ'ৰ সৈতে জড়িত সকলো ব্যক্তিলৈ মোৰ অভিনন্দন জ্ঞাপন কৰিলোঁ। তেওঁলোকৰ অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাৰ বাবে মন কী বাত এই মাইলৰ খুঁটিত উপনীত হৈছে। এই অনুষ্ঠানটো অবিৰতভাৱে দেখুওৱা বিভিন্ন টিভি চেনেল আৰু আঞ্চলিক টিভি চেনেল সমূহক ধন্যবাদ জনাইছো। বহু মিডিয়া হাউছে মন কী বাতৰ জৰিয়তে আমি উত্থাপন কৰা বিষয়বোৰৰ প্ৰচাৰ কৰিছে। ছপা মাধ্যমক ধন্যবাদ জনাইছো কাৰণ তেওঁলোকে ইয়াক ঘৰে ঘৰে পোৱাত সহায় কৰিছে। মন কী বাতক লৈ অনুষ্ঠান কৰা ইউটিউবাৰ সকলকো ধন্যবাদ জনাইছো। মন কী বাত অনুষ্ঠানটো দেশৰ ২২টা ভাষাৰ লগতে ১২টা বিদেশী ভাষাতো শুনিবলৈ পোৱা যায়। মানুহে যেতিয়া মই নিজৰ মাতৃভাষাত মন কী বাতৰ অনুষ্ঠানটো শুনিছো বুলি কয় মই আনন্দিত হওঁ। আপোনালোকৰ বহুতেই নিশ্চয় জানে যে মন কী বাত অনুষ্ঠানৰ আধাৰত কুইজ প্ৰতিযোগিতাও অনুষ্ঠিত হয়, য'ত যিকোনো ব্যক্তিয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰে। আপোনালোকেও এই প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰে আৰু Mygov.inত গৈ পুৰস্কাৰ লাভ কৰিব পাৰে।
আজি এই গুৰুত্বপূৰ্ণ মঞ্চত সকলোৰে আশীৰ্বাদ কামনা কৰিলোঁ, যাতে শুদ্ধ অন্তৰেৰে আৰু সম্পূৰ্ণ আত্মসমৰ্পণেৰে এনেদৰে ভাৰতবাসীৰ গৌৰৱ গাই যাওঁ। এয়ে মোৰ ভগৱানৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা, জনতা-জনাৰ্দনলৈ মোৰ প্ৰাৰ্থনা, যাতে আমি সকলোৱে দেশৰ সামগ্ৰিকতাৰ শক্তিক এইদৰে উদযাপন কৰিব পাৰো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
যোৱা কেইসপ্তাহমানৰ পৰা দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত প্ৰচণ্ড বৰষুণ দি আছে। এই বাৰিষা বতৰটোৱে আমাক সোঁৱৰাই দিয়ে যে পানী সংৰক্ষণৰ কিমান প্ৰয়োজন, পানী সংৰক্ষণ কৰাটো কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ! বাৰিষাৰ সময়ত ধৰা পানী খৰাঙৰ মাহবোৰত যথেষ্ট উপযোগী আৰু এই ধাৰণাটোৰ পৰাই ‘বৰষুণৰ পানী ধৰা’ৰ দৰে অভিযানৰ সুচনা হয়। মই অতি সুখী যে বহু লোকে পানী সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত আগভাগ লৈছে। তেনে এক প্ৰচেষ্টা উত্তৰপ্ৰদেশৰ ঝান্সীত দেখা গ’ল। আপোনালোকে জানে যে ঝান্সী বুণ্ডেলখণ্ডত অৱস্থিত, যিটো স্থানৰ সৈতে পানীৰ সংকটৰ ওতঃপ্ৰোতভাৱে সম্পৰ্ক আছে। তাতে ঝান্সীৰ একাংশ নাৰীক প্ৰাণ দিছে ঘুৰাৰী নদীখনে। সেই মহিলাসকল আত্মসহায়ক গোটৰ সৈতে জড়িত হৈ ‘জল সহেলী’ হিচাপে অভিযানৰ নেতৃত্ব দিয়ে। সেই মহিলাসকলে কেনেকৈ মৃত ঘূৰাৰী নদীখনক বচালে সেয়া কোনেও কল্পনা কৰিব পৰা নাছিল। সেই ‘জল সহেলি’সকলে বালিভৰ্তি মোনাৰে চেক বান্ধ সাজি বৰষুণৰ পানীৰ অপচয় ৰোধ কৰি নদীত বান্ধ দিছে। সেই মহিলাসকলে বহু জলাশয় নিৰ্মাণ আৰু জীয়াই ৰখাত উৎসাহেৰে অংশগ্ৰহণ কৰিছে। এনেদৰে সেই অঞ্চলৰ পানীৰ সমস্যা সমাধান হৈছে আৰু তেওঁলোকৰ মুখত সুখৰ হাঁহি বিৰিঙি উঠিছে।
বন্ধুসকল, কেতিয়াবা নাৰী শক্তিয়ে জলশক্তি সমৃদ্ধ কৰে, কেতিয়াবা জলশক্তিয়ে নাৰী শক্তিক শক্তিশালী কৰে। মধ্যপ্ৰদেশৰ দুটা ডাঙৰ প্ৰেৰণাদায়ক প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে জানিব পাৰিলোঁ। ইয়াত দিন্দ্ৰিৰ ৰাইপুৰা গাঁৱত এটা ডাঙৰ বিল নিৰ্মাণৰ বাবে ভূগৰ্ভস্থ পানী বৃদ্ধি পাইছে। এই গাঁৱৰ মহিলাসকলে যথেষ্ট সুবিধা লাভ কৰিছে। সাৰদা আজীৱিকা আত্ম সহায়ক গোটৰ লগত জড়িত মহিলাসকলেও মীন পালনৰ জৰিয়তে এক নতুন ব্যৱসায়িক সুযোগ লাভ কৰিছে। এই মহিলাসকলে মাছ পাৰ্লাৰো আৰম্ভ কৰিছে, য’ত মাছ বিক্ৰী কৰি তেওঁলোকৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি পাইছে। মধ্যপ্ৰদেশৰ ছটাৰপুৰ অঞ্চলৰ মহিলাসকলৰ প্ৰচেষ্টাও অতি প্ৰশংসনীয়। ইয়াৰ খোপ গাঁৱৰ এখন বৃহৎ বিল যেতিয়া শুকাবলৈ ধৰিলে, স্থানীয় মহিলাসকলে সেই বিলখন পুনৰ সজীৱ কৰাৰ সিদ্ধান্ত ল’লে। ‘হৰি বাগিয়ান আত্ম সহায়ক গোটৰ মহিলাসকলে বিলৰ পৰা বিপুল পৰিমাণৰ জাবৰ নিষ্কাষণ কৰে আৰু সেই জাবৰ ব্যৱহাৰ কৰি উৰ্বৰ ভূমিত ফলৰ অৰণ্য সৃষ্টি কৰে। এই মহিলাসকলৰ এই প্ৰচেষ্টাই বিলখনৰ জলস্তৰ বৃদ্ধি কৰাই নহয়, শস্যৰ উৎপাদনো বৃদ্ধি কৰিলে। দেশৰ চুকে-কোণে এনেধৰণৰ পানী সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টা জল সংকটৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ অতি ফলপ্ৰসূ হ’বলৈ গৈ আছে। আপোনাৰ চৌপাশৰ এনে প্ৰচেষ্টাত আপোনালোকে নিশ্চয় অংশগ্ৰহণ কৰিব বুলি মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
ঝালা উত্তৰাখণ্ডৰ উত্তৰকাশীৰ এখন সীমান্ত গাঁও। ইয়াৰ যুৱক-যুৱতীসকলে নিজৰ গাঁওখন পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্ন কৰি ৰখাৰ বাবে বিশেষ উদ্যোগ লৈছে।
তেওঁলোকে নিজৰ গাঁৱত ‘ধন্যবাদ প্ৰকৃতি’ অভিযান আৰম্ভ কৰিছে। ইয়াৰ অধীনত প্ৰতিদিনে দুঘণ্টা ধৰি গাঁওখন চাফা কৰাৰ এক কাৰ্যসূচী গ্ৰহণ কৰা হৈছে। গাঁৱৰ ৰাজপথত সিঁচৰতি হৈ থকা জাবৰ-জোঁথৰ সংগ্ৰহ কৰি গাঁৱৰ বাহিৰত নিৰ্দিষ্ট স্থানত পেলাই দিয়া হয়। ফলত ঝালা গাঁও পৰিস্কাৰ হোৱাৰ লগতে গাঁৱৰ ৰাইজো সচেতন হৈ পৰিছে। এবাৰ ভাবি চাওকচোন, যদি প্ৰতিখন গাঁও, প্ৰতিটো গলি, প্ৰতিটো চুবুৰীয়ে একে ধৰণেৰে ‘ধন্যবাদ’ অভিযান আৰম্ভ কৰে, তেন্তে কিমান পৰিৱৰ্তন আহিব পাৰে।
বন্ধুসকল, পুডুচেৰীৰ বিল চাফা কৰাৰ বাবে এটা ডাঙৰ অভিযান চলি আছে। ইয়াত ৰামজী নামৰ এগৰাকী মহিলাই ‘মাহে’ পৌৰসভা আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা অঞ্চলৰ এদল যুৱক-যুৱতীক নেতৃত্ব দিছে। এই গোটৰ যুৱক-যুৱতীসকলে নিজৰ প্ৰচেষ্টাৰে মাহে অঞ্চল আৰু বিশেষকৈ সাগৰৰ পাৰ সম্পূৰ্ণ পৰিষ্কাৰ কৰি ৰাখিছে।
বন্ধুসকল, মই ইয়াত মাত্ৰ দুটা প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছো, কিন্তু ইফালে সিফালে চালে আমি দেখিম যে দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্ততে ‘স্বচ্ছতা’ৰ দিশত কিছু অনন্য প্ৰচেষ্টা চলি আছে। আৰু কিছুদিন পিছত ২ অক্টোবৰত 'স্বচ্ছ ভাৰত অভিযান'ৰ ১০ বছৰ সম্পূৰ্ণ হ'ব। ভাৰতৰ ইতিহাসত এই অভিযানক ইমান ডাঙৰ গণ আন্দোলন কৰি তোলা লোকসকলক প্ৰণাম জনোৱাৰ এয়াই উপযুক্ত সময়। গোটেই জীৱন এই কামত নিজকে উৎসৰ্গা কৰা মহাত্মা গান্ধীজীলৈও শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাইছো।
বন্ধুসকল, আজি 'স্বচ্ছ ভাৰত অভিযান'ৰ সফলতাই মানুহৰ মাজত 'আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদ' মন্ত্ৰ জনপ্ৰিয় হৈ উঠিছে। মানুহে ইয়াৰ উদাহৰণ দি ‘‘ৰিডিউচ, ৰিউজ আৰু ৰিচাইকেল’ (হ্ৰাস, পুনৰ ব্যৱহাৰ আৰু পুনঃব্যৱহাৰ’)ৰ কথা ক’বলৈ আৰম্ভ কৰিলে। এতিয়াৰ দৰেই কেৰালাৰ কোঝিকোড়েত এক উল্লেখযোগ্য প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে জানিব পাৰিলোঁ। ইয়াত ৭৪ বছৰীয়া সুব্ৰাহ্মণ্য বাবুৱে ২৩ হাজাৰৰো অধিক চকী মেৰামতি কৰি পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য কৰি তুলিছে। মানুহে তেওঁক হ্ৰাস, পুনৰ ব্যৱহাৰ, পুনঃব্যৱহাৰ, অৰ্থাৎ আৰআৰআৰ (ট্ৰিপল আৰ) চেম্পিয়ন বুলিও কয়। তেওঁৰ এই অনন্য প্ৰচেষ্টা কোঝিকোড়েৰ চিভিল ষ্টেচন, পিডব্লিউডি আৰু এলআইচিৰ কাৰ্যালয়ত দেখা যায়।
বন্ধুসকল, অধিক সংখ্যক লোকে এই স্বচ্ছতাৰ অভিযানত যোগদান কৰিবলগীয়া হৈছে আৰু ই এদিনীয়া বা এবছৰীয়া অভিযান নহয়, ই যুগ যুগ ধৰি চলি থকা এক অবিৰত কাম। যেতিয়ালৈকে ‘স্বচ্ছতা’ আমাৰ অভ্যাসত পৰিণত নহয় তেতিয়ালৈকে আমি কাম কৰিব লাগিব।
আপোনাৰ পৰিয়াল, বন্ধু-বান্ধৱী, ওচৰ-চুবুৰীয়া বা সহকৰ্মীসকলৰ লগত যোগদান কৰি স্বচ্ছ অভিযানত নিশ্চিতভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ অনুৰোধ জনালোঁ। স্বচ্ছ ভাৰত মিছনৰ সফলতাৰ বাবে আপোনালোক সকলোকে পুনৰবাৰ অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
আমি সকলোৱে আমাৰ ঐতিহ্যক লৈ গৌৰৱান্বিত। আৰু মই সদায় কওঁ, "বিকাশ ভি, বিৰাচত ভি", অৰ্থাৎ "প্ৰগতিৰ লগতে ঐতিহ্যও"।
সেইবাবেই শেহতীয়াকৈ আমেৰিকা ভ্ৰমণৰ এটা বিশেষ দিশৰ বিষয়ে ইমানবোৰ বাৰ্তা আহিছে। আকৌ এবাৰ আমাৰ প্ৰাচীন শিল্পকৰ্মসমূহ ঘূৰি অহাৰ বিষয়ে বহু কথাই চৰ্চা হৈছে।
এই বিষয়ত আপোনালোকৰ অনুভৱ বুজি পাই মন কী বাতৰ দৰ্শকক এই বিষয়ে জনাব বিচাৰিছো।
বন্ধুসকল, মোৰ আমেৰিকা ভ্ৰমণৰ সময়ত আমেৰিকা চৰকাৰে প্ৰায় ৩০০ প্ৰাচীন সামগ্ৰী ভাৰতলৈ ঘূৰাই দিছিল। আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি বাইডেনে মোক ডেলাৱেৰত থকা তেওঁৰ বাসগৃহত কেতবোৰ শিল্পকৰ্ম দেখুৱাইছিল।
ঘূৰাই দিয়া শিল্পকৰ্মসমূহ টেৰাকোটা, শিল, হাতীদাঁত, কাঠ, তাম আৰু ব্ৰঞ্জৰ দৰে সামগ্ৰীৰে তৈয়াৰ কৰা হয়। তাৰে কিছুমানৰ বয়স ৪,০০০ বছৰ। ৪,০০০ বছৰ পুৰণি সামগ্ৰীৰ পৰা ১৯ শতিকাৰ সামগ্ৰী আমেৰিকাৰ পৰা উভতি আহিল। ইয়াৰ ভিতৰত আছে ফুলদানি, দেৱতাৰ টেৰাকোটা ফলক, জৈন তীৰ্থংকৰৰ প্ৰতিমূৰ্তি আৰু ভগৱান বুদ্ধ আৰু ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ প্ৰতিমূৰ্তি। উভতাই দিয়া সামগ্ৰীৰ ভিতৰত বহু জন্তুৰ অৱশিষ্ট আছে। পুৰুষ-মহিলাৰ আকৃতিৰে জম্মু-কাশ্মীৰৰ টেৰাকোটা টাইলছবোৰ অতি আকৰ্ষণীয়। ইয়াৰ ভিতৰত আছে ভগৱান শ্ৰী গণেশৰ ব্ৰঞ্জৰ মূৰ্তি যি দক্ষিণ ভাৰতৰ। উদ্ধাৰ হোৱা সামগ্ৰীৰ ভিতৰত ভগৱান বিষ্ণুৰ বহু সংখ্যক প্ৰতিমূৰ্তিও আছিল। মূলতঃ উত্তৰ আৰু দক্ষিণ ভাৰতৰ লগত ইয়াৰ সম্পৰ্ক আছে। এই শিল্পকৰ্মবোৰলৈ চাই আমি বুজিব পাৰোঁ যে আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে ভাল বস্তুবোৰক কিমান গুৰুত্ব দিছিল। তেওঁলোকৰ আছিল এক অনন্য শিল্পবোধ। ইয়াৰে বহুকেইটা সামগ্ৰী চোৰাংভাৱে অনা বা অন্য অবৈধ উপায়েৰে দেশৰ বাহিৰলৈ লৈ যোৱা হৈছিল, যিটো এক গুৰুতৰ অপৰাধ। নিজৰ ঐতিহ্য ধ্বংস কৰাটো অপৰাধ। কিন্তু মই অতি আনন্দিত যে যোৱা দশকত এনে বহুতো শিল্পকৰ্ম আৰু আমাৰ বহুতো প্ৰাচীন ঐতিহ্য ঘৰলৈ উভতি আহিছে। আজি ভাৰতেও আন বহু দেশৰ লগতে এই বিষয়ত কাম কৰি আছে। মোৰ বিশ্বাস, আমি যেতিয়া আমাৰ ঐতিহ্যক লৈ গৌৰৱ কৰো, তেতিয়া বিশ্ববাসীয়েও ইয়াক সন্মান কৰে। আৰু তাৰ ফলস্বৰূপে আজি বিশ্বৰ বহু দেশে আমাৰ দেশৰ পৰা হেৰাই যোৱা বহুতো শিল্পকৰ্ম ঘূৰাই দিছে।
মোৰ প্ৰিয় বন্ধুসকল, যদি মই প্ৰশ্নটো সুধো, শিশুসকলে কোনটো ভাষা আটাইতকৈ সহজে আৰু সোনকালে শিকে-তেন্তে আপোনাৰ উত্তৰ হ’ব ‘মাতৃভাষা’। আমাৰ দেশত প্ৰায় বিশ হাজাৰ ভাষা আৰু উপভাষা আছে, সকলোবোৰেই কোনোবা এজন লোকৰ মাতৃভাষা। অতি কম সংখ্যক লোকে কোৱা ভাষা আছে। কিন্তু আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ’ব যে আজি এই ভাষাসমূহ সংৰক্ষণৰ বাবে অভিনৱ প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে। তেনে এটা ভাষা হ’ল আমাৰ ছান্থালি ভাষা। ডিজিটেল উদ্ভাৱনৰ সহায়ত ছান্থালীক নতুন ৰূপ দিয়াৰ এক অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছে। আমাৰ দেশৰ বহু ৰাজ্যত বসবাস কৰা ছান্থালী সম্প্ৰদায়ৰ লোকে ছান্থালী ভাষা কয়। ভাৰতৰ বাহিৰত বাংলাদেশ, নেপাল আৰু ভূটানত ছান্থালী জনজাতি বাস কৰে। ওড়িশাৰ ময়ুৰভঞ্জৰ বাসিন্দা ৰামজিৎ টুডু ডাঙৰীয়াই ছান্থালী ভাষাৰ ওপৰত অনলাইন সজাগতা সৃষ্টিৰ বাবে অভিযান চলাই আছে। ৰামজিৎ জীয়ে এনে এক ডিজিটেল মঞ্চৰ সৃষ্টি কৰিছে যাৰ জৰিয়তে ছান্থালীৰ লগত জড়িত সাহিত্য ছান্থালী ভাষাত পঢ়িব আৰু লিখিব পাৰিব। দৰাচলতে কেইবছৰমান আগতে মোবাইল ফোন ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ পিছত মাতৃভাষাত কোনো মেছেজ পঠিয়াব নোৱাৰা বুলি গম পাই তেওঁ হতাশ হৈ পৰিল। ইয়াৰ পিছত তেওঁ ছান্থালী ভাষাৰ অল চিকি লিপি টাইপ কৰাৰ উপায় বিচাৰিবলৈ ধৰিলে। বন্ধু কেইজনমানৰ সৈতে মিলি তেওঁ অল চিকিত টাইপ কৰাৰ প্ৰযুক্তি প্ৰস্তুত কৰে। আজি তেওঁৰ এই প্ৰচেষ্টাৰ ফলত ছান্থালী ভাষাত প্ৰকাশিত লেখাই বহু সংখ্যক লোকৰ কাষ চাপিছে।
বন্ধুসকল, যেতিয়া আমাৰ দৃঢ়তাৰ সৈতে সামূহিক অংশগ্ৰহণৰ সংমিশ্ৰণ ঘটে, তেতিয়া সমগ্ৰ সমাজৰ সন্মুখত আচৰিত ধৰণৰ ফলাফল ওলাই পৰে। ইয়াৰ শেহতীয়া উদাহৰণ – “এক পে়ড় মা কে নাম’ অৰ্থাৎ মাৰ নামত এজুপি বৃক্ষ” – মানুহৰ সামূহিক অংশগ্ৰহণৰ এই আচৰিত অভিযান সঁচা অৰ্থত প্ৰেৰণাদায়ক এক উদাহৰণ হৈ পৰিছে। পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি আৰম্ভ হোৱা এই অভিযানত দেশৰ চুক-কোণৰ পৰা মানুহে যোগদান কৰিছে আৰু আচৰিত কাম দেখুৱাইছে। উত্তৰ প্ৰদেশ, গুজৰাট, মধ্যপ্ৰদেশ, ৰাজস্থান আৰু তেলেংগানাই লক্ষ্য স্তৰতকৈ অধিক গছপুলি ৰোপণ কৰি নতুন অভিলেখ গঢ়িলে। এই অভিযানত উত্তৰ প্ৰদেশত ২৬ কোটিৰো অধিক গছপুলি ৰোপণ কৰা হৈছে। গুজৰাটৰ মানুহে ১৫ কোটিৰো অধিক গছপুলি ৰোপণ কৰিছে। ৰাজস্থানত কেৱল আগষ্ট মাহত ছয় কোটিৰো অধিক গছপুলি ৰোপণ কৰা হৈছে। দেশৰ হাজাৰ হাজাৰ বিদ্যালয়েও এই অভিযানত অতি উৎসাহেৰে অংশগ্ৰহণ কৰিছে।
বন্ধুসকল, আমাৰ দেশত বৃক্ষৰোপণ অভিযানৰ লগত জড়িত শ শ উদাহৰণ আছে। তেনে এটা উদাহৰণ হ’ল তেলেংগানা কে. এন. ৰাজশেখৰজী। গছপুলি ৰোপণৰ প্ৰতি তেওঁৰ দায়বদ্ধতাই আমাক সকলোকে আচৰিত কৰি তুলিছিল। প্ৰায় চাৰি বছৰ পূৰ্বে তেওঁ গছপুলি ৰোপণৰ অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল। প্ৰতিদিনে অন্ততঃ এজোপা গছ ৰোপণ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। কঠোৰ প্ৰতিজ্ঞাৰ দৰে তেওঁ নিজৰ প্ৰতিশ্ৰুতি পালন কৰিলে। ইতিমধ্যে পোন্ধৰ শতাধিক গছপুলি ৰোপণ কৰিছে। আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো হ’ল এইবাৰ দুৰ্ঘটনাত আহত হোৱাৰ পিছতো তেওঁ নিজৰ দৃঢ়তাৰ পৰা আতৰি হোৱা নাই। তেওঁ সমগ্ৰ প্ৰচেষ্টাক মই আন্তৰিক অভিনন্দন জনাইছো। “এক পে়ড় মা কে নাম”ৰ এই পবিত্ৰ অভিযানত নিশ্চিতভাৱে সকলোকে যোগদান কৰিবলৈ অনুৰোধ জনালোঁ।
মোৰ মৰমৰ বন্ধুসকল, আপোনালোকে দেখিছে আমাৰ চৌপাশে এনেকুৱা মানুহ আছে যিয়ে প্ৰতিকূলতাৰ সন্মুখীন হৈও ধৈৰ্য্য হেৰুৱাব নোৱাৰে, কিন্তু তাৰ পৰা শিকিব। তেনে এগৰাকী মহিলা হৈছে সুবশ্ৰী, যিয়ে নিজৰ প্ৰচেষ্টাৰে বিৰল আৰু অতি প্ৰয়োজনীয় শিপাৰ শাক-পাচলিৰ এক আচৰিত বাগিচা সৃষ্টি কৰিছে। তেওঁৰ ঘৰ তামিলনাডুৰ মাদুৰাইৰ। পেছাত শিক্ষয়িত্ৰী, কিন্তু ঔষধি উদ্ভিদ অৰ্থাৎ চিকিৎসা বনৌষধিৰ প্ৰতি তেওঁৰ তীব্ৰ আগ্ৰহ আছে। এই আগ্ৰহ তেওঁ প্ৰথম অনুভৱ কৰিছিল আশীৰ দশকত যেতিয়া তেওঁৰ পিতৃক বিষাক্ত সাপে খুঁতিছিল। তেতিয়াৰ প্ৰচলিত কিছুমান বনৌষধিয়ে দেউতাকৰ সুস্বাস্থ্য ঘূৰাই অনাত বহুত সহায় কৰিছিল। এই ঘটনাৰ পিছত তেওঁ আমাৰ পৰম্পৰাগত ঔষধ আৰু শিপা বিচাৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। আজি তেওঁৰ মাদুৰাইৰ বেৰিচিয়ুৰ গাঁৱত এখন বিশেষ বনৌষধি বাগিচা আছে য’ত পাঁচশতকৈও অধিক বিৰল ঔষধি উদ্ভিদ উপলব্ধ। তেওঁ কষ্ট কৰি নিজৰ এই বাগিচাখন গঢ় দিছিল। এজোপা গছ বিচাৰি তেওঁ দূৰ-দূৰণিৰ ভ্ৰমণ কৰি জ্ঞান আহৰণ কৰি আন বহু লোকৰ পৰা বহুবাৰ সহায় বিচাৰিছিল। ক’ভিডৰ সময়ত তেওঁ ৰাইজৰ মাজলৈ লৈ আহিছে ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰিব পৰা শিপা। আজি তেওঁৰ বনৌষধি বাগিচাখন চাবলৈ দূৰ-দূৰণিৰ পৰা মানুহ আহে। তেওঁ সকলোকে ঔষধি উদ্ভিদ আৰু ইয়াৰ উপকাৰিতাৰ বিষয়ে তথ্য যোগান ধৰে। কোটি কোটি বছৰ ধৰি আমাৰ সংস্কৃতিৰ অংশ হৈ অহা আমাৰ পৰম্পৰাক সুবশ্ৰীয়ে আগুৱাই লৈ গৈছে। তেওঁৰ বনৌষধি বাগিচাখনে আমাৰ অতীতক আমাৰ ভৱিষ্যতৰ সৈতে সংযোগ কৰে। তেওঁক আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ।
বন্ধুসকল এই পৰিৱৰ্তিত সময়ত চাকৰিৰ স্বৰূপ সলনি হৈছে আৰু নতুন খণ্ডৰ উত্থান ঘটিছে। যেনে গেমিং, এনিমেচন, ৰিল মেকিং, ফিল্ম মেকিং আৰু পোষ্টাৰ মেকিং।
যদি আপোনালোকে এইবোৰৰ যিকোনো এটাত পাৰদৰ্শিতা দেখুৱাব পাৰে তেন্তে আপোনালোকৰ প্ৰতিভা প্ৰদৰ্শনৰ বাবে বহুত ডাঙৰ মঞ্চ লাভ কৰিব পাৰে। যদি আপোনালোকে কোনো বেণ্ডত যোগদান কৰে বা কোনো কমিউনিটি ৰেডিঅ’ ষ্টেচনত কাম কৰে তেন্তে আপোনালোকেও ডাঙৰ সুযোগ পাব পাৰে। ভাৰত চৰকাৰৰ তথ্য আৰু সম্প্ৰচাৰ মন্ত্ৰালয়ে আপোনাৰ প্ৰতিভা আৰু সৃষ্টিশীলতাক জাগ্ৰত কৰিবলৈ "ভাৰতত সৃষ্টি কৰক" শীৰ্ষক বিষয়বস্তুৰ অধীনত ২৫টা প্ৰতিযোগিতাৰ শুভাৰম্ভ কৰিছে। এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহ আপোনাৰ বাবে নিশ্চয়কৈ অতি আগ্ৰহৰ বিষয় হ’ব। কিছুমান প্ৰত্যাহ্বান সংগীত, শিক্ষা আনকি পাইৰেচি বিৰোধীৰ ওপৰত। এই সমগ্ৰ সংস্থাটোৰ লগত কেইবাটাও পেছাদাৰী সংস্থা জড়িত হৈ আছে যিয়ে এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ প্ৰতি সম্পূৰ্ণ সমৰ্থন আগবঢ়াইছে। অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ আপোনালোকে wavesindia.orgত লগ ইন কৰিব পাৰে। সমগ্ৰ দেশৰ সৃষ্টিকৰ্তাসকললৈ মোৰ অনুৰোধ যে আগবাঢ়ি আহি ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰি তেওঁলোকৰ সৃষ্টিশীলতা প্ৰদৰ্শন কৰক।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এই মাহত আন এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অভিযানৰ দশম বৰ্ষপূৰ্তি। ডাঙৰ উদ্যোগীৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সৰু দোকানীলৈকে সকলোৱে এই অভিযানৰ সফলতাত অৰিহণা যোগাইছে। মই আপোনালোকক মেক ইন ইণ্ডিয়াৰ কথা কৈছো। আজি মই এইটো দেখি অতি আনন্দিত হৈছো যে এই অভিযানৰ দ্বাৰা দুখীয়া, মধ্যমীয়া অৰ্থাৎ এমএছএমই সকলে বহুখিনি লাভৱান হৈছে। এই অভিযানে প্ৰতিটো শ্ৰেণীৰ লোকক নিজৰ প্ৰতিভা প্ৰদৰ্শনৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিছে। আজি ভাৰতবৰ্ষই উৎপাদন শক্তি হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা লাভ কৰিছে আৰু দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবেই বিশ্বৰ চকু আমাৰ ওপৰত। অ’টোমোবাইলেই হওক, বস্ত্ৰশিল্পই হওক, বিমান পৰিবহণেই হওক, ইলেক্ট্ৰনিকছেই হওক বা প্ৰতিৰক্ষাই হওক-আমাৰ দেশৰ ৰপ্তানি প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে অহৰহ বৃদ্ধি পাইছে। দেশত এফডিআইৰ হাৰ ধাৰাবাহিকভাৱে বৃদ্ধি পোৱাটোৱেও আমাৰ মেক ইন ইণ্ডিয়া সফলতাৰ কাহিনীক উজ্জ্বল কৰি তুলিছে।
এতিয়া আমি মূলতঃ দুটা কথাত গুৰুত্ব দিওঁ। প্ৰথম কথাটো হ’ল গুণগত মান। আমাৰ দেশত নিৰ্মিত প্ৰতিটো সামগ্ৰী বিশ্বমানৰ হ’ব লাগে। দ্বিতীয় বিষয়টো হ’ল ‘ভোকেল ফৰ লোকেল’, অৰ্থাৎ স্থানীয় বস্তুবোৰক অধিক গুৰুত্ব দিয়া উচিত। মন কী বাতত #myproductmyprideৰ বিষয়ে ক'লোঁ। যদি আপোনালোকে স্থানীয় সামগ্ৰীক গুৰুত্ব দিয়ে তেন্তে এটা উদাহৰণ শুনি আমাৰ দেশৰ জনসাধাৰণ কেনেকৈ উপকৃত হয় সেয়া বুজিব।
মহাৰাষ্ট্ৰৰ ভাণ্ডাৰা জিলাত বস্ত্ৰশিল্পৰ এক প্ৰাচীন পৰম্পৰা আছে; "ভাণ্ডাৰা তাছাৰ ৰেচম হস্ততাঁত"। ডিজাইন, ৰং আৰু চহকী বয়নৰ বাবে তাছাৰ ৰেচম বিখ্যাত। ভাণ্ডাৰাৰ কিছুমান অঞ্চলত ৫০টাতকৈও অধিক আত্মসহায়ক গোট ইয়াৰ সংৰক্ষণৰ কামত নিয়োজিত হৈ আছে। এই ক্ষেত্ৰত মহিলাৰ অংশগ্ৰহণো যথেষ্ট বেছি। এই ৰেচম দ্ৰুতগতিত জনপ্ৰিয় হৈ স্থানীয় জনসাধাৰণক কৰ্মসংস্থাপন প্ৰদান কৰিছে। আৰু এইটোৱেই হৈছে মেক ইন ইণ্ডিয়াৰ আত্মা।
বন্ধুসকল, এই উৎসৱৰ বতৰত আপোনালোকে সেই পুৰণি সংকল্পবোৰ পুনৰ জীৱিত কৰিব। যি সামগ্ৰীয়েই নিকিৱক কিয়, সেয়া যাতে ভাৰতত নিৰ্মিত হয়। যি উপহাৰ দিব, সেয়া ভাৰতত বনোৱা উচিত। ভোকেল ফৰ লোকেল মানে কেৱল ইয়াৰ সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰাই নহয়। যিমান পাৰি স্থানীয় সামগ্ৰীৰ প্ৰচাৰ কৰিব লাগিব। যি সামগ্ৰীয়েই নহওক কিয়, ভাৰতীয় শিপিনীৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমেৰে তৈয়াৰ কৰা হয়, যিটো ভাৰতীয় মাটিত তৈয়াৰ কৰা হয়, সেয়া আমাৰ গৌৰৱ। এই গৌৰৱক আমি সদায় উজ্জ্বল কৰি তোলা উচিত।
বন্ধুসকল, মন কী বাতৰ এই খণ্ডটোত আপোনালোকৰ সৈতে সংযোগ হ’বলৈ পাই মই বহুত সুখী অনুভৱ কৰিছো। এই অনুষ্ঠানৰ বাবে আপোনালোকৰ মতামত আৰু পৰামৰ্শ মোলৈ নিশ্চয় প্ৰেৰণ কৰিব। আপোনালোকৰ চিঠি আৰু বাৰ্তাৰ বাবে আগ্ৰহী হৈ ৰৈছো। কিছুদিনৰ পাছতে আৰম্ভ হ’ব উৎসৱৰ বতৰ। নৱৰাত্ৰিৰ পৰা আৰম্ভ হ’ব আৰু আগন্তুক দুমাহ পূজাপাঠ, ব্ৰতকথা, আনন্দ উল্লাস, চৌদিশে এনে এক পৰিবেশ বিৰাজ কৰিছে। আগন্তুক উৎসৱৰ বাবে শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। আপোনালোক সকলোৱে পৰিয়াল আৰু আপোনজনৰ সৈতে উৎসৱ উপভোগ কৰক আৰু এই আনন্দত আনৰ সৈতে যোগদান কৰক। অহা মাহত পুনৰ নতুন বিষয় লৈ আপোনালোকৰ সৈতে মন কী বাতত সংযোগ স্থাপন কৰিম। সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, নমস্কাৰ। আকৌ এবাৰ মোৰ পৰিয়ালৰ সকলো সদস্যক ‘মন কী বাত’লৈ স্বাগতম জনাইছো। আজি আকৌ এবাৰ আমি দেশৰ কৃতিত্ব আৰু দেশবাসীৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম। একবিংশ শতিকাৰ ভাৰতত ইমানবোৰ ঘটনা ঘটি আছে, যিয়ে উন্নত ভাৰতৰ ভেটি সুদৃঢ় কৰি তুলিছে। উদাহৰণস্বৰূপে, ২৩ আগষ্টত আমি সকলো দেশবাসীয়ে প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ দিৱস উদযাপন কৰিলোঁ। মই নিশ্চিত যে আপোনালোক সকলোৱে এই দিনটো উদযাপন কৰিলে, আকৌ এবাৰ চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতা উদযাপন কৰিলে। যোৱা বছৰৰ আজিৰ দিনটোতে চন্দ্ৰযান-৩য়ে চন্দ্ৰৰ দক্ষিণ মেৰুৰ শিৱ-শক্তি পইণ্টত সফলতাৰে অৱতৰণ কৰিছিল। এই গৌৰৱোজ্জল কৃতিত্ব অৰ্জন কৰা বিশ্বৰ প্ৰথমখন দেশ হিচাপে পৰিগণিত হ’ল ভাৰত।
বন্ধুসকল, মহাকাশ খণ্ডৰ সংস্কাৰৰ জৰিয়তে দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলো যথেষ্ট উপকৃত হৈছে, গতিকে মই ভাবিলোঁ যে আজি ‘মন কী বাত’ত মহাকাশ খণ্ডৰ সৈতে জড়িত মোৰ কেইজনমান যুৱ বন্ধুৰ সৈতে কথা পাতো৷ মোৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ যোগদান কৰিছে স্পেচটেক ষ্টাৰ্ট-আপ গেলেক্সআইৰ দলটো। এই ষ্টাৰ্ট-আপ আৰম্ভ কৰিছিল আইআইটি-মাদ্ৰাজৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে। এই আটাইকেইজন যুৱক আজি মোৰ লগত ফোন লাইনত সংযোগ হৈছে৷ তেওঁলোক হৈছে সুয়াশ, ডেনিয়েল, ৰক্ষিত, কিষাণ আৰু প্ৰনীত। আহক, এই যুৱকসকলৰ অভিজ্ঞতা সম্পৰ্কে আমি জানো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হেল্ল’!
যুৱক (একেলগে)ঃ হেল্ল’!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ!
যুৱক (একেলগে): নমস্কাৰ ছাৰ!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বাৰু বন্ধুসকল, মই দেখি সুখী হৈছো যে আইআইটি-মাদ্ৰাজৰ সময়ত গঢ় লৈ উঠা আপোনাৰ বন্ধুত্ব আজিও শক্তিশালী হৈ আছে। সেইবাবেই আপোনালোকে একেলগে গেলেক্সিআই (GalaxEye) আৰম্ভ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। আৰু আজি সেই বিষয়েও অলপ জানিব বিচাৰিছো। এই বিষয়ে কওকচোন। ইয়াৰ লগতে আপোনালোকৰ প্ৰযুক্তিৰ পৰা দেশখনে কিমান লাভ হ’ব সেয়াও কওক।
সুয়াশঃ হয় মোৰ নাম সুয়াশ। আমি আপুনি কোৱাৰ দৰে একেলগে আছো। আইআইটি-মাদ্ৰাছত সকলোৱে মিলিত হৈছিলো৷ আমি সকলোৱে তাত পঢ়ি আছিলো, আমি একেটা বৰ্ষৰ নাছিলো৷ আমি অভিযান্ত্ৰিকতা সম্পন্ন কৰিলো। আৰু সেই সময়ত আমি ভাবিছিলো যে হাইপাৰলুপ নামৰ এটা প্ৰজেক্ট আছে। আমি ভাবিছিলো যে আমি একেলগে তাত কাম কৰিম। একে সময়তে আমি এটা দল আৰম্ভ কৰিলোঁ, তাৰ নাম আছিল ‘আৱিষ্কাৰ হাইপাৰলুপ’, যিটোক লৈ আমি আমেৰিকালৈও গৈছিলো। সেই বছৰ এছিয়াৰ পৰা আমি একমাত্ৰ দল যিয়ে তালৈ গৈছিল আৰু আমাৰ দেশৰ পতাকা আমি উৰুৱাইছিলোঁ। আৰু আমি বিশ্বৰ প্ৰায় ১৫০০ (পোন্ধৰশ) দলৰ শীৰ্ষ ২০টা দলৰ ভিতৰত আছিলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰী : ঠিত! আৰু শুনাৰ আগতে ইয়াৰ বাবে আপোনালোকক অভিনন্দন জনাইছো।
সুয়াশঃ বহুত বহুত ধন্যবাদ। একেটা কৃতিত্বৰ বাবে আমাৰ বন্ধুত্ব গভীৰ হৈ পৰিল আৰু এইদৰেই
জটিল প্ৰজেক্টৰ কাম কৰিবলৈও আত্মবিশ্বাস লাভ কৰিলোঁ। আৰু একে সময়তে স্পেচএক্স আৰু আপুনি মহাকাশত মুকলি কৰা ব্যক্তিগতকৰণৰ কথালৈ চাই ২০২০ চনতো এটা উল্লেখযোগ্য সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছিল। সেইটো লৈ আমি বৰ উৎসাহিত হৈছিলো। আৰু ৰক্ষিতক আমি কি নিৰ্মাণ কৰি আছো সেই বিষয়ে ক’বলৈ আমন্ত্ৰণ জনাব বিচাৰিছো? আৰু ইয়াৰ লাভ কি?
ৰক্ষিতঃ হয়, মোৰ নাম ৰক্ষিত। আৰু এই প্ৰযুক্তিৰ সৈতে আমি কেনেকৈ উপকৃত হম সেই বিষয়ে মই উত্তৰ দিম।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ৰক্ষিত, আপোনাৰ ঘৰ উত্তৰাখণ্ডৰ ক’ত?
ৰক্ষিত: ছাৰ, মোৰ ঘৰ আলমোৰাত।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তেন্তে, আপুনি এজন বাল মিঠাই প্ৰেমী?
ৰক্ষিত: হয় ছাৰ। হয় ছাৰ। বাল মিঠাই আমাৰ প্ৰিয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আমাৰ যে লক্ষ্য সেন, তেওঁ নিয়মীয়াকৈ মোৰ বাবে বাল মিঠাই প্ৰেৰণ কৰি থাকে।হয়, ৰক্ষিত এতিয়া কওক।
ৰক্ষিতঃ আমাৰ এই প্ৰযুক্তিয়ে মহাকাশৰ পৰা ডাৱৰৰ মাজেৰে চাব পাৰি আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা ৰাতিও চাব পাৰি, গতিকে আমি প্ৰতিদিনে দেশৰ যিকোনো কোণৰ পৰা এখন স্পষ্ট ছবি তুলিব পাৰো। আৰু আমি যি তথ্য পাম সেই তথ্য দুটা ক্ষেত্ৰত উন্নয়নৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব। প্ৰথমটো হ’ল ভাৰতক অত্যন্ত নিৰাপদ কৰি তোলা। আমি প্ৰতিদিনে আমাৰ সীমান্ত আৰু আমাৰ মহাসাগৰ আৰু সাগৰসমূহ নিৰীক্ষণ কৰিম। আৰু শত্ৰুৰ কাৰ্যকলাপ নিৰীক্ষণ কৰি আমাৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীক চোৰাংচোৱা তথ্য প্ৰদান কৰিব। আৰু দ্বিতীয়টো হ’ল ভাৰতৰ কৃষকসকলক সৱলীকৰণ কৰা। গতিকে আমি ইতিমধ্যে ভাৰতৰ মিছামাছ পালকসকলৰ বাবে এনে এটা সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰিছো যিয়ে তেওঁলোকৰ পুখুৰীৰ পানীৰ গুণাগুণ মহাকাশৰ পৰা বৰ্তমানৰ খৰচৰ ১০ভাগৰ এভাগত জুখিব পাৰে। আৰু আমি আগবাঢ়ি যাব বিচাৰো আৰু বিশ্বৰ বাবে উত্তম মানৰ উপগ্ৰহৰ ছবি সৃষ্টি কৰিব বিচাৰো আৰু গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ দৰে গোলকীয় সমস্যাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ বিশ্বক উন্নত মানৰ উপগ্ৰহৰ তথ্য প্ৰদান কৰিব বিচাৰো।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল আপোনালোকৰ দলটো জয় জোৱান, জয় কিষাণ।
ৰক্ষিত: হয় ছাৰ, একেবাৰেই সঁচা কথা।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বন্ধুসকল, আপোনালোকে ইমান ভাল কাম কৰি আছে, মইও জানিব বিচাৰো আপোনালোকৰ প্ৰযুক্তিৰ নিখুঁততা কি?
ৰক্ষিত: ছাৰ, আমি ৫০ চেণ্টিমিটাৰতকৈও কম ৰিজ’লিউচনৰ ফটো তুলিব পাৰোঁ। আৰু আমি এটা সময়ত প্ৰায় ৩০০ বৰ্গ কিলোমিটাৰতকৈ অধিক এলেকাৰ ছবি তুলিব পাৰিম।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আহকচোন, মই ভাবো যেতিয়া দেশবাসীয়ে এই কথা শুনিব, তেতিয়া তেওঁলোক বৰ গৌৰৱ কৰিব। কিন্তু মই আৰু এটা প্ৰশ্ন সুধিব বিচাৰিছো।
ৰক্ষিত: হয় ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ মহাকাশ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ অতি সজীৱ হৈ উঠিছে। আপোনালোকৰ দলটোৱে এতিয়া কি পৰিৱৰ্তন দেখিছে?
কিষাণ: মোৰ নাম কিষান, আমি গেলেক্সিআই আৰম্ভ হোৱাৰ পিছৰে পৰা ইন-স্পেচত অহা দেখিছো আৰু আমি বহুতো নীতি অহা দেখিছো, যেনে 'জিঅ’-স্পেচিয়েল ডাটা পলিটি' আৰু ভাৰত মহাকাশ নীতি' আৰু আমি বিগত তিনি বছৰৰ আমি বহুত পৰিৱৰ্তন আহি থকা দেখিছো আৰু বহুতো প্ৰক্ৰিয়া, বহুত আন্তঃগাঁথনি আৰু বহুতো সুবিধা, এইবোৰ ইছৰোৱে আৰু অতি ভাল ধৰণেৰে উপলব্ধ কৰিছে। যেনেকৈ আমি ইছৰো লৈ গৈ আমাৰ হাৰ্ডৱেৰ পৰীক্ষা কৰিব পাৰো, এতিয়া এইটো যথেষ্ট সহজেই কৰিব পৰা যাব। তিনি বছৰৰ আগতে সেই প্ৰক্ৰিয়াবোৰ ইমান নাছিল আৰু ই আমাৰ বাবে আৰু আন বহুতো ষ্টাৰ্ট-আপৰ বাবেও অতি সহায়ক হৈছে। আৰু শেহতীয়া প্ৰত্যক্ষ বিদেশী বিনিয়োগৰ নীতিৰ বাবে আৰু সা-সুবিধাৰ উপলব্ধতাৰ বাবেই ষ্টাৰ্ট-আপ আহিবলৈ বহুত উদ্গনি যোগাইছে আৰু এনে ষ্টাৰ্ট-আপ আহিব পাৰে আৰু এনে এটা ক্ষেত্ৰত অতি সহজ আৰু অতি ভালদৰে বিকাশ কৰিব পাৰে, যিটো ক্ষেত্ৰত উন্নয়ন সাধাৰণতে অতি কঠিন৷ ব্যয়বহুল আৰু সময়সাপেক্ষ হৈয়েই থাকে। কিন্তু বৰ্তমানৰ নীতি আৰু ইন-স্পেচৰ আগমনৰ পিছত ষ্টাৰ্ট-আপৰ বাবে বহু কাম সহজ হৈ পৰিছে। মোৰ বন্ধু ডেনিয়েল চাৱড়াইও এই বিষয়ে কিবা এটা ক’ব বিচাৰিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: ডেনিয়েল, কওক...
ডেনিয়েল: ছাৰ, আমি আৰু এটা কথা পৰ্যবেক্ষণ কৰিছো, যিসকল অভিযান্ত্ৰিকৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰী, তেওঁলোকৰ চিন্তাধাৰাৰ পৰিৱৰ্তন আমি দেখিছো। আগতে তেওঁলোকে বাহিৰত গৈ উচ্চ পঢ়া-শুনা কৰিব বিচাৰিছিল আৰু বিশেষকৈ মহাকাশ ক্ষেত্ৰত কাম কৰিব বিচাৰিছিল, কিন্তু এতিয়া যিহেতু ভাৰতত মহাকাশ ইক’চিষ্টেম এটা বহুত ভালকৈ আহি আছে, সেইবাবেই তেওঁলোকে ভাৰতলৈ উভতি আহি এই পৰিৱেশত কাম কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, ব্যৱস্থাটোৰ এটা অংশ হ'ব বিচাৰে। গতিকে আমি বহুত ভাল প্ৰতিক্ৰিয়া পাইছো আৰু আমাৰ নিজৰ কোম্পানীৰ কিছুমান মানুহে ইয়াৰ বাবেই আকৌ ঘূৰি আহি কাম কৰি আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ মই ভাবো যে কিষান আৰু ডেনিয়েল আপোনালোক দুয়োজনে দিশবোৰ উল্লেখ কৰিলে৷ মই নিশ্চিতভাৱে বিশ্বাস কৰোঁ যে বহুতে হয়তো এই কথাটোত গুৰুত্ব নিদিলেহেঁতেন যে যেতিয়া এটা ক্ষেত্ৰত সংস্কাৰ হয়, তেতিয়া সংস্কাৰৰ কিমান একাধিক প্ৰভাৱ পৰে৷ আপোনালোকৰ পৰ্যবেক্ষণ বহুত ভাল। আন এটা প্ৰশ্ন মই সুধিব বিচাৰিছো, ষ্টাৰ্ট-আপ আৰু মহাকাশ খণ্ডত সফলতা লাভ কৰিব বিচৰা সেই যুৱক-যুৱতীসকলক আপোনালোকে কি বাৰ্তা দিব বিচাৰে।
প্ৰনীতঃ মই প্ৰনীতে কৈছোঁ, এই প্ৰশ্নৰ উত্তৰ মই দিম।
প্ৰনীত: ছাৰ, মোৰ কেইবছৰমানৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা দুটা কথা ক’ব বিচাৰিছো। প্ৰথম কথা, যদি আপুনি নিজে ষ্টাৰ্ট-আপ কৰিব বিচাৰে তেন্তে এইটোৱেই সুযোগ কাৰণ সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতবৰ্ষই হৈছে বিশ্বৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা অৰ্থনীতি আৰু ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল আপোনাৰ বহুত সুযোগ আছে। যেনে, ২৪ বছৰ বয়সত মই গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছো যে অহা বছৰ আমাৰ এটা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ হ’ব। যাৰ ভিত্তিত আমাৰ চৰকাৰে কিছুমান ডাঙৰ ডাঙৰ সিদ্ধান্ত ল’ব আৰু ইয়াত আমাৰ সামান্য অৱদান আছে। এনে কিছুমান ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰভাৱ প্ৰকল্পৰ কামত লাগি যাওক, এইটো এনেকুৱা এটা উদ্যোগ আৰু এইটো এনেকুৱা এটা সময়, যিহেতু এই মহাকাশ উদ্যোগটো ইতিমধ্যে আৰম্ভ হৈছে। গতিকে মই মোৰ যুৱ বন্ধুসকলক ক’ব বিচাৰিছো যে এইটো কেৱল প্ৰভাৱৰ বাবেই নহয়, তেওঁলোকৰ নিজৰ আৰ্থিক বিকাশৰ বাবে আৰু এটা বিশ্ব সমস্যা সমাধানৰ বাবেও এক সুযোগ। গতিকে আমি নিজৰ মাজতে কথা পাতো যে শৈশৱত আমি কৈছিলোঁ যে ডাঙৰ হ’লে আমি অভিনেতা, ক্ৰীড়াবিদ হ’ম, গতিকে ইয়াত এনেকুৱা কাম হৈছিল। কিন্তু আজি যদি আমি শুনিবলৈ পাওঁ যে কোনোবাই ডাঙৰ হৈ ডাঙৰ হৈ উদ্যোগী হ’ব বিচাৰিছে, মহাকাশ উদ্যোগত কাম কৰিব বিচাৰে। আমাৰ বাবে এইটো এটা অতি গৌৰৱৰ মুহূৰ্ত যে আমি এই সমগ্ৰ ৰূপান্তৰত এটা সৰু ভূমিকা লৈছো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বন্ধুসকল, এক প্ৰকাৰে প্ৰনীত, কিষাণ, ডেনিয়েল, ৰক্ষিত, সুয়াশ, আপোনালোকৰ বন্ধুত্ব আপোনালোকৰ ষ্টাৰ্ট-আপৰ দৰেই শক্তিশালী। সেইবাবেই আপোনালোকে ইমান সুন্দৰ কাম কৰি আছে। কেইবছৰমান আগতে আইআইটি-মাদ্ৰাজ ভ্ৰমণৰ সুযোগ পাইছিলোঁ আৰু সেই প্ৰতিষ্ঠানটোৰ উৎকৃষ্টতা প্ৰত্যক্ষভাৱে অনুভৱ কৰিছো। আৰু যিয়েই নহওক, আইআইটিৰ সন্দৰ্ভত সমগ্ৰ বিশ্বতে সন্মানৰ অনুভৱ হয় আৰু তাৰ পৰা ওলাই অহা আমাৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে যেতিয়া ভাৰতৰ বাবে কাম কৰে, তেতিয়া তেওঁলোকে নিশ্চিতভাৱে কিবা এটা ভাল অৱদান আগবঢ়ায়। আপোনালোক সকলোকে আৰু মহাকাশ খণ্ডত কাম কৰা আন সকলো ষ্টাৰ্ট-আপৰ প্ৰতি মোৰ বহুত শুভেচ্ছা থাকিল, আৰু আপোনালোক পাঁচোজন বন্ধুৰ সৈতে কথা পাতি ভাল লাগিল। সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ বন্ধুসকল।
সুয়াশ: বহুত বহুত ধন্যবাদ!
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এইবাৰ লালকিল্লাৰ পৰা ৰাজনৈতিক পটভূমি নথকা এক লাখ যুৱকক ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাৰ সৈতে সংযোগ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো। মোৰ এই আহ্বান প্ৰতি ব্যাপক সঁহাৰি পৰিলক্ষিত হৈছে। ইয়াৰ পৰাই বুজা যায় যে আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ কিমান বৃহৎ সংখ্যক ৰাজনীতিত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ সাজু। তেওঁলোকে মাত্ৰ সঠিক সুযোগ আৰু সঠিক মাৰ্গদৰ্শন বিচাৰিছে। এই বিষয়ত সমগ্ৰ দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ পৰাও চিঠি পাইছো। ছ’চিয়েল মিডিয়াতো ব্যাপক সঁহাৰি লাভ কৰিছো। মানুহেও মোলৈ বহু ধৰণৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰিছে। কিছুমান যুৱকে চিঠিখনত লিখিছে যে তেওঁলোকৰ বাবে এইটো সঁচাকৈয়ে কল্পনাতীত। যিহেতু তেওঁৰ দাদা বা পিতৃ-মাতৃৰ কোনো ৰাজনৈতিক ইতিহাস নাছিল, সেয়েহে তেওঁ ইচ্ছা কৰিলেও ৰাজনীতিত প্ৰৱেশ কৰিব পৰা নাই৷ কিছুমান যুৱকে লিখিছে যে তেওঁলোকৰ তৃণমূল পৰ্যায়ত কাম কৰাৰ ভাল অভিজ্ঞতা আছে, সেয়েহে, তেওঁলোকে মানুহৰ সমস্যা সমাধানত সহায়ক হ’ব পাৰে। পৰিয়ালকেন্দ্ৰিক ৰাজনীতিয়ে নতুন প্ৰতিভাক দমন কৰে বুলিও একাংশ যুৱকে লিখিছে। আন একাংশ যুৱকে কয় যে এনে প্ৰচেষ্টাই আমাৰ গণতন্ত্ৰক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰিব। এই বিষয়ত পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰাৰ বাবে সকলোকে ধন্যবাদ জনাইছো। আশা কৰোঁ এতিয়া আমাৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰে কোনো ৰাজনৈতিক পটভূমি নথকা এনে যুৱক-যুৱতীসকলেও ৰাজনীতিত আগবাঢ়ি আহিব পাৰিব, তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতা আৰু তেওঁলোকৰ উদ্যম দেশৰ বাবে উপযোগী হ’ব।
বন্ধুসকল, স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সময়তো সমাজৰ প্ৰতিটো শ্ৰেণীৰ পৰা বহু লোক আগবাঢ়ি আহিছিল, যাৰ কোনো ৰাজনৈতিক পটভূমি নাছিল। ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ বাবে তেওঁলোকে নিজকে বলিদান দিছিল। এখন উন্নত ভাৰতৰ লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ আজি আমাক আকৌ এবাৰ একেই মনোভাৱৰ প্ৰয়োজন। মোৰ সকলো ডেকা বন্ধুক ক’ম যে এই অভিযানত নিশ্চিতভাৱে যোগদান কৰক। আপোনালোকৰ এই পদক্ষেপে আপোনাৰ আৰু দেশৰ ভৱিষ্যত সলনি কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এইবাৰ ‘হৰ ঘৰ ত্ৰিৰংগা আৰু সমগ্ৰ দেশ ত্ৰিৰংগা’ অভিযানৰ প্ৰতি ব্যাপক উচাহ পৰিলক্ষিত হয়। দেশৰ চুকে-কোণৰ পৰা এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত আচৰিত ধৰণৰ ছবি প্ৰকাশ পাইছে। আমি ত্ৰিৰংগা ঘৰবোৰত উৰি থকা দেখিলোঁ-স্কুল, কলেজ, বিশ্ববিদ্যালয়তো ত্ৰিৰংগা উৰি থকা দেখিলোঁ। মানুহে নিজৰ দোকান-পোহাৰ আৰু কাৰ্যালয়ত ত্ৰিৰংগা লগাই, একাংশই ডেস্কটপ, মোবাইল আৰু বাহনতো ত্ৰিৰংগাটো লগোৱা দেখা গৈছে। যেতিয়া মানুহে একত্ৰিত হৈ নিজৰ অনুভৱ প্ৰকাশ কৰে তেতিয়া প্ৰতিটো অভিযানে উদগনি লাভ কৰে। বৰ্তমান আপোনালোকে টিভিৰ পৰ্দাত দেখা ছবিবোৰ জম্মু-কাশ্মীৰৰ ৰিয়াচীৰ। ইয়াত ৭৫০মিটাৰ দৈৰ্ঘ্যৰ পতাকা লৈ ত্ৰিৰংগা ৰেলী উলিওৱা হৈছিল আৰু এই ৰেলী বিশ্বৰ সৰ্বোচ্চ চেনাব ৰে’লৱে দলঙত উলিওৱা হৈছিল। এই ছবিবোৰ যিয়েই দেখিছে তেঁৱেই সুখী অনুভৱ কৰিছে। আমি সকলোৱে শ্ৰীনগৰৰ ডাল হ্ৰদতো ত্ৰিৰংগা যাত্ৰাৰ সুন্দৰ ছবি দেখিলোঁ। অৰুণাচল প্ৰদেশৰ পূৱ কামেং জিলাতো ৬০০ফুট দীঘল ত্ৰিৰংগাৰ এক যাত্ৰা উলিওৱা হয়। একেদৰে দেশৰ আন আন ৰাজ্যতো সকলো বয়সৰ লোকে এনে ত্ৰিৰংগা যাত্ৰাত অংশ লৈছিল। স্বাধীনতা দিৱস এতিয়া সামাজিক উৎসৱত পৰিণত হৈছে, আপোনালোকেও নিশ্চয় ইয়াৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছে। মানুহে নিজৰ ঘৰবোৰ ত্ৰিৰংগা মালাৰে সজাই তুলিছে। ‘আত্মসহায়ক গোট’ৰ সৈতে জড়িত মহিলাসকলে লাখ লাখ পতাকা প্ৰস্তুত কৰে। ই-কমাৰ্চ প্লেটফৰ্মত ত্ৰিৰংগাত ৰং কৰা সামগ্ৰীৰ বিক্ৰী বৃদ্ধি পায়। স্বাধীনতা দিৱস উপলক্ষে আমাৰ পতাকাৰ তিনিটা ৰং দেশৰ চুকে-কোণে সকলোতে, স্থল, পানী আৰু আকাশত দেখা গ’ল। হৰ ঘৰ ট্ৰাইকলাৰ ৱেবছাইটতো পাঁচ কোটিৰো অধিক ছেলফি পোষ্ট কৰা হয়। এই অভিযানে সমগ্ৰ দেশক বান্ধি ৰাখিছে আৰু এয়াই হৈছে ‘এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মানুহ আৰু জীৱ-জন্তুৰ প্ৰেম আপোনালোকে নিশ্চয় চিনেমাত দেখিছে! কিন্তু অসমত এটা বাস্তৱ কাহিনী পোহৰলৈ আহিছে। অসমৰ তিনিচুকীয়া জিলাৰ এখন সৰু গাঁও বাৰেকুৰিত মৰাণ জনগোষ্ঠীৰ লোক বাস কৰে। এই গাঁৱত বাস কৰে ‘হোলক গিবন’ৰ এটা জাক। যাক ‘হলৌ বান্দৰ’ বুলি কোৱা হয়। হোলক গিবনে এই গাঁওখনতে নিজৰ ঘৰ সাজি লৈছে। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব–এই গাঁৱৰ লোকসকলৰ হোলক গিবনৰ সৈতে অতি গভীৰ সম্পৰ্ক আছে। গাঁৱৰ মানুহে এতিয়াও নিজৰ পৰম্পৰাগত মূল্যবোধ মানি চলে। সেয়েহে তেওঁলোকে এনে কিছুমান কাম কৰিলে যিয়ে হলৌ বান্দৰবোৰৰ সৈতে তেওঁৰ সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰে। যেতিয়া তেওঁলোকে হলৌ বান্দৰে কল ভাল পায় বুলি গম পালে, তেতিয়া তেওঁলোকে কলৰ খেতিও আৰম্ভ কৰিলে। তদুপৰি তেওঁলোকে নিজৰ মানুহৰ মৃতক বা অন্যান্য লোকৰ বাবে কৰা ধৰণে হলৌ বান্দৰবোৰৰ জন্ম-মৃত্যুৰ লগত জড়িত অনুষ্ঠানসমূহো সম্পন্ন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়। প্ৰতিটো হলৌ বান্দৰৰ নামো দিছে। শেহতীয়াকৈ সেইস্থানেদি পাৰ হৈ যোৱা বৈদ্যুতিক তাঁৰৰ বাবে হলৌ বান্দৰবোৰ অসুবিধাৰ সন্মুখীন হৈছিল। এনে অৱস্থাত এই গাঁৱৰ ৰাইজে এই বিষয়টো চৰকাৰক অৱগত কৰি অতি সোনকালে ইয়াৰ সমাধান বিচাৰি পালে। মোক কোৱা হৈছে যে এতিয়া এই হলৌ বান্দৰবোৰে ফটোৰ বাবেও প’জ দিয়ে।
বন্ধুসকল, অৰুণাচল প্ৰদেশৰ আমাৰ ডেকা বন্ধুসকলো জীৱ-জন্তুৰ প্ৰতি থকা প্ৰেমত পিছ পৰি ৰোৱা নাই। অৰুণাচলৰ আমাৰ কিছুমান ডেকা বন্ধুসকলে থ্ৰী-ডি প্ৰিন্টিং প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে-কিয় জানেনে? কাৰণ সেই প্ৰচেষ্টাই বন্যপ্ৰাণীক শিং আৰু দাঁতৰ বাবে চিকাৰৰ পৰা বচাব বিচাৰে। নবাম বাপু আৰু লিখা নানাৰ নেতৃত্বত এই দলটোৱে জীৱ-জন্তুৰ বিভিন্ন অংশৰ থ্ৰী-ডি প্ৰিণ্টিং কৰে। শিঙেই হওক, জীৱ-জন্তুৰ দাঁতেই হওক, এই সকলোবোৰ থ্ৰী-ডি প্ৰিণ্টিঙৰ জৰিয়তে তৈয়াৰ কৰা হয়। তাৰ পিছত তাৰ পৰা সাজপাৰ আৰু টুপীৰ দৰে বস্তু তৈয়াৰ কৰা হয়। এইটো এটা আচৰিত বিকল্প য’ত জৈৱ-বিঘ্নিত পদাৰ্থ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এনে আচৰিত প্ৰচেষ্টাৰ শলাগ নলৈ নোৱাৰি। মই ক’ম যে এই ক্ষেত্ৰত অধিক সংখ্যক ষ্টাৰ্ট-আপ আহিব লাগে যাতে আমাৰ জীৱ-জন্তুবোৰক সুৰক্ষিত কৰিব পাৰি আৰু পৰম্পৰাও চলি থাকে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মধ্যপ্ৰদেশৰ ঝাবুৱাত এক আচৰিত ঘটনা ঘটিছে, যাৰ বিষয়ে আপোনালোকে নিশ্চয় জানে। আমাৰ অনাময় কৰ্মী ভাই-ভনীসকলে তাত আচৰিত কাম কৰিছে। এই ভাই-ভনীসকলে আমাক ‘আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদ’ৰ বাৰ্তাটো বাস্তৱত ৰূপান্তৰিত কৰি দেখুৱাইছে। এই দলটোৱে ঝাবুৱাৰ এখন উদ্যানৰ জাবৰৰ পৰা আচৰিত ধৰণৰ শিল্পকৰ্ম সৃষ্টি কৰিছে। এই কামৰ বাবে তেওঁলোকে অঞ্চলটো চৌপাশৰ পৰা প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা, ব্যৱহাৰ কৰা বটল, টায়াৰ আৰু পাইপ সংগ্ৰহ কৰে। এই শিল্পকৰ্মসমূহৰ ভিতৰত হেলিকপ্টাৰ, গাড়ী আৰু কামান আদিও আছে। ধুনীয়া ওলমি থকা ফুলৰ টবো তৈয়াৰ কৰা হৈছে। ইয়াত ব্যৱহৃত টায়াৰ ব্যৱহাৰ কৰি আৰামদায়ক এখন বেঞ্চ তৈয়াৰ কৰা হৈছে। এই অনাময় কৰ্মীৰ দলটোৱে কম ব্যৱহাৰ, পুনৰ ব্যৱহাৰ আৰু ৰিচাইকল মন্ত্ৰ গ্ৰহণ কৰিছে। তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবেই উদ্যানখন অতি ধুনীয়া দেখাবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এইখিনি চাবলৈ কেৱল স্থানীয় ৰাইজে নহয়, আশে-পাশে থকা জিলাসমূহত বসবাস কৰা লোকসকলেও ইয়াত উপস্থিত হৈছে।
বন্ধুসকল, মই সুখী যে আজি আমাৰ দেশৰ বহু ষ্টাৰ্ট আপ দলেও পৰিৱেশৰ প্ৰসাৰৰ বাবে এনে প্ৰচেষ্টাত যোগদান কৰিছে। ই-কনচিয়াছ(e-Conscious) নামৰ এটা দলে প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা ব্যৱহাৰ কৰি পৰিৱেশ অনুকূল সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰি আছে। আমাৰ পৰ্যটনস্থলীত বিশেষকৈ পাহাৰীয়া অঞ্চলত সিঁচৰিত হৈ থকা জাবৰবোৰ দেখি তেওঁৰ মনলৈ এই ধাৰণাটো আহিছিল। এনে লোকৰ আন এটা দলে আৰম্ভ কৰিছে ইকোকাৰী(Ecokaari) নামৰ এটা ষ্টাৰ্ট-আপ। তেওঁলেকে প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনাৰে বিভিন্ন ধুনীয়া বস্তু তৈয়াৰ কৰে।
বন্ধুসকল, পুতলাৰ পুনৰ ব্যৱহাৰ (Toy Recycling) এনেকুৱা আন এটা ক্ষেত্ৰ য’ত আমি একেলগে কাম কৰিব পাৰো। আপোনালোকেও জানে যে বহু শিশুৱে খেলনাবোৰত কিমান সোনকালে বিৰক্ত হয়, আনহাতে সেই খেলনাবোৰৰ সপোনক লালন-পালন কৰা ল’ৰা-ছোৱালীও আছে। আপোনাৰ সন্তানে আৰু খেলা নকৰা খেলনাবোৰ আপুনি এনে ঠাইত দান কৰিব পাৰে য’ত সেইবোৰ ব্যৱহাৰ কৰি থাকিব পাৰি। এয়াও পৰিবেশ ৰক্ষাৰ বাবে এক উত্তম উপায়। আমি সকলোৱে মিলি প্ৰচেষ্টা গ্ৰহণ কৰিলেহে পৰিৱেশ সবল হৈ উঠিব আৰু দেশৰো অগ্ৰগতি হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মাত্ৰ কেইদিনমানৰ আগতে আমি ১৯ আগষ্টত ৰাখীবন্ধন উৎসৱ পালন কৰিছিলো। সেইদিনা সমগ্ৰ বিশ্বতে ‘বিশ্ব সংস্কৃত দিৱসো’ উদযাপন কৰা হয়। আজিও সংস্কৃতৰ প্ৰতি মানুহৰ বিশেষ আকৰ্ষণ ভাৰত আৰু বিদেশত দেখা গৈছে। বিশ্বৰ বহু দেশত সংস্কৃত ভাষাৰ ওপৰত বিভিন্ন ধৰণৰ গৱেষণা আৰু পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা চলি আছে। আমি আগবাঢ়ি যোৱাৰ আগতে আপোনালোকৰ বাবে এটা চুটি অডিঅ' ক্লিপ বজাইছো:
### অডিঅ’ ক্লিপ#####
বন্ধুসকল, এই অডিঅ'টো ইউৰোপৰ এখন দেশ লিথুৱেনিয়াৰ। তাত ৱিতিশ বিডুনাছে নামৰ এগৰাকী অধ্যাপকে এক অনন্য প্ৰচেষ্টা চলাইছে। তেওঁ ইয়াৰ নাম ৰাখিছে – ‘Sanskrit On the Rivers’। তাত নেৰিছ নদীৰ পাৰত এদল মানুহ গোট খাই বেদ-গীতা পাঠ কৰে। ইয়াত যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা এনে প্ৰচেষ্টা অব্যাহত আছে। আপুনিও সংস্কৃতক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে এনে প্ৰচেষ্টা আগবঢ়াই নিয়া উচিত।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আমাৰ সকলোৰে জীৱনত ফিটনেছৰ অতি গুৰুত্ব আছে। ফিট হৈ থাকিবলৈ আমি আমাৰ খাদ্যাভ্যাস আৰু জীৱনশৈলীৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিব লাগিব। ফিটনেছৰ বিষয়ে মানুহক সজাগ কৰাৰ বাবে “ফিট ইণ্ডিয়া অভিযান” আৰম্ভ কৰা হৈছিল। আজি প্ৰতিটো বয়স আৰু শ্ৰেণীৰ লোকে সুস্থ হৈ থাকিবলৈ যোগাসনৰ আকোঁৱালি কৰিছে। মানুহে এতিয়া খাদ্যত ছুপাৰফুড বাজৰাৰ ঠাই দিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এই সকলোবোৰ প্ৰচেষ্টাৰ লক্ষ্য হৈছে প্ৰতিটো পৰিয়াল যাতে সুস্থ হৈ থাকে।
বন্ধুসকল, আমাৰ পৰিয়াল, আমাৰ সমাজ, আমাৰ দেশ আৰু তেওঁলোকৰ সকলোৰে ভৱিষ্যত নিৰ্ভৰ কৰে আমাৰ সন্তানৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত আৰু শিশুৰ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে তেওঁলোকে উপযুক্ত পুষ্টি লাভ কৰি যোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। শিশুৰ পুষ্টিৰ ক্ষেত্ৰত দেশে অগ্ৰাধিকাৰ দিছে। যদিও আমি গোটেই বছৰটো তেওঁলোকৰ পুষ্টিৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিওঁ, কিন্তু এমাহৰ বাবে দেশখনে বিশেষভাৱে ইয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। ইয়াৰ বাবে প্ৰতি বছৰে ১ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা ৩০ ছেপ্টেম্বৰৰ ভিতৰত পুষ্টি মাহ পালন কৰা হয়। পুষ্টিৰ বিষয়ে মানুহক সজাগ কৰিবলৈ পুষ্টি মেলা, ৰক্তহীনতা শিবিৰ, নৱজাতকৰ ঘৰলৈ যোৱা, আলোচনা চক্ৰ, ৱেবিনাৰ আদি বহুতো পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰা হয়। অংগনবাড়ীৰ অধীনত বহু ঠাইত মাতৃ আৰু সন্তান সমিতিও গঠন কৰা হৈছে। এই সমিতিখনে অপুষ্টিকৰ শিশু, গৰ্ভৱতী মহিলা আৰু নৱজাত শিশুৰ মাতৃক অনুসৰণ কৰে, তেওঁলোকৰ ওপৰত অহৰহ নিৰীক্ষণ কৰে আৰু তেওঁলোকৰ পুষ্টিৰ ব্যৱস্থা কৰে। বিগত বৰ্ষতো নতুন শিক্ষা নীতিৰ সৈতে পুষ্টি অভিযানৰ সম্পৰ্ক আছিল। এই অভিযান ‘পোষণ ভী পঢ়াই ভী’ৰ জৰিয়তে শিশুৰ সুষম বিকাশৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে। আপুনিও নিজৰ অঞ্চলৰ পুষ্টি সজাগতা অভিযানত যোগদান কৰা উচিত। আপোনালোকৰ এটা সৰু প্ৰচেষ্টাই পুষ্টিহীনতাৰ বিৰুদ্ধে এই যুঁজত বহুখিনি সহায় কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ‘মন কী বাত’ৰ এই খণ্ডটো আজিলৈ ইমানেই। ‘মন কী বাত’ত আপোনালোকৰ লগত কথা পাতি সদায় ভাল লাগে। এনে লাগে যেন মই মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যৰ লগত বহি নিৰিবিলি পৰিবেশত মোৰ চিন্তাধাৰা শ্বেয়াৰ কৰিছো। মনৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিছো। আপোনালোকৰ মতামত, আপোনাৰ পৰামৰ্শ মোৰ বাবে অতি মূল্যৱান। কেইদিনমানৰ পিছত বহু উৎসৱ আহি আছে। ইয়াৰ বাবে সকলোকে আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলো। জন্মাষ্টমীৰ উৎসৱো আহিছে। অহা মাহৰ আৰম্ভণিতে গণেশ চতুৰ্থীৰ উৎসৱো আয়োজন কৰা হ’ব। ওনাম উৎসৱো ওচৰ চাপিছে। একেদৰে মিলাদ-উন-নবীৰ বাবেও সকলোকে অভিনন্দন জনাইছো।
বন্ধুসকল, চলিত মাহৰ ২৯ তাৰিখটো ‘তেলেগু ভাষা দিৱস’। সঁচাকৈয়ে এইটো এটা আচৰিত ভাষা। বিশ্বৰ সকলো তেলেগুভাষীলৈ তেলেগু ভাষা দিৱসৰ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জনালোঁ।
প্ৰপাঞ্চ ব্যাপ্তংগ উন্না,
তেলেগু ভেৰিকি,
তেলেগু ভাষা দিৱসৰ শুভেচ্ছা জনালোঁ।
বন্ধুসকল, আপোনালোক সকলোকে এই বাৰিষাৰ সময়ত সাৱধান হ'বলৈ আৰু লগতে 'বৰষুণৰ পানী ধৰা আন্দোলন'ৰ অংশ হ'বলৈ পুনৰ অনুৰোধ জনালোঁ। আপোনালোক সকলোকে ‘এক পেড় মা কে নাম’ অভিযানৰ কথা সোঁৱৰাই দিব বিচাৰিছো। যিমান পাৰি সিমান গছপুলি ৰোপণ কৰক আৰু আনকো একে কাম কৰিবলৈ আহ্বান জনাওক। কেইদিনমানৰ পাছতে পেৰিছত আৰম্ভ হ’ব পেৰালিম্পিক। আমাৰ দিব্যাংগ ভাই-ভনীসকলে তাত গৈ উপস্থিত হৈছে। ১৪০ কোটি ভাৰতীয়ই আমাৰ খেলুৱৈসকলক উৎসাহিত কৰিছে। আপুনিও #cheer4bharatৰ জৰিয়তে খেলুৱৈসকলক উৎসাহিত কৰক। অহা মাহত আমি পুনৰ মিলিত হৈ বিভিন্ন বিষয়ৰ ওপৰত আলোচনা কৰিম। আজিলৈ মই আপোনালোকৰ মাজৰ পৰা বিদায় লৈছো। আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ। নমস্কাৰ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, 'মন কী বাত'লৈ আপোনালোকক স্বাগতম আৰু অভিনন্দন জনাইছোঁ। বৰ্তমান সমগ্ৰ বিশ্বতে পেৰিছ অলিম্পিকৰ চৰ্চা। অলিম্পিকে আমাৰ খেলুৱৈসকলক বিশ্ব মঞ্চত ত্ৰিৰংগা উৰুাবলৈ দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ সুযোগ দিয়ে। আপোনালোকেও আপোনালোকৰ খেলুৱৈসকলক উৎসাহিত কৰক, চিয়েৰ ফৰ ভাৰত!!!
বন্ধুসকল, ক্ৰীড়া জগতত এই অলিম্পিকৰ বাহিৰেও কিছুদিন আগতে গণিতৰ জগততো এখন অলিম্পিক অনুষ্ঠিত হৈছিল। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় গণিত অলিম্পিয়াড। ভাৰতীয় ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে এই অলিম্পিয়াডত অতি সুন্দৰ প্ৰদৰ্শন আগবঢ়াইছে। ইয়াত আমাৰ দলটোৱে সৰ্বোত্তম প্ৰদৰ্শন কৰি চাৰিটা স্বৰ্ণ পদক আৰু এটা ৰূপৰ পদক লাভ কৰে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় গণিত অলিম্পিয়াডত শতাধিক দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল আৰু আমাৰ দলটোৱে সামগ্ৰিকভাৱে শীৰ্ষ পাঁচটা স্থানত স্থান লাভ কৰাত সফল হৈছে। দেশলৈ গৌৰৱ কঢ়িয়াই অনা এইসকল ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ নাম হ'ল-পুনেৰ আদিত্য ভেংকট গণেশ, পুনেৰ সিদ্ধাৰ্থ চোপ্ৰা, দিল্লীৰ অৰ্জুন গুপ্তা, গ্ৰেটাৰ নয়দাৰ কানৱ তালৱাৰ, মুম্বাইৰ ৰুশিল মাথুৰ আৰু গুৱাহাটীৰ আনন্দ ভাদুৰী।
বন্ধুসকল, আজি ‘মন কী বাত’ত এই যুৱ বিজয়ীসকলক বিশেষভাৱে আমন্ত্ৰণ জনাইছো। এই সময়ত আটাইকেইজন আমাৰ লগত ফোনত সংযুক্ত হৈ আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ, বন্ধুসকল। আপোনালোক সকলো বন্ধু-বান্ধৱীক ‘মন কী বাত’লৈ উষ্ম আদৰণি জনাইছো। আপোনালোক সকলোৰে কি খবৰ?
ছাত্ৰ-ছাত্ৰী:- আমি ভালেই আছো ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ-ঠিক আছে, বন্ধুসকল, 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে আপোনালোক সকলোৰে অভিজ্ঞতা জানিবলৈ দেশবাসী অধীৰ আগ্ৰহী হৈ আছে। আদিত্য আৰু সিদ্ধাৰ্থৰ পৰা আৰম্ভ কৰিম। তোমালোক পুনেত আছা, প্ৰথমে তোমালোকৰ পৰাই আৰম্ভ কৰোঁ। অলিম্পিয়াডৰ সময়ত আপুনি যি অনুভৱ কৰিছিল সেই বিষয়ে আমাৰ সকলোৰে সৈতে শ্বেয়াৰ কৰক।
আদিত্য:- অংকৰ প্ৰতি মোৰ আগ্ৰহ কম আছিল। মোক ষষ্ঠ শ্ৰেণী গণিত শিকাইছিল মোৰ শিক্ষক ওমপ্ৰকাশ ছাৰে আৰু তেওঁ গণিতৰ প্ৰতি মোৰ আগ্ৰহ বৃদ্ধি কৰিছিল, মই শিকিছিলো আৰু মই সুযোগ পাইছিলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনালোকৰ সহকৰ্মীয়ে কি কয়?
সিদ্ধাৰ্থ:-ছাৰ, মই সিদ্ধাৰ্থ, মোৰ ঘৰ পুনেত। মই এইবাৰ দ্বাদশ শ্ৰেণীত উত্তীৰ্ণ হৈছো। এইটো মোৰ দ্বিতীয় আইএমঅ’, মইও গণিতৰ প্ৰতি বহুত আগ্ৰহী আছিলো আৰু আদিত্যৰ লগত মই ষষ্ঠ শ্ৰেণী পঢ়ি থাকোঁতে ওমপ্ৰকাশ ছাৰে আমাক দুয়োকে প্ৰশিক্ষণ দিছিল আৰু আমাক বহুত সহায় কৰিছিল আৰু এতিয়া মই চিএমআই কলেজত চিএছ পঢ়ি আছো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বাৰু, মোক কোৱা হৈছে যে অৰ্জুন গান্ধীনগৰৰ আৰু কানৱ গ্ৰেটাৰ নয়দাৰ। অৰ্জুন আৰু কানৱ, আমি অলিম্পিয়াডৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিলোঁ, কিন্তু আপোনালোক দুয়োজনে আপোনালোকৰ প্ৰস্তুতিৰ সৈতে জড়িত কোনো বিষয় আৰু যিকোনো বিশেষ অভিজ্ঞতা যদি আমাক কয় তেন্তে আমাৰ শ্ৰোতাসকলে ভাল পাব।
অৰ্জুন:- নমস্কাৰ ছাৰ, জয় হিন্দ, মই অৰ্জুন।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :-জয় হিন্দ অৰ্জুন।
অৰ্জুন :- মই দিল্লীত থাকো আৰু মোৰ মা শ্ৰীমতী আশা গুপ্তা দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ অধ্যাপিকা আৰু মোৰ দেউতা শ্ৰীযুত অমিত গুপ্তা চাৰ্টাৰ্ড একাউণ্টেণ্ট। লগতে মোৰ দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ পাই মই অতি গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছো আৰু প্ৰথমে মোৰ সফলতাৰ কৃতিত্ব মোৰ পিতৃ-মাতৃক দিব বিচাৰিছো। মই অনুভৱ কৰোঁ যে যেতিয়া কোনো এটা পৰিয়ালৰ সদস্যই এনে প্ৰতিযোগিতাৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলাই থাকে, তেতিয়া সেয়া কেৱল সেই সদস্যৰ সংগ্ৰাম নহয়, সমগ্ৰ পৰিয়ালটোৰ সংগ্ৰাম। মূলতঃ আমাৰ গৱেষণা পত্ৰখনত আমাৰ হাতত তিনিটা সমস্যাৰ বাবে চাৰে চাৰি ঘণ্টা আৰু আন এটা সমস্যাৰ বাবে ডেৰ ঘণ্টা-যাতে আমি বুজিব পাৰো যে আমি এটা সমস্যা সমাধান কৰিবলৈ কিমান সময় লাগে। গতিকে, আমি ঘৰতে বহুত কষ্ট কৰিব লাগিব। আমি সমস্যাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰি ঘণ্টাৰ পিছত ঘণ্টা সময় কটাবলগীয়া হয়, কেতিয়াবা এদিন, আনকি কেতিয়াবা ৩ দিনো লাগি যায়। গতিকে ইয়াৰ বাবে আমি অনলাইনত সমস্যা বিচাৰিব লাগিব। আমি আগৰ বছৰৰ সমস্যাটো চেষ্টা কৰোঁ আৰু ঠিক তেনেকৈয়ে আমি লাহে লাহে কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰাৰ লগে লগে আমাৰ অভিজ্ঞতা বৃদ্ধি পায়, আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ’ল আমাৰ সমস্যা সমাধানৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি পায়, যিটো কেৱল গণিতৰ বাবেই আমাক প্ৰয়োজনীয় নহয়, জীৱনৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে সহায় কৰে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ঠিক আছে কানৱ, এই সকলোবোৰ প্ৰস্তুতিৰ কোনো বিশেষ অভিজ্ঞতা আছে নেকি, এনে কিবা আছে নেকি যাৰ বিষয়ে আমাৰ ডেকা বন্ধুসকলে জানিলে অতি আনন্দিত হ’ব।
কানৱ তলৱাৰঃ মোৰ নাম কানৱ তালৱাৰ, মই উত্তৰ প্ৰদেশৰ গ্ৰেটাৰ নয়ডাত বাস কৰো আৰু মই একাদশ শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰ। গণিত মোৰ প্ৰিয় বিষয়। আৰু সৰুৰে পৰা অংক ভাল পাওঁ। শৈশৱত দেউতাই মোক প্ৰহেলিকা (পাজল) শিকাইছিল। যাৰ বাবে মোৰ আগ্ৰহ বাঢ়ি গ’ল। সপ্তম শ্ৰেণীৰ পৰাই অলিম্পিয়াডৰ বাবে প্ৰস্তুতি আৰম্ভ কৰিলোঁ। ইয়াত মোৰ ভণ্টীৰ ডাঙৰ অৱদান আছে। আৰু মোৰ মা-দেউতাও মোক সদায় সহায় কৰিছিল। এই অলিম্পিয়াডে এইচবিচিএছই পৰিচালনা কৰে। আৰু এইটো পঞ্চম পৰ্যায়ৰ প্ৰক্ৰিয়া। যোৱা বছৰ মই দলত নাছিলোঁ আৰু মই ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্ক ৰক্ষা কৰি আছিলোঁ আৰু দলত নথকাৰ বাবে বহুত দুখ পাইছিলোঁ। তাৰ পিছত মা-দেউতাই মোক শিকাইছিল যে হয় আমি জয়ী হওঁ নহয় আমি শিকো। আৰু এই যাত্ৰাহে গুৰুত্বপূৰ্ণ, সফলতা নহয়। গতিকে এইটোৱেই ক’ব বিচাৰিছো– ‘আপোনালোকে যি কৰে তাক ভাল পাব লাগে আৰু যি ভাল পায় তাকেই কৰক’। সফলতা গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয় যাত্ৰাহৈ মুল আৰু আমি সফলতা লাভ কৰি যাম। যদি আমি আমাৰ বিষয়টোক ভাল পাওঁ। আৰু যাত্ৰা উপভোগ কৰক।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: গতিকে কানৱ, আপোনালোকেও গণিতত আগ্ৰহী আৰু আপোনালোকেও এনেদৰে কথা কয় যেন আপোনালোকো সাহিত্যৰ প্ৰতি আগ্ৰহী!
কানৱ তালৱাৰ: হয় ছাৰ! শৈশৱত বিতৰ্ক আৰু বক্তৃতাও কৰিছিলোঁ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ঠিক আছে এতিয়া আনন্দোৰ লগত কথা পাতো। আনন্দো, আপুনি বৰ্তমান গুৱাহাটীত আৰু আপোনালোকৰ সংগী ৰুশিল মুম্বাইত। আপোনালোক দুয়োৰে বাবে মোৰ এটা প্ৰশ্ন আছে। চাওক, মই পৰীক্ষাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰি থাকোঁ আৰু পৰীক্ষাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰাৰ উপৰিও আন আন কাৰ্যসূচীত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ সৈতেও মত বিনিময় কৰি থাকোঁ। বহু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে গণিতৰ প্ৰতি ইমানেই ভয় কৰে যে ইয়াৰ নাম শুনাৰ লগে লগে নাৰ্ভাছ হৈ পৰে। অংকৰ লগত কেনেকৈ বন্ধুত্ব কৰিব পাৰি ক’ব পাৰিবনে?
ৰুশিল মাথুৰ: ছাৰ! মই ৰুশিল মাথুৰ। যেতিয়া আমি সৰু আছিলো আৰু আমি প্ৰথমে যোগ শিকোঁ– আমাক আগুৱাই নিবলৈ শিকোৱা হয়। কিন্তু আমাক কেতিয়াও বুজাই দিয়া নহয় যে আগুৱাই নিয়াৰ কাৰণ কিয় হয়? চক্রবৃদ্ধি সুত পঢ়িলে আমি কেতিয়াও এই প্রশ্ন নকৰো যে চক্রবৃদ্ধি সুতৰ সূত্রটো ক’ৰ পৰা আহে? মোৰ বিশ্বাস যে গণিত আচলতে চিন্তা আৰু সমস্যা সমাধানৰ এক কলা। আৰু সেয়ে মই ভাবো যে আমি সকলোৱে যদি গণিতত এটা নতুন প্ৰশ্ন যোগ কৰো, তেন্তে প্ৰশ্নটো হ’ল আমি কিয় এই কাম কৰিছো? কিয় এনেকুৱা হয়? গতিকে মই ভাবো ইয়াৰ দ্বাৰা গণিতৰ প্ৰতি মানুহৰ আগ্ৰহ বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি পাব পাৰে! কাৰণ যেতিয়া আমি কিবা এটা বুজিব নোৱাৰো তেতিয়া আমি ভয় অনুভৱ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰো। ইয়াৰ বাহিৰেও মই এইটোও ভাবো যে সকলোৱে গণিত এটা অতি যুক্তিসংগত বিষয় বুলি ভাবে। কিন্তু ইয়াৰ বাহিৰেও গণিতত সৃষ্টিশীলতা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। কাৰণ সৃষ্টিশীলতাৰ জৰিয়তেহে আমি আউট অৱ দ্য বক্স সমাধান চিন্তা কৰিবলৈ সক্ষম হওঁ, যিবোৰ অলিম্পিয়াডত অতি উপযোগী। আৰু সেয়েহে গণিতৰ প্ৰতি আগ্ৰহ বৃদ্ধিৰ বাবে গণিত অলিম্পিয়াডৰ এক অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰাসংগিকতাও আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আনন্দোৱে কিবা এটা ক’ব বিচাৰিব!
আনন্দো ভাদুৰীঃ নমস্কাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী! মই গুৱাহাটীৰ আনন্দো ভাদুৰী। মই এইবাৰ দ্বাদশ শ্ৰেণীত উত্তীৰ্ণ হৈছো। মই ইয়াত ষষ্ঠ আৰু সপ্তম শ্ৰেণীত স্থানীয় অলিম্পিয়াড কৰিছিলোঁ। তাৰ পৰাই আগ্ৰহী হৈ পৰিলোঁ এইটো মোৰ দ্বিতীয় আইএমঅ' আছিল। দুয়োটাকে বৰ ভাল পাও৷ ৰুচিলৰ কথাত মই একমত। আৰু মই এইটোও ক’ব বিচাৰিছো যে অংকলৈ ভয় কৰা সকলক বহুত ধৈৰ্য্যৰ প্ৰয়োজন। কাৰণ আমাক অংকৰ দৰে শিকোৱা হয়। কি হয়, এটা সূত্ৰ দিয়া হয়, সেইটো মুখস্থ কৰা হয় আৰু তাৰ পিছত সেই সূত্ৰটো ব্যৱহাৰ কৰি ১০০ (শ) প্ৰশ্ন অধ্যয়ন কৰা হয়। কিন্তু সূত্ৰটো বুজি পাওক বা নাপাওক, সেয়া চোৱা নহয়, মাথোঁ প্ৰশ্ন কৰি থাকিব, সুধি থাকিব। সূত্ৰটোও মুখস্থ হৈ থাকিব আৰু তাৰ পিছত পৰীক্ষাত সূত্ৰটো পাহৰিলে কি কৰিব? সেয়েহে মই ক’ম যে ৰুচিলে কোৱা সূত্ৰটো বুজি লওক, তাৰ পিছত ধৈৰ্য্যৰে চাওক! যদি আপুনি সূত্ৰটো সঠিকভাৱে বুজি পায় তেন্তে আপুনি ১০০টা প্ৰশ্ন কৰিব নালাগিব। মাত্ৰ এটা বা দুটা প্ৰশ্নত হ’ব আৰু অংকলৈ ভয় কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আদিত্য আৰু সিদ্ধাৰ্থ, আপোনালোকা যেতিয়া আৰম্ভণিতে কথা পাতি আছিল, তেতিয়া আপোনালোকে ভালদৰে কথা পাতিব পৰা নাছিল, এতিয়া এই সকলো বন্ধুৰ কথা শুনি নিশ্চিতভাৱে অনুভৱ কৰে যে আপোনালোকেও কিবা এটা ক’ব বিচাৰে। আপোনালোকৰ অভিজ্ঞতা ভালকৈ শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰিবনে?
সিদ্ধাৰ্থ :- আন বহু দেশৰ লগত যোগাযোগ কৰিছিল, বহুতো সংস্কৃতি আছিল আৰু আন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ লগত যোগাযোগ আৰু সংযোগ স্থাপন কৰাটো অতি ভাল কথা আছিল আৰু বহুতো বিখ্যাত গণিতজ্ঞৰ সৈতে সাক্ষাৎ হৈছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী:- হয় আদিত্য৷
আদিত্য:- বৰ ভাল অভিজ্ঞতা আছিল আৰু তেওঁলোকে আমাক বাথ চহৰৰ চাৰিওফালে দেখুৱাইছিল আৰু বহুত ভাল দৃশ্য দেখিছিল, পাৰ্কলৈ লৈ গৈছিল আৰু অক্সফৰ্ড বিশ্ববিদ্যালয়লৈও লৈ গৈছিল। গতিকে সেইটো আছিল এক ডাঙৰ অভিজ্ঞতা।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আহক বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ লগত কথা পাতি সঁচাকৈয়ে ভাল লাগিল আৰু আপোনালোকক শুভেচ্ছা জনাইছো, কাৰণ মই জানো যে এই ধৰণৰ খেলৰ বাবে বহুত গুৰুত্ব দিয়াৰ প্ৰয়োজন, নিজৰ মগজু ব্যৱহাৰ কৰাৰ লগতে আনকি পৰিয়ালৰ সদস্যসকলেও কেতিয়াবা ভাগৰি পৰে -তেওঁ বিকাশৰ গুণ-গান কৰি থাকে। কিন্তু আপোনালোকৰ প্ৰতি মোৰ বহুত শুভকামনা আছে। আপোনালোকে দেশলৈ সন্মান আৰু সুনাম কঢ়িয়াই আনিছে। ধন্যবাদ বন্ধুসকল।
ছাত্ৰ-ছাত্ৰী:- ধন্যবাদ ছাৰ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- ধন্যবাদ।
ছাত্ৰ-ছাত্ৰী:- ধন্যবাদ ছাৰ, জয় হিন্দ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- জয় হিন্দ – জয় হিন্দ।
আপোনালোক সকলো ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ লগত কথা পাতি ভাল লাগিল। ‘মন কী বাত’ৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰাৰ বাবে আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ। মই নিশ্চিত যে গণিতৰ এই যুৱ বিশেষজ্ঞসকলৰ কথা শুনি আন যুৱক-যুৱতীসকলে গণিত উপভোগ কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ‘মন কী বাত’ত এতিয়া মই এনে এটা বিষয় শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো যিয়ে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ক গৌৰৱান্বিত কৰিব। কিন্তু এই বিষয়ে কোৱাৰ আগতে আপোনালোকক এটা প্ৰশ্ন সুধিব বিচাৰিছো। চৰাইদেউ মৈদামৰ নাম শুনিছেনে? যদি শুনা নাই, এতিয়া এই নামবোৰ বাৰে বাৰে শুনিব আৰু আনক অতি উৎসাহেৰে ক'ব। অসমৰ চৰাইদেউ মৈদামক ইউনেস্ক’ৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। এয়া ভাৰতৰ ৪৩সংখ্যক স্থান হ’ব, কিন্তু উত্তৰ-পূবৰ প্ৰথম স্থান হ’ব।
বন্ধুসকল, এই প্ৰশ্নটো নিশ্চয় আপোনালোকৰ মনলৈ আহি আছে যে চৰাইদেউ মৈদাম কি আৰু কিয় ইমান বিশেষ। চৰাইদেউ মানে পাহাৰৰ ওপৰত উজ্জ্বল নগৰ। এইখনেই আছিল আহোম বংশৰ প্ৰথম ৰাজধানী। আহোম বংশৰ মানুহে পৰম্পৰাগতভাৱে পূৰ্বপুৰুষৰ মৃতদেহ আৰু মূল্যৱান সামগ্ৰী মৈদামত ৰাখিছিল। মৈদাম হৈছে টিলা সদৃশ এক আকাৰ, ওপৰত মাটিৰে আবৃত আৰু তলত এটা বা ততোধিক কোঠা থাকে। এই মৈদামবোৰ আহোম ৰাজ্যৰ প্ৰয়াত ৰজা আৰু বিশিষ্ট ব্যক্তিসকলৰ প্ৰতি শ্ৰদ্ধাৰ প্ৰতীক। আমাৰ পূৰ্বপুৰুষৰ প্ৰতি সন্মান প্ৰদৰ্শনৰ এইটো অতি অনন্য ব্যৱস্থা। এই স্থানত সামূহিক পূজাও হৈছিল।
বন্ধুসকল, আহোম সাম্ৰাজ্যৰ অন্যান্য তথ্যই আপোনালোকক আৰু অধিক আচৰিত কৰি তুলিব। ত্ৰয়োদশ শতিকাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি এই সাম্ৰাজ্য ১৯শতিকাৰ আৰম্ভণিলৈকে চলিছিল। এটা সাম্ৰাজ্যৰ বাবে ইমান দিনে ব্ৰতী থকাটো সঁচাকৈয়ে ডাঙৰ কথা। হয়তো আহোম ৰাজ্যৰ নীতি আৰু বিশ্বাস ইমানেই প্ৰবল আছিল যে সেইবোৰে ইমান দিনে এই বংশটোক জীয়াই ৰাখিছিল। মনত আছে, চলিত বৰ্ষৰ ৯ মাৰ্চত অদম্য সাহস আৰু বীৰত্বৰ প্ৰতীক মহান আহোম যোদ্ধা লাছিত বৰফুকনৰ আটাইতকৈ ওখ প্ৰতিমূৰ্তি উন্মোচন কৰাৰ সৌভাগ্য হৈছিল। এই অনুষ্ঠানৰ সময়ত আহোম সম্প্ৰদায়ৰ আধ্যাত্মিক পৰম্পৰা দেখি এক সুকীয়া অভিজ্ঞতা লাভ কৰিলোঁ। লাছিত মৈদামত আহোম জনগোষ্ঠীৰ পূৰ্বপুৰুষক শ্ৰদ্ধা জনোৱাৰ সৌভাগ্য মোৰ বাবে এক ডাঙৰ কথা। এতিয়া চৰাইদেউ মৈদাম বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ হোৱাৰ পাছত ইয়ালৈ অধিক পৰ্যটক আহিব। আপোনালোকেও এই স্থান আপোনালোকৰ ভৱিষ্যতৰ ভ্ৰমণ পৰিকল্পনাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা উচিত।
বন্ধুসকল, এখন দেশ নিজৰ সংস্কৃতিক লৈ গৌৰৱ কৰিহে আগবাঢ়িব পাৰে। ভাৰততো এনে বহু প্ৰচেষ্টা চলি আছে। তেনেকুৱা এটা প্ৰচেষ্টা হ’ল –প্ৰজেক্ট পৰী (পিএআৰআই)৷ এতিয়া পৰী শুনা পিছত বিভ্ৰান্ত নহ’ব.. এই পৰী স্বৰ্গ কল্পনাৰ লগত সংযুক্ত নহয় বৰঞ্চ ই পৃথিৱীখনক স্বৰ্গ কৰি তুলিছে। পৰী মানে ভাৰতৰ ৰাজহুৱা কলা। ৰাজহুৱা শিল্পক জনপ্ৰিয় কৰাৰ বাবে উদীয়মান শিল্পীসকলক এখন মঞ্চত আনিবলৈ পৰী এক উল্লেখযোগ্য মাধ্যম হৈ পৰিছে। আপুনি নিশ্চয় দেখিছে... ৰাস্তাৰ দাঁতি, দেৱাল আৰু আণ্ডাৰপাছত অতি ধুনীয়া চিত্ৰকলা দেখা যায়। এই চিত্ৰকলা আৰু এই শিল্পকৰ্মসমূহ পৰীৰ সৈতে জড়িত একেখিনি শিল্পীয়েই নিৰ্মাণ কৰিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা আমাৰ ৰাজহুৱা স্থানৰ সৌন্দৰ্য্য বৃদ্ধি পোৱাৰ বিপৰীতে আমাৰ সংস্কৃতিক অধিক জনপ্ৰিয় কৰি তোলাতো সহায় কৰে। উদাহৰণস্বৰূপে দিল্লীৰ ভাৰত মণ্ডপমৰ কথাকৈ ধৰক। ইয়াত আপুনি দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা অহা আচৰিত ধৰণৰ শিল্পকৰ্ম চাবলৈ পাব। দিল্লীৰ কিছুমান আণ্ডাৰপাছ আৰু ফ্লাই অভাৰতো এনে সুন্দৰ ৰাজহুৱা কলা দেখা যায়। শিল্প আৰু সংস্কৃতিপ্ৰেমীসকলকো ৰাজহুৱা কলাৰ ওপৰত অধিক কাম কৰিবলৈ আহ্বান জনাম। ইয়াৰ দ্বাৰা আমাৰ শিপাক লৈ গৌৰৱ কৰাৰ এক সুখদায়ক অনুভৱ হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, 'মন কী বাত'ত এতিয়া 'ৰঙ'ৰ কথা কওঁ-এনে ৰঙে যি হাৰিয়ানাৰ ৰোহটক জিলাৰ ২৫০ৰো অধিক মহিলাৰ জীৱন সমৃদ্ধিৰ ৰঙেৰে ভৰাই তুলিছে। হস্ততাঁত উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত এই মহিলাসকলে আগতে সৰু সৰু দোকান চলাই আৰু অদ্ভুত কাম কৰি জীৱিকা নিৰ্বাহ কৰিছিল। কিন্তু সকলোৰে আগুৱাই যোৱাৰ হেঁপাহ থাকে। গতিকে তেওঁ ‘উন্নতি আত্মসহায়ক গোট’ত যোগদান কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয় আৰু এই গ্ৰুপত যোগদান কৰি তেওঁ ব্লক প্ৰিন্টিং আৰু ৰং কৰাৰ প্ৰশিক্ষণ লাভ কৰে। কাপোৰৰ ওপৰত ৰঙৰ যাদু বিয়পাই দিয়া এই মহিলাসকলে আজি লাখ লাখ টকা উপাৰ্জন কৰিছে। বজাৰত তেওঁলোকৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত বেড কভাৰ, শাৰী আৰু দুপট্টাৰ বিপুল চাহিদা।
বন্ধুসকল, ৰোহটকৰ এই মহিলাসকলৰ দৰে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ শিপিনীসকলো হস্ততাঁতক জনপ্ৰিয় কৰাত ব্যস্ত। ওড়িশাৰ 'সম্বলপুৰী শাৰী'য়েই হওক, মধ্যপ্ৰদেশৰ 'মহেশ্বৰী শাৰী'য়েই হওক, মহাৰাষ্ট্ৰৰ 'পৈথানি'য়েই হওক বা বিদৰ্ভৰ 'হেণ্ড ব্লক প্ৰিণ্টে'ই হওক, সেয়া হিমাচলৰ 'ভুত্তিকো'ৰ চাদৰ আৰু উলৰ কাপোৰেই হওক বা জম্মু-কাশ্মীৰৰ কানি চাদৰেই হওক৷ হস্ততাঁত শিপিনীৰ কাম দেশৰ চুক-কোণে দেখা গৈছে। আৰু এই কথা আপোনালোকে নিশ্চয় জানে, কিছুদিনৰ পিছত ৭ আগষ্টত আমি ‘ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত দিৱস’ পালন কৰিম। আজিকালি হস্ততাঁত সামগ্ৰীয়ে মানুহৰ হৃদয়ত যিদৰে স্থান দখল কৰিছে, সঁচাকৈয়ে ই অতি সফল, প্ৰচণ্ড। এতিয়া বহু ব্যক্তিগত কোম্পানীয়েও এআইৰ জৰিয়তে হস্ততাঁত সামগ্ৰী আৰু বহনক্ষম ফেশ্বনৰ প্ৰচাৰ চলাইছে। কোছা এ আই, হেণ্ডলুম ইণ্ডিয়া, ডি-জাংক, নোভাটেক্স, ব্ৰহ্মপুত্ৰ ফেবলছ, এনে বহু ষ্টাৰ্ট-আপেও হেণ্ডলুমৰ সামগ্ৰী জনপ্ৰিয় কৰাত ব্যস্ত। লগতে বহুতে এনে স্থানীয় সামগ্ৰী জনপ্ৰিয় কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা দেখি ভাল লাগিল। ‘হেচটেগ মাই প্ৰডাক্ট মাই প্ৰাইড’ নামেৰেও ছ’চিয়েল মিডিয়াত আপোনালোকৰ স্থানীয় সামগ্ৰী আপলোড কৰিব পাৰে। আপোনালোকৰ এই সৰু প্ৰচেষ্টাই বহু মানুহৰ জীৱন সলনি কৰিব।
বন্ধুসকল, হাতৰ তাঁতশালৰ লগতে খাদীৰ কথাও ক’ব বিচাৰিম। আপোনালোকৰ মাজত হয়তো এনে বহু লোক আছে যিয়ে আগতে কেতিয়াও খাদী সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰা নাছিল, কিন্তু আজি বৰ গৌৰৱেৰে খাদী পিন্ধিছে। লগতে আপোনালোকক জনাবলৈ পাই সুখী হৈছোঁ যে প্ৰথমবাৰৰ বাবে খাদী গাঁও উদ্যোগৰ লেনদেন ডেৰ লাখ কোটি টকা অতিক্ৰম কৰিছে। কল্পনা কৰক, ১.৫ লাখ কোটি টকা! আৰু খাদীৰ বিক্ৰী কিমান বাঢ়িছে জানেনে? ৪০০% (শতাংশ)। খাদী আৰু হস্ত তাঁতৰ এই ক্ৰমৱৰ্ধমান বিক্ৰীয়েও বৃহৎ সংখ্যক নতুন কৰ্মসংস্থাপনৰ সুযোগো সৃষ্টি কৰিছে। বেছিভাগ মহিলাই এই উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত আৰু সেয়েহে, তেওঁলোকেই আটাইতকৈ বেছি লাভৱান হৈছে। মোৰ আকৌ আপোনালোকৰ ওচৰত এটা অনুৰোধ, আপোনালোকৰ ওচৰত বিভিন্ন ধৰণৰ কাপোৰ থাকিব লাগিব, আৰু যদি এতিয়ালৈকে খাদী কাপোৰ কিনা নাই, তেন্তে এই বছৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰক। আগষ্ট মাহ আহিল, স্বাধীনতাৰ মাহ, বিপ্লৱৰ মাহ। ইয়াতকৈ খাদী কিনাৰ ভাল সুযোগ কি হ’ব পাৰে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, 'মন কী বাত'ত ড্ৰাগছৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ বিষয়ে আপোনালোকৰ লগত প্ৰায়ে আলোচনা কৰিছো। প্ৰতিটো পৰিয়ালে চিন্তিত যে তেওঁলোকৰ সন্তান ড্ৰাগছৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত হ’ব পাৰে। এতিয়া এনে লোকক সহায় কৰিবলৈ চৰকাৰে খুলিছে– ‘মানস’ নামেৰে এটা বিশেষ কেন্দ্ৰ। ড্ৰাগছৰ বিৰুদ্ধে যুঁজত এয়া এক ডাঙৰ পদক্ষেপ। কিছুদিন পূৰ্বে ‘মানস’ৰ হেল্পলাইন আৰু পৰ্টেল মুকলি কৰা হৈছে। চৰকাৰে ‘১৯৩৩’ টোল ফ্ৰী নম্বৰ জাৰি কৰিছে। ইত ফোন কৰি যিকোনো ব্যক্তিয়ে প্ৰয়োজনীয় পৰামৰ্শ লাভ কৰিব পাৰে বা পুনৰ সংস্থাপনৰ সৈতে জড়িত তথ্য লাভ কৰিব পাৰে। যদি কাৰোবাৰ হাতত ড্ৰাগছ সম্পৰ্কীয় আন কিবা তথ্য আছে, তেন্তে তেওঁলোকে এই নম্বৰত ফোন কৰি 'নাৰ্কটিকছ কণ্ট্ৰ'ল ব্যুৰো'ৰ সৈতেও শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে৷ 'মানস'ৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰা প্ৰতিটো তথ্য গোপনীয় কৰি ৰখা হয়৷ ভাৰতৰ সকলোকে ভাৰতক ‘ড্ৰাগছমুক্ত’ কৰি তোলাৰ লগত জড়িত সংস্থাসমূহে মানস হেল্পলাইনৰ সম্পূৰ্ণ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছোঁ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, কাইলৈ সমগ্ৰ বিশ্বতে বাঘ দিৱস পালন কৰা হ'ব ভাৰতত বাঘ আমাৰ সংস্কৃতিৰ অবিচ্ছেদ্য অংগ হৈ আহিছে আমি সকলোৱে বাঘৰ লগত জড়িত কাহিনী শুনি ডাঙৰ হৈছো, সকলোৱে জানে বাঘৰ সৈতে সমিলমিলেৰে সহাৱস্থান(live in harmony with a tiger)৷ আমাৰ দেশত এনে বহু গাঁও আছে, য'ত মানুহ আৰু বাঘৰ মাজত কেতিয়াও সংঘাত নহয় কিন্তু য'ত এনে পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয় তাতো বাঘৰ সুৰক্ষাৰ বাবে অভূতপূৰ্ব প্ৰচেষ্টা লোৱা হৈছে৷ স্থানীয় জনগোষ্ঠীসমূহে নিজেই শপত লৈছে যে কুঠাৰ লৈ হাবিলৈ নাযাব আৰু গছ কাটিব নোৱাৰে। এই এটা সিদ্ধান্তৰ লগে লগে ইয়াৰ বনাঞ্চলবোৰ আকৌ এবাৰ সেউজীয়া হৈ পৰিছে আৰু বাঘৰ বাবে এক উন্নত পৰিৱেশৰ সৃষ্টি হৈছে।
বন্ধুসকল, মহাৰাষ্ট্ৰৰ তাডোবা-আন্ধেৰী বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চল বাঘৰ অন্যতম প্ৰধান বাসস্থান। ইয়াৰ স্থানীয় জনগোষ্ঠীসমূহে বিশেষকৈ আমাৰ গণ্ড আৰু মানা জনগোষ্ঠীৰ ভাই-ভনীসকলে ইক’-টুৰিজিমৰ দিশত দ্ৰুত পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে। বনাঞ্চলৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা কমাই দিছে যাতে ইয়াত বাঘৰ কাম-কাজ বাঢ়িব পাৰে। অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ নল্লামলাইৰ পাহাৰত বসবাস কৰা ‘চেঞ্চু’ জনগোষ্ঠীৰ এই প্ৰচেষ্টাতো আপোনালোক আচৰিত হ’ব। টাইগাৰ ট্ৰেকাৰ হিচাপে তেওঁলোকে অৰণ্যত বন্যপ্ৰাণীৰ গতিবিধিৰ প্ৰতিটো তথ্য সংগ্ৰহ কৰিছিল। ইয়াৰ সমান্তৰালকৈ অঞ্চলটোত অবৈধ কাৰ্যকলাপৰ ওপৰতো নিৰীক্ষণ কৰি আহিছে। একেদৰে উত্তৰ প্ৰদেশৰ পিলিভিতত চলি থকা ‘বাঘ মিত্ৰ কাৰ্যসূচী’ৰ বিষয়েও বহু চৰ্চিত। ইয়াৰ অধীনত স্থানীয় লোকসকলক ‘বাঘ মিত্ৰ’ হিচাপে কাম কৰিবলৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়া হয়। এই ‘বাঘ মিত্ৰ’সকলে সম্পূৰ্ণ যত্ন লয় যে বাঘ আৰু মানুহৰ মাজত কোনো ধৰণৰ সংঘাত নহয়। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত এনে বহু প্ৰচেষ্টা চলি আছে। ইয়াত মাত্ৰ কেইটামান প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছো যদিও জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণে বাঘ সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট সহায় কৰিছে বুলি মই সুখী। এনে প্ৰচেষ্টাৰ বাবে ভাৰতত বাঘৰ সংখ্যা প্ৰতি বছৰে বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে। পৃথিৱীৰ ৭০ শতাংশ বাঘ আমাৰ দেশত আছে বুলি জানি আপুনি সুখী আৰু গৌৰৱ অনুভৱ কৰিব। চিন্তা কৰক! ৭০ শতাংশ বাঘ!! - সেইবাবেই আমাৰ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বহুতো বাঘ অভয়াৰণ্য আছে।
বন্ধুসকল, বাঘৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ লগতে আমাৰ দেশৰ বনাঞ্চলো দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে। ইয়াতো সম্প্ৰদায়ৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবেই বৃহৎ সফলতা লাভ কৰা হৈছে। যোৱা ‘মন কী বাত’ অনুষ্ঠানত আপোনালোকৰ লগত ‘এক পেড় মা কে নাম’ অনুষ্ঠানটোৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলোঁ। মই সুখী যে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বৃহৎ সংখ্যক লোকে এই অভিযানত যোগদান কৰিছে। মাত্ৰ কেইদিনমানৰ আগতে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ বাবে বিখ্যাত ইন্দোৰত এক আচৰিত অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছিল। ইয়াত ‘এক পেড় মা কে নাম’ কাৰ্যসূচীৰ সময়ত এদিনতে ২ লাখৰো অধিক পুলি ৰোপণ কৰা হৈছিল। আপোনালোকেও মাতৃৰ নামত গছপুলি ৰোপণৰ এই অভিযানত যোগদান কৰি ছেলফি তুলি ছচিয়েল মিডিয়াত পোষ্ট কৰিব লাগিব। এই অভিযানত যোগদান কৰিলে আপোনালোকে আপোনালোকৰ মাতৃ আৰু ধৰিত্ৰী মা দুয়োৰে বাবে বিশেষ কিবা এটা কৰাৰ ইচ্ছা অনুভৱ কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ১৫ আগষ্টলৈ বেছি দিন নাই। আৰু এতিয়া ১৫ আগষ্টত আৰু এটা অভিযান সংযোজন কৰা হৈছে, ‘হৰ ঘৰ তিৰংগা অভিযান’। যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা সমগ্ৰ দেশতে ‘হৰ ঘৰ তিৰংগা অভিযান’ৰ প্ৰতি সকলোৰে উৎসাহ তুংগত। দুখীয়াই হওক, ধনীয়েই হওক, সৰু ঘৰেই হওক বা ডাঙৰ ঘৰেই হওক, ত্ৰিৰংগা জোকাৰি সকলোৱে গৌৰৱ অনুভৱ কৰে। ত্ৰিৰংগাৰ সৈতে ছেলফি তুলি ছ’চিয়েল মিডিয়াত পোষ্ট কৰাৰ বাবেও এক উৎসাহ পৰিলক্ষিত হৈছে। আপোনালোকে নিশ্চয় লক্ষ্য কৰিছে যে যেতিয়া কোনো কলনী বা সমাজৰ প্ৰতিটো ঘৰতে ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰা হয়, তেতিয়া অলপ সময়ৰ ভিতৰতে আন ঘৰতো ত্ৰিৰংগাটো দেখা দিবলৈ আৰম্ভ কৰে। অৰ্থাৎ ‘হৰ ঘৰ তিৰংগা অভিযান’ – ত্ৰিৰংগাৰ গৌৰৱত এক অনন্য উৎসৱৰ সৃষ্টি হৈছে। এতিয়া এই সন্দৰ্ভত বিভিন্ন ধৰণৰ উদ্ভাৱন হ’বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। ১৫ আগষ্টৰ দিন ওচৰ চাপি অহাৰ লগে লগে ঘৰ, কাৰ্যালয়, গাড়ীত ত্ৰিৰংগা প্ৰদৰ্শনৰ বাবে বিভিন্ন ধৰণৰ সামগ্ৰীৰ আবিৰ্ভাৱ হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে। আনকি একাংশ লোকে বন্ধু-বান্ধৱী আৰু ওচৰ-চুবুৰীয়াকো ‘ত্ৰিৰংগা’ বিতৰণ কৰে। এই আনন্দ, এই ত্ৰিৰংগাৰ প্ৰতি থকা এই উৎসাহে আমাক ইজনে সিজনৰ লগত সংযোগ কৰে।
বন্ধুসকল, আগৰ দৰেই এইবাৰো আপোনালোকে নিশ্চিতভাৱে 'harghartiranga.com' ত ত্ৰিৰংগৰ সৈতে আপোনালোকৰ চেলফি আপলোড কৰিব আৰু মই আপোনালোকক আৰু এটা কথা সোঁৱৰাই দিব বিচাৰিছো। প্ৰতি বছৰে ১৫ আগষ্টৰ আগতে আপোনালোকে মোলৈ আপোনালোকৰ বহুত পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰে। এই বছৰতো আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ মোলৈ পঠাব লাগিব। আপোনালোকেও আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ MyGov বা NaMo App ত প্ৰেৰণ কৰিব পাৰে। ১৫ আগষ্টত মোৰ ঠিকনাত যিমান পাৰি সিমান পৰামৰ্শ সামৰি ল’বলৈ চেষ্টা কৰিম।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আপোনালোকৰ লগত ‘মন কী বাত’ৰ এই খণ্ডটোত যোগদান কৰি বৰ ভাল লাগিল। আমি অহাবাৰ পুনৰ লগ হ’ম, দেশৰ নতুন কৃতিত্ব আৰু জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ বাবে নতুন প্ৰচেষ্টাৰে, অনুগ্ৰহ কৰি 'মন কী বাত'ৰ বাবে আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰি থাকিব। আগন্তুক সময়ত বহুতো উৎসৱ আহি আছে। সকলো উৎসৱৰ বাবে আপোনালোকলৈ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। পৰিয়ালৰ সৈতে উৎসৱবোৰ উপভোগ কৰক। দেশৰ বাবে নতুন কিবা এটা কৰিবলৈ শক্তি সদায় বজাই ৰাখক। আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ। নমস্কাৰ৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
নমস্কাৰ। আজি সেই দিনটো ঘুৰি আহিল, যিটো দিনৰ বাবে আমি সকলোৱে ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ পৰা অপেক্ষা কৰি আছিলো। মই আকৌ এবাৰ আপোনালোকৰ মাজলৈ, মোৰ পৰিয়ালৰ মাজলৈ ‘মন কী বাট’ৰ জৰিয়তে ঘুৰি আহিছো। এটা অতি সুন্দৰ উক্তি আছে-‘ইতি ৱিদা পুনৰ্মিলনায়’ ইয়াৰ অৰ্থও ইমান সুন্দৰ, মই বিদায় লৈছো আকৌ লগ পাবলৈ। এই জ্ঞানেৰে মই ফেব্ৰুৱাৰী মাহত কৈছিলো যে নিৰ্বাচনৰ ফলাফলৰ পিছত মই পুনৰ লগ পাম আৰু আজি, ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে মই আকৌ আপোনালোকৰ মাজলৈ আহিলোঁ৷ আশাকৰোঁ আপোনালোক সকলোৰে ভাল, ঘৰৰ সকলোৰে ভাল আৰু এতিয়া বাৰিষাও আহিছে আৰু যেতিয়া বাৰিষা আহে, তেতিয়া মনটোও আনন্দিত হয়৷ আজিৰ পৰাই আমি ‘মন কী বাত’ত দেশবাসীৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম যিসকলে সমাজত, দেশত পৰিৱৰ্তন আনিছে৷ আমি আলোচনা কৰিম, আমাৰ চহকী সংস্কৃতি, গৌৰৱময় ইতিহাস আৰু, বিকশিত ভাৰতৰ প্ৰচেষ্টাসমূহৰ বিষয়ে।
বন্ধু-বান্ধৱীসকল,
ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ পৰা এতিয়ালৈকে, যেতিয়াই মাহটোৰ শেষৰ দেওবাৰটো আহিছিল, তেতিয়াই আপোনালোকৰ লগত এই বাৰ্তালাপৰ অভাৱ অনুভৱ কৰিছিলোঁ। কিন্তু মোৰ এইটো দেখি বহুত ভাল লাগিছিল যে এই মাহবোৰত আপোনালোকে মোলৈ লাখ লাখ মেছেজ পঠালে। 'মন কী বাত' ৰেডিঅ' অনুষ্ঠানটো কেইমাহমানৰ বাবে বন্ধ হৈ থাকিলেও কিন্তু 'মান কী বাত'ৰ উচাহ দেশত, সমাজত, প্ৰতিদিনে ভাল কাম, নিস্বাৰ্থ মনোভাৱেৰে কৰা কাম, সমাজৰ কামৰ ওপৰত ইতিবাচক প্ৰভাৱ-অবিৰতভাৱে চলি থাকিল। নিৰ্বাচনৰ খবৰৰ মাজতে নিশ্চয় মনটোক চুই যোৱা এইবোৰ খবৰ আপোনালোকে লক্ষ্য কৰিছে।
বন্ধু-বান্ধৱীসকল,
মই আজি দেশবাসীসকলকো ধন্যবাদ জনাইছো যে তেওঁলোকে আমাৰ সংবিধান আৰু দেশৰ গণতান্ত্ৰিক ব্যৱস্থাৰ ওপৰত নিজৰ অটল বিশ্বাস পুনৰবাৰ দেখুৱালে৷ ২৪ৰ নিৰ্বাচন বিশ্বৰ ভিতৰতে সৰ্ববৃহৎ নিৰ্বাচন আছিল। বিশ্বৰ কোনো দেশতে কেতিয়াও ইমান ডাঙৰ নিৰ্বাচন হোৱা নাই, য’ত ৬৫ কোটি লোকে নিজৰ ভোটাধিকাৰ সাব্যস্ত কৰিছে। ইয়াৰ বাবে ভোটদান প্ৰক্ৰিয়াৰ সৈতে জড়িত নিৰ্বাচনী আয়োগ আৰু প্ৰতিজন ব্যক্তিক অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
আজি ৩০ জুন তাৰিখৰ দিনটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আমাৰ জনজাতীয় ভাই-ভনীসকলে এই দিনটোক ‘হুল ডে’ হিচাপে উদযাপন কৰে। এই দিনটোৰ লগত জড়িত হৈ আছে বীৰ সিদ্ধ-কানহুৰ অদম্য সাহস, যিয়ে বিদেশী শাসকসকলৰ অত্যাচাৰৰ তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল। বীৰ সিদ্ধ-কানহুই হাজাৰ হাজাৰ সন্থালী সহকৰ্মীক একত্ৰিত কৰিছিল আৰু তেওঁৰ জীৱনৰ সৈতে ব্ৰিটিছৰ লগত যুঁজিছিল আৰু কেতিয়া হৈছিল সেইটো জানি থওক? সেয়া সংঘটিত হৈছিল ১৮৫৫ চনত অৰ্থাৎ ১৮৫৭ চনত ভাৰতৰ প্ৰথম স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ দুবছৰ আগতে হৈছিল, যেতিয়া আমাৰ জনজাতীয় ভাই-ভনীসকলে ঝাৰখণ্ডৰ সন্থাল পৰগনাত বিদেশী শাসকসকলৰ বিৰুদ্ধে অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ হাতত তুলি লৈছিল। ইংৰাজে আমাৰ সন্থালী ভাই-ভনীসকলৰ ওপৰত বহু অত্যাচাৰ কৰিছিল, তেওঁলোকেও ইয়াৰ ওপৰত বহুতো বাধা আৰোপ কৰিছিল। এই সংগ্ৰামত আচৰিত শৌৰ্য্য দেখুৱাই বীৰ সিদ্ধহো আৰু কানহু শ্বহীদ হৈছিল। ঝাৰখণ্ড দেশৰ এই অমৰ পুত্ৰসকলৰ বলিদানে এতিয়াও দেশবাসীক অনুপ্ৰাণিত কৰে। আহকচোন, সন্থালী ভাষাত তেওঁৰ বাবে উৎসৰ্গিত এটা গীত শুনো-
#অডিঅ’ ক্লিপ #
মোৰ প্ৰিয় বন্ধু-বান্ধৱীসকল, যদি মই আপোনাক সোধো যে পৃথিৱীৰ কোনটো আটাইতকৈ মূল্যৱান সম্পৰ্ক কাৰ সৈতে থাকে, তেন্তে আপোনালোকে নিশ্চিতভাৱে ক’ব-"মাতৃ"। ‘মাতৃ’ৰ মৰ্যাদা আমাৰ জীৱনত সৰ্বোচ্চ। মা, তেওঁ প্ৰতিটো দুখ সহ্য কৰি নিজৰ সন্তানৰ যত্ন লয়। প্ৰতিগৰাকী মাতৃ, প্ৰতিটো মৰম নিজৰ সন্তানক দিয়ে৷ মাকৰ প্ৰতি এই মৰম-স্নেহ আমাৰ সকলোৰে বাবে ঋণৰ দৰে, যিটো কোনেও পৰিশোধ কৰিব নোৱাৰে। মই ভাবি আছিলো, আমি মাতৃক একো দিব নোৱাৰো, কিন্তু আমি কি কৰিব পাৰো? এই চিন্তাধাৰাৰ পৰা এই বছৰ বিশ্ব পৰিৱেশ দিৱসৰ ওপৰত এক বিশেষ অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছে, এই অভিযানৰ নাম হ’ল-‘এজোপা গছ মাতৃৰ নামত’(এক পেড় মা কে নাম)। মাৰ নামত গছ ৰোপণ কৰিছো। মই সকলো দেশবাসীক, পৃথিৱীৰ সকলো লোকক আহ্বান জনাও যে মাৰ নামত এজোপা গছ ৰোপণ কৰক। আৰু মই দেখি অতি সুখী যে মাতৃৰ স্মৃতিত গছ ৰোপণৰ অভিযান বা সন্মানেৰে ৰোপণ কৰাটো দ্ৰুতগতিত আগবাঢ়িছে। মানুহে মাকৰ সৈতে গছ ৰোপণ কৰাৰ ছবি ছ’চিয়েল মিডিয়াত শ্বেয়াৰ কৰিছে। সকলোৱে মাকৰ বাবে গছ ৰোপণ কৰি আছে-ধনী হওক বা দুখীয়া হওক, সেয়া কৰ্মৰত মহিলা হওক বা গৃহিণী হওক। এই অভিযানে সকলোকে মাতৃৰ প্ৰতি থকা মৰম দেখুৱাবলৈ সুযোগ দিছে। তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ ফটো #plant4mother আৰু #a_ped_man_k_nam ৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰি আনক প্ৰেৰণা যোগাইছে৷
বন্ধু-বান্ধৱীসকল,
এই অভিযানৰ আন এটা সুবিধা থাকিব। পৃথিৱীয়েও আমাৰ মাতৃৰ দৰে যত্ন লয়। মাতৃ পৃথিৱী আমাৰ জীৱনৰ ভিত্তি, গতিকে মাতৃ পৃথিৱীৰ যত্ন লোৱাটোও আমাৰ কৰ্তব্য। মাতৃৰ নামত গছ ৰোপণৰ অভিযানত মাতৃৰ প্ৰতি সন্মান থাকিব, মাতৃ পৃথিৱীকো সুৰক্ষিত কৰা হ’ব। যোৱা দশকত ভাৰতৰ সকলোৰে প্ৰচেষ্টাৰ ফলত বনাঞ্চলৰ অভূতপূৰ্ব সম্প্ৰসাৰণ ঘটিছে। অমৃত মহোৎসৱৰ সময়ত সমগ্ৰ দেশতে ৬০ হাজাৰতকৈ অধিক অমৃত সৰোবৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। এতিয়া আমি এনে মাতৃৰ নামত গছপুলি ৰোপণৰ অভিযান দ্ৰুত কৰিব লাগিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
বাৰিষা দেশৰ বিভিন্ন ঠাইত নিজৰ ৰং দ্ৰুতগতিত সলনি কৰিছে। আৰু এই বাৰিষা কালত সকলোৰে ঘৰত যিটো বিচাৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে সেয়া হ’ল ‘হেব্ৰেলা’৷ ‘মন কী বাত’ত আজি মই আপোনালোকক এটা বিশেষ ধৰণৰ ছাতিৰ বিষয়ে ক’ব বিচাৰিছো। এই ছাতিবোৰ আমাৰ কেৰেলাত প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। বাইদেউ, কেৰেলাৰ সংস্কৃতিত ছাতিৰ বিশেষ তাৎপৰ্য আছে। ছাতিবোৰ বহু পৰম্পৰা আৰু বিধি-বিধানৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ। কিন্তু মই কোৱা ছাতিটো হ’ল ‘কাৰ্থুম্বি ছাতি’ আৰু কেৰেলাৰ আট্টাপাডিত সেইবোৰ প্ৰস্তুত কৰা হয়। এই ৰঙীন ছাতিবোৰ অতি দৰ্শনীয়। আৰু বিশেষত্ব, এই ছাতিবোৰ কেৰেলাৰ আমাৰ জনজাতীয় ভগ্নীসকলে প্ৰস্তুত কৰে। আজি এই ছাতিৰ চাহিদা সমগ্ৰ দেশতে বৃদ্ধি পাইছে। অনলাইনত বিক্ৰী কৰা হৈছে। এই ছাতিবোৰ ‘ভাটালাকি সমবায় কৃষি সমাজ’ৰ তত্বাৱধানত তৈয়াৰ কৰা হয়। এই সমাজখনৰ নেতৃত্বত আছে আমাৰ নাৰী শক্তি। নাৰীৰ নেতৃত্বত আট্টাপাডিৰ জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ে উদ্যোগীকৰণৰ এক আচৰিত উদাহৰণ দাঙি ধৰিছে। এই সমাজেও এটা বাংগু-হস্তশিল্প ইউনিট স্থাপন কৰিছে। এতিয়া এই লোকসকলেও খুচুৰা বিপণী আৰু পৰম্পৰাগত কেফে এখন খুলিবলৈ সাজু হৈছে। তেওঁলোকৰ উদ্দেশ্য কেৱল ছাতি আৰু অন্যান্য সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰাই নহয়, তেওঁলোকে নিজৰ পৰম্পৰা, নিজৰ সংস্কৃতিৰ সৈতেও পৃথিৱীখনক পৰিচিত কৰি তুলিছে। আজি কাৰ্থুম্বি ছাতি কেৰেলাৰ এখন সৰু গাঁৱৰ পৰা বহুজাতিক কোম্পানীলৈ যাত্ৰা সম্পূৰ্ণ কৰি আছে। ভোকেল ফৰ লোকেলৰ ইয়াতকৈ উত্তম উদাহৰণ কি হ’ব পাৰে?
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
পেৰিছ অলিম্পিকৰ আৰম্ভণি নিশ্চয় অহা মাহত এনেকুৱা সময়তে আৰম্ভ হ’ব৷ মোৰ বিশ্বাস যে আপোনালোক সকলোৱেও অলিম্পিক গেমছত ভাৰতীয় খেলুৱৈৰ উৎসাহ বৃদ্ধি কৰিবলৈ অপেক্ষা কৰি আছে৷ অলিম্পিক গেমছৰ বাবে ভাৰতীয় দলৰ মই বহুত বহুত শুভকামনা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। টকিঅ’ অলিম্পিকৰ স্মৃতিবোৰ এতিয়াও আমাৰ সকলোৰে সতেজ হৈ আছে। টকিঅ’ত আমাৰ খেলুৱৈসকলৰ প্ৰদৰ্শনে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ হৃদয় জয় কৰিছিল। টকিঅ’ অলিম্পিকৰ পিছৰে পৰা আমাৰ খেলুৱৈসকলে পেৰিছ অলিম্পিকৰ প্ৰস্তুতিৰ বাবে নিয়োজিত হৈ আছিল। যদি সকলো খেলুৱৈ একেলগ হয়, তেন্তে সকলো মিলি ৯০০(ন শ) খেুলৱৈয়ে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰিব। এইটো ডাঙৰ সংখ্যা।
বন্ধু-বান্ধৱীসকল, পেৰিছ অলিম্পিকত প্ৰথমবাৰৰ বাবে কিছুমান নতুন সংযোজন দেখিবলৈ পাব। শ্বুটিঙত আমাৰ খেলুৱৈসকলৰ প্ৰতিভা পৰিস্ফুট হৈছে৷ পুৰুষ আৰু মহিলা উভয় দলে টেবুল টেনিছত যোগ্যতা অৰ্জন কৰিছে। ইণ্ডিয়ান শ্বটগান দলত আমাৰ শ্বুটাৰ কন্যাও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। এইবাৰ মল্লযুঁজ আৰু অশ্বচালনাৰ ক্ষেত্ৰত আমাৰ দেশৰ খেলুৱৈসকলেও সেই শ্ৰেণীসমূহত প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰিব, যিবোৰ শ্ৰেণীত তেওঁলোক প্ৰথমে কেতিয়াও জড়িত হোৱা নাছিল। ইয়াৰ পৰা আপোনালোকে অনুমান কৰিব পাৰে যে এইবাৰ আমি ক্ৰীড়াৰ বিভিন্ন স্তৰৰ ৰোমাঞ্চ দেখিবলৈ পাম। আপোনালোকে নিশ্চয় জানে, কেইমাহমানৰ আগতে বিশ্ব পেৰা এথলেটিকছ চেম্পিয়নশ্বিপত আমাৰ খেলুৱৈয়ে শ্ৰেষ্ঠ প্ৰদৰ্শন আগবঢ়াইছে। একে সময়তে, দবা আৰু বেডমিণ্টনত আমাৰ খেলুৱৈসকলে এই গৌৰৱ আজুৰি আনিছে। এতিয়া গোটেই দেশখনে আশা কৰিছে যে আমাৰ খেলুৱৈসকলেও অলিম্পিকত ভাল প্ৰদৰ্শন কৰিব। এই খেলসমূহতো পদক জয় কৰিব আৰু দেশবাসীৰ হৃদয়ো জয় কৰিব। অনাগত দিনত মইও ভাৰতীয় দলক লগ পোৱাৰ সুযোগ পাম। আপোনালোকৰ হৈ মই তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰিম। আৰু এইবাৰ #Cheer4Bharat কৰিবলা নাপাহৰিব। এই হেচটেগৰ জৰিয়তে আমি আমাৰ খেলুৱৈসকলক উৎসাহিত কৰিব লাগিব... তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰি থাকক। গতিকে এই ধাৰা বজাই ৰাখক ... আপোনালোকেও ধাৰাবাহিকভাৱে... ভাৰতৰ যাদু বিশ্বক দেখুৱাবলৈ সহায় কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
মই আপোনালোক সকলোৰে বাবে এটা সৰু অডিঅ’ ক্লিপ আগবঢ়াইছো।
#অডিঅ' ক্লিপ#
এই ৰেডিঅ’ অনুষ্ঠানটো শুনি আপুনিও আচৰিত হৈছিল! গতিকে ইয়াৰ আঁৰৰ গোটেই কথাটো কওঁ আহক। আচলতে ই কুৱেইট ৰেডিঅ’ৰ এটা সম্প্ৰচাৰৰ ক্লিপ। এতিয়া আপুনি ভাবিব যে কুৱেইটৰ ভাষাত কথা পাতিছে, গতিকে হিন্দী ক’ৰ পৰা আহিল? আচলতে কুৱেইট চৰকাৰে নিজৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ৰেডিঅ’ত এক বিশেষ কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰিছে। আৰু সেইটোও হিন্দীত। আধা ঘণ্টা ধৰি প্ৰতি দেওবাৰে ‘কুৱেইট ৰেডিঅ’’ত সম্প্ৰচাৰ কৰা হয়। ইয়াৰ ভিতৰত ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ বিভিন্ন ৰং অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। শিল্প জগতৰ সৈতে জড়িত আমাৰ ছবি আৰু আলোচনা তাত ভাৰতীয় সম্প্ৰদায়ৰ মাজত অতি জনপ্ৰিয়। আনকি মোক কোৱা হৈছে যে কুৱেইটৰ স্থানীয় লোকসকলেও ইয়াৰ প্ৰতি বহুত আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে। কুৱেইট চৰকাৰ আৰু এই উল্লেখযোগ্য পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা লোকসকলক মই আন্তৰিকতাৰে ধন্যবাদ জনাইছো।
বন্ধু-বান্ধৱীসকল,
আজি বিশ্বজুৰি আমাৰ সংস্কৃতিৰ গুণগন হোৱাটোত ভাৰতৰ একাংশ লোক সুখী নহয়! এতিয়া এই বছৰৰ মে’ মাহৰ দৰেই ৰাষ্ট্ৰ কবিৰ ৩০০ বছৰীয়া জন্মদিন তুৰ্কমেনিস্তানত উদযাপন কৰা হৈছিল। এই উপলক্ষে তুৰ্কমেনিস্তানৰ ৰাষ্টপতিয়ে বিশ্বৰ ২৪জন বিখ্যাত কবিৰ মূৰ্তি উন্মোচন কৰে। ইয়াৰে এটা মূৰ্তি গুৰুদেৱ ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰো। এয়াই হৈছে গুৰুদেৱৰ প্ৰতি সন্মান, ভাৰতৰ প্ৰতি সন্মান। একেদৰে জুন মাহত কেৰিবিয়ান দুখন দেশ ছুৰিনাম আৰু চেণ্ট ভিনচেণ্ট আৰু গ্ৰেনাডানে নিজৰ ভাৰতীয় ঐতিহ্য সম্পূৰ্ণ উৎসাহ আৰু উদ্দীপনাৰে উদযাপন কৰিছিল। ছুৰিনামত ভাৰতীয় সম্প্ৰদায়ে প্ৰতি বছৰে ভাৰতীয় আগমন দিৱস আৰু প্ৰব্ৰজনকাৰী দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰে। ইয়াত ভোজপুৰী-হিন্দীতো কথা পতা হয়। ছেণ্ট ভিনচেণ্ট আৰু গ্ৰেনাডাইনছত বাস কৰা আমাৰ ভাৰতীয় মূলৰ ভাই-ভনীৰ সংখ্যাও প্ৰায় ছয় হাজাৰ। তেওঁলোক সকলোৱে নিজৰ উত্তৰাধিকাৰৰ বাবে গৌৰৱান্বিত। ১ জুনত তেওঁলোক সকলোৱে ভাৰতীয় আগমনৰ দিনটো ধুমধামেৰে উদযাপন কৰে, যাৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ অনুভৱ স্পষ্টকৈ প্ৰকাশ পাইছে৷ ভাৰতীয় ঐতিহ্য আৰু সংস্কৃতিৰ এনে সম্প্ৰসাৰণক বিশ্বজুৰি দেখা পালে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই গৌৰৱ অনুভৱ কৰে।
বন্ধু-বান্ধৱীসকল,
চলিত মাহত সমগ্ৰ বিশ্বই অতি উৎসাহ আৰু উদ্দীপনাৰে দশম যোগ দিৱস উদযাপন কৰিছে। শ্ৰীনগৰ, জম্মু-কাশ্মীৰত অনুষ্ঠিত যোগ অনুষ্ঠানত মই অংশ লৈছিলো। কাশ্মীৰৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ লগতে যোগ দিৱসত ভগ্নী আৰু কন্যাসকলে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। যোগ দিৱস আগবাঢ়ি যোৱাৰ লগে লগে নতুন নতুন অভিলেখ গঢ় লৈ উঠিছে। যোগ দিৱসে বিশ্বজুৰি বহুতো মহান কৃতিত্ব লাভ কৰিছে।
ছৌদি আৰৱত প্ৰথমবাৰৰ বাবে এগৰাকী মহিলা আল-হানফ সাদ জীৰ নেতৃত্বত যোগ দিৱস পালন কৰা হয়৷ এইবাৰ প্ৰথমবাৰৰ বাবে ছৌদি মহিলাই মূল যোগাসন অধিৱেশন আয়োজন কৰিছে। এইবাৰ ইজিপ্তত যোগ দিৱসৰ দিনা এখন ফটো প্ৰতিযোগিতাৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। নীল নদীৰ পাৰত আৰু পিৰামিডৰ সন্মুখত ৰঙা সাগৰৰ উপকূলত লাখ লাখ ছবি অতি জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। মাৰ্বল বুদ্ধ মূৰ্তিৰ বাবে বিখ্যাত ম্যানমাৰৰ মিৰাভিজিয়া পেগোডা কমপ্লেক্সটো বিশ্ব বিখ্যাত। ইয়াতো ২১ জুনত এক দৰ্শনীয় যোগাভ্যাসৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। বাহৰেইনত প্ৰতিবন্ধী শিশুৰ বাবে এটা বিশেষ শিবিৰৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। শ্ৰীলংকাৰ ইউনেস্ক’ ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰৰ বাবে বিখ্যাত গোল ফ’ৰ্টতো স্মৰণীয় যোগাসন অধিবেশন অনুষ্ঠিত হৈছিল। আমেৰিকাৰ নিউয়ৰ্কৰ পৰ্যবেক্ষণ ডেকত একাংশ লোকে যোগাসন কৰিছিল। দেশখন ৰাষ্ট্ৰপতিয়েও প্ৰথমবাৰৰ বাবে মাৰ্শ্বাল দ্বীপপুঞ্জত অনুষ্ঠিত যোগ দিৱস কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰে। ভূটানৰ থিম্পুতো এক বৃহৎ যোগ দিৱসৰ অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছিল, য’ত মোৰ বন্ধু প্ৰধানমন্ত্ৰী টবেগেও উপস্থিত আছিল। অৰ্থাৎ আমি সকলোৱে দেখিলোঁ যে পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো চুকতে যোগাসন কৰা আকাশৰ পৰা তোলাৰ দৃষ্টিনন্দন দৃশ্য। যোগ দিৱসত অংশগ্ৰহণ কৰা সকলো বন্ধুবৰ্গৰ প্ৰতি মোৰ আন্তৰিক কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছো। আপোনালোকৰ বাবে মোৰ এটা পুৰণি অনুৰোধ আছে৷ আমি যোগাসন মাত্ৰ এদিন অনুশীলন কৰিব নালাগে। আপোনালোকে নিয়মিতভাৱে যোগাসন কৰক৷ ইয়াৰ দ্বাৰা আপোনালোকে নিশ্চিতভাৱে আপোনালোকৰ জীৱনত ইতিবাচক পৰিৱৰ্তন অনুভৱ কৰিব।
বন্ধু-বান্ধৱীসকল,
ভাৰতৰ ইমানবোৰ সামগ্ৰী আছে যিবোৰৰ সমগ্ৰ বিশ্বতে বহু চাহিদা আছে আৰু যেতিয়া আমি ভাৰতৰ কোনো স্থানীয় সামগ্ৰী বিশ্বজনীন হৈ পৰা দেখিবলৈ পাওঁ, তেতিয়া গৌৰৱেৰে উথলি উঠাটো স্বাভাৱিক। তেনে এটা সামগ্ৰী হ’ল আৰাকু কফি। অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ আলি সীতা ৰাম ৰাজু জিলাত আৰাকু কফি বৃহৎ পৰিমাণে উৎপাদন কৰা হয়। অপূৰ্ব সোৱাদ আৰু সুগন্ধিৰ বাবে ই পৰিচিত। আৰাকু কফিৰ খেতিৰ সৈতে প্ৰায় ডেৰ লাখ জনীয়া জনজাতীয় পৰিয়াল জড়িত হৈ আছে। আৰাকুক কফিক নতুন মাত্ৰা প্ৰদান কৰাত গিৰিজান সমবায়ৱে ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰিছে। ই কৃষকৰ ভাই-ভনীসকলক একেলগে আনিবলৈ কাম কৰিছিল আৰু আৰাকু কফিৰ খেতি কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰিছিল। ইয়াৰ বাবে এই কৃষকসকলৰ উপাৰ্জনো বহুত বৃদ্ধি পাইছে। কোণ্ডা ড’ৰা জনজাতীয় সম্প্ৰদায়েও ইয়াৰ পৰা বহু লাভ অৰ্জন কৰিছে। উপাৰ্জনৰ লগতে তেওঁলোকে মৰ্যাদাপূৰ্ণ জীৱনো লাভ কৰিছে। মনত আছে এবাৰ বিশাখাপট্টনমত, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ মুখ্যমন্ত্ৰী চন্দ্ৰবাবু নাইডুৰ সৈতে এই কফিৰ সোৱাদ লোৱাৰ সুযোগ পাইছিলোঁ। ইয়াৰ সোৱাদৰ কথা নুসুধিব! এই কফি একেবাৰে আচৰিত ধৰণৰ! আৰাকু কফিয়ে বহুতো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা লাভ কৰিছে। দিল্লীত অনুষ্ঠিত জি-২০ সন্মিলনতো এই কফিৰ জনপ্ৰিয়তা সৰ্বাধিক আছিল। যেতিয়াই সুযোগ পায় তেতিয়াই আৰাকু কফি উপভোগ কৰিব লাগিব।
বন্ধু-বান্ধীসকল,
আমাৰ জম্মু-কাশ্মীৰৰ লোকসকল স্থানীয় সামগ্ৰীক বিশ্বজনীন কৰি তোলাৰ ক্ষেত্ৰত বহু পিছ পৰি থকা নাই। যোৱা মাহত জম্মু-কাশ্মীৰে যি দেখুৱাইছে সেয়াও সমগ্ৰ দেশৰ লোকসকলৰ বাবে এক উদাহৰণ। ইয়াত পুলৱামাৰ পৰা অহা প্ৰথমটো বেচ স্নো পীচৰ গোট লণ্ডনলৈ পঠিওৱা হৈছিল। কিছুমানে ভাবিছিল যে কাশ্মীৰত উৎপাদিত বিদেশী শাক-পাচলিবোৰ পৃথিৱীৰ মানচিত্ৰত কিয় আনিব লাগে.. তাৰফলত নো কি হ’ল... চাকুৰা গাঁৱৰ আব্দুল ৰছিদ মিৰ জী ইয়াৰ বাবে প্ৰথম আহিছিল। তেওঁ গাঁওখনৰ আন কৃষকৰ মাটি একেলগ কৰি স্নো পীচৰ খেতি কৰা কাম আৰম্ভ কৰিছিল আৰু দেখাৰ লগে লগে ই স্নো পীচ কাশ্মীৰৰ পৰা লণ্ডনত উপনীত হ’ল। এই সফলতাই জম্মু-কাশ্মীৰৰ জনসাধাৰণৰ সমৃদ্ধিৰ বাবে নতুন দুৱাৰ মুকলি কৰিছে। আমাৰ দেশত এনে অনন্য সামগ্ৰীৰ অভাৱ নাই। আপোনালোকে #MyProductSmyPrideৰ সৈতে এনে সামগ্ৰী শ্বেয়াৰ কৰিব লাগিব। এই বিষয়েও মই ‘মন কী বাত’ত আলোচনা কৰিম।
মম প্ৰিয়া: দেশবাসিন:
অদ্য অহং কিঞ্চিত চৰ্চা সংস্কৃত ভাষায়া আৰম্ভে৷
আদ্য ইগ কিনিথা আলোচনা সংস্কৃত ভাষা আবহ।
আপোনালোকে নিশ্চয় ভাবিছে যে মই হঠাতে ‘মন কী বাত’ত সংস্কৃতত কিয় কথা ক’লো? ইয়াৰ কাৰণ আজি সংস্কৃতৰ সৈতে জড়িত এটা বিশেষ অনুষ্ঠান! আজি ৩০ জুনত আকাশবাণীৰ সংস্কৃত বুলেটিন সম্প্ৰচাৰৰ ৫০বছৰ সম্পূৰ্ণ কৰিছে। ৫০ বছৰ ধৰি এই বুলেটিনে বহু লোকক সংস্কৃতৰ সৈতে জড়িত কৰি ৰাখিছে। মই আকাশবাণী পৰিয়ালক অভিনন্দন জনাইছো।
বন্ধু-বান্ধৱীসকল,
ভাৰতীয় জ্ঞান আৰু বিজ্ঞানৰ অগ্ৰগতিত সংস্কৃতৰ ডাঙৰ ভূমিকা আছে। আজিৰ দাবীটো হ’ল আমি সংস্কৃতকো সন্মান কৰা উচিত আৰু লগতে আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনত যোগ কৰা উচিত। আজিকালি আৰু বহুতে বেংগালুৰুত এনে প্ৰচেষ্টা চলাইছে। বেংগালুৰু-কাব্বান পাৰ্ক নামৰ এখন উদ্যান আছে! ইয়াৰ মানুহে এই উদ্যানখনত নতুন পৰম্পৰা আৰম্ভ কৰিছে। ইয়াত সপ্তাহত এদিন প্ৰতি দেওবাৰে শিশু, যুৱক-যুৱতী আৰু বয়োজ্যেষ্ঠসকলে সংস্কৃতত নিজৰ মাজত কথা পাতে। কেৱল ইমানেই নহয়, ইয়াত বহুতো বিতৰ্কৰ অধিবেশন সংস্কৃতত কৰিবলৈ লৈছে। তেওঁলোকৰ এই পদক্ষেপৰ নামকৰণ কৰা হৈছে - সংস্কৃত উইকেণ্ড! এটা ৱেবছাইটৰ জৰিয়তে সমাচী বুলবী জীয়ে এই প্ৰচেষ্টা হাতত লৈছে। এই প্ৰচেষ্টা কেইদিনমানৰ আগতে আৰম্ভ হৈছিল, বেংগালুৰুৰ জনসাধাৰণৰ মাজত ই অতি জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছে। যদি আমি সকলোৱে এনে প্ৰচেষ্টাৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰোঁ, তেন্তে আমি পৃথিৱীৰ এনে প্ৰাচীন আৰু বৈজ্ঞানিক ভাষাৰ পৰা বহু কথা শিকিবলৈ পাম।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
‘মন কী বাত’ৰ এই খণ্ডটোত আপোনালোকৰ লগত যোগাযোগ কৰিব পৰাহেতেন বৰ ভাল আছিল। এতিয়া এই ধাৰা আগৰ দৰেই আকৌ চলি থাকিব। এসপ্তাহৰ পাছত পবিত্ৰ ৰথ যাত্ৰা আৰম্ভ হ’বলৈ গৈ আছে। মই আশা কৰো যে মহাপ্ৰভু জগন্নাথৰ অনুগ্ৰহ সদায় সকলো দেশবাসীৰ ওপৰত থাকিব৷ অমৰনাথ যাত্ৰাও আৰম্ভ হৈছে আৰু অহা কেইদিনমানৰ পৰাও পন্ধৰপুৰ ৱাৰীও আৰম্ভ হ’ব। এই যাত্ৰাবোৰত অংশগ্ৰহণ কৰিবলগীয়া সকলো ভক্তক মই শুভকামনা জনালোঁ। লগতে কচ্ছী নৱবৰ্ষ - আশাধি বীজৰ উৎসৱৰো শুভেচ্ছা জনালোঁ৷ এই সকলোবোৰ উৎসৱৰ বাবে আপোনালোক সকলোকে বহুত শুভকামনা জনাইছো। মোৰ বিশ্বাস যে আপোনালোকে মোৰ লগত এনে ইচিবাচক প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে শ্বেয়াৰ কৰি থাকিব৷ অহা মাহত আপোনালোকক পুনৰ লগপোৱাৰ আশা কৰিলোঁ৷ তেতিয়ালৈকে আপোনালোকেও আপোনালোকৰ পৰিয়ালৰ যত্ন লওক। আপোনালোকক অশেষ ধন্যবাদ।
নমস্কাৰ৷
নমস্কাৰ,
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
মন কী বাতৰ ১১০তম খণ্ডলৈ আপোনালোক সকলোকে স্বাগতম জনাইছো। প্ৰতিবাৰৰ দৰে এইবাৰো আমি আপোনালোকৰ পৰা বহু পৰামৰ্শ, ইনপুট আৰু মন্তব্য পাইছো। আৰু প্ৰতিবাৰৰ দৰেই খণ্ডটোত কোনবোৰ বিষয় অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব সেইটো নিৰ্ণয় কৰাটো এটা প্ৰত্যাহ্বান আছিল। মই বহুতো ইনপুট পাইছো যিবোৰ এটা আনটোৰ পৰিপূৰক, ইতিবাচক কথা। ইয়াত বহু দেশবাসীৰ কথা আছে যিসকলে আনৰ বাবে আশাৰ ৰেঙণি হৈ নিজৰ জীৱন উন্নত কৰাৰ কামত জড়িত হৈ আছে।
বন্ধুসকল, অতি সোনকালে আমি ৮ মাৰ্চত নাৰী দিৱস উদযাপন কৰিম। এই বিশেষ দিনটোত দেশৰ উন্নয়ন যাত্ৰাত নাৰী শক্তিৰ অৱদানক শ্ৰদ্ধা জনোৱাৰ সুযোগ দিয়া হৈছে। মহাকবি ভাৰতীয়ৰজী য়ে কয় যে যেতিয়া মহিলাসকলে সমান সুযোগ লাভ কৰিব তেতিয়াহে পৃথিৱীখন সমৃদ্ধিশালী হ’ব। আজি ভাৰতৰ নাৰী শক্তিয়ে প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে প্ৰগতিৰ নতুন উচ্চতা স্পৰ্শ কৰিছে। কেইবছৰমান আগলৈকে কোনে ভাবিছিল যে আমাৰ দেশৰ গ্ৰাম্য মহিলাসকলেও ড্ৰোন উৰুৱাবলৈ সক্ষম হ’ব! কিন্তু আজি সম্ভৱ হৈ উঠিছে। আজি গাঁওখনত ‘ড্ৰোন দিদি’ বিষয়টো ইমানেই চৰ্চা হৈছে যে সকলোৰে মুখত ‘নমো ড্ৰোন দিদি’, ‘নমো ড্ৰোন দিদি’ৰ শব্দ শুনা যায়। সকলোৱে এই বিষয়ে আলোচনা কৰি আছে। এটা ডাঙৰ প্ৰশ্নৰ অৱতাৰণা হৈছে। আৰু সেয়ে মইও ভাবিলোঁ যে এইবাৰ 'মন কী বাট'ত এগৰাকী নমো ড্ৰোন দিদিৰ লগত কথা পাতিম। আমাৰ লগত বৰ্তমান উত্তৰ প্ৰদেশৰ সীতাপুৰৰ পৰা নমো ড্ৰোন দিদি সুনীতা জী সংযোগ হৈছে। তেওঁৰ লগত কথা পাতো আহক।
প্ৰথম ফোন
মোদী জী: সুনীতা দেৱীজী, নমস্কাৰ।
সুনীতা দেৱী: নমস্কাৰ, ছাৰ।
মোদী জী: বাৰু সুনীতা জী, প্ৰথমে মই আপোনাৰ বিষয়ে, আপোনাৰ পৰিয়ালৰ বিষয়ে জানিব বিচাৰিম। অলপ কওক।
সুনীতা দেৱী: ছাৰ, মোৰ পৰিয়ালত দুটা ল’ৰা-ছোৱালী আছে, মই, মোৰ স্বামী আৰু মোৰ মা।
মোদী জী: সুনীতা জী আপুনি কিমানলৈকে পঢ়া-শুনা কৰিছে?
সুনীতা দেৱী: ছাৰ, স্নাতক চূড়ান্তবৰ্ষ লৈকে
মোদীজী: আৰু ঘৰত কি কৰে?
সুনীতা দেৱী: মই কৃষি-কৰ্মৰ লগত জড়িত কাম কৰো, ছাৰ।
মোদী জী: বাৰু সুনীতা জী, ড্ৰোন দিদি হোৱাৰ যাত্ৰা কেনেকৈ আৰম্ভ হ’ল? আপুনি আপোনাৰ প্ৰশিক্ষণ ক’ৰ পৰা পালে, কথাবোৰ কেনেকৈ সলনি হ’ল, আৰম্ভণিৰে পৰা কওকচোন।
সুনীতা দেৱী: হয় ছাৰ, আমাৰ প্ৰশিক্ষণ এলাহাবাদস্থিত ফুলপুৰ ইফকো কোম্পানীত হৈছিল। তাতে প্ৰশিক্ষণ লৈছিলো।
মোদীজী: সেই সময়ত ড্ৰোনৰ কথা কেতিয়াবা শুনিছিল নে?
সুনীতা দেৱী: ছাৰ, আগতে কেতিয়াও শুনা নাছিলোঁ, কিন্তু, এবাৰ এনেকৈ দেখিছিলোঁ; সীতাপুৰত থকা কৃষি বিজ্ঞান কেন্দ্ৰত আমি প্ৰথমবাৰৰ বাবে ড্ৰোন দেখিছিলো।
মোদীজী: সুনীতাজী, এই কথা মই বুজিছো। সেইদিনা আপুনি তালৈ যোৱাৰ প্ৰথম দিন আছিল।
সুনীতা: হয় ছাৰ।
মোদীজী: প্ৰথম দিনাই ড্ৰোন দেখুৱাইছিল, তাৰ পিছত বৰ্ডত কিবা এটা শিকাইছিল, কাগজতো কিবা এটা শিকাইছিল, তাৰ পিছত আপোনাক অনুশীলনৰ বাবে খেতিপথাৰলৈ লৈ যোৱা হৈছিল, কি হ’ল, মোক সম্পূৰ্ণ বুজাব পাৰিবনে?
সুনীতা দেৱী: হয়, ছাৰ। প্ৰথম দিনাই আমি সকলোৱে গৈছিলো। পিছদিনাৰ পৰা আৰম্ভ হ’ল প্ৰশিক্ষণ। প্ৰথমে তাত্ত্বিক দিশখিনি শিকোৱা হৈছিল, তাৰ পিছত দুদিনৰ বাবে ক্লাছ হৈছিল। ক্লাছত ড্ৰোনৰ অংশ কি, কেনেকৈ কি কৰে, সকলোবোৰ তাত্ত্বিকভাৱে শিকাইছিল। তৃতীয় দিনা ছাৰ আমাৰ পৰীক্ষা আছিল। তাৰ পিছত ছাৰ আকৌ এবাৰ কম্পিউটাৰত পৰীক্ষা কৰা হ’ল। অৰ্থাৎ প্ৰথমে পাঠদান অনুষ্ঠিত হৈছিল, তাৰ পিছত পৰীক্ষা দিয়া হৈছিল। তাৰ পিছত আমাক আকৌ ব্যৱহাৰিক দিশ শিকোৱা হৈছিল। অৰ্থাৎ ড্ৰোনখন কেনেকৈ উৰুৱাব লাগে, কেনেকৈ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব লাগে, চলাব লাগে, সকলোবোৰৰ ব্যৱহাৰিক দিশ শিকোৱা হৈছিল।
মোদীজী: ইয়াৰ পিছত কওকচোন ড্ৰোনখন কেনেকৈ চলাবলৈ শিকাইছিল।
সুনীতা দেৱী: ছাৰ, ধৰি লওক খেতি পথাৰত খেতি আছিল। বাৰিষাৰ বতৰ। বৰষুণত খেতিপথাৰত প্ৰৱেশ কৰি খেতি চাবলৈ বৰ কষ্টকৰ। এনে অৱস্থাত ড্ৰোনখন পথাৰত উৰুৱাই বাহিৰৰ পৰা সকলো চাব পাৰি আৰু খেতিয়কজনে পথাৰৰ মাজলৈও যাব নালাগে। নিজৰ পথাৰত শ্ৰমিক নিয়োগ কৰি আমি যি কাম কৰিবলগীয়া হৈছিল, সেই কাম আমি ড্ৰোনৰ সহায়ত পথাৰৰ কাষত থিয় হৈ সহজেই কৰিব পাৰো। পথাৰত যদি কিবা পোক-পৰুৱা থাকে, তেন্তে আমি এই বিষয়ে সাৱধান হ’ব পাৰো আৰু কৃষকসকলেও এইলৈ বহুত ভাল অনুভৱ কৰে। ছাৰ, এতিয়ালৈকে আমি ৩৫ একৰ ভূমিত স্প্ৰে’ কৰিছো।
মোদী জী: তেতিয়া খেতিয়ক ভাই সকলে বুজি পাইছে যে ইয়াৰ লাভ আছে।
সুনীতা দেৱী: হয় ছাৰ। খেতিয়ক ভাইসকল বৰ সন্তুষ্ট হৈ কয় যে তেওঁলোকৰ বৰ ভাল লাগিছে। সময়ো ৰাহি হৈ আছে আৰু সকলো ধৰণৰ সুবিধাও পোৱা গৈছে। আমি পানী, ঔষধ আমাৰ লগত ৰাখোঁ, মাত্ৰ আহি আমাৰ মাটি ক’ৰ পৰা ক’লৈ দেখুৱাব লাগে। আধা ঘণ্টাৰ ভিতৰত সকলো কাম সম্পূৰ্ণ কৰিব পাৰিব।
মোদী জী: তেতিয়া নিশ্চয় আৰু বহুত মানুহ এই ড্ৰোন চাবলৈ আহে।
সুনীতা দেৱী: ছাৰ বহুত মানুহৰ ভিৰ লাগে। বহু লোকে ড্ৰোন চাবলৈ গোট খায়। বহু মাটি থকা কৃষকসকলেও আমাৰ ফোন নম্বৰ লৈ ড্ৰোনৰ জৰিয়তে নিজৰ পথাৰত স্প্ৰে’ কৰে।
মোদী জী: মোৰ জীৱনৰ এটা লক্ষ্য হৈছে 'লাখপতি দিদি' গঢ় দিয়া, যদি আজি দেশৰ ভগ্নীসকলে এই খণ্ডটো শুনি আছে, তেন্তে জানি থওক যে আজি প্ৰথমবাৰৰ বাবে ড্ৰোন দিদিয়ে আমাৰ লগত কথা পাতিছে। এই বিষয়ে আপোনালোকে কি ক’ব বিচাৰে?
সুনীতা দেৱী: এতিয়া মোক কেৱল ড্ৰোন দিদি বুলি জনা যায়, হাজাৰ হাজাৰ ভগ্নী আগবাঢ়ি আহি মোৰ দৰে ড্ৰোন দিদি হৈ পৰে আৰু মোৰ লগতে আন হাজাৰ হাজাৰ ভগ্নী আগবাঢ়ি আহিলে মই বৰ সুখী হ'ম, বৰ ভাল হ'ব। সেইটো ভাবি মই অকলশৰীয়া নহয়, মোৰ লগতে বহু মহিলা ‘ড্ৰোন দিদি’ নামেৰে পৰিচিত হৈছে।
মোদী জী: সুনীতা দেৱী। আপোনালৈ মোৰ অভিনন্দন। দেশৰ কৃষি আধুনিকীকৰণৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ মাধ্যম হিচাপে কাম কৰি আছে ‘নমো ড্ৰোন দিদি’সকলে। আপোনাক আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলো।
সুনীতা দেৱী: বহুত ধন্যবাদ ছাৰ।
মোদী জী: ধন্যবাদ।
বন্ধুসকল, আজি দেশত এনে কোনো ক্ষেত্ৰ নাই য’ত নাৰী শক্তিৰ প্ৰভাৱ পৰা নাই। মহিলাসকলে নিজৰ নেতৃত্বৰ সম্ভাৱনা প্ৰদৰ্শন কৰা আন এটা ক্ষেত্ৰ হৈছে প্ৰাকৃতিক কৃষি, জল সংৰক্ষণ আৰু স্বচ্ছতা। ৰাসায়নিক প্ৰয়োগৰ বাবে আমাৰ ধৰিত্ৰী মাক বচাবলৈ আমাৰ দেশৰ মাতৃশক্তিয়ে ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰি আছে। দেশৰ চুকে-কোণে মহিলাসকলে এতিয়া জৈৱিক কৃষি-কাৰ্যক প্ৰসাৰৰ চেষ্টা কৰিছে।
আজি যদি ‘জল জীৱন মিছন’ৰ বাবে দেশত ইমান কাম চলি আছে, তেন্তে ইয়াৰ আঁৰত জল সমিতিৰ ভূমিকা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। এই জল সমিতিসমূহৰ নেতৃত্বত আছে মহিলা। লগতে আমাৰ ছোৱালী, ভগ্নীসকলে পানী সংৰক্ষণৰ বাবে চাৰিওফালে প্ৰচেষ্টা চলাইছে। মোৰ লগত ফোন লাইনত তেনে এগৰাকী মহিলা আছে, তেওঁ হৈছে কল্যাণী প্ৰফুল্ল পাটিলজী। তেওঁৰ ঘৰ মহাৰাষ্ট্ৰত। আহকচোন কল্যাণী প্ৰফুল্ল পাটিলজীৰ লগত কথা পাতো আৰু তেওঁৰ অভিজ্ঞতা শুনো।
দ্বিতীয় ফোন
প্ৰধানমন্ত্ৰী: কল্যাণী জী নমস্কাৰ।
কল্যাণী জী: হেল্ল’ ছাৰ, হেল্ল’।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: কল্যাণী জী, প্ৰথমে নিজৰ, আপোনাৰ পৰিয়াল আৰু আপোনাৰ কামৰ বিষয়ে কিবা এটা কওক।
কল্যাণী জী: ছাৰ, মই মাইক্ৰ’বায়’লজীত এম.এছ.চি. মই কৰিলোঁ। মোৰ ঘৰত মোৰ স্বামী, শাহুৱেক আৰু মোৰ সন্তান দুটা আছে। আৰু তিনিবছৰ ধৰি মই আমাৰ গাঁৱৰ পঞ্চায়তত কাম কৰি আছো।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: আৰু তাৰ পিছত তেওঁ গাঁৱত খেতিৰ কাম হাতত লৈছিলা, নহয়নে? কাৰণ আপোনাৰ মৌলিক জ্ঞান আছে, এই বিষয়ত আপোনাৰ পঢ়া-শুনা হৈছে আৰু এতিয়া আপুনি খেতিৰ লগত জড়িত, এতিয়া কি নতুন পৰীক্ষা কৰিলে?
কল্যাণী জী: ছাৰ, আমি দহ প্ৰকাৰৰ তৰু-তৃণ মিহলাই জৈৱিক স্প্ৰে বনাইছো। আমি শস্যত ছটিয়াই দিয়া কীটনাশকে আমাৰ কীটপতংগ ধ্বংস কৰে যদিও আমাৰ মাটি প্ৰদূষিত কৰে। তদুপৰি এই ক্ষতিকাৰক ৰাসায়নিক পদাৰ্থবোৰ আমাৰ পানীত মিহলি হৈ আমাৰ শৰীৰৰ ক্ষতিসাধন কৰি আছে। গতিকে আমি যিমান পাৰো কম কীটনাশক ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: গতিকে আপুনি সম্পূৰ্ণ প্ৰাকৃতিক খেতি অৰ্থাৎ জৈৱিক কৃষিৰ দিশত আগবাঢ়িছে।
কল্যাণী জী: হয়, আমি যোৱা বছৰ আমাৰ পৰম্পৰাগত খেতি ব্যৱস্থা অনুসৰি সকলো কাম কৰিলোঁ ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: জৈৱিক কৃষিৰ অভিজ্ঞতা কেনেকুৱা?
কল্যাণী জী: ছাৰ, ইয়াৰ ফলত খেতিৰ বাবদ আমাৰ মহিলাসকলৰ খৰচ কমিছে আৰু সমাধান হিচাপে ছাৰ আমি কীট-পতংগবিহীন এই সামগ্ৰী পাইছো। কাৰণ এতিয়া কেন্সাৰৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ বাঢ়িছে, চহৰত আনকি আমাৰ গাঁৱতো যদি আপুনি নিজৰ পৰিয়ালক ৰক্ষা কৰিব বিচাৰে তেন্তে এই পথটো বাছি ল’ব লাগিব; সেইবাবেই ইয়াত মহিলাসকলে সক্ৰিয়ভাৱে নিজৰ ভূমিকা পালন কৰি আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: বাৰু কল্যাণীজী, আপুনি পানী সংৰক্ষণৰ কিবা কাম কৰিছেনে? তাত কি কৰিলে?
কল্যাণী জী: ছাৰ বৰষুণৰ পানী সংগ্ৰহ; আমাৰ সকলো চৰকাৰী অট্টালিকা যেনে প্ৰাথমিক বিদ্যালয়, অংগনবাড়ী কেন্দ্ৰ, গাঁও পঞ্চায়ত ভৱন, সেই সকলোবোৰ ঠাইৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা বৰষুণৰ পানীৰ এটা ৰিচাৰ্জ খাদ আছে, কাৰণ বৰষুণৰ পানী মাটিত পৰাৰ পিছত মাটিত সোমাই যায় অৰ্থাৎ পাৰ্কলেট হব লাগে সেই ধাৰণাটোৰ পৰা আমি আমাৰ গাঁৱত ২০টা ৰিচাৰ্জ খাদ নিৰ্মাণ কৰিছো আৰু ৫০টা ৰিচাৰ্জ খাদ অনুমোদন কৰা হৈছে। সেই কাম অতি সোনকালে আৰম্ভ হ’ব।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: ঠিক আছে কল্যাণীজী, আপোনাৰ লগত কথা পাতি ভাল লাগিল। আপোনাক শুভেচ্ছা জনালোঁ।
কল্যাণী জী: ধন্যবাদ ছাৰ, মইও আপোনাৰ লগত কথা পাতি বহুত আনন্দিত হৈছো। মানে মোৰ বিশ্বাস যে মোৰ জীৱনটো সম্পূৰ্ণ সাৰ্থক হৈ পৰিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: মাত্ৰ সেৱা অব্যাহত ৰাখক।
প্ৰধানমন্ত্ৰী: চাওক, যিহেতু আপোনাৰ নাম কল্যাণী, সেয়েহে আপুনি কল্যাণ কৰি থাকিব। ধন্যবাদ, নমস্কাৰ।
কল্যাণী জী: ধন্যবাদ ছাৰ।
বন্ধুসকল, সুনিতাজীয়েই হওক বা কল্যাণীজী, বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত মহিলাৰ সফলতা অতি প্ৰেৰণাদায়ক। আমাৰ নাৰী শক্তিৰ এই মনোভাৱক মই পুনৰ আন্তৰিকতাৰে শলাগ লৈছো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আজি আমাৰ জীৱনত প্ৰযুক্তিৰ গুৰুত্ব বাঢ়িছে। মোবাইল ফোন আৰু ডিজিটেল গেজেট আমাৰ জীৱনৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ হৈ পৰিছে। কিন্তু আপোনালোকে জানেনে যে ডিজিটেল গেজেটৰ সহায়ত আমি এতিয়া বন্যপ্ৰাণীৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিবলৈ সক্ষম হৈছো? কিছুদিন পিছত ৩ মাৰ্চত বিশ্ব বন্যপ্ৰাণী দিৱস পালন কৰা হ’ব। বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষণ সম্পৰ্কে সজাগতা প্ৰসাৰৰ উদ্দেশ্যে এই দিৱস পালন কৰা হয়। এইবাৰ বিশ্ব বন্যপ্ৰাণী দিৱসৰ বিষয়বস্তুৱে ডিজিটেল উদ্ভাৱনক আগস্থানত ৰাখিছে। আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ’ব যে আমাৰ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষণৰ বাবে প্ৰযুক্তিৰ ব্যাপক ব্যৱহাৰ হৈছে। চৰকাৰৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবেই যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা দেশত বাঘৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে। মহাৰাষ্ট্ৰৰ চন্দ্ৰপুৰ বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলত বাঘৰ সংখ্যা দুশ পঞ্চাশটাতকৈও অধিক হৈছে। চন্দ্ৰপুৰ জিলাত মানুহ-বাঘৰ সংঘাত হ্ৰাস কৰিবলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা গ্ৰহণ কৰা হৈছে। তাতে গাঁও আৰু বনাঞ্চলৰ সীমাত কেমেৰা স্থাপন কৰা হয়। যেতিয়াই গাঁৱৰ ওচৰলৈ বাঘ আহে, কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ সহায়ত স্থানীয় ৰাইজৰ মোবাইল ফোনলৈ সতৰ্কবাণী প্ৰেৰণ কৰা হয়। আজি এই বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলৰ চাৰিওফালে থকা তেৰখন গাঁৱত এই ব্যৱস্থাই জনসাধাৰণৰ বাবে বহু উপকাৰ সাধন কৰিছে আৰু বাঘৰ সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰিছে।
বন্ধুসকল, আজি যুৱ উদ্যোগীসকলে বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষণ আৰু পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ বাবে নতুন নতুন উদ্ভাৱন কঢ়িয়াই আনিছে। উত্তৰাখণ্ডৰ ৰুৰকীত ভাৰতীয় বন্যপ্ৰাণী প্ৰতিষ্ঠানৰ সহযোগত ৰ’টাৰ প্ৰিচিজন গ্ৰুপছে কেন নদীৰ ঘৰিয়ালসমূহ নিৰীক্ষণ কৰাত সহায় কৰা ড্ৰোন প্ৰস্তুত কৰিছে। একেদৰে বেংগালুৰুৰ এটা কোম্পানীয়ে ‘বাঘিৰা’ আৰু ‘গৰুড়’ নামৰ এপ এটা প্ৰস্তুত কৰিছে। বাঘিৰা এপৰ সহায়ত জংঘল ছাফাৰী (ছাফাৰী)ৰ সময়ত গাড়ীৰ গতি আৰু অন্যান্য গতিবিধি নিৰীক্ষণ কৰা সম্ভৱ। দেশৰ বহু বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ চলি আছে। কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা আৰু ইণ্টাৰনেট অৱ থিংছৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি নিৰ্মিত গৰুড় এপটোৱে যিকোনো চিচিটিভিৰ সৈতে সংযোগ কৰিলে ছেটাৰৰ পৰা সঠিক সময়ৰ সতৰ্কবাণী প্ৰদান কৰে। বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষণৰ দিশত এনে প্ৰতিটো প্ৰচেষ্টাই আমাৰ দেশৰ জৈৱ বৈচিত্ৰ্যক সমৃদ্ধ কৰে।
বন্ধুসকল, ভাৰতত প্ৰকৃতিৰ সৈতে সম্প্ৰীতি আমাৰ সংস্কৃতিৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি আমি প্ৰকৃতি আৰু বন্যপ্ৰাণীৰ সৈতে সহাৱস্থানৰ ধাৰণাৰে জীয়াই আহিছো। যদি আপুনি কেতিয়াবা মহাৰাষ্ট্ৰৰ মেলঘাট বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চললৈ যায় তেন্তে আপুনি নিজেই অনুভৱ কৰিব পাৰে। এই বাঘ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলৰ কাষতে থকা খাটকালি গাঁৱত বসবাস কৰা জনজাতীয় পৰিয়ালে চৰকাৰৰ সহায়ত নিজৰ ঘৰবোৰ হোম ষ্টেলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছে। এয়া তেওঁলোকৰ উপাৰ্জনৰ এক প্ৰধান উৎস হৈ পৰিছে। কোৰকু জনগোষ্ঠীৰ বাসিন্দা প্ৰকাশ জামকাৰ জীয়ে নিজৰ দুইহেক্টৰ মাটিত সাতটা কোঠাৰ হোমষ্টে নিৰ্মাণ কৰিছে। তেওঁৰ ঘৰত থকা পৰ্যটকৰ বাবে তেওঁৰ পৰিয়ালে খাদ্য-পানীয়ৰ ব্যৱস্থা কৰে। ঔষধি উদ্ভিদৰ উপৰিও তেওঁ ঘৰৰ আশে-পাশে আম আৰু কফি গছ ৰোপণ কৰিছিল। ই কেৱল পৰ্যটকৰ আকৰ্ষণ বৃদ্ধি কৰাই নহয় আন মানুহৰ বাবেও নতুন কৰ্মসংস্থাপনৰ সুযোগো সৃষ্টি কৰিছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,আমি যেতিয়া পশুপালনৰ কথা কওঁ, তেতিয়া প্ৰায়ে গৰু-ম’হৰ মাজতে সীমাবদ্ধ হৈ থাকে। কিন্তু ছাগলীও এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰাণী, যাৰ বিষয়ে বিশেষ আলোচনা হোৱা নাই। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ বহু লোক ছাগলী পালনৰ লগত জড়িত। ওড়িশাৰ কালাহাণ্ডিত ছাগলী পালন জীৱিকাৰ এক প্ৰধান মাধ্যম হৈ পৰাৰ লগতে গাঁওবাসীৰ জীৱনৰ মান উন্নত কৰা হৈছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ আঁৰত জয়ন্তী মহপাত্ৰ জী আৰু তেওঁৰ স্বামী বীৰেণ চাহু জীৰ এক ডাঙৰ সিদ্ধান্ত। দুয়োজনেই বেংগালুৰুৰ মেনেজমেণ্ট পেছাদাৰী আছিল যদিও চাকৰি বাদ দি কালাহাণ্ডীৰ ছালেভেটা গাঁৱলৈ অহাৰ সিদ্ধান্ত ল’লে। তেওঁলোকে এনেকুৱা কাম কৰিব বিচাৰিছিল যিয়ে ইয়াৰ গাঁওবাসীৰ সমস্যা সমাধান কৰি তেওঁলোকক সৱল কৰি তুলিব। সেৱা আৰু ভক্তিৰে ভৰা এই চিন্তাৰে তেওঁলোকে মণিকাস্তু এগ্ৰো প্ৰতিষ্ঠা কৰি কৃষকৰ সৈতে কাম কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। জয়ন্তী জী আৰু বীৰেণ জীয়েও ইয়াত এটা আচৰিত মণিকাস্তু ছাগলী বেংক খুলিছে তেওঁলোকে সমুদায় পৰ্যায়ত ছাগলী পালনক প্ৰসাৰিত কৰিছে। তেওঁলোকৰ ছাগলীৰ খেতিত প্ৰায় এক ডজনমান ছাগলী আছে। মণিকাস্তু ছাগলী বেংক, কৃষকৰ বাবে এক সম্পূৰ্ণ ব্যৱস্থা প্ৰস্তুত কৰিছে। ইয়াৰ জৰিয়তে কৃষকসকলক ২৪ মাহৰ বাবে দুটা ছাগলী দিয়া হয়। ছাগলীয়ে দুবছৰত ৯ৰ পৰা ১০টা পোৱালি জন্ম দিয়ে, ইয়াৰে ৬টা পোৱালি বেংকত ৰখা হয়, বাকীবোৰ ছাগলী পালন কৰা পৰিয়ালটোক দিয়া হয়। কেৱল ইমানেই নহয়, ছাগলীৰ যত্নৰ বাবেও প্ৰয়োজনীয় সেৱা আগবঢ়োৱা হয়। বৰ্তমান ৫০খন গাঁৱৰ ১০০০ৰো অধিক কৃষক এই দম্পতীৰ সৈতে জড়িত। তেওঁলোকৰ সহায়ত গাঁওবাসীয়ে পশুপালনৰ স্বাৱলম্বীতাৰ দিশে আগবাঢ়িছে। বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত সফল পেছাদাৰীসকলে ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকলক সৱল কৰি স্বাৱলম্বী কৰি তোলাৰ বাবে উদ্ভাৱনী পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰা দেখি মই অতি আনন্দিত অনুভৱ কৰিছো। তেওঁলোকৰ এই প্ৰচেষ্টাই সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আমাৰ সংস্কৃতিৰ শিক্ষা হৈছে “পৰমাৰ্থ পৰমো ধৰ্ম” অৰ্থাৎ আনক সহায় কৰাটোৱেই সৰ্বোচ্চ কৰ্তব্য। এই মূল্যবোধত বিশ্বাসী আমাৰ দেশৰ অগণন লোকে নিস্বাৰ্থভাৱে আনৰ সেৱাত নিজৰ মনপ্ৰাণ সমৰ্পণ কৰিছে। তেনে এজন ব্যক্তি হৈছে বিহাৰৰ ভোজপুৰৰ ভীম সিং ভৱেশ জী। তেওঁৰ এই কাৰ্যকলাপ তেওঁৰ অঞ্চলৰ মুছাৰ জাতিৰ লোকসকলৰ মাজত অতি জনপ্ৰিয়। সেইবাবেই আজি আপোনালোকৰ লগত কথা পাতিম বুলি ভাবিলোঁ। বিহাৰৰ মুশ্বাহাৰসকল অতি বঞ্চিত আৰু অতি দৰিদ্ৰ সম্প্ৰদায়। ভীম সিং ভৱেশ জীয়ে এই সম্প্ৰদায়ৰ ল’ৰা-ছোৱালীক শিক্ষিত কৰাটো নিজৰ জীৱনৰ কেন্দ্ৰবিন্দু কৰি লৈছে যাতে তেওঁলোকৰ ভৱিষ্যত উজ্জ্বল হয়। তেওঁ এই জাতিটোৰ প্ৰায় ৮০০০ শিশুক বিদ্যালয়ত ভৰ্তি কৰিছে। তেওঁলোকৰ বাবে এটা ডাঙৰ পুথিভঁৰালো নিৰ্মাণ কৰা হৈছে যাতে ল’ৰা-ছোৱালীয়ে পঢ়া-শুনা কৰিবলৈ অধিক সুবিধা পায়। ভীমসিং জীয়ে তেওঁৰ সমাজৰ ৰাইজক প্ৰয়োজনীয় নথি-পত্ৰ প্ৰস্তুত কৰা আৰু প্ৰ-পত্ৰ পূৰণৰ ক্ষেত্ৰতো সহায় কৰি আছে। ইয়াৰ ফলত বিভিন্ন জৰুৰীকালীন সেৱাই গাঁওখনৰ এইসকল লোকৰ ওচৰলৈ যোৱাটো সম্ভৱ হৈ উঠিছে। তেওঁ স্বাস্থ্য সম্পৰ্কীয় সেৱাৰ বাবে এশৰো অধিক চিকিৎসা শিবিৰৰ ব্যৱস্থা কৰিছে। যেতিয়া ক’ৰোনাৰ মহা সংকট আহিছিল, তেতিয়া হে ভীমসিং জীয়ে নিজৰ অঞ্চলৰ ৰাইজক ভেকচিন ল’বলৈ উৎসাহিত কৰিছিল। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত ভীম সিং ভৱেশ জীৰ দৰে আন বহু লোক সমাজত এনে ভাল কামৰ লগত জড়িত হৈ আছে। এজন দায়িত্বশীল নাগৰিক হিচাপে যদি আমি এনেদৰে আমাৰ কৰ্তব্য পালন কৰিব পাৰো তেন্তে ই এক শক্তিশালী জাতি গঢ়ি তোলাত অতি ফলপ্ৰসূ বুলি প্ৰমাণিত হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ভাৰতৰ সৌন্দৰ্য্য নিহিত হৈ আছে ইয়াৰ বৈচিত্ৰ্য আৰু আমাৰ সংস্কৃতিৰ ৰঙত। ভাৰতীয় সংস্কৃতিক সংৰক্ষণ আৰু অধিক সুন্দৰ কৰি তোলাৰ কামত কিমান মানুহ নিস্বাৰ্থভাৱে জড়িত হৈ আছে সেয়া দেখি ভাল পাওঁ। ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত এনে লোকক পোৱা যাব। এইসকল লোকৰ অধিকাংশই ভাষাৰ ক্ষেত্ৰত কাম কৰি আছে। উদাহৰণ স্বৰূপে জম্মু-কাশ্মীৰৰ গণ্ডাৰবলৰ মহম্মদ মানছা জী। বিগত ৩ দশক ধৰি তেওঁ গোজৰি ভাষা সংৰক্ষণৰ চেষ্টা চলাই আহিছে। তেওঁ গুজ্জাৰৰ বাকৰৱাল সম্প্ৰদায়ৰ যিটো এটা জনজাতীয় গোট। সৰুৰে পৰা পঢ়া-শুনা কৰিবলৈ কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰিবলগীয়া হয়। প্ৰতিদিনে প্ৰায় বিশ কিলোমিটাৰ খোজ কাঢ়িবলগীয়া হৈছিল। এনে সমস্যাৰ সৈতে মোকাবিলা কৰি তেওঁ স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল আৰু এইদৰে নিজৰ ভাষা ৰক্ষাৰ সংকল্প সুদৃঢ় কৰিছিল। মনছাজীৰ সাহিত্যৰ ক্ষেত্রত কৰা কাৰ্যকলাপ ইমানেই বিশাল যে তেওঁৰ ৰচনাৰ কমেও ৫০টা সংস্কৰণ সংৰক্ষিত হৈ আছে। ইয়াৰ ভিতৰত কবিতা আৰু লোকগীত। তেওঁ গোজৰি ভাষাত বহু গ্ৰন্থও অনুবাদ কৰিছিল।
বন্ধুসকল, বানৱাং লছুজী, অৰুণাচল প্ৰদেশৰ টিৰাপৰ শিক্ষক। ৱাংছু ভাষাৰ প্ৰসাৰত তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। এই ভাষা অৰুণাচল প্ৰদেশ, নাগালেণ্ড আৰু অসমৰ কিছু অংশত প্ৰচলিত। তেওঁ ভাষা বিদ্যালয় নিৰ্মাণৰ কাম কৰিছিল যাৰ ফলত ৱাংছু ভাষাৰ লিপিৰ সৃষ্টি হৈছিল। তেওঁ ৱাংছু ভাষাও পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মক শিকাইছে, যাতে এই ভাষাটো বিলুপ্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব পৰা যায়। বন্ধুসকল, আমাৰ দেশত নৃত্য-সংগীতৰ জৰিয়তে নিজৰ সংস্কৃতি-ভাষা সংৰক্ষণৰ কামত জড়িত বহু লোক আছে। কৰ্ণাটকৰ বেনকাপ্পা আম্বাজী সুগেটকাৰে অতি প্ৰেৰণাদায়ক কামত নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰিছে। অঞ্চলটোৰ বাগাল ক’ৰ্টৰ বাসিন্দা সুগেৎকাৰ জী এজন লোকগায়ক। তেওঁ সহস্ৰাধিক গোন্ধালী গীত গাইছে, লগতে এই ভাষাত লিখা গল্পসমূহো জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছে। লগতে হাজাৰ হাজাৰ ছাত্র-ছাত্রীক কোনো মাননি নোপোৱাকৈ প্রশিক্ষণ দিছিল৷ ভাৰতত আমাৰ সংস্কৃতিক সমৃদ্ধ কৰি ৰখা উৎসাহী আৰু উদ্যমী মানুহৰ অভাৱ নাই। তেওঁলোকৰ পৰা প্ৰেৰণা লওক, নিজে কিবা এটা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰক। ই আপোনাক প্ৰশান্তি অনুভৱ কৰাব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, দুদিন আগতে মই বাৰাণসীত আছিলো আৰু তাত এখন অদ্ভুত চিত্ৰ প্ৰদৰ্শনী দেখিছিলো। কাশী আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা অঞ্চলৰ যুৱক-যুৱতীসকলে তেওঁলোকৰ কেমেৰাত বন্দী কৰা মুহূৰ্তবোৰ আচৰিত ধৰণে সুন্দৰ। ইয়াৰে কিছুমান ফটো মোবাইল ফোন কেমেৰাৰ দ্বাৰা তোলা হৈছে। সঁচাকৈয়ে মোবাইল ফোন থকা যিকোনো ব্যক্তিয়েই এতিয়া কণ্টেণ্ট ক্ৰিয়েটৰ হৈ পৰে। নিজৰ প্ৰতিভা আৰু দক্ষতা প্ৰদৰ্শনত ছ’চিয়েল মিডিয়াই ব্যাপকভাৱে সহায় কৰিছে। ভাৰতীয় যুৱক-যুৱতীসকলে কণ্টেণ্ট ক্ৰিয়েচনত ডাঙৰ কাম কৰিছে। ছ’চিয়েল মিডিয়া প্লেটফৰ্ম যিয়েই নহওক কিয়, আপুনি নিশ্চিতভাৱে যুৱ বন্ধুসকলক বিভিন্ন বিষয়ত বিভিন্ন বিষয়বস্তু শ্বেয়াৰ কৰা দেখিব। পৰ্যটন, সামাজিক কাৰণ, জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ বা প্ৰেৰণাদায়ক জীৱনশৈলী এই সকলোবোৰ ছ’চিয়েল মিডিয়াত বিভিন্ন ধৰণৰ বিষয়বস্তুৰ সৈতে জড়িত। কণ্টেণ্ট সৃষ্টি কৰা দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ কথাই এতিয়া যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাইছে। তেওঁলোকৰ প্ৰতিভাক সন্মান জনাই দেশত ‘ৰাষ্ট্ৰীয় সৃষ্টিকৰ্তা বঁটা’ আৰম্ভ কৰা হৈছে। ইয়াৰ বহুতো ভিন্ন শ্ৰেণীক সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ বাবে প্ৰভাৱশালী কণ্ঠস্বৰ হ’বলৈ প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰা পৰিৱৰ্তনকাৰীসকলক সন্মান জনোৱাৰ বাবে প্ৰচেষ্টা হাতত লোৱা হৈছে। এই প্ৰতিযোগিতাখন চলি আছে ‘মাই গভ পৰ্টেল’; আৰু মই কণ্টেণ্ট ক্ৰিয়েটৰসকলক জড়িত হ’বলৈ আহ্বান জনাম। যদি আপুনি এনে আকৰ্ষণীয় কণ্টেণ্ট ক্ৰিয়েটৰক চিনি পায়, তেন্তে তেওঁলোকক ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰিয়েটৰ বঁটাৰ বাবে মনোনীত কৰক।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মই সুখী যে কিছুদিন পূৰ্বে নিৰ্বাচন আয়োগে আন এক অভিযান আৰম্ভ কৰিছে-'মোৰ প্ৰথম ভোট-দেশৰ বাবে'। ইয়াৰ জৰিয়তে বিশেষকৈ যিসকলে প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভোটদান কৰিছে-তেওঁলোকক অধিক সংখ্যক ভোটদানৰ বাবে আহ্বান জনোৱা হৈছে। শক্তি আৰু শক্তিৰে ভৰা ভাৰতে নিজৰ যুৱক-যুৱতীক লৈ গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছে। আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে যিমানেই নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিব সিমানেই ইয়াৰ ফলাফল দেশৰ বাবে অধিক লাভজনক হ’ব। প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভোটাৰ হোৱা সকলকো অভিলেখ সংখ্যক ভোটদান কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছোঁ। তেওঁলোকে ১৮ বছৰ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পিছত ১৮নং লোকসভা নিৰ্বাচনত সদস্য নিৰ্বাচনৰ সুযোগ পাইছে। অৰ্থাৎ এই ১৮সংখ্যক লোকসভা নিৰ্বাচনে যুৱ আকাংক্ষাৰ প্ৰতীক বহন কৰিছে। ইয়াৰ বাবেই আপোনাৰ প্ৰতিটো ভোটৰ গুৰুত্ব বাঢ়িছে। সাধাৰণ নিৰ্বাচনৰ এই জলবায়ুত আপুনি, যুৱক-যুৱতীসকলে এই ৰাজনৈতিক আন্দোলনসমূহত অংশগ্ৰহণ কৰাই নহয়, আলোচনা আৰু বিতৰ্কৰ প্ৰতিও সজাগ হৈ থাকক। আৰু মনত ৰাখিব, 'মোৰ প্ৰথম ভোট-দেশৰ বাবে'। ক্ৰীড়া জগতৰেই হওক, চলচ্চিত্ৰ জগতৰেই হওক, সাহিত্য জগতৰেই হওক বা আন যিকোনো পেছাদাৰী ব্যক্তি হওক বা আমাৰ ইনষ্টাগ্ৰাম আৰু ইউটিউব প্ৰভাৱশালী ব্যক্তিসকলেও দেশৰ প্ৰভাৱশালীসকলক এই অভিযানত অধিক পৰিসৰত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ আৰু প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভোট দিবলগীয়া ভোটাৰসকলক প্ৰেৰণা যোগাবলৈ আহ্বান জনাইছো।
বন্ধুসকল, ‘মন কী বাত’ৰ এই খণ্ড আজিলৈ ইমানেই। সমগ্ৰ দেশতে এতিয়া লোকসভা নিৰ্বাচনত পৰিবেশৰ সৃষ্টি হৈছে আৰু যোৱাবাৰৰ দৰে মাৰ্চ মাহত নিৰ্বাচনী অধিসূচনা জাৰি হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। এই ১১০টা খণ্ডলৈকে আমি চৰকাৰৰ আঁওতাৰ পৰা আঁতৰাই ৰখাটো ‘মন কী বাত’ৰ এক বৃহৎ সফলতা। ‘মন কী বাতে’ দেশৰ সামূহিক শক্তি, দেশৰ ধাৰণাৰ কথা কয়। ই ৰাইজৰ, ৰাইজৰ বাবে, ৰাইজৰ দ্বাৰা প্ৰদৰ্শন। তথাপিও ৰাজনৈতিক মৰ্যাদা অক্ষুণ্ণ ৰাখিবলৈ লোকসভা নিৰ্বাচনৰ এই দিনকেইটাত অহা তিনিমাহলৈ মন কী বাত কাৰ্যসূচী প্ৰচাৰ নহ’ব। তাৰ পিছত যেতিয়া ‘মন কী বাত’ৰ সৈতে সংযোগ কৰা হ’ব তেতিয়া হ’ব ‘মন কী বাত’ৰ ১১১ সংখ্যক খণ্ড। পৰৱৰ্তী খণ্ডটো আৰম্ভ হ’ব ১১১নং শুভ নম্বৰৰ পৰা, ইয়াতকৈ ভাল কি হ’ব পাৰে। কিন্তু বন্ধুসকল, আপোনালোকে এটা কাম কৰিব লাগিব, ‘মন কী বাত’ তিনিমাহৰ বাবে বিৰতি থাকিলেও, কিন্তু দেশৰ ধাৰণা অব্যাহত থাকিব, গতিকে সমাজৰ ধাৰণা, দেশৰ ধাৰণা ছ'চিয়েল মিডিয়াত 'মন কী বাত' হেচটেগ লিখি পোষ্ট কৰা উচিত। কিছুদিনৰ আগতে এজন যুৱকে মোক এটা ভাল পৰামৰ্শ দিছিল, পৰামৰ্শ এই যে এতিয়ালৈকে - 'মন কী বাত' খণ্ডৰ চুটি ভিডিঅ' ইউটিউব চুটি ছবিৰ ৰূপত শ্বেয়াৰ কৰিব লাগে। সেয়ে 'মন কী বাত'ৰ দৰ্শকলৈ আহ্বান জনাইছোঁ যে এই চুটি ছবিবোৰ অধিক আৰু অধিক শ্বেয়াৰ কৰক।
বন্ধুসকল, আমি যেতিয়া পৰৱৰ্তী সময়ত আপোনালোকৰ লগত যোগাযোগ কৰিম, তেতিয়া আপোনালোকক নতুন উৎসাহ, নতুন তথ্যৰে সাক্ষাৎ কৰা হ'ব। নিজৰ যত্ন লওক।
সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ আৰু শুভেচ্ছা জনালোঁ।
নমস্কাৰ।
নমস্কাৰ,
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী,
২০২৪ চনৰ এয়া প্ৰথমটো ‘মন কী বাত’ অনুষ্ঠান। অমৃতকালত নতুন উদ্যম, নতুন ঢৌ। দুদিন পূৰ্বে আমি সকলো দেশবাসীয়ে ৭৫সংখ্যক গণৰাজ্য দিৱস অতি আড়ম্বৰেৰে উদযাপন কৰিলোঁ। এইবাৰ আমাৰ সংবিধান গৃহীত হোৱাৰ আৰু উচ্চতম ন্যায়ালয় স্থাপনৰো ৭৫ বছৰ সম্পূৰ্ণ কৰিছে। আমাৰ গণতন্ত্ৰৰ এই উৎসৱবোৰে ভাৰতক গণতন্ত্ৰৰ মাতৃ হিচাপে আৰু অধিক শক্তিশালী কৰে। ভাৰতৰ সংবিধানখন ইমান কঠোৰ কছৰতৰ অন্তত ৰচনা কৰা হৈছে যে ইয়াক জীৱন্ত নথি বুলি কোৱা হয়। এই সংবিধানৰ মূল প্ৰতিলিপিৰ তৃতীয় অধ্যায়ত ভাৰতৰ নাগৰিকৰ মৌলিক অধিকাৰৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা হৈছে আৰু আমোদজনক কথা এই যে তৃতীয় অধ্যায়ৰ আৰম্ভণিতে আমাৰ সংবিধানৰ নিৰ্মাতাসকলে ভগৱান ৰাম, মাতৃ সীতা আৰু লক্ষ্মণ জীৰ ফটোৰ স্থান দিছে৷ ভগৱান ৰামৰ শাসন আমাৰ সংবিধান নিৰ্মাতাসকলৰ বাবেও প্ৰেৰণাৰ উৎস আছিল আৰু সেইবাবেই ২২ জানুৱাৰীত অযোধ্যাত মই ‘দেৱৰ পৰা দেশলৈ’, ‘ৰামৰ পৰা ৰাষ্ট্ৰ’ৰ কথা কৈছিলোঁ।
বন্ধুসকল, অযোধ্যাত প্ৰাণ প্ৰতিষ্ঠা উপলক্ষে দেশৰ কোটি কোটি জনসাধাৰণক একেলগে বান্ধি ৰাখিছে। সকলোৰে অনুভৱ একে, সকলোৰে ভক্তি একে, ৰাম সকলোৰে কথাত, ৰাম সকলোৰে হৃদয়ত। এই সময়ছোৱাত দেশৰ বহু লোকে ৰাম ভজন গাই শ্ৰীৰামৰ চৰণত নিজকে উৎসৰ্গা কৰিছিল। ২২ জানুৱাৰীৰ সন্ধিয়া সমগ্ৰ দেশে ৰামজ্যোতি জ্বলাই দীপাৱলী উদযাপন কৰে। এই সময়ছোৱাত দেশত দেখা গ’ল সামূহিকতাবাদৰ শক্তি, যিটো উন্নত ভাৰতৰ বাবে আমাৰ সংকল্পৰো এক প্ৰধান আধাৰ। মই দেশবাসীক অনুৰোধ কৰিছিলোঁ যে মকৰ সংক্ৰান্তিৰ পৰা ২২ জানুৱাৰীলৈকে স্বচ্ছতা অভিযান চলাওক। মোৰ ভাল লাগিল যে লাখ লাখ মানুহে ভক্তিৰে যোগদান কৰি নিজৰ অঞ্চলৰ ধৰ্মীয় স্থান পৰিষ্কাৰ কৰিলে। কিমানজনে মোলৈ এই সম্পৰ্কীয় ছবি আৰু ভিডিঅ' প্ৰেৰণ কৰিছে-এই অনুভৱ থমকিব নালাগে, এই অভিযান বন্ধ হ'ব নালাগে। সামূহিকতাৰ এই শক্তিয়ে আমাৰ দেশক সফলতাৰ নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এইবাৰ ২৬ জানুৱাৰীৰ পেৰেড যথেষ্ট আচৰিত আছিল, কিন্তু আটাইতকৈ চৰ্চিত কথাটো আছিল পেৰেডত মহিলা শক্তি৷ যেতিয়া কেন্দ্ৰীয় নিৰাপত্তা বাহিনী আৰু দিল্লী আৰক্ষীৰ মহিলা দলে কৰ্তব্য পথত মাৰ্চপাষ্ট কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে, সকলোৱে হৃদয় গৌৰৱেৰে উঠলি উঠিল। মহিলা বেণ্ডৰ সমদল দেখি আৰু তেওঁলোকৰ চমকপ্ৰদ সমন্বয় দেখি দেশ-বিদেশৰ মানুহ আলোড়িত হৈ পৰিল। এইবাৰ পেৰেডত মাৰ্চ কৰা ২০টা স্কোৱাডৰ ভিতৰত ১১টা স্কোৱাড আছিল কেৱল মহিলাৰ। আমি দেখিলোঁ যে যিমানবোৰ প্ৰতীকপট উলিয়াইছিল সকলোতে মহিলা। যিবোৰ সাংস্কৃতিক অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছিল, তাত প্ৰায় ডেৰ হাজাৰ কন্যাই অংশ লৈছিল। বহু মহিলা শিল্পীয়ে শংকা, নদাস্বৰম, নাগদা আদি ভাৰতীয় বাদ্যযন্ত্ৰ বজাই আছিল। ডিআৰডিঅ’ই উলিওৱা প্ৰতীকপটেও সকলোৰে দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছিল। ইয়াত দেখা গ’ল যে নাৰী শক্তিয়ে কেনেদৰে প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে-পানী, ভূমি, আকাশ, চাইবাৰ আৰু মহাকাশত দেশক সুৰক্ষা দি আছে। একবিংশ শতিকাৰ ভাৰতে মহিলা নেতৃত্বাধীন উন্নয়নৰ মন্ত্ৰৰে আগবাঢ়িছে।
বন্ধুসকল, কিছুদিন আগতে অৰ্জুন বঁটা প্ৰদান অনুষ্ঠানতো আপোনালোকে নিশ্চয় দেখিছে। ইয়াৰ মাজতে ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনত দেশৰ বহু আশাব্যঞ্জক খেলুৱৈ আৰু ক্ৰীড়াবিদক সম্বৰ্ধনা জনোৱা হৈছে। ইয়াতো এটা কথাই বহুতৰে দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছিল অৰ্জুন বঁটাপ্ৰাপক কন্যাসকল আৰু তেওঁলোকৰ জীৱন যাত্ৰা। এইবাৰ ১৩ গৰাকী মহিলা খেলুৱৈক অৰ্জুন বঁটাৰে সন্মানিত কৰা হৈছে। এই মহিলা খেলুৱৈসকলে বহু বৃহৎ প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰি ভাৰতৰ ধ্বজা উৰুৱাইছিল৷ শাৰীৰিক প্ৰত্যাহ্বান আৰু অৰ্থনৈতিক প্ৰত্যাহ্বান এই সাহসী আৰু প্ৰতিভাৱান খেলুৱৈসকলৰ সন্মুখত উফৰি পৰিছিল। পৰিৱৰ্তিত ভাৰতত আমাৰ দেশৰ কন্যা আৰু মহিলাসকলে প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে আচৰিত কাম কৰি আছে। মহিলাসকলে নিজৰ স্থান দখল কৰা আন এটা ক্ষেত্ৰ হ’ল আত্মসহায়ক গোট। আজি দেশত মহিলা আত্মসহায়ক গোটৰ সংখ্যাও বৃদ্ধি পাইছে আৰু তেওঁলোকৰ কামৰ পৰিসৰো বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি পাইছে। সেইদিন দূৰত নহয় যেতিয়া প্ৰতিখন গাঁৱৰ পথাৰত ড্ৰোনৰ জৰিয়তে খেতি কৰাত সহায় কৰা দেখা পাব নমো ড্ৰোন দিদিসকলক। উত্তৰপ্ৰদেশৰ বাহৰেইচত স্থানীয় উপাদান ব্যৱহাৰ কৰি জৈৱ সাৰ আৰু জৈৱ কীটনাশক প্ৰস্তুত কৰা মহিলাৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালোঁ। আত্মসহায়ক গোটৰ সৈতে জড়িত নিবিয়া বেগমপুৰ গাঁৱৰ মহিলাসকলে গৰুৰ গোবৰ, নিমৰ পাত আৰু বহু প্ৰকাৰৰ ঔষধি উদ্ভিদ মিহলাই জৈৱ সাৰ প্ৰস্তুত কৰে। একেদৰে এই মহিলাসকলেও আদা, নহৰু, পিয়াঁজ আৰু মৰিচাৰ পেষ্ট তৈয়াৰ কৰি জৈৱিক কীটনাশক প্ৰস্তুত কৰে। এই মহিলাসকলে মিলি ‘উন্নতি বায়’লজিকেল ইউনিট’ নামৰ এটা সংগঠন গঠন কৰিছে। এই সংস্থাটোৱে সেইসকল মহিলাক জৈৱ সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰাত সহায় কৰে। তেওঁলোকে নিৰ্মাণ কৰা জৈৱ সাৰ আৰু জৈৱ কীটনাশকৰ চাহিদাও ক্ৰমাগতভাৱে বৃদ্ধি পাইছে। আজি ওচৰৰ গাঁৱৰ ৬ হাজাৰৰো অধিক কৃষকে তেওঁলোকৰ পৰা জৈৱ সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিছে। ইয়াৰ বাবেই আত্মসহায়ক গোটৰ সৈতে জড়িত এই মহিলাসকলৰ আয় বৃদ্ধি পাইছে আৰু তেওঁলোকৰ আৰ্থিক অৱস্থাও উন্নত হৈছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসীসকল, ‘মন কী বাত’ত আমি সমাজ আৰু দেশক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে নিস্বাৰ্থভাৱে কাম কৰা এনে দেশবাসীৰ প্ৰচেষ্টাক আলোকপাত কৰি আহিছো। এনে পৰিস্থিতিত যেতিয়া দেশে তিনিদিন পূৰ্বে পদ্ম বঁটা ঘোষণা কৰিছে, তেতিয়া ‘মন কী বাত’ত এনে লোকৰ বিষয়ে আলোচনা কৰাটো স্বাভাৱিক। এইবাৰো এনে একাংশ লোকক পদ্ম বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছে, যিসকলে তৃণমূলৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰি সমাজত বৃহৎ পৰিৱৰ্তন আনিবলৈ কাম কৰিছে। এই প্ৰেৰণাদায়ক লোকসকলৰ জীৱন যাত্ৰাৰ বিষয়ে জানিবলৈ সমগ্ৰ দেশতে কৌতুহলৰ সৃষ্টি হৈছে। সংবাদ মাধ্যমৰ শিৰোনামৰ পৰা আঁতৰত, বাতৰি কাকতৰ প্ৰথম পৃষ্ঠাৰ পৰা আঁতৰত এইসকল লোক কোনো লাইমলাইট নোহোৱাকৈ সমাজ সেৱাত নিয়োজিত হৈ পৰিছিল। আমি এইসকল লোকৰ বিষয়ে আগতে প্ৰায়েই দেখা নাই বা শুনা নাই, কিন্তু এতিয়া মই সুখী যে পদ্ম বঁটা ঘোষণাৰ পিছত এনে লোকৰ বিষয়ে সকলোতে চৰ্চা চলিছে, মানুহে তেওঁলোকৰ বিষয়ে আৰু অধিক জানিবলৈ চেষ্টা কৰিছে বা জানিবলৈ আশাৰে বাট চাই আছে। এই পদ্ম বঁটা প্রাপকসকলৰ অধিকাংশই নিজ নিজ ক্ষেত্রত অতি অনন্য কাম কৰি আছে৷ যেনেকৈ কোনোবাই এম্বুলেন্স সেৱা আগবঢ়াইছে, আনহাতে কোনোবাই নিঃস্বসকলৰ বাবে ঘৰ নিৰ্মাণৰ ব্যৱস্থা কৰিছে। একাংশ হাজাৰ হাজাৰ গছপুলি ৰোপণ কৰি প্ৰকৃতি সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাত নিয়োজিত। ৬৫০ৰো অধিক জাতৰ ধানৰ সংৰক্ষণৰ বাবে কাম কৰা লোকো আছে। কোনোবাই ড্ৰাগছ আৰু সুৰাৰ আসক্তি প্ৰতিৰোধৰ বাবে সমাজত সজাগতা প্ৰসাৰ কৰিছে। বহুতে মানুহক আত্ম সহায়ক গোট, বিশেষকৈ নাৰী শক্তি অভিযানৰ সৈতে সংযোগ কৰাত ব্যস্ত। এই সন্মান লাভ কৰাসকলৰ ভিতৰত ৩০ গৰাকী মহিলাক নিৰ্বাচিত কৰাক লৈ দেশবাসীও সুখী হৈছে। এই মহিলাসকলে তৃণমূল পৰ্যায়ৰ কামৰ জৰিয়তে সমাজ আৰু দেশক আগুৱাই লৈ গৈছে।
বন্ধুসকল, পদ্ম বঁটা বিজয়ী প্ৰতিগৰাকীৰ অৱদান দেশবাসীৰ বাবে প্ৰেৰণাদায়ক। এইবাৰ সন্মান লাভ কৰাসকলৰ এক বৃহৎ সংখ্যকেই হৈছে শাস্ত্ৰীয় নৃত্য, শাস্ত্ৰীয় সংগীত, লোকনৃত্য, নাট্য আৰু ভজনৰ জগতখনত দেশলৈ গৌৰৱ কঢ়িয়াই অনা ব্যক্তি। প্ৰাকৃত, মালৱী আৰু লাম্বাদী ভাষাত উৎকৃষ্ট কাম কৰা সকলকো এই সন্মান প্ৰদান কৰা হৈছে। বিদেশৰ বহু লোককো পদ্ম বঁটাৰে সন্মানিত কৰা হৈছে, যাৰ কৰ্মই ভাৰতীয় সংস্কৃতি আৰু ঐতিহ্যক নতুন উচ্চতা প্ৰদান কৰিছে। ইয়াৰ ভিতৰত ফ্ৰান্স, টাইৱান, মেক্সিকো আৰু বাংলাদেশৰ নাগৰিকো আছে।
বন্ধুসকল, যোৱা দশকত পদ্ম বঁটাৰ ব্যৱস্থাটো সম্পূৰ্ণৰূপে সলনি হোৱাত মই অতিশয় সুখী। এতিয়া ই হৈ পৰিছে জনতাৰ পদ্ম। পদ্ম সন্মান প্ৰদানৰ ব্যৱস্থাতো বহু পৰিৱৰ্তন ঘটিছে। এতিয়া মানুহে নিজকে মনোনীত কৰাৰ সুযোগ পাইছে। এই কাৰণেই ২০১৪ চনৰ তুলনাত এইবাৰ ২৮গুণ বেছি মনোনয়ন লাভ কৰিছে। ইয়াৰ পৰা দেখা যায় যে পদ্ম বঁটাৰ প্ৰতিপত্তি, ইয়াৰ বিশ্বাসযোগ্যতা আৰু ইয়াৰ প্ৰতি সন্মান প্ৰতি বছৰে বাঢ়িছে। পদ্ম বঁটা লাভ কৰা সকলোকে পুনৰবাৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, কোৱা হয় যে প্ৰতিটো জীৱনৰ এটা লক্ষ্য থাকে, প্ৰত্যেকৰে জন্ম হয় এটা লক্ষ্য পূৰণৰ বাবে। ইয়াৰ বাবে মানুহে সম্পূৰ্ণ ভক্তিৰে নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰে। আমি দেখিছোঁ যে কিছুমান মানুহে সমাজসেৱাৰ জৰিয়তে নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰে, কোনোবাই সেনাবাহিনীত যোগদান কৰি, কোনোবাই পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মক পঢ়ুৱাই, কিন্তু বন্ধু, আমাৰ মাজত এনে কিছুমান মানুহ আছে যিয়ে জীৱনৰ শেষৰ পিছতো তেওঁলোকে সমাজৰ প্ৰতি নিজৰ দায়িত্ব পালন কৰে আৰু ইয়াৰ বাবে তেওঁলোকৰ মাধ্যম হৈছে অংগদান। শেহতীয়া বছৰবোৰত দেশত সহস্ৰাধিক লোকে মৃত্যুৰ পিছত নিজৰ অংগ দান কৰিছিল। এই সিদ্ধান্ত সহজ নহয় যদিও এই সিদ্ধান্তই বহুতৰে জীৱন ৰক্ষা কৰিবলৈ গৈ আছে। আপোনজনৰ শেষ কামনাক সন্মান জনোৱা পৰিয়াল সকলৰো শলাগ লৈছো৷ আজি দেশৰ বহু সংগঠনেও এই দিশত অতি প্ৰেৰণাদায়ক প্ৰচেষ্টা হাতত লৈছে। কিছুমান সংগঠনে অংগদানৰ বিষয়ে মানুহক সজাগ কৰি তুলিছে, কিছুমান সংগঠনে অংগদান কৰিবলৈ ইচ্ছুক লোকসকলক পঞ্জীয়ন কৰাত সহায় কৰিছে। এনে প্ৰচেষ্টাৰ বাবে দেশত অংগদানৰ দিশত এক ইতিবাচক পৰিবেশৰ সৃষ্টি হৈছে আৰু মানুহৰ জীৱনো ৰক্ষা কৰা হৈছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসীসকল, এতিয়া মই ভাৰতৰ এনে এক সাফল্য আপোনালোকৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰিছো যিয়ে ৰোগীৰ জীৱন সহজ কৰি তুলিব আৰু তেওঁলোকৰ সমস্যা হ্ৰাস কৰিব। আপোনালোকৰ মাজত আয়ুৰ্বেদ, সিদ্ধ বা ইউনানী ব্যৱস্থাৰ চিকিৎসা পদ্ধতিৰ পৰা সহায় লোৱা বহু লোক থাকিব পাৰে। কিন্তু তেওঁলোকৰ ৰোগীয়ে একে পদ্ধতিৰে আন যিকোনো চিকিৎসকৰ ওচৰলৈ গ’লে সমস্যাৰ সন্মুখীন হয়। এই চিকিৎসা ব্যৱস্থাসমূহত ৰোগৰ নাম, চিকিৎসা আৰু ঔষধৰ ক্ষেত্ৰতো একে ভাষা ব্যৱহাৰ কৰা নহয়। প্ৰতিজন চিকিৎসকে নিজৰ নিজৰ ধৰণেৰে ৰোগৰ নাম আৰু চিকিৎসাৰ পদ্ধতি লিখে। ইয়াৰ ফলত কেতিয়াবা আন চিকিৎসকসকলে বুজিবলৈ বৰ অসুবিধাৰ সৃষ্টি কৰে। দশক দশক ধৰি চলি অহা এই সমস্যাৰ সমাধান এতিয়া বিচাৰি পোৱা গৈছে। আয়ুষ মন্ত্ৰালয়ে বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ সহায়ত আয়ুৰ্বেদ, সিদ্ধ আৰু ইউনানী চিকিৎসাৰ সৈতে জড়িত তথ্য আৰু পৰিভাষাক শ্ৰেণীভুক্ত কৰিছে। দুয়োৰে প্ৰচেষ্টাত আয়ুৰ্বেদ, ইউনানী আৰু সিদ্ধ চিকিৎসাত ৰোগ আৰু চিকিৎসাৰ সৈতে জড়িত পৰিভাষা ক’ডিং কৰা হৈছে। এই ক’ডিঙৰ সহায়ত এতিয়া সকলো চিকিৎসকে নিজৰ প্ৰেছক্ৰিপচন বা স্লিপত একে ভাষা লিখিব। ইয়াৰ এটা সুবিধা হ’ব যে সেই স্লিপখন লৈ যদি আপুনি আন এজন চিকিৎসকৰ ওচৰলৈ যায় তেন্তে সেই স্লিপখনৰ পৰাই চিকিৎসকে ইয়াৰ সম্পূৰ্ণ তথ্য লাভ কৰিব। সেই স্লিপখনে আপোনাক আপোনাৰ অসুস্থতা, চিকিৎসা, আপুনি কি ঔষধ খাই আহিছে, কিমান দিন চিকিৎসা কৰি আছে, কি কি বস্তুৰ প্ৰতি আপোনাৰ এলাৰ্জী আছে সেই বিষয়ে জানিবলৈ সহায় কৰিব। ইয়াৰ আন এটা লাভ হ’ব সেইসকল লোকৰ বাবে যিসকল গৱেষণাৰ লগত জড়িত। অন্য দেশৰ বিজ্ঞানীসকলেও এই ৰোগ, ঔষধ আৰু ইয়াৰ প্ৰভাৱৰ বিষয়ে সম্পূৰ্ণ তথ্য লাভ কৰিব। গৱেষণা বৃদ্ধিৰ লগে লগে আৰু বহু বিজ্ঞানীয়ে একত্ৰিত হোৱাৰ লগে লগে এই চিকিৎসা ব্যৱস্থাসমূহে উন্নত ফলাফল দিব আৰু ইয়াৰ প্ৰতি মানুহৰ প্ৰৱণতা বৃদ্ধি পাব। মোৰ বিশ্বাস যে এই আয়ুষ ব্যৱস্থাসমূহৰ সৈতে জড়িত আমাৰ চিকিৎসকসকলে এই ক’ডিং অতি সোনকালে গ্ৰহণ কৰিব।
মোৰ বন্ধুসকল, যেতিয়া মই আয়ুষ চিকিৎসা পদ্ধতিৰ কথাৰ কথা কওঁ, তেতিয়া মোৰ চকুৰ সন্মুখত য়ানুং জামোহ লাগো(Yanung Jamoh Lago)ৰ ছবিখনো আহি আছে। শ্ৰীমতী য়ানুং অৰুণাচল প্ৰদেশৰ আৰু তেওঁ এগৰাকী বনৌষধি চিকিৎসা বিশেষজ্ঞ। তেওঁ আদি জনগোষ্ঠীৰ পৰম্পৰাগত চিকিৎসা ব্যৱস্থা পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ বাবে বহু কাম কৰিছে। এইবাৰ এই অৱদানৰ বাবে তেওঁক পদ্ম বঁটাও প্ৰদান কৰা হৈছে। একেদৰে এইবাৰ ছত্তীশগড়ৰ হেমচান্দ মাঞ্জীয়েও পদ্ম বঁটা লাভ কৰিছে। বৈদ্যৰাজ হেমচান্দ মাঞ্জীয়েও আয়ুষ ব্যৱস্থাৰ চিকিৎসাৰ সহায়ত মানুহৰ চিকিৎসা কৰে। ৫ দশকৰো অধিক সময় ধৰি ছত্তীশগড়ৰ নাৰায়ণপুৰত দৰিদ্ৰ ৰোগীক সেৱা আগবঢ়াই আহিছে। আমাৰ দেশত লুকাই থকা আয়ুৰ্বেদ আৰু বনৌষধিৰ সম্পদ সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত শ্ৰীমতী য়ানুং আৰু হেমচান্দ জীৰ দৰে মানুহৰ ডাঙৰ ভূমিকা আছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে আমাৰ আৰু আপোনালোকৰ মাজৰ সম্পৰ্ক এটা দশক পুৰণি। ছ’চিয়েল মিডিয়া আৰু ইণ্টাৰনেটৰ এই যুগতো ৰেডিঅ’ হৈছে সমগ্ৰ দেশক সংযোগ কৰাৰ এক শক্তিশালী মাধ্যম। ৰেডিঅ’ৰ শক্তিয়ে কিমান পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে তাৰ এক অনন্য উদাহৰণ ছত্তীশগড়ত দেখা গৈছে। যোৱা ৭ বছৰে ইয়াত ৰেডিঅ'ত এটা জনপ্ৰিয় অনুষ্ঠান সম্প্ৰচাৰিত হৈ আছে, যাৰ নাম 'হমৰ হাতী-হমৰ গোঠ'। নামটো শুনি আপুনি হয়তো ভাবিব পাৰে যে ৰেডিঅ’ আৰু হাতীৰ মাজত কি সংযোগ থাকিব পাৰে। কিন্তু সেয়াই ৰেডিঅ'ৰ সৌন্দৰ্য্য। ছত্তীশগড়ত অল ইণ্ডিয়া ৰেডিঅ’, অম্বিকাপুৰ, ৰায়পুৰ, বিলাসপুৰ আৰু ৰায়গড়ৰ চাৰিটা কেন্দ্ৰৰ পৰা প্ৰতি সন্ধিয়া এই অনুষ্ঠান সম্প্ৰচাৰিত হয় আৰু আপুনি জানি আচৰিত হ’ব যে ছত্তীশগড়ৰ বনাঞ্চল আৰু দাঁতিকাষৰীয়া অঞ্চলত বসবাস কৰা লোকসকলে এই অনুষ্ঠানটো অতি মনোযোগেৰে শুনে৷ ‘হমৰ হাতী–হমৰ গোঠ’ অনুষ্ঠানত অৰণ্যৰ কোনটো অঞ্চলৰ মাজেৰে হাতীৰ জাকটো পাৰ হৈ গৈছে সেই কথা কোৱা হৈছে। এই তথ্য ইয়াৰ মানুহৰ বাবে অতি উপযোগী। ৰেডিঅ’ৰ জৰিয়তে হাতীৰ জাক এটাৰ আগমনৰ তথ্য লাভ কৰাৰ লগে লগে সজাগ হৈ পৰে। হাতী পাৰ হৈ যোৱা ৰাস্তাবোৰত যোৱাৰ বিপদ ৰোধ কৰা হয়। ইয়াৰ ফলত হাতী জাকৰ পৰা হোৱা ক্ষতিৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস পালেও হাতী সম্পৰ্কীয় তথ্য সংগ্ৰহতো সহায় কৰে। এই তথ্যৰ ব্যৱহাৰে ভৱিষ্যতে হাতী সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰতো সহায়ক হ’ব। ইয়াত হাতী সম্পৰ্কীয় তথ্যও ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ জৰিয়তে ৰাইজৰ মাজত প্ৰচাৰ কৰা হৈছে। ইয়াৰ ফলত অৰণ্যৰ আশে-পাশে বসবাস কৰা লোকসকলে হাতীৰ লগত খোজ মিলাবলৈ সহজ হৈ পৰিছে। দেশৰ অন্যান্য বনাঞ্চলত বসবাস কৰা লোকসকলেও ছত্তীশগড়ৰ এই অনন্য পদক্ষেপ আৰু ইয়াৰ অভিজ্ঞতাৰ সুবিধা ল’ব পাৰে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, যোৱা ২৫ জানুৱাৰীত আমি সকলোৱে ৰাষ্ট্ৰীয় ভোটাৰ দিৱস উদযাপন কৰিলোঁ। আমাৰ গৌৰৱময় গণতান্ত্ৰিক পৰম্পৰাৰ বাবে এইটো এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিন। আজি দেশত প্ৰায় ৯৬ কোটি ভোটাৰ আছে। এই সংখ্যাটো কিমান ডাঙৰ জানেনে? আমেৰিকাৰ মুঠ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় তিনিগুণ। এইটোও সমগ্ৰ ইউৰোপৰ মুঠ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় ডেৰগুণ। যদি আমি ভোটকেন্দ্ৰৰ কথা কওঁ, আজি দেশত ইয়াৰ সংখ্যা প্ৰায় ১০.৫ লাখ। ভাৰতৰ প্ৰতিজন নাগৰিকে নিজৰ গণতান্ত্ৰিক অধিকাৰ সাব্যস্ত কৰিবলৈ সক্ষম হ’বলৈ আমাৰ নিৰ্বাচন আয়োগে এনে ঠাইতো ভোটগ্ৰহণ কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰে য’ত মাত্ৰ এজন ভোটাৰ থাকে। দেশৰ গণতান্ত্ৰিক মূল্যবোধক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে নিৰন্তৰ প্ৰচেষ্টা চলোৱা নিৰ্বাচন আয়োগক মই প্ৰশংসা কৰিছো।
বন্ধুসকল, আজি দেশৰ বাবে উৎসাহৰ বিষয় যে বিশ্বৰ বহু দেশত ভোটৰ শতকৰা হাৰ কমিছে যদিও ভাৰতত ভোটৰ শতকৰা হাৰ বৃদ্ধি পাইছে। ১৯৫১-৫২ চনত যেতিয়া দেশত প্ৰথমবাৰৰ বাবে নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হৈছিল, তেতিয়া মাত্ৰ প্ৰায় ৪৫ শতাংশ ভোটাৰেহে ভোটদান কৰিছিল। আজি এই সংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে। দেশত কেৱল ভোটাৰৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হোৱাই নহয়, ভোটদানৰ হাৰো বৃদ্ধি পাইছে। আমাৰ যুৱ ভোটাৰসকলে যাতে পঞ্জীয়নৰ বাবে অধিক সুযোগ লাভ কৰিব পাৰে তাৰ বাবে চৰকাৰেও আইনৰ সালসলনি কৰিছে। ভোটাৰৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে সম্প্ৰদায় পৰ্যায়ত বহু প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে বুলিও মই আনন্দিত হৈছো। ক’ৰবাত মানুহে দুৱাৰে দুৱাৰে গৈ ভোটাৰৰ বিষয়ে ভোটাৰক অৱগত কৰিছে, ক’ৰবাত ছবি আকি, ক’ৰবাত ৰাজপথৰ নাটকৰ জৰিয়তে যুৱক-যুৱতীসকলক আকৰ্ষিত কৰা হৈছে। এনে প্ৰতিটো প্ৰচেষ্টাই আমাৰ গণতন্ত্ৰৰ উদযাপনত বিভিন্ন ৰং সংযোজন কৰি আছে। ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে মই মোৰ প্ৰথমবাৰৰ ভোটাৰসকলক ক’ম যে তেওঁলোকৰ নাম নিশ্চিতভাৱে ভোটাৰ তালিকাত যোগ কৰক। ৰাষ্ট্ৰীয় ভোটাৰ সেৱা পৰ্টেল আৰু ভোটাৰ হেল্পলাইন এপৰ জৰিয়তে অনলাইনযোগে সহজেই সম্পূৰ্ণ কৰিব পাৰিব। আপুনি সদায় মনত ৰখা উচিত যে আপোনাৰ এটা ভোটে দেশৰ ভাগ্য সলনি কৰিব পাৰে, দেশৰ ভাগ্য গঢ়িব পাৰে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসীসকল, আজি ২৮ জানুৱাৰীতো ভাৰতবৰ্ষৰ দুগৰাকী মহান ব্যক্তিৰ জয়ন্তী, যিসকলে বিভিন্ন সময়ত দেশপ্ৰেমৰ নিদৰ্শন দাঙি ধৰিছিল। আজি দেশবাসীয়ে পঞ্জাৱ কেশৰী লালা লাজপত ৰায় জীলৈ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাইছে। লালা জী আছিল স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ এগৰাকী সংগ্ৰামী, যিয়ে আমাক বিদেশী শাসনৰ পৰা মুক্ত কৰিবলৈ প্ৰাণ আহুতি দিছিল। লালা জীৰ ব্যক্তিত্ব কেৱল স্বাধীনতাৰ যুঁজত সীমাবদ্ধ থাকিব নোৱাৰে। তেওঁ আছিল অতি দূৰদৰ্শী। পঞ্জাৱ নেচনেল বেংকৰ লগতে আন বহুকেইটা প্রতিষ্ঠান সৃষ্টিৰ ক্ষেত্রত তেওঁ গুৰুত্বপূর্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ তেওঁৰ উদ্দেশ্য কেৱল বিদেশীক দেশৰ পৰা বহিষ্কাৰ কৰাই নহয়, দেশক অৰ্থনৈতিক শক্তি প্ৰদানৰ দৃষ্টিভংগীও তেওঁৰ চিন্তাৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ আছিল। তেওঁৰ চিন্তাধাৰা আৰু তেওঁৰ ত্যাগৰ দ্বাৰা ভগত সিঙক বহু পৰিমাণে প্ৰভাৱিত কৰিছিল। আজি ফিল্ড মাৰ্শ্বাল কে.এম. কৰিয়াপ্পা জীকো শ্ৰদ্ধাৰে শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনোৱাৰ দিন। ইতিহাসৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সময়ছোৱাত আমাৰ সেনাবাহিনীক নেতৃত্ব দি তেওঁ সাহস আৰু বীৰত্বৰ নিদৰ্শন দাঙি ধৰিছিল। আমাৰ সেনাবাহিনীক শক্তিশালী কৰি তোলাত তেওঁৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদান আছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আজি ভাৰতে ক্ৰীড়া জগততো নতুন উচ্চতাত উপনীত হৈছে। ক্ৰীড়া জগতখনত আগবাঢ়ি যাবলৈ খেলুৱৈসকলে খেলাৰ সৰ্বাধিক সুযোগ পোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু দেশত ভাল ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতাও আয়োজন কৰা হয়। এই চিন্তাধাৰাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি আজি ভাৰতত নতুন নতুন ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতাৰ আয়োজন কৰা হৈছে। মাত্ৰ কেইদিনমানৰ আগতে চেন্নাইত খেলো ইণ্ডিয়া য়ুথ গেমছৰ শুভাৰম্ভ কৰা হৈছিল। ইয়াত দেশৰ ৫,০০০ৰো অধিক খেলুৱৈয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিছে। মই সুখী যে আজি ভাৰতত এনেধৰণৰ নতুন প্লেটফৰ্ম অবিৰতভাৱে গঢ় দিয়া হৈছে, য’ত খেলুৱৈসকলে নিজৰ সম্ভাৱনা দেখুৱাবলৈ সুযোগ লাভ কৰিছে। তেনে এটা মঞ্চৰ সৃষ্টি হৈছে–বীচ্চ গেমছ, যিটো দিউত আয়োজন কৰা হৈছিল। আপোনালোকে জানে যে ‘দিউ’ এটা কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল, সোমনাথৰ নিচেই ওচৰত। এই বছৰৰ আৰম্ভণিতে দিউত এই বীচ্চ গেমছ আয়োজন কৰা হৈছিল। এয়া আছিল ভাৰতৰ প্ৰথম মাল্টি স্প’ৰ্টছ বীচ্চ গেমছ। এইবোৰত টাগ অফ ৱাৰ, ছি ছুইমিং, পেনচাকচিলাট, মালখাম্ব, বীচ্চ ভলীবল, বীচ্চ কাবাডী, বীচ্চ ফুটবল, বীচ্চ বক্সিং আদি প্ৰতিযোগিতা অনুষ্ঠিত হৈছিল। ইয়াত প্ৰতিজন প্ৰতিযোগীয়ে নিজৰ প্ৰতিভা প্ৰদৰ্শন কৰাৰ যথেষ্ট সুযোগ পাইছিল আৰু আপুনি জানি আচৰিত হ’ব যে এই প্ৰতিযোগিতাখনত বহু খেলুৱৈ এনে ৰাজ্যৰ পৰা আহিছিল যিবোৰৰ সাগৰৰ সৈতে কোনো সম্পৰ্ক নাই। সাগৰৰ পাৰ নথকা এই প্ৰতিযোগিতাত মধ্যপ্ৰদেশেও সৰ্বাধিক পদক লাভ কৰে। ক্ৰীড়াৰ প্ৰতি থকা এই স্বভাৱে যিকোনো দেশকে ক্ৰীড়া জগতৰ ৰজা কৰি তোলে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এইবাৰৰ 'মন কী বাত' ইমানেই৷ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত আকৌ আপোনালোকৰ লগত কথা পাতিম। দেশৰ জনসাধাৰণৰ সামূহিক আৰু ব্যক্তিগত প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে দেশখন কেনেদৰে আগবাঢ়িছে তাৰ ওপৰত আমি গুৰুত্ব আৰোপ কৰিম। বন্ধুসকল, কাইলৈ ২৯জানুৱাৰীৰ পুৱা ১১ বজাত আমাৰ 'পৰীক্ষা পে চৰ্চা' কাৰ্যসূচীও অনুষ্ঠিত হ'ব। এয়া হ’ব ‘পৰীক্ষা পে চৰ্চা’ৰ সপ্তম সংস্কৰণ। এটা অনুষ্ঠানৰ বাবে মই সদায় আগ্ৰহেৰে বাট চাই থাকোঁ। ইয়াৰ ফলত মই ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ সৈতে মত বিনিময় কৰাৰ সুযোগ পাওঁ আৰু তেওঁলোকৰ পৰীক্ষাৰ লগত জড়িত মানসিক চাপ কম কৰিবলৈও চেষ্টা কৰো। যোৱা ৭ বছৰত ‘পৰীক্ষা পে চৰ্চা’ শিক্ষা আৰু পৰীক্ষাৰ লগত জড়িত বিভিন্ন বিষয়ত মত বিনিময়ৰ এক মহান মাধ্যম হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। মই সুখী যে এইবাৰ ২.৬ কোটিতকৈ অধিক ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে ইয়াৰ বাবে পঞ্জীয়ন কৰিছে আৰু লগতে নিজৰ ইনপুট দিছে। মই আপোনালোকক কওঁ যে ২০১৮ চনত আমি যেতিয়া প্ৰথমবাৰৰ বাবে এই কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰিছিলো তেতিয়া এই সংখ্যা আছিল মাত্ৰ ২২,০০০। ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক প্ৰেৰণা যোগোৱাৰ লগতে পৰীক্ষাৰ মানসিক চাপৰ বিষয়ে সজাগতা বিয়পোৱাৰ বাবেও বহুতো উদ্ভাৱনীমূলক প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে। আপোনালোক সকলোকে, বিশেষকৈ যুৱক-যুৱতী, ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক কাইলৈ অভিলেখ সংখ্যক যোগদান কৰিবলৈ আহ্বান জনালোঁ। মইও আপোনাৰ লগত কথা পাতি ভাল পাম। ইমানেকৈ কৈ মই ‘মন কী বাত’ৰ এই খণ্ডটোত আপোনালোকৰ পৰা বিদায় লৈছো। পুনৰ লগ পাম।
ধন্যবাদ৷
নমস্কাৰ,
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী। ‘মন কী বাত’ মানে আপোনালোকক লগ পোৱাৰ এক শুভ সুযোগ। আৰু যেতিয়া মোৰ পৰিয়ালৰ লোকসকলক লগ পাওঁ, কিমান আনন্দ, কিমান সন্তুষ্টি অনুভৱ হয়। মোৰ এনে লাগে, 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে আপোনালোকৰ সৈতে একত্ৰিত হৈ আৰু আজি আমাৰ একেলগে কৰা যাত্ৰাৰ ১০৮সংখ্যক খণ্ড। আমাৰ ইয়াত আছে ১০৮ সংখ্যাটোৰ তাৎপৰ্য্য, ইয়াৰ পবিত্ৰতা, গভীৰ অধ্যয়নৰ বিষয়। মালাত এশ আঠটা মণি, ১০৮বাৰ জপ, ১০৮টা পূন্য ক্ষেত্ৰ, মন্দিৰত ১০৮টা চিৰি, ১০৮ ঘণ্টা, ১০৮ অসীম বিশ্বাসৰ সৈতে জড়িত। এই কাৰণেই 'মন কী বাত'ৰ ১০৮সংখ্যক খণ্ডটো মোৰ বাবে বিশেষ হিচাপে ধৰা দিছে। এই এশ আঠটা খণ্ডত মই প্ৰত্যক্ষ কৰা মানুহৰ অংশগ্ৰহণৰ বহু উদাহৰণে মোক অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। এতিয়া আমি এই পৰ্যায়ত উপনীত হ’লে আমি নতুনকৈ আৰম্ভ কৰিব লাগিব, নৱীকৃত শক্তি আৰু গতিৰে আগবাঢ়ি যোৱাৰ সংকল্প ল’ব লাগিব৷ আৰু কি এক অপূৰ্ব সংযোগ যে কাইলৈৰ সূৰ্য্য উদয় হ’ব ২০২৪ চনৰ প্ৰথম সূৰ্য্য উদয়-আমি ২০২৪ চনত প্ৰৱেশ কৰিম। আপোনালোক সকলোকে ২০২৪ বৰ্ষৰ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জনাইছো।
বন্ধুসকল, ‘মন কী বাত’ শুনি বহুতে মোক লিখি নিজৰ স্মৰণীয় মুহূৰ্তবোৰ শ্বেয়াৰ কৰিছে। এশ চল্লিশ কোটি ভাৰতীয়ৰ শক্তি এই যে এইবাৰ আমাৰ দেশে বহু বিশেষ তাৎপৰ্যপূৰ্ণ সাফল্য লাভ কৰিছে। এই বছৰতে ‘নাৰী শক্তি বন্দন আইন’ গৃহীত হয় যিটো বহু বছৰ ধৰি অপেক্ষা কৰি আছিল। ভাৰত পঞ্চম বৃহত্তম অৰ্থনৈতিক শক্তি হিচাপে পৰিগণিত হোৱাৰ লগে লগে বহু লোকে আনন্দ প্ৰকাশ কৰি চিঠি লিখিছিল। বহুতে মোক জি-২০ সন্মিলনৰ সফলতাৰ কথা সোঁৱৰাই দিছিল৷ বন্ধুসকল, আজি ভাৰতৰ প্ৰতিটো কোণত আত্মবিশ্বাসেৰে ভৰপূৰ, উন্নত ভাৰতৰ চিন্তাত, আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ চিন্তাত আকৰ্ষিত। ২০২৪ চনত আমি এই চিন্তা আৰু প্ৰভাৱ বজাই ৰখাটো প্ৰয়োজন। দীপাৱলীৰ অভিলেখ পৰিমাণ সামগ্ৰী বিক্ৰীয়ে প্ৰমাণ কৰিলে যে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই ‘ভোকেল ফৰ লোকেল’ মন্ত্ৰক মূল্য দিয়ে।
বন্ধুসকল, আজিও বহুতে মোলৈ চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতাৰ বিষয়ে বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছে। মোৰ বিশ্বাস, মোৰ দৰে আপোনালোকেও আমাৰ বিজ্ঞানীসকলক, বিশেষকৈ মহিলা বিজ্ঞানীসকলক লৈ গৌৰৱ অনুভৱ কৰে।
বন্ধুসকল, এইবাৰ নাটু-নাটুৱে অস্কাৰ লাভ কৰিলে যাৰ বাবে সমগ্ৰ দেশবাসী আনন্দত মতলীয়া হ’ল৷ ‘এলিফেণ্ট হুইস্পাৰছ’ৰ সফলতাৰ কথা শুনি কোন আনন্দিত হোৱা নাছিল! ইয়াৰ জৰিয়তে সমগ্ৰ বিশ্বই ভাৰতৰ সৃষ্টিশীলতাৰ সাক্ষী হৈছিল আৰু প্ৰকৃতিৰ সৈতে আমাৰ গভীৰ সম্পৰ্ক বুজি পাইছিল। এই বছৰ ক্ৰীড়াতো আমাৰ খেলুৱৈসকলে উজ্জ্বল প্ৰদৰ্শন আগবঢ়াইছে। আমাৰ খেলুৱৈসকলে এছিয়ান গেমছত ১০৭টা আৰু এছিয়ান পেৰা গেমছত ১১১টা পদক লাভ কৰিছে। ক্ৰিকেট বিশ্বকাপত ভাৰতীয় খেলুৱৈয়ে নিজৰ প্ৰদৰ্শনেৰে সকলোৰে হৃদয় জয় কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। ১৯বছৰ অনূৰ্ধ্ব টি-২০ ক্ৰিকেট বিশ্বকাপত আমাৰ মহিলা ক্ৰিকেট দলৰ জয় অতি প্ৰেৰণাদায়ক। বহু খেলত খেলুৱৈসকলৰ সফলতাই দেশলৈ গৌৰৱ কঢ়িয়াই আনিছে। এইবাৰ ২০২৪ চনত অনুষ্ঠিত হ’ব পেৰিছ অলিম্পিক যাৰ বাবে সমগ্ৰ দেশে আমাৰ খেলুৱৈসকলৰ উৎসাহ বৃদ্ধি কৰিছে।
বন্ধুসকল, আমি যেতিয়াই একত্ৰিতভাৱে প্ৰচেষ্টা হাতত লৈছো, তেতিয়াই আমাৰ দেশৰ উন্নয়ন যাত্ৰাত ইতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাইছে। আমি ‘আজাদী কা অমৃতা মহোৎসৱ’ আৰু ‘মেৰী মাটি মেৰা দেশ’ৰ দৰে সফল অভিযানৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছো। আমি সকলোৱে ইয়াত কোটি কোটি লোকে অংশগ্ৰহণ কৰাৰ সাক্ষী। ৭০ হাজাৰ অমৃত সৰোৱৰ নিৰ্মাণো আমাৰ সামূহিক উপলব্ধি হৈছে।
বন্ধুসকল, মই সদায় বিশ্বাস কৰি আহিছো যে উদ্ভাৱনক মূল্য নিদিয়া দেশৰ উন্নয়ন স্তব্ধ হৈ যায়। ভাৰতৰ ইনোভেচন হাব হোৱাটোৱেই এই কথাটোৰ প্ৰতীক যে আমি ৰুদ্ধ হ’ব নিবিচাৰো৷ ২০১৫ চনত আমি গ্ল’বেল ইনোভেচন ইনডেক্সত ৮১ নম্বৰ স্থানত আছিলো–আজি আমি ৪০ নম্বৰ স্থানত আছো। এইবাৰ ভাৰতত পেটেণ্ট দাখিলৰ সংখ্যা বেছি আছিল, প্ৰায় ৬০% ঘৰুৱা পুঁজিৰ পৰা দাখিল কৰা হৈছিল। এইবাৰ ভাৰতৰ সৰ্বাধিক সংখ্যক বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্থান কিউএছ এছিয়া ইউনিভাৰ্ছিটী ৰেংকিংত। যদি আপুনি এই উপলব্ধিবোৰৰ তালিকা এখন বনাবলৈ আৰম্ভ কৰে, তেন্তে ই কেতিয়াও সম্পূৰ্ণ নহ’ব। ভাৰতৰ সম্ভাৱনা কিমান শক্তিশালী তাৰ আভাস মাথোঁ-দেশৰ এই কৃতিত্বৰ পৰা, দেশৰ জনসাধাৰণৰ এই উপলব্ধিৰ পৰা প্ৰেৰণা, গৌৰৱ, নতুন দৃঢ়তা গঢ় দিব লাগিব। পুনৰবাৰ আপোনালোক সকলোকে ২০২৪ বৰ্ষৰ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জনালোঁ।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, এই মুহূৰ্তত আমি ভাৰতৰ বিষয়ে সকলোতে যি আশা আৰু উৎসাহ আলোচনা কৰিলোঁ-এই আশা আৰু আকাংক্ষা যথেষ্ট ভাল। যেতিয়া ভাৰতৰ বিকাশ হ’ব তেতিয়া যুৱক-যুৱতীসকলে সৰ্বাধিক লাভৱান হ’ব। কিন্তু যুৱক-যুৱতীসকল সুস্থ হ’লেহে লাভৱান হ’ব। আজিকালি আমি দেখিবলৈ পাওঁ জীৱনশৈলী সম্পৰ্কীয় ৰোগৰ বিষয়ে কিমান চৰ্চা হৈছে, আমাৰ সকলোৰে বাবে বিশেষকৈ যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে ই যথেষ্ট চিন্তাৰ বিষয়। এই 'মন কী বাত'ৰ বাবে মই আপোনালোক সকলোকে অনুৰোধ কৰিলোঁ যে ফিট ইণ্ডিয়াৰ সৈতে জড়িত ইনপুট প্ৰেৰণ কৰক। আপোনালোকৰ মতামতত মই অতিশয় উৎসাহিত হৈছো। কেইবাটাও ষ্টাৰ্টআপেও তেওঁলোকৰ বিভিন্ন অনন্য প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰি মোলৈ “নমো এপ”ৰ ওপৰত তেওঁলোকৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰিছে৷
বন্ধুসকল, ভাৰতৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে ২০২৩ বৰ্ষটো আন্তৰ্জাতিক বাজৰাৰ বছৰ হিচাপে পালন কৰা সম্ভৱ হৈ উঠিল। ইয়াৰ ফলত এই ক্ষেত্ৰত কাম কৰা ষ্টাৰ্টআপৰ বাবে কেইবাটাও সুযোগ পোৱা গৈছে, য’ত লক্ষ্ণৌৰ ‘কিৰোজ ফুডছ’, প্ৰয়াগৰাজৰ ‘গ্ৰেণ্ড-মা মিলেটছ’ আৰু ‘নিউট্ৰাচিউটিকেল ৰিচ অৰ্গেনিক ইণ্ডিয়া’ৰ দৰে বহু ষ্টাৰ্টআপো আছে। এ হেল্থ ফুডছ, আৰ্ব’ৰিয়েল আৰু কেৰ’ছ ফুডছে যুৱক-যুৱতীসকলৰ সৈতে অংশীদাৰিত্ব কৰি স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্যৰ বিকল্প উদ্ভাৱন কৰিছে। বাংগালুৰুৰ আন-বক্স হেল্থৰ সৈতে জড়িত যুৱ দলটোৱেও তেওঁলোকে মানুহক তেওঁলোকৰ পছন্দৰ খাদ্য বাছনি কৰাত কেনেদৰে সহায় কৰি আছে সেই বিষয়েও শ্বেয়াৰ কৰে। শাৰীৰিক স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি আগ্ৰহ বাঢ়ি অহাৰ লগে লগে এই ক্ষেত্ৰখনৰ লগত জড়িত প্ৰশিক্ষক আৰু প্ৰশিক্ষকৰ চাহিদাও বাঢ়িছে। "জ’গ’ টেকন’লজি"ৰ দৰে ষ্টাৰ্টআপে এই চাহিদা পূৰণ কৰাত সহায় কৰিছে৷
বন্ধুসকল, বৰ্তমান শাৰীৰিক স্বাস্থ্য আৰু সুস্থতাৰ বিষয়ে বহু কথাই চৰ্চা হৈছে, কিন্তু ইয়াৰ সৈতে জড়িত আন এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ হ’ল মানসিক স্বাস্থ্য। মই জানি আনন্দিত হৈছো যে মুম্বাইস্থিত ইনফি হিল আৰু ইউৰ ডষ্টৰ দৰে ষ্টাৰ্টআপে মানসিক স্বাস্থ্য আৰু সুস্থতাৰ উন্নতিৰ বাবে কাম কৰি আছে। কেৱল ইমানেই নহয় আজি ইয়াক কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ দৰে প্ৰযুক্তিৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। বন্ধুসকল, ইয়াত মই মাত্ৰ কেইটামান ষ্টাৰ্টআপৰ নাম ল’ব পাৰো কাৰণ তালিকাখন বহুত দীঘল। আপোনালোক সকলোকে অনুৰোধ কৰিছো যে ফিট ইণ্ডিয়াৰ সপোন বাস্তৱায়িত কৰিবলৈ মোক উদ্ভাৱনীমূলক স্বাস্থ্যসেৱা ষ্টাৰ্টআপৰ বিষয়ে লিখি থাকিব। শাৰীৰিক স্বাস্থ্য আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে বিশিষ্ট ব্যক্তিসকলৰ অভিজ্ঞতাও আপোনালোকৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো।
এই প্ৰথম বাৰ্তা সদগুৰু জগী বাসুদেৱজীৰ।
তেওঁ সুস্থতাৰ ওপৰত নিজৰ মতামত প্ৰকাশ কৰিছিল, বিশেষকৈ মানসিক সুস্থতাৰ ওপৰত।
**অডিঅ'**
“মন কী বাত”ৰ এই খণ্ডটোত মানসিক স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে কোৱাটো মোৰ বাবে সৌভাগ্যৰ কথা। মানসিক ৰোগ আৰু আমাৰ স্নায়ুতন্ত্ৰৰ প্ৰত্যক্ষ সম্পৰ্ক আছে। আমাৰ স্নায়ুতন্ত্ৰ কিমান সজাগ, সক্ৰিয় আৰু অবিক্ষিপ্ত, সেইটোৱেই নিৰ্ধাৰণ কৰে যে আমি নিজৰ ভিতৰত কিমান সুখী অনুভৱ কৰো। আমি যিবোৰক শান্তি, প্ৰেম, আনন্দ, বিষ, হতাশা, ইউফ’ৰিয়া বুলি কওঁ, সকলোবোৰৰ ৰাসায়নিক স্নায়ুবিজ্ঞানৰ ভিত্তি আছে। ফাৰ্মাক’লজীয়ে মূলতঃ বাহিৰৰ পৰা ৰাসায়নিক পদাৰ্থ যোগ কৰি শৰীৰৰ ৰাসায়নিক ভাৰসাম্যহীনতা দূৰ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে। মানসিক ৰোগৰ চিকিৎসা এনেদৰে কৰা হয়। কিন্তু আমি উপলব্ধি কৰিব লাগিব যে বাহিৰৰ পৰা ৰাসায়নিক পদাৰ্থ গ্ৰহণ কৰাটো তেতিয়াহে প্ৰয়োজনীয় যেতিয়া কোনোবাই গুৰুতৰ অৱস্থাত থাকে। মনৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে বা শৰীৰৰ ভিতৰত সুষম ৰাসায়নিক ব্যৱস্থাৰ বাবে কাম কৰা, শান্তি, আনন্দ, সুখৰ অনুকূল, সকলোৰে জীৱনৰ অংশ, এখন সমাজ, বিশ্বৰ প্ৰতিখন দেশ আৰু সামগ্ৰিকভাৱে মানৱ জাতিৰ সাংস্কৃতিক তন্ত্ৰ হ’ব লাগে। আমি বুজাটো অতি প্ৰয়োজনীয় যে আমাৰ মানসিক স্বাস্থ্য, আমাৰ মনৰ ভাৰসাম্য এটা ভংগুৰ বিশেষাধিকাৰ – আমি ইয়াক সুৰক্ষিত কৰিব লাগিব, আমি ইয়াক লালন-পালন কৰিব লাগিব। ইয়াৰ বাবে যোগ ব্যৱস্থাত বিভিন্ন স্তৰৰ ক্ৰিয়াৰ সম্পদ আছে। আত্মসাতৰ পদ্ধতি আছে যিবোৰ মানুহে নিজৰ ৰসায়ন বিজ্ঞানৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিবলৈ সৰল কাৰ্য্য হিচাপে অনুশীলন কৰিব পাৰে আৰু তেওঁলোকৰ স্নায়ুতন্ত্ৰলৈ এক নিৰ্দিষ্ট শান্তি আনিব পাৰে। আভ্যন্তৰীণ মংগল অনাৰ কৌশলটোক যোগ বুলি জনা যায়। অভ্যাস কৰোঁ আহক।
সাধাৰণতে সদগুৰুজীয়ে নিজৰ কথা ইমান ভালকৈ আগবঢ়াই দিয়াৰ বাবে জনাজাত।
আহক, আমি এতিয়া বিখ্যাত ক্ৰিকেটাৰ হৰমনপ্ৰীত কৌৰ জীৰ কথা শুনো।
**অডিঅ'**
নমস্কাৰ “মন কী বাত”ৰ জৰিয়তে মোৰ দেশবাসীক কিবা এটা ক’ব বিচাৰিছো। মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী ডাঙৰীয়াৰ ফিট ইণ্ডিয়াৰ পদক্ষেপে মোক মোৰ ফিটনেছ মন্ত্ৰ আপোনালোক সকলোৰে সৈতে শ্বেয়াৰ কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। আপোনালোক সকলোকে মোৰ প্ৰথম পৰামৰ্শ হ’ল আপুনি কি খাব আৰু কেতিয়া খাব সেই বিষয়ে অতি সাৱধান হ’ব লাগিব। শেহতীয়াকৈ মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদী জীয়ে সকলোকে বাজৰা খাবলৈ উৎসাহিত কৰিছিল। যিয়ে ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰে আৰু বহনক্ষম কৃষিত সহায় কৰে আৰু বাজৰা সহজে হজম হয়। নিয়মিত ব্যায়াম আৰু ৭ ঘন্টা সম্পূৰ্ণ টোপনি শৰীৰৰ বাবে অতি প্ৰয়োজনীয় আৰু ফিট হৈ থকাত সহায় কৰে। ইয়াৰ বাবেও বহুত অনুশাসন আৰু ধাৰাবাহিকতাৰ প্ৰয়োজন। যেতিয়া আপুনি ফলাফল পাবলৈ আৰম্ভ কৰিব তেতিয়া আপুনি নিজেই প্ৰতিদিনে ব্যায়াম কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিব। আপোনালোক সকলোৰে সৈতে কথা পতাৰ সুযোগ দিয়াৰ বাবে আৰু মোৰ ফিটনেছ মন্ত্ৰটো শ্বেয়াৰ কৰিবলৈ সুযোগ দিয়াৰ বাবে মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয় ডাঙৰীয়াক বহুত বহুত ধন্যবাদ৷
হৰমনপ্ৰীতজীৰ দৰে প্ৰতিভাৱান খেলুৱৈৰ কথাই নিশ্চয় আপোনালোক সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰিব।
গ্ৰেণ্ডমাষ্টাৰ বিশ্বনাথন আনন্দ জীৰ কথা শুনো আহক। তেওঁৰ খেল ‘দবা’ৰ বাবে মানসিক সুস্থতা কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ আমি সকলোৱে জানো।
**অডিঅ'**
নমস্কাৰ মই বিশ্বনাথন আনন্দ। আপোনালোকে মোক দবা খেলা দেখিছে আৰু মোক প্ৰায়ে মোৰ ফিটনেছ ৰুটিনৰ বিষয়ে সোধা হয়। এতিয়া দবা খেলত বহুত একাগ্ৰতা আৰু সহনশীলতাৰ প্ৰয়োজন হয়, গতিকে মই নিজকে ফিট আৰু সক্ৰিয় কৰি ৰাখিবলৈ এই কামটো কৰো। সপ্তাহত দুবাৰ যোগাসন কৰো, সপ্তাহত দুবাৰ কাৰ্ডিঅ’ কৰো। মই নমনীয়তা, ষ্ট্ৰেচিং, ওজন প্ৰশিক্ষণৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিওঁ আৰু প্ৰতি সপ্তাহত অন্ততঃ এদিন জিৰণি ল’বলৈ চেষ্টা কৰো।
এই সকলোবোৰ দবাৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। ছয়-সাত ঘণ্টা ধৰি তীব্ৰ মানসিক কাম কৰিবলৈ কষ্টসহিষ্ণুতা থাকিব লাগিব। লগতে আৰামত বহিবলৈ নমনীয়তা থাকিব লাগিব। দবা খেলাৰ অৰ্থ হ’ল কোনো সমস্যাৰ ওপৰত মনোনিৱেশ কৰা, সেই ক্ষেত্ৰত উশাহ-নিশাহ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতাই শান্ত, স্থিৰ হৈ থকাত সহায় কৰে। “মন কি বাত”ৰ সকলো শ্ৰোতালৈ মোৰ ফিটনেছ টিপছ হ’ল শান্ত হৈ থকা আৰু হাতত থকা কামটোত শান্তভাৱে মনোনিৱেশ কৰা। মোৰ বাবে আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু উত্তম ফিটনেছ টিপছটো হ’ল ৰাতি ভালদৰে টোপনি মৰা। ৰাতি চাৰি-পাঁচ ঘণ্টা শোৱাৰ অভ্যাস নাৰাখিব। মোৰ মতে ন্যূনতম সাত-আঠ ঘণ্টা টোপনি অহাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। গতিকে আমি ৰাতি ভালদৰে টোপনি যাবলৈ যৎপৰোনাস্তি চেষ্টা কৰা উচিত, কাৰণ তেতিয়া আপুনি পিছদিনাটো শান্ত মনেৰে কটাব পাৰিব, আৱেগিক সিদ্ধান্ত ল’ব নোৱাৰিব আৰু নিজৰ আৱেগ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পাৰিব। গতিকে টোপনি মোৰ বাবে আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ ফিটনেছ টিপছ।
এতিয়া অক্ষয় কুমাৰ জীৰ কথা শুনো আহক।
**অডিঅ'**
নমস্কাৰ, মই অক্ষয় কুমাৰ। প্ৰথমে আমাৰ মৰমৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়াক ধন্যবাদ জনাইছো তেওঁৰ "মন কী বাত"ৰ বাবে মইও মোৰ চিন্তাধাৰা আপোনালোকৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰাৰ এটা সৰু সুযোগ পালোঁ। আপোনালোক সকলোৱে জানে যে মই ফিটনেছতকৈ ফিট হোৱাৰ প্ৰাকৃতিক পদ্ধতিৰ প্ৰতি অধিক আকৰ্ষিত। মই বাহিৰত সাঁতুৰিবলৈ, বেডমিণ্টন খেলা, চিৰি বগাই যোৱা, ডাম্বলৰ সৈতে ব্যায়াম কৰা, স্বাস্থ্যকৰ খাদ্য খোৱা, আড়ম্বৰপূৰ্ণ জিমতকৈ বেছি পছন্দ কৰো। যিহেতু মই ভাবো বিশুদ্ধ ঘিউ সঠিক পৰিমাণত সেৱন কৰিলে আমাৰ বাবে উপকাৰী। কিন্তু দেখিছোঁ বহু সৰু ল’ৰা-ছোৱালীয়ে মোটা হোৱাৰ ভয়ত ঘিউ নাখায়। কি ভাল আৰু কি বেয়া সেই কথা বুজাটো আমাৰ ফিটনেছৰ বাবে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। চিনেমা তাৰকাৰ শৰীৰ দেখে নহয়, চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লৈ আপোনোলোকে আপোনালোকৰ জীৱনশৈলী সলনি কৰক। অভিনেতাসকল প্ৰায়ে পৰ্দাত দেখাত কেনেকুৱা নহয়নে। বহু ধৰণৰ ফিল্টাৰ, বিশেষ প্ৰভাৱ ব্যৱহাৰ কৰা হয় আৰু আমি সেইবোৰ দেখি ভুল শ্বৰ্টকাট ব্যৱহাৰ কৰি আমাৰ শৰীৰ সলনি কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰো। আজিকালি ইমানবোৰ মানুহে ষ্টেৰইড লৈ ছয় পেক, আঠ পেকৰ বাবে দৌৰিছে। এনে শ্বৰ্টকাটত শৰীৰটো ফুলি উঠে যদিও ভিতৰি ভিতৰি ফোপোলা আৰু ৰুগীয়া হৈ থাকে। মনত ৰাখিব যে শ্বৰ্টকাটে আপোনালোকৰ জীৱন চুটি কৰিব পাৰে, অৰ্থাৎ শ্বৰ্টকাটে আপোনালোকৰ জীৱন চুটি কৰিব পাৰে। শ্বৰ্টকাট নহয়, দীৰ্ঘস্থায়ী ফিটনেছৰ প্ৰয়োজন।
বন্ধুসকল, ফিটনেছ এটা সাধনা। ইনষ্টেণ্ট কফি বা দুই মিনিটৰ নুডলছ নহয়। নতুন বছৰত নিজে প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ হওক, কোনো ৰাসায়নিক পদাৰ্থ, কোনো শ্বৰ্টকাট; ব্যায়াম, যোগাসন, ভাল খাদ্য, সঠিক টোপনি, অলপ ধ্যান আৰু আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো হ’ল, যি দেখিছে আনন্দৰে গ্ৰহণ কৰক। আজিৰ পৰা ফিল্টাৰ জীৱন নহয়, ফিটাৰ জীৱন যাপন কৰক। যত্ন লওক! জয় মহাকাল।
এই খণ্ডত আৰু বহুতো ষ্টাৰ্ট-আপ আছে, গতিকে মই ভাবিলোঁ এই স্থানত বহুত ভাল কাম কৰা এজন যুৱ ষ্টাৰ্ট-আপ প্ৰতিষ্ঠাপকৰ সৈতে আলোচনা কৰোঁ আহক।
**অডিঅ'**
নমস্কাৰ, মোৰ নাম ঋষৱ মালহোত্ৰা, মই বাংগালুৰুত বসবাস কৰো। “মাইণ্ড-কি-বেট” ফিটনেছৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে বুলি জানি মই অতিশয় আনন্দিত হৈছো। মই নিজেও ফিটনেছৰ জগতখনৰ অন্তৰ্গত আৰু বাংগালুৰুত আমাৰ এটা ষ্টাৰ্ট-আপ আছে যাৰ নাম ‘তাগৰা ৰহো’। ভাৰতৰ পৰম্পৰাগত কচৰতক আগুৱাই নিবলৈ আমাৰ ষ্টাৰ্ট-আপৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে। পৰম্পৰাগত ভাৰতীয় শৰীৰ চৰ্চাত ‘গদা-ব্যায়াম’ নামৰ এক অতি বিচিত্ৰ ব্যায়াম আছে; আৰু আমাৰ সমগ্ৰ মনোযোগ গদা আৰু মুগুৰ ব্যায়ামৰ ওপৰত। মানুহে ভাবিছে যে আপুনি গদাটোৰে সকলো ট্ৰেইনিং কেনেকৈ কৰে! মই মাত্ৰ ক’ব বিচাৰো যে গদা ব্যায়াম হাজাৰ হাজাৰ বছৰ পুৰণি আৰু ভাৰতত ইয়াৰ অনুশীলন হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি চলি আহিছে। আপুনি নিশ্চয় সৰু-বৰ ক্ষেত্ৰত ইয়াক দেখিছে আৰু আমাৰ ষ্টাৰ্ট-আপৰ জৰিয়তে আমি ইয়াক আধুনিক ৰূপলৈ ঘূৰাই আনিছো। আমি দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহুত মৰম পালোঁ, বহুত ভাল সঁহাৰি পালোঁ। "মন কী বাত"ৰ দ্বাৰা মই ক'ব বিচাৰো যে ইয়াৰ বাহিৰেও ভাৰতত বহুতো পুৰণি শৰীৰ ব্যায়ামৰ কৌশল আছে, স্বাস্থ্য আৰু ফিটনেছৰ সৈতে জড়িত নিয়ম আছে, যিবোৰ আমি গ্ৰহণ কৰি সমগ্ৰ বিশ্বক শিকাব লাগে। মই ফিটনেছ জগতৰ, গতিকে আপোনালোকক এটা ব্যক্তিগত টিপছ দিব বিচাৰিছো। গদা ব্যায়ামৰ জৰিয়তে আপুনি আপোনাৰ শক্তি, শাৰীৰিক ক্ষমতা, ভংগীমা আৰু উশাহ-নিশাহ ঠিক কৰিব পাৰে, গতিকে গদা ব্যায়ামক জীৱনৰ এটা অংশ কৰি আগুৱাই নিব পাৰে। জয় হিন্দ৷
বন্ধুসকল, সকলোৰে নিজৰ নিজৰ মতামত আছে কিন্তু সকলোৰে এটা মন্ত্ৰ আছে-সুস্থ হৈ থাকক, ফিট হৈ থাকক। ২০২৪ চন আৰম্ভ কৰাৰ বাবে আপোনাৰ নিজৰ ফিটনেছতকৈ ডাঙৰ সংকল্প কি হ’ব পাৰে!
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, কিছুদিন আগতে কাশীত এটা পৰীক্ষা হৈছিল যিটো মই “মন কী বাত”ৰ দৰ্শকক ক’বই লাগিব। আপোনালোকে জানে যে তামিলনাডুৰ পৰা হাজাৰ হাজাৰ লোকে কাশী তামিল সংগমমত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ কাশী পালেগৈ। মই তেওঁলোকৰ লগত কথা পাতিবলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ সহায় ল’লোঁ৷ ভাষিণীৰ সান্নিধ্যত প্ৰথমবাৰৰ বাবে এই সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। মঞ্চৰ পৰা হিন্দীত সম্বোধন কৰি আছিলো কিন্তু মই সেই মুহূৰ্তত আগবঢ়োৱা ভাণষ তামিলনাডুৰ থকা লোকসকলে ভাষিণীৰ জৰিয়তে তামিল ভাষাত শুনিব পাৰিছিল।
কাশী তামিল সংগমমত উপস্থিত থকা লোকসকলে প্ৰযুক্তিৰ এই ব্যৱহাৰৰ পিছত যথেষ্ট উৎসাহিত হোৱা যেন লাগিল। সেই দিনটো বেছি দূৰত নহয় যেতিয়া কোনো এটা ভাষাত এটা ঠিকনা প্ৰদান কৰা হ’ব আৰু সমবেতে ৰাইজে নিজৰ ভাষাত সঠিক সময়ত শুনিব পাৰিব। চিনেমা হলত সাধাৰণ মানুহে এআইৰ সহায়ত সঠিক সময়ত নিজৰ নিজৰ ভাষণ ডায়লগ শুনিব পাৰিব। আমাৰ বিদ্যালয়, আমাৰ চিকিৎসালয়, আমাৰ আদালতত এই প্ৰযুক্তিৰ ব্যাপক ব্যৱহাৰ হ’লে কিমান বৃহৎ পৰিৱৰ্তন আহিব সেয়া আপুনি কল্পনা কৰকচোন৷ আজিৰ যুৱ প্ৰজন্মক অনুৰোধ কৰিম যে সঠিক সময়ৰ অনুবাদৰ সৈতে জড়িত এআই সঁজুলিসমূহ অধিক অন্বেষণ কৰক আৰু ইয়াক ১০০% সম্পূৰ্ণ প্ৰমাণ কৰক।
বন্ধুসকল, এই পৰিৱৰ্তিত সময়ত আমি নিজৰ ভাষাবোৰ ৰক্ষা কৰাৰ লগতে সেইবোৰ বৃদ্ধি কৰাটোও প্ৰয়োজন। এতিয়া ঝাৰখণ্ডৰ এখন জনজাতীয় গাঁৱৰ কথা ক’ব বিচাৰিছো। এই গাঁওখনে নিজৰ সন্তানক মাতৃভাষাত শিক্ষিত কৰাৰ এক নতুন পদক্ষেপ লৈছে। গাৰ্বা জিলাৰ মংলো গাঁৱত শিশুসকলক কুৰুখ ভাষা শিকোৱা হৈছে। এই বিদ্যালয়খনৰ নাম কাৰ্তিক ওৰাণ আদিবাসী কুৰুখ বিদ্যালয়। এই বিদ্যালয়ত ৩০০ জনজাতীয় শিশুৱে পঢ়ে। কুৰুখ ভাষা, তেওঁলোক জনজাতীয় লোকৰ মাতৃভাষাও। কুৰুখৰ নিজা লিপিও আছে টলং ছিকি নামেৰে জনাজাত। এই ভাষাটো বচাবলৈ লাহে লাহে নাইকিয়া হৈ আহিছিল যিটো এই মানুহে নিজৰ ভাষাত ল’ৰা-ছোৱালীক পঢ়োৱাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। এই বিদ্যালয়ৰ প্ৰতিষ্ঠাপক অৰবিন্দ ওৰানে কয় যে আদিবাসী ল’ৰা-ছোৱালীৰ ইংৰাজী ভাষাৰ সমস্যা আছিল, সেয়েহে তেওঁ গাঁৱৰ ল’ৰা-ছোৱালীক তেওঁলোকৰ মাতৃভাষাত পঢ়ুৱাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। তেওঁৰ এই প্ৰচেষ্টাই ভাল ফলাফল দিবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ পিছত গাঁৱৰ বাকী মানুহবোৰেও তেওঁৰ লগত যোগ দিলে। নিজৰ ভাষাত শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিলেও শিশুৰ পঢ়া-শুনা ক্ষিপ্ৰ হয়। আমাৰ দেশৰ বহু শিশুৱে ভাষাৰ সমস্যাৰ বাবে বিদ্যালয় এৰি দিয়ে। ৰাজ্যৰ নতুন শিক্ষা নীতিয়েও এনে অসুবিধা দূৰ কৰাত সহায় কৰিছে। আমাৰ প্ৰয়াস যে ভাষা কোনো শিশুৰ শিক্ষণ আৰু প্ৰগতিৰ বাধা হ’ব নালাগে।
বন্ধুসকল, যুগ যুগ ধৰি আমাৰ ভাৰত ভূমি ভাৰতৰ গুণী কন্যাসকলে মহিমামণ্ডিত কৰি আহিছে। সাবিত্ৰী বাই ফুলেজী আৰু ৰাণী বেলু নাচিয়াৰ্জী দেশৰ এনে দুগৰাকী মহান কন্যা। তেওঁলোকৰ ব্যক্তিত্ব এটা প্ৰকাশ্য স্তম্ভৰ দৰে যিয়ে সকলো বয়সতে নাৰী শক্তিৰ বাবে আগুৱাই যোৱাৰ পথ দেখুৱাইছে। আজিৰ পৰা কেইদিনমানৰ পৰা ৩ জানুৱাৰীত আমি তেওঁৰ জন্ম বাৰ্ষিকী উদযাপন কৰিম। সাবিত্ৰীবাই ফুলেজীৰ নাম মনলৈ আহিলেই মনলৈ আহে শিক্ষা আৰু সমাজ সংস্কাৰৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ জড়িত থকা কথা। মহিলা আৰু অভাৱগ্ৰস্ত লোকৰ শিক্ষাৰ বাবে তেওঁ সদায় কণ্ঠস্বৰ আছিল। তেওঁ নিজৰ সময়তকৈ বহু আগবাঢ়ি আছিল আৰু সেই সময়ৰ ভুল আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ বিৰুদ্ধে মাত মাতিছিল। শিক্ষাৰ জৰিয়তেহে সমাজৰ সবলীকৰণ সম্ভৱ, এয়া আছিল তেওঁৰ দৃঢ় বিশ্বাস। মহাত্মা ফুলেজীৰ লগতে ছোৱালীৰ বাবে কেইবাখনো বিদ্যালয় নিৰ্মাণ কৰিছিল। তেওঁৰ কবিতাবোৰে মানুহক সজাগতা আৰু আত্মবিশ্বাসেৰে ভৰাই তুলিছিল। তেওঁ আশা কৰিছিল যে মানুহে ইজনে সিজনক সহায় কৰিব আৰু প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি দায়বদ্ধ হ’ব। তেওঁ কিমান দয়ালু আছিল সেয়া শব্দৰে প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰি। মহাৰাষ্ট্ৰত দুৰ্ভিক্ষৰ সৃষ্টি হোৱাত সাবিত্ৰী বাই আৰু মহাত্মা ফুলেজীয়ে সহায় বিচৰাসকলৰ বাবে দুৱাৰ মুকলি কৰি দিলে। সামাজিক ন্যায়ৰ ক্ষেত্ৰত এনে উদাহৰণ বিৰল। তাত যেতিয়া মহামাৰীৰ ভয়ৰ সৃষ্টি হ’ল, তেতিয়া তেওঁলোকে জনসাধাৰণৰ সেৱাত নিজকে সমৰ্পণ কৰিলে। ফলত তেওঁলোক নিজেই মহামাৰীৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত হৈছিল। মানৱতাৰ প্ৰতি নিষ্ঠাবান তেওঁলোকৰ জীৱনে আজিও আমাক অনুপ্ৰাণিত কৰে।
বন্ধুসকল, বিদেশী শাসনৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়া সেই মহান ব্যক্তিসকলৰ ভিতৰত ৰাণী বেলু নাচিয়াৰ অন্যতম। তামিলনাডুৰ মোৰ ভাই-ভনীসকলে এতিয়াও তেওঁক বীৰা মাংগাই অৰ্থাৎ বীৰ নাৰী বুলি মনত পেলাইছে। ইংৰাজৰ বিৰুদ্ধে সাহসেৰে যুঁজ দিয়া ৰাণী বেলু নাচিয়াৰ্জীয়ে দেখুওৱা বীৰত্বই আমাক অনুপ্ৰাণিত কৰে। ইংৰাজে শিৱগংগা ৰাজ্যত আক্ৰমণ কৰি তেওঁৰ ৰজা আৰু স্বামীক হত্যা কৰে। কোনোমতে ৰাণীজী আৰু তেওঁৰ কন্যা তাৰ পৰা পলায়ন কৰিবলৈ সক্ষম হয়। তেওঁ কেইবাবছৰ ধৰি নিজৰ সেনাপতি মুৰুডু ব্ৰাদাৰ্ছৰ সৈতে সংগঠিত আৰু সেনাবাহিনী গঠন কৰিছিল। তেওঁ সম্পূৰ্ণ প্ৰস্তুতিৰে ব্ৰিটিছৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু সাহস আৰু দৃঢ়তাৰে যুদ্ধ কৰিছিল। তেওঁলোকৰ মাজত ৰাণী বেলু নাচিয়াৰৰ নাম উচ্চাৰণ, যিয়ে এটা সৰ্বমহিলা সেনা গোট গঠন কৰিছিল। এই নায়ক দুজনক মই সন্মান কৰো।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, গুজৰাটত ডায়েৰাৰ পৰম্পৰা আছে। গোটেই ৰাতি হাজাৰ হাজাৰ লোকে ডায়েৰাত গোট খাই মনোৰঞ্জনৰ জৰিয়তে জ্ঞান আহৰণ কৰে। লোকসংগীত, লোকসাহিত্য আৰু হাস্যৰসৰ ত্ৰিত্বই এই ডায়েৰাত সকলোৰে মন আনন্দৰে ভৰাই তোলে। এই ডায়েৰাৰ এজন বিখ্যাত শিল্পী হৈছে ভাই জগদীশ ত্ৰিবেদীজী। ভাই জগদীশ ত্ৰিবেদীজীয়ে ৩০ বছৰতকৈও অধিক সময় ধৰি কমেডিয়ান হিচাপে নিজৰ প্ৰভাৱ প্ৰতিষ্ঠা কৰি আহিছে। শেহতীয়াকৈ ভাই জগদীশ ত্ৰিবেদীজীৰ এখন চিঠি আহিছিল আৰু তাৰ লগতে তেওঁৰ এখন কিতাপ পঠিয়াইছিল। কিতাপখনৰ নাম–সামাজিক সেৱাৰ সামাজিক নিৰীক্ষণ। এইখন এখন অনন্য গ্ৰন্থ। এই কিতাপখনত হিচাপ-নিকাচ আছে, এই কিতাপখন এক প্ৰকাৰৰ বেলেন্স শ্বীট। ভাই জগদীশ ত্ৰিবেদীজীয়ে যিকোনো অনুষ্ঠানৰ পৰা কিমান উপাৰ্জন কৰিছে আৰু যোৱা ৬ বছৰত ক’ত খৰচ কৰিছে তাৰ সম্পূৰ্ণ লিখিত বিৱৰণী গ্ৰন্থখনত সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে। এই বেলেন্স শ্বীট অনন্য কাৰণ তেওঁ নিজৰ সমগ্ৰ উপাৰ্জন, প্ৰতিটো টকা সমাজ, বিদ্যালয়, চিকিৎসালয়, পুথিভঁৰাল, বিশেষকৈ সক্ষম লোকৰ সৈতে জড়িত সংগঠন, সমাজ সেৱাৰ কামত খৰচ কৰিছে-এই গোটেই ৬ বছৰৰ হিচাপটো। কিতাপখনৰ এটা ঠাইত লিখাৰ দৰে ২০২২ চনত তেওঁ নিজৰ শ্ব’ৰ পৰা ২,৩৫,৮৯,৬৭৪ৰ টকা উপাৰ্জন কৰিছিল। আৰু এই ২, ৩৫,৭৯,৬৭৪ টকা তেওঁ স্কুল, হস্পিতাল, লাইব্ৰেৰীত খৰচ কৰিছে। এটকাও তেওঁ নিজৰ মাজতে ৰাখিব পৰা নাছিল। আচলতে ইয়াৰ আঁৰত এটা আমোদজনক কাহিনী আছে। এনেকুৱাই হ’ল যে এবাৰ ভাই জগদীশ ত্ৰিবেদীজীয়ে কৈছিল যে ২০১৭ চনত যেতিয়া ৫০ বছৰ সম্পূৰ্ণ হ’ব, তেতিয়া তেওঁ নিজৰ কাৰ্যসূচীৰ পৰা উপাৰ্জন কৰা ধন ঘৰলৈ লৈ নাযায়, বৰঞ্চ সমাজত খৰচ কৰিব। ২০১৭ চনৰ পৰা আজিলৈকে তেওঁ বিভিন্ন সামাজিক খণ্ডত প্ৰায় ৯৪ কোটি টকা ব্যয় কৰিছে। এজন ধেমেলীয়া কমেডিয়ানে, তেওঁৰ কথাৰে সকলোকে হাঁহিবলৈ বাধ্য কৰে। কিন্তু তেওঁ নিজৰ মাজত কিমান সংবেদনশীলতা জীয়াই ৰাখিছিল সেয়া ভাই জগদীশ ত্ৰিবেদীজীৰ জীৱনৰ পৰাই স্পষ্ট হৈ পৰিছে। আপুনি জানি আচৰিত হ’ব যে তেওঁৰ তিনিটা পিএইচডি ডিগ্ৰীও আছে। তেওঁ ৭৫খন গ্ৰন্থ লিখিছে, ইয়াৰে বহুকেইখনে সমাদৰ লাভ কৰিছে। সামাজিক কামৰ বাবেও তেওঁ বহু বঁটা লাভ কৰিছে। ভাই জগদীশ ত্ৰিবেদীজীৰ সামাজিক কামৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, অযোধ্যাৰ ৰাম মন্দিৰৰ আশে-পাশে সমগ্ৰ দেশতে উৎসাহ আৰু উদ্দীপনা বিয়পি পৰিছে। দেশবাসীয়ে বিভিন্ন ধৰণেৰে নিজৰ চিন্তাধাৰা প্ৰকাশ কৰিছে। আপোনালোকে নিশ্চয় দেখিছে যে যোৱা কেইদিনমানৰ পৰা শ্ৰীৰাম আৰু অযোধ্যাক কেন্দ্ৰ কৰি বিভিন্ন গীত আৰু ভজন ৰচনা কৰা হৈছে। বহুতে নতুন নতুন কবিতাও লিখিছে। তেওঁলোকৰ মাজত বহু অভিজ্ঞ শিল্পী থকাৰ বিপৰীতে এনে কিছুমান যুৱ শিল্পীও আছে যাৰ ভজন অতি অন্তস্পৰ্শী৷ এনে কিছুমান গীত আৰু ভজন মোৰ ছ’চিয়েল মিডিয়াতো শ্বেয়াৰ কৰিছো। এনে লাগে যেন শিল্পই এই ঐতিহাসিক মুহূৰ্তৰ সৈতে কালজয়ী শৈলীৰ জৰিয়তে সহযোগিতা আগবঢ়াইছে। এটা কথা মোৰ মনলৈ আহে এই সকলোবোৰ ৰচনা আমি এটা সাধাৰণ হেচটেগৰ জৰিয়তে শ্বেয়াৰ কৰিব নোৱাৰোনে? আপোনালোকলৈ মোৰ বিনম্ৰ অনুৰোধ #শ্ৰীৰামভজনৰ সৈতে আপোনালোকৰ ৰচনাসমূহ ছচিয়েল মিডিয়াত শ্বেয়াৰ কৰক। এই সংকলনে এনে এক চিন্তা-ভক্তিৰ সোঁত সৃষ্টি কৰিব যে ইয়াক স্পৰ্শ কৰি সকলোৱে ৰামময় হৈ পৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী। "মন কী বাতে" আজিলৈ ইমানেই। ২০২৪ চনলৈ মাত্ৰ কেইঘণ্টামান বাকী। ভাৰতৰ ধাৰণা প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ ধাৰণা। পাঁচটা নীতিৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ভাৰতৰ উন্নয়নৰ বাবে আমি অবিৰতভাৱে কাম কৰিব লাগিব। আমি যিয়েই নকৰোঁ, যি সিদ্ধান্ত লওঁ, আমাৰ চূড়ান্ত লক্ষ্য হ’ব লাগে আমাৰ দেশে কি পাব, দেশৰ কি লাভ হ’ব? দেশ প্ৰথম... এইটোৱেই একমাত্ৰ মন্ত্ৰ! ইয়াতকৈ ডাঙৰ মন্ত্ৰ নাই। এই মন্ত্ৰ অনুসৰণ কৰি আমি ভাৰতীয়ই আমাৰ দেশক উন্নয়নৰ পথত লৈ যাম, স্বাৱলম্বী কৰিম। ২০২৪ চনত আপোনালোক সকলোৱে সফলতাৰ নতুন উচ্চতাত উপনীত হওক, সুস্থ, ফিট আৰু অতি সুখী হৈ থাকক – তাৰ বাবে মই প্ৰাৰ্থনা জনাইছো। ২০২৪ চনত আমি দেশৰ জনসাধাৰণৰ নতুন বুজাবুজিৰে পুনৰ অনুশীলন কৰিম। আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ৷
My dear countrymen, Namaskar, Welcome to Mann Ki Baat. But, we can never forget this day, the 26th of November. It was on this very day that the country had come under the most dastardly terror attack. Terrorists had made Mumbai shudder… along with the entire country. But it is India’s fortitude that made us surmount the ordeal; we are now quelling terror with full ardor. I pay homage to all of them who lost their lives in the Mumbai attack. Today, the country is in remembrance of those brave hearts who made the supreme sacrifice during the attack.
My family members, this day, the 26th of November is extremely significant on one more account. It was on this very day in 1949 that the Constituent Assembly had passed and adopted the Constitution of India. I remember… in the year 2015, when we were celebrating the 125th birth anniversary of Babasaheb Ambedkar, a thought had struck the mind to observe the 26th of November as Constitution Day. And since then, every year, we have been celebrating this day as Constitution Day. I extend my best wishes to all countrymen on the occasion of Constitution Day. And together we shall certainly attain the resolve of a developed India, according priority to citizens’ duties.
Friends, all of us know that the Constitution took 2 years 11 months and 18 days for coming into being. The oldest member in the Constituent Assembly was Shri Sachidananda Sinha Ji. The Draft of our Constitution came up after close study of the Constitution of over 60 countries; after long deliberations. After readying the Draft, before the final structure shaped up, over 2000 Amendments were re incorporated in it. Even after the Constitution came into force in 1950, till this day, a total of 106 Amendments have been carried out in the Constitution. In consonance with the times, circumstances and requirements of the country, various Governments carried out Amendments at different times. But this too has been a misfortune that the Constitution’s first Amendment pertained to curtailing the Freedom of Speech and Freedom of Expression. Whereas, through the 44th Amendment, the wrongs committed during the Emergency had been duly rectified.
Friends, it’s again inspiring that out of the same members of the Constituent Assembly who were nominated, 15 were Women. One such Member was Hansa Mehta Ji, who raised her voice for the sake of rights and justice to women. During that period, India was one of the countries whose Constitution enabled Voting Rights to women. In the process of nation building, collective development is possible only with support from everyone. It’s a matter of inner satisfaction for me that in adherence to the farsightedness of the framers of the Constitution, the Parliament of India has now passed the NARI SHAKTI VANDAN Act. The Nari Shakti Vandan Adhiniyam is an example of the Sankalp Shakti, the strength of the resolve of the Democracy. This will provide a fillip to the pace of accomplishing our resolve of a developed India.
My family members, when the people at large take charge of nation building, no power in the world can stop that country from moving forward. Today, it is clearly visible in India that many transformations are being led by the 140 crore people of the country. We have seen a direct example of this during this festive season. Last month in ‘Mann Ki Baat’ I had laid emphasis on ‘Vocal for Local’ i.e. buying local products. Within the last few days, business worth more than Rs. 4 lakh crore has been done in the country on Diwali, Bhaiya Dooj and Chhath. And during this period, tremendous enthusiasm was seen among the people in buying products Made in India. Now even our children, while buying something at the shop, have started checking whether Made in India is mentioned on them or not. Not only that, nowadays, people do not forget to check the Country of Origin while purchasing goods online.
Friends, just as the very success of 'Swachh Bharat Abhiyan' is becoming its inspiration; the success of ‘Vocal For Local’ is opening the doors to a ‘Developed India - Prosperous India’. This campaign of ‘Vocal For Local’ strengthens the economy of the entire country. The Vocal For Local campaign is a guarantee of employment. This is a guarantee of development; this is the guarantee of balanced development of the country. This provides equal opportunities to both urban and rural people. This also paves the way for Value Addition in local products, and if ever, there are ups and downs in the global economy, the mantra of Vocal For Local also protects our economy.
Friends, this sentiment towards Indian products should not be limited to festivals only. The wedding season as well has commenced now. Some trade organizations estimate that there could be a business of around Rs 5 lakh crore during this wedding season. While shopping for weddings, all of you should give importance to products made in India only. And yes, since the topic of marriage has come up, one thing has been troubling me off and on for a long time… and if I don't open up my heart's pain to my family members, who else do I do it with? Just ponder… these days a new milieu is being created by some families to go abroad and conduct weddings. Is this at all necessary? If we celebrate the festivities of marriages on Indian soil, amid the people of India, the country's money will remain in the country. The people of the country will get an opportunity to render some service or the other at your wedding… even poor people will tell their children about that occasion. Can you extrapolate on this mission of ‘Vocal for Local’? Why don't we hold such wedding ceremonies in our own country? It is possible that the kind of system you want may not be there today, but if we organize such events, systems will also develop. This is a topic related to very big families. I hope this pain of mine will definitely reach those big families.
My family members, another big trend has been seen during this festive season. This is the second consecutive year when the trend of buying some goods through cash payments on the occasion of Deepawali is gradually on the decline. That means, people are making more and more digital payments now. This is also very encouraging. You can do one more thing. Decide for yourself that for one month you will make payments only through UPI or any digital medium and not through cash. The success of the digital revolution in India has made this absolutely possible. And when one month is over, please share your experiences and your photos with me. I wish you all the best in advance from now itself.
My family members, our young friends have given another significant good news to the country, which is going to swell all of us with pride. ‘Intelligence, Idea and Innovation’ is the hallmark of Indian youth today. A continuous rise in their intellectual properties through the combination of technology - this in itself is an important facet of progress in enhancing the capability of the country. You will be pleased to know that there has been an increase of more than 31 percent in patent applications by Indians in 2022. The World Intellectual Property Organization has released a very interesting report. This report shows that this has never happened earlier even in the top 10 countries that are at the forefront in filing patents. I congratulate my young colleagues for this wonderful achievement. I want to assure my young friends that the country is with you at every step. After the administrative and legal reforms made by the government, today our youth are engaged in innovation on a large scale with renewed energy. If compared with the figures of 10 years ago… today, our patents are getting 10 times more approvals. We all know that patents not only increase the Intellectual Property of the country; they also open doors to newer opportunities. Not only that, it also enhances the strength and potential of our start-ups. Today the spirit of innovation is being promoted among our school children as well. Atal Tinkering Lab, Atal Innovation Mission, Incubation Centres in colleges, Start-Up India campaign… the results of such relentless efforts are in front of the countrymen. This too, is a direct example of India's youth power; India's innovative power. Moving ahead with this fervour, we shall achieve the vision of a developed India and that is why I say again and again, 'Jai Jawan-Jai Kisan', 'Jai Vigyan-Jai Anusandhan'.
My dear countrymen, you might remember that some time ago in 'Mann Ki Baat' I had discussed about the large number of fairs being organized in India. Then the idea of a competition also came to mind in which people would share photos related to fairs. The Ministry of Culture had organized a Mela Moments Contest in connection with the same. You would be pleased to know that thousands of people participated in it and many people also won prizes. Rajesh Dhar ji, resident of Kolkata, won the award for his amazing photo of a balloon and toy seller at Charak Mela. This fair is very popular in rural Bengal. Anupam Singh ji received the Mela Portraits Award for showcasing Holi at Varanasi. Arun Kumar Nalimela ji was awarded for showing an attractive aspect related to 'Kulasai Dussehra'. Similarly, a photo showing the devotion of Pandharpur was included in the most liked photo, which was sent by a gentleman from Maharashtra, Shriman Rahul ji. In this competition, there were many pictures of local dishes visible during the fairs. In this, the picture by Alok Avinash ji, resident of Purulia, won an award. He had showcased the food of rural areas of Bengal during a fair. A picture by Pranab Basaak ji, in which women are enjoying Qulfi during the Bhagoriya festival, was also awarded. Rumela ji had sent a photo of women tasting Bhajiya in a village fair in Jagdalpur, Chhattisgarh - that was also awarded.
Friends, through ‘Mann Ki Baat’, today I request every village, every school, every panchayat to organize such competitions regularly. Nowadays, the power of social media is immense… technology and the mobile have reached every home. Be it your local festivals or products, you can make them global through them as well.
Friends, just like the fairs held in every village, various dances here also possess their own heritage. There is a very famous dance in the tribal areas of Jharkhand, Odisha and Bengal which is called 'Chhau'. 'Chhau' festival was organized in Srinagar from 15 to 17 November with the spirit of ‘Ek Bharat Shreshtha Bharat’. Everyone enjoyed the 'Chhau' dance in this program. A workshop was also organized to impart training in 'Chhau' dance to the youth of Srinagar. Similarly, 'Basohli Utsav' was organized in Kathua district a few weeks ago. This place is a 150 kilometers away from Jammu. Local art, folk dance and traditional Ramlila were organized in this festival.
Friends, the beauty of Indian culture was felt in Saudi Arabia also. This month, an event named 'Sanskrit Utsav' was held in Saudi Arabia. This was unique in itself, since the entire program was in Sanskrit. Dialogues, music, dance, everything in Sanskrit, in which the participation of the local people was also seen.
My family members, 'Swachh Bharat' has now become a favorite topic of the entire country. It of course is my favorite topic as well and as soon as I receive any news related to it, my mind veers towards it… and it is natural for it to certainly find a mention in 'Mann Ki Baat'. The Swachh Bharat Abhiyan has changed people's mindset regarding cleanliness and public hygiene. Today this initiative has become a symbol of the national spirit, which has improved the lives of crores of countrymen. This campaign has also inspired people from different walks of life, especially the youth, for collective participation. One such commendable effort has been observed in Surat. A team of youth has started ‘Project Surat’ there. Its aim is to make Surat a model city which becomes an excellent example of cleanliness and sustainable development. Under this effort, which commenced as 'Safai Sunday', the youth of Surat earlier used to clean public places and the Dumas Beach. Later, these people also got involved wholeheartedly in cleaning the banks of the Tapi river. And you will be happy to know that within no time the number of people associated with this has risen to more than 50 thousand. The confidence of the team increased with the support received from the people, after which they also embarked upon the task of collecting garbage. You will be surprised to know that this team has cleared lakhs of kilos of garbage. Such efforts made at the grassroots level can bring huge changes.
Friends, another piece of information has come in from Gujarat itself. A few weeks ago, 'Bhadaravi Poonam Fair' was organized at Ambaji. More than 50 lakh people came to this fair. This fair takes place every year. The most significant aspect about it was that the people who came to the fair conducted a cleanliness campaign across a large part of Gabbar Hill. This campaign to keep the entire area around the temples clean is very inspiring.
Friends, I always say that cleanliness is not a campaign for a day or a week but it is an endeavor to be implemented for life. We also see people around us who have devoted their entire lives to issues related to cleanliness. Loganathan ji, who lives in Coimbatore, Tamil Nadu, is incomparable. During his childhood, he often used to get perturbed on seeing the torn clothes of poor children. After that, he took a vow to help such children and started donating a part of his earnings to them. When there was shortage of money, Loganathan ji even cleaned toilets so that the needy children could be helped. He has been engaged in this task with complete dedication for the last 25 years and till now has helped more than 1500 children. I once again commend such efforts. Many such efforts taking place across the country not only inspire us but also ignite the will to do something new.
My family members, one of the biggest challenges of the 21st century is 'Water Security'. Conserving water is no less than saving life. When we perform any work with this spirit of collectivity, we also achieve success. An example of this is the 'AmritSarovar' being built in every district of the country. The more than 65 thousand ‘Amrit Sarovars’ that India has developed during the ‘Amrit Mahotsav’ will benefit forthcoming generations. Now it is also our responsibility to ensure that wherever 'Amrit Sarovar' have been built, they should be regularly looked after so that they remain the main source of water conservation.
Friends, amidst such discussions on water conservation; I also came to know about the 'Jal Utsav' held in Amreli, Gujarat. There is also a lack of perennially flowing rivers in Gujarat, hence people have to depend mostly on rain water. During the last 20-25 years, after the efforts of the government and social organizations, the situation there has definitely changed. And hence ‘Jal Utsav’ has a big role there. During the ‘Jal Utsav’ held in Amreli, there were efforts to enhance awareness among the people on ‘water conservation’ and conservation of lakes. In that, water sports were also promoted and brainstorming was also done with experts on water security. The people participating in the program liked the tricolor water fountain very much. This water festival was organized by the foundation of Savjibhai Dholakia, who made a name for himself in the diamond business of Surat. I congratulate everyone involved in this and wish them all the best for doing similar work for water conservation.
My family members, nowadays the importance of skill development is finding acceptance all over the world. When we teach someone a skill, we not only give the person that skill; we also provide a source of income. And when I came to know that an organization has been engaged in skill development work for the last four decades, I felt even better. This institution is in Srikakulam, Andhra Pradesh and its name is ‘Beljipuram Youth Club’. Focusing on skill development, ‘Beljipuram Youth Club’ has empowered around 7000 women. Most of these women today are doing some work or the other on their own. This organization has also helped the children trapped in child labor to get out of that vicious cycle by teaching them some skill or the other. The team of ‘Beljipuram Youth Club’ also taught new skills to the farmers associated with Farmer Producer Organizations i.e. FPOs, which has empowered a large number of farmers. This youth club is also spreading awareness in every village regarding cleanliness. It has also helped in the construction of many toilets. I congratulate and appreciate all the people associated with this organization for skill development. Today, such collective efforts are needed for skill development in every village of the country.
Friends, when there is a collective effort towards a goal, the level of success also rises higher. I want to share with all of you an inspiring example of Ladakh. You certainly must have heard about the Pashmina Shawl. Ladakhi Pashmina is also being discussed a lot for some time now. Ladakhi Pashmina is reaching the markets around the world under the name of ‘Looms of Ladakh’. You will be surprised to know that more than 450 women from 15 villages are involved in weaving them. Earlier they used to sell their products only to the tourists coming there. But now in this era of Digital India, the products made by them have started reaching different markets in the country and the world. That means our local is now becoming global and on account of that, the earnings of these women have also increased.
Friends, such successes of women power are present in every corner of the country. There is a need to bring such examples to the fore as much as possible. And what could be better than ‘Mann Ki Baat’ to convey this? So you too share such examples with me as much as possible. I will also try my best to bring them to you.
My family members, in 'Mann Ki Baat' we have been discussing such collective efforts which have brought about major changes in the society. Another achievement of ‘Mann Ki Baat’ is that it has made radio more popular in every household. On MyGov, I have received a letter from Ram Singh Baudh Ji of Amroha in Uttar Pradesh. Ram Singh ji has been engaged in the work of collecting radio sets for the last several decades. He says that after 'Mann Ki Baat', people's curiosity about his Radio Museum has increased further. Similarly, inspired by ‘Mann Ki Baat’, Teerthdham Prerna Teerth near Ahmadabad has organized an interesting exhibition. More than a 100 antique radios from India and abroad are displayed here. Here, all the episodes of ‘Mann Ki Baat’ done till now can be heard. There are many more examples, which show how people got inspired by ‘Mann Ki Baat’ and started their own enterprise. One such example is that of Varsha ji of Chamarajanagar, Karnataka, who was inspired by 'Mann Ki Baat' to stand on her own feet. Motivated by an episode of this program, she started the work of making organic fertilizer from bananas. This initiative of Varsha ji, who is very fond of nature, has also brought employment opportunities for other people.
My family members, tomorrow the 27th of November, is the festival of Kartik Purnima. ‘Dev Deepawali’ is also celebrated on this day. And I always feel like witnessing 'Dev Deepawali' of Kashi. This time I’ll not be able to go to Kashi but I am definitely sending my best wishes to the people of Banaras through ‘Mann Ki Baat’. This time too, lakhs of lamps will be lit on the Ghats of Kashi; there will be a grand Aarti; there will be a laser show… lakhs of people from India and abroad will enjoy 'Dev Deepawali'.
Friends, tomorrow, on the day of the full moon, is also the Prakash Parv of Guru Nanak Dev Ji. Guru Nanak Ji's precious messages are inspiring and relevant even today, not only for India but for the whole world. They inspire us to be simple, harmonious and dedicated towards others. Our Sikh brothers and sisters all over the world are seen following the teachings of Guru Nanak Dev Ji about the spirit of service and acts of service. I convey my very best wishes to all the listeners of Mann Ki Baat, on the Prakash Parv of Guru Nanak Dev Ji.
My family members, that’s all this time with me in 'Mann Ki Baat'. By and by, 2023 is moving towards its end. And like every time, you and I are also thinking that look...this year has passed so quickly. But it is also true that this year has been a year of immense achievements for India, and India's achievements are the achievements of every Indian. I am glad that ‘Mann Ki Baat’ has become a powerful medium to highlight such achievements of Indians. Next time we will talk to you again about the many successes of our countrymen. Till then, I take leave of you. Thank you very much. Namaskar.
নমস্কাৰ,
মোৰ মৰমৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল। ‘মন কী বাত’ অনুষ্ঠানলৈ আপোনালোকক পুনৰবাৰ স্বাগতম জনাইছো। সমগ্ৰ দেশতে উৎসৱমুখৰ পৰিৱেশ বিৰাজ কৰি থকাৰ সময়ত এই খণ্ডটো সম্প্ৰচাৰ কৰা হৈছে। আগন্তুক উৎসৱৰ বাবে আপোনালোক সকলোকে বহুত বহুত অভিনন্দন জনাইছো৷
বন্ধুসকল, উৎসৱৰ এই উৎসাহ-উদ্দীপনাৰ মাজত দিল্লীৰ এটা খবৰেৰে ‘মন কী বাত’ আৰম্ভ কৰিব বিচাৰিছো। চলিত মাহৰ আৰম্ভণিতে গান্ধী জয়ন্তী উপলক্ষে দিল্লীত খাদীৰ অভিলেখ পৰিমাণৰ বিক্ৰী হোৱা পৰিলক্ষিত হৈছিল। দিল্লীৰ কন’ট প্লেচৰ একমাত্ৰ খাদী ষ্ট’ৰত জনতাই এদিনতে ডেৰ কোটিতকৈও অধিক টকা মূল্যৰ সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিছিল। চলিত মাহত চলি থকা খাদী মহোৎসৱে পুনৰবাৰ সকলো পুৰণি বিক্ৰীৰ অভিলেখ ভংগ কৰিলে। আপোনালোকক আৰু এটা কথা জনাব বিচাৰিছো, য’ত দহ বছৰৰ আগতে দেশত খাদী সামগ্ৰীৰ বিক্ৰী প্ৰায় ৩০হাজাৰ কোটি টকাতকৈ কম আছিল, এতিয়া এয়া প্ৰায় ১.২৫ লাখ কোটি টকালৈ বৃদ্ধি পাইছে। খাদীৰ বিক্ৰী বৃদ্ধিৰ অৰ্থ হ’ল ইয়াৰ সুফল সমাজৰ বিভিন্ন শ্ৰেণীলৈ, চহৰৰ পৰা গাঁৱলৈ ধাবিত হৈছে। আমাৰ শিপিনী, হস্তশিল্প শিপিনী, আমাৰ কৃষক, কুটিৰ উদ্যোগসমূহে আয়ুৰ্বেদিক গছ ৰোপণ কৰা, এই বিক্ৰীৰ সুবিধা সকলোৱে লাভ কৰিছে আৰু, এয়াই হৈছে 'ভোকেল ফৰ লোকেল' অভিযানৰ শক্তি আৰু ইয়াৰ প্ৰতি ক্ৰমান্বয়ে আপোনালোক সকলো দেশবাসীৰ সমৰ্থন বৃদ্ধি পাই আহিছে৷
বন্ধুসকল, আজি মই আপোনালোকৰ ওচৰত আৰু এটা অনুৰোধ দোঁহাৰিব বিচাৰিছো৷ যেতিয়াই আপোনালোক পৰ্যটন বা তীৰ্থযাত্ৰালৈ যায় তেতিয়াই তাত স্থানীয় শিল্পীসকলে নিৰ্মাণ কৰা সামগ্ৰীসমূহ ক্ৰয় কৰিব। আপোনালোকৰ ভ্ৰমণৰ সামগ্ৰিক বাজেটত আপোনালোকে স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিব লাগিব। ১০ শতাংশ হওক, ২০ শতাংশ হওক, আপোনালোকৰ বাজেটে যিয়েই নহওক কিয়, আপোনালোকে সেইটো স্থানীয় কামত খৰচ কৰিব।
বন্ধুসকল, প্ৰতিবাৰৰ দৰে এইবাৰো আমাৰ উৎসৱত আমাৰ অগ্ৰাধিকাৰ ‘ভোকেল ফৰ লোকেল’ হোৱা উচিত আৰু আহক আমি সকলোৱে মিলি সেই সপোন পূৰণ কৰোঁ, আমাৰ সপোন হৈছে এখন ‘আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত’ গঢ়ি তোলা। এইবাৰ ঘৰখন কেৱল এনেকুৱা এটা সামগ্ৰীৰে পোহৰাই লওঁক, য’ত মোৰ এজন দেশবাসীৰ ঘামৰ গোন্ধ আছে, মোৰ দেশৰ এজন যুৱকৰ প্ৰতিভা, যাৰ উৎপাদনে মোৰ দেশবাসীক কৰ্মসংস্থাপন প্ৰদান কৰিছে, যিয়েই নহওক কিয়-আমি স্থানীয় সামগ্ৰীহে ক্ৰয় কৰিম। কিন্তু, আৰু এটা কথা বিবেচনা কৰিব লাগিব। 'ভোকেল ফৰ লোকেল'ৰ এই মনোভাৱ কেৱল উৎসৱৰ বজাৰ কৰাত সীমাবদ্ধ নহয় আৰু মই দেখা ক'ৰবাত মানুহে দীপাৱলী দিয়া কিনি তাৰ পিছত ছ'চিয়েল মিডিয়াত 'ভোকেল ফৰ লোকেল' পোষ্ট কৰে-নহয় নে৷ সেয়া মাত্ৰ আৰম্ভণিহে। আমি বহুত আগুৱাই যাব লাগিব, জীৱনৰ প্ৰতিটো প্ৰয়োজনীয়তা–আমাৰ দেশত, এতিয়া, সকলো উপলব্ধ। এই দৃষ্টিভংগী কেৱল সৰু সৰু দোকানী আৰু ৰাজপথৰ বিক্ৰেতাৰ পৰা সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰাত সীমাবদ্ধ নহয়। আজি ভাৰত বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ উৎপাদন কেন্দ্ৰ হিচাপে পৰিগণিত হৈছে। বহুতো ডাঙৰ ব্ৰেণ্ডে ইয়াত নিজৰ সামগ্ৰী নিৰ্মাণ কৰি আছে। যদি আমি সেই সামগ্ৰীসমূহ গ্ৰহণ কৰো, তেন্তে মেক ইন ইণ্ডিয়াৰ প্ৰচাৰ হয় আৰু লগতে আমি 'ভোকেল ফৰ লোকেল' হ'ব লাগিব৷ এই কথা মন ৰাখিব, এনে সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰাৰ সময়ত আমি ইউপিআই ডিজিটেল পেমেণ্ট ব্যৱস্থাৰ জৰিয়তে ধনাদায় কৰিম, যাতে আমাৰ দেশক লৈ গৌৰৱ কৰিব পাৰো, জীৱনত ইয়াক অভ্যাস কৰি তোলা আৰু সেই প্ৰডাক্টৰ সৈতে বা সেই শিল্পীজনৰ সৈতে, মোৰ সৈতে NamoAppত এখন ছেলফি শ্বেয়াৰ কৰা আৰু সেইটোও এটা মেড ইন ইণ্ডিয়া স্মাৰ্ট ফোনত। সেই পোষ্টবোৰৰ কিছুমান মই ছ’চিয়েল মিডিয়াত শ্বেয়াৰ কৰিম যাতে আন মানুহেও ‘ভোকেল ফৰ লোকেল’ৰ প্ৰতি অনুপ্ৰাণিত হ’ব পাৰে।
বন্ধুসকল, যেতিয়া আপোনালোকে ভাৰতত নিৰ্মিত, ভাৰতীয়ৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত সামগ্ৰীৰে আপোনালোকৰ দীপাৱলী পোহৰাই তুলিব আৰু স্থানীয়ভাৱে আপোনালোকৰ পৰিয়ালৰ প্ৰতিটো সৰু সৰু প্ৰয়োজন পূৰণ কৰিব, তেতিয়া দীপাৱলীৰ উজ্বলতা বাঢ়িব, কিন্তু সেই শিপিনীসকলৰ জীৱনত এক নতুন দীপাৱলী আহিব, জীৱনৰ এক নতুন প্ৰভাত আহিব, তেওঁলোকৰ জীৱন আচৰিত হৈ পৰিব। ভাৰতক স্বাৱলম্বী কৰক, ‘মেক ইন ইণ্ডিয়া’ বাছি লওক, যাতে আপোনালোকৰ লগতে কোটি কোটি দেশবাসীৰ দীপাৱলী বিস্ময়কৰ, প্ৰাণৱন্ত, উজ্জ্বল আৰু আকৰ্ষণীয় হৈ পৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, ৩১ অক্টোবৰ আমাৰ সকলোৰে বাবে এক অতি বিশেষ দিন। এই দিনটোতে আমি আমাৰ লৌহ মানৱ চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ জন্মবাৰ্ষিকী উদযাপন কৰোঁ। আমি ভাৰতীয়সকলে বহু কাৰণত তেওঁক স্মৰণ কৰি শ্ৰদ্ধা জনাইছো। ইয়াৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ কাৰণ হ’ল দেশৰ ৫৮০খনতকৈও অধিক ৰাজকীয় ৰাজ্যক সংযোগ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ ভূমিকা অতুলনীয়। আমি জানো যে প্ৰতি বছৰে ৩১ অক্টোবৰত ঐক্য দিৱসৰ সৈতে জড়িত মূল অনুষ্ঠানটো গুজৰাটৰ ষ্টেছ্যু অফ ইউনিটীত অনুষ্ঠিত হয়। ইয়াৰ উপৰিও দিল্লীত কৰ্তব্যৰ পথত এক অতি বিশেষ কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰা হৈছে। আপোনালোকৰ হয়তো মনত আছে যে শেহতীয়াকৈ মই দেশৰ প্ৰতিখন গাঁৱৰ পৰা আৰু প্ৰতিটো ঘৰৰ পৰা মাটি সংগ্ৰহ কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰিছিলোঁ। প্ৰতিটো ঘৰৰ পৰা মাটি সংগ্ৰহ কৰাৰ পিছত এটা কলহত ৰখা হৈছিল আৰু তাৰ পিছত অমৃত কলহ যাত্ৰা বাহিৰ কৰা হৈছিল। দেশৰ চুক-কোণৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা এই মাটি, এই হাজাৰ হাজাৰ অমৃত কলহ যাত্ৰা এতিয়া দিল্লীত উপস্থিত হৈছে। ইয়াত দিল্লীত সেই মাটি এটা বিশাল ভাৰত কলহত ৰখা হ’ব আৰু এই পবিত্ৰ মাটিৰে দিল্লীত ‘অমৃত বাটিকা’ নিৰ্মাণ কৰা হ’ব। ই দেশৰ ৰাজধানীৰ মাজমজিয়াত অমৃত মহোৎসৱৰ এক ভব্য উত্তৰাধিকাৰ হিচাপে সাক্ষী হৈ ৰ’ব। দেশজুৰি বিগত ডেৰ-দুবছৰ ধৰি চলি থকা আজাদী কা অমৃত মহোৎসৱৰ ৩১ অক্টোবৰত সামৰণি পৰিব। আপোনালোক সকলোৱে মিলি ইয়াক বিশ্বৰ অন্যতম দীৰ্ঘদিনীয়া উৎসৱ হিচাপে গঢ়ি তুলিছে। সেই যোদ্ধাসকলৰ প্ৰতি সন্মানেই হওক বা ঘৰে ঘৰে ত্ৰিৰংগাই হওক, স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱত মানুহে নিজৰ স্থানীয় ইতিহাসক এক নতুন পৰিচয় দিছে। এই সময়ছোৱাত সমাজ সেৱাৰ আচৰিত উদাহৰণো পৰিলক্ষিত হৈছে।
বন্ধুসকল, আজি মই আপোনালোকক, বিশেষকৈ মোৰ সৰু পুত্ৰ-কন্যাক আৰু এটা ভাল খবৰ জনাব বিচাৰিছো, যিসকলৰ দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ আবেগ, সপোন আৰু দৃঢ়তা আছে। এই ভাল খবৰ কেৱল দেশবাসীৰ বাবেই নহয়, আপোনালোকৰ বাবেও বিশেষ, মোৰ ডেকা বন্ধুসকল। মাত্ৰ দুদিন পিছত ৩১ অক্টোবৰত এটা বিশাল দেশজোৰা সংগঠনৰ ভেটি স্থাপন কৰা হৈছে আৰু সেয়াও চৰ্দাৰ চাহাবৰ জয়ন্তীত। এই সংগঠনৰ নাম – My Young India, অৰ্থাৎ MYBharat। MYBharat সংগঠনে ভাৰতৰ যুৱক-যুৱতীসকলক বিভিন্ন জাতি গঠন অনুষ্ঠানত সক্ৰিয় ভূমিকা গ্ৰহণ কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিব। এখন উন্নত ভাৰত গঢ়াত ভাৰতৰ যুৱ শক্তিক একত্ৰিত কৰাৰ এক অনন্য প্ৰচেষ্টা। মোৰ যুৱ ভাৰতৰ ৱেবছাইট MYBharatও মুকলি হ’বলৈ ওলাইছে। মই যুৱক-যুৱতীসকলক আহ্বান জনাইছো, বাৰে বাৰে আহ্বান জনাইছো যে মোৰ দেশৰ আপোনালোক সকলো যুৱক-যুৱতী, মোৰ দেশৰ সকলো পুত্ৰ-কন্যাই MYBharat.Gov.in ত পঞ্জীয়ন কৰি বিভিন্ন কাৰ্যসূচীত নামভৰ্তি কৰক। ৩১ অক্টোবৰতো প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰীমতী ইন্দিৰা গান্ধীৰ মৃত্যু বাৰ্ষিকী। লগতে তেখেতলৈ মোৰ আন্তৰিক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, এক ভাৰত– শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ অনুভূতি গভীৰ কৰাৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ মাধ্যম হৈছে আমাৰ সাহিত্য। তামিলনাডুৰ গৌৰৱময় ঐতিহ্যৰ সৈতে জড়িত দুটা অতি প্ৰেৰণাদায়ক প্ৰচেষ্টা আপোনালোকৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো। বিখ্যাত তামিল সাহিত্যিক ভগ্নী শিৱশংকৰী জীৰ বিষয়ে জানিবলৈ সুযোগ পালো৷ তেওঁ এটা প্ৰজেক্ট কৰিছে – নিট ইণ্ডিয়া, থ্ৰু লিটাৰেচাৰ।ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে সাহিত্যৰ জৰিয়তে দেশক এডাল সুতাৰে সংযোগ কৰা। তেওঁ বিগত ১৬ বছৰ ধৰি এই প্ৰকল্পত কাম কৰি আহিছে৷ এই প্ৰকল্পৰ জৰিয়তে তেওঁ ১৮টা ভাৰতীয় ভাষাত লিখা সাহিত্য অনুবাদ কৰিছে। কন্যাকুমাৰীৰ পৰা কাশ্মীৰলৈ আৰু ইম্ফলৰ পৰা জয়ছালমেৰলৈকে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্ত ভ্ৰমণ কৰি বিভিন্ন ৰাজ্যৰ সাহিত্যিক আৰু কবিসকলৰ সাক্ষাৎকাৰ লৈছিল। শিৱশংকৰী জীয়ে বিভিন্ন ঠাই ভ্ৰমণ কৰি ট্ৰেভেল গাইডৰ লগতে সেইবোৰ প্ৰকাশ কৰিছে। ই তামিল আৰু ইংৰাজী দুয়োটা ভাষাতে আছে। এই প্ৰকল্পত চাৰিটা ডাঙৰ খণ্ড আছে আৰু প্ৰতিটো খণ্ড ভাৰতৰ বেলেগ এটা অংশৰ বাবে উৎসৰ্গিত। তেওঁৰ দৃঢ় শক্তিক লৈ গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছো।
বন্ধুসকল, কন্যাকুমাৰীৰ থিৰু এ কে পেৰুমাল জীৰ কামো যথেষ্ট প্ৰেৰণাদায়ক। তামিলনাডুৰ গল্প কোৱা পৰম্পৰা ৰক্ষা কৰি তেওঁ প্ৰশংসনীয় কাম কৰিছে। যোৱা ৪০ বছৰ ধৰি তেওঁ এই অভিযানত নিয়োজিত হৈ আছে। ইয়াৰ বাবে তেওঁ তামিলনাডুৰ বিভিন্ন প্ৰান্ত ভ্ৰমণ কৰি লোকশিল্প ৰূপে আৱিষ্কাৰ কৰে আৰু সেইবোৰক তেওঁৰ গ্ৰন্থৰ অংশ হিচাপে প্ৰকাশ কৰে৷ তোলে। আপোনালোকে আচৰিত হ’ব যে এতিয়ালৈকে তেওঁ প্ৰায় ১০০ খন এনে কিতাপ লিখিছে। ইয়াৰ উপৰিও পেৰুমাল জীৰ আন এক আবেগো আছে। তেওঁ তামিলনাডুৰ মন্দিৰ সংস্কৃতিৰ বিষয়ে গৱেষণা কৰি ভাল পায়। চামৰাৰ পুতলাৰ ওপৰতো তেওঁ বহু গৱেষণা কৰিছে, যাৰ ফলত তাত স্থানীয় লোকশিল্পীসকল উপকৃত হৈছে। শিৱশংকৰী জী আৰু এ. কে. পেৰুমাল জীৰ এই প্ৰচেষ্টা সকলোৰে বাবে এক আদৰ্শ। ভাৰতে নিজৰ সংস্কৃতিক ৰক্ষা কৰা এনে প্ৰতিটো প্ৰচেষ্টাক লৈ গৌৰৱ অনুভৱ কৰে, যিয়ে আমাৰ জাতীয় ঐক্যক শক্তিশালী কৰাই নহয় দেশৰ নাম, দেশৰ সন্মান, সকলো বৃদ্ধি কৰে।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, সমগ্ৰ দেশে ১৫ নৱেম্বৰত জনজাতীয় গৌৰৱ দিৱস পালন কৰিব। এই বিশেষ দিনটো ভগৱান বীৰছা মুণ্ডাৰ জন্ম বাৰ্ষিকীৰ লগত জড়িত। ভগৱান বীৰছা মুণ্ডা আমাৰ সকলোৰে অন্তৰত আছে৷ প্ৰকৃত সাহস কি আৰু নিজৰ সংকল্পত অটল থকাৰ অৰ্থ কি সেই বিষয়ে আমি তেওঁৰ জীৱনৰ পৰা শিকিব পাৰোঁ। তেওঁ কেতিয়াও বিদেশী শাসন মানি লোৱা নাছিল। তেওঁ এনে এখন সমাজৰ কল্পনা কৰিছিল য’ত অন্যায়ৰ কোনো স্থান নাই। তেওঁ বিচাৰিছিল প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে সন্মান আৰু সমতাৰ জীৱন যাপন কৰক। ভগৱান বীৰছা মুণ্ডাই সদায় প্ৰকৃতিৰ লগত মিলাপ্ৰীতিৰে জীয়াই থকাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল। আজিও আমি দেখিবলৈ পাওঁ যে আমাৰ জনজাতীয় ভাই-ভনীসকল প্ৰকৃতিৰ যত্ন আৰু সংৰক্ষণৰ প্ৰতি সকলো প্ৰকাৰে উৎসৰ্গিত। আমাৰ সকলোৰে বাবে আমাৰ জনজাতীয় ভাই-ভনীসকলৰ এই কাম এক বৃহৎ প্ৰেৰণা।
বন্ধুসকল, কাইলৈ অৰ্থাৎ ৩০ অক্টোবৰত গোবিন্দ গুৰুজীৰ মৃত্যু বাৰ্ষিকী। গুজৰাট আৰু ৰাজস্থানৰ আমাৰ জনজাতীয় আৰু বঞ্চিত জনগোষ্ঠীৰ জীৱনত গোবিন্দ গুৰুজীৰ এক অতি বিশেষ তাৎপৰ্য আছে। মই গোবিন্দ গুৰুজীলৈ মোৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি নিবেদন কৰিছো। নৱেম্বৰ মাহত আমি মংগধ হত্যাকাণ্ডৰ বৰ্ষপূৰ্তিও পালন কৰো। সেই হত্যাকাণ্ডত শ্বহীদ হোৱা মা ভাৰতীৰ সকলো সন্তানক প্ৰণাম জনাইছো।
বন্ধুসকল, ভাৰতবৰ্ষত জনজাতীয় যোদ্ধাৰ চহকী ইতিহাস আছে। ভাৰতৰ এই ভূমিতেই মহান তিলকা মাঞ্জীয়ে অন্যায়ৰ বিৰুদ্ধে ৰণশিঙা বজাইছিল। এই ভূমিৰ পৰাই সিধো-কানহুৱে সমতাৰ বাবে মাত মাতিছিল৷ আমি গৌৰৱান্বিত যে যোদ্ধা তন্ত্য ভীলৰ জন্ম আমাৰ এই ভূমিতে হৈছিল৷ জটিল পৰিস্থিতিত নিজৰ মানুহৰ কাষত থিয় দিয়া শ্বহীদ বীৰ নাৰায়ণ সিঙক আমি সম্পূৰ্ণ শ্ৰদ্ধাৰে স্মৰণ কৰিছো।
বীৰ ৰামজী গণ্ডই হওক, বীৰ গুণ্ডাধুৰেই হওক বা ভীমা নায়কেই হওক, তেওঁলোকৰ সাহসে এতিয়াও আমাক অনুপ্ৰাণিত কৰে। আল্লুৰী সীতাৰাম ৰাজুৱে জনজাতীয় ভাই-ভনীৰ মনত যি মনোভাৱ জগাই তুলিছিল, সেই মনোভাৱ দেশত আজিও মনত আছে। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ কিয়াং নোবাং আৰু ৰাণী গাইডিনলিউৰ দৰে স্বাধীনতা সংগ্ৰামীৰ পৰাও আমি বহুত প্ৰেৰণা পাওঁ। জনজাতি সমাজৰ পৰাই দেশে ৰাজমোহিনী দেৱী আৰু ৰাণী কমলাপতিৰ দৰে বীৰাংগনা লাভ কৰিছিল। জনজাতীয় সমাজখনক অনুপ্ৰাণিত কৰা ৰাণী দুৰ্গাৱতী জীৰ ৫০০সংখ্যক জয়ন্তী উদযাপন কৰা হৈছে। আশা কৰোঁ দেশৰ অধিক সংখ্যক যুৱকে নিজৰ অঞ্চলৰ জনজাতীয় ব্যক্তিত্বৰ বিষয়ে জানিব আৰু তেওঁলোকৰ পৰা প্ৰেৰণা ল’ব। দেশৰ আত্মসন্মান আৰু উত্থানক সদায় সৰ্বোচ্চ কৰি ৰখা জনজাতীয় সমাজৰ প্ৰতি দেশবাসী কৃতজ্ঞ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, এই উৎসৱৰ বতৰত দেশৰ খেলুৱৈসকলে ক্ৰীড়াৰ পতাকাও উৰুৱাইছে। শেহতীয়াকৈ এছিয়ান গেমছৰ পাছত ভাৰতীয় খেলুৱৈসকলেও পেৰা এছিয়ান গেমছত ব্যাপক সফলতা অৰ্জন কৰিছে। এই খেলসমূহত ১১১টা পদক লাভ কৰি ভাৰতে এক নতুন ইতিহাসৰ সৃষ্টি কৰিছে। পেৰা এছিয়ান গেমছত অংশগ্ৰহণ কৰা সকলো খেলুৱৈকে অভিনন্দন জনাইছো।
বন্ধুসকল, বিশেষ অলিম্পিক বিশ্ব গ্ৰীষ্মকালীন ক্ৰীড়াৰ প্ৰতিও আপোনালোকৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিব বিচাৰিছো। এই প্ৰতিযোগিতা বাৰ্লিনত আয়োজন কৰা হৈছিল। এই প্ৰতিযোগিতাই বৌদ্ধিক অক্ষমতা থকা আমাৰ খেলুৱৈসকলৰ আচৰিত সম্ভাৱনাক উলিয়াই আনে। এই প্ৰতিযোগিতাত ভাৰতীয় দলটোৱে ৭৫টা স্বৰ্ণ পদককে ধৰি ২০০টা পদক লাভ কৰে। ৰোলাৰ স্কেটিঙেই হওক, বীচ্চ ভলীবলেই হওক, ফুটবলেই হওক বা টেনিছেই হওক, সকলোতে ভাৰতীয় খেলুৱৈয়ে পদক লাভ কৰিছিল। এই পদক বিজয়ীসকলৰ জীৱন যাত্ৰা যথেষ্ট প্ৰেৰণাদায়ক হৈ পৰিছে। গলফত স্বৰ্ণ পদক লাভ কৰিছে হাৰিয়ানাৰ ৰণবীৰ ছাইনীয়ে। সৰুৰে পৰা অ’টিজিম ৰোগত আক্ৰান্ত ৰণবীৰৰ বাবে কোনো প্ৰত্যাহ্বানেই গ’ল্ফৰ প্ৰতি থকা আকৰ্ষণ হ্ৰাস কৰিব নোৱাৰিলে। আনকি মাকে কয় যে পৰিয়ালটোৰ সকলোৱে আজি গলফাৰ হৈ পৰিছে। পুডুচেৰীৰ ১৬ বছৰীয়া টি-বিশালে চাৰিটা পদক লাভ কৰে। ভাৰোত্তোলনত ২টা স্বৰ্ণ পদকসহ চাৰিটা পদক লাভ কৰে গোৱাৰ ছিয়া সৰোদে। ৯ বছৰ বয়সত মাকক হেৰুৱাইও তেওঁ নিজকে নিৰুৎসাহিত হ’বলৈ নিদিলে। ছত্তীশগড়ৰ দুৰ্গ নিবাসী অনুৰাগ প্ৰসাদে ভাৰোত্তোলনত তিনিটা স্বৰ্ণ আৰু এটা ৰূপৰ পদক লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। তেনে এক প্ৰেৰণাদায়ক কাহিনী হৈছে ঝাৰখণ্ডৰ ইন্দু প্ৰকাশৰ কাহিনী, যিয়ে চাইক্লিঙত দুটাকৈ পদক লাভ কৰিছে। অতি সহজ-সৰল পৰিয়ালৰ পৰা অহাৰ পিছতো ইন্দুৱে কেতিয়াও দৰিদ্ৰতাক নিজৰ সফলতাৰ সন্মুখত হেঙাৰ হ’বলৈ নিদিলে। এই ক্ৰীড়াসমূহত ভাৰতীয় খেলুৱৈসকলৰ সফলতাই বৌদ্ধিক অক্ষমতাৰ সন্মুখীন হোৱা আন শিশু আৰু পৰিয়ালসমূহকো অনুপ্ৰাণিত কৰিব বুলি মোৰ বিশ্বাস। লগতে আপোনালোক সকলোকে অনুৰোধ জনাও যে আপোনালোকৰ গাঁৱৰ, আপোনালোকৰ ওচৰ-চুবুৰীয়া অঞ্চলৰ এনে শিশু, যিসকলে এই খেলত অংশ লৈছে বা বিজয়ী হৈ আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে, তেওঁলোকৰ ওচৰলৈ পৰিয়ালৰ সৈতে যাওক। তেওঁলোকক অভিনন্দন জনাওক। আৰু সেই ল’ৰা-ছোৱালীবোৰৰ লগত কিছু মুহূৰ্ত কটাওক। আপোনালোকে নতুন অভিজ্ঞতা লাভ কৰিব। ঈশ্বৰে তেওঁক ইমান শক্তিৰে ভৰাই দিছে যে আপোনালোকেও তেওঁক চোৱাৰ সুযোগ পাব। নিশ্চয় যাব।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, গুজৰাটৰ তীৰ্থস্থান অম্বাজী মন্দিৰৰ কথা আপোনালোক সকলোৱে নিশ্চয় শুনিছে। এইটো এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ শক্তিপীঠ, য'ত ভাৰত আৰু বিদেশৰ পৰা বৃহৎ সংখ্যক ভক্তই মা অম্বাৰ দৰ্শন কৰিবলৈ আহে। ইয়াত গব্বৰ পৰ্বতলৈ যোৱাৰ পথত আপোনালোকে বিভিন্ন ধৰণৰ যোগাসনৰ ভংগীমা আৰু আসনৰ মূৰ্তি দেখিব। এই প্ৰতিমূৰ্তিবোৰৰ বিশেষত্ব কি জানেনে? আচলতে এইবোৰ স্ক্ৰেপৰ পৰা নিৰ্মিত ভাস্কৰ্য্য, এক প্ৰকাৰে জাংকৰ পৰা নিৰ্মিত আৰু যিবোৰ অতি আচৰিত। অৰ্থাৎ এই মূৰ্তিবোৰ পুৰণি বস্তুৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হৈছে যিবোৰ ব্যৱহাৰ কৰি জাংকত পেলাই দিয়া হৈছিল। অম্বাজী শক্তি পীঠত মাতৃ দেৱীৰ দৰ্শনৰ সমান্তৰালকৈ এই প্ৰতিমূৰ্তিসমূহো ভক্তসকলৰ আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰিছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ সফলতা দেখি এটা পৰামৰ্শও মোৰ মনলৈ আহিছে। আমাৰ দেশত আৱৰ্জনাৰে এনে শিল্পকৰ্ম তৈয়াৰ কৰিব পৰা বহু লোক আছে। গতিকে গুজৰাট চৰকাৰক অনুৰোধ জনাইছো যে এখন প্ৰতিযোগিতা আৰম্ভ কৰি এনে লোকক নিমন্ত্ৰণ জনাওক। এই প্ৰচেষ্টাই গব্বৰ পৰ্বতৰ আকৰ্ষণ বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে সমগ্ৰ দেশতে ‘আৱৰ্জনা সম্পদলৈ ৰূপান্তৰ’ অভিযানৰ বাবেও জনসাধাৰণক অনুপ্ৰাণিত কৰিব।
বন্ধুসকল, যেতিয়াই স্বচ্ছ ভাৰত আৰু ‘আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদলৈ ৰূপান্তৰ’ৰ কথা আহে, তেতিয়াই আমি দেশৰ চুকে-কোণৰ পৰা অগণন উদাহৰণ দেখিবলৈ পাওঁ। অসমৰ কামৰূপ মহানগৰ জিলাৰ অক্ষৰ ফ’ৰাম নামৰ এখন বিদ্যালয়ে শিশুৰ মাজত সংস্কাৰ আৰু শিশুৰ বহনক্ষম উন্নয়নৰ মূল্যবোধৰ বীজ সিঁচাৰ কাম নিৰন্তৰ কৰি আছে। ইয়াত অধ্যয়ন কৰা ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে প্ৰতি সপ্তাহত প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ কৰে, যিটো ইটা আৰু চাবিৰ শিকলিৰ দৰে পৰিৱেশ অনুকূল সামগ্ৰী নিৰ্মাণত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক পুনৰ ব্যৱহাৰ আৰু প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনাৰে সামগ্ৰী নিৰ্মাণ কৰিবলৈও শিকোৱা হয়। কম বয়সতে পৰিৱেশৰ প্ৰতি এই সজাগতাই এই শিশুসকলক দেশৰ কৰ্তব্যপৰায়ণ নাগৰিক হিচাপে গঢ়ি তোলাত বহুখিনি সহায় কৰিব।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, আজি জীৱনৰ এনে কোনো ক্ষেত্ৰ নাই য’ত আমি নাৰী শক্তিৰ শক্তিক দেখা নাই। এই যুগত যেতিয়া তেওঁৰ এই কৃতিত্বৰ শলাগ লৈছে সকলোতে, ভক্তি শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰা এগৰাকী সন্ত নাৰীক আমি স্মৰণ কৰিব লাগিব, যাৰ নাম ইতিহাসৰ সোণালী পৃষ্ঠাত লিপিবদ্ধ হৈ আছে। এইবাৰ দেশত মহান সন্ত মীৰাবাইৰ ৫২৫সংখ্যক জয়ন্তী উদযাপন কৰা হৈছে। বহু কাৰণত সমগ্ৰ দেশৰ মানুহৰ বাবে প্ৰেৰণাদায়ক শক্তি হিচাপে পৰিগণিত হৈছে৷ যদি কোনোবাই সংগীতৰ প্ৰতি আগ্ৰহী, তেন্তে সংগীতৰ প্ৰতি সমৰ্পণৰ এক মহান নিদৰ্শন দি গৈছে, যদি কোনোবা কবিতাপ্ৰেমী, তেন্তে ভক্তিত নিমগ্ন মীৰাবাইৰ ভজনবোৰে তেওঁক এক বেলেগ আনন্দ দিয়ে, যদি কোনোবাই ঐশ্বৰিক শক্তিত বিশ্বাস কৰে, তেন্তে মিৰাবাইৰ শ্ৰীকৃষ্ণত মগ্ন হোৱাটো তেওঁৰ বাবে এক বৃহৎ প্ৰেৰণা হ’ব পাৰে। মীৰাবাইয়ে সন্ত ৰবিদাসক নিজৰ গুৰু বুলি গণ্য কৰিছিল। তেওঁ কৈছিল-
গুৰু মিলিয়া ৰাইদাস, দিনহি জ্ঞান কি গুটকি।
মীৰাবাই আজিও দেশৰ মাতৃ, ভগ্নী, কন্যা সন্তানৰ বাবে প্ৰেৰণাৰ উৎস। সেই সময়ছোৱাতো তেওঁ হৃদয়ৰ কণ্ঠ শুনি ৰক্ষণশীল বিশ্বাসৰ বিৰুদ্ধে থিয় দিছিল। সন্ত হিচাপেও তেওঁ আমাৰ সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰে। দেশত বহু ধৰণৰ আক্ৰমণৰ সন্মুখীন হোৱাৰ সময়ত ভাৰতীয় সমাজ আৰু সংস্কৃতিক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে আগবাঢ়ি আহিছিল। সৰলতাত কিমান শক্তি আছে আমি মীৰাবাইৰ জীৱনকালৰ পৰাই জানিব পাৰোঁ৷ মই সন্ত মীৰাবাইক প্ৰণাম জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, এইবাৰ 'মন কী বাত' ইমানেই? আপোনালোকৰ লগত হোৱা প্ৰতিটো যোগাযোগে মোক নতুন শক্তিৰে ভৰাই তোলে। আশা আৰু ইতিবাচকতাৰ সৈতে জড়িত শ শ কাহিনীয়ে আপোনালোকৰ বাৰ্তা মোৰ ওচৰলৈ আহি থাকে। আত্মনিৰ্ভৰশীল ভাৰত অভিযানৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিবলৈ পুনৰ আহ্বান জনালোঁ। স্থানীয় লোকেৰ উৎপাদিত সামগ্ৰী কিনিব, ভোকেল ফৰ লোকেলক গুৰুত্ব দিয়ক। আপোনালোকে যেনেকৈ ঘৰবোৰ পৰিষ্কাৰ কৰি ৰাখে, আপোনালোকৰ স্থানীয় আৰু চহৰখন পৰিষ্কাৰ কৰি ৰাখক আৰু আপোনালোকে জানে, ৩১ অক্টোবৰত চৰ্দাৰ চাহাবৰ জন্ম বাৰ্ষিকীত দেশে ইয়াক একতা দিৱস হিচাপে পালন কৰে, দেশৰ বহু ঠাইত একতাৰ বাবে দৌৰৰ আয়োজন কৰা হয়, আপোনালোকেও ৩১ অক্টোবৰত একতাৰ বাবে দৌৰ কাৰ্যসূচী আয়োজন কৰিব। আপোনালোকেও ব্যাপক হাৰত যোগদান কৰি ঐক্যৰ সংকল্প শক্তিশালী কৰে। পুনৰবাৰ আগন্তুক উৎসৱসমূহৰ বাবে শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। আপোনালোক সকলোৱে পৰিয়ালৰ সৈতে এই উৎসৱ উদযাপন কৰক, সুস্থ আৰু সুখী হৈ থাকক এয়ে মোৰ কামনা। এইটো ঠিক দীপাৱলীৰ সময়ত এনে ভুল কৰিব নালাগে যাতে জুইৰ পৰা যিকোনো ঘটনা সংঘটিত হ’ব পাৰে। যদি কাৰোবাৰ জীৱন বিপদত পৰে, তেন্তে আপোনালোকে নিজৰ যত্ন ল’ব লাগিব আৰু লগতে সমগ্ৰ অঞ্চলটোৰ যত্ন ল’ব লাগিব। সকলোকে বহুত শুভচ্ছা জনালো।
আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ৷
নমস্কাৰ, মোৰ মৰমৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল,
'মন কী বাত'ৰ আন এটা খণ্ডত দেশৰ সফলতা, দেশবাসীৰ সফলতা, তেওঁলোকৰ প্ৰেৰণাদায়ক জীৱনশৈলী আপোনালোকৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰাৰ সুযোগ পালোঁ। শেহতীয়াকৈ মই পোৱা চিঠি আৰু বাৰ্তা বেছিভাগেই দুটা কথাৰ ওপৰত কেন্দ্ৰীভূত। প্ৰথমটো হৈছে চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফল অৱতৰণ আৰু দ্বিতীয়টো হ’ল দিল্লীত জি-২০ৰ সফল আয়োজন। দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তৰ পৰা, সমাজৰ প্ৰতিটো শ্ৰেণীৰ পৰা সকলো বয়সৰ মানুহৰ পৰা অগণন চিঠি পাইছিলোঁ। চন্দ্ৰযান-৩ৰ লেণ্ডাৰখন যেতিয়া চন্দ্ৰত অৱতৰণ কৰিবলৈ ওলাইছিল তেতিয়া লাখ লাখ লোকে বিভিন্ন মাধ্যমৰ জৰিয়তে এই অনুষ্ঠানৰ প্ৰতিটো মুহূৰ্তৰ সাক্ষী হৈছিল। ইছৰোৰ ইউটিউব লাইভ চেনেলত আশী লক্ষাধিক লোকে এই অনুষ্ঠানটো চাইছিল– যিটো এক অভিলেখ। ইয়াৰ পৰাই বুজা যায় যে চন্দ্ৰযান-৩ৰ সৈতে লাখ লাখ ভাৰতীয়ৰ কিমান গভীৰ সম্পৰ্ক আছে। চন্দ্ৰযানৰ এই সফলতাক লৈ বৰ্তমান দেশত এক কুইজ প্ৰতিযোগিতা অনুষ্ঠিত হৈছে আৰু ইয়াৰ নাম– ‘চন্দ্ৰযান-৩ মহাকুইজ’। মাইগভ পৰ্টেলত চলি থকা এই প্ৰতিযোগিতাত এতিয়ালৈকে পোন্ধৰ লাখতকৈ অধিক লোকে অংশগ্ৰহণ কৰিছে। মাইগভ আৰম্ভ হোৱাৰ পিছত যিকোনো কুইজৰ বাবে এইটোৱেই সৰ্বাধিক অংশগ্ৰহণ। মই এইটোও ক'ম যে যদি আপুনি এতিয়াও অংশগ্ৰহণ কৰা নাই তেন্তে পলম নকৰিব আৰু ছদিন বাকী আছে। এই কুইজত নিশ্চিতভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰক।
মোৰ মৰমৰ পৰিয়াল,
চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতাৰ পিছত জি-২০ৰ ভৱিষ্যৎ প্ৰজন্মই প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ আনন্দ দুগুণ কৰি তুলিছে। ভাৰত মণ্ডপম প্ৰকৃতাৰ্থত বিখ্যাত হৈ পৰিছে। মানুহে ইয়াত ছেলফি তুলি গৌৰৱেৰে পোষ্ট কৰিছে। এই সন্মিলনত ভাৰতে আফ্ৰিকান ইউনিয়নক জি-২০ৰ স্থায়ী সদস্য কৰি ইয়াৰ নেতৃত্বক শক্তিশালী কৰি তুলিছে। আপোনালোকে মনত ৰাখিব যে যেতিয়া ভাৰত অতি সমৃদ্ধিশালী আছিল, তেতিয়া আমাৰ দেশত আৰু সমগ্ৰ বিশ্বতে ৰেচম পথৰ বিষয়ে বহু কথাই চৰ্চা হৈছিল। এই ৰেচম পথৰ ব্যৱসায় আছিল অতি বৃহৎ ব্যৱসায়ৰ মাধ্যম। এতিয়া আধুনিক যুগত ভাৰতে জি-২০ত আন এক অৰ্থনৈতিক কৰিডৰ সৃষ্টিৰ বিষয়টো উত্থাপন কৰিছে। ই হৈছে ভাৰত-মধ্যপ্ৰাচ্য-ইউৰোপ অৰ্থনৈতিক কৰিডৰ। এই কৰিড’ৰটো আগন্তুক শ শ বছৰলৈকে বিশ্ব বাণিজ্যত গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ থাকিব, আৰু ইতিহাসে চিৰদিনৰ বাবে মনত ৰাখিব যে এই কৰিড’ৰৰ উৎপত্তি ভাৰতৰ মাটিত হৈছিল।
বন্ধুসকল, জি-২০ৰ সময়ত ভাৰতৰ যুৱক-যুৱতীসকলে এই অনুষ্ঠানত কেনেদৰে জড়িত হ’ল, সেই সন্দৰ্ভত আজি এক বিশেষ আলোচনাৰ প্ৰয়োজন। সমগ্ৰ দেশৰ বহু বিশ্ববিদ্যালয়ে বছৰটোৰ ভিতৰতে জি-২০ অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰে। এতিয়া ইয়াৰ ধাৰাবাহিতা ৰক্ষা কৰি দিল্লীত আন এক আকৰ্ষণীয় অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হ’ব-‘জি-২০ বিশ্ববিদ্যালয় সংযোগ কাৰ্যসূচী’। এই কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে সমগ্ৰ দেশৰ লাখ লাখ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে ইজনে সিজনৰ লগত সংযোগ স্থাপন কৰিব। আইআইটি, আইআইএম, এনআইটি আৰু চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়ৰ দৰে বহু সন্মানীয় প্ৰতিষ্ঠানেও ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিব। আশা কৰিছো, যদি আপুনি কলেজীয়া ছাত্ৰ, তেন্তে ২৬ ছেপ্টেম্বৰত এই অনুষ্ঠানটো চাব আৰু উপস্থিত থাকিব৷ ভাৰতৰ ভৱিষ্যত, যুৱ প্ৰজন্মৰ ভৱিষ্যতক লৈ বিভিন্ন আমোদজনক অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰা হৈছে। মই নিজেই এই কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰিম। কলেজীয়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ খবৰৰ বাবেও অপেক্ষা কৰি আছো।
মোৰ মৰমৰ পৰিয়াল, ২৭ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা দুদিনীয়াকৈ 'বিশ্ব পৰ্যটন দিৱস' উদযাপন কৰা হ’ব। কিছুমানে পৰ্যটনক কেৱল ভ্ৰমণ হিচাপেহে লয়, কিন্তু পৰ্যটনৰ এটা অতি বৃহৎ দিশ ‘নিয়োগ’ৰ সৈতে জড়িত। কোৱা হয় যে ন্যূনতম বিনিয়োগেৰে সৰ্বাধিক কৰ্মসংস্থাপন সৃষ্টি কৰা খণ্ডটোৱেই হৈছে পৰ্যটন। পৰ্যটন উদ্যোগৰ উন্নতিৰ বাবে যিকোনো দেশৰ ব্যৱসায়ত যিকোনো দেশৰ সুনাম আৰু আকৰ্ষণে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা ভাৰতৰ প্ৰতি আগ্ৰহ বহুত বাঢ়িছে আৰু জি-২০ৰ সফল আয়োজনৰ পিছত ভাৰতৰ প্ৰতি বিশ্বৰ আগ্ৰহ বৃদ্ধি পাইছে।
বন্ধুসকল, জি-২০ উপলক্ষে ভাৰতলৈ আহিছিল এক লক্ষাধিক প্ৰতিনিধি। তেওঁলোকে আমাৰ দেশৰ বৈচিত্ৰ্য, আমাৰ বিভিন্ন পৰম্পৰা, আমাৰ বিভিন্ন খাদ্যাভ্যাস, আমাৰ পৰম্পৰাৰ বিষয়ে জানিব পাৰে। আগন্তুক প্ৰতিনিধিসকলে নিজৰ লগত লৈ যোৱা অভূতপূৰ্ব অভিজ্ঞতাই পৰ্যটন আৰু অধিক সম্প্ৰসাৰণ কৰিব। আপোনালোকে জানে যে ভাৰতত কেইবাটাও আড়ম্বৰপূৰ্ণ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ আছে আৰু কেৱল ইমানেই নহয়, দিনক দিনে এই সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে। বহুদিনৰ আগতে শান্তিনিকেতন আৰু কৰ্ণাটকৰ পবিত্ৰ হয়শালা মন্দিৰক বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ হিচাপে ঘোষণা কৰা হৈছিল। এই অসাধাৰণ স্বীকৃতিৰ বাবে সকলো ভাৰতীয়কে অভিনন্দন জনাইছো। ২০১৮ চনত শান্তিনিকেতন ভ্ৰমণ কৰাৰ সৌভাগ্য হৈছিল। শান্তিনিকেতন কবিগুৰু ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ সৈতে অবিচ্ছেদ্যভাৱে জড়িত৷ গুৰুদেৱ ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে প্ৰাচীন সংস্কৃত শ্লোকৰ পৰাই শান্তিনিকেতন প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত হৈছিল:-
'যাত্ৰা বিশ্বম, ভৱত্যেক নিৰাম'।
অৰ্থাৎ য’ত গোটেই পৰিয়ালটোক এটা সৰু বাহত ৰাখিব পাৰি। ইউনেস্কোৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰৰ তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত হোৱা কৰ্ণাটকৰ হয়শালা মন্দিৰ তেৰশ শতিকাৰ পৰাই চলি থকা অদ্ভূত স্থাপত্যৰ বাবে বিখ্যাত। ইউনেস্ক’ৰ দ্বাৰা এই মন্দিৰসমূহৰ স্বীকৃতিয়ে ভাৰতীয় মন্দিৰ নিৰ্মাণ পদ্ধতিক সন্মান জনাইছে। আমাৰ দেশৰ মুঠ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰৰ সংখ্যা এতিয়া ৪২টা। ভাৰতে এতিয়া অধিক সংখ্যক ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক স্থানক বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ হিচাপে নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ লক্ষ্য লৈছে। আপোনালোকলৈ মোৰ অনুৰোধ যে যেতিয়াই আপোনালোক ক’ৰবালৈ যাত্ৰা কৰে তেতিয়াই ভাৰতৰ এই বৈচিত্ৰময় ঠাইসমূহ ভ্ৰমণ কৰক। বিভিন্ন ৰাজ্যৰ সংস্কৃতি চিনি পাওক, তেওঁলোকৰ পৰম্পৰাগত স্থানলৈ যাওক। এইদৰে আপোনালোকে আপোনালোকৰ দেশৰ গৌৰৱময় ইতিহাসৰ বিষয়ে জানিব পাৰিব আৰু স্থানীয় জনসাধাৰণৰ আয় বৃদ্ধিৰ অন্যতম মাধ্যম হ’ব।
মোৰ মৰমৰ পৰিয়াল, ভাৰতীয় সংস্কৃতি আৰু সংগীতে এতিয়া আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় স্বীকৃতি লাভ কৰিছে। সমগ্ৰ বিশ্বতে এই বিষয়ত মানুহৰ আগ্ৰহ বাঢ়িছে। এগৰাকী মৰমলগা ছোৱালীয়ে এনেকুৱা এটা অভিনয় কৰিলে। তাৰ কিছু অংশ কওঁ।
####Audio-Song
এইটো শুনাৰ পিছত আপুনিও আচৰিত হ’ল নহয় নে? মাতটো কিমান মধুৰ আৰু প্ৰতিটো শব্দত প্ৰতিফলিত হোৱা অনুভৱৰ দ্বাৰা আমি তেওঁৰ ঈশ্বৰৰ প্ৰতি ভক্তি অনুভৱ কৰিব পাৰো। যদি মই আপোনালোকক কওঁ যে এই সুৰীয়া কণ্ঠটো জাৰ্মানীৰ এগৰাকী ছোৱালীৰ, তেন্তে আপুনি হয়তো অধিক আচৰিত হ’ব। এই ছোৱালীজনীৰ নাম কাশ্মি। ২১ বছৰীয়া কাশ্মি বৰ্তমান ইনষ্টাগ্ৰামত অতি জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছে। জাৰ্মানীৰ বাসিন্দা কাশ্মিয়ে কেতিয়াও ভাৰতলৈ অহা নাই যদিও তেওঁ ভাৰতীয় সংগীতৰ অনুৰাগী। ভাৰতবৰ্ষ কেতিয়াও নেদেখা ব্যক্তিৰ ভাৰতীয় সংগীতৰ প্ৰতি এনে আবেগ সঁচা অৰ্থত প্ৰেৰণাদায়ক। কাশ্মি জন্মৰ পৰাই অন্ধ আছিল যদিও এই তীব্ৰ অক্ষমতাই তেওঁৰ উল্লেখযোগ্য কৃতিত্বক বাধা দিব পৰা নাছিল। সংগীত আৰু সৃষ্টিশীলতাৰ প্ৰতি তেওঁৰ ইমানেই গভীৰ আকৰ্ষণ আছিল যে সৰুৰে পৰাই তেওঁ গান গাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। ৩ বছৰ বয়সৰ পৰাই তেওঁ আফ্ৰিকান ঢোল বজাবলৈ আৰম্ভ কৰে। ভাৰতীয় সংগীতৰ লগত তেওঁৰ পৰিচয় হৈছিল মাত্ৰ ৫-৬ বছৰ আগতে। ভাৰতীয় সংগীতৰ প্ৰতি তেওঁ ইমানেই আকৰ্ষিত হৈছিল, ইমানেই মোহিত হৈছিল যে তেওঁ ইয়াক সম্পূৰ্ণৰূপে গ্ৰহণ কৰিছিল। তবলা বজাবলৈও শিকিছিল। আটাইতকৈ প্ৰেৰণাদায়ক কথাটো হ’ল তেওঁ বহু ভাৰতীয় ভাষাত গান গাবলৈ আয়ত্ত কৰিছে। সংস্কৃতেই হওক, হিন্দীয়েই হওক, মালায়ালমেই হওক, তামিলেই হওক, কানাড়াই হওক বা অসমীয়া, বাংলা, মাৰাঠীয়েই হওক বা উৰ্দুয়েই হওক, এই সকলোবোৰ ভাষাতে তেওঁ গাইছে। কোনোবাই যদি আন এটা অজ্ঞাত ভাষাত দুটা-তিনিটা শাৰী ক’বলগীয়া হয় তেন্তে কিমান কঠিন হ’ব সেয়া আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে, কিন্তু কাশ্মিৰ বাবে ই বাওঁহাতৰ খেলৰ দৰেই। ইয়াত আপোনালোক সকলোৰে বাবে তেওঁৰ দ্বাৰা গোৱা এটা কানাড়া গীত বজাইছো।
###Audio – Song
ভাৰতীয় সংস্কৃতি আৰু সংগীতৰ প্ৰতি জাৰ্মানীৰ কাশ্মিৰ এই আবেগক মই আন্তৰিকতাৰে শলাগ লৈছো আশাকৰোঁ তেওঁৰ এই প্ৰচেষ্টাই প্ৰতিজন ভাৰতীয়ক আপ্লুত কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ পৰিয়াল, আমাৰ দেশত শিক্ষাক সদায় সেৱা হিচাপে চোৱা হৈছে। উত্তৰাখণ্ডৰ এচাম যুৱকে এনে চিন্তাৰে শিশুৰ শিক্ষাৰ বাবে কাম কৰি থকাৰ কথা জানিব পাৰিছো। নাইনিতাল জিলাৰ একাংশ যুৱকে সৰু ল’ৰা-ছোৱালীৰ বাবে এক অনন্য ঘোঁডা পুথিভঁৰাল আৰম্ভ কৰিছে। এই পুথিভঁৰালটোৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ বৈশিষ্ট্যটো হ’ল যে অতি দূৰ্গম অঞ্চলৰ শিশুসকলৰ মাজলৈ কিতাপ প্ৰেৰণ কৰিছে আৰু তাতোকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ’ল এই সেৱা সম্পূৰ্ণ বিনামূলীয়া। এতিয়ালৈকে নাইনিতালৰ বাৰখন গাঁও ইয়াৰ অধীনত অন্তৰ্ভুক্ত হৈছে। শিশুসকলক শিক্ষা দিয়াৰ এই পবিত্ৰ কামত সহায়ৰ বাবে স্থানীয় ৰাইজো আগবাঢ়ি আহিছে। এই ঘোডা পুথিভঁৰালৰ জৰিয়তে সুদূৰ গাঁৱৰ শিশুসকলক বিদ্যালয়ৰ কিতাপৰ উপৰিও কবিতা, গল্প আৰু নৈতিক শিক্ষাৰ দৰে কিতাপ পঢ়াৰ সম্পূৰ্ণ সুবিধা প্ৰদানৰ প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে। এই অনন্য পুথিভঁৰালটোও শিশুসকলৰ মাজত অতি জনপ্ৰিয়।
বন্ধুসকল, হায়দৰাবাদৰ এটা পুথিভঁৰালৰ সৈতে জড়িত এক অনন্য পদক্ষেপৰ বিষয়েও জানিব পাৰিলোঁ। ইয়াত সপ্তম শ্ৰেণীৰ কন্যা আকৰ্ষণা সতীশে এক অদ্ভুত কৃতিত্ব প্ৰদৰ্শন কৰিছে। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব যে মাত্ৰ ১১ বছৰ বয়সতে তেওঁ এটা নহয়-দুটা নহয়, শিশুৰ বাবে সাতটা পুথিভঁৰাল চলাই আছে। আকৰ্ষণাই এই প্ৰেৰণা লাভ কৰিছিল দুবছৰ পূৰ্বে যেতিয়া তেওঁ পিতৃ-মাতৃৰ সৈতে কেন্সাৰ চিকিৎসালয়লৈ গৈছিল। দেউতাকে আৰ্তজনক সহায় কৰিবলৈ তালৈ গৈছিল। ল’ৰা-ছোৱালীবোৰে তাইক ৰং কৰা কিতাপ বিচাৰিলে আৰু এই মৰমলগা ছোৱালীজনীক ইমানেই অন্তৰ চুই গ’ল যে তাই বিভিন্ন ধৰণৰ কিতাপ সংগ্ৰহ কৰিবলৈ জোৰ দিলে। তেওঁ ওচৰ-চুবুৰীয়া, আত্মীয়-স্বজন আৰু বন্ধু-বান্ধৱীৰ পৰা কিতাপ সংগ্ৰহ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে আৰু সেই কৰ্কট চিকিৎসালয়ৰ ল’ৰা-ছোৱালীৰ বাবে প্ৰথম পুথিভঁৰালটো মুকলি কৰিলে৷ এই ছোৱালীজনীয়ে এতিয়ালৈকে বিভিন্ন ঠাইৰ আৰ্ত শিশুৰ বাবে যি সাতটা পুথিভঁৰাল খুলিছে, তাত এতিয়া প্ৰায় ছয় হাজাৰ কিতাপ উপলব্ধ। কনমানি আকৰ্ষণাই শিশুৰ ভৱিষ্যত গঢ় দিয়াৰ এই মহান কাম কৰি আছে, যিয়ে সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰিব।
বন্ধুসকল, আজিৰ যুগটো ডিজিটেল প্ৰযুক্তি আৰু ই-বুকৰ যুগ, তথাপিও কিতাপে আমাৰ জীৱনত সদায় এজন ভাল বন্ধুৰ ভূমিকা পালন কৰে। গতিকে আমি শিশুসকলক কিতাপ পঢ়িবলৈ উৎসাহিত কৰা উচিত। মোৰ মৰমৰ পৰিয়াল, আমাৰ শাস্ত্ৰত কৈছে,
"জীৱেশু কৰুণা চাপি, মৈত্ৰী তেশু বিদ্যতম।"
অৰ্থাৎ জীৱক দয়া কৰি বন্ধুত্ব কৰক। জীৱ-জন্তু আমাৰ বেছিভাগ দেৱ-দেৱীৰ বাহন। বহুতে মন্দিৰলৈ যায়, প্ৰভুৰ দৰ্শন কৰে, কিন্তু তেওঁৰ বাহন হোৱা জীৱবোৰৰ প্ৰতি বিশেষ গুৰুত্ব নিদিয়ে। এই জীৱবোৰ আমাৰ আস্থাৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হ’ব লাগে। আমি যিমান পাৰো সেইবোৰ সংৰক্ষণ কৰা উচিত। যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা দেশত সিংহ, বাঘ, চিতা, হাতীৰ সংখ্যা উৎসাহজনকভাৱে বৃদ্ধি পোৱা দেখা গৈছে। এই পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো জীৱক বচাবলৈ আন বহুতো প্ৰচেষ্টাও অবিৰতভাৱে চলি আছে। ৰাজস্থানৰ পুষ্কৰতো একেধৰণৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে। ইয়াত সুখদেৱ ভট্টজী আৰু তেওঁৰ দলৰ সদস্যসকলে বন্যপ্ৰাণী বচাবলৈ উদ্যোগ লৈছে। আৰু তেওঁলোকৰ দলটোৰ নাম জানেনে? তেওঁলোকৰ দলটোৰ নাম কোব্ৰা! এই ভয়ংকৰ নামটোৰ কাৰণ হ’ল তেওঁলোকৰ দলটোৱে অঞ্চলটোৰ বিপজ্জনক সাপ উদ্ধাৰৰ বাবেও কাম কৰে। বহুতে এই দলটোত যোগদান কৰে যিয়ে মাত্ৰ এটা ফোন কৰিলেই সেই স্থানত উপনীত হয় আৰু নিজৰ মিছন আৰম্ভ কৰে। সুখদেৱজীৰ দলটোৱে এতিয়ালৈকে ত্ৰিশ হাজাৰৰো অধিক বিষাক্ত সাপৰ প্ৰাণ ৰক্ষা কৰিছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে মানুহৰ বিপদ নিৰ্মূল হোৱাৰ লগতে প্ৰকৃতিও সংৰক্ষণ কৰা হয়। এই গোটটোৱে অন্যান্য পশু কল্যাণৰ কামতো জড়িত হৈ আছে।
বন্ধুসকল, তামিলনাডুৰ চেন্নাইত অটো চালক এম. ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদেও কৰিছে এক অনন্য কাম। যোৱা ২৫-৩০ বছৰ ধৰি তেওঁ কপৌ চৰাইৰ সেৱাত তেওঁ জড়িত হৈ আছে। তেওঁৰ নিজৰ ঘৰতে ২০০ৰো অধিক কপৌ চৰাই আছে। সেই চৰাইবোৰৰ খাদ্য, পানীয়, স্বাস্থ্যকে ধৰি প্ৰতিটো প্ৰয়োজনৰ প্ৰতি তেওঁ মনোযোগ দিয়ে৷ ইয়াৰ বাবে তেওঁৰ বহুত খৰচ হয় যদিও তেওঁ নিজৰ কামত অটল। বন্ধুসকল, মানুহে ডাঙৰ উদ্দেশ্য লৈ এনে কাম কৰা দেখি সঁচাকৈয়ে বৰ শান্তি লাগে। বৰ সুখী অনুভৱ কৰোঁ। যদি আপোনালোকে এনে কোনো অনন্য প্ৰচেষ্টা জানে তেন্তে শ্বেয়াৰ কৰিব।
মোৰ মৰমৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল,
স্বাধীনতাৰ এই অমৃতকাল দেশৰ সকলো নাগৰিকৰ বাবেও কৰ্তব্যৰ সময়। আমি কেৱল নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰি লক্ষ্যত উপনীত হ’ব পাৰো, আকাংক্ষিত অভিষ্ঠা পুৰণ কৰিব পাৰো। কৰ্তব্যৰ এই ধাৰণাটোৱে আমাক সকলোকে একেলগে বান্ধি ৰাখিছে। উত্তৰ প্ৰদেশৰ সম্বলত এনে কৰ্তব্যৰ উদাহৰণ সমগ্ৰ দেশে দেখিছে আৰু আপোনালোকৰ লগত শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো। ভাবি চাওকচোন, গাঁৱৰ সংখ্যা সত্তৰৰ অধিক, মানুহৰ সংখ্যা কেইবা হাজাৰ আৰু সকলো ৰাইজে একগোট হৈ এটা লক্ষ্য, এটা উচ্চাকাংক্ষা সাধন কৰিছে, সাধাৰণতে দেখা নাযায় যে তেওঁলোক একত্ৰিত হৈ সম্বলবাসী সেই কাম কৰিছে। ইয়াৰ মানুহে একত্ৰিত হৈ ৰাজহুৱা অংশীদাৰিত্ব আৰু সামূহিক ঐক্যৰ এক সুন্দৰ নিদৰ্শন গঢ়ি তুলিছে৷ আচলতে দশক দশক আগতে এই অঞ্চলত ‘সোট’ নামৰ এখন নদী আছিল। ‘আমৰোহ’ৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ‘সম্বল’ৰ পৰা ‘বদয়ু’লৈকে এই নদীখন এসময়ত অঞ্চলটোৰ প্ৰাণদাতা হিচাপে পৰিচিত আছিল। নদীখনৰ পানীৰ প্ৰবাহ পৰ্যাপ্ত আছিল আৰু কৃষকৰ কৃষি কামৰ মূল আধাৰ আছিল। সময়ৰ লগে লগে প্ৰবাহ হ্ৰাস পায়, নদীখনে বৈ যোৱা নলাটোত বেদখল হয় আৰু নদীখন নিশ্চিহ্ন হৈ যায়। আমাৰ দেশত য’ত নদীক মাতৃ বুলি গণ্য কৰা হয়, সেই দেশৰ সম্বলবাসীয়ে এই সোট নদীখন পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। যোৱা বছৰ ডিচেম্বৰ মাহত ৭০খনতকৈও অধিক গাঁও পঞ্চায়তৰ লোকে একেলগে ‘সোট’ নদীক পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ কাম হাতত লৈছিল। গাঁও পঞ্চায়তৰ মানুহে লগত লয় চৰকাৰী বিভাগ। আপুনি জানি সুখী হ’ব যে বছৰৰ প্ৰথম ছমাহত তেওঁলোকে এই নদীখনৰ এশ কিলোমিটাৰতকৈও অধিক অংশ পুনৰুদ্ধাৰ কৰিছিল। বাৰিষা আৰম্ভ হ’লেই ইয়াৰ মানুহৰ কষ্টৰ ফল লাভ কৰিলে, ‘সোট’ নদীখন পানীৰে পৰিপূৰ্ণ হৈ পৰিল। ইয়াৰ কৃষক ৰাইজৰ বাবে এটা ডাঙৰ সুখৰ মুহূৰ্ত আহিছে। এই অঞ্চলৰ মানুহে নদীৰ পাৰত দহ হাজাৰৰো অধিক বাঁহ গছ ৰোপণ কৰিছে, যাতে নদীৰ পাৰ সম্পূৰ্ণ সুৰক্ষিত হয়। মহ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে ৩০ হাজাৰৰো অধিক গাম্বুছিয়া মাছ নদীত এৰি দিয়া হৈছে। বন্ধুসকল, ‘সোট’ নদীৰ এই দৃষ্টান্তই আমাক শিকাইছে যে দৃঢ়তাৰে আমি বহুতো কঠিন সমস্যা অতিক্ৰম কৰি এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰো। কৰ্তব্যৰ এই পথত খোজ দিওঁতে আপুনিও আপোনাৰ চৌপাশ ঘটি থকা বহু পৰিৱৰ্তনৰ অংশ হ’ব পাৰে।
মোৰ মৰমৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, যেতিয়া উদ্দেশ্য শক্তিশালী হয় আৰু কিবা এটা শিকিবলৈ অধ্যৱসায় থাকে, তেতিয়া কোনো কামেই কঠিন যেন নালাগে। পশ্চিমবংগৰ শ্ৰীমতী শকুন্তলা চৰ্দাৰে এই কথা একেবাৰে সত্য বুলি প্ৰমাণ কৰিলে। আজি তেওঁ আৰু বহু মহিলাৰ বাবে প্ৰেৰণা হৈ পৰিছে। শকুন্তলা জী জংগলমহলৰ শতনালা গাঁৱৰ বাসিন্দা। দীৰ্ঘদিন ধৰি তেওঁৰ পৰিয়ালে দৈনিক হাজিৰা কৰা শ্ৰমিক হিচাপে কাম কৰি জীৱিকা নিৰ্বাহ কৰিছিল। আনকি তেওঁৰ পৰিয়ালেও জীৱন নিৰ্বাহ কৰিবলৈ অসুবিধা পাইছিল। তাৰ পিছত তেওঁ নতুন দিশত আগবাঢ়ি যোৱাৰ সিদ্ধান্ত লয় আৰু সফলতা লাভ কৰি সকলোকে আচৰিত কৰি তুলিলে। আপোনালোকে নিশ্চয় জানিব বিচাৰিছে যে তেওঁ এই সফলতাৰ মুখখন কেনেকৈ দেখিছিল! উত্তৰটো হ’ল–চিলাই মেচিন। চিলাই মেচিনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি তেওঁ ‘চাদৰ’ৰ পাতত ধুনীয়া ধুনীয়া ডিজাইন আঁকিবলৈ ধৰিলে। এই প্ৰতিভাই তেওঁৰ সমগ্ৰ পৰিয়ালৰ জীৱনত আমূল পৰিৱৰ্তন আনিলে। তেওঁৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত এই অদ্ভুত হস্তশিল্পৰ চাহিদা দিনক দিনে বাঢ়িছে। শকুন্তলাজীৰ এই প্ৰতিভাই কেৱল তেওঁৰ জীৱনেই নহয়, ‘শাল’ৰ পাত সংগ্ৰহ কৰা বহু লোকৰ জীৱনকো সলনি কৰি পেলালে। এতিয়া, তেওঁ বহু মহিলাক প্ৰশিক্ষণ দিয়াৰ কামো কৰি আছে। আপুনি কল্পনা কৰকছোন যে এসময়ত মজুৰিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল পৰিয়াল এটাই এতিয়া আনক উপাৰ্জনৰ বাবে অনুপ্ৰাণিত কৰে। দৈনিক মজুৰিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি পৰিয়াল পোহপাল দি আহিছে। ইয়াৰ ফলত তেওঁৰ পৰিয়ালে আন বিষয়তো মনোনিৱেশ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল। আন এটা কথা হ’ল শকুন্তলা দেৱীৰ আৰ্থিক অৱস্থা সুস্থিৰ হোৱাৰ লগে লগে তেওঁ সঞ্চয় কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। এতিয়া তেওঁ জীৱন বীমা পৰিকল্পনাত বিনিয়োগ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, যাতে তেওঁৰ সন্তানৰ ভৱিষ্যতো উজ্জ্বল হয়। শকুন্তলাজীৰ বীৰত্বৰ প্ৰশংসাৰ সীমা নাই। ভাৰতৰ মানুহ ইমান প্ৰতিভাশালী। তেওঁলোকক এটা সুযোগ দিয়ক আৰু চাওক তেওঁলোকে কি ডাঙৰ ডাঙৰ কাম কৰে।
মোৰ মৰমৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, দিল্লীত জি-২০ সন্মিলনৰ সময়ত সেই দৃশ্য কোনোবাই পাহৰিব পাৰিবনে যেতিয়া বিশ্বৰ নেতাসকলে ৰাজঘাটত বাপুক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাবলৈ একত্ৰিত হৈছিল। ইয়াৰ দ্বাৰা বাপুৰ চিন্তাধাৰা আজিও সমগ্ৰ বিশ্বতে কিমান প্ৰাসংগিক সেই ধাৰণাটো আৰু অধিক শক্তিশালী হয়। গান্ধী জয়ন্তী উপলক্ষে সমগ্ৰ দেশতে স্বচ্ছতাৰ ওপৰত বিভিন্ন কাৰ্যসূচীৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছে বুলি ভাবি সুখী হৈছোঁ। কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ প্ৰতিটো কাৰ্যালয়তে চলি আছে ‘স্বচ্ছতাই সেৱা অভিযান’। ইণ্ডিয়ান স্বচ্ছ লীগেও মোটামুটি ভাল সমৰ্থন লাভ কৰিছে। আজি 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে প্ৰতিজন দেশবাসীলৈ এটা আহ্বান জনাইছোঁ।
১ অক্টোবৰ অৰ্থাৎ দেওবাৰে পুৱা ১০ বজাত স্বচ্ছতাৰ ওপৰত এক বৃহৎ কাৰ্যসূচী অনুষ্ঠিত হ'ব। আপুনিও সময় উলিয়াই এই স্বচ্ছতা অভিযানত যোগদান আৰু অংশগ্ৰহণ কৰে। নিজৰ ৰাস্তা, চুবুৰী, পাৰ্ক, নদী, বিল বা আন যিকোনো ৰাজহুৱা স্থানত এই স্বচ্ছতা অভিযানত যোগদান কৰিব পাৰিব, আৰু অমৃত সৰোবৰ খন্দা ঠাইখন পৰিষ্কাৰ কৰি ৰাখিব পাৰে। এই স্বচ্ছতাৰ কাৰ্য্যসমূহ গান্ধীজীৰ প্ৰতি প্ৰকৃত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি হিচাপে পৰিগণিত হ'ব। মই পুনৰবাৰ আপোনালোকক সোঁৱৰাই দিব বিচাৰিছো যে গান্ধী জয়ন্তী উপলক্ষে আপোনালোকে অতি কমেও এটা খাদী বস্তু কিনিব৷
মোৰ মৰমৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, আমাৰ দেশত উৎসৱৰ বতৰ আৰম্ভ হৈছে। আপোনালোকেও হয়তো ঘৰতে নতুন কিবা এটা কিনাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে। এজনে নৱৰাত্ৰিৰ সময়ত নিজৰ শুভ কাম আৰম্ভ কৰিবলৈ আগ্ৰহী। আনন্দ আৰু আশাৰ এই পৰিৱেশত আপুনি ভোকেল ফৰ লোকেলৰ মন্ত্ৰটো মনত ৰাখিব লাগিব। যিমান পাৰি আপোনালোকে মেড ইন ইণ্ডিয়াৰ সামগ্ৰী কিনিব, ভাৰতীয় সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰিব আৰু মেড ইন ইণ্ডিয়াৰ সামগ্ৰী উপহাৰ হিচাপে দিব লাগে। আপোনাৰ সৰু সুখৰ মুহূৰ্তটো আন এটা পৰিয়ালৰ মহান আনন্দৰ কাৰণ হ'ব পাৰে। আপোনালোকে কিনা প্ৰতিটো ভাৰতীয় সামগ্ৰীৰ লাভ পোনপটীয়াকৈ আমাৰ শ্ৰমিক, শিল্পী আৰু বিশ্বৰ অন্যান্য ভাই-ভনীসকলৰ হাতলৈ যাব। আজিকালি বহু ষ্টাৰ্টআপে স্থানীয় সামগ্ৰী সৃষ্টিৰ বাবে উৎসাহিত কৰিছে। যদি আপোনালোকে স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰে তেন্তে ষ্টাৰ্টআপৰ সৈতে জড়িত যুৱক-যুৱতীসকলেও লাভৱান হ’ব।
মোৰ মৰমৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, 'মন কী বাত' আজিলৈ ইমানেই। 'মন কী বাত'ত আপোনালোকৰ লগত পৰৱৰ্তী সময়ত কথা পাতোতে নৱৰাত্ৰি আৰু দশেৰা শেষ হ’ব। আপোনালোকেও এই উৎসৱৰ বতৰত অতি আনন্দ লাভ কৰক, প্ৰতিটো উৎসৱ উৎসাহেৰে উদযাপন কৰক। আপোনালোকৰ পৰিয়াল সদায় সুখী হৈ থাকক। প্ৰতিটো উৎসৱৰ বাবে আন্তৰিক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছো। নতুন কথাৰে, দেশবাসীৰ নতুন সফলতাৰে পুনৰ লগ পাম। আপোনালোকে মোলৈ আপোনালোকৰ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰি থাকিব৷ আপোনালোকৰ অভিজ্ঞতা শ্বেয়াৰ কৰিবলৈ নাপাহৰিব, মই অপেক্ষা কৰিম। আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ৷
নমস্কাৰ
মোৰ প্ৰিয় পৰিয়ালবৰ্গ, নমস্কাৰ৷
মন কী বাতৰ আগষ্ট মাহৰ খণ্ডলৈ আপোনালোকক পুনৰবাৰ আদৰণী জনাইছো৷ কেতিয়াবা এনেকুৱা হৈছিল যদিও মোৰ মনত নাই যে শাওন মাহত দুবাৰকৈ ‘মন কী বাত’ অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছে, কিন্তু এইবাৰ এনেকুৱাই হৈছে৷ শাওন অৰ্থাৎ মহাশিৱৰ মাহ, উৎসৱ আৰু উল্লাসৰ মাহ৷ চন্দ্ৰযানৰ সফলতাই উৎসৱৰ এই আনন্দ কেইবাগুণ বৃদ্ধি কৰিলে৷ চন্দ্ৰযান চন্দ্ৰমাত উপস্থিত হোৱা তিনিদিনতকৈ বেছি হ’ল৷ এই সফলতা ইমানেই বেছি যে ইয়াৰ যিমানেই আলোচনা নকৰক কিয় সিমানেই কম হ’ব৷ আপোনালোকৰ সৈতে কথা পাতি থকাৰ সময়তে মোৰ এটা পুৰণি কবিতা মনত পৰিছে...
আকাশলৈ মুৰ দাঙিবলৈ
ঘন ডাৱৰ ফালিবলৈ
পোহৰৰ সংকল্প ল’বলৈ
এতিয়া সূৰ্য উদয় হৈছে৷
দৃঢ় নিশ্চয়তাৰে সৈতে আগুৱাবলৈ
সকলো সমস্যা নেওচিবলৈ
আগুৰি ধৰা আন্ধাৰক নাশিবলৈ
এতিয়া সূৰ্য উদয হৈছে৷
আকাশলৈ মুৰ দাঙিবলৈ
ঘন ডাৱৰ ফালিবলৈ
এতিয়া সূৰ্য উদয় হৈছে৷
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, ২৩ আগষ্টত ভাৰত আৰু ভাৰতৰ চন্দ্ৰযানে প্ৰমাণ কৰিছে যে সংকল্পৰ কিছু সূৰ্যোদয় চন্দ্ৰতো হয়। মিছন চন্দ্ৰযান নতুন ভাৰতৰ মনোভাৱৰ প্ৰতীক হৈ পৰিছে, যি যিকোনো পৰিস্থিতিত জয়ী হ’ব বিচাৰে আৰু যিকোনো পৰিস্থিতিত জয়ী হ’বও জানে।
বন্ধুসকল, এই অভিযানৰ এটা দিশ আছিল যিটো আজি আপোনালোক সকলোৰে সৈতে বিশেষভাৱে আলোচনা কৰিব বিচাৰিছো। আপোনালোকৰ মনত আছে এইবাৰ মই লালকিল্লাৰ পৰা কৈছিলো যে আমি মহিলাকেন্দ্ৰিক উন্নয়নক ৰাষ্ট্ৰীয় চৰিত্ৰ হিচাপে শক্তিশালী কৰিব লাগিব। য'ত নাৰী শক্তিৰ শক্তি যোগ কৰা হয় তাত অসম্ভৱকো সম্ভৱ কৰি তুলিব পাৰি। ভাৰতৰ মিছন চন্দ্ৰযানো নাৰী শক্তিৰ সজীৱ উদাহৰণ। এই সমগ্ৰ অভিযানত বহু মহিলা বিজ্ঞানী আৰু অভিযন্তা প্ৰত্যক্ষভাৱে জড়িত হৈ পৰিছে। তেওঁলোক বিভিন্ন ব্যৱস্থাৰ প্ৰকল্প সঞ্চালক, প্ৰকল্প প্ৰৱন্ধক আদি বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ দায়িত্ব চম্ভালিছে। ভাৰতৰ কন্যাই এতিয়া অসীম বুলি গণ্য কৰা স্থানকো প্ৰত্যাহ্বান জনাইছে। যেতিয়া এখন দেশৰ কন্যাসকল ইমান অভিলাষী হৈ পৰে, তেতিয়া সেই দেশখন উন্নত হিচাপে বিকাশ হোৱাত কোনে বাধা দিব পাৰে!
বন্ধুসকল, আমি ইমান উচ্চ উৰণ সম্পূৰ্ণ কৰিলোঁ কাৰণ আজি আমাৰ সপোনবোৰ ডাঙৰ আৰু আমাৰ প্ৰচেষ্টাও ডাঙৰ। আমাৰ বিজ্ঞানীসকলৰ লগতে আন খণ্ডসমূহেও চন্দ্ৰযান-৩ৰ সফলতাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে। সকলো অংশ আৰু কাৰিকৰী প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণত বহু দেশবাসীয়ে অৰিহণা যোগাইছে। যেতিয়া সকলোৰে প্ৰচেষ্টা হাতত লোৱা হ’ল, তেতিয়া সফলতাও লাভ কৰা হ’ল। এইটোৱেই হৈছে চন্দ্ৰযান-৩ৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ সফলতা। ভৱিষ্যতেও আমাৰ মহাকাশ খণ্ডই সকলোৰে প্ৰচেষ্টাৰে এনে বহু সফলতা লাভ কৰাটো কামনা কৰিলোঁ।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, ছেপ্টেম্বৰ মাহটো ভাৰতৰ শক্তিৰ সাক্ষী হ’বলৈ গৈ আছে। অহা মাহত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া জি-২০ নেতা সন্মিলনৰ বাবে ভাৰত সম্পূর্ণৰূপে প্রস্তুত৷ এই অনুষ্ঠানত অংশগ্ৰহণৰ বাবে ৰাজধানী দিল্লীলৈ ৪০খন দেশৰ মুৰব্বী আৰু বহুতো বিশ্ব সংস্থাৰ মুৰব্বী আহিব। জি-২০ সন্মিলনৰ ইতিহাসত এইটোৱেই হ’ব আটাইতকৈ ডাঙৰ অংশগ্ৰহণ। অধ্যক্ষতাৰ সময়ছোৱাত ভাৰতে জি-২০ক অধিক সৰ্বাংগীন মঞ্চ হিচাপে গঢ়ি তুলিছে। ভাৰতৰ আমন্ত্ৰণত আফ্ৰিকান ইউনিয়নেও জি-২০ত যোগদান কৰে আৰু আফ্ৰিকাৰ জনসাধাৰণৰ কণ্ঠই বিশ্বৰ এই গুৰুত্বপূৰ্ণ মঞ্চত উপনীত হয়। বন্ধুসকল, যোৱা বছৰ বালিত ভাৰতে জি-২০ৰ অধ্যক্ষতাৰ দায়িত্ব লোৱাৰ পিছৰে পৰা ইমানবোৰ আলোচনা সফলভাৱে অনুষ্ঠিত হৈছে, যি আমাক গৌৰৱেৰে ভৰাই তোলে। দিল্লীৰ ডাঙৰ ডাঙৰ অনুষ্ঠানৰ পৰম্পৰাৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হৈ আমি দেশৰ বিভিন্ন চহৰলৈ লৈ গ’লোঁ৷ ইয়াৰ সৈতে জড়িত প্ৰায় ২০০খন বৈঠক দেশৰ ৬০খন চহৰত আয়োজন কৰা হৈছিল। জি-২০ প্ৰতিনিধিসকল য’তেই গৈছে, মানুহে তেওঁলোকক উষ্ম আদৰণি জনাইছে। আমাৰ দেশৰ বৈচিত্ৰ্য আৰু আমাৰ সজীৱ গণতন্ত্ৰ দেখি এই প্ৰতিনিধিসকল অতিশয় আপ্লুত হৈছে৷ তেওঁলোকে এইটোও উপলব্ধি কৰিছিল যে ভাৰতত ইমানবোৰ সম্ভাৱনা আছে।
বন্ধুসকল, জি-২০ৰ আমাৰ অধ্যক্ষতা হৈছে জনসাধাৰণৰ অধ্যক্ষতা, য’ত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ মনোভাৱ অগ্ৰণী। জি-২০ৰ এঘাৰখন বৈঠক গ্ৰুপৰ ভিতৰত শৈক্ষিক, নাগৰিক সমাজ, যুৱ, মহিলা, আমাৰ সাংসদ, উদ্যোগী আৰু নগৰ প্ৰশাসনৰ সৈতে জড়িত লোকসকলে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। কোনোবা নহয় কোনোবা প্ৰকাৰে এই সন্দৰ্ভত সমগ্ৰ দেশতে আয়োজন কৰা অনুষ্ঠানসমূহত ডেৰ কোটিৰো অধিক লোক জড়িত হৈ আছে। জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ বাবে আমাৰ এই প্ৰচেষ্টাত কেৱল এটাই নহয়, দুটা বিশ্ব অভিলেখো সৃষ্টি হৈছে। বাৰাণসীত অনুষ্ঠিত জি-২০ কুইজত ৮০০খন বিদ্যালয়ৰ ১.২৫ লাখ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ অংশগ্ৰহণ এক নতুন বিশ্ব অভিলেখ ৰচনা কৰে৷ একে সময়তে লাম্বানী শিপিনীসকলেও আচৰিত কাম কৰিছিল। ৪৫০গৰাকী শিল্পীয়ে প্ৰায় ১৮০০টা ইউনিক পেচৰ এক আচৰিত সংগ্ৰহ সৃষ্টি কৰি নিজৰ দক্ষতা আৰু কাৰুকাৰ্য্য প্ৰদৰ্শন কৰিছে। জি-২০লৈ অহা প্ৰতিজন প্ৰতিনিধিয়েও আমাৰ দেশৰ কলাত্মক বৈচিত্ৰ্য দেখি আচৰিত হৈছিল। তেনে এক বৃহৎ অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰা হৈছিল ছুৰাটত। তাত অনুষ্ঠিত ‘শাৰী ৱাকাথন’ত ১৫খন ৰাজ্যৰ ১৫,০০০ মহিলাই অংশগ্ৰহণ কৰে। এই কাৰ্যসূচীয়ে কেৱল ছুৰাটৰ বস্ত্ৰশিল্প উদ্যোগক এক উদ্গনি যোগোৱাইই নহয়, 'ভোকেল ফৰ লোকেল'য়েও শক্তি লাভ কৰিলে আৰু স্থানীয় সামগ্ৰীৰ বিশ্ব পৰ্যায়লৈ প্ৰসাৰ হোৱাৰ পথো প্ৰশস্ত কৰিলে। শ্ৰীনগৰত জি-২০ৰ বৈঠকৰ পাছত কাশ্মীৰত পৰ্যটকৰ সংখ্যা ব্যাপকভাৱে বৃদ্ধি পাইছে। সকলো দেশবাসীক জনাব বিচাৰিছো যে আহক আমি সকলোৱে মিলি জি-২০ সন্মিলন সফল কৰি দেশৰ গৌৰৱ বৃদ্ধি কৰোঁ।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকলে, ‘মন কী বাত’ৰ খণ্ডটোত আমি প্ৰায়ে আমাৰ নৱপ্ৰজন্মৰ সম্ভাৱনাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰোঁ। আজি ক্ৰীড়া এনে এটা ক্ষেত্ৰ য’ত আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে অবিৰতভাৱে নতুন নতুন সফলতা লাভ কৰি আছে। আজি 'মন কী বাত'ত শেহতীয়াকৈ আমাৰ খেলুৱৈসকলে ৰাষ্ট্ৰীয় পতাকা উত্তোলন কৰা প্ৰতিযোগিতা এখনৰ কথা ক'ম। কিছুদিন পূৰ্বে চীনত অনুষ্ঠিত হৈছিল বিশ্ব বিশ্ববিদ্যালয় গেমছ। এইবাৰ ভাৰতৰ খেলুৱৈসকলে এই খেলসমূহত সৰ্বোত্তম প্ৰদৰ্শন কৰে। আমাৰ খেলুৱৈসকলে মুঠ ২৬টা পদক লাভ কৰিছিল, ইয়াৰে ১১টা সোণৰ পদক আছিল। আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ’ব যে ১৯৫৯ চনৰ পৰা অনুষ্ঠিত হোৱা সকলো বিশ্ব বিশ্ববিদ্যালয় গেমছত লাভ কৰা সকলো পদক যোগ কৰিলেও এই সংখ্যা মাত্ৰ ১৮টাহে হয়। বিগত দশকবোৰত মাত্ৰ ১৮টা, আনহাতে এইবাৰ আমাৰ খেলুৱৈসকলে ২৬টা পদক লাভ কৰে। সেয়ে বিশ্ব বিশ্ববিদ্যালয় গেমছত পদক অৰ্জন কৰা একাংশ যুৱ ক্ৰীড়াবিদ, ছাত্ৰ-ছাত্ৰী বৰ্তমান মোৰ সৈতে ফোন লাইনত সংযুক্ত হৈ আছে। প্ৰথমে সেইবোৰৰ বিষয়ে কওঁ। আৰ্চাৰীত পদক লাভ কৰিছে উত্তৰপ্ৰদেশৰ বাসিন্দা প্ৰগতিয়ে। অসমৰ বাসিন্দা অম্লানে এথলেটিকছত পদক লাভ কৰিছে। খোজ কঢ়া প্ৰতিযোগিতাত পদক লাভ কৰিছে উত্তৰপ্ৰদেশৰ বাসিন্দা প্ৰিয়ংকাই। মহাৰাষ্ট্ৰৰ বাসিন্দা অভিদন্যাই শ্বুটিঙত পদক লাভ কৰিছে।
মোদী জীঃ নমস্কাৰ মোৰ মৰমৰ যুৱ খেলুৱৈসকল।
তৰুণ খেলুৱৈঃ নমস্কাৰ ছাৰ।
মোদী জীঃ আপোনাৰ লগত কথা পাতি বহুত সুখী অনুভৱ কৰিছো। মই ভাৰতৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা নিৰ্বাচিত প্ৰথমটো দল, আপোনালোকে ভাৰতলৈ সন্মান কঢ়িয়াই আনিছে, গতিকে আপোনালোক সকলোকে অভিনন্দন জনাইছো। বিশ্ব বিশ্ববিদ্যালয় গেমছত আপোনাৰ প্ৰদৰ্শনে প্ৰতিজন দেশবাসীক গৌৰৱান্বিত কৰিছে। গতিকে প্ৰথমে আপোনাক বহুত বহুত অভিনন্দন জনাইছো।
প্ৰগতি, মই আপোনাৰ লগত এই কথা-বতৰা আৰম্ভ কৰিছো। প্ৰথমে কওকচোন, দুটা পদক লাভ কৰি ইয়ালৈ অহাৰ সময়ত আপুনি কি ভাবিছিল? আৰু ইমান ডাঙৰ বিজয় সাব্যস্ত কৰি আপুনি কি অনুভৱ কৰিছে?
প্ৰগতিঃ ছাৰ, মোৰ বৰ গৌৰৱ অনুভৱ হৈছিল, ইমান ভাল লাগিছিল যে মই মোৰ দেশৰ পতাকাখন ইমান উচ্চ স্থান তুলি ধৰিলো৷ ইয়ালৈ আহিছিলো যে ঠিকেই আছে যে এবাৰ স্বৰ্ণ পদকৰ বাবে যুঁজত উপনীত হৈ মই হাৰিছিলো আৰু অনুশোচনা কৰিছিলো। কিন্তু দ্বিতীয়বাৰ মনত আছিল যে এতিয়া কিবা এটা হ’লেও নিৰাশ কৰিবৱগীয়া নাই। যিকোনো ক্ষেত্ৰতে ই সৰ্বোচ্চ ঢৌৰ সৈতে আহিব লাগিব। শেষত যেতিয়া আমি যুঁজখনত জয়ী হৈছিলো, তেতিয়া আমি প’ডিয়ামতে বহুত আনন্দ উদযাপন কৰিছিলো। সেই মুহূৰ্তটো বৰ ভাল লাগিছিল। ইমানেই গৌৰৱ অনুভৱ কৰি আছিলো যে গনি শেষ কৰি নোৱাৰি৷
মোদী জীঃ প্ৰগতি, আপুনি শাৰীৰিকভাৱে ডাঙৰ ডাঙৰ সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছিল। তাৰ পৰাই আপুনি ওলাই আহিল। এইটো সঁচাকেয়ে দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে এক বৃহৎ প্ৰেৰণা। কি হৈছিল তোমাৰ?
প্ৰগতিঃ ছাৰ, ২০২০ চনৰ ৫ মে'ত মোৰ মগজুৰ ৰক্তক্ষৰণ হৈছিল। মই ভেণ্টিলেটৰত আছিলো। মই বাচিম নে নাই কোনো নিশ্চয়তা নাছিল আৰু বাচিলেও কেনেকৈ জীয়াই থাকিম? কিন্তু কথাটো হ’ল ভিতৰৰ পৰাই মোৰ সাহস আছিল যে মই থিয় হৈ থাকিব লাগিব,আৰু ধনুকাঁড়ো চলাব লাগিব। যদি মোৰ জীৱন ৰক্ষা হয়, তেন্তে ভগৱানৰ ডাঙৰ হাত থাকিব, তাৰ পিছত ডাক্তৰৰ আৰু তাৰ পিছত আৰ্চাৰীৰ।
অম্লানও আমাৰ লগত আছে। অম্লান, এথলেটিকছৰ প্ৰতি ইমান আগ্ৰহ কেনেকৈ গঢ় লৈ উঠিল কওকচোন!
অম্লানঃ- হয়, নমস্কাৰ ছাৰ।
মোদী জীঃ- নমস্কাৰ! নমস্কাৰ৷
অম্লানঃ ছাৰ, আগতে এথলেটিকছৰ প্ৰতি বিশেষ আগ্ৰহ নাছিল। আগতে আমি ফুটবলৰ প্ৰতি বেছি আকৰ্ষিত আছিলো। কিন্তু ভাইটিৰ এজন বন্ধু থকাৰ বাবে তেওঁ মোক ক’লে যে অম্লান, তুমি এথলেটিকছ প্ৰতিযোগিতাৰ বাবে যাব লাগে। গতিকে মই ভাবিছিলো ঠিক আছে, প্ৰথমে যেতিয়া মই ৰাজ্যিক পৰ্যায়ত খেলিছিলো, মই সেইটোত পৰাস্ত হৈছিলো। গতিকে হাৰি ভাল নালাগিল। এইদৰে কৰি কৰি থাকোঁতে মই এথলেটিকছৰ ক্ষেত্ৰখনত সোমাই পৰিলোঁ। তাৰ পিছত ঠিক তেনেকৈয়ে লাহে লাহে এতিয়া ভাল লাগিবলৈ ধৰিলে। তেনেকৈয়ে মোৰ আগ্ৰহ বাঢ়ি গ’ল।
মোদী জীঃ- অম্লান কওকচোন আপুনি বেছিকৈ ক'ত অনুশীলন কৰিছিল!
অম্লানঃ- বেছিভাগেই মই হায়দৰাবাদত অনুশীলন কৰিছো, চাই ৰেড্ডি চাৰৰ তত্বাৱধানত৷ তাৰ পিছত ভুৱনেশ্বৰলৈ গ’লো আৰু তাৰ পৰাই মই বৃত্তিগতভাৱে আৰম্ভ কৰিছিলো ছাৰ।
ঠিক আছে, প্ৰিয়ংকাও আমাৰ লগত আছে। প্ৰিয়ংকা, আপুনি ২০ কিলোমিটাৰ খোজকঢ়া টিমৰ অংশ আছিল। গোটেই দেশখনে আজি আপোনাৰ কথা শুনিছে আৰু তেওঁলোকে এই খেলবিধৰ বিষয়ে জানিব বিচাৰিছে। ইয়াৰ বাবে কেনেধৰণৰ দক্ষতাৰ প্ৰয়োজন হয় আপুনি কওক। আৰু আপোনাৰ কেৰিয়াৰ ক’ৰ পৰা ক’ত উপনীত হৈছে?
প্ৰিয়ংকাঃ মোৰ দৰে ইভেণ্টত বৰ কঠিন কাৰণ আমাৰ পাঁচজন বিচাৰক থিয় হৈ থাকে। আমি দৌৰীলেও আমাক বাহিৰ কৰি দিব বা ৰাস্তাৰ পৰা অলপ নামিলেও, জঁপিয়ালেও বাহিৰ কৰি দিব। বা আমি আঁঠু দুটা বেঁকা কৰিলেও আমাক বহিষ্কাৰ কৰে আৰু মোকো সতৰ্কবাণী দিয়া হ’ল। ইয়াৰ পিছত মই মোৰ গতি ইমানেই নিয়ন্ত্ৰণ কৰিলোঁ যে ক’ৰবাত ইয়াৰ পৰা হ’লেও দলীয় পদক লাভ কৰিব লাগিব। কাৰণ আমি ইয়ালৈ দেশৰ বাবে আহিছো আৰু খালী হাতে যাব নিবিচাৰো।
মোদী জীঃ হয়, আৰু দেউতা, ভাই আদি সকলো ঠিকেই আছে?
প্ৰিয়ংকাঃ হয় ছাৰ, সকলো ঠিকেই আছে, মই সকলোকে কৈছো যে আপুনি আমাক ইমান প্ৰেৰণা দিয়ে, সঁচাকৈয়ে ছাৰ, মোৰ বৰ ভাল লাগিছে, কাৰণ ভাৰতত বিশ্ব বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দৰে গেমৰ বাবেও বেছি চাহিদা নাই, তাৰ বিষয়ে ইয়াত কোনেও নোসোধে, কিন্তু এতিয়া আমি এই খেলখনত ইমান সমৰ্থন পাইছো তাৰ অৰ্থ এইটোও যে আমি টুইট দেখিছো যে সকলোৱে টুইট কৰি আছে যে আমি ইমানবোৰ পদক লাভ কৰিছো, গতিকে অলিম্পিকৰ দৰে এইটোও, ইমান উদ্গনি পোৱাটো অতি ভাল অনুভৱ হৈছে।
মোদী দীঃ ঠিক আছে প্ৰিয়ংকা, মোৰ ফালৰ পৰা অভিনন্দন। আপুনি নিজৰ ডাঙৰ নাম বনাইছে, আহক আমি অভিদন্যৰ লগত কথা পাতোঁ।
অভিদন্য- নমস্কাৰ ছাৰ।
মোদী জীঃ আপোনাৰ কথা কওকচোন।
অভিদন্য- ছাৰ মই মহাৰাষ্ট্ৰৰ কলহাপুৰ প্ৰপাৰৰ, শ্বুটিঙত ২৫ মিটাৰ স্পৰ্টছ পিষ্টল আৰু ১০ মিটাৰ এয়াৰ পিষ্টল দুয়োটা ইভেণ্টত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰো। মোৰ মা-দেউতা দুয়োজনেই হাইস্কুলৰ শিক্ষক, গতিকে ২০১৫ চনত শ্বুটিং আৰম্ভ কৰিলোঁ। শ্বুটিং আৰম্ভ কৰাৰ সময়ত কলহাপুৰত ইমান সুবিধা নাছিল।বদগাঁৱৰ পৰা বাছেৰে কলহাপুৰলৈ যাবলৈ ডেৰ ঘণ্টা সময় লাগে, তাৰ পিছত উভতি আহিবলৈ ডেৰ ঘণ্টা সময় লাগে আৰু চাৰি ঘণ্টাৰ প্ৰশিক্ষণ, গতিকে এনেকৈয়ে, ৬-৭ ঘণ্টাৰ প্ৰয়োজন হয়। আগতে প্ৰশিক্ষণৰ বাবে অহা যোৱা কৰিছিলো বাবে মইও মোৰ স্কুলখন মিছ কৰিছিলোঁ, তাৰ পিছত মামী-পাপাই কৈছিল যে বাবু, এটা কাম কৰা, আমি তোমাক শনিবাৰ-দেওবাৰে শ্বুটিং ৰেঞ্জলৈ লৈ যাম আৰু... বাকী সময় তুমি অন্য খেল খেলা। গতিকে মই শৈশৱত বহুত খেল খেলিছিলো, কাৰণ মোৰ মা-দেউতা দুয়োজনেই খেলৰ প্ৰতি অতি আগ্ৰহী আছিল, কিন্তু তেওঁলোকে একো কৰিব পৰা নাছিল, আৰ্থিক সহায় ইমান নাছিল আৰু ইমান তথ্য নাছিল, গতিকে মাৰ এটা... ডাঙৰ সপোন। ধাৰণাটো আছিল যে মই দেশক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিব লাগে আৰু তাৰ পিছত দেশৰ বাবেও পদক লাভ কৰিব লাগে। গতিকে তেওঁৰ সপোন পূৰণ কৰিবলৈ মই সৰুৰে পৰা ক্ৰীড়াৰ প্ৰতি বহুত আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছিলো আৰু তাৰ পিছত মই টাইকোৱাণ্ডোও শিকিছো, তাতো মই এজন ব্লেক বেল্ট আৰু বক্সিং, জুডো আৰু ফেন্সিংৰ দৰে বহু খেল খেলাৰ পিছত আৰু থ্ৰ’ৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিলো, মই মই শ্বুটিঙতো আছিলো। তাৰ পিছত ২-৩ বছৰ ধৰি বহুত সংগ্ৰাম কৰিলোঁ আৰু প্ৰথমবাৰৰ বাবে মালয়েছিয়াত ইউনিভাৰ্চিটি8 চেম্পিয়নশ্বিপৰ বাবে নিৰ্বাচিত হ’লোঁ আৰু তাত ব্ৰঞ্জৰ পদক পালোঁ, আচলতে তাৰ পৰাই উদ্গনি পালোঁ। তাৰ পিছত মোৰ স্কুলে মোৰ বাবে শ্বুটিং ৰেঞ্জ বনাইছিল, তাৰ পিছত মই তাত প্ৰশিক্ষণ লৈছিলো আৰু তাৰ পিছত তেওঁলোকে মোক প্ৰশিক্ষণৰ বাবে পুনেলৈ পঠিয়াই দিছিল। তাত গান ফৰ গ্লৰী শীৰ্ষক গগন নাৰং স্পৰ্টছ ফাউণ্ডেচন আছে৷ গতিকে মই ইয়াৰ অধীনত প্ৰশিক্ষণ লৈছো, এতিয়া গগন ছাৰে মোক বহুত সহায় কৰিছে আৰু মোৰ খেলৰ বাবে প্ৰচাৰ কৰিছে।
মোদী জীঃ ঠিক আছে, আপোনালোক চাৰিওজনে যদি মোক কিবা এটা ক’ব বিচাৰে, মই শুনিব বিচাৰো। প্ৰগতি, অম্লান, প্ৰিয়ংকা, অভিদন্য সকলোৱে। আপোনালোক সকলো মোৰ লগত জড়িত, গতিকে কিবা ক’ব বিচাৰিলে মই নিশ্চয় শুনিম।
অম্লানঃ- ছাৰ মোৰ এটা প্ৰশ্ন আছে।
মোদী জীঃ- হয়।
অম্লানঃ- আপুনি কোনটো খেল বেছি ভাল পায়?
মোদী জী :- ভাৰতে ক্ৰীড়াৰ জগতখনত বহুত উজ্বলি উঠিব লাগে আৰু সেইবাবেই মই এইবোৰক বহুত প্ৰচাৰ কৰিছো, কিন্তু হকী, ফুটবল, কাবাডী, খো-খো, এইবোৰ আমাৰ মাটিৰ লগত জড়িত খেল, ইয়াত আমি কৰিব লাগিব আমি পিছ পৰি থকা উচিত নহয় আৰু মই দেখিছোঁ যে আমাৰ মানুহে ধনুৰ্বিদ আৰু শ্বুটিঙত ভাল ফলাফল দেখুৱাইছে। আৰু দ্বিতীয়তে, মই দেখিছোঁ যে আমাৰ যৌৱনকালত আনকি আমাৰ পৰিয়ালতো খেলৰ প্ৰতি কোনো অনুভৱ নাই যিটো আগতে আছিল। আগতে যেতিয়া এটি শিশু খেলিবলৈ গৈছিল, তেতিয়া তেওঁলোকে বন্ধ কৰি দিছিল আৰু এতিয়া, বহুত সলনি হৈছে আৰু আপোনালোকে যি সফলতা লাভ কৰি আহিছে, সেই সফলতাই সকলো পৰিয়ালকে প্ৰেৰণা দিয়ে। প্ৰতিখন খেলতে আমাৰ ল’ৰা-ছোৱালী য’লৈ গৈ থাকে, দেশৰ বাবে কিবা নহয় কিবা এটা কৰি ঘূৰি আহে। আৰু আজি এই খবৰবোৰ দেশত বিশিষ্টভাৱে দেখুওৱা হৈছে, বিদ্যালয়-মহাবিদ্যালয়ত কোৱা হৈছে আৰু আলোচনা কৰা হৈছে। যাব দিয়ক! বহুত ভাল লাগিল। মোৰ ফালৰ পৰা আপোনালোক সকলোকে বহুত বহুত অভিনন্দন। বহুত শুভকামনা৷
তৰুণ খেলুৱৈঃ- বহুত বহুত ধন্যবাদ! ধন্যবাদ ছাৰ! ধন্যবাদ৷
মোদী জী:- ধন্যবাদ! নমস্কাৰ৷
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, এইবাৰ ১৫ আগষ্টত দেশত দেখা গ’ল ‘সবকা প্ৰয়াস’ৰ শক্তি। সকলো দেশবাসীৰ প্ৰচেষ্টাই ‘হৰ ঘৰ ত্ৰিৰংগা অভিযান’ক প্ৰকৃততে ‘হৰ মন ত্ৰিৰংগা অভিযান’ কৰি তুলিলে। এই অভিযানৰ সময়তো বহু অভিলেখ গঢ়ি উঠিছিল। দেশবাসীয়ে কোটি কোটিত ত্ৰিৰংগা কিনিলে। ডেৰ লাখ ডাকঘৰৰ জৰিয়তে প্ৰায় ডেৰ কোটি ত্ৰিৰংগা বিক্ৰী হৈছিল। ইয়াৰ বাবে আমাৰ শ্ৰমিক, শিপিনী আৰু বিশেষকৈ মহিলাসকলেও শ শ কোটি টকা উপাৰ্জন কৰিছে। এইবাৰ দেশবাসীয়ে ত্ৰিৰংগাৰ সৈতে ছেলফি পোষ্ট কৰাৰ নতুন অভিলেখ গঢ়ি তুলিছে। যোৱা বছৰ ১৫ আগষ্টলৈকে প্ৰায় ৫ কোটি দেশবাসীয়ে ত্ৰিৰংগাৰ সৈতে ছেলফি পোষ্ট কৰিছিল। এইবাৰ এই সংখ্যাই ১০ কোটি অতিক্ৰম কৰিছে।
বন্ধুসকল, বৰ্তমান সময়ত দেশত দেশপ্ৰেমৰ মনোভাৱ 'মেৰী মাটি, মেৰা দেশ'ক উজ্জ্বল কৰি তোলাৰ অভিযান পূৰ্ণগতিত চলি আছে। ছেপ্টেম্বৰ মাহত দেশৰ প্ৰতিখন গাঁৱৰ প্ৰতিটো ঘৰৰ পৰা মাটি সংগ্ৰহৰ অভিযান আৰম্ভ হ’ব। দেশৰ পবিত্ৰ মাটি হাজাৰ হাজাৰ অমৃতৰ কলহত জমা হ’ব। অক্টোবৰৰ শেষৰ ফালে অমৃত কলহ যাত্ৰাৰ জৰিয়তে হাজাৰ হাজাৰ লোকে দেশৰ ৰাজধানী দিল্লীত উপস্থিত হ’ব। এই মাটিৰ পৰা অমৃত বাটিকা নিৰ্মাণ কৰা হ’ব কেৱল দিল্লীত। মই নিশ্চিত, প্ৰতিজন দেশবাসীৰ প্ৰচেষ্টাই এই অভিযান সফল কৰি তুলিব।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, এইবাৰ সংস্কৃত ভাষাত বহু চিঠি পাইছো। ইয়াৰ কাৰণ হ'ল শাওন মাহৰ পূৰ্ণিমা দিনা বিশ্ব সংস্কৃত দিৱস পালন কৰা হয়।
সৰ্বভ্য: বিশ্ব-সংস্কৃত-দিৱস, আন্তৰিক: শুভেচ্ছা:
বিশ্ব সংস্কৃত দিৱসত আপোনালোক সকলোকে বহুত বহুত অভিনন্দন জ্ঞাপন কৰিলোঁ। আমি সকলোৱে জানো যে সংস্কৃত ভাষা পৃথিৱীৰ অন্যতম পুৰণি ভাষা।ইয়াক বহু আধুনিক ভাষাৰ মাতৃ বুলিও কোৱা হয়। সংস্কৃত প্ৰাচীনতাৰ লগতে বৈজ্ঞানিকতা আৰু ব্যাকৰণৰ বাবেও পৰিচিত। ভাৰতৰ প্ৰাচীন জ্ঞানৰ বহুখিনি সংস্কৃত ভাষাত সহস্ৰাধিক বছৰ ধৰি সংৰক্ষিত হৈ আছে। যোগ, আয়ুৰ্বেদ, দৰ্শন আদি বিষয়ত গৱেষণা কৰা লোকসকলে এতিয়া অধিক সংস্কৃত শিকিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। বহু অনুষ্ঠান-প্ৰতিষ্ঠানেও এই দিশত অতি ভাল কাম কৰি আছে। উদাহৰণস্বৰূপে সংস্কৃত প্ৰমোচন ফাউণ্ডেচনে যোগৰ বাবে সংস্কৃত, আয়ুৰ্বেদৰ বাবে সংস্কৃত আৰু বৌদ্ধ ধৰ্মৰ বাবে সংস্কৃত আদি বহুতো পাঠ্যক্ৰম পৰিচালনা কৰে। 'সংস্কৃত ভাৰতী'য়ে ৰাইজক সংস্কৃত শিকোৱাৰ বাবে এক অভিযান চলায়। ইয়াত আপুনি ১০ দিনীয়া 'সংস্কৃত কথোপকথন শিবিৰ'ত অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰিব। মই সুখী যে আজি ৰাইজৰ মাজত সংস্কৃতৰ প্ৰতি সচেতনতা আৰু গৌৰৱৰ ভাৱ বাঢ়িছে। ইয়াৰ আঁৰত বিগত বছৰবোৰত দেশৰ বিশেষ অৱদানো আছে। উদাহৰণস্বৰূপে, ২০২০ চনত তিনিখন সংস্কৃত গণিত বিশ্ববিদ্যালয়ক কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয় হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া হৈছিল। সংস্কৃত বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বহু মহাবিদ্যালয় আৰু প্ৰতিষ্ঠানো বিভিন্ন চহৰত চলি আছে। আইআইটি আৰু আইআইএমৰ দৰে প্ৰতিষ্ঠানত সংস্কৃত কেন্দ্ৰসমূহ অতি জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছে।
বন্ধুসকল, প্ৰায়ে আপোনালোকে নিশ্চয় এটা কথা অনুভৱ কৰিছে, শিপাৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিবলৈ, আমাৰ সংস্কৃতিৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিবলৈ, আমাৰ পৰম্পৰা এটা অতি শক্তিশালী মাধ্যম–আমাৰ মাতৃভাষা। যেতিয়া আমি আমাৰ মাতৃভাষাৰ লগত সংযোগ স্থাপন কৰো, তেতিয়া আমি স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে আমাৰ সংস্কৃতিৰ লগত সংযোগ স্থাপন কৰো। আহক, আমি আমাৰ আচাৰ-অনুষ্ঠানৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰোঁ, আমাৰ পৰম্পৰাৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰোঁ, আমাৰ প্ৰাচীন ভব্য মহিমাৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰোঁ। একেদৰে ভাৰতৰ আন এক মাতৃভাষা আছে সেয়া হৈছে গৌৰৱময় তেলেগু ভাষা। ২৯ আগষ্টৰ দিনটো তেলেগু দিৱস হিচাপে পালন কৰা হ’ব।
अन्दरिकी तेलुगू भाषा दिनोत्सव शुभाकांक्षलु।
তেলেগু ভাষা দিৱস উদযাপন উপলক্ষে সকলোকে শুভেচ্ছা জনালোঁ।
সকলোকে তেলেগু দিৱসৰ আন্তৰিক শুভেচ্ছা জনালোঁ। ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ বহু অমূল্য ৰত্ন তেলেগু ভাষাৰ সাহিত্য আৰু ঐতিহ্যত লুকাই আছে। তেলেগুৰ এই ঐতিহ্যৰ সুফল যাতে সমগ্ৰ দেশে লাভ কৰে তাৰ বাবেও বহু প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, আমি ‘মন কী বাত’ৰ বহু খণ্ডত পৰ্যটনৰ কথা পাতিছো। বস্তু বা ঠাইবোৰ ব্যক্তিগতভাৱে দেখা, বুজি পোৱা আৰু কেইটামান মুহূৰ্তৰ বাবে জীয়াই থকাটোৱে এক বেলেগ অভিজ্ঞতা দিয়ে।
কোনোবাই সাগৰক যিমানেই বৰ্ণনা নকৰক কিয়, আমি সাগৰখন নেদেখিলে ইয়াৰ বিশালতা অনুভৱ কৰিব নোৱাৰো। হিমালয়ৰ কথা যিমানেই নকওক কিয়, হিমালয় পৰ্বত নেদেখিলে আমি ইয়াৰ সৌন্দৰ্য্যৰ মূল্যায়ন কৰিব নোৱাৰো। সেইবাবেই মই আপোনালোক সকলোকে প্ৰায়ে আহ্বান জনাইছো যে যেতিয়াই আমি সুযোগ পাওঁ তেতিয়াই আমি আমাৰ দেশৰ সৌন্দৰ্য্য আৰু বৈচিত্ৰ্য চাবলৈ যাব লাগে। প্ৰায়ে আমি আৰু এটা কথাও দেখিবলৈ পাওঁ, যদিও আমি পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো চুক-কোণত বিচাৰি পাওঁ, কিন্তু আমি নিজৰ চহৰ বা ৰাজ্যখনৰ বহুতো উত্তম ঠাই আৰু বস্তুৰ বিষয়ে নাজানো।
বহু সময়ত এনেকুৱা হয় যে মানুহে নিজৰ চহৰৰ ঐতিহাসিক স্থানৰ বিষয়ে বিশেষ একো নাজানে। ধনপাল জীৰ লগতো তেনেকুৱা এটা ঘটনা ঘটিছিল। ধনপাল জীয়ে আগতে বাংগালুৰুৰ পৰিবহণ কাৰ্যালয়ত চালক হিচাপে কাম কৰিছিল। প্ৰায় ১৭ বছৰ আগতে তেওঁ ছাইট ছিইম উইঙত দায়িত্ব পাইছিল। বৰ্তমান ইয়াক বেংগালুৰু দৰ্শনী নামেৰে জনা যায়। ধনপাল জীয়ে চহৰৰ বিভিন্ন পৰ্যটনস্থলীলৈ পৰ্যটকক লৈ গৈছিল। তেনে এক ভ্ৰমণত এজন পৰ্যটকে তেওঁক সুধিলে যে বাংগালুৰুৰ টেংকটোক কিয় চেংকি টেংক বুলি কোৱা হয়। তাৰ উত্তৰটো নাজানিলে তাৰ বৰ বেয়া লাগিল। এনে পৰিস্থিতিত তেওঁ নিজৰ জ্ঞান বৃদ্ধিত মনোনিৱেশ কৰিছিল। নিজৰ ঐতিহ্য জানিবৰ এই আবেগত তেওঁ বহুতো শিল আৰু শিলালিপি পাইছিল। ধনপাল জীৰ মন এই কামত ইমানেই নিমগ্ন হৈ পৰিছিল যে তেওঁ এপিগ্ৰাফী অৰ্থাৎ শিলালিপিৰ সৈতে জড়িত বিষয়টোৰ ডিপ্লমাও কৰিছিল। যদিও তেওঁ এতিয়া অৱসৰ গ্ৰহণ কৰিছে, তথাপিও তেওঁৰ বেংগালুৰুৰ ইতিহাস অন্বেষণ কৰাৰ আবেগ জীয়াই আছে।
বন্ধুসকল, ব্রায়ান ডি খাৰপ্ৰানৰ কথা ক’বলৈ পাই মই বৰ আনন্দিত হৈছো। মেঘালয়ৰ বাসিন্দা তেওঁৰ স্পেলিঅ’লজিৰ প্ৰতি যথেষ্ট আগ্ৰহ আছে। সহজ ভাষাত ইয়াৰ অৰ্থ–গুহাৰ অধ্যয়ন। বছৰ বছৰ আগতে তেওঁৰ মনত এই আগ্ৰহৰ সৃষ্টি হৈছিল যেতিয়া তেওঁ বহু গল্পৰ কিতাপ পঢ়িছিল। ১৯৬৪ চনত তেওঁ স্কুলীয়া ল’ৰা হিচাপে প্ৰথম অন্বেষণ কৰে। ১৯৯০ চনত তেওঁ বন্ধুৰ সৈতে এটা সংঘ স্থাপন কৰে আৰু ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁ মেঘালয়ৰ অচিনাকি গুহাবোৰৰ বিষয়ে জানিবলৈ আৰম্ভ কৰে। অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে তেওঁ নিজৰ দলৰ সৈতে মেঘালয়ৰ ১৭০০ৰো অধিক গুহা আৱিষ্কাৰ কৰি ৰাজ্যখনক বিশ্ব গুহা মানচিত্ৰত স্থান দিলে। ভাৰতৰ কিছুমান দীঘল আৰু গভীৰ গুহা মেঘালয়ত আছে। ব্রায়ান ডি আৰু তেওঁৰ দলটোৱে গুহা প্রাণী অৰ্থাৎ গুহাটোৰ সেই জীৱবোৰৰ নথিভুক্ত কৰিছে, যিবোৰ পৃথিৱীৰ আন ক’তো পোৱা নাযায়৷ এই সমগ্ৰ দলটোৰ প্ৰচেষ্টাক শলাগ লৈছো, লগতে আপোনালোকক মেঘালয়ৰ গুহা পৰিদৰ্শন কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, আপোনালোক সকলোৱে জানে যে দুগ্ধ খণ্ড আমাৰ দেশৰ অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ খণ্ড। আমাৰ মাতৃ-ভগ্নীসকলৰ জীৱনলৈ এক বৃহৎ পৰিৱৰ্তন আনিবলৈ ই অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে। মাত্ৰ কেইদিনমানৰ আগতে গুজৰাটৰ বানাছ ডেইৰীৰ এটা আকৰ্ষণীয় পদক্ষেপৰ বিষয়ে জানিব পাৰিলোঁ। কলৰ দুগ্ধক এছিয়াৰ ভিতৰতে সৰ্ববৃহৎ দুগ্ধ প্ৰতিষ্ঠান বুলি গণ্য কৰা হয়। গড়ে ইয়াত প্ৰতিদিনে ৭৫ লাখ লিটাৰ গাখীৰ সংসাধন কৰা হয়। ইয়াৰ পিছত ইয়াক আন ৰাজ্যলৈও প্ৰেৰণ কৰা হয়। এতিয়ালৈকে আন ৰাজ্যলৈ গাখীৰ সময়মতে ডেলিভাৰীৰ বাবে টেংকাৰ বা গাখীৰৰ ৰে’ল ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। কিন্তু ইয়াতো কম প্ৰত্যাহ্বান নাছিল। প্ৰথমতে, আগতে লোডিং আৰু আনলোডিং কৰাত বহুত সময় লাগে আৰু বহু সময়ত গাখীৰও তাত নষ্ট হৈ গৈছিল। এই সমস্যা দূৰ কৰিবলৈ ভাৰতীয় ৰে’লৱেই এটা নতুন পৰীক্ষা কৰিলে। পালানপুৰৰ পৰা নতুন ৰেৱাৰীলৈ ৰে’লৱেই ট্ৰাক অন ট্ৰেক সুবিধা আৰম্ভ কৰিলে। ইয়াত গাখীৰৰ ট্ৰাক পোনপটীয়াকৈ ৰে’লত লগাই দিয়া হয়। অৰ্থাৎ যাতায়তৰ প্ৰধান সমস্যাটো ইয়াৰ দ্বাৰা আঁতৰি গ’ল। ট্ৰাক অন ট্ৰেক সুবিধাৰ ফলাফল অতি সন্তোষজনক হৈছে। আগতে যিখিনি গাখীৰ পোৱাত ৩০ ঘণ্টা সময় লাগিছিল, এতিয়া আধাতকৈও কম সময়ৰ ভিতৰতে পোৱা গৈছে। ইয়াৰ বাবে য’ত ইন্ধনৰ ফলত হোৱা প্ৰদূষণ ৰোধ হৈছে, তাত ইন্ধনৰ খৰচো ৰাহি হয়। ট্ৰাক চালকসকলেও ইয়াৰ পৰা বহু উপকৃত হৈছে, তেওঁলোকৰ জীৱনটো সহজ হৈ পৰিছে।
বন্ধুসকল, সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰে আজি আমাৰ ডেইৰীবোৰো আধুনিক চিন্তাধাৰাৰে আগবাঢ়িছে। বানাচ ডেইৰীয়েও পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ দিশত কেনেদৰে এখোজ আগবাঢ়িছে সেয়া ছিডেবল গছপুলি ৰোপণ অভিযানৰ জৰিয়তে জনা যায়। বাৰাণসী দুগ্ধ ইউনিয়নে আমাৰ দুগ্ধ পালকসকলৰ আয় বৃদ্ধিৰ বাবে গোবৰ ব্যৱস্থাপনাৰ কাম কৰি আছে। কেৰালাৰ মালাবাৰ দু্গ্ধ ইউনিয়ন ডেইৰীৰ এই প্ৰচেষ্টাও অতি অনন্য। তেওঁলোক পশুৰ ৰোগৰ চিকিৎসাৰ বাবে আয়ুৰ্বেদিক ঔষধ প্ৰস্তুত কৰাত নিয়োজিত।
বন্ধুসকল, আজি বহু লোক আছে যি দুগ্ধজাত সামগ্ৰী গ্ৰহণ কৰি বৈচিত্ৰ্যতা সৃষ্টি কৰিছে। ৰাজস্থানৰ কোটাত দুগ্ধ পাম চলাই থকা অমনপ্ৰীত সিঙৰ বিষয়েও আপোনালোকে নিশ্চয় জানে। দুগ্ধ উদ্যোগৰ লগতে তেওঁ বায়’গেছৰ ওপৰতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰি দুটা বায়’গেছ প্লাণ্ট স্থাপন কৰে। ইয়াৰ বাবে তেওঁলোকৰ বিদ্যুতৰ ব্যয় প্ৰায় ৭০ শতাংশ হ্ৰাস পাইছে। তেওঁৰ এই প্ৰচেষ্টাই সমগ্ৰ দেশৰ দুগ্ধ পালকসকলক অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। আজি বহুতো ডাঙৰ ডাঙৰ ডেইৰীয়ে বায়’গেছৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে। এই ধৰণৰ সমূদায় চালিত মূল্য সংযোজন অতি উত্তেজনাপূৰ্ণ। মই নিশ্চিত যে সমগ্ৰ দেশতে এনে ধাৰা অব্যাহত থাকিব।
মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকল, আজিৰ মন কী বাট ইমানে৷ এতিয়া উৎসৱৰ বতৰো আহিল। আগতীয়াকৈ আপোনালোক সকলোকে ৰাখী বন্ধনৰ শুভেচ্ছা জনালোঁ। উদযাপনৰ সময়ত আমি ভোকেল ফৰ লোকলৰ মন্ত্ৰটোও মনত ৰাখিব লাগিব। ‘আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত’ৰ এই অভিযান প্ৰতিজন দেশবাসীৰ অভিযান। আৰু যেতিয়া উৎসৱৰ পৰিৱেশ হয় তেতিয়া আমাৰ বিশ্বাসৰ ঠাইবোৰ আৰু ইয়াৰ চাৰিওফালে থকা অঞ্চলবোৰ পৰিষ্কাৰ কৰি ৰাখিব লাগে, কিন্তু সেয়া সদায়েই হ’ব লাগে৷ অহাবাৰ আকৌ 'মন কী বাত'ত কেতবোৰ নতুন বিষয় লৈ লগ পাম। আমি দেশবাসীৰ কিছু নতুন প্ৰচেষ্টা আৰু তেওঁলোকৰ সফলতাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম। এতিয়ালৈ অনুষ্ঠান সামৰিছো৷ আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ৷
নমস্কাৰ৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, নমস্কাৰ৷
‘মন কী বাত’লৈ আপোনালোক সকলোকে বহুত বহুত আদৰণি জনাইছো৷ জুলাই মাহ, অৰ্থাৎ বৰষুণ বতৰ৷ বিগত কিছুদিন ধৰি প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ বাবে, চিন্তা আৰু উদ্বেগপূৰ্ণ হৈ আছে৷ যমুনাসহ কেইবাখনো নদীৰ বানত বহু অঞ্চলৰ লোকসকল যথেষ্ট সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছে৷ পাহাৰীয়া এলেকাত ভূমিস্খলনৰ ঘটনা সংঘটিত হৈছে৷ সেই সময়ছোৱাত দেশৰ পশ্চিমাঞ্চলত, কিছু দিন পূৰ্বে গুজৰাটত বিভিন্ন অঞ্চলত বিপৰ্যয় ঘূৰ্ণীবতাহ আহিছিল৷ কিন্তু বন্ধুসকল, এই দুৰ্যোগৰ মাজতো আমি সকলো দেশবাসী পুনৰ দেখুৱাই দিলো যে সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰ শক্তি কিমান৷ স্থানীয় লোকসকলে, আমাৰ এনডিআৰএফ জোৱানসকলে, স্থানীয় প্ৰশাসনৰ লোকসকলে দিনে-ৰাতিয়ে লাগি এই দুৰ্যোগৰ মোকাবিলা কৰিলে৷ যিকোনো ধৰণৰ দুৰ্যোগ প্ৰশমনত আমাৰ সামৰ্থ্য আৰু সম্পদৰ ভূমিকা অধিক-কিন্তু ইয়াৰ সমান্তৰালভাৱে আমাৰ সংবেদনশীলতা আৰু এজনে আনজনক হাতে হাত ধৰাটো সিমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ সৰ্বজন হিতায়ৰ এই ভাৱনা ভাৰতৰ পৰিচয়ৰ লগতে শক্তিও৷
বন্ধুসকল, বৰষুণৰ এই সময়ছোৱাত ‘বৃক্ষৰোপণ’ আৰু ‘জল সংৰক্ষণ’ৰ বাবেও সমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ। স্বাধীনতাৰ ‘অমৃত মহোৎসৱ’ৰ সময়ত নিৰ্মিত ৬০ হাজাৰৰো অধিক অমৃত সৰোবৰৰ উজ্জ্বলতাও বৃদ্ধি পাইছে। বৰ্তমান সময়ত ৫০ হাজাৰৰো অধিক অমৃত বিল নিৰ্মাণৰ কাম চলি আছে। আমাৰ দেশবাসীয়ে সম্পূৰ্ণ সচেতনতা আৰু দায়িত্বশীলতাৰে ‘জল সংৰক্ষণ’ৰ বাবে নতুন প্ৰচেষ্টা হাতত লৈছে। মনত আছে, আগতে এদিন মই মধ্যপ্ৰদেশৰ শ্বাহদললৈ গৈছিলো। তাৰ পাকাৰিয়া গাঁৱৰ জনজাতীয় ভাই-ভনীক লগ পালোঁ৷ তাত তেওঁলোকৰ সৈতে প্ৰকৃতি আৰু পানী সংৰক্ষণৰ সন্দৰ্ভত আলোচনা কৰিলোঁ। এতিয়া মই গম পাইছো যে পাকাৰীয়া গাঁৱৰ জনজাতীয় ভাই-ভনীসকলে এই কাম আৰম্ভ কৰিছে। ইয়াত প্ৰশাসনৰ সহায়ত মানুহে প্ৰায় ১০০টা কুঁৱা পানী পুনৰ ভৰ্তিৰ ব্যৱস্থালৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছে। বৰষুণৰ পানী এতিয়া এই কুঁৱাবোৰলৈ যায় আৰু কুঁৱাৰ এই পানী মাটিৰ ভিতৰলৈ যায়। ইয়াৰ ফলত অঞ্চলটোৰ ভূগৰ্ভস্থ পানী ক্ৰমান্বয়ে উন্নত হ’ব। এতিয়া সকলো গাঁওবাসীয়ে সমগ্ৰ অঞ্চলটোৰ প্ৰায় ৮০০টা কূপ পুনৰ ভৰ্তিৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰাৰ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰিছে। তেনে এটা উৎসাহজনক খবৰ উত্তৰপ্ৰদেশৰ পৰা আহিছে কিছুদিন আগতে উত্তৰ প্ৰদেশত এদিনতে ৩০ কোটি গছপুলি ৰোপণৰ অভিলেখ গঢ়িছে। এই অভিযান ৰাজ্য চৰকাৰে আৰম্ভ কৰিছিল, তাৰ লোকসকলে সম্পূৰ্ণ কৰিছিল। এনে প্ৰচেষ্টা জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ লগতে জনসচেতনতাৰ মহান উদাহৰণ। মই বিচাৰিম যে আমি সকলোৱে গছপুলি ৰোপণ আৰু পানী ৰক্ষাৰ এই প্ৰচেষ্টাসমূহৰ অংশ হওঁ।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, বৰ্তমান পবিত্ৰ 'শাওন' মাহ চলি আছে। সদাশিৱ মহাদেৱক পূজা কৰাৰ সমান্তৰালকৈ 'শাওন' সেউজীয়া আৰু সুখৰ সৈতে জড়িত। সেইবাবেই আধ্যাত্মিক দৃষ্টিকোণৰ লগতে সাংস্কৃতিক দৃষ্টিকোণৰ পৰাও ‘শাওন’ মাহ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ আহিছে। শাওন দোলনা, শাওন মেহান্দি, শাওন উৎসৱ-তাৰ অৰ্থ 'শাওন' নিজেই আনন্দ আৰু উল্লাসৰ মাহ।
বন্ধুসকল, এই বিশ্বাস আৰু আমাৰ এই পৰম্পৰাৰ আন এটা দিশ আছে। আমাৰ এই উৎসৱ আৰু পৰম্পৰাই আমাক গতিশীল কৰি তোলে। শাওনত শিৱ পূজা কৰিবলৈ বহু ভক্তই কানৱাড় যাত্ৰা কৰে। আজিকালি ‘শাওন’ৰ বাবেই বহু ভক্তই ১২টা জ্যোতিৰ্লিংগত উপস্থিত হয়। আপোনালোকেও জানিব বিচাৰিছে যে বেনাৰসলৈ অহা লোকৰ সংখ্যাও অভিলেখ ভংগ কৰি আছে। এতিয়া প্ৰতি বছৰে ১০ কোটিৰো অধিক পৰ্যটক কাশীত উপস্থিত হৈছে। অযোধ্যা, মথুৰা, উজ্জয়িনী আদি তীৰ্থ ভ্ৰমণলৈ অহা ভক্তৰ সংখ্যাও দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে। ইয়াৰ বাবে লাখ লাখ দৰিদ্ৰই কৰ্মসংস্থাপন লাভ কৰিছে, তেওঁলোকৰ জীৱিকা অটুট আছে। এই সকলোবোৰ আমাৰ সাংস্কৃতিক জাগৰণৰ ফল। ইয়াৰ দৰ্শনৰ বাবে এতিয়া আমাৰ তীৰ্থযাত্ৰালৈ সমগ্ৰ বিশ্বৰ পৰা মানুহ আহি আছে। কেলিফৰ্ণিয়াৰ পৰা অমৰনাথ যাত্ৰা কৰিবলৈ ইয়ালৈ অহা এনে দুজন আমেৰিকান বন্ধুৰ বিষয়ে মই জানিব পাৰিছো। এই বিদেশী অতিথিসকলে অমৰনাথ যাত্ৰাৰ সৈতে জড়িত স্বামী বিবেকানন্দৰ অভিজ্ঞতাৰ বিষয়ে ক’ৰবাত শুনিছিল। তাৰ পৰাই তেওঁ ইমানেই প্ৰেৰণা পাইছিল যে তেওঁ নিজেই অমৰনাথ যাত্ৰালৈ আহিছিল। তেওঁলোকে ইয়াক ভগৱান ভোলেনাথৰ আশীৰ্বাদ বুলি গণ্য কৰে। এইটোৱেই ভাৰতৰ বিশেষত্ব যে ই সকলোকে গ্ৰহণ কৰে, ই সকলোকে কিবা নহয় কিবা এটা দিয়ে। তেনে এগৰাকী মহিলা ফৰাচী মূলৰ– চাৰ্লট শ্বোপা। আগতে এবাৰ ফ্ৰান্সলৈ যোৱাৰ সময়ত তেওঁক লগ পাইছিলোঁ। চাৰ্লট শ্বোপা (Charlotte Shopa) এগৰাকী যোগ অনুশীলনকাৰী, যোগ শিক্ষয়িত্ৰী আৰু তেওঁৰ বয়স ১০০ বছৰতকৈও অধিক। তাই শতায়ু গৰকিছে। তেওঁ বিগত ৪০ বছৰ ধৰি যোগাসন কৰি আহিছে৷ তেওঁৰ স্বাস্থ্য আৰু এই ১০০ বছৰীয়া বয়সৰ কৃতিত্ব কেৱল যোগাসনকে দিয়ে। ভাৰতৰ যোগ বিজ্ঞান আৰু বিশ্বত ইয়াৰ শক্তিৰ তেওঁ এক বিশিষ্ট মুখ হৈ পৰিছে৷ সকলোৱে তেওঁৰ পৰা শিক্ষা লোৱা উচিত। আহক আমি কেৱল আমাৰ ঐতিহ্যক আকোৱালি লোৱাই নহয়, ইয়াক দায়িত্বশীলভাৱে বিশ্বৰ আগত উপস্থাপন কৰোঁ। আৰু মই সুখী যে আজিকালি উজ্জয়িনীত এনে এটা প্ৰচেষ্টা চলি আছে। ইয়াত দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ ১৮ গৰাকী চিত্ৰশিল্পীয়ে পুৰাণৰ আধাৰত আকৰ্ষণীয় কাৰ্টুন নিৰ্মাণ কৰি আছে। এই চিত্ৰসমূহ বুণ্ডী শৈলী, নাথদ্বাৰা শৈলী, পাহাৰী শৈলী আৰু অপভ্ৰংশ শৈলীৰ দৰে বহুতো সুকীয়া শৈলীত নিৰ্মাণ কৰা হ’ব। এইবোৰ উজ্জয়িনীৰ ত্ৰিবেণী সংগ্ৰহালয়ত প্ৰদৰ্শিত হ’ব, অৰ্থাৎ কিছুদিন পাছত উজ্জয়িনীলৈ গ’লে মহাকাল মহালোকৰ লগতে আন এখন ঐশ্বৰিক স্থান পৰিদৰ্শন কৰিব পাৰিব।
বন্ধুসকল, উজ্জয়িনীত এই চিত্ৰ নিৰ্মাণৰ কথা কওঁতে আন এখন অনন্য ছবিৰ কথা মনত পৰে। এই ছবিখন ৰাজকোটৰ শিল্পী প্ৰভাত সিং মোদভাই বৰহাটে নিৰ্মাণ কৰিছিল। এই ছবিখন ছত্ৰপতি বীৰ শিৱাজী মহাৰাজৰ জীৱনৰ এক ঘটনাৰ আধাৰত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। শিল্পী প্ৰভাত ভায়ে দেখুৱাইছিল যে ছত্রপতি শিৱাজী মহাৰাজে ৰাজ অভিষেকৰ পাছত তেওঁৰ কুলদেৱী ‘তুলজা মাতা’ দৰ্শন কৰিবলৈ ওলাইছে, গতিকে সেই সময়ত কি পৰিবেশ আছিল। আমাৰ পৰম্পৰা, আমাৰ ঐতিহ্যক জীয়াই ৰাখিবলৈ আমি সেইবোৰ বচাব লাগিব, জীয়াই থাকিব লাগিব, পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মক শিকাব লাগিব। মই সুখী যে, আজি এই দিশত বহু প্ৰচেষ্টা হাতত লৈছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, বহু সময়ত আমি পৰিৱেশ, উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণী, জৈৱ বৈচিত্ৰ্য আদি শব্দ শুনিলে কিছুমান মানুহে এইবোৰ বিশেষ বিষয়, বিশেষজ্ঞৰ সৈতে জড়িত বিষয় বুলি ভাবে, কিন্তু সেয়া নহয়। প্ৰকৃতিক যদি আমি সঁচাকৈয়ে ভাল পাওঁ তেন্তে আমাৰ সামান্য পৰিশ্ৰমেৰেও আমি বহু কাম কৰিব পাৰো। ভাদাৱল্লীৰ তামিলনাডুত সুৰেশ ৰাঘৱন জী নামৰ এজন সহকৰ্মী আছে। ৰাঘৱন জী চিত্ৰকলাৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত। জানেনে, চিত্ৰকলা শিল্প আৰু কেনভাছৰ সৈতে জড়িত কাম, কিন্তু ৰাঘৱন জীয়ে সিদ্ধান্ত লৈছিল যে তেওঁ নিজৰ চিত্ৰকলাৰ জৰিয়তে উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ তথ্য সংৰক্ষণ কৰিব। তেওঁলোকে বিভিন্ন উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ চিত্ৰ নিৰ্মাণ কৰি ইয়াৰ সৈতে জড়িত তথ্যসমূহ নথিভুক্ত কৰে। এতিয়ালৈকে তেওঁ এনে কেইবা ডজনো চৰাই, জীৱ-জন্তু, অৰ্কিডৰ ছবি নিৰ্মাণ কৰিছে, যিবোৰ বিলুপ্তিৰ পথত। শিল্পৰ জৰিয়তে প্ৰকৃতিৰ সেৱা কৰাৰ এই উদাহৰণ সঁচাকৈয়ে আচৰিত।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, আজি আৰু এটা আমোদজনক কথা ক’ব বিচাৰিছো। কিছুদিন আগতে ছ’চিয়েল মিডিয়াত এটা আচৰিত উন্মাদনা দেখা দিছিল। আমেৰিকাই আমাৰ ওচৰলৈ শতাধিক বিৰল আৰু প্ৰাচীন সামগ্ৰী ঘূৰাই দিছে। এই খবৰটো চৰ্চালৈ অহাৰ পিছত ছ’চিয়েল মিডিয়াত এই শিল্পকৰ্মক লৈ যথেষ্ট চৰ্চা চলিছিল। যুৱক-যুৱতীসকলে নিজৰ ঐতিহ্যক লৈ গৌৰৱৰ ভাৱ দেখুৱালে। ভাৰতলৈ ঘূৰাই অনা এই শিল্পকৰ্মসমূহ প্ৰায় ২৫০০ৰ পৰা ২৫০বছৰ পুৰণি। এই বিৰল বস্তুবোৰ দেশৰ বিভিন্ন অঞ্চলৰ বুলি জানিও আপুনি আনন্দিত হ’ব। এইবোৰ টেৰাকোটা, ষ্টোন, ধাতু আৰু কাঠ ব্যৱহাৰ কৰি তৈয়াৰ কৰা হয়। ইয়াৰে কিছুমান এনেকুৱা যে ই আপোনাক আচৰিত কৰি তুলিব। সেইবোৰ দেখা পালে থৰ হৈ ৰ’ব৷ এইবোৰত একাদশ শতিকাৰ এটা ধুনীয়া বেলেগ শিলৰ ভাস্কৰ্যও চাবলৈ পাব। মধ্যপ্ৰদেশৰ অন্তৰ্গত এটি ‘অপ্সৰা’ নৃত্যৰ কলাকৰ্ম। চোলা যুগৰ বহু ভাস্কৰ্যও এইবোৰত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। দেৱী আৰু ভগৱান মুৰ্গানৰ মূৰ্তি দ্বাদশ শতিকাৰ আৰু তামিলনাডুৰ চহকী সংস্কৃতিৰ সৈতে জড়িত। প্ৰায় হাজাৰ বছৰ পুৰণি ভগৱান গণেশৰ ব্ৰঞ্জৰ মূৰ্তিও ভাৰতলৈ ঘূৰাই অনা হৈছে। ললিতাসনত বহি থকা উমা-মহেশ্বৰৰ এটা মূৰ্তি একাদশ শতিকাৰ বুলি কোৱা হয়, য’ত দুয়োজনেই নন্দীৰ ওপৰত বহি আছে। জৈন তীৰ্থংকৰৰ দুটা শিলৰ মূৰ্তিও ভাৰতলৈ উভতাই অনা হৈছে। ভগৱান সূৰ্য্য দেৱৰ দুটা মূৰ্তিয়েও আপোনালোকক মোহিত কৰিব। ইয়াৰে এটা বেলেগ শিলৰ। ঘূৰাই দিয়া বস্তুবোৰৰ ভিতৰত কাঠৰ পেনেল এটাও আছে, যিয়ে সাগৰৰ মন্থনৰ কাহিনী ৰোমন্থন কৰে। ১৬-১৭ শতিকাৰ এই পেনেলটো দক্ষিণ ভাৰতৰ সৈতে জড়িত।
বন্ধুসকল, ইয়াত মই অতি কম নাম লৈছো, আনহাতে, চাওক, এই তালিকাখন অতি দীঘলীয়া। আমাৰ এই মূল্যৱান ঐতিহ্য ঘূৰাই দিয়া আমেৰিকা চৰকাৰক ধন্যবাদ জনাইছো। আনকি ২০১৬ আৰু ২০২১ চনত আমেৰিকা ভ্ৰমণৰ সময়তো বহু শিল্পকৰ্ম ভাৰতলৈ ঘূৰাই দিয়া হৈছিল। মই নিশ্চিত যে এনে প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ দেশতে আমাৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ চুৰি প্ৰতিৰোধৰ ক্ষেত্ৰত সজাগতা বৃদ্ধি পাব। ইয়াৰ দ্বাৰা আমাৰ চহকী ঐতিহ্যৰ প্ৰতি দেশবাসীৰ মোহ আৰু অধিক গভীৰ হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, দেৱভূমি উত্তৰাখণ্ডৰ একাংশ মাতৃ-ভগ্নীয়ে মোলৈ লিখা চিঠিবোৰ হৃদয়স্পৰ্শী। পুত্ৰ, ভায়েকক তেওঁলোকে বহুত আশীৰ্বাদ দিছে। তেওঁলোকে লিখিছে যে 'তেওঁলোকে কেতিয়াও কল্পনা কৰা নাছিল যে আমাৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য 'ভোজপাত্ৰ' তেওঁলোকৰ জীৱিকাৰ মাধ্যম হ'ব পাৰে।' আপুনি নিশ্চয় ভাবিছে যে এইটোৱেই সকলো নেকি?
বন্ধুসকল, এই চিঠিখন মোলৈ লিখিছে চামোলী জিলাৰ নীতিমনা উপত্যকাৰ মহিলাসকলে। এইসকল মহিলাই যোৱা বছৰৰ অক্টোবৰ মাহত ভোজপাত্ৰৰ ওপৰত এক অনন্য শিল্পকৰ্ম মোক উপহাৰ দিছিল। এই উপহাৰটো পাই মইও আপ্লুত হৈ পৰিলোঁ। কাৰণ, অতীজৰে পৰা এই ভোজপাত্ৰবোৰত আমাৰ শাস্ত্ৰ-গ্ৰন্থ সঞ্চয় হৈ আছে। এই ভোজপাত্ৰৰ ওপৰতো মহাভাৰত ৰচনা কৰা হৈছিল। আজি এই ভোজপাত্ৰৰ পৰাই দেৱভূমিৰ এই মহিলাসকলে অতি সুন্দৰ শিল্পকৰ্ম আৰু স্মৃতিগ্ৰন্থ তৈয়াৰ কৰিছে। মানা গাঁও ভ্ৰমণৰ সময়ত তেওঁলোকৰ অনন্য প্ৰচেষ্টাৰ শলাগ লৈছিলোঁ। দেৱভূমিলৈ অহা পৰ্যটকসকলক তেওঁলোকৰ ভ্ৰমণৰ সময়ত যিমান পাৰি সিমান স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছিলোঁ। তাত ইয়াৰ যথেষ্ট প্ৰভাৱ পৰিছে। আজি ভোজপাত্ৰৰ উৎপাদিত সামগ্ৰীসমূহ ইয়ালৈ অহা তীৰ্থযাত্ৰীসকলে অতিশয় ভাল পায় আৰু লগতে ভাল দামত ক্ৰয় কৰি আছে। ভোজপাত্ৰৰ এই প্ৰাচীন ঐতিহ্যই উত্তৰাখণ্ডৰ নাৰীসকলৰ জীৱনত সুখৰ নতুন ৰং সংযোজন কৰিছে। মই এইটোও জানি সুখী যে ৰাজ্য চৰকাৰেও মহিলাসকলক ভোজপাত্ৰৰ পৰা নতুন সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰাৰ প্ৰশিক্ষণ দিছে।
ভোজপাত্ৰৰ বিৰল প্ৰজাতিৰ সংৰক্ষণৰ বাবেও ৰাজ্য চৰকাৰে অভিযান আৰম্ভ কৰিছে। এসময়ত দেশৰ শেষ মূৰ বুলি গণ্য কৰা অঞ্চলবোৰ এতিয়া দেশৰ প্ৰথম গাঁও বুলি গণ্য কৰি উন্নয়ন কৰা হৈছে। আমাৰ পৰম্পৰা আৰু সংস্কৃতি ৰক্ষা কৰাৰ সমান্তৰালকৈ এই প্ৰচেষ্টাও অৰ্থনৈতিক প্ৰগতিৰ মাধ্যম হৈ পৰিছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এইবাৰ ‘মন কী বাত’ত মইও এনেধৰণৰ বৃহৎ সংখ্যক চিঠি পাইছো, যি মনটোক বহুত সন্তুষ্টি দিয়ে। শেহতীয়াকৈ হজ তীৰ্থযাত্ৰা কৰা সেই মুছলমান মহিলাসকলে এই চিঠিবোৰ লিখিছে। তেওঁলোকৰ এই যাত্ৰা বহু দিশত অতি বিশেষ। কোনো পুৰুষ সংগী বা মেহৰাম নোহোৱাকৈ হজ কৰা এইসকল মহিলা আৰু সংখ্যা এশ বা পঞ্চাশ নহয়, ৪ হাজাৰৰো অধিক–এয়া এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন। ইয়াৰ পূৰ্বে মেহৰাম অবিহনে মুছলমান মহিলাক ‘হজ’ কৰিবলৈ দিয়া হোৱা নাছিল। লগতে 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে চৌদি আৰৱ চৰকাৰৰ প্ৰতি আন্তৰিক কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিছো। মেহৰাম অবিহনে ‘হজ’ত যোৱা মহিলাসকলৰ বাবে বিশেষভাৱে মহিলা সমন্বয়ক নিযুক্তি দিয়া হৈছিল।
বন্ধুসকল, যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা হজ নীতিত যি পৰিৱৰ্তন হৈছে, তাক অতিশয় শলাগ লোৱা হৈছে। আমাৰ মুছলমান মাতৃ আৰু ভগ্নীসকলে মোলৈ এই বিষয়ে বহুত লিখিছে। এতিয়া অধিক সংখ্যক লোকে ‘হজ’ত যোৱাৰ সুযোগ পাইছে। হজ তীৰ্থযাত্ৰাৰ পৰা উভতি অহা লোকসকলে বিশেষকৈ আমাৰ আই-ভনীসকলে চিঠি লিখি যি আশীৰ্বাদ দিছে, সেয়া মোৰ বাবে অতি প্ৰেৰণাদায়ক।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, জম্মু-কাশ্মীৰত মিউজিকেল নাইটেই হওক, হাই এলটিটুডত বাইক ৰেলীয়েই হওক, চণ্ডীগড়ত স্থানীয় ক্লাবেই হওক, পঞ্জাৱত বহুতো ক্ৰীড়া গোটেই হওক, এনে লাগে যেন আমি মনোৰঞ্জন আৰু দুঃসাহসিকতাৰ কথা কৈছো। কিন্তু কথাটো বেলেগ, এই পৰিঘটনাটোও এটা ‘সাধাৰণ কাৰণ’ৰ সৈতে জড়িত। আৰু এইটোৱেই সাধাৰণ কাৰণ – ড্ৰাগছৰ বিৰুদ্ধে সজাগতা অভিযান। জম্মু-কাশ্মীৰৰ যুৱক-যুৱতীসকলক ড্ৰাগছৰ পৰা বচাবলৈ বহু অভিনৱ প্ৰচেষ্টা দেখা গৈছে। ইয়াত মিউজিকেল নাইট, বাইক ৰেলীৰ দৰে অনুষ্ঠান চলি আছে। চণ্ডীগড়ত এই বাৰ্তা প্ৰচাৰৰ বাবে স্থানীয় ক্লাবসমূহক ইয়াৰ সৈতে জড়িত কৰা হৈছে। এইবোৰক তেওঁলোকে বড়া(VADA) ক্লাব বুলি কয়। VADA মানে ড্ৰাগছ অপব্যৱহাৰৰ বিৰুদ্ধে বিজয়। পঞ্জাৱতো বহুতো ক্ৰীড়া গোট গঠন কৰা হৈছে, যিয়ে ফিটনেছত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি ড্ৰাগছ আসক্তিৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ সজাগতা অভিযান চলাই আছে। নিচাযুক্ত দ্ৰব্যৰ বিৰুদ্ধে অভিযানত যুৱক-যুৱতীসকলৰ অংশগ্ৰহণ বৃদ্ধি পোৱাটো অতি উৎসাহজনক। এই প্ৰচেষ্টাসমূহে ভাৰতত ড্ৰাগছৰ বিৰুদ্ধে অভিযানক যথেষ্ট শক্তি প্ৰদান কৰে। যদি আমি দেশৰ ভৱিষ্যত প্ৰজন্মক বচাব বিচাৰো, তেন্তে আমি তেওঁলোকক ড্ৰাগছৰ পৰা আঁতৰাই ৰাখিব লাগিব। এই চিন্তাৰে ১৫ আগষ্ট ২০২০ত 'নিছা মুক্তি ভাৰত অভিযান'ৰ শুভাৰম্ভ কৰা হয়। ১১ কোটিৰো অধিক লোকক এই অভিযানৰ সৈতে সংযুক্ত কৰা হৈছে। দুসপ্তাহ পূৰ্বে ভাৰতে ড্ৰাগছৰ বিৰুদ্ধে বৃহৎ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছিল। প্ৰায় ডেৰ লাখ কেজি ড্ৰাগছৰ চালান জব্দ কৰাৰ পিছত ইয়াক ধ্বংস কৰা হৈছে। ভাৰতেও ১০ লাখ কেজি ড্ৰাগছ ধ্বংস কৰাৰ এক অনন্য অভিলেখ গঢ়ি তুলিছে। এই ঔষধসমূহৰ ব্যয় আছিল ১২ হাজাৰ কোটিতকৈও অধিক। নিচামুক্তকৰণৰ এই উদাৰ অভিযানত অৰিহণা যোগোৱা সকলোকে ধন্যবাদ জনাইছো। ড্ৰাগছ আসক্তি কেৱল পৰিয়ালটোৰ বাবেই নহয়, সমগ্ৰ সমাজৰ বাবেও এক ডাঙৰ সমস্যা হৈ পৰে। এনে পৰিস্থিতিত এই বিপদ চিৰদিনৰ বাবে শেষ হ’বলৈ হ’লে আমি সকলোৱে একত্ৰিত হৈ এই দিশত আগবাঢ়ি যোৱাটো প্ৰয়োজনীয়।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ড্ৰাগছ আৰু যুৱ প্ৰজন্মৰ কথা কওঁতে মধ্যপ্ৰদেশৰ পৰা অহা এক প্ৰেৰণাদায়ক যাত্ৰাৰ কথাও আপোনালোকক জনাব বিচাৰিছো। এইটোৱেই হৈছে মিনি ব্ৰাজিলৰ প্ৰেৰণাদায়ক যাত্ৰা। আপুনি নিশ্চয় ভাবিছে যে মধ্যপ্ৰদেশত মিনি ব্ৰাজিল য’ৰ পৰা আহিছিল, এইটোৱেই হৈছে টুইষ্ট। মধ্যপ্ৰদেশৰ বিচাৰপুৰ শ্বাহদলৰ এখন গাঁও। বিচাৰপুৰৰ নাম মিনি ব্ৰাজিল। মিনি ব্ৰাজিল কাৰণ আজি এই গাঁওখন ফুটবলৰ উদীয়মান তাৰকাসকলৰ দুৰ্গ হৈ পৰিছে। কেইসপ্তাহমান আগতে শ্বাহদললৈ যাওঁতে তাত এনে বহু ফুটবল খেলুৱৈ লগ পাইছিলো। মই অনুভৱ কৰিছিলোঁ যে আমাৰ দেশবাসী আৰু বিশেষকৈ আমাৰ ডেকা বন্ধুসকলে এই বিষয়ে নিশ্চয় জানে।
বন্ধুসকল, বিছাৰপুৰ গাঁৱৰ মিনি ব্ৰাজিল হোৱাৰ যাত্ৰা আৰম্ভ হৈছিল ডেৰ-দুই দশকৰ আগতে। সেই সময়ছোৱাত বিচাৰপুৰ গাঁওখন অবৈধ সুৰাৰ বাবে কুখ্যাত আছিল, মদ্যপানৰ কবলত পৰিছিল। এই পৰিৱেশৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ক্ষতি হৈছিল ইয়াৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ। প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰীয় খেলুৱৈ তথা প্ৰশিক্ষক ৰাইছ আহমেদে এই যুৱক-যুৱতীসকলৰ প্ৰতিভাক স্বীকৃতি দিছিল। ৰায়েছ জীৰ হাতত বিশেষ সম্পদ নাছিল যদিও তেওঁ সম্পূৰ্ণ নিষ্ঠাৰে যুৱক-যুৱতীসকলক ফুটবল শিকোৱা আৰম্ভ কৰিছিল। কেইবছৰমানৰ ভিতৰতে ইয়াত ফুটবল ইমানেই জনপ্ৰিয় হৈ পৰিল যে বিচাৰপুৰ গাঁওখন ফুটবলৰ সৈতে চিনাকি হ’বলৈ ধৰিলে। এতিয়া ইয়াত ফুটবল বিপ্লৱ নামৰ এটা অনুষ্ঠানো চলি আছে। এই কাৰ্যসূচীৰ অধীনত যুৱক-যুৱতীসকলক এই খেলৰ সৈতে সংযুক্ত কৰা হয় আৰু তেওঁলোকক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হয়। এই কাৰ্যসূচী ইমানেই সফল হৈছে যে বিচাৰপুৰৰ পৰা ৪০ জনতকৈও অধিক ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু ৰাজ্যিক পৰ্যায়ৰ খেলুৱৈৰ উন্মেষ ঘটিছে। এই ফুটবল বিপ্লৱ এতিয়া লাহে লাহে সমগ্ৰ অঞ্চলটোত বিয়পি পৰিছে। শ্বাহদল আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা অঞ্চলত ১২০০ৰো অধিক ফুটবল ক্লাব গঠন কৰা হৈছে। ইয়াৰ পৰা বৃহৎ সংখ্যক এনে খেলুৱৈৰ উন্মেষ ঘটিছে, যিসকলে ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত খেলি আছে। বহু ডাঙৰ প্ৰাক্তন ফুটবল খেলুৱৈ আৰু প্ৰশিক্ষকে আজি ইয়াত যুৱক-যুৱতীসকলক প্ৰশিক্ষণ দি আছে। আপুনি ভাবিছে, অবৈধ সুৰাৰ বাবে পৰিচিত, ড্ৰাগছৰ বাবে কুখ্যাত জনজাতীয় অঞ্চল এতিয়া দেশৰ ফুটবল নাৰ্চাৰী হৈ পৰিছে। সেইবাবেই কোৱা হয়-য'ত ইচ্ছা আছে, তাতেই উপায় আছে। আমাৰ দেশত প্ৰতিভাৰ অভাৱ নাই। প্ৰয়োজন হ’লে বিচাৰি উলিয়াই খোদিত কৰক। ইয়াৰ পিছত এই যুৱকসকলেও দেশলৈ সন্মান কঢ়িয়াই আনে আৰু লগতে দেশৰ উন্নয়নৰ দিশতো দিক নিৰ্ণয় কৰে৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ উপলক্ষে আমি সকলোৱে পূৰ্ণ উৎসাহেৰে 'অমৃত মহোৎসৱ' উদযাপন কৰিছো। ‘অমৃত মহোৎসৱ’ৰ সময়ত দেশত প্ৰায় দুই লাখ কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰা হৈছে। এই অনুষ্ঠানবোৰ একাধিক ৰঙেৰে সজাই তোলা হৈছিল, বৈচিত্ৰ্যৰে ভৰা। এই অনুষ্ঠানবোৰৰ এটা সৌন্দৰ্য্য আছিল যে অভিলেখসংখ্যক যুৱকে এইবোৰত অংশ লৈছিল। এই সময়ছোৱাত আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে দেশৰ মহান ব্যক্তিত্বৰ বিষয়ে বহু কথা জানিব পাৰিলে। কেৱল প্ৰথম কেইমাহমানৰ কথা ক’বলৈ গ’লে জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ সৈতে জড়িত বহুতো আকৰ্ষণীয় কাৰ্যসূচী প্ৰত্যক্ষ কৰা হৈছিল। তেনে এক অনুষ্ঠান আছিল দিব্যাংগ সাহিত্যিকসকলৰ বাবে ‘লেখক লগ’ৰ আয়োজন। অভিলেখ সংখ্যক লোকে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। একে সময়তে অন্ধ্ৰপ্ৰদেশৰ তিৰুপতিত ‘ৰাষ্ট্ৰীয় সংস্কৃত সন্মিলন’ৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। আমাৰ ইতিহাসত দুৰ্গৰ গুৰুত্ব আমি সকলোৱে জানো। ইয়াক চিত্ৰিত কৰা এটা অভিযান, ‘গড় আৰু কাহিনী’ অৰ্থাৎ দুৰ্গৰ সৈতে জড়িত কাহিনীবোৰো ৰাইজে ভাল পাইছিল।
বন্ধুসকল, আজি যেতিয়া সমগ্ৰ দেশতে ‘অমৃত মহোৎসৱ’ৰ প্ৰতিধ্বনি হৈছে, ১৫ আগষ্টৰ সমাগত, তেতিয়া দেশত আন এক বৃহৎ অভিযান আৰম্ভ হ’ব৷ শ্বহীদ বীৰ-বীৰাংগনাক সম্বৰ্ধনা জনোৱাৰ উদ্দেশ্যে আৰম্ভ হ'ব 'মেৰী মাটি মেৰা দেশ' অভিযান। ইয়াৰ অধীনত আমাৰ অমৰ শ্বহীদসকলৰ স্মৃতিত সমগ্ৰ দেশতে বহু কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰা হ’ব। এই ব্যক্তিসকলৰ স্মৃতিত দেশৰ লাখ লাখ গাঁও পঞ্চায়ততো বিশেষ শিলালিপি স্থাপন কৰা হ’ব। এই অভিযানৰ অধীনত সমগ্ৰ দেশতে ‘অমৃত কলহ যাত্ৰা’ও উলিওৱা হ’ব। দেশৰ প্ৰতিটো কোণৰ পৰা ৭৫০০ কলহত মাটি কঢ়িয়াই অনা এই ‘অমৃত কলহ যাত্ৰা’ দেশৰ ৰাজধানী দিল্লীত উপস্থিত হ’ব। এই যাত্ৰাত দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰাও গছপুলি লৈ আহিব। ৭৫০০ কলহত অহা মাটি আৰু গছ-গছনি মিহলাই ৰাষ্ট্ৰীয় যুদ্ধ স্মাৰকৰ সমীপত নিৰ্মাণ কৰা হ’ব ‘অমৃত বাটিকা’। এই ‘অমৃত বাটিকা’ও ‘এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ৰ এক ভৱিষ্যতৰ প্ৰতীক হৈ পৰিব। মই যোৱা বছৰ লালকিল্লাৰ পৰা অমৃতকালৰ আগন্তুক ২৫ বছৰৰ বাবে ‘পঞ্চ পণ’ৰ কথা কৈছিলোঁ। আমিও ‘মেৰী মাটি মেৰা দেশ’ অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰি এই ‘পাঁচটা পণ’ পূৰণৰ শপত গ্ৰহণ কৰিম। দেশৰ পবিত্ৰ মাটিত শপত গ্ৰহণ কৰাৰ সময়ত আপোনালোক সকলোৱে yuva.gov.inত নিজৰ ছেলফি আপলোড কৰিব লাগিব। যোৱা বছৰ স্বাধীনতা দিৱস উপলক্ষে যেনেকৈ সমগ্ৰ দেশ একত্ৰিত হৈছিল ‘হৰ ঘৰ ত্ৰিৰংগা অভিযান’ৰ বাবে, একেদৰে এইবাৰো আমি ঘৰে ঘৰে ত্ৰিৰংগা উন্মোচন কৰিব লাগিব আৰু এই পৰম্পৰা অব্যাহত ৰাখিব লাগিব। এই প্ৰচেষ্টাৰে আমি আমাৰ কৰ্তব্য উপলব্ধি কৰিম, দেশৰ স্বাধীনতাৰ বাবে কৰা অগণন ত্যাগৰ আমি উপলব্ধি কৰিম, স্বাধীনতাৰ মূল্য উপলব্ধি কৰিম। গতিকে প্ৰতিজন দেশবাসীয়ে এই প্ৰচেষ্টাত যোগদান কৰিব লাগিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আজিৰ ‘মন কী বাত’ ইমানেই৷ এতিয়া কিছুদিনৰ পাছত আমি ১৫ আগষ্টত স্বাধীনতাৰ এই মহান উৎসৱৰ অংশ হ'ম। যিসকলে দেশৰ স্বাধীনতাৰ বাবে মৃত্যুবৰণ কৰিছিল, তেওঁলোকক সদায় মনত ৰাখিব লাগিব। তেওঁলোকৰ সপোন বাস্তৱায়িত কৰিবলৈ আমি দিনে নিশাই পৰিশ্ৰম কৰিব লাগিব আৰু দেশবাসীৰ এই কঠোৰ পৰিশ্ৰম আৰু তেওঁলোকৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টাক সন্মুখলৈ অনাৰ মাধ্যম মাথোঁ ‘মন কী বাত’। অহাবাৰ কেতবোৰ নতুন বিষয়ৰ সৈতে পুনৰ লগ পাম। আপোনালোকক সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ৷ নমস্কাৰ৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, নমস্কাৰ,
‘মন কী বাত’লৈ আপোনালোক সকলোকে পুনৰবাৰ আদৰণি জনাইছো৷ সাধাৰণতে ‘মন কী বাত’ প্ৰতি মাহৰ অন্তিম দেওবাৰে প্ৰচাৰিত হয়, কিন্তু এইবাৰ এসপ্তাহ পূৰ্বেই প্ৰচাৰ হৈছে৷ আপোনালোক সকলোৱে জানে যে অহা সপ্তাহত মই আমেৰিকাত থাকিম আৰু তাত বহুত ব্যস্ত কাৰ্যসূচী থাকিব আৰু সেইবাবে মই ভাবিলো, তালৈ যোৱাৰ পূৰ্বে আপোনালোকৰ সৈতে কথা পাতি লোৱাটোৱেই ভাল হ’ব, নহয়নে? জনতা-জনাৰ্দনৰ আশীৰ্বাদ, আপোনালোকৰ প্ৰেৰণাই মোৰ শক্তি বৃদ্ধি কৰিব৷
বন্ধুসকল, বহুতে কয় যে প্ৰধানমন্ত্ৰী হিচাপে মই এই ভাল কামটো কৰিলোঁ, সেই ডাঙৰ কামটো কৰিলোঁ। ‘মন কী বাত’ৰ বহু শ্ৰোতাই চিঠিত তেওঁক বহুত প্ৰশংসা কৰে। কোনোবাই কয় যে তেওঁ এই কাম কৰিলে, কোনোৱে কয় যে তেওঁ সেইটো কৰিলে, তেওঁ ভাল কৰিলে, এইটো আৰু ভাল কাম হ’ল, এইটো সুন্দৰ কাম কৰিলে৷ কিন্তু, যেতিয়া মই ভাৰতৰ সাধাৰণ মানুহৰ প্ৰচেষ্টা, তেওঁলোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম, তেওঁলোকৰ ইচ্ছাশক্তি দেখো, মই নিজেই অভিভূত হৈ পৰো৷ যিমানেই ডাঙৰ লক্ষ্য নহওক, যিমানেই কঠিন প্ৰত্যাহ্বান নহওক, ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ সামূহিক শক্তি, সামূহিক শক্তিয়ে প্ৰতিটো প্ৰত্যাহ্বানৰ সমাধান কৰে। মাত্ৰ দুই-তিনি দিন আগতে আমি দেখিছিলো যে দেশৰ পশ্চিম দিশত কিমান ডাঙৰ ঘূৰ্ণীবতাহ আহিছিল। প্ৰচণ্ড বতাহ, প্ৰচণ্ড বৰষুণ। কচ্চত বিপৰ্যয় ঘূৰ্ণীবতাহৰ ফলত বহু ধ্বংসলীলা হৈছিল যদিও কচ্চৰ জনসাধাৰণে যি সাহস আৰু প্ৰস্তুতিৰে এনে বিপজ্জনক ঘূৰ্ণীবতাহৰ সন্মুখীন হ’ল সেয়াও সমানেই অভূতপূৰ্ব। দুদিন পিছত কচ্চৰ ৰাইজেও নতুন বছৰ অৰ্থাৎ আশাধী বীজ উদযাপন কৰিবলৈ ওলাইছে। কচ্চৰ বৰষুণ আৰম্ভ হোৱাৰ প্ৰতীক হিচাপে আশাধী বীজক বিবেচিত হোৱাটোও এক কাকতলীয়া কথা। ইমান বছৰে মই কচ্চলৈ অহা যোৱা কৰি আহিছো, কচ্চৰ জনসাধাৰণৰ সেৱা কৰাৰ সৌভাগ্যও পাইছো আৰু ইয়াৰ বাবে কচ্চৰ মানুহৰ আত্মা আৰু আত্মাক মই ভালদৰে জানো। দুটা দশকৰ পূৰ্বে সংঘটিত হোৱা ভয়াৱহ ভূমিকম্পৰ পিছত কেতিয়াও ঠন ধৰি নুঠিব বুলি কোৱা কচ্চ আজি একেখন জিলাই দেশৰ অন্যতম দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা জিলা। মোৰ বিশ্বাস বিপৰ্যয় ঘূৰ্ণীবতাহৰ ফলত যি ধ্বংসলীলা চলালে, কচ্চৰ জনসাধাৰণৰ ক্ষিপ্ৰতাৰে সেয়া পুনৰুদ্ধাৰ কৰিব৷
বন্ধুসকল, প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ ওপৰত কোনেও গুৰুত্ব নিদিয়ে, কিন্তু বছৰ বছৰ ধৰি ভাৰতে যি দুৰ্যোগ ব্যৱস্থাপনাৰ শক্তি গঢ়ি তুলিছে, সেয়া আজি এক আদৰ্শ হৈ পৰিছে। প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াৰ এটা উত্তম উপায় হ’ল প্ৰকৃতি সংৰক্ষণ কৰা। আজিকালি বাৰিষাৰ সময়ত এই দিশত আমাৰ দায়িত্ব আৰু অধিক বৃদ্ধি পায়। সেইবাবেই আজি দেশে ‘বৰষুণৰ পানী সংৰক্ষণ কৰা’ৰ দৰে অভিযানৰ জৰিয়তে সামূহিক প্ৰচেষ্টা চলাইছে। যোৱা মাহত ‘মন কী বাত’ত আমি পানী সংৰক্ষণৰ সৈতে জড়িত ষ্টাৰ্ট-আপৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলোঁ। এইবাৰো মোক চিঠি লিখি কোৱা হৈছে এনে বহু মানুহৰ বিষয়ে যিসকলে প্ৰতিটো টোপাল পানী বচাবলৈ যৎপৰোনাস্তি চেষ্টা কৰি আছে। তেনে এজন বন্ধু হৈছে উত্তৰপ্ৰদেশৰ বান্দা জিলাৰ তুলসীৰাম যাদৱ। তুলসীৰাম যাদৱ জী লুক্ট্ৰা গাঁও পঞ্চায়তৰ মুৰব্বী। আপুনিও জানে যে বান্দা আৰু বুণ্ডেলখণ্ড অঞ্চলত পানীক লৈ অসুবিধাৰ সৃষ্টি হৈছে। এই প্ৰত্যাহ্বান অতিক্ৰম কৰিবলৈ তুলসীৰাম জীয়ে গাঁৱৰ ৰাইজক লগত লৈ অঞ্চলটোত ৪০ টাতকৈও অধিক পুখুৰী নিৰ্মাণ কৰিছে। তুলসীৰাম জীয়ে তেওঁৰ অভিযানৰ ভিত্তি কৰি লৈছে – পথাৰৰ পানী পথাৰত, গাঁৱৰ পানী গাঁৱত। আজি তেওঁৰ কষ্টৰ ফল তেওঁৰ গাঁৱৰ ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ স্তৰ উন্নত হৈছে। একেদৰে উত্তৰপ্ৰদেশৰ কেৰ হাপুৰ জিলাত মানুহে একেলগ হৈ এটা বিলুপ্ত নদী পুনৰুজ্জীৱিত কৰিছে। আগতে ইয়াত নিম নামৰ নদী এখন আছিল বহু দিনৰ আগতে। সময়ৰ লগে লগে সেইখন নোহোৱা হৈ গ’ল যদিও স্থানীয় স্মৃতি আৰু লোককথাত নদীখনক সদায় মনত ৰখা হৈছিল। অৱশেষত মানুহে নিজৰ এই প্ৰাকৃতিক ঐতিহ্যক পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত ল’লে। ৰাইজৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰ বাবে এতিয়া ‘নিম নদী’ পুনৰ সজীৱ হ’বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। নদীখনৰ উৎপত্তিস্থল অমৃত সৰোৱৰ হিচাপেও উন্নয়ন সাধন কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, এই নদী, খাল, বিলবোৰ কেৱল পানীৰ উৎস নহয়, জীৱনৰ ৰং আৰু আৱেগো ইয়াৰ লগত জড়িত হৈ আছে। মাত্ৰ কেইদিনমান পূৰ্বে মহাৰাষ্ট্ৰতো দেখা গৈছিল একেধৰণৰ দৃশ্য। এই অঞ্চলটো বেছিভাগেই খৰাং পৰিস্থিতিৰ প্ৰৱণ। পাঁচ দশক অপেক্ষাৰ অন্তত এতিয়া ইয়াত নীলৱাণ্ডে বান্ধৰ খালৰ কাম সম্পূৰ্ণ হৈ উঠিছে। কিছুদিন আগতে পৰীক্ষাৰ সময়ত খালটোত পানী এৰি দিয়া হৈছিল। এই সময়ত তোলা ছবিবোৰ সঁচাকৈয়ে আৱেগিক আছিল। গাঁৱৰ ৰাইজে হোলী-দীপাৱলী উৎসৱৰ দৰে নাচি-বাগি আনন্দ কৰিছিল।
বন্ধুসকল, ব্যৱস্থাপনাৰ কথা আহিলে আজি মই ছত্ৰপতি শিৱাজী মহাৰাজকো স্মৰণ কৰিম। ছত্ৰপতি শিৱাজী মহাৰাজৰ বীৰত্বৰ লগতে তেওঁৰ শাসন ব্যৱস্থা আৰু পৰিচালনাৰ দক্ষতাৰ পৰা বহু কথা শিকিব পাৰি। বিশেষকৈ, জল ব্যৱস্থাপনা আৰু নৌসেনাৰ সন্দৰ্ভত ছত্ৰপতি শিৱাজী মহাৰাজে কৰা কামবোৰে এতিয়াও ভাৰতীয় ইতিহাসৰ গৌৰৱ বৃদ্ধি কৰে। শ শ বছৰৰ পাছতো তেওঁ নিৰ্মাণ কৰা দুৰ্গবোৰ এতিয়াও সাগৰৰ মাজত গৌৰৱেৰে থিয় হৈ আছে। এই মাহৰ আৰম্ভণিতে ছত্রপতি শিৱাজী মহাৰাজৰ ৰাজ অভিষেকৰ ৩৫০ বছৰ সম্পূৰ্ণ হৈছে। এই অনুষ্ঠানটো এটা ডাঙৰ উৎসৱ হিচাপে পালন কৰা হৈছে। এই সময়ত মহাৰাষ্ট্ৰৰ ৰায়গড় গড়ত ইয়াৰ সৈতে জড়িত বৃহৎ অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰা হয়। মনত আছে, বহু বছৰৰ আগতে ২০১৪ চনত ৰায়গড়লৈ গৈ সেই পবিত্ৰ ভূমিক প্ৰণাম কৰাৰ সৌভাগ্য হৈছিল। এই সুযোগতে ছত্ৰপতি শিৱাজী মহাৰাজৰ পৰিচালনাৰ দক্ষতা জনা আৰু তেওঁৰ পৰা শিকিব পৰাটো আমাৰ সকলোৰে কৰ্তব্য। ইয়াৰ দ্বাৰা আমাৰ মনত আমাৰ ঐতিহ্যৰ প্ৰতি গৌৰৱৰ ভাৱো জগাই তুলিব আৰু ভৱিষ্যতৰ বাবে আমাৰ কৰ্তব্য পালন কৰিবলৈও অনুপ্ৰাণিত হ’ব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ৰামসেতু নিৰ্মাণত সহায় কৰিবলৈ আগবাঢ়ি অহা ৰামায়ণৰ কণমানি কাছটোৰ কথা নিশ্চয় শুনিছে। ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল যেতিয়া উদ্দেশ্য স্পষ্ট হয়, প্ৰচেষ্টাত সততা থাকে, তেতিয়া কোনো লক্ষ্য কঠিন হৈ নাথাকে। ভাৰততো আজি এই উদাৰ অভিপ্ৰায়েৰে এক বৃহৎ প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে। এইটোৱেই প্ৰত্যাহ্বান টি.বি. যাক যক্ষ্মা ৰোগ বুলিও কোৱা হয়। ভাৰতে সংকল্প লৈছে যে ২০২৫ চনৰ ভিতৰত এখন যক্ষ্মামুক্ত ভাৰত গঢ়াৰ৷ এয়া নিশ্চিতভাৱে ডাঙৰ লক্ষ্য। এটা সময় আছিল যেতিয়া যক্ষ্মা ৰোগৰ কথা শুনিলেই পৰিয়ালৰ মানুহ দূৰত অৱস্থান কৰিছিল৷ কিন্তু এতিয়া যক্ষ্মা ৰোগীজনক পৰিয়ালৰ সদস্য কৰি সহায় কৰা হৈছে। এই যক্ষ্মা ৰোগক শিপাৰ পৰাই নিঃশেষ কৰিবলৈ নিক্ষয় বন্ধুৱে অভিযান চলাইছে। দেশত বৃহৎ সংখ্যক বিভিন্ন সামাজিক সংগঠন নিক্ষয় মিত্ৰ হৈ পৰিছে। হাজাৰ হাজাৰ মানুহে নিজেই আগবাঢ়ি আহি যক্ষ্মা ৰোগীক দত্তক লৈছে। যক্ষ্মা ৰোগীক সহায় কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছে বহু শিশু। এই জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ এই অভিযানৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ শক্তি। এই অংশগ্ৰহণৰ বাবে আজি দেশত ১০ লাখৰো অধিক যক্ষ্মা ৰোগী পঞ্জীয়ন হৈছে। ৰোগীক দত্তক লোৱা হৈছে আৰু এই দাতব্য কাম প্ৰায় ৮৫ হাজাৰ নিক্ষয় বন্ধুৱে কৰিছে। মই সুখী যে দেশৰ বহু চৰপঞ্চ, আনকি গাঁৱৰ মুৰব্বীসকলেও এই উদ্যোগ লৈছে যে তেওঁলোকে যক্ষ্মাক অন্ত কৰিব৷
নাইনিতালৰ নিক্ষয় মিত্ৰ শ্ৰী দিকাৰ সিং মেৱাৰীয়ে এখন গাঁৱৰ ৬গৰাকী টিবি ৰোগীৰ দত্তক লৈছে। একেদৰে কিন্নাউৰৰ এখন গাঁও পঞ্চায়তৰ মুৰব্বী নিক্ষয় মিত্ৰ শ্ৰী জ্ঞান সিংহৰো নিজৰ ব্লকত যক্ষ্মা ৰোগী আছে। ৰোগীসকলক প্ৰয়োজনীয় সকলো সহায় আগবঢ়োৱাত নিয়োজিত হৈ আছে। আমাৰ ল’ৰা-ছোৱালী আৰু যুৱক-যুৱতীসকলেও যক্ষ্মা মুক্ত কৰাৰ অভিযানত পিছ পৰি থকা নাই। চাওক হিমাচল প্ৰদেশৰ উনাৰ ৭ বছৰীয়া কন্যা নলিনী সিঙৰ আশ্চৰ্য্য। কন্যা নলিনীয়ে নিজৰ টকাৰে যক্ষ্মা ৰোগীক সহায় কৰিছে। আপুনি জানে যে ল’ৰা-ছোৱালীয়ে মানি বেংক কিমান ভাল পায়, কিন্তু কাটনি জিলাৰ সাংসদ ১৩ বছৰীয়া মীনাক্ষী আৰু পশ্চিম বংগৰ ডাইমণ্ড হাৰ্বাৰৰ ১১ বছৰীয়া বাশ্বৰ মুখাৰ্জী আনতকৈ দুটা বেলেগ ল’ৰা-ছোৱালী। এই দুয়োটা শিশুৱেও নিজৰ মানি বেংকৰ ধনেৰে টি.বি. মুক্ত ভাৰতৰ অভিযানত লিপ্ত হৈছে। এই সকলোবোৰ উদাহৰণ আৱেগেৰে ভৰাই নহয় অতি প্ৰেৰণাদায়কো। ইমান কম বয়সতে ডাঙৰ চিন্তা কৰা এই সকলো ল’ৰা-ছোৱালীক মই আন্তৰিকতাৰে শলাগ লৈছো।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আমি ভাৰতীয়সকলৰ স্বভাৱ যে আমি সদায় নতুন নতুন ধাৰণাক আদৰিবলৈ সাজু হৈ থাকোঁ। আমি আমাৰ বস্তুবোৰ ভাল পাওঁ আৰু নতুন বস্তুও গ্ৰহণ কৰো। ইয়াৰ উদাহৰণ হ'ল-জাপানৰ কৌশল মিয়াৱাকি, যদি কোনো ঠাইৰ মাটি সাৰুৱা হোৱা নাই, তেন্তে মিয়াৱাকি কৌশল সেই অঞ্চলটো পুনৰ সেউজীয়া কৰি তোলাৰ এক অতি উত্তম উপায়। মিয়াৱাকি বনাঞ্চল দ্ৰুতগতিত প্ৰসাৰিত হৈছে আৰু দুটাৰ পৰা তিনিটা দশকত জৈৱ বৈচিত্ৰ্যৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। এতিয়া ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰান্ততো ই অতি দ্ৰুতগতিত বিয়পি পৰিছে। কেৰালাৰ শিক্ষক শ্ৰী ৰফি ৰামনাথে এই কৌশলেৰে এটা অঞ্চলৰ ছবি সলনি কৰিলে। আচলতে ৰামনাথ জীয়ে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক প্ৰকৃতি আৰু পৰিবেশৰ বিষয়ে গভীৰভাৱে বুজাব বিচাৰিছিল। ইয়াৰ বাবে তেওঁ কেৱল বনৌষধিৰ বাগিচাহে বনাইছিল। তেওঁৰ বাগিচাখন এতিয়া জৈৱ বৈচিত্ৰ্য মণ্ডলত পৰিণত হৈছে। তেওঁৰ এই সফলতাই তেওঁক আৰু অধিক অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। ইয়াৰ পিছত ৰফী জীয়ে মিয়াৱকীৰ কৌশলেৰে এখন ক্ষুদ্ৰ বনাঞ্চল বনাই তাৰ নাম ৰাখিলে ‘বিদ্যাৱনম’। এতিয়া ইমান ধুনীয়া নাম– ‘বিদ্যাৱনম’ কেৱল এজন শিক্ষকেহে ৰাখিব পাৰে৷ ৰামনাথজীৰ এই ‘বিদ্যাৱনম’ত এটা সৰু ঠাইত ১১৫ জাতৰ ৪৫০ টাতকৈও অধিক গছ ৰোপণ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ ৰক্ষণাবেক্ষণতো তেওঁৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে তেওঁক সহায় কৰে। ওচৰৰ স্কুলীয়া ল’ৰা-ছোৱালী, সাধাৰণ নাগৰিক-এই ধুনীয়া ঠাইখন চাবলৈ ব্যাপক ভিৰ কৰে। মিয়াৱাকি বনাঞ্চল যিকোনো ঠাইতে সহজে বনাব পাৰি, আনকি চহৰতো। কিছুদিন আগতে গুজৰাটৰ কেৱাদিয়া, একতা নগৰত মিয়াৱকী বনাঞ্চল উদ্বোধন কৰিছিলোঁ। কচ্চতো ২০০১ চনৰ ভূমিকম্পত নিহত হোৱা লোকসকলৰ স্মৃতিত মিয়াৱাকি শৈলীত এখন স্মৃতি অৰণ্য নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। কচ্চৰ দৰে ঠাইত ইয়াৰ সফলতাই দেখুৱাইছে যে এই প্ৰযুক্তি কঠিনতম প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশতো কিমান ফলপ্ৰসূ। একেদৰে মিয়াৱাকি পদ্ধতিৰে অম্বাজী আৰু পাৱগড়ত পুলি ৰোপণ কৰা হৈছে। মই জানিব পাৰিছো যে লক্ষ্ণৌৰ আলিগঞ্জতো মিয়াৱকী বাগিচা এখন প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। বিগত চাৰি বছৰত মুম্বাই আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা অঞ্চলৰ ৬০খনতকৈও অধিক এনে বনাঞ্চলৰ কাম কৰা হৈছে। এতিয়া এই কৌশল সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাল পোৱা হৈছে। ছিংগাপুৰ, পেৰিছ, অষ্ট্ৰেলিয়া, মালয়েছিয়া আদি বহু দেশত ইয়াৰ ব্যাপক ব্যৱহাৰ চলি আছে। দেশবাসীক বিশেষকৈ চহৰত বসবাস কৰা সকলক মিয়াৱাকিৰ পদ্ধতিৰ বিষয়ে জানিবলৈ চেষ্টা কৰিবলৈ আহ্বান জনাম। ইয়াৰ জৰিয়তে আপুনি আপোনাৰ পৃথিৱী আৰু প্ৰকৃতিক সেউজীয়া আৰু পৰিষ্কাৰ কৰি তোলাত অমূল্য অৱদান আগবঢ়াব পাৰে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আজিকালি আমাৰ দেশত জম্মু-কাশ্মীৰক লৈ যথেষ্ট চৰ্চা চলিছে। কেতিয়াবা পৰ্যটন বৃদ্ধিৰ বাবে, কেতিয়াবা জি-২০ৰ দৰ্শনীয় অনুষ্ঠানৰ বাবে। কিছুদিনৰ আগতে মই আপোনালোকক ‘মন কী বাত’ত কৈছিলোঁ যে কাশ্মীৰৰ ‘নাদৰু’ক দেশৰ বাহিৰতো কেনেদৰে ভাল পোৱা হৈছে। এতিয়া জম্মু-কাশ্মীৰৰ বাৰামুল্লা জিলাৰ ৰাইজে এক আচৰিত কাম কৰিছে। বাৰামুল্লাত বহুদিনৰ পৰা খেতি চলি আহিছে যদিও ইয়াত গাখীৰৰ নাটনি হৈছিল। বাৰামুল্লাৰ ৰাইজে এই প্ৰত্যাহ্বানক সুযোগ হিচাপে লৈছিল। ইয়াত বৃহৎ সংখ্যক লোকে দুগ্ধৰ কাম আৰম্ভ কৰিলে। ইয়াৰ মহিলাসকল এই কামত আগভাগ লৈ আহিছিল, যেনে এগৰাকী ভগ্নী – ইছৰাত নবী। স্নাতক ইছৰাটে আৰম্ভ কৰিছে মিৰ ছিষ্টাৰছ ডেইৰী ফাৰ্ম। তেওঁৰ দুগ্ধ পামৰ পৰা প্ৰতিদিনে প্ৰায় ১৫০ লিটাৰ গাখীৰ বিক্ৰী হৈ আছে। সোপোৰৰ তেনে এজন সহযোগী হৈছে ৱাছীম অনায়াত। ৱাছিমৰ দুডজনৰো অধিক গাই আছে আৰু প্ৰতিদিনে দুশ লিটাৰতকৈও অধিক গাখীৰ বিক্ৰী কৰে। আন এজন যুৱক আবিদ হুছেইনেও দুগ্ধ পামৰ কাম কৰি আছে। তেওঁলোকৰ কামো ভালদৰে আগবাঢ়িছে। এনে লোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ বাবেই বাৰামুল্লাত দৈনিক ৫.৫ লাখ লিটাৰ গাখীৰ উৎপাদন হৈ আছে। সমগ্ৰ বাৰামুল্লাই নতুন শ্বেত বিপ্লৱৰ পৰিচয় হৈ পৰিছে। যোৱা ডেৰ-দুবছৰত ৫০০ৰো অধিক দুগ্ধ ইউনিট ইয়ালৈ উঠি আহিছে। বাৰামুল্লাৰ দুগ্ধ উদ্যোগৰ সাক্ষ্য যে আমাৰ দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তেই সম্ভাৱনাৰে ভৰপূৰ। যিকোনো লক্ষ্যত উপনীত হ’লেই এটা অঞ্চলৰ জনসাধাৰণৰ সামূহিক ইচ্ছাশক্তি দেখুৱাব পাৰি।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এই মাহত ভাৰতৰ বাবে ক্ৰীড়া জগতৰ পৰা বহুত ভাল খবৰ আহিছে। ভাৰতীয় দলটোৱে প্ৰথমবাৰৰ বাবে মহিলা জুনিয়ৰ এছিয়া কাপত জয়লাভ কৰি ত্ৰিৰংগাৰ গৌৰৱ বৃদ্ধি কৰিছে। সেই মাহতে আমাৰ পুৰুষ হকী দলটোৱেও জুনিয়ৰ এছিয়া কাপ জয় কৰিছে। ইয়াৰ লগে লগে আমিও এই প্ৰতিযোগিতাৰ ইতিহাসত সৰ্বাধিক জয়ী দল হৈ পৰিছো। আমাৰ জুনিয়ৰ দলটোৱেও জুনিয়ৰ শ্বুটিং বিশ্বকাপত আচৰিত কাম কৰি দেখুৱালে। এই প্ৰতিযোগিতাত ভাৰতীয় দলটোৱে প্ৰথম স্থান দখল কৰিছে। এই প্ৰতিযোগিতাত মুঠ সোণৰ পদক লাভ কৰাৰ ভিতৰত ২০% অকল ভাৰতৰ নামত আহিছে। এই জুন মাহত এছিয়ান আণ্ডাৰ টুৱেণ্টি এথলেটিকছ চেম্পিয়নশ্বিপো অনুষ্ঠিত হৈছিল। ইয়াত ভাৰতে ৪৫খন দেশৰ ভিতৰত পদক লাভৰ ক্ষেত্ৰত শীৰ্ষ তিনিটাৰ ভিতৰত স্থান লাভ কৰে।
বন্ধুসকল, আগতে এটা সময় আছিল যেতিয়া আমি আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অনুষ্ঠানৰ বিষয়ে জানিছিলো, কিন্তু সেইবোৰত প্ৰায়ে ভাৰতৰ কোনো উল্লেখ নাছিল। কিন্তু, আজি মই মাত্ৰ যোৱা কেইসপ্তাহমানৰ সফলতাৰ কথাহে কৈছো, এই তালিকাখন যথেষ্ট দীঘলীয়া হৈ পৰিছে। এয়াই আমাৰ যুৱ প্ৰজন্মৰ প্ৰকৃত শক্তি। এনেধৰণৰ বহুতো খেল-ধেমালি প্ৰতিযোগিতাত আজি প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভাৰতে নিজৰ উপস্থিতি অনুভৱ কৰাইছে। উদাহৰণস্বৰূপে লং জাম্পত শ্ৰীশংকৰ মুৰালীয়ে পেৰিছ ডাইমণ্ড লীগৰ দৰে সন্মানীয় ইভেণ্টত দেশৰ হৈ ব্ৰঞ্জৰ পদক লাভ কৰিছে। এই প্ৰতিযোগিতাত ভাৰতৰ এয়া প্ৰথম পদক। তেনে এটা সফলতা কিৰ্গিস্তানত আমাৰ অনূৰ্ধ্ব সোতৰ মহিলা মল্লযুঁজ দলটোৱেও পঞ্জীয়ন কৰিছে। দেশৰ এই সকলো খেলুৱৈ, তেওঁলোকৰ অভিভাৱক আৰু প্ৰশিক্ষকক তেওঁলোকৰ এই প্ৰচেষ্টাৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছো।
বন্ধুসকল, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ইভেণ্টত দেশৰ এই সফলতাৰ আঁৰত আছে ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত আমাৰ খেলুৱৈসকলৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম। আজি দেশৰ বিভিন্ন ৰাজ্যত এক নতুন উদ্যমেৰে ক্ৰীড়াৰ আয়োজন কৰা হৈছে। এইবোৰে খেলুৱৈক খেলাৰ, জয়ী হোৱাৰ আৰু পৰাজয়ৰ পৰা শিকিবলৈ সুযোগ দিয়ে। উদাহৰণস্বৰূপে, শেহতীয়াকৈ উত্তৰ প্ৰদেশত খেলো ইণ্ডিয়া ইউনিভাৰ্চিটি গেমছৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত যথেষ্ট উৎসাহ আৰু উদ্দীপনা দেখা গ’ল। এই খেলসমূহত আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে এঘাৰটা অভিলেখ ভংগ কৰিছে। পঞ্জাৱ বিশ্ববিদ্যালয়, অমৃতসৰৰ গুৰু নানক দেৱ বিশ্ববিদ্যালয় আৰু কৰ্ণাটকৰ জৈন বিশ্ববিদ্যালয়ে এই খেলসমূহত পদকৰ সংখ্যাত প্ৰথম তিনিটা স্থান দখল কৰিছে।
বন্ধুসকল, এনে টুৰ্ণামেণ্টৰ এটা প্ৰধান দিশ হ’ল যুৱ খেলুৱৈৰ বহু প্ৰেৰণাদায়ক কাহিনী চৰ্চালৈ আহে। খেলো ইণ্ডিয়া ইউনিভাৰ্চিটি গেমছত অনুষ্ঠিত ৰয়িং ইভেণ্টত অসমৰ কটন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অন্যতম ৰাজকুমাৰে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰা প্ৰথমগৰাকী দিব্যাংগ ব্যক্তি হিচাপে পৰিগণিত হয়। বৰকাতুল্লাহ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ নিধি পোৱাইয়াই আঁঠুৰ গুৰুতৰ আঘাতৰ মাজতো শ্বট-পুটত স্বৰ্ণ পদক লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হয়। যোৱা বছৰ বেংগালুৰুত গোৰোহাৰ আঘাতৰ বাবে হতাশাৰ সন্মুখীন হোৱা সাবিত্ৰীবাই ফুলে পুনে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ শুভম ভাণ্ডাৰে এইবাৰ ষ্টিপলেচেজৰ স্বৰ্ণ পদক বিজয়ী হিচাপে পৰিগণিত হৈছে। বুৰদ্বান বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সৰস্বতী কুণ্ডু তেওঁৰ কাবাডী দলৰ অধিনায়ক। বহু বাধা নেওচি তেওঁ ইয়াত উপস্থিত হৈছে। বহুতো শ্ৰেষ্ঠ প্ৰদৰ্শন কৰা খেলুৱৈয়েও টপছ আঁচনিৰ পৰা বহুত সহায় লাভ কৰিছে। আমাৰ খেলুৱৈসকলে যিমানেই খেলে সিমানেই উজ্বলি উঠে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, ২১ জুন সমাগত৷ এইবাৰো বিশ্বৰ প্ৰতিটো কোণত মানুহে আগ্ৰহেৰে বাট চাই আছে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱসলৈ। এইবাৰ যোগ দিৱসৰ বিষয়বস্তু হৈছে– Yoga For Vasudhaiva Kutumbakam অৰ্থাৎ ‘এক বিশ্ব-এক পৰিয়াল’ ৰূপত সকলোৰে কল্যাণৰ বাবে যোগ। ই যোগৰ মনোভাৱ প্ৰকাশ কৰে, যিয়ে সকলোকে একত্ৰিত কৰে৷ প্ৰতিবাৰৰ দৰে এইবাৰো দেশৰ চুক-কোণে যোগাসন সম্পৰ্কীয় কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰা হ’ব।
বন্ধুসকল, এইবাৰ নিউয়ৰ্কস্থিত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ মুখ্য কাৰ্যালয়ত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া যোগ দিৱসৰ কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ সুযোগ পাম। মই দেখিছোঁ যে ছ’চিয়েল মিডিয়াতো যোগ দিৱসক লৈ ব্যাপক উৎসাহ।
বন্ধুসকল, আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাইছো যে যোগাসন জীৱনত গ্ৰহণ কৰক, ইয়াক আপোনাৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ অংশ হিচাপে গঢ়ি তোলক। যদি আপুনি এতিয়াও যোগৰ সৈতে জড়িত নহয়, তেন্তে অহা ২১ জুনত এই সংকল্পৰ বাবে এক সুন্দৰ সুযোগ। যিয়েই নহওক যোগাসনত বেছি কষ্টৰ প্ৰয়োজন নাই। যেতিয়া আপুনি যোগত যোগদান কৰিব, তেতিয়া আপোনাৰ জীৱনত কি ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন আহিব নিজেই প্ৰত্যক্ষ কৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, কাইলৈ অৰ্থাৎ ২০ জুন তাৰিখৰ পিছদিনা ঐতিহাসিক ৰথ যাত্ৰাৰ দিন। সমগ্ৰ বিশ্বতে ৰথ যাত্ৰাৰ এক অনন্য পৰিচয় আছে। দেশৰ বিভিন্ন ৰাজ্যত ভগৱান জগন্নাথৰ ৰথ যাত্ৰা অতি আড়ম্বৰপূৰ্ণভাৱে উলিওৱা হয়। ওড়িশাৰ পুৰী ভাষাৰ ৰথ যাত্ৰা সঁচাকৈয়ে অদ্ভুত। গুজৰাটত থাকোঁতে আহমেদাবাদৰ বিশাল ৰথ যাত্ৰাত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ সুযোগ পাইছিলোঁ। এই ৰথযাত্ৰাসমূহত দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ, প্ৰতিটো সমাজ আৰু প্ৰতিটো শ্ৰেণীৰ লোক যিদৰে উপস্থিত হয়, সেয়া সঁচাকৈয়ে আদৰ্শ। এয়া বিশ্বাসৰ সমান্তৰালকৈ ই ‘এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ৰ প্ৰতিফলন। এই শুভ ক্ষণত আপোনালোক সকলোলৈ মোৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিলোঁ। ভগৱান জগন্নাথে সকলো দেশবাসীক সুস্বাস্থ্য আৰু সুখ আৰু সমৃদ্ধিৰ আশীৰ্বাদ কৰক।
বন্ধুসকল, ভাৰতীয় পৰম্পৰা আৰু সংস্কৃতিৰ সৈতে জড়িত উৎসৱসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰাৰ সময়ত দেশৰ ৰাজভৱনসমূহত অনুষ্ঠিত হোৱা আমোদজনক অনুষ্ঠানসমূহৰ বিষয়েও উল্লেখ কৰিব লাগিব। এতিয়া দেশৰ ৰাজভৱনসমূহক সামাজিক আৰু উন্নয়নমূলক কামৰ সৈতে চিনাক্ত কৰা হৈছে। আজি আমাৰ ৰাজভৱন, যক্ষ্মামুক্ত ভাৰত অভিযান, প্ৰাকৃতিক কৃষিৰ সৈতে জড়িত অভিযানৰ ধ্বজাবাহী হৈ পৰিছে। আগতে গুজৰাট, গোৱা, তেলেংগানা, মহাৰাষ্ট্ৰ বা ছিকিম হওক, বিভিন্ন ৰাজভৱনে যি উৎসাহেৰে প্ৰতিষ্ঠা দিৱস উদযাপন কৰিছিল, সেয়া সঁচাকৈয়ে এক উদাহৰণ। এয়া এক মহান পদক্ষেপ যি ‘এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ৰ মনোভাৱক শক্তিশালী কৰে।
বন্ধুসকল, ভাৰত গণতন্ত্ৰৰ মাতৃ। আমি আমাৰ গণতান্ত্ৰিক আদৰ্শক সৰ্বোচ্চ বুলি গণ্য কৰোঁ, আমাৰ সংবিধানক সৰ্বোচ্চ বুলি গণ্য কৰোঁ, সেয়েহে ২৫ জুন তাৰিখটোও আমি কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰো। সেইদিনা আমাৰ দেশত জৰুৰীকালীন অৱস্থা জাপি দিয়া হৈছিল। ভাৰতৰ ইতিহাসৰ এটা অন্ধকাৰ সময় আছিল। লাখ লাখ লোকে জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল। সেই সময়ত গণতন্ত্ৰৰ সমৰ্থকসকলক ইমানেই অত্যাচাৰ কৰা হৈছিল যে আজিও মনটো কঁপি উঠে। এই অত্যাচাৰৰ ওপৰত আৰক্ষী আৰু প্ৰশাসনে দিয়া শাস্তি সম্পৰ্কে বহু কিতাপ লিখা হৈছে। সেই সময়ত ‘সংঘৰ্ষত গুজৰাট’ শীৰ্ষক এখন গ্ৰন্থ লিখাৰ সুযোগো পাইছিলোঁ। কিছুদিন আগতে মোৰ সন্মুখত জৰুৰীকালীন বিষয়ত লিখা আন এখন কিতাপ আহিছিল – য’ত ভাৰতত ৰাজনৈতিক বন্দীসকলৰ ওপৰত অত্যাচাৰৰ বিৱৰণ আছে৷ জৰুৰীকালীন সময়ত প্ৰকাশিত এই গ্ৰন্থখনত বৰ্ণনা কৰা হৈছে যে সেই সময়ত চৰকাৰে গণতন্ত্ৰৰ ৰক্ষকসকলৰ প্ৰতি কেনেদৰে আটাইতকৈ নিষ্ঠুৰ ব্যৱহাৰ কৰিছিল। এই কিতাপখনত বহুতো কেছ ষ্টডি আছে, বহুতো ছবি আছে। মই বিচাৰিম যে আজি আমি যি সময়ত স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱ উদযাপন কৰি আছো, সেই সময়ত দেশৰ স্বাধীনতা বিপন্ন কৰা এনে অপৰাধ আমিও পালন কৰিব লাগিব। ইয়াৰ দ্বাৰা আজিৰ যুৱ প্ৰজন্মই গণতন্ত্ৰৰ অৰ্থ আৰু গুৰুত্ব সহজভাৱে বুজিব পাৰিব।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, 'মন কী বাত' ৰঙীন মুকুতাৰে সজ্জিত এক সুন্দৰ মালা, প্ৰতিটো মুকুতা সঁচাকৈয়ে অনন্য আৰু অমূল্য। এই অনুষ্ঠানৰ প্ৰতিটো খণ্ড অতি প্ৰাণৱন্ত। সামূহিকতাৰ অনুভূতিৰ লগতে ই আমাক সমাজৰ প্ৰতি কৰ্তব্যবোধ আৰু সেৱাবোধেৰে ভৰাই তোলে। ইয়াত সেই বিষয়বোৰ মুকলিকৈ আলোচনা কৰা হয়, যিবোৰৰ বিষয়ে, আমি সাধাৰণতে কম পঢ়িবলৈ আৰু শুনিবলৈ পাওঁ। আমি প্ৰায়ে দেখিবলৈ পাওঁ যে ‘মন কী বাত’ত এটা বিষয়ৰ কথা উল্লেখ কৰাৰ পিছত কিমান দেশবাসীয়ে নতুন প্ৰেৰণা লাভ কৰিছিল। শেহতীয়াকৈ দেশৰ বিখ্যাত ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় নৃত্যশিল্পী আনন্দ শংকৰ জয়ন্তৰ এখন চিঠি পাইছো। তেওঁৰ চিঠিখনত তেওঁ ‘মন কী বাত’ৰ সেই খণ্ডটোৰ বিষয়ে লিখিছে, য’ত আমি কাহিনী কোৱাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলোঁ। সেই কাৰ্যসূচীত আমি এই ক্ষেত্ৰখনৰ সৈতে জড়িত লোকসকলৰ প্ৰতিভাক স্বীকাৰ কৰিছিলোঁ। ‘মন কী বাত’ৰ সেই কাৰ্যসূচীৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ আনন্দ শংকৰ জয়ন্তই প্ৰস্তুত কৰিছে ‘কুট্টি কাহানি’। শিশুসকলৰ বাবে বিভিন্ন ভাষাৰ গল্পৰ এক সুন্দৰ সংকলন। এই প্ৰচেষ্টাও অতি উত্তম কাৰণ ইয়াৰ দ্বাৰা আমাৰ ল’ৰা-ছোৱালীৰ নিজৰ সংস্কৃতিৰ প্ৰতি থকা মোহ আৰু অধিক গভীৰ হয়। এই কাহিনীবোৰৰ কিছুমান আমোদজনক ভিডিঅ’ও তেওঁ নিজৰ ইউটিউব চেনেলত আপলোড কৰিছে। আনন্দ শংকৰ জয়ন্তৰ এই প্ৰচেষ্টাক বিশেষভাৱে উল্লেখ কৰিলোঁ কাৰণ দেশবাসীৰ ভাল কামে আনকো কেনেদৰে অনুপ্ৰাণিত কৰিছে সেয়া দেখি মই অতি আনন্দিত অনুভৱ কৰিছিলো। ইয়াৰ পৰা শিকি তেওঁলোকেও নিজৰ দক্ষতাৰে দেশ আৰু সমাজৰ বাবে ভাল কিবা এটা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে। এয়াই হৈছে ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ সামূহিক শক্তি, যিয়ে দেশৰ প্ৰগতিৰ ক্ষেত্ৰত নতুন শক্তি সংযোজন কৰি আছে।
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, এইবাৰৰ 'মন কী বাত' ইমানেই। অহাবাৰ নতুন বিষয়ৰ সৈতে পুনৰ লগ পাম। বৰষুণৰ বতৰ, গতিকে, স্বাস্থ্যৰ ভালদৰে যত্ন লওক। সুষম খাদ্য গ্ৰহণ কৰক আৰু সুস্থ হৈ থাকক। হয়! যোগাসন কৰক। এতিয়া বহু বিদ্যালয়ত গ্ৰীষ্মকালীন ছুটীও শেষ হ’ব৷ মই ল’ৰা-ছোৱালীসকলকো কও যে শেষ দিনটোৰ বাবে হোমৱৰ্ক পেণ্ডিং কৰি নাৰাখিব। কামবোৰ সম্পূৰ্ণ কৰি লওক আৰু নিশ্চিন্ত হৈ থাকক। আপোনালোক সকলোকে বহুত বহুত ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ।
'মন কী বাত'লৈ আকৌ এবাৰ আপোনালোক সকলোকে এক উষ্ম আদৰণি জনাইছো। এইবাৰ 'মন কী বাত'ৰ এই খণ্ডটো ইয়াৰ দ্বিতীয়টো শতিকাৰ আৰম্ভণি খণ্ড। যোৱা মাহত আমি সকলোৱে ইয়াৰ বিশেষ শতিকা উদযাপন কৰিছো। আপোনালোকৰ অংশগ্ৰহণ হৈছে এই কাৰ্যসূচীৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ শক্তি। শততম খণ্ডৰ সম্প্ৰচাৰৰ সময়ত, এক প্ৰকাৰে সমগ্ৰ দেশ যেন একেডাল সূতাৰে বান্ধ খাইছিল। অনাময় কৰ্মচাৰী ভাই-ভনী হওক বা বিভিন্ন খণ্ডৰ ব্যক্তিয়েই হওঁক, 'মন কী বাতে' সকলোকে একত্ৰিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছে। 'মন কী বাত'ৰ বাবে আপোনালোক সকলোৱে দেখুওৱা স্নেহ আৰু মৰম অভূতপূৰ্ব, ই মানুহক আৱেগিক কৰি তোলে। যেতিয়া 'মন কী বাত' সম্প্ৰচাৰ কৰা হৈছিল, পৃথিৱীৰ বিভিন্ন দেশত, বিভিন্ন সময় অঞ্চলত, কৰবাত সন্ধিয়া হৈছিল আৰু কৰবাত ৰাতি পলম হৈছিল... তথাপিও, বহু সংখ্যক লোকে শততম খণ্ডটো শুনিবলৈ সময় উলিয়াইছিল। মই হাজাৰ হাজাৰ মাইল দূৰত থকা নিউজিলেণ্ডৰ সেই ভিডিঅ'টোও দেখিছিলো, য'ত এগৰাকী ১০০ বছৰীয়া মহিলাই তেওঁৰ মাতৃসূলভ আশীৰ্বাদ দিছে। ভাৰত আৰু বিদেশৰ মানুহে 'মন কী বাত' সন্দৰ্ভত তেওঁলোকৰ মতামত প্ৰকাশ কৰিছে। বহুলোকে গঠনমূলক বিশ্লেষণো আগবঢ়াইছে। 'মন কী বাত'ত কেৱল দেশ আৰু দেশবাসীৰ সাফল্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে বুলি ৰাইজে প্ৰশংসা কৰিছে। এই আশীৰ্বাদৰ বাবে মই আপোনালোক সকলোকে সম্পূৰ্ণ সন্মান জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি 'মন কী বাত'ত কাশী-তামিল সংগম, সৌৰাষ্ট্ৰ-তামিল সংমৰ বিষয়ে কথা পাতিছিলো। কাশী-তেলেগু সংগম অলপতে বাৰাণসীত অনুষ্ঠিত হৈছিল। এক ভাৰতৰ আত্মাক শক্তি প্ৰদান কৰাৰ বাবে এনে এক অনন্য প্ৰয়াস দেশত সংঘটিত হৈছে। এয়া যুৱ সংগমৰ প্ৰয়াস। মই ভাবিছিলো, এই অনন্য প্ৰচেষ্টাৰ অংশ হৈ থকা লোকসকলৰ পৰা এই বিষয়ে বিতংভাৱে কথা নাপাতোনো কিয়। সেইকাৰণে দুজন যুৱক এই মুহূৰ্তত মোৰ সৈতে ফোনত সংযুক্ত হৈ আছে - এজন অৰুণাচল প্ৰদেশৰ গ্যামাৰ ন্যুকুমজী আৰু আনজন হৈছে বিহাৰৰ কন্যা বিশাখা সিংজী। প্ৰথমে গ্যামাৰ ন্যুকুমজী সৈতে কথা পাতোঁ আহক।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ গ্যামাৰ জী, নমস্তে!
গ্যামাৰ জী: নমস্তে মোদীজী!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ প্ৰথমে মই আপোনাৰ বিষয়ে জানিব বিচাৰো।
গ্যামাৰ জী – মোদীজী, প্ৰথমে, মই আপোনালোক আৰু ভাৰত চৰকাৰৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিছো যে আপুনি মোক এটা সুযোগ দিছে আৰু মূল্যৱান সময় উলিয়াই মোৰ সৈতে কথা পাতিছে। মই অৰুণাচল প্ৰদেশৰ নেচনেল ইনষ্টিটিউট অব্ টেকন'লজীত মেকানিকেল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ প্ৰথম বৰ্ষত অধ্যয়ন কৰি আছোঁ
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আৰু আপোনাৰ দেউতাক আৰু আনসকলে পৰিয়ালত কি কৰে?
গ্যামাৰ জী: হয় মোৰ দেউতাই এটা সৰু ব্যৱসায় চলায় আৰু বাকী সকলোৱে কিছু খেতি-বাতিৰ কাম কৰে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ যুৱ সংগমৰ বিষয়ে আপুনি কেনেকৈ জানিব পাৰিলে?
যুৱ সংগমৰ বাবে আপুনি ক'লৈ গৈছিল, আপুনি কেনেকৈ গৈছিল, কি হৈছিল?
গ্যামাৰ জীঃ মোদীজী, আমাৰ প্ৰতিষ্ঠান এনআইটিয়ে আমাক যুৱ সংগমৰ বিষয়ে জনাইছিল যে আমি ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰো। মই পুনৰ ইণ্টাৰনেটত অলপ অনুসন্ধান কৰিলো আৰু মই জানিব পাৰিলো যে এইটো এটা অতি ভাল কাৰ্যসূচী, যি এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ দৃষ্টিভংগীত যথেষ্ট অৰিহণা যোগাব পাৰে আৰু মই নতুন কিবা এটা শিকাৰ সুযোগ পাম। মই তেতিয়াই ৱেবছাইটলৈ গৈ ইয়াত নাম ভৰ্তি কৰিলো। মোৰ অভিজ্ঞতা অতি উপভোগ্য, খুব ভাল আছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপুনি কিবা বাছনি কৰিব লগা হৈছিল নেকি?
গ্যামাৰ জী: মোদীজী, যেতিয়া মই ৱেবছাইটটো খুলিছিলো, অৰুণাচলৰ লোকসকলৰ বাবে দুটা বিকল্প আছিল... প্ৰথমটো আছিল অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ য'ত আইআইটি তিৰুপতি আছিল আৰু দ্বিতীয়টো আছিল ৰাজস্থানৰ কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়, সেয়েহে মই ৰাজস্থান হিচাপে মোৰ প্ৰথম পছন্দ কৰিছিলো, দ্বিতীয় অগ্ৰাধিকাৰ হিচাপে মই আইআইটি তিৰুপতি কৰিছিলো। মই ৰাজস্থানৰ বাবে নিৰ্বাচিত হৈছিলো। সেয়েহে মই ৰাজস্থানলৈ গৈছিলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনাৰ ৰাজস্থান ভ্ৰমণ কেনেকুৱা হৈছিল? আপুনি প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰাজস্থানলৈ গৈছিল নেকি?
গ্যামাৰ জীঃ হয়, মই প্ৰথমবাৰৰ বাবে অৰুণাচলৰ পৰা বাহিৰলৈ গৈছিলো। মই ৰাজস্থানৰ এই সকলোবোৰ দুৰ্গ কেৱল চলচ্চিত্ৰ আৰু ফোনত দেখিছিলো, সেয়েহে যেতিয়া মই প্ৰথমবাৰৰ বাবে গৈছিলো মোৰ অভিজ্ঞতা খুব ভাল হৈছিল, তাত থকা লোকসকল খুব ভাল আছিল আৰু আমাৰ সৈতে খুব ভাল আচৰণ কৰিছিল। মই ৰাজস্থানৰ ডাঙৰ হ্ৰদ আৰু তাত থকা লোকসকলৰ বিষয়ে বহুতো নতুন কথা শিকিব পাৰিছিলো আৰু বৰষুণৰ পানী সংগ্ৰহ কৰা, যিবোৰ মই একেবাৰে নাজানিছিলো, সেয়েহে এই ৰাজস্থান ভ্ৰমণ মোৰ বাবে খুব সুন্দৰ আছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ চাওক, আপুনি লাভ কৰা আটাইতকৈ ডাঙৰ সুবিধাটো হ'ল যে অৰুণাচলো সাহসী হৃদয়ৰ স্থান, ৰাজস্থানো সাহসী হৃদয়ৰ স্থান আৰু সেনাবাহিনীত ৰাজস্থানৰ পৰা বহু সংখ্যক লোক আছে আৰু যেতিয়াই আপুনি অৰুণাচলৰ সীমান্তৰ সৈনিকসকলৰ মাজত ৰাজস্থানৰ লোকসকলক লগ পাব, আপুনি নিশ্চিতভাৱে তেওঁলোকৰ সৈতে কথা পাতিব পাৰে যে আপুনি ৰাজস্থানলৈ গৈছিল,... এনেকুৱা এটা অভিজ্ঞতা আছিল... তাৰ পিছত তেওঁলোকৰ সৈতে আপোনাৰ ঘনিষ্ঠতা তৎক্ষণাৎ বৃদ্ধি পাব। ঠিক আছে, আপুনি নিশ্চয় তাতো কিছু সাদৃশ্য লক্ষ্য কৰিছে, আপুনি ভাবিছে নে যে হয়, অৰুণাচলতো এয়া একেই।
গ্যামাৰ জীঃ মোদীজী, মই দেখা পোৱা এক সাদৃশ্য আছিল দেশৰ প্ৰতি থকা প্ৰেম আৰু এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ দৃষ্টিভংগী আৰু অনুভূতি, কিয়নো অৰুণাচলতো জনসাধাৰণে তেওঁলোক ভাৰতীয় বুলি গৌৰৱ অনুভৱ কৰে আৰু একেদৰে ৰাজস্থানতো জনসাধাৰণে তেওঁলোকৰ মাতৃভূমিক লৈ গৌৰৱান্বিত। মই এইটো লক্ষ্য কৰিছিলো আৰু বিশেষকৈ যুৱ প্ৰজন্মৰ মাজত, কিয়নো মই তাত থকা বহুতো যুৱক-যুৱতীৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰিছিলো, সেয়েহে মই তেওঁলোকে বিচৰাবোৰৰ সৈতে যথেষ্ট সাদৃশ্য দেখিছিলো। আৰু সেয়া হ'ল ... আপুনি ভাৰতৰ বাবে কি কৰিব বিচাৰে আৰু আপোনাৰ দেশক কিমান ভাল পায়... মই দুয়োখন ৰাজ্যতে যথেষ্ট সাদৃশ্য দেখিছিলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ গতিকে, আপুনি তাত স্থাপন কৰা বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে আপোনাৰ বাৰ্তালাপৰ স্তৰ বৃদ্ধি কৰিছিল নেকি... নে ঘূৰি অহাৰ পিছত তেওঁলোকক পাহৰি গৈছিল?
গ্যামাৰ জী: নহয়, আমি আমাৰ সম্বন্ধ আগবঢ়াইছিলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয়...! তেন্তে আপুনি সামাজিক মাধ্যমত সক্ৰিয় নেকি?
গ্যামাৰ জীঃ হয় মোদীজী, মই সক্ৰিয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপুনি যুৱ সংগমত আপোনাৰ অভিজ্ঞতা, আপুনি ইয়াত কেনেদৰে নাম ভৰ্তি কৰিছিল, ৰাজস্থানত আপোনাৰ অভিজ্ঞতা কেনেকুৱা হৈছে, যাতে দেশৰ যুৱপ্ৰজন্মই এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ উদ্দেশ্য আৰু মহানতা জানিব পাৰে, এই আঁচনিখন কি, এই সম্পৰ্কে জানিব পাৰে... যুৱক-যুৱতীসকলে ইয়াৰ সুবিধা কেনেদৰে ল'ব পাৰে, আপুনি আপোনাৰ অভিজ্ঞতাৰে পৰিপূৰ্ণ এটা ব্লগ লিখিব লাগে... তেতিয়া বহুতো মানুহে ইয়াক পঢ়াৰ বাবে উপযোগী হ'ব।
গ্যামাৰ জী: হয়, মই নিশ্চিতভাৱে কৰিম।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ গ্যামাৰ জী, আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি যথেষ্ট আনন্দিত হৈছো। আৰু আপোনালোক সকলোৱে দেশৰ উজ্জ্বল ভৱিষ্যতৰ বাবে চেষ্টা কৰা উচিত, কিয়নো এই ২৫ বছৰ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ - আপোনাৰ জীৱনৰ লগতে দেশৰ জীৱনৰ বাবে মই আপোনালোকলৈ শুভেচ্ছা জনাইছো। ধন্যবাদ।
গ্যানম জীঃ মোদীজীকো ধন্যবাদ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ ভাতৃ!
বন্ধুসকল, অৰুণাচলৰ লোকসকলৰ মনবোৰ ইমান উষ্ম যে মই তেওঁলোকৰ সৈতে কথা পাতি ভাল পাও। যুৱ সংগমত গ্যামাৰজীৰ অভিজ্ঞতা উৎকৃষ্ট আছিল। আহক, এতিয়া বিহাৰৰ সন্তান বিশাখা সিংজীৰ সৈতে কথা পাতোঁ আহক।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বিশাখা জী, নমস্কাৰ।
বিশাখা জীঃ প্ৰথমে ভাৰতৰ মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীলৈ মোৰ প্ৰণাম আৰু ইয়াৰ লগতে সকলো প্ৰতিনিধিৰ হৈ অশেষ প্ৰণাম জনাইছো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বিশাখাজী, প্ৰথমে আমাক নিজৰ বিষয়ে কওক। ইয়াৰ পিছত মই যুৱ সংগমৰ বিষয়েও জানিব বিচাৰো।
বিশাখা জীঃ মই বিহাৰৰ চাচাৰাম চহৰৰ বাসিন্দা আৰু মই প্ৰথমে মোৰ কলেজ হোৱাটছএপ গ্ৰুপৰ এটা বাৰ্তাৰ জৰিয়তে যুৱ সংগমৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছিলো। তাৰ পিছত মই ইয়াৰ বিষয়ে অধিক বিৱৰণ বিচাৰি পাইছিলো... যে ঠিক এইটো কি! গতিকে মই জানিব পাৰিছিলো যে এয়া হৈছে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ আঁচনি 'এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত'ৰ জৰিয়তে যুৱসকলৰ একত্ৰিত হোৱা সন্মিলন। গতিকে তাৰ পিছত মই আবেদন কৰিছিলো আৰু যেতিয়া মই আবেদন কৰিছিলো, মই ইয়াত যোগদান কৰিবলৈ উৎসাহিত হৈছিলোঁ, কিন্তু তামিলনাডুলৈ ভ্ৰমণ কৰাৰ পিছত আৰু ঘূৰি অহাৰ পিছত... মই লাভ কৰা অভিজ্ঞতাৰ সৈতে মই এতিয়া অত্যন্ত গৌৰৱান্বিত অনুভৱ কৰিছো যে মই এই কাৰ্যসূচীৰ অংশ হৈছো, সেয়েহে মই সেই কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰি অত্যন্ত আনন্দিত আৰু মই আপোনালোকক হৃদয়ৰ পৰা কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিছো যে আপুনি আমাৰ দৰে যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে এনে এক আশ্চৰ্যকৰ কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰিছে যাতে আমি ভাৰতৰ বিভিন্ন অঞ্চলৰ সংস্কৃতিৰ সৈতে খাপ খাব পাৰো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বিশাখা জী, আপুনি কি অধ্যয়ন কৰে?
বিশাখা জী: মই কম্পিউটাৰ বিজ্ঞান অভিযান্ত্ৰিকৰ দ্বিতীয় বৰ্ষৰ ছাত্ৰী।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ঠিক আছে বিশাখা জী, আপুনি কেনেকৈ সিদ্ধান্ত ল'লে যে আপুনি ৰাজ্যখনলৈ যাব আৰু ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিব?
বিশাখা জীঃ যেতিয়া মই গুগলত এই যুৱ সংগমৰ বিষয়ে অনুসন্ধান আৰম্ভ কৰিছিলো, মই গম পাইছিলো যে বিহাৰৰ প্ৰতিনিধিসকলৰ সৈতে তামিলনাডুৰ প্ৰতিনিধিসকলৰ সৈতে বিনিময় কৰা হৈছে। তামিলনাডু আমাৰ দেশৰ এখন অতি সমৃদ্ধ সাংস্কৃতিক ৰাজ্য, সেয়েহে যেতিয়া মই গম পালো আৰু দেখিলো যে বিহাৰৰ লোকসকলক তামিলনাডুলৈ পঠোৱা হৈছে, ই মোক এই সিদ্ধান্ত লোৱাত যথেষ্ট সহায় কৰিছিল যে মই প্ৰপত্ৰখন পূৰণ কৰিব লাগে নে নালাগে আৰু তালৈ যাব লাগে নে নালাগে। মই আজি সঁচাকৈয়ে গৌৰৱান্বিত অনুভৱ কৰো যে মই ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিছিলো আৰু মই বহুত সুখী।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ এইটো আপোনাৰ প্ৰথম তামিলনাডু ভ্ৰমণ আছিল নেকি?
বিশাখা জী: হয়... মই প্ৰথমবাৰৰ বাবে গৈছিলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা, যদি আপুনি বিশেষভাৱে স্মৰণীয় কিবা ক'ব বিচাৰে, আপুনি কি ক'ব? দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলে আপোনাৰ কথা শুনি আছে।
বিশাখা জী: হয়, যদি আমি গোটেই যাত্ৰাটো বিবেচনা কৰো, ই মোৰ বাবে আশ্চৰ্যজনক আছিল। আমি প্ৰতিটো পৰ্যায়তে বহুত ভাল কথা শিকিছো। মই তামিলনাডুত ভাল বন্ধু বনাইছো... তাত থকা সংস্কৃতিৰ সৈতে খাপ খাইছো। মই তাত মানুহক লগ পাইছিলো। কিন্তু তাত মোক আচৰিত কৰা আটাইতকৈ ভাল কথাটো হ'ল যে প্ৰথমতে কোনেও ইছৰোলৈ যোৱাৰ সুযোগ নাপায় আৰু আমি প্ৰতিনিধি হৈ ইছৰোলৈ যোৱাৰ সুযোগ পাইছিলো। লগতে দ্বিতীয় শ্ৰেষ্ঠ কথাটো আছিল যেতিয়া আমি ৰাজভৱনলৈ গৈছিলো আৰু তামিলনাডুৰ ৰাজ্যপালক লগ কৰিছিলো। গতিকে সেই দুটা মুহূৰ্ত মোৰ বাবে বহুত ভাললগা মুহূৰ্ত আছিল আৰু মই অনুভৱ কৰোঁ যে যি সময় আমি যুৱ সংগমৰ জৰিয়তে লাভ কৰিছো, সেই সুযোগ আমি পূৰ্বে লাভ কৰা নাছিলো। গতিকে এইটো মোৰ বাবে নিখুঁত আৰু আটাইতকৈ স্মৰণীয় মুহূৰ্ত আছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বিহাৰত খাদ্যাভ্যাস তামিলনাডুৰ পৰা পৃথক!
বিশাখা জীঃ হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তেন্তে এইটো সম্পূৰ্ণৰূপে ঠিক হৈছিল নে?
বিশাখা জী: তামিলনাডুত দক্ষিণ ভাৰতীয় ৰন্ধন প্ৰণালী প্ৰচলিত। গতিকে আমি তালৈ যোৱাৰ লগে লগে আমাক দোচা, ইডলি, সম্ভাৰ, উত্তাপম, ভাদা, উপমা পৰিৱেশন কৰা হৈছিল। গতিকে প্ৰথমে যেতিয়া আমি চেষ্টা কৰিছিলো এইটো বহুত ভাল লাগিছিল। তাত দিয়া খাদ্য অতি স্বাস্থ্যকৰ, দৰাচলতে ই অতি সুস্বাদু আৰু ই আমাৰ উত্তৰৰ খাদ্যতকৈ বহুত বেলেগ, সেয়েহে মই তাত থকা খাদ্য ভাল পাইছিলো আৰু তাত থকা লোকসকলো খুব ভাল আছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তেন্তে এতিয়া আপুনি নিশ্চয় তামিলনাডুতো বহুত বন্ধু লাভ কৰিছে?
বিশাখা জী: হয়! হয় তাত আমি এনআইটি ত্ৰিচীত থাকিলো, তাৰ পিছত আইআইটি মাদ্ৰাজত। মই সেই দুয়োটা ঠাইতে শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতে বন্ধুত্ব কৰিছো। লগতে ইতিমধ্যে চিআইআই স্বাগতম অনুষ্ঠান হৈছিল, ওচৰৰ মহাবিদ্যালয়ৰ বহুতো শিক্ষাৰ্থীও তালৈ আহিছিল। গতিকে তাত আমি সেই শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতেও বাৰ্তালাপ কৰিছিলো আৰু মই তেওঁলোকক লগ পাই বৰ সুখী অনুভৱ কৰিছিলো, তেওঁলোকৰ বহুতো এতিয়া মোৰ বন্ধু। আৰু মই তামিলনাডুৰ পৰা বিহাৰলৈ অহা কিছুমান প্ৰতিনিধিকো লগ পাইছিলো, সেয়েহে আমি তেওঁলোকৰ সৈতেও বাৰ্তালাপ কৰিছিলো আৰু আমি এতিয়াও ইজনে সিজনৰ সৈতে কথা পাতো, সেয়েহে মই বহুত সুখী অনুভৱ কৰো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ গতিকে বিশাখাজী, এটা ব্লগ লিখক আৰু এই অভিজ্ঞতা ছচিয়েল মিডিয়াত শ্বেয়াৰ কৰক, প্ৰথমতে, এই যুৱ সংগমৰ, তাৰ পিছত 'এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত' আৰু তাৰ পিছত আপুনি তামিলনাডুত অনুভৱ কৰা আনন্দ আৰু আপুনি লাভ কৰা আদৰণি তথা আতিথ্য। আপুনি তামিল লোকসকলৰ মৰমৰ বৰ্ষা লাভ কৰিছে, এই সকলোবোৰ কথা দেশবাসীক জনাওক। তেন্তে আপুনি লিখিব নে?
বিশাখা জী: হয়, নিশ্চয়!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ গতিকে মই আপোনালোকক শুভকামনা জনাইছো আৰু আপোনাক বহুত ধন্যবাদ জনাইছো।
বিশাখা জীঃ হয় আপোনাক বহুত ধন্যবাদ। নমস্কাৰ
গ্যামাৰ আৰু বিশাখালৈ মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল। যুৱ সংগমত আপোনালোকে যি শিকিছে সেয়া আপোনালোকৰ বাকী জীৱনৰ বাবে আপোনালোকৰ লগত থাকক। এয়া আপোনালোক সকলোলৈ মোৰ শুভকামনা থাকিল।
বন্ধুসকল, ভাৰতৰ শক্তি ইয়াৰ বৈচিত্ৰ্যৰ মাজত আছে। আমাৰ দেশত বহুতো বস্তু চাবলৈ আছে। এই কথা লক্ষ্য ৰাখি শিক্ষা মন্ত্ৰালয়ে 'যুৱসংগম' নামৰ এক উৎকৃষ্ট পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ উদ্দেশ্য হৈছে পিপল টু পিপল কানেক্ট বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে দেশৰ যুৱপ্ৰজন্মক ইজনে সিজনৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰাৰ সুযোগ দিয়া। বিভিন্ন ৰাজ্যৰ উচ্চ শিক্ষানুষ্ঠানসমূহ ইয়াৰ সৈতে সংযুক্ত কৰা হৈছে।
যুৱ সংগম'ত যুৱক-যুৱতীসকলে আন ৰাজ্যৰ চহৰ আৰু গাওঁ ভ্ৰমণ কৰে, তেওঁলোকে বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ লোকক লগ কৰাৰ সুযোগ পায়। যুৱংগমৰ প্ৰথম ৰাউণ্ডত প্ৰায় ১২০০ যুৱক-যুৱতীয়ে দেশৰ ২২ খন ৰাজ্য ভ্ৰমণ কৰিছে। ইয়াৰ অংশ হৈ থকা সকলো যুৱক-যুৱতীয়ে এনে স্মৃতি লৈ উভতি আহিছে যিবোৰ গোটেই জীৱন তেওঁলোকৰ হৃদয়ত ৰৈ থাকিব। আমি দেখিছোঁ যে বহুতো ডাঙৰ কোম্পানীৰ মুখ্য কাৰ্যবাহী বিষয়া, ব্যৱসায়িক নেতাসকলে বেক-পেকাৰ হিচাপে ভাৰতত সময় অতিবাহিত কৰিছে। যেতিয়া মই আন দেশৰ নেতাসকলক লগ পাওঁ, বহুসময়ত তেওঁলোকে মোক কয় যে তেওঁলোকে যৌৱনকালত ভাৰত ভ্ৰমণ কৰিবলৈ গৈছিল। আমাৰ ভাৰতত জানিবলৈ আৰু চাবলৈ ইমানেই বস্তু আছে যে আপোনাৰ কৌতূহল প্ৰতিবাৰেই বৃদ্ধি পাব। মই আশা কৰোঁ যে এই ৰোমাঞ্চকৰ অভিজ্ঞতাবোৰৰ বিষয়ে জানিবলৈ পোৱাৰ পিছত আপুনিও নিশ্চিতভাৱে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তলৈ ভ্ৰমণ কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত হ'ব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মাত্ৰ কেইদিনমান আগতে মই জাপানৰ হিৰোছিমাত আছিলো।
তাত মই হিৰোছিমা শান্তি স্মাৰক সংগ্ৰহালয় পৰিদৰ্শন কৰাৰ সুযোগ পাইছিলো। এইটো এটা আৱেগিক অভিজ্ঞতা আছিল। যেতিয়া আমি ইতিহাসৰ স্মৃতি কঢ়িয়াই আহোঁ, ই ভৱিষ্যতৰ প্ৰজন্মক যথেষ্ট সহায় কৰে। কেতিয়াবা আমি সংগ্ৰহালয়ত নতুন পাঠ শিকোঁ... কেতিয়াবা আমি বহুত শিকিবলৈ পাওঁ। কিছুদিন পূৰ্বে ভাৰতত আন্তৰ্জাতিক সংগ্ৰহালয় এক্সপোৰো আয়োজন কৰা হৈছিল। ইয়াত পৃথিৱীৰ ১২০০ তকৈও অধিক সংগ্ৰহালয়ৰ বিশেষত্ব দেখুওৱা হৈছিল। আমাৰ ভাৰতত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ সংগ্ৰহালয় আছে যিয়ে আমাৰ অতীতৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো দিশ প্ৰদৰ্শন কৰে, যেনে, গুৰুগ্ৰামৰ এটা অনন্য সংগ্ৰহালয় আছে - মিউজিঅ কেমেৰা। ইয়াত ১৮৬০ চনৰ পিছত যুগটোৰ ৮ হাজাৰতকৈও অধিক কেমেৰাৰ সংগ্ৰহ আছে। তামিলনাডুৰ সম্ভাৱনা সংগ্ৰহালয়টো আমাৰ দিব্যাংগ লোকসকলৰ কথা মনত ৰাখি নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। মুম্বাইৰ ছত্ৰপতি শিৱাজী মহাৰাজ বাস্তু সংগ্ৰহালয় এনে এক সংগ্ৰহালয়, য'ত ৭০ হাজাৰৰো অধিক সামগ্ৰী সংৰক্ষণ কৰা হৈছে। ২০১০ চনত স্থাপিত, ভাৰতীয় স্মৃতি প্ৰকল্প হৈছে এক প্ৰকাৰৰ অনলাইন সংগ্ৰহালয়। ই সমগ্ৰ বিশ্বৰ পৰা প্ৰেৰণ কৰা ছবি আৰু কাহিনীৰ জৰিয়তে ভাৰতৰ গৌৰৱময় ইতিহাসৰ সংযোজিত কৰাত নিয়োজিত হৈ আছে। বিভাজনৰ ভয়াৱহতাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত স্মৃতিবোৰ কঢ়িয়াই অনাৰ চেষ্টা কৰা হৈছে। যোৱা বছৰবোৰতো আমি ভাৰতত নতুন প্ৰকাৰৰ সংগ্ৰহালয় আৰু স্মাৰক স্থাপন হোৱা দেখিছো। স্বাধীনতা সংগ্ৰামত জনজাতীয় ভাই-ভনীসকলৰ অৱদানৰ প্ৰতি সমৰ্পিত দহটা নতুন সংগ্ৰহালয় স্থাপন কৰা হৈছে। কলকাতাৰ ভিক্টোৰিয়া মেম'ৰিয়েলৰ বিপ্লৱী ভাৰত গেলেৰী হওক বা জালিয়ানৱালাবাগ স্মাৰকৰ পুনৰুজ্জীৱিতকৰণেই হওক। দেশৰ সকলো প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰীলৈ উৎসৰ্গিত প্ৰধানমন্ত্ৰী সংগ্ৰহালয়ে আজি দিল্লীৰ সৌন্দৰ্য বৃদ্ধি কৰিছে। প্ৰতিদিনে দিল্লীৰ ৰাষ্ট্ৰীয় যুদ্ধ স্মাৰক আৰু আৰক্ষী স্মাৰকত শ্বহীদসকলক শ্ৰদ্ধা জনাবলৈ বহুলোকে আহে। ঐতিহাসিক দাণ্ডী মাৰ্চৰ বাবে উৎসৰ্গিত দাণ্ডী স্মাৰক হওক বা ষ্টেচু অব্ ইউনিটী মিউজিয়াম হওক,... ঠিক আছে, মই ইয়াতে ৰ'ব লাগিব কিয়নো সমগ্ৰ দেশৰ সংগ্ৰহালয়সমূহৰ তালিকা অতি দীঘল আৰু প্ৰথমবাৰৰ বাবে দেশৰ সকলো সংগ্ৰহালয়ৰ বিষয়ে প্ৰয়োজনীয় তথ্যও সংকলিত কৰা হৈছে। সংগ্ৰহালয়টো কি বিষয়বস্তুৰ ওপৰত আধাৰিত, তাত কেনে ধৰণৰ বস্তু ৰখা হয়, তেওঁলোকৰ যোগাযোগৰ বিৱৰণ কি - এই সকলোবোৰ অনলাইন ডাইৰেক্টৰী এটাত একত্ৰিত কৰা হয়। মই আপোনালোকক অনুৰোধ জনাইছো যে যেতিয়াই আপোনালোকে সুযোগ পায়, আমাৰ দেশৰ এই সংগ্ৰহালয়সমূহ পৰিদৰ্শন কৰিবলৈ যাব। #(হেশ্বটেগ) সংগ্ৰহালয় স্মৃতিত তাত তোলা আকৰ্ষণীয় ছবিবোৰ ভাগ বতৰা কৰিবলৈ নাপাহৰিব। ই আমাৰ গৌৰৱময় সংস্কৃতিৰ সৈতে আমাৰ ভাৰতীয়সকলৰ সম্পৰ্ক অধিক শক্তিশালী কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি সকলোৱে নিশ্চয় বহুবাৰ এটা কথা শুনিছো, নিশ্চয় বাৰে বাৰে শুনিছো যে - পানী অবিহনে কোনো কাম নহয়। পানী অবিহনে জীৱনলৈ সদায় সংকট আহে... ব্যক্তি আৰু দেশৰ বিকাশো স্থবিৰ হৈ পৰে। ভৱিষ্যতৰ এই প্ৰত্যাহ্বানৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি আজি দেশৰ প্ৰতিখন জিলাতে ৭৫ টা অমৃত সৰোবৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। আমাৰ অমৃত সৰোবৰ এই কাৰণেই বিশেষ কিয়নো সেইবোৰ আজাদী কা অমৃত কালত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে আৰু সেইবোৰত জনসাধাৰণৰ প্ৰচেষ্টাৰ সুবাসেৰে সুবাসিত হৈছে। আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ'ব যে এতিয়ালৈকে ৫০ হাজাৰৰো অধিক অমৃত সৰোবৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। এইটো পানী সংৰক্ষণৰ দিশত এটা বিশাল পদক্ষেপ হিচাপে বিবেচিত হৈছে।
বন্ধুসকল, আমি প্ৰতিটো গ্ৰীষ্মকালত পানীৰ সৈতে সম্পৰ্কিত প্ৰত্যাহ্বানবোৰৰ বিষয়ে কথা পাতো। এইবাৰো আমি এই বিষয়টো উত্থাপন কৰিম, কিন্তু এইবাৰ আমি পানী সংৰক্ষণ সম্পৰ্কীয় ষ্টাৰ্ট-আপবোৰৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম। এটা ষ্টাৰ্ট-আপ আছে – ফ্লাক্সজেন। এই ষ্টাৰ্ট-আপে আই.অ’.টি. সক্ষম প্ৰযুক্তিৰ জৰিয়তে পানী ব্যৱস্থাপনা বিকল্প প্ৰদান কৰে। এই প্ৰযুক্তিয়ে আমাক পানীৰ ব্যৱহাৰৰ আৰ্হিৰ বিষয়ে ক'ব আৰু পানীৰ কাৰ্যকৰী ব্যৱহাৰত সহায় কৰিব। আন এটা ষ্টাৰ্টআপ হৈছে লিভএনচেঞ্চ। এইটো কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা আৰু যন্ত্ৰ শিক্ষণৰ ওপৰত আধাৰিত এখন মঞ্চ। ইয়াৰ সহায়ত, পানী বিতৰণৰ কাৰ্যকৰী নিৰীক্ষণ কৰিব পাৰি। ইয়াৰ পৰা এইটোও নিশ্চিত কৰা হ'ব যে ক'ত আৰু কিমান পানী অপচয় কৰা হৈছে। আন এটা ষ্টাৰ্ট-আপ হৈছে 'কুম্ভিকাগাজ'। এই কুম্ভিকাগাজ এটা বিষয়, মই নিশ্চিত যে আপোনালোকে যথেষ্ট ভাল পাব। কুম্ভিকাগাজ ষ্টাৰ্ট-আপে এক বিশেষ কাম আৰম্ভ কৰিছে। তেওঁলোকে পানীৰ হাইচিন্থৰ পৰা কাগজ তৈয়াৰ কৰাৰ ওপৰত কাম কৰি আছে, অৰ্থাৎ পানীৰ উৎসৰ বাবে এসময়ত সমস্যা হিচাপে বিবেচিত হোৱা পানীৰ হাইচিন্থ, এতিয়া কাগজ তৈয়াৰ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, যদি কিছুমান যুৱক-যুৱতীয়ে উদ্ভাৱন আৰু প্ৰযুক্তিৰ জৰিয়তে কাম কৰি আছে, তেন্তে ছত্তীশগড়ৰ বালোদ জিলাৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ দৰে সমাজক সজাগ কৰাৰ অভিযানত নিয়োজিত বহু যুৱক-যুৱতী আছে। ইয়াত যুৱক-যুৱতীসকলে পানী সংৰক্ষণ কৰিবলৈ এটা অভিযান আৰম্ভ কৰিছে। তেওঁলোকে মানুহক পানী সংৰক্ষণৰ বিষয়ে সজাগ কৰিবলৈ ঘৰে ঘৰে যায়। যদি কৰবাত বিবাহৰ দৰে ঘটনা ঘটে, যুৱক-যুৱতীৰ এই গোটটোৱে তালৈ যায় আৰু পানীৰ অপব্যৱহাৰ কেনেদৰে বন্ধ কৰিব পাৰি সেই বিষয়ে তথ্য দিয়ে। ঝাৰখণ্ডৰ খুণ্টি জিলাতো পানীৰ দক্ষ ব্যৱহাৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এক অনুপ্ৰেৰণাদায়ক প্ৰচেষ্টা হাতত লোৱা হৈছে। খুণ্টিৰ মানুহে চেক বান্ধৰ জৰিয়তে পানীৰ সংকটৰ পৰা মুক্তি পোৱাৰ পথ বিচাৰি পাইছে। চেক বান্ধৰ পৰা পানী জমা হোৱাৰ বাবে ইয়াত সেউজীয়া বননি আৰু শাক-পাচলিও বাঢ়িবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। ইয়াৰ বাবে জনসাধাৰণৰ উপাৰ্জনো বৃদ্ধি পাইছে আৰু অঞ্চলটোৰ প্ৰয়োজনীয়তাও পূৰণ কৰা হৈছে। যিকোনো জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ প্ৰচেষ্টাই কেনেকৈ ইয়াৰ সৈতে বহুতো পৰিৱৰ্তন কঢ়িয়াই আনিছে তাৰ এক আকৰ্ষণীয় উদাহৰণ হৈ পৰিছে খুণ্টি। এই প্ৰচেষ্টাৰ বাবে মই তাত থকা লোকসকলক অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ১৯৬৫ চনৰ যুদ্ধৰ সময়ত আমাৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীয়ে জয় জোৱান জয় কিষাণৰ শ্লোগান দিছিল। পিছত, অটলজীয়ে ইয়াত জয় বিজ্ঞানো যোগ দিছিল। কেইবছৰমান আগতে, দেশৰ বিজ্ঞানীসকলৰ সৈতে কথা পাতি থাকোতে, মই জয় অনুসন্ধানৰ বিষয়ে কথা পাতিছিলো। 'মন কী বাত'ত, আজিৰ প্ৰসংগটো এনে এজন ব্যক্তিৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰিবলৈ ওলাইছো, এনে এটা সংগঠনৰ বিষয়ে ক’বলৈ ওলাইছো, যি এই চাৰিওটা জয় জোৱান, জয় কিষাণ, জয় বিজ্ঞান আৰু জয় অনুসন্ধানৰ প্ৰতিফলন। তেওঁ হ’ল এনে এজন ভদ্ৰলোক, মহাৰাষ্ট্ৰৰ শ্ৰীমান শিৱাজী শ্বামৰাও ডোলে। শিৱাজী ডোলে নাছিক জিলাৰ এখন সৰু গাঁৱৰ বাসিন্দা। তেওঁ এক দৰিদ্ৰ জনজাতীয় কৃষক পৰিয়ালৰ পৰা আহিছে, আৰু এজন প্ৰাক্তন সেনাও। সেনাবাহিনীত থাকোঁতে তেওঁ নিজৰ জীৱন দেশলৈ উৎসৰ্গা কৰিছিল। অৱসৰৰ পিছত, তেওঁ নতুন কিবা শিকিবলৈ সিদ্ধান্ত লয় আৰু কৃষিত ডিপ্লোমা কৰে, অৰ্থাৎ তেওঁ জয় জোৱান জয় কিষাণৰ ফালে আগবাঢ়ি যায়। এতিয়া প্ৰতিমুহূৰ্তত, তেওঁ কৃষি খণ্ডত কেনেদৰে সৰ্বাধিক অৱদান আগবঢ়াব লাগে সেয়া নিশ্চিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে। ইয়াৰ পিছত তেওঁৰ দলে ভেংকটেশ্বৰ কো-অপাৰেটিভ পাৱাৰ এণ্ড এগ্ৰো প্ৰচেছিং লিমিটেড নামৰ এটা সমবায় সংগঠনৰ পৰিচালনাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে। এই সমবায় সংগঠনটো নিষ্ক্ৰিয় হৈ আছিল, যাক তেওঁ পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ প্ৰত্যাহ্বান গ্ৰহণ কৰিছিল। আজি ভেংকটেশ্বৰ কো-অপাৰেটিভ মুহূৰ্ততে বহুতো জিলালৈ সম্প্ৰসাৰিত হৈছে। আজি এই দলটোৱে মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু কৰ্ণাটকত কাম কৰি আছে। ইয়াৰ সৈতে প্ৰায় ১৮,০০০ লোক জড়িত, য'ত আমাৰ বহু সংখ্যক প্ৰাক্তন সৈনিকও আছে। এই দলটোৰ সদস্যসকলে নাছিকৰ মালেগাঁওত ৫০০ একৰতকৈও অধিক ভূমিত কৃষি কৰি আছে। এই দলটোৱে পানী সংৰক্ষণৰ বাবে বহুতো পুখুৰী নিৰ্মাণত নিয়োজিত হৈ আছে। বিশেষ কথাটো হ'ল যে তেওঁলোকে জৈৱিক কৃষি আৰু দুগ্ধজাত সামগ্ৰীও আৰম্ভ কৰিছে। এতিয়া তাত উৎপাদিত আঙুৰ ইউৰোপলৈও ৰপ্তানি কৰা হৈছে। মোৰ মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰা এই দলটোৰ দুটা মহান বৈশিষ্ট্য হৈছে- জয় বিজ্ঞান আৰু জয় অনুসন্ধান। ইয়াৰ সদস্যসকলে প্ৰযুক্তি আৰু আধুনিক কৃষি অনুশীলনৰ সৰ্বাধিক ব্যৱহাৰ কৰি আছে। দ্বিতীয় বিশেষত্বটো হ'ল যে তেওঁলোকে ৰপ্তানিৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় বিভিন্ন প্ৰমাণপত্ৰৰ ওপৰতো গুৰুত্ব দি আছে। মই এই দলটোক 'সহযোগিতাৰ জৰিয়তে সমৃদ্ধি'ৰ ভাৱনাৰে কাম কৰি থকাৰ বাবে প্ৰশংসা কৰিছো। এই প্ৰচেষ্টাই কেৱল বৃহৎ সংখ্যক লোকক শক্তিশালী কৰাই নহয়, লগতে জীৱিকাৰ বহুতো উপায় সৃষ্টি কৰিছে। মই আশা কৰোঁ এই প্ৰচেষ্টাই 'মন কী বাত'ৰ প্ৰতিজন শ্ৰোতাক অনুপ্ৰাণিত কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি ২৮ মে'ত মহান স্বাধীনতা সংগ্ৰামী বীৰ সাভাৰকাৰৰ জন্ম জয়ন্তী। তেওঁৰ ত্যাগ, সাহস আৰু সংকল্পৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কাহিনীবোৰে আজিও আমাক অনুপ্ৰাণিত কৰে। মই সেই দিনটো পাহৰিব নোৱাৰো যেতিয়া মই আন্দামানৰ কাৰাগাৰলৈ গৈছিলো য'ত বীৰ সাভাৰকাৰে কালাপানীৰ শাস্তি লাভ কৰিছিল। বীৰ সাভাৰকাৰৰ ব্যক্তিত্বত দৃঢ়তা আৰু মহানুভৱতা আছিল। তেওঁৰ নিৰ্ভীক আৰু আত্মসন্মানী প্ৰকৃতিয়ে দাসত্বৰ মানসিকতাক একেবাৰে গুৰুত্ব দিয়া নাছিল। কেৱল স্বাধীনতা আন্দোলনেই নহয়, বীৰ সাভাৰকাৰে সামাজিক সমতা আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ বাবে যি কৰিছিল সেয়া আজিও স্মৰণীয় হৈ আছে।
বন্ধুসকল, কেইদিনমান পিছত অৰ্থাৎ জুনৰ ৪ তাৰিখে সন্ত কবিৰদাসজীৰ জন্ম জয়ন্তীও। কবিৰদাসজীয়ে দেখুওৱা পথটো আজিও সমানে প্ৰাসংগিক। কবিৰদাসজীয়ে কৈছিল,
'কবিৰা কুঁৱা এক হে, পানী ভেৰে আনেক বৰ্তান মে হি ভেদ হে, পানী সব মে এক'
যাৰ অৰ্থ হৈছে: পানী আনিবলৈ কুঁৱালৈ অহা অজস্ৰ ধৰণৰ লোক থাকিব পাৰে... কিন্তু কুঁৱাটোৱে কাকো পৃথক ব্যৱহাৰ নকৰে... সকলো বাচন-বৰ্তনত একেই পানী থাকে।
সন্ত কবীৰে সমাজক বিভক্ত কৰা প্ৰতিটো অশুভ প্ৰথাৰ বিৰোধিতা কৰিছিল; সমাজখনক জাগ্ৰত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। আজি যেতিয়া দেশখন বিকাশৰ সংকল্পৰে আগবাঢ়িছে, আমি সন্ত কবীৰৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা লৈ সমাজক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে আমাৰ প্ৰচেষ্টা বৃদ্ধি কৰা উচিত।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই এতিয়া আপোনালোকৰ সৈতে দেশৰ এক মহান ব্যক্তিত্বৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ গৈ আছো যিয়ে ৰাজনীতি আৰু চলচ্চিত্ৰ উদ্যোগত তেওঁৰ বিস্ময়কৰ প্ৰতিভাৰ শক্তিৰ জৰিয়তে এক অমলিন সাঁচ ৰাখিছে। এই মহান ব্যক্তিত্বৰ নাম হৈছে এন.টি. ৰামা ৰাও, যাক আমি সকলোৱে এন.টি.আৰ. বুলি জানো। আজি, এনটিআৰৰ শততম জন্ম জয়ন্তী। তেওঁৰ বহুমুখী প্ৰতিভাৰ বলত তেওঁ কেৱল তেলেগু চলচ্চিত্ৰৰ চুপাৰষ্টাৰ হোৱাই নহয়, কোটি কোটি লোকৰ হৃদয়ও জয় কৰিছিল। আপোনালোকে জানেনে যে তেওঁ ৩০০ তকৈও অধিক চলচ্চিত্ৰত অভিনয় কৰিছিল? তেওঁ অভিনয়ৰ আধাৰত বহুতো ঐতিহাসিক চৰিত্ৰ পুনৰুজ্জীৱিত কৰিছিল। মানুহে ভগৱান কৃষ্ণ, ৰাম আৰু আন বহুতো চৰিত্ৰত এনটিআৰৰ অভিনয় ইমানেই ভাল পাইছিল যে তেওঁলোকে এতিয়াও তেওঁক মনত ৰাখিছে। এনটিআৰে চিনেমা জগতৰ লগতে ৰাজনীতিতো নিজৰ পৰিচয় গঢ়ি তুলিছিল। তাতো তেওঁ মানুহৰ পৰা যথেষ্ট মৰম আৰু আশীৰ্বাদ লাভ কৰিছিল। মই এন.টি. ৰামা ৰাওজীলৈ মোৰ বিনম্ৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছো, যিয়ে দেশ আৰু বিশ্বৰ লাখ লাখ লোকৰ হৃদয়ত শাসন কৰিছিল।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ত এইবাৰলৈ ইমানেই। পৰৱৰ্তীবাৰত মই আপোনালোকৰ ওচৰলৈ কিছুমান নতুন বিষয় লৈ আহিম... তেতিয়ালৈকে কিছুমান অঞ্চলত 'তাপ' অধিক বৃদ্ধি হ’ব। কিছুমান ঠাইত হয়তো বৰষুণ আৰম্ভ হ'ব। আপোনালোকে প্ৰতিটো বতৰত নিজৰ স্বাস্থ্যৰ যত্ন ল'ব লাগিব। আমি ২১ জুনত 'বিশ্ব যোগ দিৱস' উদযাপন কৰিম। তাৰ বাবে দেশ আৰু বিদেশতো প্ৰস্তুতি চলি আছে। এই প্ৰস্তুতিবোৰৰ বিষয়ে মোক আপোনালোকে 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে জনাওক। যদি আপোনালোকে আন কোনো বিষয়ে কোনো তথ্য লাভ কৰে, তেন্তে মোক সেইটোও জনাওক। মোৰ প্ৰয়াস হ'ব 'মন কী বাত'ত সৰ্বাধিক পৰামৰ্শ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা। আকৌ এবাৰ, আপোনালোক সকলোকে বহুত ধন্যবাদ। আমি অহা মাহত লগ পাম, তেতিয়ালৈকে মই আপোনালোকৰ পৰা বিদায় লৈছো।
নমস্কাৰ !
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আজি হ’ল 'মন কী বাত'ৰ শততম খণ্ড। মই আপোনালোক সকলোৰে পৰা হাজাৰ হাজাৰ চিঠি পাইছো, লাখ লাখ বাৰ্তা... আৰু মই যিমান সম্ভৱ সিমানবোৰ চিঠি পঢ়িবলৈ চেষ্টা কৰিছো, সেইবোৰ চাইছো আৰু বাৰ্তাবোৰ অলপ বুজিবলৈ চেষ্টা কৰিছো। বহুবাৰ আপোনালোকৰ চিঠিবোৰ পঢ়ি থাকোঁতে, মই আৱেগিক হৈ পৰিছিলো,মন আৱেগেৰে ভৰি পৰিছিল আৰু তাৰ পিছত নিজকে চম্ভালি লৈছিলো। আপোনালোকে মোক 'মন কী বাত'ৰ ১০০তম খণ্ডৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছে, কিন্তু মই মোৰ হৃদয়ৰ পৰা কওঁ,... দৰাচলতে, আপোনালোক সকলোৱে, 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকল, আমাৰ দেশবাসীসকল অভিনন্দনৰ যোগ্য। 'মন কী বাত' হৈছে কোটি কোটি ভাৰতীয়ৰ 'মন কী বাত', এয়া তেওঁলোকৰ অনুভূতিৰ অভিব্যক্তি।
বন্ধুসকল, ২০১৪ চনক অক্টোবৰৰ ৩ তাৰিখে বিজয়া দশমীৰ উৎসৱ আছিল আৰু আমি সকলোৱে একেলগে বিজয়া দশমীৰ দিনা 'মন কী বাত'ৰ যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছিলো। বিজয়া দশমী হৈছে অনীতিৰ ওপৰত নীতিৰ বিজয়ৰ উৎসৱ। 'মন কী বাত' দেশবাসীৰ মংগলময়তা আৰু ইতিবাচকতাৰ এক অনন্য উৎসৱ হৈ পৰিছে। প্ৰতি মাহে এই উৎসৱ, আমি সকলোৱে আগ্ৰহেৰে ইয়াৰ অপেক্ষা কৰি আছো। আমি ইয়াত ইতিবাচকতা উদযাপন কৰো। আমি ইয়াত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণো উদযাপন কৰো। কেতিয়াবা বিশ্বাস কৰা কঠিন হয় যে 'মন কী বাত' আৰম্ভ হোৱাৰ ইমান মাহ, ইমান বছৰ পাৰ হৈ গৈছে। প্ৰতিটো খণ্ডই একোটা অনন্য খণ্ড আছিল। প্ৰতিবাৰেই, নতুন উদাহৰণৰ নতুনত্ব, প্ৰতিবাৰেই দেশবাসীৰ নতুন সফলতাৰ সম্প্ৰসাৰণ। 'মন কী বাত'ত দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তৰ লোকসকলে যোগদান কৰিছিল। বেটি বচাও বেটি পঢ়াও বা স্বচ্ছ ভাৰত আন্দোলন, খাদীৰ প্ৰতি প্ৰেম বা প্ৰকৃতিৰ বিষয়েই হওক, আজাদী কা অমৃত মহোৎসৱ হওক বা অমৃত সৰোবৰেই হওক, যি বিষয়ৰ সৈতে 'মন কী বাত' জড়িত হৈছিল, প্ৰতিটোৱেই এক গণ আন্দোলনলৈ পৰিণত হৈছিল আৰু আপোনালোকে এয়া সম্ভৱ কৰি তুলিছে। যেতিয়া মই তদানীন্তন আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতি বাৰাক অ'বামাৰ সৈতে যুটীয়াভাৱে 'মন কী বাত' ভাগ-বতৰা কৰিছিলো, সমগ্ৰ বিশ্বতে ই চৰ্চাৰ বিষয় হৈ পৰিছিল।
বন্ধুসকল, মই, 'মন কী বাত'ক আনৰ গুণাগুণবোৰৰ উপাসনা কৰাৰ দৰে বিবেচনা কৰো। মোৰ এজন গাইড আছিল - শ্ৰী লক্ষ্মণৰাও জী ইনামদাৰ। আমি তেওঁক ৱকীল চাহেব বুলি সম্বোধন কৰিছিলো। তেওঁ সদায় কৈছিল যে আমি আনৰ গুণাগুণৰ উপাসনা কৰা উচিত। আপোনাৰ সৈতে যিয়েই মুখামুখি নহওক কিয়, আপোনাৰ সপক্ষে হওক বা আপোনাৰ প্ৰতিদ্বন্দী হওক, আমি তেওঁলোকৰ ভাল গুণবোৰৰ বিষয়ে জানিবলৈ চেষ্টা কৰা উচিত আৰু তেওঁলোকৰ পৰা শিকা উচিত। তেওঁৰ এই বিশেষত্বটোৱে মোক সদায় অনুপ্ৰাণিত কৰি আহিছে। 'মন কী বাত' আনৰ গুণাগুণৰ পৰা শিকাৰ বাবে এক মহান মাধ্যম হৈ পৰিছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এই কাৰ্যসূচীয়ে মোক কেতিয়াও আপোনালোকৰ পৰা দূৰত ৰখা নাই। মোৰ মনত আছে, যেতিয়া মই গুজৰাটৰ মুখ্যমন্ত্ৰী আছিলোঁ, তেতিয়া তাত থকা সাধাৰণ লোকসকলক লগ কৰা আৰু বাৰ্তালাপ কৰাটো এটা স্বাভাৱিক প্ৰক্ৰিয়া আছিল। মুখ্যমন্ত্ৰীৰ কাম আৰু কাৰ্যকাল এনেকুৱা..., একেসময়তে বহুতো সুযোগ আহে। কিন্তু ২০১৪ চনত দিল্লীলৈ অহাৰ পিছত, মই দেখিছিলো যে ইয়াত জীৱন বহুত বেলেগ আছিল। কামৰ প্ৰকৃতি পৃথক, দায়িত্ব পৃথক, পৰিস্থিতি, সুৰক্ষাৰ কঠোৰতা আৰু সময় সীমাৰ দ্বাৰা আৱদ্ধ। প্ৰাৰম্ভিক দিনবোৰত, কিবা এটা বেলেগ অনুভৱ হৈছিল, এটা শূন্যতা আহি পৰিছিল। পঞ্চাশ বছৰ আগতে, মই কেৱল মোৰ নিজৰ দেশৰ লোকসকলৰ সৈতে যোগাযোগ কৰাটো কঠিন হ'ব, এই ভাবি মোৰ ঘৰ এৰি যোৱা নাছিলো । সেই দেশবাসী যি মোৰ সকলো,... মই তেওঁলোকৰ পৰা পৃথক হৈ থাকিব নোৱাৰিলো। 'মন কী বাত'য়ে মোক এই প্ৰত্যাহ্বানৰ সমাধান দিছিল, সাধাৰণ মানুহৰ সৈতে সংযোগ স্থাপনৰ এটা উপায় দিছিল। পদ আৰু প্ৰটোকল প্ৰণালীটোত সীমাৱদ্ধ হৈ থাকিল আৰু কোটি কোটি লোকৰ অনুভূতি মোৰ আভ্যন্তৰীণ পৃথিৱীৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ হৈ পৰিছিল। প্ৰতি মাহে মই দেশৰ জনসাধাৰণৰ হাজাৰ হাজাৰ বাৰ্তা পঢ়ো, প্ৰতি মাহে মই দেশবাসীৰ এটা বা আনটো আশ্চৰ্যকৰ বাৰ্তা জানিবলৈ পাওঁ। মই দেশবাসীৰ তপস্যা আৰু ত্যাগ দেখিছো আৰু অনুভৱ কৰিছো। মই আপোনালোকৰ পৰা দূৰত আছোঁ বুলি কেৱল অনুভৱ নকৰোঁ । মোৰ বাবে 'মন কী বাত' কোনো কাৰ্যসূচী নহয়, মোৰ বাবে ই বিশ্বাস, উপাসনা বা ব্ৰতৰ বিষয়। যিদৰে মানুহে ঈশ্বৰৰ উপাসনা কৰিবলৈ যায়, তেওঁলোকে লগত প্ৰসাদৰ থাল এখন লৈ আহে। মোৰ বাবে, 'মন কী বাত' জনতা-জনাৰ্দন, জনতাৰ ৰূপত ঈশ্বৰৰ চৰণৰ প্ৰসাদৰ থালৰ দৰে। 'মন কী বাত' মোৰ অস্তিত্বৰ এক আধ্যাত্মিক যাত্ৰা হৈ পৰিছে।
'মন কী বাত' হৈছে নিজৰ পৰা সমূহলৈ যাত্ৰা।
'মন কী বাত' মোৰ নিজৰ পৰা আমালৈ যোৱা এটা যাত্ৰা।
এয়া মই নহয়, কিন্তু আপোনালোক ইয়াৰ সংস্কাৰ সাধনা।
কল্পনা কৰক, আমাৰ কিছুসংখ্যক দেশবাসীয়ে ৪০বছৰ ধৰি নিৰ্জন পাহাৰ আৰু অনুৰ্বৰ ভূমিত গছপুলি ৰোপণ কৰি আহিছে, বহুলোকে ৩০ বছৰ ধৰি পানী সংৰক্ষণৰ বাবে ষ্টেপৱেল আৰু পুখুৰী খনন কৰি আহিছে, সেইবোৰ পৰিষ্কাৰ কৰি আছে। কিছুমানে ২৫-৩০ বছৰ ধৰি দুখীয়া শিশুসকলক শিক্ষাদান কৰি আহিছে, কিছুমানে দৰিদ্ৰ লোকসকলৰ চিকিৎসাত সহায় কৰি আহিছে। মন কী বাত'ত তেওঁলোকক বহুবাৰ উল্লেখ কৰোঁতে মই আৱেগিক হৈ পৰিছো। আকাশবাণীৰ বন্ধুসকলে ইয়াক বহুবাৰ পুনৰ ৰেকৰ্ড কৰিব লগীয়া হৈছিল। আজি, অতীতৰ বহুতো কথা মোৰ চকুৰ সন্মুখত আহিছে। দেশবাসীৰ এই প্ৰচেষ্টাই মোক নিৰন্তৰে কাৰ্য অব্যাহত ৰাখিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছে ৷
বন্ধুসকল, আমি 'মন কী বাত'ত উল্লেখ কৰা লোকসকল হৈছে আমাৰ দেশৰ নায়ক যিয়ে এই কাৰ্যসূচীটো সজীৱ কৰি তুলিছে। আজি, যেতিয়া আমি শততম খণ্ডৰ মাইলৰ খুঁটিত উপনীত হৈছো, মই লগতে বিচাৰিছো যে আমি আকৌ এবাৰ এই সকলো নায়কৰ যাত্ৰাৰ বিষয়ে জানিবলৈ তেওঁলোকৰ ওচৰলৈ যাওঁ । আজি আমি কিছুমান সহকৰ্মীৰ সৈতেও কথা পাতিবলৈ চেষ্টা কৰিম। হাৰিয়ানাৰ ভাতৃ সুনীল জগলানে মোৰ সৈতে যোগাযোগ স্থাপন কৰিছে। সুনীল জগলানজীয়ে মোৰ মনত বিশেষ প্ৰভাৱ পেলাইছে কাৰণ হাৰিয়ানাত লিংগ অনুপাতৰ ওপৰত যথেষ্ট আলোচনা হৈছিল আৰু মই হাৰিয়ানাৰ পৰাই 'বেটি বচাও-বেটি পঢ়াও'ৰ প্ৰচাৰ আৰম্ভ কৰিছিলো। আৰু ইফালে যেতিয়া মই সুনীলজীৰ 'চেলফি উইথ ডটাৰ' অভিযানৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছিলো, মই বৰ সুখী অনুভৱ কৰিছিলো। মই তেওঁৰ পৰাই শিকিছিলো আৰু ইয়াক 'মন কী বাত'ত অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছিলো। মুহূৰ্ততে 'চেলফি উইথ ডটাৰ' গোলকীয় অভিযানলৈ ৰূপান্তৰিত হ'ল। আৰু ইয়াত বিষয়টো চেলফি বা প্ৰযুক্তি নাছিল,... কন্যা সন্তানক গুৰুত্ব দিয়া হৈছিল। এই অভিযানৰ জৰিয়তে জীৱনত এজনী কন্যা সন্তানৰ গুৰুত্বও সন্মুখলৈ আহিল। এনে বহুতো প্ৰচেষ্টাৰ ফলাফল স্বৰূপে আজি হাৰিয়ানাত লিংগ অনুপাত উন্নত হৈছে। আহক, সুনীলজীৰ সৈতে কথা পাতোঁ।
শ্ৰীযুত প্ৰধানমন্ত্ৰী - নমস্কাৰ সুনীলজী,
সুনীল- নমস্কাৰ ছাৰ, আপোনাৰ মাত শুনি মোৰ আনন্দ বাঢ়ি গৈছে মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- সুনীলজী সকলোৱে 'চেলফি উইথ ডটাৰ'ৰ কথা মনত ৰাখিছে... এতিয়া পুনৰ আকৌ এবাৰ ইয়াক আলোচনা কৰাৰ সময়ত আপুনি কেনে অনুভৱ কৰিছে?
সুনীল – প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, দৰাচলতে, আপুনি আমাৰ ৰাজ্য হাৰিয়ানাৰ কন্যাসকলৰ মুখলৈ হাঁহি আনিবলৈ আৰম্ভ কৰা পানীপথৰ চতুৰ্থখন যুদ্ধ, যাক সমগ্ৰ দেশে আপোনাৰ নেতৃত্বত জিকিবলৈ চেষ্টা কৰিছে, মোৰ বাবে, প্ৰতিজনী কন্যাৰ দেউতাক আৰু কন্যাক ভাল পোৱা সকলৰ বাবে সঁচাকৈয়ে গুৰুত্বপূৰ্ণ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- সুনীলজী, আপোনাৰ ছোৱালী এতিয়া কেনে আছে, তেওঁ আজিকালি কি কৰি আছে?
সুনীল- হয়, মোৰ ছোৱালী দুজনী হৈছে নন্দিনী আৰু য়াচিকা, এজনীয়ে ৭ম শ্ৰেণীত পঢ়ি আছে, আনজনীয়ে ৪র্থ শ্ৰেণীত পঢ়ি আছে আৰু দুয়োজনী আপোনাৰ ডাঙৰ অনুৰাগী। সিহঁতে আৰু সিহঁতৰ সহপাঠীসকলে আপোনালৈ ধন্যবাদ জনাই চিঠি লিখিছে ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী – সুন্দৰ কথা! মোৰ হৈ আৰু মন কী বাতৰ শ্ৰোতাসকলৰ হৈ কন্যাদুজনীক বহুতো আশীৰ্বাদ দিছো।
সুনীল- আপোনাক অশেষ ধন্যবাদ। আপোনাৰ কাৰণে দেশৰ কন্যাসকলৰ মুখৰ হাঁহি নিৰন্তৰে বৃদ্ধি পাইছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- অশেষ ধন্যবাদ সুনীলজী।
সুনীল- ধন্যবাদ ৷
এইটো মোৰ বাবে পৰিপূৰ্ণতাৰ বিষয় যে 'মন কী বাত'ত আমি দেশৰ নাৰী শক্তিৰ শ শ অনুপ্ৰেৰণাদায়ক কাহিনী উল্লেখ কৰিছো। আমাৰ সেনাই হওক বা ক্ৰীড়া জগত, যেতিয়াই মই মহিলাসকলৰ কৃতিত্বৰ বিষয়ে কথা পাতিছো, ইয়াক যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰা হৈছে। যেনেকৈ আমি ছত্তীশগড়ৰ ডেউৰ গাঁৱৰ মহিলাসকলৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলো। এই মহিলাসকলে আত্মসহায়ক গোটৰ জৰিয়তে গাঁৱৰ ৰাস্তা আৰু মন্দিৰ পৰিষ্কাৰ কৰিবলৈ অভিযান চলায়। একেদৰে, দেশবাসীয়ে তামিলনাডুৰ জনজাতীয় মহিলাসকলৰ পৰাও যথেষ্ট অনুপ্ৰেৰণা লাভ কৰিছিল যিয়ে হাজাৰ হাজাৰ পৰিৱেশ-অনুকূল টেৰাকোটা কাপ ৰপ্তানি কৰিছিল। তামিলনাডুত, ভেলোৰৰ নাগ নদী পুনৰুজ্জীৱিত কৰিবলৈ ২০ হাজাৰ মহিলা একত্ৰিত হৈছিল। এনে ধৰণৰ বহুতো অভিযান আমাৰ নাৰী শক্তিৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হৈছে আৰু 'মন কী বাত'য়ে তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাক আগুৱাই অনাৰ বাবে এক মঞ্চ হিচাপে কাম কৰিছে।
বন্ধুসকল, আমাৰ ফোন লাইনত আৰু এজন ভদ্ৰলোক জড়িত হৈছে। তেওঁৰ নাম মনজুৰ আহমেদ। 'মন কী বাত'ত, জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ পেঞ্চিল শ্লেটৰ বিষয়ে কোৱাৰ সময়ত মনজুৰ আহমেদজীৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী – মনজুৰ জী, আপুনি কেনে আছে?
মনজুৰ জী - ধন্যবাদ মহোদয়... খুব ভাল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- মন তী বাতৰ এই শততম খণ্ডত আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি বৰ আনন্দিত হৈছো।
মনজুৰ জী - ধন্যবাদ মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- আচ্ছা, পেঞ্চিল-শ্লেটৰ কাম কেনে চলি আছে?
মনজুৰ জী – এই কাম খুব ভালদৰে চলি আছে মহোদয়। মন কী বাত কাৰ্যসূচীত আমাৰ মনৰ কথা উল্লেখ কৰাৰ পিছৰে পৰা মহোদয়, তেতিয়াৰ পৰা কাম যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে আৰু এই কামত আনৰ বাবে নিযুক্তিও যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- এতিয়া কিমান জন লোকে নিযুক্তি লাভ কৰিছে?
মনজুৰ জী - এতিয়া ২০০ত কৈও অধিক আছে...
প্ৰধানমন্ত্ৰী - সুন্দৰ! মই খুব সুখী হৈছো।
মনজুৰ জী – হয় মহোদয়... এতিয়া মই ইয়াক কেইমাহমানৰ ভিতৰত সম্প্ৰসাৰিত কৰিম ৷ তেতিয়া আৰু ২০০ জন লোকৰ বাবে নিযুক্তি বৃদ্ধি পাব মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী – আচ্ছা সুন্দৰ! মনজুৰ জী চাওক...
মনজুৰ জী - হয় মহোদয়...
প্ৰধানমন্ত্ৰী- মোৰ ভালদৰে মনত আছে আৰু সেইদিনা আপুনি মোক কৈছিল যে এইটো এনে এক কাম যাৰ কোনো পৰিচয় নাই, কোনো আত্ম-স্বীকৃতি নাই আৰু আপুনি যথেষ্ট হতাশ হৈছিল, ইয়াৰ বাবে আপুনি যথেষ্ট অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ'বলগীয়া হৈছিল। কিন্তু এতিয়া স্বীকৃতি লাভ কৰিছে আৰু আপুনি ২০০তকৈও অধিক লোকক নিযুক্তি দি আছে।
মনজুৰ জী - হয় মহোদয়...
প্ৰধানমন্ত্ৰী- আৰু আপুনি আমাক নতুন সম্প্ৰসাৰণৰ খবৰ দিছে আৰু ২০০ জন নতুন লোকক নিযুক্তি দিয়াৰ আনন্দদায়ক বাতৰি দিছে।
মনজুৰ জী- আনকি মহোদয়, ইয়াৰ কৃষকসকল ইয়াৰ পৰা যথেষ্ট লাভান্বিত হৈছে। পূৰ্বে ২০০০ টকাত একোডাল গছ বিক্ৰী হৈছিল, এতিয়া একেডাল গছৰ দাম ৫০০০ হৈছে। তেতিয়াৰে পৰা ইয়াত চাহিদা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে... আৰু ই নিজৰ পৰিচয়ো লাভ কৰিছে। মহোদয়, মোৰ ওচৰত ইয়াৰ বাবে বহুতো অৰ্ডাৰ আছে, এতিয়া মই এক বা দুই মাহত আৰু অধিক সম্প্ৰসাৰিত কৰিম আৰু দুখনৰ পৰা চাৰিখন গাওঁ সামৰি ল'ম, ২০০ৰ পৰা ২৫০ জন ল'ৰা-ছোৱালী ল’ম যাতে তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ জীৱিকা অব্যাহত ৰাখিব পাৰে মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- মনজুৰ জী চাওক, লোকেলৰ বাবে ভোকেলৰ শক্তি কিমান প্ৰচণ্ড..., আপুনি ইয়াক প্ৰকাশ কৰিছে।
মনজুৰ জী - হয় মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- আপোনালোক আৰু গাওঁখনৰ সকলো কৃষক তথা আপোনাৰ সৈতে কাম কৰা সকলো সহকৰ্মীলৈ অশেষ শুভকামনা থাকিল, ধন্যবাদ ভাই।
মনজুৰ জী - ধন্যবাদ মহোদয়।
বন্ধুসকল, আমাৰ দেশত এনে বহুতো প্ৰতিভাশালী লোক আছে যিয়ে তেওঁলোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ জৰিয়তে সফলতাৰ শীৰ্ষত উপনীত হৈছে। মোৰ মনত আছে, বিশাখাপত্তনমৰ ভেংকট মুৰলী প্ৰসাদজীয়ে এখন আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত তালিকা প্ৰস্তুত কৰিছিল। তেওঁ আমাক কৈছিল যে তেওঁ কেনেকৈ কেৱল ভাৰতীয় সামগ্ৰীৰ সৰ্বাধিক ব্যৱহাৰ কৰিব। যেতিয়া বেতিয়াহৰ প্ৰমোদজীয়ে এলইডি বাল্ব তৈয়াৰ কৰিবলৈ এটা সৰু গোট স্থাপন কৰিছিল বা গড়মুক্তেশ্বৰৰ সন্তোষজীয়ে মেট বনাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল, 'মন কী বাত' তেওঁলোকৰ সামগ্ৰীবোৰ সকলোৰে সন্মুখত প্ৰস্তুত কৰাৰ এক মাধ্যম হৈ পৰিছিল। আমি 'মন কী বাত'ত মেক ইন ইণ্ডিয়াৰ পৰা মহাকাশ ষ্টাৰ্ট-আপলৈকে বহুতো কথা আলোচনা কৰিছো।
বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ হয়তো মনত আছে যে কেইটামান খণ্ডৰ পূৰ্বে মই মণিপুৰৰ ভগ্নী বিজয়শান্তি দেৱীৰ বিষয়েও উল্লেখ কৰিছিলো। বিজয়শান্তিজীয়ে পদুমৰ আঁহৰ পৰা কাপোৰ তৈয়াৰ কৰে। তেওঁৰ এই অনন্য পৰিৱেশ-অনুকূল ধাৰণাটো 'মন কী বাত'ত আলোচনা কৰা হৈছিল আৰু তেওঁৰ কাম অধিক জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। আজি বিজয়শান্তিজী আমাৰ লগত ফোনত আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- নমস্তে বিজয়শান্তিজী! আপোনাৰ ভাল নে?
বিজয়শান্তি জী :- মহোদয়, মই ভালে আছো।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- আৰু আপোনাৰ কাম কেনে চলি আছে?
বিজয়শান্তি জী :- মহোদয়, এতিয়াও মই ৩০ গৰাকী মহিলাৰ সৈতে কাম কৰি আছো
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- ইমান কম সময়ৰ ভিতৰত আপুনি ৩০ জনীয়া দল গঠন কৰিছে!
বিজয়শান্তি জী :- হয় মহোদয়, এই বছৰতেই মোৰ এলেকাত ১০০গৰাকী মহিলাৰ সৈতে অধিক সম্প্ৰসাৰিত হ'ব
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- গতিকে আপোনাৰ লক্ষ্য হৈছে ১০০গৰাকী মহিলা ৷
বিজয়শান্তি জী :- হয়! ১০০ গৰাকী মহিলা
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- আৰু এতিয়া জনসাধাৰণ এই পদুমৰ আঁহৰ সৈতে পৰিচিত
বিজয়শান্তি জী :- হয় মহোদয়, সমগ্ৰ ভাৰততে 'মন কী বাত' কাৰ্যসূচীৰ পৰা ইয়াক সকলোৱে জনা হৈছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- গতিকে এতিয়া ই অতি জনপ্ৰিয়
বিজয়শান্তি জী :- হয় মহোদয়, প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ 'মন কী বাত' কাৰ্যসূচীৰ পৰা সকলোৱে পদুম আঁহৰ বিষয়ে জানে
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- তেন্তে এতিয়া আপুনি বজাৰখনো পাইছে?
বিজয়শান্তি জী :- হয়, মই আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ পৰাও এখন বজাৰ লাভ কৰিছো, তেওঁলোকে বৃহৎ পৰিমাণে ক্ৰয় কৰিব বিচাৰে, কিন্তু মই এই বছৰৰ পৰাই আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰলৈ পঠিয়াব বিচাৰো।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- গতিকে, এতিয়া আপুনি এজন ৰপ্তানিকৰ্তা?
বিজয়শান্তি জী :- হয় মহোদয়, এই বছৰৰ পৰা মই ভাৰতত নিৰ্মিত আমাৰ সামগ্ৰী পদুম আঁহ ৰপ্তানি কৰিছো
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- গতিকে, যেতিয়া মই ভোকেল ফৰ লোকেল বুলি কওঁ, এতিয়া লোকেল ফৰ গ্লোবেল বুলি ক’ব লাগিব
বিজয়শান্তি জী :- হয় মহোদয়, মই গোটেই পৃথিৱীত মোৰ সামগ্ৰী উপলব্ধ কৰিব বিচাৰো
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- গতিকে অভিনন্দন আৰু আপোনাক শুভকামনা জনাইছো
বিজয়শান্তি জী :- ধন্যবাদ মহোদয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- ধন্যবাদ, ধন্যবাদ বিজয়শান্তি
বিজয়শান্তি জী :- ধন্যবাদ মহোদয়
বন্ধুসকল, 'মন কী বাত'ৰ আন এটা বিশেষত্ব আছে। 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে বহুতো গণ আন্দোলনৰ সৃষ্টি হৈছে আৰু গতি লাভ কৰিছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, আমাৰ পুতলা উদ্যোগ পুনৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ অভিযানটো 'মন কী বাত'ৰ সৈতে আৰম্ভ হৈছিল। ভাৰতীয় প্ৰজাতিৰ কুকুৰ, আমাৰ থলুৱা কুকুৰবোৰৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰাৰ আৰম্ভণিও কেৱল 'মন কী বাত'ৰেই আৰম্ভ কৰা হৈছিল। আমি আন এটা অভিযান আৰম্ভ কৰিছিলো যে আমি দৰিদ্ৰ ক্ষুদ্ৰ দোকানীসকলৰ সৈতে দৰদাম নকৰো,... আমি তেওঁলোকৰ সৈতে দৰদাম নকৰো। আনকি যেতিয়া 'হৰ ঘৰ তিৰংগা' অভিযান আৰম্ভ হৈছিল, 'মন কী বাত'য়ে দেশবাসীক এই সংকল্পৰ সৈতে সংযোগ কৰাত এক ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰিছিল। এনে প্ৰতিটো উদাহৰণ সমাজত পৰিৱৰ্তনৰ কাৰক হৈ পৰিছে। প্ৰদীপ চাংৱানজীয়েও সমাজক অনুপ্ৰাণিত কৰিবলৈ এনে কাম হাতত লৈছে। 'মন কী বাত'ত আমি প্ৰদীপ চাংৱানজীৰ 'হিলিং হিমালয়' অভিযানৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলো। তেওঁ ফোন লাইনত আমাৰ সৈতে আছে।
মোদীজী – প্ৰদীপ জী নমস্কাৰ!
প্ৰদীপ জী - মহোদয় জয় হিন্দ!
মোদীজী - জয় হিন্দ, জয় হিন্দ, ভাতৃ! আপোনাৰ ভাল নে?
প্ৰদীপ জী - বৰ ভাল মহোদয়। আপোনাৰ মাতটো শুনি আৰু ভাল লাগিছে।
মোদীজী - আপুনি হিমালয় আৰোগ্য কৰাৰ কথা ভাবিছিল।
প্ৰদীপ জী - হয় মহোদয়।
মোদীজী - লগতে এটা প্ৰচাৰ অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল। আজিকালি আপোনাৰ প্ৰচাৰ কেনেকুৱা চলি আছে?
প্ৰদীপ জী - মহোদয় এইটো খুব ভালদৰে চলি আছে। ২০২০ চনৰ পৰা, কল্পনা কৰক যে আমি পাঁচ বছৰত যি পৰিমাণৰ কাম কৰিছিলো সেয়া এতিয়া এবছৰত কৰা হৈছে।
মোদীজী – এইটো বৰ ভাল কথা হৈছে!
প্ৰদীপ জী - হয়, হয়, মহোদয়। আৰম্ভণিতে, মই অতি শংকিত হৈ পৰিছিলো, মই খুব ভয় খাইছিলো যে মই গোটেই জীৱন এইটো কৰিব পাৰিম নে নোৱাৰোঁ, কিন্তু কিছু সমৰ্থন পাইছিলো আৰু ২০২০ চনলৈকে, আমি যথেষ্ট সততাৰে সংগ্ৰাম কৰি আছিলো। বহুতো লোকে যোগদান কৰা নাছিল..., এনে বহুতো লোক আছিল যি সমৰ্থন কৰিবলৈ সক্ষম হোৱা নাছিল। তেওঁলোকে আনকি আমাৰ প্ৰচাৰৰ প্ৰতিও ইমান মনোযোগ দিয়া নাছিল। কিন্তু ২০২০ চনৰ পিছত, যেতিয়া ইয়াক 'মন কী বাত'ত উল্লেখ কৰা হৈছিল, বহুতো পৰিৱৰ্তন হৈছিল। অৰ্থাৎ, আগতে আমি এবছৰত ৬-৭ টা ক্লিনিং ড্ৰাইভ বা ১০ টা ক্লিনিং ড্ৰাইভ কৰিছিলো। আজি, আমি বিভিন্ন স্থানৰ পৰা দৈনিক পাঁচ টন আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ কৰোঁ।
মোদীজী- অতি সুন্দৰ!
প্ৰদীপজী - 'মন কী বাত'ত উল্লেখ কৰাৰ পিছত, বিশ্বাস কৰক মহাশয়, যে মই সেই সময়ত প্ৰায় এৰি দিয়াৰ পৰ্যায়ত আছিলো আৰু তাৰ পিছত মোৰ জীৱনলৈ যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন আহিছিল আৰু তাৰ পিছত ই ইমান দ্ৰুত গতিত আগবাঢ়িছিল যিটো আমাৰ বোধগম্যতাৰ বাহিৰত আছিল। আপুনি আমাৰ দৰে মানুহক কেনেকৈ বিচাৰি উলিয়ায়, তাৰবাবে মই সঁচাকৈয়ে কৃতজ্ঞ। ইমান দূৰৱৰ্তী এলেকাত কোনে কাম কৰে, আমি হিমালয় অঞ্চলত বহি কাম কৰি আছো। আমি এই উচ্চতাত কাম কৰি আছো। আপুনি আমাক তাত পাইছিল। আপুনি আমাৰ কাম পৃথিৱীৰ সন্মুখলৈ আনিছিল। গতিকে তেতিয়াও আৰু আজিও এইটো মোৰ বাবে এক অতি আৱেগিক মুহূৰ্ত আছিল যে মই আমাৰ দেশৰ প্ৰধান সেৱকৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ সক্ষম হৈছো। মোৰ বাবে ইয়াতকৈ বেছি ভাগ্যৱান একো হ'ব নোৱাৰে।
মোদীজী – প্ৰদীপজী! আপুনি হিমালয়ৰ শৃংগত প্ৰকৃত অৰ্থত সাধনা কৰি আছে আৰু মই নিশ্চিত যে এতিয়া আপোনাৰ নাম শুনি মানুহে মনত ৰাখিছে যে আপুনি কেনেদৰে পৰ্বতৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা অভিযানত জড়িত হৈ আছে।
প্ৰদীপ জী - হয় মহোদয়।
মোদীজী – আৰু আপুনি আমাক কোৱাৰ দৰে এতিয়া এটা বিশাল দল গঠন কৰা হৈছে আৰু আপুনি দৈনিক ইমান বৃহৎ পৰিমাণৰ কাম কৰি আছে।
প্ৰদীপ জী - হয় মহোদয়।
মোদীজী – আৰু মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস যে আপোনাৰ প্ৰচেষ্টা আৰু এই বিষয়ে আলোচনাৰ জৰিয়তে এতিয়া বহুতো পৰ্বতাৰোহীয়ে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা সম্পৰ্কীয় ফটো পোষ্ট কৰা আৰম্ভ কৰিছে।
প্ৰদীপ জী - হয় মহোদয়! যথেষ্ট সংখ্যক।
মোদীজী – এইটো খুব ভাল কথা। আপোনাৰ দৰে বন্ধুবৰ্গৰ প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে, আৱৰ্জনাও এতিয়া মানুহৰ মনত এক স্থিৰ সম্পদ হৈ পৰিছে আৰু পৰিৱেশ এতিয়া সুৰক্ষিত হৈ পৰিছে ৷ আমি গৌৰৱান্বিত যে হিমালয়ৰ যত্ন লোৱা হৈছে আৰু ইয়াক সংৰক্ষণ কৰা হৈছে... সাধাৰণ মানুহেও জড়িত হৈছে। প্ৰদীপজী মই এইটো খুব ভাল পাইছো। আপোনাক বহুত ধন্যবাদ ভাই।
প্ৰদীপ জী - ধন্যবাদ মহোদয় আপোনাক অশেষ ধন্যবাদ ৷ জয় হিন্দ ৷
বন্ধুসকল, আজি দেশত পৰ্যটন অতি দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে। আমাৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদেই হওক, নদী, পৰ্বত, পুখুৰী হওক বা আমাৰ তীৰ্থস্থানেই হওক, সেইবোৰ পৰিষ্কাৰ কৰি ৰখাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। ই পৰ্যটন উদ্যোগক যথেষ্ট সহায় কৰিব। পৰ্যটনৰ ক্ষেত্ৰত পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ লগতে আমি প্ৰায়ে অতুলনীয় ভাৰত আন্দোলনৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিছো। এই আন্দোলনৰ জৰিয়তে প্ৰথমবাৰৰ বাবে মানুহে এনে ঠাইবোৰৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছিল যিবোৰ কেৱল তেওঁলোকৰ চুবুৰীয়া অঞ্চলত আছিল। মই সদায় কওঁ যে পৰ্যটনৰ বাবে বিদেশলৈ যোৱাৰ আগতে আমি আমাৰ দেশৰ কমেও ১৫টা পৰ্যটনস্থলী ভ্ৰমণ কৰিব লাগিব আৰু এই গন্তব্যস্থানবোৰ আপুনি বাস কৰা ৰাজ্যৰ হ'ব নালাগে... সেইবোৰ আপোনাৰ ৰাজ্যৰ বাহিৰৰ আন যিকোনো ৰাজ্যৰ হ'ব লাগিব। একেদৰে, আমি নিৰন্তৰভাৱে ক্লীন ছিয়াচেন, এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিক আৰু ই-আৱৰ্জনাৰ দৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়ৰ বিষয়ে কথা পাতি আহিছো। আজি সমগ্ৰ বিশ্বৰ সৈতে সম্পৰ্কিত পাৰিপাৰ্শ্বিক সমস্যা সমাধানৰ ক্ষেত্ৰত 'মন কী বাত'ৰ এই প্ৰচেষ্টা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
বন্ধুসকল, এইবাৰ মই ইউনেস্কোৰ ডিজি অড্ৰে আজোলেৰ পৰা 'মন কী বাত' সন্দৰ্ভত আন এটা বিশেষ বাৰ্তা পাইছো। তেওঁ শততম খণ্ডৰ এই আশ্চৰ্যকৰ যাত্ৰাৰ বাবে সকলো দেশবাসীলৈ শুভেচ্ছা জনাইছে। লগতে, তেওঁ কিছুমান প্ৰশ্নও শুধিছে। প্ৰথমে আমি ইউনেস্কোৰ ডিজিৰ মন কী বাত শুনো আহক।
#Audio (ইউনেস্কো ডিজি) #
ডিজি ইউনেস্কোঃ ইউনেস্কোৰ হৈ শ্ৰদ্ধাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়ালৈ নমস্কাৰ, মহামান্য গৰাকীয়ে 'মন কী বাত' ৰেডিঅ' সম্প্ৰচাৰৰ শততম খণ্ডত জড়িত হোৱাৰ এই সুযোগ দিয়াৰ বাবে আপোনাক ধন্যবাদ জনাইছো। ইউনেস্কো আৰু ভাৰতৰ এক দীঘলীয়া উমৈহতীয়া ইতিহাস আছে। আমাৰ নিৰ্দেশনাৰ সকলো ক্ষেত্ৰতে আমাৰ একত্ৰিতভাৱে যথেষ্ট শক্তিশালী অংশীদাৰীত্ব আছে - শিক্ষা, বিজ্ঞান, সংস্কৃতি আৰু তথ্য এই বিষয়সমূহত আৰু মই আজি এই সুযোগতে শিক্ষাৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে কথা পাতিব বিচাৰো। ইউনেস্কোৱে ইয়াৰ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ সৈতে কাম কৰি আছে যাতে ২০৩০ চনৰ ভিতৰত বিশ্বৰ সকলোৱে মানদণ্ডৰ শিক্ষা প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰে। বিশ্বৰ সৰ্বাধিক জনসংখ্যাৰ সৈতে আপুনি অনুগ্ৰহ কৰি এই উদ্দেশ্যত উপনীত হোৱাৰ বাবে ভাৰতীয় উপায়সমূহ ব্যাখ্যা কৰিব পাৰিবনে? ইউনেস্কোৱে সংস্কৃতিক সমৰ্থন কৰা আৰু ঐতিহ্য সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবেও কাম কৰে আৰু ভাৰতে এই বছৰ জি-২০ৰ অধ্যক্ষতা কৰি আছে। বিশ্বৰ নেতাসকলে এই অনুষ্ঠানটোৰ বাবে দিল্লীলৈ আহিব। মহামান্য, ভাৰতে সংস্কৃতি আৰু শিক্ষাক আন্তৰ্জাতিক কাৰ্যসূচীৰ শীৰ্ষত কেনেকৈ ৰাখিব বিচাৰে? এই সুযোগৰ বাবে মই আপোনাক আকৌ এবাৰ ধন্যবাদ জনাইছো আৰু ভাৰতৰ জনসাধাৰণক আপোনাৰ জৰিয়তে মোৰ শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছো। সোনকালে দেখা হ'ম। অশেষ ধন্যবাদ।
মহামান্যৰ ধন্যবাদ। মই শততম 'মন কী বাত' কাৰ্যসূচীত আপোনাৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰি সুখী হৈছো। মই সুখী কিয়নো আপুনি শিক্ষা আৰু সংস্কৃতিৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়বোৰ উত্থাপন কৰিছে।
বন্ধুসকল, ইউনেস্কোৰ ডিজিয়ে শিক্ষা আৰু সাংস্কৃতিক সংৰক্ষণ সম্পৰ্কে ভাৰতৰ প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে জানিব বিচাৰিছে। এই দুয়োটা বিষয়েই 'মন কী বাত'ৰ প্ৰিয় বিষয় হৈ আহিছে।
শিক্ষা বা সংস্কৃতিৰ বিষয়েই হওক, ইয়াৰ সংৰক্ষণ বা প্ৰচাৰৰ বিষয়েই হওক, এইটো ভাৰতৰ এক প্ৰাচীন পৰম্পৰা হৈ আহিছে। দেশখনে আজি এই দিশত যি কাম কৰি আছে সেয়া সঁচাকৈয়ে প্ৰশংসনীয়। ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতি হওক বা আঞ্চলিক ভাষাত অধ্যয়ন কৰাৰ বিকল্প হওক বা শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযুক্তিৰ একত্ৰীকৰণেই হওক, আপোনালোকে এনে বহুতো প্ৰচেষ্টা লক্ষ্য কৰিব। বহু বছৰ আগতে, 'গুণোৎসৱ আৰু শালা প্ৰৱেশোৎসৱ'ৰ দৰে কাৰ্যসূচীবোৰ উন্নত শিক্ষা প্ৰদান আৰু ড্ৰপআউটৰ হাৰ হ্ৰাস কৰাৰ বাবে গুজৰাটত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ এক আশ্চৰ্যকৰ উদাহৰণ হৈ পৰিছিল। 'মন কী বাত'ত আমি এনে বহুলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিছো যিসকলে নিস্বাৰ্থভাৱে শিক্ষাৰ বাবে কাম কৰি আছে। আপোনালোকৰ মনত থাকিব পাৰে, এবাৰ আমি ওড়িশাৰ এজন চাহ বিক্ৰেতা স্বৰ্গীয় ডি. প্ৰকাশ ৰাওৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলো যি দৰিদ্ৰ শিশুসকলক শিক্ষাদানৰ অভিযানত নিয়োজিত আছিল। ঝাৰখণ্ডৰ গাওঁবোৰত ডিজিটেল পুথিভঁৰাল পৰিচালনা কৰা সঞ্জয় কাশ্যপ হওক, হেমলতা এন.কে. যিয়ে ক’ভিডৰ সময়ত ই-লাৰ্ণিংৰ জৰিয়তে বহুতো শিশুক সহায় কৰিছিল। হয়, আমি 'মন কী বাত'ত এনে বহুতো শিক্ষকৰ উদাহৰণ উল্লেখ কৰিছো। আমি 'মন কী বাত'ত সাংস্কৃতিক সংৰক্ষণৰ প্ৰচেষ্টাকো নিয়মীয়া স্থান প্ৰদান কৰিছো।
লাক্ষাদ্বীপৰ কুমেল ব্ৰাদাৰ্ছ চেলেঞ্জাৰ্ছ ক্লাব হওক, বা কৰ্ণাটকৰ 'কুৱেমশ্ৰী' জীৰ 'কালা চেতনা'ৰ দৰে প্লেটফৰ্ম হওক, দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তৰ মানুহে মোক চিঠিৰ জৰিয়তে এনে উদাহৰণ প্ৰেৰণ কৰিছে। আমি দেশপ্ৰেমৰ ওপৰত গান, নিচুকনি গীত আৰু 'ৰংগোলী'ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত তিনিটা প্ৰতিযোগিতাৰ বিষয়েও কথা পাতিছিলো। আপোনালোকৰ হয়তো মনত আছে, এবাৰ আমি সমগ্ৰ দেশৰ ষ্টৰী টেলাৰৰ সৈতে সাধু কোৱাৰ জৰিয়তে ভাৰতীয় শিক্ষাৰ প্ৰকাৰৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলো। মোৰ অটল বিশ্বাস যে আটাইতকৈ ডাঙৰ পৰিৱৰ্তনটো সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰাহে আনিব পাৰি। এই বছৰ য'ত আমি আজাদী কা অমৃতকালৰ দিশত আগবাঢ়িছো, আমি জি-২০ৰ অধ্যক্ষতা কৰি আছো, শিক্ষাৰ লগতে বিভিন্ন গোলকীয় সংস্কৃতিক সমৃদ্ধ কৰাৰ আমাৰ সংকল্প শক্তিশালী হোৱাৰ এইটোও এটা কাৰণ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ উপনিষদৰ এটা মন্ত্ৰই বহু শতাব্দী ধৰি আমাৰ সামূহিক চিন্তাধাৰাক অনুপ্ৰেৰণা যোগাই আহিছে।
চৰৈৱতী চৰৈৱতী চৰৈৱতী
আগবাঢ়ি যাওক - আগবাঢ়ি যাওক - আগবাঢ়ি যাওক
আজি আমি চৰৈৱতী চৰৈৱতীৰ একেই সত্বাৰ সৈতে 'মন কী বাত'ৰ শততম খণ্ডটো সম্পূৰ্ণ কৰিছো। ভাৰতৰ সামাজিক গাঁথনি শক্তিশালী কৰাৰ ক্ষেত্ৰত, 'মন কী বাত' হৈছে জপমালাৰ সূতাৰ দৰে য’ত প্ৰতিটো মণি একেলগে ধৰি ৰাখে। প্ৰতিটো খণ্ডতে দেশবাসীৰ সেৱা আৰু সামৰ্থ্যৰ মনোভাৱে আনক অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। এই কাৰ্যসূচীত প্ৰতিজন দেশবাসী আন দেশবাসীৰ বাবে অনুপ্ৰেৰণা হৈ পৰে। এক প্ৰকাৰে, মন কী বাতৰ প্ৰতিটো খণ্ডই পৰৱৰ্তী খণ্ডৰ বাবে মঞ্চ প্ৰস্তুত কৰে। 'মন কী বাতে' সদায় সদিচ্ছা, সেৱা-মনোভাৱ আৰু কৰ্তব্যবোধৰ সৈতে আগবাঢ়ি আহিছে। এই ইতিবাচকতাই আজাদী কা অমৃতকালত দেশক আগুৱাই নিব... এক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব আৰু মই সুখী যে 'মন কী বাত'ৰ দ্বাৰা কৰা আৰম্ভণি আজি দেশত এক নতুন পৰম্পৰা হৈ পৰিছে। এক পৰম্পৰা য'ত আমি সকলোৰে প্ৰচেষ্টাৰ সত্বা দেখিছো।
বন্ধুসকল, আজি মই আকাশবাণীৰ কৰ্মচাৰীসকলকো ধন্যবাদ জনাইছো যিসকলে এই সমগ্ৰ কাৰ্যসূচীটো অতি ধৈৰ্য্যৰে ৰেকৰ্ড কৰে। মই অনুবাদকসকলৰ প্ৰতিও কৃতজ্ঞ, যিয়ে অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে 'মন কী বাত'ক বিভিন্ন আঞ্চলিক ভাষালৈ অনুবাদ কৰে। মই দূৰদৰ্শন আৰু মাইগভৰ কৰ্মচাৰীসকলকো ধন্যবাদ জনাইছো। মই সকলো টিভি চেনেল, সমগ্ৰ দেশৰ ইলেক্ট্ৰনিক মাধ্যমৰ লোকসকলৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিছো যিসকলে বাণিজ্যিক বিৰতি অবিহনে 'মন কী বাত' প্ৰদৰ্শন কৰে আৰু শেষত মই তেওঁলোকলৈও কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিম যিসকলে 'মন কী বাত'ৰ আৱৰণ প্ৰস্তুত কৰে- ভাৰতৰ জনসাধাৰণ, ভাৰতৰ ওপৰত বিশ্বাস থকা লোকসকলৰ প্ৰতি। এই সকলোবোৰ কেৱল আপোনালোকৰ অনুপ্ৰেৰণা আৰু শক্তিৰ বাবেহে সম্ভৱ হৈছে।
বন্ধুসকল, অৱশ্যে, আজি মোৰ বহুত কথা আছিল, কিন্তু সময় আৰু শব্দ দুয়োটাই কম হৈ আহিছে। কিন্তু মই নিশ্চিত যে আপোনালোক সকলোৱে মোৰ অভিব্যক্তি বুজি পাব, মোৰ অনুভূতি বুজি পাব। আপোনালোকৰ পৰিয়ালৰ এজন সদস্য হিচাপে, মই 'মন কী বাত'ৰ সহায়ত আপোনালোকৰ মাজত আছো, আপোনালোকৰ মাজত থাকিম। আমি অহা মাহত পুনৰ লগ পাম। আমি পুনৰ নতুন বিষয় আৰু নতুন তথ্যৰ সৈতে দেশবাসীৰ সফলতা উদযাপন কৰিম, তেতিয়ালৈকে মই আপোনালোকৰ পৰা বিদায় লৈছো। নিজৰ আৰু আপোনালোকৰ প্ৰিয়জনৰ যত্ন ল'ব।
নমস্কাৰ, আপোনালোকলৈ অশেষ ধন্যবাদ!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মন কী বাতত আপোনালোক সকলোকে আকৌ এবাৰ উষ্ম আদৰণি জনাইছো। আজি আমি এই আলোচনা আৰম্ভ কৰাৰ লগে লগে মন আৰু হৃদয়ত অলেখ চিন্তাৰ উদ্ভৱ হৈছে। মন কী বাতৰ জৰিয়তে এই পাৰস্পৰিক সম্পৰ্ক ইয়াৰ নিৰানব্বৈতম (৯৯ তম) পৰ্যায়ত উপনীত হৈছে। সাধাৰণতে, আমি শুনিবলৈ পাওঁ যে নিৰানব্বৈৰ (৯৯ তম) পৰা ঘূৰি অহাটো অতি কঠিন। ক্ৰিকেটত, "নাৰ্ভাছ নাইনটীজ" এক অতি কঠিন পৰ্যায় বুলি গণ্য কৰা হয়। কিন্তু, য'ত ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ মন কী বাতৰ কথা আহে, সেই অনুপ্ৰেৰণা সম্পূৰ্ণৰূপে ভিন্ন হয়! মই সুখী যে মন কী বাতৰ শততম (দশম) খণ্ড সন্দৰ্ভত দেশৰ জনসাধাৰণৰ মাজত যথেষ্ট উৎসাহৰ সৃষ্টি হৈছে । মই বহুতো বাৰ্তা লাভ কৰি আছো; আনকি ফোন কলো। আজি, যেতিয়া আমি আজাদী কা অমৃত কাল উদযাপন কৰি আছো; নতুন সংকল্পৰ সৈতে আগবাঢ়ি গৈ, মই মন কী বাতৰ শততম (১০০ তম) খণ্ড সম্পৰ্কে আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ আৰু চিন্তাবোৰ জানিবলৈও অতি আগ্ৰহী হৈ পৰিছো। মই আগ্ৰহেৰে আপোনালোকৰ এনে পৰামৰ্শৰ বাবে অপেক্ষা কৰি আছোঁ। যদিও, ইয়াৰ বাবে সদায় অপেক্ষা কৰিব লাগিব... এইবাৰ অপেক্ষা মাত্ৰ দীঘলীয়া। আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ আৰু ধাৰণাবোৰে ৩০ এপ্ৰিলত শততম (১০০ তম) মন কী বাতক অত্যন্ত স্মৰণীয় কৰি তুলিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মন কী বাতত, আমি হাজাৰ হাজাৰ লোকৰ কথা উল্লেখ কৰিছো যিসকলে আনৰ সেৱাত নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গা কৰিছে। বহুতো লোক আছে যিয়ে তেওঁলোকৰ সম্পূৰ্ণ পেঞ্চন কন্যাৰ শিক্ষাৰ বাবে ব্যয় কৰিছে... কিছুমানে তেওঁলোকৰ গোটেই জীৱনৰ উপাৰ্জন পৰিৱেশ আৰু জীৱৰ বাবে উৎসৰ্গা কৰিছে। আমাৰ দেশত, নিস্বাৰ্থ দান, পৰমাৰ্থক ইমান উচ্চ স্থান দিয়া হৈছে যে মানুহে আনৰ সুখৰ বাবে তেওঁলোকৰ সকলো দান কৰিবলৈ কুণ্ঠাবোধ নকৰে। সেয়েহে সৰুৰে পৰা আমাক শিৱি আৰু দাধিচীৰ কাহিনী বৰ্ণনা কৰা হয়, যিয়ে তেওঁলোকৰ নশ্বৰ দেহ দান কৰিছিল।
বন্ধুসকল, আধুনিক চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ এই যুগত, অংগ দান কৰাটো কাৰোবাক জীৱন প্ৰদান কৰাৰ এক অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ মাধ্যম হৈ পৰিছে। কোৱা হয় যে যেতিয়া এজন ব্যক্তিয়ে মৃত্যুৰ পিছত নিজৰ শৰীৰ দান কৰে, ই আঠৰ পৰা নজন লোকৰ বাবে নতুন জীৱন লাভ কৰাৰ সম্ভাৱনা সৃষ্টি কৰে। এইটো সন্তোষজনক কথা যে আজি দেশত অংগ দান সম্পৰ্কে সজাগতাবৃদ্ধি পাইছে, ২০১৩ চনত আমাৰ দেশত অংগ দানৰ পাঁচ হাজাৰৰো কম পঞ্জীয়ন আছিল; কিন্তু ২০২২ চনত, এই সংখ্যা পোন্ধৰ হাজাৰতকৈও অধিকলৈ বৃদ্ধি হৈছে। যিসকল লোকে অংগ দান কৰিছে, তেওঁলোকৰ পৰিয়ালে প্ৰকৃততে বহুতো পুণ্য অৰ্জন কৰিছে!
বন্ধুসকল, মই দীৰ্ঘদিন ধৰি এনে মহৎ কাৰ্য্য কৰা লোকসকলৰ মন কী বাতক জানিবলৈ আৰু দেশবাসীৰ সৈতেভাগ-বতৰা কৰাৰ আকাংক্ষা কৰিছিলো। গতিকে আজি মন কী বাতত এজনী মৰমলগা ছোৱালী, এগৰাকী ধুনীয়া দেৱদূতৰ পিতৃ আৰু মাতৃ আমাৰ সৈতে সংযোজিত হ’বলৈ গৈ আছে। দেউতাকৰ নাম সুখবীৰ সিং সান্ধুজী আৰু মাতৃৰ নাম সুপ্ৰীত কৌৰ জী... এই পৰিয়ালটো পঞ্জাৱৰ অমৃতসৰত বাস কৰে। বহুতো প্ৰাৰ্থনাৰ পিছত, তেওঁলোকে এজনী অতি ধুনীয়া ছোৱালী সন্তানৰ আশীৰ্বাদ লাভ কৰিছিল... ছোৱালীৰ দৰে পুতলা। ঘৰৰ মানুহে মৰমেৰে তাইৰ নাম আবাবত কৌৰ ৰাখিছিল। আবাবাতৰ অৰ্থ আনৰ সেৱাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত... ই আনৰ দুখ-কষ্ট উন্নত কৰাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। যেতিয়া তাইৰ বয়স মাত্ৰ উনত্রিশ দিন আছিল, তাই এই পৃথিৱী এৰি গুচি গৈছিল। কিন্তু সুখবীৰ সিং সান্ধুজী আৰু তেওঁৰ পত্নী সুপ্ৰীত কৌৰজী, তেওঁলোকৰ পৰিয়ালে এক অতি অনুপ্ৰেৰণাদায়ক সিদ্ধান্ত লৈছিল। আৰু সিদ্ধান্তটো আছিল... এজনী ছোৱালীৰ অংগ দান যি কেৱল উনচল্লিশ দিনৰ আছিল। সুখবীৰ সিং আৰু তেওঁৰ পত্নী এই মুহূৰ্তত ফোন লাইনত আমাৰ সৈতে উপস্থিত আছে। আহক, তেওঁলোকৰ সৈতে কথা পাতোঁ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী - সুখবীৰ জী নমস্তে।
সুখবীৰজী – নমস্তে সন্মানীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী। ছত শ্ৰী আকাল ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰী – ছত শ্ৰী আকালজী, ছত শ্ৰী আকালজী, সুখবীৰজী, যেতিয়া মই আজি 'মন কী বাত'ৰ বিষয়ে চিন্তা কৰি আছিলো, মই অনুভৱ কৰিছিলো যে যিহেতু আবাবাত সম্পৰ্কীয় বিষয়টো ইমান অনুপ্ৰেৰণাদায়ক, মই আপোনাৰ পৰা পোনপটীয়াকৈ শুনিব বিচাৰোঁ, কিয়নো যেতিয়া ঘৰত এজনী ছোৱালীৰ জন্ম হয়, তাই বহুতো সপোন আৰু বহুতো আনন্দ কঢ়িয়াই আনে... কিন্তু মই এইটোও কল্পনা কৰিব পাৰোঁ যে যদি ছোৱালীজনী ইমান সোনকালে গুচি যায় তেন্তে সেই বেদনা কিমান তীব্ৰ হ'ব। আপুনি যি ধৰণে সিদ্ধান্ত লৈছে, মই ইয়াৰ বিষয়ে সম্পূৰ্ণৰূপে জানিব বিচাৰো।
সুখবীৰ জী – মহোদয়, ঈশ্বৰে আমাক এটা অতি ধুনীয়া শিশু দিছিল, আমাৰ ঘৰলৈ এটা অতি মৰমলগা পুতলা আহিছিল। তাইৰ জন্মৰ লগে লগে, আমি গম পাইছিলো যে তাইৰ মগজুত এটা স্নায়ুগোট আছে যাৰ বাবে তাইৰ হৃদযন্ত্ৰৰ আকাৰ ডাঙৰ হৈ আহিছিল। গতিকে আমি আচৰিত হৈছিলো যে শিশুটো স্বাস্থ্যৱান আছিল... ইমান ধুনীয়া আৰু তথাপিও ইমান ডাঙৰ সমস্যাৰ সৈতে জন্ম হৈছে! সেয়েহে, প্ৰথম ২৪ দিনৰ বাবে শিশুটো সম্পূৰ্ণ স্বাভাৱিক আছিল। হঠাতে তাইৰ হৃদযন্ত্ৰই সম্পূৰ্ণৰূপে কাম কৰা বন্ধ কৰিলে, সেয়েহে আমি সোনকালে তাইক চিকিৎসালয়লৈ লৈ গ'লো, য'ত চিকিৎসকে তাইক পুনৰুজ্জীৱিত কৰিলে, কিন্তু তাইৰ কি সমস্যা হৈছে বুজিবলৈ সময় লাগিছিল... ইমান ডাঙৰ সমস্যা; এটা সৰু শিশু আৰু হঠাতে হৃদ আক্ৰমণ। গতিকে আমি তাইক চিকিৎসাৰ বাবে পিজিআই চণ্ডীগড়লৈ লৈ গৈছিলো। তাত শিশুটোৱে চিকিৎসাৰ সময়ত সাহসেৰে যুঁজিছিল। কিন্তু ৰোগটো এনেকুৱা আছিল যে ইমান কম বয়সতে ইয়াৰ চিকিৎসা সম্ভৱ হোৱা নাছিল। চিকিৎসকসকলে তাইক পুনৰুজ্জীৱিত কৰিবলৈ যথেষ্ট চেষ্টা কৰিছিল, যদি শিশুটো ছয়মহীয়া হ’লহেঁতেন, তেন্তে তাইৰ অস্ত্ৰোপচাৰৰ কথা ভাবিব পাৰিলেহেঁতেন। কিন্তু ঈশ্বৰৰ মনত আন কিবা আছিল, যেতিয়া তাইৰ বয়স মাত্ৰ ৩৯ দিন আছিল, চিকিৎসকে কৈছিল যে তাই পুনৰ হৃদৰোগত আক্ৰান্ত হৈছে, এতিয়া খুব কম আশা বাকী আছে। গতিকে আমি স্বামী আৰু পত্নী দুয়ো কান্দি কান্দি এই সিদ্ধান্তলৈ আহিছিলো, কিয়নো আমি তাইক বাৰে বাৰে সাহসেৰে যুঁজি থকা দেখিছিলো ৷ তাই যেন এতিয়া আঁতৰি যাব কিন্তু তেতিয়া তাই পুনৰুজ্জীৱিত হৈ ঘূৰি আহিছে, গতিকে আমি অনুভৱ কৰিছিলো যে এই শিশুটোৰ ইয়ালৈ অহাৰ কোনো উদ্দেশ্য আছে। গতিকে যেতিয়া তেওঁলোকে সম্পূৰ্ণ অসহায়তা প্ৰকাশ কৰিছিল, আমি দুয়ো সিদ্ধান্ত লৈছিলো... এই শিশুটোৰ অংগ দান নকৰনো কিয়? হয়তো আন কাৰোবাৰ জীৱনে পোহৰ দেখা পাব! তাৰ পিছত আমি পিজিআইৰ প্ৰশাসনিক খণ্ডৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিছিলো আৰু তেওঁলোকে আমাক নিৰ্দেশনা দিছিল যে কেৱল ইমান সৰু শিশুৰ বৃক্ক হে ল'ব পাৰি। সৰ্বশক্তিমানে আমাক সাহস দিছিল, গুৰু নানক চাহাবৰ দৰ্শনেই আমাক এই সিদ্ধান্তত পথ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী – জীৱনত, আপুনি গুৰুসকলে দিয়া শিক্ষাবোৰ সঁচাকৈয়ে পালন কৰিছে। আপুনি তাত আছেনে সুপ্ৰীত জী? আমি তেওঁৰ সৈতে কথা পাতিব পাৰোঁনে?
সুখবীৰ জী – হয় ছাৰ।
সুপ্ৰীত জী- হেল্লো।
প্ৰধানমন্ত্ৰী – সুপ্ৰীতজী মই আপোনাক প্ৰণাম জনাইছো।
সুপ্ৰীত জী- নমস্কাৰ মহোদয় নমস্কাৰ মহোদয়, আপুনি আমাৰ সৈতে কথা পাতি থকাটো আমাৰ বাবে গৌৰৱৰ বিষয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী – আপুনি ইমান ডাঙৰ কাম কৰিছে আৰু মই বিশ্বাস কৰোঁ যে যেতিয়া দেশখনে এই সকলোবোৰ জানিব পাৰিব, তেতিয়া বহুলোকে কাৰোবাৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিব। আবাবাতৰ এই অৱদান সঁচাকৈয়ে বহুত ডাঙৰ।
সুপ্ৰীত জী- মহোদয়, এয়াও সম্ভৱতঃ গুৰু নানক বাদশ্বাহজীৰ এজন বকছিছ আছিল যিয়ে আমাক এনে সিদ্ধান্ত ল'বলৈ সাহস দিছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী – গুৰুসকলৰ আশীৰ্বাদ অবিহনে একো হ'ব নোৱাৰে।
সুপ্ৰীত জী – একেবাৰে সঁচা মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- সুখবীৰজী, যেতিয়া আপুনি চিকিৎসালয়ত আছিল আৰু যেতিয়া চিকিৎসকে আপোনাক এই আচৰিত খবৰটো দিছিল, তাৰ পাছতো আপুনি আৰু আপোনাৰ পত্নীয়ে শান্ত মনেৰে ইমান ডাঙৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল, গুৰুসকলৰ শিক্ষাই মনত এনে পৰোপকাৰী চিন্তাৰ নেতৃত্ব দিছিল আৰু প্ৰকৃততে সাধাৰণ ভাষাত আবাবাতৰ অৰ্থ সহায়ক হয়। মই সেই মুহূৰ্তটোৰ কথা শুনিব বিচাৰো যেতিয়া এই কামটো কৰা হৈছিল।
সুখবীৰ জী- মহোদয়, প্ৰকৃততে প্ৰিয়াজী, আমাৰ এগৰাকী পৰিয়ালৰ বন্ধুয়ে তেওঁৰ অংগ দান কৰিছিল আৰু আমিও তেওঁৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা পাইছিলো... গতিকে সেই সময়ত আমি অনুভৱ কৰিছিলো যে শৰীৰটো পাঁচটা উপাদানৰ এক সমষ্টি। যেতিয়া কোনোবাই চিৰদিনৰ বাবে পৃথক হৈ যায় আৰু আঁতৰি যায়, তেওঁৰ শৰীৰটো জ্বলাই দিয়া হয় বা সমাধিস্থ কৰা হয়, কিন্তু যদি তেওঁৰ অংগবোৰ কাৰোবাৰ বাবে উপযোগী হয়, তেন্তে এইটো এটা ভাল কাম আৰু আমি সেই সময়ত অধিক গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছিলো যেতিয়া চিকিৎসকে আমাক কৈছিল যে আপোনাৰ ছোৱালী ভাৰতৰ আটাইতকৈ কনিষ্ঠ দাতা হিচাপে পৰিচিত হৈছে যাৰ অংগবোৰ সফলতাৰে সংৰোপণ কৰা হৈছে। গতিকে আমাৰ হৃদয় গৌৰৱেৰে উপচি পৰিছিল ৷ যদিও আমি এই বয়সলৈকে আমাৰ পিতৃ-মাতৃৰ বাবে গৌৰৱ কঢ়িয়াই আনিব নোৱাৰিলো, ইমান কম দিনত এটা সৰু শিশু আহি আমাৰ নাম উজ্বলাই তুলিছে... আৰু ডাঙৰ কথাটো যে আজি মই এই বিষয়টোৰ বিষয়ে আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি আছোঁ। আমি গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছো।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- সুখবীৰজী, এনে নহয় যে আজি আপোনাৰ ছোৱালীৰ কেৱল এটা অংশহে জীয়াই আছে। আপোনাৰ ছোৱালী মানৱতাৰ অমৰ কাহিনীৰ অমৰ ভ্ৰমণকাৰী হৈ পৰিছে। তাই আজিও তাইৰ শৰীৰৰ এটা অংশৰ মাজেৰে উপস্থিত আছে। এই মহৎ কামৰ বাবে, মই আপোনাক, আপোনাৰ পত্নীক, আপোনাৰ পৰিয়ালক প্ৰশংসা কৰো।
সুখবীৰ জী – ধন্যবাদ মহোদয়
বন্ধুসকল, অংগ দানৰ আঁৰৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ অনুভৱ হৈছে যে জীয়াই থাকোঁতেও কাৰোবাৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব লাগে। অংগ দানৰ বাবে অপেক্ষা কৰা লোকসকলে জানে যে অপেক্ষাৰ প্ৰতিটো মুহূৰ্ত অতিক্ৰম কৰাটো কিমান কঠিন। আৰু এনে পৰিস্থিতিত, যেতিয়া এজন অংগ দাতা বা শৱদেহ দাতা পোৱা যায়, তেতিয়া তেওঁৰ মনত সৰ্বশক্তিমানৰ এক স্বৰূপ দেখা যায়। ঝাৰখণ্ডৰ বাসিন্দা স্নেহলতা চৌধুৰীও তেনে আছিল যিয়ে সৰ্বশক্তিমানৰ দৰে আনক জীৱন দিছিল! ৬৩ বছৰীয়া স্নেহলতা চৌধুৰীয়ে তেওঁৰ হৃদযন্ত্ৰ, বৃক্ক আৰু যকৃত দান কৰিছিল। আজি 'মন কী বাত'ত, তেওঁৰ পুত্ৰ অভিজিত চৌধুৰী আমাৰ সৈতে আছে। তেওঁৰ পৰা শুনো আহক।
প্ৰধানমন্ত্ৰী – অভিজিতজী, নমস্কাৰ।
অভিজিৎ জী- প্ৰণাম মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- অভিজিতজী, আপুনি এনে এগৰাকী মাতৃৰ পুত্ৰ যিয়ে আপোনাক জন্ম দি আপোনাক এক প্ৰকাৰে জীৱন দিছিল, কিন্তু তেওঁৰ মৃত্যুৰ পাছতো আপোনাৰ মাতৃয়ে বহুলোকক জীৱন দিছিল। আপুনি অভিজিতে নিশ্চিতভাৱে পুত্ৰ হিচাপে গৌৰৱ অনুভৱ কৰে।
অভিজিত জী - হয় মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- আপোনাৰ মাতৃৰ বিষয়ে আমাক অলপ কওঁক, কি পৰিস্থিতিত অংগ দানৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছিল?
অভিজিতজী – ঝাৰখণ্ডত চেৰাইকেলা নামৰ এখন সৰু গাওঁ আছে, য'ত মোৰ মা-দেউতা দুয়ো বাস কৰে। তেওঁলোকে যোৱা পঁচিশ বছৰ ধৰি একেৰাহে ৰাতিপুৱা খোজ কাঢ়িছিল। তেওঁৰ ৰুটিন অনুসৰি, তেওঁ ৰাতিপুৱা ৪ বজাত খোজ কাঢ়িবলৈ ৰাওনা হৈছিল। সেই সময়ত এজন মটৰচাইকেল চালকে তেওঁক পিছফালৰ পৰা খুন্দা মাৰিছিল আৰু তেওঁ তৎক্ষণাৎ বাগৰি পৰিছিল যাৰ বাবে তেওঁ মূৰত গুৰুতৰ আঘাত পাইছিল। লগে লগে আমি তেওঁক চেৰাইকেলাৰ সদৰ চিকিৎসালয়লৈ লৈ গলো, য'ত চিকিৎসকে তেওঁক বেণ্ডেজ কৰিছিল, কিন্তু তেওঁৰ প্ৰচুৰ ৰক্তক্ষৰণ হৈছিল। আৰু তেওঁৰ কোনো চেতনা নাছিল। লগে লগে আমি তেওঁক টাটাৰ মুখ্য চিকিৎসালয়লৈ লৈ গৈছিলো। ৪৮ ঘণ্টা পৰ্যৱেক্ষণ কৰাৰ পিছত তেওঁৰ তাত অস্ত্ৰোপচাৰ কৰা হৈছিল, চিকিৎসকে কৈছিল যে খুব কম সম্ভাৱনা আছে। তাৰ পিছত আমি তেওঁক বিমানেৰে এইমছ দিল্লীলৈ লৈ আহিছিলো। তেওঁ ইয়াত প্ৰায় ৭-৮ দিন চিকিৎসাধীন আছিল। তাৰ পিছত পৰ্যৱেক্ষণটো ঠিকেই আছিল, কিন্তু হঠাতে তেওঁৰ ৰক্তচাপ যথেষ্ট হ্ৰাস পাইছিল, তাৰ পিছত, আমি গম পাইছিলো যে তেওঁৰ মগজুৰ মৃত্যু হ’বলৈ ধৰিছিল। তেতিয়া চিকিৎসকে আমাক অংগ দানৰ বিষয়ে প্ৰটোকলৰ সৈতে অৱগত কৰিছিল। আমি আমাৰ দেউতাক ক'ব নোৱাৰিলোঁ যে অংগ দানৰ দৰে কিবা আছে কিয়নো আমি অনুভৱ কৰিছিলো যে তেওঁ সেইটো মানি ল'ব নোৱাৰিব, সেয়েহে, আমি তেওঁৰ মনৰ পৰা এয়া আঁতৰাব বিচাৰিছিলো যে তেনেকুৱা কিবা চলি আছে। আমি তেওঁক কোৱাৰ লগে লগে তেওঁ ক'লে যে নহয় - নহয়, এইটো মাৰ ইচ্ছা আছিল আৰু আমি এইটো কৰিব লাগিব। যেতিয়ালৈকে আমি জানিব পৰা নাছিলোঁ যে মা জীয়াই থাকিব নোৱাৰিব তেতিয়ালৈকে আমি বহুত হতাশ হৈছিলোঁ, কিন্তু এই অংগ দান আলোচনা আৰম্ভ হোৱাৰ লগে লগে সেই হতাশা অতি ইতিবাচক দিশলৈ পৰিৱৰ্তিত হ'ল আৰু আমি এক অতি ইতিবাচক পৰিৱেশত প্ৰৱেশ কৰিলোঁ। সেইটো কৰোঁতে, আমি ৰাতি ৮ বজাত পৰামৰ্শ লৈছিলো। দ্বিতীয় দিনা আমি অংগ দান কৰিছিলো। এই বিষয়ত মাৰ উচ্চ চিন্তা আছিল... আগতে তেওঁ চকু দানৰ দৰে সামাজিক কাৰ্যকলাপত অতি সক্ৰিয় আছিল। সম্ভৱতঃ আমি সেই চিন্তাধাৰাৰ কথা মনত ৰাখি ইমান ডাঙৰ কাম কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিলোঁ, আৰু এই বিষয়টো সন্দৰ্ভত মোৰ দেউতাই লোৱা সিদ্ধান্তৰ বাবে, এইটো সম্ভৱ হৈ পৰিছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী - অংগসমূহৰ জৰিয়তে কিমান জন লোক উপকৃত হৈছিল?
অভিজিত জী – তেওঁৰ হৃদযন্ত্ৰ, দুটা বৃক্ক, যকৃত আৰু দুয়োটা চকু দান কৰা হৈছিল, সেয়েহে চাৰিজন লোকে তেওঁলোকৰ জীৱন ঘূৰাই পাইছিল আৰু দুজন লোকে চকু।
প্ৰধানমন্ত্ৰী- অভিজিতজী, আপোনাৰ দেউতাক আৰু মাতৃ দুয়ো সন্মানৰ অধিকাৰী। মই তেওঁলোকক অভিবাদন জনাইছো... আপোনাৰ দেউতাই আপোনাৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকলক ইমান ডাঙৰ সিদ্ধান্তত নেতৃত্ব দিছিল, ই সঁচাকৈয়ে অতি অনুপ্ৰেৰণাদায়ক। মই বিশ্বাস কৰোঁ যে এগৰাকী নিজেও অনুপ্ৰেৰণাস্বৰূপ। কিন্তু মাতৃয়ে এৰি যোৱা পৰম্পৰাবোৰ প্ৰজন্মৰ পৰা প্ৰজন্মলৈ এক ডাঙৰ শক্তি হৈ পৰে। অংগ দানৰ অনুপ্ৰেৰণা আজি আপোনাৰ মাতৃৰ জৰিয়তে সমগ্ৰ দেশত উপস্থিত হৈছে। এই পৱিত্ৰ আৰু মহান কামৰ বাবে মই আপোনাৰ গোটেই পৰিয়ালটোক অভিনন্দন জনাইছো। অভিজিতজীক ধন্যবাদ আৰু আপোনাৰ পিতৃক আমাৰ শ্ৰদ্ধা জনাব।
অভিজিত জী – নিশ্চিতভাৱে, ধন্যবাদ
বন্ধুসকল, ৩৯ দিনীয়া আবাবত কৌৰ হওক বা ৬৩ বছৰীয়া স্নেহলতা চৌধুৰী হওক, তেওঁলোকৰ দৰে মহান দাতাই আমাক জীৱনৰ গুৰুত্ব বুজায়। আমাৰ দেশত আজি বহু সংখ্যক দৰিদ্ৰ লোক আছে যিয়ে স্বাস্থ্যৱান জীৱনৰ আশাত অংগ দাতাৰ বাবে অপেক্ষা কৰি আছে। এইটো মোৰ বাবে অত্যন্ত সন্তুষ্টিৰ বিষয় যে অংগ দান সহজ কৰি তুলিবলৈ আৰু ইয়াক উৎসাহিত কৰিবলৈ সমগ্ৰ দেশতে এক অভিন্ন নীতিৰ ওপৰত কাম কৰা হৈছে। এই দিশত ৰাজ্যসমূহৰ অধিবাসীৰ বাধা আঁতৰ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে, অৰ্থাৎ, এতিয়া ৰোগীয়ে দেশৰ যিকোনো ৰাজ্যলৈ যাব পাৰিব আৰু অংগবোৰ প্ৰাপ্ত কৰাৰ বাবে পঞ্জীয়ন কৰিব পাৰিব। চৰকাৰে অংগ দানৰ বাবে ৬৫ বছৰৰ তলৰ বয়সৰ সীমাও বাতিল কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ মাজতে মই দেশবাসীক অনুৰোধ জনাইছো যে অংগ দাতাসকলে সৰ্বাধিক সংখ্যাত আগবাঢ়ি আহিব লাগে। আপোনাৰ এটা সিদ্ধান্তই বহুলোকৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে, জীৱন দিব পাৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এইটো নৱৰাত্ৰিৰ সময়; শক্তিৰ উপাসনা কৰাৰ সময়। আজি ভাৰতৰ সম্ভাৱনা যি এক নতুন দৃষ্টিকোণৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে, আমাৰ নাৰী শক্তিৰ ইয়াত যথেষ্ট ডাঙৰ ভূমিকা আছে। শেহতীয়াকৈ, আমাৰ সন্মুখত এনে বহুতো উদাহৰণৰ উদ্ভৱ হৈছে। আপোনালোকে নিশ্চয় এছিয়াৰ প্ৰথম মহিলা লোকো পাইলট সুৰেখা যাদৱক সামাজিক মাধ্যমত দেখিছে। আন এক অভিলেখ গঢ়ি সুৰেখাজী ও বন্দে ভাৰত এক্সপ্ৰেছৰ প্ৰথম গৰাকী মহিলা লোকো পাইলট হৈ পৰিছে। এই মাহত, প্ৰযোজক গুনীত মংগা আৰু পৰিচালক কাৰ্তিকি গনজালভেছে তেওঁলোকৰ তথ্যচিত্ৰ 'দ্য এলিফেন্ট হুইচপাৰছ'ৰ বাবে অস্কাৰ লাভ কৰি দেশলৈ সুনাম কঢ়িয়াই আনিছে। ভাবা পাৰমাণৱিক গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ বিজ্ঞানী ভগ্নী জ্যোতিৰ্ময়ী মহান্তিয়েও দেশৰ বাবে আন এক সাফল্য অৰ্জন কৰিছে। জ্যোতিৰ্ময়ীয়ে ৰসায়ন বিজ্ঞান আৰু ৰাসায়নিক অভিযান্ত্ৰিকৰ ক্ষেত্ৰত আইইউপিএচিৰ পৰা এটা বিশেষ বঁটা লাভ কৰিছে। এই বছৰৰ আৰম্ভণিতে, ভাৰতৰ অনুৰ্ধ-১৯ মহিলা ক্ৰিকেট দলে টি-২০ বিশ্বকাপ জিকি ইতিহাস সৃষ্টি কৰিছিল। যদি আপুনি ৰাজনীতিলৈ লক্ষ্য কৰে, নাগালেণ্ডত এক নতুন আৰম্ভণি হৈছে। নাগালেণ্ডত, ৭৫ বছৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে দুগৰাকী মহিলা বিধায়কে তেওঁলোকৰ বিজয়ৰ জৰিয়তে বিধানসভাত উপস্থিত হৈছে। তেওঁলোকৰ এগৰাকীক নাগালেণ্ড চৰকাৰৰ মন্ত্ৰীত্ব প্ৰদান কৰা হৈছে, অৰ্থাৎ প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰাজ্যখনৰ জনসাধাৰণেও এগৰাকী মহিলা মন্ত্ৰী লাভ কৰিছে।
বন্ধুসকল, কেইদিনমান আগতে, মই সেই সাহসী ছোৱালীবোৰকো লগ পাইছিলো যিসকলে বিধ্বংসী ভূমিকম্পৰ পিছত তুৰস্কৰ লোকসকলক সহায় কৰিবলৈ গৈছিল। এই সকলোবোৰ এনডিআৰএফ দলৰ অংশ আছিল।
তেওঁলোকৰ সাহস আৰু দক্ষতাক সমগ্ৰ বিশ্বতে প্ৰশংসা কৰা হৈছে। ভাৰতে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ অভিযানৰ অধীনত শান্তিৰক্ষী বাহিনীত এক মাত্ৰ মহিলা প্লাটুনো মোতায়েন কৰিছে।
আজি দেশৰ কন্যাসকলে তিনিওটা সশস্ত্ৰ বাহিনীত তেওঁলোকৰ সাহসিকতাৰ ধ্বজ্জা উত্তোলন কৰিছে। গ্ৰুপ কেপ্টেইন শালিজা ধামী কমবেট ইউনিটত কমাণ্ড এপইণ্টমেণ্ট লাভ কৰা প্ৰথম গৰাকী মহিলা বায়ু সেনা বিষয়া হৈ পৰিছে। তেওঁৰ প্ৰায় ৩০০০ ঘণ্টাৰ উৰণৰ অভিজ্ঞতা আছে। একেদৰে, ভাৰতীয় সেনাৰ সাহসী হৃদয় কেপ্টেইন শিৱা চৌহান চিয়াচেনত নিযুক্ত হোৱা প্ৰথম গৰাকী মহিলা বিষয়া হৈ পৰিছে। শিৱাক চিয়াচেনত তিনি মাহৰ বাবে ৰখা হ'ব য'ত তাপমাত্ৰা বিয়োগ ষাঠি (-৬০) ডিগ্ৰীলৈ হ্ৰাস পায়।
বন্ধুসকল, এই তালিকাখন ইমান দীঘল যে ইয়াত সেই সকলোবোৰ আলোচনা কৰাটো কঠিন। এনে সকলো মহিলাই, আমাৰ কন্যাসকলে আজি ভাৰত আৰু ভাৰতৰ সপোনক শক্তি প্ৰদান কৰিছে। নাৰী শক্তিৰ এই শক্তি হৈছে এক উন্নত ভাৰতৰ অম্লজানস্বৰূপ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজিকালি সমগ্ৰ বিশ্বতে পৰিষ্কাৰ শক্তি, নৱীকৰণযোগ্য শক্তিৰ বিষয়ে যথেষ্ট আলোচনা হৈছে। যেতিয়া মই সমগ্ৰ বিশ্বৰ লোকসকলক লগ পাওঁ, তেওঁলোকে নিশ্চিতভাৱে এই ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ অভূতপূৰ্ব সফলতাৰ বিষয়ে কয়। বিশেষকৈ, সৌৰ শক্তিৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতে যি গতিত আগবাঢ়িছে, সেয়া নিজেই এক ডাঙৰ সাফল্য। ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ বহু শতাব্দী ধৰি সূৰ্যৰ সৈতে এক বিশেষ সম্পৰ্ক আছে। সূৰ্যৰ শক্তি, সূৰ্যৰ উপাসনা কৰাৰ পৰম্পৰা সম্পৰ্কে আমাৰ বৈজ্ঞানিক বুজাবুজি আন ঠাইত খুব কম দেখা যায়। মই সুখী যে আজি প্ৰতিজন দেশীয়ে সৌৰ শক্তিৰ গুৰুত্ব বুজি পাইছে আৰু লগতে পৰিষ্কাৰ শক্তিৰ দিশত অৱদান আগবঢ়াব বিচাৰে।
'সবকা প্ৰয়াস'ৰ এই মনোভাৱই আজি ভাৰতৰ সৌৰ অভিযানক আগুৱাই নিছে। মহাৰাষ্ট্ৰৰ পুনেত এনে এক উৎকৃষ্ট প্ৰচেষ্টাই মোৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে। ইয়াত এমএছআৰ-অলিভ হাউচিং ছ'চাইটিৰ লোকসকলে সিদ্ধান্ত লৈছে যে তেওঁলোকে এতিয়া কেৱল সৌৰ শক্তিৰে ছ’চাইটিত খোৱা পানী, লিফ্ট আৰু লাইটৰ দৰে উমৈহতীয়া উপযোগিতাৰ বস্তুবোৰ চলাব। ইয়াৰ পিছত এই ছ’চাইটিত সকলোৱে একেলগে সৌৰ পেনেল স্থাপন কৰিছিল। আজি প্ৰতি বছৰে এই সৌৰ পেনেলবোৰৰ পৰা প্ৰায় ৯০ হাজাৰ কিলোৱাট ঘণ্টা বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছে। ইয়াৰ ফলত প্ৰতি মাহে প্ৰায় ৪০,০০০ টকা ৰাহি হৈছে। ছ’চাইটিৰ সকলো মানুহে এই সঞ্চয়ৰ সুবিধা লাভ কৰিছে।
বন্ধুসকল, পুনেৰ দৰে, দমন-ডিউৰ লোকসকলেও এক সুন্দৰ কাম কৰিছে, যি হৈছে এখন পৃথক জিলা। আপোনালোকে জানে যে ডিউ সোমনাথৰ ওচৰত আছে। ডিউ ভাৰতৰ প্ৰথম খন জিলা হৈ পৰিছে, যি সকলো দিনৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে ১০০% পৰিষ্কাৰ শক্তি ব্যৱহাৰ কৰি আছে। ডিউৰ এই সফলতাৰ মন্ত্ৰ হৈছে সবকা প্ৰয়াস। এসময়ত বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ বাবে সম্পদ এক প্ৰত্যাহ্বান আছিল। মানুহে এই প্ৰত্যাহ্বানৰ সমাধান হিচাপে সৌৰ শক্তি বাছনি কৰিছিল। ইয়াত অনুৰ্বৰ ভূমি আৰু বহুতো অট্টালিকাত সৌৰ পেনেল স্থাপন কৰা হৈছিল। এই পেনেলবোৰৰ জৰিয়তে, দিনৰ সময়ত প্ৰয়োজনতকৈ অধিক বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছে। এই সৌৰ প্ৰকল্পৰ জৰিয়তে বিদ্যুৎ ক্ৰয়ৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰায় ৫২ কোটি টকা ৰাহি হৈছে। ইয়াৰ ফলত, পৰিৱেশৰো যথেষ্ট সঞ্চয় হৈছে।
বন্ধুসকল, তেওঁলোকে পুনে আৰু ডিউত যি কৰিছে, সমগ্ৰ দেশৰ আন বহুতো ঠাইত এনে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টা কৰা হৈছে। ই দেখুৱায় যে আমি ভাৰতীয়সকল পৰিৱেশ আৰু প্ৰকৃতিৰ বিষয়ে কিমান সংবেদনশীল আৰু ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে আমাৰ দেশ কেনেদৰে অতি সতৰ্ক। মই এনে সকলো প্ৰচেষ্টাক হৃদয়েৰে প্ৰশংসা কৰো।
পৰিস্থিতি আৰু পৰিবেশ অনুসৰি, সময়ৰ লগে লগে আমাৰ দেশত মোৰ মৰমৰ দেশবাসীয়ে বহুতো পৰম্পৰা বিকশিত কৰে। এই পৰম্পৰাবোৰে আমাৰ সংস্কৃতিৰ শক্তি বৃদ্ধি কৰে আৰু ইয়াক দৈনিক নতুন জীৱনীশক্তিও দিয়ে। কেইমাহমান আগতে কাশীত তেনে এটা পৰম্পৰা আৰম্ভ হৈছিল। কাশী-তামিল সংগমৰ সময়ত কাশী আৰু তামিল অঞ্চলৰ মাজত শতিকা পুৰণি ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক সম্পৰ্ক উদযাপন কৰা হৈছিল। 'এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত'ৰ আত্মাই আমাৰ দেশক শক্তি প্ৰদান কৰে। যেতিয়া আমি ইজনে সিজনৰ বিষয়ে জানো আৰু শিকিম, তেতিয়া একতাৰ এই অনুভূতি শক্তিশালী হ’ব। একতাৰ এই মনোভাৱৰ সৈতে অহা মাহত গুজৰাটৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত 'সৌৰাষ্ট্ৰ-তামিল সংগম' অনুষ্ঠিত হ'ব। সৌৰাষ্ট্ৰ-তামিল সংগম' ১৭ ৰ পৰা ৩০ এপ্ৰিললৈ চলিব। 'মন কী বাত'ৰ কিছুমান শ্ৰোতাই নিশ্চয় ভাবিছে, তামিলনাডুৰ সৈতে গুজৰাটৰ সৌৰাষ্ট্ৰৰ সম্পৰ্ক কি? মই আপোনাক কওঁ, শতিকা আগতে সৌৰাষ্ট্ৰৰ বহুলোকে তামিলনাডুৰ বিভিন্ন ঠাইত বসতি স্থাপন কৰিছিল। এই লোকসকলক এতিয়াও 'সৌৰাষ্ট্ৰী তামিল' বুলি জনা যায়। আজিও, সৌৰাষ্ট্ৰৰ কিছুমান আভাস তেওঁলোকৰ খাদ্যাভ্যাস, জীৱনশৈলী আৰু সামাজিক ৰীতি-নীতিত পোৱা যায়। তামিলনাডুৰ বহুলোকে এই অনুষ্ঠানটোৰ সন্দৰ্ভত মোলৈ প্ৰশংসামূলক পত্ৰ লিখিছে। মাদুৰাইত বাস কৰা জয়চন্দ্ৰন জীয়ে কিবা এটা অতি ডাঙৰ কথা লিখিছে। তেওঁ কয় যে – "হাজাৰ বছৰৰ পিছত, প্ৰথমবাৰৰ বাবে কোনোবাই সৌৰাষ্ট্ৰ-তামিল সম্পৰ্কৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিছে আৰু সৌৰাষ্ট্ৰৰ পৰা তামিলনাডুত বসতি স্থাপন কৰা লোকসকলক সন্মুখলৈ আনিছে।" জয়চন্দ্ৰনৰ কথাবোৰ হাজাৰ হাজাৰ তামিল ভাই-ভনীৰ অভিব্যক্তি।
বন্ধুসকল, মই শ্ৰোতাসকলক 'মন কী বাত'ৰ বিষয়ে অসমৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এটা বাতৰিৰ বিষয়ে জনাব বিচাৰো। ইও 'এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত'ৰ মনোভাৱ শক্তিশালী কৰে। আপোনালোক সকলোৱে জানে যে আমি বীৰ লাচিত বৰফুকনজীৰ ৪০০ তম জন্ম জয়ন্তী উদযাপন কৰি আছো। সাহসী লাচিত বৰফুকনে গুৱাহাটীক অত্যাচাৰী মোগল চুলতানৰ কবলৰ পৰা মুক্ত কৰিছিল। আজি দেশখনে এই মহান যোদ্ধাৰ অদম্য সাহসৰ সৈতে পৰিচিত হৈছে। কিছুদিন পূৰ্বে লাচিত বৰফুকনৰ জীৱনৰ ওপৰত আধাৰিত প্ৰবন্ধ লিখনিৰ বাবে এটা অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছিল। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ'ব যে প্ৰায় ৪৫ লাখ লোকে ইয়াৰ বাবে প্ৰৱন্ধ প্ৰেৰণ কৰিছিল। আপোনালোকে এইটো জানিও সুখী হ'ব যে এতিয়া ই গিনিছ ৰেকৰ্ড হৈ পৰিছে। আৰু আটাইতকৈ ডাঙৰ কথা আৰু অতি সুখৰ বিষয় টো হ'ল বীৰ লাচিত বৰফুকনৰ ওপৰত ৰাইজে লিখা আৰু প্ৰেৰণ কৰা এই প্ৰৱন্ধবোৰ প্ৰায় ২৩টা ভিন্ন ভাষাত লিখা হৈছে। তাৰে ভিতৰত, অসমীয়া ভাষাৰ উপৰিও মানুহে হিন্দী, ইংৰাজী, বাংলা, বড়ো, নেপালী, সংস্কৃত আৰু চাওতালি আদি ভাষাত প্ৰৱন্ধ প্ৰেৰণ কৰিছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ অংশ হোৱা সকলোকে মই আন্তৰিক প্ৰশংসা কৰিছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া কাশ্মীৰ বা শ্ৰীনগৰৰ কথা আহে, আমাৰ মনলৈ অহা প্ৰথম ছবিখন হৈছে ইয়াৰ উপত্যকা আৰু ডাল হ্ৰদ। আমি সকলোৱে ডাল হ্ৰদৰ দৃশ্য উপভোগ কৰিব বিচাৰো... অৱশ্যে, ডাল হ্ৰদৰ বিষয়ে আৰু এটা বিশেষ কথা আছে। ডাল হ্ৰদ ইয়াৰ সুস্বাদু লোটাছ ষ্টেমৰ বাবেও জনাজাত, যাক 'কমল কাকদি' বুলিও জনা যায়। পদুমৰ কাণ্ডবোৰ সমগ্ৰ দেশৰ বিভিন্ন ঠাইত বিভিন্ন নামেৰে জনা যায়। কাশ্মীৰত, ইয়াক নাদ্ৰু বুলি কোৱা হয়। কাশ্মীৰৰ নাদ্ৰুৰ চাহিদা নিৰন্তৰে বৃদ্ধি পাই আহিছে। এই চাহিদাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, ডাল হ্ৰদত নাদ্ৰু খেতি কৰা কৃষকসকলে এটা এফপিঅ' গঠন কৰিছে। প্ৰায় ২৫০ জন কৃষকে এই এফপিঅ'ত যোগদান কৰিছে। আজি এই কৃষকসকলে তেওঁলোকৰ নাদ্ৰু বিদেশলৈ ৰপ্তানি কৰা আৰম্ভ কৰিছে। মাত্ৰ কিছুদিন পূৰ্বে, এই কৃষকসকলে ইউএই-লৈ এই দুটা সামগ্ৰী প্ৰেৰণ কৰিছিল। এই সফলতাই কেৱল কাশ্মীৰলৈ সুনাম অনাই নহয়, ই শ শ কৃষকৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিছে।
বন্ধুসকল, কৃষিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কাশ্মীৰৰ লোকসকলৰ এনে ধৰণৰ আন এক প্ৰচেষ্টাই আজিকালি ইয়াৰ সফলতাৰ সুবাস বৃদ্ধি কৰিছে। আপোনালোকে নিশ্চয় ভাবি আছে যে মই সফলতাৰ সুবাসৰ বিষয়ে কিয় কথা পাতি আছো - আচ্ছা... এইটো সুগন্ধিৰ বিষয় আৰু ই সুগন্ধৰ বিষয়! জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ ডোডা জিলাত এখন চহৰ 'ভাদাৰৱাহ' আছে। ইয়াত, কৃষকসকলে কেইবা দশক ধৰি পৰম্পৰাগত মাকৈ খেতিত নিয়োজিত আছিল, কিন্তু কিছুমান কৃষকে কিবা বেলেগ কৰাৰ কথা ভাবিছিল। তেওঁলোকে ফুলৰ খেতিলৈ ঘূৰি আহিছিল। আজি প্ৰায় আঢ়ৈ হাজাৰ কৃষকে ইয়াত লেভেণ্ডাৰৰ খেতি কৰি আছে। তেওঁলোকক কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ এৰোমা মিছনৰ জৰিয়তে পৰিচালনা কৰা হৈছে। এই নতুন খেতিৰ ফলত কৃষকসকলৰ উপাৰ্জন যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে আৰু আজি লেভেণ্ডাৰৰ সৈতে, তেওঁলোকৰ সফলতাৰ সুবাস দূৰদূৰণিলৈ বিয়পি পৰিছে।
বন্ধুসকল, যেতিয়া কাশ্মীৰৰ কথা কোৱা হয়, পদুমৰ কথা কোৱা হয়, ফুলৰ কথা কোৱা কয়, সুবাসৰ কথা কোৱা কয়, তেতিয়া পদুম ফুলত বহি থকা মা শাৰদাক মনত পেলোৱাটো অতি স্বাভাৱিক। কিছুদিন আগতে কুপৱাৰাত মা শাৰদাৰ মহামন্দিৰ উদ্বোধন কৰা হৈছিল। এই মন্দিৰটো শাৰদা পীঠ দৰ্শন কৰিবলৈ যোৱাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা একেটা পথতে নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। স্থানীয় লোকসকলে এই মন্দিৰ নিৰ্মাণত যথেষ্ট সহায় কৰিছে। এই শুভ কামৰ বাবে মই জম্মু-কাশ্মীৰৰ লোকসকলক অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ৰ এই সংস্কৰণৰ বাবে ইমানখিনিয়েই। মই পৰৱৰ্তী বাৰ 'মন কী বাত'ৰ এশতম খণ্ডত আপোনালোকক লগ পাম। মই আপোনালোক সকলোকে আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। এই মাৰ্চ মাহত, হোলীৰ পৰা নৱৰাত্ৰিলৈ, আমি বহুতো উৎসৱত ব্যস্ত হৈ পৰিম। পবিত্ৰ ৰমজান মাহো আৰম্ভ হৈছে। শ্ৰী ৰাম নৱমীৰ পৱিত্ৰ উৎসৱটোও অহা কেইদিনমানৰ ভিতৰত উদযাপন কৰা হ'ব। ইয়াৰ পিছত... মহাবীৰ জয়ন্তী, গুড ফ্ৰাইডে আৰু ইষ্টাৰো পালন কৰা হ'ব। এপ্ৰিল মাহত, আমি ভাৰতৰ দুই মহান ব্যক্তিত্বৰ জন্ম বাৰ্ষিকীও উদযাপন কৰিম। এই দুজন মহাপুৰুষ – মহাত্মা জ্যোতিবা ফুলে আৰু বাবাচাহেব আম্বেদকাৰ। এই দুয়োজন মহাপুৰুষে সমাজৰ পৰা বৈষম্য দূৰ কৰিবলৈ অভূতপূৰ্ব অৱদান আগবঢ়াইছিল। আজি 'আজাদী কা অমৃতকাল'ত আমি এনে মহান ব্যক্তিত্বৰ পৰা শিকিব লাগিব আৰু তেওঁলোকৰ পৰা নিৰন্তৰে অনুপ্ৰেৰণা ল'ব লাগিব। আমি আমাৰ কৰ্তব্যবোৰ সন্মুখত ৰাখিব লাগিব। বন্ধুসকল, এই সময়ত, কিছুমান ঠাইত ক’ৰোনাৰ ঘটনাও বাঢ়ি আহিছে। সেয়েহে, আপোনালোক সকলোৱে সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিব লাগিব আৰু পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰতি সতৰ্ক থাকিব লাগিব। আমি অহা মাহত মন কী বাতৰ ১০০তম খণ্ডত পুনৰ লগ পাম। তেতিয়ালৈকে মই আপোনালোকৰ পৰা বিদায় লৈছো।
ধন্যবাদ, নমস্কাৰ!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। 'মন কী বাত'ৰ এই ৯৮ তম খণ্ডত আপোনালোক সকলোৰে সৈতে অংশগ্ৰহণ কৰি মই বহুত সুখী অনুভৱ কৰিছো। এক শতিকাৰ দিশে এই যাত্ৰাত, আপোনালোক সকলোৱে জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ অভিব্যক্তি হিচাপে 'মন কী বাত'ক এক আশ্চৰ্যকৰ মঞ্চ হিচাপে গঢ়ি তুলিছে। প্ৰতি মাহে, লাখ লাখ বাৰ্তাত, বহুতো লোকৰ 'মন কী বাত' মোৰ ওচৰলৈ আহে। আপোনালোকে আপোনালোকৰ মনৰ শক্তি জানে... একেদৰে, সমাজৰ শক্তিৰ সৈতে দেশৰ শক্তি কেনেদৰে বৃদ্ধি হয়... এইটো আমি 'মন কী বাত'ৰ বিভিন্ন খণ্ডত দেখিছোঁ আৰু বুজি পাইছো। আৰু মই ইয়াক অনুভৱ কৰিছো - লগতে ইয়াক গ্ৰহণ কৰিছো। মোৰ সেই দিনটো মনত আছে যেতিয়া আমি 'মন কী বাত'ত ভাৰতৰ পৰম্পৰাগত ক্ৰীড়াক উৎসাহিত কৰাৰ কথা কৈছিলো। সেই সময়তে, ভাৰতীয় ক্ৰীড়াত যোগদান কৰিবলৈ, সেইবোৰ উপভোগ কৰিবলৈ, সেইবোৰ শিকিবলৈ দেশত এটা ঢৌৰ সৃষ্টি হৈছিল। 'মন কী বাত'ত, যেতিয়া আমি ভাৰতীয় পুতলাৰ কথা উল্লেখ কৰিছিলো, দেশৰ মানুহেও ইয়াক সহজে প্ৰচাৰ কৰিছিল। আজিকালি, ভাৰতীয় পুতলাবোৰ ইমানেই জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছে যে বিদেশতো এইবোৰৰ চাহিদা বৃদ্ধি পাইছে। যেতিয়া আমি 'মন কী বাত'ত ভাৰতীয় কাহিনী কোৱাৰ কথা কৈছিলো, ইয়াৰ খ্যাতিও বহু দূৰলৈ বিয়পি গৈছিল। মানুহে ভাৰতীয় কাহিনী কথনৰ ধাৰাৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিছিল।
বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ মনত থাকিব পাৰে যে চৰ্দাৰ পেটেলৰ জন্ম জয়ন্তী অৰ্থাৎ 'একতা দিৱস'ত আমি 'মন কী বাত'ত তিনিটা প্ৰতিযোগিতাৰ কথা কৈছিলো। এই প্ৰতিযোগিতাসমূহ, 'গীত' - দেশপ্ৰেমমূলক গীত, 'লুল্লী' আৰু 'ৰংগোলী' ইয়াৰ সৈতে জড়িত আছিল। মই আপোনালোকক জনাবলৈ পাই আনন্দিত যে সমগ্ৰ দেশৰ ৭০০ খনতকৈও অধিক জিলাৰ ৫ লাখতকৈও অধিক লোকে এই ক্ষেত্ৰত উৎসাহেৰে অংশগ্ৰহণ কৰিছে। শিশু, প্ৰাপ্তবয়স্ক আৰু বৃদ্ধসকলে উৎসাহেৰে অংশগ্ৰহণ কৰিছে আৰু ২০টাতকৈ অধিক ভাষাত প্ৰবিষ্টি প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। মোৰ ফালৰ পৰা এই প্ৰতিযোগিতাবোৰত অংশগ্ৰহণকাৰীসকললৈ অনেক অভিনন্দন জনাইছো। আপোনালোকৰ প্ৰত্যেকেই নিজৰ ক্ষেত্ৰত এজন চেম্পিয়ন, এজন কলা সন্ধানকাৰী। আপোনালোক সকলোৱে দেখুৱাইছে যে আপোনালোকৰ দেশৰ বৈচিত্ৰ্য আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰতি কিমান মৰম আছে।
বন্ধুসকল, আজি এই উপলক্ষে লতা মংগেশকাৰ জী, লতা দিদিক স্মৰণ কৰাটো মোৰ বাবে অতি স্বাভাৱিক। কিয়নো যিদিনা এই প্ৰতিযোগিতা আৰম্ভ হৈছিল, লতা দিদিয়ে টুইট কৰি দেশবাসীক আহ্বান জনাইছিল যে তেওঁলোকে এই প্ৰচেষ্টাত অংশগ্ৰহণ কৰাটো আৱশ্যক।
বন্ধুসকল, নিচুকনি গীত লিখাৰ প্ৰতিযোগিতাত, প্ৰথম পুৰস্কাৰ কৰ্ণাটকৰ চামৰাজনগৰ জিলাৰ বি.এম. মঞ্জুনাথজীয়ে লাভ কৰিছে। তেওঁ কানাড়াত লিখা তেওঁৰ নিচুকনি গীত 'মালাগু কান্দা'ৰ বাবে এই বঁটা লাভ কৰিছে। তেওঁ এইটো তেওঁৰ মাক আৰু আইতাৰ দ্বাৰা গোৱা নিচুকনি গীতৰ পৰা লিখিবলৈ অনুপ্ৰেৰণা পাইছিল। এইটো শুনক, আপোনালোকেও ইয়াক উপভোগ কৰিব।
[কানাড়া ধ্বনি ক্লিপ (৩৫ ছেকেণ্ড)]
"টোপনি যোৱা মোৰ সোণ
টোপনি যোৱা মোৰ সোণ
দিন শেষ হৈছে আৰু আন্ধাৰ নামিছে,
টোপনিৰ দেৱী আহি পাব এতিয়া,
তৰাবোৰৰ বাগিচাৰ পৰা,
তোমাৰ বাবে সপোন ৰচিব!
টোপনি যোৱা, টোপনি যোৱা
জোজো... জো.। জো.।
জোজো... জো.। জো।"
অসমৰ কামৰূপ জিলাৰ বাসিন্দা দিনেশ গোৱালাই এই প্ৰতিযোগিতাত দ্বিতীয় পুৰস্কাৰ লাভ কৰিছে। তেওঁ লিখা নিচুকনি গীতটোৱে স্থানীয়ভাৱে মাটিৰ পাত্ৰ তৈয়াৰ কৰা শিল্পীসকলৰ জনপ্ৰিয় শিল্পৰ প্ৰতিফলন বহন কৰে।
[অসমীয়া ধ্বনি ক্লিপ (৩৫ ছেকেণ্ড)]
ভাই কুমাৰে এটা মোনা লৈ আহিছে,
মোনাত কি আছে কোৱা?
খুলি কুমাৰৰ মোনাটো দেখিলে,
মোনাটোত এটা সুন্দৰ বাটি আছিল!
আমাৰ পুতলাই কুমাৰক সুধিলে,
এই সৰু বাটিটো কি!
গান আৰু নিচুকনি গীতৰ দৰে, ৰংগোলী প্ৰতিযোগিতাও যথেষ্ট জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে বহুতো ধুনীয়া ৰংগোলী তৈয়াৰ কৰিছিল, এটাতকৈ আনটো ভাল। ইয়াত, পঞ্জাৱৰ কমল কুমাৰ বিজয়ী হৈছিল। তেওঁ নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসু আৰু অমৰ শ্বহীদ বীৰ ভগত সিঙৰ অতি সুন্দৰ ৰংগোলী তৈয়াৰ কৰিছিল। চাংলি মহাৰাষ্ট্ৰৰ শচীন নৰেন্দ্ৰ অৱসাৰীজীয়ে তেওঁৰ ৰংগোলীত জালিয়ানৱালাবাগৰ গণহত্যা আৰু শ্বহীদ উধম সিঙৰ সাহসিকতা চিত্ৰিত কৰিছে। গোৱাৰ বাসিন্দা গুৰুদত্ত ভাণ্টেকাৰে গান্ধীজীৰ ওপৰত ৰংগোলী নিৰ্মাণ কৰিছিল, আনহাতে পুডুচেৰীৰ মালাথিচেলভামজীয়েও বহুতো মহান স্বাধীনতা সংগ্ৰামীৰ ৰংগোলী নিৰ্মাণ কৰিছিল। দেশপ্ৰেমমূলক গীত প্ৰতিযোগিতাৰ বিজয়ী টি. বিজয় দুৰ্গাজী অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ। তেওঁ তেলেগুত পঞ্জীয়ন কৰিছিল। তেওঁ নিজৰ অঞ্চলৰ বিখ্যাত স্বাধীনতা সংগ্ৰামী নৰসিংহ ৰেড্ডী গাৰুজীৰ দ্বাৰা যথেষ্ট অনুপ্ৰাণিত হৈছে। বিজয় দুৰ্গাজীৰ এই অংশটো শুনিব,
[তেলেগু ধ্বনি ক্লিপ (২৭ ছেকেণ্ড)]
ৰেনাডু ৰাজ্যৰ সূৰ্য,
হে সাহসী নৰসিংহ!
আপুনি ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰাম আৰু সংযমৰ বীজ!
ব্ৰিটিছসকলৰ অন্যায় আৰু স্বৈৰাচাৰী দমন প্ৰৱণতাবোৰ লক্ষ্য কৰি
আপোনাৰ তেজ জ্বলি উঠিল আৰু বিয়পি পৰিল!
ৰেনাডু ৰাজ্যৰ সূৰ্য,
হে সাহসী নৰসিংহ!
তেলেগুৰ পিছত, মই এতিয়া আপোনাক মৈথিলীৰ এটা ক্লিপ শুনিবলৈ দিম। এইটো দীপক বৎসজীৰ দ্বাৰা প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। তেওঁ এই প্ৰতিযোগিতাখনত এটা পুৰস্কাৰো লাভ কৰিছে।
[মৈথিলী ধ্বনি ক্লিপ (৩০ ছেকেণ্ড)]
ভাৰত হৈছে বিশ্ব ভাতৃৰ গৌৰৱ,
আমাৰ দেশ মহান
তিনিফালে সাগৰেৰে আৱৰি আছে,
কৈলাশ উত্তৰত শক্তিশালী,
গংগা, যমুনা, কৃষ্ণ, কাবেৰী,
কুশী, কমলা বালান,
আমাৰ দেশ মহান ভাতৃ
আমাৰ জীৱন ৰক্ষা হৈছে আমাৰ ত্ৰিৰংগা!
বন্ধুসকল, মই আশা কৰিছো আপোনালোকে এয়া ভাল পাইছে। প্ৰতিযোগিতাখনত প্ৰৱেশ কৰা এনে প্ৰবিষ্টিৰ তালিকা বহুত দীঘল। সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়ৰ ৱেবছাইট পৰিদৰ্শন কৰি পৰিয়ালৰ সৈতে সেইবোৰ চাব আৰু শুনিব - আপোনালোক যথেষ্ট অনুপ্ৰাণিত হ'ব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সেয়া বেনাৰসৰ বিষয়ে হওক বা চেহনাই হওক বা ওস্তাদ বিছমিল্লা খান জীৰ বিষয়ে হওক, মোৰ মনোযোগ সেই দিশত আকৰ্ষিত হোৱাটো স্বাভাৱিক। কেইদিনমান আগতে, 'ওস্তাদ বিছমিল্লা খান যুৱ পুৰস্কাৰ' প্ৰদান কৰা হৈছিল। এই বঁটাবোৰ সংগীত আৰু প্ৰদৰ্শন কলাৰ ক্ষেত্ৰত উদীয়মান, প্ৰতিভাশালী শিল্পীসকলক প্ৰদান কৰা হৈছিল। এইবোৰ, লগতে কলা আৰু সংগীত জগতৰ বৰ্ধিত জনপ্ৰিয়তাই তেওঁলোকৰ সমৃদ্ধিত অৰিহণা যোগাইছে। ইয়াত সেইবোৰ বাদ্যযন্ত্ৰত নতুন জীৱন লাভ কৰা শিল্পীও অন্তৰ্ভুক্ত আছে, যাৰ জনপ্ৰিয়তা সময়ৰ লগে লগে হ্ৰাস পাইছিল। এতিয়া এই সুৰটো মনোযোগেৰে শুনিব।
[ধ্বনি ক্লিপ (২১ ছেকেণ্ড) বাদ্যযন্ত্ৰ- 'সুৰচিংগাৰ', শিল্পী -জয়দীপ মুখাৰ্জী]
আপোনালোকে জানেনে এইটো কি সঁজুলি? এইটো সম্ভৱ হ'ব পাৰে যে আপোনালোকে ইয়াৰ বিষয়ে অৱগত নহ'ব পাৰে! এই সংগীতবাদ্য মন্ত্ৰৰ নাম হৈছে 'সুৰচিংগাৰ' আৰু এই সুৰটো জয়দীপ মুখাৰ্জীয়ে ৰচনা কৰিছে। জয়দীপ জী ওস্তাদ বিছমিল্লা খান বঁটাৰে সন্মানিত যুৱসকলৰ ভিতৰত আছে। ৫০ আৰু ৬০ ৰ দশকৰ শেষৰ ফালৰ পৰা এই বাদ্যযন্ত্ৰৰ সুৰ শুনাটো বিৰল হৈ পৰিছিল। কিন্তু, জয়দীপে সুৰচিংগাৰক আকৌ এবাৰ জনপ্ৰিয় কৰাৰ দিশত অটল হৈছে। একেদৰে, ভগ্নী উপ্পলপু নাগমণিজীৰ প্ৰচেষ্টাও যথেষ্ট অনুপ্ৰেৰণাদায়ক, যাক মেণ্ডোলিনত কৰ্ণাটিক ইনষ্ট্ৰুমেণ্টেল শ্ৰেণীত পুৰস্কৃত কৰা হৈছে। আনহাতে, সংগ্ৰাম সিং সুহাস ভাণ্ডাৰেজীক ৱাৰ্কাৰী কীৰ্তনৰ বাবে পুৰস্কৃত কৰা হৈছে। এই তালিকাখন কেৱল সংগীত শিল্পীসকলৰ সৈতে সম্পৰ্কিত নহয় - ভি দুৰ্গা দেৱীজীয়ে প্ৰাচীন নৃত্য প্ৰকাৰ 'কাৰাকাট্টম'ৰ বাবে এই বঁটা লাভ কৰিছে। বঁটাবিজয়ী আন এজন ৰাজ কুমাৰ নায়কজীয়ে তেলেংগানাৰ ৩১ খন জিলাত ১০১ দিন ধৰি চলি থকা পেৰিনি ওডিচী আয়োজন কৰে। আজি, মানুহে তেওঁক পেৰিনী ৰাজকুমাৰ নামেৰে জানিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। কাকতীয়া ৰাজবংশৰ সময়ত ভগৱান শিৱক উৎসৰ্গিত এক নৃত্য পেৰিনি নাটিয়াম যথেষ্ট জনপ্ৰিয় আছিল। এই ৰাজবংশৰ শিপা এতিয়াও তেলেংগানাৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে। আন এজন বঁটা বিজয়ী হৈছে - চাইখোম সুৰচন্দ্ৰ সিং। তেওঁ মেইটেই পুং বাদ্যযন্ত্ৰ তৈয়াৰ কৰাৰ নিপুণতাৰ বাবে জনাজাত। এই সঁজুলিটোৰ মণিপুৰৰ সৈতে সম্পৰ্ক আছে। পুৰাণ সিং এজন দিব্যাংগ শিল্পী, যি বিভিন্ন সংগীত প্ৰকাৰ যেনে - ৰাজুলা-মালুশাহী, নিউলি, হুদকা বোল, জাগৰ জনপ্ৰিয় কৰি আছে। তেওঁ ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো অডিঅ' ৰেকৰ্ডিঙো প্ৰস্তুত কৰিছে। উত্তৰাখণ্ডৰ প্ৰতিভাশালী লোক সংগীত শিল্পী পুৰাণ সিংজীয়েও বহুতো বঁটা লাভ কৰিছে। সময়ৰ সীমাবদ্ধতাৰ বাবে, মই ইয়াত সকলো পুৰস্কাৰ প্ৰাপ্ত ব্যক্তিৰ বিষয়ে কথা পাতিব নোৱাৰিম, কিন্তু মই নিশ্চিত যে আপোনালোকে নিশ্চিতভাৱে এওঁলোকৰ বিষয়ে পঢ়িব। মই আশা কৰোঁ যে এই সকলো শিল্পীয়ে প্ৰদৰ্শন কলাক অধিক জনপ্ৰিয় কৰাৰ দিশত তৃণমূল পৰ্যায়ৰ সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰি থাকিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দ্ৰুত গতিশীল দেশত ডিজিটেল ইণ্ডিয়াৰ শক্তি প্ৰতিটো কোণতে দৃশ্যমান। ডিজিটেল ইণ্ডিয়াৰ শক্তি প্ৰতিখন ঘৰলৈ লৈ যোৱাত বিভিন্ন এপে এক ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰে। এনে এটা এপ আছে, ই-সঞ্জীৱনী। এই এপ্প টেলি-পৰামৰ্শৰ জৰিয়তে, অৰ্থাৎ দূৰত বহি থাকোঁতে, ভিডিঅ' কনফাৰেন্সৰ জৰিয়তে, আপোনালোকে ৰোগৰ বিষয়ে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ল'ব পাৰে। এতিয়ালৈকে, এই এপ্পটো ব্যৱহাৰ কৰা টেলি-পৰামৰ্শদাতাৰ সংখ্যা ১০ কোটিৰ সংখ্যা অতিক্ৰম কৰিছে। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে!... ভিডিঅ' কনফাৰেন্সৰ জৰিয়তে ১০ কোটি পৰামৰ্শ... ৰোগী আৰু চিকিৎসকৰ মাজত এক আশ্চৰ্যকৰ বন্ধন - এইটো এটা ডাঙৰ সাফল্য। এই সাফল্যৰ বাবে, মই এই সুবিধা গ্ৰহণ কৰা সকলো চিকিৎসক আৰু ৰোগীক অভিনন্দন জনাইছো। ভাৰতৰ মানুহে কেনেকৈ প্ৰযুক্তিক তেওঁলোকৰ জীৱনৰ অংশ কৰি তুলিছে তাৰ এইটো এটা জীৱন্ত উদাহৰণ। আমি দেখিছোঁ যে ক’ৰোনাৰ সময়ত, ই-সঞ্জীৱনী এপ্প জনসাধাৰণৰ বাবে এক ডাঙৰ আশীৰ্বাদ হিচাপে প্ৰমাণিত হৈছে। এইটো মোৰ মনলৈও আহিছিল... কিয়নো এজন চিকিৎসক আৰু ৰোগীৰ সৈতে 'মন কী বাত'ত এই বিষয়ে কথা নাপাতো আৰু বিষয়টো আপোনালোক সকলোকে নজনাও!। আমি জনসাধাৰণৰ বাবে টেলি-পৰামৰ্শ কিমান কাৰ্যকৰী হৈছে জানিবলৈ চেষ্টা কৰোঁ আহক। আমাৰ লগত ছিকিমৰ ড০ মদন মণিজী আছে। ড. মদন মণি নিজেই ছিকিমৰ পৰা আহিছে, কিন্তু ধনবাদৰ পৰা তেওঁৰ এমবিবিএছ কৰিছিল আৰু তাৰ পিছত বেনাৰস হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা এমডি কৰিছিল। তেওঁ গ্ৰামাঞ্চলৰ শ শ লোকক টেলি-পৰামৰ্শ প্ৰদান কৰিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ... নমস্কাৰ মদন মণি জী।
ডঃ মদন মণিঃ জী নমস্কাৰ ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ এয়া নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে কৈছো!
ডঃ মদন মণি: হয়... হয় মহোদয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপুনি বেনাৰসত অধ্যয়ন কৰিছে।
ডঃ মদন মণিঃ হয়, মই বেনাৰসত পঢ়িছোঁ, ছাৰ
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনাৰ চিকিৎসা শিক্ষা তাত হৈছিল।
ডঃ মদন মণি: হয়... হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ গতিকে, আপুনি কেতিয়াবা সেই সময়ৰ বেনাৰস আৰু আজিৰ পৰিৱৰ্তিত বেনাৰস চাবলৈ গৈছে নেকি?
ড০ মদন মণিঃ জী প্ৰধানমন্ত্ৰীজী, মই ছিকিমলৈ উভতি অহাৰ পিছৰে পৰা ভ্ৰমণ কৰিবলৈ সক্ষম হোৱা নাই, কিন্তু মই শুনিছো যে বহুত পৰিৱৰ্তন হৈছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তেন্তে আপুনি বেনাৰস এৰি যোৱাৰ কিমান বছৰ পাৰ হৈ গ'ল?
ডঃ মদন মণি: মই ২০০৬ চনৰ পৰা বেনাৰস এৰিছো ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ অ... তেন্তে আপুনি নিশ্চিতভাৱে যাব ।
ডঃ মদন মণি: হয়... হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা, মই ফোন কৰিছিলো কাৰণ আপুনি দূৰৱৰ্তী পৰ্বতমালাত বাস কৰা ছিকিমৰ লোকসকলক টেলিকমপ্লেচমেণ্টৰ মহান সেৱা আগবঢ়াইছে।
ডঃ মদন মণি: হয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ মই আপোনাৰ অভিজ্ঞতা 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰিব বিচাৰো।
ডঃ মদন মণিঃ হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ মোক কওক, কেনে অভিজ্ঞতা হৈছিল?
ড০ মদন মণি: এইটো এটা মহান অভিজ্ঞতা আছিল প্ৰধানমন্ত্ৰীজী... সত্যটো হৈছে ছিকিমৰ নিকটতম পিএইচচি... তালৈ যাবলৈ মানুহে এখন বাহনত উঠি কমেও এক বা দুশ টকা ভাড়া দিব লাগিব। আৰু এজন চিকিৎসক উপলব্ধ হ'ব নে নাই... এইটোও এটা সমস্যা। গতিকে টেলি পৰামৰ্শৰ জৰিয়তে, আমি মানুহৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ সংযোগ স্থাপন কৰোঁ...। দূৰৱৰ্তী ঠাইৰ লোকৰ সৈতে। স্বাস্থ্য আৰু কল্যাণ কেন্দ্ৰৰ চিএইচঅ’-য়ে তেওঁলোকক আমাৰ সৈতে সংযুক্ত কৰে। আৰু তেওঁলোকে আমাক তেওঁলোকৰ পুৰণি ৰোগৰ প্ৰতিবেদন, তেওঁলোকৰ বৰ্তমানৰ অৱস্থাৰ বিষয়ে কয়... সকলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে আপুনি নথিপত্ৰসমূহ স্থানান্তৰ কৰে!
ডঃ মদন মণি: হয়... হয়।।। আমি নথিপত্ৰও স্থানান্তৰ কৰোঁ আৰু যদি তেওঁলোকে স্থানান্তৰ কৰিবলৈ অক্ষম হয়, তেওঁলোকে পঢ়ি শুনায় আৰু আমাক কয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তাত থকা কল্যাণ কেন্দ্ৰৰ চিকিৎসকে জনায়!
ডাঃ মদন মণি: হয়, কল্যাণ কেন্দ্ৰত বাস কৰা চিএইচঅ’, কমিউনিটি হেল্থ অফিচাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আৰু যিজন ৰোগী তেওঁ আপোনাক তেওঁৰ অসুবিধাৰ বিষয়ে পোনপটীয়াকৈ কয়।
ডাঃ মদন মণি: হয়, ৰোগীয়ে আমাক তেওঁৰ অসুবিধাৰ বিষয়েও কয়। তাৰ পিছত পুৰণি ৰেকৰ্ডবোৰ চোৱাৰ পিছত, যদি আমি কোনো নতুন কথা জানিব বিচাৰো। উদাহৰণ স্বৰূপে, কাৰোবাৰ বুকু পৰীক্ষা কৰিব লাগে... যদি তেওঁৰ ভৰি ফুলিছে নে নাই? যদি চিঅ’-য়ে ইয়াক দেখা নাই, তেন্তে আমি তেওঁক গৈ চাবলৈ কওঁ যে ফুলিছে নে নাই
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপুনি ভইচ কলৰ জৰিয়তে কথা পাতে নে আপুনি ভিডিঅ' কলও ব্যৱহাৰ কৰে?
ডাঃ মদন মণি: হয়, আমি ভিডিঅ' কল ব্যৱহাৰ কৰোঁ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ গতিকে আপুনি ৰোগীকো দেখা পায়।
ডাঃ মদন মণিঃ ৰোগীকো চাব পাৰিব, চাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ৰোগীয়ে কি অনুভৱ কৰে?
ডাঃ মদন মণি: ৰোগীয়ে ইয়াক ভাল পায় কাৰণ তেওঁ চিকিৎসকক ওচৰৰ পৰা চাব পাৰে। তেওঁৰ ঔষধ বৃদ্ধি কৰিব লাগিব নে হ্ৰাস কৰিব লাগিব সেয়া তেওঁ বিভ্ৰান্ত হৈছে, কিয়নো ছিকিমৰ বেছিভাগ ৰোগী ডায়েবেটিচ আৰু উচ্চ ৰক্তচাপৰ আৰু ডায়েবেটিচ আৰু উচ্চ ৰক্তচাপৰ ঔষধ সলনি কৰিবলৈ তেওঁ কিমান দূৰ চিকিৎসক বিচাৰিব লাগিব। কিন্তু টেলিকনচাল্টেচনৰ জৰিয়তে, ই তাত উপলব্ধ আৰু স্বাস্থ্য আৰু সুস্থতা কেন্দ্ৰত বিনামূলীয়া ঔষধ উদ্যোগৰ জৰিয়তে ঔষধও উপলব্ধ। সেয়েহে, ৰোগীয়ে তাৰ পৰাই ঔষধ গ্ৰহণ কৰে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা মদন মণিজী, আপুনি জানে যে ৰোগীৰ এটা প্ৰৱণতা আছে যে চিকিৎসক অহালৈকে; চিকিৎসকে তেওঁক নোচোৱালৈকে; তেওঁ সন্তুষ্ট নহয় আৰু চিকিৎসকেও অনুভৱ কৰে যে তেওঁ ৰোগীক চাব লাগিব। এতিয়া যিহেতু টেলিকমৰ জৰিয়তে সকলো পৰামৰ্শ কৰা হয়, চিকিৎসকে কি অনুভৱ কৰে; ৰোগীয়ে কি অনুভৱ কৰে?
ডাঃ মদন মণি: জী... আমি এইটোও অনুভৱ কৰোঁ যে যদি ৰোগীয়ে অনুভৱ কৰে যে তেওঁ চিকিৎসকৰ ওচৰলৈ যাব লাগে, তেনেহ'লে আমি যিবোৰ বস্তু চাব বিচাৰো, আমি, চি.ও.এইচ.ও.-ৰ সৈতে কথা পাতি, কেৱল ভিডিঅ'টোত, আমি চাবলৈ কওঁ। আৰু কেতিয়াবা, ভিডিঅ'টোত ৰোগীৰ ওচৰলৈ আহি, তেওঁ সন্মুখীন হোৱা সমস্যাবোৰ, যদি কাৰোবাৰ ছালৰ সমস্যা হয়, তেন্তে তেওঁ আমাক ভিডিঅ'টোৰ জৰিয়তে দেখুৱায়। গতিকে সেই লোকসকল সন্তুষ্ট হৈ থাকে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আৰু পিছত তেওঁৰ চিকিৎসা কৰাৰ পিছত, তেওঁ সন্তুষ্টি লাভ কৰে নেকি... তেওঁ কি অনুভৱ কৰে? ৰোগীসকল সুস্থ হয় নে?
ডঃ মদন মণিঃ হয়, মই যথেষ্ট সন্তুষ্টি পাওঁ। আমিও সন্তুষ্টি পাওঁ চাৰ। কিয়নো মই বৰ্তমান স্বাস্থ্য বিভাগত আছোঁ আৰু একে সময়তে টেলি-পৰামৰ্শ কৰোঁ... ফাইলটোৰ সৈতে ৰোগীক দেখাটো মোৰ বাবে এক অতি ভাল, মনোৰম অভিজ্ঞতা।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ টেলি কনচাল্টেচন কেছৰ জৰিয়তে গড়ে কিমান জন ৰোগী চাইছে?
ডাঃ মদন মণিঃ এতিয়ালৈকে মই ৫৩৬ জন ৰোগী চাইছো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ওহ... ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে আপুনি ইয়াক বহুত আয়ত্ত কৰিছে।
ডাঃ মদন মণিঃ হয়, ভাল লাগিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ঠিক আছে, মই আপোনালোকক শুভকামনা জনাইছো। এই প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰি, আপুনি ছিকিমৰ দূৰৱৰ্তী অৰণ্য আৰু পৰ্বতমালাত বাস কৰা লোকসকলৰ বাবে ইমান মহান সেৱা আগবঢ়াইছে। আৰু এইটো আনন্দৰ বিষয় যে আমাৰ দেশৰ দূৰৱৰ্তী অঞ্চলতো প্ৰযুক্তিৰ ইমান ভাল ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। ফাইন... মোৰ ফালৰ পৰা আপোনাক বহুত অভিনন্দন।
ডাঃ মদন মণি: ধন্যবাদ!
বন্ধুসকল, ই-সঞ্জীৱনী এপে তেওঁলোকক কেনেদৰে সহায় কৰিছে ডাঃ মদন মণিৰ কথাৰ পৰা এইটো স্পষ্ট। ডাঃ মদনজীৰ পিছত, আমি এতিয়া আন এজন মদন জীৰ সৈতে যোগদান কৰিছো। এয়া হৈছে উত্তৰ প্ৰদেশৰ চান্দৌলি জিলাৰ বাসিন্দা মদন মোহন লালজী। এতিয়া এইটোও কাকতালীয় যে চান্দৌলিও বেনাৰসৰ কাষত আছে। আহক, আমি মদন মোহনজীৰ পৰা জনাওঁ যে ই-সঞ্জীৱনী সম্পৰ্কে ৰোগী হিচাপে তেওঁৰ অভিজ্ঞতা কি আছিল!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ মদন মোহনজী, প্ৰণাম!
মদন মোহন জী: নমস্কাৰ, নমস্কাৰ ছাৰ!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ! ঠিক আছে, মোক কোৱা হৈছে যে আপুনি এজন ডায়েবেটিক ৰোগী।
মদন মোহন জী: হয়... হয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আৰু আপুনি টেলিকনচাৰ্জেন্সৰ জৰিয়তে আপোনাৰ অসুস্থতা সম্পৰ্কে প্ৰযুক্তিৰ সহায় লয়!
মদন মোহন জী: হয়, হয়
বন্ধুসকল, ই-সঞ্জীৱনী দেশৰ সাধাৰণ মানুহৰ বাবে, মধ্যবিত্ত শ্ৰেণীৰ বাবে, পাহাৰীয়া অঞ্চলত বাস কৰা লোকসকলৰ বাবে এক জীৱন ৰক্ষাকাৰী এপ্প হৈ পৰিছে। এয়া হৈছে ভাৰতৰ ডিজিটেল বিপ্লৱৰ শক্তি। আৰু আজি আমি প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে ইয়াৰ প্ৰভাৱ দেখিছোঁ। আপুনি ভাৰতৰ ইউপিআইৰ শক্তিও জানে। পৃথিৱীৰ বহুতো দেশ ইয়াৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হৈছে। মাত্ৰ কেইদিনমান আগতে, ভাৰত আৰু ছিংগাপুৰৰ মাজত ইউপিআই-পে নাও লিংক মুকলি কৰা হৈছে। এতিয়া, ছিংগাপুৰ আৰু ভাৰতৰ লোকসকলে তেওঁলোকৰ মোবাইল ফোনৰ পৰা তেওঁলোকৰ নিজ নিজ দেশৰ দৰে একেধৰণে ধন স্থানান্তৰ কৰি আছে। মই সুখী যে মানুহে ইয়াৰ সুবিধা লোৱা আৰম্ভ কৰিছে। ভাৰতৰ ই-সঞ্জীৱনী এপ্প হওক বা ইউপিআই হওক, এইবোৰ জীৱনৰ সহজতা বৃদ্ধিত যথেষ্ট সহায়ক বুলি প্ৰমাণিত হৈছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া এখন দেশত বিলুপ্ত হৈ যোৱা চৰাইৰ এটা প্ৰজাতি, জীৱ ৰক্ষা কৰা হয়, ইয়াক সমগ্ৰ বিশ্বতে আলোচনা কৰা হয়। আমাৰ দেশত এনে বহুতো মহান পৰম্পৰা আছে যিবোৰ নাইকিয়া হৈ গৈছিল, মানুহৰ মন আৰু হৃদয়ৰ পৰা আঁতৰাই দিয়া হৈছিল, কিন্তু এতিয়া এইবোৰক জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ শক্তিৰে পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ চেষ্টা কৰা হৈছে, সেয়েহে সেই বিষয়ে আলোচনা কৰাৰ বাবে... 'মন কী বাত'তকৈ ভাল মঞ্চ কি হ'ব পাৰে।
মই এতিয়া আপোনালোকক যি ক'বলৈ গৈ আছোঁ সিয়ে আপোনালোকক সঁচাকৈয়ে সুখী কৰি তুলিব... আপোনালাকে আমাৰ ঐতিহ্যক লৈ গৌৰৱান্বিত হ'ব। আমেৰিকাত বাস কৰা শ্ৰীমান কাঞ্চন বেনাৰ্জীয়ে ঐতিহ্য সংৰক্ষণ সম্পৰ্কীয় এনে এটা অভিযানৰ প্ৰতি মোৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে। মই তেওঁক অভিনন্দন জনাইছো। বন্ধুসকল, এই মাহত পশ্চিম বংগৰ হুগলী জিলাৰ বনচবেৰিয়াত 'ত্ৰিবেণী কুম্ভ মহোৎসৱ' আয়োজন কৰা হৈছিল। ইয়াত আঠ লাখতকৈও অধিক ভক্তই অংশগ্ৰহণ কৰিছিল... কিন্তু আপুনি জানেনে এইটো কিয় ইমান বিশেষ? এইটো বিশেষ, কিয়নো ৭০০ বছৰৰ পিছত এই প্ৰথাটো পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হৈছে। যদিও এই পৰম্পৰা হাজাৰ হাজাৰ বছৰ পুৰণি, কিন্তু দুৰ্ভাগ্যবশতঃ ত্ৰিবেণীত অনুষ্ঠিত হোৱা এই উৎসৱটো ৭০০ বছৰ আগতে বন্ধ কৰা হৈছিল। এইটো স্বাধীনতাৰ পিছত আৰম্ভ কৰিব লাগিছিল, কিন্তু সেয়াও হ'ব নোৱাৰিলে। দুবছৰ আগতে, উৎসৱটো স্থানীয় লোকসকলে পুনৰ আৰম্ভ কৰিছে আৰু 'ত্ৰিবেণী কুম্ভ পৰিচালনা সমিতি'ৰ জৰিয়তে। মই ইয়াৰ সংগঠনৰ সৈতে জড়িত সকলো লোকক অভিনন্দন জনাইছো। আপোনালোকে কেৱল এটা পৰম্পৰা জীয়াই ৰাখিছে এনে নহয়, বৰঞ্চ ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যকো সুৰক্ষিত কৰি আছে।
বন্ধুসকল, পশ্চিম বংগৰ ত্ৰিবেণী বহু শতাব্দী ধৰি এক পবিত্ৰ স্থান হিচাপে পৰিচিত। ই বিভিন্ন মংগলাকাব্য, বৈষ্ণৱ সাহিত্য, শাক্ত সাহিত্য আৰু অন্যান্য বাংলা সাহিত্যত স্থান পাইছে। বিভিন্ন ঐতিহাসিক দস্তাবেজৰ পৰা গম পোৱা যায় যে এই অঞ্চলটো এসময়ত সংস্কৃত, শিক্ষা আৰু ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ কেন্দ্ৰ আছিল। বহুতো সাধুয়ে ইয়াক মাঘ সংক্ৰান্তিত কুম্ভ স্নানৰ বাবে এক পবিত্ৰ স্থান বুলি গণ্য কৰে। ত্ৰিবেণীত, আপোনালোকে টেৰাকোটা স্থাপত্যৰে সজ্জিত বহুতো গংগা ঘাট, শিৱ মন্দিৰ আৰু প্ৰাচীন অট্টালিকা পাব। ত্ৰিবেণীৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য পুনৰুদ্ধাৰ আৰু কুম্ভ পৰম্পৰাৰ গৌৰৱ পুনৰুজ্জীৱিত কৰিবলৈ যোৱা বছৰ ইয়াত কুম্ভ মেলাৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। সাত শতিকাৰ পিছত, তিনিদিনীয়া কুম্ভ মহাচনন আৰু মেলাখনে অঞ্চলটোত এক নতুন শক্তি সঞ্চাৰিত কৰিছে। তিনিদিন ধৰি প্ৰতিদিনে অনুষ্ঠিত হোৱা গংগা আৰতি, ৰুদ্ৰঅভিষেক আৰু যজ্ঞত বহু সংখ্যক লোকে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। এইবাৰ উৎসৱটোত বিভিন্ন আশ্ৰম, মুথ আৰু আখাড়াও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল। কীৰ্তন, বাউল, গদিয়ো নৃতো, শ্ৰী-খোল, পোটাৰ গান, চৌ-নাচ আদি বঙালী পৰম্পৰাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিভিন্ন ধাৰা সন্ধিয়াৰ কাৰ্যসূচীত আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰিছিল। আমাৰ যুৱপ্ৰজন্মক দেশৰ সোণালী অতীতৰ সৈতে সংযোগ কৰাৰ এইটো এটা অতি প্ৰশংসনীয় প্ৰয়াস। ভাৰতত এনে ধৰণৰ আন বহুতো প্ৰথা আছে, যাক পুনৰুজ্জীৱিত কৰিব লাগিব। মই আশা কৰোঁ যে তেওঁলোকৰ বিষয়ে আলোচনাই নিশ্চিতভাৱে জনসাধাৰণক এই দিশত অনুপ্ৰাণিত কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানে আমাৰ দেশত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ অৰ্থ সলনি কৰিছে। যদি দেশৰ যিকোনো ঠাইতে পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কিবা ঘটে তেন্তে মানুহে নিশ্চিতভাৱে মোক এই বিষয়ে অৱগত কৰে। এনেদৰেই হাৰিয়ানাৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ দ্বাৰা পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা অভিযানৰ প্ৰতি মোৰ মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰা হৈছিল। হাৰিয়ানাত এখন গাওঁ আছে – দুলহেদী। ইয়াত যুৱসকলে সিদ্ধান্ত লৈছিল যে পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ ক্ষেত্ৰত ভিৱানী চহৰখন অনুকৰণীয় কৰিব লাগিব। তেওঁলোকে যুৱ স্বচ্ছতা ইভাম জনসেৱ সমিতি নামৰ এটা সংগঠন গঠন কৰিছিল। এই সমিতিৰ সৈতে জড়িত যুৱকসকল ৰাতিপুৱা ৪ বজাত ভিৱানীত উপস্থিত হয়। তেওঁলোকে একেলগে চহৰৰ বিভিন্ন ঠাইত পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা অভিযান চলায়। এই লোকসকলে এতিয়ালৈকে চহৰখনৰ বিভিন্ন অঞ্চলৰ পৰা বহু টন আৱৰ্জনা পৰিষ্কাৰ কৰিছে।
বন্ধুসকল, 'সম্পদৰ বাবে আৱৰ্জনা' স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ মাত্ৰা। ওড়িশাৰ কেন্দ্ৰপদ জিলাৰ এগৰাকী ভগ্নী কমলা মোহৰানাই এটা আত্মসহায়ক গোট চলায়। এই গোটৰ মহিলাসকলে গাখীৰৰ পাউচ্চ আৰু অন্যান্য প্লাষ্টিক পেকিং সামগ্ৰীৰ পৰা বাস্কেট আৰু মোবাইল ষ্টেণ্ডৰ দৰে বহুতো বস্তু তৈয়াৰ কৰে। এইটো পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা নিশ্চিত কৰাৰ লগতে তেওঁলোকৰ বাবে উপাৰ্জনৰ এক ভাল উৎস হৈ পৰিছে। যদি আমি সংকল্প লওঁ, আমি এক পৰিষ্কাৰ ভাৰতৰ দিশত এক বৃহৎ অৱদান আগবঢ়াব পাৰোঁ। অন্ততঃ আমি সকলোৱে প্লাষ্টিকৰ মোনাবোৰ কাপোৰৰ মোনাৰ সৈতে সলনি কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি লোৱা উচিত। আপোনালোকে দেখিব, এই সংকল্পই আপোনাক কিমান সন্তুষ্টি প্ৰদান কৰিব, আৰু আন লোককো অনুপ্ৰাণিত কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি আপোনালোক আৰু মই একেলগে যোগদান কৰিছো আৰু আকৌ এবাৰ বহুতো অনুপ্ৰেৰণামূলক বিষয়ৰ বিষয়ে কথা পাতিছো। আমি পৰিয়ালৰ সৈতে বহি সকলোবোৰ শুনিছো আৰু এতিয়া গোটেই দিনটো ইয়াক গুণগুণাই থাকিম। আমি যিমানে দেশৰ পৰিশ্ৰমৰ কথা কওঁ, সিমানে আমি অধিক শক্তি আহৰণ কৰোঁ। এই শক্তি প্ৰবাহৰ সৈতে আগবাঢ়ি, আজি আমি 'মন কী বাত'ৰ ৯৮তম খণ্ডৰ মাইলপোষ্টত উপনীত হৈছো। হোলী উৎসৱ আজিৰ পৰা মাত্ৰ কেইদিনমানৰ পিছত। আপোনালোক সকলোলৈ হোলীৰ শুভেচ্ছা জনালো। আমি আমাৰ উৎসৱটো 'ভোকেল ফ’ৰ লোকেল'ৰ সংকল্পৰ সৈতে উদযাপন কৰিব লাগিব। আপোনালোকৰ অভিজ্ঞতাবোৰ মোৰ সৈতে ভাগ-বতৰা কৰিবলৈ নাপাহৰিব। তেতিয়ালৈকে, মই আপোনালোকৰ পৰা বিদায় লৈছো। পৰৱৰ্তীবাৰ আমি নতুন বিষয়ৰ সৈতে পুনৰ লগ পাম। নমস্কাৰ, আপোনালোকক অশেষ ধন্যবাদ!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। এয়া হৈছে ২০২৩ চনৰ প্ৰথমটো 'মন কী বাত' আৰু ইয়াৰ লগতে এই কাৰ্যসূচীটোৰ সাতানব্বৈটা খণ্ড। আপোনালোক সকলোৰে সৈতে আকৌ এবাৰ বাৰ্তালাপ কৰি মই অত্যাধিক আনন্দিত হৈছো। প্ৰতি বছৰৰ দৰে এইবাৰৰ জানুৱাৰী মাহটোও যথেষ্ট ঘটনাবহুল হৈছে। এই মাহত, জানুৱাৰীৰ প্ৰায় ১৪ তাৰিখৰ পৰা সমগ্ৰ দেশ উত্তৰৰ পৰা দক্ষিণলৈ আৰু পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ উৎসৱৰ ৰঙত জিলিকি উঠিছে। ইয়াৰ পিছত, দেশখনে গণতন্ত্ৰ দিৱসো উদযাপন কৰিছে। এইবাৰো গণতন্ত্ৰ দিৱস উদযাপনৰ বহুতো দিশৰ যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰা হৈছে। জয়সালমেৰৰ পুলকিতে মোলৈ লিখিছে যে ২৬ জানুৱাৰীৰ কুচকাৱাজৰ সময়ত কৰ্তব্য পথৰ নিৰ্মাণ শ্ৰমিকসকলক দেখি বৰ ভাল লাগিছিল। কানপুৰৰ জয়াই লিখিছে যে তেওঁ পেৰেডত অন্তৰ্ভুক্ত ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ বিভিন্ন দিশসমূহ দেখি ভাল পাইছে। প্ৰথমবাৰৰ বাবে এই কুচকাৱাজত অংশগ্ৰহণ কৰা মহিলা উট আৰোহী আৰু চিআৰপিএফৰ মহিলা দলকো যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, ডেৰাডুনৰ বৎসলজীয়ে মোলৈ লিখিছে যে তেওঁ সদায় জানুৱাৰীৰ ২৫ তাৰিখলৈ অপেক্ষা কৰে কাৰণ সেইদিনা পদ্ম বঁটা ঘোষণা কৰা হয়; আৰু এক প্ৰকাৰে, ২৫ তাৰিখৰ সন্ধিয়াটোৱে ২৬ জানুৱাৰীৰ প্ৰতি তেওঁৰ উৎসাহ বৃদ্ধি কৰি তোলে। বহুলোকে তৃণমূল পৰ্যায়ত তেওঁলোকৰ নিষ্ঠা আৰু সেৱাৰ জৰিয়তে ‘পিপলছ পদ্ম’ অৰ্জন কৰা লোকসকল সম্পৰ্কে তেওঁলোকৰ অনুভূতি ভাগ-বতৰা কৰিছে। এইবাৰ পদ্ম বঁটা বিজয়ীসকলৰ মাজত জনজাতীয় সম্প্ৰদায় আৰু জনজাতীয় জীৱনৰ সৈতে জড়িত লোকসকলৰ উত্তম প্ৰতিনিধিত্ব পৰিলক্ষিত হৈছে। জনজাতীয় জীৱন চহৰবোৰৰ ব্যস্ততাতকৈ পৃথক; ইয়াৰ প্ৰত্যাহ্বানবোৰো বেলেগ। তৎস্বত্ত্বেও, জনজাতীয় সমাজবোৰে তেওঁলোকৰ পৰম্পৰাবোৰ সংৰক্ষণ কৰিবলৈ সদায় সাজু থাকে। জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত দিশবোৰৰ সংৰক্ষণ আৰু গৱেষণা কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে। একেদৰে, টোটো, হো, কুই, কুভি আৰু মাণ্ডাৰ দৰে জনজাতীয় ভাষাত কাম কৰা বহুতো মহান ব্যক্তিয়ে পদ্ম বঁটা লাভ কৰিছে। এইটো আমাৰ সকলোৰে বাবে গৌৰৱৰ বিষয়। ধনী ৰাম টোটো, জানুম সিং চয় আৰু বি. ৰামকৃষ্ণ ৰেড্ডীজী... সমগ্ৰ দেশ এতিয়া তেওঁলোকৰ সৈতে পৰিচিত হৈ পৰিছে। সিদ্ধি, জাৰাৱা আৰু অংগেৰ দৰে জনজাতীয় লোকৰ সৈতে কাম কৰা লোকসকলকো এইবাৰ সন্মানিত কৰা হৈছে। যেনে... হীৰাবাই লোবি, ৰতন চন্দ্ৰ কৰ আৰু ঈশ্বৰ চন্দ্ৰ বাৰ্মাজী। জনজাতীয় সম্প্ৰদায়বোৰ আমাৰ ভূমি, আমাৰ ঐতিহ্যৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ হৈ আহিছে। দেশ আৰু সমাজৰ বিকাশত তেওঁলোকৰ অৱদান অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। তেওঁলোকৰ বাবে কাম কৰা ব্যক্তিসকলক সন্মান জনোৱাটোৱে নতুন প্ৰজন্মকো অনুপ্ৰাণিত কৰিব। এই বছৰ পদ্ম বঁটাসমূহৰ প্ৰতিধ্বনি আনকি সেই অঞ্চলবোৰতো শুনা গৈছে যিবোৰ এসময়ত নক্সাল প্ৰভাৱিত আছিল। তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে, যিসকলে নক্সালবাদী প্ৰভাৱিত অঞ্চলৰ বিপথগামী যুৱক-যুৱতীসকলক সঠিক পথ প্ৰদৰ্শন কৰে তেওঁলোকক পদ্ম বঁটাৰে সন্মানিত কৰা হৈছে। ইয়াৰ বাবে, কাংকেৰত কাঠ খোদিত কৰা অজয় কুমাৰ মাণ্ডৱি আৰু গড়চিৰোলীৰ বিখ্যাত ঝাৰিপট্টি ৰংভূমিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত পৰশুৰাম কোমাজী খুনেও এই সন্মান লাভ কৰিছে। একেদৰে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত তেওঁলোকৰ সংস্কৃতি সংৰক্ষণৰ সৈতে জড়িত ৰামকুইৱাংবে নিউমে, বিক্ৰম বাহাদুৰ জামাতিয়া আৰু কৰ্মা ৱাংচুকো সন্মানিত কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, এইবাৰ পদ্ম বঁটাৰে সন্মানিত হোৱা সকলৰ মাজত সংগীত জগতক সমৃদ্ধ কৰা বহুলোক আছে। সংগীত কোনে ভাল নাপায়? সকলোৰে সংগীতৰ পছন্দ বেলেগ হ'ব পাৰে, কিন্তু সংগীত সকলোৰে জীৱনৰ এটা অংশ। এইবাৰ পদ্ম বঁটা বিজয়ীসকলৰ ভিতৰত সেইসকল লোক আছে যিসকলে সন্তুৰ, বামহুম, দোতাৰাৰ দৰে আমাৰ পৰম্পৰাগত বাদ্যযন্ত্ৰৰ জৰিয়তে সুৰ বিয়পোৱাত দক্ষতা লাভ কৰিছে। গোলাম মহম্মদ জাজ, মোৱা চু-পং, ৰি-সিংবৰ কুৰ্কা-লং, মুনি-ভেংকটাপ্পা আৰু মংগল কান্তি ৰায় হৈছে চৌদিশে চৰ্চিত হোৱা কেইটামান নাম।
বন্ধুসকল, পদ্ম বঁটা বিজয়ী বহুসকলৰ মাজৰ সেই বন্ধুসকল, যিয়ে সদায় দেশক সৰ্বোচ্চ স্থানত ৰাখিছে, তেওঁলোকৰ জীৱন "প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰ" নীতিৰ প্ৰতি সমৰ্পিত কৰিছে। তেওঁলোকে ভক্তিপূৰ্ণভাৱে তেওঁলোকৰ কামত ব্যস্ত আছিল আৰু ইয়াৰ বাবে কেতিয়াও কোনো বঁটাৰ আশা কৰা নাছিল। যিসকলৰ বাবে তেওঁলোকে কাম কৰি আছে তেওঁলোকৰ মুখত সন্তুষ্টিয়েই তেওঁলোকৰ বাবে আটাইতকৈ ডাঙৰ পুৰস্কাৰ। এনে সমৰ্পিত লোকসকলক সন্মান জনাই আমাৰ দেশবাসীৰ গৌৰৱ বৃদ্ধি পাইছে। মই ইয়াত সকলো পদ্ম বঁটা বিজয়ীৰ নাম ল'ব নোৱাৰিম, কিন্তু মই নিশ্চিতভাৱে আপোনালোকক এই পদ্ম বঁটা বিজয়ীসকলৰ অনুপ্ৰেৰণাদায়ক জীৱনৰ বিষয়ে বিতংভাৱে জানিবলৈ আৰু আনকো ক'বলৈ অনুৰোধ জনাইছো।
বন্ধুসকল, আজি যেতিয়া আমি আজাদী কা অমৃত মহোৎসৱৰ সময়ত আমাৰ গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ বিষয়ে আলোচনা কৰি আছো, মই ইয়াত এখন আকৰ্ষণীয় কিতাপৰ বিষয়েও উল্লেখ কৰিম। এই কিতাপখনত এটা অতি আকৰ্ষণীয় বিষয় আলোচনা কৰা হৈছে যিখন মই কেইসপ্তাহমান আগতে লাভ কৰিছিলো। এই কিতাপখনৰ নাম হৈছে ভাৰত - গণতন্ত্ৰৰ মাতৃ আৰু ইয়াত বহুতো উৎকৃষ্ট প্ৰৱন্ধ আছে। ভাৰত হৈছে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ গণতন্ত্ৰ আৰু আমি ভাৰতীয়সকলেও গৌৰৱান্বিত যে আমাৰ দেশখনক গণতন্ত্ৰৰ মাতৃ বুলিও কোৱা হয়। গণতন্ত্ৰ আমাৰ শিৰাই-উপশিৰাই আছে, ই আমাৰ সংস্কৃতিত আছে - ই বহু শতাব্দী ধৰি আমাৰ কামৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংশ হৈ আহিছে। স্বভাৱগতভাৱে, আমি এক গণতান্ত্ৰিক সমাজ। ড০ আম্বেদকাৰে বৌদ্ধ ভিক্ষু সংঘক ভাৰতীয় সংসদৰ সৈতে তুলনা কৰিছিল। তেওঁ ইয়াক এক প্ৰতিষ্ঠান হিচাপে বৰ্ণনা কৰিছিল য'ত প্ৰস্তাৱ, সংকল্প, কোৰাম, ভোটদান আৰু ভোটগণনাৰ বাবে বহুতো নিয়ম আছিল। বাবাচাহেবে বিশ্বাস কৰিছিল যে ভগৱান বুদ্ধই নিশ্চয় সেই সময়ৰ ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা লাভ কৰিছিল।
তামিলনাডুত এখন সৰু কিন্তু বিখ্যাত গাওঁ আছে – উটিৰমেৰুৰ। ইয়াত ১১০০-১২০০ বছৰ পূৰ্বৰ এটা শিলালিপিয়ে সমগ্ৰ বিশ্বক আচৰিত কৰি তুলিছে। এই শিল-আদেশটো এখন ক্ষুদ্ৰ সংবিধানৰ দৰে। গ্ৰাম সভা কেনেদৰে পৰিচালনা কৰিব লাগে আৰু ইয়াৰ সদস্য বাছনিৰ প্ৰক্ৰিয়া কি হ'ব লাগে সেয়া ইয়াত বিতংভাৱে বৰ্ণনা কৰা হৈছে। আমাৰ দেশৰ ইতিহাসত গণতান্ত্ৰিক মূল্যবোধৰ আন এটা উদাহৰণ হ'ল দ্বাদশ শতিকাৰ ভগৱান বাসবেশ্বৰৰ অনুভৱ মণ্ডপম। ইয়াত, মুক্ত বিতৰ্ক আৰু আলোচনাক উৎসাহিত কৰা হৈছিল। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ'ব যে এইটো মেগনা কাৰ্টাৰতকৈ প্ৰাচীন। ৱাৰাংগলৰ কাকতীয়া ৰাজবংশৰ ৰজাসকলৰ গণতান্ত্ৰিক পৰম্পৰাও অতি বিখ্যাত আছিল। ভক্তি আন্দোলনে পশ্চিম ভাৰতত গণতন্ত্ৰৰ সংস্কৃতিক আগবঢ়াই নিছিল। শিখপন্থৰ গণতান্ত্ৰিক চেতনাৰ ওপৰত কিতাপখনত এটা প্ৰৱন্ধও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে যিয়ে গুৰু নানক দেৱজীৰ সহমতৰ দ্বাৰা লোৱা সিদ্ধান্তৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে। কিতাপখনত মধ্য ভাৰতৰ ওৰাওন আৰু মুণ্ডা জনজাতিৰ সম্প্ৰদায়চালিত আৰু সহমতচালিত সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ বিষয়েও ভাল তথ্য আছে। এই কিতাপখন পঢ়াৰ পিছত, আপোনালোকে অনুভৱ কৰিব যে কেনেদৰে বহু শতাব্দী ধৰি দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰীতিত গণতন্ত্ৰৰ আত্মা প্ৰবাহিত হৈ আহিছে। গণতন্ত্ৰৰ মাতৃ হিচাপে, আমি এই বিষয়টোৰ সন্দৰ্ভত নিৰন্তৰে গভীৰভাৱে চিন্তা কৰা উচিত, আলোচনা কৰা উচিত আৰু বিশ্বক অৱগত কৰা উচিত। ই দেশত গণতন্ত্ৰৰ চেতনাক অধিক শক্তিশালী কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যদি মই আপোনালোকক শুধো যে যোগ দিৱস আৰু আমাৰ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ মোটা শস্য - বাজৰাৰ মাজত কি সচৰাচৰ মিল দেখা যায়, তেন্তে আপোনালোকে ভাবিব পাৰে... এইটো কি তুলনা? যদি মই কওঁ যে দুয়োটাৰে মাজত যথেষ্ট মিল আছে, আপোনালোকে আচৰিত হ'ব। দৰাচলতে, ভাৰতৰ প্ৰস্তাৱৰ পিছত ৰাষ্ট্ৰসংঘই আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱস আৰু আন্তৰ্জাতিক বাজৰা বৰ্ষ দুয়োটাৰ সন্দৰ্ভত সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে। দ্বিতীয়তে, যোগ স্বাস্থ্যৰ সৈতেও সম্পৰ্কিত আৰু বাজৰাও স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। তৃতীয় কথাটো অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ – দুয়োটা অভিযানত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ বাবে এক বিপ্লৱলৈ পৰিণত হৈছে। যিদৰে জনসাধাৰণে বৃহৎ পৰিমাণত সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণ কৰি যোগ আৰু ফিটনেছক তেওঁলোকৰ জীৱনৰ এক অংশ কৰি তুলিছে; একেদৰে তেওঁলোকে বৃহৎ পৰিমাণত বাজৰাও গ্ৰহণ কৰি আছে। মানুহে এতিয়া বাজৰাক তেওঁলোকৰ আহাৰৰ অংশ কৰি তুলিছে। এই পৰিৱৰ্তনৰ এক বৃহৎ প্ৰভাৱো দৃশ্যমান। এফালে, পৰম্পৰাগতভাৱে বাজৰা উৎপাদন কৰা ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকল অতি উৎসাহিত হৈছে। তেওঁলোক যথেষ্ট সুখী যে বিশ্ববাসীয়ে এতিয়া বাজৰাৰ গুৰুত্ব বুজিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। আনহাতে, এফপিঅ’ আৰু উদ্যোগীসকলে বাজৰা ক্ৰয় কৰা আৰু সেইবোৰ জনসাধাৰণৰ বাবে উপলব্ধ কৰি তুলিবলৈ প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ কৰিছে।
অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ নন্দিয়াল জিলাৰ বাসিন্দা কে.ভি. ৰামা চুব্বা ৰেড্ডীজীয়ে বাজৰাৰ বাবে এটা ভাল বেতনৰ চাকৰি ত্যাগ কৰিছিল। মাকৰ হাতেৰে তৈয়াৰ কৰা বাজৰাৰ সোৱাদ এনেকুৱা আছিল যে তেওঁ নিজৰ গাঁৱত এটা বাজৰা প্ৰক্ৰিয়াকৰণ গোট আৰম্ভ কৰিছিল। চুব্বা ৰেড্ডীজীয়ে জনসাধাৰণক বাজৰাৰ সুবিধাসমূহ ব্যাখ্যা কৰে আৰু ইয়াক সহজে উপলব্ধ কৰে। মহাৰাষ্ট্ৰৰ আলিবাগৰ ওচৰৰ কেনাদ গাঁৱৰ বাসিন্দা শৰ্মিলা অছৱালে বিগত ২০ বছৰ ধৰি বাজৰা উৎপাদনত এক অনন্য উপায়েৰে অৱদান আগবঢ়াই আহিছে। তেওঁ কৃষকসকলক স্মাৰ্ট কৃষিৰ প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰি আছে। তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাই কেৱল বাজৰাৰ উৎপাদন বৃদ্ধি কৰাই নহয়, লগতে কৃষকসকলৰ উপাৰ্জনো বৃদ্ধি কৰিছে।
যদি আপোনালোকে ছট্টিশগড়ৰ ৰায়গড় ভ্ৰমণ কৰাৰ সুযোগ পায়, তেন্তে তাত থকা মিলেটচ কেফেলৈ যাব। কেইমাহমান আগতে আৰম্ভ হোৱা এই মিলেটচ কেফেত চিলা, দোচা, মোমো, পিজ্জা আৰু মাঞ্চুৰিয়ানৰ দৰে খাদ্য-সামগ্ৰী অতি জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছে।
মই আপোনালোকক আৰু এটা কথা শুধিব পাৰো নেকি? আপোনালোকে নিশ্চয় উদ্যমী শব্দটো শুনিছে, কিন্তু আপুনি মিলেটপ্ৰেনিয়াৰ শুনিছে নেকি? ওড়িশাৰৰ বাজৰাপ্ৰেনিয়াৰসকল আজিকালি চৰ্চাৰ বিষয় হৈ পৰিছে। জনজাতীয় জিলা সুন্দৰগড়ৰ প্ৰায় ১৫০০ মহিলাৰ এটা আত্মসহায়ক গোট ওড়িশা মিলেটছ মিছনৰ সৈতে জড়িত। ইয়াত মহিলাসকলে বাজৰাৰ পৰা বিভিন্ন ধৰণৰ খাদ্য তৈয়াৰ কৰি আছে... কুকিজ, ৰসগোল্লা, গুলাব জামুন, আৰু আনকি কেকক পৰ্যন্তও। বজাৰত এইসমূহৰ যথেষ্ট চাহিদাৰ বাবে মহিলাসকলৰ উপাৰ্জনো বৃদ্ধি পাইছে।
আলান্দ ভূতাই (আলান্দ ভুটাই) বাজৰা কৃষক উৎপাদক কোম্পানীয়ে যোৱা বছৰ কৰ্ণাটকৰ কালাবুৰ্গীত থকা ইণ্ডিয়ান ইনষ্টিটিউট অব্ মিলেটছ ৰিচাৰ্ছৰ তত্বাৱধানত কাম আৰম্ভ কৰিছিল। মানুহে ইয়াৰ খাখৰা, বিস্কুট আৰু লাৰু ভাল পাইছে। কৰ্ণাটকৰ বিদাৰ জিলাত, হুলচুৰ মিলেট প্ৰযোজক কোম্পানীৰ সৈতে সম্পৰ্কিত মহিলাসকলে বাজৰা খেতি কৰাৰ লগতে ইয়াৰ পৰা আটাও প্ৰস্তুত কৰি আছে। ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ উপাৰ্জনো যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে। ১২খন ৰাজ্যৰ কৃষকে প্ৰাকৃতিক কৃষিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ছট্টিশগড়ৰ সন্দীপ শৰ্মাৰ এফপিঅ'ত যোগদান কৰিছে। বিলাসপুৰৰ এই এফপিঅ'য়ে ৮ প্ৰকাৰৰ বাজৰাৰ আটা আৰু সেইবোৰৰ ব্যঞ্জন প্ৰস্তুত কৰি আছে।
বন্ধুসকল, আজি ভাৰতৰ প্ৰতিটো কোণতে জি-২০ সন্মিলনৰ অনুষ্ঠান চলি আছে আৰু মই সুখী যে দেশৰ প্ৰতিটো কোণত, য'তেই জি-২০ সন্মিলন অনুষ্ঠিত কৰা হৈছে, ত’তেই বাজৰাৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা পুষ্টিকৰ আৰু সুস্বাদু ব্যঞ্জন অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। বাজৰা-খিচিৰি, পোহা, ক্ষীৰ আৰু ৰুটিৰ দৰে ব্যঞ্জন, লগতে ৰাগী-আধাৰিত পায়াচাম, পুৰী আৰু দোছাও ইয়াত পৰিৱেশন কৰা হৈছে। সকলো জি-২০ স্থানত বাজৰাৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা স্বাস্থ্য পানীয়, খাদ্যশস্য আৰু নুডলছ বাজৰা প্ৰদৰ্শনীত প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। বিশ্বজুৰি চলা ভাৰতীয় অভিযানেও ইয়াৰ জনপ্ৰিয়তা বৃদ্ধি কৰিবলৈ যথেষ্ট প্ৰচেষ্টা চলাই আছে। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে যে দেশৰ এই প্ৰচেষ্টা আৰু বিশ্বত বাজৰাৰ বৰ্ধিত চাহিদাই আমাৰ ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকলক শক্তি প্ৰদান কৰিব। আজি মিলেটছৰ পৰা নিৰ্মাণ কৰা বিভিন্ন নতুন বস্তুবোৰ যুৱ প্ৰজন্মই সমানে পছন্দ কৰা দেখি মোৰ আনন্দ হয়। আন্তৰ্জাতিক বাজৰা বৰ্ষৰ এনে এক সুন্দৰ আৰম্ভণিৰ বাবে আৰু ইয়াক নিৰন্তৰে আগুৱাই নিয়াৰ বাবে মই 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলক অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া কোনোবাই পৰ্যটনৰ কেন্দ্ৰ গোৱাৰ বিষয়ে কয় তেতিয়া আপোনাৰ মনলৈ কি আহে?
স্বাভাৱিকতে, গোৱাৰ নাম উল্লেখ কৰাৰ লগে লগে; প্ৰথমে, সুন্দৰ উপকূল, সমুদ্ৰ তীৰ আৰু প্ৰিয় খাদ্য সামগ্ৰীৰ কথা মনলৈ আহে। কিন্তু এই মাহত গোৱাত এনে এটা ঘটনা ঘটিছিল, যি আজি শিৰোনামত আছে। আজি 'মন কী বাত'ত, মই এইবিষয়ে আপোনালোক সকলোৰে সৈতে ভাগ-বতৰা কৰিব বিচাৰো। এই অনুষ্ঠানটো গোৱা - বেঙুনীয়া উৎসৱত অনুষ্ঠিত হৈছিল। পানাজীত ৬ ৰ পৰা ৮ জানুৱাৰীলৈ এই উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। দিব্যাংগসকলৰ কল্যাণৰ বাবে এইটো নিজেই এক অনন্য প্ৰচেষ্টা আছিল। বেঙুনীয়া উৎসৱ কিমান ডাঙৰ অনুষ্ঠান আছিল, আপোনালোক সকলোৱে ইয়াৰ দ্বাৰা অনুমান কৰিব পাৰে যে আমাৰ ৫০হাজাৰতকৈও অধিক ভাই-ভনীয়ে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। ইয়ালৈ অহা লোকসকল এই কথা জানি আনন্দিত হৈছিল যে তেওঁলোকে এতিয়া 'মিৰামাৰ বীচ' সম্পূৰ্ণৰূপে উপভোগ কৰিব পাৰে। দৰাচলতে, 'মিৰামাৰ বীচ' আমাৰ দিব্যাংগ ভাই-ভনীসকলৰ বাবে গোৱাৰ এক সুগম সমুদ্ৰতীৰ হৈ পৰিছে। ক্ৰিকেট টুৰ্ণামেণ্ট, টেবুল টেনিছ টুৰ্ণামেণ্ট, মাৰাথন প্ৰতিযোগিতাৰ লগতে ইয়াত এক বধিৰ-অন্ধ সন্মিলনৰো আয়োজন কৰা হৈছিল। অনন্য পক্ষী নিৰীক্ষণ কাৰ্যসূচীৰ উপৰিও ইয়াত এখন চলচ্চিত্ৰও দেখুওৱা হৈছিল। ইয়াৰ বাবে বিশেষ ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল যাতে আমাৰ সকলো দিব্যাংগ ভাই-ভনী আৰু শিশুৱে ইয়াক সম্পূৰ্ণৰূপে উপভোগ কৰিব পাৰে।
বেঙুনীয়া উৎসৱৰ আন এটা বিশেষ কথা হ'ল ইয়াত দেশৰ ব্যক্তিগত খণ্ডৰ অংশগ্ৰহণ। দিব্যাং বন্ধুত্বপূৰ্ণ সামগ্ৰীবোৰ তেওঁলোকৰহৈ প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছিল। দিব্যাংগসকলৰ কল্যাণৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে এই উৎসৱত বহুতো প্ৰচেষ্টা দেখা গৈছিল। বেঙুনীয়া উৎসৱক সফল কৰি তোলাৰ বাবে মই ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰা সকলো লোকক অভিনন্দন জনাইছো। ইয়াৰ লগতে, মই সেই স্বেচ্ছাসেৱকসকলকো অভিনন্দন জনাইছো, যিসকলে ইয়াক আয়োজন কৰিবলৈ অহৰ্নিশে কাম কৰিবলৈ একত্ৰিত হৈছিল। মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস যে এনে ধৰণৰ অভিযান আমাৰ সুগম ভাৰতৰ দৃষ্টিভংগী উপলব্ধি কৰাত যথেষ্ট কাৰ্যকৰী প্ৰমাণিত হ'ব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এতিয়া 'মন কী বাত'ত, মই এটা বিষয়ত কথা পাতিম, য'ত আপোনালোকে আনন্দ আৰু গৌৰৱ অনুভৱ কৰিব আৰু আপোনালোকৰ মনটোৱে কৈ উঠিব - ৱাহ, কি আনন্দ! দেশৰ আটাইতকৈ পুৰণি বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম, ভাৰতীয় বিজ্ঞান প্ৰতিষ্ঠান, বাংগালোৰ, অৰ্থাৎ আইআইএছচি-য়ে এক আশ্চৰ্যকৰ উদাহৰণ উপস্থাপন কৰিছে। 'মন কী বাত'ত মই আগতে আলোচনা কৰিছো যে কেনেকৈ ভাৰতৰ দুই মহান ব্যক্তিত্ব জামছেদজী টাটা আৰু স্বামী বিবেকানন্দ এই প্ৰতিষ্ঠানটো স্থাপনৰ আঁৰত অনুপ্ৰেৰণা হৈ আহিছে। আৰু আমাৰ বাবে আনন্দ আৰু গৌৰৱৰ বিষয় হৈছে যে ২০২২ চনত, এই প্ৰতিষ্ঠানটোৰ নামত মুঠ ১৪৫ টা পেটেন্ট হৈছে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে - প্ৰতি পাঁচ দিনত দুটাকৈ পেটেন্ট। এই অভিলেখটো স্বয়ং আশ্চৰ্যজনক হৈছে। এই সফলতাৰ বাবে মই আইআইএছচি-ৰ দলটোকো অভিনন্দন জনাইছো ৷ বন্ধুসকল, আজি ভাৰত ৰেংকিং পেটেন্ট ফাইলিঙত ৭ম আৰু ট্ৰেডমাৰ্কত পঞ্চম স্থানত আছে। কেৱল পেটেন্টৰ কথা ক'লে, যোৱা পাঁচ বছৰত ই প্ৰায় ৫০ শতাংশ বৃদ্ধি হৈছে। গোলকীয় উদ্ভাৱন সূচকৰ ক্ষেত্ৰতো ভাৰতৰ ৰেংকিং যথেষ্ট উন্নত হৈছে আৰু এতিয়া ই ৪০ তম স্থানত উপনীত হৈছে, আনহাতে ২০১৫ চনত, ভাৰত বিশ্ব উদ্ভাৱন সূচকত ৮০তম স্থানত পিছ পৰি আছিল। মই আপোনালোকক আৰু এটা আকৰ্ষণীয় কথা ক'ব বিচাৰো। ভাৰতত যোৱা ১১ বছৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে, বিদেশী ফাইলিঙতকৈ ঘৰুৱা পেটেন্ট ফাইলিঙৰ সংখ্যা অধিক দেখা গৈছে। ই ভাৰতৰ বৰ্ধিত বৈজ্ঞানিক দক্ষতাও প্ৰদৰ্শন কৰে।
বন্ধুসকল, আমি সকলোৱে জানো যে একবিংশ শতিকাৰ গোলকীয় অৰ্থনীতিত জ্ঞানেই হ’ল সৰ্বাধিক। মই বিশ্বাস কৰোঁ যে ভাৰতৰ টেকাডেৰ সপোন নিশ্চিতভাৱে আমাৰ উদ্ভাৱক আৰু তেওঁলোকৰ পেটেন্টৰ বলত পূৰণ হ'ব। ইয়াৰ দ্বাৰা আমি সকলোৱে আমাৰ নিজৰ দেশত প্ৰস্তুত কৰা বিশ্বমানৰ প্ৰযুক্তি আৰু সামগ্ৰীৰ সম্পূৰ্ণ সুবিধা ল'বলৈ সক্ষম হ'ম।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই নমোএপত তেলেংগানাৰ অভিযন্তা বিজয়জীৰ এটা পোষ্ট দেখিছিলো। ইয়াত, বিজয়জীয়ে ই-ৱেষ্টৰ বিষয়ে লিখিছে। বিজয়জীয়ে অনুৰোধ কৰিছিল যে মই এইবিষয়ে 'মন কী বাত'ত যাতে আলোচনা কৰোঁ। আগতেও এই কাৰ্যসূচীত আমি 'আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদলৈ' অৰ্থাৎ 'কচৰে চে কাঞ্চন'ৰ বিষয়ে কথা পাতিছিলো, কিন্তু আহক, আজি, ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ই-আৱৰ্জনাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰোঁ।
বন্ধুসকল, আজিকালি মোবাইল ফোন, লেপটপ, টেবলেটৰ দৰে ডিভাইচবোৰ প্ৰতিখন ঘৰত সচৰাচৰ হৈ পৰিছে। ইয়াৰ সংখ্যা সমগ্ৰ দেশৰ কোটিৰ হিচাপত হ'ব। আজিৰ শেহতীয়া ডিভাইচবোৰো ভৱিষ্যতৰ ই-ৱেষ্ট। যেতিয়াই কোনোবাই নতুন ডিভাইচ এটা ক্ৰয় কৰে বা কোনোবা এজনৰ পুৰণি ডিভাইচ সলনি কৰে, ইয়াক সঠিকভাৱে পেলাই দিয়া হয় নে নহয় মনত ৰখাটো প্ৰয়োজন। যদি ই-আৱৰ্জনা সঠিকভাৱে নিষ্কাশন কৰা নহয়, ই আমাৰ পৰিৱেশৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। কিন্তু, যদি সাৱধানে কৰা হয়, ই ৰিচাইকল আৰু ৰি-ইউজৰ বৃত্তাকাৰ অৰ্থনীতিত এক ডাঙৰ শক্তি হ'ব পাৰে। ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ এক প্ৰতিবেদনত উল্লেখ কৰা হৈছিল যে প্ৰতি বছৰে ৫০ নিযুত টন ই-আৱৰ্জনা নিষ্কাশন কৰা হৈছে। আপোনালোকে কিমান অনুমান কৰিব পাৰিবনে? আনকি মানৱজাতিৰ ইতিহাসত নিৰ্মাণ কৰা সকলো বাণিজ্যিক বিমানৰ ওজন একত্ৰিত কৰিলেও, নিষ্কাশিত ই-আৱৰ্জনাৰ পৰিমাণৰ সমান নহ'ব। এইটো এনেকুৱা হৈছে যেন প্ৰতি ছেকেণ্ডত ৮০০ টা লেপটপ পেলাই দিয়া হৈছে। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ'ব যে বিভিন্ন প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে এই ই-আৱৰ্জনাৰ পৰা প্ৰায় ১৭প্ৰকাৰৰ মূল্যৱান ধাতু আহৰণ কৰিব পাৰি। ইয়াত সোণ, ৰূপ, তাম আৰু নিকেল অন্তৰ্ভুক্ত থাকে, সেয়েহে ই-আৱৰ্জনা ব্যৱহাৰ কৰাটো 'কচৰে কো কাঞ্চন'ত কম নহয়। আজি এই দিশত অভিনৱ কাম কৰি থকা ষ্টাৰ্ট-আপৰ কোনো অভাৱ নাই। বৰ্তমান, প্ৰায় ৫০০ ই-ৱেষ্ট ৰিচাইকেলাৰ এই খণ্ডৰ সৈতে সম্পৰ্কিত আৰু বহুতো নতুন উদ্যোগীও ইয়াৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে। এই খণ্ডটোৱে হাজাৰ হাজাৰ লোকক প্ৰত্যক্ষ নিযুক্তিও দিছে। বাংগালুৰুৰ ই-পৰিসৰ এনে এটা প্ৰচেষ্টাত নিয়োজিত হৈ আছে। ই মুদ্ৰিত বৰ্তনী বোৰ্ডৰ পৰা মূল্যৱান ধাতু আহৰণৰ বাবে এটা থলুৱা প্ৰযুক্তি বিকশিত কৰিছে।
ঠিক একেদৰে, মুম্বাইত কাম কৰা ইকোৰেকোৱে এটা মোবাইল এপৰ জৰিয়তে ই-ৱেষ্ট সংগ্ৰহ কৰাৰ এক ব্যৱস্থা বিকশিত কৰিছে৷ উত্তৰাখণ্ডৰ ৰুড়কীৰ আটেৰো ৰিচাইক্লিঙে বিশ্বজুৰি এই ক্ষেত্ৰত বহুতো পেটেন্ট লাভ কৰিছে৷ ই ইয়াৰ নিজা ই-ৱেষ্ট ৰিচাইক্লিং প্ৰযুক্তি প্ৰস্তুত কৰি বহুতো পুৰস্কাৰ অৰ্জন কৰিছে। এটা মোবাইল এপ আৰু ৱেবছাইট 'কাবাড়িৱালা'ৰ জৰিয়তে ভূপালত টন টন ই-আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ কৰা হৈছে। এনে বহুতো উদাহৰণ আছে। এই সকলোবোৰে ভাৰতক এক গোলকীয় ৰিচাইক্লিং হাব তৈয়াৰ কৰাত সহায় কৰিছে; কিন্তু, এনে পদক্ষেপবোৰৰ সফলতাৰ বাবে এক অত্যাৱশ্যকীয় চৰ্তও আছে – অৰ্থাৎ, ই-আৱৰ্জনা নিষ্কাশনৰ সুৰক্ষিত উপযোগী পদ্ধতিৰ বিষয়ে লোকসকলক সজাগ কৰিব লাগিব। ই-ৱেষ্টৰ ক্ষেত্ৰত কাম কৰা সকলে কয় যে বৰ্তমান, প্ৰতি বছৰে মাত্ৰ ১৫-১৭ শতাংশ ই-আৱৰ্জনা পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি সমগ্ৰ বিশ্বতে জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু জৈৱ বৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণৰ বিষয়ে যথেষ্ট আলোচনা হৈছে। আমি এই দিশত ভাৰতৰ দৃঢ় প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে নিৰন্তৰে কথা পাতি আছো। ভাৰতে ইয়াৰ আৰ্দ্ৰভূমিৰ বাবে কৰা কামৰ বিষয়ে জানি আপোনালোকেও অধিক সুখী হ'ব। কিছুমান শ্ৰোতাই হয়তো ভাবি আছে যে আৰ্দ্ৰভূমিবোৰ কি? 'আৰ্দ্ৰভূমিৰ স্থান'ৰ অৰ্থ হৈছে সেই ঠাইবোৰ য'ত গোটেই বছৰজুৰি পানী জলভূমিৰ ৰূপত জমা হৈ থাকে। কেইদিনমান পিছতে, ফেব্ৰুৱাৰী ২ তাৰিখে, বিশ্ব আৰ্দ্ৰভূমি দিৱস পালন কৰা হ’ব। আমাৰ পৃথিৱীৰ অস্তিত্বৰ বাবে আৰ্দ্ৰভূমি অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ, কিয়নো বহুতো চৰাই আৰু প্ৰাণী সেইবোৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। জৈৱ বৈচিত্ৰ্য সমৃদ্ধ কৰাৰ লগতে, এইবোৰে বান নিয়ন্ত্ৰণ আৰু ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ সংৰক্ষণ নিশ্চিত কৰে। আপোনালোকৰ বহুতে নিশ্চয় জানে যে ৰামচৰ স্থানবোৰ এনেকুৱা আৰ্দ্ৰভূমি যিবোৰ আন্তৰ্জাতিকভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ। যিকোনো দেশতে আৰ্দ্ৰভূমি থাকিব পাৰে; কিন্তু এইবোৰে বহুতো চৰ্ত পূৰণ কৰিব লাগে; তেতিয়াহে এইবোৰক ৰামচৰ স্থান হিচাপে ঘোষণা কৰা হয়। ৰামচৰ স্থানত ২০,০০০ বা ততোধিক জলপক্ষী থাকিব লাগে। বৃহৎ সংখ্যক স্থানীয় মাছৰ প্ৰজাতি থকাটোও গুৰুত্বপূৰ্ণ। অমৃত মহোৎসৱৰ সময়ত স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰত, মই ৰামচৰ স্থানৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কিছুমান ভাল তথ্য আপোনালোকৰ সৈতে ভাগ-বতৰা কৰিব বিচাৰো। এতিয়া আমাৰ দেশত ৰামচৰ স্থানৰ মুঠ সংখ্যা ৭৫ লৈ বৃদ্ধি হৈছে, আনহাতে, ২০১৪ চনৰ পূৰ্বে দেশত মাত্ৰ ২৬টা ৰামচৰ স্থান আছিল। ইয়াৰ বাবে, স্থানীয় সম্প্ৰদায়সকল অভিনন্দনৰ যোগ্য, যিসকলে এই জৈৱ বৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণ কৰিছে। ই আমাৰ বহু পুৰণি সংস্কৃতি আৰু প্ৰকৃতিৰ সৈতে সামঞ্জস্য ৰাখি জীয়াই থকাৰ পৰম্পৰাৰ প্ৰতিও এক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি হিচাপে বিবেচিত হৈছে। ভাৰতৰ এই আৰ্দ্ৰভূমিবোৰো আমাৰ প্ৰাকৃতিক সম্ভাৱনাৰ এক উদাহৰণ। ওড়িশাৰৰ চিল্কা হ্ৰদে ৪০টাতকৈও অধিক জলপক্ষী প্ৰজাতিক আশ্ৰয় দিয়া বুলি জনা যায়। কাইবুল-লামজা, লোগটক হ্ৰদক জলাভূমি হৰিণৰ একমাত্ৰ প্ৰাকৃতিক বাসস্থান বুলি গণ্য কৰা হয়।
তামিলনাডুৰ বেদনথাংগলক ২০২২ চনত ৰামচৰ স্থান হিচাপে ঘোষণা কৰা হৈছিল। ইয়াত চৰাইৰ সংখ্যা সংৰক্ষণৰ সম্পূৰ্ণ কৃতিত্ব এলেকাটোৰ কৃষকসকললৈ যায়। কাশ্মীৰৰ পাঞ্জাথ নাগ সম্প্ৰদায়ে বাৰ্ষিক ফল-ফুল উৎসৱৰ সময়ত গাঁৱক পৰিষ্কাৰ কৰাৰ বাবে এটা দিন অতিবাহিত কৰে। ৰামচৰ স্থানৰ বেছিভাগ শব্দৰ এক অনন্য সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যও আছে। মণিপুৰৰ সংস্কৃতিৰ লোগটক আৰু পৱিত্ৰ হ্ৰদ ৰেণুকাৰ সৈতে গভীৰ সম্পৰ্ক আছে। একেদৰে, সম্ভাৰ মা দুৰ্গাৰ অৱতাৰ শাকম্ভৰী দেৱীৰ সৈতেও সম্পৰ্কিত। ৰামচৰ স্থানৰ চাৰিওফালে বাস কৰা লোকসকলৰ বাবে ভাৰতত আৰ্দ্ৰভূমিৰ এই সম্প্ৰসাৰণ সম্ভৱ। মই 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলৰ হৈ এনে সকলো লোকক যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰোঁ আৰু তেওঁলোকক শুভকামনা জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এইবাৰ আমাৰ দেশত, বিশেষকৈ উত্তৰ ভাৰতত, শীতৰ প্ৰকোপ তীব্ৰ হৈছিল। এই শীতকালত, মানুহে পৰ্বতবোৰত তুষাৰপাত উপভোগ কৰিছিল। জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ কিছুমান ছবিয়ে সমগ্ৰ দেশৰ হৃদয়ক আকৰ্ষিত কৰিছিল। সমগ্ৰ বিশ্বৰ লোকে সামাজিক মাধ্যমত এই ছবিবোৰ ভাল পাইছে। তুষাৰপাতৰ ফলত, আমাৰ কাশ্মীৰ উপত্যকা এইবাৰো প্ৰতি বছৰৰ দৰে অতি ধুনীয়া হৈ পৰিছে! মানুহে বিশেষকৈ বানিহালৰ পৰা বুদগামলৈ যোৱা ৰেলখনৰ ভিডিঅ'টো চাই ভাল পাইছে। সুন্দৰ তুষাৰপাত, চাৰিওফালে বৰফৰ দৰে বগা চাদৰ। মানুহে এই দৃশ্যটো এটা পৰী কাহিনীৰ দৰে দেখা গৈছে বুলি কৈছে! বহুলোকে কৈছে যে এইবোৰ কোনো বিদেশৰ ছবি নহয়, আমাৰ নিজৰ দেশৰ কাশ্মীৰৰ ছবি।
এজন ছ'চিয়েল মিডিয়া ব্যৱহাৰকাৰীয়ে লিখিছে– 'এই স্বৰ্গতকৈ অধিক ধুনীয়া কি হ'ব?' এইটো সম্পূৰ্ণ শুদ্ধ - সেয়েহে কাশ্মীৰক ভূ-স্বৰ্গ বুলি কোৱা হয়। এই ছবিবোৰ দেখি, আপোনালোকেও নিশ্চয় কাশ্মীৰ ভ্ৰমণলৈ যোৱাৰ কথা ভাবি আছে। মই বিচাৰো যে আপোনালোক নিজে তালৈ যাওক আৰু আপোনালোকৰ বন্ধুবৰ্গকো লগত লৈ যাওক। কাশ্মীৰত বৰফৰে আবৃত পৰ্বত, প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য; চাবলৈ আৰু জানিবলৈ আৰু বহুতো বস্তু আছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, কাশ্মীৰৰ চৈয়দাবাদত শীতকালীন ক্ৰীড়াৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। এই খেলসমূহৰ বিষয়বস্তু আছিল - স্নো ক্ৰিকেট! আপোনালোকে ভাবিব পাৰে যে স্নো ক্ৰিকেট এক অতি ৰোমাঞ্চকৰ খেল হ'ব – হয়, আপুনি একেবাৰে শুদ্ধ।
কাশ্মীৰী যুৱকসকলে বৰফত ক্ৰিকেটক আৰু অধিক আশ্চৰ্যজনক কৰি তোলে। ইয়াৰ জৰিয়তে, কাশ্মীৰত যুৱ খেলুৱৈসকলৰ সন্ধানো অব্যাহত আছে, যিসকলে পিছত টীম ইণ্ডিয়া হিচাপে খেলিব। এক প্ৰকাৰে, এয়াও খেলো ইণ্ডিয়া আন্দোলনৰ এক সম্প্ৰসাৰণ হিচাপে বিবেচিত হৈছে। কাশ্মীৰত, ক্ৰীড়া সম্পৰ্কে যুৱসকলৰ মাজত যথেষ্ট উৎসাহ আছে। আগন্তুক সময়ত, এই যুৱক-যুৱতীসকলৰ বহুতে দেশৰ বাবে পদক জিকিব আৰু ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰিব। পৰৱৰ্তীবাৰ আপোনালোকে কাশ্মীৰ ভ্ৰমণৰ পৰিকল্পনা কৰিলে, এনে অনুষ্ঠান পৰিদৰ্শন কৰিবলৈ সময় উলিয়াবলৈ মই আপোনালোকক পৰামৰ্শ দিম। এই অভিজ্ঞতাবোৰে আপোনালোকৰ ভ্ৰমণক আৰু অধিক স্মৰণীয় কৰি তুলিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ গণৰাজ্যক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে আমাৰ প্ৰচেষ্টা নিৰন্তৰভাৱে চলি থকা উচিত। গণৰাজ্য 'জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ দ্বাৰা', 'সকলোৰে প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা', 'দেশৰ প্ৰতি নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰা'ৰ দ্বাৰা শক্তিশালী হৈ পৰে আৰু আমাৰ 'মন কী বাত', এনে কৰ্তব্যনিষ্ঠ যুঁজাৰুসকলৰ জোৰদাৰ কণ্ঠস্বৰ হৈ পৰাত মই সুখী অনুভৱ কৰিছো। আমি পৰৱৰ্তী সময়ত এনে সমৰ্পিত লোকসকলৰ আকৰ্ষণীয় আৰু অনুপ্ৰেৰণাদায়ক কাহিনীৰ সৈতে পুনৰ লগ পাম।
আপোনালোকক অশেষ ধন্যবাদ ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আজি আমি 'মন কী বাত'ৰ ছয়ানব্বৈ (৯৬) খণ্ডত সন্মিলিত হৈছো। 'মন কী বাত'ৰ পৰৱৰ্তী খণ্ডটো ২০২৩বৰ্ষৰ প্ৰথম খণ্ড হ'ব। আপোনালোকে প্ৰেৰণ কৰা বাৰ্তাবোৰত, আপোনালোকে পাৰ কৰি অহা ২০২২ বৰ্ষটোৰ বিষয়ে ক'বলৈও আহ্বান জনাইছে। অতীতৰ পৰ্যৱেক্ষণে আমাক বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ প্ৰস্তুতিৰ বাবে সদায় অনুপ্ৰেৰণা দিয়ে। ২০২২ চনত দেশৰ জনসাধাৰণৰ শক্তি, তেওঁলোকৰ সহযোগিতা, তেওঁলোকৰ সংকল্প, তেওঁলোকৰ সফলতাৰ সম্প্ৰসাৰণ ইমানেই আছিল যে সেই আটাইসমূহ 'মন কী বাত'ত অন্তৰ্ভুক্ত কৰাটো কঠিন হ'ব। ২০২২ বৰ্ষটো সঁচাকৈয়ে বহুতো ক্ষেত্ৰত অতি অনুপ্ৰেৰণাদায়ক, আশ্চৰ্যজনক আছিল। এই বছৰ ভাৰতে স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ সম্পূৰ্ণ কৰিছিল আৰু এই বছৰতেই অমৃতকাল আৰম্ভ হৈছিল। এই বছৰত দেশখনে এক নতুন গতি লাভ কৰিছে, সকলো দেশবাসীয়ে পৰস্পৰে পৰস্পৰৰ তুলনাত ভাল প্ৰদৰ্শন কৰিছে। ২০২২ চনৰ বিভিন্ন সফলতাই আজি সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতৰ বাবে এক বিশেষ স্থানৰ সৃষ্টি কৰিছে। ২০২২ বৰ্ষত ভাৰতে বিশ্বৰ পঞ্চম বৃহত্তম অৰ্থনীতিৰ মৰ্যাদা লাভ কৰিছে; ২০২২, অৰ্থাৎ ২২০ কোটি ভেকছিনৰ অবিশ্বাস্য সংখ্যা অতিক্ৰম কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ অভিলেখ; ২০২২, অৰ্থাৎ ভাৰতে ৪০০ বিলিয়ন ডলাৰৰ যাদুকৰী ৰপ্তানিৰ পৰিমাণ অতিক্ৰম কৰিছে; ২০২২, অৰ্থাৎ জনসাধাৰণৰ দ্বাৰা 'আত্মনিৰ্ভৰশীল ভাৰত'ৰ প্ৰস্তাৱ গ্ৰহণ কৰা হৈছে, ইয়াক প্ৰতিপালন কৰা হৈছে; ২০২২ অৰ্থাৎ ভাৰতৰ প্ৰথম থলুৱা বিমান বাহক আইএনএছ বিক্ৰান্তক স্বাগতম জনোৱা হৈছে, ২০২২ অৰ্থাৎ মহাকাশ, ড্ৰোন আৰু প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডত ভাৰতৰ গৌৰৱ বৃদ্ধি হৈছে, ২০২২ অৰ্থাৎ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে ভাৰতৰ শক্তি বৃদ্ধি পাইছে | আনকি ক্ৰীড়াক্ষেত্ৰতো, কমনৱেলথ গেমছেই হওক, বা আমাৰ মহিলা হকী দলৰ বিজয়েই হওক, আমাৰ যুৱপ্ৰজন্মই যথেষ্ট সম্ভাৱনা প্ৰদৰ্শন কৰিছে।
বন্ধুসকল, এই সকলোবোৰৰ সৈতে, ২০২২ বৰ্ষটো আন এটা কাৰণৰ বাবে সদায় স্মৰণীয় হৈ থাকিব। সেয়া হৈছে 'এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত'ৰ আত্মাৰ সম্প্ৰসাৰণ। দেশৰ জনসাধাৰণে একতা আৰু সম্প্ৰীতি উদযাপনৰ বাবে বহুতো আশ্চৰ্যকৰ অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰিছে। গুজৰাটৰ মাধৱপুৰ মেলাই হওক, য'ত ৰুক্মিণীৰ বিবাহ আৰু উত্তৰ-পূবৰ সৈতে ভগৱান কৃষ্ণৰ সম্পৰ্ক উদযাপন কৰা হৈছে, বা কাশী-তামিল সংগমেই হওক, এই উৎসৱবোৰত সম্প্ৰীতিৰ বিভিন্ন ৰং দেখা গৈছে। ২০২২ চনত দেশবাসীয়ে অমৰ ইতিহাসৰ আন এটা অধ্যায় ৰচনা কৰিছে। আগষ্ট মাহত আয়োজিত 'হৰ ঘৰ তিৰংগা' অভিযানৰ কথা কোনে পাহৰিব পাৰে! সেই মুহূৰ্তবোৰে প্ৰতিজন দেশবাসীৰ হৃদয় আলোড়িত কৰি তুলিছিল। স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰীয়া এই অভিযানত সমগ্ৰ দেশে ত্ৰিৰংগা ৰঙেৰে নিজকে বোলাই লৈছিল। ৬ কোটিতকৈও অধিক লোকে ত্ৰিৰংগাৰ সৈতে চেলফি প্ৰেৰণ কৰিছিল। এই আজাদী কা অমৃত মহোৎসৱ অহা বছৰো একেধৰণে অব্যাহত থাকিব - ই অমৃত কালৰ ভেটি অধিক শক্তিশালী কৰিব।
বন্ধুসকল, এই বছৰ ভাৰত জি-২০ গোটৰ অধ্যক্ষতাৰ দায়িত্ব লাভ কৰিছে। মই যোৱাবাৰ এই বিষয়ে বিতংভাৱে আলোচনা কৰিছিলো। ২০২৩ চনত, আমি জি-২০ৰ গৰিমাক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব লাগিব; এই অনুষ্ঠানটোক এক গণ আন্দোলন হিচাপে গঢ়ি তোলক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি সমগ্ৰ বিশ্বতে বৰদিনৰ উৎসৱ অতি উৎসাহেৰে উদযাপন কৰা হৈছে। এই দিনটো যীশু খ্ৰীষ্টৰ জীৱন আৰু শিক্ষাক স্মৰণ কৰাৰ দিন। মই আপোনালোক সকলোকে বৰদিনৰ শুভেচ্ছা জনাইছো।
বন্ধুসকল, আজি আমাৰ সন্মানীয় অটল বিহাৰী বাজপেয়ীজীৰ জন্মদিন। তেওঁ এজন মহান ৰাজনীতিবিদ আছিল যিয়ে দেশক ব্যতিক্ৰমী নেতৃত্ব প্ৰদান কৰিছিল। প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ হৃদয়ত তেওঁৰ এক বিশেষ স্থান আছে। মই কলকাতাৰ পৰা আস্থাজীৰ পৰা এখন চিঠি পাইছো। এই পত্ৰখনত, তেওঁ শেহতীয়াকৈ দিল্লী ভ্ৰমণৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰিছে। তেওঁ লিখিছে যে এই সময়ছোৱাত তেওঁ প্ৰধানমন্ত্ৰী সংগ্ৰহালয় পৰিদৰ্শন কৰিবলৈ সময় উলিয়াইছিল। তেওঁ এই সংগ্ৰহালয়ত অটলজীৰ গেলেৰীখন বহুত ভাল পাইছিল। অটলজীৰ সৈতে তাত তোলা ছবিখন তেওঁৰ বাবে স্মৰণীয় হৈ পৰিছে। অটলজীৰ গেলেৰীত দেশলৈ আগবঢ়োৱা তেওঁৰ মূল্যৱান অৱদানৰ এক আভাস পাব পাৰোঁ। আন্তঃগাঁথনি, শিক্ষা বা বৈদেশিক নীতিয়েই হওঁক, তেওঁ ভাৰতক প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে নতুন উচ্চতালৈ লৈ যোৱাৰ চেষ্টা কৰিছিল। মই আকৌ এবাৰ অটলজীক মোৰ হৃদয়ৰ কোণৰ পৰা নমস্কাৰ জনাইছো।
বন্ধুসকল, কাইলৈ, ডিচেম্বৰৰ ২৬ তাৰিখ হৈছে 'বীৰ বল দিৱস' আৰু এই উপলক্ষে দিল্লীত চাহিবজাদা জোৰাৱৰ সিং জী আৰু চাহিবজাদা ফতেহ সিংজীৰ ত্যাগৰ প্ৰতি সমৰ্পিত এক কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিম। দেশবাসীয়ে চাহিবজাদা আৰু মাতা গুজৰিৰ ত্যাগক সদায় মনত ৰাখিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়-
সত্যম কিম প্ৰমাণম, প্ৰত্যক্ষম কিম প্ৰমাণম
অৰ্থাৎ, সত্যক প্ৰমাণৰ প্ৰয়োজন নাই আৰু যিটো স্পষ্ট, তাকো প্ৰমাণৰ প্ৰয়োজন নাই ৷
কিন্তু যেতিয়া আধুনিক চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ কথা আহে, তেতিয়া আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ'ল - প্ৰমাণ। যোগ আৰু আয়ুৰ্বেদৰ দৰে আমাৰ শাস্ত্ৰৰ সন্দৰ্ভত প্ৰমাণ আধাৰিত গৱেষণাৰ অভাৱ সদায়ে এক প্ৰত্যাহ্বান হৈ আহিছে যি শতিকা ধৰি ভাৰতীয় জীৱনৰ অংশ হৈ আহিছে- ফলাফল দৃশ্যমান, কিন্তু প্ৰমাণ নাই। কিন্তু, মই সুখী যে প্ৰমাণ-আধাৰিত ঔষধৰ যুগত যোগ আৰু আয়ুৰ্বেদ এতিয়া আধুনিক যুগৰ পৰীক্ষাৰ স্পৰ্শকাতৰ বিষয়ৰ দৰে থিয় হৈ আছে। আপোনালোক সকলোৱে নিশ্চয় মুম্বাইৰ টাটা মেম'ৰিয়েল কেন্দ্ৰৰ বিষয়ে শুনিছে। এই প্ৰতিষ্ঠানটোৱে গৱেষণা, উদ্ভাৱন আৰু কৰ্কট ৰোগৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট সুনাম অৰ্জন কৰিছে। এই কেন্দ্ৰৰ দ্বাৰা কৰা এক বিস্তৃত গৱেষণাই প্ৰকাশ কৰিছে যে স্তনৰ কৰ্কট ৰোগীসকলৰ বাবে যোগ অতি কাৰ্যকৰী। টাটা মেম'ৰিয়েল কেন্দ্ৰই আমেৰিকাত অনুষ্ঠিত অতি সন্মানীয় স্তন কৰ্কট সন্মিলনত ইয়াৰ গৱেষণাৰ ফলাফল উপস্থাপন কৰিছে। এই ফলাফলবোৰে পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ বিশেষজ্ঞসকলৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে। কিয়নো, টাটা মেম'ৰিয়েল কেন্দ্ৰই প্ৰমাণসহ জনাইছে যে ৰোগীসকলে যোগৰ দ্বাৰা কেনেদৰে লাভান্বিত হৈছে। এই কেন্দ্ৰৰ গৱেষণা অনুসৰি, নিয়মীয়া যোগাভ্যাসে স্তন কৰ্কট ৰোগীৰ পুনৰাবৃত্তি আৰু মৃত্যুৰ আশংকা ১৫ শতাংশ হ্ৰাস কৰিছে। পাশ্চাত্য পদ্ধতিৰ কঠোৰ মানদণ্ডৰ তুলনাত ভাৰতীয় পৰম্পৰাগত ঔষধ পৰীক্ষা কৰাৰ এইটো প্ৰথম উদাহৰণ। লগতে, এইটো এটা প্ৰথম অধ্যয়ন, য'ত স্তন কৰ্কটৰোগৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত মহিলাসকলৰ জীৱনৰ মানদণ্ড উন্নত কৰাৰ বাবে যোগাভ্যাস পোৱা গৈছে। ইয়াৰ দীৰ্ঘম্যাদী লাভালাভবোৰো সন্মুখলৈ আহিছে। টাটা মেম'ৰিয়েল কেন্দ্ৰই পেৰিছত ইউৰোপিয়ান ছ’চাইটি অব্ মেডিকেল অংক'লজী সন্মিলনত ইয়াৰ অধ্যয়নৰ ফলাফল উপস্থাপন কৰিছে।
বন্ধুসকল, আজিৰ যুগত যিমানেই ভাৰতীয় চিকিৎসা প্ৰণালী অধিক প্ৰমাণ-আধাৰিত হ'ব, সমগ্ৰ বিশ্বতে তেওঁলোকৰ গ্ৰহণযোগ্যতা সিমানেই বৃদ্ধি পাব। এই চিন্তাৰে দিল্লীৰ এইমছতো এক প্ৰচেষ্টা চলোৱা হৈছে। ইয়াত, আমাৰ পৰম্পৰাগত চিকিৎসা পদ্ধতিবোৰ বৈধ কৰাৰ বাবে ছয় বছৰ পূৰ্বে ইণ্টিগ্ৰেটিভ মেডিচিন আৰু গৱেষণা কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হৈছিল। ইয়াত শেহতীয়া আধুনিক কৌশল আৰু গৱেষণা পদ্ধতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। কেন্দ্ৰটোৱে ইতিমধ্যে প্ৰতিষ্ঠিত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আলোচনীত ২০খন কাকত প্ৰকাশ কৰিছে। আমেৰিকান কলেজ অব্ কাৰ্ডিঅ'লজীৰ জাৰ্নেলত প্ৰকাশিত এখন কাকতত চিনকোপত ভুগি থকা ৰোগীসকলৰ বাবে যোগৰ লাভালাভৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা হৈছে। একেদৰে, মাইগ্ৰেইনৰ পেপাৰ অব্ নিউৰোলজী জাৰ্নেলত যোগৰ লাভালাভবোৰ বৰ্ণনা কৰা হৈছে। এইবোৰৰ উপৰিও, আন বহুতো ৰোগত যোগৰ লাভালাভ সম্পৰ্কে অধ্যয়ন কৰা হৈছে। যেনে হৃদৰোগ, হতাশা, টোপনিৰ বিকাৰ আৰু গৰ্ভধাৰণৰ সময়ত মহিলাসকলে সন্মুখীন হোৱা সমস্যা।
বন্ধুসকল, কেইদিনমান পূৰ্বে মই বিশ্ব আয়ুৰ্বেদ কংগ্ৰেছৰ বাবে গোৱাত আছিলো। ৪০খনতকৈও অধিক দেশৰ প্ৰতিনিধিসকলে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল আৰু ইয়াত ৫৫০ত কৈও অধিক বৈজ্ঞানিক কাকত উপস্থাপন কৰা হৈছিল। ভাৰতকে ধৰি সমগ্ৰ বিশ্বৰ প্ৰায় ২১৫ টা কোম্পানীয়ে প্ৰদৰ্শনীত তেওঁলোকৰ সামগ্ৰী প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। চাৰি দিন ধৰি চলা এই মেলাত এক লাখতকৈও অধিক লোকে আয়ুৰ্বেদ সম্পৰ্কীয় অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছিল। আনকি আয়ুৰ্বেদ কংগ্ৰেছতো মই সমগ্ৰ বিশ্বৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা আয়ুৰ্বেদ বিশেষজ্ঞসকলৰ ওচৰত প্ৰমাণ আধাৰিত গৱেষণাৰ কথাটো দোহাৰিছিলো। ক’ৰোনা গোলকীয় মহামাৰীৰ এই সময়ত আমি সকলোৱে যোগ আৰু আয়ুৰ্বেদৰ শক্তি যিদৰে দেখিছো, এইবোৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত প্ৰমাণ-আধাৰিত গৱেষণাও অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰমাণিত হ'ব। মই আপোনালোকক অনুৰোধ জনাইছো যে যদি যোগ, আয়ুৰ্বেদ আৰু আমাৰ পৰম্পৰাগত চিকিৎসা পদ্ধতিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এনে প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আপোনালোকৰ ওচৰত কোনো তথ্য থাকে তেন্তে সেইবোৰ সামাজিক মাধ্যমত শ্বেয়াৰ কৰক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যোৱা কেইবছৰমানত আমি স্বাস্থ্য খণ্ডৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰত্যাহ্বান অতিক্ৰম কৰিছো। ইয়াৰ সম্পূৰ্ণ কৃতিত্ব আমাৰ চিকিৎসা বিশেষজ্ঞ, বিজ্ঞানী আৰু দেশবাসীৰ ইচ্ছাশক্তিলৈ যায়। আমি ভাৰতৰ পৰা সৰু আই, পলিঅ' আৰু 'গিনি ৱৰ্ম'ৰ দৰে ৰোগ নিৰ্মূল কৰিছো।
আজি, মই 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলক আন এটা প্ৰত্যাহ্বানৰ বিষয়ে ক'ব বিচাৰো, যিটো এতিয়া সমাপ্তিৰ পথত। এই প্ৰত্যাহ্বান, এই ৰোগটো হৈছে 'কালা আজাৰ'। এই ৰোগ পৰজীৱী বালি মাখিৰ দংশনৰ জৰিয়তে বিয়পে। যেতিয়া কাৰোবাৰ 'কালা আজাৰ' হয়, মাহটোজুৰি জ্বৰ হয়, ৰক্তহীনতা হয়, শৰীৰ দুৰ্বল হয় আৰু ওজনো হ্ৰাস হয়। এই ৰোগ শিশুৰ পৰা ডাঙৰলৈকে যিকোনো লোকৰ ক্ষেত্ৰত হ'ব পাৰে। কিন্তু সকলোৰে প্ৰচেষ্টাত এতিয়া 'কালা আজাৰ' নামৰ এই ৰোগটো দ্ৰুতগতিত নিৰ্মূল হৈ আহিছে। শেহতীয়াকৈ, কালা-আজাৰৰ দুৰ্যোগ ৪খন ৰাজ্যৰ ৫০খনত কৈও অধিক জিলাত বিয়পি পৰিছিল। কিন্তু এতিয়া এই ৰোগটো কেৱল বিহাৰ আৰু ঝাৰখণ্ডৰ ৪খন জিলাতে সীমাৱদ্ধ হৈ আছে। মই নিশ্চিত যে বিহাৰ-ঝাৰখণ্ডৰ জনসাধাৰণৰ শক্তি আৰু সজাগতাই এই চাৰিখন জিলাৰ পৰা 'কালা আজাৰ' আঁতৰ কৰাৰ চৰকাৰৰ প্ৰচেষ্টাত সহায় কৰিব। মই 'কালা আজাৰ' প্ৰভাৱিত অঞ্চলৰ লোকসকলক দুটা কথা মনত ৰাখিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। এটা হ'ল - বালি মাখিৰ নিয়ন্ত্ৰণ আৰু দ্বিতীয়তে, যিমান সম্ভৱ সোনকালে এই ৰোগৰ নিৰ্ণয় আৰু সম্পূৰ্ণ চিকিৎসা। 'কালা আজাৰ'ৰ চিকিৎসা সহজ; ইয়াৰ বাবে ব্যৱহৃত ঔষধবোৰো যথেষ্ট ফলদায়ী। আপোনালোক কেৱল সতৰ্ক হ'ব লাগিব। যদি আপোনালোকৰ জ্বৰ হয় তেনেহ'লে অৱহেলা নকৰিব আৰু লগতে বালি মাখি নিধন কৰা ঔষধ ছটিয়াই থাকিব। চিন্তা কৰক, যেতিয়া আমাৰ দেশ 'কালা আজাৰ'ৰ পৰা মুক্ত হ'ব, ই আমাৰ সকলোৰে বাবে আনন্দৰ বিষয় হ'ব। সব কা প্ৰয়াসৰ এই মনোভাৱত, আমি ২০২৫ চনৰ ভিতৰত ভাৰতৰ পৰা টিবি নিৰ্মূলৰ দিশতো কাম কৰি আছো। আপোনালোকে নিশ্চয় দেখিছে, শেহতীয়াকৈ, যেতিয়া টিবি মুক্ত ভাৰত অভিযান আৰম্ভ হৈছিল, হাজাৰ হাজাৰ লোক টিবি ৰোগীসকলক সহায় কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছিল। নিক্ষয় মিত্ৰ হিচাপে এই লোকসকলে ৰোগীসকলৰ যত্ন লৈছে, তেওঁলোকক আৰ্থিকভাৱে সহায় কৰিছে। ৰাজহুৱা সেৱা আৰু জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ এই শক্তিয়ে নিশ্চিতভাৱে প্ৰতিটো কঠিন লক্ষ্যত উপনীত কৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ পৰম্পৰা আৰু সংস্কৃতিৰ সৈতে মা গংগাৰ এক অটুট সম্পৰ্ক আছে। গংগাৰ পানী আমাৰ জীৱন শৈলীৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ হৈ আহিছে আৰু আমাৰ শাস্ত্ৰতো কোৱা হৈছে:-
নমামি গংগে তৱ পাদ পংকজম,
সুৰ অসুৰেঃ বন্দিত্য দিব্য ৰূপম ৷
ভুক্তিম চা মুক্তিম চা দদাসি নিত্যম,
ভৱ অনুসাৰেণ সদা নৰাণাম ৷৷
অৰ্থাৎ, হে মা গংগা! আপুনি আপোনাৰ ভক্তসকলক তেওঁলোকৰ ইচ্ছা অনুসৰি সাংসাৰিক সুখ, আনন্দ আৰু পৰিত্ৰাণ প্ৰদান কৰে। সকলোৱে আপোনাৰ পবিত্ৰ চৰণৰ উপাসনা কৰে। মইও আপোনাৰ পবিত্ৰ চৰণত মোৰ প্ৰণাম আগবঢ়াইছো। ইয়াৰ মাজতে, বহু শতাব্দী ধৰি প্ৰবাহিত হৈ থকা মাতৃ গংগাক পৰিষ্কাৰ কৰি ৰখাটো আমাৰ সকলোৰে বাবে এক ডাঙৰ দায়িত্ব। এই উদ্দেশ্যৰে, আঠ বছৰ পূৰ্বে আমি 'নমামি গংগে অভিযান' আৰম্ভ কৰিছিলো। এইটো আমাৰ সকলোৰে বাবে গৌৰৱৰ বিষয় যে, আজি ভাৰতৰ এই পদক্ষেপটোৱে সমগ্ৰ বিশ্বৰ পৰা প্ৰশংসা লাভ কৰিছে। ৰাষ্ট্ৰসংঘই পৰিৱেশতন্ত্ৰ পুনৰুদ্ধাৰৰ বাবে বিশ্বৰ শীৰ্ষ দহটা পদক্ষেপত 'নমামি গংগে' অভিযান অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছে। এইটো অধিক আনন্দৰ বিষয় যে 'নমামি গংগে'য়ে সমগ্ৰ বিশ্বৰ পৰা এনে ১৬০ টা পদক্ষেপৰ মাজত এই সন্মান লাভ কৰিছে।
বন্ধুসকল, 'নমামি গংগে' অভিযানৰ আঁৰৰ শক্তিৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ উৎস হৈছে জনসাধাৰণৰ নিৰন্তৰ অংশগ্ৰহণ। 'নমামি গংগে' অভিযানত, গংগা প্ৰহৰী আৰু গংগা দূতৰো এক বৃহৎ ভূমিকা আছে। তেওঁলোকে গছপুলি ৰোপণ, ঘাট পৰিষ্কাৰ কৰা, গংগা আৰতি, পথৰ নাটক, চিত্ৰাংকন আৰু কবিতাৰ জৰিয়তে সজাগতা বিয়পোৱা কাৰ্যত নিয়োজিত হৈ আছে। এই অভিযানৰ বাবে জৈৱ বৈচিত্ৰ্যতো যথেষ্ট উন্নতি দেখা গৈছে। হিলচা মাছ, গাংগেয় ডলফিন আৰু কাছৰ বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ সংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে। গংগাৰ পৰিৱেশতন্ত্ৰ পৰিষ্কাৰ হোৱাৰ লগতে অন্যান্য জীৱিকাৰ সুযোগো বৃদ্ধি পাইছে। ইয়াত মই 'জলজ অজীৱিকা মডেল'ৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিব বিচাৰো যিটো জৈৱ বৈচিত্ৰ্যৰ কথা মনত ৰাখি প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। এই পৰ্যটন-আধাৰিত নাও চাফাৰীবোৰ ২৬টা স্থানত মুকলি কৰা হৈছে।
অৱশ্যে, 'নমামি গংগে' অভিযানৰ বিস্তাৰ, ইয়াৰ পৰিসৰ, নদী পৰিষ্কাৰ কৰা কাৰ্যতকৈ বহু বেছি বৃদ্ধি পাইছে। আনহাতে, এয়া আমাৰ ইচ্ছাশক্তি আৰু অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰত্যক্ষ প্ৰমাণ যদিও ই বিশ্বক পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ দিশত এক নতুন পথ দেখুৱাবলৈ গৈ আছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া আমাৰ সংকল্পৰ শক্তি শক্তিশালী হয়, আনকি আটাইতকৈ বৃহৎ প্ৰত্যাহ্বানটোও সহজ হৈ পৰে। ছিকিমৰ থেগু গাঁৱৰ চাংগে শ্বেৰ্পাজীয়ে এই উদাহৰণ দাঙি ধৰিছে। যোৱা ১৪ বছৰ ধৰি তেওঁ ১২,০০০ ফুটতকৈও অধিক উচ্চতাত পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ কামত নিয়োজিত হৈ আছে। চাংগেজীয়ে সাংস্কৃতিক আৰু ঐতিহ্যময় চোমগো হ্ৰদ পৰিষ্কাৰ ৰখাৰ কাম হাতত লৈছে। তেওঁৰ অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা এই হিমবাহ হ্ৰদৰ ৰূপ আৰু অনুভৱ সলনি কৰিছে। যেতিয়া চাংগে শ্বেৰ্পাজীয়ে ২০০৮ চনত পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ এই অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল তেতিয়া তেওঁ বহুতো অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ'ব লগা হৈছিল। কিন্তু অলপ সময়ৰ ভিতৰতে যুৱক-যুৱতী আৰু গাওঁবাসীৰ সৈতে পঞ্চায়তেও এই মহৎ কামত সম্পূৰ্ণ সমৰ্থন আগবঢ়োৱা আৰম্ভ কৰে। আজি যদি আপুনি চোমগো হ্ৰদ চাবলৈ যায়, আপুনি চাৰিওফালে বিশাল আৱৰ্জনা জমা কৰা পাত্ৰ দেখা পাব। এতিয়া ইয়াত সংগ্ৰহ কৰা আৱৰ্জনাবোৰ পুনৰ্ব্যৱহাৰৰ বাবে প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। কাপোৰেৰে তৈয়াৰ কৰা আৱৰ্জনাৰ মোনাবোৰো ইয়ালৈ অহা পৰ্যটকসকলক দিয়া হয় যাতে আৱৰ্জনাবোৰ চাৰিওফালে সিঁচৰতি নহয়। এতিয়া এই অতি পৰিষ্কাৰ হ্ৰদটো চাবলৈ প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ৫ লাখ পৰ্যটক ইয়াত উপস্থিত হয়। চোমগো হ্ৰদ সংৰক্ষণৰ এই অনন্য প্ৰচেষ্টাৰ বাবে বহুতো সংগঠনে চাংগে শ্বেৰ্পাকো সন্মানিত কৰিছে। এনে প্ৰচেষ্টাৰ বাবে আজি ছিকিমক ভাৰতৰ আটাইতকৈ পৰিষ্কাৰ ৰাজ্যসমূহৰ ভিতৰত গণ্য কৰা হয়। চাংগে শ্বেৰ্পাজী আৰু তেওঁৰ সহকৰ্মীসকলৰ সৈতে সমগ্ৰ দেশতে পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ মহৎ প্ৰচেষ্টাত নিয়োজিত লোকসকলকো মই হৃদয়েৰে প্ৰশংসা কৰো।
বন্ধুসকল, মই সুখী যে 'স্বচ্ছ ভাৰত অভিযান' আজি প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ মনত দৃঢ়ভাৱে নিহিত হৈ পৰিছে। ২০১৪ চনত এই গণ আন্দোলনৰ আৰম্ভণিৰ পৰা ইয়াক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যোৱাৰ বাবে, জনসাধাৰণে অনন্য প্ৰচেষ্টা চলাই আহিছে।
এই প্ৰচেষ্টাবোৰ কেৱল সমাজৰ ভিতৰতেই নহয় চৰকাৰৰ ফালৰ পৰাও কৰা হৈছে। এই নিৰন্তৰ প্ৰচেষ্টাসমূহৰ ফলাফল হৈছে - আৱৰ্জনা আঁতৰোৱা, অপ্ৰয়োজনীয় সামগ্ৰী আঁতৰোৱাৰ ফলত কাৰ্যালয়বোৰত যথেষ্ট স্থান মুকলি হৈছে, নতুন স্থান উপলব্ধ হৈছে। পূৰ্বতে ঠাইৰ অভাৱৰ বাবে, দূৰৈৰ ঠাইত ভাড়াত কাৰ্যালয়বোৰৰ কাম চলাবলগীয়া হৈছিল। আজিকালি এই পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ বাবে, ইমান ঠাই উপলব্ধ যে এতিয়া, সকলো কাৰ্যালয় এটা স্থানতে একত্ৰিত হৈছে। অতীতত আনকি তথ্য আৰু সম্প্ৰচাৰ মন্ত্ৰালয়েও মুম্বাই, আহমেদাবাদ, কলকাতা, শ্বিলঙত বহুতো চহৰত থকা ইয়াৰ কাৰ্যালয়সমূহত যথেষ্ট প্ৰচেষ্টা কৰিছিল আৰু তাৰ বাবে আজি তেওঁলোকৰ নতুন কামৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে দুটা, তিনিটা মহলা সম্পূৰ্ণৰূপে উপলব্ধ হৈছে। এই পৰিচ্ছন্নতাৰ বাবে আমি আমাৰ সম্পদৰ সৰ্বোত্তম ব্যৱহাৰৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছো। সমাজৰ লগতে গাওঁ, চহৰ আৰু আনকি কাৰ্যালয়তো; আনকি দেশৰ বাবেও, এই অভিযান সকলো ধৰণে উপযোগী প্ৰমাণিত হৈছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দেশত আমাৰ কলা আৰু সংস্কৃতিৰ বিষয়ে এক নতুন সজাগতা আৰম্ভ হৈছে, এক নতুন চেতনা জাগ্ৰত হৈছে। 'মন কী বাত'ত, আমি প্ৰায়ে এনে উদাহৰণৰ বিষয়ে আলোচনা কৰো। যিদৰে কলা, সাহিত্য আৰু সংস্কৃতি সমাজৰ সামূহিক মূলধন, ঠিক তেনেদৰে এইসমূহক আগুৱাই নিয়াটোও সমগ্ৰ সমাজৰ দায়িত্ব। লাক্ষাদ্বীপত এনে এটা সফল প্ৰচেষ্টা কৰা হৈছে। কালপেনি দ্বীপত এটা ক্লাব আছে – কুমেল ব্ৰাদাৰ্ছ চেলেঞ্জাৰ্ছ ক্লাব। এই ক্লাবটোৱে যুৱসকলক স্থানীয় সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাগত কলা সংৰক্ষণ কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে। ইয়াত যুৱকসকলক স্থানীয় কলা কোলকলি, পৰিচাকলি, কিলিপাট আৰু পৰম্পৰাগত গীতৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়া হয়। অৰ্থাৎ পুৰণি ঐতিহ্য নতুন প্ৰজন্মৰ হাতত সুৰক্ষিত হৈ আছে আৰু আগবাঢ়িছে ৷ বন্ধুসকল, মই সুখী যে কেৱল দেশতে নহয়, বিদেশতো এনে প্ৰচেষ্টা কৰা হৈছে। শেহতীয়াকৈ ডুবাইৰ পৰা এটা বাতৰি আহিছিল যে তাত থকা কালাৰী ক্লাবে গিনিজ বুক অব্ ৱৰ্ল্ড ৰেকৰ্ডছত নিজৰ নাম পঞ্জীয়ন কৰিছে। কোনোবাই ভাবিব পাৰে নে যে ডুবাইৰ ক্লাবে এটা অভিলেখ স্থাপন কৰিছে, ভাৰতৰ সৈতে ইয়াৰ সম্পৰ্ক কি? প্ৰকৃততে, এই অভিলেখটো ভাৰতৰ প্ৰাচীন সমৰ কলা কালাৰিপায়াট্টুৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। এই অভিলেখ একেলগে সৰ্বাধিক সংখ্যক লোকৰ দ্বাৰা কালাৰীৰ প্ৰদৰ্শনৰ বাবে সৃষ্টি হৈছে । ডুবাইৰ কালাৰী ক্লাবে ডুবাই আৰক্ষীৰ সৈতে ইয়াৰ পৰিকল্পনা কৰিছিল আৰু ইউএই-ৰ ৰাষ্ট্ৰীয় দিৱসত ইয়াক প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। এই অনুষ্ঠানত, ৪ বছৰীয়া শিশুৰ পৰা ৬০ বছৰৰ বয়সৰ লোকসকলে কালাৰীৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ক্ষমতা প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। বিভিন্ন প্ৰজন্মই কেনেকৈ এক প্ৰাচীন পৰম্পৰাক সম্পূৰ্ণ আভ্যন্তৰীণ উৎসাহেৰে আগবঢ়াই নিছে এয়া তাৰ এক আশ্চৰ্যকৰ উদাহৰণ।
বন্ধুসকল, মই কৰ্ণাটকৰ গদাক জিলাত বাস কৰা 'কুৱেমাশ্ৰী' জীৰ বিষয়ে 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলক অৱগত কৰিব বিচাৰো। দক্ষিণত, কৰ্ণাটকৰ কলা-সংস্কৃতি পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ অভিযানত যোৱা ২৫ বছৰ ধৰি 'কুৱেমশ্ৰী' নিৰন্তৰভাৱে জড়িত হৈ আছে। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে যে তেওঁৰ তপস্যা কিমান মহান! আগতে তেওঁ হোটেল মেনেজমেণ্টৰ বৃত্তিৰ সৈতে জড়িত আছিল। কিন্তু তেওঁৰ সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাৰ প্ৰতি আসক্তি ইমানেই গভীৰ আছিল যে তেওঁ ইয়াক তেওঁৰ লক্ষ্য কৰি লৈছিল। তেওঁ 'কালা চেতনা' নামেৰে এখন মঞ্চ সৃষ্টি কৰিছিল। এই মঞ্চখনে আজি কৰ্ণাটক আৰু ভাৰত তথা বিদেশৰ শিল্পীসকলৰ বহুতো কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰে। ইয়াত স্থানীয় কলা আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰচাৰৰ বাবে বহুতো অভিনৱ প্ৰচেষ্টাও হাতত লোৱা দেখা হৈছে।
বন্ধুসকল, কলা আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰতি দেশবাসীৰ এই উৎসাহ হৈছে 'আমাৰ ঐতিহ্যত গৌৰৱ' অনুভৱৰ প্ৰকাশ। আমাৰ দেশত, প্ৰতিটো কোণত এনে ধৰণৰ বহুতো ৰং সিঁচৰতি হৈ আছে। আমি এইসমূহ শোভিত আৰু সংৰক্ষণ কৰিবলৈ নিৰন্তৰে কাম কৰা উচিত।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দেশৰ বহুতো অঞ্চলত বাঁহৰ পৰা বহুতো সুন্দৰ আৰু উপযোগী বস্তু তৈয়াৰ কৰা হয়। বিশেষকৈ জনজাতীয় অঞ্চলত বহুতো দক্ষ বাঁহশিল্পী, দক্ষ শিল্পী আছে। দেশখনে বাঁহৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ব্ৰিটিছ যুগৰ আইন পৰিৱৰ্তন কৰাৰ পিছৰে পৰা ইয়াৰ বাবে এক বিশাল বজাৰ বিকশিত হৈছে। আনকি মহাৰাষ্ট্ৰৰ পালঘৰৰ দৰে অঞ্চলতো জনজাতীয় লোকসকলে বাঁহৰ পৰা বহুতো সুন্দৰ সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰে। বাকচ, চকী, চাহপাত্ৰ, বাস্কেট, আৰু বাঁহেৰে তৈয়াৰ কৰা ট্ৰে আদি বস্তুবোৰ অতি জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছে। কেৱল এয়াই নহয়, এই লোকসকলে বাঁহৰ পৰা সুন্দৰ কাপোৰ আৰু সজ্জাও প্ৰস্তুত কৰে। ইয়াৰ দ্বাৰা জনজাতীয় মহিলাসকললে নিযুক্তি লাভ কৰিছে আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰতিভায়েও স্বীকৃতি লাভ কৰিছে।
বন্ধুসকল, কৰ্ণাটকৰ এহাল দম্পতীয়ে বেটেলনাট ফাইবাৰৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা বিভিন্ন সামগ্ৰী আন্তৰ্জাতিক বজাৰলৈ প্ৰেৰণ কৰিছে। এয়া কৰ্ণাটকৰ শিৱমোগাৰ এহাল দম্পতী – শ্ৰীমান সুৰেশ আৰু তেওঁৰ পত্নী শ্ৰীমতী মৈথিলী। এওঁলোকে তামোলৰ আঁহৰ পৰা ট্ৰে, প্লেট আৰু হেণ্ডবেগৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বহুতো আলংকাৰিক বস্তু তৈয়াৰ কৰি আছে। এই আঁহেৰে তৈয়াৰ কৰা চেন্দেলবোৰো আজি জনপ্ৰিয় হৈছে। আজি তেওঁলোকৰ সামগ্ৰীবোৰ লণ্ডন আৰু ইউৰোপৰ অন্যান্য বজাৰত বিক্ৰী হৈ আছে। এয়া হৈছে আমাৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদ আৰু পৰম্পৰাগত দক্ষতাৰ গুণ, যাক সকলোৱে ভাল পাইছে। ভাৰতৰ এই পৰম্পৰাগত জ্ঞানত, বিশ্বই এক বহনক্ষম ভৱিষ্যতৰ উপায় বিচাৰি আছে। আমি নিজেও এই দিশত অধিক সচেতন হোৱাটো প্ৰয়োজন। আমি নিজেও এনে থলুৱা আৰু স্থানীয় সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰা উচিত আৰু সেইবোৰ আনকো উপহাৰ দিয়া উচিত। ই আমাৰ পৰিচয় শক্তিশালী কৰিব, স্থানীয় অৰ্থনীতি শক্তিশালী কৰিব আৰু বৃহৎ পৰিমাণত জনসাধাৰণৰ ভৱিষ্যত উজ্জ্বল কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এতিয়া আমি লাহে লাহে 'মন কী বাত'ৰ ১০০তম খণ্ডৰ অভূতপূৰ্ব মাইলৰ খুঁটিৰ দিশে আগবাঢ়িছো। মই দেশবাসীৰ পৰা বহুতো পত্ৰ পাইছো য'ত তেওঁলোকে ১০০তম খণ্ডটোৰ বিষয়ে যথেষ্ট অনুসন্ধিৎসুতা প্ৰকাশ কৰিছে। আমি ১০০ তম খণ্ডত কি কথা পাতিব লাগে আৰু ইয়াক কেনেদৰে বিশেষ কৰিব লাগে, এই সন্দৰ্ভত আপোনালোকে মোলৈ আপোনাৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰাটো মই বিচাৰিছো । পৰৱৰ্তী খণ্ডত আমি ২০২৩ চনত লগ পাম। মই আপোনালোকক ২০২৩ বৰ্ষৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো।
এই বছৰটো দেশৰ বাবেও বিশেষ হওক, দেশখনে নতুন উচ্চতা স্পৰ্শ কৰক আৰু একেলগে আমি এটা সংকল্প গ্ৰহণ কৰিব লাগিব আৰু ইয়াক বাস্তৱায়িতও কৰিব লাগিব। এই সময়ত বহুতো মানুহ ছুটি উপভোগৰ মেজাজত আছে। এই উৎসৱবোৰ যথেষ্ট উপভোগ কৰক, কিন্তু অলপ সতৰ্ক হওক। আপোনালোকে মন কৰিছে যে পৃথিৱীৰ বহুতো দেশত ক’ৰোনা আকৌ বৃদ্ধি পাইছে ৷ সেয়েহে আমি মাস্ক আৰু হাত ধোৱাৰ দৰে সাৱধানতাসমূহ পালন কৰিব লাগিব। যদি আমি সাৱধান হওঁ, তেন্তে আমিও সুৰক্ষিত থাকিম আৰু আমাৰ উপভোগত কোনো বাধা নাথাকিব। ইয়াৰ সৈতে, আকৌ এবাৰ আপোনালোক সকলোকে অশেষ শুভেচ্ছা জনাইছো। নমস্কাৰ, আপোনালোকক অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ ৷
মই আপোনালোক সকলোকে 'মন কী বাত'লৈ আকৌ এবাৰ উষ্ম আদৰণি জনাইছো। এই কাৰ্যসূচীটোৰ আজি হৈছে ৯৫ তম খণ্ড। আমি দ্ৰুতগতিত 'মন কী বাত'ৰ শতকৰ দিশে আগবাঢ়িছো। এই কাৰ্যসূচী মোৰ বাবে ১৩০ কোটি দেশবাসীৰ সৈতে সংযোগ স্থাপনৰ আন এটা মাধ্যম। প্ৰতিটো খণ্ডৰ পূৰ্বে, গাওঁ আৰু চহৰৰ পৰা অহা চিঠি পঢ়া, শিশুৰ পৰা জ্যেষ্ঠসকলৰ অডিঅ' বাৰ্তা শুনা; এইটো মোৰ বাবে এক আধ্যাত্মিক অভিজ্ঞতাৰ দৰে।
বন্ধুসকল, মই এক অনন্য উপহাৰৰ কথা উল্লেখ কৰি আজিৰ কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰিব বিচাৰিছোঁ। তেলেংগানাৰ ৰাজান্না চিৰচিলা জিলাত এগৰাকী শিপিনী ভাতৃ আছে - য়েলধিহৰিপ্ৰসাদ গাৰু। তেওঁ মোলৈ এই জি-২০ ল’গ’টো নিজৰ হাতেৰে বুই প্ৰেৰণ কৰিছে। এই আশ্চৰ্যকৰ উপহাৰটো দেখি মই আচৰিত হৈছিলো। হৰিপ্ৰসাদজী তেওঁৰ কলাত এনে সিদ্ধহস্ত যে তেওঁ সকলোৰে দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিবলৈ সক্ষম হয়। হৰিপ্ৰসাদজীয়ে মোক এই হাতেৰে বোৱা জি-২০ ল’গ’ৰ সৈতে এখন চিঠিও প্ৰেৰণ কৰিছে। ইয়াত তেওঁ লিখিছে যে অহা বছৰ জি-২০ সন্মিলন আয়োজন কৰাটো ভাৰতৰ বাবে গৌৰৱৰ বিষয়। দেশৰ এই সাফল্যৰ আনন্দৰ মাজতে তেওঁ নিজৰ হাতেৰে বুই জি-২০ৰ এই ল’গ’ প্ৰস্তুত কৰিছে। তেওঁ দেউতাকৰ পৰা বয়নৰ এই আশ্চৰ্যকৰ প্ৰতিভা উত্তৰাধিকাৰীসূত্ৰে লাভ কৰিছে আৰু আজি তেওঁ সম্পূৰ্ণ আবেগেৰে ইয়াত জড়িত হৈ পৰিছে।
বন্ধুসকল, কেইদিনমান পূৰ্বে মই জি-২০ ল’ গ’আৰু ভাৰতৰ অধ্যক্ষতাৰ ৱেবছাইট মুকলি কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো। এই ল’গ’টো ৰাজহুৱা প্ৰতিযোগিতাৰ জৰিয়তে বাছনি কৰা হৈছিল। হৰিপ্ৰসাদ গাৰুৰ দ্বাৰা পঠিওৱা এই উপহাৰটো পাই মোৰ মনলৈ আন এটা চিন্তা আহিল। তেলেংগানা জিলাৰ এখন জিলাত বহি থকা এজন ব্যক্তিয়েও জি-২০ৰ দৰে সন্মিলনৰ সৈতে কিমান সম্পৰ্কিত অনুভৱ কৰিব পাৰে সেয়া দেখি মই অত্যন্ত সুখী হৈছোঁ। আজি হৰিপ্ৰসাদ গাৰুৰ দৰে বহুলোকে মোলৈ পত্ৰ প্ৰেৰণ কৰি কৈছে যে দেশখনত ইমান ডাঙৰ সন্মিলন আয়োজন কৰা দেখি তেওঁলোকৰ হৃদয় গৌৰৱেৰে ফুলি উঠিছে। মই আপোনালোকৰ সন্মুখত পুনেৰ চুব্বা ৰাও চিল্লাৰাজী আৰু কলকাতাৰ তুষাৰ জগমোহনৰ বাৰ্তাটোও উল্লেখ কৰিম। তেওঁলোকে জি-২০ সন্দৰ্ভত ভাৰতৰ সক্ৰিয় প্ৰচেষ্টাক যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰিছে।
বন্ধুসকল, জি-২০-ৰ অংশীদাৰীত্বত বিশ্বৰ জনসংখ্যাৰ দুই-তৃতীয়াংশ, বিশ্ব বাণিজ্যৰ তিনি-চতুৰ্থাংশ, আৰু বিশ্বৰ জিডিপিৰ ৮৫% আছে। আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে - ভাৰতে ইমান ডাঙৰ গোট, ইমান শক্তিশালী গোটৰ অধ্যক্ষতা কৰিবলৈ গৈ আছে, এতিয়াৰে পৰা ৩দিন পিছৰে পৰা অৰ্থাৎ ডিচেম্বৰৰ ১ তাৰিখৰ পৰা। ভাৰতৰ বাবে, প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ বাবে কি এক মহান সুযোগ আহিছে! এইটো আৰু অধিক বিশেষ হৈ পৰিছে কাৰণ আজাদী কা অমৃত কালৰ সময়ত ভাৰতক এই দায়িত্ব প্ৰদান কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, জি-২০ৰ অধ্যক্ষতা আমাৰ বাবে এক ডাঙৰ সুযোগ হিচাপে বিবেচিত হৈছে। আমি এই সুযোগৰ সম্পূৰ্ণ সদ্ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব আৰু গোলকীয় কল্যাণ, বিশ্ব কল্যাণৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিব লাগিব। শান্তি হওক বা ঐক্য, পৰিৱেশৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতা হওক বা বহনক্ষম উন্নয়ন, ভাৰতৰ ওচৰত এইবোৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত প্ৰত্যাহ্বানৰ সমাধান আছে। আমি প্ৰদান কৰা "এক পৃথিৱী, এক পৰিয়াল, এক ভৱিষ্যত" বিষয়টোৱে বসুধৈৱ কুটুম্বকমৰ প্ৰতি আমাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি প্ৰদৰ্শন কৰে। আমি সদায় কওঁ –
ওম সৰ্বেশম স্বস্তিৰভৱতু।
সৰ্বেশম শান্তি ভৱতু।
সৰ্বেশম পূৰ্ণমভৱতু।
সৰ্বেশম মংগলমভৱতু।
ওম শান্তি: শান্তি: শান্তি: ॥
অৰ্থাৎ সকলোৰে কল্যাণ, সকলোৰে বাবে শান্তি, সকলোৰে বাবে পৰিপূৰ্ণতা তথা সকলোৰে বাবে কল্যাণ হ’ব লাগে। অনাগত দিনত দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত জি-২০ সম্পৰ্কীয় বহুতো কাৰ্যসূচী আয়োজন কৰা হ'ব। এই সময়ছোৱাত, পৃথিৱীৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ লোকসকলে আপোনালোকৰ ৰাজ্য ভ্ৰমণ কৰাৰ সুযোগ পাব। মই নিশ্চিত যে আপোনালোকে আপোনালোকৰ সংস্কৃতিৰ বিবিধ আৰু স্বকীয় ৰং বিশ্বৰ সন্মুখলৈ আনিব আৰু আপোনালোকে এইটোও মনত ৰাখিব লাগিব যে জি-২০লৈ অহা লোকসকল, আনকি তেওঁলোক এতিয়া প্ৰতিনিধি হিচাপে আহিলেও তেওঁলোক হ’ল ভৱিষ্যতৰ পৰ্যটক। মই আপোনালোক সকলোকে, বিশেষকৈ মোৰ যুৱ বন্ধুসকলক আৰু এটা বিষয়ত অনুৰোধ জনাইছো। হৰিপ্ৰসাদ গাৰুৰ দৰে, আপোনালোকেও যিকোনো প্ৰকাৰে জি-২০ত যোগদান কৰক। জি-২০ৰ ভাৰতীয় ল’গ’টো কাপোৰৰ ওপৰত অতি নিমজভাৱে, আড়ম্বৰপূৰ্ণভাৱে প্ৰিণ্ট কৰিব পাৰি। মই বিদ্যালয়, মহাবিদ্যালয় আৰু বিশ্ববিদ্যালয়সমূহক তেওঁলোকৰ নিজ নিজ স্থানত জি-২০ সম্পৰ্কীয় আলোচনা, বিতৰ্ক আৰু প্ৰতিযোগিতাৰ সুযোগ সৃষ্টি কৰিবলৈও অনুৰোধ জনাইছো। যদি আপোনালোকে G20.in ৱেবছাইট পৰিদৰ্শন কৰে, আপোনালোকে নিজৰ আগ্ৰহ অনুসৰি তাত বহুতো বস্তু পাব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ১৮ নৱেম্বৰত সমগ্ৰ দেশে মহাকাশ খণ্ডত নতুন ইতিহাস ৰচনা কৰা প্ৰত্যক্ষ কৰিছিল। সেই দিনটোতে, ভাৰতে মহাকাশলৈ এনে ধৰণৰ প্ৰথম ৰকেট প্ৰেৰণ কৰে, যাক ভাৰতৰ ব্যক্তিগত খণ্ডই ডিজাইন আৰু প্ৰস্তুত কৰিছিল। এই ৰকেটটোৰ নাম হৈছে – 'বিক্ৰম-এছ'। থলুৱা স্পেচ ষ্টাৰ্ট-আপৰ এই প্ৰথম ৰকেটটোৱে শ্ৰীহৰিকোটাৰ পৰা এক ঐতিহাসিক উৰণ কৰাৰ লগে লগে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ হৃদয় গৌৰৱেৰে ফুলি উঠিছিল।
বন্ধুসকল, 'বিক্ৰম-এছ' ৰকেট বহুতো বৈশিষ্ট্যৰে সজ্জিত। ই আন ৰকেটতকৈ পাতল আৰু লগতে সস্তা। মহাকাশ অভিযানৰ সৈতে জড়িত আন দেশবোৰে বহন কৰা ব্যয়তকৈ ইয়াৰ বিকাশ ব্যয় বহুত কম। মহাকাশ প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত কম খৰচত বিশ্বমানৰ মানদণ্ড এতিয়া ভাৰতৰ বিশেষত্ব হৈ পৰিছে। এই ৰকেটটো তৈয়াৰ কৰাত আন এটা আধুনিক প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। আপোনালোকে জানি আচৰিত হ'ব যে এই ৰকেটৰ কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ ত্ৰিমাত্ৰিক মুদ্ৰণৰ জৰিয়তে নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। নিশ্চিতভাৱে, 'বিক্ৰম-এছ'ৰ উৎক্ষেপণ অভিযানক দিয়া 'প্ৰাৰম্ভ' নামটো ইয়াৰ সৈতে সম্পূৰ্ণৰূপে খাপ খায়। এইটোৱে ভাৰতৰ ব্যক্তিগত মহাকাশ খণ্ডৰ বাবে এক নতুন যুগৰ আৰম্ভণি চিহ্নিত কৰে। এয়া হৈছে দেশৰ বাবে আত্মবিশ্বাসেৰে পৰিপূৰ্ণ এক নতুন যুগৰ আৰম্ভণি। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে যে যিসকল শিশুৱে এসময়ত কাগজৰ বিমান তৈয়াৰ কৰিছিল আৰু হাতেৰে সেইবোৰ উৰুৱাইছিল, তেওঁলোকে এতিয়া ভাৰতত বিমান বনোৱাৰ সুযোগ পাইছে। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে যে যিসকল শিশুৱে এসময়ত আকাশৰ ছবি আঁকিছিল, চন্দ্ৰ আৰু তৰাবোৰলৈ চাইছিল, তেওঁলোকে এতিয়া ভাৰতত ৰকেট বনোৱাৰ সুযোগ পাইছে। ব্যক্তিগত খণ্ডৰ বাবে এই ক্ষেত্ৰ মুকলি কৰাৰ পিছত যুৱসকলৰ এই সপোনবোৰো সঁচা হৈ আহিছে। যেন ৰকেট তৈয়াৰ কৰা এই যুৱসকলে কৈছে, আকাশেই সীমা নহয়।
বন্ধুসকল, ভাৰতে মহাকাশ খণ্ডত ইয়াৰ সফলতা ইয়াৰ চুবুৰীয়া দেশসমূহৰ সৈতেও ভাগ-বতৰা কৰি আছে। কালিয়েই ভাৰতে এটা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ কৰিছে যাক ভাৰত আৰু ভূটানে যুটীয়াভাৱে বিকশিত কৰিছে। এই উপগ্ৰহটোৱে অতি ভাল ৰিজলিউশ্বনৰ ছবি প্ৰেৰণ কৰিব যি ভূটানক ইয়াৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ ব্যৱস্থাপনাত সহায় কৰিব। এই উপগ্ৰহৰ উৎক্ষেপণ হৈছে শক্তিশালী ইণ্ডো-ভূটান সম্পৰ্কৰ প্ৰতিফলন।
বন্ধুসকল, আপোনালোকে নিশ্চয় লক্ষ্য কৰিছে যে 'মন কী বাত'ৰ অন্তিম কেইটামান খণ্ডত, আমি মহাকাশ, প্ৰযুক্তি, উদ্ভাৱনৰ ওপৰত যথেষ্ট আলোচনা কৰিছিলো। ইয়াৰ দুটা বিশেষ কাৰণ আছে: এটা হ'ল আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে এই ক্ষেত্ৰত আশ্চৰ্যকৰ কাম কৰি আছে। তেওঁলোকে ডাঙৰ চিন্তা কৰি আছে আৰু বৃহৎ সফলতা লাভ কৰিছে। এতিয়া তেওঁলোকে সৰু সৰু সাফল্যত সন্তুষ্ট হ'ব নোৱাৰে। দ্বিতীয়তে, উদ্ভাৱন আৰু মূল্য সৃষ্টিৰ এই ৰোমাঞ্চকৰ যাত্ৰাত তেওঁলোকে আন যুৱ সহকৰ্মী আৰু ষ্টাৰ্ট-আপসকলকো উৎসাহিত কৰিছে।
বন্ধুসকল, যেতিয়া আমি প্ৰযুক্তিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত উদ্ভাৱনৰ কথা কওঁ, আমি ড্ৰোনবোৰৰ কথা কেনেকৈ পাহৰিব পাৰোঁ? ভাৰতেও ড্ৰোনৰ ক্ষেত্ৰত দ্ৰুতগতিত আগবাঢ়িছে। কেইদিনমান আগতে আমি দেখিছিলো যে হিমাচল প্ৰদেশৰ কিন্নৌৰত ড্ৰোনৰ জৰিয়তে কেনেদৰে আপেল পৰিবহণ কৰা হৈছিল। কিন্নৌৰ হিমাচলৰ এখন দূৰৱৰ্তী জিলা আৰু এই ঋতুত প্ৰচণ্ড তুষাৰপাত হৈছে। ইমান তুষাৰপাতৰ সৈতে, কিন্নৌৰৰ ৰাজ্যৰ বাকী অংশৰ সৈতে যোগাযোগ সেই সময়ছোৱাত অতি কঠিন হৈ পৰে। এনে পৰিস্থিতিত, তাৰ পৰা আপেল পৰিবহণ কৰাটোও সমানে কঠিন হৈ পৰে। এতিয়া ড্ৰোন প্ৰযুক্তিৰ সহায়ত হিমাচলৰ সুস্বাদু কিন্নৌৰী আপেল অধিক দ্ৰুততাৰে মানুহৰ ওচৰলৈ আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিব। ই আমাৰ কৃষক ভাই-ভনীসকলৰ ব্যয় হ্ৰাস কৰিব - আপেল সময়মতে বজাৰত উপস্থিত হ'ব, আপেলৰ অপচয় কম হ'ব।
বন্ধুসকল, আজি আমাৰ দেশবাসীসকলে তেওঁলোকৰ উদ্ভাৱনৰ দ্বাৰা বস্তুবোৰ সম্ভৱ কৰি তুলিছে, যিটো আগতে কল্পনাও কৰিব পৰা নাছিল। এইটো দেখি কোনে সুখী নহ'ব? শেহতীয়া বছৰবোৰত, আমাৰ দেশে সফলতাৰ এক দীঘলীয়া পৰিক্ৰমা হাতত লৈছে। মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস যে আমি ভাৰতীয়সকল, বিশেষকৈ আমাৰ যুৱ প্ৰজন্ম এতিয়া স্তব্ধ নহ'ম।
মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই আপোনালোকৰ বাবে গানৰ এটা সৰু ক্লিপ বজাবলৈ গৈ আছো...
##(গীত)##
আপোনালোক সকলোৱে নিশ্চয় এই গানটো ক’ৰবাত নহয় কৰ’বাত শুনিছে। যি কি নহওক, এইটো বাপুৰ প্ৰিয় গান, কিন্তু যদি মই আপোনালোকক কওঁ যে এই গীতটো গোৱা গায়কসকল গ্ৰীচ দেশৰ, আপোনালোক নিশ্চিতভাৱে আচৰিত হ'ব! আৰু এইটোৱে আপোনালোকক গৌৰৱেৰে ভৰাই তুলিব। এই গানটো গ্ৰীচৰ যিজন গায়কে গাইছে তেওঁ হ’ল - 'কনষ্টাণ্টিনোছ কালাইটজিছ'। গান্ধীজীৰ ১৫০ তম জন্ম জয়ন্তী উদযাপনৰ সময়ত তেওঁ এইটো গাইছিল। কিন্তু আজি মই তেওঁক আন এটা কাৰণত আলোচনাৰ মাজলৈ টানি আনিছো। ভাৰত আৰু ভাৰতীয় সংগীতৰ প্ৰতি তেওঁৰ যথেষ্ট আগ্ৰহ আছে। ভাৰতৰ প্ৰতি তেওঁৰ ইমান মৰম আছে, যে যোৱা ৪২ (বিয়াল্লিশ) বছৰত তেওঁ প্ৰায় প্ৰতি বছৰে ভাৰতলৈ আহিছে। তেওঁ ভাৰতীয় সংগীতৰ উৎপত্তি, বিভিন্ন ভাৰতীয় সংগীত প্ৰণালী, বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ ৰাগ, তাল আৰু ৰসৰ লগতে বিভিন্ন ঘৰাণাৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰিছে। তেওঁ ভাৰতীয় সংগীতৰ বহুতো মহান ব্যক্তিত্বৰ অৱদান অধ্যয়ন কৰিছে; তেওঁ ভাৰতৰ শাস্ত্ৰীয় নৃত্যৰ বিভিন্ন দিশবোৰো ভালদৰে বুজি পাইছে। এতিয়া তেওঁ ভাৰতৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এই সকলোবোৰ অভিজ্ঞতা এখন কিতাপত অতি সুন্দৰভাৱে একত্ৰিত কৰিছে। তেওঁৰ ইণ্ডিয়ান মিউজিক নামৰ কিতাপখনত প্ৰায় ৭৬০ খন ছবি আছে। এই আলোকচিত্ৰসমূহৰ বেছিভাগেই তেওঁ নিজেই তুলিছে। আন দেশত ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ প্ৰতি এনে উৎসাহ আৰু আকৰ্ষণ সঁচাকৈয়ে আনন্দদায়ক।
বন্ধুসকল, কেইসপ্তাহমান পূৰ্বে আন এটা বাতৰি আহিছিল যিটোৱে আমাক গৌৰৱেৰে ভৰাই তুলিছে। আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ'ব যে যোৱা ৮ বছৰত ভাৰতৰ পৰা বাদ্যযন্ত্ৰৰ ৰপ্তানি চাৰে তিনিগুণ বৃদ্ধি পাইছে। বৈদ্যুতিক বাদ্যযন্ত্ৰৰ ৰপ্তানি ৬০ গুণ বৃদ্ধি পাইছে। এইটোৱে দেখুৱাইছে যে ভাৰতীয় সংস্কৃতি আৰু সংগীতৰ উন্মাদনা সমগ্ৰ বিশ্বতে বৃদ্ধি পাইছে। ভাৰতীয় বাদ্যযন্ত্ৰৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ক্ৰেতা হৈছে আমেৰিকা যুক্তৰাজ্য, জাৰ্মানী, ফ্ৰাঞ্চ, জাপান আৰু ইউকেৰ দৰে উন্নত দেশসমূহ। এইটো আমাৰ সকলোৰে বাবে ভাগ্যৰ বিষয় যে আমাৰ দেশৰ সংগীত, নৃত্য আৰু কলাৰ এনে বিশাল সমৃদ্ধ ঐতিহ্য আছে।
বন্ধুসকল, আমি সকলোৱে মহান ঋষি কবি ভাৰতৃহাৰীক তেওঁৰ 'নীতি শতক'ৰ বাবে জানো। এটা পদত তেওঁ কয় যে কলা, সংগীত আৰু সাহিত্যৰ প্ৰতি ব্যক্তিৰ আসক্তি হৈছে মানৱতাৰ প্ৰকৃত পৰিচয়। দৰাচলতে, আমাৰ সংস্কৃতিয়ে ইয়াক মানৱতাৰ ঊৰ্ধত, দৈৱত্বলৈ লৈ যায়। বেদত, সামবেদক আমাৰ বিবিধ সংগীতৰ উৎস বুলি কোৱা হৈছে। মা সৰস্বতীৰ বীণা হওক, ভগৱান কৃষ্ণৰ বাঁহী হওক বা ভোলেনাথৰ দম্বৰু হওক, আমাৰ দেৱ-দেৱীও সংগীতৰ সৈতে সংলগ্ন হৈ আছে। আমি ভাৰতীয়সকলে সকলোতে সংগীত বিচাৰি পাওঁ। নদীৰ গুঞ্জন, বৰষুণৰ টোপাল, চৰাইৰ চিঞৰ-বাখৰ বা বতাহৰ প্ৰতিধ্বনিৰ শব্দ, আমাৰ সভ্যতাৰ সকলো ঠাইতে সংগীত বিদ্যমান। এই সংগীতে কেৱল শৰীৰক শিথিল কৰাই নহয়, লগতে মনকো আনন্দ দিয়ে। সংগীতে আমাৰ সমাজকো একত্ৰিত কৰে। যদি ভাংৰা আৰু লাৱনীত উৎসাহ আৰু আনন্দৰ অনুভূতি থাকে, ৰবীন্দ্ৰ সংগীতে আমাৰ আত্মাক তুলি ধৰে। সমগ্ৰ দেশৰ জনজাতীয় লোকসকলৰ বিভিন্ন সংগীত পৰম্পৰা আছে। তেওঁলোকে আমাক ইজনে-সিজনৰ সৈতে আৰু প্ৰকৃতিৰ সৈতে মিলামিছাৰে জীয়াই থাকিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে।
বন্ধুসকল, আমাৰ সংগীতৰ প্ৰকাৰে কেৱল আমাৰ সংস্কৃতিক সমৃদ্ধ কৰাই নহয়, লগতে বিশ্বৰ সংগীতত এক অমলিন চাপো পেলাইছে। ভাৰতীয় সংগীতৰ খ্যাতি পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো কোণলৈ বিয়পি পৰিছে। মোক আপোনালোকৰ বাবে আৰু এটা অডিঅ' ক্লিপ বজাবলৈ দিয়ক।
##(গীত)##
আপোনালোকে নিশ্চয় ভাবিছে যে চুবুৰীয়াৰ কোনো মন্দিৰত ভজন কীৰ্তন কৰা হৈছে। কিন্তু এই ধ্বনিবোৰ ভাৰতৰ পৰা হাজাৰ মাইল দূৰত থকা দক্ষিণ আমেৰিকাৰ দেশ গিয়েনাৰ পৰা আপোনালোকৰ ওচৰলৈ আহিছে। উনবিংশ আৰু বিংশ শতিকাত ইয়াৰ পৰা বহু সংখ্যক লোক গিয়েনালৈ গৈছিল। তেওঁলোকে ইয়াৰ পৰা ভাৰতৰ বহুতো পৰম্পৰাক লগত লৈ গৈছিল। উদাহৰণ স্বৰূপে, আমি ভাৰতত হোলী উদযাপন কৰো, গিয়েনাতো হোলীৰ ৰংবোৰ উৎসাহেৰে জীৱন্ত হৈ পৰে। য'ত হোলীৰ ৰং আছে, তাত ফাগৱাৰ সংগীতো আছে যাক ফাগুয়া বুলি কোৱা হয়। গিয়েনাৰ ফাগৱাত ভগৱান ৰাম আৰু ভগৱান কৃষ্ণৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিবাহৰ গান গোৱাৰ এক বিশেষ পৰম্পৰা আছে। এই গানবোৰক চৌতাল বুলি কোৱা হয়। সেইবোৰ একে ধৰণৰ সুৰত আৰু আমি ইয়াত কৰাৰ দৰে এটা উচ্চ পিটছত গোৱা হয়। কেৱল এয়াই নহয়, গিয়েনাতো চৌতাল প্ৰতিযোগিতা অনুষ্ঠিত হয়। একেদৰে, বহুতো ভাৰতীয়, বিশেষকৈ পূৱ উত্তৰ প্ৰদেশ আৰু বিহাৰৰ লোকসকলেও ফিজিলৈ প্ৰব্ৰজিত হৈছিল। তেওঁলোকে পৰম্পৰাগত ভজন-কীৰ্তন গাইছিল, মুখ্যতঃ ৰামচৰিতমানসৰ দোহা। তেওঁলোকে ফিজিত ভজন-কীৰ্তনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো মণ্ডলী গঠন কৰিছিল। আজিও ফিজিত ৰামায়ণ মণ্ডলী নামেৰে দুই হাজাৰৰো অধিক ভজন-কীৰ্তন মণ্ডলী আছে। আজি তেওঁলোকক প্ৰতিখন গাওঁ আৰু এলেকাত দেখা যায়।
মই ইয়াত মাত্ৰ কেইটামান উদাহৰণ দিছো। যদি আপোনালোকে সমগ্ৰ বিশ্বলৈ চাই, তেন্তে ভাৰতীয় সংগীতপ্ৰেমীসকলৰ এই তালিকাখন বহুত দীঘলীয়া হৈ পৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি সকলোৱে সদায় গৌৰৱ কৰোঁ যে আমাৰ দেশখন বিশ্বৰ আটাইতকৈ প্ৰাচীন পৰম্পৰাৰ আলয়। সেয়েহে, আমাৰ পৰম্পৰা আৰু পৰম্পৰাগত জ্ঞান সংৰক্ষণ কৰা, ইয়াক প্ৰচাৰ কৰা আৰু ইয়াক যিমান সম্ভৱ আগুৱাই নিয়াটো আমাৰ দায়িত্ব। আমাৰ উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্য নাগালেণ্ডৰ কিছুমান বন্ধুৰ দ্বাৰা এনে এক প্ৰশংসনীয় প্ৰচেষ্টা কৰা হৈছে। মই এই প্ৰচেষ্টাটো বহুত ভাল পাইছো, সেয়েহে মই ভাবিলো, মই ইয়াক 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলৰ সৈতে ভাগ-বতৰা কৰিম।
বন্ধুসকল, নাগালেণ্ডৰ নাগা সম্প্ৰদায়ৰ জীৱনশৈলী, তেওঁলোকৰ কলা-সংস্কৃতি আৰু সংগীতে সকলোকে আকৰ্ষিত কৰে। এয়া আমাৰ দেশৰ গৌৰৱময় ঐতিহ্যৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ। এক বহনক্ষম জীৱনশৈলীৰ বাবে নাগালেণ্ডৰ জনসাধাৰণৰ জীৱন আৰু তেওঁলোকৰ দক্ষতাও অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। এই পৰম্পৰা আৰু দক্ষতাবোৰ সংৰক্ষণ কৰিবলৈ আৰু সেইবোৰ পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মলৈ আগুৱাই নিবলৈ তাত থকা লোকসকলে এটা সংগঠন গঠন কৰিছে, সেইটো হৈছে 'লিডি-ক্ৰো-ইউ'। ' সংগঠনটোৱে নাগা সংস্কৃতিৰ সুন্দৰ দিশবোৰ পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ কাম হাতত লৈছে যিবোৰ হেৰাই যোৱাৰ উপক্ৰম হৈছিল। উদাহৰণ স্বৰূপে, নাগা লোক সংগীত নিজেই এক অতি সমৃদ্ধ ধাৰা। এই সংগঠনটোৱে নাগা মিউজিক এলবাম মুকলি কৰাৰ কাম আৰম্ভ কৰিছে। এতিয়ালৈকে এনেকুৱা তিনিটা এলবাম মুকলি কৰা হৈছে। এই লোকসকলে লোক সংগীত আৰু লোক নৃত্যৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কৰ্মশালাৰো আয়োজন কৰে। যুৱসকলকো এই সকলোবোৰৰ বাবে প্ৰশিক্ষণ দিয়া হয়। কেৱল এয়াই নহয়, যুৱসকলক পৰম্পৰাগত নাগালেণ্ড শৈলীৰ পোছাক নিৰ্মাণ, দৰ্জী আৰু বয়নৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়া হয়। উত্তৰ-পূবত বাঁহৰ পৰা বহু প্ৰকাৰৰ সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰা হয়। নতুন প্ৰজন্মৰ যুৱক-যুৱতীসকলক বাঁহৰ সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰিবলৈও শিকোৱা হয়। ইয়াৰ সৈতে, এই যুৱক-যুৱতীসকলে কেৱল তেওঁলোকৰ সংস্কৃতিৰ সৈতে সম্পৰ্কিতই নহয় বৰঞ্চ তেওঁলোকৰ বাবে নতুন নিযুক্তিৰ সুযোগো সৃষ্টি কৰে। লিডি-ক্ৰ'-ইউৰ লোকসকলে অধিক সংখ্যক লোকক নাগা লোক-সংস্কৃতিৰ বিষয়ে জনাবলৈ চেষ্টা কৰে।
বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ অঞ্চলতো এনে সাংস্কৃতিক শৈলী আৰু পৰম্পৰা থাকিব। আপোনালোকেও নিজ নিজ ক্ষেত্ৰত এনে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টা কৰিব পাৰে। যদি আপোনালোকে কৰবাত এনে ধৰণৰ কোনো অনন্য প্ৰচেষ্টা কৰাৰ বিষয়ে অৱগত, তেন্তে আপোনালোকে সেই তথ্য মোৰ সৈতেও ভাগ-বতৰা কৰিব পাৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ ইয়াত কোৱা হৈছে-
বিদ্যাধনম সৰ্ব ধনম প্ৰধানম
অৰ্থাৎ কোনোবাই যদি জ্ঞান দান কৰিছে তেন্তে তেওঁ সমাজৰ স্বাৰ্থত আটাইতকৈ মহৎ কাম কৰি আছে। শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত জ্বলি থকা এটা সৰু চাকিয়েও গোটেই সমাজখনক আলোকিত কৰিব পাৰে। আজি সমগ্ৰ দেশতে এনে ধৰণৰ বহুতো প্ৰচেষ্টা চলি থকা দেখি মই অত্যন্ত আনন্দিত হৈছো। বনচা হৈছে উত্তৰ প্ৰদেশৰ ৰাজধানী লক্ষ্ণৌৰ পৰা ৭০-৮০ কিলোমিটাৰ দূৰত হাৰদৈৰ এখন গাওঁ। মই এই গাঁৱৰ যতীন ললিত সিংজীৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছো যি শিক্ষাৰ শিখা সৃষ্টি কৰাত নিয়োজিত হৈ আছে। যতীনজীয়ে দুবছৰ আগতে ইয়াত এটা 'কমিউনিটি লাইব্ৰেৰী এণ্ড ৰিছাৰ্চ চেণ্টাৰ' আৰম্ভ কৰিছিল।
তেওঁৰ কেন্দ্ৰত হিন্দী আৰু ইংৰাজী সাহিত্য, কম্পিউটাৰ, আইন আৰু বহুতো চৰকাৰী পৰীক্ষাৰ বাবে প্ৰস্তুতি সম্পৰ্কীয় ৩০০০ত কৈও অধিক কিতাপ আছে। এই পুথিভঁৰালত শিশুসকলৰ বাবে কিতাপ বাছনিৰ সম্পূৰ্ণ যত্ন লোৱা হৈছে। ইয়াত উপলব্ধ থকা কমিক কিতাপ বা শৈক্ষিক পুতলা, শিশুৱে সেইবোৰ খুব ভাল পায়। সৰু ল'ৰা-ছোৱালীবোৰে খেলি থাকোঁতে নতুন বস্তু শিকিবলৈ ইয়ালৈ আহে। অফলাইন হওক বা অনলাইন শিক্ষাই হওক, প্ৰায় ৪০ জন স্বেচ্ছাসেৱকে এই কেন্দ্ৰত শিক্ষাৰ্থীসকলক পথ প্ৰদৰ্শন কৰাত ব্যস্ত হৈ আছে। প্ৰতিদিনে গাওঁখনৰ প্ৰায় ৮০ জন শিক্ষাৰ্থী এই পুথিভঁৰাললৈ পঢ়িবলৈ আহে।
বন্ধুসকল, ঝাৰখণ্ডৰ সঞ্জয় কাশ্যপজীয়েও দৰিদ্ৰ শিশুৰ সপোনক নতুন ডেউকা প্ৰদান কৰিছে। ছাত্ৰ জীৱনত, সঞ্জয়জীয়ে ভাল কিতাপৰ অভাৱৰ সন্মুখীন হ'ব লগা হৈছিল। এনে পৰিস্থিতিত তেওঁ সিদ্ধান্ত লৈছিল যে কিতাপৰ অভাৱৰ বাবে তেওঁ নিজৰ অঞ্চলৰ শিশুসকলৰ ভৱিষ্যত অন্ধকাৰ হ'বলৈ নিদিয়ে। এই অভিযানৰ বাবে আজি তেওঁ ঝাৰখণ্ডৰ বহুতো জিলাৰ শিশুসকলৰ বাবে 'লাইব্ৰেৰী মেন' হৈ পৰিছে। যেতিয়া সঞ্জয়জীয়ে কাম কৰা আৰম্ভ কৰিছিল, তেওঁ প্ৰথম পুথিভঁৰালটো তেওঁৰ জন্মস্থানত নিৰ্মাণ কৰিছিল। চাকৰিৰ সময়ত তেওঁক য'তেই স্থানান্তৰ কৰা হৈছিল, ত’তেই তেওঁ দৰিদ্ৰ আৰু জনজাতীয় শিশুসকলৰ শিক্ষাৰ বাবে এটা পুথিভঁৰাল খোলাৰ অভিযানত জড়িত হৈছিল। ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁ ঝাৰখণ্ডৰ বহুতো জিলাত শিশুসকলৰ বাবে পুথিভঁৰাল মুকলি কৰিছে। পুথিভঁৰাল খোলাৰ তেওঁৰ লক্ষ্যই আজি এক সামাজিক আন্দোলনৰ ৰূপ লৈছে। সঞ্জয়জী হওক বা যতীন জীয়েই হওক, তেওঁলোকৰ এনে ধৰণৰ অজস্ৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে মই তেওঁলোকক বিশেষভাৱে প্ৰশংসা কৰোঁ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ জগতখনে গৱেষণা আৰু উদ্ভাৱনৰ লগতে অত্যাধুনিক প্ৰযুক্তি আৰু সঁজুলিৰ সহায়ত যথেষ্ট অগ্ৰগতি লাভ কৰিছে, কিন্তু কিছুমান ৰোগ আজিও আমাৰ বাবে এক ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান হৈ আছে। এনে এটা ৰোগ হৈছে - মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰোফি! ই হৈছে মুখ্যতঃ এক আনুবংশিক ৰোগ যি যিকোনো বয়সতে হ'ব পাৰে, য'ত শৰীৰৰ পেশী দুৰ্বল হ'বলৈ আৰম্ভ কৰে। ৰোগীৰ বাবে দৈনন্দিন জীৱনৰ সৰু কামবোৰ কৰাটো কঠিন হৈ পৰে। এনে ৰোগীৰ চিকিৎসা আৰু যত্নৰ বাবে যথেষ্ট সেৱাৰ প্ৰয়োজন। হিমাচল প্ৰদেশৰ চোলানত আমাৰ এনে এটা কেন্দ্ৰ আছে যি মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰোফিৰ ৰোগীসকলৰ বাবে এক নতুন আশাৰ কিৰণ হৈ পৰিছে। এই কেন্দ্ৰটোৰ নাম হৈছে 'মানৱ মন্দিৰ'; এইটো ইণ্ডিয়ান এছ'চিয়েচন অব্ মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰোফিৰ দ্বাৰা পৰিচালিত। মানৱ মন্দিৰ মানৱ সেৱাৰ এক আশ্চৰ্যকৰ উদাহৰণ। ৰোগীসকলৰ বাবে অ'পিডি আৰু পঞ্জীয়ন সেৱা তিনি-চাৰি বছৰ আগতে ইয়াত আৰম্ভ হৈছিল। মানৱ মন্দিৰত প্ৰায় ৫০ জন ৰোগীৰ বাবে বিচনাৰ সুবিধাও আছে। ফিজিঅ'থেৰাপী, ইলেক্ট্ৰথেৰাপী আৰু হাইড্ৰ'থেৰাপীৰ লগতে ইয়াত যোগ-প্ৰাণায়ামৰ সহায়ত ৰোগৰ চিকিৎসা কৰা হয়।
বন্ধুসকল, সকলো ধৰণৰ হাই-টেক সুবিধাৰ জৰিয়তে এই কেন্দ্ৰটোৱে ৰোগীসকলৰ জীৱনলৈ এক ইতিবাচক পৰিৱৰ্তন আনিবলৈ চেষ্টা কৰিছে। মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰোফিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত আন এটা প্ৰত্যাহ্বান হ’ল ইয়াৰ বিষয়ে সজাগতাৰ অভাৱ। সেয়েহে, এই কেন্দ্ৰটোৱে কেৱল হিমাচল প্ৰদেশতেই নহয়, সমগ্ৰ দেশতে ৰোগীসকলৰ বাবে সজাগতা শিবিৰৰ আয়োজন কৰে। আটাইতকৈ উৎসাহজনক কথাটো হ'ল যে এই সংগঠনটোৰ পৰিচালনা মুখ্যতঃ এই ৰোগত আক্ৰান্ত লোকসকলৰ দ্বাৰা কৰা হয়, যেনে সমাজকৰ্মী, উৰ্মিলা বালদিজী, ইণ্ডিয়ান এছ'চিয়েচন অব্ মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰোফিৰ অধ্যক্ষা চিষ্টাৰ সঞ্জনা গোৱেল জী আৰু এই সংগঠনৰ আন সদস্যসকলে। প্ৰতিষ্ঠানটোৰ গঠনত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰা শ্ৰীমান বিপুল গোৱেলে এই প্ৰতিষ্ঠানটোৰ বাবে এক অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰি আছে। মানৱ মন্দিৰক চিকিৎসালয় আৰু গৱেষণা কেন্দ্ৰ হিচাপে বিকশিত কৰাৰ প্ৰচেষ্টাও চলি আছে। ইয়াৰ সৈতে, ৰোগীসকলে ইয়াত উন্নত চিকিৎসা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হ'ব। মই এই দিশত চেষ্টা কৰি থকা সকলো লোকক হৃদয়েৰে প্ৰশংসা কৰিছো, লগতে মাস্কুলাৰ ডিষ্ট্ৰোফিত ভুগি থকা সকলো লোকৰ আৰোগ্যৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজিৰ 'মন কী বাত'ত আমি আলোচনা কৰা দেশবাসীৰ সৃষ্টিশীল আৰু সামাজিক প্ৰচেষ্টা হৈছে দেশৰ শক্তি আৰু উৎসাহৰ উদাহৰণ। আজি প্ৰতিজন দেশবাসীয়ে প্ৰতিটো স্তৰত বা আন ক্ষেত্ৰত দেশৰ বাবে পৃথক কাম কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছে। আজিৰ আলোচনাত আমি দেখিলো যে জি-২০ৰ দৰে এক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অনুষ্ঠানত আমাৰ এগৰাকী শিপিনী সতীৰ্থই তেওঁৰ দায়িত্ব বুজি পাইছে আৰু ইয়াক পূৰণ কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছে। একেদৰে, কিছুমানে পৰিৱেশৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলাই আছে, আন কিছুমানে পানীৰ বাবে কাম কৰি আছে; বহুলোকে অসাধাৰণ কাম কৰি আছে... শিক্ষা, ঔষধ আৰু বিজ্ঞান প্ৰযুক্তিৰ পৰা সংস্কৃতি-পৰম্পৰালৈকে। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে, আজি আমাৰ প্ৰতিজন নাগৰিকে নিজৰ কৰ্তব্য উপলব্ধি কৰিছে। যেতিয়া এখন ৰাষ্ট্ৰৰ নাগৰিকৰ মাজত এনে কৰ্তব্যবোধ বৃদ্ধি পায়, ইয়াৰ সোণালী ভৱিষ্যত স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে নিশ্চিত হয় আৰু দেশৰ সোণালী ভৱিষ্যত স্বয়ং আমাৰ সকলোৰে বাবে এক সোণালী ভৱিষ্যত।
মই আকৌ এবাৰ দেশবাসীসকলক তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে অভিবাদন জনাইছো। আমি অহা মাহত পুনৰ লগ পাম আৰু নিশ্চিতভাৱে এনে ধৰণৰ আৰু বহুতো উৎসাহজনক বিষয়ৰ বিষয়ে কথা পাতিম। আপোনালোকৰ পৰামৰ্শ আৰু চিন্তাধাৰা মোলৈ প্ৰেৰণ কৰি থাকিব। আপোনালোক সকলোকে অশেষ ধন্যবাদ!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আজি দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত সূৰ্য উপাসনাৰ মহান উৎসৱ 'ষট' উদযাপন কৰা হৈছে। লাখ লাখ ভক্ত 'ছট' উৎসৱৰ অংশ হ'বলৈ তেওঁলোকৰ গাওঁ, তেওঁলোকৰ ঘৰ, তেওঁলোকৰ পৰিয়ালত উপস্থিত হৈছে। মই প্ৰাৰ্থনা কৰিছো যে ছট মাইয়াই সকলোকে সমৃদ্ধি আৰু কল্যাণৰ আশীৰ্বাদ দিয়ক।
বন্ধুসকল, সূৰ্যক উপাসনা কৰাৰ পৰম্পৰা হৈছে আমাৰ সংস্কৃতি, আমাৰ বিশ্বাস, প্ৰকৃতিৰ সৈতে কিমান গভীৰ তাৰ প্ৰমাণ। এই পূজাৰ জৰিয়তে আমাৰ জীৱনত সূৰ্যৰ পোহৰৰ গুৰুত্বৰ আলোকপাত কৰা হৈছে। ইয়াৰ লগতে, এই বাৰ্তাও জনোৱা হৈছে যে উত্থান-পতন জীৱনৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ। সেয়েহে, আমি প্ৰতিটো পৰিস্থিতিত এক সুষম স্থিতি বৰ্তাই ৰখা উচিত। ছট মাইয়াৰ পূজাত বিভিন্ন ফল আৰু থেকুৱা আগবঢ়োৱা হয়। ইয়াত উপবাসো কোনো কঠিন সাধনাতকৈ কম নহয়। ছট পূজাৰ আন এটা বিশেষ কথা হ'ল উপাসনাৰ বাবে ব্যৱহৃত সামগ্ৰীবোৰ সমাজৰ অসংখ্য মানুহে ঐক্যৱদ্ধভাৱে প্ৰস্তুত কৰে। ইয়াত বাঁহেৰে তৈয়াৰ কৰা বাস্কেট বা চুপলি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। মাটিৰ চাকিৰো নিজা গুৰুত্ব আছে। ইয়াৰ জৰিয়তে, গাঁৱত খেতি কৰা কৃষক আৰু বাটাচা তৈয়াৰ কৰা ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগীসকলৰ গুৰুত্ব সমাজত প্ৰতিষ্ঠিত হৈছে। তেওঁলোকৰ সহযোগিতা অবিহনে ছটৰ উপাসনা সম্পূৰ্ণ কৰিব নোৱাৰি। ছট উৎসৱে আমাৰ জীৱনত পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ ওপৰতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। এই উৎসৱৰ আগমনৰ পিছত, ৰাস্তা, নদী, ঘাট, পানীৰ বিভিন্ন উৎস, সকলোবোৰ সামূহিক পৰ্যায়ত পৰিষ্কাৰ কৰা হয়। ছট উৎসৱ 'এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত'ৰ এক উদাহৰণ। আজি, দেশৰ যিকোনো কোণত বিহাৰ আৰু পূৰ্বাঞ্চলৰ লোকসকল য'তেই থাকক, অতি ধুমধামেৰে ছট উদযাপন কৰা হৈছে। ছট এতিয়া দিল্লী, মুম্বাই আৰু গুজৰাটৰ বহু প্ৰান্তৰ সৈতে মহাৰাষ্ট্ৰৰ বিভিন্ন জিলাতো বৃহৎ পৰিমাণে আয়োজন কৰা হৈছে। মোৰ মনত আছে যে গুজৰাটত আগতে ছট পূজা এই পৰিমাণে সম্পন্ন কৰা হোৱা নাছিল। কিন্তু সময়ৰ লগে লগে প্ৰায় সমগ্ৰ গুজৰাট ছট পূজাৰ ৰঙত বিলীন হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এইটো দেখি মই অতিশয় সুখী হৈছো। আজিকালি আমি বিদেশতো ছট পূজাৰ কিমান বিশাল ছবি দেখিছো। অৰ্থাৎ ভাৰতৰ সমৃদ্ধ ঐতিহ্য, আমাৰ বিশ্বাসে পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো কোণত নিজৰ পৰিচয় পুনৰ দাঙি ধৰিছে। এই মহান উৎসৱত অংশগ্ৰহণ কৰা প্ৰতিজন ভক্তলৈ মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি এইমাত্ৰ পবিত্ৰ ছট পূজা, ভগৱান সূৰ্যৰ উপাসনাৰ বিষয়ে কথা পাতিলো। গতিকে আজি সূৰ্যৰ উপাসনা কৰাৰ লগতে তেওঁৰ আশীৰ্ব্বাদৰ বিষয়েও কিয়নো আলোচনা নকৰো! সূৰ্য ঈশ্বৰৰ এই আশীৰ্বাদ হৈছে - 'সৌৰ শক্তি'। সৌৰ শক্তি আজি এনে এক বিষয়, য'ত সমগ্ৰ বিশ্বই ইয়াৰ ভৱিষ্যতৰ প্ৰতি দৃষ্টি ৰাখিছে আৰু ভাৰতৰ বাবে, সূৰ্য ঈশ্বৰক কেৱল শতিকা ধৰি উপাসনা কৰাই নহয় ই আমাৰ জীৱন শৈলীৰ কেন্দ্ৰবিন্দুও হৈ আহিছে। আজি ভাৰতে নিজৰ পৰম্পৰাগত অভিজ্ঞতাক আধুনিক বিজ্ঞানৰ সৈতে একত্ৰিত কৰি আছে, সেয়েহে আজি আমি সৌৰ শক্তিৰ পৰা বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা সৰ্ববৃহৎ দেশসমূহৰ ভিতৰত এখন হৈ পৰিছো। সৌৰ শক্তিয়ে আমাৰ দেশৰ দৰিদ্ৰ আৰু মধ্যবিত্ত শ্ৰেণীৰ জীৱন কেনেদৰে সলনি কৰি আছে সেয়াও অধ্যয়নৰ বিষয়।
তামিলনাডুত, থিৰু কে. এজিলনৰ কাঞ্চীপুৰমত এজন কৃষক আছে। তেওঁ 'পিএম কুসুম যোজনা'ৰ সুবিধা লৈছিল আৰু তেওঁৰ খেতিপথাৰত দহ অশ্বশক্তিৰ সৌৰ পাম্পছেট স্থাপন কৰিছিল। এতিয়া তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ খেতিপথাৰৰ বাবে বিদ্যুতৰ বাবে একো খৰচ কৰিব নালাগে। তেওঁলোক আনকি পথাৰত জলসিঞ্চনৰ বাবে চৰকাৰৰ বিদ্যুৎ যোগানৰ ওপৰতো নিৰ্ভৰশীল নহয়। একেদৰে, ৰাজস্থানৰ ভৰতপুৰত 'কুসুম যোজনা'ৰ আন এজন হিতাধিকাৰী কৃষক হৈছে – কমলজী মীনা। কমলজীয়ে পথাৰত এটা সৌৰ পাম্প স্থাপন কৰিছিল, যাৰ বাবে তেওঁৰ ব্যয় যথেষ্ট হ্ৰাস পাইছে। যিহেতু ব্যয় হ্ৰাস পাইছে, উপাৰ্জনো বৃদ্ধি হৈছে। কমলজীয়ে আন বহুতো ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগত সৌৰ বিদ্যুতৰ সৈতে সংযোগ কৰিছে। তেওঁলোকৰ এলেকাত কাঠৰ কাম হয়, গোবৰৰ পৰা সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰা হয় আৰু সেইবোৰত সৌৰ বিদ্যুতো ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।
তেওঁলোকে ১০-১২ জন লোকক নিযুক্তি প্ৰদান কৰিছে, অৰ্থাৎ কুসুম যোজনাৰ পৰা আৰম্ভ হোৱা কমলজীৰ উদ্যোগৰ সুবাস বহু লোকৰ ওচৰলৈ বিয়পিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে।
বন্ধুসকল, আপোনালোকে কেতিয়াবা কল্পনা কৰিব পাৰিবনে যে এমাহৰ বাবে বিদ্যুৎ ব্যৱহাৰ কৰি আপোনাৰ বিদ্যুতৰ বিল পৰিশোধ কৰাৰ সলনি, আপুনি বিদ্যুতৰ বাবে ধন লাভ কৰিব পাৰে? সৌৰ শক্তিয়েও সেইটো প্ৰদৰ্শন কৰিছে। কেইদিনমান আগতে, আপুনি নিশ্চয় দেশৰ প্ৰথমখন সৌৰ গাওঁ - গুজৰাটৰ মোধেৰাৰ বিষয়ে শুনিছে! মোধেৰা সূৰ্য গাঁৱৰ বেছিভাগ ঘৰে সৌৰ শক্তিৰ পৰা বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা আৰম্ভ কৰিছে। এতিয়া তাত থকা বহুতো ঘৰত মাহটোৰ শেষত বিদ্যুতৰ বিলৰ পৰিৱৰ্তে বিদ্যুতৰ পৰা উপাৰ্জন হোৱাৰ এক প্ৰথা আৰম্ভ হৈছে। এনে হোৱা দেখি এতিয়া দেশৰ বহুতো গাঁৱৰ মানুহে মোলৈ পত্ৰ লিখি আছে যে তেওঁলোকৰ গাওঁখনো সূৰ্য গাঁৱলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিব লাগে, অৰ্থাৎ সেই দিন বেছি দূৰ নহয় যেতিয়া ভাৰতত সূৰ্যগ্ৰাম নিৰ্মাণ এক বৃহৎ গণ আন্দোলনলৈ পৰিণত হ'ব আৰু মোধেৰা গাঁৱৰ মানুহে ইতিমধ্যে সেইটো আৰম্ভ কৰিছেই।
আহক আমি মোধেৰাৰ লোকসকলৰ সৈতে 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলকো পৰিচয় কৰাই দিওঁ। শ্ৰীমান বিপিনভাই পেটেল এই মুহূৰ্তত আমাৰ সৈতে ফোন লাইনত আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- চাওক, এতিয়া মোধেৰাক সমগ্ৰ দেশৰ বাবে এক আৰ্হি হিচাপে আলোচনা কৰা হৈছে। কিন্তু যেতিয়া আপোনাৰ সকলো আত্মীয় আৰু পৰিচিত লোকে আপোনাক সুধিব, আপুনি তেওঁলোকক কি ক'ব, ইয়াৰ সুবিধা কি আছে?
বিপিনজী :- মহাশয়, যেতিয়া মানুহে আমাক শুধিছিল, আমি কওঁ যে আমি যি বিল পাওঁ, সেয়া এতিয়া শূন্য আৰু কেতিয়াবা ৭০ টকা হয়, কিন্তু আমাৰ সমগ্ৰ গাওঁখনৰ অৰ্থনৈতিক অৱস্থা উন্নত হৈ আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- অৰ্থাৎ এক প্ৰকাৰে বিদ্যুৎ বিলৰ পূৰ্বৰ চিন্তা শেষ হৈছে!
বিপিনজী :- হয় ছাৰ, সেয়া শুদ্ধ। এতিয়া গোটেই গাওঁখনত কোনো চিন্তা নাই। সকলোৱে অনুভৱ কৰিছে যে ছাৰে যি কৰিছে, তেওঁ খুব ভাল কৰিছে। সকলোৱে সুখী ছাৰ। সকলো আনন্দিত।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- এতিয়া তেওঁলোক নিজেই তেওঁলোকৰ নিজৰ ঘৰৰ বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ গৰাকী হৈ পৰিছে। তেওঁলোকৰ নিজৰ ঘৰৰ চালত বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হৈছে।
বিপিনজী :- হয় ছাৰ, ঠিকেই কৈছে ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- তেন্তে এই পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱ গাওঁখনৰ লোকসকলৰ ওপৰত কেনেকুৱা?
বিপিনজী:- মহাশয়, গোটেই গাওঁখনৰ লোকসকল, তেওঁলোকৰ কৃষি আছে, সেয়েহে আমি বিদ্যুতৰ সমস্যাৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাইছো। কোনো বিদ্যুতৰ বিল পৰিশোধ কৰিব নালাগে, তেওঁলোক চিন্তামুক্ত হৈ পৰিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- অৰ্থাৎ, বিদ্যুতৰ বিলো নোহোৱা হৈছে আৰু সুবিধাও বৃদ্ধি পাইছে।
বিপিনজী :- সমস্যাবোৰ শেষ হৈছে আৰু ছাৰ, যেতিয়া আপুনি ইয়ালৈ আহিছিল আৰু আপুনি ইয়াত উদ্বোধন কৰা সেই ত্ৰিমাসিক প্ৰদৰ্শনী, তাৰ পিছত মোধেৰা গাঁৱৰ গৌৰৱ বহুগুণে বৃদ্ধি পাইছে। আৰু যি জন সচিব আহিছিল ছাৰ...
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- হয় ...
বিপিনজী :- গতিকে গাওঁখন বিখ্যাত হৈ পৰিল ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- হয়, সেয়া স্বয়ং ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ মহাসচিবৰ ইচ্ছা আছিল। তেওঁ মোক বহুত অনুৰোধ কৰিছিল যে আপুনি ইমান ভাল কাম কৰিছে, সেয়েহে মই তালৈ গৈ চাব বিচাৰো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- ঠিক আছে, বিপিন ভাই, মই আপোনাক আৰু আপোনাৰ গাঁৱৰ সকলো লোকক অশেষ শুভকামনা জনাইছো আৰু বিশ্বই আপোনালোকৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা লোৱা উচিত আৰু এই সৌৰ শক্তি অভিযান প্ৰতিখন ঘৰত উপস্থিত হোৱা উচিত।
বিপিনজী :- ঠিক আছে ছাৰ। আমি সকলোকে ক'ম, যদিও নিজৰ ধনেৰে সৌৰ প্ৰণালী স্থাপন কৰক... তথাপিও, যথেষ্ট লাভ আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- হয়, জনসাধাৰণক বুজাই দিয়ক। আপোনাক শুভকামনা জনাইছো। ধন্যবাদ ভাই!
বিপিনজী :- ধন্যবাদ ছাৰ, ধন্যবাদ ছাৰ, মোৰ জীৱন ধন্য অনুভৱ কৰিলো আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- বিপিনভাইলৈ অশেষ ধন্যবাদ।
এতিয়া আমি মোধেৰা গাঁৱত বৰ্ষাবেনৰ সৈতেও কথা পাতো আহক।
বৰ্ষাবেন :- নমস্কাৰ! নমস্তে ছাৰ!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- নমস্তে-নমস্তে বৰ্ষাবেন | আপোনাৰ ভাল নে
বৰ্ষাবেন :- আমাৰ বৰ ভাল ছাৰ। আপোনাৰ ভাল নে?
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- মই বহুত ভালে আছো।
বৰ্ষাবেন :- আমি আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি ধন্য ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- ঠিক আছে বৰ্ষাবেন!
বৰ্ষাবেন :- হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- আপুনি মোধেৰাত আছে..., আপুনি এটা মিলিটেৰী পৰিয়ালৰ সদস্য।
বৰ্ষাবেন :- মই মিলিটেৰী পৰিয়ালৰ পৰা আহিছো। এয়া এজন প্ৰাক্তন সেনাৰ পত্নীয়ে কৈ আছো ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- তেন্তে আপুনি আগতে ভাৰতৰ কোন কোন ঠাইলৈ যোৱাৰ সুযোগ পাইছিল?
বৰ্ষাবেন :- মই ৰাজস্থান, গান্ধী নগৰ, জম্মুৰ কাচৰা কাঞ্জোৰত একেলগে থকাৰ সুযোগ পাইছিলো। তাত বহুতো সুবিধা উপলব্ধ আছিল চাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- হয়। সেনাৰ পৰিয়ালৰ হোৱাৰ বাবে আপুনি হিন্দীও ভালদৰে কৈ আছে।
বৰ্ষাবেন :- হয়-হয়। মই শিকিছোঁ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- মোক কওঁক, মোধেৰালৈ অহা ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন, আপুনি এই সৌৰ ৰুফটপ প্ৰকল্পটো স্থাপন কৰিছে। আৰম্ভণিতে মানুহে কি কৈছিল, তেতিয়া নিশ্চয় আপোনাৰ মনলৈ আহিছিল, ইয়াৰ অৰ্থ কি? আপুনি কি কৰি আছে? কি হ'ব? বিদ্যুৎ কেনেকৈ এনেদৰে আহিব পাৰে? এই সকলোবোৰ বস্তু আপোনাৰ মনলৈ আহিছিল। এতিয়া আপোনাৰ অভিজ্ঞতা কি? ইয়াৰ সুবিধা কি?
বৰ্ষাবেন:- অনেক সুবিধা ছাৰ। এটাৰ পিছত আনটো লাভ ছাৰ ৷ আপোনাৰ কাৰণে আমাৰ গাঁৱত প্ৰতিদিনে দেৱালী উদযাপন কৰা হয়। আমি দিনে ২৪ ঘণ্টাই বিদ্যুৎ লাভ কৰি আছোঁ..., কোনো বিল নাই! আমাৰ ঘৰত আমি সকলো বৈদ্যুতিক সঁজুলি ঘৰলৈ আনিছো ছাৰ, আমি সকলো ব্যৱহাৰ কৰি আছো - আপোনাৰ কাৰণে ছাৰ। যিহেতু, কোনো বিল নাই, আমি সকলোবোৰ মুক্ত মনেৰে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰোঁ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- এইটো সঁচা, আপুনি বিদ্যুতৰ সৰ্বাধিক ব্যৱহাৰ কৰিবলৈও মন স্থিৰ কৰিছে।
বৰ্ষাবেন :- সঁচাকৈয়ে ছাৰ! এই মুহূৰ্তত আমাৰ কোনো সমস্যা নাই, আমি এই সকলোবোৰ চলাব পাৰোঁ... ৱাছিং মেচিন, এচি, মুক্ত মনেৰে সকলোবোৰ ছাৰ!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- আৰু ইয়াৰ বাবে গাঁৱৰ বাকী লোকসকলো সুখী?
বৰ্ষাবেন :- বৰ সুখী ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- আচ্ছা, আপোনাৰ স্বামীয়ে তাত সূৰ্য মন্দিৰত কাম কৰে নেকি? তাত যি লাইট শ্ব' হৈছিল সেয়া ইমান ডাঙৰ অনুষ্ঠান আছিল আৰু এতিয়া গোটেই পৃথিৱীৰ পৰা অতিথি তালৈ আহি আছে।
বৰ্ষাবেন :- গোটেই পৃথিৱীৰ পৰা বিদেশী আহি আছে ৷ আপুনি আমাৰ গাওঁখন পৃথিৱী বিখ্যাত কৰি তুলিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- গতিকে আপোনাৰ স্বামীৰ কাম এতিয়া নিশ্চয় বাঢ়িছে কিয়নো মন্দিৰ চাবলৈ ইমান অতিথি তালৈ আহিছে।
বৰ্ষাবেন :- ওহ! এইটো গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয়, যিমানেই কাম বৃদ্ধি নহওঁক ছাৰ, মোৰ স্বামীৰ ইয়াত কোনো সমস্যা নাই... আমাৰ গাওঁখনৰ বিকাশ হওক।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- এতিয়া আমি সকলোৱে একেলগে গাওঁখনৰ উন্নয়ন কৰিব লাগিব।
বৰ্ষাবেন :- হয়, হয়। ছাৰ আমি আপোনাৰ লগত আছোঁ ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- আৰু মই মোধেৰাৰ লোকসকলক অভিনন্দন জনাইছো কাৰণ গাওঁখনে এই আঁচনি গ্ৰহণ কৰিছিল আৰু তেওঁলোকে নিশ্চিত হৈছিল যে হয় আমি আমাৰ ঘৰত বিদ্যুৎ নিৰ্মাণ কৰিব পাৰোঁ।
বৰ্ষাবেন -: ২৪ ঘণ্টাই ছাৰ! আমাৰ ঘৰত বিদ্যুৎ আছে আৰু আমি বহুত সুখী।
প্ৰধানমন্ত্ৰী :- ঠিক আছে! মই আপোনাক শুভকামনা জনাইছো। সঞ্চয় কৰা ধনক শিশুৰ উন্নতিৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰক। সেই টকাখিনি ভালদৰে ব্যৱহাৰ কৰক যাতে আপোনাৰ জীৱন লাভান্বিত হয়। মই আপোনাক শুভকামনা জনাইছো। আৰু মোধেৰাৰ সকলো লোকলৈ মোৰ প্ৰণাম!
বন্ধুসকল, বৰ্ষাবেন আৰু বিপিন ভাইয়ে যি উল্লেখ কৰিছে সেয়া সমগ্ৰ দেশৰ বাবে, গাওঁ আৰু চহৰৰ বাবে এক অনুপ্ৰেৰণা স্বৰূপ। মোধেৰাৰ অভিজ্ঞতা সমগ্ৰ দেশতে পুনৰাবৃত্তি কৰিব পাৰি। সূৰ্যৰ শক্তিয়ে এতিয়া ধন ৰাহি কৰিব আৰু উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিব। মনজুৰ আহমেদ লাৰৱাল জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ শ্ৰীনগৰৰ এজন বাসিন্দা। কাশ্মীৰত শীতকালৰ বাবে বিদ্যুতৰ ব্যয় অধিক। এই কাৰণে, মনজুৰজীৰ বিদ্যুতৰ বিলো ৪ হাজাৰ টকাতকৈও অধিক হৈছিল, কিন্তু, যিহেতু মনজুৰজীয়ে তেওঁৰ ঘৰত এটা সৌৰ ৰুফটপ প্ৰকল্প স্থাপন কৰিছে, তেওঁৰ ব্যয় আধাতকৈও কম হৈছে। একেদৰে, উৰিষ্যাৰ এগৰাকী কন্যা কুন্নী দেউৰীয়ে সৌৰ শক্তিক তেওঁৰ লগতে আন মহিলাসকলৰ বাবে নিযুক্তিৰ মাধ্যম কৰি তুলিছে। কুন্নী উৰিষ্যাৰ কেন্দুঝাৰ জিলাৰ কাৰ্দাপাল গাঁৱত বাস কৰে। তেওঁ জনজাতীয় মহিলাসকলক সৌৰশক্তিচালিত ৰিলিং মেচিনত ৰেচম ঘূৰাবলৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়ে। সৌৰ যন্ত্ৰৰ বাবে, এই জনজাতীয় মহিলাসকলে বিদ্যুতৰ বিলৰ বোজা বহন কৰিব নালাগে আৰু তেওঁলোকে উপাৰ্জন কৰি আছে। এয়া হৈছে সূৰ্য ঈশ্বৰৰ সৌৰ শক্তিৰ আশীৰ্বাদ। যিমানেই আশীৰ্বাদ বিয়পি পৰে সিমানেই ভাল হয়। সেয়েহে, মই আপোনালোকক ইয়াত যোগদান কৰিবলৈ আৰু আনকো যোগ দিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এইমাত্ৰ মই আপোনালোকৰ সৈতে সূৰ্যৰ বিষয়ে কথা পাতি আছিলো। এতিয়া মোৰ মনোযোগ মহাকাশৰ ফালে গৈ আছে। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে আমাৰ দেশখনে সৌৰ খণ্ডৰ লগতে মহাকাশ খণ্ডতো বিস্ময়কৰ কাম কৰি আছে। আজি সমগ্ৰ বিশ্বই ভাৰতৰ সাফল্য দেখি আচৰিত হৈছে। গতিকে মই ভাবিলো, 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলক এই কথা কৈ মই তেওঁলোককো সুখী কৰা উচিত।
বন্ধুসকল, আপোনালোকে নিশ্চয় কেইদিনমান আগতে দেখিছে যে ভাৰতে একেলগে মহাকাশত ৩৬টা উপগ্ৰহ স্থাপন কৰিছে। দেৱালীৰ ঠিক এদিন আগতে এই সফলতা অৰ্জন কৰা হৈছে, এক প্ৰকাৰে, ই আমাৰ যুৱপ্ৰজন্মৰ পৰা দেশলৈ এক বিশেষ দেৱালী উপহাৰ হিচাপে বিবেচিত হৈছে। এই শুভাৰম্ভৰ লগে লগে কাশ্মীৰৰ পৰা কন্যাকুমাৰী লৈকে আৰু সমগ্ৰ দেশৰ কচ্ছৰ পৰা কোহিমালৈকে ডিজিটেল সংযোগ অধিক শক্তিশালী হ'ব। ইয়াৰ সহায়ত আনকি দূৰৱৰ্তী অঞ্চলবোৰো দেশৰ বাকী অংশৰ সৈতে অধিক সহজে সংযুক্ত হ'ব। যেতিয়া দেশখন আত্মনিৰ্ভৰ হয়, কেনেকৈ ই সফলতাৰ নতুন উচ্চতাত উপনীত হয় - ই ইয়াৰ এক উদাহৰণ। আপোনালোকৰ সৈতে কথা পাতি থাকোতে, মোৰ সেই পুৰণি দিনবোৰো মনত পৰিছে যেতিয়া ভাৰতক ক্ৰায়'জেনিক ৰকেট প্ৰযুক্তিৰ পৰা বঞ্চিত কৰা হৈছিল। কিন্তু ভাৰতৰ বিজ্ঞানীসকলে কেৱল থলুৱা প্ৰযুক্তিৰ বিকাশ কৰাই নহয়, আজি ইয়াৰ সহায়ত একেলগে কেইবা ডজনো উপগ্ৰহ মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰিছে। এই আৰম্ভণিৰ সৈতে ভাৰত বিশ্বব্যাপী বাণিজ্যিক বজাৰত এক শক্তিশালী খেলুৱৈ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে... ইয়াৰ সৈতে, ভাৰতৰ বাবে সুযোগৰ নতুন দুৱাৰ মুকলি হৈছে।
বন্ধুসকল, উন্নত ভাৰতৰ সংকল্পৰ সৈতে আগবাঢ়ি আমাৰ দেশখনে কেৱল ঐক্যৱদ্ধ প্ৰচেষ্টাৰেহে ইয়াৰ লক্ষ্যত উপনীত হ’ব পাৰে। ইয়াৰ পূৰ্বে ভাৰতত মহাকাশ খণ্ড চৰকাৰী প্ৰণালীৰ আওতাৰ ভিতৰত সীমাবদ্ধ আছিল। যিহেতু, মহাকাশ খণ্ডটো ভাৰতৰ যুৱসকলৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছে, ইয়াত বৈপ্লৱিক পৰিৱৰ্তন আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। ভাৰতীয় উদ্যোগ আৰু ষ্টাৰ্ট-আপসমূহে এই ক্ষেত্ৰত নতুন উদ্ভাৱন আৰু নতুন প্ৰযুক্তি অনাত নিয়োজিত হৈ আছে। বিশেষকৈ, আইএন-স্পেচৰ সহযোগিতাই এই ক্ষেত্ৰত এক বৃহৎ পৰিৱৰ্তন আনিব।
বেচৰকাৰী কোম্পানীবোৰেও আইএন-স্পেচৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ পেলোড আৰু উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ কৰাৰ সুবিধা লাভ কৰিছে। মহাকাশ খণ্ডত ভাৰতত সৃষ্টি হোৱা এই বৃহৎ সুযোগসমূহৰ সম্পূৰ্ণ সুবিধা ল'বলৈ মই অধিকসংখ্যক ষ্টাৰ্ট-আপ আৰু উদ্ভাৱকসকলক অনুৰোধ জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া শিক্ষাৰ্থী, যুৱ শক্তি, নেতৃত্বৰ শক্তিৰ কথা আহে, তেতিয়া আমাৰ মনত বহুতো পুৰণি ধাৰণা সোমাই পৰে। বহুসময়ত আমি দেখিছোঁ যে যেতিয়া ছাত্ৰ শক্তিৰ কথা কোৱা হয়, ইয়াক ছাত্ৰ সন্থাৰ নিৰ্বাচনৰ সৈতে সংযুক্ত কৰি ইয়াৰ পৰিসৰ সীমিত কৰা হয়। কিন্তু শিক্ষাৰ্থী শক্তিৰ পৰিসৰ বহুত ডাঙৰ, অতি বিশাল। শিক্ষাৰ্থী শক্তি হৈছে ভাৰতক শক্তিশালী কৰাৰ আধাৰ। যি কি নহওক, আজিৰ যুৱক-যুৱতীসকলে আজিৰ ভাৰতক ২০৪৭ চনলৈ লৈ যাব। যেতিয়া ভাৰতে স্বাধীনতাৰ শতবাৰ্ষিকী উদযাপন কৰিব, যুৱশক্তিয়ে তেওঁলোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম, তেওঁলোকৰ ঘাম, তেওঁলোকৰ প্ৰতিভাৰ দ্বাৰা ভাৰতক আজি দেশখনে সমাধান কৰি থকা উচ্চতালৈ লৈ যাব। যি ধৰণে আমাৰ আজিৰ যুৱক-যুৱতীসকলে দেশৰ বাবে কাম কৰি আছে আৰু ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণত অংশগ্ৰহণ কৰিছে, সেইটোৱে মোক আত্মবিশ্বাসেৰে ভৰাই তুলিছে। আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে যিদৰে হেকাথনত সমস্যা সমাধান কৰে, গোটেই নিশা সাৰে থাকি ঘণ্টাজুৰি কাম কৰে, সেয়া অতিশয় অনুপ্ৰেৰণাদায়ক। শেহতীয়া বছৰবোৰত অনুষ্ঠিত হোৱা এক হেকাথন, দেশৰ লাখ লাখ যুৱক-যুৱতীৰ সৈতে, একেলগে বহুতো প্ৰত্যাহ্বান সমাধান কৰিছে; দেশক নতুন সমাধান প্ৰদান কৰিছে।
বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ মনত থাকিব পাৰে, মই লালকিল্লাৰ পৰা 'জয় অনুসন্ধন'ৰ বাবে মাত মাতিছিলো। মই এই দশকটোক প্ৰযুক্তিগত ভাৰত নিৰ্মাণ কৰাৰ কথাও কৈছিলো। মই এইটো দেখি ভাল পাইছো; আমাৰ আইআইটি-ৰ শিক্ষাৰ্থীসকলেও এই আদেশ গ্ৰহণ কৰিছে। এই মাহত ১৪-১৫ অক্টোবৰত, সকলো ২৩খন আইআইটি প্ৰথমবাৰৰ বাবে তেওঁলোকৰ উদ্ভাৱন আৰু গৱেষণা প্ৰকল্পবোৰ প্ৰদৰ্শন কৰিবলৈ এক মঞ্চত উপৱিষ্ট হৈছিল। এই মেলাত সমগ্ৰ দেশৰ পৰা অহা শিক্ষাৰ্থী আৰু গৱেষকসকলে ৭৫টাতকৈও অধিক শ্ৰেষ্ঠ প্ৰকল্প প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। স্বাস্থ্যসেৱা, কৃষি, ৰবটিক্স, ছেমি কণ্ডাক্টৰ, ৫জি যোগাযোগ, এই প্ৰকল্পবোৰ এনে বহুতো বিষয়ৰ ওপৰত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। যদিও এই সকলোবোৰ প্ৰকল্প এটা আনটোতকৈ ভাল আছিল, মই কিছুমান প্ৰকল্পৰ প্ৰতি আপোনালোকৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিব বিচাৰো। উদাহৰণ স্বৰূপে, আইআইটি ভুৱনেশ্বৰৰ এটা দলে নৱজাতক শিশুৰ বাবে এটা প’ৰ্টেবল ভেণ্টিলেটৰ বিকশিত কৰিছে। ই বেটাৰীত চলে আৰু দূৰৱৰ্তী এলেকাত সহজে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। ই সময়ৰ পূৰ্বে জন্ম হোৱা শিশুৰ জীৱন ৰক্ষা কৰাত যথেষ্ট সহায়ক প্ৰমাণিত হ'ব পাৰে। বৈদ্যুতিক গতিশীলতা হওক, ড্ৰোন প্ৰযুক্তি বা ৫জি-য়েই হওক, আমাৰ বহুতো শিক্ষাৰ্থীয়ে এইবোৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত নতুন প্ৰযুক্তি বিকাশত নিয়োজিত হৈ আছে। কেইবাখনো আইআইটি-য়ে এটা বহুভাষিক প্ৰকল্পত একেলগে কাম কৰি আছে যিয়ে স্থানীয় ভাষা শিকা সহজ কৰি তোলে।
এই প্ৰকল্পটোৱে নতুন ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতিক সেই লক্ষ্যবোৰত উপনীত হোৱাত যথেষ্ট সহায় কৰিব। আপোনালোকে এইটো জানিও সুখী হ'ব যে আইআইটি মাদ্ৰাজ আৰু আইআইটি কানপুৰে ভাৰতৰ থলুৱা ৫জি টেষ্টবেড প্ৰস্তুত কৰাত অগ্ৰণী ভূমিকা পালন কৰিছে। এইটো নিশ্চিতভাৱে এটা ভাল আৰম্ভণি। মই আশা কৰোঁ যে আগন্তুক সময়ত এনে ধৰণৰ আৰু বহুতো প্ৰচেষ্টা দেখা পোৱা যাব। মই লগতে আশা কৰোঁ যে আইআইটি-ৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা লৈ অন্যান্য প্ৰতিষ্ঠানসমূহেও তেওঁলোকৰ অনুসন্ধান আৰু কাৰ্যকলাপ বৃদ্ধি কৰিব।
কৰ্ণাটকৰ বাংগালুৰুত বাস কৰা সুৰেশ কুমাৰজীৰ পৰাও আমি বহু কথা শিকিব পাৰোঁ, প্ৰকৃতি আৰু পৰিৱেশ সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে তেওঁৰ যথেষ্ট আগ্ৰহ আছে। ২০ বছৰ পূৰ্বে তেওঁ চহৰখনৰ সহকাৰনগৰৰ এখন অৰণ্য পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ উদ্যোগ গ্ৰহণ কৰিছিল। এইটো এটা কঠিন কাম আছিল। কিন্তু ২০ বছৰ পূৰ্বে ৰোপণ কৰা এই গছপুলিবোৰ ৪০ ফুট ওখ ডাঙৰ বৃক্ষলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছে। এতিয়া এইবোৰৰ সৌন্দৰ্যই সকলোৰে মন আকৰ্ষিত কৰে। এইটোৱে তাত বাস কৰা লোকসকলক গৌৰৱৰ অনুভৱ প্ৰদান কৰিছে। সুৰেশ কুমাৰজীয়ে আন এটা আশ্চৰ্যকৰ কাম কৰিছে। তেওঁ কানাড়া ভাষা আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰচাৰৰ বাবে সহাকাৰনগৰত এটা বাছ আশ্ৰয়ও নিৰ্মাণ কৰিছে। তেওঁ শ শ লোকক কানাড়াত লিখা পিতলৰ প্লেটো প্ৰদান কৰিছে। যদি পৰিস্থিতি বিজ্ঞান আৰু সংস্কৃতি দুয়োটা একেলগে বিকশিত হয়..., কল্পনা কৰক ই কিমান মহান হ'ব পাৰে!
বন্ধুসকল, আজি পৰিৱেশ-অনুকূল জীৱন-ধাৰণ আৰু পৰিৱেশ-অনুকূল সামগ্ৰীৰ বিষয়ে মানুহৰ মাজত আগতকৈ অধিক সজাগতা দেখা গৈছে। মই তামিলনাডুৰ পৰা এনেকুৱা এটা আকৰ্ষণীয় প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে জানিবলৈ সুযোগ পাইছিলো। এয়া আছিল কইম্বাটুৰৰ আনাইকাট্টিত জনজাতীয় মহিলাৰ এটা দলৰ দ্বাৰা এক উজ্জ্বল প্ৰচেষ্টা। এই মহিলাসকলে ৰপ্তানিৰ বাবে দহ হাজাৰ পৰিৱেশ-অনুকূল টেৰাকোটা চাহ কাপ তৈয়াৰ কৰিছিল। আশ্চৰ্যজনক কথাটো হ'ল যে এই মহিলাসকলে নিজেই টেৰাকোটা চাহ কাপ বনোৱাৰ সম্পূৰ্ণ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিল। ক্লে মিক্সিঙৰ পৰা ফাইনেল পেকেজিঙলৈকে তেওঁলোকে সকলো কাম নিজেই কৰিছিল। তেওঁলোকে ইয়াৰ বাবে প্ৰশিক্ষণো লৈছিল। এই আশ্চৰ্যকৰ প্ৰচেষ্টাৰ ওপৰত যিমানেই প্ৰশংসা কৰা হয় সেয়া কমেই হয়।
বন্ধুসকল, ত্ৰিপুৰাৰ কিছুমান গাওঁয়েও যথেষ্ট ভাল উদাহৰণ প্ৰদৰ্শন কৰিছে। আপোনালোকে নিশ্চয় জৈৱ-গাঁৱৰ বিষয়ে শুনিছে, কিন্তু ত্ৰিপুৰাৰ কিছুমান গাওঁ জৈৱ-গাঁও ২-ৰ স্তৰলৈ উন্নীত হৈছে। জৈৱ-গাঁও ২-এ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ ফলত হোৱা ক্ষতি কেনেদৰে হ্ৰাস কৰিব পাৰি তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। ইয়াত বিভিন্ন পদক্ষেপৰ জৰিয়তে জনসাধাৰণৰ জীৱনৰ মানদণ্ড উন্নত কৰাৰ বাবে সম্পূৰ্ণ মনোযোগ দিয়া হয়। সৌৰ শক্তি, জৈৱ গেছ, মৌ মাখি ৰক্ষণাবেক্ষণ আৰু জৈৱ সাৰৰ ওপৰত সম্পূৰ্ণ গুৰুত্ব দিয়া হয়। সামগ্ৰিকভাৱে, জৈৱ-গাঁও ২-য়ে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ বিৰুদ্ধে অভিযানত যথেষ্ট শক্তি প্ৰদান কৰিব। দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ বাবে বৰ্ধিত উৎসাহ দেখি মই অত্যন্ত সুখী। কিছুদিন পূৰ্বে ভাৰতত পৰিৱেশ সুৰক্ষাৰ বাবে সমৰ্পিত মিছন লাইফ-ও আৰম্ভ কৰা হৈছে। মিছন লাইফ-ৰ সৰল নীতিটো হ'ল - এনে জীৱনশৈলী প্ৰচাৰ কৰা যি পৰিৱেশৰ ক্ষতি নকৰে। মই আপোনালোকক মিছন লাইফ-ৰ বিষয়েও জানিবলৈ আৰু ইয়াক গ্ৰহণ কৰিবলৈ প্ৰয়াস কৰাৰ বাবে অনুৰোধ জনাইছো।
বন্ধুসকল, কাইলৈ, অক্টোবৰৰ ৩১ তাৰিখ, ৰাষ্ট্ৰীয় একতা দিৱস, চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ জন্ম জয়ন্তীৰ পৱিত্ৰ উপলক্ষ। এই দিনটোত দেশৰ প্ৰতিটো কোণত ৰান ফৰ ইউনিটীৰ আয়োজন কৰা হয়। এই দৌৰে দেশত একতাৰ সূতা শক্তিশালী কৰে, আমাৰ যুৱসকলক অনুপ্ৰাণিত কৰে। কেইদিনমান আগতে আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়াৰ সময়তো একেই অনুভূতি দেখা গৈছে। 'জুড়েগা ইণ্ডিয়া তো জিতেগা ইণ্ডিয়া' বিষয়বস্তুৰ সৈতে, এফালে ৰাষ্ট্ৰীয় খেলখনে একতাৰ এক শক্তিশালী বাৰ্তা প্ৰদান কৰিছে, আনহাতে, ভাৰতৰ ক্ৰীড়া সংস্কৃতিৰ প্ৰচাৰ কৰিছে। আপোনালোকে জানি সুখী হ'ব যে এইবাৰৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া ভাৰতত এতিয়ালৈকে আয়োজিত আটাইতকৈ বৃহৎ ক্ৰীয়াৰ আয়োজন আছিল। ইয়াত ৩৬ টা ক্ৰীড়া অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল, য'ত ৭ টা নতুন আৰু দুটা থলুৱা প্ৰতিযোগিতা, যোগাসন আৰু মাললাখাম্বো অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল।
সোণৰ পদক জয়ৰ ক্ষেত্ৰত সন্মুখত থকা তিনিটা দল হৈছে - সেৱা দল, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু হাৰিয়ানা দল। এই খেলসমূহত ছয়টা ৰাষ্ট্ৰীয় অভিলেখ আৰু প্ৰায় ৬০টা ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া ৰেকৰ্ডো সৃষ্টি হৈছে। পদক অৰ্জন কৰা, নতুন অভিলেখ গঢ়ি তোলা সকলো খেলুৱৈ, এই ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰা সকলো খেলুৱৈক মই অভিনন্দন জনাইছো। মই এই খেলুৱৈসকলৰ এক উজ্জ্বল ভৱিষ্যতৰ কামনা কৰিছো।
বন্ধুসকল, গুজৰাটত অনুষ্ঠিত ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়াৰ সফল সংগঠনত অৱদান আগবঢ়োৱা সকলো লোকৰ প্ৰতি মই আন্তৰিকতাৰে প্ৰশংসা কৰিব বিচাৰো। আপোনালোকে দেখিছে যে গুজৰাটত নৱৰাত্ৰিৰ সময়ত ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া অনুষ্ঠিত হৈছিল। এই খেলবোৰ আয়োজন কৰাৰ পূৰ্বে এবাৰ মোৰ মনলৈ আহিছিল যে এই সময়ত সমগ্ৰ গুজৰাট এই উৎসৱবোৰত জড়িত হৈ আছে, গতিকে মানুহে কেনেকৈ এই খেলবোৰ উপভোগ কৰিব পাৰিব? এনে ধৰণৰ বিস্তৃত ব্যৱস্থা আৰু আনহাতে, নৱৰাত্ৰি গৰ্বাৰ ব্যৱস্থা ইত্যাদি!। গুজৰাটে একে সময়তে এই সকলোবোৰ কাম কেনেদৰে কৰিব? কিন্তু গুজৰাটৰ মানুহে সকলো অতিথিক তেওঁলোকৰ আতিথ্যত সুখী কৰি তুলিছিল। আহমেদাবাদত অনুষ্ঠিত ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়াৰ সময়ত যিদৰে কলা, ক্ৰীড়া আৰু সংস্কৃতি একত্ৰিত হৈছিল, ই সকলোকে আনন্দেৰে ভৰাই তুলিছিল। আনহাতে খেলুৱৈসকলেও দিনত খেলবোৰত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল; সন্ধিয়া তেওঁলোকে গৰ্বা আৰু দাণ্ডিয়াৰ ৰঙত নিমজ্জিত হৈ পৰিছিল। তেওঁলোকে গুজৰাটী খাদ্য আৰু নৱৰাত্ৰিৰ বহুতো ফটো ছচিয়েল মিডিয়াত শ্বেয়াৰ কৰিছিল। এয়া আমাৰ সকলোৰে বাবে এটা আনন্দৰ বিষয় আছিল। যিকি নহওক, এনে ধৰণৰ খেলৰ জৰিয়তে ভাৰতৰ বিভিন্ন সংস্কৃতিৰ বিষয়ে জানিব পাৰি। তেওঁলোকে 'এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত'ৰ মনোভাৱক সমানে শক্তিশালী কৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ১৫ নৱেম্বৰত, আমাৰ দেশে জনজাতীয় গৌৰৱ দিৱস উদযাপন কৰিব। আপোনালোকৰ মনত আছে, ভগৱান বিৰচা মুণ্ডাৰ জন্ম জয়ন্তীত জনজাতীয় ঐতিহ্য আৰু গৌৰৱ উদযাপন কৰিবলৈ দেশখনে যোৱা বছৰৰ পৰা এয়া আৰম্ভ কৰিছিল। ভগৱান বিৰচা মুণ্ডাই তেওঁৰ চমু জীৱনকালত ব্ৰিটিছ শাসনৰ বিৰুদ্ধে লাখ লাখ লোকক একত্ৰিত কৰিছিল। তেওঁ ভাৰতৰ স্বাধীনতা আৰু জনজাতীয় সংস্কৃতিৰ সুৰক্ষাৰ বাবে নিজৰ জীৱন ত্যাগ কৰিছিল। আমি ধৰতি আবা বিৰচা মুণ্ডাৰ পৰা বহু কথা শিকিব পাৰো। বন্ধুসকল, যেতিয়া ধৰতি আবা বিৰচা মুণ্ডাৰ কথা আহে, তেওঁৰ সংক্ষিপ্ত জীৱনকালটো প্ৰত্যক্ষ কৰোঁ আহক; আজিও আমি তেওঁৰ পৰা বহুত শিকিব পাৰোঁ আৰু ধৰতি আবাই কৈছিল- 'এই পৃথিৱীখন আমাৰ, আমি ইয়াৰ ৰক্ষক।' এই বাক্যটোত মাতৃভূমিৰ বাবে কৰ্তব্যবোধো আছে আৰু পৰিৱেশৰ প্ৰতি আমাৰ কৰ্তব্যৰ অনুভূতিও আছে। তেওঁ সদায় এইবুলি গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল যে আমি আমাৰ জনজাতীয় সংস্কৃতিক পাহৰিব নালাগে, আমি ইয়াৰ পৰা একেবাৰে দূৰলৈ আঁতৰি যোৱা উচিত নহয়। আজিও আমি দেশৰ জনজাতীয় সমাজৰ পৰা প্ৰকৃতি আৰু পৰিৱেশৰ বিষয়ে বহুতো কথা শিকিব পাৰো।
বন্ধুসকল, যোৱা বছৰ ভগৱান বিৰচা মুণ্ডাৰ জন্ম জয়ন্তী উপলক্ষে মই ৰাঁচীত ভগৱান বিৰচা মুণ্ডা সংগ্ৰহালয় উদ্বোধন কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো। মই যুৱসকলক অনুৰোধ জনাইছো যে যেতিয়াই তেওঁলোকে সময় পায়, তেওঁলোকে এয়া চাবলৈ যাব। মই আপোনালোকক এইটোও ক'ব বিচাৰো যে ১ নৱেম্বৰত, অৰ্থাৎ কাইলৈৰ পিছদিনা, মই গুজৰাট-ৰাজস্থানৰ সীমান্তৰ মানগড়ত উপস্থিত থাকিম। ভাৰতৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰাম আৰু আমাৰ সমৃদ্ধ জনজাতীয় ঐতিহ্যত মানগড়ৰ এক বিশেষ স্থান আছে। ১৯১৩ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত ইয়াত এক ভয়ংকৰ গণহত্যা সংঘটিত হৈছিল, য'ত ব্ৰিটিছে স্থানীয় জনজাতীয় লোকসকলক নিৰ্মমভাৱে হত্যা কৰিছিল। কোৱা হয় যে এই গণহত্যাত এহেজাৰৰো অধিক জনজাতীয় লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল। এই জনজাতীয় আন্দোলনৰ নেতৃত্ব দিছিল গোবিন্দ গুৰুজীয়ে, যাৰ জীৱন সকলোৰে বাবে অনুপ্ৰেৰণা স্বৰূপ। আজি মই সেই সকলো জনজাতীয় শ্বহীদ আৰু গোবিন্দ গুৰুজীৰ অদম্য সাহস আৰু বীৰত্বৰ প্ৰতি নমস্কাৰ জনাইছো। অমৃত কালৰ সময়ত আমি ভগৱান বিৰচা মুণ্ডা, গোবিন্দ গুৰু আৰু অন্যান্য স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ আদৰ্শক যিমানে বিশ্বস্ততাৰে অনুসৰণ কৰিম, আমাৰ দেশে সিমানেই নতুন উচ্চতা স্পৰ্শ কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নৱেম্বৰৰ ৮ তাৰিখ হৈছে গুৰুপূৰবৰ দিন। গুৰু নানকজীৰ প্ৰকাশ পৰ্ব আমাৰ আস্থাৰ বাবে যিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ, আমি ইয়াৰ পৰা সমানে শিকিবলৈও পাওঁ। গোটেই জীৱনজুৰি গুৰু নানক দেৱজীয়ে মানৱতাৰ বাবে পোহৰ বিয়পাইছিল। যোৱা কেইবছৰমানত দেশখনে গুৰুসকলৰ পোহৰ জনসাধাৰণৰ মাজত বিয়পাই দিবলৈ বহুতো প্ৰচেষ্টা চলাইছে। আমি দেশ আৰু বিদেশত বৃহৎ পৰিমাণে গুৰু নানক দেৱজীৰ ৫৫০ তম প্ৰকাশ পৰ্ব উদযাপন কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো। কেইবা দশকৰ অপেক্ষাৰ পিছত কৰতাৰপুৰ চাহিব কৰিডৰৰ বিকাশ প্ৰত্যক্ষ কৰাটোও সমানে আনন্দদায়ক হৈছে। কিছুদিন আগতে মই হেমকুণ্ড চাহিবৰ বাবে ৰ’পৱেৰ আধাৰশিলা স্থাপন কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো। আমি আমাৰ গুৰুসকলৰ শিক্ষাৰ পৰা নিৰন্তৰে শিকিব লাগিব আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰতি সমৰ্পিত হৈ থাকিব লাগিব। সেই দিনা কাৰ্তিক পূৰ্ণিমাও। আজিৰ দিনটোত, তীৰ্থস্থানত, আমি স্নান কৰোঁ আৰু সেৱা তথা আৰু দান-বৰঙণি আগবঢ়াওঁ। এই উৎসৱ উপলক্ষে মই আপোনালোক সকলোকে উষ্ম শুভেচ্ছা জনাইছো। আগন্তুক দিনত, বহুতো ৰাজ্যই তেওঁলোকৰ ৰাজ্য দিৱস উদযাপন কৰিব। অন্ধ্ৰ প্ৰদেশে প্ৰতিষ্ঠা দিৱস উদযাপন কৰিব; কেৰালা পিৰাভি উদযাপন কৰা হ'ব। কৰ্ণাটক ৰাজ্যোৎসৱ উদযাপন কৰা হ'ব। একেদৰে, মধ্য প্ৰদেশ, ছত্তীশগড় আৰু হাৰিয়ানাইও তেওঁলোকৰ ৰাজ্য প্ৰতিষ্ঠা দিৱস উদযাপন কৰিব। মই এই সকলো ৰাজ্যৰ লোকসকলক শুভেচ্ছা জনাইছো। আমাৰ সকলো ৰাজ্যতে, পৰস্পৰে পৰস্পৰৰ পৰা শিকিবলৈ, সহযোগিতা কৰিবলৈ আৰু একেলগে কাম কৰাৰ মনোভাৱ যিমানে শক্তিশালী হ'ব, দেশখন সিমানেই আগবাঢ়ি যাব। মই নিশ্চিত যে আমি একে স্পৃহাৰে আগবাঢ়িম। আপোনালোক সকলোৱে নিজৰ যত্ন লওক, স্বাস্থ্যৱান হৈ থাকক। মই 'মন কী বাত'ৰ পৰৱৰ্তী খণ্ডলৈকে আপোনালোকৰ পৰা বিৰাম লৈছো ।
নমস্কাৰ, ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। বিগত দিনকেইটাত আমাৰ সকলোৰে এটা কথাই দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছিল – সেয়া হৈছে চিতা। চিতাৰ বিষয়ে কথা পাতিবলৈ বহুতো বাৰ্তা পাইচো, সেয়া উত্তৰ প্ৰদেশৰ অৰুণ কুমাৰ গুপ্তাজীয়েই হওক বা তেলেংগানাৰ এন ৰামচন্দ্ৰন ৰঘুৰাম জীয়েই হওক; গুজৰাটৰ ৰাজনজীয়েই হওক বা দিল্লীৰ সুব্ৰতজীয়েই হওক। দেশৰ সকলো প্ৰান্তৰ লোকে ভাৰতলৈ চিতা ঘূৰাই অনাত আনন্দ প্ৰকাশ কৰিছে। ১৩০ কোটি ভাৰতীয় সুখী, গৌৰৱেৰে পৰিপূৰ্ণ – এয়া হৈছে ভাৰতৰ প্ৰকৃতিপ্ৰেম। এই সন্দৰ্ভত জনসাধাৰণৰ এটা সচৰাচৰ প্ৰশ্ন হ'ল মোদীজী, আমি কেতিয়া চিতাবোৰ চাবলৈ সুযোগ পাম?
বন্ধুসকল, এটা টাস্ক ফ'ৰ্চ গঠন কৰা হৈছে। এই টাস্ক ফৰ্চে চিতাবোৰ নিৰীক্ষণ কৰিব আৰু চাব যে চিতাবোৰ ইয়াৰ পৰিৱেশত খাপ খাবলৈ সক্ষম হৈছে নে নাই। এই ভিত্তিত, কেইমাহমানৰ পিছত সিদ্ধান্ত লোৱা হ'ব, আৰু তাৰ পিছত আপোনালোকে চিতাবোৰ চাবলৈ সক্ষম হ'ব। কিন্তু তেতিয়ালৈকে মই আপোনালোক সকলোকে কিছু কাম কৰাৰ দায়িত্ব দিছো, ইয়াৰ বাবে মাইগভৰ মঞ্চত এখন প্ৰতিযোগিতাৰ আয়োজন কৰা হ'ব, য'ত মই জনতাক কিছুমান বস্তু ভাগ-বতৰা কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। চিতাক লৈ আমি যি অভিযানৰ আয়োজন কৰিছো সেই অভিযানৰ নাম কি হ'ব লাগে! আমি আনকি এই সকলোবোৰ চিতাৰ নামাকণ কৰাৰ কথা ভাবিব পাৰোঁ নেকি, যে, কি নামেৰে, সেইবোৰৰ প্ৰত্যেককে মাতিব লাগে! অৱশ্যে, যদি এই নামকৰণ পৰম্পৰাগত হয়, তেন্তে ই অতি ভাল হ'ব, কিয়নো আমাৰ সমাজ আৰু সংস্কৃতি, পৰম্পৰা আৰু ঐতিহ্যৰ সৈতে সম্পৰ্কিত যিকোনো বস্তুৱে আমাক সহজে আকৰ্ষিত কৰে। কেৱল এয়াই নহয়, আপোনালোকে মোক এইটোও কওক, মানুহে জন্তুৰ সৈতে কেনে আচৰণ কৰা উচিত! আনকি আমাৰ মৌলিক কৰ্তব্যবোৰতো, জীৱ-জন্তুৰ প্ৰতি সন্মানৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। মই আপোনালোক সকলোকে অনুৰোধ জনাইছো যে আপোনালোকে এই প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰক – কি ঠিক, আপুনি হয়তো পুৰষ্কাৰ হিচাপে চিতাক চাবলৈ প্ৰথম সুযোগ পায়!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি, ২৫ ছেপ্টেম্বৰত, দেশৰ শক্তিশালী মানৱতাবাদী, চিন্তাবিদ আৰু মহান পুত্ৰ দীনদয়াল উপাধ্যায়জীৰ জন্মদিন উদযাপন কৰা হয়। যিদৰে যিকোনো দেশৰ যুৱক-যুৱতীয়ে তেওঁলোকৰ পৰিচয় আৰু অহংকাৰৰ বাবে গৌৰৱ কৰে, তেওঁলোকক নিজৰ মৌলিক ধাৰণা আৰু দৰ্শনে সিমানেই আকৰ্ষিত কৰে। দীনদয়ালজীৰ চিন্তাৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ বৈশিষ্ট্যটো হ'ল যে তেওঁ নিজৰ জীৱনত পৃথিৱীৰ বৃহৎ উত্থান-পতনসমূহ দেখিছিল। তেওঁ মতাদৰ্শৰ সংগ্ৰামৰ সাক্ষী আছিল। সেয়েহে, তেওঁ 'একাত্মমানৱদৰ্শন' আৰু 'অন্ত্যোদয়'ৰ এটা ধাৰণা দেশলৈ আগবঢ়াইছিল যিটো সম্পূৰ্ণ ভাৰতীয় আছিল। দীনদয়ালজীৰ 'ইণ্টিগ্ৰেল হিউমেন ফিলছফী' হৈছে এক ধাৰণা যি আদৰ্শৰ দ্বাৰা সংঘাত আৰু কুসংস্কাৰৰ পৰা মুক্ত হয়। তেওঁ সমগ্ৰ মানৱজাতিক এক বুলি ভবা ভাৰতীয় দৰ্শনক পৃথিৱীৰ সন্মুখত উপস্থাপন কৰিছিল। এইটো আমাৰ শাস্ত্ৰত কোৱা হৈছে – 'আত্মৱৎ সৰ্বভূতেষু', অৰ্থাৎ, আমি কেৱল জীৱক নিজৰ দৰে বিবেচনা কৰিব লাগে, নিজৰ দৰে আচৰণ কৰিব লাগে। দীনদয়ালজীয়ে আমাক শিকাইছিল যে ভাৰতীয় দৰ্শনে আধুনিক, সামাজিক আৰু ৰাজনৈতিক দৃষ্টিকোণতো কেনেদৰে বিশ্বক পথ প্ৰদৰ্শন কৰিব পাৰে। এক প্ৰকাৰে, তেওঁ স্বাধীনতাৰ পিছত দেশত থকা হীনমন্যতাৰ পৰা আমাক মুক্ত কৰি আমাৰ নিজৰ বৌদ্ধিক চেতনা জাগ্ৰত কৰিছিল। তেওঁ লগতে কৈছিল – 'আমাৰ স্বাধীনতা তেতিয়াহে অৰ্থপূৰ্ণ হ'ব পাৰে যেতিয়া ই আমাৰ সংস্কৃতি আৰু পৰিচয় প্ৰকাশ কৰে'। এই ধাৰণাটোৰ আধাৰত তেওঁ দেশৰ উন্নয়নৰ এক দৃষ্টিভংগী গঢ়ি তোলে। দীনদয়াল উপাধ্যায়জীয়ে কৈছিল যে দেশৰ প্ৰগতিৰ সীমা হৈছে অন্তিম পৰ্যায়ত উপস্থিত থকা ব্যক্তিজনলৈ। স্বাধীনতাৰ অমৃত কালত আমি দীনদয়ালজীক যিমানে চিনি পাম, সিমানে আমি তেওঁৰ পৰা শিকিম, দেশখনক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে আমি সকলোৱে অনুপ্ৰাণিত হ'ম।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজিৰ পৰা তিনিদিন পিছত, অৰ্থাৎ ২৮ ছেপ্টেম্বৰত অমৃত মহোৎসৱৰ এটা বিশেষ দিন আহি আছে। সেই দিনটোতে আমি ভাৰত মাতৃৰ সাহসী পুত্ৰ ভগৎ সিংজীৰ জন্ম জয়ন্তী উদযাপন কৰিম। ভগৎ সিংজীৰ জন্ম জয়ন্তীৰ ঠিক আগতে, তেওঁৰ প্ৰতি শ্ৰদ্ধাঞ্জলি হিচাপে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে। এই সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে যে চণ্ডীগড় বিমানবন্দৰৰ নাম এতিয়া শ্বহীদ ভগৎ সিং জীৰ নামেৰে ৰখা হ'ব। এইটো দীৰ্ঘদিন ধৰি অপেক্ষাৰত হৈ আছিল। এই সিদ্ধান্তৰ বাবে মই চণ্ডীগড়, পঞ্জাৱ, হাৰিয়ানা আৰু দেশৰ সকলো লোকক অভিনন্দন জনাইছো।
বন্ধুসকল, আহক আমি আমাৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা গ্ৰহণ কৰোঁৎ, তেওঁলোকৰ আদৰ্শ অনুসৰণ কৰোঁ আৰু তেওঁলোকৰ সপোনৰ ভাৰত সৃষ্টি কৰোঁ, এয়া হৈছে তেওঁলোকৰ প্ৰতি আমাৰ প্ৰকৃত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি। শ্বহীদসকলৰ স্মাৰক, স্থান আৰু প্ৰতিষ্ঠানবোৰে তেওঁলোকৰ নামেৰে আমাক কৰ্তব্যৰ বাবে অনুপ্ৰাণিত কৰে। মাত্ৰ কেইদিনমান আগতে দেশখনে কৰ্তব্য পথত নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ প্ৰতিমূৰ্তি স্থাপনৰ জৰিয়তে একে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টা চলাইছে আৰু এতিয়া শ্বহীদ ভগৎ সিঙৰ নামেৰে চণ্ডীগড় বিমানবন্দৰৰ নাম এই দিশত আন এক পদক্ষেপ। মই এইটো বিচাৰো, যিদৰে আমি অমৃত মহোৎসৱত স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিশেষ অনুষ্ঠান উদযাপন কৰি আছো, প্ৰতিজন যুৱক-যুৱতীয়ে ২৮ ছেপ্টেম্বৰত কিছু নতুন প্ৰচেষ্টা কৰক ৷
অৱশ্যে, মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোক সকলোৱে ২৮ ছেপ্টেম্বৰ উদযাপন কৰাৰ আন এটা কাৰণ আছে। এইটো কি জানি লওক! মই মাত্ৰ দুটা শব্দ ক'ম, কিন্তু মই জানো, আপোনাৰ উৎসাহ চাৰিগুণ বেছি বৃদ্ধি হ'ব। এই দুটা শব্দ হৈছে চাৰ্জিকেল ষ্ট্ৰাইক। উৎসাহ বাঢ়িছেনে! আহক আমি আমাৰ দেশত চলি থকা অমৃত মহোৎসৱৰ প্ৰচাৰ সম্পূৰ্ণ উৎসাহেৰে উদযাপন কৰোঁ, আমাৰ সুখ সকলোৰে সৈতে ভাগ বতৰা কৰোঁ আহক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কোৱা হয়, "জীৱনৰ সংগ্ৰামত ভুগি থকা এজন ব্যক্তিৰ সন্মুখত আন কোনো বাধাই টিকিব নোৱাৰে।" আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনত, আমি কিছুমান সহকৰ্মীকো দেখিছোঁ যিসকলে কিছু শাৰীৰিক প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে। এনে বহুতো লোক আছে যিয়ে হয়তো শুনিব নোৱাৰে, বা কথা ক'ব নোৱাৰে। এনে সংগীসকলৰ বাবে আটাইতকৈ ডাঙৰ শক্তি হৈছে সাংকেতিক ভাষা। কিন্তু বছৰ বছৰ ধৰি ভাৰতত এটা ডাঙৰ সমস্যা আছিল যে ইয়াৰ বাবে কোনো স্পষ্ট অংগীভংগী নাছিল, সাংকেতিক ভাষাৰ বাবে কোনো মানদণ্ড নাছিল। এই অসুবিধাবোৰ দূৰ কৰিবলৈ, ২০১৫ চনত ভাৰতীয় সাংকেতিক ভাষা গৱেষণা আৰু প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হৈছিল। মই সুখী যে এই প্ৰতিষ্ঠানটোৱে এতিয়ালৈকে দহ হাজাৰ শব্দ আৰু অভিব্যক্তিৰ অভিধান প্ৰস্তুত কৰিছে। দুদিন আগতে, ২৩ ছেপ্টেম্বৰত সাংকেতিক ভাষা দিৱসত, সাংকেতিক ভাষাত বহুতো বিদ্যালয়ত পাঠ্যক্ৰম আৰম্ভ কৰা হৈছে। সাংকেতিক ভাষাৰ নিৰ্ধাৰিত মানদণ্ড বৰ্তাই ৰখাৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতিতো যথেষ্ট গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে। সাংকেতিক ভাষাৰ অভিধানৰ ভিডিঅ' প্ৰস্তুত কৰি নিৰন্তৰে প্ৰচাৰ কৰা হৈছে। ইউটিউবত বহুতো লোকে, বহুতো প্ৰতিষ্ঠানে ভাৰতীয় সাংকেতিক ভাষাত তেওঁলোকৰ চেনেল আৰম্ভ কৰিছে, অৰ্থাৎ ৭-৮ বছৰ পূৰ্বে দেশত সাংকেতিক ভাষাৰ বিষয়ে আৰম্ভ হোৱা অভিযানৰ দ্বাৰা এতিয়া মোৰ লাখ লাখ দিব্যাংগ ভাই-ভনী উপকৃত হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। হাৰিয়ানাৰ পৰা অহা পূজাজী ভাৰতীয় সাংকেতিক ভাষাৰ সৈতে অতি সুখী। আগতে, তেওঁ নিজৰ পুত্ৰৰ সৈতে কথা পাতিব নোৱাৰিছিল, কিন্তু ২০১৮ চনত সাংকেতিক ভাষাৰ প্ৰশিক্ষণ লোৱাৰ পিছত, মাতৃ আৰু পুত্ৰ দুয়োৰে জীৱন সহজ হৈ পৰিছে। পূজাজীৰ পুত্ৰইও সাংকেতিক ভাষা শিকিছিল আৰু বিদ্যালয়ত তেওঁ কাহিনী কোৱাৰ ক্ষেত্ৰত পুৰস্কাৰ লাভ কৰিও দেখুৱাইছিল। একেদৰে, টিংকাজীৰ এগৰাকী ছয় বছৰীয়া ছোৱালী আছে যি শুনা নাপায়। টিংকাজীয়ে তেওঁৰ ছোৱালীক সাংকেতিক ভাষাৰ পাঠ্যক্ৰম গ্ৰহণ কৰিবলৈ বাধ্য কৰিছিল কিন্তু তেওঁ নিজে সাংকেতিক ভাষা নাজানিছিল, যাৰ বাবে তেওঁ নিজৰ সন্তানৰ সৈতে কথা পাতিব নোৱাৰিছিল। এতিয়া টিংকাজীয়ে সাংকেতিক ভাষাৰ প্ৰশিক্ষণো লৈছে আৰু মাক আৰু জীয়েক দুয়োৱে এতিয়া নিজৰ মাজত বহুত কথা পাতে। কেৰালাৰ মঞ্জুজীয়েও এই প্ৰচেষ্টাবোৰৰ পৰা যথেষ্ট লাভান্বিত হৈছে। মঞ্জুজী, জন্মৰ পৰাই বধিৰ, কেৱল এয়াই নহয়, তেওঁৰ পিতৃ-মাতৃৰ জীৱনতো একেই পৰিস্থিতি হৈছিল। এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত, সাংকেতিক ভাষা গোটেই পৰিয়ালৰ বাবে যোগাযোগৰ এক মাধ্যম হৈ পৰিছে। এতিয়া মঞ্জুজীয়ে নিজেই সাংকেতিক ভাষাৰ শিক্ষক হোৱাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে।
বন্ধুসকল, মই 'মন কী বাত'ত এই বিষয়ে আলোচনা কৰাৰ কাৰণ হ’ল যাতে ভাৰতীয় সাংকেতিক ভাষাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি পায়। ইয়াৰ দ্বাৰা, আমি আমাৰ অন্যধৰণে সক্ষম সহকৰ্মীসকলক যিমান সম্ভৱ সহায় কৰিবলৈ সক্ষম হ'ম। ভাই-ভনীসকল, কেইদিনমান আগতে মই ব্ৰেইলত লিখা হেমকোষৰ এটা প্ৰতিলিপিও লাভ কৰিছিলো। হেমকোষ হৈছে অসমীয়া ভাষাৰ আটাইতকৈ পুৰণি অভিধানসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম। এয়া উনবিংশ শতিকাত প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল। ইয়াক প্ৰখ্যাত ভাষাবিদ হেমচন্দ্ৰ বৰুৱাই সম্পাদনা কৰিছিল। হেমকোষৰ ব্ৰেইল সংস্কৰণ প্ৰায় ১০ হাজাৰ পৃষ্ঠাৰ আৰু ইয়াক ১৫ টাতকৈও অধিক খণ্ডত প্ৰকাশ কৰা হ'ব। ১ লাখতকৈও অধিক শব্দ অনুবাদ কৰিব লাগিব। মই এই সংবেদনশীল প্ৰচেষ্টাক যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰিছো। এনে ধৰণৰ প্ৰতিটো প্ৰচেষ্টাই দিব্যাংগ সংগীসকলৰ দক্ষতা আৰু সামৰ্থ্য বৃদ্ধিত যথেষ্ট সহায় কৰিব। আজি ভাৰতেও পেৰা ক্ৰীড়াক্ষেত্ৰত সফলতা অৰ্জন কৰিছে। আমি সকলোৱে বহুতো প্ৰতিযোগিতাত ইয়াৰ সাক্ষী হৈছো। আজি, এনে বহুলোক আছে যিয়ে তৃণমূল পৰ্যায়ত প্ৰতিবন্ধীসকলৰ মাজত ফিটনেছ সংস্কৃতিৰ প্ৰচাৰত নিয়োজিত হৈ আছে। ই বিকলাংগসকলৰ আত্মবিশ্বাসক যথেষ্ট শক্তি প্ৰদান কৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই কিছুদিন আগতে চুৰাটৰ এজনী ছোৱালী অন্বীক লগ পাইছিলো। অন্বী আৰু অন্বীৰ যোগৰ সৈতে মোৰ সাক্ষাৎ ইমানেই স্মৰণীয় আছিল যে মই 'মন কী বাত'ৰ সকলো শ্ৰোতাক এই বিষয়ে ক'ব বিচাৰিছোঁ। বন্ধুসকল, অন্বী জন্মৰ পৰাই ডাউন চিণ্ড্ৰোমত ভুগি আছে আৰু তাই সৰুৰে পৰা গুৰুতৰ হৃদৰোগৰ সৈতে যুঁজি আছে। যেতিয়া তাইৰ বয়স মাত্ৰ তিনি মাহ আছিল, তাইৰ অপেন হাৰ্ট অস্ত্ৰোপচাৰ কৰিবলগীয়া হৈছিল। এই সকলোবোৰ অসুবিধা স্বত্ত্বেও অন্বী বা তাইৰ মাক-দেউতাকে কেতিয়াও হাৰ মনা নাছিল। অন্বীৰ পিতৃ-মাতৃয়ে ডাউন চিণ্ড্ৰোমৰ বিষয়ে সম্পূৰ্ণ তথ্য সংগ্ৰহ কৰিছিল আৰু তাৰ পিছত আনৰ ওপৰত অন্বীৰ নিৰ্ভৰশীলতা কেনেদৰে হ্ৰাস কৰিব লাগে সিদ্ধান্ত লৈছিল। তেওঁলোকে অন্বীক এগিলাচ পানী কেনেদৰে তুলি ল’ব লাগে, জোতাৰ ফিতা কেনেদৰে বান্ধিব লাগে, কাপোৰত বুটাম কেনেদৰে মাৰিব লাগে, এই সৰু সৰু বস্তুবোৰ শিকাবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। তেওঁলোকে অন্বীক অতি ধৈৰ্য্যৰে কোনবোৰ বস্তু ভাল, কোনবোৰ অভ্যাস ভাল এইবোৰ শিকাবলৈ চেষ্টা কৰিছিল ৷ কন্যা অন্বী যিদৰে শিকাৰ ইচ্ছা দেখুৱাইছিল, তাইৰ প্ৰতিভা দেখুৱাইছিল, তাইৰ মাক-দেউতাকেও যথেষ্ট উৎসাহ পাইছিল। তেওঁলোকে অন্বীক যোগ শিকিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। সমস্যাটো ইমানেই গুৰুতৰ আছিল, যে অন্ৱীয়ে আনকি নিজৰ দুয়ো ভৰিৰ ওপৰত থিয় হ'ব পৰা নাছিল, এনে পৰিস্থিতিত অন্বীৰ পিতৃ-মাতৃয়ে তাইক যোগ শিকিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল। প্ৰথমবাৰৰ বাবে যেতিয়া তাই যোগ শিকোৱা প্ৰশিক্ষকৰ ওচৰলৈ গৈছিল, প্ৰশিক্ষকো দ্বিধাগ্ৰস্ত হৈছিল আছিল যে এই নিষ্পাপ শিশুটোৱে যোগ কৰিব পাৰিবনে! কিন্তু প্ৰশিক্ষকৰ ওচৰত সম্ভৱতঃ কোনো ধাৰণা নাছিল যে অন্বী কি মাটিৰে নিৰ্মিত আছিল। তাই তাইৰ মাকৰ সৈতে যোগাভ্যাস আৰম্ভ কৰিছিল আৰু এতিয়া তাই যোগৰ বিশেষজ্ঞ হৈ পৰিছে। অন্বীয়ে আজি সমগ্ৰ দেশৰ প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰে আৰু পদক জয় কৰে। যোগে অন্বীক এটা নতুন জীৱন দিছে। অন্বীয়ে যোগাভ্যাস কৰি জীৱনক আত্ম-সচেতন কৰি তুলিছিল। অন্বীৰ পিতৃ-মাতৃয়ে মোক কৈছিল যে যোগে অন্বীৰ জীৱনত এক আশ্চৰ্যকৰ পৰিৱৰ্তন আনিছে আৰু এতিয়া তাইৰ আত্মবিশ্বাস আশ্চৰ্যজনকভাৱে বৃদ্ধি হৈছে । যোগে অন্বীৰ শাৰীৰিক স্বাস্থ্যও উন্নত কৰিছে আৰু ঔষধৰ প্ৰয়োজনীয়তাও হ্ৰাস কৰিছে। মই বিচাৰোঁ যে দেশ আৰু বিদেশত উপস্থিত থকা 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলে অন্বীক যোগৰ লাভালাভবোৰ বৈজ্ঞানিকভাৱে অধ্যয়ন কৰিব পাৰে, মই ভাবো অন্বী এটা ভাল কেছ অধ্যয়ন, যি যোগৰ শক্তি পৰীক্ষা কৰিব বিচাৰে, এনে সময়ত বিজ্ঞানীসকলে আগবাঢ়ি আহি অন্বীৰ এই সফলতা অধ্যয়ন কৰা উচিত আৰু বিশ্বক যোগৰ সম্ভাৱনাৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিয়া উচিত। এনে ধৰণৰ যিকোনো গৱেষণাই সমগ্ৰ বিশ্বতে ডাউন চিণ্ড্ৰোমত ভুগি থকা শিশুসকলক যথেষ্ট সহায় কৰিব পাৰে। বিশ্বই এতিয়া স্বীকাৰ কৰিছে যে শাৰীৰিক আৰু মানসিক সুস্থতাৰ বাবে যোগ অতি কাৰ্যকৰী। যোগে যথেষ্ট সহায় কৰে, বিশেষকৈ ডায়েবেটিচ আৰু ৰক্তচাপৰ সৈতে সম্পৰ্কিত অসুবিধাবোৰত। যোগৰ এনে শক্তিৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ৰাষ্ট্ৰসংঘই ২১ জুনত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱস উদযাপন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে। এতিয়া ৰাষ্ট্ৰসংঘই ভাৰতৰ আন এক প্ৰচেষ্টাক স্বীকৃতি আৰু সন্মান জনাইছে। এই প্ৰচেষ্টা ২০১৭ চনত আৰম্ভ কৰা হৈছিল – "ইণ্ডিয়া হাইপাৰটেনচন কণ্ট্ৰোল ইনিচিয়েটিভ" যাৰ অধীনত চৰকাৰী সেৱা কেন্দ্ৰত ৰক্তচাপৰ সমস্যাত ভুগি থকা লাখ লাখ লোকৰ চিকিৎসা কৰা হৈছে। যিদৰে এই পদক্ষেপে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে, সেয়া অভূতপূৰ্ব। এইটো আমাৰ সকলোৰে বাবে উৎসাহজনক বিষয় যে চিকিৎসা কৰা সকলৰ প্ৰায় অৰ্ধেক সংখ্যকৰেই ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণত আছে। মই এই প্ৰচেষ্টাৰ বাবে কাম কৰা সকলোকে অভিনন্দন জনাইছো, যিসকলে তেওঁলোকৰ অক্লান্ত কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ দ্বাৰা ইয়াক সফল কৰি তুলিছে।
বন্ধুসকল, মানৱ জীৱনৰ বিকাশযাত্ৰা নিৰন্তৰে পানীৰ সৈতে সম্পৰ্কিত – সেয়া সাগৰেই হওক, নদী বা পুখুৰীয়েই হওক। ভাৰতো সৌভাগ্যৱান যে চাৰে সাত হাজাৰ কিলোমিটাৰ (৭৫০০ কিলোমিটাৰ)তকৈও অধিক উপকূলীয় অঞ্চলৰ বাবে সাগৰৰ সৈতে আমাৰ সম্পৰ্ক অটুট হৈছে। এই উপকূলীয় সীমান্ত কেইবাখনো ৰাজ্য আৰু দ্বীপৰ মাজেৰে পাৰ হৈ গৈছে। বিভিন্ন সম্প্ৰদায় আৰু বৈচিত্ৰ্যৰে পৰিপূৰ্ণ ভাৰতৰ সংস্কৃতি ইয়াত বিকশিত হোৱা দেখা যায়। কেৱল এয়াই নহয়, এই উপকূলীয় অঞ্চলবোৰৰ খাদ্যই বহুলোকক আকৰ্ষিত কৰে। কিন্তু এই আনন্দদায়ক বস্তুবোৰৰ সৈতে এটা দুখজনক দিশো আছে। আমাৰ এই উপকূলীয় অঞ্চলবোৰে বহুতো পাৰিপাৰ্শ্বিক প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে। আনহাতে, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন সামুদ্ৰিক পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ বাবে এক ডাঙৰ ভাবুকি হৈ পৰিছে, আনহাতে, আমাৰ সমুদ্ৰতীৰৰ আৱৰ্জনাবোৰে আমাক বিচলিত কৰি তুলিছে। এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু নিৰন্তৰ প্ৰচেষ্টা কৰাটো আমাৰ দায়িত্ব। ইয়াত মই 'পৰিষ্কাৰ সাগৰ - সুৰক্ষিত সাগৰ'ৰ বিষয়ে কথা পাতিব বিচাৰিছো, যি হৈছে দেশৰ উপকূলীয় অঞ্চলবোৰ পৰিষ্কাৰ কৰাৰ এক প্ৰয়াস। ৫ জুলাইত আৰম্ভ হোৱা এই অভিযান বিশ্বকৰ্মা জয়ন্তীৰ দিনা ১৭ ছেপ্টেম্বৰত সমাপ্ত হৈছিল। এই দিনটোত উপকূলীয় পৰিষ্কাৰ দিৱসো পালন কৰা হৈছিল। স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱত আৰম্ভ হোৱা এই অভিযান ৭৫দিন ধৰি চলিছিল। ইয়াত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ দেখা গৈছিল। এই প্ৰচেষ্টাৰ সময়ত, গোটেই আঢ়ৈ মাহ ধৰি পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ বহুতো কাৰ্যসূচী দেখা গৈছিল। গোৱাত এটা দীঘল মানৱ শৃংখলা নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। কাকিনাড়াত গণপতি বিসৰ্জনৰ সময়ত, প্লাষ্টিকৰ ফলত হোৱা ক্ষতিৰ বিষয়ে লোকসকলক কোৱা হৈছিল। প্ৰায় ৫,০০০ যুৱ এনএছএছ সহকৰ্মীয়ে ৩০ টনতকৈও অধিক প্লাষ্টিক সংগ্ৰহ কৰিছিল। ওড়িশাত, ২০,০০০ ৰো অধিক বিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীয়ে 'পৰিষ্কাৰ মহাসাগৰ আৰু সুৰক্ষিত সাগৰ'ৰ বাবে নিজকে আৰু তেওঁলোকৰ পৰিয়াল আৰু চৌদিশৰ লোকসকলক অনুপ্ৰাণিত কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল। এই অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰা সকলোকে মই অভিনন্দন জনাইছো।
যেতিয়া মই নিৰ্বাচিত বিষয়াসকলৰ সৈতে, বিশেষকৈ চহৰৰ মেয়ৰ আৰু গাওঁসমূহৰ চৰপঞ্চসকলৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰোঁ, মই তেওঁলোকক স্থানীয় সম্প্ৰদায় আৰু স্থানীয় সংগঠনবোৰক পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ দৰে প্ৰচেষ্টাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ, উদ্ভাৱনী পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাও।
বেংগালুৰুত এটা দল আছে – ইউথ ফৰ পৰিৱৰ্তন। যোৱা আঠ বছৰ ধৰি এই দলটোৱে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু অন্যান্য সামূহিক কাৰ্যকলাপৰ ওপৰত কাম কৰি আহিছে। তেওঁলোকৰ মূলমন্ত্ৰ অতি স্পষ্ট – 'অভিযোগ কৰা বন্ধ কৰক, কাম কৰা আৰম্ভ কৰক'। দলটোৱে এতিয়ালৈকে চহৰখনৰ ৩৭০ত কৈও অধিক ঠাইক সুন্দৰ কৰি তুলিছে। প্ৰতিটো ঠাইতে, পৰিৱৰ্তনৰ বাবে এই যুৱ অভিযানে ১০০ৰ পৰা ১৫০জন নাগৰিকক সংযোজিত কৰিছে। প্ৰতি দেওবাৰে ৰাতিপুৱা কাৰ্যসূচী আৰম্ভ হয় আৰু দুপৰীয়ালৈকে চলি থাকে। এই কামত, আৱৰ্জনা আঁতৰোৱা হয়, দেৱালত পেইণ্টিং আৰু শৈল্পিক স্কেটচো তৈয়াৰ কৰা হয়। বহু ঠাইত, আপুনি বিখ্যাত লোকসকলৰ স্কেটচ্ আৰু তেওঁলোকৰ অনুপ্ৰেৰণামূলক উদ্ধৃতিও চাব পাৰে। বেংগালুৰুত ইউথ ফৰ পৰিৱৰ্তনৰ পিছত মই আপোনাক মীৰাটৰ 'কাবাড় চে জুগাড়' অভিযানৰ বিষয়েও ক'ব বিচাৰো। এই অভিযানটো পৰিৱেশৰ সুৰক্ষাৰ লগতে চহৰখনৰ সৌন্দৰ্যবৰ্ধনৰ সৈতে জড়িত। এই অভিযানৰ বিশেষ কথাটো হ'ল ই পেলনীয়া লো, প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা, পুৰণি টায়াৰ আৰু ড্ৰামৰ দৰে আৱৰ্জনা বস্তু ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই অভিযানটো কম খৰচত ৰাজহুৱা স্থানবোৰ কেনেদৰে সুন্দৰ কৰিব পাৰি তাৰ এটা উদাহৰণ। মই এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত সকলোকে হৃদয়েৰে প্ৰশংসা কৰিছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এই সময়ত সমগ্ৰ দেশতে এক উৎসৱৰ পৰিৱেশৰ সৃষ্টি হৈছে । কাইলৈ নৱৰাত্ৰিৰ প্ৰথম দিন। ইয়াত আমি দেৱীৰ প্ৰথম ৰূপ 'মা শৈলপুত্ৰী'ৰ উপাসনা কৰিম। ইয়াৰ পিছৰ পৰা ন দিনৰ নিয়ম-সংযম আৰু উপবাস থাকিব ৷ তাৰ পিছত বিজয় দশমী উৎসৱ হ'ব, অৰ্থাৎ এক প্ৰকাৰে, আমি দেখো যে বিশ্বাস আৰু আধ্যাত্মিকতাৰ সৈতে, আমাৰ উৎসৱবোৰত এক গভীৰ বাৰ্তা লুকাই আছে। অনুশাসন আৰু সংযমৰ সৈতে প্ৰাপ্তি আৰু তাৰ পিছত বিজয়ৰ উৎসৱ হৈছে জীৱনৰ যিকোনো লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ উপায়। দশেৰাৰ পিছত, ধনতেৰাছ আৰু দেৱালী উৎসৱো আহিব।
বন্ধুসকল, বিগত বৰ্ষবোৰত, আমাৰ উৎসৱৰ সৈতে দেশৰ এক নতুন সংকল্পও জড়িত হৈ আহিছে। আপোনালোক সকলোৱে জানে, এয়া হৈছে 'লোকেলৰ বাবে ভোকেল'ৰ সংকল্প। এতিয়া আমি আমাৰ স্থানীয় শিল্পী, কাৰিকৰ আৰু ব্যৱসায়ীসকলক উৎসৱৰ আনন্দত অন্তৰ্ভুক্ত কৰোঁ। ২ অক্টোবৰত বাপুৰ জন্ম জয়ন্তী উপলক্ষে আমি এই অভিযান আৰু অধিক তীব্ৰ কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি গ্ৰহণ কৰিব লাগিব। খাদী, হস্ততাঁত, হস্তশিল্প, এই সকলো সামগ্ৰীৰ লগতে স্থানীয় সামগ্ৰী কিনক। যি কি নহওক, এই উৎসৱৰ প্ৰকৃত আনন্দ তেতিয়াহে হয় যেতিয়া সকলোৱে এই উৎসৱৰ অংশ হৈ পৰে ৷ সেয়েহে আমি স্থানীয় সামগ্ৰীৰ কামৰ সৈতে জড়িত লোকসকলকো সমৰ্থন কৰিব লাগিব। ইয়াৰ এটা ভাল উপায় হ'ল উৎসৱৰ সময়ত আমি যি উপহাৰ দিওঁ তাত এই ধৰণৰ সামগ্ৰী অন্তৰ্ভুক্ত কৰা।
এই সময়ত, এই অভিযানো বিশেষ কাৰণ স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱৰ সময়ত আমি এখন স্বাৱলম্বী ভাৰতৰ লক্ষ্যও গ্ৰহণ কৰিছো। যিটো সঁচাকৈয়ে স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ বাবে এক প্ৰকৃত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি হ'ব। সেয়েহে, মই আপোনালোকক এইবাৰ খাদী, হস্ততাঁত বা হস্তশিল্প ক্ৰয় কৰাৰ সকলো ৰেকৰ্ড ভংগ কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। আমি দেখিছোঁ যে উৎসৱবোৰত পেকিং আৰু পেকেজিঙৰ বাবে পলিথিন বেগবোৰো বহুলাংশে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ উৎসৱবোৰত পলিথিনৰ ক্ষতিকাৰক অপচয় আমাৰ উৎসৱৰ আত্মাৰ বিপৰীত কথা। সেয়েহে, আমি স্থানীয়ভাৱে তৈয়াৰ কৰা প্লাষ্টিকবিহীন মোনা ব্যৱহাৰ কৰা উচিত। মৰাপাট, কপাহ, কলৰ এনে বহুতো পৰম্পৰাগত মোনাৰ প্ৰৱণতা এতিয়া আকৌ এবাৰ বৃদ্ধি পাইছে। উৎসৱ উপলক্ষে এইসমূহ প্ৰচাৰ কৰা আৰু পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ লগতে আমাৰ নিজৰ আৰু পৰিৱেশৰ স্বাস্থ্যৰ যত্ন লোৱাটো আমাৰ দায়িত্ব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, শাস্ত্ৰত কোৱা হৈছে-
‘পৰহিত সৰিস ধৰ্ম নহী ভাই’
অৰ্থাৎ আনৰ প্ৰতি ভাল কৰা, আনৰ সেৱা কৰা, অনুগ্ৰহ কৰা আদিৰ সমান আন কোনো ধৰ্ম্ম নাই। কেইদিনমান পূৰ্বে দেশত সমাজ সেৱাৰ এই মনোভাৱৰ আন এক আভাস পোৱা গৈছে। আপোনালোকে নিশ্চয় দেখিছে যে মানুহে আগবাঢ়ি আহি যক্ষ্মা ৰোগীসকলক দত্তক লৈছে। তেওঁলোকে ৰোগীক গ্ৰহণ কৰি আছে, ৰোগীক পুষ্টিকৰ আহাৰ প্ৰদানত অগ্ৰণী ভূমিকা পালন কৰিছে। প্ৰকৃততে, ই যক্ষ্মা মুক্ত ভাৰত অভিযানৰ এটা অংশ, যাৰ আধাৰ হৈছে জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ, কৰ্তব্যবোধ। কেৱল সঠিক পুষ্টিৰে যক্ষ্মা ৰোগৰ চিকিৎসা কৰা সম্ভৱ, সঠিক সময়ত ঔষধ যোগানেৰে যক্ষ্মা ৰোগৰ নিদান সম্ভৱ। মই নিশ্চিত যে জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ এই শক্তিৰ দ্বাৰা ভাৰত নিশ্চিতভাৱে ২০২৫ চনৰ ভিতৰত যক্ষ্মা ৰোগৰ পৰা মুক্ত হ'ব।
বন্ধুসকল, মই দাদৰা আৰু নগৰ হাভেলী আৰু দমন আৰু ডিউ কেন্দ্ৰীয়শাসিত অঞ্চলৰ পৰাও এটা উদাহৰণ জানিব পাৰিছো, যিয়ে মনক স্পৰ্শ কৰিছে। ইয়াত জনজাতীয় অঞ্চলত বাস কৰা জিনু ৰাৱতিয়াজীয়ে লিখিছে যে তাত চলি থকা গাওঁ দত্তক কাৰ্যসূচীৰ অধীনত চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে ৫০ খন গাওঁ গ্ৰহণ কৰিছে। ইয়াত জিনু জীৰ গাওঁও অন্তৰ্ভুক্ত আছে। এই চিকিৎসা বিদ্যাৰ্থীসকলে গাওঁখনৰ লোকসকলক ৰোগটো নোহোৱা কৰিবলৈ, ৰোগটোত সহায় কৰিবলৈ আৰু লগতে চৰকাৰী আঁচনিৰ বিষয়ে তথ্য প্ৰদান কৰিবলৈ সজাগ কৰিছে। এই পৰোপকাৰৰ মনোভাৱে গাঁৱত বাস কৰা লোকসকলৰ জীৱনলৈ নতুন সুখ কঢ়িয়াই আনিছে। ইয়াৰ বাবে মই চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়ৰ সকলো শিক্ষাৰ্থীক অভিনন্দন জনাইছো।
বন্ধুসকল, 'মন কী বাত'ত নতুন বিষয়ৰ ওপৰত আলোচনা কৰা হৈছে। এই কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে বহুবাৰ, আমি কিছুমান পুৰণি বিষয়ৰ গভীৰতালৈ যোৱাৰ সুযোগ পাওঁ। যোৱা মাহত 'মন কী বাত'ত, মই মোটা খাদ্যশস্যৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলো, আৰু ২০২৩ বৰ্ষটো 'আন্তৰ্জাতিক বাজৰা বৰ্ষ' হিচাপে উদযাপন কৰাৰ কথা কৈছিলো। এই বিষয়টোক লৈ মানুহৰ মাজত যথেষ্ট কৌতূহলৰ সৃষ্টি হৈছে। মই বহুতো চিঠি পাইছো য'ত বৰ্ণনা কৰা হৈছে যে তেওঁলোকে কেনেকৈ বাজৰাক তেওঁলোকৰ দৈনন্দিন আহাৰৰ অংশ কৰি তুলিছে। কিছুমান মানুহে বাজৰাৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা পৰম্পৰাগত ব্যঞ্জনৰ বিষয়েও কথা পাতিছে। এইবোৰ এটা ডাঙৰ পৰিৱৰ্তনৰ লক্ষণ। জনসাধাৰণৰ এই উৎসাহ দেখি মই ভাবোঁ আমি একেলগে এখন ই-বুক প্ৰস্তুত কৰা উচিত, য'ত মানুহে বাজৰাৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা ব্যঞ্জন আৰু তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতা ভাগ-বতৰা কৰিব পাৰে ৷ ইয়াৰ সৈতে, আন্তৰ্জাতিক বাজৰা বৰ্ষ আৰম্ভ হোৱাৰ আগতে, আমি বাজৰাৰ বিষয়ে ৰাজহুৱা বিশ্বকোয়ো প্ৰস্তুত কৰিব পাৰিম আৰু তাৰ পিছত ইয়াক মাইগভ পৰ্টেলত প্ৰকাশ কৰিম।
বন্ধুসকল, এইবাৰ 'মন কী বাত'ত, বিদায় লোৱাৰ পূৰ্বে মই আপোনালোকক ৰাষ্ট্ৰীয় খেলৰ বিষয়েও ক'ব বিচাৰিছো। ২৯ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা গুজৰাটত ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া অনুষ্ঠিত হৈছে। এইটো এটা অতি বিশেষ অনুষ্ঠান, কিয়নো বহু বছৰৰ পিছত ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়াৰ আয়োজন কৰা হৈছে। ক’ভিড মহামাৰীৰ বাবে যোৱাবাৰৰ ক্ৰীড়াবোৰ বাতিল কৰিবলগীয়া হৈছিল। এই ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰা প্ৰতিজন খেলুৱৈলৈ মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল। আজিৰ দিনটোত মই তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰিবলৈ খেলুৱৈসকলৰ মাজত থাকিম। আপোনালোক সকলোৱে ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া প্ৰত্যক্ষ কৰক আৰু আপোনাৰ খেলুৱৈসকলক উৎসাহিত কৰক। এতিয়া মই আজিৰ বাবে বিদায় লৈছো। অহা মাহত, আপোনালোকৰ সৈতে 'মন কী বাত'ত নতুন বিষয়ৰ সৈতে পুনৰ সাক্ষাৎ হ’ম। ধন্যবাদ। নমস্কাৰ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আগষ্টৰ এই মাহত, আপোনালোকৰ সকলো চিঠি, বাৰ্তা আৰু কাৰ্ডে মোৰ কাৰ্যালয় ত্ৰিৰংগাময় কৰি তুলিছে। ত্ৰিৰংগা নথকা, বা ত্ৰিৰংগা আৰু স্বাধীনতাসম্পৰ্কীয় কোনো কথা নাই বুলি মই খুউব কমেই কোনো পত্ৰ পাইছোঁ। শিশু, যুৱ বন্ধুসকলেও অমৃত মহোৎসৱত অতি ধুনীয়া ছবি আৰু শিল্পকৰ্ম প্ৰেৰণ কৰিছে। স্বাধীনতা দিৱসৰ এই মাহটোত আমাৰ সমগ্ৰ দেশত, প্ৰতিখন চহৰত, প্ৰতিখন গাঁৱত অমৃত মহোৎসৱৰ অমৃত ধাৰা প্ৰবাহিত হৈ আছে। অমৃত মহোৎসৱ আৰু স্বাধীনতা দিৱসৰ এই বিশেষ পৰ্ব উপলক্ষে আমি দেশৰ সামূহিক শক্তি দেখিছো। এটা চেতনাৰ অনুভৱ হৈছে। ইমান ডাঙৰ দেশ, ইমানবোৰ বৈচিত্ৰ্য, কিন্তু যেতিয়া ত্ৰিৰংগা উত্তোলনৰ ক্ষেত্ৰত সকলোৰে অন্তৰত এটাই ভাৱনা প্ৰবাহিত হোৱা দেখা গ’ল। ত্ৰিৰংগাৰ গৌৰৱৰ প্ৰথম প্ৰহৰী হৈ, মানুহবোৰ নিজেই আগবাঢ়ি আহিল। আমি পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা অভিযান আৰু টীকাকৰণ অভিযানতো দেশৰ সত্বা প্ৰত্যক্ষ কৰিছিলো। অমৃত মহোৎসৱত, আমি পুনৰ দেশপ্ৰেমৰ একেই মনোভাৱ দেখিবলৈ পাইছো। আমাৰ সৈন্যসকলে ওখ পৰ্বতৰ শৃংগ, দেশৰ সীমা আৰু সাগৰৰ মাজত ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰিছিল। মানুহে ত্ৰিৰংগা অভিযানৰ বাবে বিভিন্ন অভিনৱ ধাৰণাও উলিয়াইছিল। যুৱ সহকৰ্মী, কৃষনীল অনিল জীৰ দৰে, অনিল জী এজন পাজল শিল্পী আৰু তেওঁ অভিলেখ সময়ত সুন্দৰ ত্ৰিৰংগাৰ মোজাইক কলা সৃষ্টি কৰিছে। কৰ্ণাটকৰ কোলাৰত, মানুহে ৬৩০ ফুট দীঘল আৰু ২০৫ ফুট বহল ত্ৰিৰংগা ধৰি এক অনন্য দৃশ্য উপস্থাপন কৰিছিল। অসমত, চৰকাৰী কৰ্মচাৰীসকলে দিঘলীপুখুৰী যুদ্ধ স্মাৰকত ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰিবলৈ হাতেৰে ২০ ফুট ত্ৰিৰংগা প্ৰস্তুত কৰিছিল। একেদৰে, ইন্দোৰৰ লোকসকলে মানৱ শৃংখলাৰ জৰিয়তে ভাৰতৰ মানচিত্ৰ তৈয়াৰ কৰিছিল। চণ্ডীগড়ত, যুৱকসকলে এক বিশাল মানৱ ত্ৰিৰংগাৰ সৃষ্টি কৰিছিল। এই দুয়োটা প্ৰচেষ্টা গিনিজ ৰেকৰ্ডতো লিপিবদ্ধ কৰা হৈছে। এই সকলোবোৰৰ মাজত হিমাচল প্ৰদেশৰ গাংগোট পঞ্চায়তৰ পৰাও এক ডাঙৰ অনুপ্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ দেখা গৈছিল। প্ৰব্ৰজনকাৰী শ্ৰমিকসকলৰ সন্তানক পঞ্চায়তত স্বাধীনতা দিৱস কাৰ্যসূচীত মুখ্য অতিথি হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল।
বন্ধুসকল, অমৃত মহোৎসৱৰ এই ৰংবোৰ কেৱল ভাৰততে নহয়, বিশ্বৰ আন দেশতো দেখা গৈছিল। বটচৱানাত, স্থানীয় গায়কসকলে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ উদযাপন কৰিবলৈ ৭৫টা দেশপ্ৰেমমূলক গান গাইছিল। তাতোকৈও বিশেষ কথাটো হ'ল এই ৭৫টা গান হিন্দী, পাঞ্জাৱী, গুজৰাটী, বাংলা, অসমীয়া, তামিল, তেলেগু, কানাড়া আৰু সংস্কৃত আদি ভাষাত গোৱা হৈছিল। একেদৰে, নামিবিয়াই ভাৰত-নামিবিয়াৰ সাংস্কৃতিক-পৰম্পৰাগত সম্পৰ্কৰ ওপৰত এক বিশেষ ডাক-টিকট জাৰি কৰিছে।
বন্ধুসকল, মই আপোনাক আৰু এটা আনন্দৰ কথা ক'ব বিচাৰো। মাত্ৰ কেইদিনমান আগতে, মই ভাৰত চৰকাৰৰ তথ্য আৰু সম্প্ৰচাৰ মন্ত্ৰালয়ৰ কাৰ্যসূচীত উপস্থিত থকাৰ সুযোগ পাইছিলো। তাত তেওঁলোকে 'স্বৰাজ' দূৰদৰ্শন ধাৰাবাহিকৰ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। মই প্ৰিমিয়াৰ চোৱাৰ সুযোগ পাইছিলো। স্বাধীনতা আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ কৰা অখ্যাত নায়ক আৰু নায়িকাসকলৰ ত্যাগৰ সৈতে দেশৰ যুৱ প্ৰজন্মক পৰিচয় কৰাবলৈ এইটো এটা মহান পদক্ষেপ হিচাপে বিবেচিত হৈছে। দূৰদৰ্শনত, প্ৰতি দেওবাৰে নিশা ৯ বজাত এয়া সম্প্ৰচাৰ কৰা হয়। আৰু মোক কোৱা হৈছিল যে এই ধাৰাবাহিক ৭৫ সপ্তাহ ধৰি চলিব। মই আপোনালোকক অনুৰোধ কৰিছো যে আপোনালোকে সময় উলিয়াই চাব আৰু লগতে আপোনালোকৰ ঘৰৰ ল'ৰা-ছোৱালীক দেখুৱাব আৰু বিদ্যালয় আৰু মহাবিদ্যালয়ৰ কৰ্মচাৰীসকলে ইয়াক ৰেকৰ্ড কৰিব পাৰে আৰু যেতিয়া সোমবাৰে বিদ্যালয় আৰু মহাবিদ্যালয় খোলা হয়, তেওঁলোকে এক বিশেষ কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে ইয়াক প্ৰদৰ্শন কৰিব পাৰে যাতে স্বাধীনতাৰ জন্মৰ এই মহান নায়কসকলৰ প্ৰতি আমাৰ দেশত এক নতুন সজাগতাৰ সৃষ্টি হয়। আজাদী কা অমৃত মহোৎসৱ অহা বছৰ অৰ্থাৎ আগষ্ট ২০২৩ লৈকে অব্যাহত থাকিব। দেশৰ বাবে, স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ বাবে, আমি যি লিখনি-আয়োজন আদি কৰি আছো, আমি সেইবোৰক অধিক আগুৱাই নিব লাগিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলৰ জ্ঞান, আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলৰ দূৰদৃষ্টি আৰু আজিও আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলৰ একাত্মচিন্তন কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ; যেতিয়া আমি ইয়াৰ গভীৰতালৈ যাওঁ, আমি আচৰিত হৈ পৰোঁ। হাজাৰ হাজাৰ বছৰ পুৰণি আমাৰ ঋগবেদ ৷ ঋগবেদে কয়:-
ओमान-मापो मानुषी: अमृक्तम् धात तोकाय तनयाय शं यो:।
यूयं हिष्ठा भिषजो मातृतमा विश्वस्य स्थातु: जगतो जनित्री:।|
অৰ্থাৎ, হে পানী, আপুনি মানৱতাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ বন্ধু। আপুনি জীৱনদাতা, আপোনাৰ পৰা খাদ্য উৎপাদন কৰা হয়, আৰু আপোনাৰ পৰা আমাৰ সন্তানৰ হিত হয়। আপুনি, আমাক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰিব আৰু আমাক সকলো অশুভ শক্তিৰ পৰা আঁতৰাই ৰাখিব। আপুনি সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ঔষধ, আৰু আপুনিয়েই এই বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ পালনকৰ্তা।
চিন্তা কৰক, আমাৰ সংস্কৃতিত হাজাৰ হাজাৰ বছৰ পূৰ্বে পানী আৰু পানী সংৰক্ষণৰ গুৰুত্ব বৰ্ণনা কৰা হৈছে। যেতিয়া আমি এই জ্ঞান দেখিবলৈ পাওঁ, আজিৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, আমি ৰোমাঞ্চিত হওঁ, কিন্তু, যেতিয়া দেশখনে এই জ্ঞানক ইয়াৰ শক্তি হিচাপে গ্ৰহণ কৰে, তেওঁলোকৰ শক্তি বহুগুণে বৃদ্ধি পায়। আপোনালোকৰ মনত থাকিব পাৰে, 'মন কী বাত'ত, চাৰি মাহ পূৰ্বে, মই অমৃত সৰোবৰৰ বিষয়ে কথা পাতিছিলো। তাৰ পিছত, স্থানীয় প্ৰশাসন বিভিন্ন জিলা একত্ৰিত হৈছিল, স্বেচ্ছাসেৱী সংগঠনবোৰ একত্ৰিত হৈছিল আৰু স্থানীয় লোকসকল একত্ৰিত হৈছিল – চাওঁতে চাওঁতে, অমৃত সৰোবৰৰ নিৰ্মাণ এক গণ আন্দোলনত পৰিণত হৈছে। যেতিয়া দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ অনুভূতি থাকে, আপোনাৰ কৰ্তব্যৰ প্ৰতি উপলব্ধি থাকে, আগন্তুক প্ৰজন্মৰ বিষয়ে চিন্তা কৰে, তেতিয়া শক্তিও সংযোগ হয়, আৰু সংকল্পও পবিত্ৰ হৈ পৰে। মই তেলেংগানাৰ ৱাৰাংগলৰ এটা মহান প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছো। ইয়াত 'মাংট্য-ভালিয়া থাণ্ডা' নামৰ এখন নতুন গ্ৰাম পঞ্চায়ত গঠন কৰা হৈছে। এই গাওঁখন বনাঞ্চলৰ ওচৰত আছে। গাওঁখনৰ ওচৰত এডোখৰ ঠাইত বাৰিষাৰ সময়ত যথেষ্ট পানী সংগ্ৰহ কৰা হৈছিল। গাওঁবাসীৰ উদ্যোগত, এই ঠাইখন এতিয়া অমৃত সৰোবৰ অভিযানৰ অধীনত বিকশিত কৰা হৈছে। এইবাৰ, এই হ্ৰদটো বাৰিষাৰ সময়ত বৰষুণৰ পানীৰে প্লাবিত হৈছে।
মই আপোনাক মধ্য প্ৰদেশৰ মাণ্ডলাৰ মোচা গ্ৰাম পঞ্চায়তত নিৰ্মিত অমৃত সৰোবৰৰ বিষয়েও ক'ব বিচাৰো। এই অমৃত সৰোবৰ কানহা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ ওচৰত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে আৰু ই এই অঞ্চলটোৰ সৌন্দৰ্য অধিক বৃদ্ধি কৰিছে। উত্তৰ প্ৰদেশৰ ললিতপুৰত নৱনিৰ্মিত শ্বহীদ ভগৎ সিং অমৃত সৰোবৰেও মানুহক যথেষ্ট আকৰ্ষিত কৰিছে। ইয়াত নিৱাৰী গ্ৰাম পঞ্চায়তত নিৰ্মিত, এই হ্ৰদটো ৪ একৰজুৰি ব্যাপি আছে। হ্ৰদৰ পাৰত থকা বৃক্ষৰোপণে ইয়াৰ সৌন্দৰ্য বৃদ্ধি কৰিছে। হ্ৰদটোৰ ওচৰত ৩৫ ফুট ওখ ত্ৰিৰংগা চাবলৈ মানুহো দূৰদূৰৰ পৰা আহে। কৰ্ণাটকত অমৃত সৰোবৰৰ এই অভিযানো পূৰ্ণ গতিত চলি আছে। মানুহে ইয়াত বাগালকোট জিলাৰ 'বিলকেৰুৰ' গাঁৱত এটা অতি সুন্দৰ অমৃত সৰোবৰ নিৰ্মাণ কৰিছে। দৰাচলতে, এই অঞ্চলত পৰ্বতৰ পৰা পানী ওলাই অহাৰ ফলত, মানুহবোৰৰ বাবে সমস্যা হৈছিল, কৃষক আৰু তেওঁলোকৰ শস্যও ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল। অমৃত সৰোবৰ নিৰ্মাণ কৰিবলৈ গাওঁখনৰ মানুহে সকলো পানী চেনেলাইজ কৰি এটা দিশলৈ লৈ আহিছিল। এইটোৱে অঞ্চলটোৰ বানপানীৰ সমস্যাও সমাধান কৰিছিল। অমৃত সৰোবৰ অভিযানে আজি কেৱল আমাৰ বহু সমস্যা সমাধান কৰাই নহয়, ই আমাৰ ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবেও সমানে প্ৰয়োজনীয়। এই অভিযানৰ অধীনত, বহু ঠাইত, পুৰণি জলাশয়বোৰো পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হৈছে। অমৃত সৰোবৰক জীৱ-জন্তুৰ তৃষ্ণা নিবাৰণৰ লগতে খেতিৰ বাবেও ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। এই পুখুৰীবোৰৰ বাবে চাৰিওফালৰ এলেকাবোৰৰ ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ স্তৰ বৃদ্ধি পাইছে। একে সময়তে ইয়াৰ চৌপাশে সেউজীয়াও বৃদ্ধি হৈছে। কেৱল এয়াই নহয়, বহু ঠাইত মানুহে অমৃত সৰোবৰত মীনপালনৰ প্ৰস্তুতিত নিয়োজিত হৈ আছে। মই আপোনালোক সকলোকে, বিশেষকৈ মোৰ যুৱ বন্ধুসকলক অমৃত সৰোবৰ অভিযানত সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ আৰু পানী সংৰক্ষণ আৰু পানী সংৰক্ষণৰ এই প্ৰচেষ্টাবোৰক সম্পূৰ্ণ গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অসমৰ বঙাইগাঁৱত এটা আকৰ্ষণীয় প্ৰকল্প চলি আছে – প্ৰকল্প সম্পূৰ্ণা। এই প্ৰকল্পটোৰ উদ্দেশ্য হৈছে পুষ্টিহীনতাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়া আৰু এই যুঁজৰ পথো অতি অনন্য। ইয়াৰ অধীনত, অংগনৱাড়ী কেন্দ্ৰৰ এটা স্বাস্থ্যৱান সন্তানৰ মাতৃয়ে প্ৰতি সপ্তাহত পুষ্টিহীন শিশুৰ মাতৃক সাক্ষাৎ কৰে আৰু পুষ্টি সম্পৰ্কীয় সকলো তথ্যৰ আলোচনা কৰে। অৰ্থাৎ এগৰাকী মাতৃয়ে আন এগৰাকী মাতৃৰ বন্ধু হৈ তেওঁক সহায় কৰে, শিকায়। এই প্ৰকল্পৰ সহায়ত, এবছৰত এই অঞ্চলৰ ৯০ শতাংশতকৈও অধিক শিশুৰ পুষ্টিহীনতা আঁতৰ কৰা হৈছে। আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে, পুষ্টিহীনতা আঁতৰাবলৈ গীত-সংগীত আৰু ভজনো ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰিনে? মধ্য প্ৰদেশৰ দাতিয়া জিলাত আৰম্ভ হৈছে "মোৰ সন্তান অভিযান"! এই "মোৰ সন্তান অভিযান"ত ইয়াক সফলতাৰে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ অধীনত জিলাখনত ভজন-কীৰ্তনৰ আয়োজন কৰা হৈছিল, য'ত নিউট্ৰিচন গুৰু নামৰ শিক্ষকসকলক মাতি অনা হৈছিল। তাত এটা মাটকা কাৰ্যসূচীও আছিল, য'ত মহিলাসকলে অংগনৱাড়ী কেন্দ্ৰৰ বাবে এমুঠি শস্য আনিছিল আৰু এই শস্যৰ সৈতে, শনিবাৰে 'বালভোজ' আয়োজন কৰা হয়। ই অংগনৱাড়ী কেন্দ্ৰত শিশুৰ উপস্থিতি বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে পুষ্টিহীনতা হ্ৰাস কৰিছে। ঝাৰখণ্ডত পুষ্টিহীনতাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে এক অনন্য অভিযানো চলি আছে। ঝাৰখণ্ডৰ গিৰিদিহত সাপৰ জখলাৰ এখন খেল প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। খেলৰ জৰিয়তে শিশুৱে ভাল আৰু বেয়া অভ্যাসৰ বিষয়ে শিকে।
বন্ধুসকল, পুষ্টিহীনতাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো অভিনৱ পৰীক্ষাৰ বিষয়ে, মই আপোনালোকক ইয়াৰ বিষয়ে কোৱাৰ কাৰণ হ’ল আমি সকলোৱে অহা মাহত এই অভিযানত যোগদান কৰিব লাগিব। ছেপ্টেম্বৰ মাহটো উৎসৱৰ লগতে পুষ্টি সম্পৰ্কীয় এটা ডাঙৰ অভিযানৰ বাবে উৎসৰ্গিত। আমি প্ৰতি বছৰে ১ ৰ পৰা ৩০ ছেপ্টেম্বৰলৈ পোষণ মাহ উদযাপন কৰোঁ। পুষ্টিহীনতাৰ বিৰুদ্ধে সমগ্ৰ দেশতে বহুতো সৃষ্টিশীল আৰু বিবিধ প্ৰচেষ্টা কৰা হৈছে। প্ৰযুক্তিৰ উন্নত ব্যৱহাৰ আৰু জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণো পোষণ অভিযানৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ হৈ পৰিছে। দেশৰ লাখ লাখ অংগনৱাড়ী কৰ্মীক মোবাইল ডিভাইচ দিয়াৰ পৰা অংগনৱাড়ী সেৱাৰ প্ৰসাৰ নিৰীক্ষণ কৰিবলৈ পোষণ ট্ৰেকাৰো মুকলি কৰা হৈছে। সকলো প্ৰত্যাশী জিলা আৰু উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যত ১৪ ৰ পৰা ১৮ বছৰ বয়সৰ কন্যাসকলকো পোষণ অভিযানৰ অধীনলৈ অনা হৈছে। পুষ্টিহীনতাৰ সমস্যা সমাধান কেৱল এই পদক্ষেপবোৰতে সীমাবদ্ধ নহয় – এই যুঁজত, আন বহুতো পদক্ষেপেও এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব লাগিব। উদাহৰণস্বৰূপে, জল জীৱন মিছনক লৈ, এই অভিযানে ভাৰতক পুষ্টিহীনতামুক্ত কৰাৰ ক্ষেত্ৰতো যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাব। সামাজিক সজাগতাৰ সৈতে জড়িত প্ৰচেষ্টাই পুষ্টিহীনতাৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰাত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। মই আপোনালোক সকলোকে আগন্তুক পুষ্টি মাহত পুষ্টিহীনতা বা কুপোষণ দূৰ কৰাৰ প্ৰচেষ্টাত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰিম।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, চেন্নাইৰ শ্ৰীদেৱী বৰ্দৰাজনজীয়ে মোলৈ এটা স্মাৰক প্ৰেৰণ কৰিছে। তেওঁ মাইগভত এনেধৰণৰ কথা লিখিছে – নতুন বছৰৰ বাবে ৫ মাহতকৈও কম সময় বাকী আছে, আৰু আমি সকলোৱে জানো যে আগন্তুক নতুন বছৰটো আন্তৰ্জাতিক বাজৰা বৰ্ষ হিচাপে উদযাপন কৰা হ'ব। তেওঁ মোলৈ দেশৰ এখন বাজৰাৰ মানচিত্ৰও প্ৰেৰণ কৰিছিল আৰু সুধিছিল, "আপুনি আগন্তুক খণ্ডবোৰত 'মন কী বাত'ত আলোচনা কৰিব পাৰিবনে? দেশবাসীৰ এনে আৱেগ দেখি মই বৰ সুখী অনুভৱ কৰোঁ। আপোনাৰ মনত থাকিব পাৰে যে ৰাষ্ট্ৰসংঘই ২০২৩ বৰ্ষক (দুই হাজাৰ তেইছ) আন্তৰ্জাতিক বাজৰা বৰ্ষ হিচাপে ঘোষণা কৰি এক প্ৰস্তাৱ গৃহীত কৰিছে। ভাৰতৰ এই প্ৰস্তাৱটোৱে ৭০ খনতকৈও অধিক দেশৰ সমৰ্থন লাভ কৰিছে বুলি জানি আপোনালোক অতি আনন্দিত হ'ব। আজি, সমগ্ৰ বিশ্বতে, এই মোটা শস্য, বাজৰাৰ উন্মাদনা বৃদ্ধি পাইছে। বন্ধুসকল, যেতিয়া মই মোটা শস্যৰ কথা কওঁ, মই আজি মোৰ এটা প্ৰচেষ্টা আপোনালোকৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰিব বিচাৰো। কিছু সময়ৰ পৰা, যেতিয়া কোনো বিদেশী অতিথি ভাৰতলৈ আহে, যেতিয়া কোনো ৰাষ্ট্ৰপ্ৰধান ভাৰতলৈ আহে, মই ভাৰতৰ বাজৰাৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত ব্যঞ্জন তৈয়াৰ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰোঁ অৰ্থাৎ খাদ্যত আমাৰ মোটা শস্য আৰু আমি এই অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছো, এই গণ্যমান্য ব্যক্তিসকলে এই ব্যঞ্জনবোৰ, বহুত ভাল পায়, আৰু আমাৰ মোটা শস্যৰ সন্দৰ্ভত, তেওঁলোকে বাজৰাৰ বিষয়ে বহুতো তথ্য সংগ্ৰহ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে। প্ৰাচীন কালৰ পৰাই বাজৰা, মোটা শস্য আমাৰ কৃষি, সংস্কৃতি আৰু সভ্যতাৰ অংশ হৈ আহিছে। আমাৰ বেদত বাজৰাৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে, ঠিক সেইদৰে পুৰানানুৰু আৰু টোলকাপ্পিয়ামত, ইয়াৰ বিষয়েও কোৱা হৈছে। আপুনি দেশৰ যিকোনো প্ৰান্তলৈ যাওক, আপুনি নিশ্চিতভাৱে তাত থকা লোকসকলৰ খাদ্য আৰু পানীয়ত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ বাজৰা পাব। আমাৰ সংস্কৃতিৰ দৰে, বাজৰাবোৰতো যথেষ্ট বৈচিত্ৰতা আছে। জোৱাৰ, বাজৰা, ৰাগি, চাৱান, কাংনি, চাইনা, কোডো, কুটকি, কুট্টু, এই সকলোবোৰ বাজৰা। ভাৰত হৈছে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ বাজৰা উৎপাদক, সেয়েহে এই প্ৰচেষ্টা সফল কৰাৰ বৃহৎ দায়িত্ব আমাৰ ভাৰতীয়সকলৰ কান্ধত আছে। আমি সকলোৱে একেলগে ইয়াক জন আন্দোলন হিচাপে গঢ়ি তুলিব লাগিব, আৰু লগতে দেশৰ জনসাধাৰণৰ মাজত বাজৰাৰ বিষয়ে সজাগতাও বৃদ্ধি কৰিব লাগিব। আৰু বন্ধুসকল, আপোনালোকে ভালদৰে জানে, বাজৰা কৃষকসকলৰ বাবেও লাভজনক আৰু সেয়াও বিশেষকৈ ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকলৰ বাবে। প্ৰকৃততে, এই শস্য অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে সাজু হয়, আৰু ইয়াত বেছি পানীৰ প্ৰয়োজন নহয়। বাজৰা আমাৰ ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকলৰ বাবে বিশেষভাৱে লাভজনক। বাজৰাৰ তুঁহকো সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ পশুখাদ্য বুলি গণ্য কৰা হয়। আজিকালি, যুৱ প্ৰজন্মই স্বাস্থ্যকৰ জীৱন যাপন আৰু খোৱাৰ ওপৰত যথেষ্ট মনোনিৱেশ কৰে। এই হিচাপত, বাজৰাত যথেষ্ট পৰিমাণে প্ৰ'টিন, আঁহ আৰু খনিজ থাকে। বহুলোকে ইয়াক চুপাৰ ফুড বুলিও কয়। বাজৰাৰ এটা নহয়, বহুতো লাভালাভ আছে। মেদবহুলতা হ্ৰাস কৰাৰ লগতে, ই ডায়েবেটিচ, উচ্চ ৰক্তচাপ আৰু হৃদযন্ত্ৰ সম্পৰ্কীয় ৰোগৰ আশংকা হ্ৰাস কৰে। ইয়াৰ লগতে, সেইবোৰ পাকস্থলী আৰু যকৃতৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ কৰাত সহায়ক হয়। অলপ আগতে, আমি পুষ্টিহীনতাৰ বিষয়ে কথা পাতিছো। পুষ্টিহীনতাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াত বাজৰাবোৰো যথেষ্ট উপকাৰী, কিয়নো সেইবোৰ প্ৰ'টিনৰ লগতে শক্তিৰে পৰিপূৰ্ণ। আজি দেশত বাজৰাৰ প্ৰচাৰৰ বাবে বহুতো কাম কৰা হৈছে। ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত গৱেষণা আৰু উদ্ভাৱনৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ লগতে এফপিঅ'বোৰক উৎসাহিত কৰা হৈছে, যাতে উৎপাদন বৃদ্ধি কৰিব পাৰি। মই মোৰ কৃষক ভাই-ভনীসকলক অনুৰোধ জনাইছো যে বাজৰা, অৰ্থাৎ মোটা খাদ্যশস্য, অধিক আৰু ইয়াৰ সুবিধা লাভ কৰক। মই ভাল পাইছো যে আজি এই সন্দৰ্ভত বহুতো ষ্টাৰ্ট-আপ উদ্ভৱ হৈছে, যিবোৰে বাজৰাৰ ওপৰত কাম কৰি আছে। তেওঁলোকৰ কিছুমানে বাজৰাৰ কুকি তৈয়াৰ কৰি আছে, আনহাতে কিছুমানে বাজৰাৰ পেন কেক আৰু দোচাও তৈয়াৰ কৰি আছে। কিছুমান আছে যিয়ে মিলেট এনাৰ্জী বাৰ আৰু মিলেট ব্ৰেকফাষ্ট প্ৰস্তুত কৰি আছে। মই এই ক্ষেত্ৰত কাম কৰা সকলোকে শুভেচ্ছা জনাইছো। এই উৎসৱৰ বতৰত, আমি বেছিভাগ ব্যঞ্জনত বাজৰা ব্যৱহাৰ কৰোঁ। আপোনালোকে আপোনালোকৰ ঘৰত তৈয়াৰ কৰা এনে ব্যঞ্জনৰ ফটো ছচিয়েল মিডিয়াত শ্বেয়াৰ কৰিব যাতে ই মানুহৰ মাজত বাজৰাৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মাত্ৰ কেইদিনমান পূৰ্বে, মই অৰুণাচল প্ৰদেশৰ চিয়াং জিলাৰ জোৰচিং গাঁৱৰ এটা বাতৰি দেখিছিলো। এই খবৰটো এনে এটা পৰিৱৰ্তনৰ বিষয়ে আছিল যাৰ বিষয়ে এই গাওঁখনৰ মানুহে বহু বছৰ ধৰি অপেক্ষা কৰি আছিল। প্ৰকৃততে, স্বাধীনতা দিৱসত, এই মাহত জৰ্চিং গাঁৱত ৪জি ইণ্টাৰনেট সেৱা আৰম্ভ হৈছে। যেনে, আগতে যেতিয়া গাওঁখনত বিদ্যুৎ প্ৰথমবাৰৰ বাবে উপলব্ধ হৈছিল, এতিয়া, নতুন ভাৰতত, ৪জি পোৱাৰ সময়তো একেই সুখ অনুভূত হৈছে। অৰুণাচল আৰু উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ দূৰৱৰ্তী অঞ্চলত ৪জিৰ ৰূপত এক নতুন সূৰ্যোদয় হৈছে, ইণ্টাৰনেট সংযোগে এক নতুন পুৱা কঢ়িয়াই আনিছে। এসময়ত কেৱল এইবোৰ সুবিধা ডাঙৰ চহৰত আছিল, ডিজিটেল ইণ্ডিয়াৰ সুবিধাবোৰে এইসমূহ প্ৰতিখন গাঁৱলৈ লৈ গৈছে। ইয়াৰ বাবে, দেশত নতুন ডিজিটেল উদ্যোগীৰ জন্ম হৈছে। ৰাজস্থানৰ আজমেৰ জিলাৰ চেথা সিং ৰাৱতজীয়ে 'দৰ্জী অনলাইন' 'ই-ষ্টোৰ' চলায়। আপোনালোক আচৰিত হ'ব যে কাম অনলাইন দৰ্জী কি!! প্ৰকৃততে, চেথা সিং ৰাৱাটে ক’ভিডৰ পূৰ্বে টেইলৰিঙৰ কাম কৰিছিল। যেতিয়া ক’ভিড আহিছিল, ৰাৱাটজীয়ে এই প্ৰত্যাহ্বানটো কঠিন হিচাপে নহয়, কিন্তু এটা সুযোগ হিচাপে লৈছিল। তেওঁ কমন চাৰ্ভিচ চেণ্টাৰ (চিএছচি) ই-ষ্টোৰত যোগদান কৰে আৰু অনলাইন কাম আৰম্ভ কৰে। তেওঁ লক্ষ্য কৰিছিল যে গ্ৰাহকসকলে, বৃহৎ সংখ্যাত, মাস্কৰ অৰ্ডাৰ কৰি আছে। তেওঁ কিছুমান মহিলাক নিয়োগ কৰিছিল আৰু মাস্ক বনাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। ইয়াৰ পিছত, তেওঁ 'দৰ্জী অনলাইন' নামৰ তেওঁৰ অনলাইন দোকান আৰম্ভ কৰে য'ত তেওঁ আন বহুতো উপায়েৰে কাপোৰ বিক্ৰী কৰা আৰম্ভ কৰে। আজি ডিজিটেল ইণ্ডিয়াৰ শক্তিৰ সৈতে চেঠা সিংজীৰ কাম ইমানেই বৃদ্ধি পাইছে যে এতিয়া তেওঁ সমগ্ৰ দেশৰ পৰা অৰ্ডাৰ লাভ কৰিছে। তেওঁ ইয়াত শ শ মহিলাক নিযুক্তি দিছে। ডিজিটেল ইণ্ডিয়াই উত্তৰ প্ৰদেশৰ উন্নাওত বাস কৰা ওম প্ৰকাশ সিংজীকো ডিজিটেল উদ্যোগী কৰি তুলিছে। তেওঁ নিজৰ গাঁৱত এক হাজাৰৰো অধিক ব্ৰডবেণ্ড সংযোগ স্থাপন কৰিছে। ওম প্ৰকাশজীয়ে তেওঁৰ কমন চাৰ্ভিচ চেণ্টাৰৰ চাৰিওফালে এটা বিনামূলীয়া ৱাইফাই জোন নিৰ্মাণ কৰিছে, যি দৰিদ্র লোকসকলক যথেষ্ট সহায় কৰি আছে। ওম প্ৰকাশজীৰ কাম এতিয়া ইমান বাঢ়িছে যে তেওঁ ২০জনতকৈও অধিক লোকক নিয়োগ কৰিছে। এই লোকসকলে গাওঁৰ বিদ্যালয়, চিকিৎসালয়, তহচিল কাৰ্যালয় আৰু অংগনৱাড়ী কেন্দ্ৰসমূহলৈ ব্ৰডবেণ্ড সংযোগ প্ৰদান কৰি আছে আৰু ইয়াৰ পৰা নিযুক্তিও লাভ কৰিছে। কমন ছাৰ্ভিচ চেণ্টাৰৰ দৰে, চৰকাৰী ই-বজাৰ স্থান অৰ্থাৎ জিইএম পৰ্টেলত এনে কিমানটা সফলতাৰ কাহিনী দেখা গৈছে।
বন্ধুসকল, মই গাওঁবোৰৰ পৰা এনে বহুতো বাৰ্তা পাওঁ, যিবোৰে ইণ্টাৰনেটৰ দ্বাৰা হোৱা পৰিৱৰ্তনবোৰ মোৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰে। ইণ্টাৰনেটে আমাৰ যুৱ বন্ধুসকলৰ অধ্যয়ন আৰু শিকাৰ ধৰণ সলনি কৰিছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, যেতিয়া উত্তৰ প্ৰদেশৰ গুড়িয়া সিঙে উন্নাওৰ আমোয়া গাঁৱত থকা তেওঁৰ শহুৰেকৰ ঘৰলৈ আহিছিল, তেতিয়া তেওঁ পঢ়াশুনাক লৈ চিন্তিত হৈছিল। কিন্তু, ভাৰতনেটে তেওঁৰ উদ্বেগ হ্ৰাস কৰিছিল। গুড়িয়াই ইণ্টাৰনেটৰ জৰিয়তে পঢ়া-শুনা কৰিছিল, আৰু স্নাতক ডিগ্ৰীও সম্পূৰ্ণ কৰিছিল। গাওঁবোৰত এনে বহুতো জীৱনে ডিজিটেল ইণ্ডিয়া অভিযানৰ পৰা নতুন শক্তি লাভ কৰিছে। আপোনালোকে মোক গাওঁবোৰৰ ডিজিটেল উদ্যোগীসকলৰ বিষয়ে যিমান সম্ভৱ সিমান বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰা উচিত, আৰু তেওঁলোকৰ সফলতাৰ কাহিনী সামাজিক মাধ্যমতো ভাগ-বতৰা কৰা উচিত।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছু সময় পূৰ্বে, মই হিমাচল প্ৰদেশৰ 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতা ৰমেশজীৰ পৰা এখন পত্ৰ পাইছিলো। ৰমেশজীয়ে তেওঁৰ পত্ৰখনত পৰ্বতবোৰৰ বহুতো বৈশিষ্ট্যৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰিছে। তেওঁ লিখিছিল, "পৰ্বতৰ ওপৰত বসতি বহু দূৰে দূৰে হ'ব পাৰে, কিন্তু মানুহৰ হৃদয় ইজনে-সিজনৰ অতি ওচৰত আছে। দৰাচলতে, আমি পাহাৰত বাস কৰা লোকসকলৰ জীৱনৰ পৰা বহুতো শিকিব পাৰোঁ। পৰ্বতৰ জীৱনশৈলী আৰু সংস্কৃতিৰ পৰা আমি প্ৰথম শিক্ষা এইটোৱেই লাভ কৰোঁ যে যদি আমি পৰিস্থিতিৰ চাপত নাহো, আমি সেইবোৰক সহজে জয় কৰিব পাৰোঁ, আৰু দ্বিতীয়তে, আমি কেনেকৈ স্থানীয় সম্পদৰ দ্বাৰা স্বাৱলম্বী হ'ব পাৰোঁ। মই উল্লেখ কৰা প্ৰথম শিক্ষণৰ এখন ধুনীয়া ছবি আজিকালি স্পিতি এলেকাত দেখা গৈছে। স্পিতি এটা জনজাতীয় অঞ্চল। ইয়াত, আজিকালি, মটৰ ছিঙাৰ কাম চলিছে ৷ পাহাৰীয়া এলেকাত এইটো এটা কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ আৰু কঠিন কাম। কিন্তু ইয়াত, গাওঁখনৰ মহিলাসকলে একেলগে ইজনে সিজনৰ পথাৰৰ পৰা মটৰ ছিঙি একত্ৰিত হয়। এই কামৰ লগতে মহিলাসকলে স্থানীয় গীত 'ছপ্ৰা মাঝি ছপ্ৰা'ও গায়। অৰ্থাৎ ইয়াত পাৰস্পৰিক সহযোগিতাও লোক পৰম্পৰাৰ এটা অংশ। স্পিতিত স্থানীয় সম্পদৰ উন্নত ব্যৱহাৰৰ এক উৎকৃষ্ট উদাহৰণ আছে। স্পিতিত, কৃষকসকলে তেওঁলোকৰ গৰুবোৰৰ গোবৰ শুকুৱাই বস্তাত ভৰাই দিয়ে। যেতিয়া শীত কাল আহে, এই বস্তাবোৰ গৰুৰ বাসস্থানত ৰখা হয়, যাক ইয়াত খুদ বুলি কোৱা হয়। তুষাৰপাতৰ মাজত, এই বস্তাবোৰে গৰুবোৰক ঠাণ্ডাৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰে। শীতকাল যোৱাৰ পিছত, পথাৰত এইখিনিকে গোবৰ সাৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। অৰ্থাৎ, আৱৰ্জনাৰ পৰা জীৱ-জন্তুৰ সুৰক্ষা, আৰু লগতে পথাৰৰ বাবে সাৰ। খেতিৰ ব্যয়ো কম হয় আৰু পথাৰত উৎপাদনো অধিক হয়। সেয়েহে, আজিকালি এই অঞ্চলটো প্ৰাকৃতিক কৃষিৰ বাবে এক অনুপ্ৰেৰণা হৈ পৰিছে।
বন্ধুসকল, আমাৰ আন এখন পাহাৰীয়া ৰাজ্য উত্তৰাখণ্ডতো এনে ধৰণৰ প্ৰশংসনীয় প্ৰচেষ্টা দেখা গৈছে। উত্তৰাখণ্ডত বহু প্ৰকাৰৰ ঔষধী উদ্ভিদ পোৱা যায়। যিটো আমাৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে অতি উপকাৰী। তাৰে এটা হৈছে ফল – বেডু। ইয়াক হিমালয়ৰ ফিগ বুলিও কোৱা হয়। এই ফলত, খনিজ আৰু ভিটামিন প্ৰচুৰ পৰিমাণে পোৱা যায়। মানুহে ইয়াক ফল হিচাপে গ্ৰহণ কৰে, লগতে ইয়াক বহুতো ৰোগৰ চিকিৎসাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই ফলৰ এই গুণবোৰৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি, এতিয়া বেডুৰ ৰস, ইয়াৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা জাম, চাটনি, আচাৰ আৰু ফল শুকুৱাই প্ৰস্তুত কৰি বজাৰত মুকলি কৰা হৈছে। পিথোৰাগড় প্ৰশাসনৰ পদক্ষেপ আৰু স্থানীয় লোকসকলৰ সহযোগিতাৰ সৈতে, বেদুৱে বিভিন্ন ৰূপত বজাৰ লাভ কৰাত সফল হৈছে। বেডুক পাহাৰীয়া অঞ্জীৰ হিচাপেও চিহ্নিত কৰা হৈছে আৰু অনলাইন বজাৰলৈ অনা হৈছে। ই কেৱল কৃষকসকলক উপাৰ্জনৰ এক নতুন উৎস প্ৰদান কৰাই নহয়, লগতে বেডুৰ ঔষধি গুণাগুণৰ লাভালাভ দূৰ-দূৰণিলৈ যোৱা আৰম্ভ কৰিছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ত, আজি আৰম্ভণিতে, আমি স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱৰ বিষয়ে কথা পাতিছো। স্বাধীনতা দিৱসৰ মহান উৎসৱৰ লগতে অনাগত দিনত আৰু বহুতো উৎসৱ আহি আছে। মাত্ৰ কেইদিনমানৰ পিছত উদযাপন হ’বলগীয়া গণেশ চতুৰ্থী হৈছে ভগৱান গণেশৰ উপাসনা উৎসৱ। গণেশ চতুৰ্থী, অৰ্থাৎ গণপতি বাপ্পাৰ আশীৰ্বাদৰ উৎসৱ। গণেশ চতুৰ্থীৰ পূৰ্বে ওনাম উৎসৱো আৰম্ভ হৈছে। বিশেষকৈ কেৰালাত ওনাম শান্তি আৰু সমৃদ্ধিৰ ভাৱনাৰে উদযাপন কৰা হ'ব। ৩০ আগষ্টত হৰতালিকা তীজো আছে। ১ ছেপ্টেম্বৰত ওড়িশাত নুয়াখাই উৎসৱো পালন কৰা হ'ব। নুয়াখাই মানে নতুন খাদ্য, অৰ্থাৎ ই আমাৰ কৃষি পৰম্পৰাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এক উৎসৱ, আন কৃষিভিত্তিৰ উৎসৱৰ দৰে। ইফালে, জৈন সমাজৰ সম্ৱতসাৰী উৎসৱো অনুষ্ঠিত হ'ব। আমাৰ এই সকলোবোৰ উৎসৱ আমাৰ সাংস্কৃতিক সমৃদ্ধি আৰু জীৱন্ততাৰ সমাৰ্থক। মই আপোনালোকক এই উৎসৱ আৰু বিশেষ অনুষ্ঠানবোৰৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো। এই উৎসৱসমূহৰ লগতে কাইলৈ মেজৰ ধ্যান চান্দজীৰ জন্ম জয়ন্তী অৰ্থাৎ ২৯ আগষ্টত ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া দিৱসো উদযাপন কৰা হ'ব। আমাৰ যুৱ খেলুৱৈসকলে বিশ্বব্যাপী মঞ্চত আমাৰ ত্ৰিৰংগাৰ গৌৰৱ বঢ়াই থাকক, এইটো ধ্যান চান্দজীৰ প্ৰতি আমাৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন হ'ব। আমি সকলোৱে দেশৰ বাবে একেলগে কাম কৰি যাওঁ, মই এই ইচ্ছাৰ সৈতে আজি সামৰণি মাৰিছোঁ ৷ দেশৰ মান বৃদ্ধি অব্যাহত থাকক। অহা মাহত, আপোনালোকৰ সৈতে আকৌ এবাৰ 'মন কী বাত'ত সাক্ষাৎ হ'ব।
অশেষ ধন্যবাদ ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। এয়া 'মন কী বাত'ৰ ৯১ তম খণ্ড। আমি পূৰ্বে বহুত কথা পাতিছো, বিভিন্ন বিষয়ত আমাৰ দৃষ্টিভংগী ভাগ বতৰা কৰিছো, কিন্তু, এইবাৰ 'মন কী বাত' অতি বিশেষ। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে এইবাৰৰ স্বাধীনতা দিৱসত ভাৰতে নিজৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫তম বৰ্ষ সম্পূৰ্ণ কৰিব। আমি সকলোৱে এটা অতি আশ্চৰ্যকৰ আৰু ঐতিহাসিক মুহূৰ্তৰ সাক্ষী হ'বলৈ ওলাইছো। ঈশ্বৰে আমাক এই মহান বিশেষাধিকাৰ প্ৰদান কৰিছে। চিন্তা কৰক, যদি আমি দাসত্বৰ সময়ছোৱাত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিলোঁ, তেন্তে আমাৰ বাবে এই দিনটোৰ কল্পনা কেনে হ'লহেঁতেন? দাসত্বৰ পৰা মুক্তিৰ সেই আকাংক্ষা, বশ্যতাৰ শৃংখলাৰ পৰা স্বাধীনতাৰ সেই অস্থিৰতা - কিমান মহান হ'ব লাগিব। সেইদিনটো যিদিনাৰ বাবে আমি প্ৰতিদিনে লাখ লাখ দেশবাসীক যুঁজ দিয়া, যুঁজ দিয়া, স্বাধীনতাৰ বাবে ত্যাগ কৰা দেখি থাকিম। যেতিয়া আমি সদায় ৰাতিপুৱা মোৰ ভাৰত কেতিয়া মুক্ত হ'ব সেই সপোনটোৰ বাবে সাৰ পাই থাকিলোহেঁতেন আৰু হয়তো আমাৰ জীৱনলৈও এনে এটা দিন আহিব যেতিয়া বন্দে মাতৰম আৰু ভাৰত মাতা কী জয় বুলি কোৱাৰ সময়ত, আমি আমাৰ জীৱন অনাগত প্ৰজন্মৰ বাবে উৎসৰ্গিত কৰিলোহেঁতেন, আমাৰ যৌৱন উচৰ্গা কৰিলোহেঁতেন।
বন্ধুসকল, ৩১ জুলাই, অৰ্থাৎ আজিৰ দিনটোতে আমি সকলো দেশবাসীয়ে শ্বহীদ উধম সিংজীৰ বলিদানক নমস্কাৰ জনাও। মই আন সকলো মহান বিপ্লৱীলৈ মোৰ নম্ৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছো যিসকলে দেশৰ বাবে তেওঁলোকৰ সকলো ত্যাগ কৰিছে।
বন্ধুসকল, আজাদীৰ অমৃত মহোৎসৱে এক গণ আন্দোলনৰ ৰূপ লোৱা দেখি মই অত্যন্ত আনন্দিত হৈছো। জীৱনৰ সকলো ক্ষেত্ৰৰ লোক আৰু সমাজৰ প্ৰতিটো শ্ৰেণীৰ লোকে ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বিভিন্ন কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰিছে । এই মাহৰ আৰম্ভণিতে মেঘালয়ত তেনে এটা অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছিল। মেঘালয়ৰ সাহসী যোদ্ধা ইউ তিৰোৎ সিংজীৰ মৃত্যু বাৰ্ষিকীত ৰাইজে তেওঁক স্মৰণ কৰে। তিৰোৎ সিংজীয়ে খাচী পাহাৰৰ নিয়ন্ত্ৰণ আৰু তাৰ সংস্কৃতিক আক্ৰমণ কৰাৰ ব্ৰিটিছ ষড়যন্ত্ৰৰ তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল। বহুতো শিল্পীয়ে এই অনুষ্ঠানত সুন্দৰ উপস্থাপন প্ৰদৰ্শিত কৰিছিল। ইতিহাসক পুনৰ জীৱিত কৰা হৈছিল। এটা কাৰ্নিভেলৰো আয়োজন কৰা হৈছিল য'ত মেঘালয়ৰ মহান সংস্কৃতিক অতি সুন্দৰভাৱে দেখুওৱা হৈছিল। কেইসপ্তাহমান আগতে, কৰ্ণাটকত, অমৃতা ভাৰতী কানাড়াৰ্থী নামৰ এক অনন্য অভিযানো আৰম্ভ কৰা হৈছিল। ইয়াত ৰাজ্যখনৰ ৭৫ টা স্থানত স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱ সম্পৰ্কীয় বিশাল অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰা হয়। তেওঁলোকে কৰ্ণাটকৰ মহান স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলক স্মৰণ কৰাৰ লগতে স্থানীয় সাহিত্যিক সাফল্যবোৰ আলোকপাত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল।
বন্ধুসকল, এই জুলাই মাহত, স্বাধীনতাৰ ৰে’ল আৰু ৰে’ল ষ্টেচন নামৰ এটা অতি আকৰ্ষণীয় প্ৰয়াস কৰা হৈছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ লক্ষ্য এয়াই যে স্বাধীনতা সংগ্ৰামত ভাৰতীয় ৰে’লৰ ভূমিকা মানুহে জানে। দেশত এনে বহুতো ৰে’ল ষ্টেচন আছে, যিবোৰ স্বাধীনতা আন্দোলনৰ ইতিহাসৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। আপোনালোকেও এই ৰে’ল ষ্টেচনৰ বিষয়ে জানি আচৰিত হ'ব। ঝাৰখণ্ডৰ গোমো জংচন, এতিয়া আনুষ্ঠানিকভাৱে, নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসু জংচন গোমো বুলি জনা যায়। কিয় জানেনে? দৰাচলতে, এই ষ্টেচনত, কালকা মেইলত অহা নেতাজী সুভাষে ব্ৰিটিছ বিষয়াসকলক ফাঁকি দিবলৈ সক্ষম হৈছিল। আপুনি নিশ্চয় লক্ষ্ণৌৰ ওচৰৰ কাকোৰী ৰে’ল ষ্টেচনৰ নাম শুনিছে। ষ্টেচনটো ৰাম প্ৰসাদ বিছমিল আৰু আশফাক উল্লাহ খানৰ দৰে সাহসীসকলৰ নামৰ সৈতে জড়িত। ইয়াত ৰে’লযোগে যোৱা ব্ৰিটিছসকলৰ ভাণ্ডাৰ লুণ্ঠন কৰি, সাহসী বিপ্লৱীসকলে ব্ৰিটিছসকলক তেওঁলোকৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। যেতিয়াই আপোনালোকে তামিলনাডুৰ লোকসকলৰ সৈতে কথা পাতিব, থুথুকুড়ি জিলাৰ ৱাঞ্চি মনিয়াচ্চী জংচনৰ বিষয়ে জানিব পাৰিব। এই ষ্টেচনটো তামিল স্বাধীনতা সংগ্ৰামী ভান্চিনাথান জীৰ নামত উৎসৰ্গা কৰা হৈছে। এই ঠাইতে য'ত ২৫ বছৰীয়া ভাঞ্চিয়ে ব্ৰিটিছ কালেক্টৰক তেওঁ কৰা কামৰ বাবে শাস্তি দিছিল।
বন্ধুসকল, এই তালিকাখন বহুত দীঘল। সমগ্ৰ দেশৰ ২৪ খন ৰাজ্যত বিয়পি থকা এনে ৭৫টা ৰে’ল ষ্টেচন চিনাক্ত কৰা হৈছে। এই ৭৫টা ষ্টেচন সুন্দৰকৈ সজোৱা হৈছে। বহু প্ৰকাৰৰ কাৰ্যসূচীও আয়োজন কৰা হৈছে। আপোনালোকে আপোনালোকৰ ওচৰৰ এনে এক ঐতিহাসিক ষ্টেচনলৈ যাবলৈ সময় উলিওৱা উচিত। আপোনালোকে স্বাধীনতা আন্দোলনৰ ইতিহাসৰ বিষয়ে বিতংভাৱে জানিব পাৰিব যাৰ বিষয়ে হয়তো আপোনালোক অজ্ঞাত আছিল। মই ওচৰৰ বিদ্যালয়ৰ শিক্ষকসকলক, শিক্ষাৰ্থীসকলক অনুৰোধ কৰিম, তেওঁলোকৰ বিদ্যালয়ৰ সৰু সৰু ল'ৰা-ছোৱালীবোৰক ষ্টেচনলৈ লৈ যাবলৈ অনুৰোধ কৰিম, তেওঁলোকক সম্পূৰ্ণ ঘটনাক্ৰমৰ বিষয়ে বুজাবলৈও আহ্বান জনাইছো ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজাদীৰ অমৃত মহোৎসৱৰ অংশ হিচাপে, ১৩ আগষ্টৰ পৰা ১৫ আগষ্টলৈ এক বিশেষ আন্দোলনৰ আয়োজন কৰা হৈছে – 'হৰ ঘৰ ত্ৰিৰংগা - হৰ ঘৰ ত্ৰিৰংগা'। ১৩ আগষ্টৰ পৰা ১৫ আগষ্টলৈ এই আন্দোলনৰ অংশ হিচাপে আপোনালোকে নিজৰ ঘৰত ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰিব লাগিব, বা ইয়াক আপোনালোকৰ ঘৰত ৰাখিব লাগিব। ত্ৰিৰংগাই আমাক সংযোগ কৰে, আমাক দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে। মোৰ এটা পৰামৰ্শ এয়াই যে ২ আগষ্টৰ পৰা ১৫ আগষ্টলৈ, আমি সকলোৱে আমাৰ সামাজিক মাধ্যমৰ প্ৰ'ফাইল ছবিত ত্ৰিৰংগা লগাব পাৰোঁ। আপোনালোকে জানেনে, ২ আগষ্টত আমাৰ ত্ৰিৰংগাৰ সৈতেও এক বিশেষ সম্পৰ্ক আছে। এই দিনটোত, পিংগালী ভেংকায়াজীৰ জন্ম জয়ন্তী যিয়ে আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় পতাকা ডিজাইন কৰিছিল। মই তেওঁক সন্মান সহকাৰে শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাইছো। জাতীয় পতাকাৰ বিষয়ে কওঁতে, মই মহান বিপ্লৱী মেডাম কামাকো সোঁৱৰণ কৰিম। ত্ৰিৰংগা ডিজাইনত তেওঁৰ ভূমিকাও অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ।
বন্ধুসকল, স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱত অনুষ্ঠিত হোৱা এই আটাইবোৰ অনুষ্ঠানৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ বাৰ্তাটো হ'ল যে আমি সকলো দেশবাসীয়ে অতি আন্তৰিকতাৰে আমাৰ কৰ্তব্য পালন কৰা উচিত। তেতিয়াহে আমি সেই অগণন স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ সপোন পূৰণ কৰিবলৈ সক্ষম হ'ম। তেওঁলোকৰ সপোনৰ ভাৰত গঢ়ি তুলিবলৈ সক্ষম হ'ম। সেইকাৰণে আমাৰ পৰৱৰ্তী ২৫ বছৰৰ এই অমৃতকাল প্ৰতিজন দেশৰ বাবে কৰ্তব্যৰ সময়ৰ দৰে। দেশক মুক্ত কৰা আমাৰ সাহসী যুঁজাৰুসকলে আমাক এই দায়িত্বসমূহ দি গৈছে আৰু আমি ইয়াক সম্পূৰ্ণৰূপে পালন কৰিব লাগিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে আমাৰ দেশবাসীৰ যুঁজ এতিয়াও চলি আছে। গোটেই পৃথিৱীয়ে আজিও সংগ্ৰাম কৰি আছে। সামগ্ৰিক স্বাস্থ্যসেৱাৰ প্ৰতি মানুহৰ বৰ্ধিত আগ্ৰহে ইয়াত সকলোকে যথেষ্ট সহায় কৰিছে। আমি সকলোৱে জানো যে ইয়াত ভাৰতীয় পৰম্পৰাগত পদ্ধতিবোৰ কিমান উপযোগী হৈছে। ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজত আয়ুষে বিশ্বব্যাপী এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে। সমগ্ৰ বিশ্বতে আয়ুৰ্বেদ আৰু ভাৰতীয় ঔষধৰ প্ৰতি আকৰ্ষণ বৃদ্ধি পাইছে। আয়ুষৰ ৰপ্তানিৰ অভিলেখ বৃদ্ধি হোৱাৰ এইটো এটা মুখ্য কাৰণ আৰু এই ক্ষেত্ৰত বহুতো নতুন ষ্টাৰ্ট-আপ ওলোৱাটো অতি সন্তোষজনক। শেহতীয়াকৈ, এক গোলকীয় আয়ুষ বিনিয়োগ আৰু উদ্ভাৱন সন্মিলন অনুষ্ঠিত হৈছিল। আপুনি জানি আচৰিত হ'ব যে ইয়াত প্ৰায় দহ হাজাৰ কোটি টকাৰ বিনিয়োগৰ প্ৰস্তাৱ লাভ কৰা হৈছে। আন এটা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা হৈছে যে ক’ৰোনাৰ যুগত ঔষধি উদ্ভিদৰ ওপৰত গৱেষণাও যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে। এই বিষয়ে বহুতো গৱেষণা অধ্যয়ন প্ৰকাশ কৰা হৈছে। এইটো নিশ্চিতভাৱে এটা শুভ আৰম্ভণি।
বন্ধুসকল, দেশখনত বিভিন্ন ঔষধি উদ্ভিদ আৰু বনৌষধিৰ সৈতে আন এক মহান প্ৰচেষ্টা গ্ৰহণ কৰা হৈছে। শেহতীয়াকৈ জুলাই মাহত ইণ্ডিয়ান ভাৰ্চুৱেল হাৰবেৰিয়াম মুকলি কৰা হৈছিল। এইটোও এটা উদাহৰণ যে আমি কেনেকৈ ডিজিটেল পৃথিৱীক আমাৰ শিপাৰ সৈতে সংযোগ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰোঁ। ইণ্ডিয়ান ভাৰ্চুৱেল হাৰবেৰিয়াম হৈছে সংৰক্ষিত উদ্ভিদ বা উদ্ভিদৰ অংশবোৰৰ ডিজিটেল ছবিৰ এক আকৰ্ষণীয় সংগ্ৰহ, যিটো ৱেবত, মুক্তভাৱে উপলব্ধ। এই ভাৰ্চুৱেল হাৰবেৰিয়ামত বৰ্তমান এক মিলিয়নতকৈও অধিক নমুনা আৰু সেইবোৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বৈজ্ঞানিক তথ্য উপলব্ধ। ভাৰ্চুৱেল হাৰবেৰিয়ামত ভাৰতৰ উদ্ভিদ বৈচিত্ৰৰ এক সমৃদ্ধ ছবিও দেখা যায়। মই নিশ্চিত যে ভাৰতীয় ভাৰ্চুৱেল হাৰবেৰিয়াম ভাৰতীয় উদ্ভিদৰ ওপৰত গৱেষণাৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সম্পদ হৈ পৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ত, আমি প্ৰতিবাৰেই দেশবাসীৰ সফলতাৰ বিষয়ে কথা পাতো যিয়ে আমাৰ মুখলৈ এক মধুৰ হাঁহি বিয়পাই দিয়ে। যদি এটা সফলতাৰ কাহিনীয়ে এটা মিঠা হাঁহি বিয়পাব পাৰে আৰু সেই মিঠা হাঁহিত যদি সোৱাদো ভৰি থাকে, তেনেহ'লে আপুনি ইয়াক সোণৰ ওপৰত সুৱগা চৰা বুলি ক'ব লাগিব। আমাৰ কৃষকসকলে আজিকালি মৌ উৎপাদনত এই একেটা কামেই কৰি আছে। মৌৰ মিঠাইয়ে আমাৰ কৃষকসকলৰ জীৱন সলনি কৰি আছে, তেওঁলোকৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিছে। হাৰিয়ানাত, যমুনানগৰত, এজন মৌমাখি পালনকাৰী সংগী থাকে - সুভাষ কম্বোজজী। সুভাষজীয়ে মৌপালনৰ প্ৰশিক্ষণ বৈজ্ঞানিকভাৱে গ্ৰহণ কৰি আছিল। ইয়াৰ পিছত তেওঁ মাত্ৰ ছয়টা বাকচেৰে তেওঁৰ কাম আৰম্ভ কৰিছিল। আজি তেওঁলোকে প্ৰায় দুই হাজাৰ বাকচত মৌমাখিবোৰ ৰাখিছে। তেওঁলোকৰ মৌ বহুতো ৰাজ্যলৈ যোগান ধৰা হয়। জম্মুৰ পল্লী গাঁৱত, বিনোদ কুমাৰজীয়েও ১,৫০০ৰো অধিক বাকচত মৌপালন কৰি আছে। তেওঁ যোৱা বছৰ ৰাণী মৌ প্ৰতিপালনৰ প্ৰশিক্ষণ লৈছে। এই কামৰ পৰা তেওঁ বছৰি ১৫ৰ পৰা ২০ লাখ টকা উপাৰ্জন কৰি আছে। কৰ্ণাটকত আৰু এজন কৃষক আছে - মধুকেশ্বৰ হেগড়েজী। মধুকেশ্বৰজীয়ে কৈছিল যে তেওঁ ৫০ টা মৌমাখি বাকচৰ বাবে ভাৰত চৰকাৰৰ পৰা ৰাজসাহায্য লৈছিল। আজি তেওঁলোকৰ ৮০০ত কৈও অধিক বাকচ আছে, আৰু তেওঁলোকে টন টন মৌ বিক্ৰী কৰে। তেওঁ নিজৰ কামত উদ্ভাৱন কৰিছে আৰু তেওঁ জামু মৌ, তুলসী মৌ, আমলখি মৌৰ দৰে উদ্ভিদ মৌ প্ৰস্তুত কৰি আছে। মধুকেশ্বৰ জী, আপোনাৰ উদ্ভাৱন আৰু মধু উৎপাদনৰ সফলতাই আপোনাৰ নামটো অৰ্থপূৰ্ণ কৰি তুলিছে।
বন্ধুসকল, আপোনালোক সকলোৱে জানে যে আমাৰ পৰম্পৰাগত স্বাস্থ্য বিজ্ঞানত মৌক কিমান গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। আয়ুৰ্বেদ গ্ৰন্থত, মৌক অমৃত বুলি বৰ্ণনা কৰা হৈছে। মৌয়ে কেৱল আমাক সোৱাদেই প্ৰদান নকৰে, সুস্বাস্থ্যও প্ৰদান কৰে। আজি মৌ উৎপাদনত ইমান সম্ভাৱনা আছে যে পেছাদাৰীভাৱে অধ্যয়ন কৰি থকা যুৱক-যুৱতীসকলেও ইয়াক তেওঁলোকৰ স্ব-নিযুক্তিৰ সম্ভাৱনা কৰি তুলিছে। তেনে এজন যুৱক হৈছে – ইউপি, গোৰখপুৰৰ নিমিত সিং। নিমিতজীয়ে B.Tech কৰিছে। তেওঁৰ দেউতাকো এজন চিকিৎসক, কিন্তু পঢ়াৰ পিছত, চাকৰিৰ সলনি, নিমিতজীয়ে স্ব-নিয়োজিত হোৱাৰ সিদ্ধান্ত লয়। তেওঁ মৌ উৎপাদনৰ কাম আৰম্ভ কৰিছিল। তেওঁ গুণগত মানদণ্ড পৰীক্ষাৰ বাবে লক্ষ্ণৌত নিজৰ পৰীক্ষাগাৰ স্থাপন কৰিছিল। নিমিতজীয়ে এতিয়া মৌ আৰু মৌমাখিৰ মমৰ পৰা ভাল উপাৰ্জন কৰিছে, আৰু লগতে বিভিন্ন ৰাজ্যলৈ গৈ কৃষকসকলক প্ৰশিক্ষণ দি আছে।
এনে যুৱক-যুৱতীৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ বাবেই আজি দেশখন বৃহৎ মৌ উৎপাদক হৈ পৰিছে। আপোনালোকে জানি সুখী হ'ব যে দেশত মৌৰ ৰপ্তানিও বৃদ্ধি পাইছে। দেশখনে নেচনেল বিকিপিং আৰু হানি মিছনৰ দৰে অভিযান প্ৰণয়ন কৰিছে, কৃষকসকলে কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰিছে আৰু আমাৰ মৌৰ মিঠাই বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত উপনীত হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এই ক্ষেত্ৰত এতিয়াও যথেষ্ট সম্ভাৱনা আছে। মই বিচাৰোঁ যে আমাৰ যুৱপ্ৰজন্মই এই সুযোগবোৰৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰি আৰু নতুন সম্ভাৱনা উপলব্ধি কৰি ইয়াৰ সুবিধা গ্ৰহণ কৰক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই হিমাচল প্ৰদেশৰ 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতা শ্ৰীমান আশীষ বেহলজীৰ পৰা এখন পত্ৰ লাভ কৰিছো ৷ তেওঁপত্ৰত চাম্বাৰ 'মিঞ্জাৰ মেলা'ৰ কথা উল্লেখ কৰিছে৷ দৰাচলতে মাকৈৰ ফুলক মিঞ্জাৰ বুলি কোৱা হয়৷ যেতিয়া মাকৈত মিঞ্জাৰ আহে তেতিয়া মিঞ্জাৰ মেলা উদযাপন কৰা হয় ৷ সমগ্ৰ দেশৰ পৰা পৰ্যটকসকল ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ দূৰদূৰণিৰ পৰা আহে। কাকতালীয়ভাৱে, এই সময়ত মিঞ্জাৰ মেলাও চলি আছে। যদি আপুনি হিমাচল ভ্ৰমণ কৰিবলৈ গৈছে আপুনি এই মেলা চাবলৈ চাম্বালৈ যাব পাৰে। চাম্বা ইমান ধুনীয়া যে ইয়াত লোকগীতত বাৰে বাৰে কোৱা হয় - “चंबे इक दिन ओणा कने महीना रैणा”।
অৰ্থাৎ, যিসকলে এদিনৰ বাবে চাম্বালৈ আহে, ইয়াৰ সৌন্দৰ্য দেখি, তেওঁলোক এমাহ পৰ্যন্ত ইয়াত থাকি যায়।
বন্ধুসকল, এই মেলাবোৰৰো আমাৰ দেশত এক ডাঙৰ সাংস্কৃতিক গুৰুত্ব আছে ৷ মেলাবোৰে মন আৰু মানুহ দুয়োকে সংযোগ কৰে ৷ হিমাচলত যেতিয়া বৰষুণৰ পিছত খৰিফ শস্য পকে, তেতিয়া ছেপ্টেম্বৰত চিমলা, মাণ্ডি, কুল্লু আৰু চোলানতো ছাইৰী বা চেডান উদযাপন কৰা হয় ৷ জাগ্ৰাও ছেপ্টেম্বৰ মাহত পালন কৰা হয় ৷ জাগ্ৰাৰ মেলাত, বিসুৰ গীতবোৰ মাহাসু ঈশ্বৰক আহ্বান কৰি গোৱা হয়। মাহাসু দেৱতাৰ এই জাগৰ হিমাচলৰ লগতে উত্তৰাখণ্ডৰ চিমলা, কিন্নৌৰ আৰু চিৰমৌৰত অনুষ্ঠিত হয়।
বন্ধুসকল, আমাৰ দেশত বিভিন্ন ৰাজ্যত জনজাতীয় সমাজৰ বহুতো পৰম্পৰাগত মেলা উদযাপন কৰা হয়। ইয়াৰে কিছুমান মেলা জনজাতীয় সংস্কৃতিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত, আনহাতে কিছুমান সংগঠিত জনজাতীয় ইতিহাস আৰু ঐতিহ্যৰ সৈতে সম্পৰ্কিত, উদাহৰণ স্বৰূপে, যদি আপোনালোকে সুযোগ পায় তেন্তে তেলেংগানাৰ মেদাৰামত চাৰিদিনীয়া সমাক্কা-সৰলম্মা যাত্ৰা মেলা পৰিদৰ্শন কৰিব যাবই। এই মেলাক তেলেংগানাৰ মহাকুম্ভ বুলি কোৱা হয়। সৰলাম্মা যাত্ৰা মেলা দুগৰাকী জনজাতীয় মহিলা নায়িকাৰ সন্মানত উদযাপন কৰা হয় - চামাক্কা আৰু সৰলাম্মা। ই কেৱল তেলেংগানাৰ বাবেই নহয়, ছত্তীশগড়, মহাৰাষ্ট্ৰ আৰু অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ কয়া জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ বাবেও বিশ্বাসৰ এক মুখ্য কেন্দ্ৰ। অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ মৰিদাম্মা মেলাও জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ বিশ্বাসৰ সৈতে জড়িত এক ডাঙৰ মেলা। মৰিদাম্মা মেলা জেষ্ঠ অমাৱস্যাৰ পৰা আহাৰ অমাৱস্যালৈ চলে আৰু ইয়াত থকা জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ে ইয়াক শক্তি উপাসনাৰ সৈতে একত্ৰিত কৰে। ইয়াত, পূব গোদাৱৰীৰ পেধাপুৰমত, মৰিদাম্মা মন্দিৰো আছে। একেদৰে, ৰাজস্থানত, গাৰাচিয়া জনজাতিৰ লোকসকলে বৈশাখ শুক্লা চতুৰ্দশীত 'চিয়াৱা কা মেলা' বা 'মনখান ৰো মেলা'ৰ আয়োজন কৰে। ছত্তীশগড়ৰ বাস্তাৰৰ নাৰায়ণপুৰৰ 'মাৱলী মেলা'ও অতি বিশেষ। ওচৰতে, মধ্য প্ৰদেশৰ 'ভাগোৰিয়া মেলা'ও অতি বিখ্যাত। কোৱা হয় যে ভাগোৰিয়া মেলা ৰাজা ভোজৰ সময়ত আৰম্ভ হৈছিল। তাৰ পিছত ভিল ৰাজা, কচুমৰা আৰু বালুনে তেওঁলোকৰ নিজ নিজ ৰাজধানীত প্ৰথমবাৰৰ বাবে এই অনুষ্ঠানসমূহৰ আয়োজন কৰিছিল। তেতিয়াৰ পৰা আজিলৈকে, এই মেলাবোৰ সমান উৎসাহেৰে উদযাপন কৰা হৈছে। একেদৰে, তৰানেটাৰ আৰু মাধোপুৰৰ দৰে বহুতো মেলা গুজৰাটত অতি বিখ্যাত। 'মেলা', নিজেই, আমাৰ সমাজ, জীৱনত শক্তিৰ এক মহান উৎস। আপোনালোকৰ চাৰিওফালে এনেকুৱা বহুতো মেলা আছে। আধুনিক সময়ত, 'এক ভাৰত- শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ' আত্মা শক্তিশালী কৰাৰ বাবে সমাজৰ এই পুৰণি সম্পৰ্কবোৰ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে এই সমূহৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিব লাগিব আৰু যেতিয়াই আপোনালোক এনে মেলালৈ যায়, ইয়াৰ ফটো ছচিয়েল মিডিয়াতো শ্বেয়াৰ কৰিব পাৰে। যদি আপোনালোকে বিচাৰে তেন্তে এটা নিৰ্দিষ্ট হেচটেগো ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। ইয়াৰ জৰিয়তে আন লোকসকলেও এই মেলাবোৰৰ বিষয়ে জানিব। আপোনালোকে সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয়ৰ ৱেবছাইটতো ফটো আপলোড কৰিব পাৰে। অহা কেইদিনমানৰ ভিতৰত, সাংস্কৃকিত মন্ত্ৰালয়েও এখন প্ৰতিযোগিতা আৰম্ভ কৰিবলৈ গৈ আছে, য'ত মেলাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ছবি প্ৰেৰণ কৰোঁতাসকলক পুৰস্কৃত কৰা হ'ব ৷ পলম নকৰিব, মেলাত ফুৰক, ছবি ভাগ বতৰা কৰক, হয়তোবা আপুনি পুৰষ্কাৰো লাভ কৰিব পাৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকৰ মনত আছে বোধহয়, 'মন কী বাত'ৰ এটা খণ্ডত, মই কৈছিলো যে পুতলা ৰপ্তানিৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত এক শক্তিক্ষেত্ৰ হোৱাৰ সম্পূৰ্ণ সম্ভাৱনা আছে। মই ক্ৰীড়া আৰু খেলৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ সমৃদ্ধ ঐতিহ্যৰ বিষয়ে বিশেষভাৱে আলোচনা কৰিছিলো। ভাৰতৰ স্থানীয় পুতলা - পৰম্পৰা আৰু প্ৰকৃতি দুয়োৰে সৈতে সংগতি ৰাখি – পৰিৱেশ-অনুকূল। মই আজি ভাৰতীয় পুতলাৰ সফলতা আপোনালোকৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰিব বিচাৰো। আমাৰ পুতলা উদ্যোগে আমাৰ যুৱ, ষ্টাৰ্ট-আপ আৰু উদ্যোগীসকলৰ সৈতে কি কৰিছে, যিবোৰ সফলতা লাভ কৰিছে, হয়তো কোনেও কল্পনা কৰিব নোৱাৰিলেহেঁতেন। আজি, যেতিয়া ভাৰতীয় পুতলাৰ কথা ওলাইছে, সকলো ঠাইতে স্থানীয় লোকসকলৰ বাবে কণ্ঠস্বৰ গুঞ্জৰিত হৈছে। আপোনালোকে এইটোও জানি ভাল পাব যে এতিয়া ভাৰতত, বিদেশৰ পৰা আমদানিকৃত পুতলাৰ সংখ্যা নিৰন্তৰে কমি আহিছে। আগতে, য'ত বাহিৰৰ পৰা ৩,০০০ কোটি টকাৰ অধিক মূল্যৰ পুতলা আহিছিল, এতিয়া সেইসমূহৰ আমদানি ৭০ শতাংশ হ্ৰাস পাইছে আৰু সুখৰ কথা যে, এই সময়ছোৱাত, ভাৰতে বিদেশলৈ দুই হাজাৰ ছয়শ কোটি টকাৰ অধিক মূল্যৰ পুতলা ৰপ্তানি কৰিছে ৷ পূৰ্বতে কেৱল ৩০০-৪০০ কোটি টকাৰ পুতলাহে ভাৰতৰ বাহিৰলৈ গৈছিল আৰু আপোনালোকে জানে যে এই সকলোবোৰ ক’ৰোনাৰ সময়ছোৱাত হৈছিল। ভাৰতৰ পুতলা খণ্ডই নিজকে পৰিৱৰ্তন কৰি দেখুৱাইছে। ভাৰতীয় নিৰ্মাতাসকলে, এতিয়া ভাৰতীয় পৌৰাণিক কাহিনী, ইতিহাস আৰু সংস্কৃতিৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি পুতলা নিৰ্মাণ কৰি আছে। দেশত থকা পুতলাৰ গোট, পুতলা নিৰ্মাতা যি সকল ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগী, তেওঁলোকে ইয়াৰ পৰা যথেষ্ট লাভান্বিত হৈছে। এই ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগীসকলে তৈয়াৰ কৰা পুতলাবোৰ এতিয়া বিশ্বজুৰি ব্যাপি আছে। ভাৰতৰ খেলনা নিৰ্মাতাসকলেও বিশ্বৰ আগশাৰীৰ বিশ্বব্যাপী খেলনা ব্ৰেণ্ডসমূহৰ সৈতে ঘনিষ্ঠভাৱে কাম কৰি আছে। মই এইটোও ভাল পাইছো যে আমাৰ ষ্টাৰ্ট-আপ খণ্ডই পুতলাৰ পৃথিৱীৰ প্ৰতি সম্পূৰ্ণ মনোযোগ দিছে। তেওঁলোকে এই ক্ষেত্ৰত বহুতো আমোদজনক কাম কৰি আছে। বেংগালুৰুত, শুমি পুতলা নামৰ ষ্টাৰ্ট-আপটোৱে পৰিৱেশ-অনুকূল পুতলাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিছে। গুজৰাটৰ আৰ্কিডজু কোম্পানীয়ে এআৰ-আধাৰিত ফ্লেশ্ব কাৰ্ড আৰু এআৰ-আধাৰিত ষ্টৰীবুক নিৰ্মাণ কৰি আছে। পুণেস্থিত কোম্পানী ফানভেণ্টিয়নে শিক্ষণ, পুতলা আৰু কাৰ্যকলাপৰ পাজলৰ জৰিয়তে বিজ্ঞান, প্ৰযুক্তি আৰু অংকৰ প্ৰতি শিশুৰ আগ্ৰহ বৃদ্ধি কৰাত নিয়োজিত হৈ আছে। মই এনে সকলো নিৰ্মাতা, ষ্টাৰ্ট-আপক অভিনন্দন জনাইছো যিসকলে পুতলাৰ পৃথিৱীত এক মহান কাম কৰি আছে। আমি সকলোৱে সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতীয় পুতলাবোৰ অধিক জনপ্ৰিয় কৰি তুলিবলৈ একত্ৰিত হওঁ আহক। একে সময়তে, মই অভিভাৱকসকলক অধিক সংখ্যক ভাৰতীয় পুতলা, সাঁথৰ আৰু খেলনা ক্ৰয় কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো।
বন্ধুসকল, শ্ৰেণীকোঠাই হওক বা খেলপথাৰেই হওক, আজি আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে, প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে দেশক গৌৰৱান্বিত কৰি তুলিছে। এই মাহত, পিভি সিন্ধুৱে ছিংগাপুৰ অপেনত প্ৰথম খিতাপ জয় কৰিছে। নীৰজ চোপ্ৰাইও নিজৰ শ্ৰেষ্ঠ প্ৰদৰ্শন অব্যাহত ৰাখিছে আৰু বিশ্ব এথলেটিকছ চেম্পিয়নশ্বিপত দেশৰ বাবে ৰূপৰ পদক লাভ কৰিছে। আনকি আয়াৰলেণ্ড পেৰা বেডমিণ্টন ইণ্টাৰনেচনেলতো আমাৰ খেলুৱৈসকলে ১১ টা পদক জয় কৰি দেশলৈ সুনাম কঢ়িয়াই আনিছে। ৰোমত অনুষ্ঠিত বিশ্ব কেডেট কুস্তি চেম্পিয়নশ্বিপত ভাৰতীয় খেলুৱৈসকলেও ভাল প্ৰদৰ্শন কৰিছে। আমাৰ খেলুৱৈ সুৰজে গ্ৰেকো-ৰোমান অনুষ্ঠানত আশ্চৰ্যকৰ কাম কৰিছে। তেওঁ ৩২ বছৰৰ দীঘলীয়া ব্যৱধানৰ পিছত এই প্ৰতিযোগিতাত কুস্তিৰ সোণৰ পদক জিকিছে। খেলুৱৈসকলৰ বাবে, এই গোটেই মাহটো বিভিন্ন কাৰ্যৰে পৰিপূৰ্ণ হৈ আছে। চেন্নাইত ৪৪ তম দবা অলিম্পিয়াড আয়োজন কৰাটোও ভাৰতৰ বাবে এক ডাঙৰ সন্মান। প্ৰতিযোগিতাখন ২৮ জুলাইত আৰম্ভ হৈছিল আৰু মই ইয়াৰ উদ্বোধনী অনুষ্ঠানৰ অংশ হোৱাৰ বাবে সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো। একেদিনাই, ইউকেত কমনৱেলথ গেমছো আৰম্ভ হৈছিল। যুৱ ভাৰতীয় দলটোৱে তাত দেশক প্ৰতিনিধিত্ব কৰি আছে। দেশবাসীৰ হৈ সকলো খেলুৱৈ আৰু এথলীটক মই শুভেচ্ছা জনাইছো। মই সুখী যে ভাৰতে ফিফাৰ ১৭ বছৰৰ অনুৰ্ধৰ মহিলা বিশ্বকাপ আয়োজন কৰিবলৈ গৈ আছে। প্ৰতিযোগিতাখন অক্টোবৰৰ আশে-পাশে অনুষ্ঠিত হ'ব, যিয়ে দেশৰ কন্যাসকলৰ ক্ৰীড়াৰ প্ৰতি উৎসাহ বৃদ্ধি কৰিব।
বন্ধুসকল, কেইদিনমান পূৰ্বে, সমগ্ৰ দেশতে দশম আৰু দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ ফলাফলো ঘোষণা কৰা হৈছে। মই সেই সকলো শিক্ষাৰ্থীক অভিনন্দন জনাইছো যিসকলে তেওঁলোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম আৰু নিষ্ঠাৰ জৰিয়তে সফলতা অৰ্জন কৰিছে। মহামাৰীৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, যোৱা দুবছৰ অত্যন্ত প্ৰত্যাহ্বানজনক আছিল। আনকি এই পৰিস্থিতিত, আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে দেখুওৱা সাহস আৰু সংযম অত্যন্ত প্ৰশংসনীয়। মই সকলোৰে বাবে এক উজ্জ্বল ভৱিষ্যত কামনা কৰিছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি আমি স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰৰ ওপৰত আমাৰ আলোচনা আৰম্ভ কৰিছিলো। পৰৱৰ্তীবাৰ আমি লগ পোৱাৰ পিছত, আমাৰ পৰৱৰ্তী ২৫ বছৰৰ যাত্ৰাও আৰম্ভ হ'ব। আমাৰ ঘৰত আৰু আমাৰ প্ৰিয়জনৰ ঘৰত, আমাৰ প্ৰিয় ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰক, ইয়াৰ বাবে আমি সকলোৱে একেলগে ওলাই আহিব লাগিব। আপোনালোকে এইবাৰ স্বাধীনতা দিৱস কেনেদৰে উদযাপন কৰিলে, আপোনালোকে কি বিশেষ কাম কৰিলে, মোৰ সৈতে নিশ্চিতভাৱে ইয়াক ভাগ বতৰা কৰিব। পৰৱৰ্তীবাৰলৈ, আমি আমাৰ এই অমৃতপৰ্বৰ বিভিন্ন ৰঙৰ বিষয়ে পুনৰ কথা পাতিম ৷ তেতিয়ালৈকে মোক আজ্ঞা দিয়ক। অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। 'মন কী বাত'ৰ বাবে, মই আপোনালোক সকলোৰে পৰা বহুতো চিঠি লাভ কৰিছো, ছ'চিয়েল মিডিয়া আৰু নমো এপত বহুতো বাৰ্তা পাইছো, ইয়াৰ বাবে মই আপোনালোকৰ ওচৰত অত্যন্ত কৃতজ্ঞ। এই কাৰ্যসূচীত আমি সকলোৱে ইজনে সিজনৰ অনুপ্ৰেৰণামূলক প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰোঁ, সমগ্ৰ দেশক গণ আন্দোলনৰ পৰা পৰিৱৰ্তনৰ কাহিনী জনাও। এই খণ্ডটোত মই আজি আপোনাৰ সৈতে দেশৰ এক গণ আন্দোলনৰ বিষয়ে কথা পাতিব বিচাৰো য’ত দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিকৰ জীৱনত যথেষ্ট গুৰুত্ব আছে। কিন্তু, তাৰ আগতে, মই আজিৰ প্ৰজন্মৰ যুৱক-যুৱতীসকলক, ২৪-২৫ বছৰীয়া যুৱক-যুৱতীসকলক এটা প্ৰশ্ন সুধিব বিচাৰো, আৰু প্ৰশ্নটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ, আৰু নিশ্চিতভাৱে মোৰ প্ৰশ্নটোৰ বিষয়ে চিন্তা কৰক। আপোনালোকে জানেনে যে আপোনালোকৰ পিতৃ-মাতৃৰ আপোনাৰ বয়সৰ সময়ত তেওঁলোকৰ পৰা জীৱনৰ অধিকাৰ কাঢ়ি লোৱা হৈছিল! আপোনালোকে ভাবিব পাৰে যে এইটো কেনেকৈ হ'ব পাৰে? এইটো অসম্ভৱ। কিন্তু মোৰ যুৱ বন্ধুসকল, এইটো আমাৰ দেশত এবাৰ ঘটিছিল। সেয়া আছিল ১৯৭৫ চনৰ কথা। জুন মাহত এই একেটা সময়তে জৰুৰীকালীন অৱস্থা জাৰি কৰা হৈছিল। ইয়াত, দেশৰ নাগৰিকৰ পৰা সকলো অধিকাৰ কাঢ়ি লোৱা হৈছিল। এটা অধিকাৰ আছিল সংবিধানৰ ২১ নং অনুচ্ছেদৰ অধীনত সকলো ভাৰতীয়ক প্ৰদান কৰা 'জীৱন আৰু ব্যক্তিগত স্বাধীনতাৰ অধিকাৰ'। সেই সময়ত, ভাৰতৰ গণতন্ত্ৰক চূৰ্ণ-বিচূৰ্ণ কৰাৰ চেষ্টা কৰা হৈছিল। দেশৰ আদালত, প্ৰতিটো সাংবিধানিক সংস্থা, সংবাদ মাধ্যম সকলোকে নিয়ন্ত্ৰণ কৰা হৈছিল। চেঞ্চৰশ্বিপৰ এনে অৱস্থা হৈছিল যে গ্ৰহণযোগ্যতা অবিহনে একো মুদ্ৰণ কৰিব নোৱাৰি। মোৰ মনত আছে, তেতিয়া বিখ্যাত গায়ক কিশোৰ কুমাৰজীয়ে চৰকাৰৰ প্ৰশংসা কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিছিল, সেয়েহে তেওঁক নিষিদ্ধ কৰা হৈছিল। ৰেডিঅ'ত তেওঁৰ প্ৰৱেশ নিষিদ্ধ কৰা হৈছিল। কিন্তু বহু প্ৰচেষ্টা, হাজাৰ হাজাৰ গ্ৰেপ্তাৰ আৰু লাখ লাখ লোকৰ ওপৰত কৰা অত্যাচাৰৰ পাছতো ভাৰতৰ জনসাধাৰণে গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত বিশ্বাস হেৰুওৱা নাছিল, সামান্যতমো হ্ৰাস হোৱা নাছিল। ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ মাজত, বহু শতাব্দী ধৰি, গণতন্ত্ৰৰ ৰীতি-নীতি যি চলি আহিছে, আমাৰ শিৰাই শিৰাই প্ৰবাহিত হৈ থকা গণতান্ত্ৰিক চেতনা, অৱশেষত ইয়াৰ জয় হৈছে। ভাৰতৰ জনসাধাৰণে গণতান্ত্ৰিক উপায়েৰে জৰুৰীকালীন অৱস্থা আঁতৰাই গণতন্ত্ৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। স্বৈৰাচ্চাৰী শাসনৰ মানসিকতাত গণতান্ত্ৰিক পৰাজয়ৰ এনে উদাহৰণ, স্বৈৰাচ্চাৰী প্ৰবৃত্তি, সমগ্ৰ বিশ্বতে বিচাৰি পোৱা কঠিন। জৰুৰীকালীন অৱস্থাত, দেশবাসীৰ সংগ্ৰামৰ সাক্ষী হোৱা, অংশীদাৰ হোৱাৰ সংগ্ৰাম, মইও বিশেষাধিকাৰ লাভ কৰিছিলো – গণতন্ত্ৰৰ এজন সৈনিক হিচাপে। আজি, যেতিয়া দেশখনে ইয়াৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ উদযাপন কৰি আছে, অমৃত মহোৎসৱ উদযাপন কৰিছে, আমি জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সেই ভয়ংকৰ সময়খিনি কেতিয়াও পাহৰিব নালাগে। আগন্তুক প্ৰজন্মইও পাহৰিব নালাগে। অমৃত মহোৎসৱে কেৱল দাসত্বৰ পৰা শ শ বছৰৰ মুক্তিৰ বিজয় কাহিনীৰ বিষয়ে গৌৰৱ কৰাই নহয় বৰঞ্চ স্বাধীনতাৰ পিছত ৭৫ বছৰৰ যাত্ৰাৰ বিষয়েও গৌৰৱ কৰে। ইতিহাসৰ প্ৰতিটো গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰ্যায়ৰ পৰা শিকি, আমি আগবাঢ়ি যাওঁ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ মাজৰ এনে কোনো লোক নাই যাৰ জীৱনত আকাশৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কল্পনা নাই। শৈশৱত সকলোৱে আকাশৰ জোন-তৰাৰ, দ্বাৰা ইয়াৰ কাহিনীৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হয়। যৌৱনৰ বাবে, আকাশ স্পৰ্শ কৰাটো সপোনবোৰ বাস্তৱায়িত কৰাৰ সমাৰ্থকৰ দৰে। আজি যেতিয়া আমাৰ ভাৰতে ইমানবোৰ ক্ষেত্ৰত সফলতাৰ আকাশ স্পৰ্শ কৰি আছে, আকাশ বা মহাকাশ ইয়াৰ দ্বাৰা কেনেকৈ অস্পৃশ্য হৈ থাকিব পাৰে! শেহতীয়াকৈ, আমাৰ দেশত মহাকাশখণ্ডৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো ডাঙৰ কাম সংঘটিত হৈছে। দেশৰ এই সাফল্যবোৰৰ ভিতৰত এটা হৈছে ইন-স্পেচ নামৰ এটা সংস্থা সৃষ্টি কৰা। মহাকাশ খণ্ডত ভাৰতৰ ব্যক্তিগত খণ্ডৰ বাবে নতুন সুযোগৰ প্ৰচাৰ কৰি থকা ই এক সংস্থা। এই আৰম্ভণিয়ে আমাৰ দেশৰ যুৱসকলক বিশেষকৈ আকৰ্ষিত কৰিছে। মই বহুত যুৱক-যুৱতীৰ পৰা বাৰ্তাও পাইছো। কেইদিনমান আগতে যেতিয়া মই ইন-স্পেচৰ মুখ্য কাৰ্যালয়ৰ উৎক্ষেপণলৈ গৈছিলো, মই বহুতো যুৱ ষ্টাৰ্ট-আপৰ ধাৰণা আৰু উৎসাহ দেখিছিলো। মই তেওঁলোকৰ সৈতেও দীঘলীয়া সময় ধৰি কথা পাতিছিলো। যেতিয়া আপুনি সেইবোৰৰ জানিব, আপুনি আচৰিত নহৈ নোৱাৰিব, উদাহৰণ স্বৰূপে, মহাকাশ ষ্টাৰ্ট-আপৰ সংখ্যা আৰু গতিৰ কথাকেই ধৰি লওক। কেইবছৰমান আগলৈকে, আমাৰ দেশত, মহাকাশ খণ্ডত, কোনেও ষ্টাৰ্ট-আপৰ বিষয়ে ভবা নাছিল। বৰ্তমান সময়ত, তেওঁলোকৰ সংখ্যা এশতকৈও অধিক। এই সকলোবোৰ ষ্টাৰ্ট-আপে এনে এক ধাৰণাৰ ওপৰত কাম কৰি আছে যাক প্ৰথমতে ভবা হোৱা নাছিল, বা ব্যক্তিগত খণ্ডৰ বাবে অসম্ভৱ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। উদাহৰণ স্বৰূপে, চেন্নাই আৰু হায়দৰাবাদৰ দুটা ষ্টাৰ্ট-আপ আছে – অগ্নিকুল আৰু স্কাইৰুট! এই ষ্টাৰ্ট-আপবোৰে উৎক্ষেপণ বাহন বিকশিত কৰি আছে যি মহাকাশলৈ সৰু পে’লোড কঢ়িয়াই নিব। এইটোৱে মহাকাশ উৎক্ষেপণৰ মূল্য যথেষ্ট হ্ৰাস কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে। হায়দৰাবাদৰ এনে আন এটা ষ্টাৰ্ট-আপ, ধ্ৰুৱ, উপগ্ৰহ স্থাপনকাৰী আৰু উপগ্ৰহৰ বাবে উচ্চ প্ৰযুক্তিৰ সৌৰ পেনেলৰ ওপৰত কাম কৰি আছে। মই দিগন্তৰাৰ আন এক মহাকাশ ষ্টাৰ্ট-আপ তানভিৰ আহমেদকো লগ পাইছিলো, যি মহাকাশৰ অপচয়ৰ চিনাক্ত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছে। মই তেওঁলোকক এটা প্ৰযুক্তিৰ ওপৰত কাম কৰিবলৈ এটা প্ৰত্যাহ্বান দিছো যিয়ে মহাকাশৰ অপচয় সমাধান কৰিব পাৰে। দিগন্তৰা আৰু ধ্ৰুৱ স্পেচ দুয়োটাই ৩০ জুনত ইছৰোৰ উৎক্ষেপণ বাহনৰ পৰা তেওঁলোকৰ প্ৰথম উৎক্ষেপণ কৰিবলৈ গৈ আছে। একেদৰে, বাংগালুৰুৰ মহাকাশ ষ্টাৰ্ট-আপ এষ্ট্ৰোমৰ প্ৰতিষ্ঠাপক নেহাইও এক আশ্চৰ্যকৰ ধাৰণাৰ ওপৰত কাম কৰি আছে। এই ষ্টাৰ্ট-আপে এনে এক সমতল এণ্টেনাৰ সৃষ্টি কৰি আছে যি কেৱল সৰুৱেই নহয়, বৰঞ্চ সেইবোৰৰ ব্যয়ও যথেষ্ট কম হ'ব। এই প্ৰযুক্তিৰ চাহিদা সমগ্ৰ বিশ্বতে হ'ব পাৰে।
বন্ধুসকল, ইন-স্পেচৰ ভিতৰত অনুষ্ঠিত অনুষ্ঠানটোত, মই মেহছানাৰ বিদ্যালয়ৰ ছাত্ৰী কন্যা তানভি পেটেলকো লগ পাইছিলো। তেওঁ এটা অতি সৰু উপগ্ৰহৰ ওপৰত কাম কৰি আছে, যিটো অহা কেইমাহমানৰ ভিতৰত মহাকাশলৈ উৎক্ষেপণ কৰা হ'ব। তানভিয়ে মোক গুজৰাটীত তাইৰ কামৰ বিষয়ে খুব সহজভাৱে বৰ্ণনা কৰিছিল। তানভিৰ দৰে দেশৰ প্ৰায় ৭৫০ জন বিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীয়ে অমৃত মহোৎসৱত এনে ৭৫ টা উপগ্ৰহৰ ওপৰত কাম কৰি আছে, আৰু লগতে আনন্দৰ বিষয় যে, এই শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বেছিভাগেই দেশৰ সৰু চহৰৰ।
বন্ধুসকল, এইসকল এনে যুৱক-যুৱতী যাৰ মনত কেইবছৰমান আগতে মহাকাশ খণ্ডৰ প্ৰতিচ্ছবি এক গোপন অভিযানৰ দৰে আছিল, কিন্তু, দেশখনে মহাকাশ খণ্ডত সংস্কাৰ সাধন কৰিছে, আৰু সেইসকল যুৱক-যুৱতীয়ে এতিয়া তেওঁলোকৰ নিজা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ কৰিছে। যেতিয়া দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলে আকাশ স্পৰ্শ কৰিবলৈ সাজু হয়, তেতিয়া আমাৰ দেশ কেনেকৈ পিছ পৰি থাকিব পাৰে?
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ত, এতিয়া এনে এটা বিষয়ৰ বিষয়ে কথা পাতিম যি আপোনালোকৰ মনটো সুখী কৰি তুলিব আৰু অনুপ্ৰেৰণাও পাব। আমাৰ অলিম্পিকৰ স্বৰ্ণ পদক বিজয়ী নীৰজ চোপ্ৰা পুনৰ চৰ্চালৈ আহিছে। আনকি অলিম্পিকৰ পাছতো তেওঁ এটাৰ পিছত এটাকৈ সফলতাৰ নতুন অভিলেখ স্থাপন কৰিছে৷ ফিনলেণ্ডত নীৰজে পাভো নুৰ্মি গেমছত ৰূপৰ পদক অৰ্জন কৰে৷ সেয়াই নহয়। বৰঞ্চ. তেওঁ নিজৰ জেভেলিন থ্ৰো ৰেকৰ্ডো ভংগ কৰিছে। কুৰটেন খেলত নীৰজে আকৌ এবাৰ স্বৰ্ণ জয় কৰি দেশলৈ গৌৰৱ কঢ়িয়াই আনিছিল। তেওঁ এনে পৰিস্থিতিত এই স্বৰ্ণ জয় কৰিছিল যেতিয়া তাত বতৰ খুব বেয়া আছিল। এয়াই আজিৰ যুৱ প্ৰজন্মৰ পৰিচয়। ষ্টাৰ্ট-আপৰ পৰা ক্ৰীড়া জগতলৈকে ভাৰতৰ যুৱ প্ৰজন্মই নতুন অভিলেখ গঢ়িছে ৷ শেহতীয়াকৈ অনুষ্ঠিত খেলো ইণ্ডিয়া য়ুথ গেমছত আমাৰ খেলুৱৈসকলেও বহুতো অভিলেখ গঢ়িছে ৷ আপুনি জানি সুখী হ'ব যে এই খেলবোৰত মুঠ ১২ টা ৰেকৰ্ড ভংগ কৰা হৈছে - কেৱল সেয়াই নহয়, মহিলা খেলুৱৈসকলৰ নামত ১১ টা ৰেকৰ্ড সৃষ্টি হৈছে। মণিপুৰৰ এম মাৰ্টিনা দেৱীয়ে ভাৰোত্তোলনত আঠটা অভিলেখ গঢ়িছে।
একেদৰে, সঞ্জনা, সোণাক্ষী আৰু ভাৱনাইও বিভিন্ন অভিলেখ গঢ়িছে। তেওঁলোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ দ্বাৰা, এই খেলুৱৈসকলে দেখুৱাইছে যে অনাগত সময়ত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়াত ভাৰতৰ বিশ্বাসযোগ্যতা কিমান বৃদ্ধি হ'ব। মই এই সকলো খেলুৱৈক অভিনন্দন জনাইছো আৰু তেওঁলোকক ভৱিষ্যতৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো।
বন্ধুসকল, খেলো ইণ্ডিয়া যুৱ ক্ৰীড়াৰ বিষয়ে আন এটা উল্লেখযোগ্য কথা আছে ৷ এইবাৰো এনে বহুতো প্ৰতিভাৰ উদ্ভৱ হৈছে, যিসকল অতি সাধাৰণ পৰিয়ালৰ ৷ এই খেলুৱৈসকলে তেওঁলোকৰ জীৱনত যথেষ্ট সংগ্ৰাম কৰিছে আৰু সফলতাৰ এই বিন্দুত উপনীত হৈছে ৷ তেওঁলোকৰ সফলতাত, তেওঁলোকৰ পৰিয়াল আৰু তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃৰো এক ডাঙৰ ভূমিকা আছে।
৭০ কিলোমিটাৰ চাইকেল চলাই স্বৰ্ণ জয় কৰা শ্ৰীনগৰৰ আদিল আলতাফৰ পিতৃয়ে দৰ্জীৰ কাম কৰে, কিন্তু তেওঁ পুত্ৰৰ সপোন পূৰণ কৰিবলৈ কোনো ধৰণৰ চেষ্টাৰ ক্ৰুটি কৰা নাছিল৷ আজি আদিলে গৌৰৱেৰে তেওঁৰ পিতৃ আৰু সমগ্ৰ জম্মু-কাশ্মীৰৰ শিৰ গৌৰৱত দাঙি ধৰিছে ৷ ভাৰাত্তোলনত স্বৰ্ণ জয় কৰা চেন্নাইৰ এল ধনুশৰ পিতৃও এজন সাধাৰণ কাঠমিস্ত্ৰী ৷ চাংলিৰ কন্যা কাজল চৰগাৰে তেওঁৰ দেউতাকক কামত সহায় কৰিছিল আৰু ভাৰাত্তোলনৰ অনুশীলনো কৰিছিল। তেওঁ আৰু তেওঁ পৰিয়ালৰ এই কঠোৰ পৰিশ্ৰমে ৰং দেখুৱাইছে আৰু কাজলে ভাৰাত্তোলনত যথেষ্ট বাহ-বাহ পাইছে ৷ একেদৰে, তনুৰ দেউতাক ৰাজবীৰ সিং ৰোহটকৰ এখন বিদ্যালয়ৰ বাছ চালক ৷ তনুৱে মল্লযুদ্ধত সোণৰ পদক লাভ কৰিছে আৰু নিজে আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালৰ, তেওঁৰ দেউতাকৰ সপোন বাস্তৱায়িত কৰি তুলিছে।
বন্ধুসকল, ক্ৰীড়া জগতত, এতিয়া, ভাৰতীয় খেলুৱৈসকলৰ আধিপত্য বৃদ্ধি পাইছে, লগতে ভাৰতীয় ক্ৰীড়াও এক নতুন পৰিচয় হৈ পৰিছে ৷ উদাহৰণ স্বৰূপে, এইবাৰ অলিম্পিকত অংশগ্ৰহণ কৰা ইভেণ্টবোৰৰ উপৰিও খেলো ইণ্ডিয়া যুৱ ক্ৰীড়াত পাঁচবিধ থলুৱা ক্ৰীড়াও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল ৷ এই পাঁচবিধ ক্ৰীড়া হ’ল - গাটকা, থাং টা, যোগাসন, কলাৰিপায়াট্টু আৰু মাল্লাখাম্ব ৷
বন্ধুসকল, ভাৰতত এখন খেলৰ আন্তৰ্জাতিক প্ৰতিযোগিতা অনুষ্ঠিত হ'বলৈ গৈ আছে যিটো আমাৰ নিজৰ দেশত, ভাৰতত শতিকা পূৰ্বে জন্ম হৈছিল। এয়া হ’ল ২৮ জুলাইৰ পৰা আৰম্ভ হ’বলগীয়া দবা অলিম্পিয়াডৰ অনুষ্ঠান। এইবাৰ ১৮০খনত কৈও অধিক দেশে দবা অলিম্পিয়াডত অংশগ্ৰহণ কৰিছে ৷ আজি আমাৰ ক্ৰীড়া আৰু ফিটনেছৰ আলোচনা আন এটা নাম অবিহনে সম্পূৰ্ণ কৰিব নোৱাৰি- এয়া হৈছে তেলেংগানাৰ পৰ্বতাৰোহী পূৰ্ণা মালাৱতৰ নাম ৷ 'সাত সন্মিলন প্ৰত্যাহ্বান' সম্পূৰ্ণ কৰি পূৰ্ণাই সফলতাৰ আন এটা কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছে৷ সাত সন্মিলন প্ৰত্যাহ্বান হৈছে বিশ্বৰ সাতটা আটাইতকৈ কঠিন আৰু ওখ পাহাৰ আৰোহণৰ প্ৰত্যাহ্বান ৷ উচ্চ উৎসাহৰ সৈতে পূৰ্ণাই উত্তৰ আমেৰিকাৰ সৰ্বোচ্চ শৃংগ 'মাউণ্ট দীনালী'ৰ আৰোহণ সম্পূৰ্ণ কৰি দেশক গৌৰৱান্বিত কৰিছে ৷ পূৰ্ণা ভাৰতৰ সেই গৰাকী কন্যা যিয়ে মাত্ৰ ১৩ বছৰ বয়সত মাউণ্ট এভাৰেষ্ট জয় কৰাৰ আশ্চৰ্যজনক কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছিল ৷
বন্ধুসকল, ক্ৰীড়াৰ কথা চলি থকাৰ সময়ত মই আজি উল্লেখ কৰিব বিচাৰো, ভাৰতৰ অন্যতম প্ৰতিভাশালী ক্ৰিকেটাৰ, তেওঁলোকৰ মাজৰ এগৰাকী মিতালী ৰাজ ৷ তেওঁ এই মাহত ক্ৰিকেটৰ পৰা অৱসৰ ঘোষণা কৰিছে, যাৰ ফলত বহুতো ক্ৰীড়া প্ৰেমী আৱেগিক হৈ পৰিছে ৷ মিতালী কেৱল এগৰাকী ব্যতিক্ৰমী খেলুৱৈয়ে নহয়, দৰাচলতে তেওঁ বহুতো খেলুৱৈৰ বাবে অনুপ্ৰেৰণা হৈও আহিছে ৷ মই মিতালীক তেওঁৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি 'মন কী বাত'ত আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদ সম্পৰ্কীয় সফল প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে কথা পাতি আছো। তেনে এটা উদাহৰণ হৈছে মিজোৰামৰ ৰাজধানী আইজলৰ। আইজলত 'চিত্তে লুই' নামৰ এখন সুন্দৰ নদী আছে, যি বহু বছৰৰ অৱহেলাৰ বাবে লেতেৰা আৰু আৱৰ্জনাৰ স্তূপলৈ পৰিণত হৈছিল। যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা এই নদীখন ৰক্ষা কৰিবলৈ প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ হৈছে। ইয়াৰ বাবে, স্থানীয় সংস্থা, বেচৰকাৰী সংগঠন আৰু স্থানীয় লোকসকলে একেলগে চেভ চিত্তে লুই কাৰ্য পৰিকল্পনাও প্ৰণয়ন কৰিছে। নদী পৰিষ্কাৰ কৰাৰ এই অভিযানে আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদ সৃষ্টিৰ সুযোগো সৃষ্টি কৰিছে। প্ৰকৃততে, এই নদী আৰু ইয়াৰ পাৰত বৃহৎ পৰিমাণৰ প্লাষ্টিক আৰু পলিথিন আৱৰ্জনা আছিল। নদীখন বচাবলৈ কাম কৰা সংগঠনটোৱে এই পলিথিনৰ পৰা এটা পথ নিৰ্মাণ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল, অৰ্থাৎ নদীৰ পৰা ওলোৱা আৱৰ্জনাৰ পৰা ৰাজ্যখনৰ প্ৰথমটো প্লাষ্টিক পথ মিজোৰামৰ এখন গাঁৱত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, অৰ্থাৎ স্বচ্ছতাও আৰু উন্নয়নো।
বন্ধুসকল, পুডুচেৰীৰ যুৱক-যুৱতীসকলে তেওঁলোকৰ স্বেচ্ছাসেৱী সংগঠনৰ জৰিয়তে একে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ কৰিছে। পুডুচেৰী সাগৰৰ পাৰত অৱস্থিত। বহুসংখ্যক মানুহ আছে যিয়ে সমুদ্ৰ তীৰ আৰু সাগৰৰ সৌন্দৰ্য চাবলৈ আহে। কিন্তু, পুডুচেৰীৰ সাগৰীয় উপকূলত প্লাষ্টিকৰ ফলত হোৱা লেতেৰাৰ পৰিমাণো বাঢ়ি আহিছে, সেয়েহে, সাগৰ, সমুদ্ৰ তীৰ আৰু এই পৰিস্থিতিৰ ৰক্ষা কৰিবলৈ, ইয়াত মানুহে 'জীৱনৰ বাবে পুনৰ্ব্যৱহাৰ' অভিযান আৰম্ভ কৰিছে। আজি পুডুচেৰীৰ কৰাইকালত প্ৰতিদিনে হাজাৰ হাজাৰ কিলো আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ কৰা হয় আৰু পৃথক কৰা হয়। ইয়াত থকা জৈৱিক আৱৰ্জনাবোৰ পচন সাৰৰ বাবে তৈয়াৰ কৰা হয়, বাকী বস্তুবোৰ পৃথক কৰি পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এনে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টা কেৱল অনুপ্ৰেৰণাদায়কেই নহয়, এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিকৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ অভিযানক গতিও প্ৰদান কৰে।
বন্ধুসকল, এই মুহূৰ্তত যেতিয়া মই আপোনালোকৰ সৈতে কথা পাতি আছোঁ, হিমাচল প্ৰদেশত এক অনন্য চাইকেল ৰেলীও চলি আছে। মই আপোনালোকক এই বিষয়েও ক'ব বিচাৰো। চাইকেল আৰোহীৰ এটা দলে পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ বাৰ্তা লৈ চিমলাৰ পৰা মাণ্ডিলৈ ৰাওনা হৈছে। এই লোকসকলে চাইকেল চলাই পাহাৰীয়া ৰাস্তাত প্ৰায় ২৫০ কিলোমিটাৰ দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰিব। এই গোটটোত শিশু আৰু বৃদ্ধ সকলো আছে। যদি আমাৰ পৰিৱেশ পৰিষ্কাৰ হৈ থাকে, আমাৰ পৰ্বত, নদী, সাগৰ, পৰিষ্কাৰ হৈ থাকে, তেনেহ'লে স্বাস্থ্যও উন্নত হ’ব। আপোনালোকে এনে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে মোলৈ লিখি থাকিব ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দেশত বাৰিষা নিৰন্তৰভাৱে বিস্তাৰিত হৈ আছে। বহুতো ৰাজ্যত বৰষুণ বাঢ়িছে। এইটো 'পানী' আৰু 'পানী সংৰক্ষণ'ৰ দিশত বিশেষ প্ৰচেষ্টা কৰাৰ সময়। আমাৰ দেশত, বহু শতাব্দী ধৰি, সমাজে একেলগে এই দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰি আহিছে। আপোনালোকৰ মনত আছে বোধহয়, 'মন কী বাত'ত, আমি এবাৰ খটখটি কুঁৱাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলো। খটখটি কুঁৱা এনেকুৱা য'ত মানুহে চিৰিৰে নামি আহে আৰু উপস্থিত হয়। ৰাজস্থানৰ উদয়পুৰত এনেকুৱা এটা শ শ বছৰ পুৰণি খটখটি কুঁৱা আছে, ইয়াৰ নাম হ’ল – 'চুলতান কি বাৱড়ী'। ইয়াক ৰাও চুলতান সিঙে নিৰ্মাণ কৰিছিল, কিন্তু অৱহেলাৰ বাবে, ঠাইটুকুৰা ক্ৰমান্বয়ে নিৰ্জন হৈ পৰিছে আৰু আৱৰ্জনাৰ স্তূপলৈ পৰিণত হৈছে। এদিন কিছুমান যুৱক এনেদৰে ঘূৰি ফুৰি এই ‘বাৱড়ী’লৈ আহিছিল আৰু ইয়াৰ অৱস্থা দেখি বৰ দুখ পাইছিল। এই যুৱকসকলে সেই মুহূৰ্তত ‘চুলতানৰ বাৱড়ী’ৰ ছবি আৰু ভাগ্য সলনি কৰাৰ সংকল্প লৈছিল। তেওঁলোকে এই অভিযানৰ নাম দিছিল - 'চুলতান চে সুৰ-তান'। আপুনি হয়তো ভাবিছে, এই সুৰ-তান কি? দৰাচলতে, তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা, এই যুৱক-যুৱতীসকলে কেৱল এই ‘বাৱড়ী’ক পুনৰুজ্জীৱিত কৰাই নহয়, লগতে ইয়াক সংগীতৰ সুৰ আৰু চন্দৰ সৈতেও সংযুক্ত কৰিছে। ‘চুলতানৰ বাৱড়ী’ পৰিষ্কাৰ কৰাৰ পিছত, ইয়াক সজোৱাৰ পিছত, তাত, সুৰ আৰু সংগীতৰ এক সংগীতানুষ্ঠান হয়। এই পৰিৱৰ্তনৰ বিষয়ে ইমানেই আলোচনা হৈছে যে বিদেশৰ পৰা বহুলোকে ইয়াক চাবলৈ আহিছে । এই সফল প্ৰচেষ্টাৰ আটাইতকৈ উল্লেখযোগ্য কথাটো হ'ল যে অভিযান আৰম্ভ কৰা যুৱকসকল হৈছে চাৰ্টাৰ্ড একাউণ্টেণ্ট। কাকতলীয়ভাৱে, এতিয়াৰে পৰা কেইদিনমানৰ পিছত, ১ জুলাইত চাৰ্টাৰ্ড একাউণ্টেণ্ট দিৱস উদযাপন কৰা হ’ব। মই দেশৰ সকলো চিএ-ক আগতীয়াকৈ অভিনন্দন জনাইছো। আমি আমাৰ পানীৰ উৎসবোৰক সংগীত আৰু অন্যান্য সামাজিক কাৰ্যসূচীৰ সৈতে সংযোগ কৰি একেধৰণে তেওঁলোকৰ বিষয়ে সজাগতাৰ অনুভূতি সৃষ্টি কৰিব পাৰোঁ। পানী সংৰক্ষণ সঁচাকৈয়ে জীৱনৰ সুৰক্ষা। আপোনালোকে নিশ্চয় দেখিছে, আজিকালি, কিমান 'নদী উৎসৱ' অনুষ্ঠিত হৈছে। আপোনালোকৰ চহৰবোৰতো যি ধৰণৰ পানীৰ উৎস আছে, আপোনালোকে কিবা নহয় কিবা এটা অনুষ্ঠিত কৰাটো আৱশ্যক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ উপনিষদৰ এটা জীৱন মন্ত্ৰ আছে - 'চৰৈৱতি-চৰৈৱতি-চৰৈৱতি'- আপোনালোকে নিশ্চয় এই মন্ত্ৰটো শুনিছে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে আগবাঢ়ি যাওক, আগবাঢ়ি যাওক। এই মন্ত্ৰটো আমাৰ দেশত ইমান জনপ্ৰিয় কিয়নো আগবাঢ়ি যোৱা, গতিশীল হোৱা, গতিশীল হোৱাটো আমাৰ প্ৰকৃতিৰ এটা অংশ। এক ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে, আমি হাজাৰ হাজাৰ বছৰৰ উন্নয়ন ভ্ৰমণ কৰি ইয়াত উপনীত হৈছো। এখন সমাজ হিচাপে, আমি সদায় নতুন ধাৰণা, নতুন পৰিৱৰ্তন গ্ৰহণ কৰি আগবাঢ়ি আহিছো। ইয়াৰ আঁৰত আমাৰ সাংস্কৃতিক গতিশীলতা আৰু যাত্ৰাৰ বিশাল অৱদান আছে। সেয়েহে, আমাৰ ঋষি আৰু মুনিসকলে আমাক তীৰ্থযাত্ৰাৰ দৰে ধৰ্মীয় দায়িত্ব অৰ্পণ কৰিছিল। আমি সকলোৱে বিভিন্ন তীৰ্থযাত্ৰালৈ যাওঁ। আপোনালোকে দেখিছে যে এইবাৰ চাৰধাম যাত্ৰাত বৃহৎ সংখ্যক ভক্তই কেনেকৈ অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। আমাৰ দেশত মাজে মাজে বিভিন্ন দেৱ-যাত্ৰাও হৈ আহে। দেৱ যাত্ৰা, অৰ্থাৎ, য'ত কেৱল ভক্তই নহয়, আমাৰ দেৱতাসকলেও যাত্ৰালৈ ওলাই যায়। মাত্ৰ কেইদিনমানৰ ভিতৰতে, ভগৱান জগন্নাথৰ বিখ্যাত যাত্ৰা ১ জুলাইৰ পৰা আৰম্ভ হ'ব। ওড়িশাত, প্ৰতিজন দেশবাসী পুৰী ভ্ৰমণৰ সৈতে পৰিচিত। এই উপলক্ষে পুৰী ভ্ৰমণৰ বিশেষাধিকাৰ লাভ কৰাটো জনসাধাৰণৰ প্ৰয়াস। আন ৰাজ্যতো, জগন্নাথ যাত্ৰা অতি ধুমধামেৰে উলিওৱা হয়। ভগৱান জগন্নাথৰ যাত্ৰা আহাৰ মাহৰ দ্বিতীয় দিনৰ পৰা আৰম্ভ হয়। আমাৰ গ্ৰন্থসমূহত 'দ্বিতীয় দিনৰ পৰা আষাদাস্য... 'ৰথ যাত্ৰা', এনেদৰে সংস্কৃত শ্লোকত এটা বৰ্ণনা পোৱা যায়। গুজৰাটৰ আহমেদাবাদত প্ৰতি বছৰে আষাধা দ্বিতীয়াৰ পৰা ৰথ যাত্ৰাও অনুষ্ঠিত হয়। মই গুজৰাটত আছিলো, সেয়েহে মইও প্ৰতি বছৰে এই যাত্ৰাত সেৱা আগবঢ়োৱাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো। আষাধ দ্বিতীয়া, যাক আষাধী বিজ বুলিও জনা যায়, সেই দিনটোৰ পৰা কচ্ছৰ নৱবৰ্ষ আৰম্ভ হয়। মই মোৰ সকলো কচ্ছী ভাই-ভনীক নৱবৰ্ষৰ শুভেচ্ছা জনাইছো। সেয়েহে এই দিনটো মোৰ বাবে অতি বিশেষ – মোৰ মনত আছে, আষাধা দ্বিতীয়াৰ এদিন আগতে, অৰ্থাৎ আহাৰৰ প্ৰথম তাৰিখত, আমি গুজৰাটত এটা সংস্কৃত উৎসৱ আৰম্ভ কৰিছিলো, য'ত সংস্কৃত ভাষাত গান, সংগীত আৰু সাংস্কৃতিক কাৰ্যসূচী উদযাপন কৰা হয়। এই অনুষ্ঠানটোৰ নাম হৈছে 'আষাদশ্য প্ৰথম দিন'। উৎসৱটোক এই বিশেষ নামটো দিয়াৰ আঁৰত এটা কাৰণো আছে। দৰাচলতে, মহান সংস্কৃত কবি কালিদাসে আহাৰ মাহৰ পৰা বৰষুণৰ আগমনৰ সময়ত মেঘদূতম লিখিছিল। মেঘদূতমত এটা শ্লোক আছে - প্ৰথম দিনা আষাদস্য, মেঘম আশ্লিষ্ট সানুম, অৰ্থাৎ আহাৰৰ প্ৰথম দিনা, পৰ্বত শৃংগত মেৰিয়াই থোৱা ডাৱৰ, এই শ্লোকটো এই ঘটনাৰ আধাৰ হৈ পৰিছিল।
বন্ধুসকল, আহমেদাবাদেই হওক বা পুৰীয়েই হওক, ভগৱান জগন্নাথেও এই যাত্ৰাৰ জৰিয়তে আমাক বহুতো গভীৰ মানৱীয় বাৰ্তা প্ৰদান কৰে। ভগৱান জগন্নাথ হৈছে বিশ্বৰ প্ৰভু, কিন্তু তেওঁৰ যাত্ৰাত, দৰিদ্ৰ, দুখীয়াসকলৰ বিশেষ অংশগ্ৰহণ হয়। ঈশ্বৰেও সমাজৰ প্ৰতিটো শ্ৰেণী আৰু ব্যক্তিৰ সৈতে খোজ কাঢ়ে। একেদৰে, আমাৰ দেশত সংঘটিত হোৱা সকলো যাত্ৰাত এনে কোনো বৈষম্য নাই, দৰিদ্ৰ ধনী, উচ্চ আৰু নিম্ন সকলোৱে অংশগ্ৰহণ কৰে। সকলো বৈষম্যৰ ঊৰ্ধলৈ গৈ ভ্ৰমণেই সৰ্বোপৰি হৈ পৰে। উদাহৰণ স্বৰূপে, আপুনি নিশ্চয় মহাৰাষ্ট্ৰৰ পান্ধৰপুৰ ভ্ৰমণৰ বিষয়ে শুনিছে। পান্ধৰপুৰ যাত্ৰাত, কোনো ডাঙৰ বা সৰু নাথাকে। সকলোৱে ভক্ত, ঈশ্বৰ বিত্তলৰ সেৱক। চাৰি দিনৰ পিছত, অমৰনাথ যাত্ৰাও ৩০ জুনৰ পৰা আৰম্ভ হ'ব। সমগ্ৰ দেশৰ ভক্তসকলে অমৰনাথ যাত্ৰাৰ বাবে জম্মু আৰু কাশ্মীৰত উপস্থিত হয়। জম্মু-কাশ্মীৰৰ স্থানীয় লোকে সমান শ্ৰদ্ধাৰে এই যাত্ৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে আৰু তীৰ্থযাত্ৰীসকলৰ সৈতে সহযোগিতা কৰে।
বন্ধুসকল, দক্ষিণত সবৰীমালা যাত্ৰাৰ একেই গুৰুত্ব আছে। সবৰীমালাৰ পাহাৰত ভগৱান আয়াপ্পাৰ দৰ্শনৰ যাত্ৰা তেতিয়াৰ পৰাই চলি আহিছে যেতিয়াৰ পৰা পথটো সম্পূৰ্ণৰূপে অৰণ্যৰে আগুৰা আছিল। আজিও যেতিয়া জনসাধাৰণে এই যাত্ৰাবোৰলৈ যায়, তেওঁলোকে ধৰ্মীয় অনুষ্ঠানৰ পৰা আৰম্ভ কৰি, থকা-মেলাৰ ব্যৱস্থাৰ পৰা দৰিদ্ৰলোকৰ বাবে কিমান সুযোগ সৃষ্টি কৰা হৈছে, অৰ্থাৎ, এই যাত্ৰাবোৰে আমাক পোনপটীয়াকৈ দৰিদ্ৰলোকৰ সেৱা কৰাৰ সুযোগ দিয়ে আৰু দৰিদ্ৰলোকসকলো সমানে উপকৃত হয়। সেয়েহে, আনকি দেশখনেও, এতিয়া, আধ্যাত্মিক যাত্ৰাত, ভক্তসকলৰ বাবে সুবিধা বৃদ্ধি কৰিবলৈ বহুতো প্ৰচেষ্টা চলাই আছে। যদি আপোনালোকো এনে যাত্ৰাত যায়, আপোনালোকৰ আধ্যাত্মিকতাৰ লগতে এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ দৰ্শনো হ’ব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, প্ৰতিবাৰৰ দৰে, এইবাৰো, 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে আপোনালোক সকলোৰে সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰাটো এক অতি আনন্দদায়ক অভিজ্ঞতা আছিল। আমি দেশবাসীৰ সফলতা আৰু সাফল্যৰ বিষয়ে কথা পাতিলো। এই সকলোবোৰৰ মাজতো আমি ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিব লাগিব। অৱশ্যে, এইটো সন্তোষৰ বিষয় যে আজি দেশখনত প্ৰতিষেধকৰ এক বিস্তৃত সুৰক্ষা আৱৰণ আছে। আমি প্ৰায় ২০০ কোটি প্ৰতিষেধক প্ৰদান কৰিছো। দেশত এক দ্ৰুত সাৱধানতামূলক পালিও প্ৰয়োগ কৰা হৈছে। যদি আপোনাৰ দ্বিতীয় পালিৰ পিছত সাৱধানতাৰ পালিৰ সময় হয়, তেন্তে আপুনি এই তৃতীয় পালিটো গ্ৰহণ কৰিব। আপোনাৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকলক, বিশেষকৈ বৃদ্ধসকলক সাৱধানতামূলক পালি প্ৰদান কৰক। আমি হাতৰ পৰিচ্ছন্নতা আৰু মাস্ক আদিৰ দৰে প্ৰয়োজনীয় সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিব লাগিব। আমি বৰষুণৰ বতৰত ওচৰৰ লেতেৰাৰ ফলত হোৱা ৰোগৰ প্ৰতিও সাৱধান হ'ব লাগিব। আপোনালোক সকলোৱে সতৰ্ক হোৱা উচিত, স্বাস্থ্যৱান হৈ থাকক আৰু এনে শক্তিৰে আগবাঢ়ি যাওক। অহা মাহত আমি আকৌ এবাৰ লগ পাম, তেতিয়ালৈ আপোনালোকক অশেষ ধন্যবাদ, নমস্কাৰ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আজি আকৌ এবাৰ 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে মই আপোনালোক সকলো পৰিয়ালৰ সদস্যক সাক্ষাৎ কৰাৰ সুযোগ পাইছো। 'মন কী বাত'লৈ স্বাগতম। কেইদিনমান পূৰ্বে দেশখনে এনে এক কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছে যি আমাৰ সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। ই ভাৰতৰ শক্তিৰ ওপৰত এক নতুন আত্মবিশ্বাস জাগ্ৰত কৰিছে। আপোনালোক ক্ৰিকেটৰ খেলপথাৰত টীম ইণ্ডিয়াৰ এজন বেটছমেনৰ শতকৰ শুনি সুখী হ'ব পাৰে, কিন্তু ভাৰতে আন এক ক্ষেত্ৰত শতক অৰ্জন কৰিছে আৰু সেয়া অতিশয় বিশেষ। এই মাহৰ ৫ তাৰিখে, দেশত ইউনিকৰ্নৰ সংখ্যা ১০০ ৰ সংখ্যাত উপনীত হৈছে আৰু আপোনালোকে জানেনে, এটা ইউনিকৰ্ন, অৰ্থাৎ কমেও ৭,৫০০ কোটি টকাৰ ষ্টাৰ্ট-আপ। এই ইউনিকৰ্নবোৰৰ মুঠ মূল্যাংকন হৈছে ৩৩০ বিলিয়ন ডলাৰৰ অধিক, অৰ্থাৎ ২৫ লাখ কোটি টকাতকৈও অধিক। নিশ্চিতভাৱে ই প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ বাবে গৌৰৱৰ কথা। আপোনালোকে এইটো জানি আচৰিত হ'ব যে আমাৰ মুঠ ইউনিকৰ্নৰ ভিতৰত, চৌৰাল্লিছটা যোৱা বছৰ গঠন কৰা হৈছিল। কেৱল সেয়াই নহয়, এই বছৰৰ ৩-৪ মাহত, আৰু ১৪টা নতুন ইউনিকৰ্ন গঠন কৰা হৈছিল। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে বিশ্বব্যাপী মহামাৰীৰ এই যুগতো, আমাৰ ষ্টাৰ্ট-আপে সম্পদ আৰু মূল্য সৃষ্টি কৰি আহিছে। ভাৰতীয় ইউনিকৰ্নৰ গড় বাৰ্ষিক বিকাশৰ হাৰ আমেৰিকা যুক্তৰাজ্য, ব্ৰিটেইন আৰু আন বহুতো দেশতকৈ অধিক। বিশ্লেষকসকলে এইটোও কয় যে এই সংখ্যাটোৱে অনাগত বছৰবোৰত তীব্ৰ গতিত আগবাঢ়িব। এটা ভাল কথা এয়ে যে আমাৰ ইউনিকৰ্নবোৰে বৈচিত্ৰতা আনিছে। তেওঁলোকে ই-কমাৰ্চ, ফিন-টেক, এড-টেক, জৈৱ-প্ৰযুক্তিৰ দৰে বহুতো ক্ষেত্ৰত কাম কৰি আছে। আন এটা কথা যিটো মই অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি বিবেচনা কৰোঁ সেয়া হ'ল ষ্টাৰ্ট-আপৰ পৃথিৱীয়ে নতুন ভাৰতৰ আত্মাক প্ৰতিফলিত কৰিছে। আজি ভাৰতৰ ষ্টাৰ্ট-আপ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰ কেৱল ডাঙৰ চহৰতে সীমাবদ্ধ নহয়, সৰু চহৰ আৰু চুবুৰীৰ উদ্যোগীও ওলাই আহিছে। ই প্ৰতিফলিত কৰে যে ভাৰতত যি ব্যক্তিৰ অভিনৱ ধাৰণা তাকে তেওঁ সম্পদ সৃষ্টিও কৰিব পাৰে।
বন্ধুসকল, দেশৰ এই সফলতাৰ আঁৰত, দেশৰ যুৱ শক্তি, প্ৰতিভা আৰু দেশৰ চৰকাৰ, সকলোৱে সমূহীয়াকৈ প্ৰচেষ্টা চলাই আছে, সকলোৱে অৱদান আগবঢ়াই আছে, কিন্তু, ইয়াত আৰু এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা আছে, অৰ্থাৎ ষ্টাৰ্ট-আপ পৃথিৱীত, সঠিক পৰামৰ্শ, অৰ্থাৎ সঠিক নিৰ্দেশনা। এজন ভাল পৰামৰ্শদাতাই ষ্টাৰ্ট-আপক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব পাৰে। তেওঁ প্ৰতিষ্ঠাপকসকলক সঠিক সিদ্ধান্ত দি সকলো ধৰণে পথ প্ৰদৰ্শন কৰিব পাৰে। মই গৌৰৱান্বিত যে ভাৰতত বহুতো পৰামৰ্শদাতা আছে যিয়ে ষ্টাৰ্ট-আপবোৰ আগুৱাই নিয়াৰ বাবে নিজকে সমৰ্পিত কৰিছে।
শ্ৰীধৰ বেম্বুজীয়ে অলপতে পদ্ম বঁটা লাভ কৰিছে। তেওঁ নিজে এজন সফল উদ্যোগী, কিন্তু এতিয়া তেওঁ আন এজন উদ্যোগী সৃষ্টি কৰাৰ ক্ষেত্ৰতো আগভাগ লৈছে। শ্ৰীধৰজীয়ে গ্ৰামাঞ্চলৰ পৰা তেওঁৰ কাম আৰম্ভ কৰিছে। তেওঁ গ্ৰামাঞ্চলৰ যুৱক-যুৱতীসকলক গাওঁতে থাকি অঞ্চলটোত কিবা এটা কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰি আছে। আমাৰ ওচৰত মদন পাড়াকীৰ দৰে লোক আছে যিয়ে গ্ৰাম্য উদ্যোগীসকলক উৎসাহিত কৰিবলৈ ২০১৪ চনত ৱান-ব্ৰীজ নামৰ এখন প্লেটফৰ্ম সৃষ্টি কৰিছিল। বৰ্তমান দক্ষিণ আৰু পূব-ভাৰতৰ ৭৫ খনতকৈও অধিক জিলাত এই প্লেটফৰ্ম বিদ্যমান। ৯০০০তকৈও অধিক গ্ৰামোদ্যোগীয়ে গ্ৰামীণ গ্ৰাহকসকলক তেওঁলোকৰ সেৱা প্ৰদান কৰি আছে। মীৰা শোনয়জীও এনেকুৱা এক উদাহৰণ। তেওঁ গ্ৰাম্য, জনজাতীয় আৰু বিকলাংগ যুৱক-যুৱতীসকলৰ বাবে বজাৰ সংযোজিত দক্ষতা প্ৰশিক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য কাম কৰি আহিছে। মই ইয়াত কেইটামানহে নাম লৈছো, কিন্তু আজি আমাৰ মাজত পৰামৰ্শদাতাৰ কোনো অভাৱ নাই। ষ্টাৰ্ট-আপৰ বাবে আজি দেশত এক সম্পূৰ্ণ সমৰ্থন প্ৰণালী সৃষ্টি কৰাটো আমাৰ বাবে অতি সুখৰ বিষয়। মই নিশ্চিত যে অনাগত সময়ত আমি ভাৰতৰ ষ্টাৰ্ট-আপ বিশ্বৰ প্ৰগতিৰ এক নতুন উৰণ দেখিম।
বন্ধুসকল, কিছুদিন পূৰ্বে, মই এক আকৰ্ষণীয় আৰু অভাৱনীয় বস্তুৰ সন্মুখীন হৈছিলো যি দেশবাসীৰ সৃজনশীলতা আৰু তেওঁলোকৰ শৈল্পিক প্ৰতিভাৰে পৰিপূৰ্ণ। তামিলনাডুৰ থাঞ্জাভুৰৰ এটা আত্মসহায়ক গোটে মোলৈ এটা উপহাৰ প্ৰেৰণ কৰিছে। এই উপহাৰত ভাৰতীয়ত্বৰ সুবাস আৰু মাতৃশক্তিৰ আশীৰ্বাদ আছে – মোৰ ওপৰত তেওঁলোকৰ মৰমৰ এক আভাসো আছে। এইটো এটা বিশেষ থাঞ্জাভুৰ পুতলা য'ত এটা জিআই টেগো আছে। স্থানীয় সংস্কৃতিত সৃষ্টি হোৱা এই উপহাৰটো মোলৈ প্ৰেৰণ কৰাৰ বাবে মই থাঞ্জাভুৰ আত্মসহায়ক গোটক বিশেষভাৱে ধন্যবাদ জনাইছো। অৱশ্যে বন্ধুসকল, এই থাঞ্জাভুৰ পুতলা যিমান ধুনীয়া, তেনে সৌন্দৰ্যৰেই ই মহিলাৰ সৱলীকৰণৰ এক নতুন কাহিনীও লিখি আছে। থাঞ্জাভুৰত মহিলাৰ আত্মসহায়ক গোটৰ দোকান আৰু কিয়স্কো মুকলি কৰা হৈছে। ইয়াৰ বাবে বহুতো দৰিদ্ৰ পৰিয়ালৰ জীৱন পৰৱৰ্তিত হৈছে। এনে কিয়স্ক আৰু দোকানৰ সহায়ত মহিলাসকলে এতিয়া তেওঁলোকৰ সামগ্ৰীবোৰ পোনপটীয়াকৈ গ্ৰাহকসকলক বিক্ৰী কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। উদ্যোগটোৰ নাম দিয়া হৈছে 'থাৰগইগল কাইভিনাই পোৰুট্টাকাল বীৰাপ্পানাই অংগাড়ি'। বিশেষ কথাটো হ'ল যে এই পদক্ষেপৰ সৈতে ২২ টা আত্মসহায়ক গোট জড়িত হৈ আছে। আপোনালোকে এইটোও জানিব বিচাৰে যে মহিলাৰ আত্মসহায়ক গোটবোৰৰ এই দোকানবোৰ থাঞ্জাভুৰৰ এক অতিশয় মুখ্য স্থানত মুকলি কৰা হৈছে। মহিলাসকলে ইয়াৰ যত্নৰ সম্পূৰ্ণ দায়িত্ব লৈছে। এই মহিলা আত্মসহায়ক গোটবোৰে থাঞ্জাউৰ পুতলা আৰু ব্ৰঞ্জ লেম্পৰ দৰে জিআই সামগ্ৰীৰ উপৰিও পুতলা, মেট আৰু কৃত্ৰিম গহণা প্ৰস্তুত কৰে। এনে দোকানৰ বাবে জিআই সামগ্ৰীৰ লগতে হস্তশিল্প সামগ্ৰীৰ বিক্ৰী যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে। এই অভিযানৰ ফলত কেৱল শিল্পীসকলেই উৎসাহ লাভ কৰাই নহয় বৰঞ্চ মহিলাসকলৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি হৈ তেওঁলোকো সৱলীকৃত হৈছে। মোৰ ওচৰত 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকললৈ এটা আহ্বান আছে। আপোনালোকৰ এলেকাত কোনবোৰ মহিলাৰ আত্মসহায়ক গোটে কাম কৰি আছে জানি লওঁক। আপোনালোকে তেওঁলোকৰ সামগ্ৰীৰ বিষয়ে তথ্য সংগ্ৰহ কৰা উচিত আৰু যিমান সম্ভৱ সেইবোৰ ব্যৱহাৰ কৰা উচিত। এনে কৰাৰ দ্বাৰা, আপোনালোকে কেৱল আত্মসহায়ক গোটৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰাই নহয় লগতে 'আত্মনিৰ্ভৰশীল ভাৰত অভিযান'ৰ গতি বৃদ্ধি কৰিব পাৰিব।
বন্ধুসকল, আমাৰ দেশত বহুতো ভাষা, লিপি আৰু উপভাষাৰ এক সমৃদ্ধ ভাণ্ডাৰ আছে। বিভিন্ন অঞ্চলত বিভিন্ন পোছাক, খাদ্যভাস আৰু সংস্কৃতি, এয়া হৈছে আমাৰ পৰিচয়। এই বৈচিত্ৰ্য, এই বিবিধতা, এক ৰাষ্ট্ৰ হিচাপে, আমাক অধিক শক্তিশালী কৰে আৰু আমাক ঐক্যবদ্ধ কৰি ৰাখে। ইয়াৰ এক অতি প্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ হৈছে কল্পনা নামৰ এজনী ছোৱালী, যাক মই আপোনালোক সকলোৰে সৈতে চিনাকি কৰাই দিব বিচাৰো। তেওঁৰ নাম কল্পনা, কিন্তু তেওঁৰ প্ৰচেষ্টা 'এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত'ৰ প্ৰকৃত আত্মাৰে পূৰ্ণ হৈ আছে। দৰাচলতে কল্পনাই অলপতে কৰ্ণাটকত দশম শ্ৰেণীৰ পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হৈছে, কিন্তু তেওঁৰ সফলতাৰ আটাইতকৈ বিশেষ কথাটো হ'ল- কিছুদিন আগলৈকে কল্পনাই কানাড়া ভাষা নাজানিছিল। তেওঁ কেৱল তিনি মাহত কানাড়া শিকাই নহয় বৰঞ্চ ৯২ নম্বৰো পাইছিল। আপোনালোকে এইটো জানি আচৰিত হ'ব পাৰে, কিন্তু এয়া সঁচা। তেওঁৰ বিষয়ে আন বহুতো কথা আছে যিয়ে আপোনালোকক আচৰিত কৰিব আৰু অনুপ্ৰাণিত কৰিব। কল্পনা, মূলতঃ উত্তৰাখণ্ডৰ যোশীমঠৰ ছোৱালী। তেওঁ আগতে যক্ষ্মা ৰোগত আক্ৰান্ত আছিল আৰু যেতিয়া তেওঁ তৃতীয় শ্ৰেণীত আছিল, তেওঁৰ দৃষ্টিশক্তি নাইকিয়া হৈছিল, কিন্তু কোৱা হয় যে ‘য’তে ইচ্ছা ত’তে বাট’ । কল্পনাই পিছত মহীশূৰৰ বাসিন্দা অধ্যাপক তাৰামূৰ্তিৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিছিল, যিয়ে কেৱল তেওঁক উৎসাহিত কৰাই নহয়, সকলো ধৰণে সহায়ো কৰিছিল। আজি তেওঁ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ দ্বাৰা আমাৰ সকলোৰে বাবে এক আদৰ্শ হৈ পৰিছে। মই কল্পনাক তেওঁৰ সাহসৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছো। একেদৰে, আমাৰ দেশত এনে বহু লোক আছে যিয়ে দেশৰ ভাষিক বৈচিত্ৰ্য শক্তিশালী কৰাৰ বাবে কাম কৰি আছে। তেনে এজন সংগী হৈছে পশ্চিম বংগৰ পুৰুলিয়াৰ শ্ৰীপতি টুডুজী। টুডুজী পুৰুলিয়াৰ সিদ্ধো-কানো-বিৰচা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ চাওতালী ভাষাৰ অধ্যাপক। তেওঁ সন্তলী সমাজৰ বাবে তেওঁৰ নিজৰ 'ওলে চিকি' লিপিত দেশৰ সংবিধানৰ এটা প্ৰতিলিপি প্ৰস্তুত কৰিছে। শ্ৰীপতি টুডুজীয়ে কয় যে আমাৰ সংবিধানে আমাৰ দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিকক তেওঁলোকৰ অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্য উপলব্ধি কৰায়। সেয়েহে প্ৰতিজন নাগৰিকে ইয়াৰ সৈতে পৰিচিত হোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। সেয়েহে তেওঁ সন্তলি সম্প্ৰদায়ৰ বাবে নিজৰ লিপিত সংবিধানৰ এটা প্ৰতিলিপি প্ৰস্তুত কৰিছে আৰু ইয়াক উপহাৰ হিচাপে দিছে। শ্ৰীপতিজীৰ এই চিন্তাধাৰা আৰু তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাক মই প্ৰশংসা কৰো। এয়া হৈছে 'এক ভাৰত- শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ' আত্মাৰ এক জীৱন্ত উদাহৰণ। এই মনোভাৱ কঢ়িয়াই নিয়া এনে বহুতো প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে, আপুনি 'এক ভাৰত- শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত'ৰ ৱেবছাইটতো তথ্য লাভ কৰিব। ইয়াত আপোনালোকে খাদ্য, কলা, সংস্কৃতি, পৰ্যটনকে ধৰি এনে বহুতো বিষয়ৰ কাৰ্যকলাপৰ বিষয়ে জানিব পাৰিব। আপোনালোকে এই কাৰ্যকলাপবোৰত অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰে, ই আপোনালোকক নিজৰ দেশৰ বিষয়ে তথ্যও প্ৰদান কৰিব আৰু দেশৰ বৈচিত্ৰ্যও অনুভৱ কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, এই সময়ত আমাৰ দেশত উত্তৰাখণ্ডৰ 'চাৰ-ধাম'ৰ পবিত্ৰ যাত্ৰা চলি আছে। হাজাৰ হাজাৰ ভক্ত 'চাৰ-ধাম'ত আৰু বিশেষকৈ কেদাৰনাথত প্ৰতিদিনে উপস্থিত হৈছে। জনসাধাৰণে তেওঁলোকৰ 'চাৰ-ধাম যাত্ৰা'ৰ মনোৰম অভিজ্ঞতা ভাগ বতৰা কৰিছে, কিন্তু, মই এইটোও দেখিছিলো যে কেদাৰনাথত কিছুমান তীৰ্থযাত্ৰীৰ দ্বাৰা হোৱা লেতেৰাৰ বাবে ভক্তসকল অতি দুখীও হৈছে। বহুলোকে সামাজিক মাধ্যমতো কথা পাতিছে। আমি এটা পবিত্ৰ যাত্ৰালৈ যোৱাৰ সময়ত তাত এক আপৰ্জনৰা স্তূপ থাকক, এইটো সঠিক নহয়। কিন্তু বন্ধুসকল, এই অভিযোগবোৰৰ মাজত বহুতো ভাল ছবিও দেখা গৈছে। য'ত শ্ৰদ্ধা থাকে, সৃষ্টি আৰু ইতিবাচকতাও আছে। বহুতো ভক্ত আছে যিয়ে বাবা কেদাৰৰ ধামত দৰ্শন-পূজনৰ সৈতে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰো অনুশীলন কৰি আছে। কোনোবাই তেওঁলোকৰ থকা স্থান পৰিষ্কাৰ কৰি আছে, কোনোবাই ভ্ৰমণ পথৰ পৰা আৱৰ্জনা পৰিষ্কাৰ কৰি আছে। স্বচ্ছ ভাৰতৰ প্ৰচাৰ দলৰ সৈতে তাত কেইবাটাও সংগঠন আৰু স্বেচ্ছাসেৱী সংগঠনেও কাম কৰি আছে। বন্ধুসকল, যিদৰে আমাৰ তীৰ্থযাত্ৰাৰ গুৰুত্ব আছে, তীৰ্থসেৱাৰ গুৰুত্বও উল্লেখ কৰা হৈছে আৰু মই এইটোও ক'ম যে তীৰ্থযাত্ৰাৰ সেৱা অবিহনে তীৰ্থযাত্ৰাও অসম্পূৰ্ণ। দেৱভূমি উত্তৰাখণ্ডৰ বহুতো লোক আছে যি পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা আৰু সেৱাৰ অনুশীলনত নিয়োজিত হৈ আছে ৷ আপোনালোকে ৰুদ্ৰপ্ৰয়াগৰ বাসিন্দা শ্ৰীমান মনোজ বনজৱালজীৰ পৰাও যথেষ্ট অনুপ্ৰেৰণা লাভ কৰিব ৷ মনোজজীয়ে যোৱা পঁচিশ বছৰ ধৰি পৰিৱেশৰ যত্ন লোৱাৰ ক্ষেত্ৰত আগভাগ লৈছে ৷ তেওঁ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা অভিযানৰ লগতে পবিত্ৰ স্থানসমূহক প্লাষ্টিকমুক্ত কৰি তোলাতো নিয়োজিত হৈ আছে ৷ একে সময়তে গুপ্তকাশীত বাস কৰা সুৰেন্দ্ৰ বাগোৱাৰীজীয়েও পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাক তেওঁৰ জীৱন মন্ত্ৰ কৰি তুলিছে ৷ তেওঁ গুপ্তকাশীত নিয়মীয়াকৈ পৰিষ্কাৰ কৰাৰ কাৰ্যসূচী চলায় আৰু মই জানিব পাৰিছো যে তেওঁ এই অভিযানৰ নাম 'মন কী বাত' ৰাখিছে ৷ একেদৰে দেৱাৰ গাঁৱৰ চম্পাদেৱীয়ে যোৱা তিনি বছৰ ধৰি তেওঁৰ গাঁৱৰ মহিলাসকলক আৱৰ্জনা ব্যৱস্থাপনা শিকাই আহিছে ৷ চম্পাজীয়েও তেওঁৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমেৰে সেউজীয়া বননি প্ৰস্তুত কৰিছে ৷ বন্ধুসকল, এনে লোকসকলৰ প্ৰচেষ্টাত, ঈশ্বৰৰ ভূমি আৰু মন্দিৰসমূহৰ এক ঐশ্বৰিক অনুভূতি বৰ্তি আছে যিটো আমি তালৈ অনুভৱ কৰিবলৈ যাওঁ, এই দৈৱত্ব আৰু আধ্যাত্মিকতা বজাই ৰখাটো আমাৰ দায়িত্ব ৷ এই মুহূৰ্তত আমাৰ দেশত 'চাৰধাম যাত্ৰা'ৰ লগতে 'অমৰনাথ যাত্ৰা', 'পান্ধৰপুৰ যাত্ৰা' আৰু 'জগন্নাথ যাত্ৰা'ৰ দৰে বহুতো যাত্ৰা আহিব ৷ শাওণ মাহত, সম্ভৱতঃ প্ৰতিখন গাঁৱত এখন মেলা বহেই।
বন্ধুসকল, আমি য'লৈকে যাওঁ, এই তীৰ্থস্থানসমূহৰ মৰ্যাদা বজাই ৰাখিব লাগে। সুচিতা, পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা, এক পবিত্ৰ পৰিৱেশ আমি ইয়াক কেতিয়াও পাহৰিব নালাগে, আমি ইয়াক বৰ্তাই ৰাখিব লাগিব আৰু সেয়েহে আমি পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ সংকল্প মনত ৰখাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। মাত্ৰ কেইদিনমান পিছতে, ৫ জুন 'বিশ্ব পৰিৱেশ দিৱস' হিচাপে পালন কৰা হ’ব। পৰিৱেশৰ বাবে আমাৰ চাৰিওফালে এটা ইতিবাচক প্ৰচাৰ চলাব লাগে আৰু এইটো এটা নিৰন্তৰ কাম। আপোনালোকে এইবাৰ সকলোকে একত্ৰিত কৰি - পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু গছপুলি ৰোপণৰ বাবে কিছু প্ৰচেষ্টা কৰিব। আপোনালোকে নিজে গছপুলি ৰোপণ কৰক আৰু আনকো অনুপ্ৰাণিত কৰক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অহা মাহত ২১ জুনত আমি অষ্টম 'আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱস' উদযাপন কৰিবলৈ গৈ আছো। এইবাৰ 'যোগ দিৱস'ৰ বিষয়বস্তু হৈছে 'মানৱতাৰ বাবে যোগ' মই আপোনালোক সকলোকে অতি উৎসাহেৰে 'যোগ দিৱস' উদযাপন কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰিম। ক’ৰোনা সম্পৰ্কীয় সাৱধানতা অৱলম্বন কৰক, অৱশ্যে, এতিয়া সমগ্ৰ বিশ্বত ক’ৰোনা সম্পৰ্কীয় পৰিস্থিতি পূৰ্বৰ তুলনাত অলপ ভাল যেন লাগিছে, অধিক সংখ্যক টীকাকৰণৰ বাবে, এতিয়া মানুহ আগতকৈ অধিক ওলাই আহিছে, সেয়েহে, সমগ্ৰ বিশ্বত 'যোগ দিৱস'ৰ বাবে যথেষ্ট প্ৰস্তুতি আৰম্ভ হৈছে। আমাৰ জীৱনত, স্বাস্থ্যত, কিমান অধিক গুৰুত্ব আছে আৰু ইয়াত যোগ কিমান ডাঙৰ মাধ্যম, মানুহে উপলব্ধি কৰিছে যে যোগে শাৰীৰিক, আধ্যাত্মিক আৰু বৌদ্ধিক সুস্থতাও কিমান বিস্তৃত কৰে। বিশ্বৰ শীৰ্ষ ব্যৱসায়িক ব্যক্তিৰ পৰা চলচ্চিত্ৰ আৰু ক্ৰীড়া ব্যক্তিত্বলৈকে, শিক্ষাৰ্থীৰ পৰা সাধাৰণ মানুহলৈকে, সকলোৱে যোগক তেওঁলোকৰ জীৱনৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ কৰি তুলিছে। মই নিশ্চিত, সমগ্ৰ বিশ্বতে যোগৰ বৰ্ধিত জনপ্ৰিয়তা দেখি আপোনালোক সকলোৱে ভাল পাইছে। বন্ধুসকল, এইবাৰ মই দেশ আৰু বিদেশত 'যোগ দিৱস'ত অনুষ্ঠিত হ'বলগীয়া কিছুমান আটাইতকৈ অভিনৱ উদাহৰণৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছো। তাৰে এটা হৈছে গাৰ্ডিয়ান ৰিং - এক অতি অনন্য কাৰ্যসূচী। ইয়াত সূৰ্যৰ চলাচল উদযাপন কৰা হ'ব, অৰ্থাৎ সূৰ্য ভ্ৰমণ কৰাৰ লগে লগে, পৃথিৱীৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা, আমি যোগৰ জৰিয়তে ইয়াক স্বাগতম জনাম। বিভিন্ন দেশত ভাৰতীয় অভিযানসমূহে তাত স্থানীয় সময় অনুসৰি সূৰ্য্যোদয়ৰ সময়ত যোগ কাৰ্যসূচী আয়োজন কৰিব। কাৰ্যসূচীটো এখনৰ পিছত এখন দেশত আৰম্ভ হ'ব। পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ নিৰন্তৰ যাত্ৰা হ'ব, এনেদৰে, ই আগবাঢ়ি যাব। এই কাৰ্যসূচীবোৰৰ ষ্ট্ৰীমিং এটা এটাকৈ যোগ কৰা হ'ব, অৰ্থাৎ, ই এক প্ৰকাৰৰ ৰিলে যোগ ষ্ট্ৰীমিং অনুষ্ঠান হ'ব। আপোনালোকে নিশ্চিতভাৱে ইয়াক চাব।
বন্ধুসকল, এইবাৰ আমাৰ দেশত 'অমৃত মহোৎসৱ'ৰ সৈতে সংগতি ৰাখি দেশৰ ৭৫ টা বিশিষ্ট স্থানতো 'আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱস'ৰ আয়োজন কৰা হ'ব। এই উপলক্ষে বহুতো সংগঠন আৰু দেশবাসীয়ে তেওঁলোকৰ নিজ নিজ অঞ্চলৰ বিশেষ স্থানত নিজ নিজ স্তৰত কিবা অভিনৱ কাম কৰাৰ প্ৰস্তুতি চলাইছে। মই আপোনালোকক অনুৰোধ জনাইছো, এইবাৰ যোগ দিৱস উদযাপন কৰিবলৈ আপোনাৰ চহৰ বা গাঁৱত এনে এখন স্থান বাছনি কৰক যি আটাইতকৈ বিশেষ। এই ঠাইখন প্ৰাচীন মন্দিৰ আৰু পৰ্যটন কেন্দ্ৰ হ'ব পাৰে বা ই এখন বিখ্যাত নদী, হ্ৰদ বা পুখুৰীও হ'ব পাৰে। ই যোগৰ লগতে আপোনালোকৰ অঞ্চলৰ পৰিচয় বৃদ্ধি কৰিব আৰু পৰ্যটনো বিকশিত হ’ব। এই মুহূৰ্তত, 'যোগ দিৱস'ক লৈ ১০০ দিনৰ গণনাও চলি আছে, বা এইটো ক’ব পাৰে যে ব্যক্তিগত আৰু সামাজিক প্ৰচেষ্টাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ঘটনাবোৰ ইতিমধ্যে তিনিমাহ পূৰ্বেই আৰম্ভ হৈছে। দিল্লীত ১০০তম দিন আৰু ৭৫তম দিনৰ কাউণ্টডাউন কাৰ্যসূচী অনুষ্ঠিত হৈছে। একে সময়তে অসমৰ শিৱসাগৰত ৫০তম কাউণ্টডাউন আৰু ২৫তমটো হায়দৰাবাদত অনুষ্ঠিত হৈছে। মই বিচাৰো যে আপোনালোকে এতিয়াৰ পৰাই 'যোগ দিৱস'ৰ বাবে প্ৰস্তুতি আৰম্ভ কৰক। যিমান সম্ভৱ সিমান লোকক সাক্ষাৎ কৰক, সকলোকে 'যোগ দিৱস' অনুষ্ঠানত যোগদান কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰক, তেওঁলোকক অনুপ্ৰাণিত কৰক। মই নিশ্চিত যে আপোনালোক সকলোৱে 'যোগ দিৱস'ত বৃহৎ পৰিসৰত অংশগ্ৰহণ কৰিব লগতে আপোনাৰ দৈনন্দিন জীৱনত যোগক গ্ৰহণো কৰিব।
বন্ধুসকল, কেইদিনমান পূৰ্বে মই জাপানলৈ গৈছিলো। মোৰ বহুতো অনুষ্ঠানৰ মাজত মই কিছুমান মহান ব্যক্তিত্বক সাক্ষাৎ কৰাৰ সুযোগ পাইছিলো। মই তেওঁলোকৰ বিষয়ে আপোনালোকৰ সৈতে 'মন কী বাত'ত আলোচনা কৰিব বিচাৰো। তেওঁলোক জাপানৰ কিন্তু ভাৰতৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ এক শক্তিশালী আসক্তি আৰু মৰম আছে। তেওঁলোকৰ মাজৰ এজন হৈছে হিৰোচি কইকে জী যি এজন প্ৰখ্যাত কলা পৰিচালক। তেওঁ মহাভাৰত প্ৰকল্পৰ নিৰ্দেশনা কৰিছে বুলি জানি আপোনালোক অতি আনন্দিত হ'ব। এই প্ৰকল্পটো কম্বোডিয়াত আৰম্ভ কৰা হৈছিল আৰু যোৱা ৯ বছৰ ধৰি একেৰাহে চলি আছে। হিৰোচি কইকেজীয়ে প্ৰতিটো কাম পৃথক ধৰণে কৰে। তেওঁ প্ৰতি বছৰে এছিয়াৰ এখন দেশলৈ ভ্ৰমণ কৰে আৰু তাত স্থানীয় শিল্পী আৰু সংগীতজ্ঞসকলৰ সৈতে মহাভাৰতৰ কিছু অংশ প্ৰস্তুত কৰে। এই প্ৰকল্পৰ জৰিয়তে তেওঁ ভাৰত, কম্বোডিয়া আৰু ইণ্ডোনেছিয়াকে ধৰি নখন দেশত প্ৰস্তুত কৰিছে আৰু মঞ্চ প্ৰদৰ্শনো আগবঢ়াইছে। হিৰোচি কইকেজীয়ে ধ্ৰুপদী আৰু পৰম্পৰাগত এছিয়ান প্ৰদৰ্শন কলাৰ বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ পৃষ্ঠভূমি থকা শিল্পীসকলক একত্ৰিত কৰে। ইয়াৰ বাবে তেওঁৰ কামত বিভিন্ন ৰং দেখা যায়। ইণ্ডোনেছিয়া, থাইলেণ্ড, মালয়েছিয়া আৰু জাপানৰ প্ৰদৰ্শকসকলে জাভা নৃত্য, বালি নৃত্য, থাই নৃত্যৰ জৰিয়তে ইয়াক অধিক আকৰ্ষণীয় কৰি তোলে। বিশেষ কথাটো হ'ল যে ইয়াত প্ৰতিজন প্ৰদৰ্শকে নিজৰ মাতৃভাষাত কথা কয় আৰু নৃত্য পৰিচালনাই এই বৈচিত্ৰ্য সুন্দৰভাৱে প্ৰদৰ্শন কৰে আৰু সংগীতৰ বৈচিত্ৰ্যই এই প্ৰযোজনাক অধিক জীৱন্ত কৰি তোলে। তেওঁলোকৰ লক্ষ্য হৈছে আমাৰ সমাজত বৈচিত্ৰ্য আৰু সহাৱস্থানৰ গুৰুত্ব কি আৰু শান্তিৰ প্ৰকাৰ প্ৰকৃততে কেনেকুৱা হ'ব লাগে তাক উলিয়াই অনা। এইবোৰৰ বাহিৰেও, মই জাপানত লগ পোৱা আন দুজন লোক হৈছে আতচুচি মাৎসুও জী আৰু কেঞ্জি য়োশিজী। তেওঁলোক দুয়োগৰাকীয়ে TEM Production Company ৰ সৈতে জড়িত। এই কোম্পানীটো ৰামায়ণৰ জাপানী এনিমেচন চলচ্চিত্ৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত যি ১৯৯৩ চনত মুক্তি পাইছিল। এই প্ৰকল্পটো জাপানৰ অতি বিখ্যাত চলচ্চিত্ৰ পৰিচালক য়ুগো চাকো জীৰ সৈতে জড়িত আছিল। প্ৰায় ৪০ বছৰ পূৰ্বে ১৯৮৩ চনত তেওঁ প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰামায়ণৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছিল। 'ৰামায়ণ'-য়ে তেওঁৰ হৃদয় স্পৰ্শ কৰিছিল, ইয়াৰ পিছত তেওঁ গভীৰভাৱে গৱেষণা আৰম্ভ কৰিছিল। কেৱল সেয়াই নহয়, তেওঁ জাপানী ভাষাত ৰামায়ণৰ ১০টা সংস্কৰণ পঢ়িছিল আৰু তেওঁ সেইটোতে ৰৈ যোৱা নাছিল, তেওঁ ইয়াক এনিমেছনতো প্ৰদৰ্শিত কৰিব বিচাৰিছিল। ভাৰতীয় এনিমেটৰসকলেও তেওঁক ইয়াত যথেষ্ট সহায় কৰিছিল, তেওঁ ছবিখনত দেখুওৱা ভাৰতীয় ৰীতি-নীতি আৰু পৰম্পৰাৰ বিষয়ে নিৰ্দেশনা লাভ কৰিছিল। তেওঁক কোৱা হৈছিল যে ভাৰতৰ মানুহে কেনেদৰে ধুতি পিন্ধে, শাৰী কেনেদৰে পিন্ধিব লাগে, চুলি কেনেদৰে বান্ধিব লাগে। শিশুৱে পৰিয়ালৰ ভিতৰত ইজনে সিজনক কেনেদৰে সন্মান কৰে, আশীৰ্বাদৰ পৰম্পৰা কি। ৰাতিপুৱা উঠি নিজৰ ঘৰৰ জ্যেষ্ঠসকলক প্ৰণাম জনোৱা, তেওঁলোকৰ আশীৰ্বাদ বিচৰা - এই সকলোবোৰ বস্তু এতিয়া ৩০বছৰৰ পিছত পুনৰ ৪কে-ত আয়ত্ত কৰা হৈছে। এই প্ৰকল্পটো সোনকালেই সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। জাপানত আমাৰ পৰা হাজাৰ কিলোমিটাৰ দূৰৈত বহি থকা লোকসকলৰ সমৰ্পণ, যি সকলে আমাৰ ভাষা নাজানে, আমাৰ পৰম্পৰাৰ বিষয়ে সিমান নাজানে, তেওঁলোক আমাৰ সংস্কৃতিৰ প্ৰতি এই সমৰ্পণ, এই শ্ৰদ্ধা, এই সন্মান অতিশয় প্ৰশংসনীয় – কোন ভাৰতীয় ইয়াৰ বাবে গৌৰৱান্বিত নহ'ব?
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নিজৰ ঊৰ্ধলৈ উঠি সমাজৰ সেৱাৰ মন্ত্ৰ, সমাজৰ বাবে নিজৰ মন্ত্ৰ, আমাৰ ৰীতি-নীতিৰ অংশ। আমাৰ দেশৰ অগণন মানুহে এই মন্ত্ৰটোক তেওঁলোকৰ জীৱনৰ লক্ষ্য কৰি তুলিছে। মই অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ মাৰ্কাপুৰমত বাস কৰা ৰাম ভূপাল ৰেড্ডীজী নামৰ এজন সতীৰ্থৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছিলো। আপুনি জানি আচৰিত হ'ব যে ৰামভূপাল ৰেড্ডীজীয়ে কন্যাসকলৰ শিক্ষাৰ বাবে অৱসৰৰ পিছত তেওঁৰ সকলো উপাৰ্জন দান কৰিছে। তেওঁ প্ৰায় ১০০গৰাকী কন্যাৰ বাবে 'সুকন্যা সমৃদ্ধি যোজনা'ৰ অধীনত একাউণ্ট খুলিছিল আৰু ইয়াত ২৫লাখতকৈও অধিক টকা জমা কৰিছিল। এনে সেৱাৰ আন এটা উদাহৰণ হৈছে উত্তৰ প্ৰদেশৰ আগ্ৰাৰ কচুৰা গাঁৱৰ। বহু বছৰ ধৰি এই গাওঁখনত সতেজ পানীৰ অভাৱ আছিল। ইফালে গাওঁখনৰ এজন কৃষক কোঁৱৰ সিঙে গাওঁখনৰ পৰা ৬-৭ কিলোমিটাৰ দূৰত থকা তেওঁৰ পথাৰত সতেজ পানী পাইছিল। এয়া তেওঁৰ বাবে বৰ আনন্দৰ বিষয় আছিল। তেওঁ ভাবিছিল, এই পানীৰে আন সকলো গাওঁবাসীক সেৱা নকৰেনো কিয়। কিন্তু খেতিপথাৰৰ পৰা গাৱঁলৈ পানী কঢ়িয়াবলৈ ৩০-৩২ লাখ টকাৰ প্ৰয়োজন আছিল। কিছু দিনৰ পিছত, কোঁৱৰপ সিঙৰ সৰু ভায়েক শ্যাম সিঙে সেনাৰ পৰা অৱসৰ লয় আৰু গাঁৱলৈ আহে, তাৰ পিছত তেওঁ এই বিষয়ে জানিব পাৰিলে। তেওঁ এই কামৰ বাবে অৱসৰৰ সময়ত পোৱা তেওঁৰ সকলো ধন হস্তান্তৰ কৰিছিল আৰু খেতিপথাৰৰ পৰা গাঁৱলৈ পাইপলাইন স্থাপন কৰি গাওঁবাসীক সতেজ পানীৰ যোগান ধৰিছিল। যদি নিজৰ কৰ্তব্যৰ প্ৰতি আবেগ, গম্ভীৰতা থাকে, তেন্তে আনকি এজন ব্যক্তিও সমগ্ৰ সমাজৰ ভৱিষ্যত কেনেদৰে সলনি কৰিব পাৰে, এই প্ৰচেষ্টা ইয়াৰ এক মহান অনুপ্ৰেৰণা। আমি সমাজক শক্তিশালী কৰিব পাৰোঁ, কেৱল কৰ্তব্যৰ পথত আগবাঢ়িহে দেশক শক্তিশালী কৰিব পাৰোঁ। স্বাধীনতাৰ এই 'অমৃত মহোৎসৱ'ত এইটো আমাৰ সংকল্প হ'ব লাগে আৰু এয়া আমাৰ সাধনা হ'ব লাগে আৰু ইয়াৰ একমাত্ৰ এটাই পথ আছে - কৰ্তব্য, কৰ্তব্য আৰু কৰ্তব্য।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি 'মন কী বাত'ত সমাজৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয় আলোচনা কৰিছো। আপোনালোক সকলোৱে মোক বিভিন্ন বিষয়ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰে আৰু তাৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি আমাৰ আলোচনা আগবাঢ়ে। 'মন কী বাত'ৰ পৰৱৰ্তী খণ্ডৰ বাবে আপোনাৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰিবলৈ নাপাহৰিব। এই সময়ত আজাদীৰ অমৃত মহোৎসৱ, আপোনালোকে অংশগ্ৰহণ কৰি থকা অনুষ্ঠানবোৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কাৰ্যসূচীবোৰৰ বিষয়েও মোক জনাব। নমো এপ আৰু মাইগভত মই আপোনালোকৰ পৰামৰ্শৰ বাবে অপেক্ষা কৰিম। পৰৱৰ্তীবাৰ আমি আকৌ এবাৰ লগ হ'ম, আমি পুনৰ দেশবাসীৰ সৈতে সম্পৰ্কিত একে ধৰণৰ বিষয়ে কথা পাতিম। নিজৰ যত্ন লওক আৰু আপোনালোকৰ চাৰিওফালৰ সকলো জন্তুৰ যত্ন লওক। এই গ্ৰীষ্মকালত আপোনালোকে জন্তু আৰু চৰাইৰ বাবে খাদ্য আৰু পানী যোগান ধৰি মানৱীয় দায়বদ্ধতা পূৰণ কৰি থাকিব – এয়া মনত ৰাখিব, আপোনালোকক অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ ৷
নতুন বিষয়ৰ সৈতে, নতুন অনুপ্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ, নতুন বাৰ্তাৰ সৈতে, মই পুনৰ এবাৰ আপোনালোকৰ 'মন কী বাত'ত অংশগ্ৰহণ কৰিছো ৷ আপোনালোকে জানেনে এইবাৰ মই চিঠি আৰু বাৰ্তাত আটাইতকৈ কি বিষয় অধিক পাইছো? এই বিষয়টো ইতিহাস, বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। মই দেশখনে লাভ কৰা নতুন প্ৰধানমন্ত্ৰী সংগ্ৰহালয়ৰ বিষয়ে কথা পাতি আছো। এই ১৪ এপ্ৰিলত বাবাচাহেব আম্বেদকাৰৰ জন্ম জয়ন্তী উপলক্ষে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সংগ্ৰহালয় উদ্বোধন কৰা হৈছে। ইয়াক দেশৰ নাগৰিকসকলৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছে। এজন শ্ৰোতা আছে, শ্ৰীযুত সাৰ্থকজী, সাৰ্থকজী গুৰুগ্ৰামত বাস কৰে আৰু প্ৰথম সুযোগ পোৱাৰ লগে লগে তেওঁ প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সংগ্ৰহালয় চাবলৈ আহিছে। সাৰ্থকজীয়ে মোক নমো এপত লিখা বাৰ্তাটো অতি আকৰ্ষণীয় আছিল। তেওঁ লিখিছে যে তেওঁ বছৰ ধৰি বাতৰি চেনেল চায়, বাতৰি কাকত পঢ়ে, ছ'চিয়েল মিডিয়াৰ সৈতেও সংযুক্ত, সেয়েহে তেওঁ ভাবিছিল যে তেওঁৰ সাধাৰণ জ্ঞান যথেষ্ট ভাল হ'ব, কিন্তু, যেতিয়া তেওঁ প্ৰধানমন্ত্ৰী সংগ্ৰহালয়লৈ গৈছিল, তেওঁ অতি আচৰিত হৈছিল, তেওঁ অনুভৱ কৰিছিল যে তেওঁ নিজৰ দেশ আৰু দেশৰ নেতৃত্ব দিয়াসকলৰ বিষয়ে বহু কথা নাজানে। তেওঁ প্ৰধানমন্ত্ৰী সংগ্ৰহালয়টোৰ বিষয়ে কিছুমান কথা লিখিছে যিয়ে তেওঁৰ কৌতূহল বৃদ্ধি কৰিছে, উদাহৰণ স্বৰূপে, তেওঁ লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীজীৰ যঁতৰটো দেখি অতি সুখী হৈছিল, যিটো তেওঁ শহুৰেকৰ পৰা লাভ কৰিছিল। তেওঁ শাস্ত্ৰীজীৰ পাছবুকখনো দেখিছিল আৰু প্ৰত্যক্ষ কৰিছিল যে তেওঁৰ সঞ্চয় কিমান কম আছিল। সাৰ্থকজীয়ে লিখিছে যে স্বাধীনতা সংগ্ৰামত যোগদান কৰাৰ পূৰ্বে মোৰাৰজী ভাই দেশাই গুজৰাটত উপাযুক্ত আছিল বুলিও তেওঁ নাজানিছিল। প্ৰশাসনিক সেৱাত তেওঁৰ কেৰিয়াৰ দীঘলীয়া আছিল। চৌধুৰী চৰণ সিং জীৰ বিষয়ে সাৰ্থকজীয়ে লিখিছে যে তেওঁ নাজানে যে জমিদাৰী বিলুপ্তিৰ ক্ষেত্ৰত চৌধুৰী চৰণ সিংজীৰ অৱদান যথেষ্ট আছিল। কেৱল সেয়াই নহয়, ভূমি সংস্কাৰৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁ লিখিছে যে, তাত মই দেখিছিলো যে শ্ৰীযুত পি.ভি. নৰসিংহ ৰাওজীয়ে ভূমি সংস্কাৰৰ কামত আগভাগ লৈছিল। চন্দ্ৰশেখৰজীয়ে ৪,০০০ কিলোমিটাৰৰো অধিক দূৰত্ব খোজ কাঢ়ি ভাৰত ভ্ৰমণ কৰিছিল বুলি সাৰ্থকজীয়ে জানিব পাৰিছিল। যেতিয়া তেওঁ সংগ্ৰহালয়ত অটলজীয়ে ব্যৱহাৰ কৰা বস্তুবোৰ দেখিছিল, তেওঁৰ ভাষণ শুনিছিল, তেওঁ গৌৰৱেৰে ভৰি পৰিছিল। সাৰ্থকজীয়ে লগতে কয় যে এই সংগ্ৰহালয়ত মহাত্মা গান্ধী, চৰ্দাৰ পেটেল, ড০ আম্বেদকাৰ, জয় প্ৰকাশ নাৰায়ণ আৰু আমাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী পণ্ডিত জৱাহৰলাল নেহৰুৰ বিষয়েও অতি আকৰ্ষণীয় তথ্য উপলব্ধ আছে।
বন্ধুসকল, দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীসকলৰ অৱদান মনত ৰাখিবলৈ স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱতকৈ ভাল সময় আৰু কি হ'ব পাৰে? এইটো দেশৰ বাবে গৌৰৱৰ বিষয় যে স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱে জন আন্দোলনৰ ৰূপ লৈছে ৷ ইতিহাসৰ প্ৰতি মানুহৰ আগ্ৰহ যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে আৰু এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত, প্ৰধানমন্ত্ৰী সংগ্ৰহালয়টো যুৱচামৰ বাবে আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰ বিন্দু হৈ পৰিছে যিয়ে তেওঁলোকক দেশৰ মূল্যৱান ঐতিহ্যৰ সৈতে সংযোগ কৰি আছে।
অৱশ্যে, বন্ধুসকল, যেতিয়া সংগ্ৰহালয়টোৰ বিষয়ে আপোনালোকৰ সৈতে ইমান কথা পাতি আছো, মই আপোনালোকক কিছুমান প্ৰশ্ন সুধিব বিচাৰিছিলো। আপোনালোকৰ সাধাৰণ জ্ঞানে কি কয় চাওঁ আহক – আপোনালোকৰ ওচৰত কিমান তথ্য আছে ৷ মোৰ যুৱ বন্ধুসকল, আপোনালোক সাজু নে, আপোনালোকে হাতত কাগজ কলম লৈছেনে ? মই এই মুহূৰ্তত আপোনালোকক যি সুধিম, আপুনি উত্তৰবোৰ নমো এপ বা ছ'চিয়েল মিডিয়াত #MuseumQuizত ভাগ বতৰা কৰিব পাৰে আৰু এয়া নিশ্চয়কৈ কৰক। মই আপোনালোকক এই সকলো বোৰ প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। এইটোৱে সমগ্ৰ দেশৰ মানুহৰ মাজত সংগ্ৰহালয়টোৰ প্ৰতি আগ্ৰহ অধিক বৃদ্ধি কৰিব। আপোনালোক জানেনে দেশৰ কোনখন চহৰত এটা বিখ্যাত ৰেল সংগ্ৰহালয় আছে, য'ত যোৱা ৪৫ বছৰ ধৰি মানুহে ভাৰতীয় ৰে'লৰ ঐতিহ্য চাবলৈ সুযোগ পাইছে? মই আপোনালোকক আন এটা ইংগিত দিম। আপোনালোকে ইয়াত ফেয়াৰী কুইন, প্ৰিন্স অব্ ৱেলছৰ চেলুনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ফায়াৰলেছ ষ্টীম লোকোমোটিভো দেখা পাব পাৰে। আপোনালোকে জানেনে মুম্বাইত এনে কোনটো সংগ্ৰহালয় আছে, য'ত আমি মুদ্ৰাৰ বিৱৰ্তন অতি আকৰ্ষণীয় ভাৱে দেখিবলৈ পাওঁ? ইয়াত খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ষষ্ঠ শতিকাৰ মুদ্ৰা আছে, আনহাতে, ই-ধনো আছে। তৃতীয় প্ৰশ্ন 'বিৰাচত-ই-খালচা' এই সংগ্ৰহালয়ৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। আপোনালোকে জানেনে এই সংগ্ৰহালয়টো পঞ্জাৱৰ কোনখন চহৰত আছে? চিলা উৰোৱাৰ ক্ষেত্ৰত, আপুনি সকলোৱে নিশ্চয় যথেষ্ট উপভোগ কৰে, পৰৱৰ্তী প্ৰশ্নটো ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। দেশৰ একমাত্ৰ চিলা সংগ্ৰহালয়টো ক'ত আছে? মই আপোনালোকক এটা ইংগিত দিওঁ যে ইয়াত ৰখা আটাইতকৈ ডাঙৰ চিলাখনৰ আকাৰ হৈছে ২২ গুণ ১৬ ফুট। ধৰিব পৰা নাই যদি মই আপোনালোকক আন এটা কথা কওঁ - যি খন চহৰত ই অৱস্থিত সেই চহৰখনৰ বাপুৰ সৈতে এক বিশেষ সম্পৰ্ক আছে। শৈশৱত ডাকটিকট সংগ্ৰহ কৰিবলৈ কোনে ভাল নাপায়? কিন্তু, আপোনালোকে জানেনে যে ভাৰতত ডাক টিকটৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয় ক'ত আছে? মই আপোনালোকক আৰু এটা প্ৰশ্ন সুধিম। গুলচন মহল নামৰ ভৱনটোত কোনটো সংগ্ৰহালয় আছে? আপোনালোকৰ বাবে ইংগিতটো হ'ল যে এই সংগ্ৰহালয়ত আপোনালোকে চলচ্চিত্ৰৰ পৰিচালকো হ'ব পাৰে, আপোনালোকে কেমেৰা, সম্পাদনাৰ সূক্ষ্ম জ্ঞানো লাভ কৰিব পাৰে। ঠিক আছে! আপোনালোকে এনে কোনো সংগ্ৰহালয়ৰ বিষয়ে জানেনে যিয়ে ভাৰতৰ বস্ত্ৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ঐতিহ্য উদযাপন কৰে? এই সংগ্ৰহালয়ত বহুতো ক্ষুদ্ৰ চিত্ৰ আছে, জৈন পাণ্ডুলিপি, ভাস্কৰ্য – এনে বহুত আছে। ই ইয়াৰ অনন্য প্ৰদৰ্শনৰ বাবেও জনাজাত।
বন্ধুসকল, প্ৰযুক্তিৰ এই যুগত, আপোনালোকৰ বাবে ইয়াৰ উত্তৰ বিচাৰি উলিওৱাটো অতি সহজ হ’ব। মই এই প্ৰশ্নবোৰ সুধিছিলো যাতে আমাৰ নতুন প্ৰজন্ম কৌতূহলী হওক, তেওঁলোকে সেইবোৰৰ বিষয়ে অধিক পঢ়িক, সেইবোৰ চাবলৈ যাওক| এতিয়া, সংগ্ৰহালয়ৰ গুৰুত্বৰ বাবে, বহুতো লোকে নিজে আগবাঢ়ি আহিছে আৰু সংগ্ৰহালয়বোৰৰ বাবে যথেষ্ট দান কৰিছে ৷ বহুলোকে তেওঁলোকৰ পুৰণি সংগ্ৰহ, আনকি ঐতিহাসিক বস্তুবোৰ সংগ্ৰহালয়লৈ দান কৰি আহিছে। যেতিয়া আপোনালোকে এনে কৰে, এক প্ৰকাৰে, আপোনালোকে সমগ্ৰ সমাজৰ সৈতে এক সাংস্কৃতিক মূলধন ভাগ বতৰা কৰে। ভাৰততো এতিয়া ইয়াৰ বাবে বহু মানুহ আগবাঢ়ি আহিছে। মই এনে সকলো ব্যক্তিগত প্ৰচেষ্টাকো প্ৰশংসা কৰো। আজিৰ পৰিৱৰ্তনশীল সময়ত আৰু ক’ভিড প্ৰটোকলৰ বাবে, সংগ্ৰহালয়বোৰত নতুন পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। সংগ্ৰহালয়সমূহত ডিজিটাইজেচনৰ ওপৰতো গুৰুত্ব বৃদ্ধি পাইছে। আপোনালোক সকলোৱে জানে যে ১৮ মে'ত সমগ্ৰ বিশ্বতে আন্তৰ্জাতিক সংগ্ৰহালয় দিৱস উদযাপন কৰা হ'ব। ইয়াৰ বাবে মোৰ যুৱ সহকৰ্মীসকলৰ বাবে মোৰ এটা পৰামৰ্শ আছে। আগন্তুক বন্ধৰ দিনবোৰত আপুনি আপোনাৰ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে স্থানীয় সংগ্ৰহালয় দৰ্শন কৰিবলৈ যাওক। অনুগ্ৰহ কৰি আপোনাৰ অভিজ্ঞতা #MuseumMemories সৈতে ভাগ বতৰা কৰক। এনে কৰাৰ দ্বাৰা, আপুনি আনৰ মনত সংগ্ৰহালয়ৰ বিষয়েও কৌতূহল জাগ্ৰত কৰিব পাৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকে নিশ্চয় আপোনাৰ জীৱনত বহুতো সংকল্প গ্ৰহণ কৰিছে, আপোনালোকে সেইবোৰ পূৰণ কৰিবলৈ কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰিব। বন্ধুসকল, কিন্তু শেহতীয়াকৈ, মই এটা সংকল্পৰ বিষয়ে জানিছিলোঁ যিটো সঁচাকৈয়ে পৃথক, অতি অনন্য আছিল। গতিকে মই ভাবিছিলো যে মই ইয়াক 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰা উচিত।
বন্ধুসকল, আপোনাোকে কল্পনা কৰিব পাৰিবনে যে কোনোবাই তেওঁৰ ঘৰৰ পৰা এটা সংকল্প লৈ ওলাই যাব লাগে যে তেওঁ গোটেই দিনটো ভ্ৰমণ কৰিব, গোটেই চহৰখনত যিকোনো লেনদেন, নগদ ধনত এটা পইচাও লেনদেন নকৰিব - এইটো এটা আকৰ্ষণীয় সংকল্প। দিল্লীৰ দুগৰাকী কন্যা, সাগৰিকা আৰু প্ৰেক্ষাই নগদবিহীন দিনৰ এটা পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰিছিল। সাগৰিকা আৰু প্ৰেক্ষা দিল্লীৰ য’তেই গৈছিল, তেওঁলোকে ডিজিটেল পৰিশোধৰ সুবিধা লাভ কৰিছিল। ইউ.পি.আই. কিউ.আৰ. কোডৰ বাবে, তেওঁলোকে নগদ ধন উলিয়াব লগা হোৱা নাছিল। আনকি ষ্ট্ৰীট ফুড আৰু পদপথৰ দোকানতো, তেওঁলোকে বেছিভাগ ঠাইতে অনলাইন লেনদেনৰ সুবিধা লাভ কৰিছিল।
বন্ধুসকল, কোনোবাই হয়তো ভাবিব পাৰে যে দিল্লী এখন মেট্ৰ' চহৰ আছে, এই সকলোবোৰ তাত থকাটো সহজ কথা। কিন্তু এতিয়া এনে নহয় যে ইউপিআইৰ এই বিস্তাৰ কেৱল দিল্লীৰ দৰে ডাঙৰ চহৰতে সীমাবদ্ধ। মই গাজিয়াবাদৰ পৰা আনন্দিতা ত্ৰিপাঠীৰ পৰা এটা বাৰ্তা পাইছো। আনন্দিতাই যোৱা সপ্তাহত তেওঁৰ স্বামীৰ সৈতে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চল ভ্ৰমণৰ বাবে গৈছিল। তেওঁ মোক অসমৰ পৰা মেঘালয় আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশৰ টাৱাঙলৈ যাত্ৰাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছিল। আপোনালোকে এইটো জানি আনন্দিত হ'ব যে বহু দিনীয়া এই যাত্ৰাত, তেওঁলোকে দূৰৱৰ্তী অঞ্চলতো নগদ ধন উলিয়াব লগা হোৱা নাছিল। যিবোৰ ঠাইত কেইবছৰমান আগলৈকে ভাল ইণ্টাৰনেট সুবিধাও নাছিল, এতিয়া তাত ইউ.পি.আই.-ৰ দ্বাৰা পৰিশোধৰ সুবিধা আছে। সাগৰিকা, প্ৰেক্ষা আৰু আনন্দিতাৰ অভিজ্ঞতালৈ লক্ষ্য কৰি, মই আপোনালোকক নগদবিহীন ডে আউটৰ সৈতে পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰিম, এইটো কৰি চাওক ৷
বন্ধুসকল, বিগত কেইবছৰমানত, BHIM ইউ.পি.আই. দ্ৰুতগতিত আমাৰ অৰ্থনীতি আৰু অভ্যাসৰ অংশ হৈ পৰিছে। এতিয়া, সৰু চহৰবোৰত আৰু বেছিভাগ গাওঁতে, মানুহে ইউ.পি.আই.-ৰ দ্বাৰা লেনদেন কৰি আছে। ডিজিটেল অৰ্থনীতিয়েও দেশত এক সংস্কৃতি ৰচনা কৰিছে। ৰাস্তাৰ কোণৰ সৰু দোকানবোৰত ডিজিটেল পৰিশোধৰ সৈতে, তেওঁলোকৰ বাবে অধিক সংখ্যক গ্ৰাহকক সেৱা আগবঢ়োৱা সহজ হৈ পৰিছে। তেওঁলোকে এতিয়া খুচুৰা ধনৰ সমস্যাৰো সন্মুখীন নহয়। আপোনালোকেও দৈনন্দিন জীৱনত ইউপিআইৰ সুবিধা অনুভৱ কৰিব। যিকোনো ঠাইলৈ যাওক, নগদ ধন লৈ যোৱাৰ, বেংকলৈ যোৱাৰ, এটিএম বিচৰাৰ সমস্যা নাই। সকলো পৰিশোধ মোবাইলৰ পৰাই কৰা হয়, কিন্তু, আপুনি কেতিয়াবা ভাবিছেনে যে আপোনালোকৰ এই সৰু অনলাইন পৰিশোধৰ সৈতে দেশত কিমান ডাঙৰ ডিজিটেল অৰ্থনীতিৰ সৃষ্টি হৈছে? বৰ্তমান আমাৰ দেশত প্ৰতিদিনে প্ৰায় ২০,০০০ কোটি টকাৰ লেনদেন হৈ আছে। যোৱা বছৰৰ মাৰ্চ মাহত, ইউ.পি.আই.ৰ লেনদেন প্ৰায় ১০ লাখ কোটি টকাত উপনীত হৈছিল। এইটোৱে দেশত সুবিধা বৃদ্ধি কৰিছে আৰু সততাৰ পৰিৱেশো সৃষ্টি কৰিছে। এতিয়া দেশত ফিন-টেকৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো নতুন ষ্টাৰ্ট-আপো মুকলি হৈছে। মই বিচাৰিম যে যদি আপোনাৰো ডিজিটেল পৰিশোধ আৰু ষ্টাৰ্ট-আপ পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ এই শক্তিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত অভিজ্ঞতা আছে, তেন্তে সেইবোৰ ভাগ বতৰা কৰক। আপোনাৰ অভিজ্ঞতা আন বহুতো দেশবাসীৰ বাবে অনুপ্ৰেৰণা হ'ব পাৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, প্ৰযুক্তিৰ শক্তিয়ে কেনেদৰে সাধাৰণ মানুহৰ জীৱন সলনি কৰি আছে, আমি আমাৰ চাৰিওফালে নিৰন্তৰে দেখিবলৈ পাইছো। প্ৰযুক্তিয়ে আন এটা মহান কাম কৰিছে। দিব্যাংগ সহকৰ্মীসকলৰ অসাধাৰণ সামৰ্থ্যৰ লাভালাভ দেশ আৰু বিশ্বলৈ অনাৰ কাম কৰিছে। আমাৰ দিব্যাংগ ভাই-ভনীসকলে কি কৰিব পাৰে, আমি টকিঅ' পেৰালিম্পিকত দেখিছোঁ। ক্ৰীড়াৰ দৰে, দিব্যাংগ অংশীদাৰসকলে কলা, শিক্ষা আৰু আন বহুতো ক্ষেত্ৰত আশ্চৰ্যকৰ কাম কৰি আছে, কিন্তু, যেতিয়া এই সহকৰ্মীসকলে প্ৰযুক্তিৰ শক্তি লাভ কৰে, তেওঁলোকে তাতোকৈও ডাঙৰ কাম কৰিব পাৰে। সেয়েহে, দেশখনত আজিকালি দিব্যাংগসকলৰ বাবে সম্পদ আৰু আন্তঃগাঁথনি সুলভ কৰাৰ বাবে নিৰন্তৰ প্ৰচেষ্টা চলিব ধৰিছে। দেশত বহুতো ষ্টাৰ্ট-আপ আৰু সংগঠন আছে যিয়ে এই দিশত অনুপ্ৰেৰণামূলক কাম কৰি আছে। এনে এটা প্ৰতিষ্ঠান হৈছে Voice of specially-abled people, এই সংগঠনটোৱে সহায়ক প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত নতুন সুযোগৰ প্ৰচাৰ কৰি আছে। যিসকল অন্য ধৰণে সক্ষম শিল্পী, তেওঁলোকৰ কাম বিশ্বলৈ লৈ যোৱাৰ বাবে এক অভিনৱ আৰম্ভণিও কৰা হৈছে। বিশেষভাৱে সক্ষম লোকসকলৰ কণ্ঠই এই শিল্পীসকলৰ চিত্ৰকলাৰ এটা ডিজিটেল কলা বিথীকা প্ৰস্তুত কৰিছে। এই কলা বিথীকাটো হৈছে অন্য বেলেগ ধৰণে সক্ষম অংশীদাৰসকলৰ অসাধাৰণ প্ৰতিভাৰে সমৃদ্ধ আৰু তেওঁলোকৰ কিমান অসাধাৰণ ক্ষমতা আছে তাৰ এক উদাহৰণ। দিব্যাংগ সহকৰ্মীসকলৰ জীৱনত কি প্ৰত্যাহ্বান আছে, ইয়াৰ ঊৰ্ধলৈ তেওঁলোকে ক'ত উপনীত হ'ব পাৰে! এই চিত্ৰসমূহত এনে বহুতো বিষয় অনুভৱ কৰিব পাৰি। যদি আপুনি এজন দিব্যাংগ লোকক জানে, তেওঁলোকৰ প্ৰতিভা জানে, তেন্তে ডিজিটেল প্ৰযুক্তিৰ সহায়ত, আপুনি তেওঁক বিশ্বৰ সন্মুখলৈ আনিব পাৰে। যিসকল দিব্যাংগ অংশীদাৰ, তেওঁলোক এনে প্ৰচেষ্টাৰ সৈতেও জড়িত হ'ব লাগিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দেশৰ বেছিভাগ ঠাইত উত্তাপ অতি দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পাইছে। এই বৰ্ধিত তাপে পানী সঞ্চয় কৰাৰ দায়িত্বও সিমানেই বৃদ্ধি কৰে। হয়তো আপুনি এতিয়া য'ত আছে তাত পৰ্যাপ্ত পানী উপলব্ধ আছে। কিন্তু, আপুনি পানীৰ সংকটৰ ঠাইসমূহত বাস কৰা কোটি কোটি লোকৰ কথা সদায় মনত ৰাখিব লাগিব, যাৰ বাবে পানীৰ প্ৰতিটো টোপাল অমৃতৰ সমান।
বন্ধুসকল, স্বাধীনতাৰ ৭৫ তম বৰ্ষত, স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱত, দেশখন আগবাঢ়ি যোৱাৰ সংকল্পসমূহৰ ভিতৰত পানী সংৰক্ষণ হৈছে আন এক সংকল্প। অমৃত মহোৎসৱৰ সময়ত দেশৰ প্ৰতিখন জিলাতে ৭৫ টা অমৃত সৰোবৰ নিৰ্মাণ কৰা হ'ব। আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে যে এইটো কিমান ডাঙৰ অভিযান। সেই দিনটো বেছি দূৰ নহয় যেতিয়া আপোনালোকৰ নিজৰ চহৰত ৭৫ টা অমৃত সৰোবৰ লাভ কৰিব। মই আপোনালোক সকলোকে আৰু বিশেষকৈ যুৱচামক এই অভিযানৰ বিষয়ে জানিবলৈ আৰু ইয়াৰ দায়িত্ব লোৱাটো বিচাৰিম। যদি আপোনালোকৰ এলেকাত স্বাধীনতা সংগ্ৰাম, যুঁজাৰুৰ স্মৃতিৰ সৈতে কোনো ইতিহাস জড়িত আছে, তেন্তে আপোনালোকে ইয়াক অমৃত সৰোবৰৰ সৈতেও সংযোগ কৰিব পাৰে। অৱশ্যে, মই জানি আনন্দিত হৈছো যে অমৃত সৰোবৰৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰাৰ পিছত, বহু ঠাইত ইয়াৰ কাম দ্ৰুতগতিত আৰম্ভ হৈছে। মই উত্তৰ প্ৰদেশৰ ৰামপুৰৰ গ্ৰাম পঞ্চায়ত পাটৱাইৰ বিষয়ে তথ্য লাভ কৰিছো। গ্ৰাম পঞ্চায়তৰ ভূমিত এটা পুখুৰী আছিল, কিন্তু ই লেতেৰা আৰু আৱৰ্জনাৰে ভৰা আছিল। যোৱা কেইসপ্তাহমানত অতি কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰি, স্থানীয় লোকসকলৰ সহায়ত, স্থানীয় বিদ্যালয়ৰ শিশুসকলৰ সহায়ত, সেই লেতেৰা পুখুৰীটো পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হৈছে। এতিয়া, সেই পুখুৰীৰ পাৰত থকা ৰিটেইনিং ৱাল, বাউণ্ডেৰী ৱাল, ফুড কোৰ্ট, ফাউণ্টেইন আৰু আলোকসজ্বাৰ দৰে বহু ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। এই প্ৰচেষ্টাৰ বাবে মই ৰামপুৰৰ পাটৱাই গ্ৰাম পঞ্চায়ত, গাওঁখনৰ লোকসকল, তাত থকা শিশুসকলক অভিনন্দন জনাইছো।
বন্ধুসকল, পানীৰ উপলব্ধতা আৰু পানীৰ অভাৱ, এইবোৰে যিকোনো দেশৰ প্ৰগতি আৰু গতি নিৰ্ধাৰণ কৰে। আপোনালোকে নিশ্চয় লক্ষ্য কৰিছে যে 'মন কী বাত'ত, মই অনাময়ৰ লগতে বাৰে বাৰে পানী সংৰক্ষণৰ দৰে বিষয়ৰ বিষয়ে কথা পাতিছো। এই বিষয়ে আমাৰ শাস্ত্ৰত স্পষ্টকৈ কোৱা হৈছে –
পানীয়ম পৰমম লোকে, জীৱানাম জীৱনম সমৃতম ৷৷
অৰ্থাৎ পৃথিৱীত পানী হৈছে প্ৰতিটো জীৱৰ জীৱনৰ আধাৰ, আৰু পানীও আটাইতকৈ ডাঙৰ সম্পদ, সেয়েহে আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে পানী সংৰক্ষণৰ ওপৰত ইমান গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল। বেদৰ পৰা পুৰাণলৈকে, সকলো ঠাইতে পানী সংৰক্ষণ কৰিবলৈ, পুখুৰী, হ্ৰদ আদি নিৰ্মাণ কৰিবলৈ, মানুহৰ সামাজিক আৰু আধ্যাত্মিক কৰ্তব্য বৰ্ণনা কৰা হৈছে। বাল্মীকি ৰামায়ণত পানীৰ উৎস সংযোগ, পানী সংৰক্ষণৰ ওপৰত বিশেষ গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে। একেদৰে, ইতিহাসৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে জানিব যে সিন্ধু-সৰস্বতী আৰু হৰপ্পা সভ্যতাৰ সময়তো ভাৰতত পানীক লৈ কিমান উন্নত অভিযান্ত্ৰিক কাম কৰা হৈছিল। প্ৰাচীন কালত, বহুতো চহৰত পানীৰ উৎসৰ এক আন্তঃসংযোগ প্ৰণালী আছিল আৰু সেই সময়ত জনসংখ্যা অধিক নাছিল, প্ৰাকৃতিক সম্পদৰ কোনো অভাৱ নাছিল, এক প্ৰকাৰে প্ৰচুৰ পৰিমাণে আছিল, তথাপিও, সেই সময়ত, পানী সংৰক্ষণৰ বিষয়ে সজাগতা যথেষ্ট বেছি আছিল। কিন্তু, আজি, পৰিস্থিতি বিপৰীত। মই আপোনালোক সকলোকে আপোনালোকৰ অঞ্চলৰ এনে পুৰণি পুখুৰী, কুঁৱা আৰু হ্ৰদৰ বিষয়ে জানিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। অমৃত সৰোবৰ অভিযানৰ ফলত, পানী সংৰক্ষণৰ লগতে, আপোনালোকৰ এলেকাটো চিনাক্ত কৰা হ'ব। ইয়াৰ ফলত চুবুৰীত, চহৰসমূহত স্থানীয় পৰ্যটনস্থলী বিকশিত হ'ব আৰু মানুহবোৰে ঘূৰি ফুৰিবলৈ ঠাই পাব।
বন্ধুসকল, পানীৰ সৈতে সম্পৰ্কিত সকলো প্ৰচেষ্টা আমাৰ ভৱিষ্যতৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। এয়া গোটেই সমাজৰ দায়িত্ব। বহু শতাব্দী ধৰি, বিভিন্ন সমাজ, বিভিন্ন প্ৰচেষ্টা নিৰন্তৰভাৱে কৰা হৈছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, "কচ্ছৰ ৰণ"ৰ '‘মালধাৰীয়ে" নামৰ এটা জনজাতি পানী সংৰক্ষণৰ বাবে "বৃদাস" নামৰ পদ্ধতিটো ব্যৱহাৰ কৰে। ইয়াৰ অধীনত, সৰু সৰু কুঁৱা নিৰ্মাণ কৰা হয় আৰু ইয়াক সুৰক্ষিত কৰিবলৈ ওচৰতে গছ আৰু বৃক্ষ ৰোপণ কৰা হয়। একেদৰে, মধ্য প্ৰদেশৰ ভিল জনজাতিয়ে পানী সংৰক্ষণৰ বাবে ইয়াৰ এটা ঐতিহাসিক পৰম্পৰা "হালমা" ব্যৱহাৰ কৰে। এই পৰম্পৰাৰ অধীনত, এই জাতিৰ লোকসকলে পানী সম্পৰ্কীয় সমস্যাবোৰৰ সমাধান বিচাৰি এটা ঠাইত একত্ৰিত হয়। হালমা পৰম্পৰাৰ পৰা প্ৰাপ্ত পৰামৰ্শৰ বাবে, অঞ্চলটোত পানীৰ সংকট হ্ৰাস পাইছে আৰু ভূগৰ্ভস্থ পানীৰ স্তৰো বৃদ্ধি পাইছে।
বন্ধুসকল, যদি এনে কৰ্তব্যৰ অনুভূতি সকলোৰে মনলৈ আহে, তেন্তে পানীৰ সংকটৰ সৈতে সম্পৰ্কিত আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বানবোৰ সমাধান কৰিব পাৰি। আমি স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱত পানী সংৰক্ষণ আৰু জীৱন ৰক্ষাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি লওঁ আহক। আমি প্ৰতিটো টোপাল পানী ৰাহি কৰিম আৰু প্ৰতিটো জীৱন ৰক্ষা কৰিম।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, আপুনি নিশ্চয় দেখিছে যে কেইদিনমান আগতে মই মোৰ যুৱ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে, শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতে 'পৰীক্ষাৰ বিষয়ে' আলোচনা কৰিছিলো। এই আলোচনাৰ সময়ত, কিছুমান শিক্ষাৰ্থীয়ে কৈছিল যে তেওঁলোকে পৰীক্ষাত গণিতক ভয় কৰে। বহুতো শিক্ষাৰ্থীয়ে মোলৈ একে ধৰণৰ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছিল। সেই সময়তে মই সিদ্ধান্ত লৈছিলো যে মই নিশ্চিতভাৱে এই বাৰৰ 'মন কী বাত'ত গণিতৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম।
বন্ধুসকল, গণিত হৈছে এনে এটা বিষয় যাৰ সৈতে আমি ভাৰতীয়সকলৰ বাবে আটাইতকৈ সহজ হোৱা উচিত। যি কি নহওক, ভাৰতৰ জনসাধাৰণে গণিতৰ বিষয়ে সমগ্ৰ বিশ্বলৈ আটাইতকৈ বেছি গৱেষণা আৰু অৱদান আগবঢ়াইছে। আপোনালোকে নিশ্চয় শূন্যৰ আৱিষ্কাৰ আৰু গুৰুত্বৰ বিষয়ে বহুত শুনিছে ৷ আপোনালোকে প্ৰায়েই এইটোও শুনিব যে যদি শূন্য আৱিষ্কাৰ কৰা নহ'লহেঁতেন, তেন্তে আমি হয়তো পৃথিৱীত এনে বৈজ্ঞানিক প্ৰগতি দেখা নাপালোঁহেঁতেন। কেলকুলাছৰ পৰা কম্পিউটাৰলৈকে, এই সকলো বোৰ বৈজ্ঞানিক আৱিষ্কাৰ শূন্যৰ ওপৰত আধাৰিত। ভাৰতৰ গণিতজ্ঞ আৰু পণ্ডিতসকলে আনকি ইয়াকো লিখিছে যে –
যত কিঞ্চিত বস্তু তত সৰ্ব, গণিতেন বিনা নহি !
অৰ্থাৎ, এই সমগ্ৰ বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডত থকা সকলোবোৰ বস্তু গণিতৰ ওপৰত আধাৰিত। যদি আপোনালোকৰ বিজ্ঞানৰ অধ্যয়নবোৰ মনত আছে, ইয়াৰ অৰ্থ বুজি পাব। বিজ্ঞানৰ প্ৰতিটো নীতি এটা গাণিতিক সূত্ৰত প্ৰকাশ কৰা হয়। নিউটনৰ সূত্ৰই হওঁক, আইনষ্টাইনৰ বিখ্যাত সমীকৰণেই হওঁক, বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ সৈতে সম্পৰ্কিত সকলো বিজ্ঞান হৈছে গণিত। এতিয়া আনকি বিজ্ঞানীসকলেও সকলো বস্তুৰ তত্ত্ব, অৰ্থাৎ একক সূত্ৰৰ বিষয়ে আলোচনা কৰে যাৰ পৰা বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ সকলোবোৰ তথ্য প্ৰকাশ কৰিব পাৰি। আমাৰ ঋষিসকলে সদায় গণিতৰ জৰিয়তে বৈজ্ঞানিক বুজাবুজিৰ এনে সম্প্ৰসাৰণৰ কল্পনা কৰি আহিছে। যদি আমি শূন্য উদ্ভাৱন কৰোঁ, আমি অসীম, অৰ্থাৎ অনন্তও প্ৰকাশ কৰিছো। সাধাৰণ ভাষাত, যেতিয়া আমি সংখ্যা আৰু অংকৰ কথা কওঁ, আমি এক নিযুত, বিলিয়ন আৰু ট্ৰিলিয়ন লৈকে কথা কওঁ আৰু চিন্তা কৰোঁ, কিন্তু, বেদ আৰু ভাৰতীয় গণিতত, এই গণনাবোৰ বহুদূৰ আগুৱাই যায়। আমাৰ ইয়াত এটা অতি পুৰণি শ্লোক আছে –
একং দশং শতং চৈব, সহস্ৰম অযুতং তথা ৷
লক্ষং চ নিযুতং চৈব, কোটিঃ অৰ্বুদম এব চ ৷৷
বৃন্দ খৰ্বো নিখৰ্বঃ চ, শঙ্খঃ পদ্মঃ চ সাগৰঃ ৷৷
অন্ত্যং মধ্যং পৰাৰ্ধঃ চ, দশ বৃদ্ধ্যা যথা ক্ৰমম ৷৷
এই শ্লোকত সংখ্যাৰ ক্ৰমৰ বিষয়ে কোৱা হৈছে ৷ যেনে-
এক, দহ, শ, হাজাৰ আৰু অযুত !
লাখ, নিযুত আৰু কোটি ৷
এনেদৰেই এই সংখ্যাবোৰ হয় – শংখ, পদ্ম আৰু সাগৰলৈ। এটা সাগৰৰ অৰ্থ হৈছে ১০ ৰ ঘাট ৫৭। কেৱল এয়াই নহয়, ওঘ আৰু মহৌঘৰ দৰে সংখ্যাও আছে। এটা মহৌঘ হৈছে - ১০ ৰ ঘাট ৬২ ৰ সমান, অৰ্থাৎ একৰ পিছত বাষষ্ঠিটা শূন্য। যদি আমি মনত ইমান ডাঙৰ সংখ্যা মগজুৰে কল্পনা কৰোঁ তেন্তে এয়া কঠিন হয়, কিন্তু সেইবোৰ হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি ভাৰতীয় গণিতত ব্যৱহাৰ হৈ আহিছে। মাত্ৰ কেইদিনমান পূৰ্বে, মই ইণ্টেলৰ চিইঅ'ক লগ পাইছিলো। তেওঁ মোক এখন চিত্ৰ দিছিল য'ত বামন অৱতাৰৰ জৰিয়তে গণনা বা জোখৰ একে ধৰণৰ ভাৰতীয় পদ্ধতি দেখুওৱা হৈছিল। যদি ইণ্টেলৰ নাম আহে, তেন্তে কম্পিউটাৰৰ ছবি নিজে নিজে আপোনাৰ মনলৈ আহিব। কম্পিউটাৰৰ ভাষাত আপুনি বাইনাৰী প্ৰণালীৰ বিষয়েও শুনিছে, কিন্তু, আপুনি জানেনে, আমাৰ দেশত আচাৰ্য পিংগলাৰ দৰে ঋষি আছিল, যিয়ে বাইনাৰী কল্পনা কৰিছিল। একেদৰে, আৰ্যভট্টৰ পৰা ৰামানুজনৰ দৰে গণিতজ্ঞলৈকে, আমি গণিতৰ বহুতো নীতিৰ ওপৰত কাম কৰিছো।
বন্ধুসকল, গণিত আমাৰ ভাৰতীয়সকলৰ বাবে কেতিয়াও কঠিন বিষয় নহয়, ইয়াৰ এটা ডাঙৰ কাৰণ হৈছে আমাৰ বৈদিক গণিত। আধুনিক সময়ত, বৈদিক গণিতৰ কৃতিত্ব শ্ৰী ভাৰতী কৃষ্ণ তীৰ্থজী মহাৰাজক দিয়া হয়। তেওঁ গণনাৰ প্ৰাচীন পদ্ধতিবোৰ পুনৰুজ্জীৱিত কৰিছিল আৰু ইয়াক বৈদিক গণিত নাম দিছিল। বৈদিক গণিতৰ আটাইতকৈ বিশেষ কথাটো হ'ল যে ইয়াৰ জৰিয়তে আপুনি চকুৰ পলকতে মনৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ কঠিন গণনা কৰিব পাৰে। আজিকালি, আপুনি নিশ্চয় এনে বহুতো যুৱক-যুৱতীৰ ভিডিঅ' দেখিছে যিসকলে ছ'চিয়েল মিডিয়াত বৈদিক গণিত শিকে আৰু শিকায়।
বন্ধুসকল, আজি 'মন কী বাত'ত বৈদিক গণিত শিকোৱা এজন ব্যক্তিয়ে আমাৰ সৈতে যোগদান কৰিছে। এখেত কলকাতাৰ গৌৰৱ টেকৰিৱাল জী। আৰু যোৱা আঢ়ৈ দশক ধৰি তেওঁ বৈদিক গণিতৰ এই আন্দোলনক অতি নিষ্ঠাৰে আগুৱাই নিছে। তেওঁৰ সৈতে কথা পাতো আহক।
মোদীজী – নমস্কাৰ গৌৰৱ জী!
গৌৰৱ – নমস্কাৰ মহোদয়!
মোদীজী – মই শুনিছো যে আপুনি বৈদিক গণিতৰ প্ৰতি যথেষ্ট আগ্ৰহী, বহুত কিবা কিবি কৰিছে। গতিকে প্ৰথমে মই আপোনাৰ বিষয়ে জানিব বিচাৰো আৰু পিছত মোক ক'ব যে আপুনি এই বিষয়টোত কেনেদৰে আগ্ৰহী?
গৌৰৱ – মহোদয়, যেতিয়া মই বিশ বছৰ আগতে এখন ব্যৱসায়িক বিদ্যালয়ৰ বাবে আবেদন কৰিছিলো, ইয়াত চি.এ.টি. নামৰ প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষা হৈছিল। ইয়াত বহুতো অংকৰ প্ৰশ্ন আছিল। যিটো কম সময়ৰ ভিতৰতে কৰিব সমাধা কৰিবলগীয়া হৈছিল। গতিকে মোৰ মায়ে মোক বৈদিক গণিত নামৰ এখন কিতাপ দিছিল। স্বামী শ্ৰী ভাৰতীকৃষ্ণ তীৰ্থ জী মহাৰাজে সেই কিতাপখন লিখিছিল। আৰু তাত তেওঁ ১৬ টা সূত্ৰ দিছিল। য'ত গণিত অতি সৰল আৰু অতি দ্ৰুত হৈ পৰিছিল। যেতিয়া মই সেয়া পঢ়িছিলো, মই যথেষ্ট অনুপ্ৰেৰণা পাইছিলো আৰু তাৰ পিছত মই গণিতৰ প্ৰতি আগ্ৰহী হৈছিলো। মই বুজি পাইছিলো যে এই বিষয়টো, যিটো ভাৰতৰ উপহাৰ, যিটো আমাৰ ঐতিহ্য, বিশ্বৰ প্ৰতিটো কোণলৈ লৈ যাব পাৰি। তেতিয়াৰে পৰা, মই বৈদিক গণিতক পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো কোণলৈ লৈ যোৱাটো এটা অভিযানত জড়িত হৈছো। কাৰণ গণিতৰ ভয়ে সকলোকে পীড়িত কৰে। আৰু বৈদিক গণিততকৈ আৰু কি সৰল হ'ব পাৰে।
মোদীজী - গৌৰৱ জী, আপুনি ইয়াত কিমান বছৰ ধৰি কাম কৰি আছে?
গৌৰৱ- আজি প্ৰায় ২০ বছৰ হ'ল, মহোদয়! মই ইয়াত আছো।
মোদীজী – আৰু সজাগতাৰ বাবে আপুনি কি কৰে, আপুনি কি ব্যৱহাৰ কৰে, আপুনি মানুহৰ ওচৰলৈ কেনেকৈ যায়?
গৌৰৱ – আমি বিদ্যালয়লৈ যাওঁ, আমি অনলাইন শিক্ষা দিওঁ। আমাৰ সংগঠনটোৰ নাম বৈদিক গণিত ফ'ৰাম ইণ্ডিয়া। সেই সংগঠনটোৰ অধীনত, আমি ইণ্টাৰনেটৰ জৰিয়তে ২৪ ঘণ্টাই বৈদিক গণিত শিকাওঁ, মহোদয়!
মোদীজী – গৌৰৱজী, আপুনি জানেনে, মই শিশুসকলৰ সৈতে নিৰন্তৰে বাৰ্তালাপ কৰিবলৈ ভাল পাওঁ আৰু মই এই সুযোগ বিচাৰি থাকো। আৰু পৰীক্ষা যোদ্ধাৰ পৰা, মই ইয়াক এক প্ৰকাৰে প্ৰতিষ্ঠানিক ৰূপ দিছো আৰু মোৰ এইটোও অভিজ্ঞতা আছে যে যেতিয়া মই বেছিভাগ শিশুৰ সৈতে কথা পাওঁ, তেওঁলোকে গণিতৰ নাম শুনিলেই পলাই যায় আৰু সেয়েহে মোৰ প্ৰয়াস হৈছে কোনো কাৰণ নোহোৱাকৈ জন্ম হোৱা এই এটা ভয় আঁতৰ কৰা, এই ভয়টো আঁতৰাব লাগে আৰু সৰু সৰু কৌশল যি পৰম্পৰাগত,যিটো ভাৰতত নতুন নহয়। হয়তো পৃথিৱীৰ প্ৰাচীন পৰম্পৰাত ভাৰতৰ গণিতৰ পৰম্পৰা আছে, গতিকে যদি পৰীক্ষা যোদ্ধাজনৰ ভয় দূৰ কৰিবলগীয়া হয়, তেন্তে আপুনি তেওঁক কি ক'ব?
গৌৰৱ – মহোদয়, এইটো শিশুসকলৰ বাবে আটাইতকৈ উপযোগী, কিয়নো, পৰীক্ষাৰ ভয় যি প্ৰতিখন ঘৰতে আছে। পৰীক্ষাৰ বাবে, শিশুৱে টিউচন লয়, অভিভাৱকসকল বিচলিত হয়। শিক্ষকসকলো বিচলিত হৈছে। সেয়েহে, বৈদিক গণিতৰ সৈতে, এই সকলোবোৰ আঁতৰ হৈ পৰে। বৈদিক গণিত এই সৰল গণিততকৈ পোন্ধৰশ শতাংশ দ্ৰুত আৰু ই শিশুসকলৰ মনলৈ যথেষ্ট আত্মবিশ্বাস আনে আৰু মগজুও দ্ৰুত হয়। উদাহৰণ স্বৰূপে, আমি বৈদিক গণিতৰ সৈতে যোগকো পৰিচিত কৰিছো। যাতে যদি শিশুৱে বিচাৰে, তেওঁলোকে বৈদিক গণিত প্ৰণালীৰ জৰিয়তে চকু বন্ধ কৰিও গণনা কৰিব পাৰে।
মোদীজী – অৱশ্যে, ধ্যানৰ পৰম্পৰা অনুসৰি, এনেদৰে গণিত কৰাটোও ধ্যানৰ এক প্ৰাথমিক পাঠ্যক্ৰম।
গৌৰৱ – সঠিক, মহোদয়!
মোদীজী – ঠিক আছে গৌৰৱজী, মোৰ যথেষ্ট ভাল লাগিছে আৰু আপুনি এই কামটো মিছন মোডত আৰম্ভ কৰিছে আৰু বিশেষকৈ আপোনাৰ মাতৃয়ে আপোনাক এজন ভাল গুৰু হিচাপে এই পথত আগুৱাই লৈ গৈছে। আৰু আজি আপুনি লাখ লাখ শিশুক সেই পথত লৈ গৈছে। আপোনালৈ মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল।
গৌৰৱ – ধন্যবাদ মহোদয়! মই আপোনাক ধন্যবাদ জনাইছো মহোদয়! যে আপুনি বৈদিক গণিতক গুৰুত্ব দিছে আৰু মোক বাছনি কৰিছে! গতিকে আমি অতিশয় কৃতজ্ঞ।
মোদীজী - আপোনাক বহুত ধন্যবাদ। নমস্কাৰ।
গৌৰৱ – নমস্কাৰ মহোদয়।
বন্ধুসকল, গৌৰৱজীয়ে খুব ভালদৰে বৰ্ণনা কৰিলে যে বৈদিক গণিতে কেনেদৰে গণিতক আমোদজনক কৰি তুলিব পাৰে। কেৱল এয়াই নহয়, বৈদিক গণিতৰ দ্বাৰা, আপোনালোকে ডাঙৰ বৈজ্ঞানিক সমস্যাও সমাধান কৰিব পাৰে। মই বিচাৰো যে সকলো অভিভাৱকে তেওঁলোকৰ সন্তানক বৈদিক গণিত শিকাওক। ইয়াৰ সৈতে, তেওঁলোকৰ আত্মবিশ্বাস বৃদ্ধি হ'ব, তেওঁলোকৰ মগজুৰ বিশ্লেষণাত্মক শক্তিও বৃদ্ধি হ'ব, আৰু হয়, গণিতৰ বিষয়ে কিছুমান শিশুৰ ক্ষেত্ৰত যিকোনো সামান্য ভয় থাকিলেও, সেই ভয়ো সম্পূৰ্ণৰূপে নাইকিয়া হ'ব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ত আজি সংগ্ৰহালয়ৰ পৰা গণিতলৈকে বহুতো জ্ঞানবৰ্ধক বিষয় আলোচনা কৰিলো। এই সকলোবোৰ বিষয় কেৱল আপোনালোকৰ পৰামৰ্শৰ সৈতে 'মন কী বাত'ৰ অংশ হৈ পৰে। আপোনালোকৰ পৰামৰ্শবোৰ একেধৰণে নমো এপ আৰু মাইগভৰ জৰিয়তে মোলৈ প্ৰেৰণ কৰি থাকক। অহা কেইটামান দিনৰ ভিতৰত দেশত ঈদো পালন কৰা হ’ব। অক্ষয় তৃতীয়া আৰু ভগৱান পৰশুৰামৰ জন্ম জয়ন্তীও ৩ মে'ত উদযাপন কৰা হ'ব। কিছুদিনৰ পিছত, বৈশাখ বুধ পূৰ্ণিমা উৎসৱো পালন কৰা হ’ব। এই সকলোবোৰ উৎসৱ হৈছে সংযম, বিশুদ্ধতা, দান আৰু সম্প্ৰীতিৰ উৎসৱ। এই উৎসৱবোৰত আপোনালোক সকলোলৈ অগ্ৰীম শুভেচ্ছা জনাইছো। এই উৎসৱবোৰ অতি আনন্দ আৰু সম্প্ৰীতিৰে উদযাপন কৰক। এই সকলোবোৰৰ মাজত, আপোনালোকে ক’ৰোনাৰ প্ৰতিও সতৰ্ক হ'ব লাগিব। মাস্ক পিন্ধিব, নিয়মীয়া ব্যৱধান পালন কৰিব,হাত ধুব, প্ৰতিৰোধৰ বাবে যি প্ৰয়োজনীয় ব্যৱস্থা আছে সেয়া অনুসৰণ কৰিব। পৰৱৰ্তী 'মন কী বাত'ত, আমি পুনৰ লগ পাম আৰু আপোনালোকে প্ৰেৰণ কৰা কিছুমান নতুন বিষয়ে আলোচনা কৰিম - তেতিয়ালৈ বিদায়। অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। যোৱা সপ্তাহত, আমি এনে এক কৃতিত্ব অৰ্জন কৰিছিলোঁ যিয়ে আমাক গৌৰৱান্বিত কৰি তুলিছিল। আপুনি হয়তো শুনিছে যে ভাৰতে যোৱা সপ্তাহত ৪০০ বিলিয়ন ডলাৰ, অৰ্থাৎ ৩০ লাখ কোটি টকাৰ ৰপ্তানিৰ লক্ষ্য লাভ কৰিছে। প্ৰথমবাৰৰ বাবে, এনে লাগে যে ই অৰ্থনীতিৰ সৈতে সম্পৰ্কিত, কিন্তু ই অৰ্থনীতিতকৈ অধিক, ই ভাৰতৰ শক্তি, ভাৰতৰ সম্ভাৱনাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। এটা সময়ত, ভাৰতৰ পৰা ৰপ্তানিৰ পৰিমাণ আছিল ১০০ বিলিয়ন, কেতিয়াবা ১৫০ বিলিয়ন, কেতিয়াবা ২০০ বিলিয়ন, এতিয়া, ভাৰত ৪০০ বিলিয়ন ডলাৰত উপনীত হৈছে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতত নিৰ্মাণ কৰা বস্তুৰ চাহিদা বৃদ্ধি পাইছে, আনটোৰ অৰ্থ হৈছে যে ভাৰতৰ যোগান শৃংখলা দিনক দিনে শক্তিশালী হৈ আহিছে আৰু ইয়াৰ এটা ডাঙৰ বাৰ্তাও আছে। যেতিয়া সংকল্প সপোনতকৈ ডাঙৰ হয় তেতিয়া দেশখনে মহান পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰে। যেতিয়া অহৰ্নিশে সংকল্পৰ বাবে আন্তৰিক প্ৰচেষ্টা কৰা হয়, সেই সংকল্পবোৰো প্ৰমাণিত হয়, আৰু আপুনি দেখিছে, এজন ব্যক্তিৰ জীৱনতো একে ধৰণৰ ঘটনা ঘটে। যেতিয়া এজনৰ সংকল্প, তেওঁৰ প্ৰচেষ্টা তেওঁৰ সপোনতকৈ ডাঙৰ হয়, তেতিয়া সাফল্য নিজে বাট বুলি তেওঁৰ ওচৰলৈ আহে।
বন্ধুসকল, যেতিয়া দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তৰ পৰা নতুন সামগ্ৰী বিদেশলৈ গৈ আছে। অসমত হাইলাকান্দিৰ চামৰাৰ সামগ্ৰী হওঁক বা ওচমানাবাদৰ হস্ততাঁত সামগ্ৰীয়েই হওক, বিজাপুৰৰ ফল আৰু পাচলি হওক বা চান্দৌলীৰ ক'লা চাউলেই হওক, সকলোৰে ৰপ্তানি বৃদ্ধি পাইছে। এতিয়া, আপুনি ডুবাই আৰু চৌদি আৰৱত লাডাখৰ বিশ্ববিখ্যাত এপ্ৰিকট, তামিলনাডুৰ পৰা প্ৰেৰণ কৰা কলো লাভ পাব। এতিয়া আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ'ল নতুন নতুন দেশলৈ নতুন নতুন সামগ্ৰী প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, উত্তৰাখণ্ডৰ হিমাচলত উৎপাদিত গোটা শস্য বাজৰাৰ প্ৰথম সামগ্ৰী ডেনমাৰ্কলৈ ৰপ্তানি কৰা হৈছিল। অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ কৃষ্ণা আৰু চিত্তুৰ জিলাৰ বংগনাপল্লী আৰু সুবৰ্ণৰেখা আম দক্ষিণ কোৰিয়ালৈ ৰপ্তানি কৰা হৈছিল। ত্ৰিপুৰাৰ পৰা সতেজ কঁঠাল, বিমানেৰে, লণ্ডনলৈ ৰপ্তানি কৰা হৈছিল আৰু প্ৰথমবাৰৰ বাবে নাগালেণ্ডৰ ৰজা জলকীয়াক লণ্ডনলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল। একেদৰে, বালিয়া ঘেঁহুৰ প্ৰথম সামগ্ৰী গুজৰাটৰ পৰা কেনিয়া আৰু শ্ৰীলংকালৈ ৰপ্তানি কৰা হৈছিল। অৰ্থাৎ, এতিয়া যেতিয়া আপুনি আন দেশলৈ যাব, তাত ভাৰতত প্ৰস্তুত কৰা সামগ্ৰীবোৰ আগৰ তুলনাত অধিক দেখিব।
বন্ধুসকল, এই তালিকাখন বহু দীঘল আৰু এই তালিকাখন যিমানে দীঘল হয়, মেক ইন ইণ্ডিয়াৰ শক্তিও সিমানে অধিক হয়, ভাৰতৰ শক্তি যিমানেই অধিক হয়, আৰু সেই শক্তিৰ আধাৰ – আমাৰ কৃষক, আমাৰ শিল্পী, আমাৰ শিপিনী, আমাৰ অভিযন্তা, আমাৰ ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগী, আমাৰ এমএছএমই খণ্ড, বিভিন্ন বৃত্তিৰ বহুতো লোক, এই সকলোবোৰেই হ’ল ইয়াৰ প্ৰকৃত শক্তি। তেওঁলোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ জৰিয়তে ৪০০ বিলিয়ন ডলাৰৰ ৰপ্তানিৰ লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰা হৈছে আৰু মই সুখী যে ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ এই শক্তি এতিয়া বিশ্বৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তত নতুন বজাৰত উপনীত হৈছে। যেতিয়া প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই স্থানীয় সামগ্ৰীসকলৰ বাবে মাত মাতিবলৈ আৰম্ভ কৰে, তেতিয়া স্থানীয় সামগ্ৰীবোৰ বিশ্বব্যাপী হ'বলৈ অধিক সময় নালাগে। আহক স্থানীয় সামগ্ৰীক গোলকীয় কৰি তোলে আৰু আমাৰ সামগ্ৰীৰ সুনাম অধিক বৃদ্ধি কৰোঁ আহক।
বন্ধুসকল, 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলে জানি সুখী হ'ব যে ঘৰুৱা পৰ্যায়ত আমাৰ ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগীসকলৰ সফলতাই আমাক গৌৰৱেৰে ভৰাই তোলে। আজি, আমাৰ ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগীসকলে চৰকাৰী ই-বজাৰৰ (জিইএম) জৰিয়তে চৰকাৰী ক্ৰয়ত এক বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰি আছে। প্ৰযুক্তিৰ জৰিয়তে এটা অতি স্বচ্ছ প্ৰণালী বিকশিত কৰা হৈছে। যোৱা এবছৰত, জিইএম পৰ্টেলৰ জৰিয়তে, চৰকাৰে ১ লাখ কোটি টকাৰ অধিক মূল্যৰ সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিছে। দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তৰ পৰা প্ৰায় ১.৫ লাখ ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগী, ক্ষুদ্ৰ দোকানীয়ে তেওঁলোকৰ সামগ্ৰী পোনপটীয়াকৈ চৰকাৰক বিক্ৰী কৰিছে। এটা সময় আছিল যেতিয়া কেৱল ডাঙৰ কোম্পানীবোৰে চৰকাৰক সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰিব পাৰিছিল। কিন্তু এতিয়া দেশ সলনি হৈছে, পুৰণি প্ৰণালীবোৰো সলনি হৈছে। এতিয়া আনকি সৰু দোকানীয়েও তেওঁৰ সামগ্ৰী জিইএম পৰ্টেলত চৰকাৰক বিক্ৰী কৰিব পাৰে – সেয়াই হৈছে নতুন ভাৰত। ই কেৱল বৃহৎ সপোনেই নহয়, লগতে এনে এটা লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ সাহস প্ৰদৰ্শন কৰে য’ত আগতে কোনেও উপনীত হ’ব পৰা নাছিল। এই সাহসৰ আধাৰত আমি সকলোৱে আত্মনিৰভৰ ভাৰতৰ সপোন পূৰ্ণ কৰিম।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপুনি শেহতীয়া পদ্ম সন্মান অনুষ্ঠানত বাবা শিৱানন্দজীক নিশ্চয় দেখিছে। মোৰ দৰে সকলোৱে নিশ্চয় ১২৬ বছৰীয়া ব্যক্তিজনৰ ক্ষিপ্ৰতা দেখি আচৰিত হৈছিল আৰু মই দেখিছিলো, চকুৰ পলকতে, তেওঁ নন্দী মুদ্ৰাত নমস্কাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। মইও বাবা শিৱানন্দজীৰ ওচৰত নমস্কাৰ কৰিছিলো আৰু বাৰে বাৰে নমস্কাৰ কৰিছিলো। ১২৬ বছৰ বয়স আৰু বাবা শিৱানন্দৰ সুস্থতা দুয়োটাই আজি দেশৰ আলোচনাৰ বিষয়। মই সামাজিক মাধ্যমত বহুলোকৰ মন্তব্য দেখিছো যে বাবা শিৱানন্দ তেওঁৰ বয়সৰ চাৰিগুণতকৈ অধিক ফিট। সঁচাকৈয়ে, বাবা শিৱানন্দৰ জীৱনে আমাৰ সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰিব। মই তেওঁক দীঘলীয়া জীৱনৰ শুভেচ্ছা জনাইছো। তেওঁৰ যোগৰ প্ৰতি আগ্ৰহ আছে আৰু তেওঁ এটা অতি স্বাস্থ্যকৰ জীৱনশৈলী নিৰ্বাহ কৰি আছে।
জীৱেম শাৰদঃ শতম্ ৷
আমাৰ সংস্কৃতিত, সকলোকে শত বছৰৰ স্বাস্থ্যৱান জীৱনৰ বাবে কামনা কৰা হয়। আমি ৭ এপ্ৰিলত 'বিশ্ব স্বাস্থ্য দিৱস' উদযাপন কৰিম। আজি সমগ্ৰ বিশ্বতে স্বাস্থ্যৰ বিষয়ে ভাৰতীয় চিন্তাধাৰা বৃদ্ধি পাইছে, সেয়া যোগেই হওক বা আয়ুৰ্বেদেই হওক। এতিয়াই আপুনি নিশ্চয় দেখিছে যে যোৱা সপ্তাহত কাটাৰত এটা যোগ অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছিল। ১১৪ খন দেশৰ নাগৰিকে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল আৰু এক নতুন বিশ্ব অভিলেখৰ সৃষ্টি হৈছিল। একেদৰে, আয়ুষ উদ্যোগৰ বজাৰো ডাঙৰ হৈ আহিছে। ছয় বছৰ পূৰ্বে, আয়ুৰ্বেদ সম্পৰ্কীয় ঔষধৰ বজাৰ আছিল প্ৰায় ২২ হাজাৰ কোটি টকাৰ। আজি আয়ুষ উৎপাদন উদ্যোগ প্ৰায় এক লাখ চল্লিশ হাজাৰ কোটি টকাত উপনীত হৈছে, অৰ্থাৎ এই খণ্ডত সম্ভাৱনা নিৰন্তৰে বৃদ্ধি হৈ আছে। আনকি ষ্টাৰ্ট-আপৰ পৃথিৱীতো, আয়ুষ আকৰ্ষণৰ বিষয় হৈ পৰিছে।
বন্ধুসকল, মই পূৰ্বে স্বাস্থ্য খণ্ডৰ অন্যান্য ষ্টাৰ্ট-আপবোৰৰ সৈতে কেইবাবাৰো কথা পাতিছো, কিন্তু এইবাৰ মই আপোনালোকৰ সৈতে বিশেষভাৱে আয়ুষ ষ্টাৰ্ট-আপৰ বিষয়ে কথা পাতিম। এটা ষ্টাৰ্ট-আপ আছে- Kapiva! (কাপিৱা)। ইয়াৰ অৰ্থ ইয়াৰ নামতে লুকাই আছে। ইয়াত, Ka মানে - কফ, Pi মানে - পিত্ত আৰু Va মানে - বাত। এই ষ্টাৰ্ট-আপটো আমাৰ পৰম্পৰা অনুসৰি স্বাস্থ্যকৰ খাদ্যাভ্যাসৰ ওপৰত আধাৰিত। লগতে আন এটা ষ্টাৰ্ট-আপ আছে, নিৰোগ-ষ্ট্ৰীট যি আয়ুৰ্বেদ স্বাস্থ্যসেৱা পৰিস্থিতিতন্ত্ৰত এক অনন্য ধাৰণা। ইয়াৰ প্ৰযুক্তি-চালিত প্লেটফৰ্মে সমগ্ৰ বিশ্বৰ আয়ুৰ্বেদ চিকিৎসকসকলক পোনপটীয়াকৈ মানুহৰ সৈতে সংযোগ কৰে। ৫০ সহস্ৰাধিকৰো অধিক চিকিৎসক ইয়াৰ সৈতে জড়িত আছে। একেদৰে, আত্ৰেয় উদ্ভাৱন, এক স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰযুক্তি ষ্টাৰ্ট-আপ, সামগ্ৰিক সুস্থতাৰ ক্ষেত্ৰত কাম কৰি আছে। ইক্সোৰিয়েলয়ে কেৱল অশ্বগন্ধাৰ ব্যৱহাৰ সম্পৰ্কে সজাগতা বিয়পাই দিয়াই নহয়, লগতে উন্নত-মানদণ্ডৰ উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়াত বৃহৎ পৰিমাণৰ বিনিয়োগো কৰিছে। কিউৰৱেদাই আধুনিক গৱেষণা আৰু বনৌষধিৰ পৰম্পৰাগত জ্ঞান একত্ৰিত কৰি সামগ্ৰিক জীৱনৰ বাবে আহাৰ পৰিপূৰকৰ সৃষ্টি কৰিছে।
বন্ধুসকল, মই মাত্ৰ কেইটামান নামৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰিছো, এই তালিকাখন বহুত দীঘল। ই ভাৰতৰ যুৱ উদ্যোগীসকলৰ প্ৰতীক আৰু ভাৰতত সৃষ্টি হোৱা নতুন সম্ভাৱনাৰ প্ৰতীক। স্বাস্থ্যখণ্ড আৰু বিশেষকৈ আয়ুষ ষ্টাৰ্ট-আপৰ ওপৰতো মই গুৰুত্ব দিছো। আপুনি অনলাইনত যিকোনো পৰ্টেল সৃষ্টি কৰক, আপুনি যিকোনো সমল সৃষ্টি কৰক, ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ দ্বাৰা স্বীকৃত সকলো ভাষাতে ইয়াক সৃষ্টি কৰিবলৈ চেষ্টা কৰক। পৃথিৱীত এনে বহুতো দেশ আছে য'ত ইংৰাজী কোৱা নহয় বা বুজি পোৱা নাযায়। এনে দেশবোৰৰ কথা মনত ৰাখি আপোনাৰ তথ্য প্ৰচাৰ কৰক। মই নিশ্চিত যে উন্নত মানদণ্ডৰ সামগ্ৰীৰ সৈতে ভাৰতৰ আয়ুষ ষ্টাৰ্ট-আপসমূহক অতি শীঘ্ৰেই সমগ্ৰ বিশ্বতে সামৰি লোৱা হ'ব।
বন্ধুসকল, স্বাস্থ্যও পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ সম্পৰ্কিত। 'মন কী বাত'ত, আমি সদায় স্বচ্ছতাৰ আগ্ৰহীসকলৰ প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়ে কও। তেনে এক স্বচ্ছগ্ৰহী হৈছে চন্দ্ৰকিশোৰ পাটিলজী। তেওঁলোকে মহাৰাষ্ট্ৰৰ নাছিকত বাস কৰে। চন্দ্ৰকিশোৰজীৰ পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ সংকল্প অতি গভীৰ। তেওঁ গোদাৱৰী নদীৰ ওচৰত থিয় হয় আৰু নিৰন্তৰভাৱে মানুহক নদীত আৱৰ্জনা নিক্ষেপ নকৰিবলৈ অনুপ্ৰেৰিত কৰে। যদি তেওঁ কাৰোবাক এনে কৰা দেখা পায় তেওঁ তুৰন্তে এয়া কৰিবলৈ নিষেধ কৰে ৷ চন্দ্ৰকিশোৰজীয়ে তেওঁৰ অধিকাংশ সময় এই কামত অতিবাহিত কৰে। সন্ধিয়ালৈ তেওঁৰ ওচৰত মানুহে নদীত পেলাই দিবলৈ অনা বস্তুৰ দম গোট খাই পৰে। চন্দ্ৰকিশোৰজীৰ এই প্ৰচেষ্টাই সজাগতা বৃদ্ধি কৰে, আৰু লগতে অনুপ্ৰেৰণাও প্ৰদান কৰে। একেদৰে, উৰিষ্যাত পুৰীৰ আন এজন স্বচ্ছগ্ৰহী আছে। ৰাহুল মহাৰাণাই প্ৰতি দেওবাৰে ৰাতিপুৱা পুৰীৰ তীৰ্থস্থানলৈ যায়, আৰু তাত প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা পৰিষ্কাৰ কৰে। তেওঁ এই পৰ্যন্ত শ শ কিলো প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা আৰু লেতেৰা পৰিষ্কাৰ কৰিছে। পুৰীৰ ৰাহুল হওঁক বা নাছিকৰ চন্দ্ৰকিশোৰ হওঁক, তেওঁলোকে আমাৰ সকলোকে বহুত কথা শিকাইছে। আমি নাগৰিক হিচাপে আমাৰ কৰ্তব্য পালন কৰোঁ, সেয়া অনাময়, পুষ্টি বা টীকাকৰণেই হওক, এই সকলো প্ৰচেষ্টাই স্বাস্থ্যৱান হৈ থকাত সহায় কৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি কেৰালাৰ মুপাট্টম শ্ৰীনাৰায়ণনজীৰ বিষয়ে কথা পাতো আহক। তেওঁ 'পটছ ফৰ ৱাটাৰ অব্ লাইফ' নামৰ এটা প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰিছে। যেতিয়া আপুনি এই প্ৰকল্পটোৰ বিষয়ে জানিব, আপুনি ভাবিব যে এইটো কি মহান কাম।
বন্ধুসকল, মুপাট্টম, শ্ৰী নাৰায়ণন জীয়ে মাটিৰ পাত্ৰ বিতৰণ কৰাৰ বাবে এটা অভিযান চলাই আছে যাতে গ্ৰীষ্মকালত পশু আৰু চৰাইবোৰৰ খোৱা পানীৰ কোনো সমস্যাৰ সন্মুখীন নহয়। গ্ৰীষ্মকালত, তেওঁ পশু আৰু চৰাইৰ এই সমস্যা দেখি বিচলিত হৈছিল। তেতিয়া তেওঁ ভাবিছিল যে তেওঁনো নিজেই কিয় মাটিৰ পাত্ৰ বিতৰণ কৰাৰ কাম আৰম্ভ নকৰে যাতে আনে কেৱল সেই বাচনবোৰ পানী ভৰ্তি কৰিলেই হ’ল। আপুনি আচৰিত হ'ব যে নাৰায়ণনজীয়ে বিতৰণ কৰা বাচন-বৰ্তনৰ সংখ্যা এক লাখ অতিক্ৰম কৰিবলৈ গৈ আছে। তেওঁ এই অভিযানত গান্ধীজীৰ দ্বাৰা স্থাপিত সবৰমতী আশ্ৰমত এক লাখতম পাত্ৰটো দান কৰিব।এতিয়া যিহেতু গ্ৰীষ্মকাল সমাগত, নাৰায়ণনজীৰ এই কামে নিশ্চিতভাৱে আমাৰ সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰিব আৰু আমি এই গ্ৰীষ্মকালত আমাৰ পশু আৰু চৰাইৰ বাবে পানীৰ ব্যৱস্থা কৰিব পাৰিম।
বন্ধুসকল, মই 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলক আমাৰ সংকল্পসমূহ পুনৰ দোহাৰিবলৈও অনুৰোধ কৰিম। আমি প্ৰতিটোপাল পানী বচাবলৈ যি পাৰো কৰিব লাগিব। ইয়াৰ বাহিৰেও, আমি পানীৰ পুনৰ্ব্যৱহাৰৰ ওপৰত সমানে গুৰুত্ব দিব লাগিব। ঘৰত ব্যৱহৃত পানী বাগিচাত ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি, যাক পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি সেয়া পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব। অলপ পৰিশ্ৰম কৰি আপুনি আপোনাৰ ঘৰত এনে ব্যৱস্থা কৰি ল’ভ পাৰে। ৰহিমদাসজীয়ে, শতিকা পূৰ্বে, কোনো এক উদ্দেশ্যৰ বাবে কৈ আহিছে যে 'ৰহিমন পানী ৰাখিয়ে, বিন পানী সব সুন'। আৰু পানী সঞ্চয়ৰ এই কামত মই শিশুসকলৰ পৰা যথেষ্ট আশা কৰিছো। যিদৰে আমাৰ ল'ৰা-ছোৱালীয়ে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাক এক আন্দোলন গঢ়ি তুলিছিল তেওঁলোকে 'পানী যোদ্ধা' হৈও পানী ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
বন্ধুসকল, জল সংৰক্ষণ, আমাৰ দেশত পানীৰ উৎসৰ সুৰক্ষা বহু শতাব্দী ধৰি সমাজৰ প্ৰকৃতিৰ এক অংশ হৈ আহিছে। মই সুখী যে দেশৰ বহুলোকে পানী সংৰক্ষণক জীৱনৰ অভিযান হিচাপে গ্ৰহণ কৰিছে। চেন্নাইৰ এজন সতীৰ্থ হ’ল, অৰুণ কৃষ্ণমূৰ্তিজী! অৰুণজীয়ে তেওঁৰ অঞ্চলৰ পুখুৰী আৰু হ্ৰদ পৰিষ্কাৰ কৰিবলৈ এটা অভিযান চলাই আছে। তেওঁ ১৫০ তকৈও অধিক পুখুৰী আৰু হ্ৰদ পৰিষ্কাৰ কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিল আৰু ইয়াক সফলতাৰে সম্পূৰ্ণ কৰিছে। একেদৰে, মহাৰাষ্ট্ৰৰ আন এজন সতীৰ্থ হৈছে ৰোহন কালে। ৰোহন পেছাত এজন এইচআৰ পেছাদাৰী। তেওঁ মহাৰাষ্ট্ৰৰ শ শ চিৰি, অৰ্থাৎ খটখটিৰ সৈতে থকা পুৰণি কুঁৱাৰ সংৰক্ষণৰ বাবে প্ৰচাৰ চলাই আছে। ইয়াৰে বহুতো কুঁৱা শ শ বছৰ পুৰণি, আৰু আমাৰ ঐতিহ্যৰ অংশ। চেকেন্দ্ৰাবাদৰ বংশী লাল-পেট কুঁৱা এনেকুৱাই এটা কুঁৱা। বহু বছৰৰ অৱহেলাৰ বাবে, এই কুঁৱাটো মাটি আৰু আৱৰ্জনাৰে আবৃত হৈ পৰিছিল। কিন্তু এতিয়া তাত এই কুঁৱাটো পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ অভিযান জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণেৰে আৰম্ভ হৈছে।
বন্ধুসকল, মই এনে এখন ৰাজ্যৰ পৰা আহিছোঁ য'ত সদায়েই পানীৰ অভাৱ। গুজৰাটত, এই ষ্টেপৱেলবোৰক ভাভ বুলি কোৱা হয়। গুজৰাটৰ দৰে এখন ৰাজ্যত ভাভে এক বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰিছে। জল মন্দিৰ যোজনা'ই এই কুঁৱা বা ভাভৰ সংৰক্ষণৰ বাবে এক বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰিছিল। গোটেই গুজৰাটত বহুতো ভাভ পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হৈছিল। এই অঞ্চলবোৰত পানীৰ স্তৰ বৃদ্ধি কৰাত ই যথেষ্ট সহায় কৰিছিল। আপুনি স্থানীয় পৰ্যায়তো একে ধৰণৰ অভিযান চলাব পাৰে। চেক বান্ধ তৈয়াৰ কৰা, বৰষুণৰ পানী সংগ্ৰহ কৰা, ইয়াত ব্যক্তিগত প্ৰচেষ্টাও গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু সামূহিক প্ৰচেষ্টাও প্ৰয়োজনীয়। উদাহৰণ স্বৰূপে, স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱৰ সময়ত আমাৰ দেশৰ প্ৰতিখন জিলাত কমেও ৭৫টা অমৃত সৰোবৰ নিৰ্মাণ কৰিব পাৰি। কিছুমান পুৰণি হ্ৰদ উন্নত কৰিব পাৰি, কিছুমান নতুন হ্ৰদ নিৰ্মাণ কৰিব পাৰি। মই নিশ্চিত যে আপোনালোকে এই দিশত কিছু প্ৰয়াস কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ৰ সুন্দৰ কথাটো এয়াই যে মই বহুতো ভাষাত, বহুতো উপভাষাত আপোনালোকৰ বাৰ্তা পাওঁ। বহুলোকে মাইগ’ভত অডিঅ' বাৰ্তাও প্ৰেৰণ কৰে। ভাৰতৰ সংস্কৃতি, আমাৰ ভাষা, আমাৰ উপভাষা, আমাৰ জীৱন শৈলী, খাদ্যৰ সম্প্ৰসাৰণ, এই সকলোবোৰ বৈচিত্ৰ্য আমাৰ মহান শক্তি। পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ, উত্তৰৰ পৰা দক্ষিণলৈ, এই বৈচিত্ৰ্যই ভাৰতক ঐক্যবদ্ধ কৰি ৰাখে, যাৰ ফলত ই এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত হৈ পৰে। ইয়াতো, আমাৰ ঐতিহাসিক স্থান আৰু পৌৰাণিক কাহিনী দুয়োটাই যথেষ্ট অৰিহণা যোগায়। আপোনালোকে হয়তো ভাবি আছে যে মই এতিয়া আপোনালোকৰ সৈতে কিয় কথা পাতি আছো। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে "মাধৱপুৰ মেলা"। মন কী বাতৰ শ্ৰোতাসকলে মাধৱপুৰ মেলা ক'ত অনুষ্ঠিত হয়, কিয় অনুষ্ঠিত হয়, ই ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্যৰ সৈতে কেনেদৰে সম্পৰ্কিত সেয়া জানিবলৈ আকৰ্ষণ অনুভৱ কৰিব।
বন্ধুসকল, গুজৰাটৰ পোৰবন্দৰৰ সাগৰৰ ওচৰৰ মাধৱপুৰ গাঁৱত "মাধৱপুৰ মেলা" অনুষ্ঠিত হয়। কিন্তু ভাৰতৰ পূব প্ৰান্তৰ সৈতেও ইয়াৰ সম্পৰ্ক আছে। আপুনি ভাবিব পাৰে যে এইটো কেনেকৈ সম্ভৱ? গতিকে ইয়াৰ উত্তৰটো এটা পৌৰাণিক কাহিনীৰ অংশ। কোৱা হয় যে হাজাৰ হাজাৰ বছৰ পূৰ্বে ভগৱান কৃষ্ণই উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ৰাজকুমাৰী ৰুক্মিণীৰ সৈতে বিবাহপাশত আৱদ্ধ হৈছিল। বিবাহখন পোৰবন্দৰৰ মাধৱপুৰত হৈছিল আৰু এই বিবাহৰ প্ৰতীক হিচাপে, মাধৱপুৰ মেলা এতিয়াও তাত অনুষ্ঠিত হয়। পূব আৰু পশ্চিমৰ মাজৰ এই গভীৰ সম্পৰ্ক আমাৰ ঐতিহ্য। সময়ৰ লগে লগে এতিয়া ৰাইজৰ প্ৰচেষ্টাৰ লগে লগে মাধৱপুৰ মেলাত নতুন বস্তুও যোগ কৰা হৈছে। আমাৰ ইয়াত কন্যা পক্ষক ঘৰাটি বুলি কোৱা হয় আৰু এতিয়া উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বহুতো ঘৰাটিও এই মেলালৈ আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে ৷ সপ্তাহজোৰা মাধৱপুৰ মেলাত উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সকলো ৰাজ্যৰ শিল্পী উপস্থিত হয়, হস্তশিল্পৰ সৈতে জড়িত শিল্পীসকল উপস্থিত হয় আৰু এই মেলাত সোণত সুৱগা চৰায় ৷ সপ্তাহজুৰি, ভাৰতৰ পূব আৰু পশ্চিমৰ সংস্কৃতিৰ এই সংমিশ্ৰণ, এই মাধৱপুৰ মেলা, এক ভাৰত - শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ এক সুন্দৰ উদাহৰণ হৈ আহিছে ৷ মই আপোনাক অনুৰোধ জনাইছো, আপুনিও এই মেলাৰ বিষয়ে পঢ়ক আৰু জানক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দেশত স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱ এতিয়া জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ এক নতুন উদাহৰণ হৈ পৰিছে। কিছুদিন পূৰ্বে, ২৩ মাৰ্চত শ্বহীদ দিৱসত দেশৰ বিভিন্ন কোণত কেইবাটাও অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছিল। দেশবাসীয়ে স্বাধীনতাৰ নায়ক আৰু নায়িকাসকলক স্মৰণ কৰিছিল আৰু তেওঁলোকক শ্ৰদ্ধাৰে স্মৰণ কৰিছিল। একেদিনাই, মই কলকাতাৰ ভিক্টোৰিয়া মেম'ৰিয়েলত বিপ্লৱী ইণ্ডিয়া গেলেৰী জনসাধাৰণলৈ উৎসৰ্গা কৰাৰ সুযোগ পাইছিলো। ভাৰতৰ সাহসী বিপ্লৱীসকলক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনোৱাৰ বাবে ই স্বয়ং এক অতি অনন্য গেলেৰী। যদি আপুনি সুযোগ পায়, আপুনি নিশ্চিতভাৱে ইয়াক চাবলৈ যাব। বন্ধুসকল, এপ্ৰিল মাহত, আমি দুগৰাকী মহান ব্যক্তিত্বৰ জন্ম বাৰ্ষিকীও উদযাপন কৰিম। তেওঁলোক দুয়োজনে ভাৰতীয় সমাজৰ ওপৰত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে। এয়া হৈছে মহান ব্যক্তিত্ব - মহাত্মা ফুলে আৰু বাবাচাহেব আম্বেদকাৰ। মহাত্মা ফুলেৰ জন্ম জয়ন্তী ১১ এপ্ৰিলত আৰু বাবা চাহেবৰ জন্ম জয়ন্তী ১৪ এপ্ৰিলত উদযাপন কৰা হয়। এই দুয়োজন মহাপুৰুষে বৈষম্য আৰু অসমতাৰ বিৰুদ্ধে এক ডাঙৰ যুঁজত অৱতীৰ্ণ হৈছিল। মহাত্মা ফুলেয়ে সেই সময়ছোৱাত কন্যাসকলৰ বাবে বিদ্যালয় খুলিছিল, কন্যা শিশু হত্যাৰ বিৰুদ্ধে মাত মাতিছিল। তেওঁ পানীৰ সংকটৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ এক বৃহৎ অভিযানো আৰম্ভ কৰিছিল।
বন্ধুসকল, মহাত্মা ফুলেৰ এই আলোচনাত সাবিত্ৰীবাই ফুলেজীৰ কথা উল্লেখ কৰাটোও সমানে গুৰুত্বপূৰ্ণ। সাবিত্ৰীবাই ফুলেজী বহুতো সামাজিক প্ৰতিষ্ঠান সৃষ্টিত এক বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰিছিল। এজন শিক্ষক আৰু এজন সমাজ সংস্কাৰক হিচাপে, তেওঁ সমাজক সজাগ কৰিছিল আৰু তেওঁলোকৰ মনোবল বৃদ্ধি কৰিছিল। দুয়ো একলগে সত্যশোধক সমাজ প্ৰতিষ্ঠা কৰে। জনসাধাৰণৰ সৱলীকৰণৰ বাবে প্ৰয়াস কৰিছিল। আমি বাবাচাহেব আম্বেদকাৰৰ কামত মহাত্মা ফুলেৰ প্ৰভাৱ স্পষ্টভাৱে দেখিবলৈ পাওঁ। তেওঁ এইটোও কৈছিল যে সেই সমাজত মহিলাৰ স্থিতি প্ৰত্যক্ষ কৰি যিকোনো সমাজৰ বিকাশ মূল্যায়ন কৰিব পাৰি। মহাত্মা ফুলে, সাবিত্ৰীবাই ফুলে, বাবাচাহেব আম্বেদকাৰৰ জীৱনৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা লৈ মই সকলো অভিভাৱক আৰু পিতৃ-মাতৃক তেওঁলোকৰ ছোৱালীক পঢ়ুৱাবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। বিদ্যালয়ত ছোৱালীৰ নামভৰ্তি বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে কেইদিনমান আগতে কন্যা শিক্ষা প্ৰৱেশ উৎসৱো আৰম্ভ কৰা হৈছে, যিসকল ছোৱালীৰ শিক্ষা কোনো কাৰণত নহৈছে তেওঁলোকক বিদ্যালয়লৈ ঘূৰাই অনাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে।
বন্ধুসকল, এইটো আমাৰ সকলোৰে বাবে সৌভাগ্যৰ বিষয় যে আমি বাবাচাহেবৰ সৈতে জড়িত পঞ্চ তীৰ্থৰ বাবে কাম কৰাৰ সুযোগ পাইছো। তেওঁৰ জন্মস্থান হওঁক, মুম্বাইৰ মহু, চৈত্যভূমি, লণ্ডনত তেওঁৰ ঘৰ, নাগপুৰৰ দীক্ষা ভূমি, বা দিল্লীৰ বাবাচাহেবৰ মহা-পৰিনিৰ্বাণ স্থান, মই সকলো ঠাই ভ্ৰমণ কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছো, সকলো তীৰ্থভূমিলৈ যোৱাৰ সুবিধা লাভ কৰিছো। মই 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলক মহাত্মা ফুলে, সাবিত্ৰীবাই ফুলে আৰু বাবাচাহেব আম্বেদকাৰৰ সৈতে জড়িত ঠাইসমূহ পৰিদৰ্শন কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। আপোনালোকে বহু কথা শিকিব পাৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এইবাৰ 'মন কী বাত'ত আমি বহুতো বিষয়ত কথা পাতিলো। অহা মাহত বহুতো উৎসৱ অনুষ্ঠিত হ’ব। মাত্ৰ কেইদিন মান পিছতে নৱৰাত্ৰি। নৱৰাত্ৰিত, আমি ব্ৰত-উপবাস ৰাখো, শক্তিৰ উপাসনা কৰোঁ, অৰ্থাৎ আমাৰ পৰম্পৰাই আমাক আনন্দ আৰু সংযম শিকায়। সেয়েহে, ধৈৰ্য্য আৰু তপস্যাও আমাৰ বাবে উৎসৱ, সেয়েহে নৱৰাত্ৰি আমাৰ সকলোৰে বাবে সদায়েই বিশেষ হৈ আহিছে। নৱৰাত্ৰিৰ প্ৰথম দিনা, গুড়ি পড়ৱা উৎসৱো অনুষ্ঠিত হয়। এপ্ৰিলত ইষ্টাৰ আৰু ৰমজানৰ পবিত্ৰ দিনো আৰম্ভ হয়। আহক আমি সকলোকে লগত লৈ, ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্যক শক্তিশালী কৰি আমাৰ উৎসৱবোৰ উদযাপন কৰোঁ, এয়াই সকলোৰে ইচ্ছা। এইবাৰৰ 'মন কী বাত'ৰ বিষয়ো এয়াই। অহা মাহত আপোনালোকক নতুন বিষয়ৰ সৈতে পুনৰ লগ পাম। অশেষ ধন্যবাদ!
My dear countrymen, Namaskar!
Welcome to 'Mann Ki Baat' once again. Today we will commence 'Mann Ki Baat' mentioning India's success. In the beginning of this month, India has been successful in bringing home an invaluable heritage of hers from Italy. This heritage is the over one thousand years old idol of Avalokiteshvara Padmapani. This idol was stolen a few years ago from Kundalpur temple, Devi Sthan of Gaya ji in Bihar. But after innumerable efforts, India has now got this idol back. Similarly, a few years ago the idol of Lord Anjaneyaar, Hanuman ji was stolen from Vellore in Tamil Nadu. This idol of Hanuman ji was also 600-700 years old. Earlier this month, we retrieved this in Australia; our Mission has received it.
Friends, in our history of thousands of years, idols, one better than the other were always being made in various parts of the country; it also comprised reverence, capability, skill and was full of varied diversity. And the history of each of our idols also depicts the influence of their respective times. Not only were they a wonderful artistic example of Indian sculpture; our faith was also connected with them. But, in the past, many idols were stolen and kept being taken out of India. Sometimes in this country, at times in another, these idols were sold... and for them they were just pieces of art. Neither did they have anything to do with their history, nor with reverence attached to them. It is our responsibility towards Mother India to bring home these idols. These idols embody a part of the soul of India; faith as well. They also have a cultural-historical significance. Realising this responsibility, India increased her efforts. And resultantly, it fostered a deterrent fear against the tendency to steal. The countries where these idols were stolen and taken away to, also started to feel now that it could also have immense significance in the diplomatic channel of soft power in relations with India. India's feelings are associated with it; India's reverence is attached as well, and, in a way, it creates a lot of strength in people-to-people relations as well. Just a few days ago you must have noted that the idol of Ma Annapurna Devi, which was stolen from Kashi, was also brought back. This is an example of the changing global outlook towards India. Till the year 2013, nearly 13 idols had been brought back to India. But, in the last seven years, India has successfully brought back more than 200 precious idols. Many countries such as America, Britain, Holland, France, Canada, Germany, Singapore have understood this sentiment of India and helped us to retrieve these idols. When I went to America in September last year, I came across a lot of very old idols and many artefacts of cultural importance there. Whenever any priceless heritage returns to the country, it is naturally a matter of great satisfaction for all of us....as an Indian, as one who has reverence for history and archaeology, one connected with faith and culture.
Friends, talking about Indian culture and our heritage, today I want to introduce you to two people in 'Mann Ki Baat'. These days, two Tanzanian siblings, Kili Paul and his sister Nima, are in the news a lot on Facebook, Twitter and Instagram, and I'm sure you too, must have heard about them. They have a passion, a craze for Indian music and for this reason they are also very popular. Their technique of Lip Sync shows how hard they work at it. Recently, a video of him singing our National Anthem 'Jana Gana Mana' on the occasion of Republic Day went viral. A few days ago, he also paid a soulful tribute to Lata didi by presenting her song. I really appreciate these two siblings Kili and Nima very much for their wonderful creativity. A few days ago, he has also been honoured at the Indian Embassy in Tanzania. The magic of Indian music is such that it fascinates everyone. I recall, a few years ago, singers-musicians from more than one hundred and fifty countries of the world, in their respective countries, in their respective costumes, made a successful presentation of 'Vaishnav Jan', the beloved bhajan of revered Bapu, the favourite composition of Mahatma Gandhi.
Today, when India is celebrating the important festival of 75th year of its Independence, similar initiatives can be carried out regarding patriotic songs, wherein foreign nationals or famous singers from abroad are invited to render Indian patriotic songs. Not only this, if Kili and Neema in Tanzania can lip sync the songs of India in this manner, aren’t there many types of songs in my country... in many languages of our country... can’t any Gujarati children do that with Tamil songs....some children of Kerala could do that with Assamese songs.... some Kannada children could that with songs of Jammu and Kashmir! We can create such an environment in which we will be able to experience 'Ek Bharat-Shreshtha Bharat'. Not only this, we can definitely celebrate Azadi ka Amrit Mahotsav in a novel way. I urge the youth of the country to make videos of the popular songs of Indian languages in their own way.... you will become very popular! And the diversity of the country will be introduced to the new generation.
My dear countrymen, just a few days ago, we celebrated International Mother Language Day. Those who are learned can give a lot of academic input about where the word mother tongue came from, how it originated. I would emphasise about mother tongue that as our mother moulds our life, in the same manner, mother tongue also shapes our life. The mother and mother tongue, both together strengthen the foundation of life; lending it permanence. Just like we cannot abandon our mother, similarly, we cannot leave our mother tongue either. I remember an incident of yesteryears, when I had gone to America, I would get a chance to visit different families. Once I went to a Telugu family and I got to see a very happy scenario there. They told me that they had made a rule in the family that no matter how busy one were to be, if they were not outstation, then all the family members would have dinner sitting at the table together and equally compulsory on the dinner table was conversing in Telugu language only. This was also the rule for the children who were born there. Seeing this love for the mother tongue, I was highly impressed by this family.
Friends, even after 75 years of independence, some people are facing a mental dilemma due to which they have reservations with regard to their language, their dress, their food and drink, whereas, it is not like this anywhere else in the world. It is our mother tongue; we should speak it with pride. And, our India is so rich in terms of languages that it just cannot be compared. The biggest beauty of our languages is that from Kashmir to Kanyakumari, from Kutch to Kohima, hundreds of languages, thousands of dialects which are different from each other but are mutually integrated...many languages - one expression. For centuries, our languages have been evolving whilst learning from each other and have been refining themselves, developing each other. The world’s oldest language Tamil is in India and every Indian should be proud that we have such a significant heritage of the world. In the same way, many ancient scriptures are also there; their expression too is in our Sanskrit language. The people of India are proud to be associated with 121 forms of mother tongues and 14 of these languages are spoken by more than 1 crore people in everyday life. That is, many European countries do not have a total population than the people who are associated with 14 different languages in our country. In the year 2019, Hindi was ranked third among the most spoken languages of the world. Every Indian should be proud of this too. Language is not just a medium of expression, but also serves to preserve the culture and heritage of the society. Surjan Parohi ji is doing similar work in Suriname to save the heritage of his language. He turned 84 on the 2nd of this month. His forefathers also went to Suriname years ago, along with thousands of workers, to earn a living. Surjan Parohi ji writes very good poetry in Hindi; his name is considered among the national poets there. That is, even today Hindustan beats in his heart; there is a fragrance of the soil of India in his works. The people of Suriname have also built a museum in the name of Surjan Parohi ji. It is very heartening for me that in the year 2015 I had the opportunity to honour him.
Friends, today, that is, 27th February is also Marathi Bhasha Gaurav Divas.
“सर्व मराठी बंधु भगिनिना मराठी भाषा दिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा|”
This day is dedicated to Marathi Kaviraj, Vishnu Vaman Shirvadkar ji, Shriman Kusumagraj ji. Today is also the birth anniversary of Kusumagraj ji. Kusumagraj ji wrote poems in Marathi, wrote many plays, and took Marathi literature to new heights.
Friends, our languages have their own special characteristics; mother tongue has its own science. For understanding this science, emphasis has been laid on studies in the local language in the National Education Policy. Efforts are being made that our professional courses should also be taught in the regional languages. In Azadi Ka Amrit Kaal, we all should lend momentum to this effort together; this is a work indicative of self-respect. I would like you to know about the qualities of whatever mother tongue you speak and write something in it.
Friends, A few days ago I had a meeting with my friend and former Prime Minister of Kenya, Raila Odinga. This meeting was interesting but also very emotional. Since we are very good friends, we also discuss freely. While both of us were in a conversation, Odinga ji told about his daughter. His daughter Rosemary had a brain tumour and because of this she had to undergo surgery. However, one side-effect of this was that Rosemary almost lost her eyesight; she stopped seeing. You can imagine what must have happened to the daughter.... and we can also guess the condition of the father, we can understand his feelings. In hospitals all over the world... there was not any major country in the world, where he had not tried his best for the treatment of his daughter. He searched the big countries of the world, but, there was no success and in a way, giving up all hopes, there was an atmosphere of despair in the entire household. Meanwhile, someone suggested him to come to India for Ayurveda treatment and even though he had tried a lot and was tired, yet he thought that let's try once again... see what happens! He came to India, started getting his daughter treated at an Ayurvedic hospital in Kerala. The daughter stayed here for a long time. The effect of this Ayurvedic treatment was such that Rosemary's eyesight returned to a great extent. You can imagine, as if a new lease of life was given and light came back into Rosemary's life. As the new light has come in the whole family, Odinga ji was so emotional while telling me this and that he wishes, that the knowledge and science of Ayurveda of India, should be brought to Kenya. The type of plants that are used in it will be cultivated by them and he will do his best to get more people to benefit from it.
It is a matter of great happiness for me that from our land and our tradition have alleviated such a great suffering from someone's life. You will also be happy to hear this. Which Indian would not be proud of it? We all know that not only Odinga ji but lakhs of people across the world are reaping similar benefits from Ayurveda.
Prince Charles from Britain is also one of the big admirers of Ayurveda. Whenever I meet him, he definitely mentions Ayurveda. He is also aware of many Ayurvedic institutions of India.
Friends, in the last seven years a lot of attention has been paid to the promotion of Ayurveda in the country. The formation of the Ministry of AYUSH has further strengthened our resolve to popularise our traditional methods of medicine and health. I am very happy that in the last few years many new start-ups have emerged in the field of Ayurveda. The AYUSH Start-up Challenge started earlier this month. The goal of this challenge is to identify and support the start-ups working in this field. I urge the youth working in this field, that they should take part in this challenge.
Friends, once people are determined to do something together, they do wonderful things. There have been many such big changes in the society, in which public participation, collective effort, has played a significant role. One such mass movement named "Mission Jal Thal" is underway in Srinagar, Kashmir. This is a unique effort to clean the lakes and ponds of Srinagar and restore their old glory. The focus of “Mission Jal Thal” is on “Kushal Saar” and “Gil Saar”. Along with public participation, a lot of help of technology is also being taken in this. To find out where there has been encroachment, where illegal construction has taken place, a formal survey of this area was carried out. Along with this, a campaign to remove plastic waste and clean up the waste was also launched. In the second phase of the mission, a lot of effort was also made to restore the old water channels and 19 springs filling the lake. In order to spread more and more awareness about the importance of this Restoration Project, local people and youth were also made Water Ambassadors. Now the local people here are also taking efforts for increasing the number of migratory birds and fish in "Gil Saar Lake" and are also happy to see it. My heartiest congratulations to the people of Srinagar for this wonderful effort.
Friends, the 'Clean India Mission' started by the country eight years ago, with the passage of time, it expanded manifold... new innovations were also added. Wherever you go in India, you will find that some effort is being made for cleanliness everywhere. I have come to know about one such attempt in Kokrajhar, Assam. Here a group of morning walkers have taken a very commendable initiative under the 'Clean and Green Kokrajhar' mission. All of them gave a motivational message of cleanliness by cleaning the three kilometre long road in the new flyover area. Similarly, under the 'Clean India Campaign' in Visakhapatnam, cloth bags are being promoted instead of polythene. People here are also campaigning against Single Use Plastic products to keep the environment clean. Along with this, these people are also spreading awareness to segregate the waste at home. The students of Somaiya College in Mumbai have also included beautification in their campaign of cleanliness. They have decorated the walls of Kalyan railway station with beautiful paintings. An inspiring example from Sawai Madhopur in Rajasthan has also come to my notice. The youth here have started a campaign named 'Mission Beat Plastic' in Ranthambore, in which plastic and polythene have been removed from the forests of Ranthambore. This spirit of Sabka Prayas, everyone's effort strengthens public participation in the country and when there is public participation, even the biggest goals are definitely met.
My dear countrymen, just a few days from today, International Women's Day will be celebrated all over the world on 8th of March. We have been sharing many examples related to the courage, skill, and talent of women in 'Mann Ki Baat'. Today, whether it is Skill India, Self Help Group, small or big industries, women have taken the lead everywhere. Wherever you see, women are dispelling old myths. Today, in our country, From Parliament to Panchayat, women are reaching newer heights in different fields. In the Army too, daughters are now playing responsibilities in new and bigger roles and are protecting the country. Last month on Republic Day we saw that daughters were flying modern fighter planes too. The country also lifted the restrictions on the admission of daughters in Sainik Schools, and daughters are taking admission in Sainik Schools all over the country. Similarly, look at the start-up world, in the recent years, thousands of new start-ups began in the country. About half of these start-ups have women in director roles. In the recent past, decisions like increasing maternity leave for women have been taken. The country is trying to give equal rights to sons and daughters by fixing a common age for marriage. Due to this, the participation of women is increasing in every field. You must be noticing another major change happening in the country. This change is the success of our social campaigns. Take the success of 'Beti Bachao, Beti Padhao'... today the sex ratio in the country has improved. The number of girls going to school has also improved. In this we also have a responsibility that our daughters do not drop out of school. Similarly, women in the country have got freedom from open defecation under the 'Swachh Bharat Abhiyan'. A social evil like triple talaq is also coming to an end. Ever since the law against triple talaq has come into being, there has been a reduction of 80 percent in triple talaq cases in the country. How are all these changes happening in such a short span of time? This change is coming because women themselves are now leading the change and progressive efforts in our country.
My dear countrymen, tomorrow the 28th of February is 'National Science Day'. This day is also known for the discovery of Raman Effect. Along with CV Raman ji, I pay my respectful tribute to all the scientists who have contributed significantly in enriching our scientific journey. Friends, technology has secured an important place in our lives in the realm of ease and simplicity. Which technology is good and what is the better use of that technology, we are well acquainted with all these subjects. But, it is also true that the basis of that technology, the underlying science is something that we neglect in conveying to the children of our family. On this Science Day, I urge all the families to definitely start with small efforts to develop a scientific temperament in their children.
Now, for example – poor vision... after wearing glasses, vision improves with clarity... children can easily be explained on the science behind it. It’s not that one should restrict oneself to just looking at the glasses and enjoying. Now you can simply explain to the child on a small piece of paper. Now the child uses a mobile phone...how does a calculator work, how does a remote control work, what are sensors? Along with this, are such scientific elements also discussed in the house? Maybe we can easily explain these things behind the everyday functioning of the household, what is the inherent science behind a phenomenon. In the same way, have we ever indulged in stargazing together with the children? There must have been conversations about stars in the night. Different constellations appear, tell them about them. By doing this you can create a new interest in children towards physics and astronomy. Nowadays, there are also many apps through which you can locate the stars and planets, or, you can identify the star which is visible in the sky and can also know about it. I will also tell our start-ups that you should employ your skills and scientific character in the work related to nation-building. This is also our Collective Scientific Responsibility towards the country. Like, nowadays I see that our start-ups are doing very well in the world of virtual reality. In this era of virtual classes, one such virtual lab can be designed keeping children in mind. We can also make children experience a chemistry lab sitting at home through virtual reality. My request to my teachers and parents is to encourage all the students and children to ask questions and together with them find the right answers to those questions. Today, I would also like to appreciate the role of Indian scientists in the fight against Corona. Due to their hard work, it was possible to manufacture the Made In India vaccine, which has helped the whole world a lot. This is the gift of science to humanity.
My dear countrymen, this time too we discussed many subjects. Many festivals are lined up in the coming month of March... Shivratri... A few days later we will all will start preparing for Holi. Holi is a festival that unites us all. In this festival, all differences between near-dear ones and strangers, big and small, rancour and envy disappear. That is why it is said that the colours of love and harmony are thicker than the colours of Holi. Along with Gujiya in Holi, there is a unique sweetness of relationships as well. We have to strengthen these bonds further, and relations are not only with the people of our family but also with the people who are part of your larger family. You have to remember the most important way to do so. This is the way of celebrating the festival through 'Vocal for Local'. You should buy local products on festivals, so that the lives of the people living around you also become colourful and vibrant. The success with which our country is fighting the battle against Corona and moving forward is imparting enthusiasm to the festivals manifold. With this very zeal, we have to celebrate our festivals, and at the same time, we have to maintain our caution. I wish you all a very Happy festival season. I will always be waiting for your words, your letters and your messages.
Thank you very much!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ! আজি 'মন কী বাত'ৰ আন এটা খণ্ডৰ জৰিয়তে আমি একত্ৰিত হৈছো। এইটো ২০২২ চনৰ প্ৰথমটো 'মন কী বাত'। আজি আমি পুনৰ এনে এক আলোচনা আগবঢ়াবলৈ বিচাৰিছো যিবোৰ আমাৰ দেশ আৰু দেশবাসীৰ ইতিবাচক প্ৰেৰণা আৰু সামূহিক প্ৰচেষ্টাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত। আজি আমাৰ শ্ৰদ্ধেয় বাপু মহাত্মা গান্ধীজীৰ মৃত্যু বাৰ্ষিকীও। ৩০ জানুৱাৰীৰ আজিৰ দিনটোৱে আমাক বাপুৰ শিক্ষাৰ কথা মনত পেলাই দিয়ে। মাত্ৰ কেইদিনমান পূৰ্বে, আমি গণতন্ত্ৰ দিৱসো উদযাপন কৰিছিলো। দিল্লীৰ ৰাজপথত আমি দেখা দেশৰ বীৰত্ব আৰু শক্তিৰ আভাসে সকলোকে গৌৰৱ আৰু উৎসাহেৰে ভৰাই তুলিছে। আপোনালোকে নিশ্চিতভাৱে দেখা এটা পৰিৱৰ্তন এতিয়া ২৩ জানুৱাৰীৰ পৰা আৰম্ভ হ'ব, অৰ্থাৎ নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ জন্ম জয়ন্তী ৩০ জানুৱাৰী অৰ্থাৎ গান্ধীজীৰ মৃত্যু বাৰ্ষিকীলৈকে চলিব। ইণ্ডিয়া গেটত নেতাজীৰ এটা ডিজিটেল মূৰ্তিও স্থাপন কৰা হৈছে। দেশখনে যিধৰণে এই বস্তুটোক আদৰণি জনাইছিল, দেশৰ প্ৰতিটো কোণৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা আনন্দৰ ঢৌ, প্ৰতিজন দেশবাসীয়ে যি ধৰণৰ আৱেগ প্ৰকাশ কৰিছিল সেয়া আমি কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰো।
বন্ধুসকল, স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱত, দেশখনে এই প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে ইয়াৰ ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতীকসমূহ পুনৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰি আছে। আমি দেখিছিলো যে ইণ্ডিয়া গেটৰ ওচৰত থকা 'অমৰ জোৱান জ্যোতি' আৰু ওচৰৰ 'ৰাষ্ট্ৰীয় যুদ্ধ স্মাৰক'ৰ অগ্নি সন্মিলিত কৰা হৈছিল। এই আৱেগিক অনুষ্ঠানত, বহুতো দেশবাসী আৰু শ্বহীদ পৰিয়ালৰ চকুত চকুপানী আছিল। 'ৰাষ্ট্ৰীয় যুদ্ধ স্মাৰক'ত স্বাধীনতাৰ পিছৰে পৰা দেশৰ সকলো শ্বহীদৰ নাম লিপিবদ্ধ কৰা হৈছে। মোলৈ কিছুমান প্ৰাক্তন সেনা জোৱানে লিখিছে যে – "শ্বহীদসকলৰ স্মৃতিৰ সন্মুখত জ্বলি থকা 'অমৰ জোৱান জ্যোতি' শ্বহীদসকলৰ অমৰত্বৰ প্ৰতীক"। সঁচাকৈয়ে, 'অমৰ জোৱান জ্যোতি'ৰ দৰে, আমাৰ শ্বহীদসকল, তেওঁলোকৰ অনুপ্ৰেৰণা আৰু তেওঁলোকৰ অৱদানো অমৰ। মই আপোনালোক সকলোকে ক'ম, যেতিয়াই আপোনালোকে সুযোগ পায়, আপুনি 'ৰাষ্ট্ৰীয় যুদ্ধ স্মাৰক' দৰ্শন কৰিব। আপোনাৰ পৰিয়াল আৰু সন্তানকো লৈ যাওক। ইয়াত আপুনি এক পৃথক শক্তি আৰু অনুপ্ৰেৰণা অনুভৱ কৰিব।
বন্ধুসকল, অমৃত মহোৎসৱৰ এই অনুষ্ঠানবোৰৰ মাজতে দেশত বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ ৰাষ্ট্ৰীয় বঁটাও প্ৰদান কৰা হৈছিল। এটা হ'ল প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ ৰাষ্ট্ৰীয় শিশু বঁটা। এই বঁটাবোৰ শিশুসকলক দিয়া গৈছিল যিয়ে কম বয়সতে সাহসী আৰু অনুপ্ৰেৰণাদায়ক কাম কৰিছিল। আমি সকলোৱে আমাৰ ঘৰত এই শিশুসকলৰ বিষয়ে ক'ব লাগিব। এইবোৰে আমাৰ শিশুসকলক অনুপ্ৰাণিত কৰিব আৰু তেওঁলোকৰ অন্তৰত দেশলৈ সুনাম অনাৰ উৎসাহ প্ৰদান কৰিব। দেশত পদ্ম সন্মানৰ নামো ঘোষণা কৰা হৈছে। পদ্ম বঁটা বিজয়ীসকলৰ ভিতৰত বহুতো নাম আছে যাৰ বিষয়ে খুব কম লোকেই জানে। এইসকল হৈছে আমাৰ দেশৰ অখ্যাত নায়ক, যিসকলে সাধাৰণ পৰিস্থিতিত অসাধাৰণ কাম কৰিছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, উত্তৰাখণ্ডৰ বাসন্তী দেৱীজীক পদ্মশ্ৰী বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছে। বাসন্তী দেৱীয়ে সংগ্ৰামৰ মাজত গোটেই জীৱন অতিবাহিত কৰিছিল। তেওঁৰ স্বামীৰ কম বয়সতে মৃত্যু হৈছিল আৰু তেওঁ এখন আশ্ৰমত থাকিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। ইয়াতে থাকি তেওঁ নদী এখন বচাবলৈ সংগ্ৰাম কৰিছিল আৰু পৰিৱেশলৈ এক অসাধাৰণ অৱদান আগবঢ়াইছিল। তেওঁ মহিলাৰ সৱলীকৰণৰ বাবেও বহুতো কাম কৰিছে। একেদৰে, মণিপুৰৰ ৭৭ বছৰীয়া লৰেম্বাম বিনো দেৱীয়ে কেইবা দশক ধৰি মণিপুৰৰ লিবা বস্ত্ৰৰ কলা সংৰক্ষণ কৰি আহিছে। তেওঁক পদ্মশ্ৰী বঁটাও প্ৰদান কৰা হৈছে। মধ্য প্ৰদেশৰ অৰ্জুন সিঙে বাইগা জনজাতীয় নৃত্যৰ কলাক স্বীকৃতি দিয়াৰ বাবে পদ্ম বঁটা লাভ কৰিছে। পদ্ম বঁটা লাভ কৰা আন এজন ব্যক্তি হৈছে শ্ৰীযুত আমাই মহালিঙ্গ নায়ক। তেওঁ এজন কৃষক আৰু কৰ্ণাটকৰ বাসিন্দা। কিছুমান মানুহে তেওঁক সুৰংগ মানুহ বুলিও কয়। তেওঁলোকে কৃষিৰ ক্ষেত্ৰত এনে ধৰণৰ উদ্ভাৱন কৰিছে, যিকোনো লোকে দেখি আচৰিত হ'ব। ক্ষুদ্ৰ কৃষকসকলে তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ পৰা যথেষ্ট লাভান্বিত হৈছে। আৰু বহুতো অখ্যাত নায়ক আছে যাক দেশে তেওঁলোকৰ অৱদানৰ বাবে সন্মানিত কৰা হৈছে। তেওঁলোকৰ বিষয়ে জানিবলৈ চেষ্টা কৰক। আমি জীৱনত তেওঁলোকৰ পৰা বহুত শিকিম।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অমৃত মহোৎসৱত, আপোনালোক সকলো সহকৰ্মীয়ে মোলৈ বহুতো চিঠি আৰু বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰে, বহুতো পৰামৰ্শও দিছে। এই শৃংখলাটোত এনে এক এটা ঘটিছে যিটো মোৰ বাবে পাহৰিব নোৱাৰা। এক কোটিতকৈও অধিক শিশুৱে তেওঁলোকৰ 'মন কী বাত' পোষ্ট কাৰ্ডৰ জৰিয়তে মোলৈ লিখিছে। এই এক কোটি পোষ্ট কাৰ্ড দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা আহিছে, সেইবোৰ বিদেশৰ পৰাও আহিছে। মই এই পোষ্ট কাৰ্ডবোৰৰ অধিকাংশ পঢ়িবলৈ সময় লোৱাৰ চেষ্টা কৰিছো। এই পোষ্টকাৰ্ডবোৰত দেশৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে আমাৰ নতুন প্ৰজন্মৰ চিন্তাধাৰা কিমান বহল আৰু কিমান ডাঙৰ তাৰ আভাস আছে। মই 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলৰ বাবে কিছুমান পোষ্টকাৰ্ড উলিয়াই লৈছো যিবোৰ মই আপোনালোকৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰিব বিচাৰো। এনেকুৱা এখন হৈছে অসমৰ গুৱাহাটীৰ ৰিধিমা স্বাৰ্গিয়াৰীৰ এখন পোষ্ট কাৰ্ড। ৰিদ্ধিমা এগৰাকী সপ্তম শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰী আৰু লিখিছে যে স্বাধীনতাৰ ১০০ তম বৰ্ষত, তেওঁ এনে এখন ভাৰত চাব বিচাৰে যি হৈছে বিশ্বৰ আটাইতকৈ পৰিষ্কাৰ দেশ, সন্ত্ৰাসবাদৰ পৰা সম্পূৰ্ণৰূপে মুক্ত, ১০০ শতাংশ শিক্ষিত দেশৰ ভিতৰত শূন্য দুৰ্ঘটনা আৰু বহনক্ষম প্ৰযুক্তিৰ সৈতে খাদ্য সুৰক্ষাৰ বাবে সক্ষম। ৰিদ্ধিমা, আমাৰ ছোৱালীবোৰে যি ভাবে, সেই সপোনবোৰ পূৰণ হয়। যেতিয়া সকলোৰে প্ৰচেষ্টা একত্ৰিত হয়, আপোনাৰ যুৱ প্ৰজন্মই ইয়াক এক লক্ষ্য কৰি তুলিব, তেতিয়া নিশ্চিতভাৱে এনে ভাৰতৰ সৃষ্টি হ’ব। মই উত্তৰ প্ৰদেশৰ প্ৰয়াগৰাজৰ পৰা নব্যা বাৰ্মাৰ পৰাও এখন পোষ্ট কাৰ্ডো পাইছো। নব্যাই লিখিছে যে তেওঁৰ সপোন হৈছে ২০৪৭ চনত এনে এখন ভাৰতৰ বাবে য'ত সকলোৰে মৰ্যাদাপূৰ্ণ জীৱন থাকিব লাগে, য'ত কৃষকসকল সমৃদ্ধ হয় আৰু কোনো দুৰ্নীতি নহয়। নব্যা, দেশৰ বাবে আপোনাৰ সপোন অতি প্ৰশংসনীয়। দেশখন এই দিশত দ্ৰুতগতিত আগবাঢ়িছে। আপুনি দুৰ্নীতিমুক্ত ভাৰতৰ কথা কৈছিল। দুৰ্নীতিয়ে দেশখনক উঁইৰ দৰে খালী কৰি পেলাইছে। ইয়াৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ ২০৪৭ লৈ কিয় অপেক্ষা কৰিব লাগে? আজিৰ যুৱ প্ৰজন্মৰ দেশবাসীয়ে একেলগে এই কাম কৰিব লাগিব, আৰু ইয়াৰ বাবে আমি আমাৰ কৰ্তব্যক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়াটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। য'ত কৰ্তব্য কৰাৰ অনুভৱ হয়। কৰ্তব্য সৰ্বোপৰি। আনকি তাত দুৰ্নীতিও পোখা মেলিব নোৱাৰে।
বন্ধুসকল, মোৰ সন্মুখত আন এখন পোষ্টকাৰ্ড হৈছে চেন্নাইৰ মহম্মদ ইব্ৰাহিমৰ। ইব্ৰাহিমে ২০৪৭ চনত ভাৰতক প্ৰতিৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত এক মুখ্য শক্তি হিচাপে চাব বিচাৰে। তেওঁলোকে বিচাৰে যে চন্দ্ৰত ভাৰতৰ নিজা গৱেষণা আধাৰ থাকক, আৰু মংগল গ্ৰহত, ভাৰতে মানৱ জনসংখ্যা ৰক্ষাৰ কাম আৰম্ভ কৰা উচিত। একে সময়তে, ইব্ৰাহিমে পৃথিৱীক প্ৰদূষণমুক্ত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ ডাঙৰ ভূমিকাও প্ৰত্যক্ষ কৰিছে। ইব্ৰাহিম, আপোনাৰ দৰে যুৱক থকা এখন দেশৰ বাবে একো অসম্ভৱ নহয়।
বন্ধুসকল, মোৰ সন্মুখত আন এখন চিঠি আছে। ভাৱনা, মধ্য প্ৰদেশৰ ৰাইচেনৰ সৰস্বতী বিদ্যা মন্দিৰৰ দশম শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰী। প্ৰথমে, মই ভাৱনাক ক'ম যে আপুনি আপোনাৰ পোষ্টকাৰ্ডখন ত্ৰিৰংগাৰে সজোৱাৰ ধৰণটো মোৰ ভাল লাগিছিল। ভাৱনাই বিপ্লৱী শিৰিষ কুমাৰৰ বিষয়ে লিখিছে।
বন্ধুসকল, মই গোৱাৰ পৰা লৰেঞ্চিঅ’ পেৰেৰাৰ এখন পোষ্টকাৰ্ডো পাইছো। তেওঁ দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ ছাত্ৰ। তেওঁৰ পত্ৰখনৰ বিষয়বস্তু হৈছে – স্বাধীনতাৰ অখ্যাত নায়কসকল। মই আপোনালোকক হিন্দীত কৈছো। তেওঁ লিখিছে: "ভিকাজী কামা ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সৈতে জড়িত এগৰাকী সাহসী মহিলা আছিল। তেওঁ কন্যাসকলক শক্তিশালী কৰিবলৈ দেশ আৰু বিদেশত বহুতো অভিযান আৰম্ভ কৰিছিল। অনেক প্ৰদৰ্শনী আৰম্ভ হৈছিল। অৱশ্যে, ভিকাজী কামা স্বাধীনতা আন্দোলনৰ আটাইতকৈ শক্তিশালী মহিলাসকলৰ মাজৰ এগৰাকী আছিল। ১৯০৭ চনত তেওঁ জাৰ্মানীত ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰে। এই ত্ৰিৰংগা ডিজাইন কৰাত তেওঁক সমৰ্থন কৰা ব্যক্তিজন আছিল শ্ৰী শ্যামজী কৃষ্ণ বৰ্মা। শ্ৰী শ্যামজী কৃষ্ণ বৰ্মাজীৰ ১৯৩০ চনত জেনেভাত মৃত্যু হয়। তেওঁৰ শেষ ইচ্ছা আছিল যে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ পিছত তেওঁৰ চিতাভস্ম ভাৰতলৈ অনা উচিত। অৱশ্যে, ১৯৪৭ চনত স্বাধীনতাৰ দ্বিতীয় দিনা তেওঁৰ চিতাভস্ম ভাৰতলৈ ঘূৰাই অনা উচিত আছিল, কিন্তু এই কাম নহ’ল। সম্ভৱতঃ ঈশ্বৰে এই কাৰ্য্য কৰিবলৈ ইচ্ছুক হ'ব আৰু মইও এই কাৰ্য্যৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিলো। যেতিয়া মই গুজৰাটৰ মুখ্যমন্ত্ৰী আছিলোঁ, তেতিয়া ২০০৩ চনত তেওঁৰ চিতাভস্ম ভাৰতলৈ অনা হৈছিল। শ্যামজী কৃষ্ণ বাৰ্মাজীৰ জন্মস্থান কচ্ছৰ মাণ্ডৱীত তেওঁৰ স্মৃতিত এটা স্মাৰকো নিৰ্মাণ কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱৰ উত্তেজনা কেৱল আমাৰ দেশতে নহয়। মই ভাৰতৰ বন্ধুত্বপূৰ্ণ দেশ ক্ৰৱেশ্বিয়াৰ পৰা ৭৫ খন পোষ্টকাৰ্ডো পাইছো। ক্ৰৱেশ্বিয়াৰ জাগ্ৰেবৰ স্কুল অৱ এপ্লাইড আৰ্টছ এণ্ড ডিজাইনৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে এই ৭৫ খন কাৰ্ড ভাৰতৰ জনসাধাৰণলৈ প্ৰেৰণ কৰিছে আৰু অমৃত মহোৎসৱক অভিনন্দন জনাইছে। আপোনালোক সকলো দেশবাসীৰ হৈ মই ক্ৰৱেশ্বিয়া আৰু ইয়াৰ লোকসকলক ধন্যবাদ জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰত হৈছে শিক্ষা আৰু জ্ঞানৰ দেশ। আমি শিক্ষাক কিতাপৰ জ্ঞানত সীমাবদ্ধ নকৰো, কিন্তু ইয়াক জীৱনৰ এক সামগ্ৰিক অভিজ্ঞতা হিচাপে দেখিছো। আমাৰ দেশৰ মহান ব্যক্তিত্বসকলশিক্ষাৰ সৈতেগভীৰভাৱে জড়িত হৈ আছে। যদিও পণ্ডিত মদন মোহন মালব্যজীয়ে বেনাৰস হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল, মহাত্মা গান্ধীয়ে গুজৰাট বিদ্যাপীঠ নিৰ্মাণত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। গুজৰাটৰ আনন্দত এখন অতি মধুৰ ঠাই আছে - বল্লভ বিদ্যানগৰ। চৰ্দাৰ পেটেলৰ আহ্বানত তেওঁৰ দুই সহকৰ্মী ভাই কাকা আৰু ভিখা ভাইয়ে তাত যুৱসকলৰ বাবে শিক্ষা কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰিছিল। একেদৰে, পশ্চিমবংগত গুৰুদেৱ ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে শান্তিনিকেতন প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। মহাৰাজা গায়কোৱাড়ো শিক্ষাৰ অন্যতম শক্তিশালী সমৰ্থক আছিল। তেওঁ কেইবাখনো শিক্ষানুষ্ঠান নিৰ্মাণ কৰে আৰু ড০ আম্বেকাৰ আৰু শ্ৰী অৰবিন্দকে ধৰি বহুতো ব্যক্তিত্বক উচ্চ শিক্ষা গ্ৰহণৰ বাবে অনুপ্ৰাণিত কৰে। এনে গণ্যমান্য ব্যক্তিসকলৰ তালিকাৰ এটা নাম হৈছে ৰাজা মহেন্দ্ৰ প্ৰতাপ সিং জী। ৰাজা মহেন্দ্ৰ প্ৰতাপ সিংজীয়ে এখন কাৰিকৰী বিদ্যালয় স্থাপন কৰিবলৈ তেওঁৰ ঘৰটো প্ৰদান কৰিছিল। তেওঁ আলিগড় আৰু মথুৰাত শিক্ষা কেন্দ্ৰ নিৰ্মাণৰ বাবে যথেষ্ট আৰ্থিক সহায় প্ৰদান কৰিছিল। কিছু সময় আগতে মই আলিগড়ত তেওঁৰ নামত এখন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আধাৰশিলা স্থাপন কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো।
মই সুখী যে আজিও ভাৰতত শিক্ষাৰ পোহৰ জনসাধাৰণৰ মাজত অনাৰ একেই জীৱন্ত মনোভাৱ অব্যাহত আছে। আপুনি জানেনে এই অনুভৱটোৰ আটাইতকৈ ধুনীয়া কথাটো কি? অৰ্থাৎ শিক্ষাসম্পৰ্কীয় এই সজাগতা সমাজৰ প্ৰতিটো স্তৰত দৃশ্যমান। তামিলনাডুৰ তিৰুপুৰ জিলাৰ উদুমালপেট খণ্ডত বাস কৰা তায়াম্মালজীৰ উদাহৰণ অতি অনুপ্ৰেৰণাদায়ক। তায়াম্মালজীৰ নিজৰ কোনো ভূমি নাই। বহু বছৰ ধৰি, তেওঁৰ পৰিয়ালে নাৰিকল পানী বিক্ৰী কৰি জীৱিকা নিৰ্বাহ কৰি আহিছে। আৰ্থিক পৰিস্থিতি ভাল নহ'ব পাৰে, কিন্তু তায়াম্মালজীয়ে তেওঁৰ পুত্ৰ আৰু জীয়েকক শিকোৱাৰ বাবে কোনো ধৰণৰ চেষ্টা এৰি দিয়া নাছিল। তেওঁৰ সন্তানে চিন্নাবীৰামপট্টি পঞ্চায়ত ইউনিয়ন মধ্য বিদ্যালয়ত অধ্যয়ন কৰিছিল। এনেকুৱাই এদিন বিদ্যালয়ত অভিভাৱকৰ সৈতে হোৱা বৈঠকত শ্ৰেণীকোঠা আৰু বিদ্যালয়ৰ অৱস্থা উন্নত কৰিব লাগে, বিদ্যালয়ৰ আন্তঃগাঁথনি সংশোধন কৰিব লাগে বুলি আলোচনা কৰা হৈছিল। তায়াম্মালজীও সেই সভাত আছিল। তেওঁ সকলো শুনিছিল। এই সভাত, এই কামবোৰৰ বাবে ধনৰ অভাৱৰ ওপৰত পুনৰ আলোচনা বন্ধ হৈ পৰিছিল। তাৰ পিছত, তায়াম্মালজীয়ে কি কৰিলে কোনেও কল্পনা কৰিব নোৱাৰিলে। নাৰিকল পানী বিক্ৰী কৰি কিছু মূলধন সংগ্ৰহ কৰা তায়াম্মালজীয়ে বিদ্যালয়খনলৈ এক লাখ টকা দান কৰিছিল। দৰাচলতে, এনে কৰিবলৈ এক ডাঙৰ হৃদয়, সেৱাৰ অনুভূতিৰ প্ৰয়োজন। তায়াম্মালজীয়ে কয় যে বৰ্তমান যিখন বিদ্যালয়ত আছে তাত অষ্টম শ্ৰেণীলৈকে অধ্যয়ন চলি আছে। এতিয়া যেতিয়া বিদ্যালয়ৰ আন্তঃগাঁথনি উন্নত হ'ব, তেতিয়া অধ্যয়ন ইয়াত উচ্চতৰ মাধ্যমিকলৈ আৰম্ভ হ'ব। এইটো আমাৰ দেশৰ শিক্ষাৰ বিষয়ে একেই অনুভূতি যাৰ বিষয়ে মই কথা পাতি আছিলো। মই আইআইটি বিএইচইউৰ এজন প্ৰাক্তন ছাত্ৰৰ একে ধৰণৰ অনুদানৰ বিষয়েও জানিব পাৰিছো। বিএইচইউৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰ জয় চৌধুৰীজীয়ে বিএইচইউ ফাউণ্ডেচনলৈ প্ৰায় ৭.৫ কোটি টকা অৰ্থাৎ এক মিলিয়ন ডলাৰ দান কৰিছিল।
বন্ধুসকল, আমাৰ দেশৰ বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ বহুতো লোক আছে, যিসকলে আনক সহায় কৰি সমাজৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ দায়িত্ব পালন কৰি আছে। মই অত্যন্ত সুখী যে উচ্চ শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত, বিশেষকৈ আমাৰ বিভিন্ন আইআইটিত এনে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টা নিৰন্তৰভাৱে দেখা গৈছে। কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়সমূহতো এনে ধৰণৰ অনুপ্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণৰ কোনো অভাৱ নাই। এনে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টা অধিক বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে, যোৱা বছৰ ছেপ্তেম্বৰৰ পৰা দেশত বিদ্যাঞ্জলি অভিযানো আৰম্ভ হৈছে। ইয়াৰ লক্ষ্য হৈছে ব্যক্তিগত সংগঠন, চি.এছ.আৰ. আৰু ব্যক্তিগত খণ্ডৰ অংশগ্ৰহণেৰে সমগ্ৰ দেশৰ বিদ্যালয়সমূহত শিক্ষাৰ মানদণ্ড উন্নত কৰা। বিদ্যাঞ্জলীয়ে সম্প্ৰদায়ৰ অংশগ্ৰহণ আৰু মালিকীস্বত্বৰ মনোভাৱ কঢ়িয়াই নিছে। আপোনাৰ বিদ্যালয়, মহাবিদ্যালয়ৰ সৈতে নিৰন্তৰ সংযোজিত হৈ থকা, আপোনাৰ সামৰ্থ্যত কিবা অৰিহণা যোগোৱা টো কেৱল সন্তুষ্টি আৰু আনন্দৰ অভিজ্ঞতাৰ দ্বাৰা হে জনা যায়।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি প্ৰেম আৰু প্ৰতিটো জীৱৰ প্ৰতি সহানুভূতি, এয়াও আমাৰ সংস্কৃতি আৰু এক সহজাত প্ৰকৃতি। শেহতীয়াকৈ মধ্য প্ৰদেশৰ পেঞ্চ টাইগাৰ ৰিজাৰ্ভত এজনী বাঘিনীয়ে বিশ্বক বিদায় জনোৱাৰ সময়ত আমাৰ এই ৰীতি-নীতিবোৰৰ আভাস দেখা গৈছিল। এই বাঘিনীজনীক মানুহে কলাৰ যুক্ত বাঘিনী বুলি কৈছিল। বন বিভাগে ইয়াক টি-১৫ নাম দিছিল। এই বাঘিনীৰ মৃত্যুৱে মানুহক ইমান আৱেগিক কৰি তুলিছিল যেন তেওঁলোকৰ কোনোবাই নিজৰ পৃথিৱী এৰি গৈছে। মানুহে বাঘিনীটোৰ অন্তিম সংস্কাৰ সম্পন্ন কৰিছিল, সম্পূৰ্ণ সন্মান আৰু মৰমেৰে বিদায় দিছিল। আপোনালোকে নিশ্চয় এই ছবিবোৰ সামাজিক মাধ্যমত দেখিছে। প্ৰকৃতি আৰু জন্তুৰ প্ৰতি আমাক ভাৰতীয়সকলৰ এই প্ৰেম সমগ্ৰ বিশ্বতে যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰা হৈছিল। কলাৰযুক্ত বাঘিনীজনীয়ে তাইৰ জীৱনকালত ২৯ টা পোৱালী জন্ম দিছিল আৰু সেইবোৰ প্ৰতিপালন কৰি ২৫ টা ডাঙৰ কৰিছিল। আমি টি-১৫ৰ এই জীৱনটোও উদযাপিত কৰিছিলো আৰু যেতিয়া তাই এই পৃথিৱী এৰিছিল, এয়াও এক আৱেগিক বিদায় আছিল। এইটো ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ গুণ। আমি প্ৰতিটো জীৱৰ সৈতে প্ৰেমৰ সম্পৰ্ক স্থাপন কৰো। আমি এইবাৰ গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ কুচকাৱাজত একে ধৰণৰ দৃশ্য দেখিবলৈ পাইছিলো। এই পেৰেডত, ৰাষ্ট্ৰপতিৰ দেহৰক্ষীৰ চাৰ্জাৰ ঘোঁৰা বিৰাটে তেওঁৰ অন্তিম পেৰেডত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। বিৰাট ঘোঁৰাটো, ২০০৩ চনত ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনলৈ আহিছিল আৰু গণতন্ত্ৰ দিৱসত প্ৰতিবাৰেই কমাণ্ডেণ্ট চাৰ্জাৰ হিচাপে পেৰেডৰ নেতৃত্ব দিছিল। আনকি যেতিয়া এজন বিদেশী ৰাষ্ট্ৰপ্ৰধানক ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনলৈ আদৰণি জনোৱা হৈছিল, তেতিয়াও এই ঘোঁৰাটোৱে এই ভূমিকা পালন কৰিছিল। এই বছৰ, সেনা দিৱসত, বিৰাটক সেনা প্ৰধানে চি.ও.এ.এছ. প্ৰশংসা কাৰ্ডো প্ৰদান কৰিছিল। বিৰাটৰ বিশাল সেৱাৰ কথা বিবেচনা কৰি, অৱসৰৰ পিছত তেওঁক স-সন্মানে বিদায় দিয়া হৈছিল।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া আন্তৰিক প্ৰচেষ্টা এক হয়, যদি কাম ভাল হয়, ইয়াৰ ফলাফলো ভাল হয়। ইয়াৰ এক উত্তম উদাহৰণ অসমৰ পৰা আহিছে। আপুনি অসমৰ নাম লোৱাৰ লগে লগে, চাহ বাগিচা আৰু তাত থকা বহুতো ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ কথা মনলৈ আহে। একে সময়তে, এটা শিঙৰ গঁড়ৰ ছবিও আমাৰ মনলৈ আহে। আপোনালোক সকলোৱে জানে যে এক শিঙৰ গঁড় সদায়েই অসমৰ সংস্কৃতিৰ অংশ হৈ আহিছে। ভাৰত ৰত্ন ভূপেন হাজৰিকাজীৰ এই গীতটো প্ৰতিখন কাণত প্ৰতিধ্বনিত হ'ব ৷
বন্ধুসকল, এই গানটোৰ অৰ্থ কি সেয়া অতিশয় সুসংগত। গীতটোত কোৱা হৈছে, "কাজিৰঙাৰ সেউজীয়া পৰিবেশ, হাতী আৰু বাঘৰ বাসস্থান, পৃথিৱীয়ে এটা শিঙৰ গঁড় চাওক, চৰাইবোৰৰ সুমধুৰ চিঞৰ-বাখৰ শুনক।" গঁড়ৰ ছবি অসমৰ বিশ্ববিখ্যাত হস্ততাঁতত বোৱা মুগা আৰু এড়ী পোছাকতো দেখা যায়। অসমৰ সংস্কৃতিৰ ইমান ডাঙৰ গৌৰৱ গঁড়বোৰেও সংকটৰ সন্মুখীন হ'বলগীয়া হৈছিল। ২০১৩ চনত, চোৰাং ব্যৱসায়ীসকলে ৩৭ টা গঁড় হত্যা কৰিছিল আৰু ২০১৪ চনত ৩২ টা গঁড় হত্যা কৰিছিল। এই প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ যোৱা সাত বছৰত অসম চৰকাৰৰ বিশেষ প্ৰচেষ্টাৰে গঁড়ৰ চোৰাং চিকাৰৰ বিৰুদ্ধে এক বৃহৎ অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছিল। ২২ ছেপ্টেম্বৰত বিশ্ব গঁড় দিৱস উপলক্ষে চোৰাং ব্যৱসায়ীসকলৰ পৰা জব্দ কৰা ২,৪০০ত কৈও অধিক শিং জ্বলাই দিয়া হয়। এয়া চোৰাং ব্যৱসায়ীসকলৰ বাবে এটা শক্তিশালী বাৰ্তা আছিল। এনে প্ৰচেষ্টাৰ ফলস্বৰূপে, অসমত গঁড়ৰ চোৰাং চিকাৰ এতিয়া নিৰন্তৰে হ্ৰাস পাই আহিছে। যদিও ২০১৩ চনত ৩৭ টা গঁড় হত্যা কৰা হৈছিল, ২০২০ চনত গঁড়ৰ চোৰাং চিকাৰৰ দুটা ঘটনা সংঘটিত হৈছে আৰু ২০২১ চনত মাত্ৰ ১ টা। গঁড়ক ৰক্ষা কৰা অসমৰ জনসাধাৰণৰ সংকল্পক মই প্ৰশংসা কৰো।
বন্ধুসকল, ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ বিবিধ ৰং আৰু আধ্যাত্মিক শক্তিয়ে সদায় সমগ্ৰ বিশ্বৰ লোকসকলক আকৰ্ষিত কৰি আহিছে। যদি মই আপোনাক কওঁ যে আমেৰিকা যুক্তৰাজ্য, কানাডা, ডুবাই, ছিংগাপুৰ, পশ্চিম ইউৰোপ আৰু জাপানত ভাৰতীয় সংস্কৃতি অতি জনপ্ৰিয়, তেন্তে এইটো আপোনাৰ বাবে অতি সচৰাচৰ যেন লাগিব, আপুনি আচৰিত নহ'ব। কিন্তু, যদি মই কওঁ যে লেটিন আমেৰিকা আৰু দক্ষিণ আমেৰিকাতো ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ এক ডাঙৰ আকৰ্ষণ আছে, তেন্তে, আপুনি নিশ্চিতভাৱে এবাৰ চিন্তাত পৰিব। মেক্সিকোত খাদীৰ প্ৰচাৰ কৰা ই হওঁক বা ব্ৰাজিলত ভাৰতীয় পৰম্পৰাক জনপ্ৰিয় কৰাৰ প্ৰয়াস হওঁক, 'মন কী বাত'ত, আমি এই বিষয়বোৰ আগতে আলোচনা কৰিছো। আজি মই আপোনাক আৰ্জেণ্টিনাত উদ্ভাসিত হোৱা ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ পৰম্পৰাৰ বিষয়ে ক'ম। আৰ্জেণ্টিনাত আমাৰ সংস্কৃতিক বহুতে ভাল পাইছে।
২০১৮ চনত, মই আৰ্জেণ্টিনা ভ্ৰমণৰ সময়ত যোগ কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰিছিলো – 'শান্তিৰ বাবে যোগ'। আৰ্জেণ্টিনাত ইয়াত এটা প্ৰতিষ্ঠান আছে – হস্তিনাপুৰ ফাউণ্ডেচন। আপুনি শুনি আচৰিত হৈছে, আৰ্জেণ্টিনা ক'ত, আৰু তাতো হস্তিনাপুৰ ফাউণ্ডেচন। ফাউণ্ডেচনত আৰ্জেণ্টিনাত ভাৰতীয় বৈদিক পৰম্পৰাৰ প্ৰসাৰত জড়িত হৈ আছে। ইয়াক ৪০ বছৰ পূৰ্বে প্ৰফেচাৰ এডা এলব্ৰেচ্ট নামৰ এগৰাকী মেডামে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। আজি, অধ্যাপক এদা এলব্ৰেখ্টৰ বয়স ৯০ বছৰ হ'ব। ভাৰতৰ সৈতে তেওঁৰ সম্পৰ্ক কেনেকৈ হ’ল সেয়াও অতি আকৰ্ষণীয়। যেতিয়া তেওঁৰ বয়স ১৮ বছৰ আছিল, তেতিয়া তেওঁৰ প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ শক্তিৰ সৈতে পৰিচয় হৈছিল। তেওঁ ভাৰততো যথেষ্ট সময় অতিবাহিত কৰিছিল। ভাগৱত গীতা আৰু উপনিষদবোৰৰ গভীৰতালৈ গৈছিল। আজি, হস্তিনাপুৰ ফাউণ্ডেচনৰ ৪০,০০০ ৰো অধিক সদস্য আছে আৰু আৰ্জেণ্টিনা আৰু অন্যান্য লেটিন আমেৰিকাৰ দেশবোৰত ইয়াৰ প্ৰায় ৩০ টা শাখা আছে। হস্তিনাপুৰ ফাউণ্ডেচনে স্পেনিছ ভাষাত ১০০ তকৈও অধিক বৈদিক আৰু দাৰ্শনিক গ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰিছে। তেওঁলোকৰ আশ্ৰমো বৰ আকৰ্ষণীয়। আশ্ৰমত বাৰটা মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে, য'ত দেৱতাৰ মূৰ্তি আছে। এই সকলোবোৰৰ কেন্দ্ৰত এটা মন্দিৰ আছে যিটো অদ্বৈতবাদী ধ্যানৰ বাবে নিৰ্মাণ কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, এনে ধৰণৰ শ শ উদাহৰণে দেখুৱাইছে যে আমাৰ সংস্কৃতি কেৱল আমাৰ বাবেই নহয়, সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবেও এক মূল্যৱান ঐতিহ্য। গোটেই পৃথিৱীৰ মানুহে এয়া জানিব বিচাৰে, বুজিব বিচাৰে, জীয়াব বিচাৰে। আমি আমাৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যক সম্পূৰ্ণ দায়িত্বৰে আমাৰ নিজৰ জীৱনৰ অংশ কৰি সকলো লোকৰ কাষ চাপিবলৈ চেষ্টা কৰা উচিত।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই এতিয়া আপোনালোকক এটা প্ৰশ্ন সুধিব বিচাৰো, বিশেষকৈ মোৰ যুৱ বন্ধুসকলক। এতিয়া ভাবক, আপোনালোকে একেলগে কিমানটা পুশ্ব-আপ কৰিব পাৰে। মই আপোনালোকক যি ক'বলৈ ওলাইছো সেয়া নিশ্চিতভাৱে আপোনালোকক আচৰিত কৰি তুলিব। মণিপুৰৰ ২৪ বছৰীয়া থুনাওজাম নিৰঞ্জয় সিঙে এক মিনিটত ১০৯ টা পুশ্ব-আপৰ অভিলেখ গঢ়িছে। নিৰঞ্জয় সিঙৰ বাবে ৰেকৰ্ড ভংগ কৰাটো নতুন কথা নহয়, আনকি তাৰ আগতে, তেওঁ, আনকি আগতে, এক মিনিটত এটা হাতেৰে সৰ্বাধিক নাকল পুশ্ব-আপৰ অভিলেখ গঢ়িছিল। মই নিশ্চিত যে আপোনালোক নিৰঞ্জয় সিঙৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হ'ব আৰু শাৰীৰিক সুস্থতাক আপোনালোকৰ জীৱনৰ এটা অংশ কৰি তুলিব।
বন্ধুসকল, আজি মই আপোনালোকৰ সৈতে লাডাখৰ বিষয়ে এটা তথ্য ভাগ বতৰা কৰিব বিচাৰো যাৰ বিষয়ে জানি আপোনালোক গৌৰৱান্বিত হ'ব। লাডাখত সোনকালেই এটা সুন্দৰ মুকলি সংশ্লেষিত ট্ৰেক আৰু এষ্ট্ৰো টাৰ্ফ ফুটবল ষ্টেডিয়াম মুকলি হ’ব। ষ্টেডিয়ামখন ১০,০০০ ফুটতকৈও অধিক উচ্চতাত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে আৰু ইয়াৰ নিৰ্মাণ শীঘ্ৰেই সম্পূৰ্ণ হ'ব। এয়া লাডাখৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ষ্টেডিয়াম হ'ব য'ত ৩০,০০০ দৰ্শকে একেলগে বহিব পাৰিব। লাডাখৰ এই আধুনিক ফুটবল ষ্টেডিয়ামত এটা ৮-লেনৰ সংশ্লেষিত ট্ৰেকো থাকিব। ইয়াৰ উপৰিও, এহেজাৰ বিচনা থকা হোষ্টেলো থাকিব। আপুনি এইটো জানি ভাল পাব যে এই ষ্টেডিয়ামটো ফুটবলৰ সৰ্ববৃহৎ সংস্থা ফিফাৰ দ্বাৰা অনুমোদিত কৰা হৈছে। যেতিয়াই ক্ৰীড়াৰ ইমান ডাঙৰ আন্তঃগাঁথনি সাজু হয়, ই দেশৰ যুৱপ্ৰজন্মৰ বাবে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সুযোগ আনি দিয়ে। একে সময়তে, য'ত এই ব্যৱস্থাটো সংঘটিত হয়, সমগ্ৰ দেশৰ লোকসকল আহে আৰু যায়, পৰ্যটনৰ প্ৰচাৰ হয় আৰু বহুতো নিযুক্তিৰ সুযোগ সৃষ্টি হয়। ষ্টেডিয়ামখনে আমাৰ লাডাখৰ বহুতো যুৱক-যুৱতীক উপকৃত কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এইবাৰ 'মন কী বাত'ত আমি বহুতো বিষয়ত কথা পাতিছিলো। আৰু এটা বিষয় আছে, যিটো এই সময়ত সকলোৰে মনত আছে আৰু সেয়া হৈছে ক’ৰোনা। ভাৰতে যথেষ্ট সফলতাৰে ক’ৰোনাৰ নতুন ঢৌৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দি আছে, এইটোও গৌৰৱৰ বিষয় যে এতিয়ালৈকে প্ৰায় ৪.৫ কোটি শিশুৱে ক’ৰোনা ভেকছিনৰ পালি গ্ৰহণ কৰিছে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে ১৫ ৰ পৰা ১৮ বছৰ বয়সৰ প্ৰায় ৬০% যুৱক-যুৱতীয়ে তিনিৰ পৰা চাৰি সপ্তাহৰ ভিতৰত টীকাকৰণ কৰাইছে। ই কেৱল আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰাই নহয় কিন্তু তেওঁলোকক পঢ়া শুনা অব্যাহত ৰখাত সহায় কৰিব। আন এটা ভাল কথা হ'ল যে ২০ দিনৰ ভিতৰত, এক কোটি লোকেও সাৱধানতাৰ পালি গ্ৰহণ কৰিছে। আমাৰ দেশৰ ভেকছিনৰ ওপৰত দেশবাসীৰ এই বিশ্বাস আমাৰ এক ডাঙৰ শক্তি। এতিয়া, ক’ৰোনা সংক্ৰমণৰ ঘটনাও হ্ৰাস হোৱা আৰম্ভ হৈছে - ই এক অতি ইতিবাচক লক্ষণ। জনসাধাৰণ সুৰক্ষিত থাকক, দেশৰ অৰ্থনৈতিক কাৰ্যকলাপ গতিত থাকক - এয়া প্ৰতিজন দেশবাসীৰ ইচ্ছা। আৰু আপোনালোকে জানেনে, 'মন কী বাত'ত, মই কিছুমান কথা নোকোৱাকৈ থাকিব নোৱাৰো, যেনে, আমি 'পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা অভিযান' পাহৰিব নালাগিব, আমি এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিকৰ বিৰুদ্ধে অভিযান ত্বৰান্বিত কৰিব লাগিব, ‘লোকেলৰ বাবে ভ’কেল’ আমাৰ দায়িত্ব, আমি আত্মনিৰ্ভৰশীল ভাৰত অভিযানৰ বাবে জড়িত হ'ব লাগিব। কেৱল আমাৰ সকলোৰে প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰাহে দেশখন উন্নয়নৰ নতুন শিখৰত উপনীত হ'ব। এই ইচ্ছাৰে, মই আপোনালোকক বিদায় জনাইছো। আপোনালোকক অশেষ ধন্যবাদ|
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ! এই সময়ত, আপোনালোকে ২০২১ চনৰ বিদায় আৰু ২০২২ চনৰ অভ্যৰ্থনাৰ বাবে প্ৰস্তুতিত ব্যস্ত। নতুন বছৰত, প্ৰতিজন ব্যক্তি, প্ৰতিটো প্ৰতিষ্ঠানে আগন্তুক বছৰত কিবা এটা ভাল কৰাৰ, উন্নত হোৱাৰ সংকল্প লৈছে। যোৱা সাত বছৰ ধৰি আমাৰ 'মন কী বাতে’ ব্যক্তি, সমাজ, দেশৰ ভাল কৰিবলৈ আৰু ভাল হ'বলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। এই সাত বছৰত,'মন কী বাত'ৰ সময়ত, মই চৰকাৰৰ সাফল্যৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিব পাৰিলোহেঁতেন। আপোনালোকেও এইটো ভাল পালেহেঁতেন, আপোনালোকেও ইয়াক প্ৰশংসা কৰিলেহেঁতেন, কিন্তু, এইটো মোৰ দশকৰ অভিজ্ঞতা যে সংবাদ মাধ্যমৰ চিকমিকনিৰ পৰা আঁতৰত, বাতৰি কাকতৰ শিৰোনামৰ পৰা আঁতৰত থাকি, বহুতো লোক আছে যিয়ে যথেষ্ট ভাল কাম কৰি আছে। তেওঁলোকে আজি দেশৰ কাইলৈৰ বাবে নিজকে জড়িত কৰি আছে। তেওঁলোকে আজি দেশৰ ভৱিষ্যৎ প্ৰজন্মৰ বাবে তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাত সক্ৰিয়ভাৱে নিয়োজিত হৈ আছে। এনে লোকসকলৰ কথাবোৰে অতিশয় সান্ত্বনা, গভীৰ অনুপ্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে। মোৰ বাবে, 'মন কী বাত' সদায়ে এনে লোকসকলৰ প্ৰচেষ্টাৰে ভৰপূৰ এক সুন্দৰ উপবন স্বৰূপ হৈ আহিছে, প্ৰতিটো মাহত মোৰ এইটোৱেই প্ৰয়াস যে এই উপবনৰ কোনটো পাহি আপোনালোকৰ মাজলৈ লৈ আনিব পাৰো ৷ মই সুখী যে আমাৰ বহুৰত্ন বসুন্ধৰাৰ গুণী কাৰ্য্যৰ অবিচলিত প্ৰবাহ অব্যাহত আছে। আৰু আজি যেতিয়া দেশখনে 'অমৃত মহোৎসৱ' উদযাপন কৰি আছে, ই এক প্ৰকাৰে জনশক্তি, জন-জনৰ শক্তি, ইয়াৰ উল্লেখ, ইয়াৰ প্ৰচেষ্টা, ইয়াৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম, ভাৰত আৰু মানৱতাৰ উজ্জ্বল ভৱিষ্যতৰ বাবে নিশ্চিত কৰে।
বন্ধুসকল, এয়া হৈছে জনশক্তিৰ শক্তি, ভাৰতে ১০০ বছৰৰ ভিতৰত আটাইতকৈ ডাঙৰ মহামাৰীৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিব পৰাটো সকলোৰে প্ৰচেষ্টা। আমি প্ৰতিটো কঠিন সময়ত পৰিয়ালৰ দৰে ইজনে সিজনৰ সৈতে থিয় হৈছিলো। আপোনাৰ চুবুৰীয়া বা চহৰৰ কাৰোবাক সহায় কৰিবলৈ, আপোনাৰ সামৰ্থতকৈ অধিক কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। আজিৰ বিশ্বত টীকাকৰণৰ পৰিসংখ্যাক ভাৰতৰ সৈতে তুলনা কৰি, এনে লাগে যে দেশখনে এনে এক অভূতপূৰ্ব কাম প্ৰাপ্ত কৰিছে, ই কি ডাঙৰ লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিছে। ভেকছিনৰ ১৪০ কোটি পালি অতিক্ৰম কৰাটো প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ কৃতিত্ব। ই প্ৰত্যেক ভাৰতীয়ৰ বিশ্বাস, প্ৰণালী, বিজ্ঞান, বিজ্ঞানীসকলৰ ওপৰত বিশ্বাস আৰু সমাজৰ প্ৰতি তেওঁৰ দায়বদ্ধতা পালন কৰাটোও আমাৰ ভাৰতীয়সকলৰ ইচ্ছাশক্তিৰ প্ৰমাণ। কিন্তু বন্ধুসকল, আমি এইটোও মনত ৰাখিব লাগিব যে ক’ৰোনাৰ এটা নতুন ৰূপৰ আগমন ঘটিছে। যোৱা দুবছৰত আমাৰ এই অভিজ্ঞতা হৈছে যে এই গোলকীয় মহামাৰীক পৰাস্ত কৰিবলৈ নাগৰিক হিচাপে আমাৰ নিজৰ প্ৰচেষ্টা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আমাৰ বিজ্ঞানীসকলে নতুন অমিক্ৰন প্ৰকাৰটো নিৰন্তৰে অধ্যয়ন কৰি আছে ৷ প্ৰতিদিনে, তেওঁলোকে নতুন তথ্য লাভ কৰি আছে, তেওঁলোকৰ পৰামৰ্শবোৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে। এনে পৰিস্থিতিত, দেশখনৰ নিজৰ সজাগতা, নিজৰ অনুশাসন, ক’ৰোনাৰ এই প্ৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে এক বৃহৎ শক্তি হিচাপে বিবেচিত হৈছে। এই দায়িত্ববোধৰ দ্বাৰা ক’ৰোনাক পৰাস্ত কৰিব পৰা আমাৰ সামূহিক শক্তিৰ সৈতে আমি ২০২২ চনত প্ৰৱেশ কৰিব লাগিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মহাভাৰতৰ যুদ্ধৰ সময়ত, ভগৱান কৃষ্ণই অৰ্জুনক কৈছিল: 'নভঃ স্পৃশং দীপ্তম'ৰ অৰ্থ হৈছে গৌৰৱেৰে আকাশ স্পৰ্শ কৰা। এইটো ভাৰতীয় বায়ু সেনাৰ মূলমন্ত্ৰ। মা ভাৰতীৰ সেৱাত বহুতে প্ৰতিদিনে গৌৰৱেৰে আকাশৰ এই উচ্চতা স্পৰ্শ কৰে, আমাক বহুত কথা শিকায়। এনেকুৱা এটা জীৱন আছিল গ্ৰুপ কেপ্টেইন বৰুণ সিঙৰ। বৰুণ সিঙে এখন হেলিকপ্টাৰ উৰুৱাই আছিল যি এই মাহত তামিলনাডুত দুৰ্ঘটনাত পতিত হৈছিল। সেই দুৰ্ঘটনাত, আমি দেশৰ প্ৰথম চিডিএছ জেনেৰেল বিপিন ৰাৱাট আৰু তেওঁৰ পত্নীকে ধৰি বহুতো নায়কক হেৰুৱাইছিলো। বৰুণ সিঙেও কেইবাদিনো মৃত্যুৰ সৈতে যুঁজি তাৰ পিছত তেওঁও আমাক এৰি থৈ গৈছিল। যেতিয়া বৰুণ চিকিৎসালয়ত আছিল, মই ছ'চিয়েল মিডিয়াত কিবা এটা দেখিছিলো যি মোৰ হৃদয় স্পৰ্শ কৰিছিল। তেওঁক এই বছৰৰ আগষ্টত শৌৰ্য চক্ৰ দিয়া হৈছিল।
এই সন্মানৰ পিছত, তেওঁ তেওঁৰ বিদ্যালয়ৰ অধ্যক্ষলৈ এখন পত্ৰ লিখিছিল। এই চিঠিখন পঢ়ি মোৰ মনলৈ প্ৰথমটো চিন্তা আহিছিল যে সফলতাৰ শীৰ্ষত উপনীত হোৱাৰ পাছতো তেওঁলোকে শিপাবোৰ নাপাহৰিলে। দ্বিতীয়তে, যেতিয়া তেওঁলোকৰ উদযাপন কৰিবলৈ সময় আছিল, তেওঁলোকে আহিবলগীয়া প্ৰজন্মৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিছিল। তেওঁ বিদ্যালয়খনৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ জীৱনো উদযাপিত কৰাটো বিচাৰিছিল । তেওঁৰ পত্ৰখনত, বৰুণ সিংজীয়ে তেওঁৰ বীৰত্বৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা নাছিল কিন্তু তেওঁৰ বিফলতাৰ কথা কৈছিল। তেওঁ কেনেকৈ তেওঁৰ ত্ৰুটিবোৰক সামৰ্থ্যলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিছিল তাৰ বিষয়ে কৈছিল। এই চিঠিখনত তেওঁ এঠাইত লিখিছে-"মধ্যমীয়া হোৱাটো কোনো ডাঙৰ কথা নহয়। সকলোৱেই বিদ্যালয়ত উৎকৃষ্ট নহ'ব পাৰে আৰু সকলোৱেই ৯০ ৰ ঘৰত নম্বৰ লাভ কৰিব নোৱাৰিবও পাৰে। যদি আপুনি এনে কৰে, ই এক আশ্চৰ্যকৰ সাফল্য আৰু ইয়াক প্ৰশংসা কৰিব লাগিব। অৱশ্যে, যদি আপুনি নকৰে, আপুনি ইয়াক মধ্যমীয়া বুলি নাভাবিব। আপুনি স্কুলত মধ্যমীয়া হ'ব পাৰে কিন্তু এইটো জীৱনত অহা ঘটনাবোৰৰ এক পৰিমাপ নহয়। আপোনাৰ অন্তৰাত্মাৰ কথা শুনক; ই কলা, সংগীত, গ্ৰাফিক ডিজাইন, সাহিত্য আদি হ'ব পাৰে। আপুনি যি কাম কৰে, সমৰ্পিত হওক, আপোনাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ প্ৰয়াস কৰক। কেতিয়াও বিচনালৈ এই কথা ভাবি নাযাব, মই অধিক চেষ্টা কৰিব পাৰিলোহেঁতেন।
বন্ধুসকল, তেওঁ গড়ৰ পৰা অসাধাৰণ হ'বলৈ দিয়া মন্ত্ৰটোও সমানে গুৰুত্বপূৰ্ণ। একেখন পত্ৰতে বৰুণ সিঙে লিখিছে: "কেতিয়াও আশা এৰি নিদিব। কেতিয়াও নাভাবিব যে আপুনি যি হ'ব বিচাৰে তাত আপুনি ভাল হ'ব নোৱাৰে। এইটো সহজ নহ'ব, ইয়াত সময় আৰু আৰাম লাগিব। মই মধ্যমীয়া আছিলোঁ, আৰু আজি, মই মোৰ কেৰিয়াৰৰ কঠিন মাইলৰ খুঁটিত উপনীত হৈছো। নাভাবিব যে দ্বাদশ ব'ৰ্ডৰ নম্বৰে সিদ্ধান্ত লয় যে আপুনি জীৱনত কি প্ৰাপ্ত কৰিবলৈ সক্ষম। নিজৰ ওপৰত বিশ্বাস ৰাখক আৰু সেই দিশত কাম কৰক। "
বৰুণে লিখিছিল যে যদি তেওঁ এজন শিক্ষাৰ্থীক অনুপ্ৰাণিত কৰিব পাৰে, তেন্তে ই যথেষ্ট হ'ব। কিন্তু, আজি, মই ক'ব বিচাৰো – তেওঁ সমগ্ৰ দেশক অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। তেওঁৰ পত্ৰখন যদিও কেৱল শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবেহে, কিন্তু তেওঁ আমাৰ সমগ্ৰ সমাজলৈ বাৰ্তাটো প্ৰেৰণ কৰিছে।
বন্ধুসকল, প্ৰতি বছৰে মই একে ধৰণৰ বিষয়ত শিক্ষাৰ্থীৰ সৈতে পৰীক্ষাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰো। এই বছৰো, পৰীক্ষাৰ আগতে, মই শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতে আলোচনা কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰি আছো। দুদিন পিছত কাৰ্যসূচীটোৰ পঞ্জীয়ন MyGov.inত ২৮ ডিচেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ হ'ব। পঞ্জীয়নটো ২৮ ডিচেম্বৰৰ পৰা ২০ জানুৱাৰীলৈ চলিব। ইয়াৰ বাবে, নৱমৰ পৰা দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ শিক্ষাৰ্থী, শিক্ষক আৰু অভিভাৱকৰ বাবে অনলাইন প্ৰতিযোগিতাও আয়োজন কৰা হ'ব। মই বিচাৰো যে আপোনালোক সকলোৱে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰক। আপোনালোকক লগ পোৱাৰ সুযোগো পোৱা যাব। একেলগে, আমি পৰীক্ষা, কেৰিয়াৰ, সফলতা আৰু শিক্ষাৰ্থী জীৱনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো দিশৰ ওপৰত চিন্তা-চৰ্চা কৰিম।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মন কী বাতত, মই এতিয়া আপোনালোকক এনে এটা বিষয়ে ক'বলৈ গৈ আছোঁ যি সীমান্তৰ সিপাৰে বহু দূৰৰ পৰা আহিছে। ই আপোনাক সুখী আৰু আচৰিত কৰিব:
Vocal #(Vande Matram)
वन्दे मातरम् । वन्दे मातरम्
सुजलां सुफलां मलयजशीतलाम्
शस्यशामलां मातरम् । वन्दे मातरम्
शुभ्रज्योत्स्नापुलकितयामिनीं
फुल्लकुसुमितद्रुमदलशोभिनीं
सुहासिनीं सुमधुर भाषिणीं
सुखदां वरदां मातरम् ।। १ ।।
वन्दे मातरम् । वन्दे मातरम् ।
মই নিশ্চিত যে আপুনি এইটো শুনি অতি সুখী হৈছে, গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছে। বন্দে মাতৰমত সন্নিবিষ্ট আত্মাই আমাক গৌৰৱ আৰু উৎসাহেৰে ভৰাই তুলিছে।
বন্ধুসকল, আপুনি নিশ্চয় ভাবিছে যে এই ধুনীয়া ভিডিঅ'টো কোন দেশৰ? উত্তৰটোৱে আপোনাক আচৰিত কৰি তুলিব। এইসকল গ্ৰীচৰ শিক্ষাৰ্থী যিয়ে বন্দে মাতৰম উপস্থাপন কৰিছিল। তাত তেওঁলোকে ইলিয়াৰ হাইস্কুলত পঢ়ে। তেওঁলোকে যি সৌন্দৰ্য আৰু আত্মাৰ সৈতে 'বন্দে মাতৰম' গাইছে সেয়া আশ্চৰ্যজনক আৰু প্ৰশংসনীয়। একেধৰণৰ প্ৰচেষ্টাই দুখন দেশৰ লোকক সমীপলৈ লৈ আনিছে। মই গ্ৰীচৰ এই শিক্ষাৰ্থীসকল আৰু তেওঁলোকৰ শিক্ষকসকলক অভিনন্দন জনাইছো। স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱৰ সময়ত কৰা তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাক মই প্ৰশংসা কৰিছো।
বন্ধুসকল, মই লক্ষ্ণৌৰ নিলেশজীৰ এটা পোষ্টৰ কথাও উল্লেখ কৰিব বিচাৰো। নিলেশজীয়ে লক্ষ্ণৌত অনুষ্ঠিত হোৱা এক অনন্য ড্ৰোণ শ্ব'ৰ যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰিছে। এই ড্ৰোণ শ্ব' লক্ষ্ণৌৰ ৰেচিডেন্সি এলেকাত অনুষ্ঠিত হৈছিল। ১৮৫৭ চনৰ স্বাধীনতাৰ প্ৰথম যুদ্ধৰ সাক্ষ্য এতিয়াও ৰেচিডেন্সিৰ দেৱালত দৃশ্যমান হৈ আছে। ৰেচিডেন্সিৰ ড্ৰোণ শ্ব'য়ে ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ বিভিন্ন দিশ জীৱন্ত কৰি তুলিছিল। 'চৌৰী চৌৰা আন্দোলন', কাকোৰী ৰেলৰ ঘটনাই হওক বা নেতাজী সুভাষৰ অদম্য সাহস আৰু বীৰত্বই হওক, এই ড্ৰোণ শ্ব'য়ে সকলোৰে হৃদয় জয় কৰিছিল। একেদৰে, আপোনালোকে আপোনালোকৰ চহৰ, গাওঁবোৰত স্বাধীনতাৰ আন্দোলনৰ অনন্য দিশবোৰ কঢ়িয়াই আনিব পাৰে। আপোনালোকে প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰো যথেষ্ট সহায় ল'ব পাৰে। স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱে আমাক স্বাধীনতা যুদ্ধৰ স্মৃতি জীয়াই থকা আৰু অনুভৱ কৰাৰ সুযোগ দিয়ে। নতুন সংকল্প গ্ৰহণ কৰা, কিবা কৰাৰ ইচ্ছা প্ৰদৰ্শন কৰা, অনুপ্ৰেৰণাদায়ক হোৱাটো দেশৰ বাবে এক অনুপ্ৰেৰণাদায়ক উৎসৱ। আহক আমি স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ মহান ব্যক্তিত্বৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হও, দেশৰ বাবে আমাৰ প্ৰচেষ্টা শক্তিশালী কৰো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ ভাৰত বহুতো অসাধাৰণ প্ৰতিভাৰে সমৃদ্ধ যাৰ কামে আনক কিবা কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে। তেনে এজন ব্যক্তি হৈছে তেলেংগানাৰ ড০ কুৰেলা বিথালাচাৰ্যজী। তেওঁৰ বয়স ৮৪ বছৰ। বিথালাচাৰ্যজী ইয়াৰ এটা উদাহৰণ যে আপোনাৰ সপোনবোৰ পূৰণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত বয়সৰ কোনো বাধা নাই। বন্ধুসকল, বিথালাচাৰ্যজীৰ সৰুৰে পৰা এটা ডাঙৰ পুথিভঁৰাল খোলাৰ ইচ্ছা আছিল। দেশখন তেতিয়া দাসত্বৰ অধীনত আছিল, তেতিয়া কিছুমান পৰিস্থিতিত সেই শৈশৱৰ সপোনটো সপোন হৈ ৰৈছিল ৷ সময়ৰ লগে লগে, বিথালাচাৰ্যজী প্ৰবক্তা হ’ল, তেওঁ গভীৰভাৱে তেলেগু অধ্যয়ন কৰিলে আৰু ইয়াত বহুতো ৰচনাও সৃষ্টি কৰিলে। ৬-৭ বছৰ আগতে, তেওঁ আকৌ এবাৰ তেওঁৰ সপোন পূৰণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। তেওঁ নিজৰ কিতাপেৰে পুথিভঁৰাল আৰম্ভ কৰিছিল। তেওঁ তেওঁৰ জীৱনজোৰা উপাৰ্জন ইয়াত বিনিয়োগ কৰিছিল। লাহে লাহে মানুহে ইয়াত যোগদান কৰিলে আৰু অৱদান আগবঢ়ালে। ইয়াদাদ্ৰী-ভূৱনাগিৰি জিলাৰ ৰামান্নাপেট মণ্ডলৰ এই পুথিভঁৰালত প্ৰায় ২ লাখ কিতাপ আছে। বিথালাচাৰ্যজীয়ে কৈছে যে তেওঁ পঢ়াশুনাত সন্মুখীন হোৱা অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ'ব নালাগে। বহু সংখ্যক শিক্ষাৰ্থীয়ে ইয়াৰ সুবিধা লাভ কৰা দেখি তেওঁ সুখী হৈছে। তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ, আন বহুতো গাঁৱৰ লোকসকলেও পুথিভঁৰাল সৃষ্টিত নিয়োজিত হৈ পৰিছে।
বন্ধুসকল, কিতাপে কেৱল জ্ঞানই প্ৰদান নকৰে বৰঞ্চ ব্যক্তিত্বও সৃষ্টি কৰে আৰু জীৱনো সৃষ্টি কৰে। কিতাপ পঢ়াৰ চখটোৱে এক আশ্চৰ্যজনক সন্তুষ্টি প্ৰদান কৰে। আজিকালি, মই দেখিছো যে মানুহে গৌৰৱেৰে মোক কয় যে মই এই বছৰ বহুতো কিতাপ পঢ়িছো। এতিয়া মই এই কিতাপবোৰৰ অধিক পঢ়িব লাগিব। এইটো এটা ভাল প্ৰৱণতা যাক আৰু উন্নত কৰিব লাগে। মই মন কী বাতৰ দৰ্শকসকলক আপোনাৰ বছৰটোৰ পাঁচখন কিতাপৰ বিষয়ে আপোনাক ক'বলৈ কম যিবোৰ আপোনাৰ প্ৰিয় আছিল। এনেদৰে আপুনি আন পঢ়ুৱৈসকলকো ২০২২ চনত ভাল কিতাপ বাচনি কৰাত সহায় কৰিব পাৰিব। যি সময়ত আমাৰ স্ক্ৰীণ টাইম বাঢ়িবলৈ ধৰিছে সেইসময়ত আমি কিতাপ পঢ়া অধিক জনপ্ৰিয় হোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ একেলগে কাম কৰিব লাগিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, শেহতীয়াকৈ, মোৰ মন এক আকৰ্ষণীয় প্ৰচেষ্টাৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হৈছে। এই প্ৰচেষ্টাটো হ’ল কেৱল ভাৰততে নহয় সমগ্ৰ বিশ্বতে আমাৰ প্ৰাচীন গ্ৰন্থ আৰু সাংস্কৃতিক মূল্যবোধক জনপ্ৰিয় কৰা। পুনেত ভাণ্ডাৰকাৰ অৰিয়েণ্টেল ৰিচাৰ্চ ইনষ্টিটিউট নামৰ এটা কেন্দ্ৰ আছে। প্ৰতিষ্ঠানটোৱে আন দেশৰ লোকসকলক মহাভাৰতৰ গুৰুত্বৰ সৈতে পৰিচিত কৰিবলৈ অনলাইন পাঠ্যক্ৰম আৰম্ভ কৰিছে। আপুনি জানি আচৰিত হ'ব যে এই পাঠ্যক্ৰমটো এইমাত্ৰ আৰম্ভ কৰা হৈছে, কিন্তু ইয়াত শিকোৱা সমলৰ প্ৰস্তুতি ১০০ বছৰতকৈও অধিক আগতে আৰম্ভ হৈছিল। যেতিয়া ইনষ্টিটিউটে ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত পাঠ্যক্ৰম আৰম্ভ কৰিছিল, তেওঁলোকে যথেষ্ট সঁহাৰি লাভ কৰিছিল। মই এই মহান পদক্ষেপৰ কথা উল্লেখ কৰিছো যাতে মানুহে জানিব পাৰে যে আমাৰ পৰম্পৰাৰ বিভিন্ন দিশবোৰ আধুনিক ধৰণে কেনেদৰে উপস্থাপন কৰা হৈছে। সাত সাগৰৰ সিপাৰে থকা লোকসকলক ই কেনেদৰে লাভান্বিত কৰে সেয়া চাবলৈ অভিনৱ পদ্ধতিও গ্ৰহণ কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, আজি সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ বিষয়ে শিকিবলৈ আগ্ৰহ বৃদ্ধি পাইছে। বিভিন্ন দেশৰ মানুহে কেৱল আমাৰ সংস্কৃতিৰ বিষয়ে জানিবলৈ আগ্ৰহী নহয় বৰঞ্চ ইয়াক উন্নত কৰাত সহায়ো কৰি আছে। তেনে এজন ব্যক্তি হৈছে ছাৰ্বিয়ান পণ্ডিত ডঃ মোমিৰ নিকিচ (ছাৰ্বিয়ান পণ্ডিত ডঃ মোমিৰ নিকিচ)। তেওঁ এখন দ্বিভাষিক সংস্কৃত-ছাৰ্বিয়ান অভিধান বিকশিত কৰিছে। এই অভিধানত অন্তৰ্ভুক্ত ৭০,০০০ তকৈও অধিক সংস্কৃত শব্দ ছাৰ্বিয়ানলৈ অনুবাদ কৰা হৈছে। আপুনি জানি ভাল পাব যে ডঃ নিকিচে ৭০ বছৰ বয়সত সংস্কৃত শিকিছে। তেওঁ কয় যে মহাত্মা গান্ধীৰ প্ৰৱন্ধ পঢ়ি তেওঁ অনুপ্ৰাণিত হৈছিল। একেধৰণৰ উদাহৰণ হৈছে মংগোলিয়াৰ ৯৩ বছৰীয়া অধ্যাপক জে. গেনধাৰামৰ । যোৱা ৪ টা দশকত, তেওঁ ভাৰতৰ প্ৰায় ৪০ খন প্ৰাচীন গ্ৰন্থ, মহাকাব্য আৰু কৰ্ম মংগোলীয় ভাষালৈ অনুবাদ কৰিছে। আমাৰ দেশতো বহুতো মানুহে এনে মনোভাৱৰ সৈতে কাম কৰি আছে। মই গোৱাৰ সাগৰ মুলেজীৰ প্ৰচেষ্টাৰ বিষয়েও শিকিছো, যি য়ে শ শ বছৰ পুৰণি 'কাভি' চিত্ৰক বিলুপ্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছে। কাভি' চিত্ৰত ভাৰতৰ প্ৰাচীন ইতিহাসৰ বিষয়ে সামৰি লোৱা হৈছে। দৰাচলতে, 'কাভ'ৰ অৰ্থ হৈছে ৰঙা মাটি। প্ৰাচীন কালত এই কলাত ৰঙা মাটি ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। গোৱাত পৰ্তুগীজ শাসনকালত তাৰ পৰা প্ৰব্ৰজন কৰা লোকসকলে আন ৰাজ্যৰ লোকসকলকো এই আশ্চৰ্যকৰ চিত্ৰৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিছিল। সময়ৰ লগে লগে, এই চিত্ৰ ম্লান হৈ গৈছিল। কিন্তু সাগৰ মুলেজীয়ে এই কলাত নতুন জীৱন প্ৰদান কৰিছে। তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাইও যথেষ্ট প্ৰশংসা লাভ কৰিছে। বন্ধুসকল, এটা সৰু প্ৰচেষ্টা, আনকি এটা সৰু পদক্ষেপেও আমাৰ সমৃদ্ধ কলাৰ সংৰক্ষণত যথেষ্ট অৰিহণা যোগাব পাৰে। যদি আমাৰ দেশৰ লোকসকল সংকল্পবদ্ধ হয়, তেন্তে সমগ্ৰ দেশতে আমাৰ প্ৰাচীন কলাবোৰ সজোৱা আৰু ৰক্ষা কৰাৰ মনোভাৱ এক গণ আন্দোলনত পৰিণত হ'ব পাৰে। মই ইয়াত কেইটামান প্ৰচেষ্টাৰ কথা কৈছো। সমগ্ৰ দেশতে এনে ধৰণৰ বহুতো প্ৰচেষ্টা কৰা হৈছে। আপুনি নমো এপৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ তথ্য মোৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰিব পাৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অৰুণাচল প্ৰদেশৰ জনসাধাৰণে এবছৰ ধৰি এক অনন্য অভিযান আৰম্ভ কৰিছে আৰু ইয়াক "অৰুণাচল প্ৰদেশ এয়াৰগান আত্মসমৰ্পণ অভিযান" নাম দিছে। এই অভিযানত, মানুহে স্বেচ্ছাই তেওঁলোকৰ এয়াৰগান সমৰ্পণ কৰিছে – কিয় জানে? যাতে অৰুণাচল প্ৰদেশত চৰাইৰ নিৰ্বিচাৰ চিকাৰ বন্ধ কৰিব পাৰি। বন্ধুসকল, অৰুণাচল প্ৰদেশত ৫০০তকৈও অধিক প্ৰজাতিৰ চৰাই আছে। এইবোৰৰ ভিতৰত আছে কিছুমান থলুৱা প্ৰজাতিৰ চৰাই যিবোৰ পৃথিৱীৰ আন কোনো ঠাইত পোৱা নাযায়। কিন্তু লাহে লাহে অৰণ্যত চৰাইৰ সংখ্যা হ্ৰাস হ'বলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এই এয়াৰগান আত্মসমৰ্পণ অভিযানক এতিয়াঅধিক সম্প্ৰসাৰণ কৰা হৈছে। যোৱা কেইমাহমানত, পৰ্বতৰ পৰা সমভূমিলৈ, এটা সম্প্ৰদায়ৰ সম্প্ৰদায়ৰ পৰা আনটো সম্প্ৰদায়লৈকে, মানুহে ইয়াক ৰাজ্যখনৰ সকলো ঠাইতে মুকলি মনেৰে গ্ৰহণ কৰিছে। অৰুণাচলৰ মানুহে এতিয়ালৈকে নিজৰ ইচ্ছাৰে ১৬০০তকৈও অধিক এয়াৰগান সমৰ্পণ কৰিছে। ইয়াৰ বাবে মই অৰুণাচলৰ লোকসকলক প্ৰশংসা আৰু অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২০২২ চনৰ সৈতে জড়িত আপোনালোক সকলোৰে পৰা বহুতো বাৰ্তা আৰু পৰামৰ্শ আহিছে। এটা বিষয় সদায়ৰ দৰে বেছিভাগ মানুহৰ বাৰ্তাত উপলব্ধ আছে। এয়া হৈছে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু স্বচ্ছ ভাৰত। পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ এই সংকল্প কেৱল অনুশাসন, সজাগতা আৰু নিষ্ঠাৰ জৰিয়তেহে পূৰণ কৰা হ'ব। আমি এনচিচি কেডেটৰ (এনচিচি কেডেট) দ্বাৰা আৰম্ভ কৰা পুনীত সাগৰ অভিযানতো ইয়াৰ এক আভাস দেখিবলৈ পাও। এই অভিযানত ৩০,০০০ তকৈও অধিক এনচিচি কেডেটে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। এনচিচি কেডেটসকলে সমুদ্ৰতীৰ পৰিষ্কাৰ কৰিছিল, তাৰ পৰা প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা আঁতৰ কৰিছিল আৰু ইয়াক পুনৰ্ব্যৱহাৰৰ বাবে সংগ্ৰহ কৰিছিল। আমাৰ সমুদ্ৰতীৰ, আমাৰ পৰ্বতবোৰ কেৱল তেতিয়াহে ভ্ৰমণ কৰাৰ যোগ্য যেতিয়া ই পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্ন হয়। বহুলোকে গোটেই জীৱন কোনো ঠাইলৈ যোৱাৰ সপোন দেখে, কিন্তু যেতিয়া তেওঁলোক তালৈ যায়, আৱৰ্জনাবোৰ জ্ঞাতভাৱে বা অজ্ঞাতে বিয়পি পৰে। আমাক ইমান সুখ দিয়া ঠাইবোৰ অপৰিষ্কাৰ নকৰাটো প্ৰতিজন দেশবাসীৰ দায়িত্ব।
বন্ধুসকল, মই চাফৱাটাৰ নামৰ এটা ষ্টাৰ্ট আপৰ বিষয়ে জানিবলৈ পাইছো যিটো কিছুমান যুৱকে আৰম্ভ কৰিছে। কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা আৰু ইণ্টাৰনেট অব্ থিংছৰ সহায়ত, ই তেওঁলোকৰ এলেকাত পানীৰ বিশুদ্ধতা আৰু মানদণ্ডৰ বিষয়ে তথ্য প্ৰদান কৰিব। এইটো পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়। জনসাধাৰণৰ বাবে এক পৰিষ্কাৰ আৰু স্বাস্থ্যকৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে এই ষ্টাৰ্ট-আপৰ গুৰুত্বৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি এওলোকক এক গোলকীয় বঁটাও প্ৰদান কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, 'পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ দিশত এক পদক্ষেপ' হৈছে এই প্ৰচেষ্টাত প্ৰতিষ্ঠান হওক বা চৰকাৰেই হওক, সকলোৰে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছে। আপোনালোক সকলোৱে জানে যে আগতে চৰকাৰী কাৰ্যালয়ত কিমান পুৰণি ফাইল আৰু কাগজ আছিল। যিহেতু চৰকাৰে পুৰণি প্ৰথাবোৰ সলনি কৰা আৰম্ভ কৰিছিল, এই ফাইল আৰু কাগজবোৰ ডিজিটাইজ কৰি কম্পিউটাৰ ফ'ল্ডাৰত ৰখা হৈছে । পুৰণি আৰু অমীমাংসিত সামগ্ৰী আঁতৰাবলৈ মন্ত্ৰালয় আৰু বিভাগসমূহতো বিশেষ অভিযান আৰম্ভ কৰা হৈছে। এই অভিযানৰ পৰা কেইটামান ডাঙৰ আকৰ্ষণীয় বস্তু সম্পন্ন হৈছে।
যেতিয়া ডাক বিভাগত পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা অভিযান চলোৱা হৈছিল, তেতিয়া তাৰ জাংকয়াৰ্ড সম্পূৰ্ণৰূপে খালী হৈ পৰিছিল। এতিয়া, এই জাংকয়াৰ্ড চোতাল আৰু কেফেটেৰিয়ালৈ ৰূপান্তৰিত কৰা হৈছে। আন এখন জাংকয়াৰ্ড দুচকীয়া বাহনৰ বাবে পাৰ্কিং স্থানলৈ ৰূপান্তৰিত কৰা হৈছে। একেদৰে, পৰিৱেশ মন্ত্ৰালয়ে ইয়াৰ খালী কৰা জাংকয়াৰ্ডক সুস্থতা কেন্দ্ৰলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছে। নগৰ পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে এটা পৰিষ্কাৰ এটিএমো স্থাপন কৰিছে। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে আৱৰ্জনা দিয়া আৰু তাৰ বিনিময়ত নগদ ধন লোৱা। অসামৰিক বিমান পৰিবহণ মন্ত্ৰালয়ৰ বিভাগবোৰে শুকান পাত আৰু গছৰ পৰা পৰা জৈৱিক আৱৰ্জনাৰ পৰা জৈৱিক সাৰ প্ৰস্তুত কৰা আৰম্ভ কৰিছে। বিভাগটোৱে আৱৰ্জনা কাগজৰ পৰা ষ্টেচনেৰী সামগ্ৰী বনোৱাৰ ওপৰতো কাম কৰি আছে। আমাৰ চৰকাৰী বিভাগবোৰো পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ দৰে বিষয়ত ইমান অভিনৱ হ'ব পাৰে। কেইবছৰমান আগলৈকে, কোনেও ইয়াক বিশ্বাস কৰা নাছিল, কিন্তু আজি ই প্ৰণালীটোৰ এটা অংশ হৈ পৰিছে। এইটো দেশৰ নতুন চিন্তা যাক সকলো দেশবাসীয়ে একত্ৰিতভাৱে নেতৃত্ব দি আছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, 'মন কী বাত'ত, এইবাৰো, আমি বহুতো বিষয়ৰ বিষয়ে কথা পাতিলো। সদায়ৰ দৰে, এমাহ পিছত, আমি পুনৰ লগ পাম, কিন্তু, ২০২২ চনত। প্ৰতিটো নতুন আৰম্ভণিয়ে ইয়াৰ সম্ভাৱনা চিনাক্ত কৰাৰ সুযোগো প্ৰদান কৰিছে। যিবোৰ লক্ষ্য যিবোৰ আমি আগতে কল্পনাও কৰা নাছিলো। আজি দেশখনে এইসমূহৰ বাবে প্ৰচেষ্টা চলাই আছে। আমাৰ ইয়াত কোৱা হয় –
क्षणश: कणशश्चैव, विद्याम् अर्थं च साधयेत्।
क्षणे नष्टे कुतो विद्या, कणे नष्टे कुतो धनम्।|
অৰ্থাৎ, যেতিয়া আমি জ্ঞান আহৰণ কৰিব লাগে, কিবা নতুন শিকিব লাগে, আমি প্ৰতিটো মুহূৰ্ত ব্যৱহাৰ কৰা উচিত। আৰু যেতিয়া আমি ধন উপাৰ্জন কৰিব লাগে, অৰ্থাৎ প্ৰগতি, আমি প্ৰতিটো কণা, অৰ্থাৎ প্ৰতিটো সম্পদৰ সঠিক ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে। কিয়নো, সময়ৰ নষ্টৰ দ্বাৰা, বিদ্যা আৰু জ্ঞান হেৰাই যায়, আৰু কণাৰ ধ্বংসৰ দ্বাৰা, সম্পদ আৰু প্ৰগতিৰ পথ অৱৰুদ্ধ হয়। এইটো আমাৰ সকলো দেশবাসীৰ বাবে এক অনুপ্ৰেৰণা। আমি বহুত শিকিব লাগিব, নতুন উদ্ভাৱন কৰিব লাগিব, নতুন লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিব লাগিব, সেয়েহে, আমি এক মুহূৰ্তও নষ্ট নকৰাকৈ অনুভৱ কৰিব লাগিব। আমি দেশখনক উন্নয়নৰ এক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব লাগিব, সেয়েহে আমি কৰিব লগা প্ৰতিটো সম্পদৰ সম্পূৰ্ণ ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব। এক প্ৰকাৰে, ই এক স্বাৱলম্বী ভাৰতৰ মন্ত্ৰ, কিয়নো যেতিয়া আমি আমাৰ সম্পদবোৰ সঠিকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰো, আমি সেইবোৰ অপচয় হ'বলৈ নিদিও, যেতিয়া আমি স্থানীয় লোকৰ শক্তিক স্বীকৃতি দিম, তেতিয়াহে দেশখন স্বাৱলম্বী হ'ব। গতিকে, আমি ডাঙৰ চিন্তা কৰিবলৈ, ডাঙৰ সপোন দেখিবলৈ আৰু সেইবোৰ পূৰণ কৰিবলৈ জীৱন দিয়াৰ আমাৰ সংকল্প পুনৰাবৃত্তি কৰো আহক। আৰু, আমাৰ সপোনবোৰ কেৱল আমাৰ মাজতেই সীমাবদ্ধ নহ'ব। আমাৰ সপোনবোৰ এনেকুৱা হ'ব যাতে আমাৰ সমাজ আৰু দেশৰ বিকাশ সংযুক্ত হৈ পৰে, আমাৰ প্ৰগতিয়ে দেশৰ প্ৰগতিৰ পথ মুকলি কৰে আৰু তাৰ বাবে, আমি আজি অনুভৱ কৰিব লাগিব, এক মুহূৰ্ত নেহেৰুৱাকৈ, কণা নেহেৰুৱাকৈ। মই নিশ্চিত যে এই সংকল্পৰ দ্বাৰা দেশখন আগন্তুক বৰ্ষত আগবাঢ়িব আৰু ২০২২ হ'ব নতুন ভাৰত গঢ়াৰ সোণালী পৃষ্ঠা। এই দৃঢ়বিশ্বাসৰ সৈতে, ২০২২ চনত আপোনালোক সকলোলৈ মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল। অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আজি আমি আকৌ এবাৰ 'মন কী বাত'ৰ সৈতে জড়িত হৈছো। দুদিন পিছত, ডিচেম্বৰ মাহো আৰম্ভ হ’ব আৰু ডিচেম্বৰ অহাৰ লগে লগে, মানসিকভাৱে আমি অনুভৱ কৰোঁ যে বছৰটো সম্পূৰ্ণ হ’ল। এইটো বছৰৰ শেষ মাহ আৰু সকলোৱে নতুন বছৰৰ বাবে পৰিকল্পনা আৰম্ভ কৰে। দেশখনে এই মাহত নৌ সেনা দিৱস আৰু সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ পতাকা দিৱসো উদযাপন কৰিছে। আমি সকলোৱে জানো যে দেশখনে ১৯৭১ চনৰ যুদ্ধৰ সোণালী জয়ন্তী বৰ্ষও ১৬ ডিচেম্বৰত উদযাপন কৰিব। এই সময়তে দেশৰ নিৰাপত্তা বাহিনীক মই স্মৰণ কৰিছো, আমাৰ নায়কসকলক স্মৰণ কৰিছো। আৰু বিশেষকৈ সেই সাহসী মাতৃসকলক স্মৰণ কৰিছো যিয়ে এনে নায়কৰ জন্ম দিছিল। সদায়ৰ দৰে মই নমো এপ, মাইগভত বহুতো পৰামৰ্শ লাভ কৰিছো। আপোনালোকে মোক আপোনাৰ পৰিয়ালৰ অংশ হিচাপে গণ্য কৰি আপোনাৰ জীৱনৰ আনন্দ আৰু দুখবোৰ ভাগ বতৰা কৰিছে। আমাৰ বহু যুৱক আছে, শিক্ষাৰ্থী আছে। মোৰ সঁচাকৈয়ে ভাল লাগে যে 'মন কী বাত'ৰ এই পৰিয়ালটো নিৰন্তৰ ডাঙৰ হৈ আহিছে, মনৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰি আছে আৰু উদ্দেশ্যৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিছে আৰু আমাৰ গভীৰ সম্পৰ্ক, আমাৰ ভিতৰত নিৰন্তৰ সম্প্ৰীতিৰ প্ৰবাহ প্ৰবাহিত হৈ আছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মোলৈ সীতাপুৰৰ ওজস্বীয়ে লিখিছে যে তেওঁ অমৃত মহোৎসৱ সম্পৰ্কীয় আলোচনাবোৰ ভাল পাইছে। তেওঁ তেওঁৰ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে 'মন কী বাত' শুনিছে আৰু স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ বিষয়ে অধিক শিকিবলৈ নিৰন্তৰে চেষ্টা কৰি আছে। বন্ধুসকল, অমৃত মহোৎসৱে আমাক দেশৰ বাবে অধিক শিকিবলৈ আৰু কাম কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে আৰু এতিয়া, পঞ্চায়তৰ পৰা সংসদলৈকে সাধাৰণ মানুহে হওক বা চৰকাৰেই হওক, সকলোতে অমৃত মহোৎসৱৰ প্ৰতিধ্বনি গুঞ্জৰিত হৈছে আৰু এই উৎসৱৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কেইবাটাও কাৰ্যসূচী আছে। শেহতীয়াকৈ দিল্লীত তেনে এটা আকৰ্ষণীয় কাৰ্যসূচী অনুষ্ঠিত হৈছিল। "স্বাধীনতাৰ কাহিনী- শিশুৰ মুখেৰে" কাৰ্যসূচীত, শিশুসকলে সম্পূৰ্ণ আৱেগেৰে স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কাহিনীবোৰ উপস্থাপন কৰিছিল। ইয়াত ভাৰতৰ লগতে নেপাল, মৰিচাছ, তাঞ্জানিয়া, নিউজিলেণ্ড আৰু ফিজিৰ শিক্ষাৰ্থীসকলেও অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। আমাৰ দেশৰ মহাৰত্ন অ'এনজিচি। অ'এনজিচিয়েও অমৃত মহোৎসৱক ভিন্ন ধৰণে উদযাপন কৰি আছে। অ'এনজিচিয়ে আজিকালি তৈল ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে অধ্যয়ন ভ্ৰমণৰ আয়োজন কৰিছে। এই ভ্ৰমণসমূহত, যুৱচামক অ'এনজিচিৰ অইল ফিল্ড অপাৰেচনৰ বিষয়ে অৱগত কৰা হৈছে - উদ্দেশ্য এয়াই যে আমাৰ উদীয়মান অভিযন্তাসকলে ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণৰ প্ৰচেষ্টাত সম্পূৰ্ণ শক্তি আৰু আবেগেৰে হাত মিলাব পাৰে।
বন্ধুসকল, স্বাধীনতাৰ ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ অৱদানৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি দেশখনে জনজাতীয় গৌৰৱ সপ্তাহো পালন কৰিছে। ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কাৰ্যসূচীসমূহো দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত অনুষ্ঠিত কৰা হৈছে। আন্দামান আৰু নিকোবৰ দ্বীপপুঞ্জত, জাৰাৱা আৰু অংগেৰ দৰে জনজাতীয় সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে তেওঁলোকৰ সংস্কৃতি জীৱন্তভাৱে প্ৰদৰ্শন কৰিছে। হিমাচল প্ৰদেশৰ উনাৰ লেখক ৰাম কুমাৰ যোশীয়ে নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসু আৰু প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীজীৰ ডাক টিকটৰ ওপৰত অনন্য স্কেটচ্ সৃষ্টি কৰিছে, অৰ্থাৎ ইমান সৰু ডাক টিকটত। তেওঁ হিন্দীত লিখা 'ৰাম' শব্দটোৰ ওপৰত স্কেচ প্ৰস্তুত কৰিছিল, য'ত চমুকৈ দুয়োজন মহাপুৰুষৰ জীৱনী দেখুওৱা হৈছে।
মধ্য প্ৰদেশৰ কাটানিৰ কিছুমান সহকৰ্মীয়েও এক স্মৰণীয় কাৰ্যসূচীৰ প্ৰতিবেদন দিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা ৰাণী দুৰ্গাৱতীৰ অদম্য সাহস আৰু ত্যাগৰ কথা মনত পেলায়। তেনে এটা অনুষ্ঠান কাশীত সংঘটিত হৈছিল। গোস্বামী তুলসীদাস, সন্ত কবীৰ, সন্ত ৰাইদাস, ভাৰতেন্দু হৰিশ্চন্দ্ৰ, মুঞ্চী প্ৰেমচান্দ আৰু জয়শংকৰ প্ৰসাদৰ দৰে মহান ব্যক্তিত্বৰ সন্মানত তিনিদিনীয়া উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। বিভিন্ন সময়ত, তেওঁলোক সকলোৱে দেশৰ জন সজাগতাত যথেষ্ট ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰিছে।
আপুনি লক্ষ্য কৰিব, 'মন কী বাত'ৰ অন্তিম খণ্ডত মই তিনিটা প্ৰতিযোগিতাৰ কথা উল্লেখ কৰিছিলো - দেশপ্ৰেমমূলক গান লিখা, দেশ প্ৰেমৰ সৈতে জড়িত, স্বাধীনতা আন্দোলনৰ সৈতে জড়িত ৰংগোলী গান গোৱা, আমাৰ সন্তানৰ মনত এক বিশাল ভাৰতৰ ভব্য সপোন সৃষ্টি কৰা নিচুকনি গীত লিখা। মই আশা কৰো আপুনি এই প্ৰতিযোগিতাবোৰৰ বাবে আপোনাৰ সহকৰ্মীসকলৰ সৈতে প্ৰৱেশ, পৰিকল্পনা আৰু আলোচনা প্ৰেৰণ কৰিব। মই আশা কৰোঁ আপুনি এই কাৰ্যসূচীটো ভাৰতৰ প্ৰতিটো কোণত আগুৱাই নিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এই আলোচনাৰ সৈতে মই এতিয়া আপোনাক পোনপটীয়াকৈ বৃন্দাবনলৈ লৈ যাওঁ। বৃন্দাবনক ঈশ্বৰৰ প্ৰেমৰ প্ৰত্যক্ষ ৰূপ বুলি কোৱা হয়। আমাৰ সাধুসকলেও কৈছে:
য়হ আচা ধৰি চিত্ত মে, য়হ আচা ধৰি চিত্ত মে,
কহত জথা মতি মোৰ ৷
বৃন্দাবন সুখ ৰংগ কো, বৃন্দাবন সুখ ৰংগ কো,
কাহু ন পায়ো ঔৰ ৷
অৰ্থাৎ বৃন্দাবনৰ মহিমা, আমি সকলোৱে আমাৰ শক্তি অনুসৰি কও, কিন্তু বৃন্দাবনৰ সুখ, ইয়াত ৰসৰ সমাপ্তি, কোনেও ইয়াক বিচাৰি নাপায়, সীমাহীন। সেইকাৰণে বৃন্দাবনে গোটেই পৃথিৱীৰ মানুহক আকৰ্ষিত কৰি আহিছে। আপুনি পৃথিৱীৰ সকলো কোণতে ইয়াৰ প্ৰভাৱ বিচাৰি পাব।
পশ্চিম অষ্ট্ৰেলিয়াৰ এখন চহৰ আছে, পাৰ্থ। ক্ৰিকেট প্ৰেমীসকলে এই পৃথিৱীৰ সৈতে ভালদৰে পৰিচিত হ'ব কিয়নো পাৰ্থত প্ৰায়ে ক্ৰিকেট খেল চলি থাকে। পাৰ্থত 'চেক্ৰেড ইণ্ডিয়া গেলেৰী' নামৰ এটা আৰ্ট গেলেৰীও আছে। ইয়াক গেলেৰী স্বান ভেলীৰ এক সুন্দৰ এলেকাত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে, আৰু ই অষ্ট্ৰেলিয়াৰ বাসিন্দা জগত তাৰিণী দাসীজীৰ প্ৰচেষ্টাৰ ফল। জগত তাৰিণীজী অষ্ট্ৰেলিয়াত জন্ম গ্ৰহণ কৰিছিল, ডাঙৰ-দীঘল হৈছিল, কিন্তু তেওঁ বৃন্দাবনত ১৩ বছৰৰো অধিক সময় অতিবাহিত কৰিছিল। তেওঁ কৈছিল যে তেওঁ অষ্ট্ৰেলিয়ালৈ উভতি গৈছিল, নিজৰ দেশলৈ ঘূৰি গৈছিল, কিন্তু তেওঁ কেতিয়াও বৃন্দাবনক পাহৰি যোৱা নাছিল। গতিকে তেওঁ বৃন্দাবন আৰু ইয়াৰ আধ্যাত্মিক আত্মাৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিবলৈ অষ্ট্ৰেলিয়াত বৃন্দাবন স্থাপন কৰিছিল। তেওঁ তেওঁৰ কলাক এটা মাধ্যম হিচাপে প্ৰস্তুত কৰিছিল আৰু এক আশ্চৰ্যকৰ বৃন্দাবন তৈয়াৰ কৰিছিল। দৰ্শনাৰ্থীসকলে ইয়াত বিভিন্ন ধৰণৰ শিল্পকলা চাবলৈ সুযোগ পায়। তেওঁলোকে ভাৰতৰ আটাইতকৈ বিখ্যাত তীৰ্থস্থান - বৃন্দাবন, নৱদ্বীপ আৰু জগন্নাথপুৰীৰ পৰম্পৰা আৰু সংস্কৃতিৰ এক আভাস পায়। ভগৱান কৃষ্ণৰ জীৱনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো শিল্পকলাও ইয়াত প্ৰদৰ্শিত হৈছে। লগতে এটা শিল্পকৰ্ম আছে য'ত ভগৱান কৃষ্ণই তেওঁৰ কণমানি আঙুলিত গোবৰ্ধন পৰ্বত তুলি লৈছে, যাৰ তলত বৃন্দাবনৰ লোকসকলে আশ্ৰয় লৈআছে। জগত তৰিণীজীৰ এই আশ্চৰ্যকৰ প্ৰচেষ্টাই আমাক কৃষ্ণ ভক্তিৰ শক্তিৰ এক দৰ্শন প্ৰদান কৰে। মই তেওঁক এই প্ৰচেষ্টাৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই অষ্ট্ৰেলিয়াৰ পাৰ্থত বৃন্দাবনৰ বিষয়ে কথা পাতি আছিলো। এইটোও এটা আকৰ্ষণীয় ইতিহাস যে আমাৰ বুন্দেলখণ্ডত ঝাঞ্চীৰ সৈতে অষ্ট্ৰেলিয়াৰ সম্পৰ্ক আছে। দৰাচলতে, যেতিয়া ঝাঞ্চীৰ ৰাণী লক্ষ্মীবাইয়ে ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীৰ বিৰুদ্ধে আইনী যুঁজ দি আছিল, তেতিয়া তেওঁৰ উকীল আছিল জন লেং (জন লেং)। জন লেং মূলতঃ অষ্ট্ৰেলিয়াৰ আছিল। ভাৰতত বাস কৰাৰ সময়ত, তেওঁ ৰাণী লক্ষ্মীবাইৰ গোচৰত যুঁজিছিল। আমি সকলোৱে জানো যে ঝাঞ্চী আৰু বুন্দেলখণ্ডই আমাৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামত কিমান ডাঙৰ অৱদান আগবঢ়াইছে। ইয়াত ৰাণী লক্ষ্মীবাই আৰু ঝালাকাৰী বাইৰ দৰে নায়িকাও আছিল আৰু মেজৰ ধ্যান চান্দৰ দৰে ক্ৰীড়া ৰত্নও এই অঞ্চলৰ দ্বাৰা দেশে লাভ কৰিছে।
বন্ধুসকল, কেৱল যুদ্ধক্ষেত্ৰত বীৰত্ব প্ৰদৰ্শন কৰাটো প্ৰয়োজনীয় নহয়। যেতিয়া বীৰত্ব দ্ৰুত আৰু সম্প্ৰসাৰিত হয়, প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে বহুতো কাম সম্পূৰ্ণ হ'বলৈ আৰম্ভ কৰে। মোক শ্ৰীমতী জ্যোৎস্নাই এনে বীৰত্বৰ বিষয়ে কৈছিল। জালাউনত এখন পৰম্পৰাগত নদী আছিল - নুন নদী। নুন ইয়াৰ কৃষকসকলৰ বাবে পানীৰ এক মুখ্য উৎস আছিল, কিন্তু, লাহে লাহে, নুন নদী বিলুপ্তিৰ পথলৈ আগবাঢ়িল, সামাম্য জীয়াই থকা নদীখন এক নলালৈ পৰিৱৰ্তিত হৈছিল, যি কৃষকসকলৰ বাবে জলসিঞ্চনৰ সংকটৰ সৃষ্টি কৰিছিল। জালাউনৰ মানুহে এই পৰিস্থিতি সলনি কৰিবলৈ উদ্যোগ লৈছিল। চলিত বছৰৰ মাৰ্চ মাহত এখন সমিতি গঠন কৰা হৈছিল। হাজাৰ হাজাৰ গাওঁবাসী আৰু স্থানীয় লোকে স্বতঃস্ফূৰ্তভাৱে এই অভিযানত যোগদান কৰিছিল। ইয়াত পঞ্চায়তবোৰে গাওঁবাসীৰ সৈতে ঘনিষ্ঠভাৱে কাম কৰা আৰম্ভ কৰিছিল, আৰু আজি ইমান কম সময়ৰ ভিতৰতে, আৰু অতি কম খৰচত, এই নদীখন পুনৰ জীৱিত হৈছে। কিমান কৃষক ইয়াৰ পৰা লাভান্বিত হৈছে। যুদ্ধক্ষেত্ৰৰ বাহিৰেও বীৰত্বৰ এই উদাহৰণে আমাৰ দেশবাসীৰ সংকল্প প্ৰদৰ্শন কৰে, আৰু লগতে দেখুৱায় যে যদি আমি সংকল্পবদ্ধ হওঁ, একো অসম্ভৱ নহয় আৰু তেতিয়াহে মই কওঁ - সকলোৰে প্ৰচেষ্টা।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া আমি প্ৰকৃতিক সুৰক্ষা দিও, প্ৰকৃতিয়ে আমাক সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণ প্ৰদান কৰে। আমি আমাৰ ব্যক্তিগত জীৱনতো এইটো অনুভৱ কৰো আৰু তামিলনাডুৰ জনসাধাৰণে এনে এটা উদাহৰণ বৃহৎ পৰিমাণে উপস্থাপন কৰিছে। এইটো তামিলনাডুৰ টুটুকুৰি জিলাৰ এটা উদাহৰণ। আমি জানো যে কেতিয়াবা কেতিয়াবা উপকূলীয় অঞ্চলত জলমগ্ন হোৱাৰ আশংকা থাকে। টুটুকুৰীত বহুতো সৰু দ্বীপ আৰু দ্বীপ আছিল যিবোৰ সাগৰত ডুবি যোৱাৰ আশংকা বৃদ্ধি পাইছিল। ইয়াত মানুহ আৰু বিশেষজ্ঞসকলে প্ৰকৃতিৰ জৰিয়তে এই প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ উদ্ধাৰৰ উপায় আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। এই মানুহবোৰে এতিয়া এই টেপাচবোৰত পালমাৰা গছ ৰোপণ কৰি আছে। এই গছবোৰ ঘূৰ্ণীবতাহ আৰু ধুমুহাৰ ক্ষেত্ৰতো থিয় হয় আৰু ভূমি সুৰক্ষিত কৰে। তেওঁলোকে এতিয়া অঞ্চলটো বচাবলৈ এটা নতুন আত্মবিশ্বাস প্ৰদান কৰিছে।
বন্ধুসকল, প্ৰকৃতিয়ে আমাক কেৱল তেতিয়াহে ভাবুকি দিয়ে যেতিয়া আমি ইয়াৰ ভাৰসাম্য নষ্ট কৰো বা ইয়াৰ বিশুদ্ধতা ধ্বংস কৰো। প্ৰকৃতিয়ে আমাক মাতৃৰ দৰে অনুসৰণ কৰে আৰু আমাৰ পৃথিৱীখন নতুন ৰঙেৰে ভৰাই তোলে।
মই ছ'চিয়েল মিডিয়াত দেখিছিলো যে মেঘালয়ত এখন উৰণীয়া নাওৰ ফটো অতি ভাইৰেল হৈ পৰিছে। প্ৰথম দৃষ্টিত, এই ছবিখনে আমাক আকৰ্ষিত কৰে। আপোনালোকৰ বেছিভাগেই নিশ্চয় ইয়াক অনলাইনত দেখিছে। যেতিয়া আমি বতাহত ওপঙি থকা এই নাওখন ভালদৰে চাও, আমি দেখিবলৈ পাওঁ যে ই নদীৰ পানীত গতি কৰি আছে। নদীখনৰ পানী ইমান পৰিষ্কাৰ যে আমি ইয়াৰ পাদদেশ দেখিছো আৰু নাওখন বতাহত ওপঙাৰ দৰে লাগিছে। আমাৰ দেশত বহুতো ৰাজ্য আছে, বহুতো অঞ্চল আছে য'ত মানুহে তেওঁলোকৰ প্ৰাকৃতিক ঐতিহ্যৰ ৰং সংৰক্ষণ কৰিছে। এই লোকসকলে আজিও প্ৰকৃতিৰ সৈতে একেলগে থকাৰ পথটো জীয়াই ৰাখিছে। এইটো আমাৰ সকলোৰে বাবেও এক অনুপ্ৰেৰণা। আমাৰ চাৰিওফালে যিমান প্ৰাকৃতিক সম্পদ আছে, আমি এইবোৰ ৰক্ষা কৰিব লাগে, সেইবোৰক নিজৰ প্ৰকৃত ৰূপ প্ৰদান কৰো। ইয়াতেই আমাৰ সকলোৰে স্বাৰ্থ, বিশ্বৰ স্বাৰ্থ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীযসকল, যেতিয়া চৰকাৰে পৰিকল্পনা কৰে, বাজেট ব্যয় কৰে, সময়মতে প্ৰকল্প সম্পূৰ্ণ কৰে, মানুহে অনুভৱ কৰে যে ই কাম কৰি আছে। কিন্তু চৰকাৰৰ বহুতো কাৰ্যত, বহুতো উন্নয়নমূলক আঁচনিৰ মাজত মানৱীয় সংবেদনশীলতাই সদায়েই এক বেলেগ সুখ প্ৰদান কৰে। চৰকাৰৰ প্ৰচেষ্টাই চৰকাৰৰ আঁচনিৰ সৈতে কেনেকৈ জীৱন সলনি কৰে? যেতিয়া আমি এয়া শুনিম, আমিও সংবেদনশীলতাৰে ভৰি পৰিম। ই মনকো সন্তুষ্টি প্ৰদান কৰে আৰু জনসাধাৰণক সেই পৰিকল্পনাক জনসাধাৰণৰ ওচৰলৈ লৈ যাবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে। এক প্ৰকাৰে, এয়া হৈছে 'স্বন্ত: সুখায়া', আৰু সেয়েহে, আজি, আমাৰ সৈতে একে ধৰণৰ দুজন অংশীদাৰে যোগ দিছে যিসকলে তেওঁলোকৰ আত্মাৰ পৰা এক নতুন জীৱন লাভ কৰিছে। তেওঁলোকে আয়ুষ্মান ভাৰত যোজনাৰ সহায়ত নিজৰ চিকিৎসা কৰাইছিল আৰু এতিয়া এক নতুন জীৱন আৰম্ভ কৰিছে। আমাৰ প্ৰথম সংগী হৈছে ৰাজেশ কুমাৰ প্ৰজাপতি যাৰ হৃদৰোগৰ সমস্যা আছিল।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যুৱপ্ৰজন্মৰে সমৃদ্ধ প্ৰতিখন দেশতে তিনিটা বিষয় যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ। এতিয়া সেইটোৱেই কেতিয়াবা যুৱসকলৰ প্ৰকৃত পৰিচয় হৈ পৰে। প্ৰথম কথাটো হ'ল ধাৰণা আৰু উদ্ভাৱন। দ্বিতীয়টো হ'ল বিপদাশংকা গ্ৰহণ কৰাৰ মনোভাৱ আৰু তৃতীয়টো হ'ল কেন ডু স্পিৰিট, অৰ্থাৎ যিকোনো কাম সম্পূৰ্ণ কৰাৰ সংকল্প, পৰিস্থিতি যিমানেই প্ৰতিকূল নহওঁক - যেতিয়া এই তিনিটা বস্তু মিলিত হয়, অভূতপূৰ্ব ফলাফল হয়। অলৌকিক ঘটনা ঘটে। আজিকালি আমি চাৰিওফালে শুনো ষ্টাৰ্ট-আপ, ষ্টাৰ্ট-আপ, ষ্টাৰ্ট-আপ। এইটো সঁচা যে, এয়া হৈছে ষ্টাৰ্ট-আপৰ যুগ, আৰু এয়াও সঁচা যে ষ্টাৰ্ট-আপৰ পৃথিৱীত ভাৰতে আজি এক প্ৰকাৰে বিশ্বক নেতৃত্ব দি আছে। বছৰে বছৰে, ষ্টাৰ্ট-আপে ৰেকৰ্ডসংখ্যক বিনিয়োগ লাভ কৰিছে। এই ক্ষেত্ৰটো অতি দ্ৰুত গতিত আগবাঢ়ি আছে। আনকি দেশৰ সৰু চহৰবোৰেও ষ্টাৰ্ট এণ্ড আপত প্ৰৱেশ কৰিছে। 'ইউনিকৰ্ন' শব্দটো আজিকালি বাতৰিত সঘনাই শুনিবলৈ পাও। আপুনি নিশ্চয় ইয়াৰ বিষয়ে শুনিছে। ইউনিকৰ্ন হৈছে এক ষ্টাৰ্ট-আপ যাৰ মূল্যাংকন কমেও ১ বিলিয়ন ডলাৰ, বা সাত হাজাৰ কোটি টকাতকৈ অধিক।
বন্ধুসকল, ২০১৫ চনলৈ, দেশখনত মাত্ৰ ন বা দহটা ইউনিকৰ্ন আছিল। আপুনি জানি বৰ সুখী হ'ব যে ভাৰতে এতিয়া ইউনিকৰ্নৰ পৃথিৱীতো দ্ৰুতগতিত উৰা মাৰিছে। এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি, এই বছৰত এটা ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন হৈছে। মাত্ৰ ১০ মাহত, ভাৰতত প্ৰতি ১০দিনত এটাকৈ ইউনিকৰ্ন গঠন হৈছে। এইটোও এটা ডাঙৰ কথা কিয়নো আমাৰ যুৱপ্ৰজন্মই ক’ৰোনা মহামাৰীৰ মাজতেই এই সফলতা অৰ্জন কৰিছে। আজি, ভাৰতত ৭০ টাতকৈও অধিক ইউনিকৰ্ন সৃষ্টি হৈছে। অৰ্থাৎ, ৭০ টাতকৈও অধিক ষ্টাৰ্ট-আপ আছে যিয়ে ১ বিলিয়নতকৈ অধিক মূল্যাংকন অতিক্ৰম কৰিছে। বন্ধুসকল, ষ্টাৰ্ট-আপৰ সফলতাৰ বাবে, সকলোৱে এয়া লক্ষ্য কৰিছে যে ই দেশৰ পৰা, বিদেশৰ পৰা, বিনিয়োগকাৰীসকলৰ পৰা কেনেদৰে সমৰ্থন লাভ কৰিছে। সম্ভৱতঃ কেইবছৰমান আগতে কোনেও এয়া কল্পনাই কৰিবই পৰা নাছিল।
বন্ধুসকল, ষ্টাৰ্ট-আপৰ জৰিয়তে ভাৰতীয় যুৱক-যুৱতীসকলেও গোলকীয় সমস্যাৰ সমাধানত অৰিহণা যোগাই আছে। আজি আমি এজন যুৱ বন্ধু ময়ূৰ পাটিলৰ সৈতে কথা পাতিম, তেওঁ তেওঁৰ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে প্ৰদূষণৰ সমস্যা সমাধানৰ চেষ্টা কৰিছে ৷
বন্ধুসকল, কেইবছৰমান আগতে, যদি কোনোবাই কৈছিল যে তেওঁ ব্যৱসায় কৰিব বিচাৰে বা নতুন কোম্পানী এটা আৰম্ভ কৰিব বিচাৰে, তেন্তে পৰিয়ালৰ জ্যেষ্ঠসকলে উত্তৰ দিছিল: "আপুনি কিয় চাকৰি কৰিব নিবিচাৰে, চাকৰি কৰক না, ভাই। আৰে, চাকৰিৰ দৰমহাত নিৰাপত্তা আছে। অসুবিধাটোও কম। কিন্তু, আজি, যদি কোনোবাই নিজৰ কোম্পানী আৰম্ভ কৰিব বিচাৰে, তেওঁৰ চাৰিওফালৰ সকলোৱে অতি উৎসাহিত আৰু তেওঁক সম্পূৰ্ণ সমৰ্থন কৰে। বন্ধুসকল, এইটো ভাৰতৰ বিকাশৰ কাহিনীৰ এক টাৰ্ণিং পইণ্ট, য'ত মানুহে এতিয়া কেৱল চাকৰি প্ৰাৰ্থী হোৱাৰ সপোন দেখা নাই, লগতে চাকৰি সৃষ্টিকৰ্তা হোৱাৰ সপোনো দেখিছে। ই বিশ্ব মঞ্চত ভাৰতৰ স্থিতি অধিক শক্তিশালী কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীযসকল, আজি 'মন কী বাত'ত অমৃত মহোৎসৱৰ কথা আলোচনা কৰিলো। অমৃতকালৰ সময়ত আমাৰ দেশবাসীয়ে কেনেদৰে নতুন সংকল্প গ্ৰহণ কৰিব আছে সেই সন্দৰ্ভত আলোচনা কৰিলো আৰু ডিচেম্বৰ মাহত সেনাৰ সাহসিকতাৰ সৈতে জড়িত সুযোগসমূহৰ কথাও উল্লেখ কৰিলো। এই ডিচেম্বৰ মাহত আমাৰ সন্মুখত আন এটা ডাঙৰ দিন উদযাপিত হ’ব যাৰ পৰা আমি অনুপ্ৰেৰণা ল’ব পাৰো। ৬ ডিচেম্বৰত বাবাচাহেব আম্বেদকাৰৰ মৃত্যু বাৰ্ষিকী। বাবা চাহেবে তেওঁৰ গোটেই জীৱনটো দেশ আৰু সমাজৰ বাবে তেওঁৰ কৰ্তব্য পালনৰ বাবে উৎসৰ্গিত কৰিছিল। আমি কেতিয়াও পাহৰি নাযাওঁ যে আমাৰ সংবিধান, আমাৰ সংবিধানৰ মৌলিক চেতনাই আমি সকলো দেশবাসীয়ে আমাৰ নিজৰ পালন কৰিব বুলি আশা কৰে – সেয়েহে আহক আমি এইটোও সংকল্প লও যে অমৃত মহোৎসৱত, আমি অতি আন্তৰিকতাৰে আমাৰ কৰ্তব্য পালন কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিম। বাবা চাহেবৰ প্ৰতি এয়াই আমাৰ প্ৰকৃত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি হ'ব।
বন্ধুসকল, আমি এতিয়া ডিচেম্বৰ মাহত প্ৰৱেশ কৰিছো, স্বাভাৱিকতে, পৰৱৰ্তী 'মন কী বাত' হ'ব ২০২১ চনৰ এই বছৰৰ অন্তিমটো 'মন কী বাত'। মই ২০২২ চনত মোৰ যাত্ৰা পুনৰ আৰম্ভ কৰিম, আৰু মই আপোনালোকৰ পৰা অধিক পৰামৰ্শ আশা কৰি থাকিম। আপোনালোকে এই বছৰটোক কেনেদৰে বিদায় দিব, নতুন বছৰত আপোনালোকে কি কৰিব সেয়া নিশ্চিতভাৱে মোক জনাব আৰু নাপাহৰিব যে ক’ৰোনা এতিয়াও যোৱা নাই। সাৱধান হোৱাটো আমাৰ সকলোৰে দায়িত্ব।
অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, আপোনালোক সকলোকে শুভেচ্ছা জনাইছো। জনসাধাৰণক শুভেচ্ছা জনাইছো। আৰু, মই কোটি-কোটি নমস্কাৰো জনাইছো কাৰণ ১০০ কোটিৰ প্ৰতিষেধক পালিৰ পিছত আজি দেশখনে নতুন উৎসাহ, নতুন শক্তিৰে আগবাঢ়িছে। আমাৰ প্ৰতিষেধক কাৰ্যসূচীৰ সফলতাই ভাৰতৰ শক্তি, সকলোৰে প্ৰচেষ্টাৰ মন্ত্ৰৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰে।
বন্ধুসকল, ১০০ কোটিৰ প্ৰতিষেধকৰ পৰিমাণটো বহুত ডাঙৰ, কিন্তু ইয়াৰ সৈতে এনে বহুতো অভিজ্ঞতা আছে, বহুতো উদাহৰণ আছে যি লাখ লাখ সৰু সৰু অনুপ্ৰেৰণা আৰু গৌৰৱেৰে ভৰা। বহুলোকে মোলৈ চিঠি লিখি সুধি আছে যে কেনেকৈ আৰম্ভণিৰে পৰা প্ৰতিষেধকৰ ক্ষেত্ৰত মই নিশ্চিত হৈছিলো যে এই অভিযানটো ইমান ডাঙৰ এটা সফলতা হ'ব। মোৰ এই বিশ্বাস আছিল কাৰণ মই মোৰ দেশ, মোৰ দেশৰ জনসাধাৰণৰ সামৰ্থ্যৰ বিষয়ে ভালদৰে অৱগত। মই জানিছিলো যে আমাৰ স্বাস্থ্যসেৱা কৰ্মীসকলে আমাৰ দেশবাসীৰ টীকাকৰণত কোনো ধৰণৰ অৱহেলা কৰা নাই। আমাৰ স্বাস্থ্য কৰ্মীসকলে তেওঁলোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম আৰু সংকল্পৰ দ্বাৰা এক নতুন উদাহৰণ প্ৰস্তুত কৰিছে, উদ্ভাৱনৰ সৈতে তেওঁলোকৰ দৃঢ়সংকল্পৰ সৈতে মানৱতাৰ সেৱাৰ এক নতুন মানদণ্ড স্থাপন কৰিছে। তেওঁলোকে কেনেকৈ সকলো প্ৰত্যাহ্বান অতিক্ৰম কৰিছিল আৰু যিমান পাৰি সিমান মানুহক সুৰক্ষা আৱৰণ প্ৰদান কৰিছিল সেই বিষয়ে বৰ্ণনা কৰাৰ অগণন উদাহৰণ আছে। আমি বাতৰি কাকতত বহুবাৰ পঢ়িছো, আমি বাহিৰত শুনিছো যে এই লোকসকলে এই কামটো কৰিবলৈ কিমান পৰিশ্ৰম কৰিছে, আমাৰ ওচৰত এনে একাধিক অনুপ্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ আছে। মই উত্তৰাখণ্ডৰ বাগেশ্বৰৰ এনে এজন স্বাস্থ্যসেৱা কৰ্মী পুনম নটিয়ালজীৰ সৈতে 'মন কী বাত'ৰ দৰ্শকক পৰিচয় কৰাই দিব বিচাৰো। বন্ধুসকল, এই বাগেশ্বৰ উত্তৰাখণ্ডৰ এনে এটা অঞ্চল যিয়ে ১০০ শতাংশ প্ৰথম পালি সম্পূৰ্ণ কৰিছে। উত্তৰাখণ্ড চৰকাৰো ইয়াৰ বাবে অভিনন্দনৰ বিষয় কিয়নো ই এটা অতিশয় কঠিন এলেকা। একেদৰে, হিমাচলেও এনে অসুবিধাত ১০০ শতাংশ পালি প্ৰদানৰ কাম কৰিছে। মোক কোৱা হৈছে যে পুনমজীয়ে তেওঁৰ অঞ্চলৰ লোকসকলৰ টীকাকৰণ কৰিবলৈ দিন-ৰাতিয়ে কাম কৰিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- পুনমজী নমস্কাৰ।
পুনম নটিয়াল :- ছাৰ নমস্কাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- পুনমজী, দেশক নিজৰ বিষয়ে কওক।
পুনম নটিয়াল:- ছাৰ মই পুনম নটিয়াল। ছাৰ মই উত্তৰাখণ্ডৰ বাগেশ্বৰ জিলাৰ চানি কোৰালী কেন্দ্ৰত কাম কৰি আছো। মই এজন এএনএম ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ পুনমজী, মই বাগেশ্বৰলৈ যোৱাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছো। মানুহে কেনেদৰে শতিকা পূৰ্বে কেনেদৰে কাম কৰিছিল তাৰ দ্বাৰা মই বহুত প্ৰভাৱিত হৈছিলো।
পুনম নটিয়াল :- হয় ছাৰ
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ পুনমজী, আপুনি আপোনাৰ অঞ্চলৰ সকলো লোকক টীকাকৰণ কৰাইছে নেকি?
পুনম নটিয়াল:- হায় ছাৰ, সকলোৰে শেষ হৈছে
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপুনি কোনো ধৰণৰ অসুবিধাৰ সন্মুখীন হৈছে নেকি?
পুনম নটিয়াল:- হয়, ছাৰ। ছাৰ বৰষুণ হোৱাৰ লগে লগে আমাৰ পথ বন্ধ হৈ পৰিছিল। মহাশয়, আমি নদী পাৰ হৈছো, ঘৰে ঘৰে গৈছো, যেনেদৰে আমি এনএইচচিভিচিৰ অধীনত ঘৰে ঘৰে গৈছো। যিসকলে কেন্দ্ৰলৈ আহিব নোৱাৰিলে, যেনে বৃদ্ধ লোক আৰু দিব্যাংগ লোক, গৰ্ভৱতী মহিলা, মহিলা, ধাত্ৰী মহিলা - এই লোকসকল ছাৰ।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কিন্তু, পাহাৰততো মানুহৰ ঘৰবোৰ দূৰে দূৰে থাকে।
পুনম নটিয়াল :- হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তেন্তে আপুনি এদিনত কিমান কৰিব পাৰে!
পুনম নটিয়াল:- ছাৰ কিলোমিটাৰৰ হিচাপত কেতিয়াবা ১০ কিমি কেতিয়াবা ৮ কিমি।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা, নামনিত বাস কৰা লোকসকলে ৮-১০ কিলোমিটাৰৰ হিচাপটো বুজি নাপাব। মই জানো পাহাৰৰ ৮-১০ কিলোমিটাৰ মানে গোটেই দিনটো পাৰ হৈ যায়।
পুনম নটিয়াল :- হয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কিন্তু এদিনৰ কাৰণে এইটো এটা কঠিন কাম আৰু টীকাকৰণৰ সকলো সামগ্ৰী লৈ যোৱাটো। আপোনাৰ কোনো সহায়ক আছিল নেকি?
পুনম নটিয়াল:- হয়, দলৰ সদস্য, আমি পাঁচজন লোক!
প্ৰধানমন্ত্ৰী:- হয়
পুনম নটিয়াল: আমাৰ সৈতে এজন চিকিৎসক হৈছে, এএনএম আছে, ফাৰ্মাচিষ্ট আছে, আশা আছে, আৰু ডাটা এণ্ট্ৰি অপাৰেটৰ আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা, তেওঁ ডাটা এণ্ট্ৰি, তেওঁ তাত সংযোগ পাইছিল নে বাগেশ্বৰলৈ অহাৰ পিছত এইটো কৰিছিল?
পুনম নটিয়ালঃ ছাৰ ক’ৰবাত ক’ৰবাত পাইছিল, কেতিয়াবা বাগেশ্বৰলৈ অহাৰ পিছত, আমি এইটো কৰিছিলো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ - ভাল! মোক কোৱা হৈছে, পুনমজী, আপুনি সোঁতৰ বিপৰীতে পৰা ওলাই গৈ মানুহক টীকাকৰণ কৰিছিল। এই ধাৰণাটো কি আছিল, আপুনি কেনেকৈ ভাবিছিল আৰু আপুনি কেনেকৈ কৰিছিল?
পুনম নটিয়াল: আমি, গোটেই দলটোৱে, সংকল্প লৈছিলো যে আমি এজনো ব্যক্তিক হেৰুৱাব নালাগে। ক’ৰোনা ৰোগ আমাৰ দেশৰ পৰা গুচি যাব লাগে। আশা আৰু মই লগ হৈ গাঁওভিত্তিক তথ্য তৈয়াৰ কৰিছিলো, এই হিচাপত যিসকল কেন্দ্ৰলৈ আহিছিল তেওঁলোকক কেন্দ্ৰত টীকাকৰণ প্ৰদান কৰিছিলো । তাৰপিছত আমি ঘৰে ঘৰে গ’লো। ছাৰ, তাৰ পিছত তেওঁলোকক দিয়া হ’ল যিসকল কেন্দ্ৰলৈ আহিব নোৱাৰিলে, বাদ পৰি গ’ল ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- আচ্ছা, মানুহক বুজাব লগীয়া হৈছিল নেকি?
পুনম নটিয়াল:- হয়, ব্যাখ্যা কৰা হৈছে, হয়!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ এতিয়াও প্ৰতিষেধক গ্ৰহণৰ ক্ষেত্ৰত মানুহ উৎসাহীনে?
পুনম নটিয়াল:- হয় ছাৰ, হয়। এতিয়া মানুহে বুজি পাইছে। প্ৰথমতে আমাৰ বহুত অসুবিধা হৈছিল। মানুহক বুজাব লগীয়া হৈছিল যে এই প্ৰতিষেধকটো সুৰক্ষিত, আৰু কাৰ্যকৰী, আমিও লগাইছো, আমি সুৰক্ষিত আছো, আপোনালোকৰ সন্মুখতে, আৰু আমাৰ কৰ্মচাৰী, সকলোৱে লগাইছে, সকলো ঠিকে আছে ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ক’ৰবাত প্ৰতিষেধক দিয়াৰ পিছত কোনোবাই অভিযোগ কৰিছিল নেকি পিছত ?
পুনম নটিয়াল:- নহয়, নহয়, নহয়, ছাৰ। সেয়া হোৱা নাছিল
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ একো হোৱা নাই
পুনম নটিয়াল :- হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ- সকলোৱে সন্তুষ্ট হৈছিল
পুনম নটিয়াল :- হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ - ঠিকেই আছে
পুনম নটিয়াল :- হয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপুনি এটা মহান কাম কৰিছে আৰু মই জানো, এই গোটেই অঞ্চলটো, ই কিমান কঠিন আৰু পৰ্বতত খোজ কাঢ়ি অহা-যোৱা কৰিব লাগে। এখন পৰ্বতলৈ যাওক, তাৰ পিছত নামি যাওক, তাৰ পিছত আন এখন পৰ্বতলৈ যাওক, আনকি ঘৰবোৰো দূৰে দূৰে, তথাপিও আপুনি ইমান ভাল কাম কৰিছে।
পুনম নটিয়াল:- ধন্যবাদ ছাৰ, আপোনাৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ পাই মই সৌভাগ্যৱান অনুভৱ কৰিছো।
আপোনাৰ দৰে স্বাস্থ্য কৰ্মীৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ বাবেই ভাৰতত ১০০ কোটি প্ৰতিষেধকৰ পালিৰ সীমা অতিক্ৰম কৰিছে। আজি, মই কেৱল আপোনালোকৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰাই নহয়, 'সকলোকে প্ৰতিষেধক-বিনামূলীয়া প্ৰতিষেধক' অভিযানত সফলতা প্ৰদান কৰা সকলোৰে প্ৰতিও কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিছো। আপোনাক, আপোনাৰ পৰিয়াললৈ মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকে জানে যে অহা দেওবাৰে, ৩১ অক্টোবৰ তাৰিখে, চৰ্দাৰ পেটেলজীৰ জন্ম জয়ন্তী। 'মন কী বাত'ৰ প্ৰতিজন শ্ৰোতাৰ হৈ, আৰু মোৰ হৈ, মই লৌহ পুৰুষগৰাকীৰ ওচৰত প্ৰণাম জনাইছো। বন্ধুসকল, ৩১ অক্টোবৰত, আমি 'ৰাষ্ট্ৰীয় একতা দিৱস' উদযাপন কৰো। একতাৰ বাৰ্তা প্ৰদান কৰা কিছুমান কাৰ্যসূচীৰ সৈতে জড়িত হোৱাটো আমাৰ সকলোৰে দায়িত্ব। আপোনালোকে নিশ্চয় দেখিছে, শেহতীয়াকৈ, গুজৰাট আৰক্ষীয়ে কচ্ছৰ লাখপত কিল্লাৰ পৰা ষ্টেচু অব্ ইউনিটিলৈ বাইক ৰেলী উলিয়াইছে। ত্ৰিপুৰা আৰক্ষীৰ জোৱানসকলে আকৌ একতা দিৱস উদযাপন কৰিবলৈ ত্ৰিপুৰাৰ পৰা ষ্টেচু অব্ ইউনিটিলৈ বাইক ৰেলী উলিয়াইছে। অৰ্থাৎ তেওঁলোকে দেশখনক পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ সংযোগ কৰি আছে। জম্মু আৰু কাশ্মীৰ আৰক্ষীৰ জোৱানসকলেও উৰিৰ পৰা পাঠানকোটলৈ একেধৰণৰ বাইক ৰেলী উলিয়াই দেশৰ ঐক্যৰ বাৰ্তা প্ৰচাৰ কৰি আছে। মই এই সকলো জোৱানক অভিবাদন জনাইছো। মই জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ কুপৱাৰা জিলাৰ বহুতো ভগ্নীৰ বিষয়েও জানিব পাৰিছো। ভগ্নীসকলে কাশ্মীৰত সেনা আৰু চৰকাৰী কাৰ্যালয়ৰ বাবে ত্ৰিৰংগা চিলাইৰ কাম কৰি আছে। এই কামটো দেশপ্ৰেমমূলক মনোভাৱৰে পৰিপূৰ্ণ। মই এই ভগ্নীসকলৰ আৱেগক প্ৰশংসা কৰো। ভাৰতৰ ঐক্যৰ বাবে, ভাৰতৰ শ্ৰেষ্ঠতাৰ বাবেও আপুনিও কিবা কৰিব পাৰে। আপুনি দেখিব, আপোনাৰ মনে কিমান সন্তুষ্টি লাভ কৰে।
বন্ধুসকল, চৰ্দাৰ চাহাবে কৈছিল, "কেৱল আমাৰ ঐক্যবদ্ধ প্ৰয়াসৰ জৰিয়তেহে আমি দেশখনক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব পাৰো। যদি আমি ঐক্যবদ্ধ নহও, আমি নিজে নিজকে নতুন দুৰ্যোগত ঘেৰি ল’ম"। অৰ্থাৎ, যদি ৰাষ্ট্ৰীয় ঐক্য থাকে তেতিয়া উন্নয়নো হয়। আমি চৰ্দাৰ পেটেলজীৰ জীৱনৰ পৰা, তেওঁৰ চিন্তাৰ পৰা বহুতো শিকিব পাৰো। দেশৰ তথ্য আৰু সম্প্ৰচাৰ মন্ত্ৰালয়ে শেহতীয়াকৈ চৰ্দাৰ চাহাবৰ ওপৰত এখন চিত্ৰজীৱনীও প্ৰকাশ কৰিছে। মই বিচাৰো যে আমাৰ সকলো যুৱ সহকৰ্মীয়ে এয়া পঢ়িব। ই আপোনাক চৰ্দাৰ চাহাবৰ বিষয়ে আকৰ্ষণীয় ভাৱে জানিবলৈ সুযোগ দিব।
মৰমৰ দেশবাসীসকল, জীৱনে নিৰন্তৰ প্ৰগতি, বিকাশ, উচ্চতা বিচাৰে। প্ৰগতিৰ গতি যিমানেই দ্ৰুত নহওঁক কিয়, ভৱনটো যিমানেই বিশাল নহওঁক কিয়, জীৱনে তথাপিও অসম্পূৰ্ণ অনুভৱ কৰে। অৱশ্যে, যেতিয়া ইয়াত গান, সংগীত, কলা, নাটক আৰু নৃত্য, সাহিত্য যোগ দিয়া হয় তেতিয়া ইয়াৰ আভা, ইয়াৰ জীৱনীশক্তিত বহুগুণে বৃদ্ধি হয়। এক প্ৰকাৰে, জীৱন অৰ্থপূৰ্ণ হ'ব লাগিব, সেয়েহে এই সকলোবোৰ থকাটো সমানে গুৰুত্বপূৰ্ণ, সেয়েহে কোৱা হয় যে এই সকলোবোৰ পদ্ধতিয়ে আমাৰ জীৱনত এক অনুঘটক হিচাপে কাম কৰে, আমাৰ শক্তি বৃদ্ধি কৰাৰ কাম কৰে। মানৱ মনৰ আভ্যন্তৰীণ আত্মা বিকশিত কৰাত, লগতে আমাৰ আভ্যন্তৰীণ যাত্ৰাৰ পথ তৈয়াৰ কৰাত, গান আৰু সংগীত আৰু বিভিন্ন কলাই এক ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰে, আৰু ইয়াৰ এটা ডাঙৰ শক্তি হৈছে যে ইয়াক সময়, সীমা বা মতভেদ বান্ধি ৰাখিব নোৱাৰে। আনকি অমৃত মহোৎসৱতো, আপোনালোকে আপোনাৰ কলা, সংস্কৃতি, গান, সংগীতৰ ৰং পূৰণ কৰিব লাগে। অমৃত মহোৎসৱ আৰু গীত আৰু সংগীতৰ এই শক্তিৰ ওপৰত মই আপোনালোকৰ পৰা বহুতো পৰামৰ্শ লাভ কৰিছো। এই পৰামৰ্শবোৰ মোৰ বাবে অতি মূল্যৱান। মই এইবোৰৰ অধ্যয়নৰ বাবে সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়লৈ পঠিয়াইছিলো। মই সুখী যে মন্ত্ৰালয়ে ইমান কম সময়ৰ ভিতৰতে এই পৰামৰ্শবোৰ অতি গুৰুত্বসহকাৰে লৈছিল আৰু সেইবোৰৰ ওপৰত কাম কৰিছিল। এই পৰামৰ্শবোৰৰ এটা হ'ল দেশপ্ৰেমমূলক গীতৰ সৈতে সম্পৰ্কিত প্ৰতিযোগিতা! স্বাধীনতা সংগ্ৰামত বিভিন্ন ভাষা, উপভাষা, দেশপ্ৰেমমূলক গীত আৰু স্তোত্ৰই সমগ্ৰ দেশক একত্ৰিত কৰিছিল। এতিয়া, অমৃতকালত, আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে একে ধৰণৰ দেশপ্ৰেমমূলক গীত লিখি এই অনুষ্ঠানত অধিক শক্তি যোগ কৰিব পাৰে। এই দেশপ্ৰেমমূলক গীতবোৰ মাতৃভাষাত, ৰাষ্ট্ৰীয় ভাষাত হ'ব পাৰে, আৰু ইংৰাজীতো লিখিব পাৰি। কিন্তু, এই কামবোৰ নতুন ভাৰতৰ নতুন মনৰ হোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ, দেশৰ বৰ্তমানৰ সফলতাৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত আৰু ভৱিষ্যতৰ বাবে দেশক সংকল্পবদ্ধ কৰিবলৈ গৈ আছে। সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়ে তহচিল পৰ্যায়ৰ পৰা ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়লৈ প্ৰতিযোগিতা অনুষ্ঠিত কৰাৰ প্ৰস্তুতি চলাই আছে।
বন্ধুসকল, 'মন কি বাত'ৰ এনে এজন দৰ্শকে পৰামৰ্শ দিছে যে অমৃত মহোৎসৱক ৰংগোলী কলাৰ সৈতে সংযুক্ত কৰিব লাগে। আমাৰ বহু শতাব্দী ধৰি ৰংগোলীৰ জৰিয়তে উৎসৱত ৰং কৰাৰ পৰম্পৰা আছে। ৰংগোলীত দেশৰ বৈচিত্ৰ্যৰ দৃষ্টিভংগী প্ৰদৰ্শিত হয়। ৰংগোলী বিভিন্ন ৰাজ্যত বিভিন্ন নামেৰে, বিভিন্ন বিষয়বস্তুত পালন কৰা হয়। সেয়েহে, সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়ে ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এখন ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিযোগিতাও অনুষ্ঠিত কৰিবলৈ গৈ আছে। কল্পনা কৰক, যেতিয়া স্বাধীনতা আন্দোলনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত ৰংগোলীৰ সৃষ্টি হ’ব, মানুহে তেওঁলোকৰ দুৱাৰত, দেৱালত, ৰঙৰ দ্বাৰা এজন স্বাধীনতা-নিৰ্মাতাৰ ছবি আঁকিব, অমৃত মহোৎসৱৰ ৰঙো বৃদ্ধি পাব।
বন্ধুসকল, আন এটা উপায় হৈছে ওমলা গীতবোৰ। আমি সৰু ল'ৰা-ছোৱালীক ওমলা গীতৰ জৰিয়তে সংস্কাৰদিছো, তেওঁলোকক সংস্কৃতিৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিছো। ওমলা গীতৰো নিজা বৈচিত্ৰ্য আছে। গতিকে অমৃতকালত এই কলাকো পুনৰুজ্জীৱিত কৰি আৰু দেশপ্ৰেমমূলক ওমলা গীত, কবিতা, গান লিখিব নোৱাৰে, যিটো মাতৃসকলে প্ৰতিটো ঘৰত তেওঁলোকৰ সৰু ল'ৰা-ছোৱালীক সহজে শুনাব পাৰে। এই ওমলা গীতবোৰে আধুনিক ভাৰতক বুজায়, যি হৈছে একবিংশ শতিকাৰ ভাৰতৰ সপোনৰ এক দৰ্শন। আপোনালোক সকলো শ্ৰোতাৰ পৰামৰ্শৰ পিছত, মন্ত্ৰালয়ে ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এখন প্ৰতিযোগিতা অনুষ্ঠিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছে।
বন্ধুসকল, এই তিনিওখন প্ৰতিযোগিতা ৩১ অক্টোবৰত চৰ্দাৰ চাহাবৰ জন্ম জয়ন্তীত আৰম্ভ হ'ব। অনাগত দিনত, সংস্কৃতি মন্ত্ৰালয়ে ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত সকলো তথ্য প্ৰদান কৰিব। এই তথ্য মন্ত্ৰালয়ৰ ৱেবছাইটতো উপলব্ধ হ'ব আৰু সামাজিক মাধ্যমত দিয়া হ'ব। মই বিচাৰো যে আপোনালোক সকলোৱে ইয়াত যোগদান কৰক। আমাৰ যুৱ বন্ধুসকলে ইয়াত তেওঁলোকৰ কলা আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰতিভা প্ৰদৰ্শন কৰক। ই আপোনাৰ এলেকাৰ কলা আৰু সংস্কৃতিকো দেশৰ প্ৰতিটো কোণলৈ লৈ যাব, আপোনাৰ কাহিনী সমগ্ৰ দেশে শুনিব।
মৰমৰ দেশবাসীসকল, বৰ্তমান আমি অমৃত মহোৎসৱত দেশৰ বীৰ পুত্ৰ-কন্যাসকলক স্মৰণ কৰি আছো। অহা মাহত, ১৫ নৱেম্বৰত, আমাৰ দেশৰ এনে এজন মহান ব্যক্তি, সাহসী যোদ্ধা ভগৱান বিৰচা মুণ্ডাজীৰ জন্ম জয়ন্তী আহি আছে। ভগৱান বিৰচা মুণ্ডাক 'পৃথিৱী আবা' বুলিও জনা যায়। আপুনি জানেনে ইয়াৰ অৰ্থ কি? ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে পৃথিৱীৰ পিতৃ। ভগৱান বিৰচা মুণ্ডাই যিদৰে তেওঁৰ সংস্কৃতি, তেওঁৰ অৰণ্য, তেওঁৰ ভূমিৰ সুৰক্ষাৰ বাবে যুঁজ দিছিল, সেয়া কেৱল পৃথিৱীৰ পিতৃয়েহে কৰিব পাৰে। তেওঁ আমাক আমাৰ সংস্কৃতি আৰু মূলৰ বাবে গৌৰৱান্বিত হ'বলৈ শিকাইছিল। বিদেশী শাসনে তেওঁলোকক কিমান ভাবুকি আৰু চাপ দিছিল, কিন্তু তেওঁলোকে জনজাতীয় সংস্কৃতি এৰি দিয়া নাছিল। যদি আমি প্ৰকৃতি আৰু পৰিৱেশক ভাল পাবলৈ শিকিব লাগে, তেন্তে পৃথিৱী আবা ভগৱান বিৰচা মুণ্ডা হৈছে আমাৰ মহান অনুপ্ৰেৰণা। তেওঁ বৈদেশিক শাসনৰ প্ৰতিটো নীতিৰ তীব্ৰ বিৰোধিতা কৰিছিল যিয়ে পৰিৱেশৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ভগৱান বিৰচা মুণ্ডা সদায় দৰিদ্ৰ আৰু সমস্যাগ্ৰস্তসকলক সহায় কৰাৰ ক্ষেত্ৰত শীৰ্ষস্থানত আছিল। তেওঁ সমাজক সামাজিক অশুভ শক্তি নিৰ্মূল কৰিবলৈও সজাগ কৰিছিল। উলগুলান আন্দোলনত তেওঁৰ নেতৃত্ব কোনে পাহৰিব পাৰে! এই আন্দোলনে ব্ৰিটিছসকলক হতবাক কৰিছিল। যাৰ পিছত ব্ৰিটিছে ভগৱান বিৰচা মুণ্ডাৰ ওপৰত এটা বৃহৎ পুৰস্কাৰ দিছিল। ব্ৰিটিছ শাসনে তেওঁক বন্দী কৰি ৰাখিছিল, তেওঁক ইমান অত্যাচাৰ কৰা হৈছিল যে তেওঁ আমাক ২৫ বছৰতকৈ কম বয়সতে এৰি গৈছিল। তেওঁ আমাক এৰি গৈছিল, কিন্তু কেৱল শৰীৰৰ পৰা।
জনসাধাৰণৰ মনত, ভগৱান বিৰচা মুণ্ডা চিৰকালৰ বাবে থাকিব। তেওঁৰ জীৱন জনতাৰ বাবে অনুপ্ৰেৰণা হৈ আছে। আজিও তেওঁৰ লোকগীত আৰু সাহস আৰু বীৰত্বৰে পৰিপূৰ্ণ কাহিনীবোৰ ভাৰতৰ মধ্য অংশত অতি জনপ্ৰিয়। মই 'ধৰতী আবা' বিৰচা মুণ্ডাক প্ৰণাম জনাইছো আৰু যুৱচামক তেওঁৰ বিষয়ে অধিক পঢ়িবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। ভাৰতৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামত আমাৰ জনজাতীয় গোটৰ বিশিষ্ট অৱদানৰ বিষয়ে আপুনি যিমানে জানে, আপুনি সিমানেই গৌৰৱান্বিত অনুভৱ কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি, ২৪ অক্টোবৰত ৰাষ্ট্ৰসংঘ দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰা হয় অৰ্থাৎ এই দিনটোতে ৰাষ্ট্ৰসংঘ গঠন হৈছিল ৷ ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ পিছৰে পৰা ভাৰতে ইয়াত যোগদান কৰি আহিছে। আপুনি জানেনে যে ভাৰতে ১৯৪৫ চনত স্বাধীনতাৰ আগতে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ চাৰ্টাৰত স্বাক্ষৰ কৰিছিল? ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ এটা অনন্য দিশ হ'ল ভাৰতৰ নাৰী শক্তিয়ে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ প্ৰভাৱ আৰু শক্তি বৃদ্ধিত মুখ্য ভূমিকা পালন কৰিছে। ১৯৪৭-৪৮ চনত, যেতিয়া ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ মানৱ অধিকাৰৰ সাৰ্বজনীন ঘোষণাপত্ৰ প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল, ঘোষণাপত্ৰখন লিখা আছিল "সকলো পুৰুষক সমানে সৃষ্টি কৰা হৈছে"। কিন্তু ভাৰতৰ এজন প্ৰতিনিধিয়ে ইয়াত আপত্তি কৰিছিল আৰু তাৰ পিছত সাৰ্বজনীন ঘোষণাপত্ৰত লিখা হৈছিল - "সকলো মানুহক সমানভাৱে সৃষ্টি কৰা হৈছে"। এই লিংগ সমতা ভাৰতৰ বহু পুৰণি পৰম্পৰাৰ সৈতে সামঞ্জস্যপূৰ্ণ আছিল। আপুনি জানেনে যে শ্ৰীমতী হংসা মেহতা প্ৰতিনিধি আছিল যিয়ে এইটো সম্ভৱ কৰি তুলিছিল, একে সময়তে, আন এগৰাকী প্ৰতিনিধি শ্ৰীমতী লক্ষ্মী মেননে লিংগ সমতাৰ বিশয়ে দৃঢ়ভাৱে কথা পাতিছিল ৷ কেৱল সেয়াই নহয়, ১৯৫৩ চনত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ সভাৰ প্ৰথম মহিলা সভাপতি হিচাপে শ্ৰীমতী বিজয়া লক্ষ্মী পণ্ডিতক বাচনি কৰা হৈছিল।
বন্ধুসকল, আমি দেশৰ লোক যিসকলে বিশ্বাস কৰে আৰু প্ৰাৰ্থনা কৰে:
ॐ द्यौ: शान्तिरन्तरिक्षॅं शान्ति:,
पृथ्वी शान्तिराप: शान्तिरोषधय: शान्ति:।
वनस्पतय: शान्तिर्विश्र्वे देवा: शान्तिर्ब्रह्म शान्ति:,
सर्वॅंशान्ति:, शान्तिरेव शान्ति:, सा मा शान्तिरेधि।।
ॐ शान्ति: शान्ति: शान्ति:।।
ভাৰতে সদায় বিশ্ব শান্তিৰ বাবে কাম কৰি আহিছে। আমি গৌৰৱান্বিত যে ভাৰত ১৯৫০ ৰ দশকৰ পৰা নিৰন্তৰভাৱে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ শান্তি ৰক্ষা অভিযানৰ অংশ হৈ আহিছে। দৰিদ্ৰতা দূৰীকৰণ, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু শ্ৰমিক সম্পৰ্কীয় সমস্যা সমাধানৰ ক্ষেত্ৰতো ভাৰতে এক অগ্ৰণী ভূমিকা পালন কৰি আছে। ইয়াৰ উপৰিও, ভাৰতে বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ সৈতে যোগ আৰু আয়ুষক জনপ্ৰিয় কৰাৰ বাবে ঘনিষ্ঠভাৱে কাম কৰি আছে। মাৰ্চ ২০২১-ত, বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাই ঘোষণা কৰিছিল যে ভাৰতত পৰম্পৰাগত ঔষধৰ বাবে এক গোলকীয় কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হ'ব।
বন্ধুসকল, আজি ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ কথা কওঁতে, মোৰ অটলজীৰ কথাবোৰো মনত পৰিছে। ১৯৭৭ চনত তেওঁ হিন্দীত ৰাষ্ট্ৰসংঘক সম্বোধন কৰি ইতিহাস ৰচনা কৰে। আজি, মই 'মন কী বাত'ৰ দৰ্শকসকলক অটলজীৰ ভাষণৰ এটা অংশ শুনাব বিচাৰো। শুনক অটলজীৰ তেজস্বী কণ্ঠ –
"ইয়াত মই ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ শক্তি আৰু গুৰুত্বৰ বিষয়ে চিন্তা কৰা নাই। সাধাৰণ মানুহৰ সন্মান আৰু প্ৰগতি মোৰ বাবে বহুত বেছি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আমাৰ সফলতা আৰু বিফলতাবোৰ কেৱল এটা চৰ্তৰ দ্বাৰা জোখা উচিত যে আমি সমগ্ৰ মানৱ সমাজৰ বাবে বিশেষকৈ প্ৰতিজন পুৰুষ আৰু মহিলা আৰু শিশুৰ বাবে ন্যায় আৰু মৰ্যাদা নিশ্চিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছোঁ নে নাই ’’ ৷
বন্ধুসকল, অটলজীৰ এই শব্দবোৰে এতিয়াও আমাক দিশ দেখুৱায়। এই পৃথিৱীখনক এক উন্নত আৰু সুৰক্ষিত গ্ৰহ হিচাপে গঢ়ি তোলাত ভাৰতৰ অৱদান বিশ্বৰ বাবে এক ডাঙৰ অনুপ্ৰেৰণা।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মাত্ৰ কেইদিনমান আগতে, ২১ অক্টোবৰত, আমি আৰক্ষী স্মৰণ দিৱস উদযাপন কৰিছিলো। এই দিনটোত, আমি বিশেষকৈ সেই আৰক্ষী সহকৰ্মীসকলক স্মৰণ কৰোঁ যিসকলে দেশৰ সেৱাত প্ৰাণ আহুতি দিছে। মই আজি এই আৰক্ষীসকলৰ লগতে তেওঁলোকৰ পৰিয়ালকো মনত ৰাখিব বিচাৰো। পৰিয়ালৰ সমৰ্থন আৰু ত্যাগ অবিহনে আৰক্ষীৰ দৰে এটা কঠিন সেৱা অতি কঠিন। আৰক্ষী সেৱাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত আন এটা কথা আছে যিটো মই 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতাসকলক ক'ব বিচাৰো। আগতে, এটা ধাৰণা আছিল যে সেনা আৰু আৰক্ষী সেৱা কেৱল পুৰুষৰ বাবে। কিন্তু আজি তেনে নহয়। আৰক্ষী গৱেষণা আৰু উন্নয়ন ব্যুৰ’ৰ পৰিসংখ্যাই দেখুৱাইছে যে যোৱা কেইবছৰমানত মহিলা আৰক্ষীৰ সংখ্যা দুগুণ হৈছে। যদিও ২০১৪ চনত সংখ্যাটো ১ লাখ ৫ হাজাৰৰ ওচৰত আছিল, ই ২০২০ চনলৈ দুগুণতকৈও অধিক হৈছে আৰু এতিয়া ২ লাখ ১৫ হাজাৰত উপনীত হৈছে। আনকি কেন্দ্ৰীয় সশস্ত্ৰ আৰক্ষী বাহিনীতো, যোৱা সাত বছৰত মহিলাৰ সংখ্যা প্ৰায় দুগুণ হৈছে। আৰু মই কেৱল সংখ্যাৰ বিষয়ে কথা নকও। আজি দেশৰ কন্যাসকলে তেওঁলোকৰ সকলো শক্তি আৰু সাহসেৰে আটাইতকৈ কঠিন কৰ্তব্য পালন কৰি আছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, বহুতো কন্যাই বিশেষ জংঘল যুদ্ধ কমাণ্ডোৰ প্ৰশিক্ষণ লৈ আছে, যি হৈছে এই মুহূৰ্তত আটাইতকৈ কঠিন প্ৰশিক্ষণ। তেওঁলোক আমাৰ কোব্ৰা বেটেলিয়নৰ অংশ হ'ব।
বন্ধুসকল, আজি আমি বিমানবন্দৰ, মেট্ৰ' ষ্টেচনলৈ যাওঁ বা চৰকাৰী কাৰ্যালয়লৈ চাওঁ, চিআইএছএফৰ সাহসী মহিলাসকলে প্ৰতিটো সংবেদনশীল স্থানৰ সুৰক্ষাত নিয়োজিত দেখা যায়। তেওঁলোকৰ উপস্থিতিৰ জৰিয়তে আটাইতকৈ ইতিবাচক প্ৰভাৱ আমাৰ আৰক্ষী বাহিনীৰ লগতে সমাজৰ মনোবলৰ ওপৰত পৰে। মহিলা সুৰক্ষা কৰ্মীৰ উপস্থিতিয়ে সহজে মানুহৰ ওপৰত, বিশেষকৈ মহিলাসকলৰ মাজত এক আস্থা জাগ্ৰত কৰে। তেওঁলোকে স্বাভাৱিকতে তেওঁলোকৰ সৈতে সংযুক্ত অনুভৱ কৰে। মানুহে তেওঁলোকৰ সংবেদনশীলতাৰ বাবে মহিলাৰ ওপৰত অধিক নিৰ্ভৰ কৰে। আমাৰ এই মহিলা আৰক্ষীসকলো দেশৰ লাখ লাখ আৰু কন্যাৰ বাবে আদৰ্শ হৈ পৰিছে। মই মহিলা আৰক্ষীসকলক বিদ্যালয় খোলাৰ পিছত তেওঁলোকৰ অঞ্চলৰ বিদ্যালয়সমূহলৈ যাবলৈ, তাত ছোৱালীবোৰৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। মই নিশ্চিত যে এই আলোচনাই আমাৰ নতুন প্ৰজন্মক এক নতুন দিশ প্ৰদান কৰিব। কেৱল সেয়াই নহয়, ই আৰক্ষীৰ ওপৰত ৰাইজৰ আস্থাও বৃদ্ধি কৰিব। মই আশা কৰোঁ যে অধিক সংখ্যক মহিলাই আৰক্ষী সেৱাত যোগদান কৰিব, আমাৰ দেশৰ নতুন যুগৰ আৰক্ষীৰ নেতৃত্ব দিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মন কী বাতৰ শ্ৰোতাই প্ৰায়ে মোক আমাৰ দেশত দ্ৰুত গতিত বৃদ্ধি হোৱা আধুনিক প্ৰযুক্তিৰ দ্ৰুত ব্যৱহাৰৰ বিষয়ে সোধে। আজি মই আপোনালোকৰ সৈতে এনে এটা বিষয়ৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিব বিচাৰো যিটো আমাৰ দেশৰ, বিশেষকৈ আমাৰ যুৱ আৰু সৰু ল'ৰা-ছোৱালীৰ কল্পনাৰ দ্বাৰা আচ্ছন্ন হৈ পৰিছে। এয়া হৈছে ড্ৰোন, ড্ৰোন প্ৰযুক্তিৰ বিষয়। কেইবছৰমান আগলৈকে, যেতিয়াই ড্ৰোনৰ নাম লোৱা হৈছিল, মানুহৰ মনত প্ৰথম অনুভৱ কি আছিল? সেনাৰ, অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ, যুদ্ধৰ। কিন্তু আজি, যদি আমাৰ বিয়া বা ফাংচন হয়, আমি ড্ৰোনেৰে ফটো আৰু ভিডিঅ' বনোৱা দেখিছোঁ। ড্ৰোনৰ পৰিসৰ, ইয়াৰ শক্তি কেৱল সেয়াই নহয়। ড্ৰোনৰ সহায়ত গাঁৱত ভূমি ডিজিটেল ৰেকৰ্ড প্ৰস্তুত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰত হৈছে বিশ্বৰ প্ৰথমখন দেশ। ভাৰতে পৰিবহণৰ বাবে ড্ৰোন ব্যৱহাৰৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট পৰিমাণে কাম কৰি আছে। গাঁৱত খেতি কৰাই হওঁক বা ঘৰত সামগ্ৰী বিতৰণ কৰাই হওঁক। জৰুৰীকালীন অৱস্থাত সহায় বা আইন-শৃংখলা নিৰীক্ষণ কৰা। আমাৰ এই সকলো প্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে ড্ৰোন মোতায়েন কৰা হ'ব বুলি আমি দেখিবলৈ বেছি পৰ নাই। ইয়াৰে বেছিভাগেই ইতিমধ্যেই কাম আৰম্ভ কৰিছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, কেইদিনমান আগতে গুজৰাটৰ ভাৱনগৰত ড্ৰোনৰ জৰিয়তে পথাৰত নেনো-ইউৰিয়া ছটিয়াই দিয়া হৈছিল। ক’ভিড প্ৰতিষেধক অভিযানত ড্ৰোনেও ভূমিকা পালন কৰি আহিছে। আমি মণিপুৰত ইয়াৰ এখন ছবি পাইছিলো। য'ত প্ৰতিষেধক ড্ৰোনৰ জৰিয়তে এটা দ্বীপলৈ পৰিবহণ কৰা হৈছিল। তেলেংগানাত ড্ৰোনৰ জৰিয়তে প্ৰতিষেধক যোগানৰ প্ৰয়াসো কৰা হৈছে। তদুপৰি, আন্তঃগাঁথনিৰ বহুতো মুখ্য প্ৰকল্প নিৰীক্ষণৰ বাবে এতিয়া ড্ৰোন ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। মই এজন যুৱ ছাত্ৰৰ বিষয়েও পঢ়িছোঁ যিয়ে তেওঁৰ ড্ৰোনৰ সহায়ত মাছমৰীয়াসকলৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিছিল।
বন্ধুসকল, আগতে, এই খণ্ডত, ইমান বোৰ নিয়ম, আইন আৰু নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰা হৈছিল যে ড্ৰোনৰ প্ৰকৃত ক্ষমতাৰ ব্যৱহাৰ সম্ভৱ হৈ উঠা নাছিল। যি প্ৰযুক্তিক এটা সুযোগ হিচাপে চোৱাটো উচিত আছিল তাক এক সংকট হিচাপে দেখা গৈছিল। যদি আপুনি যিকোনো বস্তুৰ বাবে ড্ৰোন উৰাব লগা হয়, অনুজ্ঞাপত্ৰ আৰু অনুমতিৰ ক্ষেত্ৰত ইমানেই অসুবিধাত পৰিছিল যে মানুহে ড্ৰোনৰ নামত অনুতাপ কৰিবলগীয়া হৈছিল। আমি এই মানসিকতা সলনি কৰিবলৈ আৰু নতুন প্ৰৱণতা গ্ৰহণ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিলো। সেয়েহে, চলিত বৰ্ষৰ ২৫ আগষ্টত দেশখনে এক নতুন ড্ৰোন নীতি প্ৰস্তুত কৰে। আঁচনিখন ড্ৰোনৰ বৰ্তমান আৰু ভৱিষ্যতৰ সম্ভাৱনাৰ সৈতে খাপ খোৱাকৈ প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। ইয়াৰ বাবে অধিক প্ৰ-পত্ৰ পূৰণ কৰিব নালাগিব, বা পূৰ্বৰ দৰে মাচুল দিব নালাগিব। মই আপোনালোকক ক'বলৈ পাই আনন্দিত যে নতুন ড্ৰোন নীতিৰ পিছত, বৈদেশিক আৰু ঘৰুৱা বিনিয়োগকাৰীসকলে বহুতো ড্ৰোন ষ্টাৰ্ট-আপত বিনিয়োগ কৰিছে। বহুতো কোম্পানীয়ে নিৰ্মাণ গোটো স্থাপন কৰি আছে। সেনা, নৌ সেনা আৰু বায়ু সেনাই ভাৰতীয় ড্ৰোন কোম্পানীসমূহক ৫০০ কোটি টকাৰ অধিক মূল্যৰ অৰ্ডাৰো দিছে। আৰু এইটো মাত্ৰ আৰম্ভণি। আমি ইয়াতেই ৰ'ব নালাগিব। আমি ড্ৰোন প্ৰযুক্তিৰ এখন আগশাৰীৰ দেশ হ'ব লাগিব। ইয়াৰ বাবে, চৰকাৰে সকলো সম্ভৱ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি আছে। মই দেশৰ যুৱপ্ৰজন্মক ড্ৰোন নীতিৰ পিছত সৃষ্টি হোৱা সুযোগসমূহৰ সদ্ব্যৱহাৰ কৰাৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিবলৈও কম।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, উত্তৰ প্ৰদেশৰ মেৰঠৰ 'মন কী বাত'ৰ শ্ৰোতা প্ৰভা শুক্লাই মোলৈ পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা সম্পৰ্কীয় এখন পত্ৰ প্ৰেৰণ কৰিছে। তেওঁ এইদৰে লিখিছিল: "ভাৰতৰ উৎসৱবোৰত আমি সকলোৱে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা উদযাপন কৰোঁ। একেদৰে, যদি আমি পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাক প্ৰতিদিনৰ অভ্যাস হিচাপে তৈয়াৰ কৰোঁ, তেন্তে সমগ্ৰ দেশ পৰিষ্কাৰ হ'ব। মই প্ৰভাজীৰ কথাবোৰ ভাল পাইছিলো। প্ৰকৃততে, য'ত পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আছে, স্বাস্থ্য আছে, য'ত স্বাস্থ্য আছে, শক্তি আছে, আৰু য'ত শক্তি আছে, সমৃদ্ধি আছে। সেয়েহে, দেশখনে স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানৰ ওপৰত ইমান গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে।
বন্ধুসকল, ৰাঁচীৰ কাষৰ এখন গাওঁ চেপেৰোম নয়া চৰাইৰ বিষয়ে জানি মই বৰ সুখী হৈছিলোঁ। এই গাওঁখনত এটা পুখুৰী আছিল, কিন্তু মানুহে এই পুখুৰীৰ স্থানটো মুকলিত শৌচ কৰাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। যেতিয়া স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানৰ অধীনত সকলোৰে ঘৰত শৌচালয় নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, গাওঁবাসীয়ে ভাবিছিল যে গাওঁখন পৰিষ্কাৰ কৰাৰ লগতে সুন্দৰো কৰা নহওকনো কিয়। তাৰপিছত কি হ’ল, সকলোৱে পুখুৰীৰ কাষত এখন উদ্যান নিৰ্মাণ কৰিলে। আজি সেই ঠাইখন মানুহৰ বাবে, শিশুসকলৰ বাবে এক ৰাজহুৱা স্থান হৈ পৰিছে। ই সমগ্ৰ গাওঁখনৰ জীৱনলৈ এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন আনিছে। মই আপোনাক ছত্তীশগড়ৰ দেউৰ গাঁৱৰ মহিলাসকলৰ বিষয়েও ক'ব বিচাৰো। ইয়াত মহিলাসকলে এটা স্ব-সহায়ক গোট চলায় আৰু গাঁৱৰ চুবুৰী, ৰাস্তা আৰু মন্দিৰ পৰিষ্কাৰ কৰিবলৈ একেলগে কাম কৰে।
বন্ধুসকল, উত্তৰ প্ৰদেশৰ গাজিয়াবাদৰ ৰামবীৰ তানৱাৰজীক 'পুখুৰী পুৰুষ' বুলি জনা যায়। ৰামবীৰজীয়ে মেকানিকেল ইঞ্জিনিয়াৰিং অধ্যয়ন কৰাৰ পিছত চাকৰি কৰি আছিল। কিন্তু তেওঁৰ মনত এনে পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ ভাৱ আছিল যে তেওঁ চাকৰি এৰি পুখুৰীবোৰ পৰিষ্কাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। ৰামবীৰজীয়ে এতিয়ালৈকে বহুতো পুখুৰী পৰিষ্কাৰ আৰু পুনৰুজ্জীৱিত কৰিছে।
বন্ধুসকল, পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰচেষ্টা সম্পূৰ্ণৰূপে সফল তেতিয়াহে হয় যদিহে প্ৰতিজন নাগৰিকে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাক তেওঁৰ দায়িত্ব বুলি বিবেচনা কৰে। এতিয়া, দীপাৱলীত, আমি সকলোৱে আমাৰ ঘৰ পৰিষ্কাৰ কৰা কামত জড়িত হ'বলৈ গৈ আছো। কিন্তু ইয়াৰ মাজতে, আমি মনত ৰাখিব লাগিব যে আমাৰ ঘৰৰ সৈতে আমাৰ চৌপাশো পৰিষ্কাৰ হ'ব লাগে। এনে নহয় যে আমি আমাৰ ঘৰ পৰিষ্কাৰ কৰো, কিন্তু আমাৰ ঘৰৰ লেতেৰাবোৰ আমাৰ ঘৰৰ বাহিৰত আমাৰ ৰাস্তালৈ দলিয়াও । আৰু হয়, যেতিয়া মই পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ কথা কও, অনুগ্ৰহ কৰি এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিকৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পোৱাৰ কথা নাপাহৰিব। সেয়েহে, আমি স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানৰ উৎসাহ হ্ৰাস নকৰিবলৈ সংকল্প লও আহক। একেলগে আমি আমাৰ দেশক সম্পূৰ্ণৰূপে পৰিষ্কাৰ কৰিম আৰু পৰিষ্কাৰ ৰাখিম ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, গোটেই অক্টোবৰ মাহটো উৎসৱৰ ৰঙেৰে ৰঙীয়াল হৈ পৰিছে আৰু আজিৰ পৰা কেইদিনমানৰ পিছত দেৱালী আহি আছে। দেৱালী, তাৰ পিছত গোবৰ্ধন পূজা, তাৰ পিছত ভাই দুজ, এই তিনিটা উৎসৱ হ’ব, তাৰ পিছত ষঠ পূজাও অনুষ্ঠিত হ'ব। নৱেম্বৰত গুৰু নানক দেৱজীৰ জন্ম জয়ন্তীও। যেতিয়া ইমানবোৰ উৎসৱ একেলগে অনুষ্ঠিত হয়, ইয়াৰে প্ৰস্তুতিও বহু আগতে আৰম্ভ হয়। আপুনি সকলোৱে এতিয়াৰে পৰা বজাৰ কৰাৰ বাবে পৰিকল্পনা কৰিব পাৰে, কিন্তু আপোনাৰ মনত ৰাখিব, বজাৰ কৰাৰ অৰ্থ হৈছে 'ভকেল ফৰ লোকেল'। যদি আপুনি স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰে, আপোনাৰ উৎসৱটোও আলোকিত কৰা হ'ব আৰু এজন দৰিদ্ৰ ভাতৃ আৰু ভগ্নী, এজন শিল্পী, এজন শিপিনীৰ ঘৰো আলোকিত কৰা হ'ব। মই নিশ্চিত যে আমি সকলোৱে একেলগে আৰম্ভ কৰা অভিযানটো এইবাৰ উৎসৱবোৰত আৰু অধিক শক্তিশালী হ'ব। লগতে আপুনি ইয়াত ক্ৰয় কৰা স্থানীয় সামগ্ৰীৰ বিষয়ে সামাজিক মাধ্যমত ভাগ বতৰা কৰক। আপোনাৰ বন্ধুবৰ্গকো কওক। অহা মাহত আমি পুনৰ লগ পাম, আৰু তাৰ পিছত আমি এনে বহুতো বিষয়ৰ বিষয়ে কথা পাতিম।
আপোনালোক সকলোলৈ অশেষ অশেষ ধন্যবাদ ৷ নমস্কাৰ !
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ! আপোনালোকে জানে যে এটা জৰুৰী কাৰ্যসূচীৰ বাবে মই আমেৰিকা যাবলগীয়া হ’ব সেয়েহে মই ভাবিলো যে আমেৰিকা যোৱাৰ আগতেই মই ‘মন কী বাত’ ৰেকৰ্ড কৰো ৷ ছেপ্তেম্বৰৰ যিদিনা ‘মন কী বাত’ আছে, সেইটো দিনাতে আন এক মহত্বপূৰ্ণ দিন আছে ৷ এনেটো আমি বহুতো দিন মনত ৰাখো, বেলেগ বেলেগ দিন পালন কৰো আৰু যদি আপোনাৰ ঘৰত তৰুণ ল’ৰা-ছোৱালী আছে যদি তেওঁলোকক সোধে যে বছৰৰ কোনটো কোনটো দিন কেতিয়া আহে আপোনালোকক সম্পূৰ্ণ সূচী শুনাই দিব, কিন্তু এনে এটা দিন আছে যিটো আমি মনত ৰাখিব লাগে আৰু এই এইটো দিন এনেকুৱা যিটো ভাৰতৰ পৰম্পৰাৰ সৈতে বহুত সংগতিপূৰ্ণ ৷ শতিকা ধৰি আমি যি পৰম্পৰাৰ সৈতে জড়িত তাৰ সৈতে জড়িত কৰা এটা দিন৷ সেইটো হ’ল ‘ওৱাল্ড ৰিভাৰ্চ দে’ মানে ‘বিশ্ব নদী দিৱস’৷
আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়-
“পিবন্তি নদ্যঃ, স্বয়-মেভ নাভ্যঃ
অৰ্থাৎ নদীয়ে নিজৰ পানী নিজেই নাখাই, কিন্তু পৰোপকাৰৰ বাবে দিয়ে ৷আমাৰ বাবে নদীসমূহ এক ভৌতিক বস্তু নহয়, আমাৰ বাবে নদী এক জীৱন্ত একক, আৰু সেয়েহে, সেই কাৰণেই আমি, নদীসমূহক মা বুলি কওঁ৷ আমাৰ কিমান পৰ্ব, উৎসৱ হওক, উৎসাহ হওক, এই সকলো আমাৰ এই মাতৃসকলৰ কোলাতেইতো অনুষ্ঠিত হয়৷
আপোনালোক সকলোৱে জানে- মাঘৰ মাহ আহিলে আমাৰ দেশত বহুতো লোকে সম্পূৰ্ণ মাহত মা গংগা বা অন্য কোনো নদীৰ পাৰত কল্পবাস কৰে৷ এতিয়াটো এইটো পৰম্পৰা নাই কিন্তু আগৰ সময়তো পৰম্পৰা আছিল যে ঘৰত স্নান কৰিলে তথাপিও নদীসমূহক স্মৰণ কৰা পৰম্পৰা এতিয়া যদিও লুপ্ত হৈ গৈছে বা কৰবাত কিছু পৰিমাণে এতিয়াও আছে কিন্তু এক বহুত ডাঙৰ পৰম্পৰা আছিল যে পুৱা স্নান কৰাৰ সময়তে বিশাল ভাৰতৰ এক যাত্ৰা, মানসিক যাত্ৰা হৈ গৈছিল! দেশৰ প্ৰান্তে-প্ৰান্তে জড়িত হোৱাৰ প্ৰেৰণা হৈ পৰিছিল৷ আৰু সেয়া কি আছিল ভাৰতত স্নান কৰাৰ সময়ত এটা শ্লোক কোৱাৰ পৰম্পৰা আছিল-
গংগে চ যমুনে চৈব গোদাৱৰী সৰস্বতী৷
নৰ্মদে সিন্ধু কাৱেৰী জলে অস্মিন সন্নিধি কুৰু৷৷
আগতে আমাৰ ঘৰবোৰত পৰিয়ালৰ জ্যেষ্ঠসকলে এই শ্লোক শিশুসকলক মুখস্থ কৰাইছিল আৰু তাৰ ফলত আমাৰ দেশত নদীসমূহক লৈ আস্থাও জাগিছিল৷ বিশাল ভাৰতৰ এক মানচিত্ৰ মনতে অংকিত হৈ গৈছিল৷ নদীসমূহৰ সৈতে আত্মীয়তাও বৃদ্ধি পাইছিল৷ যিখন নদীক আমি মা ৰূপে জানিছিলো, দেখিছিলো, জীৱনধাৰণ কৰি সেই নদীখনৰ প্ৰতি আমাৰ আস্থাৰ ভাৱ জাগি উঠিছিল৷ এক সংস্কাৰ সৃষ্টিৰ প্ৰক্ৰিয়া আছিল৷
বন্ধুসকল, আমাৰ নদীসমূহৰ মহিমাৰ ওপৰত যেতিয়া কথা কৈ আছো, তেতিয়া স্বাভাৱিকৰূপে সকলো এক প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিব আৰু প্ৰশ্ন উত্থাপনৰ এক অধিকাৰো আছে আৰু ইয়াৰ উত্তৰ দিয়াৰ আমাৰ দ্বায়ীত্বও আছে৷ যিকোনো ব্যক্তিয়ে প্ৰশ্ন কৰিব যে ভাই আপুনি নদীৰ ইমান গুণ গান কৰি আছে, নদীক মা বুলি কৈ আছে তেন্তে এই নদী প্ৰদূষিত কিয় হৈ যায়? আমাৰ শাস্ত্ৰতো নদীক সামান্যও প্ৰদূষিত কৰাতো ভুল বুলি কোৱা হৈছে৷ আৰু আমাৰ পৰম্পৰাও এনে আছিলে, আপোনালোকেতো জানি যে আমাৰ ভাৰতৰ যি পশ্চিমৰ প্ৰান্ত আছে, বিশেষকৈ গুজৰাট আৰু ৰাজস্থান, তাত পানীৰ অভাৱ বৃহৎ ৷ বহুবাৰ দুৰ্ভিক্ষও হয় ৷ এতিয়া সেয়েহে তাৰ সমাজ জীৱন এক নতুন পৰম্পৰা সৃষ্টি হৈছে৷ যেনে গুজৰাটত বৰষুণৰ হ’লে গুজৰাটত জল-জীলনী একাদশী পালন কৰে৷ অৰ্থাৎ এতিয়াৰ যুগত আমি যিটোক কওঁ ‘Catch the Rain’ সেইটো এইটোই কথা হ’ল যে বৰষুণৰ প্ৰতিটো টোপাল নিজৰ মাজত সাঁচি ৰখা, জল-জীলনী৷ সেইদৰে বৰষুণৰ পিছত বিহাৰ আৰু পূৱ প্ৰান্তত ছৎৰ মহাপৰ্ব পালন কৰা হয়৷ মই আশা কৰো যে ছৎ পূজাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি, হয়টো ঘাটবোৰৰ পৰিষ্কাৰ আৰু মেৰামতিৰ প্ৰস্তুতি কৰি দিয়া হৈছে৷ আমি নদীসমূহৰ পৰিষ্কাৰ আৰু প্ৰদূষণমুক্ত কৰাৰ কাম সকলোৰে প্ৰয়াস আৰু সকলোৰে সহযোগত কৰিব পাৰো৷ ‘নমামী গংগে মিচনো’ এতিয়া আগবাঢ়ি আছে আৰু ইয়াত সকলোৰে প্ৰয়াস, এক প্ৰকাৰে জন জাগৰণ, জন-আন্দোলন, তাৰে বহুত ডাঙৰ ভূমিকা আছে৷
বন্ধুসকল, নদীৰ কথা হৈ আছে যেতিয়া, মা গংগাৰ কথা হৈ আছে যেতিয়া আৰু এটা কথাৰ প্ৰতিও আপোনাৰ ধ্যান আকৰ্ষিত কৰিবলৈ মন গৈছে৷ যেতিয়া ‘নমামী গংগে’ ৰ কথা হৈ আছে তেন্তে আপোনালোকৰ নিশ্চয় এটা কথা প্ৰতি ধ্যান গৈছে আৰু আমাৰ তৰুণসকলৰ নিশ্চয় গৈছে৷ আজিকালি এক বিশেষ ই-অক্সন, ই-নিলামী চলি আছে৷ এই ইলেক্ট্ৰনিক নিলামী সেইবোৰৰ উপহাৰৰ হৈ আছে, যিবোৰ সময়ে সময়ে লোকসকলে প্ৰদান কৰিছে৷ এই নিলামীৰ পৰা যি টকা সংগ্ৰহ কৰা হ’ব, সেয়া ‘নমামী গংগে’ অভিযানৰ বাবে সমৰ্পিত কৰা হ’ব৷ আপোনালোক যি আত্মীয় ভাৱনাৰ সৈতে মোক উপহাৰ প্ৰদান কৰে, সেই ভাৱনাক এই অভিযানে আৰু শক্তিশালী কৰিব৷
বন্ধুসকল, দেশজুৰি নদীসমূহ পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ বাবে, পানীৰ স্বচ্ছতাৰ বাবে চৰকাৰৰ আৰু সমাজসেৱী সংগঠনসমূহে অবিৰতভাৱে কিবা নহয় কিবা কৰি আছে৷ এতিয়াৰ পৰা নহয়, দশকৰ পৰা চলি আছে৷ কিছুমান মানুহেতো এনেকুৱা কামৰ বাবে নিজকে সমৰ্পিত কৰি পেলাইছে৷ আৰু এই পৰম্পৰা, এই প্ৰয়াস, এই আস্থাই আমাৰ নদীসমূহক জীৱিত কৰি ৰাখিছে৷ আৰু হিন্দুস্থানৰ যিকোনো প্ৰান্তৰ পৰা যেতিয়া এনে খবৰ আহি মোৰ কাণত পৰে তেতিয়া এনে কাম কৰা সকলৰ প্ৰতি এক ডাঙৰ আদৰৰ ভাৱ মোৰ মনত জাগে আৰু মোৰো মন যায় যে সেই কথাবোৰ আপোনালোকক কওঁ৷ আপোনালোকক মই তামিলনাডুৰ বেল্লোৰ আৰু থিৰুঅনন্তপুৰম জিলাৰ উদাহৰণ দিব বিচাৰো৷ তাত এখন নদী বৈ গৈছে, নাগানধী৷ এই নাগানধী বহু বছৰ আগতে শুকাই গৈছিল৷ তাৰ ফলত তাৰে জলস্তৰ বহুত তলতলৈ গুছি গৈছিল৷ কিন্তু, তাৰে মহিলাসকলে দ্বায়িত্ব ল’লে যে তেওঁলোকৰে নিজৰ নদীখন পুনৰুজ্জীৱিত কৰিব৷ তাৰ পিছত আৰু কি আছিল, তেওঁলোকে লোকসকলক জড়িত কৰিলে, জনঅংশীদাৰীত্বৰে নদীখন খান্দিলে, চেক ডেম বনালে, ৰী-চাৰ্জ কুৱাসমূহ বনালে৷ আপোনালোকেও জানি সুখী হ’ব বন্ধুসকল যে আজি সেই নদীখন পানীৰে পৰিপূৰ্ণ হৈ গৈছে৷ আৰু যেতিয়া নদী পানীৰে পৰিপূৰ্ণ হৈ থাকে তেতিয়া মনটোই ইমান শান্তি পাই মই প্ৰত্যক্ষৰূপে সেয়া অনুভৱ কৰিছো৷
আপোনালোকৰ মাজৰে বহুতো লোকে জানে চাগে যিখন সবৰমতীৰ পাৰত মহাত্মা গান্ধীয়ে সবৰমতী আশ্ৰম স্থাপন কৰিছিল যোৱা কিছু দশক পূৰ্বে এই সবৰমতী নদী শুকাই গৈছিল৷ বছৰৰ ৬-৮ মাহ পানী দেখা নগৈছিল, কিন্তু নৰ্মদা নদী আৰু সবৰমতী নদী সংযোগ কৰাৰ পিছত, যদি এতিয়া আপুনি আহমেদাবাদ যায়, তেতিয়া সবৰমতী নদীৰ এনে পানীয়ে মন প্ৰফুল্লিত কৰি তুলিব৷ তেনেদৰে বহুতো কাম যেনে তামিলনাডুৰ আমাৰ ভনীসকলে কৰি আছে সেইবোৰ আমাৰ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত চলি আছে৷ মইটো জানো যে আমাৰ ধাৰ্মিক পৰম্পৰাৰ সৈতে জড়িত বহুত সাধু আছে, গুৰু আছে, তেওঁলোকেও নিজৰ আধ্যাত্মিক যাত্ৰাৰ সৈতে পানীৰ বাবে নদীৰ বাবে বহুত কাম কৰিছে, বহুতো নদীৰ পাৰত গছ ৰোৱা অভিযান চলি আছে৷ অন্য কৰবাত আকৌ নদীসমূহৰে বৈ থকা লেতেৰা পানী বাধা দিয়া কামো চলি আছে৷
বন্ধুসকল, ‘ৱৰ্ল্ড ৰিভাৰ দে’ যেতিয়া আজি পালন কৰি থকা হৈছে তেতিয়া এই কামৰ সৈতে সমৰ্পিত সকলোৰে মই প্ৰশংসা কৰিছো, অভিনন্দন কৰিছো ৷ কিন্তু নদীৰ কাষত বাস কৰা সকলোকে, দেশবাসীসকলক মই আগ্ৰহ কৰিব বিচাৰো যে ভাৰতত, প্ৰান্তে-প্ৰান্তে বছৰত এবাৰটো নদী উৎসৱ পালন কৰিব লাগে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, কেতিয়াও সৰু কথা, সৰু বস্তুবোৰক, সৰু বুলি গণ্য কৰাৰ ভুল কৰিব নালাগে৷ সৰু সৰু প্ৰয়াসৰ পৰাই কেতিয়াবা কেতিয়াবা ডাঙৰ-ডাঙৰ পৰিবৰ্তন আহে, আৰু যদি মহাত্মা গান্ধীৰ জীৱন প্ৰাপ্তি আমি লক্ষ্য কৰো তেতিয়া আমি প্ৰতিটো পলতে অনুভৱ কৰিম যে সৰু-সৰু কথা তেওঁৰ জীৱন কিমান গুৰুত্ব আছিল আৰু সৰু-সৰু কথাবোৰ লৈয়ে ডাঙৰ সংকল্পবোৰ তেওঁ কিদৰে ৰূপ দিছিল৷ আমাৰ আজিৰ তৰুণসকলে এইটো নিশ্চয় জনা প্ৰয়োজন যে চাফ-চিকুণতাৰ অভিযানে কিদৰে স্বাধীনতা আন্দোলনক অবিৰতভাৱে এক শক্তি প্ৰদান কৰিছিল৷ সেয়া মহাত্মা গান্ধীয়ে আছিল, যিয়ে স্বচ্ছতাক জন-আন্দোলন গঢ়ি তোলাৰ কাম কৰিছিল৷ মহাত্মা গান্ধীয়ে স্বচ্ছতাক স্বাধীনতাৰ সপোনৰ সৈতে জড়িত কৰিছিল৷ আজি ইমান দশক পিছত, স্বচ্ছতা আন্দোলনে এবাৰ পুনৰ দেশক নতুন ভাৰতৰ সপোনৰ সৈতে জড়িত কৰাৰ কাম কৰিছে৷ আৰু এইটো আমাৰ অভ্যাস সলনি কৰাৰ অভিযানো হৈ আছে আৰু আমি এইটো পাহৰিব নালাগে যে স্বচ্ছতা এইটো এক কাৰ্য্যসূচীহে৷ স্বচ্ছতা প্ৰজন্মৰ পৰা প্ৰজন্মলৈ সংস্কাৰ দান কৰাৰ এক দ্বায়িত্ব, তেতিয়াহে সম্পূৰ্ণ সমাজ জীৱনত স্বচ্ছতাৰ অভ্যাস গঢ় লৈ উঠে৷ সেয়েহে এয়া এবছৰ-দুবছৰ, এখন চৰকাৰৰ পৰা অন্য এখন চৰকাৰৰ বিষয় নহয় প্ৰজন্মৰ পৰা প্ৰজন্মলৈ আমি স্বচ্ছতা সম্পৰ্কে সজাগতাৰে অবিৰতভাৱে নাভাগৰাকৈ নোৰোৱাকৈ বহুত শ্ৰদ্ধাৰে জড়িত হৈ থাকিব লাগিব আৰু স্বচ্ছতাৰ অভিযান চলাই নিব লাগিব৷ আৰু মইটো আগতেই কৈছো, স্বচ্ছতা পূজনীয় বাপুক এই দেশৰ বহুত ডাঙৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি আৰু এই শ্ৰদ্ধাঞ্জলি আমি প্ৰতিবাৰে প্ৰদান কৰি থাকিব লাগিব, অবিৰতভাৱে দি থাকিব লাগিব৷
বন্ধুসকল, মানুহে জানে যে মই স্বচ্ছতা সম্পৰ্কে কোৱাৰ কোনো সুযোগ নেৰো আৰু হয়টো সেয়েহে আমাৰ ‘মন কী বাত’ৰ এগৰাকী শ্ৰোতা শ্ৰীমান ৰমেশ পাটেল জীয়ে লিখিছে যে আমি বাপুৰ পৰা শিকি স্বাধীনতাৰ এই “অমৃত মহোৎসৱ” ত আৰ্থিক স্বচ্ছতাৰো সংকল্প লোৱা উচিত৷ যিদৰে শৌচালয়ৰ নিৰ্মাণে দুখীয়াৰ গৰিমা বৃদ্ধি কৰিছিলো, তেনেদৰে আৰ্থিক স্বচ্ছতা, দুখীয়াৰ অধিকাৰ সুনিশ্চিত কৰে, তেওঁলোকৰ জীৱন সহজ কৰি তোলে৷ এতিয়া আপোনালোকে জানে জনধন একাউণ্টক লৈ দেশে যি অভিযান আৰম্ভ কৰিলে তাৰ ফলতে আজি দুখীয়াসকলে তেওঁলোকৰ অধিকাৰৰ টকা পোনে, পোনে তেওঁলোকৰ খাটাত যায় যাৰ কাৰণে ভ্ৰষ্টাচাৰৰ দৰে বাধাত বহুত হ্ৰাস পাইছে৷ এইটো কথা সঁচা যে আৰ্থিক স্বচ্ছতাত প্ৰযুক্তিয়ে বহুত সহায় কৰিব পাৰে৷ আমাৰ বাবে সুখৰ খবৰ যে এতিয়া গাৱতো ফিন-টেক UPI ৰ পৰা ডিজিটেল লেনদেন কৰাৰ দিশত সাধাৰণ মানুহো জড়িত হৈ আছে, তাৰে প্ৰচলন বৃদ্ধি পাই আছে৷ আপোনালোকক মই এটা পৰিসংখ্যা জনাওঁ আপোনালোক গৰ্বিত হ’ব, যোৱা আগষ্ট মাহত, এক মাহতে UPI ৰ দ্বাৰা ৩৫৫ কোটি লেনদেন হৈছে, অৰ্থাৎ প্ৰায় ৩৫০ কোটিৰ বেছি লেনদেন, মানে আমি ক’ব পাৰো যে আগষ্ট মাহতে ৩৫০ কোটিতকৈ বেছি বাৰ ডিজিটেল লেনদেনৰ বাবে UPI ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে৷ এতিয়া গড় ৬ লাখ কোটি টকাতকৈ অধিক টকাৰ লেনদেন UPI ৰ দ্বাৰা হৈ আছে৷ ইয়াৰ ফলত দেশৰ অৰ্থব্যৱস্থাত স্বচ্ছতা, পাৰদৰ্শিতা আহিছে আৰু আমি জানো এতিয়া ফিন-টেক ৰ মহত্ব বহুত বৃদ্ধি পাই আছে৷
বন্ধুসকল, যিদৰে বাপুই স্বচ্ছতা স্বাধীনতাৰ সৈতে জড়িত কৰিছিল, তেনেদৰেই খাদীক স্বাধীনতাৰ পৰিচয় বনাই দিছিল৷ এতিয়া স্বাধীনতাৰ ৭৫ তম বৰ্ষত আমি যেতিয়া স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱ পালন কৰি আছো, এতিয়া আমি সন্তোষেৰে ক’ব পাৰো যে স্বাধীনতাৰ আন্দোলনত যি গৌৰৱ খাদীৰ আছিল এতিয়া আমাৰ তৰুণ প্ৰজন্মই খাদীক সেই গৌৰৱ প্ৰদান কৰি আছে৷ এথিয়া খাদী আৰু হেণ্ডলুমৰ উৎপাদনত বহুত গুণ বৃদ্ধি পাইছে আৰু তাৰ চাহিদাও বৃদ্ধি পাইছে৷ আপোনালোকেও জানে এনে বহুতো সুযোগ আহিছে যেতিয়া দিল্লীৰ খাদীৰ শ্ব’ৰুমত এদিনত এক কোটি টকাৰ অধিক ব্যৱসায় হৈছে৷ ময়ো আপোনালোকক আকৌ মনত পেলাব বিচাৰো যে ২ আক্টোবৰ, পূজ্য বাপুৰ জন্ম-জয়ন্তীত আমি সকলোৱে আকৌ এবাৰ নতুন ৰেকৰ্ড বনাও৷ আপুনি আপোনালোকৰ চহৰত য’তেই খাদী বিক্ৰী হয়, হেণ্ডলুম বিক্ৰী হয়, হেণ্ডিক্ৰাফ্ট বিক্ৰী কৰা হয় আৰু দিৱালীৰ উৎসৱো সন্মুখত আছে, উৎসৱৰ বতৰৰ বাবে খাদী, হেণ্ডলুম, কুটীৰ উদ্যোগৰ সৈতে জড়িত আপোনালোকৰ সকলো ক্ৰয় ‘Vocal For Local’ এই অভিযান মজবুত কৰিবলগীয়া হ’ব, পূৰণি সকলো ৰেকৰ্ড অতিক্ৰম কৰিবলগীয়া হ’ব৷
বন্ধুসকল, অমৃত মহোৎসৱৰ এই সময়ছোৱাত দেশত স্বাধীনতাৰ অকথিত গাথাসমূহ লোকসকলক জনোৱাৰ বাবে এক অভিযানো চলি আছে আৰু ইয়াৰ বাবে উদীয়মান লিখকসকলক, দেশ আৰু বিশ্বৰ যুৱসকলক আহ্বান কৰা হৈছিল৷ এই অভিযানৰ বাবে এতিয়ালৈ ১৩ হাজাৰৰ অধিক লোকে নিজৰ পঞ্জীয়ন কৰিছে আৰু সেয়াও ১৪ টা বেলেগ বেলেগ ভাষাত৷ আৰু মোৰ বাবে সুখৰ কথা এইটোও যে ২০ খনতকৈও অধিক দেশৰ প্ৰবাসী ভাৰতীয়সকলেও এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত হোৱাৰ বাবে নিজৰ ইচ্ছা প্ৰকাশ কৰিছে৷ আৰু এটা বহুত আকৰ্ষণীয় তথ্য আছে, প্ৰায় ৫০০০ ৰ অধিক উদীয়মান লিখকে স্বাধীনতাৰ যুঁজখনৰ কথাবোৰ বিচাৰ কৰি আছে৷ তেওঁলোকে যি Unsung Heroes আছে, যিসকল অনামী আছে, ইতিহাসৰ পাতত যাৰ নাম নজৰ নাহে, এনে Unsung Heroes ৰ ওপৰত theme ত, তেওঁলোকৰ জীৱনত, সেইবোৰ ঘটনাসমূহৰ ওপৰত কিবা লিখাৰ বাবে দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছে মানে দেশৰ যুৱসকলে থিৰাং কৰি লৈছে যে সেই স্বাধীনতাৰ সেনানীসকলৰ ইতিহাসকো দেশৰ আগলৈ আনিব যিসকলৰ যোৱা ৭৫ বছৰত কোনো চৰ্চা হোৱা নায়৷ সকলো শ্ৰোতাৰ প্ৰতি মোৰ আগ্ৰহ যে, শিক্ষা জগতৰ সৈতে জড়িত সকলোৰে প্ৰতি মোৰ আগ্ৰহ যাতে আপোনালোকেও যুৱসকলক প্ৰেৰণা দিয়ে৷ আপোনালোকে আগবাঢ়ি আহক আৰু মোৰ দৃঢ় বিশ্বাস আছে যে স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱত ইতিহাস লিখাৰ কাম কৰা লোকসকল ইতিহাসো সৃষ্টি কৰা লোকো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, চিয়াচিন গ্লেচিয়াৰৰ বিষয়ে আমি সকলো জানো৷ তাৰে শীত ইমান ভয়ংকৰ, যত থকাটো সাধাৰণ লোকৰ বাবে অসম্ভৱ৷ দূৰ-দূৰণিলৈ বৰফে বৰফ আৰু গছ-বনৰ নাম গোন্ধেই নায়৷ ইয়াৰ তাপমান বিয়োগ ৬০ ডিগ্ৰীলৈও যায়৷ কিছু দিন আগতে সিয়াচিন এই দূৰ্গম এলেকাত ৮ গৰাকী দিব্যাংগৰ এটা দলে যি আচৰিত কাম কৰি দেখুৱালে সেয়া প্ৰত্যেক দেশবাসীৰ বাবে গৰ্বৰ কথা৷ এই দলটোই চিয়াচিন গ্লেচিয়াৰৰ ১৫ হাজাৰ ফুটতকৈও অধিক উচ্চতাত অৱস্থিত ‘কুমাৰ পোষ্ট’ ত পতাকা উত্তোলন কৰি বিশ্ব ৰেকৰ্ডৰ সৃষ্টি কৰিছে৷ শাৰীৰিক বাধা সত্ত্বেও আমাৰ এই দিব্যাংগসকলে যি কাৰনামা কৰি দেখালে সেয়া সমগ্ৰ দেশৰ বাবে এক প্ৰেৰণা আৰু যেতিয়া এই দলৰ সদস্যসকলৰ বিষয়ে জানিব তেতিয়া আপোনালোকেও মোৰ দৰে সাহস আৰু উদ্যমৰে ভৰি পৰিব৷ সাহসী দিব্যাংগসকলৰ নাম হ’ল- মহেশ নেহেৰা, উত্তৰাখণ্ডৰ অক্ষয় ৰাউত, মহাৰাষ্ট্ৰৰ পুষ্পক গৱাডে, হাৰিয়ানাৰ অজয় কুমাৰ, লাড্ডাখৰ লোবসাংগ চৌস্পেল, তামিলনাডুৰ মেজৰ দ্বাৰকেশ, জন্মু-কাশ্মীৰৰ ইৰফান আহমেদ মীৰ আৰু হিমাচল প্ৰদেশৰ চোনজিন এনগমৌ৷ সিয়াচিন গ্লেচিয়াৰ জয় কৰাৰ এই অভিযান ভাৰতীয় সেনাৰ বিশেষ দলৰ অভিজ্ঞ ব্যক্তিৰ বাবে সফল হৈছে৷ মই এই ঐতিহাসিক আৰু অভূতপূৰ্ব উপলব্ধিৰ বাবে এই দলৰ প্ৰশংসা কৰিছো৷ এই আমাৰ দেশবাসীৰ “Can Do Culture”, “Can Do Determination” “Can Do Attitude” ৰ সৈতে সকলো প্ৰত্যাহ্বানৰ সৈতে মোকাবিলা কৰা ভাৱনাও প্ৰেৰণা যোগায়৷
বন্ধুসকল, এতিয়া দেশত দিব্যাংগসকলৰ কল্যাণৰ বাবে বহুতো প্ৰয়াস চলি আছে৷ মই উত্তৰ প্ৰদেশত হৈ থকা এনে এক প্ৰয়াস One Teacher, One Call ৰ বিষয়ে জনাৰ বাবে সুযোগ পাইছিলো৷ বাৰেলীত এই অনন্য প্ৰয়াসে দিব্যাংগ শিশুসকলক নতুন পথ প্ৰদৰ্শন কৰি আছে৷ এই অভিযানৰ নেতৃত্ব দিছে ডভৌৰা গংগাপুৰৰ এক বিদ্যালয়ৰ অধ্যক্ষ দীপমালা পাণ্ডে জীয়ে৷ কৰোনা কালত এই অভিযানৰ কাৰণে না কেৱল বহুত সংখ্যক শিশুৰ নামভৰ্তি হ’বলৈ পালে আনকি তাৰ পৰা প্ৰায় ৩৫০ তকৈ অধিক শিক্ষকেও সেৱা ভাৱেৰে জড়িত হৈ পৰিছে৷ এই শিক্ষকসকলে গাৱে-গাৱে গৈ দিব্যাংগ শিশুসকলক মাতে, বিচাৰি উলিয়াই আৰু তাৰ পিছত কোনোবা নহয় কোনোবা বিদ্যালয়ত নামভৰ্তি নিশ্চিত কৰে৷ দিব্যাংগসকলৰ বাবে দীপমালা জী আৰু লগৰ শিক্ষকসকলৰ এই মহান উদ্যোগক মই ভূয়সী প্ৰশংসা কৰো৷ শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত এনে প্ৰতিটো প্ৰয়াস আমাৰ দেশৰ ভৱিষ্যতক শৃংখলাবদ্ধ কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এতিয়া আমাৰ জীৱন অৱস্থা এনে যে এদিন শ শ বাৰ ক’ৰোনা শব্দটো আমাৰ কাণত বাজে, এশ বছৰৰ মূৰত অহা এনে সবাতোকৈ ডাঙৰ বিশ্বব্যাপী মহামাৰীৰ, কভিদ-১৯ এ প্ৰতিগৰাকী দেশবাসীক বহুতো কথা শিকাইছে৷ স্বাস্থ্যসেৱা তথা সুস্থতাক লৈ এতিয়া জিজ্ঞাসাও বৃদ্ধি পাইছে আৰু সচেতনতাও বৃদ্ধি পাইছে৷ আমাৰ দেশত পাৰম্পৰিক ৰূপত এনে প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰীসমূহ প্ৰচৰ পৰিমাণে উপলব্ধ যি সুস্থতা মানে শৰীৰৰ বাবে লাভদায়ক৷ ওড়িশাৰ কালাহাণ্ডীৰ নাদোলত বাস কৰা পতায়ত চাহু জী এই ক্ষেত্ৰত বহু বছৰৰ পৰা অনন্য কাম কৰি আছে৷ তেওঁ ঢেৰ একৰ মাটিত মেডিচিন প্লেন্ট ৰুইছিল৷ সেয়ে নহয়, চাহু জীয়ে এই ঔষধি গছবোৰৰ ডকুমেন্টেচনো কৰিছিল৷ মোক ৰাচীৰ সতীশ জীয়ে পত্ৰৰ মাধ্যমেৰে এনেকুৱাই এক কথা জনাইছিল৷ সতীশ জীয়ে ঝাৰখণ্ডত এক এলো ভেৰা ভিলেজৰ প্ৰতি মোৰ ধ্যান দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছিল৷ ৰাঁচীৰ কাষতে দেবৰী গাৱৰ মহিলাসকলে মঞ্জু কাশ্যপ জীৰ নেতৃত্বত কৃষি বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা এলোভেৰাৰ প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণ কৰিছিল৷ তাৰ পিছত তেওঁ এলোভেৰাৰ খেতি আৰম্ভ কৰি দিছিল৷ এই খেতিৰে না কেৱল স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰত লাভ হৈছে, আনকি মহিলাসকলৰ আয়ো বৃদ্ধি পালে৷ ক’ভিদ মহামাৰীৰ সময়তো তেওঁলোকৰ ভাল আমদানী হৈছে৷ তাৰ এক ডাঙৰ কাৰণ এইটো আছিল যে চেনিটাইজাৰ তৈয়াৰ কৰা কোম্পানীসমূহে চিধাই তেওঁলোকৰ পৰাই এলোভেৰা ক্ৰয় কৰি আছিল৷ এতিয়া এইটো কাৰ্য্যত প্ৰায় চৌল্লিছ গৰাকী মহিলা এটা দল লাগি আছে৷ আৰু বহু একৰ এলোভেৰাৰ খেতি হয়৷ ওড়িশাৰ পতায়ত চাহু জী বা দেবৰীৰ মহিলাসকলৰ এই দল, এওঁলোকে খেতিক যিদৰে স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্ৰৰ সৈতে জড়িত কৰিছিল, সেয়া নিজৰ মাজতে এক দৃষ্টান্তমূলক৷
বন্ধুসকল, আহি থকা ২ অক্টোবৰ লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীৰো জন্মজয়ন্তী৷ তেওঁৰ স্মৃতিত এই দিনে আমাক খেতিত নতুন নতুন প্ৰয়োগ কৰা অনুপ্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে৷ ঔষধি গছৰ ক্ষেত্ৰত ষ্টাৰ্টত-আপক উৎসাহিত কৰাৰ উদ্যেশেৰে মেডি-হাব টিবিআই নামৰ এক ইনকুবেটৰ, গুজৰাটৰ আনন্দত কাম কৰি আছে৷ ঔষধি আৰু সুগন্ধি গছসমূহৰ সৈতে জড়িত এই ইনকুবেটৰে বহুত কম সময়তে ১৫ উদ্যমী ব্যৱসায়ীৰ কৌশলক সমৰ্থনো কৰিছে৷ এই ইনকুবেটৰৰ সহায় পায়ে সুধা চেব্ৰলু জীয়ে নিজৰ ষ্টাৰ্টত-আপ আৰম্ভ কৰিছিল৷ তেওঁৰ উদ্যোগত মহিলাসকলক প্ৰাধান্য দিয়া হয় আৰু তেওঁলোকৰ ওপৰতেই ইনোভেটিভ হাৰ্বেল ফৰ্মুলেচনচৰ দায়িত্ব আছে৷ আৰু এগৰাকী উদ্যমী সুভাশ্ৰী জীয়েও এই ঔষধি আৰু সুগন্ধী গছৰ বাবে ইনকুবেটৰৰ পৰা সহায় লাভ কৰিছে৷ সুভাশ্ৰী জীয়ে উদ্যোগ হাৰ্বেল ৰুম আৰু কাৰ ফ্ৰেচনাৰৰ ক্ষেত্ৰত কাম কৰি আছে৷ তেওঁ ছাদত এক হাৰ্বেল বাগান তৈয়াৰ কৰিছে যত ৪০০ ৰো অধিক ঔষধি গছ আছে৷
বন্ধুসকল, ঔষধি আৰু হাৰ্বেল গছবোৰৰ প্ৰতি আগ্ৰহ বৃদ্ধি কৰা বাবে আয়ুস মন্ত্ৰালয়ে এক আকৰ্ষণীয় প্ৰচেষ্টা হাতত লৈছে আৰু ইয়াৰ দায়ীত্ব লৈছে প্ৰফেচৰ আয়ুষ্মান জিয়ে৷ হয়টো আপুনি ভাবিব পাৰে যে প্ৰফেচৰ আয়ুষ্মান কোন হয়? আচলতে প্ৰফেচৰ আয়ুষ্মান এক কমিক কিতাপৰ নাম৷ ইয়াত বেলেগ বেলেগ কাৰ্টুন চৰিত্ৰৰ জড়িয়তে সৰু-সৰু কাহিনী তৈয়াৰ কৰা হৈছে৷ লগতে এলোভেৰা, তুলসী, আমলখি, গিলয়, নীম, অশ্বগন্ধা আৰু ব্ৰাহ্মীৰ দৰে স্বাস্থ্যকৰ ঔষধি গছৰ উপকাৰীতাৰ বিষয়ে কোৱা হৈছে৷
বন্ধুসকল, এতিয়াৰ অৱস্থাত যিদৰে ঔষধি গছ আৰু হাৰ্বেল সামগ্ৰীবোৰক লৈ সমগ্ৰ বিশ্বতে লোকসকলৰ আগ্ৰহ বৃদ্ধি পাইছে, তাৰ ফলত ভাৰতৰ ওচৰত অপৰিসীম সম্ভাৱণা আছে৷ যোৱা সময়ত আয়ুৰ্বেদিক আৰু হাৰ্বেল সামগ্ৰীৰ ৰপ্তানীত বহুত বৃদ্ধি দেখা গৈছে৷
মই বিজ্ঞানীসকল, গৱেষকসকল আৰু ষ্টাৰ্ট-আপৰ বিশ্বৰ সৈতে জড়িত লোকসকলক, এই প্ৰকাৰৰ সামগ্ৰীবোৰৰ প্ৰতি ধ্যান দিয়াৰ বাবে আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিব বিচাৰো, যিয়ে মানুহৰ সুস্থতা আৰু প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাতো বৃদ্ধি কৰেই, আমাৰ কৃষকসকল আৰু তৰুণসকলৰ আয় বৃদ্ধি কৰাৰ পথো প্ৰশস্থ কৰে৷
বন্ধুসকল, পাৰম্পৰিক খেতিৰ পৰা আগবাঢ়ি, খেতিত হৈ থকা নতুন প্ৰয়োগ, নতুন বিকল্প, অবিৰতভাৱে, স্বনিয়োজনৰ নতুন পথ তৈয়াৰ কৰি আছে৷ পুলবামাৰ দুজন ভাইৰ কাহিনীও এনে এক উদাহৰণ৷ জম্মু-কাশ্মীৰৰ পুলৱামাৰ বিলাল আহমেদ শেখ আৰু মুনীৰ আহমেদ শেখে যিদৰে নিজৰ বাবে পথৰ সন্ধান কৰি ল’লে, সেয়া নতুন ভাৰতৰ বাবে এক উদাহৰণ৷ ৩৯ বছৰৰ বিলাল আহমেদ শেখ উচ্চ শিক্ষিত, তেওঁ বহুতো ডিগ্ৰী লাভ কৰি থৈছে৷ নিজৰ শিক্ষাৰ সৈতে জড়িত অনুভৱ ব্যৱহাৰ কৰি এতিয়া তেওঁ কৃষিখণ্ডত নিজস্ব ষ্টাৰ্ট-আপ তৈয়াৰ কৰি কাম কৰি আছে৷ বিলাল জীয়ে নিজৰ ঘৰতে ভাৰ্মি কম্পজিটিংৰ ইউনিট লগাইছে৷ এই ইউনিটৰ পৰা তৈয়াৰ হোৱা বায় ফাৰ্টিলাইজাৰেৰে না কেৱল খেতিত বহু লাভ হৈছে, লগতে ই লোকসকলৰ বাবে নিয়োজনৰ সুযোগো লৈ আহিছে৷ প্ৰতিবছৰে ভাতৃসকলৰ এই ইউনিটৰ পৰা খেতিয়কসকলৰ প্ৰায় তিনি হাজাৰ কুইন্টল ভাৰ্মি কম্পজট পোৱা গৈ আছে৷ এতিয়া তেওঁলোকৰ এই ভাৰ্মি কম্পজিটিংৰ ইউনিটত ১৫ গৰাকী লোকে কামো কৰি আছে৷ তেওঁলোকৰ ইউনিটতো চোৱাৰ বাবে বহুতো লোকৰ আগমন ঘটিছে, আৰু তেওঁলোকৰ মাজত বেছিভাগ এনে তৰুণ, যিয়ে কৃষিখণ্ডত কিবা কৰিব বিচাৰে৷ পুলৱামাৰ শেখ ভাতৃদ্বয়ে নিয়োগ সন্ধানী হোৱাতকৈ নিয়োগ সৃষ্টিকাৰীৰ হোৱাৰ সংকল্প লৈছিল আৰু আজি তেওঁলোকে জম্মু-কাশ্মীৰে নহয়, আনকি সমগ্ৰ দেশৰ লোকসকলক নতুন পত প্ৰদৰ্শন কৰি আছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, ২৫ চেপ্তেম্বৰত দেশৰ মহান সন্তান পণ্ডিত দীন দয়াল উপাধ্যায় জীৰ জন্ম-জয়ন্তী৷ দীন দয়াল জী যোৱা শতিকা সবাতোকৈ ডাঙৰ বুদ্ধিজীৱিসকলৰ মাজৰ এগৰাকী আছিল৷ তেওঁৰ অৰ্থনৈতিক দৰ্শন, সমাজক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে তেওঁ নীতিসমূহ, তেওঁ প্ৰদৰ্শন কৰা অন্তৰোদয়ৰ পথ, আজিও যিমান প্ৰাসংগিক, সিমানে প্ৰেৰণাদায়কো৷ তিনি বছৰ আগতে ২৫ চেপ্তেম্বৰত তেওঁৰ জন্ম-জয়ন্তীত পৃথিৱীৰ সবাতোকৈ ডাঙৰ স্বাস্থ্য বীমা আঁচনি-আয়ুষ্মান ভাৰত যোজনাৰ অধীনত চিকিৎসালয়ত ৫ লাখ টকা পৰ্যন্ত বিনামূলীয়া চিকিৎসা লাভ কৰা হৈছে৷ দুখীয়াৰ বাবে ইমান ডাঙৰ যোজনা, দীন দয়াল জীৰ অন্ত্যোদয় দৰ্শনক সমৰ্পিত৷ এতিয়াৰ তৰুণসকলে যদি তেওঁৰ মূল্যসমূহ আৰু আদৰ্শসমূহক নিজৰ জীৱনত মানি চলে তেতিয়া সেয়া বহুত কামত আহিব পাৰে৷ এবাৰ লক্ষ্ণৌত দীন দয়াল জীয়ে কৈছিল- “কিমান ভাল-ভাল বস্তু, ভাল-ভাল গুণ আছে- এইবোৰ সকলো আমিতো সমাজৰ পৰাই লাভ কৰো৷ আমি সমাজৰ ঋণ পৰিশোধ কৰিব লাগে, এইধৰণৰ বিচাৰ কৰিবই লাগে৷” মানে দীন দয়াল জীয়ে শিকাইছিল, যে আমি সমাজৰ পৰা, দেশৰ পৰা ইমানবোৰ লও, যিবোৰ আছে, সেইবোৰ দেশৰ কাৰণেইতো আছে সেয়েহে দেশৰ প্ৰতি নিজৰ ঋণ কিদৰে পৰিশোধ কৰিব, সেই বিষয়ে ভাবিব লাগে৷ এয়া আজিৰ তৰুণসকলৰ বাবে বহুত গুৰুত্বপূৰ্ণ বাৰ্তা৷
বন্ধুসকল, দীন দয়াল জীৰ জীৱনৰ পৰা আমি কেতিয়াও হাৰ নমনা কথাটোও শিকিবলৈ পাৰো৷ বিপৰীত ৰাজনৈতিক আৰু আদৰ্শগত পৰিস্থিতিৰ পিছতো ভাৰতৰ বিকাশৰ বাবে স্বদেশী মডেলৰ সপোনৰ পৰা তেওঁ কেতিয়াও বিচলিত হোৱা নাছিল৷ এতিয়া বহুতো যুৱ ইতিমধ্যে তৈয়াৰ হৈ থকা পৰিস্থিতিৰ পৰা আঁতৰি বেলেগ হৈ আগবাঢ়িব বিচাৰে৷ তেওঁলোকে বস্তুবোৰ নিজৰ ধৰণেৰে কৰিব বিচাৰে৷ দীন দয়াল জীৰ জীৱনৰ পৰা তেওঁলোকে বহুত সহায় লাভ কৰিব পাৰে৷ সেয়েহে যুৱসকলৰ প্ৰতি মোৰ আগ্ৰহ যে তেওঁলোকে তেওঁৰ বিষয়ে নিশ্চয় জানক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি আজি বহুতো বিষয়ৰ ওপৰত চৰ্চা কৰিলো৷ যিদৰে আমি কথাপাতি আছিলো যে আহিবলগীয়া সময় উৎসৱৰ৷ সমগ্ৰ মৰ্য্যদা পুৰোষত্তম শ্ৰী ৰামৰ অসত্যৰ বিপক্ষে বিজয়ৰ পৰ্বও পালন কৰিব৷ কিন্তু এই উৎসৱত আমি আৰু এক যুঁজৰ বিষয়ে মনত ৰখিব লাগিব- সেয়া হ’ল ক’ৰোনাৰ সৈতে দেশৰ যুঁজখন৷ টিম ইণ্ডিয়াই সদায় এই যুঁজত নতুন ৰেকৰ্ড গঢ়ি আছে৷ টীকাকৰণত দেশে বহুতো এনে ৰেকৰ্ড বনাইছে যাৰ চৰ্চা সমগ্ৰ বিশ্বতে হৈ আছে৷ এই যুঁজত প্ৰত্যেকগৰাকী ভাৰতীয়ৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছে৷ আমি নিজৰ পাল আহিলে টীকাটো গ্ৰহণ কৰিবই লাগে কিন্তু লগতে এইটো কথাৰো ধ্যান ৰাখিব লাগে কোনো যাতে এই সুৰক্ষা চক্ৰ পৰা বাদ পৰি নাযায়৷ নিজৰ আশে-পাশে যিয়ে টীকা লগোৱা নাই তেওঁলোককো টীকাকৰণ কেন্দ্ৰলৈ লৈ যাব লাগিব৷ টীকা গ্ৰহণ কৰাৰ পিছতো জৰুৰী প্ৰট’কল মানি চলিব লাগিব৷ মই আশা কৰো এই যুঁজত টিম ইণ্ডিয়াই পুনৰ এবাৰ নিজৰ নাম ৰাখিব৷ আমি পৰৱৰ্তী খণ্ডত আৰু কিছু বিষয়ত ‘মন কী বাত’ কৰিম৷ আপোনালোক সকলোকে, প্ৰতিগৰাকী দেশবাসীকে, উৎসৱৰ বহুত বহুত শুভকামনা৷
ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আমি সকলোৱে জানো যে আজি মেজৰ ধ্যান চাঁদজীৰ জন্ম জয়ন্তী। আৰু আমাৰ দেশেও তেওঁৰ স্মৃতিত এই দিনটো ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া দিৱস হিচাপে উদযাপন কৰে। মই চিন্তা কৰিছিলো যে সম্ভৱতঃ, এই সময়ত মেজৰ ধ্যান চাঁদজীৰ আত্মা য'তেই আছে, ত’তেই প্ৰসন্নতা লাভ কৰিছে। কাৰণ ধ্যান চাঁদজীৰ হকীয়ে বিশ্বত ভাৰতৰ বিজয়ডংকা বজোৱাৰ কাম কৰিছিল। আৰু চাৰি দশকৰ পিছত, প্ৰায় ৪১ বছৰৰ পিছত, ভাৰতৰ যুৱচামে, পুত্ৰ আৰু কন্যাসকলে পুনৰ এবাৰ হকী উজ্জীৱিত কৰি তুলিলে । যিমানেই পদক লাভ নকৰক, কোনো ভাৰতীয় নাগৰিকে হকীত পদক নোপোৱালৈকে বিজয় উপভোগ কৰিব নোৱাৰে আৰু এইবাৰ চাৰি দশকৰ পিছত অলিম্পিকত হকী পদক লাভ কৰিলো। আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে যে মেজৰ ধ্যান চাঁদজীৰ হৃদয়, তেওঁৰ আত্মা, কিমান প্ৰসন্ন হ’ব, আৰু ধ্যান চাঁদজীৰ গোটেই জীৱন ক্ৰীড়াৰ প্ৰতি সমৰ্পিত আছিল আৰু সেয়েহে আজি, যেতিয়া আমি দেশৰ যুৱসকলৰ মাজত আমাৰ পুত্ৰ-কন্যাসকলৰ ক্ৰীড়াৰ প্ৰতি আকৰ্ষণ দেখিবলৈ পাওঁ, যদি শিশুৱে খেলত আগবাঢ়ি গৈ আছে তেন্তে অভিভাৱকসকলো সুখী, এই যি দৃশ্য দেখা পোৱা গৈছে মই ভাবো, সেয়াই মেজৰ ধ্যান চাঁদজীৰ প্ৰতি এক ডাঙৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি।
বন্ধুসকল, যেতিয়া ক্ৰীড়াৰ কথা আহে, স্বাভাৱিকতে, আমি সমগ্ৰ যুৱ প্ৰজন্মক দেখা পাওঁ। আৰু যেতিয়া আমি যুৱ প্ৰজন্মক ভালদৰে প্ৰত্যক্ষ কৰো, আমি এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পাওঁ। যুৱচামৰ মন সলনি হৈছে। আৰু আজিৰ ডেকা মনটোৱে পুৰণি ধাৰাৰ পৰিৱৰ্তে নতুন কিবা এটা কৰিব বিচাৰে। আজিৰ যুৱক-যুৱতীসকলে সজাই থোৱা পথ অনুসৰণ কৰিব নিবিচাৰে। তেওঁলোকে নতুন পথ সৃষ্টি কৰিব বিচাৰে। অজ্ঞাতে ঠাইত খোজ দিব বিচাৰে। উদ্দেশ্য নতুন, লক্ষ্যও নতুন, পথো নতুন, আৰু আকাংক্ষাও নতুন, এবাৰ সংকল্প লোৱাৰ পিছত, যুৱচামে দিন-ৰাতিয়ে ইয়াৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰে। আমি দেখিছো, কিছুদিন পূৰ্বে, ভাৰতে ইয়াৰ মহাকাশ খণ্ড মুকলি কৰিছে আৰু অতি সোনকালেই যুৱ প্ৰজন্মই সেই সুযোগটো লাভ কৰি ইয়াৰ সুবিধা ল'বলৈ, মহাবিদ্যালয়, বিশ্ববিদ্যালয়, ব্যক্তিগত খণ্ডত কাম কৰা যুৱক-যুৱতীসকল বৃহৎ পৰিমাণে আগবাঢ়ি আহিছে আৰু মই নিশ্চিত যে অনাগত দিনত যি বৃহৎ সংখ্যক উপগ্ৰহৰ সৃষ্টি হ’ব, আমাৰ যুৱ, আমাৰ শিক্ষাৰ্থী, আমাৰ মহাবিদ্যালয়, আমাৰ বিশ্ববিদ্যালয়, পৰীক্ষাগাৰত কাম কৰা শিক্ষাৰ্থীসকলে নিশ্চয় এই সন্দৰ্ভত কাম কৰি আছে। ঠিক সেইদৰে আপোনালোকে আজি য’তেই দেখে, যিকোনো পৰিয়াললৈ চাওক, যিমানেই সম্পন্ন পৰিয়াল নহওক কিয়, শিক্ষিত পৰিয়াল নহওক কিয়, যদি পৰিয়ালৰ যুৱচামৰ সৈতে কথা পতা হয় তেতিয়া তেওঁ নিজৰ পৰিয়ালৰ পৰম্পৰাৰ পৰা আঁতৰি ষ্টাৰ্টআপ আৰম্ভ কৰাৰ কথা কয় ৷ অৰ্থাৎ ৰিস্কৰ সৈতে কাম কৰিবলৈ তেওঁ উদ্বাউল হৈ উঠে ৷ আজি, সৰু সৰু চহৰবোৰতো ষ্টাৰ্টআপৰ সংস্কৃতি বিস্তাৰিত হৈছে আৰু মই সেইবোৰত এক উজ্জ্বল ভৱিষ্যতৰ লক্ষণ দেখিছো। মাত্ৰ কেইদিনমান আগতে আমাৰ দেশত পুতলাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছিল। চাওতে চাওতে বিষয়টো যেতিয়া আমাৰ যুৱপ্ৰজন্মৰ দৃষ্টিগোচৰ হ’ল, তেওঁলোকে বিশ্বত ভাৰতৰ পুতলাৰ পৰিচয় কিদৰে সাব্যস্ত হ’ব সেই বিষয়েও সিদ্ধান্ত লয়। আৰু, নতুন পৰীক্ষা-নিৰীক্ষা তেওঁলোকে কৰি আছে আৰু বিশ্বত পুতলাৰ এক বিশাল বজাৰ আছে, ৬-৭ লাখ কোটি টকাৰ বজাৰ আছে। আজি, ভাৰতৰ অংশীদাৰীত্ব অতি কম। কিন্তু পুতলা কেনেদৰে বনাব লাগে, পুতলাৰ বিভিন্নতা কি, পুতলাত প্ৰযুক্তি কি, পুতলাত প্ৰযুক্তি কেনেকুৱা হ’ব লাগে, শিশু মনোবিজ্ঞান অনুসৰি পুতলা কেনে হ’ব লাগে। আজি আমাৰ দেশৰ যুৱপ্ৰজন্মই ইয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে, কিবা এটা অৱদান আগবঢ়াব বিচাৰিছে। বন্ধুসকল, আন এটা বস্তু আছে যি মনটোক সুখেৰে ভৰাই তোলে আৰু বিশ্বাস দৃঢ় কৰে। আৰু সেইটো কি, আপোনাৰ কেতিয়াবা চিন্তা কৰিছে নেকি। আমাৰ সাধাৰণতে এনে এটা স্বভাৱ হৈ উঠিছিল – এনেকুৱা হয়, হৈ যাব, কিন্তু মই দেখিছো, মোৰ দেশৰ যুৱচামে এতিয়া নিজকে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি আছে। সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ কৰিব বিচাৰে, ইয়াক সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ উপায়েৰে কৰিব বিচাৰে। এইটোও ৰাষ্ট্ৰৰ এক মহান শক্তি হিচাপে উদ্ভাসিত হৈ উঠিব।
বন্ধুসকল, এইবাৰ অলিম্পিকে এক বৃহৎ প্ৰভাৱৰ সৃষ্টি কৰিছে। অলিম্পিক খেল শেষ হৈছে আৰু পেৰালিম্পিক এতিয়াও চলি আছে। ক্ৰীড়াৰ এই পৃথিৱীত দেশৰ সৈতে যি ঘটিছিল সেয়া বিশ্বৰ তুলনাত কম, কিন্তু আত্মবিশ্বাস জাগ্ৰত কৰাৰ বহুতো ঘটনা ঘটিছে। আজি যুৱচামে কেৱল ক্ৰীড়াৰ ফালে চোৱাই নহয়, ইয়াৰ সৈতে জড়িত সম্ভাৱনাবোৰো প্ৰত্যক্ষ কৰিছে। তেওঁলোকে সমগ্ৰ পৰিৱেশ প্ৰণালীটো অতি নিবিড়ভাৱে চাইছে, ইয়াৰ সম্ভাৱনা বুজি আছে আৰু নিজকে কোনো প্ৰকাৰে নহয় কোনো প্ৰকাৰে সংযোগ কৰিব বিচাৰিছে। এতিয়া ই পৰম্পৰাগত বস্তুৰ ঊৰ্ধলৈ গৈ নতুন শাখা গ্ৰহণ কৰিছে। আৰু মোৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া ইয়াত ইমান গতি আহিছে, প্ৰতিটো পৰিয়ালে ক্ৰীড়াৰ বিষয়ে আলোচনা আৰম্ভ কৰিছে। আপোনালোকে মোক কওঁক, এই গতি এতিয়া বন্ধ হ'ব লাগে নেকি, ইয়াক বন্ধ হ'বলৈ দিব লাগে নেকি। নহয়। আপুনি নিশ্চয় মোৰ দৰে একে চিন্তা কৰিছে। এতিয়া, দেশৰ ক্ৰীড়া, খেলুৱৈৰ মনোভাৱ এতিয়া বন্ধ হ'ব নোৱাৰে। পাৰিবাৰিক জীৱন, সামাজিক জীৱন, ৰাষ্ট্ৰ জীৱনত - শক্তিৰে ভৰপূৰ হ'বলৈ, ইয়াক নিৰন্তৰ নতুন শক্তিৰে ভৰাবলৈ এই গতি স্থায়ী কৰিব লাগিব। ঘৰতেই হওক, বাহিৰতেই হওক, গাওঁ, চহৰ, সকলোতে আমাৰ খেলপথাৰ পূৰ্ণ হ'ব লাগে, সকলোৱে খেল খেলিব লাগে আৰু মই লালকিল্লাক কি কৈছিলো আপোনালোকৰ মনত আছে নহয় – "সবকা প্ৰয়াস" – হয়, সকলোৰে প্ৰচেষ্টা। সকলোৰে প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে ভাৰতে ক্ৰীড়াক্ষেত্ৰত প্ৰাপ্য উচ্চতা অৰ্জন কৰিবলৈ সক্ষম হ'ব। মেজৰ ধ্যান চাঁদজীৰ দৰে ব্যক্তিয়ে প্ৰদান কৰা পথত আগবাঢ়ি যোৱাটো আমাৰ দায়িত্ব। বহু বছৰৰ পিছত, দেশখনত এনে এটা সময় আহিছে যে পৰিয়াল, সমাজ, ৰাজ্য, ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্বিশেষে সকলোৱে এক মনেৰে যোগদান কৰিছে ৷
মোৰ মৰমৰ যুৱবন্ধুসকল, আমি বিভিন্ন ধৰণৰ ক্ৰীড়া আয়ত্ত কৰাৰ এই সুযোগৰ সদ্ব্যৱহাৰ কৰা উচিত। গাঁৱে-গাঁৱে ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতা অব্যাহত থাকিব লাগে। প্ৰতিযোগিতাৰ পৰাই খেলখন সম্প্ৰসাৰিত হয়, খেলৰ বিকাশ হয়, খেলুৱৈসকলেও ইয়াৰ পৰাই ওলাই ৷ আহক আমি সকলোৱে যিমান পাৰোঁ এই গতি গ্ৰহণ কৰোঁ, আৰু 'সবকা প্ৰয়াস'ৰ এই মন্ত্ৰেৰে ইয়াক উপলব্ধি কৰি ইয়াত অৱদান আগবঢ়াওঁ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, কাইলৈ জন্মাষ্টমীৰ মহাপৰ্ব। জন্মাষ্টমীৰ এই উৎসৱৰ অৰ্থ হৈছে ভগৱান কৃষ্ণৰ জন্ম জয়ন্তী। আমি ঈশ্বৰৰ সকলো ধৰণৰ ৰূপৰ সৈতে পৰিচিত, দুষ্ট কানহাইয়াৰ পৰা বিৰাট ৰূপধাৰী কৃষ্ণলৈ, শাস্ত্ৰৰ শক্তিৰ পৰা অস্ত্ৰৰ শক্তিযুক্ত কৃষ্ণলৈ। কলা হওঁক, সৌন্দৰ্য হওঁক, সুৰ হওঁক, সকলোতে কৃষ্ণ আছে। কিন্তু মই এইবোৰ কথা কোৱাৰ কাৰণ হ’ৱ জন্মাষ্টমীৰ কেইদিনমান আগতে, মই এনে এক আকৰ্ষণীয় অভিজ্ঞতাৰ মাজেৰে পাৰ হৈছো আৰু মই আপোনাৰ সৈতে এয়া বিনিময় কৰিবলৈ মন গৈছে। আপোনাৰ মনত আছে যে এই মাহৰ ২০ তাৰিখে ভগৱান সোমনাথ মন্দিৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত নিৰ্মাণ কাৰ্য উৎসৰ্গা কৰা হৈছে। ভালকা তীৰ্থ সোমনাথ মন্দিৰৰ পৰা ৩-৪ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত, এই ভালকা তীৰ্থযাত্ৰাত ভগৱান কৃষ্ণই তেওঁৰ অন্তিম মুহূৰ্তবোৰ পৃথিৱীত অতিবাহিত কৰিছিল। এক প্ৰকাৰে, এই পৃথিৱীৰ তেওঁৰ লীলাবোৰ তাত সমাপ্ত হৈছিল। সোমনাথ ন্যাসে সেই গোটেই অঞ্চলটোত বহুতো উন্নয়নমূলক কাম কৰি আছে। মই ভালকা তীৰ্থ আৰু তাত ঘটি থকা কামৰ বিষয়ে চিন্তা কৰি আছিলো, সেই সময়তে মই এখন ধুনীয়া আৰ্ট-বুক লক্ষ্য কৰিছিলো। এই কিতাপখন মোৰ বাসগৃহত কোনোবাই বাহিৰত এৰি থৈ গৈছিল। ইয়াত ভগৱান কৃষ্ণৰ বহুতো সুন্দৰ ছবি আছিল। তাত ডাঙৰ মনোমোহা ছবি আৰু বিশাল অৰ্থপূৰ্ণ ছবি আছিল। যেতিয়া মই কিতাপখনৰ পৃষ্ঠাবোৰ লুটিয়াবলৈ আৰম্ভ কৰিছিলো, মোৰ কৌতূহল বাঢ়ি গৈছিল। যেতিয়া মই এই কিতাপখন আৰু সেই সকলোবোৰ ছবি দেখিলো আৰু তাত মোৰ বাবে এটা বাৰ্তা আছিল ৷ সেই বাৰ্তা পঢ়াৰ পিছত তেওঁক লগ পোৱাৰ দৰে ইচ্ছা হ’ল। যিয়ে এই কিতাপখন বাহিৰত এৰি থ গৈছিল তেওঁক লগ পোৱাৰ ইচ্ছা হ’ল ৷ মোৰ কাৰ্যালয়ে তেওঁৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিলে ৷
পিছদিনা মই তেওঁক লগ কৰিবলৈ ফোন কৰিছিলো আৰু কিতাপখন চাই, শ্ৰী কৃষ্ণৰ বিভিন্ন ৰূপ চাই মোৰ কৌতূহল এনেদৰে বৃদ্ধি হৈছিল ৷ এই কৌতূহলতে মই যদুৰাণী দাসীজীক লগ পাইছিলো। তেওঁ আমেৰিকাত জন্মগ্ৰহণ কৰা আমেৰিকান, আমেৰিকাত ডাঙৰ দীঘল হোৱা, যদুৰাণী দাসী জী ইস্কনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত, হৰে কৃষ্ণ আন্দোলনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত আৰু তেওঁৰ এক মহান বিশেষত্ব আছে আৰু সেয়া হ’ল তেওঁ ভক্তি কলাত নিপুণ। আপুনি জানেনে, মাত্ৰ দুদিন পিছত, ১ ছেপ্টেম্বৰত, ইস্কনৰ প্ৰতিষ্ঠাপক শ্ৰীল প্ৰভুপদ স্বামীজীৰ ১২৫তম জন্ম জয়ন্তী। এই সন্দৰ্ভত যদুৰাণী দাসী জী ভাৰতলৈ আহিছিল। মোৰ সন্মুখত ডাঙৰ প্ৰশ্নটো আছিল আমেৰিকাত জন্ম গ্ৰহণ কৰাসকলে, যিসকলে ভাৰতীয় অনুভূতিৰ পৰা ইমান দূৰত আছিল, অৱশেষত ভগৱান কৃষ্ণৰ এনে এক আকৰ্ষণীয় ছবি কেনেকৈ আঁকিছিল। মই তেওঁৰ সৈতে দীঘলীয়াকৈ কথা পাতিছিলো কিন্তু মই আপোনালোকক ইয়াৰে কিছু অংশ ক'ব বিচাৰো।
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ যদুৰাণী জী, হৰে কৃষ্ণ ! মই ভক্তি কলাৰ বিষয়ে সামান্য অধ্যয়ন কৰিছো কিন্তু আমাৰ শ্ৰোতাসকলক এই বিষয়ে অধিক ক’ব বিচাৰিছো ৷ ইয়াৰ প্ৰতি আপোনাৰ আকৰ্ষণ মহান ৷
যদুৰাণী জীঃ ভক্তি কলাৰ বিষয়ে প্ৰকাশিত এটা প্ৰৱন্ধত এই বুলি দৰ্শোৱা হৈছে যে এই কলা আমাৰ মন অথবা কল্পনাপ্ৰসূত নহয়, ই প্ৰাচীন বৈদিক শাস্ত্ৰ যেনে ভ্ৰম সংহিতাৰ পৰা আহিছে ৷ वें ओंकाराय पतितं स्क्लितं सिकंद, বৃন্দাবনৰ গোস্বামীৰ পৰা আহিছে, স্বয়ং ভগৱান ব্ৰহ্মাৰ পৰা আহিছে ৷ ईश्वर: परम: कृष्ण: सच्चिदानन्द विग्रह: কিদৰে তেওঁ বাঁহীটো ধৰে, কেনেদৰে তেওঁৰ ইন্দ্ৰিয়ই অন্যান্য ইন্দ্ৰিয়ৰ ঊৰ্ধত কাম কৰে আৰু শ্ৰীমদ ভাগৱতম (টিচিআৰ ৯.০৯) बर्हापींड नटवरवपुः कर्णयो: कर्णिकारं, সকলো ৷ তেওঁ কাণত কৰ্ণিকা ফুল ধাৰণ কৰে, সমগ্ৰ বৃন্দাবনত তেওঁৰ পদুম ভৰিৰে চিহ্ন এৰি যায় আৰু গাইবোৰে তেওঁৰ মহিমাৰ শব্দ শুনে ৷ তেওঁৰ বাঁহীয়ে সকলোৰে মন আৰু হৃদয় স্পৰ্শ কৰে ৷ এই সকলোবোৰে প্ৰাচীন বৈদিক শাস্ত্ৰত আছে আৰু এই শাস্ত্ৰৰ শক্তিৰ ফলতে পৰম ভক্তসকলে ইয়াক কলালৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছে আৰু সেয়ে ই পৰিৱৰ্তনশীল, এয়া মোৰ শক্তি নহয় ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ যদুৰাণী জী, আপোনাৰ বাবে মোৰ এক ভিন্ন ধৰণৰ প্ৰশ্ন আছে ৷ ১৯৬৬ চনৰ পৰা বাহিৰত থাকি আৰু ১৯৭৬ চনৰ পৰা কায়িকভাৱে আপুনি ভাৰতৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে, আপুনি মোক ক’বনে ভাৰত আপোনাৰ বাবে কি ?
যদুৰাণী জীঃ প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, ভাৰত মোৰ বাবে সকলো ৷ মই কিছুদিন পূৰ্বে মাননীয় ৰাষ্ট্ৰপতি মহোদয়ক কৈছিলো যে ভাৰতে কাৰিকৰী দিশত ইমানখিনি আগবাঢ়িছে আৰু টুইটাৰ আৰু ইনষ্টাগ্ৰাম আৰু আইফোন আৰু ডাঙৰ অট্টালিকা আৰু ইমান সুবিধাৰ সৈতে পশ্চিমক ভালদৰে অনুসৰণ কৰিছে কিন্তু মই জানো যে, সেয়া ভাৰতৰ প্ৰকৃত গৌৰৱ নহয়। ভাৰতক মহান কৰি তুলিছে কৃষ্ণই নিজে আৰু ইয়াত জন্ম হোৱা অৱতাৰবোৰে ৷ ভগৱান শিৱৰ জন্ম ইয়াত হৈছিল, ভগৱান ৰামৰ ইয়াত জন্ম হৈছিল, সকলো পবিত্ৰ নদী ইয়াত আছে, বৈষ্ণৱ সংস্কৃতিৰ সকলো পবিত্ৰ ধাম ইয়াত আছে আৰু সেয়ে ভাৰত, বিশেষকৈ বৃন্দাবন বিশ্বৰ ভিতৰতে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থান, বৃন্দাবন বৈকুণ্ঠ ধামৰ উৎস, দ্বাৰকাৰ উৎস আৰু সকলো পাৰ্থিৱ সৃষ্টিৰ উৎস, সেয়ে মই ভাৰতক ভাল পাও ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ধন্যবাদ যদুৰাণী জী, হৰে কৃষ্ণ !
বন্ধুসকল, যেতিয়া বিশ্বৰ মানুহে আজি ভাৰতীয় আধ্যাত্মিকতা আৰু দৰ্শনৰ বিষয়ে ইমান চিন্তা কৰে, গতিকে এই মহান পৰম্পৰাবোৰক আগুৱাই নিয়াটোও আমাৰ দায়িত্ব। আপোনালোকে পুৰণি কথাবোৰ এৰি দিব লাগিব, কিন্তু আপোনালোকে কালজয়ী পৰম্পৰাবোৰ ল'ব লাগিব। আহক আমি আমাৰ উৎসৱবোৰ উদযাপন কৰোঁ, ইয়াৰ বৈজ্ঞানিকতা বুজি পাওঁ, ইয়াৰ আঁৰৰ অৰ্থ বুজি পাওঁ। কেৱল সেয়াই নহয়, প্ৰতিটো উৎসৱত কিছু বাৰ্তা, কিছুমান সংস্কাৰ আছে। আমি ইয়াক জানিব লাগিব, ইয়াক জীয়াই ৰাখিব লাগিব আৰু ইয়াক আগন্তুক প্ৰজন্মৰ বাবে উত্তৰাধিকাৰী হিচাপে আগবঢ়াই নিব লাগিব। মই আকৌ এবাৰ সকলো দেশবাসীক জন্মাষ্টমীৰ শুভেচ্ছা জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই ভাবো, এই ক’ৰোনা কালত মই পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ বিষয়ে যিমান ক'ব লাগিছিল তাত কিছু বাকী থাকি গ’ল। মই এইটোও অনুভৱ কৰোঁ যে পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা অভিযানটো আমি সামান্যও অদৃশ্য হ'বলৈ দিব নালাগে। ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণৰ বাবে সকলোৰে প্ৰচেষ্টা কেনেদৰে বৃদ্ধি পায় তাৰ উদাহৰণে আমাক অনুপ্ৰাণিত কৰে আৰু কিবা এটা কৰিবলৈ, নতুন আত্মবিশ্বাস সৃষ্টি কৰিবলৈ, আমাৰ সংকল্পত প্ৰাণ উশাহ ল'বলৈ এক নতুন শক্তি প্ৰদান কৰে। আমি ভালদৰে জানো যে যেতিয়াই স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানৰ কথা আহে, ইন্দোৰৰ নাম আহেই কাৰণ ইন্দোৰে পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ ওপৰত এক বিশেষ প্ৰভাৱ সৃষ্টি কৰিছে আৰু ইন্দোৰৰ নাগৰিকসকলো এই অভিনন্দনৰ অধিকাৰী। আমাৰ ইন্দোৰ বহু বছৰ ধৰি 'স্বচ্ছ ভাৰত ৰেংকিং'ত এক নম্বৰ স্থানত আছে। এতিয়া, ইন্দোৰৰ লোকসকলে স্বচ্ছ ভাৰতৰ এই ৰেংকিঙত সন্তুষ্ট হৈ বহিব নিবিচাৰে, তেওঁলোকে আগবাঢ়িব বিচাৰে, তেওঁলোকে কিবা নতুন কৰিব বিচাৰে। আৰু তেওঁলোকে কি কৰিবলৈ সংকল্পবদ্ধ হ'ল ? তেওঁলোকে 'ৱাটাৰ প্লাছ চিটি' বৰ্তাই ৰখাৰ বাবে কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰি আছে। ‘ৱাটাৰ প্লাছ চিটি' এনে এখন চহৰ য'ত কোনো ৰাজহুৱা পানীৰ উৎসত কোনো নৰ্দমা শোধন নকৰাকৈ বোৱাই দিয়া নহয়। ইয়াত থকা নাগৰিকসকলে নিজেই আগবাঢ়ি আহিছে আৰু তেওঁলোকৰ নলাবোৰ নৰ্দমা লাইনৰ সৈতে সংযোগ কৰিছে। এক পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা অভিযানো আৰম্ভ কৰা হৈছে আৰু ইয়াৰ ফলত সৰস্বতী আৰু কানহ নদীত পৰা লেতেৰা পানীও যথেষ্ট হ্ৰাস পাইছে আৰু উন্নতিও হৈছে । আজি যেতিয়া আমাৰ দেশে স্বাধীনতাৰ অমৃত মহোৎসৱ উদযাপন কৰি আছে, আমি মনত ৰাখিব লাগিব যে আমি কেতিয়াও স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানৰ সংকল্পক লেহেম হ'বলৈ দিব নালাগে। আমাৰ দেশৰ যিমানে অধিক চহৰ 'ৱাটাৰ প্লাছ চিটি' হ’ব, সিমানেই পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতা বৃদ্ধি হ'ব, আমাৰ নদীবোৰ পৰিষ্কাৰ হ'ব আৰু পানী বচাবলৈ মানৱীয় দায়িত্ব বহন কৰিবলৈ সংস্কাৰো হ’ব।
বন্ধুসকল, বিহাৰৰ মধুবনীৰ এটা উদাহৰণ দিবলৈ বিচাৰিছো। মধুবনীৰ ড০ ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদ কৃষি বিশ্ববিদ্যালয় আৰু স্থানীয় কৃষি বিজ্ঞান কেন্দ্ৰই একেলগে এটা ভাল প্ৰচেষ্টা কৰিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা কেৱল কৃষকসকল লাভান্বিত হোৱাই নহয়, ই স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানকো এক নতুন শক্তি প্ৰদান কৰিছে। বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ উদ্যোগটোক "সুখেত মডেল" বুলি কোৱা হয়। সুখেত মডেলৰ উদ্দেশ্য হৈছে গাওঁবোৰত প্ৰদূষণ হ্ৰাস কৰা। এই আৰ্হিৰ অধীনত, গাওঁখনৰ কৃষকসকলৰ পৰা পথাৰ আৰু ঘৰৰ পৰা গোবৰ আৰু অন্যান্য আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ কৰা হয় আৰু তাৰ বিনিময়ত গাওঁবাসীসকলক এলপিজি চিলিণ্ডাৰৰ বাবে পৰিশোধ কৰা হয়। গাওঁখনৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা আৱৰ্জনাবোৰ নিষ্কাশন কৰিবলৈ ভাৰ্মি কম্পোষ্টো প্ৰস্তুত কৰা হৈছে। অৰ্থাৎ, সুখেত মডেলৰ চাৰিটা লাভালাভ পোনপটীয়াকৈ দৃশ্যমান হৈছে। এটা হ'ল গাওঁখনক প্ৰদূষণৰ পৰা পৰিত্ৰাণ কৰা, আনটো হ'ল লেতেৰাৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পোৱা, তৃতীয়টো হ'ল এলপিজি চিলিণ্ডাৰৰ বাবে ধন প্ৰাপ্ত কৰা আৰু চতুৰ্থটো হৈছে গাওঁখনৰ কৃষকসকলৰ বাবে জৈৱিক সাৰৰ সৃষ্টি। আপোনালোকে ভাবক, এনে ধৰণৰ প্ৰচেষ্টাই আমাৰ গাওঁবোৰৰ শক্তি কিমান বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। এয়া আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ বিষয়। মই দেশৰ প্ৰতিখন পঞ্চায়তক এনেধৰণৰ কিবা কৰাৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিবলৈ ক’ম। আৰু বন্ধুসকল, যেতিয়া আমি এটা লক্ষ্যৰে যাত্ৰা কৰোঁ, ফলাফলো নিশ্চিত হয়। তামিলনাডুৰ শিৱগংগা জিলাৰ কাঞ্জীৰংগাল পঞ্চায়তলৈ চাওক। এই সৰু পঞ্চায়তে কি কৰিছে চাওক, ইয়াত আপুনি আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদৰ আন এটা আৰ্হি পাব। ইয়াত, গ্ৰাম পঞ্চায়তে স্থানীয় লোকসকলৰ সৈতে ইয়াৰ গাওঁবোৰত আৱৰ্জনাৰ পৰা বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ বাবে এটা স্থানীয় প্ৰকল্প স্থাপন কৰিছে। গোটেই গাওঁখনৰ পৰা আৱৰ্জনা সংগ্ৰহ কৰা হয়, ই বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰে আৰু বাকী সামগ্ৰীবোৰ কীটনাশক হিচাপেও বিক্ৰী কৰা হয়। গাওঁখনৰ এই শক্তি প্ৰকল্পটোৰ ক্ষমতা হৈছে প্ৰতিদিনে দুই টন আৱৰ্জনা নিষ্কাশন কৰা। ইয়াৰ দ্বাৰা উৎপাদিত বিদ্যুত পথৰ লাইট আৰু গাওঁখনৰ অন্যান্য প্ৰয়োজনীয়তাত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। এইটোৱে কেৱল পঞ্চায়তৰ ধন ৰাহি কৰাই নহয় বৰঞ্চ ইয়াক অন্যান্য উন্নয়নৰ উদ্দেশ্যেও ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। এতিয়া মোক কওঁক, তামিলনাডুৰ শিৱগংগা জিলাৰ এখন সৰু পঞ্চায়তে আমাৰ সকলোকে কিবা এটা কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে নে নকৰে। তেওঁলোকে আশ্চৰ্যকৰ কাম কৰা নাই নে?
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল,
'মন কী বাত' এতিয়া ভাৰতৰ সীমাতেই সীমাবদ্ধ নহয়। 'মন কী বাত'ৰ বিষয়ে পৃথিৱীৰ বিভিন্ন কোণত আলোচনা কৰা হয়। আৰু বিদেশত বাস কৰা আমাৰ ভাৰতীয় সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলেও মোক বহুতো নতুন তথ্য দি থাকে। আৰু মই কেতিয়াবা 'মন কী বাত'ত বিদেশত চলি থকা অনন্য কাৰ্যসূচীবোৰ আপোনালোকৰ সৈতে ভাগ বতৰা কৰিবলৈও ভাল পাওঁ। আজিও, মই আপোনাক এনে কিছুমান লোকৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিম, কিন্তু তাৰ আগতে মই আপোনাক এটা অডিঅ' শুনাব বিচাৰো। অলপ মনোযোগেৰে শুনিব।
##
[ৰেডিঅ’ ইউনিটী নাইণ্টি এফ এম.-২]
नमोनमः सर्वेभ्यः। मम नाम गङ्गा। भवन्तः शृण्वन्तु रेडियो-युनिटी-नवति-एफ्.एम् –‘एकभारतं श्रेष्ठ-भारतम्’। अहम् एकतामूर्तेः मार्गदर्शिका एवं रेडियो-युनिटी-माध्यमे आर्.जे. अस्मि। अद्य संस्कृतदिनम् अस्ति। सर्वेभ्यः बहव्यः शुभकामनाः सन्ति| सरदार-वल्लभभाई-पटेलमहोदयः ‘लौहपुरुषः’ इत्युच्यते। २०१३-तमे वर्षे लौहसंग्रहस्य अभियानम् प्रारब्धम्। १३४-टन-परिमितस्य लौहस्य गलनं कृतम्। झारखण्डस्य एकः कृषकः मुद्गरस्य दानं कृतवान्। भवन्तः शृण्वन्तु रेडियो-युनिटी-नवति-एफ्.एम् –‘एकभारतं श्रेष्ठ-भारतम्’।
[ৰেডিঅ’ ইউনিটী নাইণ্টি এফ এম.-২]
##
বন্ধুসকল, আপোনালোকে নিশ্চয় ভাষাটো বুজি পাইছে। এই ৰেডিঅ'ত সংস্কৃতত আলোচনা কৰা হৈছে আৰু যিসকলে কথা কৈ আছে সেয়া হ'ল আৰ জে গংগা। আৰ জে গংগা গুজৰাটৰ ৰেডিঅ' জকী গোটৰ সদস্য। তেওঁৰ আন সংগীও আছে, যেনে আৰ জে নীলম, আৰ জে গুৰু আৰু আৰ জে হেতল। তেওঁলোক সকলোৱে গুজৰাটৰ, কেৱাড়িয়াত সংস্কৃত ভাষাৰ মান বৃদ্ধিৰ বাবে একেলগে কাম কৰি আছে। আৰু আপোনালোকে টো জানে যে এই কেৱাড়িয়া হৈছে য'ত পৃথিৱীৰ সৰ্বোচ্চ মূৰ্তি, আমাৰ দেশৰ গৌৰৱ, ষ্টেচু অব্ ইউনিটী আছে, মই সেই কেৱাড়িয়াৰ বিষয়ে কথা পাতিআছো। আৰু এই সকলোবোৰ ৰেডিঅ' জকী যিয়ে একে সময়তে বহুতো চৰিত্ৰত অভিনয় কৰে। তেওঁলোকে গাইড হিচাপেও কাম কৰে, লগতে কমিউনিটী ৰেডিঅ' ইনিচিয়েটিভ, ৰেডিঅ' ইউনিটী ৯০ এফএম-ও পৰিচালনা কৰে। এই আৰ জেসকলে তেওঁলোকৰ শ্ৰোতাসকলক সংস্কৃত কথা কয়, তেওঁলোকক সংস্কৃতত তথ্য প্ৰদান কৰে।
বন্ধুসকল, আমাৰ ইয়াত সংস্কৃতত এষাৰ কথা কোৱা হয়-
अमृतम् संस्कृतम् मित्र, सरसम् सरलम् वचः।
एकता मूलकम् राष्ट्रे, ज्ञान विज्ञान पोषकम्।
অৰ্থাৎ আমাৰ সংস্কৃত ভাষা সৰসো আৰু সৰলো ৷
সংস্কৃত, ইয়াৰ চিন্তাধাৰা, ইয়াৰ সাহিত্যৰ জৰিয়তে জ্ঞান আৰু জাতিৰ ঐক্যতাৰ প্ৰতিপালন আৰু শক্তিশালী কৰে। সংস্কৃত সাহিত্যত মানৱতা আৰু জ্ঞানৰ এনে এক ঐশ্বৰিক দৰ্শন আছে যি যিকোনো লোকক আকৰ্ষিত কৰিব পাৰে। শেহতীয়াকৈ, মই বহুতো লোকৰ বিষয়ে জানিব পাৰিলোঁ যিসকলে বিদেশত সংস্কৃত শিকোৱাৰ অনুপ্ৰেৰণামূলক কাম কৰি আছে। তেনে এজন ব্যক্তি হৈছে আয়াৰলেণ্ডৰ এজন প্ৰখ্যাত সংস্কৃত পণ্ডিত আৰু শিক্ষক শ্ৰীমান ৰাটগাৰ কৰ্টেনহাৰ্ষ্ট আৰু তেওঁ তাত থকা শিশুসকলক সংস্কৃত শিকায়। ইয়াত, পূবত, ভাৰত আৰু থাইলেণ্ডৰ মাজত সাংস্কৃতিক সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰাৰ ক্ষেত্ৰত সংস্কৃত ভাষাৰো এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছে। থাইলেণ্ডত সংস্কৃত ভাষাৰ প্ৰচাৰত ড০ চিৰাপত প্ৰপণ্ডবিদ্যা আৰু ড০ কুসুমা ৰক্ষামণি দুয়োজনে অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰি আছে। তেওঁলোকে থাই আৰু সংস্কৃত ভাষাতো তুলনামূলক সাহিত্য ৰচনা কৰিছে। তেনে এজন অধ্যাপক হৈছে, শ্ৰীযুত বৰিছ জাখৰিন, যি ৰাছিয়াৰ মস্কো ষ্টেট ইউনিভাৰ্চিটিত সংস্কৃত পঢ়ায়। তেওঁ কেইবাখনো গৱেষণা পত্ৰ আৰু কিতাপ প্ৰকাশ কৰিছে। তেওঁ সংস্কৃতৰ পৰা ৰুচিলৈ বহুতো কিতাপ অনুবাদ কৰিছে। একেদৰে, ছিডনী সংস্কৃত বিদ্যালয় হৈছে অষ্ট্ৰেলিয়াৰ অন্যতম মুখ্য প্ৰতিষ্ঠান য'ত শিক্ষাৰ্থীসকলক সংস্কৃত শিকোৱা হয়। তেওঁলোকে স্কুলীয়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ বাবে সংস্কৃত ব্যাকৰণ কেম্প, সংস্কৃত নাটক আৰু সংস্কৃত দিৱসৰ দৰে কাৰ্যসূচীও আয়োজন কৰে।
বন্ধুসকল, সাম্প্ৰতিক সময়ত সংঘটিত হোৱা প্ৰচেষ্টাই সংস্কৃতৰ বিষয়ে এক নতুন সজাগতা সৃষ্টি কৰিছে। এতিয়া সময় হৈছে এই দিশত আমাৰ প্ৰচেষ্টা আৰু বৃদ্ধি কৰাৰ। আমাৰ সকলোৰে কৰ্তব্য হৈছে আমাৰ ঐতিহ্য কঢ়িয়াই অনা, আমাৰ ঐতিহ্য সংৰক্ষণ কৰা, নতুন প্ৰজন্মক প্ৰদান কৰা, আৰু ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ ইয়াৰ ওপৰত অধিকাৰো আছে। এতিয়া সময় হৈছে এই কামবোৰৰ বাবেও সকলোৰে প্ৰচেষ্টা বৃদ্ধি কৰাৰ। বন্ধুসকল, যদি আপুনি এনে প্ৰচেষ্টাৰ সৈতে জড়িত কাৰোবাক জানে, আপোনাৰ ওচৰত এনে কোনো তথ্য আছে, অনুগ্ৰহ কৰি #CelebratingSanskrit সৈতে তেওঁলোকৰ বিষয়ে তথ্য ছ’চিয়েল মিডিয়াত ভাগ বতৰা কৰক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অহা কেইদিনমানৰ ভিতৰত 'বিশ্বকৰ্মা জয়ন্তী'ও আহি আছে। ভগৱান বিশ্বকৰ্মাক আমাৰ দেশত বিশ্বৰ সৃষ্টিশীল শক্তিৰ প্ৰতীক হিচাপে গণ্য কৰা হয়। যিয়ে নিজৰ দক্ষতাৰে সৃষ্টি কৰে, সৃজন কৰে, লাগিলে সেয়া চিলাই, এম্ব্ৰইডাৰী, ছফ্টৱেৰ বা উপগ্ৰহেই হওক, সকলোবোৰ ভগৱান বিশ্বকৰ্মাৰ প্ৰকাশ। যদিও আজি পৃথিৱীত এক নতুন ধৰণে দক্ষতা চিনাক্ত কৰা হৈছে, আমাৰ ঋষিসকলে হাজাৰ হাজাৰ বছৰ ধৰি দক্ষতা আৰু পৰিমাণৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে। তেওঁলোকে দক্ষতা, কৌশল, বিশ্বাসক সংযোগ কৰি আমাৰ জীৱন দৰ্শনৰ এক অংশ কৰি তুলিছে। আমাৰ বেদবোৰে বহুতো সৃষ্টি ভগৱান বিশ্বকৰ্মাক উৎসৰ্গা কৰিছে। সৃষ্টিৰ সকলো মহান ৰচনা, যিমানবোৰ নতুন আৰু মহান কাম কৰা হৈছে, আমাৰ শাস্ত্ৰত ভগৱান বিশ্বকৰ্মাক কৃতিত্ব দিয়া হয়। এক প্ৰকাৰে বিশ্বত যিমান বিকাশ আৰু উদ্ভাৱন হৈছে, এই সকলোবোৰ দক্ষতাৰ ফলত হৈছে আৰু এয়াই তেওঁৰ প্ৰতীক। ভগৱান বিশ্বকৰ্মাৰ জয়ন্তী আৰু তেওঁৰ উপাসনাৰ আঁৰত এইটোৱেই প্ৰধান কথা। আৰু আমাৰ শাস্ত্ৰত এইটোও কোৱা হৈছে:
विश्वस्य कृते यस्य कर्मव्यापारः सः विश्वकर्मा।
অৰ্থাৎ সৃষ্টি আৰু নিৰ্মাণৰ সৈতে সম্পৰ্কিত সকলো কাম কৰা ব্যক্তি হৈছে বিশ্বকৰ্মা। আমাৰ শাস্ত্ৰৰ দৃষ্টিত, আমাৰ চাৰিওফালে নিৰ্মাণ আৰু সৃষ্টিত নিয়োজিত সকলোবোৰ দক্ষ লোক হৈছে ভগৱান বিশ্বকৰ্মাৰ উত্তৰাধিকাৰী। তেওঁলোক অবিহনে, আমি আমাৰ জীৱন কল্পনা কৰিব নোৱাৰোঁ। আপোনালোকে ভাবি চাওক, যদি ঘৰত বিদ্যুতৰ কোনো সমস্যা হৈছে আৰু আপুনি কোনো ইলেক্ট্ৰিচিয়ান নাপায় তেন্তে কি হ'ব? আপুনি কি সমস্যাৰ সন্মুখীন হ'ব। আমাৰ জীৱন এনে বহুতো দক্ষ লোকৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হয়। আপোনালোকৰ চাৰিওফালে চাওক, লোহাৰ শ্ৰমিক, মৃৎশিল্প নিৰ্মাতা, কাঠ নিৰ্মাতা, বৈদ্যুতিক কৰ্মী, ঘৰৰ চিত্ৰকৰ, ছুইপাৰ, বা এই সকলো ম'বাইল-লেপটপ মেৰামতি কৰা এই সকলোবোৰ সতীৰ্থ তেওঁলোকৰ দক্ষতাৰ বাবে জনাজাত। আধুনিক ৰূপত, এইসকল লোকেই বিশ্বকৰ্মা। কিন্তু বন্ধুসকল, ইয়াৰ আন এটা দিশ আছে আৰু কেতিয়াবা ই চিন্তাৰ কাৰণো হয়, এনে এখন দেশত য'ত সংস্কৃতি, পৰম্পৰা, চিন্তা, দক্ষতা, জনশক্তি ভগৱান বিশ্বকৰ্মাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত হৈ আছে, তাত কেনেদৰে পৰিস্থিতি সলনি হ’ল, এটা সময়ত, আমাৰ পাৰিবাৰিক জীৱন, সামাজিক জীৱন, দক্ষতাই ৰাষ্ট্ৰীয় জীৱনত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাইছিল। কিন্তু দাসত্বৰ দীঘলীয়া সময়ছোৱাত দক্ষতাৰ প্ৰতি এনে সন্মানৰ ভাৱ লাহে লাহে নাইকিয়া হৈ গ'ল। চিন্তাধাৰা এনেকুৱা হৈ পৰিছিল যে দক্ষতা-আধাৰিত কাৰ্য্যবোৰ সৰু বুলি গণ্য কৰা আৰম্ভ হৈছিল। আৰু এতিয়া চাওক, সমগ্ৰ বিশ্বই আটাইতকৈ বেছি দক্ষতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে। ভগৱান বিশ্বকৰ্মাৰ উপাসনাও কেৱল আনুষ্ঠানিকতাৰ জৰিয়তে সম্পূৰ্ণ নহয়। আমি দক্ষতাক সন্মান কৰিব লাগিব, দক্ষ হ'বলৈ কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰিব লাগিব। আপুনি দক্ষ হোৱাৰ গৌৰৱ কৰা উচিত। যেতিয়া আমি কিবা নতুন কৰো, কিবা এটা উদ্ভাৱন কৰো, এনে কিবা সৃষ্টি কৰো যি সমাজক লাভান্বিত কৰিব, মানুহৰ জীৱন সহজ কৰি তুলিব, তেতিয়া আমাৰ বিশ্বকৰ্মা পূজা সাৰ্থক হ'ব। বৰ্তমান সময়ত, পৃথিৱীৰ দক্ষ লোকসকলৰ বাবে কোনো সুযোগৰ অভাৱ নাই। আজি দক্ষতাৰ পৰা কিমানটা প্ৰগতিৰ পথ উদ্ভাৱিত হৈছে। গতিকে, আমি উপাসনাত বিশ্বাস ৰখাৰ লগতে ভগৱান বিশ্বকৰ্মাৰ বাৰ্তা গ্ৰহণ কৰাৰ সংকল্প লও আহক। আমাৰ উপাসনাৰ উদ্দেশ্য এয়া হ'ব লাগে যে আমি দক্ষতাৰ গুৰুত্ব বুজি পাম, আৰু দক্ষসকলকো, তেওঁলোকে যিয়েই কাম নকৰক কিয়, তেওঁলোকক সম্পূৰ্ণ সন্মান দিব লাগে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এয়া স্বাধীনতাৰ ৭৫ তম বছৰ। এই বছৰটোত আমি প্ৰতিদিনে নতুন সংকল্প ল'ব লাগিব, নতুন চিন্তা কৰিব লাগিব, আৰু নতুন কিবা কৰাৰ আমাৰ মনোভাৱ বৃদ্ধি কৰিব লাগিব। যেতিয়া আমাৰ ভাৰতে স্বাধীনতাৰ ১০০ বছৰ সম্পূৰ্ণ কৰিব, আমাৰ সংকল্পবোৰ ইয়াৰ সফলতাৰ ভিত্তিত হ’ব। গতিকে, আমি এই সুযোগটো এৰি দিব নালাগে। আমি ইয়াত যিমান পাৰি অৱদান আগবঢ়াব লাগিব। আৰু এই প্ৰচেষ্টাবোৰৰ মাজত, আমাৰ আৰু এটা কথা মনত ৰাখিব লাগিব। ঔষধ, আৰু কঠোৰতা। দেশত ৬২ কোটিতকৈও অধিক প্ৰতিষেধক প্ৰদান কৰা হৈছে, কিন্তু তথাপিও আমি সাৱধান হ'ব লাগিব, আমি সতৰ্ক থাকিব লাগিব। আৰু হয়, সদায়ৰ দৰে, যেতিয়াই আপোনালোকে কিবা নতুন কৰে, নতুন চিন্তা কৰে, নিশ্চিতভাৱে মোক ইয়াত অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব। মই আপোনালোকৰ চিঠি আৰু বাৰ্তাৰ বাবে অপেক্ষা কৰিম। এই ইচ্ছাৰ সৈতে, আপোনালোক সকলোকে আকৌ এবাৰ আগন্তুক উৎসৱৰ বাবে অশেষ অভিনন্দন জনাইছে। অশেষ ধন্যবাদ।
নমস্কাৰ!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ!
দুদিন পূৰ্বৰ কিছুমান অদভূত ছবি, কিছু স্মৃতিদায়ক পল এতিয়াও মোৰ চকুত ভাঁহি আছে, সেইবাবে এইবাৰ ‘মন কী বাত’ৰ আৰম্ভণি সেই ক্ষণটোৰ পৰা আৰম্ভ কৰিবলৈ বিচাৰিছো ৷ টকিঅ’ অলিম্পিকত ভাৰতীয় খেলুৱৈয়ে ত্ৰিৰংগা লৈ আগবাঢ়ি যোৱাৰ ক্ষণটোত কেৱল ময়েই নহয়, সমগ্ৰ দেশ ৰোমাঞ্চিত হৈ উঠিছে ৷ সমগ্ৰ দেশে, যেন ঐক্যৱদ্ধ হৈ আমাৰ যোদ্ধাসকলক কৈছে –
বিজয়ী ভৱ ! বিজয়ী ভৱ !
যেতিয়া এই খেলুৱৈসকলে ভাৰতৰ পৰা গমন কৰিছিল কৰিছিল, মই তেওঁলোকৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ, তেওঁলোকৰ বিষয়ে শিকিবলৈ আৰু দেশক কোৱাৰ সুযোগ পাইছিলো। এই খেলুৱৈসকলে জীৱনত বহুতো প্ৰত্যাহ্বান অতিক্ৰম কৰিছে আৰু ইয়ালৈ আহিছে। আজি, তেওঁলোকৰ ওচৰত আপোনাৰ মৰম আৰু সমৰ্থনৰ শক্তি আছে – সেয়েহে আমি আমাৰ সকলো খেলুৱৈক আমাৰ শুভেচ্ছা আৰু উৎসাহ প্ৰদান কৰিবলৈ একেলগে কাম কৰো আহক। ছ'চিয়েল মিডিয়াত অলিম্পিকৰ খেলুৱৈসকলৰ সমৰ্থনৰ বাবে আমাৰ ভিক্টৰী পাঞ্চ অভিযান এতিয়া আৰম্ভ হৈছে। আপুনিও আপোনাৰ দলৰ সৈতে ভিক্টৰী পাঞ্চ বিনিময় কৰক আৰু ভাৰতৰ বাবে উল্লাস প্ৰদৰ্শন কৰক।
বন্ধুসকল, দেশৰ বাবে যিয়ে ত্ৰিৰংগা উৰুৱায়, তেওঁৰ সন্মানত আৱেগেৰে ভৰি যোৱাটো স্বাভাৱিক। দেশপ্ৰেমৰ এই ভাৱনাই আমাক সকলোকে সংযোগ কৰে। কাইলৈ, অৰ্থাৎ ২৬ জুলাই তাৰিখে 'কাৰ্গিল বিজয় দিৱস'। কাৰ্গিল যুদ্ধ হৈছে সমগ্ৰ বিশ্বই প্ৰত্যক্ষ কৰা ভাৰতৰ শক্তিৰ সাহসিকতা আৰু সংযমৰ প্ৰতীক। এইবাৰ এই গৌৰৱময় দিনটো 'অমৃত মহোৎসৱ'ৰ মাজতে উদযাপন কৰা হ'ব। গতিকে ই আৰু অধিক বিশেষ হৈ পৰে। মই বিচাৰো আপুনিও কাৰ্গিলৰ ৰোমাঞ্চকৰ কাহিনী পঢ়ক, আমি সকলোৱে কাৰ্গিলৰ নায়কসকলক নমস্কাৰ কৰো আহক।
বন্ধুসকল, এইবাৰ ১৫ আগষ্টত দেশখনে স্বাধীনতাৰ ৭৫ তম বৰ্ষত প্ৰৱেশ কৰিছে। এইটো আমাৰ মহান সৌভাগ্য যে আমি স্বাধীনতাৰ ৭৫ তম বছৰৰ সাক্ষী হ’বলৈ পাইছো যাৰ বাবে দেশখনে বহু শতাব্দী ধৰি অপেক্ষা কৰিছিল। আপোনাৰ মনত আছে যে স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ উদযাপন কৰিবলৈ ১২ মাৰ্চত বাপুৰ সাবৰমতী আশ্ৰমৰ পৰা 'অমৃত মহোৎসৱ' আৰম্ভ হৈছিল। বাপুৰ দাণ্ডী যাত্ৰাও একেদিনাই পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হৈছিল, তেতিয়াৰে পৰা সমগ্ৰ দেশতে জম্মু-কাশ্মীৰৰ পৰা পুডুচেৰীলৈ, গুজৰাটৰ পৰা উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চললৈ 'অমৃত মহোৎসৱ' সম্পৰ্কীয় কাৰ্যসূচী চলি আছে। এনে বহুতো ঘটনা, স্বাধীনতা সংগ্ৰামী, যাৰ অৱদান বৃহৎ, কিন্তু সিমান আলোচনা কৰিব পৰা নহ'ল - আজি জনসাধাৰণে সেইবোৰৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছে। এতিয়া, যেনে, মইৰাং দিৱসৰ কথাই ধৰক! মণিপুৰৰ সৰু গাঁও মইৰাং এসময়ত নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ ভাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰীয় সেনা, আইএনএৰ এক মুখ্য ঘাটি আছিল। ইয়াত, স্বাধীনতাৰ পূবে, আইএনএৰ কৰ্ণেল শৌকত মালিকজীয়ে পতাকা উত্তোলন কৰিছিল। ১৪ এপ্ৰিলত 'অমৃত মহোৎসৱ'ৰ সময়ত একেখন মইৰাঙত ত্ৰিৰংগা পুনৰ উত্তোলন কৰা হৈছিল। বহুতো স্বাধীনতা সংগ্ৰামী আৰু মহাপুৰুষ আছে যাক দেশখনে 'অমৃত মহোৎসৱ'ত স্মৰণ কৰিছে। ইয়াৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কাৰ্যসূচীসমূহ চৰকাৰ আৰু সামাজিক সংগঠনসমূহেও নিৰন্তৰভাৱে আয়োজন কৰি আহিছে। এনে এটা অনুষ্ঠান এইবাৰ ১৫ আগষ্টত অনুষ্ঠিত হ'ব, ই হৈছে ৰাষ্ট্ৰীয় সংগীতৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এক প্ৰচেষ্টা । সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয়ে সেই দিনটোত এনে এক প্ৰয়াস কৰিছে যাতে অধিক সংখ্যক ভাৰতীয়ই একেলগে ৰাষ্ট্ৰীয় সংগীতটো গাব পাৰে, ইয়াৰ বাবে এটা ৱেবছাইটও সৃষ্টি কৰা হৈছে – ৰাষ্ট্ৰগান ডট ইন ।
এই ৱেবছাইটৰ সহায়ত, আপুনি ৰাষ্ট্ৰীয় সংগীত গাই ইয়াত ৰেকৰ্ড কৰিব পাৰিব, এই অভিযানত যোগদান কৰিব পাৰিব। মই আশা কৰো আপুনি নিশ্চিতভাৱে এই অনন্য পদক্ষেপত যোগদান কৰিব। এনে ধৰণৰ বহুতো অভিযান, যথেষ্ট প্ৰচেষ্টা, আপুনি অনাগত দিনবোৰত দেখিব। 'অমৃত মহোৎসৱ' কোনো চৰকাৰী কাৰ্যসূচী নহয়, কোনো ৰাজনৈতিক দলৰ কাৰ্যসূচী নহয়, ই ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ এক কাৰ্যসূচী। প্ৰতিজন মুক্ত আৰু কৃতজ্ঞ ভাৰতীয়ই আমাৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলক অভিবাদন জনাইছে আৰু এই উৎসৱৰ মৌলিক মনোভাৱ আৰু বিশাল – এয়া হৈছে আমাৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ পথ অনুসৰণ কৰা, দেশখনক তেওঁলোকৰ সপোনৰ পথ তৈয়াৰ কৰা। যিদৰে দেশৰ স্বাধীনতা সেনানীসকলে স্বাধীনতাৰ বাবে একত্ৰিত হৈছিল, ঠিক তেনেদৰে আমি দেশৰ উন্নয়নৰ বাবে একত্ৰিত হ'ব লাগিব। আমি দেশৰ বাবে জীয়াই থাকিব লাগিব, দেশৰ বাবে কাম কৰিব লাগিব, আৰু ইয়াত, আনকি সৰু সৰু প্ৰচেষ্টাইও ডাঙৰ ফলাফল আনিব লাগিব। আনকি দৈনন্দিন কাম কৰোতেও, আমি এখন ৰাষ্ট্ৰ গঢ়িব পাৰোঁ, যেনে ভ’কেল ফ’ৰ লোকেল। আমাৰ দেশৰ স্থানীয় উদ্যোগী, শিল্পী, শিপিনীসকলক সমৰ্থন কৰাটো আমাৰ প্ৰাকৃতিক স্বভাৱ হ’ব লাগে। ৭ আগষ্টত আৰম্ভ হ’বলগীয়া ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত দিৱস হৈছে এক উপলক্ষ যেতিয়া আমি এইটো প্ৰচেষ্টাৰে কৰিব পাৰোঁ। ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত দিৱসৰ সৈতে এক অতি ঐতিহাসিক পটভূমি জড়িত আছে। এই দিনটোতে ১৯০৫ চনত স্বদেশী আন্দোলন আৰম্ভ হৈছিল।
বন্ধুসকল, আমাৰ দেশৰ গ্ৰামীণ আদিবাসী এলেকাসমূহত, হস্ততাঁতৰ আয় বহুত ডাঙৰ মাধ্যম৷ এইটো এনে ক্ষেত্ৰ যিটোৰ জৰিয়তে লাখ লাখ মহিলাসকল, লাখ লাখ তাঁতি, লাখ লাখ শিল্পী জড়িত হৈ আছে৷ আপোনালোকৰ ক্ষুদ্ৰ ক্ষু্দ্ৰ প্ৰয়াসে, তাঁতিসকলৰ মাজত এক নতুন আশাৰ সঞ্চাৰ কৰিছে৷ আপোনালোকে, নিজেই কিবা নহয় কিবা কিনক, আৰু নিজৰ কথা আনকো জনাওক, আৰু, যেতিয়া আমি স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ পালন কৰি আছো, তেতিয়াতো, ইমানখিনি কৰাটো আমাৰ দ্বায়ীত্ব হৈ পৰে ভাইসকল৷ আপোনালোকে হয়টো দেখিছে, ২০১৪ চনৰ পিছৰে পৰা ‘মন কী বাত’ ত আমি প্ৰায়ে খাদীৰ কথা কওঁ৷ এয়া আপোনালোকৰে প্ৰয়াস, যে, দেশত খাদীৰ বিক্ৰী বহুগুণ বৃদ্ধি হৈছে৷ কোনোবাই কি ভাবিব পাৰিছিল নে যে খাদীৰ কোনো দোকানত এদিনত এক কোটি টকাৰ অধিক বিক্ৰী হ’ব পাৰে! কিন্তু, আপোনালোকে সেইটোও কৰি দেখুৱালে৷ আপুনি যেতিয়াই কৰবাত খাদীৰ কোনো বস্তু ক্ৰয় কৰে, তেন্তে তাৰ লাভ, আমাৰ দুখীয়া তাঁতি ভাইসকল-ভনীসকলেই পায়৷ সেইবাবে, খাদী ক্ৰয় কৰা একধৰণৰ জন-সেৱাও হয়, দেশ-সেৱাও হয়৷ আপোনালোকৰ প্ৰতি মোৰ অনুৰোধ যাতে আপোনালোক সকলো মোৰ মৰমৰ ভাইসকল-ভনীসকল গ্ৰাম্যাঞ্চলত প্ৰস্তুত হৈ থকা হেণ্ডলুম সামগ্ৰীসমূহ নিশ্চয় ক্ৰয় কৰক আৰু সেইটো #MyHandloomMyPride ৰ সৈতে শ্বেয়াৰ কৰক৷
বন্ধুসকল, যেতিয়া স্বাধীনতা আন্দোলন আৰু খাদীৰ কথা হয় তেতিয়া পূজ্য বাপুজীৰ স্মৰণ কৰাটো স্বাভাৱিক- যেনে, বাপুজীৰ নেতৃত্বত ‘ভাৰত চৌড়ো আন্দোলন’ চলিছিল, তেনেদৰে, আজি প্ৰত্যেক দেশবাসীয়ে ‘ভাৰত জড়ো আন্দোলন’ ৰ নেতৃত্ব কৰিব লাগে৷ এইটো আমাৰ কৰ্তব্য যে আমি আমাৰ কাম এনেদৰে কৰো যাতে যি ভিন্নতাৰ মাজেৰে ভাৰতক একগোট কৰি ৰখাত সহায়ক হওক৷ তেন্তে আহক, আমি ‘অমৃত মহোৎসৱ’ত, এই অমৃত সংকল্প লও, যে, দেশেই আমাৰ সকলোতকৈ ডাঙৰ আস্থা, সকলোতকৈ ডাঙৰ প্ৰাথমিকতা হৈ থাকিব৷ रहेगा। “Nation First, Always First”, ৰ মন্ত্ৰৰে সৈতে আমি আগবাঢ়িব লাগিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি, মই, ‘মন কী বাত’ শুনি থকা মোৰ যুৱ বন্ধুসকলৰ প্ৰতি বিশেষ কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিব বিচাৰো৷ শেহতীয়াকৈ কিছু দিন আগতেই, MyGov ৰ তৰফৰ পৰা ‘মন কী বাত’ ৰ শ্ৰোতাসকলক লৈ এক অধ্যয়ন কৰা হৈছিল৷ এই অধ্যয়নত এইটো দেখা গৈছে যে ‘মন কী বাত’ ৰ বাবে বাৰ্তা আৰু উপদেশ প্ৰেৰণ কৰাসকলৰ মাজত প্ৰধানতঃ কোনসকল ব্যক্তি আছে৷ অধ্যয়ৰ পিছত এইটো তথ্য সন্মূখত আহিল যে বাৰ্তা আৰু উপদেশ প্ৰেৰণ কৰাসকলৰ মাজত প্ৰায় ৭৫ শতাংশ লোক, ৩৫ বছৰ আয়ুসৰ তলৰ হয় মানে ভাৰতৰ যুৱ শক্তিৰ উপদেশে ‘মন কী বাত’ ৰ পথ প্ৰদৰ্শন কৰি আহিছে৷ মই এইটোক এক ভাল সংকেত হিচাপে গণ্য কৰো৷ ‘মন কী বাত’ এক এনে মাধ্যম যত ইতিবাচকতা আছে- সংবেদনশীলতা আছে৷ ‘মন কী বাত’ ত আমি ইতিবাচক কথা পাতো, ইয়াৰ চৰিত্ৰ সামুহিক হয়৷ ইতিবাচক চিন্তাসমূহ আৰু উপদেশবোৰৰ বাবে ভাৰতৰ যুৱসকলৰ এই সক্ৰিয়তাই মোক আনন্দিত কৰো৷ মোৰ এই কথাটোইও সুখী কৰে যে ‘মন কী বাত’ ৰ মাধ্যমেৰে মোৰ যুৱসকলৰ মনটো জনাৰ সুযোগ লাভ কৰিছো৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ পৰা পোৱা উপদেশেই ‘মন কী বাত’ ৰ প্ৰকৃত শক্তি৷ আপোনালোকৰ উপদেশেই ‘মন কী বাত’ ৰ মাধ্যমেৰে ভাৰতৰ ভিন্নতা প্ৰকাশ কৰে, ভাৰতবাসীৰ সেৱা আৰু ত্যাগৰ সুবাস চৌদিশে বিয়পাই, আমাৰ পৰিশ্ৰমী যুৱসকলৰ উদ্ভাৱনীৰে সকলোকে প্ৰেৰণা যোগাই৷ ‘মন কী বাত’ ত আপোনালোকে বহুধৰণৰ ধাৰণা প্ৰেৰণ কৰে৷ আমি সকলোৰে বিষয়েটো চৰ্চা কৰিবলৈ নোৱাৰো, কিন্তু তাৰ মাজৰে বহুধৰণৰ ধাৰণা সম্বন্ধীয় বিভাগসমূহলৈ নিশ্চয় প্ৰেৰণ কৰো যাতে সেইবোৰৰ উপৰত আগলৈ কাম কৰিব পাৰি৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকক সাই প্ৰনীথ জীৰ প্ৰয়াসসমূহৰ বিষয়ে ক’ব বিচাৰো৷ সাই প্ৰনীথ জী, এগৰাকী চফ্টোৱেৰ ইঞ্জিনিয়াৰ, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ বাসিন্দা৷ যোৱা বছৰ তেওঁ দেখিলে যে তেওঁৰ তাত বেয়া বতৰৰ বাবে কৃষকসকলে বহুত লোকচান ভৰিবলগীয়া হৈছিল৷ বতৰ বিজ্ঞানৰ প্ৰতি তেওঁৰ আগ্ৰহ আগৰ পৰাই আছিল৷ সেয়ে তেওঁ নিজৰ আগ্ৰহ আৰু নিজৰ প্ৰতিভাক কৃষকসকলৰ ভালৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰাৰ সিদ্ধান্তই গ্ৰহণ কৰিলে৷ এতিয়া তেওঁ বেলেগ-বেলেগ ডাটা উৎসৰ পৰা বতৰৰ ডাটা ক্ৰয় কৰে, সেইবোৰৰ বিশ্লেষণ কৰে আৰু স্থানীয় ভাষাত বেলেগ-বেলেগ মাধ্যমেৰে কৃষকৰ ওচৰত দৰকাৰী তথ্য প্ৰেৰণ কৰে৷ বতৰৰ বতৰাৰ উপৰিও, প্ৰনীথ জী, বেলেগ-বেলেগ জলবায়ু পৰিস্থিতিসমূহত মানুহে কি কৰা উচিত, তাৰ পথপ্ৰদৰ্শন কৰে৷ বিশেষকৈ বানপানীৰ পৰা বাচি থাকিবৰ বাবে বা ধুমুহা বা ঢেৰেকনি পৰিলে কিদৰে বাচি থাকিব পাৰি, এই বিষয়টো তেওঁ মানুহক জনাই৷
বন্ধুসকল, এফালে তৰুণ ছফ্টৱেৰ ইঞ্জিনিয়াৰৰ এই প্ৰয়াস হৃদয় চুই যোৱা আৰু আনফালে আমাৰ এজন বন্ধুৰ দ্বাৰা কৰি থকা প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰেও আপোনাক আচৰিত কৰি দিব৷ এইগৰাকী বন্ধু হ’ল ঊৰিষাৰ চম্বলপুৰ জিলাৰ এক গাওঁত বাস কৰা শ্ৰীমান ইসাক মুণ্ডা জী৷ ইসাক জী কেতিয়াবা এজন দিনহাজিৰা কৰা শ্ৰমিক হিচাপে কাম কৰিছিলো কিন্তু এতিয়া তেওঁ এক ইন্টাৰনেট চাঞ্চল্য হৈ পৰিছে৷ নিজৰ ইউটিউব চেনেলৰ মাধ্যমেৰে তেওঁ বহু টকা আয় কৰি আছে৷ তেওঁ নিজৰ ভিডিঅসমূহত স্থানীয় ব্যঞ্জন, পাৰম্পৰিক খাদ্য প্ৰস্তুত কৰাৰ প্ৰণালী, নিজৰ গাওঁ, নিজৰ জীৱনপ্ৰণালী, পৰিয়াল আৰু খোৱা-বোৱাৰ অভ্যাসসমূহক প্ৰধানতঃ দেখুৱাই৷ এজন ইউটিউবাৰ হিচাপে তেওঁৰ যাত্ৰা মাৰ্চ, ২০২০ ত আৰম্ভ হৈছিল, যেতিয়া তেওঁ ঊৰিষাৰ বিখ্যাত স্থানীয় ব্যঞ্জন পখালৰ সৈতে জড়িত এক ভিডিঅ পোষ্ট কৰিছিল৷ তেতিয়াৰ পৰাই তেওঁ শ শ ভিডিঅ পোষ্ট কৰিছে৷ তেওঁৰ এই প্ৰয়াস বহুতো কাৰণত সকলোতকৈ বেলেগ৷ বিশেষকৈ এই বাবেই যে ইয়াৰ জড়িয়তে চহৰত বাস কৰা লোকসকলক সেই জীৱনশৈলী দেখুৱাৰ সুযোগ লাভ কৰিছে যিবোৰৰ বিষয়ে তেওঁলোকৰে বহুতো কথা নাজানে৷ ইসাক মুণ্ডা জী সংস্কৃতি আৰু ৰন্ধনশৈলী দুয়োটাকে সমানে লগলগাই উদযাপন কৰি আছে আৰু আমাক সকলোকে প্ৰেৰণাও দি আছে৷
বন্ধুসকল, যেতিয়া আমি প্ৰযুক্তিৰ চৰ্চা কৰি আছো তেন্তে মই আৰু এটা আকৰ্ষণীয় বিষয়ৰ কৰিব বিচাৰো৷ আপুনি শেহতীয়াকৈ পঢ়িছে চাগে, দেখিছে চাগে যে IIT Madras ৰ এলুমিনিৰ দ্বাৰা স্থাপিত এক start-up এ এক 3D printed house নিৰ্মাণ কৰিছে৷ 3D printed কৰি ঘৰৰ নিৰ্মাণ, এইটো কিদৰে হ’ল? প্ৰকৃততে এই start-up এ প্ৰথমতে 3D printer ত এক, 3 Dimensional design অন্তৰ্ভুক্ত কৰিলে আৰু তাৰ পিছত এক বিশেষ প্ৰকাৰৰ concrete ৰ মাধ্যমেৰে layer by layer এক 3D structure fabricate কৰি দিলে। আপুনি এইটো জানি সুখী হ’ব যে দেশজুৰি এনেধৰণৰ বহুতো প্ৰয়াস হৈ আছে৷ এটা সময় আছিল যেতিয়া সৰু-সৰু নিৰ্মাণৰ কামতো বছৰ বছৰ লাগি গৈছিল৷ কিন্তু আজি প্ৰযুক্তিৰ কাৰণে ভাৰতত স্থিতি সলনি হৈ আহিছে৷ কিছুসময় আগতে আমি দেশজুৰি এনে উদ্ভাৱনী কোম্পানীসমূহক আমন্ত্ৰিত কৰাৰ বাবে Global Housing Technology Challenge মূকলি কৰিছিলো। এইটো দেশত তেনেধৰণৰ বেলেগ প্ৰকাৰৰ অনন্য প্ৰয়াস, সেইবাবে আমি এইবোৰক Light House Projects নাম দিছো। বৰ্তমান দেশত ৬ বেলেগ-বেলেগ ঠাইত Light House Projects ত দ্ৰুত গতিত কাম চলি আছে৷ এই Light House Projects ত আধুনিক প্ৰযুক্তি আৰু উদ্ভাৱনী প্ৰণালীৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়৷ ইয়াৰ বাবে নিৰ্মাণৰ সয়ম কমি যায়৷ লগতে, যি ঘৰ নিৰ্মাণ হয় সেইবোৰ অধিক দীৰ্ঘস্থায়ী, ক্ৰয়সাধ্য আৰু আৰামদায়ক হয়৷ মই শেহতীয়াভাৱে ড্ৰোনৰ জড়িয়তে এই প্ৰকল্পসমূহৰ সমীক্ষাও কৰিছো আৰু কামৰ অগ্ৰগতি পোনপতীয়াকৈ চাইছো৷
ইণ্ডোৰৰ প্ৰকল্পত Brick আৰু Mortar Walls ৰ ঠাইত Pre-Fabricated Sandwich Panel System ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈ আছে৷ ৰাজকোটত Light House, ফ্ৰান্স প্ৰযুক্তিৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈ আছে, যত Tunnel ৰ জড়িয়তে Monolithic Concrete নিৰ্মাণ প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈ আছে৷
এই প্ৰযুক্তিৰে নিৰ্মাণ কৰা ঘৰ দূৰ্যোগসমূহৰ মোকাবিলা কৰাৰ ক্ষেত্ৰটো বহুত বেছি সক্ষম হ’ব৷ চেন্নাইত, আমেৰিকা আৰু ফিনলেণ্ডৰ প্ৰযুক্তিসমূহ, Pre-Cast Concrete System ৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈ আছে৷ ইয়াৰ ফলত ঘৰ সোনকালে নিৰ্মাণো হ’ব আৰু খৰচো কম আহিব৷ ৰাচীত জাৰ্মানীৰ 3D Construction System ব্যৱহাৰ কৰি ঘৰ নিৰ্মাণ কৰা হ’ব৷ ইয়াত প্ৰতিটো কোঠা বেলেগে নিৰ্মাণ কৰা হ’ব, তাৰ পিছত সম্পূৰ্ণ structure টোক তেনেদৰে লগলগোৱা হ’ব, যিটোৰে block toys ও জোৰা লগোৱা হয়৷ আগৰতলাত নিউজিলেণ্ডৰ প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ কৰি steel frame ৰ সৈতে ঘৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈ আছে, যি বহৎ ভূমিকম্পকো সহ্য কৰিব পাৰে৷ তাতে লক্ষ্ণৌত কানাডাৰ প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ কৰি থকা হৈছে৷ ইয়াৰ ফলত plaster আৰু paint ৰ প্ৰয়োজন নহ’ব আৰু দ্ৰুত গতিত ঘৰ নিৰ্মাণৰ বাবে আগতেই প্ৰস্তুত হৈ থকা বেৰৰ ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব৷
বন্ধুসকল, আজি দেশত এই প্ৰয়াস হৈ আছে যে ই project Incubation Centre ৰ দৰে কাম কৰে৷ ইয়াৰ ফলত আমাৰ Planners, Architects, Engineers আৰু Students এ নতুন প্ৰযুক্তিক জানিব পাৰিব আৰু তাৰে পৰীক্ষাও কৰিব পাৰিব৷ মই এই কথাবোৰ বিশেষকৈ যুৱচামৰ বাবে জনাই আছো যাতে আমাৰ যুৱসকলে ৰাষ্ট্ৰ হিতৰ বাবে প্ৰযুক্তিৰ নতুন নতুন ক্ষেত্ৰসমূহৰ দিশত উৎসাহিত হ’ব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকে ইংৰাজীৰ এটা প্ৰবাদ হয়টো শুনিছে- “To Learn is to Grow” মানে শিকাটোই আগবাঢ়ি যোৱা হয়৷ যেতিয়া আমি কিবা নতুন শিকো, তেতিয়া আমাৰ বাবে প্ৰগতিৰ নতুন নতুন পথ নিজে নিজে খোল খাই৷ যেতিয়া ক’ৰবাত কেতিয়াবা গোষ্ঠীৰ পৰা আঁতৰি নতুন কৰা প্ৰয়াস হৈছে, মানৱতাৰ বাবে নতুন দ্বাৰ খোল খাইছে, এক নতুন যুগৰ আৰম্ভণি হৈছে৷ আৰু আপোনালোকে হয়টো দেখিছে যেতিয়া ক’ৰবাত কিবা নতুন হয় তেতিয়া তাৰ পৰিণাম সকলোকে অবাক কৰি পেলাই৷ এতিয়া যেনেদৰে যদি মই আপোনালোকক সোধো যে সেইখন কোনখন ৰাজ্য, যিখনক আপোনালোকে আপেল, Apple ৰ সৈতে জড়িত কৰিব? তেন্তে নিশ্চয়কৈ আপোনাৰ মনত প্ৰথমে হিমাচল প্ৰদেশ, জম্মু-কাশ্মীৰ আৰু উত্তৰাখণ্ডৰ নাম আহিব৷ কিন্তু যদি মই কওঁ যে এই তালিকখন আপোনালোকে মণিপুৰকো অন্তৰ্ভুক্ত কৰক তেতিয়া হয়টো আপোনালোক অবাক হৈ যাব৷ কিবা নতুন কৰাৰ আগ্ৰহেৰে ভৰা যুৱকসকলে মণিপুৰত এই কামটো কৰি দেখাইছে৷ আজিকালি মণিপুৰৰ উখৰুল জিলাত, আপেলৰ খেতিয়ে গুৰুত্ব লাভ কৰিছে৷ ইয়াৰ খেতিয়কসকলে তেওঁলোকৰ বাগানত আপেলৰ খেতি কৰিছে৷আপেলৰ খেতি কৰাৰ বাবে এই লোকসকলে হিমাচল গৈ প্ৰশিক্ষণো গ্ৰহণ কৰিছে৷ ইয়াৰে মাজৰে এজন হ’ল টি এছ ৰিংগফামি যৌগ (T.S. Ringphami Young)। তেওঁ পেচাত এজন Aeronautical Engineer৷ তেওঁ নিজৰ পত্নী শ্ৰীমতী টি এছ এঞ্জেল (T.S. Angel) ৰ সৈতে মিলি আপেলৰ খেতি কৰিছে৷ তেনেদৰে, অভুংশ্ৰী শিমৰে আগস্তীনা (Avungshee Shimre Augasteena) ও নিজৰ বাগানত আপেলৰ উৎপাদন কৰিছে৷ অভুংশ্ৰী দিল্লীত চাকৰি কৰি আছিল৷ এইটো এৰি তেওঁ নিজৰ গাওঁ উভটি গ’ল আৰু আপেলৰ খেতি আৰম্ভ কৰিলে৷ মণিপুৰত আজি এনে বহুত আপেল উৎপাদক আছে যিয়ে কিছু বেলেগ আৰু নতুন কৰি দেখুৱাইছে৷
বন্ধুসকল, আমাৰ আদিবাসী সম্প্ৰদায়সকলৰ মাজত, আঙুৰ বহুত লোকপ্ৰিয়৷ আদিবাসী সম্প্ৰদায়ে আগৰ পৰাই আঙুৰৰ খেতি কৰি আহিছে৷ কিন্তু ক’ভিদ-১৯ মহামাৰীৰ পিছত ইয়াৰ খেতি বিশেষভাৱে বৃদ্ধি হৈ গৈ আছে৷ ত্ৰিপুৰাৰ উনাকৌটি (Unakoti)ৰ এনেকুৱাই ৩২ বছৰীয়া মোৰ যুৱ বন্ধু হ’ল বিক্ৰমজিত চকমা৷ তেওঁ আঙুৰৰ খেতিৰ আৰম্ভণি কৰি বহুত মুনাফাও লাভ কৰিছে আৰু এতিয়া তেওঁ মানুহক আঙুৰৰ খেতি কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰি আছে৷ ৰাজ্য চৰকাৰেও এনে লোকৰ সহায়ৰ বাবে আগবাঢ়ি আহিছে৷ চৰকাৰৰ দ্বাৰা ইয়াৰ বাবে বহুতো বিশেষ nursery বনোৱা হৈছে যাতে আঙুৰ খেতিৰ সৈতে জড়িত লোকসকলক দাবী পূৰণ কৰিব পৰা যায়৷ খেতিত উদ্ভাৱন হৈ আছে তেন্তে খেতিৰ by products সমূহতো সৃজনশীলতা দেখা পোৱা গৈছে৷
বন্ধুসকল, মই উত্তৰ প্ৰদেশৰ লক্ষীমপুৰ খীৰীত কৰা এক প্ৰয়াসৰ কথা গম পাইছো৷ ক’ভিদৰ মাজতেই লক্ষীমপুৰ খীৰীত এক অনন্য উদ্যোগ গ্ৰহণ কৰা হৈছে৷ তাত মহিলাসকলক কলৰ কামত নহা কাণ্ডৰ পৰা fibre ৰ তৈয়াৰ কৰাৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়াৰ কাম আৰম্ভ হৈ গৈছে৷ Waste ৰ পৰা best কৰাৰ বাবে উপায়৷ কলৰ কাণ্ডবোৰক কাটি মেচিনৰ সহায়ত banana fibre তৈয়াৰ কৰা হয় যি জুট বা সনৰ দৰে হয়৷ এই fibre ৰ পৰা handbag, দলিচা, কম্বল, কিমান যে সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰা হয়৷ এইদৰে এফালেটো খেতিৰ আবৰ্জনাৰ ব্যৱহাৰ আৰম্ভ হৈ গৈছে, তাতে আনফালে গাঁৱত বাস কৰা আমাৰ ভনীসকল-ছোৱালীসকলে আয়ৰ বাবে আৰু এক উৎস লাভ কৰিলে৷ Banana fibre ৰ এই কামেৰে এগৰাকী স্থানীয় মহিলাক চাৰিশ ৰ পৰা ছয়শ টকা প্ৰতিদিনে আয় লাভ কৰে৷ লক্ষীমপুৰ খীৰীত শ শ একৰ ভূমিত কলৰ খেতি হয়৷ কলৰ খেতিৰ পিছত সাধাৰণতে খেতিয়কসকলক ইয়াৰ কাণ্ড পেলাবলৈ বেলেগে ব্যয় বহন কৰিবলগীয়া হৈছিল৷ এতিয়া তেওঁলোকৰ এই টকাও ৰাহি হৈ যায় মানে আম কে আম, গুঠলিয়ো কে দাম এই প্ৰবাদটো একেবাৰে সঠিক কথাই কয়৷
বন্ধুসকল, এফালে banana fibre ৰ পৰা সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰি থকা হৈছে তাতে আনফালে কলৰ আটাৰ পৰা ডোচা আৰু গোলাব জামুনৰ দৰে সুস্বাদু ব্যঞ্জনো তৈয়াৰ কৰা হৈ আছে৷ কৰ্ণাটকৰ উত্তৰ কন্নড় আৰু দক্ষিণ কন্নড় জিলাসমূহত মহিলাসকলে এই অনন্য কামটো কৰি আছে৷ ইয়াৰ আৰম্ভণিও ক’ৰোনা কালতে হৈছে৷ এই মহিলাসকলে না কেৱল মাত্ৰ কলৰ আটাৰ পৰা ডোচা আৰু গোলাব জামুনৰ দৰে সামগ্ৰী তৈয়াৰ কৰিছে আনকি এইবোৰৰ ফটো চ’চিয়েল মিডিয়াত শ্বেয়াৰো কৰিছে৷ যেতিয়া বহুতো লোকে কলৰ আটাৰ কথা গম পালে তেতিয়া তাৰ চাহীদাও বৃদ্ধি পালে আৰু এই মহিলাসকলকৰ আমদানীও৷ লক্ষীমপুৰ খীৰীৰ দৰে ইয়াতো এই উদ্ভাৱনী ধাৰণাটো মহিলাসকলেই নেতৃত্ব লৈ আছিল৷
বন্ধুসকল, এনে উদাহৰণ জীৱনত কিবা নতুন কৰাৰ বাবে প্ৰেৰণা হৈ পৰে৷ আপোনাৰ আশে-পাশেও এনে অনেক লোক থাকিব৷ যেতিয়া আপোনাৰ পৰিয়ালে মনৰ কথা পাতি থাকে তেতিয়া আপোনালোকে এইবোৰো গপ-চপৰ অংশ বনাই লওঁক৷ কেতিয়াবা সময় উলিয়াই শিশুসকলৰ সৈতে এনে প্ৰয়াসসমূহ চাবলৈও যাওঁক আৰু সুযোগ পালে নিজেও এনে কিবা কৰি দেখুৱাওঁক৷ আৰু অ, এইবোৰ আপোনালোক সকলোৱে মোৰ সৈতে NamoApp বা MyGov ত অৱগত কৰিলে মোৰ আৰু ভাল লাগিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ সংস্কৃত গ্ৰন্থসমূহত এখ শ্লোক আছে-
আত্মাৰ্থম জীব লোকে অস্মিন, কো ন জীবতি মানবঃ।
পৰম পৰোপকাৰাৰ্থম, যৌ জীবতি স জীবতি।|
অৰ্থাৎ নিজৰ বাবেটো সংসাৰত প্ৰত্যেকে জয়ী হয়৷ কিন্তু বাস্তৱত সেইজন ব্যক্তিয়ে জয়ী হয় যিয়ে পৰোপকাৰৰ বাবে জয়ী হয়৷ ভাৰতৰ ল’ৰা-ছোৱালীসকলৰ পৰোপকাৰী প্ৰয়াসৰ কথা- সেয়াই হ’ল ‘মন কী বাত’৷ আজিও এনেধৰণৰ কিছু আৰু বন্ধুসকলৰ বিষয়ে আমি কথা পাতিম৷ এগৰাকী বন্ধু চণ্ডিগড় চহৰৰ৷ চণ্ডিগড়ত, ময়ো কিছু বছৰ আছিলো৷ এইখন বহুত সুখী আৰু ধুনীয়া চহৰ৷ ইয়াত বাস কৰা লোকসকলো হৃদয়বান আৰু অ, যদি আপুনি খোৱাৰ চৌখিন, তেন্তে ইয়াত আপুনি আৰু আনন্দ লাভ কৰিব৷ এই চণ্ডিগড়ৰ চেক্তৰ ২৯ ত সঞ্জয় ৰাণা জী, Food Stall চলাই আৰু চাইকেলত ছোলে-ভটুৰে বিক্ৰী কৰে৷ এদিন তেওঁৰ ছোৱালী ৰিদ্ধিমা আৰু ভতিজী ৰিয়া এক পৰিকল্পনাৰ সৈতে তেওঁ ওচৰলৈ আহিল৷ দুয়োই তেওঁক ক’ভিদ টীকা গ্ৰহণ কৰা লোকসকলক বিনামূল্যে ছোলে-ভটুৰে খুৱাবলৈ ক’লে৷ তেওঁ ইয়াৰ বাবে আনন্দেৰে মান্তি হ’ল, তেওঁ, লগালগ এই ভাল আৰু মহৎ প্ৰয়াস আৰম্ভ কৰি দিলে৷ সঞ্জয় ৰাণা জীৰ ছোলে-ভটুৰে বিনামূল্যে খাবলৈ আপুনি দেখুৱাব লাগিব যে আপুনি সেইদিনা টীকা গ্ৰহণ কৰিছে৷ টীকাৰ মেচেজ দেখুৱাৰ লগালগেই তেওঁ সুস্বাদু ছোলে-ভটুৰে দি দিব৷ কোৱা হয়, সমাজৰ ভালৰ বাবে কামৰ বাবে টকাতকৈও অধিক, সেৱা ভাৱ, কৰ্তব্য ভাৱৰ প্ৰয়োজনীয়তা বেছি৷ আমাৰ সঞ্জয় ভাই, ইয়াকেই সঁচা প্ৰমাণিত কৰি আছে৷
বন্ধুসকল, এনেধৰণৰে আৰু এক কামৰ চৰ্চা আজি মই কৰিব বিচাৰিম৷ এইটো কাম হৈ আছে তামিলনাডুৰ নীলগিৰীত৷ তাত ৰাধিকা শাস্ত্ৰী জীয়ে AmbuRx (এম্বুৰেক্স) Project আৰম্ভ কৰিছে৷ এই প্ৰকল্পটোৰ উদ্দেশ্য হ’ল, পাহাৰীয়া ঠাইত ৰোগীসকলৰ চিকিৎসাৰ বাবে সহজেই পৰিবহন উপলব্ধ কৰোৱা৷ ৰাধিকাই কুন্নড়ত এখন Café চলাই৷ তেওঁ নিজৰ Café ৰ লগৰসকলৰ লগত AmbuRx ৰ বাবে পুঁজি জমা কৰে৷ নীলগিৰী পাহাৰসমূহত এতিয়া ৬ AmbuRx সেৱাৰথ আছে আৰু দূৰণিবটীয়া ঠাইবোৰত জৰুৰীকালীন সময়ত ৰোগীসকলৰ কামটো আহি আছে৷ এম্বুলেঞ্চত Stretcher, Oxygen Cylinder, First Aid Box ৰ বহু বস্তুৰ ব্যৱস্থা আছে৷
বন্দুসকল, সঞ্জয় জীয়ে হওক বা ৰাধিকা জী তেওঁলোকৰ উদাহৰণৰ পৰা গম পোৱা যায় যে আমি আমাৰ কৰ্ম, আমাৰ ব্যৱসায়, চাকৰি কৰি কৰিও সেৱাৰ কাম কৰিব পাৰো৷
বন্ধুসকল, কিছুদিন আগতে এটা বহুত আকৰ্ষণীয় আৰু বহুত আবেগিক অনুষ্ঠান হৈছে, যাৰ পৰা ভাৰত-জৰ্জিয়া বন্ধুত্বই নতুন দৃঢ়তা লাভ কৰিছে৷ এই সমাৰোহত ভাৰতে চেইন্ট কুইন কেটেবান (Saint Queen Ketevan) ৰ হ’লি ৰিলিক (Holy Relic) মানে তেওঁ পবিত্ৰ স্মৃতি চিহ্ন জৰ্জিয়াৰ চৰকাৰৰ আৰু তাৰে জনগণৰ হাতত অৰ্পণ কৰা হৈছে, তাৰ বাবে আমাৰ বিদেশ মন্ত্ৰী স্বয়ং তালৈ গেছিলে৷ বহুত আবেগিক মূহুৰ্তত হোৱা এনে সমাৰোহত, জৰ্জিয়াৰ ৰাষ্ট্ৰপতি, প্ৰধানমন্ত্ৰী, অনেক ধৰ্মগুৰু, আৰু বহু সংখ্যক জৰ্জিয়াৰ লোক উপস্থিত আছিল৷ এই অনুষ্ঠানত ভাৰতৰ প্ৰশংসাত যিবোৰ শব্দ কোৱা গৈছে, সেইবোৰ বহুত স্মৰণীয় হৈ ৰ’ব৷ এই এক সমাৰোহে দুয়োখন দেশৰ লগতে, গোৱা আৰু জৰ্জিয়াৰ মাজত সম্পৰ্কবোৰে আৰু অধিক গাঢ় কৰি তুলিলে৷ এইটো এই কাৰণে, কাৰণ চেইন্ট কুইন কেটেবান (Saint Queen Ketevan) ৰ এই পবিত্ৰ অৱশেষ ২০০৫ ত গোৱাৰ Saint Augustine Church ৰ পৰা পোৱা গৈছিল৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ মনত প্ৰশ্ন উদয় হ’ব যে এইবোৰ কি, এইবোৰ কেতিয়া আৰু কেনেকৈ হ’ল? প্ৰকৃততে, আজিৰ পৰা চাৰিশ-পাঁচশ বছৰ আগৰ কথা৷ কুইন কেটেবান জৰ্জিয়াৰ ৰাজপৰিয়ালৰ জীয়ৰী আছিল৷ দহ বছৰ কাৰাবাসৰ পিছত ১৬২৪ ত তেওঁ শ্বহীদ হৈ গৈছিল৷ এক প্ৰাচীন পৰ্টুগালী দস্তাৱেজৰ মতে Saint Queen Ketevan ৰ অস্থিসমূহ Old Goa ৰ Saint Augustine Convent ত ৰখা হৈছিল৷ কিন্তু, বহুসময়লৈ এইটো মানি থকা হ’ল যে গোৱাত সমাধিস্থ কৰা তেওঁ অৱশেষ ১৯৩০ ৰ ভূমিকম্পত নোহোৱা হৈ গৈছিল৷
ভাৰত চৰকাৰৰ আৰু জৰ্জিয়াৰ ইতিহাসবিদসকল, গৱেষকসকল, পুৰাতত্ত্ববিদ আৰু জৰ্জিয়ান চাৰ্চৰ বহু দশকৰ অক্লান্ত প্ৰয়াসৰ ফলত ২০০৫ চনত সেই পবিত্ৰ অৱশেষসমূহৰ বিচাৰি পোৱাত সফলতা লাভ কৰিছিল৷ এই বিষয় জৰ্জিয়াৰ লোকসকলৰ বাবে অত্যন্ত সংবেদনশীল৷ সেয়েহে তেওঁলোকৰ ঐতিহাসিক, ধাৰ্মীক আৰু ধৰ্মীয় অনুভূতিসমূহৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ভাৰত চৰকাৰে এই অৱশেষবোৰৰ এখ অংশ জৰ্জিয়াৰ লোকসকলক উপহাৰ হিচাপে দিবলৈ সিদ্ধান্তই গ্ৰহণ কৰিছে৷ ভাৰত আৰু জৰ্জিয়াৰ সৈতে জড়িত এই ইতিহাসৰ অনন্য পক্ষক সমৰক্ষম কৰি ৰখাৰ বাবে আজি মই গোৱাৰ লোকসকলক হৃদয়ৰ পৰা ধন্যবাদ দিছো৷ গোৱা বহুতো মহান আধ্যাত্মিক উত্তৰাধিকাৰীৰ ভূমি৷ Saint Augustine Church, UNESCO ৰ World Heritage Site – Churches and Convents of Goa ৰ অংশ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, জৰ্জিয়াৰ পৰা এতিয়া মই আপোনোলোকক চিধাই চিংগাপুৰ লৈ যাওঁ, যত এই মাহৰ আৰম্ভণিত এক গৌৰৱময় সুযোগ সন্মুখলৈ আহিল৷ চিংগাপুৰৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু মোৰ বন্ধু, লী সেন লুংগ (Lee Hsien Loong)এ শেহতীয়াকৈ পুনৰনিৰ্মাণ কৰা সিলেট ৰোড গুৰুদ্বাৰাৰ উদঘাটন কৰিছে৷ তেওঁ পাৰম্পৰিক শিখ পাগুৰীও পিন্ধি আছিল৷ এই গুৰুদ্বাৰা প্ৰায় এশ বছৰ আগতে নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল আৰু ইয়াত ভাই মহাৰাজ সিংক সমৰ্পিত এক স্মাৰকো আছে৷ ভাই মহাৰাজ সিং এ ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ বাবে সংগ্ৰাম কৰিছিল আৰু এই সময়খিনি স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ পালন কৰি আছো সেইসময়ত অধিক প্ৰেৰণাদায়ক হৈ পৰে৷ দুখন দেশৰ মাজত, People to People Connect, সেইটোৰ পৰা, দৃঢ়তা, এনেধৰণৰ কথাৰ পৰা, এনেধৰণৰ প্ৰয়াসৰ পৰা, পোৱা যায়৷ এইবোৰৰ পৰা এইটোও গম পোৱা যায় যে সৌহাৰ্দপূৰ্ণ পৰিবেশত থকা আৰু ইজনে-সিজনৰ সংস্কৃতিক বুজি পোৱাৰ কিমান মহত্ব আছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি ‘মন কী বাত’ ত আমি বহুতো বিষয়ৰ উপৰত চৰ্চা কৰিলো৷ আৰু এটা বিষয় আছে যি মোৰ হৃদয়ৰ বহুত ওচৰত আছে৷ সেইটো বিষয় হ’ল, জল সংৰক্ষণ৷ মোৰ শৈশৱ যত পাৰ হৈছে, তাত পানীৰ সদায়ে অভাৱ আছিল৷ আমি বৰষুণৰ বাবে ব্যাকুল আছিলো আৰু সেইবাবে পানীৰ এটা এটা টোপাল সংৰক্ষণ কৰা আমাৰ সংস্কৃতিৰ অংশ আছিল৷ এতিয়া “জনগণৰ অংশগ্ৰহণেৰে জল সংৰক্ষণ” এই মন্ত্ৰই তাৰে ছবি সলনি কৰি পেলালে৷ পানীৰ এটা এটা টোপাল সংৰক্ষণ কৰা, পানীৰ যিকোনো প্ৰকাৰৰ অপচয় ৰোধ কৰা এইটো আমাৰ জীৱনশৈলীৰ এক সহজ অংশ হৈ পৰিব লাগে৷ আমাৰ পৰিয়ালবোৰৰ এনে পৰম্পৰা হৈ যাব লাগে, যাৰ পৰা প্ৰত্যেকজন সদস্যই গৰ্ব কৰিব পাৰে৷
বন্ধুসকল, প্ৰকৃতি আৰু পৰিবেশৰ সংৰক্ষণ ভাৰতৰ সংস্কৃতিক জীৱনৰ, আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ, সৈতে ওতঃপ্ৰোতঃ ভাৱে জড়িত হৈ আছে৷ সেইদৰে, বৰষুণ আৰু বাৰিষাকাল সদায়ে আমাৰ চিন্তা, আমাৰ দৰ্শন আৰু আমাৰ সভ্যতাক আকাৰ দি আহিছে৷ ঋতুসংহাৰ আৰু মেঘদুতত মহাকবি কালিদাসে বৰষুণক লৈ বহুত সুন্দৰ বৰ্ণনা কৰিছে৷ এইদৰে, শ্ৰীমদ্ ভাগৱততো কাব্যাত্মক ৰূপেৰে পৃথিৱী, সূৰ্য্য আৰি বৰষুণৰ মাজৰ সম্বন্ধবোৰক বিস্তাৰ কৰি হৈছে৷
অষ্টৌ মাসান্ নিপীত যদ্, ভুম্যাঃ চ, ঔগ-ময়ম্ বসু৷
স্বগৌভীঃ মৌক্তুম আৰ্থেভে, পৰ্জন্যঃ কাল আগতে।|
অৰ্থাৎ- সূৰ্য্যই আঠ মাহ পৰ্যন্ত জল ৰূপে পৃথিৱীৰ সম্পদসমূহৰ সদ্ব্যৱহাৰ কৰিছিল, এতিয়া বাৰিষাকালত, সূৰ্যই, এই গ্ৰহণ কৰা সম্পদসমূহ পৃথিৱীক পুনৰ উভটাই আছে৷ সঁচাকৈ, বাৰিষাকাল আৰু বৰষুণৰ বতৰ কেৱল ধুনীয়া আৰু ভাললগাই নহয় আনকি ই পুষ্টি প্ৰদানকাৰী, জীৱনদায়ীও হয়৷ বৰষুণ পানী যি আমি পাওঁ সেয়া আহিবলগীয়া প্ৰজন্মৰ বাবে, সেইটো আমি কেতিয়াও পাহৰিব নালাগে৷
আজি মোৰ মনত এই বিচাৰ আহিছে যে কিয়ো আমি আকৰ্ষণীয় প্ৰসংগৰে সৈতেই মই মোৰ কথা সমাপ্ত নকৰো৷ আপোনাক সকলোকে আহিবলগীয়া পৰ্ববোৰৰ বাবে বহুত-বহুত শুভকামনা৷ পৰ্ব আৰু উৎসৱৰ সময়ত, এইটো নিশ্চয় মনত ৰাখিব যে ক’ৰোনা এতিয়াও আমাৰ মাজৰ পৰা যোৱা নাই৷ ক’ৰোনাৰ সম্পৰ্কীয় প্ৰ’ট’কল আপুনি নাপাহৰিব৷ আপোনালোক স্বাস্থ্যবান আৰু প্ৰসন্ন থাকক৷
বহুত-বহুত ধন্যবাদ!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ, প্ৰায়েই ‘মন কী বাত’ত আপোনালোকৰ প্ৰশ্ন থাকে৷ এইবাৰ মই কিছু পৃথক কাম কৰাৰ কথা ভাবিলো৷ মই আপোনালোকক প্ৰশ্ন কৰিম৷ তেন্তে মনোযোগেৰে শুনিব মোৰ প্ৰশ্ন৷
---অলিম্পিকিত ব্যক্তিগতশাখাত সোণ লাভ কৰা প্ৰথমজন ভাৰতীয় কোন আছিল?
--- অলিম্পিকত কোনবিধ খেলত ভাৰতে এতিয়ালৈ সৰ্বাধিক পদক জয় কৰিছে?
---অলিম্বিকত কোনজন খেলুৱৈয়ে সবাতোকৈ অধিক পদক লাভ কৰিছে?
বন্ধুসকল, যদি আপোনালোকে মোলৈ উত্তৰ প্ৰেৰণ কৰে, মাই গভত কুইজ অলিম্পিকত যদি প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দিয়ে, আপোনালোকে বহুতো পুৰস্কাৰ জিকিব পাৰিব। মাই গভৰ 'ৰোড টু টকিঅ কুইজ'ত এনে ধৰণৰ বহুতো প্ৰশ্ন আছে। আপোনালোকে 'ৰোড টু টকিঅ কুইজ'ত অংশগ্ৰহণ কৰক। ভাৰতে পূৰ্বতে কেনে প্ৰদৰ্শন কৰিছিল? এতিয়া আমাৰ টকিঅ' অলিম্পিকৰ প্ৰস্তুতি কি? - এই সকলোবোৰ নিজেই জানক আৰু আনকো কওক। মই আপোনালোক সকলোকে এই কুইজ প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো।
বন্ধুসকল, টকিঅ' অলিম্পিকৰ কথা ক'লে, মিলখা সিংজীৰ দৰে কিংবদন্তি খেলুৱৈক কোনে পাহৰিব পাৰে! কিছুদিন আগতে ক’ৰোনাই তেওঁক আমাৰ পৰা কাঢ়ি লৈ গৈছিল। যেতিয়া তেওঁ চিকিৎসালয়ত আছিল, মই তেওঁৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ সুযোগ পাইছিলো।
কথা পাতি থাকোতে, মই তেওঁক অনুৰোধ কৰিছিলো। মই কৈছিলো যে আপুনি ১৯৬৪ চনত টকিঅ' অলিম্পিকত ভাৰতক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল, সেয়েহে এইবাৰ, যেতিয়া আমাৰ খেলুৱৈসকলে অলিম্পিকৰ বাবে টকিঅ'লৈ গৈ আছে, আপুনি আমাৰ খেলুৱৈসকলৰ মনোবল বৃদ্ধি কৰিব লাগিব, তেওঁলোকক আপোনাৰ বাৰ্তাৰে অনুপ্ৰাণিত কৰিব লাগিব। তেওঁ খেলখনৰ প্ৰতি ইমান সমৰ্পিত আৰু উৎসাহী আছিল যে আনকি ৰোগৰ ক্ষেত্ৰতো তেওঁ লগে লগে ইয়াত সন্মত হৈছিল, কিন্তু দুৰ্ভাগ্যবশতঃ নিয়তি চিন্তাৰ ভিন্ন আছিল। মোৰ এতিয়াও মনত আছে যে তেওঁ ২০১৪ চনত চুৰাটলৈ আহিছিল। আমি এটা নাইট মাৰাথন উদ্বোধন কৰিছিলো। সেই সময়ত তেওঁৰ সৈতে হোৱা গল্প, ক্ৰীড়া সম্পৰ্কে তেওঁৰ সৈতে কি ঘটিছিল, তাৰ দ্বাৰাও মই বহুত অনুপ্ৰাণিত হৈছিলো। আমি সকলোৱে জানো যে মিলখা সিংজীৰ গোটেই পৰিয়ালটো ক্ৰীড়াৰ প্ৰতি সমৰ্পিত হৈ আছে, যাৰ ফলত ভাৰতৰ গৌৰৱ বৃদ্ধি পাইছে।
বন্ধুসকল, যেতিয়া প্ৰতিভা, সমৰ্পণ, সংকল্প আৰু খেলুৱৈৰ আত্মা একত্ৰিত হয় তেতিয়াহে এজন চেম্পিয়ন গঠন হয়। আমাৰ দেশত, বেছিভাগ খেলুৱৈ সৰু চহৰ, চহৰ আৰু গাঁৱৰ পৰা ওলাই আহে। টকিঅ'লৈ যোৱা আমাৰ অলিম্পিক দলটোত বহুতো খেলুৱৈও অন্তৰ্ভুক্ত আছে যাৰ জীৱনে বহুতক অনুপ্ৰাণিত কৰে। যদি আপুনি আমাৰ প্ৰবীণ যাদৱজীৰ বিষয়ে শুনিছে, আপুনিও অনুভৱ কৰিব যে প্ৰবীণজী কিমান কঠিন সংগ্ৰামৰ মাজেৰে ইয়ালৈ আহিছে। প্ৰবীণ যাদৱজী মহাৰাষ্ট্ৰৰ চাটাৰা জিলাৰ এখন গাঁৱৰ বাসিন্দা। তেওঁ আৰ্চাৰীৰ শ্ৰেষ্ঠ খেলুৱৈ। তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃয়ে দিন মজুৰিৰে এটা পৰিয়াল চলায়, আৰু এতিয়া তেওঁলোকৰ পুত্ৰই টকিঅ'লৈ তেওঁৰ প্ৰথম অলিম্পিক খেলিবলৈ গৈ আছে। এয়া কেৱল তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃৰ বাবেই নহয় আমাৰ সকলোৰে বাবেও গৌৰৱৰ বিষয়। একেদৰে, আন এজন খেলুৱৈ আছে, আমাৰ নেহা গোৱেলজী। নেহা মহিলা হকী দলৰ এগৰাকী সদস্য ৷ তেওঁৰ মাক আৰু ভগ্নীসকলে পাৰিবাৰিক ব্যয়ৰ বাবে চাইকেল কাৰখানাত কাম কৰে। নেহাৰ দৰে দীপিকা কুমাৰীজীৰ জীৱন যাত্ৰাতো উঠা-নমা আছে। দীপিকাৰ দেউতাকে এখন অটো-ৰিক্সা চলায় আৰু তেওঁৰ মাক এগৰাকী নাৰ্ছ, আৰু এতিয়া চাওক, দীপিকা এতিয়া টকিঅ' অলিম্পিকত ভাৰতৰ একমাত্ৰ মহিলা ধনুৰ্ধৰ। দীপিকালৈ শুভেচ্ছা থাকিল, যি এসময়ত বিশ্বৰ এক নম্বৰ ধনুৰ্ধৰ আছিল।
বন্ধুসকল, আমি জীৱনত য'তেই পাওঁ, যি উচ্চতাপাওঁ, মাটিৰ সৈতে সংযোগে আমাক সদায় আমাৰ শিপাৰ সৈতে বান্ধি ৰাখে। সংগ্ৰামৰ দিনবোৰৰ পিছত সফলতাৰ আনন্দ অসাধাৰণ হয়। টকিঅ'লৈ যোৱা আমাৰ খেলুৱৈসকলে তেওঁলোকৰ শৈশৱকালত সম্পদৰ প্ৰতিটো অভাৱৰ সন্মুখীন হৈছিল, কিন্তু তেওঁলোকে অটল আছিল আৰু ব্যস্ত আছিল। উত্তৰ প্ৰদেশৰ মুজাফ্ফৰনগৰৰ পৰা প্ৰিয়ংকা গোস্বামীজীৰ জীৱনেও বহুত শিক্ষা দিয়ে। প্ৰিয়ংকাৰ দেউতাক এজন বাছ কণ্ডাক্টৰ। সৰুতে প্ৰিয়ংকাই পদক লাভ কৰা খেলুৱৈসকলৰ বেগটো ভাল পাইছিল। এই আকৰ্ষণতে তেওঁ প্ৰথমবাৰৰ বাবে ৰেচ-ৱাকিং প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। এতিয়া, আজি ইয়াৰ এক ডাঙৰ চেম্পিয়ন।
জেভেলিন থ্ৰোত অংশগ্ৰহণ কৰা শিৱপাল সিং জী বাৰাণসীৰ বাসিন্দা। শিৱপালজীৰ গোটেই পৰিয়ালটো এই খেলৰ সৈতে জড়িত। তেওঁৰ দেউতাক, খুৰাক আৰু ভায়েক সকলোৱে বৰ্শা নিক্ষেপ কৰাত বিশেষজ্ঞ। পৰিয়ালটোৰ এই পৰম্পৰা টকিঅ' অলিম্পিকত তেওঁলোকৰ বাবে কামত আহিব। টকিঅ' অলিম্পিকলৈ যোৱা চিৰাগ চেট্টী আৰু তেওঁৰ সংগী সতৱিক চাইৰাজৰ উৎসাহো অনুপ্ৰেৰণাদায়ক। চিৰাগৰ ককাক অলপতে ক’ৰোনাত মৃত্যুবৰণ কৰিছিল। সাত্বিক নিজেই যোৱা বছৰ ক’ৰোনা পজিটিভ হৈ আছিল। অৱশ্যে, এই অসুবিধাবোৰৰ পাছতো, তেওঁলোক দুয়োজনে পুৰুষৰ ডাবল শ্বাটল প্ৰতিযোগিতাত সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ প্ৰদান কৰাৰ প্ৰস্তুতি চলাই আছে।
মই আপোনাক হাৰিয়ানাৰ ভিৱানীৰ মনীষ কৌশিক জী নামৰ আন এগৰাকী খেলুৱৈৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিব বিচাৰো। মনীষজী এটা কৃষক পৰিয়ালৰ পৰা আহিছে। সৰুতে খেলপথাৰত কাম কৰোঁতে মনীষে বক্সিং ভাল পাইছিল। আজি, এই চখটোৱে তেওঁক টকিঅ'লৈ লৈ গৈছে। আন এজন খেলুৱৈ আছে, চি.এ. ভৱানী দেৱী জী। নামটো ভৱানী আৰু তেওঁ তৰোৱালৰ দক্ষতাত বিশেষজ্ঞ। চেন্নাইৰ ভৱানী হৈছে অলিম্পিকত যোগ্যতা অৰ্জন কৰা প্ৰথম ভাৰতীয় ফেঞ্চাৰ। মই ক’ৰবাত পঢ়ি আছিলো যে ভৱানীজীৰ প্ৰশিক্ষণ অব্যাহত ৰখাৰ বাবে তেওঁৰ মাকে গহণাবোৰ বন্ধকত দিছিল।
বন্ধুসকল, এনে অগণন নাম আছে, কিন্তু 'মন কী বাত'ত, মই আজি মাত্ৰ কেইটামান নাম উল্লেখ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছো। টকিঅ'লৈ যোৱা প্ৰতিজন খেলুৱৈৰ নিজা সংগ্ৰাম, বহু বছৰৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম আছে। তেওঁলোকে কেৱল নিজৰ বাবেই নহয় দেশৰ বাবেও গৈ আছে। এই খেলুৱৈসকলে ভাৰতৰ গৌৰৱ বঢ়াব লাগিব আৰু জনসাধাৰণৰ হৃদয় জয় কৰিব লাগিব আৰু সেয়েহে, মোৰ দেশবাসীসকল, মই আপোনালোকক পৰামৰ্শ দিব বিচাৰো, আমি এই খেলুৱৈসকলৰ ওপৰত জ্ঞাত বা অজ্ঞাতে হেঁচা প্ৰয়োগ কৰিব নালাগে, কিন্তু তেওঁলোকক মুক্ত মনেৰে সমৰ্থন কৰিব লাগে, প্ৰতিজন খেলুৱৈক উৎসাহিত কৰিব লাগে।
ছ'চিয়েল মিডিয়াত আপোনালোকে এই খেলুৱৈসকলক #Cheer4Indiaৰ সৈতে শুভকামনা জনাব পাৰে। যদি আপোনালোকে আন কিবা অভিনৱ কৰিব বিচাৰে, তেন্তে সেইটোও কৰক। যদি আপোনালোকে ধাৰণা কৰে যে দেশখনে আমাৰ খেলুৱৈসকলৰ বাবে একেলগে কৰিব লাগে তেন্তে সেয়া মোলৈ নিশ্চিতভাৱে প্ৰেৰণ কৰিব। আমি সকলোৱে একেলগে টকিঅ'লৈ যোৱা আমাৰ খেলুৱৈসকলক সমৰ্থন কৰিম - Cheer4India!!!Cheer4India!!!Cheer4India!!!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ অব্যাহত আছে, কিন্তু আমি একেলগে এই যুঁজত বহুতো অসাধাৰণ মাইলৰ খুঁটি লাভ কৰিছো। মাত্ৰ কেইদিনমান পূৰ্বে আমাৰ দেশে এক অভূতপূৰ্ব কাম কৰিছে। ভেকছিন অভিযানৰ পৰৱৰ্তী পৰ্যায়টো ২১ জুনত আৰম্ভ হৈছিল আৰু একেদিনাই দেশখনে ৮৬ লাখতকৈও অধিক লোকক বিনামূলীয়াকৈ ভেকছিন দিয়াৰ অভিলেখ গঢ়িছিল আৰু সেয়াও এদিনতে! ভাৰত চৰকাৰৰ পৰা ইমান বৃহৎ সংখ্যক বিনামূলীয়া টীকাকৰণ আৰু সেইটোও এদিনত! স্বাভাৱিকতে, ইয়াকলৈ বহুত আলোচনা কৰা হৈছে।
বন্ধুসকল, এবছৰ আগতে, সকলোৰে এটাই প্ৰশ্ন আছিল, ভেকছিন কেতিয়া আহিব? আজি আমি লাখ লাখ লোকক বিনামূলীয়াকৈ 'মেড ইন ইণ্ডিয়া' ভেকছিন প্ৰদান কৰিছো আৰু সেয়া হৈছে এক নতুন ভাৰতৰ শক্তি।
বন্ধুসকল, আমি দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিকৰ বাবে ভেকছিনৰ সুৰক্ষা লাভ কৰিবলৈ নিৰন্তৰে চেষ্টা কৰিব লাগিব। বহু ঠাইত, বহুতো সংগঠন, নাগৰিক সমাজৰ লোকসকলে ভেকছিনৰ দ্বিধা দূৰ কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছে আৰু সকলোৱে একেলগে এক মহান কাম কৰি আছে। আহক আমি আজি এখন গাঁৱলৈ যাওঁ, আৰু ভেকছিনৰ বিষয়ে একেজন লোকৰ সৈতে কথা পাতোঁ, আমি মধ্য প্ৰদেশৰ বেতুল জিলাৰ দুলাৰিয়া গাঁৱলৈ যাওঁ।
প্রধানমন্ত্রী : হেল্ল’
ৰাজেশ : নমস্কাৰ
প্রধানমন্ত্রী : নমস্কাৰ
ৰাজেশ : মোৰ নাম ৰাজেশ হিৰাবে, গ্রাম পঞ্চায়ত দুলাৰিয়া ব্লক ভীমপুৰ
প্রধানমন্ত্রী : ৰাজেশ জী আপোনাক ফোন কৰাৰ কাৰণটো হ’ল আপোনাৰ গাঁৱত ক’ৰানাৰ পৰিস্থিতি কেনেকুৱা?
ৰাজেশ : ইয়াত ক’ৰোনা সিমান নাই ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : এতিয়ো কোনো অসুস্থ নাই তো?
ৰাজেশ : ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : গাঁৱত কিমানজন লোক থাকে? মানে গাঁৱৰ জনসংখ্যা কিমান?
ৰাজেশ : গাঁৱত ৪৬২জন পুৰুষ আৰু ৩৩২ জনী মহিলা আছে ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : ৰাজেশ জী আপুনি টীকা লৈছে?
ৰাজেশ : এতিয়াও লোৱা নাই ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : এতিয়াও কিয় লোৱা নাই?
ৰাজেশ : ছাৰ ইয়াত এটা হোৱাটছএপ গ্রুপত খুব ভয় ভ্রান্তি বিয়পোৱা হৈছে। মানুহে ভয় খাইছে ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : আপুনিও ভয় খাইছে?
ৰাজেশ : হয় ছাৰ, গোটেই গাঁৱতেই এই ভ্ৰান্তি বিয়পোৱা হৈছে ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : আৰে ই কেনে কথা হল?
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : চাওক ৰাজেশ জী
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : আপোনাক আৰু গাঁৱৰ ভাই-ভনীসকলক এটা কথা ক’বলৈ বিচাৰো যে যদি কিবা ভয় আছে তেন্তে সেয়া পাহৰি যাওক
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : সমগ্ৰ দেশতে প্রায় ৩১ কোটিতকৈও অধিক লোকে ভেকছিন গ্ৰহণ কৰিছে
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : আপুনি জানে নে যে মই নিজেও দুটা খোৰাক ভেকছিন গ্ৰহণ কৰিছো
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : আমাৰ মাৰ বয়স প্রায় এশ বছৰ। তেওঁও দুটা খোৰাক গ্ৰহণ কৰিছে। কেতিয়াবা জ্বৰ হয়। সেয়াও সামান্য হয়, কেইটামান ঘণ্টাৰ বাবে। চাওক ভেকছিন নোলোৱাটো অত্যন্ত বিপদজনক কথা
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : ইয়াৰ ফলত আপুনি নিজকেতো বিপদত পেলাইছেই, আনকি নিজৰ পৰিয়াল গাঁওবাসী সকলোকে বিপদত পেলাইছে
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : ৰাজেশ জী যিমান সোনকালে পাৰি ভেকছিন গ্ৰহণ কৰক আৰু সমগ্ৰ গাঁওবাসীকেই জনাওক যে ভাৰত চৰকাৰৰ তৰফৰ পৰা ১৮ বছৰৰ ঊৰ্ধৰ সকলোকে বিনামূল্যে ভেকছিন প্ৰদান কৰা ব্যৱস্থা কৰা হৈছে
ৰাজেশ : হয় ছাৰ, হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : আপুনিও গাঁৱৰ লোকসকলক কওক, গাঁৱত এই ধৰণৰ ভয় ভ্ৰান্তিৰ কোনো কাৰণ নাই
ৰাজেশ : কাৰণ সেইটোৱেই ছাৰ, কিছুমান লোকে ভুল ভ্রান্তি বিয়পাইছে আৰু অন্য লোকসকলে খুব ভয় খাইছে, যেনে, ভেকছিন গ্ৰহণ কৰাৰ সময়ত যে জ্বৰ উঠে, আনকি মানুহৰ মৃত্যুৰ ভ্রান্তিও বিয়পোৱা হৈছে
প্রধানমন্ত্রী : অহ অহ, চাওক, এতিয়া ৰেডিঅ’ টিভি আৰু অনেক সংবাদ মাধ্যমত মানুহক বুজোৱা সহজ হৈ পৰিছে, আৰু চাওক, মই আপোনাক কৈছো, ভাৰতৰ এনে অনেক গাঁও আছে য’ত গাঁৱৰ ১০০% লোকৰ টীকাকৰণ হৈছে ।
ৰাজেশ :হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : আপোনাক আৰু এটা উদাহৰণ দিও
ৰাজেশ :হয় ছাৰ
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কাশ্মীৰৰ বান্দিপোৰা জিলাৰ বীন (ৱেয়ান) গাঁৱৰ ১০০% লোকক টীকাকৰণ কৰা হৈছে। কাশ্মীৰৰ এই গাওঁখনত ১৮ বছৰৰ অধিক বয়সৰ সকলোৰে টীকাকৰণ কৰিছে। মই নাগালেণ্ডৰ তিনিখন গাঁৱৰ বিষয়ে শুনিছোঁ য'ত ১০০% লোকে টীকাকৰণ গ্ৰহণ কৰিছে।
ৰাজেশ : হয় ছাৰ, হয় ছাৰ
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ৰাজেশজী, আপুনি এই কথা আপোনাৰ গাওঁ আৰু চাৰিওফালৰ সকলো গাঁৱত জনাব লাগিব, আপুনি যি কৈছে সেয়া ভুল, আৰু এয়া সঁচাকৈয়ে এটা ভুল
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বিভ্ৰান্তি দূৰ কৰাৰ একমাত্ৰ উপায় হ'ল নিজে ভেকছিন গ্ৰহণ কৰি আনৰ ভয় দূৰ কৰা। আপুনি সেইটো কৰিব নেকি?
ৰাজেশ : অৱশ্যেই ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : ঠিক আছে
ৰাজেশঃ হয় ছাৰ, আপোনাৰ সৈতে কথা পতাৰ পিছত, এনে লাগিছে যেন মই এয়া গ্ৰহণ কৰিম আৰু বাকীসকলকো এইটো ল'বলৈ ক
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা, গাওঁখনত আন কোনোবা আছে নেকি যাৰ সৈতে মই কথা পাতিব পাৰো?
ৰাজেশ : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী :কোনে কথা ক’ব?
কিশোৰীলাল : হেল্ল’ ছাৰ নমস্কাৰ
প্রধানমন্ত্রী : নমস্কাৰ, কোনে কথা কৈছে?.
কিশোৰীলাল : মোৰ নাম কিশোৰীলাল দুর্বে
প্রধানমন্ত্রী : হয় কিশোৰীলাল জী মই ৰাজেশ জীৰ সৈতে কথা পাতিছিলো
কিশোৰীলাল : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : ৰাজেশেতো খুব দুখেৰে ক’লে যে মানুহে টীকা সন্দৰ্ভত নানা কথা কৈছে
কিশোৰীলাল : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী :আপুনিও কি এইবোৰ কথা শুনিছে?
কিশোৰীলাল : ছাৰ, মইও শুনিছো..
প্রধানমন্ত্রী : কি শুনিছে?
কিশোৰীলাল : কাৰণ এটাই ছাৰ, মহাৰাষ্ট্ৰ আমাৰ কাষতে আছে। তাত থকা কিছুমান আত্মীয়ই উৰাবাতৰি বিয়পাইছে যে টীকাকৰণ কৰাৰ পিছত মানুহৰ মৃত্যু হৈছে, কিছুমান অসুস্থ হৈ পৰিছে, ছাৰ। মানুহৰ মনত যথেষ্ট বিভ্ৰান্তি আছে, ছাৰ, গতিকে তেওঁলোকে ইয়াক গ্ৰহণ কৰা নাই।
প্রধানমন্ত্রী : নহয়।।। আপুনি কি কৈছে? এতিয়া ক’ৰোনা নাইকিয়া হৈছে, এনেদৰে কৈছে নেকি?
কিশোরীলাল : হয়
প্রধানমন্ত্রী : ক’ৰোনাত একোৱেই নহয়, এইদৰে কৈছে নেকি?
কিশোৰীলাল : নহয়, এই কোৱা নাই যে ক’ৰোনা গুচি গৈছে, ছাৰ, তেওঁলোকে কয় ক’ৰোনা আছে কিন্তু ভেকছিন লোৱাসকলে অসুস্থ হৈ পৰিছে, সকলোৱে মৃত্যুমুখত পৰিছে। তেওঁলোকে এনে পৰিস্থিতিৰ বিষয়ে কথা পাতি আছে, ছাৰ।
প্রধানমন্ত্রী : আচ্ছা টীকা গ্ৰহণ কৰাৰ ফলত মৃত্যুমুখত পৰিছে?
কিশোরীৰীলাল : আমাৰ এলেকা আদিবাসীৰ এলেকা ছাৰ, ইয়াত তৎক্ষাণাত ভ্ৰান্তি বিয়পে আৰু সেই ভ্ৰান্তিৰ ফলতেই মানুহে টীকা গ্ৰহণ কৰা নাই ছাৰ৷
প্রধানমন্ত্রী : চাওক কিশোৰীলাল জী...
কিশোৰীলাল : হয় ছাৰ...
প্রধানমন্ত্রী : এই গুজব প্ৰচাৰ কৰা মানুহে গুজব প্ৰচাৰ কৰিয়েই থাকিব
কিশোৰীলাল : হয়
প্রধানমন্ত্রী : আমাৰ জীৱনতো ৰক্ষা কৰিব লাগিবই, আমাৰ গাঁৱৰ লোকসকলকো ৰক্ষা কৰিব লাগিব, আমাৰ দেশাবাসীসকলকো ৰক্ষা কৰিব লাগিব৷ আৰু যদি কোনোবাই কৈছে যে ক’ৰোনা গুচি গৈছে, এই ভ্ৰান্তিত নাথাকিব৷
কিশোৰীলাল : হয়।
প্রধানমন্ত্রী : এই অসুখটো বহুৰূপ ধাৰণ কৰিছে
কিশোৰীলাল : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : ই ৰূপ সলনি কৰি... নতুন নতুন ৰূপ লৈছে
কিশোৰীলাল : হয়
প্রধানমন্ত্রী : আৰু ইয়াৰ পৰা ৰক্ষা পৰাৰ বাবে আমাৰ ওচৰত দুটা পথ আছে৷ এটা হ’ল ক’ৰোনাৰ বাবে যি নিয়ম প্ৰণয়ন কৰা হৈছে, যেনে মাস্ক পৰিধান কৰা, চাবোনেৰে বাৰে বাৰে হাত ধোৱা, দূৰত্ব বজাই ৰখা আৰু দ্বিতীয় পথটো হ’ল টীকা গ্ৰহণ কৰা, ই এটা ভাল সুৰক্ষা কৱচ, ইয়াৰ কথাও চিন্তা কৰক৷
কিশোৰীলাল : হয়
প্রধানমন্ত্রী : আচ্ছা কিশোৰীলালজী কওকচোন
কিশোৰীলাল : হয় ছাৰ
প্রধানমন্ত্রী : যেতিয়া মানুহে আপোনাৰ সৈতে এইবোৰ কথা কয় তেতিয়া আপুনি কিদৰে বুজায়? আপুনি বুজাবলৈ চেষ্টা কৰে নে গুজবত মনোযোগ দিয়ে?
কিশোৰীলাল : কি বুজাম, তেওঁলোকে সংখ্যাত বেছি হৈ যায় মহোদয়, তেতিয়া ময়ো ভয় খাওঁ মহোদয়৷
প্রধানমন্ত্রী : চাওঁক কিশোৰীলাল জী, আজি আপোনাৰ সৈতে মোৰ কথা হ’ল, আপুনি মোৰ বন্ধু৷
কিশোৰীলাল : হয় মহোদয়৷
প্রধানমন্ত্রী : আপুনি ভয় নাখাব আৰু আন মানুহৰো ভয় দূৰ কৰিব লাগিব৷ দূৰ কৰিব নহয়?
কিশোৰীলাল : হ’ব মহাশয়৷ দূৰ কৰিম মহোদয়, অন্য মানুহৰো ভয় দূৰ কৰিম মহোদয়৷ মই নিজেও টিকা ল’ম৷
প্রধানমন্ত্রী : চাওঁক, গুজৱ একেবাৰে নশুনিব৷
কিশোৰীলাল : হ’ব৷
প্রধানমন্ত্রী : আপুনি জানেনে আমাৰ বিজ্ঞানীসকলে বহু কষ্ট কৰি টীকা প্ৰস্তুত কৰিছে?
কিশোৰীলাল : জানো মহাশয়৷
প্রধানমন্ত্রী : বছৰজুৰি, ৰাতি-দিন এখ কৰি ডাঙৰ ডাঙৰ বিজ্ঞানীসকলে কাম কৰিছে আৰু আমি বিজ্ঞানৰ ওপৰত ভৰষা ৰাখিব লাগিব, বিজ্ঞানীসকলে ওপৰত ভৰষা ৰাখিব লাগিব৷ আৰু যিসকল লোকে মিছা প্ৰচাৰ কৰিছে তেওঁলোকক বাৰে বাৰে বুজাব লাগিব যে চোৱা ভাই এইবোৰ নচলিব, ইমানবোৰ মানুহে টীকা লৈছে তেওঁলোকৰতো একো হোৱা নাই৷
কিশোৰীলাল : হয়৷
প্রধানমন্ত্রী : আৰু গুজৱৰ পৰা আমি আতঁৰি থাকিব লাগিব, গাওঁখনো ৰক্ষা কৰিব লাগিব৷
কিশোৰীলাল : হয়
প্রধানমন্ত্রী : আৰু ৰাজেশজী, কিশোৰীলালজী, মই আপোনালোকৰ দৰে বন্ধুসকলক ক’ব বিচাৰো যে কেৱল আপোনালোকৰ গাৱেই নহয়, অন্য গাওঁসমূহতো গুজৱ কম কৰাৰ বাবে কাম কৰক আৰু মানুহক ক’ব যে মোৰ সৈতে আপোনালোকৰ কথা হৈছে৷
কিশোৰীলাল : হ’ব মহোদয়।
প্রধানমন্ত্রী : কৈ দিব, মোৰ নাম কৈ দিব৷
কিশোৰীলাল : ক’ম মহোদয়, আৰু অন্য লোকসকলকো বুজাম লগতে নিজেও টীকা লম৷
প্রধানমন্ত্রী : আপোনাৰ সম্পূৰ্ণ গাৱকে মোৰ তৰফৰ পৰা শুভকামনা জনাব৷
কিশোৰীলাল : হয় মহোদয়।
প্রধানমন্ত্রী : আৰু সকলোকে ক’ব যেতিয়া আপোনাৰ নম্বৰ আহিব…
কিশোৰীলাল : হয়...
প্রধানমন্ত্রী : তেতিয়াই অৱশ্যেই টীকা গ্ৰহণ কৰিম৷
কিশোৰীলাল : ঠিক আছে মহোদয়।
প্রধানমন্ত্রী : মই বিচাৰো গাওঁৰ মহিলাসকল, মোৰ মাতৃসকল ভনীসকল
কিশোৰীলাল : হয় মহোদয়
প্রধানমন্ত্রী : এই কামটোৰ সৈতে আৰু অধিক যুক্ত হওঁক আৰু তেওঁলোকৰ সৈতে সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত থাকক৷
কিশোৰীলাল : হয়
প্রধানমন্ত্রী : কেতিয়াবা কেতিয়াবা যেতিয়া মাতৃসকল ভনীসকলে কোনো কথা কয় তেতিয়া মানুহবোৰে তাৎক্ষণিকভাৱে মানি লয়৷
কিশোৰীলাল : হয়
প্রধানমন্ত্রী : আপোনাৰ গাঁৱত যেতিয়া টীকাকৰণ শেষ হ’ব তেতিয়া মোক জনাবটো?
কিশোৰীলাল : হয়, জনাম মহোদয়৷
প্রধানমন্ত্রী : খাটাং জনাব নে?
কিশোৰীলাল : হয়
প্রধানমন্ত্রী : চাওঁক, মই আপোনাৰ চিঠিৰ অপেক্ষা কৰিম।
কিশোৰীলাল: হ’ব মহোদয়৷
প্রধানমন্ত্রী: ঠিক আছে ৰাজেশজী কিশোৰজী, বহু বহু ধন্যবাদ। আপোনালোকৰ সৈতে কথা হোৱাৰ সুযোগ পালো৷
কিশোৰী লালঃ ধন্যবাদ ছাৰ, আপুনি আমাৰ সৈতে কথা পাতিলে, আপোনাকো অশেষ ধন্যবাদ ৷
বন্ধুসকল, কেতিয়াবা, এই ক’ৰোনা যুগত ভাৰতৰ গাওঁবাসী, আমাৰ আদিবাসী আৰু জনজাতীয় ভাই-ভনীসকলে কেনেদৰে তেওঁলোকৰ শক্তি আৰু বুজাবুজি দেখুৱাইছিল সেয়া বিশ্বৰ বাবে কেছ অধ্যয়নৰ বিষয় হ'ব। গাওঁবাসীসকলে সংৰক্ষণ কেন্দ্ৰ, স্থানীয় প্ৰয়োজনীয়তাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি চি.ও.ভি.আই.ডি. প্ৰট’কল গঠন কৰিছিল। গাওঁবাসীয়ে কাকো ভোকত শুবলৈ দিয়া নাছিল, তেওঁলোকে খেতিৰ কাম বন্ধ হ'বলৈ দিয়া নাছিল। ওচৰৰ চহৰবোৰলৈ গাখীৰ আৰু পাচলি প্ৰতিদিনে যোগান ধৰি থাকিল, আৰু গাওঁবোৰে নিশ্চিত কৰিলে যে তেওঁলোকে নিজকেও চম্ভালিব আৰু সেইবোৰো চম্ভালিব। একেদৰে, আমি টীকাকৰণ অভিযানতো এইসমূহ কৰাটো অব্যাহত ৰাখিব লাগিব। আমি সজাগ হ'ব লাগিব, আৰু আমি সচেতন হ'ব লাগিব। গাওঁবোৰৰ প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে ভেকছিন ল'ব লাগে, ই প্ৰতিখন গাওঁৰ লক্ষ্য হ'ব লাগে। মনত ৰাখিব, আৰু মই আপোনালোকক বিশেষভাৱে ক'ব বিচাৰো। আপোনালোকে আপোনালোকৰ মনতে এটা প্ৰশ্ন সোধক - সকলোৱে সফল হ'ব বিচাৰে কিন্তু নিৰ্ণায়ক সফলতাৰ মন্ত্ৰ কি? নিৰ্ণায়ক সফলতাৰ মন্ত্ৰ হৈছে ধাৰাবাহিকতা। গতিকে, আমি অলস হ'ব নালাগে, আমি বিভ্ৰান্ত হ'ব নালাগে। আমি নিৰন্তৰে চেষ্টা কৰি থাকিব লাগিব, ক’ৰোনাৰ ওপৰত জয় লাভ কৰিব লাগিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দেশত এতিয়া বাৰিষাকাল চলি আছে৷ ডাৱৰ যেতিয়া বৰষে তেন্তে কেৱল আমাৰ বাবেই বৰ্ষিতনহয়, আনকি ডাৱৰ উপৰিপূৰুষৰ বাবেও বৰষে৷ বৰুণৰ পানী মাটিত গৈ একলগ হৈ যায়, মাটিৰ জনস্তৰো উন্নত হয়৷ আৰু এই কাৰণে মই জল সংৰক্ষণক দেশসেৱাৰে অন্য এটা ৰূপ হিচাপে গণ্য কৰো৷ আপুনিও দেখিছে, আমাৰ মাজৰে কিছুমান মানুহে এই পূণ্যটোকে জীৱন মানি লাগি থাকে৷ এনে এজন ব্যক্তি হ’ল উত্তৰাখণ্ডৰ পৌড়ীগঢ়ৱালৰ সচিদানন্দ ভাৰতী জী৷ ভাৰতী জী এগৰাকী শিক্ষক আৰু তেওঁ তেওঁৰ কৰ্মৰেও লোকসকলক বহু শিক্ষা প্ৰদান কৰিছে৷ আহি তেওঁৰ কষ্টৰ ফলতে পৌড়ী গঢ়ৱালৰ উফৰেখাল ক্ষেত্ৰত পানীৰ এক বৃহৎ নাটনি দূৰ হৈছে৷ যত লোকসকলে পানীৰ বাবে হাহাকাৰ কৰিছিল, তাত আজি বছৰজুৰি পানী যোগান ধৰা হৈছে৷
বন্ধুসকল, পাহাৰত জল সমৰক্ষণৰ এক পাৰম্পৰিক পদ্ধতি চলি আহিছে ড়াক ‘চালখাল’ ও কোৱা হয়, মানে পানী জমা কৰাৰ বাবে এটা ডাঙৰ গাঁত খন্দা৷ এই পৰম্পৰাত ভাৰতী জীয়ে কিছু নতুন নিয়ম-নীতি সংযোজন ঘটালে৷ তেওঁ একেলগে সৰু-ডাঙৰ পুখুৰী খান্দিলে৷ ইয়াৰ বাবে না কেৱল উফৰেখালৰ পাহাৰসমূহ সেউজ হ’ল, আনকি মানুহৰ খোৱা পানীৰ সমস্যাও দূৰ হ’ল৷ আপুনি জানি আচৰিত হৈ যাব যে ভাৰতী জী এনেধৰণৰ ৩০ হাজাৰতকৈও অধিক জল-খাদ খান্দিছিল৷ ৩০ হাজাৰ! তেওঁৰ এই ভাগীৰথী কাৰ্য্য আজিও অব্যাহত আছে আৰু বহু লোকক অনুপ্ৰাণিত কৰি আছে৷
বন্ধুসকল, একেদৰে উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাঁদা জিলাৰ অন্ধাব গাঁৱৰ লোকসকলে এক অন্য ধৰণৰ প্ৰয়াস কৰিছে৷ তেওঁলোকে নিজৰ অভিযানটোৰ এক বৰ আকৰ্ষণীয় নাম দিছে-‘খেতিৰ পানী খেতিত, গাঁৱৰ পানী গাঁৱত’। এই অভিযানত অধীনত গাঁৱত কেইবা শ বিঘা মাটিত ওখ ওখ বান্ধ দিয়া হৈছিল৷ ইয়াৰ ফলত বৰষুণৰ পানী খেতিপথাৰত জমা হ’বলৈ ধৰিলে আৰু মাটিত যাবলৈ ধৰিলে৷ এতিয়া এইসকল লোকে খেতিপথাৰৰ বৃষ ৰোপণৰ পৰিকল্পনা কৰিছে৷ মানে এতিয়া খেতিয়কসকলে পানী, গছ আৰু টকা, তিনিওটাই লাভ কৰিব৷ নিজৰ ভাল কৰ্মৰ দ্বাৰা, দূৰ-দূৰণিলৈ তেওঁলোকৰ গাঁৱৰ পৰিচয় এনেও হৈ আছে৷
বন্ধুসকল, এই সকলৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা গ্ৰহণ কৰি আমিও আমাৰ ওচৰে-পাজৰে যেনেদৰে হ’লেও পানী সংৰক্ষণ কৰিব পাৰো, আৰু আমি সংৰক্ষণ কৰিবও লাগে৷ বাৰিষাৰ এই গুৰুত্বপূৰ্ণ সময়খিনি আমি হেৰুৱাব নালাগে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ শাস্ত্ৰসকলত কোৱা হৈছে-
“নাস্তিত মূলম অনৌষধম্”।
অৰ্থাৎ, পৃথিৱীত এনে কোনো বনস্পতি নাই যাৰ কোনো ঔষধি গুণ নাই! আমাৰ ওচৰে-পাজৰে এনে কিমান গছ আছে যাৰ ঔষধি গুণ আছে, কিন্তু বহুসময়ত আমাৰ সেই বিষয়ে জ্ঞান নাথাকে৷ মোক নেইনিতালৰ এগৰাকী বন্ধু, ভাই পৰিতোষে এই বিষয়ে এখন পত্ৰও প্ৰেৰণ কৰিছে৷ তেওঁ লিখিছে যে, তেওঁ গিলৌয় আৰু অন্য বহুতো উদ্ভিদৰ চমৎকাৰী ঔষধি গুণসমূহৰ বিষয়ে ক’ৰোনা অহাৰ পিছতহে গম পাইছে! পৰিতোষে আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে যে, মই ‘মন কী বাত’ৰ সকলো শ্ৰোতাক কওঁ যে আপোনালোকে আপোনালোকৰ ওচৰৰ বনস্পতিসমূহৰ বিষয়ে জানক, আৰু অন্যকো জনাওঁক৷ প্ৰকৃততে, এয়াটো আমাৰ শতিকা পূৰণি ঐতিহ্য, যাক আমি প্ৰতিপালন কৰা উচিত৷ এই দিশত মধ্য প্ৰদেশৰ সতনা ৰ এগৰাকী বন্ধু হ’ল শ্ৰীমান ৰামলোতন কুশৱাহা জী, যিয়ে বহুত প্ৰশংসনীয় কাম কৰিছে৷ ৰামলোতন জীয়ে তেওঁৰ খেতিপথাৰত এক দেশী সংগ্ৰহালয় নিৰ্মাণ কৰিছে৷ এই সংগ্ৰহালয়ত তেওঁ সহস্ৰাধিক ঔষধি গছ আৰু বীজ সংগ্ৰহ কৰিছে৷ এইবোৰ তেওঁ দূৰ-দূৰণিৰ পৰা ইয়ালৈ লৈ আহিছে৷ ইয়াৰ বাহিৰেও তেওঁ প্ৰতি বছৰে বহুধৰণৰ শাক-পাছলিৰো খেতি কৰে৷ ৰামলোতন জীৰ এই বাগিচা, এই দেশী সংগ্ৰহালয় মানুহে চাবলৈও আহে, আৰু তেওঁৰ পৰা বহুতো কথা শিকেওঁ৷ সচাঁকৈয়ে, এইটো বৰ ভাল প্ৰয়োগ যিটো দেশৰ অন্যান্য প্ৰান্তটো কৰিব পৰা যায়৷ মই বিচাৰো আপোনালোকৰ মাজৰ যিসকলে এনেধৰণৰ প্ৰয়োগ কৰিব পাৰে, তেওঁ নিশ্চয় কৰক৷ ইয়াৰ ফলত আপোনাৰ আয়ৰ নতুন উৎস মূকলি হ’ব পাৰে৷ এটা লাভ এইটোও হ’ব যে স্থানীয় বনস্পতিবোৰৰ মাধ্যমেৰে আপোনাৰ ঠাইৰ পৰিচয়ো বাঢ়িব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজিৰ পৰা কিছুদিন পিছতে ১ জুলাইত আমি ‘নেচনেল ডাক্টৰ্ছ ডে’ পালন কৰিম৷ এই দিনটো দেশৰ মহান চিকিৎসক আৰু দক্ষ ব্যক্তি, ডাক্তৰ বি চি ৰায়ৰ জন্ম-জয়ন্তীলৈ সমৰ্পিত৷ ক’ৰোনা কালত চিকিৎসকসকলৰ অৰিহণাৰ প্ৰতি আমি সকলো কৃতজ্ঞ৷ আমাৰ চিকিৎসকসকলে নিজৰ জীৱনৰো চিন্তা নকৰি আমাৰ সেৱা কৰিছে৷ সেইবাবে, এইবাৰ ‘নেচনেল ডাক্টৰ্ছ ডে’ আৰু অধিক অনন্য হৈ গৈছে৷ বন্ধুসকল, ঔষধ জগতৰ সকলোতকৈ সন্মানিত লোকসকলৰ ভিতৰৰ এক হিপ্পোক্ৰেটচে কৈছিলঃ
“Wherever the art of Medicine is loved, there is also a love of Humanity.”
মানে ‘যেতিয়াই ঔষধৰ শিল্পৰ প্ৰতি ভালপোৱা থাকে, তাত মানৱতাৰ প্ৰতিও এক ভালপোৱা থাকিব’৷ ডাক্তৰসকলে, এই ভালপোৱাৰ শক্তিৰেই আমাৰ সেৱা কৰিব পাৰে আৰু সেয়েহে, আমাৰ এইটো দ্বায়ীত্ব হয় যে আমি সিমানেই মৰমেৰে তেওঁলোকক ধন্যবাদ জনাওঁ, তেওঁলোকক উদগণি যোগাওঁ৷ প্ৰসংগক্ৰমে আমাৰ দেশত এনেলোকো বহুতো আছে যিসকলে চিকিৎসকৰ সহায়ৰ বাবে আগবাঢ়ি আহি কাম কৰে৷ শ্ৰীনগৰৰ পৰা এনে এক প্ৰচেষ্টাৰে কথা মই খবৰ পাইছো৷ ইয়াত ডাল হ্ৰদত এক নৌকা এম্বুলেঞ্চ সেৱাৰ আৰম্ভণি কৰা হৈছে৷ এই সেৱাটো শ্ৰীনগৰৰ তাৰিক আহমেদ পাটলো জীয়ে আৰম্ভণি কৰিছে, যি এগৰাকী নৌকাগৃহৰ গৰাকী৷ তেওঁ নিজেও ক’ভিড-১৯ ৰ সৈতে যুঁজ কৰিছে আৰু ইয়াৰ পৰাই তেওঁ এম্বুলেঞ্চ সেৱাৰ আৰম্ভণি কৰাৰ প্ৰেৰণা লাভ কৰিছিল৷ তেওঁৰ এই এম্বুলেঞ্চৰ জড়িয়তে মানুহক সচেতন কৰাৰ অভিযানো চলি আছে আৰু তেওঁ অবিৰতভাৱে এম্বুলেঞ্চৰ পৰা ঘোষণাও কৰি আছে৷ চেষ্টা এইটোই হ’ল যে মানুহে যাতে মাস্ক পৰিধান কৰাৰ পৰা অন্য সকলো গুৰুত্বপূৰ্ণ সাৱধানতা অৱলম্বণ কৰে৷
বন্ধুসকল, ডাক্টৰ্ছ ডেৰ লগতে চাৰ্টাৰ্ড একাউন্টেত ডে ও পালন কৰা হয়৷ কিছু বছৰ আগতে মই চাৰ্টাৰ্ড একাউন্টেতৰ পৰা, বিশ্ব স্তৰৰ ভাৰতীয় অডিট ফৰ্মৰ উপহাৰ বিচাৰিছিলো৷ আজি মই তেওঁলোকক এই কথা মনত পেলাব বিচাৰো৷ অৰ্থব্যৱস্থাৰ পাৰদৰ্শিতা আনিবলৈ চাৰ্টাৰ্ড একাউন্টেত সকলে বহুত ভালদৰে আৰু ইতিবাচক ভূমিকা পালন কৰিব পাৰে৷ মই সকলো চাৰ্টাৰ্ড একাউন্টেত, তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকলক মোৰ তৰফৰ পৰা শুভকামনা জনালো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰোনাৰ বিৰূদ্ধে ভাৰতৰ যুঁজখনৰ এটাই বিশেষত্ব আছে৷ যিখন যুঁজত দেশৰ সকলো লোকে ভূমিকা পালন কৰিছে৷ মই “মন কী বাত” ত প্ৰায়ে ইয়াৰ উল্লেখ কৰিছো৷ কিন্তু কিছুমান লোকৰ অভিযোগ থাকে যে তেওঁলোকৰ বিষয়ে সিমান কথা ক’ব নোৱাৰো৷ বহুতো লোক লাগিলে বেক ষ্টাফে হওঁক, শিক্ষকসকল হওঁক, ক্ষুদ্ৰ ব্যৱসায়ী বা দোকানীসকলে হওঁক, দোকানত কাম কৰা কৰ্মচাৰীসকলে হওঁক, পদপথৰ বিক্ৰেতাসকলে হওঁক, সুৰক্ষাকাৰী প্ৰহৰী, বা পোষ্টমেন আৰু পোষ্ট অফিচৰ কৰ্মচাৰীসকল- আচলতে এই তালিকাখন বহুত দীঘলীয়া আৰু প্ৰত্যেকেই নিজৰ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ শাসন প্ৰশাসন কিমান যে মানুহ আছে বেলেগ বেলেগ স্তৰত লাগি আছে৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকে সম্ভৱতঃ ভাৰত চৰকাৰৰ সচিব হোৱা গুৰু প্ৰসাদ মহাপাত্ৰৰ জীৰ নাম শুনিছে৷ মই আজি “মন কী বাত” ত তেওঁৰ কথা উল্লেখ কৰিব বিচাৰো৷ গুৰুপ্ৰসাদ জীৰ ক’ৰোনা হৈছিল, তেওঁ চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি আছিল, আৰু নিজৰ কৰ্তব্যও সম্পাদন কৰি গৈছিল৷ দেশত অক্সিজেনৰ উৎপাদন বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে, দূৰ-দূৰণি অঞ্চললৈ অক্সিজেন পোৱাৰ বাবে তেওঁ দিন-ৰাতি কাম কৰিছে৷ এফালে আদালতৰ বিষয়, মিডিয়াৰ হেঁচা- একেলগে বহু মঞ্চত তেওঁ যুঁজ দি থাকিল, বেমাৰৰ সময়ছোৱাত তেওঁ কাম কৰা বন্ধ নকৰিলে৷ বাধা দিয়াৰ পিছতো তেওঁ অক্সিজেনৰ ওপৰত হ’বলগীয়া ভিডিঅ কনফাৰেঞ্চত অংশগ্ৰহণ কৰিছিলো দেশবাসীৰ ইমানেই চিন্তা কৰিছিল তেওঁ৷ চিকিৎসালয়ৰ বিচনাত নিজৰ চিন্তা নকৰাকৈ, দেশৰ লোকসকলৰ বাবে অক্সিজেন বিতৰণৰ ব্যৱস্থাত তেওঁ লাগি থাকিল৷ আমাৰ সকলোৰে বাবে দুখৰ খবৰ যে এনে এজন কৰ্মযোগীকো দেশে হেৰুৱালে, ক’ৰোনাই তেওঁক আমাৰ পৰা আজুৰি নিলে৷ এনে বহুতো লোক আছে যাৰ চৰ্চা কেতিয়াও কৰিব পৰা নগ’ল৷ এনে সকলো ব্যক্তিকে আমাৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি এয়ে হ’ব যে আমি ক’ভিড প্ৰট’কল সম্পূৰ্ণৰূপে মানি চলো, টিকা নিশ্চয় গ্ৰহণ কৰো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, “মন কী বাত” ৰ সকলোতকৈ ভাল কথাটো এইটো যে ইয়াত মোতকৈ আপোনালোকৰ যোগদান বেছি থাকে৷ এতিয়া মই মাই গভ ত এটা পোষ্ট দেখা পালো, যিটো চেন্নাইৰ থিৰু আৰ গুৰুপ্ৰসাদ জীৰ হয়৷ তেওঁ যি লিখিছে, সেইয়া জানি আপোনাৰো ভাল লাগিব৷ তেওঁ লিখিছে যে তেওঁ “মন কী বাত” কাৰ্য্যক্ৰমৰ নিয়মিত শ্ৰোতা৷ গুৰুপ্ৰসাদ জীৰ পোষ্টৰ পৰা কেইটামান শাৰী উদ্ধৃতি দি আছো৷ তেওঁ লিখিছে,
যেতিয়াই আপুনি তামিলনাডুৰ কথা উল্লেখ কৰে, তেতিয়া মোৰ আগ্ৰহ আৰু অধিক বাঢ়ি যায়৷
নিজৰ তামিল ভাষা আৰু তামিল সংস্কৃতিৰ মহানতা, তামিল উৎসৱ আৰু তামিলনাড়ুৰ প্ৰধান স্থানসমূহৰ কথা কৈছে৷
গুৰুপ্ৰসাদ জীয়ে আৰু লিখিছে যে- “মন কী বাত” ত মই তামিলনাডুৰ লোকসকল উপলব্ধিসমূহৰ বিষয়েও বহুবাৰ উল্লেখ কৰিছো৷ তিৰুক্কুৰলৰ প্ৰতি আপোনাৰ ভালপোৱা আৰু তিৰুবল্লুবৰ জীৰ প্ৰতি আপোনাৰ শ্ৰদ্ধা সম্পৰ্কে কি কম! এইবাবে মই “মন কী বাত” ত আপুনি তামিলনাডু বিষয়ে যি যি কৈছে, সেইসকলোবোৰ সংকলন কৰি এখন ই-বুক তৈয়াৰ কৰিছো৷ আপুনি এই ই-বুক খনৰ বিষয়ে কিবা ক’ব নে আৰু এইখন নমো এপ তো প্ৰকাশিত কৰিব নে? ধন্যবাদ৷
‘এয়া মই গুৰুপ্ৰসাদ জীৰ পত্ৰ আপোনালোকৰ আগত পঢ়ি আছিলো৷’
গুৰুপ্ৰসাদ জী, আপোনাৰ এই পোষ্টটো পঢ়ি বৰ আনন্দিত হ’লো৷ এতিয়া আপুনি আপোনাৰ ই-বুকত আৰু এটা পৃষ্ঠা যোগ দিয়ক৷
..’নান তামিলকলা চাৰাক্তিন পেৰিয়ে অভিমানী৷
নান উলগতলয়ে পলমায়ান্ত তামিল মৌলিয়ন পেৰিয়ে অভিমানী৷..’
উচ্চাৰণৰ দোষ নিশ্চয় থাকিব কিন্তু মোৰ প্ৰয়াস আৰু মোৰ ভালপোৱা কেতিয়াও কম নহয়৷ যিসকল তামিলভাষী নহয়, তেওঁলোকক মই ক’ব বিচাৰো গুৰুপ্ৰসাদ জীক মই ক’লো যে-
মই তামিল সংস্কৃতিৰ বহুত ডাঙৰ অনুৰাগী৷
মই বিশ্বৰ সবাতোকৈ পূৰণি ভাষা তামিলৰ ডাঙৰ অনুৰাগী৷
বন্ধুসকল, প্ৰত্যেক ভাৰতীয়ই, বিশ্বৰ সবাতোকৈ পূৰণি ভাষা আমাৰ দেশৰ হয়, ইয়াৰ গুণগান কৰিবই লাগে, সেইটোক লৈ গৰ্বিত অনুভৱ কৰিব লাগে৷ ময়ো তামিলক লৈ বহুত গৰ্ব কৰো৷ গুৰু প্ৰসাদ জী, আপোনাৰ এই প্ৰয়াস মোৰ বাবে নতুন অন্তৰ্দৃষ্টি প্ৰদান কৰিবলগীয়া৷ কিয়নো মই “মন কী বাত” কৰোতে সহজ-সৰল ধৰণে মোৰ কথাবোৰ উপস্থাপণ কৰো৷ মই গম পোৱা নাছিলো যে ইয়াৰ এইটো এক অন্য উপাদানো আছিল৷ অপুনি যেতিয়া পূৰণি সকলো কথাবোৰ একলগ কৰিলে, তেতিয়া ময়ো সেই এবাৰ নহয় বৰং দুবাৰ পঢ়িছো৷ গুৰুপ্ৰসাদ জীআপোনাৰ এই কিতাপখন মই নমো এপত নিশ্চয় আপলোড কৰাম৷ ভৱিষ্যতৰ প্ৰয়াসসমূহৰ বাবে বহু বহু শুভকামনা৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি আমি ক’ৰোনাৰ অসুবিধা আৰু সাৱধানতা সম্পৰ্কে কথা পাতিলো, দেশ আৰু দেশবাসীৰ বহুতো উপলব্ধিৰ উপৰতো চৰ্চা কৰিলো৷ এতিয়া আৰু এক ডাঙৰ সুযোগ আমাৰ সন্মুখত আছে৷ ১৫ আগষ্ট ও আহি আছে৷ স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰৰ অমৃত-মহোৎসৱ আমাৰ বাবে বহুত ডাঙৰ প্ৰেৰণা৷ দেশৰ বাবে আমি জীয়াই থাকিবলৈ শিকিব লাগে৷ স্বাধীনতাৰ যুঁজ- দেশৰ বাবে মৃত্যুবৰণ কৰা সকলৰ এক কাহিনী৷ স্বাধীনতাৰ পিছৰ এই সময়ক আমি দেশৰ বাবে জীয়াই থকা সকলৰ কাহিনী কৰি তুলিব লাগিব৷ আমাৰ মন্ত্ৰ হ’ব লাগে- ভাৰত প্ৰথম৷ আমাৰ সকলো সিদ্ধান্তই, সকলো নিৰ্ণয়ৰ আধাৰ হ’ব লাগে- ভাৰত প্ৰথম৷
বন্ধুসকল,অমৃত-মহোৎসৱত দেশে বহুতো সামুহিক লক্ষ্যও নিৰ্ধাৰণ কৰিছে৷ যেনে, আমি আমাৰ স্বাধীনতা সেনানীসকলক স্মৰণ কৰি তেওঁলোকৰ সৈতে জড়িত ইতিহাস পূণৰজীৱিত কৰো৷ আপোনাৰ মনত থাকিব যে “মন কী বাত” ত, মই যুৱসকলক স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ ওপৰত গৱেষণা কৰি, ইতিহাস লিখিবলৈ আহ্বান জনাইছিলো৷ উদ্দেশ্য আছিল যুৱ প্ৰতিভা আগবাঢ়ি আহক, যুৱ-চিন্তা, যুৱ-বিচাৰ সন্মুখলৈ আহক, যুৱ–কলমে নতুন শক্তিৰে লিখা কৰক৷ মোৰ এইটো দেখি বহুত ভাল লাগিল যে বহুত কম সময়ত আঢ়ৈ হাজাৰ যুৱক এই কামটোৰ বাবে আগবাঢ়ি আহিল৷ বন্ধুসকল, আকৰ্ষণীয় কথা এইটো হ’ল ১৯তম-২০তম শতাব্দীৰ যুঁদ্ধবোৰৰ কথাটো সচৰাচৰ হৈ থাকে কিন্তু এইটো আনন্দৰ কথাৰ আছিল যে ২১তম শতাব্দীত যিসকল যুৱকে জন্মগ্ৰহণ কৰিছে, ২১তম শতাব্দীত যাৰ জন্ম হৈছে, মোৰ এনে তৰুণ বন্ধুসকলে ১৯তম-২০তম শতাব্দীৰ স্বাধীনতাৰযুঁদ্ধখন মানুহৰ সন্মুখলৈ লৈ অহাৰ দ্বায়ীত্বভাৰ চম্ভালি ল’লে৷ সকলো লোকে মাই গভত ইয়াৰ সম্পূৰ্ণ বিৱৰণ প্ৰেৰণ কৰিছে৷ এওঁলোকে হিন্দী-ইংৰাজী, তামিল, কান্নাড়া, বাংলা, তেলেগু, মাৰাঠী-মালিয়ালম, গুজৰাটী, এনেধৰণৰ দেশৰ বেলেগ বেলেগ ভাষাত স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ ওপৰত লিখিব৷ কোনোৱে যদি স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সৈতে জড়িত নিজৰ ওচৰ-পাজৰৰ স্থানসমূহৰ তথ্য যুগুত কৰি আছে, কোনোৱে আকৌ, আদিবাসী স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ ওপৰত কিতাপ লিখি আছে৷ এক ভাল আৰম্ভণি৷ মোৰ তৰফৰ পৰা আপোনালোক সকলোকে অনুৰোধ জনাওঁ যে অমৃত-মহোৎসৱৰ সৈতে যিকোনো ধৰণে জড়িত হ’ব পাৰে, নিশ্চিয় জড়িত হওঁক৷ এইটো আমাৰ সৌভাগ্য যে আমি স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ পৰ্বৰ সাক্ষী হ’বলৈ পাম৷ সেয়েহে পিছৰবাৰ যেতিয়া “মন কী বাত” ত আমি লগ পাম, তেতিয়া অমৃত-মহোৎসৱৰপ্ৰস্তুতিৰ বিষয়ে আৰু কথা পাতিম৷ আপোনালোক সকলো স্বাস্থ্যবান থাকক, ক’ৰোনা সৈতে জড়িত নিয়মসমূহ পালন কৰি আগবাঢ়ক, আপোনাৰ ন ন প্ৰয়াসেৰে দেশক এনেদৰেই গতি প্ৰদান কৰি থাকক৷ এই শুভকামনাসমূহৰ সৈতে, বহু বহু ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আমি দেখিছো যে দেশখনে কেনেদৰে সৰ্বশক্তিৰে ক’ভিড-১৯ৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দি আছে। এইটো যোৱা এশ বছৰৰ ভিতৰত আটাইতকৈ ডাঙৰ মহামাৰী আৰু এই মহামাৰীৰ মাজত ভাৰতেও বহুতো প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ সৈতে দৃঢ়তাৰে যুঁজিছে। এই সময়ছোৱাত ঘূৰ্ণীবতাহ আম্ফান আহিছে, ঘূৰ্ণীবতাহ নিসৰ্গ আহিছে, বহুতো ৰাজ্য বানপানীত প্লাবিত হৈছে, বহুতো ভূমিকম্প, ডাঙৰ আৰু সৰু, ভূমিস্খলন হৈছে। মাত্ৰ যোৱা ১০টা দিনত, দেশখনে দুটা ডাঙৰ ঘূৰ্ণীবতাহৰ সন্মুখীন হৈছে। পশ্চিম উপকূলত 'টাউ-টে' ঘূৰ্ণীবতাহ আৰু পূব উপকূলত 'যশ' ঘূৰ্ণীবতাহ। এই দুয়োটা ঘূৰ্ণীবতাহে কেইবাখনো ৰাজ্যক প্ৰভাৱিত কৰিছে। দেশ আৰু দেশৰ মানুহে ইয়াৰ সৈতে সম্পূৰ্ণ শক্তিৰে যুঁজ দিছে আৰু অন্ততঃ কমসংখ্যক প্ৰাণহানি নিশ্চিত কৰিছে। আমি এতিয়া অনুভৱ কৰোঁ যে আমি পূৰ্বৰ বৰ্ষসমূহতকৈ অধিক জীৱন ৰক্ষা কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছো। দুৰ্যোগৰ এই কঠিন আৰু অসাধাৰণ পৰিস্থিতিত ঘূৰ্ণীবতাহৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হোৱা সকলো ৰাজ্যৰ মানুহে যিদৰে সাহস দেখুৱাইছে, এই সংকটৰ সময়ত অতি ধৈৰ্য্য, অনুশাসনৰ সৈতে যুঁজিছে - মই সন্মানসহকাৰে, আন্তৰিকতাৰে সকলো নাগৰিকক প্ৰশংসা কৰিব বিচাৰো। যিসকলে আগবাঢ়ি গৈছে আৰু সাহায্য আৰু উদ্ধাৰ অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰিছে তেওঁলোকক আপুনি যিমানে প্ৰশংসা কৰে সিমানেই কম হ’ব। মই তেওঁলোক সকলোকে অভিবাদন জনাইছো। কেন্দ্ৰ, ৰাজ্য চৰকাৰ আৰু স্থানীয় প্ৰশাসন সকলোৱে এই দুৰ্যোগৰ সন্মুখীন হ'বলৈ একেলগে কাম কৰি আছে। যিসকলে তেওঁলোকৰ ঘনিষ্ঠসকলক হেৰুৱাইছে তেওঁলোকৰ প্ৰতি মই সমবেদনা জ্ঞাপন কৰিছো। আমি সকলোৱে এই কঠিন সময়তো দৃঢ়তাৰে থিয় দিছো সেইসকলৰ সৈতে যিসকলে এই দুৰ্যোগত ক্ষতিৰ সন্মুখীন হৈছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যিমানেই ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান নহওক, ভাৰতৰ জয়ৰ সংকল্প সদায়ে বৃহৎ হৈ আহিছে। দেশৰ সামূহিক শক্তি আৰু আমাৰ সেৱাৰ মনোভাৱে দেশখনক প্ৰতিটো ধুমুহাৰ পৰা উলিয়াই আনিছে। সাম্প্ৰতিক সময়ত আমি দেখিছো, কেনেদৰে আমাৰ চিকিৎসক, নাৰ্চ আৰু ফ্ৰণ্ট লাইনৰ যোদ্ধাসকলে - তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ উদ্বেগ এৰি দিন-ৰাতিয়ে কাম কৰিছে আৰু আজিও কৰি আছে। এই সকলোবোৰৰ মাজত বহুতে ক’ৰোনাৰ দ্বিতীয় ঢৌৰ সৈতে যুঁজ দিয়াত ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰিছে। মোক মন কী বাতৰ বহু শ্ৰোতাই নমো এপ আৰু চিঠিৰ জৰিয়তে এই যোদ্ধাসকলৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছে ৷
বন্ধুসকল, যেতিয়া দ্বিতীয়টো ঢৌ আহিছিল, অক্সিজেনৰ চাহিদা হঠাতে বহুগুণে বৃদ্ধি পাইছিল আৰু ই এটা ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান হৈ পৰিছিল। দেশৰ দূৰ দূৰণিলৈ চিকিৎসা অক্সিজেন প্ৰেৰণ কৰাটো এটা ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান আছিল। আনকি আটাইতকৈ সৰু ভুলৰ পৰাও এটা ডাঙৰ বিস্ফোৰণ হোৱাৰ আশংকা থাকে। ঔদ্যোগিক অক্সিজেন উৎপাদন কৰা বহুতো কাৰখানা দেশৰ পূব অংশত আছে আৰু তাৰ পৰা আন ৰাজ্যলৈ অক্সিজেন প্ৰেৰণ কৰিবলৈও কেইবাদিনো সময় লাগে। দেশখনে সন্মুখীন হোৱা এই প্ৰত্যাহ্বানত ক্ৰায়’জেনিক টেংকাৰৰ চালক, অক্সিজেন এক্সপ্ৰেছৰ চালক, বায়ু সেনাৰ পাইলটসকলে দেশখনক সহায় কৰিছিল। এনে বহু লোকে যুদ্ধগতিত কাম কৰি হাজাৰ হাজাৰ লোকৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিছে। আজি এনে এজন সহযোগীয়ে আমাৰ সৈতে 'মন কী বাত'ত যোগদান কৰিছে - শ্ৰীমান দিনেশ উপাধ্যায়জী, উত্তৰ প্ৰদেশৰ জৌনপুৰৰ বাসিন্দা…
মোদী জী- দিনেশ জী, নমস্কাৰ!
দিনেশ উপাধ্যায় জী- মহোদয়, প্ৰণাম৷
মোদী জী- সবাতোকৈ প্ৰথমে মই বিচাৰিম যে আপুনি নিজৰ বিষয়ে নিশ্চয়কৈ জনাওক৷
দিনেশ- মহোদয়, মোৰ নাম দিনেশ বাবুলনাথ উপাধ্যায়৷ মই হসনপুৰ গাওঁ, জামুৱা পোষ্ট, জৌনপুৰ জিলাৰ বাসিন্দা৷
মোদী জী- উত্তৰ প্ৰদেশৰ?
দিনেশ- হয়, হয় মহোদয়৷
মোদী জী- হয়৷
দিনেশ- আৰু মহোদয়, আমাৰ ল’ৰা-ছোৱালী এহাল, পত্নী আৰু মা-দেউতা আছে৷
মোদী জী- আৰু আপুনি কি কৰে?
দিনেশ- মহোদয় মই অক্সিজেনৰ টেংকাৰ চলাও, তৰল অক্সিজেনৰ৷
মোদী জী- ল’ৰা-ছোৱালীৰ পঢ়া-পাতি ঠিকে আছে?
দিনেশ- হয় মহোদয়! ল’ৰা-ছোৱালীৰ পঢ়া-শুনা ঠিকে চলি আছে৷ ছোৱালীও পঢ়ি আছে আৰু মোৰ ল’ৰাটোও পঢ়ি আছে৷
মোদী জী- এই অনলাইনত পঢ়া-পাতি ঠিককৈ হৈছে নে?
দিনেশ- হয় মহোদয়, বঢ়িয়াকৈ হৈ আছে, এতিয়া আমাৰ ছোৱালীজনীয়ে পঢ়ি আছে৷ অনলাইনত পঢ়ি আছে৷ ১৫ৰ পৰা ১৭ বছৰ হৈ গ’ল মই অক্সিজেনৰ টেংকাৰ চলোৱা৷
মোডী জী – ভাল! যদি আপুনি ১৫-১৭ বছৰ ধৰি এই অক্সিজেন কঢ়িয়াই আছে, আপুনি কেৱল ট্ৰাক চালকেই নহয়! আপুনি এক প্ৰকাৰে লাখ লাখ জীৱন ৰক্ষা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছে।
দিনেশ – মহোদয়, আমাৰ কামেই এনেকুৱা, আমাৰ কোম্পানী আইএনঅ'এক্স কোম্পানীয়েও আমাৰ লোকসকলৰ যথেষ্ট যত্ন লয়। আৰু আমি য'লৈকে যাওঁ আৰু অক্সিজেন খালী কৰি সুখী অনুভৱ কৰো৷
মোডী জী – কিন্তু এতিয়া ক’ৰোনাৰ সময়ত আপোনাৰ দায়িত্ব যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে নেকি?
দিনেশ – হয় মহোদয়, যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে।
মোডী জী – আপুনি যেতিয়া আপোনাৰ ট্ৰাকৰ ড্ৰাইভিং চিটত থাকে তেতিয়া আপোনাৰ মনত কি অনুভৱ হয়? আগৰ তুলনাত কি বেলেগ অভিজ্ঞতা? যথেষ্ট চাপ থাকে নেকি? মানসিক চাপ থাকে নেকি? পৰিয়ালৰ চিন্তা, ক’ৰোনা পৰিবেশ, মানুহৰ চাপ, দাবী। কি কি হয়?
দিনেশ – মহোদয়, আমি চিন্তা নকৰো। আমি কেৱল আমাৰ কৰ্তব্য কৰো৷ আমাৰ অক্সিজেনৰ দ্বাৰা যদি কোনোবাই জীৱন লাভ কৰে তেন্তে এয়া আমাৰ বাবে অতিশয় গৌৰৱৰ কথা৷
মোডী জী- অতি উত্তম ধৰণে আপুনি আপোনাৰ অনুভূতি প্ৰকাশ কৰিছে। আচ্ছা, মোক এইটো কওক - আজি, যেতিয়া মানুহে এই মহামাৰীৰ সময়ত আপোনাৰ কামৰ গুৰুত্ব লক্ষ্য কৰি আছে, যিটো আগতে ইমান বুজি পোৱা নাছিল, এতিয়া তেওঁলোকে বুজি পাইছে, আপোনালোকৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ মনোভাৱ সলনি হৈছে নেকি?
দিনেশ – হয় মহোদয়! আগতে, আমি যিকোনো ঠাইতে জামত আবদ্ধ হৈ পৰিছিলো, কিন্তু আজিৰ তাৰিখত, প্ৰশাসনেও আমাৰ লোকসকলক যথেষ্ট সহায় কৰে। আৰু আমি য'তেই যাওঁ, আমি আমাৰ অন্তৰৰ পৰাও জিজ্ঞাসা লাভ কৰো যে কিমান সোনকালে আমি উপস্থিত হৈ মানুহৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰো, মহোদয়। খাদ্য উপলব্ধ হওক বা নহওক, সমস্যা যিয়েই নহওক, আমি টেংকাৰ লৈ চিকিৎসালয়ত উপস্থিত হও আৰু দেখো যে চিকিৎসালয়ৰ লোকসকলে আমাৰ ফালে ‘ভি’ ইংগিত প্ৰদৰ্শিত কৰিছে ৷
মোদী জী- আচ্ছা ‘ভিক্টৰী’ৰ ‘ভি’ দেখুৱায়?
দিনেশ- হয় মহোদয়, কোনোবাই ‘ভি’ দেখুৱায়, কোনোবাই বুঢ়া আঙুলি দেখুৱায়৷ আমি তেতিয়া অতিশয় উৎসাহিত হও কিয়নো আমি কিবা এটা ভাল কাম কৰিছো আৰু সেৱা প্ৰদান কৰাৰ অৱকাশ লাভ কৰিছো৷
মোদী জী- তেতিয়া সকলো ভাগৰ আঁতৰি যায়৷
দিনেশ- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- ঘৰলৈ গৈ সন্তানৰ আগত এইবোৰ কয় নিশ্চয়৷
মোদী জী- নহয় মহোদয়৷ আমাৰ সন্তান গাঁৱত থাকে৷ আমি ইয়াত আইএনঅ'এক্স এয়াৰ প্ৰডাক্টত চালকৰ কাম কৰো৷ ৮-৯ মাহৰ পিছত ঘৰলৈ যাও৷
মোদী জী- কেতিয়াবা ফোনততো কথা পাতে৷
দিনেশ- হয় মহোদয়৷ নিশ্চয় পাতো৷
মোদী জী- তেওঁলোকে ভাবে যে দেউতা এইটো সময়ত অলপ চম্ভালি থাকিব৷
দিনেশ- মহোদয়, তেওঁলোকে কয়, দেউতা কাম কৰা কিন্তু নিজৰ সুৰক্ষা বৰ্তাই লৈ কৰা আৰু আমি সুৰক্ষাৰ সৈতে কাম কৰো৷ আমাৰ মানগাঁও প্লাণ্টো আছে৷ আইএনঅ’এক্সে আমাৰ লোকসকলৰ বহু উপকাৰ কৰিছে৷
মোদী জী- ঠিক আছে! দিনেশজী, মই খুব ভাল পালো। আপোনাৰ কথা শুনিলে দেশৰ মানুহে এই ক’ৰোনা যুদ্ধত কোনে কেনেদৰে কাম কৰি আছে সেয়াও অনুভৱ কৰিব পাৰিব। আপুনি আপোনাৰ সন্তানক ৯-৯ মাহৰ সাক্ষাৎ নাপায়। পৰিয়ালক লগ পোৱা নাই৷ কেৱল মানুহৰ জীৱন ৰক্ষা কৰি আছে। যেতিয়া দেশবাসীয়ে এয়া শুনিব, দেশ গৌৰৱান্বিত হ'ব যে আমি যুদ্ধত জয়ী হ'ম কিয়নো দীনেশ উপাধ্যায়ৰ দৰে লাখ লাখ লোক সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত হৈ আছে।
দিনেশ- মহোদয়, আমি ক’ৰোনাক এদিন নহ’লে এদিন হ’লেও পৰাস্ত কৰিমেই৷
মোদী জী- ঠিক আছে দিনেশজী৷ আপোনাৰ এই ভাৱনাই দেশৰ শক্তি৷ অশেষ ধন্যবাদ৷ আৰু আপোনাৰ সন্তানক মোৰ আশীৰ্বাদ দিব৷
দিনেশ- ঠিক আছে মহোদয়, প্ৰণাম৷
মোদী জী- ধন্যবাদ৷
দিনেশ- প্ৰণাম প্ৰণাম৷
মোদী জী- ধন্যবাদ৷
বন্ধুসকল, দিনেশজীয়ে কোৱাৰ দৰে, যেতিয়া তেওঁ টেংকাৰ চলাই অক্সিজেন লৈ চিকিৎসালয়ত উপস্থিত হয়, এয়া ঈশ্বৰে প্ৰেৰণ কৰা বাৰ্তাবাহক যেন লাগে। আমি বুজি পাওঁ যে এই কামটো কিমান দায়বদ্ধ আৰু ইয়াত কিমান মানসিক চাপ জড়িত আছে।
বন্ধুসকল, প্ৰত্যাহ্বানৰ এই সময়তেই ভাৰতীয় ৰে'লৱেও অক্সিজেন পৰিবহণ সহজ কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছে। অক্সিজেন এক্সপ্ৰেছ, অক্সিজেন ৰে’লে পথেৰে যোৱা অক্সিজেন টেংকাৰতকৈ দেশৰ সকলো কোণলৈ অধিক অক্সিজেন পৰিবহণ কৰিছে। মাতৃ আৰু ভগ্নীসকলে শুনি গৌৰৱান্বিত হ'ব যে অক্সিজেন এক্সপ্ৰেছ সম্পূৰ্ণৰূপে মহিলাৰ দ্বাৰা চলোৱা হৈছে। দেশৰ প্ৰতিগৰাকী মহিলাই ইয়াৰ বাবে গৌৰৱান্বিত হ'ব। কেৱল সেয়াই নহয়, প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই গৌৰৱান্বিত হ'ব। মই অক্সিজেন এক্সপ্ৰেছৰ পৰা লোকো-পাইলট শিৰিষা গজনীজীক 'মন কী বাত'লৈ আমন্ত্ৰণ জনাইছো।
মোদী জী- শিৰিষা জী, নমস্কাৰ!
শিৰিষা- নমস্কাৰ মহোদয়! আপুনি কেনে আছে?
মোদী জী- মই ভালে আছো৷ শিৰিষা জী, মই শুনিছো যে আপুনি ৰে’লৱে পাইলট হিচাপে কাম কৰি আছে আৰু মোক কোৱা হৈছে যে আপুনি কেৱল মহিলা কৰ্মচাৰীৰ সৈতে এই অক্সিজেন এক্সপ্ৰেছ চলাই আছে৷ শিৰিষা জী, আপুনি উৎকৃষ্ট কাম কৰি আছে৷ ক’ৰোনাৰ সময়ছোৱাত আপোনাৰ দৰে অনেক মহিলাই আগবাঢ়ি আহি ক’ৰোনাৰ সৈতে যুদ্ধত দেশক শক্তি প্ৰদান কৰিছে৷ আপুনি নাৰী শক্তিৰ অত্যুত্তম উদাহৰণ৷ কিন্তু দেশবাসীয়ে জানিবলৈ বিচাৰিব, আপুনি এই উৎসাহ কিদৰে পালে?
শিৰিষা- মহোদয়, এই উৎসাহ মই মোৰ পিতৃ-মাতৃৰ পৰা পাইছো৷ মোৰ দেউতা চৰকাৰী কৰ্মচাৰী৷ মোৰ দুজনী বাইদেউ আছে৷ ঘৰত তিনিগৰাকী মহিলা৷ কিন্তু মোৰ দেউতাই মোক কাম কৰিবলৈ উৎসাহ যোগাইছে৷ মোৰ প্ৰথম গৰাকী বাইদেৱে বেংকত চাকৰি কৰে আৰু মই ৰে’লৱেত৷ মোৰ অভিভাৱকে মোক উৎসাহিত কৰিছে৷
মোদী জী- আচ্ছা শিৰিষা জী, আপুনি সাধাৰণ দিনতো ৰে’লৱেত নিজৰ সেৱা আগবঢ়াইছে৷ ৰে’লো স্বাভাৱিক ধৰণে চলাইছে কিন্তু এতিয়া অক্সিজেনৰ ইমান চাহিদা আৰু আৰু আপুনি অক্সিজেন পৰিবহণ কৰাৰ সময়ত দায়িত্বও অধিক হৈছে৷ সাধাৰণ সামগ্ৰী লৈ যোৱাৰ কথা ভিন্ন, অক্সিজেন ইমান গুৰুত্বপূৰ্ণ সামগ্ৰী, কেনে অনুভৱ হৈছিল?
শিৰিষা- মই খুব সুখী অনুভৱ কৰিছো এই কাম কৰি৷ অক্সিজেন পৰিবহণৰ ক্ষেত্ৰত সুৰক্ষা, লীকেজ আজি বহু বস্তু চাবলগীয়া হৈছিল৷ তাৰ লগতে ভাৰতীয় ৰে’লৱেও খুব সহায় কৰিছে৷ এই অক্সিজেন ৰে’ল চলোৱাৰ বাবে মোক গ্ৰীণ ছিগনেল দিয়া হৈছিল, এই গাড়ী ১২৫ কিলোমিটাৰ প্ৰতি ঘণ্টাত চলাই ডেৰ ঘণ্টাত গন্তব্যস্থল পাইছিলো৷ ৰে’লৱেও এই দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিল, মইও এই দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিলো মহোদয়৷
মোদী জী- বাহ! শিৰিষা জী আপোনাক অভিনন্দন জনাইছো৷ আৰু আপোনাৰ পিতৃ-মাতৃক বিশেষ ৰূপত প্ৰণাম কৰিছো যিয়ে তিনিও গৰাকী কন্যাক প্ৰেৰণা দিছে আৰু উৎসাহ দিছে৷ আৰু মই ভাবো, এনে পিতৃ-মাতৃকো প্ৰণাম আৰু আপোনালোক সকলো ভগ্নীকো প্ৰণাম যিয়ে এই কাম কৰাৰ আৰু দেশক সেৱা কৰাৰ দায়িত্ব পালন কৰিছে৷ অশেষ ধন্যবাদ শিৰিষা জী৷
শিৰিষা জী- ধন্যবাদ মহোদয়৷ আপোনাৰ আশীৰ্বাদ লাগে মোক৷
মোদী জী- পৰমাত্মাৰ আশীৰ্বাদ সদায়েই আপোনাৰ ওপৰত থাকক, পিতৃ-মাতৃৰ আশীৰ্বাদ আপোনাৰ ওপৰত থাকক৷ ধন্যবাদ৷
শিৰিষা- ধন্যবাদ মহোদয়৷
বন্ধুসকল, আমি এইমাত্ৰ শিৰিষাজীৰ কথা শুনিলো। তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতাই অনুপ্ৰেৰণাও দিও আৰু আৱেগিকো কৰে। দৰাচলতে, এই যুঁজখন ইমানেই ডাঙৰ যে ৰে'লৱেৰ দৰে আমাৰ দেশখনে তিনিওটা পথ, জল, নভ উভয়তে কাম কৰি আছে। এফালে, বায়ু সেনাৰ বিমানেৰে অক্সিজেন প্ৰকল্পলৈ খালী টেংকাৰ পৰিবহণৰ কামো হৈ আছে, আনহাতে, নতুন অক্সিজেন প্ৰকল্প নিৰ্মাণৰ কামো সম্পূৰ্ণ কৰা হৈছে। একে সময়তে, বিদেশৰ পৰা অক্সিজেন, অক্সিজেন কনচেণ্ট্ৰেটৰ আৰু ক্ৰায়’জেনিক টেংকাৰবোৰো দেশলৈ অনা হৈছে। সেয়েহে, ই নৌসেনা, বায়ু সেনা, সেনা আৰু আমাৰ প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ DRDOৰ দৰে সংস্থাসমূহো জড়িত হৈ আছে। আমাৰ কিমানজন বিজ্ঞানী, উদ্যোগৰ বিশেষজ্ঞ আৰু টেকনিচিয়ানেও যুদ্ধৰ গতিত কাম কৰি আছে। সকলো দেশবাসী তেওঁলোকৰ সকলোৰে কাম জানিবলৈ আৰু বুজিবলৈ আগ্ৰহী। সেয়েহে, আমাৰ বায়ু সেনা গোটৰ কেপ্টেইন পাটনায়কজীয়ে আমাৰ সৈতে যোগদান কৰিছে।
মোদী জী- পাটনায়ক জী, জয় হিন্দ
গ্ৰুপ কেপ্টেইন- ছাৰ জয় হিন্দ৷ ছাৰ মই গ্ৰুপ কেপ্টেইন এ কে পাটনায়ক৷ বায়ুসেনা ষ্টেচন হিন্দনৰ পৰা কৈছো৷
মোদী জী- পাটনায়কজী, ক’ৰোনাৰ সৈতে যুঁজৰ সময়ত আপুনি এক বৃহৎ দায়িত্ব চম্ভালি আছে৷ সমগ্ৰ বিশ্বলৈ টেংকাৰ পৰিবহণ কৰিছে৷ মই জানিব বিচাৰো যে এজন সৈনিক হিচাপে আপুনি এক বেলেগ ধৰণৰ কাম কৰিছে৷ এনেয়ে মাৰিবলৈ দৌৰিব লাগে আৰু আজি আপুনি জীৱন বচাবলৈ দৌৰি আছে, কেনে অনুভৱ কৰিছে?
গ্ৰুপ কেপ্টেইন- ছাৰ, সংকটৰ এই সময়ত আমি দেশবাসীক সহায় কৰিবলৈ পাই সুখী অনুভৱ কৰিছো আৰু এয়া আমাৰ বাবে সৌভাগ্যৰ কথা৷ এই মিছন আমি ভালদৰেই সম্পন্ন কৰিছো৷ আমাৰ প্ৰশিক্ষণ আৰু সমৰ্থন সেৱা যি আছে, আমাক পূৰ্ণৰূপে সহায় কৰিছে আৰু কাম কৰি খুব ভাল লাগিছে৷ আৰু সেইবাবেই আমি নিৰন্তৰে কাম কৰিব পাৰিছো৷
মোদী জী- কেপ্টেইন, এইকেইটা দিনত আপুনি যি প্ৰয়াস কৰিছে সেয়া অতিশয় কম সময়ত কৰিবলগীয়া হৈছে৷ আপোনাৰ অনুভৱ কেনে?
গ্ৰুপ কেপ্টেইন- ছাৰ, যোৱা এটা মাহত আমি অহৰহ অক্সিজেন টেংকাৰ আৰু তৰল অক্সিজেন কণ্টেইনাৰ দেশ আৰু বিদেশৰ পৰা পৰিবহণ কৰিছো৷ প্ৰায় ১৬০০ত কৈও অধিক ছ’ৰ্টীজ (sorties) বায়ু সেনা বাহিনীয়ে কৰিছে আৰু ৩০০০ত কৈও অধিক ঘণ্টা আমি উৰিছো৷ প্ৰায় ১৬০টা আন্তৰ্জাতিক মিছন সম্পন্ন কৰিছো৷ পূৰ্বে যি অক্সিজেন টেংকাৰ দেশত পৰিবহণ কৰিবলৈ ২ৰ পৰা ৩দিন লাগিছিল এতিয়া সেয়া ২ ঘণ্টাৰ পৰা ৩ঘণ্টাতে সম্পন্ন হৈছে৷ আন্তৰ্জাতিক মিছনবোৰো ২৪ ঘণ্টাই সম্পন্ন হৈছে৷
মোদী জী- কেপ্টেইন, আপুনি বিদেশৰ কোন কোন স্থানলৈ গৈছে?
গ্ৰুপ কেপ্টেইন- ছাৰ, আমি ছিংগাপুৰ, ডুবাই, বেলজিয়াম, জাৰ্মানী আৰু ব্ৰিটেইনলৈ গৈছো৷ এইবোৰ ঠাইলৈ গৈছে , IL-76, C-17 বিমান৷ আৰু অতিশয় কম সময়ৰ ভিতৰত গৈছে C-130 যিয়ে মিছন সম্পন্ন কৰিছে৷ আমাৰ প্ৰশিক্ষণ আৰু উৎসাহৰ ফলতেই আমি সময়মতে এই অভিযান সম্পন্ন কৰিব পাৰিছো ছাৰ৷
মোদী জী- আমাৰ দেশবাসীয়ে এইটো কথাত গৌৰৱ কৰে যে জলেই হওক, নভেই হওক, আমাৰ সকলো জোৱানে ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে অৱতীৰ্ণ হৈছে আৰু কেপ্টেইন আপুনি আপোনাৰ দায়িত্ব সুন্দৰ ধৰণে পালন কৰিছে৷ আপোনাক অভিনন্দন জনাইছো৷
গ্ৰুপ কেপ্টেইন- ধন্যবাদ ছাৰ৷ আমি সম্পূৰ্ণ প্ৰয়াস কৰিছো আৰু মোৰ সৈতে মোৰ কন্যা অদিতিও আছে৷
মোদী জী- আৰে ৱাহ!
অদিতি- নমস্কাৰ মোদীজী৷
মোদী জী- নমস্কাৰ নমস্কাৰ অদিতি৷ আপোনাৰ বয়স কিমান?
অদিতি- মোৰ বয়স বাৰ বছৰ আৰু মই অষ্টম শ্ৰেণীত পঢ়ো৷
মোদী জী- আপোনাৰ পিতৃতো বাহিৰত থাকে, ইউনিফৰ্মত থাকে৷
অদিতি- হয়৷ তেওঁক লৈ মই গৌৰৱ কৰো৷ তেওঁ কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম কৰি আছে৷ ক’ৰোনাত আক্ৰান্ত লোকসকলক সহায় কৰি আছে, ইমানবোৰ দেশৰ পৰা অক্সিজেন টেংকাৰ আনিছে, কণ্টেইনাৰ আনিছে৷
মোদী জী- আপুনিতো দেউতাক খুব মিছ কৰে ন?
অদিতি- হয়, মই খুব মিছ কৰো৷ আজিকালি তেওঁ ঘৰলৈ আহিবলৈ বেছি সময় নাপায়৷ ইমানবোৰ আন্তৰ্জাতিক ফ্লাইট আৰু কণ্টেইনাৰ তথা টেংকাৰবোৰ উৎপাদন প্ৰকল্পলৈ লৈ যোৱা হৈছে যাতে ক’ৰোনাত পীড়িত লোকসকলে সময়মতে অক্সিজেন লাভ কৰে৷
মোদী জী- এই অক্সিজেনৰ বাবে জনসাধাৰণ প্ৰাণ ৰক্ষা পৰাৰ বিষয়টো এতিয়া ঘৰে ঘৰে গম পাইছে৷
অদিতি- হয়৷
মোদী জী- যেতিয়া তোমাৰ বন্ধুবৰ্গই গম পায় যে তোমাৰ দেউতাই অক্সিজেন পৰিবহণৰ সৈতে জড়িত, তেতিয়া তোমাকো খুব আদৰেৰে চায় নহয় জানো?
অদিতি- হয়, মোৰ সকলো বন্ধুৱে কয় যে তোমাৰ দেউতাই এনে গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম কৰি আছে, তেতিয়া মোৰ গৌৰৱ অনুভৱ হয়৷ আৰু মোৰ পৰিয়ালৰ আটাইবোৰ লোকে দেউতাক লৈ গৌৰৱ অনুভৱ কৰে৷ যিসকল চিকিৎসক, সশস্ত্ৰ বাহিনী, আটায়ে দিনে-ৰাতিয়ে কাম কৰি আছে আৰু মোৰ বিশ্বাস যে আটাইৰে প্ৰয়াসত আমি ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে নিশ্চিতভাৱে জয়ী হ’ম৷
মোদী জী- আমাৰ ইয়াত কোৱা হয় যে যেতিয়া ছোৱালীয়ে কথা কয় তেতিয়া তেওঁৰ শব্দত সৰস্বতী বিৰাজমান হয়৷ আৰু যেতিয়া অদিতিয়ে কৈছে আমি নিশ্চিতভাৱে জয়ী হ’ম তেতিয়া এয়া ঈশ্বৰৰ বাণী হৈ পৰে৷ আচ্ছা, অদিতি, এতিয়াটো অনলাইনত পঢ়ি আছা তুমি?
অদিতি- হয়, এতিয়া আমাৰ ইয়াত অনলাইন পাঠ্যক্ৰম চলি আছে আৰু আমি সম্পূৰ্ণ সাৱধানতা গ্ৰহণ কৰিছো৷ বাহিৰলৈ গ’লে ডাবল মাস্ক পিন্ধো৷
মোদী জী- আচ্চা, তোমাৰ হবী কি?
অদিতি- মোৰ হবী হ’ল সাঁতোৰা৷ বাস্কেটবলো খেলো৷ কিন্তু এতিয়া বন্ধ বৈ পৰিছে৷ লকডাউনৰ সময়ছোৱাত মই বেকিং আৰু কুকিং শিকিছো৷ দেউতা অহাৰ পিছত মই তেওঁলৈ কুকীজ আৰু কেক বনাও৷
মোদী জী- ৱাহ ৱাহ ৱাহ! বহু দিনৰ পিছত তুমি দেউতাৰ সৈতে সময় কটোৱাৰ সুযোগ পাইছা৷ বহুত ভাল লাগিল আৰু কেপ্টেইন আপোনাকো অভিনন্দন জনাইছো৷ আৰু কেৱল আপোনাকেই নহয়, আমাৰ আটাইবোৰ সশস্ত্ৰ বাহিনী, জল, থল, নভ সকলোকে ছেলুট জনাইছো৷ ধন্যবাদ ভাই৷
গ্ৰুপ কেপ্টেইন- ধন্যবাদ ছাৰ৷
বন্ধুসকল, এই যোদ্ধাসকলে কৰা কামৰ বাবে দেশে এই জোৱানসকলক অভিবাদন জনাইছে। এইদৰে লাখ লাখ লোক দিন-ৰাতিয়ে ব্যস্ত হৈ থাকে। তেওঁলোকে কৰি থকা কামটো তেওঁলোকৰ নিয়মীয়া কামৰ অংশ নহয়। এশ বছৰৰ পিছত পৃথিৱীলৈ এনে ধৰণৰ দুৰ্যোগ আহিছে, আৰু এটা শতিকাৰ পিছত ইমান ডাঙৰ সংকট! সেয়েহে, কাৰো এনে কামৰ কোনো অভিজ্ঞতা নাছিল। দেশৰ প্ৰতি সেৱাৰ অনুভূতি আছে আৰু ইয়াৰ আঁৰত ইচ্ছাশক্তি আছে। সেইকাৰণে দেশখনে সেইটো কৰিছে যিটো আগতে কেতিয়াও হোৱা নাছিল। আপুনি অনুমান কৰিব পাৰে, সাধাৰণ দিনত ইয়াত এটা দিনত ৯০০ মেট্ৰিক টন, তৰল চিকিৎসা অক্সিজেন উৎপাদন হৈছিল। এতিয়া, ই ১০ গুণতকৈ অধিক বৃদ্ধি হৈ প্ৰতিদিনে প্ৰায় ৯৫০০ মেট্ৰিক টন হৈছে। আমাৰ যোদ্ধাসকলে এই অক্সিজেন দেশৰ দূৰদূৰণিলৈ লৈ গৈছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দেশখনত অক্সিজেন বিতৰণৰ বাবে বহুতো প্ৰচেষ্টা কৰা হৈছে, ইমান মানুহ একত্ৰিত হৈছে, নাগৰিকসকলক অনুপ্ৰাণিত কৰাৰ দৰে এই সকলোবোৰ কাম হৈছে। সকলোৱে একত্ৰিত হৈ তেওঁলোকৰ কৰ্তব্য পালন কৰিছে। বাংগালুৰুৰ উৰ্মিলাজীয়ে মোক কৈছিল যে তেওঁৰ স্বামী লেব টেকনিচিয়ান আৰু তেওঁ কেনেকৈ বহুতো প্ৰত্যাহ্বানৰ মাজতো নিৰন্তৰে কাম কৰি আছে সেয়াও বৰ্ণনা কৰিছে।
বন্ধুসকল, ক’ৰোনাৰ আৰম্ভণিতে দেশত মাত্ৰ এটা পৰীক্ষাগাৰ আছিল, কিন্তু আজি ২৫০০ ৰো অধিক পৰীক্ষাগাৰে কাম কৰি আছে। আৰম্ভণিতে, এদিনত কেইশটামানহে পৰীক্ষা কৰিব পৰা গৈছিল, এতিয়া এদিনত ২০ লাখতকৈও অধিক পৰীক্ষা অনুষ্ঠিত হৈছে। এতিয়ালৈকে, দেশত ৩৩ কোটিতকৈও অধিক নমুনা পৰীক্ষা কৰা হৈছে। এই সহকৰ্মীসকলৰ কাৰণে এই মহান কামটো সম্ভৱ হৈছে। নমুনা সংগ্ৰহৰ কামত বহু কেইজন ফ্ৰণ্টলাইন কৰ্মী নিয়োজিত হৈ আছে। সংক্ৰমিত ৰোগীসকলৰ মাজত যোৱা, তেওঁলোকৰ নমুনা লোৱাটো এক সেৱা। নিজকে সুৰক্ষিত কৰিবলৈ, এই সংগীসকলে এনে গৰমতো নিৰন্তৰে পিপিই কিট পিন্ধিবই লাগিব। ইয়াৰ পিছত নমুনা পৰীক্ষাগাৰত উপনীত হয়। সেয়েহে, যেতিয়া মই আপোনাৰ সকলো পৰামৰ্শ আৰু প্ৰশ্ন পঢ়ি আছিলো, মই সিদ্ধান্ত লৈছিলো যে আমাৰ এই সহকৰ্মীসকলৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিব লাগিব। তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতাই আমাক বহুত কথা জানিবলৈ দিব। সেয়েহে, আমি আমাৰ সহকৰ্মী প্ৰকাশ কান্দপালজীৰ সৈতে কথা পাতোঁ, যি দিল্লীত লেব টেকনিচিয়ান হিচাপে কাম কৰে।
মোদী জী- প্ৰকাশজী নমস্কাৰ৷
প্ৰকাশ জী- নমস্কাৰ আদৰণীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী জী৷
মোদী জী- প্ৰকাশজী, প্ৰথমে, 'মন কী বাত'ৰ আমাৰ সকলো শ্ৰোতাক বিষয়ে নিজৰ বিষয়ে কওক। আপুনি কিমান দিন ধৰি এই কামটো কৰি আছে আৰু ক’ৰোনাৰ সময়ত আপুনি কি অনুভৱ কৰিছে কিয়নো দেশৰ মানুহে ইয়াক টিভি বা বাতৰি কাকতত নেদেখে। তথাপিও তেওঁলোকে পৰীক্ষাগাৰত ঋষিৰ দৰে কাম কৰি আছে। সেয়েহে, মই আপোনাক ক'ব বিচাৰো যে যেতিয়া আপুনি এই কথা জনাব, দেশবাসীয়েও জানিব পাৰিব যে দেশত কেনেদৰে কাম কৰা হৈছে।
প্ৰকাশ জী- মই যোৱা ১০ বছৰ ধৰি দিল্লী চৰকাৰৰ স্বায়ত্তশাসিত প্ৰতিষ্ঠান ইনষ্টিটিউট অৱ লিভাৰ এণ্ড বিলিয়াৰী ছাইন্সেছ নামৰ এখন চিকিৎসালয়ত লেব টেকনিচিয়ান হিচাপে কাম কৰি আছোঁ। মোৰ স্বাস্থ্য ক্ষেত্ৰত অভিজ্ঞতা হৈছে ২২ বছৰ। আনকি আই.এল.বি.এছ.-ৰ আগতে, মই দিল্লীৰ এপ’ল’ হস্পিটেল, ৰাজীৱ গান্ধী কৰ্কট চিকিৎসালয়, ৰোটাৰী ব্লাড বেংকৰ দৰে প্ৰতিষ্ঠিত প্ৰতিষ্ঠানত কাম কৰিছো। ছাৰ, যদিও মই সকলো ঠাইতে ৰক্ত কোষ বিভাগত সেৱা আগবঢ়াইছো, যোৱা বছৰ ১ এপ্ৰিল, ২০২০ ৰ পৰা, মই আইএলবিএছৰ ভাইৰোলজি বিভাগৰ অধীনত ক’ভিড পৰীক্ষাগাৰত কাম কৰি আছো। অৱশ্যে, ক’ভিড মহামাৰীয়ে সকলো স্বাস্থ্য আৰু স্বাস্থ্য সম্পদৰ ওপৰত যথেষ্ট চাপৰ সৃষ্টি কৰিছিল, কিন্তু মই ব্যক্তিগতভাৱে এই সংঘাতৰ সময়টোক এক সুযোগ বুলি বিবেচনা কৰো৷ যেতিয়া ৰাষ্ট্ৰ, মানৱতা, সমাজে আমাক আমাৰ তুলনাত অধিক দায়িত্ব, সহযোগিতা, অধিক ক্ষমতা আৰু অধিক ক্ষমতা প্ৰদৰ্শন কৰিব বুলি আশা কৰে৷ আৰু, ছাৰ, যেতিয়া আমি ৰাষ্ট্ৰ, মানৱতা, সমাজৰ আশা অনুসৰি আমাৰ স্তৰত আশা কৰা ধৰণে কাম কৰো, যি এটা মাত্ৰ টোপালৰ সমান, আমি ইয়াক পালন কৰাৰ সময়ত গৌৰৱৰ অনুভূতি হয়। কেতিয়াবা, যেতিয়া আমাৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকলেও শংকা বা অলপ ভয় কৰে, মই তেওঁলোকক মনত পেলাই দিওঁ যে আমাৰ বিপদাশংকা আমাৰ দেশৰ জোৱানসকলৰ তুলনাত কম যিসকলে সদায় তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ পৰা আঁতৰত সীমাত অদ্ভূত আৰু অস্বাভাৱিক পৰিস্থিতিত দেশক সুৰক্ষা দি থাকে। গতিকে তেওঁলোকেও এইটো বুজি পায় আৰু তেওঁলোকে মোৰ সৈতে এক প্ৰকাৰে সহযোগিতা কৰে আৰু এই দুৰ্যোগত যিকোনো সহযোগিতাত তেওঁলোকেও তেওঁলোকৰ ভূমিকা পালন কৰে।
মোদী জী- প্ৰকাশজী, এফালে,চৰকাৰে সকলোকে দূৰত্ব বজাই ৰাখিবলৈ কৈছে- দূৰত্ব ৰাখিব, ক’ৰোনাত ইজনে সিজনৰ পৰা আঁতৰি থাকিব। আৰু আপুনি সন্মুখত থাকি ক’ৰোনা বেক্টেৰিয়াৰ মাজতে সহৱস্থান কৰি আছে। সেয়েহে এইটো এক নিজেই জীৱনৰ বাবে বিপদাপন্ন ঘটনা, পৰিয়ালৰ লোকে চিন্তা কৰাটো অতি স্বাভাৱিক। কিন্তু তথাপিও, এই লেব টেকনিচিয়ানৰ কামটো সাধাৰণ সংযোগৰ ভিতৰত এটা। আৰু এনে মহামাৰী পৰিস্থিতিত আপুনি সেইটোৱেই কৰি আছে। গতিকে কামৰ সময়বোৰ নিশ্চয় অত্যাধিক হৈছে? আপোনাকে পৰীক্ষাগাৰৰ পৰা নিশা উভতিব লাগে? কিয়নো ইমান কোটি মানুহৰ পৰীক্ষা হৈ আছে, বোজাও বাঢ়িছে? কিন্তু আপোনালোকে নিজৰ সুৰক্ষাৰ যত্ন লয় নে নলয়?
প্ৰকাশ জী- নিশ্চয় ৰাখো ছাৰ। আমাৰ আইএলবিএছৰ পৰীক্ষাগাৰটো বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ দ্বাৰা স্বীকৃত। গতিকে সকলো প্ৰট’কল আন্তৰ্জাতিক মানদণ্ডৰ, আমি তিনিটা স্তৰৰ পোচাকেৰে পৰীক্ষাগাৰলৈ যাওঁ আৰু কাম কৰো। আৰু লেবেল আৰু পৰীক্ষাৰ সম্পূৰ্ণ প্ৰট’ক’ল থাকে আৰু সেই প্ৰট’ক’লৰ অধীনত কাম হয়। সেয়েহে ছাৰ এইটোও এটা ভগৱানৰ অনুগ্ৰহ যে মোৰ পৰিয়াল আৰু মোৰ বেছিভাগ পৰিচিত যি এতিয়ালৈকে এই সংক্ৰমণৰ পৰা বাচি আছে। গতিকে এটা কথা, যদি আপুনি সাৱধান হয় আৰু সংযম অৱলম্বন কৰে, আপুনি ইয়াক অলপ এৰাই চলিব পাৰে।
মোদী জী- প্ৰকাশজী, আপোনাৰ দৰে হাজাৰ হাজাৰ লোকে যোৱা এবছৰ ধৰি পৰীক্ষাগাৰত কাম কৰি আছে আৰু ইমান খিনি কৰি আছে। তেওঁলোকে বহুতো লোকক বচাবলৈ কাম কৰি আছে। যি কথা দেশে আজি জানে। কিন্তু প্ৰকাশজী, মই আপোনাৰ জৰিয়তে আপোনাৰ সকলো সহকৰ্মীক আন্তৰিকতাৰে ধন্যবাদ জনাইছো। দেশবাসীৰ হৈ মই আপোনাক ধন্যবাদ জনাইছো। আৰু আপুনি স্বাস্থ্যৱান হৈ থাকে। আপোনাৰ পৰিয়াল স্বাস্থ্যৱান হওক। মই আপোনালোকক শুভকামনা জনাইছো।
প্ৰকাশ জী- ধন্যবাদ প্ৰধানমন্ত্ৰী জী৷ মই আপোনাৰ ওচৰত কৃতজ্ঞ যে আপুনি মোক এই সুবিধা প্ৰদান কৰিলে৷
মোদী জী- ধন্যবাদ ভাই ৷
বন্ধুসকল, এক প্ৰকাৰে, মই ভাই প্ৰকাশজীৰ সৈতে কথা পাতিছো, কিন্তু হাজাৰ হাজাৰ লেব টেকনিচিয়ানৰ সেৱা আগবঢ়োৱাৰ সুবাস আমাৰ ওচৰলৈ আহিছে। এই বিষয়বোৰে কেৱল হাজাৰ হাজাৰ লোকৰ সেৱা প্ৰদৰ্শন কৰাই নহয় অদ্যপি আমাৰ সকলোৰে দায়িত্ববোধো আছে। ভাই প্ৰকাশজীৰ দৰে আমাৰ সহকৰ্মীসকলে যিমানেই কাম কৰি আছে, সিমানেই তেওঁলোকৰ সহযোগিতাই ক’ৰোনাক পৰাস্ত কৰাত সহায় কৰিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি আমাৰ 'ক’ৰোনা যোদ্ধা'ৰ বিষয়ে কথা পাতি আছিলো। যোৱা ডেৰ বছৰত, আমি যথেষ্ট নিষ্ঠা আৰু কঠোৰ পৰিশ্ৰম দেখিছো। কিন্তু দেশৰ আন বহু যোদ্ধাইও এই যুঁজত এক ডাঙৰ ভূমিকা পালন কৰিছে। আপুনি ভাবক, আমাৰ দেশত ইমান ডাঙৰ সংকট, ই দেশৰ প্ৰতিটো ব্যৱস্থাক প্ৰভাৱিত কৰিছে। কৃষি ব্যৱস্থাই আক্ৰমণৰ পৰা নিজকে যথেষ্ট পৰিমাণে সুৰক্ষিত কৰিছিল। কেৱল ইয়াক সুৰক্ষিত ৰখাই নহয়, লগতে আগবাঢ়িও গৈছিল, ইয়াৰ প্ৰগতি হৈছিল! আপুনি জানেনে যে এই মহামাৰীতো আমাৰ কৃষকসকলে অভিলেখ সংখ্যক উৎপাদন কৰিছে? যেতিয়া কৃষকসকলে অভিলেখ সংখ্যক উৎপাদন কৰিছিল, সেই সময়তে দেশখনেও অভিলেখ সংখ্যক শস্য ক্ৰয় কৰিছে। এইবাৰ, বহু ঠাইত, কৃষকসকলে সৰিয়হৰ বাবে এমএছপি মূল্যতকৈ অধিক লাভ কৰিছে। অভিলেখ সংখ্যক খাদ্যশস্য উৎপাদনৰ বাবেই আমাৰ দেশে প্ৰতিজন দেশবাসীক শক্তিশালী কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। আজি এই সংকটত ৮০ কোটি দৰিদ্ৰ লোকক বিনামূলীয়া ৰেচন প্ৰদান কৰা হৈছে যাতে দৰিদ্ৰ লোকসকলৰ ওচৰত এনে এটা দিন নাহক যিদিনা তেওঁলোকৰ পাকঘৰত জুহালত জুই নজ্বলক।
বন্ধুসকল, আজি আমাৰ দেশৰ কৃষকসকলে বহুতো ক্ষেত্ৰত নতুন ব্যৱস্থাৰ সুযোগ লৈ বিস্ময়কৰ কাম কৰি আছে। উদাহৰণ স্বৰূপে, আগৰতলাৰ কৃষকসকলক চাওক! এই কৃষকসকলে অতি ভাল কঁঠাল উৎপাদন কৰে। যিহেতু ইয়াৰ দেশ-বিদেশত চাহিদা আছে, এইবাৰ আগৰতলাৰ কৃষকসকলৰ কঁঠাল ৰেলেৰে গুৱাহাটীলৈ আনিছিল। এই কঁঠালবোৰ এতিয়া গুৱাহাটীৰ পৰা লণ্ডনলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। একেদৰে, আপুনি নিশ্চয় বিহাৰৰ 'শাহী লিচ্চি'ৰ নাম শুনিছে। ২০১৮ চনত, চৰকাৰে ইয়াৰ পৰিচয় শক্তিশালী কৰিবলৈ আৰু কৃষকসকলক অধিক লাভান্বিত কৰিবলৈ শাহী লিচ্চিক এটা জিআই টেগ দিছিল। এইবাৰ, বিহাৰৰ এই 'শাহী লিচ্চি'ও বিমানেৰে লণ্ডনলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। পূবৰ পৰা পশ্চিমলৈ, উত্তৰৰ পৰা দক্ষিণলৈ, আমাৰ দেশত এনে অনন্য সোৱাদ আৰু সামগ্ৰীৰে পৰিপূৰ্ণ। দক্ষিণ ভাৰতত, আপুনি নিশ্চয় বিজয়নগৰমৰ আমৰ বিষয়ে শুনিছে? এতিয়া কোনে এই আমবোৰ খাব নিবিচাৰে! সেয়েহে, এতিয়া কিষাণ-ৰেলত শ শ টন বিজয়নগৰম আম দিল্লীত উপস্থিত হৈছে। দিল্লী আৰু উত্তৰ ভাৰতৰ মানুহে বিজয়নগৰম আমৰ সোৱাদ লাভ কৰিব আৰু বিজয়নগৰমৰ কৃষকসকলে ভাল উপাৰ্জন কৰিব। কিষাণ-ৰেলে এতিয়ালৈকে প্ৰায় ২ লাখ টন উৎপাদন পৰিবহণ কৰিছে। এতিয়া কৃষকসকলে অতি কম মূল্যত দেশৰ আন দূৰৱৰ্তী অঞ্চললৈ ফল, পাচলি, খাদ্যশস্য প্ৰেৰণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি ৩০ মে'ত 'মন কী বাত'ত কথা পাতিছো আৰু ঘটনাক্ৰমে এই চৰকাৰৰ ৭ম বাৰ্ষিকীৰ সময়ো আহি পৰিছে। বিগত বছৰবোৰত, দেশখনে 'সবকা সাথ, সবকা বিকাশ, সবকা-বিশ্বাস' মন্ত্ৰত আগবাঢ়ি গৈছে। আমি সকলোৱে প্ৰতিটো মুহূৰ্তত সমৰ্পণেৰে দেশৰ সেৱাত কাম কৰিছো। বহু সহকৰ্মীয়ে মোক মন কী বাতত আমাৰ এই ৭ বছৰীয়া সাধাৰণ পৰিক্ৰমাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ কৈ পত্ৰ প্ৰেৰণ কৰিছে। বন্ধুসকল, এই ৭ বছৰত যি সফলতা লাভ কৰা হৈছে সেয়া হৈছে দেশৰ, দেশবাসীৰ। আমি বহু বছৰ ধৰি একেলগে ৰাষ্ট্ৰীয় গৌৰৱৰ বহুতো মুহূৰ্ত অনুভৱ কৰিছো। যেতিয়া আমি দেখিছোঁ যে ভাৰত এতিয়া আন দেশৰ চিন্তা আৰু চাপৰ অধীনত নহয়, ই নিজৰ সংকল্পৰ দ্বাৰা আগবাঢ়িছে, আমি সকলোৱে ইয়াকে লৈ গৌৰৱান্বিত। যেতিয়া আমি দেখিম যে ভাৰতে ইয়াৰ বিৰুদ্ধে ষড়যন্ত্ৰ কৰা সকলক উপযুক্ত প্ৰত্যুত্তৰ দিয়ে তেতিয়া আমাৰ আত্মবিশ্বাস অধিক বৃদ্ধি পায়। যেতিয়া ভাৰতে ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তাৰ বিষয়ত আপোচ নকৰে, যেতিয়া আমাৰ বাহিনীৰ শক্তি বৃদ্ধি হয়, আমি অনুভৱ কৰো যে হয়, আমি সঠিক পথত আছো।
বন্ধুসকল, মই দেশৰ সকলো কোণৰ পৰা বহুতো দেশবাসীৰ পৰা বাৰ্তা, তেওঁলোকৰ চিঠি লাভ কৰো। বহুলোকে ৭০ বছৰৰ ভিতৰত প্ৰথমবাৰলৈ তেওঁলোকৰ গাওঁবোৰত বিদ্যুত সংযোগ কৰা হৈছে বাবে দেশক ধন্যবাদ জনাইছে, তেওঁলোকৰ পুত্ৰ আৰু কন্যাসকলে পোহৰত অধ্যয়ন কৰি আছে, ফেনৰ বতাহৰ তলত পঢ়ি আছে। বহুলোকে কয় যে আমাৰ গাওঁখন এতিয়া এটা পকী ৰাস্তাৰে চহৰখনৰ সৈতে সংযুক্ত হৈ আছে। মোৰ মনত আছে যে এটা জনজাতীয় অঞ্চলৰ কিছুমান সহকৰ্মীয়ে মোলৈ এটা বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছিল যে ৰাস্তাটো নিৰ্মাণ হোৱাৰ পিছত প্ৰথমবাৰৰ বাবে তেওঁলোকে অনুভৱ কৰিছিল যে তেওঁলোকেও পৃথিৱীৰ অন্য প্ৰান্তৰ সৈতে সংযোজিত হৈথে। একেদৰে, যদি কোনোবাই বেংক একাউণ্ট খোলাৰ আনন্দ ভাগ বতৰা কৰে, কোনোবাই মোক বিভিন্ন আঁচনিৰ সহায়ত যদি নতুন ৰোজগাৰ লাভ কৰে তেতিয়া তেওঁলোকে নিজৰ আনন্দত মোকো আমন্ত্ৰণ জনায়।
প্ৰধানমন্ত্ৰী আৱাস যোজনাৰ অধীনত এটা ঘৰ পোৱাৰ পিছত, গৃহ প্ৰৱেশ আয়োজনৰ বাবে আমাৰ দেশবাসীৰ পৰা নিৰন্তৰ ভাৱে বহুতো নিমন্ত্ৰণ পাই আহিছো। এই ৭ বছৰত, মই আপোনালোকৰ সৈতে লক্ষাধিক সুখত যোগদান কৰিছো। মাত্ৰ কেইদিনমান আগতে, গাওঁ এখনৰ এটা পৰিয়ালে মোক জল জীৱন মিছনৰ অধীনত ঘৰটোত স্থাপন কৰা পানীৰ টেপৰ এখন ফটো প্ৰেৰণ কৰিছিল। তেওঁ ফটোখনৰ শিৰোনাম লিখিছিল - 'মোৰ গাঁৱৰ জীৱনধাৰা'। এনেকুৱা বহুতো পৰিয়াল আছে। স্বাধীনতাৰ পিছত ৭টা দশকত, আমাৰ দেশৰ মাত্ৰ ৩.৫ কোটি গ্ৰাম্য পৰিয়ালৰ পানীৰ সংযোগ আছিল। কিন্তু কেৱল যোৱা ২১ মাহত, ৪.৫ কোটি ঘৰক বিশুদ্ধ পানীৰ সংযোগ দিয়া হৈছে। ইয়াৰে ১৫ মাহ ক’ৰোনাৰ সময় আছিল! দেশত 'আয়ুষ্মান যোজনা'ৰ পৰা একে ধৰণৰ নতুন বিশ্বাসৰ সৃষ্টি হৈছে। যেতিয়া এজন দৰিদ্ৰ ব্যক্তিয়ে বিনামূলীয়া চিকিৎসা লৈ স্বাস্থ্যৱান হৈ ঘৰলৈ আহে, তেওঁ অনুভৱ কৰে যে তেওঁ এক নতুন জীৱন লাভ কৰিছে। তেওঁ বিশ্বাস কৰে যে দেশখন তেওঁৰ সৈতে আছে। এনে বহুতো পৰিয়ালৰ আশীৰ্বাদ, লাখ লাখ মাতৃৰ আশীৰ্বাদৰ সৈতে, আমাৰ দেশ দৃঢ়ভাৱে উন্নয়নৰ দিশে আগবাঢ়িছে।
বন্ধুসকল, এই ৭ বছৰত ভাৰতে 'ডিজিটেল লেনদেন'ত বিশ্বক এক নতুন দিশ দেখুৱাবলৈ কাম কৰিছে। আজি যিকোনো স্থানত আপোনাৰ ডিজিটেল পৰিশোধ যিমানে সহজ হয়, ক’ৰোনাৰ এই সময়ত ই সিমানেই উপযোগী হয়। আজি দেশবাসীৰ পৰিষ্কাৰ পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰতি গুৰুত্ব আৰু সতৰ্কতা বৃদ্ধি পাইছে। আমি অভিলেখ সংখ্যক উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ কৰি আছো আৰু অভিলেখ সংখ্যক পথ নিৰ্মাণ কৰি আছো। কেৱল এই ৭ বছৰত, দেশৰ বহুতো পুৰণি বিবাদো সম্পূৰ্ণ শান্তি আৰু সম্প্ৰীতিৰে সমাধান কৰা হৈছে। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ পৰা কাশ্মীৰলৈকে শান্তি আৰু উন্নয়নৰ এক নতুন আত্মবিশ্বাস জাগ্ৰত হৈছে। বন্ধুসকল, আপোনালোকে ভাবিছেনে, এই ৭ বছৰত এই সকলোবোৰ কাম কেনেদৰে কৰা হৈছে যিবোৰ দশকতো কৰিব পৰা নহৈছিল? এই সকলোবোৰ সম্ভৱ হৈছিল কিয়নো এই ৭ বছৰত আমি চৰকাৰ আৰু জনতাতকৈ অধিক এখন দেশ হিচাপে কাম কৰিছিলো, এটা দল হিচাপে কাম কৰিছিলো, 'টীম ইণ্ডিয়া' হিচাপে কাম কৰিছিলো। প্ৰতিজন নাগৰিকে দেশখনক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে একাধিক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছে। হয়! য'ত সফলতা হয়, তাত পৰীক্ষাও আছে। এই ৭ বছৰত, আমি বহুতো কঠিন পৰীক্ষাত একেলগে অৱতীৰ্ণ হৈছো আৰু প্ৰতিবাৰেই আমি শক্তিশালী হৈ ওলাই আহিছো। ক’ৰোনা মহামাৰী হিচাপে, ইমান ডাঙৰ পৰীক্ষা নিৰন্তৰ ভাৱে চলি আছে। এইটো এক সংকট যিয়ে সমগ্ৰ বিশ্বক অসুবিধাত পেলাইছে, কিমান জন লোকে তেওঁলোকৰ প্ৰিয়জনক হেৰুৱাইছে। আনকি ডাঙৰ দেশবোৰেও ইয়াৰ ধ্বংসৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ সক্ষম হোৱা নাই। ভাৰতে এই গোলকীয় মহামাৰীৰ মাজত 'সেৱা আৰু সহযোগিতা'ৰ সংকল্প লৈ আগবাঢ়ি আহিছে। আমি প্ৰথম ঢৌতো সম্পূৰ্ণ উৎসাহেৰে যুঁজ দিছিলো, এইবাৰো, ভাৰতে ভাইৰাছটোৰ বিৰুদ্ধে চলি থকা যুঁজত জয়ী হ'ব। সেয়া 'দুই গজৰ দূৰত্ব', ‘মাস্কৰ নিয়ম’ বা ভেকছিনেই হওক, আমি শিথিল হ'ব নালাগে। এইটোৱেই আমাৰ বিজয়ৰ পথ। আগন্তুক সময়ত যেতিয়া আমি 'মন কী বাত'ত লগ পাম, আমি আমাৰ দেশবাসীৰ আৰু বহুতো অনুপ্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণৰ বিষয়ে কথা পাতিম আৰু নতুন বিষয়ে আলোচনা কৰিম। আপোনালোকে মোক এনেদৰে আপোনাৰ পৰামৰ্শ প্ৰেৰণ কৰি থাকিব। আপোনালোক সকলোৱে স্বাস্থ্যৱান হওক, দেশখন আগবাঢ়ি থাকক। অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। আজি, মই এনে এক সময়ত আপোনালোকৰ সৈতে 'মন কী বাত'ত উপস্থিত হৈছো য’ত আমাৰ সকলোৰে ধৈৰ্য, ক’ৰোনাই আমাৰ সকলোৰে দুখ-কষ্ট সহ্য কৰাৰ সীমা পৰীক্ষা কৰি আছে। বহুতে আমাক অকালতে এৰি গৈছে। ক’ৰোনাৰ প্ৰথমটো ঢৌক সফলতাৰে প্ৰতিহত কৰাৰ পিছত দেশখনত সাহসেৰে ভৰি পৰিছিল, আত্মবিশ্বাসেৰে ভৰি পৰিছিল, কিন্তু এই ধুমুহাই দেশখনক হতবাক কৰি তুলিছে।
বন্ধুসকল, শেহতীয়াকৈ এই সংকটৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ মই বিভিন্ন খণ্ডৰ বিশেষজ্ঞসকলৰ সৈতে দীঘলীয়া আলোচনা কৰিছো। আমাৰ ফাৰ্মা-উদ্যোগৰ লোক, প্ৰতিষেধক নিৰ্মাতা বা অক্সিজেন উৎপাদনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত লোক হওক বা চিকিৎসা ক্ষেত্ৰৰ বিষয়ে বিজ্ঞ লোক হওক, তেওঁলোকে নিজৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰামৰ্শ চৰকাৰক প্ৰদান কৰিছে। এই সময়ত, আমি এই যুঁজত জয়ী হ'বলৈ বিশেষজ্ঞ আৰু বৈজ্ঞানিক পৰামৰ্শক অগ্ৰাধিকাৰ দিব লাগিব। ভাৰত চৰকাৰে ৰাজ্য চৰকাৰৰ প্ৰচেষ্টা আগবঢ়াই নিয়াৰ বাবে সকলো শক্তিৰে কাম কৰি আছে। ৰাজ্য চৰকাৰসমূহেও তেওঁলোকৰ দায়িত্ব পালন কৰিবলৈ যথাসাধ্য ধৰণে চেষ্টা কৰি আছে।
বন্ধুসকল, দেশৰ চিকিৎসক আৰু স্বাস্থ্য কৰ্মীসকলে বৰ্তমান ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে এক ডাঙৰ যুঁজত অৱতীৰ্ণ হৈছে। যোৱা এবছৰত তেওঁলোকে ৰোগটোৰ বিষয়ে সকলো ধৰণৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছে। আমাৰ সৈতে বৰ্তমান মুম্বাইৰ প্ৰখ্যাত ড০ শশাংক যোশীজী উপস্থিত আছে।
ক’ৰোনা আৰু এই সম্পৰ্কীয় গৱেষণাৰ চিকিৎসাৰ ক্ষেত্ৰত ডাঃ শশাংকজীৰ যথেষ্ট অভিজ্ঞতা আছে, তেওঁ ইণ্ডিয়ান কলেজ অব্ ফিজিচিয়ানৰ ডীনো আছিল। ডাঃ শশাংকৰ সৈতে কথা পাতোঁ আহক:-
মোদী জী- নমস্কাৰ ডাঃ শশাংকজী
ডাঃ শশাংক- নমস্কাৰ মহোদয়
মোদী জী- মাত্ৰ কিছুদিন পূৰ্বে মই আপোনাৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ সুযোগ পাইছিলো। মই আপোনাৰ চিন্তাৰ স্পষ্টতা ভাল পাইছিলো। মই ভাবিছিলো দেশৰ সকলো নাগৰিকে আপোনাৰ মতামতৰ বিষয়ে জনা উচিত। মই কি শুনিছো সেই বিষয়ে এটা প্ৰশ্ন হিচাপে মই আপোনাৰ সন্মুখত উপস্থাপন কৰি আছো। ডাঃ শশাংক, আপোনালোকে বৰ্তমান জীৱন ৰক্ষাৰ বাবে দিন-ৰাতিয়ে কাম কৰি আছে, প্ৰথমতে মই বিচাৰো যে আপুনি জনসাধাৰণক দ্বিতীয় ঢৌৰ বিষয়ে কওক। চিকিৎসীয়ভাৱে ই কেনেকৈ পৃথক আৰু কি কি সাৱধানতাৰ প্ৰয়োজন।
ডাঃ শশাংক- ধন্যবাদ মহোদয়, এইটো দ্বিতীয়টো ঢৌ। ই দ্ৰুতগতিত আহিছে, সেয়েহে ভাইৰাছটোৱে প্ৰথমটো ঢৌৰ তুলনাত দ্ৰুত গতিত কাম কৰি আছে, কিন্তু ভাল কথাটো হ'ল তাতকৈ ক্ষীপ্ৰতাৰে পুনৰুদ্ধাৰ হৈছে আৰু মৃত্যুৰ হাৰো যথেষ্ট কম। দুটা বা তিনিটা পাৰ্থক্য আছে, প্ৰথমতে, ই যুৱচাম আৰু শিশুসকলৰ মাজত সামান্য দৃশ্যমান হয়। ইয়াৰ লক্ষণবোৰ পূৰ্বৰ দৰে উশাহ লোৱা, শুকান কাহ, জ্বৰ, আৰু ইয়াৰ সৈতে অলপ গোন্ধ, সোৱাদ নাইকিয়া হোৱা। আৰু মানুহবোৰ অলপ ভয় খাইছে। ভয় কৰাৰ কোনো প্ৰয়োজন নাই। ৮০-৯০ শতাংশ লোকৰ কোনো লক্ষণ প্ৰদৰ্শন নহয়, আৰু মিউটেচন-মিউটেচনৰ বিষয়ে যি কোৱা হৈছে, তাতো ভয় খোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই৷ আমি কাপোৰ সলনি কৰাৰ দৰে ভাইৰাছে ইয়াৰ ৰং সলনি কৰি আছে আৰু সেয়েহে ভয় কৰিব লগীয়া একো নাই আৰু আমি এই ঢৌবোৰো অতিক্ৰম কৰিম। ঢৌ আহে আৰু যায় আৰু এই ভাইৰাছবোৰো আহি থাকে আৰু গৈ থাকে, সেয়েহে ভিন্ন ভিন্ন লক্ষণে দেখা দিছে আৰু চিকিৎসাগতভাৱে আমি সাৱধান হোৱা উচিত। ১৪ ৰ পৰা ২১ দিনৰ ক’ভিড সময় তালিকা আছে য'ত আমি চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱা উচিত।
মোদী জী- ডাঃ শশাংক, আপুনি উল্লেখ কৰা বিশ্লেষণ মোৰ বাবেও আকৰ্ষণীয়, মই বহুতো চিঠি পাইছো, য'ত চিকিৎসাৰ বিষয়ে মানুহৰ বহুতো আশংকা আছে, কিছুমান ঔষধৰ যথেষ্ট চাহিদা বাঢ়িছে, সেয়েহে মই বিচাৰো যে আপুনি জনসাধাৰণক ক’ভিডৰ চিকিৎসাৰ বিষয়ে কওক।
ডাঃ শশাংক- হয়, মহাশয়, নিদানিক চিকিৎসা লোকসকলে অতি পলমকৈ আৰম্ভ কৰে আৰু স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে ৰোগ ভাল হ’ব, এই বুলি বিশ্বাস কৰে, ম’বাইলত কি আহে তাৰ ওপৰত বিশ্বাস ৰাখে, আৰু যদি আপুনি চৰকাৰী তথ্য অনুসৰণ কৰে, তেন্তে কষ্টৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া নহয়। ক’ভিডৰ চিকিৎসাৰ যি প্ৰট’ক’ল আছে তাত তিনি প্ৰকাৰৰ তীব্ৰতা আছে, পাতল বা মৃদু ক’ভিডৰ বাবে ক্লিনিক চিকিৎসা প্ৰটোকল, মজলীয়া বা মডাৰেট ক’ভিড আৰু তীব্ৰ ক’ভিড যাক গুৰুতৰ ক’ভিড বুলি কোৱা হয়। সেয়েহে পাতল ক’ভিডৰ বাবে, আমি অক্সিজেন নিৰীক্ষণ কৰো, নাড়ী নিৰীক্ষণ কৰো, জ্বৰ নিৰীক্ষণ কৰো, কেতিয়াবা পেৰাচিটামলৰ দৰে ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰো আৰু নিজৰ চিকিৎসকৰ সৈতে যোগাযোগ কৰো৷ যি মজলীয়া ক’ভিড, মডাৰেট ক’ভিড বা শক্তিশালী ক’ভিড আছে, তেন্তে চিকিৎসকৰ সৈতে যোগাযোগ কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। সঠিক আৰু সুলভ ঔষধ উপলব্ধ আছে। ইয়াত ষ্টেৰইড যি আছে ই জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰে, ইনহেলাৰ দিব পাৰো, টেবলেট আমি দিব পাৰো, আৰু একে সময়তে আমি জীৱনদায়িনী অক্সিজেন দিব পাৰো আৰু ইয়াৰ বাবে সৰু সৰু চিকিৎসা আছে কিন্তু প্ৰায়ে যি ঘটি আছে সেয়া হ'ল ৰেমডেচিভিৰ নামৰ এটা নতুন পৰীক্ষামূলক ঔষধ উপলব্ধ হৈছে। এই ঔষধৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ'ল চিকিৎসালয়ত দুই তিনি দিন কমকৈ থাকিব পাৰি আৰু নিদানিক পুনৰুদ্ধাৰত সহায়ো কৰে। এই ঔষধটোৱেও কেতিয়া কাম কৰে, যেতিয়া ইয়াক প্ৰথম ৯-১০ দিনত দিয়া হয় আৰু ইয়াক পাঁচ দিনলৈ দিয়া হয়, এই যে মানুহবোৰে ৰেমডেচিভিৰৰ পিছে পিছে দৌৰি আছে, সেয়া কৰা আৱশ্যক নহয়। এয়া হৈছে অলপ ঔষধৰ কাম, যাক অক্সিজেনৰ প্ৰয়োজন, প্ৰাণ বায়ু অক্সিজেনৰ প্ৰয়োজন, যাক চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি কৰোৱা হয় আৰু চিকিৎসকে ক'লেহে গ্ৰহণ কৰিব লাগে। গতিকে সকলো মানুহে ইয়াক বুজি পোৱাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আমি প্ৰাণায়াম কৰিম, আমাৰ শৰীৰৰ হাঁওফাঁও অলপ সম্প্ৰসাৰিত কৰিম আৰু আমাৰ তেজ পাতল কৰা বেজী যাক আমি হেপাৰিন বুলি কও, এই সৰু সৰু ঔষধ দিলে ৯৮% লোক যদি আৰোগ্য হয় তেন্তে ইতিবাচক হৈ থকাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা। চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শৰ সৈতে চিকিৎসা প্ৰট’কল গ্ৰহণ কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। আৰু এই ব্যয়বহুল ঔষধৰ পিছত দৌৰাৰ কোনো প্ৰয়োজন নাই, মহোদয়, আমাৰ ওচৰত ভাল চিকিৎসা আছে, প্ৰাণবায়ু অক্সিজেন আছে, ভেণ্টিলেটৰৰ সুবিধাও আছে, সকলো আছে, মহোদয়, আৰু, কেতিয়াবা যদি এই ঔষধ উপলব্ধ হয় তেন্তে ইয়াক উপযুক্ত লোকসকলক দিব লাগে৷ যথেষ্ট বিভ্ৰান্তিৰ সৃষ্টি হৈছে আৰু সেয়েহে, মই এই স্পষ্টীকৰণ দিব বিচাৰো যে মহোদয়, আমাৰ ওচৰত বিশ্বৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ চিকিৎসা উপলব্ধ আছে। আপুনি দেখিব যে ভাৰতত পুনৰুদ্ধাৰৰ হাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ৷ যদি আপুনি ইউৰোপৰ সৈতে তুলনা কৰে, আমেৰিকাই একেই চিকিৎসা প্ৰট’কলৰ দ্বাৰা ৰোগীসকলক চিকিৎসা কৰি আছে৷
মোদী জী- ডাঃ শশাংক আপোনাক বহুত ধন্যবাদ। ডাঃ শশাংকই আমাক দিয়া তথ্য অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু এয়া আমাৰ সকলোৰে বাবে উপযোগী হ'ব।
বন্ধুসকল, মই আপোনালোক সকলোকে অনুৰোধ জনাইছো, যদি আপোনাক কোনো তথ্যৰ প্ৰয়োজন হয়, আন কোনো আশংকা আচে তেন্তে সঠিক উৎসৰ পৰা তথ্য প্ৰাপ্ত কৰক। আপোনাৰ পাৰিবাৰিক চিকিৎসক, ওচৰৰ চিকিৎসকৰ সৈতে ফোনযোগে যোগাযোগ কৰক আৰু তেওঁলোকৰ পৰামৰ্শ লওক। মই দেখিছো যে আমাৰ বহুতো চিকিৎসকে নিজেই এই দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰি আছে। বহুতো চিকিৎসকে সামাজিক মাধ্যমৰ জৰিয়তে লোকসকলক অৱগত কৰি আছে। ফোনত, হোৱাটছএপৰ জৰিয়তেও পৰামৰ্শ দি আছে। বহুতো চিকিৎসালয়ৰ ৱেবছাইট আছে য'ত তথ্যও উপলব্ধ আৰু আপুনি তাত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শও ল'ব পাৰে। এইটো অতি প্ৰশংসনীয় কাম হৈছে।
মোৰ সৈতে শ্ৰীনগৰৰ ডাঃ নাভিদ নাজিৰ শ্বাহে যোগদান কৰিছে। ডাঃ নাভিদ শ্ৰীনগৰৰ এখন চৰকাৰী চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়ৰ অধ্যাপক। নাভিদজীয়ে তেওঁৰ তত্বাৱধানত বহুতো ক’ৰোনা ৰোগীক চিকিৎসা কৰিছে আৰু ডাঃ নাভিদে এই পবিত্ৰ ৰমজান মাহতো তেওঁৰ কাম কৰি আছে আৰু তেওঁ আমাৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ আহৰি উলিয়াইছে। তেওঁৰ সৈতে কথা পাতো আহক।
মোদী জী- নাভিদজী নমস্কাৰ৷
ডাঃ নাভিদ- নমস্কাৰ মহোদয়৷
মোদী জী- ড০ নাভিদ 'মন কী বাত'ৰ আমাৰ শ্ৰোতাসকলে এই কঠিন সময়ত আতংক ব্যৱস্থাপনাৰ প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছে। আপুনি আপোনাৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা তেওঁলোকক কেনেদৰে সঁহাৰি দিব?
ডাঃ নাভিদ- চাওক, যেতিয়া ক’ৰোনা আৰম্ভ হৈছিল, কাশ্মীৰত কোভিড চিকিৎসালয় হিচাপে নিৰ্ধাৰিত প্ৰথম চিকিৎসালয়খন আমাৰ মহানগৰ চিকিৎসালয় আছিল। সেই সময়ত এক ভয়ৰ পৰিৱেশ আছিল৷ মানুহে ভাবিছিল যে ক’ৰোনা সংক্ৰমণ হ’লে ইয়াক মৃত্যুদণ্ড বুলি গণ্য কৰা হ'ব আৰু এনে পৰিস্থিতিত, ডাঃ চাহিবান অথবা পেৰা-মেডিকেল কৰ্মচাৰীসকল যিসকলে আমাৰ চিকিৎসালয়ত কাম কৰিছিল, তেওঁলোকৰ মাজত ভয় আছিল যে আমি এই ৰোগীসকলৰ কিদৰে সন্মুখীন হ'ম। আমাৰ সংক্ৰমণ নহয়তো? কিন্তু আমি এইটোও দেখিছিলো যে যদি আমি সম্পূৰ্ণৰূপে পৰিধান কৰা সুৰক্ষামূলক গীয়েৰৰ পদক্ষেপসমূহ কাৰ্যকৰী কৰো তেতিয়া আমি সুৰক্ষিত থাকিব পাৰো আৰু আমাৰ বাকী কৰ্মচাৰীসকলেও সুৰক্ষিত থাকিব পাৰে আৰু লগতে আমি দেখিছিলো যে কিছুমান ৰোগী এনে আছিল যি লক্ষণহীন আছিল, যাৰ ৰোগৰ কোনো লক্ষণ নাছিল। আমি দেখিছোযে ঔষধ গ্ৰহণ নকৰা ৯০-৯৫% ৰো অধিক ৰোগীও আৰোগ্য হয়, সেয়েহে বিগত সময়ৰ পৰা ক’ৰোনাৰ ভয় যথেষ্ট হ্ৰাস পাইছে। আজি আমি এইবাৰৰ ক’ৰোনাৰ দ্বিতীয় ঢৌতো আতংকিত হ'ব নালাগে৷ যদি আমি এছ.অ’.পিৰ সুৰক্ষামূলক ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ কৰো, যেনে মাস্ক পৰিধাৰ কৰা, হেণ্ড চেনিটাইজাৰ ব্যৱহাৰ কৰা, শাৰীৰিক দূৰত্ব বিধি বা সামাজিক সমাৱেশ পৰিহাৰ কৰা, তেতিয়া আমি আমাৰ দৈনন্দিন কামবোৰো কৰিব পাৰিম আৰু এই ৰোগৰ পৰাও সুৰক্ষা লাভ কৰিব পাৰিম।
মোদী জী- ডাঃ নাভিদ, প্ৰতিষেধকক লৈ লোকসকলৰ বহুতো প্ৰশ্ন আছে, যেনে কিমান সুৰক্ষা প্ৰতিষেধকে প্ৰদান কৰিব পাৰে, প্ৰতিষেধক গ্ৰহণৰ পিছত তেওঁলোক কিমান আত্মবিশ্বাসী হ'ব পাৰে? আপুনি মোক ইয়াৰ বিষয়ে জনালে শ্ৰোতাসকল বহু উপকৃত হ'ব।
ডাঃ নাভিদ- যিহেতু ক’ৰোনাৰ সংক্ৰমণ পোহৰলৈ আহিছে, আমাৰ ওচৰত ক’ভিড ১৯-ৰ বাবে কোনো কাৰ্যকৰী চিকিৎসা উপলব্ধ নাই, আমি এই ৰোগৰ সৈতে মাত্ৰ দুটা বস্তুৰে যুঁজিব পাৰো, এটা সুৰক্ষামূলক পদক্ষেপ আৰু আমি ইতিমধ্যে কৈ আহিছো যে যদি এটা কাৰ্যকৰী প্ৰতিষেধক আমাৰ ওচৰলৈ আহে, তেন্তে ই আমাক এই ৰোগৰ পৰা আৰোগ্য কৰিব পাৰে৷ এই সময়ত আমাৰ দেশত দুটা ভেকছিন উপলব্ধ আছে। কভাক্সিন আৰু কভিশ্বিল্ড যাক ইয়াত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। আৰু কোম্পানীবোৰেও নিজৰ যিবোৰ পৰীক্ষণ কৰিছে, তাতো দেখা গৈছে যে কাৰ্যকাৰিতা ৬০% তকৈ অধিক আৰু যদি আমি জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ কথা কও, এতিয়ালৈকে ১৫ ৰ পৰা ১৬ লাখ লোকে আমাৰ কেন্দ্ৰীয়শাসিত অঞ্চলত এই প্ৰতিষেধক লাভ কৰিছে। হয়, ছ'চিয়েল মিডিয়াত ইয়াক লৈ বহুতো ভুল ধাৰণা উপলব্ধ হৈছে যে এইবোৰৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়া আছে৷ এতিয়ালৈকে আমাৰ সকলো প্ৰতিষেধকত কোনো পাৰ্শ্বক্ৰিয়া পোৱা হোৱা নাই। কেৱল সেইটোৱেই সকলো প্ৰতিষেধকৰ সৈতে হয়, কাৰোবাৰ জ্বৰ, গোটেই শৰীৰত বিষ বা বেজী দিয়া স্থানত বিষ হয়, আমি প্ৰতিটো ৰোগীৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়াত দেখিছোঁ আমি কোনো স্থুল প্ৰভাৱ দেখা নাই, আমি কোনো বিৰূপ প্ৰভাৱ দেখা নাই। আৰু অৱশ্যে, লোকসকলৰ মাজত আন এটা আশংকাও আছিল যে টীকাকৰণৰ পিছত কিছুমান লোকে অৰ্থাৎ টীকাকৰণৰ পিছতো পজিটিভ হৈছে, কোম্পানীবোৰৰ পৰা নিৰ্দেশনা প্ৰকাশ কৰা হৈছে যে যদি কাৰোবাক টীকাকৰণ কৰা হয় তাৰ পিছতো পজিটিভ হ’ব পাৰে। তাৰ পিছত সংক্ৰমণ হ'ব পাৰে, ই পজিটিভ হ'ব পাৰে। কিন্তু ৰোগৰ যি তীব্ৰতা সেয়া ৰোগীসকলৰ দেহত দেখা পোৱা নাযায়৷ সেয়ে ইয়াৰ ক্ষেত্ৰত থকা ভুল ধাৰণাসমূহ আঁতৰাব লাগে আৰু ১ মে’ৰ পৰা সমগ্ৰ দেশতে ১৮ বছৰৰ ঊৰ্ধৰ লোকসকলৰ টীকাকৰণৰ কাম আৰম্ভ হ’ব, তেওঁলোককো আপীল কৰিছো, আহক আপোনালোক আৰু প্ৰতিষেধক গ্ৰহণ কৰক৷ ইয়াৰ দ্বাৰা নিজেও সুৰক্ষিত হৈ থকাৰ লগতে আমাৰ সমাজখনো ক’ভিড-১৯ৰ আক্ৰমণৰ পৰা সুৰক্ষিত হৈ পৰিব৷
মোদী জী- ডাঃ নাভিদ, আপোনাক বহু ধন্যবাদ৷ ৰমজানৰ পবিত্ৰ মাহ উপলক্ষেও আপোনালৈ অলেখ শুভকামনা থাকিল৷
ডাঃ নাভিদ- অশেষ ধন্যবাদ৷
মোদী জী- বন্ধুসকল, যিহেতু ক’ৰোনাৰ এই সংকটৰ সময়ছোৱাত প্ৰতিষেধকৰ গুৰুত্ব সকলোৱে জানে, মই আপোনালোকক প্ৰতিষেধকৰ বিষয়ে কোনো উৰাবাতৰিত ভোল নাযাবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। আপোনালোকে এইটোও জানিব যে ভাৰত চৰকাৰে সকলো ৰাজ্য চৰকাৰলৈ বিনামূলীয়া প্ৰতিষেধক প্ৰেৰণ কৰিছে যিবোৰ ৪৫ বছৰৰ অধিক বয়সৰ লোকসকলে গ্ৰহণ কৰিব পাৰে। এতিয়া, ১ মে'ৰ পৰা, দেশৰ ১৮ বছৰৰ অধিক বয়সৰ সকলোৰে বাবে প্ৰতিষেধক উপলব্ধ হ'ব। এতিয়া কৰ্পোৰেট খণ্ড, দেশৰ কোম্পানীবোৰেও তেওঁলোকৰ কৰ্মচাৰীসকলক প্ৰতিষেধক দিয়াৰ অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ সক্ষম হ'ব। মই এইটোও ক'ব লাগিব যে ভাৰত চৰকাৰে চলাই থকা বিনামূলীয়া প্ৰতিষেধক প্ৰদান কাৰ্যসূচী অব্যাহত থাকিব। মই ৰাজ্যসমূহক ভাৰত চৰকাৰৰ এই বিনামূলীয়া প্ৰতিষেধক অভিযানৰ লাভালাভ যিমান পাৰি সিমান লোকক তেওঁলোকৰ ৰাজ্যত প্ৰদান কৰিবলৈও অনুৰোধ জনাইছো।
বন্ধুসকল, আমি সকলোৱে জানো যে আমাৰ বাবে মানসিকভাৱে নিজৰ, আমাৰ পৰিয়ালৰ যত্ন লোৱাটো কিমান কঠিন, কিন্তু আমাৰ চিকিৎসালয়ৰ নাৰ্চিং কৰ্মচাৰীসকলে একেটা কাম একেলগে বহুতো ৰোগীৰ বাবে কৰিব লাগিব। সেৱাৰ এই অনুভূতি আমাৰ সমাজৰ এক ডাঙৰ শক্তি। কেৱল নাৰ্চেহে নাৰ্চিং কৰ্মচাৰীৰ দ্বাৰা কৰা সেৱা আৰু কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ বিষয়ে ভালদৰে ক'ব পাৰে। সেইবাবে মই ৰায়পুৰৰ ড০ বি আৰ আম্বেদকাৰৰ মেডিকেল কলেজ চিকিৎসালয়ত সেৱা আগবঢ়োৱা ভগ্নী ভাৱনা ধ্ৰুৱজীক 'মন কী বাত'লৈ আমন্ত্ৰণ জনাইছো, তেওঁ বহুতো ক’ৰোনা ৰোগীৰ যত্ন লৈ আছে। আহক! তেওঁৰ সৈতে কথা পাতো –
মোদী জী- নমস্কাৰ ভাৱনা জী!
ভাৱনা- আদৰণীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, নমস্কাৰ!
মোদী জী- ভাৱনা জী…
ভাৱনা- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- ‘মন কী বাত’ শুনি থকা শ্ৰোতাসকলক আপুনি জনাওক যে আপোনাৰ পৰিয়ালত আপোনাৰ ইমান দায়িত্ব, ইমান কাম, তথাপিও আপুনি ক’ৰোনা ৰোগীসকলৰ সৈতে কাম কৰি আছে৷ ক’ৰোনাৰ ৰোগীসকলৰ সৈতে আপোনাৰ যি অভিজ্ঞতা হৈছে সেয়া দেশবাসীয়ে নিশ্চয় শুনিব বিচাৰিব আৰু ছিষ্টাৰ, নাৰ্চসকল ৰোগীৰ নিকটতম হয় আৰু দীৰ্ঘসময়লৈ সম্পৰ্ক থাকে৷ প্ৰতিটো কথা বিশদভাৱে তেওঁ বুজাই দিব পাৰে৷ কওক৷
ভাৱনা- হয়, মহোদয়৷ ক’ভিডৰ সৈতে মোৰ মুঠ অভিজ্ঞতা হৈছে ২ মাহ। আমি ১৪ দিনৰ কৰ্তব্য কৰোঁ আৰু ১৪ দিনৰ পিছত আমাক বিশ্ৰাম দিয়া হয়। তাৰ পিছত, ২ মাহৰ পিছত, আমাৰ এই ক’ভিড কৰ্তব্যবোৰৰ পুনৰাবৃত্তি কৰা হয় মহোদয়। যেতিয়া মই প্ৰথম ক’ভিড কৰ্তব্যত যোগদান কৰিছিলো, মই প্ৰথমে মোৰ পৰিয়ালৰ সদস্যসকলক এই ক’ভিড কৰ্তব্যৰ বিষয়ে জনাইছিলো। এয়া মে’ মাহৰ কথা আছিল আৰু মই কোৱাৰ লগে লগে সকলোৱে ভয় খাইছিল, মোক ভয় খাইছিল, কৈছিল যে ভালদৰে কাম কৰিবা, এক আৱেগিক পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হৈছিল মহোদয়। ইয়াৰ মাজতে, যেতিয়া মোৰ ছোৱালীয়ে মোক সুধিছিল, মা আপুনি ক’ভিড ডিউটিলৈ যাব, সেই সময়ত মোৰ বাবে এয়া যথেষ্ট আৱেগিক মুহূৰ্ত আছিল, কিন্তু, যেতিয়া মই ক’ভিড ৰোগীৰ ওচৰলৈ গৈছিলো, মই ঘৰত এটা দায়িত্ব এৰি আহিছিলো আৰু যেতিয়া মই ক’ভিড ৰোগীসকলৰ কাষলৈ গ’লো, তেওঁলোক বহু বেছি উদ্বিগ্ন হৈ আছিল, সকলো ৰোগী ক’ভিডৰ নামত ইমান ভয় খাইছিল যে তেওঁলোকে বুজি পোৱা নাছিল যে তেওঁলোকৰ কি হৈছে, পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁলোকে কি কৰিব। আমি তেওঁলোকৰ ভয় দূৰ কৰিবলৈ এটা ভাল স্বাস্থ্যকৰ পৰিৱেশ দিছিলো মহোদয়। যেতিয়া আমাক এই ক’ভিড কৰ্তব্য কৰিবলৈ কোৱা হৈছিল, প্ৰথমতে, আমাক পিপিই কিট পিন্ধিবলৈ কোৱা হৈছিল, যিটো অতি কঠিন৷ পিপিই কিট পিন্ধি কৰ্তব্য সমাপন কৰাটো অতিশয় কঠিন। মহাশয়, এইটো আমাৰ বাবে বৰ কঠিন আছিল, মই ৱাৰ্ড, আইচিইউ, আইচ’লেচন সকলোতে ২ মাহৰ কৰ্তব্যত সকলো ঠাইতে ১৪-১৪ দিন কৰ্তব্য পালন কৰিছিলো৷
মোদী- অৰ্থাৎ, মুঠ আপুনি এবছৰ ধৰি এনেদৰে কাম কৰি আহিছে৷
ভাৱনা- হয় মহোদয়, মই তালৈ যোৱাৰ আগতে মই নাজানিছিলো মোৰ সহকৰ্মীসকল কোন। আমি দলৰ সদস্যৰ দৰে কাম কৰিছিলো মহোদয়৷ আমি তেওঁলোকৰ যিকোনো সমস্যা ভাগ বতৰা কৰো, আমি ধৈৰ্য্যশীল হৈ তেওঁলোকৰ দুঃশ্চিন্তা আঁতৰ কৰো মহোদয়, বহুতো লোক আছিল যিয়ে ক’ভিডৰ নামটো শুনিয়েই ভয় খাইছিল। সেই সকলোবোৰ লক্ষণ তেওঁলোকৰ দেখা দিছিল, যেতিয়া আমি সেইবোৰ ইতিহাস তৈয়াৰ কৰিছিলো, কিন্তু ভয়ৰ বাবে, তেওঁলোকে পৰীক্ষা কৰোৱাব পৰা নাছিল, সেয়েহে আমি তেওঁলোকক বুজাই দিছিলো, আৰু মহোদয়, যেতিয়া তীব্ৰতা বাঢ়ি আহিছিল, হাঁওফাঁও সংক্ৰমিত হোৱাত আইচিইউৰ প্ৰয়োজন হৈছিল৷ লগতে তেওঁলোকৰ সম্পূৰ্ণ পৰিয়াল আহিছিল। গতিকে আমি এনেকুৱা ১-২টা ঘটনা দেখিছিলো মহোদয় আৰু এনে নহয়, আমি প্ৰতিটো বয়সৰ গোটৰ সৈতে কাম কৰিছিলো মহোদয়। তাত সৰু ল'ৰা-ছোৱালী, মহিলা, পুৰুষ, বৃদ্ধ, সকলো ধৰণৰ ৰোগী আছিল। যেতিয়া আমি তেওঁলোকৰ সকলোৰে সৈতে কথা পাতিছিলো, সকলোৱে কৈছিল যে আমি ভয়ত আহিব পৰা নাই, সকলোৰে পৰা সেইটোৱেই আমি উত্তৰ পাইছিলো। গতিকে আমি তেওঁলোকক বুজালো যে ভয় একো নহয়। আপোনালোকে আমাক সমৰ্থন কৰক, আমি আপোনালোকক সমৰ্থন কৰিম। আপুনি প্ৰট’কল অনুসৰণ কৰক, কেৱল আমি তেওঁলোকৰ সৈতে এইখিনি কৰিব পাৰিলো মহোদয়।
মোদী জী- ভাৱনা জী, মই আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি খুব ভাল পালো, আপুনি খুব ভাল তথ্য দিলে। আপুনিআপোনাৰ নিজৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা কৈছে, নিশ্চিতভাৱে দেশবাসীৰ বাবে ই ইতিবাচকত বাৰ্তা হ'ব। ভাৱনা জী, আপোনাক বহুত বহুত ধন্যবাদ!
ভাৱনা- ধন্যবাদ মহোদয়, জয় হিন্দ মহোদয়৷
মোদী জী- জয় হিন্দ!
ভাৱনা জী আৰু নাৰ্চিং ষ্টাফৰ দৰে হাজাৰ-লক্ষাধিক ভাই-ভনীয়ে তেওঁলোকৰ কৰ্তব্য ভালদৰে কৰি আছে। এইটো আমাৰ সকলোৰে বাবে এক ডাঙৰ অনুপ্ৰেৰণা। আপোনালোকে আপোনালোকৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰতিও যথেষ্ট মনোযোগ দিয়া উচিত। নিজৰ পৰিয়ালৰো যত্ন লওক।
বন্ধুসকল, আমাৰ সৈতে বৰ্তমান বেংগালুৰুৰ চিষ্টাৰ সুৰেখা জী জড়িত হৈছে। সুৰেখা জী কে.চি সাধাৰণ চিকিৎসালয়ৰ জ্যেষ্ঠ নাৰ্চিং বিষয়া। আহক! তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতাৰ বিষয়ে জানো –
মোদী জী- নমস্কাৰ সুৰেখা জী!
সুৰেখা- আমাৰ দেশ প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ পাই মই গৌৰৱ আৰু সন্মানিত অনুভৱ কৰিছো মহোদয়৷
মোদী জী- সুৰেখা জী, আপুনি সকলো সহকৰ্মী নাৰ্ছ আৰু চিকিৎসালয়ৰ কৰ্মচাৰীৰ সৈতে উৎকৃষ্ট কাম কৰি আছে। ভাৰতবাসী আপোনালোক সকলোৰে প্ৰতি কৃতজ্ঞ। ক’ভিড-১৯ৰ বিৰুদ্ধে এই যুঁজত নাগৰিকসকলৰ বাবে আপোনাৰ বাৰ্তা কি।
সুৰেখা- হয় মহোদয়। এজন দায়িত্বশীল নাগৰিক হিচাপে মই সঁচাকৈয়ে ক'ব বিচাৰো যে অনুগ্ৰহ কৰি আপোনাৰ চুবুৰীয়াসকলৰ প্ৰতি নম্ৰ হওক আৰু আগতীয়া পৰীক্ষা আৰু সঠিক ট্ৰেকিঙে আমাক মৃত্যুৰ হাৰ হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰে আৰু তাৰোপৰি অনুগ্ৰহ কৰি যদি আপুনি কোনো লক্ষণ দেখা পাইছে তেন্তে নিজকে আচুতীয়াকৈ ৰাখক আৰু ওচৰৰ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লওক তথা যিমান সম্ভৱ সিমান সোনকালে চিকিৎসা কৰাওক। সেয়েহে, সমাজত এই ৰোগটোৰ বিষয়ে সজাগতা আনিব লাগিব আৰু ইতিবাচক হ'ব লাগিব, আতংকিত নহ'ব আৰু চাপত নাথাকিব। ই ৰোগীৰ অৱস্থা বেয়া কৰে। আমি আমাৰ চৰকাৰৰ ওচৰত এটা প্ৰতিষেধক উপলব্ধ হোৱাৰ বাবে গৌৰৱান্বিত আৰু মই ইতিমধ্যে মোৰ নিজৰ অভিজ্ঞতাৰ সৈকে প্ৰতিষেধক গ্ৰহণ কৰিছো, মই ভাৰতৰ নাগৰিকসকলক ক'ব বিচাৰিছো যে কোনো প্ৰতিষেধকেই লগে লগে ১০০% সুৰক্ষা প্ৰদান নকৰে। ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা গঢ়িবলৈ সময় লাগে। অনুগ্ৰহ কৰি টীকাকৰণ কৰিবলৈ ভয় নকৰিব। অনুগ্ৰহ কৰি নিজকে টীকাকৰণ কৰক; এক নিম্নতম পাৰ্শ্বক্ৰিয়াই দেখা দিব পাৰে আৰু মই এই বাৰ্তা প্ৰদান কৰিব বিচাৰো যে, ঘৰত থাকক, সুস্থ হৈ থাকক, অসুস্থ লোকসকলৰ সংস্পৰ্শ পৰিহাৰ কৰক আৰু অপ্ৰয়োজনীয়ভাৱে নাক, চকু আৰু মুখ স্পৰ্শ কৰা পৰিহাৰ কৰক। অনুগ্ৰহ কৰি শাৰীৰিকভাৱে দূৰত্ব ৰখা, মাস্ক ভালদৰে পিন্ধা, নিয়মীয়াকৈ হাত ধোৱা আৰু আপুনি ঘৰতে অনুশীলন কৰিব পৰা ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰৰ অভ্যাস কৰক। অনুগ্ৰহ কৰি আয়ুৰ্বেদিক কাঢ়া খাওক, বাষ্প উশাহত লওক আৰু প্ৰতিদিনে মুখ কুলিকুলি কৰক আৰু উশাহ-নিশাহৰ ব্যায়ামো কৰিব পাৰে। আৰু এটা কথা, অনুগ্ৰহ কৰি ফ্ৰণ্টলাইন কৰ্মী আৰু পেছাদাৰীসকলৰ প্ৰতি সহানুভূতি প্ৰদৰ্শন কৰক। আমাক আপোনাৰ সমৰ্থন আৰু সহযোগিতাৰ প্ৰয়োজন। আমি একেলগে যুঁজিম। আমি মহামাৰীৰ মাজেৰে পাৰ হ'ম। এইটোৱেই মোৰ জনসাধাৰণলৈ বাৰ্তা মহোদয়।
মোদী জী- ধন্যবাদ সুৰেখা জী৷
সুৰেখা- ধন্যবাদ মহোদয়৷
সুৰেখাজী, সঁচাকৈয়ে, আপুনি অতি কঠিন সময়ত নেতৃত্ব বহন কৰি আছে। আপুনি নিজৰো যত্ন লওক! আপোনাৰ পৰিয়াললৈও মোৰ শুভেচ্ছা থাকিল। মই দেশৰ জনসাধাৰণক সুৰেখাজীয়ে তেওঁৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা জনোৱা অনুভূতিবোৰ প্ৰকাশ কৰিবলৈও অনুৰোধ কৰিম। ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ ইতিবাচক মনোভাৱ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু দেশবাসীয়ে ইয়াক বজাই ৰাখিব লাগিব।
বন্ধুবৰ্গ, চিকিৎসক আৰু নাৰ্চিং কৰ্মচাৰীৰ লগতে লেব-টেকনিচিয়ান আৰু এম্বুলেন্স চালকৰ দৰে ফ্ৰণ্টলাইন কৰ্মীসকলে এই মুহূৰ্তত ঈশ্বৰৰ দৰে কাম কৰি আছে। যেতিয়া এম্বুলেন্স এজন ৰোগীৰ ওচৰলৈ যায়, তেওঁলোকে এম্বুলেন্স চালকক দেৱদূতৰ দৰে অনুভৱ কৰে। দেশবাসীয়ে এই সকলোবোৰৰ সেৱা, তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতাৰ বিষয়ে জানিব লাগিব। মোৰ লগত এনে এজন ভদ্ৰলোক আছে, শ্ৰীযুত প্ৰেম বাৰ্মাজী, যি এজন এম্বুলেন্স চালক, তেওঁৰ নাম অনুসৰি। প্ৰেম বাৰ্মাজীয়ে তেওঁৰ কাম, তেওঁৰ কৰ্তব্য, সকলো প্ৰেম আৰু নিষ্ঠাৰে কৰে। আহক! তেওঁৰ সৈতে কথা পাতো –
মোদী জী- নমস্কাৰ প্ৰেম জী৷
প্ৰেম জী- নমস্কাৰ মহোদয়৷
মোদী জী- ভাই! প্ৰেম৷
প্ৰেম জী- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- আপুনি নিজৰ কামৰ বিষয়ে৷
প্ৰেম জী- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- সামান্য বিশদভাৱে কওক৷ আপোনাৰ অভিজ্ঞতাৰ বিষয়ে কওক৷
প্ৰেম জী- মই কেটছ এম্বুলেন্সত চালকৰ পদত আছো আৰু কণ্ট্ৰ’লত আমালৈ এটা টেবত কল আহে। আমি 102 ৰ পৰা কলৰ ৰোগীৰ কাষলৈ যাও। আমি দুবছৰ ধৰি এই কাম অব্যাহত ৰাখিছো। নিজৰ কিট পিন্ধি, নিজৰ হাতমোজা পিন্ধি, মাস্ক পিন্ধি, ৰোগীয়ে য'ত তেওঁক লৈ যাবলৈ কয়, যিকোনো চিকিৎসালয়তে, আমি যিমান সম্ভৱ সিমান সোনকালে তেওঁলোকক গন্তব্যস্থানলৈ প্ৰেৰণ কৰো।
মোদী জী- আপুনিটো প্ৰতিষেধকৰ দুয়োটা পালিয়েই গ্ৰহণ কৰিছে৷
প্ৰেম জী- নিশ্চয় মহোদয়৷
মোদী জী- আনসকল লোকে যি প্ৰতিষেধক গ্ৰহণ কৰিছে৷ তেওঁলোকলৈ আপোনাৰ বাৰ্তা কি?
প্ৰেম জী- নিশ্চিতভাৱে মহোদয়। সকলোৱেই এই প্ৰতিষেধকৰ পালি গ্ৰহণ কৰা উচিত আৰু ই পৰিয়ালৰ বাবেও ভাল কথা। এতিয়া মোৰ মায়ে মোক এই চাকৰিটো এৰি দিবলৈ কৈছে। মই ক’লো, মা, যদি মই মোৰ চাকৰি এৰি দিও, কোনে ৰোগীসকলক গন্তব্যস্থানলৈ প্ৰেৰণ কৰিব? কাৰণ এই ক’ৰোনা কালত সকলোৱে পলাই গৈছে। সকলোৱে তেওঁলোকৰ চাকৰি এৰি আছে। মায়েও মোক কৈছে এই চাকৰি এৰি দিব লাগে। মই কৈছিলো যে নহয় মা, মই মোৰ চাকৰি এৰি নিদিও।
মোদী জী- প্ৰেম জী, মাক দুখী নকৰিব, তেওঁক বুজাব৷
প্ৰেম জী- হয়৷
মোদী জী- কিন্তু আপুনি যি এই মাৰ কথা কথা নহয়৷
প্ৰেম জী- হয়৷
মোদী জী- ই হৃদয়স্পৰ্শী আছিল৷
প্ৰেম জী- হয়৷
মোদী জী- আপোনাৰ মাতৃকো৷
প্ৰেম জী- হয়৷
মোদী জী-মোৰ প্ৰণাম জনাব৷
প্ৰেম জী- নিশ্চয়৷
মোদী জী- হয়৷
প্ৰেম জী- হয়৷
মোদী জী- আৰু প্ৰেম জী, আপোনাৰ জৰিয়তে
প্ৰেম জী- হয়
মোদী জী- এম্বুলেঞ্চ চলোৱা সকলো চালকে
প্ৰেম জী- হয়
মোদী জী- তেওঁলোকে কিমান বিপদশংকুল কাম কৰি আছে৷
প্ৰেম জী- হয়
মোদী জী- আৰু প্ৰত্যেকৰে মাতৃয়ে কি ভাবে?
প্ৰেম জী- নিশ্চয় মহোদয়
মোদী জী- এইখিনি কথা যেতিয়া শ্ৰোতা ৰাইজে শুনিব
প্ৰেম জী- হয়
মোদী জী- মই ভাবো যে প্ৰত্যেকৰে হৃদয় চুই যাব
প্ৰেম জী- হয়
মোদী জী- প্ৰেম জী, অশেষ ধন্যবাদ৷ আপুনি এক প্ৰকাৰে প্ৰেমৰ গংগা বোৱাই আছে৷
প্ৰেম জী- ধন্যবাদ মহোদয়৷
মোদী জী- ধন্যবাদ ভাই৷
প্ৰেম জী- ধন্যবাদ৷
বন্ধুসকল, প্ৰেম বাৰ্মাজী আৰু তেওঁৰ দৰে হাজাৰ হাজাৰ লোকে আজি তেওঁলোকৰ জীৱন বিপদত পেলাই জনসাধাৰণৰ সেৱা কৰি আছে। ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে এই যুঁজত ৰক্ষা পোৱা সকলোৰে জীৱনত এম্বুলেন্স চালকসকলেও যথেষ্ট অৱদান আগবঢ়াইছে। প্ৰেমজী, মই আপোনাক আৰু সমগ্ৰ দেশৰ আপোনাৰ সকলো সহকৰ্মীক বহুতো সাধুবাদ দিছো। আপুনি সময়মতে গৈ থাককক, জীৱন ৰক্ষা কৰি থাকক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এইটো সঁচা যে বহুতো লোক ক’ৰোনাৰ দ্বাৰা সংক্ৰমিত হৈছে, কিন্তু, ক’ৰোনাৰ পৰা আৰোগ্য হোৱা লোকৰ সংখ্যাও সমানে বেছি। গুৰুগ্ৰামৰ প্ৰীতি চতুৰ্বেদীজীয়েও শেহতীয়াকৈ ক’ৰোনাক পৰাজিত কৰিছে। প্ৰীতিজীয়ে আমাৰ সৈতে 'মন কী বাত'ত যোগদান কৰিছে। তেওঁৰ অভিজ্ঞতা আমাৰ সকলোৰে বাবে যথেষ্ট উপযোগী হ'ব।
মোদী জী- প্ৰীতি জী নমস্কাৰ
প্ৰীতি জী- নমস্কাৰ মহোদয়৷ আপোনাৰ ভাল নে?
মোদী জী- মোৰ ভাল ৷ সবাতোকৈ প্ৰথমে আপুনি ক’ভিড-১৯ৰ পৰা
প্ৰীতি জী- হয়
মোদী জী- সফলতাৰে যুঁজি অহাৰ বাবে
প্ৰীতি জী- হয়
মোদী জী- আপোনাক প্ৰশংসা কৰিছো
প্ৰীতি জী- অশেষ ধন্যবাদ মহোদয়
মোদী জী- আপোনাৰ স্বাস্থ্যৰ শীঘ্ৰ আৰোগ্য হওক তাৰে কামনা কৰিলো ৷
প্ৰীতি জী- ধন্যবাদ মহোদয় ৷
মোদী জী- প্ৰীতি জী
প্ৰীতি জী- হয়
মোদী জী- এই ঢৌত কেৱল আপোনাৰেই নম্বৰ লাগিছিল নে পৰিয়ালৰ আন সদস্যৰো হৈছিল ৷
প্ৰীতি জী- নহয় নহয় মহোদয়, মোৰ অকলে হৈছিল৷
মোদী জী- ভগৱানৰ কৃপা৷ আচ্ছা মই বিচাৰিম যে
প্ৰীতি জী- হয়
মোদী জী- আপুনি আপোনাৰ এই পীড়া অৱস্থাৰ কিছু অভিজ্ঞতা যদি বৰ্ণনা কৰে তেন্তে শ্ৰোতাসকলে নিজকে এনে সময়ত কিদৰে চম্ভালিব লাগে সেই বিষয়ে সঠিক মাৰ্গদৰ্শন লাভ কৰিব ৷
প্ৰীতি জী- হয় মহোদয়, নিশ্চয়৷ মই আৰম্ভণিৰ পৰ্যায়ত অত্যাধিক আলস্য ভাৱ অনুভৱ কৰিছিলো, আৰু তাৰ পিছত মোৰ ডিঙিত অলপ বিষ যেন হৈছিল। ইয়াৰ পিছত মই লক্ষণবোৰ অলপ অনুভৱ কৰা যেন পালো আৰু সেয়েহে মই পৰীক্ষা কৰোৱালো। পিছদিনা প্ৰতিবেদন দিয়াৰ লগে লগে, মই পজিটিভ ঘোষিত হোৱা লগে লগে, মই নিজকে আচুতীয়াকৈ ৰাখিলো ৷ এটা কোঠাত নিজতে পৃথক কৰি চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ গ্ৰহণ কৰিলো ৷ তেওঁলোকৰ ঔষধ গ্ৰহণ কৰা আৰম্ভ কৰিলো।
মোদী জী- আপোনাৰ এই তৎকালীন পদক্ষেপৰ ফলত পৰিয়ালৰ অন্য লোক বাচি গ’ল৷
প্ৰীতি জী- হয় মহোদয়। বাকী সকলোৰে পৰীক্ষা কৰোৱা হ’ল। সকলোৰে নিগেটিভ আছিল। মই পজিটিভ আছিলো। তাৰ পূৰ্বেই মই এটা কোঠাৰ ভিতৰত নিজকে পৃথক কৰি ৰাখিছিলো। মই প্ৰয়োজনীয় সকলো সামগ্ৰী ৰাখিছিলো আৰু নিজেই কোঠাটো বন্ধ কৰি দিছিলো। আৰু তাৰ লগতে মই ঔষধটো পুনৰ চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শৰ সৈতে আৰম্ভ কৰিছিলো। মহাশয়, ঔষধৰ লগতে মই কেৱল যোগ, আয়ুৰ্বেদিক কৰাই নহয় বৰঞ্চ মই কাঢ়া গ্ৰহণ কৰাও আৰম্ভ কৰিছিলো ৷ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধিৰ বাবে, মই দিনটোত যেতিয়াই মোৰ খাদ্য খাও, তেতিয়াই মই যি প্ৰ'টিন সমৃদ্ধ আহাৰ, স্বাস্থ্যকৰ খাদ্য গ্ৰহণ কৰিছিলো। মই অত্যাধিক জুলীয়া খাদ্য খাইছিলো, ষ্টীম লৈছিলো, গাৰ্গল কৰিছিলো আৰু গৰম পানীৰ সেক লৈছিলো। মই মোৰ দৈনিক জীৱনৰ এই সকলোবোৰ বস্তুৱেই গ্ৰহণ কৰিছো। আৰু মহোদয়, মই আটাইতকৈ ডাঙৰ কথাটো ক'ব বিচাৰো যে এই কেইটা দিনত আতংকিত হোৱাৰ কোনো প্ৰয়োজন নাই। মই মানসিকভাৱে শক্তিশালী হ'ব লাগিব যাৰ বাবে মোক যোগাভ্যাসে, উশাহ-নিশাহৰ ব্যায়ামে যথেষ্ট সহায় কৰিছিল ৷
মোদী জী- হয়৷ আচ্ছা, প্ৰীতি, এতিয়া আপোনাৰ সকলো কাৰ্য সম্পন্ন হ’ল৷ আপুনি সংকটমুক্ত হ’ল৷
প্ৰীতি জী- হয়৷
মোদী জী- এতিয়া আপোনাৰ পৰীক্ষাৰ ফলাফলো নিগেটিভ আহিছে৷
প্ৰীতি জী- হয়৷
মোদী জী- তেন্তে এতিয়া আপোনাৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে কি কৰে?
প্ৰীতি জী- মহোদয়, প্ৰথম কথাটো হ’ল মই যোগাভ্যাস বন্ধ কৰা নাই ৷
মোদী জী- হয়
প্ৰীতি জী- ৰোগ প্ৰতিৰোধক ক্ষমতা বৃদ্ধিৰ বাবে মই কাঢ়াও খাই আছো আৰু স্বাস্থ্যকৰ খাদ্যও গ্ৰহণ কৰি আছো৷
মোদী জী- হয়
প্ৰীতি জী- নিজকে পূৰ্বে মই বহু আওকাণ কৰিছিলো, এতিয়া ধ্যান দিবলৈ আৰম্ভ কৰিছো ৷
মোদী জী- ধন্যবাদ প্ৰীতি জী৷
প্ৰীতি জী- অশেষ ধন্যবাদ মহোদয় ৷
মোদী জী- আপুনি যি তথ্য প্ৰদান কৰিলে, মই ভাবো বহু লোক উপকৃত হ’ব ইয়াৰ জৰিয়তে৷ আপুনি সুস্বাস্থ্যবান হৈ থাকক, আপোনাৰ পৰিয়ালৰ লোক স্বাস্থ্যৱান হৈ থাকক, আপোনালৈ মোৰ তৰফৰ পৰা অশেষ শুভকামনা থাকিল ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যিদৰে আজি আমাৰ চিকিৎসা ক্ষেত্ৰৰ লোকসকলে, ফ্ৰণ্টলাইন কৰ্মীসকলে অহৰ্নিশে সেৱাত জড়িত হৈ আছে ৷ একেদৰে সমাজৰ আন লোকসকল এই মুহূৰ্তত এনেয়ে থকা নাই। দেশবাসী পুনৰ একত্ৰিত হৈছে আৰু ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিছে। আজিকালি মই দেখিবলৈ পাইছো যে কোনোবাই কোৱেৰাণ্টাইনত বাস কৰা পৰিয়ালক পাচলি, গাখীৰ, ফল, ঔষধ আদি প্ৰদান কৰি আছে। কোনোবাই ৰোগীসকললৈ বিনামূলীয়া এম্বুলেন্স সেৱা আগবঢ়াইছে। আনকি দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত এই প্ৰত্যাহ্বানপূৰ্ণ সময়তো, স্বয়ং-সহায়ক সংগঠনবোৰ আগবাঢ়ি আহিছে আৰু আনক সহায় কৰিবলৈ যি পাৰি সেয়া কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছে। এইবাৰ, গাওঁবোৰত নতুন সজাগতাও দেখা গৈছে। ক’ভিড নিয়মবোৰ কঠোৰভাৱে অনুসৰণ কৰি, মানুহে তেওঁলোকৰ গাওঁখনক ক’ৰোনাৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰি আছে, বাহিৰৰ পৰা অহা লোকসকলৰ বাবেও সঠিক ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। স্থানীয় বাসিন্দাসকলৰ সৈতে কাম কৰি থকা চহৰসমূহতো বহু যুৱক-যুৱতীয়ে তেওঁলোকৰ এলেকাত ক’ৰোনাৰ ঘটনা বৃদ্ধি নোহোৱাটো নিশ্চিত কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিছে, অৰ্থাৎ এফালে দেশখনে চিকিৎসালয়, ভেণ্টিলেটৰ আৰু ঔষধৰ বাবে দিন-ৰাতিয়ে কাম কৰি আছে, আনফালে দেশবাসীয়েও ক’ৰোনাৰ মোকাবিলা কৰি আছে। এই অনুভৱে আমাক ইমান শক্তি প্ৰদান কৰে, ই আমাক ইমান বিশ্বাস দিয়ে। যিকোনো প্ৰচেষ্টাই হওক, ই সমাজৰ বাবে এক মহান সেৱা। ইয়েই সমাজৰ শক্তি বৃদ্ধি কৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি আমি ক’ৰোনা মহামাৰীৰ ওপৰত 'মন কী বাত'ৰ সমগ্ৰ আলোচনা কৰিছো, কিয়নো আজি আমাৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ অগ্ৰাধিকাৰ হৈছে এই ৰোগক পৰাস্ত কৰা। আজি ভগৱান মহাবীৰৰ জয়ন্তীও। মই এই উপলক্ষে সকলো দেশবাসীক শুভকামনা জনাইছো। ভগৱান মহাবীৰৰ বাৰ্তাই আমাক তপস্যা আৰু আত্মসংযমৰ অনুপ্ৰেৰণা যোগায়। পবিত্ৰ ৰমজান মাহো চলি আছে। তাৰ পিছত আছে বুদ্ধ পূৰ্ণিমা। গুৰু টেগ বাহাদুৰজীৰ ৪০০তম প্ৰকাশ পৰ্বও আছে। এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিন হৈছে পোচিচে বৈশাক-ঠাকুৰৰ জন্ম জয়ন্তী। তেওঁলোক সকলোৱে আমাক আমাৰ কৰ্তব্য পালন কৰিবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে। নাগৰিক হিচাপে, আমি আমাৰ জীৱনত যিমান পাৰি সিমান দক্ষতাৰে আমাৰ কৰ্তব্য পালন কৰিম। আমি সংকটৰ পৰা মুক্ত হৈ ভৱিষ্যতৰ পথত যিমান পাৰি দ্ৰুত গতিত আগবাঢ়িম। এই ইচ্ছাৰ সৈতে, মই আপোনালোক সকলোকে আকৌ এবাৰ প্ৰতিষেধক গ্ৰহণ কৰাৰ বাবে অনুৰোধ জনাইছো আৰু সাৱধানো হ’ব লাগিব। 'ঔষধো – কঠোৰ নিয়মানুৱৰ্তিতাও'। এই মন্ত্ৰটো কেতিয়াও নাপাহৰিব। আমি শীঘ্ৰেই এই দুৰ্যোগৰ পৰা ওলাই আহিবলৈ সক্ষম হ'ম। এই বিশ্বাসেৰে আপোনালোকলৈ অশেষ ধন্যবাদ। নমস্কাৰ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ! এইবাৰ… যেতিয়া মই 'মন কি বাত'ৰ বাবে মন্তব্য পাও, যিকোনো চিঠি আহে, যেনে এনেধৰণৰ ইনপুট, সেইবোৰ প্ৰত্যক্ষ কৰোঁতে দেখা পাইছিলো যে বহু লোকে এটা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা সোঁৱৰণ কৰাই দিছিল। মাই গভত আৰিয়ান শ্ৰী, বেংগালুৰুৰ পৰা অনুপ ৰাও, নয়ডাৰ দেৱেশ, থানেৰ সুজিত, তেওঁলোক সকলোৱে কৈছে, "মোডীজী এইবাৰ 'মন কী বাত'ৰ ৭৫ তম খণ্ড উপলক্ষে আপোনালৈ অভিনন্দন। এনে এক সুন্দৰ ৰূপৰ সৈতে 'মন কী বাত'ক ঘনিষ্ঠভাৱে অনুসৰণ কৰাৰ বাবে মই আপোনালোকলৈ বহুত ধন্যবাদ জনাইছো আৰু আপোনালোক ইয়াত জড়িত হৈ আছে। এইটো মোৰ বাবে অতি গৌৰৱৰ বিষয়, আনন্দৰ বিষয়। মোৰ তৰফৰ পৰাও আপোনালোকক ধন্যবাদ জনাইছোৱেই লগতে 'মন কী বাত'ৰ সকলো শ্ৰোতালৈ কৃতজ্ঞতা জনাইছো কিয়নো এই যাত্ৰা আপোনালোকৰ অবিহনে সম্ভৱ নাছিল। এনেকুৱা লাগে, এয়া যেন সৌ সিদিনাৰ ঘটনাহে যেতিয়া আমি সকলোৱে একেলগে এই আদৰ্শগত যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছিলো। তেতিয়া, ৩ অক্টোবৰ, ২০১৪ তাৰিখে বিজয়া দশমীৰ শুভ উৎসৱ আছিল আৰু ঘটনাক্ৰমে আজি হোলিকা দহন অনুষ্ঠিত হৈছে। "এটা চাকিতেই আৰু আলোক আৰু ৰাষ্ট্ৰ উজ্বল" – আমি এই ভাৱনাৰে পথ নিৰ্ধাৰণ কৰিছো। আমি দেশৰ প্ৰতিটো কোণৰ মানুহৰ সৈতে কথা পাতিছো আৰু তেওঁলোকৰ অসাধাৰণ কামৰ বিষয়ে জানিছো। আপোনালোকেও হয়তো অনুভৱ কৰিছে, আমাৰ দেশৰ প্ৰান্তে-প্ৰান্তে কি অভূতপূৰ্ব ক্ষমতা আছে। ভাৰত মাৰ কোলাত, কেনেধৰণৰ ৰত্ন আছে। এয়া সমাজ এখনলৈ চোৱা, সমাজক জনা, সমাজৰ সম্ভাৱনা চিনাক্ত কৰা, মোৰ বাবেতো এয়া এক আশ্চৰ্যকৰ অভিজ্ঞতা। এই ৭৫ টা খণ্ডৰ সময়ছোৱাত কিমানটা বিষয় আমি অতিক্ৰম কৰিছো৷ কেতিয়াবা নদীৰ বিষয়ে, কেতিয়াবা মৰুভূমিৰ বিষয়ে, কেতিয়াবা প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগৰ বিষয়ে, কেতিয়াবা মানৱ সেৱাৰ অগণন কাহিনীৰ অনুভূতিৰ বিষয়ে, কেতিয়াবা প্ৰযুক্তিৰ উদ্ভাৱনৰ বিষয়ে, কেতিয়াবা অজ্ঞাত প্ৰান্তত, কাৰোবাৰ নতুন কিবা কৰাৰ অভিজ্ঞতাৰ কাহিনী। এতিয়া, আপুনি দেখিছে, পৰিচ্ছন্নতাৰ কথায়েই হওক অথবা আমাৰ ঐতিহ্য পৰিচালনাৰ আলোচনাই হওক, আৰু কেৱল এয়াই নহয়, পুতলা নিৰ্মাণৰ কথায়েই হওক, এনেকুৱা কি বিষয় নাছিল। হয়তো, আমি কিমানটা বিষয় স্পৰ্শ কৰিছো, তথাপিও এয়া সম্ভৱতঃ অগণন হ'ব। ইয়াৰ ভিতৰত, আমি ভাৰত নিৰ্মাণত অতুল্য অৱদান দিয়া সকলৰ বিষয়ে জানিছো, তেনে মহান ব্যক্তিত্বসকলক সময়ে-সময়ে শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাইছো। আমি বহুতো বৈশ্বিক বিষয়ৰ বিষয়েও কথা পাতিছো, সেইসমূহৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা ল'বলৈ চেষ্টা কৰিছো। আপোনালোকে মোক বহুতো কথা শিকাইছে, বহুতো ধাৰণা দিছে। এক প্ৰকাৰে, এই চিন্তা যাত্ৰাত, আপোনালোক সকলোৱে একেলগে আগবাঢ়ক, সংযোজিত হওক আৰু নতুন কিবা নহয় কিবা এটা জড়িত কৰি থাকক। আজি মই এই ৭৫ তম খণ্ডৰ সময়ত 'মন কী বাত'ক সফল কৰি তোলা, সমৃদ্ধ কৰি তোলা আৰু ইয়াৰ সৈতে সংযোজিত হৈ থকাৰ বাবে প্ৰতিজন শ্ৰোতালৈ কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, চাওক, আজি ৭৫তম 'মন কী বাত'ত কথা কোৱাৰ সুযোগ আৰু এই মাহটোৱেই স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰৰ অমৃত উৎসৱৰ আৰম্ভণিৰ মাহ। অমৃত উৎসৱ দাণ্ডী যাত্ৰাৰ দিনৰ পৰা আৰম্ভ হৈছিল আৰু ২০২৩ চনৰ ১৫ আগষ্টলৈকে চলি থাকিব। অমৃত উৎসৱৰ কাৰ্যসূচীবোৰ দেশত অব্যাহত আছে, বিভিন্ন স্থানৰ পৰা এই কাৰ্যসূচীৰ ছবি, তথ্য মানুহে বিনিময় কৰি আছে। নমো এপত কিছুমান এনে ধৰণৰ ছবিৰ সৈতে, ঝাৰখণ্ডৰ নবীনে মোলৈ এটা বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছে। তেওঁ লিখিছে যে তেওঁ 'অমৃত উৎসৱ'ৰ কাৰ্যসূচী দেখিছিল আৰু সিদ্ধান্ত লৈছিল যে তেওঁ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সৈতে জড়িত কমেও ১০টা স্থানলৈ যাব। তেওঁৰ তালিকাৰ প্ৰথম নামটো হৈছে ভগৱান বিৰচা মুণ্ডাৰ জন্মস্থান। নবীনে লিখিছে যে ঝাৰখণ্ডৰ জনজাতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামীসকলৰ কাহিনী দেশৰ আন অংশলৈ প্ৰেৰণ কৰা হ'ব। ভাতৃ নবীন, আপোনাৰ চিন্তাধাৰাৰ বাবে মই আপোনাক অভিনন্দন জনাইছো।
বন্ধুসকল, এজন স্বাধীনতা সংগ্ৰামীৰ সংগ্ৰাম কাহিনী, এটা স্থানৰ ইতিহাস, দেশৰ সাংস্কৃতিক কাহিনী, অমৃত উৎসৱৰ সময়ছোৱাত, আপোনালোকে ইয়াক পোহৰলৈ আনিব পাৰে, দেশবাসীক সংযোজিত কৰাৰ এক মাধ্যম হ'ব পাৰে। আপুনি দেখিব, 'অমৃত উৎসৱ' বহুতো প্ৰেৰণাদায়ক অমৃত বিন্দুৰে ভৰি পৰিব আৰু তাৰ পিছত এনে অমৃত ধাৰা বহন হ’ব যিয়ে ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ ১০০ বছৰৰ বাবে আমাক অনুপ্ৰাণিত কৰিব। দেশখনক এক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব, কিবা এটা নতুন কৰাৰ বাবে এক আবেগ সৃষ্টি কৰিব। স্বাধীনতাৰ যুঁজত আমাৰ যোদ্ধাসকলে ইমান কষ্ট ভোগ কৰিছিল কিয়নো তেওঁলোকে ত্যাগ আৰু বলিদানক দেশৰ বাবে তেওঁলোকৰ কৰ্তব্য বুলি বিবেচনা কৰিছিল। তেওঁলোকৰ ত্যাগ আৰু বলিদানৰ অমৰ কাহিনীবোৰে এতিয়া আমাক সততে এক কৰ্তব্য পথ নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ বাবে অনুপ্ৰাণিত কৰক, আৰু যিদৰে ভগৱান কৃষ্ণই গীতাত কৈছে:
নিয়ন্ত কুৰু কৰ্ম ত্বঃ কৰ্ম জ্যায়ো হ্যকৰ্মণঃ
সেই ভাৱনাৰ সৈতে, আমি সকলোৱে আমাৰ নিৰ্ধাৰিত দায়িত্ববোৰ সম্পূৰ্ণ নিষ্ঠাৰে পালন কৰা উচিত আৰু স্বাধীনতাৰ 'অমৃত উৎসৱ'ৰ অৰ্থ হৈছে যে আমি নতুন সংকল্প গ্ৰহণ কৰিম। সেই সংকল্পবোৰ সিদ্ধ কৰিবলৈ, সমাজৰ কল্যাণৰ বাবে সংকল্প লওক, দেশৰ ভালৰ বাবে, ভাৰতৰ উজ্জ্বল ভৱিষ্যতৰ বাবে সংকল্প গ্ৰহণ কৰক আৰু সেই সংকল্পত মোৰ নিজৰ, কিবা নহয় কিবা এটা দায়িত্ব থাকক, কৰ্তব্য ভাৱ থাকক। মই নিশ্চিত, গীতাৰ জীৱন যাপন কৰাৰ এই সোণালী সুযোগটো আমাৰ সৈতে আছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যোৱা বছৰ মাৰ্চ মাহত দেশবাসীয়ে প্ৰথমবাৰৰ বাবে 'জনতা কাৰ্ফিউ' শব্দটো শুনিছিল। কিন্তু এই মহান দেশৰ মহান নাগৰিকসকলৰ মহাশক্তিৰ অভিজ্ঞতা চাওক, জনতা কাৰ্ফিউ সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে এক বিস্ময়কৰ বিষয় হৈ পৰিছিল। এয়া অনুশাসনৰ এক অভূতপূৰ্ব উদাহৰণ আছিল, পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মবোৰে ইয়াক লৈ নিশ্চয় গৌৰৱান্বিত হ'ব। সেইদৰে আমাৰ ক’ৰোনা যোদ্ধাসকলৰ প্ৰতি সন্মান, আদৰ, থালী বজোৱা, হাত তালি দিয়া, চাকি জ্বলোৱা। আপোনালোকে অনুভৱ নকৰে নে ক’ৰোনা যোদ্ধাসকলৰ হৃদয় কিমান স্পৰ্শ কৰা হৈছিল আৰু সেইবাবেই গোটেই বছৰ ধৰি তেওঁলোকে অক্লান্তভাৱে দৃঢ় হৈ আছিল। দেশৰ এজন এজন নাগৰিকৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিবলৈ সংগ্ৰাম কৰিছিল। যোৱা বছৰৰ প্ৰশ্নটো আছিল ক’ৰোনা ভেকছিন কেতিয়া আহিব। বন্ধুসকল, এইটো আমাৰ সকলোৰে বাবে গৌৰৱৰ বিষয় যে আজি ভাৰতে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ টীকাকৰণ কাৰ্যসূচী প্ৰণয়ন কৰিছে। মোলৈ ভূৱনেশ্বৰৰ পুষ্পা শুক্লাজীয়ে টীকাকৰণ কাৰ্যসূচীৰ ছবিৰ বিষয়ে লিখিছে। তেওঁ কৈছে যে ভেকছিনৰ বিষয়ে ঘৰৰ বয়সস্থ লোকসকলৰ ক্ষেত্ৰত দেখা উৎসাহৰ বিষয়ে মই 'মন কী বাত'ত আলোচনা কৰা উচিত। বন্ধুসকল, এয়াও ঠিক, দেশৰ প্ৰতিটো কোণৰ পৰা, আমি এনে বাতৰি শুনি আছো, আমাৰ হৃদয় স্পৰ্শ কৰা ছবি দেখি আছো। ইউপিৰ ৰাম দুলেয়াজীয়ে ১০৯ বছৰীয়া বৃদ্ধা মাতৃৰ টীকাকৰণ কৰিছে, দিল্লীতো ১০৭ বছৰ বয়সীয়া, কেৱল কৃষ্ণ জীয়ে ভেকছিনৰ পালি গ্ৰহণ কৰিছে। হায়দৰাবাদত, ১০০ বছৰীয়া জয় চৌধুৰী জীয়েও টীকাকৰণ কৰিছে আৰু সকলোকে ভেকছিন গ্ৰহণ কৰিবলৈ আবেদন জনাইছে। মই টুইটাৰ-ফেচবুকতো দেখা পাইছো যে মানুহবোৰে কেনেকৈ তেওঁলোকৰ ঘৰত বৃদ্ধসকলে ভেকচিন গ্ৰহণ কৰাৰ পিছত ফটো আপলোড কৰি আছে। কেৰালাৰ এজন যুৱক আনন্দন নায়াৰে ইয়াক এটা নতুন শব্দৰে অভিহিত কৰিছে – 'ভেকছিন সেৱা'। দিল্লীৰ পৰা শিৱানী, হিমাচলৰ পৰা হিমাংশু আৰু আন বহুতো যুৱকলৈ একেধৰণৰ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। মই আপোনালোক সকলো শ্ৰোতাৰ এই চিন্তাক প্ৰশংসা কৰিছো। এই সকলোবোৰৰ মাজতো, আপোনালোকে ক’ৰোনাৰ যুদ্ধৰ মন্ত্ৰটো মনত ৰাখিব লাগিব, "ঔষধো- কঠোৰতাও"। আৰু কেৱল মই ক’ম – এনে নহয়! আমি জীয়াইও থাকিব লাগিব, ক'বও লাগিব, শুনাবও লাগিব আৰু জনসাধাৰণেও, ' ঔষধো-কঠোৰতাও', ইয়াৰ বাবে প্ৰতিশ্ৰুতিৱদ্ধ হ’ব লাগিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই আজি ইন্দোৰৰ বাসিন্দা বালীসৌম্যাক ধন্যবাদ জনাব লাগিব। তেওঁ মোৰ দৃষ্টি এটা বিষয়ৰ প্ৰতি আকৰ্ষণ কৰিছে আৰু 'মন কী বাত'ত উল্লেখ কৰিবলৈ কৈছে। এই বিষয়টো– ভাৰতীয় ক্ৰিকেটাৰ মিথালী ৰাজ জীৰ নতুন ৰেকৰ্ড। মিথালী জীয়ে শেহতীয়াকৈ আন্তৰ্জাতিক ক্ৰিকেটত দহ হাজাৰ ৰাণ কৰা প্ৰথমগৰাকী ভাৰতীয় মহিলা ক্ৰিকেটাৰ হিচাপে অভিলেখ গঢ়িছে। তেওঁৰ সাফল্যৰ বাবে অভিনন্দন। তেওঁ একমাত্ৰ আন্তৰ্জাতিক মহিলা খেলুৱৈ যিয়ে এদিনীয়া আন্তৰ্জাতিক খেলত সাত হাজাৰ ৰাণ কৰিছে। মহিলা ক্ৰিকেটৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ অৱদান অতি আকৰ্ষণীয়। দুই দশকতকৈও অধিক সময়ৰ কেৰিয়াৰত, মিথালী ৰাজ জীয়ে হাজাৰ কোটি লোকক অনুপ্ৰাণিত কৰিছে। তেওঁৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম আৰু সফলতাৰ কাহিনী, কেৱল মহিলা ক্ৰিকেটাৰৰ বাবেই নহয়, পুৰুষ ক্ৰিকেটাৰসকলৰ বাবেও এক অনুপ্ৰেৰণাৰ বিষয়।
বন্ধুসকল, এয়া আমোদজনক যে মাৰ্চ মাহত যেতিয়া আমি মহিলা দিৱস উদযাপন কৰি আছিলো সেই সময়তে বহুতো মহিলা খেলুৱৈয়ে পদক জয় কৰাৰ লগতে অভিলেখো গঢ়িছে। দিল্লীত অনুষ্ঠিত শ্বুটিঙত আইএছএছএফ বিশ্বকাপত ভাৰত শীৰ্ষ স্থানত আছে। স্বৰ্ণ পদকৰ সংখ্যাৰ ক্ষেত্ৰতো ভাৰত সফল। এয়া কেৱল ভাৰতৰ মহিলা আৰু পুৰুষ শ্বুটাৰৰ আকৰ্ষণীয় প্ৰদৰ্শনৰ বাবেহে সম্ভৱ হৈছে। ইফালে, পি ভি সিন্ধুজীয়ে বিডব্লিউএফ চুইচ অ'পেন ছুপাৰ ৩০০ টুৰ্ণামেণ্টত ৰূপৰ পদক লাভ কৰিছে। আজি শিক্ষাৰ পৰা উদ্যোগী, সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ পৰা বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিলৈকে, সকলো ঠাইতে দেশৰ কন্যাসকলে এক সুকীয়া পৰিচয় গঢ়িবলৈ সক্ষম হৈছে। মই বিশেষকৈ সুখী যে কন্যাসকলে খেলত এক নতুন স্থান সৃষ্টি কৰি আছে। ক্ৰীড়া পেছাদাৰী হিচাপে ক্ৰীড়াক পছন্দৰ এটা বিষয় হিচাপে লৈ উদ্ভাসিত হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছু সময় আগতে অনুষ্ঠিত হোৱা সামুদ্ৰিক ভাৰত সন্মিলনৰ কথা আপোনাৰ মনত আছেনে? এই সন্মিলনত মই কি কৈছিলো আপোনালোকৰ মনত আছে নে? স্বাভাৱিকতে, বহুতো কাৰ্যসূচী অনুষ্ঠিত হয়, বহুতো ঘটনা ঘটে, সকলো কথা মনত নাথাকে আৰু সিমান গুৰুত্ব দিয়া নহয়- এয়া স্বাভাৱিক। কিন্ত মই ভাল পালো কিয়নো মোৰ এটা আহ্বান গুৰু প্ৰসাদজীয়ে যথেষ্ট আগ্ৰহেৰে আগুৱাই নিছে। মই এই সন্মিলনত দেশৰ লাইট হাউচ কমপ্লেক্সৰ চাৰিওফালে পৰ্যটনৰ সুবিধা বিকাশৰ কথা কৈছিলো। গুৰু প্ৰসাদজীয়ে ২০১৯ চনত তামিলনাডুৰ দুটা লাইট হাউচ-চেন্নাই লাইট হাউচ আৰু মহাবালিপুৰম লাইট হাউচৰ দুটা ভ্ৰমণৰ অভিজ্ঞতা বিনিময় কৰিছে। তেওঁ অতি আকৰ্ষণীয় তথ্য প্ৰস্তুত কৰিছে যিয়ে 'মন কী বাত' শুনি থকা লোকসকলক আচৰিত কৰিব। যেনে, চেন্নাই লাইট হাউচ হৈছে বিশ্বৰ আটাইতকৈ নিৰ্বাচিত লাইট হাউচ য'ত লিফ্ট আছে। কেৱল সেইটোৱেই নহয়, এইটো ভাৰতৰ একমাত্ৰ লাইট হাউচ যি চহৰৰ সীমাৰ ভিতৰত অৱস্থিত। ইয়াত বিদ্যুতৰ বাবে সৌৰ পেনেলো আছে। গুৰু প্ৰসাদজীয়ে লাইট হাউচৰ ঐতিহ্য সংগ্ৰহালয়ৰ বিষয়েও কৈছে যিয়ে সামুদ্ৰিক নেভিগেশ্বনৰ ইতিহাস পোহৰলৈ আনিছে। সংগ্ৰহালয়ত তেলেৰে চলা ডাঙৰ ডাঙৰ চাকি, কেৰাচিন লাইট, পেট্ৰ'লিয়াম বাষ্প আৰু পুৰণি সময়ৰ বৈদ্যুতিক লেম্পো প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে। গুৰু প্ৰসাদজীয়ে ভাৰতৰ আটাইতকৈ পুৰণি লাইট হাউট – মহাবালিপুৰম লাইট হাউচৰ বিষয়েও বিতংভাৱে লিখিছে। তেওঁ কৈছে যে শ শ বছৰ আগতে, এই লাইট হাউচৰ কাষত, পল্লৱ ৰজা মহেন্দ্ৰ বৰ্মন প্ৰথমে 'উল্কানেশ্বৰ' মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰিছিল।
বন্ধুসকল, 'মন কী বাত'ত, মই বহুবাৰ পৰ্যটনৰ বিভিন্ন দিশৰ বিষয়ে কথা পাতিছো, কিন্তু পৰ্যটনৰ ক্ষেত্ৰত এই লাইট হাউচ পৰ্যটনৰ দিশৰ পৰা অতুলনীয়। লাইট হাউচবোৰ সদায় ইয়াৰ বিশাল গাঁথনিৰ বাবে মানুহৰ আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰ হৈ আছে। পৰ্যটনৰ প্ৰচাৰৰ বাবে ভাৰতত ৭১ টা লাইট হাউচ চিনাক্ত কৰা হৈছে। এই আটাইবোৰ লাইট হাউচত ইয়াৰ ক্ষমতা অনুসৰি সংগ্ৰহালয়, এম্পি-থিয়েটাৰ, অ'পেন এয়াৰ থিয়েটাৰ, কেফেটেৰিয়া, চিল্ড্ৰেনছ পাৰ্ক, পৰিবেশ অনুকূল কটেজ আৰু লেণ্ডস্কেপিং বিকশিত কৰা হ'ব। লাইট হাউচৰ কথা চলি থকাৰ সময়তে মই আপোনালোকক এটা অনন্য লাইট হাউচৰ বিষয়ে ক'ব বিচাৰিছো। এই লাইট হাউচটো গুজৰাটৰ সুৰেন্দ্ৰ নগৰ জিলাৰ জিঞ্জৱাৰা নামৰ এখন ঠাইত আছে। আপুনি জানে যে এই লাইট হাউচটোৰ বিশেষত্ব কি? ই সাগৰৰ উপকূলৰ পৰা এতিয়া ১০০ কিলোমিটাৰতকৈ অধিক দূৰত অৱস্থিত৷ আপুনি এই গাওঁখনত এনে শিলো পাব যিয়ে ইয়াত যে কেতিয়াবা, এটা ব্যস্ত বন্দৰ আছিল সেয়া প্ৰমাণ কৰে। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে প্ৰথম উপকূলীয় স্থান জিঞ্জৱাৰালৈকে আছিল। সাগৰীয় ঘটনা, উত্থান-পতন, ইমান দূৰলৈ আঁতৰি যোৱাটোও ইয়াৰ এটা স্বভাৱ। এই মাহত, জাপানৰ বিকৰাল ছুনামিৰ ১০ বছৰ সম্পূৰ্ণ হৈছে। এই ছুনামিত হাজাৰ হাজাৰ লোকে প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল। ২০০৪ চনত ভাৰততো এনে এটা ছুনামি আহিছিল। ছুনামিৰ সময়ত, আমি আমাৰ লাইট হাউচৰ ১৪ জন কৰ্মচাৰী হেৰুৱাইছিলো যিয়ে আন্দামান নিকোবাৰ আৰু তামিলনাডুৰ লাইট হাউচত কৰ্মৰত হৈ আছিল। মই আমাৰ এই কঠোৰ পৰিশ্ৰমী এই পোহৰ-ৰক্ষকসকলক সন্মানেৰে শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাইছো আৰু ভূয়সী প্ৰশংসা কৰিছো।
মৰমৰ দেশবাসীসকল, জীৱনৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰত, নতুনত্ব, আধুনিকতা অনিবাৰ্য, অন্যথা, কেতিয়াবা ই আমাৰ বাবে বোজা হৈ পৰে। ভাৰতৰ কৃষি খণ্ডত আধুনিকতা- সময়ৰ আহ্বান। বহুত দেৰি হৈছে। আমি বহু সময় হেৰুৱাইছো। কৃষি খণ্ডত নতুন নিয়োগৰ সুযোগ সৃষ্টি কৰিবলৈ, কৃষকসকলৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিবলৈ, পৰম্পৰাগত কৃষি, নতুন বিকল্প, নতুন উদ্ভাৱন, গ্ৰহণৰ সৈতে, ই সমানে প্ৰয়োজনীয়। শ্বেত বিপ্লৱৰ সময়ত, দেশখনে ইয়াক অনুভৱ কৰিছে। এতিয়া মৌ মাখি পালনো এনে এটা বিকল্প হৈ উঠিছে। মৌ মাখি পালন দেশৰ মৌ বিপ্লৱ বা মিঠা বিপ্লৱৰ আধাৰ হৈ উঠিছে। বৃহৎ সংখ্যক কৃষক ইয়াত জড়িত হৈছে, উদ্ভাৱন কৰি আছে। যেনে পশ্চিম বংগৰ দাৰ্জিলিংৰ এখন গাওঁ, গুৰডুম। পাহাৰৰ ইমান উচ্চতাত, ভৌগোলিক অসুবিধা, কিন্তু, ইয়াত থকা লোকসকলে মৌ মৌ মাখি পালনৰ কাম আৰম্ভ কৰিছিল আৰু আজি এই ঠাইত প্ৰস্তুত হোৱা মৌৱে ভাল চাহিদা পাইছে। ই কৃষকসকলৰ উপাৰ্জনো বৃদ্ধি কৰিছে। পশ্চিম বংগৰ সুন্দৰবন অঞ্চলৰ প্ৰাকৃতিক জৈৱিক মৌ সমগ্ৰ বিশ্বৰে পছন্দৰ৷ এনে এটা ব্যক্তিগত অভিজ্ঞতা মোৰো হৈছে, গুজৰাটৰ। ২০১৬ চনত গুজৰাটৰ বনাসকাণ্ঠাত এটা অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হৈছিল। সেই কাৰ্যসূচীত, মই মানুহক কৈছিলো যে ইয়াত ইমান সম্ভাৱনা আছে, বনাসকাণ্ঠা আৰু আমাৰ ইয়াৰ কৃষকসকলে মিঠা বিপ্লৱৰ এটা নতুন অধ্যায় নিলিখে কিয়? আপোনালোকে জানি সুখী হ'ব, ইমান কম সময়ৰ ভিতৰত, বনাসকাষ্ঠা মৌ উৎপাদনৰ এক মুখ্য কেন্দ্ৰ হৈ পৰিছে। আজি বনাসকাণ্ঠাৰ কৃষকসকলে মৌ পালনৰ পৰা বছৰি লাখ লাখ টকা উপাৰ্জন কৰি আছে। এনে এটা উদাহৰণ হ'ল হাৰিয়ানাৰ যমুনা চহৰ। যমুনা চহৰত কৃষকসকলে মৌ মাকি পালন কৰি বছৰি কেইবাশ টন মৌ উৎপাদন কৰি আছে, তেওঁলোকৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিছে। কৃষকসকলৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ ফলত দেশত মৌৰ উৎপাদন নিৰন্তৰভাৱে বৃদ্ধি পাইছে, আৰু বছৰি প্ৰায় ১.২৫ লাখ টন, এই বৃহৎ পৰিমাণৰ মৌ, বিদেশলৈও ৰপ্তানি হৈ আছে।
বন্ধুসকল, মৌ মৌমাখি কৃষিত কেৱল মৌৰ পৰাই উপাৰ্জন নহয়, বৰঞ্চ মৌ মমো হৈছে উপাৰ্জনৰ এটা বিশাল মাধ্যম। ফাৰ্মা উদ্যোগ, খাদ্য উদ্যোগ, বস্ত্ৰ আৰু প্ৰসাধনী উদ্যোগ, সকলোতে মৌ মমৰ চাহিদা আছে। আমাৰ দেশখনে অৱশ্যে মৌ মম আমদানি কৰে, কিন্তু, আমাৰ কৃষকসকলে এতিয়া এই পৰিস্থিতিৰ দ্ৰুতগতিত পৰিৱৰ্তন কৰিছে। অৰ্থাৎ এক প্ৰকাৰে আত্মনিৰ্ভৰকাৰী ভাৰত অভিযানত সহায় কৰি আছে। আজি সমগ্ৰ বিশ্বই আয়ুৰ্বেদ আৰু প্ৰাকৃতিক স্বাস্থ্য সামগ্ৰীৰ দৃষ্টি দিছে। মৌৰ চাহিদা আৰু দ্ৰুতগতিত বাঢ়িছে। মই বিচাৰো যে দেশৰ অধিক সংখ্যক কৃষকে তেওঁলোকৰ কৃষিৰ লগতে মৌ মাখি পালনতো জড়িত হওক। ই কৃষকসকলৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিব আৰু তেওঁলোকৰ জীৱনলৈ মিঠাময় কৰি তুলিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মাত্ৰ কেইদিনমান আগতে বিশ্ব ঘৰচিৰিকা দিৱস উদযাপন কৰা হৈছিল। স্পেৰ’ অৰ্থাৎ ঘৰচিৰিকা। ক’ৰবাত ইয়াক চকেলী কয়, ক’ৰবাত ইয়াক চিমনি কয়, কৰবাত ঘৰচিৰিকা বুলি কোৱা হয়। আগতে, আমাৰ ঘৰৰ বেৰত, ওচৰৰ গছবোৰত ঘৰচিৰিকা আছিল। কিন্তু এতিয়া মানুহে এইদৰে কয় যে শেষৰ বাৰ ঘৰচিৰিকা কেতিয়া দেখা গৈছিল। আজি আমি ইয়াক বচাবলৈ প্ৰয়াস কৰিবলগীয়া হৈছে। বাৰণসীৰ মোৰ এজন সতীৰ্থ ইন্দ্ৰপাল সিং বাট্ৰাই এনে এক কাম কৰিছে যাৰ বিষয়ে মই 'মন কী বাত'ৰ দৰ্শকক ক'ব লাগিব। বাট্ৰা জীয়ে তেওঁৰ ঘৰটো ঘৰচিৰিকাৰ বাবে আশ্ৰয় স্থানলৈ পৰিণত কৰিছে। তেওঁ ঘৰত কাঠৰ এনে বাহ নিৰ্মাণ কৰিচে য'ত ঘৰচিৰিকাই সহজে বাস কৰিব পাৰে। আজি বাৰাণসীৰ বহুতো ঘৰে এই অভিযানত যোগদান কৰিছে। এই ঘৰবোৰত এক আশ্চৰ্যকৰ প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে। প্ৰকৃতি, পৰিৱেশ, জীৱ-জন্তু, পক্ষীৰ বাবে কম-বেছি প্ৰচেষ্টা আমি সকলোৱেই কৰিব লাগে। যেনে আৰু এজন সতীৰ্থ বিজয় কুমাৰ কাবী জী। বিজয় জী ওড়িশাৰ কেন্দ্ৰপাৰাৰ বাসিন্দা। কেন্দ্ৰপাৰা সাগৰৰ পাৰত অৱস্থিত। সেয়েহে, এই জিলাত এনে বহুতো গাওঁ আছে য’ত উচ্চ সাগৰৰ ঢৌ আৰু ঘূৰ্ণীবতাহৰ সম্ভাৱনা আছে। ইয়াৰ দ্বাৰা বহু ক্ষতি হয়। বিজয় জীয়ে অনুভৱ কৰিছিল যে যদি কোনোবাই এই প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ স্তদ্ধ কৰিব পাৰে তেন্তে প্ৰকৃতিয়েহে স্তব্ধ কৰিব পাৰে। তাৰ পিছত কি হ’ল-বিজয় জীয়ে বাৰাকোট গাঁৱৰ পৰা তেওঁৰ অভিযান আৰম্ভ কৰিলে। তেওঁ ১২ বছৰ…. বন্ধুসকল, ১২ বছৰ, গাঁৱৰ বাহিৰত, সাগৰৰ কাষত, ২৫ একৰ ভূমিত পৰিশ্ৰম কৰি মেনগ্ৰোভৰ বনাঞ্চল গঢ়ি তুলিলে। আজি এই অৰণ্যই এই গাওঁখনক সুৰক্ষিত কৰি ৰাখিছে। ওড়িশাৰ পাৰাদ্বীপ জিলাৰ অভিযন্তা অমৰেশ সামন্তে একেধৰণৰ কাম কৰিছে। অমৰেশ জীয়ে সৰু সৰু অৰণ্য স্থাপন কৰিছে যি আজি বহুতো গাঁৱক সুৰক্ষিত কৰি ৰাখিছে। বন্ধুসকল, এনে কাৰ্যকলাপত, যদি আমি সমাজক একত্ৰিত কৰো, তেন্তে ফলাফল ডাঙৰ হয়। যেনে, মাৰিমুথু যোগনাথন জী যি তামিলনাডুৰ কইম্বাটুৰত বাছ কণ্ডাক্টৰ হিচাপে কাম কৰে। যোগনাথন জীয়ে তেওঁৰ বাছৰ যাত্ৰীসকলক টিকট দিয়ে আৰু লগতে এটা উদ্ভিদৰ পুলিও বিনামূলীয়াকৈ দিয়ে। এনেদৰে যোগনাথন জীয়ে কিমান যে বৃক্ষপুলি ৰোপণ কৰিছে তাৰ হিচাপ নাই। যোগনাথন জীয়ে তেওঁৰ দৰমহাৰ এটা ডাঙৰ অংশ এই কামত ব্যয় কৰি আছে। এতিয়া, এইটো শুনাৰ পিছত, কোন এনে নাগৰিক নাথাকিব যিয়ে মাৰিমুথু যোগনাথন জীৰ কামৰ প্ৰশংসা নকৰিব। তেওঁৰ প্ৰেৰণাদায়ক কামৰ বাবে, তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে মই তেওঁক হৃদয়ৰ পৰা অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদলৈ ৰূপান্তৰৰ বিষয়ে আমি সকলোৱে দেখিছো, শুনিছো আৰু আমি আনকো কও। সেইদৰে আৱৰ্জনাক মূল্যলৈ ৰূপান্তৰ কৰাৰো কাম কৰা হৈছে। এনে এটা উদাহৰণ হ’ল কেৰালাৰ কোচিৰ ছেণ্ট টেৰেছা মহাবিদ্যালয়। মোৰ মনত আছে যে ২০১৭ চনত, মই এই মহাবিদ্যালয়ৰ চৌহদত এক কিতাপ পঢ়া কাৰ্যসূচীতযোগদান কৰিছিলো৷ এই মহাবিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে পুনৰ ব্যৱহাৰযোগ্য খেলনা তৈয়াৰ কৰি আছে, অতি সৃষ্টিশীল ধৰণে। এই শিক্ষাৰ্থীসকলে পুতলা তৈয়াৰ কৰিবলৈ পুৰণি কাপোৰ, পেলাই দিয়া কাঠৰ টুকুৰা, বেগ আৰু বাকচ ব্যৱহাৰ কৰি আছে। যদি এজন শিক্ষাৰ্থীয়ে পাজল নিৰ্মাণ কৰি আছে, কোনোবাই গাড়ী আৰু ৰে’ল নিৰ্মাণ কৰি আছে। এইটোও বিশেষভাৱে মন কৰা হয় যে পুতলাবোৰ যাতে সুৰক্ষিত আৰু শিশু অনুকূল হয়। আৰু এই সমগ্ৰ প্ৰচেষ্টাৰ অন্যতম গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা হ'ল যে এই পুতলাবোৰ অংগনৱাড়ী শিশুসকলক খেলিবলৈ দিয়া হয়। আজি যেতিয়া ভাৰতে পুতলা নিৰ্মাণত বহু দূৰ আগবাঢ়ি গৈছে, আৱৰ্জনাৰ পৰা মূল্যৰ এই অভিযানৰ অভিনৱ প্ৰয়োগে যথেষ্ট গুৰুত্ব লাভ কৰিছে।
অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ বিজয়ৱাড়াৰ এজন অধ্যাপক শ্ৰীনিবাস পদকণ্ডালা জী। তেওঁ এটা অতি আকৰ্ষণীয় কাম কৰি আছে। তেওঁ অটোমোবাইল মেটেল স্ক্ৰেপৰ পৰা ভাস্কৰ্য তৈয়াৰ কৰিছে। তেওঁৰ দ্বাৰা প্ৰস্তুত এই বিশাল ভাস্কৰ্যবোৰ ৰাজহুৱা উদ্যানত স্থাপন কৰা হৈছে আৰু মানুহে অতি উৎসাহেৰে প্ৰত্যক্ষ কৰিছে। ইলেক্ট্ৰনিক আৰু অটোমোবাইল আৱৰ্জনাৰ ৰিচাইক্লিংৰ এক অভিনৱ ব্যৱহাৰ। মই আকৌ এবাৰ কোচি আৰু বিজয়ৱাড়াৰ এই প্ৰচেষ্টাক প্ৰশংসা কৰিছো আৰু আশা কৰিছো যে এনে প্ৰচেষ্টাত অধিক লোক আগবাঢ়ি আহিব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰতৰ জনসাধাৰণে যেতিয়া বিশ্বৰ যি কোনো প্ৰান্তলৈ যায়, গৌৰৱেৰে কয় যে তেওঁলোক ভাৰতীয়। আমি আমাৰ যোগ, আয়ুৰ্বেদ, দৰ্শন, এনে অগণন বিষয় আছে যাৰ বাবে আমি গৌৰৱান্বিত৷ আমাৰ স্থানীয় ভাষা, উপভাষা, পৰিচয়, শৈলী, খাদ্যৰ বাবেও গৌৰৱান্বিত। আমি নতুন হ'ব লাগিব আৰু সেয়াই হৈছে জীৱন, কিন্তু পৰম্পৰাও হেৰুৱাব নালাগিব। নতুন প্ৰজন্মৰ ওচৰলৈ আমাৰ চৌদিশৰ অপৰিসীম সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যক প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আমি অতি কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰিব লাগিব। আজি এই কাম অসমৰ বাসিন্দা ‘চিকাৰী টিচৌ’য়ে যথেষ্ট অধ্যৱসায়ৰ সৈতে কৰি আছে। কাৰ্বি আংলং জিলাৰ ‘চিকাৰী টিচৌ'য়ে যোৱা ২০ বছৰ ধৰি কাৰ্বি ভাষাৰ নথি পত্ৰ প্ৰস্তুত কৰি আছে। 'কাৰ্বি জনজাতীয়' ভাই-ভনীসকলৰ ভাষা আজি মূলধাৰাৰ পৰা অদৃশ্য হৈ পৰিছে। শ্ৰীযুত চিকাৰী তিচৌৱে তেওঁৰ পৰিচয় ৰক্ষা কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল আৰু আজি তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাই কাৰ্বি ভাষাত যথেষ্ট নথি-পত্ৰৰ সৃষ্টি কৰিছে। তেওঁ নিজৰ প্ৰচেষ্টাৰ বাবে বহুতো প্ৰশংসা লাভ কৰিছে, আৰু বঁটাও লাভ কৰিছে। মই 'মন কী বাত'ৰ জৰিয়তে শ্ৰীযুত চিকাৰী তিচৌজীক অভিনন্দন জনাইছো৷ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত এনে বহুতো সাধক থাকিব যিয়ে এই ধৰণৰ কামত ব্ৰতী হৈ আছে আৰু মই তেওঁলোক সকলোকে অভিনন্দন জনাইছো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যিকোনো নতুন আৰম্ভণি সদায় অতি বিশেষ হয়। নতুন আৰম্ভণিৰ অৰ্থ হৈছে নতুন সম্ভাৱনা – নতুন প্ৰচেষ্টা। আৰু নতুন প্ৰচেষ্টাৰ অৰ্থ হৈছে – নতুন শক্তি আৰু নতুন উৎসাহ। সেয়েহে বিভিন্ন ৰাজ্য আৰু অঞ্চলত আৰু আমাৰ বৈচিত্ৰতাৰ ভৰা সংস্কৃতিত উৎসৱ হিচাপে যিকোনো আৰম্ভণি উদযাপন কৰাৰ পৰম্পৰা আছে। আৰু এয়া নতুন আৰম্ভণি আৰু নতুন উৎসৱৰ আগমনৰ সময়। হোলীকো বসন্তৰ উৎসৱ হিচাপে উদযাপন কৰাৰ এক পৰম্পৰা আছে। যেতিয়া আমি ৰঙেৰে হোলী উদযাপন কৰি আছো, বসন্তইও আমাৰ চাৰিওফালে ৰং সিঁচৰতি কৰি তুলিছে। এই সময়তেই বিভিন্ন ফুল ফুলে আৰু প্ৰকৃতি জীৱন্ত হৈ পৰে। দেশৰ বিভিন্ন অঞ্চলত নতুন বছৰো সোনকালেই উদযাপন কৰা হ'ব। উগাদি হওক বা পুথণ্ডু, গুড়ি পড়ৱা হওক বা বিহু, নৱৰেহ বা পোইলা, বা বৈশাখ বা বৈইসাখি- সমগ্ৰ দেশবাসী উৎসাহ, উদ্দীপনা আৰু নতুন প্ৰত্যাশাৰ ৰঙত নিমজ্জিত হ’ব। এই সময়তে কেৰালাই সুন্দৰ বিশু উৎসৱ উদযাপন কৰে। ইয়াৰ পিছত সোনকালেই চৈত্ৰ নৱৰাত্ৰিৰ শুভ অনুষ্ঠানো আৰম্ভ হ’ব। চ’ত মাহৰ নৱম দিনা আমাৰ ইয়াত ৰাম নৱমী উৎসৱ পালন কৰা হয়। ইয়াক ভগৱান ৰামৰ জন্মবাৰ্ষিকী আৰু লগতে ন্যায় আৰু বীৰত্বৰ এক নতুন যুগৰ আৰম্ভণি হিচাপেও উদযাপন কৰা হয়। ইয়াৰ মাজতে উৎসাহ আৰু আনন্দৰে ভক্তিৰ পৰিৱেশে জনসাধাৰণক কাষ চপাই আনে, তেওঁলোকক পৰিয়াল আৰু সমাজৰ সৈতে সংযোজিত কৰে, পাৰস্পৰিক সম্পৰ্ক শক্তিশালী কৰে। এই উৎসৱসমূহ উপলক্ষে মই মোৰ সকলো দেশবাসীলৈ শুভেচ্ছা জনাইছো।
বন্ধুসকল, দেশত ৪ এপ্ৰিলত ইষ্টাৰ উদযাপন কৰা হ’ব। ইষ্টাৰ উৎসৱটো যীশু খ্ৰীষ্টৰ নৱজীৱন হিচাপে উদযাপন কৰা হয়। প্ৰতীকাত্মক অৰ্থত ইষ্টাৰ জীৱনৰ নতুন আৰম্ভণিৰ সৈতে জড়িত। ইষ্টাৰে প্ৰত্যাশাৰ পুনৰুজ্জীৱিত হোৱাৰ প্ৰতীক।
এই পবিত্ৰ আৰু শুভ মুহূৰ্তত মই ভাৰতৰ লগতে সমগ্ৰ বিশ্বৰ খ্ৰীষ্টান ধৰ্মাৱলম্বী লোকসকললৈ শুভেচ্ছা জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি 'মন কি বাত'ত আমি অমৃত উৎসৱ আৰু দেশৰ বাবে আমাৰ দায়িত্বৰ কথা পাতিলো। আমি অন্যান্য উৎসৱ আৰু পৰ্বসমূহৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিলো। ইয়াৰ ভিতৰত আন এটা উৎসৱ আছে যিয়ে আমাক আমাৰ সাংবিধানিক অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্যৰ কথা মনত পেলাই দিয়ে। সেইটো হৈছে ১৪ এপ্ৰিল – ড০ বাবা চাহেব আম্বেদকাৰৰ জন্মজয়ন্তী। এইবাৰ, অমৃত উৎসৱত এই অনুষ্ঠানটো আৰু অধিক বিশেষ হৈ পৰিছে। মোৰ বিশ্বাস যে আমি নিশ্চিতভাৱে বাবাচাহেবৰ এই জন্মবাৰ্ষিকী স্মৰণীয় কৰি তুলিম, দায়িত্ব সহকাৰে সংকল্প গ্ৰহণ কৰিম আৰু তেওঁলৈ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিম। এই বিশ্বাসৰ সৈতে, আপোনালোক সকলোলৈ পুনৰ বাবে উৎসৱসমূহৰ বাবে শুভেচ্ছা জনালো। সুখী হওক, স্বাস্থ্যৱান হওক আৰু আনন্দিত হৈ থাকক। এই কামনাৰ সৈতে মই পুনৰ সোঁৱৰণ কৰাই দিও, 'ঔষধো-কঠোৰতাও'। অশেষ অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ। কালি মাঘ পূৰ্ণিমা উৎসৱ আছিল। মাঘ মাহটো নদী, হ্ৰদ আৰু পানীৰ উৎসৰ সৈতে বিশেষভাৱে সম্পৰ্কিত বুলি বিবেচনা কৰা হয়। আমাৰ শাস্ত্ৰসমূহত কোৱা হৈছে:-
‘‘মাঘে নিমগ্ৰাঃ সলিলে সুশীতে, বিমুক্তপাপাঃ ত্ৰিদিৱম্ প্ৰয়াত্নি৷’’
অৰ্থাৎ মাঘ মাহত যিকোনো পবিত্ৰ জলাশয়ত স্নান কৰাটো পৱিত্ৰ বুলি গণ্য কৰা হয়। পৃথিৱীৰ প্ৰতিটো সমাজৰ নদীৰ সৈতে সম্পৰ্কিত এটা পৰম্পৰা আছে। নদীৰ পাৰত বহুতো সভ্যতাও বিকশিত হৈছে। কিয়নো আমাৰ সংস্কৃতি হাজাৰ হাজাৰ বছৰ পুৰণি, সেয়াৰ ইয়াৰ সম্প্ৰসাৰণ আমি ইয়াত অধিক পাও। ভাৰতত এনে এটা দিন নাই য’ত পানীক লৈ কোনো উৎসৱ হোৱা নাই। মাঘৰ দিনত মানুহে তেওঁলোকৰ পৰিয়াল আৰু সুখ-সুবিধা এৰি গোটেই মাহজুৰি নদীৰ পাৰত বাস কৰিবলৈ যায়। এইবাৰ হৰিদ্বাৰত কুম্ভ উদযাপিত হ’ব। পানীও আমাৰ বাবে জীৱন, বিশ্বাস আৰু বিকাশৰ এটা ধাৰা৷ পানী এক প্ৰকাৰে পাৰাতকৈও অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ। কোৱা হয় যে পাৰাৰ স্পৰ্শৰ দ্বাৰা লো সোণলৈ ৰূপান্তৰিত হয়। একেদৰে, জীৱনৰ বাবেও পানীৰ স্পৰ্শ অত্যাৱশ্যকীয়, বিকাশৰ বাবে ই প্ৰয়োজনীয়।
বন্ধুসকল, সম্ভৱতঃ মাঘ মাহক পানীৰ সৈতে সংযোগ কৰাৰ আন এটা কাৰণ আছে৷ ইয়াৰ পিছৰে পৰাই গ্ৰীষ্মকাল আৰম্ভ হয় আৰু সেয়েহে পানী সংৰক্ষণ কৰিবলৈ আমি এতিয়াৰ পৰাই প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ কৰা উচিত। কেইদিনমান পিছতে ২২ মাৰ্চত বিশ্ব জল দিৱসো পালন কৰা হ’ব।
মোলৈ ইউ.পি.ৰ আৰাধ্যা জীয়ে লিখিছে যে পৃথিৱীৰ লাখ লাখ লোকে তেওঁলোকৰ জীৱনৰ এক বৃহৎ সময় পানীৰ অভাৱ পূৰণ কৰিবলৈ কটাই দিয়ে। 'বিনা পানী সকলো শূন্য’, এয়া এনেয়ে কোৱা নাই। পশ্চিমবংগৰ ‘উত্তৰ দিনাজপুৰ’ৰ পৰা সুজিত জীয়ে পানীৰ সংকট সমাধানৰ বাবে এটা অতি ভাল বাৰ্তা মোলৈ প্ৰেৰণ কৰিছে। সুজিত জীয়ে লিখিছে যে প্ৰকৃতিয়ে আমাক পানী হিচাপে এক সামূহিক উপহাৰ প্ৰদান কৰিছে, সেয়েহে ইয়াক ৰক্ষা কৰাৰ দায়িত্বও সামূহিক হ’ব লাগে। এইটো সত্য যে যিদৰে সামূহিক উপহাৰ আছে, সেইদৰে সামূহিক দায়িত্বও আছে। সুজিত জীৰ কথা সম্পূৰ্ণ সত্য। নদী, পুখুৰী, হ্ৰদ, বৰষুণ বা মাটিৰ পানী, এই সকলোবোৰ সকলোৰে বাবে।
বন্ধুসকল, এটা সময় আছিল যেতিয়া কুঁৱা, পুখুৰীৰ চোৱা-চিতা গাওঁখনৰ সকলোৱে মিলি কৰিছিল, এতিয়া তামিলনাডুৰ থিৰুভান্নামালাইত এনে এটা প্ৰচেষ্টাই ঘটি আছে। ইয়াত থকা স্থানীয় লোকসকলে তেওঁলোকৰ কুঁৱাবোৰৰ সংৰক্ষণৰ বাবে এটা অভিযান আৰম্ভ কৰিছে। এই লোকসকলে বহু বছৰ ধৰি তেওঁলোকৰ এলেকাৰ বন্ধ ৰাজহুৱা কুঁৱাবোৰ পুনৰুজ্জীৱিত কৰি আহিছে।
মধ্য প্ৰদেশৰ আগৰোথা গাঁৱৰ ববিতা ৰাজপুত জীয়েও আপোনাক সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰিব। ববিতা জীৰ গাওঁখন বুন্দেলখণ্ডত আছে। তেওঁৰ গাওঁখনত এটা অতি ডাঙৰ হ্ৰদ আছিল যি শুকাই গৈছিল। তেওঁ গাওঁখনৰ আন মহিলাসকলক একত্ৰিত কৰি হ্ৰদলৈ পানী বহন কৰাৰ বাবে এটা খাল নিৰ্মাণ কৰিছিল। এই খালৰ পৰা বৰষুণৰ পানী পোনপটীয়াকৈ হ্ৰদলৈ যাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। এতিয়া হ্ৰদটো পানীৰে ভৰি আছে।
বন্ধুসকল, উত্তৰাখণ্ডৰ বাগেশ্বৰত বাস কৰা জগদীশ কুনিয়াল জীৰ কামেও আমাক বহুত কথা শিকাইছে। জগদীশ জীৰ গাওঁ আৰু চাৰিওফালৰ অঞ্চলসমূহে পানীৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে এক প্ৰাকৃতিক উৎসৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিছিল। কিন্তু বহু বছৰ আগতে এই উৎসবোৰ শুকাই গৈছিল। সেইবাবে সমগ্ৰ অঞ্চলতে পানীৰ গভীৰ সংকটে দেখা দিলে। জগদীশ জীয়ে বৃক্ষপুলি ৰোপণৰ জৰিয়তে এই সংকট সমাধান কৰিবলৈ সংকল্পবদ্ধ হ’ল। তেওঁলোকে অঞ্চলজুৰি গাওঁখনৰ লোকসকলৰ সৈতে হাজাৰ হাজাৰ গছপুলি ৰোপণ কৰিলে আৰু আজি তেওঁলোকৰ অঞ্চলৰ পানীৰ উৎসসমূহ পুনৰ ভৰি পৰিছে।
বন্ধুসকল, আমি পানীৰ ওপৰত আমাৰ সামূহিক দায়িত্ববোৰ বুজিব লাগিব। ভাৰতৰ বেছিভাগ অংশত মে-জুনত বৰষুণ আৰম্ভ হয়। আমি এতিয়াৰে পৰা আমাৰ চাৰিওফালে পানীৰ উৎসসমূহ পৰিষ্কাৰ কৰিবলৈ, বৰষুণৰ পানী সংগ্ৰহৰ বাবে ১০০ দিনীয়া অভিযান আৰম্ভ কৰিব পাৰিম নেকি? এই চিন্তাৰ সৈতে, এতিয়াৰ পৰা কেইদিনমানৰ পিছত জল শক্তি মন্ত্ৰালয়েও জল শক্তি অভিযান- Catch the Rain আৰম্ভ কৰিব৷ এই অভিযানৰ মূলমন্ত্ৰ হৈছে 'য’তেই বৰষুণ পৰে, ত’তেই ইয়াৰ সংৰক্ষণ কৰক।' আমি এতিয়া ইয়াৰ সৈতে জড়িত হ’ম, পূৰ্বতেই যি বৰষুণৰ পানী জমা কৰাৰ প্ৰণালী আছিল সেয়া উজ্জীৱিত কৰিম, গাওঁবোৰত পুখুৰীবোৰ পৰিষ্কাৰ কৰা হ’ব, পানীৰ উৎসলৈ যোৱা, পানীৰ পথৰ বাধাবোৰ দূৰ কৰা হ’ব আৰু ইয়াৰ জৰিয়তে অধিক বৰষুণৰ পানী সংগ্ৰহ কৰা হ'ব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়াই মাঘ মাহ আৰু ইয়াৰ আধ্যাত্মিক সামাজিক গুৰুত্বৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হয়, এই আলোচনাবোৰ এটা নাম অবিহনে সম্পূৰ্ণ নহয়। সেয়া হ’ল সন্ত ৰবিদাস জীৰ নাম। মাঘ পূৰ্ণিমাৰ দিনটো হৈছে সন্ত ৰবিদাস জীৰ জন্মজয়ন্তী। আজিও সন্ত ৰবিদাস জীৰ কথা, তেওঁৰ জ্ঞানে আমাক পথ প্ৰদৰ্শন কৰে। তেওঁ কৈছিল-
একে মাটি কে সভ ভাণ্ডে
সভ কা একৌ সিৰজনহাৰ৷
ৰবিদাস ব্যাপৈ একৈ ঘট ভীতৰ,
সভ কৌ একৈ ঘড়ে কুমাৰ৷৷
আমি সকলো একে মৃৎশিল্প, আমাক সকলোৱে এজনেই গঢ়িছে। সন্ত ৰবিদাস জীয়ে সদায় সমাজত প্ৰচলিত বিকৃতিৰ বিষয়ে মুকলিকৈ কথা পাতিছিল। তেওঁ এই বিকৃতিবোৰ সমাজৰ সন্মুখত দাঙি ধৰিছিল, ইয়াক সংশোধন কৰাৰ পথ দেখুৱাইছিল, আৰু তাৰ পিছত মীৰা জীয়ে কৈছিল:
‘গুৰু মিলিয়া ৰেদাস, দিন্হী জ্ঞান কী গুটকী৷’
এয়া মোৰ সৌভাগ্য যে মই সন্ত ৰবিদাস জীৰ জন্মস্থান বাৰাণসীৰ সৈতে জড়িত। মই সেই তীৰ্থস্থানত সন্ত ৰবিদাস জীৰ জীৱনৰ আধ্যাত্মিক উচ্চতা আৰু তেওঁৰ শক্তি অনুভৱ কৰিছো।
বন্ধুসকল, ৰবিদাস জীয়ে কৈছিল-
‘কৰম বন্ধন মে বন্ধ ৰহিয়ো, ফল কী না তজ্জিয়ো আস৷
কৰ্ম মানুষ কা ধৰ্ম হে, সত্ ভাখৈ ৰবিদাস৷৷
অৰ্থাৎ আমি আমাৰ কাৰ্য্যবোৰ অব্যাহত ৰাখিব লাগিব, আৰু তাৰ পিছত ফল লাভ কৰিম, অৰ্থাৎ কৰ্ম সম্পন্ন হ'ব। আমাৰ যুৱচামে সন্ত ৰবিদাস জীৰ পৰা আৰু এটা কথা শিকিব লাগে। যুৱচামে কিবা এটা কৰিবলৈ,নিজকে পুৰণি ধৰণে বান্ধি ৰাখিব নালাগে। আপুনি নিজৰ জীৱনটোৰ সিদ্ধান্ত নিজে লওক। লগতে আপোনাৰ নিজৰ উপায় সৃষ্টি কৰক আৰু নিজৰ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰক। যদি আপোনাৰ বিবেক, আপোনাৰ আত্মবিশ্বাস শক্তিশালী, আপুনি পৃথিৱীৰ কোনো বস্তুৰ প্ৰতি ভয় কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই। মই এয়া এইবাবেই কও কাৰণ কেতিয়াবা আমাৰ যুৱক-যুৱতীসকলে গতিশীল মানসিকতাৰ চাপত তেওঁলোকে সঁচাকৈয়ে যি কৰিব বিচাৰে সেয়া কৰিব নোৱাৰে। গতিকে আপোনালোকে কেতিয়াও নতুন উদ্ভাৱনৰ বিষয়ে ভাবিবলৈ দ্বিধা কৰিব নালাগে। একেদৰে, সন্ত ৰবিদাস জীয়ে আন এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ বাৰ্তা দিছিল। এই বাৰ্তাটো হ’ল 'নিজৰ ভৰিত নিজে থিয় দিয়া'। আমি আমাৰ সপোনৰ বাবে আন কাৰোবাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰাটো একেবাৰে ঠিক নহয় । যি চলি আছে, তেনেদৰেই চলি থাকক- ৰবিদাস জী কেতিয়াও ইয়াৰ পক্ষত নাছিল আৰু আজি আমি দেখিছো যে দেশৰ যুৱচাম এই মানসিকতাৰ পক্ষত নাই। আজি যেতিয়া মই দেশৰ যুৱচামৰ মাজত উদ্ভাৱনী সত্বা প্ৰত্যক্ষ কৰো, মই ভাবো সন্ত ৰবিদাস জী য়ে আমাৰ যুৱচামৰ বাবে নিশ্চিতভাৱে গৌৰৱান্বিত হ'লহেতেঁন।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি ৰাষ্ট্ৰীয় বিজ্ঞান দিৱসো পালন কৰা হৈছে। আজি ভাৰতৰ মহান বিজ্ঞানী ড০ চি ভি ৰমণৰ দ্বাৰা ৰমণ প্ৰভাৱৰ আৱিষ্কাৰৰ বাবে উৎসৰ্গিত দিন। কেৰালাৰ যোগেশ্বৰণ জীয়ে নমো এপত লিখিছিল যে ৰমণ প্ৰভাৱৰ আৱিষ্কাৰে সমগ্ৰ বিজ্ঞানৰ দিশ সলনি কৰিছে। নাচিকৰ স্নেহিল জীয়ে মোলৈ এটা অতি ভাল বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছে। স্নেহিল জীয়ে লিখিছিল যে আমাৰ দেশত অসংখ্য বিজ্ঞানী আছে যাৰ অৱদান অবিহনে বিজ্ঞানে এনে প্ৰগতি কৰিব নোৱাৰিলেহেঁতেন। আমি যেনেদৰে বিশ্বৰ আন বিজ্ঞানীসকলৰ বিষয়ে জানো, আমি ভাৰতৰ বিজ্ঞানীসকলৰ বিষয়েও জনা উচিত। মই 'মন কী বাত'ৰ এই শ্ৰোতাসকলৰ সৈতে সন্মত। মই বিচাৰো যে আমাৰ যুৱচামে ভাৰতৰ বিজ্ঞানীসকলৰ বিষয়ে জানক, বুজক আৰু পঢ়ক।
বন্ধুসকল, যেতিয়া আমি বিজ্ঞানৰ বিষয়ে কথা পাতো, বহুসময়ত মানুহে ইয়াক পদাৰ্থ বিজ্ঞান-ৰসায়ন বিজ্ঞান বা পৰীক্ষাগাৰৰ ভিতৰতে সীমিত কৰি ৰাখে, কিন্তু বিজ্ঞানৰ সম্প্ৰসাৰণ তাতকৈ বহুত বেছি আৰু বিজ্ঞানৰ শক্তিয়ে 'আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযান'ত যথেষ্ট অৰিহণা যোগাইছে। আমি ‘পৰীক্ষাগাৰৰ পৰা ভূমিলৈ’ মন্ত্ৰেৰে বিজ্ঞানক আগুৱাই লৈ যাব লাগিব।
উদাহৰণ স্বৰূপে, হায়দৰাবাদৰ চিন্তলা ভেঙ্কটৰেড্ডী জী। ৰেড্ডী জীৰ এজন চিকিৎসক বন্ধুৱে তেওঁক এবাৰ ভিটামিন ডিৰ অভাৱত হোৱা ৰোগ আৰু ইয়াৰ বিপদৰ বিষয়ে কৈছিল। ৰেড্ডী জী এজন কৃষক, তেওঁ ভাবিছিল যে এই সমস্যাটো সমাধান কৰিবলৈ তেওঁ কি কৰিব পাৰে? তাৰ পিছত তেওঁ কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰি ঘেঁহুৰ চাউলৰ এটা প্ৰজাতি বিকশিত কৰিছিল যি বিশেষভাৱে ভিটামিন ডিৰে সমৃদ্ধ। এই মাহত তেওঁ জেনেভাৰ বিশ্ব বৌদ্ধিক সম্পত্তি সংগঠনৰ পৰা পেটেণ্ট লাভ কৰিছে। এয়া আমাৰ চৰকাৰৰ সৌভাগ্য যে ভেঙ্কট ৰেড্ডী জীকো যোৱা বছৰ পদ্মশ্ৰীৰে সন্মানিত কৰা হৈছিল।
অতি অভিনৱ ধৰণে, লাদাখৰ উৰুগেন ফুৎছোগেও কাম কৰি আছে। উৰ্জেন জীয়ে এনে উচ্চতাত জৈৱিক ধৰণে প্ৰায় ২০ বিধ শস্যৰ খেতি কৰি আছে, অৰ্থাৎ চক্ৰীয় ধৰণে তেওঁলোকে এবিধ শস্যৰ আৱৰ্জনা আন এবিধ শস্যত সাৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰে। এইটোও এটা কম আশ্চৰ্যজনক বস্তু নহয়।
ঠিক সেইদৰে গুজৰাটৰ পাটন জিলাৰ কামৰাজ ভাই চৌধুৰীয়ে ঘৰত চজিনাৰ উন্নত বীজ বিকশিত কৰিছে। চজিনাক কোনোৱে সৰ্গৱা, মোৰিংগা বা ড্ৰাম ষ্টিক বুলিও কোৱা হয়। উন্নত বীজৰ সহায়ত উৎপন্ন হোৱা চজিনাৰ মানদণ্ডও ভাল হয়। তেওঁলোকে এতিয়া তামিলনাডু আৰু পশ্চিমবংগলৈ তেওঁলোকৰ উৎপাদিত সামগ্ৰী প্ৰেৰণ কৰি নিজৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি কৰিছে।
বন্ধুসকল, আজিকালি আপুনি চিয়া বীজৰ নাম শুনিছে বোধহয়। স্বাস্থ্য সজাগতাৰ সৈতে জড়িত লোকসকলে ইয়াক যথেষ্ট গুৰুত্ব দিয়ে আৰু বিশ্বত ইয়াৰ যথেষ্ট চাহিদা আছে। ভাৰতত ইয়াক বাহিৰৰ পৰা আমদানি কৰা হয়, কিন্তু এতিয়া মানুহে চিয়া বীজত আত্মনিৰ্ভৰতাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছে। সেইদৰে হৰিশ্চন্দ্ৰ জীয়ে বাৰাবনপুৰত চিয়া বীজৰ খেতি আৰম্ভ কৰিছে। চিয়া বীজৰ খেতিয়ে তেওঁৰ উপাৰ্জনো বৃদ্ধি কৰিব আৰু আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযানত সহায়ো কৰিব।
বন্ধুসকল, কৃষি আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পদ সৃষ্টি কৰাৰ বাবে বহুতো পৰীক্ষা সমগ্ৰ দেশত সফলতাৰে চলি আছে। ইয়াৰ বাবে মাদুৰাইৰ মুৰুগেচন জীয়ে কলৰ আৱৰ্জনাৰ পৰা ৰচী তৈয়াৰ কৰা যন্ত্ৰ উদ্ভাৱন কৰিছে। মুৰুগেচন জীৰ এই উদ্ভাৱনে পৰিৱেশ আৰু আৱৰ্জনাৰ সমস্যাও সমাধান কৰিব আৰু লগতে কৃষকসকলৰ বাবে অতিৰিক্ত উপাৰ্জনৰ এটা উপায়ো সৃষ্টি কৰিব।
বন্ধুসকল, মোৰ লক্ষ্য হৈছে 'মন কি বাত'ৰ দৰ্শকসকলক এইসকল লোকৰ বিষয়ে কোৱা যাতে আমি সকলোৱে তেওঁলোকৰ পৰা অনুপ্ৰেৰণা পাব পাৰো। যেতিয়া দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিকে তেওঁৰ জীৱনত বিজ্ঞান সম্প্ৰসাৰিত কৰে, প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰত কৰে, তেতিয়া প্ৰগতিৰ পথো মুকলি হ’ব আৰু দেশো স্বাৱলম্ভী হ’ব। আৰু মই নিশ্চিত, এয়া দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিকে কৰিব পাৰে।
মোৰ মৰমৰ সতীৰ্থসকল, কলকাতাৰ ৰঞ্জন জীয়ে তেওঁৰ পত্ৰত এটা অতি আকৰ্ষণীয় আৰু মৌলিক প্ৰশ্ন সুধিছে আৰু একে সময়তে সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ ধৰণে ইয়াৰ উত্তৰো দিবলৈ চেষ্টা কৰিছে। তেওঁ লিখিছে যে যেতিয়া আমি স্বাৱলম্বী হোৱাৰ কথা কও, ইয়াৰ অৰ্থ আমাৰ বাবে কি? এই প্ৰশ্নৰ উত্তৰত তেওঁ নিজেই লিখিছে যে "আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযান" কেৱল চৰকাৰী নীতি নহয় কিন্তু এক ৰাষ্ট্ৰীয় চেতনা। তেওঁ বিশ্বাস কৰে যে আত্মনিৰ্ভৰ হোৱাৰ অৰ্থ হৈছে নিজৰ ভাগ্য নিজে নিৰ্ধাৰণ কৰা, অৰ্থাৎ নিজৰ ভাগ্যৰ নিয়ন্ত্ৰক হোৱা। ৰঞ্জন বাবুৰ কথা ১০০ টকাই শুদ্ধ। ইয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি মই এইটোও ক'ম যে আত্মনিৰ্ভৰতাৰ প্ৰথম চৰ্তটো হৈছে আমাৰ দেশৰ বস্তুবোৰৰ বাবে গৌৰৱান্বিত হোৱা, আমাৰ দেশৰ জনসাধাৰণে সৃষ্টি কৰা বস্তুবোৰৰ বাবে গৌৰৱান্বিত হোৱা। যেতিয়া প্ৰতিজন দেশবাসী গৌৰৱান্বিত হয়, প্ৰতিজন দেশবাসী জড়িত হয়, স্বাৱলম্বী ভাৰত এক কেৱল এক অৰ্থনৈতিক অভিযান নহৈ ই ৰাষ্ট্ৰীয় সত্বা হৈ পৰে। যেতিয়া আকাশত আমি আমাৰ দেশত নিৰ্মিত যুঁজাৰু বিমান তেজস প্ৰত্যক্ষ কৰো, যেতিয়া ভাৰতত তৈয়াৰ কৰা টেংক, ভাৰতত তৈয়াৰ কৰা মিছাইলবোৰে আমাৰ গৌৰৱ বৃদ্ধি কৰে, যেতিয়া সমৃদ্ধ দেশবোৰত আমি মেট্ৰো ট্ৰেইনৰ ‘মেড ইন ইণ্ডিয়া’ৰ দবাবোৰ দেখো, যেতিয়া আমি ‘মেড ইন ইণ্ডিয়া’ ক’ৰোনা প্ৰতিষেধক ডজন আন দেশত উপলব্ধ হোৱা দেখো তেতিয়া আমাৰ শিৰ অধিক সু-উচ্চ হৈ পৰে। আৰু এনে নহয় যে ডাঙৰ বস্তুবোৰে ভাৰতক স্বাৱলৱী কৰি ৰাখিব। ভাৰতৰ প্ৰতিভাশালী শিল্পীসকলে তৈয়াৰ কৰা হস্তশিল্প, ভাৰতত তৈয়াৰ কৰা কাপোৰ, ভাৰতৰ ইলেক্ট্ৰনিক সঁজুলি, ভাৰতৰ ম'বাইল, প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে আমি এই গৌৰৱ বৃদ্ধি কৰিব লাগিব। যেতিয়া আমি এই মানসিকতাৰ সৈতে আগবাঢ়িম, আমি সঁচাকৈয়ে আত্মনিৰ্ভৰশীল হ'বলৈ সক্ষম হ'ম, মই আনন্দিত যে আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ এই মন্ত্ৰ দেশৰ গাঁৱে-গাঁৱে বিয়পি পৰিছে। বিহাৰৰ বেতিয়াত এয়াই হৈছে যি মই সংবাদ মাধ্যমত পঢ়িবলৈ পাইছিলো।
দিল্লীৰ টেকনিচিয়ান হিচাপে এলইডি বাল্ব মেকিং ফেক্টৰীত কাম কৰা বেতিয়াৰ বাসিন্দা প্ৰমোদ জীয়ে কাৰখানাত কাম কৰোতে গোটেই প্ৰক্ৰিয়াটো অতি গভীৰভাৱে বুজি পাইছিল। কিন্তু ক’ৰোনাৰ সময়ত প্ৰমোদ জী ঘৰলৈ উভতি আহিব লগীয়া হ’ল। আপুনি জানে নে প্ৰমোদ জীয়ে উভতি অহাৰ পিছত কি কৰিলে? তেওঁ নিজে এলইডি বাল্ব তৈয়াৰ কৰাৰ এটা সৰু কাৰখানা আৰম্ভ কৰিলে। তেওঁ নিজৰ অঞ্চলৰ কিছুমান যুৱকক লৈ কেইমাহ মানৰ ভিতৰতে কাৰখানাৰ কৰ্মীৰ পৰা ফেক্টৰী মালিকলৈ নিজৰ যাত্ৰা সম্পূৰ্ণ কৰিলে, তাকো নিজৰ ঘৰত থাকিয়েই৷
আন এটা উদাহৰণ হৈছে ইউ.পি-ৰ গড়মুক্তেশ্বৰ। গড়মুক্তেশ্বৰৰ পৰা শ্ৰীযুত সন্তোষ জীয়ে লিখিছে যে তেওঁ কেনেকৈ ক’ৰোনাৰ সময়ত দুৰ্যোগক এক সুযোগলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছিল। সন্তোষ জীৰ পিতৃ এজন প্ৰতিভাৱান শিল্পী আছিল, তেওঁ মেট তৈয়াৰ কৰিছিল। যেতিয়া ক’ৰোনাৰ সময়ত বাকী কাম বন্ধ হৈছিল, এই লোকসকলে যথেষ্ট শক্তি আৰু উৎসাহেৰে মেট নিৰ্মাণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। সোনকালেই তেওঁলোকে কেৱল উত্তৰ প্ৰদেশৰ পৰাই নহয়, আন ৰাজ্যৰ পৰাও মেটৰ অৰ্ডাৰ পাবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। সন্তোষ জীয়ে এইটোও উল্লেখ কৰিছে যে ই অঞ্চলটোৰ শ শ বছৰ পুৰণি সুন্দৰ কলাকো এক নতুন শক্তি প্ৰদান কৰিছে।
বন্ধুসকল, সমগ্ৰ দেশত এনে বহুতো উদাহৰণ আছে য'ত মানুহে 'আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযান'ত অৰিহণা আগবঢ়াই আছে। আজি, এইটো এটা অনুভৱ হৈ পৰিছে যি সাধাৰণ মানুহৰ হৃদয়ত প্ৰবাহিত হ’বলৈ ধৰিছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, মই নমো এপত গুৰগাঁওৰ বাসিন্দা ময়ুৰৰ এটা আকৰ্ষণীয় পোষ্ট দেখা পাইছিলো। তেওঁ উৎসাহী পক্ষী নিৰীক্ষণকাৰী আৰু প্ৰকৃতি প্ৰেমী। ময়ুৰ জীয়ে লিখিছে যে মই হাৰিয়ানাত বাস কৰো, কিন্তু মই আপোনাক, অসমৰ লোক আৰু বিশেষকৈ কাজিৰঙাৰ লোকসকলৰ বিষয়ে কোৱাটো বিচাৰো। মই ভাবিছিলো যে ময়ুৰ জীয়ে গঁড়ৰ বিষয়ে কথা পাতিব, যাক তাত গৌৰৱ বুলি কোৱা হয়। অৱশ্যে, কাজিৰঙাত জলজ পক্ষীৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হোৱাৰ বাবে ময়ুৰ জীয়ে অসমৰ জনসাধাৰণক প্ৰশংসা কৰাটো বিচাৰিছে। মই জলজ পক্ষীবোৰক সৰলভাৱে কি ক'ব পাৰো সেয়া বিচাৰি আছিলো, এটা শব্দ পাইছিলো – ৱাটাৰবৰ্ড অৰ্থাৎ জলপক্ষী। এনে পক্ষী যি গছৰ ওপৰত নহয়, পানীৰ ওপৰত আশ্ৰয় গ্ৰহণ কৰে, যেনে হাঁহ ইত্যাদি। কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান আৰু বাঘ সংৰক্ষিত কৰ্তৃপক্ষই কিছু সময়ৰ পৰা বাৰ্ষিক জলপক্ষীৰ পিয়ল কৰি আহিছে। এই পিয়লত জলজ চৰাইৰ সংখ্যা প্ৰকাশ পায় আৰু সিঁহতৰ প্ৰিয় বাসস্থানৰ বিষয়ে তথ্য পোৱা যায়। মাত্ৰ দুই-তিনি সপ্তাহৰ আগতে জৰীপটো পুনৰ আৰম্ভ কৰা হৈছে। আপুনি জানি সুখী হ'ব যে এইবাৰ জলপক্ষীৰ সংখ্যা আগৰ বছৰৰ তুলনাত প্ৰায় এশ পসত্তৰ (১৭৫) শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে। এই পিয়লৰ সময়ত কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানত মুঠ ১১২ টা প্ৰজাতিৰ চৰাই দেখা পোৱা গৈছে। ইয়াৰ ভিতৰত, ৫৮ টা প্ৰজাতি হৈছে ইউৰোপ, মধ্য এচিয়া আৰু পূব এচিয়াকে ধৰি বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ শীতকালীন প্ৰব্ৰজনকাৰী পক্ষীৰ অন্তৰ্গত৷ ইয়াৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ হৈছে উন্নত পানী সংৰক্ষণৰ সৈতে মানুহৰ হস্তক্ষেপ অতি কম হোৱাটো। অৱশ্যে কিছুমান ক্ষেত্ৰত ইতিবাচক মানৱ হস্তক্ষেপো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰে।
অসমৰ শ্ৰীযুত যাদৱ পায়ঙকেই চাওক। আপোনালোকৰ কিছুমানে তেওঁৰ বিষয়ে জানে। তেওঁ নিজৰ কামৰ বাবে পদ্ম বঁটা লাভ কৰিছে। শ্ৰীযুত যাদৱ পায়ং হৈছে এনে এজন ব্যক্তি যিয়ে অসমৰ মাজুলী দ্বীপত প্ৰায় ৩০০ হেক্টৰ ভূমিত বৃক্ষপুলি ৰোপণত সক্ৰিয় অৱদান প্ৰদান কৰিছে। তেওঁ বন সংৰক্ষণৰ বাবে কাম কৰি আছে আৰু বৃক্ষপুলি ৰোপণ তথা জৈৱ বৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণৰ বিষয়ে মানুহক অনুপ্ৰেৰিত কৰাত জড়িত হৈ আছে।
বন্ধুসকল, অসমত আমাৰ মন্দিৰবোৰেও প্ৰকৃতিৰ সংৰক্ষণত এক পৃথক ভূমিকা পালন কৰি আছে৷ যদি আপুনি আমাৰ মন্দিৰবোৰলৈ চাই দেখা পাব যে প্ৰতিটো মন্দিৰত এটা পুখুৰী আছে। হাজোৰ হয়গ্ৰীৱ মাধৱ মন্দিৰ, শোণিতপুৰৰ নাগশংকৰ মন্দিৰ আৰু গুৱাহাটীৰ উগ্ৰতাৰা মন্দিৰৰ ওচৰত এনে বহুতো পুখুৰী আছে। সেইবোৰ বিলুপ্ত কাছৰ প্ৰজাতিৰ সংৰক্ষণৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। অসমত সৰ্বাধিক প্ৰজাতিৰ কাছ পোৱা যায়। এই মন্দিৰবোৰৰ পুখুৰীবোৰ কাছৰ সংৰক্ষণ, প্ৰজনন আৰু সিহঁতৰ বিষয়ে প্ৰশিক্ষণৰ বাবে এক উৎকৃষ্ট স্থান হ'ব পাৰে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুমান লোকে ভাবে যে উদ্ভাৱন কৰিবলৈ আপুনি এজন বিজ্ঞানী হ'ব লাগিব, কিছুমানে ভাবে যে আনক কিবা শিকাবলৈ আপুনি শিক্ষক হ'ব লাগিব। এই মানসিকতাক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা লোকসকল সদায় প্ৰশংসনীয়। এতিয়া যদি কোনোবাই সৈনিক হ'বলৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়ে, তেওঁ সৈনিক হোৱাটো প্ৰয়োজন নেকি? আপুনি ভাবিব পাৰে যে হয়, এইটো প্ৰয়োজন। কিন্তু ইয়াত অলপ টুইষ্ট আছে।
মাই গভত, কামকান্ত জীয়ে সংবাদ মাধ্যমৰ এটা প্ৰতিবেদন বিনিময় কৰিছে য'ত অলপ অন্য ধৰণে কোৱা হৈছে। উৰিষ্যাৰ আৰাখুদাত এজন ভদ্ৰলোক আছে – নায়ক চাৰ। যদিও তেওঁৰ নাম চিলু নায়ক, সকলোৱে তেওঁক নায়ক চাৰ বুলি কয়। আচলতে তেওঁ হৈছে Man on a Mission । তেওঁ সেনাবাহিনীত যোগদান কৰিবলৈ বিচৰা যুৱক-যুৱতীসকলক বিনামূলীয়াকৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়ে৷ নায়ক চাৰৰ সংগঠনটোৰ নাম হৈছে মহাগুৰু বেটেলিয়ন। ইয়াত শাৰীৰিক সুস্থতাৰ পৰা সাক্ষাৎকাৰলৈ আৰু লিখাৰ পৰা প্ৰশিক্ষণলৈ সকলো ধৰণৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়া হয়। আপুনি জানি আচৰিত হ'ব যে তেওঁ প্ৰশিক্ষণ দিয়া লোকসকলে স্থলসেনা, নৌ-বাহিনী, বিমান বাহিনী, চিআৰপিএফ, বিএছএফত স্থান লাভ কৰিছে। আপুনি এইটোও জানি আচৰিত হ'ব যে চিলু নায়ক জীয়ে নিজেই উৰিষ্যা আৰক্ষীত যোগদান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল কিন্তু তেওঁ সফল হ'ব পৰা নাছিল৷ তথাপিও তেওঁ বহুতো যুৱক-যুৱতীক নিজৰ প্ৰশিক্ষণৰ দ্বাৰা ৰাষ্ট্ৰ সেৱাৰ যোগ্য কৰি তুলিছে। আমি সকলোৱে নায়ক চাৰক আমাৰ দেশৰ বাবে অধিক নায়ক প্ৰস্তুত কৰিবলৈ শুভেচ্ছা জনাইছো।
বন্ধুসকল, কেতিয়াবা এটা অতি সৰু আৰু সৰল প্ৰশ্নও মনক আচৰিত কৰে। এই প্ৰশ্নবোৰ দীঘল নহয়, অতি সৰল হয়, তথাপিও এইবোৰে আমাক চিন্তা কৰিবলৈ তাগিদা দিয়ে। কেইদিনমান আগতে হায়দৰাবাদৰ অপৰ্ণা ৰেড্ডীয়ে মোক এনে এটা প্ৰশ্ন সুধিছিল। তেওঁ কৈছিল যে – আপুনি বহু বছৰ ধৰি প্ৰধানমন্ত্ৰী হৈ আহিছে, পূৰ্বে ইমান বছৰ ধৰি মুখ্যমন্ত্ৰী হৈ আছিল, আপুনি কেতিয়াবা ভাবে নেকি যে কিবা অভাৱ থাকি গ’ল। অপৰ্ণাজী প্ৰশ্নটো অতি সহজ কিন্তু সমানেই কঠিনো। মই এই প্ৰশ্নটো বিবেচনা কৰিছিলো আৰু নিজকে কৈছিলো যে মোৰ এটা অভাৱ আছিল যে মই বিশ্বৰ আটাইতকৈ পুৰণি ভাষা-তামিল শিকিবলৈ প্ৰয়াস কৰিব নোৱাৰিলো, মই তামিল শিকিব নোৱাৰিলো। এইটো এটা সুন্দৰ ভাষা যি বিশ্বৰ সৰ্বত্ৰ জনপ্ৰিয়। বহুলোকে মোক তামিল সাহিত্যৰ মানদণ্ড আৰু এই ভাষাত লিখা কবিতাবোৰৰ গভীৰতাৰ বিষয়ে কয়। ভাৰত এনে বিভিন্ন ভাষাৰ স্থল যি আমাৰ সংস্কৃতি আৰু গৌৰৱৰ প্ৰতীক। ভাষাৰ বিষয়ে কথা পতাৰ সময়ত মই আপোনালোক সকলোকে এটা সৰু আকৰ্ষণীয় ক্লিপ শুনাবলৈ বিচাৰিছো।
## (sound clip Statue of Unity)
দৰাচলতে, আপুনি এতিয়া যি শুনি আছিল সেয়া হৈছে ষ্টেচু অব্ ইউনিটীৰ ওপৰত এক নিৰ্দেশক, সংস্কৃতত লোকসকলক চৰ্দাৰ পেটেলৰ বিশ্বৰ সবাতোকৈ ওখ প্ৰতিমাৰ বিষয়ে কোৱা হৈছে। আপোনালোকে জানি সুখী হ'ব যে কেৱাড়িয়াত, ১৫ ৰো অধিক গাইডে সংস্কৃত ভাষাত লোকসকলক নিৰ্দেশনা দিয়ে। এতিয়া মই আপোনালোকক আন এটা কণ্ঠস্বৰ শুনাবলৈ বিচাৰিছো –
## (sound clip Cricket commentary)
আপোনালোকেও এয়া শুনি আচৰিত হৈছে! দৰাচলতে, ইয়াত সংস্কৃতত ক্ৰিকেটৰ ধাৰাভাষ কৰা হৈছে। বাৰাণসীত, সংস্কৃত মহাবিদ্যালয়সমূহৰ মাজত এখন ক্ৰিকেট প্ৰতিযোগিতা হয়। এই মহাবিদ্যালয়সমূহ হৈছে শাস্ত্ৰাৰ্থ মহাবিদ্যালয়, স্বামী বেদান্ত বেদ বিদ্যাপীঠ, শ্ৰী ব্ৰহ্ম বেদ বিদ্যালয় আৰু আন্তৰ্জাতিক চন্দ্ৰমৌলি চেৰিটেবল ট্ৰাষ্ট। এই টুৰ্ণামেণ্টৰ খেলৰ সময়ত সংস্কৃততো ধাৰাভাষ কৰা হয়। এতিয়া মই আপোনাক সেই ধাৰাভাষ্যৰ এটা অতি সৰু অংশ শুনাইছিলো। কেৱল সেইটোৱেই নহয়, এই টুৰ্ণামেণ্টত খেলুৱৈ আৰু ধাৰাভাষ্যকাৰীসকলে পৰম্পৰাগত পোছাক পিন্ধি অহা দেখা যায়। যদি আপুনি শক্তি, উত্তেজনা, কৌতুহল, এই সকলোবোৰ একেলগে বিচাৰিছে তেন্তে আপুনি এই খেলবোৰৰ ধাৰাভাষ শুনিব লাগে। টিভি অহাৰ বহু আগতেই, ক্ৰীড়া ধাৰাভাষ্যৰ জৰিয়তেই ক্ৰিকেট আৰু হকীৰ দৰে ক্ৰীড়াৰ শিহৰণ সমগ্ৰ দেশৰ মানুহে অনুভৱ কৰিছিল। টেনিছ আৰু ফুটবল খেলৰ ধাৰাভাষ্যও বহুত ভালদৰে উপস্থাপন কৰা হয়। আমি দেখিছো যে যি খেলত ধাৰাভাষ্য সমৃদ্ধ হয়, সেইবোৰৰ প্ৰচাৰ আৰু প্ৰসাৰ অতি ক্ষীপ্ৰ হয়। আমাৰ বহুতো ভাৰতীয় ক্ৰীড়া আছে, কিন্তু তেওঁলোক ধাৰাভাষ্য সংস্কৃতিলৈ অহা নাই আৰু তাৰ বাবে, তেওঁলোক বিলুপ্ত হ’বলৈ ধৰিছে। মোৰ এটা ধাৰণা আছে –বিভিন্ন ক্ৰীড়া আৰু বিশেষকৈ ভাৰতীয় ক্ৰীড়াৰ ভাল ধাৰাভাষ্য অধিকতম ভাষাত প্ৰচাৰ কৰা হওক, আমি ইয়াক উৎসাহিত কৰাৰ কথা ভাবিব লাগিব। মই ক্ৰীড়া মন্ত্ৰালয় আৰু ব্যক্তিগত প্ৰতিষ্ঠানৰ সহকৰ্মীসকলক এই বিষয়ে চিন্তা কৰিবলৈ অনুৰোধ কৰিম।
মোৰ মৰমৰ যুৱ বন্ধুসকল, আগন্তুক কেইটামান মাহ আপোনালোক সকলোৰে জীৱনত বিশেষ গুৰুত্বপূৰ্ণ। বেছিভাগ যুৱবন্ধুৱে পৰীক্ষাত অৱতীৰ্ণ হ’ব। আপোনালোক সকলোৰে মনত আছে নহয়- যে আপুনি এজন যোদ্ধা হ'ব লাগিব, চিন্তাকাৰী নহয়, হাঁহি হাঁহি পৰীক্ষা দিবলা যাব লাগিব আৰু হাঁহি হাঁহি উভতি আহিব লাগিব৷ আপুনি আনৰ সৈতে নহয়, নিজৰ সৈতে প্ৰতিদ্বন্দিতা কৰিব লাগিব৷ পৰ্যাপ্ত টোপনি, আৰু সময় ব্যৱস্থাপনাও কৰিব লাগিব। খেলা-ধূলাও বাদ দিব নালাগিব, কিয়নো যিয়েই খেলে সিয়েই প্ৰস্ফুটিত হয়। মনত ৰখাৰ স্মাৰ্ট উপায়বোৰ গ্ৰহণ কৰিব লাগিব, অৰ্থাৎ সামগ্ৰিকভাৱে এই পৰীক্ষাবোৰত, আপোনাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ উজাৰি দিব লাগিব। আপুনি ভাবিব পাৰে যে এই সকলোবোৰ কেনেদৰে হ'ব। আমি সকলোৱে একেলগে এইটো কৰিবলৈ গৈ আছো। প্ৰতি বছৰৰ দৰে, এই বছৰো, আমি সকলোৱে 'পৰীক্ষাৰ আলোচনা' কৰিম। কিন্তু মাৰ্চত হ’বলগীয়া 'পৰীক্ষা আলোচনা'ৰ পূৰ্বে, মই আপোনালোক সকলো পৰীক্ষা যোদ্ধাৰ পৰা, অভিভাৱকৰ পৰা আৰু শিক্ষকসকলৰ পৰা, আপোনালোকৰ অভিজ্ঞতা, আপোনাৰ পৰামৰ্শ ভাগ-বতৰা কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছো। আপোনালোকে মাই গভত এই বিষয়ে ভাগ বতৰা কৰিব পাৰে। নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত ভাগ বতৰা কৰিব পাৰে। এইবাৰৰ 'পৰীক্ষাৰ আলোচনা'ত যুৱ বন্ধুসকলৰ লগতে অভিভাৱক আৰু শিক্ষকসকলকো আমন্ত্ৰণ জনোৱা হৈছে। আপুনি কেনেকৈ অংশগ্ৰহণ কৰিব লাগে, কেনেকৈ পুৰষ্কাৰ জয় কৰিব পাৰে, কেনেকৈ মোৰ সৈতে আলোচনা কৰাৰ সুযোগ পাব সেই বিষয়ে সকলো তথ্য মাই গভত পাব। এই পৰ্যন্ত, এক লাখতকৈও অধিক শিক্ষাৰ্থী, প্ৰায় ৪০ হাজাৰ অভিভাৱক আৰু প্ৰায় ১০ হাজাৰ শিক্ষকে অংশগ্ৰহণ কৰিছে। আপুনিও আজিয়েই অংশগ্ৰহণ কৰক। এই ক’ৰোনাৰ সময়ত মই ‘পৰীক্ষা যোদ্ধা’ কিতাপখনত বহুতো নতুন মন্ত্ৰ সংযোজিত কৰিছো, ইয়াত অভিভাৱকৰ বাবেও কিছুমান মন্ত্ৰ সংযোজিত কৰা হৈছে। এই মন্ত্ৰবোৰৰ সৈতে সম্পৰ্কিত বহুতো আকৰ্ষণীয় কাৰ্যকলাপ নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত দিয়া হৈছে যিয়ে আপোনাৰ আভ্যন্তৰীণ পৰীক্ষা যোদ্ধাক প্ৰজ্বলিত কৰিবলৈ সহায় কৰিব। আপুনি সেইবোৰ নিশ্চয়কৈ চেষ্টা কৰক৷ আগন্তুক পৰীক্ষাৰ বাবে সকলো যুৱবন্ধুক শুভেচ্ছা জনালো।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মাৰ্চ মাহটো আমাৰ বিত্তীয় বৰ্ষৰ অন্তিম মাহ, সেয়েহে আপোনালোকৰ বহুতৰে যথেষ্ট ব্যস্ততা থাকিব। এতিয়া দেশত অৰ্থনৈতিক কাৰ্যকলাপ যিদৰে তীব্ৰ হ’বলৈ ধৰিছে আৰু আমাৰ ব্যৱসায়ী তথা উদ্যোগী সতীৰ্থসকলৰ ব্যস্ততাও বৃদ্ধি পাইছে। এই সকলোবোৰৰ মাজতো আমি ক’ৰোনাৰ সাৱধানতা হ্ৰাস কৰিব নালাগে। আপোনালোক সকলোৱে স্বাস্থ্যৱান হওক, সুখী হওক, কৰ্তব্যৰ পথত থিয় হওক, দেশ দ্ৰুতগতিত আগবাঢ়িবই।
আপোনালোক সকলোকে উৎসৱৰ আগতীয়া শুভেচ্ছা জনালো৷ লগতে ক’ৰোনা সম্পৰ্কে যি নিয়ম পালন কৰা হ’ব, সেইবোৰত যাতে কোনোধৰণৰ নমনীয়তা নাথাকে। অশেষ ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ যেতিয়া মই ‘মন কী বাত’ত কথা পাতো তেতিয়া মোৰ এনে অনুভৱ হয় যেন মই আপোনালোকৰ মাজৰে এজন, আপোনালোকৰ পৰিয়ালৰ সদস্য হিচাপে উপস্থিত আছো৷ আমাৰ সৰু সৰু কথা, যি এজনে আনজনক শিকায়, জীৱনৰ তিতা-কেঁহা অনুভৱ যি জীৱনৰ প্ৰেৰণা হৈ পৰে- এয়াইতো হ’ল ‘মন কী বাত’৷ আজি ২০২১ চনৰ জানুৱাৰী মাহৰ অন্তিমটো দিন৷ আপোনালোকেও মোৰ দৰে এইদৰে ভাবিছে নে যে কিছুদিন আগেয়েহে জানুৱাৰীৰ প্ৰথম দিনটো আৰম্ভ হৈছিল৷ গমেই নাপালো যে জানুৱাৰী মাহটো পাৰ হৈ গ’ল- সময়ৰ গতি ইয়াকেই কোৱা হয়৷ কিছু দিনৰ আগেয়ে আমি এজনে আনজনক শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছিলো, লোহৰী পালন কৰিলো, মকৰ সংক্ৰান্তি পালন কৰিলো, পোংগল, বিহু পালন কৰিলো৷ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত ধুম-ধামেৰে উৎসৱ পালন কৰা হ’ল৷ ২৩ জানুৱাৰী তাৰিখে আমি নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ জন্মদিনটো ‘পৰাক্ৰম দিৱস’ হিচাপে পালন কৰিলো আৰু ২৬ জানুৱাৰী তাৰিখে ‘গণতন্ত্ৰ দিৱস’ৰ অতুলনীয় পেৰেডো প্ৰত্যক্ষ কৰিলো৷ ৰাষ্ট্ৰপতি মহোদয়ৰ সংসদৰ সংযুক্ত অধিৱেশনৰ সম্বোধনৰ পিছত ‘বাজেট অধিৱেশনো’ আৰম্ভ হ’ল৷ এই আটাইবোৰৰ মাজত আৰু এটা কাম সম্পন্ন হ’ল যাৰ বাবে আমি সকলোৱে দীৰ্ঘ প্ৰতীক্ষিত হৈ থাকো- সেয়া হ’ল পদ্ম পুৰষ্কাৰৰ ঘোষণা৷ দেশে অসাধাৰণ কাৰ্যৰত লোকক তেওঁলোকৰ সিদ্ধি আৰু মানৱতাৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ অৱদানৰ বাবে সন্মানিত কৰে৷ এই বছৰো পুৰষ্কাৰ পোৱা লোকসমূহৰ ভিতৰত সেই সকলৰ নাম অন্তৰ্ভুক্ত আছে যিয়ে বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত উন্নত কাম কৰিছে আৰু নিজৰ কামৰ দ্বাৰা অন্যৰ জীৱন পৰিৱৰ্তিত কৰিছে, দেশক আগুৱাই নিছে৷ অৰ্থাৎ তৃণমূল পৰ্যায়ত কাম কৰা এই অজানা নায়কসকলক পদ্ম সন্মান প্ৰদান কৰাৰ যি পৰম্পৰা দেশে কিছু বৰ্ষ পূৰ্বে আৰম্ভ কৰিছিল সেয়া এইবাৰো অব্যাহত ৰখা হৈছে৷ মই আপোনালোক সকলোলৈ আহ্বান জনাইছো যে এই লোকসকলৰ বিষয়ে, তেওঁলোকৰ অৱদানৰ বিষয়ে নিশ্চয়কৈ জানক, পৰিয়ালত তেওঁলোকৰ বিষয়ে আলোচনা কৰক৷ ইয়াৰ দ্বাৰা সকলোৱে অনুপ্ৰাণিত হ’ব৷
এই মাহটোত ক্ৰিকেটৰ পথাৰৰ পৰাও ভাল খবৰ পোৱা হৈছে৷ আমাৰ ক্ৰিকেট দলে আৰম্ভণিতে হোৱা সমস্যাৰ পিছত অতুলনীয় প্ৰদৰ্শনেৰে অষ্ট্ৰেলিয়াত ছিৰিজ জয় কৰিলে৷ আমাৰ খেলুৱৈসকলৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম আৰু টীমৱৰ্ক সঁচাকৈয়ে প্ৰেৰণাদায়ী৷ ইয়াৰ মাজতে দিল্লীত ২৬ জানুৱাৰীত ত্ৰিৰংগাৰ অপমান দেখি দেশবাসীয়ে দুখো পালে৷ আমি আগন্তুক সময়ছোৱা নতুন আশা আৰু নৱীনতাৰে পূৰ্ণ কৰিব লাগিব৷ আমি যোৱা বছৰ অসাধাৰণ সংযম আৰু সাহসৰ পৰিচয় দিলো৷ এই বছৰো আমি অধিক পৰিশ্ৰম কৰি নিজৰ সংকল্পসমূহ সিদ্ধ কৰিব লাগিব৷ আমি আমাৰ দেশক ক্ষীপ্ৰ গতিৰে আগুৱাই নিব লাগিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এই বছৰৰ আৰম্ভণিতেই ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে আমাৰ যুদ্ধখনেও প্ৰায় এবছৰ অতিক্ৰম কৰিলে৷ যিদৰে ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ যুদ্ধ এক উদাহৰণলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছে ঠিক সেইদৰে এতিয়া আমাৰ টীকাকৰণ কাৰ্যসূচীও বিশ্বত এক আদৰ্শ হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ আজি ভাৰতে বিশ্বৰ সবাতোকৈ বৃহৎ ক’ভিড টীকাকৰণ কাৰ্যসূচী প্ৰণয়ন কৰিছে৷ আপোনালোকে জানে, ইয়াতকৈ গৌৰৱৰ কথা আৰু কি হ’ব পাৰে? আমি সবাতোকৈ বৃহৎ প্ৰতিষেধক কাৰ্যসূচীৰ সৈতে বিশ্বত সবাতোকৈ ক্ষীপ্ৰতাৰে নিজৰ নাগৰিকসমূহৰো টীকাকৰণ কৰি আছো৷ কেৱল ১৫ দিনতেই ভাৰতে ৩০ লাখতকৈও অধিক ক’ৰোনা যোদ্ধাৰ টীকাকৰণ কৰিছে৷ আনহাতে আমেৰিকাৰ দৰে সমৃদ্ধ দেশত এই কামত সময়ৰ প্ৰয়োজন হৈছে ১৮ দিনৰ আৰু ব্ৰিটেইনৰ ৩৬ দিনৰ৷
বন্ধুসকল, ‘মেড-ইন ইণ্ডিয়া ভেকচিন’ আজি ভাৰতৰ আত্মনিৰ্ভৰতাৰ প্ৰতীক হৈ উঠাৰ লগতে আত্মগৌৰৱৰো প্ৰতীক হৈ উঠিছে৷ নমো এপত উত্তৰ প্ৰদেশৰ পৰা হিমাংশু যাদৱে লিখিছে যে ‘মেড ইন ইণ্ডিয়া ভেকচিন’ৰ দ্বাৰা মনত এক নতুন আত্মবিশ্বাসৰ সৃষ্টি হৈছে৷ মাডুৰাইৰ পৰা কীৰ্তিজীয়ে লিখিছে যে তেওঁৰ বহু বিদেশী বন্ধুৱে ভাৰতলৈ ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰি তেওঁলৈ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছে৷ কীৰ্তিজীৰ এগৰাকী বন্ধুৱে লিখিছে যে ভাৰতে যি ধৰণে ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধত বিশ্বক সহায় কৰিছে তাৰ জৰিয়তে তেওঁৰ মনত ভাৰতৰ বাবে সন্মান অধিক বৃদ্ধি হৈছে৷ কীৰ্তিজী, দেশৰ এই গৌৰৱগান শুনি ‘মন কী বাত’ৰ শ্ৰোতাসকলো গৌৰৱান্বিত হয়৷ আজকালি মইও বিভিন্ন দেশৰ ৰাষ্ট্ৰপতি আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ তৰফৰ পৰা ভাৰতৰ বাবে এনে বিভিন্ন বাৰ্তা লাভ কৰো৷ আপোনালোকেও দেখিছে, অলপতে ব্ৰাজিলৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে টুইট কৰি যিদৰে ভাৰতক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছে, সেয়া দেখি প্ৰত্যেক ভাৰতীয় কিমান সুখী হৈছে৷ সহস্ৰ কিলোমিটাৰ দূৰৰ, বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ লোকে ৰামায়ণৰ সেই প্ৰসংগ ইমান গভীৰতাৰে জানে, তেওঁলোকৰ মনত গভীৰ প্ৰভাৱ পৰিছে- এয়াই আমাৰ সংস্কৃতিৰ বৈশিষ্টতা৷
বন্ধুসকল, এই প্ৰতিষেধক কাৰ্যসূচীত আপোনালোকে আন এটা কথাত বিশেষভাৱে ধ্যান দিছে বোধহয়৷ সংকটৰ সময়ত ভাৰতে বিশ্বক এইবাবেই সেৱা প্ৰদান কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছে কিয়নো ভাৰত আজি ঔষধ আৰু প্ৰতিষেধকৰ ক্ষেত্ৰত সক্ষম আৰু আত্মনিৰ্ভৰ হৈ উঠিছে৷ এই চিন্তাধাৰাই আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ অভিযান হিচাপে সিদ্ধ হৈ উঠিছে৷ ভাৰত যিমানেই সক্ষম হৈ উঠিব সিমানেই অধিক মানৱতাৰ সেৱা কৰিব আৰু সিমানেই লাভ বিশ্বৰো হ’ব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, প্ৰতিবাৰেই আপোনালোকৰ বহু পত্ৰ লাভ কৰো, নমো এপ আৰু মাই গভত আপোনালোকৰ বাৰ্তা, ফোন কলৰ জৰিয়তে আপোনালোকৰ মনৰ কথাসমূহ জানিবলৈ সুবিধা পাও৷ এই বাৰ্তাসমূহৰ মাজত এনে এক বাৰ্তাও আছে যি মোৰ দৃষ্টিগোচৰ হৈছে- এই বাৰ্তা হ’ল ভগ্নী প্ৰিয়ংকা পাণ্ডেজীৰ৷ ২৩ বৰ্ষীয় প্ৰিয়ংকাজী হিন্দী সাহিত্যৰ বিদ্যাৰ্থী আৰু বিহাৰৰ ছিৱানৰ বাসিন্দা৷ প্ৰিয়ংকাজীয়ে নমো এপত লিখিছে যে তেওঁ দেশৰ ১৫টা ঘৰুৱা পৰ্যটনস্থলীলৈ যোৱাৰ মোৰ পৰামৰ্শৰ দ্বাৰা অত্যন্ত অনুপ্ৰেৰিত হৈছে৷ সেয়ে তেওঁ এক জানুৱাৰী তাৰিখে এক বিশেষ স্থানলৈ যাত্ৰা কৰিছিল৷ সেই ঠাইডোখৰ হ’ল তেওঁৰ ঘৰৰ পৰা ১৫ কিলোমিটাৰ দূৰৈৰ, দেশৰ প্ৰথমগৰাকী ৰাষ্ট্ৰপতি ডাঃ ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদৰ পৈতৃক ঘৰ৷ প্ৰিয়ংকাজীয়ে অতি সুন্দৰকৈ লিখিছে যে নিজৰ দেশৰ মহান বিভূতিসকলক জনাৰ ক্ষেত্ৰত এয়া তেওঁৰ প্ৰথমটো পদক্ষেপ আছিল৷ প্ৰিয়ংকাজীয়ে তাত ডাঃ ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদৰ দ্বাৰা ৰচিত বহু গ্ৰন্থ লাভ কৰিলে,অনেক ঐতিহাসিক ছবি দেখা পালে৷ তেওঁ এখন ছবিৰ বিষয়ে জনাইছে য’ত পূজ্য বাপুই ৰাজেন্দ্ৰজীৰ ঘৰলৈ আহিছিল৷ সঁচাকৈয়ে, প্ৰিয়ংকাজী, আপোনাৰ এই অনুভৱে আনকো অনুপ্ৰেৰিত কৰিব৷
বন্ধুসকল, এই বছৰটোত ভাৰতে নিজৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫তম বৰ্ষৰ সমাৰোহ- অমৃত মহোৎসৱ আৰম্ভ কৰিবলৈ ওলাইছে৷ এনে ক্ষেত্ৰত আমাৰ সেই মহানায়কসকলৰ সৈতে জড়িত স্থানীয় ঠাইসমূহৰ সন্ধান কৰাটো অতিশয় উচিত সময় হৈছে যাৰ বাবে আমি স্বাধীনতা লাভ কৰিলো৷
বন্ধুসকল, আমি স্বাধীনতা আন্দোলন আৰু বিহাৰৰ বিষয়ে কথা কৈ থকাৰ সময়তে নমো এপলৈ অহা আৰু এটা টিপ্পনীৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ বিচাৰিছো৷ মুংগেৰ নিবাসী জয়ৰাম বিপ্লৱজীয়ে মোলৈ তাৰাপুৰ শ্বহীদ দিৱসৰ বিষয়ে লিখিছে৷ ১৫ ফেব্ৰুৱাৰী ১৯৩২ চনত দেশভক্তৰ এটা দলৰ বহু বীৰ যুৱকক ইংৰাজসকলে নিৰ্মমভাৱে হত্যা কৰে৷ তেওঁলোকৰ একমাত্ৰ অপৰাধ এয়াই আছিল যে তেওঁলোকে ‘বন্দে মাতৰম’ আৰু ‘ভাৰত মাৰ জয়’ ধ্বনি দিছিল৷ মই সেই শ্বহীদসকললৈ সেৱা জনাইছো আৰু তেওঁলোকৰ শ্ৰদ্ধাপূৰ্বক স্মৰণ কৰিছো৷ মই জয়ৰাম বিপ্লৱজীকো ধন্যবাদ জনাবলৈ বিচাৰিছো৷ তেওঁ এনে এক ঘটনা পোহৰলৈ আনিছে যাৰ বিষয়ে অতিশয় কম চৰ্চা হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰতৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তত, প্ৰতিখন চহৰত, প্ৰতিটো চুবুৰী আৰু গাঁৱত স্বাধীনতাৰ যুদ্ধ সম্পূৰ্ণ শক্তিৰে কৰা হৈছিল৷ ভাৰত ভূমিৰ প্ৰতিটো কোণত এনে মহান বীৰ আৰু বীৰাংগনাসকলে জন্ম লৈছিল যিয়ে ৰাষ্ট্ৰৰ বাবে নিজৰ জীৱন ত্যাগ কৰিছিল৷ এনে ক্ষেত্ৰত আমাৰ বাবে এয়া অতিশয় গুৰুত্বপূৰ্ণ যে তেওঁলোকৰ সেই সংঘৰ্ষ আৰু তেওঁলোকৰ সৈতে জড়িত সেই স্মৃতিসমূহ সংৰক্ষিত কৰি, তেওঁলোকৰ বিষয়ে লিখি আমি আমাৰ আগন্তুক প্ৰজন্মলৈ যাতে সাঁচি ৰাখিব পাৰো৷ মই সকলো দেশবাসীক আৰু বিশেষকৈ আমাৰ যুৱ সতীৰ্থসকললৈ আহ্বান জনাইছো যে তেওঁলোকে দেশৰ স্বতন্ত্ৰতা সেনানীসকলৰ বিষয়ে, স্বাধীনতাৰ সৈতে জড়িত ঘটনাসমূহৰ বিষয়ে যাতে লিখে৷ নিজৰ এলেকাৰ স্বতন্ত্ৰতা সংগ্ৰামৰ সময়ৰ বীৰত্বৰ সৈতে জড়িত গাঁথাসমূহৰ বিষয়ে কিতাপ লিখিব পাৰে৷ ভাৰতে নিজৰ ৭৫তম স্বতন্ত্ৰতা দিৱস পালন কৰাৰ সময়ত আপোনালোকৰ লেখনী স্বাধীনতাৰ নায়কসকলৰ প্ৰতি উত্তম শ্ৰদ্ধাঞ্জলি হিচাপে বিবেচিত হ’ব৷ যুৱ লেখকসকলৰ বাবে ইণ্ডিয়া চেভেন্টি ফাইভৰ নিমিত্তে এক পদক্ষেপৰ সূচনা কৰা হৈছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা সকলো ৰাজ্যৰ তথা ভাষা-ভাষী যুৱ লেখকসকল উৎসাহিত হ’ব৷ দেশত বৃহৎ সংখ্যাত এনে বিষয়ত লেখা লেখকৰ সৃষ্টি হ’ব যাৰ ভাৰতৰ ঐতিহ্য আৰু সংস্কৃতিৰ ওপৰত গভীৰ অধ্যয়ন থাকিব৷ আমি এনে অংকুৰিত প্ৰতিভাসমূহক সহায় কৰিব লাগিব৷ ইয়াৰ জৰিয়তে ভৱিষ্যতৰ দিশ নিৰ্ধাৰণ কৰা মননশীল নেতৃত্বৰ এটা শ্ৰেণীৰো সৃষ্টি হ’ব৷ মই আমাৰ যুৱ বন্ধুসকলক এই পদক্ষেপৰ অংশীদাৰ হ’বলৈ আৰু নিজৰ সাহিত্যিক কৌশল অধিক বিকশিত কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনাইছো৷ ইয়াৰ সৈতে জড়িত তথ্যসমূহ শিক্ষা মন্ত্ৰালয়ৰ ৱেবছাইটত উপলব্ধ হ’ব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ‘মন কী বাত’ত শ্ৰোতাসকলে কি ভাল পায় সেয়া আপোনালোকেই ভালদৰে জানে৷ কিন্তু ‘মন কী বাত’ত মোৰ আটাইতকৈ ভাল এয়াই লাগে যে ইয়াত কিবা এটা জনাৰ-শিকাৰ সুযোগ পোৱা যায়৷ এক প্ৰকাৰে পৰোক্ষ ৰূৰত আপোনালোক সকলোৰে সৈতে জড়িত হোৱাৰ অৱকাশ লাভ কৰো৷ কাৰোবাৰ প্ৰয়াস, কাৰোবাৰ উদ্দীপনা, কাৰোবাৰ দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ উৎসাহ- এই আটাইবোৰে মোক অনুপ্ৰেৰিত কৰে, শক্তিৰে ভৰাই তোলে৷
হায়দৰাবাদৰ বোয়িনপল্লীত এখন স্থানীয় বজাৰে কিদৰে নিজৰ দায়িত্ব পালন কৰি আছে সেয়া দেখি মোৰ খুব ভাল লাগিছে৷ আমি সকলোৱে দেখা পাইছো যে শাক-পাচলিৰ বজাৰত বহু সামগ্ৰী নষ্ট হয়৷ এই শাক-পাচলিসমূহ ইফালে-সিফালে গৈ লেতেৰা হয়৷ কিন্তু বোয়িনপল্লীৰ শাক-পাচলিৰ বজাৰখনে এয়া সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে যে ইয়াৰ দ্বাৰা বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হ’ব৷ এইসমূহ ইফালে-সিফালে দলিওৱা নহ’ব৷ নষ্ট হোৱা শাক-পাচলিৰ পৰা বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰাৰ কথা বোধহয় আপোনালোকে শুনা নাছিল- এয়াই উদ্ভাৱনৰ শক্তি৷ বোয়িনপল্লীৰ বজাৰৰ যি পূৰ্বে আৱৰ্জনা আছিল আজি সেয়া সম্পদলৈ পৰিৱৰ্তিত হৈছে- ইয়াকেই আৱৰ্জনাৰ পৰা মুকুতালৈ পৰিৱৰ্তিত হোৱা বুলি কোৱা হয়৷ প্ৰতিদিনে তাত ১০ টন আৱৰ্জনাৰ সৃষ্টি হয় আৰু এটা স্থানত একত্ৰিত কৰা হয়৷ সেই স্থানটোৰ পৰা প্ৰতিদিনে ৫০০ ইউনিট বিদ্যুৎ উৎপাদন কৰা হয় আৰু প্ৰায় ৩০ কিলোৱাট জৈৱ ইন্ধনো প্ৰস্তুত কৰা হয়৷ এই বিদ্যুতৰ পৰাই বজাৰখনত বিদ্যুতৰ যোগান ধৰা হয় আৰু যি জৈৱ ইন্ধন প্ৰস্তুত কৰা হয় তাৰ জৰিয়তে বজাৰখনৰ কেণ্টিনৰ খাদ্য প্ৰস্তুত কৰা হয়৷ নহয়নে ই অসাধাৰণ প্ৰয়াস! এনেকুৱা এক অসাধাৰণ প্ৰয়াস হাৰিয়ানাক পঞ্চকুলাৰ বড়ৌত পঞ্চায়তেও কৰি দেখুৱাইছে৷ এই পঞ্চায়তৰ ক্ষেত্ৰখনত পানীৰ সমস্যা আছিল৷ ফলত দুষিত পানী ইফালে-সিফালে বিয়পি পৰিছিল, ৰোগৰ সৃষ্টি হৈছিল৷ কিন্তু বড়ৌতৰ জনসাধাৰণে এই দুষিত পানীৰ পৰাও সম্পদ সৃষ্টি কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে৷ গাঁও পঞ্চায়তে সমগ্ৰ গাঁৱৰ পৰা অহা লেতেৰা পানী এটা স্থানত একত্ৰিত কৰি পৰিশোধন কৰা আৰম্ভ কৰিলে আৰু সেই পানী গাঁৱৰ কৃষকে জলসিঞ্চনৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ ধৰিলে৷ অৰ্থাৎ পানী প্ৰদুষণ, লেতেৰা আৰু বেমাৰৰ পৰা মুক্তিও লাভ কৰিলে আৰু খেতিৰ বাবে পানীৰো যোগাৰ হ’ল৷
বন্ধুসকল, পৰিবেশৰ সুৰক্ষাৰ জৰিয়তে কিদৰে আমদানীৰ পথ মুকলি হয় ইয়াৰ এক উদাহৰণ অৰুণাচল প্ৰদেশৰ টাৱাঙত দেখিবলৈ পোৱা গৈছে৷ অৰুণাচল প্ৰদেশৰ এই পাহাৰীয়া এলেকাত শতিকাজুৰি ‘মোন শুগু’ নামৰ এক কাগজ প্ৰস্তুত কৰা হয়৷ এই কাগজ ইয়াৰ স্থানীৰ শুগু শেংগ নামৰ এক উদ্ভিদৰ চালৰ পৰা প্ৰস্তুত কৰা হয় আৰু সেইবাবে এই কাগজ প্ৰস্তত কৰিবলৈ গোটেই বৃক্ষডাল কাটিবলগীয়া নহয়৷ তাৰোপৰি ইয়াক প্ৰস্তুত কৰাৰ সময়ত কোনো ৰসায়নৰো ব্যৱহাৰ নহয়৷ অৰ্থাৎ এই কাগজ সম্পূৰ্ণৰূপে পৰিবেশৰ বাবেও সুৰক্ষিত আৰু স্বাস্থ্যৰ বাবেও সুৰক্ষিত৷ এটা সময় আছিল যেতিয়া কাগজৰ ৰপ্তানি কৰা হৈছিল৷ কিন্তু আধুনিক প্ৰযুক্তিৰে নিৰ্মিত কাগজৰ বাবে এই থলুৱা কৃষ্টি বন্ধ হোৱাৰ উপক্ৰম হৈছে৷ এতিয়া স্থানীয় সামাজিক কৰ্মী কলিংগ গোম্বুৱে এই কলা পুনৰ্জীৱিত কৰাৰ প্ৰসায় কৰিছে আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা আদিবাসী ভাই-ভনীসকলৰ ৰোজগাৰো সৃষ্টি হৈছে৷
মই কেৰালাৰ আৰু এটা বাতৰি পাইছো যিয়ে আমাৰ সকলোৰে দ্বায়িত্বৰ অনুভৱ কৰাইছে৷ কেৰালাৰ কোট্টয়মত এজন বয়সস্থ দিব্যাংগ লোক আছে- তেওঁৰ নাম এন এছ ৰাজপ্পন৷ ৰাজপ্পনজীয়ে পেৰালাইছিছৰ ফলত চলা-ফুৰা কৰিবলৈ অসুবিধা পায় কিন্তু ইয়াৰ দ্বাৰা স্বচ্ছতাৰ প্ৰতি তেওঁৰ সমৰ্পণৰ ভাৱ কোনো ধৰণে কম হোৱা নাই৷ তেওঁ বিগত কেইবা বৰ্ষৰ পৰা নাৱত বেম্বনাড জুৰিলৈ যায় আৰু জুৰিলৈ দলিওৱা প্লাষ্টিকৰ বটল তোলে৷ চিন্তা কৰক, ৰাজপ্পনজীৰ চিন্তাধাৰা কিমান উচ্চখাপৰ৷ আমিও ৰাজপ্পনজীৰ পৰা অনুপ্ৰেৰিত হৈ স্বচ্ছতাৰ বাবে য’তদূৰ সম্ভৱ অৱদান আগবঢ়াব লাগে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুদিন পূৰ্বে আপোনালোকে দেখিছে যে আমেৰিকাৰ ছেন ফ্ৰেন্সিস্ক’ৰ পৰা বেংগালুৰুলৈ এখন নন-ষ্টপ বিমানৰ দায়িত্ব ভাৰতৰ চাৰিগৰাকী মহিলা পাইলটে চম্ভালিছে৷ দহ হাজাৰ কিলোমিটাৰতকৈও অধিক দূৰত্বৰ এই দীৰ্ঘ যাত্ৰা অতিক্ৰম কৰি এই বিমানে দুশতকৈও অধিক যাত্ৰীক ভাৰতলৈ লৈ আহিছে৷ আপোনালোকে এইবাৰৰ ২৬ জানুৱাৰীৰ পেৰেডতো মন কৰিছে য’ত ভাৰতীয় বায়ু সেনাৰ দুগৰাকী মহিলা বিষয়াই নতুন ইতিহাস ৰচনা কৰিছে৷ ক্ষেত্ৰ যিয়েই নহওক কিয়, দেশৰ মহিলাসকলৰ অংশীদাৰীত্ব বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে কিন্তু প্ৰায়েই আমি দেখা পাইছো যে দেশৰ গাঁওসমূহত হোৱা এনে ধৰণৰ পৰিৱৰ্তনৰ বিষয়ে চৰ্চা নহয়৷ সেইবাবে যেতিয়া মই মধ্যপ্ৰদেশৰ জব্বলপুৰৰ এটা খবৰ পঢ়িবলৈ পালো তেতিয়া মই ‘মন কী বাত’ত এই বিষয়ে আলোচনা কৰাটো উচিত বুলি ভাবিলো৷ এই খবৰ অতিশয় প্ৰেৰণাদায়ী৷ জব্বলপুৰৰ চিচগাঁলত কিছুমান আদিবাসী মহিলাই এটা ধানৰ মিলত কাম কৰে৷ ক’ৰোনা বৈশ্বিক মহামাৰীয়ে যিদৰে বিশ্বৰ প্ৰতিজন ব্যক্তিক প্ৰভাৱিত কৰিছে ঠিক সেইদৰে এই মহিলাসকলো প্ৰভাৱিত হ’ল৷ তেওঁলোকৰ ধানৰ মিলৰ কাম বন্ধ হৈ পৰিল৷ স্বাভাৱিকতে তেওঁলোকৰ উপাৰ্জন বন্ধ হ’ল কিন্তু তেওঁলোক নিৰাশ নহ’ল৷ হাৰ নামানিলে৷ তেওঁলোকে সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে যে তেওঁলোকে ঐক্যৱদ্ধভাৱে ধানৰ মিলৰ কাম আৰম্ভ কৰিব৷ যি মিলত তেওঁলোকে কাম কৰিছিল, সেই মিলৰ মালিকে নিজৰ যন্ত্ৰ বিক্ৰী কৰিবলৈ বিচাৰিছিল৷ সেই সময়ত মীনা ৰাহংডালেজীয়ে আটাইবোৰ মহিলাক একত্ৰিত কৰি ‘আত্মসহায়ক গোট’ গঠন কৰিলে আৰু সকলোৱে জমাধন সংগ্ৰহ কৰিলে৷ ধন কম হোৱাত তেওঁলোকে ‘আজীৱিকা অভিযান’ৰ অধীনত ঋণ ল’লে আৰু এতিয়া চাওক, সেই আদিবাসী মহিলাসকলে সেই ধানৰ মিল ক্ৰয় কৰিলে য’ত তেওঁলোকে পূৰ্বে কাম কৰিছিল৷ আজি তেওঁলোকে নিজৰ ধানৰ মিল চলাই আছে৷ সেই কেইটা দিনতেই এই মিলটোৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে তিনি লাখ টকাও উপাৰ্জন কৰিলে৷ এই উপাৰ্জিত ধনৰ জৰিয়তে মীনা জী আৰু তেওঁৰ সহযোগীসকলে বেংকৰ ঋণ পৰিশোধ কৰিলে আৰু নিজৰ ব্যৱসায় সম্প্ৰসাৰিত কৰাৰ প্ৰস্তুতি চলালে৷ ক’ৰোনাই যি পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি কৰিলে, তাৰ বিপৰীতে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত এনে বহু অদ্ভুত কাম হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যদি মই আপোনালোকৰ বুন্দেলখণ্ডৰ বিষয়ে কও তেনেহ’লে কোনটো কথা আপোনালোকৰ মনলৈ আহে৷ ইতিহাসপ্ৰেমীসকলে এই অঞ্চলটোক ঝাঁচীৰ ৰাণী লক্ষ্মীবাইৰ সৈতে জড়িত কৰিব৷ আৰু কিছুমান লোকে সুন্দৰ আৰু শান্ত ‘অৰচা’ৰ বিষয়ে ভাবিব৷ কিছুমান লোকে ইয়াৰ অত্যাধিক গৰমৰ বিষয়ে মনত পেলাব৷ কিন্তু এই দিনকেইটাত ইয়াত অন্য এটা কামহে হৈছে যি অতিশয় উৎসাহজনক আৰু ইয়াৰ বিষয়ে নিশ্চয়কৈ জানিব লাগে৷ কেইদিনমান পূৰ্বে ঝাঁচীত এমাহজুৰি সম্পন্ন হোৱা ‘ষ্ট্ৰ’বেৰী উৎসৱ’ আৰম্ভ হৈছে৷ সকলো আচৰিত হৈছে- বুন্দেলখণ্ডত ষ্ট্ৰ’বেৰী! কিন্তু, এয়াই সত্য৷ এতিয়া বুন্দেলখণ্ডত ষ্ট্ৰ’বেৰীকলৈ অনেক উৎসাহ পৰিলক্ষিত হৈছে আৰু ইয়াকলৈ ভূমিকা পালন কৰিছে ঝাঁচীৰ আন এজনী কন্যা গুৰলীন চাওলাই৷ আইনৰ ছাত্ৰী গুৰলীনে প্ৰথমে নিজৰ ঘৰত আৰু পিছত নিজৰ কৃষিভূমিতত ষ্ট্ৰ’বেৰীৰ খেতি কৰি ঝাঁচীতো ইয়াৰ খেতি কৰিব পাৰে বুলি সকলোকে প্ৰত্যয়িত কৰিছে৷ ঝাঁচীৰ ‘ষ্ট্ৰ’বেৰী উৎসৱ’ত Stay At Home concept ত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা হৈছে৷ এই মহোৎসৱৰ জৰিয়তে কৃষক আৰু যুৱচামক নিজৰ ঘৰৰ পিছফালে খালী ঠাইত অথবা চাঁদত টেৰেচ গাৰ্ডেনত ষ্ট্ৰ’বেৰীৰ খেতিৰ বাবে উৎসাহিত কৰা হৈছে৷ নতুন প্ৰযুক্তিৰ জৰিয়তে এনে প্ৰয়াস দেশৰ অন্য প্ৰান্ততো কৰা হৈছে৷ ষ্ট্ৰ’বেৰী পূৰ্বতে পাহাৰত কৰা হৈছিল এতিয়া কচ্ছৰ বালিয়া মাটিতো কৰা হৈছে৷ কৃষকৰ আয় বৃদ্ধি হৈছে৷
বন্ধুসকল, ষ্ট্ৰ’বেৰী উৎসৱৰ দৰে প্ৰয়োগে উদ্ভাৱনৰ সত্বাক প্ৰদৰ্শিত কৰাৰ লগতে আমাৰ দেশত কৃষিখণ্ডত কেনে প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ হৈছে সেয়াও প্ৰদৰ্শিত কৰে৷
বন্ধুসকল, খেতিক আধুনিক কৰি তোলাৰ বাবে চৰকাৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৱদ্ধ আৰু অনেক পদক্ষেপো গ্ৰহণ কৰিছে৷ চৰকাৰৰ এই প্ৰয়াস আগলৈও অব্যাহত থাকিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুদিন পূৰ্বে মই এটা ভিডিঅ’ দেখিছিলো৷ সেই ভিডিঅ’ পশ্চিমবংগৰ পশ্চিম মিদনাপুৰস্থিত ‘নতুন পিংগলা’ গাঁৱৰ এজন চিত্ৰকাৰ চৰমুদিনৰ আছিল৷ তেওঁ প্ৰসন্নতাৰে কৈছিল যে ৰামায়ণৰ কাহিনীৰ ওপৰত অংকন কৰা তেওঁৰ চিত্ৰ দুই লাখ টকাত বিক্ৰী হৈছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁৰ গাঁৱৰ বাসিন্দাও সুখী হৈছে৷ এই ভিডিঅ’ চোৱাৰ পিছত মই তেওঁৰ বিষয়ে অধিক জানিবলৈ উৎসুক হ’লো৷ এই পৰিপ্ৰেক্ষিতত মই পশ্চিমবংগৰ সৈতে জড়িত এক সুন্দৰ পদক্ষেপৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালো যাক মই আপোনালোকৰ সৈতে বিনিময় কৰিবলৈ বিচাৰিম৷ পৰ্যটন মন্ত্ৰালয়ৰ আঞ্চলিক কাৰ্যালয়ে মাহটো আৰম্ভ হোৱাৰ সময়তেই পশ্চিমবংগৰ গাঁওসমূহত এক ‘Incredible India Weekend Gateway’ মুকলি কৰিলে৷ ইয়াত পশ্চিম মিদনাপুৰ, বাংকুৰা, বীৰভূম, পুৰলিয়া, পূব বৰ্ধমান আদিৰ হস্তশিল্প কলাকাৰসকলে দৰ্শনাৰ্থীসকলৰ বাবে হস্ততাঁত কৰ্মশালাৰ আয়োজন কৰিলে৷ মোক এয়াও কোৱা হৈছে যে ‘Incredible India Weekend Gateway’ ৰ সময়ত হস্তশিল্পৰ যি মুঠ বিক্ৰী হৈছে তাৰ দ্বাৰা কলাকাৰসকলক অধিক উৎসাহিত হৈ পৰিছে৷ সমগ্ৰ দেশ লোকে নতুন নতুন পদ্ধতিৰে আমাৰ কলাসমূহক লোকপ্ৰিয় কৰি তুলিছে৷ ওড়িশাৰ ৰুড়কেল্লাৰ ভাগ্যশ্ৰী চাহুকেই চাওক৷ তেওঁ ইঞ্জিনীয়াৰিঙৰ ছাত্ৰী, কিন্তু বিগত কিছু মাহৰ পৰা তেওঁ পট্টচিত্ৰ শিকিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে আৰু ইয়াত নিপুণতাও লাভ কৰিছে৷ কিন্তু আপোনালোকে জানে নে, তেওঁ পেইণ্ট ক’ত কৰিছে- কোমল শিলাত! কোমল শিলাৰ ওপৰত৷ কলেজলৈ যোৱাৰ পথত ভাগ্যশ্ৰীয়ে এই কোমল শিলবোৰ সংগ্ৰহ কৰে আৰু পৰিষ্কাৰ কৰে৷ পিছত তেওঁ নিতৌ দুঘণ্টা এই পাথৰসমূহত পট্টচিত্ৰ শৈলীত ছবি অংকন কৰে৷ তেওঁ এই পাথৰসমূহত ছবি অংকন কৰি নিজৰ বন্ধুক উপহাৰ দিবলৈ ধৰিলে৷ লকডাউনৰ সময়ছোৱাত তেওঁ বটলতো ছবি অংকন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে৷ এতিয়া তেওঁ কলাৰ ওপৰত কৰ্মশালাৰো আয়োজন কৰিছে৷ কিছুদিনৰ পূৰ্বে সুভাষ বাবুৰ জয়ন্তীত ভাগ্যশ্ৰীয়ে পাথৰত তেওঁলৈ অতুলনীয় শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছে৷ মই আগন্তুক ভৱিষ্যতৰ বাবে তেওঁলৈ শুভকামনা জনাইছো৷ কলা আৰু ৰঙৰ জৰিয়তে বহু নতুন কথা শিকিব পাৰি৷ ঝাৰখণ্ডক দুমকাত কৰা এনে এক অনুপম প্ৰয়াসৰ বিষয়ে মোক কোৱা হৈছে৷ ইয়াত মাধ্যমিক বিদ্যালয়ৰ এগৰাকী অধ্যক্ষই শিশুক পঢ়োৱাৰ বাবে গাঁৱৰ দেৱালসমূহ ইংৰাজী আৰু হিন্দী আখৰেৰে অংকিত কৰিলে, লগতে তাত বিভিন্ন চিত্ৰৰেও সজ্বিত কৰিলে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা গাঁৱৰ শিশুসকল যথেষ্ট উপকৃত হ’ল৷ মই এনে লোকসকলক অভিনন্দন জনাইছো যিয়ে এনে ধৰণৰ প্ৰয়াস কৰিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰতৰ পৰা সহস্ৰ কিলোমিটাৰ দূৰৈত, বহু মহাসাগৰ, মহাদ্বীপৰ সিপাৰে এখন দেশ আছে৷ দেশখনৰ নাম হ’ল চিলি৷ ভাৰতৰ পৰা চিলিলৈ যাবলৈ বহু সময় লাগে কিন্তু ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ সুবাস তাত বহু আগৰে পৰা বিয়পি আছে৷ আৰু এটা বিশেষ কথা হ’ল যে তাত যোগাভ্যাস বহু জনপ্ৰিয়৷ আপোনালোকে এয়া জানি ভাল পাব যে চিলিৰ ৰাজধানী ছেন্টিয়াগোত ৩০ত কৈও অধিক যোগ বিদ্যালয় আছে৷ চিলিত আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱসো অধিক উৎসাহেৰে পালন কৰা হয়৷ মোক কোৱা হৈছে যে হাউচ অব ডেপুটিছত ধুমধামেৰে যোগ দিৱস পালন কৰা হয়৷ ক’ৰোনাৰ এই সময়ছোৱাত ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰু ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰাত যোগৰ শক্তি প্ৰত্যক্ষ কৰি এতিয়া তেওঁলোকে যোগাভ্যাস পূৰ্বতকৈও বৃদ্ধি কৰাত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছে৷ চিলিৰ কংগ্ৰেছ অৰ্থাৎ তাৰে সংসদে এক প্ৰস্তাৱ গৃহীত কৰিছে৷ তাত ৪ নৱেম্বৰ তাৰিখে ৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱস ঘোষণা কৰা হৈছে৷ এতিয়া আপোনালোকে হয়তো ভাবিব পাৰে যে ৪ নৱেম্বৰ তাৰিখটো কিয় বিশেষ? ৪ নৱেম্বৰ ১৯৬২ তাৰিখে চিলিৰ প্ৰথম যোগ সংস্থা হোজে ৰাফাল এষ্ট্ৰাৰাৰ দ্বাৰা স্থাপন কৰা হৈছিল৷ সেই দিনটো ৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱস হিচাপে ঘোষণা কৰি তেওঁক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনোৱা হৈছে৷ চিলিৰ সংসদৰ দ্বাৰা এয়া এক বিশেষ সন্মান যাক লৈ ভাৰতীয়সকলে গৌৰৱ কৰিব পাৰে৷ অৱশ্যে চিলিৰ সংসদৰ সৈতে জড়িত আন এটা কথাও আপোনালোকে ভাল পাব৷ চিলিৰ চিনেটৰ উপ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ নাম ৰবীন্দ্ৰনাথ কিণ্টেৰাছ হয়৷ তেওঁৰ নাম বিশ্বকবি গুৰুদেৱ ঠাকুৰৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰেৰিত হৈ ৰখা হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মাই গভত মহাৰাষ্ট্ৰৰ জালনাৰ ডাঃ স্বপ্নীল মন্ত্ৰী আৰু কেৰালাৰ পালক্কৰৰ প্ৰহ্লাদ ৰাজগোপলনে এয়া আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে যে মই ‘মন কী বাত’ত পথ সুৰক্ষাৰ বিষয়েও যাতে উল্লেখ কৰো৷ এই মাহটোত ১৮ জানুৱাৰীৰ পৰা ১৭ ফেব্ৰুৱাৰীলৈ আমাৰ দেশত ‘পথ সুৰক্ষা মাহ’ পালন কৰা হৈছে৷ পথ দুৰ্ঘটনা আমাৰ দেশৰেই নহয় বৰঞ্চ সমগ্ৰ বিশ্বৰেই এক চিন্তাৰ বিষয় হৈ পৰিছে৷ আজি ভাৰতত পথ সুৰক্ষাৰ বাবে চৰকাৰৰ সৈতে ব্যক্তিগত আৰু সামূহিক পৰ্যায়ত বহুধৰণৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে৷ জীৱন ৰক্ষাৰ এই প্ৰয়াসসমূহত আমি সকলোৱে সক্ৰিয়ভাৱে অংশীদাৰ হ’ব লাগে৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকে মন কৰিছে, Border Road Organisationয়ে যি পথ নিৰ্মাণ কৰে, সেয়া অতিক্ৰম কৰোঁতে আপোনালোকে বিভিন্ন ধৰণৰ শ্ল’গান পৰিলক্ষিত কৰে৷ ‘This is highway not runway’ অথবা ‘Be Mr. Late than Late Mr. এনেধৰণৰ৷ এই শ্ল’গান পথত সাৱধানতা পালন কৰিবলৈ জনসাধাৰণক সজাগতা প্ৰদানৰ বাবে অতিশয় প্ৰভাৱী বিবেচিত হৈছে৷ এতিয়া আপোনালোকেও এনেকুৱা উদ্ভাৱনী শ্ল’গান অথবা খণ্ড বাক্য মাই গভলৈ প্ৰেৰণ কৰিব পাৰে৷ আপোনালোকৰ ভাল শ্ল’গানসমূহো এই অভিযানত ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব৷
বন্ধুসকল, পথ সুৰক্ষাৰ বিষয়ে কোৱা সময়ত মই নমো এপত কলকাতাৰ অপৰ্ণা দাসজীৰ এটা পোষ্টৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ বিচাৰিছো৷ অপৰ্ণাজীয়ে মোক ‘FASTag’ Programme’ৰ বিষয়ে কোৱাৰ বাবে পৰামৰ্শ দিছে৷ তেওঁ কৈছে যে ‘ফাষ্ট টেগ’ত যাত্ৰা কৰি তেওঁৰ অভিজ্ঞতা পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা সময় ৰাহি হোৱাৰ লগতে টোল প্লাজাত ৰোৱা, নগদ লেনদেনৰ দৰে সমস্যাৰ অন্ত পৰিছে৷ অপৰ্ণাজীৰ কথা শুদ্ধ৷ প্ৰথমে আমাৰ ইয়াত টোল প্লাজাত এখন গাড়ীৰ বাবে ৭ৰ পৰা ৮ মিনিটৰ প্ৰয়োজন হৈছিল৷ কিন্তু ‘ফাষ্ট টেগ’ অহাৰ পিছত এই সময় ডেৰৰ পৰা দুই মিনিট হৈছে৷ টোল প্লাজাত অপেক্ষাৰ সময় হ্ৰাস হোৱাত ইন্ধনো ৰাহি হৈছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা দেশবাসীৰ প্ৰায় ২১ হাজাৰ কোটি টকা ৰাহি হোৱাৰ অনুমান কৰা হৈছে৷ অৰ্থাৎ টকাৰো ৰাহি আৰু সময়ৰো ৰাহি৷ মই আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাইছো যে দিশ-নিৰ্দেশনাসমূহ পালন কৰক, নিজৰো ধ্যান ৰাখক আৰু আনৰো জীৱন বচাওক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়- ‘‘জলবিন্দু নিপাতেল ক্ৰমশঃ পুৰ্যতে ঘটঃ’’৷ অৰ্থাৎ এক এক টোপালৰ দ্বাৰাই পাত্ৰ পূৰ্ণ হয়৷ আমাৰ এটা এটা প্ৰয়াসৰ দ্বাৰাই আমাৰ সংকল্প পূৰণ হ’ব৷ সেইবাবে ২০২১ চনৰ আৰম্ভণিতেই যি লক্ষ্যৰ সৈতে আমি কৈছো, সেই সংকল্প আমি ঐক্যৱদ্ধভাৱে পূৰণ কৰিব লাগিব৷ আহক, আমি সকলোৱে এই বৰ্ষটোক সাৰ্থক কৰি তোলাৰ বাবে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰো৷ আপোনালোকে নিজৰ বাৰ্তা, চিন্তাধাৰা নিশ্চয়কৈ প্ৰেৰণ কৰি থাকিব৷ আগন্তুক মাহত পুনৰ মিলিত হ’ম৷
ইতি-বিদা পুনৰ্মিলনায়!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ আজি ২৭ দিচেম্বৰ৷ চাৰি দিনৰ পিছতেই ২০২১ বৰ্ষ আৰম্ভ হ’ব৷ আজিৰ ‘মন কী বাত’ এক প্ৰকাৰে ২০২০ৰ অন্তিমটো ‘মন কী বাত’৷ পৰৱৰ্তী ‘মন কী বাত’ ২০২১ বৰ্ষত আৰম্ভ হ’ব৷ বন্ধুসকল, মোৰ ওচৰত আপোনালোকে প্ৰেৰণ কৰা বহু চিঠি আছে৷ মাই গভত আপোনালোকে যি পৰামৰ্শ প্ৰদান কৰে সেয়াও মোৰ সন্মুখত আছে৷ কিমান লোকে ফোন কৰিও নিজৰ কথা কৈছে৷ অধিকাংশ বাৰ্তাত বিগত বৰ্ষৰ অনুভৱ আৰু ২০২১ ৰ সৈতে জড়িত সংকল্পসমূহ আছে৷ কোলহাপুৰৰ পৰা অঞ্জলীজীয়ে লিখিছে যে নতুন বৰ্ষত আমি আনক শুভকামনা জনাও, অভিনন্দন জনাও, এইবাৰ আমি এটা নতুন কাম কৰিব পাৰো৷ এইবাৰ আমি আমাৰ দেশক অভিনন্দন জনাও, দেশক শুভকামনা জনাও৷ অঞ্জলীজী, সঁচাকৈয়ে এয়া অতিশয় সুন্দৰ বিচাৰ৷ আমাৰ দেশে ২০২১ত সফলতাৰ নতুন শিখৰ স্পৰ্শ কৰক, বিশ্বত ভাৰতৰ পৰিচয় অধিক সশক্ত হওক, এই কামনাতকৈ ডাঙৰ কথা আন কি হ’ব পাৰে৷
বন্ধুসকল, নমো এপত মুম্বাইৰ অভিষেকজীয়ে এটা বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছে৷ তেওঁ লিখিছে যে ২০২০ত আমি যি যি দেখিলো, যি যি শিকিলো সেয়া কেতিয়াও ভবা নাছিলো৷ ক’ৰোনাৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন কথা তেওঁ লিখিছে৷ এই চিঠিসমূহত, এই বাৰ্তাসমূহত মই এটা কথা সাদৃশ্যতা দেখিবলৈ পাইছো৷ বিশেষভাৱে দেখা পাইছো৷ আৰু সেয়া মই আপোনালোকৰ সৈতে বিনিময় কৰিবলৈ বিচাৰিছো৷ অধিকাংশ চিঠিত জনসাধাৰণে দেশৰ সামৰ্থ, দেশবাসীৰ সামূহিক শক্তিৰ ভৰপূৰ প্ৰশংসা কৰিছে৷ যেতিয়া জনতা কাৰ্ফিউৰ দৰে অভিনৱ প্ৰয়াস সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে প্ৰেৰণা হৈ পৰিল, যেতিয়া তালি–থালি বজাই দেশবাসীয়ে আমাৰ ক’ৰোনাৰ যোদ্ধাসকলক সন্মান প্ৰদৰ্শন কৰিলে, ঐক্যৱদ্ধতা প্ৰদৰ্শন কৰিলে, সেয়াও বহু লোকে স্মৰণ কৰিছে৷
বন্ধুসকল, দেশৰ সাধাৰণতম জনতাইও এই পৰিৱৰ্তন অনুভৱ কৰিছে৷ মই দেশত আশাৰ এক অদ্ভুত প্ৰৱাহ প্ৰত্যক্ষ কৰিছো৷ প্ৰত্যাহ্বান আহিছে৷ সংকটো অনেক আহিছে৷ ক’ৰোনাৰ বাবে বিশ্বত যোগান শৃংখলত বিপত্তিৰ সৃষ্টি হৈছে৷ কিন্তু আমি এই সংকটৰ পৰা নতুন কথা শিখিছো৷ দেশত নতুন সামৰ্থৰো সৃষ্টি হৈছে৷ কথাৰে প্ৰকাশ কৰিবলৈ গ’লে এই সামৰ্থৰ নাম হ’ল ‘আত্মনিৰ্ভৰতা’৷
বন্ধুসকল, দিল্লী নিবাসী অভিনৱ বেনাৰ্জীয়ে নিজৰ যি অনুভৱ মোলৈ লিখি প্ৰেৰণ কৰিছে সেয়া অতিশয় হদয়স্পৰ্শী৷ অভিনৱজীয়ে তেওঁৰ আত্মীৰ সৰু ল’ৰা–ছোৱালীৰ উপহাৰ ক্ৰয় কৰাৰ বাবে দিল্লীৰ ঝাণ্ডেবালান বজাৰলৈ গৈছিল৷ আপোনালোকৰ বহুতেই জানে যে দিল্লীৰ এই বজাৰখন চাইকেল আৰু খেলা সামগ্ৰীৰ বাবে বিখ্যাত৷ প্ৰথমে তাত খেলা–সামগ্ৰীৰ অৰ্থ আছিল আমদানিকৃত খেলা–সামগ্ৰী, যি সস্তাও আছিল৷ কিন্তু অভিনৱজীয়ে চিঠিত লিখিলে যে এতিয়াৰে তাৰে বহু দোকানীয়ে এই বুলি কৈ পুতলা বিক্ৰী কৰি আছে যে ভাল পুতলা লওক কিয়নো এয়া ভাৰতত নিৰ্মাণ কৰা হৈছে, ‘মেড ইন ইণ্ডিয়া’ হয়৷ গ্ৰাহকেও ভাৰতত নিৰ্মিত পুতলা ক্ৰয় কৰিছে৷ এয়াইতো হ’ল– এটা চিন্তাত কিমান এক ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন– এয়াই জীৱন্ত প্ৰমাণ৷ দেশবাসীৰ চিন্তাধাৰাত কিমান ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন আহিছে, সেয়াও এবছৰৰ ভিতৰতে৷ এই পৰিৱৰ্তনৰ হিচাপ ওলোৱাটো ইমান সহজ নহয়৷ অৰ্থশাস্ত্ৰীয়েও ইয়াক পৰিমাপ কৰিব নোৱাৰে৷
বন্ধুসকল, মোলৈ বিশাখাপট্টনমৰ পৰা মুৰলীপ্ৰসাদ জীয়ে লিখিছে, তাত এক ভিন্ন ধৰণৰ চিন্তাধাৰা প্ৰকাশ পাইছে৷ ভেংকটজীয়ে লিখিছে, মই আপোনাক ২০২১ৰ বাবে মোৰ এবিচি গাঁঠি দিছো৷ মই বুজি নাপালো যে এই এবিচি–ৰ অৰ্থ কি৷ তেতিয়া মই দেখিলো যে ভেংকটজীয়ে চিঠিৰ সৈতে এখন চাৰ্ট গাঁঠি দিছে৷ মই সেই চাৰ্টখন চালো আৰু পিছত বুজি পালো যে এবিচি–ৰ অৰ্থ হ’ল আত্মনিৰ্ভৰ চাৰ্ট, এবিচি৷ এয়াও হৃদয়স্পৰ্শী৷ ভেংকটজীয়ে তেওঁ নিজে প্ৰতিদিনে ব্যৱহাৰ কৰা সামগ্ৰীসমূহৰ এখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰিছে৷ ইয়াত বৈদ্যতিক, ষ্টেচনাৰী, ছেল্ফ কেয়াৰ সামগ্ৰীৰ উপৰিও অন্যান্য বহু সামগ্ৰী অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে৷ ভেংকটজীয়ে কৈছে যে আমি অজানিতে বহু এনে বিদেশী সামগ্ৰীৰ ব্যৱৰহাৰ কৰো যাৰ বিকল্প অতি সহজেই ভাৰতত উপলব্ধ৷ এতিয়া তেওঁ প্ৰতিজ্ঞা গ্ৰহণ কৰিছে যিবোৰ সামগ্ৰী তেওঁ ব্যৱহাৰ কৰিব, সেইসমূহত যাতে দেশবাসীৰ পৰিশ্ৰম আৰু ঘামৰ সুঘ্ৰাণ মিহলি হৈ থাকে৷
বন্ধুসকল, ইয়াৰ সৈতে তেওঁ আৰু এক ৰোচক কথা কৈছে৷ তেওঁ লিখিছে যে আমি আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ সমৰ্থন কৰিছো কিন্তু আমাৰ নিৰ্মাণকাৰীসকলেও সামগ্ৰীসমূহৰ গুণগতমান যাতে কোনোগুণে হেৰফেৰ নহয় তাৰবাবও তেওঁলোকে লক্ষ্য কৰিব লাগে৷ কথাটো সঁচা৷ Zero effect, zero defect চিন্তাধাৰৰ সৈতে কাম কৰাৰ এয়াই উচিত সময়৷ মোৰ দেশৰ নিৰ্মাণকাৰীসকল আৰু ঔদ্যোগিক নেতৃত্বত মই আহ্বান জনাইছো, দেশৰ জনতাই মজবুত পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে, মজবুত খোজ আগবঢ়াইছে৷ ভ’কেল ফ’ৰ লোকেল আজি ঘৰে ঘৰে গুঞ্জৰিত হৈছে৷ এতিয়া এয়া সুনিশ্চিত কৰাৰ সময় যে আমাৰ সামগ্ৰীসমূহো যাতে বিশ্বমানৰ হয়৷ বিশ্বৰ ভিতৰতে যিসমূহৰ শ্ৰেষ্ঠ সেয়া আমি ভাৰতত নিৰ্মাণ কৰি দেখুৱাম৷ ইয়াৰ বাবে উদ্যমী সতীৰ্থসকল আগুৱাই আহিব লাগিব৷ ষ্টাৰ্ট–আপসকলেও আগুৱাই আহিব লাগিব৷ পুনৰবাৰ ভেংকটজীক তেওঁৰ অতুলনীয় প্ৰয়াসৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছো৷
বন্ধুসকল, আমি এই ভাৱনা বৰ্তাই ৰাখিব লাগিব আৰু বঢ়াব লাগিব৷ মই পূৰ্বেও কৈছো আৰু পুনৰবাৰ দেশবাসীক আহ্বান জনাম৷ আপোনালোকেও এখন তালিকা প্ৰস্তুত কৰক৷ দিনটোত আমি যি সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰো, সেই সামগ্ৰীসমূহ বিবেচনা কৰি চাওক যে অজানিতে আমাৰ জীৱনত কোনবোৰ বিদেশী সামগ্ৰীয়ে প্ৰৱেশ কৰিছে৷ আমাক এক প্ৰকাৰে বন্দী কৰি তুলিছে৷ ইয়াৰ ভাৰতীয় বিকল্পসমূহ সন্ধান কৰক আৰু নিশ্চিত কৰক যে আগলৈ ভাৰতত নিৰ্মিত, ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ পৰিশ্ৰম তথা ঘামেৰে উৎপাদিত সামগ্ৰীসমূহ আমি ব্যৱহাৰ কৰিম৷ আপোনালোকে প্ৰতিবছৰে নৱবৰ্ষৰ প্ৰতিজ্ঞা গ্ৰহণ কৰে, এইবাৰ এনে এক প্ৰতিজ্ঞা দেশৰ বাবে গ্ৰহণ কৰক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দেশৰ সহস্ৰ বৰ্ষ পুৰণি সংস্কৃতি, সভ্যতা আৰু ৰীতি–নীতিক অত্যাচাৰীৰৰ হাতৰ পৰা ৰক্ষা কৰাৰ বাবে কিমানজনে বলিদান দিছে আজি সেয়া স্মৰণ কৰাৰ দিন৷ আজিৰ দিনটোতেই গুৰু গোৱিন্দ সিংজীৰ পুত্ৰ, চাহিবজাদে জোৰাৱৰ সিং আৰু ফতেহ সিঙক দেৱালত জীয়াই খোদিত কৰা হৈছিল৷ অত্যাচাৰীয়ে বিচাৰিছিল যে চাহিবজাদেয়ে নিজৰ আস্থা পৰিত্যাগ কৰক, মহান গুৰুৰ পৰম্পৰা পৰিত্যাগ কৰক৷ কিন্তু আমাৰ চাহিবজাদেয়ে নিচেই কম বয়সতেই সাংঘাটিক সাহস দেখুৱালে, ইচ্ছাশক্তি দেখুৱালে৷ দেৱালত জীয়াই খোদিত কৰাৰ সময়ত, এটাৰ ওপৰত এটাকৈ ইটা গঁথা হৈছিল, দেৱাল ওখ হৈ গৈ আছিল, কিন্তু তথাপিও তেওঁ সাহ নেহেৰুৱালে৷ আজিৰ দিনটোতেই গুৰু গোৱিন্দ সিংজীৰ মাতৃ মাতা গুজৰীও দেহত্যাগ কৰিছিল৷ প্ৰায় এসপ্তাহ পূৰ্বে শ্ৰী গুৰু টেগ বাহাদুৰ জীৰো দেহত্যাগৰ তিথি আছিল৷ মই ইয়াত দিল্লীত গুৰুদ্বাৰ ৰকাবগঞ্জলৈ গৈ গুৰু টেগ বাহাদুৰ জীক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি অৰ্পণ কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিলো৷ এই মাহত গুৰু গোৱিন্দ সিংজীৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত অনেক লোকে মাটিত শোৱে৷ জনতাই শ্ৰী গুৰু গোৱিন্দ সিংজীৰ পৰিয়ালৰ লোকে শ্বহীদ হোৱাৰ দিনটো অতিশয় আস্থাৰে সোঁৱৰে৷ এই দেহত্যাগে সম্পূৰ্ণ মানৱতাক, দেশক নতুন শিকনি প্ৰদান কৰিছে৷ এই দেহত্যাগে আমাৰ সভ্যতাক সুৰক্ষিত কৰি ৰখাৰ মহান কাৰ্য কৰিছে৷ আমি এই কাৰ্যৰ প্ৰতি ঋণী৷ পুনৰবাৰ মই শ্ৰী গুৰু টেগ বাহাদুৰ জী, মাতা গুজৰী জী, গুৰু গোৱিন্দ সিংজী, আৰু চাৰিওজন চাহিবজাদা শ্বহীদক প্ৰণাম কৰিছো৷ এনেকুৱা অনেক শ্বহীদে ভাৰতৰ আজিৰ স্বৰূপ ৰক্ষা কৰিছে, বৰ্তাই ৰাখিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এতিয়া মই এনেকুৱা কথা এটা ক’বলৈ ওলাইছো, যাৰ দ্বাৰা আপোনালোক আনন্দিতও হ’ব আৰু গৌৰৱান্বিতও হ’ব৷ ভাৰতত বাঘৰ সংখ্যা ২০১৪ চনৰ পৰা ২০১৮ চনলৈ ৬০ শতাংশতকৈও অধিক বৃদ্ধি হৈছে৷ ২০১৪ চনত দেশত বাঘৰ সংখ্যা প্ৰায় ৭,৯০০টা আছিল৷ ২০১৯ চনত ইয়াৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হৈ ১২,৮৫২ টা হ’ল৷ এই বাঘৰ বিষয়ে জিম কৰবেটে কৈছিল, ‘‘যিসকল লোকে বাঘত প্ৰকৃতিত স্বাচ্ছ্যন্দ ৰূপত ঘূৰি ফুৰা দেখা নাই, তেওঁলোকে ইয়াৰ সৌন্দৰ্য কল্পনা কৰিবই নোৱাৰে৷ ইয়াৰ ৰঙৰ সৌন্দৰ্য আৰু চালৰ মোহকতাৰ আণ্ডাজ লগাব নোৱাৰে৷’’ দেশৰ অধিকাংশ ৰাজ্যত, বিশেষকৈ মধ্য ভাৰতত বাঘৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হৈছে৷ বাঘৰ সবাতোকৈ অধিক আবাদীৰ ৰাজ্যসমূহৰ ভিতৰত মধ্য প্ৰদেশ, কৰ্ণাটক আৰু মহাৰাষ্ট্ৰত ইয়াৰ সংখ্যা অধিক বৃদ্ধই হৈছে৷ সমগ্ৰ বিশ্বতে বাঘৰ বসতি হ্ৰাস পাই আহিছে৷ এনে সময়ত ভাৰতে বাঘৰ আবাদী বৃদ্ধি কৰি বিশ্ববাসীক পথ প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ আপোনালো এয়াও জানে যে বিগত কিছু বৰ্ষত ভাৰতত সিংহৰ সংখ্যা বৃদ্ধই পাইছে, বাঘৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে, ভাৰতীয় বনক্ষেত্ৰ বৃদ্ধি পাইছে৷ কেৱল চৰকাৰেই নহয়, বহু লোক, বহু সংস্থাই আমাৰ বন–তৃণ আৰু বন্যজীৱৰ সংৰক্ষণত নামি পৰিছে৷ এই সকলোবোৰ অভিনন্দনৰ পাত্ৰ৷
বন্ধুসকল, মই তামিলনাডুৰ কইম্বাটুৰৰ এক হৃদয়স্পৰ্শী প্ৰয়াসৰ বিষয়ে পঢ়িলো৷ আপোনালোকেও ছ’চিয়েল মিডিয়াত ইয়াৰ দৃশ্যাৱলী দেখিছে৷ আমি সকলোৱে মানুহৰ হুইলচেয়াৰ দেখিছো৷ কইম্বাটুৰৰ এজনী কন্যাই নিজৰ পিতৃৰ সৈতে এক পীড়িত কুকুৰৰ বাবে হুইলচেয়াৰ নিৰ্মাণ কৰিছে৷ এই সংবেদনশীলতা, প্ৰেৰণাদায়ী হ’ব পাৰে৷ যেতিয়া ব্যক্তিৰ সকলো জীৱৰ প্ৰতি দয়া আৰু কৰুণা ভাৱ থাকে তেতিয়া এয়া সম্ভৱ হ’ব পাৰে৷ দিল্লী এনচিআৰ আৰু দেশৰ অন্য চহৰত ঠেঁটুৱৈ লগা জাৰত অঘৰী পশুসকলৰ কল্যাণৰ বাবে বহুতে কিবা–কিবি কৰিছে৷ তেওঁলোকে এই পশুবোৰৰ খোৱা–বোৱা আৰু ছুৱেটাৰ, বিচনাৰ ব্যৱস্থা কৰিছে৷ কিছুমান এনে লোক আছে যিয়ে নিতৌ শতাধিক এনে পশুৰ বাবে ভোজনৰ ব্যৱস্থা কৰিছে৷ এনে প্ৰয়াস প্ৰশংসাৰ যোগ্য হ’ব লাগে৷ কিছুমান এনে প্ৰকাৰৰ নিষ্ঠাপূৰ্ণ প্ৰয়াস উত্তৰ প্ৰদেশ কৌশম্বীতো কৰাহৈছে৷ তাত কাৰাবাস খাটি থকা বন্দীসকলে গাইবোৰক শীতৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ পুৰণি আৰু ফটা কম্বলৰ পৰা কভাৰ প্ৰস্তুত কৰি আছে৷ এই কম্বলবোৰ কৌশম্বীসহিতে অন্য জিলাৰ কাৰাগাৰৰ পৰা একত্ৰিত কৰা হৈছে আৰু গোশালাসমূহলৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছে৷ কৌশম্বী কাৰাগাৰৰ কয়দীসকলে প্ৰতি সপ্তাহে এনে অনেক কভাৰ নিৰ্মাণ কৰিছে৷ আহক, আনৰ কল্যাণৰ বাবে সেৱা–ভাবেৰে এই প্ৰকাৰৰ প্ৰয়াসক উৎসাহিত কৰো৷ এই বাস্তৱিকতে এনে এক সৎকাৰ্য, যি সমাজৰ সংবেদনাসমূহক সশক্ত কৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এতিয়া যিখন পত্ৰ মোৰ সন্মুখত আছে তাত দুখন ডাঙৰ ফটো আছে৷ এই ফটো এটা মন্দিৰৰ পূৰ্বৰ আৰু এতিয়াৰ ফটো৷ এই ফটোৰ সৈতে যি পত্ৰ আছে তাত যুৱচামৰ এনে এক দলৰ বিষয়ে কোৱা হৈছে যিয়ে নিজকে যুৱ ব্ৰিগেড বুলি পৰিচয় দিয়ে৷ দৰাচলতে এই যুৱ ব্ৰিগেডে কৰ্ণাটকৰ শ্ৰী ৰংগপটনৰ ওচৰত অৱস্থিত বীৰভদ্ৰ স্বামী নামৰ এক প্ৰাচীন শিৱ মন্দিৰৰ কায়াকল্প প্ৰস্তুত কৰিছে৷ এদিন কিছু পৰ্যটকে পাহৰণিৰ সোঁতত জাহ যোৱা এই মন্দিৰৰ এক ভিডিঅ’ ছ’চিয়েল মিডিয়াত আপলোড কৰি দিলে৷ যুৱ ব্ৰিগেডে এই ভিডিঅ’ ছ’চিয়েল মিডিয়াত প্ৰত্যক্ষ কৰি একত্ৰিতভাৱে এই মন্দিৰৰ জীৰ্ণোদ্ধাৰ কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে৷ তেওঁলোকে মন্দিৰ পৰিসৰৰ জংগলসমূহ পৰিষ্কাৰ কৰিলে৷ য’ত মেৰমতি আৰু নিৰ্মাণৰ আৱশ্যকতা আছিল সেয়া সম্পূৰ্ণ কৰিলে৷ তেওঁলোকৰ এই ভাল কাম দেখি স্থানীয় লোকসকলেও সহায়ৰ হাত আগবঢ়ালে৷ কিছুমানে চিমেণ্ট দিলে, কিছুমানে ৰং দিলে৷ এনেকৈ বহুলোকে অৱদান আগবঢ়ালে৷ এই আটাইবোৰ যুৱক বিভিন্ন পেছাৰ সৈতে জড়িত৷ সেয়ে তেওঁলোকে সপ্তাহান্তিকৰ সময়ছোৱাত মন্দিৰৰ কাম আৰম্ভ কৰিলে৷ যুৱকসকলে মন্দিৰত দুৱাৰ লগোৱাৰ লগতে বিদ্যুতৰ সংযোগো প্ৰদান কৰিলে৷ এইদৰে তেওঁলোকে মন্দিৰটোৰ পুৰণি বৈভৱ পুনৰ স্থাপিত কৰিলে৷ ইচ্ছা আৰু দৃঢ় নিশ্চয়তা এনেকুৱা দুটা বস্তু যাৰ দ্বাৰা মানুহে প্ৰতিটো লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰে৷ যেতিয়া মই ভাৰতৰ যুৱচামলৈ লক্ষ্য কৰো তেওঁ মই নিজকে আনন্দিত আৰু আশ্বস্ত অনুভৱ কৰো৷ আনন্দিত আৰু আশ্বস্ত এইবাবেই কিয়নো মোৰ দেশৰ যুৱচামৰ হৃদয়ত ‘কৰিব পাৰো’ৰ ভাৱনা বিদ্যমান আছে আৰু ‘কৰিমেই’ৰ সত্বাও বিদ্যমান আছে৷ তেওঁলোকৰ বাবে কোনো প্ৰত্যাহ্বানেই বৃহৎ নহয়৷ কোনো বস্তুৱেই তেওঁলোকৰ অগম্য নহয়৷ মই তামিলনাডুৰ এগৰাকী শিক্ষকৰ বিষয়ে পঢ়িলো৷ তেওঁৰ নাম হেমলতা এন কে যিয়ে বিদুপুৰমৰ এখন বিদ্যালয়ত বিশ্বৰ সবাতোকৈ পুৰণি ভাষা তামিল পঢ়ুৱায়৷ ক’ভিড–১৯ মহামাৰীতো তেওঁৰ অধ্যাপনাৰ কামত বাধা আহি পৰা নাছিল৷ হয়! তেওঁৰ সন্মুখত প্ৰত্যাহ্বান নিশ্চয়কৈ আছিল কিন্তু তেওঁ এটা উদ্ভাৱনী পথ উলিয়াই লৈছিল৷ তেওঁ নিজৰ পাঠ্যক্ৰমৰ ৫৩টা অধ্যায়ক ৰেকৰ্ড কৰিলে, এনিমেটেড ভিডিঅ’ প্ৰস্তুত কৰিলে আৰু ইয়াক এটা পেন ড্ৰাইভত লৈ নিজৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ মাজত বিতৰণ কৰিলে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁৰ শিক্ষাৰ্থীসকল যথেষ্ট উপকৃত হ’ল৷ তেওঁলোকে অধ্যায়সমূহ ভিজুৱেলীও বুজি পালে৷ ইয়াৰ লগতে তেওঁ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতে ফোনতো কথা পাতি থাকিল৷ ইয়াৰ দ্বাৰা শিক্ষাৰ্থীসকলৰ পঢ়াও আনন্দৰ বিষয় হৈ পৰিল৷ সমগ্ৰ দেশতে ক’ৰোনাৰ এই সময়ছোৱাত শিক্ষকসকলে যি উদ্ভাৱনী পন্থা গ্ৰহণ কৰিলে, যি পাঠ্যপুথিৰ সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰিলে, অনলাইনত যি পঢ়ুৱালে, সেয়া সঁচাকৈয়ে অমূল্য৷ মই সকলো শিক্ষকক আহ্বান জনাইছো যে এই পাঠ্যপুথিৰ সামগ্ৰীসমূহৰ শিক্ষা মন্ত্ৰালয়ৰ দীক্ষা পৰ্টেলত অৱশ্যেই আপলোড কৰক৷ ইয়াৰ দ্বাৰা দেশৰ দূৰ–দুৰণিৰ শিক্ষাৰ্থীসকলো উপকৃত হ’ব৷
বন্ধুসকল, আহক এতিয়া কথা পাতো ঝাৰখণ্ডৰ কোৰৱা জনজাতিৰ হীৰামনজীৰ৷ হীৰামনজী গঢ়ৱা জিলাৰ সিঞ্জো গাঁৱত বাস কৰে৷ আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব যে কোৰৱা জনজাতিৰ আবাদীৰ সংখ্যা হ’ল প্ৰায় ৬,০০০ জন যি চহৰৰ পৰা দূৰৈত পাহাৰ আৰু হাবিত বাস কৰে৷ নিজৰ সম্প্ৰদায়ৰ সংস্কৃতি আৰু পৰিচয় ৰক্ষা কৰাৰ বাবে হীৰামন জীয়ে এক দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিলে৷ তেওঁ ১২ বছৰৰ অৰ্থক পৰিশ্ৰমৰ পিছত বিলুপ্ত হ’বলৈ ধৰা কোৰৱা ভাষাৰ এক শব্দকোষ প্ৰস্তুত কৰিছে৷ তেওঁ এই শব্দকোষত ঘৰ–গৃহস্থীত প্ৰয়োগ হোৱা শব্দৰ পৰা আৰম্ভ কৰি দৈনিক জীৱনত ব্যৱহাৰ হোৱা কোৰৱা ভাষাৰ অনেক শব্দৰ অৰ্থ লিখি উলিয়াইছে৷ কোৰৱা সম্প্ৰদায়ৰ বাবে হীৰামনজীয়ে যি এই কাম কৰিছে, সেয়া দেশৰ বাবে এক আদৰ্শ হৈ উঠিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কোৱা হয় যে আকবৰৰ দৰবাৰৰ এজন গুৰুত্বপূৰ্ণ সদস্য আছিল আবুল ফজল৷ তেওঁ এবাৰ কাশ্মীৰ যাত্ৰা কৰি কৈছিল যে কাশ্মীৰৰ এনে এক সৌন্দৰ্য আছে যাক দেখি অতিশয় খঙাল লোকো আনন্দত নাচি উঠিব৷ দৰাচলতে তেওঁ কাশ্মীৰৰ কেশৰৰ খেতি দেখি উল্লসিত হৈ পৰিছিল৷ কেশৰ শতিকাজুৰি কাশ্মীৰৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে৷ কাশ্মীৰি কেশৰ মুখ্য ৰূপত পুলৱামা, বডগাম আৰু কিশ্তৱাড়ৰ দৰে ঠাইত উৎপাদন কৰা হয়৷ এই বছৰৰ মে’ মাহত কাশ্মীৰি কেশৰক জিঅ’গ্ৰাফিকেল ইণ্ডিকেচন টেগ অৰ্থাৎ জিআই টেগ প্ৰদান কৰা হৈছে৷ ইয়াৰ জৰিয়তে আমি কাশ্মীৰি কেশৰক এক বিশ্বজনীন জনপ্ৰিয় ব্ৰেণ্ড কৰি তুলিব বিচাৰিছো৷ কাশ্মীৰি কেশৰ বৈশ্বিক স্তৰত এনে মচলাৰ ৰূপত প্ৰসিদ্ধ যাৰ বহুকেইটা ঔষধীয় গুণ আছে৷ ই অত্যন্ত সুগন্ধিযুক্ত, ইয়াৰ ৰং গাঢ় আৰু ইয়াৰ সুতা দীঘল আৰু শকত হয়, যিয়ে ইয়াৰ ঔষধি মূল্য বৃদ্ধই কৰে৷ ই জম্মু–কাশ্মীৰৰ সমৃদ্ধ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে৷ গুণগতমানৰ কথা ক’বলৈ গ’লে কাশ্মীৰৰ কেশৰ অনন্য আৰু অন্য দেশৰ কেশৰতকৈ পৃথক৷ কাশ্মীৰৰ কেশৰক জিআই টেগ চিহ্নিত কৰাৰ ফলত ই এক পৃথক পৰিচয় লাভ কৰিছে৷ আপোনালোকে এয়া জানি সুখী হ’ব যে কাশ্মীৰৰ কেশৰে জিআই টেগৰ স্বীকৃতি লাভ কৰাৰ পিছত ডুবাইৰ এক ছুপাৰমাৰ্কেটত ইয়াক মুকলি কৰা হৈছে৷ এতিয়া ইয়াৰ ৰপ্তানি বৃদ্ধি হ’ব৷ ই আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত হোৱাৰ আমাৰ প্ৰয়াসক সৱলীকৃত কৰিব৷ কেশৰৰ কৃষকসকল বিশেষভাৱে উপকৃত হ’ব৷ পুলৱামাৰ ত্ৰালৰ শাৰ এলেকাৰ বাসিন্দা আব্দুল মজিদ বাণীকেই চাওক৷ তেওঁ নিজৰ জিআই টেগযুক্ত কেশৰক ৰাষ্ট্ৰীয় ছেফ্ৰন অভিযানৰ সহায়ত পাম্পোৰৰ বাণিজ্য কেন্দ্ৰত ই–বাণিজ্যৰ জৰিয়তে বিক্ৰী কৰিছে৷ তেওঁৰ দৰে বহু লোকে এই কাম কৰি আছে৷ আগলৈ যেতিয়া আপোনালোকে কেশৰ ক্ৰয় কৰিবলৈ বিচাৰে তেন্তে কাশ্মীৰৰ কেশৰহে ক্ৰয় কৰিব৷ কাশ্মীৰৰ জনতাৰ উৎসাহ এনেকুৱা যে তাৰে কেশৰৰ সোৱাদেই ভিন্ন৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দুদিন পূৰ্বে গীতা জয়ন্তী পালন কৰা হ’ল৷ গীতাই আমাৰ জীৱনৰ প্ৰতিটো সন্দৰ্ভত প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে৷ কিন্তু আপোনালোকে কেতিয়াবা ভাবিছে নে গীতা কিয় এনে অদভূত গ্ৰন্থ? এইবাবেই যে এয়া স্বয়ং ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণৰ বাণী৷ কিন্তু গীতাৰ বিশিষ্টতা এয়াও যে এয়া জনাৰ কৌতুহলৰ পৰা আৰম্ভ হয়৷ প্ৰশ্নৰ পৰা আৰম্ভ হয়৷ অৰ্জুনে ভগৱানক প্ৰশ্ন কৰিলে, কৌতুহল সুধিলে, তেতিয়াহে গীতাৰ জ্ঞান সংসাৰে লাভ কৰিলে৷ গীতাৰ দৰে আমাৰ সংস্কৃতিত যিমান জ্ঞান আছে সেই সকলোবোৰ জিজ্ঞাসাৰ পৰা আৰম্ভ হৈছে৷ বেদান্তৰ প্ৰথম মন্ত্ৰ হ’ল– ‘অথতো ব্ৰহ্ম জিজ্ঞাসা’ অৰ্থাৎ আহক, আমি ব্ৰহ্মৰ জিজ্ঞাসা কৰো৷ সেইবাবেই আমাৰ ইয়াৰ ব্ৰহ্মৰ অন্বেষণৰো কথা কোৱা হয়৷ জিজ্ঞাসাৰ শক্তিয়েই এনেকুৱা৷ জিজ্ঞাসাই আপোনাক নিৰন্তৰে অনুপ্ৰাণিত কৰে৷ সৰু কালছোৱাত আমাৰ ভিতৰত থকা জিজ্ঞাসৰ ফলতেই আমি শিকিব পাৰো৷ অৰ্থাৎ যেতিয়ালৈ জিজ্ঞাসা আছে তেতিয়ালৈ জীৱন আছে৷ যেতিয়ালৈ জিজ্ঞাসা আছে তেতিয়ালৈ নতুন শিকাৰ ক্ৰম অব্যাহত থাকিব৷ ইয়াৰ কোনো বয়স, কোনো পৰিস্থিতিৰ কথা নাহে৷ জিজ্ঞাসাৰ এনে এক শক্তিৰ উদাহৰণ মই গম পালো, তামিলনাডুৰ বয়সস্থ শ্ৰী টি শ্ৰীনিবাসাচাৰ্য স্বামীজীৰ বিষয়ে৷ শ্ৰী টি শ্ৰীনিবাসাচাৰ্য স্বামীজীৰ বয়স ৯২ বছৰ৷ তেওঁ এই বয়সতো কম্পিউটাৰত নিজৰ কিতাপ লিখি আছে, নিজে টাইপ কৰি৷ আপোনালোকে চিন্তা কৰিছে যে কিতাপ লিখাটো বাৰু ঠিকে আছে কিন্তু তেওঁৰ সময়ততো কম্পিউটাৰেই নাছিল৷ তেন্তে তেওঁ কেতিয়া কম্পিউটাৰ শিকিলে? এয়া সত্য যে তেওঁৰ মহাবিদ্যালয়ৰ সময়ত কম্পিউটাৰ নাছিল৷ কিন্তু মনৰ জিজ্ঞাসা আৰু আত্মবিশ্বাস এতিয়াও তেওঁৰ যুৱকালৰ দৰে বিদ্যমান আছে৷ দৰাচলতে, শ্ৰী নিবাসাচাৰ্য স্বামীজী সংস্কৃত আৰু তামিলৰ বিদ্বান পুৰুষ৷ তেওঁ এই পৰ্যন্ত প্ৰায় ১৬খন আধ্যাত্মিক গ্ৰন্থ ৰচনা কৰিছে৷ কিন্তু কম্পিউটাৰ অহাৰ পিছত তেওঁ ভাবিলে যে এতিয়া কিতাপ লিখাৰ আৰু ছপা হোৱাৰ পদ্ধতি পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ সেয়ে তেওঁ ৮৬ বছৰ বয়সত কম্পিউটাৰ শিকিলে, নিজৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় ছফটৱেৰ শিকিলে৷ এতিয়া তেওঁ নিজৰ কিতাপ লিখি আছে৷
বন্ধুসকল, শ্ৰী টি শ্ৰীনিবাসাচাৰ্য স্বামীজীৰ জীৱন এই কথাৰ প্ৰত্যক্ষ প্ৰমাণ যে জীৱনত তেতিয়ালৈহে শক্তি থাকে যেতিয়ালৈ জীৱনত জিজ্ঞাসা জীয়াই থাকে, শিকাৰ হেঁপাহ নমৰে৷ সেইবাবে আমি কেতিয়াও এই কথা ভাবিব নালাগে যে আমি পিছুৱাই থাকিলো৷ যদি, আমি এয়া শিকি থ’লোহেঁতেন৷ আমি এয়া ভাবিব নালাগে যে আমি শিকিব নোৱাৰো, আমি আগবাঢ়িব নোৱাৰো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি জিজ্ঞাসাৰ পৰা কিবা নতুন শিকাৰ আৰু কৰাৰ কথা কৈ আছিলো৷ নতুন বছৰত নতুন সংকল্পৰ কথা কৈ আছিলো৷ কিন্তু কিছুমান লোক এনেকুৱাও আছে যিয়ে নিৰন্তৰে কিবা নহয় কিবা এটা নতুন কৰি থাকে, নতুন নতুন সংকল্প পূৰণ কৰি থাকে৷ আপোনালোকেও নিজৰ জীৱনত অনুভৱ কৰিছে, যেতিয়া সমাজৰ বাবে কিবা কৰা হয় তেতিয়া বহুত কিবা কিবি কৰাৰ শক্তি সমাজে স্বয়ং প্ৰদান কৰে৷ সামান্য যেন বোধ হোৱা প্ৰেৰণাৰ বহু ডাঙৰ কাম হ’ব পাৰে৷ এনে এক যুৱক হ’ল শ্ৰীমান প্ৰদীপ সাংগৱান৷ গুৰুগ্ৰামৰ প্ৰদীপ সাংগৱানে ২০১৬ চনৰ পৰাই হিলিং হিমালয়া নামৰ এক অভিযান চলাই আহিছে৷ তেওঁ নিজৰ দল আৰু স্বেচ্ছাসেৱীসকলৰ সৈতে হিমালয়ৰ বিভিন্ন এলেকালৈ যায় আৰু যি প্লাষ্টিক–আৱৰ্জনা পৰ্যটকসকলে এৰি থৈ যায়, সেয়া পৰিষ্কাৰ কৰে৷ প্ৰদীপজীয়ে এতিয়ালৈ হিমালয়ৰ বিভিন্ন পৰ্যটন এলেকাৰ পৰা বহু টন প্লাষ্টিক পৰিষ্কাৰ কৰিছে৷ ঠিক সেইদৰে কৰ্ণাটকৰ এক যুৱ দম্পত্তি অনুদীপ আৰু মীনুষা৷ অনুদীপ আৰু মীনুষাই যোৱা নৱেম্বৰ মাহত বিবাহত আৱদ্ধ হৈছে৷ বিয়াৰ পিছত বহু লোক ফুৰিবলৈ যায় কিন্তু এওঁলোক দুয়োজনে অন্য কাম কৰিলে৷ এওঁলোকে প্ৰায়েই দেখা পায় যে যেতিয়াই মানুহে বাহিৰলৈ ফুৰিবলৈ যায় তেতিয়া তাত বহু আৱৰ্জনা এৰি থৈ আহে৷ কৰ্ণাটকৰ সোমেশ্বৰ তীৰৰো এই অৱস্থাই আছিল৷ অনুদীপ আৰু মীনুষাই সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে যে সোমেশ্বৰ তীৰত যিসকলে আৱৰ্জনা এৰি থৈ যায়, সেয়া তেওঁলোকে পৰিষ্কাৰ কৰিব৷ দুয়ো স্বামী–স্ত্ৰীয়ে বিয়াৰ পিছত নিজৰ প্ৰথম সংকল্প এয়াই গ্ৰহণ কৰিলে৷ দুয়ো লগ হৈ সমুদ্ৰতীৰৰ পৰা বহু আৱৰ্জনা পৰিষ্কাৰ কৰিলে৷ অনুদীপে এই সংকল্পৰ বিষয়ে ছ’চিয়েল মিডিয়াত বিনিময় কৰিলে৷ এই সুন্দৰ চিন্তাধাৰাৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈ বহু যুৱক–যুৱতীয়ে তেওঁলোকৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিলে৷ আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব৷ এই লোকসকলে একত্ৰিতভাৱে সোমশ্বৰ তীৰৰ পৰা ৮০০ কিলোতকৈও অধিক আৱৰ্জনা পৰিষ্কাৰ কৰিছে৷
বন্ধুসকল, এই প্ৰয়াসসমূহৰ মাজত আমি এয়াও চিন্তা কৰিব লাগে যে এই আৱৰ্জনাসমূহ সমুদ্ৰতীৰত, পাহাৰত গৈ পায় কেনেকৈ? অৰ্থাৎ আমাৰ মাজৰেই কিছুমান লোকে এই আৱৰ্জনা সেই ঠাইত এৰি আহে৷ আমি প্ৰদীপ আৰু মীনুষাৰ দৰে চাফাই অভিযান চলাব লাগে৷ কিন্তু ইয়াৰ পূৰ্বে আমি এয়া সংকল্প গ্ৰহণ কৰিব লাগে যে আমি আৱৰ্জনাই নেপেলাও৷ স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানৰ প্ৰথম সংকল্পই হ’ল এয়া৷ হয়, মই পুনৰবাৰ আপোনালোকক মনত পেলাই দিবলৈ বিচাৰিছো৷ ক’ৰোনাৰ বাবে এই বছৰ ইয়াৰ চৰ্চা অধিক নহ’ল৷ আমি দেশক এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিকৰ পৰা মুক্ত কৰিবই লাগিব৷ এয়াও ২০২১ৰ সংকল্পসমূহৰ ভিতৰত এটা৷ আপোনালোকক নতুন বৰ্ষৰ অনেক শুভকামনা জনাইছো৷ আপোনালোক নিজেও সুস্থ হৈ থাকক, পৰিয়ালকো সুস্থ কৰি ৰাখক৷ অহা বছৰত জানুৱাৰীত নতুন বিষয়ৰ ওপৰত ‘মন কী বাত’ হ’ব৷
অশেষ ধন্যবাদ৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী নমস্কাৰ!
আজিৰ মন কী বাতৰ আৰম্ভণিতে মই আপোনালোকৰ সৈতে এটা ভাল খবৰ শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো৷ প্ৰতিগৰাকী ভাৰতীয়ই জানি সুখী হ’ব যে অতি প্ৰাচীন দেৱী অৰ্ণপূৰ্ণাৰ প্ৰতিমা কানাডাৰ পৰা ভাৰতলৈ ঘূৰাই অনা হৈছে৷ প্ৰায় ১০০ বছৰৰ পূৰ্বে ১৯১৩ চন মানত বাৰাণসীৰ এটা মন্দিৰৰ পৰা এই প্ৰতিমা চুৰি হৈছিল৷ মই কানাডা চৰকাৰ আৰু এই মহান ব্যক্তিসকলৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছো, যাৰবাবে এই কাম সমাধা হ’ল৷ মাতা অন্নপূর্ণাৰ কাশীৰ সৈতে এক নিবিড় সম্বন্ধ আছে। এতিয়া তেওঁৰ প্রতিমা ঘূৰাই অনাটো আমাৰ সকলোৰে বাবে আনন্দৰ বিষয়। মাতা অন্নপূর্ণাৰ প্রতিমাৰ দৰেই আমাৰ ঐতিহ্যপূৰ্ণ বহু অমূল্য ৰত্ন, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চক্রৰ চিকাৰ হৈ আহিছে। এই চক্রই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বজাৰত এইবোৰ অতি উচ্চ দামত বিক্ৰী কৰে। এতিয়া ইয়াৰ ওপৰত জোৰ দিয়াৰ লগতে, এই সামগ্রীসমূহ ঘূৰাই অনাৰ বাবে ভাৰতে প্ৰচেষ্টা অব্যাহত ৰাখিছে৷ এনে প্রচেষ্টাৰ কাৰণে বিগত বছৰসমূহত ভাৰতে বহু প্রতিমা আৰু শিল্প–সামগ্রী ঘূৰাই আনিবলৈ সক্ষম হৈছে। মাতা অন্নপূর্ণাৰ প্রতিমা ঘূৰাই অনাৰ লগত আৰু এটি ঘটনাৰ জড়িত হৈ আছে। কিছুদিন পূৰ্বে বিশ্ব ঐতিহ্য সপ্তাহ পালন কৰা হৈছে। সংস্কৃতি প্রেমীসকলৰ বাবে বিশ্ব ঐতিহ্য সপ্তাহে পুৰণি সময়লৈ ঘূৰি যোৱা, তাৰ ইতিহাসৰ গুৰুত্বপূর্ণ পর্বৰ সন্ধান কৰাৰ এক চিত্তাকর্ষক সুযোগ আনি দিয়ে৷ ক’ৰোনা পর্ব চলাৰ পাছতো এইবাৰ আমি উদ্ভাৱনী উপায়েৰে জনসাধাৰণক এই ‘ঐতিহ্য সপ্তাহ’ পালন কৰি দেখুৱালো৷ সংকটৰ সময়ত সংস্কৃতি যথেষ্ট কামত আহে আৰু সংকটৰ মোকাবিলা কৰাত গুৰুত্বপূর্ণ ভূমিকা পালন কৰে। প্রযুক্তিৰ জৰিয়তেও সংস্কৃতি আৱেগৰ উদ্দীপনাৰ এক হৈ কাম কৰে। বৰ্তমান দেশত বহু সংগ্রহালয় আৰ গ্রন্থাগাৰে নিজৰ সংগ্রহক সম্পূৰ্ণ ডিজিটাইজেচনৰ কাম কৰিছে৷ দিল্লীত আমাৰ ৰাষ্ট্রীয় সংগ্ৰহালয়ত এই ক্ষেত্ৰত কেতবোৰ প্রশংসনীয় প্ৰচেষ্টা লৈছে। ৰাষ্ট্রীয় সংগ্ৰহালয়ত প্রায় দহটা ভার্চুৱেল গেলাৰী গঢ়াৰ বাবে কাম চলি আছে- এয়া আকর্ষণীয় নহয় নে? এতিয়া আপুনি ঘৰত বহি দিল্লীৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়ৰ গেলাৰী চাব পাৰিব৷ য’ত এফালে প্রযুক্তিৰ জৰিয়তে সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যক আৰু অধিক জনতাৰ কাষলৈ নিয়াত গুৰুত্বপূর্ণ হিচাপে বিবেচিত হৈছে, আনফালে এই ঐতিহ্যৰ সংৰক্ষণৰ বাবে প্রযুক্তিৰ ব্যৱহাৰো গুৰুত্বপূর্ণ হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷। সম্প্রতি মই এটা আকর্ষণীয় প্রকল্পৰ সন্দৰ্ভত পঢ়িছিলো৷ নৰৱেৰ উত্তৰত স্ফালবার্ড নামে এটা দ্বীপ আছে। এই দ্বীপত আর্কটিক ৱর্ল্ড আর্কাইভ নামেৰে এটা প্রকল্প নিৰ্মাণ কৰা হৈছে। এই আর্কাইভত বহুমূলীয়া ঐতিহ্য সংক্রান্ত তথ্য এনেদৰে ৰখা আছে যে কোনো ধৰণৰ প্রাকৃতিক বা মানুৱসৃষ্ট দুৰ্যোগেও সেয়া প্রভাৱিত কৰিব নোৱাৰে৷
অতি সম্প্রতি এইটোও জনা গৈছে যে অজন্তা গুহাৰ সম্পদৰাজিকো ডিজিটাইজ কৰি এই প্রকল্পত জড়িত কৰা হৈছে। ইয়াত অজন্তা গুহাৰ সম্পূৰ্ণ দৃশ্য চাবলৈ পোৱা যাব৷ ইয়াত ডিজিটেলাইজড আৰু ৰেষ্টোৰড পেইণ্টিঙৰ লগ লগে ইয়াৰ লগত সম্পৰ্কযুক্ত নথিপত্র আৰু উদ্ধৃতি যুক্ত আছে৷ বন্ধুসকল, মহামাৰীয়ে যিসময়ত এফালে আমাৰ কাম-কাজৰ পদ্ধতি সলনি কৰিছে, আনফালে প্রকৃতিক নতুনকৈ উপলব্ধি কৰাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিছে। প্রকৃতিৰ প্ৰতি আমাৰ দৃষ্টিভংগীও সলনি হৈছে। এতিয়া আমি শীতকালত প্রৱেশ কৰিছো৷ আমি প্রকৃতিৰ ভিন্ন ৰং দেখিবলৈ পাম৷ বিগত দি কেইটাত চেৰী ফুলৰ ভাইৰেল ছবিৰে ইণ্টাৰনেট ভৰি পৰিছে৷ এতিয়া আপোনালোকে হয়তো ভাবিছে যে মই যি চেৰী ফুলৰ কথা কৈছো, সেয়া জাপানৰ এই প্রসিদ্ধ পৰিচিতিৰ কথা কৈছো৷ কিন্তু কথাটো তেনে নহয়! এইবোৰ জাপানৰ ছবি নহয়! এইবোৰ আমাৰ মেঘালয়ৰ শ্বিলঙৰ ছবি। মেঘালয়ৰ অপৰূপ সৌন্দর্যত এই চেৰী ফুলে আৰু অধিক জেউতি চৰাইছে৷
বন্ধুসকল, চলিত নৱেম্বৰ মাহৰ ১২ তাৰিখৰ পৰা ডক্টৰ ছেলিম আলি জীৰ ১২৫সংখ্যক জন্ম বাৰ্ষিকী সমাৰোহ আৰম্ভ হৈছে। ডক্টৰ ছেলিম আলিয়ে পক্ষী জগতত চৰাইৰ অনুসন্ধানৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য কাম কৰিছে৷ বিশ্বৰ পক্ষী বিশেষজ্ঞসকলক ভাৰতৰ প্রতি আকৃষ্টও কৰিছে৷ আমি চিৰদিন চৰাইৰ সন্ধানৰ প্ৰতি অনুৰাগী লোকসকলৰ প্ৰশংসাৰ কৰি আহিছো। বহু ধৈর্যৰে তেওঁলোকে ঘণ্টাৰ পাছত ঘণ্টা, পুৱাৰে পৰা সন্ধ্যালৈকে চৰাইৰ সন্ধান কৰিব পাৰে, প্রকৃতিৰ অনুপম সৌন্দর্যৰ আনন্দ ল’ব পাৰে আৰু নিজৰ জ্ঞানক আমাৰ কাষলৈ প্ৰেৰণ কৰে৷ ভাৰততো বহু চৰাইৰ সন্ধানী ছ’চাইটি সক্রিয় হৈ আছে। আপোনালোকো নিশ্চয় এই বিষয়ৰ সৈতে জড়িত হ’ব৷ মইও জীৱনৰ ধামখুমীয়া বিগত সময়ত কেৱাড়িয়াত পক্ষীৰ সৈতে সময় কটোৱাৰ স্মৰণীয় সুযোগ পাইছিলো৷ পক্ষীৰ সৈতে সময় কটোৱাৰ জৰিয়তে আপুনি প্রকৃতিৰ সৈতে যুক্ত হ’ব আৰু পৰিৱেশৰ ভাৱনাই আপোনাক অনুপ্রাণিত কৰিব।
মোৰ প্রিয় দেশবাসী, ভাৰতৰ সংস্কৃতি আৰু শাস্ত্রত সকলো সময়তে সমগ্র বিশ্বৰ বাবে আকর্ষণৰ কেন্দ্রবিন্দু হৈ আহিছে৷ বহু লোকে ইয়াৰ সন্ধানত ভাৰতলৈ আহে আৰু চিৰদিনৰ বাবে ইয়াতে থাকি যায়৷ আকৌ বহু লোকে নিজৰ দেশলৈ ঘূৰি গৈ এই সংস্কৃতিৰ বাহক হৈ পৰে৷ মোৰ জোনাছ মেচেত্তিৰ কামৰ সম্বন্ধে জনাৰ সুযোগ হয়, যাক আমি 'বিশ্বনাথ' নামেৰে জানো। জোনাছে ব্রাজিলৰ লোকসকলক বেদ আৰু গীতাৰ তত্বৰ শিক্ষা দিয়ে৷ তেওঁ 'বিশ্ববিদ্যা' নামেৰে এটা সংস্থা চলায়, যি ৰিঅ’ ডি জেনেইৰ’ৰ পৰা প্ৰায় এঘণ্টাৰ দূৰত্বত পেট্রোপ’লিছৰ পাহাৰত অৱস্থিত। জোনাছে মেকানিকেল ইঞ্জিনিয়াৰিঙৰ পঢ়াশুনা কৰাৰ পাছত ষ্টক মার্কেটৰ এটা কোম্পানীত কাম কৰে৷ পাছত ভাৰতীয় সংস্কৃতি বিশেষকৈ বেদ-বেদান্তৰ প্রতি আকৃষ্ট হয়৷ ষ্টকৰ পৰা আধ্যাত্মিকতা, বাস্তৱত তেওঁৰ যাত্রা পথ অতি সুদীর্ঘ। জোনাছে ভাৰতত বেদান্ত দর্শনক লৈ অধ্যয়ন কৰে আৰু চাৰি বছৰলৈকে কইম্বাটুৰৰ আর্শ বিদ্যা গুৰুকুলামত থাকে৷ জোনাছৰ আন এক বৈশিষ্ট্য আছে, তেওঁ নিজৰ বাৰ্তা সকলোৰ ওচৰলৈ পঠোৱাৰ বাবে প্রযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ কৰিছে৷ তেওঁ নিয়মীয়াকৈ অনলাইন কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰে৷ প্রতিদিনে পডকাষ্টো কৰে৷ বিগত সাত বছৰত জোনাছে বেদান্তৰ ওপৰত সকলোৰে বাবে বিনামূলীয়া পাঠক্রমৰ জৰিয়তে ডেৰ লক্ষাধিক ছাত্র–ছাত্রীক পঢ়ুৱাইছে৷ জোনাছে কেৱল এক ডাঙৰ কামেই কৰা নাই, তেওঁ এনে ভাষাত কৰিছে, যাতে বহুলোকে বুজাত সুবিধা হয়। ক’ৰোনা আৰু কোৱাৰেণ্টাইনৰ সময়ছোৱাত বেদান্তই কিদৰে সহায় কৰিব পাৰে সেয়া জনাৰ বাবে জনসাধাৰণক এই বিষয়ে বহু আগ্রহ আছে। মন কী বাতৰ জৰিয়তে জোনাছৰ প্রচেষ্টাসমূহৰ বাবে তেওঁক অভিনন্দন আৰু তেওঁৰ ভৱিষ্যত প্রচেষ্টাৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো৷
বন্ধুসকল, বৰ্তমান এনে আন এটা খবৰৰ প্রতি আপোনালোকে নিশ্চয় দৃষ্টি গৈছে৷ নিউজিলেণ্ডৰ নৱনির্বাচিত সাংসদ ড০ গৌৰৱ শর্মাই বিশ্বৰ প্রাচীন ভাষাসমূহৰ অন্যতম সংস্কৃত ভাষাত শপত গ্রহণ কৰে৷ এজন ভাৰতীয় হৈ ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ এই প্রসাৰৰ বাবে লোৱা পদক্ষেপৰ বাবে মই গৌৰৱ বোধ কৰিছো৷ ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে গৌৰৱ শর্মাজীক শুভকামনা জনাইছো। মই সকলোৱে কামনা কৰিছো যে নিউজিলেণ্ডৰ জনসাধাৰণৰ সেৱাত তেওঁ নতুন উচ্চতাত উপনীত হ’ব৷
মোৰ প্রিয় দেশবাসী, কাইলৈ ৩০ নৱেম্বৰ। মই শ্রী গুৰু নানক দেৱজীৰ ৫৫১সংখ্যক আৱিৰ্ভাৱ তিথি উদযাপন কৰিম৷ সমগ্র বিশ্বত গুৰু নানক দেৱজীৰ প্রভাৱ স্পষ্টকৈ পৰিলক্ষিত হয়৷ ভেংকোবাৰৰ পৰা ৱেলিংটন, ছিংগাপুৰৰ পৰা দক্ষিণ আফ্রিকালৈকে তেওঁৰ উপদেশ সর্বত্ৰ গুঞ্জৰিক হয়৷ গুৰুগ্রন্থ ছাহিবত কোৱা হৈছে "সেৱক কো, সেৱা বন আই" অর্থাৎ সেৱকৰ কাম, সেৱা কৰা। বিগত কিছু বছৰত বহু গুৰুত্বপূর্ণ পর্ব আহি আছে আৰু এজন সেৱক হিচাপে মই বহু কাম কৰাৰ সুযোগ পাইছো৷ গুৰু চাহিৱক মই সেৱা জনালো। ইয়াৰ পূৰ্বে গুৰু নানক দেৱজীৰ ৫৫০সংখ্যক আৱিৰ্ভাৱ তিথি, শ্রী গুৰু গোৱিন্দ সিং জীৰ ৩৫০সংখ্যক আৱিৰ্ভাৱ পর্ব আছিল। অহা বছৰ শ্রী গুৰু টেগবাহাদুৰ জীৰ ৪০০সংখ্যক আৱিৰ্ভাৱ পর্ব। মই অনুভৱ কৰিছো যে গুৰু চাহেবৰ মোৰ ওপৰ বিশেষ কৃপা আছে, তেওঁ সদায় আমাৰ নিজৰ কামত নিচেই ওচৰৰ পৰা জড়িত হোৱাৰ সুযোগ দিছে৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকে নিশ্চয় জানে কচ্ছত এটা গুৰদ্বাৰা আছে- 'লাখপত গুৰদ্বাৰা চাহেব' । শ্রী গুৰু নানকজীয়ে নিজৰ বিষন্নতাৰ সময়ত 'লাখপত গুৰদ্বাৰা চাহেব'ত আছিল৷ ২০০১ চনৰ ভূমিকম্পত এই গুৰুদ্বাৰৰো ক্ষতি হয়। এয়া গুৰু চাহেবৰে কৃপা যে মই ইয়াক জৰাজীৰ্ণ অৱস্থাৰ পৰা উদ্ধাৰৰ কাম সুনিশ্চিত কৰিব পাৰিলো৷ কেৱল মেৰামতি কৰাই নহয়, এই গুৰুদ্বাৰৰ বৈভৱ আৰু পূর্ব গৌৰৱকো ঘূৰাই অনা হৈছে। মই সকলো গুৰু চাহেবৰ আশীর্বাদ লাভ কৰিছো৷ লখপত গুৰুদ্বাৰ সংৰক্ষণৰ প্রচেষ্টাক ২০০৪চনত ইউনেস্ক’ৰ এছিয়া-প্রশান্ত মহাসাগৰীয় ঐতিহ্যৰ পুৰস্কাৰ এৱার্ড অফ ডিষ্টিংচন প্ৰদান কৰা হৈছে৷ মেৰামতিৰ সময়ত শৈল্পিক খুঁটিনাটিক উপযুক্তভাৱে গুৰুত্ব দিয়া হৈছে বুলি জুৰীয়ে মত প্ৰকাশ কৰিছিল৷ জুৰিয়েও জানিছিল, মেৰামতিৰ কামত শিখ সসম্প্রদায়ৰ মানুহে কেৱল জড়িত আছিল এনে নহয়, বৰঞ্চ তেওঁলোকৰ তত্ত্বাৱধানতে সকলো কাম সম্পূর্ণ হয়। তেতিয়া মই মুখ্যমন্ত্রী নাছিলো, তেতিয়াও লখপত গুৰুদ্বাৰলৈ যোৱাৰ সুযোগ হৈছিল। তাত গ’লে মই অসীম শক্তি পাও। সকলোৱে এই গুৰুদ্বাৰালৈ যাবলৈ পালে নিজকে ধন্য বুলি ভাৱে৷ গুৰু চাহেবে মোৰ পৰা বহু সেৱা লাভ কৰিছে আৰু সেইবাবে মই অতি কৃতজ্ঞ। যোৱা বছৰৰ নৱেম্বৰ মাহত কাৰতাৰপুৰ চাহেব কৰিড’ৰ খোলাৰ ঐতিহাসিক ঘটনা হৈছিল। এই বিষয়টোক মই আজীৱন স্মৃতিৰ মনিকোঠাত ৰাখিম৷ এয়া আমাৰ সকলোৰে সৌভাগ্য যে আমাৰ শ্রী দৰবাৰ চাহেবৰ সেৱা কৰাৰ আন এটি সুযোগ হৈছে। আমাৰ প্রবাসী শিখ ভাই–ভনীসকলে এতিয়া আৰু সহজে দৰবাৰ চাহেবৰ সেৱাত ধন প্ৰেৰণ কৰিব পাৰিব৷ এই পদক্ষেপ লোৱাৰ ফলত সমগ্ৰ বিশ্বত তেওঁলোক য’তে আছে, তাৰ পৰা দৰবাৰ চাহেবৰ আৰু ওচৰ চাপি আহিল৷
বন্ধুসকল, গুৰু নানক জীয়ে লংগৰ প্রথা আৰম্ভ কৰিছিল৷ মই ক’ৰোনা মহামাৰীৰ এই সময়ছোৱাত দেখিলো কিদৰে শিখ ভাই–ভনীসকলে তেওঁলোকৰ এই পৰম্পৰাক বজাই ৰাখি মানৱসেৱাৰ এক উজ্জ্বল নিদৰ্শন দাঙি ধৰিলে৷ এই পৰম্পৰা মোৰ বাবে প্রেৰণাস্বৰূপ। আমি বিচাৰো, আমি সকলো সেৱক হৈ কাম কৰি যাম। গুৰু চাহেবে আমাৰ পৰা আৰু মোৰ দেশবাসীৰ পৰা এইনে সেৱাই লাভ কৰি থাকক৷ পুনৰবাৰ গুৰু নানক জয়ন্তীত সকলোকে বহুত বহুত শুভকামনা জনাইছো৷
মোৰ প্রিয় দেশবাসী, বিগত কেইটামান দিনত দেশৰ বিভিন্ন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীৰ সৈতে কথা পতাৰ লগতে তেওঁলোকৰ শিক্ষালাভৰ গুৰুত্ত্বপূর্ণ ঘটনাৰ অংশীদাৰ হোৱাৰ সুযোগ পালো৷ আইআইটি গুৱাহাটী, আইআইটি দিল্লী, গান্ধীনগৰৰ দীনদয়াল পেট্র’লিয়াম ইউনিভাৰ্ছিটী, দিল্লীৰ জেএনইউ, মহীশূৰ বিশ্ববিদ্যালয় আৰু লক্ষ্ণৌ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ছাত্র–ছাত্রীসকলৰ সৈতে প্রযুক্তিৰ সহায়ত মই যোগাযোগ কৰিব পাৰিছো৷ দেশৰ যুৱসম্প্রদায়ৰ মাজত থাকিবলৈ পালে মনটো সতেজ আৰু উজ্জীৱিত যেন বোধ হয়৷ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ চৌহদো একপ্ৰকাৰৰ মিনি ইণ্ডিয়া। এফালে যেনেকৈ এই চৌহদসমূহত ভাৰতৰ বৈচিত্ৰতা পৰিলক্ষিত হয়, তেনদৰে নতুন ভাৰত গঢ়াৰ বাবে গুৰুত্বপূর্ণ পৰিৱর্তন অনাৰো ইচ্ছা দেখা যায়৷ ক’ৰোনা মহামাৰীৰ পূৰ্বে যেতিয়া মই সোশৰীৰে কোনো প্রতিষ্ঠানৰ অনুষ্ঠানলৈ গৈছিলো, তেতিয়া মই অনুৰোধো কৰিছিলো যে সমীপৰ স্কুলৰ দুখীয়া ছাত্র–ছাত্রীসকলকো তালৈ আমন্ত্রণ জনোৱা হওক। এই শিশুসকল মোৰ বিশেষ অতিথি হিচাপে আহক৷ এগৰাকী কনমানি শিশুৱে যেতিয়া এই বিৰাট সমাৰোহত কোনোৱাজনক চিকিৎসক, কোনোৱাজন ইঞ্জিনিয়াৰ, বিজ্ঞানী হোৱা দেখিব, কোনোবাই পদক পোৱা দেখিব, তেতিয়া তাৰ মনতো নতুন সপোন জাগি উঠিব৷ ‘মইও পাৰিম’ এনে আত্মবিশ্বাস জাগিব৷ নতুন সংকল্পৰ অনুপ্রেৰণা লাভ কৰিব৷
বন্ধুসকল, ইয়াৰ উপৰিও আৰু এটা কথা জানিবলৈ মোৰ সদায় মন যায় যে সেই ইনষ্টিটিউচনৰ এলুমনাই (alumni) কোন, সেই প্ৰতিষ্ঠানৰ নিজৰ এলুমনাইৰে ৰেগুলাৰ এংগেজমেণ্টৰ ব্যৱস্থা আছে নেকি? তেওঁলোকৰ এলুমনাই নেটৱৰ্ক কিমান জীৱন্ত…l
মোৰ যুৱ বন্ধু-বান্ধবীসকল, আপোনালোক তেতিয়ালৈকেহে কোনো প্ৰতিষ্ঠানৰ বিদ্যাৰ্থী, যেতিয়ালৈকে আপোনালোকে তাত পঢ়া-শুনা কৰে, কিন্তু তাৰ এলুমনাই, আপোনালোক জীৱনজুৰি থাকে। স্কুল, কলেজৰ পৰা ওলোৱাৰ পিছত দুটা বস্তু কেতিয়াও শেষ নহয়-এক, আপোনাৰ শিক্ষাৰ প্ৰভাৱ, আৰু দ্বিতীয়, আপোনাৰ নিজৰ স্কুল, কলেজৰ সৈতে সম্পৰ্ক। যেতিয়া এলুমনাইয়ে পৰস্পৰে কথা পাতে, তেতিয়া স্কুল, কলেজৰ তেওঁলোকৰ স্মৃতিত কিতাপ আৰু অধ্যয়নতকৈ বেছি কেম্পাছত অতিবাহিত কৰা সময় আৰু বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে কটোৱা মুহূৰ্তবিলাক থাকে, আৰু এই স্মৃতিৰ পৰাই জন্ম লয় এটা ভাবনা, ইনষ্টিটিউচনৰ বাবে কিবা কৰাৰ। য'ত আপোনাৰ ব্যক্তিত্বৰ বিকাশ হ'ল, তাৰ বিকাশৰ বাবে আপুনি কিবা কৰিব তাতকৈ ডাঙৰ আনন্দৰ কথা আৰু কি হ'ব পাৰে? মই কিছুমান এনেকুৱা প্ৰয়াসৰ বিষয়ে পঢ়িছো, য'ত প্ৰাক্তন বিদ্যাৰ্থীয়ে নিজৰ পুৰণি প্ৰতিষ্ঠানক যথেষ্ট দিছে। আজিকালি এলুমনাই ইয়াক লৈ বহুত সক্ৰিয়। আইআইটিয়ানছে নিজৰ প্ৰতিষ্ঠানক কনফাৰেঞ্চ চেণ্টাৰছ, মেনেজমেন্ট চেণ্টাৰছ, ইনক্যুবেচন চেণ্টাৰছৰ দৰে কেইবাটাও বেলেগ বেলেগ ব্যৱস্থা নিজেই বনাই দিছে। এই সকলো প্ৰয়াসে বৰ্তমান বিদ্যাৰ্থীৰ লাৰ্নিং এক্সপেৰিয়েঞ্চক ইম্প্ৰ'ভ কৰে। আইআইটি দিল্লীয়ে এটা এন্ড'মেণ্ট ফাণ্ড আৰম্ভ কৰিছে, যি এটা চমকপ্ৰদ আইডিয়া। বিশ্বৰ জনাজাত ইউনিভাৰছিটীত এনেধৰণৰ এন্ড'মেণ্ট বনোৱাৰ কালচাৰ আছে, যি ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক সহায় কৰে। মই ধাৰণা কৰো যে ভাৰতৰ বিশ্ববিদ্যালয়েও এই সংস্কৃতিক ইনষ্টিটিউচনেলাইজড কৰিবলৈ সক্ষম।
যেতিয়া কিবা ওভতাই দিয়াৰ কথা আহে, তেতিয়া একোৱেই ডাঙৰ বা সৰু নহয়। সৰুতকৈও সৰু সহায়েও অৰ্থ বহন কৰে। প্ৰতিটো প্ৰয়াস মহত্বপূৰ্ণ। প্ৰায়ে প্ৰাক্তন বিদ্যাৰ্থীয়ে নিজৰ প্ৰতিষ্ঠানৰ প্ৰযুক্তিৰ উন্নীতকৰণত, ভবন নিৰ্মাণত, বঁটা আৰু বৃত্তি আৰম্ভ কৰাত, দক্ষতা বিকাশৰ কাৰ্যক্ৰম আৰম্ভ কৰাত বহুত মহত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। কিছুমান স্কুলৰ অ'ল্ড ষ্টুডেণ্ট এছ'চিয়েচনে মেণ্টৰশ্বিপ প্ৰগ্ৰেমছ আৰম্ভ কৰিছে। ইয়াত তেওঁলোকে বেলেগ বেলেগ বেট্চৰ বিদ্যাৰ্থীক গাইড কৰে। লগতে এডুকেশ্যন প্ৰস্পেক্টৰ ওপৰত আলোচনা কৰে। কিছুমান স্কুলত বিশেষকৈ ব'ৰ্ডিং স্কুলৰ এলুমনাই এছ'চিয়েচন বহুত শক্তিশালী, যি স্পৰ্টছ টুৰ্নামেণ্ট আৰু কমিউনিটী ছাৰ্ভিচৰ দৰে গতিবিধিৰ আয়োজন কৰি থাকে। মই প্ৰাক্তন বিদ্যাৰ্থীসকলক আহ্বান জনাও যে তেওঁলোকে যি প্ৰতিষ্ঠানত পঢ়াশুনা কৰিলে, তাৰ সৈতে নিজৰ সম্পৰ্ক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰি থাকক। লাগে সেয়া স্কুলেই হওক, কলেজেই হওক বা ইউনিভাৰছিটী। মই প্ৰতিষ্ঠানসমূহকো আহ্বান জনাও যে এলুমনাই এংগেজমেণ্টৰ নতুন আৰু ইন'ভেটিভ প্ৰক্ৰিয়াৰ ওপৰত কাম কৰক। ক্ৰিয়েটিভ প্লেটফৰ্মৰ বিকাশ কৰক যাতে এলুমনাইৰ সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণ হ'ব পাৰে। ডাঙৰ কলেজ বা বিশ্ববিদ্যালয়েই নহয়, আমাৰ গাঁৱৰ বিদ্যালয়সমূহৰো ষ্ট্ৰং ভাইব্ৰেণ্ট এক্টিভ এলুমনাই নেটৱৰ্ক হওক।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী,
৫ ডিচেম্বৰত শ্ৰী অৰবিন্দৰ পূণ্য তিথি। শ্ৰী অৰবিন্দৰ বিষয়ে আমি যিমানেই পঢ়ো সিমানেই গভীৰতা আমি পাই গৈ থাকো। মোৰ যুৱবন্ধুসকলে শ্ৰী অৰবিন্দক যিমান জানিব, সিমানেই নিজেই নিজক জানিব, নিজক সমৃদ্ধ কৰিব। জীৱনৰ যি ভাব অৱস্থাত আপুনি আছে, যি সংকল্প সিদ্ধ কৰিবলৈ আপুনি প্ৰয়াসৰত, তাৰ মাজত আপুনি সদায়ে শ্ৰী অৰবিন্দক এটা নতুন প্ৰেৰণা দিয়া পাব, এটা নতুন পথ দেখুৱাই দিয়া পাব। যেনেদৰে আজি আমি 'লোকেলৰ বাবে ভোকেল' এই অভিযানেৰে আগবাঢ়ি আছো, সেয়ে শ্ৰী অৰবিন্দৰ স্বদেশীৰ দৰ্শনে আমাক পথ দেখুৱায়। বাংলাত এটা বৰ প্ৰভাৱশালী কবিতা আছে
‘छुई शुतो पॉय-मॉन्तो आशे तुंग होते ।
दिय-शलाई काठि, ताउ आसे पोते ।।
प्रो-दीप्ती जालिते खेते, शुते, जेते ।
किछुते लोक नॉय शाधीन ।।
অৰ্থাৎ, আমাৰ ইয়াত বেজী আৰু দিয়াচলাই পৰ্যন্ত বিলাতী জাহাজেৰে আহে। খোৱা-বোৱা, শোৱা, কোনো কথাতে মানুহ স্বাধীন নহয়।
তেওঁ কৈছিলো, স্বদেশীৰ অৰ্থ হৈছে আমি নিজৰ ভাৰতীয় কামিলা, কাৰিকৰৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত বস্তুক অগ্ৰাধিকাৰ দিব লাগে। এনেকুৱাও নহয় যে শ্ৰী অৰবিন্দই বিদেশৰ পৰা কিবা শিকাৰ ক্ষেত্ৰতো কেতিয়াবা বিৰোধ কৰিছে। য'ত যিটো নতুন তাৰ পৰাই আমি শিকিব লাগে যিটো আমাৰ দেশৰ বাবে ভাল হ'ব পাৰে তাক আমি সহযোগ আৰু উৎসাহিত কৰিব লাগে, এয়াই হৈছে আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযান, ভোকেল ফৰ লোকেল মন্ত্ৰৰো ভাবনা। বিশেষকৈ স্বদেশী ব্যৱহাৰক লৈ তেওঁ যি কৈছে সেয়া আজি প্ৰত্যেক দেশবাসীয়ে পঢ়া উচিত। বন্ধুসকল, এনেদৰে শিক্ষাক লৈও শ্ৰী অৰবিন্দৰ বিচাৰ বহুত স্পষ্ট আছিল। তেওঁ শিক্ষাক কেৱল কিতাপৰ জ্ঞান, ডিগ্ৰী আৰু চাকৰিতে সীমাবদ্ধ বুলি ধাৰণা কৰা নাছিল। শ্ৰী অৰবিন্দই কৈছিল যে আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা, আমাৰ যুৱ প্ৰজন্মৰ মন আৰু মগজুৰ ট্ৰেইনিং হোৱা উচিত অৰ্থাৎ মস্তিষ্কৰ বৈজ্ঞানিক বিকাশ হওক আৰু অন্তৰত ভাৰতীয় ভাবনাও হওক। তেতিয়াহে এজন যুৱক দেশৰ অধিক উন্নত নাগৰিক হ'ব পাৰে, শ্ৰী অৰবিন্দই ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষাক লৈ যি কথা তেতিয়াই কৈছিল, যি আশা কৰিছিল, আজি দেশে তাক নতুন ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতিৰ জৰিয়তে সম্পূৰ্ণ কৰি আছে।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, ভাৰতত খেতি আৰু তাৰ সৈতে জড়িত বিষয়ৰ সৈতে নতুন দিশৰ সংযোগ ঘটিছে। বিগত দিনবিলাকত হোৱা কৃষি সংস্কাৰসমূহে কৃষকৰ বাবে নতুন সম্ভাৱনাৰ দুৱাৰো মুকলি কৰিছে। বছৰ বছৰ ধৰি কৃষকৰ যি দাবী আছিল, যি দাবী পূৰণ কৰিবলৈ কোনো নহয় কোনো সময়ত প্ৰত্যেক ৰাজনৈতিক দলে তেওঁলোকক প্ৰতিশ্ৰুতি দিছিল, সেই দাবীসমূহ পূৰণ হৈছে। যথেষ্ট আলাপ-আলোচনাৰ পিছত ভাৰতৰ সংসদে কৃষি সংস্কাৰক আইনগত ৰূপ দিছে। এই সংস্কাৰৰ জৰিয়তে কেৱল কৃষকৰ অনেক বন্ধন সমাপ্ত হৈছে, বৰং তেওঁলোকে নতুন অধিকাৰো লাভ কৰিছে, নতুন সুযোগো লাভ কৰিছে। এই অধিকাৰসমূহে খুউব কম সময়ত, কৃষকসকলৰ কষ্ট লাঘব কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। মহাৰাষ্ট্ৰৰ ধুলে জিলাৰ কৃষক, জিতেন্দ্ৰ ভায়ে নতুন কৃষি আইনৰ প্ৰয়োগ কেনেকৈ কৰিছে সেয়া আপোনালোকেও জনা দৰকাৰ। জিতেন্দ্ৰ ভায়ে মাকৈৰ খেতি কৰিছিল আৰু সঠিক দামৰ বাবে সেয়া বেপাৰীক বেচিবলৈ সিদ্ধান্ত লয়। ফচলৰ মুঠ দাম নিৰ্ধাৰণ হয় প্ৰায় তিনি লাখ বত্ৰিছ হাজাৰ টকা। জিতেন্দ্ৰ ভায়ে পঁচিশ হাজাৰ টকা আগধনো পাইছিল। সিদ্ধান্ত হৈছিল যে বাকীখিনি ধন তেওঁক পোন্ধৰ দিনত আদায় কৰা হ'ব। কিন্তু পিছত পৰিস্থিতি এনেকুৱা হয় যে তেওঁ বাকীখিনি ধন নাপালে। কৃষকৰ পৰা ফচল ক্ৰয় কৰা, মাহৰ পিছত মাহ ধনাদায় নকৰিবা, হয়তো মাকৈ কিনোতাই বছৰ বছৰ ধৰি চলি অহা সেই পৰম্পৰাকে পালন কৰিছিল। এনেদৰে চাৰি মাহলৈকে জিতেন্দ্ৰ ডাঙৰীয়াৰ পেমেণ্ট হোৱা নাছিল। এনে স্থিতিত তেওঁৰ সহায় কৰে ছেপ্টেম্বৰ মাহত পাছ হোৱা, যি নতুন কৃষি আইন প্ৰস্তুত হৈছে- সেয়া তেওঁৰ কামত আহে। এই আইনত এই কথা নিৰ্ণয় কৰা হৈছে যে ফচল ক্ৰয় কৰাৰ তিনি দিনতে কৃষকক সম্পূৰ্ণ পেমেণ্ট কৰিব লাগিব আৰু যদি পেমেণ্ট নহয় তেন্তে কৃষকে অভিযোগ দাখিল কৰিব পাৰে। আইনত আৰু এটা ডাঙৰ কথা আছে, এই আইনত ব্যৱস্থা কৰা হৈছে যে ক্ষেত্ৰৰ এছডিএমে এমাহৰ ভিতৰত কৃষকৰ অভিযোগ নিষ্পত্তি কৰিব লাগিব। এতিয়া, যেতিয়া এনেকুৱা আইনৰ শক্তি আমাৰ কৃষক ভাইসকলৰ ওচৰত আছে তেনেহ'লে তেওঁলোকৰ সমস্যাৰ সমাধান হ'ব লাগিব, তেওঁ অভিযোগ কৰিলে আৰু কেইদিনমানতে তেওঁৰ বাকীখিনি ধন আদায় হ'ল। অৰ্থাৎ আইনৰ সঠিক আৰু সম্পূৰ্ণ জ্ঞানেই জিতেন্দ্ৰ ডাঙৰীয়াৰ শক্তি হ'ল। ক্ষেত্ৰ যিয়েই নহওক, সকলো ধৰণৰ ভ্ৰম আৰু উৰাবাতৰিৰ পৰা আঁতৰি, সঠিক জ্ঞান, সকলো লোকৰ বাবে সম্বল হৈ পৰে। কৃষকৰ মাজত সজাগতা বৃদ্ধিৰ বাবে এনেকুৱাই এটা কাম কৰি আছে, ৰাজস্থানৰ বাৰাঁ জিলাত থকা মহম্মদ আছলামজীয়ে। তেওঁ এটা কৃষক উৎপাদক সংঘৰ চিইঅ'। হয়, আপুনি ঠিকেই শুনিছে, কৃষক উৎপাদক সংঘৰ চিইঅ'। আশা কৰা হৈছে যে ডাঙৰ ডাঙৰ কোম্পানীৰ চিইঅ'সকলে এই কথা শুনি ভাল পাব যে এতিয়া দেশৰ দূৰৱৰ্তী অঞ্চলত কাম কৰি থকা কৃষক সংগঠনসমূহতো চিইঅ' হ'বলৈ লৈছে, বন্ধুসকল, মহম্মদ আছলামজীয়ে নিজৰ ক্ষেত্ৰৰ অনেক কৃষকক একত্ৰিত কৰি এটা হোৱাট্ছএপ গ্ৰুপ বনাইছে। এই গ্ৰুপত তেওঁ সদায় ওচৰ-পাজৰৰ মণ্ডিবিলাকত কি দাম চলি আছে, ইয়াৰ খবৰ কৃষকসকলক দিয়ে। নিজে তেওঁলোকৰ এফপিঅ'তো কৃষকৰ পৰা ফচল কিনে, সেয়ে তেওঁৰ এই প্ৰচাৰৰ ফলত কৃষকসকলৰ সিদ্ধান্ত লোৱাত সহায় হয়।
বন্ধুসকল, সজাগতা থাকিলে, সজীৱতা থাকে। নিজৰ সজাগতাৰে হাজাৰজনৰ জীৱনক প্ৰভাৱিত কৰা এজন কৃষি উদ্যমী হৈছে বীৰেন্দ্ৰ যাদব। বীৰেন্দ্ৰ যাদব এসময়ত অষ্ট্ৰেলিয়াত আছিল। দুবছৰ আগতেহে তেওঁ ভাৰতলৈ আহিছে আৰু এতিয়া হাৰিয়ানাৰ কেথলত থাকে। আন মানুহৰ দৰেই খেতিত নৰা তেওঁৰ সন্মুখতো এটা ডাঙৰ সমস্যা আছিল। ইয়াৰ সমাধানৰ বাবে বহুত ব্যাপক স্তৰত কাম হৈ আছে। কিন্তু আজি, 'মন কী বাত'ত মই বীৰেন্দ্ৰ জীক বিশেষভাৱে প্ৰশংসা এই কাৰণেই কৰিছো, কিয়নো তেওঁৰ প্ৰয়াস পৃথক, এটা নতুন দিশ দেখুৱাইছে। নৰাৰ সমস্যা সমাধান কৰিবলৈ বীৰেন্দ্ৰজীয়ে নৰাৰ গাঁথ বনোৱা ষ্ট্ৰ বেলাৰ মেচিন ক্ৰয় কৰে। ইয়াৰ বাবে তেওঁ কৃষি বিভাগৰ পৰা আৰ্থিক সহায়ো লাভ কৰে। এই মেচিনেৰে তেওঁ নৰাৰ গাঁথ বনোৱা আৰম্ভ কৰে । গাঁথ বনোৱাৰ পিছত তেওঁ নৰাবিলাক এগ্ৰ'এনাৰ্জি প্লেণ্ট আৰু পেপাৰ মিলক বেচি দিয়ে। আপুনি জানি আচৰিত হ'ব যে বীৰেন্দ্ৰজীয়ে নৰাৰ পৰা মাত্ৰ দুবছৰত দেৰকোটি টকাতকৈ অধিক বেপাৰ কৰিছে আৰু তাতো প্ৰায় ৫০ লাখ টকা মুনাফা অৰ্জন কৰিছে। ইয়াৰ লাভ সেই কৃষকসকলৰো হৈছে যাৰ খেতিৰ পৰা বীৰেন্দ্ৰজীয়ে নৰা উঠায়। আমি বোকাৰ পৰা সোণ বুটলাৰ কথা বহুত শুনিছো, কিন্তু নৰাৰ ব্যৱস্থা কৰি ধন আৰু পূণ্য অৰ্জন কৰা ই ব্যতিক্ৰমী উদাহৰণ। মোৰ নজোৱানসকল, বিশেষকৈ কৃষিৰ অধ্যয়ন কৰি থকা লাখ লাখ বিদ্যাৰ্থীৰ প্ৰতি আহ্বান যে তেওঁলোকে নিজৰ ওচৰ-পাজৰৰ গাঁওবিলাকলৈ গৈ কৃষকসকলক আধুনিক কৃষিৰ বিষয়ে, শেহতীয়াকৈ হোৱা কৃষি সংস্কাৰসমূহৰ বিষয়ে সজাগ কৰক। এনে কৰি আপোনালোক দেশত হৈ থকা ব্যাপক পৰিৱৰ্তনৰ সমভাগী হ'ব।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী,
'মন কী বাত'ত আমি বেলেগ বেলেগ, ভিন্ন ধৰণৰ অনেক বিষয়ৰ ওপৰত কথা পাতো। কিন্তু, এনেকুৱা এটা কথাৰো এবছৰ হৈ আছে যাক আমি কেতিয়াও আনন্দেৰে মনত নেপেলাম। প্ৰায় এবছৰ হৈ আছে, যেতিয়া পৃথিৱীয়ে কৰোণাৰ প্ৰথম কেছৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছিল। তেতিয়াৰ পৰা এতিয়ালৈকে সমগ্ৰ বিশ্বই অনেক উত্থান-পতন দেখিলে। লকডাউনৰ পৰিসীমাৰ পৰা বাহিৰলৈ ওলাই এতিয়া ভেক্সিনৰ ওপৰত আলোচনা হ'বলৈ লৈছে। কিন্তু কৰোণাক লৈ যিকোনো ধৰণৰ অসতৰ্কতা এতিয়াও বহুত প্ৰাণনাশী। আমি কৰোণাৰ বিৰুদ্ধে নিজৰ যুঁজ শক্তিশালীভাৱে অব্যাহত ৰাখিব লাগিব।
বন্ধুসকল, কেইদিনমানৰ পিছতে ৬ ডিচেম্বৰত বাবা চাহেব আম্বেদকাৰৰ পূণ্য তিথি। এই দিনটো বাবা চাহেবক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি দিয়াৰ লগতে দেশৰ প্ৰতি নিজৰ সংকল্প, সংবিধানে এজন নাগৰিক হিচাপে নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰাৰ যি শিক্ষা আমাক দিছে তাক ৰোমন্থন কৰাৰ। দেশৰ বিস্তৃত অংশত ঠাণ্ডাৰ বতৰেও জোৰেৰে ধৰিছে। বহু ঠাইত তুষাৰপাতো হৈ আছে। এই বতৰত আমি পৰিয়ালৰ শিশু আৰু বয়সস্থলোক, ৰুগীয়া লোকৰ ওপৰত বিশেষ চকু ৰাখিব লাগে, নিজেও সতৰ্ক হৈ থাকিব লাগে। মই আনন্দিত যে যেতিয়া মই দেখো যে মানুহে নিজৰ ওচৰ-পাজৰৰ অভাৱগ্ৰস্তজনৰ কথাও চিন্তা কৰে। গৰম কাপোৰ দি তেওঁলোকক সহায় কৰে। অসহায় জন্তুৰ বাবেও ঠাণ্ডাই বহুত বিপদ লৈ আহে। সিহঁতৰ সহায়ৰ বাবেও বহু লোক আগবাঢ়ি আহে। আমাৰ যুৱ প্ৰজন্ম এনেকুৱা কাৰ্যত বহুত আগভাগ লৈ সক্ৰিয় হয়। বন্ধুসকল, অহাবাৰ যেতিয়া আমি 'মন কী বাত'ত লগ হ'ম তেতিয়া ২০২০ৰ এই বছৰটো সমাপ্তিৰ দিশত হ'ব। নতুন আশা, নতুন বিশ্বাসৰ সৈতে আমি আগবাঢ়িম। এতিয়া যিকোনো ধৰণৰ পৰামৰ্শ, আইডিয়া, সেয়া মোলৈ জৰুৰ পঠিয়াই থাকক। আপোনালোক সকলোকে বহুত বহুত শুভকামনা। আপোনালোক সুস্থ থাকক, দেশৰ বাবে সক্ৰিয় হৈ থাকক। বহুত বহুত ধন্যবাদ।
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷
আজি বিজয়া দশমীৰ পৰ্ব অৰ্থাৎ দশেৰা৷ আজিৰ এই পাৱন পৰ্বত মই আপোনালোক সকলোলৈ হৃদয়েৰে শুভেচ্ছা জ্ঞাপন কৰিছো৷ দশেৰা এই উৎসৱটো অনীতিৰ ওপৰত নীতিৰ বিজয় হিচাপে পালন কৰা হয়৷ লগতে এই উৎসৱটো সংকটৰ ওপৰত ধৈৰ্যৰ বিজয় হিচাপেও বিবেচনা কৰা হয়৷ আজি আপোনালোকে অসীম ধৈৰ্যৰে, অশেষ নিষেধাজ্ঞাৰ মাজত এই উৎসৱ পালন কৰিছে…আৰু সেয়ে চলমান এই যুদ্ধত আমাৰ বিজয় সুনিশ্চিত হৈ পৰিছে৷ পূৰ্বতে মাৰ দৰ্শনৰ বাবে দুৰ্গা পেণ্ডেলসমূহলৈ জনসাধাৰণৰ স্ৰোত বৈছিল৷ পৰিবেশ এক মেলাসদৃশ হৈ পৰিছিল…কিন্তু এইবাৰ এয়া সম্ভৱ নহ’ব৷ পূৰ্বতে দশেৰা উপলক্ষে ডাঙৰ ডাঙৰ মেলা বহিছিল..কিন্তু বৰ্তমানৰ পৰিস্থিতিত এয়া সম্ভৱ নহয়৷ ৰামলীলা কাৰ্যসূচীও এই উৎসৱৰ এক মুখ্য আকৰ্ষণ আছিল…কিন্তু এতিয়া সেয়াও এটা পৰ্যায়লৈ সীমাৱদ্ধ কৰা হৈছে৷ পূৰ্বতে নৱৰাত্ৰিৰ সময়ত গুজৰাটৰ গৰ্বা চৌদিশে গুঞ্জৰিত হৈ পৰিছিল….এইবাৰ সকলো কাৰ্যসূচী সংকুচিত কৰা হৈছে৷ আগন্তুক দিনকেইটাত আৰু বহু উৎসৱ পালন কৰা হ’ব৷ সেইসমূহ হ’ল ঈদ, শৰৎ পূৰ্ণিমা, বাল্মিকী জয়ন্তী, ধনতেৰচ, দিপাৱৱী, ভাই দুজ,ষঠী মাৰ পূজা আৰু গুৰু নানক দেৱৰ জন্মবাৰ্ষিকী…ক’ৰোনাৰ এই সংকটকালীন সময়ছোৱাত আমি ধৈৰ্য আৰু সংযমৰ পৰিচয় দিব লাগিব৷
বন্ধুসকল, যেতিয়া আমি উৎসৱ আৰু উৎসৱৰ প্ৰস্তুতিৰ বিষয়ে কথা কও তেতিয়া বজাৰলৈ কেতিয়া যাম, কি কিনিম, এইবোৰ কথাই প্ৰথমে চিন্তা কৰো৷ বিশেষকৈ শিশুসকল এই বিষয়ত অধিক উৎসাহী হৈ থাকে৷ উৎসৱৰ বতৰত তেওঁলোকে কি কি উপহাৰ লাভ কৰিব সেই বিষয়ে তেওঁলোক উৎসুক হৈ থাকে৷ উৎসৱৰ আনন্দ আৰু বজাৰৰ জাকজমকৰ মাজত আন্তঃসম্বন্ধ আছে৷ কিন্তু এইবাৰ যেতিয়াই আপোনালোকে বজাৰলৈ যাব তেতিয়াই আমাৰ ‘ভকেল ফ’ৰ লোকেল’ৰ বিষয়ে মনত ৰাখিব৷ বজাৰৰ পৰা বস্তু ক্ৰয় কৰোতে আমি স্থানীয় সামগ্ৰীক প্ৰাধান্য দিব লাগিব৷
বন্ধুসকল, উৎসলৰ এই আনন্দৰ মাজতে আমি লকডাউনৰ সময়ছোৱাত ঘটা ঘটনাসমূহ স্মৰণ কৰা আৱশ্যক৷ লকডাউনৰ সময়ছোৱাত আমি সমাজৰ এনে কিছুমান সদস্যৰ বিষয়ে জানিবলৈ পাৰিছিলো যাৰ অবিহনে হয়তো আমাৰ জীৱনযাত্ৰা অসম্ভৱ হৈ পৰিলহেঁতেন৷ অনাময় কৰ্মী, ঘৰুৱা কামত সহায় কৰা দিয়া ভাই-ভনীসকল, স্থানীয় শাক-পাচলি বিক্ৰেতাসকল, গাখীৰ দিয়া মানুহজন, ছিকিউৰিটী গাৰ্ড….আমাৰ জীৱনত তেওঁলোকৰ গুৰুত্ব সম্পৰ্কে এতিয়া আমি ভালদৰে অনুধাৱন কৰিছো৷ সংকটৰ সময়ছোৱাত তেওঁলোক আমাৰ সৈতে আছিল৷ উৎসৱৰ সময়ছোৱাত, আনন্দৰ সময়ছোৱাত এতিয়া আমি তেওঁলোকক আমাৰ সৈতে ৰাখিব লাগিব৷ তেওঁলোকক আপোনালোকৰ আনন্দৰ অংশীদাৰ কৰি ল’বলৈ মই আপোনালোকক কৰযোৰে আহ্বান জনাইছো৷ তেওঁলোকক নিজৰ পৰিয়ালৰ সদস্যৰ দৰে ব্যৱহাৰ কৰক…আপোনাৰ আনন্দ কিদৰে দুগুণে বৃদ্ধি হ’ব সেয়া আপোনালোকে নিজেই প্ৰত্যক্ষ কৰিবলৈ পাব৷
বন্ধুসকল, আমি আমাৰ বীৰ সেনাসকলৰ বিষয়েও ভাবিব লাগিব যিয়ে এই উৎসৱৰ সময়ছোৱাতো সীমাত অতন্দ্ৰ প্ৰহৰী হিচাপে থিয় দি আছে….ভাৰত মাতৃৰ সেৱাৰ্থে৷ আমি তেওঁলোকৰ বিষয়েও চিন্তা কৰি উৎসৱ উদযাপন কৰিব লাগিব৷ ভাৰত মাতৃৰ এই বীৰ সন্তানসকলৰ সন্মানাৰ্থে আমি এগচি চাকি জ্বলোৱাটো আৱশ্যক৷ মই আমাৰ বীৰ সেনাসকলক এইবুলিও নিশ্চিতি প্ৰদান কৰিছো যে যদিও তেওঁলোকে ঘৰৰ পৰা দূৰৈত আছে, সমগ্ৰ দেশখনেই তেওঁলোকৰ সৈতে আছে, তেওঁলোকক শুভকামনা জনাইছে৷ মই সেই পৰিয়ালসমূহৰ ত্যাগকো অভিবাদন জনাইছো যাৰ পুত্ৰ-পুত্ৰী আজি সীমান্তত থিয় দি আছে৷ যিসকল ব্যক্তিয়ে নিজৰ কৰ্তব্য পালনৰ বাবে ঘৰ আৰু পৰিয়ালৰ পৰা দূৰৈত আছে মই তেওঁলোক সকলোকে কৃতজ্ঞতা জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি আমি ভকেল ফ’ৰ লোকেলৰ হৈ মাত মাতিছো, সমগ্ৰ বিশ্বই আমাৰ স্থানীয় সামগ্ৰীসমূহক আদৰ কৰিছে৷ আমাৰ অনেক স্থানীয় সামগ্ৰী বিশ্বজনীন হৈ উঠাৰ থল আছে৷ তেনে এক উদাহৰণ হ’ল খাদী৷ সুদীৰ্ঘ সময়জুৰি খাদীক সৰলতাৰ প্ৰতীক হিচাপে মানি অহা হৈছে কিন্তু এতিয়া আমাৰ খাদীক পৰিবেশ অনুকূল বস্ত্ৰ হিচাপেহে জনা যায়৷ স্বাস্থ্যৰ দিশৰ পৰা চাবলৈ গ’লে খাদীক শৰীৰৰ অনুকূল হিচাপেই কেৱল নহয় বৰঞ্চ ই যিকোনো বতৰৰ বাবে তথা ফেশ্বনৰ বাবে জনাজাত হৈ উঠিছে৷
খাদীৰ কেৱল জনপ্ৰিয়তা বৃদ্ধিয়েই নহয়, বৰঞ্চ বিশ্বৰ বিভিন্ন স্থানত ইয়াৰ উৎপাদনো হ’বলৈ ধৰিছে৷ মেক্সিকোৰ অৱাক্সাকা নামৰ ঠাইডোখৰৰ বিভিন্ন গাঁৱত গাঁওবাসীয়ে খাদী উৎপাদনত ব্যস্ত হৈছে৷ আজি সেই ঠাইডোখৰৰ নামো খাদীৰ নামেৰে অৱাক্সাকা খাদী হিচাপে জনপ্ৰিয় হৈছে৷ কিন্তু অৱাক্সাকাত খাদী সোমাল কেনেকৈ, সেয়াও এক মনোৰম কাহিনী৷ প্ৰকৃততে অৱাক্সাকাৰ এজন যুৱক মাৰ্ক ব্ৰাউনে মহাত্মা গান্ধীৰ জীৱনীভিত্তিক এখন চিনেমা চাবলৈ গৈছিল৷ ব্ৰাউনে বাপুৰ সেই চিনেমাখন চাই ইমানেই প্ৰভাৱান্বিত হ’ল যে তেওঁ ভাৰতৰ বাপুৰ আশ্ৰমলৈ গুচি আহিল আৰু গভীৰভাৱে তেওঁক আয়ত্ব কৰিলে৷ তেতিয়াই ব্ৰাউনে অনুভৱ কৰিলে যে খাদী কেৱল এক বস্ত্ৰই নহয়, ই জীৱনৰ এক সম্পূৰ্ণ পথো৷ গ্ৰামীণ অৰ্থনীতিৰ ৰূপান্তৰণত যে খাদীৰ ভূমিকা অপৰিসীম সেয়া ব্ৰাউনে খুব গভীৰভাৱে অনুধাৱন কৰিলে৷ খাদীৰ ওপৰত কাম কৰিবলৈ ব্ৰাউন মেক্সিকোলৈ ঘূৰি আহিল৷ তেওঁ অৱাক্সাকাৰ গাঁৱত খাদী প্ৰচলন কৰিলে আৰু গাঁওবাসীক প্ৰশিক্ষণ দিলে৷ এতিয়া অৱাক্সাকা খাদী এক ব্ৰেণ্ডলৈ পৰিণত হৈছে৷ এই প্ৰকল্পৰ ৱেবছাইটত ‘‘গতিশীল ধৰ্মৰ প্ৰতীক চিহ্ন’’ খোদিত কৰা হৈছে৷ এই ৱেবছাইটটোত আপোনালোকে মাৰ্ক ব্ৰাউনৰ এক আকৰ্ষণীয়া সাক্ষাৎকাৰ দেখা পাব৷ সাক্ষাৎকাৰটোত তেওঁ কৈছে যে প্ৰাৰম্ভিক অৱস্থাত মানুহে খাদীক লৈ সন্দেহ প্ৰকাশ কৰিছিল যদিও পিছলৈ তেওঁলোক ইয়াৰ প্ৰতি আগ্ৰহী হৈ উঠিল আৰু বজাৰো প্ৰস্তুত হৈ উঠিল৷ তেওঁ কৈছে যে এই সামগ্ৰীসমূহ ৰাম ৰাজ্যৰ সৈতে সম্পৰ্ক আছে, যেতিয়াই আপুনি জনসাধাৰণৰ প্ৰয়োজন পূৰণ কৰিব তেতিয়া তেওঁলোকো আপোনালোকৰ সৈতে সংযুক্ত হ’ব৷
বন্ধুসকল, এইবাৰ গান্ধী জয়ন্তীত দিল্লীৰ কৰ্ণাট প্লেচৰ খাদী বিপণীত এদিনতে এক কোটি টকাৰ সামগ্ৰী বিক্ৰী হোৱা পৰিলক্ষিত হৈছে৷ ঠিক সেইদৰে ক’ৰোনাৰ সময়ছোৱাত খাদী মাস্কো জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছে৷ আত্মসহায়ক গোট আৰু অন্যান্য প্ৰতিষ্ঠানসমূহেও দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত খাদী মাস্ক প্ৰস্তুত কৰিছে৷ উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাৰাবাংকিৰ সুমন দেৱীয়ে এক আত্মসহায়ক গোটৰ সহযোগীৰ সৈতে খাদী মাস্ক প্ৰস্তুত কৰা আৰম্ভ কৰিছে৷ ক্ৰমান্বয়ে অধিক সংখ্যক মহিলাই তেওঁক সহযোগিতা প্ৰদান কৰি এতিয়া তেওঁলোকে সহস্ৰাধিক খাদী মাস্ক প্ৰস্তুত কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে৷ আমাৰ স্থানীয় সামগ্ৰীত এনে এক সৌন্দৰ্য বিদ্যমান যে ইয়াত প্ৰায়েই এক পূৰ্ণ দৰ্শন সমাহিত হৈ থাকে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া আমি আমাৰ নিজৰ সামগ্ৰীক লৈ গৌৰৱান্বিত হও তেতিয়া সেইসমূহক লৈ বিশ্বৰ কৌতুহলো বৃদ্ধি হয়- যিদৰে আমাৰ আধ্যাত্মিকতা, যোগাভ্যাস, আয়ুৰ্বেদে সমগ্ৰ বিশ্বকে আকৰ্ষিত কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ আমাৰ বহুতো থলুৱা ক্ৰীড়াও সমগ্ৰ বিশ্বৰে আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰ হৈ পৰিছে৷ আজি কালি বিভিন্ন দেশত মাল্লাখাম্ভ জনপ্ৰিয় হ’বলৈ ধৰিছে৷ যেতিয়া চিন্ময় পাতংকাৰ আৰু প্ৰজ্ঞা পাতংকাৰে আমেৰিকাত মাল্লাখাম্ভ শিকাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল তেতিয়া তেওঁলোকৰ সামান্যতমো ধাৰণা নাছিল যে ই কিমান সফল হ’ব৷ এতিয়া আমেৰিকাৰ বিভিন্ন স্থানত মাল্লাখাম্ভ শিকোৱা কেন্দ্ৰ আছে৷ আমেৰিকাৰ বৃহৎ সংখ্যক তৰুণে ইয়াত যোগদান কৰিছে আৰু মাল্লাখাম্ভ শিকি আছে৷ জাৰ্মানীয়েই হওক, পোলেণ্ড অথবা মালয়ছিয়াই হওক- মাল্লাখাম্ভ প্ৰায় ২০ খন দেশত জনপ্ৰিয় হ’বলৈ ধৰিছে৷ আৰু এতিয়া ইয়াক লৈ বিশ্ব চেম্পিয়নশ্বিপো আৰম্ভ হৈছে য’ত বিভিন্ন দেশৰ প্ৰতিযোগীয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিছে৷ প্ৰাচীন ভাৰতত এনে বহু ধৰণৰ ক্ৰীড়া আছিল যিয়ে স্ববিকশিত হোৱাত সহায় কৰে- এই খেলসমূহে আমাৰ মন প্ৰসাৰিত কৰাৰ লগতে শৰীৰৰ ভাৰসাম্যতাও বৰ্তাই ৰাখে৷ কিন্তু আমাৰ তৰুণ প্ৰজন্ম আৰু নতুন প্ৰজন্মই বোধহয় মাল্লাখাম্ভৰ বিষয়ে অৱগত নহয়৷ আপোনালোকে এই বিষয়ে ইণ্টাৰনেটত সন্ধান কৰক আৰু চাওক৷
বন্ধুসকল, আমাৰ দেশত সমৰ কলাৰ বিভিন্ন ৰূপত বিদ্যমান আছে৷ মই আমাৰ তৰুণ বন্ধুসকলক ইয়াৰ বিষয়ে জনাৰ বাবে আহ্বান জনাইছো আৰু সময়ৰ লগে লগে ইয়াত উদ্ভাৱনো সংমিশ্ৰণ কৰক৷ যেতিয়া এজন লোকৰ জীৱনত কোনো গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰত্যাহ্বান নাথাকে তেতিয়া ব্যক্তিজনৰ শ্ৰেষ্ঠতম ব্যক্তিত্বও ম্লান হৈ পৰে- সেয়ে নিজকে সদায় প্ৰত্যাহ্বানৰ মুখামুখি কৰি ৰাখিব লাগে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কোৱা হয় যে শিকাৰ অন্ত নাই৷ আজিৰ ‘মন কী বাত’ত মই এনে এক ব্যক্তিৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিবলৈ ওলাইছো যাৰ এই মহৎ সদিচ্ছা আছে৷ এই সদিচ্ছা হ’ল আনৰ সৈতে পঢ়া-লিখাৰ আনন্দ আদান-প্ৰদান কৰা৷ তেওঁ হ’ল তামিলনাডুৰ থুট্টুকুড়িৰ পন মাৰিয়াপ্পান৷ থুট্টুকুড়িক মুকুতাৰ চহৰ হিচাপেও জনা যায়৷ এসময়ত ই পাণ্ডায়ন সাম্ৰাজ্যৰ বেহা-বেপাৰৰ থলী আছিল৷ এই চহৰৰ মোৰ বন্ধ পন মাৰিয়াপ্পান চুলি কটাৰ পেছাৰ সৈতে জড়িত৷ বহু সৰু চেলুন৷ তাতেই তেওঁ এক আদৰ্শমূলক কাম কৰি দেখুৱাইছে৷ তেওঁ সেই সৰু চেলুনখনৰ এটা অংশ পুথিভঁৰাললৈ পৰিৱৰ্তিত কৰিছে৷ যদি কোনোবা গ্ৰাহকে নিজৰ পাল পৰালৈ অপেক্ষা কৰাৰ সময়ছোৱাত পুথিভঁৰালৰ পৰা অধ্যয়ন কৰা আৰু লিখা কামত ব্যস্ত হয় তেতিয়া পন মাৰিয়াপ্পানে তেওঁক ৰেহাই প্ৰদান কৰে…এয়া আমোদজনক নহয়নে?
আহক থুট্টুকুড়িলৈ যাও….পন মাৰিয়াপ্পানৰ সৈতে কথা পাতো
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ পন মাৰিয়াপ্পান মহোদয়, আপোনাৰ খবৰ কেনে?
পনঃ মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, ৱানাক্কাম
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ৱানাক্কাম, ৱানাক্কাম, আপোনাৰ মনলৈ এই পুথিভঁৰালৰ ধাৰণাটো কেনেকৈ আহিল?
পন মাৰিয়াপ্পানঃ মই অষ্টম শ্ৰেণীলৈ অধ্যয়ন কৰিছিলো৷ পৰিয়ালৰ সমস্যাৰ বাবে মই আগলৈ পঢ়িব নোৱাৰিলো৷ যেতিয়াই মই কোনো শিক্ষিত লোক দেখা পাও তেতিয়াই মোৰ মাজত এক অভাৱ অনুভূত কৰো৷ সেয়ে মই এই পুথিভঁৰাল স্থাপনৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিলো যাৰ দ্বাৰ বিভিন্ন লোক উপকৃত হ’ব পাৰিব, এয়া মোৰ বাবে অনুপ্ৰেৰণাৰ উৎস হৈ পৰিছে৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপুনি কোনখন গ্ৰন্থ আটাইতকৈ ভাল পায়?
পন মাৰিয়াপ্পানঃ ‘থিৰুক্কুৰাল’ মোৰ আটাইতকৈ প্ৰিয় গ্ৰন্থ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি মই অনেক সুখী অনুভৱ কৰিছো৷ আপোনালৈ শুভকামনা থাকিল৷
পন মাৰিয়াপ্পানঃ মই মাননীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ সৈতে কথা পাতি অতিশয় সুখী অনুভৱ কৰিছো৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ শুভেচ্ছা থাকিল
পন মাৰিয়াপ্পানঃ ধন্যবাদ প্ৰধানমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়া
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ধন্যবাদ
আমি এইমাত্ৰ পন মাৰিয়াপ্পান মহোদয়ৰ সৈতে কথা পাতিলো৷ চাওক, তেওঁ কিদৰে জনতাৰ চুলিৰ পৰিচৰ্যা কৰি তেওঁলোকৰ জীৱনৰো পৰিচৰ্যা কৰি আছে৷ মই থিৰুক্কুৰালৰ জনপ্ৰিয়তা দেখিও সুখী অনুভৱ কৰিছো৷ আপোনালোকে বোধহয় থিৰুক্কুৰালৰ জনপ্ৰিয়তা সন্দৰ্ভত অৱগত৷ থিৰুক্কুৰাল ভাৰতৰ সকলো ভাষাতে উপলব্ধ৷ সকলোৱে এবাৰ ইয়াক পঢ়া উচিত৷ ই জীৱনৰ পথ প্ৰদৰ্শিত কৰে৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকে জানি সুখী হ’ব যে ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বহুকেইজন এনে লোক আছে যিয়ে জ্ঞান বিতৰণ কৰি আনন্দ লাভ কৰে৷ এইসকল লোকে সৰ্বদাই আনক অধ্যয়নৰ বাবে উদ্বুদ্ধ কৰি ৰাখে৷ মধ্য প্ৰদেশৰ সিংগ্ৰাউলিৰ শিক্ষক উষা ডুবেই তেওঁৰ স্কুটিখনকেই ভ্ৰাম্যমান পুথিভঁৰাললৈ পৰিৱৰ্তিত কৰিছে৷ প্ৰতিদিনে তেওঁ কোনো গাওঁ বা অন্য স্থানলৈ নিজৰ ভ্ৰাম্যমান পুথিভঁৰালৰ সৈতে গৈ শিশুসকলক শিক্ষা প্ৰদান কৰে৷ শিশুসকলে মৰমতে তেওঁক ‘কিতাবোৱালী দিদি’ বুলি মাতে৷ এই বছৰৰ আগষ্টত অৰুণাচল প্ৰদেশৰ নিৰজুলিৰ ৰায় গাঁৱত এক আত্মসহায়ক পুথিভঁৰাল গঠন কৰা হৈছিল৷ সেই গাঁৱৰ মীনা গুৰুং আৰু দেৱাং হছায়ীয়ে জানিব পাৰিলে যে সেই এলেকাটোত কোনো পুথিভঁৰাল নাই আৰু তেওঁলোকে তাৰ বাবে পুঁজিৰ যোগান ধৰিলে৷ আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব যে সেই পুথিভঁৰালটোৰ বাবে কোনো সদস্যভুক্তিৰ প্ৰয়োজন নাই৷ যিকোনো লোকে দুসপ্তাহপ বাবে কিতাপ এখন ধাৰলৈ ল’ব পাৰে৷ পঢ়ি শেষ হোৱাৰ পিছত ব্যক্তিজনে গ্ৰন্থখন উভতাই দিব লাগিব৷ পুথিভঁৰালটো সাতোদিনেই, ২৪ ঘণ্টাই খোলা থাকে৷ শিশুসকলে কিতাপৰ সৈতে ব্যস্ত থকাত অভিভাৱকসকলো সুখী হৈছে….বিশেষকৈ বিদ্যালয়সমূহত যেতিয়াৰে পৰা অনলাইন শ্ৰেণীকোঠা আৰম্ভ হৈছে৷ চণ্ডীগড়ত এনজিঅ’ৰ সৈতে জড়িত সন্দীপ কুমাৰে এখন মিনি ভানক এক ভ্ৰাম্যমান পুথিভঁৰালৰ স্থাপন কৰিছে য’ত দুখীয়া শিশুসকলে বিনামূলীয়াকৈ কিতাপ পঢ়িবলৈ সুযোগ পাইছে৷ ইয়াৰ লগতে মই গুজৰাটৰ ভৱ নগৰৰ এনে আন দুটা সংস্থাৰ বিষয়ে জানো, তেওঁলোকেও অত্যুত্তম কাৰ্য কৰি আছে৷ ইয়াৰে এটা হ’ল বিকাশ বাৰ্তুল ন্যাস৷ এই অনুষ্ঠানটোৱে প্ৰতিদ্বন্ধিতামূলক পৰীক্ষাৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলাই থকা বিদ্যাৰ্থীসকলক সহায় কৰে৷ এই ন্যাসটোৱে ১৯৭৫ চনৰ পৰা কাম কৰি আছে আৰু ১৪০ খন আলোচনীৰ সৈতে ৫০০০ গ্ৰন্থৰো যোগান ধৰিছে৷ আন এটা তেনে সংস্থা হ’ল ‘পুস্তক পৰব’৷ এয়া হ’ল এক উদ্ভাৱনীমূলক প্ৰকল্প যিয়ে বিনামূলীয়াকৈ বিভিন্ন গ্ৰন্থৰ যোগান ধৰে৷ মই আপোনালোকক ছ’চিয়েল মিডিয়াত নিশ্চিতবাৱে ইয়াৰ বিষয়ে বিনিময় কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ এই উদাহৰণসমূহ কেৱল কিতাপ পঢ়া আৰু পুথিভঁৰাল খোলাতেই সীমাৱদ্ধ হৈ থকা নাই, বৰঞ্চ ই নতুন ভাৰতৰ এক সত্বা হিচাপেও উদ্ভাসিত হৈ উঠিছে য’ত প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে বিভিন্ন লোকে সমাজৰ উন্নয়নৰ বাবে বিভিন্ন উদ্ভাৱনীমূলক পথ আঁকোৱালি লৈছে৷ গীতাত এই বিষয়ে এইদৰে উল্লেখ আছে-
না হি জ্ঞানেন সদৃশম পৱিত্ৰমিহ বিদ্যাতে
অৰ্থাৎ, এই বিশ্বত জ্ঞানৰ সমান পৱিত্ৰ আন একোৱেই নাই৷ যিসকলে জ্ঞান বিলায়, যিসকলে এই মহৎ কাম কৰে, মই তেওঁলোকক অন্তৰৰ নিভৃততম কোণৰ পৰা কৃতজ্ঞতা জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কেইটামান দিনৰ পিছতে অৰ্থাৎ ৩১ অক্টোবৰত আমি চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ জন্মবাৰ্ষিকী ‘ৰাষ্ট্ৰীয় একতা দিৱস’ হিচাপে পালন কৰিম৷ পূৰ্বেতেও ‘মন কী বাত’ত মই চৰ্দাৰ পেটেলৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰিছিলো৷ আমি তেওঁৰ মহান ব্যক্তিত্বৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিলো৷ আপোনালোকে এনে খুব কম ব্যক্তিত্বৰ মানুহ দেখা পাব যিজনত চিন্তাৰ গভীৰত্ব, নৈতিক সাহস, সুদক্ষ ৰাজনৈতিকতাবোধ, কৃষিৰ বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ গভীৰ জ্ঞান আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় অখণ্ডতাৰ প্ৰতি দায়ৱদ্ধতাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি বিদ্যমান আছে৷ আপোনালোকে জানেনে এই আটাইবোৰ গুণ চৰ্দাৰ পেটেলৰ আছিল? লৌহ-মানৱগৰাকীৰ প্ৰতিচ্ছবি কল্পনা কৰক যিয়ে ৰজা আৰু ৰাজপৰিয়ালৰ সৈতে একে সময়তে কথা পাতি আছে, বাপুৰ জন আন্দোলনৰ পৰিচালনা কৰিছে আৰু ব্ৰিটিছৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিও আছে…এই সকলোবোৰ গুণ তেওঁত সমাহিত আছিল৷ বাপুৱে কৈছিল যে চৰ্দাৰ পেটেলৰ ৰসিকতাই তেওঁক পেটৰ নাড়ী ডাল-ডাল হোৱাকৈ হঁহুৱাইছিল৷ এয়া দিনত এবাৰ নহয়, কেইবাবাৰো হৈছিল৷ ইয়াৰ পৰা আমি এটা শিক্ষা পাও যে ….যিমানেই কঠিন পৰিস্থিতি নাহক কিয় নিজৰ ৰসবোধ জীয়াই ৰাখিব লাগ, ইয়াৰ দ্বাৰা আমি পৰিস্থিতি সহজ কৰিব পৰাই নহয়, বৰঞ্চ আমি আমাৰ সমস্যাসমূহৰ সমাধানো বিচাৰি পাম৷ চৰ্দাৰ চাহাবে ঠিক সেয়াই কৰিছিল৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, চৰ্দাৰ পেটেলে তেওঁৰ সমগ্ৰ জীৱন দেশৰ অখণ্ডতাৰ বাবে ব্যাতীত কৰিছিল৷ তেওঁ স্বাধীনতা আন্দোলনৰ সৈতে জনসাধাৰণক জড়িত কৰাইছিল৷ তেওঁ কৃষকসকলক স্বতন্ত্ৰতাৰ সৈতে জড়িত হ’বলৈ উৎসাহিত কৰিছিল৷ তেওঁ আমাৰ দেশৰ সৈতে ৰাজশাসনসমূহ সংবদ্ধ কৰিবলৈ কাম কৰিছিল৷ তেওঁ আছিল ‘বৈচিত্ৰতাৰ মাজত ঐক্য’ মন্ত্ৰৰ পৃষ্ঠপোষক৷
বন্ধুসকল, আজি আমাৰ বক্তব্য, আমাৰ কাৰ্য, সকলোতে অখণ্ডতাৰ মৰ্মাৰ্থ বহন কৰিব লাগিব..যাতে দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তৰ নাগৰিকৰ মনত পৰস্পৰে পৰস্পৰৰ বাবে অখণ্ডতাৰ চিন্তা প্ৰবাহিত হয়৷ আমাৰ পূৰ্বসূৰীসকলে শতিকাজুৰি এয়াই প্ৰয়াস কৰিছিল৷ উদাহৰণস্বৰূপে কেৰালাত জন্ম গ্ৰহণ কৰা আদি শংকৰাচাৰ্যই ভাৰতত চাৰিটা দিশত চাৰিটা গুৰুত্বপূৰ্ণ মথ স্থাপন কৰিছিল….উত্তৰত বদৰিকাশ্ৰম, পূবত পুৰী, দক্ষিণ শ্ৰীংগেৰী আৰু পশ্চিমত দ্বাৰকা৷ তেওঁ সেইবাবে শ্ৰীনগৰলৈও ভ্ৰমণ কৰিছিল আৰু সেয়ে তাত এতিয়াও ‘শংকৰাচাৰ্য পাহাৰ’ আছে৷
তীৰ্থযাত্ৰীসকলে ভাৰতক একেডাল সূতাত বান্ধি ৰাখিছে; জ্যোতিৰ্লিংগ আৰু শক্তিপীঠসমূহে ভাৰতক একেডাল সূতাতে বান্ধি ৰাখিছে৷ ত্ৰিপুৰাৰ পৰা গুজৰাটলৈ আৰু জম্মু-কাশ্মীৰৰ পৰা তামিলনাডুলৈ আমাৰ বিশ্বাসৰ কেন্দ্ৰই আমাক ঐক্যৱদ্ধ কৰিছে৷ ভক্তি আন্দোলন সমগ্ৰ ভাৰতবৰ্ষতে এক জন আন্দোলনলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছিল, সকলোকে ভক্তিৰসেৰে বান্ধি ৰাখিছিল৷ অখণ্ডতাৰ এই উপাদানসমূহেই আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনত অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে৷ আমাৰ দেশৰ বিভিন্ন নদ-নদীক অনুষ্ঠানসমূহৰ পূৰ্বে আহ্বান কৰা হয়, উত্তৰত অৱস্থিত সিন্ধুৰ পৰা দক্ষিণৰ জীৱনৰেখা কাবেৰীলৈ৷ আমাৰ দেশৰ জনসাধাৰণে প্ৰায়েই অখণ্ডতাৰ বিষয়ে কয় বা মন্ত্ৰোচ্চাৰণ কৰেঃ
গংগে চে যমুনে চাইবে গোদাৱৰী সৰস্বতী
নৰ্মদে সিন্ধু কাবেৰী জলে আস্মিন সন্নিধিম কুৰু
ঠিক সেইদৰে, শিখসকলৰক পৱিত্ৰ স্থানত ‘নন্দেদ চাহিব’ আৰু ‘পাটনা চাহিব’ অন্তৰ্ভুক্ত আছে৷ আমাৰ শিখ গুৰুসকলেও তেওঁলোকৰ জীৱন আৰু মহৎ কৰ্মৰ দ্বাৰা অখণ্ডতাৰ সত্বা সমৃদ্ধ কৰিছিল৷
আমাৰ দেশত যোৱা শতিকাত আমি ড০ বাবাচাহেব আম্বেদকাৰৰ দৰে দিগ্গজ পুৰুষ লাভ কৰিছিলো যিয়ে সংবিধানৰ জৰিয়তে আমাক ঐক্যৱদ্ধ কৰিছিল৷
বন্ধুসকল,
অখণ্ডতাই হ’ল শক্তি, অখণ্ডতাই বল,
অখণ্ডাই উন্নতি, অখণ্ডতাই সৱলীকৰণ
ঐক্যৱদ্ধভাৱে আমি উন্নতিৰ নতুন শিখৰ স্পৰ্শ কৰিম
যদিও কিছুমান শক্তিয়ে নিৰৱচ্ছিন্নভাৱে আমাৰ শক্তি ধীৰ কৰিবলৈ বিচাৰি আছে আৰু দেশৰ বিভাজন কৰিবলৈ বিচাৰি আছে৷ দেশখনেও সকলো সময়তে ইয়াৰ উচিত প্ৰত্যুত্তৰ দি আছে৷ আমি নিৰৱচ্ছিন্নভাৱে আমাৰ সৃজনীশীলতাৰ জৰিয়তে আমাৰ কৰ্মত ‘এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ৰ সুন্দৰ ৰং প্ৰতিফলিত কৰিব লাগিব৷ অখণ্ডতাৰ নতুন ৰঙেৰে বোলাব লাগিব আৰু প্ৰতিজন নাগৰিকে ইয়াক বোলাব লাগিব৷ এই প্ৰসংগত মই আপোনালোকক ekbharat.gov.in ৱেবছাইটটো চাবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ এই ৱেবছাইটটোত ৰাষ্ট্ৰীয় অখণ্ডতাৰ প্ৰয়াসসমূহ প্ৰদৰ্শিত কৰা হৈছে৷ ইয়াত ‘দিনটোৰ বাক্য’ বুলি এটা আকৰ্ষণীয় শিতানো আছে৷ এই অংশত আমি প্ৰতিদিনে বিভিন্ন ভাষাৰ এটা বাক্য কিদৰে কয় শিকিব পাৰো৷ আপুনিও এই ৱেবছাইটটোলৈ নিজৰ অৱদান আগবঢ়াব পাৰে৷ উদাহৰণস্বৰূপে প্ৰতিখন ৰাজ্যৰ খাদ্য-সম্ভাৰ ভিন্ন ভিন্ন৷ এই খাদ্যসম্ভাৰসমূহত স্থানীয় বিভিন্ন উপাদান উপলব্ধ৷ এই খাদ্যসম্ভাৰসমূহত থলুৱা মচলা উপলব্ধ৷ আপোনালোকে এই স্থানীয় খাদ্যসমূহৰ ৰেচিপি নামৰ সৈতে ‘এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ ৱেবছাইটত আপলোড কৰিব পাৰিবনে?
অখণ্ডতা আৰু ৰোগ প্ৰতিৰোধক ক্ষমতা বৃদ্ধিৰ শ্ৰেষ্ঠতম পথটো কি হ’ব পাৰে! বন্ধুসকল, এই মাহৰ ৩১ তাৰিখে মই আপোনালোকক কেৱাড়িয়াত ষ্টেচু অব্ ইউনিটীত অনুষ্ঠিত বিভিন্ন অনুষ্ঠানত উপস্থিত থাকিম..এইসমূহৰ সৈতে জড়িত হওক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ৩১ অক্টোবৰ তাৰিখে আমি ‘বাল্মিকী জয়ন্তী’ পালন কৰিম৷ মই মহৰ্ষি বাল্মিকীলৈ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি যাচিছো আৰু দেশবাসীলৈ হৃদয়ৰ পৰা শুভেচ্ছা যাচিছো৷ মহৰ্ষি বাল্মিকীৰ আদৰ্শই লক্ষাধিক লোকক অনুপ্ৰেৰিত কৰি আহিছে৷ তেওঁ দলিতসকলৰ বাবে এক আশাৰ কিৰণ হিচাপে উদ্ভাসিত হৈছে৷ তেওঁ কয় যে যদি কাৰোবাৰ সদিচ্ছা আছে তেন্তে যিকোনো লোকে সহজেই ইয়াক লাভ কৰিব পাৰে৷ এই ইচ্ছা শক্তিৰ ফলতে দেশৰ তৰুণ প্ৰজন্মই অসাধাৰণ কাম কৰিবলৈ সমৰ্থ হ’ব৷
মহৰ্ষি বাল্মিকীয়ে ধনাত্মক চিন্তাধাৰাক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছিল- তেওঁৰ বাবে মানৱতাৰ সেৱা কৰাটোৱেই আছিল সেৱাৰ সত্বা৷ মহৰ্ষি বাল্মিকীৰ চিন্তা-ধাৰাসমূহে আমাক নতুন ভাৰত গঢ়াৰ বাবে অনুপ্ৰেৰিত কৰে৷ ভৱিষ্যতৰ প্ৰজন্মক অনুপ্ৰেৰিত কৰিবলৈ আমি সদায়েই মহৰ্ষি বাল্মিকীৰ ৰামায়ণৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞ হৈ ৰ’ম৷
৩১ অক্টোবৰ তাৰিখে আমি আমাৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰীমতী ইন্দিৰা গান্ধীকো হেৰুৱাইছিলো৷ মই তেওঁলৈও শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি কাশ্মীৰৰ পুলৱামাই শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত সমগ্ৰ দেশকে অনুপ্ৰাণিত কৰিছে৷ আজি যেতিয়া দেশৰ শিশুসকলে তেওঁলোকৰ হোমৱৰ্ক কৰে, টোকা প্ৰস্তুত কৰে, ইয়াৰ কোনোবাটোৰ অন্তৰালত পুলৱামাৰ জনতাৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰম লুকাই থাকে৷ কাশ্মীৰ উপত্যকাৰ পৰা পেঞ্চিল শ্লেটছৰ ৯০%ই চাহিদা পূৰণ কৰা হয়৷ পেঞ্চিলৰ কাঠৰ এই খোলাটোৰ বৃহদাংশ পুলৱামাৰ পৰাই আহে৷ পূৰ্বতে আমি পেঞ্চিলৰ বাবে কাঠ বিদেশৰ পৰা আমদানি কৰিছিলো কিন্তু এতিয়া পুলৱামাই পেঞ্চিল নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত দেশক স্বাৱলম্বী কৰি তুলিছে৷ প্ৰকৃততে পুলৱামাৰ এই পেঞ্চিল শ্লেটে ৰাজ্যসমূহৰ মাজত ব্যৱধান হ্ৰাস কৰিছে৷ এই উপত্যকাৰ চাইনাৰ কাঠত অধিক আদ্ৰতা আৰু কোমলতা থাকে, ফলত ইয়াক পেঞ্চিল নিৰ্মাণৰ বাবে অধিক উপযুক্ত কৰি তোলে৷ পুলৱামাত অখুক পেঞ্চিল গাঁও হিচাপে জনা যায়৷ ইয়াত পেঞ্চিল শ্লেটছৰ বিভিন্ন নিৰ্মাণ ইউনিট স্থাপন কৰা হৈছে যি বৃহৎ কৰ্মসংস্থাপন প্ৰদান কৰিছে আৰু ইয়াত মহিলাৰ এক বৃহৎ অংশও নিয়োজিত হৈছে৷
বন্ধুসকল, পুলৱামাৰ ব্যক্তিসকলে যেতিয়া এক নতুন কাম কৰিবলৈ আৰু নিজকে এই নতুন কামৰ বাবে উৎসৰ্গীকৃত কৰিবলৈ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছিল, ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁলোকে স্বীকৃতি লাভ কৰিছিল৷ এনেধৰণৰ এক অনুপ্ৰেৰণাদায়ী ব্যক্তি হ’ল মনজুৰ আহমেদ আলাই৷ পূৰ্বতে মনজুৰ ভায়ে কাঠৰ কাম কৰিছিল৷ মনজুৰ ভায়ে সদায়েই নতুন কাম এটা কৰিবলৈ বিচাৰিছিল যাতে তেওঁৰ পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মই দৰিদ্ৰতাৰ মাজত জীৱন কটাব নালাগে৷ তেওঁ নিজৰ পৈত্ৰিক সম্পত্তি বিক্ৰী কৰি আপেলৰ কাঠৰ বাকচ নিৰ্মাণৰ এক কাৰখানা স্থাপন কৰিছিল৷ এই সৰু ব্যৱসায়টোৰ সৈতে জড়িত হৈ থকাৰ সময়ত তেওঁ জানিবলৈ পাইছিল যে পপলাৰ কাঠ, চাইনাৰ কাঠ পেঞ্চিল নিৰ্মাণত ব্যৱহৃত হয়৷ এই তথ্য পোৱাৰ পিছত মনজুৰ ভায়ে তেওঁৰ উদ্যমী সত্বা ব্যৱহাৰ কৰি পপলাৰ কাঠৰ বাকচ কিছুমান পেঞ্চিল নিৰ্মাণ কাৰখানালৈ প্ৰেৰণৰ ব্যৱস্থা কৰিলে৷ মনজুৰ ভায়ে ইয়াক অধিক লাভজনক বুলি বিবেচনা কৰিলে আৰু ধীৰে ধীৰে তেওঁৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিলে৷ সময় যোৱাৰ লগে লগে তেওঁ পেঞ্চিল শ্লেট নিৰ্মাণ যন্ত্ৰাদি ক্ৰয় কৰিলে আৰু দেশৰ বৃহৎ উদ্যোগসমূহলৈ পেঞ্চিল শ্লেটৰ যোগান ধৰিবলৈ ধৰিলে৷ আজি মনজুৰ ভাইৰ এই ব্যৱসায়ৰ পৰা টাৰ্ণ অভাৰে কোটিৰ সীমা অতিক্ৰম কৰিছে আৰু দুশজন লোকৰ জীৱিকাৰ উৎসলৈও পৰিণত হৈছে৷ আজি ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে মই সমগ্ৰ দেশবাসীৰ হৈ মনজুৰ ভাইক অভিনন্দন জনাইছো আৰু তেওঁৰ লগতে পুলৱামাৰ উদ্যমী ভাই-ভনীসকলকো অভিনন্দন জনাইছো৷ আপোনালোক সকলোৱে দেশৰ তৰুণ প্ৰজন্মক শিক্ষিত কৰিবলৈ অনবদ্য অৱদান আগবঢ়াইছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, লকডাউনৰ সময়ছোৱাত দেশত বিভিন্ন প্ৰযুক্তিভিত্তিক সেৱা যোগান প্ৰক্ৰিয়া ত্বৰান্বিত হৈছিল আৰু এয়া কেৱল এনে নহয় যে বৃহৎ প্ৰযুক্তিচালিক আৰু লজিষ্টিক উদ্যোগসমূহেহে কেৱল কাম কৰিছিল৷ ঝাৰখণ্ডৰ মহিলাৰ এক আত্মসহায়ক গোটে এই অসাধ্য সাধন কৰিছিল৷ এই মহিলাসকলে কৃষকৰ পৰা প্ৰত্যক্ষভাৱে শাক-পাচলি আৰু ফল-মূল ক্ৰয় কৰি ঘৰে-ঘৰে বিতৰণ কৰিছিল৷ এই মহিলাসকলে ‘আজীৱিকা ফাৰ্ম ফ্ৰেশ্ব’ শীৰ্ষক এক এপৰ জৰিয়তে জনসাধাৰণৰ ঘৰে ঘৰে শাক-পাচলি বিতৰণ কৰিছিল৷ এই পদক্ষেপৰ জৰিয়তে কৃষকসকলে তেওঁলোকৰ উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ উপযুক্ত দাম লাভ কৰাটো সুনিশ্চিত হৈছিল আৰু ক্ৰেতাসকলেও সতেজ শাক-পাচলি লাভ কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছিল৷ ‘আজীৱিকা ফাৰ্ম ফ্ৰেশ্ব’ নামৰ এই এপটো তাত খুব জনপ্ৰিয় হৈছিল- লকডাউনৰ সময়ছোৱাত ৫০ লাখতকৈও অধিক টকাৰ ফল-মূল আৰু শাক-পাচলি যোগান ধৰা হৈছিল৷ বন্ধুসকল, কৃষি খণ্ডত উদ্ভাসিত সম্ভাৱনীয়তাৰ বাবে অধিক সংখ্যক তৰুণ প্ৰজন্ম এই ক্ষেত্ৰখনৰ সৈতে জড়িত হৈছে৷ মধ্য প্ৰদেশৰ বাৰৱানিৰ অতুল পাতিদাৰে ডিজিটেল মাধ্যমৰ জৰিয়তে চাৰি হাজাৰ কৃষকক জড়িত কৰাইছে৷ অতুল পাতিদাৰৰ ই-প্লেটফ’ৰ্ম ফাৰ্ম কাৰ্ডৰ জৰিয়তে কৃষকসকলে এতিয়া কৃষিৰ অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰী যেনে সাৰ, বীজ, কীটনাশক, ভেঁকুৰনাশক আদি ঘৰতেই লাভ কৰিছে৷ তেওঁৰ এই ডিজিটেল প্লেটফ’ৰ্মত আধুনিক কৃষিজাত সামগ্ৰীসমূহো উপলব্ধ হৈছে৷ লকডাউনৰ সময়ছোৱাতো কপাহ আৰু শাক-পাচলিৰ সহস্ৰাধিক বীজৰ পেকেট এই ডিজিটেল মাধ্যমৰ জৰিয়তে বিতৰণ কৰা হৈছে৷ অতুল আৰু তেওঁৰ দলে কৃষকসকলক প্ৰযুক্তিগত জ্ঞান আৰু অনলাইন পৰিশোধ তথা ক্ৰয়ৰ বিষয়েও জ্ঞান প্ৰদান কৰাৰ দিশত অগ্ৰসৰ হৈছে৷
বন্ধুসকল, শেহতীয়াকৈ মহাৰাষ্ট্ৰত সংঘটিত এটা ঘটনাই মোৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ এক কৃষক উৎপাদন উদ্যোগে মাকৈ উৎপাদকৰ পৰা মাকৈ ক্ৰয় কৰিছে৷ এইবাৰ উদ্যোগটোৱে কেৱল মাকৈৰ মূল্য প্ৰদান কৰাই নহয় বৰঞ্চ ইয়াৰ বাবে অতিৰিক্ত বনাছো প্ৰদান কৰিছে৷ এয়া কৃষকসকলৰ বাবে আনন্দৰ কাৰণ হৈ পৰিছে৷ যেতিয়া উদ্যোগটোক ইয়াৰ কাৰণ সোধা হ’ল তেতিয়া তেওঁলোকে ক’লে যে ভাৰত চৰকাৰৰ নতুন কৃষিভিত্তিক আইনৰ অধীনত কৃষকসকলে দেশৰ যিকোনো প্ৰান্ততে তেওঁলোকৰ উৎপাদিত সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰিব পাৰে আৰু ইয়াৰ বাবে উচিত মূল্যও লাভ কৰিব পাৰে৷ গতিকে উদ্যোগটোৱে তেওঁলোকৰ অতিৰিক্ত লাভ কৃষকসকলক দিবলৈ চিন্তা কৰিলে৷ কৃষকসকলৰ এয়া প্ৰাপ্য আছিল আৰু গতিকে বনাছো তেওঁলোকৰ মাজক বিভক্ত কৰা হ’ল৷ ইয়াৰ জৰিয়তে আমি গম পালো যে নতুন কৃষি আইনত কৃষকসকলৰ সপক্ষে পূৰ্ণ সম্ভাৱনীয়তা আছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজিৰ ‘মন কী বাত’ত মই মোৰ দেশবাসীৰ কিছুমান অসাধাৰণ কাহিনী, আমাৰ পৰম্পৰাৰ বিষয়ে কোৱাৰ সুযোগ পালো৷ আমাৰ দেশ প্ৰতিভাৱান লোকেৰে ভৰপূৰ৷ যদি আপোনালোকেও এনে ব্যক্তিৰ বিষয়ে অৱগত তেন্তে তেওঁলোকৰ বিষয়ে প্ৰচাৰ কৰক৷ আগন্তুক উৎসৱসমূহৰ বাবে মোৰ শুভেচ্ছা আপুনি আৰু আপোনাৰ পৰিয়ালৰ সৈতে থাকিল৷ কিন্তু মনত ৰাখিব, উৎসৱৰ সময়ছোৱাত আপোনালোকে মাস্ক পৰিধান কৰিব, চাবোনেৰে হাত ধুব আৰু সামাজিক দূৰত্ব বৰ্তাই ৰাখিব৷ বন্ধুসকল, আমি পুনৰবাৰ আগন্তুক ‘মন কী বাত’ত মিলিত হ’ম৷
অশেষ ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ ক’ৰোনাৰ এই সময়ছোৱাত সমগ্ৰ বিশ্বতে বহু পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ আজি দুই গজৰ দুৰত্ব অনিবাৰ্য হোৱাৰ সময়তে পৰিয়ালৰ সদস্যসমূহক ওচৰ চপাই অনাৰ ঘটনাও সংঘটিত হৈছে৷ কিন্তু দীৰ্ঘসময়লৈ একে লগত থকা, সময় অতিবাহিত কৰা, প্ৰতিটো পল সুখেৰে ভৰা কিদৰে কৰিব পাৰে? কিছুমান পৰিয়ালত সমস্যাৰ সৃষ্টি হৈছে আৰু ইয়াৰ কাৰণ হ’ল যে আমাৰ যি পৰম্পৰা আছিল, আজি ইয়াৰ অভাৱ অনুভূত হৈছে, এনে লাগিছে যেন এনে বহু পৰিয়াল আছে য’ত এইসমূহ নোহোৱা হৈ পৰিছে আৰু ফলস্বৰূপে এই সংকটৰ সময়ছোৱাতো পৰিয়ালৰ সৈতে একে লগতে সময় কটোৱাটো কঠিন হৈ পৰিছে৷ প্ৰতিটো পৰিয়ালত কোনোবা নহয় কোনোবাজন পৰিয়ালৰ বয়স্ক ব্যক্তিজনে কাহিনী শুনাইছিল আৰু ঘৰলৈ নতুন প্ৰেৰণা আৰু নতুন শক্তিৰ সঞ্চাৰ কৰিছিল৷ আমাৰ নিশ্চয়কৈ অনুভৱ হ’ব যে আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে যি বিধি প্ৰণয়ন কৰিছিল সেয়া আজিও কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ এনেকুৱাই এক বিধি যি মই ক’লো, সেয়া হ’ল সাধু শুনোৱাৰ কলা, ষ্ট’ৰী টেলিং৷ বন্ধুসকল, সাধুৰ ইতিহাস সিমানেই পুৰণি যিমানেই পুৰণি মানৱ সভ্যতা৷
‘য’তেই আত্মা আছে তাতেই সাধু আছে’
সাধুৱে মানুহৰ ৰচনাত্মক আৰু সংবেদনশীল স্বভাৱক উন্মোচিত কৰে৷ সাধুৰ শক্তি অনুভূত কৰিবলৈ হ’লে যেতিয়া কোনো মাকে নিজৰ সৰু সন্তানক শোৱাবলৈ অথবা তাক খাদ্য খুৱাবলৈ সাধু শুনায়, সেয়া প্ৰত্যক্ষ কৰক৷ মই নিজৰ জীৱনত বহু সময়লৈ পৰিব্ৰাজকৰ দৰে অতিবাহিত কৰিছো৷ প্ৰতিদিনে নতুন গাঁও, নতুন লোক, নতুন পৰিয়াল..কিন্তু যেতিয়া মই পৰিয়ালবোৰৰ ওচৰলৈ গৈছিলো তেতিয়া মই শিশুসকলৰ সৈতে কথা পাতিছিলো আৰু কেতিয়াবা কেতিয়াবা শিশুসকলক কৈছিলো যে মোক সাধু শুনোৱা৷ মই আচৰিত হৈ গৈছিল যেতিয়া শিশুসকলে মোক কৈছিল, নহয় খুড়া নহয়, সাধু নহয়, আমি কৌতুক শুনাম, আৰু মোকো তেওঁলোকে এয়াই কৈছিল যে খুড়া আপুনিও আমাক কৌতুক শুনাওক৷ অৰ্থাৎ তেওঁলোক সাধুৰ সৈতে পৰিচিত নাছিল৷ অধিকাংশৰ জীৱন কৌতুকতেই সীমাৱদ্ধ হৈ ৰৈছিল৷
বন্ধুসকল, ভাৰতত সাধু কোৱাৰ এক সমৃদ্ধ পৰম্পৰা আছে৷ আমি গৌৰৱান্বিত যে আমি সেই দেশৰ অধিবাসী য’ত হিতোপদেশ আৰু পঞ্চতন্ত্ৰৰ পৰম্পৰা আছে, য’ত কাহিনীত পশু-পক্ষী আৰু পৰীৰ কাল্পনিক বিশ্ব আছে যাতে বিবেক আৰু বুদ্ধিমত্তাৰ কথাসমূহ সহজে বুজি পাব পাৰি৷ আমাৰ ইয়াত সাধু কোৱাৰ পৰম্পৰা আছে৷ ইয়াত ধৰ্মমূলক কাহিনী কোৱাৰ পৰম্পৰা আছে৷ ইয়াৰে ভিতৰত ‘কতাকালক্ষেৱম’ অন্যতম৷ আমাৰ ইয়াত বিভিন্ন লোককথা প্ৰচলিত৷ তামিলনাডু আৰু কেৰালাত সাধু কোৱাৰ এক আমোদজনক পদ্ধতি আছে৷ ইয়াক ‘বিল্লু পাট’ বুলি কোৱা হয়৷ ইয়াত কাহিনী আৰু সংগীতৰ আকৰ্ষক সামঞ্জস্যতা আছে৷ ভাৰতত কাঠ-পুতলাৰ জীৱন্ত পৰম্পৰা আছে৷ আজিকালি বিজ্ঞান আৰু কল্পবিজ্ঞানৰ সৈতে জড়িত কাহিনী আৰু কাহিনী কোৱাৰ ৰীতি লোকপ্ৰিয় হ’বলৈ ধৰিছে৷ মই দেখিবলৈ পাইছো যে বহু লোকে সাধু কোৱাৰ কলাক আগুৱাই লৈ যোৱাৰ বাবে প্ৰশংসনীয় পদ্ধতি পালন কৰিছে৷ মই gaathastory.inৰ দৰে ৱেবছাইটৰ বিষয়ে জানিবলৈ পালো যাক অমৰ ব্যাসে অন্য লোকৰ সৈতে চলাই আছে৷ অমৰ ব্যাস, আইআইএম, আহমেদাবাদৰ পৰা এমবিএ কৰাৰ পিছত বিদেশলৈ গুচি গৈছিল আৰু পুনৰ ঘূৰি আহিছিল৷ এতিয়া তেওঁ বেংগালুৰুত থাকে আৰু সময় উলিয়াই সাধুৰ সৈতে জড়িত এই প্ৰকাৰৰ আকৰ্ষণীয় কাম কৰে৷ বহু এনে প্ৰয়াসো আছে যি গ্ৰামীণ ভাৰতৰ কাহিনীসমূহৰ প্ৰচলন কৰিছে৷ বৈশালী ব্যৱহাৰে দেশপাণ্ডেৰ দৰে লোকে ইয়াক মাৰাঠীত জনপ্ৰিয় কৰি তোলাৰ দিশত অগ্ৰসৰ হৈছে৷
চেন্নাইৰ শ্ৰীবিদ্যা বীৰ ৰাঘৱনো আমাৰ সংস্কৃতিৰ সৈতে জড়িত কাহিনীসমূহক প্ৰচাৰিত, প্ৰসাৰিত কৰাৰ দিশত অগ্ৰসৰ গৈছে আৰু তেওঁ কথালয় তথা The Indian story telling network নামৰ দুটা ৱেবছাইটৰ জৰিয়তে সুন্দৰ কাম কৰি আছে৷ গীতা ৰামানুজনে kathalaya.org ত কাহিনীসমূহ একত্ৰিত কৰিছে আৰু The Indian story telling network জৰিয়তে বিভিন্ন চহৰত ষ্ট’ৰী টেলাৰৰ নেটৱৰ্ক প্ৰস্তুত কৰিছে৷ বেংগালুৰু নিবাসী বিক্ৰম শ্ৰীধৰে বাপুৰ সৈতে জড়িত কাহিনীসমূহক লৈ অতি উৎসাহিত৷ আৰু বহুলোকে এই ক্ষেত্ৰত কাম কৰি আছে- আপোনালোকে তেওঁলোকৰ বিষয়ে ছ’চিয়েল মিডিয়াত নিশ্চয়কৈ প্ৰচাৰ কৰক৷ আজি আমাৰ সৈতে বেংগালুৰু Story telling society ভগ্নী অপৰ্ণা আথ্ৰেয় আৰু অন্য সদস্যসমূহ আছে৷ আহক, তেওঁলোকৰ সৈতে কথা পাতি তেওঁলোকৰ অনুভৱ জানিবলৈ প্ৰয়াস কৰো৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হেল্ল’
অপৰ্ণাঃ নমস্কাৰ আদৰণীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, আপোনাৰ ভালনে?
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ মোৰ ভাল৷ আপোনাৰ ভাল নে?
অপৰ্ণাঃ খুব ভাল মহোদয়৷ পোন প্ৰথমে মই আপোনাক Bangalore Story Telling Societyৰ তৰফৰ পৰা ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিব বিচাৰিছো কিয়নো আপুনি আমাৰ দৰে শিল্পীসকলক এই মঞ্চলৈ মাতিছে আৰু কথা পাতিছে৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আৰু মই শুনিবলৈ পাইছো যে আজি গোটেই দলটো আপোনাৰ সৈতে বহি আছে৷
অপৰ্ণাঃ হয়..মহোদয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তেন্তে আপুনি দলটোৰ সদস্যসকলৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিলে ভাল হ’ব৷ যাতে ‘মন কী বাত’ৰ যিসকল শ্ৰোতা আছে তেওঁলোকেও আপোনালোকৰ অভিযানটোৰ বিষয়ে জানিবলৈ পাৰিব৷
অপৰ্ণাঃ মহোদয়৷ মই অপৰ্ণা আথ্ৰেয়, মই দুটা সন্তানৰ মাক, এজন ভাৰতীয় বায়ু সেনা বিষয়াৰ পত্নী আৰু এগৰাকী উৎসাহী ষ্ট’ৰীটেলাৰ৷ সাধু কোৱাৰ আৰম্ভণি ১৫ বছৰ পূৰ্বে হৈছিল যেতিয়া মই এটা ছফটৱেৰ উদ্যোগত কাম কৰিছিলো৷ তেতিয়া মই এটা চিএছআৰ প্ৰকল্পত স্বেচ্ছামূলকভাৱে কাম কৰিবলৈ গৈছিলো আৰু তেতিয়াই সহস্ৰাধিক শিশুক কাহিনীৰ মাধ্যমেৰে শিক্ষা প্ৰদানৰ সুযোগ পাইছিল৷ আৰু মই নিজৰ আইতাৰ পৰা শুনা সাধুবোৰ তেওঁলোকক শুনাইছিলো৷ কিন্তু সাধু শুনোৱাৰ সময়ত তেওঁলোকৰ মুখত যি সুখৰ আভাস দেখা পাইছিলো, মই আপোনাক কি ক’ম, ইমানেই সন্তোষ পাইছিলো যে সাধু কোৱাই মোৰ জীৱনৰ লক্ষ্য হিচাপে গঢ়ি তুলিছিলো৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনাৰ দলত আৰু কোন কোন আছে?
অপৰ্ণাঃ মোৰ সৈতে আছে শৈলজা সম্পত৷
শৈলজাঃ নমস্কাৰ মহোদয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ৷
শৈলজাঃ মই শৈলজা সম্পতে কৈ আছো৷ মই প্ৰথমে শিক্ষকতা কৰিছিলো আৰু তাৰ পিছত যেতিয়া মোৰ সন্তানৰ জন্ম হ’ল তেতিয়া মই থিয়েটাৰত কাম আৰম্ভ কৰিলো আৰু শেষত সাধু শুনোৱাত মন দিলো৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ধন্যবাদ৷
শৈলজাঃ মোৰ সৈতে সৌম্যা আছে৷
সৌম্যাঃ নমস্কাৰ মহোদয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ৷
সৌম্যাঃ মই সৌম্যা শ্ৰীনিবাসন৷ মই এজন মনোবিদ৷ মই যেতিয়া কাম কৰো তেতিয়া শিশু আৰু ডাঙৰ লোকৰ সৈতে কাহিনীৰ দ্বাৰা মনুষ্যৰ নবৰসক জাগ্ৰত কৰিবলৈ প্ৰয়াস কৰো আৰু তেওঁলোকৰ সৈতে চৰ্চাও কৰো৷ মোৰ লক্ষ্য হ’ল ‘Healing and transformative storytelling’
অপৰ্ণাঃ নমস্কাৰ মহোদয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নমস্কাৰ৷
অপৰ্ণাঃ মোৰ নাম অপৰ্ণা জয়শংকৰ৷ মোৰ সৌভাগ্য যে মই নিজৰ ককা-আইতাৰ সৈতে এই দেশৰ বিভিন্ন স্থানত ডাঙৰ-দীঘল হৈছে আৰু সেইবাবে ৰামায়ণ, পুৰণা আৰু গীতাৰ বহু কাহিনী মই শুনিছো আৰু Bangalore Storytelling Society আছে যেতিয়া মই ষ্ট’ৰীটেলাৰ হ’বলগীয়া আছিলেই৷ মোৰ সৈতে আছে লাৱণ্য প্ৰসাদ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ লাৱণ্য মহোদয়া, নমস্কাৰ৷
লাৱণ্যঃ নমস্কাৰ মহোদয়৷ মই এজন বিদ্যুৎ অভিযন্তা৷ আৰু এতিয়া পেছাদাৰী ষ্ট’ৰীটেলাৰ৷ মই মোৰ ককাৰ পৰা বিভিন্ন কাহিনী শুনি ডাঙৰ দীঘল হৈছো৷ মই জ্যেষ্ঠ নাগৰিকসকলৰ সৈতে কম কৰিছো৷ ‘ৰুটছ’ শীৰ্ষক এক বিশেষ প্ৰকল্পত মই তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ জীৱন কাহিনীৰ ওপৰত তথ্য চিত্ৰও নিৰ্মাণ কৰিছো৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ লাৱণ্য মহোদয়, আপোনাক অশেষ অভিনন্দন৷ আৰু যিদৰে আপুনি ক’লে, মইও এবাৰ ‘মন কী বাত’ত সকলোকে কৈছিলো যে পৰিয়ালত নিজৰ ককা-আইতাৰ পৰা তেওঁলোকৰ শৈশৱৰ কাহিনী সোধক, সেইসমূহ টেপ কৰক আৰু এয়া পিছলৈ বহু কামত আহিব৷ কিন্তু মোৰ ভাল লাগিছে যে আপোনালোক যিসকলে পৰিচয় দিলে তাতো আপোনালোকৰ কলা, আপোনালোকৰ যোগাযোগ দক্ষতা অতিশয় কম শব্দতেই সুন্দৰৰূপত প্ৰকাশ কৰিলে৷ সেইবাবেও মই আপোনালোকক অভিনন্দন জনাইছো৷
লাৱণ্যঃ ধন্যবাদ মহোদয়৷
এতিয়া আমাৰ ‘মন কী বাত’ৰ শ্ৰোতাসকলেও কাহিনী শুনিবলৈ মন কৰিছে৷ মই আপোনালোকক এটা-দুটা সাধু শুনাবলৈ অনুৰোধ কৰিব পাৰো নে?
সামূহিক স্বৰঃ নিশ্চয়, এয়াতো আমাৰ সৌভাগ্য৷
‘‘আহক, এজন ৰজাৰ সাধু শুনো৷ ৰজাজনৰ নাম আছিল কৃষ্ণ দেৱ ৰায় আৰু তেওঁৰ ৰাজ্যখনৰ নাম আছিল বিজয়নগৰ৷ আমাৰ ৰজাজন অতিশয় গুণৱান আছিল৷ যদি তেওঁৰ কোনো দোষ আছিল সেয়া হ’ল নিজৰ মন্ত্ৰী তেনালী ৰামাৰ প্ৰতি ভাল পোনা আৰু আনটো ভোজন বিলাসিতা৷ ৰজাই প্ৰতিদিনে দুপৰীয়াৰ আহাৰত সুমিষ্ট আহাৰৰ আশা কৰিছিল যদিও ৰান্ধনিয়ে সদায় তেওঁক নিৰস শাক-পাচলি ৰান্ধি খুৱাইছিল৷ এদিন ৰজাই খঙতে আহাৰৰ থালি দলিয়াই দি ৰান্ধনিক ক’লে যে কাইলৈ যদি ৰান্ধনিয়ে তেওঁক সুস্বাদু খাদ্য ৰান্ধি খুৱাব নোৱাৰে তেন্তে তেওঁক শূলত দিব৷ ৰান্ধনিয়ে ভয় খাই চিধাই তেনালী ৰামাৰ ওচৰলৈ গ’ল৷ তেনালী ৰামে সকলোবোৰ শুনি ৰান্ধনিক এটা উপায় দিলে৷ পিছদিনা ৰজাই দুপৰীয়াৰ ভোজনৰ বাবে ৰান্ধনিক মাতিলে৷ তেওঁ ক’লে আজি সুস্বাদু খাদ্য ৰান্ধিছা নে মই শূল প্ৰস্তুত কৰো? ভয়ে ভয়ে ৰান্ধনিয়ে থালি সজাই ৰজাক দিলে৷ থালিত আছিল নতুন খাদ্য৷ ৰজা উৎসাহিত হৈ সামান্য জিভাত ল’লে৷ ৱাহ! কি খাদ্য৷ ৰজাই আঙুলি চেলেকি সন্তুষ্ট হৈ ৰান্ধনিক মাতি পঠিয়ালে আৰু সুধিলে আৰু এই খাদ্যবিধৰ নাম কি? ৰান্ধনিক যিদৰে শিকোৱা হৈছিল সেইদৰেই উত্তৰ দি ক’লে, মহাৰাজ এয়া মুকুটধাৰী বেঙেনা৷ প্ৰভু, আপোনাৰ দৰে এইবিধ শাক-পাচলিৰ ৰজা আৰু সেইবাবে বাকীবোৰ শাক-পাচলিয়ে বেঙেনাক মুকুট পিন্ধাইছে৷ ৰজা সন্তুষ্ট হ’ল আৰু ঘোষণা কৰিলে যে আজিৰ পৰা তেওঁ এই মুকুটধাৰী বেঙেনাই খাব৷ আৰু কেৱল তেওঁৱেই নহয়, ৰাজ্যত কেৱল বেঙেনাই ৰন্ধা হ’ব, অন্য শাক-পাচলি ৰন্ধা নহ’ব৷ ৰজা আৰু প্ৰজা উভয়ে সুখী হ’ল৷ অৰ্থাৎ প্ৰথমে সকলো সুখী হ’ল কিয়নো তেওঁলোকে নতুন পাচলি লাভ কৰিছে কিন্তু দিন যোৱাৰ লগে লগে সকলোৰে মন তিতা পৰি আহিবলৈ ধৰিলে৷ প্ৰতিখন ঘৰতে বেঙেনাৰ ব্যঞ্জন৷ এটা বেঙেনাই বেচেৰা কিমান ৰূপ ধাৰণ কৰিব৷ প্ৰতিদিনেই বেঙেনা৷ লাহে লাহে ৰজাও বিৰক্ত হৈ আহিবলৈ ধৰিলে৷ আৰু এদিনাখন ৰজাই ৰান্ধনিক মাতি আনি খুব গালি দিলে৷ তোমাক কোনে ক’লে যে বেঙেনাৰ শিৰত মুকুট আছে৷ এতিয়াৰে পৰা এই ৰাজ্যত কোনেও বেঙেনা খাব নোৱাৰিব৷ কাইলৈ বেলেগ পাচলিৰ ব্যঞ্জন ৰান্ধিবা কিন্তু বেঙেনা নহয়৷ আপোনাৰ আজ্ঞা শিৰোধাৰ্য বুলি সৈ ৰান্ধনি পোনেই তেনালী ৰামৰ ওচৰলৈ গ’ল৷ তেনালী ৰামৰ ভৰিত পৰি ৰান্ধনিয়ে ক’লে আপুনি মোৰ প্ৰাণ ৰক্ষা কৰিলে৷ আপোনাৰ পৰামৰ্শৰ ফলতেই এতিয়া মই যিকোনো পাচলি ৰজাক ৰান্ধি খুৱাব পাৰো৷ তেনালী ৰামাই হাঁহি ক’লে, সেই মন্ত্ৰীয়েই বা কি কামৰ যিয়ে ৰজাক সুখী কৰিব নোৱাৰে৷ আৰু এইদৰে ৰজা কৃষ্ণ দেৱ ৰায় আৰু মন্ত্ৰী তেনালীৰ ৰামাৰ কাহিনী মানুহে শুনি আহিছে৷ ধন্যবাদ৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনালোকৰ কথাত ইমান যথাৰ্থতা আছিল, ইমান সুন্দৰকৈ বৰ্ণনা কৰিলে যে মই ভাবো, যিসকল শিশুৱে শুনিব তেওঁলোকে মনতো ৰাখিব৷ অতিশয় সুন্দৰ শৈলীৰে আপোনালোকে এয়া বৰ্ণনা কৰিলে আৰু কাকতলীয়ভাৱে দেশত পোষণ মাহ উদযাপিত হৈ আছে আৰু আপোনালোকৰ সাধুত ভোজনৰ কথা উল্লেখ আছে৷ আৰু আপোনালোকৰ দৰে ষ্ট’ৰীটেলাৰ যিসকল অন্য লোক আছে, আমি কিদৰে আমাৰ নতুন প্ৰজন্মক আমাৰ মহান মহাপুৰুষ, মহান মাতৃ-ভগ্নীসকলৰ কাহিনীৰ সৈতে তেওঁলোকক জড়িত কৰোৱাব পাৰো৷ আমাৰ কথা-শাস্ত্ৰসমূহক কিদৰে অধিক প্ৰচাৰিত কৰিব পাৰো আৰু প্ৰতিখন ঘৰত এই ভাল কথাসমূহৰ প্ৰচাৰৰ দ্বাৰা জন-জীৱনো সুন্দৰ হ’ব পাৰে৷ এই পৰিবেশ কিদৰে সৃষ্টি কৰিব পাৰি, সেই দিশত আমি সকলোৱে লগ হৈ কাম কৰিব লাগে৷ আৰু আপোনালোকৰ সৈতে কথা পাতি মোৰ খুব ভাল লাগিল, আপোনালোক সকলোলৈ অশেষ অভিনন্দন জনাইছো৷ ধন্যবাদ৷
সামূহিক স্বৰঃ ধন্যবাদ মহোদয়৷
কাহিনীৰ দ্বাৰা সংস্কাৰ চৰিতাক আগুৱাই নিয়া এই ভগ্নীসকলৰ কথা আমি শুনিলো৷ মই যেতিয়া এওঁলোকৰ সৈতে ফোনত কথা পাতি আছিলো, তেতিয়া ইমান দীঘলীয়া কথা আছিল যে মই ভাবিলো, ‘মন কী বাত’ত এটা সময়ৰ সীমা আছে, মই তেওঁলোকৰ সৈতে পতা কথাসমূহ মোৰ নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত আপলোড কৰিম, তাতে আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ শুনিব৷ এতিয়া ‘মন কী বাত’ত তেওঁলোকৰ কথা-বাৰ্তাৰ এক ক্ষুদ্ৰ অংশ আপোনালোকৰ সন্মুখত প্ৰস্তুত কৰিছো৷ মই নিশ্চিতভাৱে আপোনালোকক আহ্বান জনাইছো যে পৰিয়ালত প্ৰতি সপ্তাহত আপোনালোকে সাধুৰ বাবে অলপ সময় উলিয়াওক৷
আপোনালোকে চাওক, পৰিয়ালত এয়া কিমান ডাঙৰ সম্পদৰ দৰে হৈ পৰিব পাৰে, গৱেষণাৰ কিমান বঢ়িয়া কাম হ’ব পাৰে, পৰিয়াললৈ যেতিয়া এক নতুন প্ৰাণ, নতুন শক্তি আহিব তেতিয়া কিমান আনন্দ পোৱা যাব৷ মই সাধু শুনোৱা লোকসকলক আহ্বান জনাম যে স্বাধীনতাৰ ৭৫ বৰ্ষ পালন কৰিবলৈ যোৱাৰ প্ৰাক্-মুহূৰ্তত আমি আমাৰ সাধুত দাসত্বৰ সময়ছোৱাত যিমানবোৰ অনুপ্ৰেৰণাদায়ী ঘটনা আছিল সেয়া কাহিনী হিচাপে প্ৰচাৰ কৰিব নোৱাৰো নে? বিশেষকৈ ১৮৫৭ৰ পৰা ১৯৪৭ চনলৈ যিমানবোৰ সৰু-ডাঙৰ ঘটনা আছিল, সেইবোৰ আমি নতুন প্ৰজন্মক সাধুৰ দ্বাৰা পৰিচিত কৰিব পাৰো৷ মোৰ বিশ্বাস যে আপোনালোকে নিশ্চিতভাৱে এই কামটো কৰিব৷ সাধু কোৱাৰ এই কলা দেশত অধিক শক্তিশালী হওক, অধিক প্ৰচাৰিত হওক৷ আহক, আমি ইয়াৰ বাবে প্ৰয়াস কৰো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আহক, সাধুৰ পৃথিৱীৰ পৰা এতিয়া আমি সাত সমুদ্ৰৰ সিপাৰলৈ যাও৷
‘নমস্কাৰ,ভাতৃ আৰু ভগ্নীসকল, মোৰ নাম সেতু দেমবেলে৷ মই দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ মালী প্ৰদেশৰ বাসিন্দা৷ মই ফেব্ৰুৱাৰীত ভাৰতলৈ কুম্ভ মেলা পৰিদৰ্শনৰ বাবে আহিছিলো৷ মোৰ বাবে এয়া অতিশয় গৌৰৱৰ কথা৷ কুম্ভ মেলালৈ আহি মোৰ খুব ভাল লাগিল আৰু ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ পৰা বহুত কথা শিকিবলৈ পালো৷ মই নিবেদন কৰিছো যে আমাক পুনৰ বাৰ ভাৰত পৰিদৰ্শন কৰাৰ সুযোগ দিয়া হওক যাতে আমি ভাৰতৰ বিষয়ে শিকিব পাৰো৷ নমস্কাৰ৷’’
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয় নে আমোদজনক৷ এওঁ আছিল মালীৰ সেদু দেমবেলে৷ মালী ভাৰতৰ পৰা দূৰৈতে পশ্চিম আফ্ৰিকাৰ এক বৃহৎ আৰু ভূমিৰে আগুৰা এখন দেশ৷ সেদু দেমবেলে মালীৰ এখন চহৰ কিটাৰ এখন চৰকাৰী বিদ্যালয়ৰ শিক্ষক৷ তেওঁ শিশুসকলক ইংৰাজী, সংগীত আৰু চিত্ৰকলা শিকায়৷ কিন্তু তেওঁৰ আন এটা পৰিচয় আছে- মানুহে তেওঁ মালীৰ হিন্দুস্তানৰ বাবু বুলি কয় আৰু তেওঁ গৰ্ব অনুভৱ কৰে৷ প্ৰত্যেক দেওবাৰে দুপৰীয়াৰ পিছত তেওঁ মালীত এক ঘণ্টাৰ ৰেডিঅ’ কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰে আৰু এই কাৰ্যসূচীৰ নাম হ’ল Indian frequency on Bollywood songs৷ বিগত ২৩ বছৰ ধৰি তেওঁ এই কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰি আহিছে৷ এই কাৰ্যসূচীৰ মাজত তেওঁ ফ্ৰান্সৰ সৈতে মালীৰ লোকভাষা ‘বমবাৰা’তো ধাৰভাষ্য প্ৰদান কৰে আৰু বৰ নাটকীয় ভংগীৰে কৰে৷ ভাৰতৰ প্ৰতি তেওঁৰ প্ৰেম অগাধ৷ ভাৰতৰ সৈতে তেওঁ সম্পৰ্ক অটুট হোৱাৰ কাৰণ হ’ল তেওঁৰ জন্মও ১৫ আগষ্ট তাৰিখে হৈছিল৷ সেদুজীৰ পিতৃয়ে তেওঁৰ ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিছিল৷ তেওঁ পিতৃয়ে চিনেমা, থিয়েটাৰত কাম কৰিছিল আৰু তাত ভাৰতীয় চিনেমাও প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছিল৷ এইবাৰৰ ১৫ আগষ্টত তেওঁ হিন্দীত এক ভিডিঅ’ৰ জৰিয়তে ভাৰতৰ জনসাধাৰণত স্বাধীনতা দিৱসৰ শুভেচ্ছা জনাইছিল৷ আজি তেওঁলোকৰ সন্তানে ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰগান সহজে গাব পাৰে৷ সেদুজীয়ে যেতিয়া কুম্ভলৈ আহিছিল তেতিয়া তেওঁ মই সাক্ষাৎ কৰা প্ৰতিনিধি মণ্ডলৰ অংশ আছিল৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ ইয়াত কোৱা হয় যে যি যিমানেই ভূমিৰ সংস্পৰ্শত থাকে সিমানেই সি ডাঙৰ ডাঙৰ ধুমুহাক বাধা দিবলৈ সক্ষম হয়৷ ক’ৰোনাৰ এই কঠিন সময়ছোৱাত আমাৰ কৃষি ক্ষেত্ৰ, আমাৰ কৃষক ইয়াৰ জীৱন্ত উদাহৰণ হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ সংকটৰ এই সময়ছোৱাতো কৃষি ক্ষেত্ৰত নিজৰ দক্ষতা প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ বন্ধুসকল, দেশৰ কৃষি ক্ষেত্ৰ, আমাৰ কৃষক, আমাৰ গাঁও হ’ল আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ আধাৰ৷ ই শক্তিশালী হ’লেহে আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ ভেঁটি শক্তিশালী হ’ব৷ বিগত কিছুসময়ত এই ক্ষেত্ৰটোৱে নিজকে অনেক বাধাৰ পৰা মুক্ত কৰিছে৷ মই এনে বহু কৃষকৰ পৰা চিঠি পাইছো, কৃষক সংগঠনৰ সৈতে মোৰ কথা হয়, তেওঁলোকে কয় যে খেতিত নতুন নতুন পদক্ষেপ সংযোজিত হৈছে, পৰিৱৰ্তন সাধন হৈছে৷ মই তেওঁলোকৰ পৰা যি শুনিছো, আজি ‘মন কী বাত’ত সেই কৃষকসকলৰ কিছু কথা মই আপোনালোকক শুনাব বিচাৰিছো৷ হাৰিয়ানাৰ সোনীপত জিলাত আমাৰ এজন কৃষক ভাই থাকে, তেওঁৰ নাম শ্ৰী কম্বৰ চৌহান৷ তেওঁ কৈছে যে কিদৰে এটা সময়ত তেওঁ বজাৰৰ বাহিৰত নিজৰ ফল আৰু শাক-পাচলি বিক্ৰী কৰিবলৈ সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছিল৷ যদি তেওঁ বজাৰৰ বাহিৰত নিজৰ ফল আৰু শাক-পাচলি বিক্ৰী কৰিছিল তেতিয়া তেওঁৰ ফলভৰ্তি বাহন জব্দ কৰা হৈছিল৷ কিন্তু ২০১৪ চনত ফল আৰু শাক-পাচলিক এপিএমচি আইনৰ আওতাৰ বাহিৰত ৰখা হ’ল৷ চাৰি বছৰ পূৰ্বে তেওঁ নিজৰ গাঁৱৰ কৃষক ভাইসকলৰ সৈতে লগ হৈ কৃষক উৎপাদক গোটৰ স্থাপন কৰিলে৷ আজি গাঁৱৰ কৃষকে ছুইট কৰ্ণ আৰু বেবী কৰ্ণৰ খেতি কৰে৷ তেওঁলোকৰ উৎপাদন আজি দিল্লীৰ আজাদপুৰ বজাৰ, বৃহৎ ৰিটেইল চেইন তথা পঞ্চ তাৰকাযুক্ত হোটেলত পোনে পোনে বিক্ৰী হয়৷ আজি গাঁৱৰ কৃষকসকলে ছুইট কৰ্ণ আৰু বেবী কৰ্ণৰ খেতি কৰি প্ৰতি হেক্টৰ ভূমিত আঢ়ৈৰ পৰা তিনি লাখ টকালৈ উপাৰ্জন কৰি আছে৷ এয়াই নহয়, এইখন গাঁৱৰে ৬০তকৈও অধিক কৃষকে নেট হাউচ বনাই, পলী হাউচ বনাই বিলাহী, তিয়ঁহ, ছিমলা জলকীয়াৰ বিভিন্নটা প্ৰকাৰ উৎপাদন কৰি প্ৰতি বছৰে ১০ লাখ টকাৰ পৰা ১২ লাখ টকা উপাৰ্জন কৰি আছে৷ জানে নে এই কৃষকসকলৰ ওচৰত কি আছে? তেওঁলোকৰ ওচৰত নিজৰ ফল, শাক-পাচলি যিকোনো স্থানত, যাকে-তাকে বিক্ৰী শক্তি আছে৷
বন্ধুসকল, তিনি চাৰি বছৰ পূৰ্বে মহাৰাষ্ট্ৰত ফল আৰু শাক-পাচলিক এপিএমচিৰ আওতাৰ বাহিৰত ৰখা হৈছিল৷ Sri Swami Samarth Farmer’s producer company limited শীৰ্ষক এটা কৃষকৰ সংগঠন আছে৷ পুণে আৰু মুম্বাইত এওঁলোকে কৃষক সাপ্তাহিক বজাৰ নিজে চলায়৷ এই বজাৰসমূহত প্ৰায় ৭০খন গাঁৱৰ চাৰে চাৰি হাজাৰ কৃষকৰ উৎপাদিত সামগ্ৰী প্ৰত্যক্ষভাৱে বিক্ৰী হয়-মাজত কোনো মধ্যভোগী নাই৷ গ্ৰামীণ যুৱকে পোনে পোনে বজাৰত, খেতি আৰু বিক্ৰী প্ৰক্ৰিয়াৰ সৈতে জড়িত হ’ব পাৰে৷
আৰু এটা উদাহৰণ তামিলনাডু থেনি জিলাত আমি পাও৷ ইয়াত আছে তামিলনাডু কল কৃষক উৎপাদন উদ্যোগ৷ ইয়াৰ ব্যৱস্থাসমূহ অতিশয় নমনীয় আৰু তাৰো পাঁচ-ছবছৰ পূৰ্বে ইয়াক প্ৰস্তুত কৰা হৈছে৷ ইয়াৰে কৃষক গোটে লকডাউনৰ সময়ছোৱাত নিকটৱৰ্তী গাঁলৰ পৰা শতাধিক মেট্ৰিকটন শাক-পাচলি, ফল আৰু কল ক্ৰয় কৰিছিল আৰু চেন্নাই চহৰত শাক-পাচলিৰ কম্বো কিট দিছিল৷ আপুনি চিন্তা কৰক, কিমানজন তৰুণক তেওঁলোকে চাকৰি দিছিল আৰু মাজত কোনো মধ্যভোগী নাছিল৷ লক্ষ্ণৌতো কৃষকৰ এনে এক গোট আছে৷ তেওঁলোকে ইয়াৰ নাম ৰাখিছে ‘ইৰাদা ফাৰ্মাৰ প্ৰডিউচাৰ’৷ তেওঁলোকেও লকডাউনৰ সময়ছোৱাত কৃষকৰ খেতিৰ পৰা পোনে পোনে ফল আৰু শাক-পাচলি ক্ৰয় কৰি লক্ষ্ণৌৰ বজাৰত বেচিছিল৷ গুজৰাটত বনাসংকাঠাৰ ৰামপুৱা গাঁৱত ইছমাইল ভাই নামৰ এজন কৃষক আছে৷ তেওঁৰ কাহিনীও আমোদজনক৷ ইছমাইল ভায়ে খেতি কৰিবলৈ বিচাৰিছিল৷ তেওঁৰ পিতৃয়ে খেতি কৰিছিল৷ কিন্তু প্ৰথমে লোকচানেই হৈছিল৷ সেয়ে পিতৃ আৰু পৰিয়ালৰ লোকে তেওঁক খেতি কৰিবলৈ মানা কৰিছিল৷ তথাপিও তেওঁ খেতি কৰিবলৈ দৃঢ় সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছিল৷ তেওঁ খেতি উদ্ভাৱনী ৰূপত আৰম্ভ কৰিলে৷ তেওঁ ড্ৰিপৰে জলসিঞ্চন কৰি আলু খেতি আৰম্ভ কৰিলে৷ আজি তেওঁ আলু খেতিৰ বাবে বিখ্যাত৷ তেওঁ অতি উন্নতমানৰ আলু উৎপাদন কৰে৷ ইছমাইল ভায়ে এই আলু ডাঙৰ ডাঙৰ কোম্পানীক বিক্ৰী কৰে, মধ্যভোগীৰ তাত চিন-মোকাম নাই৷ আৰু পৰিণামস্বৰূপে তেওঁ লাভ অৰ্জন কৰি আছে৷ এতিয়া তেওঁ নিজৰ পিতৃৰ সকলো ঋণ পৰিশোধ কৰিছে৷ তাতোকৈ ডাঙৰ কথা হ’ল, তেওঁ আজি নিজৰ এলেকাৰ শতাধিক কৃষকক সহায়ো কৰি আছে৷
বন্ধুসকল, আজিৰ তাৰিখত আমি খেতিক যিমানেই আধুনিক বিকল্প প্ৰদান কৰিম সিমানেই ই আগবাঢ়িব৷ মণিপুৰৰ বাসিন্দা বিজয়শান্তিয়ে এক নতুন উদ্ভাৱন ব্যৱহাৰ কৰিছে যি খুব চৰ্চাত আছে৷ তেওঁ পদুমৰ ঠাঁৰিৰ পৰা সুতা বনোৱাৰ ষ্টাৰ্ট-আপৰ কাম আৰম্ভ কৰিছে৷ আজি তেওঁৰ এই উদ্ভাৱনৰ দ্বাৰা পদুমৰ খেতি আৰু বস্ত্ৰ খণ্ডত নতুন পথ মুকলি হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই আপোনালোকক অতীতৰ এটা অংশলৈ লৈ যাব গুচিছো৷ এশ এক বছৰ পুৰণি কথা৷ ১৯১৯ চনৰ কথা৷ ইংৰাজী শাসকসকলে জালিয়ানাৱালাৱাগত বহু নিৰ্দোষ লোকক হত্যা কৰিছিল৷ এই নৰসংহাৰৰ পিছত এজন বাৰ বছৰীয়া ল’ৰা সেই ঘটনাস্থলীলৈ গ’ল৷ ল’ৰাজন চঞ্চল আছিল যদিও তেওঁ জালিয়ানাৱালাবাগত যিটো দেখিলে সিয়েই তেওঁৰ জীৱন পৰিৱৰ্তন কৰিলে৷ কোনোবা ইমান কিদৰে নিৰ্দয়ী হ’ব পাৰে সেই ভাবি তেওঁ স্তব্ধ হৈ গৈছিল৷ ক্ৰোধত তেওঁ উত্তপ্ত হৈ পৰিছিল৷ সেই জালিয়ানাৱালাবাগতেই তেওঁ ইংৰাজী শাসনৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ কৰাৰ প্ৰতিজ্ঞা কৰিলে৷ আপোনালোকে গম পাইছে নে মই কাৰ কথা কৈছো? মই শ্বহীদ বীৰ ভগৎ সিঙৰ কথা কৈছো৷ কাইলৈ ২৮ ছেপ্টেম্বৰত আমি শ্বহীৰ বীৰ ভগৎ সিঙৰ জয়ন্তী পালন কৰিম৷ মই সমস্ত দেশবাসীৰ সৈতে সাহস আৰু বীৰত্বৰ প্ৰতিমূৰ্তি শ্বহীদ বীৰ ভগৎ সিঙক প্ৰণাম জনাইছো৷ আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰেনে, এক শাসকপক্ষ যি সমগ্ৰ পৃথিৱীতে ৰাজত্ব কৰিছিল, তেওঁলোকৰ বিষয়ে কোৱা হয় যে তেওঁলোকৰ শাসনত কেতিয়াও সূৰ্য অস্ত নগৈছিল৷ এনে শক্তিশালী শাসকে এজন ২৩ বছৰীয়া যুৱকৰ ভয়ত কঁপি উঠিছিল৷ শ্বহীদ বীৰ ভগৎ সিঙৰ জীৱনৰ আন এক সুন্দৰ কথা এয়ে যে তেওঁ দলীয় কৰ্মৰ মহত্ব ভালদৰেই বুজি পাইছিল৷ তেওঁ জীয়াই থকালৈ কেৱল এটা অভিযানৰ বাবে নিজৰ জীৱন বলিদান দিছিল- সেই অভিযান আছিল ভাৰতক অন্যায় আৰু ইংৰাজ শাসনৰ পৰা মুক্তি দিয়া৷ মই নমো এপত হায়দৰাবাদৰ অজয় এজ মহোদয়ৰ এটা মন্তব্য পঢ়িছো৷ তেওঁ লিখিছে- আজিৰ তৰুণ প্ৰজন্ম কিদৰে ভগৎ সিং হ’ব পাৰে? চাওক, আমি ভগৎ সিং হ’ব পাৰো নে নোৱাকো নাজানো কিন্তু ভগৎ সিঙৰ দৰে দেশ প্ৰেম, দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ ইচ্ছা আমাৰ হৃদয়ত থাকিব পাৰে৷ এয়াই হ’ব শ্বহীদ ভগৎ সিঙৰ প্ৰতি আমাৰ সবাতোকৈ বৃহৎ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি৷ চাৰি বছৰ পূৰ্বে এই সময়ছোৱাতেই ছাৰ্জিকেল ষ্ট্ৰাইকৰ সময়ছোৱাত বিশ্বই আমাৰ জোৱানসকলৰ সাহস, শৌৰ্য আৰু নিৰ্ভীকতা প্ৰত্যক্ষ কৰিছিল৷ আমাৰ সাহসী সেনাসকলৰ এটাই লক্ষ্য আছিল, যিকোনো মূল্যত ভাৰত মাতৃৰ গৌৰৱ আৰু সন্মানৰ ৰক্ষা কৰা৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আগন্তুক কেইটামান দিনত আমি বহু মহান লোকক স্মৰণ কৰিম যিয়ে ভাৰত নিৰ্মাণলৈ অতুলনীয় অৱদান আগবঢ়াইছে৷ ২ অক্টোবৰ আমাৰ সকলোৰে বাবে পবিত্ৰ আৰু অনুপ্ৰেৰণাদায়ী দিন৷ এই দিনটো মা ভাৰতীৰ দুজন মহান সন্তান মহাত্মা গান্ধী আৰু লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীক স্মৰণ কৰাৰ দিন৷
পূজ্য বাপুৰ বিচাৰ আৰু আদৰ্শ আজি পূৰ্বতকৈও অধিক প্ৰাসংগিক হৈ পৰিছে৷ মহাত্মা গান্ধীৰ যি আৰ্থিক চিন্তন আছিল, সেই সত্বা যদি ধৰি ৰখা হ’লহেঁতেন, সেই পথত যদি চলা হ’লহেঁতেন তেন্তে আজি আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযানৰ প্ৰয়োজন নহ’লহেঁতেন৷ পূজ্য বাপুৰ জীৱনে আমাক এয়া স্মৰণ কৰায় যে আমাৰ কাৰ্যসমূহ এনে হ’ব লাগে য’ত দৰিদ্ৰতম ব্যক্তিৰো যাতে কল্যাণ হয়৷ ঠিক সেইদৰে শাস্ত্ৰীজীৰ জীৱনেও আমাক বিনম্ৰতা আৰু সহনশীলতাৰ শিক্ষা দিয়ে৷ ১১ অক্টোবৰৰ দিনটোও আমাৰ বাবে এক বিশেষ দিন৷ সিদিনা আমি ভাৰতৰত্ন লোকনায়ক জয় প্ৰকাশজীক স্মৰণ কৰো৷ ভাৰতৰত্ন নানাজী দেশমুখৰো ১১ তাৰিখেই জয়ন্তী৷ এই ১২ অক্টোবৰ তাৰিখে ৰাজমাতা বিজয়ৰাজে সিন্ধিয়াৰো জয়ন্তী যিয়ে তেওঁৰ সমগ্ৰ জীৱন জনতাৰ সেৱাত সমৰ্পিত কৰিছিল৷ তেওঁৰ হৃদয় বহু উদাৰ আছিল৷ আজি মোৰ এটা কথা ক’বলৈ খুব মন গৈছে৷ কন্যাকুমাৰীৰ পৰা কাশ্মীৰলৈ আমি একতা যাত্ৰাৰ বাবে ওলাইছিলো৷ ডাঃ মুৰলী মনোহৰ যোশীৰ নেতৃত্বত এই যাত্ৰা আৰম্ভ হৈছিল৷ ডিচেম্বৰ, জানুৱাৰীৰ দিন আছিল৷ আমি নিশা প্ৰায় ১২-১টা বজাত মধ্য প্ৰদেশৰ গোৱালিয়ৰৰ ওচৰৰ শিৱপুৰী পালো, নিৱাস স্থান পাই দিনটোৰ ভাগৰ আঁতৰাই ৰাতিপুৱাৰ বাবে প্ৰস্তুতি কৰি আছিলো৷ প্ৰায় ২টা বাজিছিল নেকি..মই গা- পা ধুই শোৱাৰ প্ৰস্তুতি চলাইছিলো, তেতিয়াই দুৱাৰত কোনোবাই টুকুৰিয়ালে৷ মই দুৱাৰ খোলাত ৰাজমাতা বাহিৰত থিয় দি আছিল৷ সেই হিমচেঁচা শীতত ৰাজমাতাক দেখি মই হায়ৰাণ হৈ পৰিলো৷ মই সেই মাতৃক প্ৰণাম কৰিলো৷ মই ক’লো, মা ইমান ৰাতি আপুনি? তেওঁ ক’লে, নহয় বাচা, আপুনি এটা কাম কৰক, এই গৰম গাখীৰ খাই শুই পৰক৷ হালধিমিশ্ৰিত গাখীৰ তেওঁ নিজে লৈ আহিছিল৷ কিন্তু দ্বিতীয় দিনা দেখিলো, তেওঁ কেৱল মোকেই নহয়, আমাৰ যাত্ৰাৰ ৩০-৪০ জন লোকক, তাতে গাড়ীৰ চালকো আছিল, প্ৰত্যেকৰে কোঠালিলৈ গৈ নিজে ২ বজাৰ গাখীৰ খাবলৈ দিছিল৷ মাৰ মৰম কি, বাৎসল্য কি, সেই ঘটনা মই কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰো৷ আমাৰেই সৌভাগ্য যে এনে মহান বিভূতিয়ে আমাৰ ধৰিত্ৰীক নিজৰ তপস্যা আৰু ত্যাগেৰে সিঞ্চন কৰিছে৷ আহক, আমি সকলোৱে লগ হৈ এনে এক ভাৰতৰ নিৰ্মাণ কৰো য’ত এই মহাপুৰুষসকলৰ গৰ্ব অনুভূত হওক৷ তেওঁলোকৰ সপোন বাস্তৱায়িত হওক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰোনাৰ এই সময়ছোৱাত মই পুনৰবাৰ আপোনালোকক স্মৰণ কৰাই দিবলৈ বিচাৰিছো৷ মাস্ক পৰিধান কৰক৷ ফে’চ ক’ভাৰ অবিহনে বাহিৰলৈ নাযাব৷ দুই গজৰ দূৰত্ব বৰ্তাই ৰাখক৷ নিজক বচাওক আৰু পৰিয়ালকো বচাওক৷ এই নিয়মসমূহ পালন কৰি এই ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিজন নাগৰিকৰ জীৱন ৰক্ষা কৰাৰ ভূমিকা পালন কৰক৷ আৰু আমি পাহৰিব নালাগিব যে যেতিয়ালৈ দৰৱ নোলায় তেতিয়ালৈ সাৱধানে থাকিব লাগিব৷ আপোনালোক সুস্থ হৈ থাকক, আপোনাৰ পৰিয়াল সুস্থ হৈ থাকক৷ এই শুভকামনাৰ সৈতে অশেষ ধন্যবাদ৷ নমস্কাৰ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ সাধাৰণতে এই সময়ছোৱা উৎসৱৰ সময় হয়, ঠায়ে ঠায়ে মেলা, ধাৰ্মিক পুজা হয়৷ ক’ৰোনাৰ এই সংকটৰ সময়ছোৱাত জনসাধাৰণত মনত উৎসাহ-উদ্দীপনাৰ লগতে অনুশাসনেও ঠাই পাইছে৷ আন অৰ্থত ক’বলৈ গ’লে নাগৰিকৰ মনত দায়িত্বৰ অনুভৱো আছে৷ জনসাধাৰণে নিজৰ প্ৰতি ধ্যান ৰাখি, আনৰ প্ৰতি ধ্যান ৰাখি দৈনন্দিন কৰ্মসমূহ সম্পাদন কৰিছে৷ দেশত অনুষ্ঠিত হোৱা প্ৰতিটো আয়োজন যি সংযম আৰু সমন্বয়ৰ সৈতে সম্পন্ন হৈছে সেয়া সঁচাকৈয়ে অভুতপূৰ্ব৷ গণেশোৎসৱো কিছু কিছু স্থানত অনলাইনত পালন কৰা হৈছে৷ অধিকাংশ স্থানতে এইবাৰ পৰিবেশ অনুকূল গণেশজীৰ প্ৰতিমা স্থাপন কৰা হৈছে৷ বন্ধুসকল, আমি যদি গুৰুত্ব সহকাৰে লক্ষ্য কৰো তেন্তে এটা কথা নিশ্চয় আমাৰ চকুত পৰিব, সেয়া হ’ল আমাৰ উৎসৱ আৰু পৰিবেশ৷ এই দুয়োটাৰ মাজৰ সম্পৰ্ক গভীৰ৷ আমাৰ উৎসৱসমূহত পৰিবেশ আৰু প্ৰকৃতিৰ সৈতে সহজীৱনৰ বাৰ্তা লুকাই থকাৰ বিপৰীতে আনফালে বহু উৎসৱ প্ৰকৃতিৰ সুৰক্ষাৰ বাবেও পালন কৰা হয়৷ যিদৰে বিহাৰৰ পশ্চিম চম্পাৰণত শতিকাজুৰি থাৰু আদিবাসী সমাজৰ লোকে ৬০ ঘণ্টাৰ লকডাউন অথবা তেওঁলোকৰ ভাষাত ’৬০ ঘণ্টা কে বৰনা’ পালন কৰে৷ প্ৰকৃতিৰ ৰক্ষাৰ বাবে ‘বৰনা’ক থাৰু সমাজৰ লোকে নিজৰ পৰম্পৰাৰ অংশ কৰি লৈছে আৰু ইয়াক শতিকাজুৰি পালন কৰি আহিছে৷ এই সময়ছোৱাত না কোনো গাঁৱলৈ আহে আৰু না কোনোবাই নিজৰ ঘৰৰ পৰা বাহিৰলৈ ওলায় আৰু জনসাধাৰণে এইদৰে ভাবে যে বাহিৰলৈ অহা-যোৱা কৰিলে আৰু দৈনন্দিন কৰ্মৰ দ্বাৰা নতুন পুলি-পোখাই কষ্ট পাব পাৰে৷ ‘বৰনা’ৰ আৰম্ভণি ভব্য ধৰণে আমাৰ আদিবাসী ভাই-ভনীসকলে পুজা-পাঠৰ জৰিয়তে আৰম্ভ কৰে আৰু ইয়াৰ সমাপ্তিত আদিবাসী পৰম্পৰাৰ গীত, সংগীত, নৃত্যও কৰে৷
বন্ধুসকল, এতিয়া ওনাম উৎসৱো ধুম-ধামেৰে পালন কৰা হৈছে৷ এই পৰ্ব চিনগম মাহত পালন কৰা হয়৷ এই সময়ছোৱাত মানুহে নতুন সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰে, নিজৰ ঘৰ সজায়, পুক্কলম বনায়, ওনাম-সদিয়াৰ আনন্দ লয়, ভিন্ন-ভিন্ন ধৰণৰ খেল-ধেমালিৰ আয়োজন কৰে৷ ওনাম বিদেশতো পালন কৰা হয়৷ আমেৰিকা, ইউৰোপ আদি সকলোতে ওনামৰ আনন্দ পালন কৰা হয়৷ ওনাম এক আন্তৰ্জাতিক উৎসৱলৈ পৰিৱৰ্তিত হৈছে৷
বন্ধুসকল, ওনাম আমাৰ কৃষিৰ সৈতে জড়িত এক উৎসৱ৷ ই আমাৰ গ্ৰামীণ অৰ্থব্যৱস্থাৰ বাবে এক নতুন আৰম্ভণিৰ সময়৷ কৃষকৰ শক্তিৰ পৰা আমাৰ জীৱন, আমাৰ সমাজ পৰিচালিত হয়৷ আমাৰ পৰ্ব কৃষকৰ পৰিশ্ৰমৰ দ্বাৰাই ৰঙীয়াল হৈ উঠে৷ আমাৰ অন্নদাতাৰ, কৃষকৰ জীৱনদায়িনী শক্তিক বেদতো গৌৰৱেৰে উল্লেখ কৰা হৈছে৷
ঋগবেদত কোৱা হৈছে-
অন্নানাঃ পতয়ে নমঃ ক্ষেত্ৰানাম পতয়ে নমঃ৷৷
অৰ্থাৎ, অন্নদাতাক প্ৰণাম, কৃষকক প্ৰণাম৷ আমাৰ কৃষকসকলে ক’ৰোনাই এই কঠিন পৰিস্থিতিতো নিজৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰিছে৷ আমাৰ দেশত এইবাৰ খাৰিফ ফচল চপোৱাৰ পৰিমাণ যোৱা বছৰৰ তুলনাত ৭ শতাংশ অধিক হৈছে৷ ধান এইবাৰ প্ৰায় ১০ শতাংশ, দাইল প্ৰায় ৫ শতাংশ, গোটা শস্য প্ৰায় ৩ শতাংশ, তৈলবীজ প্ৰায় ১৩ শতাংশ, কপাহ প্ৰায় ৩ শতাংশ ৰোপণ কৰা হৈছে৷ মই ইয়াৰ বাবে কৃষকসকলক অভিনন্দন জনাইছো, তেওঁলোকৰ পৰিশ্ৰমক নমস্কাৰ জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰোনাৰ এই সময়ছোৱাত দেশবাসীয়ে বিভিন্ন একে সময়তে বিভিন্ন যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হ’বলগীয়া হৈছে৷ কিন্তু ইয়াৰ সৈতে বহু সময়ত মোৰ মনলৈ এটা প্ৰশ্ন আহে যে দীৰ্ঘদিন ধৰি ঘৰতে থকাৰ বাবে মোৰ সৰু-সৰু শিশু বন্ধুসকলৰ ওপৰত কেনে প্ৰভাৱ পৰিছে৷ আৰু ইয়াৰে পৰা মই গান্ধীনগৰৰ শিশু বিশ্ববিদ্যালয় যি বিশ্বৰ ভিতৰতে অনন্য, ভাৰত চৰকাৰৰ মহিলা আৰু শিশু বিকাশ মন্ত্ৰালয়, শিক্ষা মন্ত্ৰালয়, সুক্ষ্ম-লঘূ আৰু মজলীয়া উদ্যোগ মন্ত্ৰালয়, এই সকলোৰে সৈতে লগ হৈ আমাৰ শিশুসকলৰ বাবে কি কৰিব পাৰি, সেই বিষয়ত চিন্তা চৰ্চা কৰিলো, মন্থন কৰিলো৷ মোৰ বাবেও এয়া অতিশয় সুখদ সময় আছিল, লাভদায়ক আছিল কিয়নো ইয়াৰ জৰিয়তে মইও নতুন কথা এটা শিকিলো, নতুন কথা জনাৰ অৱকাশ লাভ কৰিলো৷
বন্ধুসকল, আমাৰ মন্থনৰ বিষয় আছিল- খেলা সামগ্ৰী আৰু বিশেষকৈ ভাৰতীয় খেলা-সামগ্ৰী৷ আমাৰ এই কথাৰ ওপৰত চিন্তা-চৰ্চা কৰিলো যে ভাৰতৰ শিশুসকলে কিদৰে নতুন নতুন খেলা-সামগ্ৰী লাভ কৰিব পাৰিব, ভাৰত খেলা-সামগ্ৰী উৎপাদনৰ কিদৰে এক কেন্দ্ৰস্থললৈ পৰিৱৰ্তিত হ’ব৷ অৱশ্যে মই ‘মন কী বাত’ শুনি থকা শিশুসকলক পিতৃ-মাতৃৰ পৰা ক্ষমা বিচাৰিছো কিয়নো তেওঁলোকে ‘মন কী বাত’ শুনাৰ পিছত খেলা-সামগ্ৰীৰ নতুন নতুন আবদাৰ শুনিবলগীয়া হ’ব পাৰে৷
বন্ধুসকল, খেলা-সামগ্ৰীয়ে কৰ্মতৎপৰতা বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে আমাৰ আকাংক্ষাকো ডেউকা প্ৰদান কৰে৷ খেলা-সামগ্ৰীয়ে কেৱল মন আনন্দিত কৰাই হয়, লক্ষ্যও নিৰ্ধাৰিত কৰে৷ মই ক’ৰবাত পঢ়িবলৈ পাইছিলো যে খেলা-সামগ্ৰী সন্দৰ্ভত গুৰুদেৱ ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰে কৈছিল যে শ্ৰেষ্ঠতম খেলা-সামগ্ৰী সেইটোৱেই যি অসম্পূৰ্ণ হয়৷ এনে খেলা-সামগ্ৰী যি আধৰুৱা আৰু শিশুসকলে মিলি খেলৰ মাজেৰে ইয়াক পূৰণ কৰে৷ গুৰুদেৱ ঠাকুৰে কৈছিল যে যেতিয়া তেওঁ সৰু আছিল তেতিয়া নিজৰ কল্পনাৰ জৰিয়তে ঘৰতে পোৱা সামগ্ৰীৰ দ্বাৰা নিজৰ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে খেলা-সামগ্ৰী নিৰ্মাণ কৰিছিল৷ কিন্তু এদিন সেই হাঁহি-ফুৰ্তিৰ শৈশৱত ডাঙৰে দখল দিয়া আৰম্ভ কৰিলে৷ শেষত হ’ল কি, তেওঁৰ এজন বন্ধুয়ে এটা সুন্দৰ বিদেশী খেলা-সামগ্ৰী লৈ আহিল৷ সকলোৰে ধ্যান এতিয়া সেই খেলা-সামগ্ৰীটোতেই নিৱদ্ধ হ’ল৷ সকলোৰে আকৰ্ষণ খেলত নহয়, সেই খেলা-সামগ্ৰীটোৰ ওপৰত হে বৃদ্ধি হ’ল৷ যিটো শিশুৱে কালি সকলোৰে সৈতে খেলিছিল, সকলোৰে সৈতে আছিল, খেলত মগ্ন হৈ পৰিছিল, এতিয়া তেওঁ দূৰে-দূৰে থাকিবলৈ ল’লে৷ একধৰণে অন্য শিশুৰ সৈতে সেই শিশুটো পৃথকে থাকিবলৈ ল’লে৷ দামী খেলা-সামগ্ৰীটোত বনাবলৈ একো নাছিল, শিকিবলৈও একো নাছিল৷ অৰ্থাৎ এক আকৰ্ষণীয় খেলা-সামগ্ৰীয়ে এক উৎকৃষ্ট শিশুক ক’ৰবাত যেন চেপি ধৰিলে, মোহাৰি পেলালে৷ এই খেলা-সামগ্ৰীটোৱে ধন-সম্পত্তিৰ উচ্চাত্মিকা প্ৰদৰ্শন কৰিলে কিন্তু সেই শিশুটিৰ সৃজনীসূলভ মানসিকতাৰ সংবেদন যেন ঢাকি পেলালে৷ খেলা-সামগ্ৰী আহি গ’ল কিন্তু খেল শেষ হৈ গ’ল আৰু শিশুটিৰ ফূৰ্তিও যেন হেৰাই গ’ল৷ সেইবাবে গুৰুদেৱে কৈছিল যে খেলা-সামগ্ৰী এনে হ’ব লাগে যি শিশুটিৰ শৈশৱ উজ্জীৱিত কৰি তোলে, তেওঁলোকৰ সৃজনীশীলতা প্ৰকট কৰি তোলে৷ শিশুৰ জীৱনৰ ভিন্ন-ভিন্ন পৰ্যায়ত খেলা-সামগ্ৰীৰ যি প্ৰভাৱ পৰিলক্ষিত হয়, তাৰ ওপৰত ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতিতো গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা হৈছে৷ খেলাৰ মাজেৰে শিকা, খেলা-সামগ্ৰী বনোৱা শিকা, খেলা-সামগ্ৰী য’ত প্ৰস্তুত কৰা হয় সেই স্থান পৰিদৰ্শন কৰা, এই সকলোবোৰ পাঠ্যক্ৰমত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে৷
বন্ধুসকল, আমাৰ দেশত থলুৱা খেলা-সামগ্ৰীৰ এক সমৃদ্ধ পৰম্পৰা আছে৷ বহু প্ৰতিভাশালী আৰু কুশল কাৰিকৰ আছে যিয়ে খেলা-সামগ্ৰী অতি নিপুণভাৱে প্ৰস্তুত কৰে৷ ভাৰতৰ কিছুমান স্থান পুতলা ক্লাষ্টাৰ অৰ্থাৎ খেলা-সামগ্ৰী কেন্দ্ৰৰ ৰূপত বিকশিত হ’বলৈ ধৰিছে৷ যেনে কৰ্ণাটকৰ ৰাম নগৰমত চন্নাপাটনা, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ কৃষ্ণাত কোণ্ডাপল্লী, তামিলনাডুৰ তঞ্জোৰ, অসমৰ ধুবুৰী, উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাৰাণসী- এনে বহু স্থান আছে যাৰ নাম উল্লেখ কৰিব পাৰি৷ আপোনালোকে এয়া জানি আচৰিত হ’ব যে বিশ্ব পুতলা উদ্যোগৰ মূল্য ৭ লাখ কোটি টকাতকৈও অধিক৷ ৭ লাখ কোটি টকাৰ ইমান ডাঙৰ ব্যৱসায় কিন্তু ভাৰতত তাতে অংশীদাৰীত্ব অতিশয় কম৷ এতিয়া আপুনি চিন্তা কৰক, এনে এখনৰ দেশৰ ঐতিহ্য যি ইমান মহান, মহান পৰম্পৰা, বৈচিত্ৰতা, বিশাল যুব আবাদী, তেনে এখন দেশৰ খেলা-সামগ্ৰীৰ বজাৰত অংশীদাৰীত্ব ইমান কম, এয়া ভাল কথা নে? নিশ্চয় নহয়, এয়া শুনি আপোনাৰো ভাল নালাগিব৷ চাওক বন্ধুসকল, পুতলাৰ উদ্যোগ এক বিশাল উদ্যোগ৷ গৃহ উদ্যোগেই হওক, ক্ষুদ্ৰ আৰু লঘূ উদ্যোগেই হওক, এমএছএমইয়েই হওক, বৃহৎ উদ্যোগ আৰু ব্যক্তিগত উদ্যমীও ইয়াৰ অন্তৰ্ভুক্ত হয়৷ ইয়াক আগুৱাই লৈ যোৱাৰ বাবে দেশবাসীয়ে মিলি পৰিশ্ৰম কৰিব লাগিব৷ যিদৰে অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ বিশাখাপট্টনমৰ শ্ৰী চি বি ৰাজুৱে কৰিছে৷ তেওঁৰ গাঁৱত এতি-কোপ্পকা পুতলা এসময়ত অশেষ জনপ্ৰিয় আছিল৷ ইয়াৰ বিশেষত্ব এয়াই যে এই খেলা-সামগ্ৰীবিধ কাঠেৰে নিৰ্মাণ কৰা হয় আৰু দ্বিতীয় কথাটো এয়েই যে এই খেলা-সামগ্ৰীবিধত আপুনি ক’তো কোণ বা এংগল (Angle) বিচাৰি নাপাব৷ এই খেলা-সামগ্ৰীবিধ চাৰিও ফালৰ পৰা ঘূৰণীয়া আৰু সেয়ে শিশুসকলেও আঘাত পোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাথাকে৷ চি বি ৰাজুৱে এতি-কোপ্পকা পুতলাৰ বাবে এতিয়া নিজৰ গাঁৱৰ কাৰিকৰসকলৰ সৈতে লগ হৈ এক আন্দোলনৰ সূচনা কৰিছে৷ উন্নতমানৰ এতি-কোপ্পকা পুতলা নিৰ্মাণ কৰি চি বি ৰাজুৱে থলুৱা খেলা-সামগ্ৰীৰ হেৰাই যোৱা গৰিমা ঘূৰাই আনিছে৷ খেলা-সামগ্ৰীৰ সৈতে আমি দুটা কাম কৰিব পাৰো- নিজৰ গৌৰৱশালী অতীতক নিজৰ জীৱনলৈ পুনৰ ঘূৰাই আনিব পাৰো আৰু নিজৰ স্বৰ্ণিম ভৱিষ্যতো গঢ়িব পাৰো৷ মই আমাৰ ষ্টাৰ্ট-আপ মিত্ৰসকলক, আমাৰ নতুন উদ্যমীসকলক কও- পুতলাৰ বাবে ঐক্যৱদ্ধ হওক…আহক, সকলোৱে মিলি খেলা-সামগ্ৰী নিৰ্মাণ কৰো৷ এতিয়া সকলোৰে বাবে, থলুৱা খেলা-সামগ্ৰীৰ বাবে মাত-মতাৰ সময়৷ আহত, আমাৰ তৰুণসকলৰ বাবে নতুন ধৰণে, উন্নত গুণগতমানৰ খেলা-সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰো৷ এনেকুৱা খেলা-সামগ্ৰী যাৰ উপস্থিতিত শৈশৱো উজ্জীৱিত হওক আৰু উদ্ভাসিতও হওক৷ আমি এনেকুৱা খেলা-সামগ্ৰী প্ৰস্তুত কৰিব লাগিব যি পৰিবেশ অনুকূলো হয়৷
বন্ধুসকল, সেইদৰে এতিয়া কম্পিউটাৰ আৰু স্মাৰ্টফোনৰ এই যুগত কম্পিউটাৰ গেমছৰো চাহিদা অধিক হৈছে৷ এই গেমবোৰ শিশুৱেও খেলে আৰু ডাঙৰেও খেলে৷ কিন্তু এই গেমবোৰৰ বিষয়বস্তু অধিকাংশই বাহিৰৰ হয়৷ আমাৰ দেশত ইমান বিষয় আছে, ইমান উপলব্ধি আছে, এনে সমৃদ্ধ ইতিহাস আছে৷ আমি এইবোৰৰ ওপৰত গেম প্ৰস্তুত কৰিব নোৱাৰোনে? মই দেশৰ যুৱ প্ৰতিভাক কৈছো, আপোনালোকে ভাৰততো গেম নিৰ্মাণ কৰক আৰু ভাৰতৰ ওপৰতো গেম নিৰ্মাণ কৰক৷ এইদৰে কোৱাও হয়- Let the games begin ! তেন্তে আহক, খেল আৰম্ভ কৰো৷
বন্ধুসকল, আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযানৰ ভাৰ্চুৱেল গেমেই হওক, পুতলাৰ ক্ষেত্ৰই হওক, সকলোৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব লাগিব আৰু এই অৱকাশৰো এতিয়া সৃষ্টি হৈছে৷ আজিৰ পৰা এশ বছৰ পূৰ্বে অসহযোগ আন্দোলন আৰম্ভ হৈছিল, তেতিয়া গান্ধীজীয়ে লিখিছিল- ‘অসহযোগ আন্দোলন, দেশবাসীৰ আত্মসন্মান আৰু নিজৰ শক্তি বোধ কৰাৰ এক প্ৰয়াস৷’’
আজি যেতিয়া আমি দেশক আত্মনিৰ্ভৰশীল কৰি তোলাৰ প্ৰয়াস কৰিছো, আমি সম্পূৰ্ণ আত্মবিশ্বাসৰ সৈতে আগবাঢ়িব লাগিব, প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰত দেশক আত্মনিৰ্ভৰ কৰি তুলিব লাগিব৷ অসহযোগ আন্দোলনৰ যি বীজ ৰোপণ কৰা হৈছিল,তাক আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ বট বৃক্ষলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰাৰ দায়িত্ব আমাৰ সকলোৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰতীয়সকলৰ উদ্ভাৱন আৰু সমাধান দিব পৰা ক্ষমতাক সকলোৱে স্বীকাৰ কৰিছে আৰু যেতিয়া সমৰ্পণৰ ভাৱ, সংবেদনাৰ ভাৱ প্ৰকট হয় তেতিয়া এই শক্তি অসীম হৈ পৰে৷ এই মাহৰ আৰম্ভণিতে দেশৰ যুৱচামৰ সন্মুখত এক এপ উদ্ভাৱন প্ৰত্যাহ্বান প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল৷ এই আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত এপ উদ্ভাৱন প্ৰত্যাহ্বানত আমাৰ যুৱচামে দলে-বলে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷ প্ৰায় ৭ হাজাৰে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷ তাৰেও প্ৰায় দুই তৃতীয়াংশ টায়াৰ-২ আৰু টায়াৰ-৩ চহৰৰ আছিল৷ এয়া আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ বাবে, দেশৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে অতিশয় শুভ সংকেত৷ আত্মনিৰ্ভৰ এপ উদ্ভাৱন প্ৰত্যাহ্বানৰ ফলাফল দেখি আপোনালোক নিশ্চয় আকৃষ্ট হ’ব৷ বহু পৰীক্ষা-নিৰীক্ষাৰ পিছত ভিন্ন-ভিন্ন শাখাত প্ৰায় দুই ডজন এপক বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছে৷ আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ এই এপসমূহৰ বিষয়ে জানি লওক আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত হওক৷ হয়তোবা আপোনালোকৰ মাজৰ কোনোবাজনেও হয় এনে এপ প্ৰস্তুতিৰ বাবে অনুপ্ৰেৰিত হ’ব পাৰে৷ ইয়াৰে এটা এপ আছে, সেয়া হ’ল কুটুকী, শিশুৰ শিক্ষণ এপ৷ এয়া সৰু সৰু ল’ৰা-ছোৱালীৰ বাবে এনে এক বাৰ্তা এপ য’ত গীত আৰু কাহিনীৰ জৰিয়তে কথাই-কথাই শিশুসকলে অংক আৰু বিজ্ঞানৰ বহু কথা শিকিব পাৰে৷ ইয়াত বিভিন্ন গতিবিধিও আছে, খেলো আছে৷ ঠিক সেইদৰে এক মাইক্ৰ’ ব্ল’গিং প্লেটফ’ৰ্মৰ এপ এটাও আছে৷ ইয়াৰ নাম হ’ল কু৷ ইয়াত আমি নিজৰ মাতৃভাষাত টেক্সট, ভিডিঅ’ আৰু অডিঅ’ৰ জৰিয়তে কথা পাতিব পাৰো৷ সেইদৰে চিংগাৰী এপো তৰুণ প্ৰজন্মৰ মাজত জনপ্ৰিয় হৈ উঠিছে৷ এটা এপ আছে- আস্ক চৰকাৰ৷ ইয়াত থকা চাট বটৰ জৰিয়তে আপুনি কথা পাতিব পাৰে আৰু যিকোনো চৰকাৰী যোজনাৰ বিষয়ে উপযুক্ত তথ্য লাভ কৰিব পাৰে৷ সেয়াও টেক্সট, অডিঅ’ আৰু ভিডিঅ’ এই তিনি ধৰণে লাভ কৰিব পাৰে৷ ই আপোনাৰ বাবে অতিশয় সহায়ক হ’ব পাৰে৷ আৰু এটা এপ আছে, ষ্টেপ ছেট গো৷ ই হ’ল এক ফিটনেছ এপ৷ আপুনি কিমান খোজ কাঢ়িলে, কিমান কেল’ৰী বাৰ্ণ কৰিলে, এই সকলোবোৰ হিচাপ এই এপটোৱে ৰাখে আৰু আপোনাক ফিট হৈ থাকিবলৈ অনুপ্ৰেৰিত কৰে৷ মই কেইটামান উদাহৰণ হে দিছো৷ এনেকুৱা বহু এপ আছে যিয়ে এই প্ৰত্যাহ্বানটোত বিজয় সিদ্ধ কৰিছে৷ বহু ব্যৱসায়িক এপ আছে, গেমৰ এপ আছে৷ যেনে ‘ইজ ইকুৱেল টু’, ‘বুকছ এণ্ড এক্সপেন্সেচ’ ‘জ’হ’’ ৱৰ্কপ্লেছ, এফটিচি টেলেণ্ট৷ আপোনালোকে এইসমূহৰ বিষয়ে ইণ্টাৰনেটত সন্ধান কৰিব পাৰে৷ আপোনালোকে আগবাঢ়ি আহক, উদ্ভাৱন কৰক, প্ৰণয়ন কৰক৷ আপোনালোকৰ প্ৰয়াস, আজিৰ সৰু-সৰু ষ্টাৰ্ট-আপ কাইলৈ বৃহৎ উদ্যোগলৈ ৰূপান্তৰিত হ’ব আৰু বিশ্বত ভাৰতৰ পৰিচয় দাঙি ধৰিব৷ আৰু আপোনালোকে নাপাহৰিব যে আজিৰ বিশ্বৰ যিমানবোৰ ডাঙৰ ডাঙৰ উদ্যোগ দেখা পাইছে, সেয়াও এটা সময়ত ষ্টাৰ্ট-আপেই আছিল৷
প্ৰিয় দেশবাসীসকল, আমাৰ ইয়াত শিশু, আমাৰ বিদ্যাৰ্থীয়ে যাতে নিজৰ সম্পূৰ্ণ ক্ষমতা প্ৰদৰ্শিত কৰিব পাৰে, নিজৰ সামৰ্থ প্ৰদৰ্শিত কৰিব পাৰে, তাৰবাবে পুষ্টিৰ ভূমিকাও অশেষ গুৰুত্বপূৰ্ণ হয়৷ সমগ্ৰ দেশতে ছেপ্টেম্বৰ মাহটো পোষণ মাহ-পুষ্টি মাহ হিচাপে পালন কৰা হ’ব৷ ৰাষ্ট্ৰ আৰু পুষ্টিৰ সম্পৰ্ক গভীৰ৷ আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়- যথা অন্নম তথা মন্নম৷ অৰ্থাৎ অন্ন যেনেকুৱা হয় তেনেকুৱাই আমাৰ আমাৰ মানসিক আৰু বৌদ্ধিক বিকাশো হয়৷ বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে শিশুক গৰ্ভাৱস্থাতেই যিমান পাৰি পুষ্টি প্ৰদান কৰিব লাগে৷ তেতিয়াহে শিশুটিৰ মানসিক বিকাশ হয় আৰু সুস্থ হয়৷ শিশুৰ পুষ্টিৰ বাবেও মাকেও যাতে সম্পূৰ্ণ পুষ্টি লাভ কৰিব পাৰে আৰু পুষ্টিৰ অৰ্থ কেৱল এয়াই নহয় যে আপুনি কি খাইছে, কিমান পৰিমাণৰ খাইছে আৰু কিমান বাৰ খাইছে৷ ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল যে আপোনাৰ শৰীৰে কিমান প্ৰয়োজনীয় পুষ্টি লাভ কৰিছে৷ আপুনি আইৰণ, কেলচিয়াম লাভ কৰিছে নে নাই, ছ’ডিয়াম লাভ কৰিছে নে নাই, ভিটামিন লাভ কৰিছে নে নাই, এই সকলোবোৰ পুষ্টিৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ৷ পুষ্টিৰ এই আন্দোলনত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণো অতিশয় আৱশ্যক৷ জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণেহে ইয়াক সফল কৰি তুলিব পাৰে৷ বিগত কিছু বৰ্ষৰ পৰা এই দিশত যথেষ্ট প্ৰয়াস কৰা হৈছে৷ বিশেষকৈ আমাৰ গাঁওসমূহত ইয়াক জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ দ্বাৰা জন আন্দোলনলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰা হৈছে৷ পোষণ সপ্তাহেই হও বা পোষণ মাহেই হওক, ইয়াৰ জৰিয়তে অধিক সংখ্যক সজাগতা প্ৰদান কৰা হৈছে৷ বিদ্যালয়সমূহক জড়িত কৰোৱা হৈছে৷ শিশুৰ বাবে প্ৰতিযোগিতা হওক, তেওঁলোকৰ সজাগতা বৃদ্ধই হওক, ইয়াৰ বাবেও নিৰন্তৰে প্ৰয়াস কৰা হৈছে৷ যিদৰে শ্ৰেণী কোঠাত এজন মণিটৰ থাকে, ঠিক সেইদৰে পুষ্টি মণিটৰো হওক, প্ৰতিবেদন কাৰ্ডৰ দৰে পুষ্টি কাৰ্ডো হওক, এই ধৰণৰ কাম আৰম্ভ কৰা হৈছে৷ পোষণ মাহৰ সময়ছোৱাত মাই গভ প’ৰ্টেলত এক খাদ্য আৰু পুষ্টি কুইজো আৰম্ভ কৰা হ’ব৷ মীম প্ৰতিযোগিতাও হ’ব৷ আপোনালোকে নিজেও অংশগ্ৰহণ কৰক আৰু আনকো অনুপ্ৰেৰিত কৰক৷ বন্ধুসকল, যদি আপোনালোকে গুজৰাটৰ চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ ষ্টেচু অব্ ইউনিটীলৈ যোৱাৰ সুবিধা লাভ কৰিছে, আৰু ক’ভিডৰ পিছত যেতিয়া ইয়াক মুকলি কৰা হ’ব তেতিয়া তাত এক অনন্য পুষ্টি উদ্যান দেখিবলৈ পাব৷ খেলৰ মাজেৰে পুষ্টিৰ শিক্ষা আনন্দ-প্ৰমোদৰ সৈতে তাত উপভোগ কৰিব পাৰিব৷
বন্ধুসকল, ভাৰত এক বিশাল দেশ, খোৱা-বোৱাৰ বিভিন্ন বৈচিত্ৰ বিদ্যমান৷ আমাৰ দেশত ছট ভিন্ন ঋতু আছে, বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ জলবায়ু অনুসৰি ভিন্ন ভিন্ন শস্য উৎপাদন হয়৷ সেয়ে এয়া অতিশয় গুৰুত্বপূৰ্ণ যে প্ৰতিটো অঞ্চলৰ জলবায়ু সেই স্থানৰ স্থানীয় ভোজন আৰু তাত উৎপাদিত অন্ন, ফল, শাক-পাচলি অনুসৰি পোষক, পুষ্টিসমৃদ্ধ খাদ্যাভ্যাস গঢ়ি উঠক৷ এতিয়া যেনেকৈ মিলেট-গোটা শস্য-ৰাদী, জোৱাৰ, এয়া অতিশয় পুষ্টিদায়ক খাদ্য৷ এক ‘ভাৰতীয় কৃষি কোষ’ প্ৰস্তুত কৰা হৈছে, ইয়াত এখন জিলাত কি কি ফচলৰ উৎপাদন হয়, সেইসমূহৰ পুষ্টিগত মূল্য কেনে এই সকলোবোৰ তথ্য থাকিব৷ এয়া আপোনালোকৰ বাবে অতিশয় উপযোগী হ’ব পাৰে৷ আহক, পোষণ মাহত পুষ্টিদায়ক খাদ্য খোৱা আৰু সুস্থ হৈ থকাৰ বাবে সকলোকে অনুপ্ৰেৰিত কৰো৷
প্ৰিয় দেশবাসীসকল, কেইদিনমান পূৰ্বে যেতিয়া আমি আমাৰ স্বাধীনতা দিৱস পালন কৰি আছিলো তেতিয়া এক অতিশয় আমোদজক ঘটনালৈ মোৰ চকু গৈছিল৷ এই খবৰটো আছিল আমাৰ সুৰক্ষা বাহিনীৰ৷ এটা হ’ল সৌফী আৰু আনটো বিদা৷ সৌফী আৰু বিদা, ভাৰতীয় সেনাবাহিনীৰ গৌৰৱ, এনে কুকুৰ যাক চীফ অব্ আৰ্মী ষ্টাফ ‘কমেণ্ডেচন কাৰ্ডে’ৰে সন্মানিত কৰা হৈছে৷ সৌফি আৰু বিদাই এই সন্মান নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰাৰ বাবে লাভ কৰিছে৷ আমাৰ সেনা বাহিনীত, আমাৰ সুৰক্ষাবাহিনীত এনে কিমান বাহাদুৰ কুকুৰ আছে যিয়ে দেশৰ বাবে নিজৰ প্ৰাণো বলিদান দিছে৷ কিমান বোমা বিস্ফোৰণত, কিমান সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণত এনে কুকুৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ কিছুসময় পূৰ্বে মই দেশৰ সুৰক্ষাত নিয়োজিত কুকুৰৰ ভূমিকাৰ বিষয়ে বিশদভাৱে জনাৰ সুযোগ লাভ কৰিলো৷ বহু কাহিনী শুনিলো৷ বলৰাম নামৰ এটা কুকুৰে ২০০৬ চনত অমৰনাথ যাত্ৰাৰ পথত বৃহৎ মাত্ৰাত বোমা সন্ধান কৰি উলিয়াইছিল৷ ২০০২ চনত ভাৱনা নামৰ এটা কুকুৰে আইইডি সন্ধান কৰি উলিয়াইছিল৷ আইইডি উলিয়াই থকাৰ সময়ত সন্ত্ৰাসবাদীসকলে বিস্ফোৰণৰ সৃষ্টি কৰিছিল আৰু ভাৱনা শ্বহীদ হৈছিল৷ দুই-তিনি বছৰ পূৰ্বে ছট্টিশগড়ৰ বীজাপুৰত চিআৰপিএফৰ স্নিফাৰ কুকুৰ ‘ক্ৰেকাৰো’ আইইডি বিস্ফোৰণত শ্বহীদ হৈছিল৷ কিছুদিন পূৰ্বে আপোনালোকে বোধহয় টিভিত এক অতিশয় ভাবুক দৃশ্য প্ৰত্যক্ষ কৰিছে য’ত এক বীড আৰক্ষীয়ে সম্পূৰ্ণ সন্মানৰ সৈতে কুকুৰ এটাক অন্তিম বিদায় জনাইছে৷ ৰকীয়ে ৩০০ত কৈও অধিক গোচৰ নিষ্পত্তি কৰাত আৰক্ষীক সহায় কৰিছিল৷ দুৰ্যোগ প্ৰশমন আৰু উদ্ধাৰ অভিযানতো কুকুৰে বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰে৷ ভাৰতত ৰাষ্ট্ৰীয় দুৰ্যোগ প্ৰতিক্ৰিয়া বাহিনী-এনডিআৰএফে এনে ডজন কুকুৰক বিশেষভাৱে প্ৰশিক্ষিত কৰিছে৷ ভূমিকম্প আহিলে, অট্টালিকা খহি পৰিলে, জীৱিত লোক কৰ’বাত সোমাই পৰিলে তেওঁলোকক সন্ধান কৰি উলিওৱাৰ বাবে কুকুৰে বিশেষ ভূমিকা পালন কৰে৷
বন্ধুসকল, মোক কোৱা হৈছে যে ভাৰতীয় ব্ৰীডৰ কুকুৰো ভাল হয়, অতিশয় সক্ষম হয়৷ ভাৰতীয় ব্ৰীডৰ মুধোল হাউণ্ড, হিমাচলী হাউণ্ড ভাল জাতৰ হয়৷ ৰাজাপালায়ম, কন্নী, চিপ্পীপৰাই আৰু কোম্বাইও উন্নত জাতৰ ভাৰতী কুকুৰ হয়৷ ইহঁতক পালন কৰাৰ খৰচো কম আৰু ভাৰতীয় পৰিবেশত মিলিও পৰে৷ এতিয়া আমাৰ সুৰক্ষা সংস্থাসমূহেও ভাৰতীয় জাতৰ কুকুৰবোৰক নিজৰ দলত সংগী কৰি লৈছে৷ বিগত কিছু সময়ৰ পৰা আৰ্মী, চিআইএছএফ, এনএছজিয়ে মুধোল হাউণ্ড কুকুৰক প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰি ডগ স্কোৱাডত চামিল কৰি লৈছে, চিআৰপিএফে কোম্বাই কুকুৰত নিজৰ দলত চামিল কৰিছে৷ ভাৰতীয় কৃষি গৱেষণা পৰিষদেও ভাৰতীয় জাতৰ কুকুৰৰ ওপৰত গৱেষণা কৰি আছে৷ লক্ষ্য এয়াই যে ভাৰতীয় জাতৰ কুকুৰক অধিক উন্নত কৰি তোলা হওক আৰু অধিক উপযোগী কৰি তোলা হওক৷ আপোনালোকে ইণ্টাৰনেটত এইসমূহৰ নাম বিচাৰি তথ্যসমূহ জানিব পাৰিব৷ ইহঁতবোৰ ইমানেই ধুনীয়া যে আপোনালোক আচৰিত হৈ পৰিব৷ যদি আপোনালোকে কুকুৰ পুহিবলৈ বিচাৰিছে তেন্তে ভাৰতীয় জাতৰ কুকুৰেই আনিব৷ আত্মনিৰ্ভ ভাৰত, যেতিয়া জন-মনৰ মন্ত্ৰলৈ পৰিৱৰ্তিত হয় তেতিয়া কোনো এটা ক্ষেত্ৰই পিছ পৰি নৰয়৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছু দিনৰ পিছত পাঁচ ছেপ্টেম্বৰত আমি শিক্ষক দিৱস পালন কৰিম৷ আমি সকলোৱে যেতিয়া নিজৰ জীৱনৰ সফলতাক নিজৰ জীৱন যাত্ৰাত প্ৰত্যক্ষ কৰো তেতিয়া কোনোবা নহয় কোনোবা এজন শিক্ষকৰ কথা মনলৈ আহেই৷ দ্ৰুত গতিত পৰিৱৰ্তিত হোৱা সময় আৰু ক’ৰোনাৰ সংকটৰ সময়ছোৱাত আমাৰ শিক্ষকসকলৰ সন্মুখতো সময়ৰ সৈতে পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰত্যাহ্বান প্ৰস্তুত হৈছে৷ মই সুখী যে আমাৰ শিক্ষকসকলে এই প্ৰত্যাহ্বানক স্বীকাৰ কৰাই নহয় বৰঞ্চ ইয়াক অৱকাশলৈও পৰিৱৰ্তিত কৰিছে৷ অধ্যয়নত প্ৰযুক্তিৰ অধিক পৰিমাণৰ ব্যৱহাৰ কিদৰে হওক, নতুন প্ৰক্ৰিয়া কিদৰে আঁকোৱালি লোৱা হয়, শিক্ষাৰ্থীসকলক কিদৰে সহায় কৰা হয়, এয়া আমাৰ শিক্ষকসকলে সহজে আঁকোৱালি লৈছে আৰু নিজৰ শিক্ষাৰ্থীসকলকো শিকাইছে৷ আজি দেশৰ সকলো স্থানতে কিবা নহয় কিবা এটা উদ্ভাৱন হৈছে৷ শিক্ষক আৰু শিক্ষাৰ্থীয়ে লগ হৈ কিবা এটা নতুন কৰিছে৷ মোৰ বিশ্বাস যে যিদৰে দেশত ৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা নীতিৰ জৰিয়তে এক বৃহৎ পৰিৱৰ্তন হৈছে, আমাৰ শিক্ষকসকলেও ইয়াৰ লাভ শিক্ষাৰ্থীসকললৈ বহন কৰাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব৷
বন্ধুসকল, বিশেষকৈ মোৰ শিক্ষক বন্ধুসকল, ২০২২ বৰ্ষত আমাৰ দেশে স্বতন্ত্ৰতাৰ ৭৫তম বৰ্ষ পালন কৰিব৷ স্বতন্ত্ৰতাৰ পূৰ্বে অনেক বৰ্ষজুৰি আমাৰ দেশত স্বাধীনতাৰ যুঁজৰ এক দীঘলীয়া ইতিহাস বিদ্যমান আছে৷ এই সময়ছোৱাত দেশৰ এনেকুৱা এটা অংশ নাই য’ত স্বাধীনতাকামীসকলে নিজৰ প্ৰাণ হেৰুওৱা নাই, নিজৰ সৰ্বস্ব ত্যাগ কৰা নাই৷ আমাৰ আজিৰ প্ৰজন্ম, আমাৰ বিদ্যাৰ্থীসকলে স্বাধীনতাৰ এই যুঁজাৰুসকলৰ বিষয়ে পৰিচিত হোৱাটো অতিশয় আৱশ্যক৷ নিজৰ জিলাত, নিজৰ ঠাইত স্বাধীনতাৰ আন্দোলনৰ সময়ত কি হৈছিল, কোন শ্বহীদ হৈছিল, কোনে কিমান সময় কাৰাবাস খাটিবলগীয়া হৈছিল৷ এই কথাবোৰ আমাৰ বিদ্যাৰ্থীসকলে জানিবলৈ পালে তেওঁলোকৰ ব্যক্তিত্বতো ইয়াৰ প্ৰভাৱ পৰিব আৰু ইয়াৰ বাবে বহু কাম কৰিব পাৰি৷ ইয়াত শিক্ষকসকলৰ ভূমিকাও গুৰুত্বপূৰ্ণ হ’ব৷ যেনে, আপোনালোক যি জিলাত বাস কৰে সেই জিলাত স্বাধীনতা যুদ্ধৰ কিবা ঘটনা ঘটিছিল নেকি? ইয়াকে লৈ বিদ্যাৰ্থীসকলৰ দ্বাৰা গৱেষণা কৰোৱাব পাৰি৷ ইয়াক বিদ্যালয়ৰ হস্তলিখিত অংকৰ ৰূপত প্ৰস্তুত কৰিব পাৰি আৰু নিজৰ চহৰত স্বতন্ত্ৰতা আন্দোলনৰ সৈতে জড়িত আন স্থানসমূহলৈও শিক্ষাৰ্থীসকলক লৈ যাব পাৰি৷ কোনো বিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে যদি এই সিদ্ধান্ত লয় যে স্বাধীনতাৰ ৭৫তম বৰ্ষত নিজৰ স্থানৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫জন নায়কক লৈ কবিতা লিখিম, নাট্য কথা ৰচনা কৰিম৷ আপোনালোকৰ এই প্ৰয়াসৰ দ্বাৰা দেশৰ হাজাৰ-লাখজন অজানা নায়ক সন্মুখলৈ ওলাই আহিব যি দেশৰ বাবে জীয়াইছিল, দেশৰ বাবে মৃত্যু বৰণ কৰিছিল, সময়ৰ সৈতে তেওঁলোক বিস্মৃত হৈ পৰিল৷ এনে মহান ব্যক্তিসকলক যদি আমি সন্মুখলৈ লৈ আহো তেন্তে স্বাধীনতাৰ ৭৫তম বৰ্ষত তেওঁলোকৰ প্ৰতি এয়া হ’ব প্ৰকৃত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি আৰু ৫ ছেপ্টেম্বৰত শিক্ষক দিৱস পালন কৰাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত মই আমাৰ শিক্ষক বন্ধুসকলৰ পৰা নিশ্চয়কৈ আগ্ৰহ কৰিম যে তেওঁলোকে ইয়াৰ বাবে এক পৰিবেশৰ সৃষ্টি কৰক আৰু সকলোৱে মিলি কাম আৰম্ভ কৰক৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসীসকল, দেশ আজি যি বিকাশৰ পথত অগ্ৰসৰ হৈছে, ইয়াৰ সফলতা সুখদায়ক তেতিয়াহে হ’ব যেতিয়া প্ৰতিজন দেশবাসী ইয়াত চামিল হ’ব, এই যাত্ৰাৰ যাত্ৰী হ’ব, এই পথৰ পথিক হ’ব৷ সেয়ে প্ৰতিজন দেশবাসী যাতে সুস্থ হৈ থাকে আৰু একত্ৰিতভাৱে ক’ৰোনাক হৰুৱাব পাৰে সেয়া হ’ব অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ ক’ৰোনা তেতিয়াহে হাৰিব যেতিয়া আপোনালোক সুৰক্ষিত হৈ থাকিব, যেতিয়া আপোনালোকে ‘দুই গজৰ দুৰত্ব’ পালন কৰিব, মাস্ক পৰিধান কৰিব৷ এই সংকল্প পূৰ্ণ ৰূপে পালন কৰিব৷ আপোনালোক সুৰক্ষিত হৈ থাকক, সুস্থ হৈ থাকক, সুখী হৈ থাকক৷ এই শুভকামনাৰ সৈতে আগন্তুক ‘মন কী বাত’ত পুনৰ লগ পাম৷
অশেষ ধন্যবাদ৷ নমস্কাৰ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ আজি ২৬ জুলাই আৰু আজিৰ দিনটো অতিশয় উল্লেখযোগ্য৷ আজি ‘কাৰ্গিল বিজয় দিৱস’৷ ২১ বছৰ পূৰ্বে আজিৰ দিনটোতেই আমাৰ সেনাই ভাৰতৰ বিজয় ধ্বজ্বা উৰুৱাইছিল৷ বন্ধুসকল, কাৰ্গিলৰ যুদ্ধ কি পৰিস্থিতিত হৈছিল সেয়া ভাৰতে কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰে৷ পাকিস্তানে ভাৰতৰ ভূমি হস্তগত কৰিবলৈ তথা দেশৰ অন্তঃকলহৰ সুযোগ লৈ লক্ষ্য বিপথে নিবলৈ দুঃসাহস কৰিছিল৷ ভাৰতে তেতিয়া পাকিস্তানৰ সৈতে সুসম্পৰ্ক গঢ়িবলৈ প্ৰয়াসো কৰিছিল৷ কিন্তু কোৱা হয়-
‘‘বয়ৰু অকাৰণ সব কাহু সো৷ জো কৰ হিত অনহিত তাহু সো৷৷’’
অৰ্থাৎ, দুষ্টৰ স্বভাৱেই হ’ল সকলোৰে সৈতে শত্ৰুতা কৰা৷ এনে স্বভাৱৰ লোকে হিতৈষীসকলৰো লোকচান কৰে৷ আৰু সেয়ে ভাৰতৰ মিত্ৰতাৰ প্ৰত্যুত্তৰত পাকিস্তানে পিঠিৰ দিশৰ পৰা আক্ৰমণ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিলে৷ কিন্তু তাৰ পিছত ভাৰতৰ বীৰ সেনা যি পৰাক্ৰম প্ৰদৰ্শিত কৰিলে, ভাৰতে যি নিজৰ শক্তি প্ৰদৰ্শিত কৰিলে সেয়া সমগ্ৰ বিশ্বই প্ৰত্যক্ষ কৰিলে৷ আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে- ওখ পাহাৰত বহি থকা শত্ৰু আৰু তলৰ পৰা যুদ্ধৰত আমাৰ সেনা, আমাৰ বীৰ জোৱান, কিন্তু পাহাৰৰ উচ্চতা নহয়- ভাৰতৰ সেনানীৰ সুউচ্চ উৎসাহ আৰু প্ৰকৃত বীৰত্বৰ জয় হ’ল৷ বন্ধুসকল, সেই সময়ত মইও কাৰ্গিললৈ গৈ আমাৰ জোৱানসকলৰ বীৰত্ব প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো৷ সেই দিনকেইটা মোৰ জীৱনৰ অমূল্য সময়সমূহৰ ভিতৰৰ অন্যতম একোটা সময়৷ মই দেখিবলৈ পাইছো যে আজি সমগ্ৰ দেশে কাৰ্গিল বিজয়ৰ দিনটো সোঁৱৰণ কৰিছে৷ ছ’চিয়েল মিডিয়াত এটা হেশ্বটেগ #courageinkargil ব্যৱহাৰ কৰি জনসাধাৰণে আমাৰ বীৰসকললৈ সেৱা জনাইছে, শ্বহীদসকললৈ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি যাঁচিছে৷ মই আজি সমগ্ৰ দেশবাসীৰ তৰফৰ পৰা আমাৰ এই বীৰ জোৱানসকলৰ সৈতে সেই বীৰ মাতৃসকলকো সেৱা যাঁচিছো যিয়ে মা-ভাৰতীৰ প্ৰকৃত বীৰ পুত্ৰক জন্ম দিছে৷ মই দেশৰ যুৱচামক আহ্বান জনাইছো যে আজি দিনটো কাৰ্গিল বিজয়ৰ সৈতে জড়িত আমাৰ বীৰসকলৰ কাহিনী, বীৰ মাতৃসকলৰ ত্যাগৰ বিষয়ে প্ৰচাৰ কৰক৷ আপোনালোকক আজি www.gallantryawards.gov.in টো পৰিদৰ্শন কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ তাত আপোনালোকে আমাৰ বীৰ পৰাক্ৰমী যোদ্ধাসকলৰ বিষয়ে, তেওঁলোকৰ পৰাক্ৰমৰ বিষয়ে বহু তথ্য লাভ কৰিব৷ আৰু সেই তথ্য যেতিয়া আপোনালোকে নিজৰ বন্ধুসকলৰ সৈতে চৰ্চা কৰিব তেতিয়া তেওঁলোকৰ বাবে প্ৰেৰণাৰো কাৰণ হৈ পৰিব৷ আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ এই ৱেবছাইটটো পৰিদৰ্শন কৰক আৰু মই কৈছো, বাৰে-বাৰে কৰক৷
বন্ধুসকল, কাৰ্গিল যুদ্ধৰ সময়ত অটলজীয়ে লালকিল্লাৰ পৰা যি কৈছিল, সেয়া আজিও আমাৰ বাবে প্ৰাসংগিক হৈ আছে৷ অটলজীয়ে দেশক গান্ধীজীৰ এটা মন্ত্ৰ সোঁৱৰণ কৰাই দিছিল৷ মহাত্মা গান্ধীৰ মন্ত্ৰ এয়াই আছিল যে কোনোবাই কি কৰিব লাগে, কি কৰিব নালাগে তেন্তে ভাৰতৰ সবাতোকৈ দুখীয়া আৰু অসহায় ব্যক্তিৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিব লাগে৷ তেওঁ এয়া চিন্তা কৰিব লাগে যে তেওঁৰ সহায়ৰ দ্বাৰা সেই ব্যক্তিজনৰ কল্যাণ হ’ব নে নহয়৷ গান্ধীজীৰ এই চিন্তাৰো ঊৰ্ধলৈ গৈ অটলজীয়ে কৈছিল যে কাৰ্গিল যুদ্ধই আমাক দ্বিতীয়টো মন্ত্ৰ দিছে- এই মন্ত্ৰ হ’ল যে কোনো গুৰুত্বপূৰ্ণ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰাৰ পূৰ্বে এয়া নিশ্চয়কৈ চিন্তা কৰক যে আমাৰ এই পদক্ষেপে সেই সৈনিকৰ সন্মানৰ অনুৰূপ হৈছে নে যিয়ে সেই দুৰ্গম পাহাৰত নিজৰ প্ৰাণৰ আহুতি দিছে৷ আহক, অটলজীৰ সৈতে আমি তেওঁৰ সেই ভাৱনা আমি শুনো, বুজো আৰু সময়ৰ যি আহ্বান সেয়া স্বীকাৰ কৰো৷
শ্ৰী অটলজীৰ কণ্ঠধ্বনি ###
‘‘গান্ধীজীয়ে আমাক এটা মন্ত্ৰ দিছে, সেয়া আমাৰ সকলোৰে মনত আছে৷ তেওঁ কৈছিল যে যদি তুমি কি কৰা উচিত বা অনুচিত সেই লৈ যদি চিন্তাত পৰিছা তেন্তে ভাৰতৰ সেই সবাতোকৈ অসহায় ব্যক্তিজনৰ বিষয়ে ভাবা আৰু নিজকে প্ৰশ্ন কৰা যে তুমি কৰি কৰিলে সেই ব্যক্তিজনৰ কল্যাণ হ’ব৷ কাৰ্গিলে আমাক দ্বিতীয়টো মন্ত্ৰ দিছে- কোনো গুৰুত্বপূৰ্ণ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰাৰ পূৰ্বে আমি এয়া চিন্তা কৰাটো আৱশ্যক যে আমাৰ এই পদক্ষেপে সেই সৈনিকৰ সন্মানৰ অনুৰূপ হৈছে নে যিয়ে সেই দুৰ্গম পাহাৰত নিজৰ প্ৰাণৰ আহুতি দিছে৷’’
বন্ধুসকল, যুদ্ধৰ পৰিস্থিতিত আমি যি কথা কও, সিয়ে সীমাত ৰৈ থকা সৈনিকৰ মনোবলত, তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ মনোবলত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলায়৷ এই কথা আমি কেতিয়াও পাহৰিব নালাগে আৰু সেয়ে আমাৰ আচাৰ-ব্যৱহাৰ, আমাৰ বাণী, আমাৰ বক্তব্য, আমাৰ মৰ্যাদা, আমাৰ লক্ষ্য এই সকলো কথা এনেদৰে লক্ষ্য ৰাখিব লাগে যে যি কৰিছো, যি কৈছো, তাৰ দ্বাৰা যাতে সৈনিকসকলৰ মনোবল বৃদ্ধি হয়, তেওঁলোকৰ সন্মান বৃদ্ধি হয়৷ ৰাষ্ট্ৰৰ সৰ্বোপৰি মন্ত্ৰৰ বাবে, ঐক্যতাৰ সূতাত বন্ধা দেশবাসীয়ে আমাৰ সৈনিকৰ শক্তি কেইবা হাজাৰ গুণো বঢ়াই দিয়ে৷ আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়, ‘সংঘে শক্তি কলৌ যুগে’৷
কেতিয়াবা কেতিয়াবা এই কথাষাৰ নুবুজাকৈয়ে ছ’চিয়েল মিডিয়াত এনে কিছুমান কথা কোৱা হয় যিয়ে আমাৰ দেশৰ বহু ক্ষতি কৰে৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা জিজ্ঞাসাবশতঃ ফৰোৱাৰ্ড কৰি দিয়ে৷ জানে, এয়া ভুল বুলি- তথাপিও কৰে৷ আজিকালি যুদ্ধ কেৱল সীমাতেই নহয়, দেশৰ ভিতৰতো বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত হয় আৰু প্ৰতিজন দেশবাসীয়েই সেই যুদ্ধত নিজৰ ভূমিকা নিশ্চিত কৰিবলগীয়া হয়৷ আমিও আমাৰ ভূমিকা দেশৰ সীমাত, দুৰ্গম পৰিস্থিতিত যুঁজি থকা সৈন্যসকলক সোঁৱৰণ কৰি নিৰ্ধাৰণ কৰিব লাগিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, বিগত কিছু মাহৰ পৰা সমগ্ৰ দেশে ঐকৱদ্ধ হৈ যিদৰে ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজি আছে, তাৰ দ্বাৰা অনেক আশংকা ভুল বুলি প্ৰতীয়মান হৈছে৷ আজি আমাৰ দেশত আৰোগ্যৰ হাৰ অন্য দেশৰ তুলনাত অধিক৷ লগতে আমাৰ দেশত ক’ৰোনাৰ ফলত হোৱা মৃত্যুৰ হাৰ অধিকাংশ দেশতকৈ কম৷ নিশ্চিত ৰূপত এজনো ব্যক্তিৰ মৃত্যু হোৱাটো অতিশয় দুখৰ কথা কিন্তু ভাৰতে নিজৰ লক্ষাধিক নাগৰিকৰ জীৱন ৰক্ষা কৰাতো সফল হৈছে৷ কিন্তু বন্ধুসকল, ক’ৰোনাৰ বিপদ এতিয়াও আঁতৰা নাই৷ বহু স্থানত ই দ্ৰুত গতিত বিয়পিব ধৰিছে৷ আমি অধিক সতৰ্ক হৈ থাকিব লাগিব৷ আমি লক্ষ্য ৰাখিব লাগিব যে ক’ৰোনা এতিয়াও সিমানেই প্ৰাণঘাতক যি আৰম্ভণিতে আছে৷ সেয়ে আমি সম্পূৰ্ণ সাৱধানতা পালন কৰিব লাগিব৷ মুখত মাস্ক লগোৱা অথবা গামোচাৰ ব্যৱহাৰ কৰা, দুই গজৰ দূৰত্ব মানি চলা, নিৰন্তৰে হাত ধোৱা, কেতিয়াও ক’তো থু নেপেলোৱা, পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰখা-এয়াই আমাৰ হাতিয়াৰ যিয়ে আমাক ক’ৰোনাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব পাৰে৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা আমি মাস্কৰ পৰা সমস্যা পাও আৰু মুখৰ পৰা মাস্কখন আঁতৰাই দিবলৈ মন হয়৷ কথা-পতা আৰম্ভ কৰো৷ যেতিয়া মাস্কৰ প্ৰয়োজন অধিক হয় তেতিয়াই আমি মাস্কখন আঁতৰাই দিও৷ এনে সময়ত মই আপোনালোকক আহ্বান জনাইছো যে যেতিয়াই আপোনালোকে মাস্কৰ ফলত সমস্যা অনুভূত কৰে, তাক আঁতৰাই পেলোৱাৰ বাসনা হয়, অলপ সময়ৰ বাবে সেই চিকিৎসকসকলক স্মৰণ কৰক, সেই নাৰ্ছসকলক স্মৰণ কৰক, আমাৰ সেই ক’ৰোনা যোদ্ধাসকলক স্মৰণ কৰক, আপুনি লক্ষ্য কৰিব, তেওঁলোকে মাস্ক পৰিধান কৰি ঘণ্টাজুৰি আমাৰ জীৱন ৰক্ষা কৰাৰ বাবে নিয়োজিত হৈছে৷ আঠ-আঠ, দহ-দহ ঘণ্টা মাস্ক পৰিধান কৰে৷ তেওঁলোকে সমস্যাৰ সন্মুখীন নহয় নে? তেওঁলোককো অলপ সোঁৱৰণ কৰক, আপুনিও ভাবিব যে আমি এজন নাগৰিক হিচাপে ইয়াক উলাই কৰাটো উচিত নহয় অথবা আনকো কৰিবলৈ দিয়াটো উচিত নহয়৷ এফালে আমি ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে সম্পূৰ্ণ সজাগত আৰু সতৰ্কতাৰ সৈতে যুদ্ধ কৰিছো আৰু আনফালে কঠোৰ পৰিশ্ৰমেৰে ব্যৱসায়, চাকৰি, অধ্যয়ন যিবোৰ কৰ্তব্য আমি পালন কৰো তাতো গতি প্ৰদান কৰিব লাগিব, উচ্চতাৰ নতুন শিখৰলৈ লৈ যাব লাগিব৷ বন্ধুসকল, ক’ৰোনাৰ সময়ছোৱাত আমাৰ গ্ৰামীণ ক্ষেত্ৰই সমগ্ৰ দেশক দিশ দেখুৱাইছে৷ গাঁৱৰ পৰা স্থানীয় নাগৰিকৰ, গাঁও পঞ্চায়তৰ অনেক সু-প্ৰয়াস পোহৰলৈ আহিছে৷ জম্মুৰ এখন গাঁও ত্ৰেৱা গাঁও পঞ্চায়ত৷ সেই পঞ্চায়তৰ মুৰব্বী হ’ল বলবীৰ কৌৰজী৷ মোক কোৱা হৈছে যে বলবীৰ কৌৰজীয়ে নিজৰ পঞ্চায়তত ৩০খন বিচনাযুক্ত এক কোৱাৰেণ্টিন কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰিছে৷ পঞ্চায়তলৈ অহা পথত পানীৰ ব্যৱস্থা কৰিছে৷ জনসাধাৰণৰ হাত ধুবলৈ যাতে সমস্যা নহয় তাৰে ব্যৱস্থা কৰা হৈছে৷ এয়াই নহয়, বলবীৰ কৌৰজীয়ে নিজৰ কান্ধত স্প্ৰে’ পাম্প কঢ়িয়াই স্বেচ্ছাসেৱীসকলৰ সৈতে লগ হৈ সমগ্ৰ পঞ্চায়ততে, নিকটৱৰ্তী স্থানসমূহত ছেনিটাইজেছনৰ কামো কৰিছে৷ তেওঁৰ দৰে আৰু এগৰাকী কাশ্মিৰী মহিলা পঞ্চায়তৰ মুৰব্বী আছে৷ গান্দৰবলৰ চোটলীবাৰৰ জৈতুনা বেগম৷ জৈতুনা বেগমজীয়ে তেওঁৰ পঞ্চায়তে ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ কৰিব আৰু উপাৰ্জনৰ বাবে অৱকাশৰো সৃষ্টি কৰিব বুলি সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে৷ তেওঁ সমগ্ৰ এলেকাতে বিনামূলীয়া মাস্ক বিতৰণ কৰিছে, বিনামূলীয়া খাদ্য বিতৰণ কৰিছে, লগতে ৰাইজক ফচলসমূহৰ বীজ আৰু আপেলৰ পুলিও দিছে যাতে ৰাইজৰ খেতি-বাতিত সমস্যা নহয়৷ বন্ধুসকল, কাশ্মীৰৰ আৰু এটা প্ৰেৰণাদায়ী ঘটনা ঘটিছে৷ অনন্তনাগৰ পৌৰ সভাপতি শ্ৰীমান মহম্মদ ইকবাল, তেওঁক নিজৰ এলেকাৰ ছেনিটাইজেছনৰ বাবে স্প্ৰেয়াৰৰ প্ৰয়োজন আছিল৷ তেওঁ খবৰ লৈ গম পালে যে মেচিন অন্য চহৰৰ পৰা আনিব লাগিব আৰু ইয়াৰ মূল্য হ’ব ছয় লাখ টকা৷ শ্ৰীমান ইকবালে নিজৰ প্ৰয়াসত স্প্ৰেয়াৰ মেচিন প্ৰস্তুত কৰি উলিয়ালে আৰু সেয়াও কেৱল পঞ্চাশ হাজাৰ টকাতে- এনে অলেখ উদাহৰণ আছে৷
সমগ্ৰ দেশৰ কোণে-কোণে এনে অনেক প্ৰেৰণাদায়ী ঘটনা পোহৰলৈ আহিয়েই আছে৷ এওঁলোক সকলো অভিনন্দনৰ পাত্ৰ৷ প্ৰত্যাহ্বান আহিছে কিন্তু তেওঁলোকে নিজৰ শক্তিৰে ইয়াৰ সন্মুখীনো হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, উপযুক্ত পদক্ষেপৰ দ্বাৰা, ইতিবাচক পদক্ষেপৰ দ্বাৰা সদায়েই বিপত্তিৰ সময়ত, বিপত্তিক বিকাশলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰাত সহায়ক হয়৷ এতিয়া আমি ক’ৰোনাৰ সময়তো দেখিবলৈ পাইছো যে কিদৰে আমাৰ দেশৰ যুৱচামে-মহিলাসকলে নিজৰ প্ৰতিভা আৰু দক্ষতাৰ জোৰত নতুন প্ৰয়োগ আৰম্ভ কৰিছে৷ বিহাৰত বহু মহিলা আত্মসহায়ক গোটে মধুবাণী পেইণ্টিঙৰ মাস্ক বনোৱা আৰম্ভ কৰিছে আৰু চাওতে চাওতে ই অতিশয় জনপ্ৰিয় হৈ উঠিছে৷ এই মধুবাণী মাস্কে এফালে নিজৰ পৰম্পৰাৰ প্ৰচাৰ কৰাৰ লগতে জনসাধাৰণৰ স্বাস্থ্য সজাগতা বৃদ্ধি কৰি উপাৰ্জনৰ পথো প্ৰদান কৰিছে৷ আপোনালোকে জানেই যে উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলত বাঁহ যথেষ্ট পৰিমাণে উৎপাদিত হয়৷ এতিয়া এই বাঁহৰ পৰা ত্ৰিপুৰা, মণিপুৰস অসমৰ শিল্পীসকলে উচ্চ গুণগতমানৰ পানীৰ বটল আৰু টিফিন বক্স উৎপাদন কৰা আৰম্ভ কৰিছে৷ বাঁহৰ পৰা উৎপাদিত এই বটলবোৰৰ গুণগতমান পৰিলক্ষিত কৰি আপোনালোকে বিশ্বাস নকৰিব যে বাঁহৰ এই বটলো ইমান ধুনীয়া হ’ব পাৰে আৰু এই বটল পৰিবেশ অনুকূলো হয়৷ ইয়াক প্ৰস্তুত কৰাৰ সময়ত প্ৰথমে নীম আৰু অন্য ঔষধীয় পদাৰ্থসমূহৰ সৈতে উতলোৱা হয়৷ ফলত ইয়াত অনেক ঔষধী গুণো সমন্বিত হয়৷ সৰু সৰু স্থানীয় সামগ্ৰীৰ পৰা কিদৰে সফলতা লাভ কৰিব পাৰি ইয়াৰ এক উদাহৰণ ঝাৰখণ্ডৰ পৰাও লাভ কৰিব পাৰি৷ ঝাৰখণ্ডৰ বিষ্ণুপুৰত এতিয়া ৩০ত কৈও অঘিক সম্প্ৰদায়ে একত্ৰিতভাৱে লেমন গ্ৰাছৰ খেতি কৰিবলৈ ধৰিছে৷ লেমন গ্ৰাছ চাৰিমাহত উৎপাদিত হয় আৰু ইয়াৰ তেল বজাৰত ভাল দামত বিক্ৰী হয়৷ আজিকালি ইয়াৰ চাহিদাও বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে৷ মই দেশৰ দুটা এলেকাৰ কথা ক’ব বিচাৰিছো৷ দুয়োটা এলেকাই প্ৰতিটোৰ পৰা শত কিলোমিটাৰ দূৰৈত আৰু নিজৰ ধৰণে ভাৰতক আত্মনিৰ্ভৰ কৰি তোলাৰ দিশত অগ্ৰসৰ হৈছে৷ সেয়া হৈছে লাডাখ আৰু আনখন কচ্ছ৷ লেহ আৰু লাডাখৰ নাম মনলৈ অহাৰ লগে লগে সুন্দৰ দৃশ্য, ওখ ওখ পাহাৰৰ দৃশ্য আমাৰ চকুত ভাঁহি উঠে৷ সতেজ বতাহৰ অনুভৱ হয়৷ আনহাতে কচ্ছৰ নাম মনলৈ অহাৰ লগে লগে মৰুভূমি, ক’তো উদ্ভিদ এডালো নাই, এনে দৃশ্য আমাৰ চকুত ভাঁহি উঠে৷ লাডাখৰ এটি বিশেষ ফল যাক চুলী অথবা এপ্ৰিকট বুলি কোৱা হয়, এই ফলবিধে অঞ্চলটোৰ অৰ্থনীতি পৰিৱৰ্তিন কৰাৰ ক্ষমতা আছে৷ কিন্তু দুখৰ কথা এয়েই যে যোগান শৃংখল, বতৰৰ দুৰৱস্থাৰ দৰে অনেক প্ৰত্যাহ্বান ইয়াত আহি পৰে৷ ফলসমূহ কমকৈ ক্ষতিগ্ৰস্ত হওক, তাৰবাবে আজিকালি এক নতুন উদ্ভাৱনৰ আৰম্ভ হৈছে-এক দ্বৈত ব্যৱস্থা যাৰ নাম হ’ল solar apricot dryer and space heater৷ এই ফল বিধে অন্য শাক-পাচলিক প্ৰয়োজন অনুসৰি শুকুৱাব পাৰে আৰু এয়া স্বাস্থ্যসন্মতো হয়৷ প্ৰথমে যেতিয়া এই ফলবিধক খেতিৰ কাষত শুকুৱা হৈছিল তেতিয়া ই নষ্ট হোৱাৰ লগতে ধূলি আৰু বৰষুণৰ পানীৰ ফলত ইয়াৰ গুণগতমানো নষ্ট হৈছিল৷ আনফালে আজিকালি কচ্ছত কৃষকসকলে ড্ৰেগন ফলৰ খেতিৰ বাবে প্ৰশংসনীয় কাৰ্য কৰি আছে৷ বহুলোকে যেতিয়া শুনে তেতিয়া আচৰিত হয়- কচ্ছ আৰু ড্ৰেগন ফল৷ কিন্তু আজিকালি তাত বহু কৃষকে এই খেতিত নামি পৰিছে৷ ফলটোৰ গুণগতমান আৰু কম ভূমিত অধিক উৎপাদনৰ বাবে বহু উদ্ভাৱন কৰা হৈছে৷ মোক কোৱা হৈছে যে ড্ৰেগন ফলৰ জনপ্ৰিয়তা ক্ৰমান্বয়ে বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে আৰু ৰাতিপুৱাৰ আহাৰত ইয়াক ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে৷ কচ্ছৰ কৃষকসকলৰ সংকল্প এয়াই যে দেশে যাতে ড্ৰেগন ফলৰ আমদানি কৰিবলগীয়া নহয়৷ এয়াইতো হ’ল আত্মনিৰ্ভৰতা৷
বন্ধুসকল, যেতিয়াই আমি কিবা নতুন এটা কৰিবলৈ চিন্তা কৰো, উদ্ভাৱনৰ কথা ভাবো তেতিয়াই এনেকুৱা কামো সম্ভৱ হৈ পৰে যাৰ কথা সাধাৰণতে কোনেও কল্পনা নকৰে৷ যিদৰে বিহাৰৰ কিছুসংখ্যক যুৱকৰ কথাই চাওক৷ প্ৰথমে সাধাৰণ চাকৰি এটা কৰিছিল৷ এদিন তেওঁলোকে সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে যে মুকুতা অৰ্থাৎ pearls ৰ খেতি কৰিব৷ তেওঁলোকৰ অঞ্চলটোত ইয়াৰ বিষয়ে বহুতে নাজানিছিল৷ কিন্তু এওঁলোকে প্ৰথমে জয়পুৰ আৰু ভূৱনেশ্বৰলৈ গৈ সকলো তথ্য সংগ্ৰহ কৰিলে আৰু প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণ কৰিলে৷ আজি তেওঁলোকে সুন্দৰ উপাৰ্জন কৰাৰ লগতে মুজফৰপুৰ, বেগুচৰাই আৰু পাটনাত অন্য ৰাজ্যৰ পৰা উভটি অহা প্ৰব্ৰজক শ্ৰমিকসকলকো ইয়াৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়া আৰম্ভ কৰিছে৷ কিমান লোকৰ বাবে ইয়াৰ দ্বাৰা আত্মনিৰ্ভৰতাৰ পথ মুকলি হৈছে৷
বন্ধুসকল, কিছুদিনৰ পিছতেই ৰক্ষা বন্ধনৰ পাবন পৰ্ব আৰম্ভ হ’ব৷ মই দেখা পাইছো যে কিছুমান লোক আৰু সংস্থাই এইবাৰ ৰক্ষাবন্ধন অন্য ধৰণে পালন কৰাৰ অভিযান আৰম্ভ কৰিছে৷ বহুলোকে ইয়াক ভ’কেল ফ’ৰ ল’কেলৰ সৈতেও সংবদ্ধ কৰিছে আৰু এয়া শুদ্ধও৷ আমাৰ পৰ্বসমূহত, আমাৰ সমাজৰ, আমাৰ ঘৰৰ ওচৰৰেই কোনো ব্যক্তিৰ উপাৰ্জন বৃদ্ধি হওক, তেওঁৰো উৎসৱ সুখৰ হওক, তেতিয়া এই পৰ্বৰ আনন্দ দুগুণে বৃদ্ধি হৈ পৰে৷ সকলো দেশবাসীলৈ ৰক্ষাবন্ধনৰ অনেক শুভকামনা থাকিল৷
বন্ধুসকল, ৭ আগষ্টত ৰাষ্ট্ৰীয় হস্ততাঁত দিৱস পালন কৰা হ’ব৷ ভাৰতৰ হস্ততাঁত, আমাৰ হস্তশিল্পত শতাধিক বৰ্ষৰ গৌৰৱময়ী ইতিহাস জড়িত হৈ আছে৷ আমাৰ সকলোৰে প্ৰয়াস এয়াই হ’ব লাগে যে কেৱল ভাৰতীয় হস্ততাঁত আৰু হস্তশিল্পৰ ব্যৱহাৰ অধিক হোৱাই নহয় বৰঞ্চ ইয়াৰ প্ৰচাৰো অধিক সংখ্যাত হ’ব লাগে৷ ভাৰতৰ হস্তশিল্প আৰু হস্ততাঁত কিমান সমৃদ্ধ, ই কিমান বৈচিত্ৰময়, এয়া বিশ্বই যিমানে জানিব সিমানে আমাৰ থলুৱা শিল্পীসকল তথা শিপিনীসকলো উপকৃত হ’ব৷
বন্ধুসকল, বিশেষকৈ মোৰ যুৱ বন্ধুসকল, আমাৰ দেশ পৰিৱৰ্তিত হ’বলৈ ধৰিছে৷ কিদৰে পৰিৱৰ্তিত হৈছে, কিমান তীব্ৰতাৰে পৰিৱৰ্তিত হৈছে? কি কি ক্ষেত্ৰত পৰিৱৰ্তিত হৈছে? এক ইতিবাচক চিন্তাৰ সৈতে যদি আমি প্ৰত্যক্ষ কৰো তেন্তে নিজেই আচৰিত হৈ পৰিম৷ এটা সময় আছিল, যেতিয়া ক্ৰীড়াৰ পৰা আৰম্ভ কৰি অন্য খণ্ডতো ডাঙৰ ডাঙৰ চহৰ অথবা ডাঙৰ-ডাঙৰ পৰিয়াল অথবা নামী-দামী বিদ্যালয় অথবা মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা হৈছিল৷ এতিয়া দেশ পৰিৱৰ্তিত হৈছে৷ গাঁৱৰ পৰা, সৰু চহৰৰ পৰা, সাধাৰণ পৰিয়ালৰ পৰা আমাৰ যুৱচাম ওলাই আহিছে৷ সফলতাৰ নতুন শিখৰ স্পৰ্শ কৰিছে৷ এওঁলোকে সংকটৰ মাজতো নতুন নতুন সপোন ৰচি ওলাই আহিছে৷ এনেকুৱা কিছুমানেই আমি অলপতে ফলাফল প্ৰকাশ পোৱা ব’ৰ্ডৰ পৰীক্ষাতো দেখা পাইছো৷ আজিৰ ‘মন কী বাত’ত আমি এনে কিছু প্ৰতিভাশালী সন্তানৰ সৈতে কথা পাতিম৷ এনে এগৰাকী প্ৰতিভাশালী সন্তান হ’ল কৃতিকা নান্দল৷ কৃতিকা হাৰিয়ানাৰ পানীপথৰ বাসিন্দা৷
মোদী জী- হেল্ল, কৃতিকা নমস্কাৰ৷
কৃতিকা- নমস্কাৰ মহোদয়৷
মোদী জী- এনে ভাল ফলাফলৰ বাবে আপোনাক অনেক অভিনন্দন জনাইছো৷
কৃতিকা- ধন্যবাদ মহোদয়৷
মোদী জী- এইকেইদিন আপুনি টেলিফোনত কথা পাতি পাতি বোধহয় ভাগৰি গৈছে৷ ইমান লোকৰ ফোন আহি আছে৷
কৃতিকা- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- যিবোৰ মানুহে আপোনাক অভিনন্দন জনায় তেওঁলোকেও গৰ্ববোধ কৰে যে তেওঁলোক আপোনাৰ পৰিচিত৷ আপোনাৰ কেনে অনুভৱ হৈছে৷
কৃতিকা- মহোদয়, খুউব ভাল লাগিছে৷ অভিভাৱকক গৌৰৱান্বিত কৰি নিজেও গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছো৷
মোদী জী- আচ্ছা, এইটো কওক যে আপোনাৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰেৰণা কোন?
কৃতিকা- মহোদয়, মোৰ মায়েই হ’ল মোৰ সবাতোকৈ ডাঙৰ প্ৰেৰণা৷
মোদী জী- ৱাহ, আচ্ছা, আপুনি মাৰ পৰা কি কি শিকিছে?
কৃতিকা- মহোদয়, তেওঁ নিজৰ জীৱনত বহু কঠিনতা লাভ কৰিছে৷ তথাপিও তেওঁ ইমান সাহসী আৰু শক্তিশালী৷ তেওঁক দেখিয়েই মই তেওঁৰ দৰে হ’বলৈ প্ৰেৰণা লাভ কৰিছো
মোদী জী- মায়ে কিমান পঢ়িছে৷
কৃতিকা- মহোদয়, তেওঁ স্নাতক উত্তীৰ্ণ৷
মোদী জী- স্নাতক উত্তীৰ্ণ?
কৃতিকা- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- আচ্ছা, তেন্তে মায়ে আপোনাক শিকাইও চাগে৷
কৃতিকা- হয় মহোদয়, মায়ে মোক বহুত কথা শিকায়৷
মোদী জী- তেওঁ আপোনাক চাগে গালিও পাৰে৷
কৃতিকা- হয় মহোদয়, গালিও পাৰে৷
মোদী জী- আচ্ছা, আপুনি আগলৈ কি হ’ব বিচাৰিছে?
কৃতিকা- মহোদয়, মই চিকিৎসক হ’ব খুজিছো৷
মোদী জী- আৰে বাহ!
কৃতিকা- এমবিবিএছ৷
মোদী জী- চাওক, চিকিৎসক হোৱাটো ইমান সহজ নহয়৷
কৃতিকা- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- ডিগ্ৰীতো পাই যাব আপুনি যিহেতু আপুনি অতিশয় মেধাৱী৷ কিন্তু চিকিৎসকসকলৰ জীৱনৰ সমাজৰ প্ৰতি সমৰ্পিত হয়৷
কৃতিকা- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- তেওঁলোকে কেতিয়াও নিশা শান্তিৰে শুবলৈ নাপায়৷ কেতিয়াবা ৰোগীৰ ফোন আহে৷ পুনৰ চিকিৎসালয়লৈ দৌৰিব লগীয়া হয়৷ বছৰটোৰ ৩৬৫ দিনেই তেওঁলোকে কাম কৰিবলগীয়া হয়৷
কৃতিকা- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- আৰু বিপদো থাকে কাৰণ আজিকালি যি ধৰণৰ ৰোগৰ সৃষ্টি হৈছে, চিকিৎসকেও বিপদৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছে৷
কৃতিকা- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- আচ্ছা কৃতিকা, হাৰিয়ানা সমগ্ৰ ভাৰতৰ ভিতৰতে খেল-ধেমালিত আগবঢ়া৷
কৃতিয়া- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- আপুনি কেতিয়া কোনো ক্ৰীড়াত অংশগ্ৰহণ কৰে নে?
কৃতিকা- মহোদয়, বাস্কেটবল খেলিছিলো, স্কুলত থাকোতে৷
মোদী জী- আচ্ছা, আপোনাৰ উচ্চতা অধিক নেকি?
কৃতিকা- নহয়, মহোদয়, পাঁচ ফুট দুই ইঞ্চি৷
মোদী জী- আচ্ছা, আচ্ছা৷ ঠিক আছে কৃতিকা জী, আপোনাৰ মাতৃক মোৰ প্ৰণাম জনাব৷ আপোনালৈ থাকিল অশেষ শুভকামনা৷
কৃতিকা- ধন্যবাদ মহোদয়৷
বন্ধুসকল, এনেকুৱাই আৰু বহু যুৱ বন্ধু আছে যি কঠিন পৰিস্থিতিতো তেওঁলোকৰ উৎসাহ আৰু সফলতাৰ কাহিনীয়ে আমাক প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে৷ মই ভাবিছিলো যে অধিক সংখ্যক যুৱ বন্ধুৰ সৈতে কথা পতাৰ সুযোগ লাভ কৰিম৷ কিন্তু সময়ৰ অভাৱত এয়া সম্ভৱ নহ’ল৷ মই সমূহ যুৱ বন্ধুক আহ্বান জনাম যে তেওঁলোকে নিজৰ কাহিনী, নিজৰ কথা যি দেশক উজ্জীৱিত কৰিব পাৰে, সেয়া বিনিময় কৰক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সাত সাগৰৰ সিপাৰে, ভাৰতৰ পৰা হাজাৰ মাইল দূৰৈত এখন সৰু দেশ আছে৷ দেশখনৰ নাম হ’ল ছুৰিনাম৷ ভাৰতৰ ছুৰিনামৰ সৈতে গভীৰ সম্পৰ্ক আছে৷ এশ বছৰতকৈও অধিক সময় পূৰ্বে ভাৰতৰ লোক তালৈ গৈছিল আৰু তাতেই নিজৰ বসতি স্থাপন কৰিছিল৷ আজি চাৰি-পাঁচটা প্ৰজন্ম তাতেই আছে৷ আজি ছুৰিনামৰ এক চতুৰ্থাংশতকৈও অধিক লোক ভাৰতীয় মূলৰ৷ আপোনালোকে জানে নে যে তাৰে চলিত ভাষা ‘সৰনামী’ ‘ভোজপুৰী’ ভাষাৰেই এটা অংশ৷ সাংস্কৃতিক সম্বন্ধক লৈ আমি ভাৰতীয়সকলে যথেষ্ট গৰ্ব অনুভৱ কৰো৷
অলপতে, শ্ৰী চন্দ্ৰিকা প্ৰসাদ সন্তোষী ‘ছুৰিনাম’ৰ নতুন ৰাষ্ট্ৰপতি হৈছে৷ তেওঁ ভাৰতৰ মিত্ৰ আৰু ২০১৮ বৰ্ষত আয়োজিত Person of Indian Origin (PIO) Parliamentary conference তো তেওঁ অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷ শ্ৰী চন্দ্ৰিকা প্ৰসাদ সন্তোষীয়ে শপত বেদ মন্ত্ৰেৰে আৰম্ভ কৰিছিল আৰু সংস্কৃতত পাঠ পঢ়িছিল৷ তেওঁ বেদৰ উল্লেখ কৰিছিল আৰু ‘ঔম শান্তিঃ শান্তিঃ শান্তিঃ’ৰ সৈতে নিজৰ শপত পূৰ্ণ কৰিছিল৷ তেওঁৰ নিজৰ হাতত বেদ লৈ কৈছিল- মই শ্ৰী চন্দ্ৰিকা প্ৰসাদ সন্তোষী আৰু আগলৈ তেওঁ শপতত কি ক’লে? তেওঁ বেদৰেই এটা মন্ত্ৰ উচ্চাৰণ কৰিলে৷ তেওঁ ক’লে-
ঔম অগ্ৰে ব্ৰতপতে ব্ৰতং চৰিষ্যামি তচ্ছকেয়ম তন্মে ৰাধ্যতাম৷
ইদমহমনৃতাত সত্যমুপেমি৷৷
অৰ্থাৎ, হে অগ্নি, সংকল্পৰ দেৱতা, মই এক প্ৰতিজ্ঞা কৰিছো৷ মোক ইয়াৰ বাবে শক্তি আৰু সামৰ্থ প্ৰদান কৰক৷ মোক অসত্যৰ পৰা দূৰ আৰু সত্য তথা জ্ঞানৰ আশীৰ্বাদ প্ৰদান কৰক৷ সঁচাকৈয়ে আমাৰ সকলোৰে বাবে এয়া গৌৰৱৰ কথা৷
মই শ্ৰী চন্দ্ৰিকা প্ৰসাদ সন্তোষীক অভিনন্দন জনাইছো আৰু নিজৰ ৰাষ্ট্ৰৰ সেৱাৰ বাবে ১৩০ কোটি ভাৰতীয়ৰ তৰফৰ পৰা তেওঁক শুভকামনা জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এয়া বাৰিষাৰ সময়৷ যোৱাবাৰ মই আপোনালোকক কৈছিলো যে বাৰিষাত লেতেৰা আৰু ইয়াৰ পৰা হোৱা ৰোগৰ ক্ষতি বৃদ্ধি হয়, চিকিৎসালয়ত ভিৰ বৃদ্ধি হয় আৰু সেইবাবে আপোনালোকে পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰতি ধ্যান দিয়ক৷ ৰোগ প্ৰতিৰোধক ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰা বস্তু, আয়ুৰ্বেদিক ভেষজ পানীয় গ্ৰহণ কৰক৷ ক’ৰোনাৰ সংক্ৰমণৰ সময়ত আমি অন্য ৰোগৰ পৰা দূৰৈত থাকিব লাগিব৷ আমি যাতে চিকিৎসালয়লৈ যাবলগীয়া নহয় তাৰবাবে ধ্যান ৰাখিব লাগিব৷
বন্ধুসকল, বাৰিষাৰ সময়ছোৱাত দেশৰ এক বৃহদাংশ বানৰ সৈতে যুঁজি আছে৷ বিহাৰ, অসমৰ দৰে ৰাজ্যসমূহত বানপানীয়ে যথেষ্ট সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিছে৷ অৰ্থাৎ এফালে ক’ৰোনা আৰু আনটো ফালে আন এক প্ৰত্যাহ্বান৷ এই ক্ষেত্ৰত সকলো চৰকাৰ, এনডিআৰএফৰ দল, ৰাজ্যৰ দুৰ্যোগ প্ৰশমন দল, স্বেচ্ছাসেৱী সংস্থা, সকলোৱে একত্ৰিত হৈ ৰক্ষা আৰু সাহায্যৰ কামত নামি পৰিছে৷ এই দুৰ্যোগৰ সৈতে প্ৰভাৱিত লোকৰ সৈতে সমগ্ৰ দেশবাসী আছে৷
বন্ধুসকল, অহাবাৰৰ ‘মন কী বাত’ৰ পূৰ্বে আমি ১৫ আগষ্ট পালন কৰিম৷ এইবাৰৰ ১৫ আগষ্টও এক পৃথক পৰিস্থিতিত উদযাপিত হ’ব- ক’ৰোনা মহামাৰীৰ এই বিপদৰ মাজত হ’ব৷
মই আমাৰ যুৱ বন্ধুসকলক, সকলো দেশবাসীক অনুৰোধ কৰিছো যে এই স্বাধীনতা দিৱসত, মহামাৰীৰ পৰা স্বাধীন হোৱাৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰক, আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰক, কিবা এটা নতুন শিকাৰ আৰু শিকোৱাৰ সংকল্প লওক, নিজৰ কৰ্তব্যৰ পালন কৰক৷ আমাৰ দেশ আজি যি উচ্চতাত আছে সেয়া এনে মহান বিভূতিৰ তপস্যাৰ ফলত সম্ভৱ হৈছে৷ তেওঁলোকে ৰাষ্ট্ৰৰ নিৰ্মাণৰ বাবে নিজৰ জীৱন সমৰ্পিত কৰিছে৷ সেই মহান বিভূতিসমূহৰ মাজৰ এজন হ’ল ‘লোকমান্য তিলক’৷ ১ আগষ্ট ২০২০ তাৰিখে লোকমান্য তিলকৰ ১০০তম পূণ্যতিথি পালন কৰা হ’ব৷ লোকমান্য তিলকৰ জীৱন আমাৰ সকলোৰে বাবে প্ৰেৰণাৰ এক বৃহৎ উৎস৷ আমাক সকলোকে বহু কথা শিকায়৷
অহাবাৰ যেতিয়া আমি লগ হ’ম তেতিয়া বহু কথা পাতিম৷ নতুন কথা শিকিম আৰু সকলোৰে সৈতে বিনিময় কৰিম৷ আপোনালোকে নিজৰ যত্ন লওক, নিজৰ পৰিয়ালৰ যত্ন লওক আৰু সুস্থ হৈ থাকক৷ সকলো দেশবাসীলৈ আগন্তুক পৰ্বসমূহৰ বাবে অশেষ শুভকামনা থাকিল৷ অশেষ ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ ‘মন কী বাতে’ ২০২০ বৰ্ষৰ অৰ্ধ পৰিক্ৰমা সম্পূৰ্ণ কৰিলে৷ ই সময়ছোৱাত আমি অনেক বিষয়ৰ ওপৰত কথা পাতিলো৷ স্বাভাৱিকতে যি বিশ্বজনীন মহামাৰীয়ে দেখা দিলে, মানৱ জাতিৰ ওপৰত যি সংকটৰ সৃষ্টি হ’ল সেই সন্দৰ্ভত আমাৰ কথা-বাৰ্তা অধিক হ’ল৷ কিন্তু এইকেইদিনত দেখা পাইছো, জনসাধাৰণৰ মনৰ মাজত এটা কথাই সৰ্বত্ৰ আলোচিত হৈছে৷ সেয়া হ’ল যে এই বৰ্ষটো কেতিয়া সমাপ্ত হ’ব৷ কোনোবাই যদি কাৰোবাক ফোনো কৰিছে তেন্তে তেওঁলোকৰ মাজত এই কথাৰেই আলোচনা হৈছে যে এই বৰ্ষটো কিয় সোনকালে শেষ নহয়৷ কোনোবাই লিখিছে, বন্ধুৰ সৈতে কথা পাতিছে, কোনোবাই কৈছে যে এই বৰ্ষটো ঠিক নহয়, কোনোবাই কৈছে ২০২০ বৰ্ষটো শুভ নহয়৷ জনসাধাৰণে কেৱল এটা কথাই চিন্তা কৰিছে যে যিকোনো উপায়েৰে এই বৰ্ষটো শেষ হওক৷
বন্ধুসকল, কেতিয়াবা কেতিয়াবা মই ভাবো যে এনে কিয় হৈছে৷ এই আলোচনাসমূহৰ কিবা কাৰণো থাকিব পাৰে৷ ৬-৭ মাহ পূৰ্বে আমি নাজানিছিলো যে ক’ৰোনাৰ দৰে সংকট আমাৰ জীৱনলৈ আহিব আৰু ইয়াৰ বিৰুদ্ধে দীঘলীয়া যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হ’ব লাগিব৷ এই সংকটৰ লগতে নিতৌ নতুন প্ৰত্যাহ্বানো আমাৰ সন্মুখত উপস্থিত হৈছে৷ কিছু দিন পূৰ্বে দেশৰ পূব অংশত আম্ফন ঘূৰ্ণীবতাহ অহাৰ লগতে পশ্চিম তটলৈ নিসৰ্গ ঘূৰ্ণীবতাহ আহিছিল৷ দেশৰ কিছু কিছু ৰাজ্যত আমাৰ কৃষক ভাই-ভনীসকলে ফৰিঙৰ আক্ৰমণৰ সমস্যাৰ সন্মুখীন হোৱাৰ সময়তে আন কিছু প্ৰান্ত সৰু সৰু ভূমিকম্পইও সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিছে৷ ইয়াৰে মাজত আমাৰ কিছু প্ৰতিবেশী দেশে যি সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিছে, তাৰ সৈতেও মোকাবিলা কৰা হৈছে৷ সঁচাকৈয়ে, এটা সময়তে ইমানবোৰ সমস্যাৰ, এনেকুৱা স্তৰৰ সমস্যা খুবেই কম দেখিবলৈ পোৱা যায়৷ অৱস্থা এনে হৈছে যে ইমান সৰু সৰু ঘটনাকো জনসাধাৰণে এই প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ সৈতে সাদৃশ্যতা দেখিবলৈ পাইছে৷
বন্ধুসকল, সমস্যা আহে., সংকট আহে, কিন্তু প্ৰশ্ন এয়াই যে এই বিপদসমূহৰ বাবে আমি ২০২০ বৰ্ষটোক বেয়া বুলি ক’ম নেকি? প্ৰথম ছমাহটো যিদৰে গ’ল তাৰ বাবে এয়া ভাবি ল’ম নে যে গোটেই বৰ্ষটো বেয়া? নহয়৷ মোৰ মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মুঠেই নহয়৷ এটা বৰ্ষত এটাই প্ৰত্যাহ্বান হওক অথবা পঞ্চাছটা, সেই বৰ্ষটো বেয়া হ’ব নোৱাৰে৷ ভাৰতৰ ইতিহাসত বিপদৰ পৰা মুকলি হোৱা তথা প্ৰত্যাহ্বানত জয় লাভ কৰাৰ কথা উল্লেখ আছে৷ শতাধিক বৰ্ষ পৰ্যন্ত বিভিন্ন আক্ৰমণকাৰীয়ে ভাৰতত আক্ৰমণ কৰিছিল৷ মানুহে ভাবিছিল যে ভাৰতৰ অৱয়ব পৰিৱৰ্তন হৈ পৰিব, ভাৰতৰ সংস্কৃতি বিনষ্ট হ’ব৷ কিন্তু এই সংকটসমূহক ভাৰতে হেলাৰঙে পৰাস্ত কৰিব পাৰিছিল৷
বন্ধুসকল, আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়- সৃজন শ্বাস্বত, সৃজন নিৰন্তৰ৷
এটা গীতৰ কলি মোৰ মনলৈ আহিছে-
য়হ কল কল ছল ছল বহতী, ক্যা কহতী গংগা ধাৰা?
যুগ যুগ মে বহতা আতা, য়হ পুণ্য প্ৰবাহ হামাৰা
সেই গীতটোতেই আগলৈ গোৱা হোৱা-
ক্যা ওসকো ৰোক সকেংগে, মিটনেৱালে মিট যায়েংগে
কংকৰ-পথ্থৰ কি হস্তি, ক্যা বাধা বনকৰ আয়ে৷
ভাৰত যেতিয়াই বৃহৎ সংকটৰ সন্মুখীন হৈছে, সেই সময়তে বাধাসমূহো দূৰ কৰি অনেক সৃজনো হৈছে৷ নতুন সাহিত্য ৰচনা কৰা হৈছে, নতুন অনুসন্ধান হৈছে, নতুন সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হৈছে৷ অৰ্থাৎ সংকটৰ সময়তো প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে সৃজনৰ প্ৰক্ৰিয়া অব্যাহত আছে আৰু আমাৰ সংস্কৃতি পুষ্পিত-পল্লবিত হৈছে৷ দেশ আগবাঢ়িয়েই আছে৷ ভাৰতে সদায়েই সংকটক সফলতাৰ চিৰিলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰিছে৷ এই ভাৱনাৰ সৈতে আি আজিও এই সংকটৰ মাজেৰেই আগবাঢ়িব লাগিব৷ আপোনালোকে এই চিন্তাধাৰাৰ সৈতে আগবাঢ়িব, ১৩০ কোটি দেশবাসী আগবাঢ়িব৷ তেতিয়াহ’লে এই বৰ্ষটোও দেশৰ বাবে কীৰ্তিমান বৰ্ষ হিচাপে পৰিচিত হ’ব৷ এই বৰ্ষতেই দেশে নতুন লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিব, নতুন উচ্চতালৈ গতি কৰিব৷ ১৩০ কোটি দেশবাসীৰ ওপৰত মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস আছে৷ এই দেশৰ মহান পৰম্পৰাৰ ওপৰত মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস আছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সংকট লাগিলে যিমানেই ডাঙৰ নহওক কিয়, ভাৰতৰ সংস্কাৰে নিঃস্বাৰ্থ ভাৱেৰে সেৱাৰ অনুপ্ৰেৰণা প্ৰদান কৰে৷ ভাৰতে যিদৰে কঠিন সময়ত বিশ্বৰ সহায় কৰিছে, তাৰ দ্বাৰা শান্তি আৰু বিকাশত ভাৰতৰ ভূমিকা অধিক শক্তিশালী কৰি তুলিছে৷ বিশ্বই এই সময়ছোৱাত ভাৰত বিশ্ব বন্ধুত্বৰ ভাৱনাক অনুভৱ কৰিছে আৰু ইয়াৰ বিশ্বই নিজৰ সাৰ্বভৌমত্ব আৰু সীমা ৰক্ষাৰ কৰাৰ বাবে ভাৰতৰ শক্তি তথা ভাৰতৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰ শক্তিও প্ৰত্যক্ষ কৰিছে৷ লাডাখত ভাৰতৰ ভূমিলৈ ক্ৰুৰ দৃষ্টি দিয়াসকলে উচিত প্ৰত্যুত্তৰ লাভ কৰিছে৷ ভাৰতে বন্ধুত্ব পালন কৰিব জানে আৰু চকুত চকু থৈ উচিত প্ৰত্যুত্তৰো দিব জানে৷ আমাৰ বীৰ সৈনিকসকলে দেখুৱাই দিছে যে তেওঁলোকে কেতিয়াও ভাৰতৰ গৌৰৱত আঁচোৰ পৰিবলৈ নিদিয়ে৷
বন্ধুসকল, লাডাখত আমাৰ যি বীৰ জোৱান শ্বহীদ হৈছে, তেওঁলোকৰ শৌৰ্যক সমগ্ৰ দেশে প্ৰণিপাত কৰিছে, শ্ৰদ্ধাঞ্জলি প্ৰদান কৰিছে৷ সমগ্ৰ দেশ তেওঁলোকৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞ৷ এই বন্ধুসকলৰ পৰিয়ালৰ দৰে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই এওঁলোকক হেৰুওৱাৰ দুখ অনুভৱ কৰিছে৷ নিজৰ বীৰ সন্তানৰ বলিদানত তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ মাজত গৰ্বৰ যি ভাৱনা প্ৰকট হৈছে সেয়াই হৈছে দেশৰ প্ৰকৃত শক্তি৷ আপোনালোকে দেখিছে যে যাৰ এজন পুত্ৰ শ্বহীদ হৈছে তেওঁলোকৰ পৰিয়ালে আনজন পুত্ৰকো সেনালৈ প্ৰেৰণ কৰাৰ কথা কৈছে৷ বিহাৰৰ বাসিন্দা শ্বহীদ কুন্দৰ কুমাৰৰ পিতৃৰ বাক্য এতিয়াও কাণত বাজি আছে৷ তেওঁ কৈছে যে নিজৰ নাতিকো দেশৰ ৰজাৰ বাবে সেনালৈ প্ৰেৰণ কৰিব৷ এই উৎসাহ শ্বহীদৰ পৰিয়াল৷ বাস্তৱতেই এওঁলোকৰ ত্যাগ পূজনীয়৷ ভাৰত-মাতৃৰ ৰক্ষাৰ বাবে যি সংকল্পৰ সৈতে আমাৰ জোৱানসকলে বলিদান দিছে, সেই সংকল্পক আমিও জীৱনৰ চালিকা শক্তি হিচাপে মানি ল’ব লাগিব, প্ৰতিদন দেশবাসীয়ে এয়া মানি ল’ব লাগিব৷ আমাৰ প্ৰতিটো প্ৰয়াস এই দিশতেই হ’ব লাগিব য’ত সীমাৰ ৰক্ষাৰ বাবে দেশৰ শক্তি বৃদ্ধি হ’ব, দেশ অধিক সক্ষম হ’ব, দেশ আত্মনিৰ্ভৰ হ’ব- এয়াই হ’ব আমাৰ শ্বহীদসকলৰ প্ৰতি প্ৰকৃত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি৷ মোলৈ অসমৰ ৰজনীয়ে লিখিছে, তেওঁ পূব লাডাখত সংঘটিত হোৱা ঘটনা প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ পিছত এক প্ৰতিজ্ঞা লৈছে যে তেওঁ সদায়েই স্থানীয় সামগ্ৰীহে ক্ৰয় কৰিব৷ এনে বাৰ্তা মোলৈ দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তৰৰ পৰা আহিবলৈ ধৰিছে৷ বহু লোকে মোলৈ পত্ৰ লিখি এনে প্ৰতিজ্ঞা গ্ৰহণ কৰা বুলি কৈছে৷ এইদৰে তামিলনাডুৰ মাডুৰাইৰ পৰা ৰামামূৰ্তিয়ে লিখিছে যে তেওঁ ভাৰতক প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডত আত্মনিৰ্ভৰ হোৱাটো বিচাৰিছে৷
বন্ধুসকল, স্বাধীনতাৰ পূৰ্বে আমাৰ দেশ প্ৰতিৰক্ষা খণ্ডত বিশ্বৰ বহু দেশতকৈ আগবঢ়া আছিল৷ আমাৰ ইয়াত অনেক গোলা-বাৰুদৰ কাৰখানা আছিল৷ সেই সময়ত বহু দেশ আমাতকৈ পিছত আছিল৷ স্বাধীনতাৰ পিছত প্ৰতিৰক্ষা ক্ষেত্ৰত আমি যি প্ৰয়াস কৰিব লাগিছিল সেয়া আমি নকৰিলো৷ কিন্তু আজি প্ৰতিৰক্ষা ক্ষেত্ৰত, প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতে আগুৱাই যোৱাৰ নিৰন্তৰ প্ৰয়াস কৰিছে, ভাৰতে আত্মনিৰ্ভৰতাৰ দিশত আগুৱাই গৈছে৷
বন্ধুসকল, যিকোনো অভিযান জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণ অবিহনে সম্পূৰ্ণ নহয়, সফল নহয়৷ সেইবাবে আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰতৰ দিশত এজন নাগৰিক হিচাপে আমাৰ সকলোৰে সংকল্প, সমৰ্পণ আৰু সহযোগিতা অতিশয় আৱশ্যক, অনিবাৰ্য৷ আপোনালোকে যদি থলুৱা সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰে, থলুৱা সামগ্ৰীৰ হৈ মাত মাতে, তেনেহ’লে বুজিব যে আপোনালোকে দেশক শক্তিশালী কৰাত নিজৰ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ এয়াও এক ধৰণে দেশৰ প্ৰতি সেৱা৷ আপুনি যে পেছাৰেই নহওক কিয়, প্ৰতিটো খণ্ডতে দেশলৈ সেৱা আগবঢ়োৱাৰ অনেক সুবিধা আছে৷ দেশৰ আৱশ্যকতা অনুধাৱন কৰি যি কামেই কৰক, সেয়াই হ’ল দেশৰ প্ৰতি আগবঢ়োৱা সেৱা৷ আপোনালোকৰ এই সেৱা দেশক কোনোবা নহয় কোনোবা ধৰণে শক্তিশালী কৰিব আৰু আমি এয়াও মনত ৰাখিব লাগিব যে আমাৰ দেশ যিমানেই শক্তিশালী হ’ব সিমানেই বিশ্বত শান্তিৰ সম্ভাৱনাও বৃদ্ধি হ’ব৷ আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়-
বিদ্যা বিবাদায় ধনং মদায়, শক্তিঃ পৰেষাং পৰিপিডনায়৷
খলস্য সাধৌঃ বিপৰীতমঃ এতত, জ্ঞানায় দানায় চ ৰক্ষণায়৷৷
অৰ্থাৎ কোনোবা যদি স্বভাৱতে দুষ্ট হয় তেন্তে তেওঁ বিদ্যাৰ প্ৰয়োগ ব্যক্তি বিবাদত, ধনৰ প্ৰয়োগ অহংকাৰত আৰু শক্তিৰ প্ৰয়োগ আনক সমস্যাত পেলাবলৈ কৰে৷ কিন্তু সজ্জনৰ বিদ্যা, জ্ঞানৰ বাবে, ধন সাহায্যৰ বাবে আৰু শক্তি আনক ৰক্ষা কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়৷ ভাৰতে সদায়েই নিজৰ শক্তি এই ভাৱনাৰ সৈতে প্ৰয়োগ কৰিছে৷ ভাৰতৰ সংকল্প এয়াই যে ভাৰতৰ স্বাভিমান আৰু সাৰ্বভৌমত্ব ৰক্ষা কৰা৷ ভাৰতৰ লক্ষ্য হ’ল আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত৷ ভাৰতৰ পৰম্পৰা এয়াই যে বিশ্বাস আৰু মিত্ৰতা৷ ভাৰতৰ ভাৱ হ’ল বন্ধুত্ব৷ আমি এই আদৰ্শৰ সৈতেই আগবাঢ়ি যাম৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰোনাৰ সংকট কালত দেশ লকডাউনৰ পৰা বাহিৰলৈ ওলাইছে৷ আমি এতিয়া আনলকৰ পৰ্যায়ত আছো৷ আনলকৰ এই সময়ছোৱাত আমি দুটা কথাত অধিক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিব লাগিব- ক’ৰোনাক পৰাস্ত কৰা আৰু আমাৰ অৰ্থব্যৱস্থাক শক্তিশালী কৰা৷
বন্ধুসকল, লকডাউনতকৈ অধিক সতৰ্কতা আমি আনলকৰ সময়ছোৱাত পালন কৰিব লাগিব৷ আপোনাৰ সতৰ্কতাই আপোনাক ক’ৰোনাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিব৷ এই কথাটো সদায়েই মনত ৰাখিব যে যদি আপুনি মাস্ক নিপিন্ধে, দুই গজৰ দূৰত্ব পালন নকৰে অথবা অন্যান্য সাৱধানতা পালন নকৰে তেন্তে আনকো বিপদত পেলাইছে৷ বিশেষকৈ ঘৰৰ শিশু, ঘৰৰ বয়স্ক লোকসকলক৷ সেয়ে সকলো দেশবাসীলৈ মোৰ নিবেদন আৰু এই নিবেদন মই বাৰে বাৰে কৰিছো আৰু মোৰ নিবেদন এয়াই যে আপোনালোক অসাৱধান নহ’ব, নিজৰ যত্ন ৰাখক আৰু আনৰো যত্ন ৰাখক৷
বন্ধুসকল, আনলকৰ সময়ছোৱাত এনেকুৱা বহুতো কথা আনলক হৈছে যি দশকজুৰি ভাৰতক বান্ধি ৰাখিছিল৷ বৰ্ষজুৰি আমাৰ খনি খণ্ড আনলকত আছিল৷ বাণিজ্যিক নিলামক অনুমোদন প্ৰদান কৰাৰ এক সিদ্ধান্তই স্থিতি সম্পূৰ্ণ ধৰণে পৰিৱৰ্তিত কৰি তুলিছে৷ কিছু দিন পূৰ্বে মহাকাশ খণ্ডত এক ঐতিহাসিক সংশোধন কৰা হৈছে৷ সেই সংস্কাৰৰ জৰিয়তে বৰ্ষজুৰি লকডাউনত থকা এই খণ্ডটোৱে মুক্তি লাভ কৰিছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত অভিযানে কেৱল এক গতি লাভ কৰাই নহয় বৰঞ্চ দেশ প্ৰযুক্তিৰ দিশতো আগুৱাব৷ কৃষি খণ্ডলৈ লক্ষ্য কৰিলে দেখিব যে এই খণ্ডৰো বহু দিশ দশকজুৰি লকডাউনৰ মাজত আছিল৷ এই খণ্ডকো এতিয়া আনলক কৰা হৈছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা এফালে কৃষকে নিজৰ ফচল যিকোনো স্থানত যেতিয়াই-তেতিয়াই বিক্ৰী কৰাৰ স্বাধীনতা লাভ কৰিছে আৰু আনফালে তেওঁলোকে অধিক ঋণ পোৱাটোও সুনিশ্চিত হৈছে৷ এনেকুৱা অনেক ক্ষেত্ৰ আছে য’ত আমাৰ দেশ এই সকলো সংকটৰ মাজত ঐতিহাসিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ জৰিয়তে বিকাশৰ নতুন পথ মুকলি কৰিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, প্ৰতিটো মাহত আমি এনে খবৰ পঢ়ো আৰু দেখো যিয়ে আমাক ভাবুক কৰি তোলে৷ ই আমাক এই কথাৰ স্মৰণ কৰায় যে কিদৰে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই পৰস্পৰে পৰস্পৰক সহায়ৰ বাবে তৎপৰ, তেওঁলোকে যিকোনো কাম কৰিব পাৰে৷
অৰুণাচল প্ৰদেশৰ এনে এক অনুপ্ৰেৰণাদায়ী কাহিনী মই সংবাদ মাধ্যমত পঢ়িবলৈ পালো৷ তাৰে ছিয়াং জিলাৰ মিৰেম গাঁৱে এক অদ্ভুত কাম কৰি দেখুৱালে৷ সেই গাঁৱৰ বহু লোকে বাহিৰত চাকৰি কৰিছিল৷ গাঁওবাসীয়ে দেখা পালে যে ক’ৰোনা মহামাৰীৰ সময়ত তেওঁলোকে নিজৰ গাঁৱলৈ ঘূৰি আহিছে৷ সেইবাবে গাঁৱৰ লোকসকলে পূৰ্বতেই গাঁৱৰ বাহিৰ কোৱাৰেণ্টিন ব্যৱস্থা স্থাপনৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে৷ তেওঁলোকে লগ হৈ গাঁৱৰ পৰা অলপ দূৰৈতে ১৪টা অস্থায়ী জুপুৰি নিৰ্মাণ কৰিলে আৰু সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে যে গাঁৱলৈ ঘূৰি অহা লোকসকলক কিছুদিন সেই কোৱাৰেণ্টিত ৰখা হ’ব৷ সেই জুপুৰিসমূহত শৌচালয়, বিদ্যুৎ পানী সহিতে দৈনিক প্ৰয়োজনীয়তাৰ সকলো সুবিধা উপলব্ধ কৰোৱা হ’ব৷
বন্ধুসকল, আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়-
স্ব ভাৱং ন জহাতি এব, সাধুঃ আপদ্ৰতোপি সন৷
কৰ্পুৰঃ পাৱক স্পৃষ্টঃ সৌৰভঃ লভতেতৰাম৷৷
অৰ্থাৎ, যিদৰে কৰ্পূৰ অগ্নিত দগ্ধ হৈও নিজৰ সুগন্ধ বিলাই থাকে, ঠিক তেনেদৰে ভাল মানুহেও বিপদতো নিজৰ গুণ, স্বভাৱ পৰিত্যাগ নকৰে৷ আজি আমাৰ দেশৰ যি শ্ৰমশক্তি আছে, যি শ্ৰমিক সতীৰ্থ আছে তেওঁলোকেই হ’ল ইয়াৰ জীৱন্ত উদাহৰণ৷ আপোনালোকে দেখিবলৈ পাইছে যে এইকেইটা দিনত আমাৰ প্ৰবাসী শ্ৰমিকসকলৰ এনে কিমান কাহিনী আছে যিয়ে সমগ্ৰ দেশকে প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰিছে৷ ইউপিৰ বাৰাবংকীত গাঁৱলৈ উভতি অহা শ্ৰমিকসকলে কল্যাণী নদীৰ প্ৰাকৃতিক স্বৰূপ প্ৰদান কৰাৰ কাম আৰম্ভ কৰিছে৷ নদী উদ্ধাৰ হোৱা দেখি কৃষকসকল উৎসাহিত হৈ পৰিছে৷ গাঁৱলৈ অহাৰ পিছত কোৱাৰেণ্টিনত থাকি, আইচলেচন কেন্দ্ৰত থাকি আমাৰ শ্ৰমিক বন্ধুসকলে যিদৰে নিজৰ প্ৰতিভাৰ জৰিয়তে নিকটৱৰ্তী স্থিতিৰ পৰিৱৰ্তন কৰিছে সেয়া অতিশয় উল্লেখনীয়৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ গাঁৱতো, ওচৰে-পাজৰে এনে অনেক ঘটনা হয়তো ঘটিছে৷ যদি আপুনি এনে ধৰণৰ ঘটনা প্ৰত্যক্ষ কৰিছে তেন্তে নিশ্চয়কৈ মোলৈ লিখক৷ সংকটৰ এই সময়ছোৱাত এই ধনাত্মক ঘটনাই আপোনাক প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰোনা ভাইৰাছে নিশ্চিত ৰূপত আমাৰ জীৱন শৈলী পৰিৱৰ্তিত কৰিছে৷ মই লণ্ডনৰ পৰা প্ৰকাশিত ফিনান্সিয়েল টাইমছৰ এটা লেখা পঢ়ি আছিলো৷ ইয়াত লিখিছে যে ক’ৰোনাৰ সময়ছোৱাত আদা, হালধি আৰু আনবোৰ মছলা এছিয়াৰ উপৰিও আমেৰিকাতো চাহিদা বৃদ্ধি হৈছে৷ সমগ্ৰ বিশ্বই এই সময়ছোৱাত নিজৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্ৰত মনোযোগ দিছে আৰু এই ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰা সামগ্ৰীসমূহ আমাৰ দেশত আছে৷ আমি ইয়াৰ গুণসমূহ বিশ্বৰ লোকসকলক সহজ আৰু সৰল ভাষাত বুজাব লাগে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা যাতে এক সুস্থ ধৰিত্ৰী নিৰ্মাণত আমি যোগদান দিব পাৰো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰোনা সংকট যদি নাহিলহেঁতেন তেন্তে জীৱন কি, জীৱন কিয়, জীৱন কেনেকুৱা আমি হয়তো লক্ষ্যই নকৰিলোহেঁতেন৷ বহু লোকে ইয়াৰ বাবে মানসিক অশান্তিত জীৱন কটাবলগীয়া হৈছে৷ আনহাতে কিছুমানে লকডাউনৰ সময়ছোৱাত সুখৰ কিদৰে সৰু সৰু ঘটনা পুনৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছে সেয়াও মোক জনাইছে৷
বন্ধুসকল, মই জানো, আজি যেতিয়া মই এই কথা কৈছো তেতিয়া বহুলোকে হয়তো নিজৰ শৈশৱলৈ উভতি গৈছে, নিজৰ শৈশৱ সোঁৱৰণ কৰিছে৷ মই এয়াই ক’ম যে আপুনি সেইদিনবোৰ পাহৰিছে কিয়? সেই খেলসমূহ আপুনি পাহৰিছে কিয়? মই ঘৰৰ ককা-আইতা, ঘৰৰ বয়স্ক, সকলোকে আহ্বান জনাইইছো যে নতুন প্ৰজন্মক যদি এই খেলবোৰৰ বিষয়ে নজনায় তেন্তে কোনে কৰিব? যেতিয়া অনলাইন পঢ়াৰ কথা কোৱা হৈছে, তেন্তে ভাৰসাম্য বজাই ৰাখিবলৈ, অনলাইন খেলৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ আমি এনে কৰিবই লাগিব৷ আমাৰ যুৱ প্ৰজন্মৰ বাবেও, আমাৰ ষ্টাৰ্ট-আপসমূহৰ বাবেও এয়া এক নতুন অৱকাশ৷ আমি ভাৰতৰ পাৰম্পৰিক ইনডোৰ গেমসমূহক নতুন আৰু আকৰ্ষক ৰূপত প্ৰস্তুত কৰো৷ ইয়াৰ সৈতে জড়িত সামগ্ৰীসমূহৰ যোগান ধৰা ষ্টাৰ্ট-আপসমূহ জনপ্ৰিয় হৈ পৰিব৷ মনত ৰাখিব লাগিব যে আমাৰ ভাৰতীয় খেলসমূহো থলুৱা৷ মোৰ শিশু বন্ধুসকলক আজি মই এটা বিশেষ আগ্ৰহ কৰিম৷ শিশুসকল, মোৰ এই আহ্বান ৰক্ষা কৰিবনে? মই আপোনালোকলৈ আহ্বান জনাইছো যে যেতিয়াই সময় পায়, পিতৃ-মাতৃক সুধি ম’বাইলটো লওক আৰু নিজৰ ককা-আইতাক অথবা ঘৰত যিজন লোক বয়স্ক, তেওঁলোকৰ সাক্ষাৎকাৰ ৰেকৰ্ড কৰক৷ আপোনালোকে টিভিত যে দেখা পায় কিদৰে এজনে সাংবাদিকে সাক্ষাৎকাৰ গ্ৰহণ কৰে, ঠিক সেইদৰে সাক্ষাৎকাৰ লওক৷ তেওঁলোকক সোধক যে শৈশৱত তেওঁলোকে কি খেল খেলিছিল, কেনেদৰে সময় অতিবাহিত কৰিছিল, বন্ধৰ সময়ত কি কৰিছিল, উৎসৱসমূহ কিদৰে পালন কৰিছিল৷ ৪০-৫০ বছৰৰ আগৰ ভাৰত কেনে আছিল৷ যি ঠাইত তেওঁলোক থাকে সেই ঠাই কেনে আছিল৷ চাব, আপোনালোকে খুব আনন্দ পাব৷ আৰু পৰিয়ালৰ বাবেও এয়া এক সুন্দৰ ভিডিঅ’ এলবাম হৈ পৰিব৷
বন্ধুসকল, দেশৰ এক বৃহৎ অংশলৈ মৌচুমীৰ আগমন হৈছে৷ এইবাৰৰ বৰ্ষাক লৈ বতৰ বিজ্ঞানীসকলো অধিক উৎসাহী হৈছে৷ বৰষুণ ভাল হ’লে আমাৰ কৃষকসকলৰ খেতি-বাতিও ভাল হ’ব৷ বাৰিষাৰ সময়ছোৱাত প্ৰকৃতিয়েই যেন নতুন ৰূপ লাভ কৰে৷ মানৱে প্ৰকৃতিৰ যিসমূহ সামগ্ৰী গ্ৰহণ কৰে, বাৰিষাৰ সময়ত প্ৰকৃতিয়ে সেয়া পুনৰ গঢ়ি তোলে, ৰিফিল কৰে৷ কিন্তু এই ৰিফিল তেতিয়াহে হ’ব পাৰে যেতিয়া আমি ধৰিত্ৰী মাক এই অৱকাশ প্ৰদান কৰিম৷ নিজৰ দায়িত্ব পালন কৰিম৷ আমাৰ অনেক দেশবাসীয়ে এই দায়িত্ব সুচাৰুৰূপে পালন কৰি আহিছে৷
কৰ্ণাটকৰ মণ্ডাৱলীত কামেগোড়া নামৰ এজন ৮০-৮৫ বছৰীয়া বৃদ্ধই বাস কৰে৷ তেওঁ এজন সাধাৰণ কৃষক, কিন্তু তেওঁৰ ব্যক্তিত্ব অসাধাৰণ৷ তেওঁ এনে এক আচৰিত কাম কৰিছে৷ ৮০-৮৫ বছৰীয়া কামেগোড়াই নিজৰ জন্তুসমূহ চৰাবলৈ নিয়াৰ লগতে নিজৰ ঠাইটুকুৰাত নতুন নতুন পুখুৰী খন্দাৰো দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছে৷ তেওঁ নিজৰ এলেকাত পানীৰ সমস্যা দূৰ কৰিবলৈ বিচাৰিছে৷ আপুনি আচৰিত হ’ব যে এই ৮০-৮৫ বছৰীয়া কামেগোড়াই এই পৰ্যন্ত ১৬টা পুখুৰী খান্দিছে নিজৰ পৰিশ্ৰমৰ দ্বাৰা৷ হ’ব পাৰে যে তেওঁ বনোৱা পুখুৰীসমূহ বৃহৎ নহয় কিন্তু যি প্ৰয়াস তেওঁ কৰিছে তাৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ অঞ্চলটো উপকৃত হৈছে৷
বন্ধুসকল, এই বাৰিষাত প্ৰকৃতিৰ ৰক্ষাৰ বাবে, পৰিবেশৰ ৰক্ষাৰ বাবে আমি এইদৰে চিন্তা কৰিব লাগে৷ কিছু স্থানত গণেশ চতুৰ্থীক লৈ প্ৰস্তুতি আৰম্ভ হৈছে৷ এই বাৰৰ গণেশজী মূৰ্তি আমি পৰিবেশ অনুকূল হিচাপে প্ৰস্তুত কৰিব পাৰো নেকি? কাৰণ মূৰ্তিসমূহৰ বিসৰ্জনৰ পিছত নদী, পুখুৰীৰ পানী অন্য জীৱৰ বাবে সংকটৰ কাৰণ হৈ পৰে৷ মোৰ বিশ্বাস যে, আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ এনে কৰিব৷ বাৰিষাত অন্য ৰোগেও দেখা দিয়ে৷ ক’ৰোনা কালত আমি ইয়াৰ পৰাও ৰক্ষা পৰিব লাগিব৷ আয়ুৰ্বেদিক ঔষধ, গৰম পানী, এইসমূহৰ ব্যৱহাৰ কৰক, সুস্থ হৈ থাকক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২৮ জুন তাৰিখে ভাৰতে ভুতপূৰ্ব প্ৰধানমন্ত্ৰী এগৰাকীক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি প্ৰদান কৰিছে৷ তেওঁ হ’ল প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী পি ভি নৰসিংহ ৰাও৷ অতিশয় কম বয়সতেই তেওঁ অন্যায়ৰ বিৰুদ্ধে মাত মাতিছিল৷ অতিশয় সাধাৰণ ঘৰৰ পৰা আহি তেওঁ যিদৰে দেশক নেতৃত্ব প্ৰদান কৰিলে সেয়া অৱশ্যেই স্মৰণীয়৷ মই তেওঁলৈ পুনৰবাৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এইবাৰৰ ‘মন কী বাত’ত বহু বিষয়ৰ ওপৰত চৰ্চা কৰা হ’ল৷ আগলৈ আকৌ নতুন বিষয়ৰ ওপৰত কথা পাতিম৷ আমি সকলোৱে ঐক্যৱদ্ধভাৱে আগবাঢ়িম৷ আৰম্ভণিতেই কোৱাৰ দৰে ২০২০তেই আমাৰ উন্নতি হ’ব, দেশে উচ্চতাৰ নতুন সীমা স্পৰ্শ কৰিব৷ এই বিশ্বাসৰ সৈতে আপোনালোকো আগবাঢ়ক, সুস্থ হৈ থাকক৷ এই শুভকামনাৰ সৈতে আপোনালোক সকলোলৈ অশেষ ধন্যবাদ৷
নমস্কাৰ৷
দ্বাদশ ‘মন কী বাত ২.০’ ত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় য়ে সমূহীয়া প্ৰয়াসৰ যোগেদি দেশত ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজাৰ মনোবল বহুপৰিমাণে বৃদ্ধি হৈছে। যদিও এক গৰিষ্ঠসংখ্যক অৰ্থনৈতিক কাৰ্যকলাপ চলাই নিয়াৰ বাবে অনুমতি প্ৰদান কৰা হৈছে এই ক’ভিড মহামাৰীৰ সংহাৰী পৰিস্থিতিৰ মাজত তেওঁ জনসাধাৰণক সজাগ আৰু সতৰ্ক হৈ থাকিবলৈ আহ্বান জনায়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে উপযুক্ত সুৰক্ষা ব্যৱস্থা সাপেক্ষে শ্ৰমিক বিশেষ ৰে’লগাড়ী আৰু বিশেষ ৰে’লগাড়ীৰ সেৱা আৰম্ভ কৰা হৈছে। তেওঁ কয় যে বিমান সেৱাও মুকলি কৰা হৈছে আৰু বিমান উদ্যোগ আগৰ স্বাভাৱিক অৱস্থালৈ ঘূৰি আহি আছে। জনসাধাৰণক দুগজ দূৰত থকা, মাস্ক পৰিধান কৰা আৰু যিমানদূৰ সম্ভৱ ঘৰতে থকাৰ বাবে পৰামৰ্শ দিয়ে। তেওঁ কয় যে সমগ্ৰ দেশে ইমান কষ্ট স্বীকাৰ কৰাৰ পিছত এতিয়া সেই কষ্টক অথলে যাবলৈ দিব নোৱাৰি।
প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে দেশৰ জনতাই এই পৰিস্থিতিক যি উদ্যমেৰে মোকাবিলা কৰিলে সি তেওঁৰ বাবে আটাইতকৈ প্ৰভাৱশালী শক্তি। সেৱা পৰম ধৰ্ম বাক্যশাৰীৰ উদ্ধৃতি দি তেওঁ সমগ্ৰ দেশৰ স্বাস্থ্যকৰ্মীসকল, আৰক্ষী কৰ্মী আৰু সংবাদকৰ্মীসকলৰ শলাগ লয়। এই পৰিস্থিতিত মহিলা স্বয়ংসেৱী দলসমূহে পালনকৰা ভূমিকাৰ কথাও তেওঁ উল্লেখ কৰে।
নিজৰ সীমাৱদ্ধতাকো নেওচি এই সংকটকালত আনৰ প্ৰতি সেৱা আগবঢ়োৱা তামিলনাডুৰ কে চি মোহন, আগৰতলাৰ গৌতম দাস, পাঠানকোটৰ দিব্যাঙ্গ ব্যক্তি ৰাজু আদি দেশৰ সাধাৰণ নাগৰিকসকলৰ দৃষ্টান্তও তেওঁ দাঙি ধৰে। দেশৰ বিভিন্ন অংশৰপৰা অহা মহিলা স্বয়ংসেৱী দলসমূহে আগবঢ়োৱা সেৱাৰ অসংখ্য কাহিনীৰ কথাও তেওঁ উল্লেখ কৰে।
মহামাৰীৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ব্যক্তি বিশেষৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ তথা অতি-সক্ৰিয় ভূমিকাৰ কথাও তেওঁ উল্লেখ কৰে। নিজৰ ট্ৰেক্টৰখনৰ লগত লগাই চেনিটাইজেশ্যন যন্ত্ৰ সাজি উলিওৱা নাছিকৰ ৰাজেন্দ্ৰ যাদৱ, দুগজ দূৰত্ব বৰ্তাই ৰাখিবলৈ নিজৰ দোকানৰ আগত ডাঙৰ ডাঙৰ পাইপ লগাই লোৱা দোকানীসকলৰ কথাও তেওঁ শ্ৰদ্ধাৰে উল্লেখ কৰে।
মহামাৰীয়ে সৃষ্টি কৰা দুৰ্দশাৰ বাবে দুখ ব্যক্ত কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় য়ে ক’ৰোনাই সমগ্ৰ মানৱ জাতিকে কষ্ট দিছে কিন্তু আটাইতকৈ বেছিকৈ ভূগিবলগা হৈছে দৰিদ্ৰ শ্ৰমিক শ্ৰেণীৰ লোকসকলে। তেওঁ কয় যে সকলোৱে এইকথা অনুমান কৰিব পাৰিছে আৰু সকলো ৰাজ্যৰ চৰকাৰ, কেন্দ্ৰ চৰকাৰ আৰু সকলো চৰকাৰী বিভাগে, স্থানীয় সংস্থা আৰু নিকায় সকলোৱেই তেওঁলোকৰ বাবে তৎপৰতাৰে সাহাৰ্য আগবঢ়াইছে। লাখৰ হিচাপত শ্ৰমিকসকলক সুৰক্ষিতভাৱে ঘৰলৈ পঠিওৱাৰ ব্যৱস্থা কৰি দিয়া, তেওঁলোকৰ খাদ্যৰ যোগান ধৰা, তেওঁলোকৰ বাবে জিলাই জিলাই কোৱাৰেন্টাইনৰ সুবিধা কৰি দিয়া ব্যক্তিসকলৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে শলাগ লয়।
প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে এই পৰিস্থিতিৰ লগত খাপ খুৱাই সমস্যাসমূহৰ নতুন ধৰণে সমাধান উলিয়াব লগা হৈছে আৰু চৰকাৰে ইতিমধ্য বহু পদক্ষেপ হাতত লৈছে। তেওঁ কয় যে কেন্দ্ৰ চৰকাৰে অলপতে লোৱা সিদ্ধান্তই গাওঁসমূহত নিয়োগৰ বিশাল সুবিধা সৃষ্টি কৰিব, স্বনিয়োজন আৰু দক্ষতা উদ্যোগ বৃদ্ধি কৰিব। তেওঁ দৃঢ়তাৰে কয় যে আত্মনিৰ্ভৰ ভাৰত প্ৰচাৰ অভিযানে অনাগত দশকত দেশক এক নতুন শীৰ্ষত উপনীত কৰাব।
প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে ক’ৰোনা মহামাৰীৰ এই সংকটকালত সমগ্ৰ বিশ্বৰ মানৱ জাতিয়ে এতিয়া যোগভ্যাস আৰু আয়ুৰ্বেদৰ বিষয়ে অধিক জানিবলৈ আগ্ৰহী হৈ উঠিছে আৰু বহুতে ইয়াক জীৱন প্ৰণালী কৰি লৈছে।জনসম্প্ৰদায়ৰ মাজত একতা আৰু প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৰ্দ্ধনৰ বাবে যোগভ্যাগ উত্তম। ক’ৰোনাই যিহেতু মানুহৰ শ্বাসতন্ত্ৰত আক্ৰমণ কৰে সেয়ে এইসময়ত যোগভ্যাগৰ বিভিন্ন প্ৰণায়ামে আমাৰ শ্বাসতন্ত্ৰ শক্তিশালী কৰি ৰাখিব পাৰে।
লগতে প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে সকলোকে আয়ুস মন্ত্ৰালয়ে আয়োজন কৰা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ ভিডিঅ’ ব্লগ প্ৰতিযোগিতাত ‘মাই লাইফ মাই যোগা’ত নিজৰ যোগভ্যাগৰ ভিডিঅ’ আপলোড কৰিবলৈও আহ্বান জনায়। প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে সকলোকে এই প্ৰতিযোগিতাত অংশ লৈ অনাগত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিবসৰ অংশ হ’বলৈ অনুৰোধ কৰে।
আয়ুস্মান ভাৰত আঁচনিৰ অধীনত ১ কোটিতকৈও অধিক হিতাধিকাৰী লাভান্বিত হোৱাকৈ ক’ৰোনা মহামাৰীৰ এই সংকটকালত চৰকাৰৰ প্ৰয়াসক প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে শলাগে আৰু হিতাধিকাৰী স্বাস্থ্যকৰ্মীসকলক অভিনন্দন জ্ঞাপন কৰে।
ক’ৰোনা মহামাৰীৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ চলি থকাৰ মাজতে আম্ফান ঘূৰ্ণীবতাহৰ দুৰ্যোগক সাহসেৰে মোকাবিলা কৰা পশ্চিমবঙ্গ আৰু উৰিষ্যাৰ জনতাক প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে প্ৰণিপাত জনাই কয় যে এই দুখন ৰাজ্যৰ কৃষকসকল আটাইতকৈ বেয়াকৈ দুৰ্দশাত পতিত হৈছে, কিন্তু যিধৰণৰ সাহস তেওঁলোকে এই সময়ত দেখুৱাইছে সি নিতান্তই শলাগিবলগীয়া।
শ্ৰী মোদীয়ে কয় যে ঘূৰ্ণীবতাহৰ উপৰিও দেশৰ বিভিন্ন ঠাইত কাকতি ফৰিঙৰ উপদ্ৰৱ আৰম্ভ হৈছে। তেওঁ সাধাৰণ জনতাই দুৰ্ভোগ ভূগিবলগা নোহোৱাকৈ আৰু অত্যাৱশ্যাকীয় সামগ্ৰীৰ নাটনি অনুভৱ নকৰাকৈ কেনেকৈ চৰকাৰে বিভিন্ন পদক্ষেপ হাতত লৈ এই দুৰ্যোগৰ ব্যৱস্থাপনা কৰি আছে সেই কথা উল্লেখ কৰে। এই সংকটকালত কৃষকসকলৰ যাতে শস্য নষ্ট হোৱাৰ পৰিমাণ হ্ৰাস কৰিব পাৰি তাৰবাবে কেন্দ্ৰ চৰকাৰ, ৰাজ্য চৰকাৰ, কৃষি বিভাগ অথবা প্ৰশাসনে আধুনিক প্ৰযুক্তিৰ সহায়েৰে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে বৰ্তমানৰ প্ৰজন্মই পানী সংৰক্ষণৰ প্ৰয়োজনীয়তা বুজি পোৱা উচিত। তেওঁ বৰষুণৰ পানী সংৰক্ষণৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি কয় যে সকলোৱে পানী সংৰক্ষণৰ বাবে যত্ন কৰিবই লাগিব। তেওঁ দেশবাসীক এইবাৰৰ পৰিৱেশ দিৱসত গছপুলি ৰোপণ কৰি প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি সেৱা আগবঢ়োৱাৰ লগতে প্ৰকৃতিৰ লগত দৈনিক সম্পৰ্ক ৰক্ষা কৰি চলিবলৈ আহ্বান জনায়। তেওঁ কয় যে যদিও লকডাউনে জীৱনৰ গতি লেহেমীয়া কৰিলে, ই আমাক প্ৰকৃতিক নিৰীক্ষণ কৰাৰ সুযোগ দিলে আৰু বন্যপ্ৰাণী অধিক সংখ্যাত ওলাই আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে।
সামৰণিত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কয় যে অসতৰ্ক আৰু এলেহুৱা হোৱাৰ কোনো সুযোগ এই সময়ত আমাৰ হাতত নাই। ক’ৰোনা মহামাৰীৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ এতিয়াও সমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ আছে!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ আপোনালোক সকলোৱে লকডাউনৰ সময়ছোৱাত এই ‘মন কী বাত’ শুনি আছে৷ এই খণ্ডৰ ‘মন কী বাত’ৰ বাবে লাভ কৰা পৰামৰ্শ, ফোন কলৰ সংখ্যা সাধাৰণ সময়তকৈ যথেষ্ট বৃদ্ধি পাইছে৷ বিভিন্ন বিষয় সামৰি আপোনালোকৰ এই ‘মন কী বাত’ মই লাভ কৰিছো৷ এই পৰামৰ্শসমূহ অধিক সংখ্যকত যাতে পঢ়িবলৈ পাও, শুনিবলৈ পাও তাৰ বাবে মই প্ৰয়াস কৰিছো৷ আপোনালোকৰ কথাসমূহত এনে কিছুমান বিষয় জানিবলৈ পোৱা যায় যিবোৰত সাধাৰণতে লক্ষ্য কৰা নাযায়৷ মোৰ মনে কৈছে, যুদ্ধৰ মাজত এই ‘মন কী বাত’ত মই সেই বিষয়সমূহ আপোনালোকৰ সৈতে ভাগ-বতৰা কৰো৷
বন্ধুসকল, ভাৰতত ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ প্ৰকৃততেই জনসাধাৰণৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হৈছে৷ ভাৰতত ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ জনতাই কৰিছে, আপুনি যুঁজি আছে, জনসাধাৰণৰ সৈতে লগ হৈ শাসন, প্ৰশাসনে যুঁজি আছে৷ ভাৰতৰ দৰে বিশাল দেশ যি উন্নয়নৰ বাবে তৎপৰ, দুখীয়াৰ সৈতে নিৰ্ণায়ক যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হৈছে৷ ক’ৰোনাৰ সৈতে যুঁজিবলৈ আৰু জয় লাভ কৰিবলৈ এয়াই এক পথ৷ আৰু আমি ভাগ্যশালী যে আজি সমগ্ৰ দেশ, দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিক, জনসাধাৰণে এই যুদ্ধত সৈনিক হিচাপে যুদ্ধত নেতৃত্ব প্ৰদান কৰিছে৷ আপুনি য’লৈকে চাই দেখা পাব যে ভাৰতৰ এই যুঁজ হ’ল জনসাধাৰণ পৰিচালিত৷ সমগ্ৰ বিশ্বই এই মহামাৰীৰ সংকটৰ সৈতে যুঁজি আছে৷ ভৱিষ্যতে যেতিয়া এই বিষয়ে চৰ্চা হ’ব, ইয়াৰ প্ৰণালীসমূহৰ বিষয়ে চৰ্চা হ’ব, মোৰ বিশ্বাস যে ভাৰতৰ এই জনসাধাৰণৰ দ্বাৰা পৰিচালিত যুঁজৰ বিষয়ে নিশ্চয়কৈ চৰ্চা হ’ব৷ সমগ্ৰ দেশত, চহৰে-গলিয়ে, ঠায়ে-ঠায়ে আজি জনসাধাৰণ পৰস্পৰে পৰস্পৰৰ সহায়ৰ বাবে আগবাঢ়ি আহিছে৷ দুখীয়াৰ বাবে অন্নৰ পৰা আৰম্ভ কৰি খাদ্য-সামগ্ৰীৰ ব্যৱস্থা, লকডাউনৰ পালন, চিকিৎসালয়ৰ ব্যৱস্থা, চিকিৎসা সামগ্ৰী দেশতেই নিৰ্মাণ হোৱা- আজি সমগ্ৰ দেশে এটা লক্ষ্য, এটা দিশলৈ ধাৱমান হৈছে৷ তালি, থালি, চাকি, মমবাতি, এই সমূহে যি ভাৱনাৰ উদ্ৰেক ঘটালে, যি উৎসাহত দেশবাসীয়ে কিবা এটা কৰি দেখুওৱাৰ বাবে দৃঢ় প্ৰতিজ্ঞ হ’ল- প্ৰত্যেকেই ইয়াৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হৈছে৷ চহৰেই হওক অথবা গাঁও, এনে লাগে যেন সমগ্ৰ দেশতে এক বৃহৎ যজ্ঞৰ আয়োজন হৈছে য’ত প্ৰত্যেকেই নিজৰ যোগদান আগবঢ়াবলৈ আতুৰ হৈ আছে৷ আমাৰ কৃষক ভাই-ভনীসকলকেই চাওক, এফালে সেই মহামাৰীৰ মাজত তেওঁলোকে অহৰ্নিশে পৰিশ্ৰম কৰি আছে আৰু কোনো যাতে ভোকত থাকিবলগীয়া নহয়, সেয়াও চিন্তা কৰিছে৷ সকলোৱে নিজৰ সামৰ্থৰ হিচাপত এই যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হৈছে৷ কোনোবাই ভাৰা মাফ কৰি দিছে, কোনোবাই সমগ্ৰ পেঞ্চন অথবা পুৰস্কাৰত পোৱা ধন পিএম-কেয়াৰ্ছত জমা দিছে৷ কোনোবাই খেতিৰ সকলো শাক-পাচলি দান কৰিছে, কোনোবাই দৈনিক শতাধিক দৰিদ্ৰক বিনামুলীয়াকৈ ভোজন কৰাই আছে৷ কোনোবাই মাস্ক বনাইছে, ক’ৰবাত আমাৰ শ্ৰমিক ভাই-ভনীসকল কোৱাৰেণ্টাইনত যি বিদ্যালয়ত আছে, সেই বিদ্যালয়ৰ নিৰ্মাণ কৰি আছে৷
বন্ধুসকল, আনৰ সহায়ৰ বাবে আপোনাৰ হৃদয়ত যি এটা আলোড়নৰ ভাৱ সৃষ্টি হয়, সেয়াই ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ এই যুদ্ধক শক্তি প্ৰদান কৰে, সেয়াই এই যুদ্ধক প্ৰকৃতাৰ্থত জনসাধাৰণৰ যুদ্ধ কৰি তোলে৷ আমি দেখা পাইছো যে বিগত কেইটামান বৰ্ষত আমাৰ দেশত এই ভাৱ-ধাৰণাৰ সৃষ্টি হ’বলৈ ধৰিছে, ই নিৰন্তৰে শক্তিশালী হ’বলৈ ধৰিছে৷ সেয়া লাগিলে কোটি কোটি লোকে গেছৰ সাহায্য ত্যাগ কৰাই হওক, লক্ষাধিক জ্যেষ্ঠ নাগৰিকে ৰে’লৱেৰ সাহায্য ত্যাগ কৰাই হওক, স্বচ্ছ অভিযানৰ নেতৃত্ব গ্ৰহণ কৰাই হওক অথবা টয়লেট নিৰ্মাণেই হওক- এনে অসংখ্য কথা আছে৷ এই সকলোবোৰ কথাৰ পৰা এটা কথাই সন্মুখলৈ আহে- আমি সকলোৱে এটা মন, এডাল মজবুত সূতাৰে নিজকে বান্ধি লৈছো৷ এক হৈ দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ প্ৰেৰণা দিছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই সম্পূৰ্ণ নম্ৰতাৰে, অতিশয় আদৰেৰে আজি ১৩০ কোটি দেশবাসীৰ এই ভাৱনাক শিৰ দোৱাই সেৱা কৰিছো৷ আপোনালোকে নিজৰ ভাৱনাৰ অনুৰূপ, দেশৰ বাবে, নিজৰ ৰুচিৰ হিচাপত, নিজৰ সময় অনুসাৰে কিবা এটা যাতে কৰিব পাৰে, ইয়াৰ বাবে চৰকাৰে এক ডিজিটেল প্লেটফ’ৰ্মো প্ৰস্তুত কৰিছে৷ এই প্লেটফ’ৰ্ম হ’ল- covidwarriors.gov.in৷ মই আকৌ এবাৰ কৈছো- covidwarriors.gov.in৷ চৰকাৰে এই প্লেটফ’ৰ্মৰ জৰিয়তে বিভিন্ন সামাজিক সংস্থাৰ স্বেচ্ছাসেৱী, সমাজ প্ৰতিনিধি আৰু স্থানীয় প্ৰশাসনত একত্ৰিত কৰিছে৷ অতি কম সময়ৰ ভিতৰতে এই প’ৰ্টেলৰ সৈতে পঁচিশ কোটি লোক জড়িত হৈছে৷ ইয়াত চিকিৎসক, নাৰ্চৰ পৰা আৰম্ভ কৰি আমাৰ আশা, এএনএম ভগ্নীসকলে, আমাৰ এনচিচি, এনএছএছৰ সতীৰ্থসকলে, বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ পেছাদাৰী লোকসকলে এই প্লেটফ’ৰ্মক নিজৰ প্লেটফ’ৰ্ম হিচাপে গঢ়ি তুলিছে৷ এওঁলোকে স্থানীয় পৰ্যায়ত সংকট ব্যৱস্থাপনাৰ পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত কৰি সহায় কৰিছে৷ আপোনালোকো covidwarriors.gov.inৰ সৈতে জড়িত হৈ দেশৰ সেৱা কৰিব পাৰে, ক’ভিড যোদ্ধা হ’ব পাৰে৷
বন্ধুসকল, প্ৰত্যেকটো কঠিন পৰিস্থিতি, প্ৰত্যেক যুদ্ধই কিবা নহয় কিবা এটা শিকনি প্ৰদান কৰে৷ সম্ভাৱনাৰ পথ প্ৰশস্ত কৰে আৰু নতুন লক্ষ্যক দিশ প্ৰদান কৰে৷ এই পৰিস্থিতি আপোনালোক দেশবাসীয়ে যি সংকল্প শক্তি প্ৰদৰ্শিত কৰিছে, ইয়াৰ জৰিয়তে ভাৰতত এক নতুন পৰিৱৰ্তনৰ সূচনা হৈছে৷ আমাৰ ব্যৱসায়, আমাৰ বিভাগ, আমাৰ শিক্ষণ সংস্থা, আমাৰ চিকিৎসা খণ্ড, প্ৰত্যেকেই দ্ৰুত গতিৰে, নতুন নতুন পৰিৱৰ্তনৰ দিশত ধাৱমান হৈছে৷ প্ৰযুক্তিৰ দিশৰ পৰা এনে লাগে যেন দেশৰ প্ৰতিজন উদ্ভাৱকে নতুন পৰিস্থিতিক লৈ নতুন কিবা নহয় কিবা এটা নিৰ্মাণ কৰি আছে৷
বন্ধুসকল, দেশবাসীয়ে যেতিয়া দলৱদ্ধভাৱে কাম কৰে তেতিয়া কি হয় সেয়া আমি অনুভৱ কৰো৷ আজি কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰেই হওক বাবে ৰাজ্য চৰকাৰেই হওক, এওঁলোকৰ প্ৰতিটো বিভাগে সাহায্যৰ বাবে ঐক্যৱদ্ধভাৱে সম্পূৰ্ণ ক্ষীপ্ৰতাৰে কাম কৰি আছে৷ আমাৰ অসামৰিক বিমান পৰিবহণ খণ্ডত কাম কৰা লোকেই হওক, ৰে’লৱে কৰ্মচাৰীয়েই হওক, এওঁলোকে দিনে-ৰাতিয়ে পৰিশ্ৰম কৰি আছে যাতে দেশবাসীৰ সমস্যা হ্ৰাস হওক৷ আপোনালোকৰ বহুতেই হয়তো গম পায় যে দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তত ঔষধ যোগান ধৰাৰ বাবে ‘লাইফলাইন উড়ান’ নামৰ এক বিশেষ অভিযান চলি আছে৷ আমাৰ এই সতীৰ্থসকলে ইমান কম সময়ত দেশৰ ভিতৰতেই তিনি লাখ কিলোমিটাৰ পথ অতিক্ৰম কৰিছে আৰু ৫০০ টনতকৈও অধিক চিকিৎসা সামগ্ৰী দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তত যোগান ধৰিছে৷ এইদৰে ৰে’লৱেয়ে লকডাউনৰ সময়ছোৱাতো নিৰন্তৰে কাম কৰি আছে যাতে দেশৰ সাধাৰণ লোকৰ আৱশ্যকীয় সামগ্ৰীৰ অভাৱ নহয়৷ এই কামৰ বাবে ভাৰতীয় ৰে’লৱেয়ে প্ৰায় ৬০টাত কৈও অধিক ৰে’ল পথত ১০০ত কৈও অধিক পাৰ্চেল ৰে’ল চলাই আছে৷ সেইদৰে ঔষধসমূহৰ যোগানত আমাৰ ডাকবিভাগৰ লোকেও গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ আমাৰ এই সকলো সতীৰ্থই প্ৰকৃততেই ক’ৰোনা যোদ্ধাৰ ৰূপত অৱতীৰ্ণ হৈছে৷
বন্ধুসকল, ‘প্ৰধানমন্ত্ৰী গৰীব কল্যাণ পেকেজ’ৰ অধীনত দৰিদ্ৰ লোকসকলৰ একাউণ্টলৈ প্ৰত্যক্ষভাৱে ধন স্থানান্তৰ কৰা হৈছে৷ ‘বৃদ্ধাৱস্থা পেঞ্চন’ জাৰি কৰা হৈছে৷ দুখীয়াক তিনি মাহৰ বিনামূলীয়া চিলিণ্ডাৰ, খাদ্য-সামগ্ৰীৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা হৈছে৷ এই কামসমূহত চৰকাৰৰ ভিন্ন ভিন্ন বিভাগৰ লোক, বেংকিং খণ্ডৰ লোক, দলৱদ্ধভাৱে দিনে-ৰাতিয়ে কাম কৰি আছে৷ আৰু মই, আমাৰ দেশৰ ৰাজ্য চৰকাৰকো এই কথাৰ বাবে প্ৰশংসা কৰিম যে তেওঁলোকে এই মহামাৰীৰ বিৰুদ্ধে যুঁজাত সক্ৰিয় ভূমিকা পালন কৰি আছে৷ স্থানীয় প্ৰশাসন, ৰাজ্য চৰকাৰ, সকলোৱে ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজত বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰি আছে৷ তেওঁলোকৰ এই পৰিশ্ৰম অতিশয় প্ৰশংসনীয়৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সমগ্ৰ দেশতে স্বাস্থ্যসেৱাৰ সৈতে জড়িত লোকসকলে তেওঁলোকৰ বাবে প্ৰণয়ন কৰা অধ্যাদেশক লৈ সন্তুষ্টি প্ৰকাশ কৰিছে৷ এই অধ্যাদেশে ক’ৰোনা যোদ্ধাসকলৰ সৈতে থিয় দিছে, উৎপীড়ন আৰু তেওঁলোকক যিকোনো প্ৰকাৰে ক্ষতি সাধন কৰা লোকসকলৰ বিৰুদ্ধে কঠোৰ শাস্তিৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে৷ আমাৰ চিকিৎসক, নাৰ্চ, পেৰা মেডিকেল কৰ্মী, সামাজিক স্বাস্থ্য কৰ্মী আৰু এনে বহু লোক যিয়ে দেশক ক’ৰোনা মুক্ত কৰি তোলাৰ বাবে দিনে-ৰাতিয়ে নামি পৰিছে, তেওঁলোকৰ সুৰক্ষাৰ বাবে এয়া প্ৰয়োজনীয় আছিল৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি সকলোৱে অনুভৱ কৰিছো যে মহামাৰীৰ বিৰুদ্ধে এই যুদ্ধত আমাৰ জীৱনক, সমাজক, আমাৰ আশে-পাশে ঘটি থকা ঘটনাসমূহক এক সতেজ দৃষ্টিকোণেৰে প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ অৱকাশ লাভ কৰিছো৷ সমাজৰ দৃষ্টিভংগীও ব্যাপক ৰূপত পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ আজি নিজৰ জীৱনৰ সৈতে জড়িত প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ গুৰুত্ব অনুধাৱন হৈছে৷ আমাৰ ঘৰত কাম কৰা লোকসকল, আমাৰ প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰা লোকসকল, এওঁলোকৰ ভূমিকা কিমান অপৰিসীম, সেয়া আজি অনুভৱ হৈছে৷ ঠিক সেইদৰে আৱশ্যকীয় সেৱাসমূহৰ যোগান ধৰা লোক, বজাৰত কাম কৰা আমাৰ শ্ৰমিক ভাই-ভনীসকল, ওচৰৰ-পাজৰৰ অটো চালক, ৰিক্সা চালক- আজি আমি অনুভৱ কৰিছো যে এওঁলোক অবিহনে আমাৰ জীৱন কিমান কঠিন হৈ পৰিব পাৰে৷
আজিকালি ছ’চিয়েল মিডিয়াত আমি সকলোৱে প্ৰায়েই দেখিবলৈ পাইছো যে লকডাউনৰ সময়ছোৱাত আমি কেৱল এই বন্ধু-বান্ধৱসকলক সোঁৱৰণ কৰাই নহয়, তেওঁলোকৰ প্ৰয়োজনীয়তাসমূহৰ ওপৰতো ধ্যান ৰাখিছো, তেওঁলোকৰ বিষয়ে বহু সন্মানেৰে লিখিছো৷ আজি দেশৰ প্ৰতিটো কোণৰ পৰা এনে ছবি আহিছে যে চাফাই কৰ্মীসকলৰ ওপৰত পুষ্প বৃষ্টি কৰা হৈছে৷ পূৰ্বতে তেওঁলোকৰ কামসমূহ চাগে আপুনিও লক্ষ্য কৰা নাছিল৷ চিকিৎসকেই হওক, চাফাই কৰ্মীয়েই হওক, অন্য সেৱাৰ সৈতে জড়িত লোকেই হওক- এয়াই নহয়, আমাৰ আৰক্ষী-ব্যৱস্থাক লৈও সাধাৰণৰ লোকৰ চিন্তাধাৰাৰ পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ পূৰ্বে আৰক্ষীৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিলেই মনলৈ নেতিবাচক চিন্তা আহিছিল৷ আমাৰ আৰক্ষীসকলে আজি দৰিদ্ৰ, ক্ষুধাৰ্ত লোকসকলক খাদ্যৰ যোগান ধৰিছে, ঔষধৰ যোগান ধৰিছে৷ যিদৰে প্ৰতিটো সাহায্যৰ বাবে আৰক্ষীসকল আগুৱাই আহিছে, ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ মানৱীয় আৰু সংবেদনশীল ৰূপ আমাৰ সন্মুখত প্ৰকট হ’বলৈ ধৰিছে, আমাৰ হৃদয় স্পৰ্শ কৰিছে৷ আমাৰ আৰক্ষীসকলে জনসাধাৰণৰ সেৱাক এক সুযোগ হিচাপে গ্ৰহণ কৰিছে আৰু মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস-এই ঘটনাসমূহৰ পৰা আগন্তুক সময়ত প্ৰকৃততেই ইতিবাচক পৰিৱৰ্তন আহিব আৰু আমি এই ইতিবাচক পৰিবেশক কেতিয়াও নেতিবাচকলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰিব নালাগে৷
বন্ধুসকল, আমি প্ৰায়েই শুনা পাও- প্ৰকৃতি, বিকৃতি আৰু সংস্কৃতি, এই শব্দসমূহক একেটা ৰেখাতে প্ৰত্যক্ষ কৰিলে ইয়াৰ অন্তৰালত থকা অৰ্থসমূহ নিজৰ জীৱনতো প্ৰয়োগ কৰাৰ এক নতুন দুৱাৰ মুকলি হ’ব৷ যদি মানৱ-প্ৰকৃতিৰ চৰ্চা কৰা হয় তেন্তে ‘এয়া মোৰ হয়’, ‘মই ইয়াৰ প্ৰয়োগ কৰো’ ইয়াক আৰু এই ভাৱনা অতিশয় স্বাভাৱিক যেন লাগে৷ কোনেও ইয়াত আপত্তি প্ৰদৰ্শন নকৰে৷ ইয়াক আমি ‘প্ৰকৃতি’ বুলি ক’ব পাৰো৷ কিন্তু ‘যি মোৰ নহয়’, ‘য’ত মোৰ অধিকাৰ নাই’ তাৰ মই আনৰ পৰা কাঢ়ি আনো, কাঢ়ি আনি মই ব্যৱহাৰ কৰো, তেতিয়া ইয়াক বিকৃতি বুলি কোৱা হ’ব৷ এই দুয়োটাতেই প্ৰকৃতি আৰু বিকৃতিতকৈ ওপৰত যেতিয়া কোনো সংস্কাৰী মনে চিন্তা কৰে অথবা ব্যৱহাৰ কৰে তেতিয়া তাত আমি ‘সংস্কৃতি’ দেখিবলৈ পাও৷ যেতিয়া কোনোবাই নিজৰ অধিকাৰৰ বস্তু, নিজৰ পৰিশ্ৰমেৰে অৰ্জন কৰা বস্তু, নিজৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় বস্তু, কমেই হওক অথবা বেছি, এই বিষয়ে সমূলি চিন্তা নকৰি আন কোনো ব্যক্তিৰ প্ৰয়োজনীয়তালৈ লক্ষ্য কৰি, নিজৰ কথা চিন্তা নকৰি, নিজৰ অধিকাৰৰ অংশ বিলাই আনৰ প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰে, তেতিয়া ইয়াক ‘সংস্কৃতি’ বুলি কোৱা হয়৷ বন্ধুসকল, যেতিয়া সংকটৰ সময় উপস্থিত হয় তেতিয়া এই গুণসমূহৰ পৰীক্ষা কৰা হয়৷
আপোনালোকে বিগত দিনকেইটাত হয়তো লক্ষ্য কৰিছে যে ভাৰতে নিজৰ সংস্কাৰৰ অনুৰূপ, আমাৰ চিন্তা-ধাৰাৰ অনুৰূপ, আমাৰ সংস্কৃতিৰ নিৰ্বাহ কৰি কিছুমান সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে৷ সংকটৰ এই সময়ছোৱাত বিশ্বৰ বাবেও, সমৃদ্ধ দেশৰ বাবেও ঔষধৰ সংকটে পূৰ্ণমাত্ৰাই দেখা দিছে৷ এনে এক সময় হৈছে যে ভাৰতে যদি বিশ্বক ঔষধ নিদিয়েও তথাপিও ভাৰতক কোনেও দোষিব নোৱাৰে৷ প্ৰতিখন দেশে জানে যে এই মুহূৰ্তত ভাৰতৰ বাবেও তেওঁলোকৰ প্ৰাথমিকতা নিজৰ দেশৰ নাগৰিকসকল৷ কিন্তু বন্ধুসকল, ভাৰতে প্ৰকৃতি, বিকৃতিৰ ঊৰ্ধলৈ গৈ নিজৰ সংস্কৃতিৰ অনুৰূপ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে৷ আমি ভাৰতৰ আৱশ্যকতাৰ বাবে যি কৰিবলগীয়া আছিল সেই প্ৰয়াসসমূহক বঢ়োৱাৰ লগতে বিশ্বত গুঞ্জৰিত মানৱতাৰ ৰক্ষাৰ আহ্বানকো ধ্যান দিলো৷ আমি বিশ্বৰ প্ৰতিখন প্ৰয়োজনাৰ্থী দেশলৈ ঔষধ প্ৰেৰণ কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিলো আৰু মানৱতাৰ এই কাম কৰি দেখুৱালো৷ আজি যেতিয়া অনেক দেশৰ মুৰব্বীয়ে মোলৈ ফোন কৰে তেতিয়া ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা নিশ্চয়কৈ প্ৰকাশ কৰে৷ যেতিয়া তেওঁলোকে কয়, ‘‘ধন্যবাদ ভাৰত, ধন্যবাদ ভাৰতবাসী’’, তেতিয়া দেশৰ বাবে গৌৱৰ আৰু অধিক বৃদ্ধি হৈ পৰে৷ সেইদৰে সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতৰ আয়ুৰ্বেদ আৰু যোগৰ মহত্বকো বিশিষ্টভাৱেৰে লক্ষ্য কৰা হৈছে৷ ছ’চিয়েল মিডিয়াতেই চাওক, সকলোদিশে ৰোগ প্ৰতিৰোধক ক্ষমতা বৃদ্ধিৰ বাবে কিদৰে ভাৰতৰ আয়ুৰ্বেদ আৰু যোগৰ চৰ্চা হ’বলৈ ধৰিছে৷ ক’ৰোনাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাথি আয়ুষ মন্ত্ৰালয়ে ৰোগ প্ৰতিৰোধক ক্ষমতা বৃদ্ধিৰ বাবে যি প্ৰট’ক’ল দিছিল, মোৰ বিশ্বাস যে আপোনালোকে ইয়াৰ প্ৰয়োগ নিশ্চয়কৈ কৰিছে৷ গৰম পানী, ভেষজ পদাৰ্থ আৰু অন্য যি দিশ-নিৰ্দেশনা আয়ুষ মন্ত্ৰালয়ে জাৰি কৰিছে, সেয়া নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনত চামিল কৰিলে আপোনালোক উপকৃত হ’ব৷
বন্ধুসকল, এয়া আমাৰ দুৰ্ভাগ্য যে বহু সময়ত আমি নিজৰ শক্তি আৰু সমৃদ্ধ পৰম্পৰা চিনি পোৱাত অস্বীকাৰ কৰো৷ কিন্তু যেতিয়া বিশ্বৰ অন্য দেশে প্ৰমাণভিত্তিক গৱেষণাৰ সৈতে সেই কথাকেই কয়, আমাৰ ফৰ্মুলা আমাকেই শিকায় তেতিয়া সেয়া আমি গ্ৰহণ কৰো৷ সম্ভৱতঃ ইয়াৰ অন্তৰালত এক ডাঙৰ কাৰণ আছে- শ শ বছৰজুৰি আমি দাসত্বৰ বান্ধোনত কটাইছো৷ সেইবাবে আমি কেতিয়াবা নিজৰ শক্তিকেই বিশ্বাস নকৰো৷ আমাৰ আত্মবিশ্বাস কম হৈ পৰে৷ সেইবাবে আমি আমাৰ দেশৰ ভাল কথাসমূহ, আমাৰ পাৰম্পৰিক সিদ্ধান্তসমূহক, প্ৰমাণভিত্তিক গৱেষণাৰ আধাৰত আগবঢ়াই লৈ যোৱাৰ পৰিৱৰ্তে সেয়া পিছলৈ পেলাই থৈ যাও, হীন বুলি ভাবো৷ ভাৰতৰ যুৱপ্ৰজন্মই এতিয়া এই প্ৰত্যাহ্বান স্বীকাৰ কৰি ল’ব লাগিব৷ যিদৰে বিশ্বই যোগৰ মহত্ব স্বীকাৰ কৰি লৈছে ঠিক সেইদৰে সহস্ৰ বৰ্ষ পুৰণি আমাৰ আয়ুৰ্বেদৰ সিদ্ধান্তসমূহকো বিশ্বই নিশ্চয় স্বীকাৰ কৰিব৷ হয়, সেইবাবে আমাৰ যুৱসমাজে সংকল্প গ্ৰহণ কৰিব লাগিব আৰু বিশ্বই যি ভাষা বুজি পায় সেই বৈজ্ঞানিক ভাষাতেই আমি বুজি পাব লাগিব, কিবা এটা কৰি দেখুৱাব লাগিব৷
বন্ধুসকল, অৱশ্যে ক’ভিড-১৯ৰ বাবে কিছুমান ইতিবাচক দিশো দেখিবলৈ পোৱা গৈছে, আমাৰ কাম কৰাৰ পদ্ধতি, আমাৰ জীৱন শৈলী আৰু আমাৰ স্বভাৱসমূহো কিছু পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ আপোনালোক সকলোৱে অনুভৱ কৰিছে যে এই সংকটে কিদৰে আমাক বিভিন্ন বিষয়ে আমাৰ চেতনা জাগ্ৰত কৰি তুলিছে৷ যি প্ৰভাৱ আমি ওচৰে-পাজৰে দেখিবলৈ পাইছো সেইসমূহৰ ভিতৰত সবাতোকৈ প্ৰথমটো হ’ল- মাস্ক পিন্ধা আৰু নিজৰ মুখমণ্ডল ঢাকি ৰখা৷ ক’ৰোনাৰ বাবে, পৰিৱৰ্তিত সময়ত, মাস্কো আমাৰ জীৱনৰ অংশ হৈ পৰিছে৷ ইয়াৰ অৰ্থ এয়া নহয় যে মাস্ক পিন্ধা মানেই ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱা৷ মাস্কৰ কথা কওতে মোৰ পুৰণি কথা এটা মনত পৰিছে৷ আপোনালোকৰো বোধহয় মনত আছে৷ এনে এক সময় আছিল যেতিয়া আমাৰ দেশৰ কিছুমান অঞ্চলত কোনোবাই যদি ফল ক্ৰয় কৰা দেখা পায় তেন্তে তেওঁৰ কাষৰ মানুহে সোধে যে ঘৰত কাৰোবাৰ বেমাৰ হৈছে নেকি? অৰ্থাৎ ফল বেমাৰ হ’লেহে খোৱা হয়৷ অৱশ্যে এতিয়া সময় পৰিৱৰ্তিত হৈছে৷ ঠিক সেইদৰে মাস্কক লৈও এতিয়া ধাৰণা পৰিৱৰ্তিত হ’ব৷ আপোনালোকে লক্ষ্য কৰিব, মাস্ক সভ্য সমাজৰ প্ৰতীকলৈ পৰিৱৰ্তিত হ’ব৷ যদি ৰোগৰ পৰা নিজে ৰক্ষা পৰিব লাগে আৰু আনকো বচাব লাগে তেন্তে আপুনি মাস্ক পিন্ধিব লাগিব৷ মইতো গামোচাৰ বাবে সৰল প্ৰস্তাৱ দিছো৷
বন্ধুসকল, আমাৰ সমাজলৈ আন এক বৃহৎ সজাগতা এয়া আহিছে যে এতিয়া সকলো লোকে বুজা হৈ গৈছে যে ৰাজহুৱা স্থানত থু পেলোৱাটো ক্ষতিকাৰক হ’ব পাৰে৷ য’তে-ত’তে যিকোনো স্থানতে থু পেলোৱাটো এক বেয়া অভ্যাসলৈ পৰিণত হৈছিল৷ ই স্বচ্ছতা আৰু স্বাস্থ্যৰ প্ৰতিও ভাবুকিৰ সৃষ্টি কৰিছিল৷ অৱশ্যে আমি এই সমস্যাৰ বিষয়ে পূৰ্বৰ পৰাই অৱগত আছিলো, নহয় জাৱো৷ কিন্তু সমস্যা এয়াই আছিল যে ই সমাপ্ত হোৱাৰ নামেই নোলোৱা হৈছিল৷ এতিয়া সেই সময় সমাগত, এই কু অভ্যাসক সৰ্বদাৰ কাৰণে সমাপ্ত কৰাৰ৷ কোৱা হয় যে ‘‘better late than never’’ ৷ দেৰীকৈ হ’লেও অন্ততঃ হ’ল, এতিয়া এই থু পেলোৱাৰ অভ্যাস পৰিত্যাগ কৰিব লাগে৷ ই প্ৰাথমিক স্বাস্থ্যবিধিৰ স্তৰ বৃদ্ধি কৰিব, ক’ৰোনা সংক্ৰমণ ৰোধ কৰাত সহায় কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এয়া সুখদ সংযোগ যে মই আপোনালোকৰ সৈতে ‘মন কী বাত’ত কথা পাতি থকাৰ সময়তে দেশত অক্ষয়-তৃতীয়াৰ পৰ্ব পালন কৰা হৈছে৷ বন্ধুসকল, ‘ক্ষয়’ৰ অৰ্থ হ’ল বিনাশ কিন্তু যি কেতিয়াও বিনাশ নহয়, যি কেতিয়াও সমাপ্ত নহয় সেয়াই হ’ল ‘অক্ষয়’৷ নিজৰ ঘৰত প্ৰতি বছৰে প্ৰত্যেকে এই পৰ্ব পালন কৰে কিন্তু এইবাৰৰ পৰ্বটোৰ এক বিশেষ মহত্ব আছে৷ আজিৰ এই কঠিন সময়ছোৱাত আজি এক এনেকুৱা দিন যিয়ে আমাৰ আত্মা, আমাৰ ভাৱনা ‘অক্ষয়’ বুলি সোঁৱৰণ কৰায়৷ যিমানেই কঠিনতা নাহক, যিমানেই বিপদ নাহক, যিমানেই ৰোগৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া নহওক কিয়-এইসমূহৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ মানৱীয় ভাৱনা অক্ষয় বুলি এই দিনটোৱে আমাক সোঁৱৰণ কৰায়৷ এই দিনটোতেই ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণ আৰু ভগৱান সূৰ্যদেৱৰ আশীৰ্বাদত পাণ্ডৱে অক্ষয় পাত্ৰ লাভ কৰিছিল বুলি বিশ্বাস কৰা হয়৷ অক্ষয় পাত্ৰ এনে এক বাচন য’ত ভোজন কেতিয়াও শেষ নহয়৷ আমাৰ অন্নদাতা কৃষকসকলে এই পৰিস্থিতিত দেশৰ বাবে, আমাৰ সকলোৰে বাবে এই ভাৱনাৰ সৈতে পৰিশ্ৰম কৰে৷ এওঁলোকৰ পৰিশ্ৰমৰ দ্বাৰা আজি আমাৰ বাবে, দৰিদ্ৰসকলৰ বাবে, দেশৰ ওচৰত অক্ষয় অন্ন-ভাণ্ডাৰ আছে৷ এই অক্ষয় তৃতীয়াত আমি আমাৰ পৰিবেশ, হাবি-বন, নদী আৰু সমগ্ৰ পৰিবেশ তন্ত্ৰৰ সংৰক্ষণৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিব লাগিব যিয়ে আমাৰ জীৱনত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে৷ যদি আমি ‘অক্ষয়’ হৈ থাকিবলৈ বিচাৰো তেন্তে আমাৰ ধৰিত্ৰীও অক্ষয় হৈ থকাটো নিশ্চিত কৰিব লাগিব৷
আপোনালোকে জানেনে অক্ষয় তৃতীয়াৰ এই পৰ্ব, দানৰ শক্তি অৰ্থাৎ পাৱাৰ অব্ গিভিঙৰো এক পৰ্ব৷ আমি হৃদয়েৰে যি দান দিও বাস্তৱতে তাৰেই মহত্ব অধিক হয়৷ এয়া গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয় যে আমি কি দিছো আৰু কিমান দিছো৷ সংকটৰ এই সময়ছোৱাত আমাৰ ক্ষুদ্ৰ প্ৰয়াসে আমাৰ নিকটৱৰ্তী লোকসকলৰ বাবে বৃহৎ সম্বল হৈ উঠিব পাৰে৷ বন্ধুসকল, জৈন পৰম্পৰা অনুসৰিও আজিৰ দিনটো অতিশয় পবিত্ৰ বুলি ভবা হয় কাৰণ প্ৰথম তীৰ্থাংকৰ ভগৱান ঋষভজেলৰ জীৱনৰ বাবে এয়া এক গুৰুত্বপূৰ্ণ দিন৷ জৈন সমাজে ইয়াক পৰ্ব হিচাপে পালন কৰে আৰু আজিৰ দিনটোতেই যিকোনো শুভ কাৰ্য আৰম্ভ কৰে৷ যিহেতু আজি এক নতুন আৰম্ভণিৰ দিন, আমি সকলোৱে ঐক্যৱদ্ধভাৱে নিজৰ প্ৰয়াসৰ সৈতে, আমাৰ ধৰিত্ৰীক অক্ষয় আৰু অবিশ্বৰ হিচাপে নিৰ্মাণ কৰাৰ সংকল্প ল’ব পাৰো৷ বন্ধুসকল, আজি ভগৱান বশৱেশ্বৰজীৰো জয়ন্তী৷ এয়া মোৰ সৌভাগ্য যে মই ভগৱান বশৱেশ্বৰৰ স্মৃতি আৰু তেওঁৰ বাৰ্তাৰ সৈতে বাৰে-বাৰে জড়িত হোৱাৰ, শিকাৰ সুযোগ লাভ কৰিছো৷ দেশ আৰু বিশ্বৰ ভগৱান বশৱেশ্বৰৰ সকলো অনুগামীক তেওঁৰ জয়ন্তীত শুভেচ্ছা জনাইছো৷
বন্ধুসকল, ৰমজানৰ পবিত্ৰ মাহ আৰম্ভ হৈছে৷ পিছৰ বাৰ ৰমজান পালনৰ সময়ত কোনেও এয়া ভবা নাছিল যে এইবাৰৰ ৰমজানত এনে সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব৷ কিন্তু যেতিয়া সমগ্ৰ বিশ্বতে এই সমস্যা আহি পৰিছে গতিকে আমি এই ৰমজান সংযম, সদ্ভাৱনা, সংবেদনশীলতা আৰু সেৱা-ভাৱে পালন কৰাৰ অৱকাশ আহি পৰিছে৷ এইবাৰ আমি পূৰ্বতকৈও অধিক ইবাদত কৰো যাতে ঈদৰ পূৰ্বে সমগ্ৰ বিশ্ব ক’ৰোনা মুক্ত হৈ পৰে৷ মোৰ বিশ্বাস যে ৰমজানৰ দিন কেইটাত স্থানীয় প্ৰশাসনৰ নিৰ্দেশনাসমূহৰ পালন কৰি ক’ৰোনাৰ বিৰুদ্ধে চলি থকা যুদ্ধখনক অধিক শক্তিশালী কৰি তুলিব৷ পথত, বজাৰত, গলিত, শাৰীৰিক ব্যৱধানৰ নিয়ম পালন কৰাটো অতিশয় আৱশ্যক৷ মই আজি সমাজৰ নেতাসকলৰ প্ৰতিও কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছো যিয়ে দুই গজ দূৰত্ব আৰু ঘৰৰ পৰা বাহিৰলৈ নোলাবলৈ সজাগতা প্ৰদান কৰি আছে৷ প্ৰকৃততেই ক’ৰোনা এইবাৰ ভাৰতসহিতে সমগ্ৰ বিশ্বতে উৎসৱ পালন কৰাৰ স্বৰূপ পৰিৱৰ্তন কৰি পেলাইছে৷ যোৱা কেইদিনমান আগেয়ে আমাৰ ইয়াতো বিহু, বৈশাখী. পুথণ্ডু, বিশু, উড়িয়া নৱবৰ্ষ আদি অনেক পৰ্ব উদযাপিত হৈছে৷ আমি দেখা পাইছো যে জনসাধাৰণে ঘৰতে থাকি কিদৰে এই উৎসৱসমূহ পালন কৰিছে৷ সাধাৰণতে এই উৎসৱসমূহ নিজৰ বন্ধু-বান্ধৱৰ সৈতে, পৰিয়ালৰ সৈতে পূৰ্ণ উৎসাহ আৰু উদ্দীপনাৰ সৈতে পালন কৰা হয়৷ কিন্তু এইবাৰ সকলোৱে সংযম পালন কৰিছে৷ লকডাউনৰ নিয়ম পালন কৰিছে৷ আমি দেখা পাইছো যে খ্ৰীষ্টান বন্ধুসকলে ইষ্টাৰ ঘৰতেই পালন কৰিছে৷ নিজৰ সমাজ, নিজৰ দেশৰ প্ৰতি এই দায়িত্ব পালন কৰাটো অতিশয় আৱশ্যকীয়৷ তেতিয়াহে আমি ক’ৰোনা প্ৰাদুৰ্ভাৱ ৰোধ কৰাত সফল হ’ম৷ ক’ৰোনাৰ দৰে বিশ্বজনীন মহামাৰীক পৰাস্ত কৰিব পাৰিম৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এই বিশ্বজনীন মহামাৰীৰ সংকটৰ সময়ত আপোনালোকৰ পৰিয়ালৰ এজন সদস্যৰ হিচাপত, আৰু আপোনালোক মোৰেই পৰিয়াল, সেয়ে কিছু সংকেত দিয়া, কিছু পৰামৰ্শ দিয়াটো মোৰো এক দায়িত্ব৷ মোৰ দেশবাসীৰ প্ৰতি, মই আপোলোকক আহ্বান জনাইছো-আমি কেতিয়াও যাতে এনে অতি আত্মবিশ্বাসৰ কবলত নপৰো যে আমাৰ চহৰত, আমাৰ গাঁৱত, আমাৰ চুবুৰীত এই পৰ্যন্ত ক’ৰোনা অহা নাই, সেয়া ইয়াত এই ৰোগ নহয়৷ চাওক, এই ভুল ধাৰণাৰ বশৱৰ্তী কেতিয়াও নহ’ব৷ বিশ্বৰ অভিজ্ঞতাই আমাক বহু কথা শিকাইছে৷ আৰু আমাৰ ইয়াততো বাৰে বাৰে কোৱা হয়- ‘সাৱধানতা আঁতৰিলেই দুৰ্ঘটনা সংঘটিত হয়৷’ মনত ৰাখিব, আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে আমাক এই বিষয়ে অতি সুন্দৰভাৱে কৈ গৈছে-
‘অগ্নিঃ শোষম ঋণঃ শোষম,
ব্যাধিঃ শোষম তথৈৱচ৷
পুনঃ পুনঃ প্ৰৱৰ্ধেত,
তস্মাৎ শোষম ন কাৰয়েৎ৷৷’’
অৰ্থাৎ, লঘূ জ্ঞান কৰা অগ্নি, ঋণ আৰু ৰোগ, সুযোগ পালেই বিপদজনক হৈ উঠিব পাৰে৷ সেয়ে ইয়াৰ সম্পূৰ্ণ উপচাৰ অতিশয় আৱশ্যক৷ সেয়ে অতি উৎসাহ, স্থানীয় পৰ্যায়ত কেতিয়াও অসতৰ্ক হোৱাটো আৱশ্যক নহয়৷ ইয়াৰ প্ৰতি সদায়েই লক্ষ্য ৰাখিব লাগে৷ আৰু মই পুনৰবাৰ ক’ম- দুই গজ দূৰত্ব বৰ্তাই ৰাখক, নিজকে সুস্থ কৰি ৰাখক৷ আপোনালোক সকলোৰে উত্তম স্বাস্থ্যৰ কামনা কৰি মই মোৰ ভাষণ সামৰিছো৷ অহাবাৰৰ ‘মন কী বাত’ত যাতে এই বিশ্বজনীন মহামাৰীৰ পৰা মুক্তিৰ খবৰ বিশ্বৰ পৰা পাও, মানৱ জাতি এই সমস্যাৰ পৰা মুক্তি পাওক- তাৰেই কামনা কৰি অশেষ ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সাধাৰণতে ‘মন কী বাত’ত মই বিভিন্ন বিষয়ৰ ওপৰত কথা পাতো৷ কিন্তু আজি দেশ আৰু বিশ্বত এটা বিষয়ৰ ওপৰতেই সৰ্বাধিক চৰ্চা হৈছে আৰু সেয়া হ’ল ‘ক’ৰনা বিশ্বজনীন মহামাৰী’ৰ ফলত উদ্ভৱ হোৱা ভয়ংকৰ সংকট৷ এনে ক্ষেত্ৰত মই অন্য বিষয়ে কথা পতাটো উচিত নহ’ব৷ কিন্তু সবাতোকৈ প্ৰথমে মই দেশবাসীৰ ওচৰত ক্ষমা বিচাৰিছো৷ আৰু মোৰ আত্মাই কৈছে যে আপোনালোকে মোক নিশ্চয়কৈ ক্ষমা কৰিব কিয়নো এনে কিছুমান সিদ্ধান্ত মই গ্ৰহণ কৰিবলগীয়া হৈছে যাৰ ফলত আপোনালোকে কঠিন পৰিস্থিতিৰ মাজেৰে সময় পাৰ কৰিবলগীয়া হৈছে, বিশেষকৈ মোৰ দুখীয়া ভাই-ভনীসকলে বোধহয় ভাবিছে যে এইজন কেনে প্ৰধানমন্ত্ৰী যিয়ে আমাক সমস্যাৰ মাজলৈ ঠেলি দিছে৷ তেওঁলোকৰ ওচৰতো মই ক্ষমাপ্ৰাৰ্থী৷ হ’বও পাৰে, বহু লোকে মোৰ ওপৰত খং কৰি আছে যে এনেয়ে কিদৰে সকলোকে ঘৰত বন্ধ হৈ থাকিবলৈ দিব পাৰে৷ মই আপোনালোকৰ সমস্যা অনুধাৱন কৰিছো, দুখ বুজিছো কিন্তু ভাৰতৰ দৰে ১৩০ কোটি আবাদীৰ এখন দেশত ক’ৰনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ এই পদক্ষেপৰ অবিহনে অন্য পথ মোৰ ওচৰত নাই৷ ক’ৰনাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ, জীৱন আৰু মৃত্যুৰ মাজৰ যুঁজৰ দৰে আৰু এই যুদ্ধত আমি জয়ী হ’ব লাগিব আৰু সেইবাবেই এই কঠোৰ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰাটো আৱশ্যক আছিল৷ কোনেও এই পদক্ষেপৰ বাবে ৰাজী নহয় কিন্তু বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ অৱস্থা পৰিলক্ষিত কৰিলে এয়াই সঠিক এক পথ যেন ভাৱ হয়৷ আপোনালোকে আপোনালোকৰ পৰিয়ালক সুৰক্ষিত কৰি ৰাখিব লাগিব৷ মই পুনৰবাৰ আপোনালোকে যি অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছে তাৰবাবে ক্ষমা বিচাৰিছো৷
বন্ধুসকল, আমাৰ ইয়াক কোৱা হয়- ‘এবম এবম বিকাৰঃ, অপী তৰুনহা সাধ্যতে সুখম’ অৰ্থাৎ ৰোগ আৰু ৰোগৰ প্ৰকোপৰ পৰা আৰম্ভণীতেই মোকাবিলা কৰিব লাগে৷ নহ’লে পিছলৈ ৰোগ অসাধ্য হৈ পৰে আৰু ইয়াৰ চিকিৎসাও কঠিন হৈ পৰে৷ আৰু আজি সমগ্ৰ ভাৰতে, প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই এই কথাই কৈছে৷ ভাতৃ আৰু ভগ্নীসকল, মাতৃ তথা জ্যেষ্ঠসকল, ক’ৰনা ভাইৰাছে আজি সমগ্ৰ বিশ্বকে কাৰাগাৰলৈ পৰ্যবসিত কৰিছে৷ ই জ্ঞান, বিজ্ঞান, দুখীয়া, ধনী, দুৰ্বলী, শক্তিশালী সকলোকে প্ৰত্যাহ্বান জনাইছে৷ ই ৰাষ্ট্ৰৰ সীমাতো আৱদ্ধ হৈ থকা নাই, ইয়াৰ কোনো ক্ষেত্ৰ নাই, নাই ইয়াৰ কোনো জলবায়ুৰ সীমা৷ এই ভাইৰাছে মানৱক মৃত্যু মুখত পেলাই, তেওঁলোকক সমাপ্ত কৰাৰ বাবে জেদী হৈ উছিছে আৰু সেইবাবে প্ৰত্যেকে, সমগ্ৰ মানৱ জাতিয়ে এই ভাইৰাছক নিঃশেষ কৰাৰ বাবে ঐক্যৱদ্ধবাৱে সংকল্প গ্ৰহণ কৰিব লাগিহ৷ কিছুমান লোকে ভাবিছে যে তেওঁ লক্-ডাউন পালন কৰি যেন আনৰ সহায় কৰি আছে৷ আৰে ভাইসকল, এই ভ্ৰমত নাথাকিব৷ এই লক্-ডাউন আপুনি নিজে ৰক্ষা পৰাৰ বাবেহে৷ আপুনি নিজকে ৰক্ষা কৰিব লাগিব, নিজৰ পৰিয়ালক ৰক্ষা কৰিব লাগিব৷ এতিয়া আপোনালোকে আগন্তুক কেইবাটাও দিনলৈ ধৈৰ্য প্ৰদৰ্শিত কৰিব লাগিব, লক্ষ্মণ ৰেখা পালন কৰিব লাগিব৷ লগতে মই এয়াও জানো যে কোনেও আইন ভংগ কৰিবলৈ নিবিচাৰে, নিয়ম ভংগ কৰিবলৈ নিবিচাৰে কিন্তু কিছুমান লোকে এনেকুৱা কৰি আছে৷ কাৰণ তেওঁলোকে পৰিস্থিতিৰ গম্ভীৰতা অনুধাৱন কৰিব পৰা নাই৷ মই এই লোকসকলক ক’ব বিচাৰিছো যে লক্-ডাউন ভংগ কৰিলে ক’ৰনা ভাইৰাছৰ পৰা ৰক্ষা পৰাটো কঠিন হৈ পৰিব৷ সমগ্ৰ বিশ্বতে বহু লোকে এই ভ্ৰম মনতে লৈ আছিল৷ আজি তেওঁলোকে পচ্ছাতাপ কৰিবলগীয়া হৈছে৷ বন্ধুসকল, আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়- ‘আৰোগ্যম পৰম ভাগ্যম স্বাস্থ্যম স্বাৰ্থ সাধনম’ অৰ্থাৎ আৰোগ্যই হ’ল সবাতোকৈ ডাঙৰ ভাগ্য৷ বিশ্বৰ সকলো সুখৰ ভাণ্ডাৰ হ’ল স্বাস্থ্য৷ এনে ক্ষেত্ৰত নিয়ম ভংগ কৰা লোকসকলে নিজৰ জীৱনৰ সৈতে ভয়ংকৰ খেল খেলি আছে৷ বন্ধুসকল, এই যুদ্ধৰ এনে অনেক যোদ্ধা আছে যিসকলে ঘৰতেই নহয়, ঘৰৰ বাহিৰতো ভাইৰাছবিধৰ সৈতে যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হৈছে৷ এওঁলোক হ’ল আমাৰ সন্মুখৰ শাৰীৰ সৈন্য৷ এওঁলোক হ’ল বিশেষকৈ আমাৰ নাৰ্ছ ভাতৃ-ভগ্নীসকল, চিকিৎসকসকল, পেৰা-মেডিকেল কৰ্মীসকল৷ এওঁলোকে ক’ৰনাক পৰাজিত কৰিছে৷ আজি আমি তেওঁলোকৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত হ’ব লাগে৷ বিগত দিন কেইটাত মই বহু লোকৰ সৈতে ফোনত কথা পাতিছো, তেওঁলোকৰ উৎসাহ বৃদ্ধি কৰিছো আৰু তেওঁলোকৰ সৈতে কথা পাতি মই নিজেও উৎসাহিত হৈছো৷ মই তেওঁলোকৰ পৰা অনেক কথা শিকিছো৷ সেইবাবে আজি ‘মন কী বাত’ত এনে বন্ধুসকলৰ সৈতে… তেওঁলোকৰ অনুভৱ, তেওঁলোকৰ কথা-বতৰা মই বিনিময় কৰিব বিচাৰিছো৷ সৰ্ব প্ৰথমে আমাৰ সৈতে জড়িত হ’ব শ্ৰী ৰামগম্পা তেজা মহোদয়৷ তেওঁ তথ্য প্ৰযুক্তিৰ পেছাৰ সৈতে জড়িত৷ আহক, তেওঁৰ অভিজ্ঞতা শুনো৷ হয়, ৰাম কওক৷
ৰামগম্পা তেজা- নমস্কাৰ ডাঙৰীয়া৷
মোদী জী- হয়, ৰাম, নমস্কাৰ৷
ৰামগম্পা তেজা- নমস্কাৰ, নমস্কাৰ৷
মোদী জী- মই শুনিছো যে আপুনি ক’ৰনা ভাইৰাছৰ এই সংকটৰ পৰা মুক্তি পাইছে ?
ৰামগম্পা তেজা- হয়, ডাঙৰীয়া৷
মোদী জী- নিশ্চয়, মই আপোনাৰ সৈতে কিছু কথা পাতিব বিচাৰিছিলো৷ কওকচোন, আপুনি এই সংকটৰ পৰা কিদৰে মুক্তি পালে ? আপোনাৰ অনুভৱ বিনিময় কৰক৷
ৰামগম্পা তেজা- মই তথ্য প্ৰযুক্তিখণ্ডৰ এজন কৰ্মচাৰী৷ কামৰ বাবে ডুবাইলৈ গৈছিলো, সন্মিলন এখনত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ৷ তালৈ লৈ জানি-নাজানি এয়া হৈ গ’ল৷ ঘূৰি আহিয়েই জ্বৰত ভুগিলো৷ পাঁচ-ছয়দিনৰ পিছত চিকিৎসকে যেতিয়া ক’ৰনা ভাইৰাছৰ পৰীক্ষা কৰিলে তেতিয়া ফলাফল ধনাত্মক আহিল৷ তেতিয়া মোৰ হায়দৰাবাদৰ চৰকাৰী চিকিৎসালয়, গান্ধী হাস্পতালত ভৰ্তি কৰোৱা হ’ল৷ আৰু ১৪ দিনৰ পিছত ঠিক হোৱাৰ পিছত মোক যাবলৈ দিয়া হ’ল৷ মোৰ বাবে এয়া অলপ ভয় লগা বিধৰ আছিল৷
মোদী জী- অৰ্থাৎ যেতিয়া আপুনি সংক্ৰমিত হোৱা বুল গম পালে৷
ৰামগম্পা তেজা- হয়৷
মোদী জী- আৰু ইয়াৰ পূৰ্বে এয়াতো গম পাইছিল যে এই ভাইৰাছবিধ বহু ভয়ংকৰ, সমস্যা হ’ব পাৰে৷
ৰামগম্পা তেজা- হয়৷
মোদী জী- তেনেহ’লে তেতিয়া আপোনাৰ তৎক্ষাণিক প্ৰতিক্ৰিয়া কি আছিল ?
ৰামগম্পা তেজা- প্ৰথমে খুব ভয় খাইছিলো৷ প্ৰথমেতো বিশ্বাসেই হোৱা নাছিল যে এয়া কেনেকৈ হ’ল৷ কাৰণ ভাৰতত তেতিয়া দুই নে তিনিজন লোকৰহে হৈছিল৷ আৰু এই বিষয়ে ভালকৈ গমো পোৱা নাছিলো৷ চিকিৎসালয়ত যেতিয়া মোক ভৰ্তি কৰোৱা হ’ল..তেতিয়া মোক কোৱাৰেণ্টাইনত থোৱা হ’ল৷ প্ৰথম দুই-তিনিদিন এনেকৈয়ে পাৰ হ’ল৷ কিন্তু তাত চিকিৎসক আৰু নাৰ্ছ আছিল যে….
মোদী জী- হয়
ৰামগম্পা তেজা- তেওঁলোকে মোৰ সৈতে খুব ভাল ব্যৱহাৰ কৰিছিল৷ প্ৰতিদিনে ফোনত মোৰ সৈতে কথা পাতিছিল আৰু মোৰ একো নহয়, মই আৰোগ্য হৈ উঠিম, এনেদৰে কথা পাতিছিল৷ দিনত দুবাৰ-তিনিবাৰকৈ চিকিৎসক আহিছিল, নাৰ্ছো আহিছিল৷ প্ৰথমে যি ভয় খাইছিলো পিছলৈ এনে লাগিল যে হয়, মই ভাল লোকৰ সৈতে আছো, তেওঁলোকে জানে ৰি কৰিব লাগে, আৰু মই আৰোগ্য হৈ উঠিম, এনেকুৱা অনুভৱ হৈছিল৷
মোদী জী- পৰিয়ালৰ লোকৰ মনৰ স্থিতি কেনে আছিল ?
ৰামগম্পা তেজা- যেতিয়া মোক চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি কৰোৱা হৈছিল তেতিয়া খুব চিন্তিত আছিল৷ কিন্তু তেওঁলোককো পূৰ্বে পৰীক্ষা কৰোৱা হৈছিল৷ সকলো ফলাফল ঋণাত্মক আহিছিল, এয়াই আমাৰ পৰিয়ালৰ বাবে, চৌপাশৰ লোকৰ বাবে আটাইতকৈ ডাঙৰ আশীৰ্বাদ আছিল৷ ইয়াৰ পিছত দিনে দিনে উন্নতিৰ ফালে আহিলো৷ চিকিৎসকে মোৰ সৈতে, আমাৰ পৰিয়ালৰ সৈতেও এই বিষয়ে কথা পাতিছিল৷
মোদী জী- আপুনি নিজে কি কি সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিছিল, নিজৰ পৰিয়ালৰ বাবে কি কি সাৱধানতা অৱলম্বন কৰিছিল ?
ৰামগম্পা তেজা- পৰিয়ালৰ বাবেতো…যেতিয়া মই কোৱাৰেণ্টাইনত আছিলো, কিন্তু কোৱাৰেণ্টাইনৰ পিছতো চিকিৎসকে কৈছিল যে আৰু ১৪ দিনৰ বাবে মই ঘৰতেই থাকিব লাগিব আৰু নিজকে ঘৰতে কোৱাৰেইণ্টাইনত থাকিবলৈ কৈছিল৷ চিকিৎসালয়ৰ পৰা অহাৰ পিছত মই এতিয়া ঘৰতেই আছো, মোৰ কোঠালিতেই আছে আৰু দিনৰ অধিকাংশ সময় মাস্ক পিন্ধি থাকো, যেতিয়াই খাবলৈ ওলাই তেতিয়া হাত ধুই লও, এয়া অতিশয় গুৰুত্বপূৰ্ণ৷
মোদী জী- ঠিক আছে ৰাম, আপুনি সুস্থ হৈ আহিছে৷ আপোনাক আৰু আপোনাৰ পৰিয়াললৈ মোৰ তৰফৰ পৰা অশেষ শুভকামনা থাকিল৷
ৰামগম্পা তেজা-ধন্যবাদ৷
মোদী জী- কিন্তু মই বিচাৰিম যে আপোনাৰ এই অনুভৱ..
ৰামগম্পা তেজা- হয়
মোদী জী- আপুনিতো তথ্য প্ৰযুক্তিখণ্ডত কাম কৰে
ৰামগম্পা তেজা- হয়
মোদী জী- তেন্তে এটা অডিঅ’ বনাই..
ৰামগম্পা তেজা- হয়
মোদী জী- জনাসাধাৰণৰ মাজত বিনিময় কৰক, ছ’ছিয়েল মিডিয়াত ভাইৰেল কৰি তোলক৷ তেতিয়া কি হ’ব, জনসাধাৰণে ভয়ো নাখায়, একে সময়তে নিজৰ যত্নৰ দ্বাৰা কিদৰে এই ৰোগৰ পৰা ৰক্ষা পৰিব পাৰি সেই বিষয়েও ভালদৰে গম পাব৷
ৰামগম্পা তেজা- হয় মহোদয়৷ এতিয়া বাহিৰলৈ আহি অনুভৱ কৰিছো যে সকলোৱে কোৱাৰেণ্টাইনৰ অৰ্থ কাৰাগাৰলৈ যোৱা বুলি ভাবি আছে৷ দৰাচলতে এনে নহয়৷ সকলোৱে জানিব লাগে যে চৰকাৰী কোৱাৰেণ্টাইন তেওঁৰ বাবে, তেওঁৰ পৰিয়ালৰ বাবে৷ জনসাধাৰণক মই পৰীক্ষা কৰিবলৈ ক’বলৈ বিচাৰিছো আৰু কোৱাৰেণ্টাইনৰ অৰ্থ ভয় নকৰিব৷ কোৱাৰেণ্টাইনৰ অৰ্থ অন্যভাৱে নল’ব৷
মোদী জী- ঠিক আছে ৰাম, আপোনালৈ অশেষ শুভকামনা থাকিল৷
ৰামগম্পা তেজা- ধন্যবাদ
মোদী জী- ধন্যবাদ, অশেষ ধন্যবাদ
ৰামগম্পা তেজা- ধন্যবাদ
বন্ধুসকল, যিদৰে ৰামে ক’লে যে তেওঁ সেই সকলো নিৰ্দেশাৱলী পালন কৰিছিল যি তেওঁক ক’ৰনাত আক্ৰান্ত হোৱাৰ পিছত চিকিৎসকে প্ৰদান কৰিছিল৷ ইয়াৰ ফলস্বৰূপেই তেওঁ আজি সুস্থ হৈ সাধাৰণ জীৱন-যাপন কৰি আছে৷ আমাৰ সৈতে এনে আৰু এজন সতীৰ্থ আছে যিয়ে ক’ৰনাক পৰাজিত কৰিছে আৰু তেওঁৰ গোটেই পৰিয়ালেই এই সংকটত জৰ্জৰিত হৈছিল৷ তৰুণ পুত্ৰও আক্ৰান্ত হৈছিল৷ আহক, আগ্ৰাৰ শ্ৰীমান অশোক কাপুৰৰ সৈতে আমি কথা পাতো৷
মোদী জী- অশোক ডাঙৰীয়া, নমস্কাৰ৷
অশোৰ কাপুৰ- নমস্কাৰ ডাঙৰীয়া৷ আপোনাৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ পাই সৌভাগ্যবোধ কৰিছো৷
মোদী জী- আমাৰো সৌভাগ্য হৈছে৷ মই ফোন এইবাবেই কৰিছো কিয়নো আপোনাৰ সমগ্ৰ পৰিয়ালটো এই সংকটত আক্ৰান্ত হৈছিল৷
অশোক কাপুৰ- হয়, হয়৷
মোদী জী- মই আপোনাৰ পৰা নিশ্চিতভাৱে জানিব বিচাৰিম যে আপুনি এই সমস্যা, সংক্ৰমণৰ বিষয়ে কিদৰে জানিব পাৰিলে ? কি হ’ল ? চিকিৎসালয়ত কি হ’ল ? যাতে আপোনাৰ কথাৰ পৰা গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাখিনি আমাৰ উপযোগী হয়৷
অশোক কাপুৰ- নিশ্চয় মহোদয়৷ মোৰ দুজন ল’ৰা সন্তান৷ এজন গৈছিল ইটালীলৈ৷ তাত জোতাৰ প্ৰদৰ্শনী আছিল৷ আমি জোতা নিৰ্মাণৰ কাম কৰো, আমাৰ কাৰখানা আছে৷
মোদী জী- হয়৷
অশোক কাপুৰ- তেওঁ গৈছিল ইটালীলৈ৷ যেতিয়া তেওঁ উভতি আহিল…
মোদী জী- হয়
আশোক কাপোৰ- আমাৰ জোঁৱাইও গৈছিল, তেওঁ দিল্লীত থাকে৷ তেওঁ যেতিয়া আক্ৰান্ত হ’ল তেতিয়া তেওঁ ৰাম মনোহৰ লোহিয়া চিকিৎসালয়লৈ গ’ল
মোদী জী- হয়
অশোক কাপুৰ- চিকিৎসালয়ত তেওঁক ধনাত্মক বুলি ঘোষণা কৰিলে আৰু ছফদৰজঙলৈ স্থানান্তৰিত কৰিলে৷
মোদী জী- হয়
অশোক কাপুৰ- আমালৈ ফোন আহিল যে আপোনালোকো তেওঁৰ সৈতে গৈছিল যেতিয়া পৰীক্ষা কৰাওক৷ দুয়োজন ল’ৰা পৰীক্ষা কৰিবলৈ গ’ল৷ ইয়াতেই, আগ্ৰাৰ জিলা চিকিৎসালয়ত৷ আগ্ৰাৰ জিলা চিকিৎসালয়ৰ পৰা আমাৰ গোটেই পৰিয়ালটোকেই মাতিলে৷ শেষত আমি গোটেই পৰিয়ালটোৱেই গ’লো৷
মোদী জী- হয়
অশোক কাপুৰ- পৰৱৰ্তী দিনা তেওঁলোকে ক’লে যে আপোনালোকৰ যি ছয়জন মানুহ আছে- মোৰ দুজন ল’ৰা, মোৰ পত্নী, মোৰ বয়স তেইসত্তৰ বছৰ, মোৰ পত্নী আৰু মোৰ পুত্ৰ পত্নী, আৰু মোৰ ষোল্ল বছৰীয়া নাতি৷ আমাক ছয়োজনকে ধনাত্মক বুলি ক’লে আৰু দিল্লীলৈ লৈ যাবলৈ বিচাৰিলে৷
মোদী জী- হে ভগৱান!
অশোক কাপোৰ- মহোদয়, আমি ভয় খোৱা নাছিলো৷ ভালেই হ’ল, গম পালো৷ আমি সকলোৱে দিল্লীৰ ছফদৰজং চিকিৎসালয়লৈ গ’লো৷ আগ্ৰাৰ চিকিৎসালয়ৰ পৰাই আমাক এম্বুলেন্স দিছিল৷ কোনো ধন নল’লে৷ তেওঁলোকে আমাৰ পূৰ্ণ সহযোগিতা আগবঢ়ালে৷
মোদী জী- এম্বুলেন্সত আহিল আপোনালোক?
অশোক কাপুৰ- হয়, মহোদয়, এম্বুলেন্সত আহিলো৷ আমাৰ সৈতে চিকিৎসকো আহিছিল৷ ছফদৰজং চিকিৎসালয়ত ইতিমধ্যেই গেটত চিকিৎসক ৰৈ আছিল৷ তেওঁলোকে আমাৰ এটা ৱাৰ্ডলৈ স্থানান্তৰিত কৰিলে৷ আমাক ছয়োজনকে পৃথক পৃথক কোঠালি প্ৰদান কৰিলে৷ আমি ১৪ দিনলৈ সেই চিকিৎসালয়ত অকলশৰীয়াকৈ থাকিলো৷ আৰু চিকিৎসকসকলে যথেষ্ট সহায় কৰিলে, আমাৰ সৈতে সুন্দৰ ব্যৱহাৰ কৰিলে৷ তেওঁলোকে এক ভিন্ন ধৰণৰ পোছাক পিন্ধি আহিছিল, সেয়ে গম নাপালো যে নাৰ্ছেই হয় নে ৱাৰ্ড বয়েই হয়৷ তেওঁলোকে ড়ি কৈছিল সেয়া আমি পালন কৰিছিলো৷ আমি ১ শতাংশও সমস্যা নাপালো৷
মোদী জী- আপোনাৰ আত্মবিশ্বাস যথেষ্ট শক্তিশালী৷
অশোক কাপুৰ- হয় মহোদয়, মই এতিয়া সম্পূৰ্ণ সুস্থ৷ মই আঁঠুৰো অস্ত্ৰোপচাৰ কৰিছো৷ তথাপিও মই সুস্থ৷
মোদী জী- কিন্তু এনে এক বৃহৎ সংকটত আপোনাৰ পৰিয়ালৰ সৈতে ষোল্ল বছৰীয়া শিশুটোও আক্ৰান্ত হ’বলগীয়া হ’ল৷
অশোক কাপুৰ- তেওঁৰ পৰীক্ষা চলি আছিল৷ আইচিএছইৰ পৰীক্ষা চলি আছিল৷ মই ক’লো যে জীৱন থাকিলে পিছতো পৰীক্ষা দিব পৰা যাব৷ কোনো কথা নাই৷
মোদী জী- ঠিক কথা৷ ঠিক আছে, আপোনাৰ অনুভৱ কামত আহিল৷ সমগ্ৰ পৰিয়ালক প্ৰত্যয়িত কৰিলে, সাহস দেখুৱালে৷
অশোক কাপুৰ- হয়, আমি প্ৰত্যেকেই প্ৰত্যেকক সাহস দিছিলো৷ ফোনতে কথা পাতিছিলো৷ মিলা-মিছা কৰা নাছিলো আৰু চিকিৎসকসকলেও ল’বলগীয়া যত্নখিনি লৈছিল৷ আমি তেওঁলোকৰ ওচৰত কৃতজ্ঞ যে তেওঁলোকে আমাক সহযোগিতা কৰিলে৷ যি নাৰ্ছ, কৰ্মী আছিল, তেওঁলোকেও আমাক সহযোগিতা প্ৰদান কৰিলে৷
মোদী জী- ঠিক আছে, আপোনাক আৰু আপোনাৰ পৰিয়ালৰ সদস্যলৈ মোৰ তৰফৰ পৰা অশেষ শুভকামনা থাকিল৷
অশোক কাপুৰ- ধন্যবাদ মহোদয়৷ আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি সুখী হ’লো৷
মোদী জী- নাই নাই..আমিও….
অশোক কাপুৰ- ইয়াৰ পিছতো মহোদয়, কোনো ধৰণৰ সজাগতাৰ বাবে ক’ৰবালৈ যাবলগীয়া হ’লে, কিবা কৰিবলগীয়া হ’লে আমি সকলো সময়তে প্ৰস্তুত৷
মোদী জী- নহয়, আপুনি নিজৰ ধৰণে আগ্ৰাতেই কৰক৷ কোনোবা ভোকত থাকিলে তেওঁক খাদ্য প্ৰদান কৰক৷
অশোক কাপুৰ- নিশ্চয় নিশ্চয়
মোদী জী- দুখীয়াৰ কথা চিন্তা কৰক আৰু নিয়মসমূহ পালন কৰক৷ জনসাধাৰণক বুজাওক যে আপোনাৰ পৰিয়াল কিদৰে আক্ৰান্ত হৈছিল৷ কিন্তু আপুনি নিয়মসমূহ পালন কৰি নিজৰ পৰিয়ালক ৰক্ষা কৰিলে৷ সকলো লোকে নিয়ম পালন কৰিলে দেশো ৰক্ষা পৰিব৷
অশোক কাপুৰ- মোদী মহোদয়, আমি ভিডিঅ’ আদি প্ৰস্তুত কৰি চেনেলত বিনিময় কৰিছো৷
মোদী জী- আচ্ছা৷
অশোক কাপুৰ- চেনেলসমূহে দেখুৱাইছে আৰু সেইবাবে জনসাধাৰণে সজাগ হৈছে আৰু..
মোদী জী- ছ’চিয়েল মিডিয়াতো ইয়াক জনপ্ৰিয় কৰিব লাগে৷
অশোক কাপুৰ- হয় হয়, আমি যিটো ক’লনীত থাকো, সেয়া অতিশয় পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্ন ক’লনী, আমি সকলোকে কৈছো যে আমি আহি গ’লো, সেয়ে ভয় নাখাব৷ কোনোবা সমস্যাত আক্ৰান্ত হৈছে, পৰীক্ষা কৰাওক৷ আৰু যিসকলে আমাৰ সৈতে মিলা-মিছা কৰিছিল তেওঁলোকেও পৰীক্ষা কৰাওক৷ ঈশ্বৰৰ কৃপাত কুশলে থাকক৷
মোদী জী- ঠিক আছে, আপোনালোক সকলোলৈ অশেষ শুভকামনা থাকিল৷
বন্ধুসকল, আমি অশোক মহোদয় আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালৰ দীৰ্ঘায়ু কামনা কৰিলো৷ যিদৰে তেওঁ ক’লে যে শংকিত নোহোৱাকৈ উপযুক্ত সময়ত উপযুক্ত পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি, চিকিৎসকৰ সৈতে যোগাযোগ কৰি, উপযুক্ত সাৱধানতাকে আমি এই মহামাৰীক পৰাজিত কৰিব পাৰো৷ বন্ধুসকল, আমি চিকিৎসা পৰ্যায়ত এই মহামাৰীৰ সৈতে কিদৰে মোকাবিল কৰি আছো সেই বিষয়ে জানিবলৈ মই কিছুসংখ্যক চিকিৎসকৰ সৈতে কথা পাতিছো যিসকলে সন্মুখৰ শাৰীৰৰ পৰা এই যুদ্ধ চম্ভালি আছে৷ তেওঁলোকে দৈনিক এই ৰোগীসকলৰ সৈতে জড়িত আছে৷ আহক, আমাৰ সৈতে আছে দিল্লীৰ চিকিৎসক নীতেশ গুপ্তা…
মোদী জী- নমস্কাৰ ডাক্টৰ৷
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা- নমস্কাৰ মহোদয়৷
মোদী জী- নমস্কাৰ নীতেশ মহোদয়৷ আপোনালোকে এই যুদ্ধত ব্যস্ত হৈ আছে, মই জানিব বিচাৰিছো যে চিকিৎসালয়ত বাকীসকলৰ মানসিক স্থিতি কেনেকুৱা এতিয়া ?
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা- সকলোৱে আশাবাদী হৈ আছে৷ আপোনাৰ আশীৰ্বাদ সকলোৰে সৈতে আছে৷ আপুনি সকলো চিকিৎসালয়কে সমৰ্থন প্ৰদান কৰিছে, আমি যি বস্তু বিচাৰিছো সেয়া আপুনি দি আছে৷ সৈন্যই যিদৰে সীমাত যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হয় ঠিক সেইদৰে আমিও ব্যস্ত হৈ পৰিছো৷ আৰু আমাৰ কৰ্তব্য এয়াই যে ৰোগী সুস্থ হৈ যাতে ঘৰলৈ যাব পাৰে৷
মোদী জী- আপোনাৰ কথা সঠিক৷ এয়া যুদ্ধসদৃশ স্থিতি আৰু আপোনালোকেই ইয়াৰ গুৰি-বঠা চম্ভালি আছে৷
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা- হয় মহোদয়৷
মোদী জী- আপোনালোকে চিকিৎসাৰ সৈতে ৰোগীৰ কাউন্সেলিঙো কৰি আছে ?
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা- হয় মহোদয়৷ সেয়া আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা৷ কাৰণ ৰোগীয়ে শুনিয়েই আতংকিত হৈ পৰে যে তেওঁৰ সৈতে এয়া কি হৈছে৷ তেওঁলোকক বুজাব লাগে, যে আগন্তুক ১৪টা দিনৰ ভিতৰত তেওঁলোক আৰোগ্য হৈ উঠিব, ঘৰলৈ যাব পাৰিব৷ এই পৰ্যন্ত আমি এনে ১৬ গৰাকী ৰোগীক ঘৰলৈ পঠিয়াইছো৷
মোদী জী- তেন্তে যেতিয়া আপুনি কথা পাতে, সামূহিক ভাৱে কি প্ৰত্যক্ষ কৰে, আতংকিত লোকে কি কথাক লৈ উদ্বিগ্ন হয় ?
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা- তেওঁলোকে ভাবে যে এতিয়া কি হ’ব ? আগলৈ কি হ’ব ? অন্য দেশৰ লোক ইমানকৈ মৃত্যু মুখত পৰিছে যেতিয়া আমাৰ সৈতেও এয়াই হ’ব৷ আমি তেওঁলোকক বুজাও যে আপোনাৰ কোনটো সমস্যা কেতিয়া ঠিক হ’ব৷ আপোনাৰ পৰিঘটনাটো সামান্য ধৰণৰ৷ সাধাৰণ চৰ্দী-জ্বৰৰ দৰে৷ সাধাৰণ চৰ্দী-জ্বৰ যিদৰে ঠিক হৈ যায় তেনেকৈ এয়াও পাঁচ-ছয় দিনতে ঠিক হৈ যাব৷ পিছত যেতিয়া আমি আপোনাৰ পৰীক্ষা কৰিম, তেতিয়া ঋণাত্মক ফলাফল ওলালে ঘৰলৈ পঠিয়াই দিয়া হ’ব৷ আমি সেইবাবে দুই-তিনি ঘণ্টাই তেওঁলোকৰ ওচৰলৈ গৈ খবৰ সোঁধো৷ তেওঁলোকে আশ্বস্ত হ’লেহে ভাল পায়৷
মোদী জী- তেওঁলোকৰ আত্মবিশ্বাস বৃদ্ধি হয়৷ আৰম্ভণিতে ভয় খায় নহয় জানো ?
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা- আৰম্ভণিতে ভয় খায়, কিন্তু যেতিয়া বুজাও…দুই তিনিদিনৰ পিছত আৰোগ্য হ’বলৈ আৰম্ভ কৰিলে প্ৰত্যয়িত হয় যে তেওঁলোক ঠিক হ’ব পাৰে৷
মোদী জী- কিন্তু সকলো চিকিৎসকে জীৱনৰ সকলোতকৈ বৃহৎ সেৱাৰ কামৰ দায়িত্ব পাইছে বুলি ভাবে নে ?
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা- হয় মহোদয়, নিশ্চয়৷ আমি আমাৰ দলটোক উৎসাহিত কৰি ৰাখো যে ভয় খাবলগীয়া একো নাই, এনেকুৱা কোনো কথা নাই৷ যদি আমি সম্পূৰ্ণ সাৱধানতা অৱলম্বন কৰো, ৰোগীসকলক সাৱধানতাসমূহ বুজাই দিও, তেতিয়া সকলো ঠিকে থাকিব৷
মোদী জী- ঠিক আছে ডাক্টৰ৷ আপোনালোকৰ তালৈ যেতিয়া বৃহৎ সংখ্যাত ৰোগী আহে তেতিয়া আপোনালোক মনে-প্ৰাণে জড়িত হৈ পৰে৷ আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি ভাল লাগিল৷ মই আপোনালোকৰ সৈতে আছো৷ যুদ্ধ চলাই যাওক৷
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা- আপোনাৰ আশীৰ্বাদ থাকক, আমি এয়াই বিচাৰো৷
মোদী জী- অশেষ শুভকামনা থাকিল৷
ডাঃ নীতেশ গুপ্তা-ধন্যবাদ মহোদয়৷
মোদী জী- ধন্যবাদ৷ নীতিশ মহোদয়, আপোনাক অনেক সাধুবাদ৷ আপোনালোকৰ দৰে লোকৰ প্ৰয়াসৰ ফলত ভাৰতে ক’ৰনাৰ বিৰুদ্ধে নিশ্চয় জয়ী হ’ব৷ মই আপোনালোকক নিজৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰতিও মনোযোগ দিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ নিজৰ পৰিয়ালৰো ধ্যান ৰাখক৷ বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত ঘটা ঘটনাসমূহৰ পৰা দেখা গৈছে যে এই ৰোগৰ দ্বাৰা সংক্ৰমিত হোৱাৰ ৰোগীৰ সংখ্যা হঠাতে বৃদ্ধি পাইছে৷ হঠাতে বৃদ্ধি পোৱা বাবে বিদেশত স্বাস্থ্য খণ্ডই বহু সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছে৷ ভাৰতত যাতে এনে পৰিস্থিতিৰ উদ্ভৱ নহওক, তাৰবাবে আমি নিৰন্তৰে প্ৰয়াস কৰিব লাগে৷ আৰু এজন চিকিৎসক আমাৰ সৈতে জড়িত হৈছে…শ্ৰীমান ডাক্টৰ বোৰছে…
মোদী জী- নমস্কাৰ ডাক্টৰ৷
চিকিৎসক- নমস্কাৰ, নমস্কাৰ৷
মোদী জী- নমস্কাৰ৷ আপোনালোকে ‘এক জন-সেৱা, প্ৰভু-সেৱা’ৰ মানসিকতাৰে কামত নামি পৰিছে৷ মই আজি আপোনাৰ সৈতে কিছু কথা পাতিবলৈ বিচাৰিছো৷ অনেক লোকৰ মনত এটা প্ৰশ্নৰ উদয় হৈছে যে কেতিয়া চিকিৎসকৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিব লাগে আৰু কেতিয়া তেওঁলোকে ক’ৰনাৰ পৰীক্ষা কৰিব লাগে? এজন চিকিৎসক হোৱাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত আপুনি নিজকে এই ক’ৰনাৰ ৰোগীসকলৰ বাবে নিজকে সমৰ্পিত কৰিছে৷ মই আপোনাৰ পৰা শুনিবলৈ বিচাৰিছো৷
চিকিৎসক- মহোদয়, মই পুণেৰ বি জে মেডিকেল কলেজৰ অধ্যাপক৷ আৰু আমাৰ পুণে পৌৰনিগমৰ চিকিৎসালয় আছে, নাইডু চিকিৎসায়৷ তাত জানুৱাৰী ২০২০ৰ পৰা পৰীক্ষণ কেন্দ্ৰ আৰম্ভ কৰা হৈছে৷ তাত আজি পৰ্যন্ত ১৬টা ক’ভিড-১৯ প’জিটিভ পৰিঘটনা পোৱা গৈছে৷ আৰু যি ১৬টা ধনাত্মক পৰিঘটনা পোৱা গৈছে, আমি তেওঁলোকক কোৱাৰেণ্টাইন কৰি, আচুতীয়াকৈ ৰাখি ৭ জন লোকক মুকলিও কৰি দিছো৷ আৰু বাকী ৯টা পৰিঘটনা, তেওঁলোকো এতিয়া সুস্থিৰে আছে৷ দেহত ভাইৰাছ থকা স্বত্বেও তেওঁলোকে সুস্থিৰে আছে আৰু আৰোগ্য লাভ কৰিবলৈ ধৰিছে৷ যদিও ইয়াত ১৬টা পৰিঘটনা দেখিবলৈ পোৱা গৈছে কিন্তু তৰুণ প্ৰজন্মও যে আক্ৰান্ত হৈছে এনে ভাৱ হৈছে৷ তৰুণ প্ৰজন্মৰ কাৰণে এই ৰোধ অধিক গুৰুতৰ নহয়৷ বাকী ৯জন লোকক আমি নিতৌ নিৰীক্ষণ কৰি আছো৷ চাৰি-পাঁচ দিনৰ ভিতৰতে তেওঁলোকো সুস্থ হৈ উঠিব৷ যিসকলে আমাৰ ইয়ালৈ সন্দেহৰ আৱৰ্তত আহে, আন্তৰ্জাতিক ভ্ৰমণকাৰীসকল আহে, তেওঁলোককো আমি নিৰীক্ষণ কৰি আছো৷ যিসকলৰ ফলাফল ধনাত্মক পাইছো তেওঁলোকক আমি প’জিটিভ ৱাৰ্ডলৈ স্থানান্তৰিত কৰিছো আৰু ঋণাত্মক অহাবোৰক হোম কোৱাৰেণ্টাইনলৈ প্ৰেৰণ কৰিছো৷ ঘৰত কিদৰে কোৱাৰেণ্টাইন পালন কৰিব পাৰি সেই বিষয়ে উপদেশ দি পঠিয়াইছো৷
মোদী জী- তাত কেনেদৰে বুজায় আপোনালোকে ? ঘৰত কি কি ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিব লাগে সেয়া অলপ কওক৷
চিকিৎসক- মহোদয়, যদি আপুনি ঘৰত আছে তেন্তে ঘৰতো আপুনি হোম কোৱাৰেণ্টাইন কৰিব লাগিব৷ প্ৰথমে নিজকে ছফুট দূৰত্বত ৰাখিব লাগিব৷ দ্বিতীয়তে, তেওঁ মাস্ক ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব আৰু হাত দুখন ধুই থাকিব লাগিব৷ যদি আপোনাৰ ওচৰত ছেনিটাইজাৰ নাই তেন্তে সাধাৰণ চাবোনেৰেও হাত ধুব পাৰে আৰু সঘনাই ধুব লাগে৷ আৰু যেতিয়া আপুনি কাহিব তেতিয়া ৰুমাল ব্যৱহাৰ কৰক৷ যাতে ড্ৰপলেটসমূহ দূৰলৈ নাযায় অথবা মাটিত নপৰে৷ এনেদৰে বুজাইছো মহোদয়৷ দ্বিতীয়তে বুজাইছো যে তেওঁলোকে ঘৰতে থাকিব লাগিব, বাহিৰলৈ যাব নোৱাৰে৷ এতিয়াটো লক্-ডাউন হৈছে, তেওঁলোকে নিজকে ন্যূনতম ১৪ দিনৰ বাবে লক্-ডাউন কৰি ৰাখিব লাগে৷
মোদী জী- ঠিক আছে ডাক্টৰ৷ আপোনালোকে অতি সমৰ্পিত মনোভাৱেৰে দলৰ সৈতে সেৱাত ব্ৰতী হৈছে৷ মোৰ বিশ্বাস যে যিমানবোৰ ৰোগী আহিছে, তেওঁলোক আটাইয়ে সুস্থ হৈ নিজৰ ঘৰলৈ যাবগৈ আৰু আমি এই যুদ্ধতো বিজয়ী হ’ম৷
আপোনালোকৰ সহায়ৰ দ্বাৰা৷
চিকিৎসক- মহোদয়, আমি জয়ী হ’ম বুলি সম্পূৰ্ণ বিশ্বাসী৷ এই যুদ্ধত আমি জয়ী হ’ম৷
মোদী জী- অনেক শুভকামনা থাকিল আপোনালৈ, ধন্যবাদ৷
চিকিৎসক- ধন্যবাদ মহোদয়৷
বন্ধুসকল, আমাৰ এই সতীৰ্থসকলে দেশক এই সংকটৰ পৰা মুক্ত কৰিবলৈ অহোপুৰুষাৰ্থ কৰিছে৷ এওঁলোকে যি কথা আমাক কৈছে সেয়া কেৱল শুনাই নহয়, বৰঞ্চ পালনো কৰিব লাগিব৷ আজি চিকিৎসকসকলক ত্যাগ, তপস্যা আৰু সমৰ্পণৰ ভাৱ দেখি মোৰ আচাৰ্য চৰকৰ এটা কথা মনলৈ আহিছে৷ আচাৰ্য চৰকে চিকিৎসকসকলৰ বাবে এক সঠিক কথা কৈছিল-
ন আত্মাৰ্থম ন অপি কামাৰ্থম অতভুত দয়াম প্ৰতি৷৷
ৱৰ্ততে য়ত্ চিকিৎসায়াং স সবৰ্ম ইতি বৰ্ততে৷৷
অৰ্থাৎ ধন আৰু কোনো বিশেষ কামনাক লৈ নহয়, বৰঞ্চ ৰোগীসকলৰ সেৱাৰ বাবে, দয়াৰ ভাবেৰে যি কাৰ্য কৰে, তেওঁৱেই সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ চিকিৎসক হয়৷
বন্ধুসকল, মানৱতাৰে পৰিপূৰ্ণ প্ৰতিগৰাকী নাৰ্ছক আজি মই সেৱা জনাইছো…আপোনালোকে যি সেৱা মনোভাৱেৰে কাম কৰি আছে সেয়া অতুলনীয়…এয়া এক আচৰিত সংযোগ যে ২০২০ বৰ্ষটো সমগ্ৰ বিশ্বই নাৰ্ছ আৰু মিডৱাইফৰ আন্তৰ্জাতিক বৰ্ষ হিচাপে পালন কৰি আছে…ইয়াৰ সম্পৰ্ক ২০০ বছৰ আগেয়ে ১৮২০ চনত জন্ম গ্ৰহণ কৰা ফ্ল’ৰেন্স নাইটিংগেলৰ সৈতে আছে…যিয়ে মানৱ সেৱাক, নাৰ্ছিঙক এক নতুন পৰিচয় প্ৰদান কৰিছিল…এক নতুন উচ্চতাত অৱৰোহণ কৰাইছিল…বিশ্বৰ প্ৰতিগৰাকী নাৰ্ছৰ সেৱা মনোভাৱক সমৰ্পিত এই বৰ্ষটো নিশ্চিত ভাৱে নাৰ্ছিং সমাজৰ বাবে এক বৃহৎ পৰীক্ষা হিচাপে উদ্ভাসিত হৈছে…মোৰ বিশ্বাস যে আপোনালোক সকলোৱে এই পৰীক্ষাত সফলতাৰে উত্তীৰ্ণ হ’ব আৰু অনেক লোকৰ জীৱনো ৰক্ষা কৰিব পাৰিব…
আপোনালোকৰ দৰে অনেক সতীৰ্থৰ উৎসাহৰ ফলতেই আজি আমি ইমান বৃহৎ যুদ্ধৰ মুখামুখি হ’ব পাৰিছো৷ আপোনালোকৰ দৰে সতীৰ্থ লাগিলে চিকিৎসকেই হওক, নাৰ্ছেই হওক, পেৰা মেডিকেলেই হওক, আশা, এএনএম কৰ্মী, চাফাই কৰ্মীয়েই হওক, আপোনালোকৰ স্বাস্থ্যক লৈও দেশে চিন্তা কৰিছে৷ সেইবাবে প্ৰায় ২০ লাখ এনে সতীৰ্থৰ বাবে ৫০ লাখ টকা পৰ্যন্ত স্বাস্থ্য-বীমাৰ ঘোষণা চৰকাৰে কৰিছে যাতে আপোনালোকে এই যুদ্ধত অধিক আত্মবিশ্বাসেৰে দেশক নেতৃত্ব প্ৰদান কৰিব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ক’ৰনা ভাইৰাছৰ বিৰুদ্ধে এই যুদ্ধত আমাৰ ওচৰে-পাজৰে এনে অনেক লোক আছে যি সমাজৰ বাবে বাস্তৱিকতে নায়কৰ ভূমিকা পালন কৰি সকলোতকৈ আগত থিয় দিছে৷ মোলৈ নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত, নমো এপত বেংগালুৰুৰ নিৰঞ্জন সুধাকৰ হেব্বাল মহোদয়ে লিখিছে যে এনে লোক দৈনিক জীৱনৰ নায়ক হয়৷ এয়া সত্য কথা৷ এওঁলোকৰ বাবে আমাৰ দৈনন্দিন জীৱন সুগম হৈ পৰে৷ আপোনালোকে কল্পনা কৰক যে এদিন আপোনাৰ ঘৰলৈ পানী অহা বন্ধ হৈ গ’ল অথবা ঘৰৰ বিদ্যুৎ সংযোগ বিচ্ছিন্ন হৈ পৰিল, তেনে ক্ষেত্ৰত এই দৈনিক জীৱনৰ নায়কসকলেই আমাৰ সমস্যা দূৰ কৰে৷ আপোনাৰ ওচৰত থকা সৰু গেলামালৰ দোকানখনৰ কথা ভাবক৷ আজিৰ এই কঠিন পৰিস্থিতিৰ সময়ছোৱাতো তেওঁ কাম কৰি আছে৷ কাৰ বাবে? যাতে আপোনালোকে অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰীসমূহ লাভ কৰিব পাৰে৷ ঠিক সেইদৰে, সেই চালক, সেই কৰ্মীসকলৰ কথা ভাবক যিয়ে অহৰহ এনেদৰে কামত ব্যস্ত হৈ পৰিছে যাতে দেশৰ অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰীসমূহৰ যোগান শৃংখলা ব্যাহত নহয়৷ আপোনালোকে দেখিছে যে বেংকিং সেৱা চৰকাৰে চলাই ৰাখিছে আৰু বেংকিং ক্ষেত্ৰত আমাৰ লোকসকলে সম্পূৰ্ণ নিষ্ঠাৰে আপোনালোকৰ সেৱাত ব্ৰতী হৈ আছে৷ আজিৰ সময়ত এই সেৱা সৰু সেৱা নহয়৷ সেই বেংকৰ লোকসকলকো আমি যিমানেই ধন্যবাদ কৰিম সিমানেই কম হ’ব৷ বৃহৎ সংখ্যাত আমাৰ বহু সতীৰ্থই ই-কমাৰ্চৰ সৈতে জড়িত উদ্যোগসমূহৰ যোগানৰ কাম কৰি আছে৷ এওঁলোকে এই কঠিন সময়তো গেলামালৰ সামগ্ৰী যোগান ধৰি আছে৷ চিন্তা কৰক, আপুনি এই লক্-ডাউনৰ সময়ত টিভি চাই আছে, ঘৰতে থাকি ফোন আৰু ইণ্টাৰনেট ব্যৱহাৰ কৰি আছে- এইসমূহ সুচাৰুৰূপে চলাই ৰাখিবলৈ কোনোবা নহয় কোনোবাজনে নিজৰ জীৱনটো আগুৱাই দিছে৷ এই সময়ছোৱাত অধিকাংশ লোকে যিয়ে ডিজিটেল লেনদেন কৰি আছে, সেয়াও চলাই ৰাখিবলৈ বহু মানুহে কাম কৰি আছে৷ লক্-ডাউনৰ সময়ছোৱাত এওঁলোকেই দেশৰ কাম-কাজ চম্ভালি আছে৷ আজি প্ৰতিজন দেশবাসীৰ তৰফৰ পৰা মই সেইসকল লোকক কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছো, তেওঁলোকক অনুৰোধ কৰিছো যে নিজৰ বাবেও যেন তেওঁলোকে সুৰক্ষ্মাত্মক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰে, নিজৰ ধ্যান ৰাখে আৰু পৰিয়ালৰো যাতে ধ্যান ৰাখে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই কিছুমান এনে ঘটনাৰ বিষয়ে জানিবলৈ পাইছো য’ত ক’ৰনা ভাইৰাছত আক্ৰান্তসকলক অথবা যাক হোম কোৱাৰেণ্টাইনত থাকিবলৈ দিয়া হৈছে তেওঁলোকক কিছুমান লোকে দুৰ্ব্যৱহাৰ কৰিছে৷ এই কথা শুনি মই অত্যন্ত দুখ পাইছো৷ এয়া দুৰ্ভাগ্যজনক কথা৷ আমি এয়া বুজিব লাগিব যে বৰ্তমানৰ পৰিস্থিতিত আমি কেৱল সামাজিক ব্যৱধান পালন কৰিব লাগিব, আবেগিক অথবা মানসিক ব্যৱধান নহয়৷ এওঁলোক অপৰাধী নহয়, এওঁলোক ভাইৰাছৰ দ্বাৰাহে আক্ৰান্ত৷ এওঁলোকে আনক সংক্ৰমণৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ নিজকে আচুতীয়াকৈ ৰাখিছে৷ কোনো স্থানত কিছুমান লোকে নিজৰ দায়িত্ব গম্ভীৰতাৰে পালন কৰিছে৷ ভাইৰাছৰ লক্ষণ নেদেখুৱালেও নিজকে কোৱাৰেণ্টাইন কৰিছে৷ এয়া তেওঁলোকে এইবাবেই কৰিছে কিয়নো তেওঁলোক বিদেশৰ পৰা ঘূৰি আহিছে আৰু দুগুণ সাৱধানতা পালন কৰিছে৷ তেওঁলোকে এয়া সুনিশ্চিত কৰিব বিচাৰিছে যে আন কোনো লোক যাতে এই ভাইৰাছৰ দ্বাৰা সংক্ৰমিত নহয়৷ সেইবাবে মানুহে যেতিয়া নিজে দায়িত্ব প্ৰদৰ্শন কৰিছে, তেনেস্থলত তেওঁলোকৰ সৈতে দুৰ্ব্যৱহাৰ কৰাটো ঠিক নহয়, তেওঁলোকক সহানুভূতিৰে সহযোগ কৰিব লাগে৷
ক’ৰনা ভাইৰাছৰ সৈতে যুঁজ কৰাৰ সবাতোকৈ কাৰ্যকৰী পদ্ধতি হ’ল সামাজিক ব্যৱধান৷ কিন্তু আমি এয়া বুজিব লাগিব যে সামাজিক ব্যৱধান মানে সামাজিক মিলা-মিছা বন্ধ কৰা নহয়৷ এই সময়ছোৱাত আমি আমাৰ পুৰণি সামাজিক সম্বন্ধসমূহ নতুন কৰিব পাৰো৷ মই পুনৰবাৰ কৈছো সামাজিক ব্যৱধান বৃদ্ধি কৰক আৰু আবেগিক ব্যৱধান হ্ৰাস কৰক৷ কোটাৰ পৰা যশৱৰ্ধনে নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত লিখিছে যে তেওঁ লক্-ডাউনৰ সময়ছোৱাত পাৰিবাৰিক সম্বন্ধ শক্তিশালী কৰি আছে৷ সন্তানৰ সৈতে ব’ৰ্ড গেম আৰু ক্ৰিকেট খেলিছে৷ পাকঘৰত নতুন নতুন খাদ্য প্ৰস্তুত কৰিছে৷ জব্বলপুৰৰ নিৰুপমা হৰ্ষেয়ই লিখিছে যে তেওঁ প্ৰথমবাৰলৈ তোছক বনোৱাৰ চখ পূৰণ কৰিবলৈ সময় পাইছে, বাগানৰ কামো কৰিছে৷ ৰায়পুৰৰ পৰীক্ষিত, গুৰুগ্ৰামৰ আৰ্যমন আৰু ঝাৰখণ্ডৰ সুৰজৰ পোষ্টত তেওঁলোকে বিদ্যালয়ৰ বন্ধুসকলৰ সৈতে ই-ৰিইউনিয়ন কৰাৰ আলোচনাৰ বিষয়ে লিখিছে৷ ভুৱনেশ্বৰৰ প্ৰত্যুষ আৰু কলকাতাৰ বসুধাই কৈছে যে আজিকালি তেওঁলোকে আগেয়ে পঢ়িবলৈ নোপোৱা কিতাপসমূহ পঢ়ি আছে৷ ছ’চিয়েল মিডিয়াত মই দেখা পাইছো যে কিছুমান লোকে ঘৰত বছৰজুৰি পৰি থকা তবলা, বীণাৰ দৰে বাদ্যযন্ত্ৰসমূহ উলিয়াই অভ্যাস কৰা আৰম্ভ কৰিছে৷ আপোনালোকেও এনে কৰিব পাৰে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা সংগীতৰ আনন্দৰ সৈতে পুৰণি স্মৃতিও সজীৱ হৈ উঠিব৷ অৰ্থাৎ সংকটৰ এই সময়ছোৱাত আপোনালোকে এনে এক সময় লাভ কৰিছে য’ত আপোনালোকে কেৱল নিজৰ সৈতে জড়িত হোৱা নহয়, বৰঞ্চ নিজৰ ইচ্ছাৰ সৈতেও জড়িত হ’ব পাৰিব৷ আপোনালোকে নিজৰ পুৰণি বন্ধু আৰু পৰিয়ালৰ সৈতেও জড়িত হোৱাৰ সুযোগ লাভ কৰিব৷
নমো এপত মোক ৰুড়কীৰ শশীয়ে সুধিছে, লক্-ডাউনৰ সময়ছোৱাত মই নিজৰ ফিটনেছৰ বাবে কি কৰো ? এই পৰিস্থিতিত নৱৰাত্ৰিৰ উপবাস কিদৰে পালন কৰো ? মই পুনৰবাৰ আপোনালোকক কৈছো যে আপোনালোকক বাহিৰলৈ ওলাবলৈ মানা কৰা হৈছে, আপোনালোকক নিজকে এবাৰ জুকিয়াই চাবলৈ দিয়া হৈছে৷ এয়াই সুযোগ, বাহিৰনৈ নোলাব, নিজৰ হৃদয়ত প্ৰৱেশ কৰক, নিজকে জনাৰ প্ৰয়াস কৰক৷ নৱৰাত্ৰিৰ উপবাসৰ কথা ক’বলৈ গ’লে এয়া মোৰ শক্তি আৰু ভক্তিৰ মাজৰ বিষয়৷ ফিটনেছৰ কথা ক’বলৈ গ’লে…মই ভাবো কথা দীঘলীয়া হ’ব, মই এটা কাম কৰো, মই ছ’চিয়েল মিডিয়াত এই বিষয়ক কিছুমান ভিডিঅ’ আপলোড কৰিম৷ নমো এপতো আপোনালোকে সেই ভিডিঅ’ নিশ্চয়কৈ চাওক৷ যি মই কৰো সেয়া সম্ভৱতঃ আপোনালোকৰো কামত আহিব পাৰে৷ কিন্তু এটা কথা জানি লওক যে মই ফিটনেছ বিশেষজ্ঞ নহয়, মই কোনো যোগ গুৰুো নহয়, মই কেৱল এজন অনুশীলনকাৰীহে৷ হয়, মই এয়া মানি লৈছো যে কিছুমান আসনৰ পৰা মোৰ বহু লাভ হৈছে৷ লক্-ডাউনৰ সময়ছোৱাত আপোলোকৰো হয়তো এয়া কামত আহিব পাৰে৷
বন্ধুসকল, ক’ৰনাৰ বিৰুদ্ধে এই যুদ্ধ অভুতপূৰ্বও তথা প্ৰত্যাহ্বানমূলকো৷ সেয়ে, এই সময়ছোৱাত এনে কিছুমান সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হৈছে যি পূৰ্বতে দেখিবলৈও পোৱা নাই অথবা শুনিবলৈও পোৱা নাই৷ ক’ৰনাক প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ যিমানবোৰ পদক্ষেপ ভাৰতবাসীয়ে গ্ৰহণ কৰিছে, যি প্ৰয়াস আমি এতিয়া কৰি আছো- সেয়াই ভাৰতক ক’ৰনাৰ ওপৰত বিজয় সাব্যস্ত কৰিব৷ প্ৰত্যেকজন ভাৰতীয় সংযম আৰু সংকল্পই আমাক এই কঠিন পৰিস্থিতিৰ পৰা মুক্ত কৰিব৷ লগতে দুখীয়াসকলৰ প্ৰতি আমাৰ সংবেদনা অধিক তীব্ৰ হ’ব লাগে৷ কোনো দুখীয়া-ভোকাতুৰ লোক চকুত পৰিলে তেওঁৰ পেট ভৰোৱাৰ ব্যৱস্থা কৰক, এয়াই মানৱতা আৰু এয়া ভাৰতে কৰিব পাৰে৷ এয়াই আমাৰ সংস্কাৰ, এয়াই আমাৰ সংস্কৃতি৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি প্ৰতিজন ভাৰতীয় নিজৰ ৰক্ষাৰ বাবে ঘৰত বন্ধ হৈ আছে, কিন্তু আগন্তুক সময়ছোৱাত এই ভাৰতীয়ই নিজৰ দেশৰ বিকাশৰ বাবে ৰুদ্ধ দেৱাল ভাঙি আগবাঢ়ি ওলাই আহিব, দেশক আগুৱাই লৈ যাব৷ আপোনালোকে নিজৰ পৰিয়ালৰ সৈতে ঘৰতে থাকক, সুৰক্ষিত আৰু সাৱধান হৈ থাকক- এই যুদ্ধত আমি জয়ী হ’ব লাগিব৷ নিশ্চয়কৈ জয়ী হ’ব লাগিব৷ ‘মন কী বাত’ৰ বাবে পুনৰ অহা মাহত মিলিত হ’ম৷ তেতিয়ালৈ এই সংকটৰ পৰা মুক্ত হোৱাত আমি সফল হ’ম, এই কল্পনাৰ সৈতে, এই শুভকামনাৰ সৈতে আপোনালোকক অশেষ ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এয়া মোৰ সৌভাগ্য যে ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে মই কচ্ছৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ক’হিমা, কাশ্মীৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰি কন্যাকুমাৰীলৈ, দেশৰ সকলো নাগৰিকক পুনৰবাৰ নমস্কাৰ জনোৱাৰ সুবিধা লাভ কৰিছো৷ আপোনালোক সকলোকে নমস্কাৰ৷ আমাৰ দেশৰ বিশালতা আৰু বৈচিত্ৰতাক স্মৰণ কৰি, ইয়াক সেৱা জনাই প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই গৰ্ববোধ কৰে৷ আৰু এই বৈচিত্ৰতাৰ অনুভৱে সদায়েই সকলোকে অভিভূত কৰি তোলে, আনন্দ আৰু প্ৰেৰণাৰে ভৰাই তোলে৷ কিছুদিন পূৰ্বে দিল্লীৰ হুনাৰ হাটত এডোখৰ সৰু স্থানত আমাৰ দেশৰ বিশালতা, সংস্কৃতি, পৰম্পৰা, খাৱন-শোৱন আৰু আবেগৰ বৈচিত্ৰতা দৰ্শন কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিলো৷ পাৰম্পৰিক বস্ত্ৰ, হস্তশিল্প, দলিচা, বাচন, বাঁহ আৰু পিতলৰ সামগ্ৰী, পাঞ্জাৱৰ ফুলকাৰী, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ সুন্দৰ চামৰাৰ কাম, তামিলনাডুৰ সুন্দৰ চিত্ৰ, উত্তৰ প্ৰদেশৰ পিতলৰ সামগ্ৰী, ভদোহীৰ দলিচা, কচ্ছৰ তামৰ সামগ্ৰী, অনেক সংগীত বাদ্য-যন্ত্ৰ, অসংখ্য কথা, সমগ্ৰ ভাৰতৰ কলা আৰু সংস্কৃতিৰ এক চমক, সেয়া সঁচাকৈয়ে অভুতপূৰ্ব আছিল, শিল্পকাৰসকলৰ সাধনা, নিষ্ঠা আৰু নিজৰ প্ৰতিভাৰ প্ৰতি প্ৰেম, এয়া সকলো প্ৰেৰণাদায়ী আছিল৷ হুনাৰ হাটত এগৰাকী দিব্যাংগ মহিলাৰ সৈতে মত বিনিময় কৰি খুব সন্তোষিত হ’লো৷ তেওঁ মোক ক’লে যে কিদৰে তেওঁ পদপথত নিজৰ চিত্ৰ বিক্ৰী কৰিছিল৷ কিন্তু হুনাৰ হাটৰ সৈতে জড়িত হোৱাৰ পিছত তেওঁৰ জীৱন পৰিৱৰ্তিত হ’ল৷ আজি তেওঁ আত্মনিৰ্ভৰশীল হোৱাই নহয়, নিজৰ এটা ঘৰো ক্ৰয় কৰিবলৈ সমৰ্থ হ’ল৷ হুনাৰ হাটত মই আৰু অন্য শিল্পকাৰ সকলৰ সৈতেও কথা-পতাৰ সুযোগ লাভ কৰিলো৷ মোক কোৱা হৈছে যে হুনাৰ হাটত অংশগ্ৰহণ কৰা লোকসকলৰ অধিকাংশই হ’ল মহিলা৷ আৰু বিগত তিনিটা বৰ্ষত হুনাৰ হাটৰ জৰিয়তে প্ৰায় তিনি লাখ কাৰিকৰ, শিল্পীৰ বাবে কৰ্ম সংস্থাপনৰ অনেক অৱকাশৰ সৃষ্টি হৈছে৷ হুনাৰ হাট কলাৰ প্ৰদৰ্শনৰ বাবে এক মঞ্চ হিচাপে বিবেচিত হোৱাৰ লগতে শিল্পীসকলৰ সপোনকো বাস্তৱায়িত কৰিছে৷ এটা স্থানতেই দেশৰ বৈচিত্ৰতা নোচোৱাকৈ থকাটো অসম্ভৱেই প্ৰায়৷ শিল্পাকৰ সকলোতো আছেই, লগতে আমাৰ খাৱন-শোৱনৰো বৈচিত্ৰতা আছে৷ এটা শাৰীতেই ইডলী-ডোচা, ছোলে-ভটোৰে, দাল-বাটি, খমন-খাণ্ডৱী আৰু যে কি কি৷ মই নিজেই ইয়াত বিহাৰৰ সুস্বাদু লিট্টি-চোখাৰ সোৱাদ উপভোগ কৰিছো৷ ভাৰতৰ প্ৰতিটো প্ৰান্ততে এনে ধৰণৰ মেলা, প্ৰদৰ্শনীৰ আয়োজন কৰা হয়৷ ভাৰতক জনাৰ বাবে, ভাৰতক অনুভৱ কৰাৰ বাবে যেতিয়াই সুযোগ পায় তেতিয়াই এইবোৰলৈ যাব লাগে৷ ‘এক ভাৰত-শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ক প্ৰাণেৰে অনুভৱ কৰিবলৈ ইয়াৰ জৰিয়তে এক অৱকাশৰ সৃষ্টি হয়৷ আপোনালোকে ইয়াৰ জৰিয়তে কেৱল দেশৰ কলা-সংস্কৃতিৰ সৈতে জড়িত হোৱাই নহয়, বৰঞ্চ দেশৰ পৰিশ্ৰমী কাৰিকৰ, বিশেষকৈ মহিলাসকলৰ সমৃদ্ধিৰ সৈতেও অংশীদাৰ হ’ব- নিশ্চয়কৈ তালৈ যাওক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দেশৰ পৰম্পৰা মহান৷ আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে আমাক যি ঐতিহ্য প্ৰদান কৰিছে, যি শিক্ষা আৰু দীক্ষা আমাক প্ৰদান কৰিছে, য’ত জীৱমাত্ৰেই দয়া, প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি অপাৰ প্ৰেম, এই সকলোবোৰ আমাৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য আৰু ভাৰতৰ এই বাতাৱৰণৰ আতিথ্য গ্ৰহণ কৰিবলৈ বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা ভিন্ন ভিন্ন প্ৰজাতিৰ পক্ষী প্ৰতিবছৰে ভাৰতলৈ আহে৷ ভাৰত গোটেই বছৰটো পৰিভ্ৰমী চৰাইৰ বাসস্থান হৈ পৰে৷ পাঁচশতকৈও অধিক সংখ্যাত ভিন্ন ভিন্ন প্ৰকাৰৰ, ভিন্ন ভিন্ন স্থানৰ পৰা ইয়ালৈ চৰাইবোৰ আহে৷ কিছুদিন পূৰ্বে গান্ধী নগৰত ‘COP – 13 convention’ অনুষ্ঠিত হ’ল য’ত এই বিষয়টো সন্দৰ্ভত বহু আলোচনা কৰা হ’ল, মন্থনো কৰা হ’ল আৰু ভাৰতৰ প্ৰয়াসক বিভিন্ন জনে প্ৰশংসাও কৰিলে৷ বন্ধুসকল, আমাৰ বাবে গৰ্বৰ কথা যে আগন্তুক তিনিটা বৰ্ষ পৰ্যন্ত ভাৰতে প্ৰব্ৰজিত হোৱা পৰিভ্ৰমী প্ৰজাতিৰ ওপৰত অনুষ্ঠিত ‘COP – 13 convention’ৰ অধ্যক্ষতা কৰিব৷ এই অনুষ্ঠানক কিদৰে উপযোগী কৰি তোলা হ’ব সেই বিষয়ে আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ পৰামৰ্শ আগবঢ়াব৷ ‘COP – 13 convention’ ৰ ওপৰত হোৱা চৰ্চাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত মই মেঘালয়ৰ সৈতে জড়িত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য আপোনালোকক জনাব বিচাৰিছো৷ অলপতে জীৱবিজ্ঞানীসকলে মাছৰ এক নতুন প্ৰজাতি আৱিষ্কাৰ কৰিছে যি কেৱল মেঘালয়ৰ গুহাৰ ভিতৰতহে পোৱা যায়৷ কোৱা হয় যে এই মাছ বিধ গুহাৰ ভিতৰত থকা জলজ প্ৰাণীসমূহৰ ভিতৰত সবাতোকৈ বৃহৎ৷ এই মাছবিধ গভীৰ অন্ধকাৰৰ মাটিৰ তলত থকা গুহাতহে থাকে য’ত পোহৰে ঢুকি নাপায়েই৷ বৈজ্ঞানিকসকল আচৰিত হৈছে যে এই ইমান ডাঙৰ মাছবিধ গুহাৰ ভিতৰত কিদৰে জীয়াই থাকে৷ এয়া এক সুখৰ কথা যে আমাৰ ভাৰত, বিশেষকৈ মেঘালয় এক দুৰ্লভ প্ৰজাতিৰ আৱাসস্থান হিচাপে পৰিচিত হৈছে৷ ই ভাৰতৰ জৈৱ বৈচিত্ৰতাক এক নতুন ৰূপ প্ৰদান কৰিব৷ আমাৰ আশে-পাশে এনে বহু আশ্বৰ্যকৰ ঘটনা ঘটি আছে যি এতিয়াও অনাৱিষ্কৃত হৈ আছে৷ এই আশ্বৰ্যসমূহৰ সন্ধানৰ বাবে অনুসন্ধানকাৰী মানসিকতাৰ প্ৰয়োজন৷ মহান তামিল কবি অবৈয়াৰে লিখিছে- ‘কট্টট কেমাংবু কল্লাদৰু উড়গড়বু, কট্টত কয়িমন অড়ৱা কল্লাদৰ ওলাআড়ু’৷ ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল যে আমি যি জানো সেয়া মাত্ৰ বালিকণাৰ সমান আৰু আমি যি নাজানো সেয়া সম্পূৰ্ণ ব্ৰহ্মাণ্ডৰ সমান৷ এই দেশৰ বৈচিত্ৰতাৰ সৈতে এনেকুৱাই, যিমান জানো সিমানেই কম৷ আমাৰ জৈৱ বৈচিত্ৰতাও সম্পূৰ্ণ মানৱতাৰ বাবে এক আচৰিত ভাণ্ডাৰ যাক আমি সন্ধান কৰিব লাগিব, সংৰক্ষিত কৰিব লাগিব আৰু প্ৰচাৰো কৰিব লাগিব৷
মোৰ মৰমৰ যুৱ বন্ধুসকল, আজিকালি আমাৰ দেশৰ ল’ৰা-ছোৱালীসকলৰ মাজত, যুৱ প্ৰজন্মৰ মাজত বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ প্ৰতি স্পৃহা বৃদ্ধি হ’বলৈ ধৰিছে৷ মহাকাশত অভিলেখসংখ্যক উপগ্ৰহ প্ৰক্ষেপণ, নতুন নতুন অভিলেখ, নতুন নতুন অভিযানে ভাৰতীয়ক গৌৰৱান্বিত কৰি তুলিছে৷ যেতিয়া চন্দ্ৰযান-২ৰ সময়ত মই বেংগালুৰুত আছিলো, তেতিয়া মই দেখিছিলো যে তাত উপস্থিত শিশুসকল কেনে উৎসাহী হৈ পৰিছিল৷ নিদ্ৰা-ভোক সকলো পাহৰি গৈছিল৷ গোটেই নিশাটো তেওঁলোকে সাৰে আছিল৷ তেওঁলোকৰ মনত বিজ্ঞান, প্ৰযুক্তি আৰু উদ্ভাৱনক লৈ যি উৎসুকতা আছিল সেয়া মই কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰো৷ শিশু, যুৱচামৰ এই উৎসাহ বৃদ্ধিৰ বাবে, তেওঁলোকৰ মনত বিজ্ঞানৰ প্ৰতি ধাউতি বৃদ্ধি কৰিবলৈ আৰু এক নতুন ব্যৱস্থাৰ সূচনা কৰা হৈছে৷ এতিয়া আপোনালোকে শ্ৰীহৰিকোটাৰ পৰা উৎক্ষেপিত হোৱা ৰকেট উৎক্ষেপণ সন্মুখৰ পৰা বহি চাব পাৰিব৷ অলপতে এয়া সকলোৰে বাবে মুকলি কৰি দিয়া হৈছে৷ দৰ্শনাৰ্থীৰ বাবে এক গেলেৰী নিৰ্মাণ কৰা হৈছে য’ত ১০ হাজাৰ লোকে বহি এয়া প্ৰত্যক্ষ কৰিব পাৰিব৷ ইছৰ’ৰ ৱেৱছাইটত দিয়া লিংকৰ জৰিয়তে অনলাইন বুকিঙো কৰিব পাৰিব৷ মোক কোৱা হৈছে যে বহুতো বিদ্যালয়ে নিজৰ বিদ্যাৰ্থীসকলক ৰকেট উৎক্ষেপণ দেখুৱাবলৈ আৰু তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰিবলৈ তালৈ ভ্ৰমণো কৰিছে৷ মই সকলো বিদ্যালয়ৰ অধ্যক্ষ আৰু শিক্ষকসকলক ইয়াৰ সুযোগ গ্ৰহণ কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷
বন্ধুসকল, মই আপোনালোকক আন এক ৰোমাঞ্চকৰ তথ্য জনাবলৈ বিচাৰিছোও৷ মই নমো এপত ঝাৰখণ্ডৰ ধানবাদ নিৱাসী পাৰসৰ মন্তব্য পঢ়িছো৷ পাৰসে বিচাৰিছে যে ইছৰ’ৰ ‘যুবিকা’ কাৰ্যসূচীৰ বিষয়ে যাতে মই মোৰ তৰুণ বন্ধুসকলক জনাও৷ যুৱচামক বিজ্ঞানৰ সৈতে জড়িত কৰোৱাৰ বাবে ইছৰ’ৰ ‘যুবিকা’ কাৰ্যসূচী সঁচাকৈয়ে প্ৰশংসনীয়৷ ২০১৯ত এই কাৰ্যসূচী বিদ্যালয়ৰ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ বাবে মুকলি কৰা হৈছিল৷ ‘যুবিকা’ৰ অৰ্থ হ’ল-‘‘যুৱ বিজ্ঞানী কাৰ্যসূচী’’ (YUva Vigyani Karyakram)৷ এই কাৰ্যসূচীয়ে আমাৰ ‘‘জয় জোৱান, জয় কিষাণ, জয় বিজ্ঞান, জয় অনুসন্ধান’’ বীক্ষণক প্ৰতিফলিত কৰিছে৷ এই কাৰ্যসূচীত পৰীক্ষাৰ পিছত ছুটিৰ সময়ছোৱাত শিক্ষাৰ্থীসকলে ইছৰ’ৰ বিভিন্ন কেন্দ্ৰলৈ গৈ মহাকাশ প্ৰযুক্তি, মহাকাশ বিজ্ঞান আৰু মহাকাশৰ প্ৰণালীসমূহৰ বিষয়ে শিকিব পাৰে৷ আপোনালোকে যদি এই প্ৰশিক্ষণ কেনে হয়, কেনে ধৰণে ইয়াক সম্পন্ন কৰা হয়, ই কেনে ৰোমাঞ্চক আদি জানিবলৈ বিচাৰে তেন্তে যোৱাবাৰ যিসকলে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিছে তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতা নিশ্চয়কৈ পঢ়ক৷ আপুনি যদি নিজে অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ বিচাৰিছে তেন্তে ইছৰ’ৰ সৈতে জড়িত ‘যুবিকা’ৰ ৱেবছাইটলৈ গৈ পঞ্জীয়নো কৰিব পাৰে৷ মোৰ যুৱ বন্ধুসকল, মই আপোনালোকক ক’ব বিচাৰিছো, ৱেবছাইটৰ নামটো লিখি লওক আৰু আজিয়েই ইয়াক পৰিদৰ্শন কৰক- www.yuvika.isro.gov.in লিখিলে নে?
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ৩১ জানুৱাৰী ২০২০ তাৰিখে লাডাখৰ সুন্দৰ পৰিবেশে এক ঐতিহাসিক ঘটনাৰ সাক্ষী হ’ল৷ লেহৰ কুশোক বাকুলা ৰিম্পোচী বিমানবন্দৰৰ পৰা ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ এএন-৩২ বিমানে ইতিহাস ৰচি আকাশলৈ উৰা মাৰিলে৷ এই উৰণত ১০% ভাৰতীয় বায়’-জেট ইন্ধনৰ মিশ্ৰণ কৰা হৈছিল৷ এয়া প্ৰথমবাৰলৈ হৈছে য’ত দুয়োটা ইঞ্জিনতে এই মিশ্ৰণ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে৷ এয়াই নহয়, লেহৰ যি বিমানবন্দৰৰ পৰা এই বিমানে উৰা মাৰিছে সেই বিমানবন্দৰ কেৱল ভাৰতৰেই নহয় বৰঞ্চ সমগ্ৰ বিশ্বতে সৰ্বাধিক উচ্চতাত অৱস্থিত বিমানবন্দৰ৷ উল্লেখযোগ্য কথা এয়েই যে বায়’-জেট ইন্ধনক non-edible tree borne oil ৰে প্ৰস্তুত কৰা হৈছে৷ ইয়াক ভাৰতৰ বিভিন্ন আদিবাসী এলেকাৰ পৰা ক্ৰয় কৰা হৈছে৷ এই প্ৰয়াসে কেৱল কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰাই নহয় বৰঞ্চ কেঁচা তেলৰ আমদানিও হ্ৰাস কৰিব৷ মই এই কাৰ্যৰ সৈতে জড়িত সকলো লোকক অভিনন্দন জনাইছো৷ বিশেষকৈ CSIR, Indian Institute of Petroleum, Dehradunৰ বৈজ্ঞানিকসকলক, যিসকলে জৈৱ ইন্ধনৰ দ্বাৰা বিমান উৰণ প্ৰযুক্তি সম্ভৱ কৰি তুলিছে৷ তেওঁলোকৰ এই প্ৰয়াসে মেক ইন ইণ্ডিয়াক সৱলীকৃত কৰি তুলিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ নতুন ভাৰতে পুৰণি পদক্ষেপৰ সৈতে আগুৱাবলৈ প্ৰস্তুত নহয়৷ বিশেষকৈ নতুন ভাৰতৰ আমাৰ ভগ্নী আৰু মাতৃসকলে প্ৰত্যাহ্বানসমূহ গ্ৰহণ কৰাৰ ফলত সমাজত ধনাত্মক পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পোৱা গৈছে৷ বিহাৰৰ পুৰ্ণিয়াৰ কাহিনীয়ে দেশৰ জনতাক অনুপ্ৰেৰিত কৰি তুলিব৷ এই এলেকাটোৱে দশকজুৰি বানৰ ত্ৰাসৰ সৈতে যুঁজি আছিল৷ এনে অৱস্থাত ইয়াত খেতি-বাতি আৰু আয়ৰ অন্য সংসাধনৰ ব্যৱস্থা কৰাটো সমস্যা হৈ পৰিছিল৷ কিন্তু এই পৰিস্থিতিৰ মাজতেই পুৰ্ণিয়াৰ কিছুমান মহিলাই অন্য এক পথ গ্ৰহণ কৰিলে৷ বন্ধুসকল, প্ৰথমে এই এলেকাটোৰ মহিলাসকলে মালৱৰী গছত ৰেচমৰ কীটৰ পৰা কুকুন (Cocoon) প্ৰস্তুত কৰিছিল আৰু তেওঁলোকে ইয়াৰ অতিশয় কম দাম লাভ কৰিছিল৷ কিন্তু ৰেচম ক্ৰয় কৰোতাসকলে ইয়াৰ পৰা বৃহৎ মুনাফা আদায় কৰিছিল৷ কিন্তু আজি পুৰ্ণিয়াৰ মহিলাসকলে এক নতুন আৰম্ভণি কৰিলে আৰু সমগ্ৰ চিত্ৰপট পৰিৱৰ্তন কৰি পেলালে৷ এই মহিলাসকলে চৰকাৰৰ সহযোগত মালৱৰী উৎপাদন গোট গঠন কৰিলে৷ ইয়াৰ পিছত তেওঁলোকে কুকুনৰ পৰা ৰেচমৰ সুতা প্ৰস্তুত কৰিলে আৰু সেই সুতাৰ পৰা নিজেই শাৰী প্ৰস্তুত কৰা আৰম্ভ কৰিলে৷ আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব যে প্ৰথমে কুকুন বিক্ৰী কৰি যি সামান্য দাম লাভ কৰিছিল, আজি তাৰে পৰা প্ৰস্তুত শাৰী বিক্ৰী কৰি হাজাৰ টকা লাভ কৰিছে৷ ‘আদৰ্শ জীৱিকা মহিলা মালৱৰী উৎপাদন গোট’ৰ বাইদেউসকলে যি আচৰিত কাম কৰিছে তাৰ প্ৰভাৱ এতিয়া বহু গাঁৱত দেখিবলৈ পোৱা গৈছে৷ পুৰ্ণিয়াৰ বহু গাঁৱৰ কৃষক বাইদেউসকলে এতিয়া কেৱল শাৰী প্ৰস্তুত কৰাই নহয়, বৰঞ্চ ডাঙৰ ডাঙৰ মেলাত নিজৰ বিপণীও স্থাপন কৰিছে৷ এয়া এক উদাহৰণ- আজিৰ মহিলাই নতুন শক্তি, নতুন চিন্তাধাৰাৰ সৈতে কিদৰে নিজৰ লক্ষ্যত উপনীত হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দেশৰ মহিলা, কন্যাৰ উদ্যমশীলতা, তেওঁলোকৰ সাহস সকলোৰে বাবে গৌৰৱৰ বিষয়৷ আপোনালোকে ওচৰে-পাজৰে এনে বহু উদাহৰণ দেখিবলৈ পাব৷ ইয়াৰ দ্বাৰা এয়া অনুধাৱন কৰিব পাৰি যে কিদৰে কন্যাসকলে পুৰণি বান্ধোন ছিঙি নতুন উচ্চতাত অৱৰোহণ কৰিছে৷ মই আপোনালোকৰ সৈতে বাৰ বছৰীয়া কন্যা কাম্যা কাৰ্তিকেয়নৰ উপলব্ধিৰ কথা নিশ্চয়কৈ আলোচনা কৰিব বিচাৰিম৷ কাম্যাই কেৱল বাৰ বছৰতেই মাউণ্ট একনকাগুৱা (Mount Aconcagua) শৃংগ জয় কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ এয়া দক্ষিণ আমেৰিকাৰ এণ্ডিছ পৰ্বতমালাৰ সবাতোকৈ ওখ শৃংগ যি প্ৰায় ৭০০০ মিটাৰ ওখ৷ প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰে হৃদয় গৰ্বেৰে উফণ্ডি পৰিছে যেতিয়া এই মাহৰ আৰম্ভণিতে কাম্যাই এই সফলতা লাভ কৰিছে আৰু তাত আমাৰ ত্ৰিৰংগা উৰুৱাইছে৷ মোক ইয়াকো কোৱা হৈছে যে দেশক গৌৰৱান্বিত কৰা কাম্যা এক নতুন অভিযানৰ অংশীদাৰ হৈছে যাৰ নাম হ’ল ‘মিছন সাহস’৷ ইয়াৰ অধীনত সকলো মহাদ্বীপৰ সবাতোকৈ ওখ শৃংগ জয় কৰাৰ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হৈছে৷ এই অভিযানত তেওঁ উত্তৰ আৰু দক্ষিণ মেৰুত স্কীও কৰিব৷ মই কাম্যাক এই ‘মিছন সাহস’ৰ বাবে শুভকামনা জনাইছো৷ কাম্যাৰ উপলব্ধিয়ে সকলোকে ফিট হৈ থকাৰ বাবেও অনুপ্ৰেৰণা দিয়ে৷ ইমান কম বয়সতে কাম্যাই যি উচ্চতাত অৱৰোহণ কৰিছে তাত ফিটনেছৰো বহু গুৰুত্ব আছে৷ A Nation that is fit, will be a nation that is hit৷ অৰ্থাৎ যি দেশ ফিট হৈ থাকে সেই দেশ সদায়েই হিট হৈও থাকিব৷ আগন্তুক মাহটো অভিযানমূলক ক্ৰীড়াৰ বাবেও উপযুক্ত মাহ৷ ভাৰতৰ ভৌগোলিক আকৃতি এনেকুৱা যে দেশত অভিযানমূলক ক্ৰীড়াৰ বাবে অনেক অৱকাশৰ সৃষ্টি হয়৷ ইফালে সুউচ্চ পৰ্বত আৰু আনটো ফালে দুৰ-দুৰণিলৈ বিস্তৃত মৰুভূমি৷ এফালে ঘন জংগল আৰু এফালে বিশাল সমুদ্ৰ৷ সেইবাবে মই আপোনালোকক বিশেষভাৱে আহ্বান জনাইছো যে আপোনালোকেও নিজৰ পছন্দৰ স্থান বাচনি কৰি, নিজৰ বিনোদন বাচনি কৰি নিজৰ জীৱনক অভিযানৰ সৈতে জড়িত কৰাওক৷ জীৱনত অভিযান থাকিব লাগে নে নালাগে! অৱশ্যে বন্ধুসকল, বাৰ বছৰীয়া কন্যা কাম্যাৰ সফলতাৰ পিছত আপোনালোকে যেতিয়া ১০৫ বৰ্ষীয় ভাগিৰথী আম্মাৰ কথা শুনিব, তেতিয়া আৰু আচৰিত হৈ পৰিব৷ বন্ধুসকল, যদি আমি জীৱনত প্ৰগতি কৰিব বিচাৰো, বিকাশ কৰিব বিচাৰো, তেন্তে ইয়াৰ প্ৰথম চৰ্তটো হ’ল আমাৰ অন্তৰৰ বিদ্যাৰ্থীক কেতিয়াও নোহোৱা কৰিব নালাগে৷ আমাৰ ১০৫ বৰ্ষীয় ভাগিৰথী আম্মাই আমাক এই প্ৰেৰণাই দিছে৷ এতিয়া আপোনালোকে ভাবিছে যে এই ভাগিৰথী আম্মা কোন? ভাগিৰথী আম্মা কেৰেলাৰ কোল্লামত বাস কৰে৷ কম বয়সতেই তেওঁ নিজৰ মাকক হেৰুৱায়৷ কম বয়সতেই বিয়া হোৱাৰ পিছত স্বামীকো হেৰুৱাবলগীয়া হয়৷ কিন্তু ভাগিৰথী আম্মাই নিজৰ সাহস নেহেৰুৱালে৷ দহ বছৰতকৈও কম বয়সতে তেওঁ বিদ্যালয় এৰিবলগীয়া হৈছিল৷ ১০৫ বছৰ বয়সত তেওঁ পুনৰ বিদ্যালয়লৈ যোৱা আৰম্ভ কৰিলে৷ পঢ়া আৰম্ভ কৰিলে৷ ইমান বয়স হোৱাৰ পিছতো ভাগিৰথী আম্মাই চতুৰ্থ শ্ৰেণীক পৰীক্ষাত অৱতীৰ্ণ হ’ল আৰু অধীৰ অপেক্ষাৰে পৰীক্ষাৰ ফলাফলৈ বাট চাই ৰ’ল৷ তেওঁ পৰীক্ষাত ৭৫ শতাংশ নম্বৰ লাভ কৰিলে৷ এয়াই নহয়, তেওঁ গণিতত এশ শতাংশ নম্বৰ লাভ কৰিলে৷ আম্মাই এতিয়া আগলৈ পঢ়িব বিচাৰে৷ পৰীক্ষা দিব বিচাৰে৷ নিশ্চিতভাৱেই ভাগিৰথী আম্মাৰ দৰেই লোক হ’ল এই দেশৰ শক্তি৷ তেওঁলোক প্ৰেৰণাৰ এক অন্তহীন স্ৰোত৷ মই আজি বিশেষভাৱে ভাগিৰথী আম্মাক প্ৰণাম জনাইছো৷
বন্ধুসকল, জীৱনৰ প্ৰতিকূল সময়ত আমাৰ উৎসাহ, আমাৰ ইচ্ছা-শক্তিয়ে যিকোনো পৰিস্থিতি পৰিৱৰ্তন কৰিব পাৰে৷ অলপতে মই মিডিয়াত এনে এক ঘটনা পঢ়িলো যাক আপোনালোকৰ সৈতে নিশ্চয় বিনিময় কৰিম৷ এই কাহিনী হ’ল মুৰাদাবাদৰ হামীৰপুৰ গাঁৱৰ বাসিন্দা চলমানৰ৷ চলমান জন্মৰ পৰাই দিব্যাংগ৷ তেওঁৰ ভৰি অকামিলা৷ এই কঠিনতাৰ পিছতো তেওঁ হাৰ নামানি নিজেই নিজক কাম আৰম্ভ কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে৷ লগতে এয়াও সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে যে তেওঁ নিজৰ দৰে দিব্যাংগ লগৰীয়াসকলকো সহায় কৰিব৷ তাৰ পিছত কি হ’ল, চলমানে নিজৰ গাঁৱত চেণ্ডেল আৰু ডিটাৰজেণ্ট বনোৱাৰ কাম আৰম্ভ কৰিলে৷ চাওতে চাওতে তেওঁৰ সৈতে ৩০ গৰাকী দিব্যাংগ সহযোগী হ’বলৈ আগবাঢ়ি আহিল৷ আপোনালোকে মন কৰক, চলমানে নিজে খোজ কাঢ়িব নোৱাৰে কিন্তু তেওঁ আনৰ অহা-যোৱা সহজ কৰিবলৈ চেণ্ডেল বনোৱাৰ কাম আৰম্ভ কৰিলে৷ বিশেষ কথা এয়েই যে চলমানে লগৰীয়া দিব্যাংগসকলকো নিজেই প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰিলে৷ এতিয়া এওঁলোকে মিলি নিৰ্মাণো কৰে আৰু বিপণনো কৰে৷ নিজৰ পৰিশ্ৰমেৰে এই লোকসকলে কেৱল নিজৰ নিয়োজন নিশ্চিত কৰাই নহয় বৰঞ্চ নিজৰ উদ্যোগকো লাভজনক অৱস্থানত উপনীত কৰোৱালে৷ এতিয়া এওঁলোকে দিনটোত ডেৰশ যোৰ চেণ্ডেল প্ৰস্তুত কৰে৷ এয়াই নহয়, চলমানে এই বৰ্ষত আৰু এশজন দিব্যাংগক কৰ্ম সংস্থাপন প্ৰদান কৰাৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰিছে৷ মই এওঁলোকৰ উৎসাহ, এওঁলোকৰ উদ্যমশীলতাক অভিবাদন জনাইছো৷ এনেকুৱাই সংকল্প শক্তি গুজৰাটৰ কচ্ছ এলেকাৰ আজৰক গাঁৱৰ বাসিন্দাসকলেও প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ ২০০১ চনৰ প্ৰলয়ংকাৰী ভুমিকম্পৰ পিছত সকলো লোকে গাঁও পৰিত্যাগ কৰাৰ মুহূৰ্ততে ইছমাইল খত্ৰী নামৰ এজন ব্যক্তিয়ে গাঁৱতেই থাকি ‘আজৰক প্ৰিণ্ট’ৰ জৰিয়তে নিজৰ পাৰম্পৰিক কলা প্ৰদৰ্শিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে৷ চাওতে চাওতে প্ৰাকৃতিক ৰঙৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত ‘আজৰক কলা’ই সকলোকে আকৰ্ষিত কৰিবলৈ ধৰিলে আৰু সমগ্ৰ গাঁৱেই এই হস্তশিল্পৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিল৷ গাঁওবাসীয়ে কেৱল শতিকাপুৰণি নিজৰ এই কলাক সংৰক্ষণ কৰাই নহয় বৰঞ্চ তাক আধুনিক ফেশ্বনৰ সৈতেও সংযোজিত কৰিলে৷ এতিয়া ডাঙৰ ডাঙৰ ডিজাইনাৰ, ডাঙৰ ডাঙৰ ডিজাইনাৰ সংস্থাই ‘আজৰক প্ৰিণ্ট’ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ ধৰিছে৷ গাঁৱৰ পৰিশ্ৰমী লোকৰ বাবে আজি ‘আজৰক প্ৰিণ্ট’ এক ব্ৰেণ্ডলৈ ৰূপান্তৰিত হৈছে৷ বিশ্বৰ বৃহৎ বৃহৎ ক্ৰেতাই এই প্ৰিণ্টৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অলপতে সমগ্ৰ দেশত মহা-শিৱৰাত্ৰি পালন কৰা হৈছে৷ ভগৱান শিৱ আৰু মা-পাৰ্বতীৰ আশীৰ্বাদে দেশৰ চেতনা জাগৃত কৰিছে৷ মহা-শিৱৰাত্ৰিত ভোলে বাবাৰ আশীৰ্বাদ আপোনালোকৰ ওপৰত বৰ্ষণ হওক, আপোনালোকৰ সকলো মনোকামনা শিৱজীয়ে পূৰণ কৰক, আপোনালোক শক্তিমন্ত হওক, স্বাস্থ্যৱান হওক, সুখী হওক আৰু দেশৰ প্ৰতি নিজৰ কৰ্তব্য পালন কৰি থাকক৷
বন্ধুসকল, মহা-শিৱৰাত্ৰিৰ সৈতে বসন্ত ঋতুৰ আভাও এতিয়া দিনে দিনে বৃদ্ধি হ’ব৷ আগন্তুক দিনত হোলীৰ উৎসৱৰ ঠিক পিছতে গুড়ী-পৰৱাও পালন কৰা হ’ব৷ নৱৰাত্ৰিৰ পৰ্বও ইয়াৰ সৈতে জড়িত৷ ৰাম-নৱমীৰ পৰ্বও আহিব৷ পৰ্ব আৰু উৎসৱ, আমাৰ দেশৰ সামাজিক জীৱনৰ এক অভিন্ন অংগ৷ প্ৰতিটো উৎসৱৰ অন্তৰালত কোনোবাটো সামাজিক বাৰ্তা লুকাই থাকে যিয়ে কেৱল সমাজকেই নহয়, সমগ্ৰ দেশকেই একতাৰ ডোলেৰে বান্ধি ৰাখে৷ হোলীৰ পিছত চৈত্ৰ শুক্ল-প্ৰতিপদৰ পৰা ভাৰতীয় বিক্ৰমী নৱবৰ্ষ আৰম্ভ হয়৷ ইয়াৰ বাবেও আপোনালোক সকলোকে অগ্ৰীম শুভকামনা জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আগন্তুক ‘মন কী বাত’ পৰ্যন্ত বিদ্যাৰ্থীসকল বোধহয় পৰীক্ষাৰ সৈতে ব্যস্ত থাকিব৷ যিসকলৰ পৰীক্ষা শেষ হৈছে তেওঁলোকৰ আনন্দ৷ যিসকল ব্যস্ত, যিসকল আনন্দিত তেওঁলোককো অনেক শুভকামনা যাঁচি, আহক, আগন্তুক ‘মন কী বাত’ত অনেক বাৰ্তা-সম্ভাৰ লৈ পুনৰ মিলিত হ’ম৷ অশেষ ধন্যবাদ৷ নমস্কাৰ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ আজি ২৬ জানুৱাৰী৷ গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ অনেক শুভকামনা জনাইছো৷ ২০২০ৰ এয়া প্ৰথমটো ‘মন কী বাত’ৰ খণ্ড৷ এই বৰ্ষৰো এয়া প্ৰথমটো কাৰ্যসূচী, এই দশকৰো এয়া প্ৰথমটো কাৰ্যসূচী৷ বন্ধুসকল, এইবাৰ ‘গণতন্ত্ৰ দিৱস’ সমাৰোহৰ বাবে আপোনালোকৰ সৈতে ‘মন কী বাত’ৰ সময় পৰিৱৰ্তন কৰাটো উচিত বুলি ভাবিলো৷ আৰু সেইবাবে, অন্য এটা সময় নিৰ্ধাৰণ কৰি আজি আপোনালোকৰ সৈতে ‘মন কী বাত’ত উপস্থিত হৈছো৷ বন্ধুসকল, দিন পৰিৱৰ্তন হয়, সপ্তাহ পৰিৱৰ্তন হয়, মাহ পৰিৱৰ্তন হয়, বৰ্ষ পৰিৱৰ্তন হয়, কিন্তু ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ উৎসাহ…আৰু মইও কম নহয়, মইও কিবা এটা কৰিমেই৷ ‘কেন ডু’, এই ‘কেন ডু’ৰ ভাৱ, সংকল্প উদ্ভাসিত হ’বলৈ ধৰিছে৷ দেশ আৰু সমাজৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ ভাব, আগতকৈও অধিক শক্তিশালী হ’ব ধৰিছে৷ বন্ধুসকল, ‘মন কী বাত’ৰ মঞ্চত আমি সকলোৱে পুনৰ একত্ৰিত হৈছো৷ নতুন নতুন বিষয়ত চৰ্চা কৰাৰ বাবে আৰু দেশবাসীৰ নতুন নতুন উপলব্ধিসমূহ উদযাপন কৰাৰ বাবে, ভাৰতক উদযাপিত কৰাৰ বাবে আমি একত্ৰিত হৈছো৷ ‘মন কী বাত’- বিনিময়, শিক্ষণ আৰু সহযোগিতাৰে উত্তৰণৰ এক সুন্দৰ আৰু সহজ প্লেটফ’ৰ্মলৈ পৰ্যবসিত হৈছে৷ প্ৰতি মাহে সহস্ৰাধিক লোকে নিজৰ পৰামৰ্শ, নিজৰ প্ৰয়াস, নিজৰ অভিজ্ঞতা বিনিময় কৰে৷ তাৰ জৰিয়তে সমাজে প্ৰেৰণা পোৱাৰ বাবে, এনে কিছুমান কথা, জনসাধাৰণৰ অসাধাৰণ প্ৰয়াসৰ বিষয়ে আমি চৰ্চা কৰাৰ অৱকাশ লাভ কৰো৷
‘কোনোবাই কৰি দেখুৱাইছে’- তেন্তে আমিও কি কৰিব পাৰো? সেই কামক সমগ্ৰ দেশতে পুনৰবাৰ সম্পন্ন কৰি এক বৃহৎ পৰিৱৰ্তন সাধন কৰিব পাৰিনে? সেই কামক সমাজৰ এক সহজ অভ্যাসৰ ৰূপত বিকশিত কৰি সেই পৰিৱৰ্তনক স্থায়ী ৰূপ দিব পাৰিনে? এনে কিছুমান প্ৰশ্নৰ উত্তৰ সন্ধান কৰি কৰি, প্ৰতিমাহে ‘মন কী বাত’ত কিছু আহ্বান, কিবা এটা কৰি দেখুওৱাৰ সংকল্প গ্ৰহণৰ দিশত অগ্ৰসৰ হোৱা যায়৷ বিগত বৰ্ষকেইটাত আমি বহু সৰু সৰু সংকল্প গ্ৰহণ কৰিছো৷ যেনে – ‘এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিক ব্যৱহাৰ নকৰা’, ‘খাদী’ আৰু ‘স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয়’, স্বচ্ছতাৰ কথাই হওক বা কন্যা সন্তানৰ সন্মান আৰু গৌৰৱৰ চৰ্চাই হওক অথবা কম নগদৰ অৰ্থনীতিৰ পদক্ষেপক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰাৰ কথায়েই হওক৷ এনে বহু সংকল্পৰ জন্ম আমাৰ এই লঘূ কথাৰ ‘মন কী বাত’ৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছে৷ আৰু ইয়াৰ সৱলীকৰণো আপোনালোকেই কৰিছে৷
মই এখন অতিশয় মৰমলগা পত্ৰ লাভ কৰিছো৷ বিহাৰৰ শ্ৰীমান শৈলেশৰ৷ অৱশ্যে তেওঁ বিহাৰত নাথাকে৷ তেওঁ দিল্লীত থাকি কোনো এটা এনজিঅ’ত কাম কৰে বুলি জনাইছে৷ শ্ৰীমান শৈলেশে লিখিছে- ‘‘মোদী মহোদয়, আপুনি ‘মন কী বাত’ৰ প্ৰতিটো খণ্ডতে কিবা এটা কামৰ আহ্বান কৰে৷ মই তাৰে বহু কাম কৰিছো৷ এই শীতত মই মানুহৰ ঘৰৰ পৰা গৰম কাপোৰ সংগ্ৰহ কৰি প্ৰয়োজনাৰ্থীক বিতৰণ কৰিছো৷ মই ‘মন কী বাত’ৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বহু কাম কৰা আৰম্ভ কৰিছো৷ কিন্তু ধীৰে ধীৰে কিছুমান কথা মই পাহৰিলো আৰু কিছুমান কাম কৰিবলৈ থাকি গ’ল৷ মই এই নতুন বৰ্ষত ‘মন কী বাত’ৰ এখন চাৰ্ট প্ৰস্তুত কৰিলো য’ত সকলো কামৰ এখন তালিকা সন্নিৱিষ্ট কৰিলো৷ যিদৰে মানুহে নতুন বৰ্ষৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰে৷ মোদী মহোদয়, এয়া মোৰ নতুন বৰ্ষৰ সামাজিক সংকল্প৷ মই ভাবো যে এই সকলোবোৰ সৰু সৰু কথাই সমাজত বৃহৎ পৰিৱৰ্তন সাধন কৰিব পাৰে৷ আপুনি এই চাৰ্টখনত নিজৰ অটোগ্ৰাফ কৰি মোলৈ পুনৰ প্ৰেৰণ কৰিব পাৰিব নেকি?’’ শৈলেশ মহোদয়- আপোনাক অনেক অভিনন্দন আৰু শুভকামনা যাচিলো৷ আপোনাৰ নতুন বৰ্ষৰ সংকল্পৰ বাবে ‘মন কী বাত’ৰ এই চাৰ্ট অতিশয় সৃজনীশীল কৰ্ম৷ মই নিজৰ তৰফৰ পৰা শুভকামনা জনাই ইয়াক পুনৰ আপোনাৰ ওচৰলৈ নিশ্চয়কৈ প্ৰেৰণ কৰিম৷ বন্ধুসকল, এই ‘মন কী বাত’ৰ চাৰ্ট যেতিয়া মই পঢ়ি আছিলো, তেতিয়া মই নিজেও আচৰিত হৈছিলো যে ইমানবোৰ কথা আছে! ইমানবোৰ হেশ্বটেগ আছে! আৰু আমি সকলোৱে মিলি ইমানবোৰ প্ৰয়াসো কৰিছো৷ কেতিয়াবা আমি ‘সন্দেশ-টু-ছলজাৰ্ছ’ৰ সৈতে আমাৰ সৈনিকসকলৰ সৈতে ভাৱনাত্মক ৰূপত অধিক গভীৰভাৱে সংবদ্ধ হোৱা অভিযান চলাইছো, ‘খাদী ফ’ৰ নেচন-খাদী ফ’ৰ ফেশ্বন’ৰ সৈতে খাদী বিক্ৰীক এক নতুন স্তৰত উপনীত কৰিছো৷ ‘বাই লোকেল’ মন্ত্ৰ গ্ৰহণ কৰিছো৷ ‘হম ফিট তো ইণ্ডিয়া ফিট’ৰ দ্বাৰা ফিটনেচৰ প্ৰতি সজাগতা বৃদ্ধি কৰিছো৷ ‘মাই ক্লীন ইণ্ডিয়া’ অথবা ‘ষ্টেচু ক্লীনিং’ৰ প্ৰয়াসৰ জৰিয়তে স্বচ্ছতাক এক জন আন্দোলনলৈ পৰিণত কৰিছো৷ হেশ্বটেগ ‘নো টু ড্ৰাগছ্, হেশ্বটেগ ‘ভাৰত কী লক্ষ্মী’, হেশ্বটেগ ‘ছেল্ফ ফ’ৰ ছ’চাইটী’, হেশ্বটেগ ‘ষ্ট্ৰেছ ফ্ৰী এগজাম’, হেশ্বটেগ ‘সুৰক্ষা বন্ধন’, হেশ্বটেগ ‘ডিজিটেল ইকন’মী’, হেশ্বটেগ ‘ৰোড ছেফটী’, ৱাহঃ ৱাহঃ! অসংখ্য৷ শৈলেশ মহোদয়, আপোনাৰ এই ‘মন কী বাত’ৰ চাৰ্ট প্ৰত্যক্ষ কৰি এই তালিকা অতিশয় দীঘল বুলি অনুভৱ হৈছে৷ আহক, এই যাত্ৰা নিৰন্তৰে অব্যাহত ৰাখো৷ এই ‘মন কী বাত’ৰ চাৰ্টৰ পৰা আপুনি আপোনাৰ ৰুচি অনুসৰি যিকোনো এটা আহ্বানৰ সৈতে জড়িত হওক৷ হেশ্বটেগ ব্যৱহাৰ কৰি গৌৰৱৰ সৈতে নিজৰ অৱদানক সকলোৰে সৈতে বিনিময় কৰক৷ বন্ধুসকল, পৰিয়ালক আৰু সকলোকে উদগনি দিয়ক৷ যেতিয়া প্ৰতিজন ভাৰতবাসীয়ে এখোজ আগবঢ়ায় তেতিয়া আমাৰ ভাৰতবৰ্ষই ১৩০ কোটি খোজ আগবাঢ়ি যায়৷ সেইবাবে চৰৈৱতি-চৰৈৱতি-চৰৈৱতি, আগবাঢ়ি যোৱা, আগবাঢ়ি যোৱা, এই মন্ত্ৰৰ বাবে নিজৰ প্ৰয়াস অব্যাহত ৰাখক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি ‘মন কী বাত’ৰ চাৰ্টৰ বিষয়ে কথা পাতিলো৷ স্বচ্ছতাৰ পিছত জনসাধাৰণৰ অংশগ্ৰহণৰ ভাৱনা, অংশগ্ৰহণৰ ইচ্ছা, আজি আন এক ক্ষেত্ৰত দ্ৰুত গতিত আগবাঢ়িব ধৰিছে আৰু সেয়া হ’ল ‘জল সংৰক্ষণ’৷ ‘জল সংৰক্ষণ’ৰ বাবে বহু ব্যাপক তথা উদ্ভাৱনী প্ৰয়াস দেশৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তত নিৰন্তৰে চলিব ধৰিছে৷ মই এই কথা ক’বলৈ পাই সুখী অনুভৱ কৰিছো যে যোৱা বৰ্ষা ঋতুৰ সময়ত আৰম্ভ কৰা এই ‘জলশক্তি অভিযান’ জন অংশগ্ৰহণৰ দ্বাৰা অত্যাধিক সফলতাৰ দিশলৈ ধাৱমান হৈছে৷ বৃহৎ সংখ্যাত পুখুৰী, জল ভাণ্ডাৰ আদিৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছে৷ সকলোতকৈ ডাঙৰ কথা এয়ে যে, এই অভিযানত সমাজৰ বিভিন্ন শ্ৰেণীৰ লোকে অংশগ্ৰহণ কৰিছে৷ ৰাজস্থানৰ ঝালোৰ জিলাৰ কথাই লক্ষ্য কৰক- ইয়াৰ দুটা প্ৰাচীন কুঁৱা পৰিত্যক্ত হৈ পৰিছিল৷ তাৰপিছত কি হ’ল? ভদ্ৰায়ু আৰু থানৱালা পঞ্চায়তৰ শতাধিক লোকে ‘জলশক্তি অভিযান’ৰ অধীনত ইয়াক পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিলে৷ বাৰিষাৰ পূৰ্বেই জনতাই এই কুঁৱা দুটা পৰিষ্কাৰ কৰাৰ অভিযানত নামি পৰিল৷ এই অভিযানৰ বাবে কোনোবাই শ্ৰমদান কৰিলে, কোনোবাই ধন দান কৰিলে৷ আৰু ইয়াৰ পৰিণামস্বৰূপে এই কুঁৱা আজি সেই অঞ্চলৰ জীৱনৰেখা হৈ পৰিল৷ ঠিক এনে এক কাহিনী উত্তৰ প্ৰদেশৰ বাৰাবংকীৰো আছে৷ ইয়াৰ ৪৩ হেক্টৰ জোৰা সাৰাহী জুৰি বিপন্ন হোৱাৰ অন্তিত প্ৰান্তত উপনীত হৈছিল৷ কিন্তু গ্ৰামবাসীয়ে নিজৰ সংকল্প শক্তিৰ দ্বাৰা ইয়াক নতুন জীৱন প্ৰদান কৰিলে৷ এনে এক বৃহৎ অভিযানৰ পথত তেওঁলোকে কোনো বাধা উৎপন্ন হ’বলৈ নিদিলে৷ এখনৰ পিছত এখনকৈ বহুকেইখন গাঁও এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিল৷ তেওঁলোকে এই জুৰিৰ চাৰিওফালে এক মিটাৰ ওখ বান্ধ নিৰ্মাণ কৰিলে৷ এতিয়া জুৰীত পানীয়ে সচ্চল গতি লাভ কৰাৰ লগতে পক্ষীৰ কলৰৱেও অঞ্চলটো মুখৰিত কৰি তুলিছে৷
উত্তৰাখণ্ডৰ আলমোড়া- হালডানী ঘাইপথৰ কাষৰ ‘সুনিয়াকোট গাঁৱ’ৰ পৰাও জন অংশগ্ৰহণৰ এনে এক উদাহৰণৰ কাহিনী পোহৰলৈ আহিছে৷ গাঁওবাসীয়ে জল সংকটৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ নিজেই গাঁৱলৈ পানী অনাৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰিলে৷ তাৰপিছত কি হ’ল! জনতাই নিজৰ মাজতে ধন সংগ্ৰহ কৰিলে, যোজনা প্ৰস্তুত কৰিলে, শ্ৰমদান কৰি প্ৰায় এক কিলোমিটাৰ দূৰৰ পৰা গাঁৱলৈ পাইপ বহুৱালে৷ পাম্পিং ষ্টেচন স্থাপন কৰি চাওতে চাওতে দুই দশক পুৰণি সমস্যা চিৰদিনৰ কাৰণে নোহোৱা কৰি পেলালে৷ আনহাতে, তামিলনাডুৰ পৰা ব’ৰৱেলক বৰষুণৰ পানী জমা কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া হিচাপে নিৰ্মাণ কৰাৰ এক অনন্য উদ্ভাৱনী চিন্তা পোহৰলৈ আহিছে৷ সমগ্ৰ দেশতে ‘জল সংৰক্ষণ’ৰ সৈতে এনে অনেক কাহিনী আছে যিয়ে নতুন ভাৰতৰ সংকল্পক দৃঢ় কৰি তুলিছে৷ আজি আমাৰ জলশক্তি চেম্পিয়নৰ কাহিনী শুনিবলৈ সমগ্ৰ দেশ উৎসুক হৈ পৰিছে৷ মই আপোনালোকক অনুৰোধ কৰিছো যে জল সঞ্চয় আৰু জল সংৰক্ষণৰ ওপৰত হোৱা প্ৰয়াস, নিজৰ অথবা ওচৰে-পাজৰে হোৱা এনে প্ৰয়াসৰ বিষয়ে আলোকচিত্ৰ অথবা ভিডিঅ’ #জলশক্তি ফ’ৰ ইণ্ডিয়া (#jalshakti4India), ইয়াত যেন নিশ্চয়কৈ বিনিময় কৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল আৰু বিশেষকৈ মোৰ যুৱ বন্ধুসকল, আজি ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে মই অসম চৰকাৰ আৰু অসমৰ জনসাধাৰণক ‘খেলো ইণ্ডিয়া’ৰ সুন্দৰ আয়োজনৰ বাবে অশেষ অভিনন্দন জনাইছো৷ বন্ধুসকল, ২২ জানুৱাৰীত গুৱাহাটীত তৃতীয় ‘খেলো ইণ্ডিয়া ক্ৰীড়া’ সমাপ্ত হৈছে৷ ইয়াত বিভিন্ন ৰাজ্যৰ প্ৰায় ৬ হাজাৰ খেলুৱৈয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷ আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব যে এই ক্ৰীড়া মহোৎসৱত আশীটা অভিলেখ ভংগ হৈছে আৰু ইয়াৰে ৫৬টা অভিলেখ ভংগ আমাৰ কন্যা সন্তানসকলে কৰাত মই গৌৰৱ অনুভৱ কৰিছো৷ এই সিদ্ধি কন্যাসকলে লাভ কৰিছে৷ মই সকলো বিজেতাৰ সৈতে, ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰা সকলো প্ৰতিযোগীকে অভিনন্দন জনাইছো৷ লগতে ‘খেলো ইণ্ডিয়া ক্ৰীড়া’ৰ সফল আয়োজনৰ বাবে ইয়াৰ সৈতে জড়িত সকলো লোক, প্ৰশিক্ষক আৰু প্ৰযুক্তি বিষয়াসকলকো কৃতজ্ঞতা জনাইছো৷ ইয়াৰ দ্বাৰা বিদ্যালয় পৰ্যায়ত শিক্ষাৰ্থীসকলৰ মাজত ক্ৰীড়াৰ প্ৰতি আকৰ্ষণ কিমান বৃদ্ধি হৈছে সেয়া প্ৰদৰ্শিত হৈছে৷ মই আপোনালোকক জনাব বিচাৰিছো যে ২০১৮ চনত যেতিয়া ‘খেলো ইণ্ডিয়া ক্ৰীড়া’ৰ সূচনা হৈছিল তেতিয়া ইয়াত ৩৫০০ খেলুৱৈয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷ কিন্তু তিনি বছৰৰ ভিতৰতেই খেলুৱৈৰ সংখ্যা ছহেজাৰতকৈও অধিক বৃদ্ধি হৈছে, অৰ্থাৎ প্ৰায় দুগুণলৈ বৃদ্ধি হৈছে৷ এয়াই নহয়, কেৱল তিনিটা বছৰতেই ‘খেলো ইণ্ডিয়া ক্ৰীড়া’ৰ জৰিয়তে বত্ৰিশ শ প্ৰতিভাশালী শিশু উদ্ভাসিত হৈ সন্মুখলৈ ওলাই আহিছে৷ ইয়াৰে বহু শিশু এনে আছে যি অভাৱ আৰু দৰিদ্ৰতাৰ মাজত জীৱন কটাব লগীয়া হৈছে৷ ‘খেলো ইণ্ডিয়া ক্ৰীড়া’ত অংশগ্ৰহণ কৰা এনে শিশু আৰু তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃৰ ধৈৰ্য আৰু দৃঢ় সংকল্পৰ কাহিনীয়ে প্ৰতিজন ভাৰতীয়ক অনুপ্ৰাণিত কৰিব৷ গুৱাহাটীৰ পুৰ্ণিমা মণ্ডলৰ কথাকেই লক্ষ্য কৰক, তেওঁ নিজে গুৱাহাটী নগৰ নিগমৰ এক চাফাই কৰ্মী কিন্তু তেওঁৰ ছোৱালী মালবিকাই ফুটবলত যি অদম্য প্ৰদৰ্শন আগবঢ়ালে, তেওঁ ল’ৰা সুজিতে খো-খোত, আন এজন ল’ৰা প্ৰদীপে হকীত অসমক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিলে৷ এনেধৰণৰ গৌৰৱবোধ হোৱা কাহিনী তামিলনাডুৰ যোগান্থনৰো আছে৷ তেওঁ নিজে তামিলনাডুত বিড়ি বনোৱাৰ কাম কৰে, কিন্তু তেওঁৰ ছোৱালী পুৰ্ণাশ্ৰীয়ে ভাৰত্তোলনত সোণৰ পদক লাভ কৰি সকলোৰে অন্তৰ জয় কৰিবলৈ সক্ষম হ’ল৷ যদি মই ডেভিদ বেকহামৰ নাম লও তেতিয়া আপোনালোকে ক’ব যে তেওঁ এজন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ফুটবলাৰ৷ কিন্তু এতিয়া আপোনালোকৰ ওচৰতে এনে এজন ‘ডেভিদ বেকহাম’ আছে আৰু তেওঁ গুৱাহাটীৰ যুৱ ক্ৰীড়াত স্বৰ্ণ পদক লাভ কৰিছে৷ সেয়াও চাইক্লিং প্ৰতিযোগিতাৰ ২০০ মিটাৰৰ স্প্ৰিণ্ট ইভেণ্টত৷ মোৰ বাবে এয়া দুগুণ আনন্দৰ কথা যে যেতিয়া অলপতে মই আণ্ডামান-নিকোবৰলৈ গৈছিলো… নিকোবৰ দ্বীপৰ বাসিন্দা ডেভিদৰ মূৰৰ পৰা শৈশৱতেই পিতৃ-মাতৃৰ মৰমৰ ছায়া নোহোৱা হৈছিল৷ খুড়াকে তেওঁক ফুটবলাৰ হোৱাটো বিচাৰিছিল আৰু সেয়ে বিখ্যাত ফুটবলাৰগৰাকীৰ নামেৰে তেওঁৰো নাম ৰাখিছিল৷ কিন্তু তেওঁৰ মন আছিল চাইক্লিঙত৷ ‘খেলো ইণ্ডিয়া’ আঁচনিৰ অধীনত তেওঁৰ বাচনি হ’ল আৰু আজি চাওক, তেওঁ চাইক্লিঙত এক নতুন কীৰ্তি স্থাপন কৰিলে৷ ভিৱানীৰ প্ৰশান্ত সিং কানহাইয়াই প’ল ভল্ট ইভেণ্টত নিজৰেই ৰাষ্ট্ৰীয় অভিলেখ ভংগ কৰিলে৷ ১৯ বছৰীয়া প্ৰশান্ত এক কৃষক পৰিয়ালৰ ল’ৰা৷ আপোনালোকে জানি আচৰিত হ’ব যে প্ৰশান্তই মাটিতেই প’ল ভণ্টৰ অনুশীলন কৰিছিল৷ এই কথা জনাৰ পিছত ক্ৰীড়া বিভাগে তেওঁৰ প্ৰশিক্ষকক দিল্লীৰ জৱাহৰলাল নেহৰু ষ্টেডিয়ামত একাডেমী পৰিচালনা কৰাত সহায় কৰিলে আৰু আজি প্ৰশান্তই তাত প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণ কৰি আছে৷ মুম্বাইৰ কৰীণা শান্বক্তাৰ কাহিনীত কোনো পৰিস্থিতিতে হাৰ নমনাৰ অদম্য উৎসাহে যিকোনো লোককে অনুপ্ৰাণিত কৰিব পাৰে৷ কৰীণাই সাঁতোৰত ১০০ মিটাৰ ব্ৰেষ্ট-ষ্ট্ৰ’কৰ প্ৰতিযোগিতা ১৭ বৰ্ষৰ অনুৰ্ধৰ শাখাত সোণৰ পদক লাভ কৰিলে আৰু নতুন ৰাষ্ট্ৰীয় অভিলেখ সৃষ্টি কৰিলে৷ দশম শ্ৰেণীত অধ্যয়ন কৰা কৰীণাৰ বাবে এনে এক পৰিস্থিতি উদ্ভৱ হৈছিল যে আঁঠুৰ আঘাতৰ বাবে তেওঁ প্ৰশিক্ষণ বাদ দিব লগীয়া হৈছিল কিন্তু কৰীণা আৰু তেওঁৰ মাতৃয়ে সাহস নেহেৰুৱালে আৰু আজি পৰিণাম আপোনালোকে দেখিবলৈ পাইছে৷ মই সকলো খেলুৱৈৰ উজ্বল ভৱিষ্যত কামনা কৰিছো৷ ইয়াৰ লগতে মই সকলো দেশবাসীৰ তৰফৰ পৰা এওঁলোকৰ অভিভাৱকো প্ৰণিপাত জনাইছো কিয়নো তেওঁলোকে দৰিদ্ৰতাক সন্তানৰ ভৱিষ্যতৰ হেঙাৰ হ’বলৈ নিদিলে৷ আমি সকলোৱে জানো যে ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতাৰ জৰিয়তে খেলুৱৈসকলে নিজৰ উদ্যম প্ৰদৰ্শন কৰাৰ অৱকাশ লাভ কৰাৰ লগতে অন্য ৰাজ্যৰ সংস্কৃতি অনুধাৱন কৰাৰো সুযোগ লাভ কৰে৷ সেইবাবে আমি ‘খেলো ইণ্ডিয়া যুৱ ক্ৰীড়া’ৰ দৰে প্ৰতি বছৰে ‘খেলো ইণ্ডিয়া বিশ্ববিদ্যালয় ক্ৰীড়া’ও আয়োজিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছো৷ ইয়াত অংশগ্ৰহণৰ বাবে ৩০০০ত কৈও অধিক খেলুৱৈয়ে যোগ্যতা প্ৰমাণ কৰিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, পৰীক্ষাৰ সময় উপস্থিত হৈছে৷ স্বাভাৱিকতেই সকলো শিক্ষাৰ্থীয়ে নিজৰ নিজৰ শেষ প্ৰস্তুতিত জড়িত হৈ পৰিছে৷ দেশৰ কোটি কোটি শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতে ‘পৰীক্ষা পে চৰ্চা’ৰ অনুভৱৰ পিছত মই বিশ্বাসেৰে ক’ব পাৰো যে দেশৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ মন আত্মবিশ্বাসেৰে ভৰি আছে আৰু তেওঁলোকে সকলো ধৰণৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ সাজু আছে৷
বন্ধুসকল, এফালে পৰীক্ষা আৰু আনফালে শীতৰ বতৰ৷ এই দুয়োটা পৰিস্থিতিৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি মই আপোনালোকক নিজকে ফিট ৰাখিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ অলপ ব্যায়াম কৰক, অলপ খেলক, দৌৰক৷ খেল-ধেমালিয়েই হ’ল ফিট হৈ থকাৰ মূলমন্ত্ৰ৷ অৱশ্যে ‘ফিট ইণ্ডিয়া’ক লৈ অনুষ্ঠিত হোৱা বহু কাৰ্যসূচী মই দেখিবলৈ পাইছো৷ ১৮ জানুৱাৰী তাৰিখে সমগ্ৰ দেশতে যুৱচামে চাইক্ল’থনৰ আয়োজন কৰিলে৷ য’ত অংশগ্ৰহণ কৰা লক্ষাধিক দেশবাসীয়ে ফিটনেছৰ বাৰ্তা প্ৰদান কৰিলে৷ আমাৰ নতুন ভাৰত সম্পূৰ্ণৰূপে ফিট হওক তাৰবাবে প্ৰতিটো স্তৰত যি প্ৰয়াস দেখিবলৈ পোৱা গৈছে, সি উৎসাহ আৰু উদ্দীপনা বঢ়াই তুলিছে৷ যোৱা বছৰ নৱেম্বৰত আৰম্ভ হোৱা ‘ফিট ইণ্ডিয়া স্কুল’ৰ প্ৰয়াসে এতিয়া ফল দেখুৱাইছে৷ মোক জনোৱা হৈছে যে এই পৰ্যন্ত ৬৫০০০ত কৈও অধিক বিদ্যালয়ে অনলাইন পঞ্জীয়ন কৰি ‘ফিট ইণ্ডিয়া স্কুল’ স্বীকৃতিপত্ৰ লাভ কৰিছে৷ দেশৰ অন্য বিদ্যালয়সমূহকো মই আহ্বান জনাইছো যে শাৰীৰিক কাৰ্যকলাপ আৰু ক্ৰীড়াক অধ্যয়নৰ সৈতে সংবদ্ধ কৰি ‘ফিট স্কুল’ হিচাপে পৰিগণিত হওক৷ ইয়াৰ সৈতে মই সকলো দেশবাসীকে এই আহ্বান জনাব খুজিছো যে দিনটোত শাৰীৰিক কাৰ্যকলাপ বৃদ্ধি কৰক৷ সদায়েই নিজেই নিজকে কওক যে মই ফিট হ’লেই ভাৰতো ফিট হ’ব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দুসপ্তাহ পূৰ্বে, ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত ভিন্ন ভিন্ন উৎসৱ পালন কৰা হৈছিল৷ পাঞ্জাৱত লোহৰী উদযাপনৰ উদ্দীপনাৰ সৈতে তামিলনাডুৰ ভাই-ভনীসকলে পোংগল উৎসৱ পালন, তিৰুৱল্লুৱৰৰ জয়ন্তী পালনত ব্যস্ত আছিল৷ ঠিক সেইদৰে, অসমত বিহু আৰু গুজৰাটত চাৰিওফালে উত্তৰায়ণৰ বাবে আকাশ চিলাৰে ভৰি আছিল৷ এনে সময়তে মই দিল্লীত এক ঐতিহাসিক ঘটনাৰ সাক্ষী হোৱাৰ সুযোগ পাইছিলো৷ দিল্লীত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ চুক্তিত স্বাক্ষৰ কৰা হৈছিল৷ ইয়াৰ লগতে প্ৰায় ২৫ বছৰ পুৰণি ব্ৰু-ৰিয়াং শৰণাৰ্থীৰ সমস্যাৰ এক হৃদয়বিদাৰক অধ্যায়ৰ অন্ত পৰিছিল, সৰ্বকালৰ বাবে সমাপ্ত হৈ পৰিছিল তেওঁলোকৰ সমস্যা৷ আপোনালোকে ব্যস্ততা আৰু উৎসৱ বতৰৰ বাবে বোধহয় এই ঐতিহাসিক চুক্তিৰ বিষয়ে বিশদভাৱে জানিবলৈ নাপালে৷ সেইবাবে মই ‘মন কী বাত’ত এই বিষয়ে চৰ্চা কৰিব বিচাৰিছো৷ এই সমস্যা ৯০ দশকৰ৷ ১৯৯৭ চনত জাতিগত সংঘৰ্ষৰ ফলত ব্ৰু ৰিয়াং জনজাতিৰ লোকসকলে মিজোৰামৰ পৰা ত্ৰিপুৰাত শৰণ ল’বলগীয়া হৈছিল৷ এই শৰণাৰ্থীসকলক উত্তৰ ত্ৰিপুৰাস্থিত কাঞ্চনপুৰৰ এক অস্থায়ী শিবিৰত ৰখা হৈছিল৷ এয়া অতিশয় পীড়াদায়ক যে ব্ৰু ৰিয়াং জনজাতিৰ লোকে শৰণাৰ্থীৰ ৰূপত নিজৰ জীৱনৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সময় হেৰুৱাই পেলালে৷ তেওঁলোকৰ বাবে শিবিৰত জীৱন অতিবাহিত কৰাৰ অৰ্থ আছিল- প্ৰতিটো মৌলিক সুবিধাৰ পৰা বঞ্চিত হোৱা৷ ২৩ বছৰলৈ ঘৰ-পৰিয়ালৰ বাবে, ৰোগৰ চিকিৎসাৰ ব্যৱস্থা আৰু সন্তানৰ বাবে শিক্ষা বা তেওঁলোকৰ সুবিধাৰ একো চিন্তা কৰিব পৰা নাছিল৷ চিন্তা কৰক, ২৩ বছৰলৈ শিবিৰত কঠিন পৰিস্থিতিত জীৱন অতিবাহিত কৰাটো তেওঁলোকৰ বাবে কেনে দুঃসহ পৰিস্থিতি আছিল৷ জীৱনৰ প্ৰতিটো পল, প্ৰতিটো দিন এক অনিশ্চিত ভৱিষ্যতৰ সৈতে আগবঢ়াটো কেনে কষ্টকৰ কাম আছিল৷ চৰকাৰ আহিল আৰু গুচি গ’ল, কিন্তু তেওঁলোকৰ দুখৰ অন্ত নপৰিল৷ কিন্তু ইমান কষ্টৰ পিছতো তেওঁলোকে ভাৰতীয় সংবিধান আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰতি আস্থা নেহেৰুৱালে৷ আৰু এই বিশ্বাসৰ ফলতেই তেওঁলোকৰ জীৱনত নতুন সুৰুয উদিত হ’ল৷ চুক্তিৰ অধীনত এতিয়া তেওঁলোকৰ গৰিমাপূৰ্ণ জীৱনৰ পথ মুকলি হ’ল৷ অৱশেষত ২০২০ৰ নতুন দশকে ব্ৰু ৰিয়াং জনজাতিৰ জীৱনলৈ এক নতুন আশা আৰু উৎসাহৰ কিৰণ কঢ়িয়াই আনিলে৷ প্ৰায় ৩৪০০০ ব্ৰু ৰিয়াং শৰণাৰ্থীক ত্ৰিপুৰাত সংস্থাপন কৰা হ’ব৷ এয়াই নহয়, তেওঁলোকৰ পুনৰ্বাসন আৰু সৰ্বাংগীন বিকাশৰ বাবে কেন্দ্ৰ চৰকাৰে প্ৰায় ৬০০ কোটি টকাৰ সাহায্য প্ৰদানো কৰিব৷ প্ৰত্যেক বিস্থাপিত পৰিয়ালক ভূমি প্ৰদান কৰা হ’ব৷ ঘৰ নিৰ্মাণত সহায় কৰা হ’ব৷ ইয়াৰ লগতে তেওঁলোকৰ ৰেচনৰো ব্যৱস্থা কৰা হ’ব৷ এতিয়াৰে পৰা তেওঁলোকে কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্য চৰকাৰৰ জন কল্যাণকাৰী যোজনাসমূহৰ সুবিধা লাভ কৰিব৷ এই চুক্তি বহু দিশৰ পৰা গুৰুত্বপূৰ্ণ হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ ই সহযোগিতামূলক মৈত্ৰীতন্ত্ৰৰ ভাৱনাক প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ চুক্তিৰ বাবে মিজোৰাম আৰু ত্ৰিপুৰা, দুয়োখন ৰাজ্যৰ মুখ্যমন্ত্ৰী উপস্থিত আছিল৷ এই চুক্তি দুয়োখন ৰাজ্যৰ জনতাৰ সন্মতি আৰু শুভকামনাৰ দ্বাৰা সম্ভৱ হৈছে৷ ইয়াৰ বাবে মই দুয়োখন ৰাজ্যৰ জনসাধাৰণক, ৰাজ্য দুখনৰ মুখ্যমন্ত্ৰীক বিশেষ ৰূপে কৃতজ্ঞতা জনাইছো৷ এই চুক্তিয়ে ভাৰতীয় সংস্কৃতিত সমাহিত কৰুণা ভাৱ আৰু সহৃদয়তাক প্ৰকট কৰি তুলিছে৷ সকলোকে আপোন বুলি ভবা আৰু সমিলমিলৰ ভাৱে বাস কৰা, এই পবিত্ৰ ভূমিৰ সংস্কাৰত আছে৷ পুনৰবাৰ এই ৰাজ্য দুখনৰ বাসিন্দা আৰু ব্ৰু ৰিয়াং সম্প্ৰদায়ৰ লোকক বিশেষভাৱে অভিনন্দন জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এই বৃহৎ ‘খেলো ইণ্ডিয়া ক্ৰীড়া’ৰ সফল আয়োজক অসমত আন এক ডাঙৰ কাম সম্পন্ন হৈছে৷ আপোনালোকে বাতৰিতো দেখিছে যে কিছুদিন পূৰ্বে অসমত আঠটা বিভিন্ন সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠনৰ ৬৪৪ জন লোকে অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ পৰিত্যাগ কৰি আত্মসমৰ্পণ কৰিছে৷ যিসকলে পূৰ্বে হিংসাৰ পথত অগ্ৰসৰ হৈছিল তেওঁলোকে শান্তিত বিশ্বাস কৰি দেশৰ বিকাশৰ অংশীদাৰ হ’বলৈ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে, মূলসুঁতিলৈ ঘূৰি আহিল৷ যোৱা বৰ্ষত ত্ৰিপুৰাতো ৮০ত কৈ অধিক জনে হিংসাৰ পথ পৰিত্যাগ কৰি মূলসুঁতিলৈ ঘূৰি আহিল৷ যিসকলে এই ভাবি অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ হাতত তুলি লৈছিল যে হিংসাৰ দ্বাৰা সমস্যাৰ সমাধান উলিয়াব পাৰি, তেওঁলোকৰ এতিয়া এই বিশ্বাস দৃঢ় হৈছে যে শান্তি আৰু ঐক্যতাৰ দ্বাৰাহে যিকোনো বিবাদৰ সমাধান নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি৷ দেশবাসীসকলে এই কথা জানি সুখী হ’ব যে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত বিদ্ৰোহৰ পৰিমাণ ব্যাপক পৰিমাণে হ্ৰাস হৈছে আৰু ইয়াৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ কাৰণ এয়ে যে এই ক্ষেত্ৰৰ সৈতে জড়িত প্ৰতিটো বিষয়কে শান্তিৰ সৈতে, নিষ্ঠাৰে, আলোচনাৰ মাধ্যমেৰে সমাধান কৰিব পাৰি৷ দেশৰ যিকোনো প্ৰান্তত আজিও হিংসা আৰু অস্ত্ৰৰ বলত সমস্যাৰ সমাধান সন্ধান কৰি থকা লোকসকলক আজি এই গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ পবিত্ৰ ক্ষণত আহ্বান জনাইছো যে আপোনালোক ঘূৰি আহক৷ সমস্যাসমূহ শান্তিপূৰ্ণ ধৰণে সমাধান কৰাত নিজৰ আৰু দেশৰ ক্ষমতাত বিশ্বাস ৰাখক৷ আমি একবিংশ শতিকাত বাস কৰি আছো যি হ’ল জ্ঞান-বিজ্ঞান আৰু লোকতন্ত্ৰৰ যুগ৷ আপোনালোকে এনে স্থানৰ বিষয়ে শুনিছে নে য’ত হিংসাৰ দ্বাৰা জীৱনৰ মান উন্নত হৈছে? আপোনালোকে এনে স্থানৰ বিষয়ে শুনিছে নে য’ত শান্তি আৰু সদ্ভাৱ জীৱনৰ বাবে কণ্টকময় হৈ পৰিছে? হিংসাই কোনো সমস্যাৰ সমাধান নকৰে৷ বিশ্বৰ যিকোনো সমস্যাৰ সমাধান আন এটা সমস্যা সৃষ্টিৰ জৰিয়তে নহয়, বৰঞ্চ অধিকতকৈ অধিক সমাধান সন্ধানৰ জৰিয়তেহে কৰিব পাৰি৷ আহক, আমি সকলোৱে মিলি এনে এক নতুন ভাৰত নিৰ্মাণৰ অংশীদাৰ হওঁ য’ত শান্তি প্ৰতিটো প্ৰশ্নৰ উত্তৰ হওক৷ একত্ৰিতভাৱে প্ৰতিটো সমস্যা সমাধানৰ প্ৰয়াস হওক৷ আৰু ভ্ৰাতৃত্ববোধে সকলো বিভাজন আৰু বিচ্ছিন্নতাবাদৰ প্ৰয়াসক নিষ্ফল কৰি তোলক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ পবিত্ৰ ক্ষণত মই ‘গগনযান’ৰ বিষয়ে ক’বলৈ পাই অতিশয় আনন্দিত বোধ কৰিছো৷ দেশে এই দিশত আৰু এখোজ আগুৱালে৷ ২০২২ত আমাৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫তম বৰ্ষ সম্পূৰ্ণ হ’ব৷ আৰু সেই ক্ষণত আমি ‘গগনযান অভিযান’ৰ সৈতে এজন ভাৰতীয়ক মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰাৰ সংকল্প সিদ্ধ কৰিব লাগিব৷ ‘গগনযান অভিযান’ একবিংশ শতিকাত বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ এক ঐতিহাসিক উপলব্ধি হিচাপে বিবেচিত হ’ব৷ নতুন ভাৰতৰ বাবে এয়া মাইলৰ খুঁটি হিচাপে বিবেচিত হ’ব৷ বন্ধুসকল, আপোনালোকে জানে যে এই অভিযানত এষ্ট্ৰ’নাট অৰ্থাৎ নভোচাৰীসকলৰ বাবে চাৰিজন প্ৰত্যাশীৰ বাচনি কৰা হৈছে৷ এই চাৰিওজন যুৱক হ’ল ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ পাইলট৷ এই প্ৰতিভাশালী যুৱককেইজন হ’ল ভাৰতৰ কৌশল, প্ৰতিভা, ক্ষমতা, সাহস আৰু সপোনৰ প্ৰতীক৷ আমাৰ চাৰিওজন বন্ধুৱেই আগন্তুক কেইটামান দিনৰ ভিতৰতে ৰাছিয়ালৈ প্ৰশিক্ষণৰ বাবে ৰাওনা হ’ব৷ মোৰ বিশ্বাস যে ইয়াৰ জৰিয়তে ভাৰত আৰু ৰাছিয়াৰ মৈত্ৰী আৰু সহযোগিতাৰ এক নতুন অধ্যায়ৰ সূচনা হ’ব৷ এওঁলোকক এবছৰতকৈও অধিক সময়লৈ প্ৰশিক্ষণ দিয়া হ’ব৷ ইয়াৰ পিছত দেশৰ আশা আৰু আকাংক্ষাৰ ডেউকাক মহাকাশলৈ লৈ যোৱাৰ দায়িত্ব এওঁলোকৰ কান্ধত তুলি দিয়া হ’ব৷ আজি গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ শুভ ক্ষণত এই চাৰিওজন যুৱক আৰু এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত ভাৰত আৰু ৰাছিয়াৰ বৈজ্ঞানিকসকল তথা অভিযন্তাসকলক মই অভিনন্দন জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যোৱা মাৰ্চত এক ভিডিঅ’, সংবাদ মাধ্যম আৰু ছ’চিয়েল মাধ্যমত চৰ্চাৰ বিষয় হৈ পৰিছিল৷ চৰ্চাৰ বিষয়টো এয়াই আছিল যে কিদৰে এক এশ সাত বছৰীয়া মাতৃয়ে ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন সমাৰোহ প্ৰট’ক’ল ভংগ কৰি ৰাষ্ট্ৰপতি মহোদয়ক আশীৰ্বাদ দিছিল৷ এই মহিলা আছিল সালুমৰদা থিমকা যি কৰ্ণাটকত ‘বৃক্ষ মাতা’ হিচাপে প্ৰখ্যাত৷ আৰু সেই সমাৰোহ আছিল পদ্ম পুৰস্কাৰৰ৷ অতিশয় সাধাৰণ ঘৰৰ পৰা অহা থিমকাৰ অসাধাৰণ অৱদানক দেশে জানিলে, বুজিলে আৰু সন্মান প্ৰদান কৰিলে৷ তেওঁক পদ্মশ্ৰী সন্মান প্ৰদান কৰা হ’ল৷
বন্ধুসকল, আজি ভাৰতে এই মহান বিভূতিসকলক লৈ গৌৰৱ অনুভৱ কৰে৷ ভূমিৰ সৈতে জড়িত লোকক সন্মানিত কৰি গৌৰৱ অনুভৱ কৰে৷ প্ৰতি বছৰৰ দৰে কালি সন্ধিয়া পদ্ম পুৰস্কাৰৰ ঘোষণা কৰা হৈছে৷ মই আপোনালোকক তেওঁলোকৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ তেওঁলোকৰ অৱদানৰ বিষয়ে পৰিয়ালত আলোচনা কৰক৷ ২০২০ৰ পদ্ম পুৰস্কাৰৰ বাবে এই বছৰত ৪৬ হাজাৰতকৈও অধিক নামাংকন প্ৰাপ্ত হৈছে৷ এই সংখ্যা ২০১৪ৰ তুলনাত ২০ গুণতকৈও অধিক৷ এই সংখ্যাই জন-জনৰ এই বিশ্বাসক প্ৰতিফলিত কৰে যে পদ্ম পুৰস্কাৰ এতিয়া জনতাৰ পুৰস্কাৰ হৈ পৰিছে৷ আজি পদ্ম পুৰস্কাৰৰ সকলো প্ৰক্ৰিয়া অনলাইন হৈ পৰিছে৷ পূৰ্বতে যি নিৰ্ণয় সীমিত সংখ্যক লোকৰ মাজত হৈছিল আজি সেয়া সম্পূৰ্ণৰূপে জনকেন্দ্ৰিক হৈ পৰিছে৷ এক প্ৰকাৰে ক’বলৈ গ’লে পদ্ম পুৰস্কাৰক লৈ দেশত এক নতুন বিশ্বাস আৰু সন্মানৰ ভাৱ উৎপন্ন হৈছে৷ এতিয়া সন্মান লাভ কৰোঁতাৰ মাজত এনে বহু লোক আছে যি পৰিশ্ৰমৰ পৰাকাষ্ঠাৰ দ্বাৰা উদ্ভাসিত হৈছে৷ সীমিত সংসাধনৰ বাধা আৰু ওচৰ-পাজৰৰ ঘন ঘোৰ নিৰাশা পৰিহাৰ কৰি তেওঁলোক আগবাঢ়িছে৷ প্ৰকৃততেই তেওঁলোকৰ শক্তিশালী ইচ্ছাশক্তি, সেৱাৰ ভাৱনা আৰু নিস্বাৰ্থ ভাৱে আমাক সকলোকে অনুপ্ৰাণিত কৰে৷ মই পুনৰবাৰ সকলো পদ্ম পুৰস্কাৰপ্ৰাপ্ত বিজেতাসকলক অভিনন্দন জনাইছো৷ আৰু আপোনালোক সকলোকে তেওঁলোকৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰিবলৈ, অধিক তথ্য আহৰণ কৰিবলৈ বিশেষভাৱে আহ্বান জনাইছো৷ তেওঁলোকৰ জীৱনৰ অসাধাৰণ কাহিনীয়ে সমাজক প্ৰকৃততেই অনুপ্ৰেৰিত কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, পুনৰবাৰ গণতন্ত্ৰ দিৱস অনেক শুভকামনা জনালো৷ এই সম্পূৰ্ণ দশকটো আপোনাৰ জীৱনৰ, ভাৰতৰ জীৱনৰ, নতুন সংকল্প, নতুন সিদ্ধিৰ দশক হৈ পৰক৷ আৰু বিশ্বই ভাৰতৰ পৰা যি আশা কৰে, সেই আশাক পূৰণ কৰাৰ সামৰ্থ, ভাৰতে প্ৰাপ্ত কৰিব৷ এই বিশ্বাসৰ সৈতে আহক- নতুন দশকৰ আৰম্ভণি কৰো৷ নতুন সংকল্পৰ সৈতে মা ভাৰতীৰ সেৱাত ব্ৰতী হওঁ৷ অশেষ ধন্যবাদ৷ নমস্কাৰ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ ২০১৯ বৰ্ষক বিদায় দিয়াৰ ক্ষণ আমাৰ মাজত উপস্থিত হৈছে৷ তিনিটা দিনৰ পিছতেই ২০১৯ বৰ্ষই আমাৰ পৰা বিদায় ল’ব৷ ইয়াৰ পিছত ২০২০ত আমি কেৱল প্ৰৱেশ কৰাই নহয়, নতুন বছৰতো প্ৰৱেশ কৰিম আৰু নতুন দশকতো প্ৰৱেশ কৰিম৷ একবিংশ শতিকাৰ তৃতীয়টো দশকত প্ৰৱেশ কৰিম৷ মই সকলো দেশবাসীক ২০২০ বৰ্ষৰ বাবে হৃদয়েৰে শুভকামনা জনাইছো৷ এই দশকটোত এটা কথা নিশ্চিত যে দেশৰ বিকাশক গতি দিয়াত যিসকল লোকে সক্ৰিয় ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিব তেওঁলোকৰ জন্ম একবিংশ শতিকাতেই হৈছে- যি এই শতিকাৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়সমূহৰ বিষয়ে জ্ঞাত হৈ ডাঙৰ-দীঘল হৈছে৷ এনে যুৱচামক আজি বহু শব্দেৰে অভিহিত কৰা হয়৷ কিছু লোকে তেওঁলোকক Millennials বুলি কয়, কিছুমানে তেওঁলোকক Generation Z অথবা Gen Z বুলিও কয়৷ আৰু ব্যাপক ৰূপত এটা কথা সকলোৰে মন-মগজুত এনেদৰে বহি গৈছে যে আমাৰ এই প্ৰজন্ম অতিশয় প্ৰতিভাশালী৷ তেওঁলোকে সদায়েই নতুন কিবা এটা কৰাৰ সপোন দেখে৷ তেওঁলোকৰ নিজা বিকল্পও আছে আৰু তাতোকৈ ডাঙৰ কথা এয়ে যে, বিশেষকৈ ভাৰতৰ বিষয়ে মই ক’ব বিচাৰিম, আজিকালি যি যুৱচামক আমি প্ৰত্যক্ষ কৰো, তেওঁলোকে প্ৰণালীক পচন্দ কৰে৷ এয়াই নহয়, তেওঁলোকে প্ৰণালী অনুসৰণ কৰিবলৈও বিচাৰে৷ আৰু কেতিয়াবা কোনো প্ৰণালীয়ে ঠিক মতে কাম নকৰিলে তেওঁলোকে অস্থিৰো হৈ পৰে আৰু সাহসৰ সৈতে প্ৰণালীক প্ৰশ্নও কৰে৷ মই ইয়াক ভাল বুলি কও৷ এটা কথা ঠিক যে দেশৰ যুৱচামে অৰাজকতা ভাল নাপায় বুলিও আমি ক’ব পাৰো৷ অব্যৱস্থা, অস্থিৰতা, এইসমূহৰ প্ৰতি তেওঁলোক অতিশয় ক্ষুণ্ণ হৈ উঠে৷ তেওঁলোকে পৰিয়ালবাদ, জাতিবাদ, আপোন-পৰ, স্ত্ৰী-পুৰুষ, এই ভেদভাৱসমূহ পচন্দ নকৰে৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা আমি দেখা পাওঁ যে বিমানবন্দৰত, অথবা চিনেমা, থিয়েটাৰত যদি কোনোবাই শাৰীৰ মাজত বলপূৰ্বকভাৱে সোমাবলৈ চেষ্টা কৰে তেন্তে তেওঁলোকে ইয়াৰ বিৰুদ্ধে মাত মাতে৷ আৰু আমি এনে ঘটনাও দেখা পাইছো যে আন এজন তৰুণে তৎকালীনভাৱে নিজৰ ম’বাইল ফোন উলিয়াই তাৰে ভিডিঅ’ প্ৰস্তুত কৰে আৰু চাওতে চাওতে সেই ভিডিঅ’ ভাইৰেল হৈ পৰে৷ আৰু যিয়ে ভুল কাম কৰে তেওঁও অনুতপ্ত হয় যে এয়া কি হৈ গ’ল! এনে ধৰণৰ এক ব্যৱস্থা, নতুন প্ৰকাৰৰ যুগ, নতুন ধৰণৰ চিন্তা আমাৰ যুৱচামৰ মাজত পৰিলক্ষিত হয়৷ আজি ভাৰতে এই প্ৰজন্মৰ পৰা বহু আশা কৰে৷ এই যুৱচামক, দেশক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব লাগিব৷ স্বামী বিবেকানন্দই কৈছিল, ‘‘–“My Faith is in the Younger Generation, the Modern Generation, out of them, will come my workers”৷ তেওঁ কৈছিল, ‘‘মই যুৱপ্ৰজন্মক বিশ্বাস কৰো, এই আধুনিক প্ৰজন্মক বিশ্বাস কৰো৷’’ আৰু তেওঁ বিশ্বাস প্ৰকট কৰি কৈছিল যে এই সকলৰ মাজৰ পৰাই তেওঁ নিজৰ কাৰ্যকৰ্তা লাভ কৰিব৷ যুৱচামৰ বিষয়ে মন্তব্য কৰি তেওঁ কৈছিল, ‘‘যুৱচামৰ মূল্য নিৰ্ধাৰণো কৰিব নোৱাৰি আৰু ইয়াৰ বৰ্ণনাও কৰিব নোৱাৰি৷’’ এয়া জীৱনৰ আটাইতকৈ মূল্যবান কালখণ্ড৷ আপোনাৰ ভৱিষ্যত আৰু আপোনাৰ জীৱন আপুনি নিজৰ যুৱাৱস্থা কিদৰে অতিবাহিত কৰিছে তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে৷ বিবেকানন্দজীৰ মতে তৰুণ সেইজনেই, যাৰ হৃদয় শক্তি আৰু উদ্দীপনাৰে পৰা৷ মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস যে ভাৰতত, এই দশকত কেৱল যুৱচামৰেই বিকাশ হোৱাই নহয়, বৰঞ্চ যুৱচামৰ সামৰ্থৰ জৰিয়তে দেশক বিকশিত কৰা সত্যও প্ৰতিষ্ঠাপিত হ’ব৷ আৰু আধুনিক ভাৰত নিৰ্মাণত এই প্ৰজন্মৰ দায়িত্ব সৰ্বাধিক হ’ব বুলি মই স্পষ্টভাৱে অনুভৱ কৰিছো৷ অহা ১২ জানুৱাৰীত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া বিবেকানন্দ জয়ন্তীত যেতিয়া দেশে যুৱ-দিৱস পালন কৰিব তেতিয়া প্ৰত্যেক তৰুণে এই দশকত নিজৰ দায়িত্ব সম্পৰ্কেও চিন্তা কৰক আৰু এই দশকৰ বাবে নিশ্চিতভাৱে কোনো সংকল্প গ্ৰহণ কৰক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কন্যাকুমাৰীত যি শিলাৰ ওপৰত স্বামী বিবেকানন্দই ধ্যানমগ্ন হৈছিল, তাত যি বিবেকানন্দ ৰ’ক মেম’ৰিয়েল আছে, তাৰে পঞ্চাশ বৰ্ষ পূৰণ হোৱাৰ পথত আগবাঢ়িছে৷ বিগত পাঁচ দশকধৰি এই স্থান ভাৰতৰ গৌৰৱময় স্থান হিচাপে বিবেচিত হৈ আহিছে৷ কন্যাকুমাৰী দেশ আৰু বিশ্বৰ বাবে আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰস্থল হিচাপে বিবেচিত হৈ আহিছে৷ ৰাষ্ট্ৰভক্তি, আধ্যাত্মিক চেতনা অনুভূত কৰা লোকসকলৰ বাবে এই স্থান তীৰ্থস্থান হিচাপে বিবেচিত হৈ আহিছে৷ স্বামীজীৰ স্মাৰকে প্ৰতিটো পন্থ, প্ৰতিটো বৰ্গ, বয়সৰ লোকক ৰাষ্ট্ৰভক্তিৰ বাবে অনুপ্ৰেৰিত কৰিছে৷ ‘দৰিদ্ৰ নাৰায়ণৰ সেৱা’ এই মন্ত্ৰক জীৱনৰ মূলমন্ত্ৰ হিচাপে পালন কৰাৰ পথ প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ যিসকল লোকে তালৈ গৈছে, তেওঁলোকৰ হৃদয়ত শক্তিৰ সঞ্চাৰ হোৱাটো, ধনাত্মক ভাৱৰ সৃষ্টি হোৱাটো, দেশৰ বাবে কিবা এটা কাম কৰা উদ্দীপনাৰ সৃষ্টি হোৱাটো অতিশয় স্বাভাৱিক কথা৷
আমাৰ মাননীয় ৰাষ্ট্ৰপতি মহোদয়েও কেইদিনমান পূৰ্বে এই ৰ’ক মেম’ৰিয়েল দৰ্শন কৰি আহিছে আৰু আমাৰ উপ-ৰাষ্ট্ৰপতি মহোদয়েও গুজৰাটৰ ৰাণ অব কচ্চ ভ্ৰমণ কৰি অহাত মই সুখী অনুভৱ কৰিছো৷ তাত অনুষ্ঠিত হোৱা উত্তমৰণোৎসৱৰ উদঘাটনৰ বাবে তেওঁ গৈছিল৷ আমাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি মহোদয়, উপ-ৰাষ্ট্ৰপতি মহোদয়ে যেতিয়া এই পৰ্যটনস্থলীসমূহলৈ গৈছে, ইয়াৰ জৰিয়তে দেশবাসী নিশ্চয়কৈ অনুপ্ৰেৰিত হ’ব- আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ যাওক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি বিভিন্ন মহাবিদ্যালয়, বিশ্ববিদ্যালয়, বিদ্যালয়ত পঢ়ি উঠাৰ পিছত প্ৰাক্তন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ সন্মিলন এক অতিশয় সুখদ অভিজ্ঞতা হিচাপে বিবেচিত হয়৷ এই সন্মিলনত ১০ বছৰ, ২০ বছৰ, ২৫ বছৰ ধৰি যোগাযোগৰ সুবিধা নথকা লোকসকলে মিলিত হৈ পুৰণি স্মৃতি ৰোমন্থন কৰে৷ কিন্তু কেতিয়াবা কেতিয়াবা এনে সন্মিলন এক বিশেষ আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰ হৈ পৰে আৰু দেশবাসীসকলেও ইয়াৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াটো প্ৰয়োজন৷ প্ৰাক্তন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ সন্মিলন দৰাচলতে পুৰণি বন্ধুসকলৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰা, পুৰণি স্মৃতি সজীৱ কৰি তোলা, এইসমূহ আনন্দৰ উপৰিও যেতিয়া ইয়াৰ সৈতে বিনিময় উদ্দেশ্যও সমাহিত হয়, কোনো সংকল্প অথবা ধনাত্মক চিন্তা সমাহিত হয় তেতিয়া ইয়াৰ ৰং দুগুণে বৃদ্ধি হয়৷ আপোনালোকে দেখিছে যে প্ৰাক্তন ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলৰ গোটে কেতিয়াবা কেতিয়াবা নিজৰ বিদ্যালয়লৈ কিবা অৰিহণা আগবঢ়ায়৷ কোনোবাই কম্পিউটাৰ দান কৰে, কোনোবাই পুথিভঁৰাল নিৰ্মাণ কৰি দিয়ে, কোনোবাই খোৱা-পানীৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে, কোনোবাই ক্ৰীড়া সামগ্ৰী প্ৰদান কৰে৷ তেওঁলোকৰ আনন্দ এয়াই যে যি স্থানত তেওঁলোকে নিজৰ জীৱন গঢ়িছিল সেই স্থানৰ পৰা আনসকলো যাতে আগবাঢ়ি আহিব পাৰে৷ কিন্তু আজি এক বিশেষ উপলক্ষ মই আপোনালোকৰ সন্মুখত প্ৰস্তুত কৰিবলৈ বিচাৰিছো৷ কিছুদিন পূৰ্বে, সংবাদ মাধ্যমত বিহাৰৰ পশ্চিম চম্পাৰণ জিলাৰ ভৈৰৱগঞ্জ স্বাস্থ্যকেন্দ্ৰৰ কাহিনী যেতিয়া মই শুনিবলৈ পালো, মোৰ ইমান ভাল লাগিল যে আজি মই আপোনালোকক সেই বিষয়ে নকৈ নোৱাৰো৷ এই ভৈৰৱগঞ্জ স্বাস্থ্যকেন্দ্ৰত বিনামূলীয়াকৈ স্বাস্থ্য পৰীক্ষণৰ বাবে নিকটৱৰ্তী গাঁৱৰ লোকসকলে ভিৰ কৰিলেহি৷ এই কথা শুনি আপোনালোক আচৰিত হোৱা নাই৷ আপোনালোকে ভাবিছে যে ইয়াত নতুন কথা কি আছে? ভিৰ হ’ব পাৰে! নহয়, ইয়াত নতুন কথা আছে৷ এই কাৰ্যসূচী চৰকাৰী নাছিল৷ এয়া আছিল তাৰ কে. আৰ. হাইস্কুলৰ যি প্ৰাক্তন ছাত্ৰ, তেওঁলোকৰ সন্মিলনত এই পদক্ষেপৰ প্ৰস্তাৱ উত্থাপন কৰা হৈছিল আৰু ইয়াৰ নাম দিয়া হৈছিল ‘সংকল্প পচানব্বৈ’৷ ‘সংকল্প পচানব্বৈ’ৰ অৰ্থ হ’ল সেই হাইস্কুলৰ ১৯৯৫ চনৰ শিক্ষাৰ্থীৰ যি বেটচ্ আছিল, তেওঁলোকৰ এই সংকল্প৷ প্ৰকৃততে এই বেটচৰ সন্মিলনত প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থীসকলে কিছু ভিন্ন কাম কৰাৰ কথা চিন্তা কৰিছিল৷ প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থীসকলে সমাজৰ বাবে কিছু কাম কৰাৰ সংকল্প গ্ৰহণৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত জনস্বাস্থ্য সজাগতা অভিযানৰ দায়িত্ব পালন কৰিলে৷ ‘সংকল্প পচানব্বৈ’ৰ এই পদক্ষেপত বেতিয়াৰ চৰকাৰী চিকিৎসা মহাবিদ্যালয় আৰু বহু চিকিৎসালয়েও অংশগ্ৰহণ কৰিলে৷ ইয়াৰ পিছত যেন জনস্বাস্থ্যক লৈ এক অভিযানৰ সৃষ্টি হ’ল৷ বিনামূলীয়া পৰীক্ষণ, বিনামূলীয়া দৰৱ যোগান অথবা সজাগতা প্ৰচাৰৰ ক্ষেত্ৰত ‘সংকল্প পচানব্বৈ’য়ে সকলোৰে বাবে আদৰ্শ হৈ পৰিছে৷ আমি প্ৰায়েই এই কথা কও যে যেতিয়া দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিকে এখোজ আগবাঢ়ে তেতিয়া দেশেও ১৩০ খোজ আগবাঢ়ে৷ এনে ধৰণৰ ঘটনা সমাজত প্ৰত্যক্ষৰূপত প্ৰদৰ্শিত হ’লে সকলোৱে আনন্দ পায়, সন্তোষ পায় আৰু জীৱনত কিবা এটা নতুন কাম কৰাৰ অনুপ্ৰেৰণা পায়৷ এফালে যেতিয়া বিহাৰৰ বেতিয়াত প্ৰাক্তন শিক্ষাৰ্থীসকলে স্বাস্থ্যসেৱাৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিলে, ঠিক সেইসময়তে উত্তৰ প্ৰদেশৰ ফুলপুৰৰ কিছুমান মহিলাই নিজৰ কৰ্মৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ এলেকাটোতে আদৰ্শ স্থাপিত কৰিলে৷ এই মহিলাসকলে প্ৰমাণিত কৰিলে যে একত্ৰিতভাৱে কোনো সংকল্প গ্ৰহণ কৰিলে পৰিস্থিতি পৰিৱৰ্তন কৰাত কোনেও বাধা প্ৰদান কৰিব নোৱাৰে৷ কিছুদিন আগলৈ ফুলপুৰৰ মহিলাসকল আৰ্থিক সমস্যা আৰু দৰিদ্ৰতাৰ চিন্তাত জৰ্জৰিত হৈ আছিল৷ কিন্তু তেওঁলোকে নিজৰ পৰিয়াল আৰু সমাজৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ উৎসাহিতও হৈ আছিল৷ এই মহিলাসকলে কাদীপুৰৰ আত্ম সহায়ক গোটৰ সৈতে জড়িত হৈ চেণ্ডেল নিৰ্মাণ কৰিবলৈ শিকিলে৷ ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে নিজৰ ভৰিৰ সমস্যাৰ কাঁইট আঁতৰোৱাত সফল হোৱাই নহয় বৰঞ্চ আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ সৈতে নিজৰ পৰিয়ালৰ সম্বলো হৈ পৰিল৷ গ্ৰামীণ আজীৱিকা অভিযানৰ সহায়ত এতিয়া তাত চেণ্ডেল প্ৰস্তুত কৰাৰ কাৰখানাও স্থাপিত হৈছে য’ত আধুনিক যন্ত্ৰৰ সহায়ত চেণ্ডেল নিৰ্মাণ কৰা হয়৷ মই বিশেষ ৰূপত স্থানীয় আৰক্ষী তথা তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ লোককো ধন্যবাদ প্ৰদান কৰিছো কিয়নো তেওঁলোকে নিজৰ বাবে তথা পৰিয়ালৰ বাবে এই মহিলাসকলে নিৰ্মাণ কৰা চেণ্ডেল ক্ৰয় কৰি তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰিছে৷ আজি এই মহিলাসকলৰ সংকল্পৰ ফলত কেৱল তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ আৰ্থিক অৱস্থা সমৃদ্ধ হোৱাই নহয়, আনকি তেওঁলোকৰ জীৱনৰ স্তৰো উন্নত হৈছে৷ যেতিয়া ফুলপুৰৰ আৰক্ষী অথবা তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ কথা শুনো…আপোনালোকৰ মনত আছে যে মই লালকিল্লাৰ পৰা ১৫ আগষ্টত দেশবাসীসকলক এটা কথাৰ বাবে আহ্বান জনাইছিলো৷ মই কৈছিলো যে আমি দেশবাসীসকলে স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিব লাগে৷ আজি পুনৰ বাৰ আহ্বান জনাইছো যে আমি স্থানীয় পৰ্যায়ত উৎপাদিত সামগ্ৰীসমূহ ক্ৰয় কৰিব নোৱাৰোনে? আমি আমাৰ ক্ৰয় তালিকাত এই সামগ্ৰীসমূহক প্ৰাথমিকতা প্ৰদান কৰিব নোৱাৰোনে? আমি স্থানীয় সামগ্ৰীৰ প্ৰতিষ্ঠা আৰু গৌৰৱৰ অংশীদাৰ হ’ব নোৱাৰোনে? এই চিন্তাধাৰাৰ সৈতে আমি আমাৰ সহযোগী দেশবাসীসকলৰ সমৃদ্ধিৰ মাধ্যম হিচাপে বিবেচিত হ’ব নোৱাৰোনে? বন্ধুসকল, মহাত্মা গান্ধীয়ে স্বদেশীৰ এই ভাৱনাক এনে এক জ্যোতিৰ ৰূপত প্ৰত্যক্ষ কৰিছিল যিয়ে লক্ষাধিক লোকৰ জীৱন বিকশিত কৰিব পাৰে৷ দুখীয়াসকলৰ জীৱনলৈ সমৃদ্ধি কঢ়িয়াই আনিব পাৰে৷ এশ বছৰ পূৰ্বে গান্ধীজীয়ে যি বৃহৎ জন আন্দোলনৰ সূচনা কৰিছিল তাৰ এটাই লক্ষ্য আছিল আৰু সেয়া হ’ল ভাৰতীয় উৎপাদিত সামগ্ৰীসমূহক উদগনি জনোৱা৷ আত্মনিৰ্ভৰ কৰি তোলাৰ পথ গান্ধীজীয়ে প্ৰদৰ্শিত কৰিছিল৷ ২০২২ চনত আমি আমাৰ স্বাধীনতাৰ ৭৫ বৰ্ষত ভৰি দিম৷ আজি যি স্বতন্ত্ৰ ভাৰতত আমি শ্বাস-প্ৰশ্বাস লৈ আছো, সেই ভাৰতক স্বাধীন কৰাৰ বাবে বহু সন্তানে অনেক যাতনা ভুগিবলগীয়া হৈছিল, বহুতে নিজৰ প্ৰাণত্যাগ কৰিবলগীয়া হৈছিল৷ লক্ষাধিক লোকৰ ত্যাগ, তপস্যা, বলিদানৰ বাবে আজি যি স্বাধীনতা আমি লাভ কৰিলো..আৰু দেশৰ বাবে জীৱন ত্যাগ কৰা নামী-অনামী, অসংখ্য লোক, বোধহয় আমি বহু কম লোকৰহে নাম জানো..কিন্তু তেওঁলোকে বলিদান দিলে- সেই সপোনক আঁকোৱালি, স্বাধীন ভাৰতৰ সপোনক আঁকোৱালি, সমৃদ্ধ, সুখী, সম্পন্ন স্বাধীন ভাৰতৰ বাবে!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি এই সংকল্প ল’ব নোৱাৰোনে যে ২০২২ চনত স্বাধীনতাৰ ৭৫তম বৰ্ষ পূৰণৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত অতিকমেও দুই-তিনিবছৰ, আমি স্থানীয় উৎপাদিত সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰো? ভাৰতত নিৰ্মিত, আমাৰ দেশবাসীৰ হাতেৰে নিৰ্মিত, আমাৰ দেশবাসীৰ ঘামৰ সুঘ্ৰাণ য’ত সমাহিত, এনে সামগ্ৰীসমূহ আমি ক্ৰয় কৰাৰ বাবে আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰোনে? মই দীৰ্ঘসময়ৰ বাবে কোৱা নাই, কেৱল ২০২২ চনলৈ, স্বাধীনতাৰ ৭৫ বৰ্ষ পূৰণ হোৱালৈ৷ আৰু এই কাম চৰকাৰীভাৱে হ’ব নালাগে, ঠায়ে ঠায়ে যুৱচাম আগুৱাই আহিব, সৰু সৰু সংগঠনৰ সৃষ্টি কৰিব, জনসাধাৰণক অনুপ্ৰেৰিত কৰিব, বুজাব আৰু নিশ্চিত কৰিব যে- আমি স্বদেশী সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিম৷ স্থানীয় উৎপাদনৰ সৱলীকৰণ কৰিম৷ দেশবাসীৰ ঘামৰ সুঘ্ৰাণ য’ত থাকে- সেয়াই আমাৰ স্বাধীন ভাৰতৰ মনোৰম সময় হৈ উঠক, এই সপোনাক লৈ আমি আগবাঢ়িম৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দেশৰ নাগৰিকসকল আত্মনিৰ্ভৰশীল হৈ সন্মানৰ সৈতে জীৱন-যাপন কৰাটো আমাৰ বাবে অতিশয় গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ মই এনে এক পদক্ষেপৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ বিচাৰিম যিয়ে মোৰ দৃষ্টি আকৰ্ষিত কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল৷ আৰু সেই পদক্ষেপটো হ’ল, জম্মু-কাশ্মীৰ আৰু লাডাখৰ হিমায়ৎ কাৰ্যসূচী৷ হিমায়ৎ দৰাচলতে দক্ষতা বিকাশ আৰু কৰ্ম সংস্থাপনৰ সৈতে জড়িত বিষয়৷ ইয়াত ১৫ৰ পৰা ৩৫ বছৰৰ কিশোৰ আৰু যুৱচামসকল অন্তৰ্ভুক্ত হয়৷ এওঁসকল জম্মু-কাশ্মীৰৰ সেইসকল লোক যাৰ পঢ়া-শুনা কোনো কাৰণবশতঃ সম্পূৰ্ণ নহ’ল অথবা আধাতেই পঢ়া সামৰিবলগীয়া হ’ল৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকে এয়া জানি অতিশয় সুখী হ’ব যে এই কাৰ্যসূচীৰ অধীনত যোৱা দুবছৰত ওঠৰ হাজাৰ যুৱক-যুৱতীয়ে ৭৭টা ভিন্ন বিষয়ত প্ৰশিক্ষণ লাভ কৰিছে৷ ইয়াৰ অধীনত প্ৰায় পাঁচহাজাৰ লোকে ক’ৰবাত নহয় ক’ৰবাত কৰ্ম সংস্থাপন লাভ কৰিছে আৰু বহুতে স্ব-ৰোজগাৰৰ দিশতো অগ্ৰসৰ হৈছে৷ হিমায়ৎ কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে নিজৰ জীৱন পৰিৱৰ্তিত কৰিবলৈ সমৰ্থ হোৱা লোকসকলৰ কাহিনীসমূহ সঁচাকৈয়ে হৃদয়স্পৰ্শী!
পাৰহীন ফাতিমা, তামিলনাডুৰ তিৰুপুৰৰ এক বস্ত্ৰ উৎপাদন কাৰখানাত প্ৰমোচনৰ পিছত ছুপাৰভাইজাৰ তথা সমন্বয়ৰক্ষক হিচাপে নিয়োজিত হৈছে৷ এবছৰ পূৰ্বে তেওঁ কাৰ্গিলৰ এখন সৰু গাঁৱত বাস কৰিছিল৷ আজি তেওঁৰ জীৱনলৈ এক বৃহৎ পৰিৱৰ্তন আহিছে, আত্মবিশ্বাস আহিছে-তেওঁ আত্মনিৰ্ভৰশীল হৈছে আৰু নিজৰ পৰিয়ালৰ বাবেও আৰ্থিক উন্নতিৰ এক অৱকাশৰ সৃষ্টি কৰিছে৷ পাৰবীন ফাতিমাৰ দৰেই হিমায়ৎ কাৰ্যসূচীয়ে লেহ-লাডাখ নিবাসী অন্য কন্যা সন্তানসকলৰো ভাগ্য পৰিৱৰ্তন কৰিছে আৰু আজি সকলোৱে তামিলনাডুৰ সেই উদ্যোগত কাম কৰি আছে৷ ঠিক সেইদৰে ডোডাৰ ফিয়াজ আহমেদৰ বাবেও হিমায়ৎ বৰদান হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ ফিয়াজে ২০১২ চনত দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হৈছিল কিন্তু ৰোগৰ বাবে তেওঁ নিজৰ অধ্যয়ন অব্যাহত ৰাখিব নোৱাৰিলে৷ ফিয়াজে দুবছৰলৈ হৃদৰোদগৰ সৈতে যুঁজি থাকিল৷ সেই সময়ছোৱাতে তেওঁৰ এক ভাতৃ আৰু ভগ্নীৰো মৃত্যু হ’ল৷ তেওঁলোকৰ পৰিয়াললৈ যেন সমস্যাৰ পাহাৰ নামি আহিল৷ অৱশেষত তেওঁ হিমায়তৰ সহায় লাভ কৰিলে৷ আইটিইএছ অৰ্থাৎ Information Technologyenabled services ত প্ৰশিক্ষণ লাভ কৰি আজি তেওঁ পাঞ্জাৱত চাকৰি কৰি আছে৷ ফিয়াজ আহমেদৰ স্নাতক পৰ্যায়ৰ অধ্যয়ন একে সময়তে তেওঁ অব্যাহত ৰাখি এতিয়া সেয়া সমাপ্ত হোৱাৰ পথত আগবাঢ়িছে৷ অলপতে হিমায়তৰ এক অনুষ্ঠানত তেওঁক নিজৰ অভিজ্ঞতা বৰ্ণনা কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ জনোৱা হৈছিল৷ নিজৰ কাহিনী শুনোৱাৰ সময়ত তেওঁৰ চকুৰে চকুলো বৈ আহিছিল৷ ঠিক সেইদৰে, অনন্তনাগৰ ৰকিব-উল-ৰহমানে আৰ্থিক সমস্যাৰ বাবে নিজৰ অধ্যয়ন সমাপ্ত কৰিব পৰা নাছিল৷ এদিন ৰকিবে তেওঁলোকৰ ব্ল’কত অনুষ্ঠিত হোৱা ম’বিলাইজেছন শিবিৰৰ বিষয়ে শুনিবলৈ পালে৷ অকণো সময় বিলম্ব নকৰি ৰকিবে retail team leader course ত নাম ভৰ্তি কৰিলে৷ ইয়াত প্ৰশিক্ষণ সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পিছত আজি তেওঁ এক কৰ্প’ৰেট ভৱনত চাকৰি কৰি আছে৷ ‘হিমায়ৎ অভিযান’ৰ দ্বাৰা লাভান্বিত, প্ৰতিভাশালী যুৱচামৰ এনে বহু উদাহৰণ আছে যি জম্মু-কাশ্মীৰত পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰতীক হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ হিমায়ৎ কাৰ্যসূচী, চৰকাৰ, প্ৰশিক্ষণ সহযোগী, কৰ্ম সংস্থাপনৰ প্ৰদান কৰা উদ্যোগসমূহ আৰু জম্মু-কাশ্মীৰৰ জনতাৰ মাজত এক সুন্দৰ সামঞ্জস্যতাৰ উদাহৰণ হিচাপে প্ৰতীয়মান হৈছে৷ এই কাৰ্যসূচীয়ে জম্মু-কাশ্মীৰৰ যুৱচামৰ মাজত এক নতুন আত্মবিশ্বাসৰ সৃষ্টি কৰিছে আৰু জীৱনত আগবাঢ়ি যোৱাৰ এক পথো প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২৬ তাৰিখে আমি এই দশকৰ অন্তিমটো সূৰ্যগ্ৰহণ প্ৰত্যক্ষ কৰিলো৷ এই সূৰ্যগ্ৰহণৰ পৰিঘটনাৰ বাবে বোধহয় মাই গ’ভত ৰিপুণে এক সুন্দৰ মন্তব্য আগবঢ়াইছে৷ তেওঁ এইদৰে লিখিছে, ‘…নমস্কাৰ মহাশয়, মোৰ নাম ৰিপুণ…মই উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ বাসিন্দা যদিও এতিয়া মই দক্ষিণত কাম কৰো৷ এটা কথা মই আপোনাৰ সৈতে বিনিময় কৰিবলৈ বিচাৰিছো৷ মোৰ মনত আছে, আমাৰ ঠাইটুকুৰাত আকাশ ফৰকাল হৈ থকাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত আমি ঘণ্টাজুৰি আকাশলৈ চাই থাকিছিলো৷ তৰা নিৰীক্ষণ কৰিবলৈ মই বৰ ভাল পাইছিলো৷ এতিয়া মই কামৰ বাবে এই নিৰীক্ষণত সময় দিব নোৱাৰা হৈছো…কিন্তু আপুনি এই সন্দৰ্ভত কিবা ক’ব পাৰে নেকি? বিশেষকৈ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানক যুৱচামৰ মাজত কিদৰে জনপ্ৰিয় কৰিব পাৰি?’
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই বহু পৰামৰ্শ লাভ কৰো কিন্তু মই ক’ব পাৰো যে এনে ধৰণৰ পৰামৰ্শ বোধহয় প্ৰথমবাৰলৈ লাভ কৰিছো৷ অৱশ্যে বিজ্ঞানৰ বহু বিষয়ৰ ওপৰত কথা কোৱাৰ সুযোগ পাইছো৷ বিশেষকৈ যুৱচামৰ আগ্ৰহৰ বাবে এই বিষয়ত আলোচনা কৰাৰ সুযোগ লাভ কৰিছো৷ কিন্তু এই বিষয়টো অলক্ষিতে থাকি গৈছিল আৰু অলপতে ২৬ তাৰিখে হোৱা সূৰ্যগ্ৰহণৰ ফলত এই বিষয়টোৱে বোধহয় আপোনালোকক স্পৰ্শ কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ সমূহ দেশবাসী, বিশেষকৈ মোৰ যুৱবন্ধুসকলৰ দৰে মইও ২৬ তাৰিখে সূৰ্যগ্ৰহণৰ দিনা, সকলো দেশবাসীৰ দৰে মোৰো মনতে উদ্দীপনাৰ সৃষ্টি হৈছিল আৰু মই সূৰ্যগ্ৰহণ প্ৰত্যক্ষ কৰিবলৈ বিচাৰিছিলো৷ কিন্তু দুখৰ কথা এয়ে যে সেইদিনা দিল্লীৰ আকাশত মেঘাচ্ছন্ন হৈ আছিল আৰু সেই আনন্দ মই উপভোগ কৰিব নোৱাৰিলো৷ কিন্তু দুৰদৰ্শনত আৰু ভাৰতৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত দেখা সূৰ্যগ্ৰহণৰ সুন্দৰ আলোকচিত্ৰ মই দেখা পালো৷ সূৰ্যটোক চমকি উঠা আঙুঠিৰ আকাৰত দেখিবলৈ পোৱা গৈছিল৷ আৰু সেইদিনা কিছু বিশেষজ্ঞৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰাৰো মই সুযোগ লাভ কৰিছিলো৷ তেওঁলোকে কৈছিল যে যিহেতু চন্দ্ৰমা পৃথিৱীতকৈ বহু আঁতৰত আৰু সেইবাবে ইয়াৰ আকাৰে সম্পূৰ্ণৰূপে সূৰ্যক ঢাকি পেলাব নোৱাৰে আৰু তাৰ বাবেই এনে পৰিঘটনাৰ সৃষ্টি হয়৷ সেইবাৰে এনে আঙুঠিৰ সৃষ্টি হয়৷ এই সূৰ্যগ্ৰহণ হ’ল এক annular solar eclipse যাক বলয় গ্ৰহণ অথহা কুণ্ডল গ্ৰহণ বুলিও কোৱা হয়৷ গ্ৰহণে আমাক এই কথা সোঁৱৰাই যে আমি পৃথিৱীত থাকি অন্তৰীক্ষ ভ্ৰমণ কৰি আছো৷ অন্তৰীক্ষত সূৰ্য, চন্দ্ৰ তথা অন্যান্য গ্ৰহৰ দৰে স্বগোলীয় পিণ্ড পৰিভ্ৰমণ কৰি থাকে৷ চন্দ্ৰৰ ছায়াৰ ফলতেই আমি গ্ৰহণৰ ভিন্ন-ভিন্ন ৰূপ দেখিবলৈ পাও৷ বন্ধুসকল, ভাৰতৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানৰ ইতিহাস বহু প্ৰাচীন৷ আকাশত তিৰবিৰাই জ্বলি থকা তৰাৰ সৈতে আমাৰ সম্পৰ্ক সিমানেই পুৰণি যিমান পুৰণি আমাৰ এই সভ্যতা৷ আপোনালোকৰ বহু লোকে এই কথা জানে যে ভাৰতৰ বিভিন্ন স্থানত বহু ভব্য যন্তৰ-মন্তৰ আছে৷ আৰু এই যন্তৰ-মন্তৰৰ সৈতে জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানৰ গভীৰ সম্পৰ্ক আছে৷ মহান আৰ্যভট্টৰ প্ৰতিভাৰ বিষয়ে কোনে নাজানে? তেওঁ নিজৰ জীৱনকালত সূৰ্যগ্ৰহণৰ সৈতে চন্দ্ৰ গ্ৰহণৰো বিস্তাৰিতভাৱে ব্যাখ্যা কৰিছিল৷ তেওঁ দৰ্শন আৰু গণিত বিজ্ঞান, দুয়োটাৰ জৰিয়তে ইয়াৰ ব্যাখ্যা কৰিছিল৷ গণিতৰ জৰিয়তে তেওঁ পৃথিৱীৰ ছায়াৰ আকাৰ গণনা কিদৰে কৰিব পাৰি সেয়া ব্যাখ্যা কৰিছিল৷ তেওঁ গ্ৰহণৰ সময় আৰু কালখণ্ড গণনা কৰাৰো সঠিক জাননী দিছিল৷ ভাস্কৰৰ দৰে তেওঁৰ শিষ্যই এই সত্বা আৰু জ্ঞানক আগুৱাই নিয়াৰ সুন্দৰ প্ৰয়াস কৰিছিল৷ পিছলৈ চৌদ্ধশ-পোন্ধৰশ শতাব্দীত কেৰেলাত, সংগম গ্ৰামৰ মাধৱে ব্ৰহ্মাণ্ডত অৱস্থিত গ্ৰহসমূহৰ স্থিতি গণনা কৰাৰ বাবে কলন গণিত ব্যৱহাৰ কৰিছিল৷ নিশা দেখিবলৈ পোৱা আকাশ কেৱল এক জিজ্ঞাসাৰ বিষয় বস্তুৱেই হৈ থকা নাছিল৷ বৰঞ্চ গণিতৰ দৃষ্টিৰে চিন্তা কৰা আৰু বৈজ্ঞানিকসকলৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উৎসও আছিল৷ কিছু বছৰ পূৰ্বে মই ‘Pre-Modern Kutchi (কচ্ছী)Navigation Techniques and Voyages’ শীৰ্ষক এক গ্ৰন্থ উন্মোচন কৰিছিলো৷ এই গ্ৰন্থ এক প্ৰকাৰে ‘মালমৰ ডায়েৰী’ আছিল৷ মালম নামৰ এজন নাবিকে যি অভিজ্ঞতা লাভ কৰিছিল সেয়া তেওঁ নিজৰ ধৰণে ডায়েৰীত লিখি ৰাখিছিল৷ মালমৰ ডায়েৰীত সমুদ্ৰত যাত্ৰা কৰাৰ সময়ত তৰাৰ সহায়ত কিদৰে দিশ নিৰ্দেশনা কৰিব পাৰি, লক্ষ্যস্থানত উপনীত হ’ব পাৰি সেয়া বৰ্ণনা কৰা আছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতে বহু আগবাঢ়ি গৈছে আৰু আমাৰ পদক্ষেপসমূহ পথ প্ৰদৰ্শক হিচাপেও বিবেচিত হৈছে৷ আমাৰ ওচৰত পুণেত বিশালকায় মিটাৰ ৱেভ দুৰবীক্ষণ আছে৷ এয়াই নহয়, কোড়াইকানাল, উদাঘমাণ্ডালাম, গুৰু শিখৰ আৰু হেনলে লাডাখতো শক্তিশালী দুৰবীক্ষণ আছে৷ ২০১৬ চনত বেলজিয়ামৰ তৎকালীন প্ৰধানমন্ত্ৰী আৰু মই নৈনিতালত ৩.৬ মিটাৰ দেৱস্থল অপ্টিকেল দুৰবীক্ষণৰ মুকলি কৰিছিলো৷ ই এছিয়াৰ সৰ্ববৃহৎ দুৰবীক্ষণ হিচাপে জনাজাত৷ ইছৰ’ৰ ASTROSAT শীৰ্ষক এক এষ্ট্ৰ’নমিকেল উপগ্ৰহও আছে৷ ই সূৰ্যৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰে৷ ইছৰ’ই ‘আদিত্য’ শীৰ্ষক আন এক উপগ্ৰহো উৎক্ষেপণ কৰিব৷ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানক লৈ আমাৰ প্ৰাচীন জ্ঞানেই হওক অথবা আধুনিক উপলব্ধিয়েই হওক, ইয়াক লৈ গৌৰৱ কৰিব লাগে৷ আজি আমাৰ যুৱ বিজ্ঞানীসকলৰ মাজত কেৱল নিজৰ বৈজ্ঞানিক ইতিহাসৰ বিষয়ে জনাৰ অভিস্পা জাগ্ৰত হোৱাই নহয় বৰঞ্চ তেওঁলোকে জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানৰ ভৱিষ্যতকলৈও এক দৃঢ় ইচ্ছাশক্তি প্ৰকাশ কৰে৷
আমাৰ দেশৰ তাৰকাগৃহসমূহে নিশাৰ আকাশক বুজাৰ সৈতে তৰা নিৰীক্ষণক চখ হিচাপেও বিকশিত কৰাৰ বাবে উদগনি জনায়৷ বহুলোকে Amateur telescopes নিজৰ ঘৰৰ বাৰাণ্ডাত স্থাপন কৰে৷ তৰা নিৰীক্ষণৰ জৰিয়তে গ্ৰামীণ শিবিৰ আৰু গ্ৰামীণ বনভোজো অনুষ্ঠিত কৰিব পাৰি৷ আৰু এনে বহু বিদ্যালয়-মহাবিদ্যালয় আছে যিয়ে জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানৰ ক্লাব গঠন কৰিছে৷ এই পদক্ষেপক উদগনি দিব লাগে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ সংসদক গণতন্ত্ৰৰ মন্দিৰ হিচাপে জ্ঞান কৰা হয়৷ এটা কথা মই আজি অশেষ গৌৰৱৰ সৈতে উল্লেখ কৰিব বিচাৰিছো যে আপোনালোকে যিসকল প্ৰতিনিধিক নিৰ্বাচিত কৰি সংসদলৈ প্ৰেৰণ কৰিছে তেওঁলোকে যোৱা ৬০ বছৰৰ অভিলেখ ভংগ কৰিছে৷ যোৱা ছমাহত, ১৭তম লোকসভাৰ দুয়োটা সদন অতিশয় ক্ৰিয়াশীল আছিল৷ লোকসভাত ১১৪% কাম হোৱাৰ লগতে ৰাজ্যসভাত ৯৪% কাম হৈছে৷ আৰু ইয়াৰ পূৰ্বে বাজেট-অধিৱেশনত প্ৰায় ১৩৫% কাম কৰা হৈছিল৷ বহু নিশালৈ সংসদৰ কাম হৈছিল৷ এই কথা মই এইবাবেই কৈছো কিয়নো সকলো সাংসদ অভিনন্দনৰ পাত্ৰ, অভিনন্দনৰ অধিকাৰী৷ আপোনালোকে যিসকল জন-প্ৰতিনিধিক নিৰ্বাচিত কৰি প্ৰেৰণ কৰিছে তেওঁলোকে ষাঠি বছৰৰ অভিলেখ ভংগ কৰিছে৷ এনেদৰে কাম হোৱাটো স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে ভাৰতীয় গণতন্ত্ৰৰ প্ৰতি আস্থা বৃদ্ধি হোৱাক প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ মই দুয়োটা সদনৰ সকলো অধিকাৰী, সকলো ৰাজনৈতিক দলক, সকলো সাংসদক, তেওঁলোকৰ এই সক্ৰিয় ভূমিকাৰ বাবে অশেষ অভিনন্দন জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সূৰ্য, পৃথিৱী, চন্দ্ৰৰ গতিয়ে কেৱল গ্ৰহণ নিৰ্ণয় নকৰে, বহু কথা ইয়াৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে৷ আমি সকলোৱে জানো যে সূৰ্যৰ গতিৰ আধাৰত জানুৱাৰীৰ মাজৰ সময়ছোৱা সমগ্ৰ ভাৰতত বিভিন্ন উৎসৱ পালন কৰা হ’ব৷ পাঞ্জাৱৰ পৰা আৰম্ভ কৰি তামিলনাডুলৈ আৰু গুজৰাটৰ পৰা আৰম্ভ কৰি অসমলৈ, জনসাধাৰণে অনেক উৎসৱ পালন কৰিব৷ জানুৱাৰীৰ অশেষ ধুম-ধামেৰে মকৰ সংক্ৰান্তি আৰু উত্তৰায়ণ পালন কৰা হয়৷ ইয়াক শক্তিৰ প্ৰতীক বুলিও বিবেচনা কৰা হয়৷ এই সময়ছোৱাত পাঞ্জাৱত লহৰী, তামিলনাডুত পোংগল, অসমত মাঘ বিহু পালন কৰা হ’ব৷ এই উৎসৱ, কৃষকসকলৰ সমৃদ্ধি আৰু ফচলৰ সৈতে নিকটভাৱে জড়িত৷ এই উৎসৱে আমাক ভাৰতৰ ঐক্যতা তথা ভাৰতৰ বৈচিত্ৰতাৰ বিষয়ে স্মৰণ কৰায়৷ পোংগলৰ শেষৰ দিনা মহান তিৰুৱল্লুৱৰৰ জয়ন্তী পালন কৰাৰ সৌভাগ্য আমি দেশবাসীসকলে লাভ কৰো৷ এই দিনটো মহান লেখক-বিচাৰক সন্ত তিৰুৱল্লুৱৰদেৱৰ জীৱনটোৰ প্ৰতি উৎসৰ্গিত কৰা হয়৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২০১৯ বৰ্ষৰ এয়া অন্তিমটো ‘মন কী বাত’৷ ২০২০ বৰ্ষত আমি পুনৰ মিলিত হ’ম৷ নতুন বৰ্ষ, নতুন দশক, নতুন সংকল্প, নতুন শক্তি, নতুন উদ্দীপনা, নতুন উৎসাহ- আহক, আমি আগবাঢ়ো৷ সংকল্প পূৰণৰ বাবে সামৰ্থ গঢ়ি তোলো৷ বহু দূৰলৈ যাবলগীয়া আছে, দেশক নতুন উচ্চতাত অধিষ্ঠিত কৰিব লাগিব৷ ১৩০ কোটি দেশবাসীৰ পুৰুষাৰ্থত, তেওঁলোকৰ সামৰ্থত, তেওঁলোকৰ সংকল্পত অপাৰ শ্ৰদ্ধা ব্যক্ত কৰি আহক আমি আগবাঢ়ো৷ অশেষ ধন্যবাদ, অশেষ শুভকামনা৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ‘মন কী বাত’লৈ আপোনাক স্বাগতম৷ আজি মন কী বাতৰ আৰম্ভণি, তৰুণ দেশৰ তৰুণ, সেই উদ্দীপনা, সেই দেশভক্তি, সেই সেৱাৰ ৰঙত ৰঙীয়াল তৰুণসকল, আপোনালোকে জানে নহয়৷ নৱেম্বৰ মাহৰ চতুৰ্থটো দেওবাৰে প্ৰতিবছৰে এনচিচি দিৱস হিচাপে পালন কৰা হয়৷ সাধাৰণতে আমাৰ তৰুণ প্ৰজন্মই বন্ধুত্বৰ দিনটো ভালদৰে মনত ৰাখে৷ কিন্তু বহু লোক আছে যিয়ে এনচিচি দিৱসো ঠিক তেনেদৰেই মনত ৰাখে৷ তেন্তে আহক আজি এনচিচিৰ বিষয়ে কথা পাতো৷ মোৰো কিছু স্মৃতি ৰোমন্থন হ’ব৷ সবাতোকৈ প্ৰথমে এনচিচিৰ সকলো পূৰ্বৰ তথা বিদ্যমান কেডেটসকলক এনচিচি দিৱসৰ অশেষ শুভকামনা যাচিছো৷ কাৰণ মইও আপোনালোকৰ দৰে কেডেট আছিলো আৰু মনেৰেও মই নিজকে কেডেট বুলি ভাবো৷ আমি সকলোৱে জানো যে এনচিচি অৰ্থাৎ নেচনেল কেডেট কৰ্পছ্, বিশ্বৰ সবাতোকৈ বৃহৎ ঐক্যবেশীয় তৰুণ সংস্থাসমূহৰ ভিতৰত ভাৰতৰ এনচিচি অন্যতম৷ এয়া এক ত্ৰি–সেৱা সংস্থা য’ত সেনা, নৌসেনা, বায়ুসেনা তিনিওটাই অন্তৰ্ভুক্ত আছে৷ নেতৃত্ব, দেশভক্তি, স্বাৰ্থহীন সেৱা, নিয়মানুৱৰ্তিতা, কঠোৰ পৰিশ্ৰম এই সকলোকে নিজৰ চৰিত্ৰৰ অংশ কৰি লৈ নিজৰ অভ্যাস নিৰ্মাণ কৰাৰ এক ৰোমাঞ্চক যাত্ৰাই হ’ল এনচিচি৷ এই যাত্ৰাৰ বিষয়ে অধিক কথা কোৱাৰ বাবে আজি এনচিচিত নিজৰ স্থান নিৰ্ধাৰণ কৰা কিছু তৰুণৰ সৈতে ফোনত কথা পাতো আহক৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বন্ধুসকল, আপোনালোকে কেনে আছে
তৰন্নুম খানঃ জয় হিন্দ প্ৰধানমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়া
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ জয় হিন্দ
তৰন্নুম খানঃ মহাশয়, মোৰ নাম জুনিয়ৰ আণ্ডাৰ অফিচাৰ তৰন্নুম খান৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ তৰন্নুম, আপুনি কোন ঠাইৰ
তৰন্নুম খানঃ মই দিল্লীত বাস কৰো মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা, এনচিচিত আপোনাৰ অভিজ্ঞতা কিমান দিনৰ
তৰন্নুম খানঃ মহাশয়, মই এনচিচিত ২০১৭ চনত ভৰ্তি হৈছিলো আৰু এই তিনি বছৰ মোৰ জীৱনৰ আটাইতকৈ উৎকৃষ্ট সময়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ৱাহ, শুনি সন্তোষ পালো
তৰন্নুম খানঃ মহাশয়, মই আপোনাক ক’ব বিচাৰিছো যে মোৰ আটাইতকৈ সুন্দৰ অভিজ্ঞতা হৈছিল ‘এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ শিবিৰত থকা সময়খিনিত৷এই শিবিৰ আগষ্ট মাহত অনুষ্ঠিত হৈছিল য’ত উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ পৰাও বহু অংশগ্ৰহণকাৰী আহিছিলে৷ তেওঁলোকৰ সৈতে আমি দহ দিন কটাইছিলো৷ আমি তেওঁলোকৰ খাৱন–শোৱন পদ্ধতি শিকিলো৷ আমি তেওঁলোকৰ ভাষা লক্ষ্য কৰিলো৷ তেওঁলোকৰ পৰম্পৰা, তেওঁলোকৰ সংস্কৃতি আদি এনে ধৰণৰ বহু কথা শিকিলো৷ যিদৰে ‘ভাইজম’ৰ অৰ্থ হ’ল হেল্ল… ঠিক সেইদৰে আমাৰ সাংস্কৃতিক অনুষ্ঠান উদযাপন হ’ল, তেওঁলোকে আমাক তেওঁলোকৰ নৃত্য শিকালে, তেওঁলোকৰ নৃত্যৰ তোহৰা বুলি কোৱা হয়৷ আৰু তেওঁলোকে মোক ‘মেখেলা’ পিন্ধিবলৈও শিকালে৷ মই সঁচাকৈয়ে কৈছো, আমাক সেই সাজত খুব ধুনীয়া দেখাইছিল৷ আমি তেওঁলোকক দিল্লী দেখুৱাবলৈ লৈ গ’লো৷ তেওঁলোকক ৰাষ্ট্ৰীয় যুদ্ধ স্মাৰক আৰু ইণ্ডিয়া গে’ট দেখুৱালো৷ তাত আমি তেওঁলোকক দিল্লীৰ চাটো খুওৱালো, ভেল–পুৰী খুওৱালো৷ তেওঁলোকে অলপ জ্বলা পালে কিয়নো তেওঁলোকে চুপ খাই অধিক ভাল পায় বুলি ক’লে, তেওঁলোকে সিজোৱা পাচলি খাই ভাল পায় বাবে এনে ধৰণৰ খাদ্য তেওঁলোকে অধিক খাই ভাল নাপালে৷ ইয়াৰোপৰি তেওঁলোকৰ সৈতে বহু ফটো উঠিলো, বহু অভিজ্ঞতা বিনিময় কৰিলো৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনালোকৰ এতিয়াও যোগাযোগ আছে নে?
তৰন্নুম খানঃ হয় মহাশয়, আমাৰ এতিয়াও যোগাযোগ আছে
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ঠিক আছে, ভাল কৰিছে আপুনি
তৰন্নুম খানঃ হয় মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আৰু কোন কোন আছে আপোনাৰ সৈতে?
শ্ৰী হৰি জি বিঃ জয় হিন্দ মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ জয় হিন্দ
শ্ৰী হৰি জি বিঃ মই ছিনিয়ৰ আণ্ডাৰ অফিচাৰ শ্ৰী হৰি জি বিয়ে কৈ আছো৷ মই কৰ্ণাটকৰ বেংগালুৰু নিবাসী৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপুনি ক’ত পঢ়ি আছে
শ্ৰী হৰি জি বিঃ মহাশয় ময় কৃষ্টুজয়ন্তী মহাবিদ্যালয়ত অধ্যয়ন কৰি আছো
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা, বেংগালুৰুতেই আছে
শ্ৰী হৰি জি বিঃ হয় মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কওক
শ্ৰী হৰি জি বিঃ মহাশয়, কালি মই ইয়ুথ এক্সচেঞ্জ প্ৰ’গ্ৰাম ছিংগাপুৰৰ পৰা উভতি আহি পাইছোহি
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আৰে বাহ
শ্ৰী হৰি জি বিঃ হয় মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ছিংগাপুৰত কেনে অভিজ্ঞতা হ’ল আপোনাৰ?
শ্ৰী হৰি জি বিঃ মহাশয়, তালৈ ছয়খন দেশে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷ ব্ৰিটেইন, আমেৰিকা, ছিংগাপুৰ, ব্ৰুনেই, হংকং আৰু নেপাল৷ তাত আমি কম্বেট শিক্ষা আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মিলিটেৰী অভ্যাসৰ এক বিনিময় শিকিলো৷ তাত আমাৰ প্ৰদৰ্শন কিছু ভিন্ন আছিল মহাশয়৷ তাৰে ভিতৰত আমি জলক্ৰীড়া আৰু অভিযানমূলক ক্ৰীড়া শিকিলো আৰু ৱাটাৰ প’ল’ টুৰ্ণামেণ্টত আমি ভাৰতীয় দলে জয় লাভ কৰিলো৷ আৰু সাংস্কৃতিক অনুষ্ঠানত আমি বিভিন্ন অনুষ্ঠান প্ৰদৰ্শন কৰিলো৷ আমাৰ ড্ৰিল আৰু ৱৰ্ড অব্ কমাণ্ড তেওঁলোকে অতি ভাল পালে মহাশয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনালোক কেইজন আছিল হৰি?
শ্ৰী হৰি জি বিঃ আমি ২০জন আছিলো মহাশয়৷ ১০ জন ল’ৰা আৰু ১০ গৰাকী ছোৱালী৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ইয়াৰেই নে ভাৰতৰ ভিন্ন ভিন্ন ৰাজ্যৰ পৰাও গৈছিল?
শ্ৰী হৰি জি বিঃ হয় মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনাৰ সহযোগীসকলে আপোনাৰ অভিজ্ঞতা শুনিবলৈ আতুৰ হৈ আছে কিন্তু মোৰ ভাল লাগিল৷ আপোনাৰ সৈতে আৰু কোন আছে?
বিনোলে কিসৌঃ জয় হিন্দ মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ জয় হিন্দ
বিনোলে কিসৌঃ মোৰ নাম ছিনিয়ৰ আণ্ডাৰ অফিচাৰ বিনোলে কিসৌ৷ মোৰ ঘৰ উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ নাগালেণ্ডত৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয় বিনোলে, আপোনাৰ অভিজ্ঞতাৰ বিষয়ে কওক
বিনোলে কিসৌঃ মহাশয়, মই ছেইণ্ট যোছেফ মহাবিদ্যালয়, জাখামা (স্বায়ত্বশাসিত)ত ইতিহাস (সন্মান বিষয়)ৰ স্নাতক অধ্যয়ন কৰি আছো৷ মই ২০১৭ চনত এনচিচিত যোগদান কৰিছিলো আৰু এয়া মোৰ জীৱনৰ সবাতোকৈ উত্তম সিদ্ধান্ত আছিল মহাশয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ এনচিচিৰ বাবে হিন্দুস্তানৰ কোন কোন ঠাইলৈ যোৱাৰ সুযোগ পাইছে?
বিনোলে কিসৌঃ মহাশয়, মই এনচিচিত যোগদান কৰি বহু কথা শিকিছো৷ আৰু মই বহু সুযোগো লাভ কৰিছো৷ মোৰ এটা অভিজ্ঞতাৰ বিষয়ে আপোনাক ক’ব বিচাৰিছো৷ মই এই বছৰৰ জুন মাহত ক’হিমাৰ শ্বেজ’লি মহাবিদ্যালয়ত অনুষ্ঠিত কৰা যুটীয়া বাৰ্ষিক প্ৰশিক্ষণ শিবিৰলৈ গৈছিলো৷ সেই শিবিৰত ৪০০ কেডেটে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নাগালেণ্ডৰ আপোনাৰ সকলো সহযোগীয়ে জানিবলৈ বিচাৰে আপুনি হিন্দুস্তানৰ ক’লৈ ক’লৈ গৈছে৷ আপুনি তেওঁলোকক জনায় নে?
বিনোলে কিসৌঃ হয় মহাশয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনাৰ সৈতে আৰু কোন কোন আছে?
অখিলঃ জয় হিন্দ মহাশয়, মোৰ নাম জুনিয়ৰ আণ্ডাৰ অফিচাৰ অখিল৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয় অখিল, কওক
অখিলঃ মোৰ ঘৰ হাৰিয়াণাৰ ৰোহটকত মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয়..
অখিলঃ মই দয়াল সিং মহাবিদ্যালয়, দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা পদাৰ্থ বিজ্ঞানত স্নাতক কৰি আছো
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয়…হয়
অখিলঃ মহাশয়, মই এনচিচিত নিয়মানুৱৰ্তিতা আটাইতকৈ ভাল পাইছো
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ বাহ
অখিলঃ ই মোক দায়িত্বসম্পন্ন নাগৰিক হিচাপে গঢ়ি তুলিছে মহাশয়৷ এনচিচি কেডেটৰ ড্ৰিল, এক্যৱেশ মই খুউব ভাল পাও৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কিমানটা শিবিৰত অংশগ্ৰহণ কৰিছে, ক’লৈ ক’লৈ যোৱাৰ সুযোগ লাভ কৰিছে?
অখিলঃ মহাশয়, মই তিনিটা শিবিৰত অংশগ্ৰহণ কৰিছো৷ অলপতে ভাৰতীয় মিলিটেৰী একাডেমী, ডেৰাদুনত এটাচ্চমেণ্ট শিবিৰত অংশগ্ৰহণ কৰিছিলো
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কিমান সময়ৰ আছিল?
অখিলঃ মহাশয়, এই শিবিৰ তেৰদিনীয়া আছিল
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আচ্ছা
অখিলঃ মহাশয়, মই তাত ভাৰতীয় ফৌজত বিষয়া কিদৰে হ’ব পাৰি, সেয়া অতি কাষৰ পৰা চোৱাৰ সুবিধা লাভ কৰিলো আৰু ইয়াৰ পিছত ভাৰতীয় ফৌজত মোৰ বিষয়া হোৱাৰ সংকল্প আগতকৈও অধিক দৃঢ় হ’ল
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ৱাহ…
অখিলঃ আৰু মহাশয় মই গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ পেৰেডতো অংশগ্ৰহণ কৰিছিলো আৰু সেয়া মোৰ পৰিয়ালৰ বাবে অতিশয় গৌৰৱৰ কথা আছিল
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ চাব্বাছ…
অখিলঃ মোতকৈ সুখী মোৰ মা হৈছিল৷ যেতিয়া আমি পুৱা ২ বজাত উঠি ৰাজপথত পেৰেড কৰিবলৈ গৈছিলো তেতিয়া আমাৰ উৎসাহ চাবলগীয়া বিধৰ হৈছিল৷ বাকী দলৰ লোকসকলেও আমাক উৎসাহিত কৰিছিল৷ ৰাজপথত মাৰ্চ কৰাৰ সময়ত আমাৰ দেহৰ নোম শিয়ৰি উঠিছিল মহাশয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ আপোনালোক চাৰিওজনৰ সৈতে কথা পতাৰ সুযোগ লাভ কৰিলো৷ তাকো এনচিচি দিৱসত৷ মোৰ বাবে এয়া অতিশয় আনন্দৰ কথা যে মই সৰুতে গাঁৱৰ বিদ্যালয়ত এনচিচি কেডেট আছিলো আৰু মই জানো যে এই নিয়মানুৱৰ্তিতা, এই ঐক্যৱেশ আদিৰ বাবে আত্মবিশ্বাস বৃদ্ধি হয় আৰু এইসকলো বোৰ মই শৈশৱতে এনচিচি কেডেটৰ ৰূপত অভিজ্ঞতা লাভ কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছিলো৷
বিনোলেঃ প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, মোৰ এটা প্ৰশ্ন আছে
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয়, কওক….
তৰন্নুমঃ আপুনিও এনচিচিৰ অংশীদাৰ আছিল
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কোন? বিনোলেয়ে কৈ আছে নেকি?
বিনোলেঃ হয় মহাশয় হয় মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয় বিনোলে কওক…
বিনোলেঃ আপুনিও শাস্তিৰ সন্মুখীন হৈছিল নে?
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ (হাঁহি) মানে আপোনালোকে শাস্তিৰ সন্মুখীন হৈছে
বিনোলেঃ হয় মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ নহয়, মই এনে অভিজ্ঞতাৰ সন্মুখীন হোৱা নাই কাৰণ মই এজন নিয়মানুৱৰ্তিতা পালন কৰা ল’ৰা আছিলো কিন্তু এবাৰ ভুল বুজাবুজিৰ সৃষ্টি হৈছিল৷ যেতিয়া মই শিবিৰত আছিলো তেতিয়া এবাৰ এডাল গছ বগাইছিলো৷ প্ৰথমে এনে লাগিছিল যে মই নিয়ম ভংগ কৰিলো কিন্তু পিছত সকলোৱে দেখা পালে যে চিলাৰ সুতাত এটা চৰাই লাগি ধৰিছিল৷ সেই চৰাইটোক বচোৱাৰ বাবে মই গছত উঠিছিলো৷ প্ৰথমে ভাবিছিলো যে মই অনুশাসনৰ সন্মুখীন হ’ম কিন্তু পিছত সকলোৱে মোক বাহ বাহ দিলে৷ এয়া এক অনন্য অভিজ্ঞতা আছিল৷
তৰন্নুম খানঃ হয় মহাশয়, এই কথা জানি বহুত ভাল লাগিল৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ধন্যবাদ৷
তৰন্নুম খানঃ মই তৰন্নুমে কৈ আছো
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয়, তৰন্নুম কওক….
তৰন্নুম খানঃ যদি আপুনি আজ্ঞা দিয়ে তেন্তে এটা প্ৰশ্ন কৰিব বিচাৰিছো মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয়…হয়…কওক
তৰন্নুম খানঃ মহাশয়, আপুনি আমাক এইবুলি বাৰ্তা দিছে যে প্ৰতিজন ভাৰতীয় নাগৰিকে ৩ বছৰত ১৫টা স্থান পৰিদৰ্শন কৰিব লাগে৷ আপুনি আমাক ক’বনে কোন ঠাইলৈ যাব লাগে? আৰু কোন ঠাইলৈ গৈ আপুনি সবাতোকৈ ভাল পাইছিল?
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ এনেয়ে মই সদায়েই হিমালয়লৈ যোৱাটো পচন্দ কৰো৷
তৰন্নুম খানঃ হয়….
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কিন্তু তথাপিও মই ভাৰতৰ জনসাধাৰণক আহ্বান জনাম যে যদি আপুনি প্ৰকৃতিক ভাল পায়..
তৰন্নুম খানঃ হয়..
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ঘন জংগল, ঝৰ্ণা…এক অনন্য ধৰণৰ পৰিবেশ চাবলৈ মন কৰিলে মই সকলোকে উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চললৈ নিশ্চয়কৈ যাবলৈ আহ্বান জনাম৷
তৰন্নুম খানঃ হয় মহাশয়৷
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ এই কথা মই সদায়েই কও আৰু ইয়াৰ ফলত উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলত পৰ্যটনো বিকশিত হ’ব, অৰ্থনীতি সমৃদ্ধ হ’ব আৰু ‘এক ভাৰত–শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ৰ সপোনো সৱলীকৃত হ’ব৷
তৰন্নুম খানঃ হয় মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কিন্তু ভাৰতত বিভিন্ন স্থানত কিবা নহয় কিবা এটা চাবলগীয়া থাকেই, অধ্যয়ন কৰাৰ দৰে হয় আৰু এক প্ৰকাৰে আত্মা পৰিষ্কাৰ কৰাৰ দৰে হয়৷
শ্ৰী হৰি জি বিঃ প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, মই শ্ৰী হৰিয়ে কৈ আছো
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয় হৰি, কওক
শ্ৰী হৰি জি বিঃ মই আপোনাৰ পৰা জানিব বিচাৰিছো যে যদি আপুনি ৰাজনীতিবিদ নহ’লহেঁতেন তেন্তে কি হ’বলৈ বিচাৰিলেহৈ?
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ এয়াতো এক কঠিন প্ৰশ্ন কাৰণ প্ৰতিজন শিশুৰ জীৱনলৈ বহু পৰ্যায় আহে৷ কেতিয়াবা এইটো হ’বলৈ মন যায়, কেতিয়াবা সেইটো হ’বলৈ মন যায়৷ কিন্তু এয়া সত্য যে মই কেতিয়াও ৰাজনীতিলৈ আহিবলৈ মন কৰা নাছিলো, কেতিয়াও চিন্তা কৰা নাছিলো কিন্তু এতিয়া আহি গ’লো যেতিয়া মনে–প্ৰাণে দেশৰ কাম কৰিব পাৰো, তাৰে কথা চিন্তা কৰো আৰু সেইবাবে এতিয়া মই ‘ইয়ালৈ নাহিলে কি হ’লহেঁতেন’…এই কথা চিন্তা কৰিব নালাগে৷ এতিয়া মনে–প্ৰাণে য’তেই আছো সেয়া সম্পূৰ্ণৰূপে জীয়াব লাগে, জীৱন পৰ্যন্ত জড়িত হ’ব লাগে আৰু মনে–প্ৰাণে দেশৰ হকে কাম কৰিব লাগে৷ দিন–ৰাতিৰ প্ৰভেদ নোহোৱাকৈ কেৱল এই লক্ষ্যতেই মই নিজকে সঁপি দিছো৷
অখিলঃ প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়…
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ হয়…
অখিলঃ আপুনি ইমান ব্যস্ত হৈ থাকে, মোৰ কৌতুহল এয়াই যে আপুনি টিভি, চিনেমা চোৱাৰ অথবা কিতাপ পঢ়াৰ বাবে সময় পায়নে?
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ কিতাপ পঢ়াৰ মোৰ ৰুচি আছিল অৱশ্যে৷ চিনেমা চোৱাৰ ৰুচিও নাথাকিল আৰু সেইদৰে টিভিও চাবলৈ নাপাও৷ খুব কম৷ কেতিয়াবা পূৰ্বে ডিস্ক’ভাৰী চেনেল চাইছিলো৷ জিজ্ঞাসাৰ বাবে৷ আৰু কিতাপ পঢ়িছিলো কিন্তু এতিয়া পঢ়িবলৈ নাপাও আৰু দ্বিতীয়তে গুগলে অভ্যাস বেয়া কৰিছে কাৰণ কিবা প্ৰসংগ চাবলৈ খুজিলেই তুৰন্তে শ্ব’ৰ্টকাট বিচাৰি লও৷ কিছুমান অভ্যাস যি সকলোৰে বেয়া হৈছে সেয়া মোৰো বেয়া হৈছে৷ ঠিক আছে বন্ধুসকল, আপোনালোকৰ সৈতে কথা পাতি খুউব সন্তোষ পালো আৰু আপোনালোকৰ জৰিয়তে এনচিচিৰ সকলো কেডেটক অশেষ শুভকামনা যাচিছো৷ অশেষ ধন্যবাদ, বন্ধুসকল৷ ধন্যবাদন!
সকলো এনচিচি কেডেটঃ অশেষ ধন্যবাদ মহাশয়, ধন্যবাদ!
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ ধন্যবাদ, ধন্যবাদ
সকলো এনচিচি কেডেটঃ জয় হিন্দ মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ জয় হিন্দ
সকলো এনচিচি কেডেটঃ জয় হিন্দ মহাশয়
প্ৰধানমন্ত্ৰীঃ জয় হিন্দ, জয় হিন্দ
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমি সকলো দেশবাসীয়ে ৭ ডিচেম্বৰৰ সশস্ত্ৰ বাহিনী পতাকা দিৱসৰ কথা কেতিয়াও পাহৰা উচিত নহয়৷ সেই দিনটোতেই আমি আমাৰ বীৰ সৈনিকসকলক, তেওঁলোকৰ পৰাক্ৰমক, তেওঁলোকৰ বলিদানক স্মৰণ কৰাৰ সৈতে অংশগ্ৰহণো কৰো৷ কেৱল সন্মান প্ৰদানৰ কথা কোৱা নাই৷ সহভাগী হোৱাও আৱশ্যক আৰু ৭ ডিচেম্বৰ তাৰিখে সকলো নাগৰিক আগবাঢ়ি আহিব লাগে৷ সকলোৰে ওচৰত সেই দিনা সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ পতাকা থাকিব লাগে আৰু সকলোৱে যোগদানো কৰিব লাগে৷ আহক, এই উপলক্ষে আমি আমাৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ অদম্য সাহস, শৌৰ্য আৰু সমৰ্পণৰ ভাৱৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰো আৰু বীৰ সৈনিকসকলক স্মৰণ কৰো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰতত ফিট ইণ্ডিয়া মুভমেণ্টৰ বিষয়ে আপোনালোক সকলোৱে অৱগত হৈছে৷ চিবিএছইয়ে ফিট ইণ্ডিয়া সপ্তাহৰ এক প্ৰশংসনীয় পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে৷ বিদ্যালয়সমূহত ফিট ইণ্ডিয়া সপ্তাহ ডিচেম্বৰ মাহত যিকোনো এটা তাৰিখত পালন কৰিব পাৰি৷ ইয়াত ফিটনেছৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বিভিন্ন ধৰণৰ আয়োজন কৰা হয়৷ ইয়াত কুইজ, প্ৰৱন্ধ, চিত্ৰাংকন, পাৰম্পৰিক আৰু স্থানীয় ক্ৰীড়া, যোগাসন, নৃত্য, খেল প্ৰতিযোগিতা আদিও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়৷ ফিট ইণ্ডিয়া সপ্তাহত বিদ্যাৰ্থীসকলৰ সৈতে তেওঁলোকৰ শিক্ষক আৰু পিতৃ–মাতৃয়েও অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰে৷ কিন্তু এয়া নাপাহৰিব যে ফিট ইণ্ডিয়াৰ অৰ্থ কেৱল মগজুৰ কচৰৎ, কাগজৰ কচৰৎ অথবা লেপটপ বা কম্পিউটাৰ বা ম’বাইল ফোনত ফিটনেচৰ এপ চাই থকা নহয়৷ নহয়, ঘাম বোৱাব লাগিব, খোৱাৰ অভ্যাস পৰিৱৰ্তন কৰিব লাগিব৷ ক্ৰিয়াশীল হৈ থকাৰ অভ্যাস কৰিব লাগিব৷ মই দেশৰ সকলো ৰাজ্যৰ বিদ্যালয় পৰিষদ তথা বিদ্যালয়ৰ কৰ্তৃপক্ষক আহ্বান জনাইছো যে প্ৰতিখন বিদ্যালয়ত ডিচেম্বৰ মাহত ফিট ইণ্ডিয়া সপ্তাহ পালন কৰা হওক৷ ইয়াৰ দ্বাৰা ফিটনেটৰ অভ্যাস আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনত অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব৷ ফিট ইণ্ডিয়া মুভমেণ্টত ফিটনেছক লৈ বিদ্যালয়সমূহৰ মূল্যায়নৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে৷ এই মূল্যায়ন প্ৰাপ্তকৰা সকলো বিদ্যালয়ে ফিট ইণ্ডিয়া ল’গ’ আৰু পতাকা ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰিব৷ ফিট ইণ্ডিয়া প’ৰ্টেললৈ গৈ বিদ্যালয়ে নিজকে ফিট ঘোষিত কৰিব পাৰে৷ ফিট ইণ্ডিয়া থ্ৰী ষ্টাৰ আৰু ফিট ইণ্ডিয়া ফাইভ ষ্টাৰো প্ৰদান কৰা হ’ব৷ মই অনুৰোধ কৰিছো যে সকলো বিদ্যালয়েই ফিট ইণ্ডিয়া মূল্যাংকনত অন্তৰ্ভুক্ত হওক আৰু ফিট ইণ্ডিয়াক সহজাত স্বভাৱলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰক৷ এক জন আন্দোলনলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰক৷ সজাগতা বৃদ্ধি কৰক৷ ইয়াৰ বাবে প্ৰয়াস কৰা আৱশ্যক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দেশ ইমান বিশাল৷ নানা বৈচিত্ৰতাৰে ভৰা৷ ইমানেই প্ৰাচীন যে বহু কথা আমাৰ মনলৈ নাহে আৰু এয়া স্বাভাৱিকো৷ ঠিক এনে এক কথাই মই আপোনালোকৰ সৈতে বিনিময় কৰিব বিচাৰিছো৷ কিছুদিন পূৰ্বে মাই গভৰ এটা মন্তব্য মোৰ চকুত পৰিল৷ এই মন্তব্য অসমৰ নগাঁৱৰ শ্ৰীমান ৰমেশ শৰ্মাই লিখিছিল৷ তেওঁ লিখিছিল যে ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীত এক উৎসৱৰ আয়োজন কৰা হৈছে, যাৰ নাম হৈছে ব্ৰহ্মপুত্ৰ পুষ্কৰ৷ ৪ নৱেম্বৰৰ পৰা ১৬ নৱেম্বৰলৈ এই উৎসৱ আয়োজিত কৰা হৈছিল আৰু এই ব্ৰহ্মপুত্ৰ পুষ্কৰত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ বাবে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা বহু লোক আহিছিল৷ এই কথা শুনি আপোনালোকো আচৰিত হৈছে নহয় জানো! এয়াইতো সেই কথা যে ই এনে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ উৎসৱ আৰু আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে ইয়াক এনেদৰে সৃজন কৰিছিল যে সম্পূৰ্ণ কথা শুনিলে আপোনালোকে আশ্বৰ্যচকিত হৈ উঠিব৷ কিন্তু দুৰ্ভাগ্য যে ইয়াৰ যেনেদৰে প্ৰচাৰ হ’ব লাগিছিল, দেশৰ প্ৰান্তে–প্ৰান্তে ইয়াৰ কথা প্ৰচাৰ হ’ব লাগিছিল, সেয়া নহ’লগৈ৷ আৰু এয়াও সত্য যে এই সমগ্ৰ আয়োজন এক প্ৰকাৰে ‘এক দেশ–এক বাৰ্তা’ আৰু আমি সকলো এক, সেই ভাৱনাক প্ৰতিপন্ন কৰিব পৰাকৈ শক্তিশালী৷
সৰ্বপ্ৰথমে ৰমেশ মহোদয়ক অশেষ ধন্যবাদ জনাইছো যে আপুনি ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে দেশবাসীৰ মাজত এই কথা বিনিময় কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে৷ আপুনি দুখো প্ৰকাশ কৰিছে যে এনে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ আয়োজনৰ কোনো চৰ্চা নাই, প্ৰচাৰ নাই৷ আপোনাৰ দুখ মই বুজিব পাৰিছো৷ দেশৰ অধিকাংশ লোকেই এই বিষয়ে নাজানে৷ হয়, যদিহে ইয়াক কোনোবাই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নদী মহোৎসৱ বুলি অভিহিত কৰিলেহেঁতেন, কিছু সুন্দৰ শব্দ প্ৰয়োগ কৰিলেহেঁতেন তেন্তে বোধহয় আমাৰ দেশৰ কিছু লোকে ইয়াৰ বিষয়ে চৰ্চা কৰিলেহেঁতেন আৰু প্ৰচাৰো কৰিলেহেঁতেন৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, পুষ্কৰম, পুষ্কৰালু, পুষ্কৰঃ.. এই শব্দকেইটা আপোনালোকে কেতিয়াবা শুনিছেনে? আপোনালোকে জানেনে ই কি হয়৷ মই কৈছো, এয়া দেশৰ বাৰখন পৃথক পৃথক নদীত যি উৎসৱ আয়োজিত হয় তাৰে ভিন্ন ভিন্ন নাম৷ প্ৰতি বছৰে এখন নদীত অৰ্থাৎ সেই নদীৰ নম্বৰ পুনৰ বাৰ বছৰৰ পিছত আহিব, আৰু সেই উৎসৱ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ বাৰখন নদীত আয়োজিত হয়, ভাগে ভাগে হয় আৰু বাৰদিন ধৰি হয়, কুম্ভৰ দৰে এই উৎসৱেও ৰাষ্ট্ৰীয় ঐক্যতা বৃদ্ধি কৰে আৰু ‘এক ভাৰত–শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ৰ নিদৰ্শন দাঙি ধৰে৷ পুষ্কৰম এনে এক উৎসৱ য’ত নদীৰ মহত্ব, নদীৰ গৌৰৱ, জীৱনত নদীৰ গুৰুত্ব এক সহজাত ৰূপত প্ৰতিফলিত হয়!
আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে প্ৰকৃতিক, পৰিৱেশক, জলক, ভূমিক, বননিক বহু গুৰুত্ব দিছিল৷ তেওঁলোকে নদীৰ গুৰুত্ব অনুধাৱন কৰিব পাৰিছিল আৰু সমাজত নদীৰ প্ৰতি কিদৰে ধনাত্মক অনুভৱ উৎপন্ন কৰিব পাৰি, এক সংস্কাৰ কিদৰে গঢ়ি তুলিব পাৰি, নদীৰ সৈতে সংস্কৃতিৰ ধাৰা, নদীৰ সৈতে সমাজক জড়িত কৰোৱাৰ প্ৰয়াস নিৰন্তৰে চলি থাকিল আৰু আমোদজনক কথা এয়ে যে সমাজ নদীৰ সৈতেও জড়িত হ’ল আৰু পৰস্পৰৰ মাজতো জড়িত হ’ল৷ যোৱা বছৰ তামিলনাডুৰ তামীৰ বৰনী নদীত পুষ্কৰম আয়োজিত হৈছিল৷ এই বছৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীত আয়োজিত হৈছে আৰু আগলৈ সালতুংগভদ্ৰা নদী অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, তেলেংগানা আৰু কৰ্ণাটকত আয়োজিত হ’ব৷ এক প্ৰকাৰে আপুনি এই বাৰটা স্থানৰ যাত্ৰা এক পৰ্যটন বৃত্তৰ ৰূপত প্ৰত্যক্ষ কৰিব পাৰে৷ ইয়াতে অসমৰ জনসাধাৰণৰ উদ্দীপনা, তেওঁলোকৰ আতিথ্যৰ প্ৰশংসা কৰিবলৈ বিচাৰিছো যিয়ে সমগ্ৰ দেশৰ পৰা অহা তীৰ্থযাত্ৰীসকলৰ অতি সুন্দৰ ধৰণে সেৱা–সৎকাৰ কৰিলে৷ আয়োজকসকলে স্বচ্ছতাৰ প্ৰতিও ধ্যান ৰাখিলে৷ প্লাষ্টিকমুক্ত স্থানৰ নিশ্চিতি প্ৰদান কৰিলে৷ ঠায়ে–ঠায়ে বায়’-টয়লেটৰ ব্যৱস্থা কৰিলে৷ মই আশা প্ৰকাশ কৰিছো যে নদীসমূহৰ প্ৰতি এইদৰে সজাগতা বৃদ্ধিৰ এই সহস্ৰ বৰ্ষ পুৰণি আমাৰ উৎসৱে ভৱিষ্যতৰ প্ৰজন্মকো জড়িত কৰক৷ প্ৰকৃতি, পৰিবেশ, পানী এই সকলোবোৰ আমাৰ পৰ্যটনৰ অংশ হৈ পৰাৰ লগতে আমাৰ জীৱনৰো অংশ হৈ পৰক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমো এপত মধ্যপ্ৰদেশৰ পৰা শ্বেতাই লিখিছে, মহাশয় মই নৱম শ্ৰেণীত পঢ়ো আৰু মোৰ ব’ৰ্ডৰ পৰীক্ষালৈ এবছৰ সময় আছে৷ কিন্তু মই শিক্ষাৰ্থী আৰু এগজাম ৱাৰিয়ৰ্ছৰ সৈতে আপোনাৰ কথা সদায়েই শুনো, মই আপোনালৈ এইবাবেই লিখিছো কাৰণ আপুনি আমাক এতিয়ালৈ কোৱা নাই যে আগন্তুক পৰীক্ষাৰ বাবে চৰ্চা কেতিয়া হ’ব৷ কৃপা কৰি ইয়াক অতি শীঘ্ৰে অনুষ্ঠিত কৰক? যদি সম্ভৱ হয় জানুৱাৰীতেই এই কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰক৷ বন্ধুসকল, ‘মন কী বাত’ত মোৰ এই কথাটোৱেই আটাইতকৈ ভাল লাগে– মোৰ তৰুণ বন্ধু–বান্ধৱীসকলে মোক যি অধিকাৰ আৰু স্নেহেৰে অভিযোগ কৰে, আদেশ দিয়ে, প্ৰস্তাৱ দিয়ে– এয়া প্ৰত্যক্ষ কৰি মই সন্তোষ পাও৷ শ্বেতাজী, আপুনি সঠিক সময়তেই এই বিষয়ৰ অৱতাৰণা কৰিছে৷ পৰীক্ষাৰ সময় সমাগত, প্ৰতি বছৰৰ দৰে এইবাৰো আমি পৰীক্ষাৰ ওপৰত চৰ্চা কৰিব লাগিব৷ আপোনাৰ কথা ঠিক, এই কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কিছু আগেয়েই কৰা উচিত৷!
যোৱাবাৰৰ কাৰ্যসূচীৰ পিছত বহুতে ইয়াক অধিক প্ৰভাৱী কৰি তোলাৰ বাবে বহুতো প্ৰস্তাৱ উত্থাপন কৰিছিল আৰু অভিযোগো কৰিছিল যে যোৱাবাৰ পলমকৈ হৈছিল, পৰীক্ষাৰ একেবাৰে কাষৰ সময়ত হৈছিল৷ আৰু শ্বেতাৰ প্ৰস্তাৱ ঠিক যে মই ইয়াক জানুৱাৰীতেই কৰিব লাগে৷ মানৱ সম্পদ বিকাশ মন্ত্ৰালয় আৰু মাই গভ দলে মিলি ইয়াৰ ওপৰত কাম কৰি আছে৷ কিন্তু মই চেষ্টা কৰিম, এইবাৰ পৰীক্ষাৰ ওপৰত চৰ্চা জানুৱাৰীৰ আৰম্ভণিতে অথবা মাজতেই হওক৷ সমগ্ৰ দেশৰ বিদ্যাৰ্থী বন্ধুসকলে দুই ধৰণৰ সুবিধা পাব৷ প্ৰথমটো হ’ল, নিজৰ বিদ্যালয়তেই এই কাৰ্যসূচীৰ অংশীদাৰ হোৱা আৰু দ্বিতীয়তে ইয়াত দিল্লীত হোৱা কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰা৷ দিল্লীৰ বাবে দেশৰ বিদ্যাৰ্থীসকলৰ বাচনি মাই গভৰ জৰিয়তে কৰা হ’ব৷ বন্ধুসকল, আমি সকলোৱে মিলি এই পৰীক্ষাৰ ত্ৰাস দূৰ কৰিব লাগে৷ মোৰ তৰুণ বন্ধু–বান্ধৱীৱে হাঁহি–স্ফূৰ্তিৰে পৰীক্ষাত বহক, অভিভাৱক উদ্বিগ্ন মুক্ত হওক, শিক্ষক আশ্বস্ত হওক, এই উদ্দেশ্যৰেই বিগত কেইবা বছৰো আমি ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে ‘পৰীক্ষাৰ ওপৰত চৰ্চা’ টাউল হ’লৰ মাধ্যমেৰে অথবা এগজাম ৱাৰিয়ৰ্ছ কিতাপৰ মাধ্যমেৰে নিৰন্তৰে প্ৰয়াস কৰি আছো৷ এই অভিযানক সমগ্ৰ দেশৰ বিদ্যাৰ্থীয়ে, অভিভাৱকে আৰু শিক্ষকসকলে গতি প্ৰদান কৰাৰ বাবে মই তেওঁলোকৰ ওচৰত কৃতজ্ঞ আৰু আগন্তুক পৰীক্ষাৰ চৰ্চা কাৰ্যসূচী আমি সকলোৱে মিলি জুলি পালন কৰো– আপোনালোক সকলোলৈ নিমন্ত্ৰণ থাকিল৷
বন্ধুসকল, যোৱা সংখ্যাৰ ‘মন কী বাত’ত মই ২০১০ চনৰ অযোধ্যা গোচৰ সংক্ৰান্ত এলাহাবাদৰ উচ্চ ন্যায়ালয়ে প্ৰদান কৰা ৰায়ৰ বিষয়ে চৰ্চা কৰিছিলো, আৰু মই কৈছিলো যে দেশে যিদৰে তেতিয়া শান্তি আৰু সম্প্ৰীতি বৰ্তাই ৰাখিছিল, সিদ্ধান্ত প্ৰকাশৰ পূৰ্বে আৰু পিছতো৷ এইবাৰো যেতিয়া ৯ ছেপ্টেম্বৰ তাৰিখে উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ৰায়দান কৰিলে, তেতিয়া ১৩০ কোটি ভাৰতীয়ই পুনৰবাৰ তেওঁলোকৰ বাবে দেশহিততকৈ অধিক একো নহয় বুলি প্ৰমাণিত কৰিলে৷ দেশত শান্তি, একতা আৰু সদভাৱনা মূল্য সৰ্বোপৰি৷ ৰাম মন্দিৰৰ ৰায়দান অহাৰ পিছত সমগ্ৰ দেশে ইয়াক আঁকোৱালি ল’লে৷ সহজভাৱে আৰু শান্তিৰে স্বীকাৰ কৰিলে৷ আজি ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে মই সমগ্ৰ দেশবাসীক সাধুবাদ দিছো, ধন্যবাদ প্ৰদান কৰিছো৷ তেওঁলোকে যি ধৈৰ্য, সংযম আৰু পৰিপক্কতাৰ পৰিচয় দিলে তাৰবাবে মই বিশেষ কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছো৷ এফালে আইনৰ দীৰ্ঘদিনীয়া যুদ্ধ সমাপ্ত হ’ল আৰু দ্বিতীয়তে ন্যায়পালিকাৰ প্ৰতি দেশৰ সন্মান অধিক বৃদ্ধি হ’ল৷ সঁচা অৰ্থতেই এই ৰায়দান আমাৰ ন্যায়পালিকাৰ বাবেও মাইলৰ খুঁটি হিচাপে বিবেচিত হ’ল৷ উচ্চতম ন্যায়ালয়ে এই ঐতিহাসিক ৰায়দানৰ পিছত এতিয়া দেশ, নতুন উৎসাহ আৰু নতুন আকাংক্ষাৰ সৈতে নতুন পথত, নতুন উদ্দেশ্যৰে আগবাঢ়িছে৷ নতুন ভাৰতে এই ভাৱনাক আঁকোৱালি শান্তি, একতা আৰু সদভাৱনাৰ সৈতে আগবাঢ়ক– এয়াই মোৰ কামনা, সকলোৰে কামনা৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ সভ্যতা, সংস্কৃতি আৰু ভাষাই সমগ্ৰ বিশ্বক বৈচিত্ৰতাৰ মাজত একতাৰ বাৰ্তা প্ৰদান কৰে৷ ১৩০ কোটি ভাৰতীয়ৰ এয়া সেইখন দেশ য’ত কোৱা হয় যে ‘‘গলি–গলিয়ে পানী সলনি হয় আৰু গলি–গলিয়ে মুখৰ বাণীও সলনি হয়’’৷ আমাৰ ভাৰত ভূমিত অতীজৰে পৰা শতাধিক ভাষা পুষ্পিত–পল্লৱিত হৈ আহিছে৷ অৱশ্যে কেতিয়াবা চিন্তাও হয় যে কিছুমান ভাষা বিলুপ্ত হৈ নাযায়তো! কেইদিনমান আগেয়ে উত্তৰাখণ্ডৰ ধাৰচুলাৰ এক ঘটনা সন্দৰ্ভত অৱগত হ’লো৷ মই খুউব সন্তোষিত হ’লো৷ এই কাহিনাৰ দ্বাৰা ইয়াকেই গম পোৱা যায় যে কিদৰে জনতাই নিজৰ ভাষাক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে আগবাঢ়ি আহে৷ কিছু পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে..পূৰ্বে মই ধাৰচুলালৈ অহা–যোৱা কৰিছিলো৷ এপাৰে নেপাল আৰু আনফালে কালীগংগা– সেয়ে ধাৰচুলাৰ বিষয়ে শুনাৰ লগে লগে স্বাভাৱিকতেই মোৰ ইয়াৰ ওপৰত ধ্যানকেন্দ্ৰিত হ’ল৷ পিথৌৰাগড়ৰ ধাৰচুলাত ৰংগ সম্প্ৰদায়ৰ লোকে বাস কৰে, তেওঁলোকে ৰগলো ভাষাত কথা পাতে৷ তেওঁলোকে এটা কথা চিন্তা কৰি অতিশয় ব্যথিত হৈছে যে তেওঁলোকৰ ভাষা–ভাষীলোকৰ সংখ্যা হ্ৰাস হ’বলৈ ধৰিছে– তাৰপিছত এদিন তেওঁলোকে নিজৰ ভাষাটো বচোৱাৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰিলে৷ চাওতে চাওতে এই অভিযানত ৰংগ সম্প্ৰদায়ৰ সকলো লোক জড়িত হ’বলৈ ধৰিলে৷ আপুনি আচৰিত হ’ব, এই সম্প্ৰদায়ৰ জনসংখ্যা নিচেই তাকৰ, মোটামোটি দহ হাজাৰমান হ’ব৷ কিন্তু ৰংগ ভাষাক বচোৱাৰ বাবে সকলো ইয়াত জড়িত হৈ পৰিল, চৌৰাশী বছৰীয়া বৃদ্ধ দীৱান সিঙেই হওক অথবা বাইশ বৰ্ষীয় বৈশালী গৰ্বাল অধ্যাপকেই হওক অথবা ব্যৱসায়ী, সকলোৱে নিজৰ ধৰণে এই প্ৰয়াসত নামি পৰিল৷ এই অভিযানত ছ’চিয়েল মিডিয়াৰো ব্যৱহাৰ কৰা হ’ল৷ হোৱাটছএপ গ্ৰুপ বনোৱা হ’ল৷ শতাধিক লোকক তাতেও সংযোজিত কৰা হ’ল৷ এই ভাষাৰ কোনো লিপি নাই৷ ই কেৱল কথিত ৰূপতেই প্ৰচলিত৷ এই ক্ষেত্ৰত জনতাই কাহিনী, কবিতা আৰু গান পোষ্ট কৰিবলৈ ধৰিলে৷ এজনে আনজনৰ ভাষা শুধৰাই দিলে৷ এক প্ৰকাৰে হোৱাটছএপেই শ্ৰেণীকোঠালৈ পৰিৱৰ্তিত হ’ল আৰু য’ত সকলোৱে শিক্ষক আৰু সকলোৱে বিদ্যাৰ্থীও৷ ৰংগলোক ভাষাক সংৰক্ষিত কৰাৰ প্ৰয়াসত বিভিন্ন কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰা হৈছে, পত্ৰিকা প্ৰস্তুত কৰা হৈছে আৰু সামাজিক সংস্থাও ইয়াত সহায়ৰ হাত উজান দিছে৷
বন্ধুসকল, গুৰুত্বপূৰ্ণ কৰা এয়েই যে ৰাষ্ট্ৰসংঘই ২০১৯ চনক অৰ্থাৎ চলিত বৰ্ষক ‘আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় স্থানীয় ভাষাৰ বৰ্ষ’ হিচাপে ঘোষিত কৰিছে৷ অৰ্থাৎ বিলুপ্তিৰ পথলৈ আগবঢ়া ভাষাসমূহক সংৰক্ষিত কৰাত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা হৈছে৷ ডেৰশ বৰ্ষ পূৰ্বে আধুনিক হিন্দীৰ জনক, ভাৰতেন্দু হৰিশ্চন্দ্ৰ মহোদয়েও কৈছিলঃ
‘‘নিজ ভাষা উন্নতি অহে, সব উন্নতি কো মূল,
বিন নিজ ভাষা–জ্ঞান কে, মিটত না হিয় কা শূল৷৷’’
অৰ্থাৎ মাতৃভাষাৰ জ্ঞান অবিহনে উন্নতি সম্ভৱ নহয়৷ এই ক্ষেত্ৰত ৰংগ সম্প্ৰদায়ৰ এই পদক্ষেপে সমগ্ৰ বিশ্বক পথ প্ৰদৰ্শিত কৰিব৷ যদি আপুনি এই কাহিনীৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰেৰিত হৈছে তেন্তে আজিৰ পৰাই নিজৰ মাতৃভাষাত কথা কোৱাৰ অভ্যাস কৰক৷ পৰিয়াল, সমাজক অনুপ্ৰেৰিত কৰক৷
১৯শ শতিকাৰ শেষাংশত মহাকবি সুব্ৰমণ্যম ভাৰতীয়ে কৈছিল আৰু তামিল ভাষাত কৈছিল৷ সেয়াও আমাৰ বাবে প্ৰেৰণাদায়ী৷ সুব্ৰমণ্যম ভাৰতীয়ে তামিল ভাষাত কৈছিল–
মুপ্পাধু কড়ি মুগামুডায়ল, এনিল মাইপুৰম অণ্ড্ৰুডায়ল
ইভাৰ ছেপ্পুম’ঝি পধিনেটুডায়ল, এনিল ছিনধানাই অণ্ড্ৰুডায়ল
আৰু সেই সময়ৰ এই ১৯শ শতিকাৰ শেষাংশৰ কথা৷ তেওঁ কৈছিল যে ভাৰতমাতাৰ ৩০ কোটিখন মুখ আছে কিন্তু শৰীৰ এক৷ ই ১৮টা ভাষা কয় কিন্তু চিন্তা একেটাই৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কেতিয়াবা কেতিয়াবা জীৱনত, সৰু সৰু কথাইও ডাঙৰ কথা শিকাই যায়৷ চাওকচোন, মিডিয়াত এজন স্কুবা ডাইভাৰৰ কথা পঢ়ি আছিলো৷ এয়া এনে এক কাহিনী যাৰ দ্বাৰা সকলো ভাৰতবাসী অনুপ্ৰেৰিত হ’ব পাৰে৷ বিশাখাপট্টনমৰ গোতাখোৰীত প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰা স্কুবা ডাইভাৰে এদিন মাংগামাৰিপেটা তীৰত সমুদ্ৰৰ পৰা উভটি আহি আছিল আৰু সাঁতুৰি থকা অৱস্থাত তেওঁলোকে কিছু প্লাষ্টিকৰ বটল দেখা পালে৷ ইয়াক পৰিষ্কাৰ কৰি থকা অৱস্থাত বিষয়টোৰ গুৰুত্ব তেওঁলোকে অনুধাৱন কৰিলে৷ আমাৰ সমুদ্ৰ কিদৰে দুষিত কৰা হৈছে৷ যোৱা কিছুদিনৰ পৰা এওঁলোকে গোতাখোৰ সমুদ্ৰ তটৰ প্ৰায় ১০০ মিটাৰ দূৰলৈ গৈ গভীৰ পানীত ডুব মাৰে আৰু তাৰে পৰা আৱৰ্জনাবোৰ তুলি আনে৷ আৰু মোক জনোৱা হৈছে যে ১৩ দিনৰ ভিতৰত অৰ্থাৎ ২ সপ্তাহৰ ভিতৰত প্ৰায় ৪০০০ কিলোতকৈও অধিক প্লাষ্টিক আৱৰ্জনা সমুদ্ৰৰ পৰা উলিওৱা হৈছে৷ এই স্কুবা ডাইভাৰসকলৰ ক্ষুদ্ৰ প্ৰয়াসে এক বৃহৎ অভিযানৰ ৰূপ ল’ব পাৰে৷ এওঁলোকে এতিয়া স্থানীয় লোকৰ পৰাও সহায় লাভ কৰিছে৷ ওচৰ–কাষৰীয়া মাছমৰীয়াসকলেও তেওঁলোকক সহায় কৰিছে৷ চিন্তা কৰক, এই স্কুবা ডাইভাৰসকলৰ পৰা প্ৰেৰণা লাভ কৰি যদি আমি আমাৰ নিকটৱৰ্তী ঠাইসমূহৰ পৰা প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনা মুক্ত কৰাৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰো তেন্তে ‘প্লাষ্টিক মুক্ত ভাৰত’ সমগ্ৰ বিশ্বৰ ভিতৰতে এক আদৰ্শ হিচাপে পৰিগণিত হ’ব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দুদিন পিছত ২৬ নৱেম্বৰ৷ এই দিনটো সমগ্ৰ দেশৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ আমাৰ গণতন্ত্ৰৰ বাবে বিশেষ গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ এই দিনটোতেই আমি ‘সংবিধান দিৱস’ পালন কৰো৷ আৰু এইবাৰৰ ‘সংবিধান দিৱস’ এইবাবেই বিশেষ কিয়নো এইটো বৰ্ষত সংবিধানৰ ৭০তম বৰ্ষ সম্পূৰ্ণ হৈছে৷ এই উপলক্ষে সংসদ ভৱনত বিশেষ আয়োজন কৰা হ’ব আৰু সমগ্ৰ বৰ্ষজুৰি দেশত বিভিন্ন কাৰ্যসূচী পালন কৰা হ’ব৷ আহক, এই উপলক্ষে আমি সংবিধান সভাৰ সকলো সদস্যক শ্ৰদ্ধাৰে সোঁৱৰো আৰু শ্ৰদ্ধাঞ্জলি অৰ্পণ কৰো৷ ভাৰতৰ সংবিধানে প্ৰত্যেক নাগৰিকৰ অধিকাৰ আৰু সন্মান ৰক্ষা কৰে আৰু এয়া আমাৰ সংবিধান প্ৰণেতাসকল দূৰদৰ্শিতা ফলত নিশ্চিত হৈছে৷ মই আশা প্ৰকাশ কৰিছো যে ‘সংবিধান দিৱসে’ আমাৰ সংবিধানৰ আদৰ্শ বৰ্তাই ৰখাত তথা ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণত আমাৰ যোগদানক, আমাৰ প্ৰতিশ্ৰুতিক শক্তিশালী কৰক৷ এই সপোনেইতো আমাৰ সংবিধা প্ৰণেতাসকলে দেখিছিল!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, শীতৰ বতৰ আৰম্ভ হৈছে, গুলপীয়া শীতে সকলোকে চুই গৈছে৷ হিমালয়ৰ কিছু অংশত বৰফে চাদৰেৰে ঢাকি ধৰিছে কিন্তু এই বতৰ হ’ল ‘ফিট ইণ্ডিয়া’ৰ৷ আপোনালোক, আপোনালোকৰ পৰিয়াল, আপোনালোকৰ মিত্ৰ, কোনেও এই সুযোগ নেৰিব৷ ‘ফিট ইণ্ডিয়া মুভমেণ্ট’ক আগুৱাই লৈ যোৱাৰ বাবে বতৰৰ ভৰপুৰ সুযোগ গ্ৰহণ কৰক৷
অশেষ শুভকামনা থাকিল৷ অশেষ ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল৷ নমস্কাৰ৷ আজি দিপাৱলী৷ আপোনালোক সকলোলৈ দিপাৱলীৰ অলেখ শুভকামনা যাচিলো৷ আমাৰ ইয়াত কোৱা হয়–
শুভম কৰোতি কল্যাণং আৰোগ্যং ধনসম্পদাম৷
শত্ৰুবুদ্ধিবিনাশায় দ্বীপজ্যোতিৰ্নমস্তোতে৷
কেনে সুন্দৰ এই বাৰ্তা৷ এই শ্লোকত কোৱা হৈছে– প্ৰকাশে জীৱনত সুখ, স্বাস্থ্য আৰু সমৃদ্ধি কঢ়িয়াই আনে, যিয়ে বিপৰীত বুদ্ধি নাশ কৰি সদবুদ্ধি দেখুৱায়৷ এই দিব্যজ্যোতিক মোৰ প্ৰণাম৷ এই দিপাৱলীক স্মৰণীয় কৰি ৰখাৰ বাবে ইয়াতকৈ উত্তম চিন্তা আৰু কি হ’ব পাৰে য’ত আমি প্ৰকাশক ত্বৰান্বিত কৰিব পাৰো, ধনাত্মক পৰিবেশৰ বিস্তাৰ কৰিব পাৰো আৰু শত্ৰুতাৰ ভাৱনাক নষ্ট কৰাৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰিব পাৰো৷ আজিকালি বিশ্বৰ অনেক দেশত দিপাৱলী পালন কৰা হয়৷ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা এয়ে যে ইয়াত কেৱল ভাৰতীয় সম্প্ৰদায়েই নহয় বৰঞ্চ বহুদেশৰ চৰকাৰ, তাৰে নাগৰিক, তাৰে সামাজিক সংস্থা, সকলোৱে হৰ্ষোল্লাসেৰে দিপাৱলী পালন কৰে৷ এইদৰে তাত এখন ‘ক্ষুদ্ৰ ভাৰত’ৰ সৃষ্টি হয়৷
বন্ধুসকল, বিশ্বত উৎসৱ পৰ্যটনৰ এক নিজা আকৰ্ষণ আছে৷ আমাৰ উৎসৱৰ দেশ ভাৰতত উৎসৱ পৰ্যটনৰ অনেক সম্ভাৱনা আছে৷ আমাৰ প্ৰয়াস এয়াই হোৱাই উচিত যে ফাকুৱাই হওক, ওনমেই হওক, পোংগলেই হওক অথবা বিহুৱেই হওক, এনে ধৰণৰ পৰ্বসমূহ প্ৰসাৰ কৰিব লাগে আৰু উৎসৱৰ আনন্দত অন্য ৰাজ্য, দেশৰ জনসাধাৰণকো চামিল কৰিব লাগে৷ আমাৰ ইয়াত প্ৰতিখন ৰাজ্য, প্ৰতিখন ক্ষেত্ৰত বিভিন্ন ধৰণৰ উৎসৱ পালিত হয়– আন দেশৰ লোকেও এই উৎসৱসমূহৰ প্ৰতি ৰুচি প্ৰদৰ্শন কৰে৷ সেইবাবে ভাৰতত উৎসৱ পৰ্যটন বৃদ্ধিৰ বাবে প্ৰবাসী ভাৰতীয়সকলৰ ভূমিকা অতিশয় গুৰুত্বপূৰ্ণ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যোৱাবাৰৰ ‘মন কী বাত’ত আমি এইবাৰৰ দিপাৱলী ভিন্ন ধৰণে পালন কৰিম বুলি সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছিলো৷ মই কৈছিলো– আহক, আমি সকলোৱে এই দিপাৱলীত ভাৰতৰ নাৰী শক্তি আৰু তেওঁলোকৰ উপলব্ধিসমূহক উদযাপন কৰো অৰ্থাৎ ভাৰতৰ লক্ষ্মীৰ সন্মান কৰো৷ আৰু চাওতে চাওতে, অনতিপলমে ছ’চিয়েল মিডিয়াত অসংখ্য প্ৰেৰণাদায়ী কাহিনীৰ লানি লাগিবলৈ ধৰিলে৷ ৱাৰাংগলৰ কোড়িপাকা ৰমেশে নমো এপত মাকক নিজৰ শক্তি বুলি উল্লেখ কৰিলে৷ ১৯৯০ চনত যেতিয়া মোৰ পিতৃৰ মৃত্যু হৈছিল তেতিয়া মোৰ মায়েই পাঁচোজন ল’ৰা সন্তানৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিল৷ আজি আমি পাঁচোজন ভাতৃয়েই সুপ্ৰতিষ্ঠিত৷ মোৰ মায়েই মোৰ বাবে ভগবান৷ মোৰ বাবে সকলো আৰু তেওঁ প্ৰকৃতাৰ্থতেই ভাৰতৰ লক্ষ্মী৷
ৰমেশ জী, আপোনাৰ মাতৃক মোৰ প্ৰণাম জনাইছো৷ টুইটাৰত সক্ৰিয় হৈ থকা গীতিকা স্বামীৰ মতে মেজৰ খুশবু কম্বৰ হ’ল ‘ভাৰতৰ লক্ষ্মী’ যি বাছ কণ্ডাক্টৰৰ কন্যা আৰু তেওঁ অসম ৰাইফলছৰ সদৌ মহিলা গোটৰ নেতৃত্ব প্ৰদান কৰিছিল৷ কবিতা তিৱাৰীৰ বাবে তেওঁৰ কন্যাই হ’ল ভাৰতৰ লক্ষ্মী যি তেওঁৰো শক্তি৷ তেওঁৰ কন্যাই বেতনবিহীনভাৱে পেইণ্টিং কৰাত তেওঁ গৌৰৱবোধ কৰে৷ তেওঁ চিএলএটি পৰীক্ষাত ভাল স্থান লাভ কৰিছে৷ মেঘা জৈনে এইদৰে লিখিছে যে ৯২ বছৰীয়া এগৰাকী প্ৰৌঢ়া মহিলাই গোৱালিয়ৰ ৰে’ল ষ্টেচনত যাত্ৰীসকলক বিনামূলীয়াকৈ খোৱা পানী বিতৰণ কৰে৷ মেঘাজীয়ে ভাৰতৰ এই লক্ষ্মীৰ বিনম্ৰতা তথা কৰুণাৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱান্বিত হৈছে৷ এনে অনেক কাহিনী জনসাধাৰণে বিনিময় কৰিছে৷ আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ পঢ়ক আৰু প্ৰেৰিত হওক, নিজেও ওচৰ–পাজৰৰ কাহিনী বিনিময় কৰক আৰু মই ভাৰতৰ এই সকলো লক্ষ্মীক সাদৰেৰে প্ৰণাম জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ১৭শ শতাব্দীৰ সুপ্ৰসিদ্ধ কবিয়ত্ৰী সাঞ্চী হোনম্মাই কন্নড় ভাষাত এটা কবিতা ৰচনা কৰিছিল৷ সেই ভাৱ, সেই শব্দ, ভাৰতৰ প্ৰতিগৰাকী লক্ষ্মী, আজি এয়া যি আমি কথা পাতি আছো, এনে বোধ হয় যে ইয়াৰ ভেঁটি ১৭শ শতাব্দীতেই স্থাপন হৈছিল৷ কেনে সুন্দৰ শব্দ, কেনে বঢ়িয়া ভাব, কেনে উত্তম বিচাৰ কন্নড় ভাষাৰ এই কবিতাটোত প্ৰতিফলিত হৈছে৷
পেন্নিনডা পাৰ্মেগণ্ডানু হিমাৱন্তনু
পেন্নিনডা ব্ৰুহু পৰ্চিদানু
পেন্নিনডা জনকৰয়ানু যশুভালেণ্ডানু
অৰ্থাৎ হিমৱন্ত বা পৰ্বতৰজাই নিজৰ কন্যা পাৰ্বতীৰ বাবে, ঋষি ভৃগুৱে নিজৰ কন্যা লক্ষ্মীৰ বাবে আৰু ৰজা জনকে নিজৰ কন্যা সীতাৰ বাবে প্ৰসিদ্ধি লাভ কৰিছিল৷ আমাৰ কন্যাসকল আমাৰ গৌৰৱ আৰু এই কন্যাসকলৰ মহত্বৰ বাবে আমাৰ সমাজে এক শক্তিশালী পৰিচয় লাভ কৰিছে আৰু উজ্বল ভৱিষ্যত লাভ কৰিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ১২ নৱেম্বৰ ২০১৯– এই দিনটোতেই সমগ্ৰ বিশ্বতে শ্ৰী গুৰুনানক দেৱজীৰ ৫৫০তম প্ৰকাশোৎৱ পালন কৰা হ’ব৷ গুৰুনানক দেৱজীৰ প্ৰভাৱ কেৱল ভাৰততেই নহয়, সমগ্ৰ বিশ্বতে বিৰাজমান৷ বিশ্বৰ বিভিন্ন দেশত বাস কৰা আমাৰ শিখ ভাই–ভনীসকল গুৰুনানক দেৱজীৰ আদৰ্শৰ প্ৰতি পূৰ্ণৰূপেৰে সমৰ্পিত৷ বেকুম্বৰ আৰু তেহৰাণৰ গুৰুদ্বাৰত মোৰ যাত্ৰাৰ কথা কেতিয়াও পাহৰিব নোৱাৰো৷ শ্ৰী গুৰুনানক দেৱজীৰ এনে বহু ঘটনা আছে যি আপোনালোকৰ সন্মুখত ক’ব পাৰো কিন্তু ইয়াৰ বাবে মন কী বাতৰ বহুকেইটা খণ্ডৰ প্ৰয়োজন হ’ব৷ তেওঁ সেৱাক সৰ্বতোপৰি স্থান দিছিল৷ গুৰুনানক দেৱজীয়ে এই কথা মানি চলিছিল যে নিস্বাৰ্থ ভাৱেৰে কৰা সেৱাৰ কোনেও মূল্যৰে পৰিশোধ কৰিব নোৱাৰে৷ তেওঁ অস্পৃশ্যতাৰ বিৰুদ্ধে মাত মাতিছিল৷ শ্ৰী গুৰুনানক দেৱজীয়ে নিজৰ বাৰ্তা বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তলৈ প্ৰেৰণ কৰিছিল৷ তেওঁ নিজৰ সময়ত সকলোতকৈ অধিক যাত্ৰা কৰা ভ্ৰমণাৰ্থী হিচাপে পৰিচিত হৈছিল৷ বহুতো স্থানলৈ তেওঁ গৈছিল আৰু যিবোৰ স্থানলৈ গৈছিল সকলোতে তেওঁ নিজৰ সৰলতা, বিনম্ৰতাৰে সকলোৰে অন্তৰ জয় কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল৷ গুৰুনানক দেৱজীয়ে বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ ধাৰ্মিক যাত্ৰা কৰিছিল যাক ‘উদাসী’ বুলি কোৱা হয়৷ সদ্ভাৱনা আৰু সমতাৰ বাৰ্তা লৈ তেওঁ উত্তৰ, দক্ষিণ, পূব অথবা পশ্চিম, সকলোতে সন্ত আৰু ঋষিসকলক সাক্ষাৎ কৰিছিল৷ কোৱা হয় যে অসমৰ সুবিখ্যাত সন্ত শংকৰদেৱো তেওঁৰ দ্বাৰা প্ৰেৰিত হৈছিল৷ তেওঁ হৰিদ্বাৰৰ পবিত্ৰ ভূমিলৈ যাত্ৰা কৰিছিল৷ কাশীৰ এক পবিত্ৰ স্থল ‘গুৰুবাগ গুৰুদ্বাৰা’- কোৱা হয় যে শ্ৰী গুৰুনানকে তাত বিশ্ৰাম কৰিছিল৷ তেওঁ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ সৈতে জড়িত ‘ৰাজগীৰ’ আৰু ‘গয়া’ৰ দৰে ধাৰ্মিক স্থানলৈও গৈছিল৷ দক্ষিণত গুৰুনানক দেৱজীয়ে শ্ৰীলংকা পৰ্যন্ত যাত্ৰা কৰিছিল৷ কৰ্ণাটকত বিদৰ যাত্ৰাৰ সময়ত গুৰুনানক দেৱজীয়ে তাৰে পানীৰ সমস্যা সমাধান কৰিছিল৷ বিদৰত ‘গুৰুনানক জীৰা চাহেব’ নামৰ এক সুপ্ৰসিদ্ধ স্থান আছে যি গুৰুনানক দেৱজীৰ কথা সোঁৱৰণ কৰায়৷ এক ‘উদাসী’ সময়ত গুৰুনানকজীয়ে উত্তৰত, কাশ্মীৰ আৰু ইয়াৰ ওচৰ–পাজৰৰ স্থানসমূহ ভ্ৰমণ কৰিছিল৷ ইয়াৰ জৰিয়তে শিখ অনুগামী আৰু কাশ্মীৰৰ মাজত শক্তিশালী সম্পৰ্ক স্থাপিত হৈছিল৷ গুৰুনানক দেৱজীয়ে তিব্বতলৈও গৈছিল, তাৰে লোকসকলে তেওঁক ‘গুৰু’ বুলি জ্ঞান কৰে৷ তেওঁ উজবেকিস্তানতো পূজনীয়৷ তেওঁৰ এক ‘উদাসী’ত বহুকেইখন ইছলাম দেশো ভ্ৰমণ কৰা হৈছিল য’ত ছৌদি আৰৱ, ইৰাক আৰু আফগানিস্তানো অন্তৰ্ভুক্ত হৈছে৷ তেওঁ লক্ষাধিক লোকৰ হৃদয়ত জীয়াই আছে, যিসকলে সম্পূৰ্ণ শ্ৰদ্ধাৰে তেওঁৰ উপদেশৰ অনুসৰণ কৰিছে আৰু আজিও কৰি আছে, তেওঁলোকৰ হৃদয়ত জীয়াই আছে৷ কিছুদিন পূৰ্বে প্ৰায় ৮৫খন দেশৰ ৰাজদূতে দিল্লীৰ পৰা অমৃতসৰলৈ গৈছিল৷ তেওঁলোকে অমৃতসৰৰ মন্দিৰ দৰ্শন কৰিছিল আৰু এয়া গুৰুনানক দেৱজীৰ ৫৫০তম প্ৰকাশপৰ্ব উপলক্ষে সম্পন্ন কৰা হৈছিল৷ তাত এই সকলো ৰাজদূতে স্বৰ্ণ মন্দিৰ দৰ্শন কৰি শিখ পৰম্পৰা আৰু সংস্কৃতিৰ বিষয়েও জনাৰ সুযোগ লাভ কৰিছিল৷ মোৰ কামনা এয়াই যে গুৰুনানক দেৱজীৰ ৫৫০তম প্ৰকাশপৰ্বই আমাক তেওঁৰ চিন্তাধাৰা আৰু আদৰ্শৰে উৎসাহিত কৰক৷ পুনৰবাৰ মই শিৰ দোৱাই গুৰুনানক দেৱজীক প্ৰণাম জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ ভাতৃ আৰু ভগ্নীসকল, মোৰ বিশ্বাস যে ৩১ অক্টোবৰ তাৰিখটো আপোনালোকৰ নিশ্চয় মনত আছে৷ এই দিনটোতে ভাৰতৰ ঐক্যতাৰ মহানায়ক লৌহ পুৰুষ চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ জন্মজয়ন্তী হিচাপে পালন কৰা হয়৷ চৰ্দাৰ পেটেলৰ সমগ্ৰ জনসাধাৰণকে একত্ৰিত কৰাৰ ক্ষমতা আছিল৷ তেওঁ সেইসকল লোকৰ সৈতেও সামঞ্জস্য ৰাখি চলিছিল যাৰ সৈতে তেওঁৰ চিন্তাধাৰাৰ পাৰ্থক্যতা আছিল৷ তেওঁ প্ৰতিটো কথাকে সুক্ষ্মভাৱে পৰ্যৱেক্ষণ কৰিছিল৷ প্ৰকৃততেই তেওঁ ‘Man of Detial’ আছিল৷ তাৰোপৰি তেওঁ সংগঠনৰ কৌশলতো নিপুণ আছিল৷ যোজনাসমূহৰ প্ৰস্তুত আৰু ইয়াৰ ৰণনীতি নিৰ্মাণ কৰাত তেওঁ বিচক্ষণ আছিল৷ চৰ্দাৰ চাহাবৰ কাৰ্যশৈলীৰ বিষয়ে যেতিয়াও পঢ়ো, শুনো, তেতিয়াই তেওঁৰ পৰিকল্পনা কিমান শক্তিশালী আছিল সেয়া অনুধাৱন কৰো৷ ১৯২১ চনত আহমেদাবাদত কংগ্ৰেছৰ অধিৱেশনত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ বাবে সমগ্ৰ দেশৰ সহস্ৰাধিক প্ৰতিনিধি সমবেত হৈছিল৷ অধিৱেশনৰ সকলো ব্যৱস্থা চৰ্দাৰ পেটেলে কৰিছিল৷ এই উপলক্ষে তেওঁ চহৰৰ পানী যোগানৰ নেটৱৰ্কো সংশোধন কৰিছিল৷ পানীৰ যাতে কোনো সমস্যা নহয় সেয়া তেওঁ নিশ্চিত কৰিছিল৷ এয়াই নহয়, অধিৱেশনস্থলীৰ পৰা কোনো প্ৰতিনিধিৰে যাতে সামগ্ৰী অথবা জোতা চুৰি নহয় তাৰ প্ৰতিও তেওঁ লক্ষ্য ৰাখিছিল৷ ইয়াৰ বাবে তেওঁ যি পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছিল সেয়া শুনিলে আপোনালোক আচৰিত হ’ব৷ তেওঁ কৃষকসকলৰ সৈতে যোগাযোগ কৰি খাদী বেগ নিৰ্মাণ কৰোৱাইছিল৷ কৃষকসকলে বেগ নিৰ্মাণ কৰি প্ৰতিনিধিসকলক বিক্ৰী কৰিছিল৷ সেই বেগত জোতা, নিজৰ সামগ্ৰী ৰখাৰ ফলত প্ৰতিনিধিসকলৰ মনৰ পৰা সামগ্ৰী চুৰি হোৱাৰ দুশ্চিন্তা নোহোৱা হৈছিল৷ দ্বিতীয়তে খাদীৰো বিক্ৰী বৃদ্ধি হৈছিল৷ সংবিধান সভাত উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰাৰ বাবে আমাৰ দেশে চৰ্দাৰ পেটেলৰ প্ৰতি সদায়েই কৃতজ্ঞ হৈ ৰ’ব৷ তেওঁ মৌলিক অধিকাৰসমূহ সুনিশ্চিত কৰাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ ইয়াৰ দ্বাৰা জাতি আৰু সম্প্ৰদায়ৰ ভিত্তিত হোৱা ভেদভাৱসমূহ নোহোৱা হৈ পৰিছিল৷
বন্ধুসকল, আমি সকলোৱে জানো যে ভাৰতৰ প্ৰথম গৃহমন্ত্ৰীৰ ৰূপত চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলে ৰাজ্যসমূহক একত্ৰিত কৰাৰ ঐতিহাসিক ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ চৰ্দাৰ বল্লভভাইৰ বিশেষত্ব এয়াই যে তেওঁ প্ৰতিটো ঘটনাতে দৃষ্টি নিক্ষেপ কৰিছিল৷ এফালে তেওঁৰ দৃষ্টি হায়দৰাবাদ, জুনাগড় আৰু অন্য ৰাজ্যসমূহৰ ওপৰত নিৱদ্ধ আছিল আৰু আনফালে তেওঁৰ ধ্যান দূৰ–সুদূৰৰ দক্ষিণৰ লাক্ষাদ্বীপৰ ওপৰতো আছিল৷ দৰাচলতে যেতিয়াই আমি চৰ্দাৰ পেটেলৰ প্ৰয়াসসমূহৰ বিষয়ে চৰ্চা কৰো তেতিয়া দেশৰ একত্ৰীকৰণত কিছুমান বিশেষ প্ৰান্তত তেওঁ গ্ৰহণ কৰা ভূমিকাৰ বিষয়েও চৰ্চা কৰা হয়৷ লাক্ষাদ্বীপৰ দৰে সৰু ঠাইৰ বাবেও তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ এই কথাটো বোধহয় কিছুলোকেহে স্মৰণ কৰে৷ আপোনালোকে ভালদৰেই জানে যে লাক্ষাদ্বীপ কিছুমান দ্বীপৰ সমষ্টি৷ এয়া ভাৰতবৰ্ষৰ সুন্দৰ স্থানসমূহৰ ভিতৰত এক অন্যতম স্থান৷ ১৯৪৭ চনত ভাৰত বিভাজনৰ সময়ত আমাৰ ওচৰ–চুবুৰীয়াৰ দৃষ্টি লাক্ষাদ্বীপৰ ওপৰত আছিল আৰু তেওঁলোকে নিজৰ পতাকা লৈ তালৈ জাহাজ প্ৰেৰণ কৰিছিল৷ চৰ্দাৰ পেটেলে এই কথা গম পায়েই অকণো সময় নষ্ট নকৰি তুৰন্তে কঠোৰ কাৰ্যব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছিল৷ তেওঁ মুডালিয়াৰ ব্ৰাডাৰ্ছ, আৰ্কট ৰামাস্বামী মুডালিয়াৰ আৰু আৰ্কট লক্ষ্মণস্বামী মুডালিয়াৰক শ্ৰাৱণকোৰৰ কিছু লোকক লগত লৈ লাক্ষাদ্বীপত ত্ৰিৰংগা উৰুৱাবলৈ নিৰ্দেশনা জাৰি কৰিলে৷ তেওঁলোকে পেটেলৰ সেই আদেশ অনুসৰি তাত ত্ৰিৰংগা উৰুৱালে আৰু লাক্ষাদ্বীপ অধিগ্ৰহণ কৰিবলৈ অহা চুবুৰীয়াৰ প্ৰয়াস চূৰমাড় কৰিলে৷ এই ঘটনাৰ পিছত চৰ্দাৰ পেটেলে মুডালিয়াৰ ব্ৰাডাৰ্ছক ক’লে যে তেওঁলোকে ব্যক্তিগত ৰূপত এয়া সুনিশ্চিত কৰক যে লাক্ষাদ্বীপৰ বিকাশৰ বাবে যাতে প্ৰয়োজনীয় সাহাৰ্য লাভ কৰিব পাৰে৷ আজি লাক্ষাদ্বীপে ভাৰতৰ প্ৰগতিত নিজৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদান আগবঢ়াবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ এয়া এক আকৰ্ষণীয় পৰ্যটন ভূমিও৷ মই আশা কৰিছো যে আপোনালোকেও এই সুন্দৰ দ্বীপমালা আৰু সমুদ্ৰ তটলৈ ভ্ৰমণ কৰিবলৈ আহিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ৩১ অক্টোবৰ ২০১৮ তাৰিখে চৰ্দাৰ চাহাবৰ স্মৃতিত ‘ষ্টেচু অব্ ইউনিটী’ দেশ আৰু বিশ্বলৈ উচৰ্গা কৰা হৈছিল৷ এয়া হ’ল বিশ্বৰ সবাতোকৈ ওখ প্ৰতিমা৷ এয়া আমেৰিকাৰ ‘ষ্টেচু অব্ লিৰ্বাটী’ প্ৰতিমাৰো দুগুণ উচ্চতাৰ৷ বিশ্বৰ সবাতোকৈ ওখ প্ৰতিমাই প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ বুকু গৌৰৱেৰে উপচাই পেলায়৷ সকলো ভাৰতীয় শিৰ গৌৰৱত ঊৰ্ধমুখী হৈ পৰে৷ আপোনালোকে জানি সুখী হ’ব যে এবছৰত ২৬ লাখতকৈও অধিক পৰ্যটকে ‘ষ্টেচু অব্ ইউনিটী’ দৰ্শন কৰিবলৈ আহিছে৷ ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল প্ৰতিদিনে প্ৰায় চাৰে আঠহাজাৰ লোকে ‘ষ্টেচু অব্ ইউনিটী’ৰ ভব্যতা পৰিদৰ্শন কৰিছে৷ চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ প্ৰতি যি আস্থা, শ্ৰদ্ধা আছে সেয়া প্ৰকট হৈছে আৰু এতিয়া ইয়াত কেকটাছ উদ্যান, পখিলা উদ্যান, জাংগল ছাফাৰী, শিশু পুষ্টি উদ্যান, একতা নাৰ্ছাৰী আদি অনেক আকৰ্ষণীয় কেন্দ্ৰ ক্ৰমান্বয়ে বিকশিত হ’বলৈ ধৰিছে আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা স্থানীয় অৰ্থব্যৱস্থাও সমৃদ্ধ হৈছে, জনসাধাৰণতে উপাৰ্জনৰ নতুন অৱকাশ লাভ কৰিছে৷ আৰু ভৱিষ্যতৰ পৰ্যটকসকলৰ সুবিধাৰ বাবে গাঁৱৰ বাসিন্দাসকলে নিজৰ নিজৰ ঘৰত হোম ষ্টে’ৰ সুবিধা প্ৰদান কৰিছে৷ হোম ষ্টে’ৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা লোকসকলক পেছাগত প্ৰশিক্ষণো প্ৰদান কৰা হৈছে৷ তেওঁলোকে এতিয়া ড্ৰেগন ফলৰ খেতি আৰম্ভ কৰি দিছে আৰু মোৰ বিশ্বাস যে অতি শীঘ্ৰেই ই সেই ঠাইৰ জনসাধাৰণৰ আজীৱিকাৰ মুখ্য স্ৰোত হিচাপে পৰিগণিত হ’ব৷
বন্ধুসকল, দেশৰ বাবে, সকলো ৰাজ্যৰ বাবে, পৰ্যটন উদ্যোগৰ বাবে এই ‘ষ্টেচু অব্ ইউনিটী’ এক অধ্যয়নৰ বিষয় হৈ উঠিব পাৰে৷ আমি সকলোৱে ইয়াৰ সাক্ষী যে কিদৰে এবছৰৰ ভিতৰত এটা স্থান বিশ্ব প্ৰসিদ্ধ পৰ্যটন স্থান হিচাপত বিকশিত হৈ উঠিব পাৰে৷ তালৈ বিদেশৰ পৰা লোক আহে৷ পৰিবহণ, থকা–খোৱাৰ ব্যৱস্থা, গাইড, পৰিবেশ অনুকূল ব্যৱস্থা, এটাৰ পিছত এটাকৈ বিকশিত হ’ব ধৰিছে৷ এক বৃহৎ অৰ্থনীতি গঢ় লৈ উঠিছে আৰু যাত্ৰীসকলৰ সুবিধাৰ্থে তাৰে জনসাধাৰণে সুবিধাসমূহ বিকশিত কৰিবলৈ ধৰিছে৷ চৰকাৰেও নিজৰ ভূমিকা পালন কৰি আছে৷ বন্ধুসকল, এনে কোন ভাৰতীয় হ’ব যাৰ এই কথাক লৈ গৰ্ব নহ’ব যে কিছুদিন পূৰ্বে টাইম আলোচনীৰ পৃষ্ঠাত বিশ্বত ১০০খন গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰ্যটন স্থানৰ ভিতৰত ষ্টেচু অব্ ইউনিটীয়েও স্থান পাইছে৷ মোৰ অনুৰোধ এয়াই যে আপোনালোকেও নিজৰ বহুমূলীয়া সময় খৰচ কৰি ষ্টেচু অব্ ইউনিটী দৰ্শন কৰিবলৈ আহক লগতে মোৰ এয়াও আগ্ৰহ যে আপোনালোকে ভাৰতৰ কমেও ১৫টা পৰ্যটনৰ স্থানলৈ পৰিয়ালৰ সৈতে নিশাটো কটাবলৈ সেই স্থানসমূহলৈ যাওক৷
বন্ধুসকল, আপোনালোকে জানে যে ২০১৪ চনৰ পৰা প্ৰতি বছৰে ৩১ অক্টোবৰ তাৰিখটো ‘ৰাষ্ট্ৰীয় একতা দিৱস’ হিচাপে পালন কৰি অহা হৈছে৷ সেই দিনটোত আমি আমাৰ দেশৰ একতা, অখণ্ডতা আৰু সুৰক্ষা যিকোনো মূল্যত ৰক্ষা কৰাৰ বাবে প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ হও৷ ৩১ অক্টোবৰ তাৰিখে প্ৰতিবাৰৰ দৰে ৰাণ ফৰ ইউনিটীৰো আয়োজন কৰা হৈছে৷ ইয়াত সমাজৰ সকলো শ্ৰেণীৰ লোক চামিল হ’ব৷ ৰাণ ফৰ ইউনিটী দেশৰ একতাৰ প্ৰতীক৷ এটা দিশ আগুৱাই আছে আৰু এটাই লক্ষ্য প্ৰাপ্ত কৰিব লাগে৷ এক লক্ষ্য– এক ভাৰত, শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত৷
যোৱা পাঁচ বছৰত দেখা গৈছে– কেৱল দিল্লীতেই নহয়, সমগ্ৰ ভাৰতৰেই শতাধিক চহৰত, কেন্দ্ৰশাসিত প্ৰদেশত, ৰাজধানীত, জিলাত, সৰু সৰু টায়াৰ –২, টায়াৰ–৩ চহৰতো বৃহৎ মাত্ৰাত পুৰুষ, মহিলা, চহৰৰ লোক, গাঁৱৰ লোক, আবাল–বৃদ্ধ–বনিতা, দিব্যাংগ সকলোৱেই এই কাৰ্যসূচীৰ অংশীদাৰ হৈছে৷ এনেও আজিকালি জনতাই মাৰাথনৰ প্ৰতি আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰাটো সৰ্বত্ৰ পৰিলক্ষিত হৈছে৷ ৰাণ ফৰ ইউনিটীও এনে ধৰণেই এক ব্যৱস্থা হিচাপে পৰিগণিত হৈছে৷ দৌৰাটো মন–মস্তিষ্ক আৰু শৰীৰৰ বাবে লাভদায়ী৷ দৌৰাৰ জৰিয়তে ফিট ইণ্ডিয়াৰ উদ্দেশ্য চৰিতাৰ্থ কৰাৰ লগতে এক ভাৰত–শ্ৰেষ্ঠ ভাৰতৰ উদ্দেশ্যও সাধিত হয়৷ আৰু সেইবাবে কেৱল শৰীৰেই নহয়, মন আৰু সংস্কাৰ ভাৰতৰ একতাৰ বাবে ভাৰতক এক নতুন উচ্চতাত আৰোহণ কৰাব লাগিব৷ সেইবাবে আপুনি যি চহৰতেই নাথাকক কিয়, নিকটৱৰ্তী ৰাণ ফৰ ইউনিটীৰ বিষয়ে সন্ধান কৰিব পাৰে৷ ইয়াৰ বাবে এটা runforunity.gov.in শীৰ্ষক পৰ্টেল মুকলি কৰা হৈছে৷ এই পৰ্টেলত দেশত ৰাণ ফৰ ইউনিটীৰ আয়োজন কৰা স্থানসমূহৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰা হৈছে৷ মই আশা কৰিছো যে আপোনালোক সকলোৱে ৩১ অক্টোবৰ তাৰিখে নিশ্চয়কৈ দৌৰক– ভাৰতৰ একতাৰ বাবে আৰু নিজৰ ফিটনেছৰ বাবেও৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, চৰ্দাৰ পেটেলে দেশক একতাৰ সুঁতাৰে বান্ধিবলৈ সক্ষম হৈছিল৷ একতাৰ এই মন্ত্ৰ আমাৰ জীৱনৰ সংস্কাৰৰ দৰে আৰু ভাৰতৰ দৰে বৈচিত্ৰময় দেশত আমি সকলো স্তৰত, সকলো পৰ্যায়ত একতাৰ এই মন্ত্ৰ অধিক শক্তিশালী কৰাটো প্ৰয়োজন৷ মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দেশৰ একতা আৰু পৰস্পৰৰ প্ৰতি সদ্ভাৱনাক সশক্ত কৰাৰ বাবে আমাৰ সমাজে সদায়েই সক্ৰিয় আৰু সতৰ্ক হৈ আহিছে৷ আমি ওচৰে–পাজৰে লক্ষ্য কৰিলেই এনে বহু উদাহৰণ দেখিবলৈ পাম য’ত পৰস্পৰৰ প্ৰতি সদ্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে নিৰন্তৰে কাম চলিবলৈ ধৰিছে৷ কিন্তু কেতিয়াবা এনেও হয় যে সমাজৰ প্ৰয়াস, তেওঁলোকৰ যোগদান স্মৃতিপটৰ পৰা অতি সোনকালে মচ খায়৷
বন্ধুসকল, মোৰ মনত আছে যে ২০১০ চনত যেতিয়া ছেপ্টেম্বৰ মাহত ৰাম জন্মভূমি সন্দৰ্ভত এলাহাবাদ উচ্চ ন্যায়ালনে ৰায়দান কৰিছিল, সেইদিনবোৰৰ কথা মনত পেলাওক, কেনে দিন আছিল সেয়া৷ কিমান লোক মুকলি স্থানলৈ ওলাই আহিছিল৷ কিদৰে বিভিন্ন গোটে নিজৰ সুবিধাৰ বাবে সেই পৰিবেশৰ লাভ গ্ৰহণ কৰিছিল৷ পৰিবেশ উত্তাল কৰিবলৈ কেনেধৰণৰ ভাষা প্ৰয়োগ কৰা হৈছিল৷ বিভিন্ন স্তৰত তিক্ততা বৃদ্ধিৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছিল৷ কিছুমান বক্তাই নিজৰ উপস্থিতি জাহিৰ কৰিবলৈ কি কি কথা কৈছিল, কেনেধৰণৰ দায়িত্বজ্ঞানহীন কথা কৈছিল সেয়া আমাৰ সকলোৰে মনত আছে৷ কিন্তু এই সকলোবোৰ পাঁচ দিন, সাত দিন, দহ দিন ধৰি চলিল আৰু যেতিয়াই ৰায়দান দিয়া হ’ল তেতিয়া এক আনন্দদায়ক, আশ্বৰ্যজনক পৰিৱৰ্তন দেশে অনুভূত কৰিলে৷ এফালে দুসপ্তাহ পৰ্যন্ত পৰিবেশ উত্তালৰ বাবে বিভিন্ন পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি কৰা হ’ল কিন্তু যেতিয়া ৰাম জন্মভূমি সন্দৰ্ভত ৰায়দান কৰা হ’ল তেতিয়া চৰকাৰে, ৰাজনৈতিক দলে, সামাজিক সংগঠনে, সমাজে, সকলো সম্প্ৰদায়ৰ প্ৰতিনিধিয়ে, সাধু–সন্তই অতিশয় সন্তুলিত ৰূপত তথা সংযমেৰে নিজৰ বক্তব্য প্ৰদান কৰিলে৷ উত্তাল পৰিবেশ শান্ত কৰাৰ প্ৰয়াস৷ সেই দিনটো মোৰ ভালদৰেই মনত আছে৷ যেতিয়াই সেই দিনটোৰ কথা মনত পেলাও তেতিয়াই মনটো আনন্দেৰে ভৰি পৰে৷ ন্যায়পালিকাৰ গৰিমাক অতিশয় গৌৰৱেৰে সন্মান প্ৰদান কৰা হ’ল আৰু কোনো স্থানতে উত্তাল পৰিবেশৰ সৃষ্টি নহ’ল৷ এই কথা সদায়েই মনত ৰখা উচিত৷ এয়াই আমাক শক্তি প্ৰদান কৰে৷ সেই দিনটো, সেই সময়খিনি আমাৰ সকলোৰে বাবে এক কৰ্তব্যবোধৰ দৰে৷ একতাৰ সেই স্বৰে দেশক কেনেদৰে শক্তি প্ৰদান কৰে এয়া তাৰ জীৱন্ত উদাহৰণ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ৩১ অক্টোবৰ তাৰিখে আমাৰ দেশৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰীমতী ইন্দিৰাজীক হত্যা কৰা হৈছিল৷ দেশে আকস্মিক পৰিস্থিতিৰ সন্মুখীন হৈছিল৷ মই আজি তেওঁকো শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি ঘৰে ঘৰে এটা কাহিনী সকলোতে শুনিবলৈ পোৱা যায়, প্ৰতিখন গাঁৱৰ এটা কাহিনী শুনিবলৈ পোৱা যায়– উত্তৰৰ পৰা, দক্ষিণৰ পৰা, পূবৰ পৰা আৰু পশ্চিমৰ পৰা, ভাৰতৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তৰ পৰা, আৰু সেয়া হ’ল স্বচ্ছতাৰ কাহিনী৷ প্ৰতিজন ব্যক্তিকেই, প্ৰতিটো পৰিয়ালকেই, প্ৰতিখন গাঁৱকেই, স্বচ্ছতা সন্দৰ্ভত নিজৰ সুখদ অভিজ্ঞতা বৰ্ণন কৰিবলৈ মন যায় কিয়নো স্বচ্ছতাৰ এই প্ৰয়াস এশ পঁচিছ কোটি ভাৰতীয় প্ৰয়াস৷ পৰিণামৰ মালিকো এই এশ পঁচিশ কোটি ভাৰতীয়ই হয়৷ কিন্তু এক সুখদ অনুভৱ আৰু আকৰ্ষক অনুভৱো আছে৷ মই শুনিছো, মই ভাবো আপোনালোককো শুনাও৷ আপোনালোকে কল্পনা কৰক, বিশ্বৰ সকলোতকৈ ওখ যুদ্ধক্ষেত্ৰ য’ত তাপমান শূন্যত কৈ ৫০–৬০ ডিগ্ৰী তলত থাকে৷ বতাহত নামমাত্ৰহে অক্সিজেন থাকে৷ এনে প্ৰতিকূল পৰিস্থিতিত, এনে প্ৰত্যাহ্বানমূলক পৰিবেশত থকাটোও কোনো পৰাক্ৰমতকৈ কম নহয়৷ এনে বিকট পৰিস্থিতিত আমাৰ সাহসী সেনাসকলে কেৱল বুকু ফিন্দাই দেশৰ সীমাৰ ৰক্ষা কৰাই নহয় বৰঞ্চ তাত স্বচ্ছ চিয়াছিন অভিযানো পালন কৰিছে৷ ভাৰতীয় সেনাৰ এই অতুলনীয় প্ৰতিৱদ্ধতাৰ বাবে দেশবাসীৰ তৰফৰ পৰা মই তেওঁলোকক অভিনন্দন জনাইছো৷ কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছো৷ তাত ইমান শীতত পচন ক্ৰিয়াও অসম্ভৱ৷ এনে অৱস্থাত জাবৰ–জোঁথৰসমূহ পৃথকীকৰণ কৰি ব্যৱস্থাপনা কৰাটো অতিশয় গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম৷ এনে অৱস্থাত শৃংগ আৰু ইয়াৰ ওচৰ–পাজৰৰ অঞ্চলসমূহৰ পৰা ১৩০ টন আৰু ইয়াতকৈও অধিক আৱৰ্জনা পৰিষ্কাৰ কৰা, তাকো ভংগুৰ পৰিবেশতন্ত্ৰৰ মাজত….! ই কেনে মহান সেৱা! ইয়াত লতামাকৰি বাঘৰ দৰে দুৰ্লভ প্ৰজাতিৰ পৰিবেশতন্ত্ৰ আছে, ইয়াৰ আইবেক্স আৰু মুগা ভালুকৰ দৰে দুৰ্লভ প্ৰজাতিৰ জন্তু থাকে৷ আমি সকলোৱে জানো যে এই চিয়াছিন এনে এক শৃংগ য’ত নদী আৰু স্বচ্ছ পানীৰ উৎস আছে আৰু ইয়াত স্বচ্ছ অভিযান পালন কৰা মানে নামনিৰ অঞ্চলত থকা লোকসকলৰ বাবে স্বচ্ছ জলৰ উপলব্ধতা সুনিশ্চিত কৰা৷ লগতে তেওঁলোকে নুব্ৰা আৰু শ্ব’য়কৰ দৰে নদীৰ পানীও ব্যৱহাৰ কৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, উৎসৱে আমাৰ জীৱনত এক নতুন উদ্দীপনাৰ সৃষ্টি কৰে৷ আৰু দিপাৱলীত বিশেষভাৱে নতুন কোনো বস্তু ক্ৰয় কৰা, বজাৰৰ পৰা কিবা কিনি অনা, সকলো পৰিয়ালতে অধিক–কম মাত্ৰাত কৰা হয়৷ মই এবাৰ কৈছিলো যে আমি স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰাৰ প্ৰয়াস কৰিব লাগে৷ আমাৰ প্ৰয়োজনৰ সামগ্ৰী যদি গাঁৱতেই পাও তেন্তে তহচীললৈ যোৱাৰ কোনো প্ৰয়োজন নাই৷ তহচীলত যদি সামগ্ৰীবিধ পাও তেন্তে জিলালৈ যোৱাৰ কোনো প্ৰয়োজন নাই৷ যিমানেই অধিক আমি স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিম সিমানেই ‘গান্ধী ১৫০’ স্বয়ংভাৱে উদযাপিত হ’ব৷ আৰু মোৰ আগ্ৰহ এয়াই যে আমাৰ শিপিনীসকলে বোৱা, আমাৰ খাদী সামগ্ৰীসমূহৰ কিবা নহয় কিবা এটা আমি ক্ৰয় কৰিব লাগে৷ এই দিপাৱলীতো, দিপাৱলীৰ পূৰ্বে আপোনালোকে বহু বস্তু ক্ৰয় কৰিছে, কিন্তু এনে বহু লোক আছে যিয়ে ভাবে যে দিপাৱলীৰ পিছত ক্ৰয় কৰিলে সস্তাতে কিনিবলৈ পোৱা যাব৷ কিছুমান লোকৰ কিনিবলৈ এতিয়াও বাকী আছে৷ সেয়ে দিপাৱলীৰ শুভকামনাৰ সৈতে মই আপোনালোকক আহ্বান জনাইছো যে আহক আমি স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰিবলৈ আগ্ৰহী হও আৰু স্থানীয় সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰো৷ চাওক, মহাত্মা গান্ধীৰ সপোন বাস্তৱায়িত কৰিবলৈ আমি কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিব পাৰো৷ মই পুনৰবাৰ এই দিপাৱলীৰ পবিত্ৰক্ষণত আপোনালোকক অশেষ শুভকামনা যাচিছো৷ দিপাৱলীত আমি ফটকাৰ ব্যৱহাৰ কৰো৷ কিন্তু কেতিয়াবা অসাৱধানৱশতঃ অগ্নিকাণ্ড সংঘটিত হয়৷ কোনোবা আঘাতপ্ৰাপ্ত হয়৷ মই আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাইছো যে নিজকে চম্ভালি উৎসাহেৰে উৎসৱ পালন কৰক৷
মোৰ অশেষ শুভকামনা থাকিল৷
অশেষ ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ বন্ধুসকল, আজিৰ ‘মন কী বাত’ত দেশৰ সেই মহান ব্যক্তিত্বৰ বিষয়ে মই উল্লেখ কৰিম৷ আমি সকলো ভাৰতবাসীৰ হৃদয়ত তেওঁৰ প্ৰতি অশেষ সন্মান আছে, প্ৰীতিভাৱ আছে৷ বোধহয় এনে কোনো ভাৰতীয় নোলাব যাৰ হৃদয়ত তেওঁৰ প্ৰতি আদৰ আৰু সন্মানৰ ভাৱ নাথাকিব৷ তেওঁ বয়সত আমাতকৈ ডাঙৰ আৰু দেশৰ বিভিন্ন ঘাত–প্ৰতিঘাত, উত্থান–পতনৰো তেওঁ সাক্ষী৷ আমি তেওঁক দিদি বুলি কও– ‘লতা দিদি’৷ তেওঁ এই ২৮ ছেপ্টেম্বৰত ৯০ বছৰত ভৰি দিছে৷ বিদেশ যাত্ৰালৈ যোৱাৰ পূৰ্বে মই দিদিৰ সৈতে ফোনত কথা পতাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো৷ এই কথোপকথন এনেকুৱা আছিল যেনে ডাঙৰ বায়েকে নিজৰ সৰু ভায়েকৰ লগত কথা পাতি আছে৷ মই এনেধৰণৰ ব্যক্তিগত কথোপকথনৰ বিষয়ে কেতিয়াও নকও কিন্তু আজি মই বিচাৰিছো যে আপোনালোকেও যাতে সেই কথোপকথন শুনক৷ শুনক, কিদৰে এই বয়সতো লতা দিদি দেশৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন বিষয়ৰ বাবে কিদৰে উৎসুক হৈ আছে, তৎপৰ হৈ আছে আৰু জীৱনৰ সন্তুষ্টিও এয়া যে ভাৰতৰ প্ৰগতিত, পৰিৱৰ্তিত ভাৰতত, নতুন শক্তি লাভ কৰা ভাৰতত তেওঁ আছে৷
মোদী জী– লতা দিদি, প্ৰণাম! মই নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে কৈ আছো৷
লতা জী– প্ৰণাম,
মোদী জী– মই এইকাৰণে ফোন কৰিছো, কাৰণ এইবাৰ আপোনাৰ জন্মদিনত…
লতা জী– হয়, হয়
মোদী জী– মই বিমানেৰে যাত্ৰা কৰি আছো৷
লতা জী– আচ্ছা৷
মোদী জী– সেয়ে মই ভাবিলো, যোৱাৰ আগেয়ে..
লতা জী– হয় হয়৷
মোদী জী– আপোনাক জন্মদিনৰ অনেক শুভেচ্ছা যাচিলো৷ অগ্ৰীম অভিনন্দন জনাইছো৷ আপোনাৰ স্বাস্থ্য ভালে থাকক, আপোনাৰ আশীৰ্বাদ আমাৰ ওপৰত বৰষি থাকক আৰু আপোনাক প্ৰণাম কৰাৰ বাবে মই আমেৰিকালৈ যোৱাৰ পূৰ্বেই ফোন কৰিলো৷
লতা জী– আপোনাৰ ফোন আহিব, এই কথা শুনিয়েই…মই আনন্দিত হৈ উঠিছিলো৷ আপুনি গৈ কেতিয়া উভতি আহিব?
মোদী জী– মই আহিম ২৮ তাৰিখে ৰাতি আৰু ২৯ তাৰিখে ৰাতিপুৱা পামহি আৰু তেতিয়ালৈ আপোনাৰ জন্মদিন পালন হৈ উঠিব৷
লতা জী– আচ্ছা, আচ্ছা৷ জন্মদিন আৰু কি পাতিম, ঘৰতেই আছে সকলোবোৰ,
মোদী জী– দিদি, চাওক মোক তো…
লতা জী– আপোনাৰ আশীৰ্বাদ পালে..
মোদী জী– আৰে আপোনাৰ আশীৰ্বাদ আমাক লাগে, আপুনিতো আমাতকৈ ডাঙৰ৷
লতা জী– বয়সত ডাঙৰ হ’ব পাৰো, কিছুমান লোক থাকে কিন্তু নিজৰ কামৰ জৰিয়তে যি ডাঙৰ মানুহ হয় তেওঁৰ আশীৰ্বাদ লাভ কৰাটো বহু ডাঙৰ কথা৷
মোদী জী– দিদি, আপুনি বয়সতো ডাঙৰ আৰু কামতো ডাঙৰ৷ আপুনি যি সিদ্ধি লাভ কৰিছে সেয়া সাধনা আৰু তপস্যাৰ ফলত লাভ কৰিছে৷
লতা জী– হয়, মই ভাবো যে এয়া মোৰ পিতৃ–মাতৃৰ আশীৰ্বাদ আৰু শ্ৰোতাৰ আশীৰ্বাদ৷ মই একোৱেই নহয়৷
মোদী জী– এয়া আপোনাৰ বিনম্ৰতা যি আমাৰ নতুন প্ৰজন্মৰ বাবে শিক্ষাৰ বিষয় হৈ উঠিব পাৰে৷ এয়া আমাৰ বাবে প্ৰেৰণাৰ উৎস যে আপুনি জীৱনত ইমানবোৰ সিদ্ধি লাভ কৰাৰ পিছতো নিজৰ পিতৃ–মাতৃৰ সংস্কাৰ আৰু নম্ৰতাক অগ্ৰাধিকাৰ দিছে৷
লতা জী– হয়৷
মোদী জী– আপুনি যেতিয়া গৰ্বেৰে কয় যে আপোনাৰ মা গুজৰাটী আছিল তেতিয়া মই আৰু অধিক সুখী হও…
লতা জী– হয়৷
মোদী জী– আৰু যেতিয়াই মই আপোনাৰ তালৈ যাও..
লতা জী– হয়৷
মোদী জী– আপুনি মোক কিবা নহয় কিবা এটা গুজৰাটী খাদ্য খুৱায়৷
লতা জী– হয়৷ আপুনি কি হয় আপুনি নিজেই নাজানে৷ মই জানো যে ভাৰতৰ চিত্ৰ পৰিৱৰ্তিত হ’ব ধৰিছে আৰু সেয়াই মোক অধিক সন্তোষিত কৰে৷ বহুত ভাল লাগে৷
মোদী জী– দিদি, আপোনাৰ আশীৰ্বাদ বৰষি থাকক, সমগ্ৰ দেশত আপোনাৰ আশীৰ্বাদ বৰষি থাকক আৰু মোৰ দৰে মানুহে কিবা নহয় কিবা এটা ভাল কাম কৰি থাকক, আপুনি মোক সদায়েই প্ৰেৰণা দিছে৷ আপোনাৰ চিঠি মই পাই থাকো আৰু কিবা নহয় কিবা এটা উপহাৰ আপোনাৰ পৰা মই পায়েই থাকো৷ এই যি আপোনত্ব, পৰিয়ালৰ যি বান্ধোন, তাৰ এক বিশেষ আনন্দ মই লাভ কৰো৷
লতা জী– নহয় নহয়৷ মই আপোনাক অধিক কষ্ট দিব নোখোজো৷ কাৰণ মই দেখিছো, জানিছো যে আপুনি কিমান ব্যস্ত আৰু আপোনাৰ কিমান কাম থাকে৷ কি কি ত্যাগ কৰিব লাগে৷ যেতিয়া আপুনি গৈ নিজৰ মাতৃৰ চৰণ স্পৰ্শ কৰিলে, মইও এজনক তেওঁৰ ওচৰলৈ পঠিয়াইছিলো আৰু তেওঁৰ আশীৰ্বাদ লৈছিলো৷
মোদী জী– হয়৷ মোৰ মাৰ মনত আছিল আৰু তেওঁ এই বিষয়ে মোক কৈছিল৷
লতা জী– হয়৷
মোদী জী– হয়৷
লতা জী– আৰু টেলিফোনত তেওঁ মোক আশীৰ্বাদ দিয়াত মই অতিশয় সুখী হৈছিলো৷
মোদী জী– আমাৰ মা অতি সুখী হৈছিল আপোনাৰ এই মৰমৰ কাৰণে৷
লতা জী– হয়, হয়৷
মোদী জী– আৰু মই আপোনাৰ ওচৰতো কৃতজ্ঞ কিয়নো আপুনি সদায়েই মোৰ বিষয়ে চিন্তা কৰে৷ পুনৰবাৰ আপোনাক জন্মদিনৰ অলেখ শুভেচ্ছা জনাইছো৷
লতা জী– হয়৷
মোদী জী– এইবাৰ মুম্বাইলৈ যাওতে মুখামুখি হোৱাৰ মন আছিল৷
লতা জী– হয় হয়, নিশ্চয়৷
মোদী জী– কিন্তু সময়ৰ ইমান ব্যস্ততা আছিল যে মই যাব নোৱাৰিলো৷
লতা জী– হয়৷
মোদী জী– কিন্তু মই অতিশীঘ্ৰেই আপোনাৰ ওচৰলৈ যাম৷
লতা জী– হয়৷
মোদী জী– আৰু ঘৰলৈ গৈ আপোনাৰ হাতেৰে কিছু গুজৰাটী খাদ্য খাম৷
লতা জী– হয়, নিশ্চয় নিশ্চয়৷ এয়া মোৰ সৌভাগ্য হ’ব৷
মোদী জী– প্ৰণাম দিদি৷
লতা জী– প্ৰণাম৷
মোদী জী– বহু বহু শুভকামনা আপোনালৈ৷
লতা জী– বহুত বহুত প্ৰণাম৷
মোদী জী– প্ৰণাম৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নৱৰাত্ৰিৰ সৈতে আজিৰে পৰা উৎসৱৰ বতৰ পুনৰ বাৰ, নতুন উৎসাহ, নতুন শক্তি, নতুন উদ্দীপনা, নতুন সংকল্পৰে পূৰ্ণ হৈ উঠিব৷ উৎসৱৰ বতৰ যে! আগন্তুক সপ্তাহ কেইটাত সমগ্ৰ দেশ উৎসৱৰ ধামখুমীয়াত ব্যস্ত হৈ পৰিব৷ আমি সকলোৱে নৱৰাত্ৰি মহোৎসৱ, গৰবা, দুৰ্গা পুজা, দশেৰা, দিপাৱলী, ভাই–দুজ, ষঠ পুজা আদি অসংখ্য উৎসৱ পালন কৰিম৷ আপোনালোক সকলোলৈ আগন্তুক উৎসৱসমূহৰ বাবে অলেখ শুভকামনা থাকিল৷ উৎসৱত পৰিয়ালৰ সকলোক লোক একত্ৰিত হ’ব৷ ঘৰত আনন্দময় পৰিবেশৰ সৃষ্টি হ’ব কিন্তু আপোনালোকে দেখিছে যে আমাৰ ওচৰে–পাজৰে বহু এনে লোক আছে যি এই উৎসৱৰ আনন্দৰ পৰা বঞ্চিত হ’বলগীয়া হয় আৰু ইয়াকেই কোৱা হয়– ‘চাকিৰ তলৰ অন্ধকাৰ’৷ বোধহয় এই বাক্যশাৰী কেৱল শব্দ নহয়, আমাৰ বাবে এক আদেশ, এক দৰ্শন আৰু এক প্ৰেৰণাৰ দৰে৷ চিন্তা কৰক, এফালে কিছুমান ঘৰ পোহৰেৰে উজ্বলি থাকিব আৰু আনফালে কিছুমান লোকৰ ঘৰত অন্ধকাৰে গ্ৰাস কৰিব৷ কিছুমান ঘৰত মিঠাই উভৈনদী হৈ নষ্ট হোৱাৰ উপক্ৰম হ’ব আৰু কিছুমান ঘৰত শিশুসকলে মিঠাইৰ বাবে অপেক্ষা কৰি থাকিব৷ কিছুমান আলমাৰিত কাপোৰ থ’বলৈ ঠাই নায় আৰু কিছুমানে শৰীৰ ঢকাৰ বাবে সংগ্ৰাম কৰিবলগীয়া হয়৷ ইয়াকেই চাকিৰ তলৰ অন্ধকাৰ বুলি কোনা নহয় নে? এই উৎসৱৰ প্ৰকৃত আনন্দ তেতিয়াহে বৃদ্ধি হয় যেতিয়া এই অন্ধকাৰ নোহোৱা হৈ চাৰিওফালে উজ্বলি উঠে৷ আমি তাতো আনন্দ বিতৰণ কৰিব লাগিব য’ত ইয়াৰ অভাৱ আছে, আৰু এয়াই আমাৰ স্বভাৱো৷ আমাৰ ঘৰলৈ মিঠাই, কাপোৰ অহাৰ সময়ত ঘৰৰ পৰা এয়া বাহিৰ ওলোৱাৰ কথাও চিন্তা কৰক৷ আমাৰ ঘৰসমূহত যিবোৰ সংখ্যাত অধিক, যাক আমাৰ প্ৰয়োজন নাই সেয়া আমি বাহিৰলৈ নিশ্চয় প্ৰেৰণ কৰিব পাৰো৷ বহু চহৰত, বহু এন জি অ’ই, যুৱচামৰ ষ্টাৰ্ট–আপে এই কাম কৰে৷ তেওঁলোকে ঘৰসমূহৰ পৰা কাপোৰ, মিঠাই, খাদ্য আদি একত্ৰিত কৰি অভাৱগ্ৰস্তসকলৰ সন্ধান কৰি তেওঁলোকক প্ৰদান কৰে আৰু এই কাম নিঃশব্দে কৰে৷ এইবাৰ উৎসৱত এই সজাগতাৰ সৈতে আৰু সংকল্পৰ সৈতে চাকিৰ তলৰ পৰা অন্ধকাৰ আঁতৰোৱাৰ কাম আমি কৰিব নোৱাৰোনে? বহু দুখীয়া পৰিয়ালৰ মুখলৈ অহা হাঁহিয়ে আপোনাৰ উৎসৱৰ আনন্দ দুগুণ কৰি তুলিব, আপোনাৰ চেহেৰা, আপোনাৰ চাকি আৰু উজ্বলময় কৰি তুলিব, আপোনাৰ দিপাৱলী অধিক প্ৰকাশময় হৈ উঠিব৷
মোৰ মৰমৰ ভাতৃ–ভগ্নীসকল, দিপাৱলীত সৌভাগ্য আৰু সমৃদ্ধিৰ ৰূপত ঘৰলৈ লক্ষ্মীৰ আগমন হয়৷ পৰম্পৰাগতভাৱে লক্ষ্মীদেৱীৰ স্বাগতম জনোৱা হয়৷ এইবাৰ আমি নতুন ধৰণে লক্ষ্মীৰ স্বাগতম জনাব নোৱাৰো নে? আমাৰ সংস্কৃতিত কন্যাসকলক লক্ষ্মী হিচাপে গণ্য কৰা হয় কিয়নো কন্যাই সৌভাগ্য আৰু সমৃদ্ধি কঢ়িয়াই আনে৷ এইবাৰ আমি আমাৰ সমাজত, গাঁৱত, চহৰত কন্যাসকলৰ সন্মানাৰ্থে কিবা কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন কৰিব পাৰো নেকি? সাৰ্বজনিক কাৰ্যসূচী পালন কৰিব পাৰো৷ আমাৰ মাজৰ এনে বহু কন্যা সন্তান আছে যিয়ে বহু পৰিশ্ৰমেৰে, নিজৰ প্ৰতিভাৰে পৰিয়ালৰ, সমাজৰ আৰু দেশৰ নাম উজ্বলাবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ এইবাৰ দিপাৱলীত ভাৰতৰ এই লক্ষ্মীৰ সন্মানৰ বাবে আমি কেনেধৰণৰ কাৰ্যসূচী পালন কৰিব পাৰো? আমাৰ ওচৰে–পাজৰে এনে বহু কন্যা সন্তান, বোৱাৰী থাকিব যিয়ে এই অসাধাৰণ কাম কৰি আছে৷ কিছুমানে দুখীয়া ল’ৰা–ছোৱালীসমূহৰ পঢ়ুৱাৰ কাম কৰি আছে৷ কোনোবাই স্বচ্ছতা আৰু স্বাস্থ্যক লৈ সজাগতা প্ৰয়াসৰ কাম কৰি আছে আৰু কোনোবাই চিকিৎসক, অভিযন্তা হৈ সমাজৰ সেৱা কৰি আছে৷ উকীল হিচাপে কাৰোবাক ন্যায় প্ৰদানত ব্যস্ত হৈ আছে৷ আমাৰ সমাজে এনে কন্যাসমূহক চিনাক্ত কৰক আৰু তেওঁলোকক লৈ গৌৰৱ কৰক৷ তেওঁলোকৰ সন্মানৰ কাৰ্যসূচী সমগ্ৰ দেশতে পালন হওক৷ আৰু এটা কাম কৰিব পাৰি, এনে কন্যাসমূহৰ উপলব্ধিৰ বিষয়ে ছ’চিয়েল মিডিয়াত অধিকভাৱে বিনিময় কৰা উচিত আৰু হেশ্বটেগ (#) ব্যৱহাৰ কৰি #bharatkilaxmi(ভাৰত কি লক্ষ্মী) ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে৷ যিদৰে আমি সকলোৱে লগ হৈ এটা মহা অভিযানৰ সূচনা কৰিছিলো যে ‘ছেলফি উইথ ডটাৰ’’ আৰু সেয়া সমগ্ৰ বিশ্বতে সম্প্ৰসাৰিত হৈ পৰিছিল৷ ঠিক সেইদৰে এইবাৰ আমি ‘‘ভাৰত কি লক্ষ্মী শীৰ্ষক এনে অভিযান চলাম৷ ভাৰতৰ লক্ষ্মীক উৎসাহিত কৰাৰ অৰ্থ হ’ল দেশ আৰু দেশবাসীৰ সমৃদ্ধিৰ পথ অধিক শক্তিশালী কৰা৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ‘মন কী বাত’ৰ বিষয়ে মই পূৰ্বতেও কৈছিলো যে ইয়াৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ লাভটো হ’ল বহু জনা–অজানা লোকৰ সৈতে কথা পতাৰ সৌভাগ্য মই লাভ কৰো৷ কিছুদিন পূৰ্বে সুদূৰৰ অৰুণাচলৰ এক বিদ্যাৰ্থী অলীনা তায়ঙে মোলৈ এক আমোদজনক পত্ৰ প্ৰেৰণ কৰিছে৷ আৰু তাত কি লিখা আছে সেই বিষয়ে মই আপোনালোকৰ সন্মুখত পঢ়ি শুনাইছো…
‘‘আদৰণীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়া,
মোৰ নাম অলীনা তায়ংগ৷ মই অৰুণাচল প্ৰদেশৰ ৰ’য়িঙত বাস কৰো৷ এইবাৰ যেতিয়া মোৰ পৰীক্ষাৰ ফলাফল আহিল তেতিয়া কিছুমান লোকে মোক সুধিছিল যে মই এগজাম ৱাৰিয়ৰ্ছ কিতাপখন পঢ়িছিলো নেকি? মই ক’লে যে এই কিতাপখন মই পঢ়া নাই৷ কিন্তু তেতিয়াই গৈ মই কিতাপখন কিনিলো আৰু সেইখন ২–৩বাৰ পঢ়িলো৷ ইয়াৰ পিছত মোৰ বহু সুন্দৰ অভিজ্ঞতা হ’ল৷ মই অনুভৱ কৰিলো যে যদি এই কিতাপখন পূৰ্বেই পঢ়িলোহেঁতেন তেন্তে মই যথেষ্ট লাভান্বিত হ’লোহেঁতেন৷ কিতাপখনৰ বহু কথা মোৰ ভাল লাগিল৷ মই এটা কথা লক্ষ্য কৰিলো যে কিতাপখনত শিক্ষাৰ্থীৰ বাবে বহু মন্ত্ৰ আছে কিন্তু অভিভাৱক আৰু শিক্ষকৰ বাবে কিতাপখনত বিশেষ একো কথা নাই৷ মই বিচাৰিছো যে আপুনি কিতাপখনৰ নতুন সংস্কৰণৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিলে তাত অভিভাৱক আৰু শিক্ষকৰ বাবেও যেন কিছু মন্ত্ৰ আৰু কথা অন্তৰ্ভুক্ত কৰে৷’’
চাওক, মোৰ তৰুণ সহযোগীয়ে বিশ্বাস কৰে যে দেশৰ প্ৰধান সেৱকক কামৰ কথা ক’লে সেয়া হ’বই৷
মোৰ কণমানি বিদ্যাৰ্থী মিত্ৰ, প্ৰথমে আপোনাৰ পত্ৰখনৰ বাবে ধন্যবাদ৷ এগজাম ৱাৰিয়ৰ্ছ ২–৩বাৰ পঢ়াৰ বাবে ধন্যবাদ৷ আৰু পঢ়াৰ সময়ত তাত কিহৰ অভাৱ হৈছে সেয়াও মোক কোৱা বাবে অশেষ ধন্যবাদ আৰু লগতে মোৰ এই কণমানি মিত্ৰই মোক এটা দায়িত্বও প্ৰদান কৰিলে৷ কিবা এটা কাম কৰাৰ বাবে আদেশ দিছে৷ মই নিশ্চয়কৈ আপোনাৰ আদেশ পালন কৰিম৷ আপুনি যি কৈছে, যদি মই নতুন সংস্কৰণৰ বাবে সময় পাও তেন্তে নিশ্চয়কৈ তাত অভিভাৱকৰ বাবে, শিক্ষকৰ বাবেও কিবা এটা লিখাৰ প্ৰয়াস কৰিম৷ কিন্তু মই আপোনালোককো আহ্বান জনাম যে আপোনালোকে মোক সহায় কৰিব পাৰিবনে? দৈনন্দিন জীৱনত আপোনালোকে কেনে ধৰণৰ অভিজ্ঞতা লাভ কৰে৷ দেশৰ সকলো বিদ্যাৰ্থীক, শিক্ষকক, অভিভাৱকক মই আহ্বান জনাম যে আপোনালোকে মোক উদ্বেগবিহীন পৰীক্ষাৰ সৈতে জড়িত কথাসমূহ, নিজৰ অনুভৱ, পৰামৰ্শ যাতে মোক প্ৰদান কৰে৷ মই নিশ্চয় সেয়া অধ্যয়ন কৰিম৷ তাৰ ওপৰত মই চিন্তা কৰিম আৰু তাৰ পৰা মই যি ঠিক দেখো সেয়া মই নিজৰ শব্দত, নিজৰ ধৰণে লিখিবলৈ চেষ্টা কৰিম আৰু আপোনালোকৰ পৰামৰ্শৰ সংখ্যা অধিক হ’লে সম্ভৱতঃ নতুন সংস্কৰণো নিশ্চিত হ’ব৷ তেনেহ’লে মই অপেক্ষা কৰিম আপোনালোকৰ পৰামৰ্শৰ বাবে৷ অৰুণাচলৰ আমাৰ কণমানি বন্ধু, বিদ্যাৰ্থী অলীনা তায়ঙক পুনৰবাৰ ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকে বাতৰিকাকতত, টিভিৰ জৰিয়তে দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ ব্যস্ত কাৰ্যসূচীৰ বিষয়ে জানিবলৈ পায় আৰু ব্যস্ততাৰ চৰ্চাও কৰে৷ কিন্তু আপোনালোকে জানে যে মই আপোনালোকৰ দৰেই এজন সাধাৰণ মানুহ৷ এজন সামান্য নাগৰিক আৰু সেইবাবে এটা সাধাৰণ জীৱনত যিবোৰ কথাৰ প্ৰভাৱ পৰে, সেই প্ৰভাৱ মোৰ জীৱনতো পৰে কাৰণ মই আপোনালোকৰ মাজৰ পৰাই আহিছো৷ চাওক, এইবাৰ ইউ এছ অ’পেনত জয়ৰ যিমান চৰ্চা কৰা হৈছিল সিমানেই ৰাণাৰ আপ ডেনিল মেডভেডেভৰ বক্তব্যক লৈও চৰ্চা হৈছিল৷ ছ’চিয়েল মিডিয়াতো বহু আলোচনা হৈছিল আৰু পিছত মইও সেই ভাষণ শুনিলো আৰু খেলখনো চালো৷ ২৩ বছৰীয়া ডেনিল মেডভেডেভৰ সৰলতা আৰু পৰিপক্কতাই সকলোকে প্ৰভাৱিত কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছিল৷ মইতো নিশ্চিতভাৱেই প্ৰভাৱিত হ’লো৷ এই ভাষণৰ
ঠিক কিছু পৰ আগেয়ে তেওঁ ১৯ বাৰৰ গ্ৰেণ্ড শ্লেম বিজেতা আৰু টেনিছৰ কিংবদন্তী ৰাফেল নাডালৰ সৈতে ফাইনেলত পৰাজয় বৰণ কৰিছিল৷ সেই সময়ত অন্য কোনো হ’লে তেওঁ উদাস আৰু নিৰাশিত হ’লহেঁতেন, কিন্তু তেওঁৰ চেহেৰাত হতাশা নাছিল বৰঞ্চ তেওঁ নিজৰ কথাৰে সকলোৰে মুখত হাঁহি বিৰিঙাবলৈ সমৰ্থ হৈছিল৷ তেওঁৰ বিনম্ৰতা, সৰলতা আৰু প্ৰকৃতাৰ্থত খেলুৱৈসূলভ মানসিকতাৰ যি ৰূপ দেখিবলৈ পোৱা গ’ল, সকলোৱে যেন মোহান্বিত হৈ পৰিল৷ তেওঁৰ ভাষণত উপস্থিত দৰ্শকসকলে সাদৰেৰে স্বাগতম জনালে৷ ডেনিলে চেম্পিয়ন নাডালৰো খুব প্ৰশংসা কৰিলে৷ তেওঁ ক’লে যে কিদৰে নাডালে লক্ষাধিক যুৱচামক টেনিছৰ বাবে উৎসাহিত কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ লগতে এয়াও ক’লে যে তেওঁৰ সৈতে খেলা কিমান কঠিন আছিল৷ কঠোৰ প্ৰতিদ্বন্ধীতাৰ পিছতো পৰাজয় বৰণ কৰিও তেওঁ নাডালৰ প্ৰশংসা কৰি এজন যোগ্য ক্ৰীড়াবিদৰ পৰিচয় দিছে৷ ইফালে চেম্পিয়ন নাডালেও ডেনিলৰ প্ৰশংসা কৰিলে৷ এখন খেলতেই পৰাজয়ীজনৰ উৎসাহ আৰু জয়ীজনৰ বিনম্ৰতা সঁচাকৈয়ে চাবলগীয়া দৃশ্য আছিল৷ যদি আপোনালোকে ডেনিল মেডভেডেভৰ ভাষণ শুনা নাই তেন্তে মই আপোনালোকক বিশেষকৈ যুৱচামক ক’ম যে এই ভিডিঅ’টো আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ চাওক৷ ইয়াত প্ৰতিটো বৰ্গ আৰু সকলো বয়সৰ লোকে শিকিবলগীয়া বহু কথা আছে৷ এয়া সেই ক্ষণ য’ত হৰা–জিকাত বহুতে কান্দে৷ হৰা–জিকা ডাঙৰ কথা নহয়৷ জীৱনৰ জয় হয় আৰু আমাৰ ইয়াৰ শাস্ত্ৰতো সুন্দৰকৈ এই বিষয়ে কোৱা হৈছে৷ আমাৰ পূৰ্বজসকলৰ চিন্তাধাৰা সঁচাকৈয়ে প্ৰশংসনীয় আছিল৷ আমাৰ ইয়াত শাস্ত্ৰসমূহত কোৱা হৈছে–
বিদ্যা বিনয় উপেতা হৰতি
ন চেতাংসী কস্য মনুজস্য৷
মণি কাঞ্চন সংযোগঃ
জনয়তি লোকস্য লোচন আনন্দম
অৰ্থাৎ যেতিয়া এজন ব্যক্তি যোগ্য আৰু বিনম্ৰ হয় তেতিয়া তেওঁ কাৰ হৃদয় জয় কৰিব নোৱাৰে৷ বাস্তৱিকতে এই যুৱ খেলুৱৈজনে বিশ্বৰ সকলোৰে হৃদয় জয় কৰিলে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল আৰু বিশেষকৈ যুৱচামসকল, এতিয়া মই যি কথা ক’বলৈ বিচাৰিছো সেয়া আপোনালোকৰ কল্যাণৰ বাবে ক’বলৈ বিচাৰিছো৷ বাদ–বিবাদ চলি থাকিব, পক্ষ–বিপক্ষ চলি থাকিব, কিন্তু কিছুমান বস্তু বৃদ্ধি হোৱাৰ পূৰ্বেই যদি ইয়াক স্তব্ধ কৰা হয় তেন্তে লাভ অধিক হ’ব৷ যিবোৰ বস্তু অধিক বৃদ্ধি হয়, অধিক প্ৰসাৰিত হয় তাক প্ৰতিৰোধ কৰা কঠিন হৈ পৰে৷ কিন্তু আৰম্ভণিতেই যদি আমি সজাগ হৈ ইয়াক প্ৰতিৰোধ কৰো তেন্তে বহুখিনি ৰক্ষা কৰিব পাৰি৷ এই ভাৱৰ সৈতে মই আজি বিশেষকৈ যুৱচামৰ সৈতে কিছু কথা কোৱাৰ মন কৰিছো৷ আমি সকলোৱে জানো যে ধঁপাতৰ নিচা স্বাস্থ্যৰ বাবে অতিশয় অপকাৰী আৰু ইয়াৰ অভ্যাস পৰিত্যাগ কৰাটোও কঠিন৷ ধঁপাত সেৱন কৰা লোকসকলৰ কৰ্কট, ডায়েবেটিছ, ৰক্ত চাপ আদিৰ দৰে ৰোগৰ ক্ষতি অধিক বৃদ্ধি হয়৷ এয়া সকলোৱে জানে৷ ধঁপাতৰ নিচা তাত থকা নিকোটিনৰ ফলত হয়৷ কিশোৰাৱস্থাত ইয়াৰ সেৱনে মগজুৰ বিকাশতো প্ৰভাৱ পেলায়৷ কিন্তু আজি মই এক নতুন বিষয়ৰ ওপৰত ক’বলৈ ওলাইছো৷ আপোনালোকে জানিব, অলপতে ভাৰতত ই–চিগাৰেট বন্ধ কৰা হৈছে৷ সাধাৰণ চিগাৰেটতকৈ ভিন্ন ই–চিগাৰেট হ’ল এক প্ৰকাৰৰ বৈদ্যুতিক উপকৰণ৷ ই–চিগাৰেটত নিকোটিনযুক্ত তৰল পদাৰ্থ গৰম কৰাৰ ফলত এক প্ৰকাৰৰ ৰাসায়নিক ধোঁৱাৰ সৃষ্টি হয়৷ ইয়াৰ জৰিয়তে নিকোটিনৰ সেৱন কৰা হয়৷ সাধাৰণ চিগাৰেটৰ ক্ষয়–ক্ষতিৰ বিষয়ে আমি জানো কিন্তু ই–চিগাৰেটৰ বিষয়ে এক ভুল ধাৰণাৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে৷ এই ভুল ধাৰণা প্ৰচাৰ কৰা হৈছে যে ই–চিগাৰেটৰ পৰা কোনো বিপদ নহয়৷ আমি ওচৰে–পাজৰে দেখিছো, যদি ঘৰতো পিতৃ এজন চেইন স্ম’কাৰ হয় তেন্তে ঘৰৰ বাকী সদস্যসকলে তেওঁক বাধা আৰোপ কৰে৷ আৰু বিচাৰে যে তেওঁলোকৰ সন্তানেও যাতে চিগাৰেট, বিড়িৰ কবলত নপৰে৷ তেওঁলোকে এয়াই প্ৰয়াস কৰে যে পৰিয়ালৰ কোনো সদস্যই যাতে ধুমপান নকৰে, স্ম’কিং নকৰে৷ তেওঁলোকে জানে যে ধুমপানৰ ফলত, ধঁপাতৰ ফলত শৰীৰৰ বৃহৎ ক্ষতি হয়৷ চিগাৰেটৰ ফলত হোৱা ক্ষতি সম্পৰ্তে কাৰো দ্বিমত নাই৷ তাৰ দ্বাৰা লোকচান হয়৷ এয়া বিক্ৰেতাও জানে, পান কৰোতা জনেও জানে আৰু দেখা জনেও জানে৷ কিন্তু ই–চিগাৰেটৰ কথাটো বেলেগ৷ ই–চিগাৰেটক লৈ জনসাধাৰণৰ মাজত ইমান সজাগতাৰ সৃষ্টি হোৱা নাই৷ তেওঁলোকে ইয়াৰ ক্ষতি সম্পৰ্কে সম্পূৰ্ণ অনভিজ্ঞ আৰু এইবাবেই কেতিয়াবা কৌতুহলত ই–চিগাৰেটে ঘৰৰ ভিতৰত প্ৰৱেশ কৰে৷ আৰু কেতিয়াবা কেতিয়াবাতো যাদু দেখুৱাইছো বুলি কৈ এটা শিশুৱে আন এটা শিশুক দেখুৱাবলৈ ধৰে৷ পৰিয়ালৰ পিতৃ–মাতৃৰ সন্মুখতো মই আজি নতুন যাদু দেখুৱাইছো বুলি কয়৷ চাওক, মোৰ মুখৰ পৰা ধোঁৱা উলিয়াইছো৷ চাওক, কোনো জুই নজ্বলোৱাকৈ, জুইশলা ব্যৱহাৰ নকৰাকৈ চাওক, এয়া মই ধোঁৱা উলিয়াই দেখুৱাইছো৷ আৰু পৰিয়ালৰ লোকেও যাদু চোৱাৰ দৰে হাত–তালিৰে সমৰ্থন কৰে৷ এবাৰ ইয়াৰ কবলত ঘৰৰ কিশোৰ আৰু তৰুণ সোমাই পৰিলে ধীৰে ধীৰে এই নিচাৰ হাতোৰালৈ নিজকে আগুৱাই নিয়ে৷ এই কু–অভ্যাসৰ চিকাৰ হৈ পৰে৷ আমাৰ যুৱচাম ধ্বংসৰ গৰাহলৈ নামি পৰে৷ নজনাকৈয়ে নামি পৰে৷ প্ৰকৃততে ই–চিগাৰেটত এনে বহু হানিকাৰক ৰাসায়নিক পদাৰ্থ মিহলোৱা হয় যাৰ ফলত স্বাস্থ্যত বেয়া প্ৰভাৱ পৰে৷ আপোনালোকে জানেই যে যেতিয়া কোনোবাই আমাৰ ওচৰে–পাজৰে ধুমপান কৰে তেন্তে ইয়াৰ গোন্ধৰ ফলতেই গম পোৱা যায়৷ তেওঁলোকৰ পকেটত চিগাৰেটৰ পেকেট থাকিলেও গোন্ধৰ জৰিয়তে গম পোৱা যায়৷ কিন্তু ই–চিগাৰেটৰ ক্ষেত্ৰত এনে নহয়৷ এনে অৱস্থাত বহু কিশোৰ আৰু যুৱচামে নজনাকৈয়ে আৰু কেতিয়াবা ফেশ্বনৰ বাবে গৌৰৱেৰে নিজৰ কিতাপৰ মাজত, কাৰ্যালয়ত, নিজৰ জেপত আৰু কেতিয়াবা কেতিয়াব হাতত লৈ ঘুৰি ফুৰা দেখা যায় আৰু ইয়াৰ চিকাৰ হৈ পৰে৷ যুৱচাম হ’ল দেশৰ ভৱিষ্যত৷ ই–চিগাৰেটক এই কাৰণেই বাধা প্ৰদান কৰা হৈছে যাতে নিচাৰ এই নতুন অভ্যাসে আমাৰ যুৱচামক ধ্বংস নকৰে৷ প্ৰতিটো পৰিয়ালৰ সপোন যাতে ধ্বংস নকৰে৷ সন্তানসকলৰ জীৱন যাতে ধ্বংস নকৰে৷ এই ৰোগে যাতে আমাৰ সমাজক ৰোগাক্ৰান্ত নকৰে৷
মই আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাইছো যে ধঁপাতৰ সেৱন পৰিত্যাগ কৰক আৰু ই–চিগাৰেটৰ বিষয়ত যাতে কোনো ভ্ৰান্তি নিবিয়পায়৷ আহক, আমি সকলোৱে মিলি এক সুস্থ ভাৰতৰ নিৰ্মাণ কৰো৷
আপোলোকৰ ফিট ইণ্ডিয়াৰ কথা মনত আছে নে? ফিট ইণ্ডিয়াৰ অৰ্থ এয়া নহয় যে পুৱা–সন্ধিয়া দুই–দুই ঘণ্টা জিমলৈ গ’লে হৈ যাব৷ ফিট ইণ্ডিয়াৰ বাবে এইবোৰৰ পৰাও ৰক্ষা পৰিব লাগিব৷ মোৰ বিশ্বাস যে মোৰ কথা আপোনালোকৰ বেয়া লগা নাই, নিশ্চয় ভাল লাগিব৷
মোৰ মৰমৰ ভাতৃ–ভগ্নীসকল, এয়া আমাৰ সকলোৰে বাবে সৌভাগ্যৰ কথা যে আমাৰ ভাৰতবৰ্ষ এনে কিছুমান অসাধাৰণ ব্যক্তিৰ জন্মভূমি আৰু কৰ্মভূমি যিয়ে নিজৰ বাবে নহয়, আনৰ কল্যাণৰ বাবে নিজৰ জীৱন সমৰ্পিত কৰিছে৷
এই আমাৰ ভাৰতমাতা, এই আমাৰ দেশ বহুৰত্না বসুন্ধৰা৷ অনেক মানৱ ৰত্ন এই ভূমিৰ পৰা ওলাইছে৷ ভাৰতবৰ্ষ এনে অসাধাৰণ লোকৰ জন্মভূমি আৰু কৰ্মভূমি হৈ আহিছে৷ আৰু এওঁলোকে নিজৰ বাবে নহয় আনৰ কল্যাণৰ বাবে নিজৰ জীৱন সমৰ্পিত কৰিছে৷ এনে এক মহান বিভূতিক ১৩ অক্টোবৰ তাৰিখে ভেটিকান চিটীত সন্মানিত কৰা হ’ব৷ এয়া প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ বাবে গৌৰৱৰ কথা যে পোপ ফ্ৰান্সিছে অহা ১৩ অক্টোবৰ তাৰিথে মৰিয়ম থ্ৰেছিয়াক সন্ত ঘোষিত কৰিব৷ ছিষ্টাৰ মৰিয়ম থ্ৰেছিয়াই নিজৰ ৫০ বছৰীয়া ক্ষুদ্ৰ জীৱনকালতেই মানৱতাৰ কল্যাণৰ বাবে যি কাম কৰিছে সেয়া সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে আদৰ্শলৈ পৰিণত হৈছে৷ সমাজ সেৱা আৰু শিক্ষাৰ প্ৰতি তেওঁৰ অসাধাৰণ আকৰ্ষণ আছিল৷ তেওঁ বহু বিদ্যালয়, হোষ্টেল আৰু অনাথালয় নিৰ্মাণ কৰিছিল আৰু জীৱন পৰ্যন্ত সেই অভিযানতেই জড়িত হৈ আছিল৷ ছিষ্টাৰ থ্ৰেছিয়াই যি কাম কৰিছিল সেয়া সম্পূৰ্ণ নিষ্ঠা আৰু সমৰ্পণৰ মনোভাৱেৰে কৰিছিল৷ তেওঁ Congregation of the Sisters of the Holy Family ৰ স্থাপন কৰিছিল যিয়ে আজিও তেওঁৰ জীৱন–দৰ্শন আৰু অভিযানক আগুৱাই নি আছে৷ মই পুনৰবাৰ ছিষ্টাৰ মৰিয়ম থ্ৰেছিয়াক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছো আৰু ভাৰতৰ জনতাক বিশেষকৈ ইছাই ভাতৃ–ভগ্নীসকলক এই উপলব্ধিৰ বাবে অশেষ অভিনন্দন জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰতেই নহয় সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে এয়া গৌৰৱৰ কথা যে আজি আমি গান্ধী ১৫০ পালন কৰাৰ মুহূৰ্তত ১৩০ কোটি দেশবাসীয়ে এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিকৰ পৰা মুক্ত হোৱাৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰিছে৷ পৰিবেশ সংৰক্ষণৰ দিশত ভাৰতে সমগ্ৰ বিশ্বত যিদৰে নেতৃত্ব বহন কৰিছে সেয়া প্ৰত্যক্ষ কৰি আজি সকলো দেশৰ দৃষ্টি ভাৰতৰ ওপৰত নিৱদ্ধ হৈছে৷ মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস, আপোনালোক সকলোৱে ২ অক্টোবৰত এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিকৰ পৰা মুক্তি হোৱাৰ অভিযানৰ অংশীদাৰ হ’ব৷ ঠায়ে–ঠায়ে জনতাই নিজৰ ধৰণে এই অভিযানৰ অংশীদাৰ হৈছে৷ কিন্তু আমাৰ দেশৰ এজন তৰুণে এক অতুলনীয় অভিযান আৰম্ভ কৰিছে৷ তেওঁৰ এই কাম লক্ষ্য কৰি মই তেওঁৰ সৈতে ফোনত কথা পাতি এই নতুন প্ৰয়োগৰ বিষয়ে জানিবলৈ চেষ্টা কৰিলো৷ হ’ব পাৰে, তেওঁৰ এই কথা দেশবাসীৰ কামত আহিব পাৰে৷ শ্ৰীমান ৰিপুদমন বেল্বীজীয়ে এক অতুলনীয় প্ৰয়াস কৰিছিল৷ তেওঁ প্ল’গিং কৰিছিল৷ যেতিয়া মই প্ৰথমবাৰ প্ল’গিং শব্দৰ বিষয়ে শুনিলো সেয়া মোৰ বাবে নতুন শব্দ আছিল৷ বিদেশত বোধহয় এই শব্দৰ প্ৰয়োগ অধিক হয়৷ কিন্তু ভাৰতত ৰিপুদমন বেল্বীজীয়ে ইয়াৰ প্ৰচাৰ কৰিছে৷ আহক তেওঁৰ সৈতে কিছু কথা হও৷
মোদী জী– হেল্ল’ ৰিপুদমন জী, নমস্কাৰ, মই নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে কৈ আছো৷
ৰিপুদমন– হয় ছাৰ, অশেষ ধন্যবাদ ছাৰ৷
মোদী জী– ৰিপুদমন জী৷
ৰিপুদমন– হয় চাৰ৷
মোদী জী– আপুনি যি এই প্ল’গিঙক লৈ ইমান সমৰ্পিত ভাৱেৰে কাম কৰি আছে৷
ৰিপুদমন– হয় চাৰ৷
মোদী জী– মোৰ মনত এটা জিজ্ঞাসাৰ সৃষ্টি হ’ল আৰু ভাবিলো যে মই নিজেই আপোনাৰ সৈতে ফোন কৰি সোধো৷
ৰিপুদমন– হয় চাৰ৷
মোদী জী–আপোনাৰ মনত এই কল্পনাৰ সৃষ্টি কিদৰে হ’ল?
ৰিপুদমন– হয় চাৰ৷
মোদী জী– এই শব্দ, এই প্ৰণালীৰ বিষয়ে আপোনাৰ মনলৈ কিদৰে চিন্তা আহিল?
ৰিপুদমন– ছাৰ, যুৱসমাজে আজিকালি কুল বিচাৰে, আমোদজনক বস্তু বিচাৰে৷ তেওঁলোকক উৎসাহিত কৰাৰ বাবে মই নিজে উৎসাহিত হ’লো৷ যদি মই ১৩০ কোটি ভাৰতীয়ক এই পদক্ষেপৰ সৈতে জড়িত কৰোৱাব লাগে তেন্তে মই এনেধৰণৰ কুল কাম কৰাৰ প্ৰয়োজন আছিল, এটা আমোদজনক কাম কৰাৰ প্ৰয়োজন আছিল৷ মই নিজে এজন দৌৰবিদ৷ যেতিয়া পুৱা ট্ৰেফিক কম থাকে আৰু মই দৌৰো, তেতিয়া পথত বিভিন্ন জাবৰ আৰু বিশেষকৈ প্লাষ্টিক অধিক দেখা পাও৷ অভিযোগ দিয়াৰ পৰিৱৰ্তে মই চিন্তা কৰিলো যে এই সন্দৰ্ভত কিবা এটা কৰা যাওক আৰু আমাৰ ৰাণিং গ্ৰুপৰ সৈতে প্ৰথমে দিল্লীত আৰম্ভ কৰিলো আৰু পিছত সমগ্ৰ ভাৰতলৈ ইয়াক সম্প্ৰসাৰিত কৰিলো৷ প্ৰতিটো স্থানৰ পৰা অভূতপূৰ্ব সঁহাৰি লাভ কৰিলো….
মোদী জী–আপুনি প্ৰকৃততে কি কৰিছিল? অলপ বুজাওক যাতে মইও বুজো আৰু ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে দেশবাসীয়েও যাতে গম পাওক৷
ৰিপুদমন– ছাৰ, আমি আৰম্ভ কৰিলো ‘ৰাণ এণ্ড ক্লীন–আপ মুভমেণ্ট’৷ য’ত আমি ৰাণিং গ্ৰুপক তেওঁলোকৰ ৱৰ্ক–আউটৰ পিছত তেওঁলোকৰ কুল–ডাউন কাৰ্যসূচীত কোৱা হ’ল যে আপোনোলাকে জাবৰ উঠোৱা, প্লাষ্টিক উঠোৱা আৰম্ভ কৰক৷ তেতিয়া দৌৰি থকাৰ লগতে অতিৰিক্ত আনবোৰ ব্যায়ামো ইয়াত সংযোজিত হয়৷ আপুনি কেৱল দৌৰাই নহয়..আৰু যেতিয়া আপুনি স্কোৱাৰ্ট কৰে, ডীপ স্কোৱাৰ্ট কৰে, আপুনি লাংগেছ কৰে, ফৰৱাৰ্ড বেণ্ট কৰে৷ এনেদৰে এয়া এক সামূহিক ৱৰ্ক–আউটলৈ পৰিণত হ’ল৷ আৰু আপুনি জানি সুখী হ’ব যে যোৱা বছৰ বহু ফিটনেছ আলোচনীত ইয়াক ভাৰতৰ শীৰ্ষৰ ফিটনেছ ট্ৰেণ্ড হিচাপে মনোনীত কৰা হ’ল, এই ধেমালিটোক…
মোদী জী– আপোনাক অশেষ অভিনন্দন ইয়াৰ বাবে৷
ৰিপুদমন– ধন্যবাদ ছাৰ৷
মোদী জী– তেন্তে এতিয়া আপুনি ৫ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা কোচিৰ পৰা আৰম্ভ কৰিছে৷
ৰিপুদমন– হয় ছাৰ৷ এই অভিযানৰ নাম ৰখা হৈছে R|Elan Run to make India Litter Free’৷ যিদৰে আপুনি ২ অক্টোবৰক এক ঐতিহাসিক শপতলৈ পৰিণত কৰিছে– আৰু মই নিশ্চিত যে আৱৰ্জনামুক্ত হ’ব, প্লাষ্টিকমুক্তও হ’ব আৰু এয়া এক ব্যক্তিগত দায়িত্বলৈ পৰিণত হ’ব আৰু মই ৫০ খন চহৰ সামৰি হাজাৰ কিলোমিটাৰৰ এই দৌৰা আৰু পৰিষ্কাৰ কৰা অভিযানৰ সূচনা কৰিছো৷ সকলোৱে কৈছে যে এয়া বোধহয় বিশ্বৰ সবাতোকৈ দীৰ্ঘতম পৰিষ্কাৰ অভিযান হিচাপে বিবেচিত হ’ব আৰু ইয়াৰ সৈতে আমি এক কুল ছ’চিয়েল মিডিয়া হেশ্বটেগ (#) ব্যৱহাৰ কৰিছো৷ আমি # PlasticUpvaas ব্যৱহাৰ কৰিছো য’ত কোৱা হৈছে যে এনে কোনবিধ এবাৰ ব্যৱহৃত সামগ্ৰী আছে, কেৱল প্লাষ্টিকেই নহয়, যাক আপুনি সম্পূৰ্ণৰূপে নিজৰ জীৱনৰ পৰা আঁতৰাব বিচাৰিছে৷
মোদী জী– ৱাহ..আপুনি ৫ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰিছে, আপোনাৰ অভিজ্ঞতা কেনেধৰণৰ হৈছে?
ৰিপুদমনঃ ছাৰ, এই পৰ্যন্ত সুন্দৰ অভিজ্ঞতা হৈছে৷ যোৱা দুবছৰতো আমি ৩০০ৰ ওচৰে–পাজৰে প্ল’গিং অভিযান চলাইছো৷ যেতিয়া আমি কোচিত আৰম্ভ কৰিছিলো তেতিয়া তাৰে ৰাণিং গ্ৰুপসমূহেও আমাৰ সৈতে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল, স্থানীয় যি ক্লীন–আপৰ কাম হয়, তেওঁলোককো নিজৰ সৈতে জড়িত কৰিছিলো৷ কোচিৰ পিছত মাডুৰাই, কয়ম্বাটুৰ, ছালেমত আৰু এতিয়া উদুপিতো আৰম্ভ কৰিছো৷ তাত এখন বিদ্যালয়ৰ সৰু সৰু ল’ৰা–ছোৱালীক, তৃতীয় শ্ৰেণীৰ পৰা ষষ্ঠ শ্ৰেণীলৈ আধাঘণ্টাৰ বাবে এক কৰ্মশালালৈ আমন্ত্ৰণ জনোৱা হ’ল৷ আৰু তেওঁলোকে আধা ঘণ্টাৰ কৰ্মশালা তিনি ঘণ্টাৰ প্ল’গিং অভিযানলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰিলে৷ ছাৰ, ল’ৰা–ছোৱালীসমূহ ইমান উৎসাহিত হ’ল যে তেওঁলোকে ইয়াক পুনৰাই কৰিবলৈ বিচাৰিলে আৰু নিজৰ অভিভাৱক, নিজৰ ওচৰ–চুবুৰীয়াক, সহপাঠীক এই বিষয়ে কোৱাত আমাৰ বাবে ইয়াক পৰৱৰ্তী পৰ্যায়লৈ লৈ যোৱাত সহায় হ’ল৷
মোদী জী– ৰিপু জী, এয়া পৰিশ্ৰম নহয়, এয়া এক সাধনা৷ সঁচাকৈয়ে আপুনি সাধনা কৰি আছে৷
ৰিপুদমনঃ হয় ছাৰ৷
মোদী জী– মোৰ তৰফৰ পৰা আপোনাক অশেষ ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছো৷ ধৰি লওক, আপুনি তিনিটা কথা দেশবাসীৰ সন্মুখত ক’ব লাগে, এনে কোন তিনিটা কথা আপুনি বিশেষভাৱে ক’বলৈ বিচাৰিব?
ৰিপুদমনঃ মই প্ৰকৃততে তিনিটা পৰ্যায়ৰ বিষয়ে ক’বলৈ বিচাৰিম৷ পৰ্যায় ১– আৱৰ্জনামুক্ত ভাৰত৷ আৱৰ্জনা কেৱল জাৱৰৰ পাত্ৰতহে নিক্ষেপ কৰক৷ পৰ্যায় ২– মাটিত পৰি থকা যিকোনো আৱৰ্জনা দেখিলে সেয়া মাটিৰ পৰা উঠাই জাৱৰৰ পাত্ৰত নিক্ষেপ কৰক৷ পৰ্যায় ৩– যদি ওচৰে–পাজৰে কোনো জাৱৰৰ পাত্ৰ দেখা নাই তেন্তে সেয়া নিজৰ পকেটত ৰাখক অথবা গাড়ীত নিজৰ ঘৰলৈ লৈ যাওক৷ শুকান আৰু সিক্ত জাৱৰৰ পৃথকীকৰণ কৰক আৰু ৰাতিপুৱা যেতিয়া পৌৰনিগমৰ গাড়ী আহিব তেতিয়া তেওঁলোকক প্ৰদান কৰক৷ যদি আমি এই তিনিটা পৰ্যায় পালন কৰো তেন্তে আমি আৱৰ্জনামুক্ত ভাৰত লাভ কৰিব পাৰিম৷
মোদী জী– চাওক, ৰিপুজী৷ অতিশয় সৰল শব্দত আৰু সাধাৰণ মানুহে কৰিব পৰাকৈ আপুনি গান্ধীজীৰ সেই সপোন আগুৱাই লৈ গৈছে৷ লগতে গান্ধীজীয়ে যিদৰে সৰল ভাষাত কৈছিল সেই অভ্যাসো আপুনি অনুসৰণ কৰিছে৷
ৰিপুদমন– ধন্যবাদ৷
মোদী জী– সেইবাবে আপুনি ধন্যবাদৰ পাত্ৰ৷ ৰিপুদমন জী, আপোনাৰ সৈতে কথা পাতি মোৰ খুব ভাল লাগিব আৰু আপুনি এক অতিশয় উদ্ভাৱনী ধৰণে আৰু বিশেষকৈ যুৱচামে ভাল পোৱাকৈ এই কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰিলে৷ ইয়াৰ বাবে মই আপোনাক অনেক অভিনন্দন জনাইছো৷ আৰু বন্ধুসকল, এইবাৰ পূজ্য বাপুৰ জয়ন্তী উপলক্ষে খেল মন্ত্ৰালয়েও ‘ফিট ইণ্ডিয়া প্ল’গিন ৰাণ’ৰ আয়োজন কৰিবলৈ ওলাইছে৷ ২ অক্টোবৰ তাৰিখে ২ কিলোমিটাৰৰ প্ল’গিং সমগ্ৰ দেশতে আয়োজিত হ’ব৷ এই কাৰ্যসূচী কিদৰে কৰিব লাগে, কাৰ্যসূচীত কি হয় সেয়া আমি ৰিপুদমন জীৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা শুনিলো৷ ২ অক্টোবৰত আৰম্ভ হ’বলগীয়া এই অভিযানত আমি সকলোৱে এয়াই কৰিব লাগে যে ২ কিলোমিটাৰৰ জগিঙো কৰক আৰু ৰাস্তাত পৰি থকা প্লাষ্টিক আৱৰ্জনাসমূহ জমাও কৰক৷ ইয়াৰ দ্বাৰা আমি কেৱল নিজৰ স্বাস্থ্যই নহয়, ধৰিত্ৰীৰো স্বাস্থ্যৰ ৰক্ষা কৰিব পাৰিম৷ এই অভিযানৰ দ্বাৰা জনসাধাৰণৰ মাজত ফিটনেছৰ সৈতে স্বচ্ছতাক লৈও সজাগতা বৃদ্ধি হৈছে৷ মোৰ বিশ্বাস যে ১৩০ কোটি ভাৰতীয়ই এই দিশত পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিলে এবাৰ ব্যৱহৃত প্লাষ্টিকৰ পৰা মুক্ত হোৱাৰ দিশত ভাৰতে ১৩০ কোটি খোজ আগুৱাই যাব৷ ৰিপুদমন জী, পুনৰবাৰ আপোনাক অশেষ ধন্যবাদ৷ আৰু আপোনাক, আপোনাৰ দলক আৰু এই নতুন কাৰ্যসূচীৰ বাবে মোৰ তৰফৰ পৰা অশেষ অভিনন্দন৷ ধন্যবাদ!
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২ অক্টোবৰৰ প্ৰস্তুতি আজি সমগ্ৰ দেশতে আৰু বিশ্বতো আৰম্ভ হৈছে৷ কিন্তু আমি ‘গান্ধী ১৫০’ক কৰ্তব্যপথলৈ লৈ যাব বিচাৰিছো৷ নিজৰ জীৱনক দেশহিতলৈ ৰূপান্তৰিত কৰাৰ দিশত আগবাঢ়িব বিচাৰিছো৷ পুনৰবাৰ আগতীয়াকৈ সোঁৱৰণ কৰোৱাৰ ইচ্ছা হৈছে৷ অৱশ্যে মই আগন্তুক ‘মন কী বাত’ত ইয়াক বিস্তাৰিত ৰূপত নিশ্চয়কৈ ক’ম কিন্তু আজি মই অলপ আগতীয়াকৈ এইবাবেই ক’বলৈ বিচাৰিছো যাতে আপোনালোকে প্ৰস্তুত হ’ব পাৰে৷ আপোনালোকৰ মনত আছে যে ৩১ অক্টোবৰ চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ জন্মদিন৷ ‘এক ভাৰত–শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ এয়া আমাৰ সকলোৰে সপোন আৰু সেই নিমিত্তে প্ৰতি বৰ্ষত ৩১ অক্টোবৰ তাৰিখে আমি সমগ্ৰ দেশত ‘ৰাণ ফ’ৰ ইউনিটী’, দেশৰ একতাৰ বাবে দৌৰো৷ আবাল বৃদ্ধ–বনিতা, সকলোৱে, বিদ্যালয়, মহাবিদ্যালয় সকলোতে, সহস্ৰাধিক সংখ্যাত, ভাৰতৰ লক্ষাধিক গাঁৱত সেইদিনা একতাৰ বাবে আমি দৌৰিব লাগিব৷ তেন্তে আপোনালোকে প্ৰস্তুতি আৰম্ভ কৰক৷ বিস্তাৰিতভাৱে আগলৈ এই বিষয়ে ক’ম কিন্তু এতিয়া সময় থাকোতে কিছুমানে অভ্যাস আৰম্ভ কৰিব পাৰে, যোজনা প্ৰস্তুত কৰিব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকৰ মনত আছে, ১৫ আগষ্টত মই লালকিল্লাৰ পৰা কৈছিলো যে ২০২২ চন পৰ্যন্ত আপোনালোক ভাৰতৰ ১৫টা স্থানলৈ যাওক৷ অতি কমেও ১৫টা স্থান আৰু তাকো পাৰিলে এটা ৰাতি অথবা দুটা ৰাতিৰ কাৰ্যসূচী প্ৰস্তুত কৰক৷ আপোনালোকে ভাৰতবৰ্ষক চাওক, বুজক আৰু অনুভৱ কৰক৷ আমাৰ কিমান বৈচিত্ৰতা আছে৷ আৰু যেতিয়া দিপাৱলীৰ উৎসৱত ছুটিৰ দিনবোৰ উপস্থিত হয় তেতিয়া মানুহে নিশ্চয়কৈ যায় আৰু সেইবাবে মই আপোনালোকক আহ্বান জনাম যে ভাৰতৰ যিকোনো ১৫টা স্থানলৈ নিশ্চয়কৈ ফুৰিবলৈ যাওক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অলপতে ২৭ ছেপ্টেম্বৰ তাৰিখে বিশ্ব পৰ্যটন দিৱস পালন কৰা হ’ল আৰু বিশ্বৰ কিছুমান দায়িত্বশীল এজেন্সীয়ে পৰ্যটনৰ মূল্যায়নো কৰে আৰু আপোনালোকে জানি সুখী হ’ব যে ভাৰতে ভ্ৰমণ আৰু পৰ্যটন প্ৰতিযোগিতামূলক মূল্যাংকনত যথেষ্ট অগ্ৰগতি লাভ কৰিছে৷ আৰু এয়া আপোনালোকৰ সহযোগিতাৰ ফলত সম্ভৱ হৈছে৷ বিশেষকৈ পৰ্যটনৰ গুৰুত্ব অনুধাৱন কৰাৰ ফলত হৈছে৷ স্বচ্ছতা অভিযানৰো তাত ভূমিকা আছে৷ আৰু এই সংশোধন কিমান হৈছে কওনে আপোনালোকক? আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ আনন্দিত হ’ব৷ আজি আমাৰ মূল্যাংকন হ’ল চৌত্ৰিশ আৰু পাঁচ বছৰ পূৰ্বে আমাৰ মূল্যাংকন আছিল ৬৫ নম্বৰত অৰ্থাৎ এক বৃহৎ জাঁপ মাৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছো৷ যদি আমি চেষ্টা কৰো তেন্তে স্বাধীনতাৰ ৭৫ বছৰ সমাপন হোৱাৰ মুহূৰ্তত আমি পৰ্যটনৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বৰ মুখ্য স্থানসমূহত স্থান লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হ’ম৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকক পুনৰবাৰ বৈচিত্ৰতাৰে ভৰা ভাৰতৰ বিবিধ–বিবিধ উৎসৱৰ বাবে অশেষ শুভকামনা জনালো৷ হয়, এয়া নিশ্চয়কৈ লক্ষ্য কৰিব যে দিপাৱলীৰ সময়ত ফটকা আদিৰ পৰা কোনো ব্যক্তিৰ যাতে হানি নহয়৷ আনন্দও হ’ব লাগে, উৎসাহো হ’ব লাগে আৰু আমাৰ উৎসৱসমূহে সামূহিকতাৰ সুঘ্ৰাণ কঢ়িয়াই আনে আৰু সামূহিকতাৰ সংস্কাৰো প্ৰদান কৰে৷ সামূহিক জীৱনেই এক নতুন সামৰ্থ প্ৰদান কৰে৷ সেই নতুন সামৰ্থৰ সাধনাৰ লক্ষ্য হ’ল এই উৎসৱসমূহ৷ আহক, মিলিজুলি উদ্দীপনাৰ সৈতে, উৎসাহৰ সৈতে, নতুন সপোন, নতুন সংকল্পৰ সৈতে আমি উৎসৱসমূহ পালন কৰো৷ পুনৰবাৰ আপোনালোক সকলোলৈ অশেষ শুভকামনা থাকিল৷ ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ আমাৰ দেশে বিগত কিছুদিনৰ পৰা বৰ্ষাৰ আনন্দ উপভোগ কৰি আছে আৰু আনফালে ভাৰতৰ প্ৰতিটো কোণত কিবা নহয় কিবা এটা উৎসৱ চলিয়েই আছে আৰু এয়া দেৱালীলৈকে চলিব৷ আৰু সেয়ে বোধহয় আমাৰ পূৰ্বজসকলে ঋতুচক্ৰ, অৰ্থ চক্ৰ আৰু সমাজ জীৱনৰ ব্যৱস্থাক এনেধৰণে প্ৰস্তুত কৰিছে যে যিকোনো পৰিস্থিতিতে সমাজলৈ যাতে কেতিয়াও নিৰুৎসাহৰ উপস্থিতি নাহে৷ বিগত দিনকেইটাত আমি সকলোৱে বহু উৎসৱ পালন কৰিলো৷ কালি সমগ্ৰ হিন্দুস্তানত শ্ৰী কৃষ্ণৰ জন্ম-মহোৎসৱ পালন কৰা হ’ল৷ প্ৰত্যেকেই কল্পনা কৰিব পাৰে, এয়া কেনেকুৱা ব্যক্তিত্ব যে আজি সহস্ৰ বৰ্ষৰ পিছতো প্ৰতিটো উৎসৱে এটা নতুন ভাৱৰ সৃষ্টি কৰে, নতুন প্ৰেৰণা লৈ আহে, নতুন শক্তি লৈ আহে আৰু সহস্ৰ বৰ্ষ পুৰণি এই জীৱন এনেকুৱা যে আজিও কোনো সমস্যাৰ সমাধানৰ বাবে উদাহৰণ দিব পাৰি, প্ৰেৰণা দিব পাৰি, প্ৰত্যেকজন ব্যক্তিয়েই শ্ৰী কৃষ্ণৰ জীৱনৰ পৰা বৰ্তমান সমাজৰ সমাধান সন্ধান কৰিব পাৰে৷ এনে সামৰ্থ উপলব্ধ হোৱাৰ পিছতো কেতিয়াবা তেওঁ ৰাসলৈ যায়, কেতিয়াবা গাইবোৰৰ মাজত, কেতিয়াবা গোৱালৰ মাজত, কেতিয়াবা খেলে, কেতিয়াবা বাঁহী বজায়, বিবিধতাৰে ভৰা এই ব্যক্তিত্ব, অপ্ৰতীম সামৰ্থৰে ধনী, কিন্তু সমাজ-শক্তিৰ প্ৰতি সমৰ্পিত, লোক-সংগ্ৰাহকৰ ৰূপত, নতুন কীৰ্তিমান স্থাপিত কৰিব পৰা ব্যক্তিত্ব৷ মিত্ৰতা এনে যে, সুদামাৰ ঘটনা কোনে পাহৰিব পাৰে আৰু যুদ্ধ ভূমিত ইমানবোৰ মহান গুণ থকাৰ পিছতো সাৰথিৰ ৰূপত কাম কৰিবলৈ স্বীকাৰ কৰি লোৱা, কেতিয়াবা শিল উঠোৱাৰ কাম, কেতিয়াবা ভোজনৰ পিছত পাত উঠোৱাৰ কাম, অৰ্থাৎ সকলো ক্ষেত্ৰতে এক নতুনত্বৰ অনুভৱ হয় আৰু সেইবাবে আজি যেতিয়া মই আপোনালোকৰ সৈতে কথা পাতি থকাৰ সময়ত মোৰ ধ্যান দুজন মোহনলৈ গৈছে৷ এজন সুদৰ্শন চক্ৰধাৰী মোহন আৰু এজন যঁতৰ চলোৱা মোহন৷ সুদৰ্শন চক্ৰধাৰী মোহন যমুনাৰ তট এৰি, গুজৰাটৰ সমুদ্ৰৰ তটত, দ্বাৰকা নগৰীত বসতি কৰিছিল আৰু সমুদ্ৰৰ পাৰত জন্ম হোৱা মোহনে যমুনাৰ তটলৈ আহি দিল্লীত, জীৱনৰ অন্তিম শ্বাস ত্যাগ কৰিছিল৷ সুদৰ্শন চক্ৰধাৰী মোহনে সেই সময়ৰ স্থিতিত হাজাৰ বছৰ পূৰ্বেও যুদ্ধ বন্ধ কৰাৰ বাবে, সংঘৰ্ষ বন্ধ কৰাৰ বাবে নিজৰ বুদ্ধি, কৰ্তব্যৰ, সামৰ্থৰ, নিজৰ চিন্তাৰ ভৰপূৰ প্ৰয়াস কৰিছিল আৰু যঁতৰ চলোৱা মোহনেও এনে এক পথ বাচি লৈছিল, স্বতন্ত্ৰতাৰ বাবে, মানৱীয় মূল্যৰ বাবে, ব্যক্তিত্বৰ মূল তত্বৰ সামৰ্থৰ বাবে- ইয়াৰ বাবে স্বাধীনতাৰ যুদ্ধক এনে এক ৰূপ প্ৰদান কৰিছিল যি সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে আচৰিত বস্তু, আজিও আচৰিত বস্তু৷ নিস্বাৰ্থ সেৱাৰ গুৰুত্ব, জ্ঞানৰ গুৰুত্ব অথবা জীৱনত বিভিন্ন উত্থান-পতনৰ মাজতো আগ বঢ়াৰ গুৰুত্ব, এয়া আমি ভগৱান কৃষ্ণৰ বাৰ্তাৰ পৰা শিকিব পাৰো আৰু সেইবাবে শ্ৰী কৃষ্ণক জগতগুৰু হিচাপে জনাযায়- ‘‘কৃষ্ণম্ বন্দে জগতগুৰুম’’৷
আজি যেতিয়া আমি উৎসৱৰ চৰ্চা কৰি আছো, ভাৰতে আন এক বৃহৎ উৎসৱ প্ৰস্তুতিৰ দিশত ধাৱমান হৈছে, সমগ্ৰ বিশ্বতে ইয়াৰ চৰ্চা হৈছে৷ মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই মহাত্মা গান্ধীৰ ১৫০তম জন্ম জয়ন্তীৰ কথা কৈছো৷ ২ অক্টোবৰ ১৮৬৯ চনত পোৰবন্দৰত সমুদ্ৰ তটত, আজি যাক আমি কীৰ্তি মন্দিৰ বুলি কওঁ, সেই সৰু ঘৰটোত এজন ব্যক্তিৰ নহয়, এটা যুগৰ জন্ম হৈছিল৷ যিয়ে মানৱ ইতিহাসক এক নতুন দিশ প্ৰদান কৰিছিল, নতুন কীৰ্তিমান প্ৰদান কৰিছিল৷ মহাত্মা গান্ধীৰ সৈতে এটা কথা সহায়েই জড়িত হৈ থাকিল, এক প্ৰকাৰে তেওঁৰ জীৱনৰ অংশ হৈ থাকিল আৰু সেয়া হ’ল- সেৱা, সেৱা –ভাব, সেৱাৰ প্ৰতি কৰ্তব্যপৰায়ণতা৷ তেওঁৰ সমগ্ৰ জীৱন প্ৰত্যক্ষ কৰিলে দেখা পাম যে দক্ষিণ আফ্ৰিকাত সেই সম্প্ৰদায়ক তেওঁ সেৱা প্ৰদান কৰিছিল যিয়ে ভেদাভেদৰ মুখামুখি হ’বলগীয়া হৈছিল৷ সেই যুগত এয়া সৰু কথা নাছিল৷ তেওঁ সেই কৃষকসকলৰ সেৱা কৰিছিল যাৰ সৈতে চম্পাৰণত ভেদাভেদ কৰা হৈছিল, তেওঁ সেই শ্ৰমিকসকলৰ সেৱা কৰিছিল যিসকলে উচিত পৰিশ্ৰামিক নাপাইছিল, তেওঁ দুখীয়া, অসহায়, দুৰ্বল আৰু ভোকাতুৰ লোকৰ সেৱা কৰিছিল , ইয়াকেই তেওঁ জীৱনৰ পৰম কৰ্তব্য হিচাপে মানি লৈছিল৷ ৰক্ত-পিত্ত সন্দৰ্ভত কিমান ভুল ধাৰণাৰ সৃষ্টি হৈছিল, সেই ভ্ৰমসমূহ নোহোৱা কৰাৰ বাবে ৰক্ত-পিত্তগ্ৰস্ত লোকসকলক স্বয়ং তেওঁ সেৱা প্ৰদান কৰিছিল আৰু নিজৰ জীৱনত, সেৱাৰ মাধ্যমেৰে উদাহৰণৰ সৃষ্টি কৰিছিল৷ সেৱা, তেওঁ শব্দৰে নহয়-কামেৰে কৰি দেখুৱাইছিল৷ সত্যৰ সৈতে গান্ধীৰ যি অটুট সম্বন্ধ, সেৱাৰ সৈতেও গান্ধীৰ সিমানেই অটুট সম্বন্ধ আছে৷ যেতিয়াই কাৰোবাক সহায়ৰ প্ৰয়োজন হয় তেতিয়াই মহাত্মা গান্ধীয়ে সেৱাৰ বাবে উপস্থিত হৈছিল৷ তেওঁ কেৱল সেৱাকেই যে গুৰুত্ব দিছিল এনে নহয়, বৰঞ্চ ইয়াৰ সৈতে জড়িত আত্মসুখৰ ওপৰতো গুৰুত্ব দিছিল৷ সেৱা শব্দৰ সাৰ্থকতা এই অৰ্থতেই আছে যে তাক আনন্দৰ সৈতে কৰিব লাগে- সেৱাই পৰম ধৰ্ম৷ কিন্তু লগতে উৎকৃষ্ট আনন্দ, ‘স্বান্তঃ সুখায়ঃ’ এই ভাৱৰ অনুভূতিও সেৱাতেই অন্তৰ্নিহিত আছে৷ এয়া বাপুৰ জীৱনৰ পৰা আমি ভালদৰেই শিকিব পাৰো৷ মহাত্মা গান্ধী অসংখ্য ভাৰতীয়ৰ কণ্ঠস্বৰ হোৱাৰ লগতে মানৱ মূল্যৰ গৰিমাৰ বাবে এক প্ৰকাৰে বিশ্বৰো কণ্ঠ হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল৷ মহাত্মা গান্ধীৰ বাবে ব্যক্তি আৰু সমাজ, মানৱ আৰু মানৱতা এয়াই সকলো আছিল৷ লাগিলে আফ্ৰিকাত ফিনিক্স ফাৰ্মেই হওক অথবা টলষ্টয় ফাৰ্ম, সবৰমতী আশ্ৰমেই হওক অথবা ৱাৰ্ধা, সকলো স্থানতে নিজৰ অনন্য সৈলীৰে সমাজ সংবৰ্ধন, কমিউনিটী মবিলাইজেছনত সদায়েই তেওঁ গুৰুত্ব দিছিল৷ এয়া মোৰো সৌভাগ্য যে পূজ্য মহাত্মা গান্ধীৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থানলৈ গৈ সেৱা জনাবলৈ পাৰিছো৷ মই ক’ব পাৰো যে গান্ধীয়ে সেৱা মনোভাৱেৰে সাংগাঠনিক-ভাৱকো গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছিল৷ সমাজ সেৱা আৰু সমাজ সংবৰ্ধন এনে এক চিন্তাধাৰা আছিল যাক আমি আমাৰ ব্যৱহাৰিক জীৱনতো প্ৰয়োগ কৰিব লাগে৷ প্ৰকৃতাৰ্থত এয়াই হ’ব মহাত্মা গান্ধীৰ প্ৰতি উপযুক্ত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি, সত্য শ্ৰদ্ধাঞ্জলি৷ এইদৰে অৱকাশ আহিয়েই থাকে, আমিও জড়িত হৈ থাকো৷ কিন্তু গান্ধী ১৫০? এনেকৈয়ে আহি এনেয়ে গুচি যাব, এয়া আমি মানি ল’ম নে? নহয়, দেশবাসীসকল৷ আমি সকলোৱে নিজকে সুধিব লাগিব, চিন্তা কৰিব লাগিব, সামূহিক ৰূৰত আলোচনা কৰিব লাগিব৷ আমি সমাজৰ সকলো লোকৰে সৈতে লগ হৈ, সকলো বৰ্গৰ সৈতে লগ হৈ, সকলো বয়সৰ সৈতে লগ হৈ- গাঁৱেই হওক, চহৰেই হওক, পুৰুষেই হওক, স্ত্ৰীয়েই হওক, সকলোৰে সৈতে লগ হৈ, সমাজৰ বাবে কি কৰিম- এজন ব্যক্তি হিচাপে মই সেই প্ৰয়াসৰ সৈতে কিদৰে জড়িত হ’ম? মোৰ তৰফৰ পৰা মূল্য সংযোজন কি হ’ব? আৰু সামূহিকতাৰ এক শক্তি আছে৷ এই সমগ্ৰ গান্ধী ১৫০ৰ কাৰ্যসূচীত, সামূহিকতাও থাকক আৰু সেৱা ভাৱো থাকক৷ আমি সকলোৱে একত্ৰিতভাৱে গোটেই চুবুৰীটো ওলাই নাহোনো কিয়? যদি আমাৰ ফুটবলৰ দল আছে তেন্তে ফুটবলৰ দলে ফুটবলতো খেলিবই কিন্তু গান্ধীৰ আদৰ্শৰ অনুৰূপে সেৱাৰ কামো কৰিব৷ আমাৰ মহিলাৰ ক্লাব আছে৷ আধুনিক যুগৰ মহিলাৰ ক্লাবে যি কাম কৰে সেয়াতো কৰিবই লগতে মহিলা ক্লাবৰ সকলো সদস্যই মিলি যিকোনো সেৱাৰ কামো একত্ৰিতভাৱে কৰিব৷ বহুত কাম কৰিব পাৰি৷ কিতাপসমূহ একত্ৰিত কৰি দুখীয়াক বিলাব পাৰি, জ্ঞানৰ প্ৰচাৰ কৰিব পাৰি৷ আৰু মই ভাবো যে বোধহয় ১৩০ কোটি দেশবাসীৰ ওচৰত ১৩০ কোটি কল্পনাও আছে, ১৩০ কোটি উপক্ৰমো আছে৷ কোনো সীমা নাই- যি মনলৈ আহে- কেৱল সদিচ্ছা থাকিব লাগে, সদ্ভাৱ থাকিব লাগে আৰু পূৰ্ণ সমৰ্পণতাৰ ভাৱৰ সেৱা হওক আৰু সেয়াও স্বান্তঃ সুখায়ঃ – এক অনন্য আনন্দৰ অনুভূতিৰ বাবে হওক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুমাহ পূৰ্বে মই গুজৰাটৰ দাণ্ডীলৈ গৈছিলো৷ স্বাধীনতাৰ আন্দোলনত ‘লোণ সত্যাগ্ৰহ’, দাণ্ডীৰ এক বৃহৎ ভূমিকা আছে৷ দাণ্ডীত মই মহাত্মা গান্ধীৰ প্ৰতি সমৰ্পিত এক অতি আধুনিক সংগ্ৰহালয়ৰ উদঘাটন কৰিলো৷ আপোনালোকক মই আহ্বান জনাইছো যে আগন্তুক সময়ত মহাত্মা গান্ধীৰ সৈতে জড়িত যিকোনো স্থানলৈ নিশ্চয়কৈ যাত্ৰা কৰক৷ এয়া যিকোনো স্থান হ’ব পাৰে- যেনে পোৰবন্দৰ, সবৰমতী আশ্ৰম, চম্পাৰণ, ৱাৰ্ধাৰ আশ্ৰম আৰু দিল্লীত মহাত্মা গান্ধীৰ সৈতে জড়িত যিকোনো স্থান৷ আপোনালোকে যেতিয়া এই স্থানসমূহলৈ যাব, তেতিয়া তাৰিখসমহূ ছ’চিয়েল মিডিয়াত নিশ্চয়কৈ প্ৰচাৰ কৰিব যাতে অন্য লোকো তাৰ পৰা উৎসাহিত হ’ব পাৰে আৰু ইয়াৰ লগতে নিজৰ ভাৱনা প্ৰকাশ কৰিব পৰা দুই-চাৰিটা বাক্যও লিখিব৷ আপোনাৰ অন্তৰ্মনৰ কথা, যিকোনো বৃহৎ সাহিত্য ৰচনাতকৈ অধিক শক্তিশালী হ’ব আৰু হ’ব পাৰে, আজিৰ সময়ত, আপোনাৰ দৃষ্টিত, আপোনাৰ কলমৰ পৰা ওলোৱা গান্ধীৰ এই ৰূপে অধিক প্ৰাসংগিক হৈ উঠিব পাৰে৷ আগন্তুক সময়ত বহু কাৰ্যসূচী, প্ৰতিযোগিতা, প্ৰদৰ্শনীৰো আয়োদন কৰা হৈছে৷ কিন্তু এই সন্দৰ্ভত এক আমোদজনক কথা মই আপোনালোকৰ সৈতে বিনিময় কৰিবলৈ বিচাৰিছো৷ ভেনিছ বাইনেল নামৰ এক প্ৰখ্যাত শিল্প প্ৰদৰ্শনী আছে৷ ইয়াত বিশ্বৰ শিল্পীসকল আহি একত্ৰিত হয়৷ এইবাৰ ভেনিচ বাইনেলৰ ইণ্ডিয়া পেভিলিয়নত গান্ধীজীৰ স্মৃতিৰ সৈতে জড়িত অনেক আকৰ্ষণীয় প্ৰদৰ্শনীৰ আয়োজন কৰা হৈছে৷ ইয়াত হৰিপুৰা পেনেলৰ বিশেষ ৰূপ অধিক আকৰ্ষণীয় হৈছিল৷ আপোনালোকৰ বোধহয় মনত আছে যে গুজৰাটৰ হৰিপুৰাত কংগ্ৰেছৰ অধিৱেশন বহিছিল য’ত সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ অধ্যক্ষ নিৰ্বাচিত হোৱাৰ ঘটনা ইতিহাসত খোদিত কৰা আছে৷ এই শিল্প পেনেলৰ এক সুন্দৰ অতীত আছে৷ কংগ্ৰেছ হৰিপুৰা অধিৱেশনৰ পূৰ্বে ১৯৩৭-৩৮ চনত মহাত্মা গান্ধীয়ে শান্তি নিকেতনৰ কলা ভৱনৰ তৎকালীন অধ্যক্ষ নন্দ লাল বসুক আমন্ত্ৰণ জনাইছিল৷ গান্ধীজীয়ে বিচাৰিছিল যে তেওঁ ভাৰতৰ বাসিন্দাসকলৰ জীৱনশৈলী কলাৰ মাধ্যমেৰে দেখুৱাওক আৰু তেওঁৰ সেই কলা শিল্প অধিৱেশনৰ সময়লৈ প্ৰস্তুত হৈ উঠক৷ এয়াই সেই নন্দ লাল বসু আছিল যাৰ কলা শিল্পই আমাৰ সংবিধানৰ শোভা বৃদ্ধি কৰিছে৷ সংবিধানক এক নতুন পৰিচয় প্ৰদান কৰিছে৷ তেওঁ সেই কলা সাধনাই সংবিধানৰ সৈতে নন্দ লাল বসুকো অমৰ কৰি তুলিছে৷ নন্দ লাল বসুৱে হৰিপুৰাৰ নিকটৱৰ্তী গাঁওসমূহ ভ্ৰমণ কৰিছিল আৰু শেষত গ্ৰামীণ ভাৰতৰ জীৱনশৈলী দৰ্শাই কিছু চিত্ৰ কেনভাছ প্ৰস্তুত কৰিছিল৷ সেই অমূল্য শিল্পৰ ভেনিছত অতিশয় প্ৰশংসা হৈছিল৷ পুনৰবাৰ গান্ধীজীৰ ১৫০তম জন্ম জয়ন্তী উপলক্ষে শুভকামনাৰ সৈতে প্ৰতিজন হিন্দুস্তানীৰ পৰা যিকোনো এটা সংকল্পৰ বাবে অপেক্ষা কৰিছো৷ দেশৰ বাবে, সমাজৰ বাবে কিবা নহয় কিবা এটা কৰিব লাগে৷ এয়াই বাপুৰ প্ৰতি সুন্দৰ, প্ৰকৃত আৰু প্ৰামাণিক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি হ’ব৷
মা ভাৰতীৰ সুপুত্ৰসকল, আপোনালোকৰ মনত আছে যে কিছু বছৰত আমি ২ অক্টোবৰৰ পূৰ্বে প্ৰায় ২ সপ্তাহলৈ সমগ্ৰ দেশতে ‘স্বচ্ছতাই সেৱা’ অভিযান আৰম্ভ কৰিছিলো৷ এইবাৰ এয়া ১১ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ হ’ব৷ এই সময়চোৱাত আমি নিজৰ নিজৰ ঘৰৰ পৰা বাহিৰলৈ ওলাই শ্ৰমদানৰ জৰিয়তে মহাত্মা গান্ধী কাৰ্যঞ্জলি প্ৰদান কৰিম৷ ঘৰেই হওক অথবা গলি, চুবুৰীয়েই হওক অথবা নলা, বিদ্যালয়, মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা, সকলো সাৰ্বজনিক স্থানৰ পৰা স্বচ্ছতাৰ মহা অভিযান আৰম্ভ কৰিম এইবাৰ প্লাষ্টিকৰ ওপৰত বিশেষ গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিব লাগিব৷ ১৫ আগষ্টত লালকিল্লাৰ পৰা মই কৈছিলো যে যি উৎসাহ ,শক্তিৰ সৈতে এশ পঁচিশ কোটি দেশবাসীয়ে স্বচ্ছতাৰ বাবে অভিযান চলালে, মুক্ত স্থানত শৌচৰ মুক্তিৰ বাবে কাম কৰিলে৷ ঠিক সেইদৰে আমি একত্ৰিত হৈ প্লাষ্টিকৰ ব্যৱহাৰো নোহোৱা কৰিব লাগিব৷ এই বিচাৰধাৰাক লৈ সমাজৰ সকলো শ্ৰেণী উৎসাহিত হৈ আছে৷ মোৰ বহুতো ব্যৱসায়ী ভাতৃ-ভগ্নীয়ে দোকানত এখন প্লে’কাৰ্ড লগাইছে৷ তাত লিখা আছে, গ্ৰাহকে নিজৰ মোনা যাতে নিজে লৈ আহে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা টকাও বাচিব আৰু পৰিবেশৰ সুৰক্ষাৰো অংশীদাৰ হ’ব পাৰিম৷ এইবাৰ ২ অক্টোবৰত বাপুৰ ১৫০তম জয়ন্তী পালন কৰাৰ সময়ত আমি তেওঁক মুক্ত স্থানত কৰা শৌচমুক্ত ভাৰত সমৰ্পণ কৰাই নহয়, সেইদিনা সমগ্ৰ দেশত প্লাষ্টিকৰ বিৰুদ্ধে এক নতুন জন-আন্দোলনৰো প্ৰতিজ্ঞা ল’ম৷ মই সমাজৰ সকলো শ্ৰেণীক, সকলো গাঁও আৰু চহৰৰ বাসিন্দাক আপীল কৰিছো, কৰযোৰে প্ৰাৰ্থনা কৰিছো যে এইবাৰ গান্ধী জয়ন্তী, এক প্ৰকাৰে আমাৰ এই ভাৰত মাতাক প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনাৰ পৰা মুক্তি প্ৰদান কৰা হিচাপত পালন কৰিম৷ ২ অক্টোবৰ বিশেষ দিন হিচাপে পালন কৰো আহক৷ মহাত্মা গান্ধীৰ জয়ন্তীৰ দিনা এক বিশেষ শ্ৰমদানৰ উৎসৱ হিচাপে পৰিগণিত হওক৷ দেশৰ সকলো নগৰপালিকা, নগৰ নিগম, জিলা প্ৰশাসন, গাঁও পঞ্চায়ত. চৰকাৰী-বেচৰকাৰী সকলো ব্যৱস্থা, সকলো সংগঠন, প্ৰত্যেকজন নাগৰিকলৈ মোৰ এয়াই অনুৰোধ যে প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনাৰ সংগ্ৰহ আৰু জমা কৰাৰ বাবে উচিত ব্যৱস্থা হওক৷ মই ঔদ্যোগিক ক্ষেত্ৰকো আপীল কৰিছো যে যেতিয়া এই প্লাষ্টিক আৱৰ্জনা একত্ৰিত হ’ব তেতিয়াৰ তাৰ উচিত নিষ্কাশনৰ বাবে আগবাঢ়ি আহক৷ ইয়াক ৰিচাইকল কৰক৷ ইয়াক ইন্ধন হিচাপে প্ৰস্তুত কৰক৷ এইদৰে এই দেৱালীলৈ আমি প্লাষ্টিকৰ আৱৰ্জনাসমূহৰ সুৰক্ষিত ব্যৱস্থাপনা সম্পূৰ্ণ কৰি তুলিব পাৰো৷ কেৱল সংকল্প গ্ৰহণ কৰিব লাগে৷ প্ৰেৰণাৰ বাবে আনলৈ চোৱাৰ পৰিৱৰ্তে গান্ধীতকৈ ডাঙৰ প্ৰেৰণা আন কি হ’ব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ সংস্কৃত সুভাষিত এক প্ৰকাৰে জ্ঞানৰ ভাণ্ডাৰ স্বৰূপ৷ আমাৰ জীৱনত যিহৰেই প্ৰয়োজন সেয়া তাৰ পৰা পাব পাৰো৷ এতিয়া মোৰ অলপ সম্পৰ্ক দূৰ হৈছে যদিও পূৰ্বতে বহু আছিল৷ আজি মই সংস্কৃত সুভাষিতৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা ক’ব হিচাৰো যি শতিকাপূৰ্বে লিখা হৈছিল কিন্তু আজিও ইয়াৰ প্ৰাসংগিকতা আছে৷ তাত কোৱা হৈছে-
‘‘পৃথিৱ্যাঃ ত্ৰীণি ৰত্নানি জলমন্ত্ৰ সুভাষিতম
মুঢ়ৈঃ পাষাণখণ্ডেষু ৰত্নসংজ্ঞা প্ৰদীয়তে’’৷৷
অৰ্থাৎ পৃথিৱীত জল, অন্ন আৰু সুভাষিত- এই তিনিটা ৰত্ন আছে৷ মুৰ্খই পাথৰকে ৰত্ন বুলি কয়৷ আমাৰ সংস্কৃতিত অন্নৰ ভূমিকা অধিক৷ অন্নৰ জ্ঞানৰ আমি বিজ্ঞানলৈ পৰিৱৰ্তি কৰিছো৷ সন্তুলিত আৰু পোষক ভোজন আমাৰ সকলোৰে বাবে প্ৰয়োজনীয়৷ বিশেষকৈ মহিলা আৰু নৱজাত শিশুসকলৰ বাবে, কাৰণ এয়াই আমাৰ ভেঁটি৷ ‘পোষণ অভিযান’ৰ অন্তৰ্গত সমগ্ৰ দেশতে আধুনিক বৈজ্ঞানিক পদ্ধতিত পোষণক জন-আন্দোলনলৈ পৰিৱৰ্তন কৰা হৈছে৷ জনতাই নতুন আৰু আগ্ৰহেৰে কুপোষণৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিব ধৰিছে৷ কোনোবা এটা সময়ত মই এটা কথা লক্ষ্য কৰিছিলো৷ নাছিকত ‘মুঠিৰ সমান ধান’ এক বৃহৎ আন্দোলনলৈ পৰিৱৰ্তিত হৈছে৷ ইয়াত শস্য চপোৱাৰ দিনা অংগনৱাড়ী সেৱিকাই এমুঠি শস্য সংগ্ৰহ কৰে৷ এই শস্য শিশু আৰু মহিলাসকলৰ বাবে ভোজন প্ৰস্তুতিত ব্যৱহাৰ হয়৷ ইয়াৰ দান কৰা প্ৰতিজন ব্যক্তি এক প্ৰকাৰে সমাজ সেৱকলৈ পৰিৱৰ্তিত হয়৷ ইয়াৰ পিছত নিজেও ইয়াত সমৰ্পিত হয়৷ সেই আন্দোলনৰ চিপাহীলৈ পৰিৱৰ্তিত হয়৷ আমি সকলো পৰিয়ালে হিন্দুস্তানৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তত অন্নপ্ৰসন্ন বিধিৰ বিষয়ে শুনিছো৷ এই বিধি শিশুক প্ৰথমবাৰ গোটা আহাৰ প্ৰদান কৰাৰ সময়ত পালন কৰা হয়৷ পনীয়া খাদ্য নহয়, গোটা খাদ্য৷ গুজৰাটে ২০১৪ চনত চিন্তা কৰিছিল যে এই ‘‘অন্নপ্ৰসন্ন বিধি’’ত শিশুসকলক যাতে অতিৰিক্ত খাদ্য প্ৰদান কৰা হয় আৰু এই সন্দৰ্ভত জনসাধাৰণক সজাগ কৰা হওক৷ এয়া এক অতিশয় সুন্দৰ পদক্ষেপ যাক সকলোৱে আঁকোৱালি ল’ব পাৰে৷ বহু ৰাজ্যত তিথি ভোজন অভিযান কৰা হয়৷ পৰিয়ালত কাৰোবাৰ জন্মদিনত, কোনো শুভদিনত, কোনো স্মৃতি দিৱসত পৰিয়ালৰ লোকে পৌষ্টিক খাদ্য, সোৱাদযুক্ত খাদ্য প্ৰস্তুত কৰি অংগনৱাড়ীলৈ যায়, বিদ্যালয়লৈ যায়, পৰিয়ালৰ লোকে শিশুক নিজে খুৱায়৷ নিজৰ আনন্দ বিনিময় কৰে৷ সেৱাভাৱ আৰু আনন্দভাৱৰ সুন্দৰ মিলন প্ৰত্যক্ষিত হয়৷ মিত্ৰসকল, এনেকুৱা বহু সৰু সৰু কথা আছে যাৰ জৰিয়তে আমাৰ দেশে কুপোষণৰ বিৰুদ্ধে এক কাৰ্যকৰী যুদ্ধ কৰিব পাৰে৷ আজি সজাগতাৰ অভাৱত, কুপোষণৰ দ্বাৰা দুখীয়া, ধনী সকলোৱেই প্ৰভাৱিত হৈছে৷ সমগ্ৰ দেশতে ছেপ্টেম্বৰ মাহটো ‘পোষণ অভিযান’ হিচাপে পালন কৰা হ’ব৷ আপোনালোক নিশ্চয়কৈ ইয়াৰ সৈতে জড়িত হওক, তথ্য লাভ কৰক, কিছু নতুন সংযোজন কৰক৷ আপোনালোকো যোগদান কৰক৷ যদি আপুনি এজন ব্যক্তিকো কুপোষণৰ পৰা বাহিৰলৈ উলিয়াই আনিবলৈ সক্ষম হয় তেন্তে ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল আমি দেশক কুপোষণ মুক্ত কৰিব পাৰিম৷
‘‘হেল্ল মহাশয়. মোৰ নাম সৃষ্টি বিদ্যা আৰু মই দ্বিতীয় বাৰ্ষিকৰ এগৰাকী ছাত্ৰী৷ মহাশয় মই ১২ আগষ্টত বীয়েৰ গ্ৰীলছৰ সৈতে আপোনাৰ এটা খণ্ড উপভোগ কৰিছিলো৷ আপোনাৰ সেই খণ্ডটো চাই মই খুব ভাল পালো৷ প্ৰথমে এইটো শুনি ভাল লাগিল যে আপোনাৰ আমাৰ প্ৰকৃতি, বন্যজন্তু আৰু পৰিবেশকলৈ কিমান চিন্তা, কিমান যত্ন আৰু আপোনাক নতুন ৰূপত, এজন অভিযাত্ৰীৰ ৰূপত দেখি ভাল লাগিল৷ মহাশয়, মই এইটো জানিবলৈ বিচাৰিছো যে আপুনি এই খণ্ডটোত কেনে অভিজ্ঞতা লাভ কৰিলে আৰু শেষত মই এটা কথা সংযোজিত কৰিব বিচাৰিম যে আপোনাৰ স্বাস্থ্য দেখি আমাৰ দৰে নৱ প্ৰজন্মই অধিক আকৰ্ষিত হৈছো, অধিক উৎসাহিত হৈছো আপোনাৰ সুস্বাস্থ্য দেখি৷’’
সৃষ্টি জী, আপোনাৰ ফোন কলৰ বাবে ধন্যবাদ৷ আপোনাৰ দৰে হাৰিয়ানাত সোহনাৰ পৰা কে কে পাণ্ডেজী আৰু ছুৰাটৰ ঐশ্বৰ্য শৰ্মাজী আৰু বহু লোকে ডিস্ক’ভাৰীত দেখুওৱা ‘মেন ভাৰ্চেছ ৱাইল্ড’ৰ বিষয়ে জানিবলৈ বিচাৰিছে৷ এইবাৰ যেতিয়া ‘মন কী বাত’ৰ বিষয়ে মই চিন্তা কৰি আছিলো তেতিয়া এই সন্দৰ্ভত যে প্ৰশ্ন উত্থাপিত হ’ব সেই সম্পৰ্কে মই নিশ্চিত আছিলো আৰু এনেকুৱা হৈছে যে যোৱা সপ্তাহকেইটাত মই য’লৈ গৈছো তাতেই ‘মেন ভাৰ্চেছ ৱাইল্ড’ৰ কথা ওলাইছে৷ এই এটা খণ্ডৰ জৰিয়তে মই কেৱল হিন্দুস্তানৰেই নহয়, বিশ্বৰে যুৱ প্ৰজন্মৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিছো৷ মই কেতিয়াও ভবা নাছিলো যে তৰুণ প্ৰজন্মৰ হৃদয়ত এইদৰে মই স্থান লাভ কৰিব পাৰিম৷ মইও কেতিয়াও ভবা নাছিলো যে আমাৰ দেশৰ আৰু বিশ্বৰ তৰুণসকল কিমান বিবিধতা ভৰা বস্তুৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিয়ে৷ মইও কেতিয়াও ভবা নাছিলো যে বিশ্বৰ তৰুণসকলৰ হৃদয় স্পৰ্শ কৰিবলৈ মোৰ জীৱনলৈ সুযোগ আহিব৷ আৰু হয় কি? যোৱা সপ্তাহত মই ভূটানলৈ গৈছিলো৷ মই দেখিলো যে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ ৰূপত যেতিয়াৰে পৰা মই বিভিন্ন স্থানলৈ গৈছো আৰু আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱসৰ বাবে স্থিতি এনে হৈছে যে বিশ্বৰ য’লৈ যাও, বহো, তেতিয়া কোনোবা নহয়-কোনোবাজনে পাঁচ-সাত মিনিচ যোগৰ বিষয়েও প্ৰশ্ন কৰে৷ বোধহয় বিশ্বৰ এনে কোনো ডাঙৰ নেতা নোলাব যিয়ে মোৰ সৈতে যোগৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা নাই আৰু এয়া সমগ্ৰ বিশ্বতে মোৰ অভিজ্ঞতা হৈছে৷ কিন্তু এই কেইদিন এক নতুন অভিজ্ঞতা হৈছে৷ যিয়েই লগ পায় তেওঁৱেই বন্যজীৱনৰ বিষয়ে চৰ্চা কৰে, পৰিবেশৰ বিষয়ে আলোচনা কৰে৷ বাঘ, সিংহ, জীৱ-সৃষ্টি আৰু মই আচৰিত হও যে জনতাৰ ইমান ৰুচি৷ ডিস্ক’ভাৰীয়ে এই কাৰ্যসূচীক ১৬৫খন দেশত তেওঁলোকৰ ভাষাত প্ৰচাৰ কৰা যোজনা প্ৰস্তুত কৰিছে৷ আজি যেতিয়া পৰিবেশ, গোলকীয় উত্তাপ, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন এক বিশ্বজনীন চিন্তনৰ বিষয় হৈ পৰিছে, মই আশা প্ৰকাশ কৰিছো যে এই কাৰ্যসূচীয়ে ভাৰতৰ বাৰ্তা, ভাৰতৰ পৰম্পৰা, ভাৰতৰ সংস্কাৰ যাত্ৰাত প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতা, এই সকলোবোৰ কথা বিশ্বক পৰিচিত কৰোৱাত এই ডিস্ক’ভাৰী চেনেলৰ এই খণ্ডই বহুত সহায় কৰিব৷ এয়া মোৰ দৃঢ় বিশ্বাস৷ আৰু আমাৰ ভাৰতত জলবায়ু ন্যায় আৰু স্বচ্ছ পৰিবেশৰ দিশত গ্ৰহণ কৰা বিভিন্ন পদক্ষেপৰ বিষয়ে এতিয়া জনতাই জানিব বিচাৰে৷ কিন্তু আৰু এটা আমোদজনক কথা কিছুমান লোকে সংকোচেৰে মোক সুধিছে যে মোদীজী কওকচোন, আপুনি হিন্দীত কৈ আছিল আৰু বীয়েৰ গ্ৰীলে হিন্দী নাজানে, কিন্তু আপোনালোকৰ মাজত ক্ষীপ্ৰতাৰে কিদৰে যোগাযোগ সম্ভৱ হৈছিল? এয়া পিছত সম্পাদনা কৰা হৈছিল নেকি? অথবা বাৰে বাৰে দৃশ্যগ্ৰহণ কৰা হৈছিল নেকি? কি হৈছিল? বহু জিজ্ঞাসাৰে এই প্ৰশ্ন মোক কৰে৷ চাওক ইয়াত কোনো ৰহস্য নাই৷ বহু লোকৰ মনত এই প্ৰশ্ন উত্থাপিত হৈছে বাবে এই ৰহস্য মই ফাদিল কৰিব বিচাৰিছো৷ ৰহস্য বুলি একো নাই আচলতে৷ বাস্তৱিকতে বীয়েৰ গ্ৰীলছৰ সৈতে কথা কওঁতে প্ৰযুক্তিৰ ব্যাপক ব্যৱহাৰ হৈছিল৷ যেতিয়া মই কিবা কৈছিলো তেতিয়া সেয়া একে সময়তে ইংৰালৈ অনুবাদ হৈছিল৷ একে সময়তে কথা-বতৰা হৈছিল আৰু বীয়েৰ গ্ৰীলছৰ কাণত এটা সৰু কৰ্ডলেছৰ দৰে যন্ত্ৰ আছিল৷ যেতিয়াই মই হিন্দীত কথা কৈছিলো তেতিয়া তেওঁ ইংৰাজীত শুনা পাইছিল আৰু সেইবাবে যোগাযোগ সহজে কৰিব পাৰিছিলো আৰু এয়া প্ৰযুক্তিৰ কৌশল৷ এই খণ্ডটোৰ পিছত বৃহৎ সংখ্যক লোকে জিম কৰবেট, ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানৰ বিষয়ে আলোচনা কৰাটো মই প্ৰত্যক্ষ কৰিছো৷ আপোনালোকেও প্ৰকৃতি আৰু বন্য জীৱনৰ সৈতে জড়িত স্থানসমূহলৈ নিশ্চয়কৈ যাওক৷ মই পূৰ্বতেও কৈছিল, এতিয়াও নিশ্চয়কৈ কও৷ নিজৰ জীৱনত উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চললৈ নিশ্চয়কৈ যাওক৷ কি প্ৰকৃতি সেই ঠাইৰ৷ আপোনালোক আচৰিত হৈ পৰিব৷ আপোনালোকৰ অন্তৰ্ভাগ ব্যাপক হৈ পৰিব৷ ১৫ আগষ্টত লালকিল্লাৰ পৰা মই আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাইছিলো যে অহা ৩ বছৰত কমেও ১৫টা স্থান ,আৰু ভাৰতৰ ভিতৰত ১৫টা স্থান সম্পূৰ্ণ ১০০% পৰ্যটনৰ বাবেই এনেকুৱা ১৫টা স্থানলৈ যাওক, চাওক, অধ্যয়ন কৰক, পৰিয়ালক লৈ যাওক, অলপ সময় কটাওক৷ বিচিত্ৰতাৰে ভৰা এই দেশে আপোনালোকক এই বিচিত্ৰতাই এক শিক্ষকৰ ৰূপত, আপোনালোকৰ হৃদয়কো বিচিত্ৰতাৰে ভৰাই তুলিব৷ আপোনালোকৰ জীৱন ব্যাপক হ’ব৷ আপোনালোকৰ চিন্তনৰ বিস্তাৰ হ’ব৷ আৰু মোক বিশ্বাস কৰক, ভাৰতৰ ভিতৰতেই এনেকুৱা স্থান আছে য’ৰ পৰা আপোনালোকে নতুন ফূৰ্তি, নতুন উৎসাহ, নতুন উদ্দীপনা, নতুন প্ৰেৰণা লৈ আহিব পাৰিব আৰু হ’ব পাৰে কিছুমান স্থানলৈ আপোনালোকৰ বাৰে বাৰে যাবলৈ মন যাব, আপোনালোকৰ পৰিয়ালৰো মন যাব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰত পৰিবেশৰ প্ৰতি যত্ন আৰু চিন্তা অৰ্থাৎ শুশ্ৰূষাৰ চিন্তা স্বাভাৱিক৷ যোৱা মাহত মই দেশৰ ব্যাঘ্ৰ সংখ্যা জাৰী কৰা সৌভাগ্য লাভ কৰিলো৷ আপুনি জানেনে ভাৰত কিমান বাঘ আছে? ভাৰতত ২৯৬৭টা বাঘ আছে৷ কিছু বৰ্ষ পূৰ্বে ইয়াৰে আধাও নাছিল৷ বাঘক লৈ ২০১০ চনত ৰাছিয়াৰ ছেণ্ট পিটাছবাৰ্গত ব্যাঘ্ৰ সন্মিলন হৈছিল৷ ইয়াত বিশ্বত ক্ৰমান্বয়ে হ্ৰাস হোৱা বাঘৰ সংখ্যাক লৈ উদ্বিগ্নতা প্ৰকাশ কৰা হৈছিল আৰু এক সংকল্প গ্ৰহণ কৰা হৈছিল৷ এই সংকল্প আছিল যে ২০২২ চনৰ ভিতৰত সমগ্ৰ বিশ্বতে বাঘৰ সংখ্যা দুগুণ কৰিব লাগিব৷ কিন্তু এয়া হ’ল নতুন ভাৰত, আমি লক্ষ্যত সোনকালেই উপনীত হও৷ আমি ২০১৯ চনতেই বাঘৰ সংখ্যা দুগুণ কৰিবলৈ সমৰ্থ হ’লো৷ ভাৰতত কেৱল বাঘৰ সংখ্যা বৃদ্ধি হোৱাই নহয়, সংৰক্ষিত এলেকা আৰু সামূহিক সংৰক্ষণৰো সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে৷ যেতিয়া মই বাঘৰ তথ্য মুকলি কৰিছিলো তেতিয়া গুজৰাটৰ গীৰৰ সিংহৰ কথাও মনলৈ আহিছিল৷ যেতিয়া মই তাৰে মুখ্যমন্ত্ৰীৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছিলো তেতিয়া গীৰত সিংহৰ আবাদী হ্ৰাস হৈ আহিছিল৷ আমি এটাৰ পিছত এটাকৈ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিলো৷ ২০০৭ত তাত মহিলা সুৰক্ষাকৰ্মী নিযুক্তি দিলো৷ পৰ্যটন বৃদ্ধিৰ বাবে আন্তঃগাঁথনি উন্নত কৰিলো৷ যেতিয়া আমি প্ৰকৃতি আৰু বন্য-জীৱৰ কথা কও তেতিয়া কেৱল সংৰক্ষণৰ কথাহে কও৷ কিন্তু এতিয়া আমি সংৰক্ষণৰ ঊৰ্ধলৈ গৈ সহানুভূতিশীলতাৰো কথা চিন্তা কৰিব লাগিব৷ আমাৰ শাস্ত্ৰসমূহত এই বিষয়ে ভাল কথা লিখা আছে৷ শতিকাপূৰ্বে লিখা আমাৰ শাস্ত্ৰই এইদৰে কয়-
নিৰ্বনো বধ্যতে ব্যাঘ্ৰো, নিৰ্ব্যঘ্নং ছিদ্যতে বনম৷
তস্মাদ ব্যাঘ্ৰো বনং ৰক্ষেত, বনং ব্যাঘ্ৰং ন পাল্যেত৷৷
অৰ্থাৎ, যদি বন নাথাকে তেন্তে বাঘ মনুষ্যৰ আবাদীলৈ আহিবলৈ বাধ্য হৈ পৰিব আৰু মৰিবলগীয়া হ’ব আৰু যদি হাবিত বাঘ নাথাকে তেন্তে মনুষ্যই হাবিলৈ বন কাটি সেয়া নষ্ট কৰিব আৰু সেইবাবে বাস্তৱিকতে বাঘে বনৰ ৰক্ষা কৰে৷ কেনে উত্তম ধৰণে এই বিষয়টো আমাৰ পূৰ্বজসকলে বুজাই থৈ গৈছে৷ সেইবাবে আমি বন, বনস্পতি আৰু বন্য জীৱক কেৱল সংৰক্ষণ নকৰি এনে এক পৰিবেশৰ সৃষ্টি কৰিব লাগে যে য’ত এইসমূহ সুন্দৰভাৱে প্ৰতিপালিত হ’ব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ১১ ছেপ্টেম্বৰ ১৮৯৩ চনৰ স্বামী বিবেকানন্দজীৰ ঐতিহাসিক ভাষণৰ বিষয়ে কোনো পাহৰিব পাৰে৷ সমগ্ৰ বিশ্বৰ মানৱ জাতিক একত্ৰিত কৰা ভাৰতৰ এই যুৱ সন্যাসীয়ে বিশ্বত ভাৰতৰ তেজস্বী প্ৰতিচ্ছবি ৰাখি থৈ গৈছিল৷ যি গুলাম ভাৰতৰ প্ৰতি বিশ্বই বিকৃত মনোভাৱে চাইছিল সেই বিশ্বক ১১ ছেপ্টেম্বৰ ১৮৯৩ চনত স্বামী বিবেকানন্দৰ দৰে মহাপুৰুষৰ শব্দই বিশ্বক ভাৰতৰ প্ৰতি দৃষ্টিভংগী পৰিৱৰ্তন কৰিবলৈ বাধ্য কৰি তুলিছিল৷ আহক, স্বামী বিবেকানন্দজীয়ে যি ভাৰতৰ ৰূপ দেখিছিল, যি ভাৰতক সামৰ্থ চিনাক্ত কৰিছিল, সেই জীৱন-যাপন কৰিবলৈ আমি চেষ্টা কৰো আহক৷ আমাৰ ভিতৰত সকলো আছে৷ আত্মবিশ্বাসেৰে সৈতে আগুৱাই যাব লাগে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকৰ হয়তো মনত আছে যে ২৯ আগষ্ট ‘ৰাষ্ট্ৰ ক্ৰীড়া দিৱস’ হিচাপে পালন কৰা হয়৷ এই উপলক্ষে আমি সমগ্ৰ দেশতে ‘ফিট ইণ্ডিয়া মুভমেণ্ট’ মুকলি কৰিম৷ নিজকে ফিট কৰি ৰাখিব লাগিব৷ দেশক ফিট কৰি ৰাখিব লাগিব৷ প্ৰত্যেকৰে বাবে, শিশু, বৃদ্ধ, যুৱ, মহিলা, সকলোৰে বাবে এয়া বৃহৎ আকৰ্ষণীয় অভিযান হ’ব আৰু এয়া আপোনালোকৰ নিজা হ’ব৷ কিন্তু এই বিষয়ে ব্যাপকভাৱে আজি মই নকও৷ ২৯ আগষ্টলৈ অপেক্ষা কৰক৷ মই নিজে সেই দিনা বিস্তাৰিত ৰূপত ইয়াৰ বিষয়ে ক’ম আৰু আপোনালোককো ইয়াৰ সৈতে জড়িত কৰিম৷ কাৰণ আপোনালোকক মই ফিট দেখিবলৈ বিচাৰিছো৷ আপোনালোকক ফিটনেছৰ বাবে সজাগ কৰি তুলিব বিচাৰিছো আৰু ফিট ইণ্ডিয়াৰ বাবে, দেশৰ বাবে আমি একত্ৰিত হৈ কিছু লক্ষ্য নিৰ্ধাৰিত কৰিব লাগিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২৯ আগষ্টত ফিট ইণ্ডিয়াত মই আপোনালোকলৈ অপেক্ষা কৰিম৷ ছেপ্টেম্বৰ মাহত ‘পোষণ অভিযান’ত, আৰু বিশেষকৈ ১১ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা ২ অক্টোবৰলৈ ‘স্বচ্ছতা অভিযান’ত৷ আৰু ২ অক্টোবৰ সম্পূৰ্ণ প্লাষ্টিকৰ বাবে৷ প্লাষ্টিকৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ আমি সকলো ঘৰ, ঘৰৰ বাহিৰত, সকলোতে পূৰ্ণ শক্তিৰে নামি পৰিম আৰু মই জানো যে এই সকলো অভিযানে ছ’চিয়েল মিডিয়াত আলোড়নৰ সৃষ্টি কৰিব৷ আহক, এক নতুন উদ্দীপনাৰে, নতুন সংকল্পৰে, নতুন শক্তিৰে সৈতে আগবাঢ়ো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজিৰ ‘মন কী বাত’ত ইমানেই৷ মই আপোনালোকৰ চিন্তাৰ, পৰামৰ্শৰ অপেক্ষা কৰিম৷ আহক, আমি সকলোৱে মিলি স্বাধীনতাপ্ৰেমীসকলৰ সপোনৰ ভাৰত নিৰ্মাণৰ বাবে, গান্ধীৰ সপোনৰ ভাৰত বাস্তৱায়িত কৰাৰ বাবে আগবাঢ়ো- ‘স্বান্তঃ সুখায়ঃ’৷ অন্তৰ্ভাগৰ আনন্দক সেৱা ভাবলৈ প্ৰকট কৰি আগবাঢ়ো৷
অশেষ ধন্যবাদ৷
নমস্কাৰ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ সাধাৰণতে আপোনালোক আৰু মই এই ‘মন কী বাত’ৰ বাবে অপেক্ষা কৰি থাকো৷ এইবাৰো অসংখ্য চিঠি, মন্তব্য আৰু ফোন কল, দিহা–পৰামৰ্শেৰে ভৰি পৰিছে– সকলোৱেই কিবা এটা কৰিবলৈ বিচাৰে;অথবা প্ৰকাশ কৰিবলৈ বিচাৰে৷ ব্যক্তিবিশেষে সেই আবেগ অনুভৱ কৰিব পাৰে৷ এই অসংখ্য পদক্ষেপ মই একত্ৰিত কৰিবলৈ বিচাৰো কিন্তু সময়ৰ সীমাৱদ্ধতাৰ ফলত সেয়া সম্ভৱ নহয়৷ এনেকুৱা অনুভৱ হয় যেন মই পৰীক্ষাত অৱতীৰ্ণ হৈছো৷ তথাপিও মই আপোনালোকৰ বহুমূলীয়া চিন্তা–ধাৰা পুনৰ বিচাৰিছো যি মন কী বাতৰ অৱগুণ্ঠনত সূতাৰ ভূমিকা পালন কৰে৷
আপোনালোকৰ বোধহয় মনত আছে, যোৱা খণ্ডত মই প্ৰেমচন্দজীৰ চুটি গল্পৰ সংগ্ৰহৰ বিষয়ে অৱতাৰণা কৰিছিলো৷ আমি সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছিলো যে যিয়েই গ্ৰন্থ নপঢ়ো কিয় তাৰে কিছুমান বিশেষ কথা নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত বিনিময় কৰা উচিত৷ বিভিন্ন সংখ্যক লোকে গ্ৰন্থ বিষয়ক নানা তথ্য বিনিময় কৰা মই পৰিলক্ষিত কৰিছো৷ বিজ্ঞান, প্ৰযুক্তি, উদ্ভাৱন, ইতিহাস, সংস্কৃতি, ব্যৱসায়, জীৱনী আদি বিভিন্ন বিষয়ত হোৱা আলোচনাই সঁচায়েই হৃদয় আন্দোলিত কৰিছে৷ কিছুমানে মোক অন্য বহুতো গ্ৰন্থৰ বিষয়েও ধ্যানকেন্দ্ৰিত কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিছে৷ ঠিক আছে, মই আপোনালোকৰ সৈতে অন্য গ্ৰন্থৰ বিষয়েও আলোচনা কৰিম৷ কিন্তু এটা কথা ক’বই লাগিব যে এইকেইদিন মই গ্ৰন্থ অধ্যয়ন কৰিবলৈ বিশেষ সময় পোৱা নাই৷ কিন্তু আপোনালোকৰ আলোচনাৰ ভিত্তিত মই বিভিন্ন বিষয়ৰ গ্ৰন্থৰ বিষয়ে জানিবলৈ সক্ষম হৈছো৷ কিন্তু যোৱা এটা মাহৰ অভিজ্ঞতাই মোক শিকালে যে ইয়াক আমি আগুৱাই লৈ যোৱা উচিত৷ আমি নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত এটা স্থায়ী গ্ৰন্থ শিতান এটা ৰাখিব নোৱাৰোনে যাতে যেতিয়াই আমি গ্ৰন্থ এখন অধ্যয়ন কৰো তেতিয়াই এই প্লেটফ’ৰ্মত গ্ৰন্থখনৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিব পাৰো! আৰু আপোনালোকে এই গ্ৰন্থ শিতানৰ বাবে এটা নামৰো পৰামৰ্শ প্ৰদান কৰিব পাৰে৷ মই বিচাৰো যে এই গ্ৰন্থ শিতান পঢ়ুৱৈ তথা লিখকসকলৰ বাবে এক সক্ৰিয় মঞ্চ হিচাপে বিবেচিত হওক৷ সেয়ে অধ্যয়ন কৰি যাওক আৰু লিখি যাওক; তথা মন কী বাতৰ বন্ধুসকলৰ সৈতে ইয়াক বিনিময় কৰি যাওক৷
বন্ধুসকল, মই ‘মন কী বাত’ত জল সংৰক্ষণৰ বিষয়টো উত্থাপন কৰিছিলো আৰু আজি মই অনুভৱ কৰিছো যে এই বিষয়টো উত্থাপন কৰাৰ পূৰ্বেই ই আপোনালোকৰ বাবে অতিশয় স্পৰ্শকাতৰ বিষয় আছিল, তাৰোপৰি ই বিশ্বজনীন মানৱীয়তাৰো এটা বিষয়৷ মই অনুভৱ কৰিছো যে এই বিষয়টোৱে দেশবাসীৰ হৃদয় স্পৰ্শ কৰিবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ দেশৰ বিভিন্ন স্থানত বিভিন্ন পদক্ষেপো গ্ৰহণ কৰা হৈছে৷ জনতাই পৰম্পৰাগত পদ্ধতিসমূহৰ বিষয়ে তথ্য বিনিময় কৰিছে৷ সংবাদ মাধ্যমেও কিছুমান উদ্ভাৱনীমূলক শিবিৰৰ আয়োজন কৰিছে৷ এয়া চৰকাৰেই হওক অথবা এনজিঅ’য়েই হওক, ইয়াক যুদ্ধকালীন গতিত আগবঢ়াই নিয়া হৈছে৷ তেনেধৰণৰ ঘটনাৰ সাক্ষী হ’বলৈ পোৱাটো সঁচাকৈয়ে সন্তোষজনক৷ তেনে এটা ঘটনা দেখিবলৈ পোৱা গৈছে ঝাৰখণ্ডৰ ৰাঁচীৰ নিকটৱৰ্তী ওৰমানঝি ব্লকৰ আৰা কেৰাম গাঁৱত৷ গাঁওবাসীয়ে জল সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত দেখুওৱা উৎসাহ আৰু উদ্দীপনা সঁচায়েই সকলোৰে বাবে আদৰ্শ হৈ পৰিছে৷ গাঁওবাসীয়ে পাহাৰৰ জুৰিৰ দিশ পৰিৱৰ্তন কৰিবলৈ মূৰৰ ঘাম মাটিত মিহলি কৰিছে৷ এই পদ্ধতিটো সম্পূৰ্ণৰূপে স্থানীয় পদ্ধতি৷ ইয়াৰ দ্বাৰা কেৱল ভূমি ক্ষয় আৰু শস্য নষ্ট প্ৰতিৰোধ হোৱাই নহয়, পথাৰসমূহলৈ উপযুক্ত জলসিঞ্চনৰো ব্যৱস্থা সম্ভৱ হৈছে৷ আৰু আপোনালোকে জানি সুখী হ’ব যে উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ মেঘালয় হ’ল স্ব–জল নীতি প্ৰৱৰ্তন কৰা প্ৰথমখন ৰাজ্য৷ মই মেঘালয় চৰকাৰক অভিনন্দন জনাইছো৷
হাৰিয়ানাত অল্পসংখ্যক পানীৰ প্ৰয়োজন হোৱা শস্যসমূহৰ বাবে উৎসাহ জনোৱা হৈছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা কৃষকসকলে ক্ষতিৰ পৰা ৰক্ষা পৰিছে৷ মই বিশেষভাৱে হাৰিয়ানাৰ চৰকাৰক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিবলৈ বিচাৰিছো কিয়নো তেওঁলোকে কৃষকসকলৰ সৈতে যোগাযোগ স্থাপন কৰি অধিক পানী ব্যৱহাৰ হোৱা পৰম্পৰাগত কৃষিসমূহ নকৰি এনে ধৰণৰ কৃষিৰ বাবে উদগনি জনাইছে৷
এয়া উৎসৱৰ বতৰ৷ এই উপলক্ষে বহু মেলাৰ আয়োজন কৰা হৈছে৷ এই পৰিপ্ৰেক্ষিতত আমি এই মেলাসমূহত জল সংৰক্ষণৰ বাৰ্তা প্ৰদান কৰিব নোৱাৰোনে? সমাজৰ বিভিন্ন লোক এই মেলালৈ আহে৷ ইয়াত আমি কাৰ্যকৰীভাৱে মঞ্চ ব্যৱহাৰ কৰি অথবা বাটৰ নাটেৰে জল সংৰক্ষণৰ বাৰ্তা প্ৰদান কৰিব পাৰো আৰু অতি সহজে উৎসৱৰ উৎসাহৰ মাজত জল সংৰক্ষণৰ বাৰ্তা বিনিময় কৰিব পাৰো৷
বন্ধুসকল, কিছুমান ঘটনাই আমাৰ মন প্ৰফুল্লিত কৰি তোলে; বিশেষকৈ যেতিয়া আমাৰ শিশুসকলে সাফল্য অৰ্জন কৰে৷ মই কেইগৰাকীমান শিশুৰ নাম উল্লেখ কৰিবলৈ বিচাৰিছো৷ তেওঁলোক হ’ল– নিধি বাইপ’টু, মনীষ যোশী, দেৱাংশী ৰাৱত, তনুশ জৈন, হৰ্ষ দেৱধাৰকাৰ, অনন্ত তিৱাৰী, প্ৰীতি নাগ, অথৰ্ব দেশমুখ, অৰুণ্যতেশ গাংগুলী আৰু হৃত্বিক আলামান্দা৷
মই তেওঁলোকৰ বিষয়ে যি ক’ম সেয়া শুনি আপোনালোকৰ হৃদয় আনন্দ আৰু গৌৰৱেৰে ভৰি পৰিব৷ আমি সকলোৱে জানো যে কৰ্কট শব্দটোৱেই বিশ্ববাসীত ভয়ত বিতত কৰিবলৈ যথেষ্ট৷ ই আমাক দুৱাৰদলিত মৃত্যুৰ ছবি প্ৰদৰ্শিত কৰে৷ কিন্তু এই দহগৰাকী শিশুৱে কেৱল এই মৃত্যুমুখী ৰোগৰ সৈতে যুঁজ দিয়াই নহয়, নিজৰ অসাধাৰণ কাৰ্যৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ বিশ্বতে ভাৰতৰ নাম উজ্বলাবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ খেলসমূহত আমি প্ৰায়েই দেখো যে খেলুৱৈসকলে টুৰ্ণামেণ্ট জয় কৰাৰ পিছত অথবা মেডেল লাভৰ পিছত চেম্পিয়ন বিবেচিত হয়, কিন্তু এয়া এনে এক দুৰ্লভ দৃশ্য য’ত এওঁলোকে খেলত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ পূৰ্বেই চেম্পিয়ন আছিল আৰু জীৱনৰ যুঁজতো চেম্পিয়ন হৈছে৷
দৰাচলতে, এই মাহত মস্কোত বিশ্ব শিশু বিজয়ী ক্ৰীড়াৰ আয়োজন হৈছিল৷ এয়া এনে এক আচৰিত ক্ৰীড়া য’ত যুৱ কৰ্কট ৰোগী যিসকলে কৰ্কট ৰোগ জয় কৰিছে তেওঁলোকে অংশগ্ৰহণ কৰে৷ এই প্ৰতিযোগিতাত শ্বুটিং, দবা, সাঁতোৰ, দৌৰ, ফুটবল আৰু টেবুল টেনিচৰ দৰে প্ৰতিযোগিতাৰ আয়োজন কৰা হয়৷ আমাৰ দেশৰ এই দহগৰাকী চেম্পিয়নে এই ক্ৰীড়াত মেডেল লাভ কৰিছে৷ ইয়াৰে কিছুমান খেলুৱৈয়ে একাধিক ক্ৰীড়াত মেডেল লাভ কৰিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস যে আকাশৰ সীপাৰে, মহাকাশত, ভাৰতৰ সফলতাৰ বিষয়ে নিশ্চয়েই গৰ্ব হ’ব– চন্দ্ৰায়ন ২৷ ৰাজস্থানৰ যোধপুৰ সঞ্জীৱ হৰিপুৰা, কলকাতাৰ মহেন্দ্ৰ কুমাৰ দাগা, তেলেংগানাৰ অৰৱিন্দ ৰাও, এনে বহুকেইজন ব্যক্তিয়ে মোক নৰেন্দ্ৰ মোদী এপ আৰু মাই গভত লিখিছে আৰু তেওঁলোকে ‘মন কী বাত’ত চন্দ্ৰায়ন–২ৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে৷ প্ৰকৃততে মহাকাশ সন্দৰ্ভত ২০১৯ চন ভাৰতৰ বাবে অতিশয় সুন্দৰ বৰ্ষ৷ আমাৰ বৈজ্ঞানিকসকলে, মাৰ্চ মাহত এ–ছেট উৎক্ষেপন কৰিছিল আৰু তাৰপিছত চন্দ্ৰায়ন–২৷ নিৰ্বাচনৰ ধামখুমীয়াত এ–ছেটৰ দৰে বৃহৎ খবৰ তল পৰি ৰৈছিল য’ত আমি এ–ছেটৰ মিছাইলৰ দ্বাৰা কেৱল তিনি মিনিটত তিনিশ কিলোমিটাৰ দূৰৰ উপগ্ৰহ ধৰাশায়ী কৰাৰ ক্ষমতা লাভ কৰিছিলো৷ এই ক্ষমতা লাভ কৰা ভাৰত বিশ্বৰ ভিতৰতে চতুৰ্থখন দেশ আৰু এতিয়া ২২ জুলাইত সমগ্ৰ দেশে গৌৰৱেৰে প্ৰত্যক্ষ কৰিলে যে কিদৰে চন্দ্ৰায়ন ২য়ে শ্ৰীহৰিকোটাৰ পৰা মহাকাশত নিজৰ নাম সন্নিৱিষ্ট কৰিবলৈ সমৰ্থ হ’ল৷ চন্দ্ৰায়ন ২ৰ উৎক্ষেপণৰ আলোকচিত্ৰই দেশবাসীক গৌৰৱান্বিত কৰিলে৷চন্দ্ৰায়ন–২, এই অভিযান বহুক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ এই অভিযানে চন্দ্ৰৰ বিষয়ে আমাৰ জ্ঞান অধিক স্পষ্ট কৰিব৷ কিন্তু আপোনালোকে যদি মোক সোধে যে চন্দ্ৰায়ন –২ৰ পৰা মই কোন দুটা ডাঙৰ শিক্ষা পালো, তাৰ উত্তৰত মই ক’ম– বিশ্বাস আৰু নিৰ্ভীকতা৷ আমি নিজৰ দক্ষতা আৰু সামৰ্থৰ ওপৰত বিশ্বাস কৰিব লাগে, নিজৰ প্ৰতিভা আৰু ক্ষমতাৰ ওপৰত বিশ্বাস কৰিব লাগে৷ আপুনি এয়া জানি সুখী হ’ব যে চন্দ্ৰায়ন–২ত সম্পূৰ্ণ ভাৰতীয় ৰং বুলোৱা হৈছে৷ এয়া সম্পূৰ্ণৰূপে ভাৰতীয়৷ সম্পূৰ্ণ স্বদেশী অভিযান৷ এই অভিযানে এই কথা নিশ্চিত কৰিলে যে যেতিয়া নতুন নতুন ক্ষেত্ৰত কিবা এটা কৰাৰ বাবে উদ্ভাৱনী উৎসাহৰ কথা উল্লেখ হয়, তেনে ক্ষেত্ৰত আমাৰ বৈজ্ঞানিকসকল সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ, বিস্তস্তৰীয় হয়৷ দ্বিতীয়টো গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা এয়ে যে যিকোনো ব্যৱধানক লৈ শংকা কৰিব নালাগে৷ যিদৰে আমাৰ বৈজ্ঞানিকসকলে, অভিলেখ সময়ত, দিবা–নৈশ এক কৰি সকলো প্ৰযু্ক্তিগত সমস্যা ঠিক কৰি চন্দ্ৰায়ন–২ক উৎক্ষেপণ কৰিলে, এয়া অতিশয় গৌৰৱৰ কথা৷ বৈজ্ঞানিকসকলৰ এই মহান তপস্যা সমগ্ৰ বিশ্বই প্ৰত্যক্ষ কৰিলে৷ ইয়াক লৈ আমি গৰ্ব কৰিব লাগে আৰু সময়ৰ ব্যৱধানৰ পিছতো তেওঁলোকে লক্ষ্য প্ৰাপ্তিৰ সময় পৰিৱৰ্তন নকৰিলে আৰু এয়াই হ’ল আশ্বৰ্যকৰ কথা৷ আমি আমাৰ জীৱনতো অস্থায়ী সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’ব পাৰো কিন্তু আমি সদায়েই মনত ৰাখিব লাগে এয়া লাভ কৰাৰ সামৰ্থ আমাৰ মাজত আছে৷ মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস যে চন্দ্ৰায়ন–২ৰ অভিযানে দেশৰ যুৱ প্ৰজন্মক বিজ্ঞান আৰু উদ্ভাৱনৰ বাবে উৎসাহিত কৰিব৷ দৰাচলতে বিজ্ঞানেই হ’ল বিকাশ পথ৷ এতিয়া আমি অধীৰ আগ্ৰহেৰে ছেপ্টেম্বৰ মাহলৈ অপেক্ষা কৰি আছো যেতিয়া চন্দ্ৰপৃষ্ঠত লেণ্ডাৰ– বিক্ৰম আৰু ৰোভাৰ– প্ৰজ্ঞানে অৱতৰণ কৰিব৷ আজি ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে মই দেশৰ বিদ্যাৰ্থী বন্ধুসকলৰ সৈতে, যুৱ বন্ধুসকলৰ সৈতে এক আকৰ্ষণীয় প্ৰতিযোগিতাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিবলৈ বিচাৰিছো আৰু দেশৰ যুৱক–যুৱতীসকলক কুইজ প্ৰতিযোগিতালৈ নিমন্ত্ৰিত কৰিছো৷ এই কুইজ প্ৰতিযোগিতাৰ বিষয়বস্তু হ’ব মহাকাশৰ সৈতে জড়িত কৌতুহলসমূহ, ভাৰতৰ মহাকাশ অভিযান, বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি৷ ৰকেট উৎক্ষেপণৰ বাবে কি কি কৰিব লাগে, উপগ্ৰহক কক্ষপথত কিদৰে অৱতৰণ কৰোৱা হয় আৰু উপগ্ৰহৰ পৰা আমি কি কি তথ্য পাব পাৰো, এ–ছেট কি, এনেকুৱা বহু কথা৷ মাই গভ ৱেবছাইটত এক আগষ্ট তাৰিখে এই প্ৰতিযোগিতাৰ বিষয়ে সবিশেষ তথ্য প্ৰদান কৰা হ’ব৷ মই যুৱ বন্ধুসকল, বিদ্যাৰ্থীসকলক অনুৰোধ কৰিম যে তেওঁলোকে এই কুইজ প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰক আৰু ইয়াক আকৰ্ষণীয় কৰি তোলক৷ মই বিদ্যালয়, অভিভাৱক, আচাৰ্য তথা শিক্ষকসকলকো অনুৰোধ জনাম যে নিজৰ বিদ্যালয়ক বিজয়ী কৰি তুলিবলৈ তেওঁলোকে যাতে প্ৰয়াস কৰে৷ সকলো বিদ্যাৰ্থীক যেন ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰে আৰু সকলোতকৈ আকৰ্ষণীয় কথাটো হ’ল, প্ৰতিখন ৰাজ্যৰ পৰা, সৰ্বাধিক নম্বৰ পোৱা বিদ্যাৰ্থীক ভাৰত চৰকাৰে নিজৰ খৰচত শ্ৰীহৰিকোটালৈ লৈ যাব আৰু ছেপ্টেম্বৰত তেওঁলোকে চন্দ্ৰায়নে চন্দ্ৰপৃষ্ঠত অৱতৰণ কৰাৰ বিৰল মুহূৰ্তৰ সাক্ষী হ’ব পাৰিব৷ এয়া বিজয়ী বিদ্যাৰ্থীসকলৰ বাবে তেওঁলোকৰ জীৱনৰ এক ঐতিহাসিক ঘটনা হিচাপে বিবেচিত হ’ব আৰু ইয়াৰ বাবে আপোনালোকে কুইজ প্ৰতিযোগিতাত অংশগ্ৰহণ কৰিব লাগিব, সৰ্বাধিক নম্বৰ লাভ কৰিব লাগিব আৰু আপুনি বিজয়ী হ’ব লাগিব৷
বন্ধুসকল, মোৰ এই প্ৰস্তাৱ নিশ্চয় আপোনালোকে ভাল পাইছে– নহয় জানো! তেন্তে কুইজত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ নাপাহৰিব আৰু অধিকাংশ লোকক ইয়াৰ বাবে উৎসাহিত কৰিব৷ মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকে এটা কথা নিশ্চয় প্ৰত্যক্ষ কৰিছে৷ আমাৰ মন কী বাতে স্বচ্ছতা অভিযানক সময়ে সময়ে গতি প্ৰদান কৰি আহিছে আৰু এই ধৰণে স্বচ্ছতাৰ বাবে কৰা প্ৰয়াসেও ‘মন কী বাত’ক সদায়েই উৎসাহিত কৰি আহিছে৷ পাঁচ বছৰ পূৰ্বে আৰম্ভ হোৱা এই অভিযানে আজি জনসাধাৰণৰ সহযোগত স্বচ্ছতাৰ নতুন মানদণ্ড স্থাপন কৰিছে৷ এনেকুৱা নহয় যে আমি স্বচ্ছতাত আদৰ্শ স্থিতি লাভ কৰিলো, কিন্তু যি ধৰণে অ’ডিএফৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সাৰ্বজনিক স্থানত স্বচ্ছতা অভিযানে সফলতা লাভ কৰিছে, সেয়া হ’ল এশ ত্ৰিশ কোটি দেশবাসীৰ সংকল্পৰ শক্তি, কিন্তু আমি থমকি নৰও৷ এই আন্দোলনে এতিয়া স্বচ্ছতাৰ পৰা সৌন্দৰ্যতালৈ গতি কৰিছে৷ কিছুদিন পূৰ্বে মই সংবাদ মাধ্যমত শ্ৰীমান যোগেশ সৈনী আৰু তেওঁৰ দলটোৰ কাহিনী প্ৰত্যক্ষ কৰিছিলো৷ যোগেশ সৈনী এজন অভিযন্তা আৰু আমেৰিকাত তেওঁ নিজৰ চাকৰি এৰি আহি মা ভাৰতীৰ সেৱাৰ বাবে ঘূৰি আহিছে৷ তেওঁলোকে কিছু সময় পূৰ্বে দিল্লীক স্বচ্ছই নহয় বৰঞ্চ সুন্দৰ কৰি তোলাৰো পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে৷ তেওঁ নিজৰ দলৰ সৈতে লোধী উদ্যানৰ আৱৰ্জনাৰ পাত্ৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰিছে৷ বাটৰ কলাৰ মাধ্যমেৰে দিল্লীৰ বিভিন্ন অঞ্চলত সুন্দৰ পেইণ্টিঙেৰে সজোৱাৰ কাম কৰিছে৷ অভাৰ ব্ৰীজ আৰু বিদ্যালয়ৰ দেৱালসমূহৰ পৰা আৰম্ভ কৰি জুপুৰি পৰ্যন্ত তেওঁ নিজৰ প্ৰতিভা দাঙি ধৰিছে আৰু জনসাধাৰণে তেওঁক সহযোগো কৰিছে৷ আপোনালোকৰ মনত আছে চাগে কুম্ভৰ সময়ত প্ৰয়াগৰাজক কিদৰে পথৰ পেইণ্টিঙেৰে সজোৱা হৈছিল৷ মই কথাটো গম পালো৷ তাতে যোগেশ সৈনী আৰু তেওঁৰ দলে বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ ৰং আৰু ৰেখাৰ কোনো বাক্ শক্তি নাথাকিব পাৰে কিন্তু ইয়াৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত হোৱা চিত্ৰই যি ইন্দ্ৰধনুৰ সৃষ্টি কৰে, তাৰ বাৰ্তা সহস্ৰ শব্দতকৈও অধিক প্ৰভাৱশালী বিবেচিত হয় আৰু স্বচ্ছতা অভিযানৰ সৌন্দৰ্যতাত মই এই কথা অনুভৱ কৰিছো৷ আমাৰ বাবে এয়া প্ৰয়োজনীয় যে আৱৰ্জনাৰ পৰা সম্পত্তি নিৰ্মাণৰ আমাৰ যি সংস্কৃতি, এয়া আমাৰ সমাজত বিকশিত হওক৷ একধৰণে ক’বলৈ গ’লে আমি জাবৰৰ পৰা কাঞ্চন সৃষ্টিৰ দিশত অগ্ৰসৰ হ’ব লাগিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুদিন পূৰ্বে মাই গভত মই এক সুন্দৰ টিপ্পনী পঢ়িবলৈ পালো৷ এই মন্তব্য জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ শোপিয়াং নিবাসী ভাই মহম্মদ আসলমৰ আছিল৷ তেওঁ লিখিছিল– ‘‘মন কী বাত’ শুনিবলৈ বৰ ভাল লাগে৷ মই এই কথা ক’বলৈ পাই সুখী অনুভৱ কৰিছো যে মই নিজৰ ৰাজ্য জম্মু–কাশ্মীৰত Community Mobilization Programme- Back To Villageৰ আয়োজনত সক্ৰিয় ভূমিকা পালন কৰিছো৷ এই কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন জুন মাহত হৈছিল৷ মই ভাবো যে এনে কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন প্ৰতি তিনিমাহৰ মূৰে মূৰে কৰিব লাগে৷ ইয়াৰ লগতে অনলাইন নিৰীক্ষণৰ ব্যৱস্থাও কৰিব লাগে৷ মোৰ বিচাৰত এয়া এই ধৰণৰ প্ৰথম কাৰ্যসূচী আছিল য’ত জনতাই প্ৰত্যক্ষভাৱে চৰকাৰৰ সৈতে কথা পাতিছিল৷’
ভাই মহম্মদ আসলমজীয়ে যি বাৰ্তা মোলৈ প্ৰেৰণ কৰিছে আৰু সেয়া পঢ়াৰ পিছত ‘বেক টু ভিলেজ’ কাৰ্যসূচীৰ বিষয়ে জনাৰ মোৰ উৎসুকতা বৃদ্ধি হৈছে৷ এই বিষয়ে যেতিয়া মই বিস্তাৰিত ৰূপত গম পালো তেতিয়া মই ভাবিলো যে ইয়াৰ বিষয়ে সমগ্ৰ দেশে জনাটো আৱশ্যক৷ কাশ্মীৰৰ জনতাই বিকাশৰ মুখ্যধাৰাৰ সৈতে অংশীদাৰ হোৱাৰ বাবে কিমান অধীৰ সেয়া এই কাৰ্যসূচীৰ পৰা গম পোৱা যায়৷ এই কাৰ্যসূচীৰ অধীনত প্ৰথমবাৰলৈ জ্যেষ্ঠ বিষয়াসমূহ প্ৰত্যক্ষভাৱে গাঁৱত উপস্থিত হৈছে৷ যিসকল বিষয়াক গাঁওবাসীয়ে কেতিয়াও দেখা পোৱা নাছিল, তেওঁলোকে স্বয়ং গাঁওবাসীৰ দুৱাৰমুখত উপস্থিত হৈছে যাতে বিকাশৰ কামত সৃষ্টি হোৱা বাধাৰ বিষয়ে তেওঁলোকে জানিবলৈ পাৰে, সমস্যাসমূহ দূৰ কৰিব পাৰে৷ এই কাৰ্যসূচী সপ্তাহজুৰি চলিছিল আৰু ৰাজ্যখনৰ প্ৰায় চাৰে চাৰি হাজাৰ পঞ্চায়তত চৰকাৰী বিষয়াই গাঁওবাসীক চৰকাৰী যোজনা আৰু কাৰ্যসূচীৰ বিষয়ে বিস্তাৰিতভাৱে বৰ্ণনা কৰে৷ তেওঁলোকে এয়াও ভূ লয় যে চৰকাৰী সেৱাসমূহ গাঁওবাসীয়ে পাইছে নে নাই? গাঁওবাসীয়ে মুক্তভাৱে নিজৰ সমস্যাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰে৷ সাক্ষৰতা, লিংগ অনুপাত, স্বাস্থ্য, স্বচ্ছতা, জল সংৰক্ষণ, বিদ্যুৎ, পানী, কন্যাসকলৰ শিক্ষা, জ্যেষ্ঠ নাগৰিকৰ প্ৰশ্ন আদি বিভিন্ন বিষয়ত আলোচনা কৰা হয়৷
বন্ধুসকল, এই কাৰ্যসূচী কোনো চৰকাৰী কাৰ্যসূচী নাছিল যে বিষয়াসকলে দিনটো গাঁও ঘূৰি সন্ধিয়া ঘূৰ আহিব৷ তেওঁলোকে দুদিন আৰু এৰাতি সেই পঞ্চায়তত আছিল৷ ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁলোকে গাঁৱত অধিক সময় থকাৰ সুযোগ পাইছিল৷ সকলোকে সাক্ষাৎ কৰিছিল৷ সকলো সংস্থাৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰিছিল৷ এই কাৰ্যসূচীক আকৰ্ষণীয় কৰি তোলাৰ বাবে বিভিন্ন পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হৈছিল৷ খেলো ইণ্ডিয়াৰ অধীনত শিশুসকলৰ মাজত খেল প্ৰতিযোগিতাৰ আয়োজন কৰা হৈছিল৷ তাতেই ক্ৰীড়াৰ সামগ্ৰী, মনৰেগাৰ জব কাৰ্ড আৰু এছচি/এছটিৰ স্বীকৃতিপত্ৰও প্ৰদান কৰা হৈছিল৷ বিত্তীয় শিক্ষাৰ শিবিৰ অনুষ্ঠিত কৰা হৈছিল৷ কৃষি, উদ্যান–শস্য আদি চৰকাৰী বিভাগসমূহৰ পৰা বিপণী মুকলি কৰা হৈছিল আৰু চৰকাৰী যোজনাৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱা হৈছিল৷ এইদৰে সেই আয়োজন এক বিকাশৰ উৎসৱ হিচাপে পৰিগণিত হৈ পৰিছিল, জন–সহযোগিতাৰ উৎসৱ হৈ পৰিছিল, জন–জাগৃতিৰ উৎসৱ হৈ পৰিছিল৷ কাশ্মীৰৰ জনতাই বিকাশৰ এই উৎসৱত মুক্তমনে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷ সন্তোষৰ কথা এয়েই যে ‘বেক টু ভিলেজ’ কাৰ্যসূচীৰ আয়োজন এনে দূৰ–দুৰণিৰ গাঁৱত কৰা হৈছিল য’ত চৰকাৰী বিষয়াসকলে দুৰ্গম পথেৰে পাহাৰ বগাই কেতিয়াবা এদিন দুদিন খোজ কাঢ়ি উপস্থিত হ’বলগীয়া হৈছিল৷ এই বিষয়াসকলে ক্ৰ’ছ ফায়াৰিং হৈ থকা পঞ্চায়তসমূহলৈও গৈছিল৷ এয়াই নহয়, শোপিয়াং, পুলৱামা, কুলগাম আৰু অনন্তনাগৰ দৰে সংবেদনশীল জিলাতো এওঁলোকে নিৰ্ভয়ে উপস্থিত হৈছিল৷ বহুতো বিষয়াই তেওঁলোকৰ স্বাগতমত ইমান অভিভূত হৈ পৰিছিল যে তেওঁলোকে দুদিনতকৈও অধিক সময় সেই গাঁওসমূহত আছিল৷ এই অঞ্চলসমূহত গ্ৰাম সভাৰ আয়োজন হোৱা, বৃহৎ সংখ্যাত জনতাই ভাগ লোৱা আৰু নিজৰ বাবে যোজনা প্ৰস্তুত কৰা, এই সকলোবোৰ এক সুখদ অনুভূতি৷নতুন সংকল্প, নতুন উৎসাহ আৰু উল্লেখনীয় ফলাফল৷ এনেকুৱা কাৰ্যসূচী আৰু ইয়াত জনতাৰ অংশগ্ৰহণে এয়াই প্ৰদৰ্শিত কৰে যে কাশ্মীৰৰ আমাৰ ভাই–ভনীসকলে উত্তম শাসন ব্যৱস্থা বিচাৰে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা এয়াও প্ৰতিফলিত হয় যে বিকাশৰ শক্তি বোমা–বন্দুকৰ শক্তিতকৈ সদায়েই ডাঙৰ৷ এয়া সত্য যে যিসকলে বিকাশৰ গতি ৰুদ্ধ কৰিব বিচাৰে, হিংসা বিয়পাব খোজে, তেওঁলোকৰ অপবিত্ৰ চিন্তা কেতিয়াও কাৰ্যকৰী নহয়৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, জ্ঞানপীঠ পুৰস্কাৰেৰে সন্মানিত শ্ৰীমান দত্তাত্ৰেয় ৰামচন্দ্ৰ বেণ্ড্ৰেয়ে নিজৰ এক কবিতাত শাওণ মাহৰ গৰিমা এইদৰে প্ৰকাশ কৰিছে৷ তেওঁ কবিতাত এইদৰে উল্লেখ কৰিছে–
হোডিগে মডিগে আগ্যেদ লগ্ৰা৷
অদৰাগ ভুমি মগ্না৷
অৰ্থাৎ– বাৰিষাৰ প্ৰাণোচ্চলতা আৰু পানীৰ ধাৰাৰ বন্ধন অপূৰ্ব আৰু ইয়াৰ সৌন্দৰ্য দেখি পৃথিৱীও ‘মগ্ন’ হৈ পৰিছে৷ সমগ্ৰ ভাৰতবৰ্ষত বিভিন্ন সংস্কৃতি আৰু ভাষাৰ লোকে শাওণ মাহটোক নিজৰ ধৰণে উদযাপন কৰে৷ এই বতৰত আমি যেতিয়াই আমাৰ চৌপাশে চাও তেতিয়া এনে অনুভৱ হয় যেন ধৰিত্ৰীয়ে সেউজীয়া চাদৰ মেৰিয়াই লৈছে৷ চাৰিওফালে এক নতুন শক্তিৰ সঞ্চাৰ হয়৷ এই পবিত্ৰ মাহটোত বহু শ্ৰদ্ধালুৱে কাংৱড় যাত্ৰা আৰু অমৰনাথ যাত্ৰালৈ যায়৷ বহুতে নিয়মিত ৰূপত উপবাস ৰাখে আৰু উৎসাহেৰে জন্মাষ্টমী তথা নাগ পঞ্চমীৰ দৰে উৎসৱলৈ অপেক্ষা কৰে৷ এই সময়চোৱাত ভাই–ভনীৰ প্ৰেমৰ প্ৰতীক ৰাশি বন্ধনৰো উদযাপন কৰা হয়৷ শাওণ মাহৰ কথা উল্লেখ হোৱাৰ সময়ত এই কথা আপোনালোকে জানি সুখী হ’ব যে এইবাৰৰ অমৰনাথ যাত্ৰালৈ যোৱা চাৰিটা বছৰতকৈও সৰ্বাধিক যাত্ৰী গৈছে৷ ১ জুলাইৰ পৰা এতিয়ালৈ তিনি লাখতকৈও অধিক তীৰ্থযাত্ৰীয়ে পবিত্ৰ অমৰনাথ গুহা দৰ্শন কৰিছে৷ ২০১৫ চনত সম্পূৰ্ণ ৬০ দিনলৈ চলা এই যাত্ৰাত যিমান তীৰ্থযাত্ৰী আছিল, এইবাৰ কেৱল ২৮ দিনতে তাতোকৈ অধিক হৈছে৷
অমৰনাথৰ যাত্ৰাৰ সফলতাৰ বাবে মই বিশেষকৈ জম্মু–কাশ্মীৰৰ জনতাৰ তথা তেওঁলোকৰ আতিথ্যৰ প্ৰশংসা কৰিবলৈ বিচাৰিছো৷ যিসকল সোকে যাত্ৰাৰ পৰা উভতি আহিছে তেওঁলোকে ৰাজ্যখনৰ উমাল আতিথ্য তথা আপোনত্বৰ ভাৱনাৰ গুণগান গাইছে৷ এই সকলোবোৰৰ দ্বাৰা ভৱিষ্যতে পৰ্যটনৰ বাবেও অধিক লাভদায়ক হ’ব৷ মোক কোৱা হৈছে যে উত্তৰাখণ্ডতো এই বৰ্ষত যেতিয়া চাৰধাম যাত্ৰাৰ আৰম্ভণি হৈছিল, তেতিয়াৰে পৰা ডেৰ মাহৰ ভিতৰত ৮ লাখতকৈও অধিক শ্ৰদ্ধালুৱে কেদাৰনাথ ধাম দৰ্শন কৰিছে৷ ২০১৩ চনত হোৱা ভীষণ বিপত্তিৰ পিছত প্ৰথমবাৰলৈ এইবাৰ অভিলেখ সংখ্যাত তীৰ্থযাত্ৰী তাত উপস্থিত হৈছে৷
মই আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাইছো যে দেশৰ এইসমূহ অংশলৈ আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ আহক যাৰ সৌন্দৰ্যতা বাৰিষাৰ কালত অধিক হৈ পৰে৷ নিজৰ দেশৰ সৌন্দৰ্যতা উপভোগ কৰক আৰু নিজৰ দেশৰ লোকসমূহক বুজাৰ বাবে পৰ্যটন আৰু যাত্ৰাতকৈ অধিক ডাঙৰ শিক্ষক বোধহয় আৰু কোনো হ’ব নোৱাৰে৷ মই আপোনালোকলৈ শুভকামনা জনাইছো যে শাওণৰ এই সুন্দৰ আৰু জীৱন্ত মাহটোৱে যেন আপোনালোকৰ জীৱনলৈ শক্তি, নতুন আশা আৰু নতুন উৎসাহৰ সৃষ্টি কৰে৷ ঠিক সেইদৰে আগষ্ট মাহে ‘ভাৰত ত্যাগ’ৰ স্মৃতি সোঁৱৰণ কৰায়৷ মই বিচাৰিম যে ১৫ আগষ্টৰ বাবে আপোনালোকে যেন বিশেষ আয়োজন কৰে৷ স্বাধীনতাৰ এই পৰ্ব উদযাপন কৰাৰ বাবে নতুন পদ্ধতি বিচাৰক৷ জন–সহযোগিতা বৃদ্ধি কৰক৷১৫ আগষ্ট লোকোৎসৱ কিদৰে হ’ব, জনোৎসৱ কিদৰে হ’ব, এই চিন্তা আপোনালোকে নিশ্চয়কৈ কৰক৷ দ্বিতীয়তে এয়াই সেই সময় য’ত দেশৰ বিভিন্ন অংশ অত্যাধিক মাত্ৰাত বৰষুণ হ’বলৈ ধৰিছে৷ বহু ঠাই বানৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱান্বিত হৈছে৷ বানপানীৰ ফলত বহু ক্ষতি হৈছে৷ বানাক্ৰান্ত লোকসকলক মই আশ্বাস প্ৰদান কৰিছো যে কেন্দ্ৰ, ৰাজ্য চৰকাৰে সহযোগিতাৰে প্ৰভাৱিত লোকসকলক সাহায্য প্ৰদানৰ বাবে ক্ষীপ্ৰ গতিৰে কাম কৰি আছে৷ যেতিয়া টিভি চাও তেতিয়া বাৰিষাৰ এটাই দৃশ্য দেখিবলৈ পাও– সেয়া হ’ল চাৰিওফালে বান, ভৰা পানী, ট্ৰেফিক জাম৷ বাৰিষাৰ দ্বিতীয়খন ছবি– য’ত আমাৰ কৃষকসকল আনন্দিত হৈ উঠে, পক্ষীয়ে উমলে, বৈ থকা জুৰি, সেউজীয়া চাদৰ পিন্ধা ধৰিত্ৰী– এয়া প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ বাবে আপোনালোকে নিজেই পৰিয়ালৰ সৈতে বাহিৰলৈ ওলাব লাগিব৷ বাৰিষাই প্ৰাণোচ্চলতা আৰু আনন্দ অৰ্থাৎ Freshness আৰু Happiness, দুয়োটাকে লৈ আনে৷ এই বাৰিষাই যাতে আপোনালোকক নিৰন্তৰে সুখ প্ৰদান কৰক এয়াই মোৰ কামনা৷ আপোনালোক সকলোৱেই সুস্থ হৈ থাকক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ‘মন কী বাত’- ক’ত আৰম্ভ কৰিম, ক’ত বিৰতি ল’ম– এয়া এক কঠিন কাৰ্য৷ কিন্তু সময়ৰো সীমা এটা আছে৷ এমাহৰ অপেক্ষাৰ পিছত পুনৰ আহিম৷ পুনৰ লগ পাম৷ মাহটোত আপোনালোকে মোক বহু কথা ক’ব৷ মই আগন্তুক ‘মন কী বাত’ত সেয়া উল্লেখ কৰাৰ বাবে প্ৰয়াস কৰি আৰু মই মোৰ যুৱ বন্ধুসকলক পুনৰবাৰ সোঁৱৰাই দিছো৷ কুইজ প্ৰতিযোগিতাৰ সুযোগ নেহেৰুৱাব৷ আপোনালোকে শ্ৰীহৰিকোটালৈ যোৱাৰ সি সুযোগ পাইছে সেয়া কোনো পৰিস্থিতিতেই নেহেৰুৱাব৷ আপোনালোক সকলোলৈ অশেষ ধন্যবাদ৷ নমস্কাৰ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ এক দীৰ্ঘ সময়ৰ পিছত, পুনৰবাৰ, আপোনালোক সকলোৰে মাজত, ‘মন কী বাত’,জনতাৰ কথা, জন–জনৰ কথা, জন–মনৰ কথা প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ কৰিছো৷ নিৰ্বাচনী ব্যস্ততা যদিও বহু আছিল, ‘মন কী বাত’ৰ যি মজা সেয়া নাছিল৷ কিবা এটা যেন নাই তেনে অনুভৱ হৈছিল৷ আপোনালোকৰ মাজত, এক পাতলীয়া পৰিবেশত, ১৩০ কোটি দেশবাসীৰ পৰিয়ালৰ সদস্যৰ ৰূপত বহু কথা শুনিছিলো, দোহাৰিছিলো আৰু কেতিয়াবা–কেতিয়াবা আমাৰ নিজৰ কথাই আমাৰ বাবে প্ৰেৰণাদায়ী হৈ পৰিছিল৷ আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে যে এই মাজৰ সময়খিনি কিদৰে অতিবাহিত হ’ল৷ দেওবাৰ, শেষৰটো দেওবাৰ–১১ বজা, মোৰ এনে লাগিছিল যেন কিবা এটা থাকি গ’ল, আপোনালোকৰে তেনে লাগিছিল নে!নিশ্চয় লাগিছিল৷ বোধহয় এয়া কোনো নিৰ্জীৱ কাৰ্যসূচী নাছিল৷ এই কাৰ্যসূচীত প্ৰাণ আছিল, আপোনত্ব আছিল, মনৰ আপোনত্ব আছিল, হৃদয় জড়িত হৈছিল, আৰু এইবাবে মাজৰ যি সময়চোৱা গ’ল সেয়া মোৰ বাবে কঠিন সময় আছিল৷মই প্ৰতি পলে কিবা হেৰুৱাইছিলো আৰু যেতিয়াই মই ‘মন কী বাত’ কৰো, তেতিয়া কথা মই ক’লেও, শব্দ মোৰ হ’লেও, কথা আপোনালোকৰহে, পুৰুষাৰ্থ আপোনালোকৰহে, পৰাক্ৰম আপোনালোকৰহে৷ মইতো কেৱল মোৰ শব্দ, মোৰ বাণী ব্যৱহাৰ কৰিছিলো আৰু এইবাবে মই এই কাৰ্যসূচীক নহয় আপোনালোকৰ অনুপস্থিতি অনুভৱ কৰিছিলো৷ ৰিক্তযেন অনুভৱ কৰিছিলো৷ এবাৰ মন গ’ল যে নিৰ্বাচন শেষ হোৱাৰ ঠিক পিছতেই আপোনালোকৰ মাজলৈ আহি যাও৷ কিন্তু পিছত ভাবিলো– নহয়, সেই দেওবাৰৰ ক্ৰমটোৱেই থাকক৷ কিন্তু এই দেওবাৰে বহু অপেক্ষা কৰোৱালে৷ অৱশেষত সেই সুযোগটো আহিল৷ এক পাৰিবাৰিক পৰিবেশত ‘মন কী বাত’, সৰু–সৰু, পাতলীয়া, সমাজলৈ, জীৱনলৈ, যি পাতলীয়া পৰিৱৰ্তন আহে,এক প্ৰকাৰে তাৰ এই নিৰৱচ্ছিন্নতা, এক নতুন আত্মাক জন্ম দি আৰু এক প্ৰকাৰে নতুন ভাৰতৰ আত্মাক সামৰ্থ প্ৰদান কৰি এই গতি আগবাঢ়ক৷
যোৱা মাহৰ পৰা বহু বাৰ্তা পাইছো য’ত কোৱা হৈছে যে জনতাই ‘মন কী বাত’ৰ অনুপস্থিতি অনুভৱ কৰিছে৷ যেতিয়া মই পঢ়ো, শুনো, তেতিয়া মোৰ ভাল লাগে৷ মই আপোনত্ব অনুভৱ কৰো৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা মই ভাবো যে এয়া হ’ল মোৰ ‘স্ব’ৰ পৰা ‘সমষ্টি’লৈ যাত্ৰা৷ মোৰ ‘অহম’ৰ পৰা ‘বয়ম’লৈ যাত্ৰা৷ মোৰ বাবে আপোনালোকৰ সৈতে মোৰ এই মৌন সংবাদ এক প্ৰকাৰে মোৰ আধ্যাত্মিক যাত্ৰাৰ অনুভূতিৰ এক অংশ আছিল৷ বহু লোকে মোক নিৰ্বাচনৰ ধামখুমীয়াত..মই কেদাৰনাথলৈ কিয় গৈছিলো, বহু প্ৰশ্ন সুধিছিল৷ আপোনাৰ অধিকাৰ আছে, আপোনাৰ জিজ্ঞাসাও মই বুজি পাও আৰু মোৰো এনে লাগে যে কেতিয়াবা সেই ভাব মই আপোনালোকলৈও প্ৰেৰণ কৰো, কিন্তু আজি মোৰ এনে লাগিছে যে সেই দিশলৈ যদি মই গুচি যাও তেন্তে ‘মন কী বাত’ৰ ৰূপেই পৰিৱৰ্তন হৈ পৰিব আৰু সেইবাবে নিৰ্বাচনৰ এই ধামখুমীয়া, জয়–পৰাজয়ৰ অনুমান,তেতিয়া ভোট গণনাও বাকী আছিল আৰু মই গুচি গ’লো৷ অধিকাংশ লোকে তাত ৰাজনৈতিক অৰ্থ বিচাৰি আছে৷ মোৰ বাবে সেয়া মোক লগ পোৱাৰ অৱকাশ আছিল৷ এক প্ৰকাৰে মই মোক লগ পাবলৈ গৈছিলো৷ মই সেই কথা আজি নকও, কিন্তু এয়া নিশ্চয়কৈ কম যে ‘মন কী বাত’ৰ এই অল্পবিৰামৰ বাবে যি ৰিক্তভাৱ আছিল, কেদাৰৰ ঘাটিত, সেই একান্ত গুহাত ৰিক্তভাৱ কিছু কম কৰাৰ সুযোগ পাইছিলো৷ বাকী আপোনালোকৰ যি জিজ্ঞাসা আছে– ভাবিছো, কেতিয়াবা সেই বিষয়েও আলোচনা কৰিম৷ কেতিয়া কৰিম মই ক’ব নোৱাৰো, কিন্তু নিশ্চয় কৰিম, কাৰণ মোৰ ওপৰত আপোনালোকৰ অধিকাৰ আছে৷ যিদৰে কেদাৰৰ বিষয়ত জনতাই জানিবলৈ ইচ্ছা ব্যক্ত কৰিছে, ঠিক সেইদৰে এক ধনাত্মক কামক বল দিয়াৰ আপোনালোকৰ প্ৰয়াস, আপোনালোকৰ কথাৰ পৰা মই নিৰন্তৰে অনুভৱ কৰো৷ ‘মন কী বাত’ৰ বাবে যি চিঠি আহে, যি ইনপুট লাভ কৰো, সেয়া দৈনন্দিন চৰকাৰী কামতকৈ অনেক ভিন্ন৷ এক প্ৰকাৰে আপোনালোকৰ চিঠিও মোৰ বাবে কেতিয়াবা প্ৰেৰণাৰ কাৰক হৈ পৰে, শক্তিৰ কাৰণ হৈ পৰে৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা মোৰ চিন্তা–ধাৰাক ধাৰ দিয়াৰ কাম আপোনালোকৰ শব্দই কৰে৷ লোক, দেশ আৰু সমাজৰ সন্মুখত থিয় দিয়া প্ৰত্যাহ্বানসমূহক লক্ষ্য কৰিলে তাৰ সমাধানো পোৱা যায়৷ মই দেখিছো যে চিঠিসমূহত জনতাই সমস্যাৰ বৰ্ণনা কৰাৰ লগতে তাৰ সমাধানো, প্ৰস্তাৱনাও প্ৰদান কৰে৷ যদি কোনোবাই স্বচ্ছতাৰ বাবে লিখে, কিছুমানে লেতেৰাৰ প্ৰতি তেওঁৰ ক্ৰোধ জাহিৰ কৰিলিও স্বচ্ছতাৰ প্ৰতি কৰা প্ৰয়াসকো প্ৰশংসা কৰে৷ কোনোবাৰ পৰিবেশৰ কথা আলোচনা কৰিলে মনত উদয় হোৱা পীড়াৰ কথা ব্যক্ত কৰে, কিন্তু লগতে তেওঁ নিজে যি প্ৰয়োগ কৰিছে সেয়াও কয়– যি প্ৰয়োগ তেওঁ দেখিছে সেই বিষয়ে কয় আৰু যি কল্পনা তেওঁৰ মনলৈ আহে সেয়া চিত্ৰিত কৰে৷ অৰ্থাৎ এক প্ৰকাৰে সমস্যাসমূহৰ সমাধান সমাজব্যাপী কিদৰে হ’ব, ইয়াৰ ছবি মই আপোনালোকৰ কথাৰ পৰা অনুভৱ কৰো৷ ‘মন কী বাত’ দেশ আৰু সমাজৰ বাবে এক দাপোণৰ দৰে৷ ই আমাক কয় যে দেশবাসীৰ অন্তৰত শক্তি আৰু প্ৰতিভা কোনোগুণেই কম নহয়৷ প্ৰয়োজন আছে, সেই শক্তি আৰু প্ৰতিভাক সমাহিত কৰাৰ, অৱকাশ প্ৰদান কৰা,তাক ক্ৰিয়ান্বিত কৰাৰ৷ ‘মন কী বাতে’ এয়াও কয় যে দেশৰ উন্নতিত সমগ্ৰ ১৩০ কোটি দেশবাসী শক্তিশালী আৰু সক্ৰিয়তাৰে জড়িত হ’ব বিচাৰে আৰু মই এটা কথা নিশ্চয়কৈ ক’ম যে ‘মন কী বাত’লৈ ইমান চিঠি আহে, ইমান টেলিফোন কল আহে,ইমান বাৰ্তা আহে, কিন্তু তাত অভিযোগ কম আৰু কিছুমানে নিজৰ বাবে কিবা বিচৰাটো যোৱা পাঁচ বছৰত এবাৰো প্ৰত্যক্ষ নকৰিলো৷ আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে, দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীলৈ কোনোবাই চিঠি লিখিছে, কিন্তু নিজৰ বাবে একো বিচৰা নাই, এয়া দেশৰ কোটি কোটি লোকৰ ভাবনা কিমান উচ্চ হ’ব৷ মই যেতিয়াই এই কথাবোৰ বিশ্লেষণ কৰো– আপোনালোকে কল্পনা কৰিব পাৰে, মোৰ হৃদয় কিমান সন্তোষিত হয়, মই কিমান শক্তি পাও৷ আপোনালোকে কল্পনা কৰা নাই যে আপোনালোকে মোক চলাই আছে, দৌৰাই আছে, আপোনালোকে মোক পলে পলে প্ৰাণৱন্ত কৰিছে আৰু এই যোগসূত্ৰৰেই মই অনুপস্থিতি অনুভৱ কৰিছিলো৷ আজি মোৰ মন আনন্দেৰে ভৰি পৰিছে৷ যেতিয়া মই শেষত কৈছিলো যে আমি তিনি–চাৰি মাহৰ পিছত লগ পাব, তেতিয়া কিছুমান লোকে তাতো ৰাজনৈতিক অৰ্থ বিচাৰিছিল আৰু কৈছিল যে মোদী মহোদয়ৰ ইমান আত্মবিশ্বাস! আত্মবিশ্বাশ মোদীৰ নাছিল– এই বিশ্বাস, আপোনালোকৰ বিশ্বাসৰ ভেটিৰ আছিল৷ আপোনালোকেই আছিল যিয়ে বিশ্বাসৰ ৰূপ লৈছিল আৰু এই কাৰণতেই সহজ ৰূপত মই যেতিয়া শেষৰ বাৰৰ ‘মন কী বাত’ কৈ দিছিলো যে কিছু মাহৰ পিছতেই মই আপোনালোকৰ কাষলৈ আহিম৷ প্ৰকৃততে মই অহা নাই– আপোনালোকে মোক আনিছে,আপোনালোকেই মই বহুৱাইছে আৰু আপোনালোকেই মোক পুনৰবাৰ কথা কোৱাৰ অৱকাশ প্ৰদান কৰিছে৷ এই ভাৱনাৰ সৈতে আহক, আমি ‘মন কী বাত’ৰ গতি আগবঢ়াই নিও৷
যেতিয়া দেশত জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সৃষ্টি হৈছিল তেতিয়া বিৰোধিতা কেৱল ৰাজনৈতিক সীমাতেই সীমাৱদ্ধ নাছিল,ৰাজনেতাসকলৰ মাজতেই সীমাৱদ্ধ নাছিল, কাৰাগাৰ, আন্দোলনতেই সীমাৱদ্ধ নাছিল৷ জন–জনৰ হৃদয়ত এই আক্ৰোশ আছিল৷ হেৰুওৱা গণতন্ত্ৰৰ প্ৰতি আছিল৷ দিনে–ৰাতিয়ে যেতিয়া সময়মতে খাদ্য গ্ৰহণ কৰা হয় তেতিয়া যেনেকৈ ভোক কি সেই বিষয়ে গম পোৱা নাযায় ঠিক সেইদৰে সাধাৰণ জীৱনত গণতন্ত্ৰ অধিকাৰৰ কি মজা সেয়া তেতিয়াহে গম পোৱা যায় যেতিয়া তাক কাঢ়ি লোৱা হয়৷ প্ৰথমে দেশৰ নাগৰিক অনুভৱ কৰিবলৈ লৈছিল যে তেওঁলোকৰ পৰা কিবা এটা কাঢ়ি লোৱা হৈছে৷ এয়া তেওঁলোকৰ জীৱনত কেতিয়াও প্ৰয়োগ হোৱা নাছিল যদিও সেয়া কাঢ়ি লোৱাৰ ফলত যি বেদনা তেওঁলোকৰ হৃদয়ত হৈছিল আৰু এইবাবে নহয় যে ভাৰতৰ সংবিধানত এনে কিছুমান ব্যৱস্থা আছে যাৰ বাবে গণতন্ত্ৰ আছে৷ সমাজ ব্যৱস্থা চলোৱাৰ বাবে, সংবিধানৰ প্ৰয়োজন হয়, আইন, নিয়মৰো আৱশ্যক হয়, অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্যৰো কথা কোৱা হয় কিন্তু ভাৰতে গৰ্বেৰে এয়া ক’ব পাৰে যে আমাৰ বাবে আইন নিয়মৰ ঊৰ্ধত গণতন্ত্ৰ আমাৰ সংস্কাৰ হয়, গণতন্ত্ৰ আমাৰ সংস্কৃতি হয়, গণতন্ত্ৰ আমাৰ ঐতিহ্য হয় আৰু সেই ঐতিহ্যক লৈ আমি ডাঙৰ–দীঘল হৈছো আৰু সেইবাবে তাৰ অনুপস্থিতি দেশবাসীয়ে অনুভৱ কৰে আৰু আৰম্ভণিতে আমি অনুভৱ কৰিছো আৰু সেইবাবে দেশ নিজৰ বাবে নহয়, এক সম্পূৰ্ণ নিৰ্বাচন নিজৰ হিতৰ বাবে নহয়, গণতন্ত্ৰৰ ৰক্ষাৰ বাবে সমৰ্পিত হৈছিল৷ বোধহয়, বিশ্বৰ কোনো দেশতে তাৰে জনতাই গণতন্ত্ৰৰ বাবে, নিজৰ অধিকাৰ, আৱশ্যকতাসমূহক গুৰুত্ব প্ৰদান নকৰি কেৱল গণতন্ত্ৰৰ বাবে ভোট দান কৰা নাই, এই দেশত ৭৭ চনত সেয়া হৈছিল৷ অলপতে গণতন্ত্ৰৰ এক মহাপৰ্ব, বহু ডাঙৰ নিৰ্বাচন অভিযান আমাৰ দেশত সম্পন্ন হ’ল৷ ধনীৰ পৰা দুখীয়ালৈ সকলো লোকে এই উৎসৱত আনন্দেৰে আমাৰ দেশৰ ভৱিষ্যতৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ বাবে তৎপৰতাৰে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল৷
যেতিয়া কোনো বস্তু আমাৰ অতিশয় নিকট হয় তেতিয়া তাৰ গুৰুত্ব আমি অনুধাৱন নকৰো, তাৰ আকৰ্ষণীয় সত্যসমূহো আমি অৱজ্ঞা কৰো৷ আমি যি বহুমূলীয়া গণতন্ত্ৰ লাভ কৰিছো তাৰ দ্বাৰা অতি সহজে আমি ইয়াক অনুমোদিত বুলি ভাবো,কিন্তু আমি নিজৰে সোঁৱৰাই ৰখা আৱশ্যক যে আমাৰ গণতন্ত্ৰ অতি মহান আৰু এই গণতন্ত্ৰই আমাৰ শিৰাত যি স্থান লাভ কৰিছে– অতীজৰ সাধনাৰ ফলত, প্ৰজন্মজুৰি সংস্কাৰৰ ফলত, এক বিশাল ব্যাপক মনৰ অৱস্থাৰ ফলত লাভ কৰিছে৷ ভাৰতত ২০১৯ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত, ৬১ কোটিতকৈও অধিক লোকে ভোটদান কৰিছে৷ এই সংখ্যা দেখাত কম হ’লেও যদি বিশ্বৰ হিচাপত প্ৰত্যক্ষ কৰো তেন্তে চীনক বাদ দি আন দেশৰ সৰ্বমুঠ জনতাতকৈও অধিক লোকে এইবাৰ ভোটদান কৰিছে৷ যিসকল ভোটদাতাই ২০১৯ চনত লোকসভা নিৰ্বাচনত ভোটদান কৰিছে, তেওঁলোকৰ সংখ্যা আমেৰিকাৰ মুঠ জনসংখ্যাতকৈও অধিক, প্ৰায় দুগুণ৷ ভাৰতৰ মুঠ ভোটদাতাৰ যি সংখ্যা সেয়া ইউৰোপৰ জনসংখ্যাতকৈও অধিক৷ ই আমাৰ গণতন্ত্ৰৰ বিশালতা আৰু বিস্তৃতিৰ পৰিচয় কৰায়৷ ২০১৯ চনৰ লোকসভাৰ নিৰ্বাচন এই পৰ্যন্ত ইতিহাসত বিশ্বৰ সকলোতকৈ বৃহৎ গণতান্ত্ৰিক নিৰ্বাচন আছিল৷ আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে, এই প্ৰকাৰৰ নিৰ্বাচন সম্পন্ন কৰোৱাৰ বাবে কিমান বৃহৎ পৰ্যায়ৰ সংসাধন আৰু মানৱশক্তিৰ প্ৰয়োজন হ’ব৷ লক্ষাধিক শিক্ষক, বিষয়া আৰু কৰ্মচাৰীয়ে দিনে–নিশাই পৰিশ্ৰম কৰি ইয়াক সম্পন্ন কৰিলে৷ গণতন্ত্ৰ এই মহাযজ্ঞক সাফল্যমণ্ডিত কৰি তোলাৰ বাবে য’ত অৰ্ধসৈনিক বাহিনীৰ প্ৰায় ৩ লাখ সুৰক্ষাকৰ্মীয়ে নিজৰ দায়িত্ব পালন কৰিলে, বিভিন্ন ৰাজ্যৰ ২০ লাখ আৰক্ষীয়েও পৰিশ্ৰম কৰিলে৷ তেওঁলোকৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ ফলতেই এইবাৰ পিছৰবাৰতকৈ অধিক ভোটদান হ’ল৷ ভোটদানৰ বাবে সমগ্ৰ দেশত প্ৰায় ১০ লাখ নিৰ্বাচনী কেন্দ্ৰ, প্ৰায় ৪০ লাখতকৈও অধিক ইভিএম মেচিন, ১৭ লাখতকৈও অধিক ভিভিপেট মেচিন, আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে কিমান বৃহৎ আয়োজন এয়া৷ এই সকলোবোৰ এই কাৰণেই কৰা হৈছিল যাতে এয়া সুনিশ্চিত হওক যাতে কোনো ভোটদাতাই নিজৰ ভোটৰ পৰা বঞ্চিত হ’ব নালাগে৷ অৰুণাচল প্ৰদেশৰ এক দুৰ্গম এলেকাত কেৱল এগৰাকী মহিলা ভোটদাতাৰ বাবে নিৰ্বাচনী কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হৈছিল৷ আপুনি এয়া জানি আচৰিত হ’ব যে নিৰ্বাচন আয়োগৰ বিষয়াসকলে সেই স্থান পাবলৈ দুদিন পৰ্যন্ত যাত্ৰা কৰিবলগীয়া হৈছিল– এয়াইতো গণতন্ত্ৰৰ প্ৰতি প্ৰকৃত সন্মান৷ বিশ্বৰ ভিতৰত সবাতোকৈ উচ্চ স্থানত থকা ভোটদান কেন্দ্ৰও ভাৰততেই আছে৷ এই ভোটদান কেন্দ্ৰ হিমাচল প্ৰদেশৰ লাহোল–স্ফিতী ক্ষেত্ৰত ১৫০০০ ফুটৰ উচ্চতাত আছে৷ ইয়াৰোপৰি এই নিৰ্বাচনত গৌৰৱান্বিত কৰিব পৰা অনেক তথ্য আছে৷ বোধহয় এয়া ইতিহাসত প্ৰথম বাৰলৈ হৈছে যে মহিলাসকলে পুৰুষসকলৰ দৰেই উৎসাহেৰে ভোটদান কৰিছে৷ এই নিৰ্বাচনত মহিলা আৰু পুৰুষসকলৰ ভোটদানৰ সংখ্যা প্ৰায় সমান আছিল৷ ইয়াৰ সৈতে জড়িত আন এক উৎসাহদায়ী তথ্য এয়াই যে আজি সংসদত অভিলেখসংখ্যত ৭৮ গৰাকী মহিলা সাংসদ আছে৷ মই নিৰ্বাচন আয়োগক, এই নিৰ্বাচন প্ৰক্ৰিয়াৰ সৈতে জড়িত প্ৰত্যেকজন ব্যক্তিক অলেখ অভিনন্দন জনাইছো আৰু ভাৰতৰ সজাগ ভোটদাতাক প্ৰণাম জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকে মোৰ মুখেৰে চাগে কেইবাবাৰো শুনিছে, ‘বুকে নহয় বুক’, মই আহ্বান জনাইছিলো যে আমি স্বাগত–সৎকাৰ ফুলৰ পৰিৱৰ্তে কিতাপেৰে কৰিব নোৱাৰোনে৷ তেতিয়াৰে পৰা বহু লোকে কিতাপ প্ৰদান কৰিবলৈ ধৰিছিল৷ মোক অলপতে কোনোবাই ‘প্ৰেমচন্দৰ লোকপ্ৰিয় কাহিনী’ নামৰ কিতাপ এখন দিলে৷ মোৰ বহুত ভাল লাগিল৷ অধিক সময় নাপালেও প্ৰবাসলৈ যোৱাৰ সময়ত তাৰে কিছুমান কাহিনী মই পুনৰ পঢ়াৰ সুযোগ পালো৷প্ৰেমচন্দই নিজৰ কাহিনীত সমাজৰ যি যথাযথ চিত্ৰ অংকন কৰিছে, পঢ়াৰ সময়ত তাৰে ছবি মনত অংকিত হৈ ৰয়৷ তেওঁ লিখা কথাসমূহ জীৱন্ত হৈ উঠে৷ সহজ–সৰল ভাষাত মানৱীয় সংবেদনাক অভিব্যক্ত কৰা তেওঁৰ কাহিনীসমূহে মোৰ মন চুই গ’ল৷ তেওঁৰ কাহিনীত সমগ্ৰ ভাৰতৰ মনোভাৱ সমাহিত হৈ আছে৷ যেতিয়া মই তেওঁ লিখা ‘নিচা’ নামৰ কাহিনীটো পঢ়ি আছিলো তেতিয়া মোৰ মন নিজে নিজেই সমাজত ব্যাপ্ত আৰ্থিক বৈষম্যতাৰ দিশলৈ গুচি গ’ল৷ মোৰ নিজৰ যুৱাৱস্থাৰ দিন মনলৈ আহিল যে কিদৰে তেতিয়া এই বিষয়ত ৰাতি ৰাতি বিতৰ্ক হৈছিল৷ জমিদাৰৰ ল’ৰা ঈশ্বৰী আৰু দুখীয়া পৰিয়াল বীৰৰ এই কাহিনীৰ দ্বাৰা আমি এই শিকনি পাও যে যদি আপুনি সাৱধান নহয় তেন্তে বেয়া অভ্যাসে কেতিয়া গা কৰি উঠিব সেয়া গমেই নাপাব৷ দ্বিতীয়টো কাহিনী যি মোৰ অন্তৰ স্পৰ্শ কৰিলে সেয়া হ’ল ‘ঈদগাহ’৷ এটা সৰু ল’ৰাৰ সংবেদনশীলতা, নিজৰ আইতাকৰ বাবে বিশুদ্ধ প্ৰেম, ইমান কম বয়সতে ইমান পৰিপক্ক ভাব৷ ৪–৫ বছৰীয়া হামিদে যেতিয়া মেলাৰ পৰা চেপেনা এডাল লৈ আহি নিজৰ আইতাকৰ কাষলৈ আহে তেতিয়া প্ৰকৃততেই মানৱীয় সংবেদনাই চৰম পৰ্যায় স্পৰ্শ কৰে৷ এই কাহিনীৰ শেষৰটো শাৰীয়ে ভাবুক কৰি তোলে কিয়নো তাতে জীৱনৰ এক ডাঙৰ সত্য লুকাই আছে, ‘‘শিশু হামিদে বৃদ্ধ হামিদৰ ভাও লৈছিল– বৃদ্ধা আমীনা শিশু আমীনালৈ ৰূপান্তৰিত হৈছিল৷’’
এনেকুৱাই এক হৃদয় বিদাৰক কাহিনী হ’ল ‘পুহৰ নিশা’৷ এই কাহিনীত এজন দুখীয়া কৃষকৰ জীৱনৰ বিড়ম্বনাৰ সজীৱ চিত্ৰণ দেখিবলৈ পোৱা হৈছে৷ নিজৰ শস্য নষ্ট হোৱাৰ পিছতো হল্দু কৃষক এইবাবেই সুখী যে এইবাৰ শীতত তেওঁ খেতিত শুব নালাগিব৷ যদিও এই কাহিনীসমূহ দশক পূৰ্বে লিখা হৈছিল, তথাপিও ইয়াৰ প্ৰাসংগিকতা আজিও অনুভূত হয়৷ এয়া পঢ়াৰ পিছত মই এক ভিন্ন অনুভূতি লাভ কৰিলো৷
পঢ়াৰ কথা ওলাইছে যেতিয়া, তেতিয়া কোনো মিডিয়াত মই কেৰেলাৰ অক্ষৰা পুথিভঁৰালৰ বিষয়ে পঢ়ি আছিলো৷ আপোনালোকে এয়া জানি আচৰিত হ’ব যে এই পুথিভঁৰাল ইডুক্কীৰ ঘন অৰণ্যৰ মাজত থকা এখন গাঁৱত আছে৷ ইয়াৰ প্ৰাথমিক বিদ্যালয়ৰ শিক্ষক পি. কে. মুৰলীধৰণ আৰু সৰু চাহৰ দোকানৰ দোকানী পি. বি. চিন্নাথম্পী, এওঁলোক দুয়োয়ে এই পুথিভঁৰালৰ বাবে অশেষ পৰিশ্ৰম কৰিছে৷ এটা সময় এনে আছিল যেতিয়া পিঠিত বোজা কৰাই ইয়ালৈ কিতাপ অনা হৈছিল৷ আজি এই পুথিভঁৰালে আদিবাসীৰ শিশুসকলৰ সৈতে বহুতকে নতুন পথ প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷
গুজৰাটত বাঞ্চে গুজৰাটৰ এক সফল অভিযান সম্পন্ন হ’ল৷ লক্ষাধিক সংখ্যাত বিভিন্ন বয়সৰ ব্যক্তিয়ে গ্ৰন্থ অধ্যয়ন কৰাৰ এই অভিযানত অংশগ্ৰহণ কৰিলে৷ আজি ডিজিটেল বিশ্বত, গুগল গুৰুৰ সময়ত মই আপোনালোককো আহ্বান জনাম যে অলপ সময় উলিয়াই নিজৰ দৈনন্দিন জীৱনত কিতাপকো যাতে নিশ্চয়কৈ স্থান দিয়ে৷ আপোনালোকে সঁচাকৈয়ে উপভোগ কৰিব পাৰিব আৰু যিয়েই কিতাপ পঢ়ক সেই বিষয়ে নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত যাতে নিশ্চয়কৈ লিখে যাতে ‘মন কী বাত’ৰ সকলো শ্ৰোতাই এই বিষয়ে গম পাব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই এই কথাত সুখী হৈছো যে আমাৰ দেশৰ লোকে সেই বিষয়সমূহৰ ওপৰত চিন্তা কৰিছে যি কেৱল বৰ্তমানৰ বাবে নহয়, ভৱিষ্যতৰ বাবেও এক বৃহৎ প্ৰত্যাহ্বান হ’ব পাৰে৷ মই নৰেন্দ্ৰ মোদী এপ আৰু মাই গভত আপোনালোকৰ মন্তব্য পঢ়ি আছিলো আৰু মই দেখিলো যে পানীৰ সমস্যাৰ বিষয়ে বহু লোকে বহু কথা লিখিছে৷ বেলাগাৱীৰ পৱন গোঁহাই, ভুৱনেশ্বৰৰ সীতাংশু মোহন পৰিদা, তাৰোপৰি যশ শৰ্মা, শাহাব আলটাফ আৰু বহু লোকে মোক পানীৰ সৈতে জড়িত প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ বিষয়ে লিখিছে৷ পানী আমাৰ সংস্কৃতিৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ৷ ঋগবেগৰ আপঃ সুক্তমত পানীৰ বিষয়ে কোৱা হৈছেঃ–
আপো হিষ্ঠা ময়ো ভুৱঃ স্থা ন উৰ্জে দধাতন, মহে ৰণায় চক্ষসে,
য়ো ৱঃ শিৱতমো ৰসঃ, তস্য ভাজয়তেহ নঃ উষতীৰিৱ মাতৰঃ৷
অৰ্থাৎ জলেই হ’ল জীৱনদায়িনী শক্তি, উৰ্জাৰ স্ৰোত৷ আপুনি মাৰ সমান অৰ্থাৎ মাতৃত্ব আপোনাৰ আশীৰ্বাদ৷ আপুনি আমাৰ ওপৰত আপোনাৰ কৃপাবৰ্ষণ কৰি থাকক৷ পানী নোহোৱাৰ ফলত দেশৰ বহু অংশ প্ৰতিবছৰে আক্ৰান্ত হয়৷ আপোনালোকে আচৰিত হ’ব যে সমগ্ৰ বছৰত বৰ্ষাৰ দ্বাৰা যি পানী পোৱা যায় তাৰে কেৱল ৮%হে আমাৰ দেশত বচাব পাৰি৷ কেৱল ৮%,এতিয়া সময় আহি পৰিছে, ইয়াৰ সমাধান উলিওৱাৰ৷ মোৰ বিশ্বাস যে আমি আন সমস্যাসমূহৰ দৰে জন সহযোগিতাৰে, এশ ত্ৰিশ কোটি দেশবাসীৰ সামৰ্থ, সহযোগ আৰু সংকল্পৰ দ্বাৰা এই সংকটৰো সমাধান উলিয়াব পাৰিম৷ পানীৰ গুৰুত্বক সৰ্বোপৰি ৰাখি দেশত নতুন জল শক্তি মন্ত্ৰালয় স্থাপন কৰা হৈছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা পানী সম্বন্ধীয় সকলো বিষয়ত দ্ৰুত সিদ্ধান্ত ল’ব পৰা হ’ব৷ কিছু দিন পূৰ্বে মই কিছু পৃথক কাম কৰাৰ প্ৰয়াস কৰিলো৷ মই দেশৰ পঞ্চায়ত, গাঁওবুঢ়াসকললৈ পত্ৰ লিখিলো৷ মই গাঁওবুঢ়াসকললৈ লিখিলো যে পানী সংৰক্ষণৰ বাবে, পানী সঞ্চয় কৰাৰ বাবে, বৰষুণৰ টোপাল টোপাল পানী সংৰক্ষণৰ বাবে তেওঁলোকে যাতে গাঁৱত বৈঠক অনুষ্ঠিত কৰি গাঁওবাসীৰ সৈতে বহি চিন্তা কৰে৷ এই কামত তেওঁলোকে উৎসাহ প্ৰদৰ্শিত কৰি এই মাহৰ ২২ তাৰিখে সহস্ৰাধিক পঞ্চায়তত কোটি কোটি লোক শ্ৰমদান কৰাৰ বাবে মই সুখী হৈছো৷ গাঁৱে গাঁৱে জনতাই পানীৰ একো একোটা টোপাল সঞ্চয় কৰাৰ বাবে সংকল্প গ্ৰহণ কৰিছে৷
আজি ‘মন কী বাত’ কাৰ্যসূচীত মই আপোনাক এজন পঞ্চায়ত কৰ্মীৰ কথা শুনোৱাব বিচাৰিছো৷ শুনক, ঝাৰখণ্ডৰ হাজাৰিবাগ জিলাৰ কটকমসাণ্ডী ব্ল’কৰ লুপুং পঞ্চায়ত পঞ্চায়ত কৰ্মীয়ে আমাক সকলোকে কি বাৰ্তা প্ৰদান কৰিছে৷
‘‘মোৰ নাম দিলীপ কুমাৰ ৰবিদাস৷ পানী সংৰক্ষণৰ বাবে যেতিয়া প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়ে আমালৈ পত্ৰ প্ৰেৰণ কৰিলে তেতিয়া বিশ্বাসেই হোৱা নাছিল যে প্ৰধানমন্ত্ৰীলৈ আমালৈ চিঠি লিখিছে৷ যেতিয়া আমি ২২ তাৰিখে গাঁৱৰ বাসিন্দাসকলক একত্ৰিত কৰি প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ চিঠি পঢ়ি শুনালো তেতিয়া গাঁৱৰ জনতা উৎসাহিত হৈ পৰিল আৰু পানী সংৰক্ষণৰ বাবে পুখুৰী পৰিষ্কাৰ আৰু নতুন পুখুৰী নিৰ্মাণৰ বাবে শ্ৰমদান কৰি নিজৰ দায়িত্ব পালন কৰিবলৈ প্ৰস্তুত হৈ পৰিল৷ বাৰিষাৰ পূৰ্বে এয়া প্ৰৱন্ধন কৰিলে অনাগত সময়ত আমাৰ পানীৰ অভাৱ নহ’ব৷ ভালেই হ’ল আমাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে আমাক সময়মতে সজাগতা প্ৰদান কৰিলে৷’’
বিৰছা মুণ্ডাৰ ভূমি, য’ত প্ৰকৃতিৰ সৈতে সহৱস্থান কৰাটো সংস্কৃতিৰ এক অংশ৷ তাৰে জনতাই পুনৰবাৰ পানী সংৰক্ষণৰ বাবে নিজৰ সক্ৰিয় ভূমিকা পালনৰ বাবে প্ৰস্তুত হৈছে৷ মোৰ তৰফৰ পৰা, সকলো গাঁওবুঢ়াক, সকলো পঞ্চায়ত কৰ্মীক তেওঁলোকৰ এই সক্ৰিয়তাৰ বাবে অশেষ শুভকামনা জনাইছো৷ সমগ্ৰ দেশত এনে বহু পঞ্চায়ত আছে য’ত জল সংৰক্ষণৰ দায়িত্ব লোৱা হৈছে৷ ইয়াৰ জৰিয়তে সমগ্ৰ গাঁৱে এই সুবিধা পাইছে৷ এনেকুৱা লাগিছে যে গাঁৱৰ জনতাই এতিয়া নিজৰ গাঁৱত জল মন্দিৰ নিৰ্মাণৰ প্ৰতিযোগিতাত নামি পৰিছে৷ যিদৰে মই ক’লো যে যে সামুহিক প্ৰয়াসৰ দ্বাৰা বৃহৎ ধনাত্মক পৰিণাম লাভ কৰিব পাৰি৷ সমগ্ৰ দেশত জল সংকটৰ পৰা ৰক্ষা পোৱাৰ এটাই ফৰ্মূলা হ’ব নোৱাৰে৷ ইয়াৰ বাবে দেশৰ বিভিন্ন অংশত বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে৷ কিন্তু সকলোৰে লক্ষ্য এটাই, সেয়া হ’ল পানী সংৰক্ষণ কৰা৷
পাঞ্জাৱত নৰ্দমাৰ লাইনবোৰ ঠিক কৰা হৈছে৷ এই প্ৰয়াসৰ দ্বাৰা পানী জমা হোৱাৰ সমস্যাৰ সমাধান হৈচে৷ তেনেংগানাৰ থিমাইপল্লীত টেংক নিৰ্মাণৰ দ্বাৰা গাঁৱৰ লোকসমূহৰ জীৱনৰ পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ ৰাজস্থানৰ কবীৰধামত খেতিসমূহত নিৰ্মাণ কৰা সৰু পুখুৰীৰ দ্বাৰা এক বৃহৎ পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ মই তামিলনাডুৰ বেল্লুৰত এক সামুহিক প্ৰয়াসৰ বিষয়ে পঢ়িবলৈ পাইছিলো য’ত নাগনদীক পুনৰ্জীৱিত কৰাৰ বাবে ২০ হাজাৰ গৰাকী মহিলা ওলাই আহিছিল৷ মই গাঢ়ৱালৰ সেই মহিলাসমূহৰ বিষয়েও পঢ়িছো য’ত সকলোৱে লগ হৈ বৰষুণৰ পানী জমা কৰাৰ ওপৰত ভাল কাম কৰি আছে৷ মোৰ বিশ্বাস যে এই ধৰণৰ বিভিন্ন প্ৰয়াসৰ দ্বাৰা আমি একত্ৰিত হৈ প্ৰয়াস কৰিলে অসম্ভৱকো সম্ভৱ কৰি তুলিব পাৰো৷ যেতিয়া জনতা জড়িত হৈ পৰিব তেতিয়াই পানী সংৰক্ষণ হ’ব৷ আজি ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে মই দেশবাসীসকলত ৩টা অনুৰোধ কৰিছো৷
মোৰ প্ৰথমটো অনুৰোধ– যিদৰে দেশবাসীসকলে স্বচ্ছতাক এক আন্দোলনৰ ৰূপ দিলে৷ আহক, ঠিক তেনেদৰে জল সংৰক্ষণৰ বাবে এক জন আন্দোলনৰ আৰম্ভণি কৰা হওক৷ আমি সকলোৱে একত্ৰিত হৈ পানীৰ প্ৰতিটো টোপাল ৰক্ষা কৰাৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰো আৰু মোৰ বিশ্বাস যে পানী হ’ল পৰমেশ্বৰৰ প্ৰসাদ, পানী হ’ল পৰমশমণি দৰে৷ প্ৰথমে ভবা হৈছিল যে পৰশমণিৰ দ্বাৰা লো সোণলৈ পৰিৱৰ্তিত হয়৷ মই কও, পানী হ’ল পৰশমণি, পানীৰ স্পৰ্শৰ দ্বাৰা নৱজীৱন প্ৰাপ্ত হয়৷ পানীৰ এটা এটা টোপাল ৰক্ষা কৰাৰ বাবে সজাগতা অভিযানৰ আৰম্ভণি কৰা হওক৷ ইয়াত পানীৰ সৈতে জড়িত সমস্যাৰ বিষয়ে কোৱা হওক, লগতে পানী সংৰক্ষণ কৰাৰ বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ প্ৰচাৰ কৰা হওক৷ মই বিশেষ ৰূপত বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ খ্যাতনামা ব্যক্তিসকলক, জল সংৰক্ষণৰ বাবে উদ্ভাৱনীমূলক শিবিৰৰ নেতৃত্ব প্ৰদান কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ চলচ্চিত্ৰ জগতৰেই হওক, খেল জগতৰেই হওক, সংবাদ মাধ্যমৰ আমাৰ সহযোগীয়েই হওক, সামাজিক সংগঠনৰ সৈতে জড়িত লোকেই হওক, কথা–কীৰ্তন কৰা লোকেই হওক, সকলোৱে নিজৰ নিজৰ ধৰণে এই আন্দোলনৰ নেতৃত্ব প্ৰদান কৰক৷ সমাজক সজাগ কৰক, সমাজক একত্ৰিত কৰক, সমাজৰ সৈতে জড়িত হওক৷ আপোনালোকে দেখিব, আপোনালোকৰ চকুৰ সন্মুখতেই আমি পৰিৱৰ্তন দেখিবলৈ পাম৷
দেশবাসীসকললৈ মোৰ দ্বিতীয়টো অনুৰোধ৷ আমাৰ দেশত পানী সংৰক্ষণক বাবে বিভিন্ন পৰম্পৰাগত প্ৰক্ৰিয়া শতিকাজুৰি চলি আহিছে৷ মই আপোনালোক সকলোকে জল সংৰক্ষণৰ বাবে সেই পৰম্পৰাগত প্ৰক্ৰিয়াসমূহ বিনিময় কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ আপোনালোকৰ কোনোবাজনে যদি পোৰবন্দৰ, পূজ্য বাপুৰ জন্মস্থানলৈ যোৱাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছে তেন্তে পূজ্য বাপুৰ ঘৰৰ পিছফালে এটা ঘৰ আছে৷ তাত ২০০ বছৰীয়া পুৰণি পানীৰ এক সংৰক্ষণ টেংক আছে৷ আজিও তাত পানী আছে আৰু বৰষুণৰ পানী জমা কৰাৰ ব্যৱস্থা আছে৷ মই সদায়েই কও যে যিয়ে কীৰ্তি মন্দিৰলৈ যায় তেওঁ যাতে সেই পানীৰ টেংকটোও দৰ্শন কৰে৷ এনেকুৱা বহু প্ৰকাৰৰ ব্যৱস্থা সকলো স্থানতে থাকিব৷
আপোনালোক সকলোলৈ মোৰ তৃতীয়টো অনুৰোধ৷ জল সংৰক্ষণৰ দিশত গুৰুত্বপূৰ্ণ যোগদান প্ৰদান কৰা ব্যক্তিসকলক,স্বয়ং সেৱী সংগঠনসকলক আৰু এই ক্ষেত্ৰত কাম কৰা সকলো ব্যক্তিক, যাৰ এই বিষয়ে জ্ঞান আছে, তেওঁলোকক আপোনালোকৰ তথ্য প্ৰদান কৰক যাতে সমৃদ্ধ পানীৰ বাবে সমৰ্পিত, পানীৰ বাবে সক্ৰিয় সংগঠনৰ, ব্যক্তিসকলৰ এক ডাটাবেছ প্ৰস্তুত কৰিব পাৰিব৷ আহক, আমি জল সংৰক্ষণৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন প্ৰক্ৰিয়াসমূহৰ এক সূচী প্ৰস্তুত কৰি জনতাক জল সংৰক্ষণৰ বাবে উৎসাহিত কৰো৷ আপোনালোক সকলোৱে #JanShakti4JalShakti হেশ্বটেগ ব্যৱহাৰ কৰি নিজৰ তথ্য বিনিময় কৰিব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই আৰু এটা কথাৰ বাবে আপোনালোক সকলোকে ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিব বিচাৰিছো আৰু বিশ্বৰ সকলোকে ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিব বিচাৰিছো৷ ২১ জুন তাৰিখে পুনৰবাৰ যোগ দিৱসত যি সক্ৰিয়তাৰ সৈতে, উৎসাহৰ সৈতে, এটা এটা পৰিয়ালৰ তিনি–চাৰিটা প্ৰজন্ম, একত্ৰিত হৈ যোগ দিৱস পালন কৰিলে, সামূহিক স্বাস্থ্য সেৱাৰ বাবে যি সজাগতা বৃদ্ধি হৈছে তাত যোগ দিৱসৰ মাহাত্ম বৃদ্ধি হ’বলৈ ধৰিছে৷ সকলোৱে, বিশ্বৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তত সূৰ্য ওলোৱাৰ লগে লগেই যদি কোনোবাই তেওঁক স্বাগতম জনায় তেন্তে সেয়া সূৰ্য অস্ত যোৱাৰ পুৰী যাত্ৰা হিচাপে বিবেচিত হয়৷ বোধহয় এনেকুৱা স্থান নাই য’ত মানুহ আছে কিন্তু যোগৰ সৈতে জড়িত হোৱা নাই৷ যোগে ইমান ডাঙৰ আকাৰ লাভ কৰিছে৷ ভাৰতত, হিমালয়ৰ পৰা হিন্দু মহাসাগৰলৈ, চিয়াছিনৰ পৰা ছাবমেৰিনলৈ, এয়াৰ–ফ’ৰ্চৰ পৰা এয়াৰক্ৰাফ্ট কেৰিয়াৰলৈ, এচি জিমৰ পৰা উত্তপ্ত মৰুভূমিলৈ, গাঁৱৰ পৰা চহৰলৈ– য’তেই সম্ভৱ, এনেকুৱা কোনো স্থান নাই য’ত যোগ কৰা নাই৷ আনকি ইয়াক সামূহিক ৰূপত উদযাপনো কৰা হৈছে৷
বিশ্বৰ বিভিন্ন দেশৰ ৰাষ্ট্ৰপতি, প্ৰধানমন্ত্ৰী, খ্যাতনামা লোক, সাধাৰণ নাগৰিকে মোক টুইটাৰত দেখুৱাইছে যে কিদৰে তেওঁলোকে নিজৰ নিজৰ দেশত যোগ দিৱস পালন কৰিছে৷ সেই দিনা, বিশ্বক এক সুখী পৰিয়ালৰ দৰে দেখাইছিল৷
আমি সকলোৱে জানো যে এক সুস্থ সমাজৰ নিৰ্মাণৰ বাবে সুস্থ আৰু সংবেদনশীল ব্যক্তিৰ আৱশ্যক হয় আৰু যোগে এয়া সুনিশ্চিত কৰে৷ সেইবাবে যোগৰ প্ৰচাৰ হ’ল সমাজ সেৱাৰ এক মহান কাৰ্য৷ এনেকুৱা সেৱাক মান্যতা প্ৰদান কৰি তাক সন্মানিত কৰিব নালাগেনে? ২০১৯ বৰ্ষত যোগৰ প্ৰচাৰৰ বাবে আৰু বিকাশৰ বাবে উৎকৃষ্ট যোগদান কৰাৰ বাবে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ বঁটাৰ ঘোষণা এক সন্তোষৰ কথা হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ এই পুৰস্কাৰ বিশ্বৰ সেই সংগঠনসমূহক দিয়া হৈছে যাৰ বিষয়ে আপোনালোকে কল্পনাও কৰিব নোৱাৰে যে তেওঁলোকে কিদৰে যোগৰ প্ৰচাৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ যোগদান কৰিছে৷ উদাহৰণৰ বাবে, ‘জাপান যোগ নিকেতন’কেই লওক, তেওঁলোকে যোগক সমগ্ৰ জাপানতেই জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছে৷ ‘জাপান যোগ নিকেতন’ তাৰে বহু প্ৰতিষ্ঠান আৰু প্ৰশিক্ষণ কাৰ্যসূচী চলায় অথবা ইটালীৰ এণ্ট’নিয়েট্টা ৰ’জ্জিৰ নামেই লওক, তেওঁ সৰ্ব যোগ ইণ্টাৰনেচনেলৰ শুভাৰম্ভ কৰিছে আৰু সমগ্ৰ ইউৰোপত যোগৰ প্ৰচাৰ কৰিছে৷ এয়া এক প্ৰেৰণাদায়ী উদাহৰণ৷ যদি এয়া যোগৰ সৈতে জড়িত বিষয়, তেন্তে ভাৰতীয়সকল পিছ পৰি ৰ’ব নেকি? বিহাৰ যোগ বিদ্যালয়, মুংগেৰকো সন্মানিত কৰা হৈছে যি কেইবা দশক ধৰি যোগ শিক্ষা প্ৰদান কৰি আহিছে৷ সেইদৰে স্বামী ৰাজৰ্ষি মুনিকো সন্মানিত কৰা হৈছে৷ তেওঁ লাইফ মিছন আৰু লাকুলিশ্ব যোগ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্থাপনা কৰিছে৷ যোগৰ ব্যাপক উদযাপন আৰু যোগৰ বাৰ্তা ঘৰে–ঘৰে প্ৰেৰণ কৰাসকলক সন্মান প্ৰদান, দুয়োৱে এইবাৰৰ যোগ দিৱসক বিশেষ কৰি তুলিলে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ এই যাত্ৰা আজি আৰম্ভ হৈছে৷ নতুন ভাৱ, নতুন অনুভূতি, নতুন সংকল্প, নতুন সামৰ্থ,কিন্তু হয়, মই আপোনালোকৰ পৰামৰ্শৰ বাবে অপেক্ষা কৰিম৷ আপোনালোকৰ চিন্তা–ধাৰাৰ সৈচে জড়িত হোৱাটো মোৰ বাবে এক ডাঙৰ কথা৷ ‘মন কী বাত’টো কেৱল এক নিমিত্তহে মাথো৷ আহক আমি লগ হও, কথা পাতি থাকো৷ আপোনালোকৰ ভাৱনাসমূহ শুনো, বুজো৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা সেই ভাৱনাসমূহৰ সৈতে জীয়াই থকাৰ প্ৰয়াস কৰো৷ আপোনালোকৰ আশীৰ্বাদ বৰষি থাকক৷ আপোনালোকেই মোৰ প্ৰেৰণা, আপোনালোকেই মোৰ শক্তি৷ আহক, একে লগে‘মন কী বাত’ৰ আনন্দ গ্ৰহণ কৰি জীৱনৰ দায়িত্ব পালন কৰো৷ পুনৰবাৰ অহা মাহত ‘মন কী বাত’ত পুনৰ লগ পাম৷ আপোনালোক সকলোলৈ মোৰ অশেষ ধন্যবাদ৷
নমস্কাৰ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ আজিৰ ‘মন কী বাত’ আৰম্ভ কৰিবলৈ গৈ মন দুখেৰে ভৰি পৰিছে৷ ১০ দিন পূৰ্বে ভাৰত মাতাই নিজৰ বীৰ সুপুত্ৰক হেৰুৱাবলগীয়া হ’ল৷ এই পৰাক্ৰমী বীৰসকলে আমি এশ পঁচিশ কোটি ভাৰতীয়ৰ বাবে নিজৰ প্ৰাণ জলাঞ্জলি দিলে৷ দেশবাসীয়ে যাতে নিশ্চিতভাৱে নিদ্ৰামগ্ন হ’ব পাৰে তাৰ বাবে আমাৰ বীৰ সুপুত্ৰসকলে দিন-ৰাতি একাকাৰ কৰি পেলাইছিল৷ পুলৱামাৰ সন্ত্ৰাসবাদীৰ আক্ৰমণত বীৰ জোৱানসকলৰ অন্ত্যেষ্টিক্ৰিয়াৰ পিছত দেশবাসীৰ মন আঘাত আৰু আক্ৰোশে জৰ্জৰিত কৰিছে৷ শ্বহীদসকল তথা তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ প্ৰতি চাৰিওফালৰ সমবেদনা উচ্চাৰিত হৈছে৷ এই সন্ত্ৰাসবাদী হিংসাৰ বিৰুদ্ধে যি আবেগ আপোনাৰ, মোৰ মনত উদয় হৈছে, সেই একে আবেগেই প্ৰতিজন দেশবাসীৰ অন্তৰ্মন তথা মানৱতাত বিশ্বাসী বিশ্বৰ মানৱতাবাদী সমাজৰ মনতো উদয় হৈছে৷ ভাৰত মাতাৰ ৰক্ষাত নিজৰ প্ৰাণ উচৰ্গা কৰা সকলক, দেশৰ সকলো বীৰ সুপুত্ৰক মই প্ৰণাম জনাইছো৷ এই প্ৰাণত্যাগে সন্ত্ৰাসবাদক সমূলি ধ্বংস কৰাৰ বাবে আমাক অহৰহ প্ৰেৰণা যোগাব, আমাৰ সংকল্প অধিক শক্তিশালী কৰিব৷ আমি সকলোৱে জাতিবাদ, সম্প্ৰদায়বাদ, ক্ষেত্ৰবাদ আৰু বাকী সকলো মতভেদ পাহৰি দেশৰ সন্মুখত উত্থাপিত হোৱা এই প্ৰত্যাহ্বানৰ মুখামুখি হ’ব লাগিব যাতে সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে আমাৰ পদক্ষেপ পূৰ্বতকৈও যাতে অধিক দৃঢ় হয়, অধিক শক্তিশালী হয় আৰু নিৰ্ণায়ক হয়৷ আমাৰ সশস্ত্ৰবাহিনীয়ে সদায়েই অদ্বিতীয় সাহস আৰু পৰাক্ৰমৰ পৰিচয় দি আহিছে৷ শান্তিৰ স্থাপনাৰ বাবে য’ত তেওঁলোকে অতুলনীয় ক্ষমতা প্ৰদৰ্শিত কৰিছে, ঠিক তেনেদৰেই একে পৰাক্ৰমেৰে আক্ৰমণকাৰীকো উচিত প্ৰত্যুত্তৰ দিছে৷ আপোনালোকে দেখিছে যে আক্ৰমণৰ ১০০ ঘণ্টাৰ ভিতৰতেই কি ধৰণৰ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হ’ল৷ সেনাসকলে সন্ত্ৰাসবাদী আৰু তেওঁলোকৰ সমৰ্থনকাৰীসকলক সমুলংশে ধ্বংস কৰাৰ সংকল্প গ্ৰহণ কৰিছে৷ বীৰ সৈনিকসকলৰ প্ৰাণত্যাগৰ পিছত সংবাদ মাধ্যমৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ পৰিয়ালে যি প্ৰেৰণাদায়ী ভাষ্য প্ৰদান কৰিছে তাৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ দেশ উৎসাহিত হৈছে৷ বিহাৰৰ ভাগলপুৰৰ শ্বহীদ ৰতন ঠাকুৰৰ পিতৃ ৰামনিৰঞ্জন জীয়ে দুখৰ এই সময়তো যি সাহসৰ পৰিচয় দিছে তাৰ দ্বাৰা আমি সকলো উৎসাহিত হৈছো৷ তেওঁ কৈছে যে তেওঁ নিজৰ দ্বিতীয়জন সন্তানকো শত্ৰুৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ পঠাব আৰু প্ৰয়োজন হ’লে নিজেও যুদ্ধলৈ যাব৷ উৰিষ্যাৰ জগতসিং পুৰৰ শ্বহীদ প্ৰসন্ন চাহুৰ পত্নী মীনাজীৰ অদম্য সাহসক দেশে তবধ মানিথে৷ তেওঁ নিজৰ একমাত্ৰ পুত্ৰকো চিআৰপিএফৰ জোৱানত ভৰ্তি কৰিবলৈ প্ৰতিজ্ঞা কৰিছে৷ যেতিয়া ত্ৰিৰংগাৰে মেৰিয়াই শ্বহীদ বিজয় ছোৰেণৰ শৱদেহ ঝাৰখণ্ডৰ গুমলাত উপস্থিত হ’ল তেতিয়া তেওঁৰ ফুকলীয়া পুত্ৰই ক’লে যে তেওঁও সেনাবাহিনীত ভৰ্তি হ’ব৷ সেই সন্তানৰ সাহসে আজি ভাৰতবৰ্ষৰ সৰু-সৰু ল’ৰা-ছোৱালীবোৰ ভাৱনাক প্ৰকট কৰি তুলিছে৷ এনে ভাৱনাই আমাৰ বীৰ, পৰাক্ৰমী শ্বহীদসকলৰ ঘৰে-ঘৰে পৰিলক্ষিত হৈছে৷ আমাৰ এজনো বীৰ শ্বহীদ অপবাদ নহয়, তেওঁলোকৰ পৰিয়াল অপবাদ নহয়৷ লাগিলে সেয়া দেৱৰিয়াৰ শ্বহীদ মৌৰ্যৰ পৰিয়ালেই হওক, কাংগড়াৰ শ্বদীহ তিলকৰাজৰ পিতৃ-মাতৃয়েই হওক অথবা কোটাৰ শ্বহীদ হেমৰাজৰ ছবছৰীয়া সন্তানেই হওক- শ্বহীদৰ প্ৰতিটো পৰিয়ালৰ কাহিনী প্ৰেৰণাদায়ী৷ মই তৰুণ প্ৰজন্মক অনুৰোধ কৰিম যে এই পৰিয়ালসকলে যি সাহস প্ৰদৰ্শন কৰিছে, যি ভাৱনা প্ৰকট কৰিছে, সেয়া জনাৰ প্ৰয়াস কৰক৷ দেশভক্তি কি, ত্যাগ-তপস্যা কি-তাৰ বাবে আমি ইতিহাসৰ পুৰণি ঘটনাসমূহ জনাৰ প্ৰয়োজন নাই৷ আমাৰ চকুৰ সন্মুখতেই জীৱন্ত উদাহৰণ দেখিবলৈ পাইছো৷ এয়াই উজ্বল ভাৰতৰ ভৱিষ্যতৰ বাবে প্ৰেৰণাৰ কাৰক হৈ পৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, স্বাধীনতাৰ সময়ৰ পৰা দীৰ্ঘ দিনধৰি যি সৈনিক স্মাৰকৰ আমি প্ৰতীক্ষা কৰি আছিলো সেয়া সমাপ্ত হৈছে৷ এই বিষয়ে দেশবাসীৰ জিজ্ঞাসা, উৎসুকতা অত্যন্ত স্বাভাৱিক৷ নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত উদুপি, কৰ্ণাটকৰ শ্ৰী ঔংকাৰ শেট্টীজীয়ে ৰাষ্ট্ৰীয় সৈনিক স্মাৰক প্ৰস্তুত হোৱাত নিজৰ প্ৰসন্নতা প্ৰকাশ কৰিছে৷ ভাৰতত কোনো ৰাষ্ট্ৰীয় সৈনিক স্মাৰক নথকাত মই আচৰিত হোৱাৰ লগতো দুখো পাইছিলো৷ এনেকুৱা এক স্মাৰক য’ত ৰাষ্ট্ৰৰ বাবে প্ৰাণ ত্যাগ কৰা বীৰ জোৱানসকলৰ শৌৰ্য-বীৰ্যৰ গাঁথা সজাই ৰাখিব পাৰি৷ মই সিদ্ধান্ত ল’লো যে দেশত এনে এক স্মাৰক নিশ্চয় থকা উচিত৷
আমি ৰাষ্ট্ৰীয় সৈনিক স্মাৰক নিৰ্মাণৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলো আৰু মই সুখী যে এই স্মাৰক অতিশয় কম সময়ৰ ভিতৰতে নিৰ্মাণ হৈ উঠিছে৷ কাইলৈ অৰ্থাৎ ২৫ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিথে মই দেশবাসীলৈ এই ৰাষ্ট্ৰীয় সৈনিক স্মাৰকক, আমাৰ সেনালৈ উচৰ্গা কৰিম৷ দেশে নিজৰ ঋণ পৰিশোধ কৰাৰ বাবে এক সামান্য প্ৰয়াস কৰিব৷
দিল্লীৰ হৃদপিণ্ড অৰ্থাৎ সেই স্থান য’ত ইণ্ডিয়া গে’ট আৰু অমৰ যোৱান জ্যোতি আছে, তাৰে ঠিক কাষতেই এই নতুন স্মাৰক নিৰ্মাণ কৰা হৈছে৷ মোৰ বিশ্বাস যে ই দেশবাসীৰ বাবে এক তীৰ্থস্থল হিচাপে বিবেচিত হ’ব৷ ৰাষ্ট্ৰীয় সৈনিক স্মাৰক হ’ল স্বাধীনতাৰ পিছত সৰ্বোচ্চ বলিদান দিয়া জোৱানসকলৰ প্ৰতি ৰাষ্ট্ৰৰ কৃতজ্ঞতাৰ প্ৰতীক৷ স্মাৰকৰ ডিজাইনে আমাৰ অমৰ সৈনিকৰ অদম্য সাহসক প্ৰদৰ্শিত কৰে৷ ৰাষ্ট্ৰীয় সৈনিক স্মাৰকৰ ধাৰণা চাৰিটা ঐককেন্দ্ৰিক বৃত্ত অৰ্থাৎ চাৰিটা চক্ৰৰ ওপৰত কেন্দ্ৰীভূত হৈছে য’ত এজন সৈনিকৰ জন্মৰ পৰা আৰম্ভ কৰি প্ৰাণত্যাগলৈকে যাত্ৰাৰ চিত্ৰায়িত কৰা হৈছে৷ অমৰ চক্ৰই শ্বহীদ সৈনিকসকলৰ অমৰত্বক প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ দ্বিতীয় বৃত্ত বীৰত্বৰ চক্ৰ যি সৈনিকৰ সাহস আৰু বীৰত্বক প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ ইয়াত এনেকুৱা এক গেলেৰী আছে য’ত দেৱালত সৈনিকসকলৰ বীৰত্বৰ কাহিনী খোদিত কৰা হৈছে৷ ইয়াৰ পিছত ত্যাগ চক্ৰই সৈনিকসকলৰ বলিদানক প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ আমাৰ দেশৰ বাবে সৰ্বোচ্চ বলিদান দিয়া সৈনিকৰ নামৰ সোণালী আখৰেৰে লিখা হৈছে৷ ইয়াৰ পিছত ৰক্ষক চক্ৰ যি সুৰক্ষাক প্ৰদৰ্শিত কৰিছে৷ এই বৃত্তত ঘন খোজৰ প্ৰতিচ্ছবি আছে৷ এই খোজ সৈনিকৰ প্ৰতীক আৰু দেশৰ নাগৰিকক এই বাৰ্তা প্ৰদান কৰা হৈছে যে সৈনিকসকলে দেশৰ সীমাত অহৰহে পহৰা দি দেশবাসীক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰিছে৷ মুঠতে ৰাষ্ট্ৰীয় সৈনিক স্মাৰক দেশবাসীয়ে শ্বহীদ সৈন্যসকলৰ প্ৰতি নিজৰ কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিবলৈ অহা স্থান হিচাপে বিবেচিত হ’ব৷ এয়া সেই বলিদানীসকলৰ কাহিনী যিয়ে দেশৰ বাবে নিজৰ প্ৰাণ উচৰ্গা কৰিছে যাতে আমি জীৱিত থাকিব পাৰো, দেশ সুৰক্ষিত হৈ থাকিব পাৰে আৰু বিকশিত হ’ব পাৰে৷ দেশৰ বিকাশত আমাৰ সশস্ত্ৰবাহিনী, আৰক্ষী আৰু অৰ্ধসৈনিকবাহিনীয়ে যি অৱদান আগবঢ়াইছে সেয়া শব্দৰে অভিব্যক্ত কৰাটো অসম্ভৱ৷ যোৱা বছৰৰ অক্টোবৰ মাহত মই ৰাষ্ট্ৰীয় আৰক্ষী স্মাৰকক দেশলৈ উচৰ্গা কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো৷ সেয়াও আমাৰ চিন্তাধাৰাৰেই প্ৰতিবিম্ব য’ত আমি ভাবোঁ যে দেশে সেই পুৰুষ আৰু মহিলা আৰক্ষীসকলৰো প্ৰতি কৃতজ্ঞ হ’ব লাগে যি সকলো সময়তে আমাৰ সুৰক্ষাৰ সৈতে জড়িত৷ মই আশা প্ৰকাশ কৰিছো যে আপোনালোকে ৰাষ্ট্ৰীয় সৈনিক স্মাৰক আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় আৰক্ষী স্মাৰক দৰ্শন কৰিবলৈ নিশ্চয়কৈ আহিব৷ আপোনালোকে যেতিয়া ইয়ালৈ আহিব তেতিয়া ইয়াৰ আলোকচিত্ৰসমূহ ছ’চিয়েল মিডিয়াত যাতে নিশ্চয়কৈ বিনিময় কৰে যাতে অন্য লোকেও এই পবিত্ৰ স্থানলৈ অহাৰ উৎসাহ অনুভৱ কৰিব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ‘মন কী বাত’লৈ আপোনালোকৰ পৰা হাজাৰখন পত্ৰ, মন্তব্য মই বিভিন্ন মাধ্যমেৰে লাভ কৰো৷ এইবাৰ যেতিয়া মই আপোনালোকৰ মন্তব্য পঢ়ি আছিলো তেতিয়া ‘আতীশ মুখোপধ্যায়জী’ৰ এটা আমোদজনক টিপ্পনী চকুত পৰিল৷ তেখেতে লিখিছে যে ১৯০০ চনত ৩ মাৰ্চ তাৰিথে ইংৰাজসকলে বিৰছা মুণ্ডাক গ্ৰেপ্তাৰ কৰিছিল আৰু তেতিয়া তেওঁৰ বয়স মাত্ৰ ২৫ বছৰ আছিল৷ আচৰিত কথা এয়েই যে ৩ মাৰ্চত জামছেদজী টাটাৰো জয়ন্তী৷ আৰু আগলৈ তেওঁ লিখিছে যে এই দুয়োটা ব্যক্তিত্বই হ’ল দুটা ভিন্ন পাৰিবাৰিক পৃষ্ঠভূমিৰ আৰু দুয়োগৰাকীয়ে ঝাৰখণ্ডৰ ইতিহাসক সমৃদ্ধ কৰিছে৷ ‘মন কী বাত’ত ‘বিৰচা মুণ্ডা’ আৰু ‘জামছেদজী টাটা’ক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জনোৱাৰ জৰিয়তে ঝাৰখণ্ডৰ গৌৰৱময় ইতিহাসক প্ৰণাম কৰাৰ লেখীয়া কথা হয়৷ আতীশজী, মই আপোনাৰ সৈতে সহমত৷ এই দুই মহান বিভূতিয়ে কেৱল ঝাৰখণ্ডৰে নহয়, সমগ্ৰ দেশৰ নাম উজ্বল কৰিছে৷ সমগ্ৰ দেশ এওঁলোকৰ যোগদানৰ বাবে কৃতজ্ঞ৷ আজি যদি আমাৰ তৰুণ প্ৰজন্মৰ দিশ প্ৰদৰ্শনৰ বাবে কোনো প্ৰেৰণাদায়ী ব্যক্তিত্বৰ প্ৰয়োজন আছে তেন্তে তেওঁ হ’ল ভগৱান বিৰছা মুণ্ডা৷ ইংৰাজসকলে তেওঁ শুই থকা অৱস্থাত অতিশয় চালাকিৰে কৰায়ত্ব কৰিছিল৷ কিন্তু আপোনালোকে জানে নে ইংৰাজসকলে এনে কাপুৰুষালি কাম কিয় কৰিলে? কাৰণ ইমান ডাঙৰ সাম্ৰাজ্য থিয় কৰোৱা ইংৰাজেও তেওঁক ভয় কৰিছিল৷ ‘ভগৱান বিৰছা মুণ্ডা’ই কেৱল নিজৰ ধনু-কাঁড়ৰ জৰিয়তেই বন্দুক আৰু টোপ লোৱা ইংৰাজী শাসনক কঁপাই তুলিছিল৷ প্ৰকৃততে যেতিয়া জনতাই প্ৰেৰণাদায়ী নেতৃত্ব লাভ কৰে তেতিয়া অস্ত্ৰৰ শক্তিৰ ওপৰত জনতা শক্তি অধিক শক্তিশালী হৈ পৰে৷ ভগৱান বিৰছা মুণ্ডাই কেৱল ইংৰাজৰ সৈতে ৰাজনৈতিক স্বতন্ত্ৰতাৰ বাবে সংঘৰ্ষ কৰিছিল এনে নহয়, তেওঁ আদিবাসীসকলৰ বাবে সামাজিক আৰু আৰ্থিক অধিকাৰৰ বাবে যুঁজ কৰিছিল৷ তেওঁৰ অল্পদিনীয়া জীৱনতেই সকলোখিনি কৰি দেখুৱাইছিল৷ বঞ্চিত আৰু শোষিতৰ অন্ধকাৰ জীৱনলৈ তেওঁ সুৰুযৰ পোহৰ প্ৰদান কৰিছিল৷ ভগৱান বিৰছা মুণ্ডাই ২৫ বছৰ বয়সতেই জীৱনৰ বলিদান দিছিল৷ বিৰছা মুণ্ডাৰ দৰে ভাৰত মাতাৰ সুপুত্ৰ দেশৰ চাৰিও প্ৰান্তত আছে৷ বোধহয় ভাৰতৰ শতিকাজুৰি চলা স্বাধীনতাৰ এই আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ নকৰা ব্যক্তি নোলাবই৷ কিন্তু দুৰ্ভাগ্যৰ কথা এয়ে যে তেওঁলোকৰ ত্যাগ, শৌৰ্য আৰু বলিদানৰ কাহিনীয়ে নতুন প্ৰজন্মক স্পৰ্শই কৰিব পৰা নাই৷ যদি ভগৱান বিৰছা মুণ্ডাৰ দৰে ব্যক্তিত্বই আমাক অস্তিত্বৰ সৈতে পৰিচিত কৰায় তেন্তে জামছেদজীৰ দৰে ব্যক্তিত্বই দেশক বৃহৎ বৃহৎ সংস্থা প্ৰদান কৰিছে৷ জামছেদজী টাটা প্ৰকৃতাৰ্থতেই দূৰদ্ৰষ্টা ব্যক্তি আছিল যিয়ে কেৱল ভাৰত ভৱিষ্যত প্ৰত্যক্ষ কৰাই নহয়, ইয়াৰ শক্তিশালী ভেঁটিটোও লক্ষ্য কৰিছিল৷ তেওঁ ভালদৰেই জানিছিল যে ভাৰতক বিজ্ঞান, প্ৰযুক্তি আৰু উদ্যোগৰ কেন্দ্ৰ হিচাপে গঢ়ি তোলাটো অতিশয় আৱশ্যক৷ এয়া তেওঁৰ বীক্ষণৰ পৰিণামস্বৰূপেই টাটা ইন্সটিটিউট অব্ ছায়েন্সৰ স্থাপন হ’ল যাক বৰ্তমানে ইণ্ডিয়ান ইন্সটিটিউট অব্ ছায়েন্স বুলি জনা যায়৷ এয়াই নহয়, তেওঁ টাটা ষ্টীলৰ দৰে বহুতো বিশ্বমানৰ সংস্থা আৰু উদ্যোগৰো স্থাপন কৰিছিল৷ জামছেদজী টাটা আৰু স্বামী বিবেকানন্দৰ সাক্ষাৎ আমেৰিকা যাত্ৰাৰ সময়ত জাহাজত হৈছিল৷ তেতিয়া তেওঁলোক দুয়োৱে ভাৰতত বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ প্ৰচাৰৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছিল৷ কোৱা হয়…এই আলোচনাৰ ফলস্বৰূপেই ইণ্ডিয়ান ইন্সটিটিউট অব্ ছায়েন্সৰ সূচনা হৈছিল৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ দেশৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী মোৰাৰজী দেশাইৰ ২৯ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে জন্ম হৈছিল৷ আমি সকলোৱে জানো যে এই দিনটো প্ৰতি চাৰি বছৰৰ মূৰে মূৰে আহে৷ সহজ, শান্তিপূৰ্ণ, ব্যক্তিত্বৰ ধনী মোৰাৰজী ভাই দেশৰ সবাতোকৈ অনুশাসিত নেতাসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম আছিল৷ স্বতন্ত্ৰ ভাৰতত সবাতোকৈ অধিক বাজেট প্ৰস্তুত কৰাৰ অভিলেখ মোৰাৰজী ভাই দেশাইৰ নামতেই আছে৷ মোৰাৰজী দেশায়ে কঠিন সময়ত ভাৰতক নেতৃত্ব প্ৰদান কৰিছিল৷ ইয়াৰ বাবে ভৱিষ্যতৰ প্ৰজন্ম তেওঁৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞ হৈ ৰ’ব৷ মোৰাৰজী ভাই দেশায়ে গণতন্ত্ৰৰ ৰক্ষাৰ বাবে জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ বিৰুদ্ধে আন্দোলনত নিজকে সঁপি দিছিল৷ ইয়াৰ বাবে বৃদ্ধাৱস্থাতো তেওঁ মূল্য ভৰিবলগীয়া হ’ল৷ সেইসময়ৰ চৰকাৰে তেওঁক গ্ৰেপ্তাৰ কৰি কাৰাবাসলৈ প্ৰেৰণ কৰিলে৷ কিন্তু ১৯৭৭ চনত যেতিয়া জনতা দলে নিৰ্বাচনত জয় লাভ কৰিলে তেতিয়া তেওঁ দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী হ’ল৷ তেওঁৰ কাৰ্যকালৰ সময়চোৱাত ৪৪তম সংবিধান সংশোধনী কৰা হ’ল৷ এয়া এইবাবেই গুৰুত্বপূৰ্ণ কিয়নো জৰুৰীকালীন অৱস্থাত যি ৪২তম সংশোধনী কৰা হৈছিল, য’ত উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ শক্তিক কম কৰাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল, যি আমাৰ গণতান্ত্ৰিক মূল্যবোধত আঘাত হানিছিল- তাক পুনৰ ওভতাই পঠিওৱা হ’ল৷ যিদৰে ৪৪তম সংশোধনীৰ জৰিয়তে সংসদ আৰু বিধানসভাৰ কাৰ্যবাহীৰ খবৰ বাতৰি কাকতৰ জৰিয়তে প্ৰকাশৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল, ইয়াৰ অধীনত উচ্চতম ন্যায়ালয়ৰ কিছুমান ক্ষমতা বাহাল ৰখা হ’ল৷ এই সংশোধনীত ইয়াৰো ব্যৱস্থা কৰা হ’ল যে সংবিধানৰ অনুচ্ছেদ ২০ আৰু ২১ৰ অধীনত পোৱা মৌলিক অধিকাৰসমূহ জৰুৰীকালীন অৱস্থাতো নিষেধৰ সন্মুখীন হ’ব নোৱাৰিব৷ প্ৰথমবাৰলৈ এনেকুৱা ব্যৱস্থা কৰা হ’ল যে কেবিনেটৰ লিখিত অনুমোদনৰ ভিত্তিতহে ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ কথা ঘোষণা কৰিব পাৰিব৷ লগতে ইয়াকো সিদ্ধান্ত লোৱা হ’ল যে জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সময়সীমা ছমাহতকৈ অধিক বৃদ্ধি কৰিব নোৱাৰিব৷ এইদৰে মোৰাৰজী ভায়ে এয়া সুনিশ্চিত কৰিলে যে জৰুৰীকালীন অৱস্থা প্ৰণয়ন কৰি ১৯৭৫ চনত যিদৰে গণতন্ত্ৰৰ হত্যা কৰা হৈছিল, সেয়া ভৱিষ্যতে যাতে পুনৰ দোহৰা নহয়৷ ভাৰতীয় গণতন্ত্ৰৰ মাহাত্ম বৰ্তাই ৰখাৰ তেওঁৰ অতুলনীয় সহযোগিতাক ভৱিষ্যতৰ প্ৰজন্মই সদায়েই মনত ৰাখিব৷ পুনৰবাৰ এনে এজন মহান নেতাৰ প্ৰতি মই নিজৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, প্ৰতিবছৰৰ দৰে এইবাৰো পদ্ম বঁটাকলৈ উৎসুকতা প্ৰকাশ হোৱা দেখা গৈছিল৷ আজি আমি নতুন ভাৰতৰ দিশত অগ্ৰসৰ হৈছো৷ ইয়াত আমি সেইসমূহ লোকক সন্মান কৰিব লাগে যি তৃণমূল পৰ্যায়ত নিজৰ কাম নিষ্ঠাৰে কৰে, নিজৰ পৰিশ্ৰমৰ বলত বিভিন্ন প্ৰকাৰে যি আনৰ জীৱনলৈ ধনাত্মক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে৷ প্ৰকৃততে তেওঁৱেই সত্য কৰ্মযোগী যিয়ে জনসেৱা, সমাজসেৱা আৰু এই সকলোৰে ঊৰ্ধত ৰাষ্ট্ৰসেৱাৰ প্ৰতি নিঃস্বাৰ্থভাৱে জড়িত হৈ আছে৷ আপোনালোকে দেখিছে যে যেতিয়া পদ্ম বঁটাৰ ঘোষণা কৰা হয় তেতিয়া মানুহে সোধে, এওঁ কোন হয়? এক প্ৰকাৰে ইয়াক মই অধিক সফল বুলি কওঁ কাৰণ তেওঁলোকৰ বিষয়ে টিভি, আলোচনা অথবা বাতৰি-কাকতৰ প্ৰথম পৃষ্ঠাত প্ৰকাশ নহয়৷ তেওঁলোক চকমকীয়া পৃথিৱীৰ পৰা দূৰৈত, কিন্তু এওঁলোকে এনে লোক যি প্ৰচাৰবিমুখ৷ কেৱল তৃণমূল পৰ্যায়ত কাম কৰাত বিশ্বাসী৷ গীতাৰ বাণী ‘যোগঃ কৰ্মসু কৌশলম’ৰ দৰে এওঁলোকে জীৱন অতিবাহিত কৰে৷ মই এনে কিছুমান লোকৰ বিষয়ে আপোনালোকক জনাবলৈ বিচাৰিছো৷ উৰিষ্যাৰ দৈতাৰি নায়কৰ বিষয়ে আপোনালোকে নিশ্চয় শুনিছে৷ তেওঁক ‘কেনেল মেন অব্ দা উৰিষ্যা’ বুলি এনেয়ে নকয়৷ দৈতাৰি নায়কে নিজৰ গাঁৱত নিজে হাতেৰে পাহাৰ কাটি তিনি কিলোমিটাৰ পৰ্যন্ত পথ নিৰ্মাণ কৰিছে৷ নিজৰ পৰিশ্ৰমৰ দ্বাৰা সিঞ্চন আৰু পানীৰ সমস্যা তেওঁ সদায়ৰ বাবে নোহোৱা কৰি দিছে৷ গুজৰাটৰ আব্দুল গফুৰ খট্ৰিৰ কথাকেই ধৰক৷ তেওঁ কচ্চৰ পৰম্পৰাগত ৰোগন চিত্ৰকলাক পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ অদ্ভুত কাম কৰিছে৷ তেওঁ এই দুৰ্লভ চিত্ৰকলাক নতুন প্ৰজন্মক প্ৰদান কৰাৰ বাবে কাম কৰি আছে৷ আব্দুল গফুৰৰ দ্বাৰা প্ৰস্তুত ‘ট্ৰি অব্ লাইফ’ কলাকৃতিক মই আমেৰিকাৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি বাৰাক ওবামাক উপহাৰ দিছিলো৷ পদ্ম পুৰষ্কাৰ প্ৰাপ্ত মাৰাঠৱাড়ৰ ছব্বীৰ চৈয়দক গো-মাতাৰ সেৱক হিচাপে জনা যায়৷ তেওঁ যিদৰে নিজৰ সমগ্ৰ জীৱন গো-মাতাৰ সেৱাত সমৰ্পিত কৰিছে সেয়া সঁচাকৈয়ে প্ৰশংসাৰ পাত্ৰ৷ মাদুৰাইৰ চিত্ৰা পিল্লাইয়ে প্ৰথমবাৰলৈ তামিলনাডুত কলঞ্জিয়াম আন্দোলনৰ জৰিয়তে পীড়িত আৰু শোষিতসকলক সৱলীকৰণ কৰাৰ দিশত প্ৰয়াস কৰিছিল৷ লগতে সম্প্ৰদায় আধাৰিত লঘূ বিত্তীয় ব্যৱস্থাৰো প্ৰণয়ন কৰিছিল৷ আমেৰিকাৰ টাও পৰ্চন-লিঞ্চৰ বিষয়ে শুনি আপুনি আচৰিত হৈ যাব৷ লিঞ্চ আজি যোগৰ এক জীৱন্ত সংস্থা হৈ পৰিছে৷ এশ বছৰ বয়সতো তেওঁ সমগ্ৰ বিশ্বৰ লোকক যোগৰ প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰি আছে আৰু এতিয়ালৈ ডেৰ হাজাৰৰ লোকক যোগ শিক্ষক হিচাপে গঢ়ি তুলিছে৷ ঝাৰখণ্ডত ‘লেডী টাৰ্জান’ হিচাপে খ্যাত যমুনা টুডুৱে টিম্বাৰ মাফিয়া আৰু নক্সালপন্থীসকলৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ ঘোষণা কৰি কেৱল সাহসিক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে৷ তেওঁ কেৱল ৫০ হেক্টৰ অৰণ্য ধ্বংস হোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰাই নহয়, দহ হাজাৰ মহিলাক একত্ৰিত কৰি গছ আৰু বন্যজীৱৰ সুৰক্ষাৰ বাবেও উৎসাহিত কৰিছে৷ এয়া যমুনাজীৰ পৰিশ্ৰমৰ প্ৰতাপৰ ফলতেই আজি গাঁওবাসীয়ে প্ৰত্যেক শিশুৰ জন্মত ১৮ জোপা গছপুলি আৰু ছোৱালীৰ বিয়াত ১০ জোপা গছপুলি ৰোপণ কৰে৷ গুজৰাটৰ মুক্তাবেন পংকজকুমাৰ দগলীৰ কাহিনীয়ে আপোনাক প্ৰেৰণাৰে ভৰাই তুলিব৷ নিজে দিব্যাংগ হোৱা স্বত্বেও তেওঁ দিব্যাংগ মহিলাৰ উত্থানৰ বাবে যি কাম কৰিলে, তেনে উদাহৰণ পোৱা অতিশয় কঠিন৷ চক্ষু মহিলা সেৱাকুঞ্জ নামৰ এটা সংস্থা স্থাপন কৰি নেত্ৰহীন শিশুসকলক আত্মনিৰ্ভৰ কৰি তোলাৰ পুণ্য কৰ্মত তেওঁ ব্যস্ত৷ বিহাৰৰ মুজাফ্ফৰপুৰৰ কিসান চাচী অৰ্থাৎ ৰাজকুমাৰী দেৱীৰ কাহিনীও যথেষ্ট প্ৰেৰণাদায়ক৷ মহিলা সশক্তিকৰণ আৰু খেতিক লাভজনক কৰি তোলাৰ দিশত তেওঁ আদৰ্শ স্থাপন কৰিছে৷ কিসান চাচীয়ে নিজৰ এলেকাৰ ৩০০ গৰাকী মহিলাৰ দ্বাৰা আত্ম-সহায়ক গোট গঠন কৰি আৰ্থিকৰূপত স্বাৱলম্বী কৰি তুলিছে৷ তেওঁৰ গাঁৱৰ মহিলাসকলক খেতিৰ সৈতে কৰ্ম সংস্থাপনৰ অন্য সাধনসমূহৰো প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰিছে৷ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা এয়ে যে তেওঁ খেতিৰ সৈতে প্ৰযুক্তি জড়িতৰ কামো কৰিছে আৰু মোৰ দেশবাসীসকল, বোধহয় এইবাৰেই প্ৰথম যে পদ্ম পুৰষ্কাৰ পোৱা ব্যক্তিসকলৰ ১২জনেই কৃষক৷ সাধাৰণতে কৃষি জগতৰ সৈতে জড়িত বহু কোম লোকে আৰু প্ৰত্যক্ষ খেতি কৰোতাসকলৰ বহু কম লোকে পদ্মশ্ৰীৰ সূচীলৈ আহে৷ এয়া নিজৰ মাজতেই, পৰিৱৰ্তিত হিন্দুস্তানৰ এক জীৱন্ত প্ৰতিচ্ছবি৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই আজি আপোনালোকৰ সৈতে হৃদয়স্পৰ্শী কেইটামান অভিজ্ঞতা বিনিময় কৰিবলৈ ওলাইছো৷ আজিকালি দেশৰ য’লৈ যাও তাতেই ‘আয়ুষ্মান ভাৰত’ৰ যোজনা পিএম-জেএৱাই অৰ্থাৎ প্ৰধানমন্ত্ৰী জন আৰোগ্য যোজনাৰ হিতাধিকাৰীসকলৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰাৰ প্ৰয়াস কৰো৷ কিছুমান লোকৰ সৈতে কথা-বাৰ্তা পতাৰ সুবিধা পাওঁ৷ অকলশৰীয়া মাকে টকাৰ অভাৱত তেওঁৰ সন্তানৰ চিকিৎসা কৰোৱাব পৰা নাছিল৷ এই যোজনাৰ দ্বাৰা তেওঁৰ চিকিৎসা হ’ল আৰু সুস্থও হ’ল৷ ঘৰৰ মুৰব্বীয়ে পৰিশ্ৰম কৰি নিজৰ পৰিয়াল চলোৱা মানুহজন দূৰ্ঘটনাগ্ৰস্ত হ’ল, কামলৈ যাব পৰা নাছিল- এই যোজনাৰ দ্বাৰা তেওঁ উপকৃত হ’ল আৰু পুনৰ সুস্থ হৈ উঠিল৷ নতুন জীৱন লাভ কৰিলে৷
ভাতৃ আৰু ভগ্নীসকল, যোৱা পাঁচ মাহত প্ৰায় বাৰ লাখ দুখীয়া পৰিয়ালে এই যোজনাৰ পৰা উপকৃত হৈছে৷ মই দেখিছো যে দুখীয়াসকলৰ জীৱনলৈ কিদৰে পৰিৱৰ্তন আহিছে৷ আপোনালোকেও যদি কোনো দুখীয়া পৰিয়ালক জানে যি টকাৰ অভাৱত চিকিৎসা কৰিব পৰা নাই, তেওঁক এই যোজনাৰ বিষয়ে অৱগত কৰাওক৷ এই যোজনা এনে দুখীয়া পৰিয়ালৰ বাবেই প্ৰণয়ন কৰা হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, বিদ্যালয়সমূহত পৰীক্ষা আৰম্ভ হ’ব৷ সমগ্ৰ দেশত বিভিন্ন শিক্ষা-ব’ৰ্ড আৰু কেইটামান দিনৰ পিছতে দশম তথা দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ পৰীক্ষা আৰম্ভ হ’ব৷ পৰীক্ষা দিবলৈ ওলোৱা সমূহ বিদ্যাৰ্থী তথা তেওঁৰ অভিভাৱক, শিক্ষকসকলক মোৰ তৰফৰ পৰা আন্তৰিক শুভকামনা থাকিল৷
কিছুদিন পূৰ্বে দিল্লীৰ টাউন হলত ‘পৰীক্ষা পে চৰ্চা’ শীৰ্ষত এক বৃহৎ আয়োজন হৈছিল৷ এই টাউন হল কাৰ্যসূচীত প্ৰযুক্তিৰ জৰিয়তে দেশ-বিদেশৰ কোটি কোটি শিক্ষাৰ্থীৰ সৈতে, তেওঁলোকৰ অভিভাৱকৰ সৈতে, শিক্ষকৰ সৈতে কথা পতাৰ সুবিধা লাভ কৰিছিলো৷ ‘পৰীক্ষা পে চৰ্চা’ৰ বিশেষত্ব হ’ল যে পৰীক্ষাৰ সৈতে জড়িত বিভিন্ন বিষয়ৰ ওপৰত মুকলিকৈ আলোচনা হ’ল৷ বিদ্যাৰ্থী উপকৃত হ’ব পৰা বিভিন্ন বিষয় উত্থাপিত হ’ল৷ সকলো শিক্ষাৰ্থী, পিতৃ-মাতৃয়ে ইউ টিউবত এই সমগ্ৰ কাৰ্যসূচীটোৰ ভিডিঅ’ ৰেকৰ্ডিং প্ৰত্যক্ষ কৰিব পাৰিব আৰু অনাগত পৰীক্ষাৰ বাবে মোৰ সকলো এগজাম ৱাৰিয়ৰ্ছলৈ অলেখ শুভকামনা থাকিল৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰতৰ কথা ক’লে উৎসৱৰ কথা কোৱা নাযাবনে? এনেকুৱা হ’বই নোৱাৰে৷ বোধহয় আমাৰ দেশত গুৰুত্ব নথকা, উৎসৱ নথকা দিন নায়েই৷ কাৰণ সহস্ৰ বৰ্ষ পুৰণি সংস্কৃতিৰ ঐতিহ্য আমাৰ সৈতে আছে৷ কিছুদিন পিছতে মহাশিৱৰাত্ৰি অনুষ্ঠিত হ’ব আৰু এইবাৰৰ শিৱৰাত্ৰি সোমবাৰে হ’ব আৰু যেতিয়া শিৱৰাত্ৰি সোমবাৰে হ’ব তেতিয়া তাৰ এক বিশেষ গুৰুত্ব আমাৰ মন-মন্দিৰত উজ্বলি উঠে৷ এই শিৱৰাত্ৰিৰ মহান পৰ্বত মই আপোনালোকলৈ অলেখ শুভকামনা জনালো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুদিন পূৰ্বে মই কাশীলৈ গৈছিলো৷ তাতে মই কিছু দিব্যাংগ ভাতৃ-ভগ্নীসকলৰ সৈতে সময় অতিবাহিত কৰাৰ অৱকাশ পালো৷ তেওঁলোকৰ সৈতে বহু বিষয়ৰ ওপৰত চৰ্চা হ’ল৷ তেওঁলোকৰ আত্মবিশ্বাস অতিশয় প্ৰভাৱী আছিল-উৎসাহক আছিল৷ কথা-বাৰ্তাৰ মাজতে এক প্ৰজ্ঞাচক্ষু তৰুণে ক’লে যে তেওঁ এজন মঞ্চশিল্পী৷ মই মনোৰঞ্জনৰ বিভিন্ন কাৰ্যত মিমিক্ৰি কৰো৷ মই এনেই সুধিলো যে আপুনি কাৰ মিমিক্ৰি কৰে৷ তেতিয়া তেওঁ ক’লে যে মই প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ মিমিক্ৰি কৰো৷ মই তেওঁক দেখুৱাবলৈ কোৱাত তেওঁ ‘মন কী বাত’ত মই যি ধৰণে কথা কওঁ ঠিক তেনেকৈ মিমিক্ৰি কৰি দেখুৱালে আৰু এয়া মোৰ বাবে এক আশ্বৰ্যকৰ অভিজ্ঞতা আছিল৷ ‘মন কী বাত’ কেৱল মানুহে নুশুনে, ইয়াৰ বহু উপলক্ষ মনতো ৰাখে, এই কথাই মোক প্ৰসন্ন কৰি তুলিলে৷ মই সঁচাকৈয়ে সেই দিব্যাংগ তৰুণজনৰ শক্তিত প্ৰভাৱিত হ’লো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ‘মন কী বাত’ কাৰ্যসূচীৰ সৈতে আপোনালোকৰ সৈতে জড়িত হোৱাটো মোৰ বাবে এক অনন্য অনুভৱ৷ ৰেডিঅ’ৰ জৰিয়তে কোটি কোটি পৰিয়ালৰ মুখামুখি হওঁ৷ বহুসময়ত আপোনালোকৰ সৈতে কথা পাতোতে, আপোনালোকৰ চিঠি পঢ়োতে অথবা আপোনালোকে ফোনত প্ৰেৰণ কৰা চিন্তা-ধাৰা শুনি মোৰ এনেকুৱা অনুভৱ হয় যে আপোনালোকে মোক নিজৰ পৰিয়ালৰ অংশ বুলি মানি লৈছে৷ এয়া মোৰ বাবে এক সুখদ অনুভূতি৷
বন্ধুসকল, নিৰ্বাচন হ’ল গণতন্ত্ৰৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ উৎসৱ৷ অহা দুমাহত আমি সকলোৱে নিৰ্বাচনী কাৰ্যত ব্যস্ত হৈ পৰিম৷ মই নিজেও এই নিৰ্বাচনৰ এক প্ৰত্যাশী৷ সুস্থ গণতান্ত্ৰিক পৰম্পৰাৰ সন্মান কৰি অহা ‘মন কী বাত’ মে’ মাহৰ শেষৰটো দেওবাৰে প্ৰচাৰ হ’ব৷ অৰ্থাৎ মাৰ্চ মাহ, এপ্ৰিল মাহ আৰু মে’ মাহ, এই তিনিমাহৰ আমাৰ যি ভাৱনা মই নিৰ্বাচনৰ পিছত এক নতুন বিশ্বাসৰ সৈতে আপোনালোকৰ আশীৰ্বাদৰ সৈতে পুনৰবাৰ ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে আমাৰ কথা-বাৰ্তা আৰম্ভ কৰিম আৰু বহু বছৰলৈ আপোনালোকৰ সৈতে ‘মন কী বাত’ কৰি থাকিম৷ পুনৰবাৰ আপোনালোক সকলোকে আন্তৰিক ধন্যবাদ যাচিছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ এই মাহৰ ২১ তাৰিখে আমি এক শোকবাৰ্তা পালো৷ কৰ্ণাটকৰ টুমকুৰ জিলাৰ শ্ৰী সিদ্ধগংগা মঠৰ চিকিৎসক শ্ৰী শ্ৰী শ্ৰী শিৱকুমাৰজীয়ে দেহত্যাগ কৰিলে৷ শিৱকুমাৰ স্বামীজীয়ে নিজৰ সম্পূৰ্ণ জীৱন সমাজ সেৱাত সমৰ্পিত কৰিছিল৷ ভগৱান বাসৱেশ্বৰে আমাক শিকাইছে- ‘‘কায়কাৱে কৈলাশ’’- অৰ্থাৎ কঠিন পৰিশ্ৰমেৰে নিজৰ দায়িত্ব পালন কৰাটো ভগৱান শিৱৰ বাসস্থান কৈলাশ ধামলৈ যোৱাৰ সমান হয়৷ শিৱকুমাৰ স্বামীজীয়ে এই দৰ্শনৰ আধাৰতে নিজৰ ১১১ বৰ্ষীয় জীৱনকালত সহস্ৰাধিক লোকৰ সামাজিক, শৈক্ষিক আৰু আৰ্থিক উত্থানৰ বাবে কাম কৰিছিল৷ তেওঁৰ খ্যাতি এনে এক বিদ্বানৰ ৰূপত আছিল যাৰ ইংৰাজী, সংস্কৃত আৰু কন্নড় এই তিনিওটা ভাষাতে সমানে বুৎপত্তি আছিল৷ তেওঁ এজন সমাজ সংস্কাৰক আছিল৷ জনসাধাৰণতে যাতে ভোজন, আশ্ৰয়, শিক্ষা আৰু আধ্যাত্মিক জ্ঞান লাভ কৰিব পাৰে, তাৰবাবে তেওঁ সমগ্ৰ জীৱন প্ৰয়াস কৰিছিল৷ কৃষকসকলৰ সকলো দিশৰ পৰা যাতে কল্যাণ হয় এয়া স্বামীজীৰ জীৱনৰ প্ৰাথমিকতা আছিল৷ সিদ্ধগংগা মঠত নিয়মিতৰূপে পশু আৰু কৃষক মেলাৰ আয়োজন কৰিছিল৷ মই বহুবাৰ পৰম পূজনীয় স্বামীজীৰ আশীৰ্বাদন লাভ কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছো৷ ২০০৭ চনত শ্ৰী শ্ৰী শ্ৰী শিৱকুমাৰ স্বামীজীৰ শতাব্দী বৰ্ষ উৎসৱ সমাৰোহলৈ আমাৰ ভুতপূৰ্ব ৰাষ্ট্ৰপতি ডঃ এ.পি.জে. আব্দুল কালাম গৈছিল৷ কালাম চাহাবে এই উপলক্ষে পূজ্য স্বামীজীৰ বাবে এটা কবিতা শুনাইছিল৷ তেওঁ কৈছিলঃ
“O my fellow citizens – In giving, you receive happiness,
In Body and Soul – You have everything to give.
If you have knowledge – share it
If you have resources – share them with the needy.
You, your mind and heart
To remove the pain of the suffering, And, cheer the sad hearts.
In giving, you receive happiness Almighty will bless, all your actions.”
ডঃ কালাম চাহাবৰ এই কবিতা শ্ৰী শ্ৰী শ্ৰী শিৱকুমাৰ স্বামীজীৰ জীৱন আৰু সিদ্ধগংগা মঠৰ অভিযানক সুন্দৰভাৱে চিত্ৰায়িত কৰে৷ পুনৰবাৰ মই এই মহাপুৰুষলৈ মোৰ শ্ৰদ্ধা নিবেদিছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল৷ ২৬ জানুৱাৰী ১৯৫০ত আমাৰ দেশত সংবিধান প্ৰণয়ন হৈছিল আৰু সেইদিন ধৰি আমাৰ দেশত গণতন্ত্ৰ স্থাপিত হৈছে আৰু কালি আমি ধুমধামেৰে গণতন্ত্ৰ দিৱস পালন কৰিলো৷ কিন্তু আজি মই কেইটামান কথা ক’বলৈ বিচাৰিছো৷ আমাৰ দেশত এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ সংস্থা আছে যি আমাৰ গণতন্ত্ৰৰ অভিন্ন অংগ হোৱাৰ লগতে আমাৰ গণতন্ত্ৰতকৈও প্ৰাচীন- মই ভাৰতৰ নিৰ্বাচন আয়োগৰ বিষয়ে কৈছো৷ ২৫ জানুৱাৰীত নিৰ্বাচন আয়োগৰ প্ৰতিষ্ঠা দিৱস আছিল৷ এই দিনটোক ‘ৰাষ্ট্ৰীয় ভোটদাতা দিৱস’ হিচাপে পালন কৰা হয়৷ ভাৰতত যি পৰ্যায়ত নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হয় সেয়া দেখি বিশ্বৰ অন্য প্ৰান্তৰ লোক আচৰিত হয়৷ আমাৰ নিৰ্বাচন আয়োগে যি দক্ষতাৰে ইয়াৰ আয়োজন কৰে সেয়া প্ৰত্যক্ষ কৰি প্ৰত্যেক দেশবাসীয়ে নিৰ্বাচন আয়োগক লৈ গৌৰৱ কৰাটো স্বাভাৱিক৷ আমাৰ দেশত এয়া সুনিশ্চিত কৰাৰ বাবে কোনো ক্ৰুটি ৰখা নহয় যে ভাৰতৰ প্ৰত্যেক নাগৰিক যি এক পঞ্জীকৃত ভোটদাতা- তেওঁ যাতে ভোটদান কৰাৰ অৱকাশ লাভ কৰিব পাৰে৷
যেতিয়া আমি শুনো যে হিমাচল প্ৰদেশত সমুদ্ৰপৃষ্ঠৰ পৰা ১৫,০০০ ফুট উচ্চতাত ভোটদান কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হৈছে, আন্দামান নিকোবৰ দ্বীপপুঞ্জত দূৰণিত দ্বীপত ভোটিঙৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে, আৰু আমাৰ গুজৰাটৰ বিষয়েতো আপোনালোকে নিশ্চয় শুনিছে যে গিৰ হাবিত, এক সুদূৰ ক্ষেত্ৰত এটা ভোটিং কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰা হৈছে য’ত কেৱল এজন ভোটদাতা আছে৷ কল্পনা কৰক…কেৱল এজন ভোটদাতাৰ বাবে৷ যেতিয়া এই কথাবোৰ শুনো তেতিয়া নিৰ্বাচন আয়োগৰ ওপৰত গৌৰৱবোধ হোৱাটো স্বাভাৱিক৷ সেই এজন ভোটদাতাক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰি, সেই ভোটদাতাই যাতে ভোটদান কৰিব পাৰে, ইয়াৰ বাবে নিৰ্বাচন আয়োগৰ কৰ্মচাৰীসকলৰ সম্পূৰ্ণ দল দূৰ-দুৰণিলৈ গৈ ভোটিঙৰ ব্যৱস্থা কৰে আৰু ইয়াতেই আমাৰ গণতন্ত্ৰৰ সৌন্দৰ্যতা প্ৰকাশ পায়৷
মই আমাৰ গণতন্ত্ৰক নিৰন্তৰভাৱে সৱলীকৰণ কৰাৰ প্ৰয়াসৰ বাবে নিৰ্বাচন আয়োগক প্ৰশংসা কৰিছো৷ মই সকলো ৰাজ্যৰ নিৰ্বাচন আয়োগৰ সকলো সুৰক্ষা কৰ্মীক, অন্য সকলো কৰ্মচাৰীকো প্ৰশংসা কৰিছো যিসকলে এই ভোটদান প্ৰক্ৰিয়াত অংশগ্ৰহণ কৰে আৰু স্বতন্ত্ৰ তথা নিৰপেক্ষ নিৰ্বাচন সুনিশ্চিত কৰে৷
এই বছৰত আমাৰ দেশত লোকসভাৰ নিৰ্বাচন হ’ব৷ এইবাৰ একবিংশ শতিকাত জন্ম হোৱা তৰুণ প্ৰজন্মই লোকসভাৰ নিৰ্বাচনত ভোটদান কৰিব৷ তেওঁলোকৰ বাবে দেশৰ দায়িত্ব নিজৰ কান্ধত লোৱাৰ সময় আহি পৰিছে৷ এতিয়া তেওঁলোকে দেশৰ নিৰ্ণয় প্ৰক্ৰিয়াৰ অংশীদাৰ হ’ব৷ নিজৰ সপোন, দেশৰ সপোনৰ সৈতে সংবদ্ধ হোৱাৰ সময় আহি পৰিছে৷ মই যুৱ প্ৰজন্মক আহ্বান জনাব খুজিছো যে যদি তেওঁলোক ভোটদানৰ বাবে যোগ্য হৈছে তেন্তে নিশ্চয়কৈ ভোটদাতাৰ ৰূপত পঞ্জীয়ন কৰক৷ আমি প্ৰত্যেকেই এয়া অনুধাৱন কৰিব লাগে যে দেশত ভোটাদন কৰা, ভোটৰ অধিকাৰ লাভ কৰা, এয়া জীৱনৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ উপলব্ধিসমূহৰ মাজৰ এটা৷ ইয়াৰ লগতে ভোটদান কৰা মোৰ এক কৰ্তব্য- এই ভাব আমাৰ অন্তৰ্ভাগত থাকিব লাগে৷ জীৱনত যদি কেতিয়াবা ভোটদান কৰিবলৈ নাপায় তেন্তে তেওঁ পীড়া অনুভৱ কৰিব লাগে৷ কেতিয়াবা ক’ৰবাত দেশত বেয়া কাম হ’লে দুখ অনুভৱ কৰিব লাগে৷ হয়! মই ভোট দিয়া নাছিলো, সেইদিনা মই ভোট দিবলৈ যোৱা নাছিলো- ইয়াৰ ফল আজি দেশে ভোগ কৰিছে৷ আমি এই দায়িত্ব অনুভৱ কৰিব লাগে৷ এয়া আমাৰ বৃত্তি, এয়া আমাৰ প্ৰবৃত্তি হ’ব লাগে৷ এয়া আমাৰ সংস্কাৰ হ’ব লাগে৷ মই দেশৰ খ্যাতিমান লোকসকলক আহ্বান জনাইছো যে আমি সকলোৱে লগ হৈ ভোটাৰ পঞ্জীয়নেই হওক অথবা ভোটদানৰ দিনা ভোট প্ৰদানেই হওক, এই সন্দৰ্ভত অভিযানৰ দ্বাৰা জনসাধাৰণক সজাগ কৰিব লাগে৷ মই আশা কৰিছো যে বৃহৎ সংখ্যাত তৰুণ প্ৰজন্মই ভোটদানৰ বাবে পঞ্জীকৃত হ’ব আৰু নিজৰ অংশগ্ৰহণৰ দ্বাৰা আমাৰ গণতন্ত্ৰক শক্তিশালী কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰতৰ এই মহান ভূমিত বহু মহাপুৰুষে জন্ম লৈছে আৰু সেই মহাপুৰুষসকলে মানৱতাৰ বাবে অদ্ভুত, অবিস্মৰণীয় কাৰ্য কৰিছে৷ আমাৰ দেশ বহুৰত্না-বসুন্ধৰা৷ এনে এজন মহাপুৰুষ আছিল নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসু৷ ২৩ জানুৱাৰী তাৰিখে সমগ্ৰ দেশে বিভিন্ন ধৰণে তেওঁৰ জন্ম জয়ন্তী পালন কৰিলে৷ নেতাজীৰ জন্ম জয়ন্তীত মই ভাৰতৰ স্বাধীনতা যুদ্ধত অংশগ্ৰহণ কৰা বীৰসকলৰ উদ্দেশ্যে সমৰ্পিত এক সংগ্ৰহালয় মুকলি কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিলো৷ আপোনালোকে জানে যে লালকিল্লাৰ ভিতৰত স্বাধীনতাৰ পিছত এনেকুৱা বহু কোঠালি, ভৱন বন্ধ হৈ আছিল৷ সেই বন্ধ লালকিল্লাৰ কোঠালিসমূহক সুন্দৰ সংগ্ৰহালয়লৈ পৰিৱৰ্তন কৰা হৈছে৷ নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসু আৰু ইণ্ডিয়ান নেচনেল আৰ্মীৰ প্ৰতি সমৰ্পিত সংগ্ৰহালয়; ‘য়াদ-এ-জলিয়া’; আৰু ১৮৫৭- ভাৰতৰ প্ৰথম স্বাধীনতা যুদ্ধৰ প্ৰতি সমৰ্পিত সংগ্ৰহালয় আৰু এই সম্পূৰ্ণ পৰিসৰক ‘ক্ৰান্তি মন্দিৰ’ৰ ৰূপত দেশক সমৰ্পণ কৰা হৈছে৷ এই সংগ্ৰহালয়ৰ এটা এটা ইটাত আমাৰ গৌৰৱশালী ইতিহাসৰ সুগন্ধ বিয়পিছে৷ সংগ্ৰহালয়ৰ প্ৰতিটো কোণত আমাৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ বীৰসকলৰ গাঁথা স্মৰণ কৰা কথাই আমাক ইতিহাসৰ ভিতৰলৈ যোৱাৰ বাবে প্ৰেৰণা দিয়ে৷ এই স্থানতেই ভাৰত মাতাৰ বীৰ সন্তান- কৰ্ণেল প্ৰেম চেহগল, কৰ্ণেল গুৰবক্স সিং ঢিল্লো আৰু মেজৰ জেনেৰেন শাহনবাজ খাঁৰ ওপৰত ইংৰাজ শাসনবৰ্গই মোকৰ্দমা জাৰি কৰিছিল৷
যেতিয়া মই লালকিল্লাৰ ক্ৰান্তি মন্দিৰত নেতাজীৰ সৈতে জড়িত সোঁৱৰণসমূহ দৰ্শন কৰি আছিলো তেতিয়া মোক নেতাজীৰ পৰিয়ালৰ সদস্যই এটা বিশেষ টুপী উপহাৰ দিলে৷ নেতাজীয়ে এসময়ত সেই টুপীটো পৰিধান কৰিছিল৷ মই সেই টুপীটো সংগ্ৰহালয়তেই ৰখাৰ ব্যৱস্থা কৰিলো৷ ইয়াৰ দ্বাৰা তালৈ অহা লোকে সেই টুপীটো পৰিধান কৰি দেশভক্তিৰ প্ৰেৰণা লাভ কৰিব পাৰিব৷ দৰাচলতে আমাৰ নায়কসকলৰ শৌৰ্য আৰু দেশভক্তিক নতুন প্ৰজন্মলৈ বিশেষ বিশেধ ধৰণে নিৰন্তৰে প্ৰদান কৰাটো প্ৰয়োজন৷ যোৱা মাহৰ ৩০ ডিচেম্বৰ তাৰিখে মই আন্দামান আৰু নিকোবৰলৈ গৈছিলো৷ এটা কাৰ্যসূচীত ঠিক সেই স্থানতে ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰা হ’ল য’ত নেতাজী সুভাষ বসুৱে ৭৫ বছৰ পূৰ্বে ত্ৰিৰংগা উৰুৱাইছিল৷ এইদৰে ২০১৮ চনৰ অক্টোবৰ মাহত যেতিয়া মই লালকিল্লাত ত্ৰিৰংগা উৰুৱালো তেতিয়া সকলো আচৰিত হ’ল৷ কিয়নো তাত ১৫ আগষ্টৰ দিনাহে পতাকা উৰুওৱাৰ পৰম্পৰা আছে৷ কিন্তু সিদিনা আজাদ হিন্দ চৰকাৰ গঠনৰ ৭৫ বৰ্ষ সমাপ্ত হোৱাৰ দিন আছিল৷
সুভাষ বাবুক সদায়েই এজন বীৰ সৈনিক আৰু কুশলী সংগঠনকৰ্তাৰ ৰূপত স্মৰণ কৰা হ’ব৷ এনেকুৱা এজন বীৰ যি স্বাধীনতাৰ যুদ্ধত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ ‘‘দিল্লী চলো’’, ‘‘তুমি মোক তেজ দিয়া, মই তোমাক স্বাধীনতা দিম’’ আদিৰ দৰে তেজস্বী ধ্বনিৰে নেতাজীয়ে সকলো ভাৰতীয়ৰ হৃদয়ত স্থান অধিকাৰ কৰিছিল৷ বহু বছৰলৈ এই দাবী উত্থাপন হৈ আছিল যে নেতাজীৰ সৈতে জড়িত ফাইলসমূহ সাৰ্বজনিক কৰা হওক আৰু মই সুখী যে এই কাম আমি কৰিব পাৰিলো৷ মোৰ সেই দিনটো মনত আছে যেতিয়া নেতাজীৰ পৰিয়ালৰ সকলো সদস্য প্ৰধানমন্ত্ৰী ভৱনলৈ আহিছিল৷ আমি নেতাজীৰ সৈতে জড়িত বহু কথা পাতিছিলো আৰু নেতাজী সুভাষ বসুক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি অৰ্পিত কৰিছিলো৷
মই সুখী কিয়নো ভাৰতৰ মহান নায়কসকলৰ সৈতে জড়িত বহু স্থানক দিল্লীত বিকশিত কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে৷ সেয়া লাগিলে বাবা চাহেব আম্বেদকাৰৰ সৈতে জড়িত ২৬, আলীপুৰ পথেই হওক অথবা চৰ্দাৰ পেটেল সংগ্ৰহালয়েই হওক অথবা ক্ৰান্তি মন্দিৰেই হওক৷ যদি আপুনি দিল্লীলৈ আহে তেতিয়াই সেই স্থানসমূহ যাতে নিশ্চয়কৈ দৰ্শন কৰে৷
মোৰ মৰহমৰ দেশবাসীসকল, আজি যেতিয়া মই নেতাজী সুভাষ চন্দ্ৰ বসুৰ বিষয়ে চৰ্চা কৰি আছো, আৰু সেয়াও ‘মন কী বাত’ত৷ মই আপোনালোকৰ সৈতে নেতাজীৰ জীৱনৰ সৈতে জড়িত এটা কাহিনী শুনাব বিচাৰিছো৷ মই জনসাধাৰণৰ সৈতে জড়িত হোৱাৰ বাবে ৰেডিঅ’ক এক বৃহৎ মাধ্যম হিচাপে গণ্য কৰি আহিছো৷ ঠিক সেইদৰে নেতাজীৰো ৰেডিঅ’ৰ সৈতে গভীৰ সম্পৰ্ক আছিল আৰু তেওঁও দেশবাসীক সম্বোধন কৰিবলৈ ৰেডিঅ’ক বাচনি কৰিছিল৷
১৯৪২ চনত সুভাষ বাবুয়ে আজাদ হিন্দ ৰেডিঅ’ৰ শুভাৰম্ভ কৰিছিল আৰু ৰেডিঅ’ৰ মাধ্যমেৰে ‘আজাদ হিন্দ ফৌজ’ৰ সৈন্যৰ দ্বাৰা দেশৰ জনতাক সম্বোধন কৰিছিল৷ সুভাষ বাবুয়ে ৰেডিঅ’ত এক ভিন্ন ধৰণতে কথা-বাৰ্তা আৰম্ভ কৰিছিল৷ তেওঁ সম্বোধন কৰাৰ পূৰ্বে কৈছিল- This is Subhash Chandra Bose speaking to you over the Azad Hind Radio আৰু এয়া শুনিয়েই শ্ৰোতাসকলৰ মনত এক নতুন উদ্দীপনা, আশাৰ সঞ্চাৰ হৈছিল৷
মোক কোৱা হৈছে যে এই ৰেডিঅ’ ষ্টেচনত সাপ্তাহিক বাতৰিও প্ৰচাৰিত হৈছিল য’ত ইংৰাজী, হিন্দী, তামিল, বাংলা, মাৰাঠী, পঞ্জাৱী, উৰ্দু আদি ভাষা ব্যৱহৃত হৈছিল৷ এই ৰেডিঅ’ ষ্টেচনৰ সঞ্চালনত গুজৰাটৰ এম.আৰ.ব্যাসজীয়ে বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ আজাদ হিন্দ ৰেডিঅ’ত প্ৰচাৰিত হোৱা কাৰ্যসূচী জনসাধাৰণৰ মাজত অতিশয় জনপ্ৰিয় হৈছিল আৰু সেই কাৰ্যসূচীৰ দ্বাৰা আমাৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ যোদ্ধাসকলে যথেষ্ট প্ৰেৰণা পাইছিল৷
এই ক্ৰান্তি মন্দিৰত এক দৃশ্যকলা সংগ্ৰহালয়ো নিৰ্মাণ কৰা হৈছে৷ ভাৰতীয় কলা আৰু সংস্কৃতিক অতিশয় আকৰ্ষণীয় ধৰণে দেখুওৱাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে৷ সংগ্ৰহালয়ত ৪টা ঐতিহাসিক প্ৰদৰ্শনী আছে আৰু তাত তিনিটা শতিকা পুৰণি ৪৫০তকৈও অধিক চিত্ৰকলা আৰু শিল্পকৰ্ম অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে৷ সংগ্ৰহালয়ত অমৃতা শ্বেৰগিল, ৰাজা ৰবি বৰ্মা, অৱনীন্দ্ৰ নাথ ঠাকুৰ, গগনেন্দ্ৰ নাথ ঠাকুৰ, নন্দলাল বসু, যামিনী ৰায়, শৈলজা মুখাৰ্জীৰ দৰে মহান কলাকাৰসকলৰ উৎকৃষ্ট কৰ্মসমূহক সুন্দৰকৈ প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে৷ আৰু মই আপোনালোকক বিশেষভাৱে আহ্বান কৰিম যে আপোনালোক তালৈ যাওক আৰু গুৰুদেৱ ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰো কৰ্মসমূহ নিশ্চয়কৈ চাওক৷
এতিয়া হয়তো আপোনালোকে ভাবিছে যে ইয়াত কলাৰ কথা কোৱা হৈছে আৰু মই আপোনালোকক গুৰুদেৱ ঠাকুৰৰ উৎকৃষ্ট কৰ্মসমূহ প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ কথা কৈ আছোঁ৷ আপোনালোকে এই পৰ্যন্ত গুৰুদেৱ ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰক এক লেখক আৰু সংগীতকাৰ হিচাপে জানিছিল৷ কিন্তু মই ক’ব বিচাৰিছো যে গুৰুদেৱ এজন চিত্ৰকাৰো আছিল৷ তেওঁ বহু বিষয়ত চিত্ৰ নিৰ্মাণ কৰিছিল৷ তেওঁ পশু-পক্ষীৰো চিত্ৰ আঁকিছিল, তেওঁ বিভিন্ন প্ৰাকৃতিক দৃশ্যও আঁকিছিল আৰু এয়াই নহয়, তেওঁ মানৱ চৰিত্ৰকো কলাৰ মাধ্যমেৰে কেনভাছত অংকন কৰিছিল৷ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা এয়েই যে গুৰুদেৱ ঠাকুৰে নিজৰ অধিকাংশ কৰ্মৰে নাম দিয়া নাছিল৷ তেওঁ ভাবিছিল যে তেওঁৰ চিত্ৰ প্ৰত্যক্ষ কৰা ব্যক্তিয়ে নিজেই এই চিত্ৰ বুজি পাওক, চিত্ৰৰ দ্বাৰা প্ৰদৰ্শিত বাৰ্তা নিজৰ দৃষ্টিৰে উপলব্ধি কৰক৷ তেওঁৰ চিত্ৰকলাসমূহ ইউৰোপীয় দেশ, ৰাছিয়া, আমেৰিকা আদিত প্ৰদৰ্শিত কৰা হৈছে৷
মোৰ এয়াই আশা যে আপোনালোকে ক্ৰান্তি মন্দিৰত তেওঁৰ সেই চিত্ৰকলা নিশ্চয়কৈ প্ৰত্যক্ষ কৰক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ভাৰত সন্তৰ ভূমি৷ আমাৰ সন্তসকলে নিজৰ চিন্তাধাৰা আৰু কৰ্মৰ মাধ্যমেৰে সদ্ভাৱ, সমতা আৰু সামাজিক সৱলীকৰণৰ বাৰ্তা প্ৰদান কৰিছে৷ এনেকুৱা এজন সন্ত আছিল- সন্ত ৰবিদাস৷ ১৯ ফেব্ৰুৱাৰীত সন্ত ৰবিদাসৰ জয়ন্তী৷ সন্ত ৰবিদাসৰ দোহা অতিশয় জনপ্ৰিয়৷ সন্ত ৰবিদাসে কিছুমান দোহাৰ মাধ্যমেৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ বাৰ্তা প্ৰদান কৰিছিল৷ তেওঁ কৈছিল-
“জাতি-জাতি মে জাতি হে,
জো কেতন কে পাত,
ৰেইদাস মনুষ না জুড় সকে
জব তক জাতি ন জাত”
যিদৰে কলগছৰ বাকলি এৰালে পাতৰ তলত আৰু পাত আৰু শেষত একো পোৱা নাযায়, কিন্তু সমগ্ৰ গছডালেই শেষ হৈ যায়, ঠিক সেইদৰে মানুহকো জাতিৰ ভিত্তিত ভাগ কৰা হৈছে আৰু মানুহেই নোহোৱা হৈ গৈছে৷ তেওঁ কৈছিল যে যদি বাস্তৱত ভগৱান প্ৰতিজন মানুহৰ অন্তৰত আছে তেন্তে তেওঁক জাতি, পন্থ আৰু অন্য সামাজিক আধাৰত বিভক্ত কৰা উচিত নহয়৷
গুৰু ৰবিদাসৰ জন্ম বাৰাণসীৰ পবিত্ৰ ভূমিত হৈছিল৷ সন্ত ৰবিদাসে নিজৰ বাৰ্তাৰ মাধ্যমেৰে সমগ্ৰ জীৱনকালত শ্ৰম আৰু শ্ৰমিকৰ গুৰুত্ব বুজোৱাৰ বাবে প্ৰয়াস কৰিছিল৷ এয়া ক’লে ভুল নহ’ব যে তেওঁ বিশ্বক শ্ৰমৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ বাস্তৱিক অৰ্থ প্ৰদান কৰিছিল৷ তেওঁ কৈছিল-
‘‘মন চংগা তো কঠোতি মে গংগা’’
অৰ্থাৎ যদি আপোনাৰ মন আৰু হৃদয় পবিত্ৰ তেন্তে স্বয়ং ঈশ্বৰে আপোনাৰ হৃদয়ত বাস কৰে৷ সন্ত ৰবিদাসৰ বাৰ্তাই সকলো বৰ্গৰ লোককে প্ৰভাৱিত কৰিছে৷ চিতোড়ৰ মহাৰাজা অথবা মহাৰাণী, মীৰাবাই, এওঁলোক সকলো তেওঁৰ অনুগামী আছিল৷
মই পুনৰ বাৰ সন্ত ৰবিদাসক প্ৰণাম জনাইছো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিৰণ সিদৰে মাইগভত লিখিছে মই ভাৰতৰ মহাকাশ কাৰ্যসূচী আৰু ইয়াৰ ভৱিষ্যতৰ সৈতে জড়িত পদক্ষেপসমূহক যাতে গুৰুত্ব দিওঁ৷ তেওঁ মোৰ পৰা এয়াও বিচাৰিছে যে বিদ্যাৰ্থীসকলক যাতে মহাকাশ কাৰ্যসূচীত আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰি আকাশতকৈও আগলৈ যোৱাৰ বাবে আহ্বান কৰো- কিৰণজী, মই আপোনাৰ এই বিচাৰ আৰু বিশেষকৈ আমাৰ ল’ৰা-ছোৱালীসকলক বাবে প্ৰদান কৰা বাৰ্তাক প্ৰশংসা কৰিছো৷
কিছুদিন পূৰ্বে মই আহমেদাবাদত আছিলো৷ তাত ডঃ বিক্ৰম সাৰাভাইৰ প্ৰতিমা অনাৱৰণ কৰাৰ মই সৌভাগ্য লাভ কৰিছিলো৷ ডঃ বিক্ৰম সাৰাভাইয়ে ভাৰতৰ মহাকাশ কাৰ্যসূচীত গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদান আগবঢ়াইছে৷ আমাৰ মহাকাশ কাৰ্যসূতীত দেশৰ অসংখ্য যুৱ বৈজ্ঞানিকৰো অৱদান আছে৷ মই গৰ্ব কৰো যে আজি আমাৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে নিৰ্মাণ কৰা উপগ্ৰহণ আৰু ছাউণ্ডিং ৰকেট মহাকাশলৈ উৎক্ষেপণ কৰা হৈছে৷ ২৪ জানুৱাৰীত আমাৰ শিক্ষাৰ্থীসকলে নিৰ্মাণ কৰা ‘কালাম-ছেট’ উৎক্ষেপণ কৰা হৈছে৷ দেশত স্বাধীনতাৰ সময়ৰ পৰা ২০১৪ চনলৈ যিমানবোৰ মহাকাশ অভিযান কৰা হৈছে, প্ৰায় সিমান সংখ্যক অভিযানেই বিগত চাৰিটা বৰ্ষত কৰা হৈছে৷ আমি এখন মহাকাশযানতেই ১০৪টা উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ কৰি বিশ্ব অভিলেখৰ সৃষ্টি কৰিছিলো৷ অতি শীঘ্ৰেই চন্দ্ৰযান-২ৰ অভিযানৰ মাধ্যমৰ জৰিয়তে চন্দ্ৰতো ভাৰতৰ উপস্থিতি নিশ্চিত কৰিম৷
আমাৰ দেশ মহাকাশ প্ৰযুক্তিৰ উপযোগিতা জনসাধাৰণৰ ৰক্ষাতো ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে৷ সেয়া লাগিলে চাইক্লনেই হওক, ৰে’ল অথবা পথ সুৰক্ষাই হওক, এই সকলোতে মহাকাশ প্ৰযুক্তিৰ দ্বাৰা যথেষ্ট লাভ হৈছে৷ আমাৰ মাছমৰীয়া ভাইসকলক নাবিক ডিভাইচ প্ৰদান কৰা হৈছে৷ ইয়াৰ দ্বাৰা তেওঁলোকৰ সুৰক্ষাৰ সৈতে আৰ্থিক উন্নতিতো সহায়ক হৈছে৷ আমি মহাকাশ প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ চৰকাৰী সেৱাসমূহৰ ডেলিভাৰী আৰু হিচাপসমূহ উন্নত কৰাৰ বাবেও কৰিছো৷ ‘‘হাউচিং ফৰ অল’’ অৰ্থাৎ ‘‘সকলোৰে বাবে গৃহ’’- এই যোজনাত ২৩খন ৰাজ্যৰ প্ৰায় ৪০ লাখ গৃহক জিঅ’-টেগ কৰা হৈছে৷ ইয়াৰ সৈতে মনৰেগাৰ অধীনত প্ৰায় চাৰে তিনি কোটি সম্পত্তিকো জিঅ’-টেগ কৰা হৈছে৷ আমাৰ উপগ্ৰহ আজিৰ দেশৰ বৰ্ধিত শক্তি হিচাপে পৰিচিত হৈছে৷ বিশ্বৰ বিভিন্ন দেশৰ সৈতে আমাৰ উন্নত সম্বন্ধত ইয়াৰ বৃহৎ অৱদান আছে৷ দক্ষিণ এছিয়া উপগ্ৰহ এক এনেকুৱা পদক্ষেপ যিয়ে আমাৰ চুবুৰীয়া ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ বিকাশতো সহায় কৰিছে৷ আমাৰ উন্নত কম্পিটিটিভ লঞ্চ ছাৰ্ভিচৰ অধীনত ভাৰতে আজি কেৱল উন্নত দেশৰেই নহয়, উন্নয়নশীল দেশৰো উপগ্ৰহ উৎক্ষেপণ কৰিবলৈ ধৰিছে৷ সৰু লৰা-ছোৱালীৰ বাবে আকাশ আৰু তৰা সদায়েই আকৰ্ষণৰ বস্তু৷ আমাৰ মহাকাশ কাৰ্যসূচীয়ে ল’ৰা-ছোৱালীবোৰত ডাঙৰ চিন্তা কৰিবলৈ আৰু সেই সীমাৰ ঊৰ্ধলৈ যাবলৈ অৱকাশ প্ৰদান কৰে৷ ই আমাৰ ল’ৰা-ছোৱালীসকলৰ বাবে তৰাবোৰ চোৱাৰ উপৰিও নতুন নতুন তৰা সন্ধান কৰাৰ বাবে প্ৰেৰণা দিয়ে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, মই সদায়েই কওঁ, যিয়ে খেলে সিয়েই প্ৰস্ফুটিত হয় আৰু এইবাৰ ‘খেলো ইণ্ডিয়া’ত বৃহৎ সংখ্যক তৰুণ খেলুৱৈৰ অভিষেক ঘটিছে৷ জানুৱাৰী মাহত পুণেত ‘খেলো ইণ্ডিয়া’ত ইয়ুথ গেমছৰ ১৮টা খেলত প্ৰায় ৬,০০০ খেলুৱৈয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিছে৷ আমাৰ ক্ৰীড়াৰ স্থানীয় পৰিবেশতন্ত্ৰ যেতিয়াই শক্তিশালী হ’ব অৰ্থাৎ আমাৰ ভেঁটি যেতিয়াই সুদৃঢ় হ’ব তেতিয়াই আমাৰ তৰুণসকলে দেশ আৰু বিশ্বত নিজৰ ক্ষমতাৰ উৎকৃষ্ট প্ৰদৰ্শন কৰিব পাৰিব৷ যেতিয়াই স্থানীয় পৰ্যায়ত খেলুৱৈসকলে উত্তম প্ৰদৰ্শন কৰিব তেতিয়াই বিশ্বজনীন পৰ্যায়তো উন্নত প্ৰদৰ্শন হ’ব৷ এইবাৰ ‘খেলো ইণ্ডিয়া’ত প্ৰতিখন ৰাজ্যৰ খেলুৱৈয়ে নিজৰ নিজৰ পৰ্যায়ত উন্নত প্ৰদৰ্শন কৰিছে৷ মেডেল বিজয়ী বহু খেলুৱৈৰ জীৱন কাহিনীয়ে সাংঘাটিক প্ৰেৰণা দিয়ে৷
মল্লযুঁজত যুৱ খেলুৱৈ আকাশ গোৰ্খাই ৰূপৰ পদক জয় কৰিছে৷ মই পঢ়িবলৈ পাইছিলো, আকাশৰ পিতৃ ৰমেশজীয়ে পুণেৰ এক কমপ্লেক্সত চকীদাৰৰ কাম কৰে৷ তেওঁ নিজৰ পৰিয়ালৰ সৈতে এক পাৰ্কিং স্থানত বাস কৰিছিল৷ মহাৰাষ্ট্ৰৰ ২১-অনুৰ্ধ মহিলা কাবাডী দলৰ কেপ্টেইন সোণালী হেলৱী সতাৰাত থাকে৷ তেওঁ অতি কম বয়সতেই পিতৃক হেৰুৱাইছিল আৰু তেওঁৰ মাতৃ তথা ভাতৃয়ে সোণালীৰ এই প্ৰতিভাক উৎসাহিত কৰিছিল৷ প্ৰায়েই দেখা যায় যে কাবাডীৰ দৰে খেলসমূহত কন্যা সন্তানসকলক অধিক উৎসাহ প্ৰদান কৰা নহয়৷ ইয়াৰ পিছতো সোণালীয়ে কাবাডীক বাচনি কৰিছিল আৰু উৎকৃষ্ট প্ৰদৰ্শন কৰিছিল৷ আচনচোলৰ ১০ বছৰীয়া অভিনৱ শ্ব’য়ে ‘খেলো ইণ্ডিয়া ইয়ুথ গেমছ’ত আটাইতকৈ কম বয়সতে সোণৰ পদক জয় কৰিছে৷ কৰ্ণাটকৰ কৃষক কন্যা অক্ষতা বাসৱানী কামতে ভাৰাত্তোলনত সোণৰ পদক জয় কৰিছে৷ তেওঁ নিজৰ জয় পিতৃলৈ উচৰ্গা কৰিছে৷ তেওঁ পিতৃ বেলগামৰ এজন কৃষক৷ যেতিয়া মই ভাৰত নিৰ্মাণৰ কথা কওঁ, দৰাচলতে সেয়া যুৱশক্তিৰ সংকল্পৰ নতুন ভাৰতৰ কথা কওঁ৷ ‘খেলো ইণ্ডিয়া’ৰ এই কাহিনীসমূহে নতুন ভাৰতৰ নিৰ্মাণত কেৱল ডাঙৰ চহৰসমূহৰ জনসাধাৰণৰ অৱদানেই নহয়, সৰু চহৰৰ, গাঁৱৰ পৰা অহা যুৱপ্ৰজন্ম, ল’ৰা-ছোৱালী, যুৱ ক্ৰীড়া প্ৰতিভা, তেওঁলোকৰো যোগদান আছে বুলি প্ৰদৰ্শিত কৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকে বহুতো জনপ্ৰিয় সৌন্দৰ্য প্ৰতিযোগিতাসমূহৰ বিষয়ে শুনিছে৷ কিন্তু টয়লেট চমকোৱাৰ প্ৰতিযোগিতাৰ বিষয়ে শুনিছে নে? যোৱা প্ৰায় এমাহৰ পৰা এই আচৰিত প্ৰতিযোগিতা ৫০লাখতকৈও অধিক শৌচালয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিছে৷ এই আচৰিত প্ৰতিযোগিতাৰ নাম হ’ল ‘‘স্বচ্ছ সুন্দৰ শৌচালয়’’৷ জনসাধাৰণে নিজৰ শৌচালয় স্বচ্ছ কৰাৰ উপৰিও চিত্ৰ অংকন কৰি সুন্দৰ কৰি তুলিচে৷ আপোনালোকে কাশ্মীৰৰ পৰা কন্যাকুমাৰলৈ, কচ্ছৰ পৰা কামৰূপলৈ ‘‘স্বচ্ছ সুন্দৰ শৌচালয়’’ৰ অলেখ চিত্ৰ ছ’চিয়েল মিডিয়াত প্ৰত্যক্ষ কৰিব পাৰিব৷ মই সকলো পঞ্চায়ত আৰু গাঁওবুঢ়াক এই অভিযানৰ নেতৃত্ব প্ৰদান কৰিবলৈ আহ্বান জনাইছো৷ নিজৰ ‘‘স্বচ্ছ সুন্দৰ শৌচালয়’’ৰ আলোকচিত্ৰ #মাইইজ্জতঘৰৰ সৈতে ছ’চিয়েল মিডিয়াত নিশ্চয়কৈ বিনিময় কৰক৷
বন্ধুসকল, ২ অক্টোবৰ ২০১৪ চনত আমি দেশক স্বচ্ছ কৰি তুলিবলৈ আৰু মুক্ত স্থানত কৰা মলত্যাগৰ পৰা মুক্ত কৰিবলৈ একত্ৰিতভাৱে চিৰস্মৰণীয় যাত্ৰাৰ সূচনা কৰিছিলো৷ ভাৰতৰ জনসাধাৰণৰ সহযোগত আজি ভাৰত ২ অক্টোবৰ ২০১৯ চনৰ বহু পূৰ্বেই মুক্ত স্থানত মলত্যাগ কৰাৰ পৰা মুক্ত হোৱাৰ দিশত অগ্ৰসৰ হৈছে যাতে বাপুক তেওঁৰ ১৫০তম জয়ন্তীত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি প্ৰদান কৰিব পাৰি৷
স্বচ্ছ ভাৰতৰ এই চিৰস্মৰণীয় যাত্ৰাত ‘মন কী বাত’ৰ শ্ৰোতাসকলৰো বৃহৎ অৱদান আছে আৰু সেইবাবে আপোনালোকৰ সৈতে এয়া বিনিময় কৰি সুখী অনুভৱ কৰিছো যে পাঁচ লাখ পঞ্চাশ হাজাৰতকৈও অধিক গাঁও আৰু ৬০০ জিলাই নিজকে মুক্ত স্থানত মলত্যাগ মুক্ত স্থান বুলি ঘোষণা কৰিছে আৰু গ্ৰামীণ ভাৰতত স্বচ্ছতা ব্যাপ্তি ৯৮% অতিক্ৰম কৰিছে৷ প্ৰায় ৯ কোটি পৰিয়ালক শৌচালয়ৰ সুবিধা উপলব্ধ কৰোৱা হৈছে৷
মোৰ সৰু সৰু বন্ধুসকল, পৰীক্ষাৰ দিন সমাগত৷ হিমাচল প্ৰদেশৰ অংশুল শৰ্মাই মাইগভত লিখিছে যে মই পৰীক্ষা আৰু এগজাম ৱাৰিয়ৰ্ছৰ সন্দৰ্ভত কথা ক’ব লাগে৷ অংশুলজী, এই বিষয় উত্থাপন কৰাৰ বাবে আপোনাক ধন্যবাদ৷ বহু পৰিয়ালৰ বাবে বছৰৰ প্ৰথম আৰম্ভণি পৰীক্ষাৰ ঋতুৰ পৰাই আৰম্ভ হয়৷ বিদ্যাৰ্থী, তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃৰ পৰা আৰম্ভ কৰি শিক্ষকলৈ সকলো লোক পৰীক্ষাৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰে৷
মই সকলো বিদ্যাৰ্থী, তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃ আৰু শিক্ষকসকলক শুভকামনা জনাইছো৷ মই এই বিষয়ত আজিৰ ‘মন কী বাত’ৰ এই কাৰ্যসূচীত চৰ্চা কৰিবলৈ নিশ্চয় বিচাৰিম৷ কিন্তু আপোনালোকে জানি সুখী হ’ব যে ২৯ জানুৱাৰীৰ ৰাতিপুৱা ১১ বজাত ‘‘পৰীক্ষা পে চৰ্চা’’ শীৰ্ষক কাৰ্যসূচীত মই দেশৰ সমগ্ৰ বিদ্যাৰ্থীসকলৰ সৈতে কথা পাতিম৷ এই বাৰ শিক্ষাৰ্থীৰ সৈতে অভিভাৱক আৰু শিক্ষকসকলেও এই কাৰ্যসূচীৰ অংশীদাৰ হ’ব৷ আৰু এইবাৰ বিভিন্ন দেশৰ শিক্ষাৰ্থীসকলেও এই কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰিব৷ এই ‘পৰীক্ষা পে চৰ্চা’ত পৰীক্ষাৰ সৈতে জড়িত সকলো পদক্ষেপ, বিশেষ ৰূপত উদ্বিগ্নমুক্ত পৰীক্ষা সন্দৰ্ভত আমাৰ যুৱ মিত্ৰসকলৰ সৈতে বহু কথা পাতিম৷ মই ইয়াৰ বাবে জনতাক ইনপুট আৰু চিন্তাধাৰা প্ৰদান কৰাৰ বাবে আহ্বান জনাইছিলো; আৰু মই সুখী যে মাইগভত বৃহৎ সংখ্যক লোকে নিজৰ চিন্তাধাৰা প্ৰকাশ কৰিছে৷ ইয়াৰে কিছুমান চিন্তাধাৰা আৰু প্ৰস্তাৱক মই নিশ্চিতভাৱে টাউন হ’লৰ কাৰ্যসূচীৰ সময়ত আপোনালোকৰ সন্মুখত প্ৰস্তুত কৰিম৷ আপোনালোক নিশ্চয় এই কাৰ্যসূচীৰ অংশীদাৰ হওক…ছ’চিয়েল মিডিয়া তথা নমো এপৰ জৰিয়তে আপোনালোকে ইয়াৰ লাইভ সম্প্ৰচাৰ প্ৰত্যক্ষ কৰিব পাৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল৷ ৩০ জানুৱাৰীত পূজ্য বাপুৰ পুণ্যতিথি৷ ১১ বজাত সমগ্ৰ দেশে শ্বহীদসকলক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিব৷ আমিও য’তেও থাকো তাৰে পৰাই দুই মিনিটৰ বাবে শ্বহীদসকল নিশ্চিয় শ্ৰদ্ধাঞ্জলি প্ৰদান কৰিম৷ পূজ্য বাপুক স্মৰণ কৰক আৰু তেওঁৰ সপোনক বাস্তৱায়িত কৰি নতুন ভাৰত নিৰ্মাণ তথা নাগৰিক হিচাপে নিজৰ কৰ্তব্য পালন- এই সংকল্পৰ সৈতে আহক আমি আগবাঢ়োঁ৷ ২০১৯ চনৰ এই যাত্ৰাক সফলতাৰে আগুৱাই লৈ যাও৷ আপোনালোক সকলোলৈ অশেষ শুভকামনা থাকিল, বহুত বহুত ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ ২০১৮ বৰ্ষ সমাপ্তিৰ পথত৷ আমি ২০১৯ বৰ্ষৰ প্ৰৱেশৰ পথত৷ স্বাভাৱিকতে এনে সময়ত এনেকুৱা কথাৰ চৰ্চা কৰা হয়, অনাগত বৰ্ষৰ সংকল্পৰ বিষয়ে চৰ্চা কৰা হয়৷ সেয়া লাগিলে ব্যক্তিৰ জীৱনেই হওক বা ৰাষ্ট্ৰৰ জীৱনেই হওক– সকলোৱে পিছলৈ ঘূৰি চোৱাও প্ৰয়োজন আৰু আগলৈ যিমান দূৰলৈ চাব পাৰে সিমান দূৰলৈ চোৱাৰ প্ৰয়াস কৰিব লাগে আৰু তেতিয়াহে অভিজ্ঞতাৰ ফল লাভ হয় আৰু নতুন কিবা এটা কৰাৰ আত্মবিশ্বাস জাগি উঠে৷ আমি এনে কাম কৰিব লাগে যাতে নিজৰ জীৱনলৈ পৰিৱৰ্তন অহাৰ উপৰিও ই যাতে দেশ তথা সমাজক আগুৱাই লৈ যোৱাত সহায়ক হয়৷ আপোনালোক সকলোকে ২০১৯ চনৰ অশেষ শুভকামনা৷ আপোনালোক সকলোৱে ভাবিছে চাগে ২০১৮ক কিদৰে সোঁৱৰণীত ৰাখিব পৰা যায়৷ ২০১৮ক ভাৰতক এনে এক দেশৰ ৰূপত, আমাৰ এশ ত্ৰিশ কোটি জনতাৰ সামৰ্থৰ ৰূপত কিদৰে মনত ৰাখিব– এয়া স্মৰণ কৰাও অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ ই আমাক গৌৰৱান্বিত কৰিব৷
২০১৮ চনত বিশ্বৰ সকলোতকৈ ডাঙৰ স্বাস্থ্য বীমা যোজনা ‘আয়ুষ্মান ভাৰত’ৰ শুভাৰম্ভ হৈছে৷ দেশৰ প্ৰতিখন গাঁৱত বিদ্যুৎ উপলব্ধ হৈছে৷ বিশ্বৰ গণ্যমান্য সংস্থাসকলে মানি লৈছে যে ভাৰতে অভিলেখ গতিত দেশত দৰিদ্ৰতাৰ পৰা মুক্তি দিছে৷ দেশবাসীৰ স্বচ্ছতা সংকল্পৰ দ্বাৰা ব্যাপ্ততা বৃদ্ধি হৈ ৯৫% অতিক্ৰম কৰাৰ দিশত আগবাঢ়িছে৷
স্বাধীনতাৰ পিছত লালকিল্লাৰ পৰা প্ৰথমবাৰলৈ আজাদ হিন্দ চৰকাৰৰ ৭৫তম বাৰ্ষিকীত ত্ৰিৰংগা উত্তোলন কৰা হৈছে৷ দেশক ঐক্যবদ্ধ কৰি ৰখা চৰ্দাৰ বল্লভভাই পেটেলৰ সন্মানত বিশ্বৰ সবাতোকৈ বৃহৎ মুৰ্তি ‘ষ্টেচু অব্ ইউনিটী’ দেশে লাভ কৰিছে৷ বিশ্বৰ দেশৰ নাম জিলিকি উঠিছে৷ দেশে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সৰ্বোচ্চ পৰিবেশ পুৰষ্কাৰ‘চেম্বিয়নছ অব্ দা আৰ্থ’ বঁটাৰে সন্মানিত হৈছে৷ সৌৰ শক্তি আৰু জলবায়ু পৰিৱৰ্তনত ভাৰতৰ প্ৰয়াসে বিশ্ব দৰবাৰত স্থান লাভ কৰিছে৷ ভাৰতত আন্তৰ্জাতিক সৌৰ সহযোগিতাৰ প্ৰথম মহাসভাৰ আয়োজন কৰা হৈছে৷ আমাৰ সামুহিক প্ৰয়াসৰ ফলত আমাৰ দেশৰ ইজ অব্ ডুয়িং বিজনেছ সূচাংকত অগ্ৰগতি হৈছে৷ দেশৰ আত্ম সুৰক্ষাৰ অধিক সৱলীকৰণ হ’ল৷ এই বৰ্ষতে আমাৰ দেশে সফলতাৰে নিউক্লিয়াৰ ট্ৰায়েড সম্পূৰ্ণ কৰিলে অৰ্থাৎ এতিয়া আমি জল, থল আৰু নভ– তিনিওটাতে পৰমাণুশক্তি সম্পন্ন হৈ উঠিলো৷ দেশৰ কন্যাই সাগৰ পৰিক্ৰমাৰে সমগ্ৰ বিশ্ব ভ্ৰমণ কৰি দেশক গৌৰৱান্বিত কৰিলে৷ বাৰাণসীত ভাৰতৰ প্ৰথমটো জলপথৰ শুভাৰম্ভ হ’ল৷ ইয়াৰ দ্বাৰা জলপথৰ ক্ষেত্ৰত এক নতুন ক্ৰান্তিৰ সৃষ্টি হ’ল৷ দেশৰ সকলোতকৈ বৃহৎ দলং বগীবিল দলঙৰ লোকাৰ্পণ কৰা হ’ল৷ ছিক্কিমত প্ৰথম আৰু দেশৰ এশতম বিমানবন্দৰ– পাকয়ং মুকলি কৰা হ’ল৷ ১৯–অনুৰ্ধ ক্ৰিকেট বিশ্বকাপ আৰু ব্লাইণ্ড ক্ৰিকেট বিশ্বকাপত ভাৰতে জয়লাভ কৰিলে৷ এইবাৰ এছিয়ান গেমছত ভাৰত বৃহৎ সংখ্যাত পদক জয় কৰিলে৷ পেৰা এছিয়ান গেমছতো ভাৰতে উন্নত প্ৰদৰ্শন কৰিলে৷ যদি মই প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ পুৰুষাৰ্থৰ, আমাৰ সামুহিক প্ৰয়াসৰ কথা কওঁ তেন্তে আমাৰ ‘মন কী বাত’ ইমান দীঘলীয়া হ’ব যে ২০১৯ চনেই হয়তো আমি পাই যাম৷ এই সকলো ১৩০ কোটি দেশবাসীৰ অৰ্থৱহ প্ৰয়াসৰ দ্বাৰা সম্ভৱ হৈছে৷ মই আশা কৰিছোঁ যে ২০১৯ চনতো ভাৰতৰ উন্নতি তথা প্ৰগতিৰ এই যাত্ৰা এইদৰেই অব্যাহত থাকিব আৰু আমাৰ দেশে সৱলীকৰণৰ নতুন উচ্চতা স্পৰ্শ কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এই ডিচেম্বৰত আমি কিছুমান অসাধাৰণ দেশবাসীক হেৰুৱালো৷ ১৯ ডিচেম্বৰ তাৰিখে ডাক্টৰ জয়াচন্দ্ৰণৰ দেহাৱসান হ’ল৷ ডাক্টৰ জয়াচন্দ্ৰণক মানুহে মৰমেৰে ‘মক্কল মাৰুথুৱৰ’ বুলি অভিহিত কৰিছিল কিয়নো তেওঁ দেশবাসীৰ হৃদয়ত আছিল৷ ডাক্টৰ জয়াচন্দ্ৰণে দুখীয়াক ব্যয়সাধ্য মূল্যৰ চিকিৎসা প্ৰদান কৰিছিল৷ মানুহে কৈছিল যে তেওঁ ৰোগীৰ চিকিৎসাৰ বাবে সদায়েই তৎপৰ হৈ আছিল৷ তেওঁৰ ওচৰলৈ অহা প্ৰৌঢ় ৰোগীক তেওঁ অহা–যোৱাৰ খৰচ পৰ্যন্ত প্ৰদান কৰিছিল৷ মই thebetterindia.com ৱেবছাইটত সমাজক উৎসাহিত কৰা তেওঁৰ এনে বহু কথা পঢ়িছোঁ৷
ঠিক সেইদৰে ২৫ ডিচেম্বৰ তাৰিখে কৰ্ণাটকৰ সুলাগিট্টি নৰসম্মাৰ দেহপ্ৰয়াণ হোৱাৰ বাৰ্তা পালো৷ সুলাগিট্টী নৰসম্মাই গৰ্ভৱতী মাতৃসকলৰ প্ৰসৱত সহায় কৰিছিল৷ তেওঁ কৰ্ণাটকত বিশেষকৈ তাৰে দুৰ্গম এলেকাৰ হাজাৰ–বাজাৰ মহিলাক সেৱা প্ৰদান কৰিছিল৷ এই বছৰৰ আৰম্ভণিতে তেওঁক ‘পদ্মশী’ বঁটাৰে সন্মালিত কৰা হৈছিল৷ ডাক্টৰ জয়াচন্দ্ৰণ আৰু সুলাগিট্টী নৰসম্মাৰ দৰে ব্যক্তিসকলে সমাজৰ কল্যাণৰ বাবে নিজৰ জীৱন উৎসৰ্গিত কৰিছিল৷ যেতিয়া মই স্বাস্থ্য সেৱাৰ কথা ক’বলৈ লৈছো তেনে ক্ষেত্ৰত মই উত্তৰ প্ৰদেশৰ বিজনোৰৰ চিকিৎসকসকলৰ সামাজিক প্ৰয়াসৰ বিষয়েও চৰ্চা কৰিব বিচাৰিছোঁ৷ কিছুদিন পূ্ৰ্বে আমাৰ দলৰ কিছুমান কাৰ্যকৰ্তাই মোক জনালে যে চহৰৰ কিছুসংখ্যক চিকিৎসকে শিবিৰ স্থাপন কৰি নিৰলসভাৱে ৰোগীক সেৱা প্ৰদান কৰি আছে৷ ইয়াৰ হাৰ্ট লাংগছ ক্ৰিটিকেল চেণ্টাৰৰ পৰা প্ৰতিমাহে এনেকুৱা চিকিৎসা শিবিৰ স্থাপন কৰা হয় য’ত বিভিন্ন ধৰণৰ ৰোগৰ বিনামূলীয়া পৰীক্ষা তথা উপচাৰ প্ৰদান কৰা হয়৷ প্ৰতিমাহে ইয়াৰ জৰিয়তে শ শ দুখীয়া ৰোগী লাভান্বিত হৈছে৷ নিস্বাৰ্থভাৱে সেৱা প্ৰদান কৰা এই চিকিৎসকৰ দলটো অৱশ্যেই প্ৰশংসাৰ পাত্ৰ৷ আজি এই কথা মই অতিশয় গৰ্বেৰে ঘোষণা কৰিছোঁ যে সামুহিক প্ৰয়াসৰ ফলত ‘স্বচ্ছ ভাৰত অভিযান’ এক সফল অভিযান হিচাপে পৰিচিত হৈছে৷ মোক কিছুমান লোকে কৈছে যে কিছুদিন পূৰ্বে মধ্যপ্ৰদেশৰ জব্বলপুৰত একেসময়তে তিনিলাখত কৈও অধিক লোকে স্বচ্ছতা অভিযানৰ সৈতে জড়িত হৈছে৷ স্বচ্ছতাৰ এই মহাযজ্ঞত নগৰ নিগম, স্বয়ং সেৱী সংগঠন, স্কুল–কলেজৰ শিক্ষাৰ্থী, জব্বলপুৰৰ জনতা জনাৰ্দন সকলোৱে অংশগ্ৰহণ কৰিছে৷ মই অলপতে thebetterindia.com ৱেবছাইটৰ কথা উল্লেখ কৰিছোঁ য’ত মই ডাঃ জয়াচন্দ্ৰণৰ বিষয়ে জনাৰ সুযোগ লাভ কৰিছো আৰু যেতিয়াই সুবিধা পাওঁ তেতিয়াই এই ৱেবছাইটত এনে উৎসাহী কামক জনাৰ বাবে প্ৰয়াস কৰোঁ৷ মই জানি সন্তোষিত হৈছোঁ যে আজিকালি এনেকুৱা বহু ৱেবছাইট আছে য’ত বিলক্ষণ লোকৰ জীৱনৰ পৰা প্ৰেৰণা পোৱা কাহিনীৰ সৈতে আমাক পৰিচিত কৰে৷ যিদৰে thepositiveindia.com য়ে সমাজত ধনাত্মক খবৰ প্ৰদান কৰি সমাজক অধিক সংবেদনশীল কৰাৰ প্ৰয়াস কৰিছে৷ ঠিক সেইদৰে yourstory.com তযুৱ উদ্যমীসকলৰ সফলতাৰ খবৰসমূহ প্ৰদান কৰা হৈছে৷ samskritabharati.in ৰ জৰিয়তে ঘৰত বহিয়েই আপুনি সংস্কৃত ভাষা শিকিব পাৰে৷ আমি এনেকুৱা কাম কৰিব নোৱাৰো নে– এনে এক ৱেবছাইটৰ বিষয়ে নিজৰ মাজত শ্বেয়াৰ কৰক৷ ধনাত্মক ভাৱক ভাইৰেল কৰক৷ মোৰ বিশ্বাস যে ইয়াত অধিক সংখ্যক লোকে সমাজলৈ পৰিৱৰ্তন কঢ়িয়াই অনা লোকৰ বিষয়ে জানিবলৈ পাব৷ নঞৰ্থক প্ৰভাৱ প্ৰচাৰ কৰিবলৈ সহজ কিন্তু আমাৰ সমাজত, আমাৰ ওচৰে–পাজৰে এনে বহু লোকে কাম কৰি আছে আৰু এয়া সকলো ১৩০ কোটি ভাৰতবাসীৰ সামুহিক প্ৰয়াসৰ ফলত হৈছে৷
প্ৰত্যেক সমাজতে ক্ৰীড়াৰ মহত্ব অধিক৷ যেতিয়া এটা খেল খেলা হয় তেতিয়া দৰ্শকৰো মন প্ৰাণৱন্ত হৈ উঠে৷ খেলুৱৈৰ নাম, সন্মানৰ দৰে বহু কথা আমি অনুভৱ কৰোঁ৷ কিন্তু কেতিয়াবা কেতিয়াবা ইয়াৰ অন্তৰালতো এনে বহু কথা থাকে যি ক্ৰীড়া বিশ্বতকৈও ডাঙৰ হৈ উঠে৷ মই কাশ্মীৰৰ এক কন্যা হানায়া নিসাৰৰ বিষয়ে ক’বলৈ ওলাইছোঁ যিয়ে কোৰিয়াত কাৰাটে চেম্পিয়নশ্বিপত সোণৰ পদক জয় কৰিছে৷ হানায়াৰ বয়স মাত্ৰ ১২ বছৰ আৰু তেওঁ কাশ্মীৰৰ অনন্তনাগৰ বাসিন্দা৷ হানায়াই পৰিশ্ৰমেৰে কাৰাটেৰ অনুশীলন কৰিছে, তাৰে কৌশলসমূহ শিকিছে আৰু নিজকে যোগ্য প্ৰতিপন্ন কৰিছে৷ মই সকলো দেশবাসীৰ তৰফৰ পৰা তেওঁৰ উজ্বল ভৱিষ্যতৰ বাবে কামনা কৰিছোঁ৷ হানায়ালৈ অশেষ শুভকামনা আৰু আশীৰ্বাদ থাকিল৷ ঠিক সেইদৰে ১৬ বছৰীয়া ৰজনীৰ বিষয়েও সংবাদ মাধ্যমত চৰ্চিত হৈছে৷ আপোনালোকেও হয়তো পঢ়িছে৷ ৰজনীয়ে জুনিয়ৰ মহিলা বক্সিং প্ৰতিযোগিতাত সোণৰ পদক জয় কৰিছে৷ ৰজনীয়ে পদক জয় কৰাৰ লগে লগে গাখীৰৰ এক ষ্টলৰ কাষলৈ গৈ এগিলাচ গাখীৰ পান কৰিলে৷ ইয়াৰ পিছত তেওঁ নিজৰ পদকটো কাপোৰেৰে সামৰি বেগত ভৰালে৷ এতিয়া আপোনালোকে ভাবিছে যে ৰজনীয়ে কিয় গাখীৰ গিলাচ খালে? এয়া তেওঁ নিজৰ পিতৃ জসমেৰ সিঙৰ সন্মানত কৰিছিল যি পানীপথৰ এক ষ্টলত দৈ বিক্ৰী কৰিছিল৷ ৰজনীৰ পিতৃয়ে তেওঁক এই স্থানলৈ উন্নীত কৰাৰ বাবে বহু কষ্ট কৰিছিল,বহু ত্যাগ কৰিছিল৷ জসমেৰ সিঙে খুব ৰাতিপুৱাই ৰজনী আৰু তেওঁৰ ভায়েক বিচনাৰ পৰা শুই উঠাৰ আগেয়েই কামলৈ গুচি যায়৷ ৰজনীয়ে যেতিয়া দেউতাকক বক্সিং শিকাৰ ইচ্ছাৰ প্ৰকাশ কৰিলে তেতিয়া দেউতাকে সকলো সম্ভৱ সাধন গোটাই ৰজনীক উৎসাহ দিলে৷ ৰজনীয়ে প্ৰথমে পুৰণি গ্ল’ভছৰ সৈতে অনুশীলন কৰিবলগীয়া হৈছিল কিয়নো সেই সময়ত তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ আৰ্থিক অৱস্থা সুচল নাছিল৷ ইমান বাধাৰ পিছতো ৰজনী নিৰুৎসাহিত নহ’ল আৰু বক্সিঙৰ প্ৰশিক্ষণ লৈ থাকিল৷ তেওঁ ছাৰ্বিয়ামতো পদক জয় কৰিছে৷ মই ৰজনীক শুভকামনা তথা আশীৰ্বাদ প্ৰদান কৰিছোঁ আৰু ৰজনীক উৎসাহ দিয়াৰ বাবে তেওঁৰ পিতৃ–মাতৃ জনমেৰ সিংজী আৰু উষাৰাণীজীক অভিনন্দন জনাইছোঁ৷ এই মাহতে পুণেৰ এগৰাকী ২০ বছৰীয়া কন্যা বেদাংগী কুলকাৰ্ণীয়ে চাইকেলেৰ বিশ্ব পৰিক্ৰমা কৰি সকলোতকৈ দ্ৰুত এছিয়ান হিচাপে পৰিচিত হৈছে৷ তেওঁ ১৫৯ দিনলৈ নিৰন্তৰভাৱে প্ৰতিদিনে প্ৰায় ৩০০ কিলোমিটাৰ চাইকেল চলাইছিল৷ আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে– প্ৰতিদিনে ৩০০ কিলোমিটাৰৰ চাইক্লিং! চাইকেল চলোৱাৰ তেওঁৰ এই উৎসাহ সঁচাকৈয়ে প্ৰশংসনীয়৷ এনেকুৱা সাফল্য, সিদ্ধিৰ বিষয়ে শুনি আমি উৎসাহিত নহওঁনে? বিশেষকৈ মোৰ যুৱ মিত্ৰসকলে যেতিয়াই এনে ঘটনাৰ বিষয়ে শুনে তেতিয়া কঠিনতাৰ মাজতো কিবা এটা কৰাৰ প্ৰেৰণা পায়৷ যদি সংকল্পত সামৰ্থ আছে, উৎসাহে আকাশ স্পৰ্শ কৰিছে তেন্তে বাধা স্বয়ং আঁতৰি যায়৷ কঠিনতা কেতিয়াও বাধা হ’ব নোৱাৰে৷ এনেকুৱা অনেক উদাহৰণ আছে যি শুনাৰ পিছত আমি উৎসাহিত হওঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, জানুৱাৰীত উৎসাহেৰে ভৰা বহুতো উৎসৱ উদযাপন কৰা হ’ব৷ যেনে লোহৰী,পোংগল, মকৰ সংক্ৰান্তি, উত্তৰায়ণ, মাঘ বিহু, মাঘী৷ এই উৎসৱৰ সময়চোৱাত ভাৰতত কোনো ঠাইত পাৰম্পৰিক নৃত্যৰ ৰং পৰিলক্ষিত হ’ব, কোনো ঠাইত শস্য চপোৱাৰ আনন্দত লোহৰী দাহন কৰা হ’ব, কোনো ঠাইত আকাশত ৰং–বিৰঙী চিলা দেখিবলৈ পোৱা যাব, কোনো ঠাইত খেল, কোনো ঠাইত তিল গুড় খোৱা হ’ব৷ মানুহে পৰস্পৰে পৰস্পৰক ক’ব– ‘‘তিল গুড় ঘ্যা– আণি গোড়–গোড় বোলা৷’’ এই সকলো উৎসৱৰ নাম ভিন্ন হ’লেও সকলো লোকে একে ভাৱনাৰে এই উৎসৱসমূহ পালন কৰে৷ এই উৎসৱসমূহ কোনোবা নহয় কোনোবা ফালে শস্য তথা খেতি–বাতিৰ সৈতে অথবা কৃষক, গাঁও আদিৰ সৈতে জড়িত হয়৷ এই সময়তে সুৰ্য উত্তৰায়ণৰ পৰা মকৰ ৰাশিত প্ৰৱেশ কৰে৷ ইয়াৰ পিছত ধীৰে ধীৰে দিন দীঘল হয় আৰু শীতকালীন শস্য চপোৱাৰ সময় হয়৷ আমাৰ অন্নদাতা কৃষক ভাই–ভনীসকলো অশেষ শুভকামনা যাচিছোঁ৷ ‘বিবিধতাৰ মাজত একতা’- ‘এক ভাৰত শ্ৰেষ্ঠ ভাৰত’ৰ ভাৱনাৰ সুবাস আমাৰ উৎসৱত সমাহিত৷ আমাৰ উৎসৱ প্ৰকৃতিৰ সৈতে কিদৰে জড়িত সেয়া আমি দেখিবলৈ পাওঁ৷ ভাৰতীয় সংস্কৃতিত সমাজ আৰু প্ৰকৃতিক ভিন্ন বুলি ভবা নহয়৷ ইয়াত ব্যক্তি আৰু সমষ্টি একেটাই৷ প্ৰকৃতিৰ সৈতে আমাৰ নিকট সম্বন্ধৰ এক উত্তম উদাহৰণ আছে– সেয়া হ’ল উৎসৱৰ ওপৰত আধাৰিত কেলেণ্ডাৰ৷ ইয়াত সমগ্ৰ বৰ্ষৰ পৰ্ব, উৎসৱৰ সৈতে গ্ৰহ–নক্ষত্ৰৰ লেখা–জোখা কৰা হয়৷ এই পাৰম্পৰিক কেলেণ্ডাৰৰ পৰাই গম পোৱা যায় যে প্ৰাকৃতিক আৰু গোলকীয় ঘটনাসমূহৰ সৈতে আমাৰ সম্বন্ধ কিমান প্ৰাচীন৷ চন্দ্ৰমা আৰু সূৰ্যৰ গতিৰ ওপৰত আধাৰিত চন্দ্ৰ আৰু সূৰ্য কেলেণ্ডাৰ অনুসৰি পৰ্ব আৰু উৎসৱৰ তিথি নিৰ্ধাৰিত হয়৷ এয়া ইয়াৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে যে কোনে কি কেলেণ্ডাৰ মানে৷ কোনো ক্ষেত্ৰত গ্ৰহ নক্ষত্ৰৰ স্থিতি অনুসৰিও পৰ্ব, উৎসৱ পালন কৰা হয়৷ গুড়ী পড়ৱা, চেটিচণ্ড, উগাদি আদি চন্দ্ৰ কেলেণ্ডাৰ অনুসৰি পালন কৰা হয়৷ আনহাতে তামিল পুন্থাডু, বিষু, বৈশাখ, বৈশাখী, পইলা বৈশাখ, বিহু– এই সকলোবোৰ সূৰ্য কেলেণ্ডাৰৰ আধাৰত পালন কৰা হয়৷ আমাৰ বহু উৎসৱত নদী আৰু পানী বচোৱাৰ ভাৱ বিশিষ্ট ৰূপত পৰিলক্ষিত হয়৷ ষঠ পৰ্ব– নদী,পুখুৰীত সূৰ্য উপাসনাৰ সৈতে জড়িত৷ মকৰ সংক্ৰান্তিতো লক্ষ–কোটি লোকে পবিত্ৰ নদীত ডুব মাৰে৷ আমাৰ পৰ্ব, উৎসৱসমূহে আমাক সামাজিক মূল্যৰো শিক্ষা প্ৰদান কৰে৷ এফালে পৌৰাণিক গুৰুত্ব আৰু এফালে জীৱনৰ পাঠ প্ৰদান কৰা এই উৎসৱসমূহে আমাক ভাতৃত্ববোধৰো শিক্ষা প্ৰদান কৰে৷ মই আপোনালোক সকলোকে ২০১৯ চনৰ বাবে অশেষ শুভকামনা যাচিছোঁ আৰু অনাগত উৎসৱসমূহত আপোনালোকে অনেক আনন্দ কৰক তাৰে কামনা কৰিছোঁ৷ এই উৎসৱত লোৱা আলোকচিত্ৰসমূহ সকলোৰে সৈতে বিনিময় কৰক যাতে ভাৰতৰ বৈচিত্ৰতা তথা ভাৰতীয় সংস্কৃতি সকলোৱে প্ৰত্যক্ষ কৰিব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ সংস্কৃতিত এনেকুৱা সম্পদ আছে যাক লৈ আমি গৌৰৱ কৰিব পাৰোঁ আৰু সমগ্ৰ বিশ্বকে স্বাভিমানৰ সৈতে প্ৰদৰ্শিত কৰিব পাৰোঁ–তাৰে ভিতৰত হ’ল কুম্ভ মেলা৷ আপোনালোকে কুম্ভ মেলাৰ বিষয়ে যথেষ্ট শুনিছে৷ চিনেমাতো কুম্ভ মেলাৰ ভব্যতা আৰু বিশালতাৰ বিষয়ে আপোনালোকে হয়তো দেখিছে আৰু এয়া সত্যও৷ কুম্ভৰ স্বৰূপ বিৰাট– যিমানেই দিব্য সিমানেই ভব্যও৷ দেশ আৰু বিশ্বৰ বিভিন্ন লোক আহি কুম্ভৰ সৈতে জড়িত হয়৷ কুম্ভ মেলাত আস্থা আৰু শ্ৰদ্ধাৰ আদান–প্ৰদান হয়৷ একে সময়তে এটা স্থানতে দেশ–বিদেশৰ লক্ষ–কোটি লোক মিলিত হয়৷ কুম্ভৰ পৰম্পৰা আমাৰ মহান সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ দ্বাৰা পুষ্পিত আৰু পল্লৱিত৷ এইবাৰ ১৫ জানুৱাৰীৰ পৰা প্ৰয়াগৰাজত বিশ্ব প্ৰসিদ্ধ কুম্ভ মেলা আৰম্ভ হ’ব৷ কুম্ভ মেলালৈ সন্ত–মহাত্মাৰ আগমন আৰম্ভ হৈছে৷ ইয়াৰ গোলকীয় মহত্ব ইয়াৰ দ্বাৰাই অনুধাৱন কৰিব পাৰি যে যোৱা বছৰ ইউনেস্ক’ই কুম্ভ মেলাক Intangible Cultural Heritage of Humanity ৰ তালিকাত তালিকাভুক্ত কৰিছে৷ কিছুদিন পূৰ্বে বিভিন্ন দেশৰ ৰাষ্ট্ৰদূতসকলে কুম্ভৰ প্ৰস্তুতি পৰিলক্ষিত কৰিছে৷ তাত একেটা সময়তে বিভিন্ন দেশৰ পতাকা উত্তোলন কৰা হৈছে৷ প্ৰয়াগৰাজত অনুষ্ঠিত হোৱা এই কুম্ভ মেলাত ১৫০ত কৈও অধিক দেশৰ লোকৰ আগমনৰ আশা কৰা হৈছে৷ কুম্ভৰ দিব্যতাৰ দ্বাৰা ভাৰতৰ ভব্যতাই সমগ্ৰ বিশ্বকে আলোকিত কৰিব৷ কুম্ভ মেলা স্ব–আৱিষ্কাৰৰ এক বৃহৎ মাধ্যম য’ত আহিবলগীয়া দৰ্শনাৰ্থীসকলে বিভিন্ন অনুভূতি অনুভৱ কৰিব৷ সাংসাৰিক বস্তুসমূহক আধ্যাত্মিকৰ দৃষ্টিৰে পৰিলক্ষিত কৰিব৷ বিশেষকৈ যুৱপ্ৰজন্মৰ বাবে এই এক বৃহৎ শিক্ষণ অভিজ্ঞতা হ’ব পাৰে৷ মই নিজে কিছুদিন পূৰ্বে প্ৰয়াগৰাজলৈ গৈছিলো৷ মই দেখিলো যে কুম্ভৰ প্ৰস্তুতি তুংগত উঠিছে৷ প্ৰয়াগৰাজৰ জনতাও কুম্ভক লৈ অতি উৎসাহী হৈ পৰিছে৷ তাত মই ইণ্টিগ্ৰেটেড কমাণ্ড এণ্ড কণ্ট্ৰ’ল চেণ্টাৰৰ লোকাৰ্পণ কৰিলো৷ শ্ৰদ্ধাৱানসকলে ইয়াৰ দ্বাৰা যথেষ্ট উপকৃত হ’ব৷ এইবাৰ কুম্ভত স্বচ্ছতাৰ ওপৰতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে৷ আয়োজনত শ্ৰদ্ধাৰ সৈতে স্বচ্ছতাও বিৰাজমান হ’ব আৰু দূৰ–দুৰণিলৈ এই সুবাৰ্তা প্ৰচাৰিত হ’ব৷ এইবাৰ দৰ্শনাৰ্থীসকলে সংগমত পবিত্ৰ স্নানৰ পিছত অক্ষয়বটৰ পুণ্য দৰ্শনো কৰিব পাৰিব৷ জনতাৰ আস্থাৰ প্ৰতীক এই অক্ষয়বট বহু বছৰ জুৰি গুহাত বন্ধ হৈ আছিল আৰু সেইবাবে দৰ্শনাৰ্থীসকলে দৰ্শন কৰিব পৰা নাছিল৷ এতিয়া অক্ষয়বট সকলোৰে বাবে মুকলি কৰি দিয়া হৈছে৷ মোৰ সকলোৰে প্ৰতি আহ্বান যে যেতিয়া আপোনালোক কুম্ভলৈ আহিব তেতিয়া কুম্ভৰ বিভিন্ন আলোকচিত্ৰসমূহ ছ’চিয়েল মিডিয়াত নিশ্চিতভাৱে বিনিময় কৰিব যাতে অধিক সংখ্যক লোকে কুম্ভলৈ অহাৰ বাবে প্ৰেৰণা পায়৷
আধ্যাত্মিকতাৰ দ্বাৰা কুম্ভ ভাৰতীয় দৰ্শন মহাকুম্ভ হওক৷
আস্থাৰ দ্বাৰা কুম্ভ ৰাষ্ট্ৰীয়তাৰ মহাকুম্ভ হওক৷
ৰাষ্ট্ৰীয় একতাৰ মহাকুম্ভ হওক৷
শ্ৰদ্ধাৱান সকলৰ এই কুম্ভ বিশ্বজনীন পৰ্যটনৰ মহাকুম্ভ হওক৷
কলাত্মকতাৰ এই কুম্ভ, সৃজন শক্তিৰো মহাকুম্ভ হওক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২৬ জানুৱাৰীৰ গণতন্ত্ৰ দিৱস সমাৰোহক লৈ আমি দেশবাসীৰ মনত উৎসুকতাৰ সীমা নাই৷ সেইদিনা আমি সেই মহান বিভূতিসকলক স্মৰণ কৰোঁ যিয়ে আমাক সংবিধান প্ৰদান কৰিলে৷
এই বৰ্ষত আমি পূজ্য বাপুৰ ১৫০তম জয়ন্তী বৰ্ষ পালন কৰি আছোঁ৷ আমাৰ বাবে এয়া সৌভাগ্যৰ কথা যে দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি শ্ৰী চিৰিল ৰামাফ’চা এইবাৰৰ গণতন্ত্ৰ দিৱসত মুখ্য অতিথি হিচাপে ভাৰতলৈ আহিব৷ পূজ্য বাপু আৰু দক্ষিণ আফ্ৰিকাৰ মাজত এক অটুট সম্বন্ধ আছে৷ দক্ষিণ আফ্ৰিকাতেই মোহন ‘মহাত্মা’লৈ পৰিৱৰ্তিত হৈছিল৷ দক্ষিণ আফ্ৰিকাত মহাত্মা গান্ধীয়ে নিজৰ প্ৰথম সত্যাগ্ৰহ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু বৰ্ণ প্ৰথাৰ বিৰুদ্ধে থিয় দিছিল৷ তেওঁ ফিনিক্স আৰু টলষ্টয় ফাৰ্মছৰ স্থাপন কৰিছিল য’ৰ পৰা সমগ্ৰ বিশ্বত শান্তি আৰু ন্যায়ৰ বাবে ধ্বনি উচ্চাৰিত হৈছিল৷ ২০১৮– নেলচন মেণ্ডেলাৰ জন্ম শতাব্দী বৰ্ষ হিচাপে পালন কৰা হয়৷ তেওঁ ‘মাৰীবা’ নামেৰে প্ৰসিদ্ধি আছিল৷ আমি সকলোৱে জানো যে নেলচন মেণ্ডেলা সমগ্ৰ বিশ্বত বৰ্ণ বিদ্বেষৰ বিৰুদ্ধে সংঘৰ্ষত লিপ্ত হৈছিল আৰু এই মেণ্ডেলাৰ প্ৰেৰণাস্ৰোত কোন আছিল? তেওঁ ইমান বছৰ কাৰাবাস খটাৰ সহনশক্তি আৰু প্ৰেৰণা পূজ্য বাপুৰ পৰা পাইছিল৷ মেণ্ডেলাই বাপুৰ বিষয়ে এইদৰে কৈছিল– ‘‘মহাত্মা আমাৰ ইতিহাসৰ এক অভিন্ন অংগ কাৰণ ইয়াতেই তেওঁ সত্যৰ সৈতে নিজৰ প্ৰথমটো পৰীক্ষণ কৰিছিল; ইয়াতেই তেওঁ ন্যায়ৰ প্ৰতি নিজৰ দৃঢ়তা প্ৰদৰ্শন কৰিছিল; ইয়াতেই তেওঁ নিজৰ সত্যাগ্ৰহৰ দৰ্শন আৰু সংঘৰ্ষৰ প্ৰক্ৰিয়া বিকশিত কৰিছিল৷’’ তেওঁ বাপুক আদৰ্শ হিচাপে জ্ঞান কৰিছিল৷ বাপু আৰু মেণ্ডেলা, দুয়োৱে সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে কেৱল প্ৰেৰণাৰ স্ৰোতই নহয়, তেওঁলোকৰ আদৰ্শই আমাক প্ৰেৰণা তথা কৰুণাৰে ভৰা সমাজৰ নিৰ্মাণৰ বাবে সহায়েই উৎসাহিত কৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুদিন পূৰ্বে গুজৰাটৰ নৰ্মদা নদীৰ তীৰত কেৱড়িয়াত ডিজিপি সন্মিলন অনুষ্ঠিত হ’ল য’ত বিশ্বৰ ভিতৰতে সকলোকৈ ওখ মূৰ্তি ‘ষ্টেচু অব্ ইউনিটী’ আছে, তাত দেশৰ শীৰ্ষ আৰক্ষী বিষয়াসকলৰ সৈতে সাৰ্থক চৰ্চা হ’ল৷ দেশ আৰু দেশবাসীৰ সুৰক্ষাক অধিক শক্তিশালী কৰাৰ বাবে কিদৰে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হয় সেই সন্দৰ্ভত বিস্তাৰিতভাৱে আলোচনা কৰা হ’ল৷ সেই সময়তে মই ৰাষ্ট্ৰীয় একতাৰ বাবে ‘চৰ্দাৰ পেটেল পুৰস্কাৰ’ আৰম্ভ কৰাৰ ঘোষণা কৰিলো৷ এই পুৰস্কাৰ তেৱেঁই পাব যিজনে ৰাষ্ট্ৰীয় ঐক্যৰ বাবে যোগদান কৰিছে৷ চৰ্দাৰ পেটেলে নিজৰ সমগ্ৰ জীৱন দেশৰ ঐক্যৰ বাবে সমৰ্পিত কৰিছিল৷ তেওঁ সৰ্বদা ভাৰতৰ অখণ্ডতা অক্ষুণ্ণ ৰখাৰ বাবে ব্যস্ত হৈ থাকিল৷ চৰ্দাৰ চাহাবে জানিছিল যে ভাৰতৰ শক্তি ইয়াৰ বৈচিত্ৰতাতেই নিহিত আছে৷ চৰ্দাৰ পেটেলৰ সেই ভাৱনাক সন্মান কৰি এই পুৰস্কাৰৰ মাধ্যমেৰে তেওঁলৈ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ১৩ জানুৱাৰী গুৰু গোৱিন্দ সিংজীৰো জন্ম তিথি৷ গুৰু গোৱিন্দ সিঙৰ জন্ম পাটনাত হৈছিল৷ জীৱনৰ অধিকাংশ সময়লৈ উত্তৰ ভাৰতেই তেওঁৰ কৰ্মভূমি আছিল আৰু মহাৰাষ্ট্ৰৰ নাণ্ডেড়ত তেওঁ দেহত্যাগ কৰিছিল৷ জন্ম পাটনাত, কৰ্মভূমি উত্তৰ ভাৰতত আৰু জীৱনৰ অন্তিম ক্ষণ নাণ্ডেড়ত৷ এটা দিশৰ পৰা চাবলৈ গ’লে সমগ্ৰ ভাৰতবৰ্ষই তেওঁৰ আশীৰ্বাদ লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল৷ তেওঁৰ জীৱন–কালটোত সমগ্ৰ ভাৰতৰ প্ৰতিচ্ছবি পৰিলক্ষিত হয়৷ তেওঁৰ পিতৃ শ্ৰী গুৰু টেগবাহাদুৰ শ্বহীদ হোৱাৰ পিছত গুৰু গোৱিন্দ সিংজীয়ে ৯ বছৰতে গুৰুৰ পদ লাভ কৰিছিল৷ গুৰু গোৱিন্দ সিংজীয়ে ন্যায়ৰ সপক্ষে যুঁজ দিয়াৰ প্ৰেৰমা শিখ গুৰুসকলৰ পৰা লাভ কৰিছিল৷ তেওঁ শান্ত আৰু সৰল ব্যক্তিত্বৰ অধিকাৰী আছিল কিন্তু যেতিয়াই দুখীয়া তথা দুৰ্বল শ্ৰেণীক ন্যায়ৰ প্ৰয়োজন হৈছিল তেতিয়াই গুৰুজীয়ে তেওঁলোকৰ সৈতে থিয় দিছিল আৰু সেইবাবে কোৱা হয়–
‘‘সৱা লাখ সে এক লড়াও,
চিড়িয়া সো মে বাজ তুড়াও,
তবে গোৱিন্দ সিং নাম কহাও৷’’
তেওঁ কৈছিল যে দুৰ্বলীসকলৰ সৈতে যুদ্ধ কৰি শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰা নহয়৷ শ্ৰী গোৱিন্দ সিঙে মানৱৰ দুখ দূৰ কৰাকেই ডাঙৰ সেৱা বুলি ভাবিছিল৷ তেওঁ বীৰত্ব, শৌৰ্য, ত্যাগী মনোভাৱৰ ধৰ্মপৰায়ণ দিব্য পুৰুষ আছিল যাৰ অস্ত্ৰ আৰু শাস্ত্ৰৰ বিষয়ে অলৌকিক জ্ঞান আছিল৷ তেওঁ এক ধনুৰ্ধৰ হোৱাৰ লগতে গুৰুমুখী, ব্ৰজভাষা, সংস্কৃত,ফাৰ্চী, হিন্দী আৰু উৰ্দু ভাষাৰ বিষয়েও জানিছিল৷ মই পুনৰ বাৰ শ্ৰী গুৰু গোৱিন্দ সিঙক সেৱা জনাইছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দেশত অনেক ভাল ব্যৱস্থা প্ৰণয়ন হৈছে যাৰ ব্যাপক চৰ্চা হোৱা নাই৷ এনেকুৱা এক প্ৰয়াস F.S.S.A.I অৰ্থাৎ Food Safety and Standard Authority of India ৰ দ্বাৰা হৈছে৷ মহাত্মা গান্ধীৰ ১৫০তম জয়ন্তী বৰ্ষত দেশজুৰি বহু কাৰ্যসূচী অনুষ্ঠিত হৈছে৷ এই উপলক্ষে F.S.S.A.Iয়ে নিৰাপদ আৰু স্বাস্থ্যকৰ সুষম খাদ্যাভ্যাসৰ দৰে ভাল অভ্যাস গঢ়াৰ দিশত অগ্ৰসৰ হৈছে৷ ‘‘ইট ৰাইট ইণ্ডিয়া’’ অভিযানৰ অধীনত সমগ্ৰ দেশত সুস্থ ভাৰত যাত্ৰাৰ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হৈছে৷ এই অভিযান ২৭ জানুৱাৰীলৈ চলিব৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা চৰকাৰী সংগঠনসমূহৰ পৰিচয় এক নিয়ামকৰ দৰে হয় কিন্তু F.S.S.A.I য়ে এই ক্ষেত্ৰত এখোজ আগুৱাই জন–সজাগতা আৰু লোকশিক্ষাৰ কাম কৰি আছে৷ যেতিয়া ভাৰত স্বচ্ছ হ’ব, সুস্থ হ’ব তেতিয়াই ভাৰত সমৃদ্ধ হ’ব৷ ভাল স্বাস্থ্যৰ বাবে সকলোতকৈ অধিক আৱশ্যক হ’ল পুষ্টিযুক্ত ভোজন৷ এই সন্দৰ্ভত উক্ত পদক্ষেপৰ বাবে মই F.S.S.A.I ক অভিনন্দন জনাইছোঁ৷ মই সকলোকে আহ্বান জনাইছোঁ যে আপোনলোক এই পদক্ষেপৰ সৈতে জড়িত হওক৷ আপোনালোকে ইয়াত অংশগ্ৰহণ কৰক আৰু বিশেষকৈ আপোনাৰ সন্তানসকলক এই বিষয়ে নিশ্চিতভাৱে শিকাওক৷ খাদ্যাভ্যাসৰ গুৰুত্বৰ শিক্ষা শৈশৱতে হোৱাটো আৱশ্যক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২০১৮ চনৰ এয়া অন্তিমটো কাৰ্যসূচী, ২০১৯ত পুনৰ লগ পাম, পুনৰ মনৰ কথা কম৷ ব্যক্তিৰ জীৱনেই হওক, ৰাষ্ট্ৰৰ জীৱন হওক, সমাজৰ জীৱন হওক, প্ৰেৰণা প্ৰগতিৰ আধাৰস্বৰূপ৷ আহক,নতুন প্ৰেৰণা, নতুন উদ্দীপনা, নতুন সংকল্প, নতুন সিদ্ধি, নতুন উচ্চতাৰে আগুৱাই যাওঁ, নিজকো পৰিৱৰ্তন কৰোঁ, দেশকো পৰিৱৰ্তন কৰোঁ৷ বহুত বহুত ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নমস্কাৰ৷ ৩ অক্টোবৰ ২০১৪ তাৰিখ আছিল বিজয়া দশমীৰ উৎসৱ৷ ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে আমি সকলোৱে মিলি এক যাত্ৰাৰ আৰম্ভ কৰিছিলো৷ ‘মন কী বাত’, এই যাত্ৰাৰ আজি ৫০তম খণ্ড সম্পূৰ্ণ হৈছে৷ সেই অনুসৰি আজি এয়া সোণালী জয়ন্তীৰ স্বৰ্ণিম খণ্ড৷ এইবাৰ আপোনালোকৰ যি পত্ৰ আৰু ফোন আমি লাভ কৰিছো সেয়া অধিক সংখ্যাত ৫০তম খণ্ডৰ সন্দৰ্ভতেই আহিছে৷ মাই গভত দিল্লীৰ অংশু কুমাপ,অমৰ কুমাৰ আৰু পাটনাৰ পৰা বিকাশ যাদৱ, ঠিক সেইদৰে নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ এপত দিল্লীৰ মণিকা জৈন, পশ্চিম বংগৰ বৰ্ধমানৰ প্ৰসেনজিৎ চৰকাৰ আৰু নাগপুৰৰ সংগীতা শাস্ত্ৰী, এওঁলোক সকলোৱে প্ৰায় একেধৰণৰ প্ৰশ্নই সুধিছে৷ তেওঁলোকে কৈছে যে প্ৰায়েই জনতাই আপোনাক শেহতীয়া প্ৰযুক্তি, ছ’চিয়েল মিডিয়া আৰু ম’বাইল এপৰ জৰিয়তে যোগাযোগ কৰে, কিন্তু আপুনি জনতাৰ সৈতে জড়িত হোৱাৰ বাবে ৰেডিঅ’ কিয় বাচনি কৰিলে?আপোনালোকৰ এই জিজ্ঞাসা স্বাভাৱিক৷ কিয়নো আজিৰ যুগত যিসময়ত মানুহে ৰেডিঅ’ৰ কথা পাহৰি গৈছিল সেই সময়ত মোদীয়ে এই ৰেডিঅ’ লৈ কিয় আহিল? মই আপোনালোকক এটা ঘটনাৰ বিষয়ে ক’ব বিচাৰিছো৷ এয়া ১৯৯৮ চনৰ কথা৷ মই ভাৰতীয় জনতা পাৰ্টীৰ সংগঠনৰ কৰ্মী হিচাপে হিমাচল প্ৰদেশত কাম কৰিছিলো৷ মে’মাহ আছিল আৰু মই সন্ধিয়াৰ সময়ত ভ্ৰমণ কৰি কোনো এক স্থানলৈ গৈ আছিলো৷ হিমাচলৰ পাহাৰত সন্ধিয়া শীত নামে৷ সেয়ে পথৰ কাষৰ এখন ধাবাত ৰৈ চাহৰ বাবে অৰ্ডাৰ দিলো৷ সেইখন এখন সৰু ধাবা আছিল, তাত এজন ব্যক্তিয়েই নিজেই চাহ বনাই নিজেই বিক্ৰী কৰিছিল৷ গৰম কাপোৰো বিশেষ পিন্ধা নাছিল আৰু পথৰ কাষত সৰু ঠেলা এখন লগাই তেওঁ থিয় দি আছিল৷ তেওঁৰ ওচৰত থকা আইনাৰ পাত্ৰৰ পৰা লাড়ু উলিয়াই ক’লে–চাহাব, চাহ খোৱাৰ পূৰ্বে এই লাড়ুটো খাওক৷ মুখখন মিঠা কৰক৷ মইও আচৰিত হ’লো, সুধিলো, ঘৰত বিয়া–বাৰুৰ কথা চলিছে নেকি? তেওঁ ক’লে, আৰে নহয় নহয় ককাই, আপুনি গম নাপায় নেকি? তেওঁ ইমান হৰ্ষোল্লসিত হৈ আছিল, উত্তেজিত হৈ আছিল, মই সুধিলো, কি হ’ল? তেওঁ ক’লে, আজি ভাৰতে বোমা ফুটুৱালে৷ মই ক’লো,ভাৰতে বোমা ফুটুৱালে? মই একো বুজা নাই! তেতিয়া তেওঁ ক’লে– চাহাব, ৰেডিঅ’ শুনক৷ ৰেডিঅ’ত তেতিয়া এই বিষয়ে চৰ্চা হৈ আছিল৷ তেওঁ ক’লে যে সেই সময়ৰ আমাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী অটল বিহাৰী বাজপেয়ীয়ে– সেয়া পৰমাণু পৰীক্ষণৰ দিন আছিল আৰু সংবাদ মাধ্যমৰ সন্মুখত তেওঁ ঘোষণা কৰিছিল আৰু এই ঘোষণা ৰেডিঅ’ত শুনি দোকানীজনে ফুৰ্তিত নাচি আছিল৷ মই আচৰিত হ’লো যে এই হাবিতলীয়া অঞ্চলত, বৰফৰ পাহাৰৰ মাহত এজন সাধাৰণ মানুহে যি এই চাহৰ ঠেলা লৈ নিজৰ কাম কৰি আছে আৰু দিনটো ৰেডিঅ’ শুনি আছে, আৰু সেই ৰেডিঅ’ৰ খবৰে তেওঁৰ মনত এনে প্ৰভাৱ পেলাইছিল, ইমানেই প্ৰভাৱ পেলাইছিল যে মোৰ মনত এক সাঁচ বহি গ’ল যে ৰেডিঅ’ জনসাধাৰণৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে আৰু ৰেডিঅ’ৰ এক সাংঘাটিক শক্তিশালী প্ৰভাৱ আছে৷ যোগাযোগৰ প্ৰভাৱ আৰু তাৰ গভীৰতা, বোধহয় ৰেডিঅ’ৰ সমকক্ষ আন কোনো হ’ব নোৱাৰে আৰু সেই সময়ৰ পৰাই মোৰ মন ভৰি পৰিছিল আৰু তাৰ শক্তি মই অনুধাৱন কৰিব পাৰিছিলো৷ যেতিয়া মই প্ৰধানমন্ত্ৰী হ’লো তেতিয়া সকলোতকৈ শক্তিশালী মাধ্যমৰ প্ৰতি মোৰ চকু পৰাটো স্বাভাৱিক আছিল৷ আৰু যেতিয়া মই ২০১৪ চনৰ মে’ মাহত ‘প্ৰধান সেৱক’ৰ ৰূপত কাৰ্যভাৰ গ্ৰহণ কৰিলো তেতিয়া মোৰ মনত এক ইচ্ছাৰ উদ্ৰেক হ’ল যে দেশৰ একতা, আমাৰ ভব্য ইতিহাস, ইয়াৰ শৌৰ্য, ভাৰতৰ বিবিধতা, আমাৰ সাংস্কৃতিক বিবিধতা, আমাৰ সমাজৰ শিৰাই শিৰাই প্ৰবাহিত ভাল দিশসমূহ, জনতাৰ পুৰুষাৰ্থ, ত্যাগ, তপস্যা এই সকলো কথা, ভাৰতৰ এই কাহিনীসমূহে জনতাক স্পৰ্শ কৰাটো প্ৰয়োজন৷ দেশৰ দূৰ–সুদূৰ গাঁৱৰ পৰা আৰম্ভ কৰি মেট্ৰ’ চহৰলৈ, কৃষকৰ পৰা আৰম্ভ কৰি যুৱ পেছাদাৰীলৈ আৰু সেই সময়ৰ পৰাই এই ‘মন কী বাত’ৰ যাত্ৰা প্ৰাৰম্ভ হ’ল৷ প্ৰতি মাহতে লাখৰ সংখ্যাত পত্ৰসমূহ পঢ়ি, ফোন কোন শুনি, এপ আৰু মাই গভত কমেণ্টসমূহ পঢ়ি আৰু এই সকলোবোৰ এটা সূত্ৰত বান্ধি,পাতল–ধেমেলীয়া কথা পাতি পাতি ৫০তম খণ্ডৰ এই যাত্ৰা আমি সকলোৱে মিলি অতিক্ৰম কৰিলো৷ অলপতে আকাশবাণীয়ে ‘মন কী বাত’ৰ ওপৰত এক সৰ্বেক্ষণ চলাইছিল৷ মই তাৰে কিছুমান প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰত্যক্ষ কৰিছিলো যি অতিশয় মনোৰম৷ যিসকল লোকৰ মাজত এই সৰ্বেক্ষণ চলোৱা হৈছিল তাৰে প্ৰায় ৭০%ই নিয়মিতভাৱে ‘মন কী বাত’ শুনে৷ অধিক সংখ্যক লোকৰ মতে ‘মন কী বাত’ৰ সকলোতকৈ বৃহৎ অৱদান এয়াই যে ই সমাজত ধনাত্মক প্ৰভাৱ বৃদ্ধি কৰে৷ ‘মন কী বাত’ৰ মাধ্যমৰ জৰিয়তে জন আন্দোলনত শক্তি বৃদ্ধি হৈছে৷ ইণ্ডিয়া পজিটিভক লৈ ব্যাপক চৰ্চা হৈছে৷ এয়া আমাৰ দেশবাসীৰ মনত উদ্ৰেক হোৱা ধনাত্মক প্ৰভাৱৰ ফল, সকাৰাত্মক ভাৱনা এক চমক৷ জনতাই এয়াও কৈছে যে ‘মন কী বাত’ৰ দ্বাৰা স্বেচ্ছাই কিবা এটা কৰাৰ ইচ্ছা উদ্ৰেক হয়৷ এনেকুৱা এক পৰিৱৰ্তন হৈছে য’ত সমাজৰ সেৱাৰ বাবে জনতা আগবাঢ়ি ওলাই আহিছে৷ মই এয়া প্ৰত্যক্ষ কৰি সুখী হৈছো যে ‘মন কী বাত’ৰ ফলস্বৰূপে ৰেডিঅ’ আৰু অধিক জনপ্ৰিয় হৈ উঠিছে৷ কিন্তু এয়া কেৱল ৰেডিঅ’ই নহয় যাৰ দ্বাৰা জনতা এই কাৰ্যসূচীৰ সৈতে জড়িত হ’ব পাৰিছে৷ মানুহে টিভি, এফএম ৰেডিঅ’, ম’বাইল,ইণ্টাৰনেট, ফে’চবুক লাইভ আৰু পেৰিস্কোপৰ সৈতে নৰেন্দ্ৰ মোদী এপৰ জৰিয়তেও ‘মন কী বাত’ত নিজৰ অংশগ্ৰহণ সুনিশ্চিত কৰিছে৷ মই ‘মন কী বাত’ পৰিয়ালৰ আপোনালোক সমূহ সদস্যই ইয়াৰ ওপৰত প্ৰদৰ্শন কৰা বিশ্বাস আৰু ইয়াত অংশগ্ৰহণ বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে অন্তঃকৰণে ধন্যবাদ জনাইছো৷
(ফোন কল–১)
‘‘আদৰণীয় প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, নমস্কাৰ! মোৰ নাম শালিনী আৰু মই হায়দৰাবাদৰ পৰা কৈ আছো৷‘মন কী বাত’ কাৰ্যসূচী জনতাৰ মাজত অতিশয় জনপ্ৰিয়৷ পোনতে জনতাই ভাবিছিল যে এয়া এক ৰাজনৈতিক মঞ্চ হিচাপে পৰিচিত হ’ব আৰু সমালোচনাৰ কেন্দ্ৰবিন্দুও হৈ পৰিছিল৷ কিন্তু কাৰ্যসূচী সম্প্ৰচাৰ হোৱাৰ লগে লগে আমি প্ৰত্যক্ষ কৰিলো যে ইয়াত ৰাজনীতিৰ পৰিৱৰ্তে সামাজিক সমস্যা আৰু প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা হ’বলৈ ধৰিলে আৰু এইদৰে মোৰ দৰে কোটি কোটি লোক ইয়াৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিল৷ লাহে লাহে সমালোচনাও সমাপ্ত হ’ল৷ মোৰ প্ৰশ্ন হ’ল যে আপুনি এই কাৰ্যসূচীক কিদৰে ৰাজনীতিৰ পৰা দূৰত ৰখাত সফল হ’ল? কেতিয়াবা আপোনাৰ মনলৈ এই চিন্তা নাহে নে যে এই মঞ্চক ৰাজনীতিৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি অথবা এই মঞ্চৰ পৰা আপুনি চৰকাৰৰ সাফল্যসমূহ ঘোষণা কৰিব পাৰে? ধন্যবাদ৷’’ (ফোন কল সমাপ্ত)
আপোনাৰ ফোন–কলৰ বাবে বহুত বহুত ধন্যবাদ৷ আপোনাৰ আশংকা সঠিক৷ দৰাচলতে নেতাসকলে মাইক পোৱা আৰু লাখ–কোটিসংখ্যক শ্ৰোতা পোৱা, তেওঁলোকক আৰু কি লাগে? কিছুসংখ্যক যুৱ মিত্ৰই ‘মন কী বাত’ৰ বিষয় সম্পৰ্কে এক অধ্যয়ন কৰিলে৷ তেওঁলোকে সকলো খণ্ডৰ এক বিশ্লেষণ কৰিলে আৰু অধ্যয়ন কৰিলে যি কোনবোৰ শব্দ কিমানবাৰ কোৱা হৈছে? কোনবোৰ শব্দ বাৰে বাৰে কোৱা হৈছে? তেওঁলোকৰ এই বিশ্লেষণ অৰাজনৈতিক আছিল৷ যেতিয়া ‘মন কী বাত’ আৰম্ভ কৰিছিলো তেতিয়া মই সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছিলো ইয়াত ৰাজনীতি নাথাকিব, ইয়াত চৰকাৰক বাহ বাহ কৰা নহ’ব, ইয়াত কোনো মোদী নাথাকিব আৰু মোৰ এই সংকল্প পালন কৰাৰ সবাতোকৈ বৃহৎ সম্বল, সকলোতকৈ অধিক প্ৰেৰণা পালো আপোনালোক সকলোৰে পৰা৷ প্ৰতিটো ‘মন কী বাত’ৰ খণ্ডৰ পূৰ্বে অহা পত্ৰ, অনলাইন কমেণ্টছ, ফোন–কল, ইয়াত শ্ৰোতাসকলৰ আশা পৰিষ্ফুট হয়৷ মোদী আহিব আৰু গুচি যাব, কিন্তু দেশ অটল হৈ থাকিব, আমাৰ সংস্কৃতি অমৰ হৈ থাকিব৷ ১৩০ কোটি দেশবাসীৰ এই সৰু সৰু কাহিনীসমূহ সদায়েই জীৱিত হৈ থাকিব৷ এই দেশক নতুন প্ৰেৰণাৰ সৈতে নতুন উচ্চতালৈ লৈ যাব৷ মই কেতিয়াবা কেতিয়াবা পিছলৈ ঘূৰি চাওঁ আৰু তেতিয়া অধিক আচৰিত হৈ পৰো৷ কেতিয়াবা দেশৰ এটা প্ৰান্তৰ পৰা পত্ৰ লিখি জনায়– আমি সৰু সৰু দোকানী, অটো চালক, শাক–পাচলি বিক্ৰেতা, এনে লোকৰ সৈতে অধিক দৰদাম কৰা উচিত নহয়৷ মই পত্ৰ পঢ়ো, এনেকুৱা চিন্তা আৰু অন্য পত্ৰতো পৰিলক্ষিত হ’লে তাক একেলগতে বান্ধি লও৷ দুটা কথা মই নিজৰ অভিজ্ঞতাৰ সৈতে বিনিময় কৰিব বিচাৰিছো,আপোনালোকৰ সন্মুখত ব্যক্ত কৰিব বিচাৰিছো আৰু কি ঠিক, এই কথা কেতিয়া ঘূৰি–পকি ঘৰ–পৰিয়াললৈ যাব,ছ’চিয়েল মিডিয়া আৰু হোৱাটছ এপত ঘূৰিব আৰু এক পৰিৱৰ্তনৰ দিশলৈ আগবাঢ়িব৷আপোনালোকে প্ৰেৰণ কৰা স্বচ্ছতাৰ কাহিনীসমূহে, জনসাধাৰণৰ উদাহৰণসমূহে ঘৰসমূহত এক স্বচ্ছতাৰ এক ব্ৰেণ্ড এম্বেচাদৰ প্ৰস্তুত কৰিছে যিয়ে পৰিয়ালৰ মানুহকো বাধা দিয়ে আৰু কেতিয়াবা ফোন কলেৰে প্ৰধানমন্ত্ৰীকো আদেশ দিয়ে৷ কেতিয়াবা কোনো চৰকাৰৰ ইমান শক্তি হ’বনে যে ছেলফি উইথ ডটাৰৰ ধাৰণা হাৰিয়াণাৰ এখন সৰু গাঁৱৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সমগ্ৰে দেশতেই নহয় বিদেশতো ই জনপ্ৰিয় হৈছে৷ সমাজৰ প্ৰতিটো বৰ্গ, চেলিব্ৰেটি সকলো জড়িত হৈ পৰিছে আৰু সমাজৰ চিন্তা–ধাৰা পৰিৱৰ্তনৰ এক নতুন আধুনিক ভাষাত যাক আজিৰ প্ৰজন্মই বুজি পায়৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা ‘মন কী বাত’ক লৈ ঠাট্টা–মস্কৰা কৰাও হয় কিন্তু মোৰ মনত সদায়েই ১৩০ কোটি দেশবাসী প্ৰবাহমান হৈ আছে৷ তেওঁলোকৰ মনেই মোৰ মন৷ ‘মন কী বাত’ চৰকাৰী কথা নহয়– এয়া সমাজৰ কথা৷ ‘মন কী বাত’ এক প্ৰত্যাশী ভাৰত, মহত্বকাংক্ষী ভাৰতৰ কথা৷ ভাৰতৰ মূল–প্ৰাণ ৰাজনীতি নহয়, ভাৰতৰ মূল–প্ৰাণ ৰাজশক্তিও নহয়৷ ভাৰতৰ মূল–প্ৰাণ হ’ল সমাজনীতি আৰু সমাজশক্তি৷ সামাজিক জীৱনত সহস্ৰাধিক পদক্ষেপ থাকে, তাৰ ভিতৰত এটা পদক্ষেপ ৰাজনীতিও৷ ৰাজনীতিয়েই সৰ্বস্ব হৈ পৰাটো ভাল ব্যৱস্থাৰ লক্ষণ নহয়৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা ৰাজনৈতিক ঘটনাসমূহ আৰু ৰাজনৈতিক লোক ইমানেই প্ৰভাৱশালী হৈ পৰে যে সমাজৰ অন্য প্ৰতিভা তথা অন্য পুৰুষাৰ্থ তল পৰি যায়৷ ভাৰতৰ দৰে দেশৰ উজ্বল ভৱিষ্যতৰ বাবে জনসাধাৰণৰ প্ৰতিভাৰ পুৰুষাৰ্থই যাতে উচিত স্থান পায়, এয়া আমাৰ সকলোৰে এক সামূহিক দায়িত্ব আৰু ‘মন কী বাত’ত এই দিশত এক নম্ৰ আৰু সাধাৰণভাৱে প্ৰয়াস কৰা হয়৷
(ফোন কল–২)
‘‘নমস্কাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়! মই মুম্বাইৰ পৰা প্ৰমিতা মুখাৰ্জীয়ে কৈ আছো৷ মহোদয়, ‘মন কী বাত’ৰ প্ৰতিটো খণ্ড গভীৰ অন্তৰ্দৃষ্টিৰে, তথ্যৰে, ধনাত্মক কাহিনীৰে, সাধাৰণ লোকৰ ভাল কামৰ কথাৰে ভৰি আছে৷ মই আপোনাক সুধিব বিচাৰিছো যে প্ৰতিটো কাৰ্যসূচীৰ পূৰ্বে আপুনি কিমান প্ৰস্তুতি কৰিবলগীয়া হয়?’’ (ফোন কল সমাপ্ত)
ফোন কলৰ বাবে আপোনাক বহুত বহুত ধন্যবাদ! আপোনাৰ প্ৰশ্ন এক প্ৰকাৰে আন্তৰিকাৰে সোধা প্ৰশ্ন৷ মই এয়া মানো যে ‘মন কী বাত’ৰ ৫০তম খণ্ড সকলোতকৈ ডাঙৰ সিদ্ধি আৰু আপুনি প্ৰধানমন্ত্ৰীক নহয়, যেন নিকটাত্মীয় এজনক প্ৰশ্ন সুধিছে৷ এয়াই লোকতন্ত্ৰ৷ আপুনি যি প্ৰশ্ন সুধিছে তাৰ পোনপটীয়া উত্তৰ হ’ল– একো প্ৰস্তুতি নকৰো৷ দৰাচলতে ‘মন কী বাত’ মোৰ বাবে অতিশয় সাধাৰণ কাম৷ প্ৰতিবাৰে ‘মন কী বাত’ৰ পূৰ্বে জনসাধাৰণৰ পৰা অসংখ্য পত্ৰ আহে৷ মাই গভ আৰু নৰেন্দ্ৰ মোদী ম’বাইল এপত জনতাই নিজৰ চিন্তা–ধাৰা ব্যক্ত কৰে৷ এটা টোল ফ্ৰী নম্বৰো আছে– 1800117800৷ তালৈ ফোন কৰি জনতাই নিজৰ বাৰ্তা নিজৰ শব্দত ৰেকৰ্ডো কৰিব পাৰে৷ মোৰ প্ৰচেষ্টা এটাই যে ‘মন কী বাত’ৰ পূৰ্বেই অধিকতম ৰূপত পত্ৰ আৰু মন্তব্য মই নিজে পঢ়োঁ৷ মই বহুতো ফোন কলো শুনো৷ ‘মন কী বাত’ৰ খণ্ডৰ সময় যেতিয়াই কাষ চাপি আহে তেতিয়া ভ্ৰমণৰ সময়ত আপোনালোকৰ দ্বাৰা প্ৰেৰণ কৰা চিন্তা–ধাৰা আৰু ইনপুটসমূহ মই ধ্যান দি পঢ়োঁ৷
প্ৰতিটো পল দেশবাসী মোৰ মনত প্ৰবাহিত হৈ থাকে আৰু সেইবাবে যেতিয়াই কোনো পত্ৰ পঢ়োঁ তেতিয়া পত্ৰ লিখোঁতাজনৰ পৰিস্থিতি, তেওঁৰ ভাব মোৰ চিন্তাৰ অংশ হৈ পৰে৷ সেই পত্ৰখন তেতিয়া মোৰ বাবে কাগজৰ টুকুৰা হৈ নাথাকে আৰু এনেও মই প্ৰায় ৪০–৪৫ বৰ্ষ এক পৰিব্ৰাজকৰ ৰূপত জীৱন অতিবাহিত কৰিছো আৰু দেশৰ বহু জিলালৈ গৈছো আৰু দেশৰ দূৰ–দুৰণিৰ জিলাত মই বহু সময় অতিবাহিত কৰিছো৷ আৰু সেইবাবে যেতিয়াই মই পত্ৰখন পঢ়ো তেতিয়া মই সেই স্থান আৰু সন্দৰ্ভৰ দ্বাৰা সহজেই আপোনালোকৰ সৈতে সম্পৰ্ক স্থাপন কৰিব পাৰোঁ৷ ইয়াৰ পিছত মই কিছুমান তথ্যভিত্তিক কথা যেনে গাঁও, ব্যক্তিৰ নাম আদি টুকি লওঁ৷ সঁচাকৈয়ে ক’বলৈ গ’লে ‘মন কী বাত’ৰ ধ্বনিটো মোৰ, কিন্তু উদাহৰণ, আবেগ আৰু আত্মা মোৰ দেশবাসীৰ৷ মই ‘মন কী বাত’ত অংশগ্ৰহণ কৰা প্ৰত্যেক ব্যক্তিক ধন্যবাদ প্ৰদান কৰিব বিচাৰিছো৷ এনেকুৱা লক্ষাধিক লোক আছে যাৰ নাম মই আজি পৰ্যন্ত ‘মন কী বাত’ত ল’ব নোৱাৰিলো কিন্তু তেওঁলোকে নিৰাশ নহৈ নিজৰ পত্ৰ, নিজৰ মন্তব্য প্ৰেৰণ কৰে–আপোনালোকৰ বিচাৰ, আপোনালোকৰ ভাৱনাৰ মোৰ জীৱনত অধিক গুৰুত্ব আছে৷ মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস যে আপোনালোক সকলোৰে চিন্তাধাৰাসমূহ পূৰ্বতকৈও অধিক সংখ্যাত মই পাম আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা ‘মন কী বাত’অধিক ৰুচিশীল, প্ৰভাৱী আৰু উপযোগী হৈ উঠিব৷ এয়াও এক প্ৰয়াস কৰা হয় যে যিবোৰ পত্ৰ ‘মন কী বাত’ত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা নহয়, সেই পত্ৰসমূহো ধ্যান দি পঢ়া হয়৷ মই আকাশবাণী, এফএম ৰেডিঅ’, দূৰদৰ্শন, অন্য টিভি চেনেল, ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ মোৰ সহযোগীসকলকো ধন্যবাদ প্ৰদান কৰিব বিচাৰিছো৷ তেওঁলোকৰ পৰিশ্ৰমৰ ফলতেই ‘মন কী বাত’ অধিক সংখ্যক লোকৰ কাষ চাপিবলৈ সক্ষম হৈছে৷ আকাশবাণীৰ টীমে প্ৰতিটো খণ্ড বিভিন্ন ভাষাত সম্প্ৰচাৰ কৰাৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰে৷ বহুলোকে আঞ্চলিক ভাষাত মোদীৰ সৈতে প্ৰায় একে ধ্বনিৰ লোকৰ পৰা একেই আণ্ডাজত ‘মন কী বাত’ শুনে৷ এইদৰে তেওঁলোক ৩০ মিনিটৰ বাবে নৰেন্দ্ৰ মোদী হৈ পৰে৷ মই তেওঁলোকৰ প্ৰতিভা আৰু দক্ষতাৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছো, ধন্যবাদ প্ৰদান কৰিছো৷ মই আপোনালোক সকলোৰে পৰা আগ্ৰহ কৰিম যে আপোনালোকে যাতে এই কাৰ্যসূচী স্থানীয় ভাষাতো শুনে৷ মই সংবাদ মাধ্যমৰ সেইসকল ব্যক্তিকো হৃদয়েৰে ধন্যবাদ প্ৰদান কৰিব বিচাৰিছো যিয়ে নিজৰ চেনেলত ‘মন কী বাত’ৰ প্ৰতিটো খণ্ড নিয়মিত ৰূপত প্ৰচাৰ কৰে৷ কোনো ৰাজনৈতিক ব্যক্তিয়েই সংবাদ মাধ্যমৰ সৈতে সুখী কেতিয়াও নহয়,তেওঁলোকে ভাবে যে তেওঁলোকৰ প্ৰচাৰ কম হৈছে, আৰু যি প্ৰচাৰ পায় সেয়াও ঋণাত্মক হয়৷ কিন্তু ‘মন কী বাত’ত উত্থাপন কৰা বিষয়সমূহ সংবাদ মাধ্যমে আঁকোৱালি লৈছে৷ স্বচ্ছতা, পথ সুৰক্ষা, ড্ৰাগ মুক্ত ভাৰত, ছেলফি উইথ ডটাৰ আদিৰ দৰে বিষয়সমূহ সংবাদ মাধ্যমে উদ্ভাৱনী ৰূপ প্ৰদান কৰি এক অভিযানৰ ৰূপত আগুৱাই লৈ গৈছে৷ টিভি চেনেলে ইয়াক most watched radio programme হিচাপে ঘোষণা কৰিছে৷ মই সংবাদ মাধ্যমক হৃদয়েৰে অভিনন্দন জনাইছো৷ আপোনাৰ সহযোগিতা অবিহনে ‘মন কী বাত’ৰ এই যাত্ৰা আধৰুৱা হৈ থাকিলহেঁতেন৷
(ফোন কল–৩)
‘‘নমস্কাৰ মোদী মহোদয়! মই মছুৰী উত্তৰাখণ্ডৰ পৰা নিধি বহুগুণাই কৈ আছো৷ মই দুজন তৰুণৰ মাতৃ৷ মই প্ৰায়েই দেখিছো যে এই বয়সৰ ল’ৰা–ছোৱালীয়ে এইটো পচন্দ নকৰে যে তেওঁলোকক কোনোবাই কওক তেওঁলোকে কি কৰিব লাগে? সেয়া লাগিলে তেওঁলোকৰ শিক্ষকেই হওক অথবা পিতৃ–মাতৃয়েই হওক৷ কিন্তু যেতিয়া আপোনাৰ ‘মন কী বাত’ আৰম্ভ হয় তেতিয়া আপুনি ল’ৰা–ছোৱালীক কিবা ক’লে তেওঁলোকে হৃদয়েৰে বুজি পায় আৰু সেই কথাসমূহ পালনো কৰে– আপুনি এই ৰহস্য আমাৰ সৈতে বিনিময় কৰিব নেকি? যে যিদৰে আপুনি কথা কয় অথবা যিবোৰ বিষয় আপুনি উত্থাপন কৰে সেয়া ল’ৰা–ছোৱালীবোৰে ভালদৰে বুজি পায় আৰু পালন কৰে৷ ধন্যবাদ৷’’ (ফোন কল সমাপ্ত)
নিধি মহোদয়া, আপোনাৰ ফোন কলৰ বাবে বহুত বহুত ধন্যবাদ৷ দৰাচলতে মোৰ ওচৰত কোনো ৰহস্য নাই৷ যিবোৰ কথা মই কওঁ সেইবোৰ পৰিয়ালৰ ভিতৰতো কোৱা হয়৷ সৰল ভাষাত ক’বলৈ গ’লে মই নিজকে সেই তৰুণৰ ৰূপত তুলনা কৰোঁ, নিজকে সেই পৰিস্থিতিসমূহৰ সন্মুখীন কৰি তেওঁলোকৰ বিচাৰধাৰাৰ সৈতে এক সামঞ্জস্য ৰাখি, এক তৰংগ দৈৰ্ঘ সাদৃশ্যকৰণ কৰাৰ প্ৰয়াস কৰোঁ৷ আমাৰ নিজৰ জীৱনৰ যি পুৰণি টালি–টোপোলা আছে, যেতিয়া সেয়া মাজলৈ নাহে তেতিয়া কাৰোবাক বুজি পোৱাটো সহজ হৈ পৰে৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা আমাৰ পুৰ্বাগ্ৰহেই সংবাদৰ বাবে সকলোতকৈ ডাঙৰ সংকট হৈ পৰে৷ স্বীকাৰ–অস্বীকাৰ আৰু প্ৰতিক্ৰিয়াসমূহৰ পৰিৱৰ্তে কোনো এটা কথা বুজি পোৱাটো মোৰ প্ৰাথমিকতা৷ মোৰ অভিজ্ঞতা আছে যে এনেকুৱা বিষয়ত সন্মুখৰ ব্যক্তিজনেও আমাক নিশ্চিত কৰাৰ বাবে তৰ্ক অথবা বল প্ৰয়োগ কৰাৰ পৰিৱৰ্তে আমাৰ তৰংগ দৈৰ্ঘত সমায়িত হোৱাৰ প্ৰয়াস কৰে৷ সেইবাবে যোগাযোগৰ ব্যৱধান নোহোৱা হৈ পৰে আৰু সেই চিন্তাধাৰাৰ সৈতে আমি দুয়ো সহযাত্ৰী হৈ পৰোঁ৷ দুয়োজনেই গমেই নাপাও যে কেতিয়া আৰু কিদৰে নিজৰ চিন্তাধাৰা ত্যাগ কৰি আনজনক স্বীকাৰ কৰি লৈছো৷ আজিৰ যুৱসমাজে এনেকুৱা কাম নকৰে যিটোৰ ওপৰত তেওঁলোকৰ বিশ্বাস নাই আৰু যেতিয়া তেওঁলোকে কোনো এটা কথাক বিশ্বাস কৰি লয় তেতিয়া সকলো এৰি সেই কথাটোৰ পিছত লাগি ধৰে৷ প্ৰায়েই মানুহে পৰিয়ালত ডাঙৰ আৰু সৰুৰ মাজত যোগাযোগৰ ব্যৱধানৰ বিষয়ে চৰ্চা কৰে৷ দৰাচলতে অধিক সংখ্যক পৰিয়ালতেই কিশোৰ–কিশোৰীসকলৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰাৰ পৰিসৰ অতিশয় সীমিত হয়৷ অধিক সময়েই অধ্যয়নৰ কথা অথবা অভ্যাসসমূহৰ কথা আৰু পিছত জীৱনশৈলীক লৈ‘এনেকুৱা কৰ– এনেকুৱা নকৰ’ বিনা কোনো আশা নকৰাকৈ মুক্ত মনে কথা পতাটো ধীৰে ধীৰে পৰিয়ালতো কম হৈ পৰে আৰু এয়া চিন্তাৰ বিষয়৷
Except ৰ পৰিৱৰ্তে accept আৰু dismiss কৰাৰ পৰিৱৰ্তে discuss কৰাৰ সংবাদ প্ৰভাৱী হ’ব৷ ভিন্ন ভিন্ন কাৰ্যসূচীঅথবা ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ জৰিয়তে যুৱসমাজৰ সৈতে নিৰন্তৰ কথা পাতিবলৈ মই প্ৰয়াস কৰোঁ৷ তেওঁলোকে যিকৰি আছে অথবা যি ভাবি আছে– সেয়া শিখাৰ বাবে মই সদায়েই প্ৰয়াস কৰোঁ৷ তেওঁলোকৰ সৈতে সদায়েইচিন্তাধাৰাৰ ভাণ্ডাৰ থাকে৷ তেওঁলোক অত্যাধিক প্ৰাণৱন্ত, উদ্ভাৱনী আৰু লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণযুক্ত বয়৷ ‘মন কী বাত’ৰজৰিয়তে মই যুৱসমাজৰ প্ৰয়াসক, তেওঁলোকৰ কথাক অধিকতম ৰূপত পালন কৰাৰ প্ৰয়াস কৰোঁ৷ প্ৰায়েইঅভিযোগ উত্থাপিত হয় যে যুৱসমাজে অধিক প্ৰশ্ন কৰে৷ মই কওঁ যে এয়াতো ভালৰেই কথা৷ এয়া ভাল কথাকাৰণ ইয়াৰ অৰ্থ এয়াই যে তেওঁলোকে সকলো কথা চালি–জাৰি চায়৷ কিছুমান লোকে কয় যে যুৱসমাজৰ ধৈৰ্যনাই৷ কিন্তু মই ভাবোঁ যে যুৱসমাজৰ সময় নষ্ট কৰাৰ বাবে সময় নাই৷ এইবাবেই আজিৰ যুৱসমাজে অধিকতমৰূপত উদ্ভাৱন কৰিবলৈ সমৰ্থ হয়, কিয়নো তেওঁলোকে কামবোৰ শীঘ্ৰে সমাপন হোৱাটো বিচাৰে৷ আমি ভাবোযে আজিৰ যুৱসমাজ অধিক উচ্চাকাংক্ষী আৰু বহুত ডাঙৰ ডাঙৰ কথা ভাবে৷ ভাল কথা, ডাঙৰ সপোন দেখকআৰু বৃহৎ সফলতা লাভ কৰক– এয়াইতো নতুন ভাৰত৷ কিছুমান লোকে কয় যে যুৱসমাজে এটা সময়তে বহুতকাম কৰিব বিচাৰে৷ মই কওঁ, ইয়াত বেয়া কি? তেওঁলোক মাল্টিটাস্কিঙত পাৰ্গত, সেয়ে এনেকুৱা কৰে৷ যদি আমিওচৰে–পাজৰে চাওঁ তেতিয়া দেখিম যে সামাজিক উদ্যমিতাই হওক, ষ্টাৰ্ট–আপেই হওক, ক্ৰীড়াই হওক অথবাঅন্য কোনো ক্ষেত্ৰই হওক–সমাজলৈ পৰিৱৰ্তন যুৱসমাজেই আনে৷ এই যুৱসমাজেই প্ৰশ্ন সুধিবলৈ আৰু ডাঙৰসপোন দেখাৰ সাহস কৰিছে৷ যদি আমি যুৱসমাজৰ চিন্তাধাৰা ধৰাতললৈ নমাই আনো, তেওঁলোকক অভিব্যক্তকৰাৰ বাবে মুক্ত বাতাৱৰণ প্ৰদান কৰোঁ তেতিয়া দেশলৈ ধনাত্মক পৰিৱৰ্তন আহিব পাৰে৷ তেওঁলোকে এনেকুৱাকৰেও৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, গুৰুগ্ৰামৰ পৰা বিনীতা মহোদয়াই মাই গভত লিখিছে যে ‘মন কী বাত’ত মইকাইলৈ অৰ্থাৎ ২৬ নৱেম্বৰৰ ‘সংবিধান দিৱস’ৰ বিষয়ে ক’ব লাগে৷ তেওঁৰ মতে এইটো এটা বিশেষ দিন কিয়নোআমি সংবিধান গ্ৰহণ কৰাৰ ৭০তম বৰ্ষত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ ওলাইছো৷
বিনীতা মহোদয়, আপোনাৰ প্ৰস্তাৱৰ বাবে আপোনাক বহুত বহুত ধন্যবাদ৷
হয়, কাইলৈ ‘সংবিধান দিৱস’৷ সেই মহান ব্যক্তিসকলক স্মৰণ কৰাৰ দিন যিসকলে আমাৰ সংবিধান ৰচনাকৰিলে৷ ২৬ নৱেম্বৰ ১৯৪৯ চনত আমাৰ সংবিধান গৃহীত হৈছিল৷ সংবিধানৰ খচৰা প্ৰস্তুত কৰাৰ এই ঐতিহাসিককাৰ্যক সম্পূৰ্ণ কৰাৰ বাবে সংবিধান সভাক ২ বছৰ, ১১ মাহ আৰু ১৭ দিনৰ প্ৰয়োজন হৈছিল৷ কল্পনা কৰক, ৩বছৰৰ ভিতৰতেই সেই মহান ব্যক্তিসকলে আমাক ইমান ব্যাপক আৰু বিস্তৃত সংবিধান প্ৰদান কৰিলে৷তেওঁলোকে যি অসাধাৰণ গতিৰে সংবিধান প্ৰস্তুত কৰিলে আজিও এয়া সময় ব্যৱস্থাপনা আৰু উৎপাদনশীলতাৰএক অত্যুত্তম উদাহৰণ৷ ইয়াৰ দ্বাৰা আমি নিজৰ দায়িত্বক ৰেকৰ্ড সময়ৰ ভিতৰত সম্পূৰ্ণ কৰাৰ বাবে প্ৰেৰণাপাঁও৷ সংবিধান সভা দেশৰ মহান ব্যক্তিসকলৰ প্ৰতিভাৰ সংগম আছিল, তেওঁলোকৰ প্ৰত্যেকেই দেশক এনেকুৱাএক সংবিধান প্ৰদান কৰিবলৈ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ আছিল যাৰ দ্বাৰা ভাৰতৰ লোক সশক্ত হ’ব পাৰে, দৰিদ্ৰতকৈওদৰিদ্ৰতম ব্যক্তি সমৰ্থ হ’ব পাৰে৷
আমাৰ সংবিধানৰ এক উল্লেখযোগ্য কথা এয়াই যে অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্য অৰ্থাৎ, ইয়াৰ বিষয়ে বিস্তাৰিতভাৱেবৰ্ণনা কৰা হৈছে৷ নাগৰিকৰ জীৱনত এই দুয়োটাৰ সামঞ্জস্যতাই দেশক আগুৱাই লৈ যাব৷ যদি আমি আনৰঅধিকাৰক সন্মান কৰিম তেতিয়া আমাৰ অধিকাৰৰ ৰক্ষা নিজেই হ’ব আৰু এইদৰেই যদি আমি সংবিধানতপ্ৰদান কৰা নিজৰ কৰ্তব্যসমূহ পালন কৰোঁ তেতিয়া আমাৰ অধিকাৰৰ ৰক্ষাও স্বয়ং হ’ব৷ মোৰ এতিয়াও মনতআছে ২০১০ চনত যেতিয়া ভাৰতৰ গণতন্ত্ৰৰ ৬০ বছৰ পূৰ্ণ হৈছিল তেতিয়া আমি গুজৰাটত হাতীৰ ওপৰতসংবিধান ৰাখি শোভাযাত্ৰা উলিয়াইছিলো৷ যুৱসমাজৰ মাজত সংবিধানৰ বিষয়ে সজাগতা বৃদ্ধি কৰাৰ বাবে আৰুতেওঁলোকক সংবিধানৰ পদক্ষেপসমূহৰ সৈতে জড়িত কৰাৰ বাবে এয়া এক স্মৰণীয় প্ৰসংগ হিচাপে বিবেচিতহৈছিল৷ ২০২০ চন গণতন্ত্ৰৰ ৭০তম বৰ্ষ পূৰণ হ’ব আৰু ২০২২ চনত আমাৰ স্বাধীনতা ৭৫তম বৰ্ষ পূৰণ হ’ব৷
আহক, আমি সকলো আমাৰ সংবিধানৰ মূল্যবোধ আগুৱাই লৈ যাও আৰু নিজৰ নিজৰ শান্তি, উন্নতি আৰুসমৃদ্ধি সুনিশ্চিত কৰোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সংবিধান সভাৰ প্ৰসংগ উত্থাপন হোৱাৰ সময়ত আমি সেইসকল মহাপুৰুষৰযোগদানৰ কথাও পাহৰিব নোৱাৰো যি সংবিধান সভাৰ কেন্দ্ৰত আছিল৷ এই মহাপুৰুষ আছিল পুজনীয় ডঃ বাবাচাহেব আম্বেদকাৰ৷ ৬ ডিচেম্বৰত তেওঁৰ মহা–পৰিনিৰ্বাণ দিবস৷ মই সকলো দেশবাসীৰ তৰফৰ পৰা বাবাচাহেবক সেৱা জনাইছো যিয়ে কোটি কোটি ভাৰতীয়ক জীৱনৰ অধিকাৰ প্ৰদান কৰিলে৷ লোকতন্ত্ৰ বাবা চাহেবৰজীৱনৰ অংশস্বৰূপ আছিল আৰু তেওঁ কৈছিল যে ভাৰতৰ লোকতান্ত্ৰিক মূল্যবোধ বাহিৰৰ পৰা অহা নাই৷গণতন্ত্ৰ কি আৰু সংসদীয় ব্যৱস্থা কি হয়– এয়া ভাৰত বাবে কোনো নতুন কথা নহয়৷ সংবিধান সভাত তেওঁলোকেএক অতিশয় ভাবুক আপীল কৰিছিল যে ইমান সংঘৰ্ষৰ পিছত পোৱা স্বতন্ত্ৰতাৰ ৰক্ষা আমি নিজৰ শেষ টোপালতেজ থকালৈকে ৰক্ষা কৰিব লাগিব৷ তেওঁ এয়াও কৈছিল যে আমি ভাৰতীয়সকল ভিন্ন ভিন্ন পৃষ্ঠভূমিৰ হ’ব পাৰোঁকিন্তু আমি সবাৰো ঊৰ্ধত দেশহিতক ৰাখিব লাগিব৷ ইণ্ডিয়া ফাৰ্ষ্ট– ডাঃ বাবা চাহেব আম্বেদকাৰৰ এয়াই মূলমন্ত্ৰআছিল৷ পুনৰ তেওঁলৈ বিনম্ৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি যাচিছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, দুদিন পূৰ্বে ২৩ নৱেম্বৰ তাৰিখে আমি সকলোৱে গুৰু নানক দেৱজীৰ জয়ন্তীপালন কৰিছো আৰু অহা বৰ্ষত অৰ্থাৎ ২০১৯ বৰ্ষত আমি তেওঁৰ ৫৫০তম প্ৰকাশ পৰ্ব পালন কৰিম৷ গুৰু নানকদেৱজীয়ে সৰ্বদা সমগ্ৰ মানৱতাৰ কল্যাণৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিছিল৷ তেওঁ সমাজক সদায়েই সত্য, কৰ্ম, সেৱা, কৰুণাআৰু সৌহাৰ্দ্যৰ মাৰ্গ প্ৰদৰ্শিত কৰিছিল৷ দেশে অহা বৰ্ষত গুৰু নানক দেৱজীৰ ৫৫০তম জয়ন্তী ধুমধামেৰেপালন কৰিব৷ ইয়াৰ ৰং দেশতেই নহয়, সমগ্ৰ বিশ্বতে প্ৰসাৰিত হ’ব৷ ইয়াৰ সৈতে গুৰু নানক দেৱজীৰ সৈতেজড়িত পবিত্ৰস্থলৰ পথত এক ৰে’লো চলোৱা হ’ব৷ অলপতে যেতিয়া মই ইয়াৰ সৈতে জড়িত বৈঠকত ব্যস্তআছিলো তেতিয়া সেই সময়তেই মোৰ চাহিব গুৰুদ্বাৰৰ কথা মনলৈ আহিল৷ ২০০১ চনত গুজৰাটত হোৱা বৃহৎভূমিম্পৰ ফলত সেই গুৰুদ্বাৰৰ বৃহৎ ক্ষতি হৈছিল কিন্তু স্থানীয় লোকসকলৰ সৈতে ৰাজ্য চৰকাৰে লগ হৈ যিদৰেইয়াৰ পুনৰুদ্ধাৰ কৰিলে সেয়া আজিও এক উদাহৰণৰ বিষয়৷
ভাৰত চৰকাৰে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সিদ্ধান্ত লৈছে৷ এই সিদ্ধান্ত অনুসৰি কৰতাৰপুৰ কৰিডৰ নিৰ্মাণৰ জৰিয়তেআমাৰ দেশৰ তীৰ্থযাত্ৰীসকলে সহজেই পাকিস্তানৰ কৰতাৰপুৰত গুৰু নানক দেৱজীৰ সেই পবিত্ৰস্থল দৰ্শনকৰিব পাৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ৫০তম খণ্ডৰ পিছত আমি পুনৰ বাৰ অহা ‘মন কী বাত’ত লগ পাম আৰু মোৰবিশ্বাস যে আজি ‘মন কী বাত’ৰ এই কাৰ্যসূচীৰ অন্তৰালৰ উদ্দেশ্য প্ৰথমবাৰলৈ মই আপোনালোকৰ সন্মুখতদাঙি ধৰিবলৈ সুযোগ পালো কিয়নো আপোনালোকে এনেকুৱা ধৰণৰেই প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিলে আৰু আমাৰ এইযাত্ৰা অব্যাহত থাকিব৷ আপোনালোকে যিমানে সংবদ্ধ হ’ব সিমানেই আমাৰ যাত্ৰা গভীৰ হ’ব আৰু সকলোৱেসন্তোষিত হ’ব৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা জনতাৰ মনত প্ৰশ্ন উত্থাপিত হয় যে ‘মন কী বাত’ৰ দ্বাৰা মই পালো? মইআজি ক’ব বিচাৰিম যে ‘মন কী বাত’ৰ যি প্ৰতিক্ৰিয়া পোৱা যায় সেয়াই মোৰ মন স্পৰ্শ কৰে৷ বহুতে কয় যেযেতিয়া আমি পৰিয়ালৰ সৈতে লগ হৈ ‘মন কী বাত’ শুনো তেতিয়া এনে লাগে যেন আমাৰ পৰিয়ালৰ মুখ্যব্যক্তিজনে আমাৰ মাজত বহি আমাৰ নিজৰেই কথা আমাৰ আগত কৈ আছে৷ যেতিয়া মই এই কথাষাৰ ব্যাপকৰূপত শুনিলো তেতিয়া মই অতিশয় সুখী হ’লো যে মই আপোনালোকৰ, আপোনালোকৰ পৰাই মই,আপোনালোকৰ মাজত আছো, আপোনালোকেই মোক নিৰ্মাণ কৰিছে আৰু এক প্ৰকাৰে মই আপোনালোকৰপৰিয়ালৰ সদস্যৰ ৰূপত ‘মন কী বাত’ৰ জৰিয়তে বাৰে বাৰে আহিম, আপোনালোকৰ সৈতে জড়িত হ’ম৷আপোনালোকৰ সুখ–দুখ, মোৰ সুখ–দুখ৷ আপোনালোকৰ আকাংক্ষা, মোৰ আকাংক্ষা, আপোনালোকৰমহত্বকাংক্ষা, মোৰ মহত্বকাংক্ষা৷
আহক, এই যাত্ৰাক আমি আৰু অধিক আগুৱাই লৈ যাওঁ৷
বহুত–বহুত ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল৷ আপোনালোক সকলোকে নমস্কাৰ৷ ৩১ অক্টোবৰত আমাৰ সকলোৰে প্ৰিয় চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেলৰ জয়ন্তী আৰু বিগত বৰ্ষসমূহৰ দৰে এই বৰ্ষতো ‘ৰাণ ফৰ ইউনিটী’ৰ বাবে দেশৰ যুৱ প্ৰজন্ম একতাৰ হকে দৌৰিবলৈ সাজু হৈছে৷ এতিয়া বতৰো সুন্দৰ আৰু সেইবাবে ‘ৰাণ ফৰ ইউনিটী’ৰ বাবে উৎসাহো অধিক হ’ব৷ মোৰ আহ্বান যে আপোনালোক সকলোৱে বৃহৎ সংখ্যাত এই ‘ৰাণ ফৰ ইউনিটী’ত দলেবলে অংশগ্ৰহণ কৰক৷ স্বাধীনতাৰ প্ৰায় চাৰে ছয়মাহ পূৰ্বে ২৭ জানুৱাৰী ১৯৪৭ তাৰিখে বিশ্বৰ প্ৰসিদ্ধ আন্তৰ্জাতিক আলোচনী ‘টাইম মেগাজিনে’ যি সংস্কৰণ প্ৰকাশ কৰিছিল, তাৰে মুখ্য পৃষ্ঠাত চৰ্দাৰ পেটেলৰ আলোকচিত্ৰ আছিল৷ তেওঁলোকৰ প্ৰধান খবৰত ভাৰতৰ এখন নক্সা তেওঁলোকে প্ৰকাশ কৰিছিল আৰু সেই নক্সা আজি আমি যেনে দেখোঁ তেনে নাছিল৷ সেয়া এনে এক নক্সা আছিল য’ত ভাৰতক কেইবাটাও ভাগত ভাগ কৰা হৈছিল৷ তেতিয়া ৫৫০ত কৈও অধিক দেশীয় ৰাজশাসন আছিল৷ ভাৰতৰ প্ৰতি ইংৰাজৰ ৰুচি সমাপ্ত হ’লেও তেওঁলোকে দেশখনক বহুতো ভাগত ভাগ কৰি থৈ যাব বিচাৰিছিল৷ ‘টাইম মেগাজিনে’ লিখিছিল যে ভাৰতত বিভাজন, হিংসা, খাদ্য সংকট, মূল্যবৃদ্ধি আৰু শাসনৰ ৰাজনীতিৰ দৰে বিপদে দেখা দিছে৷ ‘টাইম মেগাজিনে’ এয়াও লিখিছিল যে এই সকলোবোৰৰ মাজত দেশক একতাৰ ডোলৰে বান্ধিবলৈ তথা এই আঘাতসমূহক যদি কোনোবাই উপশম কৰিব পাৰে তেন্তে সেয়া হ’ল চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেল৷ ‘টাইম মেগাজিন’ৰ খবৰত লৌহ পুৰুষজনৰ জীৱনৰ আন এটা দিশো প্ৰকাশিত হৈছিল৷ কিদৰে তেওঁ ১৯২০ৰ দশকত আহমেদাবাদত হোৱা বানপানীত সাহাৰ্যৰ ব্যৱস্থা কৰিছিল৷ কিদৰে তেওঁ বাৰডোলী সত্যাগ্ৰহক আগুৱাই নিছিল৷ দেশৰ বাবে তেওঁৰ দায়বদ্ধতা আৰু প্ৰতিশ্ৰুতি এনে আছিল যে কৃষক, শ্ৰমিকৰ পৰা আৰম্ভ কৰা উদ্যোগপতিলৈ সকলোৱে তেওঁক বিশ্বাস কৰিছিল৷ গান্ধীজীয়ে চৰ্দাৰ পেটেলক কৈছিল যে ৰাজ্যসমূহৰ সমস্যা ইমানেই যে কেৱল আপুনিহে ইয়াৰ সমাধান কৰিব পাৰিব আৰু চৰ্দাৰ পেটেলে এটা এটা কৈ সমাধান উলিয়াই দেশক একতাৰ ডোলত বান্ধি অসম্ভৱক সম্ভৱ কৰি তুলিছিল৷ তেওঁ সকলো সকলো ৰাজশাসন বিলুপ্ত কৰিছিল৷ জুনাগড়েই হওক অথবা হায়দৰাবাদ, শ্ৰাৱণকোৰেই হওক অথবা ৰাজস্থানৰ ৰাজশাসন- তেওঁ চৰ্দাৰ পেটেলেই আছিল যাৰ বিচক্ষণতা আৰু কূটনৈতিক কৌশলৰ দ্বাৰা আজি আমি একক ভাৰত দেখিবলৈ পাইছোঁ৷ একতাৰ বন্ধনত বন্ধা এই ৰাষ্ট্ৰক, আমাৰ ভাৰত মাতৃক দৰ্শন কৰি আমি স্বাভাৱিকতে চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেলৰ পুণ্য স্মৃতি স্মৰণ কৰিছোঁ৷ এই ৩১ অক্টোবৰত চৰ্দাৰ পেটেলৰ জয়ন্তী আৰু অধিক বিশেষ ৰূপত পালন কৰা হ’ব- সেইদিনা চৰ্দাৰ পেটেলক প্ৰকৃত শ্ৰদ্ধাঞ্জলী জ্ঞাপন কৰি আমি ষ্টেচু অব্ ইউনিটী ৰাষ্ট্ৰলৈ সমৰ্পিত কৰিম৷ গুজৰাটত নৰ্মদা নদীৰ তীৰত স্থাপিত এই প্ৰতিমাৰ উচ্চতা আমেৰিকাৰ ষ্টেচু অব্ লিবাৰ্টীতকৈও দুগুণ৷ এয়া বিশ্বৰ সবাতোকৈ ওখ গগনচুম্বী প্ৰতিমা৷ প্ৰতিজন ভাৰতীয়ই এতিয়া গৰ্ব কৰিব পাৰিব যে বিশ্বৰ সকলোতকৈ ওখ প্ৰতিমা ভাৰতৰ ভূমিত আছে৷ চৰ্দাৰ পেটেল যি মাটিৰ সৈতে জড়িত আছিল, তেওঁ এতিয়া আকাশৰ শোভাবৰ্ধন কৰিব৷ মই আশা প্ৰকাশ কৰিছোঁ যে দেশৰ প্ৰতিজন নাগৰিকে ‘ধৰিত্ৰী-মাতৃ’ৰ এই মহান উপলব্ধিৰ সৈতে বিশ্বৰ সন্মুখত গৰ্বৰ সৈতে বুকু ফুলাই, মূৰ থিয় কৰি ইয়াৰ গৌৰৱ গান কৰিব আৰু স্বাভাৱিকতে প্ৰত্যেকজন ভাৰতীয়ই এই ষ্টেচু অব্ ইউনিটী প্ৰত্যক্ষ কৰিবলৈ বিচাৰিব আৰু মোৰ বিশ্বাস যে ভাৰতৰ প্ৰতিটো কোণৰ লোকে এতিয়া এই স্থানকো প্ৰিয় স্থানৰ হিচাপত বাচনি কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ ভাতৃ-ভগ্নীসকল, কালি আমি সকলো দেশবাসীয়ে ‘Infantry Day’ পালন কৰিলো৷ মই তেওঁলোক সকলোকে নমস্কাৰ জনাইছোঁ যি ভাৰতীয় সেনাৰ সৈতে জড়িত৷ মই আমাৰ সৈনিকসকলৰ পৰিয়ালকো তেওঁলোকৰ সাহসৰ বাবে ছেল্যুট প্ৰদান কৰিছোঁ, কিন্তু আপোনালোকে জানেনে যে আমি সকলো ভাৰতৰ নাগৰিকে এই ‘Infantry Day’ কিয় পালন কৰোঁ? এই দিনটোতেই ভাৰতীয় সেনাই কাশ্মীৰৰ ভূমিৰ পৰা অনুপ্ৰৱেশকাৰীসকলক উৎখাট কৰিছিল৷ এই ঐতিহাসিক ঘটনাৰ সৈতে চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেলৰ সৈতে প্ৰত্যক্ষ সম্পৰ্ক আছে৷ মই ভাৰতৰ মহান সেনা বিষয়া ছেম মানেকশ্ব’ৰ এটা পুৰণি সাক্ষাৎকাৰ পঢ়ি আছিলো৷ সেই সাক্ষাৎকাৰটোত ফিল্ড মাৰ্শ্বেল মানেকশ্ব’ই সেই সময়ৰ স্মৃতি সোঁৱৰণ কৰিছিল যেতিয়া তেওঁ এজন কৰ্ণেল আছিল৷ সেই সময়ত ১৯৪৭ চনৰ অক্টোবৰত কাশ্মীৰত এক সেনা অভিযান আৰম্ভ হৈছিল৷ ফিল্ড মাৰ্শ্বেল মানেকশ্ব’ই কৈছিল যে কিদৰে এক বৈঠকৰ সময়চোৱাত কাশ্মীৰলৈ সেনা প্ৰেৰণত বিলম্ব কৰাত চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেল ক্ৰোধান্বিত হৈ উঠিছিল৷ চৰ্দাৰ পেটেলে বৈঠকৰ সময়ত নিজস্ব ভংগীমাৰে তেওঁৱৈ চাই কৈছিল যে কাশ্মীৰলৈ সেনা অভিযানত যাতে অকণো বিলম্ব নহয় আৰু অতি সোনকালে ইয়াৰ সমাধান উলিয়াব লাগে৷ ইয়াৰ পিছত কাশ্মীৰলৈ সৈন্য প্ৰেৰণ কৰা হ’ল আৰু আমি ভাৰতীয় সেনাৰ সফলতা দেখিবলৈ পালো৷ ৩১ অক্টোবৰত আমাৰ ভূতপূৰ্ব প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰীমতী ইন্দিৰা গান্ধীৰো পুণ্যতিথি৷ ইন্দিৰাজীতো আদৰৰে শ্ৰদ্ধাঞ্জলী যাচিছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, খেল কোনে ভাল নাপায়৷ খেল জগতৰ spirit, strength, skill, stamina- এই সকলো কথা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ এয়া কোনো খেলুৱৈৰ সফলতাৰ কাৰণ হ’ব পাৰে আৰু এই চাৰিটা গুণেই কোনো ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ হ’ব পাৰে৷ কোনো দেশৰ যুৱ প্ৰজন্মৰ ভিতৰত যদি এই চাৰিটা গুণ থাকে তেন্তে দেশে কেৱল অৰ্থব্যৱস্থা, বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত উৎকৰ্ষ লাভ কৰাই নহয় ক্ৰীড়া ক্ষেত্ৰতো অগ্ৰগতি লাভ কৰিব৷ অলপতে মই দুটা স্মৰণীয় ঘটনাৰ সন্মুখীন হ’লো৷ প্ৰথমে জাকাৰ্টাত হোৱা এছিয়ান পেৰা গেমছ ২০১৮ বৰ্ষৰ আমাৰ পেৰা এথলীটসকলৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰাৰ সৌভাগ্য হ’ল৷ এই ক্ৰীড়াত ভাৰতে মুঠ ৭২টা পদকেৰে এক নতুন অভিলেখ ৰচনা কৰি ভাৰতৰ গৌৰৱ বৃদ্ধি কৰিছে৷ এই সকলো প্ৰতিভাৱান পেৰা এথলীটৰ সৈতে মই স্বয়ং লগ কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিলো আৰু তেওঁলোকক অভিনন্দন জ্ঞাপন কৰিলো৷ তেওঁলোকৰ দৃঢ় ইচ্ছাশক্তি আৰু প্ৰতিটো প্ৰতিকূল পৰিস্থিতিৰ সৈতে যুঁজি আগবঢ়াৰ তেওঁলোকৰ উৎসাহে আমি দেশবাসীসকলক উৎসাহিত কৰে৷ এইদৰে আৰ্জেণ্টিনাত হোৱা ছামাৰ ইয়থ অলিম্পিকছ ২০১৮ চনৰ বিজেতাসকলৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিলো৷ আপোনালোকে এয়া জানি সন্তোষ পাব যে ইয়থ অলিম্পিকছ ২০১৮ত আমাৰ খেলুৱৈসকলে এইবাৰ আগতকৈও উন্নত প্ৰদৰ্শন কৰিছে৷ এই আয়োজনত আমি ১৩টা পদকৰ উপৰিও মিক্স ইভেণ্টত ৩টা পদক অৰ্জন কৰিছোঁ৷ আপোনালোকৰ মনত আছে চাগে এইবাৰ এছিয়ান গেমছতো ভাৰতে উন্নত প্ৰদৰ্শন কৰিছে৷ চাওক, কেইমিনিটমান পূৰ্বে মই আপোনালোকৰ সন্মুখত কিমানবাৰ এই পৰ্যন্ত, উন্নত প্ৰদৰ্শন আদি শব্দৰ ব্যৱহাৰ কৰিছোঁ৷ এয়াই হ’ল আজিৰ ভাৰতীয় খেলৰ কাহিনী যি আকাশ স্পৰ্শ কৰিছে৷ ভাৰতে কেৱল খেলতেই নহয়, এনেকুৱা কিছুমান ক্ষেত্ৰতো নতুন অভিলেখ সৃষ্টি কৰিছে যাৰ বিষয়ে কেতিয়াও চিন্তা কৰা হোৱা নাছিল৷ উদাহৰণ স্বৰূপে আপোনালোকক পেৰা এথলীট নাৰায়ণ ঠাকুৰৰ বিষয়ে ক’ব খুজিছোঁ৷ তেওঁ ২০১৮ চনৰ এছিয়ান পেৰা গেমছত দেশৰ হৈ এথলীট শাখাত সোণৰ পদক জয় কৰিছে৷ তেওঁ জন্মৰ পৰাই দিব্যাংগ৷ আঠ বছৰ বয়সত তেওঁ নিজৰ পিতৃক হেৰুৱাইছিল৷ পিছৰ আঠ বছৰ তেওঁ অনাথালয়ত আছিল৷ অনাথালয় এৰাৰ পিছত জীৱনৰ গাড়ী আগুৱাই নিবলৈ তেওঁ ডিটিচিৰ বাছসমূহ পৰিষ্কাৰ কৰিবলৈ আৰু দিল্লীৰ ৰাস্তাৰ কাষৰ ধাবাসমূহত ৱেটাৰৰ কাম কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে৷ আজি সেইজন নাৰায়ণেই আন্তৰ্জাতিক প্ৰতিযোগিতাত ভাৰতৰ বাবে সোণৰ পদক জয় কৰিছে৷ এয়াই নহয়, ভাৰতৰ খেলৰ উৎকৃষ্টতাৰ পৰিসীমা প্ৰত্যক্ষ কৰক, ভাৰতে জুডোত কেতিয়াও, সেয়া জ্যেষ্ঠ শাখাতেই হওক অথবা কনিষ্ঠ শাখাতেই হওক, কেতিয়াও অলিম্পিকৰ মেডেল জয় কৰিব পৰা নাই৷ কিন্তু তবাবী দেৱীয়ে ইয়থ অলিম্পিকত জুডোত ৰূপৰ পদক জয় কৰি ইতিহাস ৰচনা কৰিলে৷ ১৬ বৰ্ষীয় যুৱ খেলুৱৈ তবাবী দেৱী মণিপুৰৰ এখন গাঁৱৰ বাসিন্দা৷ তেওঁৰ পিতৃ এজন শ্ৰমিক আৰু মাকে মাছ বিক্ৰী কৰি ঘৰ চলাই৷ কিমানবাৰ এনে হৈছে যে তেওঁলোকৰ খাবলৈও টকা নাই৷ এনে পৰিস্থিতিতো তবাবী দেৱীয়ে সাহস হেৰুওৱা নাছিল৷ আৰু তেওঁ দেশৰ বাবে মেডেল জয় কৰি ইতিহাস ৰচনা কৰিলে৷ এনেকুৱা অসংখ্য কথা আছে৷ সকলোৰে জীৱন প্ৰেৰণাৰ স্ৰোতস্বৰূপ৷ সকলো যুৱ খেলুৱৈৰ উদ্দীপনা নতুন ভাৰতৰ পৰিচয়স্বৰূপ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আপোনালোকৰ মনত আছে, আমি ২০১৭ চনত ফিফা ১৭ অনুৰ্ধ বিশ্বকাপৰ সফল আয়োজন কৰিছিলো৷ সমগ্ৰ বিশ্বই ইয়াক সফল টুৰ্ণামেণ্ট হিচাপে প্ৰশংসা কৰিছিল৷ ফিফা ১৭ অনুৰ্ধ বিশ্বকাপত দৰ্শকৰ সংখ্যাইও এক অভিলেখ ৰচনা কৰিছিল৷ দেশৰ বিভিন্ন ষ্টেডিয়ামত ১২লাখতকৈও অধিক লোকে ফুটবল মেচৰ আনন্দ উপভোগ কৰিছিল আৰু যুৱ খেলুৱৈসকলৰ উৎসাহ বৃদ্ধি কৰিছিল৷ এইবাৰ ভাৰতে ভূৱনেশ্বৰত পুৰুষ হকী বিশ্বকাপ ২০১৮ৰ আয়োজন কৰাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিছে৷ হকী বিশ্বকাপ ২০১৮ নৱেম্বৰৰ পৰা আৰম্ভ হৈ ১৬ ডিচেম্বৰলৈ চলিব৷ প্ৰত্যেক ভাৰতীয়ৰে লাগিলে তেওঁ যি খেলকেই খেলক অথবা যি খেলতেই ৰুচি নাথাকক কিয়, হকীৰ প্ৰতি এক আকৰ্ষণ তেওঁৰ মনত অৱশ্যেই থাকে৷ ভাৰতৰ হকীৰ এক স্বৰ্ণীল ইতিহাস আছে৷ অতীতত ভাৰতে বিভিন্ন প্ৰতিযোগিতাত স্বৰ্ণ লাভ কৰিছে আৰু এবাৰ বিশ্বকাপো জয় কৰিছে৷ ভাৰতে হকীৰ কেইবাজনো মহান খেলুৱৈৰ জন্ম দিছে৷ বিশ্বত যেতিয়াই হকীৰ চৰ্চা হ’ব তেতিয়াই ভাৰতৰ এই মহান খেলুৱৈসকলৰ অবিহনে হকীৰ কাহিনী আধৰুৱা হ’ব৷ হকীৰ যাদুকৰ মেজৰ ধ্যানচাঁদৰ কথা সমগ্ৰ বিশ্বই জানে৷ তেওঁৰ পিছত বলৱিন্দৰ সিং জ্যেষ্ঠ, লেচলী ক্ল’ডিয়াছ, মোহম্মদ শ্বাহিদ, উধম সিঙৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ধনৰাজ পিল্লাই পৰ্যন্ত হকীয়ে এক বৃহৎ পৰিক্ৰমা কৰিছে৷ আজিও টীম ইণ্ডিয়াৰ খেলুৱৈসকলে নিজৰ পৰিশ্ৰম আৰু সাধনাৰ জৰিয়তে পোৱা সাফল্যসমূহৰ দ্বাৰা হকীৰ নতুন প্ৰজন্মক উৎসাহিত কৰি আহিছে৷ ক্ৰীড়াপ্ৰেমীসকলৰ বাবে ৰোমাঞ্চক খেল উপভোগ কৰাটো এক সুন্দৰ অৱকাশ৷ ভূৱনেশ্বৰলৈ যাওক আৰু কেৱল ভাৰতীয় দলৰেই নহয়, সকলো দলৰ উৎসাহ বৃদ্ধি কৰক৷ উৰিষ্যা এনে এক ৰাজ্য যাৰ নিজৰ গৌৰৱপূৰ্ণ ইতিহাস আছে, সমৃদ্ধ, সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য আছে আৰু তাৰে বাসিন্দসকলো অতি উৎসাহীও৷ ক্ৰীড়া প্ৰেমীসকলৰ বাবে উৰিষ্য দৰ্শনো এক সুন্দৰ সুযোগ হ’ব৷ খেলৰ আনন্দৰ সৈতে কোণাৰ্কৰ সূৰ্য মন্দিৰ, পুৰীৰ ভগবান জগন্নাথৰ মন্দিৰ আৰু চিল্কা হ্ৰদৰ সৈতে বিশ্বপ্ৰসিদ্ধ দৰ্শনীয় আৰু পবিত্ৰ স্থানসমূহ নিশ্চয় দৰ্শন কৰিব৷ মই এই প্ৰতিযোগিতাৰ বাবে ভাৰতীয় পুৰুষ হকী দলক শুভকামনা জনাইছোঁ আৰু তেওঁলোকক আশ্বাস দিছোঁ যে এশ পঁচিছ কোটি ভাৰতীয় তেওঁলোকৰ সৈতে আছে, তেওঁলোকক সমৰ্থন প্ৰদান কৰিছে আৰু ভাৰতলৈ অহা বিশ্বৰ অন্য দলসমূহকো অশেষ শুভকামনা জনাইছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সামাজিক কাৰ্যৰ বাবে যিদৰে লোকসকল ওলাই আহিছে, স্বেচ্ছাসেৱী হৈছে, সেয়া দেশৰ বাবেই প্ৰেৰণাদায়ক কাৰ্য হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ এনেও সেৱা পৰমো ধৰ্মঃ ভাৰতৰ ঐতিহ্য৷ ই আমাৰ শতিকা পুৰণি পৰম্পৰা আৰু সমাজৰ প্ৰতিটো কোণত, সকলো ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ সুগন্ধ আজিও আমি অনুভৱ কৰিব পাৰিছোঁ৷ কিন্তু নতুন যুগত নতুন ধৰণে নতুন প্ৰজন্ম, নতুন উৎসাহেৰে, নতুন সপোনৰ সৈতে এই কাম কৰাৰ বাবে আজি সকলো আগবাঢ়ি আহিছে৷ কেইদিনমান পূৰ্বে মই এক অনুষ্ঠানলৈ গৈ এক প’ৰ্টেল মুকলি কৰিছিলো যাৰ নাম হ’ল- ‘Self 4 Society’, মাই গ’ভ আৰু দেশৰ তথ্য প্ৰযুক্তি তথা বৈদ্যুতিক বিভাগে নিজৰ কৰ্মচাৰীসকলক সামাজিক কৰ্মৰ বাবে উৎসাহিত কৰিবলৈ তথা তেওঁলোকক এই সুবিধা প্ৰদান কৰিবলৈ এই প’ৰ্টেল মুকলি কৰিছে৷ এই কাৰ্যৰ বাবে তেওঁলোকৰ যি উৎসাহ পৰিলক্ষিত হৈছে , সেয়া প্ৰত্যক্ষ কৰি সকলো ভাৰতীয়ই গৰ্ব অনুভৱ কৰিব৷ আইটিৰ পৰা সমাজ, মইৰ পৰা আমি, অহমৰ পৰা বয়ম, স্বৰ পৰা সমষ্টিলৈ যাত্ৰা ইয়াত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে৷ কোনোবাই শিশুক পঢ়ুৱাই আছে, কোনোবাই প্ৰাপ্ত বয়স্কক পঢ়ুৱই আছে, কোনোবা স্বচ্ছতা কৰ্মৰ সৈতে জড়িত, কোনোবাই কৃষকক সহায় কৰি আছে আৰু ইয়াৰ অন্তৰালত কোনো লালসা নাই, ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে ইয়াত সমৰ্পণ আৰু সংকল্পৰ এক নিঃস্বাৰ্থ ভাব আছে৷ এজন যুৱকে দিব্যাংগৰ হুইলচেয়াৰ বাস্কেটবলৰ দলক সহায় কৰিবলৈ নিজে হুইলচেয়াৰ বাস্কেটবল শিকিলে৷ এই যি উৎসাহ, এই যি সমৰ্পণ- এয়া অভিযানভিত্তিক কাৰ্যকলাপ৷ ইয়াৰ দ্বাৰা ভাৰতীয়সকলে গৰ্ব নকৰিবনে? নিশ্চয় কৰিব! ‘মই নহয় আমি’ৰ এই ভাবনাই আমাক সকলোকে প্ৰেৰণা দিব৷
মোৰ মৰমৰ ভাতৃ-ভগ্নীসকল, এইবাৰ যেতিয়া মই ‘মন কী বাত’ত আপোনালোকৰ চিন্তা-পৰামৰ্শ প্ৰত্যক্ষ কৰিছিলো তেতিয়া মই পুডুচেৰীৰ শ্ৰী মনীষ মহাপাত্ৰৰ এক ৰোমাঞ্চকৰ টিপ্পনী দেখিবলৈ পালো৷ তেওঁ মাই গ’ভত লিখিছে- ‘অনুগ্ৰহ কৰি ‘মন কী বাত’ত ভাৰতৰ জনজাতিসকলে কিদৰে তেওঁলোকৰ ৰীতি-নীতি আৰু পৰম্পৰা প্ৰকৃতিৰ সৈতে অস্তিত্বৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ উদাহৰণ দিবলৈ সমৰ্থ হৈছে এই বিষয়ে যেন চৰ্চা কৰে৷’ বহনক্ষম উন্নয়নৰ বাবে কিদৰে তেওঁলোকৰ পৰম্পৰাক আমি নিজৰ জীৱনত প্ৰয়োগ কৰিব লাগে, তেওঁলোকৰ পৰা কি কি শিকিব লাগে৷ মনীষ মহোহয়- এই বিষয়ত ‘মন কী বাত’ৰ শ্ৰোতাৰ সন্মুখত প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে আপোনাক ধন্যবাদ জনাইছোঁ৷ এয়া এনেকুৱা এক বিষয় যি আমাক আমাৰ গৌৰৱপূৰ্ণ ইতিহাস আৰু সংস্কৃতি প্ৰত্যক্ষ কৰাৰ বাবে উৎসাহিত কৰে৷ আজি সমগ্ৰ বিশ্ব বিশেষ ৰূপত পশ্চিমীয়া দেশৰ পৰিবেশ সংৰক্ষণৰ চৰ্চা কৰি আছে আৰু সন্তুলিত জীৱনশৈলী ভাৰসাম্য জীৱনৰ বাবে নতুন পথৰ সন্ধান কৰি আছে৷ অৱশ্যে আমাৰ ভাৰতবৰ্ষও এই সমস্যাৰ সন্মুখীন নোহোৱাটো নহয়, কিন্তু ইয়াৰ সমাধানৰ বাবে আমি কেৱল নিজৰ ভিতৰলৈ ভুমুকিয়াই চাব লাগিব, নিজৰ সমৃদ্ধ ইতিহাস, পৰম্পৰা প্ৰত্যক্ষ কৰিব লাগিব, বিশেষকৈ আমাৰ জনজাতি সম্প্ৰদায়ৰ জীৱন-শৈলী লক্ষ্য কৰিব লাগিব৷ প্ৰকৃতিৰ সৈতে সামঞ্জস্য বৰ্তাই ৰখাটো আমাৰ আদিবাসী সম্প্ৰদায়ৰ সংস্কৃতিৰ এক অংগ৷ আমাৰ আদিবাসী ভাই-ভনীসকলে গছ-বন আৰু ফুলৰ পূজা দেৱ-দেৱীৰ দৰে কৰে৷ মধ্য ভাৰতৰ ভীল জনজাতিৰ মাজত বিশেষকৈ মধ্য প্ৰদেশ আৰু ছট্টিশগড়ত মানুহে বট গছ আৰু অৰ্জুন গছক শ্ৰদ্ধাৰে পূজা কৰে৷ ৰাজস্থানৰ দৰে মৰুভূমিত বিষ্ণই সমাজে পৰিবেশ সংৰক্ষণৰ পথ আমাক দেখুৱাইছে৷ বিশেষকৈ বৃক্ষৰ সংৰক্ষণৰ সন্দৰ্ভত তেওঁলোকে নিজৰ জীৱন পৰিত্যাগ কৰিব কিন্তু এদাল বৃক্ষৰো লোকচান হ’বলৈ নিদিব৷ অৰুণাচলৰ মিচিমি জনজাতিয়ে বাঘৰ সৈতে নিজৰ সম্পৰ্ক দাবী কৰে৷ তেওঁলোকে বাঘক ভাই-ভনী হিচাপে স্বীকাৰ কৰে৷ নাগালেণ্ডতো বাঘক বনৰ ৰক্ষক হিচাপে স্বীকাৰ কৰা হয়৷ মহাৰাষ্ট্ৰৰ বাৰ্লি সম্প্ৰদায়ৰ লোকে বাঘক অতিথি হিচাপে মানে আৰু তেওঁলোকৰ বাবে বাঘৰ উপস্থিতিয়ে সমৃদ্ধি আনে বুলি বিশ্বাস কৰে৷ মধ্য ভাৰতৰ কোল সম্প্ৰদায়ে তেওঁলোকৰ ভাগ্য বাঘৰ সৈতে জড়িত বুলি বিশ্বাস কৰে৷ যদি বাঘে খাবলৈ নাপায় তেন্তে গাঁওবাসীয়েও নোখোৱাকৈ থাকিব- এয়া তেওঁলোকৰ শ্ৰদ্ধা৷ মধ্য ভাৰতৰ গোণ্ড জনজাতিয়ে প্ৰজনন ঋতুৰ সময়ত কেথন নদীৰ কিছু অংশত মাছ ধৰা বন্ধ কৰে৷ এই স্থানসমূহক তেওঁলোকে মাছৰ আশ্ৰয়স্থল হিচাপে মানে আৰু এই প্ৰথাৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে পিছত ভৰপূৰ মাত্ৰাত সুস্থ মাছ লাভ কৰে৷ আদিবাসী সম্প্ৰদায়ে নিজৰ বাসস্থানসমূহ প্ৰাকৃতিক সামগ্ৰীৰে নিৰ্মাণ কৰে আৰু এয়া শক্তিশালী হোৱাৰ লগতে পৰিবেশ অনুকূলো হয়৷ দক্ষিণ ভাৰতৰ নীলগিৰী পাহাৰৰ একান্ত ক্ষেত্ৰত এক সৰু সম্প্ৰদায়ে তেওঁলোকৰ ঘৰসমূহ স্থানীয় পৰ্যায়ত উপলব্ধ সামগ্ৰীৰ সহায়ত নিৰ্মাণ কৰে৷
মোৰ মৰমৰ ভাতৃ-ভগ্নীসকল, এয়া সত্য যে আদিবাসী সম্প্ৰদায়সকলে অতিশয় শান্তিপূৰ্ণ আৰু নিজৰ মাজত মিলিজুলি বাস কৰে, কিন্তু যেতিয়া কোনোবাই তেওঁলোকৰ প্ৰাকৃতিক সংসাধনৰ ক্ষতি কৰিলে তেওঁলোকেও নিজৰ অধিকাৰৰ বাবে যুদ্ধ কৰিবলৈ পিছ নোহঁহকে৷ এয়া আশ্বৰ্যৰ কথা নহয় যে আমাৰ স্বাধীনতা সেনানীসমূহৰ ভিতৰত সৰ্বপ্ৰথম সেনা এই আদিবাসী লোকসকলৰেই আছিল৷ ভগবান বীৰছা মুণ্ডাৰ কথা কোনে পাহৰিব পাৰে যিয়ে নিজৰ বন্যভূমিৰ সুৰক্ষাৰ বাবে ব্ৰিটিছ শাসনৰ বিৰুদ্ধে তুমূল সংঘৰ্ষত লিপ্ত হৈছিল৷ মই যিবোৰ কথা ক’লো তাৰে সূচী অনেক দীঘল৷ আদিবাসী সম্প্ৰদায়ৰ এনেকুৱা উদাহৰণ বহু আছে যিয়ে আমাক প্ৰকৃতিৰ সৈতে কিদৰ সামঞ্জস্য বৰ্তাই ৰাখিব লাগে সেই বিষয়ে শিক্ষা দিয়ে আৰু আজি আমাৰ ওচৰত যি বনজ সম্পদ আছে তাৰবাবে দেশ আমাৰ আদিবাসীসকলৰ ওচৰত ঋণী৷ আহক! তেওঁলোকৰ প্ৰতি আমাৰ আদৰ ভাব প্ৰদৰ্শন কৰোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ‘মন কী বাত’ত মই সেই ব্যক্তি আৰু সংস্থাসমূহৰ বিষয়ে কওঁ যি সমাজৰ বাবে অসাধাৰণ কাম কৰে৷ এনেকুৱা কাৰ্য যি দেখাত সাধাৰণ যেন লাগিলেও বাস্তৱিকতে তাৰ প্ৰভাৱ অধিক হয়৷ আমাৰ মানসিকতা পৰিৱৰ্তনত, সমাজৰ দিশ পৰিৱৰ্তন৷ কিছুদিন পূৰ্বে মই পাঞ্জাৱৰ কৃষক ভাতৃ গুৰবচন সিংজীৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰি আছিলো৷ এক সামান্য আৰু পৰিশ্ৰমী কৃষক গুৰবচন সিংজীৰ পুত্ৰৰ বিবাহ অনুষ্ঠান আছিল৷ এই বিবাহৰ পূৰ্বে গুৰবচন জীয়ে কইনাৰ পিতৃ-মাতৃক ক’লে যে আমি বিয়া সাধাৰণভাৱে অনুষ্ঠিত কৰিম৷ ইয়াত অত্যাধিক ব্যয় কৰাৰ প্ৰয়োজন নাই৷ আমি ইয়াক অতি সাধাৰণভাৱে কৰিম৷ কিন্তু হঠাতে তেওঁ ক’লে যে মোৰ এটা চৰ্ত আছে আৰু সাধাৰণতে এনে হয় যে চৰ্তৰ কথা ক’লে কিবা এটা ডাঙৰ বস্তু খোজাৰ কথা কোৱা যেন হয়৷ হয়তো এনেকৱা বস্তু খুজিব যে কন্যাৰ পিতৃ-মাতৃৰ পক্ষে সেয়া অসম্ভৱ হৈ পৰে৷ কিন্তু আপুনি জানি আচৰিত হ’ব যে গুৰবচন সিং আছিল সৰল কৃষক৷ তেওঁ কইনাৰ দেউতাকক যি ক’লে, যি চৰ্তৰ কথা ক’লে সেয়াই আমাৰ সমাজৰ প্ৰকৃত শক্তি৷ গুৰবচন সিংজীয়ে তেওঁক ক’লে যে আপুনি মোক কথা দিয়ক যে এতিয়াৰে পৰা আপুনি আপোনাৰ খেতিত ‘পৰালি’ নজ্বলাব৷আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে ইয়াত কিমান ডাঙৰ সামাজিক শক্তি আছে৷ গুৰবচন সিংজীৰ এই কথা সাধাৰণ যেন লাগিলেও ইয়াৰ পৰা তেওঁৰ ব্যক্তিত্বৰ বিষয়ে গম পোৱা যায় আৰু আমি দেখিছোঁ যে আমাৰ সমাজত এনেকুৱা বহু পৰিয়াল আছে যি ব্যক্তিগত প্ৰসংগক সমাজৰ হিতলৈ পৰিৱৰ্তন কৰে৷ শ্ৰীমান গুৰবচন সিংজীৰ পৰিয়ালে এনে এক আদৰ্শ আমাৰ সন্মুখত দাঙি ধৰিলে৷ মই পাঞ্জাৱৰ আৰু এখন গাঁও কল্লৰ মাজৰাৰ বিষয়ে পঢ়িলো যি নাভাৰ কাষত অৱস্থিত৷ কল্লৰ মাজৰা এইবাবেই চৰ্চালৈ আহিল কাৰণ তাৰে বাসিন্দাই ধানৰ ‘পৰালি’ জ্বলাই দিয়াৰ পৰিৱৰ্তে সেইসমূহ একত্ৰ কৰি তাক মাটিৰ সৈতে মিহলাই দিয়ে আৰু তাৰ বাবে যি প্ৰযুক্তিৰ ব্যৱহাৰ হয় সেয়া গোটাই লয়৷ ভাই গুৰবচন সিংজীক অভিনন্দন জনাইছোঁ৷ কল্লৰ মাজৰা আৰু সেই স্থানসমূহৰ বাসিন্দাসকলকো অভিনন্দন জনাইছোঁ যিয়ে বাতাৱৰণ স্বচ্ছ কৰি ৰখাৰ বাবে নিজৰ শ্ৰেষ্ঠতম প্ৰয়াস কৰে৷ আপোনালোক সকলোৱে সুস্থ জীৱনশৈলীৰ ভাৰতীয় ঐতিহ্যক এক প্ৰকৃত উত্তৰাধিকাৰীৰ ৰূপত আগুৱাই লৈ গৈ আছে৷ যিদৰে অসংখ্য টোপালৰ পৰা সাগৰৰ সৃষ্টি হয় ঠিক সেইদৰে সৰু সৰু সজাগতা আৰু সক্ৰিয়তা তথা ধনাত্মক ক্ৰিয়াই সদায় ধনাত্মক পৰিবেশ সৃষ্টিত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ গ্ৰন্থসমূহত উল্লেখ আছেঃ-
ॐ द्यौः शान्तिः अन्तरिक्षं शान्तिः,
पृथिवी शान्तिः आपः शान्तिः औषधयः शान्तिः।
वनस्पतयः शान्तिः विश्वेदेवाः शान्तिः ब्रह्म शान्तिः,
सर्वं शान्तिःशान्तिरेव शान्तिः सामा शान्तिरेधि||
ॐ शान्ति: शान्ति:शान्ति:||
ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল, হে ঈশ্বৰ, তিনিও লোকত যাতে শান্তিৰ স্থাপনা হওক, জলত, পৃথিৱীত, আকাশত, মহাকাশত, অগ্নিত, বায়ুত, ঔষধিত, বনস্পতিত, উপবনত, অবচেতনত, সম্পূৰ্ণ ব্ৰক্ষ্মাণ্ডত শান্তিৰ স্থাপনা হওক৷ জীৱমাত্ৰত, হৃদয়ত, মোত, আপোনাত, জগতৰ প্ৰতিটো কোণত, সকলো স্থানতে শান্তি স্থাপিত হওক৷ ঔম শান্তিঃ শান্তিঃ শান্তিঃ৷৷
যেতিয়াই বিশ্ব শান্তিৰ কথা কোৱা হ’ব তেতিয়াই ভাৰতৰ অংশগ্ৰহণৰ কথা সোণালী আখৰেৰে লিখা ৰ’ব৷ ভাৰতৰ বাবে এই বৰ্ষৰ ১১ নৱেম্বৰৰ দিনটো অতিশয় গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ আজিৰ পৰা ১০০ বছৰ পূৰ্বে প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধ সমাপ্ত হৈছিল৷ সেই সমাপ্তিৰ ১০০ বৰ্ষ সম্পূৰ্ণ হ’ব অৰ্থাৎ সেইসময়ত হোৱা বিশাল পৰিমাণৰ বিনাশ আৰু জনহানিৰ এটা শতাব্দী সম্পূৰ্ণ হ’ব৷ ভাৰতৰ বাবে প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ঘটনা আছিল৷ প্ৰকৃততে ক’বলৈ গ’লে সেই যুদ্ধৰ সৈতে আমাৰ কোনো সম্পৰ্ক নাছিল৷ তথাপিও আমাৰ সৈন্যই বীৰত্বৰে যুঁজিছিল আৰু সৰ্বোচ্চ বলিদানেৰে বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ ভাৰতীয় সৈন্যই বিশ্বক দেখুৱালে যে যুদ্ধৰ সময়ত আমাৰ সৈন্যই পিছ নোহঁহকে৷ আমাৰ সৈন্যই দুৰ্গম ক্ষেত্ৰত, বিষম পৰিস্থিতিতো নিজৰ শৌৰ্য প্ৰদৰ্শন কৰিছিল৷ এই সকলোবোৰৰ অন্তৰালত এটাই উদ্দেশ্য আছিল- শান্তিৰ পুনঃ স্থাপনা৷ প্ৰথম বিশ্বযুদ্ধত বিশ্বই বিনাশৰ তাণ্ডৱ প্ৰত্যক্ষ কৰিছিল৷ আনুমানিক ১ কোটি সৈনিক আৰু সিমান পৰিমাণৰ নাগৰিকে নিজৰ জীৱন হেৰুৱাইছিল৷ ইয়াৰ দ্বাৰা সমগ্ৰ বিশ্বই শান্তিৰ গুৰুত্ব কি- এয়া বুজি পালে৷ বিগত ১০০টা বৰ্ষত শান্তিৰ পৰিভাষা পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ আজি শান্তি আৰু সৌহাৰ্দৰ অৰ্থ কেৱল যুদ্ধ নোহোৱাটোৱেই নহয়৷ সন্ত্ৰাসবাদৰ পৰা আৰম্ভ কৰি জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, আৰ্থিক বিকাশৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সামাজিক ন্যায়, এই সকলোবোৰকে ধৰি বিশ্বজনীন সহযোগিতা আৰু সমন্বয়ৰ সৈতে কাম কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰিছে৷ দৰিদ্ৰতকৈও দৰিদ্ৰতম ব্যক্তিৰ বিকাশেই শান্তিৰ প্ৰকৃত প্ৰতীক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আমাৰ উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ কথাই বেলেগ৷ পূৰ্বাঞ্চলৰ প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য অনুপম আৰু ইয়াৰ লোকসকল অত্যন্ত প্ৰতিভাশালী৷ আমাৰ উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চল বিভিন্ন শ্ৰেষ্ঠ কৰ্মৰ বাবে পৰিচিত৷ উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চল এনে এক ক্ষেত্ৰ য’ত জৈৱিক কৃষিৰ উত্তৰণ হৈছে৷ কিছুদিন পূৰ্বে ছিক্কিমে বহনক্ষম খাদ্য ব্যৱস্থাপনাক উৎসাহিত কৰাৰ বাবে প্ৰখ্যাত Future Policy Gold Award 2018 লাভ কৰিছে৷ এই বঁটা সংযুক্ত ৰাষ্ট্ৰৰ সৈতে জড়িত এফ এ অ’ অৰ্থাৎ Food and Agriculture Organisationৰ তৰফৰ পৰা প্ৰদান কৰা হয়৷ আপোনালোকে জানি সুখী হ’ব, এই খণ্ডত উন্নত নীতি নিৰ্ধাৰণৰ বাবে দিয়া এই পুৰষ্কাৰ সেই ক্ষেত্ৰৰ অস্কাৰৰ সমপৰ্যায়ৰ৷ এয়াই নহয়, আমাৰ ছিক্কিমে ২৫খন দেশৰ ৫১টা মনোনীত নীতিক পিছ পেলাই এই বঁটা লাভ কৰিছে৷ ইয়াৰ বাবে মই ছিক্কিমৰ জনসাধাৰণক অশেষ অভিনন্দন জনাইছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, অক্টোবৰ মাহটো সমাপ্তিৰ পথত৷ বতৰৰো বহু পৰিৱৰ্তন অনুভূত হৈছে৷ শীতকাল আৰম্ভ হৈছে আৰু বতৰ পৰিৱৰ্তনৰ লগতে উৎসৱৰ বতৰো আহিছে৷ ধনতেৰছ, দীপাৱলী, ভায়া-দুজ, ষঠ.. এক প্ৰকাৰে ক’বলৈ গ’লে এই নৱেম্বৰ মাহটো উৎসৱৰ মাহ৷ আপোনালোক সকলো দেশবাসীক এই সকলো উৎসৱৰ অশেষ শুভ কামনা যাচিলোঁ৷
মই আপোনালোক সকলোকে আহ্বান কৰিম, এই উৎসৱৰ বতৰত যাতে নিজৰ প্ৰতিও লক্ষ্য ৰাখে, নিজৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি ধ্যান ৰখাৰ লগতে সমাজৰ হিতৰ প্ৰতিও যাতে লক্ষ্য ৰাখে৷ মোৰ বিশ্বাস যে এই উৎসৱ নতুন সংকল্পৰ উৎসৱ৷ এই উৎসৱ নতুন সিদ্ধান্তৰ উৎসৱ৷ এই উৎসৱে আপোনাৰ জীৱনলৈ যাতে এক অভিযানৰ ভিত্তিত আগুৱাই যোৱাৰ, দৃঢ় সংকল্প লোৱাৰ অৱকাশ সৃষ্টি কৰে৷ আপোনালোকৰ প্ৰগতি দেশৰ প্ৰগতিৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ৷ আপোনালোকৰ যিমানেই প্ৰগতি হ’ব সিমানেই দেশৰ প্ৰগতি হ’ব৷ আপোনালোক সকলোলৈ মোৰ শুভ কামনা থাকিল৷ অশেষ ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী সকল, নমস্কাৰ৷ বোধহয় এনেকুৱা ভাৰতীয় কমেই ওলাব যি আমাৰ সৈন্যবাহিনীক লৈ গৌৰৱ নকৰিব৷ প্ৰত্যেক ভাৰতীয়ই যিকোনো জাতি, ধৰ্ম, পন্থ অথবা ভাষা নিৰ্বিশেষে- আমাৰ সৈনিকসমূহৰ প্ৰতি নিজৰ সন্তোষ অভিব্যক্ত আৰু সমৰ্থন প্ৰদৰ্শনৰ বাবে সদায়েই তৎপৰ হৈ থাকে৷ কালি ভাৰতৰ এশ পঁচিশ কোটি দেশবাসীয়ে পৰাক্ৰম দিৱস উদযাপন কৰিলে৷ আমি ২০১৬ বৰ্ষত হোৱা ছাৰ্জিকেল ষ্ট্ৰাইকৰ কথা স্মৰণ কৰিলো৷ সন্ত্ৰাসবাদীসকলে আমাৰ দেশত সূচনা কৰা প্ৰক্সি যুদ্ধৰ প্ৰত্যুত্তৰ আমাৰ সৈন্যই দিছিল৷ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত আমাৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীয়ে প্ৰদৰ্শনী অনুষ্ঠিত কৰিলে যাতে দেশৰ অধিকতম নাগৰিকে বিশেষকৈ তৰুণ প্ৰজন্মই আমাৰ শক্তিৰ বিষয়ে জানিব পাৰে৷ আমি কিমান সক্ষম আৰু কিদৰে আমাৰ প্ৰাণ সংকটত পেলাই আমি দেশবাসীৰ ৰক্ষা কৰোঁ৷ পৰাক্ৰম পৰ্বৰ দৰে দিৱসে তৰুণ প্ৰজন্মক আমাৰ সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ গৌৰৱপূৰ্ণ ঐতিহ্য সোঁৱৰণ কৰায়৷ আৰু দেশৰ একতা আৰু অখণ্ডতা সুনিশ্চিত কৰাৰ বাবে আমাক প্ৰেৰণাও প্ৰদান কৰে৷ মইও বীৰৰ ভূমি ৰাজস্থানৰ যোধপুৰৰ এটা কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰিলো৷ এতিয়া সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হৈছে যে আমাৰ সৈন্যই সেই সকলোকে প্ৰত্যুত্তৰ দিব যিসকলে আমাৰ ৰাষ্ট্ৰৰ শান্তি আৰু উন্নতিৰ পৰিৱেশ নষ্ট কৰাৰ প্ৰয়াস কৰিব৷ আমি শান্তিত বিশ্বাসী আৰু ইয়াক উৎসাহ প্ৰদান কৰাৰ বাবে প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ৷ কিন্তু সন্মানৰ সৈতে মধ্যস্থতা কৰি আৰু ৰাষ্ট্ৰৰ সাৰ্বভৌমত্বৰ ওপৰত কেতিয়াও নহয়৷ ভাৰত সদায়েই শান্তিৰ প্ৰতি প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ আৰু সমৰ্পিত৷ বিংশ শতাব্দীত দুখনকৈ বিশ্বযুদ্ধত আমাৰ এক লাখতকৈও অধিক সৈন্যই শান্তিৰ প্ৰতি সৰ্বোচ্চ বলিদান দিছিল আৰু তেতিয়া, যেতিয়া আমাৰ যুদ্ধৰ সৈতে একো সম্পৰ্কই নাছিল৷ আমাৰ দৃষ্টি কাৰো ভূমিৰ ওপৰত নাছিল৷ এয়াই আমাৰ শান্তিৰ প্ৰতি প্ৰতিশ্ৰুতি আছিল৷ কিছুদিন পূৰ্বে ২৩ ছেপ্টেম্বৰত আমি ইজৰাইলত হাইফা যুদ্ধৰ এশ বৰ্ষ সমাপ্তিত মহীশূৰ, হায়দৰাবাদ আৰু যোধপুৰ লেঞ্চাৰৰ আমাৰ বীৰ সৈনিকসকলক সোঁৱৰণ কৰিলো যিসকলে আক্ৰমণকাৰীসকলৰ পৰা হাইফাক মুক্তি প্ৰদান কৰিছিল৷ এয়াও শান্তিৰ দিশৰ আমাৰ সৈনিকৰ দ্বাৰা সমাপন হোৱা এক পৰাক্ৰম আছিল৷ আজিও ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ বিভিন্ন শান্তি প্ৰক্ৰিয়া বাহিনীত ভাৰতে সকলোতকৈ অধিক সৈন্য প্ৰেৰণ কৰে৷ দশকজুৰি আমাৰ বাহাদুৰ সৈন্যই নীলা হেলমেট পিন্ধি বিশ্বত শান্তি বৰ্তাই ৰখাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰি আহিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আকাশৰ কথা শুনিবলৈ শুৱলা, ইয়াত কোনো সন্দেহ নাই যে আকাশত নিজক শক্তিৰ পৰিচয় দি ভাৰতীয় বায়ুসেনাই দেশবাসীৰ মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে৷ আমাক সুৰক্ষিত অনুভৱ কৰোৱাইছে৷ গণতন্ত্ৰ দিৱসৰ সময়চোৱাত জনতাই পেৰেডৰ যিটো অংশৰ বাবে অধৈৰ্য হৈ প্ৰতীক্ষা কৰি থাকে তাৰ ভিতৰত এটা হ’ল ফ্লাই পাষ্ট য’ত আমাৰ বায়ুসৈন্যই অসাধাৰণ কাৰনামাৰ সৈতে নিজৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰে৷ ৮ অক্টোবৰ তাৰিখে আমি ‘বায়ুসেনা দিৱস’ পালন কৰোঁ৷ ১৯৩২ চনত ছয়জন পাইলট আৰু ১৯ বায়ু সৈনিকৰ এটা সৰু আৰম্ভণিৰে সৈতে আমাৰ বায়ুসেনা আজি একবিংশ শতিকাৰ সকলোতকৈ সাহসী আৰু শক্তিশালী বায়ুসেনাৰ ৰূপে চিহ্নিত হৈছে৷ এয়া নিজৰ মাজতেই এক স্মৰণীয় যাত্ৰা৷ দেশৰ বাবে নিজৰ সেৱা প্ৰদান কৰা সকলো বায়ু যোদ্ধা আৰু তেওঁলোকৰ পৰিয়ালক মই নিজৰ হৃদয়ৰ গভীৰৰ পৰা অভিনন্দন জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷ ১৯৪৭ চনত যেতিয়া পাকিস্তানৰ আক্ৰমণকাৰীয়ে এক অপ্ৰত্যাশিত আক্ৰমণ আৰম্ভ কৰিছিল তেতিয়া এই বায়ুসেনাই শ্ৰীনগৰক আক্ৰমণকাৰীৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ এয়া সুনিশ্চিত কৰিছিল যে ভাৰতীয় সৈনিক আৰু উপকৰণ যুদ্ধস্থলীলৈ যাতে সময়ত উপস্থিত হ’ব পাৰে৷ বায়ুসেনাই ১৯৬৫ চনতো আক্ৰমণকাৰীক উচিত প্ৰত্যুত্তৰ দিছিল৷ ১৯৭১ চনৰ বাংলাদেশৰ স্বতন্ত্ৰতাৰ যুদ্ধৰ বিষয়ে কোনে নাজানে? ১৯৯৯ চনত কাৰ্গিলক বহিৰাগতৰ হাতোৰাৰ পৰা মুক্ত কৰোৱাত বায়ুসেনাই গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল৷ টাইগাৰ হিলত শত্ৰুৰ ঠিকনাত দিন-ৰাতি বোমাবৰ্ষণ কৰি বায়ুসেনাই তেওঁলোকৰ ধূলি উৰুৱাই দিছিল৷ সাহায্য অথবা ৰক্ষা কাৰ্যই হওক অথবা দুৰ্যোগ প্ৰৱন্ধন, আমাৰ বায়ুযোদ্ধাৰ সাহসিক কাৰ্যৰ প্ৰতি দেশ কৃতজ্ঞ৷ ধুমুহা, বানপানীৰ পৰা আৰম্ভ কৰি জংগলৰ জুইৰ দৰে প্ৰাকৃতিক বিপদ পৰ্যন্ত সমাধান কৰা আৰু দেশপবাসীক সহায় কৰাৰ তেওঁলোকৰ এক অদম্য উৎসাহ আছে৷ দেশত লিংগ সমতা অৰ্থাৎ স্ত্ৰী পুৰুষৰ সমতা সুনিশ্চিত কৰাৰ বাবে বায়ুসেনাই এক অনন্য উদাহৰণ দাঙি ধৰিছে আৰু নিজৰ বিভাগৰ প্ৰত্যেকখন দুৱাৰ দেশৰ কন্যাসকলৰ বাবে মুকলি কৰি দিছে৷ এতিয়া বায়ুসেনাই মহিলাসকলক short service commission ৰ সৈতে permanent commission ৰ বিকল্পও প্ৰদান কৰি আছে৷ এই ঘোষণা এই বৰ্ষৰ যোৱা ১৫ আগষ্টত মই লালকিল্লাৰ পৰা কৰিছিলো৷ ভাৰতে গৰ্বেৰে ক’ব পাৰে যে ভাৰতৰ সেনাত সশস্ত্ৰ বাহিনীত কেৱল পুৰুষৰ শক্তিয়েই নহয়, স্ত্ৰী শক্তিও আছে৷ নাৰী সশক্ত হোৱাৰ লগতে সশস্ত্ৰও হৈছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুদিন পূৰ্বে নেভিৰ আমাৰ এক বিষয়া অভিলাস টোমীয়ে জীৱন-মৃত্যুৰ যুঁজ দি আছিল৷ সমগ্ৰ দেশ টোমীক কিদৰে বচোৱা যায় তাৰ বাবে উদ্বিগ্ন হৈ আছিল৷ আপোনালোকে জানে যে অভিলাস টোমী এজন সাহসী বীৰ৷ তেওঁ অকলেই কোনো আধুনিক প্ৰযুক্তি অবিহনে এখন সৰু নাৱত বিশ্ব ভ্ৰমণ কৰা প্ৰথমগৰাকী ভাৰতীয় আছিল৷ বিগত ৮০ দিনত তেওঁ দক্ষিণ ভাৰত মহাসাগৰত Golden Globe Race অংশগ্ৰহণ কৰাৰ বাবে সমুদ্ৰত নিজৰ গতিৰে আগবাঢ়ি আছিল কিন্তু ভয়ানক সামুদ্ৰিক ধুমুহাই তেওঁৰ সন্মুখত বিপত্তিৰ সৃষ্টি কৰিছিল৷ ভাৰতীয় নৌসেনাৰ এই বীৰজনে যুঁজি থাকিল, যুঁজি থাকিল৷ জীৱনত হাৰ নামানি তেওঁ পানীৰ মাজত অনাহাৰে যুঁজি থাকিল৷ সাহস, সংকল্পশক্তি, পৰাক্ৰমৰ এক অদ্ভুত উদাহৰণ- কিছুদিন পূৰ্বে অভিলাসক সমুদ্ৰৰ পৰা ৰক্ষা কৰি অনাৰ পিছত মই তেওঁৰ সৈতে ফোনত কথা পাতিলো৷ আগতেও টোমীক মই লগ পাইছিলো৷ ইমান বিপদৰ পৰা হাতসাৰি অহাৰ পিছতো তেওঁৰ যি উৎসাহ আছিল, তেওঁৰ যি উদ্দীপনা আছিল আৰু পুনৰবাৰ এনেকুৱাই এক পৰাক্ৰমী কাম কৰাৰ সংকল্পৰ কথা তেওঁ মোক যি ক’লে সেয়া দেশৰ তৰুণ প্ৰজন্মৰ বাবে প্ৰেৰণাৰ উৎস৷ মই অভিলাস টোমীৰ উত্তম স্বাস্থ্যৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰিছোঁ আৰু তেওঁৰ এই সাহস, তেওঁৰ পৰাক্ৰম, তেওঁৰ সংকল্প শক্তি- যুঁজা আৰু জিকাৰ শক্তিয়ে আমাৰ দেশৰ তৰুণ প্ৰজন্মক নিশ্চয় প্ৰেৰণা দিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ২ অক্টোবৰ আমাৰ ৰাষ্ট্ৰৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ দিন৷ এয়া কণ কণ শিশুসকলেও জানে৷ এই বৰ্ষৰ ২ অক্টোবৰৰ দিনটোৰ এক বিশেষ গুৰুত্ব আছে৷ এতিয়াৰে পৰা দুবছৰ পৰ্যন্ত আমি মহাত্মা গান্ধীৰ ১৫০তম জয়ন্তীৰ নিমিত্তে বিশ্বজুৰি বিভিন্ন কাৰ্যসূচী গ্ৰহণ কৰিম৷ মহাত্মা গান্ধীৰ চিন্তাধাৰাই সমগ্ৰ বিশ্বকে উৎসাহিত কৰিছে৷ ডঃ মাৰ্টিন লুথাৰ কিঙেই হওক অথবা নেলচন মেণ্ডেলাৰ দৰে মহান ব্যক্তি, সকলো গান্ধীজীৰ চিন্তাধাৰাৰ দ্বাৰা শক্তি প্ৰাপ্ত কৰিছে আৰু নিজৰ জনতাৰ সমতা আৰু সন্মানৰ অধিকাৰ প্ৰদান কৰাৰ বাবে দীঘলীয়া যুদ্ধত অৱতীৰ্ণ হ’ব পাৰিছে৷ আজিৰ ‘মন কি বাত’ত মই আপোনালোকৰ সৈতে বাপুৰ আন এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰ্যৰ চৰ্চা কৰিব বিচাৰিছোঁ যাক দেশবাসীয়ে জনাটো উচিত৷ ১৯৪১ চনত মহাত্মা গান্ধীয়ে Constructive Programme অৰ্থাৎ গঠনাত্মক কাৰ্যক্ৰমৰ ৰূপত কিছুমান চিন্তাধাৰাৰ কথা লিখা আৰম্ভ কৰিলে৷ পিছলৈ ১৯৪৫ চনত যেতিয়া স্বতন্ত্ৰতা সংগ্ৰাম অধিক শক্তিশালী হৈ পৰিল, তেতিয়া তেওঁ সেই চিন্তাধাৰাৰ সংশোধনী ৰূপ প্ৰস্তুত কৰিলে৷ পূজ্য বাপুয়ে কৃষক, গাঁও, শ্ৰমিকৰ অধিকাৰৰ ৰক্ষা, স্বচ্ছতা, শিক্ষাৰ প্ৰসাৰৰ দৰে অনেক বিষয়ত নিজৰ বিচাৰধাৰা দেশবাসীৰ সন্মুখত উত্থাপন কৰিলে৷ ইয়াক গান্ধী চাৰ্টাৰ (Gandhi Charter)বুলিও জনা যায়৷ পূজ্য বাপু লোক সংগ্ৰাহক আছিল৷ জনতাৰ সৈতে জড়িত হোৱা, তেওঁলোকক জড়িত কৰোৱাটো বাপুৰ এক বিশেষত্ব আছিল, এয়া তেওঁৰ স্বভাৱত আছিল৷ এয়া তেওঁৰ ব্যক্তিত্বৰ সকলোতকৈ অনন্য বিশেষত্বৰ ৰূপত সকলোৱে অনুভৱ কৰিছে৷ তেওঁ প্ৰত্যেক ব্যক্তিক এয়া অনুভৱ কৰাইছিল যে তেওঁ দেশৰ বাবে সকলোতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু নিতান্তই আৱশ্যক৷ স্বতন্ত্ৰতা সংগ্ৰামত তেওঁৰ সকলোতকৈ অধিক যোগদান এয়াই আছিল যে তেওঁ ইয়াক এক ব্যাপক আন্দোলনলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল৷ স্বতন্ত্ৰতা সংগ্ৰামৰ আন্দোলনত মহাত্মা গান্ধীৰ আহ্বানত সমাজৰ সকলো ক্ষেত্ৰৰ, সকলো বৰ্গৰ লোকে নিজকে সমৰ্পিত কৰিছিল৷ বাপুয়ে আমাক সকলোকে এক প্ৰেৰণাদায়ক মন্ত্ৰ প্ৰদান কৰিছিল যাক প্ৰায়েই গান্ধীজীৰ তালিস্মান হিচাপে জনা যায়৷ তাত গান্ধীজীয়ে কৈছিল, ‘‘মই আপোনালোকক এটা মন্ত্ৰ দিছোঁ, যেতিয়াই আপোনালোকৰ নিজৰ ওপৰত সন্দেহ হ’ব অথবা নিজৰ ওপৰত অহংকাৰ হ’ব তেতিয়া এই কথাফাঁকি লাগু কৰিব, যি সকলোতকৈ অধিক দুখীয়া আৰু দুৰ্বল মানুহ আপুনি দেখিছে, তেওঁৰ মুখখন মনত পেলাও আৰু নিজৰ হৃদয়ক সোধক যে যি পদক্ষেপ আপুনি গ্ৰহণ কৰিবলৈ ওলাইছে, সেয়া সেই মানুহজনৰ বাবে কিমান উপযোগী৷ তাৰ পৰা কিবা লাভ হ’বনে? তাৰ পৰা তেওঁ নিজৰ জীৱন আৰু ভাগ্য কাবু কৰি ৰাখিব পাৰিব নে? অৰ্থাৎ ইয়াৰ পৰা সেই কোটি কোটি লোকে স্বৰাজ লাভ কৰিবনে নে যাৰ পেটত ভোক আছে, আত্মা অতৃপ্ত হৈ আছে৷ তেতিয়া আপুনি দেখিব যে আপোনাৰ সন্দেহৰ ডাৱৰ আঁতৰি গৈছে আৰু অহংকাৰ সমাপ্ত হৈ গৈছে৷’’
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, গান্ধীজীৰ আন এষাৰ মন্ত্ৰও আজিও সিমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ আছে৷ আজি দেশত বৃদ্ধি হোৱা মধ্যবিত্ত, তেওঁলোকৰ বৃদ্ধি হোৱা আৰ্থিক প্ৰগতি, বৃদ্ধি হোৱা ক্ৰয় ক্ষমতা, আমি কিবা ক্ৰয় কৰিবলৈ গ’লে সামান্য সময়ৰ বাবেও বাপুক স্মৰণ কৰোঁ নেকি! পূজ্য বাপুৰ সেই মন্ত্ৰফাঁকিৰ কথা স্মৰণ কৰিব পাৰে! আমি কিবা ক্ৰয় কৰাৰ সময়ত এই কথা চিন্তা কৰোঁনে ইয়াৰ পৰা দেশৰ কোনজন নাগৰিকৰ লাভ হ’ব? কাৰ চেহেৰাত সন্তোষে দেখা দিব! কোন ভাগ্যশালী হ’ব যাৰ আপোনাৰ ক্ৰয়ৰ দ্বাৰা প্ৰত্যক্ষ অথবা পৰোক্ষভাৱে লাভ হ’ব! আৰু দৰিদ্ৰতকৈ দৰিদ্ৰতমৰ লাভ হ’লে মই অধিক সুখী হ’ম৷ গান্ধীজীৰ এই মন্ত্ৰফাঁকি স্মৰণ কৰি অনাগত দিনত যেতিয়াই কিবা এটা কিনিব, গান্ধীজীৰ ১৫০তম জয়ন্তী পালনৰ অৰ্থে আমি এয়া নিশ্চয়কৈ প্ৰত্যক্ষ কৰিম যে আমাৰ প্ৰতিটো ক্ৰয়ৰ দ্বাৰা কোনোবা নহয় কোনোবা এজন দেশবাসীৰ যাতে কল্যাণ হয় আৰু যিজনে মূৰৰ ঘাম মাটিত পেলাইইছে, যিজনে নিজৰ টকা বিনিয়োগ কৰিছে, যিজনে নিজৰ প্ৰতিভা বিনিয়োগ কৰিছে সকলোৰে কিবা নহয় কিবা প্ৰকাৰে লাভ হ’ব লাগে৷ এয়াইতো গান্ধীজীৰ মূলমন্ত্ৰ, এয়াইতো গান্ধীজীৰ বাৰ্তা আৰু মোৰ বিশ্বাস যে যি সকলোতকৈ দুৰ্বল মানুহ, তেওঁৰ জীৱনত আপোনাৰ এটা সৰু পদক্ষেপে বৃহৎ পৰিণাম কঢ়িয়াই আনিব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, যেতিয়া গান্ধীজীয়ে কৈছিল যে পৰিষ্কাৰ হৈ থাকিলে স্বতন্ত্ৰতা পাবাই৷ বোধহয় তেওঁও তেতিয়া ভবা নাছিল যে-এয়া কিদৰে হ’ব- কিন্তু এয়া হ’ল, ভাৰতে স্বতন্ত্ৰতা পালে৷ এইদৰেই আজি আমি ভাবিব পাৰো যে মোৰ এই ক্ষুদ্ৰ কাৰ্যৰ দ্বাৰা মোৰ দেশৰ আৰ্থিক উন্নতিত, আৰ্থিক সশক্তিকৰণত, দুখীয়াক দৰিদ্ৰতাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ শক্তি প্ৰদান কৰাত মোৰ এক অৱদান থাকিব পাৰে আৰু মই জানো যে এয়াই প্ৰকৃত দেশভক্তি, এয়াই পূজ্য বাপুৰ প্ৰতি শ্ৰদ্ধাঞ্জলি৷ যিদৰে বিশেষ উপলক্ষসমূহত খাদী আৰু হস্ততাঁতৰ সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰাৰ বাবে চিন্তা কৰা হয়, ইয়াৰ দ্বাৰা অনেক শিপিনীয়ে সাহায্য পায়৷ কোৱা হয় যে লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীজীয়ে খাদীৰ পুৰণা অথবা ফটা-চিটা কাপোৰসমূহো ইমান ভালকৈ থৈছিল কিয়নো তাত কাৰোবাৰ শ্ৰম লুকাই আছে৷ তেওঁ কৈছিল, এই খাদীৰ কাপোৰসমূহ পৰিশ্ৰমেৰে নিৰ্মাণ কৰা হৈছে- ইয়াৰ এডাল এডাল সুতা কামত আহিব লাগে৷ দেশৰ প্ৰতি প্ৰেম আৰু দেশবাসীৰ প্ৰতি প্ৰেমৰ এই ভাৱনা সৰু কান্ধৰ সেই মহামানৱৰ শিৰাই শিৰাই বৈ আছিল৷ দুদিনৰ পিছত পূজ্য বাপুৰ সৈতে আমি শাস্ত্ৰীজীৰো জয়ন্তী পালন কৰিম৷ শাস্ত্ৰীজীৰ নাম মনলৈ অহাৰ লগে লগেই ভাৰতবাসীৰ মনত এক শ্ৰদ্ধাৰ ভাৱ জাগি উঠে৷ তেওঁৰ সৌম্য ব্যক্তিত্ব প্ৰতিজন দেশবাসীক সদায়েই গৌৰম্বান্বিত কৰে৷
লাল বাহাদুৰ শাস্ত্ৰীজীৰ এই বিশেষত্ব আছিল যে বাহিৰত তেওঁ অত্যাধিক বিনয়ী হ’লেও ভিতৰৰ পৰা অতিশয় দৃঢ় আছিল৷ তেওঁৰ ‘জয় জৱান জয় কিসান’ৰ ধ্বনি তেওঁৰ বিৰাট ব্যক্তিত্বৰ পৰিচয় আছিল৷ ৰাষ্ট্ৰৰ প্ৰতি তেওঁৰ নিঃস্বাৰ্থ তপস্যাৰ প্ৰতিফলতেই প্ৰায় ডেৰ বছৰৰ সংক্ষিপ্ত কাৰ্যকালত তেওঁ দেশৰ সৈন্য আৰু কৃষকসকলক সফলতাৰ শিখৰলৈ লৈ যোৱাৰ মন্ত্ৰ দি থৈ গৈছিল৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আজি যেতিয়া আমি পূজ্য বাপুৰ স্মৰণ কৰি আছোঁ, এয়া স্বাভাৱিক যে স্বচ্ছতাৰ কথা আমি নোকোৱাকৈ থাকিব নোৱাৰোঁ৷ ১৫ ছেপ্টেম্বৰৰ পৰা ‘স্বচ্ছতা হি সেৱা’ অভিযানৰ শুভাৰম্ভ কৰা হৈছে৷ কোটি কোটি লোকে এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত হৈছে আৰু মইও দিল্লীৰ আম্বেদকাৰ বিদ্যালয়ত শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতে শ্ৰমদান কৰাৰ সুযোগ লাভ কৰিলো৷ মই সেই বিদ্যালয়লৈ গ’লো যাৰ স্থাপনা স্বয়ং পূজ্য বাবা চাহেবে কৰিছিল৷ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ লোকে ১৫ তাৰিখে এই শ্ৰমদানৰ সৈতে জড়িত হ’ল৷ সংস্থাসমূহেও ইয়াত আগবাঢ়ি আহি যোগদান কৰিলে৷ স্কুলীয়া শিক্ষাৰ্থী, কলেজৰ শিক্ষাৰ্থী, এনচিচি, এনএছএছ, যুৱ সংগঠন, সংবাদ মাধ্যম, উদ্যোগজগতৰ সকলোৱে স্বচ্ছতাৰ শ্ৰমদান প্ৰদান কৰিলে৷ মই ইয়াৰ বাবে এই সকলো স্বচ্ছতা প্ৰেমী দেশবাসীক হৃদয়েৰে অশেষ অভিনন্দন জনাইছোঁ৷ আহক এটা ফোন কল শুনো-
‘‘নমস্কাৰ৷ মোৰ নাম শৌতান সিং, জিলা-বিকানেৰ, তহচীল- পুগল, ৰাজস্থানৰ পৰা কৈ আছোঁ৷ মই দুয়োটা চকুৰে দেখা নাপাওঁ, মই সম্পূৰ্ণ অন্ধ৷ মই ক’ব বিচাৰিছোঁ যে ‘মন কি বাত’ত স্বচ্ছ ভাৰতৰ যি পদক্ষেপ মোদীজীয়ে গ্ৰহণ কৰিছে সেয়া অতিশয় সুন্দৰ৷ আমি অন্ধ লোকে মলত্যাগৰ সময়ত যথেষ্ট কষ্ট পাওঁ৷ এতিয়া প্ৰতিটো ঘৰতে শৌচালয় নিৰ্মাণ হৈছে আৰু আমাৰ সুবিধা হৈছে৷ এয়া অতিশয় সুন্দৰ পদক্ষেপ আৰু আগলৈও যাতে এই কাম চলি থাকে৷’’
বহুত বহুত ধন্যবাদ! আপুনি এক ডাঙৰ কথা ক’লে, সকলোৰে জীৱনত স্বচ্ছতাৰ এক বিশেষ স্থান আছে আৰু ‘স্বচ্ছ ভাৰত অভিযান’ৰ অধীনত আপোনাৰ ঘৰত শৌচালয় নিৰ্মাণ হ’ল আৰু তাৰ দ্বাৰা যেতিয়া আপোনাৰ সুবিধা হৈ আছে, আমাৰ বাবে ইয়াতকৈ সুখৰ কথা আৰু কি হ’ব পাৰে? আৰু বোধহয় এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত লোকৰো এই ধাৰণা নহ’ব যে এক প্ৰজ্ঞাচক্ষুৰ দৰে আপুনি চাব নোৱাৰে, কিন্তু শৌচালয় নোহোৱাৰ পূৰ্বে আপুনি কিমান কষ্টেৰে জীৱন নিৰ্বাহ কৰিছিল আৰু শৌচালয় হোৱাৰ পিছত ই আপোনাৰ বাবে এক বৰদান হৈ পৰিল, বোধহয় আপুনিও এই পদক্ষেপৰ সৈতে জড়িত হৈ ফোন নকৰিলে স্বচ্ছতা অভিযানৰ সৈতে জড়িত লোকৰ মনলৈ এনে সংবেদনশীল পদক্ষেপ নাহিলহেঁতেন৷ মই আপোনাৰ ফোনৰ বাবে বিশেষ ৰূপত আপোনাক ধন্যবাদ প্ৰদান কৰিছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, ‘স্বচ্ছ ভাৰত অভিযান’ কেৱল দেশতেই নহয়, সমগ্ৰ বিশ্বতে এক সফল কাহিনী হিচাপে প্ৰসিদ্ধ হৈছে যাৰ বিষয়ে সকলোৰে মুখে মুখে৷ এইবাৰ ভাৰতে ইতিহাসত বিশ্বৰ সকলোতকৈ ডাঙৰ সন্মিলনৰ আয়োজন কৰিছে৷ ‘মহাত্মা গান্ধী আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় স্বচ্ছতা সন্মিলন’ অৰ্থাৎ ‘Mahatma Gandhi International Sanitation Convention’, বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ অনাময় মন্ত্ৰী আৰু এই ক্ষেত্ৰৰ বিশেষজ্ঞসকলে একগোট হৈ স্বচ্ছতাৰ সৈতে জড়িত নিজৰ প্ৰয়োগ আৰু অনুভৱৰ বিষয়ে সদৰী কৰিব৷ ‘Mahatma Gandhi International Sanitation Convention’ৰ সমাপন ২ অক্টোবৰ ২০১৮ তাৰিখে বাপুৰ ১৫০তম জয়ন্তী সমাৰোহৰ শুভাৰম্ভৰ সৈতে আৰম্ভ হ’ব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, সংস্কৃতত এক উদ্ধৃতি আছে, ‘‘ন্যায়মুলঃ স্বৰাজ্যঃ স্বাত’’ অৰ্থাৎ স্বৰাজৰ মূলতে ন্যায় হয়৷ যেতিয়াই ন্যায়ৰ বিষয়ে আলোচনা হয় তেতিয়াই মানৱ অধিকাৰৰ ভাৱ তাত সম্পূৰ্ণৰূপে সমাহিত হয়৷ শোষিত, পীড়িত আৰু বঞ্চিতসকলৰ স্বতন্ত্ৰতা, শান্তি আৰু তেওঁলোকক ন্যায় সুনিশ্চিত কৰোৱাৰ বাবে এয়া বিশেষৰূপে অনিবাৰ্য৷ ডঃ বাবা চাহেব আম্বেদকাৰৰ দ্বাৰা প্ৰদান কৰা সংবিধানত দুখীয় মূল অধিকাৰৰ ৰক্ষাৰ বাবে ব্যৱস্থা কৰা হৈছে৷ তেওঁৰ দৃষ্টিকোণৰ দ্বাৰাই উৎসাহিত হৈ ১২ অক্টোবৰ ১৯৯৩ চনত ‘ৰাষ্ট্ৰীয় মানৱ অধিকাৰ আয়োগ’ অৰ্থাৎ ‘National Human Rights Commission’ (NHRC) ’ৰ গঠন কৰা হৈছিল৷ কিছুদিনৰ পিছতেই এনএইচআৰচিৰ ২৫ বৰ্ষ সমাপ্ত হ’ব, এনএইচআৰচিয়ে কেৱল মানৱ অধিকাৰৰ ৰক্ষা কৰাই নহয়, মানৱীয় গৰিমা বৃদ্ধিৰো কাম কৰিছে৷ আমাৰ প্ৰাণ প্ৰিয় নেতা আমাৰ দেশৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰীমান অটল বিহাৰী বাজপেয়ীজীয়ে স্পষ্ট ৰূপত কৈছিল যে মানৱ অধিকাৰ আমাৰ বাবে কোনো পৰৰ অৱধাৰণা নহয়৷ আমাৰ ৰাষ্ট্ৰীয় মানৱ অধিকাৰ আয়োগৰ প্ৰতীক চিহ্নত বৈদিনক যুগৰ আদৰ্শ সূত্ৰ ‘‘সৰ্বে ভৱন্তু সুখিনঃ’’ অংকিত কৰা হৈছে৷ এনএইচআৰচিয়ে মানৱ অধিকাৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ব্যাপক সজাগতাৰ সৃষ্টি কৰিছে, লগতে ইয়াৰ অপব্যৱহাৰ হোৱাও ৰোধ কৰিছে৷ ২৫ বছৰৰ এই যাত্ৰাত এই সংস্থাই দেশবাসীৰ মাজত এক আশা, এক বিশ্বাসৰ পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰিছে৷ এক সুস্থ সমাজৰ বাবে, উত্তম লোকতান্ত্ৰিক মূল্যবোধৰ বাবে মই জানো যে এয়া এক অতিশয় আশাপ্ৰদ ঘটনা৷ আজি ৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত মানৱ অধিকাৰ কামৰ সৈতে ২৬খন ৰাজ্যতো মানৱ অধিকাৰ আয়োগ গঠন কৰা হৈছে৷ এখ সমাজৰ ৰূপত আমি মানৱ অধিকাৰ গুৰুত্বক বুজি পোৱাটো আৰু আচৰণৰ অংশ কৰাটো প্ৰয়োজনীয়- এয়াই ‘সকলোৰে সৈতে-সকলোৰে বিকাশ’ৰ আধাৰ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকলস অক্টোবৰ মাহ হওক, জয় প্ৰকাশ নাৰায়ণ জীৰ জন্ম-জয়ন্তী হওক, ৰাজমাতা বিজয়াৰাজে সিন্ধিয়াজীৰ জন্ম শতাব্দী প্ৰাৰম্ভ হোৱা হওক- এই সকলো মহাপুৰুষে আমাক প্ৰেৰণা দিয়ে আৰু আমি তেওঁলোকক সেৱা জনাইছোঁ৷ ৩১ অক্টোবৰ চৰ্দাৰ চাহাবৰ জয়ন্তী, মই পৰৱৰ্তী ‘মন কি বাত’ত বিস্তাৰিত ৰূপত ইয়াৰ বিষয়ে ক’ম কিন্তু আজি মই উল্লেখ কৰিব বিচাৰিছোঁ যে কিছু বছৰৰ পৰা চৰ্দাৰ চাহাবৰ জয়ন্তীত ৩১ অক্টোবৰত ‘ৰাণ ফৰ ইউনিটী’, ভাৰতৰ সৰু-বৰ চহৰত, গাঁৱত ‘একতাৰ বাবে দৌৰ’, ইয়াৰ আয়োজন কৰা হৈছে৷ এই বৰ্ষতো আমি প্ৰত্যয়পূৰ্ব নিজৰ গাঁৱত, চহৰত, মহানগৰত ‘ৰাণ ফৰ ইউনিটী’ৰ আয়োজন কৰিম৷ ‘একতাৰ বাবে দৌৰ’ এয়াইতো চৰ্দাৰ চাহাবৰ, তেওঁক স্মৰণ কৰাৰ উত্তম পথ কাৰণ তেওঁ সমগ্ৰ জীৱন দেশৰ একতাৰ বাবে কাম কৰিলে৷ মই আপোনালোক সকলোকে আহ্বান জনাইছোঁ যে ৩১ অক্টোবৰত ‘ৰাণ ফৰ ইউনিটী’ৰ জৰিয়তে সমাজৰ প্ৰতিটো শ্ৰেণী, দেশৰ সকলো বৰ্গকে একতাৰ সূতাৰে বান্ধিবলৈ আমাৰ প্ৰয়াসক শক্তি প্ৰদান কৰক, এয়াই তেওঁৰ প্ৰতি গভীৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলী হ’ব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, নৱৰাত্ৰিয়েই হওক, দুৰ্গা পূজাই হওক, বিজয়া দশমীয়েই হওক, এই পৱিত্ৰ পৰ্ব উপলক্ষে মই আপোনালোক সকলোকে হৃদয়েৰে অশেষ শুভকামনা জনাইছোঁ৷ ধন্যবাদ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! নমস্কাৰ৷ আজি সমগ্ৰ দেশে ৰক্ষা বন্ধনৰ উৎসৱ পালন কৰিছে৷ সমূদ দেশবাসীক এই পবিত্ৰ উৎসৱ উপলক্ষে অশেষ শুভকামনা জনাইছোঁ৷ ৰক্ষা বন্ধন উৎসৱক ভাতৃ আৰু ভগ্নীৰ মাজত থকা প্ৰেম আৰু বিশ্বাসৰ প্ৰতীক হিচাপে গণ্য কৰা হয়৷ এই উৎসৱ বহু অতীজৰে পৰা সামাজিক সৌহাৰ্দ্যৰ এক উদাহৰণ স্বৰূপে বিবেচিত হৈ আহিছে৷ দেশৰ ইতিহাসত এনে বহু কাহিনী আছে য’ত ৰক্ষা বন্ধনে দুখন ভিন্ন ৰাজ্য অথবা ধৰ্মৰ সৈতে জড়িত ব্যক্তিৰ বিশ্বাসক সূতাৰে বান্ধিবলৈ সমৰ্থ হৈছে৷ কিছুদিনৰ পিছতে জন্মাষ্টমীৰ উৎসৱ পালন কৰা হ’ব৷ সম্পূৰ্ণ বাতাৱৰণ হাতী, ঘোঁৰা, পাল্কী– জয় কানায়ালাল কী, গোবিন্দা গোবিন্দাৰ জয়গীতেৰে উচ্চাৰিত হ’ব৷ ভগবান কৃষ্ণৰ ৰঙত ৰঙীণ হৈ মগন হোৱাৰ আনন্দ এক পৃথক সুখানুভূতি৷ দেশৰ বিভিন্ন স্থানত বিশেষকৈ মহাৰাষ্ট্ৰত আমাৰ যুৱকসকলে হাণ্ডীৰ প্ৰস্তুতি চলাই আছে৷ সকলো দেশবাসীকে ৰক্ষাবন্ধন তথা জন্মাষ্টমীৰ অলেখ শুভকামনা জনাইছোঁ৷
‘প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়! নমস্কাৰঃ৷ অহং চিন্ময়ী, বেংগালুৰু নগৰে বিজয়ভাৰতী বিদ্যালয়ে দশম কক্ষায়াং পঠামি৷ মহোহয় অদ্য সংস্কৃত দিনমস্তি৷ সংস্কৃতংভাষাং সৰলা ইতি সৰ্বে বদন্তি৷ সংস্কৃতং ভাষা বয়মত্ৰ বহঃ বহঃ অত্ৰঃ সম্ভাষণমঅপি কুৰ্মঃ৷ অতঃ সংস্কৃতস্য মহত্বঃ–বিষয়ে ভৱতঃ গহঃ অভিপ্ৰায়ঃ ইতি ৰূপয়াবদতু৷’
ভগিনী! চিন্ময়ী!!
ভৱতী সংস্কৃত–প্ৰশ্নং পৃষ্ঠৱতী৷
বহুত্তমম! বহুত্তমম!!
অহং ভৱত্তাঃ অভিনন্দনং কৰোমি৷
সংস্কৃত–সপ্তাহ–নিমিত্তং দেশবাসিনাং
সৰ্বেষাং কৃতে মম হাৰ্দিক–শুভকামনাঃ
মই কন্যা চিন্ময়ীয়ে এই বিষয়টো উত্থাপন কৰা বাব তেওঁক অশেষ ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷ বন্ধুসকল! শাওণ পূৰ্ণিমাত ৰক্ষাবন্ধনৰ উপৰিও সংস্কৃত দিৱসো পালন কৰা হয়৷ মই সেই সকলো লোকক অভিনন্দন জনাইছোঁ যিয়ে এই মহান ধৰোহৰক প্ৰতিপালন কৰি জনসাধাৰণৰ কাষলৈ লৈ গৈছে৷ প্ৰতিটো ভাষাৰে নিজাকৈ মহত্ব থাকে৷ ভাৰতে এই কথাত গৰ্ববোধ কৰে যে তামিল ভাষা বিশ্বৰ সবাতোকৈ পুৰণি ভাষা আৰু আমি সকলো ভাৰতীয়ই এই কথাতো গৌৰৱ কৰোঁ যে বেদকালৰ পৰা বৰ্তমানলৈ সংস্কৃত ভাষাইও জ্ঞান প্ৰচাৰত বিশেষ ভূমিকা পালন কৰিছে৷
জীৱনৰ প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰৰ সৈতে জড়িত জ্ঞানৰ ভাণ্ডাৰ সংস্কৃত ভাষা আৰু ইয়াৰ সাহিত্যত আছে৷ লাগিলে সেয়া বিজ্ঞানেই হওক, অথবা তন্ত্ৰজ্ঞানেই হওক, কৃষিয়েই হওক অথবা স্বাস্থ্যই হওক, মহাকাশ বিজ্ঞানেই হওক অথবা স্থাপত্যকলাই হওক, গণিতেই হওক অথবা ব্যৱসায়েই হওক, অৰ্থশাস্ত্ৰই হওক অথবা পৰিৱেশৰ কথায়েই হওক, কোৱা হয় যে গ্লোবেল ৱাৰ্মিঙৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহক মোকাবিলা কৰাৰ মন্ত্ৰ আমাৰ বেদত ব্যাখ্যা কৰা আছে৷ আপোনালোকে জানি আনন্দিত হ’ব যে কৰ্ণাটক ৰাজ্যৰ শিৱমোগা জিলাত মট্টুৰ গাঁৱৰ বাসিন্দাসকলে আজিও সংস্কৃতত কথা–বতৰা পাতে৷
আপোনালোকে এটা কথা জানি আচৰিত হ’ব যে সংস্কৃত এনে এক ভাষা য’ত অনন্ত শব্দৰ নিৰ্মাণ সম্ভৱ৷ দুহেজাৰ ধাতু, ২০০ প্ৰত্যয় অৰ্থাৎ ছাফিক্স, ২২টা উপসৰ্গ অৰ্থাৎ প্ৰিফিক্স আৰু সমাজৰ অসংখ্য শব্দৰ ৰচনা সম্ভৱ আৰু সেইবাবে যিকোনো সুক্ষ্মাতিসুক্ষ্ম ভাৱ অথবা বিষয়ৰ উপযুক্তভাৱে বৰ্ণনা কৰিব পাৰি৷ সংস্কৃত ভাষাৰ বিশেষত্ব হ’ল যে আমি কেতিয়াবা নিজৰ কথাক গুৰুত্ব অধিক কৰিবলৈ ইংৰাজী উদ্ধৃতি দিওঁ কিন্তু যিসকল লোকে সংস্কৃত শুভাষিতৰ দ্বাৰা পৰিচিত তেওঁলোকে জানে যে বহু কম শব্দতেই কোনো এটা কথাৰ উপযুক্ত প্ৰকাশ সংস্কৃতৰ দ্বাৰা হয় আৰু সেয়া আমাৰ ভূমিৰ সৈতে, আমাৰ পৰম্পৰাৰ সৈতে জড়িত হোৱাৰ বাবে বুজাতো সহজ হয়৷ যিদৰে জীৱনত গুৰুৰ মহত্ব প্ৰকাশ কৰিবলৈ কোৱা হৈছে–
एकमपि अक्षरमस्तु, गुरुः शिष्यं प्रबोधयेत्।
पृथिव्यां नास्ति तद्-द्रव्यं, यद्-दत्त्वा ह्यनृणी भवेत्। |
অৰ্থাৎ কোনো গুৰুৱে শিষ্যক এটা আখৰৰ জ্ঞান প্ৰদান কৰিলেও সমগ্ৰ পৃথিৱীতে এনেকুৱা কোনো বস্তু অথবা ধন নাই যাৰ দ্বাৰা শিষ্যই নিজৰ গুৰুৰ ঋণ পৰিশোধ কৰিব পাৰিব৷ অনাগত শিক্ষক দিৱস আমি সকলোৱে এই ভাৱনাৰ সৈতে পালন কৰিম৷ জ্ঞান আৰু গুৰু অতুলনীয় হয়, অমূল্য হয়৷ মাতৃৰ বাহিৰে শিক্ষকেই একমাত্ৰ ব্যক্তি যি শিশুৰ চিন্তাধাৰাক প্ৰকৃত পথলৈ নিয়াৰ দায়িত্ব পালন কৰে আৰু তেওঁৰ সৰ্বাধিক প্ৰভাৱ জীৱনতো দেখা পোৱা যায়৷ শিক্ষক দিৱস উপলক্ষে মহান চিন্তাবিদ আৰু দেশৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি ভাৰত ৰত্ন ডঃ সৰ্বপল্লী ৰাধাকৃষ্ণণক আমি সোঁৱৰণ কৰোঁ৷ তেওঁৰ জন্ম জয়ন্তী সমগ্ৰ দেশতে শিক্ষক দিৱস হিচাপে পালন কৰা হয়৷ মই দেশৰ সকলো শিক্ষকক অনাগত শিক্ষক দিৱসৰ শুভকামনা জনাইছোঁ৷ লগতে বিজ্ঞান, শিক্ষা আৰু শিক্ষাৰ্থীসকলৰ প্ৰতি আপোনালোকৰ সমৰ্পণ মনোভাৱক অভিনন্দন জনাইছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! কঠিন পৰিশ্ৰমী কৃষকসকলৰ বাবে বাৰিষাই নতুন আশাৰ কিৰণ লৈ আনিছে৷ ভীষণ গৰমত শুকাই যোৱা তৰু–তৃণ, শুকাই যোৱা জলধাৰাসমূহে সকাহ পাইছে৷ কিন্তু কেতিয়াবা অতিবৃষ্টি আৰু বিনাশকাৰী বানৰো সৃষ্টি হয়৷ প্ৰকৃতিৰ স্থিতি এনেকুৱা হয় যে কিছুমান স্থানত অন্য স্থানতকৈ অধিক বৰষুণ হয়৷ আমি সকলোৱে দেখা পাইছোঁ৷ কেৰালাত ভীষণ বানপানীয়ে জন–জীৱনক বেয়াকৈ প্ৰভাৱিত কৰিছে৷ আজি এই কঠিন পৰিস্থিতিত সমগ্ৰ দেশ কেৰালাৰ সৈতে থিয় দিছে৷ যিসকল পৰিয়ালে তেওঁলোকৰ জীৱন হেৰুৱাইছে, জীৱনৰ যি ক্ষতি হৈছে, সেয়া পূৰণ কৰাতো সম্ভৱ নহয় কিন্তু সেই শোক–সন্তপ্ত পৰিয়ালক বিশ্বাস দিব খুজিছোঁ যে এশ পঁচিশ কোটি ভাৰতীয়ই আপোনালোকৰ এই দুখৰ সময়ত আপোনালোকৰ সমভাগী হৈছে৷ মই প্ৰাৰ্থনা কৰিছোঁ যে এই প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগত আঘাত প্ৰাপ্ত হোৱা লোকসকলক সোনকালে সুস্থ হৈ উঠক৷ মোৰ বিশ্বাস যে ৰাজ্যখনৰ লোকসকলৰ অদম্য সাহসৰ বলত কেৰালা অতি শীঘ্ৰেই মূৰ দাঙি উঠিব৷
দুৰ্যোগসমূহে যিদৰে ক্ষতি কৰে ঠিক সেইদৰে সেই দুৰ্যোগত মানৱতাৰ দৰ্শনো প্ৰাপ্ত হয়৷ কচ্ছৰ পৰা কামৰূপ আৰু কাশ্মীৰৰ পৰা কন্যাকুমাৰীলৈ সকলোৱে নিজৰ পৰ্যায়ত কিবা নহয় কিবা এটা কৰিছে যাতে য’তেই বিপত্তি দেখা গৈছে, সেয়া কেৰালাই হওক অথবা হিন্দুস্তানৰ অন্য জিলাই হওক, জনসাধাৰণৰ জীৱন সাধাৰণ অৱস্থালৈ অহাৰ বাবে প্ৰয়াস কৰা হৈছে৷ সকলো বয়সৰ লোকে আৰু সকলো কৰ্মৰ সৈতে জড়িত লোকে নিজৰ যোগদান আগবঢ়াইছে৷ সকলোৱে এয়া সুনিশ্চিত কৰাৰ প্ৰয়াসত আছে যে কেৰালাৰ জনসাধাৰণৰ সমস্যা হ্ৰাস হওক, তেওঁলোকৰ দুখৰ সমভাগী হওঁ৷ আমি সকলোৱে জানো যে সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ সেনাসকলে কেৰালাত জীৱন ৰক্ষকৰ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছে৷ তেওঁলোকে বানত আৱদ্ধ হোৱা লোকক বচাবলৈ প্ৰয়াসৰ কোনো ক্ৰুটি কৰা নাই৷ এয়াৰ ফ’ৰ্চেই হওক, নেভিয়েই হওক, আৰ্মীয়েই হওক, বিএছএছ, চিআইএছএফ, আৰএফেই হওক, সকলোৱে ৰক্ষা কাৰ্যত বৃহৎ ভূমিকা পালন কৰিছে৷ মই এনডিআৰএফ বাহিনীৰ কঠোৰ পৰিশ্ৰমক বিশেষভাৱে উল্লেখ কৰিব বিচাৰিছোঁ৷ সংকটৰ এই ক্ষণত তেওঁলোকে অতি উত্তম কাম কৰিছে৷ এনডিআৰএফৰ ক্ষমতা হ’ল তেওঁলোকৰ প্ৰতিশ্ৰুতি আৰু তাৎক্ষণিক নিৰ্ণয়ৰ দ্বাৰা পৰিস্থিতি চম্ভালি লোৱাৰ প্ৰয়াস সকলো ভাৰতীয়ৰ বাবে এক শ্ৰদ্ধাৰ নতুন বিন্দু হিচাপে বিবেচিত হৈছে৷ কালি ওনমৰ উৎসৱ আছিল, মই প্ৰাৰ্থনা কৰিম যে ওনমৰ এই পৰ্বই দেশক বিশেষকৈ কেৰালাক শক্তি প্ৰদান কৰক যাতে তেওঁলোকে এই বিপদৰ পৰা সোনকালে উদ্ধাৰ হৈ বিকাশৰ যাত্ৰাত চামিল হ’ব পাৰে৷ পুনৰবাৰ সকলো দেশবাসীৰ তৰফৰ পৰা কেৰালাৰ জনসাধাৰণ আৰু দেশৰ অন্য প্ৰান্তত, য’ত য’ত বিপত্তিৰ সৃষ্টি হৈছে, মই আপোনালোকক বিশ্বাস প্ৰদান কৰিব বিচাৰিছোঁ যে সমগ্ৰ দেশবাসী বিপত্তিৰ সময়ত আপোনালোকৰ ওচৰত আছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! এইবাৰৰ ‘মন কী বাত’লৈ অহা পৰামৰ্শসমূহৰ মই প্ৰত্যক্ষ কৰি আছিলোঁ৷ দেশৰ অধিকাংশ লোকেই এটা বিষয়ত লিখিছে– ‘আমাৰ সকলোৰে প্ৰিয় অটল বিহাৰী বাজপেয়ী’৷ গাজিয়াবাদৰ পৰা কীৰ্তি, সোনিপতৰ পৰা স্বাতি বৎস্য, কেৰালাৰ ভাতৃ প্ৰবীণ, পশ্চিম বংগৰ চিকিৎসক স্বপ্ন বেনাৰ্জী, বিহাৰৰ কাতিহাৰৰ অখিলেশ পাণ্ডে, আৰু অসংখ্য লোকে নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত আৰু মাই গ’ভ এপত মোক অটলজীৰ জীৱনৰ বিভিন্ন দিশৰ কথা ক’বলৈ আগ্ৰহ কৰিছে৷ ১৬ আগষ্টত যেতিয়াই দেশ আৰু সমগ্ৰ বিশ্বই অটলজীৰ দেহাৱসানৰ কথা শুনিলে, সকলোৱে শোক সাগৰত ডুব গ’ল৷ এজন এনে ৰাষ্ট্ৰ নেতা যিয়ে ১৪ বৰ্ষ পূৰ্বে প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ পদ ত্যাগ কৰিছিল৷ এক প্ৰকাৰে ১০ বৰ্ষৰ পৰা সক্ৰিয় ৰাজনীতিৰ পৰা বহু দূৰলৈ গুচি গৈছিল৷ কোনো খবৰ কাগজত দেখা পোৱা নগৈছিল,সাৰ্বজনিক ৰূপত প্ৰত্যক্ষ নহৈছিল৷ ১০ বছৰৰ ব্যৱধান এক বৃহৎ সময় কিন্তু ১৬ আগষ্টৰ পিছত দেশ আৰু বিশ্বই দেখিলে যে হিন্দুস্তানৰ জনসাধাৰণৰ মনত এই দহ বছৰৰ কালখণ্ডই এটা ক্ষণৰো ব্যৱধান আনিবলৈ নিদিলে৷ অটলজীৰ বাবে যি স্নেহ, যি শ্ৰদ্ধা আৰু যি শোকৰ ভাৱনা সমগ্ৰ দেশতে দেখা গ’ল, ইয়েই তেওঁৰ ব্যক্তিত্বৰ প্ৰৱলতা প্ৰদৰ্শন কৰিছে৷ বিগত কিছুদিনৰ পৰা অটলজীৰ বিভিন্ন উত্তম কথা জনসাধাণৰ সন্মুখলৈ আহিছে৷ জনসাধাৰণে তেওঁক উত্তম সাংসদ, সংবেদনশীল লেখক, শ্ৰেষ্ঠ বক্তা, লোকপ্ৰিয় প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ ৰূপত মনত ৰাখিছে৷ সুশাসন অৰ্থাৎ ভাল শাসনক মুখ্য ধাৰালৈ অনাৰ বাবে এই দেশে সদায়েই অটলজীৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞ হৈ ৰ’ব কিন্তু আজি অটলজীৰ বিশাল ব্যক্তিত্বৰ আন এটা দিশ কেৱল স্পৰ্শ কৰিবলৈ বিচাৰিছোঁ৷ অটলজীয়ে ভাৰতক যি ৰাজনৈতিক সংস্কৃতি প্ৰদান কৰিলে, ৰাজনৈতিক সংস্কৃতিত যি পৰিৱৰ্তন কৰিবলৈ প্ৰয়াস কৰিলে, তাক প্ৰণালীৰ ভিতৰত আনিবলৈ যি প্ৰয়াস কৰিলে আৰু যাৰ বাবে ভাৰতৰ বহু লাভ হ’ল আৰু অনাগত দিনসমূহতো বহু লাভ হ’ব৷ ভাৰত সদায়েই ৯১তম সংশোধন অধিনিয়ম ২০০৩ ৰ বাবে অটলজীৰ প্ৰতি কৃতজ্ঞ হৈ ৰ’ব৷ এই পৰিৱৰ্তনে ভাৰতৰ ৰাজনীতিত দুটা গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিৱৰ্তন কঢ়িয়াই আনিলে৷
প্ৰথমটো হ’ল ৰাজ্যসমূহত মন্ত্ৰীমণ্ডলৰ আকাৰ মুঠ বিধানসভাৰ আসনৰ ১৫%লৈ সীমিত হ’ল৷ দ্বিতীয়তে দল–সলনি বিৰোধী আইনৰ অধীনত সিদ্ধান্ত সীমা এক তৃতীয়াংশৰ পৰা বৃদ্ধি কৰি দুই–তৃতীয়াংশ কৰা হ’ল৷ ইয়াৰ সৈতে দল–সলনি কৰাসকলক অযোগ্য বুলি বিবেচনা কৰিবলৈ স্পষ্ট দিশ–নিৰ্দেশো নিৰ্ধাৰিত কৰা হ’ল৷
বহু বছৰলৈ ভাৰতত বৃহৎ মন্ত্ৰীমণ্ডল গঠন কৰাৰ ৰাজনৈতিক সংস্কৃতিত বৃহৎ বৃহৎ মন্ত্ৰীমণ্ডলীয় কাৰ্য বিতৰণৰ বাবে হয়,ৰাজনেতাসকলক সন্তোষিত কৰাৰ বাবে বুলি কোৱা হৈছিল৷ অটলজীয়ে ইয়াক পৰিৱৰ্তন কৰিলে৷ তেওঁৰ এই পদক্ষেপৰ জৰিয়তে টকা আৰু সংসাধন ৰাহি হ’ল৷ ইয়াৰ লগতে কাৰ্যক্ষমতাও বৃদ্ধি হ’ল৷ এয়া অটলজীৰ দৰে দূৰদ্ৰষ্টাই আছিল যিয়ে স্থিতি পৰিৱৰ্তন কৰিলে আৰু আমাৰ ৰাজনৈতিক সংস্কৃতিত সুস্থ পৰম্পৰা স্থাপন কৰিলে৷ অটলজী এজন প্ৰকৃত দেশভক্ত আছিল৷ তেওঁৰ কাৰ্যকালত বাজেট পৰিৱেশনৰ সময় পৰিৱৰ্তন হ’ল৷ পূৰ্বতে ইংৰাজৰ পৰম্পৰা অনুসৰি সন্ধিয়া ৫ বজাত বাজেট প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল কাৰণ সেই সময়ত লণ্ডনত পাৰ্লিয়ামেণ্ট আৰম্ভ হোৱাৰ সময় হৈছিল৷ ২০০১ চনত অটলজীয়ে বাজেট প্ৰস্তুত কৰাৰ সময় সন্ধিয়া ৫ বজাৰ সলনি পুৱা ১১ বজা কৰিলে৷ অটলজীৰ কাৰ্যকালত আৰু ‘এটা স্বাধীনতা’ প্ৰাপ্ত হ’ল৷ ইণ্ডিয়ান ফ্লেগ কোড প্ৰস্তুত কৰা হ’ল আৰু ২০০২ চনত ইয়াত স্থাপিত কৰা হ’ল৷ এই কোডৰ দ্বাৰা এনেকুৱা নিয়ম প্ৰস্তুত কৰা হ’ল য’ত সাৰ্বজনিক স্থানত ত্ৰিৰংগা উৰুওৱা সম্ভৱ হ’ল৷ ইয়াৰ জৰিয়তে অধিক সংখ্যক ভাৰতীয়ই নিজৰ ৰাষ্ট্ৰধ্বজ উৰুৱাবলৈ সক্ষম হ’ল৷ এইদৰেই তেওঁ আমাৰ প্ৰাণপ্ৰিয় ত্ৰিৰংগা জনসাধাৰণৰ সমীপলৈ লৈ আনিলে৷ আপোনালোকে দেখিলে! কিদৰে অটলজীয়ে দেশত নিৰ্বাচনেই হওক আৰু জনপ্ৰতিনিধি সম্বন্ধীয় যি বিকাৰ সৃষ্টি হৈছিল, তাত সাহসিক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি বুনিয়াদী সংশোধন কৰিলে৷ এইদৰেই আপোনালোকে দেখিছে যে দেশত একেসময়তে কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্যৰ নিৰ্বাচন প্ৰক্ৰিয়া সম্পন্ন কৰাৰ চৰ্চা কৰা হৈছে৷ এই বিষয়ত পক্ষ আৰু বিপক্ষ, দুয়োটা ফালৰ লোকে নিজৰ মতামত প্ৰদান কৰিছে৷ এয়া ভাল কথা আৰু এয়া গণতন্ত্ৰৰ বাবেও শুভ সংকেত৷ মই নিশ্চিতভাৱে ক’ম, গণতন্ত্ৰৰ বাবে, উত্তম গণতন্ত্ৰৰ বাবে, শুভ পৰম্পৰা বিকশিত কৰা, গণতন্ত্ৰ শক্তিশালী কৰাৰ বাবে অহৰহ প্ৰয়াস কৰা, আলোচনাসমূহক মুক্ত মনে আগবঢ়াই লৈ যোৱা, এয়াও অটলজীৰ প্ৰতি এক উত্তম শ্ৰদ্ধাঞ্জলি হ’ব৷ তেওঁৰ সমৃদ্ধ আৰু বিকশিত ভাৰতৰ সপোন পূৰণ কৰাৰ সংকল্প দোহাৰি মই সকলোৰে তৰফৰ পৰা অটলজীক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি অৰ্পিত কৰিছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! সংসদত আজিকালি যেতিয়া কিবা আলোচনা হয়, প্ৰায়েই এয়া বিঘ্নিত, হৈ–হাল্লা আৰু গতিৰোধৰ বিষয়ত হে হয়, কিবা ভাল আলোচনা হ’লে তাৰ চৰ্চা নহয়৷ কিছুদিন পূৰ্বে সংসদৰ বাৰিষাৰ সত্ৰ সমাপ্ত হ’ল৷ আপোনালোকে জানি সুখী হ’ব যে লোকসভাৰ উৎপাদনশীলনা ১১৮% আৰু ৰাজ্যসভাৰ উৎপাদনশীলতা ৭৪% হ’ল৷ দলহিতৰ ঊৰ্ধলৈ গৈ সকলো সাংসদে বাৰিষাৰ সত্ৰক অধিকতম উপযোগী কৰাৰ প্ৰয়াস কৰিলে আৰু ইয়াৰ পৰিণামস্বৰূপে লোকসভাত ২১টা বিধেয়ক আৰু ৰাজ্যসভাত ১৪টা বিধেয়ক গৃহীত হ’ল৷ সংসদৰ এই বাৰিষাৰ সত্ৰ সামাজিক ন্যায় আৰু তৰুণ প্ৰজন্মৰ কল্যাণৰ সত্ৰৰ ৰূপত সদায়েই স্মৰণ কৰা হ’ব৷ এই সত্ৰত যুৱ প্ৰজন্ম আৰু পিছ পৰা সম্প্ৰদায়সকলক লাভান্বিত কৰিব পৰা বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ বিধেয়ক গৃহীত হ’ল৷ আপোনালোকে জানে যে এছচি/এছটি আয়োগৰ অধীনত অ’বিচি আয়োগো গঠন কৰাৰ দাবী উত্থাপিত হৈছিল৷ পিছ পৰা সম্প্ৰদায়ৰ অধিকাৰ সুনিশ্চিত কৰাৰ বাবে দেশত এইবাৰ অ’বিচি আয়োগ গঠন কৰা হ’ল আৰু ইয়াক এক সংবিধানিক অধিকাৰো প্ৰদান কৰা হ’ল৷ এই পদক্ষেপ সামাজিক ন্যায়ৰ উদ্দেশ্যক আগবঢ়াই লৈ যোৱাত উপযুক্ত বিবেচিত হ’ব৷ অনুসূচিত জাতি আৰু অনুসূচিত জনজাতিৰ অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰাৰ বাবে সংশোধিত বিধেয়কো গৃহীত কৰাৰ কাম এই সত্ৰত কৰা হ’ল৷ এই আইন এছচি আৰু এছটি সম্প্ৰদায়ৰ হিত অধিক সুৰক্ষিত কৰিব৷ লগতে ই অপৰাধীসকলক অত্যাচাৰ কৰাৰ পৰা বাধা প্ৰদান কৰিব আৰু দলিত সম্প্ৰদায়ত বিশ্বাসৰ সৃষ্টি হ’ব৷
দেশৰ নাৰী শক্তিৰ বিৰুদ্ধে কোনো সভ্য সমাজে কোনো প্ৰকাৰৰ অন্যায় সহ্য নকৰে৷ বলাৎকাৰীসকলৰ দোষ সহ্য কৰিবলৈ দেশ প্ৰস্তুত নহয়, সেয়ে সংসদে অপৰাধী আইন সংশোধন বিধেয়কক গৃহীত কৰি কঠোৰতম শাস্তি প্ৰদানৰ ব্যৱস্থা কৰিছে৷ দুষ্কৰ্মৰ দোষীসকলৰ অতিকমেও ১০ বছৰৰ শাস্তি হ’ব, ১২ বৰ্ষতকৈ কম বয়সৰ কন্যাক ধৰ্ষণ কৰিলে ফাঁচী দিয়া হ’ব৷ কিছুদিন পূৰ্বে আপোনালোকে বাতৰি কাগজত পঢ়িছিল যে মধ্য প্ৰদেশৰ মন্দসোৰত এক ন্যায়ালয়ত কেৱল দুমাহৰ ভিতৰতে নাবালিকাক ধৰ্ষণ কৰাৰ অপৰাধত ফাঁচীৰ হুকুম শুনাইছিল৷ ইয়াৰ পূৰ্বে মধ্য প্ৰদেশৰ কটনীত এক ন্যায়ালয়ত কেৱত পাঁচ দিনৰ শুনানিৰ পিছত দোষীক ফাঁচীৰ হুকুম দিয়া হৈছিল৷ ৰাজস্থানেও তেওঁলোকৰ ন্যায়ালয়ত এনেকুৱাই তাৎক্ষণিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছিল৷ এই আইনে মহিলা আৰু কন্যাৰ বিৰুদ্ধে কৰা অপৰাধ বন্ধ কৰিবলৈ প্ৰভাৱী ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিব৷ সামাজিক পৰিৱৰ্তন অবিহনে আৰ্থিক প্ৰগতি আধৰুৱা হয়৷ লোকসভাত তিনি তালাক বিল গৃহীত কৰা হ’ল৷ অৱশ্যে ৰাজ্যসভাৰ এইবাৰৰ অধিৱেশনত এয়া সম্ভৱ নহ’ল৷ মই মুছলিম মহিলাসকলক বিশ্বাস দিব বিচাৰিছোঁ যে সমগ্ৰ দেশে তেওঁলোকক ন্যায় প্ৰদানৰ বাবে সম্পূৰ্ণ শক্তিৰ সৈতে থিয় হ’ব৷ যিহেতু আমি দেশৰ হিতৰ দিশে আগবাঢ়ি গৈ আছোঁ তেন্তে দুখীয়া, পিছপৰা, শোষিত আৰু বঞ্চিতসকলৰ জীৱনলৈও পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰি৷ বাৰিষাৰ সত্ৰত এইবাৰ সকলোৱে মিলি এক আদৰ্শ প্ৰস্তুত কৰিছে৷ মই দেশৰ সকলো সাংসদক সাৰ্বজনিক ৰূপত হৃদয়েৰে ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! এইকেইদিন কোটি কোটি দেশবাসীয়ে জাকাৰ্টাত অনুষ্ঠিত হোৱা এছিয়াম গেমছৰ প্ৰতি ধ্যান দিছে৷ প্ৰত্যেক দিনেই ৰাতিপুৱা প্ৰথমে জনসাধাৰণে বাতৰি কাকত, টেলিভিছনত, ছ’চিয়েল মিডিয়াত দৃষ্টি নিক্ষেপ কৰে আৰু প্ৰত্যক্ষ কৰে যে কোন ভাৰতীয় খেলুৱৈয়ে পদক লাভ কৰিছে৷ এতিয়াও এছিয়াম গেমছ চলি আছে৷ মই দেশৰ বাবে পদক বিজেতা সকলো খেলুৱৈক অভিনন্দন জনাইছোঁ৷ যিসকলৰ খেল এতিয়াও বাকী আছে তেওঁলোকলৈও শুভকামনা জনাইছোঁ৷ ভাৰতৰ খেলুৱৈ বিশেষকৈ শ্বুটিং আৰু ৰেচলিঙত উৎকৃষ্ট প্ৰদৰ্শন কৰিছে কিন্তু আমাৰ খেলুৱৈসকলে এনে কিছুমান খেলতো পদক জয় কৰিছে য’ত পূৰ্বতে আমাৰ প্ৰদৰ্শন ভাল নাছিল৷ যেনে ৱুশ্বু আৰু ৰ’য়িঙৰ দৰে খেল– এয়া কেৱল পদকেই নহয়– প্ৰমাণ হয়– ভাৰতীয় খেল আৰু খেলুৱৈৰ আকাশ স্পৰ্শ কৰাৰ উৎসাহ আৰু সপোনৰ৷ দেশ বাবে পদক বিজেতাসকলৰ ভিতৰত বৃহৎ সংখ্যাত আমাৰ কন্যাসকলো অন্তৰ্ভুক্ত আছে আৰু এয়া খুবেই ধনাত্মক সংকেত– আনকি পদক বিজেতা যুৱ খেলুৱৈসকলৰ ভিতৰত ১৫–১৬ বৰ্ষৰ যুৱ খেলুৱৈও আছে৷ এয়াও এক উত্তম সংকেত যে যিসকল খেলুৱৈয়ে পদক জয় কৰিছে তাৰে অধিকাংশই গাঁৱৰ বাসিন্দা আৰু এওঁলোকে কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ দ্বাৰা এই সাফল্য অৰ্জন কৰিছে৷
২৯ আগষ্টত আমি ‘ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া দিৱস’ পালন কৰিম আৰু এই উপলক্ষে ক্ৰীড়া প্ৰেমীসকলক শুভকামনা প্ৰদান কৰিছোঁ, লগতে হকীৰ যাদুকৰ মহান খেলুৱৈ শ্ৰী ধ্যানচান্দৰ প্ৰতি মোৰ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷
মই দেশৰ সকলো নাগৰিকক আহ্বান জনাইছোঁ যে তেওঁলোকে নিশ্চয় খেলক আৰু নিজৰ ফিটনেছৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিয়ক কাৰণ সুস্থ ভাৰতেহে সম্পন্ন আৰু সমৃদ্ধ ভাৰত নিৰ্মাণ কৰিব৷ যেতিয়া ভাৰত ফিট হ’ব তেতিয়াই ভাৰতৰ উজ্বল ভৱিষ্যতৰ নিৰ্মাণ হ’ব৷ পুনৰবাৰ এছিয়ান গেমছৰ পদক বিজেতাসকলক অভিনন্দন জনাইছোঁ আৰু লগতে আনবোৰ খেলুৱৈৰ পৰাও ভাল প্ৰদৰ্শন কামনা কৰিছোঁ৷ সকলোকে ৰাষ্ট্ৰীয় খেল দিৱসৰ বহুতো শুভকামনা প্ৰদান কৰিলো৷
‘‘প্ৰধানমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়া নমস্কাৰ! মই কানপুৰৰ ভাৱনা ত্ৰিপাৰ্থী এগৰাকী ইঞ্জিনীয়াৰিঙৰ ছাত্ৰী৷ প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, যোৱাবাৰৰ মন কী বাতত আপুনি কলেজলৈ যোৱা ছাত্ৰ–ছাত্ৰীসকলৰ কথা কৈছিল আৰু তাৰ পূৰ্বে আমি চিকিৎসক, চাৰ্টাৰ্ড একাউণ্টেণ্টৰ কথাও কৈছিল৷ মই আপোনাক নিবেদন কৰিছোঁ যে অনাগত ১৫ ছেপ্টেম্বৰত যি ইঞ্জিনীয়াৰিং ডে’ পালন কৰা হ’ব, সেই উপলক্ষে যদি আপুনি আমাৰ দৰে ইঞ্জিনীয়াৰিং শিক্ষাৰ্থীসকলৰ সৈতে কিছু কথা পাতে, যাৰ দ্বাৰা আমাৰ মনোবল বৃদ্ধি হ’ব আৰু অনাগত দিনসমূহত দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰাৰ উৎসাহ পাম৷ ধন্যবাদ৷’’
নমস্কাৰ ভাৱনাজী, মই আপোনাৰ ভাৱনাৰ আদৰ কৰিছোঁ৷ আমি সকলোৱে ইটা–পাথৰৰ দ্বাৰা ঘৰ আৰু বিল্ডিং নিৰ্মাণ হোৱা দেখিছোঁ কিন্তু আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰেনে যে প্ৰায় বাৰশ বছৰ পূৰ্বে এক বিশাল পাহৰ যি কেৱল এটা শিলৰ পাহাৰ আছিল, তাক এক উৎকৃষ্ট,বিশাল আৰু অদ্ভুত মন্দিৰৰ ৰূপ প্ৰদান কৰা হ’ল– কল্পনা কৰাটো অলপ অসম্ভৱ কিন্তু এনেকুৱা হৈছিল আৰু সেই মন্দিৰটো হ’ল মহাৰাষ্ট্ৰৰ ইলোৰাস্থিত কৈলাশনাথ মন্দিৰ৷ যদি কোনোবাই আপোনাক কয় যে প্ৰায় হাজাৰ বৰ্ষ পূৰ্বে গ্ৰেণাইটৰ দ্বাৰা ৬০ মিটাৰতকৈও অধিক এক ওখ স্তম্ভ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল আৰু তাৰ শিখৰত প্ৰায় ৮০ টনৰ এক শিলাখণ্ড ৰখা হৈছিল– তেন্তে আপুনি বিশ্বাল কৰিব!কিন্তু তামিলনাডুৰ তঞ্জাৱুৰ কাবৃহদেশ্বৰ মন্দিৰ হ’ল সেই স্থান য’ত স্থাপত্য কলা আৰু ইঞ্জিনীয়াৰিঙৰ এই অবিশ্বনীয় মিলাপৰ খেল দেখা যায়৷ গুজৰাটৰ পাটনত ১১শ শতাব্দীচ ৰাণীৰ বাব প্ৰত্যক্ষ কৰি সকলো আশ্বৰ্যচকিত হৈ উঠে৷ ভাৰতৰ ভূমি ইঞ্জিনীয়াৰিঙৰ প্ৰয়োগশালা৷ ভাৰতত এনেকুৱা বহু ইঞ্জিনীয়াৰ আছে যিয়ে অকল্পনীয়ক কল্পনীয় কৰিলে আৰু ইঞ্জিনীয়াৰিঙৰ পৃথিৱীত চমৎকাৰ বুলি কোৱা উদাহৰণ প্ৰস্তুত কৰিসে৷ মহান ইঞ্জিনীয়াৰৰ উত্তৰাধিকাৰৰূপে আমি এনে এক ৰত্ন পালো যাৰ কাৰ্যই আজিও জনসাধাৰণক আচৰিত কৰে আৰু তেওঁ হ’ল ডঃ এম বিশ্বশ্ৰেয়৷ কাবেৰী নদীত তেওঁ নিৰ্মাণ কৰা কৃষ্ণৰাজ বান্ধে আজিও লক্ষাধিক কৃষক আৰু জনসাধাৰণক উপকৃত কৰি আহিছে৷ দেশৰ সেই অংশত তেওঁ পূজনীয় হোৱাৰ লগতে সমগ্ৰ দেশেও তেওঁৰ বহু সন্মান আৰু আত্মীয়তাৰে সৈতে স্মৰণ কৰে৷ তেওঁৰ স্মৃতিতেই ১৫ ছেপ্টেম্বৰত ইঞ্জিনীয়াৰ দিৱস পালন কৰা হয়৷ তেওঁৰ পদচিহ্নত খোজ দিয়েই আমাৰ দেশৰ ইঞ্জিনীয়াৰে সমগ্ৰ বিশ্বতে নিজৰ পৰিচয় দাঙি ধৰিবলৈ সক্ষম হৈছে৷ ইঞ্জিনীয়াৰিঙৰ পৃথিৱীৰ চমৎকাৰৰ কথা যেতিয়া মই কওঁ, তেতিয়া ২০০১ চনত গুজৰাটৰ কচ্ছত যি ভূমিকম্প আহিছিল, তাৰে এক ঘটনা মনলৈ আহে৷ সেই সময়ত মই এক স্বেচ্ছাসেৱীৰ ৰূপত কাম কৰিছিল আৰু এখন গাঁৱলৈ গৈছিল৷ তাতে মই ১০০ত কৈও অধিক বয়সৰ এক মাতৃক লগ পালো আৰু তেওঁ মোলৈ চাই উপহাস কৰি ক’লে– চোৱা এইখন মোৰ ঘৰ– কচ্ছত ইয়াক ভুংগা বুলি কোৱা হয়– মোৰ এই ঘৰে ৩–৩টা ভূমিকম্প দেখিছে৷ মই নিজে ৩ টা ভূমিকম্প দেখিছোঁ৷ এই ঘৰতেই দেখিছোঁ৷ কিন্তু কেতিয়াও লোকচান হোৱা নাই৷ এয়া ঘৰ আমাৰ পূৰ্বজসকলে ইয়াৰ প্ৰকৃতি অনুসৰি, ইয়াৰ বাতাৱৰণ অনুসৰি নিৰ্মাণ কৰিছিল৷ তেতিয়াই মোৰ মনলৈ এক বিচাৰ আহিল যে শতিকা পূৰ্বেও আমাৰ সেই সময়ৰ ইঞ্জিনীয়াৰসকলে স্থানীয় পৰিস্থিতি অনুসৰি এনেধৰণৰ সৃষ্টি কৰ্ম কৰিছিল যে জনসাধাৰণ সুৰক্ষিত হৈ আছিল৷ এতিয়া আমি যি ইঞ্জিনীয়াৰ দিৱস পালন কৰোঁ,তাত আমি ভৱিষ্যতৰ কথা চিন্তা কৰিব লাগে৷ স্থানবিশেষে কৰ্মশালা প্ৰস্তুত কৰিব লাগে৷ পৰিৱৰ্তিত যুগত আমি কিমান নতুন কথা শিকিব লাগিব? শিকাব লাগিব? জোঁৰাব লাগিব? আজিকালি দুৰ্যোগ প্ৰশমন ব্যৱস্থাপনাও এক ডাঙৰ কাম হৈ পৰিছে৷ প্ৰাকৃতিৰ দুৰ্যোগৰ সৈতে বিশ্ব জড়িত হৈ আছে৷ এনে স্থলত গঠনাত্মক ইঞ্জিনীয়াৰিঙৰ নতুন ৰূপ কি হ’ব? তাৰ পাঠক্ৰম কি হ’ব? শিক্ষাৰ্থীক কি শিকোৱা যাব? নিৰ্মাণৰ কাম পৰিৱেশ অনুকূল্য কিদৰে হ’ব? স্থানীয় সামগ্ৰীৰ মূল্য সংযোজিত কৰি নিৰ্মাণৰ কামত কিদৰে ব্যৱহাৰ কৰা হ’ব?শূন্য বৰ্জ্য আমাৰ প্ৰাথমিকতা কিদৰে হ’ব? এনেকুৱা অনেক কথা যেতিয়া ইঞ্জিনীয়াৰিং দিৱস পালন কৰা হয় তেতিয়া চিন্তা কৰিব লাগে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! উৎসৱৰ বতৰ আৰু লগতে দিপাৱলীৰ প্ৰস্তুতিও আৰম্ভ হৈছে৷ ‘মন কী বাত’ত লগ পাই থাকিম, মনৰ কথা ক’ম আৰু মনৰ জৰিয়তে দেশক আগবঢ়াই লৈ যোৱাৰ কাৰ্যতো ব্ৰতী হ’ম৷ এই ভাৱনাৰ সৈতে আপোনালোক সকলোকে অশেষ শুভকামনা জনাইছোঁ৷ ধন্যবাদ৷ পুনৰ লগ পাম৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসী, নমস্কাৰ৷ এইকেইদিনত বহু স্থানৰ পৰা বৰ্ষা ঋতুৰ ভাল খবৰ আহি আছে৷ কোনো কোনো স্থানত অধিক বৰ্ষাৰ বাবে চিন্তাজনক খবৰো আহি আছে আৰু কোনো স্থানত মানুহে বৰ্ষাৰ প্ৰতীক্ষাও কৰি আছে৷ ভাৰতৰ বিশালতা, বিবিধতা, কেতিয়াবা কেতিয়াবা বৰ্ষাইও পচন্দ–নাপচন্দৰ ৰূপো দেখুৱায়, কিন্তু আমি বৰ্ষাক কিয় দোষ দিম, মনুষ্যই কেৱল প্ৰকৃতিৰ সৈতে সংঘৰ্ষৰ পথ নিৰ্বাচন কৰি লৈছে আৰু তাৰ ফলতেই কেতিয়াবা কেতিয়াবা প্ৰকৃতি ৰোষত পৰে৷ আৰু সেইবাবে আমাৰ সকলোৰে দায়িত্ব যে–আমি প্ৰকৃতিক প্ৰেম কৰোঁ, আমি প্ৰকৃতিৰ ৰক্ষণ কৰোঁ, আমি প্ৰকৃতিৰ সংবৰ্ধক হওঁ, প্ৰকৃতিদত্ত যিসমূহ সামগ্ৰী আছে সেইসমূহৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰোঁ৷
কেইদিনমানপূৰ্বে এনেকুৱা ধৰণৰ এটা প্ৰাকৃতিক বিপদে সমগ্ৰ বিশ্বৰ ধ্যান আকৰ্ষিত কৰিছিল৷ আপোনালোক সকলোৱে টিভিত দেখিছিল, থাইলেণ্ডত ১২ জন কিশোৰৰ এটা ফুটবলৰ দল আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰশিক্ষক ফুৰিবলৈ এটা গুহালৈ গৈছিল৷ তাত সাধাৰণতে গুহালৈ যাওঁতে আৰু তাৰ পৰা বাহিৰ ওলাবলৈ কিছু ঘণ্টাৰ প্ৰয়োজন হয়৷ কিন্তু তেওঁলোকৰ ভাগ্য সুপ্ৰসন্ন নাছিল৷ যেতিয়া তেওঁলোক গুহাৰ অধিক ভিতৰলৈ সোমাই গ’ল– আচম্বিতে হোৱা ভীষণ বৰষুণৰ ফলত গুহাৰ দ্বাৰৰ মুখত পানী জমা হৈ গ’ল৷ তেওঁলোকৰ বাহিৰলৈ ওলোৱাৰ পথ বন্ধ হৈ পৰিল৷ ওলোৱাৰ কোনো পথ বিচাৰি নোপোৱাত তেওঁলোকে গুহাৰ ভিতৰৰ এটা সৰু টিলাত ৰৈ গ’ল–তাকো এদিন দুদিনৰ বাবে নহয়– সম্পূৰ্ণ ১৮ দিনলৈ৷ আপুনি কল্পনা কৰিব পাৰে, কিশোৰ অৱস্থাত যেতিয়া সন্মুখত মৃত্যু পৰিলক্ষিত হয় আৰু পলে পলে যদি সেয়া পাৰ কৰিব লাগে তেন্তে কেৰনে হ’ব পাৰে! এটা দিশৰ পৰা তেওঁলোক সংকটৰ সৈতে যুঁজি আছিল আৰু দ্বিতীয় ফালে সমগ্ৰ বিশ্বত মানৱতাই একত্ৰ হৈ ঈশ্বৰপ্ৰদত্ত মানৱীয় গুণসমূহ প্ৰকট কৰি আছিল৷ সমগ্ৰ বিশ্বৰ জনতাই এই কিশোৰকেইজনক সুৰক্ষিতভাৱে বাহিৰলৈ ওলোৱাৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰি আছিল৷ ল’ৰা কেইজন ক’ত আছিল, কেনেদৰে আছিল সেয়া গম পোৱাৰ বাবে বিভিন্ন কাৰ্য সম্পন্ন কৰা হৈছিল৷ তেওঁলোকক কিদৰে বাহিৰলৈ ওলোৱা যায়৷ যদি সুৰক্ষা কাৰ্য সময়মতে নহ’লহেঁতেন তেন্তে বাৰিষাৰ ঋতুটোত তেওঁলোকক কেইবা মাহলৈও ওলোৱাৰ বাবে সম্ভৱ নহ’লহেঁতেন৷ যি কি নহওক, ভাল খবৰ হোৱাৰ পিছত সমগ্ৰ বিশ্বই স্বস্তিৰ নিশ্বাস কাঢ়িলে, সন্তোষিত হ’ল৷ কিন্তু সমগ্ৰ ঘটনাটো মই আন এটা দৃষ্টিভংগীৰে প্ৰত্যক্ষ কৰিলোঁ যে এই সমগ্ৰ কাৰ্যট কিদৰে সম্ভৱ হ’ল৷ প্ৰতিটো পৰ্যায়ত দায়িত্বৰ অনুভূতি হোৱা প্ৰকট হ’ল৷ সকলোৱে, চৰকাৰেই হওক, সেই কিশোৰকেইজনৰ পিতৃ–মাতৃয়েই হওক, তেওঁলোকৰ পৰিয়ালেই হওক, সংবাদ মাধ্যমেই হওক, দেশৰ নাগৰিকেই হওক–সকলোৱে শান্তি আৰু ধৈৰ্যৰ অদ্ভূত আচৰণ প্ৰদৰ্শন কৰিলে৷ সকলোৱে দল গঠন কৰি নিজৰ অভিযানৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিল৷ সকলোৰে সংযমিত ব্যৱহাৰ–মই এয়া শিকিবলগীয়া বিষয় বুলি ভাবোঁ৷ এনেকুৱা নহয় যে তেওঁলোকৰ মাক–দেউতাক দুখী নাছিল, মাক–দেউতাকৰ চকুলৈ চকুলো অহা নাছিল, কিন্তু ধৈৰ্য, সংযম, সমাজৰ শান্ত ব্যৱহাৰ– এয়া নিজৰ মাজতেই সকলোৰে বাবে শিকনীয় বিষয়৷ এই সমগ্ৰ অভিযানটোত থাইলেণ্ডৰ নৌসেনাৰ এজন সৈন্যই নিজৰ জীৱনো হেৰুৱাবলগীয়া হ’ল৷ সমগ্ৰ বিশ্ব এইটো কথাতেই আশ্বৰ্যাম্বিত হ’ল যে এই কঠিন পৰিস্থিতিৰ পিছতো পানীৰ ভৰা এটা অন্ধকাৰ গুহাত ইমান সাহস আৰু ধৈৰ্যৰ সৈতে তেওঁলোকে আশা নেহেৰুৱালে৷ ই এয়াই প্ৰদৰ্শিত কৰিছে যে যেতিয়া মানৱতা একত্ৰিত হয় তেতিয়া অভূতপূৰ্ব কাৰ্য সংঘটিত হয়৷ মাত্ৰ আমি শান্ত হৈ থকাটো আৰু স্থিৰ মনেৰে নিজৰ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰি সেই সন্দৰ্ভত কাম কৰাটো প্ৰয়োজন৷
কিছুদিন পূৰ্বে আমাৰ দেশৰ প্ৰিয় কবি নীৰজ মহোদয়ে আমাক এৰি গুচি গ’ল৷ নীৰজ মহোদয়ৰ এটা বিশেষত্ব আছিল– আশা, ভৰসা,দৃঢ়সংকল্প আৰু আত্মবিশ্বাস৷ আমি ভাৰতীয়সকলেও নীৰজ মহোদয়ৰ প্ৰতিটো কথাৰ পৰা শক্তি পাওঁ, প্ৰেৰণা পাঁও– তেওঁ লিখিছিল–
‘अँधियार ढलकर ही रहेगा,
आँधियाँ चाहे उठाओ,
बिजलियाँ चाहे गिराओ,
जल गया है दीप तो अँधियार ढलकर ही रहेगा’।
নীৰজ মহোদয়ক সাদৰেৰে শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷
“নমস্কাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী ডাঙৰীয়া, মোৰ নাম সত্যম৷ মই চলিত বৰ্ষত দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ত প্ৰথম বৰ্ষত নাম ভৰ্তি কৰিছোঁ৷ আমাৰ বিদ্যালয়ৰ ব’ৰ্ডৰ পৰীক্ষাৰ সময়ত আপুনি পৰীক্ষাৰ দুঃচিন্তা আৰু শিক্ষাৰ কথা কৈছিল৷ মোৰ দৰে শিক্ষাৰ্থীৰ প্ৰতি আপোনাৰ বাৰ্তা কেনে ধৰণৰ৷’’
সাধাৰণতে জুলাই আৰু আগষ্ট মাহটো সকলো যুৱক–যুৱতীসকলৰ বাবে অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ কাৰণ এইটো সময়েই মহাবিদ্যালয়ৰ প্ৰধান ঋতু৷ ‘সত্যম’ দৰে বহু যুৱকে বিদ্যালয়ৰ পৰা ওলাই মহাবিদ্যালয়লৈ যায়৷ আৰু যদি ফেব্ৰুৱাৰী তথা মাৰ্চ মাহটো পৰীক্ষাৰ পেপাৰ আৰু উত্তৰতেই পাৰ হয় তেন্তে এপ্ৰিল আৰু মে’ মাহটো ছুটি আৰু আনন্দত পাৰ হোৱাৰ লগতে পৰীক্ষাৰ ফলাফল তথা জীৱনৰ দিশ প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে, কেৰিয়াৰ বাচনি আদিত পাৰ হয়৷ জুলাই মাহত যুৱক–যুৱতীয়ে ফ’কাচ প্ৰশ্নৰ পৰা আঁতৰি কাট–অফলৈ গুচি যায়৷ শিক্ষাৰ্থীসকলৰ ধ্যান ঘৰৰ পৰা ছাত্ৰাবাসলৈ গুচি যায়৷ শিক্ষাৰ্থীসকল আভিভাৱকৰ ছত্ৰছায়াৰ পৰা অধ্যাপকৰ ছত্ৰছায়ালৈ আহি যায়৷ মোৰ সম্পূৰ্ণ বিশ্বাস যে মোৰ যুৱ মিত্ৰসকল মহাবিদ্যালয়ৰ জীৱনৰ আৰম্ভণক লৈ অত্যন্ত উৎসাহী আৰু সুখী হ’ব৷ প্ৰথম বাৰলৈ ঘৰৰ পৰা বাহিৰলৈ যোৱা, গাঁৱৰ পৰা বাহিৰলৈ যোৱা, এক সুৰক্ষিত পৰিৱেশৰ পৰা বাহিৰ ওলাই নিজেকই নিজৰ সাৰথি হিচাপে প্ৰস্তুত কৰে৷ ইমানবোৰ যুৱক প্ৰথমবাৰলৈ নিজৰ ঘৰ এৰি, নিজৰ জীৱনক এক নতুন দিশ প্ৰদান কৰাৰ বাবে ওলাই আহে৷ বহু শিক্ষাৰ্থীয়ে এই পৰ্যন্ত নিজৰ নিজৰ মহাবিদ্যালয়ত চাগে নাম ভৰ্তি কৰিছে৷ আপোনালোকক মই এয়াই ক’ম যে শান্ত হৈ নিজৰ জীৱন উপবোগ কৰক,জীৱনৰ অন্তৰ্নিহিত আনন্দসমূহ উপভোগ কৰক৷ কিতাপ অবিহনে কোনো বিকল্প নাই, অধ্যয়নতো কৰিবই লাগিব, কিন্তু নতুন নতুন বস্তু সন্ধান কৰাৰ প্ৰবৃত্তি থাকিব লাগে৷ পুৰণি বন্ধুসমূহৰ নিজা এটা মূল্য আছে৷ শৈশৱৰ বন্ধু মহা মূল্যৱান, কিন্তু নতুন বন্ধু বাচনি কৰা,বনোৱা আৰু বনাই ৰখা এয়া নিজৰ মাজতে এক বুদ্ধিদীপ্ততাৰ কাম৷ কিবা এটা নতুন শিকক, যেনে নতুন নতুন দক্ষতা, নতুন নতুন ভাষা শিকক৷ যিসকল শিক্ষাৰ্থীয়ে নিজৰ ঘৰ এৰি বাহিৰৰ কোনো স্থানলৈ পঢ়িবলৈ গৈছে সেই স্থানসমূহ আৱিষ্কাৰ কৰক৷ সেই স্থানৰ লোকসমূহ, ভাষা, সংস্কৃতিৰ বিষয়ে জানক৷ সেই স্থানৰ পৰ্যটনস্থলসমূহ দৰ্শন কৰক, সেইসমূহৰ বিষয়ে জানক৷ নতুন জীৱন আৰম্ভ কৰা যুৱক–যুৱতীসকলক মই শুভকামনা জনাইছোঁ৷ এই মহাবিদ্যালয়ৰ অধিৱেশনৰ কথা চলি থকাৰ সময়তে মই বাতৰিত দেখা পালো যে কিদৰে মধ্যপ্ৰদেশৰ এক অত্যন্ত দুখীয়া পৰিয়ালৰ এক ছাত্ৰ আশাৰাম চৌধুৰীয়ে জীৱনৰ কঠিনতম প্ৰত্যাহ্বান অতিক্ৰমি সফলতা প্ৰাপ্ত কৰিছে৷ তেওঁ যোধপুৰৰ এইমছৰ এমবিবিএছৰ পৰীক্ষাত নিজৰ প্ৰথম প্ৰয়াসতেই সফলতা প্ৰাপ্ত কৰিছে৷ তেওঁৰ পিতৃয়ে পেলনীয়া সামগ্ৰী সংগ্ৰহ কৰি নিজৰ পৰিয়াল পোহ–পাল দিয়ে৷ মই তেওঁৰ এই সফলতাৰ বাবে অভিনন্দন জনাইছোঁ৷ এনেকুৱা কিমান ছাত্ৰ আছে যি দুখীয় পৰিয়ালৰ আৰু প্ৰতিকূল পৰিস্থিতিৰ পিছতো নিজৰ পৰিশ্ৰম আৰু প্ৰয়াসৰ দ্বাৰা এনেকুৱা কাৰ্য সিদ্ধ কৰিছে যিয়ে আমাক প্ৰেৰণা দিয়ে৷ লাগিলে তেওঁ দিল্লীৰ প্ৰিন্স কুমাৰেই হওক, যাৰ পিতৃ ডিটিচিত বাচ চালক আছিল অথবা কলকাতাৰ অভয় গুপ্তা যিয়ে ফুটপাথত ষ্ট্ৰীট লাইটৰ তলত অধ্যয়ন কৰিছিল৷ আহমেদাবাদৰ ছোৱালী আফৰীণ শ্বেখ, যাৰ পিতৃয়ে অটো ৰিক্সা চলায়৷ নাগপুৰৰ ছোৱালী খুশী, যাৰ পিতৃ স্কুল বাছৰ চালক অথবা হাৰিয়াণাৰ কাৰ্তিক, যাৰ পিতৃ চকীদাৰ অথবা ঝাৰখণ্ডৰ ৰমেশ সাহু, যাৰ পিতৃ ইটা–ভাটাৰ শ্ৰমিক৷ ৰমেশে স্বয়ং মেলাত খেলা–পুতলা বিক্ৰী কৰিছিল অথবা গুড়গাঁৱৰ দিব্যাংগ কন্যা অনুষ্কা পাণ্ডা, যি জন্মতেই স্পাইনেল মাস্কুলাৰ অ’ট্ৰ’ফী নামৰ এক অনুবংশিক ৰোগৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত৷ এওঁ সকলোৱে নিজৰ দৃঢ় সংকল্পৰ আৰু উৎসাহৰ জৰিয়তে সকলো বাধা অতিক্ৰমি বিশ্বৰ চকু চমকিত কৰা সাফল্য লাভ কৰিছে৷ আমাৰ ওচৰে–পাজৰে এনে বহু উদাহৰণ আমি দেখিবলৈ পাম৷
দেশৰ কোনো প্ৰান্তত যদি এটা ভাল ঘটনা ঘটে তাৰ জৰিয়তে মনত মই বল পাওঁ, প্ৰেৰণা পাওঁ৷ যেতিয়াই মই যুৱক–যুৱতীসকলৰ কথা আপোনালোকক কওঁ তেতিয়া ইয়াৰ সৈতে মোৰ নীৰজ মহোদয়ৰ কথাও মনলৈ আহে আৰু জীৱনৰ লক্ষ্যতো সেয়াই৷ নীৰজ মহোদয়ে কয়–
‘गीत आकाश को धरती का सुनाना है मुझे,
हर अँधेरे को उजाले में बुलाना है मुझे,
फूल की गंध से तलवार को सर करना है,
और गा–गा के पहाड़ों को जगाना है मुझे’
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, কিছুদিন পূৰ্বে মই এটা বাতৰিত প্ৰত্যক্ষ কৰিছিলো যে– ‘‘দুজন যুৱকে মোদীৰ সপোন বাস্তৱায়িত কৰিলে’’৷ যেতিয়া বাতৰিটোৰ ভিতৰ অংশ পঢ়িলো তেতিয়া গম পালো যে আমাৰ তৰুণ প্ৰজন্মই প্ৰযুক্তিৰ স্মাৰ্ট আৰু সৃজনীশীল ব্যৱহাৰ কৰি সাধাৰণ জনতাৰ জীৱনলৈ পৰিৱৰ্তন অনাৰ প্ৰয়াস কৰিছে৷ ঘটনাটো এনে আছিল, এবাৰ আমেৰিকাৰ প্ৰযুক্তিৰ চহৰ হিচাপে খ্যাত ছেন জোছ নগৰত ভাৰতীয় যুৱ প্ৰজন্মৰ সৈতে কিছু আলোচনা কৰিছিলো৷ মই তেওঁলোকক আহ্বান কৰিছিলো যে তেওঁলোকে ভাৰতৰ বাবে নিজৰ প্ৰতিভাক কিদৰে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে এয়া ভাবক আৰু সময় উলিয়াই কিবা এটা কৰক৷ মই ব্ৰেইন–ড্ৰেইনক ব্ৰেইন–গেইনলৈ পৰিৱৰ্তন কৰাৰ বাবে আহ্বান কৰিছিলো৷ ৰায়বৰেলীৰ দুজন তথ্য প্ৰযুক্তিৰ পেছাদাৰী যোগেশ সাহু আৰু ৰাজনীশ বাজপেয়ীয়ে মোৰ এই প্ৰত্যাহ্বান স্বীকাৰ কৰি এক অভিনৱ পৰ্য়াস কৰিলে৷ নিজৰ পেছাদাৰী দক্ষতা ব্যৱহাৰ কৰি যোগেশজী আৰু ৰাজনীশজীয়ে লগ হৈ এক স্মাৰ্ট গাঁও এপ প্ৰস্তুত কৰিলে৷ এই এপে কেৱল গাঁৱৰ লোককেই নহয়, সমগ্ৰ বিশ্বকে একত্ৰিত কৰিলে৷ ইয়াৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে যিকোনো সূচনা তথা জাননী নিজৰ ম’বাইলতেই প্ৰাপ্ত কৰিব পাৰে৷ ৰায়বৰেলীৰ এই তৌধকপুৰ গাঁৱৰ বাসিন্দাসকলে, গ্ৰাম–প্ৰধান,জিলা ন্যায়াধীশ, চিডিঅ’ সকলোৱে এই এপটো ব্যৱহাৰ কৰাৰ বাবে জনসাধাৰণক সজাগ কৰিলে৷ এই এপটোৱে গাঁৱত এক প্ৰকাৰে ডিজিটেল আন্দোলন গঢ়ি তুলিলে৷ গাঁৱত যি বিকাশমূলক কাম হয়, সেই এপটোৰ জৰিয়তে নথিভুক্ত কৰা, ট্ৰেক কৰা, নিৰীক্ষণ কৰা সহজ হৈ পৰিল৷ এই এপত গাঁৱৰ ফোন ডাইৰেক্টৰী, বাতৰি, অনুষ্ঠানৰ তালিকা, স্বাস্থ্য কেন্দ্ৰ আৰু তথ্য কেন্দ্ৰ অন্তৰ্ভুক্ত আছে৷ এই এপটো কৃষকসকলৰ বাবেও লাভজনক বিবেচিত হৈছে, এপৰ ব্যাকৰণ বৈশিষ্ট, কৃষকসকলৰ মাজত সত্যৰ হাৰ, এক প্ৰকাৰে তেওঁলোকৰ উৎপাদনৰ বাবে এক বজাৰৰ দৰে কাম কৰে৷ এই ঘটনাসমূহ যদি আপুনি ভালদৰে প্ৰত্যক্ষ কৰে তেন্তে দেখিব যে সেই যুৱকজনে আমেৰিকাৰ জীৱন–শৈলীৰ মাজেৰে জীৱন নিৰ্বাহ কৰিছে৷ বহু বছৰ পূৰ্বে তেওঁ হয়তো ভাৰতৰ পৰা গুচি গৈছিল কিন্তু তথাপিও নিজৰ গাঁওখনক ভালকৈ জানে, প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ বিষয়ে জানে আৰু গাঁৱৰ সৈতে আবেগিকভাৱে জড়িত৷ এই কাৰণতেই তেওঁ গাঁৱক যি ধৰণে আৱশ্যক সেই ধৰণে নিৰ্মাণ কৰিব পাৰিলে৷ নিজৰ গাঁও, নিজৰ ভেঁটি আৰু দেশৰ বাবে কিবা এটা কৰি দেখুওৱাৰ ভাব প্ৰতিগৰাকী ভাৰতীয়ৰ অধীনত স্বাভাৱিক ৰূপতে থাকে৷ কিন্তু কেতিয়াবা কেতিয়াবা সময়ৰ কাৰণত, কেতিয়াবা দূৰত্বৰ কাৰণত,কেতিয়াবা পৰিস্থিতিৰ কাৰণত তাৰ ওপৰত কেতিয়াবা পাতলীয়া চামনি পৰে৷ কিন্তু যদি এটা সৰু অঙঠাও তাক স্পৰ্শ কৰে যদি সি পুনৰ বাৰ উদ্ভাসিত হৈ উঠে আৰু পাৰ হৈ যোৱা দিনসমূহ নিজলৈ টানি আনে৷ আমিও অলপ গৱেষণা কৰি চোৱা উচিত যে আমাৰ ক্ষেত্ৰতো এনেকুৱা হোৱা নাইতো! স্থিতি, পৰিস্থিতি, দূৰত্বই আমাক পৃথক কৰা নাইতো, চামনি পৰা নাইতো! নিশ্চয়কৈ ভাবক৷
‘‘আদৰণীয়া প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, নমস্কাৰ৷ মই সন্তোষ কাকড়ে, কোলহাপুৰ, মহাৰাষ্ট্ৰৰ পৰা কৈছোঁ৷ পণ্টৰপুৰৰ ‘ৱাৰী’ মহাৰাষ্ট্ৰৰ এক পুৰণি পৰম্পৰা৷ প্ৰত্যেক বৰ্ষত ইয়াক অতি উৎসাহেৰে পালন কৰা হয়৷ প্ৰায় ৭–৮ লাখ ‘ৱাৰকৰী’ ইয়াত অন্তৰ্ভুক্ত হয়৷ এই অতুলনীয় কাৰ্যসূচীৰ বিষয়ে দেশৰ অন্য জনতাও অৱগত হওক৷ সেইবাবে আপুনি ইয়াৰ বিষয়ে জনতাক কওক৷’’
সন্তোষ মহোদয়, আপোনাৰ ফোন কলৰ বাবে বহুত বহুত ধন্যবাদ৷
সঁচাকৈয়ে পণ্টৰপুৰৰ ‘ৱাৰী’ এক অতুলনীয় যাত্ৰা৷ বন্ধুসকল, আহাৰৰ একাদশী যি এইবাৰ ২৩ জুলাইত আছিল, সেইদিনা পণ্টৰপুৰৰ‘ৱাৰী’ পালন কৰা হয়৷ পণ্টৰপুৰ মহাৰাষ্ট্ৰ চোলাপুৰ জিলাৰ এখন পবিত্ৰ চহৰ৷ আহাৰ একাদশীৰ প্ৰায় ১৫–২০ দিন পূৰ্বৰে পৰা ‘ৱাৰকৰী’অৰ্থাৎ তীৰ্থযাত্ৰীসকলে পাল্কিৰ সৈতে পণ্টৰপুৰৰ যাত্ৰাৰ বাবে খোজকাঢ়ি যাত্ৰা কৰে৷ এই যাত্ৰা যাক ‘ৱাৰী’ বুলি কোৱা হয়, তাত লক্ষাধিক ‘ৱাৰকৰী’য়ে অংশগ্ৰহণ কৰে৷ সন্ত জ্ঞানেশ্বৰ আৰু সন্ত টুকাৰামৰ দৰে মহান সন্তৰ পাদুকা, পাল্কিত থৈ গীত গাই, নৃত্য কৰি পণ্টৰপুৰৰ দিশে যাত্ৰা কৰে৷ এই ‘ৱাৰী’ শিক্ষা, সংস্কাৰ আৰু শ্ৰদ্ধাৰ ত্ৰিৱেণী সংগম হয়৷ তীৰ্থযাত্ৰী ভগৱান বিত্থল যাক বিঠোৱা অথবা পাণ্ডুৰংগ বুলিও কোৱা হয় তেওঁৰ দৰ্শনৰ বাবে তাত উপস্থিত হয়৷ ভগৱান বিত্থলে দুখীয়া, বঞ্চিত, পীড়িতক ৰক্ষা কৰে৷ মহাৰাষ্ট্ৰ,কৰ্ণাটক, গোৱা, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, তেলেংগানাৰ জনতাৰ তেওঁৰ প্ৰতি অপাৰ শ্ৰদ্ধা আৰু ভক্তি আছে৷ পণ্টৰপুৰত বিত্থৱা মন্দিৰলৈ যোৱা আৰু তাৰ মহিমা, সৌন্দৰ্য, আধ্যাত্মিক আনন্দৰ এক অনন্য ৰূপ আছে৷ ‘মন কী বাত’ৰ শ্ৰোতাসকলক মই আহ্বান কৰিম যে কেতিয়াবা সুবিধা পালে পণ্টৰপুৰৰ ‘ৱাৰী’ৰ অনুভৱ নিশ্চয়কৈ লওক৷ জ্ঞানেশ্বৰ, নামদেৱ, একনাথ, ৰামদাস টুকাৰাম– এনে অসংখ্য সন্তই মহাৰাষ্ট্ৰত আজিও জনসাধাৰণক শিক্ষিত কৰে৷ ‘অন্ধ শ্ৰদ্ধা’ৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ শক্তি প্ৰদান কৰে আৰু হিন্দুস্তানৰ প্ৰতিটো প্ৰান্তত এই সন্তসকলে প্ৰেৰণা দিয়ে৷ ‘অন্ধ শ্ৰদ্ধা’ৰ বিৰুদ্ধে শ্ৰদ্ধাৰ সৈতে সমাজে যুঁজিবলৈ সমাজে শক্তি প্ৰাপ্ত কৰে৷ এওঁলোকে সময়ে সময়ে সমাজক বাৰণ কৰিছিল, দাপোণ দেখুৱাইছিল আৰু এয়া সুনিশ্চিত কৰাইছিল যে পুৰণি কুপ্ৰথা যাতে আমাৰ সমাজৰ পৰা নিঃশেষ হয় আৰু জনতাৰ মাজত যাতে কৰুণা, সমতা আৰু সুচিন্তাৰ সংস্কাৰ উৎপন্ন হয়৷ আমাৰ এই ভাৰত ভূমি বহুৰত্না বসুন্ধৰা কিয়নো সন্তসমূহৰ মহান পৰম্পৰা আমাৰ দেশত আছে, সেইদৰে সামৰ্থৱান মা–ভাৰতীক সমৰ্পিত মহাপুৰুষসকলে এই ধৰাৰ বাবে নিজৰ জীৱন আহুতি দিছে, সমৰ্পিত কৰিছে৷ এনেকুৱা এজন মহাপুৰুষ আছিল লোকমান্য তিলক যিয়ে অনেক ভাৰতীয়ৰ মনত নিজৰ ছাপ এৰি থৈ গৈছিল৷ আমি ২৩ জুলাইত তিলক জয়ন্তী আৰু ০১ আগষ্টত তেওঁৰ পুণ্যতিথিত তেওঁক স্মৰণ কৰোঁ৷ লোকমান্য তিলক সাহসী আৰু আত্মবিশ্বাসী আছিল৷ তেওঁৰ ব্ৰিটিছ শাসকক তেওঁলোকৰ ভুল–ক্ৰুটিসমূহ দেখুওৱাৰ শক্তি আৰু বুদ্ধিমত্তা আছিল৷ ইংৰাজসকলে লোকমান্য তিলকক ইমানেই ভয় খাইছিল যে তেওঁলোকে ২০ বছৰত তিলকৰ ওপৰত তিনি বাৰ ৰাজদ্ৰোহৰ দোষত অভিযুক্ত কৰোৱাৰ বাবে চেষ্টা কৰিছিল, আৰু এয়া সৰু কথা নছিল৷ মই লোকমান্য তিলক আৰু আহমেদাবাদত তেওঁৰ প্ৰতিমাৰ সৈতে জড়িত এক আমোদজনক ঘটনা আপোনালোকৰ সন্মুখত উত্থাপন কৰিব খুজিছোঁ৷ ১৯১৬ চনত অক্টোবৰ মাহত লোকমান্য তিলক যেতিয়া আহমেদাবাদলৈ আহিছিল, সেই সময়ত আজিৰ পৰা প্ৰায় এশ বছৰ পূৰ্বে ৪০,০০০ত কৈও অধিক জনতাই তেওঁক আহমেদাবাদত স্বাগতম জনাইছিল আৰু এই যাত্ৰাৰ মাজতেই চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেলে তেওঁৰ সৈতে কথা পতাৰ সুযোগ পাইছিল আৰু চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেল লোকমান্য তিলকৰ দ্বাৰা যথেষ্ট প্ৰভাৱিত হৈছিল৷ যেতিয়া ০১ আগষ্ট ১৯২০ চনত লোকমান্য তিলক স্বৰ্গগামী হ’ল তেতিয়া তেওঁ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে যে আহমেদাবাদত তিলকৰ এটা স্মাৰক স্থাপন কৰিব৷ চৰ্দাৰ বল্লভ ভাই পেটেল আহমেদাবাদৰ নগৰ পালিকাৰ মেয়ৰ হিচাপে নিৰ্বাচিত হ’ল আৰু তেওঁ ততালিকেই লোকমান্য তিলকৰ স্মাৰকৰ বাবে ভিক্ট’ৰিয়া গাৰ্ডেন নিৰ্বাচিত কৰিলে আৰু এই ভিক্ট’ৰিয়া গাৰ্ডেন ব্ৰিটেইনৰ মহাৰাণীৰ নামত আছিল৷ স্বাভাৱিকতে ব্ৰিটিছ তেওঁৰ ওপৰত অসন্তুষ্ট হ’ল আৰু উপায়ুক্তই ইয়াৰ বাবে অনুমতি দিয়াৰ বাবে পিছ হোঁহকি থাকিল কিন্চু চৰ্দাৰ চাহাব চৰ্দাৰেই আছিল৷ তেওঁ অটল আছিল আৰু কৈছিল যে লাগিলে তেওঁ পদত্যাগ কৰিব কিন্তু লোকমান্য তিলকৰ মূৰ্তি স্থাপন কৰিবই৷ শেষত এই মূৰ্তি প্ৰস্তুত হ’ল আৰু চৰ্দাৰ চাহাবে নহয়–২৮ ফেব্ৰুৱাৰী ১৯২৯ চনত মহাত্মা গান্ধীয়ে এই মূৰ্তিৰ উদঘাটন কৰে আৰু আমোদজনক কথা এয়ে যে সেই সমাৰোহত পূজ্য বাপুৱে ভাষণ প্ৰদান কৰি ক’লে যে চৰ্দাৰ পেটেল অহাৰ পিছত আহমেদাবাদৰ নগৰ পালিকাই কেৱল এজন ব্যক্তিয়েই নহয়, এজন সাহসী ব্যক্তি পালে যাৰ বাবে তিলকৰ মূৰ্তি স্থাপন সম্ভৱ হ’ল৷ মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, এই প্ৰতিমাৰ বৈশিষ্ট এয়ে যে তিলকৰ ই এনে এক দূৰ্লভ মূৰ্তি য’ত তেওঁ এখন আসনত বহি আছে আৰু ইয়াত লিখা আছে, ‘‘স্বৰাজ আমাৰ জন্মস্বত্ব অধিকাৰ’’৷ লোকমান্য তিলকৰৰ প্ৰয়াসতেই সাৰ্বজনিক গণেশ উৎসৱৰ পৰম্পৰা আৰম্ভ হ’ল৷ সাৰ্বজনিক গণেশ উৎসৱ পৰম্পৰাগত শ্ৰদ্ধা আৰু উৎসৱৰ সৈতে সমাজ জাগৰণ, সামুহিকতা, জনতাৰ মাজত সমতাৰ ভাৱ জাগ্ৰত কৰাৰ বাবে ই এক প্ৰভাৱী মাধ্যম হিচাপে বিবেচিত হৈছিল৷ সেই সময়খিনিত জনসাধাৰণ একগোট ইংৰাজৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ একত্ৰ হোৱাৰ সময় আছিল, এই উৎসৱসমূহে জাতি আৰু সম্প্ৰদায়ৰ বাধাসমূহ অতিক্ৰমি সকলোকে একগোট কৰাৰ কাম কৰিছিল৷ সময়ৰ সৈতে এই আয়োজনৰ জনপ্ৰিয়তা বাঢ়ি গ’ল৷ ইয়াৰ দ্বাৰাই গম পোৱা যায় যে আমাৰ প্ৰাচীন উত্তৰাধিকাৰ আৰু ইতিহাসৰ বীৰ নায়কৰ প্ৰতি আজিও আমাৰ তৰুণ প্ৰজন্ম আগ্ৰহী৷ আজি বহু চহৰত এনেকুৱা হয় যে আপোনালোকে দেখিব, প্ৰতিটো গলিতে গণেশৰ পেণ্ডেল দেখিবলৈ পোৱা যায়৷ গলিসমূহৰ পৰিয়ালসকলে মিলি এয়া অনুষ্ঠিত কৰে৷ এটা দলৰ হিচাপত কাম কৰে৷ এয়া আমাৰ যুৱপ্ৰজন্মৰ বাবে এক অতুলনীয় অৱকাশ, য’ত তেওঁলোকে নেতৃত্ব আৰু সংস্থাৰ দৰে গুণসমূহ শিকিব পাৰে, নিজৰ মাজত বিকশিত কৰিব পাৰে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল৷ মই যোৱাবাৰ আগ্ৰহ কৰিছিলোঁ আৰু লোকমান্য তিলকক স্মৰণ কৰাৰ মুহূৰ্তত পুনৰবাৰ আপোনালোকক আহ্বান কৰিম যে এইবাৰো আপোনালোকে গণেশ উৎসৱ উদযাপন কৰক, ধুমধামেৰে পালন কৰক কিন্তু পৰিৱেশ অনুকূল গণেশ উৎসৱ পালন কৰাৰ বাবে গুৰুত্ব দিয়ক৷ গণেশৰ মূৰ্তিৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সাজ–সজ্জাৰ সামগ্ৰী সকলো পৰিৱেশ অনুকূল হওক আৰু মই বিচাৰিম যে প্ৰতিখন চহৰত পৰিৱেশ অনুকূল গণেশ উৎসৱৰ প্ৰতিযোগিতা হওক, ইয়াত পুৰষ্কাৰৰ ব্যৱস্থা কৰা হওক৷ মই বিচাৰিম যে মাই গভতো আৰু নৰেন্দ্ৰ মোদী এপতো পৰিৱেশ অনুকূল গণেশ উৎসৱ পালনৰ ব্যাপক প্ৰচাৰ হওক৷ মই নিশ্চয়কৈ আপোনালোকৰ কথা জনসাধাৰণৰ মাজত প্ৰচাৰ কৰিম৷ লোকমান্য তিলকে দেশবাসীৰ অন্তৰত আত্মবিশ্বাস জগাই ধ্বনি দিছিল– ‘স্বৰাজ আমাৰ জন্মস্বত্ব অধিকাৰ আৰু ইয়াক আমি প্ৰাপ্ত কৰিমেই’’৷ আজি এয়া কোৱাৰ সময় যে স্বৰাজ আমাৰ জন্মস্বত্ব অধিকাৰ আৰু ইয়াক আমি প্ৰাপ্ত কৰিমেই৷ প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ চিন্তা সুশাসন আৰু বিকাশৰ ভাল পৰিণামৰ প্ৰতি হ’ব লাগে৷ ইয়েই নতুন ভাৰত নিৰ্মাণ কৰিব৷ তিলকৰ জন্মৰ ৫০ বৰ্ষৰ পিছত ঠিক সেইদিনই অৰ্থাৎ ২৩ জুলাই তাৰিখে ভাৰতৰ এজন সুপুত্ৰৰ জন্ম হৈছিল যিয়ে নিজৰ জীৱন দেশবাসীয়ে যাতে স্বতন্ত্ৰভাৱে জীৱন নিৰ্বাহ কৰিব পাৰে, তাৰবাবে বলিদান দিছিল৷ মই চন্দ্ৰশেখৰ আজাদৰ কথা কৈছোঁ৷ ভাৰতৰ এনেকুৱা কোন তৰুণ আছে যিয়ে এই শাৰীকেইটা শুনি প্ৰেৰণা নাপাব–
‘सरफ़रोशी की तमन्ना अब हमारे दिल में है,
देखना है ज़ोर कितना बाज़ु–ए–कातिल में है’
এই শাৰীকেইটাই আশাফাক উল্লাহ খান, ভগৎ সিং, চন্দ্ৰশেখৰ আজাদৰে দৰে তৰুণক প্ৰেৰণা দিছিল৷ চন্দ্ৰশেখৰ আজাদৰ সাহস আৰু স্বতন্ত্ৰতাৰ বাবে তেওঁ ইচ্ছা, ইয়েই বহু তৰুণক প্ৰেৰণা দিছিল৷ আজাদে নিজৰ জীৱন বলিদান দিছিল কিন্তু বিদেশী শাসনৰ অধীনলৈ অহা নাছিল৷ এয়া মোৰ সৌভাগ্য যে মধ্যপ্ৰদেশত মই আজাদৰ গাঁও আলীৰাজপুৰলৈ যোৱাৰ সুযোগ পাইছোঁ৷ এলাহাবাদৰ চন্দ্ৰশেখৰ আজাদ উদ্যানত শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰাৰ সুযোগ পাইছোঁ আৰু চন্দ্ৰশেখৰ আজাদ এনে এজন বীৰ পুৰুষ আছিল যি বিদেশীৰ গুলীত মৃত্যুবৰণ কৰিব খোজা নাছিল– স্বতন্ত্ৰতাৰ সৈতে জীয়াই থাকিম আৰু স্বতন্ত্ৰতাৰে মৰিম– এয়াই আছিল তেওঁৰ বিশেষত্ব৷ পুনৰবাৰ ভাৰত মাতাৰ দুজন সুপুত্ৰ লোকমান্য তিলক আৰু চন্দ্ৰশেখৰ আজাদক শ্ৰদ্ধাৰে সোঁৱৰিছো৷
আজি কিছুদিনৰ পূৰ্বে ফিনলেণ্ডত অনুষ্ঠিত হোৱা জুনিয়ৰ অনুৰ্ধ–২০ বিশ্ব এথলেটিকছ চেম্পিয়নশ্বিপত ৪০০ মিটাৰ দৌৰৰ প্ৰতিযোগিতাত ভাৰতৰ সাহসী কন্যা আৰু কৃষক কন্যা হিমা দাসে সোণৰ পদক জয় কৰি ইতিহাস ৰচিলে৷ দেশৰ আৰু এগৰাকী কন্যা একতা ভয়ানে মোৰ পত্ৰৰ উত্তৰ প্ৰদান কৰি ইণ্ডোনেছিয়াৰ পৰা মোলৈ ইমেইল কৰিছে যে তেওঁ এতিয়া এচিয়ান গেমছৰ প্ৰস্তুতি কৰি আছে৷ ইমেইলত একতাই লিখিছে– ‘কোনো এজন এথলীটৰ জীৱনৰ আটাইতকৈ মহত্বপূৰ্ণ ক্ষণ সেইটোৱেই যেতিয়া তেওঁ ত্ৰিৰংগা ধাৰণ কৰে আৰু মই গৌৰৱবোধ কৰিছোঁ কিয়নো মই কৰি দেখুৱালো৷’ একতা, আমি সকলোৱে আপোনাক লৈ গৌৰৱ কৰিছোঁ৷ আপুনি দেশৰ নাম উজ্বল কৰিলে৷ টুনিশ্বাত বিশ্ব পেৰা এথলেটিকছ গ্ৰেণ্ড প্ৰিক্স ২০১৮ত একতাই সোণ আৰু ব্ৰঞ্জৰ মেডেল জয় কৰিছে৷ তেওঁৰ এই প্ৰাপ্তি এইটো কাৰণতে বিশেষ যে তেওঁ প্ৰত্যাহ্বানক নেওচিও এই পদক জয় কৰিছে৷ একতা ভয়ানৰ ২০০৩ চনত পথ দূৰ্ঘটনাত তেওঁৰ শৰীৰৰ নিম্নভাগ কাম নকৰা হৈ পৰিছিল, কিন্তু সেই কন্যাই সাহস নেহেৰুৱাই নিজকে শক্তিশালী কৰি এই ফলাফল প্ৰাপ্ত কৰিলে৷ আৰু এজন দিব্যাংগ যোগেশ কঠুনিয়াই বাৰ্লিনৰ পেৰা এথলেটিকছ গ্ৰেণ্ড প্ৰিক্সত ডিচকাছ থ্ৰ’ত সোণৰ পদক জয় কৰি বিশ্ব ৰেকৰ্ড স্থাপন কৰিলে, তেওঁৰ সৈতে সুন্দৰ সিংহ গুৰ্জৰেও জেভলিনত সোণৰ পদক জয় কৰিলে৷ মই একতা ভয়ান, যোগেশ কঠুনিয়া আৰু সুন্দৰ সিংহক তেওঁলোকৰ উৎসাহ আৰু সাহসক চালাম কৰিছোঁ, অভিনন্দন জনাইছোঁ৷ আপোনালোক আগবাঢ়ক, খেলক আৰু আনন্দত থাকক৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল, আগষ্ট মাহটো ইতিহাসৰ অনেক ঘটনা, উৎসৱৰে ভৰা৷ কিন্তু জলবায়ুৰ কাৰণত কেতিয়াবা কেতিয়াবা বেমাৰতো আক্ৰান্ত হোৱা যায়৷ মই আপোনালোক সকলোৰে উত্তম স্বাস্থ্যৰ বাবে, দেশ ভক্তিৰ প্ৰেৰণা জাগ্ৰত কৰিবলৈ, আগষ্ট মাহৰ বাবে আৰু শতিকাজুৰি চলি অহা অনেক উৎসৱৰ বাবে অনেক শুভকামনা জনাইছোঁ৷ পুনৰ বাবে ‘মন কী বাত’ত লগ হ’ম৷
বহুত বহুত ধন্যবাদ৷
নমস্কাৰ৷ মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! আজি পুনৰ ‘মন কী বাত’ৰ এই কাৰ্যসূচীত আপোনালোক সকলোৰে সৈতে সাক্ষাৎ হোৱাৰ সৌভাগ্য প্ৰাপ্তি হৈছে৷ আজি কিছু দিন পূৰ্বে বেংগালুৰুত এখন ঐতিহাসিক ক্ৰিকেট মেচ হৈছিল৷ আপোনালোকে ভালদৰেই গম পাইছে যে মই ভাৰত আৰু আফগানিস্তানৰ টেষ্ট মেচৰ কথা কৈছোঁ৷ এয়া আফগানিস্তানৰ প্ৰথম আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মেচ আছিল আৰু এয়া সকলো ভাৰতীয়ৰ বাবে গৰ্বৰ কথা যে আফগানিস্তানৰ এই ঐতিহাসিক মেচ ভাৰতৰ সৈতে হৈছিল৷ এই মেচত দুয়োটা দলে উন্নত প্ৰদৰ্শন কৰিছিল আৰু দ্বিতীয়তে আফগানিস্তানৰেই এজন বলাৰ ৰশ্বিদ খানে এই বৰ্ষৰ আইপিএলতো বহু ভাল প্ৰদৰ্শন কৰিছে আৰু মোৰ মনত আছে যে আফগানিস্তানৰ ৰাষ্ট্ৰপতি শ্ৰীমান আশ্বৰফ গনীয়ে মোক টেগ কৰি নিজৰ টুইটাৰত লিখিছিল- ‘‘আফগানিস্তানবাসীয়ে নিজৰ নায়ক ৰশ্বিদ খানক লৈ অতিশয় গৌৰম্বান্বিত৷ মই আমাৰ ভাৰতীয় বন্ধুসকলৰ প্ৰতিও কৃতজ্ঞ যিয়ে আমাৰ খেলুৱৈসকলক নিজৰ দক্ষতা প্ৰদৰ্শনৰ বাবে এখন প্লেটফ’ৰ্ম প্ৰদান কৰিছে৷’’ আফগানিস্তানত যি শ্ৰেষ্ঠ, ৰশ্বিদে তেওঁক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে৷ তেওঁ ক্ৰিকেটৰ পৃথিৱীৰ সম্পদ আৰু ইয়াৰ সৈতে তেওঁ ধেমেলীয়া সুৰত এয়াও লিথিছে- ‘‘নহয়, আমি তেওঁক কালৈকো নিদিওঁ৷’’ এই মেচখন আমাৰ সকলোৰে বাবে স্মৰণীয় হৈ থাকিব৷ অৱশ্যে এয়া প্ৰথম মেচ আছিল সেয়ে স্মৰণীয় হৈ থকাটো স্বাভাৱিক৷ কিন্তু এই মেচখন মোৰ বাবে বিশেষ এটা কাৰণত স্মৰণীয় হৈ ৰ’ব৷ ভাৰতীয় দলে এনেকুৱা এটা কাম কৰিলে যি সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে আদৰ্শ স্বৰূপ হ’ল৷ ভাৰতীয় দলে ট্ৰফী লোৱাৰ সময়ত, এটা বিজেতা দলে কি কৰিব পাৰে- তেওঁলোকে কি কৰিলে! ভাৰতীয় দলে ট্ৰফী লোৱাৰ সময়ত আফগানিস্তানৰ দলটো যি প্ৰথমবাৰলৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মেচ খেলিছে, তেওঁলোককো আমন্ত্ৰিত কৰিলে আৰু একেলগে ফটো উঠিলে৷ খেলুৱৈসূলভ মনোবৃত্তি কি হ’ব পাৰে, খেলুৱৈসূলভতা কি হয়- এই এটা ঘটনাৰ পৰা আমি অনুভৱ কৰিব পাৰোঁ৷ খেলে সমাজক একত্ৰিত কৰাত আৰু আমাৰ যুৱ সমাজৰ যি দক্ষতা আছে, যি প্ৰতিভা আছে, সেইসমূহক সন্ধান কৰাৰ এক উন্নত প্ৰক্ৰিয়া৷ ভাৰত আৰু আফগানিস্তান দুয়োটা দলৰ প্ৰতি মোৰ শুভকামনা আছে৷ মোৰ আশা, আগলৈও আমি এনেদৰে খেলুৱৈসূলভ মনোবৃত্তিৰে খেলিম৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! এই ২১ জুনত অনুষ্ঠিত হোৱা চতুৰ্থ যোগ দিৱসৰ এক অনন্য ৰূপ দেখিবলৈ পোৱা গ’ল৷ সমগ্ৰ বিশ্ব একত্ৰ হ’ল৷ পৃথিৱীবাসীয়ে সম্পূৰ্ণ উৎসাহ আৰু উদ্দীপনাৰে যোগাভ্যাস কৰিলে৷ ব্ৰাছেলছৰ ইউৰোপিয়ান পাৰ্লিয়ামেণ্টত, নিউ ইয়ৰ্কৰ সংযুক্ত ৰাষ্ট্ৰ মুখ্যালয়ত, জাপানী নৌ সেনাৰ যুঁজাৰু জাহাজ, সকলোতে মানুহবোৰে যোগাভ্যাস কৰা দেখা গ’ল৷ চৌদি আৰৱত প্ৰথমবাৰৰ বাবে যোগৰ ঐতিহাসিক কাৰ্যক্ৰম আৰম্ভ হ’ল আৰু মোক কোৱা হ’ল যে বহুতো আসনৰ প্ৰদৰ্শন মহিলাসকলেও কৰিলে৷ লাদাখৰ সুউচ্চ বৰফৰ শৃংগত ভাৰত আৰু চীনৰ সৈনিকসকলে এক লগ গৈ যোগাভ্যাস কৰিলে৷ যোগে সকলো সীমা নেওচি সংযোগৰো কাম কৰে৷ শতাধিক দেশৰ সহস্ৰাধিক উৎসাহী লোকে জাতি, ধৰ্ম, ক্ষেত্ৰ, বৰ্ণ অথবা লিংগভেদে সকলো বৈষম্য নেওচি ইয়াক এক ডাঙৰ উৎসৱলৈ পৰিৱৰ্তিত কৰিলে৷ যদি বিশ্বৰ অন্য প্ৰান্তৰ লোকে ‘যোগ দিৱস’ৰ কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল তেন্তে ভাৰতত ইয়াৰ উৎসাহ কিয় দুগুণ নহ’ব?
দেশে গৰ্ব কৰে, যেতিয়া এশ পঁচিশ কোটি লোকে দেখে যে আমাৰ দেশৰ সুৰক্ষা বলৰ সেনা জল-স্থল আৰু নভ এই তিনিওটা স্থানত যোগাভ্যাস কৰিলে৷ কিছু বীৰ সৈনিকে পণ্ডুবীত যোগাভ্যাস কৰিলে আৰু কিছুমান সৈনিতে ছিয়াচিনৰ বৰফাবৃত্ত শৃংগত যোগাভ্যাস কৰিলে৷ বায়ুসেনাৰ যোদ্ধাসকলে মধ্য আকাশত পৃথিৱীৰ পৰা ১৫ হাজাৰ ফুট উচ্চতাত যোগাসন কৰি সকলোকে বাকৰুদ্ধ কৰিলে৷ এয়া চাবলগীয়া দৃশ্য আছিল কিয়নো তেওঁলোকে উৰা জাহাজত নহয়, বতাহত উৰি থকা অৱস্থাত এই যোগাভ্যাস কৰিছিল৷ বিদ্যালয়, মহাবিদ্যালয়, বিভাগীয় কাৰ্যালয়, উদ্যান, ওখ বিল্ডিং অথবা খেল পথাৰ, সকলোতে যোগাভ্যাস হ’ল৷ আহমেদাবাদৰ এটা দৃশ্যই হৃদয় স্পৰ্শ কৰি থৈ গ’ল৷ তাত প্ৰায় ৭৫০ গৰাকী দিব্যাংগ ভাই-ভনীয়ে একেটা স্থানত, একলগ হৈ যোগাভ্যাস কৰি বিশ্বক বিস্মিত কৰিলে৷ যোগে জাতি, পথ আৰু ভুগোলৰ ঊৰ্ধলৈ গৈ জনসাধাৰণক একত্ৰিত কৰাৰ কাম কৰিলে৷ ‘বসুধৈৱ কুটুম্বকম’ৰ যি ভাৱনাৰ দ্বাৰা আমি শতিকাজুৰি নিৰ্বাহ কৰি আহিছোঁ৷ আমাৰ ঋষি, মুনি, সন্তই য’ত অধিক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰে, যোগে প্ৰকৃততেই এয়া সিদ্ধ কৰি দেখুৱাইছে৷ মই এয়া মানো যে আজি যোগে এক কল্যাণ, নৱজাগৰণৰ কাম কৰি আছে৷ মই আশা কৰোঁ যে যোগৰ দ্বাৰা কল্যাণৰ যি এক পৰিৱেশ সৃষ্ট হৈছে, সেয়া অধিক আগুৱাব৷ অধিকতম লোকে ইয়াক নিজৰ জীৱনৰ অংশীদাৰ কৰিব৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! মাই গ’ভ আৰু নৰেন্দ্ৰ মোদী এপত বহুতো লোকে মোলৈ লিখিছে যে এই বাৰৰ ‘মন কী বাত’ত ১ জুলাইত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া চিকিৎসক দিৱসৰ বিষয়ে যাতে কিছু কথা কওঁ-ঠিক কথা কৈছে৷ আমি সমস্যাৰ সময়ত চিকিৎসকক মনত পেলাওঁ কিন্তু এইটো এটা এনেকুৱা দিন য’ত দেশে আমাৰ চিকিৎসকসকলৰ উপলব্ধিসমূহ উদযাপন কৰে আৰু সমাজৰ প্ৰতি তেওঁলোকৰ সেৱা আৰু সমৰ্পণৰ বাবে তেওঁলোকক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰে৷ আমি স্বভাৱসিদ্ধভাৱে মাতৃক ভগৱানৰ ৰূপত পুজা কৰোঁ, ভগৱানৰ সমাৰ্থক হিচাপে জ্ঞান কৰোঁ কাৰণ মাতৃয়ে জীৱন প্ৰদান কৰে, মাতৃয়ে জন্ম দিয়ে, তেনেহ’লে চিকিৎসকেও বহুবাৰ পুনৰ জনম প্ৰদান কৰে৷ চিকিৎসকৰ ভূমিকা কেৱল ৰোগীৰ চিকিৎসাতেই সীমাৱদ্ধ নহয়৷ প্ৰায়েই চিকিৎসকসকল পৰিয়ালৰ বন্ধুস্বৰূপ হৈ পৰে৷ আমাৰ জীৱন শৈলীৰ নিৰ্দেশনা হ’ল- ‘‘তেওঁলোকে কেৱল চিকিৎসাই কৰাই নহয়, উপশমো কৰে৷’’ আজিকালি চিকিৎসকৰ ওচৰত চিকিৎসা সম্বন্ধীয় জ্ঞান থকাৰ লগতে সাধাৰণ জীৱন শৈলীৰ ধাৰাৰ বিষয়ে, আমাৰ স্বাস্থ্যত সেইসমূহৰ প্ৰভাৱ কি এই সকলোৰ বিষয়ে গভীৰ অভিজ্ঞতা থাকে৷ ভাৰতীয় চিকিৎসকে নিজৰ ক্ষমতা আৰু দক্ষতাৰ জৰিয়তে সমগ্ৰ বিশ্বতে নিজৰ পৰিচয় প্ৰকট কৰিব পাৰিছে৷ চিকিৎসা পেছাত মহাসিদ্ধি, কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ সৈতে আমাৰ চিকিৎসকে জটিল চিকিৎসা সমস্যাসমূহক সমাধান কৰাত সক্ষম হৈছে৷ ‘মন কী বাত’ৰ মাধ্যমৰ জৰিয়তে সমূহ দেশবাসীৰ তৰফৰ পৰা আমাৰ সকলো চিকিৎসক বন্ধুক অহা ১ জুলাইত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া ‘চিকিৎসক দিৱস’ৰ অশেষ শুভকামনা জনালো৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! আমি এনেকুৱা ভাগ্যৱান মানুহ যাৰ জন্ম ভাৰত ভূমিত হৈছে৷ ভাৰতৰ এনেকুৱা এক সমৃদ্ধ ইতিহাস আছে যে এনেকুৱা কোনো মাহ নাই, এনেকুৱা কোনো দিন নাই, যিদিনাখনে কিবা নহয় কিবা ঐতিহাসিক ঘটনা ঘটা নাই৷ দেখা যায় যে ভাৰতৰ সকলো স্থানৰে নিজাকৈ এটা ইতিহাস আছে৷ সেই স্থানসমূহৰ সৈতে কোনোবা সন্ত জড়িত আছে, কোনোবা মহাপুৰুষ জড়িত আছে, কোনোবা প্ৰসিদ্ধ ব্যক্ত জড়িত আছে৷ সকলোৰে নিজা নিজা যোগদান আছে, নিজা মহত্ব আছে৷
‘‘প্ৰধানমন্ত্ৰী মহোদয়, নমস্কাৰ! মই ডাঃ সুৰেন্দ্ৰ মিশ্ৰই কৈ আছোঁ৷ আমি জানিবলৈ পাৰিছোঁ যে ২৮ জুন তাৰিখে আপুনি মগহৰলৈ আহি আছে৷ মই মগহৰৰ নিকটৱৰ্তী এখন সৰু গাঁও টডৱা, যি গোৰখপুৰত পৰে, তাতে থাকো৷ এই স্থানত মগহৰকবীৰৰ সমাধি আছে আৰু কবীৰৰ চিন্তা-চৰ্চাও কৰা হয়৷ আপোনাৰ কাৰ্য যোজনাৰ দ্বাৰা প্ৰতিটো দিশত সমাজৰ সকলো স্তৰতে যথেষ্ট প্ৰভাৱ পৰিব৷ আপোনাক অনুৰোধ কৰিছোঁ, কৃপা কৰি ভাৰত চৰকাৰৰ যি কাৰ্য যোজনা আছে, সেইসমূহৰ বিষয়ে অৱগত কৰোৱাৰ কৃপা কৰক৷’’
আপোনাৰ ফোন কলৰ বাবে বহুত বহুত ধন্যবাদ৷ এয়া সত্য যে ২৮ তাৰিখে মই মগহৰলৈ যাম আৰু এনেয়ো যেতিয়া মই গুজৰাটত আছিলো, গুজৰাটৰ কবীৰৱডকতো আপুনি ভালদৰে জানে৷ যেতিয়া মই তাত কাম কৰিছিলো তেতিয়া তাত সন্ত কবীৰৰ পৰম্পৰাৰ সৈতে জড়িত এক বৃহৎ, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অধিৱেশনৰ আয়োজন কৰিছিলোঁ৷ আপোনালোকে জানে যে কবীৰদাস মগহৰলৈ কিয় গৈছিল? সেই সময়ত এটা এনেকুৱা ধাৰণা আছিল যে মগহৰত যিসকল লোকৰ মৃত্যু হয়, তেওঁলোকৰ স্বৰ্গপ্ৰাপ্তি নহয়৷ ইয়াৰ বিপৰীতে যিসকলে কাশীত শৰীৰ ত্যাগ কৰে তেওঁলোকৰ স্বৰ্গ প্ৰাপ্তি হয়৷ মগহৰক অপৱিত্ৰ বুলি কোৱা হৈছিল কিন্তু সন্ত কবীৰদাসে ইয়াক বিশ্বাস কৰা নাছিল৷ নিজৰ সময়ৰ এনে কুৰীতি আৰু অন্ধবিশ্বাসক তেওঁ নিৰ্মূল কৰাৰ চেষ্টা কৰিছিল আৰু সেয়ে তেওঁ মগহৰলৈ গৈ দেহত্যাগ কৰিছিল৷ সন্ত কবীৰদাসে নিজৰ দোহাৰ জৰিয়তে সামাজিক সমন্বয়ত্বা, শান্তি আৰু ভাতৃত্ববোধৰ ওপৰত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছিল৷ এয়াই তেওঁৰ আদৰ্শ আছিল৷ তেওঁৰ ৰচনাসমূহত আমি এয়াই আদৰ্শ দেখিবলৈ পাঁও আৰু অজিৰ যুগতো সেইসমূহ প্ৰাণৱন্ত হৈ আছে৷ তেওঁৰ এটা দোহা হ’ল-
“कबीर सोई पीर है, जो जाने पर पीर |
जो पर पीर न जानही, सो का पीर में पीर ||
অৰ্থাৎ তেওঁৱেই প্ৰকৃত পীৰ সন্ত যি আনৰ পীড়া বুজি পায় আৰু জানে, যি আনৰ দুখ বুজি নাপায় তেওঁ নিষ্ঠুৰ৷ কবীৰদাসে সামাজিক সমন্বয়ৰ ওপৰত বিশেষ গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছিল৷ তেওঁ নিজৰ সময়তকৈ বহু আগৰ কথা চিন্তা কৰিছিল৷ সেই সময়ত যেতিয়া বিশ্বত অৱনতি আৰু সংঘৰ্ষ চলি আছিল সেই সময়ত তেওঁ শান্তি আৰু সদ্ভাৱৰ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছিল আৰু জনসাধাৰণক একত্ৰিত কৰি মতভেদ দূৰ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল৷
“जग में बैरी कोई नहीं, जो मन शीतल होय |
यह आपा तो डाल दे, दया करे सब कोय |।”
অন্য এটা দোহাত কবীৰে লিখিছিল-
एक अन्य दोहे में कबीर लिखते हैं -
“जहां दया तहं धर्म है, जहां लोभ तहं पाप |
जहां क्रोध तहं काल है, जहां क्षमा तहं आप |।”
তেওঁ কৈছিল-
“जाति न पूछो साधू की, पूछ लीजिये ज्ञान |
আৰু জনসাধাৰণক আহ্বান কৰিছিল যে তেওঁলোকে ধৰ্ম আৰু জাতিৰ ঊৰ্ধলৈ গৈ মানুহৰ জ্ঞানক আধাৰ হিচাপে মানি তেওঁক সন্মান কৰক৷ তেওঁৰ কথাসমূহ আজিও প্ৰাসংগিক৷ এতিয়া যিহেতু মই সন্ত কবীৰদাসৰ কথা কৈ আছোঁ, তেওঁৰ দোহা এটা মোৰ মনলৈ আহিছে৷ য’ত তেওঁ কৈছে-
“गुरु गोविन्द दोऊ खड़े, काके लागूं पांय |
बलिहारी गुरु आपने, गोविन्द दियो बताय |।”
এনেকুৱাই হয় গুৰুৰ মহানতা আৰু এনেকুৱাই এগৰাকী গুৰু আছে, জগতগুৰু- গুৰু নানক দেৱ৷ যিয়ে কোটি কোটি লোকক সৎমাৰ্গ প্ৰদৰ্শন কৰিলে, শতিকাজুৰি প্ৰেৰণা দি আহিছে৷ গুৰু নানক দেৱে সমাজত জাতিগত ভেদভাৱ নাশ কৰাৰ বাবে আৰু সমগ্ৰ মানৱজাতিক এক হিচাপে গণ্য কৰি তেওঁলোকক আঁকোৱালি লোৱাৰ শিক্ষা প্ৰদান কৰিছে৷ গুৰু নানক দেৱে কৈছিল যে দুখীয়া আৰু কিঞ্চনক সেৱা কৰাই হ’ল ভগৱান সেৱা৷ তেওঁ য’তেই গৈছিল তাতেই সমাজৰ কল্যাণৰ বাবে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছিল৷ সামাজিক ভেদভাৱৰ পৰা মুক্ত পাকঘৰৰ ব্যৱস্থা কৰিছিল য’ত সকলো জাতি, পথ, ধৰ্ম অথবা সম্প্ৰদায়ৰ ব্যক্তি আহি আহাৰ গ্ৰহণ কৰিছিল৷ গুৰু নানক দেৱেই এই লংগৰৰ ব্যৱস্থা শুভাৰম্ভ কৰিছিল৷ ২০১৯ চনত গুৰু নানক দেৱৰ ৫৫০তম প্ৰকাশ পৰ্ব পালন কৰা হ’ব৷ মই বিচাৰিছোঁ যে আমি সকলোৱে যাতে উৎসাহ আৰু উদ্দীপনাৰ সৈতে ইয়াৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰোঁ৷ আপোনালোকৰ পৰাও মই আগ্ৰহ কৰিছোঁ যে গুৰু নানক দেৱৰ ৫৫০তম প্ৰকাশ পৰ্ব সমগ্ৰ সমাজত আৰু বিশ্বত কিদৰে পালন কৰা হয়, নতুন নতুন চিন্তাধাৰা, নতুন নতুন প্ৰস্তাৱ, নতুন নতুন কল্পনা, সেই বিষয়ে আমি চিন্তা কৰোঁ, প্ৰস্তুতি চলাওঁ আৰু বৰ গৌৰৱেৰে এই প্ৰকাশ পৰ্বক প্ৰেৰণা পৰ্ব হিচাপে পালন কৰোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! ভাৰতৰ স্বতন্ত্ৰতাৰ যুদ্ধ বহু দীঘলীয়া, বহু ব্যাপক, বহুত গভীৰ আৰু অসংখ্য কাহিনীৰে ভৰা৷ পঞ্জাৱৰ সৈতে জড়িত আৰু এটা ইতিহাস আছে৷ ২০১৯ চনত জালিয়ানাৱালাবাগৰ সেই ভয়াৱহ ঘটনাৰ ১০০ বছৰ সম্পূৰ্ণ হ’ব যি সমগ্ৰ মানৱতাক লজ্বাত শিৰনত কৰিবলৈ বাধ্য কৰিছিল৷ ১৯১৯ চনৰ ১৩ এপ্ৰিলৰ সেই ক’লা দিনটো কথা কোনে পাহৰিব পাৰে, যেতিয়া শক্তিৰ দুঃপ্ৰয়োগ কৰি, সকলো সীমা পাৰ কৰি, নিৰ্দোষ, অবধ্য আৰু নিষ্পাপ লোকৰ ওপৰত গুলীচালনা কৰা হৈছিল৷ এই ঘটনাৰ ১০০ বছৰ সম্পূৰ্ণ হ’বলৈ গৈ আছে৷ ইয়াক আমি কিদৰে স্মৰণ কৰোঁ, আমি এই বিষয়ে চিন্তা কৰিব পাৰোঁ, কিন্তু এই ঘটনাই যি অমৰ বাৰ্তা প্ৰদান কৰিছিল, সেয়া আমি মনত ৰাখিম৷ হিংসা আৰু ক্ৰুৰতাৰে কেতিয়াও কোনো সমস্যাৰ সমাধান নহয়৷ জয় সদায়েই শান্তি আৰু অহিংসাৰেই হয়, ত্যাগ আৰু বলিদানৰ হয়৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! দিল্লীৰ ৰোহিণীৰ শ্ৰীমান ৰমণ কুমাৰে ‘নৰেন্দ্ৰ মোদী ম’বাইল এপ’ত লিখিছে যে অনাগত ৬ জুলাইত ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ জন্মদিন আৰু এই কাৰ্যক্ৰমত ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ বিষয়ে দেশবাসীৰ সৈতে মই কথা পতাটো তেওঁ বিচাৰিছে৷ ৰমণ মহোদয়, সৰ্বপ্ৰথমে আপোনাক বহু বহু ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷ ভাৰতৰ ইতিহাসৰ প্ৰতি আপোনাৰ আগ্ৰহ দেখি মোৰ ভাল লাগিছে৷ আপুনি জানে যে কালি ২৩ জুন তাৰিখে ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ পুণ্য তিথি আছিল৷ ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জী বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ সৈতে জড়িত আছিল কিন্তু শিক্ষা, প্ৰশাসন আৰু সংসদীয় পৰিক্ৰমা এইকেইটা বিষয়ৰ সৈতে তেওঁ গভীৰভাৱে জড়িত আছিল৷ বহু কম লোকে জানে যে কলিকতা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ তেওঁ সকলোতকৈ কম বয়সীয়া উপাচাৰ্য আছিল৷ যেতিয়া তেওঁ উপাচাৰ্য হৈছিল তেতিয়াৰ তেওঁৰ বয়স মাত্ৰ ৩৩ বছৰ আছিল৷ বহু কম লোকে জানে যে ১৯৩৭ চনত ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ নিমন্ত্ৰণত গুৰুদেৱ শ্ৰী ৰবীন্দ্ৰ নাথ ঠাকুৰে কলিকতা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অভিৱৰ্তনত বঙালী ভাষাত সম্বোধন কৰিছিল৷ এয়াই প্ৰথম পদক্ষেপ আছিল যেতিয়া ইংৰাজৰ ৰাজত্ব চলি আছিল আৰু কলিকতা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অভিৱৰ্তনত বঙালী ভাষাত সম্বোধন কৰা হৈছিল৷ ১৯৪৭ চনৰ পৰা ১৯৫০ চনলৈ ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জী ভাৰত প্ৰথমজনা উদ্যোগ মন্ত্ৰী আছিল৷ ক’বলৈ গ’লে তেওঁৱেই ভাৰতৰ ঔদ্যোগিক বিকাশৰ ভেঁটি শক্তিশালী কৰিছিল, এক শক্তিশালী প্লেটফ’ৰ্মৰ সৃষ্টি কৰিছিল৷ ১৯৪৮ চনৰ স্বতন্ত্ৰ ভাৰতৰ প্ৰথম ঔদ্যোগিক নীতিত তেওঁৰ চিন্তাধাৰা আৰু দৰ্শন প্ৰতিফলিত হৈছিল৷ ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ সপোন আছিল, ভাৰত প্ৰতিটো ক্ষেত্ৰতে ঔদ্যোগিক ৰূপত আন্তনিৰ্ভৰশীল হওক, কুশল আৰু সমৃদ্ধ হওত৷ তেওঁ বিচাৰিছিল যে ভাৰতে বৃহৎ উদ্যোগক বিকশিত কৰক আৰু লগতে এমএছএমই, হস্ততাঁত, বস্ত্ৰ আৰু কুটীৰ উদ্যোগতো সম্পূৰ্ণ গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা হওক৷ কুটীৰ আৰু লঘূ উদ্যোগৰ সমুচিত বিকাশৰ বাবে তেওঁ বিত্ত আৰু সংস্থাগত ছেটআপ লাভ কৰাৰ বাবে ১৯৪৮ চনৰ পৰা ১৯৫০ চনৰ মাজত All India Handicrafts Board, All India Handloom Board আৰু Khadi & Village Industries Boardৰ স্থাপন কৰিছিল৷ ডাঃ মুখাৰ্জীয়ে ভাৰতৰ ৰক্ষা উৎপাদনৰ স্বদেশীকৰণতো বিশেষ গুৰুত্ব প্ৰদান কৰিছিল৷ চিত্তৰঞ্জনৰ ল’ক’ম’টিভ ৱৰ্কছ কাৰখানা, হিন্দুস্তান এয়াৰক্ৰাফ্ট কাৰখানা, সিন্ধ্ৰীৰ খনি কাৰখানা আৰু দামোদৰ ঘাটী নিগম, এই চাৰিটা সৰ্ববৃহৎ সফলতা আৰু বৃহৎ প্ৰকল্প তথা অন্য নদী উপত্যকা প্ৰকল্পৰ স্থাপনাত ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ অৱদান আছিল৷ পশ্চিম বংগৰ বিকাশক লৈ তেওঁ অত্যন্ত আগ্ৰহী আছিল৷ তেওঁৰ বিচক্ষণতা, বিবেক আৰু সক্ৰিয়চাৰ পৰিণামস্বৰূপে বংগৰ এটা অংশ ৰক্ষা কৰিব পৰা গৈছিল আৰু আজিও সি ভাৰতৰ এটা অংশ৷ ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ বাবে যি সকলোতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা আছিল সেয়া হ’ল- ভাৰতৰ অখণ্ডতা আৰু একতা- আৰু ইয়াৰ বাবে মাত্ৰ ৫২ বছৰ বয়সতেই তেওঁ নিজৰ জীৱনো হেৰুৱাবলগীয়া হৈছিল৷ আহক! আমি সদায়েই ডাঃ শ্যামা প্ৰসাদ মুখাৰ্জীৰ একতাৰ বাণী স্মৰণ কৰোঁ, সদ্ভাৱ আৰু ভাতৃত্ববোধৰ ভাৱনাৰ সৈতে, ভাৰতৰ প্ৰগতিৰ বাবে জীৱনটো সংবদ্ধ কৰোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! বিগত কিছু সপ্তাহত ভিডিঅ’ কলৰ মাধ্যমৰ জৰিয়তে চৰকাৰৰ বিভিন্ন যোজনাৰ হিতাধিকাৰীসকলৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰাৰ সুযোগ পাইছোঁ৷ ফাইলৰ ঊৰ্ধলৈ গৈ জনসাধাৰণৰ জীৱনলৈ যি পৰিৱৰ্তন আহিছে, সেই সমূহৰ বিষয়ে তেওঁলোকৰ পৰাই জানিবলৈ সুযোগ পাইছোঁ৷ জনসাধাৰণে নিজৰ সংকল্প, নিজৰ সুখ-দুখ, নিজৰ উপলব্ধিসমূহৰ বিষয়ে কৈছে৷ মই মানো যে এয়া কেৱল এক চৰকাৰী কাৰ্যক্ৰম নাছিল, এয়া এক শিক্ষণ অভিজ্ঞতা আছিল আৰু এই সময়চোৱাত জনসাধাৰণৰ মুখমণ্ডলত যি সুখৰ আাভা দেখিবলৈ পোৱা গ’ল, তাতকৈ ডাঙৰ সন্তোষ কাৰোবাৰ জীৱনৰ বাবে কি হ’ব পাৰে! যেতিয়া এজন সাধাৰণ মানুহৰ কাহিনী শুনিছিলোঁ, তেওঁৰ সৰল শব্দত প্ৰকাশ কৰা নিজৰ অনুভৱসমূহ, সেইসমূহে হৃদয় স্পৰ্শ কৰিছিল৷ দূৰৈৰ গাঁৱৰ কন্যাসকলে সাধাৰণ সেৱা কেন্দ্ৰৰ জৰিয়তে গাঁৱৰ বয়োবৃদ্ধৰ পেন্সনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি পাছপোৰ্ট বনোৱাৰ সুবিধা প্ৰদান কৰি আছে৷ ছট্টিশগড়ত কোনো ভগ্নীয়ে চিতাফল সংগ্ৰহ কৰি তাৰে আইচক্ৰীম প্ৰস্তুত কৰি ব্যৱসায় কৰি আছে৷ ঝাৰখণ্ডত অঞ্জন প্ৰকাশৰ দৰে দেশৰ লক্ষাধিক যুৱ জন ঔষধি কেন্দ্ৰ চলোৱাৰ সৈতে নিকটৱৰ্তী গাঁৱলৈ গৈ ব্যয়সাধ্য ঔষধ প্ৰদান কৰি আছে৷ পশ্চিম বংগৰ কোনো যুৱকে যি পূৰ্বে দুই-তিনি বছৰ চাকৰি বিচাৰি আছিল এতিয়া তেওঁ এজন সফল ব্যৱসায়ী হিচাপে পৰিগণিত হৈছে৷ কেৱল এয়াই নহয় দহ-পোন্ধৰজন লোকক চাকৰিও প্ৰদান কৰিছে৷ ইয়াত তামিলনাডু, পঞ্জাৱ, গোৱাৰ বিদ্যালয়ত শিক্ষাৰ্থীসকলে কম বয়সতেই বিদ্যালয়ৰ টিংকাৰিং লেবত জাৱৰ ব্যৱস্থাপনাৰ দৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয়ত কাম কৰি আছে৷ এনেকুৱা অসংখ্য কাহিনী আছে৷ দেশৰ এনেকুৱা এটা প্ৰান্ত নাই য’ত লোকে নিজৰ সফলতাৰ কাহিনী বৰ্ণনা নকৰিব৷ মই এইটো কথাত সুখী হৈছোঁ এই সমগ্ৰ কাৰ্যসূচীত চৰকাৰৰ সাফল্যতকৈ অধিক জনসাধাৰণৰ সফলতাৰ কথা, দেশৰ শক্তি, নতুন ভাৰতৰ সপোনৰ শক্তি, নতুন ভাৰতৰ সংকল্পৰ শক্তি-ইয়াক মই অনুভৱ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিলোঁ৷ সমাজত কিছুমান এনে লোক আছে যিসকলে নিৰাশাৰ কথা নোকোৱা পৰ্যন্ত, হতাশাৰ কথা নোকোৱা পৰ্যন্ত, অবিশ্বাস উৎপন্নৰ কথা নোকোৱা পৰ্যন্ত, জোৰা লগোৱাৰ পৰিৱৰ্তে ভঙাৰ ৰাস্তা বিচাৰি নোপোৱা পৰ্যন্ত তেওঁলোকে শান্তি নাপায়৷ এনেকুৱা বাতাৱৰণত জনসাধাৰণে যেতিয়া নতুন আশা, নতুশ উদ্দীপনা তথা নিজৰ জীৱনত ঘটা ঘটনাৰ কথা কয় তেতিয়া সেয়া চৰকাৰৰ সাফল্য বুলি ক’ব নোৱাৰি৷ দূৰণিৰ এখন সৰু গাঁৱৰ এজনী সৰু কন্যা যেতিয়া এশ পঁচিশ কোটি দেশবাসীৰ প্ৰেৰণাৰ স্ৰোত হৈ পৰে৷ মোৰ বাবে প্ৰযুক্তিৰ সহায়ত, ভিডিঅ’ ব্ৰীজৰ মাধ্যমেৰে হিতাধিকাৰীসকলৰ সৈতে সময় অতিবাহিত কৰাৰ এই পল বহুত সুখদ, প্ৰেৰণাদায়ী হৈছে আৰু এই কাৰ্য কৰাৰ দ্বাৰা সন্তোষ প্ৰাপ্ত হোৱাৰ লগতে অধিক কাৰ্য কৰাৰ উৎসাহো প্ৰাপ্ত হয়৷ দাৰিদ্ৰতম ব্যক্তিৰ বাবে জীৱন নিৰ্বাহ কৰিবলৈ এক নতুন আনন্দ, এক নতুন প্ৰেৰণা প্ৰাপ্ত হয়৷ মই দেশবাসীৰ প্ৰতি সম্পূৰ্ণ কৃতজ্ঞ৷ ৪০-৪০, ৫০-৫০ লাখ লোক এই ভিডিঅ’ ব্ৰীজৰ কাৰ্যকৰ্মৰ সৈতে জড়িত হৈছে আৰু মোক নতুন কাম কৰিবলৈ শক্তি প্ৰদান কৰিছে৷ মই পুনৰ বাৰ আপোনালোক সকলোকে ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! মই সদায়েই অনুভৱ কৰোঁ, যদি আমাৰ ওচৰে-পাজৰে আপুনি দৃষ্টি নিক্ষেপ কৰে তেন্তে দেখা পাব যে কিব নহয় কিবা এটা ভাল হৈছে৷ ভাল কাম কৰা লোক আছে৷ ভাল কামৰ সুগন্ধ আমি অনুভৱ কৰিব পাৰোঁ৷ কিছুদিন পূৰ্বে এটা কথা মোৰ মনলৈ আহিল আৰু ই এক আচৰিত সংযোগীকৰণ৷ ইয়াত এফালে পেছাদাৰী আৰু অভিযন্তাসকল আছিল আৰু আনটো ফালে খেতিত কাম কৰা, খেতিৰ সৈতে জড়িত কৃষক ভাই-ভনীসকল আছিল৷ এতিয়া আপুনি ভাবিছে যে এয়াতো সম্পূৰ্ণ ভিন্ন ভিন্ন ব্যৱসায়-এওঁলোকৰ মাজত কি সম্বন্ধ? কিন্তু বেংগালুৰুত ঔদ্যোগিক পেছাদাৰীসকল, তথ্য প্ৰযুক্তিৰ অভিযন্তাসকল একেলগে আহি লগ হৈ ‘সমৃদ্ধি ন্যাস’ গঠন কৰিলে আৰু যাতে কৃষকসকলৰ উপাৰ্জন দুগুণ হয় তাৰবাবে ন্যাসক সক্ৰিয় কৰিলে৷ কৃষকসকলৰ সৈতে সংবদ্ধ হ’ল, যোজনা প্ৰস্তুত কৰিলে আৰু কৃষকৰ আয় বৃদ্ধিৰ বাবে সফল প্ৰয়াস কৰি থাকিল৷ খেতিৰ নতুন গুণ শিকোৱাৰ লগতে জৈৱিক কৃষি কিদৰে কৰা যায়, খেতি পথাৰ বিভিন্ন শস্য কিদৰে একেলগে কৰিব পাৰি, এইসমূহৰ বিষয়ে এই পেছাদাৰী, অভিযন্তা, প্ৰযুক্তিবিদসকলে কৃষকসকলক প্ৰশিক্ষণ দিবলৈ ধৰিলে৷ পূৰ্বতে কৃষকসকলে এবিধ শস্যৰ ওপৰতে নিৰ্ভৰ আছিল৷ শস্যও ভাল হোৱা নাছিল আৰু লাভো সিমান হোৱা নাছিল৷ আজি তেওঁলোকে শাক-পাচলি উৎপাদন কৰাই নহয়, উৎপাদিত শাক-পাচলিসমূহৰ ন্যাসৰ জৰিয়তে ভাল দামো পাবলৈ সক্ষম হৈছে৷ খাদ্য শস্য উৎপাদন কৰা কৃষকসকলো ইয়াৰ সৈতে সংবদ্ধ হৈ পৰিছে৷ শস্য উৎপাদনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি মাৰ্কেটিং পৰ্যন্ত এই সম্পূৰ্ণ শৃংখলটোত কৃষকসকলৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছে৷ দ্বিতীয়তে কৃষকসকলৰ অংশীদাৰীত্ব সুনিশ্চিত কৰাৰ এয়া এক প্ৰয়াস৷ শস্য ভাল হওক, তাৰ বাবে ভাল জাতৰ বীজ হও, ইয়াৰ বাবে পৃথক বীজ বেংকৰ সৃষ্টি কৰা হৈছে৷ মহিলাসকলে এই বীজ বেংকৰ কাম চোৱাচিতা কৰে৷ মহিলাসকলো ইয়াত সংবদ্ধ হৈছে৷ মই এই যুৱ দলটোক এই অভিনৱ প্ৰয়াসৰ বাবে বহু শুভকামনা জনাইছোঁ৷ মই সুখী যে এই পেছাদাৰী, অভিযন্তা, প্ৰযুক্তিবিদসকলৰ বিশ্বৰ সৈতে সংযোজিত এই দলটোৱে নিজৰ পৰিক্ষেত্ৰৰ পৰা বাহিৰলৈ ওলাই আহি কৃষকসকলৰ সৈতে জড়িত হৈ, গাঁৱৰ সৈতে জড়িত হৈ আৰু খেতিৰ সৈতে জড়িত হৈ যি পথ গ্ৰহণ কৰিছে, মই পুনৰ বাৰ মোৰ দেশৰ যুৱ প্ৰজন্মৰ তেওঁলোকৰ এই অভিনৱ প্ৰয়োগ, যাক মই কিছু জানো, কিছু নাজানো, কিছুমান লোকে জানিব, কিছুমানে নাজানিব পাৰে কিন্তু নিৰন্তৰ কোটি কোটি লোকে কিবা নহয় কিবা এটা ভাল কাম কৰি আছে, তেওঁলোক সকলোকে মই শুভেচ্ছা যাচিছোঁ৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! জিএছটিৰ এটা বৰ্ষ সম্পূৰ্ণ হ’বলৈ গৈ আছে৷ ‘এক ৰাষ্ট্ৰ, এক কৰ’ৰ যি সপোন দেশবাসীৰ আছিল আজি সেয়া বাস্তৱায়িত হৈছে৷ এক ৰাষ্ট্ৰ, এক কৰৰ নৱজাগৰণ, ইয়াৰ বাবে মই যদি কাৰোবাক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিব লাগে তেন্তে মই ৰাজ্যক ধন্যবাদ জ্ঞাপন কৰিম৷ জিএছটি কো-অপাৰেটিভ ফেডাৰেলিজমৰ এক অনন্য উদাহৰণ, য’ত সকলো ৰাজ্যই লগ হৈ দেশৰ হিতাৰ্থে প্ৰস্তাৱ গ্ৰহণ কৰিলে আৰু তাৰপিছত ইমান ডাঙৰ কৰ নৱজাগৰণ প্ৰণয়ন সম্ভৱ হ’ল৷ এই পৰ্যন্ত জিএছটি পৰিষদৰ ২৭খন সন্মিলন গঠন হৈছে আৰু আমি গৰ্ব কৰিব পাৰোঁ যে ভিন্ন-ভিন্ন ৰাজনৈতিক বিচাৰধাৰাৰ লোক তাত বহে, ভিন্ন ৰাজ্যৰ লোক তালৈ আহে, ভিন্ন ভিন্ন অগ্ৰাধিকাৰৰ ৰাজ্য থাকে তথাপিও জিএছটি পৰিষদত এতিয়ালৈকে যিমানবোৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে এই আটাইবোৰ সৰ্বসহমতিৰ দ্বাৰা গ্ৰহণ কৰা হৈছে৷ জিএছটিৰ পূৰ্বে দেশত ১৭টা ভিন্ন ভিন্ন প্ৰকাৰৰ কৰৰ ব্যৱস্থা আছিল কিন্তু এই ব্যৱস্থাৰ জৰিয়তে এতিয়া দেশত কেৱল এটাই কৰ ব্যৱস্থা আছে৷ জিএছটিৰ সুনীতিৰ প্ৰতীক৷ প্ৰথমে দেশত বহুবাৰ কৰ সংক্ৰান্তীয় ঘটনাৰ বাবে পুলিচীৰাজৰ অভিযোগ উত্থাপিত হৈছিল৷ জিএছটিত পুলিচৰ স্থানত তথ্য-প্ৰযুক্তিয়ে স্থান ল’লে৷ ৰিটাৰ্ণৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ৰিফাণ্ডলৈ সকলো অনলাইন তথ্য প্ৰযুক্তিৰ দ্বাৰা সম্পন্ন হয়৷ জিএছটি অহাৰ ফলত চেক পোষ্ট নোহোৱা হ’ল আৰু মাল-পত্ৰৰ পৰিবহণ ক্ষীপ্ৰ হৈছে, যাৰ দ্বাৰা কেৱল সময় ৰাহি হোৱা ইনহয়, লজিষ্টিক ক্ষেত্ৰতো লাভ হৈছে৷ বোধহয় জিএছটি লবিশ্বৰ সবাতোকৈ বৃহৎ কৰৰ নৱজাগৰণ৷ ভাৰতত ইমান বৃহৎ কৰ নৱজাগৰণৰ সফল এইবাবেই হৈছে কাৰণ দেশৰ জনতাই ইয়াক গ্ৰহণ কৰিচে আৰু জন শক্তিৰ দ্বাৰাই এই জিএছটিৰ সফলতা সুনিশ্চিত হৈছে৷ সাধাৰণতে এয়া ভবা হয় যে ইমান ডাঙৰ নৱজাগৰণ, ইমান ডাঙৰ দেশ, বৃহৎসংখ্যক জনতাৰ মাজত ইয়াক পূৰ্ণ ৰূপত স্থিৰ হোৱালৈ ৫ৰ পৰা ৭ বছৰ সময়ৰ প্ৰয়োজন হয়৷ কিন্তু দেশৰ ন্যায়পৰায়ণ লোকৰ উৎসাহ, দেশৰ ন্যায়পৰায়ণ জনশক্তিৰ সহযোগিতাৰ ফলত ই ভিতৰি ভিতৰি ব্যাপক মাত্ৰাত ব্যৱস্থাৱলী নিজৰ স্থান নিৰ্ধাৰণ কৰিছে, স্থিৰ প্ৰাপ্ত কৰিছে আৰু আৱশ্যকতা অনুসৰি নিজৰ ইনবিল্ট ব্যৱস্থাৰ দ্বাৰা সংশোধনো হৈ আছে৷ এয়া নিজৰ মাজতেই এক বৃহৎ সফলতা আৰু ইয়াক এশ পঁচিশ কোটি দেশবাসীয়ে অৰ্জন কৰিছে৷
মোৰ মৰমৰ দেশবাসীসকল! পুনৰ বাৰ ‘মন কী বাত’ সম্পূৰ্ণ কৰি আপোনালোকক লগ পোৱাৰ, আপোনালোকৰ সৈতে কথা পতাৰ বাবে অনাগত ‘মন কী বাত’লৈ অপেক্ষা কৰি আছোঁ৷
বহু বহু ধন্যবাদ৷
Namaskar. Through ‘Mann Ki Baat’, I once again have been blessed with the opportunity to be face-to-face with you. I am sure you distinctly remember that for the last many months, a naval team comprising six women Commanders was on a voyage. I want to tell you something about the ‘Naavika Saagar Parikrama’. These six illustrious daughters of India circumnavigated the globe for over more than 250 days on board the INSV Tarini, returning home on the 21st of May. The entire country welcomed them with open arms, with high spirits. They traversed a multitude of oceans, many a sea, over a distance of almost twenty two thousand nautical miles. This was a first of its kind event in the entire world. Last Wednesday, I got an opportunity to meet these daughters and listen to their experiences. Once again, I congratulate these daughters and their spirit of adventure for bringing laurels to the country, for raising the glory of the Navy and significantly so, for conveying to the world that India’s daughters are no less. Who does not know of the sense of adventure? If you view the journey of human evolution, you will notice that breakthroughs in progress have taken birth in the womb of some adventure or the other. There is an umbilical link between development and adventure; the resolve to achieve something, the burning desire to do something unparalleled, the sentiment proclaiming “I too can do it”. The number of such people may be miniscule, but they turn out to be sources of inspiration for millions of others, spanning an array of eras. Recently, you must have come across quite a few notable happenings pertaining to mountaineers attempting to scale Mount Everest. For centuries, Everest has been throwing the gauntlet at humankind. And for long, brave hearts have been responding to the challenge.
On the 16th of May, a team comprising five tribal students of an Ashram School in Chandrapur, Maharashtra- Maneesha Dhurve, Pramesh Ale, Umakant Madhavi, Kavidas Katmode and Vikas Soyam- scaled the world’s highest peak. These Ashram School students began training in August, 2017, covering Wardha, Hyderabad, Darjeeling and Leh-Ladakh. These young boys & girls had been selected under ‘Mission Shaurya’. True to its name, they brought glory to the country with their brave deed of conquering the Everest. I congratulate these young friends and members of the school in Chandrapur, from the core of my heart. Just a while ago, 16 year old Shivangi Pathak became the youngest Indian woman to scale Everest from the Nepal side. Heartiest congratulations, Beti Shivangi.
Ajit Bajaj and his daughter became the first ever father-daughter duo to ascend Everest. And it’s not that only the young are climbing Everest. On the 19th of May, Sangeeta Bahal, aged more than 50, scaled the Everest. There are some mountaineers who have shown that apart from possessing skills, they are sensitive too.
A few days ago, under the ‘Clean Ganga Campaign’, a group from the BSF Scaled the Everest and while returning, removed loads of trash littered there and brought it down. This deed is commendable indeed; it also displays their commitment towards cleanliness and the environment. People have been ascending the Everest for years & many have managed to reach the peak successfully. I congratulate these daredevils, especially the daughters from the core of my heart.
My dear countrymen, especially my young friends, just a couple of months ago, when I mentioned ‘Fit India’, I did not think it would draw such a good response; that a large number of people would come forward to support it. When I say ‘Fit India’, I believe that the more we play, the more we will inspire the country to come out & play. People are sharing videos of Fitness Challenge on social media; they are tagging each other to spread the challenge. Everybody is now getting connected with this Fit India Campaign. People from the film fraternity, from the world of Sports, common citizens of the country, members of the armed forces, school teachers or even those toiling in fields and farms, their rising notes are building up a crescendo ‘Hum Fit toh India Fit’… ‘If we are fit, India is fit’. For me, it’s heartwarming that the captain of the Indian Cricket team Virat Kohli ji has included me in his challenge… and I too have accepted his challenge. I believe this is gainful and this kind of a challenge will inspire us to be fit along with others, as well.
My dear countrymen, many a time in ‘Mann Ki Baat’, you must have heard me mention a thing or two about sports & sportspersons. And in the last episode, our heroes of the Commonwealth Games shared with us their ‘Mann Ki Baat’, matters close to their hearts through this programme.
Chhavi Yadav ji, thank you very much for your phone call. It is true that sports & games that were once a part & parcel of every child’s life, in every lane in the neighbourhood, are fading into oblivion. These games used to be a special feature of summer holidays. Sometimes in scorching afternoons; at times after dinner, children used to play with exuberant abandon for hours together, leaving all worries behind. Some games saw the participation of the whole family. Aiming the ball at the crooked column of stone slats- Pitthoo, playing marbles, testing one’s agility in Kho kho, spinning the top, Lattoo, or applying skills in swiftly flicking the tapered- edged wooden peg and hitting it aloft-Gilli-Danda, innumerable games were an inseparable part of each & every child’s life from Kashmir to Kanyakumari, from Kutch to Kamrup. Of course, those games were known by different names, depending on the place. Pitthoo is one such game. Some called it Lagori, at other places it was Satoriya, Saat Pathar, Dikori, Satodiya… one game with many names! Traditional sports and games comprise both varieties… outdoor and indoor as well. The unity, intrinsic to our country’s diversity can be witnessed in these games. A single game is known by distinct names at different places. I am from Gujarat. I known of a game played in Gujarat called Chomal Isto. It is played with cowries or tamarind seeds or dice on an eight by eight square board. It used to be played in almost every state. Known as Chowkabara in Karnataka, Attoo in Madhya Pradesh, Pakidakaali in Kerala, Champal in Maharashtra, Daayaam and Thaayaam in Tamilnadu, Changaa Po in Rajasthan, it had innumerable names. One realizes after playing, despite not knowing the language of a particular state, “Oh! We used to play this game in our state as well!” Who amongst us would not have enjoyed playing Gilli-Danda in our childhood? This is a game that is played across villages and cities. It is also known by different names. In Andhra Pradesh it is called Gotibilla or Karrabilla. In Odisha it’s called Gulibadi and in Maharashtra, Vittidaaloo. Some games are seasonal. There is a season for flying kites. While flying a kite or playing a game, one freely expresses one’s inherent unique qualities. You must have seen many a child, shy by nature, leap up with zest, the moment a game begins. Even children with a seemingly serious countenance start expressing themselves; while playing, the innate child within them comes to the fore. Traditional sports and games are structured in such a manner that along with physical ability, they enhance our logical thinking, concentration, alertness and energy levels. Games are not just games; they teach us values in life, such as, setting targets, building up determination, developing team spirit and fostering mutual co-operation. I recently noticed in a training programme in Business Management, our traditional sports and games being used for improving overall personality development and interpersonal skills. These games are proving to be handy in overall development. And then, there is no prescribed age limit for participating in them. From tiny tots to Grandfather-Grandmother, when we all play these games together then the term ‘Generation Gap’ disappears on its own. At the same time, we also come to know about our culture and traditions. Many games also make us aware about our society, environment and other spheres.
It is a matter of concern, whether these sports & games will fade away to the point of extinction. It will not just be a loss of a game; it will be the loss of the spirit of childhood, something that will exist only in the verses of poetry.
Ye daulat bhi le lo
Ye shohrat bhi le lo
Bhale chheen lo mujhse meri jawani
Magar mujhko lauta do bachpan ka sawan
Wo kagaz ki kashti, wo baarish ka paani
Take away all my riches
Bereave me of all this fame
Snuff out my youth if you so wish
But do return the monsoon that drenched me as a child
The puddles & my paper boats, the magic of my rains.
And we will be forever reduced to listening to this song, hence we must keep our traditional sports alive. It is crucial that today schools, neighbourhoods and youth congregations should come forward and promote these games. Through crowd sourcing we can create a very large archive of our traditional games. The Videos of these games can be shot, outlining the way to play these games along with the mandatory rules and regulations. Animation films can also be made so that our young generations for whom these games played in our streets are something to marvel about, can see, play for themselves and thus bloom.
My dear countrymen, on the 5th of June, our nation, India will officially host the World Environment Day Celebrations. This is a very important achievement for India and it is also an acknowledgement as well as recognition of India's growing leadership in the direction of tackling climate change.
This time the theme is 'Beat Plastic Pollution'. I appeal to all of you, that while trying to understand the importance of this theme, we should all ensure that we do not use low grade polythene and low grade plastics and try to curb the negative impact of plastic pollution on our environment, on our wild life and our health. Let us all visit the World Environment Day website ‘wed-india 2018’ and try to imbibe and inculcate the many interesting suggestions given there into our everyday life.
Whenever we face a torrid summer, or floods, incessant rains or unbearable cold, everybody becomes an expert, analyzing global warming and climate change. But does empty talk bring about any solutions? Being sensitive towards nature, protecting nature, should come naturally to us; these virtues should be embedded in our sanskar.
In the past few weeks, we all witnessed that there were dust storms in the different regions of the country, along with heavy winds and unseasonal heavy rains. There was also loss of life and property. These calamities are basically the result of the change in weather patterns. Our culture, our traditions have never taught us to be at loggerheads with nature.
We have to live in harmony and in synchronicity with nature, we have to stay in touch with nature. Mahatma Gandhi had advocated this wisdom at every step of his life. Today when India speaks of climate justice or plays a major role in the Cop21 and Paris agreements or when we unite the whole world through the medium of International Solar Alliance, they all are rooted in fulfilling that very dream of Mahatma Gandhi.
On this environment day, let all of us give it a good thought as to what can we do to make our planet cleaner and greener? How can we progress in this direction? What innovative things can we do? The rainy season is fast approaching; we can set a target of achieving record plantation of trees this time and not only plant trees but also nurture and maintain the saplings till they grow.
My dear countrymen and especially my young friends, you do remember the 21st of June now; not only you and I, June 21st remains a part of the entire world’s collective consciousness. The 21st of June has been mandated and is celebrated as the International Yoga Day in the entire world and people start preparing for it months in advance. The news being received these days is that there are preparations afoot in the whole world to celebrate 21st June as International Yoga Day.
Yoga for unity and a harmonious society conveys a message that has permeated the world over. Centuries ago, the great Sanskrit Poet Bhartahari had written in his ‘Shataktrayam’.
धैर्यं यस्य पिता क्षमा च जननी शान्तिश्चिरं गेहिनी
सत्यं सूनुरयं दया च भगिनी भ्राता मनः संयमः।
शय्या भूमितलं दिशोSपि वसनं ज्ञानामृतं भोजनं
एते यस्य कुटिम्बिनः वद सखे कस्माद् भयं योगिनः।।
[A man whose father is patience, mother is forgiveness and peace as consort, Truth as his friend, compassion as his sister and restraint for brother as family members and whose bed is the great earth, is clothed by the great sky and whose food is only knowledge. Is indeed a Yogi who won't know any fear.]
This observation expressed centuries ago, straightaway implies that practicing yogic exercises on a regular basis leads to imbibing benefic attributes which stand by our side like relatives and friends. The practice of yoga leads to building up of courage, which always protects us like a father. The practice of yoga leads to germination of a sense of forgiveness in the same manner as a mother has for her children and mental peace becomes our permanent friend. Bhartahari has said that with regular yogic exercise, truth becomes our child, mercy becomes our sister, self restraint our brother, earth turns in to our bed and knowledge satiates our hunger. When so many attributes become one's partner, then that yogi conquers all forms of fear. Once again, I appeal to all the citizens to adopt their legacy of yoga and create a healthy, happy and harmonious nation.
My dear countrymen, today is the 27th of May, the death anniversary of the first Prime Minister of India, Pandit Jawaharlal Nehru ji. I render my pranam to Pandit ji. Memories of this month are also linked with Veer Savarkar. This was the very month, the month of May 1857, when Indians had displayed their strength against the British. In many parts of the country, our youth and farmers demonstrated their bravery whilst standing up against the injustice. It is indeed sad that we kept on calling the events of 1857 only as a rebellion or a soldiers’ mutiny for a very long time.
In fact, May 1857 was not only evaluated as a minor historical incident but was also an attempt to dent our self-respect. It was Veer Savarkar who boldly expostulated by writing that whatever happened in 1857 was not a revolt but was indeed the First War of Independence. Savarkar along with his band of brave hearts celebrated the 50th anniversary of the First War of Independence with great fanfare at India house in London. It is also an amazing coincidence that the month which witnessed the First Struggle for Independence was the month in which Veer Savarkar ji was born. Savarkar ji’s personality was full of special qualities; he was a worshipper of both weapons or shashtra and Knowledge or shaashtras.
Generally Veer Savarkar is renowned for his bravery and his struggle against the British Raj. But besides these sterling qualities, he was also a striking poet and a social reformer who always emphasized on goodwill and unity. A wonderful account about Savarkarji has been given by our dear honorable Atal Bihari Vajpayee Ji. Atal ji had said - Savarkar means brilliance, Savarkar means sacrifice, Savarkar means penance, Savarkar means substance, Savarkar means logic, Savarkar means youth, Savarkar means an arrow, and Savarkar means a Sword! Behold! What an accurate depiction of Savarkar by Atal ji! Savarkar marched along with both poetry and revolution. Besides being a sensitive poet, he was also a courageous revolutionary.
My dear brothers and sisters, I was watching a story on TV about our underprivileged daughters of certain slums in Sikar, Rajasthan. Our daughters, who were forced to sift through garbage and beg from home to home in order to earn a living - today they are learning sewing and stitching clothes to cover the impoverished. This is an example where the daughters are stitching ordinary to good quality clothes for themselves and other families. Along with this, they are undergoing a training course in skill development.
These daughters have become self-reliant today and are living their lives with respect and have become a strong support to their families. I wish all these daughters, brimming with hope and trust, a very bright future. They have demonstrated that if you have the desire to do something and if you are determined towards that goal then success can be achieved despite all odds! And this is not only about Sikar, but in every corner of India, you will witness something akin to this. If you observe in your neighbourhood, then you will witness for yourselves how people overcome the difficulties in their lives!
You must have realized that whenever we go to a tea shop, and enjoy tea there, a discussion with some of the customers automatically ensues. These discussions are also political and social in nature, can be about movies, sports and sportspersons or can focus even on the problems of the country – any problem with probable solutions are discussed at length – but often the problems and their solutions remain limited to such animated discussions only.
But there are some people who go ahead with their work, to bring about a change through their hard work and dedication; they make it a reality. Such is the story of D. Prakash Rao, living in the slums of Cuttack, Orissa, who gave up everything of his in order to adopt and realize the dreams of others! Just yesterday I’ve had the good fortune of meeting D. Prakash Rao.
Shriman D. Prakash Rao has been a tea vendor in the city of Cuttack for the past five decades. A meagre tea vendor; today you will be surprised to know that the lives of more than 70 children are being illuminated through education due to his efforts. He has opened a school named 'Asha Ashvaasan', spending 50% of his income for children living in slums and hutments. He ensures education, health and meals for all the children coming to this school. I congratulate D. Prakash Rao for his hard work, his persistence and for providing a new direction to the lives of those poor children attending his school. He has banished the darkness from their lives. Who amongst us does not know the Vedic shloka 'Tamso Ma Jyotirgamaya'! However, it has been put into practice by D. Prakash Rao. His life is an inspiration to us, our society and the whole country. Your surroundings too must be full of such inspiring happenings. There must be innumerable incidents. Come, let us take positivity forward.
The month of June is so hot that people anxiously wait for the rains, gazing towards the sky for the clouds to appear. People will wait for the moon in a few days from now onwards. Witnessing the moon means that the festival of Eid can be celebrated. After an entire month of fasting during Ramzan, the festival of Eid is a harbinger of celebrations.
I hope and believe that everyone will celebrate Eid with gaiety and fervor and on this occasion children will specially get a grand ‘Eidi’. I hope that the festival of Eid will further strengthen the bonds of harmony in our society. Heartiest felicitations to all of you. My dear countrymen, many thanks to you all. We shall meet once again in another episode of ‘Mann Ki Baat’ next month.
Namaskar
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, নমস্কাৰ৷ যোৱা ৪ এপ্ৰিলৰ পৰা ১৫ এপ্ৰিললৈকে অষ্ট্ৰেলিয়াত একবিংশ কমনৱেলথ ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতা অনুষ্ঠিত হৈ গ’ল৷ ভাৰতৰ উপৰিও বিশ্বৰ ৭০খন দেশে ইয়াত ভাগ ল’লে৷ যেতিয়া ইমানবোৰ দেশৰ হেজাৰ-বিজাৰ খেলুৱৈয়ে অংশগ্ৰহণ কৰিব, উৎসাহ, শক্তি, আবেগ, আশা-আকাংক্ষাৰ ভিৰ হ’ব, কল্পনা কৰকচোন, কেনে সুন্দৰ হ’ব সেই পৰিবেশ! এই সময়ছোৱাত দেশজুৰি মানুহে দৈনিক ভাবিছিল আজি বা কোন কোন খেলুৱৈয়ে পাৰদৰ্শিতা প্ৰদৰ্শন কৰে৷ আমাৰ দেশৰ খেলুৱৈসকলেও দেশবাসীৰ আশা-আকাংক্ষাক সঁহাৰি জনাই যথেষ্ট উন্নত প্ৰদৰ্শন কৰিলে আৰু এটাৰ পিছত আনটো পদক জয় কৰি গ’ল৷ ২৬টা স্বৰ্ণ, ২০টা ৰূপৰ আৰু ২০টা ব্ৰঞ্জৰ পদকেৰে ভাৰতে মুঠ ৬৬টা পদক জয় কৰিলে৷ এই সফলতাই প্ৰত্যেক ভাৰতীয়কে গৰ্বিত কৰিছে৷ খেল শেষ হোৱাৰ পিছত যেতিয়া পদকৰ সৈতে ভাৰতৰ ক্ৰীড়াবিদে শৰীৰত ৰাষ্ট্ৰীয় পতাকা মেৰিয়াই থিয় হয়, ৰাষ্ট্ৰীয় সংগীত ধ্বনি বাজি উঠে, সেই সময়ত সেই দৃশ্য চাই থকা দেশবাসীৰ মনত যি সন্তুষ্টি, গৌৰৱ আৰু সন্মানৰ ভাৱ জাগ্ৰত হয় সি তন-মন জোকাৰি পেলায়৷ সেই ভাৱ ব্যক্ত কৰিবলৈ মোৰ ওচৰত শব্দৰ অভাৱ৷ কিন্তু মই খেলুৱৈসকলৰ পৰা যি শুনিলোঁ, মই আপোনালোকক শুনাও৷ মই খুব গৌৰৱ অনুভৱ কৰোঁ, আপোনালোকৰো গৌৰৱ অনুভৱ হ’ব৷
মই মণিকা বাট্ৰা, যি কমনৱেলথ গেমছত চাৰিটা পদক জয় কৰিছোঁ, দুটা, স্বৰ্ণৰ, এটা ৰূপৰ আৰু এটা ব্ৰঞ্জ৷ মন কী বাতৰ শ্ৰোতাসকলক মই জনাব খোজোঁ, মই অত্যন্ত আনন্দিত যে ভাৰতত টেবুল টেনিছ ইমান জনপ্ৰিয় হৈছে, য’ত মই শ্ৰেষ্ঠতম প্ৰদৰ্শন কৰিছিলোঁ৷ গোটেই জীৱনৰে শ্ৰেষ্ঠ টেবুল টেনিছ খেলিলোঁ৷ মোৰ প্ৰেকটিছৰ বিষয়ে কওঁ৷ মোৰ প্ৰশিক্ষক সন্দীপ ছাৰৰ সৈতে প্ৰেকটিছ কৰিছিলো কমনৱেলথ গেমছৰ পূৰ্বে আৰু আমাৰ কেম্প হৈছিল পৰ্তুগালত৷ মই চৰকাৰক ধন্যবাদ জনাইছোঁ কাৰণ চৰকাৰে আমাক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰেক্ষাপটলৈ পঠিয়াইছে৷ নতুন প্ৰজন্মক এষাৰেই কওঁ, নিৰাশ নহ’বা৷ নিজকে আৱিষ্কাৰ কৰা৷
মই পি গুৰুৰাজ আপোনালোকক জনাব খোজোঁ, যে কমনৱেলথ গেমছত পদক জয় কৰাৰ মোৰ দুৰ্বাৰ হেঁপাহ আছিল৷ মোৰ প্ৰথমবাৰৰ কমনৱেলথ গেমছতে ভাৰতৰ প্ৰথমটো পদক জয় কৰিবলৈ পাই মই অতিশয় আনন্দিত৷ এই পদক মই মোৰ গাঁও কুন্দাপুৰ, মোৰ ৰাজ্য কৰ্ণাটক আৰু মোৰ দেশৰ নামত উৎসৰ্গা কৰিছোঁ৷
মই মীৰাবাই চানু, মই এইবাৰৰ কমনৱেলথ গেমছত ভাৰতৰ বাবে প্ৰথমটো স্বৰ্ণ পদক আনিছিলোঁ, মণিপুৰৰ আৰু দেশৰে এগৰাকী ভাল ক্ৰীড়াবিদ হোৱাৰ স্বপ্ন আছিল মোৰ৷ মই চিনেমাবোৰ চাইছিলোঁ৷ বিশেষকৈ মণিপুৰৰ মোৰ বাইদেউৰ চিনেমাখনে মোক উৎসাহিত কৰিছিল৷ মোৰ নিয়মানুৱৰ্তিতা, একাত্মতা, নিষ্ঠা আৰু কঠোৰ শ্ৰমৰ বলত মই সফল হ’লো৷
কমনৱেলথ গেমছ ভাৰতৰ বাবে কেইবাটাও কাৰণত গুৰুত্বপূৰ্ণ আছিল৷ আপোনালোকে জানেনে? এইবাৰ গেমছলৈ যিমান ভাৰতীয় মল্লযুঁজাৰু গৈছিল, প্ৰত্যেকেই পদক বিজয় কৰিছে৷ মণিকা বাট্ৰাই যিমানটা ক্ৰীড়াত প্ৰতিদ্বন্ধিতা কৰিলে প্ৰত্যেকতে পদক লাভ কৰিলে৷ তেওঁ প্ৰথম ভাৰতীয় মহিলা যি একক টেবুল টেনিছত ভাৰতৰ বাবে স্বৰ্ণ পদক আনিলে৷ ভাৰতে সৰ্বাধিক পদক পালে শ্বুটিঙত৷ পোন্ধৰ বছৰীয়া ভাৰতীয় শ্বুটাৰ অনিশ ভানুৱালা ভাৰতৰ সৰ্বকনিষ্ঠ শ্বুটাৰ৷ শচীন চৌধুৰী পদক বিজয়ী একমাত্ৰ ভাৰতীয় দিব্যাংগ ভাৰত্তোলক৷ এইবাৰ সৰ্বাধিক পদক বিজয় কৰিলে মহিলাই৷ বেডমিণ্টনতো চুড়ান্ত খেলখনত ভাৰতৰেই দুগৰাকী খেলুৱৈ ছাইনা নেহৱাল আৰু পি ভি সিন্ধুৰ মাজত অনুষ্ঠিত হৈছিল৷ দুয়োটা পদক ভাৰতলৈকে আহিল৷ মই উপভোগ কৰি আনন্দিত হ’লো৷ এই ক্ৰীড়া সমাৰোহত ভাগ লোৱা খেলুৱৈসকল দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰৰ পৰা আহিছিল, সৰু সৰু চহৰবোৰৰ পৰা আহিছিল৷ অনেক বাধা-বিঘিনি পাৰ হৈ আজি তেওঁলোকে এই সাফল্য লাভ কৰিছে৷ এই ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকৰ পিতৃ-মাতৃ, অভিভাৱক, শিক্ষক, সংগী ক্ৰীড়াবিদসকল, আটাইৰে অৰিহণা আছে৷ মই এওঁলোক সকলোলৈকে অভিনন্দন জনাইছোঁ৷
মন কী বাতৰ যোৱা অনুষ্ঠানত যোৱাটো খণ্ডত মই ফিট ইণ্ডিয়া গঢ়াৰ আহ্বান জনাইছিলোঁ৷ এই ক্ষেত্ৰত বিশেষকৈ যুৱ সম্প্ৰদায়ৰ যথেষ্ট সঁহাৰি লাভ কৰিছোঁ৷ শচীকান্ত ভোচলে নামৰ এজন ব্যক্তিয়ে ছুইমিং পুলত তেখেতৰ এখন ফটো শ্বেয়াৰ কৰি লিখিছে- দেহেই মোৰ অস্ত্ৰ, পানীয়েই মোৰ উপাদান আৰু সাঁতোৰেই মোৰ জগত৷ ৰুমা দেৱনাথে লিখিছে- প্ৰাতঃভ্ৰমণে মোক সুখী আৰু স্বাস্থ্যৱান কৰি তোলে৷ শাৰীৰিক সক্ষমতাই সুখ আনে আৰু সুখে হাঁহি বিৰিঙায়৷ দেৱনাথে কোৱাৰ দৰে নিঃসন্দেহে সুখী অৱস্থাই হৈছে সক্ষমতা৷ ধাৱল প্ৰজাপতিয়ে নিজৰ ট্ৰেকিং কৰা থকা ফটো দি লিখিছে- মোৰ বাবে ভ্ৰমণৰ ট্ৰেকিঙেই হৈছে ফিট ইণ্ডিয়াৰ মন্ত্ৰ৷ কেইবাজনো বিখ্যাত ব্যক্তিয়ে ফিট ইণ্ডিয়াৰ সৈতে জড়িত হৈ যুৱ সম্প্ৰদায়ক অনুপ্ৰেৰণা দিয়া দেখি আনন্দ পাইছোঁ৷ অভিনেতা অক্ষয় কুমাৰে টুইটাৰত এটা ভিডিঅ’ দিছে, য’ত তেওঁ পিঠি আৰু পেটৰ মাংসপেশী সবল কৰিব পৰা ব্যায়াম কৰি দেখুৱাইছে৷ ফিট ইণ্ডিয়া আন্দোলনত যোগাভ্যাসৰ যথেষ্ট গুৰুত্ব আছে৷ ২১ জুনৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগদিৱসৰ বাবে আপোনাসৱ আটায়েই প্ৰস্তুতি চলাওক৷ আপোনালোকৰ লগতে আপোনাৰ অঞ্চলৰ স্ত্ৰী-পুৰুষ নিৰ্বিশেষে সকলো বয়সৰ লোকক লগত লৈ প্ৰস্তুতি আৰম্ভ কৰক৷ শাৰীৰিক তথা মানসিক স্বাস্থ্যৰ উন্নতিৰ ক্ষেত্ৰত যোগৰ গুৰুত্ব সম্পৰ্কে আজি বিশ্বত বা ভাৰতত নতুনকৈ ক’বলগীয়া একো নাই৷ এই ক্ষেত্ৰত এটা এনিমেটেড ভিডিঅ’ যথেষ্ট জনপ্ৰিয় হৈছে৷ এই এনিমেচন কৰা লোকসকলক মই অভিনন্দন জনাইছোঁ৷
যুৱ বন্ধুসকল, আপোনালোকে নিশ্চয় পৰীক্ষাৰ পৰা আজৰি পাই বন্ধৰ দিন কেনেকৈ কটাব সেই কথা চিন্তা কৰি আছে৷ কোনোৱে কোনোৱে নতুন বিষয় শিকাৰো আগ্ৰহ কৰিছে নিশ্চয়৷ এই ক্ষেত্ৰত আপোনালোকক আন এটি নিমন্ত্ৰণ জনাইছোঁ, ভাৰত চৰকাৰৰ ক্ৰীড়া, মানৱ সম্পদ বিকাশ আৰু কল্যাণ আৰু খোৱা পানী এই তিনিটা মন্ত্ৰালয়ৰ সহযোগত স্বচ্ছ ভাৰত ছামাৰ ইণ্টাৰ্ণশ্বিপ ২০১৮ আৰম্ভ কৰা হৈছে৷ মহাবিদ্যালয়ৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰী, এনচিচি, এনএছএছ আদিত জড়িত যুৱকসকলে ইয়াত ভাগ লৈ সমাজৰ উপকাৰ সাধন কৰিব পাৰিব৷ এই ইণ্টাৰ্ণশ্বিপ কৰা সকলক ইউজিচিয়ে ক্ৰেডিট পইণ্ট দিয়াৰ ব্যৱস্থা কৰিছে৷ অন্যান্য পুৰস্কাৰৰো ব্যৱস্থা আছে৷ আপোনালোকে মাই গভ ৱেৱছাইটৰ জৰিয়তে ইয়াত যোগদান কৰিব পাৰিব৷ মই আশা কৰিছোঁ ইয়াৰ জৰিয়তে আমাৰ যুৱ সম্প্ৰদায়ে স্বচ্ছ ভাৰত অভিযানক আৰু অলপ আগুৱাই নিব৷ আপোনালোকৰ অভিজ্ঞতা ফটো, ভিডিঅ’ আজিৰ জৰিয়তে মোলৈ পঠিয়াওক৷ ছুটিৰ দিনকেইটাত এক নতুন ধৰণৰ অভিজ্ঞতাৰ সোৱাদ লওক৷ আপোনাসৱৰ প্ৰয়াসৰ বিষয়ে জানিবলৈ মই বৰ ইচ্ছুক৷ আপোনালোকৰ মতামত আমালৈ পঠিয়াওক৷ কাহিনী প্ৰেৰণ কৰক, ভিডিঅ’ প্ৰেৰণ কৰক৷ এক নতুন অনুভৱৰ বাবে এই বন্ধৰ সময়খিনি কিবা এটা শিকাৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰক৷
প্ৰিয় দেশবাসী, সময় পালেই মই দূৰদৰ্শনত গুড নিউজ ইণ্ডিয়া নামৰ অনুষ্ঠানটি চাওঁ৷ লগতে মই দেশবাসীকো অনুৰোধ কৰোঁ গুড নিউজ ইণ্ডিয়া অনুষ্ঠানটি আমি চাব লাগে৷ এই অনুষ্ঠানৰ জৰিয়তে আমাৰ দেশৰ চুকে-কোণে হৈ থকা ভাল খবৰ, আৰু এই ভাল কামৰ সৈতে জড়িত হৈ থকা ব্যক্তিৰ বিষয়ে আমি জানিব পাৰোঁহক৷
মই বিগত সপ্তাহত দেখিছিলোঁ, যে দিল্লীৰ বহুতো যুৱক দুখীয়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ শিক্ষাদানৰ বাবে নিঃস্বাৰ্থভাৱে জড়িত হৈ পৰিছে৷ এই যুৱকসকলে দিল্লীৰ পদপথত বাস কৰা অথবা অস্থায়ী জুপৰীত বাস কৰা শিশুসকলৰ শিক্ষাৰ বাবে এক অভিযান আৰম্ভ কৰিছে৷ আৰম্ভণিতে ৰাস্তাত ভিক্ষা বিচৰা, বা সৰু-সুৰা কাম কৰা শিশুৰ অৱস্থাই তেওঁলোকক এনেদৰে আলোড়িত কৰিলে যে তেওঁলোকে এনেধৰণৰ ৰচনাত্মক কামৰ ভিতৰত সোমাই পৰিল৷ দিল্লীৰ গীতা ক’লনীৰ ওচৰৰ জুপুৰীত বাস কৰা পোন্ধৰ গৰাকী শিশুৰে আৰম্ভ কৰা এই অভিযানে আজি বাৰটা স্থানৰ দুহেজাৰ শিশুক সামৰি লৈছে৷ এই অভিযানৰ সৈতে জড়িত যুৱক-যুৱতীসকলক শিক্ষকসকলে নিজস্ব ব্যস্ত দিনপঞ্জীৰ পৰা দুঘণ্টা সময় উলিয়াই এই সমাজ সংশোধনৰ কামৰ সৈতে জড়িত হৈ পৰিছে৷
ভাই-ভনীসকল, এনেদৰে উত্তৰাখণ্ডৰ পৰ্বতীয়া অঞ্চলৰ কিছু কৃষক সমগ্ৰ দেশৰ কৃষকসকলৰ বাবে প্ৰেৰণাৰ উৎস হৈ পৰিছে৷ তেওঁলোকে সংগঠিত প্ৰয়াসেৰে কেৱল নিজৰেই নহয়, নিজৰ অঞ্চলৰো ভাগ্য সলনি কৰিছে৷ উত্তৰাখণ্ডৰ বাগেশ্বৰত প্ৰধানতঃ ছোলাই, গমধান আদিৰ খেতি কৰা হয়৷ পাহাৰীয়া অঞ্চল হোৱা বাবে সেই অঞ্চলৰ কৃষকসকলে উচিত মূল্য নাপাইছিল৷ কিন্তু কপকোট অঞ্চলৰ কৃষকসকলে এই শস্য পোনে পোনে বজাৰত বিক্ৰী কৰি লোকচান হোৱাৰ পৰিৱৰ্তে অধিক মূল্য লাভ কৰাৰ পথ মুকলি কৰে৷ তেওঁলোকে কৰিলে কি, সেই উৎপাদিত শস্যৰ পৰা বিস্কুট প্ৰস্তুত কৰা আৰম্ভ কৰি সেই বিস্কুট বিক্ৰী কৰিলে৷ সেই অঞ্চলত আইৰণৰ প্ৰয়োজনীয়তা সম্পৰ্কত এটা ধাৰণা আছে আৰু লৌহ পদাৰ্থসমৃদ্ধ এই বিস্কুট গৰ্ভৱতী মহিলাৰ বাবেও উপযোগী৷ এই কথা তেওঁলোকে জানে৷ এই কৃষকসকলে মুনাৰ গাঁৱত এক সমবায় ব্যৱস্থা গঠন কৰি বিস্কুট নিৰ্মাণৰ কাৰখানা স্থাপন কৰিছে৷ কৃষকসকলৰ সাহস দেখি প্ৰশাসনেও ইয়াক ৰাষ্ট্ৰীয় জীৱিকা অভিযানৰ সৈতে জড়িত কৰিছে৷ এই বিস্কুট বৰ্তমান বাগেশ্বৰ জিলাৰ প্ৰায় ৫০খন অংগনৱাড়ী কেন্দ্ৰতেই নহয়, আলমোড়া আৰু কৌছানীলৈও পঠিওৱাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে৷ কৃষকসকলৰ কষ্টৰ বাবেই সংস্থাৰ বাৰ্ষিক আয় দহৰ পৰা পোন্ধৰ লাখ টকা বৃদ্ধি পাইছে৷ আৰু ৯০০ত কৈও অধিক পৰিয়ালৰ বাবে সংস্থাপনৰ বাট মুকলি হৈছে৷ ফলত জিলাসমূহৰ পৰা হোৱা প্ৰব্ৰজন কমি গৈছে৷
প্ৰিয় দেশবাসী, আমি শুনো যে ভৱিষ্যতে পৃথিৱীত পানীক লৈয়ে যুদ্ধ হ’ব৷ প্ৰত্যেকেই এই কথা কয়৷ কিন্তু আমাৰ দায়িত্ব নাই নে বাৰু? এনে নালাগেনে বাৰু যে জল সংৰক্ষণ সামাজিক দায়িত্ব হোৱা উচিত৷ প্ৰতিজন ব্যক্তিৰেই দায়িত্ব হোৱা উচিত৷ বৰষুণৰ প্ৰতি টোপাল পানী আমি কিদৰে সংৰক্ষণ কৰিম এই কথা আমি জনা উচিত৷ আৰু সেইমতে কামত আগবঢ়াও উচিত৷ আমি সকলোৱে জানো যে আমি প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ অন্তৰত জল সংৰক্ষণ কোনো নতুন বিষয় নহয়, কিতাপৰ বিষয় নহয়, ভাষাৰ বিষয় নহয়৷ অতীজৰে পৰা আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলে এয়া প্ৰমাণ কৰি আহিছে যে পানীৰ প্ৰতিটো টোপাল কিদৰে সংৰক্ষণ কৰিব পাৰি৷ এই সম্পৰ্কত তেওঁলোক নতুন নতুন উপায় উদ্ভাৱনৰ দিশত আগবাঢ়িছিল৷ প্ৰতিটোপাল পানীৰ মাহাত্মক তেওঁলোকে স্বীকৃতি দিছে৷ তেওঁলোকে এনেধৰণৰ নতুন নতুন উপায় উদ্ভাৱন কৰিছে যে প্ৰতি টোপাল পানীক কিদৰে সংৰক্ষণ কৰিব পাৰি৷ তামিলনাডুৰ কিছুমান মন্দিৰত জলসিঞ্চন, জন সংৰক্ষণ আৰু খৰাং নিয়ন্ত্ৰণ আদিৰ বিষয়ে মন্দিৰৰ বৃহৎ শিলাখণ্ডত খোদিত কৰা আছে৷ মনাৰকোবিল, চিৰান মহাদেৱী, কোবিলপট্টী বা পুডুকোট্টইত এনে শিলালেখ আছে৷ আজিও বিভিন্ন পুখুৰী, কুঁৱা পৰ্যটনথলী হিচাপে পৰিচিত৷ কিন্তু এয়া পাহৰিব নালাগিব এয়া জল সংৰক্ষণৰ বাবে আমাৰ পূৰ্বপুৰুষসকলৰ অভিযানৰ সাক্ষী৷ গুজৰাটৰ ওদালাজ আৰু পাটন কী ৰাণী এয়া ইউনেস্ক’ৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰ৷ এক প্ৰকাৰ এই পুখুৰী এটা জলমন্দিৰেই৷ আপুনি যদি ৰাজস্থানলৈ যায় তেনেহ’লে আপুনি যোধপুৰৰ চান্দ বাউৰীলৈ নিশ্চয় যাব৷ এয়া ভাৰতৰ সবাতোকৈ ডাঙৰ আৰু ধুনীয়া পুখুৰীবোৰৰ মাজৰ এটা৷ মন কৰিবলগীয়া কথাটো হ’ল পুখুৰীটো এনে এক স্থানত আছে য’ত আকৌ পানীৰ অভাৱ৷ এপ্ৰিল, মে’, জুন, জুলাই এই সময়ছোৱা বৰষাৰ পানী সংগ্ৰহৰ উত্তম সময়৷ যদি আমি আগতীয়াকৈ এই ব্যৱস্থা কৰোঁ তেনেহ’লে আমি অধিক সুফল লাভ কৰিম৷ মনৰেগাৰ বাজেটেও এই জল সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট সহায়ক৷ বিগত তিনিটা বৰ্ষত জল সংৰক্ষণ আৰু জল প্ৰৱন্ধনৰ দিশত প্ৰতিজনেই নিজ নিজ ধৰণে প্ৰয়াস কৰিছে৷ প্ৰতিবছৰে মনৰেগা বাজেটৰ বাহিৰত জল সংৰক্ষণ আৰু জল প্ৰৱন্ধনৰ বাবে ৩২ হাজাৰ কোটি টকা খৰচ কৰা হৈছে৷ ২০১৭-১৮ বৰ্ষৰ কথা যদি কওঁ, এইটো বছৰত মুঠ ৬৪ হাজাৰ কোটি টকাৰ ৫৫ শতাংশ অৰ্থাৎ প্ৰায় ৩৫ হাজাৰ কোটি টকা জল সংৰক্ষণৰ নিচিনা কামতেই ব্যয় কৰা হৈছে৷ বিগত তিনিটা বছৰত জল সংৰক্ষণ আৰু জল প্ৰৱন্ধনৰ কৌশলৰ মাধ্যমেৰে প্ৰায় ১৫০ লাখ হেক্টৰ কৃষিভূমি ব্যাপক মাত্ৰাত লাভান্বিত হৈছে৷ জল সংৰক্ষণ আৰু প্ৰৱন্ধনৰ বাবে মনৰেগা আঁচনিৰ জৰিয়তে ভাৰত চৰকাৰে আগবঢ়োৱা ধনৰাশিৰ জৰিয়তে বহু লোক ভালদৰেই উপকৃত হৈছে৷ কেৰেলাৰ কুট্টুমপেৰুৰ নদীত মনৰেগাৰ কাম কৰা ৭ হাজাৰ লোকে ৭০ দিন ধৰি কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰি মৃত নদীখনক পুনৰুজ্জীৱিত কৰিলে৷ গংগা আৰু যমুনা নদীৰ পানীৰে পৰিপূৰ্ণ কিন্তু উত্তৰ প্ৰদেশত এনেকুৱা কিছুমান এলেকা আছে য’ত আকৌ পানীৰ অভাৱ৷ যেনে ফটেহপুৰ জিলাৰ চচুৰ খদেৰী নামৰ দুখন সৰু নদী একেবাৰেই শুকাই গৈছে৷ জিলা প্ৰশাসনে মনৰেগা আঁচনিৰ জৰিয়তে জল সংৰক্ষণ আৰু মাটিৰ কাম কৰি কাৰ্যটো সম্পাদন কৰিলে৷ প্ৰায় ৪০-৪৫খন গাঁৱৰ লোকৰ সহায়ত শুকাই যোৱা নদীদুখন পুনৰুজ্জীৱিত কৰি তুলিলে৷ পশুৱেই হওক, পক্ষীয়েই হওক, খেতিয়কেই হওক, কৃষিভূমিয়েই হওক, গাঁও হওক সকলোৰে বাবে এয়া এক আশীৰ্বাদ৷ মই কওঁ যে পুনৰ এবাৰ এপ্ৰিল, মে’, জুন, জুলাই মাহ আমাৰ সন্মুখলৈ আহি আছে৷ জল সঞ্চয় আৰু জল সংৰক্ষণৰ বাবেও আমি কিছু কাম কৰিব লাগে৷ আহক আমিও আঁচনি ৰূপায়ণ কৰি কিবা এটা কৰি দেখুৱাও৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, যেতিয়া মন কী বাত হয়, মোলৈ চাৰিওফালৰ পৰা বাৰ্তা আহে, চিঠি আহে, ফোনো আহে৷ পশ্চিম বংগৰ উত্তৰ চৌবিশ পৰগণা জিলাৰ দেৱীতোলা গাঁৱৰ অয়ন কুমাৰ বেনাৰ্জীয়ে মাই গভত লিখিছে আমি প্ৰতি বছৰে ৰবীন্দ্ৰ জয়ন্তী পালন কৰোঁ কিন্তু ৰবীন্দ্ৰ নাথৰ শান্তি, সৌন্দৰ্য আৰু সততা-নিষ্ঠাৰে ভৰা জীৱনৰ আদৰ্শৰ বিষয়ে কেইজনে জানে? অনুগ্ৰহ কৰি আপুনি মন কী বাত অনুষ্ঠানত এই বিষয়ে চৰ্চা কৰিব যাতে মানুহে এই বিষয়ে জানিব পাৰে৷
মই অয়ন মহোদয়ক ধন্যবাদ জনাইছোঁ যে আপুনি মন কী বাতৰ সমূহ শ্ৰোতাৰ মনোযোগ আকৰ্ষণ কৰিছে৷ গুৰুদেৱ ঠাকুৰৰ আছিল জ্ঞান আৰু বিবেকপূৰ্ণ ব্যক্তিত্ব৷ নিজৰ লেখনীত তেওঁ তাৰ অবিনশ্বৰতাৰ চাপ ৰাখি থৈ গৈছে৷ ৰবীন্দ্ৰনাথৰ আছিল এক প্ৰতিভাশালী, বহুদৰ্শী ব্যক্তিত্ব৷ কিন্তু তেওঁৰ অন্তৰ্নিহিত শিক্ষকৰ আত্মাই আমাক সৰ্বদা স্পৰ্শ কৰে৷ গীতাঞ্জলীত তেওঁ লিখিছে, He, who has the knowledge has the responsibility to impart it to the students. অৰ্থাৎ যাৰ জ্ঞান আছে তেওঁৰ এয়া দায়িত্ব সেই জ্ঞান পিপাসুসকলক বিলাব লাগে৷
মই বাংলা ভাষা নাজানো৷ কিন্তু সৰুকালত মোৰ খুব সোনকালে শোৱাপাটীৰ পৰা শুই উঠাৰ অভ্যাস আছিল আৰু পূব হিন্দুস্তানত ৰেডিঅ’ৰ পুৱাৰ অনুষ্ঠান আগতে আৰম্ভ হৈছিল আৰু পশ্চিম ভাৰতত কিছু পলমকৈ আৰম্ভ হৈছিল৷ মোৰ ধাৰণা পুৱা চাৰে পাঁচ বজাত ৰবীন্দ্ৰ সংগীত আৰম্ভ হৈছিল ৰেডিঅ’ত আৰু শুনাটো মোৰ অভ্যাস আছিল৷ ভাষা নাজানিছিলো কিন্তু ৰবীন্দ্ৰ সংগীত শুনাটো মোৰ অভ্যাসত পৰিণত হৈছিল৷ যেতিয়া আনন্দলোক আৰু আগুনেৰ পৰশমণি এই কবিতাবোৰ পঢ়ো বা শুনো, মনটো প্ৰফুল্লিত হৈ পৰে, জাগ্ৰত হৈ উঠে৷ আপোনালোককো ৰবীন্দ্ৰ সংগীতে কিম্বা তেওঁৰ কবিতাই প্ৰভাৱিত কৰিছে৷ কবিগুৰুলৈ মই মোৰ আন্তৰিক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি যাচিছোঁ৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, আৰু কেইদিনৰ মানৰ পিছতে পবিত্ৰ ৰমজান মাহ আৰম্ভ হ’ব৷ বিশ্বজুৰি ৰমজান মাহ সম্পূৰ্ণ শ্ৰদ্ধা আৰু সন্মানেৰে পালন কৰা হয়৷ ৰোজাৰ সাৰ্বজনীন বৈশিষ্ট এয়ে যেতিয়া এজন লোকে সম্পূৰ্ণ উপবাসে থাকে তেতিয়া তেওঁ অন্য ভোকাতুৰজনৰ অৱস্থা উপলব্ধি কৰিব পাৰে৷ যেতিয়া তেওঁ তৃষ্ণাতুৰ হৈ থাকে অন্য তৃষ্ণাতুৰ মৰ্ম উপলব্ধি কৰিবলৈ সক্ষম হৈ পৰে৷ পয়গম্বৰ মহম্মদৰ শিক্ষা আৰু তেওঁৰ বাণীক সাৰোগত কৰাৰ এয়া এক সুযোগ৷ তেওঁৰ জীৱনৰ পৰা সমতা আৰু ভাতৃত্ববোধৰ আদৰ্শৰ পথ অনুসৰণ কৰাটো আমাৰ কৰ্তব্য আৰু দায়িত্ব৷ এবাৰ এজন লোকে পয়গম্বৰক সুধিলে যে ইছলাম ধৰ্মত সবাতোকৈ পবিত্ৰ কৰ্মটো কি? পয়গম্বৰ মহম্মদে ক’লে, কোনো দৰিদ্ৰ বা ভোকাতুৰজনক খুওৱা আৰু সকলোৰে সৈতে সদভাৱপূৰ্ণ ব্যৱহাৰ কৰা, লাগিলে তেওঁ অপৰিচিতই হওক, সেইটোৱেই হৈছে সবাতোকৈ পবিত্ৰ কৰ্তব্য৷ মহম্মদে জ্ঞান আৰু কৰুণাক বিশ্বাস কৰিছিল৷ কোনো ক্ষেত্ৰতেই তেখেত অহংকাৰী নাছিল৷ তেখেতে কৈছিল যে অহংকাৰে জ্ঞানক পৰাজিত কৰে৷ তেখেতে কৈছিল যদি আপোনাৰ ওচৰত প্ৰয়োজনতকৈ অধিক বস্তু থাকে তেন্তে সেয়া আপুনি অভাৱীজনক দান কৰক৷ আৰু এইকাৰণেই ৰমজান মাহত দানৰ গুৰুত্ব অপৰিসীম৷ এই পবিত্ৰ মাহত ৰাইজে অভাৱী আৰু দৰিদ্ৰজনক দান কৰে, কোনো লোকে ধন সম্পদেৰে চহকী হ’ব নোৱাৰে, কেৱল তেওঁ পবিত্ৰ আত্মাৰ বলতহে ঐশ্বৰ্যবান হ’ব পাৰে৷ মই সমূহ দেশবাসীলৈ পবিত্ৰ ৰমজান মাহৰ ওলগ জনাইছোঁ আৰু আশা কৰিছোঁ, শান্তি আৰু সদভাৱনাৰে সকলোৱে জীৱন-যাপন কৰি মহম্মদৰ বাণীসমূহ পালন কৰক৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, প্ৰত্যেক ভাৰতীয়ৰ বাবে বুদ্ধ পূৰ্ণিমা হৈছে এক বিশেষ দিৱস৷ আমি গৰ্ব অনুভৱ কৰা উচিত যে ভাৰতবৰ্ষ কৰুণা, সেৱা আৰু ত্যাদৰ বাৰ্তাবাহক৷ ভাৰত ভগবান বুদ্ধৰ দেশ৷ যি বিশ্বৰ লাখ লাখ লোকৰ পথ প্ৰদৰ্শক৷ বুদ্ধ পূৰ্ণিমাই আমাক ভগৱান বুদ্ধক সোঁৱৰাই দিয়াৰ লগতে তেওঁৰ পথ অনুসৰণ কৰি আগবঢ়াৰ বাবে অনুস্মৰণ কৰায়৷ ভগবান বুদ্ধ মমতা আৰু শান্তি আৰু সদভাৱ আৰু ভাতৃত্ববোধৰ প্ৰেৰণাস্ৰোত৷ এই মানৱীয় প্ৰমূল্যসমূহৰ প্ৰয়োজনীয়তা আজিৰ বিশ্বত সৰ্বাধিক৷ বাবা চাহেব আম্বেদকাৰেও সজোৰে কৈছিল যে তেওঁৰ সমাজ দৰ্শনৰ প্ৰেৰণা হ’ল ভগবান বুদ্ধ৷ তেওঁ কৈছিল, ‘মোৰ সমাজ দৰ্শন, স্বাধীনতা, সমতা আৰু ভাতৃত্ববোধৰে প্ৰোজ্বল মোৰ দৰ্শনৰ মূল ভেঁটিত বিদ্যমান৷ ৰাজনীতি বিজ্ঞানত নহয়, মই এইসমূহ গুৰু বুদ্ধৰ পৰা গ্ৰহণ কৰিছোঁ৷’
সংবিধানৰ মাধ্যমেৰে বাবা চাহেবে দলিত, পীড়িত, শোষিত আৰু বঞ্চিত আদি অৱহেলিত লোকসকলক শক্তিশালী কৰি তুলিছিল৷ কৰুণাৰ ইয়াতকৈ ডাঙৰ উদাহৰণ আৰু একো নাই৷ মানৱৰ দুখ কষ্ট আৰু কৰুণাৰ যি ভাৱ, ইয়েই হ’ল ভগবান বুদ্ধৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ গুণ৷ বৌদ্ধ ভিক্ষুসকলে বিভিন্ন দেশ ভ্ৰমণ কৰাৰ কালত ভগবান বুদ্ধৰ এই মহান গুণাৱলী প্ৰচাৰ কৰে৷ অনাদিকাল জুৰি তেওঁলোকে এই কাম কৰি আহিছে৷ সমগ্ৰ এছিয়া মহাদেশত ভগবান বুদ্ধৰ এই শিকনিসমূহ আমি উত্তৰাধিকাৰীসূত্ৰে লাভ কৰিছোঁ৷ চীন, জাপান, কোৰিয়া, থাইলেণ্ড, কম্বোডিয়া, ম্যানমাৰ আদি দেশ ভগবান বুদ্ধৰ শিকনিৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতঃভাৱে জড়িত হৈ আছে৷ সেয়েহে আমি বৌদ্ধিষ্ট টুৰিজিম অৰ্থাৎ বৌদ্ধৰ পৰ্যটন বিকশিত কৰিবলৈ আন্তঃগাঁথনি তৈয়াৰ কৰিছোঁ৷ এই কাৰ্যই দক্ষিণ পূব এছিয়াৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থানসমূহৰ সৈতে ভাৰতৰ বৌদ্ধস্থলীসমূহৰ যোগাযোগ ঘটাব৷ ভাৰত চৰকাৰে কেইবাটাও বৌদ্ধ মন্দিৰৰ পুনৰুদ্ধাৰ কৰা কথাটোৱে মোক আনন্দ দিছে৷ ইয়াৰ ভিতৰত ম্যানমাৰৰ কেইবা শতিকা পুৰণি বৈভৱশালী আনন্দ মন্দিৰো সন্নিৱিষ্ট হৈ আছে৷ বৰ্তমান বিশ্বৰ সকলো ঠাইতে সংঘৰ্ষ আৰু মানুহৰ পীড়া, দুখ-কষ্ট আদি দেখিবলৈ পোৱা যায়৷ ভগবান বুদ্ধৰ শিকনিয়ে ঘৃণাক দয়ালৈ পৰিৱৰ্তিত কৰাৰ পথ দেখুৱায়৷ ভগবান বুদ্ধৰ প্ৰতি শ্ৰদ্ধাশীল, কৰুণাৰ সিদ্ধান্তত আস্থাশীল, বিশ্বব্যাপী থকা বুদ্ধৰ অনুগামীসকলক বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ মংগলময়ী শ্ৰদ্ধা জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷ ভগবান বুদ্ধৰ ওচৰত সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবেই মই আশীৰ্বাদ ভিক্ষা কৰিছোঁ যাতে তেওঁৰ শিকনিৰ আধাৰত শান্তিময়, কৰুণাৰে ভৰা এখন বিশ্ব আমি নিৰ্মাণ কৰিব পাৰোঁহক৷ ভগবান বুদ্ধক স্মৰণ কৰাৰ এই মুহূৰ্তত আপোনালোকৰ নিশ্চয় লাফিং বুদ্ধৰ মূৰ্তিটোলৈ মন পৰিছে৷ লাফিং বুদ্ধ হ’ল সৌভাগ্যৰ প্ৰতীক৷ কিন্তু অতি কম সংখ্যক লোকেহে এই কথা জানে যে স্মাইলিং বুদ্ধৰ ভাৰতৰ প্ৰতিৰক্ষা ইতিহাসৰ সৈতে এক সম্পৰ্ক আছে৷ আপোনাসৱে নিশ্চয় ভাবিছে এয়া কেনেকুৱা সম্পৰ্ক? আজিৰ পৰা প্ৰায় কুৰি বছৰ পূৰ্বে ১৯৯৮ চনৰ ১১ মে’ৰ দিনা ভাৰতৰ তেতিয়াৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী অটল বিহাৰী বাজপেয়ী মহোদয়ে ৰাষ্ট্ৰক সম্বোধি এক ভাষণ প্ৰদান কৰিছিল৷ তেওঁৰ সেই ভাষণে সমগ্ৰ ৰাষ্ট্ৰক গৌৰৱ, পৰাক্ৰম আৰু আনন্দৰ ক্ষণেৰে উপচাই পেলাইছিল৷ বিশ্বব্যাপী থকা ভাৰতীয়সকলৰ মনত নতুন আত্ম প্ৰত্যয় জগাই তুলিছিল৷ সেইদিনা আছিল বুদ্ধ পূৰ্ণিমা৷ ১৯৯৮ চনত সেই ১১ মে’ৰ দিনা ৰাজস্থানৰ পোখৰাণত ভাৰতে পাৰমাণৱিক পৰীক্ষা সম্পন্ন কৰিছিল৷ আজি কুৰি বছৰ আগেয়ে ভগবান বুদ্ধৰ আশীৰ্বাদধন্য হৈ বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ দিনা এই পৰীক্ষা কৰা হৈছিল৷ এক সফল পৰীক্ষাৰ দ্বাৰা বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ জগতখনত ভাৰতে নিজৰ শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰিছিল৷ সেই দিনটো ভাৰতৰ ইতিহাসত ভাৰতীয় প্ৰতিৰক্ষা শক্তিৰ প্ৰদৰ্শনৰ দিনৰূপে আমি অভিহিত কৰিব পাৰোঁ৷ শান্তিৰ বাবে আভ্যন্তৰীণ শক্তিৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বিষয়ে ভগবান বুদ্ধই বিশ্ববাসীক পথ প্ৰদৰ্শন কৰি থৈ গ’ল৷ এখন দেশৰ ৰূপত যেতিয়া আপোনালোকে শক্তিশালী হৈ থাকিব পাৰে, শান্তিৰ বাবেও আপোনালোকে একগোট হৈ থাকিব পাৰে৷ ১৯৯৮ চনৰ মে’ মাহটো পাৰমাণৱিক পৰীক্ষাৰ বাবে কেৱল গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয়, বৰং এই পৰীক্ষণ যিদৰে সম্পন্ন কৰা হ’ল সেই কথাটোহে গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ এই কাৰ্যই সমগ্ৰ বিশ্বকে দেখুৱালে যে ভাৰত হৈছে বিজ্ঞানীৰ দেশ, উপযুক্ত নেতৃত্বৰ সহায়েৰে ভাৰতে তিনিটা নতুন লক্ষ্য আৰু উচ্চতা পাবলৈ সক্ষম হ’ল৷ অটল বিহাৰী বাজপেয়ীৰ মন্ত্ৰ আছিল ‘জয় জোৱান, জয় কিষাণ, জয় বিজ্ঞান’৷ আমি আজি ১১ মে’ৰ দিনটো উদযাপিত কৰিবলৈ গৈ থকাৰ সময়ত অটল বিহাৰী বাজপেয়ী মহোদয়ৰ জয় বিজ্ঞান মন্ত্ৰফাঁকিকে সাৰোগত কৰি লৈ এখন আধুনিক ভাৰত, এখন শক্তিশালী ভাৰত, এখন সমৰ্থবান ভাৰত নিৰ্মাণৰ হকে দেশৰ যুৱচামে সংকল্প গ্ৰহণ কৰা উচিত৷ নিজৰ সামৰ্থক ভাৰতৰ সামৰ্থৰ অংশ কৰি লওক৷ অটল বিহাৰী বাজপেয়ী মহোদয়ে সূচনা কৰা যাত্ৰাক আগুৱাই নি আমিও মনত এক নতুন আনন্দ, এক নতুন সন্তোষ লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হ’ম৷
মোৰ প্ৰিয় দেশবাসী, মন কী বাতত পুনৰ লগ পাম৷ আৰু তেতিয়া কথা হ’ম৷ অশেষ ধন্যবাদ৷
মোৰ শ্ৰদ্ধাৰ দেশবাসী,
আজি পবিত্ৰ ৰাম নৱমী। ৰাম নৱমীৰ এই পবিত্র দিনটোত দেশবাসীক বহুত বহুত শুভেচ্ছা জনাইছো। শ্ৰদ্ধাৰ বাপুজীৰ জীৱনত ৰাম নামৰ মাহাত্ম্য কিমান আছিল, তাক আমি তেওঁৰ জীৱনৰ প্রতিটো মুহূর্ততে দেখি আহিছো। যোৱা ২৬ জানুৱাৰীৰ কাৰ্যসূচীত আছিয়ানৰ সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ প্রতিনিধিসকলে ভাগ লৈছিল আৰু তেওঁলোকে লগত বিভিন্ন সাংস্কৃতিক দলো আনিছিল। অতি গৌৰৱৰ বিষয় এই যে তেওঁলোকৰ অধিকাংশ দেশেই আমাৰ সন্মুখত ‘ৰামায়ণ’কে উপস্থাপন কৰিছিল। অর্থাৎ কেৱল ভাৰতেই নহয়, পৃথিৱীৰ এই ভূখণ্ডত আছিয়ানৰ সদস্যভূক্ত দেশসমূহতো ৰাম আৰু ৰামায়ণৰ প্রেৰণা আৰু প্রভাৱ সমানেই আছে। মই পুনৰবাৰ আপোনালোক সকলোকে ‘ৰাম নৱমী’ৰ শুভকামনা জনাইছো!
মোৰ শ্ৰদ্ধাৰ দেশবাসী, প্রতিবাৰৰ দৰে এইবাৰো মই আপোনালোকৰ পৰা যথেষ্ট চিঠি, ই-মেইল, ফোন কল আৰু মতামত লাভ কৰিছো। মই সংস্কৃতৰ ‘অনলাইন পাঠ্যক্ৰম’ আৰম্ভ কৰাৰ বিষয়ে mygovত কোমল ঠাক্কৰে যি লিখিছিল সেয়া পঢ়িছো। তথ্যপ্রযুক্তি কর্মী হোৱাৰ সমান্তৰালভাৱে সংস্কৃতৰ প্রতি আপোনাৰ এই আগ্ৰহ দেখি মোৰ যথেষ্ট ভাল লাগিল। মই সংশ্লিষ্ট বিভাগক এই বিষয়ে আপোনাক যাৱতীয় তথ্য জনোৱাৰ বাবে আহ্বান জনাইছো। ‘মন কী বাত’ৰ যিসকল শ্রোতাই সংস্কৃতকলৈ কাম কৰিছে, মই তেওঁলোককো অনুৰোধ জনাওঁ, কোমল ঠাক্কৰেৰ এই প্রস্তাৱক কেনেদৰে আগুৱাই নিব পৰা যায়, সেই বিষয়ে চিন্তা-চৰ্চা কৰিব।
বিহাৰৰ নালন্দা জিলাৰ বৰাকৰ গাঁৱৰ শ্রী ঘণশ্যাম কুমাৰে ‘নৰেন্দ্র মোদী এপ’ত লিখা মতামত পঢ়িবলৈ পাইছো। ভূগর্ভৰ জলস্তৰ কমি যোৱাৰ প্রসংগত আপুনি যি উদ্বেগ প্রকাশ কৰিছে, সেয়া সচাই অতি চিন্তনীয়।
কর্ণাটকৰ শ্রী চকল শাস্ত্রীয়ে খুব সুন্দৰ ভাষাত লিখিছে, ‘আয়ুষ্মাণ ভাৰত’ তেতিয়াহে সম্ভৱ, যেতিয়া ‘আয়ুষ্মাণ ভূমি’ হ’ব। আৰু ‘আয়ুষ্মাণ ভূমি’ তেতিয়াহে সম্ভৱ, যেতিয়া আমি এই ভূমিত বসবাস কৰা প্রতিটো প্রাণীৰ প্ৰতি সজাগ হ’ম। আপুনি গ্রীষ্মকালত পশু-পক্ষীৰ বাবে পানীৰ ব্যৱস্থা কৰাৰ অনুৰোধ জনাইছে। চকল জী, আপোনাৰ চিন্তাধাৰাক মই সকলো শ্রোতা বন্ধুৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰণ কৰিছো।
শ্রী যোগেশ ভদ্রেশাই মোক এইবাৰ যুবকসকলৰ স্বাস্থ্য প্রসংগত কিছু কোৱাৰ বাবে অনুৰোধ জনাইছিল। তেওঁৰ মতে অন্যান্য এছিয়া দেশসমূহৰ তুলনাত আমাৰ দেশৰ যুবকসকল শাৰীৰিকভাবে দুর্বল। যোগেশ জী, মই ভাবিলো এইবাৰ স্বাস্থ্য বিষয়ত সকলোৰে সৈতে বিশদভাৱে কথা ক’ম, ‘Fit India’ৰ কথা ক’ম আৰু আপোনালোকৰ দৰে উদীয়ামান যুবকসকলে ‘Fit India’ কার্যসূচীক আগুৱাই নিবলৈ সক্ষম হ’ব।
কিছুদিন আগতে ফ্রান্সৰ ৰাষ্ট্রপতি কাশীলৈ গৈছিল। বাৰাণসীৰ শ্রী প্রশান্ত কুমাৰ লিখিছে যে সেই যাত্রাৰ সকলো দৃশ্যই তেওঁৰ মন চুই যোৱাৰ লগতে ই অনুপ্রাণিত কৰিছে। তেওঁ আগ্রহ প্রকাশ কৰে গম পালে যে সেই ফটোবোৰ, ভিডিঅ’বোৰ ছ’চিয়েল মিডিয়াত প্রচাৰ কৰা উচিৎ। প্রশান্ত জী, ভাৰত চৰকাৰে সেই দিনাই সকলো ফটো ছ’চিয়েল মিডিয়া আৰু ‘নৰেন্দ্র মোদী এপ’ত শ্বেয়াৰ কৰিছে। আপোনালোকে সেইবোৰ ‘লাইক’ কৰি, ‘ৰি-টুইট’ কৰি আপোনালোকৰ চিনাকী লোকসকলৰ মাজত প্ৰচাৰ কৰিছে।
চেন্নাইৰ পৰা অংঘা আৰু জায়েশৰ লগতে কেইবাগৰাকী শিশুৱে ‘এক্সজাম ৱাৰিয়াৰ’ গ্ৰন্থখনিৰ শেষত যি Gratitude Cards দিয়া আছে, তাত তেওঁলোকে নিজৰ মনত যি যি ভাৱনা আহে, সেইবোৰত লিখি মোৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰণ কৰিছে। অংঘা, জায়েশৰ দৰে সকলো শিশুক ক’ব খোজো যে তেওঁলোকে প্ৰেৰণ কৰা সকলো চিঠি পঢ়িলে মোৰ সমগ্ৰ দিনৰ ভাগৰ, পৰিশ্রম একেবাৰে ছু-মন্তৰ হৈ উৰি যায়। ইমানবোৰ চিঠি, ইমানবোৰ ফোন কল, মতামতৰ ভিতৰত যিবোৰ মই পঢ়িছো, যিবোৰ শুনিবলৈ পাইছে আৰু এইবোৰৰ মাজত বহুত বিষয় আছে, যি আমাৰ হৃদয়-মন চুঁই গৈছে। মই যদি কেৱল তেওঁলোকৰ বিষয়েই কথা কৈ থাকো, সম্ভৱতঃ কেইবা মাহ জুৰি ইয়াৰ উত্তৰকে দি থাকিব লাগিব।
এইবাৰৰ বেছিভাগ চিঠিয়েই শিশুসকলৰ পৰা লাভ কৰিছো। তেওঁলোকে তেওঁলোকৰ পৰীক্ষাৰ কথা লিখিছে, ছুটীৰ পৰিকল্পনা বিনিময় কৰিছে, এই গৰমত পশু-পক্ষীৰ পানীৰ ক্ষেত্ৰত হোৱা কষ্টৰ কথাও চিন্তা কৰিছে। ‘কিষাণ মেলা’ আৰু সমাৰোহক লৈ সমগ্ৰ দেশতে যি কাম-কাজ চলি আছে সেই বিষয়ে মোলৈ আমাৰ কৃষক ভাই-ভনীসকলে চিঠি প্ৰেৰণ কৰিছে। জলসংৰক্ষণৰ বিষয়ে একাংশ সচেতন নাগৰিকে মোলৈ পৰামর্শ প্ৰেৰণ কৰিছে। যেতিয়াৰ পৰা আকাশবাণীৰ জৰিয়তে মই এই জনপ্রিয় অনুষ্ঠান ‘মন কী বাত’ প্রচাৰ কৰিছো, তেতিয়াৰ পৰাই মই লক্ষ্য কৰিছো, এই গ্রীষ্মকাল আৰু গৰমৰ সংকটক লৈ অধিক হাৰত চিঠি আহে। পৰীক্ষাৰ আগতে পৰীক্ষার্থীসকলৰ পৰাও তেওঁলোকৰ পৰীক্ষাৰ দুশ্চিন্তাৰ চিঠিও মই লাভ কৰিছো। উৎসৱৰ বতৰত আমাৰ নানান উৎসৱ, আমাৰ সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰা সন্দৰ্ভত অনেক চিঠি আহিছে। অর্থাৎ এই ‘মন কী বাত’ বতৰ পৰিৱর্তনৰ সমান্তৰালভাৱে সলনি হৈছে। যি কি নহওঁক এই ‘মন কী বাতে’ একাংশ লোকৰ জীৱনৰ বতৰো সলনি কৰিছে। তদুপৰি, সলনি নহ’বই কিয়, আপোনালোকে পঠোৱা এই সকলো চিঠিৰ পাতে পাতে আপোনালোকৰ অনুভৱৰ কথা, আপোনালোকৰ প্রেৰণা, আপোনজনৰ ভাষা আৰু তাৰ লগতে নিজৰ মাতৃভূমিৰ প্রতি দায়বদ্ধতাৰ কথাও বাৰে বাৰে উচ্চাৰিত হৈছে। এই সকলো ভাৱনাই দেশৰ আমূল পৰিৱর্তনৰ শক্তি। যেতিয়া আপোনালোকে পঠোৱা চিঠি পঢ়ি মই জানিব পাৰো যে অসমৰ কৰিমগঞ্জ জিলাৰ আহমদ আলি নামৰ এগৰাকী ৰিক্সাচালকে নিজৰ ইচ্ছাশক্তিৰ বলত দুখীয়া শিশুসকলৰ বাবে নখন স্কুল গঢ়ি দিছে, তেতিয়াই এই দেশৰ অদম্য ইচ্ছাশক্তিৰ পৰিচয় পালো। যেতিয়া মই কানপুৰৰ ডা: অজিত মোহন চৌধুৰীৰ কাহিনী শুনো যে তেওঁ পদপথে পদপথে ঘুৰি পদপথৰ বসবাস কৰা ভাই-ভনীসকলৰ চিকিৎসা কৰে আৰু বিনামূলীয়াকৈ ঔষুধো দিয়ে-তেতিয়াই এই দেশৰ সহমর্মিতা আৰু মনুষ্যত্বক লৈ গৌৰৱ বোধ হয়। ১৩ বছৰ মান আগতে চিকিৎসাৰ অভাৱত কলকাতাৰ টেক্সীচালক ছাইদুল লস্কৰৰ ভনীয়েকৰ মৃত্যু হৈছিল। ছাইদুলে তেতিয়াই হাস্পতাল নিৰ্মাণৰ শপত লৈছিল, যাতে চিকিৎসাৰ অভাৱত কোনো দুখীয়া লোকে মৃত্যুক সাৱটিব লগা নহয়। এই প্রতিজ্ঞাৰ বাবে ছাইদুলে নিজৰ ঘৰৰ গহনা বিক্ৰী কৰাৰ লগতে মানুহৰ পৰা দান সংগ্রহ কৰে, আৰু টেক্সী আৰোহীসকলেও তেওঁক আর্থিক সাহায্য আগবঢ়ায়। এগৰাকী যুৱতী অভিযন্তাই তেওঁৰ প্রথম মাহৰ দৰমহা ছাইদুলৰ সৎ কামৰ বাবে প্ৰদান কৰে। এইদৰে অলপ অলপকৈ অর্থ সংগ্রহ কৰি ১২ বছৰ পাছত অসম্ভৱকো সম্ভৱ কৰি ছাইদুলে কলকাতাৰ সমীপৱৰ্তী পুনৰি গাঁৱত ৩০খন বিচনাযুক্ত এখন হাস্পতাল নির্মাণ কৰে। ইয়েই হ’ল ‘New India’ৰ শক্তি। যেতিয়া উত্তৰ প্রদেশৰ এগৰাকী মহিলাই নিজা অদম্য প্ৰচেষ্টাৰে ১২৫টা শৌচালয় নির্মাণ কৰে, তেতিয়া ওচৰ-পাজৰৰ অন্যান্য মহিলাইও অতিকে উৎসাহিত হয়। ইয়ে নতুন মাতৃশক্তিৰ প্রকাশ। এনেধৰণ বহুতো প্রেৰণাদায়ক ঘটনাই আমাৰ দেশৰ পৰিচয় বহন কৰে। আজি সমগ্ৰ বিশ্বই ভাৰতবর্ষক অন্য চকুৰে চায়। আজি যেতিয়া ভাৰতবর্ষৰ নাম অত্যন্ত সম্মানেৰে উচ্চাৰিত হয়, তেতিয়া ইয়াৰ অন্তৰালত এই দেশৰ সন্তান-সন্ততিসকলৰ উদ্যম লুকাই থাকে। আজি সমগ্ৰ দেশৰ যুৱক-যুৱতী, মহিলা, পিছপৰা শ্ৰেণীৰ লোক, দুখীয়া, মধ্যবিত্ত—সকলো শ্ৰেণীৰ লোকৰ মাজত এইটো বিশ্বাস জন্মিছে যে হয় আমি উন্নতিৰ পথত আগুৱাই যাব পাৰিম। আমাৰ দেশো প্রগতিৰ পথত আগুৱাই যাব পাৰে। দেশত আজি আশা-আকাংক্ষাৰে ভৰা আত্মবিশ্বাসৰ এক ইতিবাচক পৰিবেশ গঢ় লৈছে। এই আত্মবিশ্বাস, ইতিবাচক মানসিকতাই ‘New India’ৰ সংকল্পক বাস্তবায়িত কৰিব, ফলত সপোন সার্থক হ’ব।
মোৰ শ্ৰ্দ্বাৰ দেশবাসী, অহা কেইটামান মাহ কৃষক ভাই-ভনীসকলৰ বাবে যথেষ্ট গুৰুত্বপূর্ণ হৈ উঠিব। সেইকাৰণে কৃষি সম্পর্কীয় চিঠি প্রচুৰ পৰিমানে আহিছে। এই বাৰ মই দূৰদর্শনেৰ ‘ডি ডি কিষাণ’ চেনেলত কৃষক বন্ধুসকলৰ সৈতে যে আলোচনা কৰিছিলো, সেই অনুষ্ঠানৰ ভিডিঅ’ত মই দেখিছো, আৰু মোৰ বিশ্বাস এই যে দূৰদর্শনেৰ এই ‘ডি ডি কিষাণ’ চেনেল সকলো কৃষকেই চোৱা উচিৎ। তাত প্ৰদান কৰা কৃষি সম্পৰ্কীয় পৰামর্শসমূহ নিজৰ নিজৰ ক্ষেত্ৰত প্রয়োগ কৰা উচিৎ।
মহাত্মা গান্ধীৰ কথাই যদি ধৰা যায় বা লাল বাহাদুৰ শাস্ত্রী জী, লোহিয়া জী বা চৌধুৰী চৰণ সিং বা চৌধুৰী দেবীলাল জী—এওঁলোকৰ প্রত্যেকেই কৃষি আৰু কৃষক ভাই-ভনীসকলৰ এই দেশৰ অর্থ ব্যৱস্থা আৰু জনজীৱনৰ এক গুৰুত্বপূর্ণ অংশ বুলি ধাৰণা কৰিছিল। মাটি, খেতি-খোলা আৰু কৃষক ভাইসকলৰ প্রতি মহাত্মা গান্ধীৰ কিমান আগ্ৰহ আছিল, সেয়া তেওঁৰ বক্তব্যত জলজল পটপটকৈ ধৰা দিয়ে। তেওঁ কৈছিল, “To forget how to dig the Earth and to tend the soil is to forget ourselves” অৰ্থাৎ পৃথিৱীক কর্ষণ কৰা আৰ ভূমিৰ যত্ন ৰখা যদি আমি পাহৰি যাও, তেতিয়াহ’লে, এয়া নিজে নিজক পাহৰি যোৱাৰ দৰে হ’ব। শ্রী লালবাহাদুৰ শাস্ত্রীয়ে বৃক্ষ, উদ্ভিদ, অৰণ্য ইত্যাদিৰ সংৰক্ষণ আৰু উন্নত মানৰ কৃষি-পদ্ধতিৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত সদায় গুৰুত্ব দিছিল। ডঃ ৰাম মনোহৰ লোহিয়াই আমাৰ কৃষকসকলৰ বাবে উন্নতমানৰ উপার্জন, উন্নতমানৰ জলসিঞ্চন ব্যৱস্থা আৰু এই সকলো বিষয়ক সুনিশ্চিত কৰাৰ বাবে তথা খাদ্য আৰু দুগ্ধ উৎপাদন বৃদ্ধিৰ সন্দৰ্ভত সার্বিক জনজাগৰণৰ কথা কৈছিল। ১৯৭৯ চনত চৌধুৰী চৰণ সিঙে তেওঁৰ ভাষণত কৃষকসকলৰ নতুন প্রযুক্তিৰ প্রয়োগ আৰু নতুন আৱিষ্কাৰ কৰাৰ বাবে আবেদন জনাইছিল তথা ইয়াৰ আৱশ্যকতাৰ ওপৰত জোৰ দিছিল। মই কিছুদিন আগতে দিল্লীত আয়োজিত কৃষি উন্নতি মেলাত অংশ লৈছিলো। তাত কৃষক ভাই-ভনী আৰু বৈজ্ঞানিকসকলৰ সৈতে মই আলোচনা মিলিত হৈছিলো। কৃষি সংক্রান্তীয় বহু অভিজ্ঞতা জনা, বুজি উঠা, কৃষি সংক্রান্তীয় নতুন আৱিষ্কাৰৰ বিষয়ে জনা ইত্যাদি সকলো দিশেই মোৰ বাবে এক আনন্দদায়ক অনুভূতি প্ৰদান কৰিছিল। তদুপৰি, মেঘালয়ৰ কৃষকসকলৰ পৰিশ্রমৰ কাহিনীয়ে মোক আটাইতকৈ বেছি প্রভাৱিত কৰিছিল। কম পৰিসৰৰ ভূমিৰ ৰাজ্যখনত এক বিশাল কাম কৰি দেখুৱাইছে। আমাৰ মেঘালয়ৰ কৃষকসকলে ২০১৫-১৬ বর্ষত বিগত পাঁচ বছৰৰ তুলনাত অভিলেখ পৰিমাণ উৎপাদন কৰিছে। তেওঁলোক দেখুৱাইছে, যদি লক্ষ্য স্থিৰ থাকে, পূর্ণ আত্মবিশ্বাস থাকে, মনত প্রতিজ্ঞা থাকে, তেতিয়াহ’লে সকলো কামেই সম্ভৱ হয়। আজি কৃষকসকলৰ পৰিশ্রমৰ লগতে প্রযুক্তিৰ মিলন হৈছে। যাৰফলত কৃষি উৎপাদকসকলৰ যথেষ্ট শক্তি লাভ হৈছে। মোলৈ যি চিঠি আহিছে, সেইবোৰৰ ভিতৰত মই দেখিছো, বহু কৃষক বন্ধুৱে ন্যূনতম সমৰ্থিত মূল্য(MSP)ৰ বিষয়ে লিখিছিল আৰু মই এই বিষয়ত তেওঁলোকৰ সৈতে বিস্তাৰিতভাৱে আলোচনা কৰাটো বিচাৰে।
ভাই-ভনীসকল, এই বছৰৰ বাজেটত কৃষকসকলৰ শস্যৰ উচিৎ মূল্য দিয়াৰ বাবে এক ডাঙৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছে। বাজেটত এইটো ঠিক কৰা হৈছে যে নির্দিষ্ট শস্যৰ বাবে MSP অতি কমেও ব্যয়ৰ ডেৰ গুণ কৰা হ’ব। যদি মই বিস্তৃতভাৱে কওঁ তেতিয়াহ’লে MSPৰ বাবে যি ব্যয় কৰা হ’ব, তাত অন্য শ্রমিক যিসকলে পৰিশ্রম কৰে, তেওঁলোকৰ পৰিশ্রম, পোহনীয়া জন্তুৰ ব্যয়, যন্ত্ৰ-পাতিৰ খৰচ অথবা ভাড়াত লোৱা যন্ত্ৰ, জন্তুৰ ব্যয়, বীজৰ মূল্য, ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে এনে সকলো ধৰণৰ সাৰৰ দাম, জলসিঞ্চনৰ খৰচ, ৰাজ্য চৰকাৰক দিয়া ৰাজহ, কার্যকৰী মূলধনৰ ওপৰত দিয়া সুদ, যদি ভূমি লিজত লোৱা হয়, তেতিয়া হ’লে তাৰ ভাড়া ইত্যাদি। কেৱল ইমানেই নহয়, কৃষকে নিজে যি পৰিশ্রম কৰে, যদি তাৰ পৰিয়ালৰ কোনো কৃষিকাৰ্যত শ্রম দান কৰে, তাৰ মূল্যও উৎপাদন ব্যয় অন্তৰ্ভূক্ত কৰা হ’ব। তদুপৰি, কৃষকসকলক ফচলৰ উচিৎ দাম যাতে দিয়া হয়, তাৰ বাবে দেশত ‘Agriculture Marketing Reform’ৰ ওপৰত আৰু অধিক বিস্তাৰিতভাৱে কাম কৰা হৈছে। গাঁৱৰ স্থানীয় বজাৰ, পাইকাৰী বজাৰ যাতে বিশ্ব বজাৰৰ সৈতে সংযুক্ত হয়, তাৰো চেষ্টা চলিছে। কৃষকসকলৰ নিজৰ উৎপাদিত শস্য বিক্রী কৰাৰ বাবে যাতে বহু দূৰ যাবলগা নহয়-তাৰ বাবে দেশৰ ২২,০০০ গ্রামীণ হাটৰ ক্ষীপ্ৰ পৰিকাঠামোৰ সৈতে আপগ্ৰেড কৰি এপিএমচি আৰ ই-নাম মঞ্চৰ সৈতে সংযুক্ত কৰা হ’ব। অৰ্থাৎ ইয়াৰদ্বাৰা একপ্রকাৰ খেতিপথাৰৰ পৰাই দেশৰ যি কোনো বজাৰৰ সৈতে যাতে সংযোগ কৰিব পৰা যায়, তেনে এক ব্যৱস্থা গঢ়ি তোলা হৈছে।
মোৰ শ্ৰ্দ্বাৰ দেশবাসী, এইবছৰ মহাত্মা গান্ধীৰ ডেৰশ বছৰীয়া জয়ন্তীৰ শুভাৰম্ভ হৈছে। দেশবাসীয়ে কেনেদৰে এই জয়ন্তী উদ্যাপন কৰিব? আমাৰ ‘স্বচ্ছ ভাৰত’ৰ সংকল্পৰ উপৰি ১২৫ কোটি ভাৰতীয়ই একেলগে কিদৰে গান্ধীজীক সৰ্বোচ্চ শ্রদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰিব পাৰি, কি কি নতুন কার্যসূচী প্ৰস্তুত কৰিব পাৰি? কি কি নতুন উপায় ভাবিব পৰা যায়? আপোনালোকৰ ওচৰত অনুৰোধ, আপোনালোকে mygovৰ জৰিয়তে আপোনালোকৰ চিন্তা-ভাৱনাবোৰ বিনিময় কৰক। ‘গান্ধী ১৫০’ৰ ল’গ’ কি হ’ব পাৰে? শ্লোগান কি হ’ব পাৰে, এই সকলো বিষয়ত আপোনালোকৰ কি পৰামর্শ সেয়া জনাওক। আমি সকলোৱে মিলি বাপুজীৰ এক স্মৰণীয় শ্রদ্ধাঞ্জলিৰ আয়োজন কৰো আৰু বাপুজীৰ পৰা প্রেৰণা লৈ আমাৰ দেশক উন্নতিৰ শিখৰত উপনীত কৰো।
নমস্কাৰ, মাননীয় প্রধানমন্ত্রী ডাঙৰীয়া! মই গুৰগাঁৱৰ পৰা প্রীতি চতুর্বেদীয়ে কৈছো। আপুনি ‘স্বচ্ছ ভাৰত’ অভিযানক এক সফল অভিযানত পৰিণত কৰিছে। এতিয়া সময় হৈছে যে আমি ‘সুস্থ ভাৰত’ অভিযান’কো একেদৰেই সফল কৰি তুলিব। এই অভিযানৰ বাবে আপুনি মানুহ, চৰকাৰ, প্রতিষ্ঠানক কিদৰে উজ্জীৱিত কৰিছে, এই বিষয়ে আপুনি আমাক কিছু ক’ব, ধন্যবাদ!
ধন্যবাদ! আপুনি সঠিক কথা কৈছে। মই ‘স্বচ্ছ ভাৰত’ আৰ ‘সুস্থ ভাৰত’ দুয়োকে এটা আনটোৰ পৰিপূৰক বুলি বিশ্বাস কৰো। স্বাস্থ্যৰ ক্ষেত্রত আজি দেশে প্রচলিত পদ্ধতিক পাছ পেলাই আগুৱাই গৈছে। স্বাস্থ্যৰ সৈতে জড়িত সকলো কাম আগতে স্বাস্থ্য মন্ত্রালয়ৰ দায়িত্বত আছিল। এতিয়া সকলো বিভাগ আৰু মন্ত্রালয়—সেয়া স্বচ্ছতা মন্ত্রালয় হওঁক বা আয়ুষ মন্ত্রালয়েই হওঁক, ৰাসায়ণিক আৰু সাৰ মন্ত্রালয় হওঁক বা উপভোক্তা মন্ত্রালয়, মহিলা আৰু শিশুবিকাশ মন্ত্রালয়েই হওঁক অথবা বিভিন্ন ৰাজ্য চৰকাৰ—সকলোৱে ইয়াৰ সৈতে ‘সুস্থ ভাৰত’ৰ বাবে কাম কৰিছে। ‘প্ৰতিষেধকজনিত স্বাস্থ্য(Preventive Health)’ৰ সমান্তৰালভাৱে ‘সুলভ স্বাস্থ্য(Affordable Health)’ৰ ওপৰতো যথেষ্ট জোৰ দিয়া হৈছে। প্ৰতিষেধকজনিত চিকিৎসা যথেষ্ট সস্তীয়া আৰু সহজলভ্য। আমি প্ৰতিষেধকজনিত চিকিৎসাৰ সন্দৰ্ভত যিমান সচেতন হ’ব, ব্যক্তি, পৰিয়াল আৰু সমাজ—সকলোৱে ইয়াৰ দ্বাৰা লাভান্বিত হ’ব। জীৱন সুস্থ ৰখাৰ প্রথম চর্তই হৈছে পৰিচ্ছন্নতা। আমি সকলো এই ক্ষেত্ৰত বদ্ধপৰিকৰ। ফলস্বৰূপে বিগত চাৰি বছৰত ‘স্বচ্ছতা অভিযান’ দুগুণ হৈ ৮০ শতাংশ কাম প্রায় সম্পন্ন হৈছে। তদুপৰি, সমগ্ৰ দেশত ‘স্বাস্থ্যৰ আৰোগ্য কেন্দ্ৰ’ স্থাপন কৰাৰ দিশত জোৰদাৰ গতি কাম কৰা হৈছে। ‘Preventive Health Care’ হিচাপে যোগ চৰ্চাই বিশ্বত নতুনকৈ নিজৰ এটা চিনাকী বহন কৰিছে। যোগে সুস্থ আৰু সক্ষম, দুয়োটাই হোৱাৰ প্রতিশ্রুতি দিয়ে। সেয়েহে আমাৰ সকলোৰে দায়ৱদ্ধতাৰ ফলত যোগ চৰ্চাই আজি এক গণ আন্দোলন হিচাবে গঢ় লৈ উঠিছে আৰু ঘৰে ঘৰে পাইছেগৈ। এই বছৰ ২১ জুনৰ ‘আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱস’লৈ আৰু ১০০ দিনো নাই। বিগত তিনিটা ‘আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱস’ত দেশ-বিদেশৰ প্রতিটো স্থানতে সকলো লোকে অতি উৎসাহেৰে অংশগ্রহণ কৰিছিল। এইবাৰো আমাৰ এইটো সুনিশ্চিত কৰিব লাগিব যে আমি নিজেই যোগ কৰিম আৰু পৰিয়াল-বন্ধু সকলোকে যোগ কৰাৰ বাবে উৎসাহ যোগাম। নতুন আৰু অভিনব ৰূপত শিশু, যুৱক আৰু বয়স্ক লোকসকলৰ ভিতৰত পুৰুষ হওঁক বা মহিলা—যোগক জনপ্রিয় কৰি তুলিব লাগিব। দেশৰ টিভি আৰু ইলেক্ট্রনিক মিডিয়াই যোগক লৈ বেলেগে বেলেগে অনুষ্ঠান আয়োজন কৰি থাকে। কিন্তু এতিয়াৰে পৰা ‘যোগ দিৱস’ পর্যন্ত এক অভিযান হিচাপে লৈ যোগৰ প্রতি সজাগতা সৃষ্টি কৰিব পৰা নাযায় নে?
মোৰ শ্ৰ্দ্বাৰ দেশবাসী, মই যোগৰ শিক্ষক নহয়। কিন্তু মই ‘যোগাভ্যাসী’, একাংশ লোকে তেওঁলোকৰ নিজা সৃষ্টিশীলতাৰে মোক যোগাসনৰ শিক্ষক হিচাপে প্ৰস্তুত কৰি মোৰ যোগাভ্যাসক থ্রি-ডি এনিমেটেড ভিডিঅ’ বনাইছে। মই আপোনালোকৰ সৈতে এই ভিডিঅ’ শ্বেয়াৰ কৰিব বিচাৰিছো, যাতে আমি একেলগে আসন আৰু প্রাণায়ামৰ অভ্যাস কৰিব পাৰো। স্বাস্থ্য সেৱা অবাধ হওঁক, সকলোৰে সহজলভ্য হওঁক, জনসাধাৰণৰ বাবে সস্তীয়া আৰ সুলভ হওঁক–তাৰ বাবে পর্যাপ্ত চেষ্টা কৰা হৈছে। আজি সমগ্র দেশত তিন হাজাৰতকৈ অধিক জন-ঔষধি কেন্দ্র খোলা হৈছে, য’ত ৮০০তকৈও অধিক ঔষুধ কম দামত বিক্রীৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। এনে আৰু কেইবাটাও নতুন কেন্দ্র খোলা হৈছে। ‘মন কী বাত’ অনুষ্ঠানৰ শ্রোতাসকলৰ প্ৰতি মোৰ অনুৰোধ, দুখীয়া লোকসকলক জন-ঔষধি কেন্দ্রৰ কথা জনাই দিয়ক, তেওঁলোকৰ ঔষুধৰ খৰচ বহুত কমি যাব। তেওঁলোকৰ যথেষ্ট উপকাৰ হ’ব। হৃদৰোগীসকলৰ বাবে Heart Stentৰ দাম ৮৫% পর্যন্ত কম কৰা হৈছে। কৃত্রিম আঠুৰ খৰচো নিয়ন্ত্রণ কৰি ৫০ৰ পৰা ৭০% পর্যন্ত কম কৰা হৈছে। ‘আয়ুষ্মান ভাৰত’ যোজনাৰ অন্তর্গত প্রায় ১০ কোটি পৰিয়াল অর্থাৎ প্ৰায় ৫০ কোটি লোকৰ চিকিৎসাৰ বাবে এবছৰত ৫ লাখ টকাৰ খৰচ ভাৰত চৰকাৰ আৰু বীমা কোম্পানী মিলি বহন কৰিব। দেশত বর্তমান ৪৭৯খন মেডিকেল কলেজত প্রায় ৬৮ হাজাৰ MBBSৰ আসন সংখ্যা বৃদ্ধি কৰা হৈছে। সমগ্র দেশৰ জনসাধাৰণৰ বাবে বিভিন্ন ৰাজ্যত নতুন এইমছ স্থাপন কৰি উন্নত চিকিৎসা আৰু স্বাস্থ্য–সেৱা আগবঢ়োৱাৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছে। প্রতি তিনিখন জিলাৰ মাজত এখনকৈ নতুন মেডিকেল কলেজ খোলা হ’ব। ২০২৫ চনৰ ভিতৰত দেশক যক্ষ্মা-মুক্ত কৰাৰ লক্ষ্য লোৱা হৈছে। এয়া যথেষ্ট কঠিন কাম। প্রত্যেক মানুহৰ মাজত এই সজাগতা জাগ্ৰত কৰাৰ বাবে আপোনাৰ সাহায্য খুবেই দৰকাৰ। যক্ষ্মাৰ পৰা মুক্তি পোৱাৰ বাবে আমি সকলোৱে একেলগে চেষ্টা কৰিব লাগিব।
মোৰ শ্ৰ্দ্বাৰ দেশবাসী, ১৪ এপ্রিলত ড0 বাবাছাহেব আম্বেদকৰৰ জন্ম-জয়ন্তী। বহু বছৰৰ আগতে আম্বেদকাৰে ভাৰতত উদ্যোগীকৰণৰ কথা কৈছিল। তেওঁৰ চিন্তাত উদ্যোগ ইমানেই এক শক্তিশালী মাধ্যম, যাৰ প্রভাৱত দেশৰ দৰিদ্রতম লোকসকলৰ আয়ৰ ব্যৱস্থা সম্ভৱ হ’ব। আজি যেতিয়া সমগ্ৰ দেশে ‘মেক ইন ইণ্ডিয়া’ প্রকল্পৰ সাফল্যৰ সৈতে অগ্রসৰ হৈছে, তেতিয়া তেওঁৰ সেই স্বপ্নদর্শীতাই আমাৰ বাবে প্রেৰণা। বিশ্ব অর্থনীতিতে ভাৰতৰ অৱস্থান এক উজ্জ্বল নক্ষত্রৰ দৰে। আটাইতকৈ বেছি বিদেশী বিনিয়োগ ভাৰতবর্ষতে হৈছে। সমগ্ৰ বিশ্ব বাণিজ্যই এতিয়া ভাৰতৰ প্ৰতি নজৰ ৰাখিছে কাৰণ আমিয়েই এতিয়া বিনিয়োগ আৰ নতুন উদ্ভাৱনাৰ কেন্দ্র হৈ উঠিছো। উদ্যোগীকৰণৰ এই জোৱাৰ চহৰৰ পৰাই উঠিববে বুলি আম্বেদকাৰে বিশ্বাস কৰিছিল আৰু সেই দেশৰ নগৰীকৰণৰ ওপৰত বিশেষ কৈ ভৰসা কৰিছে। তেওঁৰ এই সপোনকে পাথেয় হিচাপে লৈ আজি দেশত ‘স্মার্ট চিটী অভিযান’ আৰু ‘নগৰীকৰণ অভিযান’ আঁচনি শুবাৰম্ভ কৰা হৈছে।
কেৱল ডাঙৰ চহৰ নহয়, আজি দেশৰ সৰু সৰু চহৰতো সকলো ধৰণৰ আধুনিক সুযোগ-সুবিধাৰ যেনে মসৃণ ৰাস্তা-ঘাট, ৰাজপথৰ পৰা পৰিষ্কাৰ খোৱা পানী, স্বাস্থ্য আৰু শিক্ষাৰ পৰা ডিজিটেল সংযোগ ইত্যাদি উপলব্ধ হৈছে। ড০ আম্বেদকাৰে স্বয়ংসম্পূর্ণতা আৰু আত্মনির্ভৰতাত গভীৰভাবে বিশ্বাস কৰিছিল। দেশৰ কোনো লোক যাতে দৰিদ্ৰ জীৱন নাথাকে, সেই বিষয়েও আম্বেদকাৰে চিন্তা কৰিছিল। দৰিদ্র লোকসকলক দান দিয়েই দাৰিদ্র্যতাৰ পৰা মুক্ত কৰা অসম্ভৱ, সেয়াও তেওঁ দৃঢ়ভাৱে বিশ্বাস কৰিছিল। আজি ‘মুদ্রা যোজনা’, ‘ষ্টার্ট-আপ ইণ্ডিয়া’, ‘ষ্টেণ্ড-আপ ইণ্ডিয়া’ৰ দৰে প্রকল্পসমূহে আমাৰ দেশত যুৱ-উদ্যোগী, যুব-উদ্ভাৱক সৃষ্টি কৰিছে। ১৯৩০ আৰু ১৯৪০ৰ দশকসমূহত যেতিয়া কেৱল পথ, ৰাজপথ আৰু ৰে’ল সম্প্রসাৰণৰ পৰিকল্পনা কৰা হৈছিল, সেইসময়তো ড০ আম্বেদকাৰে বন্দৰ আৰু জলপথ গঢ় দিয়াৰ কথা কৈছিল। বাবাচাহেব আম্বেদকাৰ জলশক্তিকে ৰাষ্ট্র-শক্তিৰ সমার্থক বুলি বিশ্বাস কৰিছিল। দেশৰ উন্নতি তেতিয়াই হ’ব, যেতিয়া পানীৰ ব্যৱহাৰ সঠিকভাৱে হ’ব। তেওঁৰ দৰে দূৰদর্শী ব্যক্তিয়ে সেইসময়তেই নদী আৰু উপত্যকা পৰিচালন সংসদৰ কথা কৈছিল। জলসংৰক্ষণ আৰু ব্যৱহাৰৰ বাবে নানান কার্যকৰী সমিতিৰ কথা কল্পনা কৰিছিল। আজি দেশত জলপথ আৰু বন্দৰৰ সম্প্রসাৰণৰ ঐতিহাসিক কাম-কাজ আৰম্ভ হৈছে। ভাৰতৰ বিভিন্ন সমুদ্রতীৰত নতুন নতুন বন্দৰ গঢ় দিয়া লগতে পুৰণি বন্দৰসমূহৰ শক্তিশালীকৰণৰ কামো কৰি থকা হৈছে।
৪০ৰ দশকত যেতিয়া সমগ্ৰ পৃথিৱীত দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ, দুই শক্তিশালী ক্ষমতাৰ মাজত শীতলযুদ্ধ আৰু দেশভাগৰ দুশ্চিন্তাত উদ্বিগ্ন হৈ আছিল, ঠিক সেই সময়ত ড০ আম্বেদকাৰে ‘টীম ইণ্ডিয়া’ অথবা ভাৰতৰ আত্মাৰ কল্পনা কৰিছিল। তেওঁ যুক্তৰাষ্ট্ৰীয়বাদ বা মৈত্রীতন্ত্রৰ গুৰুত্ব বুজিব পাৰিছিল আৰু সেয়েহে ভাবিছিল যে দেশৰ উন্নতিৰ বাবে কেন্দ্র আৰু ৰাজ্যসমূহক একেলগে হাতে হাত মিলাই কাম কৰিব লাগিব। আজি আমি দেশ-শাসনৰ প্রত্যেকটো স্তৰত সহযোগিতামূলক যুক্তৰাষ্ট্র বা cooperative federalism লগতে এঢাপ আগুৱাই প্রতিযোগিতামূলক সহযোগিতাসম্পন্ন যুক্তৰাষ্ট্রৰ মন্ত্রৰে দীক্ষিত হৈছো। আটাইতকৈ গুৰুত্বপূর্ণ কথাটো হ’ল, দেশৰ পিছপৰা সম্প্রদায়ভুক্ত আমাৰ দৰে অসংখ্য লোকৰ বাবে ড০ আম্বেদকাৰ এক প্রেৰণা। এটি দুখীয়া পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰিও যে নিজৰ সপোনক বাস্তৱ কৰিব পৰা যায়, তাৰ উদাহৰণো তেওঁ নিজেই। এনে সময়ত ড০ আম্বেদকাৰকলৈ বিদ্রুপ আৰু ঠাট্টা কৰা পৰিলক্ষিত হৈছে। বহুবাৰ হতাশ কৰাৰ চেষ্টা হৈছে, যাতে দুখীয়া পৰিয়ালৰ এটি ল’ৰাই জীৱন সফল হ’ব নোৱাৰে। কিন্তু‘ New India’ৰ ছবিখন একেবাৰেই পৃথক।
এইখন আম্বেদকাৰ, দুখীয়া লোক আৰু সকলো পিছপৰা লোকৰ ভাৰতবর্ষ। ড০ আম্বেদকাৰৰ জন্মজয়ন্তীক লৈ ১৪ এপ্রিলৰ পৰা ৫মে’লৈ সমগ্ৰ দেশতে ‘গ্রাম স্বৰাজ অভিযান’ৰ আয়োজন কৰা হৈছে। দেশজুৰি এই অভিযানত থাকিব গ্রামোন্নয়ন, দৰিদ্রকল্যাণ আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ বিভিন্ন কার্যসূচী। আপোনালোকৰ প্রতি মোৰ অনুৰোধ এই যে এই ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযানত সকলোৱে স্বতঃস্ফূর্তভাবে অংশ লওঁক।
মোৰ শ্ৰদ্ধাৰ দেশবাসী, কিছুদিনৰ ভিতৰতে ইটোৰ পিছত সিটোকৈ কেইবাটাও উৎসৱ-পার্বন আহিছে। সেইবোৰ হৈছে-মহাবীৰ জয়ন্তী, হনুমান জয়ন্তী, ইষ্টাৰ আৰু বৈশাখী। মহাবীৰ জয়ন্তী ভগবান মহাবীৰৰ ত্যাগ আৰু তপস্যাক স্মৰণ কৰাৰ দিন। অহিংসাৰ প্রচাৰক ভগবান মহাবীৰৰ জীৱন আৰু দর্শন আমাৰ বাবে প্রেৰণা। সকলো দেশবাসীকে মই মহাবীৰ জয়ন্তীৰ শুভেচ্ছা জনাইছো। ইষ্টাৰ আহিলেই আমাক যীশুখ্রীষ্টৰ কথা মনত পেলায়, যিগৰাকীয়ে মানৱতাৰ প্ৰতি শান্তি, সদ্ভাৱ, ন্যায়, দয়া আৰু কৰুণাৰ বাণী প্ৰেৰণ কৰিছিল। এপ্রিল মাহত পঞ্জাৱ আৰ পশ্চিম ভাৰতত বৈশাখীৰ উৎসৱ পালন কৰা হ’ব আৰু একে সময়তে বিহাৰত জুডশীতল আৰু সেতুৱাইন, অসমত বিহু আৰু পশ্চিমবংগত পহিলা বৈশাখৰ আনন্দ-উল্লাসত মতলীয়া হৈ থাকিব। এই সকলো উৎসৱ পার্বণ কিবা নহয় কিবা প্ৰকাৰে আমাৰ কৃষি-কাৰ্য আৰু অন্নদাতাসকলৰ সৈতে জডিত হৈ আছে। এই সকলো উৎসৱৰ জৰিয়তে আমি ফচল হিচাপে পোৱা অমূল্য উপহাৰৰ বাবে প্রকৃতিক ধন্যবাদ দিছো। পুনৰবাৰ আপোনালোকৰ সকলোকে আগন্তুক সকলো উৎসৱৰ বহুত বহুত শুভকামনা জনাইছো! বহুত বহুত ধন্যবাদ!
My dear countrymen, Namaskar.
Let us begin today’s Mann Ki Baat with a phone call.]
Phone Call...
Thank you very much for your phone call. My young friends have asked me many questions related to Science; they keep writing on quite a few points. All of us have seen that the sea appears blue, but we know from routine life experiences that water has no colour at all. Have we ever thought why water acquires colour in rivers and seas? The same thought occurred to a young man in the 1920s. The same question gave rise to a great scientist of modern India. When we talk about Science, the first name that strikes us is that of Bharat Ratna Sir C.V.Raman. He was awarded the Nobel Prize for his outstanding work on light scattering. One of his discoveries is famous as the Raman Effect.
We celebrate the 28th of February as National Science Day since on this very day, he is said to have discovered the phenomenon of light scattering, for which the Nobel Prize was conferred upon him. This land has given birth to many a great scientist. On the one hand, there has been a tradition of great Mathematicians like Bodhayan, Bhaskar, Brahmagupt and Aryabhatt; on the other, in the field of medicine, Sushrut & Charak have bestowed upon us a place of pride. Right from Sir Jagdish Chandra Bose and Hargobind Khurana to Satyendranath Bose have brought laurels to India. The famous particle BOSON has been named after Satyendranath Bose. Recently I got an opportunity to take part in a programme in Mumbai – the inauguration of the Wadhwani Institute for Artificial Intelligence. It was interesting to know about the ongoing miraculous accomplishments in the field of Science. Artificial Intelligence aids in making robots, Bots and other machines meant for specific tasks. Through self learning, machines today can enhance their intelligence to a smarter level. This technology can be harnessed to better the lives of the underprivileged, the marginalized and the needy. In that programme on Artificial Intelligence, I urged the scientific community to deliberate on how Artificial Intelligence could help us make life easier for our divyang brothers & sisters. Can we make better predictions of natural disasters using Artificial Intelligence? Can we use it to provide assistance to farmers on crop yield? Can Artificial Intelligence be used as tool to simplify the outreach of health services and modernize medical treatment?
A few days ago, I got an opportunity to accompany the Prime Minister of Israel to Ahmedabad, Gujarat for the inauguration of ‘I create’. There a young person referred to developing a digital instrument that converts the written word into voice. This is to aid those who are incapable of speech to converse normally like any other person. I feel we can harness Artificial Intelligence in many such fields.
Science and Technology are value neutral. They don’t possess any value in themselves. Any machine will work the way we want it to. It entirely depends on us what task we want it to perform. Here human objectives assume significance; the use of Science for the sole purpose of human welfare, with the endeavour to assist human lives touch the greatest heights.
Thomas Alva Edison, the inventor of the light bulb, failed many a time in his experiments. Once, on being asked about it, he quipped, “I have devised ten thousand ways of how NOT to make a light bulb”. What I mean to say is, Edison transformed even his failures into his own strength. Coincidentally, I am fortunate today to be in Auroville, the land, the karmabhoomi of Maharshi Arvind. As a revolutionary, he challenged British rule, fought against them and questioned subjugation. Thus, as a great sage, he questioned every facet of life. Extracting answers, he showed the right path to humanity. The relentless quest to ask questions for knowing the truth is very important. And this is the very essence, the real inspiration behind scientific inventions and discoveries. Never rest till every ‘why’, ‘what’ & ‘how’ are answered. I congratulate our scientists, and all those connected with Science on the occasion of National Science Day. May our young generation be inspired for the quest of truth & knowledge; may they be motivated to serve society through Science. I wish them the best.
Friends, safety in the times of crises, disasters are topics on which many messages keep coming in- people keep writing to me. In a comment posted on Narendra Modi Mobile App, Shriman Ravindra Singh from Pune has referred to occupational safety. He writes that in our country, safety standards at factories and construction sites are not upto the mark. Since the 4th of March is National Safety Day, the Prime Minister should include safety in the Mann Ki Baat programme in order to raise awareness on safety. When we refer to public safety, two aspects are very important- proactiveness and preparedness. Safety is of two kinds – one is safety during disasters and the other is safety in everyday life. If we are not aware of safety in daily life, if we are not able to attain a certain level, it will get extremely difficult during the time of disasters. We often read signboards on streets bearing lines such as – ‘सतर्कता हटी – दुर्घटना घटी’ – ‘Lose alertness – invite mishaps’ or ‘एक भूल करे नुकसान, छीने खुशियां और मुस्कान’ – ‘One mistake can cost you dear- rob you of your joy & smile’ or इतनी जल्दी न दुनिया छोड़ो, सुरक्षा से अब नाता जोड़ो – ‘Don’t be in a hurry to leave this world – embrace the culture of safety’ or सुरक्षा से न करो कोई मस्ती वर्ना जिन्दगी होगी सस्ती – ‘Don’t play around with safety, your life will be treated cheap’. Beyond that, these sentences serve no purpose in our lives. Leave aside natural disasters; most of the mishaps are a consequence of some mistake or the other on our part. If we stay alert, abide by the prescribed rules & regulations, we shall not only be able to save our own lives but we can prevent catastrophes harming society. There are times when we come across many slogans on safety at the work place but none following their letter and spirit. I urge the fire brigade under corporations and municipalities to visit school children once a week or once a month and perform mock drills for them. This will have a dual benefit – the fire brigade will undergo an exercise in readiness and the new generation will get lessons in alertness. And all this at no added cost. In a way it will a natural part of the overall learning curve. India is a land of geographic and climatic diversities. As far as disasters are concerned, this country has borne the brunt of many a natural as well as man made disaster, such as chemical & industrial mishaps. Today, the National Disaster Management Authority, NDMA is the vanguard when it comes to dealing with disasters in the country. During earthquakes, floods, cyclones, landslides, NDMA reaches the area within no time. They have issued guidelines; simultaneously they keep imparting training on a regular basis for capacity building. In Districts prone to floods and cyclones, an initiative names ‘Aapada Mitra’ has been launched for training Volunteers. Training and awareness have a very important role to play. Two- three years ago, thousands of people would lose their lives every year due to heat-wave. After that, NDMA organized workshops on heat wave management as part of a campaign to raise awareness in people. Mass participation led to good results. In 2017, the death toll on account of heat wave remarkably came down to around 220 or so. This proves that if we accord priority to safety, we can actually attain safety. I laud the role played by innumerable individuals, citizens who immediately embark upon rescue and relief operations wherever a disaster strikes. And there are numerous such unnamed, unsung heroes. Our Fire & Rescue services, National Disaster Response Forces Armed Forces, Paramilitary Forces… these brave hearts go beyond the call of duty to help people in distress, often risking their own lives. Organisations like NCC and Scouts are also contributing in this task; they are getting trained too. Recently we have made an attempt to have joint exercise for disaster management between countries on the lines of joint military exercise involving different countries of the world. India has made a pioneering effort – BIMSTEC, Bangladesh, India, Myanmar, Sri Lanka, Thailand, Bhutan & Nepal – a joint disaster management exercise involving these countries was undertaken. It was a novel humanitarian experiment on a large scale. We’ll have to turn ourselves into a risk conscious society. In our culture, we often talk of safety of values; we now need to realize the values of safety. We’ll have to make it part of our life, our being. In day to day life, during air travel, we must have frequently come across air hostesses giving out a rather longish speech, safety instructions at the beginning of a flight. We must have heard it hundreds of times. But today if one of us is taken inside an aircraft and asked about the location of equipments, say life jackets, and how to use them, I can say for sure that none of us will be able to give the right answer. So, was there a provision for giving our information? Yes, there was. Was there a scope of direct visibility when the information was given? Of course there was. But we did not respond actively. WHY? Because by nature, we are not conscious. And that is why our ears hear when we sit in the aircraft, but no one realizes that ‘these instructions are for me’. We experience this in all walks of life. Let us not think that safety is only meant for someone else. If all of us become conscious and aware of our own safety, the essence of safety of society will be inbuilt.
My dear countrymen, in the current budget, emphasis has been laid on turning ‘waste to wealth’ and ‘waste to energy’ through Bio gas, under the Swachch Bharat Campaign. An effort was initiated which was named GOBAR-Dhan - Galvanizing Organic Bio Agro Resources. The aim of this GOBAR- DHAN scheme is ensuring cleanliness in villages and generating wealth and energy by converting cattle dung and solid agricultural waste into Compost and Bio Gas. India is home to the highest cattle population in the world, close to 300 million in number, with a daily output of 3 million tonnes of dung. Some European countries and China use animal dung and other Bio-waste to produce energy. But India was lacking full capacity utilization. Under the Swachch Bharat Mission (Rural), we are taking rapid strides in this direction.
A target has been set to use cattle dung, agricultural waste, kitchen waste to produce Bio gas based energy. Under the Gobardhan Scheme our farmer brothers & sisters in rural India will be encouraged to consider dung and other waste not just as a waste but as a source of income. Under the aegis of 'GobarDhanYojana', many benefits will accrue to rural areas. It will be easier to keep the village clean and sanitized, livestock health will improve and farm yields will increase. Biogas generation will increase self-reliance in energy utilized for cooking and lighting. Farmers and cattle herders will be helped in augmenting their income. There will be novel opportunities for newer jobs linked to waste collection, transportation, biogas sales etc. An online trading platform will be created for better implementation of 'Gobar Dhan Yojana', it will connect farmers to buyers so that farmers can get the right price for dung and agricultural waste. I urge entrepreneurs, especially our sisters residing in rural India, to step forward, and through creation of self-help groups and cooperative societies extract full advantage from this opportunity. I invite you to become part of the movement comprising clean energy and green jobs, to become a part of the initiative to convert waste in your village to wealth and by converting dung into ‘Gobar dhan.’
My dear countrymen, till date, we have been hearing about the myriad types of festivals - be it music festivals, food festivals, film festivals and many other kinds of festivals. But in a unique endeavor in Raipur, Chhattisgarh, the state's first 'Trash Mahotsav' was organized. The objective behind this festival sponsored by Raipur Municipal Corporation was to generate awareness about cleanliness and the methods using which city's waste can be creatively used and inculcate awareness about various ways to recycle the garbage. A plethora of activities were organized during this festival, which found full participation of students and adults. Different types of artifacts were made utilizing garbage. Many Workshops were organized to inform people on the entire aspects of waste management. Music performances linked to the theme of hygiene were held and art works were created. Raipur inspired various types of such garbage or trash festivals in other districts too. Many individuals taking initiative on their own behalf shared innovative ideas, held discussions, conducted poetry recitals. A festive atmosphere regarding cleanliness got geared up. The way the school children took part in the entire endeavor was amazing. For the innovative manner in which importance of waste management and cleanliness were displayed in this festival, I congratulate the people of Raipur Municipal Corporation, the entire populace of Chhattisgarh, its government and administration.
Every year on March 8, 'International Women's Day' is celebrated. There are many programs that are held in our country and the world. On this day, women are also felicitated with 'Nari Shakti Puraskar' who have performed exemplary tasks in different sectors in the past. Today the country is moving forward from the path of Women development to women-led development. On this occasion, I remember the words of Swami Vivekananda. He’d said 'The idea of perfect womanhood is perfect independence' - This idea of Swami ji about one hundred and twenty five years ago expresses the contemplation of woman power in Indian culture. Today, it is our duty to ensure the participation of women in every field of life, be it social or economic life, it is our fundamental duty. We are part of a tradition where men were identified due to women-Yashoda-Nandan, Kaushalya-Nandan, Gandhari-Putra, these were identities of a son. Today our woman power has shown inner fortitude and self-confidence, has made herself self-reliant. Not only has she advanced herself but has carried forward the country and society to newer heights.
After all, our dream of 'New India' is the one where women are strong and empowered and are equal partners in the development of the country. A few days ago, a gentleman had given me a very sound proposition. He had suggested that on 8th March myriad events herald 'Women's Day' Why cannot we felicitate mothers and sisters who have completed 100 years in every Indian village or city,? Can a program of paying respect for such centenarians be held and cannot we reflect upon a life lived long? I liked the idea and I’m bouncing it with you will find many examples of what woman power can achieve, If you look around near yourself many such inspiring stories will appear. I just received news from Jharkhand wherein under the 'Swachh Bharat Abhiyan', about 1.5 million women in Jharkhand – and this figure is not a small one organized a hygiene campaign for an entire month! Under the auspices of this campaign starting from January 26, 2018, these women constructed 1 lakh 70 thousand toilets in just 20 days and made a record of sorts. There were about one lakh ‘Sakhi Mandals,’ 14 lakh women, 2 thousand women Panchayat representatives, 29 thousand water carriers, 10 thousand female cleaners and 50 thousand women masons were involved in this campaign. You can imagine what a mammoth undertaking it was! These women of Jharkhand have shown that women power is an integral component of ‘Swachh Bharat Abhiyan’, which will change the course of the campaign of cleanliness in general life, the effective role of hygiene in the nature of the people ingeneral.
My dear Brothers and sisters, I was just watching the TV news two days ago that electricity has reached three villages of the Elephanta island after 70 years of independence, and this has led to much joy and enthusiasm among the people there. You all know very well, that Elephanta is located 10 kms by the sea from Mumbai. It is a very important tourist destination. The caves of Elephanta are marked as the World Heritage sites by UNESCO and draw tourists from all over the country and abroad. I was surprised to know that despite being such a prominent center of tourism its close proximity from Mumbai, electricity hadn’t reached Elephanta after so many years of independence. For 70 years, the lives of the denizens of three villages of the Elephanta Island, Rajbunder, Morbandar and Centabandar, were engulfed by darkness, which has got dispelled now and there is brightness in their lives. I congratulate the administration and the populace there. I am glad that now the villages of Elephanta and the caves of Elephanta will be lighted due to electrification. This is not just electricity, but a new beginning of a period of development. There is no greater contentment and joy than the fact that the lives of the countrymen be full of shine and there be happiness in their lives.
My dear brothers and sisters, we just celebrated the festival of Shivaratri. And now the month of March beckons us with ripe crops in the fields, playful golden earrings of wheat and the captivating blossom of mango pleasing to the mind are the highlights of this month. But this month is also very special to all of us because of the festival of Holi. On 2nd March the entire country immersed in joy will celebrate the festival of Holi. In The festival of Holi, the importance of colors is as important as the ceremony of 'HolikaDahan' because it is the day when we burn our inherent vices in the fire. Holi makes us forget our rancours and gives us an opportunity to be a part of each other's happiness and glad tidings, and it conveys the message of love, unity and brotherhood. I wish a very joyous festival of Holi to all my countrymen, I further wish you colour laden felicitations. I wish and hope that this festival forever remains a festival of colourful cheer in the lives of all the countrymen- this is my wish. My dear countrymen, thank you very much
My dear countrymen, Namaskar. This is the first episode of ‘Mann Ki Baat’ in the year 2018. Just a couple of days ago, we celebrated our Republic Day festival with gaiety & fervour. This is the very first time in history that heads of 10 Nations attended the ceremony.
My dear countrymen, Shriman Prakash Tripathi has written a rather long letter on the Narendra Modi App, urging me to touch upon the subjects he has referred to. He writes, “The 1st of February is the death anniversary of astronaut Kalpana Chawla. She left us in the Columbia space shuttle mishap, but not without becoming a source of inspiration for millions of young people the world over”. I am thankful to Bhai Prakash ji for beginning his long letter with the sad departure of Kalpana Chawla. It’s a matter of sorrow for all of us that we lost Kalpana Chawla at that early age, but her life, her work is a message to young women across the world, especially to those in India, that there are no upper limits for Nari Shakti …. the power of women. If one possesses the will & the determination, a firm resolve to achieve something, nothing is impossible. It’s a matter of joy that women in India are taking rapid strides of advancement in all fields, bringing glory to the Nation.
In our country, respect for women, their status in society and their contribution has proved to be awe inspiring to the entire world, since ancient times. There has been a long tradition of Vidushis… women exponents or women champions. Many Vidushis of India have contributed in composing the verses of the Vedas. Lopamudra, Gargi, Maitreyee…it’s a long list of names. Today, we talk about ‘Beti Bachao, Beti Padhao’, ‘save the girl child, educate her’. But centuries ago, it has been mentioned in our ancient texts, in the Skand Puran :
दशपुत्र-समाकन्या, दशपुत्रान् प्रवर्धयन्
यत फलम् लभते मRर्य:, तत् लभ्यम् कन्यकैकया ॥
This means, a daughter is the equivalent of ten sons. The ‘Punya’ that you earn through ten sons amounts to the same earned through just one daughter. This underscores the importance that has been given to women in our society. And that is why, in our society, women have been accorded the status of ‘Shakti’. This woman power binds closely together society as a whole, the family as a whole, on the axis of unity & oneness. Be it the erudition of the Vidushis of the Vedic Period… Lopamudra, Gargi, Maitreyee; be it the learning & devotion of Akka Mahadevi or Meerabai, be it the governance of Ahilyabai Holkar or the valour of Rani Lakshmibai, woman power has always inspired us. They have always brought glory to the Nation.
Shriman Prakash Tripathi has further cited some examples. He writes that the flight of our courageous Defence Minister Nirmala Seetharaman in a Sukhoi 30 fighter plane is inspirational for him. He also refers to INSV Tarini, with an all women crew on board under the command of Vartika Joshi, which is currently circumnavigating the globe. Three braveheart women Bhavna Kanth, Mohana Singh and Avani Chaturvedi have become fighter pilots and are undergoing training on the Sukhoi- 30. An Air India Boeing jet with an all woman crew led by Kshamata Vajpayee flew from Delhi to San Francisco, USA and back. These are all women achievers. You are absolutely right. Today women are not just advancing in myriad fields; they are leaders. Today there are many sectors where our woman power is playing a pioneering role, establishing milestones. A few days ago, Hon’ble President took an initiative. He met a group of extraordinary women who have achieved something significanty new in their respective fields. Women achievers of our country… the first female Merchant Navy Captain, the first female passenger train driver, the first female fire fighter, the first female Bus Driver, the first woman to set foot on Antarctica, the first woman to reach Mount Everest… ‘First Ladies’ in every field. Our woman power achieved extraordinary feats, breaking the age old shackles of social mores, creating new records. They proved that through perseverance, grit and a firm resolve, all kinds of obstacles and barriers can be broken & crossed, to chart out an all new path… a path that could act as a beacon of inspiration not just to their contemporaries, but for generations to come. It will infuse a fresh energy, newer enthusiasm into them. A book has been compiled on these women achievers, first ladies, so that, the entire country comes to know about the power of these women and derive inspiration from their life & work. This is also available as an e-book on the Narendra Modi Website.
The country’s woman power has contributed a lot in the positive transformation being witnessed in our country & society these days. Today, as we speak of women empowerment, I would like to refer to a railway station. You must be wondering what a railway station has got to do with women empowerment. Matunga station in Mumbai is the first station in India which is run by an all woman staff. All departments have women performing duties… the commercial department, Railway Police, Ticket checking, Announcing, Point persons, it’s a staff comprising over 40 women. This time, after watching the Republic Day Parade, many people wrote on Twitter and other social media that a major highlight of the parade was the BSF biker contingent comprising women participants. Daredevil stunts performed by them was awe inspiring for our foreign guests. Empowerment is another form of self reliance. Today our Nari Shakti is assuming leadership roles. It is becoming self reliant. By the way, this also reminds me of tribal women of Chattisgarh, who have done something extraordinary and set a remarkable example. When we refer to Adivasi women, a stereotypical image comes to our minds, comprising jungles, pathways in the woods and women carrying kindlewood on their heads.But the woman power of Chattisgarh, the tribal women there broke this stereotype & presented an all new picture of themselves. Dantewada in Chattisgarh is a Maoist infested region. Violence, torture, explosives, guns, pistols… the Maoists have created a scary reign of terror. In this dangerous atmosphere, Adivasi women are becoming self reliant by driving e-rickshaws. In a short span of time, a number of women have become part of this phenomenon. This has three benefits- on the one hand self-employment has empowered them; on the other, the Maoist infested region is witnessing a transformation. And simultaneously as a consequence, it is strengthening efforts towards protecting the environment. I laud the efforts of the District Administration which has played a significant role in the successful endeavour of these women by ensuring availability of grants & imparting training to them.
Time and again we keep hearing people utter ‘There is something special that we as a people possess… no threat is big enough to annihilate our existence’. What is that ‘Special Something’? That ‘Something’ is flexibility, the ability of transformation. Leaving out things that are beyond the constraints of time and accepting betterment in things wherever necessary. And this is a salient feature of our society… relentless efforts towards self-improvement, self correction. We have inherited this Indian tradition as a cultural legacy. The benchmark of any living society is its self correcting mechanism. In our country, there have been unending endeavours against social ills and evil practices, both individually & collectively. Just a while ago, Bihar launched an interesting initiative. In order to uproot social ills in the state, the world’s longest human chain spanning over thirteen thousand kilometers was formed.
This campaign made people aware of social maladies such as child-marriage and the dowry system. The entire state thus resolved to fight against these social evils. Children, the elderly, the youth full of energy and enthusiasm, women, girls turned out to participate in this battle. The human chain that commenced formation from Gandhi Maidan in Patna gained momentum, touching the state borders. In order to ensure that the fruits of progress rightly reach all sections of society, it is imperative that our society is freed of these ills. Come, let us pledge to come together to wipe out these evil customs from our social fabric… let us build an empowered, capable New India. I appreciate the people of Bihar, the Chief Minister, the administration, in fact every member of the human chain for this massive, special initiative towards social welfare.
My dear countrymen, Shriman Darshan from Mysore, Karnataka has written on My gov. He was undergoing an expenditure of six thousand rupees a month on medicines alone for the treatment of his father. Earlier, he wasn’t aware of the Pradhan Mantri Jan Aushadhi Yojana. But now that he’s come to know of the Jan Aushadhi Kendra, he has begun purchasing medicines from there and his expenses have been reduced by about 75%. He has expressed his wish that I mention this in ‘Mann Ki Baat’, so that it reaches the maximum number of people and they can benefit from it. Over some time lately, many have written on this subject; many of them have been telling me about it. I too have seen videos put up on social media by beneficiaries of this scheme. It is a matter of joy learning about happenings like these. It gives you inner satisfaction. I felt good to see Shriman Darshan ji think about sharing with others what he gained from it. The motive behind this scheme is making healthcare affordable and encouraging Ease of Living. Medicines available at the Jan Aushadhi Centres are 50% to 90% cheaper than branded drugs available in the market. This is great help for the common man, especially for senior citizens who require medicines on a daily basis and results in a lot of savings. Generic medicines sold under this scheme strictly conform to prescribed standards set by the World Health Organisation. That is why good quality medicines are made available at affordable prices. Today, over three thousand Jan Aushadhi Kendras have been set up across the country. This has led to not only availability of cheaper medicines, but also new employment opportunities for individual entrepreneurs. Affordable medicines are now available at ‘Amrit Stores’ at Pradhan Mantri Bharatiya Jan Aushadhi Centres & at hospitals. The sole aim behind this step is ensuring availability of Quality & affordable health service to the poorest of the poor, so that a healthy & prosperous India comes into being.
My dear countrymen, Shri Mangesh from Maharashtra has shared a photo on the Narendra Modi Mobile App. It was such a striking photo that my attention was magnetically drawn towards it. The photo showed that a grandson was participating in the 'Clean Morna River' along with his grandfather. I came to know that the citizens of Akola had organized a cleanliness campaign to clean the Morna river under the 'Swachh Bharat Abhiyan'. The Morna river was a perennial river flowing throughout the twelve months of the year but now it has become seasonal. The second painful fact was that the river was completely filled with wild grass and hyacinth. A lot of garbage was being dumped into the river and along its banks. An action plan was chalked out and on January 13th a day before Makar-Sankranti, in the first phase of 'Mission Clean Morna' sanitation of the two sides of the bank of the Morna river at fourteen places spread over an area of four kilometers, was carried out.
This noble and grand task named 'Mission Clean Morna', involved more than six thousand denizens of Akola, more than 100 NGOs, Colleges, Students, children, the elderly, mothers, sisters, almost everybody participated in this task. On January 20th, 2018, this Sanitation Campaign continued in the same vein and I’ve been told that this campaign will continue every Saturday morning till the Morna river is completely cleaned. 'Mission Clean Morna' shows that if a person is determined to do something, then nothing is impossible. Huge social reforms can be brought about through mass movements. I congratulate the people of Akola, the district and the municipal corporation’s administration, all the citizens who were associated with this mass movement, I laud your efforts which are not only very much appreciated but this will inspire the other citizens of the country.
My dear countrymen, these days you must be hearing a lot about the Padma Awards. These awards also attract attention in newspapers and television also. But if you scrutinize, then you will be proud of the fact that there many loftier personalities amidst us and you will naturally be proud of the very fact that today the common man is being cited for Padma awards without any recommendations. There was a certain methodology of awarding Padma Awards every year, but this entire process has been changed for the past three years. Now any citizen can nominate any person in our country. Transparency has been brought about in the entire process by making it operable online. In a way, the selection of these awards has been transformed completely. You may have noticed that many ordinary people not visible in big cities, in newspapers or on TV are being awarded with Padma citations. Now the identity of the awardee is not the deciding factor of the award, rather the importance of his work is increasing. You must have heard the name of Arvind Gupta ji. It will gladden your heart to know, that Arvind ji, a student of IIT Kanpur, spent all his life creating toys for children. He has been making toys from garbage for over four decades so that children can increase their curiosity towards science.
He has been trying to get children inspired to conduct scientific experiments using waste; towards this end he has been encouraging children by showing them films made in 18 languages in three thousand schools across the country. What a wonderful life, what a dedicated mission! A similar story is that of Sitavaa Jodatti from Karnataka. She has not been hailed as 'Goddess of women empowerment' just for nothing! For the past three decades, in Belagavi, she has made a great contribution towards changing the lives of countless women. At the age of seven she had dedicated herself as a Devadasi but in a turnaround, for the welfare of the Devdasis, she has spent her entire life. Not only this, she has done unprecedented work for the welfare of Dalit women too. You must have heard the name of Bhajju Shyam of Madhya Pradesh, Shri Bhajju Shyam was born in a very poor tribal family. He was employed in a small job for eking out his living, but he was also fond of painting in the traditional tribal art form. Today, due to this hobby, he garnered respect not only in India but the entire world. He has exhibited his paintings in many countries like Netherlands, Germany, England and Italy. The talent of Bhajju Shyam ji, who made India proud in many nations abroad, was also recognized and he was awarded the Padma Shri.
You will be pleasantly surprised listening to the story of Kerala's tribal lady Lakshmikutti. Laxmikutty is a teacher in Kallar and still resides in a hut made of palm leaves in a tribal tract amidst dense forests. She has created five hundred herbal medicines relying solely on her memory. She has mastery in synthesizing medicines used for treatment of snake bites. Lakshmi Ji is continuously serving society with her knowledge of herbal medicines. Identifying her anonymous persona, she has been honoured with the Padma Shri for her contribution to society. I would like to mention another name today, that of 75 year old Subhasini Mistri, hailing from West Bengal, who was selected for the award. Subhasini Mistri is a woman who, in order to construct a hospital, cleaned utensils in the homes of others and also sold vegetables. At the age of 23 she lost her husband due to lack of proper treatment, and this incident inspired her to build a hospital for the poor. Today, thousands of poor people are treated free of cost in this hospital that has come up through hard-work. I am convinced that there are many men and women in our land filled with gems, Bahuratna-Vasundhara, many gifted women and men who remain faceless or unknown. The failure to identify such people is also a loss to the society, the Padma awards are only a medium of acknowledgement, but I would also like to tell the countrymen that people serving the society around us, people giving up all that they have got for the sake of society, millions of people who have worked for a life time for us bestowed with one or the other useful attribute should be acknowledged in our midst. They do not labour for any honor, but their work inspires us. These people should be invited to schools and colleges to share their experiences. Beyond awards, there should be some more efforts from our society in acknowledging their contribution.
My dear countrymen, we celebrate Pravasi Bharatiya Divas on January 9th every year. It was on the 9th of January, when our revered Mahatma Gandhi returned to India from South Africa. On this day, we celebrate the unbreakable bond that exists between Indians in India and Indians living around the globe. This year we organized a program on Pravasi Bharatiya Divas, where all MPs and Mayors of Indian origin were invited. You will be pleased to know that in this programme, Malaysia, New Zealand, Switzerland, Portugal, Mauritius, Fiji, Tanzania, Kenya, Canada, Britain, Surinam, South Africa and America, and many other countries wherever our Mayors or MPs of Indian Origin exist, all of them participated. I am happy that the people of Indian origin who live in different countries continue to serve those countries and at the same time they have maintained their strong relationship with India as well
This time, the European Union, has sent me a calendar, in which they have displayed the contributions by Indians in various fields of life living in different countries of Europe; whether working in the field of cyber security, or dedicated to Ayurveda, entertaining the society through music, or through poetry; someone researching on climate change or working on ancient Indian texts, someone driving a truck for livelihood, who went on to construct a Gurudwara or has built a mosque – wherever our people are, they have in their own way embellished or adorned the land of their adoption. I would thus like to thank the European Union, for recognizing the people of Indian origin and through them in making people in India and people the world over aware of their exemplary work.
The 30th of January is the death anniversary of our revered Bapu, who showed us a new path. On that day we also observe 'martyrs day' in solemn memory of the great martyrs who sacrificed their lives for the defense of the country and pay our homage at 11 in the morning. The path of peace and non-violence, is the path of Bapu and this is applicable not only for India or the world, but also for a person or a family or a society. The ideals which Bapu practiced in his life, things that he imparted are relevant even today. They were not just mere theories. At present we witness at every step how accurate Bapu's words were. What can be a bigger tribute than taking a vow that we shall tread the path of Bapu - and walk, as far as possible?
My dear countrymen, with my best wishes to all of you for 2018, my speech draws to a close. Thank you very much. Namaskar.
My dear countrymen, Namaskar. This is the last edition of ‘Mann Ki Baat’ this year and it’s a coincidence that this day happens to be the last day of the year of 2017. You and I shared many thoughts and ideas the entire year. Your steady stream of letters to ‘Mann Ki Baat’, your comments, this exchange between minds always infuses new energy in me. A few hours later, the year will change, but this sequence of our conversation will go on, just the way it is. We will renew this exchange of thoughts on newer topics in the year to come, we’ll share new experiences. Heartiest New Year greetings to all of you. Over the last few days, the festival of Christmas was celebrated across the world with gaiety and fervor. People in India too celebrated Christmas with warmth and cheer. The pious occasion of Christmas reminds us of the great teachings of Jesus Christ who laid much emphasis on the spirit of service, ‘Sewa bhaav’. The essence of the spirit of service can be felt in the Bible too.
The Son of Man has come, not to be served
But to serve’
And to give his life, as blessing
To all humankind.
This conveys the immense significance attached to the sanctity of service. Be it any religion, caste or creed, tradition or colour in this world; the spirit of service is an invaluable hallmark of the highest human values. In our country we refer to ‘NishKaam Karma’, selfless deeds, meaning a service done without any expectations. It is mentioned in our land ‘Sewa Parmo Dharmah’… service is the noblest way of life, ‘Jeev Seva hi Shiv Seva’… Service to living beings is service to god. Gurudev Ramkrishna Paramhans used to cite, ‘serve living beings as if worshipping the almighty. The inference is that the world over, these are shared, common human values. Come, let us remember great men & their ideals; let us be reminded of the essence of holy occasions; let us infuse a new awakening, a new drive into our great value system. Let us try & live, abiding by them.
My dear countrymen, this year was also the 350th ‘Prakash Parv’ of Guru Gobind Singh ji. The illustrious life of Guru Gobind Singh ji, full of instances of courage & sacrifice is a source of inspiration to all of us. Guru Gobind Singh ji preached the virtues of sublime human values and at the same time, practiced them in his own life in letter & spirit. A guru, a poet, a philosopher, a great warrior, Guru Gobind Singh ji, in all these roles, performed the great task of inspiring people. He fought against oppression & injustice. His teachings to people focused on breaking the cordons of caste and religion. In this endeavour, he stood to lose a lot on his personal front. But he never let antagonism raise its ugly head in his path. In every moment of his life, the message of love, sacrifice & peace was palpable. His personality was filled to the brim with the greatest of virtues. I’m fortunate that at the beginning of this year, I got an opportunity to participate in the 350th birth anniversary celebration organized at Patna Sahib. Come, let us all resolve to imbibe & abide by lessons from his great teachings & exemplary life and mould our own life in accordance with them.
The 1st of January, 2018, i.e. tomorrow, in my view, is a special day. You’ll be surprised, since the New Year comes every year, the 1st of January arrives every year! But, when I refer to it as special, I really mean it as special. People born in the year 2000 or later; those born in the 21st century will gradually begin to become eligible voters from the 1st of January, 2018. The Indian Democracy welcomes the voters of the 21st century, the ‘New India Voters’. I congratulate our youth & urge them to register themselves as voters. The entire nation is eager to welcome you as voters of the 21st century. As voters of this century, you too must be feeling proud. Your vote will prove to be the bedrock of New India. The power of the vote is the greatest strength of a democracy. The vote is the most effective tool in bringing about a positive change in the lives of millions of people. And it’s not just about you acquiring the right to Vote. It’s about you determining & deciding the course of the nation in the 21st century, your dreams in the India of the 21st century. You too can be the makers of 21st century India and this opportunity comes into being, very specially, on the 1st of January. And today, in this edition of Mann Ki Baat, I wish to speak to our successful young men & women between 18 & 25, all infused with energy and resolve.
I consider them ‘New India Youth’, ‘New India Youth’ stands for aspirations, enthusiasm & energy. I firmly believe that the dream of our ‘New India’ will be realized through the skill & fortitude of these energetic youth.
When we talk of new India then that new India will be free from the poison of casteism, communalism, terrorism and corruption; free from filth and poverty. In the New India everyone will have equal opportunity and aspirations and wishes of everyone will be fulfilled. New India will be a place where peace, unity and amity will be our guiding force. My New India Youth should come forward and deliberate on how this New India would be formed. One should decide one’s own path and also decide a way for connecting along those attached to one and the Caravan should get going. You should move forward and thus should the country move ahead. Right now, while taking to you I got an idea whether we could organize a mock parliament in every district of India? Where the youth between 18 and 25 could sit together and brain storm about new India, find ways and chalk our plans. How could we realize our resolves before 2022? How could we build an India of the dreams of our freedom fighters? Mahatma Gandhi had transformed the freedom movement into a mass movement. My young friends, the need of the hour is that we build up a mass movement for making a magnificent- glorious 21st century India; a mass movement of development, a mass movement to build a capable and strong India.
I propose that a mock Parliament be organized around 15th August in Delhi comprising one young person selected from each district who would participate and deliberate on how a new India could be formed in the next five years. How can resolve be transformed into reality? Today, a lot of new opportunities have been created for the youth. Our youth are coming forward in areas like skill development, innovation and entrepreneurship and are achieving success. I wish that the New India Youth get information and details of all these new opportunities and plans at one place and a system be created so that every young person on turning 18 should automatically get to know all this and benefit from it.
My dear countrymen, I had talked about positivity during the previous episode of Mann Ki Baat. I am being reminded of one Sanskrit Shloka-
Utsaaho balwaanarya, Naastyutsaahaatparam balam |
Sotsaahasya cha lokeshu na kinchidapi durlabham ||
This means that a man full of enthusiasm is very strong since there is nothing more powerful than zest. Nothing is impossible for a man having positivity and zeal. In English too, it is said, ‘Pessimism leads to weakness, optimism to power’. During the previous episode of Mann Ki Baat, I had appealed to the countrymen to share their positive moments of 2017 and to welcome 2018 in a positive atmosphere.
I am very glad that a large number of people gave positive responses on social media platform, MyGov and the Narendra Modi App and shared their experiences. Lakhs of tweets were posted on Positive India hashtag (#), which reached out to more than nearly 150 crore people. In a way, a wave of positivity which emanated from India spread all over the world. All tweets and responses received were really inspiring. It was indeed a delightful experience. Some countrymen shared those incidents of this year which left a special impact on their minds, a very positive one at that. Some people even shared their personal achievements.
# SOUND BITE #
# My name is Meenu Bhatia. I reside in Mayur Vihar, Pocket-1, Phase- I, Delhi. My daughter wanted to do M.B.A. I needed to take a bank loan which I got very easily and my daughter was able to continue her studies.
# My name is Jyoti Rajendra Waade. I am speaking from Bodal. One rupee per month was being deducted towards insurance premium which my husband had subscribed to. He died in an accident. Only we know of the situation we faced at that time. Assistance from the government helped us a lot and I could gather the strength to stand myself.
# My name is Santosh Jadhav. A national highway has been constructed in 2017 through our village Bhinnar. As a result of this, our roads have improved a lot and business there will surely get a boost.
# My name is Deepanshu Ahuja. I live in Mohalla Saadatganj, district Saharanpur, Uttar Pradesh. Two actions taken by our Indian soldiers deserve a special mention – one was the Surgical Strike carried out in Pakistan which destroyed launching pads of terrorists and the second was the unique valour displayed by Indian soldiers in Doklam. These are without parallel.
# My name is Satish Bewani. We had a problem of water scarcity in our area and we used to depend on an army pipeline for the last forty years. Now an Independent pipeline has been constructed. So, this is our achievement in 2017.
There are a large number of such persons who have brought in positive transformation in the lives of many people through endeavour at their own level. In fact, this is the New India which we are all collectively building. Let us enter into the New Year with such little achievements, begin our New Year and take a concrete steps in the journey from ‘Positive India’ to ‘Progressive India’. When we all talk of positivity, I also feel like sharing one experience. Recently, I came to know about the inspiring story of Anjum Bashir Khan Khattak who is a topper in Kashmir Administrative Service Examination. He actually extricated himself from the sting of terrorism and hatred and topped in the Kashmir Administrative Examination. You will be surprised to know that terrorists had set his ancestral home on fire in 1990.
Terrorism and violence were so widespread there that his family had to leave their ancestral land and flee from there. For a young child, such an atmosphere of violence could easily create darkness and bitterness in the heart, but Anjum did not let it be so. He never gave up hope. He chose a different path for himself – a path of serving the people. He overcame the adverse situation and scripted his own success story. Today, he has become a source of inspiration not only in Jammu & Kashmir but for the youth of the whole country. Anjum has proved that however adverse the circumstances be, the clouds of despair and disappointment can easily be cleared by taking positive steps.
Just last week, I had a chance of meeting some daughters of Jammu & Kashmir. I was amazed at the spirit that they had, the enthusiasm that was there in their hearts and the dreams they nurtured. I was listening to them on how they wanted to make progress in various facets of life and, how their lives were filled with hope. I talked to them, there was no sign of despair; there was only enthusiasm, optimism, energy, dreams and a sense of resolve. Whatever little time I spent with these daughters, I got inspired myself. These are the strength of our nation, they are my youth, they are the future of my country.
My dear countrymen, whenever there is a reference to famous religious places, not only of India but of the whole world, it is very natural to mention about the Sabrimala temple of Kerala. Millions of devotees come to this world famous temple, seeking blessings of Lord Ayyappa Swami. It is a huge challenge maintaining cleanliness around such a large religious place where devotees in such huge number come. And especially, since this place is situated in the midst of hills and forests. But, Sabrimala temple in itself is an example to show how this challenge could be converted into a sanskar, a habit and what a tremendous strength public participation has! One police officer P. Vijayan initiated a programme Punyam Poonkavanam and commenced a voluntary campaign of creating awareness on cleanliness. And, he began a tradition that the yatra of devotees will remain incomplete if they do not contribute by performing some physical labour or the other in the cleanliness programme. No one is big or small in this campaign. Every devotee considers doing physical labour in the cleanliness drive as a part of the Lord’s worship. Every morning, there is a uniquely pleasant scene of cleanliness here when all devotees join in the drive. However big a celebrity be, or however rich one might be or however high an official be – each one contributes as an ordinary devotee in this Punyan Poonkavanam programme and becomes a part of this cleanliness drive.
There are many such examples before us. This cleanliness drive in Sabrimala and the contribution of Punyan Poonkavanam in this are so immense that each devotee contributes and participates in it.
Here, a strong resolve of maintaining cleanliness also is as important as the strict discipline observed during worship.
My dear countrymen, all of us made a resolve on Bapu’s birth anniversary on October 2, 2014 to take forward Bapu’s unfinished task of building a ‘Clean India’ and ‘a filth- free India’. Revered Bapu fought for this cause all through his life and made all out efforts. And, all of us took a resolve that on the 150th birth anniversary of revered Bapu, we shall make some contribution in the direction of making Clean India which he had dreamt of. Efforts in the direction of cleanliness are being widely taken across the whole country. A change can now be seen in the form of public participation in rural and urban areas alike. Cleanliness Survey 2018, the largest in the world, will be conducted from the 4th of January to 10th of March, 2018 to evaluate achievements in cleanliness level of our urban areas. This survey will cover a population of more than 40 crores in more than four thousand cities.
During this survey, the matters to be surveyed include freedom from defecation in the open in cities, collection of garbage, transport facilities to lift garbage, processing of garbage using scientific methods, efforts to usher in behavioural changes, innovative steps taken for capacity building to maintain cleanliness and public participation in this campaign. Separate teams will go to cities for inspection. They will talk to the people there and gather their reactions. They will analyse the use of the Cleanliness App and also about bringing reforms and improvements in various kinds of service centres. It will also be observed whether the cities have created a system wherein cleanliness of cities will became public habit, or the city’s habit for that matter. It is not for the government alone to maintain cleanliness. Every citizen and people’s organizations have a big responsibility. And I appeal to every citizen to actively participate in the Cleanliness Survey to be undertaken in the coming days. And take the full onus to ensure that your city should not lag behind and your street or mohalla should not look to be wanting. I am very sure that using blue and green dustbins to collect dry and wet garbage respectively must have become your habit by now.
For waste- collection the principle of reduce, reuse and re-cycle is very effective. Now ranking of cities will be done on the basis of this survey- if your city has a population of more than one lakh, ranking will be done on the national level and if the population of your city is less than one lakh than it will be ranked on regional level. Achieving the highest ranking must be your dream and you should put all out efforts in this direction. Be sure that you do not remain lagging behind in the Cleanliness Survey to be conducted from 4th January to 10th March, 2018. This should become the talking point in every city. And all of you must have a dream – ‘Our city – our efforts’, ‘Our progress – country’s progress’. Let us all, once again remembering revered Bapu and taking a resolve to build a Clean India, put in our best endeavours.
My dear countrymen, there are a few things which appear small but they have a far reaching impact on our image as a society. Today, in this episode of Mann Ki Baat, I want to share one such thing with you. It has come to our notice that if a Muslim woman wants to go on Haj Pilgrimage, she must have a ‘Mehram’ or a male guardian, otherwise she cannot travel.
When I first heard about it, I wondered how it could be possible! Who would have drafted such rules? Why this discrimination? And when I went into the depth of the matter I was surprised to find that - even after seventy years of our independence, we were the ones who had imposed these restrictions. For decades, injustice was being rendered to Muslim women but there was no discussion on it. Even in many Islamic countries this practice does not exist. But Muslim women in India did not have this right. And I'm glad that our government paid heed to this matter.
Our Ministry of Minority Affairs issued corrective measures and we ameliorated this restriction by phasing out a tradition that had been in practice for the past seventy years. Today, Muslim women can perform Haj without 'mahram' or male Guardian and I am happy to note that this time about thirteen hundred Muslim women have applied to perform Haj without 'mahram' and women from different parts of the country from Kerala to North India, have expressed their wish to go for the Haj pilgrimage. I have suggested to the Ministry of Minority Affairs that they should ensure that all women who have applied to travel alone be allowed to perform Haj. Usually there is a lottery system for selection of Haj pilgrims but I would like that single women pilgrims should be excluded from this lottery system and they should be given a chance as a special category. I not only reiterate this wholeheartedly but it is my firm belief that the journey of India’s progress has been possible due to women-power and on the basis of their talent and we will continue to march onwards on this path of progress. It should be our constant endeavor that our women also get equal rights and equal opportunities just like men get so that they can proceed simultaneously on the path of progress.
My dear countrymen, 26th January is a historic festival for all of us. But 26th January, 2018, will especially be remembered through the ages. The Republic Day will be celebrated with leaders of all ten ASEAN countries coming to India as Chief Guests.
This time, not one but Ten chief guests would grace the Republic Day. This is unprecedented in India's history. The year 2017 has been special for both ASEAN and India. ASEAN completed its 50 years of formation in 2017 and in 2017 25 years of India's partnership with ASEAN were completed. On 26th January the arrival of great leaders of 10 nations of the world as a unit is a matter of pride for all Indians.
My Dear countrymen, this is the season of festivals, by the way our country is a country of festivals. There is hardly a day which does not have a festival ascribed to it. All of us have just celebrated Christmas and the New Year is on its way. May the New Year bring greater happiness, glad tidings and prosperity for all of you. Let us move forward with all renewed zeal, enthusiasm, fervor and new resolve. The month of January is the period of the northward movement of the Earth on the celestial orbit around sun and in this month Makar-Sankranti is also celebrated. This is a festival linked with nature. Though all of our festivals are associated with nature in one way or the other, but in our country blessed with the bounty of cultural diversity, there are different ways to celebrate this wonderful episode of nature in different forms. Lohdi is celebrated in Punjab and North-India, while UP-Bihar eagerly await for Khichdi and Til-Sankranti. In Rajasthan, it is called Sankrant, Magh-bihu in Assam and Pongal in Tamil Nadu - all these festivals are special in their own right and they have their own importance. All of these festivals are usually celebrated between 13th and 17thJanuary.
These festivals may have different names, but their origins stems from attachment to nature and agriculture. Felicitations to all of you on the occasion of these festivals. And once again, best wishes for the New Year 2018 to all of you.
I Thank you my dear countrymen. We shall converse again in 2018.
Thank you
My dear countrymen, namaskar! A while ago, I had a chance to have an indirect dialogue, with young friends from Karnataka. The Times Group Newspaper “Vijaya Karnataka” started a new initiative urging the children to write a letter to the Prime Minister of the country. And, then they published some selected letters. I read those letters and liked the initiative. Even these little children are conversant with problems confronting the nation; aware of the deliberations going on in the country. Kirti Hegde from North Kannada had appreciated Digital India and Smart City schemes and she put forth a suggestion that we need to transform our education system and said that the present-day children do not like classroom reading, they love to know more and more about nature. And if we impart knowledge about nature to our children then in future they may prove very useful in protecting the environment.
A child Reeda Nadaf from Laxmeshwara has written that she is the daughter of an army man and feels proud of being so. Which Indian would not be proud of our soldiers? And, you being a soldier’ daughter should naturally take pride in that. Irfana Begum from Kalburgi has written that her school is 5 Kilometres away from her village and she has to start early in the morning and it gets quite late in the evening by the time she returns home. She says that as such she does not find time to spend with her friends and has suggested that there should be a school nearby. But, my countrymen, I liked this initiative taken by a newspaper that helped these letters reach me and I got an opportunity to go through these. This was a very good experience for me.
My dear countrymen, today is 26/11. The 26th of November is our Constitution Day. The Constitution of India was adopted by the Constituent Assembly on this day in the year nineteen forty-nine. Our constitution was implemented on the 26th of January, 1950 which we celebrate as our Republic Day. The Constitution of India is the spirit of our democracy. This is the day to remember the members of the Constituent Assembly. They all worked hard for about three years to draft the Constitution. And, whoever reads that debate will feel proud about what actually the vision of a life dedicated to the nation is. Can you imagine how hard their task would have been to frame the Constitution of our country which has such big diversities? They must have shown a great sense of understanding and farsightedness and that too at a juncture when the country was getting rid of the bondage of slavery. Now, this is the responsibility of all of us to make a New India in the light of the thinking of the makers of our Constitution. Our Constitution is all encompassing. There probably is no area, no aspect of nature which remained untouched.
Equality for all and sensitivity towards all is the unique characteristic of our Constitution. It guarantees fundamental rights to each & every citizen, whether underprivileged or oppressed, backward or deprived, a tribal or a woman. It protects their fundamental rights and safeguards their interests. It is our duty that we abide by our Constitution in letter and spirit. Citizens and administrators alike must move ahead in accordance with the spirit of our Constitution. The message that our Constitution conveys is that no one should be harmed in any way. It is but natural to remember Dr. Babasaheb Ambedkar on the Constitution Day today. Seventeen separate committees were constituted by the Constituent Assembly on various important issues. One of most significant of these was the drafting committee and Dr. Babasaheb Ambedkar was the Chairman of this drafting committee. He was playing a pivotal role in it. The Constitution of India, which we feel so very proud of, bears an indelible stamp of his able leadership. He ensured the welfare of every section of society. We remember him and bow before him on his Mahaparinirvan Diwas on 6th of December. Babasaheb’s contribution in making the country prosperous and strong can never be forgotten. 15th of December is the death anniversary of Sardar Vallabh Bhai Patel. Sardar Patel rose from being a farmer’s son to be known as the Iron Man of the country, undertaking the extraordinary task of uniting India into one nation. Sardar Saheb was also a member of the constituent Assembly. He was also the Chairman of the Advisory Committee on fundamental rights, minorities and tribals.
26/11 is our Constitution Day but how can the nation forget that on this very day nine years ago, terrorists had launched an attack on Mumbai. The country remembers and bows to those brave citizens, policemen, security men and each one who lost their lives then. This country can never forget their sacrifice. Terrorism has taken an ugly shape and has become a global threat almost as a daily routine. We, in India, are facing to lot for the last 40 years on account of terrorism. Thousands of our innocent people have lost their lives. But, a few years ago, when India used to talk about the severe threats of terrorism many people in the world were not ready to take it seriously, Now that, terrorism is knocking at their doors, every Government in the world, those who believe in humanity, Governments having faith in democracy are seeing this as one of the biggest challenges. Terrorism has threatened humanity across the globe. Terrorism has challenged humanity. It is bent upon destroying the humanitarian forces. So, not only India but all humanitarian forces will have to keep fighting unitedly to defeat the menace of terrorism. Lord Budha, Lord Mahavir, Guru Nanak, Mahatma Gandhi – this is the land which gave the message of love and non-violence to the world.
Terrorism and extremism are trying to weaken and destroy our social fabric. That is why, the need of the hour is that humanitarian forces should become more alert and cautious.
My dear countrymen, we shall observe Navy Day on the 4th of December. Indian Navy secures and protects our maritime boundaries. I congratulate all those who belong to the Navy. All of you must be knowing that our civilization developed along river banks. Be it the Indus, the Ganges, the Yamuna or the Saraswati – our rivers and seas are both economically and strategically important. These are our gateway to the whole world. This country, our land has an unbreakable bond with oceans. And as we peep into our history, we come to know that about 800 to 900 (eight to nine hundred) years ago, during the rule of the Cholas, the Chola Navy was considered one of the strongest navies. This navy had a big role in the expansion of the Chola-rule and in making it an economic super power. Numerous references of voyages and expeditions of the Chola-Navy are found even today in “Sangam - literature”. Very few people might be aware that most navies of the world allowed women on their warships pretty later. But in the Chola Navy, a large number of women played leading roles and that too about eight to nine hundred years ago; to the extent that women actively took part in battles. The Chola rulers possessed a very rich and sound knowledge of ship building. When we talk of navy, who can ignore Chhatrapati Shivaji Maharaj and the capabilities & might of his navy. Konkan coast, where the sea has a significant role, was under Shivaji Maharaj’s realm. Many forts associated with Shivaji Maharaj like Sindhu Durg, Murud Janjira, Swarn Durg, etc were either situated on the sea coast or were encircled by sea. The security of these forts was the responsibility of the Maratha Navy. There was a combination of large ships and small boats in the Maratha Navy. His naval forces were very efficient and skilled in attacking the enemy and in defending their attacks. And how can we refer to the Maratha Navy and not remember Kanhoji Aangre! He took the Maratha Navy to newer heights and established Maratha Naval Bases at a number of places. After Independence, our Indian Navy showed its valour on various occasions; be it the liberation struggle of Goa or the Indo-Pak war. When we talk of the Navy, we see only war but the Indian Navy has come forward in humanitarian ventures as well. In June this year when Cyclone Mora hit Bangladesh and Myanmar, our naval ship INS SUMITRA rendered a big help in rescue operations; many fishermen were rescued from the sea and handed over to Bangladesh.
In May-June this year when there was a severe flood in Sri Lanka, three ships of our navy reached there immediately and helped the government and the people there. In September, during the Rohingya crisis in Bangladesh, our naval ship INS GHADIYAL delivered humanitarian assistance there. The Government of Papua New Guinea sent an SOS-message to us in June and our navy rendered help in saving the fishermen of a fishing boat. On 21st November, during an incident of piracy in a merchant vessel in the Western Gulf, our naval ship INS TRIKAND reached there to help them. Carrying medical services to FIJI, sending urgent relief, or delivering humanitarian aid during crisis to a neighbouring country – our navy has always rendered glorious service. We Indians, always nurture a feeling of pride and respect towards our security forces- be it the army, the navy or the air force and every countryman salutes the courage, bravery, valour, chivalry and sacrifice of our soldiers. They sacrifice their youth for the country so that 125 crore countrymen may live in peace. We observe ARMED FORCES FLAG DAY every year on 7th December. This is a day to feel proud of and show respect to our country’s armed forces.
I am happy that the Ministry of Defence has decided to run a campaign from December 1 to December 7 during which they will reach out to the people of the country to disseminate information about our ARMED FORCES and to make them aware. Throughout the week every one, old or young, should wear the flag. A movement to instill respect for our forces will come into being in the country. We can distribute ARMED FORCES FLAGS on this occasion. Experiences and acts of valour of those from the armed forces who are our neighbours or acquaintances and related videos and pictures can be posted on hash-tag armed forces flag day (#armedforcesflagday). People from the forces could be invited to schools and colleges to share information about the forces. Our new generation can get a good opportunity to get information about the forces. This is also an occasion to collect funds for the welfare of the jawans of our armed forces. This amount is spent through the Sainik Kalyan Board on the dependents of those who lost their lives and also for those who got injured during wars, for their rehabilitation. More information about sending in monetary contributions can be had on kbs.gov.in. You can also make cashless payment for this. Come, let us do something on this occasion which may raise the morale of our armed forces. We should also contribute towards their welfare.
My dear countrymen, World Soil Day is on the 5th of December. I want to tell something to my farmer brothers and sisters. An important component of the Earth is “soil”. Whatever we eat is linked only to this soil. In a way, the complete food chain is connected to soil. Just imagine, what will happen if there is no fertile soil in the world? The very thought is dreadful. There will be no soil, no plants and trees will grow; how will human life be possible? How will animals and birds survive? This concern was touched upon a long time ago in our culture and that is why we are aware of the significance of soil since ancient times. In our culture, there has been efforts to foster a feeling of devotion and gratitude towards our farms, our soil among the people and at the same time scientific farming methods and techniques have been adopted which provide nutrients to the soil. In the life of the farmer of this country both aspects have been important- reverence to his soil and preserving & nurturing it scientifically. We all feel proud of the fact that the farmers of our country are rooted to traditions and also take interest in modern science, they keep trying and resolve. I had heard about the farmers, of Tohoo village in Bhoranj block of Hamirpur district in Himachal Pradesh.
Farmers here were earlier using chemical fertilizers indiscriminately which deteriorated the soil-health. Produce reduced which resulted in lower income and gradually the productivity of the soil also was going down. Some enlightened and alert farmers in the village noticed and understood the gravity of the situation, and after that got their soil tested on time and followed the advice about the quantity of fertilizers, micro-nutrients and organic fertilizers to be used. And, you will be surprised to know about the results achieved after the farmers received the information and guidelines about soil health. In the Rabi season of 2016-17, wheat production per acre increased three to four times and their income also increased by four to six thousand rupees per acre. Besides, the soil quality also improved. Cut in fertilizer usage resulted in monetary saving. I am very glad to see that my farmer brothers have come forward to implement the suggestions made in the soil health card and as better results are showing, they are getting more and more inspired. And, now the farmer also realizes that proper soil care is needed if production is to be increased and that if we take care of our soil, it will also care for all of us.
Our farmers across the country have got more than 10 crore soil health cards made so that they may understand their soil better and accordingly sow the crop.
We worship mother Earth but have we ever thought as to how much damage is caused to the health of our mother- Earth because of the usage of fertilizers like Urea? This has been proved by all scientific methods that a serious damage is caused because of an excessive use of urea. The Farmer is the son of the soil, how can a farmer see the mother Earth falling sick? The need of the hour is to revive the mother-son relationship. Can our farmers, the sons of our soil make a resolve that by the year 2022, when we complete 75 year of our independence, they will cut down the urea usage to half of what is being used presently? If this son of the soil, my farmer brother once make this resolve then we will see the health of mother Earth improve and production will increase. A transformation shall start to usher into the life of the farmer.
All of us are experiencing Global warming, climate change now. There was a time when winter would set in even before Diwali. And now, December is knocking on our doors, yet winter is advancing at a leisurely pace. But the moment winter sets in, we all have experienced that we don’t like coming out of our quilts one bit. Despite such inclement weather there are some extraordinarily aware people who deliver results that are exemplary and inspiring for all of us. You will be amazed to learn that Tushar, an eight year old differently - abled, divyang lad from Madhya Pradesh had taken a firm resolve to make his village Open defecation free. It was a young boy vis-à-vis an enormous task at hand. But his grit and determination were exponentially greater and mightier. The eight year old is speech impaired, but he used a whistle as an armament. He would wake up at 5 in the morning, visit households one by one, awaken them and used gesticulations to wean them away from Open defecation. Covering 30 to 40 homes everyday, spreading the message of cleanliness, this boy transformed the village into Open defecation free. Promoting the virtues of cleanliness, this little lad has done inspiring work. This proves that cleanliness suffers from no barriers of age; there are no boundaries. A child or an elderly person, a woman or a man, everyone needs cleanliness. And everyone should contribute towards the cause of cleanliness. Our Divyang brothers and sisters are firm in their resolve; they are competent, capable, courageous and determined.
We get to learn something or the other every moment. They are performing well in every walk of life. Whether it be the field of sports, any kind of competition or a social initiative, our Divyang brethren are second to none. You must be aware that our Divyang sportspersons won 4 medals in the Rio Olympics through their stellar performances. They also emerged champions in the T-20 Cricket World Cup for the Visually Challenged. Myriad competitions take place all over the country. Recently, the 17th National Para-Swimming Competition was held in Udaipur. Divyang brothers & sisters from different parts of the country participated & displayed their stellar skills. One of them happens to be 19 year old Jigar Thakkar from Gujarat, whose body suffers from 80% muscle atrophy.
Just look at his fortitude, resolve & perseverance. Despite his 80% muscle atrophy, the 19 year old Jigar Thakkar won 11 medals in the National Para Swimming Competition. It is on account of this feat that he has been chosen as one of the 32 Para Swimmers for the 20-20 Paralympics by the Sports Authority of India. They will be imparted training at the Centre for excellence at Gandhinagar in Gujarat. I salute the spirit of the young Jigar Thakkar & wish him the best. These days special emphasis is being laid on accessibilities & opportunities for persons with disabilities, our Divyang brethren. Our endeavour is to ensure that each & every person in the country is empowered. Let the essence of ‘Sama’ & ‘Mama’, that is a confluence of collective & the individual, foster a sense of syncretic harmony in our society; let us move forward with each other, together.
A few days from now, the pious occasion of Id-e-milad-un-nabi will be observed. Paighambar Hazrat Mohammad Sahab was born on this day. I extend best wishes to all countrymen. And I hope that this holy occasion of Id gives us new inspiration, fresh energy and the strength to resolve anew, to foster peace & communal amity.
(Phone call)
'Hello Mr. Prime Minister, I am Neerja Singh calling from Kanpur. I request you that out of the entire gamut of your thoughts reflected during the programme ‘Mann Ki Baat’ throughout the year, if you could share ten of your best thoughts, so that we all remember these opinions and we get to learn something from them. Thank you
(End of phone call)
You are quite right that 2017 is near completion, and the year 2018 is knocking on the door. And you have given some sound advice. But continuing from your point of view I feel like adding something more to it and modifying it a bit. And as in our villages, our elders, the old people of the village are always reminding us - forget the sorrow but also do not forget the joy. You too forget your sorrow and also do not forget the joy. I think we should propagate this wisdom. We must usher in the auspicious in 2018, enter the New Year with the resolution of the auspicious
We know that in our part of the world, and probably all around the world around the ending of the year we take a stock, contemplate, and draw plans for the next year. In our media many interesting events of the year gone by are broadcast again to reflect on the previous year. The previous year is both a mixture of both positive and negative memories. But don’t you think that we should enter into the year 2018, remembering the positive events, to do some good?
I suggest to all of you that of all the 5-10 positive things that you might have heard, seen or would have had experienced were to be disseminated, so that other people would get to know of them and this would lead to a spirit of benevolence. Can we not contribute in this endeavour? Can’t we share 5 of our positive life experiences of the past year? Whether they be conveyed through photographs, in the form of a small story, or as a small video, I invite all of you to welcome the year 2018 in a benefic atmosphere, with positive memories, with positive thinking and with positive tidings.
Come, let us share our positive experiences with #PositiveIndia (Hashtag Positive India) on the Narendra Modi App or MyGov portal. Remember to recollect the incidents that inspire others. If you remember positive events, then you will be in a mood to do good around you. Positive events provide energy to do good. Positive thoughts beget positive resolve, positive resolve takes you forward towards auspicious results.
Let all of us together witness the strength of this collective momentum and its impact. And I will definitely share the positive thoughts that arrive on #positiveindia (hashtag positive India) with the rest of our denizens in the next episode of ‘Mann Ki Baat.’
My dear countrymen, I will be back amidst you next month, with another episode of ‘Mann Ki Baat.’ We will have another opportunity to talk a lot. Many - Many thanks!
My dear countrymen, Namaskar. The mega festival of Chatth, celebrated 6 days after Diwali, is one of those festivals which are celebrated in accordance with strict rituals & regimen. In everything associated with it like cuisine or attire, traditional norms are adhered to. The unique festival Chhath Pooja is deeply linked with nature & worshipping nature. Surya & Jal –The Sun & Water are central to the veneration in Chhath, whereas utensils made of bamboo & clay and tubers are an essential part of the Pooja articles. In this mega festival of faith, veneration of the rising sun and worship of the setting sun convey a message that is replete with unparalleled Sanskar. The world respects & venerates those who rise; the Chatth Pooja bestows upon us the sanskaar to respect & revere those whose setting, whose dusk is imminent. The expression of the significance of cleanliness in our lives is intrinsic to this festival. Before the advent of Chatth, people come together to clean up their homes, and along with that cleansing of rivers, lakes, pond banks and pooja locations, that is ghats, with utmost enthusiasm & fervour. Sun worship or Chhath Pooja is a festival of protecting the environment, ushering in wellness and discipline.
Usually, people shy away from borrowing from others. But in Chhath Pooja, it is specially customary to ask for Prasad after the morning Arghya ritual. It is believed that the rationale behind this tradition is that, it destroys his ego that proves to be an impediment in one’s path of progress. It is natural for each one of us to feel proud of this great tradition of India.
My dear countrymen, ‘Mann - Ki - Baat’ has garnered accolades; it has also attracted criticism. But whenever I look at the overall outcome of ‘Mann Ki Baat’, it reinforces my belief, that it is intrinsically, inseparably woven into the warp & weft of our common citizens’ lives, cent per cent. Take the examples of Khadi and handloom. On Gandhi Jayanti I have always advocated the use of handloom and Khadi. What has it led to? You will be glad to know that on the 17th of this month on the day of Dhanteras, the Khadi Gramodyog Bhavan store in Delhi witnessed a record sale of Rupees one crore, twenty lakhs. You too must be feeling happy with a sense of satisfaction at this mega sale in just one Khadi & Handloom store. During Diwali, Khadi gift coupon sales recorded an overwhelming 680 per cent rise. Compared to last year, the total sales of Khadi & Handicrafts have risen almost by 90%. One can clearly see that today, the youth, the elderly, women, in fact every age group is taking to Khadi & handloom.
I can imagine how many weaver families, poor families, and the families working on handlooms must have benefitted from this. Khadi was Khadi foundation earlier and we talked of Khadi fashion but with my recent experience I can say that after Khadi for nation and Khadi for fashion now, it is becoming Khadi for transformation. Khadi and handloom have transformed the lives of the poorest of the poor and are emerging as a powerful means of empowering them. It is playing a very important role for gramodaya.
Shriman Rajan Bhatt has written on NarendramodiApp that he wants to know about my experience of celebrating Diwali with security forces and he also wants to know how the security forces celebrate Diwali. Shriman Tejas Gaikwad has also written on NarendramodiApp whether there could be an arrangement to send our homemade sweets to the security forces. We also remember our brave security forces. We also feel that our homemade sweets must reach our country’s soldiers. All of you must have celebrated Deepawali with traditional fervour. To me, Diwali brought a special experience. Luckily I got another chance to celebrate Deepawali with our courageous and brave heart security personnel. Memories of Diwali celebrations with our security forces in Gurez sector of Jammu & Kashmir will stay long cherished in my heart. On behalf of all our countrymen, I salute every soldier of our security forces who guard the country’s borders with utmost dedication and a spirit of sacrifice, braving all odds. Whenever we get a chance or whenever there is an opportunity we must try to know the experiences of our soldiers and listen to their tales of valour. Many of us may not be aware that the jawans of our security forces play an important role not only on our borders but they play a very vital role in establishing peace the world over. As UN Peacekeepers, they are bringing glory to the nation in the comity of nations. United Nations Day was observed recently all over the world on the 24th of October.
Everybody recalls the efforts and constructive role of the UN in establishing peace throughout the world. And, we are believers in “Vasudhaiv Kutumbakam” which means the whole world is our family. And with this belief, India has been cooperating very actively in various important initiatives taken by the UN. You may be aware that the preface of the Indian Constitution and the preface of the UN Charter; both start with the words ‘We the people’. India has always stressed on the importance of equality for women and the UN Declaration of Human Rights is a living example of this.
In its initial phrase, it was proposed as ‘all men are born free and equal’ which was amended and adopted as ‘all human beings are born free and equal’ with the efforts of the Indian representative Hansa Mehta. It appears to be a minor change but it reflects a vision of a healthy thought. India’s most important contribution under the UN umbrella is its role in UN Peacekeeping Operations. India has always been extending active support to UN Peace Missions.
Many of you may be getting to know this for the first time. More than 18 thousand Indian security personnel have lent their services in UN Peacekeeping Operations. Presently, about seven thousand Indian soldiers are associated with UN Peacekeeping initiatives which is the third highest number of soldiers from any country. Till August 2017, Indian soldiers had lent their services in about 50 of the total of 71 Peacekeeping operations undertaken by the UN the world over. These operations have been carried out in Korea, Cambodia, Laos, Vietnam, Congo, Cyprus, Liberia, Lebanon, Sudan and many other parts of the world. In Congo and Southern Sudan more than twenty thousand patients were treated in hospitals of the Indian army and countless lives were saved.
Indian security forces have not only saved people in various countries but also won their hearts with their people friendly operations. Indian women have played a leading role in peace keeping efforts. Very few people may know that India was the first country which sent a female police unit to Liberia for the United Nations Peace Mission. And see how this initiative from India became a big source of motivation for other countries too. Later, all countries started sending their women police units. You will surely feel proud to know that India’s contribution is not limited to just peacekeeping operations but it is also providing training to peacekeepers from about eighty five countries. The brave peacekeepers from this land of Mahatma Gandhi and Gautam Budha have sent a message of peace and amity around the world. Peacekeeping operation is not an easy task. Jawans from our security forces have to perform duties in difficult and remote areas. They have to live amongst many different people. They need to know and adapt to various situations and different cultures. They have to mould themselves according to the local needs and environment. While remembering our brave UN Peacekeepers today, who can forget the sacrifice of Captain Gurbachan Singh Salaria who laid down his life while fighting in Congo in Africa?
Every Indian feels proud while remembering him. He was the only UN peacekeeper, a brave-heart, who was awarded the Param Veer Chakra. Lieutenant General Prem Chand ji is one among those Indian Peacekeepers who carved a special niche for themselves in Cyprus. In 1989, at the age of 72, he was appointed the Force Commander for an operation in Namibia and he gave his services to ensure the Independence of that country. General Thimaiyya, who had been India’s army chief, lead the UN Peacekeeping force in Cyprus and sacrificed everything for those peace efforts. India has always been giving a message of peace, unity and harmony to the world. We believe that everyone must live in peace and harmony and move ahead to carve a better and peaceful tomorrow.
My dear countrymen, our holy land has given great souls who selflessly served humanity. Sister Nivedita, whom we also know as Bhagini Nivedita, was one such extraordinary person. She was born in Ireland as Margret Elizabeth Noble but Swami Vivekanand gave her the name NIVEDITA. And Nivedita means the one who is fully dedicated. She later proved herself true to her name. Yesterday was the 150th birth anniversary of Sister Nivedita.
She was so impressed by Swami Vivekanand that she renounced her happy- prosperous life and dedicated herself to the service of the poor. Sister Nivedita felt very hurt by the atrocities of the British rule. The Britishers not only made us slaves but they tried to enslave us mentally as well. Constant efforts to belittle our culture and make us feel inferior were on. Bhagini Nivedita ji revived the dignity and pride of Indian culture. She brought the people together by infusing a sense of national-awakening. She travelled to various countries and raised her voice against the mischievous propaganda against Sanatan Dharma and ideology. Renowned nationalist and Tamil poet Subramanya Bharati is well known for his revolutionary poem Pudhumai Penn or New woman and is renowned for his efforts for Women empowerment.
It is said that Bhagini Nivedita was the inspiration. Bhagini Nivedita ji also helped the great scientist Jagdish Chandra Basu. She helped publication of Basu’s research and publicity through her articles and conferences.
This is India’s unique beauty that spirituality and science complement each other in our culture.
Sister Nivedita and Scientist Jagdish Chandra Basu are a powerful testimony to this. In 1899, plague broke out in Calcutta and hundreds of people lost their lives in no time. Sister Nivedita, without caring for her health, started cleaning drains and roads. She was a woman who could live a luxurious life but she dedicatedly worked for the poor. Getting inspiration from her sacrifice, people came forward and joined her.
Through her work, she spread the message of the importance of cleanliness and service to mankind. And, it is inscribed on her grave – “Here reposes Sister Nivedita who gave her all to India”. Undoubtedly, she did so. There cannot be any other befitting tribute to this great soul than every Indian taking a lesson from her life and emulating her.
Thank you for your phone call. First of all, many felicitations to all the children on the occasion of Children's Day celebrated on the birthday of our first Prime Minister Jawaharlal Nehru ji. Children are the emerging heroes in the creation of new India. Your concern is correct that the diseases which surfaced in old age, or emerged around the last lap of life - have started to appear in children nowadays. It is indeed surprising today, when we hear that children are suffering from diabetes.
In earlier times, such diseases were known as 'Raj-Rog' which means diseases that used to afflict only the rich or those who lived a life of luxury. Such diseases were very rare in young people. But our lifestyle has changed. Today these diseases are known as ‘lifestyle disorders.’ One of the main reasons for being afflicted with such diseases at a young age is the lack of physical activity in our lifestyle and the changes in our eating habits.
Society and the family need to pay attention towards this crisis. If you’ll start paying attention to it, you will see that there is no need to do anything extraordinary. You just need to make small regular changes in order to transform your habits, making them a part of your way of life. I would like the family to consciously try to inculcate in children the habit of playing in open grounds. If possible, we can make the elder family members accompany these children to the playground and play with them.
The children can be made to take the stairs instead of taking the lift. After dinner, the entire family can go for a walk with the children. Yoga for Young India. Yoga will be helpful for especially our young friends, in maintaining a healthy lifestyle and protecting them from lifestyle disorders. The practice of Yoga 30 minutes before school can impart much benefit. It can also be practised at home and the specialty of Yoga is that it is easy, simple and accessible to all. I am saying this because a person of any age can easily practise it. It is simple because it can be easily learned and it is accessible, since it can be done anywhere.
No special tools or fields are needed. There are several studies being conducted on how Yoga is effective in curbing diabetes. These studies are being carried out in AIIMS too and the results that have emerged so far are very encouraging. Do not look at Ayurveda and Yoga as a means of medical treatment only; instead of this we should make them a part of our life.
My dear countrymen, especially my young friends, we have been getting glad tidings from the field of sports. In different games, our athletes have made the country proud. In hockey, India has won the Asia Cup hockey title through its dazzling performance. Our players performed magnificently and on the basis of their sterling efforts, India has become the Asia Cup champion after an interval of ten years. India had earlier won the Asia Cup in Hockey in the years 2003 and 2007. I extend felicitations on behalf of the entire nation to the entire team and support staff.
After hockey, good news for India also came in badminton. Badminton star Kidambi Srikanth has filled every Indian’s heart with pride by clinching the Denmark Open title with his excellent performance. After Indonesia Open and Australia Open, this win has completed the triad of the super series premiere title. I congratulate our young friend, Kidambi Srikanth for this feat and enhancing the prestige of India.
Friends, the FIFA Under-17 World Cup was organized this month. Teams from all over the world came to India and all of them exhibited their skills on the football field. I also got an opportunity to go and watch a match. There was a lot of enthusiasm among the players and the spectators. This world cup was a super event where the whole world was watching you. Such a big spectacle, I was astounded to see the energy, enthusiasm, and zeal of all the young players. The world cup was successfully organized and all the teams performed their best.
Regardless of the fact that India could not win the title, the young players of India won the hearts of everyone. The whole world including India enjoyed this mega festival of sports and this whole tournament was both full of interest and entertainment for football lovers. The signs that the future of football is very bright have started to appear. I extend my congratulations and good wishes to all the players, their colleagues, and all the sports lovers once again.
My dear countrymen, a multitude of people write to me about ‘Swachch Bharat’, I feel that if I have to do justice to their feelings then I will have to do the program ‘Mann Ki Baat’ every day and every day ‘Mann Ki Baat’ will be dedicated solely to the subject of cleanliness. Some listeners send photo graphs of the efforts undertaken by children whereas others mention the role of youth in these efforts. Sometimes there is a story of an innovation to bring about cleanliness or winds of change that get ushered due to an official’s zeal.
A few days ago I received a very detailed report highlighting the story of transformation of Chandrapur Fort in Maharashtra. An NGO called Ecological Protection Organization launched a cleanliness campaign in Chandrapur Fort. In this campaign lasting for two hundred days, people performed the task of cleaning the fort, non-stop, without any fatigue and with team-work. Just think Two-hundred-days of continuous labour! They sent me photographs with a caption- ‘Before and After’! I was overwhelmed on seeing these and whoever will see these photographs, no matter how upset he is on witnessing the filth around him, and wondering how the mission of cleanliness will be fulfilled - then I have to tell such people that you can see for yourself the toil, resolve and determination of the members of the Ecological Protection Organization, in these living pictures.
Just on seeing these pictures, your disappointment will transform into hope. This mammoth effort of bringing about cleanliness is a wonderful example of fostering aesthetics, co-operation and continuum. Forts are symbols of our heritage. And it is the duty of all countrymen to keep our historical heritage safe and clean. I congratulate Ecological Protection Organization, their entire team and the people of Chandrapur.
My dear countrymen, we’ll celebrate Guru Nanak Jayanti on the 4th of November. Guru Nanak Dev ji is not only the first guru of Sikhs; he’s guru to the entire world. He envisioned the welfare of all humanity and considered all castes to be equal. He stressed on women empowerment and respect for women. Guru Nanak Dev ji undertook a 28 thousand kilometre journey on foot and throughout the journey spread the message of true humanity. He entered into a dialogue with people and showed them the path of truth, sacrifice & dedication. He advocated the message of equality in society, not through mere words but through concrete endeavour. He ran a LANGAR which sowed the seeds of the spirit of service amongst fellow beings. Partaking of LANGAR together created a feeling of unity & oneness in people. Guru Nanak Dev ji voiced three messages for a meaningful, fulfilling life- Chant the name of the Almighty, work hard and help the needy. In order to convey his ideals, Guru Nanak Dev ji composed the Gurbani. Come 2019, we are going to celebrate the 550th PRAKASH VARSH of Guru Nanak Dev ji. Come, let us try & advance on the path of his ideals & teachings.
My dear countrymen, we shall celebrate the birth anniversary of Sardar Vallabhbhai Patel ji, two days from now, on the 31st of October. All of us know that he was the one who laid the foundation stone of modern, unified India. We can learn a lot from the unparalleled saga of this great son of Mother India. The 31st of October was also the day on which Smt. Indira Gandhi left this world. Sardar Vallabhbhai Patel’s speciality was that he not only put forth revolutionary ideas; he was immensely capable of devising practical solutions to the most complicated problems in the way. Translating a thought into reality was his forte’. Sardar Vallabhbhai Patel took on the reins of weaving a unified India. He ensured that millions of Indians were brought under the ambit of one nation & one constitution. His decision making ability infused in him the strength to overcome all obstacles. Wherever respectful coercion was needed, he proceeded gently. Wherever the use of force was imperative, he did not hesitate. He set a definite goal and moved forward on its path with grit & determination. It was only he who could achieve this task of uniting India. He conceived a nation where everyone was equal. One ideal of Sardar Vallabhbhai Patel will always be inspiring to all of us. He had said “No division of caste or creed should be able to stop us, all are the sons & daughters of India, all of us should love our country and we should carve out our destiny on the foundation of mutual love & harmony.
These lofty ideals of Sardar Sahab are relevant to and inspiring for our vision for a New India, even today. And that is why his birthday is celebrated as National Unity Day. His contribution in giving a unified texture to the nation is without parallel. On the occasion of the birth anniversary of Sardar Sahab, Run for Unity will be organized throughout the country, which will see the participation of children, youth, women, in fact people of all age groups. I urge you to participate in Run for Unity, the festival of mutual harmony.
My dear countrymen, you must’ve returned to your respective routines after the Diwali vacation, with a new resolve, with a new determination. May all your dreams come true, my best wishes to you.
Many many Thanks.
My dear countrymen, Namaskar to all of you! It is now a full three years since I started speaking to you over “Mann Ki Baat”. This is the 36th episode today. “Mann Ki Baat” has provided me with a unique opportunity to get connected with various feelings and positive energy of the country; emotions of our people which include their desires, expectations and at times, even grievances, which come to their minds. And I have never said that these are the expressions of my mind; Mann Ki Baat reflects our countrymen’s minds, their expressions, their expectations. And when I say things in Mann Ki Baat, people from across the country send their ideas, experiences and feelings to me. I am probably not able to convey all these to you but still I get a treasure-full of ideas over e-mail, over telephone, over mygov. or over Narendra Modi App. I receive a multitude of such ideas and suggestions. Most of these are inspiring to me.
A large number of these ideas are regarding improvements in the functioning of our government. There are personal grievances and complaints and sometimes attention is drawn to community problems. I just take half an hour of your time in a month but people keep sending suggestions, ideas and other material over Mann Ki Baat during all 30 days of the month. And, the result of this whole exercise is that the government has started realizing the sensitivities and powerful ideas of the people of far off places. And, this is why the three-year journey of Mann Ki Baat is in fact a journey of our countrymen, their emotions and their feelings. I am thankful to our countrymen for having provided me an opportunity to understand the feelings of the common man. In Mann Ki Baat, I have always remembered one sentence of Acharya Vinoba Bhave. He always used to say ‘A- sarkari, Asarkari’, meaning non government is effective. I have also tried to focus on the people of the country in Mann Ki Baat, have kept it away from political hues & tried to remain connected with you with a stable mind rather than being diverted by the heat of the moment or anguish.
I surely believe and feel that now after three years, social scientists, universities, research scholars, media experts would undertake its analysis and highlight its every aspect, positive as well as negative. And I am sure that this brainstorming could be useful for Mann Ki Baat in future and will infuse a new energy into it. And, in one episode of Mann Ki Baat I had said that while having our food, we must also be conscious of consuming only as much as we need and see to it that there is no wastage. But, later, I received letters from all corners of the country. Many social organizations and many youth are already observing this in practice. I come to know about a lot many people who were involved in ensuring that leftover food was best utilized. I derived much satisfaction and joy to learn this.
Once, in Mann Ki Baat, I had mentioned about a retired teacher from Maharashtra Shriman Chandrakant Kulkarni who donated 51 post - dated cheques of Rs. 5,000/- each for the cleanliness drive out of his total monthly pension of Rs. 16,000/-. And then I saw that a lot many people came forward to donate for this cause.
Once, I saw a selfie of a sarpanch with a daughter and referred to the same in Mann Ki Baat. In no time, “Selfie with Daughter” became a big campaign not only in India but across the whole world. This is not only an issue of social media. It became an incident to create a new self-confidence and a feeling of self pride in every daughter. Every parent started feeling that they should take a selfie with their daughter. Every daughter started regaining her own self confidence & self esteem.
I was in a meeting with the Tourism Department recently. I asked people who were planning to go travelling that where-ever they visit ‘Incredible India’, they must send photographs of those places. Lakhs of photographs from every corner of India were received which actually became a treasure for those working in the tourism sector. I’ve experienced through ‘Mann Ki Baat’ that even a tiny incident can launch a massive campaign. Today I felt like sharing it, since I thought that it has been three years, and events & incidents over those three years ran across my mind. The nation is always ready to move in the right direction. Every citizen of the country wants to do something for the benefit of others, for social good, for the country’s progress. This is what I gathered, learnt and understood from our countrymen during three years of the Mann Ki Baat campaign. This is the most valuable capital and enormous strength for any country. I heartily bow to my countrymen.
In one episode of Mann Ki Baat I had discussed about Khadi and Khadi is not a fabric but an idea, a principle. I have noticed that these days interest in Khadi has increased very much and I had just said that I was not asking people to makeover into wearing Khadi permanently; rather, since there are a number of fabrics then why not Khadi also be one of the fabrics of your choice? May be a bed-sheet in the house, a handkerchief or a curtain, it has been felt that the younger generation has got interested in Khadi. Sale of Khadi has increased and as a result of this, the poor man’s household has directly got connected to employment. Discount is offered on Khadi from 2nd October and people get quite a good rebate. I once again urge that we should try and take forward the Khadi movement. We should follow the spirit of helping the poor to be able to light a Diwali lamp. The poor of our country will derive strength from this and we must do it. The increasing interest in Khadi has infused a new thinking in those working in the Khadi sector as well as those connected, in any way, with Khadi. How do we bring in new technology, how do we increase productivity, how do we introduce looms driven by solar power? How do we rejuvenate our traditional heritage which was lying inactive for 20, 25 or 30 years?
Sewapuri Khadi Ashram at Varanasi in Uttar Pradesh was lying closed for 26 years but has got a fresh lease of life now. A number of thoughts were implemented. New employment opportunities were created for a number of people. Khadi Gramodyog revived its training centre at Pampore in Kashmir and in this sector Kashmir has so much to offer. With the reopening of this training centre, the new generation will get a boost in jobs in manufacturing , in weaving, in creating new things and it feels so good to see that even big corporate Houses have started including Khadi items as Diwali gifts. Even people have started exchanging Khadi items as gifts. We now experience how something grows naturally.
My dear countrymen, we had taken a resolve in last month’s Mann Ki Baat and had decided to observe a 15-day Cleanliness Festival before Gandhi Jayanti. We shall connect people through cleanliness. Our Honourable President inaugurated this programme and the country got connected. The old or the young, men or women, city or village everyone has become a part of this Cleanliness campaign now. And when I say “Sankalp Se Siddhi”, we can see for ourselves as to how a Cleanliness Campagin is advancing towards Sankalp Siddhi, that is Attainment through Reslove. Everyone accepts this, co-operates in this and makes a contribution in realizing this. I am grateful to our Honourable President. But, every section of society has taken this as its own campaign, everyone has got connected to this. Whether it be people from the sports world, academicians, schools, colleges, universities, farmers, workers, officers, government employees, police, or army jawans – every one has got connected with this. A kind of a pressure has been created in public places and now people resist if someone tries to spoil or to make a public place dirty in any way and even those spoiling public places are also feeling this pressure. It is a good thing and I am pleased to know that just in the first four days of “Swachhata Hi Sewa Abhiyan” more than 75 lakh people joined these activities with more than 40 thousand initiatives..
I have seen that some people are continuously working and are determined to bring out results. I noticed something else this time – one is that we clean up a place, and the second is that we become aware and do not spread filth; but if we have to inculcate cleanliness as a habit, we must start an idea- based movement also. This time a number of competitions were organized on the theme “Cleanliness is Service”. More than two and a half crore children took part in an Essay Competition on cleanliness. Thousands of children made paintings. They drew pictures based on their own imaginations. Many people wrote poems and these days I post drawings made by our young children on social media and praise their efforts. Whenever there is a reference to cleanliness, I do not forget to express my gratitude to media persons. They have taken this campaign in a religious manner. They have made a big contribution in creating a positive environment and are leading the Cleanliness Campaign in their own ways.
We can see in “Swachhata Hi Sewa” movement as to how the electronic media and the print media in our country can render a big service to the country. Just a few days ago some one drew my attention towards Bilal Dar, a young man of 18 years from Srinagar. And you will be glad to know that Srinagar Municipal Corporation has made him their brand ambassador and when there is a talk of brand ambassador, there is a general feeling that he/she must be a Cine artist or a sports-personality. But not in this case. Bilal Dar got connected to the ‘Swachhata Abhiyan’ or Cleanliness Campaign since the age of 12-13 years and has been working for the last 5 to 6 years. He clears plastic, polythene, used bottles, dry or wet waste – every piece of dirt from Aisa’s biggest lake near Srinagar. He also earns from this activity. His father had died of cancer at a very young age but he connected his livelihood with cleanliness. I congratulate Srinagar Municipal Corporation for taking this initiative towards sanitation and for their imagination to appoint an ambassador for this cause of cleanliness because Srinagar is a tourist destination and every Indian wants to go there; and if such attention is given to Cleanliness it is a very big achievement in itself. And I am glad that they have not only appointed Bilal as their ambassador but also given him a vehicle, and also a uniform and he goes to other areas and educates people about cleanliness and inspires them and keeps tracking them till results are achieved. Bilal is very young age wise but is a source of inspiration for all of us who are interested in cleanliness.
I congratulate Bilal Dar.
My dear countrymen, we will have to accept the fact that history begets history and when there is a reference to history, it is but natural to recall our great men. The month of October is a month to remember so many of our titans. From Mahatma Gandhi to Sardar Patel, there are many great leaders who gave us the direction towards the 20th and 21st century, led us, guided us and faced so many hardships for the country. 2nd October is the birth anniversary of Mahatma Gandhi and Lal Bahadur Shastri, 11th October is the birth anniversary of Jai Prakash Narain and Nanaji Deshmukh and Pandit Deen Dayal Upadhyay’s birth anniversary falls on 25th September. This is the centenary year of Nanaji and Deen Dayal ji. And, what was the main focus of all these great men? One thing was common and that was to live for the country, do something for the nation; they led the people not by mere sermons but by their actions. Gandhiji, Jai Prakashji, Deen Dayalji were such great personalities who remained far away from the corridors of power but lived every moment for the people, kept fighting all odds following the principle “Sarv Jan Hitay – Sarv Jan Sukhay”, they kept endeavouring tirelessly. Nanaji Deshmukh left politics and joined the Gramodaya Movement and while celebrating his Centenary year, it is but natural to honour his contribution towards Gramodaya.
India’s former President Shriman Abdul Kalamji used to speak of Nanaji’s contribution in rural development while talking to the youth. He used to mention Nanaji’s contribution with great respect and he even went to a village to see Nanaji’s work there.
Like Gandhiji, Deen Dayal Upadhyayji also talked about the last person at the farthest fringes. Deen Dayalji talked about the poorest of the poor the deprived, distressed ones and spoke of how, through education, employment or otherwise his life could be transformed. We are not obliging these great men by remembering them but we remember them so that we may be able to foresee our forays into the future and the direction we choose.
In the next Mann Ki Baat, I will surely mention Sardar Vallabh Bhai Patel but on 31st October, Run for Unity - Ek Bharat Shreshth Bharat - will be organized throughout the country. There should be a number of Run for Unity programmes in every city, every town and the weather is also such that one would enjoy running – It is essential for developing a will power of steel, like that of Sardar Saheb. Sardar Saheb unified the country. We also have to run for unity in order to promote the mantra of unity.
The element of Unity in diversity being India’s speciality comes naturally to us. We feel proud of diversity but have you ever tried to feel this diversity? I would like to re-iterate to my countrymen, and specially to my young friends that we are alive & aware beings. We should feel India’s diversity, touch it, feel its fragrance. You may see for yourself, that for your inner development also, these diversities of our country work as a big teaching tool. There are vacations, Diwali is drawing near, all around in our country, there is an inclination to travel to some place or the other; people go as tourists and it is very natural. But, it is a matter of concern when we do not see our own country, we do not know about its diversities nor do we understand them. Impressed by mere superficial glitter we have started enjoying touring foreign countries only. You travel around the world, I have no issues but have a look at your own country too. People of North India may not be knowing what all is there in the South! People of West India may not be knowing what all is there in the East! Our country is full of such myriad diversities.
If you refer to Mahatma Gandhi, Lokmanya Tilak, Swami Vivekanand, our former President Abdul Kalamji then you will notice that when they toured around India, they got to see and understand India and they got inspired to do and die for the country. All these great men travelled widely in India. At the beginning of their endeavour, they tried to know and understand India; tried to live India within themselves. Can we make an effort as a student to learn, understand and try to live as per the traditions, culture, attire, eating habits and beliefs of different states, different societies, different groups of our country?
There will be a value addition in tourism only when we travel not only as a visitor but also like a student and make efforts to assimilate, understand & adapt. This is my personal experience, I had a chance of visiting more than five hundred districts of India. In more than four hundred & fifty districts, I had a night stay too. And now, when I am shouldering this responsibility in India, that travel is coming in very handy and proving to be very useful. That helps me a lot in understanding things. I request you too, to feel the “Unity in Diversity” which is not a mere slogan but is a storehouse of enormous energy. The dream of “Ek Bharat – Shreshtha Bharat” is inherent in this. How many varieties of cuisines there are ! If we eat a new dish every day, we won’t have to repeat any variety throughout our life. This is the power of our tourism. I would request that during these vacations do not go out just for a change but leave with the intention to know, understand –& gain something. Internalize India within yourselves. Internalize the diversities of millions of denizens of India within you. These experiences will enrich your lives. Your vision will expand. And, who can be a better teacher than experience!
Generally, October to March is the suitable time for tourism. People travel. I am sure that even this time if you go, you will lend further fillip to my campaign. Wherever you go, share your experiences, share photographs. You must send photographs on # incredibleindia. If you happen to meet people there, send their photos too. Write not only about architecture or natural beauty but write something about their daily life too. Write good travelogues. Send on Mygov. And on Narendra Modi App. A thought comes to my mind, that in order to promote tourism in India what could be the seven best tourist destinations in your state – every Indian must know about these seven tourist spots of his state. If possible, one must visit these seven places. Can you provide some information about that? Can you post on Narendra Modi App? Can you post on #incredibleindia? You see, if all the people of one state will do this, then I will ask the government to do a scrutiny of it and prepare publicity material based on seven common things received from each state. In other words, how can tourist destination be developed keeping public aspirations in mind? Similarly, whatever you have seen throughout India and whichever seven out of these you liked the best and you wish that someone should see these things, or should go there, should get information about them, then you must send photos and information of seven such tourist spots on Mygov. Or on Narendra Modi App. The Government of India will work on that. The government will accept suggestions about making films, videos or preparing publicity material and about promoting that destination. Come, get connected with me. You can also act as a major catalyst in promoting the tourism of our country by utilizing the time from this October to March. I invite you.
My dear countrymen, being a human being, there are many things that touch me too. They agitate my heart. They leave a deep impression on my heart. After all I am also a human being just like you. You might have noticed one recent incident, a unique example of grit, determination and patriotism that was witnessed by all countrymen. The Indian Army has got two extraordinary brave women officers; they are Lieutenant Swati and Nidhi. Their husbands laid down their lives in the service of mother India. One can imagine one’s agonizing mental state if her world gets shattered at such a early age! But Swati Mahadik, the wife of martyr colonel Santosh Mahadik – resolved to face the difficult situations and she joined the Indian Army. She received training for 11 months putting in great efforts and she put her life at stake to fulfill her husband’s dreams. Similarly, Nidhi Dubey’s husband Mukesh Dubey was a Naik in the army and attained martyrdom while fighting for his country. His wife Nidhi also took a resolve and joined the army. It is very natural for every countryman to have a deep sense of respect for these two bravehearts, our Matri Shakti. I convey my heartiest congratulations to both of them. They have evoked a new inspiration and a new awakening among millions of our countrymen. Many congratulation to these two sisters.
My dear countrymen, there is a big opportunity for our younger generation between Navratra festivities and Diwali. FIFA under- 17 world cup is being organized in our country. I am sure reverberations of the spirit of football will be heard all around. It will evince more interest in Football in every generation. There should not be a single school-college ground in India where we will not see our youngsters at play. Come on, the whole world is coming to play on Indian soil, let us make sports a part of our lives.
My dear countrymen, Navratras are going on. It is a time for praying to Ma Durga. The whole environment is filled with sacred fragrance. All around there is an atmosphere of spirituality, an air of festivities, an atmosphere of bhakti, of reverence. This is revered as a festival of Shakti Sadhana. This is also known as Sharadiya Navratri, the beginning of autumn. On this pious occasion of Navratri, I convey my best wishes to our countrymen and pray to Ma Shakti to let our country attain newer heights so that the desires and expectations of all our countrymen get fulfilled. May our nation be blessed with the strength to face any challenge.
May the nation move forward and may the year two thousand twenty two- 75 years of India’s Independence be an attempt to realize the dreams of our freedom fighters, the resolve of 125 crore countrymen, with their tremendous hard work, courage and determination to fulfill our resolve and prepare a roadmap for five years. We have moved on; may ma-shakti shower her blessings upon us. My good wishes to all of you. Celebrate festivities, enjoy with enthusiasm.
Many Many thanks.
My dear countrymen, Saadar Namaskar. When on the one hand, a sense of festivity pervades the land, and on the other, news of violence comes in, from one part of the country, it is only natural of be concerned. Ours is the country of Buddha and Gandhi, it is the land of Sardar Patel who gave up his all for the unity of the nation. For centuries, our forefathers have imbibed community values, nonviolence, mutual respect – these are inherent to us. We have been hearing and saying Ahimsa ParmoDharmah from our childhood. In my address from the ramparts of the Red Fort, I had said that violence in the name of faith will not be tolerated, whether it is communal belief systems, whether it is subscribing to political ideologies, whether it is allegiance to a person or customs and traditions. No one has the right to take the law into one’s own hands in the name of one’s beliefs. In the Constitution given to us by Dr. Baba Saheb Ambedkar there is every provision for ensuring justice for each and every person. I want to assure my countrymen that people who take the law into their own handsand are on the path of violent suppression – whether it is a person or a group –neither this country nor any government will tolerate it. Each and every person will have to abide by the law; the law will fix accountability and the guilty will unquestionably be punished.
My dear countrymen,our country is a land of diversities – these diversities are not limited to our cuisine, life style and attire. We observe diversity in every walk of life. Even our festivals are replete with diversity. Ours is arich cultural heritage, spanning thousands of years – when we look at our cultural traditions, social customs, historical events, there would hardly be a day left in the year which is not connected with a festival. You would have noticed, that all our festivals follow the almanac of nature. There is a direct connect with nature. Many of our festivals are linked straightaway with farmers and fishermen.
Speaking about festivals today, I would first like to wish you all michhamidukkadam. The Jain community celebrated the SamvatsariParva yesterday. In the month of Bhadra, ParyushanParva is celebrated by the Jain Community. The last day of ParyushanParva is observed as Samvatsari. This is indeed a remarkable tradition. The festival of Samvatsari is symbolic of forgiveness, non-violence and brotherhood. It is also known as the KshamavaniParva, and on this day, people traditionally greet each other with, ‘michhamidukkadam.’ We have been hearing in our shaastras, our holy texts, “KshamaVeerasya Bhushanam”, that is, forgiveness is the adornment of the brave. The one who forgives is valiant. And Mahatma Gandhi always said, that forgiveness is the quality of great men.
Shakespeare in his play, “The Merchant of Venice”, while explaining the importance of forgiveness, has written, “Mercy is twice blest, It blesseth him that gives and him that takes,” meaning, the forgiver and the forgiven both stand to receive divine blessing.
My dear countrymen, Ganesh Chaturthi is being celebrated with great fervor all across the country. When we speak of Ganesh Chaturthi, it is but natural to talk about SarvajanikGaneshotsav, that is, community celebrations of the Ganesh Festival. This tradition was established by Bal Gangadhar Tilak 125 years ago, and it was 125 years ago thatSarvajanikGaneshotsav became a symbol of India’s struggle for freedom. And after Independence, this festival has become a vehicle of raising social and educational awareness. Ganesh Chaturthi is a ten-day festival. This Mahaparva, mega-festival stands for unity, equality, integrity and honesty. My heartiest greetings to all of you on the occasion of Ganeshotsav.
The festival of Onam is being celebrated in Kerela. Of the numerous colourful festivals of India, Onam is a prime festival of Kerela. This festival is known for its social and cultural significance. This festival showcases the rich cultural heritage of Kerala. It gives the message of love and harmony - awakens new hopes and aspirations, and gives new confidence to the people. Our festivals are now becoming great attractions for tourism. And I would like to mention to my countrymen, that festivals like Navaratri in Gujarat, or Durga Utsav in Bengal are tremendous tourist attractions. Other festivals of our country too, provide an opportunity to attract foreign visitors. We should think about what more can be done in this direction.
In this series of festivals, Eid-ul-Zuha will be celebrated in a few days from now. Heartiest felicitations and best wishes to all countrymen on the occasion of Eid-ul-Zuha. Festivals are of course symbols of faith and belief; in the New India, we should transform them into symbols of cleanliness as well. In individual households, festivals and cleanliness are linked together. In fact, preparationsfor festivals always begin with cleaning. This is nothing new for us, but it is important to convert it into a social character. Public cleanliness must be insisted upon not just in our homes but in our villages, towns, cities, states and in our entire country – Cleanliness has to be inextricably linked to our festivals.
My dear countrymen, definitions of being modern are perpetually changing. These days, a new measure to gauge a new dimension, a new parameter, has come in to being. It determines what your upbringing has been, how modern you are, how modern your thinking is. And that measure is your level of environment consciousness. Are your activities ecofriendly, environment friendly or otherwise?It is considered to be unacceptable in society today, of you are not environment friendly. And as a result of this I find that, the ecofriendly Ganpati, in this Ganesh Festival has turned into a huge campaign.If you go on YouTube, you will see that children in every home are making earthen Ganesh idols and are colouring them. Some are using vegetable colours, while some are pasting bits and pieces of paper. All sorts of experiments are being carried out in every family. This is probably the first of its kind, the most widespread experiment in environment consciousness. Media houses too, are making a great effort in training people, inspiring them and guiding them towards ecofriendly Ganesh idols. What a massive transformation this has been; a pleasant one at that. And as I mentioned, our country is blessed with millions and millions of the brightest of brains. And it is nice to see all sorts of new innovations. Someone told me about a gentleman who is an engineer and who has collected and combined special varieties of clay, to give training in making Ganesh idols. The Ganesh Visarjan or immersion is done in a small bucket of water, where the idol dissolves within no time. And he didn’t stop there. A tulsi, Holy Basil, sapling was sowed in it. The campaign for Cleanliness which was initiated three years ago will be marking its third anniversary on the 2nd of October. And the positive results are now being seen. Toilets have increased from 39% to almost 67% of the population? More than two lakh thirty thousand villages have declared themselves open defecation free.
Gujarat saw devastating floods recently. Many people lost their lives. When the waters receded, there was so much filth everywhere. That is when, in Dhanera in the Banaskantha District of Gujarat, volunteers of Jamiat-Ulema-e-Hind cleaned twenty-two affected temples and two mosques in a phased manner. They came together and toiled collectively. The volunteers of Jamiat-Ulema-e-Hindset a fine, inspiring example of unity for cleanliness. If this committed effort towards cleanliness become inherent to us, our country will certainly take our nation to greater heights.
My dear countrymen, I call upon you to begin a campaign, Swachchata Hi Sewa, Cleanliness is Service, at least fifteen-twenty days prior to Gandhi Jayanti on 2nd October – on the lines of the age-old belief, Jal SevaYahiPrabhuSeva, Service to Water is Service to God. Let’s create an environment of cleanliness in the entire country. Whenever and wherever possible, let’s look for the opportunity. But we must all come together. We could look at this as preparations for Diwali, preparations for Navaratri, preparations for Durga Puja. Do Shramdan, Donate through labor. Come together on Sundaysand Holidays. Go to settlements in your neighborhood, go to nearby villages, but do this in the form of a movement. I urge all NGOs, schools, colleges, social, cultural and political leaders, people in the government, collectors and sarpanches, to begin creating an environment of cleanliness at least fifteen days ahead of Gandhi Jayanti on the 2nd of October so that it turns out to be the 2nd October of Gandhi’s dreams. The Ministry of Drinking Water and Sanitation has created a section on MyGov.in where after constructing a toilet you can register your name and the name of the beneficiary family, who you helped. My friends from the social media can run a few creative campaigns and thus become a source of inspiration in the virtual world, to see results in the real world. The Ministry of Drinking Water and Sanitation has organized, the Swachch Sankalp se Swachcha Siddhi Pratiyogita, From the resolve of Cleanliness to attaining Cleanliness Competition comprising an essay competition, a short film making competition and a painting competition. You can write essays in various languages and there is no age limit. You can make a short film even with your mobile phone. You can film a two-three-minute movie that inspires cleanliness. It can be in any language; it could be silent too. The best three participants – three at the district level, three at the state level will be given prizes. I invite one and all – Come, join the Cleanliness Campaign in this manner as well.
I would like to reiterate, let’s resolve to celebrate, 2nd October Gandhi Jayanti this year as Swachch Do Aktoobar, Clean 2nd October. And to this end beginning 15th September let us take the mantra, the message, Swachchata Hi Seva, Cleanliness is Service to each and every home. Take one or another step towards cleanliness. Make your effort to be a part of it. You will see how the Gandhi Jayanti of this 2nd October shines. You can imagine the inner bliss of paying homage to our revered Bapu, with fifteen days of this cleanliness campaign, Swachchata Hi Seva, when we celebrate Gandhi Jayanti on the 2nd of October.
My dear countrymen, I want to specially express my indebtedness to you. I want to thank you from the core of my heart, not because you have been connected with Mann Ki Baat, for such a long time – I want to express my gratitude and indebtedness as millions of people from across the country come together with Mann kiBaat. The number of listeners are in crores out of which lakhs of people write letters to me, send messages, and get their messages recorded on phone, which is a huge treasure for me. This has become a great opportunity for me to understand the hearts and minds of one and all. Much as you wait for Mann ki Baat, I await your messages with greater eagerness. I always look forward with anticipation, because I find so much to learn from all that you share. It is an opportunity to test my endeavors on this touchstone. Even the smallest of your suggestions help me in thinking anew on a wide variety of subjects. I therefore express my heartfelt gratitude for your contributions and also my indebtedness to you. My endeavor always is to see for myself, hear, read and understand your thoughts. All sorts of things come to me. Now take this phone call for example. You will be able to correlate with it. You too would feel that, you would’ve committed the same mistake. Sometimes certain things become a part of our habits, that we don’t even realize that we are doing something wrong.
“Pradhan Mantri ji, I am Aparna from Pune. I want to tell you about a friend of mine. She always tries to help others, but one habit of hers amazes me. I went for shopping with her at a mall. She coolly spent two thousand rupees on a sari, and four hundred and fifty rupees on a pizza. Whereas, she haggled for a long time, over merely five rupees, with the auto driver, who took us to the mall. On the way back, we stopped to buy vegetables, and again she haggled with the vendors to save 4-5 rupees. I feel very bad. We spend extravagantly in high places, without a single thought, but when it comes to our hardworking brethren, we quarrel with them over small amounts. We don’t trust them. Please speak about this on Mann kiBaat.”
Now after listening to this phone call, I am certain that you would have been shocked and awakened and would probably have resolved not to repeat such a mistake. Don’t you feel that whenever a vendor comes to your door to sell something, on his rounds, when we come into contact with small shopkeepers, vegetable sellers, auto rickshaw drivers - in fact any person who earns through sheer hard work – we start bargaining with him, haggling with him: “No not so much, make it two rupees less, five rupees less!” And it is us, the same people, who go to dine at a fine restaurant, we don’t even bother to check the bill, we just go ahead and pay the money, without thinking twice. Not just this, when we go to a showroom to buy a saree, we don’t bargain, but when it comes to someone poor, we just cannot resist bargaining. Have you ever wondered what a poor man goes through? It is not a matter of two or five rupees, it hurts him deeply, when he feels that you are questioning his honesty. Two or five rupees make no difference to your life, but have you thought how much heartache this petty habit of yours can cause him. Madam I am grateful to you for calling me with this touching message. I am certain that my countrymen, if they are in the habit of behaving in this way with the poor will now stop doing so.
My dear young friends, the country celebrates National Sports Day on the 29th of August. This is the birth anniversary of the great hockey player, hockey wizard, Major Dhyan Chand ji. His contribution to hockey was unparalleled. I am reminding you of this because I want the younger generation of our country to take part in sports. Sports should become a part of our lives. If we are a young nation, our youth should get manifested in the field sports as well. Sports means, physical fitness, mental alertness and personality enhancement. What else does one need? Sports, in a way, is a recipe that brings people together. The young generation of our country should come forward in the world of sports – and in today’s computer era I would like to alert you to the fact that the playing field is far more important than the play station. Play FIFA on the computer, but sometimes show your skills with the football out in the field. You must be playing cricket on the computer but the pleasure of actually playing cricket in an open field under the sky is something else. There was a time when the children in the family went out to play, the mother would first ask, “When will you come back home?” Now the times are such that children, when they come home, they either start watching cartoons in a corner, or are glued to mobile games. And the mother has to shout, “When will you go out?” How times have changed! There was a time when the mother would demand to know when her son would be back. And today, she demands to know when he will go out.
Young friends, the Sports Ministry is launching a Sports Talent Search Portal to search for sporting talent and to groom them. Any talented child who has an achievement in sports, can upload his biodata or video on this portal. The Ministry of Sports will impart training to selected emerging players. The Ministry is launching the portal tomorrow. The good news for our young friends is that the FIFA Under 17 World Cup is being organized in India, from the 6th to the 28th of October. Twenty-four teams from all over the world will be making India their home.
Come, let’s welcome the young visitors from all across the world with the festival of Sports, let’s enjoy the sport, and create a conducive sporting atmosphere in the country. I speak about sports today, and just last week, a heartwarming incident took place, which I would like to share with my countrymen. I had the opportunity to meet some young daughters, some of who, were born in the Himalayas, who had absolutely no connection with the sea. Six of these young daughters are in the Navy. Their grit and zeal, is inspiring for all of us. These six young women will embark on a voyage across the seas, in a small boat, INS Tarini. The expedition has been named, NavikaSagar Parikrama. They will circumnavigate the globe and return home, after many months. Sometimes they will spend 40 days on the seas in one go; at times, thirty. Our six daughters riding the waves of the high seas, with courage, is the first instance of its kind in the world. Each and every Indian would be proud of these daughters. I salute their valour and I have asked them to share their experiences with the entire country. I too am making a separate arrangement for their experiences on the NarendraModiApp to ensure that you can read it. For this is a tale of heroism, a tale of personal experiences, and I would be happy to bring you the stories of these daughters. My best wishes and blessings to these daughters.
My dear countrymen, we celebrate 5th September as Teacher’s Day. It is the birthday of our former President, Dr. Radhakrishnan ji. He was the President, but all through his life, he saw himself as a teacher. He preferred to live a teacher’s life. He was committed to being a teacher. He was a scholar, a diplomat, the President of India and yet, quintessentially a teacher. I salute him.
The great scientist Albert Einstein said, “It is the supreme art of the teacher to awaken joy in creative expression and knowledge.” The most important quality of a teacher, is to awaken in his students, a sense of creativity and the joy of learning. As we celebrate Teacher’s Day this year can we come together and take a resolve? Can we run a campaign in mission mode? Teach to Transform, Educate to Empower, Learn to Lead. Can we move ahead with this resolve? Get someone committed to a five-year resolve. Show him the path of attainment, which he can achieve in five years - so that he can experience the joy of success in life. Such an atmosphere can be created by our schools, our colleges, our teachers, our educational institutions. When we speak about transformation in our country, we must think of our teachers as we do of our mothers. The teacher plays a vital role in transformation. In the life of every teacher, there are incidents of simple efforts that succeeded in bringing about a transformation in somebody’s life. We will play a big role in the transformation of the nation, if we make a collective effort. Come, let’s move forward with the mantra, Teach to Transform.
“Pranam Pradhan Mantri ji, I am Dr. Ananya Awasthi. I am a resident of Mumbai and work for the India Research Centre of Harvard University. As a researcher, I have been specially interested in Financial Inclusion. With reference to the social schemes related to Financial Inclusion, my question to you is: In the backdrop of the Jan DhanYojna launched in 2014, can you say that, do the statistics show thattoday, three years later, India is financially more secure and stronger, and whether this empowerment and benefits have percolated down to our women, farmers and workers, in villages and small towns. Thank you.”
My dear countrymen, the Pradhan Mantri Jan DhanYojna, financial inclusion, had been a point of discussion amongst Financial Pundits, not just in India, but all over the world. On the 28th of August 2014, we had launched this campaign with a dream in our hearts. Tomorrow on the 28th of August, the Pradhan Mantri Jan DhanYojna will complete three years. Thirty crore new families have been linked to this scheme, bank accounts have been opened. This number is larger than the population of many countries of the world. And today I feel a great sense of fulfilment, that within three years, the last man on the fringes of society has become a part of the mainstream economy of the country. His ways have changed, he has now started going to the bank. He has started saving his money. He feels financially secure. When there is cash in the hand, or in the pocket or at home, one is tempted to indulge in wasteful expenditure. There is now an air of prudence. He is now beginning to understand that the money can be of use for his children. The money can be used productively in the days to come. Not just this, when a poor person sees a RuPay Card, in his pocket, he finds himself to be equal to the privileged – that if they have a credit card in their pockets, I too have a RuPay Card in mind. He feels a sense of dignity.
In the Pradhan Mantri Jan DhanYojna, almost 65 thousand crore rupees have deposited in banks by our underprivileged brethren. In a way, this is a saving for the poor, this is his empowerment for the future. And those who opened their accounts under the Pradhan Mantri Jan DhanYojna, have received the benefit of insurance as well. Schemes like, Pradhan Mantri Jeewan Jyoti BimaYojna, Pradhan Mantri Suraksha BimaYojna, with a small premium of one rupee or thirty rupees, are giving a new sense of confidence to the poor. For many families, in times of adversity, or on the demise of the head of the family, through the one-rupeeinsurance,they received two lakh rupees in a matter of days. Pradhan Mantri Mudra Yojna, Start Up Yojna, Stand Up Yojna – for Dalits, Adivasis, women, educated youth, youth who want to stand on their own feet - for millions and millions through Pradhan Mantri Mudra Yojna, they have been able to get loans from banks without any guarantee. They have been able to stand on their own feet and have succeeded in giving employment to one or two other people as well. Banks have conducted surveys about how the common man has benefitted from Jan DhanYojna, from Insurance Schemes, from RuPay Card and Pradhan Mantri Mudra Yojna. I recently met a few bankers, who shared inspiring stories from their survey. There isn’t enough time today, but I would certainly like request the bankers to upload these inspiring stories, on MyGov.in, so that people can read them and be inspired by how a scheme can bring about transformation in the life of a person, how it can bring a new energy, a new confidence – hundreds of examples have come before me. I will try my best to bring these to you; and the media can also take advantage of these inspiring stories. They too, can interview such people, and inspire the young generation.
My dear countrymen, once again, I wish you “michchamidukkadm.” Thank you very much.
My dear countrymen, Namaskar. We human beings have a natural inclination to be enchanted by the delights of the rainy season. Animals, birds, flora – nature in its entirety, is filled with the joys of the season. But sometimes, when the rain unleashes full force of its fury, we come to realise the extent of the destructive might of water. Mother Nature gives us life and nurtures us, but at times natural catastrophes such as floods and earthquakes wreak havoc on a massive scale. Climate change, altered weather cycles, and transformations in the environment, are also having a big negative impact.
Recently, in certain parts of India, particularly, Assam, North-East, Gujarat, Rajasthan and some areas of Bengal, have had to bear the brunt of natural disasters, caused by excessive rains. Flood affected areas are being closely monitored. Relief efforts have been undertaken on an extensive cale. Wherever possible, my colleagues in the Council of Ministers are also personally visiting affected areas. The state governments too are making maximum possible efforts on their part to provide relief to the flood affected people. Social organisations, cultural organizations and common citizens charged with the spirit of service are also making their utmost efforts to help the affected people in this situation. The Government of India, Army personnel, Air Force personnel, NDRF personnel, Paramilitary forces – everybody does his or her best in providing succour to the disaster stricken people.
Life goes completely topsy-turvy as a result of the floods. Crops, livestock, infrastructure, roads, electricity, communication links – everything gets affected. In particular, our Farmer brethren have to bear a lot of losses because of the damage to their crops and fields. Therefore, we have formulated a scheme for the insurance companies, especially crop insurance companies, to make them more proactive, to ensure quick settlements of claims for farmers.
A 24×7 control room helpline number 1078 is functioning continuously to deal with the flood situation. People are also voicing their difficulties. Before the monsoons, the entire government machinery was brought into a state of preparedness through mock drills undertaken at most of the places. NDRF teams were deployed. Aapada Mitra, or Friends during Disaster were identified at various places and these were then trained in the Do’s and Don’ts; volunteers were enlisted, and a people’s organisation set up to work in this situation. Weather forecasts are available these days and the concerned technology has become so advanced these days, and space science also plays a very big role, that these weather forecasts turn out to be mostly accurate now. We should also gradually make it our nature to set our work patterns according to the weather predictions, which could safeguard us against losses.
Whenever I prepare myself for ‘Mann Ki Baat’, I find that the citizens of our country prepare themselves even more. This time around, there have been innumerable letters and phone calls in regard to GST. People are still expressing their happiness about GST, and are also eager to know more about it. I would like you to hear one such phone call: –
“Namaskar, Pradhan Mantri ji, this is Neetu Garg from Gurgaon. I heard your speech on the Chartered Accountants Day and was deeply impressed. In the same manner, Goods and Services Tax, GST, was launched on this very day last month. Could you please elaborate whether its results after one month are matching the expectations of the Government? I would like to hear your views on this. Thank you.”
It has been one month since GST was implemented and its benefits can be seen already. I feel very happy and satisfied when a poor person writes to say how because of GST prices of various items essential for him have come down, and commodities have become cheaper. When a person from the North-East, someone living in the remote areas, in the hills or forests, writes a letter to communicate that in the beginning, he used to be apprehensive about GST wondering what it was all about, but now that he has begun to understand it, he feels that things have become much easier than before. Doing business has become so much easier. And most important of all, the trust of customers for the traders is increasing.
I have been observing how GST has impacted the transport and logistics sector; how the movement of trucks has increased. The time required to cover distances has come down drastically. Highways have become clutter-free. Pollution levels have come down with the increased speeds of the trucks. Goods are also being transported much faster. This indeed is a convenience, but at the same time it is also bolstering the economic progress. Earlier, because of the multiple tax structures, maximum resources of the transport and logistics sector were expended in maintaining paperwork and that also led to the need for construction of new warehouses in each state.
I call GST, Good and Simple Tax. Indeed, it has produced a big positive effect on our economy in a very short time span. The speed at which the smooth transition has taken place, along with rapid migration and new registrations, has instilled a new sense of confidence in the entire country. And some day, the Pundits of Economics, Pundits of Management and Pundits of Technology, will certainly undertake researches and write about India’s GST experiment as a model for the world. It will become a case study for universities across the world. The implementation and furtherance of such a phenomenal change on such a monumental scale, with the involvement of so many tens of millions of people in such a vast country, is in itself a pinnacle of success. The world will definitely make a study of it. And this implementation has had all the states participating in it and sharing the responsibility. All decisions have been taken unanimously by the states and the Centre together. And as a result, one overriding priority for every government has been to ensure that there is no burden on the plate of the poor on account of GST.
And using the GST App all information is available on your mobile phone as to how much the price of an item was earlier and how much will it be now in the new situation. The lofty dream of One Nation – One Tax has finally been fulfilled. In the matter of GST I have seen how everyone, right from the Government functionaries at the Tehsil level to the officers in the top echelons of Government of India have toiled tirelessly with great dedication. The manner in which the friendly environment was created between the Government and traders, between the government and consumers, played a very significant role in enhancing mutual trust.
I extend my heartiest felicitations to each and every ministry, every department and all employees of the Central and State governments involved with this process. GST is a fine example of the collective strength of the people of India. This is a historic achievement. And this is not just a tax reform; it is a new economic order that will strengthen a new culture of honesty. In a way, it is also a campaign for social reformation. I would like to once again express my deep gratitude to the millions of my countrymen who have contributed to the successful achievement of this great feat with such felicity.
My dear countrymen, the month of August is the month of Revolution. We have been hearing this as a natural fact right from our childhood and the reason is, the Non-Cooperation Movement was launched on the 1st of August 1920; the Quit India Movement, which is also known as ‘Agast Kranti’ began on the 9th of August 1942; and on 15thAugust 1947 India became independent. In a way, there are many events in the month of August that are closely associated with the history of our freedom movement. This year, we are going to observe the 75th Anniversary of the Quit India Movement. But very few people know the fact that the slogan, ‘Quit India’ was coined by Dr. Yusuf Meher Ali. Our young generation must know what had happened on the 9th of August 1942.
From 1857 to 1942, the people of India, with their ardent desire for freedom, came together, fought together, and suffered hardships; these pages of history are an inspiration to us for building a glorious India. The heroes of our freedom struggle with their single-minded devotion did a ‘Tapasya’, endured hardships, made great sacrifices and even laid down their lives; what greater inspiration could there be! The ‘Quit India Movement’ was an important milestone in the Indian Freedom Movement. It was this movement that had made the entire nation determined to attain freedom from the British Rule. This was the time when the people of India, in every part of the country – be it a village or city, the educated or illiterate, the rich or poor, everyone came together shoulder to shoulder and became a part of the ‘Quit India Movement.’ People’s anger was at its peak. Millions of Indians responded to Mahatma Gandhi’s clarion call and the mantra of ‘Do or Die’; they flung themselves into the struggle. Millions of the youth of the country renounced their studies, gave up their books. They set out on the march to the sound of the bugle for freedom. Mahatma Gandhi gave a call for the ‘Quit India Movement’ on 9th August, but each and every prominent leader had been imprisoned by the British Government, and it was during this time that the second generation of leadership comprising great men like Dr. Lohia, Jaiprakash Narain played a leading and pivotal role.
In the ‘Non-Cooperation Movement’ of 1920 and the ‘Quit India Movement’ of 1942, two different personas of Mahatma Gandhi can be seen. The whole scenario of the ‘Quit India Movement’ was different and in 1942 things rose to such a point, there was such a heightened sense of intensity, that a Mahapurush like Mahatma Gandhi gave the mantra of “Do or Die.” The reason for this entire success was the people’s support, people’s resolve, and people’s struggle. The entire country had come together as one to fight for the cause. And I sometimes think that if we link the pages of history, it is seen that the First War of Independence took place in 1857. The freedom struggle which began in 1857, continued to be manifested in one or the other corner of the country till 1942. This long time period ignited the intense longing for freedom in the hearts of the people. Each one became committed to do something. The determination did not diminish with each passing generation. New people kept coming forward each time in place of those who departed and the country kept on every moment endeavouring tirelessly to uproot the British Rule. This perseverance, this struggle from 1857 to 1942 created a situation which reached its climax in 1942; the clarion call of ‘Quit India’ was such that within five years, in 1947 the British were compelled to leave India. 1857 to 1942 – the yearning for freedom had reached the grassroots, had reached everybody. And 1942 to 1947 – these decisive five years became integral for the masses to successfully attain through resolve, freedom for the country. These five years were indeed decisive.
I would now like to connect you with its mathematical manifestation. We became free in 1947. This is 2017. It has been almost 70 years. Governments have come and gone. Systems have been made, changed, nurtured, and expanded. Everyone has tried to rid the country of its problems in one’s own way. There have been efforts towards increasing employment, poverty alleviation, and development. These efforts were also driven with hard work in their different ways. There have been successes. Expectations have also risen. The way, the years from 1942 to 1947 were the decisive years for attainment through resolve. I can see that 2017 to 2022 presents itself as a new time segment of five years for attainment through resolve. We should celebrate 15th August 2017 as the Sankalp Parva or the Day of Resolve, and in 2022 marking 75 years of Freedom, we will certainly transform that resolve into ‘Siddhi’ or attainment.
If 1.25 billion Indians, commemorate Agast Kranti Day of 9th August, and each person resolves on 15th August, that he or she will do for the country, this much as an individual, as a citizen, this much as a family, this much as a society, this much as a village, this much as a city, this much as a government department, and this much as the government; let there be millions and millions of resolves; let there be strivings for the realisation of these millions and millions of resolves.
Just as the five years from 1942 to 1947 were decisive for the country’s Independence, these five years from 2017 to 2022 can and must play a decisive role for the future of India. Five years from now, we will celebrate 75 years of India’s Independence. Therefore, we must take a firm resolve today. We must make 2017 our Year of Resolve. In this month of August, we have to come together and resolve: Filth – Quit India; Poverty – Quit India; Corruption – Quit India; Terrorism – Quit India; Casteism – Quit India; Communalism – Quit India!
The need for today is not ‘Do or Die’, instead it is to resolve, to come together, persevere, and work relentlessly with our utmost strength towards the making of a new India. Let us live by and strive for this resolve. Come let’s launch a mega campaign Sankalp se Siddhi – Attainment through Resolve, from the 9th of this August. Every Indian, social organisations, Local Self-Government Institutions, schools, colleges, various organizations – all should take one resolve or the other for a New India. A resolve that we will positively fulfil in the next five years. Youth organisations, student organisations, NGOs, etc. can organise group discussions, to bring forth new ideas. Where do we want to reach as a nation? What can be my contribution for this as an individual? Let us come together and make this a Festival of Resolve.
I would particularly like to call upon the online world, since wherever we may be, we are almost always online; so I would like to invite the online community and specially my young friends to come forward and contribute innovatively for building of the New India. They can use technology – videos, posts, blogs, scripts, novel ideas – to put forward all these. Transform this campaign into a peoples’ movement. A Quit India Quiz is also being launched for my young friends on NarendraModiApp. This quiz is an attempt to familiarise the youth with India’s glorious history and the heroes of the freedom movement. It is my belief that you will surely publicise and spread awareness about this quiz.
My dear countrymen, on August 15, as the nation’s ‘Pradhan Sewak’, I get an opportunity to communicate with the country from the ramparts of the Red Fort. I am merely an instrument. It is not one single person who makes that address, but it is the collective voice of 1.25 billion of my countrymen that resounds from the Red Fort. I try to give words to their dreams, and I am glad that for the past 3 years, I get suggestions from every corner of the country for August 15, as to what I should speak on the 15th August and which issues should I include in my address on the occasion. This time too, I invite you to share your thoughts either on MyGov or on NarendraModiApp. I read these myself and shall try to express them in whatever time I have with me on 15th August. For the previous three 15th August speeches, one consistent complaint has been that my speeches tend to be a little lengthy. I have planned to keep my speech short this time – not more than 40-45-50 minutes. I have tried to draw these rules for myself, but I don’t know whether I’ll be able to stick to them. But I do intend to try this time to shorten my speech. Let’s see whether I succeed or not.
My countrymen, I would like to say one more thing to you. India’s economy has in itself an element of social economics. And we should never underestimate its value. Our festivals, our celebrations are not merely occasions of joy and merriment. Our festivals are in themselves campaigns of social reform too. And each of our festivals are directly linked with the financial conditions of the poorest of the poor. Rakshabandhan, Janmashtami, Ganesh Utsav, Chauth Chandra, Anant Chaturdashi, Durga Pooja, Diwali – these will be observed one after the other. And this is also the time when the poor get an opportunity to earn an income and of course this adds a spontaneous joy to the festivities.
Festivals lend a sweetness to our relationships, bring a warmth of togetherness in the family and foster brotherhood in society. They connect the individual with society. It is a natural journey from the self to the collective. And the ‘I’ gets an opportunity to transform into a ‘We’. As far as the economy is concerned, hundreds of families start making Rakhis in small household units, many months before the festival of Rakhi. A variety of Rakhis are made in a whole range of materials, from ‘khadi’ to silken threads. People prefer homemade Rakhis these days. Rakhi makers and their sellers, sweets shops vendors – the professions of hundreds, thousands flourish on the occasion of a festival. The households of our poor brethren and their families are dependent in a way on these activities. When we light a ‘diya’, an earthen lamp on Deepawali, it is not merely a festival of lights, a festival that illuminates the entire house; it is directly connected with those poor families who make small ‘diyas’ or earthen lamps. Today as I speak about festivals and how they are linked to the economy of the poor, I want to touch upon the subject of environment as well.
I have observed and sometimes think that the citizens of our country are more aware and active than me. For the last one month, environmentally conscious citizens have constantly written letters to me. And they have requested that I talk about eco-friendly Ganesha idols, well in time for people to plan for clay Ganesha idols during the festival of Ganesh Chaturthi. Firstly, I am most grateful to such conscientious citizens. They have urged me to speak on this subject well before the festival of Ganesh Chaturthi. This time around, there is a special significance to the observance of community Ganesh festival as a public celebration.
Lokmanya Tilak ji started this great tradition, and this year marks the 125th anniversary of community Ganesh festival. 125 years and 1.25 billion countrymen! Lokmanya Tilak ji started the Sarvjanik Ganeshotsav with the basic aim to inculcate the spirit of unity, enhance awareness in society, and promote the culture of togetherness. So this year we should again, during the Ganesh festival, organise essay competitions, have open discussions and remember the contributions of Lokmanya Tilak. And we must think anew ways to steer Community Ganesh Festivals in consonance with the sentiments of Tilak ji. How we must lend strength to that spirit and at the same time resolve to use eco-friendly clay Ganesha idols, to protect the environment. And this time I have spoken about it well in time. I am sure that all of you will join me. This will surely benefit our poor artisans, and artists, and provide employment to those who make idols. The poor will be able to earn a living and feed themselves. Come, let us link our festivities with the economic welfare of the poor, let the joys of our festivals connect with the households of the underprivileged, bringing monetary happiness to the have-nots. This should be the endeavor of all of us. I extend my best wishes to all my countrymen for the various upcoming festivals and celebrations.
My dear countrymen, we are continually seeing that our daughters are bringing laurels to the country in all the fields – be it education, economic activities, social spheres or in sports – they are scaling new heights. We as a nation take great pride in our daughters. Recently our daughters performed brilliantly in the Women’s Cricket World Cup. This week I had the opportunity to meet our daughters, the members of our Women’s Cricket team. I felt happy talking to them, but I had a feeling that they felt burdened by the fact that they could not win the World Cup. This stress, this tension was evident on their faces also. So while speaking to these daughters, I put forth a different viewpoint before them. I said, “Look, this is the age of the media. So expectations get hyped up to such an extent that if corresponding success is not achieved, these turn into despair and even resentment. We have seen during many such events where if the Indian players fail, the anger of the country is vented towards the players. Some people cross all limits of decency and say and write things that inflict pain and hurt. But it happened for the first time that when our daughters did not succeed in winning the World Cup, the hundred and twenty-five million people took this defeat on their own shoulders, never letting the burden weigh down these daughters of ours. Not only this, they lauded them and showered them with high praise for their brilliant performance. I view this as a healthy and pleasant change and I told these daughters that only they were blessed with such good fortune, and hence they should banish any thought of not having been successful. You may not have won the final match but you have won the hearts of 1.25 billion Indians. Truly our young generation, especially the daughters of our country are doing so much to bring glory to the nation. I once again extend my heartiest congratulations and best wishes to the young generation of our country, especially our daughters.
My dear countrymen, I remind you once again of ‘Agast Kranti’, of 9th August, I remind you once again of 15th August. And I am reminding you once again of 2022, 75 years of India’s Independence. Every countryman should make a resolve, every countryman should prepare a 5-year roadmap to realise that resolve. All of us have to take our nation to newer heights. We must strive tirelessly to do so. Come, let’s march together as we do our bit. The destiny, the future of the country shall be brighter, let us move ahead with this belief. Lots and lots of good wishes to you all. Thank you!
My Dear Countrymen. Namaskar. The weather is changing. It has been extremely hot this year. But it is good that the monsoon is moving ahead on schedule on its natural course. The weather has become pleasant in several parts of the country with abundant showers. As a result of the rains, the cool breeze has brought about some respite from the oppressive heat of past few days. One has seen that no matter how hectic the life is, no matter how tense we are, whether its one’s personal or public life, the arrival of the rains does lift one’s spirits.
The Car festival of Lord Jagannath, the Rath Yatra, is being celebrated in several parts of the country with great piety and fervour. This festival is now also celebrated in some parts of the world. The underprivileged of the country are deeply connected to Lord Jagannath. Those who have studied the life and works of Dr. Baba Saheb Ambedkar, would have observed that he had wholeheartedly praised the Lord Jagannath temple and its traditions, since, social justice and social equality were inherent to these. Lord Jagannath is the God of the poor. But few would know that in English, there is a word, ‘juggernaut’ which means, a magnificent chariot, that is unstoppable. In the dictionary, the etymology of the word ‘juggernaut’ traces its roots to the chariot of Lord Jagannath. And therefore, we can observe that the world has in its own way accepted the significance of the Car Festival of Lord Jagannath, The Rath Yatra. On the occasion of Lord Jagannath’s Car Festival, I extend my heartiest greetings to all my fellow countrymen, and offer my obeisance to Lord Jagannath.
India’s diversity is its unique characteristic, and India’s diversity is also its strength. The holy month of Ramzan is observed all across, in prayer with piety. And now the festival of Eid is here. On the occasion of Eid-ul-Fitr, my heartiest greetings to one and all. Ramzan is a month of charity, and sharing joy. The more you share joy, the more it multiplies. Let us come together and take inspiration from these holy festivals and share their joyous treasures, and take the nation forward.
In this holy month of Ramzan, I came across a very inspiring incident at Mubarakpur village of Bijnor in Uttar Pradesh. About three and a half thousand families of our Muslim brethren reside in that little village and in a way, form a majority of its population. During this Ramzan the villagers decided to get together and construct toilets. Now, to construct these household toilets, the government gives financial assistance, under which, they were provided a sum of 17 lakh rupees. You will be pleasantly surprised and happy to know that, during this holy month of Ramzan, these Muslim brothers and sisters, returned this money to the government, saying, they would construct these toilets with their own labour and their own money; and that this sum of 17 lakh rupees be used for providing other facilities in the village. I felicitate the residents of Mubarakpur, for transforming the pious occasion of Ramzan into an opportunity for the welfare of society on. Each and everything about them is inspiring. And the most important of it all is that they have freed Mubarakpur of the scourge of open defecation. We know that in our country there are three states that have already been declared Open Defecation Free states, that is, Sikkim, Himachal Pradesh and Kerala. Uttarakhand and Haryana have also been declared ODF, this week. I express my gratitude to the administration, government and especially the people of these five states, for achieving this objective.
We know very well, that tremendous hard work is required to achieve anything worthwhile, whether it is in one’s own life or for the society. If we have bad handwriting, and we want to improve it, we have to consciously practice for a long time. Only then will the habit of the body and mind will change. Cleanliness is also similar to this. These bad habits have become a part of our nature. We have become accustomed to them. To free ourselves of these habits we will have to constantly strive and persevere. Everyone’s attention will have to be drawn. We will have to repeatedly remind ourselves of good inspirational incidents. And I’m happy to see that cleanliness is no longer confined to being a government programme. It is getting transformed into a movement by the society and the people. And when government functionaries take this initiative forward with the participation of the masses, it becomes even stronger.
Recently I came across a wonderful incident, which I would like to share with you. This happened in the Vizianagaram District of Andhra Pradesh. The district administration there undertook a huge task with people’s participation. From 6 a.m. on the 10th of March, till 10 am of the 14th of March. A hundred-hour non-stop campaign. And what was the objective? To construct 10,000 household toilets in 71 gram panchayats in those hundred hours. And my Dear Countrymen, you will be happy to learn that the administration and the people together did construct 10,000 toilets in hundred hours successfully. 71 villages became ODF. I congratulate the people in the government, government officials and the citizens of Vizianagaram district on this great accomplishment of achieving this feat through immense hard work and setting a very inspiring example in the process.
These days, people have been regularly sending their suggestions for ‘Mann Ki Baat’, on the NarendraModiApp, on MyGov.in, through letters and Akashvani.
Shri Prakash Tripathi reminiscing about the Emergency, has written, presenting 25thof June as a Dark period in the history of Democracy. Prakash Tripathi ji’s commitment to democracy is praiseworthy. Not only is Democracy a system, but also a ‘sanskar’- a part of our ethos. Eternal Vigilance is the Price of Liberty. One needs to be constantly alert about our Democracy, that is why we must also keep remembering the events that inflicted harm upon our democracy; and at the same time move ahead, carrying forward the virtues of democracy. 1975 – 25th June – it was a dark night that no devotee of democracy can ever forget. No Indian can ever forget. The country had virtually become a prison. The voice of the opposition had been smothered. Several prominent leaders including Jai Prakash Narayan had been jailed. The judicial system too could not escape the sinister shadows of the Emergency. The press was completely muffled. The present-day students of journalism and the champions of democracy have been endeavouring towards raising awareness about that dark period, by constant reminders, and should continue to do so. Atal Bihari Vajpayee ji was also in jail at that time. After one year of Emergency, Atal ji wrote a poem, in which he describes the state of mind during those turbulent times.
The scorching summer month,
The sad winter moonlight,
The sobbing monsoon,
An emptiness pervading within
An entire year has gone by.
The world confined behind bars,
But the soul like a restless bird
The freedom song resonates
From the earth to the sky,
An entire year has gone by.
The eyes are in anticipation
Counting days and moments
The beloved who went away,
Shall return one day,
An entire year has gone by.
The believers of democracy fought a prolonged war, and the great nation that India is, where the spirit of democracy pervades the very being of all its people, the strength of that spirit was demonstrated when the opportunity of elections came. We have to further fortify that legacy.
My dear countrymen, every Indian today, is proud and holds his head high. 21st June 2017 – Yoga has permeated the entire world. From the seashores to the mountains, people welcomed the first rays of the sun, with Yoga. Which Indian wouldn’t be proud of this! It isn’t as if Yoga didn’t exist before, but now the threads of Yoga have bound everyone together, and have become the means to unite the world. Almost all the countries in the world made Yoga Day their own. In China, Yoga was practiced on the Great Wall of China, and on the World Heritage site of Machu Picchu in Peru, at 2400 metres above sea level. In France, yoga was performed in the vicinity of the Eiffel Tower. In Abu Dhabi in UAE, more than 4000 persons participated in mass yoga. In Herat, in Afghanistan, on the India Afghan Friendship Dam, Salma Dam, Yoga added a new aspect to India’s friendship. In a small country like Singapore, programs were organised in 70 places, with a week long campaign. On the occasion of International Day of Yoga, the UN released ten stamps. A ‘Yoga Session with Yoga Masters’ was organised at the UN headquarters. The staff of the UN and diplomats from across the world participated.
Yoga has created a world record again this time also. In Ahmedabad in Gujarat, around 55 thousand people performed Yoga together and created a new world record. I too had the opportunity to participate in the Yoga event held in Lucknow. But I also had the good fortune to practice Yoga in the rain for the first time. Our soldiers practiced yoga in Siachen where temperatures reach minus 20, 25, 40 degrees. Whether it is our armed forces, or the BSF, ITBP, CRPF and CISF, each one of them, apart from their duties has made Yoga a part of their lives. On this Yoga Day, since this was the third International Day of Yoga, I had asked you to share photos of three generations of the family doing yoga together. Some TV channels also took this idea forward. I received a lot of photographs out of which, selected photographs are compiled and uploaded on the NarendraModiApp. One significant outcome of the way the yoga is being talked about all around the world is the portent that today’s health conscious society is now taking steps from fitness to wellness, and they have realised that fitness is, of course, important, but for true wellness, yoga is the best way.
Sound bite.
“Respected Prime Minister Sir, I am Dr. Anil Sonara speaking from Ahmedabad, Gujarat. Sir, I have a question. Recently in Kerala, we heard you speak about replacing bouquets that we give as gifts, with good books as mementos. You had started this practice while you were in office in Gujarat, Sir, but in the recent days we have not been seeing much of this. So, can we do something about it? Is there nothing we can do to have this implemented throughout the country, Sir?”
Recently, I had the opportunity to go to one of my favorite events. A very good programme is being run in Kerala for the past few years, by the P.N. Panicker Foundation, which encourages people to cultivate the habit of reading books and to enhance their awareness towards this, by organising celebrations such as ‘Reading Day’, and ‘Reading Month’. I had the opportunity to go for the inaugural function, where I was told that instead of bouquets, they gift books. I liked it. Thus I was also reminded of what had slipped my mind. Because when I was in Gujarat, I had set this tradition of welcoming, by not giving bouquets, but books or handkerchiefs instead. And that too, a ‘Khadi’ handkerchief, so that it promotes ‘Khadi’. Till the time I was in Gujarat, this habit had been ingrained in us, but after coming here, I had lost that habit. When I went to Kerala, it was rekindled. I have already begun to issue instructions in the government. Here too we can gradually nurture this habit. And the life span of a bouquet is very short. You receive it in your hand for a moment and then abandon it. But when you present a book, it becomes a part of the household, a part of the family. One can also use a ‘Khadi’ handkerchief to welcome people, and be a support to the innumerable underprivileged. The expenses are reduced as well, and the gift is well utilized too. I say this, thinking of the historical value of such gifts. During my past UK visit, in London, the Queen of Britain, Queen Elizabeth had invited me to dine with her. The atmosphere was imbued with maternal warmth, and I was served with great affection. Afterwards when she showed me a small thread-spun khadi handkerchief, her eyes lit up. With great respect and in an emotion filled voice, she said, that Mahatma Gandhi had sent this handkerchief to her as a wedding gift. So many years have passed and yet, Queen Elizabeth has treasured the handkerchief gifted by Mahatma Gandhi. And she was happy to show it to me, when I went there. As I gazed at it, the Queen encouraged me to touch it. A small gift by Mahatma Gandhi, has become a part of her life and a part of history. I know that these habits do not change overnight, and when we talk about it, we invite criticism. Despite that, one should keep talking about it, and keep making the effort. Now, I cannot say that if I go somewhere and somebody brings a bouquet I will refuse it. No, I won’t do that, but we will talk about it even though there is criticism, and then gradually, the change will happen.
My dear countrymen, as Prime Minister, there are numerous tasks to be handled. I have to remain deeply absorbed in files, but for my own self, I have developed a habit of reading daily, at least a few of the letters I receive and because of that I get a chance to connect with the common man. I get a variety of letters, written by all sorts of people. Recently, I had the opportunity to read a letter, which I feel, I should share with you. From the far south, in Madurai, Tamil Nadu, Arulmozhi Sarvanan, a housewife, sent me a letter. And what was in that letter? She wrote, that she thought about engaging in some economic activity keeping in mind her responsibilities such as children’s education, to lend some financial assistance to her family. She got some money from the bank, under the ‘Mudra’ Scheme and commenced working towards procuring some items from the market for sale. Then she came to know of the ‘Government E-Marketplace’ system initiated by the government. She tried to find out the details, and asked people about it. And then she registered herself for the scheme. Here I want to tell my countrymen, that if you get the opportunity, you should also visit, the E-G-E-M, E-GEM website on the Internet. This is a great new system. Whoever wants to supply any item to the government, small things such as electric bulbs, dustbins, brooms, chairs and tables, they can register themselves. They can mention the quality of the goods, the rate at which they sell, and it is compulsory for the government departments to visit the site and see whether the supplier can supply the goods at reasonable prices without compromising on the quality. And then the orders can be placed. That is how the middlemen can be removed from the system. The entire process becomes transparent. There is no interface. Everything is done through technology. So, when people register in E-GEM, all the government departments become aware of them. As there are no middlemen, the goods are available at very reasonable rates. Now whatever goods Arulmozhi Madam could supply, she got all those registered on this government website. And the best part is, what she has written in this letter is very interesting. She has written that she got the money from the ‘Mudra’ Scheme and started her business, then she registered the inventory of all her products on the E-GEM website, and then she got an order from the Prime Minister’s Office. It was news to me also, I wondered what the PMO would have ordered. She wrote that the PMO had ordered two thermoses, and she was paid Rupees 1600/-. This is empowerment. This is an opportunity for encouraging entrepreneurship. Had Arulmozhi not written to me I wouldn’t have realised that because of E-GEM, a housewife living far away and running a small business can have the items on her inventory purchased directly by the Prime Minister’s Office. This is the nation’s strength. This has transparency, this has empowerment, this has entrepreneurship too. Government E-Marketplace - GEM. I would certainly like that whoever wishes to sell their products or business items to the government, should increasingly get connected with this website. I believe that this is an excellent example of Minimum Government and Maximum Governance, and it’s objective is Minimum Price and Maximum Ease, Efficiency and Transparency.
My dear countrymen, on the one hand, we take pride in Yoga, on the other we can also take pride in our achievements in space science. And this is the unique attribute of India, that whereas we have our feet firmly on the ground with Yoga, we have our dreams to soar beyond horizons to far away skies. Recently, India has had many achievements in sports, as well as science. Today, India’s flag is flying high not only on earth but also in space. Just two days ago, ISRO launched 30 Nano satellites with the ‘Cartosat-2 Series Satellite.’ And besides India, these satellites are of France, Germany, Italy, Japan, Britain and America, nearly 14 such countries. And with India’s Nano Satellite Mission, we will get a lot of help in the field of agriculture, farming, and dealing with natural disasters. We are all aware that a few days ago, ISRO has successfully launched the GSAT-19. And of all the satellites launched by India, this was the heaviest satellite. The newspapers of our country have compared it with elephantine weights. You can well imagine the magnitude of the achievement of our scientists in space. On the 19th of June, our Mars Mission completed one thousand days. You may be aware that when we had successfully created a place for the Mars Mission in orbit, this entire mission was planned for a duration of 6 months. It had a life expectancy of 6 months. But I’m happy that the strength of the endeavours of our scientists has been such that not only has this crossed six months; even after a thousand days, our Mangalyaan Mission is at work, sending images, providing information, collating scientific data, way beyond its expected duration and life expectancy. The completion of one thousand days, is an important milestone in our scientific journey, our space odyssey.
These days we see that our youth are getting increasingly inclined to the field of sports. It is becoming evident that along with studies, our new generations can see a future in sports as well. And our sportspersons, through their prowess, skills and accomplishments win laurels for the country as well. Recently India’s Badminton player, Kidambi Shrikant has brought glory to the nation by winning Indonesia Open. I extend my heartiest congratulations to him and his coach for this victory. I had the opportunity, a few days ago to be associated with the inaugural function of the Synthetic Track of the renowned athlete, P.T. Usha’s Usha School of Athletics. The more we promote sports, the more we see the spirit of sportsmanship. Sports play an important role in personality development also. There is a great significance of sports in overall personality development. There is no dearth of talent in our country. If the children in our family are interested in sports, they should be given opportunities. They should not be forced off the playing fields to be locked in rooms with books. They should study as well, if they can do well in studies, they should certainly do so, but if they have the potential and the inclination to do well in sports, that should be encouraged and supported by the school, college, family and all the people around them. Each one should nurture dreams for the next Olympics.
My dear countrymen, let me mention once again, that this Season of Rains, with its abundance of festivals and festivities, brings with it a unique new feeling of the times. I extend my heartiest greetings to you all, until the next episode of ‘Mann Ki Baat’, when I shall share my thoughts with you once again. Namaskar.
My dear countrymen, Namaskar. It will perhaps be difficult for us to forget the year’s summer.. But, we are now awaiting the rains. As I am talking to you today , the holy month of Ramzan has already commenced . I convey my hearty greetings to all fellow Indians and everyone across the world, especially the Muslim brethren at the advent of this auspicious month of Ramazan. Prayer, spirituality and charity are accorded the highest priority during Ramzan. We, Indians, are very lucky that our ancestors have created such a tradition that today India and its 1.25 billion people can take pride in the fact that people from all communities and faith are available here.. This is a country where both theists and atheists ; idolaters and those loathing idol-worship co-exist. We have adapted ourselves to myriad kinds of ideologies, different ways of worshipping and all types of traditions and imbibed the art of co-existential living . In the ultimate , any religion, faith, ideology or tradition- give us the message of peace, unity and goodwill. This holy month of Ramzan will definitely be helpful in further strengthening these values of peace, unity and goodwill. I, once again convey my best wishes to all.
Last time around while sharing my thoughts in Mann ki Baat I had mentioned) a new word and had specially exhorted our youth to do something new, to come out of the comfort zone, experience new things; as this is the age when one can experiment and take risks and accept new challenges of life. I am glad that many people have given me feedback. All of them showed enthusiasm by personally speaking out their minds to me. I could not read them all nor could listen to all the messages because there were such a large number of messages.But whatever I could see from a cursory look that while some made efforts to learn music, some tried hands on a new musical instrument, some of them are trying to learn new things by using YouTube, some are trying to learn a new language. Some are learning cooking, some others are learning dance and drama ; Some have written that they have now started to write poems. They are making efforts to know about nature and are learning the art of living and trying to understand the world. I am extremely happy and want to share one of the phone-calls with you.
“I am Diksha Katiyal speaking. I had almost left the habit of reading. Therefore I decided to pick up the habit during vacations. When I started reading about the freedom struggle , it was then I realized that how much struggle was involved in getting India freed, how much sacrifices were given and how so many freedom fighters spent years in prison. I am particularly inspired by Bhagat Singh, who achieved so much at such a young age. Therefore I request you that you tell something to the younger generation today on this topic.”
I am delighted that younger generation is taking interest in knowing about our history, about our freedom fighters and about those who made sacrifices for the country. Countless great men spent their youth in jails. Several youngsters went to the gallows . They suffered despicable miseries and that is how we can now breathe in a free India. We see all those great men who spent their time in jails did a great job of writing and reading. Their writings provided a great strength and inspiration to our Freedom Movement.
Many years ago, I visited Andaman & Nicobar Islands. I went to see the Cellular Jail there. Today is the birth anniversary of Veer Savarkarji. Veer Savarkarji had written a book “Majhi Jannmathep” while in incarceration . He used to write poems on the walls of his prison cell. He was confined to a very small cell. These seekers freedom must have gone through immense torture. I was inspired to visit the Cellular Jail only after reading Savarkarji’s book “Maazi Janmthep”.
A light and sound show is also shown there which is very inspiring. There was hardly any state in India youths from which were not exiled to the dark waters of Andamans and were forced to spend their youth in this Cellular Jail during the freedom movement. included people of every language, every state and every generation had faced tortures during this struggle
Today is the birth anniversary of Veer Savarkarjee. I would definitely want to tell our younger generation that to even perceive what kind of torture and trouble these freedom fighters had suffered to achieve freedom for us one must visit this Cellular Jail. Once we go there We come to know as to why this was called Kaalaa Paani or the dark waters If you get a chance, please pay a visit to this place which is actually a pilgrimage of our freedom struggle.
My dear countrymen, 5th of June is the first Monday of the month. Everything is otherwise normal. Yet, 5th of June is a special day as this is observed as “World Environment Day”. This year the United Nations have chosen the theme ‘Connecting People to Nature’. In other words, we may say “back to basics”. And What’s the meaning of connecting with nature?? In my view, it means getting connected with one’s own self. Connecting with nature means nurturing a better planet. And, who can explain this in a better way than Mahatma Gandhi? Mahatma Gandhi often used to say, “One must care about a world one will not see”. This means that it is our duty to be concerned about the world which we shall not see and to care for that. Nature possesses a special power. You might have also observed that whenever we feel tired and exhausted, splashing a glass of water on our face has a wonderful rejuvenating effect. If you return after a tiring day’s work, just open the windows and doors of the room and take a deep breath of fresh air – this will fill you with fresh energy. Our body is made up of five basic elements and whenever we come in contact with these elements we get fresh energy. All of us have experienced this but we do not register this, we do not connect this in a single thread of sequence.
Now on, kindly make it a point to notice that whenever you come in contact with a natural condition , a new spirit emerges from within you. So, the global campaign of connecting with nature on 5th June should become our individual campaign as well. And we are reaping the benefits of the efforts made by our ancestors to save the environment. And if we shall protect the environment, our future generations will reap the benefits. Vedas, describe the Earth and the Environment as the basic sources of energy. And, Atharva Veda, written thousands of years ago, is the most authentic guiding scripture about nature and environment. In India, it has been said – “Earth is the mother and I am her son”. According to Vedas, the purity within us is because of the Earth. The Earth is our mother and we all are her children. If we recall Lord Buddha, a fact comes to light that his birth, his enlightenment and his Mahaparinirvana, all three happened under a tree. We have many festivals and religious rituals which are based on worshiping nature and affection towards nature is a part of our everyday life. This is true in case of all sections of society whether lettered or unlettered , rural or urban and even tribal communities. But we need to present this in modern language and integrate with modern arguments.
These days , I keep receiving news from our states. Almost in every state, a big plantation campaign gets underway with the onset of monsoon. Millions of trees are planted. School children, social organizations and NGOs also get connected with the campaign. Even State Governments take an initiative. Let us also make our contribution in enhancing this campaign.
My dear countrymen, 21st June has become a well known day world over. The whole world observes this as World Yoga Day. In a very short time, 21st June has got worldwide recognition as World Yoga day and is connecting people. At a time when separatist forces are raising their ugly heads this has been India’s great contribution to the world.. We have successfully connected the whole world through Yoga. Like Yoga connects body, mind, heart and soul: similarly it is connecting the world now. Because of life style, because of the mad race to achieve success and because of increasing responsibilities, leading a stress- free life has become very difficult. It is seen, this situation is coming up even at a comparatively younger age. At a time when People are gobbling up medicines indiscriminately and passing their days, Yoga plays a very vital role in helping people to lead a stress-free life. Yoga is a guarantee of wellness and fitness both. Yoga is not merely an exercise. How to mount on the journey of life with the inter-play of body, mind, thoughts and behavior can be better realized and understood through Yoga. Just two days back, I have written letters to all governments and all leaders of the world about the Yoga Day.
Last year, I made announcements of some Yoga competitions and some awards as well. We shall gradually advance in that direction. I have received one suggestion and I compliment the gentleman who has made this creative suggestion. It is a very interesting suggestion. He has said since this is the Third International Yoga Day I should make an appeal that on this third international Yoga Day, three generations of the family should do yoga together. Grand parents, parents and children should together perform Yoga and also upload their photos. It will be such pleasant blend of Yesterday, today and tomorrow that it will lend a new dimension to Yoga. I express my gratitude for this suggestion and I feel that as our ‘Selfie with Daughter’ campaign had proved to be a very inspiring experience. So will this campaign of posting pictures of three generations together performing yoga will evoke curiosity across the nation as well as across the world. You should certainly send the pictures of three generations doing yoga together to me on Narendra ModiApp or on Mygov. This will be the picture of “yesterday, today and tomorrow” and will be a guarantee of a brighter tomorrow. I invite all of you. We are still left with about three weeks for the International Yoga Day. Start practicing from today itself.
From 1st June, I will post something or the other about Yoga on twitter and continue to do so till 21st June. I will share with you. You too kindly spread the message of Yoga and connect people with it. This, in a way, is a movement on preventive health care. I invite you all to get connected to it. Ever since you entrusted me with the responsibility of being the Pradhan Sewak- the Chief Servant of the people and when for the first time when I got a chance to address from the ramparts of Red Fort on 15th August, I had talked of cleanliness. From then onwards, I get a chance to stay in different parts of the country. And, I have seen that people closely follow as to what Modi does, where does Modi go, what all has Modi done. I received a very interesting phone call and I had also not visualized from this angle. But, I am thankful to him for having seen the campaign in this way. This phone call will also attract your attention.
“Pranam Modi ji, I’m Naina from Mumbai. Modi ji I watch whether on TV or Social Media, wherever you go, one can see people in that city pay special attention to cleanliness. Mumbai or Surat, your clarion call has led people to adopt cleanliness as a mission. Not only the elders but children also have become aware about cleanliness. Many a time we see them telling elders not to litter on the roads. The cleanliness drive that you had begun from the Ghats or Banks of the Ganges in Kashi has now taken the shape of a movement inspired by you.”
You are right, that wherever I go, the government machinery does the cleaning but nowadays cleanliness also turns into a social event. Five, seven or ten days before my visit a large number of cleanliness drives are held. Media also prominently highlights such programmes, A few days ago, I went to Kutch in Gujarat. A big cleanliness drive was conducted there. I also did not see a connect is in this. But, after receiving this phone call, I also started thinking that the point made there was pertinent. You can very well imagine how much pleasure I derive by knowing this fact and also by noticing that the country is also closely monitoring the programme. There cannot be any bigger pleasure for me than to know that my visit has been connected with the cleanliness campaign. Besides usual arrangements to welcome the Prime Minister, cleanliness will also be high on the agenda. This is very pleasing and inspiring for any cleanliness loving person. I congratulate everyone connected with this Cleanliness programme providing strength to it.
Someone gave me a suggestion. This is in a way a humorous suggestion. I do not know whether I would be able to do it or not. Modi ji, when someone asks for your visit , your stay, you should ask as to what would be the standard of cleanliness, if they wish to invite you. How many tonnes of waste would you present to me so that I may accordingly decide the duration of stay. The idea is very good but I will have to think. But, one thing is right that this movement should be encouraged and it would definitely be better if cleaning tonnes of waste are cleaned and and given as presents in place of other gifts. How many people shall we be able to save from ill health. This will be a big service to humanity. One thing I would certainly like to say is that we should always consider these waste as resources and wealth. Do not see it as just garbage. Once we start looking at garbage and waste as a wealth, we shall also find newer, techniques of waste management. Young persons connected with Start-ups will also come forward with newer schemes and also come forward with new equipments.
The Central Government has along with State Governments and with the cooperation of municipal representatives of cities decided to launch a massive and important campaign of waste management. On the occasion of World Environment Day on 5th June, there are going to be litter bins made available to collect solid waste and liquid waste in 4000 towns of the country.
Two types of waste bins will be available, one would be of green colour and the other blue. There are two types of waste generated, is the liquid waste and the other is dry waste. If we follow discipline, then the waste bins that are going to be placed in these 4 thousand towns will collect dry garbage in blue waste bins and liquid garbage in green waste bins. The waste from our kitchens, be it vegetable peels, leftover food, egg shells or leaves are all part of liquid waste and are to be placed in green litter bins. This waste can be utilized in fields, and if you will remember that fields are green then you will remember what to place in the green litter bins. The second type of waste is like old newspapers, cardboard, iron, glass, cloth, plastic, leather, polythene, broken boxes, rubber, metals and other kind of waste are all dry waste or litter which can be recycled by machines but cannot be directly used and has to be placed in the blue waste bin. I’ve a firm belief that we will develop a culture and the new steps that we take towards achieving cleanliness will continue, only then will we achieve the dream of Gandhiji, achieve the kind of cleanliness that he dreamt of, today. I must admit with pride that if a single individual decides it in his heart then a huge Public campaign can be launched . Cleanliness is also one such drive.
A few days ago, you must have heard that the Versova beach in Mumbai, which was infamous for its filth has now transformed into a a clean and beautiful beach. People toiled for about 80-90 weeks, unceasingly and turned Versova beach around by extracting thousand of tonnes of waste materials and today Versova beach is clean and beautiful. This campaign was owned by Versova Residence volunteer or VRV. A gentleman called Afroz Shah started this mission from October, 2015 whole heartedly with all his might, slowly people started joining his bandwagon and turned into a people’s movement. For this outstanding work, United Nations Environment Programme or UNEP awarded ‘Champion of the Earth’ Award to Sh. Afroz Shah, and thus he has become the first Indian to achieve this distinction. I congratulate Sh. Afroz Shah, and felicitate this people’s movement. The manner in which Sh. Afroz Shah gathered the people of the area into a people’s collective and gave it the shape of a People’s movement in itself an inspiring example.
Brothers and Sisters, it is with great happiness that I wish to tell you, that I am given to understand that under the aegis of ‘Swachch Bharat Campaign’, the Riyasi Block in Jammu and Kashmir has become completely free of open defecation. I wish to congratulate the people of Riyasi Block and also the public servants of Riyasi Block. Jammu & Kashmir has presented an excellent example. I congratulate one and all in the state. I have been told that this movement found maximum leadership amidst women. The women of that area took out torch rallies to spread awareness, went from house to house, street to street and inspired the people towards this goal. I felicitate the mothers and sisters of Riyasi from the bottom of my heart. I also congratulate the administrators there for making an excellent beginning by turning one block in the state of Jammu and Kashmir open defecation free.
My dear countrymen, an audit and assessment of the performance of the present government in the last three years is happening all over on newspapers, social media or TV for the last 15 days.. Three years ago you vested the responsibility of ‘Pradhan Sewak’- the Chief Servant of the People upon me. There have been many surveys and several opinion polls. I see this entire process as a very healthy sign. The works done during these years were tested on every touch stone . It was analyzed by every segment of society. And this is a great process in democracy. I firmly believe that governments must be accountable in democracy and the public at large must be provided with report card of works done. I wish to congratulate those who took out time for an in depth analysis of our work, there were some praises some support and sometimes shortcomings were also pointed out, I understand the importance of all these things. I thank those people, who provided critical and important feedback. The mistakes and the shortcomings once highlighted can be rectified. Whether something is good, little less effective or bad, whatever it is, one has to learn from it and move ahead in life putting the learning from it into practice.
Constructive criticism strengthens democracy; for an aware nation, an awakened nation, this churning is very important.
My dear countrymen, I too am an ordinary citizen like you and like any ordinary citizen I too am influenced by good or bad things. Some people take ‘Mann Ki Baat’ as a monologue and some criticize it from a political angle but after a long experience, I now feel, that when I had first started ‘Mann Ki Baat,’ I had not given thought to the fact that ‘Mann Ki Baat’ would make me a member of every family in India. Now I feel as if I’m conversing with my family while sitting at home. And there are many families who have written to me these very feelings. And as I said, as an ordinary citizen, I too get affected emotionally. Two days ago there was a launch of an analytical book on ‘Mann Ki Baat’ at Rashtrapati Bhavan, it was attended by the Hon’ble President, Hon’ble Vice President , Madam Speaker of the Lok sabha and as an ordinary citizen and as an individual this was very inspirational event for me. I’m grateful to the Hon’ble President, Hon’ble Vice President and Madam Speaker that inspite of their such high stature they took out time and they accorded importance to ‘Mann Ki Baat’. In fact it in itself has given a new dimension to ‘Mann Ki Baat’. Some of our friends, while working on this book had discussed it with me also. And some time ago, I was pleasantly surprised when this book was in the news again because Akbar Sahab an artist living in Abu Dhabi, proposed that he wishes to sketch the topics on which various episodes of ‘Mann Ki Baat’ were based, and without taking a single rupee Akbar sahab transformed ‘Mann Ki Baat’ into art as a gesture of his love. I am grateful to Akbar Sahab.
My dear countrymen, when we shall meet next time by then monsoon rains would be lashing every corner of the country, the weather would have changed, examination results would have arrived, the journey of education will begin anew and the rains would bring a hope, pleasant fragrance, a new aroma ! Come let us move ahead while loving nature in such a pleasant atmosphere.
My many felicitations and best wishes to you. Thank you.
My dearest countrymen namaskar. Before each episode of ‘Mann Ki Baat, ’suggestions pour in Aakashvani, on NarendraModiApp, come through on MyGov, by the phone and come by the means of recorded messages from every corner of the country and people of every age group, And sometimes when I take the time to view them, for me it becomes an extremely pleasant experience.
One comes across such a wide spectrum of information, one finds that every corner of the country is filled with talented people. Like a selfless seeker, these countless people are consumed by desire to contribute something to the society, on the other hand there are mounds of problems that perhaps even the government does not notice! Maybe the system has also become accustomed in dealing with these problems, and so do have the people become accustomed to them. I have come across the inquisitiveness of children, the ambitions of the youth, and the gist of the experience of elders! Myriad kind of facts emerges. Every time the inputs that come in response to every episode of ‘Mann Ki Baat’, are analyzed in detail by the government.
What are the kinds of suggestions, what are the kinds of complaints and what are the experiences of the people? It is an inherent human nature to advise others. While travelling in the train or the bus if someone coughs, the next person immediately advises a cure. To offer advice or suggest a solution, are part of our nature. In the beginning, when suggestions came in response to a certain episode of ‘Mann Ki Baat’ , one could discern words of advice, and you could read them too, so our team always felt that many people might have had this particular habit of proffering advice. But when we analyzed the suggestions minutely, I really became quite emotional.
Most of those who give suggestions or try to reach to me are those who are really doing something in their lives. They are making efforts and are engrossed as per their intellect, capacity, ability and circumstances so that something good must happen. And when these things came to my notice I felt that these suggestions are extraordinary. These are suggestions that have emerged out of a certain squeeze of life’s experiences. Some people also give suggestions thinking that if an idea has the potential to work then more people would listen to it if it is heard on a wider platform and hence many people can benefit. And therefore it is their natural desire that it gets a mention in ‘Mann Ki Baat’
According to me all of these things are extremely positive steps. First of all, I express my gratitude to the Karma yogis and those people who have offered some or the other service to the society and recommend maximum suggestions. And not only this, when I mention something positive, such memories come to recall, it is very much a pleasant experience. In the previous ‘Mann Ki Baat’, some people had suggested to me that food was being wasted; not only had I expressed my concern but mentioned it too. And upon my mention, there were mentions of many innovative ideas to save food from being wasted that are being put into practice employed in many corners of the country on NarendraModiApp and also on MyGov.
I had never even imagined that in our country especially the young generation has been doing this kind of work from a long time. Some social institutions have been involved in this activity for many years was common knowledge, but the youth of my country are engaged in this task, I only came to know later. Many have sent me the videos of their work in this field. There are many places where ‘Roti Banks’ are operating. In the Roti Banks, the leftover rotis are deposited by people, they also deposit the leftover vegetables and the needy can obtain food from these banks. The person who donates rotis feels a sense of satisfaction also, the recipient also does not feel humiliated. These are examples of how work can be achieved with the help of society.
Today is the last day of month of April. 1st May is the foundation day of the states of Gujarat and Maharashtra. On this occasion, many felicitations to the citizens of these two states on my behalf. Both states have made constant strides to scale newer heights of development and have contributed toward the advancement of the country. And both the states had a steady stream of great men whose lives and sterling contributions in every sphere of society is a source of inspiration for us.. In remembrance of these great men, on the foundation day of these two states, we should take the pledge of taking our state, our country, our society, our city, and our family to glorious heights in 2022, when we celebrate 75 years of independence.
Plans should be drawn to achieve that pledge and taken forward with the cooperation of all citizens. I wish the very best to these two states.
There used to be a time when climate change was a subject confined to the domain of the academic world, it used to be the topic for seminars, but today, we experience it in our everyday life and it also astounds us. Nature has also changed the rules of the game. The heat that we used to experience in months of May-June in our country is being felt in March-April this year. So, when I was taking suggestions for ‘Mann Ki Baat’, most of the suggestions offered related to what should be done to beat the heat during summer time. Most of the suggestions or practices to beat summer are not new but are prevalent for a long time, however it is very useful to remember them from time to time.
Shri Prashant Kumar Mishra, Shri T. S. Kartik and many such friends have expressed their concern about birds during the summer. They’ve mentioned that water should be kept in trays and utensils on the balcony and on the terrace. I have seen that small children of the family do this very enthusiastically. Once they understand why they should fill the pots with water they would go and inspect 10 times in a day to ensure there is water in the tray. And also watch if the birds came or not. We think as if it is a game going on , but in actuality, this is a novel way of instilling empathy in the child's mind. You can also experience for yourself that a little attachment to an animal or a bird makes you feel very happy.
Some time back, Shri Mr. Jagat Bhai from Gujarat, had sent his book, 'Save the Sparrows' in which he not only expressed concern about the continuously declining number of sparrows, but also what steps he has taken in a mission mode for the conservation of the sparrow which is very nicely described in that book. In our country, we are traditionally imbued with a sense of symbiotic co-existence with animals, birds and nature yet it is necessary that collective efforts in this regard should be emphasized.
When I was Chief Minister of Gujarat, Syedna Sahib the religious leader of Dawoodi Bohra Community had completed his hundred years. He lived till 103 years. As part of the celebration of his 100th year the Bohra community society had launched a huge campaign to save the sparrow under the aegis of Burhani Foundation. I had the opportunity to inaugurate it. Nearly 52 thousand bird feeders were distributed in every nook and corner of the world. This effort also found a mention in the Guinness book of World Records.
Sometimes we are so busy, that we even forget to offer water to the newspaper boy, the milkman, the vegetable seller, the postman or anybody else who come to our house in peak summer days.
Young friends, I want to have a chat with you too. I am sometimes worried that much of our younger generation prefer leading life in their comfort zones. Parents also raise their children in a very protective manner. True there are other extremes also but most are brought up in this comfort zone syndrome . Now the examinations have ended and you must be done with your plans to enjoy the vacation.
Summer vacations feel good inspite of scorching heat. But as a friend, I want to suggest you certain tips about of how to utilize your vacation. I believe some people will put them to use and they will tell me about that too. Would you like to use this time of vacation gainfully, I offer three suggestions, it will be good if you follow all of the three but then try to do atleast one of the three. See that you gain a new experience. Try to take the opportunity of acquiring a new skill. Try to experience something that you have neither heard before , nor seen, nor thought of and yet there is a curiosity in your mind. You must try new places, new experiences and new skills.
There is huge difference between to sometime to see something on television or reading about it in the book or listening about it from acquaintances and to experiencing the same thing yourself. I will urge you to try to experience and satiate your curiosity on any subject during this vacation. Try a new experiment. The experiment must be positive and a little out of your comfort zone. We all belong to the middle class and happy comfortable families. Friends have you ever thought of travelling in a Second Class railway Compartment without a reservation, and going for atleast a 24 hours ride?
What great experience it will be? How are the lives of your co- passengers, what do they do at the station when they alight from the train? What you cannot learn in a year, you will learn in that crowded train travelling without any reservation for 24 hours! You might not get to sleep and have to travel standing. Try it, just experience it once, I am not asking you to try it again and again, do it once. In the evening, take your football or your volleyball or any other sports item and go to a colony of poor and lesser privileged people. Play with those poor kids, you will experience a new kind of joy, the kind you would have never experienced in your life before-that’s the kind of joy you’ll experience!
Have you ever thought what changes would come in the lives of those kids who live in abject poverty when get the opportunity to play with you. And I believe that if you go there once, your heart will tell you to go back again and again. This experience will teach you a lot. Many volunteer organizations are engaged in this kind of work. You are connected to Google Guru, try searching on it and get associated with any such organization for 15 days or 20 days. Go, explore, go to the jungles. Sometimes there are summer camps, for development of different facets of your personality. You can participate in these camps.
But at the same time, don’t you feel that after you’ve attended such summer camps, you have participated in the courses for development of personality and you reach out to those people who have no such opportunity and teach them what you have learned without taking any money. It is possible that you can teach them. I am also worried that technology evolved to reduce the distance, technology came in to being to end the boundaries. But the end result of this is that six people in the same house are sitting in the same room but they are separated by unimaginable distances! Why? Everyone has become so busy with technology in his or her own way. Collectivity is also a way of life, collectivity is power in itself. Secondly I had mentioned about skill acquisition, don’t you feel that you should learn something new!
Today is the era of competition. You get so submerged in the preparation for the examinations, get so consumed to obtain the best grades, there are coaching classes going on even in vacations and you’re worrying about the next exam! Sometimes you feel scared that our youth have become robot like, living life like a machine.
Friends, dreams of making it big in life is a good thing, it is good to have some purpose in life, and you must achieve your goals. But also self-evaluate whether the human element within yourself is getting frustrated, are we not moving away from our human qualities.
Can’t a little emphasis be given on this aspect in Skill development? Get away from technology, and try to spend some time with yourself. Learn a musical instrument or learn a few sentences of a new language, Tamil, Telugu, Assamese, Bengali, Malayalam, Gujarati, Marathi or Punjabi. This is a country full of diversity and if you look, then there can be someone who can teach us something new is just around the corner. If you don’t know how to swim, then learn swimming, try doing some drawing, even if you do not end up making the best drawing, try to practice putting hand to the paper!
The empathy within you will begin to appear. Sometimes if our heart desires to learn the trade of so called ‘small people’ then let us learn it, why not? You want to learn to drive a car but then do you ever want to learn how to drive an auto-rickshaw? You’re able to ride a bicycle but have you ever tried to operate the three-wheeler cycle or rickshaw which transports people? You see, all these new experiments, these skills are such that they will bring you joy and will remove you from the limitations of life to which you’re tied down!
Do something out of the box, my Friends. This is the only time to make something of your life. And if you think that after appearing in all exams, at a new threshold of your career you will learn some new skill, then you won’t get a chance. At that time you will be tangled into other things and therefore I tell you if you have a passion to learn magic then learn the card tricks! Keep showing the tricks to your friends. Try to know about things about which you have no prior knowledge, it will definitely benefit you. Your inner human potential will awaken and this will provide a great opportunity for development. I can tell you from my experience of going around the world, that the amount we can learn by seeing the world is something we cannot even imagine. New places, new cities, new towns, new villages, new areas. But before leaving for a particular place, preparing for the journey and upon reaching your destination gathering information about it like a seeker of knowledge, understanding about the place and having discussions with the local people, if you make an effort in this manner then the pleasure of visiting the particular place would be something else!
Do try to do it; of course do not travel too much in one go. Go to a destination and spend three to four days there. Then go to the next and spend a like duration there. You will get to learn a lot that way. I wish you share your travel photographs with me, it will be nice. What new did you see ! Where did you travel to ! Make good use of the hash tag Incredible India and share your experiences.
Friends, this time around, the government of India has provided you with a great opportunity. The new generation is more or less freeing itself from the shackles of cash. It does not need cash. It has begun adopting digital currency. I know you do it, but have you ever wondered that you can earn using this very scheme? It is a scheme of the Government of India. You must be downloading the BHIM App and using it. But do refer it to others; make others join you in that.
If the new member does three transactions, performs financial business thrice, you stand to earn ten rupees for that. Ten rupees will be credited to your account from the government. If you involve twenty persons in a day, by evening, you would’ve earned two hundred rupees. The traders can earn, so can students. And this scheme is valid till the 14th of October. It will be your contribution towards making of a digital India. You’ll become a sentinel of New India. The joy of a vacation coupled with income ! Refer and earn.
Generally speaking, in our country there exists an atmosphere of disdain towards the VIP culture. But that it runs so very deep, I just experienced, when the government recently decided that no person in India, whatsoever his status might be, will not move with a red beacon atop his vehicle. In a way it had become a symbol of the VIP culture. Experience tells us that whereas the red beacon used to be fixed atop the vehicle, atop the car, slowly & steadily it permeated into the psyche and got firmly entrenched in the mindset. The red beacon now has gone for good but nobody can say with certainty that the same in the mindset has also disappeared. I have received a very interesting phone call. Though the caller has expressed the same apprehension. One can discern from this phone call that common men detest these tendencies. They feel distanced.
“Namaskar Pradhan Mantri ji, I am Shivaa Choubey calling from Jabalpur, Madhya Pradesh. I wish to say something on the government’s ban on red beacons. I read a line in a newspaper, ‘Every Indian is a VIP on the road’. It made me feel very proud. I am glad that today, even my time is equally important. I don’t have to be caught in a traffic jam and I don’t have to stop for anyone as well. I want to thank you from the core of my heart for this decision. And the Swachch Bharat Campaign that you have launched will not only clean our country, it will get rid of the VIP hegemony from our roads. Many thanks for that.”
The exit of the red beacon through a government decision is part of a system. But we have to make efforts to cleanse it out of our minds. If we collectively strive to do it with eternal vigilance , it surely can be flushed out. Our concept of New India precisely is that in place of VIP, more priority should be accorded to EPI. And when I’m saying EPI in place of VIP, the essence of my sentiment is clear – every person is important. Every person has his or her own importance, every person possesses a sagacious aura, Mahaatmya, in a unique manner. Let us warmly accept the importance of a hundred & twenty five crore countrymen, let us respectfully embrace the Mahaatmya, the divine greatness of a hundred & twenty five crore Indians and we’ll garner strength of immense magnitude. We have to do this together.
My dear countrymen, I maintain time & again that we should keep re - visiting the annals of our history, traditions and culture. That lends us energy and inspiration. This year, we the hundred & twenty five crore countrymen are celebrating the thousandth birth anniversary of Saint Ramanujacharya. For one reason or the other, we confine ourselves to celebrating and observing centenaries of events mostly. For other countries of the world, a century may be of immense significance. But India is such an ancient Nation that we are the proud inheritors of thousands and thousands of years of heritage, knowledge and civilized existence and have an opportunity to observe and celebrate a memorial heritage of over thousand years. Just try and imagine it. Even today breaking the shackles Social orthodoxy is so difficult. How would society be a thousand years ago? What kind of a mindset would be prevalent then? Not many would know that Ramanujacharya relentlessly struggled against rampant social evils such as the class divide, the chasm between touchable and untouchables and the caste system. Through his own conduct, he embraced those who were ostracized by society. A thousand years ago, he launched an agitation allowing their entry into temples and succeeded in facilitating the same. We are indeed fortunate that in every era, for eradicating social evils, noble souls, great men were born in this society itself. Now that we are celebrating the 1000th birth anniversary of Ramanujacharya, we should gain inspiration from him in our endeavour to foster social unity, to bolster the adage ‘unity is strength’.
In memory of Saint Ramanujacharya, the government of India is releasing a stamp tomorrow, the 1st of May. I respectfully salute Saint Ramanujacharya and pay tributes to him.
My dear countrymen, tomorrow, that is the 1st of May, carries one more significance. In many parts of the world, it is observed as ‘Labour Day’. And when ‘Labour Day’ is referred to, labour is discussed, labourers are discussed, it is but natural for me to remember Babasaheb Ambedkar. You would be aware that for the facilities and respect that workers have earned, we are grateful to Babasaheb. One can never forget the contribution of Babasaheb towards the welfare of the working class. Today when I refer to Babasaheb, when I talk about Ramanujacharya, I’m also reminded of the great 12th century saint & social reformer from Karnataka Jagat Guru Basaveshwar. Yesterday I got the opportunity to be part of a function. It was the occasion of dedication to the nation of his collection of Vachana Amrit, the elixir of his spoken words. In the 12th century, he had laid down his profound thoughts on labour & workers. He had mentioned in Kannada “Kaay Kave Kailas”… it means, it is just through your perseverance that you can obtain Kailash, the abode of Shiva. This means, it is only endeavour or Karma that leads you to attain Swarga, or heaven. In other words, labour, hard work is Shiva. I repeatedly mention ‘Shrameva Jayate’, and Dignity of Labour. I distinctly remember the words of Shriman Dattopant Thengdi, the founder of Bharatiya Mazdoor Sangh, the thinker, who deliberated a lot on the working class. He used to remark, on the one hand, inspired by Maoism, ‘Workers of the world unite’, on the other he would say, workers, come, unite the world. Today when I refer to workers, it is but natural to remember Dattopant Thengdi.
My dear countrymen, a few days from now, we shall celebrate Budha Purnima. Followers of Lord Budha across the world celebrate the festival. The world today is undergoing a plethora of problems such as violence, war, annihilation, the arms race et al. Amidst this atmosphere, the philosophy of Buddha comes across as extremely relevant. And in India, Ashok’s life perfectly epitomizes the transformation from war to enlightenment. I feel fortunate that the occasion of the great festival of Budha Purnima is celebrated as Vesak day by the United Nations. This year it will take place in Sri Lanka. On this holy event I shall get an opportunity to pay tributes to Lord Budha in Sri Lanka. It will be an opportune moment to re-visit his ideals.
My dear countrymen, India has always advanced on the path of progress in the spirit of Sabka Saath, Sabka Vikas… inclusive development for all. And when we say Sabka Saath, Sabka Vikas, it is not limited to the confines of India. It applies to the global context too. And very specially to our neighbouring countries. May our neighbouring countries be with us in our journey, may they develop equally. There are many projects under way. On the 5th of May, India will launch the South Asia Satellite. The capacities of this satellite and the facilities it provides will go a long way in addressing South Asia’s economic and developmental priorities. Natural resources mapping, tele medicine, the field of education, deeper IT connectivity or fostering people to people contact - this satellite will prove to be a boon in the progress of the entire region. It is an important step by India to enhance co-operation with the entire South Asia… it is an invaluable gift. This is an appropriate example of our commitment towards South Asia. I welcome all the South Asian countries who have joined us on the South Asia Satellite in this momentous endeavour…. My best wishes to them.
My dear countrymen, the weather is too hot and inhospitable , take care of your loved ones and take care of yourselves.
Wish you all the best.
Thank you
My dear countrymen, Namaskar. Parents in most parts of the country must be busy with their children’s examinations. There would be a sense of relief where the examinations are over, but where the examinations are still on, there certainly would still be some amount of pressure. However, at a time like this I would only say that students may listen again to what I had said in my ‘Mann Ki Baat’ last time. I am sure that my suggestions there will be of substantial help while they sit for their examinations.
Today is the 26th of March. 26th March is the Independence Day of Bangladesh. It was a historic war against injustice, which was fought under the leadership of “Banga-Bandhu” and led to the unprecedented victory of the people of Bangladesh. I extend my heartfelt greetings to the brothers and sisters of Bangladesh, on this significant day. And I hope that Bangladesh marches ahead on the path of progress. I also assure the citizens of Bangladesh that India is a strong partner, and a good friend, and we will continue to work together shoulder to shoulder to contribute towards the peace, security and development of this entire region.
It is a matter of great pride for all of us that Rabindranath Tagore and his memories are a shared heritage. The National Anthem of Bangladesh too, has been composed by Gurudev Rabindranath Tagore. There is a very interesting fact about Gurudev that in 1913 he was not only the first Asian to receive the Nobel Prize, but Knighthood was also conferred upon him by the British. After the Jallianwallah Massacre by the British in 1919, Rabindranath Tagore was one of the legendary figures, who raised their voices in protest. And it was at the same time, that this event left a very deep impact on a twelve-year-old boy. The inhuman massacre at Jallianwalla Bagh, provided a new inspiration and mission in life to that young teenager, who until then had spent his days playing merrily in his fields. And Bhagat, that 12-year old boy in 1919, evolved to be the martyr Bhagat Singh, our dear hero and inspiration. On the 23rd of March, Bhagat Singh Ji and his comrades, Sukhdev and Rajguru, were hanged to death by the British, and we are all aware of that. There was a sense of fulfillment on the faces of Bhagat Singh, Sukhdev and Rajguru for having served Mother India - - there was no fear of death. They had sublimated all their dreams for the freedom of Mother India. These three heroes inspire us to this day. It would be impossible to express in words the story of the supreme sacrifice of Bhagat Singh, Sukhdev and Rajguru. And the entire British Empire feared these three young men. They were in jail, certain to be hanged, but still the British remained anxious about how to deal with them. That is why, though the scheduled date was the 24th, they were hanged on the 23rd of March. This was done clandestinely, which is not the usual practice. And later, their remains were brought to present day Punjab, and were secretly cremated. Many years ago, when I first got the chance to go there, I could feel a certain vibration in that place. And I would certainly urge the youth of our country to go to Punjab, whenever they get the chance, and visit the ‘samadhi’ of Bhagat Singh, Sukhdev, Rajguru, Bhagat Singh’s mother and Batukeshwar Dutt.
That was the period when the desire for freedom, its intensity, and spread were on the rise. On the one hand, brave hearts like Bhagat Singh, Sukhdev and Rajguru, were inspiring the youth towards an armed revolution. And on the other hand, exactly one hundred years ago on the 10th of April, 1917, Mahatma Gandhi had launched the Champaran Satyagraha. This year marks the centenary of the Champaran Satyagraha. In India’s struggle for freedom, Gandhian thought and Gandhian practice became manifest for the first time in Champaran. This was a turning point in the entire journey of India’s freedom struggle, especially in the context of the methodology of the struggle. This was the period when, in the Champaran Satyagraha, Kheda Satyagraha, and the mill-workers’ strike in Ahmedabad, the deep impact of Mahatma Gandhi’s thoughts and practices was amply and clearly visible. Gandhi returned to India in 1915, and in 1917, he went to a small village in Bihar and gave the country a new inspiration. We cannot evaluate the Champaran Satyagraha on the basis of the image of Mahatma Gandhi that we cherish in our hearts today. Just imagine that one man, who came to India in 1915, and had been in the country for barely two years. The country didn’t know of him, he bore no influence then; it was just the beginning. We can only imagine the hardships that he must have endured, how hard he must have had to toil. And it was the Champaran Satyagraha that brought to the fore, Mahatma Gandhi’s organisational skills, and his strong ability to gauge the pulse of Indian society. Mahatma Gandhi, through his demeanour and deeds, could inspire the poorest of the poor, the most illiterate, to unite and come together out into the open for the struggle against the British Rule; this was a manifestation of an incredible inner strength, through which we can experience the vastness of Mahatma Gandhi’s great persona. But if we reflect upon the Gandhi of a hundred years ago, the Gandhi of the Champaran Satyagraha, that would be a subject of deep study for anyone about to enter public life. We can all learn from Gandhi Ji what it means to begin a life of public service, how hard one has to work, as Gandhi did. And that was the period when all the stalwarts, that we hear about today: Rajendra Babu, Acharya Kripalani Ji, and others were all sent to the villages by Gandhi Ji. Ways and means to connect with the people and lending hues of freedom to their day to day work were taught. And the British were simply unable to comprehend Gandhi Ji’s unique style of working, which encompassed both struggle and creation together. In a way, Gandhi created two sides of the same coin; one being struggle and the other, creativity. To get themselves arrested voluntarily to fill jails, on the one hand, and on the other to immerse themselves in creative work. Gandhi’s style of working had an incredible balance. What the word, ‘Satyagraha’ means, what disagreement can mean, what Non-Cooperation in the face of such a vast Empire could be –Gandhi Ji established a completely new vision of resistance, not through mere words, but through a successful experiment.
Today, as the nation observes the centenary of the Champaran Satyagraha, the immense power of the common man, so visible in the struggle for freedom, manifests again in the journey from Swaraj to Suraaj, the resolve, the perseverance of the 125 crore countrymen, following the tenet of ‘Sarvyajan Hitaay, Sarvajan Sukhaay’ i.e. for the benefit of all, for the happiness of all, and the ceaseless enterprise to achieve something for the country, the society, would bring about the realisation of the dreams of the great souls who laid down their lives for the sake of Freedom.
Today, as we live in the 21st century, which Indian wouldn’t want to see India change, which Indian wouldn’t want to be a partner in the transformation of the country! This desire of 125 crore countrymen for change, the effort to change, is what will lay a strong foundation of a ‘New India’. ‘New India’ is neither a government programme, nor is it the manifesto of a political party, nor is it a project. ‘New India’ is the clarion call of 125 crore countrymen. It is the essence of the emotions of the 125 crore Indians wanting to come together and create a magnificent India. 125 crore Indians nurture a hope, a zeal, a resolve, a desire.
My dear countrymen, if we, for a moment, pause to look with empathy at the happenings in society around us, and if we try to understand these, we would be amazed to see that there are lakhs of people, who besides their own personal responsibilities are working selflessly, for society - the exploited, victimised, deprived; for the poor and the oppressed. That too silently, and with devotion, as if they are performing ‘tapasya’ or ‘sadhana’. There are many who regularly go to hospitals to serve patients. There are many who rush to donate blood, when required. There are many who try to provide food to the hungry. Our country is a many splendoured land. The belief that Service to humanity is service to God, is innate to us. If we look at it in its collectiveness, in an organised manner, it comes across as a major force. When there is a talk of ‘New India’, its criticism, its analysis, it counter views, are but natural, and that is a fundamental of democracy. But it is true that if 125 crore countrymen resolve, and decide to walk step by step on a path to realise that resolve, the dream of ‘New India’ can be fulfilled in our lifetime. And all these things are not necessarily achieved through the Budget, government projects, or government money. If every citizen resolves to obey traffic rules, if every citizen resolves that he will discharge his duties honestly, if every citizen resolves that he will not use petrol or diesel one day in a week - - these are not very big things. But these will contribute to the realisation of the dream of this country, this ‘New India’, that is being nurtured by 125 crore countrymen, and this realisation will be achieved before their eyes. In essence, every citizen must discharge his civic duties and responsibilities. This in itself would be a good beginning to the New India.
As India gets ready to celebrate 75 years of Independence in 2022, come let us remember Bhagat Singh, Sukhdev, Rajguru. Let us remember the Champaran Satyagraha. Why don’t we too, be a part of this journey from ‘Swaraj to Suraaj’ by making our lives disciplined, and filled with resolve. Come, I invite you.
My dear countrymen, today I want to express my gratitude to all of you. Over the last few months the country has witnessed a certain atmosphere in which people in large numbers have participated in the digital payment, ‘Digidhan’ movement. There has also been an increase in curiosity about cashless transactions. The poorest of the poor are making an attempt to learn, and people are gradually moving towards doing businesses without cash. There has been a surge in various modes of digital payment after demonetisation. The BHIM-App was launched just about two to two and a half months ago, but approximately one and half crore people have downloaded it.
My dear countrymen, we must take our fight against black money and corruption to the next level. Can 125 crore countrymen resolve to undertake 2500 crores digital transactions during this year? We have made an announcement in the Budget. Our 125 crore countrymen, if they wish to do so, they need not wait for a year; they can do it in six months. 2500 crore digital transactions - - - if we pay school fees, we shall do so not by cash but digitally, if we travel by train, travel by air, we shall pay digitally, if buy medicines, we shall pay digitally, if we run fair price shops, we will use the digital mode. We can do this in our day to day lives. You can’t imagine how you can serve the country in this way and become a brave soldier in the fight against black money and corruption. Recently, several Digidhan-mela programmes were organised to educate the people and to increase public awareness. The resolve was to organise 100 such programmes all over the country. About 80-85 programmes have already been conducted. There was also a reward scheme. Close to 12 and half lakh people have won prizes. Seventy thousand traders also won the prizes instituted for them. Each and every one of them also resolved to carry this mission forward. The birth anniversary of Dr. Baba Saheb Ambedkar is on the 14th of April. And as was decided much earlier, the Digimela will be brought to a culmination on the 14th of April, the birth anniversary of Baba Saheb Ambedkar. On the completion of a hundred days, a grand closing ceremony will be held. There is a provision of a bumper draw also in that. I believe that in whatever time that is left before Baba Saheb Ambedkar’s birth anniversary, we should popularise and promote the BHIM-App. We should contribute towards ensuring reducing the use of cash, of currency notes.
My dear countrymen, I am glad that every time, I request people for suggestions in Mann Ki Baat, numerous suggestions pour in. But I have seen that there is always an emphasis on the topic of cleanliness.
Gayatri, a young girl from Dehradun, who is a student of class 11, has phoned in with a message: -
“Esteemed Principal, Prime Minister Sir, my respectful greetings to you. To begin with, heartiest congratulations on your victory in the elections, with a huge margin. I wish to share the issue close to my heart with you. I want to say that people will have to be made aware about the importance of cleanliness. Every day I pass by a river, in which people dump a lot of garbage and pollute rivers. The river flows under the Rispana Bridge before passing by my home. For the sake of this river we went to settlements on its banks, spoke to people and took out rallies too, but to no avail. I want to request you to kindly highlight this issue by sending a team there, or through the newspapers. Thank you.”
Brothers and sisters, look at the agony of this young daughter, the 11th class student. How enraged she is by seeing the river strewn with trash. I consider this to be a good omen. This is exactly what I want - - that 125 crore countrymen be angered by filth. Once there is anger, dissatisfaction, rage, we will be compelled to act against this scourge. The good thing is that Gayatri is expressing her own anger, and giving suggestions to me, but she also goes on to say, that she has made several efforts but could not succeed. There has been an awareness ever since the launch of the Cleanliness Movement. Each person has become associated with it in a positive manner. This has now truly taken the form of a movement. There has been an increase in the disgust towards squalor. When there is awareness and active participation in the movement, it has its own significance. But cleanliness is more about a habit than a movement. This movement is geared towards bringing about a change in the habit, a movement to inculcate the HABIT of cleanliness. This movement can be accomplished collectively. It is a difficult task, but we have to do it. I am sure that this resolve that has arisen in the younger generation, in children, in students, in the youth, augurs well for achieving good results. I would urge my fellow countrymen, who have heard Gayatri’s message in my ‘Mann Ki Baat’ today, that it should be a message to all of us.
My dear Countrymen, right from the beginning since I have started the programme ‘Mann Ki Baat’, I have been receiving a lot of suggestions on one issue, and in most of those, people have expressed concern about food wastage. We know that at home and at feasts and social gatherings, we tend to serve ourselves more food than we need. We put each and everything on offer, on our plates, but we fail to finish what we have taken. We can’t even finish half of what is on our plates and then leave it uneaten. Have you ever thought about how much food we waste? Have you ever thought how many poor people can be fed if we don’t thus waste our food? This is not something that needs to be taught. As it is, in our families, mothers always tell their children to take only as much food they can eat. There is always some effort made in this direction, but still the apathy on this issue is a crime against society. It is an injustice to the poor. On the other hand, if we are able to avoid wastage, the family too benefits economically. So while it is good to care about society, this is beneficial to the family as well. I am not urging too much on this issue, but I would like this awareness to spread. I do know some young persons, who are active in such campaigns. They have created Mobile Apps. And when people call them about there being leftover food anywhere, they collect it and put it to good use. They work hard, and these are our own young people. You will find such people somewhere in each and every state of India. The lives of these people can inspire us not to waste food. We should take only as much as we can eat.
See, these are the pathways leading towards change. And those who are health conscious always say that, there should always be some space left both in the stomach and on the plate. Now that we are talking about health, 7th April is World Health Day. United Nations has resolved to provide universal health coverage for all by 2030. This year on the occasion of World Health Day on the 7th of April, United Nations has focused on Depression, which is the theme this year. We are familiar with this word, depression. According to one estimate, more than 35 crore people in the world suffer from depression. The problem is that we are unable to fully comprehend it even amongst those around us, and perhaps we also hesitate to talk about it openly, with our family and friends. The person suffering from depression too doesn’t speak out himself as he feels a sense of shame about it.
I want to tell my countrymen, that depression is not incurable. There is a need to create a psychologically conducive environment to begin with. The first mantra is the expression of depression instead of its suppression. Share openly what you are going through, with your colleagues, friends, parents, brothers, and teachers. Sometimes one is overcome by a sense of loneliness - - - students living in hostels are particularly vulnerable to it. We are fortunate that we have been raised in joint families, large families, where there is communication, which eliminates the chances of getting into depression. But I would still like to tell parents that if you notice your son or daughter or any other member of your family - - - earlier the entire family used to dine together. But if someone in the family says, “No, I will eat later.” He doesn’t come to the dining table. When the entire family is going on an outing, he just says, “No, I don’t want to come today.” He professes a desire to be alone. Have you ever wondered why he does so? You can be sure that this the first step towards depression. If he prefers to stay away from a group, and tends to be all by himself, do make an effort to ensure that this does not happen. He should be given an opportunity to be amongst people with whom he speaks openly. Try to encourage him to express himself, to reveal and bring out his insecurities and complexes while engaging him in light-hearted happy conversation. This is a very good way of dealing with it. Depression can be the root cause of many mental and physical ailments. Just as diabetes can be the root cause of all sorts of diseases, depression too, destroys all our abilities to sustain, to fight, to display courage and to take a decision. Your friends, your family, your surroundings, and environment, all these can prevent you from going into depression and if you unfortunately has gone into it, they can also pull you out of it. There is another way. If you are unable to express yourself to your family and friends, then do one thing, go out in society with a sense of service. Devote yourself with all your heart into helping others and sharing their joys and sorrows. You will find that along with it your own inner sufferings will go on disappearing. If you try to sympathise with the sufferings of others with a sense of service, a new self-confidence will be born within you. By connecting with others, serving them and serving them selflessly, you will easily be able to shed the weight oppressing your own heart and mind.
Yoga too is a good means for mental wellbeing. Yoga helps in relieving tension and stress, and leads one towards a happy state of mind. 21st June is the International Day of Yoga. This will be the third year of its observance. You all should start preparing for it right away. Collective Yoga festivals should be celebrated with the participation of millions. If you have any ideas for the Third International Yoga Day, please do send me your suggestions and guidance through my mobile Application. You could compose as many songs and poems on Yoga, as possible, as these can be easily understood by the masses.
Today I would like to say something especially to mothers and sisters also, since health and wellbeing have been a major part of our conversation today. Recently, the Government of India has taken a very important decision. The working-class women in our country - their numbers are increasing day by day, their participation is increasing and this is a welcome trend. But women also shoulder certain special responsibilities. They look after the family. They also have to share the financial responsibilities of running the household, and because of that sometimes, the newborn has to bear some injustice of neglect. The Government of India has taken a very important decision. These working women will now be given maternity leave of 26 weeks, instead of the earlier 12 weeks, for their pregnancy and delivery. There are now only two or three countries in the world that are ahead of us in this matter. India has taken a very important decision for these working women sisters of ours. The basic aim is to ensure proper care of the newborn, the future citizen of India, from the time of birth. The newborn should get the complete love and attention of the mother. That is how these children will become true assets of the country when they grow up. Mothers too will remain healthy. And that is why, this is such a landmark decision, and this will benefit 18 lakh women working in the formal sector.
My dear countrymen, we will celebrate the auspicious day of Ram Navami on the 5th of April, Mahavir Jayanti is on the 9th of April, and on the 14th of April is the birth Anniversary of Baba Saheb Ambedkar. May the lives of all these great luminaries inspire us, and give us the strength to resolve ourselves to the cause of New India. My heartiest new year greetings for Chaitra Shukla Pratipada, Varsh Pratipada, and Nav Samvatsar, which are two days from now. After Vasant Ritu or the season of Spring, it is now the time for the ripening of the crops, and the time for the farmers to reap the benefits of their hard work. The new year is celebrated in different ways in different parts of our country. New year is Gudi Padva in Maharashtra, Ugadi in Andhra and Karnataka, for the Sindhi it is Cheti Chand, Navreh in Kashmir, Samvatsar Pooja in the Awadh Region, Jud-Sheetal in the Mithila region of Bihar and the festival of Satuvani in the Magadh region. India is a country blessed with rich diversity. My heartiest greetings and best wishes to you all on this New Year. Many thanks.
My dear countrymen, Namaskar. Winter is on its way out. Vasant, the season of spring has just started to step into our lives. After the departure of PATJHAD, when old and withered leaves fall, new leaves begin to sprout on the trees. Flowers bloom. Gardens and orchards sport a verdant green. The melodious chirping of birds warms the cockles of our hearts. Not just flowers, fruits too appear to be shining bathed in the sun rays on tree branches. The flower heads of the summer fruit mango manifest themselves in the spring season itself. At the same time bright yellow flowers of mustard swaying in their fields kindle hope in the hearts of the farmers. Blossoming of bright red Jungle Flame flowers, better known as Tesu or Palash heralds the advent of Holi. Amir Khusro has portrayed these moments of change of season in a very interesting manner. Amir Khusro has written:
Phool rahi sarson sakal ban
Ambwa phoote, Tesu phoole
Koyal bole, daar daar,
that is,
Behold the mustard blooming everywhere, all around
Here the inflorescence on the mango tree, there the Jungle Flame blossoms
The nightingale can’t help but sing merrily on the branches.
When nature is at her joyous best, when the season is enchanting, we human beings too enjoy this to the fullest. The festivals of Vasant Panchami, Mahashivratri and Holi, impart hues of happiness to a person’s life. In an ambience of love, brotherhood and humanity, we are about to bid adieu to the last month of Phalgun and are eagerly awaiting to welcome the arrival of the new month of Chaitra. The Ritu of Vasant, that is, the season of spring is indeed the confluence of these two months.
At the outset, I express my gratitude to lakhs of citizens of our country for sending in a multitude of suggestions when I ask for them before ‘Mann Ki Baat’. On the NarendraModiApp, on Twitter, on Facebook, by post - I thank all of you for that.
Shobha Jalan has written to me on the NarendraModiApp that many in the public are not aware of the achievements of ISRO. And therefore she wants me to provide some information on the recent launch of 104 satellites and the Interceptor Missile. Shobha Ji, thank you very much for paying attention to this shining example of India’s pride. Whether it is eradicating poverty, preventing diseases, connecting with the world, or disseminating knowledge and information, technology and science have made a mark for themselves. 15th February, 2017 is a day of immense pride for India. Our scientists have brought laurels to the nation, witnessed by the whole world. And we know that over the last few years, ISRO has accomplished various unprecedented missions with flying colours. After the successful mission of sending Mangalyaan to planet Mars, recently ISRO scripted a world record in the arena of space. In a mega mission, ISRO has successfully launched 104 satellites simultaneously into space. These satellites belonged to various countries such as America, Israel, Kazakhstan, Netherlands, Switzerland, UAE and, of course, India. India has created history by becoming the first country to launch successfully 104 satellites into space at one go. And what is further heartening is the fact that this was PSLV’s 38th successive successful launch. This is a historic achievement for not just ISRO but for all of India. This cost effective, efficient space programme of ISRO has become a marvel for the entire world; the world has admired this success of Indian scientists of India whole-heartedly.
Brother & sisters, one out of these 104 satellites is extremely important. It is Cartosat 2D, which is India’s satellite and the pictures clicked through it will be of great help in mapping of resources and infrastructure, evaluating development and planning for urban development. Particularly for my farmer brothers and sisters, our new Satellite Cartosat 2D will be immensely helpful on a whole lot of subjects such as knowing how much water is there in our existing water sources, how this should be best put to use, what things to keep in mind in this regard. Almost immediately after its launch, our satellite has sent back some pictures. It has commenced functioning. It is also a matter of exultation for us that this entire campaign was led and steered by our young scientists, our women scientists. This tremendous participation of youth and women is a major glorious dimension in ISRO’s success. On behalf of our countrymen, I heartily congratulate the scientists at ISRO. Adhering consistently to the objective of bringing Space Science to the common man, for the service of the nation, they are creating one record after another. One runs short of words in complimenting and congratulating our scientists, their entire team.
Shobha Ji has asked one more question and that pertains to the security of India. It is about India having acquired a great capability. This important matter has not been discussed much, but it has drawn Shobha Ji’s attention. In the field of defence also, India has successfully test fired the Ballistic Interceptor Missile. During its trial, this missile, based on interceptor technology, destroyed an enemy missile at an altitude of about 100 km above the surface of the earth and thus marked its success. This is a significant, cutting edge competency in the arena of security. And you will be happy to know that hardly four or five countries in the world possess this capability. India’s scientists have demonstrated this prowess. Its core strength lies in the fact that if, even from a distance of 2000 km, a missile is launched to attack India, our missile can pre-emptively destroy it in the space itself.
When we witness new technology, or a new scientific feat, we are left overwhelmed with joy. Inquisitiveness has played a significant role in the journey of progression of human life and development. And those gifted with extra-ordinary intelligence do not let inquisitiveness to remain just that; they begin further questioning it, look around for newer queries, and try to create new realms in the spirit of enquiry. This incessant spirit of enquiry leads to new inventions. They do not rest till they obtain an answer. If we try to take a bird’s eye view of thousands of years of the onward march of human life and progress, we can easily say that this great journey has no point of culmination. A full-stop is impossible. Attempting to know the universe, the laws of Nature, the inner recesses of the human mind is an unending process. This is what begets new Science, new technology. And every technology, every new form of Science gives birth to a new era.
My dear young friends, while we refer to Science and the sheer perseverance of scientists, I have many a time said in ‘Mann Ki Baat’, that the attraction of Science for our young generation should increase. The country needs more and more scientists. Today’s scientist becomes a potent catalyst for enduring change in the lives of our future generations.
Mahatma Gandhi used to say, “No Science has dropped from the skies in a perfect form. All Sciences develop and are built up through experience”.
Revered Bapu had also remarked, “I have nothing but praise for the zeal, industry and sacrifice that have animated the modern scientists in the pursuit after truth”.
When Science is harnessed keeping in minds the needs of common folk, when ways and means to naturally use those principles for people’s requirements are devised, when appropriate mediums and technologies are deliberated upon, it paves the way for it to be considered the most valuable contribution for general humanity. Recently, during the 14th Pravasi Bharatiya Diwas, Niti Aayog and India’s Foreign Ministry had organized a unique competition. Socially useful innovations had been invited. These innovations were identified and showcased, and people were being informed about them, along with touching upon such issues as harnessing them for the use by the common people and their mass production and commercial utilization. I saw the volume of remarkable work done in that area. To give you an example, I came across an innovation for our poor fishermen brethren. It is a simple mobile App. But it is so powerful that when a fisherman goes to sea for fishing, this App is able to provide guidance for direction to locate the most productive fishing zones and also provide multifarious types of information such as the direction and speed of the wind, the height of waves and so on. This whole array of information is available on this mobile App which can be utilised by our fishermen brethren for moving to those areas with maximum fish presence in a very short time and thus earning their livelihood.
There are times when a problem portrays the importance of Science for finding its solution. In 2005, there was a very heavy downpour in Mumbai, which resulted in flooding, and even high tides in the sea, leading to terrible hardships. Whenever a natural calamity strikes, it is the underprivileged, who are the first in bearing its brunt. In that situation, two persons worked in right earnest and developed a dwelling structure that saves the house and its occupants, mitigates the water-logging and can prevent water borne diseases also. There were a large number of such innovations.
What I’m trying to infer is that in society, in the country, there are many who take on such roles. And our society is also increasingly turning out to be technology driven. Systems are getting technology driven. In a way, technology is becoming an inseparable part of our lives. In the recent days, one can see a lot of emphasis being laid on Digi-Dhan. Gradually, people are shedding their hard currency mindset and moving towards digital currency. Digital transactions in India are witnessing a very rapid surge. The young generation, in particular, is getting habituated to digital payments through its mobile handsets. I believe this to be a good portent. In recent times, Lucky Graahak Yojana and Digi-Dhan Vyapari Yojana have received overwhelming support. For about two months now, everyday fifteen thousand people have been winning a prize of a thousand rupees each. And through these two schemes, the process to make digital payment a mass movement has been initiated; it has received a rousing welcome in the entire country. It is a delight to learn that till now, under the Digi-Dhan Yojana, ten lakh people have been rewarded, over fifty thousand traders have won prizes and an amount of almost over a hundred & fifty crores rupees has been earned as prize money by people who have promoted and carried forward this great campaign. Under this scheme, there are more than a hundred customers who have received prizes of one lakh rupees each. There are more than four thousand traders who have got prizes of fifty thousand rupees each. Be they farmers, traders, small entrepreneurs, professionals, housewives, students – all are enthusiastically participating and also getting benefits from it. When I wanted to know the analysis, as to whether it’s only the young people who come forward or there are elders persons too, I was heartened to learn that among the recipients, there were 15 year old young persons, as well as elderly people aged 65-70.
Shriman Santosh Ji from Mysore, expressing joy, has written on the NarendraModiApp that under the Lucky Grahak Yojana, he received a reward of a thousand rupees. But I feel I must share with you what he has written most prominently. He says that when he received this reward, it struck him that a poor old woman had lost all her belongings because of a fire that broke out in her house. He felt she had more a rightful claim on the reward he had got and gave away the thousand rupees to her. And he derived a lot of Santosh, that is, satisfaction through his deed. Santosh Ji, your name and your deed – both are sources of SANTOSH, satisfaction for all of us. You have done something that is exemplary and inspiring.
A 22-year old cab driver brother Sabir from Delhi adopted the digital mode in his transactions after demonetisation and went on to win a prize of one lakh rupees under the ‘Lucky Grahak Yojana’ of the Government. Though he continues to be a driver, in a way, he has now become an ambassador for this scheme. He keeps imparting knowledge about digital usage to his passengers all the time. He is extremely enthusiastic and motivates others also to go digital.
One young post-graduate student Pooja Nemade from Maharashtra keeps sharing her experience with friends about how her family members are using RuPay Card and e-wallet facilities and deriving enjoyment out of it and also as to how important the prize of rupees one lakh is for her. She has taken up this in a mission mode and is bringing others into its fold.
I urge my countrymen, especially the youth of our country and those who have won prizes under ‘Lucky Grahak Yojana’ or ‘Digi-Dhan Vyapar Yojana’ to become ambassadors of these schemes on their own. Lead this movement. Take it further as it has a very major and prominent role in the fight against corruption and black money. To me, each and every individual involved in this mission constitute a new anti-corruption cadre in the country. In a way you are a soldier in the cause of cleanliness and purity. You know that this scheme will complete its 100 days on 14th April, the birth anniversary of Dr. Babasaheb Ambedkar, a truly memorable day. There is going to be a very big draw of prizes worth crores of rupees on 14th April. There are still about 40-45 days left for that. Can you do one thing in the memory of Babasaheb Ambedkar? We have recently celebrated 125th birth anniversary of Baba Saheb Ambedkar. Remembering him, you teach at least 125 persons about downloading the BHIM App. Also teach them about the procedure of making transactions through this App; teach this specially to small traders in your neighbourhood. Give special importance to Baba Saheb Ambedkar’s birth anniversary this time and the BHIM App. For this, I would like to say that we have to strengthen the foundation laid by Dr. Baba Saheb. We have to go from door to door associating everybody in order to place the BHIM App in 125 crore hands. Since its beginning about two-three months ago, this movement has had a clear impact and has been a very big success in many townships, villages and cities.
My dear countrymen, agriculture makes a very major contribution to the fundamentals of our country’s economy. Economic prowess of villages imparts momentum to the nation’s economic progress. I wish to share a very happy news with you today. Our farmer brothers and sisters have toiled hard to fill our granaries. The hard work of the farmers has resulted in a record production of food grains. All signals indicate that our farmers have broken all previous records. There has been such bountiful crop this time in the fields of our farmers that every day has appeared to be a celebration of Pongal and Baisakhi. More than two thousand seven hundred lakh tonnes of food grains have been produced in the country this year. This is 8 percent more than the last record set up by our farmers. Thus, it is an unprecedented achievement in itself. I want to specially thank the farmers of the country. I also want to thank our farmers for keeping the poor in mind and adopting cultivation of various pulse crops also besides the traditional crops because pulses are the biggest source of protein for poor people. I am happy that the farmers of my country heeded the needs of our poor people and cultivated various pulse crops on about 290 lakh hectare land. This is not merely the production of pulses but a yeoman service rendered by the farmers to the poor of my country. My farmer brothers and sisters deserve special gratitude for the way they whole-heartedly accepted my request, my prayer and put in their hard labour to get a record production of pulses.
My dear countrymen, the government, society, institutions, organizations, in fact everyone, is making some or the other effort towards greater cleanliness. In a way, everyone is seen working towards the cause of cleanliness in a conscious manner. The government is continuously making efforts in this regard. Recently, an event was organised in Telengana under the leadership of the Secretary of our Ministry of Water and Sanitation of the Government of India, in which senior officers from 23 state governments participated. And, this was not confined to having just a closed door seminar, but the importance of cleanliness was practically demonstrated at Warangal in Telangana. Toilet pit emptying exercise was carried out in Hyderabad on 17th and 18th February. Toilet pits in six houses were emptied and cleaned and the officers personally demonstrated that the used up pits of twin pit toilet can be emptied and then re-used. They also displayed as to how convenient these new technique toilets are and there is absolutely no inconvenience or hesitation in emptying or cleaning these toilets and even the psychological barrier does not come in the way at all. And, we can ourselves clean these toilet pits just as we do other general cleaning. And, this exercise showed results, media in the country gave it wide publicity and highlighted its importance. And it is quite natural also because when people see an IAS officer cleaning a toilet pit himself, the fact is naturally noticed by the country. And we consider the waste taken out from a toilet pit as sheer useless garbage but if considered from the angle of its use as a fertiliser, this, in a way, is black gold. We can clearly see the conversion of waste to wealth. This has been proved too. For a family of six members, the model of one standard Twin Pit Toilet gets filled in about five years. After that the waste can easily be redirected to the other pit. This waste deposited in the pit gets completely decomposed in six to twelve months time. This decomposed waste can be safely handled quite conveniently and can be used as ‘NPK’ which is a very useful fertilizer. Our farmers know ‘NPK’ very well. It contains nutritious elements Nitrogen, Phosphorous and Potassium in abundance and is considered a fertiliser of very good quality in the agriculture sector.
Others must also have experimented with initiatives similar to those undertaken by the Government. Now Doordarshan is broadcasting a special programme of ‘Swachchhta Samachar’, that is ‘Cleanliness News’. Highlighting such things in this programme will be very beneficial. Various government departments regularly observe Cleanliness Fortnight. During the first fortnight of March, Women and Child Development Ministry along with the Ministry of Tribal Affairs will be laying stress on the Cleanliness Campaign. And two other ministries, the Ministry of Shipping and the Ministry of Water Resources, River Development and Ganga Rejuvenation will take the Cleanliness Campaign forward during the last two weeks of March.
We know that whenever an Indian achieves something notable, the whole country feels a new energy and the self-confidence gets a boost. We all hailed the commendable performance by our Divyang Players at Rio Paralympics. India defeated Pakistan in the final of the Blind T-20 World Cup held earlier this month to become World Champions for the second consecutive time and thus raised our national prestige to a new height. I once again congratulate all players of our team. The country is really proud of these Divyang friends for their achievement. I always believe that Divyang brothers and sisters are capable, strongly determined, courageous and possess tremendous resolve. We get to learn something each moment from them.
Be it the field of sports or space science, the women of our country lag behind none. They are moving ahead shoulder to shoulder and are bringing glory to the nation with their commendable achievements. Our women players won a silver medal at the Asian Rugby Sevens Trophy recently. My heartiest congratulations to all these players.
The whole world celebrates 8th March as Women’s Day. In India also more importance needs to be given to our daughters along with increased awareness and sensitivity towards them. ‘Beti Bachao - Beti Padhao’ movement is moving forward with rapid strides. This is no longer just a government programme. It has now become a campaign of societal empathy and public education. During the last two years this programme involved the common man; it has forced people from all corners of the country to think and ponder over this burning issue; and brought about a change in people’s thinking about our traditional beliefs and customs which have been prevalent for many years. It gives us great joy and happiness when we hear the news of festive celebration on the birth of a daughter. In a way, a positive mindset towards our daughters is leading towards societal acceptance. I have heard that in Cuddalore district of Tamil Nadu, child marriage has been banned under a special campaign. About 175 child marriages have been prevented so far. The district administration has opened bank accounts of over 55-60 thousand daughters under ‘Sukanya Samridhi Yojana’. In Kathua district in Jammu & Kashmir, all departments have been connected with ‘Beti Bachao – Beti Padhao Yojana’ under the Convergence Model and in addition to the convening of Gram-Sabhas, all efforts are being made by the district administrations for adoption of orphan baby girls and to ensure their education. In Madhya Pradesh, under the “Har Ghar Dastak” programme a campaign is being run to go to every village and every house to encourage education of daughters. In Rajasthan ‘Apna Bachcha, Apna Vidyalaya’ campaign is being run to readmit those girls into schools, who had dropped out, in order to encourage and motivate them to start studying again. I mean to say that ‘Beti Bachao - Beti Padhao’ movement has also developed in many shapes and forms. This entire movement has become a people’s movement. New imagination and new concepts have been linked and connected with it. This movement has been moulded as per local requirements. This, I believe, is a healthy sign. As we get ready to celebrate ‘Women’s Day’ this 8th March, there is only one sentiment: -
With Strength, with Vitality, the Indian woman comes to the fore
Rightfully deserves equality - neither less, nor more.
My dear countrymen, all of you get an opportunity to express your views from time to time in ‘Mann Ki Baat’. You also connect actively with this programme. I get to know so many things from you. I get to know as to what all is happening on the ground, in our villages and in the hearts and minds of the poor. I am very grateful to you for your contribution. Thank you very much.
My fellow citizens, my namaskar to all of you! 26th January, our Republic Day was celebrated with joy and enthusiasm in every nook and corner of the nation by all of us. The Constitution of India, the duties of citizens, the rights of citizens and our commitment to democracy - these in a way make Republic Day also a festival of ‘sanskaars’, which makes our future generations cognizant of democracy and their democratic responsibilities, and also imparts to them the culture, moral values and norms inherent in our democracy. But still in our country, the duties and rights of citizens are not being debated and discussed as intensively and extensively as it should be done. I hope that the amount of emphasis that is given to the rights at every level during most of the time, is also given to discussing duties of citizens in an emphatic manner. The rights and duties of the citizens constitute the railway track, on which the train of democracy in India can move ahead at a fast pace.
Tomorrow is 30th January, the death anniversary of our revered Bapu. All of us pay tributes to the martyrs who sacrificed their lives for the motherland, by observing silence for 2 minutes at 11 am on 30th January. As a society, as a nation, the 2 minute tribute of silence on 30th January at 11 am, should become our instinctive nature. This 2 minutes silence is an expression of our collective resolve and reverence for the martyrs.
In our country there is an innate respect for the military and the security forces. I congratulate and felicitate the young heroes and their families who were honoured with various gallantry awards on the eve of this Republic Day. There are various categories of these gallantry awards like Kirti Chakra, Shaurya Chakra, Vishisht Seva Medal and Param Vishisht Seva Medal. I want to urge the youth especially that since you are very active on social media, you can do one thing. Surf the Net to do some research on the valiant bravehearts, who have been bestowed with these honours, compose a few good lines about them and share these with your friends and companions. When we get to know the in depth details of their courage, bravery, valour in detail, we are filled with astonishment and pride and we also get inspired!
While we were all delighted with the tidings of enthusiasm and celebration of 26th January, at the same time, some of our army Jawans posted in Kashmir for the defense of the country, achieved martyrdom due to the avalanche. I respectfully pay my homage to all these brave soldiers, I bow to them.
My young friends, you know very well that I regularly do my ‘Mann Ki Baat’. January, February, March, April – all these are for every family, months of most severe test! Normally it is one or two children in a home due to appear at their exams, but the entire family feels the burden of it. This led me to believe that this is the right time for me to talk to my student friends, their guardians and their teachers, because for many years now, wherever I have gone, whomsoever I have met, examination appeared to be a great source of anxiety. Troubled families, harassed students, tense teachers – one sees a very strange psychological atmosphere prevailing in each home! And I have always felt that we should come out of this situation and, therefore, today I want to talk in some detail with my young friends. When I’d declared that I would talk on this topic, many teachers, guardians and students sent me their messages, questions, suggestions and also expressed their anguish and narrated their problems. And after going through all these outpourings, some ideas came to my mind, which I want to share with you today. I received a telephonic message from Srishti. You too listen to what Srishti has to say: -
“Sir, I want to tell you that during exam time, very often in our homes, in the neighbourhood and in our society, a very terrifying and scary atmosphere pervades. This leads to a situation, where the students instead of feeling inspired feel tremendously down. So I just want to ask you this, can’t this be transformed into a pleasant atmosphere?”
Well, the question has been posed by Srishti, but it is a question that must be there in the minds of all of you. Exams in themselves, should be a joyous occasion. After a year of hard work, one has the opportunity to display one’s capabilities, so this should be a festival of joy and enthusiasm. But there are very few people for whom there is pleasure in the exam; for most people exam means pressure! Now, it is up to you to decide whether you consider the exams pleasure or pressure. Those who will consider it a pleasure, will have achievements, while those who will consider exams a pressure, will have to repent. And therefore my opinion is that exams are like a festival and, hence, must be celebrated. And when there is a festive mood of celebration, the best within us comes out. The true realisation of the strength of a society also takes place during festivals. The best of everything finds a manifestation. Usually, we think of ourselves as a highly undisciplined lot, but if we just look at the arrangements made during the Kumbh Melas, which are celebrated for about 40-45 days, these despite being essentially make-shift arrangements, display the great discipline practised by people. This is the inherent strength of a festival. Hence, during examinations too, an atmosphere of festivity should be created in the whole family, amongst friends and around the neighbourhood. And you will see for yourself, that the pressure will be converted into pleasure. The festive atmosphere will lead to a burden-free environment. And I especially urge the parents to create a festive atmosphere during these 3-4 months. All the family members have to work as a team and play with zeal their respective roles to make this festival of examination a success. You will witness for yourself the ensuing change. Actually from Kashmir to Kanyakumari and from Kutch to Kamrup and from Amreli to Arunachal Pradesh, these 3-4 months have examinations galore. It is the responsibility of each one of us that in our own ways, observing our respective traditions and in tune with our respective family surroundings, we should strive to transform every year these 3-4 months into a festival. And therefore I shall say to you 'Smile More Score More'! The more time these days you will spend being happy, the more will be the number of marks you will earn! Just try and see for yourselves! And you must have noticed that when you are happy, you are smiling, you become relaxed automatically, and when you relax instinctively, you’re able to recollect very old things also quite effortlessly! A year ago, what the teacher had taught in the classroom, the whole scenario reappears in front of you. And you must know that the power of memory to recall is greatest when we are relaxed. If you are tense, then all the doors seem to be closed, nothing can enter from outside and nothing can come out from inside. The thought process comes to a standstill and that in itself becomes a burden. You must have seen for yourself that during the examinations also, you’re able to recall everything else - the book, the chapter, the page number, whether what you want is there on the top of the page or at its bottom, you can recall everything but not the particular word you want to. But as soon as you finish the examination and exit from the examination hall, suddenly you recollect that very word. And you say to yourself – Yes, Man, that was the word I wanted! Why you could not remember the word inside the hall, was due to the pressure. And how you could recall it outside? It was the same you, nobody had now told you the answer! What happened was that whatever was inside, came out immediately and the reason was that you were now relaxed. And therefore the most effective medicine that exists for memory recall is relaxation. And it is by my own personal experience that I’m telling you that if you’re under pressure then you forget even your own things but if you are relaxed, then you can’t even imagine the kind of things you are able to remember, and these become extremely useful. It is not that you do not have the knowledge, it is not that you do not have the information, and it is not that you have not worked hard! But when there is tension, your knowledge, your wisdom, your information – all these buckle under and the tension rides over you. And therefore it is necessary to remember that 'a happy mind is the secret for a good mark sheet’! Sometimes it also appears that we are not able to perceive examinations in a proper perspective. It seems to become a question of life and death. See, the exam you are going to appear at is the exam of what you have studied during this whole year. But it is not a test of your life. It is not a test of what kind of life have you lived, how is the life you are living now and what is the life you aspire to live. There must have been many occasions in your life, when, besides the examinations that you appeared at inside the classrooms with notebooks, you had to encounter and endure many tests and trials. And thus success and failure in life is not determined at all by how one has done at the examination; this is a burden from which you must free yourself. We all have before us the extremely inspiring example of our former President Dr. A.P.J. Abdul Kalam. He appeared at the test for recruitment into the Air Force, and failed in that. Now suppose that this failure had caused him to become dejected, to concede defeat in his life, then would India have found such a great scientist and such a glorious President? No, never! One Richa Anand Ji has sent me this question: -
“Today what I see as the biggest challenge facing the education is that it has come to focus solely on examinations. Marks have become all important. As a result, the competition has multiplied leading to a very high increase of stress in the students also. So I would like to know your views concerning the current direction of education and its future course.”
Although she herself has given the answer to her query, but Richa Ji wishes that I too must put forth my views on the matter. Marks and mark-sheet serve a limited purpose. Life is not confined to these only. Life truly means what is the knowledge that you have acquired! Life truly goes on in terms of whether whatever you have learned, you have tried to live that also! Life moves ahead depending upon the condition that whatever the sense of mission you have achieved and whatever is the sense of ambition that you nurture, whether there is any ongoing co-ordination between your sense of mission and your sense of ambition! If you will have faith in these things, then marks will automatically follow you and you will never have to chase marks! It is the knowledge that is going to be of use to you in life, so are skill, self-confidence and determination. You tell me, you must be having a family doctor to whom all the members of your family must be going whenever needed. There would not be a single person in your family who might have asked that family doctor as to how many marks did he score while passing his exam. None could have raised this question. All of you would have thought that as a doctor he was good, you were finding relief in his treatment and thus you started taking his services regularly. When you have to fight a big law suit and you go to a lawyer to engage his services, do you look at the mark-sheet of that lawyer? You only look at his experience, his knowledge, and the graph of his success. And therefore this burden of hankering for marks hinders us sometimes from going in the right direction. But that does not mean that I’m implying that you don’t have to study at all. Studies are definitely useful for testing our own mettle; to know where I stood yesterday and where I stand today. But this also happens sometimes and if you analyse minutely the journey of your own life, you will realise that if you start running after marks, you will look for the shortest ways, and will identify a few selected things and focus on those only. But if something comes from outside those few things you had touched upon; a question comes which is outside the bunch of selected questions that you had prepared; you will be find yourself slipping to the rock bottom. If you have pursuit of knowledge as your focal point, then by itself you try to acquire and attain a lot more. However if you concentrate and focus only on getting marks, then you gradually go on limiting yourself and confine yourself to certain areas for earning more marks. Thus, you may find that despite becoming brilliant in passing the exams, you have sometimes failed in life.
Richa Ji had also mentioned about ‘PRATISPARDHA’, meaning 'competition with others'. It is a huge psychological battle. In reality, it is not the competition with others that takes us ahead in life but it is competing with ourselves or ‘ANUSPARDHA’, which takes our life forward. How can tomorrow be made better than yesterday! How can a future occasion be used to improve upon the past results. To make myself instantly clear, I shall cite an example from the field of sports. It is a feature in the life of most of the successful players that they compete with themselves. Let us take the example of Mr. Sachin Tendulkar. He kept on breaking his own records consecutively and consistently for about twenty years, everytime surpassing and outdoing himself and thus continuously forging ahead. What a wonderful journey of life he has had, only because he followed the route of competing with himself rather than competing with others!
Friends, in every field of life and when taking exams, if you were able to study peacefully for two hours earlier, then are you now able to do so for three hours? If you couldn’t wake up at the decided time in the morning and were thus delayed, now can you get up early on time? You couldn’t sleep earlier due to exam tension, are you able to sleep now? Put yourself to test, and you’ll find that a defeat in competition with others results in frustration, disappointment, despair and jealousy, but ‘Anuspardha’ or ‘competition with self’ leads to self-analysis and introspection and makes our determination stronger and more resolute. And when we prevail over ourselves, then the motivation to do better becomes innate, you don’t need any external sources of energy. That energy is generated from within on its own. If I have to put it in a simple language, then I would say that when you compete with someone else, there are three broad possibilities that arise - first, that you are much better than him; second, that you are much worse than him; and the third that you are equal to him. If you are better than your competitor, then you will become complacent,as you will be filled with over-confidence. If you perform poorly against him, you will become distressed and disappointed, will be filled with envy, that will devour and consume you. And if you are equal to your competitor, then you will never feel the need to improve, life will just go on at its own pace. Therefore I urge you to engage in ‘Anuspardha’, or ‘competition with self’. You must focus on how to improve upon your past performance and how to perform even better. And you’ll witness for yourself the positive change that it will bring about in you.
Shriman S. Sunder Ji has expressed his feelings on the role of parents. He says that during exams, parents have a vital role to play. He further writes, “My mother was not educated. Yet, she would sit by me and ask me to solve problems in Mathematics. She would then compare answers and thus be of great help to me. She would help me rectify errors. My mother did not clear the Class 10 exam, yet without her aid, it would have been impossible for me to pass the CBSE exam.”
Sunder Ji, what you say is absolutely correct. And you must have observed today also that women are a majority amongst those who ask me questions or send in suggestions. Mothers who are consciously aware of and actively alert to their children’s future, play a big role in assuaging the atmosphere at home. I shall urge parents to lay emphasis on just three points - acceptance, mentoring and sharing time. Accept things as they are. Whatever capabilities you posses, use these to mentor your children, and, howsoever occupied you might be, spare time for them, be with them. Once you learn to accept, maximum number of problems will be solved there and then. Every parent must be experiencing this. Expectation on the part of parents and teachers is the root cause of the problem. Acceptance brings about new avenues in finding solutions to problems. Expectations make the path difficult. Accepting a certain state provides us with the opportunity of opening up newer vistas. Just accept things as they are. You will feel much lighter. We keep deliberating on the heavy weight of our tiny tots‘ school bags, but there are times when I feel that expectations and aspirations on the part of parents are far too heavier compared to those school bags.
Once, many years ago, one of our acquaintances was admitted to a hospital, following a heart attack. Former M.P. Purushottam Mavlankar, son of India’s first Lok Sabha Speaker Ganesh Dada Mavlankar, had come to the hospital to see him. I was present there and I saw that he did not ask a single question on the state of his health; he just sat down with no reference to the ailment or to the situation. He started cracking jokes and lightened the atmosphere in a matter of just a few minutes. In a way, we terrify a patient with constant references to his ailment. I would like to convey to parents that we do exactly the same with our children. Have you ever thought of creating an atmosphere of joy and laughter for children during exams? See it for yourself, the whole ambience will be transformed.
I have received an incredible phone call. The gentleman does not wish to reveal his name. When you listen to the call, you will come to know why he does not want to identify himself!
“Namaskar, Pradhan Mantriji, I cannot divulge my name because of something that I did in my childhood. Once, when I was young, I had made an attempt to cheat in my exams. And I started preparing most thoroughly for that. I tried to explore and find out various methods of copying and wasted a lot of time because of that. I could have very well secured the same marks by devoting that time to studying, which I wasted while pondering how to copy. Moreover, when I tried to use unfair means to pass the exam, I got caught and a lot of my friends around me also had to undergo distress because of me.”
What you say is right. These shortcut ways become the reason for using unfair means. There are times when not having enough confidence in oneself makes one crave to peep into a fellow student’s answer sheet, may be just to confirm if one has written the correct answer. Sometimes it happens that our own answer is correct and the other’s answer is wrong. But we somehow believe that the other’s actually wrong answer is the right one, which leads to our own undoing as well. Thus unfair means lead us nowhere. ‘To cheat is to be cheap, so please do not cheat’. Cheating makes you bad, so stay away from it. Time and again you must have heard advisories on staying away from unfair means. I am reiterating the same, once again. Look at the scourge of cheating, copying and such unfair means from any angle and in any form; it is surely going to drag you into the abyss of failure in life. Over and above that, if the invigilator catches you cheating during the exam, you will be utterly ruined. And suppose, you are not caught, even then your own conscience will be burdened for lifetime. When the time will come to counsel your own children, you will not be able to look them clearly in the eye, burdened as you will be with your own sense of guilt. And once you are habituated to using unfair means, you will never feel the desire to actually learn anything in life. Where will you reach then?
It is as if you are yourself digging holes in your pathways. And, I have seen that there are people who squander so much of their talent, invest their entire creativity in finding ingenious ways and means in designing unfair methods. If one devotes the same time and the same creativity in addressing issues pertaining to exams, one would never require any unfair means in the first place. Results that you achieve through your own hard work and diligence will invest you with a phenomenal and extra-ordinary self-confidence.
Now listen to this phone call, which I have received: -
“Namaskar, Pradhan Mantri Ji, my name is Monica and since I am a class 12th student, I wanted to ask you a couple of questions regarding the Board Exams. My first question is, what can we do to reduce the stress that builds up during our exams and my second question is, why are exams all about work and no play. Thank you.”
During exam days, if I talk about sports and games, your teachers, your parents will be angry with me. “What kind of a Prime Minister is this, who is asking children to come out and play during exams,” they might say! People generally nurse the notion that if students indulge in sporting activities, they become careless about their studies. This notion is basically unfounded. It is the root cause of this problem. If one has to achieve holistic development, the fact is that there exists a huge world, a life beyond books; and this precisely is the time to learn living that life also. If someone says, “Let me finish with all exams first, I will play and do other things later”; well, that is impossible. This is THE time for moulding one’s life. This is what upbringing is all about. As a matter of fact, in my opinion, three things are crucial – proper rest, the other is the requisite amount of sleep, the third is the body, which is a major component, way beyond mental activity. Other parts of the body too require physical activity. With so much to do, have you ever thought of spending a couple of moments gazing at the sky, looking with wonder at the flora around you, lightening your spirits a bit! You will notice that you will return to your study room and be amongst your books with a renewed freshness. Whatever you are doing, take a break, have a stroll outside, enter the kitchen, look for something that you relish to eat, munch on your favourite biscuit if possible, tell or listen jokes and laugh for a while. If only for five minutes, give yourself a break. You will feel the onset of a certain ease in your work. I do not know if everyone likes this or not, but I am saying it out of personal experience. Deep breathing during these times is very beneficial. It relaxes you. And for deep breathing you do not need to confine yourself to your room. Just be under the open sky, go to the roof top, do deep breathing for five minutes and return to your studies. You will experience relaxation in your body. A relaxed body equally relaxes your mental organs. Some of you feel like studying more and more, keeping awake for late hours in the night. No. Ensure adequate sleep for the body that is required. It will help you avoid wastage of study time; it will enhance your ability to study well. Your concentration will increase. You will feel a certain freshness. Your overall efficiency will rise by leaps and bounds. When I address election rallies, sometimes I suffer from a sore throat or a hoarse voice. Once a folk singer came to meet me. He asked me, “How many hours do you sleep?” I asked him if he was a doctor. He said, “No, but it is linked with your voice problem brought on by delivering so many election speeches. Only when you get adequate sleep, your vocal chords will be able to rest fully.” Well, I had never given a thought to a possible connection between my sleep, my speeches and my voice. It was as if he had given me a herbal panacea. Actually, we should understand the importance of these things, it will surely benefit you. But this does not mean that you keep sleeping all the time. Some might remark that since the Prime Minister has said so, just keep sleeping, there is no need to wake up and study. Please, do not do that, else your family members will be displeased with me. And when your mark sheet arrives, if they are not happy with that, they will not see you but only me. So, avoid doing that. And hence I will say, “P for prepare and P for play’, one who plays blossoms, the person who plays, shines. This is a wonderful remedy for maintaining the vigour of the mind, brain and body.
Anyway, young friends, you are engrossed in preparing for your exams and here I am, engaging you in matters close to my heart. Of course, it is quite possible that my words this morning will act as a relaxant for you. In the same breath, I will add that do not let these remarks of mine be a burden on you. Do it only if you can. If you cannot do it, please do not do it, else this too will weigh heavily on you. Just as I advise your parents not to be burdensome to you, the same applies to me too. Keeping your resolve in mind, with confidence in yourself, set out for your exams. My best wishes to your. In order to clear a test, treat the test as a festive occasion. You will never feel a test, a test again. Make headway with this Mantra.
My dear countrymen, on 1st February 2017, Indian Coast Guard is completing 40 years. On this occasion I extend my heartfelt gratitude to all the officers and jawans of Coast Guard for their service to the Nation. It is a matter of pride and honour that with its indigenously built 126 ships and 62 aircrafts, it has carved a coveted place for itself amongst the 4 biggest Coast Guards of the world. The motto of Coast Guard is ‘Vayam Rakshaamaha.’ We protect. True in letter and spirit to the motto, securing the country’s maritime borders and maritime environment, the jawans of Coast Guard are relentlessly at work night and day, braving the most adverse conditions. Last year, personnel of Coast Guard undertook a campaign of cleaning up of our coastal areas also, over and above their routine duties. Thousands participated in this campaign. Along with coastal security, they displayed concern towards coastal cleanliness and deserve accolades for their act. Not many people would be aware that in our Coast Guard, not just men, but women too are discharging their duties and responsibilities shoulder to shoulder, and most successfully. Our Coast Guard women officers are pilots, work as Observers, and not just that, they command Hovercrafts as well. In the backdrop of the fact that maritime security today has become an issue of global concern and the excellence displayed by Coast Guard in securing India’s coast line, I extend my heartiest felicitations to them on their 40th birthday.
1st February is the festival of Vasant Panchami. Vasant, that is Spring, is acknowledged as the best of seasons. Vasant is RITURAJ, the king of seasons. In our country, Saraswati Pooja is done on Vasant Panchami; Vasant Panchmi is a major festival. It is considered an occasion to worship Vidya, knowledge. And not just that, it is a celebration of inspiration for brave hearts. ‘Mera Rang de Basanti Chola’ is a perfect example of that. I extend my best wishes to my countrymen on the pious occasion of Vasant Panchami.
My dear countrymen, in ‘Mann Ki Baat’, All India Radio too infuses myriad novel hues of creativity and imagination. Last month onwards, they have started broadcasting versions in regional languages, immediately after the broadcast of my ‘Mann Ki Baat’. This has gained wide acceptance. People are writing in from far and wide. I felicitate All India Radio for this self-inspired initiative from the core of my heart. ‘Mann Ki Baat’ gives me a great opportunity to be connected with you. Best wishes to you. Thank you.
My fellow countrymen, Namaskar, many felicitations and season’s greetings to you on the occasion of Christmas. Today is the day to give importance in our lives to service, sacrifice and compassion. Jesus had said - “The poor do not need our favours but our acceptance with affection.” In the Gospel According to Saint Luke, it is written that – “Jesus not only served the poor but also praised the service done by the poor,” and this is what real empowerment is. A tale associated with this incident is also very popular. It has been mentioned in that story that Jesus was standing near the treasury of a temple; many rich people came and donated bountifully; then a poor widow came and parted with only two copper coins. Now just two copper coins really do not amount to much. Thus it was natural that there was a lot of curiosity in the minds of the disciples gathered there. Then, Jesus declared that the widow was the greatest of those donors because while the others had donated substantially, that widow had given away all she possessed.
Today, 25th December, is also the birth anniversary of Mahamana Madan Mohan Malviyaji, who kindled resolve and self confidence in the psyche of the Indian people and gave a new direction to modern education. My most sincere and heartfelt tributes to Malviyaji on his birth anniversary. About two days ago, I had the opportunity to launch many a developmental work in Banaras, the sacred workplace of Malviyaji. I also laid the foundation stone of Mahamana Madan Mohan Malviya Cancer Centre in BHU at Varanasi. This Cancer Centre is going to be a boon for the people of not only eastern Uttar Pradesh but for the people of Jharkhand and Bihar also.
Today is also the birthday of Bharat Ratna and former Prime Minister Venerable Atal Bihari Vajpayee Ji. This country can never forget Atalji’s contributions. Under his leadership, the country proudly grew in stature in the field of nuclear power also. Whether in the role of a party leader, Member of Parliament, a minister or the Prime Minister, Atalji always established an ideal. I salute Atalji on his birthday and pray to God for his good health. As a party worker I had the privilege of working with Atalji. Many memories emerge before my eyes. This morning when I tweeted, I shared a video, in which you can see for yourself how as a small party worker one had the fortune of having affection showered upon him by Atalji.
Today, on Christmas Day, as a gift the countrymen are going to get the benefit of two schemes. In a way it is the beginning of two new schemes. Throughout the entire country, be it villages or towns, the educated or the illiterate, there is an atmosphere of curiosity as to what is cashless, how cashless business can take place, how can one make purchases without using cash! Everybody wants to understand and learn from each other. To encourage this trend, to strengthen mobile banking and to inculcate the habit of making e-payments, the Government of India is launching from today encouragement schemes for consumers as well as traders. To encourage customers, the scheme is ‘Lucky Grahak Yojana’ and to encourage traders the scheme is ‘Digi Dhan Vyapaar Yojana’.
Today, on 25th December, as a Christmas gift, fifteen thousand people will get rewards through a draw system, whereby each of the fifteen thousand winners will have one thousand rupees into their accounts and this will be not for today only; starting today this scheme will continue for the next 100 days. Everyday fifteen thousand people are going to receive rewards of one thousand rupees each. In the next 100 days, lakhs of families are going to receive crores of rupees as gift, but you will be entitled to this gift only if you make use of mobile banking, e-banking, RuPay Card, UPI, USSD - such means and methods of digital payment. The draw for rewards will be done based on your use of such digital payment methods. In addition, there would be a grand draw once every week for such customers in which the prize money will be in lakhs of rupees and three months later on April 14th, on the occasion of the birth anniversary of Dr. Baba Saheb Ambedkar, there would be a mega bumper draw where rewards would be in crores of rupees.
‘Digi Dhan Vyapar Yojana’ is mainly for traders and businessmen. Traders should adopt this scheme themselves and should encourage their customers too in order to make their business cashless. Such traders will also be rewarded separately and there would be thousands of these rewards. The traders will run their business activities smoothly and will also have an opportunity to win rewards. This scheme has been designed keeping all sections of society in mind, with a special focus on the poor and the lower middle class segments. Therefore only those will get its benefits who make a purchase worth more than 50 rupees but less than three thousand rupees. Those who make purchases of more than three thousand rupees will not be entitled to rewards under this scheme.
Even the poor people can use USSD on simple feature or ordinary mobile phones to buy and sell goods as well as make payments and thus all of them can also become prospective beneficiaries of this reward scheme. In rural areas too, people can buy or sell through AEPS and they can also win rewards. Many will be surprised to know that now there are about 30 Crore, i.e. 300 million RuPay Cards in India, out of which 200 million RuPay Cards belong to poor families which have ‘Jan Dhan’ accounts. These 300 million people can immediately become part of this rewards scheme. I have confidence that the countrymen will evince interest in this system and if you enquire from the young people around you, they would surely be aware of these things and on your asking will tell you about these. Come on, if there is a child studying in 10th or 12th standard in your family, he or she will also be able to teach you well about this. It is as simple as sending WhatsApp messages on the mobile.
My dear countrymen, I feel delighted to learn that the awareness about how to use technology, making e-payments, making online payments is spreading very fast. During the past few days, the cashless transactions, or cashless trading has increased by 200 to 300%. To give cashless trading a big impetus, Government of India has taken a very major decision. The business community, our traders can well comprehend how momentous this decision is. Those businessmen who adopt digital transactions, who develop online payment process instead of cash transactions in their trade activities will get Income Tax rebate.
I congratulate all the states and union territories, who have promoted this campaign in their own way. The Chief Minister of Andhra Pradesh, Mr. Chandrababu Naidu is the head of a committee which is considering various schemes under this. However, I have seen that the governments also have initiated and implemented many schemes. I’ve been told that Assam Government has decided to grant a 10% discount on property tax and business license fee if payments are made through digital transaction. The branches of Grameen, that is, Rural Banks there getting 75% of their customers to make at least two digital transactions between January and March will get 50 thousands rupees rewards from the government. They have announced that under the ‘Uttam Panchayat for Digi-Transaction’, rewards of 5 lakh rupees will be given to villages doing 100% digital transaction till 31st March, 2017. Assam Government has decided to reward 5 thousand rupees to the first 10 farmers as ‘Digital Krishak Shiromani’, who will buy seeds and fertilizers entirely through digital payments. I congratulate Assam Government and also all those state governments who have taken such initiatives.
A number of organisations have also successfully carried out many experiments to promote digital transactions amongst the rural folk and poor farmers. I have been told that GNFC or Gujarat Narmada Valley Fertilizers & Chemicals Limited, which primarily manufactures fertilizers, has installed a thousand PoS machines for sale of fertilizers for the convenience of farmers and in just a few days 35 thousand farmers were sold 5 lakh sacs of fertilizers on digital payment and this was accomplished in only two weeks! And the interesting fact is that compared to last year the fertilizer sales of GNFC have gone up by 27 percent.
Brothers and sisters, the informal sector occupies a major segment in our economy and in our pattern of life and mostly these people are paid wages for their labour and hard work in cash. They are paid their salaries in cash and we know that due to this, they are exploited also. If they are to receive 100 rupees, they get only 80 rupees, if they are to be paid 80 rupees, they are given only 50 rupees. They are deprived of facilities like insurance and those associated with health sector. But now the practice of cashless payment is being adopted; the money is being directly deposited into banks. In a way, the informal sector is getting converted into the formal sector, exploitation is coming to an end, the cut, which had to be paid earlier, has stopped now and it has become possible for the worker, the artisan, such poor persons to get their full amount of money. In addition, they are also becoming entitled to the other benefits due to them.
Our country is blessed with the maximum number of young people. Thus, we are favourably placed for using technology. A country like India should be ahead of everybody else in this field. Our youth have benefitted quite a lot from ‘Start-Ups’. This digital movement is a golden opportunity for our youth. They should impart to this as much strength as they can with their new ideas, technology and processes. But we must also connect with the drive to rid the country of black money and corruption with all our might.
My dear countrymen, I request every month before ‘Mann Ki Baat’ that you please give your suggestions, share your thoughts; and of the thousands of such suggestions received this time on MyGov, on NarendraModiApp, I can definitely say that 80 to 90% suggestions were pertaining to the war against corruption and black money, there was mention of demonetization. After I examined all the suggestions, I can say that these can macroscopically be roughly divided into three categories. Some have written in detail about people facing difficulties and encountering inconveniences. The other group of correspondents have stressed that this is such a good work being carried out for the welfare of the country, such a sacred task but they have also noted that in spite of this there are many scams being committed and new avenues of dishonesty are being explored. The third group is the one which has, while wholeheartedly supporting the action being taken, clearly stressed that this fight must be carried forward; corruption and black money must be completely destroyed and if this requires even more tough steps to be taken, those must be taken. We have many people writing this most emphatically.
I am thankful to the countrymen for helping me by writing these innumerable letters to me. Shriman Gurumani Kewal has written on MyGov - “This step of reigning in black money is praiseworthy. We citizens are facing some difficulties, but we are all fighting against corruption and we are happy that we are making a contribution in this fight. We are battling corruption, black money etc on the lines of Military Forces.” The sentiment behind Gurumani Kewalji’s text is being echoed in every nook and corner of the country. All of us are experiencing it. When the people face problems, undergo hardships, rare will be a fellow human being who will not empathise. I feel as much pain as you do. But when a task is taken up with a noble objective, to realise a lofty intent, with a clear conscience, the countrymen stay firm courageously amidst all these trials and tribulations. These people are the real Agents of Change, pioneers of transformation. I thank people for one more reason. They have not only braved hardships, but have also powerfully given a retort to those limited few who have been trying to mislead them.
So many rumours were spread, even the fight against corruption and black money was sought to be tainted with shades of communalism. Somebody spread a rumour that the spelling on the currency note was faulty, someone said salt prices had spiraled, someone proclaimed that the 2000 rupee note would also be withdrawn, even 500 and 100 rupee denominations notes were rumoured to be on their way out. But I have seen that despite rampant rumour mongering, citizens have stood firm with their faith intact. And not just that, many people came to the fore and through their creativity and intelligence, exposed the rumour mongers, brought out the falsity of the rumours and established the truth. I salute this great ability of the people also from the core of my heart.
My dear countrymen, I am experiencing one thing every moment. When a hundred and twenty five crore countrymen are standing by you, nothing is impossible. The people represent the will of the Almighty and their blessings become His blessings. I thank the people of this country and salute them for participating in this Mahayagya against black money and corruption with utmost zeal. It was my earnest wish that the ongoing campaign against corruption and black money, including the realm of political parties and political funding, be discussed extensively in the Parliament. Had the House functioned properly, there would have been comprehensive deliberation. Some people are spreading rumours that political parties enjoy all kinds of concessions. These people are absolutely in the wrong. The law applies equally to all. Whether it is an individual, an organisation or a political party, everyone has to abide by law and one will have to. People, who cannot endorse corruption and black money openly, resort to searching for faults of the government relentlessly.
Another issue which comes up is this. Why are rules changed time and again? This government is for the sake of the people. The government continuously endeavours to take a feedback from them. What are the areas of difficulty for the people? What are the rules that are creating hindrances? And what are the possible solutions? The government, being a sensitive government, amends rules as required, keeping the convenience of the people as its foremost consideration, so that citizens are not subjected to hardships. On the other hand, as I’d said earlier, on the 8th to be precise, this drive, this war is an extraordinary one. For the past 70 years, what kind of forces are involved in this murky enterprise of perfidy and corruption? How mighty are they? When I have resolved to wage battle against them, they too come up with new tactics everyday to thwart the government’s efforts. To counter these new offensives, we too have to devise appropriate new responses and antidotes. When the opponents keep on trying out new tactics, we have to counteract decisively, since we have resolved to eradicate the corrupt, shady businesses and black money.
On the other hand, many people have mentioned in their letters all kinds of wrongdoing which are going on; how newer wily ways and means are being devised. In this context, I offer my heartiest salutations to my dear countrymen for one very remarkable thing. These days you must be seeing on T.V. and newspapers, everyday many new people are being taken into custody, currency notes are being seized, raids are being carried out. Influential persons are being caught. How has all this been made possible? Should I let out the secret? The secret is that my sources of such information are people themselves. Information being received from common citizens is many times higher than that being obtained through government machinery. And we are by and large being successful in our operations on account of the awareness and alertness that the people have displayed. Can anyone imagine the level of risk, which the aware citizen of my country is taking to expose such elements! The information received has largely proved to be fruitful. For those of you wanting to share such information, you can send it on an e-mail address set up by the government for this purpose. You can also provide it on MyGov. The government is committed to fight all such wrongdoings and maladies. And when we have your active support, this fight becomes much easier.
Thirdly, there is another group of letter writers, also existing in large numbers. They say - Modiji, do not feel exhausted, do not stop and take the most stringent measures that you can. Now that you have chosen this path, the journey should culminate at its intended and logical destination. I specially thank writers of such letters, since their writing exudes a certain confidence, fortified with blessings. I sincerely assure you that this is in no way going to be a full stop. This is just the beginning. We have to win this battle and the question of feeling exhausted or stopping simply does not arise. Armed with the good wishes of a hundred and twenty five crore countrymen, there is no question of a retreat. You are possibly aware of a Law about Benami Property in our country which came into being in 1988, but neither were its rules ever framed, nor was it notified. It just lay dormant gathering dust. We have retrieved it and turned it into an incisive law against ‘Benami Property’. In the coming days, this law will also become operational. For the benefit of the Nation, for the benefit of the people, whatever needs to be done will be accorded our top priority.
My dear countrymen, I had mentioned in last month’s ‘Mann Ki Baat’ that even amidst these hardships our farmers toiled tirelessly and broke last year’s record in sowing. It is a sign of good times for the agricultural sector. The diligent hard work by this country’s workers, and farmers, and youth has scripted a new chapter of success with flying colours. Recently India proudly inscribed her name in various sectors of the global economic scenario. It is solely on account of the tireless exertions of our countrymen that on myriad indicators, India has charted an upward trajectory in global rankings. India’s ranking has gone up in the Doing Business Report of the World Bank. We are trying our best to raise the level of the business practices in India to match the best practices in the world on equal footing. And we are succeeding in that. In the World Investment Report released by UNCTAD, India’s position has risen to third in the Top Prospective Host Economies for 2016-18. In the Global Competitive Report of the World Economic Forum, India has made a big leap upwards by 32 ranks. In the Global Innovation Index 2016, we have moved up 16 rungs and in the Logistics Performance Index 2016 of the World Bank, we have risen by 19 ranks. There are many reports whose evaluation indicate that India is taking rapid strides ahead.
My dear countrymen, this time the session of Parliament became the object of ire of our countrymen. Indignation was expressed everywhere about the activities in the Parliament. The President and Vice President also explicitly expressed their displeasure. But even in such a situation, sometimes good things also take place which create a sense of satisfaction in the mind. Amid the din in Parliament, an excellent task was accomplished, which has not attracted due attention of the country. Brothers and sisters, today with pride and joy I would like to mention that a bill in connection with my government’s mission on Divyangjan, that is, differently or specially abled people was passed in Parliament. For this, I extend my heartfelt gratitude to all the members of Lok Sabha and Rajya Sabha. On behalf of millions of Divyangjan of the country I express my thanks. Our government is committed to the welfare of Divyaangs. Personally too, I have strived to lend momentum to this campaign. My intention was to ensure that the Divyangjan secure their due rights and also the honour and dignity that they are entitled to. Our efforts and our trust were fortified by our Divyaang brothers and sisters when they returned with 4 medals from the Paralympics. With their triumph, not only did they do the Nation proud, they pleasantly surprised many people through their capabilities and prowess. Our Divyaang brothers and sisters are an invaluable heritage, a precious endowment, just as every citizen of the country is. Today I am immensely delighted that the passing of this Law for the welfare of the Divyaangjan will open up additional avenues of employment for them. In government jobs, the extent of reservation for them has been enhanced to 4%. Special provisions have been provided for in this Law for their education, facilities and also for grievances. The extent of sensitivity of the government towards the Divyaangs can be assessed by the fact that during the last two years, the central government set up 4350 camps for Divyaangs, spent 352 crore rupees for distributing implements to 5,80,000 Divyaang brothers and sisters. The government has passed the new law in consonance with the spirit expressed by the United Nations. Earlier there were seven Divyaang categories; now adding fourteen new categories this has been expanded to twenty-one categories. Many such new categories of Divyaangs have been included thereby providing them for the first time justice and opportunities. For example, categories like Thalassemia, Parkinson’s, or for that matter Dwarfism have been included.
My young friends, during the last few weeks, news items coming in from the world of sports have made all of us proud. Being Indians, it is but natural for us to feel elated. In the cricket series against England, India has triumphed 4-0. In this, the performance of some of the younger players deserves a special word of praise. The young Karun Nair scored a triple century and K. L. Rahul played a brilliant 199 run innings. Test captain Virat Kohli batted extremely well and also provided inspiring leadership. Indian Cricket team’s off-spin bowler R. Ashwin has been declared ‘Cricketer of the Year’ as well as ‘Best Test Cricketer’ by the ICC for the year 2016. My heartiest congratulations and many good wishes go to all of them. After a gap of 15 years, there was good news, in fact grand news from the hockey arena too. The Junior Hockey Team lifted the World Cup. This festive occasion came to us after fifteen years as the Junior Hockey team won the World Cup. Heartiest congratulations to these young players for this grand feat. This achievement is a very good omen for the future of our Hockey team. Last month our Women players too won laurels. Indian Women’s Hockey Team won the Asian Champions Trophy and just a few days ago in the under-18 Asia Cup, Indian Women’s Hockey Team secured the Bronze Medal. I congratulate all our Cricket and Hockey team players from the core of my heart.
My dear countrymen, may 2017 be a year full of joy and enthusiasm; may all your resolves be crowned with success; let us scale newer heights of progress; may the poorest of the poor get an opportunity to lead a better and fuller life of happiness and contentment; may 2017 be like this for all of us. For the year 2017, my best and brightest wishes to all my countrymen. Many, many thanks.
My dear countrymen, Namaskar. Last month, all of us were celebrating Diwali. Like every year, this Diwali too, I had gone to the border, to the China border, to celebrate the occasion with our soldiers, our jawans. I celebrated Diwali with ITBP men and army jawans on the lofty heights of the Himalayas. I do it every time, but this Diwali was an entirely different experience. The heartening effect of the novel way in which our 1.25 billion countrymen dedicated this Diwali to soldiers of our army, to our defence forces, was clearly evident on their faces. They appeared charged with emotions, and not just that, the act of our countrymen of sending greeting messages, including the defence forces of the nation in their rejoicing had elicited a wonderful response. And it is not that people merely sent messages. There was an earnest heartfelt connect. Some wrote poems, some drew pictures, a few created cartoons, others made videos; it was as if every home had been transformed into an army post. And when I saw those letters, I used to be amazed at the magnitude of creativity and emotions behind this endeavour. And this gave rise to a thought in MyGov that out of these, selected items could be compiled to make a coffee table book. Work is under way on that. Your collective contribution, the sentiments of soldiers, your emotional universe dedicated to our security forces as expressed in your creativity will form the content of this volume.
A soldier wrote to me – Mr. Prime Minister, we soldiers have all the festivals like Holi and Diwali on the borders. We are devoted to defending the country every moment. Bu we do miss our near and dear ones back home during festivals. But, to tell you the truth, this time we did not feel so. Never did it appear to us even once that we are not at home for the festivities. It felt as if we were celebrating Diwali together with a hundred and twenty five crore Indians.
My dear countrymen, this warmth of emotion, this fervour that has been kindled in the hearts of our defence forces, our soldiers this Diwali, should this be confined to only a few occasions? I appeal to you that we should make it our nature, our characteristic as a society, as a Nation that whether it be a celebration of a festival or any joyous occasion, we should keep the soldiers, the jawans of the military of our nation in our hearts and minds. When the entire nation stands by the armed forces, their might mutiplies a hundred and twenty five crore times.
A few days ago, all Pradhans from the villages of Jammu & Kashmir had come to see me. They were from the Jammu & Kashmir Panchayat Conference. They had come from different villages of the Kashmir valley, there were around 40-50 Pradhans. I got an opportunity to speak to them at length. They had come to discuss a few points on the development of their villages; they had some demands. But when the deliberations began, issues such as conditions in the valley, the law and order situation, the future of children came up in a natural manner. These village Pradhans spoke about these topics with such affection and openness that everything touched my heart. In the course of the conversation, there was also a mention of schools in Kashmir that had been set afire. And I felt these Pradhans were as saddened as our other countrymen were, at that. They too felt that it was not just schools, it was the future of the children, that had been set ablaze. I had urged them to focus on these children’s future, on their return home. I am feeling happy today that these Pradhans, who had come from the Kashmir valley, kept their word in letter and spirit. They returned to their villages and made people from far and wide aware on this issue. Recently, just a few days ago, when the Board examinations were held, 95% of the sons and daughters of Kashmir, the young students appeared in the examinations. The sheer volume of students, who appeared in the Board Examinations, is a clear indication that our children from Jammu & Kashmir are committed to attain newer heights of progress, to build a bright future through the medium of education. For their resolute zeal I congratulate these students and I also felicitate their parents, their kith and kin, their teachers and all the Gram Pradhans as well from the depths of my heart.
My dear brothers and sisters, this time when I asked people for suggestions for ‘Mann ki Baat’, I can say that almost all the suggestions that were received echoed one theme. Everyone wanted me to speak in more detail about the 500 & 1000 rupee notes. On the 8th of November at 8 in the evening, in my Address to the Nation, I had talked about launching a mega campaign to bring about reforms in the country. When I had taken this decision and presented it before you, then also I had said openly that it was not an ordinary decision, it was one fraught with difficulties. It was a very important decision but implementation of that decision is equally important. And I had also foreseen that this would result in all of us having to face various new difficulties in our day-to-day lives. And I had stated then also that this decision was so enormous that it would take us at least 50 days to come out of its after effects and only then would we be able to move towards normalcy. These maladies have been afflicting us for the past 70 years and the campaign for getting rid of these can never be an easy task. I can very well understand the problems you are going through! But when I see your support, when I look at your co-operation; although numerous efforts are on to misguide you, despite that, and despite witnessing some disturbing incidents, you have whole heartedly comprehended the path of righteousness and truth, you have favourably accepted this step taken in the best national interest.
500 and 1000 rupee notes and such a vast country, wide proliferation of currencies, billions and trillions of bank notes and amidst that, this decision – the whole world is minutely observing, every economist is analysing it, evaluating it. The whole world is watching – will hundred and twenty-five crore Indians finally attain success after facing numerous hardships? This question may be there in the world community. However, India has nothing but faith and faith only and supreme confidence in her hundred and twenty five crore countrymen that they will certainly fulfill their resolve. And our country will emerge shining like gold does after a test by fire. And the reason for that is you, the citizens of this country. The route to this success also has been paved only because of you.
Across the country, central government, state governments, all units of the local self government institutions, one lakh thirty thousand bank branches, lakhs of bank employees, over one and a half lakh post offices, over a lakh Bank-Mitras are relentlessly at work, day and night, with complete dedication. In the midst of immense and varied stress, all these individuals are working hard, maintaining a calm and composed demeanour, taking it as a Yagya of Service to the Nation, an attempt towards a great transformation.
They begin work early in the morning, not knowing when they will wind up at night. Everyone is busy working. And as a precise consequence of this diligence, there are clear indications that India will succeed handsomely in this endeavour. And I have seen that in the midst of such difficulties, all personnel of banks and post offices are working very hard. And when it comes to the practice of humanity, they appear two steps ahead. Someone told me that in Khandwa, an old gentleman met with an accident. Money was needed urgently. This came to the knowledge of local bank personnel, and I was happy to learn that they personally carried and handed over cash at his home, for help in treatment. Innumerable such incidents come to light everyday through television, media, newspapers and mutual conversations. I profusely thank all such compatriots who have striven hard to perform this MAHAYAGYA, and lived up to the lofty virtue of PURUSHARTH. The greatest validation of SHAKTI, strength, comes when the same is put to test. I distinctly remember, when the Prime Minister’s Jan Dhan Yojana was launched, bank personnel earnestly and zealously shouldered their responsibilities and showed that they could achieve what had not been accomplished during the last 70 years. Their capabilities were manifested. Today, once again, they have accepted the challenge and I do believe that the steely resolve of one hundred and twenty five crore countrymen, their collective demonstration of PURUSHARTH will go a long way in investing our nation with a new power and strength on its path of progress.
But vices are so widespread and deep-rooted that even today there are people whose vicious habits refuse to die. Even now, some people think that they can re-introduce into the system, money from corruption, black money, unaccounted wealth and Benami money (money in unknown person’s name), using some route or the other. They seek illegal means to save their ill-gotten wealth. The saddest part is that, for this too, they have chosen to misuse the poor, the underprivileged people. By misguiding the poor, enticing them through the vices of avarice and temptation, wrongfully pumping money into their bank accounts, or getting them to undertake some wrong activities, some people are trying to save their black money. I want to tell such people today - whether you reform or not is up to you, whether you respect and follow the law or do otherwise is again up to you; of course, the law will take its own course to decide on the requisite action; but, for God’s sake, please do not play with the lives of poor people. Do not do anything that may bring the names of the poor on record for wrong reasons and land my dear poor people into trouble during the investigation later on account of your foul deeds. And the law regarding Benami property that has been enacted and is being implemented is very stringent and it is going to be extremely tough on wrong doers. The government does not wish that our countrymen should face undue hardships.
One Mr. Aashish has called me up and appreciated the fight against corruption and black money through the action on 500 and 1000 Rupee notes: -
“Sir, Namaste. My name is Aashish Paare. I am an ordinary citizen of Village Tiraali of Tehsil Tiraali in District Harda of Madhya Pradesh. Your move to demonetize 1000 and 500 rupee notes is a commendable step. I wish that in Mann Ki Baat, you quote instances of people, who, despite facing hardships, have welcomed this step for the nation’s progress. This will further enhance people’s zeal. A cashless economy is necessary for nation building. And I am with the whole country on this. I am truly happy that you have done away with 1000 and 500 rupee notes.”
I have received a similar call from Mr. Yellappa Velankar Ji from Karnataka: -
“Modi Ji, Namaste. I am calling from a village in Koppal district of Karnataka. My name is Yellappa Velankar. I want to thank you wholeheartedly because you had said that good days will come, but nobody had ever thought that you would take such a big step. You have taught a lesson to black money mongers and the corrupt through the demonetization of 1000 and 500 rupee notes. For each and every citizen of India there could be no better days than these. For this I thank you from the core of my heart.”
We get to know certain things through media, through the people and through government sources which add to our enthusiasm for work. It gives us such a great happiness and a sense of pride to know that the common man in my country has such a wonderful capability. A restaurant on the National Highway-6 in Akola in Maharashtra has displayed a board saying that if you have only old currency notes in the pocket and want to have food, please, do not worry about money and do not leave hungry from this place. Please, do have your food and pay later whenever you happen to pass through this place. So people go and eat there and make payments on their next visit after 2, 4 or 6 days. This is the strength of my country which encompasses the spirit of service, of sacrifice and also of genuineness and honesty.
During elections, I used to have ‘चाय पर चर्चा’, that is discussions over tea and this got publicised around the whole world. People in many countries of the world even learnt to utter the phrase – ‘Chai Par Charcha’. But, I did not know ‘Chai Par Charcha’ could be linked to a marriage also. I learnt that on 17th November, a marriage was solemnised with ‘Chai Par Charcha’ in Surat. One daughter at Surat in Gujarat served only tea to all the guests who had come to her wedding. There was no big function, no feast or banquet because there was a shortage of cash due to demonetisation. Guests from the bridegroom’s side also gracefully accepted it as their ceremonial welcome. Bharat Maaroo and Dakshaa Parmar from Surat, through their marriage, have made a valuable contribution in the ongoing fight against corruption and black money and set up a very inspiring example. I convey my blessings to the newlyweds Bharat and Dakshaa and profusely compliment them also for having transformed their wedding occasion into an offering for the great task and thereby converting it into a new opportunity. Whenever confronted by such difficult times, people do succeed in exploring and finding good avenues and solutions.
I once saw in the news on TV, when I had returned late in the night, a report about a small village called Dhekiajulli (धेकियाजुली) in Assam, where tea workers reside. These tea workers get their wages on weekly basis. Now, what they did when they received a 2000 rupee note as wages? Four women from the neighborhood got together and jointly made purchases and made the payment with the 2000 Rupee note; they did not need small currency as they had jointly made their purchases and had decided that they would settle accounts later when they were to meet next week. People are themselves finding ways. And just look at this change. The government received a message that people of tea gardens in Assam are demanding setting up of ATMs in their areas. See, how the village life is also getting transformed. Some people are getting instant benefits from this campaign. The nation will reap these benefits in the days to come but some people have got benefits instantly. On asking how things were going on, I got to know about the impact in small towns. On the basis of reports received from about 45-50 cities, I gathered that demonetisation had encouraged people there to pay their arrears accumulated due to non-payment of dues earlier; many people were in the habit of not making tax payments such as water tax, electricity bills, etc., they just did not pay. Now all of us know very well that the poor people always like to clear their dues 2-3 days in advance. It is the well-off people, who do not pay their taxes and bills as they have higher connections and know that nobody is going to ask or do anything against them. Thus there are big arrears of payments, which remain pending. All municipalities receive hardly 50% of their tax revenues. But, this time after the decision taken on the 8th instant, people rushed to deposit their old currency notes. 47 urban institutions had received about 3 to 3.5 thousand crore rupees in taxes last year. You will be surprised and also happy to know that during this one week, these institutions received 13 thousand crore rupees. Imagine the difference - from 3 to 3.5 thousand crores to 13 thousand crores. And, that too with the self initiative of those making payments. Now that these municipalities have received 4 times the money, it is quite natural that poor localities and slums will get better drainage facilities, better water supply and better Aanganbari system. Many such examples are coming to light where direct benefits of this demonetisation can clearly be seen.
Brothers and sisters, our villages and our farmers are strong pillars of our economy. Every citizen is making requisite adjustments amidst the difficulties as a result of the new changes. But, I especially wish to compliment the farmers of our country. I was just gathering data of the sowing of this crop season. I am glad that be it wheat, be it pulses, be it oilseeds, the data received till 20th November indicates that sowing has increased substantially as compared to sowing during the last year. Our farmers have discovered new avenues amidst the present difficulties. The government has also taken many important decisions, wherein priority has been accorded to our farmers and villages. Despite these measures, some difficulties persist but I am confident that our farmer who bravely faces every difficulty, including natural calamities, is standing firm in the face of present odds also.
Small traders and businessmen of our country provide employment opportunities besides adding to the economic activities. In the last budget we had taken an important decision that just like the big malls, small shopkeepers in the villages will also be allowed to operate round the clock and no rule will stop them from doing so because I felt that when the big malls can function 24 hours, why the poor village-shopkeepers should not get the same facility? A number of initiatives were taken to grant them loans under Mudra Yojana. These small traders were provided loans worth lakhs and crores of rupees under Mudra Yojana because there are crores of such small traders and they impart momentum to the business activities worth billions of rupees. But naturally they too had to face difficulties due to this decision. However, I have seen that these small businessmen too have kept providing services to their customers in their own ways through the use of technology such as Mobile App, Mobile Bank and Credit Card and on the basis of mutual trust also. And, I want to tell our small trader brothers and sisters that this is a ripe opportunity for them too to make their entry into the digital world. You too download Apps of Banks on your mobile phones. You too keep a POS machine for transactions in Credit Cards. You too learn to do cashless business. You can see how the big malls are expanding their business with the help of latest technology. A small trader can also expand the business with the help of this user friendly technology. There is no possibility of things going wrong, but there certainly is an opportunity to grow. I invite you all. You can make a very big contribution in creating a cashless society. You can create a full-fledged banking facility on your mobile phone and there are many ways now to run our business without using paper currency. There are technological methods which are safe, secure and instantaneous. I want that you not only extend your cooperation in making this campaign successful but also lead the process of transformation and I have full confidence that you can be the leader for this change. I am sure you can handle the entire business in your village using this technology.
I want to tell my worker brothers and sisters too that you have faced heavy exploitation. Wages shown on paper are much higher than the wages actually paid to you. If sometimes full wages are paid, someone stands outside to forcibly take his cut and the worker is compelled to accept this as his fate. We want that under this new system you should have a bank account; your wages should be deposited directly into your bank so that payment of minimum wages is ensured. You get your due wages in full, without anybody extracting a cut. No one should exploit you. And, once the money is credited into your bank account, you can use your mobile phone as an e-wallet and you do not need any hi-fi smart phone for this, because even with the help of your ordinary mobile phone itself you can make purchases from the neighbourhood shops and make payments as well. That is why, I specially urge our worker brothers and sisters to participate in this scheme because after all I took such a momentous decision for the benefit of the poor people, the farmers, the workers, the deprived and the suffering people of the country and, hence, these benefits must reach them.
I specially want to talk to our young friends today. We keep telling with great fanfare the whole world that India is a country where 65% of the population is below the age of 35 years. I know, dear young men and women of my country, that you have liked my decision. I also know that you support my decision. I even know that you are making a big contribution in positively taking this mission forward. But dear friends, you are my true soldiers, my true partners. We have got a wonderful chance to serve our mother India and to take our country to new economic heights. Dear youngsters, can you please help me? You will be with me but that alone is not enough. The older generation does not have the exposure and experience of the new world which you possess. Possibly your elder brother and even your parents and uncles and aunts also may not know. You know what an ‘App’ is, what ‘online banking’ is and how ‘online ticket booking’ is done. For you these are routine things and you also make use of them. But, the great task that the country wants to accomplish today is the realisation of our dream of a ‘Cashless Society’. It is true that a hundred percent cashless society is not possible. But why should India not make a beginning in creating a ‘less-cash society’? Once we embark on our journey to create a ‘less-cash society’, the goal of ‘cashless society’ will not remain very far. And I require your physical help, your own time, your own resolve and I am sure that you will not disappoint me because we are the ones nurturing the desire to change for better the life of the poor people of India. You know how many opportunities there are today for a cashless society, for digital banking or for mobile banking. Every bank provides online banking facility. Every bank in India has its own ‘mobile App’. Every bank has its wallet. Wallet simply means an e-purse. Various types of cards are available. Under Jan Dhan Yojana, crores of poor families in India have Rupay Cards. Used scarcely earlier, after 8th November the poor people have started using Rupay Cards and this usage has seen almost 300% surge. Just as there is a prepaid card for mobile phones, prepaid cards are also available in banks to facilitate expenditure. UPI is a very useful platform for carrying on trade activities which enables you to make purchases, send money and even receive money. And, this procedure is as simple as sending messages through WhatsApp. Even an illiterate person today knows how to send and also forward WhatsApp messages. Not only this, with the simplification of technology, we do not require any big smart phones for this purpose.
Cash can be transferred even with a phone with ordinary features. A washerman, vegetable vendor, milk supplier, newspaper vendor, tea stall owner or a chanaa vendor, everyone can easily use this facility. I have provided further impetus to simplifying this system even more. All banks are engaged in this and are doing their best. We have now cancelled the online surcharge and you might have seen in the newspapers during last 2-4 days that all extra charges for such cards have been abolished in order to strengthen the movement towards achieving a ‘cashless society’.
My dear young friends, despite all these things, there is an entire generation which is ignorant in these matters. And I know it very well that all of you are actively contributing in this great task. The kind of creative messages that you send on WhatsApp - slogans, poems, anecdotes, cartoons, new imagination, jokes – I am seeing all these signifying the creative power of our young generation amidst the present challenges. This is the speciality of our ‘Bharat Bhoomi’, our motherland where GITA was created on a battlefield. Today when we are passing through the times of such gigantic changes, your original creativity is manifesting itself within you. But, my dear young friends, I once again tell you that I need your help in this task. Yes, yes, yes – I repeat that I NEED YOUR HELP and I am very sure that millions of young people of our country will accomplish this tremendous task.
You just do one thing, take a resolve today itself that you will yourself become a part of the ‘cashless society’. Every technology needed for online spending will definitely be available on your mobile phone. But not only this, you must devote half an hour, one hour or two hours daily to educate at least 10 families about what this technology is, how this technology is to be used, how to download the Apps of your banks, how to spend money from one’s account, how to make payment to shopkeepers. Also teach the shopkeepers to conduct their business with this technology. You have to voluntarily lend your leadership to this great campaign, this Maha Abhiyan, to create a ‘cashless society’, to eradicate corruption from our country, to abolish the scourge of black money and to help people in overcoming their difficulties and problems. Once you teach the poor people about the usage of Rupay Card, they will shower their blessings upon you. When you teach the common citizen these new techniques, he will probably become free from all his worries. And if all the young people of India join in this great endeavour, I don’t think it will take much time. We can emerge and take our place in the world as a new modern India within a period of one month. And you can do this through your mobile phone by going to 10 houses daily and bringing 10 families daily under the ambit of this campaign. I invite you – come, do not just support this transformation but become one of its leading soldiers and ensure that we achieve the desired transformation. We shall carry forward this struggle to free our country from the evils of corruption and black money. There are many countries in the world where the youth have changed the nation’s life and it has to be accepted that it is the youth which brings about the great changes, which creates revolutions. Kenya made a resolve and set up a mobile based system M-PESA, adopted appropriate technology which was named M-PESA and today in Kenya, in this region of Africa, total business is ready to shift to this system. That country has brought about a big revolution.
My dear young friends, I once again earnestly appeal to you to take forward this campaign. I invite you to work for this mission individually and collectively in every school, in every college, in every university, in NCC and in NSS. We must take this forward. We have got an opportunity to render a great service to our nation; this chance must not be missed.
Dear brothers and sisters, today is the birth anniversary of a great poet of our country – Shriman Harivansh Rai Bachchan Ji and on this occasion today, Shriman Amitabh Bachchan Ji has given a slogan for Swachhta Mission. You must have noticed, that Amitabh Ji, the most popular actor of this century, has been whole-heartedly promoting the campaign for cleanliness. It appears as if the subject of cleanliness has become so dear to him that even on his father’s birth anniversary he remembered the Cleanliness Mission. He has quoted one line from a poem written by Harivansh Rai Bachchan Ji wherein he said: “Mitti Ka Tann, Masti Ka Mann, Kshan Bhar Jeewan, Mera Parichay. (feV~Vh dk ru] eLrh dk eu] {k.kHkj thou] esjk ifjp;)” Harivansh Rai Ji used to give his introduction through this line. His son Shriman Amitabh Ji, who has the cleanliness mission running in his veins, has written to me –“Swachchh Tann, Swachchh Mann, Swachchh Bharat, Mera Parichay. LoPN ru] LoPN eu] LoPN Hkkjr] esjk ifjp; ” based on Harivansh Rai Ji’s lines. I respectfully bow to Harivansh Rai Ji. I also thank Shriman Amitabh Ji to connect in such a warm manner with ‘Mann Ki Baat’ and for taking forward the Cleanliness Campaign.
My dear countrymen, now your views and your sentiments on ‘Mann Ki Baat’ though your letters, on MyGov, on NaarendraModiApp keep me constantly connected with you. Presently Mann Ki Baat is broadcast at 11 AM but we are going to start its broadcast in regional languages immediately after my Hindi broadcast. I am grateful to Akashvani for taking up this initiative which will definitely provide an opportunity to connect our countrymen even in those areas, where Hindi language is not prevalent. Many thanks to all of you.
My dear countrymen, my heartiest and best Deepawali wishes to all of you. Deepawali is celebrated with great fervor and enthusiasm throughout our country. In India almost on all 365 days of the year, one festival or the other is celebrated in some part of the country. Somebody watching from a distance would genuinely feel that festivity is a synonym for the Indian way of life, and this is natural too. Right from the vedic period to the present day, there has been a tradition of festivities in India which, of course, has matched the occasions at different periods of time. We have also witnessed the courage to do away with outdated traditions. And, the transformations in the manner of celebrating these festivals according to changing times and changing social mores have been accepted and adopted very naturally.
However, we can very well discern one characteristic that this entire journey of Indian festivals, its widespread effect, its depth, its reach to each individual are all interlinked with one spirit which exhorts evolution from the ‘self’ to the ‘whole’, the ‘collective existence’. The idea is that there should be a development of individuals and their personalities, the limited scope of thinking must expand and cover not only the whole society but, in fact, the whole universe. And this is achieved through these festivals. Indian festivals at times appear like community feasts but in that also the consciousness has been to there as to what should be or should not be eaten during that particular season. What crop has been harvested by the farmers and how that yield is to be made a part of the festivities, what food habits will be appropriate in a particular season from the health point of view.
Our ancestors had very scientifically encompassed all these aspects in our festivals. Today, the whole world is talking about the environment. Destruction of nature is a matter of great concern. India’s tradition of celebrating festivals has been one to strengthen our love for nature and to develop each individual, right from childhood, as a cultured person. Festivals have evoked a sense of responsibility towards everything, be it trees, plants, rivers, animals, mountains, birds, etc. Nowadays we observe Sunday as a holiday but in our older generations, labourers, fishermen and others from such sections of society used to observe holidays on New Moon, that is Amavasya and Full Moon, that is Poornima. And science has proved that on these days changes take place impacting the sea-water; other factors affect nature and these also influence the human mind. Thus we had developed the tradition to observe our holidays also intertwined with the phenomena of the Universe keeping the scientific aspects in focus.
Now when we celebrate Diwali, as I said, each of our festivals carries a message and teaches us something. The festival of lights Deepawali conveys the message of ‘TAMSO MA JYOTIRGAMAYA’, to move from darkness to light. And, this darkness here does not merely signify the absence of light; it is also the darkness of superstition and blind-faith, darkness of ignorance, darkness of poverty and also darkness of social evils. By lighting lamps on Diwali, we try to overcome the darkness of these social shortcomings and individual blemishes – attaining freedom from this darkness is the real essence of the festival of lights Deepawali, which we celebrate by lighting an earthen lamp, a ‘diya’.
One thing that all of us know very well is that wherever in India we go, whether to the home of the richest of the rich or to the humble dwelling of the poorest of the poor, during the Diwali festival we can see a cleanliness campaign going on in every household. Every nook and corner of the house is cleaned. The less privileged also put in all their efforts to clean their modest earthen utensils because it is Diwali time. Thus, Diwali also encompasses a campaign of cleanliness. But the need of the hour is that not only individual houses but the entire premises, all the neighbourhood, the whole village be cleaned. We have to expand and spread this habit and tradition.
Now, the festival of Deepawali is not confined to the borders of India. In almost all countries of the world, Deepawali is celebrated in one way or the other. Many Governments in the world, their Parliaments and also their ruling classes are joining Deepawali festivities. From countries of the East to those of the West, from developed nations to developing nations and from countries of Africa to Ireland – everywhere we can see the glow and revelry of Deepawali. You may be aware that in America, the US Postal Service has released a special postage stamp on Deepawali this time. The Prime Minister of Canada has shared on Twitter a picture of him lighting a lamp on the occasion of Diwali. British premier Theresa May organised a reception in London involving all communities on Deepawali in which she herself participated. And, there would hardly be a city in UK where Diwali is not celebrated with a great pomp and show. The Prime Minister of Singapore has posted a picture on Instagram and has shared it proudly with the whole world. And, what is that picture about! It shows 16 women MPs of Singapore Parliament standing outside the Parliament all clad in Indian Sarees and this photo has gone viral. All this has been done on the occasion of Deepawali. In Singapore, Diwali celebrations are in full swing in almost all neighbourhoods. The Australian Prime Minister has conveyed his greetings to the Indian community and has called upon all sections of societies to join in the Diwali festivities in various Australian cities. The Prime Minister of New Zealand had recently come to India. He told me that he would have to go back soon as he had to participate in Diwali celebrations there. What I mean to say is that the festival of lights, Deepawali is becoming a festival of inspiration for the world community also to move from darkness to light.
On Deepawali people adorn good clothes, enjoy delicious food items and along with these there is also the bursting of fire-crackers in a big way. The children and the young people very much enjoy this bursting of crackers. But, at times children indulge in reckless bravado and take unnecessary risks. They unwittingly invite a mishap in trying to create a big blast by joining and bursting many crackers together. They are not even mindful of their surroundings, which might have incendiary items leading to fire accidents. News of such mishaps, fire breakouts and even tragic casualties become a cause of big concern on Deepawali. To add to these woes, there is a situation of even the doctors in big numbers being unavailable as they too are away celebrating Deepawali with their families. I specially urge the parents and guardians to be with their children with a watchful eye when they burst firecrackers, so that there is no carelessness or undue audacity and accidents and mishaps are avoided.
In India, the celebration of Diwali lasts for a number of days. It is not restricted to just one day. With a string of festive events such as Govardhan Puja, Bhai Dooj, Laabh Panchmi till Kartik Purnima – this festival of lights goes on for quite a long period of time. Alongside the festivities of Deepawali, we also prepare to celebrate Chhathh Pooja. This Chhathh Pooja is a very important festival in the Eastern parts of our country. It is a big occasion there which lasts for four days. But this also has a unique significance in that it gives a very special message to society. Chhathh Upasana is actually an occasion to pray to the Sun God who gives us so much directly and indirectly that it cannot even be measured by us. And this Chhathh Pooja is for paying obeisance to the almighty Sun. But the adage is that people only pray to the rising sun. However, during the Chhathh Pooja, people worship the setting Sun as well. There is a very profound social message behind this tradition.
When I speak of the Deepawali festival or about the Chhathh Pooja – this is actually an occasion to convey my best wishes to you. But, there is one more thing I have to do. I have to specially thank my countrymen and express my gratitude to them. In the backdrop of the disturbing incidents taking place during the past few months, the soldiers of our defence forces have been sacrificing their all for our peace and happiness. The sacrifice, devotion and zeal of the Jawans of our security forces occupies my mind and heart, my emotional universe all the time. And from that emanated my feeling and resolve that this Diwali must be dedicated to our security forces. I invited my countrymen to join the ‘Sandesh to Soldiers’ campaign. And today, in all humility, I wish to proclaim that there would not be a single soul in India who would not have unbounded love for our Jawans, a sense of deep pride in the members of our security forces. The way these sentiments have been expressed is surely giving strength to each of our countrymen. Your messages to the Jawans of our security forces have proved to be a great morale booster which cannot be easily imagined. Schools, colleges, students, villages, the underprivileged, traders, shopkeepers, political leaders, sportspersons, people from the cine world have all lit a lamp for the country’s Jawans, have joined in this campaign of sending a message of greetings and salutation to our Jawans. The media also made this festival of lights into an opportunity and an occasion to express gratitude towards our armed forces. And why should it not be so? Our Jawans from BSF, CRPF, Indo Tibetan Border Police, Assam Rifles, Navy, Army, Air Force, Coast Guard and many more as I am not able to include all by names are valiantly facing great hardships in the line of duty. While we are celebrating Diwali in the comforts of our homes, some of these Jawans are deployed in the desert areas, others are guarding the towering Himalayan peaks, some are guarding our industrial establishments and some are maintaining security vigil at the airports. What great responsibilities they have on their shoulders! And so if we remember them also while we are in our festive mood, our remembrance gets a new vigour which gets imparted to them also and they feel a new strength. Just one message can enhance their capability and our country has shown it. I earnestly express my gratitude to all our countrymen and women for this gesture. Those who are artistically talented, have expressed themselves through their art. Some persons prepared drawings, made Rangolis, drew cartoons. Those blessed with the blessings of Goddess Saraswati composed poems and couplets. Some came up with inspiring and motivating slogans. It appears that my NarendraModiApp and MyGov have been overwhelmingly filled with emotional messages, in the shape of words, in the form of ‘Pinchhi’, colours, compositions, etc., encompassing innumerable emotions from all; I can imagine how proud our soldiers feel at this moment. Many messages and other expression forms have been received on ‘Sandesh to Soldiers’ hashtag. As a symbol of these, I would like to read a poem which has been sent by Shriman Ashwani Kumar.
Ashwani ji has written: –
I celebrate the festival, feel happy and smile
I celebrate the festival, fee happy and smile
All this is because you are there,
I want to tell you today that you are the guardian of my freedom,
My gift of joy is there just because you are there
I sleep peacefully;
I sleep peacefully, because you are guarding the borders there
The mountains, the skies and the country bow to you
The mountains, the skies and the country bow to you
I too bow in gratitude to you O brave soldier!
I too bow in gratitude to you O brave soldier!
My dear countrymen, sister Shivani, whose parental side of the family as well as her family on the side of her in- laws is full of army soldiers, has sent me a telephone message. Let’s hear what this representative of a military family says:
“Hello Mr. Prime Minister, I am Shivani Mohan calling. The “Sandesh to Soldiers” campaign has been launched on this Deepawali and is proving to be a morale booster for our brothers. I’m from an Army family. My husband is an Army officer. My Father and Father-in-law both served as Army Officers also. So we are full of soldiers on both sides of the family. Our Soldiers and Officers who are guarding our border have been receiving these affectionate messages and all in the Army circle are getting tremendous inspiration and encouragement. I would also like to say that along with Army Officers and soldiers their families and their wives also make sacrifices. Hence the entire army community is receiving a wonderful message and I would also like to wish you a Happy Diwali. Thank you. ”
My fellow citizens, it is true that military personnel guard not only our borders, but they stand as sentinels and fighters on every front of life. Be it a calamitous natural disaster or a law and order crisis or having to deal with enemies or to display courage in motivating misguided youth to return to the mainstream of life, Our Jawans are motivated by a sense of patriotism while rendering service to the nation.
One incident has been brought to my attention and I also want to tell you that how at the core of success small things gather and become a force to reckon with. You must have heard that Himachal Pradesh as a State is now Open Defecation Free, has attained the status of OFD. The first state to achieve this was Sikkim, then Himachal Pradesh accomplished it and Kerala is going to be OFD on November 1st.
But how is this success achieved? Well, I’ll tell you the reason, one of the security personnel of ITBP called Vikas Thakur is from a small village in Sirmour district of Himachal. This village is called ‘Badhana’. Now this ITBP Jawan of ours was in his village on holidays from his duty. In the village at that time there was supposed to be a meeting of the Gram Sabha, so he went to the meeting where a discussion about construction of toilets was in progress. And he found that some of the families were unable to construct toilets due to lack of funds. So, Vikas Thakur of our ITBP, brimming with patriotism felt that no! No! This stigma must be eradicated! See his patriotism for the country; it is not that he serves the nation only by firing bullets on the enemies! Out came his cheque book, and a cheque of Fifty-Seven thousand rupees was handed to the head of the village Panchayat with a request that the 57 households having no toilets be give one thousand rupees each from his side, so that 57 toilets can get constructed and Badhana becomes an Open Defecation Free village! Vikas Thakur demonstrated his heroics by contributing one thousand rupees each from his pocket to the 57 families and thus strengthening the Cleanliness Campaign. And that is how Himachal Pradesh has been empowered to become an Open Defecation Free state.
And similarly in Kerala, I really want to thank young people. It came to my attention, that in the remote forests of Kerala where there is no path to tread upon and only after walking an entire day, some villages can be reached with difficulty; a tribal village panchayat named Idmalakudi is there. It is rarely visited by people. It came to the attention of Engineering students from the nearby urban areas that this village was in dire need of the toilets. NCC cadets, NSS volunteers, Engineering students – all together decided that the toilets will be constructed by them. The building material needed to construct the toilets whether it was bricks or cement, the entire construction material was carried by the young men on their shoulders, spending an entire day walking in those forests. And they themselves worked hard to construct toilets in that village, thus achieving the goal of making a remote village in faraway forests Open Defecation Free! So that is the reason why Kerala is on the verge of being declared free from open defecation. The Municipal Councils and Corporations in Gujarat, numbering over 150 have been declared free from open defecation. 10 districts have also been declared free of open defecation. There is also good news coming from Haryana, Haryana is going to celebrate its Golden jubilee on 1st November and in next few months, Haryana as an entire state will be freed from the stigma of open defecation. As of now, seven districts in Haryana have got rid of open defecation.
Work is progressing at a very rapid pace in all of these states. I have mentioned the work being carried out in some of the places. I convey my heartfelt thanks to all the citizens in these states who have joined in the task of eliminating from our country the darkness resulting from filth.
My fellow citizens, the government plans for the welfare of the people through many of its schemes, and usually when the second scheme follows the first one then the previous scheme is supposed to be discontinued. But generally due attention is not paid to this. The old schemes continue along with the newly implemented schemes and there is also a wait for the next scheme on the anvil. This keeps on happening. Now in our country houses having a gas stove, or those having electricity in the houses do not have a requirement for Kerosene. But who bothers about such things in the government? What happens is that Kerosene is also being provided, so is cooking gas and so is electricity and then middlemen get a chance to usurp their cut from this. I wish to greet the state of Haryana, which has pioneered a method of making Haryana Kerosene free by identifying homes having cooking gas connections or electricity through ‘Aadhar’ numbers. And so far I’ve heard that Haryana has managed to make seven or eight districts absolutely Kerosene free. And with the pace at which this job has been undertaken, I believe that the entire state will soon be completely Kerosene free. Just imagine the change that would be ushered in, theft will stop, the environment would benefit, and we will save our precious foreign exchange and the common folk will get facilities. The only people feeling uncomfortable would be the dishonest persons and the middle-men.
My dear countrymen, Mahatma Gandhi is our guide forever. Even today, his words guide us in setting up the standards and determining the direction that our nation must follow. Gandhiji used to say that when you chalk out a plan, you must first recall the face of the poor and weak and then decide whether the scheme you are going to be implementing will be of any benefit to the poor or not, it should not bring any loss to him! Your decisions should be based on such a benchmark. It is the need of the times that we’ve to address the aspirations that have been arisen in the poor of our nation. We have to help them in getting freed from their troubles in a stepwise manner. Whatever the old dogmatic thinking might have been, but the society now must be freed from discrimination between our sons and daughters. Now our schools are having toilets for girls as well as for boys. For our daughters this is the opportunity to experience an India free from discrimination.
The government undertakes massive immunization programs for our children and yet millions of children are still left out from being immunized and fall prey to diseases. ‘Mission Indradhanush’ is one such operation that involves a vaccination program covering those kids who got left out during previous immunization campaigns and empowers them with immunity against serious diseases. In the twenty-first century, having darkness still prevailing in our villages is something that is not acceptable now. And the rural electrification drive to free the villages of darkness, this major campaign of electrification is proceeding successfully; in fact it is proceeding as per the time-schedule! What will happen to the health of a poor mother how has to inhale smoke equal to that from 400 cigarettes while cooking food on a Chulha which burns wood as fuel. And all this even after so many years of attaining freedom! We are trying to provide a smoke free life to 5 crore such families and we are successfully advancing in that direction.
The small trader, the small businessman, the vegetable vendor, the milk vendor, the one running a hair cutting salon has always been entrapped in the grip of the money lender, repaying interest all his life. The stand up scheme and Jan Dhan account scheme are aimed at freeing these people from the clutches of notorious moneylenders. Crediting money directly into bank accounts via Aadhar aims at directly sending money to the beneficiaries. For the common man this is an opportunity to come out of the grip of middlemen. A campaign has to be started where the target will not only be limited to bring in reforms and transformation but also to obtain freedom from the problem. And this is happening!
My dear countrymen, tomorrow, the 31st October is the birth anniversary of Sardar Vallabhbhai Patel, the great son of India who vowed to unite India and made this the sole object of his life. On the one hand, 31st October is the birth anniversary of Sardar Saheb, the living legend of national unity and on the other; this is also the death anniversary of Smt. Gandhi. We should and do pay homage to the memories of our great personalities. But a phone call from a gentleman from Punjab and his pain touched me: –
“Pradhan Mantriji namaskar, Sir, I am Jasdeep speaking from Punjab. Sir, as you know, 31st October is Sardar Patel ji’s birthday. Sardar Patel is the great personality who devoted his whole life to unite the country and, I think, he succeeded fully in this mission of his, he brought everybody together. But we may call it the country’s misfortune that on this day itself Indira Gandhi ji was assassinated. And, as we all know, what terrible events took place after her assassination. Sir, I want to know how we can check such unfortunate events and incidents from taking place”.
My dear countrymen, this is not the pain of an individual person. One Sardar, as history goes, Sardar Vallabhbhai Patel was the second great man after Chanakya who carried on the stupendous job of uniting our country. Bringing independent India under one banner and accomplishing such a herculean task – what a great man he was! We bow a hundred times to that great soul. But the pain remains that Sardar Patel, who lived for India’s unity, strove tirelessly for it, had to even endure some unpleasantness on account of it, but never ever abandoned the path of unity; but on the birth anniversary of this great SARDAR, thousands of Sardars, the family members of thousands of Sardars were killed in the aftermath of the assassination of Smt. Gandhi. These atrocities against Sardars on the birth anniversary of that great personality who lived for unity, that SARDAR, is a page of history, which causes pain to all of us.
But amidst all these turmoils, we have to march forward chanting the Mantra of Unity. Unity in diversity is the strength of our country. Different languages, different castes, different attires, different food habits and despite all these, unity in diversity remains our binding strength. That is India’s great characteristic quality. Each generation has this responsibility, the governments have this responsibility to explore possibilities of integration in each corner of the country and highlight the elements of our integration. We should keep away from the idea of separatism or the attitude of separatism and also guard the country from any such ideology. Sardar Saheb gave us one India, now this is our collective responsibility to develop a Great India, a Shreshtha Bharat. The Mantra of national unity is the very foundation of a strong and great India.
Sardar Saheb’s journey started with a struggle for farmers. He was the son of a farmer. Sardar Saheb had a big role in taking the Freedom movement to the farmers. Making the freedom movement a source of strength in the villages was Sardar Saheb’s big achievement, a result of his organizational capacity and capability. But, Sardar Saheb was not just a man of struggle but also a man who created great things. He believed in the cooperative movement. Today, we often hear the name AMUL. People of India and even those in other countries are familiar with every product of AMUL. But, only a few people would know that it was only through his farsightedness that Sardar Saheb envisioned the creation of a Cooperative Milk Producers Union in Khera district, which was at that time called Kaira district. He had given this idea in 1942 which now is before us in the shape of AMUL. It is a living example as to how Sardar Saheb had foreseen the way to prosperity of the farmers. I pay my respectful homage to Sardar Saheb. And on 31st October, on National Unity Day, we must remember Sardar Saheb wherever we may be and take a resolve to preserve national unity.
My dear countrymen, during Diwali festivities, Kartik Purnima is also a festival of lights called PRAKASH UTSAV. Guru Nanak Dev, his teachings and blessings are very relevant even now and are a source of inspiration for humanity as a whole. Service, truth and everybody’s well-being was the message of Guru Nanak Dev. Peace, unity and harmony were his principal teachings. Every teaching of Guru Nanak Dev preached that a campaign should be carried on to abolish superstitions, social disparities and social evils from the society. It was then an era when evils such as untouchability, casteism and the chasm between the rich and the poor were at their peak. Guru Nanak Dev picked Bhai Laalo, as his co-worker at that crucial juncture. Let us also follow the light of knowledge bestowed upon us by Guru Nanak Dev which inspires us to end social disparities, exhorts us to do our bit to fight against the evil of disparity.
In our march to achieve ‘Sab Ka Saath, Sab Ka Vikas’, Co-operation from ALL, Development of ALL, we cannot have a better guiding force than Guru Nanak Dev. I pay my deeply felt respectful homage to Guru Nanak Dev on the occasion of the forthcoming Prakashotsav.
My dear countrymen, once again let us dedicate this Diwali to our Jawans. My best wishes and greetings on Diwali to all of you. I wish that all your dreams and resolves get fulfilled in every possible way! May your lives be blessed with success and happiness. Many, many thanks.
My dear countrymen, Namaskar! We recently lost 18 brave sons of our country in a terrorist attack in Uri Sector in Jammu and Kashmir. I salute these valiant soldiers and pay my tributes to them. This cowardly act has shocked the entire Nation. There are strong emotions of widespread grief as well as anger across the country. And, this is not only a loss for the families who have lost a son, a brother or a husband. In fact, it is a national loss. And, therefore, I will just reiterate to you, my countrymen, what I had said that very day, that the guilty will certainly be punished.
My dear countrymen, we have full faith in our armed forces. They will foil with their valour every such conspiracy, and they are the ones to reach the pinnacle of bravery so that we, their 1.25 billion fellow countrymen, can live peacefully and be happy. We are proud of our army. We politicians have many opportunities to speak our mind and we do speak. But, the forces do not speak, they take action.
I also wish today to specially talk to those living in Kashmir. Kashmiris are now beginning to recognize well the true face of the anti-national forces. And as they understand the truth better, they are now separating themselves from such elements and have started moving on the path of peace. Every parent wants the schools and colleges to be functioning properly at the earliest. Farmers also feel that their ripened crops and fruits should reach markets across the country. Economic activities too should be back on track. And during the last few days there has been a movement towards restoration of trading activities. We all know that peace, unity and harmony are the only way to solve our problems and also the way to our progress and development. We have to scale greater heights of development for the sake of our future generations. I am very sure that by sitting together we shall definitely find solutions to our problems, find ways to move ahead and also pave a better path for future generations in Kashmir. Providing security to people in Kashmir is the responsibility of the administration. The government has to take some steps to maintain law and order. I shall also tell the security forces that all our capabilities, power, laws, rules and regulations are basically meant to maintain law and order in order to provide a life of peace and happiness for the common people of Kashmir. We shall strictly abide by this. At times, people thinking differently from us also provide new ideas. These days I get to learn quite a lot through social media. I get an opportunity to know and understand views of different people from all corners of the country and this actually adds to the strength of our democracy. Recently, Harshvardhan, a young student of Eleventh Class has put before me a different type of thought. He has written – “I was very much distressed after the Uri attack and strongly felt like doing something. But, I did not know how to go about it as what could a young student like me possibly do. So, I was trying to find some way to be of some service to the nation. And I have resolved that I would devote three more hours daily towards my studies. I shall become a capable citizen so that I can serve the country well.
Brother Harshvardhan, I am happy to know that despite this atmosphere charged with anger, you are able to think in a healthy manner at such a young age. But, dear Harshvardhan, I shall also like to add that the anger in the hearts of our countrymen is of a very high value. It symbolises our national consciousness. This anger has the resolve to do something. Yes! You have presented that with a constructive approach. But, you must be aware that during the 1965-war, Lal bahadur Shastri Ji was leading us and then also similar feelings of rage, anger and patriotic fervour were sweeping the nation. Everyone wanted that something must happen, must be done. Then, Lal Bahadur Shashtri Ji had very aptly tried to touch the emotional universe of the country. He gave the mantra-“Jai Jawan, Jai Kisan” which inspired the common people of the country to work for the nation. Lal Bahadur Shashtri Ji showed that even amidst the deafening sounds of gunfire and bombardment, there existed an alternative way for every citizen for expressing patriotism. During the freedom movement, Mahatma Gandhi also used to mount highly successful experiments to divert the strong energy of that movement towards constructive social work, whenever a lull was needed amidst the extreme intensity in that movement. Now, if all of us, that is, our armed forces, people in the government, fulfill our respective responsibilities sincerely, and all of us countrymen, each citizen make some constructive contribution imbued with the feeling of patriotism, our country will most definitely scale greater heights.
My dear countrymen, Shri T.S. Kartik has written on NarendraModiApp that our athletes who participated in the Paralympics have created a new history and their performance is a triumph of the human spirit. Shri Varun Vishwanathan has also written on NarendraModiApp that our athletes did a commendable job and that I should talk about this in ‘Mann Ki Baat’. Not only the two of you but each one of our countrymen has felt an emotional attachment with our athletes who participated at the Paralympics. Perhaps going beyond sporting achievements, these Paralympics and the performance by our athletes have transformed our attitude towards humanity, towards specially-abled, DIVYANG people. And, I shall never be able to forget what our victorious sister Deepa Malik had to say. When the medal was awarded to her, she said – “Through this medal I have actually defeated the disability itself.” There is great strength in this remark. This time 19 athletes, including three women, took part in Paralympics from our country. Compared to normal sporting activities, when the DIVYANG play, in addition to physical ability and sporting skills, what are needed even more are will power and resolve.
You will be pleasantly surprised to learn that our sportspersons put up their best ever performance this time and won 4 medals including two gold, one silver and one bronze. Brother Devendra Jhajharia won the gold medal in Javelin throw and repeated his gold winning performance after 12 years. One gets older over a period of 12 years and after having won the gold medal once, the passion for the same is also somewhat reduced. Yet, Devendra displayed that physical condition and increasing age could not dent his strong determination and he successfully claimed his second gold medal after a gap of 12 years. And, he was not born a DIVYANG. He lost one of his hands due to suffering electric current shock. Just think about the perseverance and the huge effort put in by him in repeating the feat of winning a second gold medal at 35 years of age 12 years after winning the first one at 23. Mariyappan Thangavelu won a gold medal in High Jump. Thangavelu had lost his right leg when he was just 5. Even poverty could not come in the way of his resolve. He is not from a big city, he does not come from a middle class or rich family. Yet despite facing all sorts of difficulties and physical challenges, at the age of 21, through his unwavering determination he won the medal for the country. As far as Athlete Deepa Malik is concerned, she has won laurels many a times by emerging victorious repeatedly.
Varun C. Bhati won a bronze medal in High Jump. Medals in Paralympics have a significance of their own, but going beyond that these medals have made a very big contribution in transforming the attitude towards our DIVYANG brothers and sisters in our country, our society and our neighborhoods. These have not only inspired our empathy but also changed the way of looking at the DIVYANG people. Only very few people might be knowing as to what stupendous feats were performed by these DIVYANG people in the Paralympics this time. Olympic Games were held at the same venue only a few days ago. Can anyone ever imagine the DIVYANG athletes breaking a record set during the general Olympic Games? It happened this time. In the 1500 meter race, Abdellatif Baka of Algeria set a new record by completing the 1500 meters race taking 1.7 seconds less than the time taken by the gold medalist in the same event at the general Olympics. Not only this, what really surprised me was the fact that the athlete, who finished fourth in this event amongst DIVYANG persons and thus missed winning any medal, actually took less time than the gold medalist of general category in completing the race. I once again congratulate all our Paralympic athletes and India is progressing in the direction of preparing an effective plan for developing our athletes and also the facilities for the Paralympics.
My dear countrymen, last week I had many wonderful experiences in Navsari, Gujarat. It was a very emotional moment for me. Government of India had organized a Mega Camp for DIVYANG persons and a number of world records were established that day. A visually challenged little girl child Gauri Shardul, hailing from far flung forest area in the Dang District, can recite the complete Ramayana epic as she has learnt it by heart. She rendered certain portions before me and when I presented her performance before other persons there, everyone was amazed. I got an opportunity to publicly release a book that day wherein success stories from the lives of some DIVYANG persons had been compiled. These were very inspiring incidents. Government of India created a world record in Navsari which I believe to be very important. The task of fitting hearing aids to 600 hearing impaired DIVYANG people in just eight hours was completed successfully. This deed found a mention in Guinness Book of World Records. Three world records in a single day by DIVYANG people is a matter of great pride for our countrymen.
My dear countrymen, we had launched ‘Swachha Bharat Mission’ two years ago on 2nd October, the birth anniversary of our revered Bapu. That day too I had said that cleanliness should become our nature, a duty for every citizen and there should be an atmosphere harbouring a sense of revulsion against filth. Now it is going to be nearly two years on 2nd October and I can confidently say that one hundred and twenty five crore people of the country have now become more aware about cleanliness. I had said ‘one step towards cleanliness’ and today we can say that each one of us has definitely tried to take one step further. This means that the country has taken 125 crore steps in the direction of achieving cleanliness. This affirms that the direction we have taken is correct and also fruits of the action are very sweet. It has also been seen as to how much can be achieved through making small efforts. Everyone, be it a common citizen, an administrator, in Government offices or roads, bus stops or railways, schools or colleges, religious places, hospitals, from children to old persons, rural poor, farming women- everyone is contributing something in achieving cleanliness. Friends in the media have also played a constructive role. I also know that we still have to go much farther. Yet, the beginning has been good so far. Whole-hearted efforts have been made and a conviction has now set in that we shall indeed succeed. This conviction is important. If we talk of rural India, so far 2 crore 48 lakh or say about two and a half crore toilets have been constructed and we intend to build another one and a half crore toilets in the coming one year. From the point of view of sanitation and keeping in mind the dignity of our citizens, especially the dignity of our mothers and sisters, it is necessary to put an end to the habit of defecating in the open. And, with this in view ‘Open Defecation Free’ or ODF Campaign has been launched. A healthy competition towards achieving liberation from the habit of defecating in open has started at the levels of states, districts and the villages. Andhra Pradesh, Gujarat and Kerala will achieve very soon cent percent ODF targets. I visited Gujarat recently and the officers there informed me that Porbandar, the birth place of Mahatma Gandhi, will achieve the target of total ODF on 2nd October, 2016. My congratulations to those who have made it possible, and best wishes to those who are trying to reach the target. I appeal to all of my countrymen that to maintain the dignity of our mothers and sisters and for the sake of health of our children, our country needs to get rid of this scourge. Let us forge ahead with a strong resolution. I specially want to suggest a scheme to my young friends who are currently technology savvy. Every citizen has a right to know about the status of the cleanliness mission in his city and the Government of India has provided a dedicated telephone number – 1969 for this purpose. We know that Mahatma Gandhi was born in 1869. In 1969, we celebrated his birth centenary and in 2019 we are going to celebrate the 150th birth anniversary of Mahatma Gandhi. By dialing this number 1-9-6-9 you will be able to know the progress of construction of toilets in your city and will also be able to submit an application for construction of a toilet. You must avail this facility. Not only this, a cleanliness, that is Swachchhata App has been launched for people to lodge complaints concerning cleanliness and also to know about the progress in resolving these complaints. Please make full use of this facility; especially the younger generation must utilize it optimally. Government of India has also appealed to the corporate world to come forward in this endeavour. They can sponsor young professionals willing to work for Swachchhata Mission. They can also be sent to various districts as Swachchha Bharat Fellows.
It will not be sufficient to keep this Cleanliness Campaign confined to beliefs and habits. Imbibing cleanliness as a nature is not enough. In this age, just as cleanliness is related to health, connecting cleanliness to a revenue model is also equally necessary. Waste to wealth should also be one of its components. It is, therefore, imperative that we need to move towards ‘Waste to Compost’ along with the Cleanliness Mission. Solid waste should be processed and be converted into Compost and the government has initiated a policy intervention in this regard. Fertilizer companies have been asked to buy the Compost made out of waste. They should supply this to the farmers who are willing to adopt organic farming. This should also be supplied to those farmers who care about the health of their soil and are willing to improve its quality and also to those farmers whose soil quality has deteriorated because of over use of chemical fertilizers. And for this, Shrimaan Amitabh Bachchan Ji is making a significant contribution as a brand ambassador. I invite youngsters to set up new ‘start ups’ also in this ‘Waste to Wealth’ movement to develop the means and processes, to develop the suitable technology and accomplish mass production at an affordable cost. This is a task worth doing. There is also a big scope of employment generation and an opportunity for tremendous economic activity and wealth creation from waste is achievable. This year a special programme ‘INDOSAN’ – India Sanitation Conference is being organized from 25th September to 2nd October. Ministers, Chief Ministers as also Mayors and Commissioners of metropolitan cities will participate in brainstorming sessions on the sole issue of cleanliness. What can be achieved with technology? What can be the financial model? How to mobilize public participation? How can employment opportunities be increased in this sphere? All these topics will be discussed. And I see clearly that the news about cleanliness keeps pouring in. I recently read in a newspaper that students of Gujarat Technological University launched a Jagran Abhiyan (Awereness Campaign) to build toilets in 107 villages. They themselves put in physical labour and contributed significantly in constructing around 9000 toilets. It might have come to your notice some time ago that under the leadership of Wing Commander Param Veer Singh, a team covered a distance of 2800 kilometres by swimming in Ganga from Dev Prayag to Ganga Sagar to spread the message of cleanliness. Government of India has also chalked out an annual calendar for its departments. Each department is to focus exclusively on cleanliness for a period of 15 days. In the coming October month, from 1st October to 15th October, Drinking Water and Sanitation Department, Panchayati Raj Department and Rural Development Department – these three are going to work under a designated roadmap in their respective areas. Then during last two weeks of October from 16th October to 31st October, three more departments, namely – Agriculture and Farmer Welfare, Food Processing Industries and Consumer Affairs are going to take up cleanliness campaigns in the concerned areas. I request the citizens also to get involved, wherever they feel that they too can pitch in these programmes. You might have seen that a cleanliness survey campaign is also carried out these days. Earlier, the cleanliness status was presented before the countrymen after conducting a survey of 73 cities. Now, this survey will be conducted in about 500 cities with a population of more than 1 lakh. Each city will imbibe a sense of confidence that, well, we have lagged behind but we will surely perform better next time. In this manner an atmosphere of competition for cleanliness has been created. I expect that all of us citizens should contribute as much as we can in the cleanliness mission. 2nd October is the birth anniversary of Mahatma Gandhi and Lal Bahadur Shastri Ji. Swachchh Bharat Mission is completing two years on this day. I keep on urging everyone to buy some khadi items between Gandhi Jayanti to Diwali. This year also I request that each family should buy one or the other khadi item so that the poor may also be able to light an earthen lamp and celebrate Diwali. This year 2nd October is a Sunday so can we involve ourselves in the cleanliness mission in some way? You involve yourself physically for 2 hours, 4 hours with cleaning work and I request you to share your cleanliness drive photo on NarendraModiApp. If it is a video, then share the video. You will see that with our joint efforts, this movement will get a fresh boost, a new dynamism. Let us all remember Mahatma Gandhi and Lal Bahadur Shastri and take a pledge to do something for the country.
My dear countrymen, one gets a special pleasure in giving, one may not realize it, but the pleasure of giving is divine. I witnessed it some time back when I asked the countrymen to give up their cooking gas subsidy and they responded whole-heartedly. This in itself was a very inspirational event in India’s national life. Now, many youngsters, small groups, people from the corporate world, schools and some NGOs are jointly going to organize ‘Joy of Giving Week’ from 2nd October to 8th October. Under this campaign, food items and clothes will be collected and supplied to the needy persons. When I was in Gujarat, all our workers used to walk the streets seeking donations of old toys from families and then presented these toys to Anganwadis in poor neighbourhoods. These toys provided great pleasure to the poor children, which was a great sight to behold. I feel that we should encourage and help these young people who are organising ‘Joy of Giving Week’ in many cities. This is a kind of a ‘Donation Festival’, a Daan Utsav. I convey my best wishes to all those young persons who are undertaking this mission.
My dear countrymen, today is 25th September, the birth anniversary of Pandit Deen Dayal Upadhyay Ji and his birth centenary year commences from today. Pandit Deen Dayal Upadhyay undertook the tremendous task of defining and elaborating upon the political ideology being followed by lakhs and lakhs of workers like me. He was a supporter of a political ideology connected with the roots of India, he presented his own soul stirring political philosophy, the EKAATM-MAANAV DARSHAN alongside the ideology to uphold India’s great cultural heritage. The centenary year of Pandit Deen Dayal Upadhyay is commencing from today. ‘Sarvajan Hitay – Sarvajan Sukhay’, the principle of ANTYODAY – these are his gifts to us. Mahatma Gandhi also talked about the last man standing in the queue. How can the poorest of the poor avail of benefits of development? ‘Work for every hand, water to every field’ – through only these two words he presented his entire economic agenda. The country should celebrate his centenary year as GARIB KALYAN VARSH, ‘Year for Welfare of the Poor’. We can alleviate poverty when everyone including society and governments focuses attention on measures to provide benefits of development to the poor. The place where I live was known as Race Course Road since British rule but now in the centenary year of Pandit Deen Dayal Updhyay this has been named ‘Lok Kalyan Marg’. This is a symbolic representation of the ‘Year for the Welfare of the Poor’, the centenary year of Pt. Deen Dayal Upadhyay. I respectfully pay my homage to revered Pandit Deen Dayal Upadhyay, who has been a source of inspiration to all of us, and an embodiment of our intellectual heritage.
My dear countrymen, I had started ‘Mann Ki Baat’ on Vijayadashmi two years ago. My sincere effort was that ‘Mann Ki Baat’ should not become a programme of praising and highlighting only government’s achievements; Mann Ki Baat should not become a programme of political oneupmanship, allegations and counter allegations. and sometimes passionate advocacy. Despite numerous pressures during these past two years – sometimes being tempted due the surrounding atmosphere, at times with provocations to say something with indignation – overcoming all such impulses over these two years with your blessings, I have moved through these obstacles and earnestly tried to connect with the common man through Mann Ki Baat. How the common man of this country keeps on inspring me all the time? What are the hopes and aspirations of the common man in the country? And this common man, who occupies my mind all the time, always gets projected in Mann Ki Baat. For our countrymen, Mann Ki Baat may be a source of information. For me, Mann Ki Baat has been the means to feel the strength of my 1.25 billion countrymen, to recall their great capabilities and power and to draw inspiration from the same for my own endeavours and initiatives. On completion of two years of Mann Ki Baat this week, I wish to express my sincere gratitude from the core of my heart to all you listeners who appreciated it, who contributed to improving it and thus blessed me. I am grateful to All India Radio also which not only broadcast my views but also put in their best efforts to transmit it in all languages. I am also thankful to those countrymen who knocked on the doors of the government by writing letters and by sending in suggestions and highlighting shortcomings of the government and All India Radio mounted special programmes on these letters by inviting concerned government functionaries and thus provided a platform to address the problems. Thus, Mann Ki Baat became a new opportunity of social transformation rather than just remaining a mere talk show of 15-20 minutes. What can be more satisfying than this for any one? And therefore, I thank everyone and express my gratitude to all who contributed in making it a successful programme.
My dear countrymen, from next week festive season will be ushered in with Navratri and Durga Puja, Vijayadashmi, preparations for Deepavali and all such activities. This is an occasion for praying to SHAKTI, Unity in society is the power or SHAKTI of the country. Be it Navratri or Durga Puja – how can this SHAKTI-UPASANA become the festival of celebrating social unity? How to make it a festival of social bonding? And that would be the true prayer to Shakti, only then can we celebrate together the festival of victory. Let us bow before Shakti, nurture it, march forward with the mantra of unity. Come, let us celebrate Navratri and Durga Puja festivals with peace, unity and harmony to enable our nation to scale newer heights. Let us celebrate victory on Vijayadashmi.
Thank you very much.
My dear countrymen, Namaskar,
Tomorrow, 29th August is the birth anniversary of hockey wizard Dhyan Chand. This occasion is celebrated as ‘National Sports Day’ throughout the country. I offer my tributes to Dhyan Chand ji and wish to remind you all about his invaluable contribution. He played a pivotal role in helping India win Hockey Gold Medals in Olympic Games of 1928, 1932 and 1936. All of us cricket lovers know Bradman’s name very well. He had complimented Dhyan Chand ji by saying that ‘he scores goals like runs’. Dhyan Chand ji was a living example of sportsman spirit and nationalism. During a match in Kolkata one player from the opposite team hit him on the head with the hockey stick. At that point, only 10 minutes were left in the game. And, Dhyan Chand ji scored three goals in just those ten minutes and said – “I avenged the hit by scoring goals”.
Dear countrymen, as the time of Mann Ki Baat draws near, a very large number of suggestions are received on MyGov or NarendraModiApp. These are on diverse topics. But, I saw that this time in most of these suggestions, people had asked me to say something about the Rio Olympics. I find it a very positive sign that our common people have such attachment and awareness about Rio Olympics and they are insisting that the Prime Minister of the country says something on this matter. It shows that besides Cricket, our people have so much involvement in and awareness and knowledge about other sports and games also. For me, even reading these messages proved to be a source of inspiration. One Shri Ajit Singh ji has written on NarendraModiApp – “Please, this time in ‘Mann Ki Baat’ do talk about the education of our daughters, our ‘Betis’ and their participation in sports because they have brought laurels for the country by winning medals at the Rio Olympics.” One Shri Sachin has written to urge that in ‘Mann Ki Baat’ this time a mention may please be made about Sindhu, Saakshi and Deepa Karmakar. Whatever medals we got have been earned by our daughters. These Betis have once again proved that they are second to none in any respect. One of these daughters is from North India while there is one who belongs to South India and then there is one from the Eastern part. All in all, they represent all corners of our country. It seems that our daughters in the whole of India have decided to take up the responsibility of bringing glory to the nation.
Shikhar Thakur has written on MyGov that we could have performed better at the Olympics. He has written – “Respected Modi Sir, first of all, congratulations on our winning two medals at Rio. However, I want to draw your attention to the question – was our performance really good? And, the answer is ‘No’. We have to go a long way in the field of sports. Our parents, even today, insist on focusing on studies and academics. Sports are considered a waste of time in our society. We need to change this mindset. Society needs motivation for this. And, no one can do this better than you.”
Similarly, one Shri Satya Prakash Mehra ji has written on NarednraModiApp – “In Mann Ki Baat, there is a need to focus on extra-curricular activities, especially on encouraging children and youth to play.” Thousands of people have expressed similar sentiments. There is no denying the fact that we could not perform up to the expectations. Some of our players could not even touch during these Games their own performance level which they had achieved during the domestic events in India. In the medals chart, our tally was only two medals. However, it is also a fact that if we look closely, we shall find that despite missing medals, Indian players gave a very good account of themselves for the first time in some of the events.
See, our Abhinav Bindra very narrowly missed the medal and got fourth place in Shooting. Dipa Karmakar produced a superb performance in Gymnastics, although she remained at the fourth place and missed a Bronze by a very narrow margin. But, how can we forget that she is India’s first daughter to qualify in Gymnastics for the Olympics and also to reach the final round. The pair of Sania Mirza and Rohan Bopanna met almost a similar fate in Tennis. Our athletes this time gave a creditable performance. After 32 years of P.T. Usha’s feat, Lalita babar qualified for the finals in track and field. Our Women’s Hockey Team qualified for the Olympic Games after a space of 36 long years. Men’s Hockey Team reached knock out stage after 36 years. Our team is quite strong. And the interesting part is that Gold Medalist Argentina lost just one match in the entire tournament and the team which defeated them was INDIA. Thus, the future surely seems bright for us.
Vikas Krishna Yadav reached the quarter finals in Boxing but could not win Bronze. Many players like Aditi Ashok, Dattu Bhokanal, Atanu Das gave a very good performance. But my dear countrymen, we do have to go a long way. And if we stick to the same routine, we may perhaps keep facing the same disappointment. I have announced setting up of a committee. The Government of India will make an in depth in-house analysis and will study the practices being followed around the world. We shall prepare a roadmap on how we can do better. We have to prepare a far reaching plan keeping in view the Olympics in 2020, 2024, 2028. I urge the State Governments also to set up similar committees to find out as to what we can do in sports. What can each state do? The states can take up one or two sports of their choice and display their strength.
I urge our sports associations also to do objective and impartial brainstorming on this. And, I also request all citizens of the country who have interest in this matter to mail their suggestions on NarendraModiApp. They may write to the government; associations may discuss these issues and submit their memoranda to the government. State governments too should deliberate on this matter and provide their suggestions. But, we must prepare ourselves fully and thoroughly. And, I am confident that we, the nation of 125 crore people comprising 65 percent youth population can reach an exalted status in the world of sports too. We have to move ahead with this resolve.
My dear countrymen, 5th September is ‘Teachers Day’. For many years, I have been spending a lot of time with students on Teachers Day and that too as a student myself. I used to learn quite a lot from those young children. For me, 5th September was Teachers Day as well as an Education Day. But, this time I have to leave for G-20 Summit and so felt in my heart that I should express my feelings in this regard in ‘Mann Ki Baat’ today.
In our life, a teacher holds the same place which a mother does. We have also seen such teachers who care more for their pupils than for themselves. They devote their lives for their disciples, their students. These days, after Rio Olympics, Pulela Gopi Chand ji is being talked about everywhere. He is a player first but he has set up a glorious example of what a good coach, that is, a teacher should be. I see Gopi Chand ji today as an excellent teacher besides being a very accomplished player. And, on Teachers Day, I salute Pulela Gopi Chand ji for his hard work, his dedication towards sports and his manner of finding happiness in the success of his disciples. We always feel the contribution of our teachers in our lives. 5th September happens to be the birthday of India’s former President Dr. Sarvapalli Radhakrishnan ji and the country celebrates this as Teachers Day. Whatever post he held in his life, he always tried to live like a teacher, an educator. Not only this, he always said that “a good teacher can only be one who keeps the student within always alive”. Dr. Radhakrishnan ji showed this by living as a teacher and by keeping alive the student within him despite holding the highest office of the President.
Some times when I think of it, I remember so many incidents related with my teachers because they were our heroes in our small village. However, I can happily say that even now I receive a hand written letter every month from one of my teachers, who has turned 90 now. In this letter, he mentions books read by him during that month along with quotations. He also gives his comments on what he deems correct or otherwise in whatever I have done during the month. It is as if he is, even now, teaching me in the class room. In a way, he is conducting a correspondence course for me even today. And, about his handwriting even at the age of 90, I marvel that he writes so beautifully whereas my own handwriting is very poor. That is why, whenever I look at somebody’s good handwriting, I have a great respect for it. You may also be having similar experience. If you tell the world about whatever good has happened in your life because of your teachers, people’s attitude towards teachers would change. It will be a matter of pride and it is our duty to enhance the honour of our teachers in the society. If you have a photograph with your teacher or an incident connected with your teacher or an inspirational thing associated with your teacher, please do share the same on NarendraModiApp. Looking at the contribution of teachers in the country from the point of view of students is also immensely valuable in itself.
My dear countrymen, Ganesh Utsav is drawing near. Ganesh ji removes all obstacles and let us all wish that our country, our society, our families, and each one of us may lead a life free of obstacles. But, when we mention Ganesh Utsav, it is natural to remember Lokmanya Tilak ji. The tradition of public celebration of Ganesh Utsav is Lokmanya Tilak’s gift to us. By publicly celebrating Ganesh Utsav, he turned this religious occasion into a festival of national awakening and social refinement. These Ganesh festivities included holding wide-ranging discussions on the issues that touched our lives and society, and comprised such programmes which provided a new vigour and vitality to our social fabric. Also, his mantra “Swaraj, that is, freedom is my birthright” should have the main focus thereby strengthening the freedom movement. Now, not in Maharashtra alone but in each corner of India, Ganesh Utsav is celebrated publicly. Young people make elaborate preparations, they are full of vigour. Some people even now try to follow the path shown by Lokmanya Tilak ji. They organise debates on topics of public interest, and hold essay competitions and rangoli competitions. Tableus depict the issues of social concern in a very artistic manner. In a way, a mass campaign of public education gets underway through these Ganesh festivities. Lokmanya Tilak ji gave us the inspirational mantra – “Swaraj, that is, freedom is our birthright.” But now we live in independent India. So do we through these public Ganesh festivals move now to SURAAJ, that is, good governance by proclaiming ‘SURAAJ is my birthright’. Good governance, SURAAJ, should be our priority; can we not recite this mantra and give a message for it in the public Ganesh festival celebrations? Come on, I invite you all.
It is true that festivals express the vitality of a society. Festivals infuse new life into individuals as well as the society. Life seems to be impossible without festivals but these have to be moulded according to the needs of the changing times. I have seen that this time, many people have written to me mentioning Ganeshotsav and Durga Puja. They are worried about environment. One Shri Shankar Narayan Prashant has strongly urged –“Modi ji, kindly tell the people through your Mann Ki Baat that they should not use Ganesh idols made of Plaster of Paris. Why should we not use Ganeshji idols made of the clay from the village pond. POP idols are not environment friendly”. He has expressed a great pain, others have also. I request you all as to why should we not use clay in making Ganesh and Durga idols and revert to our old tradition. This will help in environment preservation, prevent pollution of our rivers and ponds and also provide protection to small creatures living in water. This is also the service of God. Ganesh ji removes obstacles. So, we should not make such Ganeshji idols, which create problems. I do not know how you will take my suggestions but it is not just me but many other people saying the same thing. I have heard about many such people including Pune based sculptor Shri Abhijit Dhondphale, Kolhapur institutions Nisarg-Mitra and Vigyan Prabodhini, Nisarg Katta in Vidarbh, Gyan Prabodhini of Pune, and Girgaoncha Raja of Mumbai. Many such institutions work hard to promote Ganesh idols made from clay and they also propagate it. Eco-friendly Ganeshotsav is also social service. There is still time left before the start of Durga Pooja festivities. If we resolve now, our efforts will lead to employment generation for those families which traditionally used to make clay idols in the past. Also the clay will go back and get dissolved in the pond or the river and will thus help in protecting the environment. I offer my best wishes to you all for Ganesh Chaturthi.
My dear countrymen, Bharat Ratna Mother Teresa will be canonized, that is, accorded sainthood on 4th September. Mother Teresa devoted her entire life to the service of the poor in India. Though she was born in Albania and her mother tongue was not English, yet she transformed her life and did everything to be able to serve the poor. When Mother Teresa, who served the poor in India all through her life, is accorded Sainthood, it is quite natural for we Indians to feel proud. Indian government will send an official delegation under the leadership of our External Affairs Minister Sushma Swaraj to represent 125 crore Indians at the canonization ceremony to be held on 4th September. We keep learning something or the other from great men and women, saints, sages, holy people. We shall continue to receive something, learn something from them and keep on doing some good things.
My dear countrymen, when development becomes a mass movement, a big transformation takes place. Peoples’ power is, in a way, considered to be a divine incarnation. Government of India has made a successful effort to clean the Ganga and involve the people for this project with the cooperation of five State governments. Pradhans of villages situated on the banks of the river Ganga were invited to Allahabad on the 20th of this month. They included men as well as women. They came to Allahabad and took an oath before Mother Ganga that they will make all out efforts to immediately stop the practice of open defecation in their villages situated on the banks of Ganga, start a campaign of building toilets and also that these villages will make their full contribution in cleaning up Ganga and will ensure that Ganga is not polluted now. I congratulate all the Pradhans who had assembled in Allahabad with this resolve from different States; they had come from Uttrakhand, from Uttar Pradesh, from Bihar, from Jharkhand and from West Bengal. I also congratulate all those Ministries of the Government of India and also those ministers who turned this vision into reality. I also want to thank the Chief Ministers of these five States for taking the vital step in the direction of making Ganga clean by involving people’s power.
My dear countrymen, certain things touch me very deeply and my heart bows in respect to those who visualize such heartwarming initiatives. In Kabirdham district of Chhatisgarh more than 1.25 lakh students from about 1700 schools collectively wrote letters to their parents. Some students wrote in English, some wrote in Hindi and some in Chhatisgarhi to their parents telling them that there should be toilets in their houses. They demanded building toilets. Some students even wrote that they would rather go without celebrating birthday but the toilet must be constructed.
Students of age between seven to seventeen took up this task. And this had such an impact, such an emotional impact that while the students were going to school the next day, their parents handed over reply letters to them addressed to the teacher in which they promised to build toilets by a certain date positively. My compliments to those who visualized this idea, compliments to these students and special compliments to those parents who took their childrens’ letters so seriously and also took a decision to construct a toilet. This is what inspires us.
In Koppal district of Karnataka, a sixteen year old girl Mallamma started a Satyagrah against her own family. She launched the Satyagrah and stopped eating and she did that not to ask something for herself, not to demand good clothes or have sweets. This daughter Mallamma was adamant to have a toilet built in her house. But, the family was not in a good position economically. The daughter stuck to her demand and was not prepared to end her Satyagrah. The village pradhan Mohammad Shafi came to know about this. He was told that Mallamma had protested to press for her demand for getting a toilet built in her house. Now, look at the gesture of village Pradhan Mohammad Shafi, he arranged eighteen thousand rupees and got a toilet built within a week. Just see the power and strength in Mallamma’s protest, and also consider the grand gesture of a village Pradhan like Mohammad Shafi. Look how the solutions to problems are found, this is the power of the people.
My dear countrymen, Swachha Bharat has become the dream of each Indian. Some Indians have made it their resolve. Some Indians have made it their aim and purpose. But, each one is connected to it in one or the other way and everyone is making a contribution. Daily we hear about the various innovative efforts in this direction. Acting on one such idea, the Government of India has called upon the people to make short films of 2 to 3 minutes duration on Swachhta, that is, cleanliness and send these to the Government. You can find details of this plan on website. A competition will be held and the winners will be awarded prizes on Gandhi Jayanti Day on 2nd October. I request TV channels also to invite such films and hold a competition. Creativity can give a new strength to Swachhata Abhiyan or cleanliness campaign. New slogans will emerge, newer methods will come to knowledge, a new inspiration will be generated and all this will happen with the great support of the people. Lesser known artists could be taken and it is not necessary to have a big studio and a big camera. You can even shoot a film these days using your mobile phone camera. I call upon you all to come forward and participate.
My dear countrymen, India has always tried its best to have close, cordial and vibrant relations with its neighbours. A very important event took place recently. The Honourable President of India Shri Pranab Mukherjee inaugurated a new radio channel named ‘Akashvani Maitree Channel’ at Kolkata. Now, some people may wonder whether Honourable President should inaugurate a Radio Channel? But this is no ordinary Radio Channel, it is a very big and very important step. We have Bangladesh as our neighbour. We know that both Bangladesh and West Bengal continue to have a common cultural heritage. So, Akashvani Maitree on this side and Bangladesh Betaar on that side will mutually share the content and Bengali speaking people on both sides will enjoy the programmes of Akashvani, that is, All India Radio. This people to people contact is a big contribution of Akashvani. The President launched this radio channel. I extend my thanks to Bangladesh also for collaborating with us in this initiative. I congratulate the friends in All India Radio too for making their contribution in our foreign policy also.
My dear countrymen, although you have entrusted me with the responsibilities of Prime Minister but I also am a human being just like you. At times, sensitive events touch me a little too deeply. Such sentimental incidents generate new energy, give new inspiration and this is what motivates us Indians to do some remarkable things. I received a letter recently which touched my heart. A motherly lady of about 84 years of age who is a retired teacher wrote that letter to me. If she had not forbidden me from revealing her name, I from the core of my heart wanted to announce her name while talking to you. She wrote in her letter that after my appeal to the people to forego their cooking gas subsidy, she had given up her subsidy and then she even forgot about it. However, a few days ago a person on my behalf went to her and delivered a letter in which she was thanked for her giving up the subsidy. And, she has said that a letter from the Prime Minister was no less than a Padma Shree honour for her.
Dear countrymen, you may be knowing that I have tried to send a letter, to be delivered personally through my representatives, to all those who surrendered their cooking gas subsidy on my appeal. My effort is to send letters to more than one crore people. Under this plan my letter had reached this mother who wrote back to me saying that I was doing a good work under the campaign of providing relief to those poor ladies who are getting freedom from the smoke of a Chulha. I am a retired teacher and will cross the age of 90 years within a few years and I am sending you a donation of fifty thousand rupees which you can use in this mission of providing relief from the Chulha smoke to the poor women. You may well imagine the missionary spirit of this retired teacher living on pension and donating an amount of fifty thousand rupees for the sake of provision of gas connection to the other poor mothers and sisters, in order to save them from the ill effects of Chulha smoke. It is not a question of 50 thousand rupees but the basic question is of the empathy in this old lady and it is because of the blessings of this lady and of crores of our other mothers and sisters which strengthens my confidence in the future of the country. And, she did not write to me this letter as a Prime Minister but she straightforwardly wrote – “Modi Bhaiya!” I salute this wonderful mother and I also salute crores of similar mothers in India who keep doing something or the other all the time for the benefit of others despite facing many difficulties themselves.
My dear countrymen, we were struggling with drought-like conditions last year but this August we have been facing the fury of floods all through. In some parts of the country, there have been repetitive floods. State governments, Union government, local self-government bodies, social organisations and the citizens did whatever best could be done. Yet, even amidst the reports of these floods, some such events happened which should be remembered. Which show the power of unity, and how big results can be achieved by working together? The month of August this year has become memorable. In August 2016, about 90 political parties in the country, many of these parties in the Parliament, which were staunch opponents of each other and which do not miss the slightest opportunity against each other, all these parties got united and passed the GST Act. The credit for this goes to all the parties. And, this is an example which shows that great tasks can be accomplished by working in unison to move ahead. Similarly, about the incidents that took place in Kashmir and all that happened in Kashmir, all political parties in the country collectively expressed their views in one voice. A massage was sent to the whole world, a massage also went to the separatist forces and our sympathy was expressed towards the people of Kashmir. Whatever interaction with whomsoever I had on Kashmir resounded with these views quite prominently and if I may try to summarise these views and comments, the gist and essence were unity and affection; these two were the fundamental points. And, we all are of the view, and this is the view of all 125 crore Indians, right from the village Pradhan to the Prime Minister that every loss of life in Kashmir – whether it is of a young man or of a security personnel – it is our own loss, a loss of our people, a loss for the nation! Those trying to disturb peace in Kashmir by putting small children in the front and hiding behind them will have to be answerable to these very innocent children some day.
My dear countrymen, ours is a vast nation, full of diversities. To keep this country of manifold diversities united, we all as citizens, as society and as the government, have a responsibility to encourage things which strengthen our national unity and highlight these with full vigour, only then we can make our country’s future bright, and, of course, this will be achieved. I have full faith in the power of my 125 crore countrymen. That is all for today, many many thanks.
My dear countrymen, Namaskar!
Early this morning, I had an opportunity to spend some time with some young people from Delhi. And I believe, in the days to come, the spirit and fervor of sports will envelop every young person in the country. All of us know that in a few days time, the world’s largest sports event, the biggest sports carnival will take place. RIO is going to resound in our ears time and again. The entire world will be at play… every country in the world will keep a close watch on the performance of its sportspersons; you too will be doing the same. All of us harbour a lot of hopes and expectations, but keeping the morale of our sports contingent at RIO high is also the solemn duty of us 1.25 billion countrymen. In Delhi this morning, the Government of India had organised a very good event, ‘Run for RIO’, ‘Play and Live’, ‘Play and Blossom’. In the days to come, wherever we are, let us do our bit to encourage our sportspersons. A sportsperson, who makes it to this stage, does so after putting in a lot of hard work. It’s a kind of severe and dedicated ‘tapasya’. However much one cherishes all kinds of food, one has to sacrifice that. However much one would like to snuggle up in warmth during a harsh winter, one has to just get up and leave for the track and field. And this happens not just to the players. Even their parents leave no stone unturned for the sake of their children. Sportsperson are not made overnight; it takes long and sustained perseverance to attain that stature. Victory and defeat are certainly important, but what is even more important is reaching this level in a game or sports discipline and, therefore, let all of us Indians join hands in wishing our RIO contingent the very best. I’m also ready to do this on your behalf; the prime minister of the country is ready to be a postman to convey your good wishes to these players. Do send your best wishes to our sportspersons in Rio on the ‘NarendraModi App’. I’ll convey these to our contingent. Just like 1.25 billion Indians I too as a citizen would like to join you in encouraging them, cheering them up. Come, over the next few days, let us try to the fullest extent possible to make each one of our sportspersons feel proud, to reward them for their endeavours and exertions; and today, as I speak on the Rio Olympics, I would like to mention the name of a poetry lover, Suraj Prakash Upadhyay a student of the Punjab Central University, who has sent me a poem. It’s possible that many poets would have written poems, some may be planning to write, some may even compose their verses into songs, in all languages. But here I would like to share with you the poem sent by Suraj Ji.
”The games bugle’s been sounded
The festivities of competitions
In this mega sporting odyssey
Amidst the melodious chimes of RIO
May India commence on a grand note
May it rain gold, silver and bronze!
May India commence on a grand note
May it rain gold, silver and bronze!
May the turn be ours also this time
May we be amply prepared this time
Set your sight straight at the Gold
But let a loss not deject you
You are a hero to a billion hearts
You are the heartbeat of your sport
March ahead and set records
Let our tricolour flutter with pride in RIO
Let our tricolour flutter with pride in RIO.
Suraj Ji, I dedicate your sentiments to all our sportspersons and extend to them the warmest and heartiest wishes from my side and on behalf of us 1.25 billion countrymen, that our tricolour indeed flutters with joy and pride in the skies of RIO.
A young man Mr. Ankit has reminded me of the death anniversary of President Abdul Kalamji, which was observed last week. The country, in fact the world paid glowing tributes to him. The mere mention of Abdul Kalamji’s name brings to mind vivid images of science, technology, missiles – in fact the entire spectrum of strengths and capabilities of India in the days to come. And that’s why Ankit asks me… What is your government doing to ensure that Abdul Kalamji’s dreams come true? You are right. The future is going to be technology driven. And technology is extremely dynamic. Day by day, technology keeps updating, changes form, transforms its impact. You cannot shackle technology. If you strive to hold it still, it would move beyond your grasp assuming new looks and forms. If we have to match its strides and move ahead, research and innovation are the keys, these are its lifelines and moving spirit. In the absence of research and innovation, technology will become a burden, just as still water stagnates and even stinks. And if we go on just using old technology without recourse to research and innovation, we will become outdated in this rapidly changing world and age. And that is why the government too has taken steps to attract the new generation toward science and research & innovation in the field of technology. And that is why I say ‘let us aim to innovate’. And when I say “let us aim to innovate’ my AIM stands for “Atal Innovation Mission’. This Mission is being promoted by the Niti Aayog. The purpose is to create an eco-system in the entire country through the Atal Innovation Mission, to forge a vibrant chain of innovation, experiment and entrepreneurship, which would also enhance the possibilities of new employment generation. If we have to develop the next generation innovators, we shall have to link our children with it. And that is why the Government of India has taken the initiative of ‘Atal Tinkering Labs’. Wherever such Tinkering Labs are established in schools, those would be given 10 Lakh rupees and further 10 Lakh rupees will be provided for maintenance during the period of five years. Similarly, innovations are directly connected to Incubation Centres. If we have strong and well-equipped Incubation Centres, a system comes into place for innovations, for start-ups, for experimentation and to bring these efforts to a certain level. Creation of new Incubation Centres is essential just as it is necessary to strengthen the older Incubation Centres. And when I talk of Atal Incubation Centres, the government has considered allocating the huge sum of 10 crore rupees for this also. India is grappling with diverse challenges. We see problems in daily life. We shall now have to look for technological solutions for these. Through the ‘Atal Grand Challenges’ we have exhorted the young generation of the country that if they see problems, they should search for solutions taking the path of technology, doing research, applying innovations and bring those on board. The Government of India wants to specially reward technology developed to find solutions to our problems. And I am happy that people have evinced interest in these things. When we spoke of Tinkering Labs, about 13 thousand schools applied and when we talked of Incubation Centres, over four thousand academic and non-academic institutions came forward. I firmly believe that the real tribute to Abdul Kalamji will consist of harnessing research and innovation for developing technology to find solutions to problems we face in day to day life, and ridding us of the difficulties we face to make things easier for us all. The more the new generation devotes itself to this task, the greater will be their contribution with immense significance for the modern India of the 21st century. That will be the real tribute to Abdul Kalamji.
My dear countrymen, while some time ago, we were concerned about a drought like situation, these days, on the one hand, we are enjoying the rains, but on the other, reports of floods are also coming in. Central government and State Governments are working hand in hand with their utmost efforts to provide relief and assistance to the flood-affected. Despite causing some hardships, rains make every human heart rejoice since rains, and agriculture, are the focal point of our entire sphere of economic activities.
There are times when one has to face an illness that leaves a scar for a lifetime. But if we are aware, alert and active, the prevention is also very easy. Take the case of Dengue. It is preventable. Pay attention to cleanliness, be alert, try and be safe and take special care of children. And the mindset that such diseases strike poor neighborhoods only, is not valid in the case of Dengue. Dengue first enters affluent localities and we should try and understand it. You must be watching advertisements on TV but there are times when we neglect taking proactive and informed action on it. The government, hospitals, doctors will of course do their job, but I urge that we should also be alert in ensuring that Dengue doesn’t enter our homes, locality, family, for that matter, any illness connected with stagnant water.
I would like to draw the attention of my dear countrymen to another menace. In today’s fast paced, rat race of life, at times we don’t have time to think about ourselves. When we fall sick, we want to get well as soon as possible and as a result pop in just any antibiotic that we can lay our hands on. It may give you instant relief, but my dear countrymen, this random pill popping habit can land you in deep trouble. It may give you temporary succor, but we should completely stop taking antibiotics without the advice of a doctor. Avoid it till a doctor gives you a prescription. Do not use the short cut method; it can lead to serious complications. Although random and rampant use of antibiotics gives immediate relief to the patient, but gradually the disease causing bacteria get accustomed to that drug. The drug then loses its efficacy and one has to fight the battle anew, develop new medicines, do new research; it takes years and till then these diseases create other complications. That’s why we have to be very aware about that. One more problem has presented itself. Suppose the doctor advises that brother, take this antibiotic and he tells that 15 tablets of that to be taken over a period of five days. I urge you to complete the entire course of medication as prescribed by the doctor. Because if the treatment is abandoned halfway, it would benefit the bacteria. If the medicine is taken more than what is required, that too would be in the favour of the bacteria. And that is why, it is utmost essential to take the entire course of antibiotic medicine in terms of number of tablets as well as days. If we leave the treatment halfway due to improvement in our condition, we are only helping that bacteria getting more sturdy and difficult to treat. Microbes spreading TB and malaria are bringing about rapid mutations in themselves, rendering medicines ineffective. In medical parlance it is called antibiotic resistance. Hence it is indeed necessary to follow rules in the administration of antibiotics. The government is committed to prevent antibiotic resistance. You must have seen, these days, on the antibiotic medicine strips there is a red line to make you aware. You must pay attention to that.
While we are on the subject of health, I would like to talk about one more issue. I feel very concerned about the lives of pregnant women of our country. In our country, close to 3 crore women become pregnant every year but some of these mothers die during childbirth. Sometimes the mother loses her life, at times the infant does. There are times when both die. It is true that in the last decade there has been a decline in maternal mortality rates but even now, we are not able to save the lives of a large number of pregnant women. Anemia during or after pregnancy, pregnancy related infections, high BP, any such complication can have devastating effect. Keeping in view these issues, in the last few months, the Government of India has launched a new campaign ‘Prime Minister Safe Motherhood Campaign’. Under this, on the 9th of every month, all pregnant women will get a check-up at government health centers free of cost. I urge all poor families to ensure that all pregnant women avail of this benefit on the 9th of every month, so that if by the time they reach the 9th month any complication arises, it can be dealt with suitably in time and the lives of both mother and child can be saved. I have specially asked the gynecologists whether they could offer their services free on the 9th of every month, for the sake of under privileged mothers! Can’t my doctor brothers and sisters spare just 12 days in a year for this service to the under privileged? Over the last few days, many have written to me. There are thousands of doctors who have implemented what I said. But India is such a vast country. We need lakhs of doctors to join this campaign. I do believe that you will indeed do so.
My dear countrymen, today, the whole world is concerned deeply about climate change, global warming and the environment. These are discussed collectively in the country and across the world. In India, this has been accorded great importance for centuries. In the battlefield of Kurukshetra too, Bhagwan Shri Krishna talks of trees. Showing concern towards trees even in the midst of a battle, underlines how much importance was attached to trees. In the Gita, Bhagwan Shri Krishna says, ‘ashwatth sarvvrikshanam’ which means amongst all trees, I am the Peepal Tree. It is proclaimed in Shukracharya Neeti that ‘naastimulam anaushadham’ meaning that there is no plant that does not have medicinal values; the Anushasan Parv of the Mahabharta elaborates this concept at greater length. It is stated in the Anushasan Parv that whosoever plants a tree begets an offspring in the form of that tree. There can be no doubt about this fact. He who donates a tree, that tree in return becomes a ladder to salvation just like children. Therefore it is appropriate that parents desiring their well-being should plant tree and rear them like their own children.
Our scriptures like Gita, Shukracharya Niti and Anushasan Parv of the Mahabharta contain such lofty ideals. However, there are certain individuals in the present generation also, who live up to these ideals. A few days ago, I came across a mention of Sonal, a young daughter from Pune. It touched my heart. It is mentioned in Anushasan Parv in Mahabharata that a tree is like an offspring and becomes means of salvation in after life, Sonal has not only taken it upon herself to fulfill her parents’ wishes but society’s expectations also. Shri Khandu Maruti Mhatre, a farmer of Narayanpur village of of Junner Taluka of Pune got his granddaughter Sonal married in a very inspiring manner. What did Mhatre Ji do in Sonal’s marriage? He gifted all his relatives, guests and friends with a sapling of ‘Kesar’ variety of mango. I saw a picture of this marriage in social media. I was surprised to see that in the marriage festivities, instead of members of the wedding party, saplings were more visible! That picture really touches one’s heart. I think that Sonal, who herself is an agriculture graduate, came upon this idea. And to present Mango saplings in the marriage, just think, reflects the love for nature in a brilliant manner. In a way, Sonal’s marriage in an everlasting story of love for nature, I congratulate Sonal and Shriman Mhatre Ji for this innovative effort. And such experiments are done by many people. I remember, when I was the Chief Minister of Gujarat – the temple of Ambaji there is visited in the month of Bhadrapad by lakhs of devotees travelling by foot. A certain NGO decided to distribute saplings as ‘Prasad’ to the devotees, and the devotees were told that Mata Ambaji will keep on showering her grace, if they took care of the saplings, till their maturity into trees in their homes and villages. And lakhs of such saplings were distributed to the devotees traveling on foot to Ambaji temple that year. Other temples too can start the practice of distributing saplings instead of ‘prasad’ during this rainy season. It can easily grow into a people’s movement for planting trees. I repeatedly tell my farmer brethren that instead of wasting our land in building fences around our fields, why don’t we start planting timber trees there. Today India has to spend billions and trillions of rupees to import timber wood from abroad for construction of houses and furniture. If we plant on the boundaries of our fields timber trees that can be utilised for construction of homes and furniture and which can also be cut and sold after 15 to 20 years with the permission of the government. This way, not only can these become a new source of your income, but can also save India from importing timber.
Some days ago, a few states taking advantage of this weather have started many campaigns in this direction and the Government of India has also passed CAMPA law, under which about 40 thousand crores rupees will go to the states for planting trees. I have been told that the Maharashtra government planted about 2 crores sapling in the entire state on 1st July and next year they have taken a pledge to plant about 3 crores trees. The Maharashtra government has transformed this activity into a people’s movement. Rajasthan, desert area, has celebrated Van Mahotsav in a very big way and pledged to plant 25 lakhs trees. To plant 25 lakhs of sapling in Rajasthan is not a small matter! Those who know the soil conditions of Rajasthan would know how mammoth this task is going to be. Andhra Pradesh, too has decided to increase its green cover by 50% by the year 2029. Under the central government’s ongoing ‘Green India Mission’, Railways too have joined in this endeavour. Gujarat too has an illustrious tradition of observing Van Mahotsav. This year Gujarat has undertaken many projects like ‘Aamra Van’, ‘Ekata Van’ and ‘Shaheed Van’ as a part of Van Mahotsav and launched a campaign to plant crores of trees. I am not able to mention every state but all deserve to be appreciated.
My dear countrymen, I had the opportunity to visit South Africa for the first time some time back. During a foreign visit, diplomacy is practiced, there are trade deliberations, discussions about security and as is customary, many MoUs are concluded. But for me the visit to South Africa was more like a pilgrimage. When we think of South Africa, it is very natural to remember Mahatma Gandhi and Nelson Mandela. Whenever we hear the words – non-violence, love and forgiveness, the inspiring faces of Gandhi and Mandela appear before us. During my South Africa tour, I visited Phoenix settlement where Mahatma Gandhi’s home is known as ‘Sarvodaya’. I also had the good fortune of traveling from Pietermaritzburg station in the train in which Mahatma Gandhi had travelled, and which was the site of the incidence that sowed the seed of the transformation of a Mohandas into Mahatma Gandhi. But what I want to tell you is the fact that this time I had an opportunity to meet those great men who had devoted their young lives for society fighting shoulder to shoulder with Nelson Mandela for the ideals of equality and equal opportunity; who had spent 20 to 22 years of their lives in prison with Nelson Mandela, effectively sacrificing the entire period of their youth for the society. I had the privilege of meeting these grat personalities, these close associates of Nelson Mandela such as Shriman Ahmed Kathrada, Shriman Laloo Chiba, Shriman George Bizos and Ronnie Kasrils. All were Indian by origin but dedicated themselves to wherever they settled and decided to offer their lives for those amidst whom they lived. So much strength they had! And the greatest thing was that while I was talking to them and listening about the experiences of their imprisonment, they had no bitterness or ill will for anyone. There was not a single trace of desire, to get something, to become somebody even after living such a great life of ‘Tapasaya’. The essence of performing one’s duty as explained in Gita was embodied in their persona. I will remember that meeting forever. Equality and equal opportunity are the two biggest ‘mantras’ for any society and government. Equality and equal opportunity, compassion and fraternity, these are the paths leading us to a bright future. We all want a good future for our children. Everybody has different needs and different priorities but there is one common path of development, equality, compassion and fraternity. Come, let us be proud about these Indians who have lived their lives in South Africa embodying our highest and fundamental ideals.
My dear countrymen, I have received a message from Shilpi Varma, to whom I am grateful. Her concern is very genuine. She has made me aware of an incident: –
“Pradhan Mantri Ji, I am Shilpi Varma speaking from Bengaluru. Some days ago, I read in a news article that a lady became a victim of fraud and cheat email, lost 11 lakh rupees and committed suicide. Being a woman, I feel an empathy with her family. What is your opinion about such cheat and fraud emails.”
She has pointed a certain incident, and you must also be aware that we get messages on our mobile phones and emails, proclaiming attractive offers that you have won a jackpot of so many rupees; if you pay a certain amount then you become eligible for the greater amount. People get duped by this money trap. These are new methods of technology that are spreading in the entire world for cheating people. And just as technology plays an increasingly bigger role in our economic system, it also invites those who misuse it. A retired gentlemen, who not only had to get his daughter married but also to build his home, one day he received an SMS, that there was a gift that had arrived from abroad and could be obtained if he deposited 2 lakh rupees as custom duty in a bank account and this gentlemen without giving any thought took out 2 lakh rupees from his hard earned life savings and sent it to some stranger. That too on the strength of just an SMS! And in very little time, he understood that he had been looted! You too must be getting similarly confused sometimes! These people write a letter in such style that it seems perfect. They use fake letter pads while sending these letters. They obtain your credit card number and debit card number and empty your bank account through technology. And this new means of fraud is digital fraud. I believe that we must be aware against such lure, must remain cautious and if such false communications come to our notice, then we must share them with our friends and make them aware also. Shilpi Varma has brought this important thing to my notice, which although even you must have encountered, but may be you did not take it that seriously, but I feel there is need to look at it seriously.
My dear countrymen these days, the Parliament Session is going on, and during the Parliament Session, I get to meet many people from across our nation. Our MPs also bring people from their constituencies and introduce them to me; they tell me many things, their difficulties also. But recently I had a pleasant experience, real pleasant experience! Student from Aligarh had come to meet me. You should have seen the enthusiasm of those boys and girls. They had brought a big photo album with them and their faces were lit with joy. They showed me the pictures of how they had beautified the Aligarh railway station! These were artistic painting done on the station. What is more, they had searched for and collected the plastic bottles and oil cans lying in the garbage in the villages and by filling those with soil and planting saplings, they have transformed those pots into a vertical garden. And by creating this vertical garden on the site of railway station, they have given it a new look. If you go to Aligarh, do visit the railway station. I am receiving news from many railway stations in the country where the local populace has taken to depicting on the walls of the railway stations, their area’s identity, through means of their arts. They have brought about a refreshing feeling. This is a prime example of the great transformation, which can be brought about through people’s participation. I felicitate all such citizens involved in these kinds of activities and especially congratulate friends from Aligarh.
My dear countrymen, with the onset of rainy season, there is also an onset of festival season in our country. There would be fairs everywhere, festivities would be observed in temples and places of worship. You too will become a participant at home and outside during the festive celebrations. The festival of Raksha Bandhan is a festival of special significance. Just like last year, can’t you gift on the occasion of Raksha Bandhan Pradhan Mantri Suraksha Bima Yojna or Jeevan Jyoti Bima Yojna to mothers and sisters of our country. Think about it, we should gift such a present to our sisters, which really provides her security in future. Not only that, we may be having in our homes a lady making food for us or a lady who cleans our house, a daughter of an impoverished mother! To them also, you can gift Pradhan Mantri Suraksha Bima Yojna or Jeevan Jyoti Bima Yojna on this festival of Raksha Bandhan. And this is what social security in reality is all about; this is the true meaning of Raksha Bandhan.
My dear countrymen there are many among us who were born after independence. And I am the first Prime Minister of this nation who was born in free India. ‘Quit India movement’ started on 8th august, and this year would be the 75th year of ‘Quit Hind -Quit Bharat” and on 15th august, it would be 70th year of our independence. We are enjoying our independence and are proud to be free citizens, but this is an occasion to remember those who sacrificed their all for winning our independence. The 75th year of Quit India and 70th year of Independence can be source of new inspiration, source of new enthusiasm and an occasion to take a pledge to do something for our nation. The whole nation should be imbued with the spirit of those great patriots and we should once again experience anew the fragrance of freedom. Let us all create such an atmosphere. Independence Day should not be a government event, it should be the celebration of the entire people. Just like Diwali, it should be our own festival. I hope that you too become inspired with the spirit of patriotism and do something good in that vein. Do send a picture of it on ‘Narendra Modi app. Let us create such an atmosphere in the nation.
Dear countrymen, I have the good fortune to talk to the nation from ramparts of Red Fort on 15thAugust, it is a tradition. You too must be having certain thoughts that you wish were proclaimed from Red Fort. I invite you to write to me about your thoughts that I, as your representative, as your Pradhan Sevak should talk about from the Red Fort. Send me suggestions, your advice and new thoughts, I will try to convey your thoughts to rest of the countrymen. I do not wish that whatever I speak from the ramparts of Red Fort should just be the opinion of the Prime Minister; it should be the collective voice of 125 crores countrymen. Do send me something, either on ‘Narendra Modi app’ or on MYGOV.IN. Today the platforms of technology are such that your message can reach me very easily. I invite you once again, come, let us remember and salute our great freedom fighters, who sacrificed their lives for India and let us move ahead with the pledge to do something for our nation. My best wishes to you all and many thanks.
My dear countrymen, Namaskar!
Early this morning, I had an opportunity to spend some time with some young people from Delhi. And I believe, in the days to come, the spirit and fervor of sports will envelop every young person in the country. All of us know that in a few days time, the world’s largest sports event, the biggest sports carnival will take place. RIO is going to resound in our ears time and again. The entire world will be at play… every country in the world will keep a close watch on the performance of its sportspersons; you too will be doing the same. All of us harbour a lot of hopes and expectations, but keeping the morale of our sports contingent at RIO high is also the solemn duty of us 1.25 billion countrymen. In Delhi this morning, the Government of India had organised a very good event, ‘Run for RIO’, ‘Play and Live’, ‘Play and Blossom’. In the days to come, wherever we are, let us do our bit to encourage our sportspersons. A sportsperson, who makes it to this stage, does so after putting in a lot of hard work. It’s a kind of severe and dedicated ‘tapasya’. However much one cherishes all kinds of food, one has to sacrifice that. However much one would like to snuggle up in warmth during a harsh winter, one has to just get up and leave for the track and field. And this happens not just to the players. Even their parents leave no stone unturned for the sake of their children. Sportsperson are not made overnight; it takes long and sustained perseverance to attain that stature. Victory and defeat are certainly important, but what is even more important is reaching this level in a game or sports discipline and, therefore, let all of us Indians join hands in wishing our RIO contingent the very best. I’m also ready to do this on your behalf; the prime minister of the country is ready to be a postman to convey your good wishes to these players. Do send your best wishes to our sportspersons in Rio on the ‘NarendraModi App’. I’ll convey these to our contingent. Just like 1.25 billion Indians I too as a citizen would like to join you in encouraging them, cheering them up. Come, over the next few days, let us try to the fullest extent possible to make each one of our sportspersons feel proud, to reward them for their endeavours and exertions; and today, as I speak on the Rio Olympics, I would like to mention the name of a poetry lover, Suraj Prakash Upadhyay a student of the Punjab Central University, who has sent me a poem. It’s possible that many poets would have written poems, some may be planning to write, some may even compose their verses into songs, in all languages. But here I would like to share with you the poem sent by Suraj Ji.
”The games bugle’s been sounded
The festivities of competitions
In this mega sporting odyssey
Amidst the melodious chimes of RIO
May India commence on a grand note
May it rain gold, silver and bronze!
May India commence on a grand note
May it rain gold, silver and bronze!
May the turn be ours also this time
May we be amply prepared this time
Set your sight straight at the Gold
But let a loss not deject you
You are a hero to a billion hearts
You are the heartbeat of your sport
March ahead and set records
Let our tricolour flutter with pride in RIO
Let our tricolour flutter with pride in RIO.
Suraj Ji, I dedicate your sentiments to all our sportspersons and extend to them the warmest and heartiest wishes from my side and on behalf of us 1.25 billion countrymen, that our tricolour indeed flutters with joy and pride in the skies of RIO.
A young man Mr. Ankit has reminded me of the death anniversary of President Abdul Kalamji, which was observed last week. The country, in fact the world paid glowing tributes to him. The mere mention of Abdul Kalamji’s name brings to mind vivid images of science, technology, missiles – in fact the entire spectrum of strengths and capabilities of India in the days to come. And that’s why Ankit asks me… What is your government doing to ensure that Abdul Kalamji’s dreams come true? You are right. The future is going to be technology driven. And technology is extremely dynamic. Day by day, technology keeps updating, changes form, transforms its impact. You cannot shackle technology. If you strive to hold it still, it would move beyond your grasp assuming new looks and forms. If we have to match its strides and move ahead, research and innovation are the keys, these are its lifelines and moving spirit. In the absence of research and innovation, technology will become a burden, just as still water stagnates and even stinks. And if we go on just using old technology without recourse to research and innovation, we will become outdated in this rapidly changing world and age. And that is why the government too has taken steps to attract the new generation toward science and research & innovation in the field of technology. And that is why I say ‘let us aim to innovate’. And when I say “let us aim to innovate’ my AIM stands for “Atal Innovation Mission’. This Mission is being promoted by the Niti Aayog. The purpose is to create an eco-system in the entire country through the Atal Innovation Mission, to forge a vibrant chain of innovation, experiment and entrepreneurship, which would also enhance the possibilities of new employment generation. If we have to develop the next generation innovators, we shall have to link our children with it. And that is why the Government of India has taken the initiative of ‘Atal Tinkering Labs’. Wherever such Tinkering Labs are established in schools, those would be given 10 Lakh rupees and further 10 Lakh rupees will be provided for maintenance during the period of five years. Similarly, innovations are directly connected to Incubation Centres. If we have strong and well-equipped Incubation Centres, a system comes into place for innovations, for start-ups, for experimentation and to bring these efforts to a certain level. Creation of new Incubation Centres is essential just as it is necessary to strengthen the older Incubation Centres. And when I talk of Atal Incubation Centres, the government has considered allocating the huge sum of 10 crore rupees for this also. India is grappling with diverse challenges. We see problems in daily life. We shall now have to look for technological solutions for these. Through the ‘Atal Grand Challenges’ we have exhorted the young generation of the country that if they see problems, they should search for solutions taking the path of technology, doing research, applying innovations and bring those on board. The Government of India wants to specially reward technology developed to find solutions to our problems. And I am happy that people have evinced interest in these things. When we spoke of Tinkering Labs, about 13 thousand schools applied and when we talked of Incubation Centres, over four thousand academic and non-academic institutions came forward. I firmly believe that the real tribute to Abdul Kalamji will consist of harnessing research and innovation for developing technology to find solutions to problems we face in day to day life, and ridding us of the difficulties we face to make things easier for us all. The more the new generation devotes itself to this task, the greater will be their contribution with immense significance for the modern India of the 21st century. That will be the real tribute to Abdul Kalamji.
My dear countrymen, while some time ago, we were concerned about a drought like situation, these days, on the one hand, we are enjoying the rains, but on the other, reports of floods are also coming in. Central government and State Governments are working hand in hand with their utmost efforts to provide relief and assistance to the flood-affected. Despite causing some hardships, rains make every human heart rejoice since rains, and agriculture, are the focal point of our entire sphere of economic activities.
There are times when one has to face an illness that leaves a scar for a lifetime. But if we are aware, alert and active, the prevention is also very easy. Take the case of Dengue. It is preventable. Pay attention to cleanliness, be alert, try and be safe and take special care of children. And the mindset that such diseases strike poor neighborhoods only, is not valid in the case of Dengue. Dengue first enters affluent localities and we should try and understand it. You must be watching advertisements on TV but there are times when we neglect taking proactive and informed action on it. The government, hospitals, doctors will of course do their job, but I urge that we should also be alert in ensuring that Dengue doesn’t enter our homes, locality, family, for that matter, any illness connected with stagnant water.
I would like to draw the attention of my dear countrymen to another menace. In today’s fast paced, rat race of life, at times we don’t have time to think about ourselves. When we fall sick, we want to get well as soon as possible and as a result pop in just any antibiotic that we can lay our hands on. It may give you instant relief, but my dear countrymen, this random pill popping habit can land you in deep trouble. It may give you temporary succor, but we should completely stop taking antibiotics without the advice of a doctor. Avoid it till a doctor gives you a prescription. Do not use the short cut method; it can lead to serious complications. Although random and rampant use of antibiotics gives immediate relief to the patient, but gradually the disease causing bacteria get accustomed to that drug. The drug then loses its efficacy and one has to fight the battle anew, develop new medicines, do new research; it takes years and till then these diseases create other complications. That’s why we have to be very aware about that. One more problem has presented itself. Suppose the doctor advises that brother, take this antibiotic and he tells that 15 tablets of that to be taken over a period of five days. I urge you to complete the entire course of medication as prescribed by the doctor. Because if the treatment is abandoned halfway, it would benefit the bacteria. If the medicine is taken more than what is required, that too would be in the favour of the bacteria. And that is why, it is utmost essential to take the entire course of antibiotic medicine in terms of number of tablets as well as days. If we leave the treatment halfway due to improvement in our condition, we are only helping that bacteria getting more sturdy and difficult to treat. Microbes spreading TB and malaria are bringing about rapid mutations in themselves, rendering medicines ineffective. In medical parlance it is called antibiotic resistance. Hence it is indeed necessary to follow rules in the administration of antibiotics. The government is committed to prevent antibiotic resistance. You must have seen, these days, on the antibiotic medicine strips there is a red line to make you aware. You must pay attention to that.
While we are on the subject of health, I would like to talk about one more issue. I feel very concerned about the lives of pregnant women of our country. In our country, close to 3 crore women become pregnant every year but some of these mothers die during childbirth. Sometimes the mother loses her life, at times the infant does. There are times when both die. It is true that in the last decade there has been a decline in maternal mortality rates but even now, we are not able to save the lives of a large number of pregnant women. Anemia during or after pregnancy, pregnancy related infections, high BP, any such complication can have devastating effect. Keeping in view these issues, in the last few months, the Government of India has launched a new campaign ‘Prime Minister Safe Motherhood Campaign’. Under this, on the 9th of every month, all pregnant women will get a check-up at government health centers free of cost. I urge all poor families to ensure that all pregnant women avail of this benefit on the 9th of every month, so that if by the time they reach the 9th month any complication arises, it can be dealt with suitably in time and the lives of both mother and child can be saved. I have specially asked the gynecologists whether they could offer their services free on the 9th of every month, for the sake of under privileged mothers! Can’t my doctor brothers and sisters spare just 12 days in a year for this service to the under privileged? Over the last few days, many have written to me. There are thousands of doctors who have implemented what I said. But India is such a vast country. We need lakhs of doctors to join this campaign. I do believe that you will indeed do so.
My dear countrymen, today, the whole world is concerned deeply about climate change, global warming and the environment. These are discussed collectively in the country and across the world. In India, this has been accorded great importance for centuries. In the battlefield of Kurukshetra too, Bhagwan Shri Krishna talks of trees. Showing concern towards trees even in the midst of a battle, underlines how much importance was attached to trees. In the Gita, Bhagwan Shri Krishna says, ‘ashwatth sarvvrikshanam’ which means amongst all trees, I am the Peepal Tree. It is proclaimed in Shukracharya Neeti that ‘naastimulam anaushadham’ meaning that there is no plant that does not have medicinal values; the Anushasan Parv of the Mahabharta elaborates this concept at greater length. It is stated in the Anushasan Parv that whosoever plants a tree begets an offspring in the form of that tree. There can be no doubt about this fact. He who donates a tree, that tree in return becomes a ladder to salvation just like children. Therefore it is appropriate that parents desiring their well-being should plant tree and rear them like their own children.
Our scriptures like Gita, Shukracharya Niti and Anushasan Parv of the Mahabharta contain such lofty ideals. However, there are certain individuals in the present generation also, who live up to these ideals. A few days ago, I came across a mention of Sonal, a young daughter from Pune. It touched my heart. It is mentioned in Anushasan Parv in Mahabharata that a tree is like an offspring and becomes means of salvation in after life, Sonal has not only taken it upon herself to fulfill her parents’ wishes but society’s expectations also. Shri Khandu Maruti Mhatre, a farmer of Narayanpur village of of Junner Taluka of Pune got his granddaughter Sonal married in a very inspiring manner. What did Mhatre Ji do in Sonal’s marriage? He gifted all his relatives, guests and friends with a sapling of ‘Kesar’ variety of mango. I saw a picture of this marriage in social media. I was surprised to see that in the marriage festivities, instead of members of the wedding party, saplings were more visible! That picture really touches one’s heart. I think that Sonal, who herself is an agriculture graduate, came upon this idea. And to present Mango saplings in the marriage, just think, reflects the love for nature in a brilliant manner. In a way, Sonal’s marriage in an everlasting story of love for nature, I congratulate Sonal and Shriman Mhatre Ji for this innovative effort. And such experiments are done by many people. I remember, when I was the Chief Minister of Gujarat – the temple of Ambaji there is visited in the month of Bhadrapad by lakhs of devotees travelling by foot. A certain NGO decided to distribute saplings as ‘Prasad’ to the devotees, and the devotees were told that Mata Ambaji will keep on showering her grace, if they took care of the saplings, till their maturity into trees in their homes and villages. And lakhs of such saplings were distributed to the devotees traveling on foot to Ambaji temple that year. Other temples too can start the practice of distributing saplings instead of ‘prasad’ during this rainy season. It can easily grow into a people’s movement for planting trees. I repeatedly tell my farmer brethren that instead of wasting our land in building fences around our fields, why don’t we start planting timber trees there. Today India has to spend billions and trillions of rupees to import timber wood from abroad for construction of houses and furniture. If we plant on the boundaries of our fields timber trees that can be utilised for construction of homes and furniture and which can also be cut and sold after 15 to 20 years with the permission of the government. This way, not only can these become a new source of your income, but can also save India from importing timber.
Some days ago, a few states taking advantage of this weather have started many campaigns in this direction and the Government of India has also passed CAMPA law, under which about 40 thousand crores rupees will go to the states for planting trees. I have been told that the Maharashtra government planted about 2 crores sapling in the entire state on 1st July and next year they have taken a pledge to plant about 3 crores trees. The Maharashtra government has transformed this activity into a people’s movement. Rajasthan, desert area, has celebrated Van Mahotsav in a very big way and pledged to plant 25 lakhs trees. To plant 25 lakhs of sapling in Rajasthan is not a small matter! Those who know the soil conditions of Rajasthan would know how mammoth this task is going to be. Andhra Pradesh, too has decided to increase its green cover by 50% by the year 2029. Under the central government’s ongoing ‘Green India Mission’, Railways too have joined in this endeavour. Gujarat too has an illustrious tradition of observing Van Mahotsav. This year Gujarat has undertaken many projects like ‘Aamra Van’, ‘Ekata Van’ and ‘Shaheed Van’ as a part of Van Mahotsav and launched a campaign to plant crores of trees. I am not able to mention every state but all deserve to be appreciated.
My dear countrymen, I had the opportunity to visit South Africa for the first time some time back. During a foreign visit, diplomacy is practiced, there are trade deliberations, discussions about security and as is customary, many MoUs are concluded. But for me the visit to South Africa was more like a pilgrimage. When we think of South Africa, it is very natural to remember Mahatma Gandhi and Nelson Mandela. Whenever we hear the words – non-violence, love and forgiveness, the inspiring faces of Gandhi and Mandela appear before us. During my South Africa tour, I visited Phoenix settlement where Mahatma Gandhi’s home is known as ‘Sarvodaya’. I also had the good fortune of traveling from Pietermaritzburg station in the train in which Mahatma Gandhi had travelled, and which was the site of the incidence that sowed the seed of the transformation of a Mohandas into Mahatma Gandhi. But what I want to tell you is the fact that this time I had an opportunity to meet those great men who had devoted their young lives for society fighting shoulder to shoulder with Nelson Mandela for the ideals of equality and equal opportunity; who had spent 20 to 22 years of their lives in prison with Nelson Mandela, effectively sacrificing the entire period of their youth for the society. I had the privilege of meeting these grat personalities, these close associates of Nelson Mandela such as Shriman Ahmed Kathrada, Shriman Laloo Chiba, Shriman George Bizos and Ronnie Kasrils. All were Indian by origin but dedicated themselves to wherever they settled and decided to offer their lives for those amidst whom they lived. So much strength they had! And the greatest thing was that while I was talking to them and listening about the experiences of their imprisonment, they had no bitterness or ill will for anyone. There was not a single trace of desire, to get something, to become somebody even after living such a great life of ‘Tapasaya’. The essence of performing one’s duty as explained in Gita was embodied in their persona. I will remember that meeting forever. Equality and equal opportunity are the two biggest ‘mantras’ for any society and government. Equality and equal opportunity, compassion and fraternity, these are the paths leading us to a bright future. We all want a good future for our children. Everybody has different needs and different priorities but there is one common path of development, equality, compassion and fraternity. Come, let us be proud about these Indians who have lived their lives in South Africa embodying our highest and fundamental ideals.
My dear countrymen, I have received a message from Shilpi Varma, to whom I am grateful. Her concern is very genuine. She has made me aware of an incident: –
“Pradhan Mantri Ji, I am Shilpi Varma speaking from Bengaluru. Some days ago, I read in a news article that a lady became a victim of fraud and cheat email, lost 11 lakh rupees and committed suicide. Being a woman, I feel an empathy with her family. What is your opinion about such cheat and fraud emails.”
She has pointed a certain incident, and you must also be aware that we get messages on our mobile phones and emails, proclaiming attractive offers that you have won a jackpot of so many rupees; if you pay a certain amount then you become eligible for the greater amount. People get duped by this money trap. These are new methods of technology that are spreading in the entire world for cheating people. And just as technology plays an increasingly bigger role in our economic system, it also invites those who misuse it. A retired gentlemen, who not only had to get his daughter married but also to build his home, one day he received an SMS, that there was a gift that had arrived from abroad and could be obtained if he deposited 2 lakh rupees as custom duty in a bank account and this gentlemen without giving any thought took out 2 lakh rupees from his hard earned life savings and sent it to some stranger. That too on the strength of just an SMS! And in very little time, he understood that he had been looted! You too must be getting similarly confused sometimes! These people write a letter in such style that it seems perfect. They use fake letter pads while sending these letters. They obtain your credit card number and debit card number and empty your bank account through technology. And this new means of fraud is digital fraud. I believe that we must be aware against such lure, must remain cautious and if such false communications come to our notice, then we must share them with our friends and make them aware also. Shilpi Varma has brought this important thing to my notice, which although even you must have encountered, but may be you did not take it that seriously, but I feel there is need to look at it seriously.
My dear countrymen these days, the Parliament Session is going on, and during the Parliament Session, I get to meet many people from across our nation. Our MPs also bring people from their constituencies and introduce them to me; they tell me many things, their difficulties also. But recently I had a pleasant experience, real pleasant experience! Student from Aligarh had come to meet me. You should have seen the enthusiasm of those boys and girls. They had brought a big photo album with them and their faces were lit with joy. They showed me the pictures of how they had beautified the Aligarh railway station! These were artistic painting done on the station. What is more, they had searched for and collected the plastic bottles and oil cans lying in the garbage in the villages and by filling those with soil and planting saplings, they have transformed those pots into a vertical garden. And by creating this vertical garden on the site of railway station, they have given it a new look. If you go to Aligarh, do visit the railway station. I am receiving news from many railway stations in the country where the local populace has taken to depicting on the walls of the railway stations, their area’s identity, through means of their arts. They have brought about a refreshing feeling. This is a prime example of the great transformation, which can be brought about through people’s participation. I felicitate all such citizens involved in these kinds of activities and especially congratulate friends from Aligarh.
My dear countrymen, with the onset of rainy season, there is also an onset of festival season in our country. There would be fairs everywhere, festivities would be observed in temples and places of worship. You too will become a participant at home and outside during the festive celebrations. The festival of Raksha Bandhan is a festival of special significance. Just like last year, can’t you gift on the occasion of Raksha Bandhan Pradhan Mantri Suraksha Bima Yojna or Jeevan Jyoti Bima Yojna to mothers and sisters of our country. Think about it, we should gift such a present to our sisters, which really provides her security in future. Not only that, we may be having in our homes a lady making food for us or a lady who cleans our house, a daughter of an impoverished mother! To them also, you can gift Pradhan Mantri Suraksha Bima Yojna or Jeevan Jyoti Bima Yojna on this festival of Raksha Bandhan. And this is what social security in reality is all about; this is the true meaning of Raksha Bandhan.
My dear countrymen there are many among us who were born after independence. And I am the first Prime Minister of this nation who was born in free India. ‘Quit India movement’ started on 8th august, and this year would be the 75th year of ‘Quit Hind -Quit Bharat” and on 15th august, it would be 70th year of our independence. We are enjoying our independence and are proud to be free citizens, but this is an occasion to remember those who sacrificed their all for winning our independence. The 75th year of Quit India and 70th year of Independence can be source of new inspiration, source of new enthusiasm and an occasion to take a pledge to do something for our nation. The whole nation should be imbued with the spirit of those great patriots and we should once again experience anew the fragrance of freedom. Let us all create such an atmosphere. Independence Day should not be a government event, it should be the celebration of the entire people. Just like Diwali, it should be our own festival. I hope that you too become inspired with the spirit of patriotism and do something good in that vein. Do send a picture of it on ‘Narendra Modi app. Let us create such an atmosphere in the nation.
Dear countrymen, I have the good fortune to talk to the nation from ramparts of Red Fort on 15thAugust, it is a tradition. You too must be having certain thoughts that you wish were proclaimed from Red Fort. I invite you to write to me about your thoughts that I, as your representative, as your Pradhan Sevak should talk about from the Red Fort. Send me suggestions, your advice and new thoughts, I will try to convey your thoughts to rest of the countrymen. I do not wish that whatever I speak from the ramparts of Red Fort should just be the opinion of the Prime Minister; it should be the collective voice of 125 crores countrymen. Do send me something, either on ‘Narendra Modi app’ or on MYGOV.IN. Today the platforms of technology are such that your message can reach me very easily. I invite you once again, come, let us remember and salute our great freedom fighters, who sacrificed their lives for India and let us move ahead with the pledge to do something for our nation. My best wishes to you all and many thanks.
My dear countrymen, namaskar!
Once again I have got an opportunity to talk to you about matters close to my heart, through ‘Mann Ki Baat’. For me, ‘Mann Ki Baat’ is not a matter of ritual; I myself am very eager to talk to you. And I am really happy that I am able to connect with you all in every corner of India, through this programme ‘Mann Ki Baat’. I am grateful to All India Radio that they have also been successfully broadcasting ‘Mann Ki Baat’ in regional languages at 8 pm. I am also very happy that the people who listen to me, later communicate their feelings to me through letters, telephone calls, the website MyGov.in and also through the NarendraModiApp. A lot of what you say is of great help to me in the functioning of the government. How active should the government be in terms of public service? How much priority should be given to public welfare activities? In terms of these matters, this dialogue, this link that I have with you all, is of great use. I hope that you will now be even more actively and enthusiastically involved in ensuring that our democracy should function with people’s participation.
The summer heat is increasing day by day. We were hoping for some respite, instead we are experiencing continual rise in temperature. And in the midst of this came the information that the monsoon will perhaps be delayed by a week, which has added to the worry. Almost the entire country is reeling under the scorching impact of severe heat. The mercury continues to soar. Be it animals, birds or humans…everyone is suffering. These problems have been getting increasingly worse due to environmental degradation. Forest cover has kept receding due to indiscriminate felling of trees. In a way, the human race itself has paved the way for self-annihilation by destroying the environment.
5th June is World Environment Day. On this day, discussions expressing concern on the issue are held all over the world for saving the environment. This time on the occasion of World Environment Day, the United Nations has given the theme “Zero Tolerance for Illegal Wildlife Trade”. This topic will, of course, be discussed, but we also must talk about saving our flora and fauna, conserving water, and how to expand our forest cover. You must have seen in the last few days how forest fires raged in the lap of the Himalayas in Uttarakhand, Himachal Pradesh and Jammu and Kashmir. The main cause of these forest fires was dry leaf littering combined with carelessness, which led to the massive inferno. And so, it becomes the bounden duty of each one of us, to save forests and save water.
Recently, I convered at length with the Chief Ministers of eleven states, reeling under severe drought- Uttar Pradesh, Rajasthan, Gujarat, Maharashtra, Madhya Pradesh, Chhattisgarh, Jharkhand, Karnataka, Andhra Pradesh, Telangana and, Odisha.
As per the conventional Government precedent, I could have had a combined meeting with all the drought affected states, but I chose not to do so. I had a one-on-one meeting with each state, devoting about two to two and a half hours with each one. I carefully heard what each state had to say. Usually such talks do not go beyond discussion on how much money was granted by the Central Government state-wise, and how much money was actually spent by each state. Thus, it came as a surprise even to the officers of the Central Government that some states have indeed made some very commendable efforts related to water, environment, tackling drought, caring for animals as well as affected human beings. Based on inputs from all corners of the country, irrespective of the ruling party there, we found that we had to give a thought to finding not only permanent solutions but also devising practical ways and means to deal with this long-standing problem. In a way, It was a kind of a learning experience too for me. And I have told the Niti Aayog that they should work on how to incorporate the best practices across all the states.
Some states, especially Gujarat and Andhra Pradesh have made full use of technology. I would like that in future, through the Niti Aayog, the exceptionally successful efforts of these states should be applied to other states also. People’s participation is a strong base for solving such problems. And for this, I believe that if there is a confluence of perfect planning, use of appropriate technology, and time-bound action, then we can achieve optimum results in drought management, for water conservation, to save every single drop of water. My faith is that water is a Gift from God. When we go to a temple, we are given an offering of Prasad and even if a small bit of that spills, we feel bad in our hearts. We not only pick it up but also pray five times for God’s forgiveness. Water is also an offering form the God. Even if a drop of water is wasted, then we should feel remorse and pain. And so water storage, water conservation and proper water irrigation are all of equal importance. And so there is need for implementing the maxim ‘Per Drop More Crop’ through Micro-Irrigation and cultivating crops that require minimal water intake. At present, it is indeed good news that in many states, even sugarcane farmers are using micro irrigation, some are using drip irrigation and some are using sprinklers. When I discussed with the eleven states, I noticed that even for cultivating paddy for production of rice, some of them had employed drip irrigation successfully and got higher yields, thereby also reducing the requirement for water as well as for labour. I also found that there were many states which had taken on very big targets, especially, Maharashtra, Andhra Pradesh and Gujarat- these three states have done massive work in the field of drip irrigation. And they are striving to bring every year 2 to 3 lakh hectares additional land under micro- irrigation. If this campaign gets underway in all the states, then not only will it benefit cultivation, but more water will also be conserved. Our farmer brothers in Telangana, through ‘Mission Bhagirathi’ have made a commendable effort to optimally use the waters of Godavari and Krishna rivers. In Andhra Pradesh, ‘Neeru Pragati Mission’ has been using technology for ground water recharging. People are devoting hard work and contributing financially as well to the mass movement that has been started in Maharashtra,. ‘Jal Yukt Shivir’ is one such people’s movement which is really going to be of great help in saving Maharashtra from water crisis in the future- this is what I feel. Chhattisgarh has started the ‘Lok-Suraj, Jal-Suraj’ campaign. Madhya Pradesh has started the ‘Balram Talaab Yojana’- and dug nearly 22,000 ponds, which is no small figure, work is also being carried out on their ‘Kapil Dhara Koop Yojana.’ In Uttar Pradesh there is ‘Mukhya Mantri Jal Bachao Abhiyaan’. In Karnataka water conservation efforts are in the form of ‘Kalyani Yojana’, under which they are trying to revive wells once again. In Rajasthan and Gujarat there are many ancient baodis – deep tanks or masonry wells with steps going down to the water. These states are making a very big effort to revive these as ‘water temples’. Rajasthan has started the Chief Minister’s Jal Swawalamban Abhiyan – Water Self Sufficiency Campaign. Jharkhand, although being a predominantly forest area, still has some parts which face water problem. They have launched a very big campaign for building ‘Check Dams’. They have started an exercise to check and stop the flow of water. Some states have started a campaign and made a number of small dams at distances of 10 to 20 kilometres in the rivers themselves to check the flow of water.
This is a wonderful experience. I urge the people of India that during this June, July, August September, we should resolve that we shall not let a single drop of water be wasted. We should decide right now upon the places where we can conserve water and where we can check the flow of water. The Almighty blesses us with water according to our needs, nature fulfils our needs. But if we become careless during the abundance of water and then during the lean water season land into trouble due to water scarcity, how can this be allowed? And the issue of water is not just for the farmers. This concerns everybody – the villages, the poor, the labourers, the farmers, the urban people, the country folk, the rich and the poor. And for this reason, now that the rainy season is approaching, saving water should be our priority. And when we celebrate Diwali this time, then we should also revel in how much water did we save; how much water we stopped from flowing out. You will see for yourselves that our joy will increase manifold. Water has this power, no matter how tired one is, just a bit of water splashed on the face makes one feel so refreshed. No matter how tired we are; when we see a large lake or an ocean, how magnificent that sight is. What a priceless treasure it is bestowed upon us by the Almighty! Just connect to it with your heart. Conserve it! We should harvest water. We should also store water. We should also modernise water irrigation. This I say as an earnest appeal. We should not let this season go waste. The coming four months should be transformed into a Save the Water Campaign, to save every drop of water. And this is not just for the governments, not just for the politicians, it is a work to be carried out by the people at large. Recently the Media reported about the water crisis in great detail. I hope that the Media will show the path to the people on how to save water, start a campaign, and also share the responsibility to free us from the water crisis forever; I invite then as well.
My dear Countrymen, we have to build a modern India. We have to make a transparent India. We have to make many services uniformly available across the entire country from one corner to another. So we will have to change some of our old habits as well. Today I want to touch upon one topic in which if you can be of help to me, then we can together achieve progress in that direction. We all know and we were taught about it in school that there was a time when there were no coins, no currency notes; there was a barter system. If you wanted vegetables you could give wheat in return. If you wanted salt, you could give vegetables in exchange. Business was carried out only through the barter system. Then gradually came currency, coins came, notes came. But now times have changed. The whole world is moving towards a cashless society. Through the facility of electronic technology, we can get money and also give money; we can buy things and pay our bills too. And with this there is no question of our wallets getting stolen from our pocket. We need not worry about keeping an account; the account will be maintained automatically. In the beginning it may appear to be a bit difficult, but once we get used to it, then this arrangement will seem very easy for us. And this possibility is there because under the Pradhan Mantri Jan Dhan Yojana that we have started recently, nearly all the families in the country have had their bank accounts opened. On the other hand, they have also got their Aadhar numbers. And the mobile phone has reached the hands of almost every Indian. So Jan Dhan, Aadhar and Mobile – Jam – J. A. M. Synchronising these three, we can move ahead towards a cashless society. You must have seen that along with the Jan Dhan account people have been given a RuPay card. In the coming days this card is going to be useful as both- a credit and a debit card. And now-a-days a very small instrument has come which is called ‘point of sale’- P. O. S. – ‘Pos’. With the help of that, be it your Aadhar number or your RuPay card, if you have to pay money to someone, you can do it through that. There is no need to take out any money from your pocket and count it; there is no need to carry around any cash with you. One of the initiatives in this regard taken by the Government of India is about how to make payments through ‘Pos’, how to receive money. The second endeavour we have started is Bank on Mobile. The ‘Universal Payment Interface’ banking transaction- UPI will change the way things work. It will become very easy to do money transactions through your mobile phone. And I’m happy to tell you that the N.P.C.I. and banks are working together to launch this platform through a mobile app. If this happens, perhaps you may not even need to carry a RuPay card with you.
Across the country, nearly 1.25 lakh young people have been recruited as banking correspondents. In a way we have worked towards providing the bank at your door step. Post offices have also been geared up for banking services. If we learn and adapt ourselves to use these services, then we will not require the currency, we will not need notes, we will not need coins. Businesses will function automatically, resulting in a certain transparency. Under-hand dealings will stop; the influence of black money will be reduced. So I appeal to my countrymen, that we should at least make a beginning. Once we start, we will move ahead with great ease. Twenty years ago who would have thought that so many mobiles would be in our hands. Slowly we cultivated a habit and now we can’t do without those. Maybe this cashless society assumes a similar form. But the sooner this happens, the better it will be.
My dear countrymen, whenever the Olympic games come around, and when these begin, we sit and clutch our heads and sigh, “we were left so far behind in the tally of gold medals… did we get a silver or not… should we do with just a bronze or not…” This happens. It is true that in the field of sports we face a lot of challenges. But an atmosphere for sports should be created in the country.
To encourage the sportspersons who are leaving for the Rio Olympics, to boost their morale, everyone should try in one’s own way. Someone could write a song, someone could draw cartoons, someone could send messages with good wishes, somebody could cheer a particular sport, but on the whole a very positive environment should be created in the entire country for these sportspersons. Whatever may be the result, a game is a game, one can win or lose, medals are won sometimes and sometimes not; our spirits should always soar high. And as I speak, I would like to mention our Sports Minister Shri Sarbanand Sonowal for a gesture that has touched my heart. Last week all of us were busy in the ups & downs of Assam election results. Shri Sarbanandji himself was leading the campaign. He was the Chief Ministerial candidate; but he was also the Union Minister. And I was very happy when I came to know that one day before the Assam election results, he discreetly reached Patiala in Punjab. You must be aware of the Netaji Subhash National Institute of Sports- N.I.S. – where the sportspersons going for the Olympics are trained. They all are there. He suddenly reached there, much to the surprise of the sportspersons. And it was a matter of surprise for the world of sports as well, that a Minister personally cares for our sportspersons. What are the arrangements for them? How is the food? Are they getting nutritious food according to their needs or not? Are the appropriate trainers for their body fitness present there? Are all the training machines functioning properly? He surveyed everything in great detail. He personally inspected each and every sportsperson’s room. He spoke to all the players in great detail. He had a word with the management and trainers; he himself ate with the sportspersons. With election results being due, with the distinct possibility of a new responsibility as a Chief Minister, and yet if one of my colleagues, in the capacity of a Sports Minister, displays such concern for his work, then it gives me great joy. And I am confident that like this, we should all realize the importance of sports, we should encourage the people in the world of sports, encourage our sportspersons. This becomes a source of strength in itself, when the sportsperson feels that his 125 crore countrymen are with him, his morale gets boosted.
Last time I spoke to you about the FIFA Under 17 World Cup and recently I got to see the suggestions that have come pouring in. And these days I have noticed that a conducive atmosphere for Football can be seen in the whole country. Many people are taking an initiative to form their own teams. I have received thousands of suggestions on the NarendraModi Mobile App. Maybe many people don’t play the game themselves, but hundreds of thousands of young Indians have displayed such keen interest in the sport, this by itself was a very delightful experience for me. We all know the bond that India has with Cricket, but I saw the same passion for Football as well, and this by itself heralds a very positive signal for the future. For all the selected candidates for the Rio Olympics, and for our favourite sportspersons, we should create a cheerful and positive atmosphere. We should not judge everything in terms of victory and defeat. India should be known in the world for its spirit of sportsmanship. I appeal to my countrymen to contribute their bit in creating an atmosphere that boosts the spirits and enthusiasm of our athletes.
In the last week or so, results have been pouring in from all over the country…. and I am not talking about election results… I am talking about those students who slogged for the entire year, those of 10th and 12th Class. It is clear that our daughters are marching ahead triumphantly. It is a matter of joy. To those who have succeeded in these exams, I extend my congratulations and felicitations. And those who were not able to succeed, I would like to tell them once again that there is a lot to do in life. Life does not get stuck if we do not get results according to our expectations. We should live with hope, we should move ahead with confidence.
But I have been confronted with a new type of question, about which earlier I had never given a thought. I’ve received one email on MyGov.in site, which drew my attention. One Mr. Gaurav, Gaurav Patel of Madhya Pradesh writes that in the M.P. Board exam he has secured 89.33% marks. Reading this I felt elated. But in his continued narration, he tells us his tale of woes. Gaurav Patel says that Sir, afte securing 89.33% marks when I reached home, I was thinking that I would be congratulated by my family and friends, I would be applauded. But I was amazed when everybody in the house, friends and my teachers said the same thing, “Oh Dear, if your had secured just 4 more marks, you would have made it to 90%”. So it seems that my family, my friends, my teachers, nobody was pleased with my 89.33% marks. Everyone was lamenting that I missed my 90% by four marks. Now I’m perplexed and don’t know how to handle the situation. Is this all to life. Was what I did not good enough? Did I not prove myself? I don’t know but I feel a burden on my heart and mind.
Gaurav, I have read your letter very carefully. And I feel that perhaps this pain is not just yours; like you there are many lakhs and crores of other students who share the same pain. Because nowadays there is a trend that instead of finding satisfaction in what we have achieved, we tend to express our dissatisfaction in not achieving unrealistic goals. This is another form of negativity. We can never guide society towards the path of satisfaction if we always find dissatisfaction in everything. It would have been better if your family members, your class mates and your friends had appreciated your 89.33%. Then you would have felt motivated enough to do a lot more. I would like to urge guardians, parents and people all around, to please accept, welcome and express your satisfaction over your children’s results, and motivate them to surge ahead in life. Else, it might happen that a day will come when he brings 100% marks and you will say that, “you have got 100 percent! But still, had you done something more, it would have been better!” There is a limit to everything and that should be accepted.
Santosh Giri Goswami has written to me from Jodhpur something similar, almost along the same lines. He says that the people around him just don’t accept the results. They say that you should have done something better. There was a poem I had read long ago. I don’t remember the complete poem. The poet had written something like this – “I painted a picture of my anguish on the canvas of life. And when it was exhibited, almost all the visiting people commented that it needed some touching up. Someone said, ‘yellow here would have been better in place of blue.’ Someone said, ‘This line would have been better situated there instead of here.’ I wish some odd visitor had also shed a tear or two over the picture of my anguish.” I don’t remember if these were the exact words of the poem, as I read this poem way back. But nobody was able to grasp the pain depicted in that picture; everyone just spoke of touching it up.
Santosh Giriji, you have the same problem that Gaurav has. And there must be crores of students like you. You have the burden on yourself of fulfilling the expectations of millions of others. All that I would like to say to you is that in such a situation, don’t lose your balance. Everyone expresses their expectations; just keep listening, but stick to your point and make an effort to do something even better. But if you are not satisfied over what you have got, you will never be able to create something new. The strong foundation of one success becomes the foundation for another greater success. The dissatisfaction arising out of success never becomes a ladder to success; it guarantees failure. And so I would like to appeal that you should sing in celebration of the success that you have achieved. Possibilities of newer successes will arise out of success achieved earlier. I would like to appeal to parents, friends and neighbours that please don’t impose your expectations upon your children. And friends, does our life come to a standstill if we meet with failure sometimes. Sometimes one is not able to score good marks in exams, but he or she surges ahead in sports, or does well in music, or excels in the fine arts, or forges ahead in business. God has gifted each one of us with a unique talent. Please recognize your internal strength, build upon it and you will be able to march ahead. And this happens everywhere in life.
You must have heard of the musical instrument called santoor. There was a time when the santoor was associated with the folk music of the Kashmir valley. But it was Pandit Shiv Kumar (Sharma) whose magical touch transformed it into one of the prime musical instruments of the world. Shehnai once had a limited space in the world of music. It was mostly played at the threshold of the courts of emperors and kings. But Ustad Bismillah Khan’s mastery over the Shehnai made it one of the finest musical instruments in the world; it has now carved an identity of its own. And so you should stop worrying about what you have and how is that. Just concentrate on what you have and devote your utmost with that you are sure to reap handsome rewards.
My dear countrymen, sometimes I notice that the money that our poor families have to spend on their healthcare, throws their life off the track. It is true that while one has to spend little on preventing illness, the expenditure incurred on regaining health after you have fallen ill, is a lot more. Why can’t we lead life in such a way that we don’t ever fall sick and no financial burden falls upon the family. Cleanliness is one of the strongest protections from disease. The greatest service that can be rendered to the poor is by maintaining cleanliness. And the second thing that I constantly urge you to do is Yog. Some people also call it Yoga. 21st June is the International Day for Yog. People are not only attracted to Yog the world over, they have implicit faith in it and the whole world has embraced it. This is a priceless gift handed over to us by our ancestors, which we have given to the world. To the world which is filled with stress, Yog gives the power to lead a balanced life. Prevention is better than cure. A person practicing Yog, can easily have the achievements of staying healthy, maintaining balance, being richly endowed with a strong will power, nurturing supreme self confidence and to have concentration in every task one does. 21st June, International Yog Day is not just a mere event. It should spread wide, it should find a place in every person’s life. Each person should take 20-25-30 minutes out from his daily routine and spend it on practicing Yog. And for this, the International Yog day on 21st June gives us the inspiration. These collective occasions do become a reason for effecting positive change in an individual’s life. I do hope that on 21st June, wherever you may be, please take the initiative; you have a month with you. If you visit the website of the Government of India, the syllabus for this time, which ‘asanas’ you have to do, how one has to do them, all that has been described in it. Have a look at it. Do get these followed in your village, in your mohallas, in your city, in your school, in your institution, even in offices. Start it from now, one month in advance and you will be a participating partner on 21st June. I have read it several times that there are offices where on a regular basis, when they first meet in the morning, they begin with Yog and Pranayam and the efficiency of the entire office increases. The whole culture of the office gets transformed and the environment also undergoes a positive change. Can we make use of 21st June to bring Yog into our lives? Can we use it to bring Yog into our social life? Can we use it to bring Yog into our surroundings? I will be going this time to Chandigarh to participate in the programme on 21st June. I shall be doing Yog with the people of Chandigarh. You too must connect yourself with it when the whole world will be doing Yog on that day. I urge you all not to get left behind. Your staying healthy is very important to make India healthy.
My dear country men, through Mann Ki Baat, I connect with you regularly. I had given all of you a mobile number earlier, which you could use for listening to ‘Mann Ki Baat’ by giving a missed call on that number. But now we have made it a lot simpler. Now, to be able to listen to this programme, all you have to do is to dial just four digits. That four digit number is 1-9-2-2 . I repeat …One- Nine- Two -Two. By giving a missed call on this number, you will be able to listen to ‘Mann Ki Baat’ at any time, wherever you are and in any language of your choice.
My dear countrymen, Namaskar to all of you once again! Please don’t forget what I had said about water. You will remember it, won’t you? Okay! Thank You. Namaste!
My dear fellow citizens, Namaskar!
It’s summer. Everybody makes plans for their summer holidays. Since this is the season of mangoes, we crave for the flavour and taste of this fruit. Sometimes we feel a nap in the afternoon would be nice. But this year the sweltering heat has spoilt the fun for everybody.
It is quite natural for the nation to feel concerned about the unrelenting heat. On top of it, due to continuous drought over the past couple of years, the usual water storage facilities have been adversely affected. Sometimes due to encroachment, sometimes due to silting, the inflow of water into reservoirs and other water bodies gets blocked. As a result, the reservoirs store much less water than their capacity. Worse, because of this cycle that has been going on for years, the capacity itself of these reservoirs is gradually reduced. To cope with the drought and to provide relief from the water crisis, governments are making efforts. But that’s not all. I have noticed that citizens are doing commendable work to help deal with the situation. Awareness is now seen in many villages. Only those who have faced shortage of water know the real value of water. Hence, in such places they are very sensitive about water and are equally active in doing something to deal with the shortage of water.
I was recently told that in Ahmednagar district of Maharashtra, the Hivrebazaar Gram Panchayat and its villagers have addressed the problem of water shortage by treating it as a major and delicate issue. One can find many villages where there is a desire to store water. At Hivrebazaar the farmers tackled the issue by changing the cropping pattern. They have decided to give up cultivation of those crops that require a lot of water, like sugarcane and banana. It sounds very simple, but in reality it is not so. What a big collective decision this must have been? If one tells the owners of factories that consume a lot of water about the consequences of this consumption and requests them to shut down their units, one can well imagine what the response would be. But see the sensibility of these farmer brothers. When they realised that the cultivation of the sugarcane should be given up because it consumed a lot of water, they went ahead and did it. Instead of sugarcane, they have taken to such crops like fruits and vegetables that require much less water. Farmers in this village have taken so many initiatives such as using sprinklers, drip irrigation techniques, water harvesting and water recharging, that today their village is strong enough to cope with the water crisis that they face. I might be talking of a small place like Hivrebazaar, but there must be many other such villages. I extend my hearty felicitations to such villagers for their fine work.
I was told that in Devas district of Madhya Pradesh, the Gorva Gram Panchayat took up the drive to create farm ponds. They have already created 27 farm ponds. Due to this there has been an increase in the ground water level. Whenever water was required for crops, farmers had access to it. This panchayat has given a rough estimate that their agricultural production has increased by 20 per cent. Not only has water been saved, the quality of water has also vastly improved with the water level increasing. World over it is said that potable water can contributing factor for GDP growth. It certainly contributes to better health.
When the government used railways to transport water to Latur, it became news for the world. There is no doubt that the swift manner in which Indian Railways has acted is praiseworthy. But villagers who have taken various initiatives to save water also deserve equal amount of praise. Indeed, I would say they deserve greater praise. There are several such schemes and programmes that are run by citizens but these doesn’t get our attention. The good work done by the government sometimes does come to our notice. If we look around us, we will see that people are making an effort to combat the menace of drought by trying to find solutions that are new and innovative.
It is human nature that no matter how many perils people face, when they hear a good news from any corner, they feel as if the entire crisis is over. Thus ever since the day it became public knowledge that rainfall this year is expected to be between 106% and 110% it seems as if tidings of peace and happiness have come. There is still some time for the monsoon to arrive, but the news of good rains has already brought joy. At the same time we must remember that a good monsoon offers both an opportunity and a challenge. Can we start a drive to save water in every village from now on itself? Farmers need fertile soil in their fields to grow crops. This time why can’t we take the soil from the bottom of ponds for our fields? If we were to do this, the quality of the soil in our fields would improve and the capacity of ponds to store water would increase. Can we fill empty cement and fertiliser bags with pebbles and sand and use them to stop water from flowing out through breaches? If we were to stop water from draining out for five days, for seven days, it would seep into the ground and the water level would come up. There would be sufficient water in our water-wells. Thus we should strive to retain as much water as possible. The water of a village will be preserved there if we work for it in a determined manner collectively. Therefore, notwithstanding the current water scarcity and drought situation, we have an opportunity during coming one and half months to prepare to harvest rainwater.
I have always said that people who visit Porbandar, the birthplace of Mahatma Gandhi, can also see there the underground tanks constructed about 200 years ago, that were built to save rain water. Water collected in these tanks remained pure.
Mr. Kumar Krishna has asked on MyGov whether “the cleaning of Ganga will be possible while we our alive”. His concern is quite natural because it has been nearly 30 years since work began in this direction. Many governments came, plans were made to clean Ganga, and a lot of expenditure was incurred without showing results. For this reason there must be crores of Indians like Kumar Krishna who have the same question in their hearts. For those who are religiously inclined, Ganga is the path to salvation for them. I too accept this importance of Ganga. But more than that, Ganga is the giver of life. We get our daily bread from Ganga, we get our earnings from Ganga, and we get a new source of energy from Ganga to live our lives. The flow of Ganga adds momentum to the economic pace of the country. Bhagirath did bring down the river Ganga for us, but to save it, we need crores of Bhagiraths. The project to clean Ganga cannot be successful without mass participation by the people. So we all will have to become agents of change to achieve cleanliness. We shall have to continuously keep on repeating this thing. There are many efforts being made by the government. We are seeking the full cooperation of all the states through which Ganga flows. We are also trying to get voluntary organisations to join us in this effort. We have taken several steps for surface cleaning and to stop industrial pollution. Every day, effluents and garbage in a large quantity flow into Ganga through drains. At Varanasi, Allahabad, Kanpur, Patna – trash skimmers have been deployed which clean the river while floating on it. All local bodies have been given this facility and they have been urged to carry on with this work continuously and clean all the garbage from the river. I have been told a few days ago that in places where this work is being carried out properly nearly 3 to 11 tonnes of garbage are being taken out of the river every day. So it would be correct to say that pollutants in such a large quantity are being stopped from getting into the river. In the coming days, we have plans to deploy such trash skimmers at other places also and the benefits of it will be felt by the people living on the banks of Ganga and Yamuna.
To monitor and control industrial pollution, an action plan has been prepared with the pulp and paper, distillery and sugar industries, and it has also been implemented to some extent. I feel it will yield good results. I am very happy that in Uttarakhand and Uttar Pradesh, where there was discharge from distilleries, there has been a change for the better. Officers have told me that they have been successful in securing zero liquid discharge. The discharge from the pulp and paper industry or the liquor industry is almost coming to an end. All these things are a sign that we are moving in the right direction and awareness has also increased. I have seen that not just on the banks of Ganga, even in far off South if one meets a person, he is sure to ask, “ Sir, will Ganga be cleaned?” This faith and hope of the common people is going to ensure success in the cleaning of Ganga. People are even giving donations for this. Thus this effort is being made quite meticulously.
My dear fellow citizens, today is the 24th of April. This is observed as Panchayati Raj Day in India. On this day, the Panchayati Raj system was implemented in our country. Panchayati Raj system has gradually spread to the entire country and is functioning successfully as an important unit of our democratic system of governance.
We celebrated 14th April as the 125th birth anniversary of Babasaheb Ambedekar and today we celebrate 24th April as Panchayati Raj Day. This was such a fortunate coincidence. From the birth anniversary of the great man who gave us the Constitution of India, to 24th April, the day Panchayati Raj was introduced in our country to empower our villages, which are the strongest link of our Constitution. It inspired linking these two dates. For this reason, the Government of India, along with the cooperation of the State Governments, has launched a campaign – “From Gram Uday to Bharat Uday” – From the Rise of Villages to the Ascent of India, over the 10-day period between 14th April and 24th April.
It was my good fortune that on 14th April, the birth anniversary of Babasaheb Ambedkar, I got the opportunity to visit his birthplace Mhow and pay my respects at that sacred place. And today, on 24th April, I am going to Jharkhand, where mostly my tribal brothers and sisters stay. In Jharkhand I am going to celebrate Panchayati Raj Divas. At 3 in the afternoon I shall be talking to all panchayats of the country. This campaign has worked in a major way to generate awareness. How can the democratic institutions at the village level, in every corner of India, be strengthened? How can the villages become self-reliant? How can villages plan programmes for their own development? There should be due importance laid on physical and social infrastructure. There should be no school dropouts in villages and the campaign to educate the girl child (Beti Bachao, Beti Padhao Abhiyan) should be successfully carried out. The birth of the girl child should be celebrated in a big way. There should be some plans to do that. In some villages people organised food donation on this occasion. It happens very rarely that so many different programmes go on at the same time in so many villages of India. I congratulate all the State Governments and the village heads. They have gone about these programmes in a very novel way for the welfare of villages, for the development of villages and for the strengthening of democracy. The awareness that has come about in villages guarantees a new progress for India. The foundation for the progress of India is the rise of its villages; so if we all keep laying stress on the progress of the villages, we shall continue to get the desired results.
Sharmila Dharpure from Mumbai has expressed her concern to me through her phone call. Sound byte-
“Mr. Prime Minister Namaskar. I am Sharmila Dharpure speaking from Mumbai. I have a question for you about the school and college education. For the last so many years, a strong need for reforms has been felt in the education sector. Either the required amount of schools and colleges are not there or else the quality in education is lacking. It has been often found that the children complete their schooling but they still don’t have knowledge about the most basic things and so they lag behind in this competitive world. What are your views? How do you wish to bring about reforms?”
Sharmilaji, your concern is quite genuine. Today in every home, the first thing that the parents dream of is to give their children good education. A house, a car – all that comes later. And for a country like India, this common sentiment of the people is a very big force. To educate their children and educate them well, this concern for the children to get good education should increase further and a greater awareness should come about. I believe that when there is awareness in the family, it impacts the school and has an impact on teachers as well. The child is also aware of the purpose for which he or she goes to school. So I would appeal to all guardians and parents to give not just enough time and attention to their children but also to everything that’s happenings in their school. And if something strikes your attention, please go to the school and discuss it with the teachers yourself. Vigilance can be of help to reduce many shortcomings in the education system. People’s participation will go a long way in achieving this.
Every Government in our country has laid stress on education and every Government has made efforts for it in its own way. It is true that for a long time our focus has been on setting up educational institutions, expanding the system of education, building schools, building colleges, recruiting teachers, ensuring maximum attendance of children. So priority has been given in a way to the spread of education. This was necessary. But today more than expanding education what is necessary is to improve the quality of education. We have already done a lot towards expanding education. Now we will have to focus on quality education. We will have to shift our priority from literacy campaign to good education. Till now we concentrated on the outlay for education. The time has come to focus on the outcome of it. Till now the stress has been on how many are attending school. From now onward, more than schooling, we will have to lay stress on learning. Till now we have heard the echo of the mantra of Enrolment! Enrolment! Enrolment! But now we will have to turn our attention to providing good education, worthy education to children who have made it to schools. You must have seen the Budget of the present government. An effort is being made to provide quality education. But it is true we still have a long way to go. If we, 125 crore Indians, resolve, we can cover that distance. Sharmila ji has rightly said that we do need to bring reforms for quality education.
You must have noticed in the Budget that we have decided to do something unconventional. In the Budget, we have made 10 government universities and 10 private universities free from government control and asked them to accept the challenge to flourish on their own. We have asked them to come up with what they would like to do to become the best universities. We have done this with the intention of giving them a free hand. Indian universities can also compete with world class universities, and they should. Along with importance to education, there is importance to skill. Likewise, technology plays a very big role in education. Long distance education and technology will make the task of education simpler. I believe that the results of this move are going to be seen in the near future.
Since a long time people have been asking me questions on one topic. Some have written on my web portal mygov.in, others have written to me on NarendraModiApp. It’s mostly the youth who write to me.
Sound Byte-
“Mr. Prime Minister Namaskar, I am Mona Karnwal from Bijnore. For the youth in today’s age, along with studies, sports are also of great importance. They should have a feeling of team spirit and the qualities of a good leader for their overall holistic development. I state this from my own experience because I have served in the Bharat Scouts and Guides and this had a very good impact upon my life. I want you to motivate the youth as much as you can, and I want the government to also promote NCC, NSS and the Bharat Scouts and Guides as much as possible.”
You people have been sending me so many suggestions that one day I felt that first of all I must talk to these people. It was under pressure from you people, following your suggestions, that I recently called for a meeting with the chiefs of NCC, NSS, Bharat Scouts and Guides, Red Cross and the Nehru Yuva Kendra. I asked them if they have ever had a meeting before, and they said that since Independence, this was the first time that they were attending a meeting like this. So first I would like to felicitate my young friends who put pressure on me, the result of which was that I held this meeting. I felt glad that I met them. I felt the need for greater coordination. They are doing a lot in their own way but if work is done collectively, in an organized manner, then these various organizations of ours can bring about huge results. They are spread so wide, reaching out to so many families. I saw an answer in the way they had spread far and wide and were filled with enthusiasm, they had the resolve to do something. It’s true that I myself have been a cadet in the NCC and so I know firsthand how one acquires a fresh perspective through such organizations. Children draw inspiration and develops a national perspective. I did get the benefit of that in my childhood. I believe that we should infuse a new life, a new force into these organizations. This time I put some issues before them. I told them that for this season why don’t all these organizations and our youth make an effort for water conservation. We could collectively try and stop open defecation in so many blocks and so many districts. What kind of programmes can we make to unite our country? Can we have a common youth song for all these organizations? We spoke on many issues.
Today, I appeal to you all as well. Please suggest the perfect ideas for these youth organizations. Do we need to add anything new in their functioning and their programmes? If you write to me on my NarendraModiApp , I will send them to the right place. After this meeting, I feel they are going to gain a new momentum. Now even you will wish to join one of them.
My dear fellow citizens, I now wish to talk about something that will compel us all to think. I view it also as something that is going to shake us all. You must have seen for yourself that the political situation in our country is such that in the previous elections political parties made promises of giving each household 9 to 12 gas cylinders. And each political party felt that if they had to politically approach the middle class society, then gas cylinder was a major issue. On the other hand, economists have put constant pressure to reduce the subsidy on gas cylinders. For this reason, many committees would sit which would receive many proposals and suggestions on the issue of lessening the gas subsidy. Crores of rupees would be spent on these committees. But the matter would remain at a standstill. This has been everybody’s experience. No one ever thought beyond this.
Today, my dear fellow citizens, I have utmost pleasure in placing before you all my own account on this. I have chosen the third way out and that is the path of placing trust and confidence in the people and the masses. At times we political leaders should trust our people more than we trust ourselves. We should have implicit faith in the people. I had once said to you that if you can bear the expense of 1500-2000 rupees per year, then why don’t you give up your subsidy on gas? This could be of use to poor households. I had said it just like that, but today I can say with confidence that I am indeed very proud of you all. One crore families have voluntarily given up their subsidy on gas cylinders. These one crore are not wealthy families. Among them are retired teachers, retired clerks, farmers, small shopkeepers. These are middle class and lower middle class families that have given up their subsidy. Now look at the other, rather unique, side of it. They could have given up their subsidy through the App on their mobile, going online or by giving a missed call over the telephone. There were many options. But it has been estimated that more than 80% of these one crore families chose to go to the distributor, stand in a queue and give in writing that they wish to surrender their subsidy.
My dear fellow citizens, this is not a small matter. If the government gives even a small concession on tax or exemption from tax, then for a whole week we hear praise for that government being splashed on TV channels and in newspapers. Here, these one crore families have given up their subsidy. And in our country subsidy has turned into a kind of a right that people expect. A thing like that they have chosen to give up.
I would like to salute those one crore families. I humbly bow to them because they have compelled political leaders to think of coming up with something new. This has also forced the economists of the country to think differently. Even the global economic experts who used to live in a world of their calculations would find this phenomenon to be beyond their limits of traditional wisdom. At some point of time they will also have to think of this novel experience that has defied conventional thinking. One crore families giving up their subsidy on gas cylinders and in return one crore poor families getting gas cylinders with the money that is saved from the one crore families that have given up their subsidy. Externally, it appears just an incident But, its extraordinary lesson is that if you place faith in the people, it leads to most handsome achievements.
I would like to specially appeal to the entire political class to place implicit faith in the people. That will fetch such terrific results that one could have never ever imagined. We should move in this direction. I have always felt this way, like when I felt why Class 3 and Class 4 employees should be made to go through interviews. We should trust the person who has given the exams and submitted the marks.
Sometimes I feel that we should publicly announce that today on this route of the railways there will be no ticket checker. Let’s see what happens when we place faith in the people of India. We can undertake several such experiments. Once we place faith and trust in the people of India, we can get incomparable results. Anyway, these are just some personal thoughts. We cannot make these into government rules but we can certainly create that kind of an atmosphere. This atmosphere has not been created by any political leader but by one crore families of India.
A person called Ravi has written to me – “Good News Everyday — he writes — please ask your officials to post about one good incident every day. Each newspaper and news channel has bad news for its every ‘breaking news’. Is there not anything good happening around in this country populated by 125 crore people? Please change this situation.”
Ravi ji has expressed his anger but I think he is not venting his anger on me but on the prevailing conditions. You may remember that the former President of India, Dr A.P.J. Abdul Kalam, used to always say, “Please print only positive news on the front page of the newspaper”. He used to continuously repeat that.
Some days back a newspaper had written a letter to me saying that they had decided that on Mondays they would not give any negative news but only positive news. These days I have noticed that some T.V. channels have begun setting aside some time for positive news.
So it is right to say that there is an atmosphere all around of positive news. And everybody feels that the people should get the right news and good news. It is true that even if the most highly placed men and women relate the best possible things in the best possible words and in the best possible manner, good news has a better impact than that. Good news becomes the greatest reason and inspiration to do something good.
It is true that the more we give prominence to good things, the less space there will be for bad things. If we light a lamp, the darkness is sure to be dispelled. You all must be aware that the government has started a website,transforming india. On this you get news of positive happenings, not just of the government but also of the people around. This is a portal where even you can send news of any good thing that’s happened to you. You can contribute to the site.
Raviji you have given a good suggestion, but please don’t get angry with me. We all should strive together to do something positive, talk about something positive, to spread something positive.
There is one great speciality of our country — the Kumbh Mela. The Kumbh Mela can become the centre of tourist attraction as well. Very few know that since a long time, crores and crores of people have gathered on the river-banks for this festival. The peaceful atmosphere at the Kumbh Mela gives moments of tranquillity to the soul. These festivals, from the point of view of organization, event management and people’s participation, set new and high standards. I have been noticing for the last two days that many people have uploaded pictures of the Simhastha Kumbh Mela. I would like the Tourism Department of the Government of India and the State Government to hold a photo competition on this occasion. People should be encouraged to take the finest photographs and upload them. What an atmosphere that would create. People will also come to know of the myriad and different activities going on in every corner of the Kumbh Mela. This can surely be done.
It’s true that I met the Chief Minister of Madhya Pradesh recently and he told me that they have laid special emphasis on cleanliness. It is not that the cleanliness remains confined to that place. People should carry back the message of cleanliness with them. I believe that even if the Kumbh Mela is a religious and spiritual occasion, we can turn it into a social occasion. We can turn it into an occasion of imbibing good values. It can become a reason to carry good resolutions and good habits to all the villages. We should use each Kumbh Mela to make people aware of how we can increase our value for water, our faith in water; how we can spread the message of water conservation. We should do this.
My dear fellow citizens, I will surely meet you all once in the evening on this important occasion of Panchayati Raj Divas today. My heartiest thanks to you all. As always, the unshakeable bond between your inner thoughts and those of mine gives me immense pleasure.
My Dear Fellow Citizens,
Let me begin by wishing ‘Namaskar’ to all of you. Today, the world over, Christians are observing Easter. I extend my warmest greetings to everybody on the occasion of Easter.
Some of my young friends must be busy with their examinations. Some of them must have gotten over with their examinations by now. For those of you who still have examinations, it must be a testing time with exams on one hand and T-20 Cricket World Cup on the other. I am sure you are eagerly waiting for the match between India and Australia this evening.
Some days ago India won two fine matches against Pakistan and Bangladesh. We are seeing a fine momentum building up in this T-20 Cricket World Cup. Today, as India and Australia get ready to play, I convey my best wishes to both the teams.
With the young comprising 65% of our population, there should be no reason why we should be absent from the world of sports. This won’t do. We need to usher revolutionary changes in sports. We can see that happening in India. As with Cricket, there’s now increasing interest in Football, Hockey, Tennis, and Kabaddi.
You must have come to know that India will be hosting the FIFA Under-17 World Cup next year. Twenty-four teams from all over the world are coming to play in our country. The Indian Football team won the gold medal at the Asian Games in 1951 and 1962, and came fourth in the 1956 Olympics. Unfortunately, over the decades we have slipped from there to the lowest rungs. Today our ranking in FIFA is so low that I feel reluctant even to mention it.
On the other hand, I have been noticing that interest in Football among the youth in India has been rising – be it the English Premier League, Spanish League or the Indian Super League matches. Young Indians take time out to get the latest information on these matches and watch them on television. What I mean to say is, given this rising popular interest in Football and the opportunity of hosting FIFA Under-17 World Cup, shall we just play the role of a host and fulfil our responsibility? Or will we use the opportunity to our advantage to promote sports?
We should create an atmosphere of Football, Football, Football all around for this whole year – in schools, colleges, indeed, all over India. Our youth, the children in our schools, should be drenched in sweat just playing Football. If that happens, we shall have real fun playing the host. So, all of us should make the effort to ensure Football reaches every village, street and alley. Between now and the FIFA Under-17 World Cup in 2017, we should infuse a spirit of enthusiasm in the youth. One advantage of playing the host for this event is that a whole lot of infrastructure will get created with addition of sports facilities. But I personally shall be happy when we are able to link every youth of our country to this game.
Friends, I would like to hear your views on how best to use the 2017 FIFA Under-17 World Cup to our advantage. How should this event be? What kind of programmes should we organise the whole year to help the event gain momentum? How should it be publicised? What improvements do we need to make? How can we increase the interest of our youth in sports through the 2017 FIFA under-17 World Cup? How can we introduce an element of competitiveness in governments, educational institutes and social organisations to associate with the game?
We can see all this happening in relation to cricket; we should now try to bring these elements in relation to other sports disciplines as well. The FIFA event offers us a unique opportunity to do so. Can you send me your suggestions on how best to use that opportunity? I view the FIFA event as a great opportunity to establish India as a brand at a global level. I consider this to be an opportunity to let the world know of India’s youth power – not in the sense of winning or losing a match. In the run-up to and preparation for the 2017 FIFA event, we can harness and display our many strengths; while doing so, we can do image-branding for India as well.
I look forward to your suggestions on the 2017 FIFA Under-17 World Cup which you can send me through NarendraModiApp. Do let me know what should be the logo and the slogans. How should we propagate this throughout India? What should the songs be like? What should be in the souvenirs? Think about it friends. I would like every youth of mine to become an ambassador for the 2017 FIFA Under-17 World Cup. You should robustly participate in this event. It’s a golden chance to build India’s image.
My dear students, you must have thought of travelling to places during your holidays. There are very few people who go abroad; most people visit places within their own states for a week or so. Some people also go outside their states. Last time too, I had requested all of you to upload photographs of the places you visit. And I have noticed that the kind of work which our Department of Tourism, our Department of Culture, State Governments and the Government of India can’t do, that kind of work has been accomplished by millions and millions of Indian tourists. Photos of such magnificent places were uploaded that it was truly a delight to view them.
We have to take this task forward. Do it this time as well. But this time, along with a photo, please write and send a small piece about the place, thus displaying your creative prowess. One gets to learn a lot by visiting new places. Things we can’t learn in a classroom, within our family, from our friends, sometimes we can learn those things by travelling. We get to experience something fresh with each new place we visit – we learn about people, their languages, foods and lifestyles. Someone has rightly said that “A traveller without observation is a bird without wings”. “If you have a desire to truly view, you should also develop an insight.” India is full of diversities. Once you set out to see the country, for the rest of your life you will keep seeing new things and still never get enough of it. I have been fortunate that I had a lot of opportunities to travel. When I was neither Chief Minister nor Prime Minster, and I was young like you, I travelled a lot. Perhaps there isn’t a district in India which I have not visited.
Travel plays a very strong role in shaping our lives. These days the youth of India are being driven by a spirit of adventure and curiosity. Unlike before, they don’t want to go to the same old places or tread the oft beaten track. They want to do something new, see something new. I see this as a good sign. Our youth should be bold. They should be brave. They should have the courage to set foot on places where no one has been before.
In this context, I would like to specially congratulate Coal India. Western Coalfields Limited at Savaner near Nagpur, where there are coal mines, has developed an Eco-friendly Mine-Tourism Circuit. Generally we don’t think of coal mines as places to be visited. When we see pictures of miners, we wonder what it must be like out there. We even have a saying, “Coal blackens your hands”, hence people tend to stay away from coal mines. But Western Coalfields Limited has made these same coal mines a destination for tourism. This is only the beginning, but already nearly 10,000 people have visited this Eco-friendly Mine-tourism site at Savaner near Nagpur. This in itself gives us an opportunity to see something new.
I hope that when you set out on a journey during the coming holidays you can contribute something to cleanliness too. There is greater awareness about cleanliness and people are making an effort to keep tourism destinations litter-free. Both tourists and local residents of these places are contributing to it. Maybe it is not being done in a very scientific way, but it is being done. Can you too, being a tourist, lay stress on cleanliness at tourist destinations? I am confident that our youth will definitely help me in this task.
Tourism is a sector that provides maximum employment. Even the poorest person gets a chance to earn from tourism. When tourists visit a place, even the not-so-well-off among them spend money. Rich tourists are bound to spend more money. There are many employment opportunities created by tourism. India lags far behind in tourism when compared to the world. But if we, 125 crore Indians, decide that we have to give importance to our tourism sector, we can attract the world. We can draw a very large number of tourists to our side. Through this we can provide new employment opportunities to several million young people in India. Be it the government, institutions, society, citizens – we all have to come together to make this happen. Come, let’s make an endeavour in this direction.
My dear young friends, I don’t like it when holidays are just frittered away. You too should think along these lines. Will you let your holidays during the most important years of your life slip away just like that? I will give you something to ponder upon. Can you resolve to add one skill, one special attribute to your personality, during your holidays? If you don’t know how to swim, can you resolve to learn swimming during the holidays? If you don’t know how to cycle, can you resolve to learn cycling during the holidays? Or you could tell yourself, “I type with just two fingers on the keyboard, so shouldn’t I learn proper way of typing?” There are so many skills to develop our personality. Why not learn them? Why not overcome some of our shortcomings? Why not add to our strengths? Do give it a thought.
It is not like you need lots of classes, a great trainer, hefty fees or a big budget for this. You can find something around you. Let’s say you decide to make the ‘best’ out of ‘waste’. Just look for some waste material and start creating something from it. You will enjoy it. By the time evening falls, you will marvel at what you have created from that rubbish. Suppose you are fond of painting and you don’t know how to paint. Just start painting and gradually you will get better at it. You must spend your holidays on building your personality by developing some new talent, acquiring some new skill. There can be countless areas where you could do so; it is not as if these are confined to only the ones that I am spelling out for you. This will help you in carving out your own identity and raising your self-confidence tremendously. Just try it for yourself. When you return to school or college and tell your classmates about what you learned during the holidays, and when your friends find that they have not learned anything new, they will realise that they wasted their time. They will admire you, “You are a very determined man, my friend, you have accomplished something concrete.” This will perhaps become a big thing among friends. I am confident that you will surely do it and, yes, do share with me what you have learned.
This time a lot of suggestions have come for Mann Ki Baat on www.mygov.in: –
Sound Byte- “My name is Abhi Chaturvedi. Namaste dear Prime Minister, you had said during the last summer holidays that even birds feel the summer heat so we should fill a bowl with water and place it in the balcony or the terrace so that the birds can come to have water. I did this and enjoyed it and in this way I made friends with a lot of birds. I request you to repeat this task in Mann Ki Baat. Thank You.”
My dear fellow citizens, I would like to express my gratitude to this little boy Abhi. He called me up and reminded me of what I had said. Frankly, I had forgotten about it. And I did not have it in my mind that I would say something on this topic, but Abhi has reminded me that last year I had asked you to put an earthen bowl filled with water for the birds.
Friends, I want to thank this boy Abhi Chaturvedi. He has reminded me of a good deed by calling me. Last summer I had remembered it and asked you to put water in earthen bowls for the birds during summers. Abhi has told me that he has been doing this for a whole year and many birds have now become his friends. The great Hindi poetess Mahadevi Verma used to love birds. She wrote this in one of her poems, “We shall not let you fly far way, we shall fill the courtyard with grains and fill the tank with sweet and cool water…” Come, let us also do what Mahadevi Ji used to do. I greet Abhi and thank him for reminding me of this very important thing.
Shilpa Kukke from Mysore has raised a very humane issue. She says milkmen, newspaper vendors, postmen come close to our homes. Sometimes utensil hawkers and cloth sellers too pass by our homes. Have we ever offered them some drinking water during the summer days? Have we ever given them water to drink? Shilpa, I am very grateful to you that you have articulated something so sensitive in so simple a manner. It is a small gesture but when the postman comes and we offer him water, he will feel good. Of course, it is a part of our nature in India. But I am glad, Shilpa, that you have observed these things.
My dear farmer brothers and sisters, you must have repeatedly heard the term – Digital India. Some people feel that Digital India is to do with the world of the youth in our cities. No, it’s not like that. You will be happy to learn that a ‘Kisan Suvidha App’ has been launched to serve your interests. If you download this ‘Kisan Suvidha App’ on your mobile phone, you will receive a lot of information related to agriculture and weather at your fingertips. There are many topics on this App, such as what is the state of the market, what is the position of the wholesale market, which crops are doing well these days, which are the appropriate pesticides. Not just this. There is a button on the App which will connect you directly with agricultural scientists and link you with the experts. If you pose a question to them, they will reply to it; they will explain things to you. I hope that my farmer brothers and sisters will download the ‘Kisan Suvidha App’ on their mobile phones. Why don’t you have a look at this gift for you and give it a try to see if something in it is of use to you? If you feel it lacks in anything then you can complain to me also.
My dear farmer brothers and sisters, summer is holiday time for the rest of the people, but for you it is the time to sweat it out even more. A farmer waits for the rains. Before that, he puts in his life and soul to get his field ready so that not even a single drop of rain water goes waste. For farmers, the season just before onset of farming is of utmost importance. We will have to give a thought to what will happen if there’s no water. Can we utilise this time to visit ponds, check the routes through which water flows into these ponds and spot the places where garbage or something else blocks the water from flowing, because of which reservoirs get depleted. Can we not remove the blockage and clean the inlets so that more water gets collected? If we manage to save and collect more water during the first rainfall and fill up our ponds, rivers and streams, then even if the rains fail later, our losses will be reduced. But this can be possible only when we conserve each and every drop of water.
You must have noticed that this time it has been decided to construct five lakh ponds and farm water reservoirs. Under MNREGA also a stress has been given to create assets for water conservation. Every village should save water. How can we save every drop of water during the coming rains? How do we begin an exercise to ensure that every drop of water in the village stays within the village? You should devise a plan and get connected with Government schemes so that we can start a people’s movement which will help us understand the importance of water. Then everyone can join in the campaign for water conservation. There must be many such villages in the country, many progressive farmers and many conscientious citizens who have already done this kind of work. But we still need to do much more in this direction.
My dear farmer brothers and sisters, a few days ago the Government of India had organised a very big Kisan Mela, ‘Farmers’ Fair’. There I saw the modern technology that is now available for farmers and how much change has come in agriculture. But we have to ensure that this technology reaches the fields. Now even the farmers have started saying the use of fertilisers should be curtailed. I welcome this. Excessive use of fertilisers has made our Mother Earth unwell. We are the children of our soil, so how can we watch our Mother Earth suffering? When we add spices and condiments while cooking our food, it adds to the taste. But if we add too much of even the best of the spices and condiments, then would one want to eat that food? The same food would taste so bad, isn’t it? The same thing happens with fertilisers as well.
No matter how good fertilisers may be, if we use them beyond a limit they will become the cause of ruination. There should be a balance in everything. This will reduce your expenses and you will end up saving money. Our stand is clear: Less Cost, More Output. Invest Less and Reap More. We should move forward with this ‘mantra’ and improve our agriculture sector by using scientific methods. I hope we will do, with full concentration, whatever is necessary for water conservation. We have a couple of months till the onset of monsoon. Do remember, the more we save water, the more the farmers will benefit and more lives will be saved.
My dear fellow citizens, the World Health Day is on 7th April. This year the theme of the World Health Day is ‘Beat Diabetes’. I call upon all of you to defeat Diabetes which plays host to so many diseases. Once it enters yours body, a whole lot of undesirable guests in the form of illnesses follow it. It is said that in 2014 India had about six and a half crore Diabetics. Diabetes was found to be the cause of death in three per cent of all deaths. Diabetes is of two types — Type 1 and Type 2. Type 1 is hereditary; if the parents have it, so shall their child. Type 2 is due to your habits, age and obesity. The world is worried about Diabetes and so it has been chosen as the theme for World Health Day on 7th April.
We all know that our lifestyle is the biggest cause for Diabetes. Physical labour is getting reduced. There is not a trace of sweat; there is just no walking around. Even if we play games, we play them online; very little happens offline. Can we not, drawing inspiration from this year’s World Health Day and its theme, do something to defeat Diabetes in our personal life? If you are interested in Yoga, then do Yoga. Or else, the least you can do is to go for a walk or a run. If every citizen of my country is healthy, then my country will be healthy. Sometimes we are reluctant to get our medical check-up done. When the condition worsens then only does it come to our notice that it is Diabetes to blame. What do you lose in getting a check-up done? Please get this much done at least. Everything is available and a check-up can be done easily. Please do be concerned about this.
On March 24th, the world observed Tuberculosis Day. When I was a child we would be scared by the very mention of the word TB. It would seem death was inevitable for anybody suffering from this dreaded disease. But now we are not scared of it because everybody knows TB is curable and can be easily cured. Paradoxically, when TB was linked to death we used to be duly afraid of it; but now that it is curable, we have become almost careless about it. Compared to the world, we still have a large number of TB patients. If we want to free ourselves and our country from TB, then we need correct treatment, we need complete treatment. If we leave the treatment mid-way, it can create new complications for us. Tuberculosis is one disease that even the neighbours can spot. “Oh look! You have a persistent cough and fever and you have lost weight. Go get it checked. You must have got TB.” This shows TB is one illness that can be detected fast.
My dear fellow citizens, there is a lot of work being done in this direction. There are more than 13,500 Microscopy Centres, more than four lakh DOTS providers, various advanced laboratories. And all these services are free. Please go and get a check-up done. This disease can be got rid of. All one needs is the correct treatment and the treatment must continue till the illness is gone completely. I would like to appeal to you all, whether it is TB or Diabetes, we have to conquer these. We have to eradicate these diseases from India. But this cannot happen with just the efforts of the government or by doctors or medicines till you don’t do something about it. So I call upon all of you today to defeat Diabetes and free ourselves from Tuberculosis.
My dear fellow citizens, a number of important occasions are coming up in April, especially on 14th of April which happens to be the birth anniversary of Baba Saheb Bhimrao Ambedkar. His 125th birth anniversary was celebrated all over the country. The five pilgrimage spots associated with him – Mhow, his birthplace; London, where he was educated, Nagpur, where he had his ‘Deeksha’; 26, Alipur Road, Delhi, where his soul left him for its heavenly abode; and the cremation ground in Mumbai where his last rites were performed. We are making a constant effort to develop these five pilgrimage spots. I am fortunate to get the chance to visit Mhow, the birthplace of our revered Baba Saheb Ambedkar, on 14th April this year. Baba Saheb has given us a lot to help shape us into ideal citizens. We can pay our best homage to him by following the path set by him and becoming good citizens.
In a few days from now, the new year of Vikram Samvat will begin. It is celebrated in different states in different forms. Some call it Nav Samvatsar, some call it Gudi Padva, some Varsh Pratipada, some Ugadi, but it holds importance in nearly all the states of India. My greetings to everybody on this auspicious occasion of New Year.
As you know and I had said it last time also, you can now listen to my Mann Ki Baat in about 20 languages whenever you wish to. You can choose your own convenient time to listen to it. You can listen to it on your own mobile handset. All you have to do is to give a missed call. I am happy to state that although it has been barely a month since this service was launched, 35 lakh people have availed of it. You too can note down the number. 81908-81908. I repeat – 81908-81908. Give a missed call on this number whenever it is convenient for you. Even if you wish to listen to any previous episode of Mann Ki Baat, you can listen to it in the language of your choice. I will be happy to remain connected with you.
My dear fellow citizens, my heartiest best wishes to you all. Many, many thanks.
My dear fellow citizens, Namaskar.
While listening to this month’s Mann Ki Baat, my inner thoughts, your mind must also be on your children’s exams which begin soon. Some of them have their 10th and 12th board exams starting from the 1st of March. That must be playing on your mind. I wish to be a part of this journey along with you. I am concerned about your children’s exams as much as you are, but I am not worried. If we were to change the way we look at exams then we would be tension-free.
When I shared my inner thoughts with you during last month’s Mann ki Baat, I had requested everybody to send their experiences and suggestions to me on Narendra Modi App. It makes me immensely happy that teachers and students who have had successful careers, as also parents and social thinkers, have shared their experiences and suggestions with me.
There are two things that have moved me. First, those who have written to me have a good grip on the subject; and, second, the sheer volume of the response to my request shows dealing with exams is an extremely important matter. Usually the issue of exams has largely remained confined to schools, teachers, students and their families. But the way suggestions have come pouring in through my App, it seems this should be a subject of constant discussion for the entire nation.
Today, during my Mann ki Baat, I would like to share my inner thoughts on exams with parents, students and teachers. I will share some of the things that I have heard, what I have read, and what I have been told. I will add my views on some exam-related issues about which I feel strongly. I am confident that students who will be appearing for exams will find what I have to say immensely useful to them. That’s how I feel about it.
My dear students, before I begin, why not let a well-known world opener make the opening comments about the things and experiences that helped him achieve heights of success in his life? That would definitely be useful for you. He is someone the young generation is proud of and inspired by — Bharat Ratna Sachin Tendulkar. He has sent a message that I will read out to you:
“Namaskar, I am Sachin Tendulkar speaking. I know that the 10th Board Exams are going to commence in a few days from now. Many of you are going to be tense about them. I have only one message for you all. Your parents, your teachers, your family members and your friends have a lot of expectations from you. Wherever you go, you will be asked ‘How are the preparations going? How many marks are you likely to score?’ I would like to say that you should set a target for yourself. Don’t come under the pressure of someone else’s expectations. You should definitely work hard but set a realistic and achievable target for yourself, and then try to achieve that target. When I used to play cricket, there were a lot of expectations from me as well. I faced a lot of difficult moments in these last 24 years and many a times there were good moments too. But people always had high expectations from me. As time passed, their expectations kept growing. So it was necessary for me to find a solution to this. That’s when I decided that I would set expectations for myself and set my own targets. If I set my own targets and I am able to achieve them, then I am sure to do something good for my country. And those were the targets that I would always try to achieve for myself. My focus would be on the ball, and slowly-slowly targets were achieved on their own. I would like to tell all of you that you must have a positive thinking. Positive results will follow. So you must be positive and God will surely give you good results. I am hopeful of that. My best wishes to you all. Please go write your exams, free from tension,and get good results. Good luck!”
Friends, you heard what Tendulkar-ji had to say. Don’t buckle under the pressure of expectations. It is you who have to shape your own future. So set your own targets for yourselves. Keep an open mind, think freely, and assess your own abilities. I am sure that what Sachin-ji has said will prove very helpful for you. Also, why should there be rivalry? Why not healthy competition? Why do we waste our time competing with others? Why don’t we compete with ourselves? Why don’t we decide to break our own previous record? If you were to do that, none would be able to stop you from moving ahead. When you break your own record, you will not have to depend on others for happiness and satisfaction. There will be a sense of inner satisfaction.
Friends, don’t look at exams as a game of numbers. “How much did I score, where did I score?” – don’t get trapped in this score-keeping. You should think of a greater purpose in life. You should have a dream to realise and a goal that you are committed to. Exams are there to only gauge whether we are going the right way or not, whether we are moving at the right speed or not. So, if our dreams are big and magnificent, exams will become a joyful experience. Each exam will then become just one more step towards realizing that dream; each success will turn into a key of realizing that goal. So don’t brood over what is going to happen in these exams this year. Have a large perspective and a goal, and move ahead. Once you do that, even if you achieve less than what you had expected, you will not be disappointed. Rather, it will give you the strength and confidence to try harder and better the next time.
Thousands of people have used their mobile phones to post small messages on my app. Shrey Gupta has stressed the point that a healthy mind resides in a healthy body only. Students should care for their health along with their studies so that they are able to write their exams well, in good health and spirit. On the last day before exams begin, I would not really urge you to start doing push-ups, get down on the field, or go for a 3 to 5 km walk. But one thing is for sure, especially during the days when examinations are held. And that is, your schedule matters. In any case, our daily schedule for all the 365 days in a year should be in line with achieving our dreams and goals.
I agree with the message posted by Shri Prabhakar Reddy — he has specially urged that one should go to sleep at a proper time and get up early in the morning to revise one’s preparation. One should arrive at the examination centre equipped with the admit-card and other things well before time. This is what Prabhakar Reddy has said, something which I would have perhaps dared not to say because I am not very particular when it comes to sleeping. My friends complain to me often that I sleep very little. This is my shortcoming which I will try to overcome.
I do agree that a fixed time to go to sleep and a sound sleep are as important as other activities during the day. This is possible. I am fortunate that although I sleep very less, I sleep very soundly and thus am able to manage with that little sleep. But I would like to request you all to get proper sleep. There are some who are in the habit of chatting over the phone for long hours before going to sleep. And then they ponder over things they chatted about. How can they get proper sleep? When I talk of sleep, please don’t think I am asking you to sleep at the cost of your preparation for the exams. At the time of exams, you should get a good sleep so that you are free from stress and tension. I am not saying that you should keep on sleeping. It should not be that you score low marks and when your mother asks you why you have fared so badly, you reply that it’s because Modiji had asked us to sleep, so I dozed off. I hope you will not do that. I am sure you won’t do anything like that.
Discipline plays a major role in laying the foundation of success in our lives. A strong foundation comes from discipline. Those who are un-organized and undisciplined, do those things in the evening that they should have done in the morning and then the work they had to do in the afternoon is done late at night. They might feel that their job is somehow done but it results in so much wastage of energy and they are also saddled with unnecessary tension each moment. You must have experienced that when one part of your body feels a little bit of pain, the entire body doesn’t feel well. Not just that, our entire routine collapses. So we should not view anything as trivial or unimportant. Please see to it that you don’t compromise on the time you have set for things. Don’t get into this mess. Do things the way you have planned them.
Friends, I have seen that there are two types of students. There are students who focus their attention on what they have studied, what they have learnt, and what are their strong points. The other kind are those students who keep worrying about which type of questions will be asked during exams, whether they will be able to attempt answering them, will the question paper be easy or difficult. You must have noticed this too. Those who are tense and worry about what kind of questions will be asked, end up having a negative impact on their results as well. On the other hand, students who have the confidence in what they know are able to tackle whatever comes in the question paper. Someone who can express this better than me is the person who is a master at checkmating others, who has checkmated some of the greatest minds in the world. He is chess champion Vishwanathan Anand and he will relate his experiences. Come, why don’t you learn how to checkmate in exams from him!
“Hello, this is Viswanathan Anand. First of all, let me start off by wishing you all the best for your exams. I will next talk a little bit about how I went to my exams and my experiences for that. I found that exams are very much like problems you face later in life. You need to be well rested, get a good night’s sleep, you need to be on a full stomach, you should definitely not be hungry and the most important thing is to stay calm. It is very, very similar to a game of Chess. When you play, you don’t know, which pawn will appear, just like in a class you don’t know, which question will appear in an exam. So if you stay calm and you are well nourished and have slept well, then you will find that your brain recalls the right answer at the right moment. So stay calm. It is very important not to put too much pressure on yourself, don’t keep your expectations too high. Just see it as a challenge – do I remember what I was taught during the year, can I solve these problems. At the last minute, just go over the most important things and the things you feel, the topics you feel, you don’t remember very well. You may also recall some incidents with the teacher or the students, while you are writing an exam and this will help you recall a lot of subject matter. If you revise the questions you find difficult, you will find that they are fresh in your head and when you are writing the exam, you will be able to deal with them much better. So stay calm, get a good night’s sleep, don’t be over-confident but don’t be pessimistic either. I have always found that these exams go much better than you fear before. So stay confident and all the very best to you.”
Vishwanathan Anand has really said something very important. You must have also seen that when he plays in international tournaments, he sits with such a healthy composure. He is so focussed. You must have seen his eyes don’t wander off the chess board. We have all heard of how Arjun focussed his attention on the eye of the bird. In the same way, when we watch Vishwanathan playing chess we see his eyes set on the target, focussed on the game very attentively, and that is a reflection of his inner tranquillity. It is difficult to bring that inner peace within you just by someone merely asking you to do so, but one should try. Why don’t we try to do that in a light-hearted manner? If we were to keep smiling and laughing all through the exam days, we would find inner peace. If you don’t speak to your friends, walk alone, and your face droops flipping through the pages of so many books at the last moment, then you cannot have peace of mind. Laugh a lot along with your friends, share jokes with them, and just see how a calm atmosphere is created on its own.
Just imagine yourself standing at the edge of a pond and you can see beautiful things at its bottom. Suddenly someone throws a stone into the water and there are ripples on the surface. Would you be able to see those beautiful things at the bottom like before? If the water is still, then no matter how deep it is, everything at the bottom can be seen. But if the water is agitated, we can see nothing through it.
There is a lot within you, the treasure as a result of the hard work of a whole year is filled inside you, but if your mind is troubled, you will not be able to discover that wealth. If you have a peaceful mind, then that treasure of yours is going to surface to the top and your exam will turn so very simple for you.
I would like to tell you a little thing about myself. There are times when while listening to a lecture or trying to understand some aspect of governance about which I need to know more, I have to concentrate on what is being said. There are occasions when if I have to strain myself to concentrate, I feel an inner stress building up. Then I realize that if I relax a bit, I will feel better. So here is a technique I have developed for myself. I do deep-breathing. I breathe deeply three to five times. Not more than 50 seconds are spent on this but my mind is at rest and ready to be focused on matters at hand. This is my experience and it might be of help to you as well.
Rajat Agarwal has told us something good. He wrote on my app that we should spend half an hour every day with friends and family to feel relaxed. We should chat with them. This is something very important Rajat-ji has told us because what most of us do is that when we return after an exam, we sit down to calculate what we did right and what we did wrong. And if we have educated parents, on top of it parents who are teachers themselves, then they almost end up making us re-write the entire paper. They ask us what we wrote, then start adding numbers to calculate how much we will score, whether it will be 40, 80 or 90. In this way, your mind is totally consumed by what is already over. And what do you do? You also talk about the same thing with your friends over the phone. “What did you write, what was your answer, what did you do, what do you think… Oh! I got that one wrong… I made a mistake there… Oh dear, I knew the answer to that question but I couldn’t remember it then…” We just get caught in all that. Friends, please don’t do this. What happens in the examination hall is over and done there itself. Please chat about otherthings with your family, talk of other topics, refresh your mind with some light banter. If you have gone on holidays with your parents, then try and remember what you saw. Just come out of that exam mindset and spend half an hour with your parents. What Rajat ji has said is worth pondering over.
Friends, what can I tell you about peace of mind today, before you go for your exams. A message has come for you from someone, who is essentially a teacher-turned-a-value educator. From giving interpretations of the Ram Charit Manas in the present day context, he is now involved with trying to spread its values in the country and to the whole world. Our revered Murari Bapu has sent some important tips for students. He is a teacher and a thinker, and for this reason what he has to say is a blend of both.
“I am Murari Bapu speaking and I would like to tell my student friends not to carry any load on their minds during the exams. Decide upon clear thinking, focus your mind wholly and go sit for the exam. And whatever situation appears, accept it. My experience has been that we can remain happy by accepting the circumstances. If you progress ahead in your exams fearlessly and happily, you are sure to gain success. And even if you are not successful, you will not have any remorse. Nor will you be arrogant of your success. I would like to conclude my message with a couplet – ‘It cannot be that one succeeds each time. Learn to also live with failures’. I felicitate this program Mann ki Baat presented by our honorable Prime Minister and my best wishes to all.”
I am also grateful to our revered Murari Bapu for such a nice message.
Friends I want to tell you about another thing today. I see that in the experiences that people have shared with me, they have spoken a lot about Yoga. And this is a matter of joy to me. Everybody I meet, no matter for how short a time, has something to say about Yoga. This is irrespective of whether the person is from another country or from India. It’s nice to hear that so much attraction has grown for Yoga, so much curiosity has developed for Yoga.
Just see how many people on my mobile App… Shri Atanu Mandal, Shri Kunal Gupta, ShriSushant Kumar, Shri K.G. Anand, ShriAbhijeet Kulkarni… countless people have spoken about meditation and emphasized the beneficial effect of Yoga. Friends, if I ask you to start doing Yoga from tomorrow morning then that would be unfair. But those who are already practising Yoga should not stop it during exam time. If you do Yoga, keep doing it. One thing is for sure, whether it is your student days or any other phase of your life, Yoga is a major key to the development of your inner mind. It is one of the simplest keys; you must pay more attention to it.
Yes, if you have someone nearby who knows Yoga, and if you ask them during your exams, and even if you have never done Yoga before, they will surely be able to tell you a few things to do in Yoga that can very easily be done in a few minutes. See if you can do it. I have a lot of faith in Yoga.
My dear young friends, you are in a great hurry to enter the examination hall, you are in a rush to quickly be seated in your place. But why should you do these things in a hurry. Why can’t you manage your time in such a way that even if you are held up in traffic, you can still reach in time for your exam. Otherwise such hurdles can cause new stress. One more thing: With the limited time that we have, we feel that going through the question paper with all the instructions is going to consume a lot of our time. It is not like that dear friends. You must read those instructions very carefully, at most five minutes will be spent in that, but it will not cause any loss. In fact, it will be quite profitable as things become clearer for you and later you won’t have any regrets. I have seen that when we get the question paper, sometimes we find that it has been modelled on a new pattern. But if we have read the instructions with due attention, we can cope well with it. We know – Ah! Yes, that’s the way we have to go about it! I urge you all that even though it takes 5 minutes of your time, you must go through the question paper carefully.
Yash Nagar writes on my mobile App that when he read a question paper for the first time he found it quite difficult, but when he read the same paper with self-confidence telling himself, “this is the only paper I have got and no other questions are going to be given, I have to deal with just these many questions, and so when I started thinking over them again”, he writes, “I was able to understand this paper quite easily… When I read the questions the first time, I felt I did not know the answers to them, but when I read them again, then I realised that the questions had been posed in a different way.” It is very important to understand the questions. When we don’t understand the questions, that’s when we sometimes find them difficult. I forcefully support the point that Yash Nagar has made. You must read the questions twice, thrice, four times over and try to match them with the things that you know and you will find that answering them becomes simple even before you have actually answered them.
It gives me great joy to share with you a message from Bharat Ratna C N R Rao, our most esteemed scientist. He has emphasized the virtue of patience. He has given a brief but very beautiful message to all students. Come,let me tell you the message of Shri Rao.
“This is C.N.R. Rao from Bangalore. I fully realise that the examinations cause anxiety. That too competitive examinations. Do not worry, do your best. That’s what I tell all my young friends. At the same time remember, that there are many opportunities in this country. Decide what you want to do in life and don’t give it up. You will succeed. Do not forget that you are a child of the universe. You have a right to be here like the trees and the mountains. All you need is doggedness, dedication and tenacity. With these qualities you will succeed in all examinations and all other endeavours. I wish you luck in everything you want to do. God Bless.”
See the style of talking that a scientist has! What I take half an hour to say, he says in a few minutes. This is the strength of science and this is the strength that the mind of a scientist possesses. I am grateful to Shri Raofor inspiring the children of the country. The things that he mentioned about dedication, determination, diligence… just keep at it my friends. If you keep going, then even fear will be afraid. And a golden future awaits you for doing well.
Ruchika Dabas has sent a message on my App and shared her experience. She writes that in her family during exams there is a constant effort to create a positive atmosphere. This is true for the neighbouring families as well. All contributed to a positive environment. This is the way it should be. Sachin ji also talked of a positive approach, a positive frame of mind. We have to radiate a positive energy.
There are many things that inspire us, and don’t think that they inspire only students. No matter at which point of life you are at, fine examples and true stories give great inspiration, great strength, and pave a new path in times of trouble. We have all read about the inventor of the electric bulb, Thomas Alva Edison. But friends, have you ever thought how many years he spent on his work, how many times he met with failure, how much time had to be devoted, how much money was spent, how much disappointment he must have faced when he met with failures. But today that electric bulb illuminates our lives. This is what is called the seeds of success inherent in failures.
Who doesn’t know of Srinivas Ramanujam, one of the greatest names among modern Indian mathematicians? Do you know that he had no formal education in Mathematics? Yet he made a significant contribution to various topics like mathematical analysis, number theory, etc. He had a life riddled with difficulties. Despite that, he gave a lot to this world before passing away. J.K. Rowling is a fine example to show that success can come in anyone’s life at any time. The Harry Potter series is now popular worldwide. But it was not like that from the start. She had to face many difficulties, many problems. J. K. Rowling has herself said that in times of trouble she would channelize all her energies into tasks that had real significance for her.
Exams are not just for the students, they also put the students’ families, schools and teachers to test. Without the support system of parents and teachers, the students would not stand a good chance. If teachers, parents and even senior students all combine to form a team, a unit with a common thinking, and in a planned way move forward, then exams become a lot easier.
Keshav Vaishnav has written to me on my App, complaining that parents should never put pressure on their children to score more marks. They should only motivate them to prepare well for their exams. They should think about the need for their child to stay relaxed.
Vijay Jindal writes that parents should not burden their children with their own expectations. They should boost the confidence of their children as much as possible. They should help maintain their children’s faith in themselves. And this is so right.
Today, I don’t want to say much to the parents. Please don’t create any pressure for your children. If they are talking to any friend of theirs, please don’t stop them. Build a light-hearted environment for them, a positive environment, and see for yourself, be it your son or daughter, what confidence they are infused with. You will be able to see that confidence in your child yourself.
Friends, one thing is for sure, and I want to say this especially to my young friends, that our life has become very different from what it was for the previous generations. Every moment there is a new innovation, a new technology. We get to see new facets of science all the time. Its impact is overwhelming; we all want to link ourselves to science and technology. We also want to move ahead with the speed of science. I say all this because, friends, today is National Science Day, the festival of science in this country. Every year this day is observed on 28th February. On 28th February 1928, Sir C.V. Raman had declared his discovery of the “Raman Effect”. This was the discovery for which he received the Nobel Prize. And so the nation celebrates this day as National Science Day. Curiosity is the mother of science. Each person should have a scientific thinking, should be attracted to science. Each generation should lay stress on innovation. And innovation is not possible without science and technology. Today on National Science Day we should resolve that innovation should gain importance. Science, knowledge, technology… all these things should be a part of our journey to development. This year the theme for National Science Day is ‘Make in India Science and Technology-driven Innovations’. I humbly pay my homage to Sir C.V. Raman and I appeal to you all to raise the level of your interest in science.
Friends, sometimes success comes very late and when it does come to us, our way of looking at life changes completely. As you have been kept very busy with the coming exams, it might be possible that many news stories may not have registered on your minds. But I want to repeat this for all fellow citizens as well. You must have heard recently there has been a major and important discovery in the world of science. Scientists have labored hard, generations of them have persevered, and after nearly 100 years they have gained a huge success. Gravitational Wave has been brought to light with the efforts of our scientists. This is a success for science which was very difficult to achieve. This discovery not only proves the theory of our greatest scientist of the previous century, Albert Einstein, but is also considered a great discovery for the world of physics. It is going to be of use for the whole of humankind. But being Indians, we should all feel happy that in the entire process of this discovery, the sons of our country, our worthy Indian scientists, were also a part of it. I would like to extend my hearty congratulations to all those scientists. Our scientists will be involved in the future as well to take this discovery forward; India will be a part of future international efforts.
My dear fellow citizens, in the last few days we have taken an important decision. To gain more success about this discovery, the Government of India has decided to install a Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory, in short it is called LIGO, here in India. This kind of a facility exists only in two places in the world. India is going to be the third. This process is going to gain fresh momentum and strength with India joining hands with others. India, with its reputed resources, will surely be an active participant in this superior science discovery which is for the welfare of humankind. I once again congratulate all scientists and send them my best wishes.
My dear fellow citizens, I would like you to note down one number. From tomorrow, you can give a missed call on this number and listen to Mann ki Baat. You can even listen to it in your mother tongue. The number to give a missed call on is 81908-81908. I repeat 81908-81908.
Friends, your exams begin from day after tomorrow. I have to take an exam tomorrow. 125 crore people of this country are going to take my exam. You know it, don’t you? Tomorrow is Budget Day. 29th February. It is a leap year. But, you must have noticed and felt it while you heard me speak how fit and brimming with confidence I am. My exam gets over tomorrow and yours begin the dayafter. Let us hope we all are successful, then the country will surely succeed.
So friends lots of good wishes to you all. Free from all tension of success and failure, move ahead with a free mind. Keep going at it.
Thank You.
मेरे प्यारे देशवासियो, 2016 की ये पहली ‘मन की बात’ है। ‘मन की बात’ ने मुझे आप लोगों के साथ ऐसे बाँध के रखा है, ऐसे बाँध के रखा है कि कोई भी चीज़ नज़र आ जाती है, कोई विचार आ जाता है, तो आपके बीच बता देने की इच्छा हो जाती है। कल मैं पूज्य बापू को श्रद्धांजलि देने के लिये राजघाट गया था। शहीदों को नमन करने का ये प्रतिवर्ष होने वाला कार्यक्रम है। ठीक 11 बजे 2 मिनट के लिये मौन रख करके देश के लिये जान की बाज़ी लगा देने वाले, प्राण न्योछावर करने वाले महापुरुषों के लिये, वीर पुरुषों के लिये, तेजस्वी-तपस्वी लोगों के लिये श्रद्धा व्यक्त करने का अवसर होता है। लेकिन अगर हम देखें, हम में से कई लोग हैं, जिन्होंने ये नहीं किया होगा। आपको नहीं लगता है कि ये स्वभाव बनना चाहिए, इसे हमें अपनी राष्ट्रीय जिम्मेवारी समझना चाहिए? मैं जानता हूँ मेरी एक ‘मन की बात’ से ये होने वाला नहीं है। लेकिन जो मैंने कल feel किया, लगा आपसे भी बातें करूँ। और यही बातें हैं जो देश के लिये हमें जीने की प्रेरणा देती हैं। आप कल्पना तो कीजिए, हर वर्ष 30 जनवरी ठीक 11 बजे सवा-सौ करोड़ देशवासी 2 मिनट के लिये मौन रखें। आप कल्पना कर सकते हैं कि इस घटना में कितनी बड़ी ताक़त होगी? और ये बात सही है कि हमारे शास्त्रों ने कहा है –
“संगच्छध्वं संवदध्वं सं वो मनांसि जानताम” - “हम सब एक साथ चलें, एक साथ बोलें, हमारे मन एक हों।” यही तो राष्ट्र की सच्ची ताक़त है और इस ताक़त को प्राण देने का काम ऐसी घटनायें करती हैं।
मेरे प्यारे देशवासियो, कुछ दिन पहले मैं सरदार पटेल के विचारों को पढ़ रहा था। तो कुछ बातों पर मेरा ध्यान गया और उनकी एक बात मुझे बहुत पसंद आई। खादी के संबंध में सरदार पटेल ने कहा है, हिन्दुस्तान की आज़ादी खादी में ही है, हिन्दुस्तान की सभ्यता भी खादी में ही है, हिन्दुस्तान में जिसे हम परम धर्म मानते हैं, वह अहिंसा खादी में ही है और हिन्दुस्तान के किसान, जिनके लिए आप इतनी भावना दिखाते हैं, उनका कल्याण भी खादी में ही है। सरदार साहब सरल भाषा में सीधी बात बताने के आदी थे और बहुत बढ़िया ढंग से उन्होंने खादी का माहात्म्य बताया है। मैंने कल 30 जनवरी को पूज्य बापू की पुण्य तिथि पर देश में खादी एवं ग्रामोद्योग से जुड़े हुए जितने लोगों तक पहुँच सकता हूँ, मैंने पत्र लिख करके पहुँचने का प्रयास किया। वैसे पूज्य बापू विज्ञान के पक्षकार थे, तो मैंने भी टेक्नोलॉजी का ही उपयोग किया और टेक्नोलॉजी के माध्यम से लाखों ऐसे भाइयों–बहनों तक पहुँचने का प्रयास किया है। खादी अब एक symbol बना है, एक अलग पहचान बना है। अब खादी युवा पीढ़ी के भी आकर्षण का केंद्र बनता जा रहा है और खास करके जो-जो holistic health care और organic की तरफ़ झुकाव रखते हैं, उनके लिए तो एक उत्तम उपाय बन गया है। फ़ैशन के रूप में भी खादी ने अपनी जगह बनाई है और मैं खादी से जुड़े लोगों का अभिनन्दन करता हूँ कि उन्होंने खादी में नयापन लाने के लिए भरपूर प्रयास किया है। अर्थव्यवस्था में बाज़ार का अपना महत्व है। खादी ने भी भावात्मक जगह के साथ-साथ बाज़ार में भी जगह बनाना अनिवार्य हो गया है। जब मैंने लोगों से कहा कि अनेक प्रकार के fabrics आपके पास हैं, तो एक खादी भी तो होना चाहिये। और ये बात लोगों के गले उतर रही है कि हाँ भई, खादीधारी तो नहीं बन सकते, लेकिन अगर दसों प्रकार के fabric हैं, तो एक और हो जाए। लेकिन साथ-साथ मेरी बात को सरकार में भी एक सकारात्मक माहौल पनप रहा है। बहुत सालों पहले सरकार में खादी का भरपूर उपयोग होता था। लेकिन धीरे-धीरे आधुनिकता के नाम पर ये सब ख़त्म होता गया और खादी से जुड़े हुए हमारे ग़रीब लोग बेरोज़गार होते गए। खादी में करोड़ों लोगों को रोज़गार देने की ताकत है। पिछले दिनों रेल मंत्रालय, पुलिस विभाग, भारतीय नौसेना, उत्तराखण्ड का डाक-विभाग – ऐसे कई सरकारी संस्थानों ने खादी के उपयोग में बढ़ावा देने के लिए कुछ अच्छे Initiative लिए हैं और मुझे बताया गया कि सरकारी विभागों के इस प्रयासों के परिणामस्वरूप खादी क्षेत्र में काम करने वाले लोगों के लिए, इस requirement को पूरा करने के लिए, सरकार की आवश्यकताओं को पूरा करने के लिए, अतिरिक्त – extra - 18 लाख मानव दिन का रोज़गार generate होगा। 18 lakh man-days, ये अपने आप में एक बहुत बड़ा jump होगा। पूज्य बापू भी हमेशा Technology के up-gradation के प्रति बहुत ही सजग थे और आग्रही भी थे और तभी तो हमारा चरखा विकसित होते-होते यहाँ पहुँचा है। इन दिनों solar का उपयोग करते हुए चरखा चलाना, solar energy चरखे के साथ जोड़ना बहुत ही सफल प्रयोग रहा है। उसके कारण मेहनत कम हुई है, उत्पादन बढ़ा है और qualitative गुणात्मक परिवर्तन भी आया है। ख़ास करके solar चरखे के लिए लोग मुझे बहुत सारी चिट्ठियाँ भेजते रहते हैं। राजस्थान के दौसा से गीता देवी, कोमल देवी और बिहार के नवादा ज़िले की साधना देवी ने मुझे पत्र लिखकर कहा है कि solar चरखे के कारण उनके जीवन में बहुत परिवर्तन आया है। हमारी आय double हो गयी है और हमारा जो सूत है, उसके प्रति भी आकर्षण बढ़ा है। ये सारी बातें एक नया उत्साह बढ़ाती हैं। और 30 जनवरी, पूज्य बापू को जब स्मरण करते हैं, तो मैं फिर एक बार दोहराऊँगा - इतना तो अवश्य करें कि अपने ढेर सारे कपड़ों में एक खादी भी रहे, इसके आग्रही बनें।
प्यारे देशवासियो, 26 जनवरी का पर्व बहुत उमंग और उत्साह के साथ हम सबने मनाया। चारों तरफ़, आतंकवादी क्या करेंगे, इसकी चिंता के बीच देशवासियों ने हिम्मत दिखाई, हौसला दिखाया और आन-बान-शान के साथ प्रजासत्ताक पर्व मनाया। लेकिन कुछ लोगों ने हट करके कुछ बातें कीं और मैं चाहूँगा कि ये बातें ध्यान देने जैसी हैं, ख़ास-करके हरियाणा और गुजरात, दो राज्यों ने एक बड़ा अनोखा प्रयोग किया। इस वर्ष उन्होंने हर गाँव में जो गवर्नमेंट स्कूल है, उसका ध्वजवंदन करने के लिए, उन्होंने उस गाँव की जो सबसे पढ़ी-लिखी बेटी है, उसको पसंद किया। हरियाणा और गुजरात ने बेटी को माहात्म्य दिया। पढ़ी-लिखी बेटी को विशेष माहात्म्य दिया। ‘बेटी बचाओ-बेटी पढ़ाओ’ - इसका एक उत्तम सन्देश देने का उन्होंने प्रयास किया। मैं दोनों राज्यों की इस कल्पना शक्ति को बधाई देता हूँ और उन सभी बेटियों को बधाई देता हूँ, जिन्हें ध्वजवंदन, ध्वजारोहण का अवसर मिला। हरियाणा में तो और भी बात हुई कि गत एक वर्ष में जिस परिवार में बेटी का जन्म हुआ है, ऐसे परिवारजनों को 26 जनवरी के निमित्त विशेष निमंत्रित किया और वी.आई.पी. के रूप में प्रथम पंक्ति में उनको स्थान दिया। ये अपने आप में इतना बड़ा गौरव का पल था और मुझे इस बात की खुशी है कि मैंने अपने ‘बेटी बचाओ-बेटी पढ़ाओ’ अभियान का प्रारंभ हरियाणा से किया था, क्योंकि हरियाणा में sex-ratio में बहुत गड़बड़ हो चुकी थी। एक हज़ार बेटों के सामने जन्म लेने वाली बेटियों की संख्या बहुत कम हो गयी थी। बड़ी चिंता थी, सामाजिक संतुलन खतरे में पड़ गया था। और जब मैंने हरियाणा पसंद किया, तो मुझे हमारे अधिकारियों ने कहा था कि नहीं-नहीं साहब, वहाँ मत कीजिए, वहाँ तो बड़ा ही negative माहौल है। लेकिन मैंने काम किया और मैं आज हरियाणा का ह्रदय से अभिनन्दन करता हूँ कि उन्होंने इस बात को अपनी बात बना लिया और आज बेटियों के जन्म की संख्या में बहुत तेज़ी से वृद्धि हो रही है। मैं सचमुच में वहाँ के सामाजिक जीवन में जो बदलाव आया है, उसके लिए अभिनन्दन करता हूँ।
पिछली बार ‘मन की बात’ में मैंने दो बातें कही थीं। एक, एक नागरिक के नाते हम महापुरुषों के statue की सफाई क्यों न करें! statue लगाने के लिये तो हम बड़े emotional होते हैं, लेकिन बाद में हम बेपरवाह होते हैं। और दूसरी बात मैंने कही थी, प्रजासत्ताक पर्व है तो हम कर्तव्य पर भी बल कैसे दें, कर्तव्य की चर्चा कैसे हो? अधिकारों की चर्चा बहुत हुई है और होती भी रहेगी, लेकिन कर्तव्यों पर भी तो चर्चा होनी चाहिए! मुझे खुशी है कि देश के कई स्थानों पर नागरिक आगे आए, सामाजिक संस्थायें आगे आईं, शैक्षिक संस्थायें आगे आईं, कुछ संत-महात्मा आगे आए और उन सबने कहीं-न-कहीं जहाँ ये statue हैं, प्रतिमायें हैं, उसकी सफ़ाई की, परिसर की सफ़ाई की। एक अच्छी शुरुआत हुई है, और ये सिर्फ़ स्वच्छता अभियान नहीं है, ये सम्मान अभियान भी है। मैं हर किसी का उल्लेख नहीं कर रहा हूँ, लेकिन जो ख़बरें मिली हैं, बड़ी संतोषजनक हैं। कुछ लोग संकोचवश शायद ख़बरें देते नहीं हैं। मैं उन सबसे आग्रह करता हूँ – MyGov portal पर आपने जो statue की सफ़ाई की है, उसकी फोटो ज़रूर भेजिए। दुनिया के लोग उसको देखते हैं और गर्व महसूस करते हैं।
उसी प्रकार से 26 जनवरी को ‘कर्तव्य और अधिकार’ - मैंने लोगों के विचार माँगे थे और मुझे खुशी है कि हज़ारों लोगों ने उसमें हिस्सा लिया।
मेरे प्यारे देशवासियो, एक काम के लिये मुझे आपकी मदद चाहिए और मुझे विश्वास है कि आप मेरी मदद करेंगे। हमारे देश में किसानों के नाम पर बहुत-कुछ बोला जाता है, बहुत-कुछ कहा जाता है। खैर, मैं उस विवाद में उलझना नहीं चाहता हूँ। लेकिन किसान का एक सबसे बड़ा संकट है, प्राकृतिक आपदा में उसकी पूरी मेहनत पानी में चली जाती है। उसका साल बर्बाद हो जाता है। उसको सुरक्षा देने का एक ही उपाय अभी तो ध्यान में आता है और वो है फ़सल बीमा योजना। 2016 में भारत सरकार ने एक बहुत बड़ा तोहफ़ा किसानों को दिया है - ‘प्रधानमंत्री फ़सल बीमा योजना’। लेकिन ये योजना की तारीफ़ हो, वाहवाही हो, प्रधानमंत्री को बधाइयाँ मिलें, इसके लिये नहीं है। इतने सालों से फ़सल बीमा की चर्चा हो रही है, लेकिन देश के 20-25 प्रतिशत से ज़्यादा किसान उसके लाभार्थी नहीं बन पाए हैं, उससे जुड़ नहीं पाए है। क्या हम संकल्प कर सकते हैं कि आने वाले एक-दो साल में हम कम से कम देश के 50 प्रतिशत किसानों को फ़सल बीमा से जोड़ सकें? बस, मुझे इसमें आपकी मदद चाहिये। क्योंकि अगर वो फ़सल बीमा के साथ जुड़ता है, तो संकट के समय एक बहुत बड़ी मदद मिल जाती है। और इस बार ‘प्रधानमंत्री फ़सल बीमा योजना’ की इतनी जनस्वीकृति मिली है, क्योंकि इतना व्यापक बना दिया गया है, इतना सरल बना दिया गया है, इतनी टेक्नोलॉजी का Input लाए हैं। और इतना ही नहीं, फ़सल कटने के बाद भी अगर 15 दिन में कुछ होता है, तो भी मदद का आश्वासन दिया है। टेक्नोलॉजी का उपयोग करके, उसकी गति तेज़ कैसे हो, बीमा के पैसे पाने में विलम्ब न हो - इन सारी बातों पर ध्यान दिया गया है। सबसे बड़ी बात है कि फ़सल बीमा की प्रीमियम की दर, इतनी नीचे कर दी गयी, इतनी नीचे कर दी गयी हैं, जो शायद किसी ने सोचा भी नहीं होगा। नयी बीमा योजना में किसानों के लिये प्रीमियम की अधिकतम सीमा खरीफ़ की फ़सल के लिये दो प्रतिशत और रबी की फ़सल के लिए डेढ़ प्रतिशत होगी। अब मुझे बताइए, मेरा कोई किसान भाई अगर इस बात से वंचित रहे, तो नुकसान होगा कि नहीं होगा? आप किसान नहीं होंगे, लेकिन मेरी मन की बात सुन रहे हैं। क्या आप किसानों को मेरी बात पहुँचायेंगे? और इसलिए मैं चाहता हूँ कि आप इसको अधिक प्रचारित करें। इसके लिए इस बार मैं एक आपके लिये नयी योजना भी लाया हूँ। मैं चाहता हूँ कि मेरी ‘प्रधानमंत्री फ़सल बीमा योजना’ ये बात लोगों तक पहुँचे। और ये बात सही है कि टी.वी. पर, रेडियो पर मेरी ‘मन की बात’ आप सुन लेते हैं। लेकिन बाद में सुनना हो तो क्या? अब मैं आपको एक नया तोहफ़ा देने जा रहा हूँ। क्या आप अपने मोबाइल फ़ोन पर भी मेरे ‘मन की बात’ सुन सकते हैं और कभी भी सुन सकते हैं। आपको सिर्फ़ इतना ही करना है – बस एक missed call कर दीजिए अपने मोबाइल फ़ोन से। ‘मन की बात’ के लिये मोबाइल फ़ोन का नंबर तय किया है – 8190881908. आठ एक नौ शून्य आठ, आठ एक नौ शून्य आठ। आप missed call करेंगे, तो उसके बाद कभी भी ‘मन की बात’ सुन पाएँगे। फ़िलहाल तो ये हिंदी में है, लेकिन बहुत ही जल्द आपको अपनी मातृभाषा में भी ‘मन की बात’ सुनने का अवसर मिलेगा। इसके लिए भी मेरा प्रबन्ध जारी है।
मेरे प्यारे नौजवानो, आपने तो कमाल कर दिया। जब start-up का कार्यक्रम 16 जनवरी को हुआ, सारे देश के नौजवानों में नयी ऊर्जा, नयी चेतना, नया उमंग, नया उत्साह मैंने अनुभव किया। लाखों की तादाद में लोगों ने उस कार्यक्रम में आने के लिए registration करवाया। लेकिन इतनी जगह न होने के कारण, आखिर विज्ञान भवन में ये कार्यक्रम किया। आप पहुँच नहीं पाए, लेकिन आप पूरा समय on-line इसमें शरीक हो करके रहे। शायद कोई एक कार्यक्रम इतने घंटे तक लाखों की तादाद में नौजवानों ने अपने-आप को जोड़ करके रखा और ऐसा बहुत rarely होता है, लेकिन हुआ! और मैं देख रहा था कि start-up का क्या उमंग है। और लेकिन एक बात, जो सामान्य लोगों की सोच है कि start-up मतलब कि I.T. related बातें, बहुत ही sophisticated कारोबार। start-up के इस event के बाद ये भ्रम टूट गया। I.T. के आस-पास का start-up तो एक छोटा सा हिस्सा है। जीवन विशाल है, आवश्यकतायें अनंत हैं। start-up भी अनगिनत अवसरों को लेकर के आता है।
मैं अभी कुछ दिन पहले सिक्किम गया था। सिक्किम अब देश का organic state बना है और देश भर के कृषि मंत्रियों और कृषि सचिवों को मैंने वहाँ निमंत्रित किया था। मुझे वहाँ दो नौजवानों से मिलने का मौका मिला – IIM से पढ़ करके निकले हैं – एक हैं अनुराग अग्रवाल और दूसरी हैं सिद्धि कर्नाणी। वो start-up की ओर चल पड़े और वो मुझे सिक्किम में मिल गए। वे North-East में काम करते हैं, कृषि क्षेत्र में काम करते हैं और herbal पैदावार हैं, organic पैदावार हैं, इसका global marketing करते हैं। ये हुई न बात!
पिछ्ली बार मैंने मेरे start-up से जुड़े लोगों से कहा था कि ‘Narendra Modi App’ पर अपने अनुभव भेजिए। कइयों ने भेजे हैं, लेकिन और ज़्यादा आयेंगे, तो मुझे ख़ुशी होगी। लेकिन जो आये हैं, वो भी सचमुच में प्रेरक हैं। कोई विश्वास द्विवेदी करके नौजवान हैं, उन्होंने on-line kitchen start-up किया है और वो मध्यम-वर्गीय लोग, जो रोज़ी-रोटी के लिए आये हुए हैं, उनको वो on-line networking के द्वारा टिफ़िन पहुँचाने का काम करते हैं। कोई मिस्टर दिग्नेश पाठक करके हैं, उन्होंने किसानों के लिए और ख़ास करके पशुओं का जो आहार होता है, animal feed होता है, उस पर काम करने का मन बनाया है। अगर हमारे देश के पशु, उनको अच्छा आहार मिलेगा, तो हमें अच्छा दूध मिलेगा, हमें अच्छा दूध मिलेगा, तो हमारा देश का नौजवान ताक़तवर होगा। मनोज गिल्दा, निखिल जी, उन्होंने agri-storage का start-up शुरू किया है। वो scientific fruits storage system के साथ कृषि उत्पादों के लिए bulk storage system develop कर रहे हैं। यानि ढेर सारे सुझाव आये हैं। आप और भी भेजिए, मुझे अच्छा लगेगा और मुझे बार-बार ‘मन की बात’ में अगर start-up की बात करनी पड़ेगी, जैसे मैं स्वच्छता की बात हर बार करता हूँ, start-up की भी करूँगा, क्योंकि आपका पराक्रम, ये हमारी प्रेरणा है।
मेरे प्यारे देशवासियो, स्वच्छता अब सौन्दर्य के साथ भी जुड़ रही है। बहुत सालों तक हम गंदगी के खिलाफ़ नाराज़गी व्यक्त करते रहे, लेकिन गंदगी नहीं हटी। अब देशवासियों ने गंदगी की चर्चा छोड़ स्वच्छता की चर्चा शुरू की है और स्वच्छता का काम कहीं-न-कहीं, कुछ-न-कुछ चल ही रहा है। लेकिन अब उसमें एक कदम नागरिक आगे बढ़ गए हैं। उन्होंने स्वच्छता के साथ सौन्दर्य जोड़ा है। एक प्रकार से सोने पे सुहागा और ख़ास करके ये बात नज़र आ रही है रेलवे स्टेशनों पर। मैं देख रहा हूँ कि इन दिनों देश के कई रेलवे स्टेशन पर वहाँ के स्थानीय नागरिक, स्थानीय कलाकार, students - ये अपने-अपने शहर का रेलवे स्टेशन सजाने में लगे हैं। स्थानीय कला को केंद्र में रखते हुए दीवारों का पेंटिंग रखना, साइन-बोर्ड अच्छे ढंग से बनाना, कलात्मक रूप से बनाना, लोगों को जागरूक करने वाली भी चीज़ें उसमें डालनी हैं, न जाने क्या-क्या कर रहे हैं! मुझे बताया किसी ने कि हज़ारीबाग़ के स्टेशन पर आदिवासी महिलाओं ने वहाँ की स्थानीय सोहराई और कोहबर आर्ट की डिज़ाइन से पूरे रेलवे स्टेशन को सज़ा दिया है। ठाणे ज़िले के 300 से ज़्यादा volunteers ने किंग सर्किल स्टेशन को सजाया, माटुंगा, बोरीवली, खार। इधर राजस्थान से भी बहुत ख़बरें आ रही हैं, सवाई माधोपुर, कोटा। ऐसा लग रहा है कि हमारे रेलवे स्टेशन अपने आप में हमारी परम्पराओं की पहचान बन जायेंगे। हर कोई अब खिड़की से चाय-पकौड़े की लॉरी वालों को नहीं ढूंढ़ेगा, ट्रेन में बैठे-बैठे दीवार पर देखेगा कि यहाँ की विशेषता क्या है। और ये न रेलवे का Initiative था, न नरेन्द्र मोदी का Initiative था। ये नागरिकों का था। देखिये नागरिक करते हैं, तो कैसा करते हैं जी। लेकिन मैं देख रहा हूँ कि मुझे कुछ तो तस्वीरें मिली हैं, लेकिन मेरा मन करता है कि मैं और तस्वीरें देखूँ। क्या आप, जिन्होंने रेलवे स्टेशन पर या कहीं और स्वच्छता के साथ सौन्दर्य के लिए कुछ प्रयास किया है, क्या मुझे आप भेज सकते हैं? ज़रूर भेजिए। मैं तो देखूँगा, लोग भी देखेंगे और औरों को भी प्रेरणा मिलेगी। और रेलवे स्टेशन पर जो हो सकता है, वो बस स्टेशन पर हो सकता है, वो अस्पताल में हो सकता है, वो स्कूल में हो सकता है, मंदिरों के आस-पास हो सकता है, गिरजाघरों के आस-पास हो सकता है, मस्जिदों के आस-पास हो सकता है, बाग़-बगीचे में हो सकता है, कितना सारा हो सकता है! जिन्होंने ये विचार आया और जिन्होंने इसको शुरू किया और जिन्होंने आगे बढ़ाया, सब अभिनन्दन के अधिकारी हैं। लेकिन हाँ, आप मुझे फ़ोटो ज़रूर भेजिए, मैं भी देखना चाहता हूँ, आपने क्या किया है!
मेरे प्यारे देशवासियो, अपने लिए गर्व की बात है कि फ़रवरी के प्रथम सप्ताह में 4 तारीख़ से 8 तारीख़ तक भारत बहुत बड़ी मेज़बानी कर रहा है। पूरा विश्व, हमारे यहाँ मेहमान बन के आ रहा है और हमारी नौसेना इस मेज़बानी के लिए पुरजोश तैयारी कर रही है। दुनिया के कई देशों के युद्धपोत, नौसेना के जहाज़, आंध्र प्रदेश के विशाखापत्तनम के समुद्री तट पर इकट्ठे हो रहे हैं। International Fleet Review भारत के समुद्र तट पर हो रहा है। विश्व की सैन्य-शक्ति और हमारी सैन्य-शक्ति के बीच तालमेल का एक प्रयास है। एक joint exercise है। बहुत बड़ा अवसर है। आने वाले दिनों में आपको टी.वी. मीडिया के द्वारा इसकी जानकारियाँ तो मिलने ही वाली हैं, क्योंकि ये बहुत बड़ा कार्यक्रम होता है और सब कोई इसको बल देता है। भारत जैसे देश के लिए ये बहुत महत्वपूर्ण है और भारत का सामुद्रिक इतिहास स्वर्णिम रहा है। संस्कृत में समुद्र को उदधि या सागर कहा जाता है। इसका अर्थ है अनंत प्रचुरता। सीमायें हमें अलग करती होंगी, ज़मीन हमें अलग करती होगी, लेकिन जल हमें जोड़ता है, समुद्र हमें जोड़ता है। समंदर से हम अपने-आप को जोड़ सकते हैं, किसी से भी जोड़ सकते हैं। और हमारे पूर्वजों ने सदियों पहले विश्व भ्रमण करके, विश्व व्यापार करके इस शक्ति का परिचय करवाया था। चाहे छत्रपति शिवाजी हों, चाहे चोल साम्राज्य हो - सामुद्रिक शक्ति के विषय में उन्होंने अपनी एक नई पहचान बनाई थी। आज भी हमारे कई राज्य हैं कि जहाँ समुन्दर से जुड़ी हुई अनेक परम्पराएँ जीवित हैं, उत्सव के रूप में मनाई जाती हैं। विश्व जब भारत का मेहमान बन रहा है, नौसेना की शक्ति का परिचय हो रहा है। एक अच्छा अवसर है। मुझे भी सौभाग्य मिलेगा इस वैश्विक अवसर पर उपस्थित रहने का।
वैसे ही भारत के पूर्वी छोर गुवाहाटी में खेल-कूद समारोह हो रहा है, सार्क देशों का खेल-कूद समारोह। सार्क देशों के हज़ारों खिलाड़ी गुवाहाटी की धरती पर आ रहे हैं। खेल का माहौल, खेल का उमंग। सार्क देशों की नई पीढ़ी का एक भव्य उत्सव असम में गुवाहाटी की धरती पर हो रहा है। ये भी अपने आप में सार्क देशों के साथ नाता जोड़ने का अच्छा अवसर है।
मेरे प्यारे देशवासियो, मैंने पहले ही कहा था कि मन में जो आता है, मन करता है, आपसे खुल करके बांटूं। आने वाले दिनों में दसवीं और बारहवीं की परीक्षायें होंगी। पिछली बार ‘मन की बात’ में मैंने परीक्षा के संबंध में विद्यार्थियों से कुछ बातें की थीं। इस बार मेरी इच्छा है कि जो विद्यार्थियों ने सफलता पाई है और तनावमुक्त परीक्षा के दिन कैसे गुज़ारे हैं, परिवार में क्या माहौल बना, गुरुजनों ने, शिक्षकों ने क्या role किया, स्वयं ने क्या प्रयास किये, अपनों से सीनियर ने उनको क्या बताया और क्या किया? आपके अच्छे अनुभव होंगे। इस बार हम ऐसा एक काम कर सकते हैं कि आप अपने अनुभव मुझे ‘Narendra Modi App’ पर भेज दीजिये। और मैं मीडिया से भी प्रार्थना करूँगा, उसमें जो अच्छी बातें हों, वे आने वाले फ़रवरी महीने में, मार्च महीने में अपने मीडिया के माध्यम से प्रचारित करें, ताकि देशभर के students उसको पढ़ेंगे, टी.वी. पर देखेंगे और उनको भी चिंतामुक्त exam कैसे हो, तनावमुक्त exam कैसे हो, हँसते-खेलते exam कैसे दिए जाएँ, इसकी जड़ी-बूटी हाथ लग जाएगी और मुझे विश्वास है कि मीडिया के मित्र इस काम में ज़रूर मदद करेंगे। हाँ, लेकिन तब करेंगे, जब आप सब चीज़ें भेजेंगे। भेजेंगे न? पक्का भेजिए।
बहुत-बहुत धन्यवाद, दोस्तो। फिर एक बार अगली ‘मन की बात’ के लिए अगले महीने ज़रूर मिलेंगे। बहुत धन्यवाद।
Fellow citizens, Namaskar to all . This will be the last edition of Mann ki Baat in 2015. The next edition of Mann ki Baat will be in 2016. We celebrated Christmas and preparations are now on to ring in the New Year.
India is land of diversities. We celebrate a whole lot of festivals. One is not done with one festival, in the mean time the second one comes along. In a way one festival leaves us waiting for another. At times it feels India is one such country which has a ‘festival driven economy’. It becomes a source of the economic activities for even the poor sections of the society. Greetings from my end for a Merry Christmas to all Indians and I also wish you all a Happy New Year. May 2016 usher in lots of joys in your lives. I hope that new zeal, new excitement and new pledges may take you to new heights. May the world be free of crises, be it from terrorism, from global warming or from natural calamities or manmade tragedies. There can be no greater happiness than the humanity having a peaceful existence.
You are aware that I use a lot of technology which provides me lots of information. I keep a watchful eye on my portal “My Gov”.
Mr. Ganesh V. Savleshwarkar has written to me from Pune that this season is a tourist season. A large number of foreign and domestic tourists travel across the country. People also travel to celebrate Christmas vacations. He says most of the facilities related to tourism are catered to but special emphasis should be laid on cleanliness at all places which are tourist destinations or famed tourist places, religious destinations or stay over’s. India’s image will be enhanced if the tourist destinations are clean. I appreciate the views of Ganesh jee and convey this message to the people of our country. We say, “Atithi devo bhava” and just imagine how we strive to keep our homes neat and clean when a guest is due to arrive. In a similar manner, the onus is on us to maintain our tourist destinations and pilgrim tourism sites neat and clean. I am very happy that a lot of news stories related to cleanliness keep appearing in the media space. From day one, I have thanked our media friends since they have brought may such small and good success stories before the people. I have come across a nice story in the newspaper and I would like to narrate it with the fellow citizens.
Dileep Singh Malviya is an elderly artisan from Bhojpura village in Sehore district of Madhya Pradesh. He is a mason by profession to earn his livelihood. He did something so different that the newspapers printed his story. And when it came to my notice, I wanted to share this story with you. Hailing from a small village, Dileep Singh Malviya decided that if anyone provides materials for toilet in the village, he will render his labour services free of cost. And hats off to him, he has constructed 100 toilets in Bhojpura village so far taking it as a divine cause and providing his labour services without charging a penny. My heartfelt congratulations to Dileep Singh Malviya for his earnest efforts. Sometimes we hear disappointing news about our nation. But there are thousands of people like Dilip Singh who are doing something good for the nation on their own.This is the power of the nation. This is the hope of the nation and these are the things which carry the nation forward and it is natural that we applaud Dilip Singh and his efforts in Mann ki Baat.
Due to tireless efforts of many people the nation is making rapid progress. 125 crores Indians are not only marching together but they are taking the country forward too. Better education, best talent and new opportunities of employment are being created. Be it providing insurance cover to citizens or providing them banking facilities, be it the ‘Ease of Doing Business’ in the world horizon or making facilities available for new businesses, we have done it all. People from normal backgrounds who could not step inside banks can now avail loan facilities from the “Mudra” Yojana.
Every Indian is proud to know how the world is accepting and getting attracted towards Yoga. When the world celebrated “International Yoga Diwas” and the entire world got associated with it, we became proud of our country. Such emotions arise when we see the enormity of our nation. No one can forget the story of Krishna and Yashoda where he opened his mouth and the mother was able to see the entire universe, and then only his power could be realized. The Yoga incident was a similar reminder.
The concept of cleanliness is being echoed in every household. The participation of citizens is also increasing. Many villages receive an electric pole after so many years of Independence. Those of us who live in cities and are so accustomed to using electricity that we don’t realize the extent of happiness and excitement when darkness is removed from our lives. The power department of the state and Indian government were functional earlier as well but from the day 1000 day target to provide electricity to every village has been set, we get news everyday that power supply is available in some or the other village and the happiness of the inhabitants’ knows no bounds. The media has not discussed this topic. But I am sure that media will definitely reach such villages and will inform the nation about the happiness and excitement of the people there.
The biggest achievement of this task is that the government officials involved in this task will have immense satisfaction that they have done something which will bring about such a big change in the lives of the people and the village itself. Be it the farmers, poor, young or women, should such things reach them or not? Such news should reach them not to highlight any government’s achievement, but to make them aware of their rights. They should not let go if it is their right. People should get information in order to avail their rights. We should all make efforts that right information, good information and information useful to the common man should reach as many people as possible. This is also a kind of service. I too have tried to do this work from my end. I cannot do everything alone by myself. But if I am saying then I should at least do something. Even a common man can download the Narendra Modi App and get connected to me. And I can share these small things with you through the app. And it is a matter of happiness for me that people share all the things with me. You too get connected with this initiative, we have to reach 125 crore Indians. How will I reach without your help? Come, let us collectively do such things of interest for the common man in their language and inspire them to avail things which are their rights.
My dear young friends, I had some preliminary discussions about “Start-up India, Stand-up India” in my speech on 15th August from the Red Fort. After that all government departments started discussing it. Can India become a “Start-up Capital’? Can our states work together for new Start-ups for youth, and encourage innovations with start-ups, be it in the manufacturing sector, service sector or agriculture. Everything should be new, new ways and new thinking - after all the world does not move ahead without innovation. “Start-up India, Stand-up India” brings in a huge opportunity for the young generation. My dear young friends, the government will launch the entire action plan for “Start-up India, Stand-up India on 16th January. What it will be, how it will be and why it will be? You will be presented with a structure. In this program all the IIT’s, IIM’s, Central Universities, NIT’s, wherever there is young generation, they will be brought together via live connectivity.
There is an established thinking regarding the Start-ups that they are meant only for the digital world or the IT profession. This is not true at all, we need to modify it according to the needs of India. For example, when a poor person works somewhere as a labourer and there is a lot of physical effort involved but if a young man innovates something which can reduce the physical effort and help the labourer- I will call it as a Start-up. I will ask the bank to help such an individual and I will tell him to move ahead with courage. You will get the Market. Similarly is the intellectual wealth limited to a few selected cities or what? This thinking is wrong. The Indian youth all over the country has talent, all they need is opportunities. This “Start-up India, Stand-up India should not be limited to a few cities only. It should spread to every corner of India. And I will request the state governments to take this forward. I will definitely interact with you on 16th January and will discuss this in detail. Your suggestions are always welcome.
Dear young friends, 12th January is the birth anniversary of Swami Vivekananda. There are thousands like me who draw inspiration from him. Since 1995, 12th January, the birth Anniversary of Vivekananda is celebrated as the National Youth Festival. This year it will be organized from 12-16th January in Raipur district of Chhattisgarh. This is a theme based event and I have got the information that this time they have a very good theme and that is “Indian Youth on Development Skill and Harmony”. I have been told that 10,000 young people will gather from all over India. A mini-India will be created there. They will share dreams together. A feeling of determination will be experienced. Can you give me suggestions regarding this youth festival? I would request the youth to send me their suggestions directly on the ‘Narendra Modi App”. I want to gain an insight into your understanding. And that it gets reflected in the Youth Festival, for that I will give the government reasonable suggestions and information. So I will wait dear friends for your suggestions on the youth festival on the ‘Narendra Modi App’.
Dilip Chauhan, from Ahmedabad, Gujarat, who is a visually challenged teacher celebrated ‘Accessible India Day’ in his school. He called me up to express his feelings:
“Sir, we celebrated Accessible India Campaign in our school. I am a visually challenged teacher and I addressed 2000 children on the issue of disability and how we can spread awareness and help differently-abled people. And the students’ response was fantastic, we enjoyed in the school and the students were inspired and motivated to help the disabled people in the society. I think it was a great initiative by you.”
Dilip ji, thank you very much. You are yourself working in this field. You understand everything and you must have faced a lot of difficulties too. Sometimes when we meet someone with different ability in the society then a lot of things come to our mind. We express our perception of him based on our thinking. There are some people who lose a limb or body part in an accident. Some people are born with some defects. And for these people different terms are used and a lot of thought goes on behind the usage of these terms. All the time people feel that this kind of identification does not sound nice and respectable. At some point we heard handicapped, then it was disabled and somewhere it is specially-abled, so many terms have been used. It is true that words have their own significance. This year when the government of India started the ‘Sugamya India’ programme. I was supposed to attend it, but could not make it, because of severe floods in Chennai and other areas of Tamil Nadu. However, since I had to attend that program some thoughts kept coming iin my mind. That time, I thought that we call or know those people as handicapped since they are lacking in some ways in terms of their body structure or whose organs do not function properly. However, at times when we interact with them, we realize that we see only the deficits with our eyes but God has certainly bestowed them with some extra powers. God has bestowed upon them some different power which we cannot see with our eyes, but it is only when we see them working do we realize their talent. We think O Great! Look how he works. So I thought that upon looking at them with our eyes we feel that they are handicapped, but experiences tell us that they have some extra power. So I thought why not use the term ‘Divyang’ instead of ‘viklang’ in our country. They are those people who have one or more such organs which have divinity, where divine power flows which we normal bodied people do not have. I like this term. My dear countrymen can we make it a habit to use the word ‘Divyang’ and make it popular. I hope that you will take this forward.
That day we started the ‘Sugamya Bharat’ campaign. Under this campaign we will improve both the physical and virtual infrastructure and make it accessible for the “Divyang’ people. Be it schools, hospitals, government offices, bus depots, railway stations, everywhere ramps, accessible parking, accessible lifts, Braille, many amenities will be made available. To make things Sugamya - we need innovation, we need technology, we need systems and we also need empathy from people. We have taken the initiative. We are receiving public participation too. People like it. You too can join in the manner you deem fit.
My dear countrymen, the government schemes will continue exist and run, but it is necessary that these schemes always remain operational. The schemes should be operational till the last the mile individual has benefitted from them. They should not have a dead existence in government files. After all, these schemes are meant for common man, the poor people. In the past few days the government has made an effort to ensure that the benefits of schemes reach out to the rightful owners. In our country, we give subsidy for the gas cylinders. Crores of rupees were spent on it but we did not know if it reached the right people or not. If this subsidy reached people on time or not? The Government has made some changes in the scheme. The government undertook the largest ‘Direct Benefit Transfer Scheme’ to provide subsidy directly in the bank accounts of the beneficiaries with the help of ‘Jan Dhan Account’ or ‘Aadhar Card’ etc. I am happy to share with the countrymen that this scheme has earned a place in Guinness Book of World Records as the largest Direct Benefit Transfer Scheme which has been implemented successfully. This scheme is known as ‘Pehel’ and this experiment has been very successful. Till November end, around 15 crore LPG customers have become its beneficiaries. The government money is being directly transferred to the accounts of 15 crore beneficiaries. No middlemen nor any recommendation, nor any possibility of corruption. On one hand was the Aadhar Card Scheme, and on the other was the Jan Dhan Account. Thirdly the state and Indian government compiled the lists of beneficiaries. That was connected to account and Aadhar. This work is still in progress. Nowadays, even the MNREGA scheme, which provides employment opportunities in villages, is being connected to it. There were lots of complaints about this scheme. In many places the wages of the labourers is now being directly transferred into their accounts. There were complaints about student scholarships too, they too are being transferred into their accounts. This has been started and will be gradually taken forward. Till now around 40,000 crore rupees are directly reaching the beneficiaries through various schemes. According to my rough estimate, around 35-40 schemes are now under ‘Direct Benefit Transfer.’
My dear countrymen, 26th January is the golden moment in the life of Indian democracy. This is a beautiful co-incidence that Baba Saheb Ambedkar, the maker of the Indian Constitution, his 125th birth anniversary will be celebrated this year. We organized a two day special discussion on the constitution and it was a very good experience. All the parties and all the members deliberated on the sanctity of the constitution, its importance to understand the true interpretation of the constitution. It was an excellent discussion. We should take this thing forward. Can Republic Day be an opportunity to connect the masses with the system? Our constitution grants us several rights and there are many discussions on it and it should be so and it is equally important. But constitution equally emphasizes on duty also. But it is seen that duties are hardly discussed. At the most, whenever there are elections, then we see advertisement all around us, they write on the walls and hoardings are put to tell that to vote is our sacred duty. There is a lot of talk about duties during elections, but why not discuss our duties in general life too. This year when we are celebrating the 125th birth anniversary of Babasaheb Ambedkar then can we make 26th January a medium to organize debates, poetry, slogan competition regarding duties in our own schools, colleges, villages, cities and various organizations and societies. If 125 crore Indians take dutiful steps one after the other, they can make history. But at least let’s start with discussions. I have An iidea – Send me an essay or poem before 26th January about duty in Hindi or English or your native language. Can you send me? I want to know your views. Send them on my portal ‘My Gov”. I would like to know what my young generation thinks about their duties.
I want to give a small suggestion. On 26th January we celebrate Republic Day. Can we citizens and school and college students take up the initiative of cleaning the statue of any great men installed in our city, of cleaning the premises, we can do best of cleanliness and best of decoration on the occasion of 26th January. And I am not saying this on government lines. We become so emotional about getting the statues of great men erected but become equally complacent when it comes to maintaining them. As a society, as a nation can we make it a natural tendency to respect the statues of our great men? On this 26th January let us make an effort that we will respect such great men and keep the premises clean. But this should be done by the citizens willfully.
Dear Countrymen, greetings to you for a Happy New Year 2016. Thank You Very Much!
My dear countrymen, Namaste!
I believe you must have had a great time during your Diwali vacations amidst all festivities. You must have had the opportunity to visit some other places. The new trades and jobs would have commenced with renewed vigour. On the other hand Christmas preparations must have started too. Festivals have their own significance in social life. Sometimes festivities help to heal wounds and sometimes they are source of renewed energy. But sometimes when a calamity strikes during festivities then it is very painful and it feels even more. There is continuous news of natural calamities from various parts of the world. And sometimes the news is very bizarre, never seen or never heard of. We are now realizing the effects of climate change very rapidly. In our country itself, we have experienced torrential rains, that too without season and for a very long duration. Tamil Nadu has suffered heavy losses and other states suffered too. Many people lost their lives. My heart goes out to all those people in this hour of crisis. The state governments have braced themselves up for rescue and relief work. The Central government too has joined them in their efforts. Right now, a team of the Central government officials are in Tamil Nadu. But I have full faith in Tamil Nadu’s potential and know that post this crisis it will rise again and speedily move forward and will continue to deliver in its role of taking the country forward.
Now when there are talks of such crisis all around, we feel the need to bring in a lot of change. About 15 years back natural calamity was a part of the Agricultural Ministry’s realm because most of the calamities were limited to famine. But today, its form and format has changed. It has become important to work on our capacity building at every level. The government, civil society, the citizens, and the small organizations will all have to work for capacity building through scientific temperament. After the Nepal earthquake I talked to Pakistan’s Prime Minister Nawaz Sharif. I suggested that the SAARC nations should come together for a joint exercise on disaster preparedness. I am happy that a seminar workshop on table talk exercises and best practices was organized in Delhi. This is a good beginning.
Today, I received a phone call from Lakhwinder Singh from Jalandhar, Punjab. “I am Lakhwinder Singh from Jalandhar, Punjab. We do organic farming in our fields and also guide a lot of others regarding it. I have a question “how to guide people that burning of farm remains or straw not only destroys the micro organisms of the soil but also contributes to the pollution in Delhi, Punjab and Haryana. Lakhwinder Singh ji, ‘I am happy to hear your message. I am happy that, you are a farmer engaged in organic farming. And not just that, you also understand the problems of the farmers really well. Your concerns are right but this just does not happen in Punjab and Haryana alone. It is a practice in the entire country and traditionally we follow this method of burning off the remains of the crops or the straw. Initially we were not aware of the damage. We did it because the others did it. Secondly, people are not aware of the available solutions. They have not been trained about it. And this practice kept on spreading and now it is contributing to global climate change. And now we are hearing more about it because it is affecting the city life too. But the concern you have expressed is genuine. So the first solution is that the brothers and sisters engaged in agriculture need to be trained. They will need to face the truth on their thinking that burning the remains of crops helps save time and effort and prepares the field for the next crop. But this is not the truth. The remains of the crop are themselves very valuable. They are organic fertilizer themselves. We are wasting them. Not only this, if they are chopped into small bits, they can act as a dry fruit for cattle. Secondly because of burning this the top soil gets burnt.
My dear farmer brothers and sisters, just think that if we have strong bones, strong heart, strong kidney, an overall good system but our upper skin gets burnt then what will happen? Even if the heart is strong, we will not be able to survive. So burning the stump of crops not only burns them, it burns the skin of our motherland. The top soil of our land is burnt which pushes our fertile soil to death. Hence, some positive efforts need to be made. If these remains are once again buried inside the soil, then it will turn into fertilizers. If they are put in a pit and left with earth worms and little water, good quality organic fertilizer can be made. So it can be used not only to feed the animals, and save our land but also to create good fertilizer. If this is added to the soil, it will be doubly beneficial.
Once I had the opportunity of talking to farmers involved in Banana cultivation. And they shared a very good experience. Earlier as they cultivated banana, when the crop was over, the stumps of the tree would remain. To clear the stumps from the fields they had to spend 5,000, 10,000 or 15,000 rupees per hectare. And till the time the people who would clear these stumps would not come with tractors, the stumps would remain standing for long. But some farmers chopped those stumps into 6-6, 8-8 inch pieces and buried them inside the soil. They experienced that the banana stumps held so much water in them that no external water supply was needed for three months. Any plant or any crop sown over those stumps could flourish without water. The water in the stumps kept the crops alive. And now even their stumps are expensive. They are now a source of income. Earlier they had to spend money on clearing those stumps, now those very stumps are a source of revenue. A small experiment can turn lucrative, our farmers are no less than scientists.
Dear countrymen, the entire world will remember 3rd December as “International Day of Persons with Disabilities”. Last time in ‘Mann ki Baat’ I talked about organ donation. I talked about the NOTO helpline for ‘Organ donation’. I have been told that after that session the number of phone calls increased 7 times and the number of hits on the website increased 2.5 times. 27th November was celebrated as ‘Indian Organ Donation Day’. Many famous personalities including actress Raveena Tandon became a part of it. ‘Organ Donation’ can save many valuable lives. Organ donation can bring about immortality. When an organ moves from one body to another it gets a new life but the person receiving it gets a new lease of life. There can be no greater donation than this. I would like to inform those waiting for organs and those willing to donate that a national registry for organ transplantation has been launched on 27th November. Mygov.in organized a logo, donor card and slogan design competition for NOTO and it was surprising to me that so many people participated and presented their ideas in such innovative ways with such compassion. It is my faith that awareness in this field will increase and the needful will receive the best of help in true sense. This help cannot be obtained till someone donates their organs.
Like I said earlier, 3rd December is being celebrated as “International Day of People with Disability”. People with physical and mental disabilities are capable of unparalleled courage and capability. Sometimes it hurts when they are laughed at. Sometimes someone expresses pity and sympathy. But if we change our outlook and our perspective towards them, then these people can inspire us to live. They can inspire us to do a lot. We start crying even when small misfortune befalls us. Then we realize, our problem is so small but how does he survive? How does he live? How does he learn? And hence all of them are a source of inspiration to us. Their will power, their struggle with life and their zeal to transform crisis into opportunity is worth lot of praise.
Today, I want to talk about Javed Ahmed. He is 40-42 years old. In 1996, the terrorists had shot Jawed Ahmed in Kashmir. He was a victim of the terrorists but he survived. But the bullet damaged his kidney and a part of the intestine was lost. He suffered serious spinal injury. He lost the ability to stand on his own feet, but Jawed Ahmed did not concede defeat. The grave injury caused by terrorism could not deter him. His zeal is commendable, but above all is the fact that an innocent man had to face such a predicament, his youth is in danger yet he harbors no grudge and no anger. He turned this crisis into compassion and dedicated his life to social work. The body does not support him but for the past 20 years he has devoted himself to child education. How to improve the infrastructure for the physically challenged? How to develop systems for the disabled in government offices and public spaces? He is working on those issues. He turned the focus of his educational qualification in those areas. He took a masters degree in social work and is now leading a silent revolution as a messiah of the disabled, working as an informed citizen. Is his life not enough to inspire us in every corner of India? I especially remember the life of Jawed Ahmed, his dedication and devotion especially on every 3rd December. I am mentioning just the case of Jawed because of lack of time but such lights of inspiration are prevalent in every corner of the country. They are giving a new lease of life and illuminating the path for others. 3rd December is a day to remember all such people and get inspired by them.
Our country is very large. There are many things for which we are dependent on the government. Be it someone from middle class, lower middle class, dalit, exploited, victim or deprived, they have to continuously be in touch with the government or its various organizations. And as a citizen we surely have a bad experience with a government official in our lifetime. And that one experience shapes our perception of the government system for a lifetime. There is some truth to it. But at the same time within this governmental system there are lakhs of people who by their sense of duty, their dedication do some amazing work which does not get recognized. Sometimes it happens so naturally, it is so organic that one does not realize some government employee has done it.
In our country there is a network of ASHA workers. We have never discussed them in our country and I too have neither heard about them nor would you have. The success of the works of the entrepreneur couple Bill and Melinda Gates through their foundation has become an inspiration. Last year we honoured them with a joint Padma Vibhushan. They do a lot of social work in India. They are spending their entire retirement time and whatever they have earned on working for the poor. They are so full of praise for the ASHA workers they work with. They talk about their dedication and hard work and their zeal to learn about new things. They are full of such stories. In the past, the Orissa government especially facilitated an ASHA worker on Independence Day. She hails from a small village Tenda Gaon in Balasore district where most of the population is scheduled tribe. There the people are poor and the area is malaria infested. The ASHA worker Jamuna Manisingh decided that she will not let anyone die of malaria. She would go to each household and would be the first one to reach if there was news of fever in any household. She would put to use the primary training she received and give treatment accordingly. She would reach out to every household to use mosquito repellent and mosquito nets. The way we care for our kids and their sound sleep, Jamuna Manisingh would work with the same dedication for the entire village. She fought with Malaria and prepared the entire village to fight against it. There might be so many “Jamuna Mani”. There might be lakhs and lakhs of people around us. Let us show respect to such individuals. Such individuals lend power to our nation. They are partners to the joys and sorrows of others. I applaud all such ASHA workers through the story of Jamuna Mani.
My dear young friends, who are especially active on the internet and the social media, I want to inform that I have kept 3 e-books on mygov.in. These e-books are about inspiring stories of Swatch Bharat, health sector and the Sansad Aadarsh Gram Yojana. I request you to see it. Just don’t see it, show it to others too. Read it and may be you may find something to connect with it. Please do send it to Mygov.in. Such things do happen though we may miss them, but they are the actual strength of our nation. Positive power is the biggest energy. You also share good episodes. Share these e-books, discuss these books and some enthusiastic young man can narrate these to the students of VIII, IX or X standard in the nearby schools. So you can become a social teacher in the truest sense. I invite you to come and become a part of nation building.
My dear countryman, the entire world is worried about climate change. Climate change, global warming is being discussed at every nook and corner and now it has become an accepted standard for embarking on any new task. The earth’s temperature should not rise anymore. This is everyone’s concern and responsibility too. And to save us from rising temperatures, the first step is “energy conservation. 14th December is “National Energy Conservation day”. The government is running many schemes. There is a scheme of increasing L.E.D bulb usage. I had once mentioned to switch off the street lights on a full moon night and enjoy the moonlight for an hour. One should enjoy the moonlight. Some friend of mine had sent me a link and I had the opportunity to see it. I really wanted to share it with you. The actual credit goes to Zee News because the link was of Zee News. There is a woman Noor Jahan in Kanpur. Watching her on television it seemed that she did not have much of a chance to get education. But she is doing something which no one would have thought of. She is utilizing the Solar Energy of the Sun to illuminate the houses of the poor. She is fighting darkness and bringing light to her own name. She has formed a Samiti (committee) of women who manufacture lanterns that run on Solar Energy. They rent the lantern for Rs. 100/- per month. People take the lanterns in the evening and return them in the mornings for recharging. I have heard that people in large numbers around 500 people are using these lanterns. In an expense of Rs. 3-4 per day the entire house is illuminated. Noor Jehan works the entire day to recharge the lanterns in the solar energy plant. See what the big people of the world do for climate change. Maybe Noor Jehan can act as an inspiration to many for the kind of work she is doing. And actually, Noor Jehan means the light of the world. She is spreading light through her work. I congratulate Noor Jehan and Zee TV that they presented this effort which was going on in a remote corner of Kanpur to the country and the world. Many congratulations to you.
I received a phone call from Mr. Abhishek Kumar Pandey from Uttar Pradesh. “Namaste! I am Abhishek Kumar Pandey calling from Gorakhpur. I am working here as an entrepreneur. I want to congratulate the Prime Minister for starting a programme MUDRA bank. I would like to know from the Prime Minister how this MUDRA bank can support entrepreneurs like us. What kind of cooperation can we expect? Thank you, Abhishek ji. You sent me a message from Gorakhpur. The Prime Minister MUDRA fund is about funding the unfunded. Those who do not get funds may get funds. To put plainly the objective is 3E; Enterprises, Earning, Empowerment. MUDRA is meant to encourage enterprise; it is about creating earning opportunities. MUDRA will empower in the truest sense. It is meant to help the small scale enterprises. This initiative is yet to achieve the speed that I have aimed for. But the start has been good. Till now 66 lakh people have received 42,000 crore rupees through Pradhan Mantri Mudra Yojana. It can be a washer man, a barber, a newspaper vendor, milkman, just about anybody engaged in small enterprise. I am happy that out of the 66 lakh recipients 24 lakh were women. And most of the beneficiaries are from the SC, ST, OBC category who want to work hard and run their families independently. Abhishek has himself narrated his excitement. I too keep receiving various news. Someone just told me that there is one Shailesh Bhosle in Mumbai. He received a loan of 8.5 lakhs from MUDRA scheme. He started the sewage dress and cleanliness business. I had told about my cleanliness campaign that it will create new entrepreneurs. And Shailesh Bhonsle proved it. He has purchased a tanker and I have been told that he has already returned 2 lakh rupees in such a short span of time. This is our intention behind the MUDRA scheme. I have been told about Mamta Sharma from Bhopal. She received Rs 40,000 from the MUDRA Yojana. She is into the business of making purses. But earlier she would borrow money at high rates and barely manage her business. Now that she has a large sum of money in her hand, her work is going on smoothly. Earlier the money that was lost in paying high interest and for other reasons could now be saved. She was able to save around 1000 rupees every month. The family’s new enterprise started developing. But I want that this scheme is promoted more. Our banks should become more sensitized and should help more and more people. Actually, it is this people who run the economy. The people engaged in small enterprises give strength to the nation’s economy. We want to strengthen these people. Whatever has happened is good, but more good needs to be done.
My dear countrymen, on 31st October on the Anniversary of Sardar Patel I had discussed about – “Ek Bharat Shreshtha Bharat” (One India, Best India). Conducting such events creates continuous awareness in social life. “Rashtram Jagryam Vyayam: means “internal vigilance is the prize of liberty”. This tradition should be followed for national unity. I want to give “Ek Bharat Shreshtha Bharat” (One India, Best India) the form of a specific scheme. Mygov had invited suggestions about it. What should the structure of the programme be like? What should be the logo? How to increase public participation? What should be its structure? I have been told that many suggestions have been received. But I am expecting more suggestions. I expect more specific schemes. I have been told that the participants will all receive a certificate. Many big prizes have been announced. You also utilize your creative mind. How can we make this mantra of Ek Bharat Shreshtha Bharat (One India, Best India) that connects each and every Indian? What should be the programme and what should be the plan. It should be grand and full of life. It should be simple and effective to be able to connect everyone. What should the government do? What should be done by the Civil Society? There can be many ideas. I have complete faith that your ideas will be really useful.
My dear brothers and sisters, the winters are about to start. But it is also the season to enjoy eating and enjoy dressing. But I would request you to do exercises. I request you to utilize this good season for some kind of physical activity and exercise. Create this type of mood in the family, make it a celebration, all should get together for an hour to do these exercises. See how there will be an awakening. And see how your body helps you throughout the day. So make a good habit in this good season. My good wishes again to all my dear countrymen.
Jai Hind!
Namaskar to all my fellow citizens!
Once again I have the opportunity of connecting with you through Mann ki Baat. Today the fifth “one day” cricket match is being played between India and South Africa in Mumbai. This series has been named as the ‘Gandhi-Mandela’ series. It is at an interesting point with both teams having won 2 matches each. So the last game is significantly important. My best wishes to all the players.
Today I would like to congratulate the friends at the Kannur centre of Akashwani. I started the Mann ki Baat and people started connecting with it. One of them was Shraddha Thamban from Kerala a grade 12 student. Kannur Centre invited her for a ceremony and a lot of feedback was received. It created an environment of belonging. Kannur centre appreciated the awareness of Shraddha and she was rewarded. The development at Kannur centre inspired me. I wish all the Akashwani centers pay attention to raise the level of awareness among the members and make them active in their region so that our aim of governance with public participation gets a boost. My heartfelt greetings and congratulations to the team at Kannur station of Akashwani centre for their efforts.
I would like to talk about Kerala again. The girl students from Saint Mary Upper primary School from Chittoor in Kerala have sent me a letter. This letter is special in many ways. Firstly, these girls have created an image of Mother India by thumb prints on a huge piece of cloth. They have sent me the image of mother India. Initially I was surprised to see why they created a map of India using thumb prints. But when I read their letter, I realized how beautifully a symbolic message was given. It is not as if these girls have tried to just awaken the Prime Minister alone. They are trying to create awareness among the people in their region and their mission is organ donation. They are organizing a public awareness campaign for organ donation. They have organized plays for creating an understanding about organ donation. Organ donation should become a habit as well as an instinct. They have asked me in their letter to appeal to people about Organ Donation in Mann ki Baat. The octogenarian Vasantrao Sudke Guru ji from Maharashtra has been running a movement from a long time. He says that organ donation should be a celebrated as a festival. These days I get a lot of messages on phone calls also. Devesh from Delhi gas also sent me a similar message. ‘I am very happy with the government’s initiative on the organ donation and steps towards creating a policy on the same. The country really needs support in these things where people need to go out and help each other and the ambitious target of one per million organ donation is a very productive steps taken by the government.’
I feel that this topic is very important. The country needs more than 2.5 lakh kidneys, hearts and livers for donation per year. However in a country with 125 crore people, only 5000 transplants could take place. Each year about one lakh eyes are in need of a vision. And we are able to reach upto only 25,000 people who need it .It implies that we are able to provide eye transplant services to only one out of the four needy persons. We should also know that if someone is killed in a road accident, then also the organs can be donated. There are some legal hassles involved. And efforts have been made to guide the states in this direction.
By reducing the paper work, some of the states have made a good effort in speeding up the process involved in organ donation. Today, I can say that Tamil Nadu today ranks first in the field of organ donation. Many social organizations and NGO’s are doing commendable job in this direction. National Organ and Tissue transplant Organization (NOTO) has been established to encourage organ transplant. A 24x7 helpline facility is also available. Its number is 1800 114 770. And there is a saying ‘Tain Tyakten Bhunjhita’ ("What is given by Him, allotted to you, you enjoy that"). The joy of sacrifice is beautifully described in this mantra ‘Tain Tyakten Bhunjhita’. In the past few days we saw on television that the wife of a poor hawker in Delhi received a transplant in Delhi’s G.B. Pant Hospital. This liver was brought from Lucknow by making special arrangements. The transplant was successful. A life was saved. Organ donation is the biggest donation. Let us all realize the mantra of ‘Tain Tyakten Bhunjhita’ .
Dear countrymen, we recently celebrated the festival of Navratri and Vijayadashmi. And after some days we will celebrate Diwali too. We celebrated Eid and Ganesh Chaturthi too. But amongst all these another big festival is being organized which all our countrymen should be proud of. In the National Capital of Delhi an ‘India Africa Foreign Summit’ is being organized from 26th to 29th October. For the first time a program of this scale is being organized on the Indian soil. Leaders of 54 African countries and unions have been invited. This is the biggest conference of African countries outside Africa. India-Africa ties are deep. The African nations have a population equal to that of India. If both are combined together they make for a third of the world population. And it is said that lakhs of years ago it was all one landmass. Later from the Indian Ocean two parts got separated. There are a lot of similarities amongst us. The bio diversity of both the nations is similar. Our natural resources are similar. And almost 27 lakh Indians have settled in these nations from a long time. India shares a lot of economic, cultural and political ties with the African Nations. But India plays the largest role in training the youth of the African countries. More than 25,000 African youths have studied human resource development and capacity building in India. And many leaders from Africa have studied in India. So you can understand the depth of our relationship. And from that perspective this summit is very important. Generally when there is a summit, leaders of various countries meet. Similarly, in this summit the leaders will be meeting. We are making efforts that the people should also meet.
And this time, the Government of India, especially the HRD ministry has done something really commendable. An essay competition was organized among all the CBSE affiliated schools. A poetry competition was organized to increase their participation. Almost 1600 schools participated in the event. It included schools within and outside India. And thousands of children wrote on topics about strengthening the Indo Africa ties. On the other hand, a mobile exhibition called “Memories of Mahatma” starting from his birth place Porbander and travelling through North is about to reach Delhi on 29th October. Lakhs of school children enjoyed this exhibition. The villagers also had a glimpse. People realized the importance of the role of Mahatma Gandhi in developing the ties of both India and Africa and also the effect of his personality on these nations. Some excellent creations were received in this competition. One of the creations drew my attention and I want to share it with you. It reflects the talent, the broad vision and the depth of thoughts of students from small cities. Garima Gupta from Muzzafarnagar, UP writes beautifully and says-
The river in Africa is Nile and the name of the sea is Red,
The Continent is Huge and the Indian Diaspora Happy
Like the Indus Valley is recognition of India civilization
River Nile and Carthage are synonymous with African civilization
Gandhi ji started his revolution in Africa
He wove a spell and won everybody’s heart
Be it Johannesburg or Kingston, Zimbabwe or Chad
In each African nation, we can find our Aloo chat
To write, a thousand lines can be written
But I want to mention that I love African jungles
The poem is very long, but I have read a few lines to you. Though it is an Indo – Africa summit but how this too can become an opportunity to connect people is clearly evident here. I heartily congratulate Garima, the students and more than 1600 schools who participated and HRD Ministry for this initiative.
Last time on 15th August I had proposed the Sansad Adarsh Gram Yojana. Since then, many parliamentarian friends have adopted it. They were deeply involved. Last month a workshop was organized in Bhopal. All the pradhans, collectors, parliamentarians of villages adopted under Adarsh Gram, the representatives of Indian government and state government, all had an in-depth discussion on this program. Many new and encouraging things came to our attention. I would like to bring to your attention a few things. Jharkhand, a huge state is primarily tribal. Unfortunately whenever one talks of Jharkhand what comes to mind is Maoism, violence, guns and blood soaked land. Many regions in the state have been ruined by these communist terrorists. But the MP from that place, a senior member who has also been our Deputy S peaker, Shri Karia Munda has dedicated his life for the tribals. He chose Parsi Gram Panchayat from Khunti district to be adopted for Adarsh Gram. It is difficult for government officials to go to places ruled by the Maoists. Even the doctors cannot visit those places. He himself started travelling to this village, to instill faith and give a new lease of life to governmental organizations. He encouraged the officials to visit. He tried to change the mood of despondency and create a mood to achieve something. A successful effort has been made in Parsi village to create awareness along with infrastructure and organizational development. I would like to congratulate our Honourable parliamentarian Sri Karia Munda ji for the same.
I got similar information from Andhra too. The MP from Andhra Sri Ashok Gajapati Raju became involved in this plan and chose Dwarapudi Gram Panchayat from Vijaynagram district for the same. Other arrangements are in progress, but he did something really innovative. He gave a task to the students in the village school. The new generation in the village is fortunate to be educated but the older generation is not literate. So he asked the students of a higher age group to educate the parents. So in the morning they are students and by evening they become educators. And so, nearly 550 adults were taught by these children and made literate. Just see, no budget, no circular, no special arrangements but just will power brought about such a big change. This is amply demonstrated by the Dwarapudi Gram Panchayat.
Similarly, another respectable parliamentarian Sri C. L Ruwala ji, he is an MP from Mizoram, our North East. He chose Khwalahilung village for Adarsh Gram and ran a special initiative. This village is famous for sugarcane production and a Kurtayi jaggery. Sri Ruwala ji started a Sugarcane Festival on 11th March. All the people from the region came together for it. Senior members from social public life, retired government officials from the region also participated. They put up an exhibition on increasing sugarcane production. They discussed how the village could be made the centre of economic activities and how it could market for its produce. I congratulate Ruwala ji for his efforts to make this village not only an Adarsh gram but self dependent village too.
My dear brothers and sisters, it is not possible that there be an episode of Mann ki Baat and we do not discuss cleanliness. Savita Rai from Mumbai has sent me a telephonic message - “each year on Diwali we clean our houses. This Diwali let us clean our environment along with our homes and maintain that cleanliness even after Diwali”. She has drawn attention to this issue. I want to remind you my dear countrymen that last year in our country, the media ran a special campaign and showed all the places where crackers were lying and told that it was not the right thing. This was an awareness campaign launched by the media. As a result of it, soon after Diwali a cleanliness drive got initiated all by itself. So what you are saying is true that our concern before and after the festival should be the same. And we should express this concern on every public platform. And today, I especially congratulate all the members of the Indian media fraternity.
This 2nd October, on Gandhi ji’s anniversary and also on the completion of one year of ‘Clean India Campaign’, I had the fortune of participating in the ‘Safaigiri Campaign’ of the India today group. They gave away the Clean India Awards and I could see several initiatives being carried out. Different people were working as ‘One Like, One Mission’. There are so many places in our country that have been kept so clean. All these things were brought to light and I offered my heartfelt appreciation to India Today group for their commendable efforts. Since the inception of the cleanliness drive I have seen that from Andhra and Telangana, ETV, Eanadu have participated whole heartedly and specially Sri Ramoji Rao who is very aged but beats any youth in his enthusiasm. He has made cleanliness his personal program, his mission. He has been promoting the cleanliness program through ETV for the past one year. The newspapers carry news about them and he has emphasized on positive news about cleanliness. He has been successful in bringing together around 51 lakh children from 55-56 thousand schools of Andhra and Telangana to this mission. Be it public places, stations, religious places, hospitals, parks or other places, he ran a cleanliness drive. All these news exhibit the power to realize the dream of a Clean India.
ABP news has started a program called ‘Ye Bharat Desh Hai Mera’. In this program they have shown how people have become aware towards cleanliness and through this they are trying to train people about keeping their surroundings clean. NDTV has started a campaign called ‘Banega Swachh India’. Dainik Jagaran has also encouraged this campaign, so has Zee TV, and India TV also started ‘Mission Clean India’. Thousands of channels and newspapers in our country, I am unable to name them all due to time constraints, but they all have helped run this campaign. This is why, Savita Rai ji, the suggestion that you have given us; the whole nation has taken it upon them to do this work and taking it forward. The Governor of Meghalaya, Mr. Shanmuganthan, wrote me a letter and talked about a village in Meghalaya called Mavalyannong. He has written that from last many years, this village has set out on a mission for cleanliness and more or less every generation is completely dedicated towards this cause. He has also mentioned that a few years ago they also got the award for the ‘cleanest village’ of Asia. The idea of a far-flung village situated in the north-eastern region in Meghalaya, which has been particular about cleanliness since years, makes me extremely happy. This has become the habit and the culture of the village. This is what reinforces our belief that our nation will be clean one day, for sure. This will be possible because of the efforts of the people, and by the time we celebrate the 150th anniversary of Mahatma Gandhi, the 125 crore people of the country should be able to proudly proclaim that we have made India clean.
My dear countrymen, I said this from the Red Fort on the 15th of August that there are few places where corruption is deep rooted. When a poor man goes for an ordinary job, he faces so many problems to get a decent reference and has to go through through a team of agents who take money from him in exchange for the position he is applying for. He loses money whether he gets the job or not. We keep hearing things like these and this is when I had an idea, why do we need to interview people for ordinary jobs. I have never heard of any psychologist in the world who can analyze a person completely in a 1-2 minute long interview. With this thought I decided to do away with the tradition of interviews for small positions.
My dear young friends, I feel very proud to tell you all that the government has completed all the formalities and now there will not be any interview for the non-gazetted posts of group ‘D’, group ‘C’, and group ‘B’ in the Central Government. This will come into effect from January 1st 2016. We will not interrupt the ongoing procedures now but from January 1st, 2016, this will come into play. So, let me congratulate all my young friends for the same.
We had, anyways, declared an important scheme in the last budget. In our country, gold has become a part of our social life. Gold is considered the medium of financial security. Gold is considered to be the solution for difficult times. This has been an age old tradition. I don’t believe that anyone can reduce this love for gold that we have developed but keeping gold as dead-money does not suit today’s generation. Gold can become our strength. It can become our financial strength. Gold can become the financial property of the nation and every Indian must contribute to this. I am happy that the promise that we made of introducing important schemes, we will do so around Diwali and Dhanteras when people buy specially buy gold. We have introduced a ‘Gold Monetization Scheme’. Under this scheme, you can deposit your gold in a bank and the bank will give you interest, same as you deposit your money and get interest from the bank.
Earlier, we used to keep our gold in the lockers and paid for the lockers ourselves. Now, when you keep your gold in the bank, the bank will give you money as interest. Now, tell me countrymen, can gold become a property or not?
Can gold be converted from dead-money to a live strength or not? This is exactly what we have to do and you must stand with me. Do not keep your gold in your homes. Avail dual benefits, its security and interest on the gold. You must avail this opportunity. Another thing is, in Sovereign Gold Bonds, you do not really get a physical gold in your hand. You get a sheet of paper and the value of that paper is equivalent to that of the amount of gold and the day you return that paper, you will get the amount that is equivalent to the value of gold on that particular day. Let us assume, you buy a gold bond worth Rs. 1000 and five years later you go to return that bond and at that time the rate of gold is Rs. 2500, you will receive an amount of Rs. 2500 in exchange of that bond. So, we are introducing this scheme now. Due to this scheme, we will not have to buy gold now. We will not have to secure our gold now. We will not have to worry about where to put the gold and no one will come to steal the papers. In the coming week, I will certainly put forward this scheme that guarantees security to the people of this country. I feel very glad to tell you that we are also introducing Gold Coin, a gold coin with Ashok Chakra. It has been around 70 years of independence but we are still using a foreign gold coin only or the Gold Bullion Bars, these are also used by the foreigners. Why should it not have the national emblem of our country? This is why we are introducing it in the market and it will be available for the citizens in the coming week, before Dhanteras - 5gm and 10gm of gold coins with Ashok Chakra are being introduced. Along with it a 20 gm Gold Gunion will also be available for the people. I have full faith that this new scheme will usher a new change in the financial development of the country and I will get your support in this.
My dear countrymen, 31st October is the birth anniversary of the Iron-Man of India, Sardar Vallabh Bhai Patel. “Ek Bharat, Shreshtha Bharat.” A complete layout of India unfolds in front of us when we talk about Sardar Vallabh Bhai Patel. This great man has contributed a lot in building the unity of India. He has proven his capabilities as the Iron-Man of India. We will certainly pay tribute to Sardar Sahab but along with that his dream of seeing India integrated, he made it possible geographically. But this mantra of unity should be a continuously present in our thoughts in our minds, behaviour and our expressions. India is full of diversities. Many sects, communities, languages, castes, attires, and it is this diversity that adds to its charm. If it was not for this diversity, we wouldn’t have been this proud of our country. This is why diversity is the mantra of unity. Peace, social harmony, unity, these are essential elements of a society. Since last many years, ‘Run for Unity’ programs have been organized in various parts of the country on the 31st of October. ‘Ekta ki Daud’ - I also had a chance to run in one of these earlier. I have heard this year also, this race is being planned at many places. People are excited to be preparing for this race. In the true sense ‘Ekta ki Daud’ is the true race for development. In other words, the guarantee for the race of development lies in the race of unity. Come, let us pay tribute to Sardar Sahab. Let us take forward the mantra of unity.
Dear brothers and sisters, you must all be busy in the preparations for Diwali, houses must be getting cleaned. You must be shopping for new things. The festival of Diwali is celebrated in various ways all over the country. I extend my good wishes to you on this pious festival. We also get to hear of a few accidents around the time of Diwali. Fire breaks out due to firecrackers or lamps. Especially children suffer a lot because of fire crackers. I will suggest all the parents to be careful along with enjoying Diwali and see to it that the kids should not get hurt or any untoward incident should not happen and we lose our child due to accidents. I know you will be careful about this and of course about keeping the environment clean.
My dear countrymen, I have to leave for a trip to Britain on the next day of Diwali. I am very excited about my Britain trip this time. There is a reason behind my excitement. A few weeks back I went to Mumbai to inaugurate a magnificent memorial of Dr. Baba Bhimrao Ambedkar near his ‘Chaitya Bhoomi’. Now, I am going to London to formally inaugurate the house where Babasaheb used to stay, which has now become the property of India, an inspiration for 125 crore countrymen. Be it a dalit, an underprivileged, a victim, a bereaved, or any Indian who is leading a difficult life. This house inspires us to believe in the fact that if one has a strong will power, we can overcome the difficulties to tread on the path of success, one can get educated and this is the very place where Babasaheb Ambedkar used to meditate. The Indian government and the government of different Indian states give scholarships to such promising students who go abroad to study and who belong to the dalit community, the tribal community or any other under privileged community. I believe that when these kids go to Britain to study, this memorial of Babasaheb will become a pilgrimage for them, it will become a source of inspiration. Whatever you learn in life, you must use it later for the nation and live for your nation, Babasaheb gave this message and even lived it himself.
This is why I am saying that I am very excited about my Britain trip this time. This issue has been lying entangled since many years, now it has become the property of 125 crore countrymen and if the name of Babasaheb Ambedkar is attached, you can imagine how happy it makes me.
I am going to get another opportunity in London, the unveiling of the statue of Lord Vishweshwara. Many years ago, what Lord Vishweshwara had done for democracy and empowerment of women can make for a very good subject to study in the world. The unveiling of the statue of Lord Vishweshwara on the land of London is in itself a perfect example of the fact that the great men of India were very far-sighted. Now you see, when such incidents are connected, how excited we get.
My dear countrymen, you are connected with us through “Mann ki Baat.” I keep getting your suggestions through telephone and mygov.in. Your letters are also discussed on Akashvani. Government officials are called in and discussions are held. Some people write down their grievances, there are efforts to solve their problems as well. We should learn more than one language in a country like India. I am fortunate enough to have learned a few languages, but still there are so many languages that I could not learn. I am indebted to Akashvani because they broadcast this program of “Mann ki Baat” by 8 O’clock in every state in their regional languages. Even though a different voice is used but the thoughts are mine.
I will try to make it reach out to you in your language. We have formed a beautiful bond between us. Last time I had completed a year in power. This year we are entering a new year. A heartfelt congratulations to all my countrymen once again!
Jai Hind.
My dear countrymen, greetings to you all. This is the twelfth episode of “Mann Ki Baat” and in a way it means that we have completed one year. Last year on 3rd October I had an opportunity to conduct my first ever “Mann Ki Baat”. “Mann Ki Baat” – one year, many thoughts. I am not sure of what you gained, but I can certainly say that I gained a lot.
In a democracy the power of the people is of great significance. This thought has been fundamental to my thinking and that is why I have immense faith in the power of the people. But with Mann Ki Baat whatever I was taught, whatever I was explained and the experiences I had, made me realize that the power of the people is limitless and it far exceeds our thinking. Our ancestors would say that there is a divine element in each individual. My experience of “Mann Ki Baat” made me realize that the thinking of our ancestors was very powerful and had great authenticity in them as I have myself experienced them. I asked for suggestions for “Mann Ki Baat” and yet could touch upon just 3-4 of them. But people continued to contribute actively in lakhs. This in itself is a great power. I did not feel that anyone got disheartened thinking that I wrote a letter to the PM or posted on mygov.in, yet my suggestions were not accepted even once.
Yes …. these lakhs of letters did teach me something more. I became aware of very minute problems associated with governance. I would like to congratulate Akashwani for not treating these suggestions as mere bits of paper but considered them as expectations of the people. They conducted programmes after that. They called in various departments and put across them the issues that the people had raised. They tried to get certain problems resolved. The various departments of the government analyzed these letters and segregated them as the ones related to policy matters, others to personal issues, some others as pointers that the government was not even aware of. Many things arose from the grass root level and reached the government. It is true, the basic principle of governance is that information should percolate upwards from bottom and guidance should percolate from the top to the bottom. Who would have thought that the “Mann Ki Baat” will become a source of information? But this has happened.
In the same way “Mann Ki Baat” became a platform to express the power of society. I had just casually mentioned about selfie with daughter and what a movement it became. The whole world was amazed. Lakhs of people, perhaps from all the countries of the world posted a selfie with their daughters. What dignity did it lend to our daughters? Anyone who clicked this selfie not only boosted their daughter’s confidence but also made a commitment to themselves. Whosoever saw it realized that they will now have to give up the indifferent attitude towards daughters. This was a kind of a silent revolution.
I had casually mentioned to my fellow citizens, keeping in mind the tourism industry of India to send me good pictures of the destination they travel to on the lines of Incredible India so that I can also see them. People sent pictures in lakhs from every corner of India. Neither the Government of India nor the state tourism departments were aware of such heritage. All things were brought together on a platform and the government did not have to spend a single penny. The people themselves took the task forward.
In October last year, I did my first “Mann Ki Baat”. In that edition I had mentioned about Gandhi Jayanti. I told people that we are celebrating Gandhiji’s birth Anniversary on 2nd October. There was a time when there was Khadi for Nation? Isn’t it the need of the hour that there be Khadi for fashion? I requested the people to buy Khadi and to do their bit. Today, I can say with great satisfaction that in the past one year the sales of Khadi have almost doubled. Now see, there was no government advertisement. Nor were lakhs and crores spent. A simple feeling and realization by the people has brought this change.
Once I had mentioned in Mann Ki Baat” about the problem of poor families, how their children cry due to the pollution when the wooden stove are lit. Shouldn’t they be getting gas cylinders? And I had requested the affluent to surrender their gas subsidy. Just think……………..today I can say with great pride that 30 lakh families have given up their gas subsidy and these are not the rich people. I saw on T.V, a retired teacher, a widow lady standing in a queue to give up her subsidy. The common people from the society belonging to the middle and lower middle class have difficulty in giving up subsidy. But then they did give up their subsidy. Isn’t it a silent revolution? Isn’t it a demonstration of the people’s power?
The governments too will need to learn a lesson that there lies a powerful society which has tremendous capabilities, energy and the determination beyond the realms of their administration. There is more likelihood of the government being a catalytic agent of change if it is better connected to the society. “Mann Ki Baat” has turned my faith into belief and reverence and once again I would like to salute this immense power of the people through this platform. They took up every small cause and made it their own and tried to contribute to the welfare of the country. Can there be a bigger satisfaction than this?
This time I thought of conducting a new experiment through Mann Ki Baat. I had requested the citizens to call up telephonically and get their suggestions or queries recorded. I told them that I will take it up in Mann Ki Baat. I am happy that we received more than 55,000 calls from across the country - be it Siachen, Kutch or Kamrup, be it Kashmir or Kanyakumari. There is no part of India from which I did not receive a phone call. This is a pleasant experience in itself. People of all age groups have sent messages. I listened to some message personally and I liked them. My team is working on the others. You must have spent just a minute or two but for me your phone calls are very important. The entire government will work on your suggestions.
But there was something which surprised me and made me equally happy. It feels as if there is negativity all around us. But my experience was different. These 55,000 people expressed themselves in their own way. It was frank interaction where they could say anything but I am surprised that all the things were in the shadow of Mann Ki Baat. They were totally positive, suggestion oriented and constructive. Just see how the citizens of the country are moving with a positive attitude, this is the nation’s greatest wealth. There were serious complaints in about 1-2% phone calls. But more than 90% things were energizing and pleasant.
Another thing came to my mind, for the specially–abled. And among them especially from the kin of visually impaired, they made quite a number of phone calls. The reason may be that they are not able to watch T.V, but they must definitely be listening to the radio. This made me realize how important the radio is for the visually impaired people. I am seeing a new aspect and they put forth such good suggestions that they are enough to make the governments more sensitive.
Pawan Acharya form Alwar, Rajasthan has sent me a message. I believe that all of you should hear it and follow it. Please hear what he wants to say-
“My name is Pawan Acharya and I belong to Alwar, Rajasthan. I want to give the message to Prime Minister, Shri Narendra Modi ji to request all the people of India through his programme “Mann Ki Baat” to use as much earthen lamps (diya) as they can this Diwali. This will not only help the environment, but will also provide employment to many potter families. Thank you.
Pawan, I believe that this sentiment will definitely reach every corner of India. It is a good suggestion and the soil is priceless. So the earthen lamps will be valuable too. It is important from environmental point of view and it is made in a poor man’s home. Poor people earn their living this way. I request the citizens to follow Pawan’s advice in the coming festivals. If we do so then the lamp may well be lit not only in our homes but it will illuminate the house of the poor.
My dear countrymen, on the day of Ganesh Chaturthi, I had the privilege of spending 2-3 hours with the jawans of the armed forces. The jawans from our Army, Navy and Air force guarding our land, waters and skies. We have completed 50 years of our war with Pakistan in 1965. To commemorate this event an exhibition named “Shouryanjali” had been organized near India Gate. I saw it with immense interest. I went there for half an hour but when I came out it was more than 2.5 hours and I felt like seeing more. What was it that was not there? The entire history has been brought to life. From aesthetic perspective it was excellent, from historical perspective it was very educative and if we see it from inspirational point of view from the perspective to serve the motherland then there can be no greater inspiration than this. At that time there was not much photography or videography but still those proud moments of war, those tales of valour and sacrifice of our great soldiers, which we had heard can all be experienced here through this exhibition.
Whether it is the battle of Haji Pir, Chaminda or Asal Uttar and the visuals of our victory near Haji Pir, we feel thrilled and immensely proud of our soldiers. I had the opportunity to meet the brave families, families of those who had sacrificed their lives and also those who had participated in the war who are in the twilight years of their lives. They too had come and when I was shaking hands, it was filled with great energy was very inspiring. If you want to create history, then it is necessary to understand the nuances of the past. History binds us to our roots. If we are detached from our history then the possibilities of creating history comes to an end. This exhibition on valour and gallantry helps us to experience our past. It gives us knowledge about our history. And this is an opportunity to inspire people to sow seeds for creating a new history. This exhibition will last a few days. I request you and your relatives living in Delhi and nearby areas to definitely visit it. And do not be in haste like me. I came back in 2-2.5 hours but you will need 3-4 hours, do see it.
Look at the power of democracy, a young kid has ordered the Prime Minister, although the kid forgot to tell his name in a hurry. I do not have his name with me but what he said is worth giving a thought, not only should the Prime Minister think about what he said but every Indian citizen should listen to what this child has to say:
“Prime Minister, Modi ji, I want to tell you that, for the Swachhta Abhiyan (Cleaniness Drive) that you started, you should get dustbins installed in every street and every corner”.
This child is absolutely right. We should adopt cleanliness as a habit and should make provisions for cleanliness. I got great satisfaction from this child’s message. On the 2nd of October, I declared this cleanliness drive and I think something like this has happened for the first time after Independence because even in the parliament, cleanliness is being discussed for hours these days. Our government is criticized as well. I even have to listen to a lot of things; people say things like “Modi ji used to talk big about cleanliness, but what really happened?” I don’t get offended by all this. I look at the positive side of it, which is that even the parliament of the country is discussing about the issue of cleanliness in India.
Look at the other side, on one hand the parliament and on the other hand this child of the country, both are talking about cleanliness, a country cannot be more fortunate than this. This ongoing movement of thoughts, the environment that’s building against filth, there has been an awareness towards cleanliness. This will also compel the governments to work. The self-governing regional bodies, be it Panchayats, municipal corporations, municipalities, municipal corporations of metropolitan cities, central government or state government - everybody will have to work on this. We will have to take this movement forward despite its shortcomings and when in India in 2019, when we celebrate the 150th birthday of Mahatma Gandhi, we should aspire to work in the direction of fulfilling his dream.
Do you know what Mahatma Gandhi used to say? He once said, “if I have to choose between freedom and cleanliness, I will choose cleanliness first and freedom later”. Cleanliness was more important for Gandhi than freedom. Come let us all follow what Mahatma Gandhi said and take a few steps towards fulfilling his wish. Mr. Gulshan Arora from Delhi has left a message on MyGov.
He has written that he wants to know about the birth centenary of Dindayal ji.
My dear fellow citizens, the lives of great men will always inspire us. It is not our responsibility to figure out the ideology of these great men. Everyone who lives and dies for our nation inspires us. In the coming days, we will get to remember a lot of these great men. 25th September we shall remember Pandit Deendayal Upadhaya, Mahatma Gandhi and Lal Bahadur Shastri on the 2nd of October, Jai Prakash Narayan ji on 11th October, Sardar Vallabh Bhai Patel on 31st October and there are innumerable names, I have mentioned just a few because our country has an unending list of such gems.
You pick any date, you will certainly find a name of one or the other great personality from the kaleidoscope of history. We must all try to remember these great personalities in the coming days, take their message to every house and we should try to learn something from them ourselves.
I would like to request you for 2nd October specially. It’s the birth anniversary of Honorable Bapu Mahatma Gandhi. I had told you last year as well that you all must have all kind of fashionable clothing, all kinds of fabric, a lot of things, but you must also own Khadi. I am saying it again, that Khadi begins a discounted sale from 2nd October onwards for one whole month. You must all avail this sale. Along with Khadi, handloom must also be given equal importance. Our weavers put in a lot of hard work. If we, 1.5 billion Indians buy a handloom product or Khadi for even Rs. 5, 10 or Rs. 50 then ultimately that money will reach the poor weaver. It will reach the poor widow who weaves Khadi and this is why we must all spare some place for Khadi at our homes and on our bodies this Diwali. I just have this small request, I do not insist that you only wear Khadi. But have a few collection.... this is my only request. Look, last year we almost doubled the Khadi sale. A lot of the poor have been benefitted. Advertisements worth crores, by the government, cannot achieve what has been achieved through your help. This is the power of the masses and this is why I request you to come forward and help once again.
Dear countrymen, my heart is filled with joy because of this one thing. I wish to share this joy with you as well. I visited Kolkata in the month of May and the family members of Subhash Chandra Bose came to meet me. His nephew Chandra Bose had organized everything. I got the opportunity to spend quality time with Subhash babu’s family members. That day I decided to invite his great family to the Prime Minister’s residence. Mr. Chandra Bose and his family members were in the process of organising this and last week I received the confirmation that around 50 members of the Bose family are coming to the Prime Minister’s residence for a meeting.
You can imagine how happy I must have been on hearing this news. Netaji’s family members, probably, must have been invited together to the Prime Minister’s residence for the first time. More than that, I feel honoured to realize that this opportunity that I will get in October must be a one of a kind opportunity for the Prime Minister’s residence to offer its hospitality. More than 50 family members of Subhash babu’s family who stay in different countries are specially coming down to attend this meeting. It is going to be a joyous moment for me. I am very excited to welcome them and feel extremely happy.
I received a message from Bhargavi Kande and after listening to the way she speaks, her voice, I felt she is a leader herself or she is going to be a leader probably.
“My name is Bhargavi Kande. I want to request the Prime Minister to make the young generation aware about voter’s registration, which will increase the participation of the young generation in the times to come and in the future the young generation will provide its important contribution in selecting as well as running a government. Thank you”
Bhargavi talked about registering the names in the voter’s list and the voting process. In a democracy, every voter determines the destiny of a country and this awareness is spreading gradually. The voting percentage is also increasing and for this I want to congratulate the Election Commission of India. Up until a few years back we saw that our election commission worked only as a regulator but it has changed a lot in the last few years. Today, our election commission does not work only as a regulator but has become a facilitator, has become voter-friendly and the voter is at the centre of all its policies and its ideologies. It is a great change but we need more than what election commission can do. We must mobilize schools, colleges and societies - we must spread awareness always, not only during the time of elections. The voter’s list must be updated, we must also keep a watch on it. This priceless right that I have, is it safe? Am I using it or not? We must all develop this habit. I hope that all the youngsters who have not been registered in the voter’s list yet, get themselves registered and must vote too. I publically say during elections that one must cast his vote before he eats his food. This is a holy act, everyone must do it.
I have returned from a visit to Kashi, day before yesterday. I met a lot of people and attended a lot of events. I met many people there but these two kids I met have told me something that I want to share with you today. One of the boys, Kshitij, is a student of class 7. He studies in the Kendriya Vidyalaya of Banaras Hindu University. He is a very smart kid with a surprising high confidence level. At such a young age I saw that he was interested in research in the field of Physics. I thought he must be reading a lot books, must be surfing internet, must be watching new experiments. He was talking about things like, how to stop railway accidents, which technology to use, how to save money in producing energy, how to develop feelings in robots and what not. He was an amazing kid. Although I could not follow what he was saying, very closely, but I liked his confidence and his interest in so many things. I want that kids in our country should develop more and more interest in science. Kids should be very inquisitive, why? How? When? A kid should always ask these questions.
Similarly, I met a small girl named, Sonam Patel. She is 9 years old. She is the daughter of Sadavrat Patel, a resident of Sundarpur, Varanasi. Her family is very poor. I was surprised that the girl had memorized the Bhagvada Geeta completely but the most interesting thing was that she kept reciting the shlokas along with its English interpretation and its definition in English as well as Hindi. When I asked, her father told me that she started reciting these shlokas since she was only five years old. I asked where she learned it from. They said, “we do not have any idea.” Then I asked if she only reads Geetha or does she read something else as well? Her father then told me that if she picks up mathematics once, she has everything memorized by the evening. If she picks history, she knows everything by the evening. He told me that the whole family is surprised at this amazing talent the girl has. I was really very impressed. Sometimes, kids become obsessed with celebrities, Sonam did not have any such obsessions. I felt this girl is God-gifted.
Meeting these kids was a very special experience that I had on my Kashi visit. So, I thought I must share it with you. We do a lot of things, other than what you see on the TV and read in the newspapers. Sometimes, we enjoy doing these things as well. Similarly, I will always cherish the memories of this encounter with these kids.
I noticed that a few people get a lot of work for me in ‘Mann Ki Baat.’
Look what Sandeep from Haryana has to say, “Sir, I want you to do ‘Mann ki Baat’ a weekly chore rather than a monthly program because we get very inspired by your words.”
Sandeep ji, what all will you make me do? I have to struggle even to make it to the monthly program, have to make adjustments to my time-table. Sometimes, our friends at Akashwani have to wait for an hour or so. I still respect your feelings. I am thankful to you for your suggestion. For now, we will stick to the one month program only.
‘Mann Ki Baat’ in a way has completed a year. Do you know, how much did Subhash babu use the Radio? He started his own show from Germany and he would constantly update the Indian citizens about the Independence movement through radio. He started the Azad Hind Radio through a weekly news bulletin. English, Hindi, Bengali, Marathi Punjabi, Pashto, Urdu, he used to run the radio in all these languages.
I have also completed a year since I started ‘Mann Ki Baat.’ My ‘Mann Ki Baat’ has in the true sense become your ‘Mann Ki Baat.’ I listen to you, I think for you, I look into your suggestions and that triggers a thought process in me which reaches you through Akashvani. I speak, but the words are yours and this gives me immense satisfaction. We shall meet next month again for ‘Mann Ki Baat.’ Your suggestions should keep coming in. The government gets benefited by your suggestions. It helps to initiate improvement. Your contribution is priceless for me.
Once again, many congratulations to all of you. Thank you!
My dear countrymen, greetings to all of you! I have the opportunity to be amongst you to share my Mann Ki Baat once again. Far south, the people are engrossed in Onam festivities and yesterday the entire nation celebrated the holy festival of Raksha Bandhan. The government of India has launched various schemes of social security for the common man. I am happy that in a very short span of time all these schemes have been accepted in large numbers.
I had made a humble request that on the occasion of Raksha Bandhan we give our sisters these insurance schemes as a gift. The preliminary information that I have, notifies me that from launch till date around 11 crore families have joined this scheme. And I have been told that almost half the beneficiaries are women, the mothers and the daughters. I consider this as a positive sign. I offer my best wishes to all mothers and sisters on this blessed occasion of Raksha Bandhan.
Today when I talk to you, I want to mention that around a year back the Jan Dhan Yojana was started at a large scale. A task which could not be achieved in the past 60 years, would it be possible to achieve it in such a small span of time? Many questions were being raised but I am happy to tell you that all the units of the government and all the banks put in tremendous effort and as per my knowledge till date close to 18 crore people have opened their bank accounts, 17 crore 74 lakh to be precise. I saw the richness of the poor. They had to open zero balance accounts. But these poor people saved money and deposited a sum of 22,000 crores. Banks are the mainstream of the economy and to reach this facility to the homes of the poor, the programme of Bank Mitra is being strengthened. Today more than 1.25 lakh Bank Mitras are serving in the country. The youth have got employment this way. You will be pleased to know that in this one year to connect the Banking sector, Economy and the Poor People, over 1 lakh 31 thousand Financial Literacy camps have been organized. One just does not have to open account and get stuck. Thousands of people under the Jan Dhan Yojana are now eligible to take an overdraft and they have availed it too. Now the poor have this faith that they too can get money from the bank. I would again like to congratulate all the people associated with this initiative and I would like to request the poor brethren who have opened an account to never severe this relationship. These are your banks and now you should never leave them. I have brought them to you, now it is your job to keep them going. All of our accounts should be kept active. I have the faith that you will definitely continue operating the bank accounts.
In the past few days the events in Gujarat, the violence unsettled the entire country. It is natural that if something of this sort happens in the land of Mahatma and Sardar Patel, then the nation is definitely shocked and hurt. But in a very short span of time, the intelligent brothers and sisters of mine in Gujarat brought the entire situation under control. They played an important role in preventing the situation form worsening further and once again Gujarat started its peaceful march. Peace, unity and brotherhood is the right way forward. We have to walk together towards the path of development. Development is the key to our problems.
Sometime back, I had the opportunity to meet the scholars of the Sufi tradition. I had the opportunity to hear them speak. And truly speaking of the experience and the manner in which they presented their views sounded as if some music was being played. Their choice of words, their way of talking, the generosity of the Sufi tradition, its sublimity, its lyricism, I could experience it all. I felt very nice. I think it has become imperative to present Islam in its true form to the world. I am confident that the Sufi tradition which is associated with love and generosity will take this message far and wide and will thus benefit not only the humanity but also benefit Islam. And I would like to tell all that whatever faith one follows, we should definitely experience Sufism once.
I am about to get another opportunity in the coming days and I consider myself fortunate to receive this invitation. Various Buddhist scholars from across the globe are coming together at Bodh Gaya and will discuss issues relating to humanity at a global level. I have been extended an invitation to be a part of this event and I am glad to be invited at Bodh Gaya. Pandit Nehru, the first Prime Minister of India visited Bodh Gaya. And now, I will be going there with these scholars, this gives me immense happiness.
My dear farmer brothers and sisters, today I would again like to especially share my Mann Ki Baat with you. I have already mentioned this in the previous sessions of Mann Ki Baat. You must have heard me speak in the parliament, in public forums or Mann Ki Baat about it. I have always said that the government is open to all views and suggestions on the issue of Land Acquisition Act, on which a debate is going on. I have reiterated again and again that I am open to any suggestion in the interest of the farmers. But today, I want to tell all my farmer brothers and sisters that the request to reform the ‘Land Acquisition Act’ was raised by the states very emphatically. Everyone felt that if the welfare of the farmers is to be achieved, if the water has to reach the fields, if poles are to be erected to provide electricity, if roads have to be constructed in the village, if houses are to be made for the poor in the village, if employment opportunities are to be provided to the poor youth of rural areas then we have to free the land from legal hassles and bureaucratic hurdles. And hence this reformed proposal was introduced. But I saw how the framers were being misled and a fear psychosis created. My dear farmers, you should not be misled and definitely never be scared. And I do not wish to give anyone the opportunity to mislead you and scare you. For me, every single voice in the nation is important but most important to me is the voice of the farmer. We had issued an ordinance. Tomorrow, on August 31st the deadline for this ordinance ends. I have decided that let this ordinance be lapsed. This means that now same situation exists as it was prior to the formation of my government. But in the same act, there was a job which was incomplete. This job was related to 13 points which were to be completed within a year and so we brought the ordinance, but due to these disputes the issue got stuck. The ordinance is coming to an end but those 13 points which were to benefit farmers which is directly connected to the monetary issues of the farmers will be made into a law and will be implemented today itself so that the farmers do not suffer any losses, especially monetary losses. And hence the task of implementing the 13 points which was left incomplete in the earlier act is being accomplished today. I want to reassure my farmer brothers and sisters that ‘Jai Jawan Jai Kisan’ is not merely a slogan, it is our guiding Mantra. The guiding mantra is the welfare of the villages and the poor farmers. That is why I declared on 15th August that it is not just an agricultural department but an agricultural and farmer welfare department will be created. We are steadily working on it. So my dear farmers there is no need to be misled now and especially there is no need for you to fear anything. Do not be scared even if someone tries to scare you.
I have to say something more. Two days back we completed the 50 years of the 1965 war. And whenever we talk of the 65 war it is natural that we remember Lal Bahadur Shastri. It is also but natural that we remember his slogan ‘Jai Jawan Jai Kisan’. It is also natural that we remember our Jawans who sacrificed their lives to maintain the pride and honour of our Tricolor Flag. I salute all those associated with the victory of the 1965 war. I pay my tribute to the brave soldiers. May we continue to be inspired by such incidents of our history.
Like I had the chance of meeting the Sufi scholars similarly I had another great experience. I had the opportunity to interact for hours with the distinguished scientists of the country. I had the opportunity to hear them and I was very happy to know that India is doing commendable research in the field of science. Our scientists are doing some excellent work. Now the challenge is to take these researches to the common man. How to convert these theories into machineries? How to connect laboratory to the land? We have to take this forward as an opportunity. I got a lot of new information. I can say that it was both inspiring and educative experience for me. And I saw how the young scientists were eager to explain their work and their eyes were full of dreams. In the previous episode of Mann Ki Baat I had expressed the view that our students should be drawn towards science. After this meeting I felt that there are numerous options and endless possibilities. I would like to reiterate once again that our young friends take interest in science and our educational institutions should also encourage the students for the same.
I receive many letters from the citizens. Mr. Parimal Shah from Thane talks about educational reforms on my portal ‘MyGov.in’. They have written about Skill Development. Mr. Prakash Tripathi from Chidambaram in Tamil Nadu emphasizes the need for good teachers at primary level. They have emphasized on reforms in the educational set ups.
I especially want to make a point to my young friends. I had mentioned from the Red Fort that why should there be interviews for the lower posts. And when they do get the interview letter - the poor, the widowed mother start thinking who to reach for recommendation, who can help get the job, whose jack could be useful to get that job. I do not know what all kind of words are being used? Every one rushes and that seems to be one reason for corruption at the lower levels. I had mentioned in my speech on 15th August 2015 that this tradition of interview should at least end at some level. I am happy that in such a short span of time, it has just been 15 days but the government is moving at a very fast pace. Information is being disseminated and soon the decision will be enforced and small jobs will be made free of interviews. Now the poor will not have to run for recommendation. This will end exploitation and corruption.
These days many guests from foreign countries have arrived in India. 24 countries from across the globe discussed on the Indian soil a ‘Call to Action’ to reduce Maternal Mortality and Infant Mortality rates. It was the first time that this programme was organized in any other country outside America. And it is true that in our country about 50,000 mothers and almost 13 lakh children die during delivery or immediately after it every year. This is a cause of worry and these figures are scary. Although a lot of improvement has taken place. India is being appreciated at the International level for its efforts but this statistics is not low. Like we became polio free similarly we became free from tetanus as a cause of maternal and child mortality. The world has accepted this. But we still have to work to save our mothers and our children.
Dear countrymen, there is news of dengue everywhere. It is true that dengue is dangerous but prevention of dengue is easier. It is directly related to the Swatch Bharat Campaign that I talk about. We watch the advertisement on TV but do not pay attention. There are advertisements in the newspapers but it escapes our attention. There are several ways of keeping the smallest thing in the household clean by using pure water. A lot of Public Education Programmes are being conducted but we do not pay attention. We feel that we live in very good houses with proper arrangements being totally unaware that water is collecting at some location in the house and that we are inviting dengue. I would request you all that do not make death so cheap. Life is very precious. A little carelessness about cleanliness and accumulated water can cause death, which I believe is not right. In the entire country about 514 centers have facilities for testing dengue cases absolutely free of cost. It is necessary to get ourselves tested on time to save precious lives. Cooperation from all of you is very important for this menace. And cleanliness should be given great importance. From Raksha Bandhan to Diwali there will be many festivals. Why don’t we associate each festival with cleaniness? You will see how a tradition becomes your habit.
My dear countrymen I want to share good news with you. Like I said we may not get a chance to die for our nation, but we can be fortunate to live for the country. There are two young brothers and that too from Nashik in our own state of Maharashtra. Dr. Hitendra Mahajan and Dr. Mahendra Mahajan, both with a keen desire to help our tribal population. These two brothers have brought pride to the nation. In America a difficult cycle race of about 4800 kms known as Race Across America is organized. This year both these brothers have won this race. They have made us proud. I would like to congratulate both these brothers and send my best wishes. But I was happier to know that they do all this for their campaign “Team India – Vision for Tribals”. See everyone is doing their bit for taking the country forward. And this it, when you hear such things the heart swells with pride.
Sometimes we do injustice to our youth guided by a certain perception. The old generation feels that the new generation does not understand anything and I understand that this has been going on for ages. My experience regarding youth is different. Sometimes when we talk to the youth we learn so many things. I have met so many youth who have taken the pledge ‘Sunday on Cycle’. Some say that I keep one day a week as Cycle-Day as it is good for my health. It is good for the environment. And I enjoy my youth too. Nowadays many cities in our country are witnessing cycle use and there are many people promoting its use. But this is a good initiative both for improving health and saving the environment. And today when two youths of my country made India proud in the US, I thought of it worth mentioning.
Today I especially want to congratulate the Maharashtra government. It makes me happy. The task for erecting a memorial for Baba Sahib Ambedkar in the Indu Mill compounds had been stuck for long. The new government in Maharashtra completed this task and now a grand memorial will be erected which will inspire us to work for the dalits, exploited and the marginalized. But along with this, the house in UK where Baba Saheb lived – 10 King Henry Road has been purchased too. The globetrotting Indians on their trip to UK can visit the memorial being erected by the Maharashtra government. It will be inspirational to many. I congratulate the Maharashtra government on the accomplishment of both these tasks.
My dear brothers and sisters do share your views before the next Mann Ki Baat for I believe that democracy runs through public participation. We can take the nation forward when we work together. I send my best wishes to you.
Thank You.
My Dear Countrymen, Namaskar!
This year the rains have started on a good note. This will definitely prove beneficial to our farmer brothers and sisters in sowing of kharif crops. I am very pleased to share an immensely good news with you all. We have always faced scarcity of pulses and oilseeds in our country. Poor people require pulses and some amount of oil to prepare vegetables for their food. The good news for me is that there has been an increase of approximately 50% in the production of pulses and an increase of around 33% in the production of oilseeds. I would especially like to congratulate and compliment all my farmer brothers and sisters for this achievement.
My dear countrymen, 26th July is marked as Kargil Vijay Diwas in the history of our country. The intensity with which the farmers are connected with their land, our soldiers too are connected with the land in the same degree. During the Kargil war, each one of our soldier proved mightier than hundreds of soldiers of our enemies. I would like to salute all our brave soldiers who thwarted the attempts by our enemies without caring for their lives. Kargil war was not limited to just our borders, but each of our cities, villages contributed in this war. This war was fought by those mothers and sisters whose sons and brothers were fighting against the enemies at the border. This war was also fought by the daughters of our country, who were newly married and their henna were still fresh on their hands. Also, by the proud fathers, who saw themselves as soldiers, seeing their sons fighting for the country, and also by that infant who had not even learnt to walk catching his father’s fingers. It is because of these unmatchable sacrifices that our country is proudly standing on its feet in front of the entire world. Hence, I would like to salute all these valiant warriors on this occasion of Kargil Vijay Diwas.
There is another reason why I consider 26th July quite important because MyGov.in was launched a few months after our government was formed. Our pledge was to promote citizen participation in democracy and connect every citizen in the development work. And today I am pleased to share this after one year that nearly two crore people have visited MyGov website. We have received comments from five and a half lac people and I am extremely glad to mention that more than fifty thousand people took out time from their precious schedule to apply their mind and provide their suggestions on PMO applications as they considered this work important. And we have received quite significant suggestions. One of the suggestions sent from Mr. Akhilesh Vajpayee from Kanpur is to provide separate quota to the disabled for booking tickets on IRCTC website. It is quite unfair that the disabled citizens have to go through the same tiring procedure and buy tickets at the railway station. Though this is a very minor issue but the government never took note of it or thought about the same previously. But on the suggestion of our brother Akhilesh Vajpayee, our government looked into this suggestion seriously and we have implemented this facility in our system for our disabled brothers and sisters. We are receiving quite positive suggestions on MyGov, it is helping in getting assistance in creating logos, tag-lines and formulating policies by yourselves. We are experiencing fresh air in the administrative system. We are experiencing a new sense of consciousness. I am even receiving suggestion on MyGov that what should be my speech on 15th of August.
We have received quite a few suggestions from Suchitra Raghavachari from Chennai in this regard. She has suggested me to speak on the topics like Save our Daughters, Educate a Girl Child, Clean Ganges, Swachh Bharat. With this I got an idea and I am requesting you all to send suggestions about what should be the topics for my 15th August speech. You can send in your suggestions through MyGov, letters to Radio or write letters to the PM’s office. Look, I believe that this will be a great initiative to include people’s suggestion in framing my speech for 15th August. I believe that you will send your good suggestions.
I would like to talk about an issue which is a matter of great concern. I neither want to sermonize nor I am trying to find an escape route towards my responsibilities pertaining to state government, central government or units of local self-government institutions.
Two days ago a visual of an accident in Delhi caught my attention, wherein the victim on scooter was fighting for his life for ten minutes post the accident. He did not receive any help from the passers-by. In general also I have noticed that I have been receiving suggestions to speak on road safety and make the people aware of this. Be it Hoshakote Akshay from Bengaluru, Ameya Joshi from Pune or Prasanna Kakunje from Mudbidri, Karnataka - all these all people have written to me… there are many other names which I am not being able to mention and have raised their concerns. I agree that whatever you have put forth is valid.
My heart shivers when I look at the statistics of accidents. We are witnessing an accident every minute in our country. Due to these road accidents we are witnessing one death every four minutes in our country. It is a matter of huge concern that out of these deaths, nearly one third of the victims comprise the youth ranging from 15 to 25 years of age group, and such death shakes the very foundation of an entire family. The government system will continue to work towards this but I would like to request all the parents to make their children aware of all the Safety Rules pertaining to driving a two-wheeler or a four-wheeler – the families should encourage discussion of road safety at home and create an atmosphere about the same to promote road safety. We have seen few lines written at the back of auto-rickshaws, “Papa, come home early” and after reading it we are so touched by it. And therefore I say that the government has taken a lot of new initiatives in this regard, be it the initiative of education on Road Safety, initiative related to road engineering or of enforcement of road safety laws and the discussion on Emergency Care to be provided post accidents. We are going to implement Road Transport and Safety Bill to adopt these safety measures in our country. In the coming days, we are also planning to take many important measures for implementing National Road Safety Policy and Road Safety Action Plan.
We have undertaken another project called Cashless Treatment in Gurgaon, Jaipur and Vadodara to Mumbai, Ranchi, Rangaon and Mundiya national highway and it will be further extended. The Cashless Treatment refers to the policy for the first fifty hours post-accident – one need worry if one has money or not, who will pay the bills, leaving all this worry – one has to give primary importance to the road accident victim who is injured so that he is treated and provided the best hospital facilities at the earliest. We have started a toll-free number 1033 for providing information about incidents across the country and ambulance service but all these are services are for post accidents. One must strive to avoid accidents first but it is also important for us to see from the perspective that each and every soul, each and every life is precious.
Sometimes I say that the government employees to be Karma Yogis or selfless workers. I recalled a few incidents in the last few days which I liked and hence would like to share with you. Sometimes people get tired of their continuous jobs. In the initial few years the attitude is “okay, I get my salary so I will work”. However, I came across an incident of a railway department a few days ago, wherein a railway TTE Vijay Biswal from Nagpur division who is gifted with painting prowess could have has chosen to showcase his skills related to any field but he continues to work with the railways and paints various scenes related to railways only. Through this he gets an inner satisfaction for his job and also enjoys his hobby at the same time. Using his example, we can learn how to bring more life to our own jobs. Vijay Biswal has shown us how we can connect our jobs with our hobbies, interests or skills. Who knows, Vijay Biswal’s work may get recognised by his paintings across the nation in the near future.
I have come to know about a very inspiring work started by the entire team of government officials in Harda district, Madhya Pradesh. These bunch of officials with their entire team have started such a work which has touched me immensely and I really liked it – and the work they have started is ‘Operation Malyuddh’, and upon hearing this you will feel that this subject will go in a certain direction. But the key focus of this operation is to give a new direction to Swachh Bharat Abhiyaan. They are working on ‘Brother Number One’ operation in which the best brother has to gift one toilet to his sister. On the occasion of Raksha Bandhan, they are influencing all the brothers to gift toilet to their sisters, so that all the mothers and sisters of the district avoid going to toilet in the open. This operation has given a new meaning to Raksha Bandhan and I would like to congratulate the entire government team of Harda district for this initiative.
I came across a news a few days back and these small news really gives me immense pleasure and I would like to share the same with you. There exists a small village called Keshla in Rajnandgaon, Chhattisgarh. The inhabitants of this village from last few months tried and lead a campaign for building toilets in the village. Now, nobody from this village has to go to toilet in the open. After the completion of this campaign, the entire village celebrated this accomplishment just like a mega festival. These finest examples coming up to me show how our society is bringing change in human values and human mind and how the citizens of this country are taking the nation forward.
Bhavesh Deka from Guwahati has written to me on the North-East related issues and problems. I must say that North-East people are quite active. I really appreciate that they write about a lot of issues. I would like to tell them with great pleasure that we have a separate ministry for North-Eastern region. During the government of Atal Bihari Vajpayee as our Prime Minister, a DONER Ministry called “Development of North-East Region” was formed. After our government was formed, the DONER Department took an important decision of not staying in Delhi and working from centre for the North-East regions? Instead it was decided to send the government officials and their team on a seven days camp to North-East states like Nagaland, Arunachal Pradesh, Tripura, Assam and Sikkim. These officials would visit the districts, villages and meet the local government officials and talk to people’s representatives and the citizens of those regions. They will listen to their problems and direct the government in taking appropriate measures in solving those problems. This initiative will bring a fruitful result in the near future. The officials who will visit these states would realize the beauty of these states and will feel very determined to work for the development of these states and to fix the problems of these states. When they return with this pledge, they can easily understand the problems of these states even when they reach Delhi. This is a great initiative to go far-off from Delhi to East, and this act is called “Act East Policy”.
My dear countrymen, we are extremely delighted and proud of the “Mars Mission” success. India’s PSLV C-28 has launched five UK satellites, which are the heaviest satellites launched by India till date. Such news remain in the flashlight for few moments and are gone. We often do not remember these achievements for a long time. I am often worried by this thought that we speak to the youth of our nation and ask about their dream job, only one out of 100 would express their interest in becoming a scientist. Youth is losing their interest in science, which is a matter of great concern.
Science and Technology is a type of DNA for development. The youth of our country should dream about becoming a scientist and imbibe interests in the field of research and innovation. Their capabilities should be monitored and must be assisted in the right direction to achieve success in this field. Ministry of Human Resource Development, Govt. of India has initiated a National Discovery Campaign. It was inaugurated by India’s ex-President Dr. A.P.J Abdul Kalam. As a part of this campaign, IIT, NIT, Central and State Universities being their mentor and guide are going to educate and motivate the aspiring students to choose the right path in their career. I always press upon the IAS officers of our government, who have reached such heights with their vast intellect and education that they should visit the nearby schools and colleges and share their knowledge for just two to four hours in a week. Your experience and intellect would certainly help the new generation to some extent.
We have raised a very big issue regarding the supply of 24 hours electricity in the villages of our country. This work is difficult but it must be done. We have auspiciously inaugurated this scheme and the villages will get a supply of 24 hours electricity in the coming years. The students of the villages should not be affected with the shortage of electricity during their exams. There should be enough electricity for starting a small industry. Today, the villagers have to go to other villagers for charging their mobile phones. The villages should be provided with all the facilities that are available in the cities. For this purpose, we have launched “Deendayal Upadhyaya Gram Jyoti Programme”. I am aware that this country is quite vast and we have to reach the villages and far off corners of the country. We have to run for the development of the Poor. We will achieve this goal and it is already in progress. We will certainly achieve this. Today, through Mann ki Baat, I felt like expressing these myriad of thoughts.
In a way, in our country the months of August and September are the months for celebration of festivals. There are lots of festivals in these months. My greetings to all of you for the same. Please do send your suggestions for 15th August. Your opinions will really help me.
Thank you very much to you all!
Namaskar, My Dear Countrymen!
Last time in Mann ki Baat I had requested you to send me memorable pictures if you go out on a vacation anywhere in India and if you happen to find them, kindly post them under the ‘Incredible India’ hashtag. When Isaid that, I had never imagined that it would get such an immense response. Lakhs of people have posted photos on Twitter, Facebook and Instagram. I can say that India is full of diversities and I was able to witness so many magnificent scenes in those pictures; be it of architecture, art, nature, waterfalls, mountains, rivers or seas. Government of India had never thought that in terms of tourism you all could contribute in such a massive way. I liked some pictures so much that I re-tweeted them. And as I understand, if some one would not have posted the picture of Belum caves in Andhra Pradesh many people would have never come to know that something like that exists in our country. Madhya Pradesh’s Orcha Fort is another example of that. We assume Rajasthan to be a state with scarcity of water, but when someone sends a photo of Menal waterfall, it is a matter of great surprise. Really, a tremendous work has been done. We will promote and also continue doing such work and the entire world will watch it, entire nation will watch it and our new generation will also watch it.
My beloved countrymen, though you have elected me as the Prime Minister of the country but at times, the human in me shuns all posts and prestige associated with it and submerges oneself within it. I can say that 21st June, the International Yoga Day affected me in the same manner. At that time, when I proposed the International Yoga Day, it was just an idea. But the scene that was witnessed on 21st June was such that wherever the sun dawned, wherever its rays reached, there was not a single landmass wherein it was not welcomed by way of Yoga. We can say with conviction that the sun never sets in the world of Yoga practitioners.
The way Yoga was received and was welcomed with open arms around the world, there would not be any Indian who would not be proud of it. I too got delighted. And when the people of France chose River Seine and Eiffel Tower in which they take pride to do Yoga, they gave an equal status to it as River Siene and Eifel Tower. In New York people did yoga at Times Square. If we think about Sydney, Australia then the picture of Opera House comes to our mind. The citizens of Australia gave equal respect to yoga and did yoga at the Opera House. Whether it is North America, Silicon Valley or Milan’s Duomo Cathedral it is a matter of great pride for us. On 21st June when I saw Mr. Ban Ki-Moon, UN Secretary General doing yoga at UN Headquarters, I was really delighted. Similarly, UN Peace Keeping Force did a spectacular display of Yoga. In India, our soldiers too were doing yoga in Siachen on white sheet of snow and on sea too, wherever our naval ships are posted, the yoga program was being carried out by Indian Navy. Delhi made it to the Guinness Book of World Records . Rajpath turned into the Yogpath that day. I am thankful to India and the rest of the world and can say that the International Yoga Day was not for namesake. It seemed as if that from every corner of the world, there was a new inquisitiveness, new joy, new hope and new connection.
Few days back, when I tweeted a photo of a Vietnamese child doing yoga, it was such a sweet photo that it got a lot of attention from the entire world. Everybody, be it men-women, old-young, village-city, developed or developing countries, everybody got connected with it. Yoga in true terms, became the core reason to connect the entire world. I do not know how the intellectual class, elites of the world would analyze this event. But I can feel and every Indian can experience that the whole world is very curious to know more about India. Curiosity towards India has increased. The world wants to know about the values, the rituals and the heritage of India. It is our responsibility that without any artificiality we share our legacy and introduce ourselves to the world. We can only do this when we ourselves are proud of our traditions.
At times, we are so familiar with our values that we don’t feel there is anything new in them but we ourselves do not know that our family values are considered to be a big thing in the entire world. Why don’t we familiarize the outside world with our family values? The world would be very surprised to know about them. I am sure, they would be intrigued. There are many things that our forefathers have given to us which are the best and the entire world also has the right on those things. The success of International Yoga day has brought in a new responsibility along with it. It is our responsibility that we gift supreme Yoga teachers to the world. It is our responsibility that we can see the entire tradition of Yoga on one platform from the Universe.
I request the youngsters, especially the IT professionals, that all of you should come together to create an Online Yoga Activity program. We all should come to know about all the Yoga organizations, Yoga teachers and all the necessary information about the Yoga from this online program. One database must be prepared and I believe you can do it. One must start from somewhere and it would surely turn out to be a great power. I have seen and learnt from the perspective of recent occurrences that a government that works and the government that is action-oriented can bring in results if the targets are set. We should not forget that the only voice that could be heard one year ago was that nothing happens, nothing happens, nothing happens.
Can you imagine that there is a department under Government named Ayush. Nobody has paid attention towards this department. The only mention Ayush in some corner of the newspaper being a small department is once in 2 to 5 years. But it led on the International Yoga Day. It was this small department that organized this event in the entire world. Therefore, this is an example that if there is an aim then even a small department can do a supreme job.
In the last few days, the world saw how we saved people from Yemen to Afghanistan. In a few hours-, we reached Nepal and helped people over there. When people wanted to open an bank account under the Government’s new scheme of Jan Dhan Yojana, how the people working in bank helped them to do so and connected millions of Indians to the bank.
On 15th August last year, when I appealed from the Red Fort for toilets in schools, I had said that by next 15th August we have to complete this task. The work which could not be completed in last 60 years was promised to be completed by the end of one year. The promise was really daring. Almost four and half lakh toilets were to be built but I can say it with satisfaction that though 15th August is still far off, the work of constructing toilets by the people is on the verge of completion.
This means that the Government, people and Government workers, all want to work for the country. If we pledge to work in an unselfish manner “Welfare for All, Happiness for All” then the Government will also work efficiently. The people who are a part of the government will also work efficiently and the people of the nation will welcome them with open arms.
I have experienced this. This is the true strength that drives a nation forward. Last month, we had launched three Insurance schemes. I had launched them from Kolkata and it has received such a commendable response in such a short span of time. There have been very few steps which have been taken from the perspective of social security but by way of these three schemes we are taking a big leap. In such a short time span more than 10 crore people have become a part of these schemes but we have to take it further. I have a thought which I want to put forth before you. Rakshabandhan comes in the month of August. Can’t we start a massive movement before this festival and make every women, be it our mother or sister, a part of this, thereby giving benefit to them under this Insurance program. Be it a sister who is a domestic help in your home or your own sister why can’t we gift them a Rs. 12 or Rs. 330 scheme on Rakshabandhan for their entire life. This can be a big gift for a sister from their brother. Why can’t we set the eve of rakshabandhan as a target and in a number of 2 crore, 5 crore, 7 crore and 10 crore … try to reach the sisters so that they can reap the benefit of this scheme. Let’s come together and try to work together towards the completion of this pledge.
Whenever I hold a Mann ki Baat session, many people send me suggestions. This time many people have suggested that I say something about the monsoons. Yogesh Dandekar from Nagpur, Harshvardhan ji from Mysore, Praveen Nadkarni ji, Divyanshu Gupta ji have all asked me to say something about the monsoon in this session of Mann ki Baat. They have sent in some really good suggestions. And this is a season of happiness. And each one of us, whatever the age is… definitely tempted to enjoy the first showers of the monsoon. I am sure, you too might be enjoying the rains with bhajiyas, pakoras, corn and a hot cup of tea. Just as the rays of the sun give us life, similarly rainfall provide us life and sustenance. Every drop of water is precious. As a responsible citizen and as a member of the society, we will have to cultivate the habit of conserving every drop of water. It should be our pledge that water from the villages stays in the villages and water for the cities remains available for them. If the rain water does not flow away, it goes into the earth , then the aquifers get recharged and the year long water woes get resolved. Rain water harvesting is not a new concept. It is being practiced over the centuries. Be it check dams, watershed development, small lakes or the small ponds in fields, we need to save the precious waters everywhere. I always tell people, that if you go to Porbander, the birth place of Mahatma Gandhi, you will be able to see a two hundred year old underground water tank which got directly recharged with the rain water. You can still see it. If you ever go there, do visit the place. And you will find that even after two hundred years it is still functional, brimming with water and the water does not even stagnate. Porbander is a coastal city, so potable water was collected through the rains for the entire year. Even in those times such a lot of care was taken. We can too do the same. This should in fact become a mass movement. Each and every village should have the facilities for rain water harvesting.
Similarly, we find greenery so pleasing to our eyes. We all like greener surroundings. Gardens and trees bring in an element of freshness in our lives. This monsoon season, there should be mass plant sowing campaigns conducted by youth and social organizations. And I can take a leaf from my personal experience and offer you a suggestion which has been very successful. This is an intensely rural technology. Whenever you sow a plant, place an earthen pot near it. You just need to fill it once or twice in a month. You will see how fast the plant grows into a lush green tree. I have even been telling the farmers to plant trees on the boundaries of their fields instead of putting barricades. These will become your biggest asset in the long run.
It is true that rains are enjoyable and bring in a lot of fun at the same time. It is also true that rains also bring in many diseases. Doctors get to see so many patients that they hardly get the time to breathe. We all know that rains cause many water borne diseases. Increased moisture in the environment leads to bacterial growth and so, keeping the environment clean becomes important. Cleanliness is very important in monsoons. It is often requested to consume safe drinking water. Most of the people boil and drink water during this season. It has its own benefits. And this is true that the more care we take, healthier we would be. We need monsoons and we need water but we also need to stay healthy.
Dear citizens, we have recently launched three schemes for the people in the cities. We have around 500 small cities. Our policy is ‘Waste to Wealth’. We can earn from waste too. Garbage can be recycled to make fertilizers, bricks and even electricity. Contaminated water can be recycled to make it clent and be used for irrigation in the fields. We have to take this movement forward.
In the Amrut scheme, we have launched a massive campaign and taken up initiatives to improve the quality of life in our cities. We should become a country which is able to match the living standards of the world. We should have smart cities, comparable to world standards. And yet at the same time, the poorest of poor person should have an accommodation of his own and that too complete with water, electricity, sanitation and access to a school. In 2022 when India celebrates its 75 years of Independence, we wish that every Indian has a house of his own. Keeping all this in mind, we have launched three major schemes. I am positive that these schemes will bring about a qualitative difference in the lives of the urban people.
I am myself connected to you via the social media. I keep getting many new suggestions and new ideas and also good and bad information about our government. And sometimes it so happens that a small comment from an individual in some remote village in India conveys something that just touches our hearts. You are aware that the government has launched “Beti Bachao Beti Padhao” programme. But you can’t imagine the force that is lent to the programme when a village or a society adopts it. A few days back a Sarpanch in a small remote village of Haryana, Sri Sunil Jaglan ji launched ‘Selfie with Daughter’ campaign. Such an environment was created that every father wished to click a selfie of himself with his daughter and post it on the social media.
I liked this idea, and that too for a special reason. In Haryana, the number of girls in comparison to boys is dismally low. Around another 100 districts in the country have a similar dismal situation of skewed sex ratio. But it is the worst in Haryana. In that very same Haryana, if a Sarpanch of a small indistinct village lends this meaning to the “Beti Bachao Beti Padhao” programme, then I certainly get overwhelmed. It makes me so happy and it gives me a new hope and I do express my happiness. I request you all to take a selfie with your daughter and post it on #selfie with daughter. And do not forget to post a tagline around the theme of “Beti Bachao Beti Padhao” with it, whatever be the language it can be in Hindi, English, your mother tongue or your native language. And I promise to re-tweet the most inspirational tagline with you and your daughter’s selfie. We can turn “Beti Bachao Beti Padhao” into a mass movement. I urge you all to take forward the programme launched by Sri Sunil in Bibipur village of Haryana. I request you all to post on #selfie with daughter. Lets us all enjoy the rising honour and prestige of our daughters and see how joyful this entire experience of “Beti Bachao Beti Padhao” becomes. Let us all rid ourselves of this bad name that we have for not respecting our daughters.
So my best wishes to you for the coming monsoon season. May all of you enjoy the rains. Make our country clean and green. And remember, the International Yoga day was not a single day initiative. Continue practicing Yoga, then see what difference it makes to you and your life. And I say this from my experience. Please take this forward. Make Yoga a part of your life. And that initiative regarding Incredible India, do keep posting a picture of whichever part of the country you go to. The country and the world will awaken to our diversity. I felt that the handicrafts did not receive due attention. Do make it a point to post the handicrafts of the local region you visit. There are so many things that people around you might be making, the poor as well as the skilled might be creating. Do keep posting their pictures regularly. We have to expand our reach to the world and make India known to the world. We have an easy medium at our disposal and so we will all do it.
My dear countrymen, that is all for today. I shall meet you again in the next edition of Mann ki Baat. Many people expect me to announce some huge schemes during this programme. But I am working day and night towards those. This is my time for some light conversation with you all. This gives me immense pleasure.
Thank You Very Much!
मेरे प्यारे देशवासियो, पिछली बार जब मैंने आपसे मन की बात की थी, तब भूकंप की भयंकर घटना ने मुझे बहुत विचलित कर दिया था। मन बात करना नहीं चाहता था फिर भी मन की बात की थी। आज जब मैं मन की बात कर रहा हूँ, तो चारों तरफ भयंकर गर्म हवा, गर्मी, परेशानियां उसकी ख़बरें आ रही हैं। मेरी आप सब से प्रार्थना है कि इस गर्मी के समय हम अपना तो ख़याल रखें... हमें हर कोई कहता होगा बहुत ज़्यादा पानी पियें,शरीर को ढक कर के रखें... लेकिन मैं आप से कहता हूँ, हम अपने अगल-बगल में पशु-पक्षी की भी दरकार करें। ये अवसर होता है परिवार में बच्चों को एक काम दिया जाये कि वो घर के बाहर किसी बर्तन में पक्षियों को पीने के लिए पानी रखें, और ये भी देखें वो गर्म ना हो जाये। आप देखना परिवार में बच्चों के अच्छे संस्कार हो जायेंगें। और इस भयंकर गर्मी में पशु-पक्षियों की भी रक्षा हो जाएगी।
ये मौसम एक तरफ़ गर्मी का भी है, तो कहीं ख़ुशी कहीं ग़म का भी है। एग्ज़ाम देने के बाद जब तक नतीजे नहीं आते तब तक मन चैन से नहीं बैठता है। अब सी.बी.एस.ई., अलग-अलग बोर्ड एग्ज़ाम और दूसरे एग्ज़ाम पास करने वाले विद्यार्थी मित्रों को अपने नतीजे मिल गये हैं। मैं उन सब को बधाई देता हूँ। बहुत बहुत बधाई। मेरे मन की बात की सार्थकता मुझे उस बात से लगी कि जब मुझे कई विद्यार्थियों ने ये जानकारी दी, नतीजे आने के बाद कि एग्ज़ाम के पहले आपके मन की बात में जो कुछ भी सुना था, एग्ज़ाम के समय मैंने उसका पूरी तरह पालन किया था और उससे मुझे लाभ मिला। ख़ैर, दोस्तो आपने मुझे ये लिखा मुझे अच्छा लगा। लेकिन आपकी सफलता का कारण कोई मेरी एक मन की बात नहीं है... आपकी सफलता का कारण आपने साल भर कड़ी मेहनत की है, पूरे परिवार ने आपके साथ जुड़ करके इस मेहनत में हिस्सेदारी की है। आपके स्कूल,आपके टीचर, हर किसी ने प्रयास किया है। लेकिन आपने अपने आप को हर किसी की अपेक्षा के अनुरूप ढाला है। मन की बात, परीक्षा में जाते-जाते समय जो टिप मिलती है न, वो प्रकार की थी। लेकिन मुझे आनंद इस बात का आया कि हाँ, आज मन की बात का कैसा उपयोग है, कितनी सार्थकता है। मुझे ख़ुशी हुई। मैं जब कह रहा हूँ कहीं ग़म, कहीं ख़ुशी... बहुत सारे मित्र हैं जो बहुत ही अच्छे मार्क्स से पास हुए होंगे। कुछ मेरे युवा मित्र पास तो हुए होंगे, लेकिन हो सकता है मार्क्स कम आये होंगे। और कुछ ऐसे भी होंगे कि जो विफल हो गये होंगे। जो उत्तीर्ण हुए हैं उनके लिए मेरा इतना ही सुझाव है कि आप उस मोड़ पर हैं जहाँ से आप अपने करियर का रास्ता चुन रहे हैं। अब आपको तय करना है आगे का रास्ता कौन सा होगा। और वो भी, किस प्रकार के आगे भी इच्छा का मार्ग आप चुनते हैं उसपर निर्भर करेगा। आम तौर पर ज़्यादातर विद्यार्थियों को पता भी नहीं होता है क्या पढ़ना है, क्यों पढ़ना है, कहाँ जाना है, लक्ष्य क्या है। ज़्यादातर अपने सराउंन्डिंग में जो बातें होती हैं, मित्रों में, परिवारों में, यार-दोस्तों में, या अपने माँ-बाप की जो कामनायें रहती हैं, उसके आस-पास निर्णय होते हैं। अब जगत बहुत बड़ा हो चुका है। विषयों की भी सीमायें नहीं हैं, अवसरों की भी सीमायें नहीं हैं। आप ज़रा साहस के साथ आपकी रूचि, प्रकृति, प्रवृत्ति के हिसाब से रास्ता चुनिए। प्रचलित मार्गों पर ही जाकर के अपने को खींचते क्यों हो? कोशिश कीजिये। और आप ख़ुद को जानिए और जानकर के आपके भीतर जो उत्तम चीज़ें हैं, उसको सँवारने का अवसर मिले, ऐसी पढ़ाई के क्षेत्र क्यों न चुनें? लेकिन कभी ये भी सोचना चाहिये, कि मैं जो कुछ भी बनूँगा, जो कुछ भी सीखूंगा, मेरे देश के लिए उसमें काम आये ऐसा क्या होगा?
बहुत सी जगहें ऐसी हैं... आपको हैरानी होगी... विश्व में जितने म्यूज़ियम बनते हैं, उसकी तुलना में भारत में म्यूज़ियम बहुत कम बनते हैं। और कभी कभी इस म्यूज़ियम के लिए योग्य व्यक्तियों को ढूंढना भी बड़ा मुश्किल हो जाता है। क्योंकि परंपरागत रूप से बहुत पॉपुलर क्षेत्र नहीं है। ख़ैर, मैं कोई, कोई एक बात पर आपको खींचना नहीं चाहता हूँ। लेकिन, कहने का तात्पर्य है कि देश को उत्तम शिक्षकों की ज़रूरत है तो उत्तम सैनिकों की भी ज़रूरत है, उत्तम वैज्ञानिकों की ज़रूरत है तो उत्तम कलाकार और संगीतकारों की भी आवश्यकता है। खेल-कूद कितना बड़ा क्षेत्र है, और खिलाडियों के सिवाय भी खेल कूद जगत के लिए कितने उत्तम ह्यूमन रिसोर्स की आवश्यकता होती है। यानि इतने सारे क्षेत्र हैं, इतनी विविधताओं से भरा हुआ विश्व है। हम ज़रूर प्रयास करें, साहस करें। आपकी शक्ति, आपका सामर्थ्य, आपके सपने देश के सपनों से भी मेलजोल वाले होने चाहिये। ये मौक़ा है आपको अपनी राह चुनने का।
जो विफल हुए हैं, उनसे मैं यही कहूँगा कि ज़िन्दगी में सफलता विफलता स्वाभाविक है। जो विफलता को एक अवसर मानता है, वो सफलता का शिलान्यास भी करता है। जो विफलता से खुद को विफल बना देता है, वो कभी जीवन में सफल नहीं होता है। हम विफलता से भी बहुत कुछ सीख सकते हैं। और कभी हम ये क्यों न मानें, कि आज की आप की विफलता आपको पहचानने का एक अवसर भी बन सकती है, आपकी शक्तियों को जानने का अवसर बन सकती है? और हो सकता है कि आप अपनी शक्तियों को जान करके, अपनी ऊर्जा को जान करके एक नया रास्ता भी चुन लें।
मुझे हमारे देश के पूर्व राष्ट्रपति श्रीमान ए.पी.जे. अब्दुल कलाम जी की याद आती है। उन्होंने अपनी किताब‘माई जर्नी – ट्रांस्फोर्मिंग ड्रीम्स इनटू एक्शन’, उसमें अपने जीवन का एक प्रसंग लिखा है। उन्होंने कहा है कि मुझे पायलट बनने की इच्छा थी, बहुत सपना था, मैं पायलट बनूँ। लेकिन जब मैं पायलट बनने गया तो मैं फ़ेल हो गया, मैं विफल हो गया, नापास हो गया। अब आप देखिये, उनका नापास होना, उनका विफल होना भी कितना बड़ा अवसर बन गया। वो देश के महान वैज्ञानिक बन गये। राष्ट्रपति बने। और देश की आण्विक शक्ति के लिए उनका बहुत बड़ा योगदान रहा। और इसलिये मैं कहता हूँ दोस्तो, कि विफलता के बोझ में दबना मत। विफलता भी एक अवसर होती है। विफलता को ऐसे मत जाने दीजिये। विफलता को भी पकड़कर रखिये। ढूंढिए। विफलता के बीच भी आशा का अवसर समाहित होता है। और मेरी ख़ास आग्रहपूर्वक विनती है मेरे इन नौजवान दोस्तों को, और ख़ास करके उनके परिवारजनों को, कि बेटा अगर विफल हो गया तो माहौल ऐसा मत बनाइये की वो ज़िन्दगी में ही सारी आशाएं खो दे। कभी-कभी संतान की विफलता माँ-बाप के सपनों के साथ जुड़ जाती है और उसमें संकट पैदा हो जाते हैं। ऐसा नहीं होना चाहिये। विफलता को पचाने की ताक़त भी तो ज़िन्दगी जीने की ताक़त देती है। मैं फिर एक बार सभी मेरे सफल युवा मित्रों को शुभकामनाएं देता हूँ। और विफल मित्रों को अवसर ढूँढने का मौक़ा मिला है, इसलिए भी मैं इसे शुभकामनाएं ही देता हूँ। आगे बढ़ने का, विश्वास जगाने का प्रयास कीजिये।
पिछली मन की बात और आज जब मैं आपके बीच बात कर रहा हूँ, इस बीच बहुत सारी बातें हो गईं। मेरी सरकार का एक साल हुआ, पूरे देश ने उसका बारीकी से विश्लेषण किया, आलोचना की और बहुत सारे लोगों ने हमें डिस्टिंक्शन मार्क्स भी दे दिए। वैसे लोकतंत्र में ये मंथन बहुत आवश्यक होता है, पक्ष-विपक्ष आवश्यक होता है। क्या कमियां रहीं, उसको भी जानना बहुत ज़रूरी होता है। क्या अच्छाइयां रहीं, उसका भी अपना एक लाभ होता है।
लेकिन मेरे लिए इससे भी ज़्यादा गत महीने की दो बातें मेरे मन को आनंद देती हैं। हमारे देश में ग़रीबों के लिए कुछ न कुछ करने की मेरे दिल में हमेशा एक तड़प रहती है। नई-नई चीज़ें सोचता हूँ, सुझाव आये तो उसको स्वीकार करता हूँ। हमने गत मास प्रधानमंत्री सुरक्षा बीमा योजना, प्रधानमंत्री जीवन ज्योति बीमा योजना, अटल पेंशन योजना - सामाजिक सुरक्षा की तीन योजनाओं को लॉन्च किया। उन योजनाओं को अभी तो बीस दिन नहीं हुए हैं, लेकिन आज मैं गर्व के साथ कहता हूँ... शायद ही हमारे देश में, सरकार पर भरोसा करके, सरकार की योजनाओं पर भरोसा करके, इतनी बड़ी मात्रा में सामान्य मानवी उससे जुड़ जाये... मुझे ये बताते हुए ख़ुशी होती है कि सिर्फ़ बीस दिन के अल्प समय में आठ करोड़, बावन लाख से अधिक लोगों ने इन योजनाओं में अपना नामांकन करवा दिया, योजनाओं में शरीक हो गये। सामाजिक सुरक्षा की दिशा में ये हमारा बहुत अहम क़दम है। और उसका बहुत लाभ आने वाले दिनों में मिलने वाला है।
जिनके पास अब तक ये बात न पहुँची हो उनसे मेरा आग्रह है कि आप फ़ायदा उठाइये। कोई सोच सकता है क्या, महीने का एक रुपया, बारह महीने के सिर्फ़ बारह रूपये, और आप को सुरक्षा बीमा योजना मिल जाये। जीवन ज्योति बीमा योजना - रोज़ का एक रूपये से भी कम, यानि साल का तीन सौ तीस रूपये। मैं इसीलिए कहता हूँ कि ग़रीबों को औरों पर आश्रित न रहना पड़े। ग़रीब स्वयं सशक्त बने। उस दिशा में हम एक के बाद एक क़दम उठा रहे हैं। और मैं तो एक ऐसी फौज बनाना चाहता हूँ, और फौज भी मैं ग़रीबों में से ही चुनना चाहता हूँ। और ग़रीबों में से बनी हुई मेरी ये फौज, ग़रीबी के खिलाफ लड़ाई लड़ेगी, ग़रीबी को परास्त करेगी। और देश में कई वर्षों का हमारे सर पर ये बोझ है, उस ग़रीबी से मुक्ति पाने का हम निरंतर प्रयास करते रहेंगे और सफलता पायेंगे।
दूसरी एक महत्वपूर्ण बात जिससे मुझे आनंद आ रहा है, वो है किसान टीवी चैनल । वैसे तो देश में टीवी चैनेलों की भरमार है, क्या नहीं है, कार्टून की भी चैनलें चलती हैं, स्पोर्ट्स की चैनल चलती हैं, न्यूज़ की चलती है, एंटरटेनमेंट की चलती हैं। बहुत सारी चलती हैं। लेकिन मेरे लिए किसान चैनल महत्वपूर्ण इसलिए है कि मैं इससे भविष्य को बहुत भली भांति देख पाता हूँ।
मेरी दृष्टि में किसान चैनल एक खेत खलियान वाली ओपन यूनिवर्सिटी है। और ऐसी चैनल है, जिसका विद्यार्थी भी किसान है, और जिसका शिक्षक भी किसान है। उत्तम अनुभवों से सीखना, परम्परागत कृषि से आधुनिक कृषि की तरफ आगे बढ़ना, छोटे-छोटे ज़मीन के टुकड़े बचे हैं। परिवार बड़े होते गए, ज़मीन का हिस्सा छोटा होता गया, और तब हमारी ज़मीन की उत्पादकता कैसे बढ़े, फसल में किस प्रकार से परिवर्तन लाया जाए - इन बातों को सीखना-समझना ज़रूरी है। अब तो मौसम को भी पहले से जाना जा सकता है। ये सारी बातें लेकर के,ये टी० वी० चैनल काम करने वाली है और मेरे किसान भाइयों-बहिनों, इसमें हर जिले में किसान मोनिटरिंग की व्यवस्था की गयी है। आप उसको संपर्क ज़रूर करें।
मेरे मछुवारे भाई-बहनों को भी मैं कहना चाहूँगा, मछली पकड़ने के काम में जुड़े हुए लोग, उनके लिए भी इस किसान चैनल में बहुत कुछ है, पशुपालन भारत के ग्रामीण जीवन का परम्परागत काम है और कृषि में एक प्रकार से सहायक होने वाला क्षेत्र है, लेकिन दुनिया का अगर हिसाब देखें, तो दुनिया में पशुओं की संख्या की तुलना में जितना दूध उत्पादन होता है, भारत उसमें बहुत पीछे है। पशुओ की संख्या की तुलना में जितना दूध उत्पादन होना चाहिए, उतना हमारे देश में नहीं होता है। प्रति पशु अधिक दूध उत्पादन कैसे हो, पशु की देखभाल कैसे हो, उसका लालन-पालन कैसे हो, उसका खान पान क्या हो - परम्परागत रूप से तो हम बहुत कुछ करते हैं,लेकिन वैज्ञानिक तौर तरीकों से आगे बढ़ना बहुत ज़रूरी है और तभी जा करके कृषि के साथ पशुपालन भी आर्थिक रूप से हमें मजबूती दे सकता है, किसान को मजबूती दे सकता है, पशु पालक को मजबूती दे सकता है। हम किस प्रकार से इस क्षेत्र में आगे बढें, किस प्रकार से हम सफल हो, उस दिशा में वैज्ञानिक मार्गदर्शन आपको मिले।
मेरे प्यारे देश वासियों! याद है 21 जून? वैसे हमारे इस भू-भाग में 21 जून को इसलिए याद रखा जाता है कि ये सबसे लंबा दिवस होता है। लेकिन 21 जून अब विश्व के लिए एक नई पहचान बन गया है। गत सितम्बर महीने में यूनाइटेड नेशन्स में संबोधन करते हुए मैंने एक विषय रखा था और एक प्रस्ताव रखा था कि 21 जून को अंतरराष्ट्रीय योग-दिवस के रूप में मनाना चाहिए। और सारे विश्व को अचरज हो गया, आप को भी अचरज होगा, सौ दिन के भीतर भीतर एक सौ सतत्तर देशो के समर्थन से ये प्रस्ताव पारित हो गया, इस प्रकार के प्रस्ताव ऐसा यूनाइटेड नेशन्स के इतिहास में, सबसे ज्यादा देशों का समर्थन मिला, सबसे कम समय में प्रस्ताव पारित हुआ, और विश्व के सभी भू-भाग, इसमें शरीक हुए, किसी भी भारतीय के लिए, ये बहुत बड़ी गौरवपूर्ण घटना है।
लेकिन अब जिम्मेवारी हमारी बनती है। क्या कभी सोचा था हमने कि योग विश्व को भी जोड़ने का एक माध्यम बन सकता है? वसुधैव कुटुम्बकम की हमारे पूर्वजों ने जो कल्पना की थी, उसमें योग एक कैटलिटिक एजेंट के रूप में विश्व को जोड़ने का माध्यम बन रहा है। कितने बड़े गर्व की, ख़ुशी की बात है। लेकिन इसकी ताक़त तो तब बनेगी जब हम सब बहुत बड़ी मात्रा में योग के सही स्वरुप को, योग की सही शक्ति को, विश्व के सामने प्रस्तुत करें। योग दिल और दिमाग को जोड़ता है, योग रोगमुक्ति का भी माध्यम है, तो योग भोगमुक्ति का भी माध्यम है और अब तो में देख रहा हूँ, योग शरीर मन बुद्धि को ही जोड़ने का काम करे, उससे आगे विश्व को भी जोड़ने का काम कर सकता है।
हम क्यों न इसके एम्बेसेडर बने! हम क्यों न इस मानव कल्याण के लिए काम आने वाली, इस महत्वपूर्ण विद्या को सहज उपलब्ध कराएं। हिन्दुस्तान के हर कोने में 21 जून को योग दिवस मनाया जाए। आपके रिश्तेदार दुनिया के किसी भी हिस्से में रहते हों, आपके मित्र परिवार जन कहीं रहते हो, आप उनको भी टेलीफ़ोन करके बताएं कि वे भी वहाँ लोगो को इकट्ठा करके योग दिवस मनायें। अगर उनको योग का कोई ज्ञान नहीं है तो कोई किताब लेकर के, लेकिन पढ़कर के भी सबको समझाए कि योग क्या होता है। एक पत्र पढ़ लें, लेकिन मैं मानता हूँ कि हमने योग दिवस को सचमुच में विश्व कल्याण के लिए एक महत्वपूर्ण क़दम के रूप में, मानव जाति के कल्याण के रूप में और तनाव से ज़िन्दगी से गुजर रहा मानव समूह, कठिनाइयों के बीच हताश निराश बैठे हुए मानव को, नई चेतना, ऊर्जा देने का सामर्थ योग में है।
मैं चाहूँगा कि विश्व ने जिसको स्वीकार किया है, विश्व ने जिसे सम्मानित किया है, विश्व को भारत ने जिसे दिया है, ये योग हम सबके लिए गर्व का विषय बनना चाहिए। अभी तीन सप्ताह बाकी है आप ज़रूर प्रयास करें,ज़रूर जुड़ें और औरों को भी जोडें, ये मैं आग्रह करूंगा।
मैं एक बात और कहना चाहूँगा खास करके मेरे सेना के जवानों को, जो आज देश की सुरक्षा में जुटे हुए उनको भी और जो आज सेना से निवृत्त हो करके अपना जीवन यापन कर रहे, देश के लिए त्याग तपस्या करने वाले जवानों को, और मैं ये बात एक प्रधानमन्त्री के तौर पर नहीं कर रहा हूँ। मेरे भीतर का इंसान, दिल की सच्चाई से, मन की गहराई से, मेरे देश के सैनिकों से मैं आज बात करना चाहता हूँ।
वन-रैंक, वन-पेंशन, क्या ये सच्चाई नहीं हैं कि चालीस साल से सवाल उलझा हुआ है? क्या ये सच्चाई नहीं हैं कि इसके पूर्व की सभी सरकारों ने इसकी बातें की, किया कुछ नहीं? मैं आपको विश्वास दिलाता हूँ। मैंने निवृत्त सेना के जवानों के बीच में वादा किया है कि मेरी सरकार वन-रैंक, वन-पेंशन लागू करेगी। हम जिम्मेवारी से हटते नहीं हैं और सरकार बनने के बाद, भिन्न-भिन्न विभाग इस पर काम भी कर रहे हैं। मैं जितना मानता था उतना सरल विषय नहीं हैं, पेचीदा है, और चालीस साल से उसमें समस्याओं को जोड़ा गया है। मैंने इसको सरल बनाने की दिशा में, सर्वस्वीकृत बनाने की दिशा में, सरकार में बैठे हुए सबको रास्ते खोज़ने पर लगाया हुआ है। पल-पल की ख़बरें मीडिया में देना ज़रूरी नहीं होता है। इसकी कोई रनिंग कमेंट्री नहीं होती है। मैं आपको विश्वास दिलाता हूँ यही सरकार, मैं फिर से कहता हूँ - यही सरकार आपका वन-रैंक, वन-पेंशन का मसला, सोल्यूशन लाकर के रहेगी - और जिस विचारधारा में पलकर हम आए हैं , जिन आदर्शो को लेकर हम आगे बढ़ें हैं, उसमें आपके जीवन का महत्व बहुत है।
मेरे लिए आपके जीवन के साथ जुड़ना आपकी चिंता करना ये सिर्फ़ न कोई सरकारी कार्यक्रम है, न ही कोई राजनितिक कार्यक्रम है, मेरे राष्ट्रभक्ति का ही प्रकटीकरण है। मैं फिर एक बार मेरे देश के सभी सेना के जवानों को आग्रह करूंगा कि राजनैतिक रोटी सेंकने वाले लोग चालीस साल तक आपके साथ खेल खेलते रहे हैं। मुझे वो मार्ग मंज़ूर नहीं है, और न ही मैं कोई ऐसे क़दम उठाना चाहता हूँ, जो समस्याओं को जटिल बना दे। आप मुझ पर भरोसा रखिये, बाक़ी जिनको बातें उछालनी होंगी, विवाद करने होंगे, अपनी राजनीति करनी होगी, उनको मुबारक। मुझे देश के लिए जीने मरने वालों के लिए जो कर सकता हूँ करना है - ये ही मेरे इरादे हैं, और मुझे विश्वास है कि मेरे मन की बात जिसमें सिवाय सच्चाई के कुछ नहीं है, आपके दिलों तक पहुंचेगी। चालीस साल तक आपने धैर्य रखा है - मुझे कुछ समय दीजिये, काम करने का अवसर दीजिये, और हम मिल बैठकर के समस्याओं का समाधान करेंगे। ये मैं फिर से एक बार देशवासियों को विश्वास देता हूँ।
छुट्टियों के दिनों में सब लोग कहीं न कहीं तो गए होंगे। भारत के अलग-अलग कोनों में गए होंगे। हो सकता है कुछ लोग अब जाने का कार्यक्रम बनाते होंगे। स्वाभाविक है ‘सीईंग इज़ बिलीविंग’ - जब हम भ्रमण करते हैं,कभी रिश्तेदारों के घर जाते हैं, कहीं पर्यटन के स्थान पर पहुंचते हैं। दुनिया को समझना, देखने का अलग अवसर मिलता है। जिसने अपने गाँव का तालाब देखा है, और पहली बार जब वह समुन्दर देखता है, तो पता नहीं वो मन के भाव कैसे होते हैं, वो वर्णन ही नहीं कर सकता है कि अपने गाँव वापस जाकर बता ही नहीं सकता है कि समुन्दर कितना बड़ा होता है। देखने से एक अलग अनुभूति होती है।
आप छुट्टियों के दिनों में अपने यार दोस्तों के साथ, परिवार के साथ कहीं न कहीं ज़रूर गए होंगे, या जाने वाले होंगे। मुझे मालूम नहीं है आप जब भ्रमण करने जाते हैं, तब डायरी लिखने की आदत है कि नहीं है। लिखनी चाहिए, अनुभवों को लिखना चाहिए, नए-नए लोगों से मिलतें हैं तो उनकी बातें सुनकर के लिखना चाहिए, जो चीज़ें देखी हैं, उसका वर्णन लिखना चाहिए, एक प्रकार से अन्दर, अपने भीतर उसको समावेश कर लेना चाहिए। ऐसी सरसरी नज़र से देखकर के आगे चले जाएं ऐसा नहीं करना चाहिए। क्योंकि ये भ्रमण अपने आप में एक शिक्षा है। हर किसी को हिमालय में जाने का अवसर नहीं मिलता है, लेकिन जिन लोगों ने हिमालय का भ्रमण किया है और किताबें लिखी हैं उनको पढ़ोगे तो पता चलेगा कि क्या आनन्ददायक यात्राओं का वर्णन उन्होंने किया है।
मैं ये तो नहीं कहता हूँ कि आप लेखक बनें! लेकिन भ्रमण की ख़ातिर भ्रमण ऐसा न होते हुए हम उसमें से कुछ सीखने का प्रयास करें, इस देश को समझने का प्रयास करें, देश को जानने का प्रयास करें, उसकी विविधताओं को समझें। वहां के खान पान कों, पहनावे, बोलचाल, रीतिरिवाज, उनके सपने, उनकी आकांक्षाएँ,उनकी कठिनाइयाँ, इतना बड़ा विशाल देश है, पूरे देश को जानना समझना है - एक जनम कम पड़ जाता है,आप ज़रूर कहीं न कहीं गए होंगे, लेकिन मेरी एक इच्छा है, इस बार आप यात्रा में गए होंगे या जाने वाले होंगे। क्या आप अपने अनुभव को मेरे साथ शेयर कर सकते हैं क्या? सचमुच में मुझे आनंद आएगा। मैं आपसे आग्रह करता हूँ कि आप इन्क्रेडिबल इंडिया हैश टैग, इसके साथ मुझे अपनी फोटो, अपने अनुभव ज़रूर भेजिए और उसमें से कुछ चीज़ें जो मुझे पसंद आएंगी मैं उसे आगे औरों के साथ शेयर करूँगा।
देखें तो सही आपके अनुभवों को, मैं भी अनुभव करूँ, आपने जो देखा है, मैं उसको मैं दूर बैठकर के देखूं। जिस प्रकार से आप समुद्रतट पर जा करके अकेले जा कर टहल सकते हैं, मैं तो नहीं कर पाता अभी, लेकिन मैं चाहूँगा आपके अनुभव जानना और आपके उत्तम अनुभवों को, मैं सबके साथ शेयर करूँगा।
अच्छा लगा आज एक बार फिर गर्मी की याद दिला देता हूँ, मैं यही चाहूँगा कि आप अपने को संभालिए, बीमार मत होना, गर्मी से अपने आपको बचाने के रास्ते होतें हैं, लेकिन उन पशु पक्षियों का भी ख़याल करना। यही मन की बात आज बहुत हो गयी, ऐसे मन में जो विचार आते गए, मैं बोलता गया। अगली बार फिर मिलूँगा, फिर बाते करूँगा, आपको बहुत बहुत शुभकामनाएं, बहुत बहुत धन्यवाद।
मेरे प्यारे देशवासियो,
नमस्कार,
मन की बात करने का मन नहीं हो रहा था आज। बोझ अनुभव कर रहा हूँ, कुछ व्यथित सा मन है। पिछले महीने जब बात कर रहा था आपसे, तो ओले गिरने की खबरें, बेमौसमी बरसात, किसानों की तबाही। अभी कुछ दिन पहले बिहार में अचानक तेज हवा चली। काफी लोग मारे गए। काफी कुछ नुकसान हुआ। और शनिवार को भयंकर भूकंप ने पूरे विश्व को हिला दिया है। ऐसा लगता है मानो प्राकृतिक आपदा का सिलसिला चल पड़ा है। नेपाल में भयंकर भूकंप की आपदा। हिंदुस्तान में भी भूकंप ने अलग-अलग राज्यों में कई लोगों की जान ली है। संपत्ति का भी नुकसान किया है। लेकिन नेपाल का नुकसान बहुत भयंकर है।
मैंने 2001, 26 जनवरी, कच्छ के भूकंप को निकट से देखा है। ये आपदा कितनी भयानक होती है, उसकी मैं कल्पना भली-भांति कर सकता हूँ। नेपाल पर क्या बीतती होगी, उन परिवारों पर क्या बीतती होगी, उसकी मैं कल्पना कर सकता हूँ।
लेकिन मेरे प्यारे नेपाल के भाइयो-बहनो, हिन्दुस्तान आपके दुःख में आपके साथ है। तत्काल मदद के लिए चाहे हिंदुस्तान के जिस कोने में मुसीबत आयी है वहां भी, और नेपाल में भी सहाय पहुंचाना प्रारंभ कर दिया है। सबसे पहला काम है रेस्क्यू ऑपरेशन, लोगों को बचाना। अभी भी मलबे में दबे हुए कुछ लोग जीवित होंगे, उनको जिन्दा निकालना हैं। एक्सपर्ट लोगों की टीम भेजी है, साथ में, इस काम के लिए जिनको विशेष रूप से ट्रेन किया गया है ऐसे स्निफ़र डॉग्स को भी भेजा गया है। स्निफर डॉग्स ढूंढ पाते हैं कि कहीं मलबे के नीचे कोई इंसान जिन्दा हो। कोशिश हमारी पूरी रहेगी अधिकतम लोगों को जिन्दा बचाएं। रेस्क्यू ऑपरेशन के बाद रिलीफ का काम भी चलाना है। रिहैबिलिटेशन का काम भी तो बहुत लम्बा चलेगा।
लेकिन मानवता की अपनी एक ताकत होती है। सवा-सौ करोड़ देश वासियों के लिए नेपाल अपना है। उन लोगों का दुःख भी हमारा दुःख है। भारत पूरी कोशिश करेगा इस आपदा के समय हर नेपाली के आंसू भी पोंछेंगे, उनका हाथ भी पकड़ेंगे, उनको साथ भी देंगे। पिछले दिनों यमन में, हमारे हजारों भारतीय भाई बहन फंसे हुए थे। युद्ध की भयंकर विभीषिका के बीच, बम बन्दूक के तनाव के बीच, गोलाबारी के बीच भारतीयों को निकालना, जीवित निकालना, एक बहुत बड़ा कठिन काम था। लेकिन हम कर पाए। इतना ही नहीं, एक सप्ताह की उम्र की एक बच्ची को जब बचा करके लाये तो ऐसा लग रहा था कि आखिर मानवता की भी कितनी बड़ी ताकत होती है। बम-बन्दूक की वर्षा चलती हो, मौत का साया हो, और एक सप्ताह की बच्ची अपनी जिन्दगी बचा सके तब एक मन को संतोष होता है।
मैं पिछले दिनों विदेश में जहाँ भी गया, एक बात के लिए बहुत बधाइयाँ मिली, और वो था यमन में हमने दुनिया के करीब 48 देशों के नागरिकों को बचाया था। चाहे अमेरिका हो, यू.के. हो, फ्रांस हो, रशिया हो, जर्मनी हो, जापान हो, हर देश के नागरिक को हमने मदद की थी। और उसके कारण दुनिया में भारत का ये “सेवा परमो धर्मः”, इसकी अनुभूति विश्व ने की है। हमारा विदेश मंत्रालय, हमारी वायु सेना, हमारी नौसेना इतने धैर्य के साथ, इतनी जिम्मेवारी के साथ, इस काम को किया है, दुनिया में इसकी अमिट छाप रहेगी आने वाले दिनों में, ऐसा मैं विश्वास करता हूँ। और मुझे खुशी है कि कोई भी नुकसान के बिना, सब लोग बचकर के बाहर आये। वैसे भी भारत का एक गुण, भारत के संस्कार बहुत पुराने हैं।
अभी मैं जब फ्रांस गया था तो फ्रांस में, मैं प्रथम विश्व युद्ध के एक स्मारक पर गया था। उसका एक कारण भी था, कि प्रथम विश्व युद्ध की शताब्दी तो है, लेकिन साथ-साथ भारत की पराक्रम का भी वो शताब्दी वर्ष हैI भारत के वीरों की बलिदानी की शताब्दी का वर्ष है और “सेवा परमो-धर्मः” इस आदर्श को कैसे चरितार्थ करता रहा हमारा देश , उसकी भी शताब्दी का यह वर्ष है, मैं यह इसलिए कह रहा हूँ कि 1914 में और 1918 तक प्रथम विश्व युद्ध चला और बहुत कम लोगों को मालूम होगा करीब-करीब 15 लाख भारतीय सैनिकों ने इस युद्ध में अपनी जान की बाजी लगा दी थी और भारत के जवान अपने लिए नहीं मर रहे थेI हिंदुस्तान को, किसी देश को कब्जा नहीं करना था, न हिन्दुस्तान को किसी की जमीन लेनी थी लेकिन भारतीयों ने एक अदभुत पराक्रम करके दिखाया थाI बहुत कम लोगों को मालूम होगा इस प्रथम विश्व युद्ध में हमारे करीब-करीब 74 हजार जवानों ने शहादत की थी, ये भी गर्व की बात है कि इस पर करीब 9 हजार 2 सौ हमारे सैनिकों को गैलेंट्री अवार्ड से डेकोरेट किया गया थाI इतना ही नहीं, 11 ऐसे पराक्रमी लोग थे जिनको सर्वश्रेष्ठ सम्मान विक्टोरिया क्रॉस मिला थाI खासकर कि फ्रांस में विश्व युद्ध के दरमियान मार्च 1915 में करीब 4 हजार 7 सौ हमारे हिनदुस्तानियों ने बलिदान दिया था। उनके सम्मान में फ्रांस ने वहां एक स्मारक बनाया है। मैं वहाँ नमन करने गया था, हमारे पूर्वजों के पराक्रम के प्रति श्रध्दा व्यक्त करने गया था।
ये सारी घटनायें हम देखें तो हम दुनिया को कह सकते हैं कि ये देश ऐसा है जो दुनिया की शांति के लिए, दुनिया के सुख के लिए, विश्व के कल्याण के लिए सोचता है। कुछ न कुछ करता है और ज़रूरत पड़े तो जान की बाज़ी भी लगा देता है। यूनाइटेड नेशन्स में भी पीसकीपिंग फ़ोर्स में सर्वाधिक योगदान देने वालों में भारत का भी नाम प्रथम पंक्ति में है। यही तो हम लोगों के लिए गर्व की बात है।
पिछले दिनों दो महत्वपूर्ण काम करने का मुझे अवसर मिला। हम पूज्य बाबा साहेब अम्बेडकर की 125 वीं जयन्ती का वर्ष मना रहे हैं। कई वर्षों से मुंबई में उनके स्मारक बनाने का जमीन का विवाद चल रहा था। मुझे आज इस बात का संतोष है कि भारत सरकार ने वो जमीन बाबा साहेब अम्बेडकर के स्मारक बनाने के लिए देने का निर्णय कर लिया। उसी प्रकार से दिल्ली में बाबा साहेब अम्बेडकर के नाम से एक इंटरनेशनल सेंटर बने, पूरा विश्व इस मनीषी को जाने, उनके विचारों को जाने, उनके काम को जाने। ये भी वर्षों से लटका पड़ा विषय था, इसको भी पूरा किया, शिलान्यास किया, और 20 साल से जो काम नहीं हुआ था वो 20 महीनों में पूरा करने का संकल्प किया। और साथ-साथ मेरे मन में एक विचार भी आया है और हम लगे हैं, आज भी हमारे देश में कुछ परिवार हैं जिनको सर पे मैला ढ़ोने के लिए मजबूर होना पड़ता है।
क्या हमें शोभा देता है कि आज भी हमारे देश में कुछ परिवारों को सर पर मैला ढोना पड़े? मैंने सरकार में बड़े आग्रह से कहा है कि बाबा साहेब अम्बेडकर जी के पुण्य स्मरण करते हुए 125 वीं जयन्ती के वर्ष में, हम इस कलंक से मुक्ति पाएं। अब हमारे देश में किसी गरीब को सर पर मैला ढोना पड़े, ये परिस्थति हम सहन नहीं करेंगे। समाज का भी साथ चाहिये। सरकार ने भी अपना दायित्व निभाना चाहिये। मुझे जनता का भी सहयोग चाहिये, इस काम को हमें करना है।
बाबा साहेब अम्बेडकर जीवन भर शिक्षित बनो ये कहते रहते थे। आज भी हमारे कई दलित, पीड़ित, शोषित, वंचित समाज में, ख़ास करके बेटियों में, शिक्षा अभी पहुँची नहीं है। बाबा साहेब अम्बेडकर के 125 वीं जयन्ती के पर्व पर, हम भी संकल्प करें। हमारे गाँव में, नगर में, मोहल्ले में गरीब से गरीब की बेटी या बेटा, अनपढ़ न रहे। सरकार अपना कर्त्तव्य करे, समाज का उसमें साथ मिले तो हम जरुर संतोष की अनुभूति करते हैं। मुझे एक आनंद की बात शेयर करने का मन करता है और एक पीड़ा भी बताने का मन करता है।
मुझे इस बात का गर्व होता है कि भारत की दो बेटियों ने देश के नाम को रौशन किया। एक बेटी साईना नेहवाल बैडमिंटन में दुनिया में नंबर एक बनी, और दूसरी बेटी सानिया मिर्जा टेनिस डबल्स में दुनिया में नंबर एक बनी। दोनों को बधाई, और देश की सारी बेटियों को भी बधाई। गर्व होता है अपनों के पुरुषार्थ और पराक्रम को लेकर के। लेकिन कभी-कभी हम भी आपा खो बैठते हैं। जब क्रिकेट का वर्ल्ड कप चल रहा था और सेमी-फाइनल में हम ऑस्ट्रेलिया से हार गए, कुछ लोगों ने हमारे खिलाड़ियों के लिए जिस प्रकार के शब्दों का प्रयोग किया, जो व्यवहार किया, मेरे देशवासियो, ये अच्छा नहीं है। ऐसा कैसा खेल हो जिसमें कभी पराजय ही न हो अरे जय और पराजय तो जिन्दगी के हिस्से होते हैं। अगर हमारे देश के खिलाड़ी कभी हार गए हैं तो संकट की घड़ी में उनका हौसला बुलंद करना चाहिये। उनका नया विश्वास पैदा करने का माहौल बनाना चाहिये। मुझे विश्वास है आगे से हम पराजय से भी सीखेंगे और देश के सम्मान के साथ जो बातें जुड़ी हुई हैं, उसमें पल भर में ही संतुलन खो करके, क्रिया-प्रतिक्रिया में नहीं उलझ जायेंगे। और मुझे कभी-कभी चिंता हो रही है। मैं जब कभी देखता हूँ कि कहीं अकस्मात् हो गया, तो भीड़ इकट्ठी होती है और गाड़ी को जला देती है। और हम टीवी पर इन चीजों को देखते भी हैं। एक्सीडेंट नहीं होना चाहिये। सरकार ने भी हर प्रकार की कोशिश करनी चाहिये। लेकिन मेरे देशवासियो बताइये कि इस प्रकार से गुस्सा प्रकट करके हम ट्रक को जला दें, गाड़ी को जला दें.... मरा हुआ तो वापस आता नहीं है। क्या हम अपने मन के भावों को संतुलित रखके कानून को कानून का काम नहीं करने दे सकते हैं? सोचना चाहिये।
खैर, आज मेरा मन इन घटनाओं के कारण बड़ा व्यथित है, ख़ास करके प्राकृतिक आपदाओं के कारण, लेकिन इसके बीच भी धैर्य के साथ, आत्मविश्वास के साथ देश को भी आगे ले जायेंगे, इस देश का कोई भी व्यक्ति...दलित हो, पीड़ित हो, शोषित हो, वंचित हो, आदिवासी हो, गाँव का हो, गरीब हो, किसान हो, छोटा व्यापारी हो, कोई भी हो, हर एक के कल्याण के मार्ग पर, हम संकल्प के साथ आगे बढ़ते रहेंगे।
विद्यार्थियों की परीक्षायें पूर्ण हुई हैं, ख़ास कर के 10 वीं और 12 वीं के विद्यार्थियों ने छुट्टी मनाने के कार्यक्रम बनाए होंगे, मेरी आप सबको शुभकामनाएं हैं। आपका वेकेशन बहुत ही अच्छा रहे, जीवन में कुछ नया सीखने का, नया जानने का अवसर मिले, और साल भर आपने मेहनत की है तो कुछ पल परिवार के साथ उमंग और उत्साह के साथ बीते यही मेरी शुभकामना है।
आप सबको मेरा नमस्कार।
धन्यवाद।
मेरे प्यारे किसान भाइयो और बहनो, आप सबको नमस्कार!
ये मेरा सौभाग्य है कि आज मुझे देश के दूर सुदूर गाँव में रहने वाले मेरे किसान भाइयों और बहनों से बात करने का अवसर मिला है। और जब मैं किसान से बात करता हूँ तो एक प्रकार से मैं गाँव से बात करता हूँ, गाँव वालों से बात करता हूँ, खेत मजदूर से भी बात कर रहा हूँ। उन खेत में काम करने वाली माताओं बहनों से भी बात कर रहा हूँ। और इस अर्थ में मैं कहूं तो अब तक की मेरी सभी मन की बातें जो हुई हैं, उससे शायद एक कुछ एक अलग प्रकार का अनुभव है।
जब मैंने किसानों के साथ मन की बात करने के लिए सोचा, तो मुझे कल्पना नहीं थी कि दूर दूर गावों में बसने वाले लोग मुझे इतने सारे सवाल पूछेंगे, इतनी सारी जानकारियां देंगे, आपके ढेर सारे पत्र, ढेर सारे सवाल, ये देखकर के मैं हैरान हो गया। आप कितने जागरूक हैं, आप कितने सक्रिय हैं, और शायद आप तड़पते हैं कि कोई आपको सुने। मैं सबसे पहले आपको प्रणाम करता हूँ कि आपकी चिट्ठियाँ पढ़कर के उसमें दर्द जो मैंने देखा है, जो मुसीबतें देखी हैं, इतना सहन करने के बावजूद भी, पता नहीं क्या-क्या आपने झेला होगा।
आपने मुझे तो चौंका दिया है, लेकिन मैं इस मन की बात का, मेरे लिए एक प्रशिक्षण का, एक एजुकेशन का अवसर मानता हूँ। और मेरे किसान भाइयो और बहनो, मैं आपको विश्वास दिलाता हूँ, कि आपने जितनी बातें उठाई हैं, जितने सवाल पूछे हैं, जितने भिन्न-भिन्न पहलुओं पर आपने बातें की हैं, मैं उन सबके विषय में, पूरी सरकार में जागरूकता लाऊँगा, संवेदना लाऊँगा, मेरा गाँव, मेरा गरीब, मेरा किसान भाई, ऐसी स्थिति में उसको रहने के लिए मजबूर नहीं किया जा सकता। मैं तो हैरान हूँ, किसानों ने खेती से संबधित तो बातें लिखीं हैं। लेकिन, और भी कई विषय उन्होंने कहे हैं, गाँव के दबंगों से कितनी परेशानियाँ हैं, माफियाओं से कितनी परेशानियाँ हैं, उसकी भी चर्चा की है, प्राकृतिक आपदा से आने वाली मुसीबतें तो ठीक हैं, लेकिन आस-पास के छोटे मोटे व्यापारियों से भी मुसीबतें झेलनी पड़ रही हैं।
किसी ने गाँव में गन्दा पानी पीना पड़ रहा है उसकी चर्चा की है, किसी ने गाँव में अपने पशुओं को रखने के लिए व्यवस्था की चिंता की है, किसी ने यहाँ तक कहा है कि पशु मर जाता है तो उसको हटाने का ही कोई प्रबंध नहीं होता, बीमारी फैल जाती है। यानि कितनी उपेक्षा हुई है, और आज मन की बात से शासन में बैठे हुए लोगों को एक कड़ा सन्देश इससे मिल रहा है। हमें राज करने का अधिकार तब है जब हम इन छोटी छोटी बातों को भी ध्यान दें। ये सब पढ़ कर के तो मुझे कभी कभी शर्मिन्दगी महसूस होती थी, कि हम लोगों ने क्या किया है! मेरे पास जवाब नहीं है, क्या किया है? हाँ, मेरे दिल को आपकी बातें छू गयी हैं। मैं जरूर बदलाव के लिए, प्रामाणिकता से प्रयास करूंगा, और उसके सभी पहलुओं पर सरकार को, जगाऊँगा, चेताऊंगा, दौडाऊंगा, मेरी कोशिश रहेगी, ये मैं विश्वास दिलाता हूँ।
मैं ये भी जानता हूँ कि पिछले वर्ष बारिश कम हुई तो परेशानी तो थी ही थी। इस बार बेमौसमी बरसात हो गयी, ओले गिरे, एक प्रकार से महाराष्ट्र से ऊपर, सभी राज्यों में, ये मुसीबत आयी। और हर कोने में किसान परेशान हो गया। छोटा किसान जो बेचारा, इतनी कड़ी मेहनत करके साल भर अपनी जिन्दगी गुजारा करता है, उसका तो सब कुछ तबाह हो गया है। मैं इस संकट की घड़ी में आपके साथ हूँ। सरकार के मेरे सभी विभाग राज्यों के संपर्क में रह करके स्थिति का बारीकी से अध्ययन कर रहे हैं, मेरे मंत्री भी निकले हैं, हर राज्य की स्थिति का जायजा लेंगे, राज्य सरकारों को भी मैंने कहा है कि केंद्र और राज्य मिल करके, इन मुसीबत में फंसे हुए सभी किसान भाइयों-बहनों को जितनी ज्यादा मदद कर सकते हैं, करें। में आपको विश्वास दिलाता हूँ कि सरकार पूरी संवेदना के साथ, आपकी इस संकट की घड़ी में, आपको पूरी तत्परता से मदद करेगी। जितना हो सकता है, उसको पूरा करने का प्रयास किया जायेगा।
गाँव के लोगों ने, किसानों ने कई मुददे उठाये हैं। सिंचाई की चिंता व्यापक नजर आती है। गाँव में सड़क नहीं है उसका भी आक्रोश है। खाद की कीमतें बढ़ रही हैं, उस पर भी किसान की नाराजगी है। बिजली नहीं मिल रही है। किसानों को यह भी चिंता है कि बच्चों को पढ़ाना है, अच्छी नौकरी मिले ये भी उनकी इच्छा है, उसकी भी शिकायतें हैं। माताओं बहनों की भी, गाँव में कहीं नशा-खोरी हो रही है उस पर अपना आक्रोश जताया है। कुछ ने तो अपने पति को तम्बाकू खाने की आदत है उस पर भी अपना रोष मुझे व्यक्त करके भेजा है। आपके दर्द को मैं समझ सकता हूँ। किसान का ये भी कहना है की सरकार की योजनायें तो बहुत सुनने को मिलती हैं, लेकिन हम तक पहुँचती नहीं हैं। किसान ये भी कहता है कि हम इतनी मेहनत करते हैं, लोगों का तो पेट भरते हैं लेकिन हमारा जेब नहीं भरता है, हमें पूरा पैसा नहीं मिलता है। जब माल बेचने जाते हैं, तो लेने वाला नहीं होता है। कम दाम में बेच देना पड़ता है। ज्यादा पैदावार करें तो भी मरते हैं, कम पैदावार करें तो भी मरते हैं। यानि किसानों ने अपने मन की बात मेरे सामने रखी है। मैं मेरे किसान भाइयों-बहनों को विश्वास दिलाता हूँ, कि मैं राज्य सरकारों को भी, और भारत सरकार के भी हमारे सभी विभागों को भी और अधिक सक्रिय करूंगा। तेज गति से इन समस्याओं के समाधान के रास्ते खोजने के लिए प्रेरित करूँगा। मुझे लग रहा है कि आपका धैर्य कम हो रहा है। बहुत स्वाभाविक है, साठ साल आपने इन्तजार किया है, मैं प्रामाणिकता से प्रयास करूँगा।
किसान भाइयो, ये आपके ढेर सारे सवालों के बीच में, मैंने देखा है कि करीब–करीब सभी राज्यों से वर्तमान जो भूमि अधिग्रहण बिल की चर्चा है, उसका प्रभाव ज्यादा दिखता है, और मैं हैरान हूँ कि कैसे-कैसे भ्रम फैलाए गए हैं। अच्छा हुआ, आपने छोटे–छोटे सवाल मुझे पूछे हैं। मैं कोशिश करूंगा कि सत्य आप तक पहुचाऊं। आप जानते हैं भूमि-अधिग्रहण का कानून 120 साल पहले आया था। देश आज़ाद होने के बाद भी 60-65 साल वही कानून चला और जो लोग आज किसानों के हमदर्द बन कर के आंदोलन चला रहे हैं, उन्होंने भी इसी कानून के तहत देश को चलाया, राज किया और किसानों का जो होना था हुआ। सब लोग मानते थे कि कानून में परिवर्तन होना चाहिए, हम भी मानते थे। हम विपक्ष में थे, हम भी मानते थे।
2013 में बहुत आनन-फानन के साथ एक नया कानून लाया गया। हमने भी उस समय कंधे से कन्धा मिलाकर के साथ दिया। किसान का भला होता है, तो साथ कौन नहीं देगा, हमने भी दिया। लेकिन कानून लागू होने के बाद, कुछ बातें हमारे ज़हन में आयीं। हमें लगा शायद इसके साथ तो हम किसान के साथ धोखा कर रहे हैं। हमें किसान के साथ धोखा करने का अधिकार नहीं है। दूसरी तरफ जब हमारी सरकार बनी, तब राज्यों की तरफ से बहुत बड़ी आवाज़ उठी। इस कानून को बदलना चाहिए, कानून में सुधार करना चाहिए, कानून में कुछ कमियां हैं, उसको पूरा करना चाहिए। दूसरी तरफ हमने देखा कि एक साल हो गया, कोई कानून लागू करने को तैयार ही नहीं कोई राज्य और लागू किया तो उन्होंने क्या किया? महाराष्ट्र सरकार ने लागू किया था, हरियाणा ने किया था जहां पर कांग्रेस की सरकारें थीं और जो किसान हितैषी होने का दावा करते हैं उन्होंने इस अध्यादेश में जो मुआवजा देने का तय किया था उसे आधा कर दिया। अब ये है किसानों के साथ न्याय? तो ये सारी बातें देख कर के हमें भी लगा कि भई इसका थोडा पुनर्विचार होना ज़रूरी है। आनन–फानन में कुछ कमियां रह जाती हैं। शायद इरादा ग़लत न हो, लेकिन कमियाँ हैं, तो उसको तो ठीक करनी चाहिए।…और हमारा कोई आरोप नहीं है कि पुरानी सरकार क्या चाहती थी, क्या नहीं चाहती थी? हमारा इरादा यही है कि किसानों का भला हो, किसानों की संतानों का भी भला हो, गाँव का भी भला हो और इसीलिए कानून में अगर कोई कमियां हैं, तो दूर करनी चाहिए। तो हमारा एक प्रामाणिक प्रयास कमियों को दूर करना है।
अब एक सबसे बड़ी कमी मैं बताऊँ, आपको भी जानकर के हैरानी होगी कि जितने लोग किसान हितैषी बन कर के इतनी बड़ी भाषणबाज़ी कर रहें हैं, एक जवाब नहीं दे रहे हैं। आपको मालूम है, अलग-अलग प्रकार के हिंदुस्तान में 13 कानून ऐसे हैं जिसमें सबसे ज्यादा जमीन संपादित की जाती है, जैसे रेलवे, नेशनल हाईवे, खदान के काम। आपको मालूम है, पिछली सरकार के कानून में इन 13 चीज़ों को बाहर रखा गया है। बाहर रखने का मतलब ये है कि इन 13 प्रकार के कामों के लिए जो कि सबसे ज्यादा जमीन ली जाती है, उसमें किसानों को वही मुआवजा मिलेगा जो पहले वाले कानून से मिलता था। मुझे बताइए, ये कमी थी कि नहीं? ग़लती थी कि नहीं? हमने इसको ठीक किया और हमने कहा कि भई इन 13 में भी भले सरकार को जमीन लेने कि हो, भले रेलवे के लिए हो, भले हाईवे बनाने के लिए हो, लेकिन उसका मुआवजा भी किसान को चार गुना तक मिलना चाहिए। हमने सुधार किया। कोई मुझे कहे, क्या ये सुधार किसान विरोधी है क्या? हमें इसीलिए तो अध्यादेश लाना पड़ा। अगर हम अध्यादेश न लाते तो किसान की तो जमीन वो पुराने वाले कानून से जाती रहती, उसको कोई पैसा नहीं मिलता। जब ये कानून बना तब भी सरकार में बैठे लोगों में कईयों ने इसका विरोधी स्वर निकला था। स्वयं जो कानून बनाने वाले लोग थे, जब कानून का रूप बना, तो उन्होंने तो बड़े नाराज हो कर के कह दिया, कि ये कानून न किसानों की भलाई के लिए है, न गाँव की भलाई के लिए है, न देश की भलाई के लिए है। ये कानून तो सिर्फ अफसरों कि तिजोरी भरने के लिए है, अफसरों को मौज करने के लिए, अफ़सरशाही को बढ़ावा देने के लिए है। यहाँ तक कहा गया था। अगर ये सब सच्चाई थी तो क्या सुधार होना चाहिए कि नहीं होना चाहिए? ..और इसलिए हमने कमियों को दूर कर के किसानों का भला करने कि दिशा में प्रयास किये हैं। सबसे पहले हमने काम किया, 13 कानून जो कि भूमि अधिग्रहण कानून के बाहर थे और जिसके कारण किसान को सबसे ज्यादा नुकसान होने वाला था, उसको हम इस नए कानून के दायरे में ले आये ताकि किसान को पूरा मुआवजा मिले और उसको सारे हक़ प्राप्त हों। अब एक हवा ऐसी फैलाई गई कि मोदी ऐसा कानून ला रहें हैं कि किसानों को अब मुआवजा पूरा नहीं मिलेगा, कम मिलेगा।
मेरे किसान भाइयो-बहनो, मैं ऐसा पाप सोच भी नहीं सकता हूँ। 2013 के पिछली सरकार के समय बने कानून में जो मुआवजा तय हुआ है, उस में रत्ती भर भी फर्क नहीं किया गया है। चार गुना मुआवजा तक की बात को हमने स्वीकारा हुआ है। इतना ही नहीं, जो तेरह योजनाओं में नहीं था, उसको भी हमने जोड़ दिया है। इतना ही नहीं, शहरीकरण के लिए जो भूमि का अधिग्रहण होगा, उसमें विकसित भूमि, बीस प्रतिशत उस भूमि मालिक को मिलेगी ताकि उसको आर्थिक रूप से हमेशा लाभ मिले, ये भी हमने जारी रखा है। परिवार के युवक को नौकरी मिले। खेत मजदूर की संतान को भी नौकरी मिलनी चाहिए, ये भी हमने जारी रखा है। इतना ही नहीं, हमने तो एक नयी चीज़ जोड़ी है। नयी चीज़ ये जोड़ी है, जिला के जो अधिकारी हैं, उसको इसने घोषित करना पड़ेगा कि उसमें नौकरी किसको मिलेगी, किसमें नौकरी मिलेगी, कहाँ पर काम मिलेगा, ये सरकार को लिखित रूप से घोषित करना पड़ेगा। ये नयी चीज़ हमने जोड़ करके सरकार कि जिम्मेवारी को Fix किया है।
मेरे किसान भाइयो-बहनो, हम इस बात पर agree हैं, कि सबसे पहले सरकारी जमीन का उपयोग हो। उसके बाद बंजर भूमि का उपयोग हो, फिर आखिर में अनिवार्य हो तब जाकर के उपजाऊ जमीन को हाथ लगाया जाये, और इसीलिए बंजर भूमि का तुरंत सर्वे करने के लिए भी कहा गया है, जिसके कारण वो पहली priority वो बने।
एक हमारे किसानों की शिकायत सही है कि आवश्यकता से अधिक जमीन हड़प ली जाती है। इस नए कानून के माध्यम से मैं आपको विश्वास दिलाना चाहता हूँ कि अब जमीन कितनी लेनी, उसकी पहले जांच पड़ताल होगी, उसके बाद तय होगा कि आवश्यकता से अधिक जमीन हड़प न की जाए। कभी-कभी तो कुछ होने वाला है, कुछ होने वाला है, इसकी चिंता में बहुत नुकसान होता है। ये Social Impact Assessment (SIA) के नाम पर अगर प्रक्रिया सालों तक चलती रहे, सुनवाई चलती रहे, मुझे बताइए, ऐसी स्थिति में कोई किसान अपने फैसले कर पायेगा? फसल बोनी है तो वो सोचेगा नहीं-नहीं यार, पता नहीं, वो निर्णय आ जाएगा तो, क्या करूँगा? और उसके 2-2, 4-4, साल खराब हो जाएगा और अफसरशाही में चीजें फसी रहेंगी। प्रक्रियाएं लम्बी, जटिल और एक प्रकार से किसान बेचारा अफसरों के पैर पकड़ने जाने के लिए मजबूर हो जाएगा कि साहब ये लिखो, ये मत लिखों, वो लिखो, वो मत लिखो, ये सब होने वाला है। क्या मैं मेरे अपने किसानों को इस अफसरसाही के चुंगल में फिर एक बार फ़सा दूं? मुझे लगता है वो ठीक नहीं होगा। प्रक्रिया लम्बी थी, जटिल थी। उसको सरल करने का मैंने प्रयास किया है।
मेरे किसान भाइयो-बहनो 2014 में कानून बना है, लेकिन राज्यों ने उसको स्वीकार नहीं किया है। किसान तो वहीं का वहीं रह गया। राज्यों ने विरोध किया। मुझे बताइए क्या मैं राज्यों की बात सुनूं या न सुनूं? क्या मैं राज्यों पर भरोसा करूँ या न करूँ? इतना बड़ा देश, राज्यों पर अविश्वास करके चल सकता है क्या? और इसलिए मेरा मत है कि हमें राज्यों पर भरोसा करना चाहिये, भारत सरकार में विशेष करना चाहिये तो, एक तो मैं भरोसा करना चाहता हूँ, दूसरी बात है, ये जो कानून में सुधार हम कर रहे हैं, कमियाँ दूर कर रहे हैं, किसान की भलाई के लिए जो हम कदम उठा रहे हैं, उसके बावजूद भी अगर किसी राज्य को ये नहीं मानना है, तो वे स्वतंत्र हैं और इसलिए मैं आपसे कहना चाहता हूँ कि ये जो सारे भ्रम फैलाए जा रहे हैं, वो सरासर किसान विरोधी के भ्रम हैं। किसान को गरीब रखने के षड्यन्त्र का ही हिस्सा हैं। देश को आगे न ले जाने के जो षडयंत्र चले हैं उसी का हिस्सा है। उससे बचना है, देश को भी बचाना है, किसान को भी बचाना है।
अब गाँव में भी किसान को पूछो कि भाई तीन बेटे हैं बताओ क्या सोच रहे हो? तो वो कहता है कि भाई एक बेटा तो खेती करेगा, लेकिन दो को कहीं-कहीं नौकरी में लगाना है। अब गाँव के किसान के बेटों को भी नौकरी चाहिये। उसको भी तो कहीं जाकर रोजगार कमाना है। तो उसके लिए क्या व्यवस्था करनी पड़ेगी। तो हमने सोचा कि जो गाँव की भलाई के लिए आवश्यक है, किसान की भलाई के लिये आवश्यक है, किसान के बच्चों के रोजगार के लिए आवश्यक है, ऐसी कई चीजों को जोड़ दिया जाए। उसी प्रकार से हम तो जय-जवान, जय-किसान वाले हैं। जय-जवान का मतलब है देश की रक्षा। देश की रक्षा के विषय में हिंदुस्तान का किसान कभी पीछे हटता नहीं है। अगर सुरक्षा के क्षेत्र में कोई आवश्कता हो तो वह जमीन किसानों से मांगनी पड़ेगी।..और मुझे विश्वास है, वो किसान देगा। तो हमने इन कामों के लिए जमीन लेने की बात को इसमें जोड़ा है। कोई भी मुझे गाँव का आदमी बताए कि गाँव में सड़क चाहिये कि नहीं चाहिये। अगर खेत में पानी चाहिये तो नहर करनी पड़ेगी कि नहीं करनी पड़ेगी। गाँव में आज भी गरीब हैं, जिसके पास रहने को घर नहीं है। घर बनाने के लिए जमीन चाहिये की नहीं चाहिये? कोई मुझे बताये कि यह उद्योगपतियों के लिए है क्या? यह धन्ना सेठों के लिए है क्या? सत्य को समझने की कोशिश कीजिये।
हाँ, मैं एक डंके की चोट पर आपको कहना चाहता हूँ, नए अध्यादेश में भी, कोई भी निजी उद्योगकार को, निजी कारखाने वाले को, निजी व्यवसाय करने वाले को, जमीन अधिग्रहण करने के समय 2013 में जो कानून बना था, जितने नियम हैं, वो सारे नियम उनको लागू होंगे। यह कॉर्पोरेट के लिए कानून 2013 के वैसे के वैसे लागू रहने वाले हैं। तो फिर यह झूठ क्यों फैलाया जाता है। मेरे किसान भाइयो-बहनो, एक भ्रम फैलाया जाता है कि आपको कानूनी हक नहीं मिलेगा, आप कोर्ट में नहीं जा सकते, ये सरासर झूठ है। हिंदुस्तान में कोई भी सरकार आपके कानूनी हक़ को छीन नहीं सकती है। बाबा साहेब अम्बेडकर ने हमें जो संविधान दिया है, इस संविधान के तहत आप हिंदुस्तान के किसी भी कोर्ट में जा करके दरवाजे खटखटा सकते हैं। तो ये झूठ फैलाया गया है। हाँ, हमने एक व्यवस्था को आपके दरवाजे तक लाने का प्रयास किया है।
एक Authority बनायी है, अब वो Authority जिले तक काम करेगी और आपके जिले के किसानों की समस्याओं का समाधान उसी Authority में जिले में ही हो जायेगा।..और वहां अगर आपको संतोष नहीं होता तो आप ऊपर के कोर्ट में जा सकते हैं। तो ये व्यवस्था हमने की है।
एक यह भी बताया जाता है कि भूमि अधिग्रहित की गयी तो वो पांच साल में वापिस करने वाले कानून को हटा दिया गया है। जी नहीं, मेरे किसान भाइयो-बहनो हमने कहा है कि जब भी Project बनाओगे, तो यह पक्का करो कि कितने सालों में आप इसको पूरा करोगे। और उस सालों में अगर पूरा नहीं करते हैं तो वही होगा जो किसान चाहेगा। और उसको तो समय-सीमा हमने बाँध दी है। आज क्या होता है, 40-40 साल पहले जमीने ली गयी, लेकिन अभी तक सरकार ने कुछ किया नहीं। तो यह तो नहीं चल सकता। तो हमने सरकार को सीमा में बांधना तय किया है। हाँ, कुछ Projects ऐसे होते हैं जो 20 साल में पूरे होते हैं, अगर मान लीजिये 500 किलोमीटर लम्बी रेलवे लाइन डालनी है, तो समय जाएगा। तो पहले से कागज़ पर लिखो कि भाई कितने समय में पूरा करोगे। तो हमने सरकार को बाँधा है। सरकार की जिम्मेवारी को Fix किया है।
मैं और एक बात बताऊं किसान-भाइयो, कभी-कभी ये एयरकंडीशन कमरे में बैठ करके जो कानून बनाते हैं न, उनको गाँव के लोगों की सच्ची स्थिति का पता तक नहीं होता है। अब आप देखिये जब डैम बनता है, जलाशय बनता है, तो उसका नियम यह है कि 100 साल में सबसे ज्यादा पानी की सम्भावना हो उस हिसाब से जमीन प्राप्त करने का नियम है। अब 100 साल में एक बार पानी भरता है। 99 साल तक पानी नहीं भरता है। फिर भी जमीन सरकार के पास चली जाती है, तो आज सभी राज्यों में क्या हो रहा है की भले जमीन कागज़ पर ले ली हो, पैसे भी दे दिए हों। लेकिन फिर भी वो जमीन पर किसान खेती करता है। क्योंकि 100 साल में एक बार जब पानी भर जाएगा तो एक साल के लिए वो हट जाएगा। ये नया कानून 2013 का ऐसा था कि आप खेती नहीं कर सकते थे। हम चाहते हैं कि अगर जमीन डूब में नहीं जाती है तो फिर किसान को खेती करने का अवसर मिलना चाहिये।..और इसीलिये वो जमीन किसान से कब्ज़ा नहीं करनी चाहिये। ये लचीलापन आवश्यक था। ताकि किसान को जमीन देने के बावजूद भी जमीन का लाभ मिलता रहे और जमीन देने के बदले में रुपया भी मिलता रहे। तो किसान को डबल फायदा हो। ये व्यवस्था करना भी जरूरी है, और व्यावहारिक व्यवस्था है, और उस व्यावहारिक व्यवस्था को हमने सोचा है।
एक भ्रम ऐसा फैलाया जाता है कि ‘सहमति’ की जरुरत नहीं हैं। मेरे किसान भाइयो-बहनो ये राजनीतिक कारणों से जो बाते की जाती हैं, मेहरबानी करके उससे बचिये! 2013 में जो कानून बना उसमे भी सरकार नें जिन योजनाओं के लिए जमीन माँगी है, उसमें सहमती का क़ानून नहीं है।...और इसीलिए सहमति के नाम पर लोगों को भ्रमित किया जाता है। सरकार के लिए सहमति की बात पहले भी नही थी, आज भी नहीं है।..और इसीलिये मेरे किसान भाइयों-बहनो पहले बहुत अच्छा था और हमने बुरा कर दिया, ये बिलकुल सरासर आपको गुमराह करने का दुर्भाग्यपूर्ण प्रयास है। मैं आज भी कहता हूँ कि निजी उद्योग के लिए, कॉर्पोरेट के लिए, प्राइवेट कारखानों के लिए ये ‘सहमति’ का कानून चालू है, है...है।
...और एक बात मैं कहना चाहता हूँ, कुछ लोग कहतें है, PPP मॉडल! मेरे किसान भाइयो-बहनो, मान लीजिये 100 करोड रुपए का एक रोड बनाना है। क्या रोड किसी उद्योगकार उठा कर ले जाने वाला है क्या? रोड तो सरकार के मालिकी का ही रहता है। जमीन सरकार की मालिकी की ही रहती है। बनाने वाला दूसरा होता है। बनाने वाला इसीलिए दूसरा होता है, क्योंकि सरकार के पास आज पैसे नहीं होते हैं। क्योंकि सरकार चाहती है कि गाँव में स्कूल बने, गाँव में हॉस्पिटल बने, गरीब का बच्चा पढ़े, इसके लिए पैसा लगे। रोड बनाने का काम प्राइवेट करे, लेकिन वो प्राइवेट वाला भी रोड अपना नहीं बनाता है। न अपने घर ले जाता है, रोड सरकार का बनाता है। एक प्रकार से अपनी पूंजी लगता है। इसका मतलब ये हुआ कि सरकार का जो प्रोजेक्ट होगा जिसमें पूंजी किसी की भी लगे, जिसको लोग PPP मॉडल कहतें हैं। लेकिन अगर उसका मालिकाना हक़ सरकार का रहता है, उसका स्वामित्व सरकार का रहता है, सरकार का मतलब आप सबका रहता है, देश की सवा सौ करोड़ जनता का रहता है तो उसमें ही हमने ये कहा है कि सहमति की आवश्यकता नहीं है और इसीलिये ये PPP मॉडल को लेकर के जो भ्रम फैलाये जातें हैं उसकी मुझे आपको स्पष्टता करना बहुत ही जरुरी है।
कभी-कभार हम जिन बातों के लिए कह रहे हैं कि भई उसमें ‘सहमति’ की प्रक्रिया एक प्रकार से अफसरशाही और तानाशाही को बल देगी। आप मुझे बताईये, एक गावं है, उस गॉव तक रोड बन गया है, अब दूसरे गॉव के लिए रोड बनाना है, आगे वाले गॉव के लिए, 5 किलोमीटर की दूरी पर वह गॉव है। इस गॉव तक रोड बन गया है, लेकिन इन गॉव वालों की ज़मीन उस गॉव की तरफ है। मुझे बताईये उस गॉव के लोगों के लिए, रोड बनाने के लिए, ये गॉव वाले ज़मीन देंगे क्या? क्या ‘सहमति’ देंगे क्या? तो क्या पीछे जो गॉव है उसका क्या गुनाह है भई? उसको रोड मिलना चाहिए कि नहीं, मिलना चाहिये? उसी प्रकार से मैं नहर बना रहा हूँ। इस गॉव वालो को पानी मिल गया, नहर बन गयी। लेकिन आगे वाले गॉव को पानी पहुंचाना है तो ज़मीन तो इसी गावंवालों के बीच में पड़ती है। तो वो तो कह देंगे कि भई नहीं, हम तो ज़मीन नहीं देंगे। हमें तो पानी मिल गया है। तो आगे वाले गावं को नहर मिलनी चाहिए कि नहीं मिलनी चाहिए?
मेरे भाइयो-बहनो, ये व्यावहारिक विषय है। और इसलिए जिस काम के लिए इतनी लम्बी प्रक्रिया न हो, हक और किसान के लिए, ये उद्योग के लिए नहीं है, व्यापार के लिए नहीं है, गावं की भलाई के लिए है, किसान की भलाई के लिए है, उसके बच्चों की भलाई के लिए है।
एक और बात आ रही है। ये बात मैंने पहले भी कही है। हर घर में किसान चाहता है कि एक बेटा भले खेती में रहे, लेकिन बाकी सब संतान रोज़ी–रोटी कमाने के लिए बाहर जाये क्योंकि उसे मालूम है, कि आज समय की मांग है कि घर में घर चलाने के लिए अलग-अलग प्रयास करने पड़ते हैं। अगर हम कोई रोड बनाते है और रोड के बगल में सरकार Industrial Corridor बनाती है, प्राइवेट नहीं। मैं एक बार फिर कहता हूँ प्राइवेट नहीं, पूंजीपति नहीं, धन्ना सेठ नहीं, सरकार बनाती है ताकि जब Corridor बनता है पचास किलोमीटर लम्बा, 100 किलोमीटर लम्बा तो जो रोड बनेगा, रोड के एक किलोमीटर बाएं, एक किलोमीटर दायें वहां पर अगर सरकार Corridor बनाती है ताकि नजदीक में जितने गाँव आयेंगे 50 गाँव, 100 गाँव, 200 गाँव उनको वहां कोई न कोई, वहां रोजी रोटी का अवसर मिल जाए, उनके बच्चों को रोजगार मिल जाए।
मुझे बताइये, भाइयों-बहनो क्या हम चाहतें हैं, कि हमारे गाँव के किसानों के बच्चे दिल्ली और मुंबई की झुग्गी झोपड़ियों में जिन्दगी बसर करने के लिए मजबूर हो जाएँ? क्या उनके घर और गाँव के 20-25 किलोमीटर की दूरी पर एक छोटा सा भी कारखाना लग जाता है और उसको रोजगार मिल जाता है, तो मिलना चाहिये की नहीं मिलना चाहिये? और ये Corridor प्राइवेट नही है, ये सरकार बनाएगी। सरकार बनाकर के उस इलाके के लोगों को रोजगार देने का प्रबंध करेगी। ..और इसीलिए जिसकी मालिकी सरकार की है, और जो गाँव की भलाई के लिए है, गाँव के किसानो की भलाई के लिए है, जो किसानों की भावी पीड़ी की भलाई के लिए हैं, जो गाँव के गरीबों की भलाई के लिए हैं, जो गाँव के किसान को बिजली पानी मोहैया कराने के लिए उनके लिए हैं, उनके लिए इस भूमि अधिग्रहण बिल में कमियाँ थी, उस कमियों को दूर करने का हमारे प्रामाणिक प्रयास हैं।...और फिर भी मैंने Parliament में कहा था की अभी भी किसी को लगता है कोई कमी हैं, तो हम उसको सुधार करने के लिए तैयार हैं।
जब हमने लोकसभा में रखा, कुछ किसान नेताओं ने आ करके दो चार बातें बताईं, हमने जोड़ दी। हम तो अभी भी कहतें कि भाई भूमि अधिग्रहण किसानों की भलाई के लिए ही होना चाहिये। ..और ये हमारी प्रतिबद्धता है, जितने झूठ फैलाये जाते हैं, कृपा करके मैं मेरे किसान भाइयों से आग्रह करता हूँ कि आप इन झूठ के सहारे निर्णय मत करें, भ्रमित होने की जरुरत नहीं है। आवश्यकता यह है की हमारा किसान ताकतवर कैसे बने, हमारा गाँव ताकतवर कैसे बने, हमारा किसान जो मेहनत करता है, उसको सही पैसे कैसे मिले, उसको अच्छा बाज़ार कैसे मिले, जो पैदा करता है उसके रखरखाव के लिए अच्छा स्टोरेज कैसे मिले, हमारी कोशिश है कि गाँव की भलाई, किसान की भलाई के लिए सही दिशा में काम उठाएं।
मेरे किसान भाइयो-बहनो, हमारी कोशिश है कि देश ऐसे आगे बढ़े कि आपकी जमीन पर पैदावार बढ़े, और इसीलिए हमने कोशिश की है, Soil Health Card. जैसे मनुष्य बीमार हो जाता है तो उसकी तबीयत के लिए लेबोरेटरी में टेस्ट होता हैं। जैसा इंसान का होता है न, वैसा अपनी भारत-माता का भी होता हैं, अपनी धरती- माता का भी होता है। और इसीलिए हम आपकी धरती बचे इतना ही नहीं, आपकी धरती तन्दुरूस्त हो उसकी भी चिंता कर रहे हैं।
....और इसलिये भूमि अधिग्रहण नहीं, आपकी भूमि अधिक ताकतवर बने ये भी हमारा काम है। और इसीलिए “Soil Health Card” की बात लेकर के आये हैं। हर किसान को इसका लाभ मिलने वाला है, आपके उर्वरक का जो फालतू खर्चा होता है उससे बच जाएगा। आपकी फसल बढ़ेगी। आपको फसल का पूरा पैसा मिले, उसके लिए भी तो अच्छी मंडियां हों, अच्छी कानून व्यवस्था हो, किसान का शोषण न हो, उस पर हम काम कर रहे हैं और आप देखना मेरे किसान भाइयो, मुझे याद है, मैं जब गुजरात में मुख्यमंत्री था इस दिशा में मैंने बहुत काम किया था। हमारे गुजरात में तो किसान की हालत बहुत ख़राब थी, लेकिन पानी पर काम किया, बहुत बड़ा परिवर्तन आया। गुजरात के विकास में किसान का बहुत बड़ा योगदान बन गया जो कभी सोच नही सकता था। गाँव के गाँव खाली हो जाते थे। बदलाव आया, हम पूरे देश में ये बदलाव चाहते हैं जिसके कारण हमारा किसान सुखी हो।
...और इसलिए मेरे किसान भाइयो और बहनो, आज मुझे आपके साथ बात करने का मौका मिला। लेकिन इन दिनों अध्यादेश की चर्चा ज्यादा होने के कारण मैंने ज़रा ज्यादा समय उसके लिए ले लिया। लेकिन मेरे किसान भाइयो बहनो मैं प्रयास करूंगा, फिर एक बार कभी न कभी आपके साथ दुबारा बात करूंगा, और विषयों की चर्चा करूँगा, लेकिन मैं इतना विश्वास दिलाता हूँ कि आपने जो मुझे लिख करके भेजा है, पूरी सरकार को मैं हिलाऊँगा, सरकार को लगाऊंगा कि क्या हो रहा है। अच्छा हुआ आपने जी भरके बहुत सी चीजें बतायी हैं और मैं मानता हूँ आपका मुझ पर भरोसा है, तभी तो बताई है न! मैं ये भरोसे को टूटने नहीं दूंगा, ये मैं आपको विश्वास दिलाता हूँ।
आपका प्यार बना रहे, आपके आशीर्वाद बने रहे। और आप तो जगत के तात हैं, वो कभी किसी का बुरा सोचता, वो तो खुद का नुकसान करके भी देश का भला करता है। ये उसकी परंपरा रही है। उस किसान का नुकसान न हो, इसकी चिंता ये सरकार करेगी। ये मैं आपको विश्वास दिलाता हूँ लेकिन आज मेरी मन की बातें सुनने के बाद आपके मन में बहुत से विचार और आ सकते हैं। आप जरुर मुझे आकाशवाणी के पते पर लिखिये। मैं आगे फिर कभी बातें करूँगा। या आपके पत्रों के आधार पर सरकार में जो गलतियाँ जो ठीक करनी होंगी तो गलतियाँ ठीक करूँगा। काम में तेजी लाने की जरुरत है, तो तेजी लाऊंगा और और किसी को अन्याय हो रहा है तो न्याय दिलाने के लिए पूरा प्रयास करूँगा।
नवरात्रि का पावन पर्व चल रहा है। मेरी आपको बहुत-बहुत शुभकामनाएं।
नमस्ते, युवा दोस्तो। आज तो पूरा दिन भर शायद आपका मन क्रिकेट मैच में लगा होगा, एक तरफ परीक्षा की चिंता और दूसरी तरफ वर्ल्ड कप हो सकता है आप छोटी बहन को कहते होंगे कि बीच - बीच में आकर स्कोर बता दे। कभी आपको ये भी लगता होगा, चलो यार छोड़ो, कुछ दिन के बाद होली आ रही है और फिर सर पर हाथ पटककर बैठे होंगे कि देखिये होली भी बेकार गयी, क्यों? एग्जाम आ गयी। होता है न! बिलकुल होता होगा, मैं जानता हूँ। खैर दोस्तो, आपकी मुसीबत के समय मैं आपके साथ आया हूँ। आपके लिए एक महत्वपूर्ण अवसर है। उस समय मैं आया हूँ। और मैं आपको कोई उपदेश देने नहीं आया हूँ। ऐसे ही हलकी - फुलकी बातें करने आया हूँ।
बहुत पढ़ लिया न, बहुत थक गए न! और माँ डांटती है, पापा डांटते है, टीचर डांटते हैं, पता नहीं क्या क्या सुनना पड़ता है। टेलीफोन रख दो, टीवी बंद कर दो, कंप्यूटर पर बैठे रहते हो, छोड़ो सबकुछ, चलो पढ़ो यही चलता है न घर में? साल भर यही सुना होगा, दसवीं में हो या बारहवीं में। और आप भी सोचते होंगे कि जल्द एग्जाम खत्म हो जाए तो अच्छा होगा, यही सोचते हो न? मैं जानता हूँ आपके मन की स्थिति को और इसीलिये मैं आपसे आज ‘मन की बात’ करने आया हूँ। वैसे ये विषय थोड़ा कठिन है।
आज के विषय पर माँ बाप चाहते होंगे कि मैं उन बातों को करूं, जो अपने बेटे को या बेटी को कह नहीं पाते हैं। आपके टीचर चाहते होंगे कि मैं वो बातें करूँ, ताकि उनके विद्यार्थी को वो सही बात पहुँच जाए और विद्यार्थी चाहता होगा कि मैं कुछ ऐसी बातें करूँ कि मेरे घर में जो प्रेशर है, वो प्रेशर कम हो जाए। मैं नहीं जानता हूँ, मेरी बातें किसको कितनी काम आयेंगी, लेकिन मुझे संतोष होगा कि चलिये मेरे युवा दोस्तों के जीवन के महत्वपूर्ण पल पर मैं उनके बीच था. अपने मन की बातें उनके साथ गुनगुना रहा था। बस इतना सा ही मेरा इरादा है और वैसे भी मुझे ये तो अधिकार नहीं है कि मैं आपको अच्छे एग्जाम कैसे जाएँ, पेपर कैसे लिखें, पेपर लिखने का तरीका क्या हो? ज्यादा से ज्यादा मार्क्स पाने की लिए कौन - कौन सी तरकीबें होती हैं? क्योंकि मैं इसमें एक प्रकार से बहुत ही सामान्य स्तर का विद्यार्थी हूँ। क्योंकि मैंने मेरे जीवन में किसी भी एग्जाम में अच्छे परिणाम प्राप्त नहीं किये थे। ऐसे ही मामूली जैसे लोग पढ़ते हैं वैसे ही मैं था और ऊपर से मेरी तो हैण्डराइटिंग भी बहुत ख़राब थी। तो शायद कभी - कभी तो मैं इसलिए भी पास हो जाता था, क्योंकि मेरे टीचर मेरा पेपर पढ़ ही नहीं पाते होंगे। खैर वो तो अलग बातें हो गयी, हलकी - फुलकी बातें हैं।
लेकिन मैं आज एक बात जरुर आपसे कहना चाहूँगा कि आप परीक्षा को कैसे लेते हैं, इस पर आपकी परीक्षा कैसी जायेगी, ये निर्भर करती है। अधिकतम लोगों को मैंने देखा है कि वो इसे अपने जीवन की एक बहुत बड़ी महत्वपूर्ण घटना मानते हैं और उनको लगता है कि नहीं, ये गया तो सारी दुनिया डूब जायेगी। दोस्तो, दुनिया ऐसी नहीं है। और इसलिए कभी भी इतना तनाव मत पालिये। हाँ, अच्छा परिणाम लाने का इरादा होना चाहिये। पक्का इरादा होना चाहिये, हौसला भी बुलंद होना चाहिये। लेकिन परीक्षा बोझ नहीं होनी चाहिये, और न ही परीक्षा कोई आपके जीवन की कसौटी कर रही है। ऐसा सोचने की जरुरत नहीं है।
कभी-कभार ऐसा नहीं लगता कि हम ही परीक्षा को एक बोझ बना देते हैं घर में और बोझ बनाने का एक कारण जो होता है, ये होता है कि हमारे जो रिश्तेदार हैं, हमारे जो यार - दोस्त हैं, उनका बेटा या बेटी हमारे बेटे की बराबरी में पढ़ते हैं, अगर आपका बेटा दसवीं में है, और आपके रिश्तेदारों का बेटा दसवीं में है तो आपका मन हमेशा इस बात को कम्पेयर करता रहता है कि मेरा बेटा उनसे आगे जाना चाहिये, आपके दोस्त के बेटे से आगे होना चाहिये। बस यही आपके मन में जो कीड़ा है न, वो आपके बेटे पर प्रेशर पैदा करवा देता है। आपको लगता है कि मेरे अपनों के बीच में मेरे बेटे का नाम रोशन हो जाये और बेटे का नाम तो ठीक है, आप खुद का नाम रोशन करना चाहते हैं। क्या आपको नहीं लगता है कि आपके बेटे को इस सामान्य स्पर्धा में लाकर के आपने खड़ा कर दिया है? जिंदगी की एक बहुत बड़ी ऊँचाई, जीवन की बहुत बड़ी व्यापकता, क्या उसके साथ नहीं जोड़ सकते हैं? अड़ोस - पड़ोस के यार दोस्तों के बच्चों की बराबरी वो कैसी करता है! और यही क्या आपका संतोष होगा क्या? आप सोचिये? एक बार दिमाग में से ये बराबरी के लोगों के साथ मुकाबला और उसी के कारण अपने ही बेटे की जिंदगी को छोटी बना देना, ये कितना उचित है? बच्चों से बातें करें तो भव्य सपनों की बातें करें। ऊंची उड़ान की बातें करें। आप देखिये, बदलाव शुरू हो जाएगा।
दोस्तों एक बात है जो हमें बहुत परेशान करती है। हम हमेशा अपनी प्रगति किसी और की तुलना में ही नापने के आदी होते हैं। हमारी पूरी शक्ति प्रतिस्पर्धा में खप जाती है। जीवन के बहुत क्षेत्र होंगे, जिनमें शायद प्रतिस्पर्धा जरूरी होगी, लेकिन स्वयं के विकास के लिए तो प्रतिस्पर्धा उतनी प्रेरणा नहीं देती है, जितनी कि खुद के साथ हर दिन स्पर्धा करते रहना। खुद के साथ ही स्पर्धा कीजिये, अच्छा करने की स्पर्धा, तेज गति से करने की स्पर्धा, और ज्यादा करने की स्पर्धा, और नयी ऊंचाईयों पर पहुँचने की स्पर्धा आप खुद से कीजिये, बीते हुए कल से आज ज्यादा अच्छा हो इस पर मन लगाइए। और आप देखिये ये स्पर्धा की ताकत आपको इतना संतोष देगी, इतना आनंद देगी जिसकी आप कल्पना नहीं कर सकते। हम लोग बड़े गर्व के साथ एथलीट सेरगेई बूबका का स्मरण करते हैं। इस एथलीट ने पैंतीस बार खुद का ही रिकॉर्ड तोड़ा था। वह खुद ही अपने एग्जाम लेता था। खुद ही अपने आप को कसौटी पर कसता था और नए संकल्पों को सिद्ध करता था। आप भी उसी लिहाज से आगे बढें तो आप देखिये आपको प्रगति के रास्ते पर कोई नहीं रोक सकता है।
युवा दोस्तो, विद्यार्थियों में भी कई प्रकार होते हैं। कुछ लोग कितनी ही परीक्षाएं क्यों न भाए बड़े ही बिंदास होते हैं। उनको कोई परवाह ही नहीं होती और कुछ होते हैं जो परीक्षा के बोझ में दब जाते हैं। और कुछ लोग मुह छुपा करके घर के कोने में किताबों में फंसे रहते हैं। इन सबके बावजूद भी परीक्षा परीक्षा है और परीक्षा में सफल होना भी बहुत आवश्यक है और में भी चाहता हूँ कि आप भी सफल हों लेकिन कभी- कभी आपने देखा होगा कि हम बाहरी कारण बहुत ढूँढ़ते हैं। ये बाहरी कारण हम तब ढूँढ़ते हैं, जब खुद ही कन्फ्यूज्ड हों। खुद पर भरोसा न हो, जैसे जीवन में पहली बार परीक्षा दे रहे हों। घर में कोई टीवी जोर से चालू कर देगा, आवाज आएगी, तो भी हम चिड़चिड़ापन करते होंगे, माँ खाने पर बुलाती होगी तो भी चिड़चिड़ापन करते होंगे। दूसरी तरफ अपने किसी यार-दोस्त का फ़ोन आ गया तो घंटे भर बातें भी करते होंगें । आप को नहीं लगता है आप स्वयं ही अपने विषय में ही कन्फ्यूज्ड हैं।
दोस्तो खुद को पहचानना ही बहुत जरुरी होता है। आप एक काम किजीये बहुत दूर का देखने की जरुरत नहीं है। आपकी अगर कोई बहन हो, या आपके मित्र की बहन हो जिसने दसवीं या बारहवी के एग्जाम दे रही हो, या देने वाली हो। आपने देखा होगा, दसवीं के एग्जाम हों बारहवीं के एग्जाम हों तो भी घर में लड़कियां माँ को मदद करती ही हैं। कभी सोचा है, उनके अंदर ये कौन सी ऐसी ताकत है कि वे माँ के साथ घर काम में मदद भी करती हैं और परीक्षा में लड़कों से लड़कियां आजकल बहुत आगे निकल जाती हैं। थोड़ा आप ओबजर्व कीजिये अपने अगल-बगल में। आपको ध्यान में आ जाएगा कि बाहरी कारणों से परेशान होने की जरुरत नहीं है। कभी-कभी कारण भीतर का होता है. खुद पर अविश्वास होता है न तो फिर आत्मविश्वास क्या काम करेगा? और इसलिए मैं हमेशा कहता हूँ जैसे-जैसे आत्मविश्वास का अभाव होता है, वैसे वैसे अंधविश्वास का प्रभाव बढ़ जाता है। और फिर हम अन्धविश्वास में बाहरी कारण ढूंढते रहते हैं। बाहरी कारणों के रास्ते खोजते रहते हैं. कुछ तो विद्यार्थी ऐसे होते हैं जिनके लिए हम कहते हैं आरम्म्भीशुरा। हर दिन एक नया विचार, हर दिन एक नई इच्छा, हर दिन एक नया संकल्प और फिर उस संकल्प की बाल मृत्यु हो जाता है, और हम वहीं के वहीं रह जाते हैं। मेरा तो साफ़ मानना है दोस्तो बदलती हुई इच्छाओं को लोग तरंग कहते हैं। हमारे साथी यार- दोस्त, अड़ोसी-पड़ोसी, माता-पिता मजाक उड़ाते हैं और इसलिए मैं कहूँगा, इच्छाएं स्थिर होनी चाहिये और जब इच्छाएं स्थिर होती हैं, तभी तो संकल्प बनती हैं और संकल्प बाँझ नहीं हो सकते। संकल्प के साथ पुरुषार्थ जुड़ता है. और जब पुरुषार्थ जुड़ता है तब संकल्प सिद्दी बन जाता है. और इसीलिए तो मैं कहता हूँ कि इच्छा प्लस स्थिरता इज-इक्वल टू संकल्प। संकल्प प्लस पुरुषार्थ इज-इक्वल टू सिद्धि। मुझे विश्वास है कि आपके जीवन यात्रा में भी सिद्दी आपके चरण चूमने आ जायेगी। अपने आप को खपा दीजिये। अपने संकल्प के लिए खपा दीजिये और संकल्प सकारात्मक रखिये। किसी से आगे जाने की मत सोचिये। खुद जहां थे वहां से आगे जाने के लिए सोचिये। और इसलिए रोज अपनी जिंदगी को कसौटी पर कसता रहता है उसके लिए कितनी ही बड़ी कसौटी क्यों न आ जाए कभी कोई संकट नहीं आता है और दोस्तों कोई अपनी कसौटी क्यों करे? कोई हमारे एग्जाम क्यों ले? आदत डालो न। हम खुद ही हमारे एग्जाम लेंगें। हर दिन हमारी परीक्षा लेंगे। देखेंगे मैं कल था वहां से आज आगे गया कि नहीं गया। मैं कल था वहां से आज ऊपर गया कि नहीं। मैंने कल जो पाया था उससे ज्यादा आज पाया कि नहीं पाया। हर दिन हर पल अपने आपको कसौटी पर कसते रहिये। फिर कभी जिन्दगी में कसौटी, कसौटी लगेगी ही नहीं। हर कसौटी आपको खुद को कसने का अवसर बन जायेगी और जो खुद को कसना जानता वो कसौटियों को भी पार कर जाता है और इसलिए जो जिन्दगी की परीक्षा से जुड़ता है उसके लिए क्लासरूम की परीक्षा बहुत मामूली होती है।
कभी आपने भी कल्पना नहीं की होगी की इतने अच्छे अच्छे काम कर दिए होंगें। जरा उसको याद करो, अपने आप विश्वास पैदा हो जाएगा। अरे वाह! आपने वो भी किया था, ये भी किया था? पिछले साल बीमार थी तब भी इतने अच्छे मार्क्स लाये थे। पिछली बार मामा के घर में शादी थी, वहां सप्ताह भर ख़राब हो गया था, तब भी इतने अच्छे मार्क्स लाये थे। अरे पहले तो आप छः घंटे सोते थे और पिछली साल आपने तय किया था कि नहीं नहीं अब की बार पांच घंटे सोऊंगा और आपने कर के दिखाया था। अरे यही तो है मोदी आपको क्या उपदेश देगा। आप अपने मार्गदर्शक बन जाइए। और भगवान् बुद्ध तो कहते थे अंतःदीपो भव:।
मैं मानता हूँ, आपके भीतर जो प्रकाश है न उसको पहचानिए आपके भीतर जो सामर्थ्य है, उसको पहचानिए और जो खुद को बार-बार कसौटी पर कसता है वो नई-नई ऊंचाइयों को पार करता ही जाता है। दूसरा कभी- कभी हम बहुत दूर का सोचते रहते हैं। कभी-कभी भूतकाल में सोये रहते हैं। दोस्तो परीक्षा के समय ऐसा मत कीजिये। परीक्षा समय तो आप वर्तमान में ही जीना अच्छा रहेगा। क्या कोई बैट्समैन पिछली बार कितनी बार जीरो में आऊट हो गया, इसके गीत गुनगुनाता है क्या? या ये पूरी सीरीज जीतूँगा या नहीं जीतूँगा, यही सोचता है क्या? मैच में उतरने के बाद बैटिंग करते समय सेंचुरी करके ही बाहर आऊँगा कि नहीं आऊँगा, ये सोचता है क्या? जी नहीं, मेरा मत है, अच्छा बैट्समैन उस बॉल पर ही ध्यान केन्द्रित करता है, जो बॉल उसके सामने आ रहा है। वो न अगले बॉल की सोचता है, न पूरे मैच की सोचता है, न पूरी सीरीज की सोचता है। आप भी अपना मन वर्तमान से लगा दीजिये। जीतना है तो उसकी एक ही जड़ी-बूटी है। वर्तमान में जियें, वर्तमान से जुड़ें, वर्तमान से जूझें। जीत आपके साथ साथ चलेगी।
मेरे युवा दोस्तो, क्या आप ये सोचते हैं कि परीक्षा आपकी क्षमता का प्रदर्शन करने के लिए होती हैं। अगर ये आपकी सोच है तो गलत है। आपको किसको अपनी क्षमता दिखानी है? ये प्रदर्शन किसके सामने करना है? अगर आप ये सोचें कि परीक्षा क्षमता प्रदर्शन के लिए नहीं, खुद की क्षमता पहचानने के लिए है। जिस पल आप अपने मन्त्र मानने लग जायेंगे आप पकड़ लेंगें न, आपके भीतर का विश्वास बढ़ता चला जाएगा और एक बार आपने खुद को जाना, अपनी ताकत को जाना तो आप हमेशा अपनी ताकत को ही खाद पानी डालते रहेंगे और वो ताकत एक नए सामर्थ्य में परिवर्तित हो जायेगी और इसलिए परीक्षा को आप दुनिया को दिखाने के लिए एक चुनौती के रूप में मत लीजिये, उसे एक अवसर के रूप में लीजिये। खुद को जानने का, खुद को पह्चानने का, खुद के साथ जीने का यह एक अवसर है। जी लीजिये न दोस्तो।
दोस्तो मैंने देखा है कि बहुत विद्यार्थी ऐसे होते हैं जो परीक्षाओं के दिनों में नर्वस हो जाते हैं। कुछ लोगों का तो कथन इस बात का होता है कि देखो मेरी आज एग्जाम थी और मामा ने मुझे विश नहीं किया. चाचा ने विश नहीं किया, बड़े भाई ने विश नहीं किया। और पता नहीं उसका घंटा दो घंटा परिवार में यही डिबेट होता है, देखो उसने विश किया, उसका फ़ोन आया क्या, उसने बताया क्या, उसने गुलदस्ता भेजा क्या? दोस्तो इससे परे हो जाइए, इन सारी चीजों में मत उलझिए। ये सारा परीक्षा के बाद सोचना किसने विश किये किसने नहीं किया। अपने आप पर विश्वास होगा न तो ये सारी चीजें आयेंगी ही नहीं। दोस्तों मैंने देखा है की ज्यादातर विद्यार्थी नर्वस हो जाते हैं। मैं मानता हूँ की नर्वस होना कुछ लोगों के स्वभाव में होता है। कुछ परिवार का वातावरण ही ऐसा है। नर्वस होने का मूल कारण होता है अपने आप पर भरोसा नहीं है। ये अपने आप पर भरोसा कब होगा, एक अगर विषय पर आपकी अच्छी पकड़ होगी, हर प्रकार से मेहनत की होगी, बार-बार रिवीजन किया होगा। आपको पूरा विश्वास है हाँ हाँ इस विषय में तो मेरी मास्टरी है और आपने भी देखा होगा, पांच और सात सब्जेक्ट्स में दो तीन तो एजेंडा तो ऐसे होंगे जिसमें आपको कभी चिंता नहीं रहती होगी। नर्वसनेस कभी एक आध दो में आती होगी। अगर विषय में आपकी मास्टरी है तो नर्वसनेस कभी नहीं आयेगी।
आपने साल भर जो मेहनत की है न, उन किताबों को वो रात-रात आपने पढाई की है आप विश्वाश कीजिये वो बेकार नहीं जायेगी। वो आपके दिल-दिमाग में कहीं न कहीं बैठी है, परीक्षा की टेबल पर पहुँचते ही वो आयेगी। आप अपने ज्ञान पर भरोसा करो, अपनी जानकारियों पर भरोसा करो, आप विश्वास रखो कि आपने जो मेहनत की है वो रंग लायेगी और दूसरी बात है आप अपनी क्षमताओं के बारे में बड़े कॉंफिडेंट होने चाहिये। आपको पूरी क्षमता होनी चाहिये कि वो पेपर कितना ही कठिन क्यों न हो मैं तो अच्छा कर लूँगा। आपको कॉन्फिडेंस होना चाहिये कि पेपर कितना ही लम्बा क्यों न होगा में तो सफल रहूँगा या रहूँगी। कॉन्फिडेंस रहना चाहिये कि में तीन घंटे का समय है तो तीन घंटे में, दो घंटे का समय है तो दो घंटे में, समय से पहले मैं अपना काम कर लूँगा और हमें तो याद है शायद आपको भी बताते होंगे हम तो छोटे थे तो हमारी टीचर बताते थे जो सरल क्वेश्चन है उसको सबसे पहले ले लीजिये, कठिन को आखिर में लीजिये। आपको भी किसी न किसी ने बताया होगा और मैं मानता हूँ इसको तो आप जरुर पालन करते होंगे।
दोस्तो माई गोव पर मुझे कई सुझाव, कई अनुभव आए हैं । वो सारे तो मैं शिक्षा विभाग को दे दूंगा, लेकिन कुछ बातों का मैं उल्लेख करना चाहता हूँ!
मुंबई महाराष्ट्र के अर्णव मोहता ने लिखा है कि कुछ लोग परीक्षा को जीवन मरण का इशू बना देते हैं अगर परीक्षा में फेल हो गए तो जैसे दुनिया डूब गयी हैं। तो वाराणसी से विनीता तिवारी जी, उन्होंने लिखा है कि जब परिणाम आते है और कुछ बच्चे आत्महत्या कर देते हैं, तो मुझे बहुत पीड़ा होती है, ये बातें तो सब दूर आपके कान में आती होंगी, लेकिन इसका एक अच्छा जवाब मुझे किसी और एक सज्जन ने लिखा है। तमिलनाडु से मिस्टर आर. कामत, उन्होंने बहुत अच्छे दो शब्द दिए है, उन्होंने कहा है कि स्टूडेंट्स worrier मत बनिए, warrior बनिए, चिंता में डूबने वाले नहीं, समरांगन में जूझने वाले होने चाहिए, मैं समझता हूँ कि सचमुच मैं हम चिंता में न डूबे, विजय का संकल्प ले करके आगे बढ़ना और ये बात सही है, जिंदगी बहुत लम्बी होती है, उतार चढाव आते रहते है, इससे कोई डूब नहीं जाता है, कभी कभी अनेच्छिक परिणाम भी आगे बढ़ने का संकेत भी देते हैं, नयी ताकत जगाने का अवसर भी देते है!
एक चीज़ मैंने देखी हैं कि कुछ विद्यार्थी परीक्षा खंड से बाहर निकलते ही हिसाब लगाना शुरू कर देते है कि पेपर कैसा गया, यार, दोस्त, माँ बाप जो भी मिलते है वो भी पूछते है भई आज का पेपर कैसा गया? मैं समझता हूँ कि आज का पेपर कैसा गया! बीत गयी सो बात गई, प्लीज उसे भूल जाइए, मैं उन माँ बाप को भी प्रार्थना करता हूँ प्लीज अपने बच्चे को पेपर कैसा गया ऐसा मत पूछिए, बाहर आते ही उसको कह दे वाह! तेरे चेहरे पर चमक दिख रही है, लगता है बहुत अच्छा पेपर गया? वाह शाबाश, चलो चलो कल के लिए तैयारी करते है! ये मूड बनाइये और दोस्तों मैं आपको भी कहता हूँ, मान लीजिये आपने हिसाब किताब लगाया, और फिर आपको लगा यार ये दो चीज़े तो मैंने गलत कर दी, छः मार्क कम आ जायेंगे, मुझे बताइए इसका विपरीत प्रभाव, आपके दूसरे दिन के पेपर पर पड़ेगा कि नहीं पड़ेगा? तो क्यों इसमें समय बर्बाद करते हो? क्यों दिमाग खपाते हो? सारी एग्जाम समाप्त होने के बाद, जो भी हिसाब लगाना है, लगा लीजिये! कितने मार्क्स आएंगे, कितने नहीं आएंगे, सब बाद में कीजिये, परीक्षा के समय, पेपर समाप्त होने के बाद, अगले दिन पर ही मन केन्द्रित कीजिए, उस बात को भूल जाइए, आप देखिये आपका बीस पच्चीस प्रतिशत बर्डन यूं ही कम हो जाएगा
मेरे मन मे कुछ और भी विचार आते चले जाते हैं खैर मै नहीं जानता कि अब तो परीक्षा का समय आ गया तो अभी वो काम आएगा। लेकिन मै शिक्षक मित्रों से कहना चाहता हूँ, स्कूल मित्रों से कहना चाहता हूँ कि क्या हम साल में दो बार हर टर्म में एक वीक का परीक्षा उत्सव नहीं मना सकते हैं, जिसमें परीक्षा पर व्यंग्य काव्यों का कवि सम्मलेन हो. कभी एसा नहीं हो सकता परीक्षा पर कार्टून स्पर्धा हो परीक्षा के ऊपर निबंध स्पर्धा हो परीक्षा पर वक्तोतव प्रतिस्पर्धा हो, परीक्षा के मनोवैज्ञानिक परिणामों पर कोई आकरके हमें लेक्चर दे, डिबेट हो, ये परीक्षा का हव्वा अपने आप ख़तम हो जाएगा। एक उत्सव का रूप बन जाएगा और फिर जब परीक्षा देने जाएगा विद्यार्थी तो उसको आखिरी मोमेंट से जैसे मुझे आज आपका समय लेना पड़ रहा है वो लेना नहीं पड़ता, वो अपने आप आ जाता और आप भी अपने आप में परीक्षा के विषय में बहुत ही और कभी कभी तो मुझे लगता है कि सिलेबस में ही परीक्षा विषय क्या होता हैं समझाने का क्लास होना चाहिये। क्योंकि ये तनावपूर्ण अवस्था ठीक नहीं है
दोस्तो मैं जो कह रहा हूँ, इससे भी ज्यादा आपको कईयों ने कहा होगा! माँ बाप ने बहुत सुनाया होगा, मास्टर जी ने सुनाया होगा, अगर टयूशन क्लासेज में जाते होंगे तो उन्होंने सुनाया होगा, मैं भी अपनी बाते ज्यादा कह करके आपको फिर इसमें उलझने के लिए मजबूर नहीं करना चाहता, मैं इतना विश्वास दिलाता हूँ, कि इस देश का हर बेटा, हर बेटी, जो परीक्षा के लिए जा रहे हैं, वे प्रसन्न रहे, आनंदमय रहे, हसंते खेलते परीक्षा के लिए जाए!
आपकी ख़ुशी के लिए मैंने आपसे बातें की हैं, आप अच्छा परिणाम लाने ही वाले है, आप सफल होने ही वाले है, परीक्षा को उत्सव बना दीजिए, ऐसा मौज मस्ती से परीक्षा दीजिए, और हर दिन अचीवमेंट का आनंद लीजिए, पूरा माहौल बदल दीजिये। माँ बाप, शिक्षक, स्कूल, क्लासरूम सब मिल करके करिए, देखिये, कसौटी को भी कसने का कैसा आनंद आता है, चुनौती को चुनौती देने का कैसा आनंद आता है, हर पल को अवसर में पलटने का क्या मजा होता है, और देखिये दुनिया में हर कोई हर किसी को खुश नहीं कर सकता है!
मुझे पहले कविताएं लिखने का शौक था, गुजराती में मैंने एक कविता लिखी थी, पूरी कविता तो याद नहीं, लेकिन मैंने उसमे लिखा था, सफल हुए तो ईर्ष्या पात्र, विफल हुए तो टिका पात्र, तो ये तो दुनिया का चक्र है, चलता रहता है, सफल हो, किसी को पराजित करने के लिए नहीं, सफल हो, अपने संकल्पों को पार करने के लिए, सफल हो अपने खुद के आनंद के लिए, सफल हो अपने लिए जो लोग जी रहे है, उनके जीवन में खुशियाँ भरने के लिए, ये ख़ुशी को ही केंद्र में रख करके आप आगे बढ़ेंगे, मुझे विश्वास है दोस्तो! बहुत अच्छी सफलता मिलेगी, और फिर कभी, होली का त्यौहार मनाया कि नहीं मनाया, मामा के घर शादी में जा पाया कि नहीं जा पाया, दोस्तों कि बर्थडे पार्टी में इस बार रह पाया कि नहीं रह पाया, क्रिकेट वर्ल्ड कप देख पाया कि नहीं देख पाया, सारी बाते बेकार हो जाएँगी , आप और एक नए आनंद को नयी खुशियों में जुड़ जायेंगे, मेरी आपको बहुत शुभकामना हैं, और आपका भविष्य जितना उज्जवल होगा, देश का भविष्य भी उतना ही उज्जवल होगा, भारत का भाग्य, भारत की युवा पीढ़ी बनाने वाली है, आप बनाने वाले हैं, बेटा हो या बेटी दोनों कंधे से कन्धा मिला करके आगे बढ़ने वाले हैं!
आइये, परीक्षा के उत्सव को आनंद उत्सव में परिवर्तित कीजिए, बहुत बहुत शुभकामनाएं!
(Hon’ble Shri Narendra Modi):
Today, Shri Barack Obama, President of the United States, joins us in a special programme of Mann Ki Baat. For the last few months, I have been sharing my "Mann Ki Baat" with you. But today, people from various parts of the country have asked questions.
But most of the questions are connected to politics, foreign policy, economic policy. However, some questions touch the heart. And I believe if we touch those questions today, we shall be able to reach out to the common man in different parts of the country. And therefore, the questions asked in press conferences, or discussed in meetings – instead of those – if we discuss what comes from the heart, and repeat it, hum it, we get a new energy. And therefore, in my opinion, those questions are more important. Some people wonder, what does "Barack" mean? I was searching for the meaning of Barack. In Swahili language, which is spoken in parts of Africa, Barack means, one who is blessed. I believe, along with a name, his family gave him a big gift.
African countries have lived by the ancient idea of ‘Ubuntu’, which alludes to the ‘oneness in humanity’. They say – “I am, because we are”. Despite the gap in centuries and borders, there is the same spirit of Vasudhaiva Kutumbakam, which speak of in India. This is the great shared heritage of humanity. This unites us. When we discuss Mahatma Gandhi, we remember Henry Thoreau, from whom Mahatma Gandhi learnt disobedience. When we talk about Martin Luther King or Obama, we hear from their lips, respect for Mahatma Gandhi. These are the things that unite the world.
Today, Barack Obama is with us. I will first request him to share his thoughts. Then, I and Barack will both answer the questions that have been addressed to us.
I request President Barack Obama to say a few words.
(Hon’ble Shri Barack Obama):
Namaste! Thank you Prime Minister Modi for your kind words and for the incredible hospitality you have shown me and my wife Michelle on this visit and let me say to the people of India how honoured I am to be the first American President to join you for Republic Day; and I’m told that this is also the first ever Radio address by an Indian Prime Minister and an American President together, so we’re making a lot of history in a short time. Now to the people of India listening all across this great nation. It’s wonderful to be able to speak you directly. We just come from discussions in which we affirmed that India and the United States are natural partners, because we have so much in common. We are two great democracies, two innovative economies, two diverse societies dedicated to empowering individuals. We are linked together by millions of proud Indian Americans who still have family and carry on traditions from India. And I want to say to the Prime Minister how much I appreciate your strong personal commitment to strengthening the relationship between these two countries.
People are very excited in the United States about the energy that Prime Minister Modi is bringing to efforts in this country to reduce extreme poverty and lift people up, to empower women, to provide access to electricity, and clean energy and invest in infrastructure, and the education system. And on all these issues, we want to be partners. Because many of the efforts that I am promoting inside the United States to make sure that the young people get the best education possible, to make sure that the ordinary people are properly compensated for their labour, and paid fair wages, and have job security and health care. These are the same kinds of issues that Prime Minister Modi, I know cares so deeply about here. And I think there’s a common theme in these issues. It gives us a chance to reaffirm what Gandhi ji reminded us, should be a central aim of our lives. And that is, we should endeavour to seek God through service of humanity because God is in everyone. So these shared values, these convictions, are a large part of why I am so committed to this relationship. I believe that if the United States and India join together on the world stage around these values, then not only will our peoples be better off, but I think the world will be more prosperous and more peaceful and more secure for the future. So thank you so much Mr. Prime Minister, for giving me this opportunity to be with you here today.
(Hon’ble Shri Narendra Modi):
Barack the first question comes from Raj from Mumbai
His question is, the whole world knows about your love for your daughters. How will you tell your daughters about youre experience of India? Do you plan to do some shopping for them?
(Hon’ble Shri Barack Obama):
Well first of all they very much wanted to come. They are fascinated by India, Unfortunately each time that I have taken a trip here, they had school and they couldn’t leave school. And in fact, Malia, my older daughter, had exams just recently. They are fascinated by the culture, and the history of India, in part because of my influence I think, they are deeply moved by India’s movement to Independence, and the role that Gandhi played, in not only the non-violent strategies here in India, but how those ended up influencing the non-violent Civil Rights Movement in the United States. So when I go back I am going to tell them that India is as magnificent as they imagined. And I am quite sure that they are going to insist that I bring them back the next time I visit. It may not be during my Presidency, but afterwards they will definitely want to come and visit.
And I will definitely do some shopping for them. Although I can’t go to the stores myself, so I have to have my team do the shopping for me. And I’ll get some advice from Michelle, because she probably has a better sense of what they would like.
(Hon’ble Shri Narendra Modi):
Barack said he will come with his daughters. I extend an invitation to you. Whether you come as President, or thereafter, India looks forward to welcoming you and your daughters.
Sanika Diwan from Pune, Maharashtra has asked me a question. She asks me, whether I have sought assistance from President Obama for the Beti Bachao, Beti Padhao Mission
Sanika you have asked a good question. There is a lot of worry because of the sex ratio in India. For every 1000 boys, the number of girls is less. And the main reason for this is that, there is a defect in our attitudes towards boys and girls.
Whether or not I seek help from President Obama, his life is in itself an inspiration. The way he has brought up his two daughters, the way he is proud of his two daughters.
In our country too, I meet many families who have only daughters. And they bring up their daughters with such pride, give them such respect, that is the biggest inspiration. I believe that inspiration is our strength. And in response to your question, I would like to say, to save the girl child, to educate the girl child, this is our social duty, cultural duty, and humanitarian responsibility. We should honour it.
Barack, there is a question for you. The second question for President Obama comes through e-mail: Dr. Kamlesh Upadhyay, a Doctor based in Ahmedabad, Gujarat - Your wife is doing extensive work on tackling modern health challenges like obesity and diabetes. These are increasingly being faced in India as well. Would you and the First Lady like to return to India to work on these issues after your Presidency, just like Bill and Melinda Gates?
(Hon’ble Barack Obama):
Well, we very much look forward to partnering with organizations, and the government and non-governmental organizations here in India, around broader Public Health issues including the issue of obesity. I am very proud of the work that Michelle has done on this issue. We’re seeing a world-wide epidemic of obesity, in many cases starting at a very young age. And a part of it has to do with increase in processed foods, not naturally prepared. Part of it is a lack of activity for too many children. And once they are on this path, it can lead to a life time of health challenges. This is an issue that we would like to work on internationally, including here in India. And it is a part of a broader set of issues around global health that we need to address. The Prime Minister and I have discussed, for example, how we can do a better job in dealing with issues like pandemic. And making sure that we have good alert systems so that if a disease like Ebola, or a deadly flu virus, or Polio appears, it is detected quickly and then treated quickly so that it doesn’t spread. The public health infrastructure around the world needs to be improved. I think the Prime Minister is doing a great job in focusing on these issues here in India. And India has a lot to teach many other countries who may not be advancing as rapidly in improving this public health sector. But it has an impact on everything, because if children are sick they can’t concentrate in school and they fall behind. It has a huge economic impact on the countries involved and so we think that there is a lot of progress to be made here and I am very excited about the possibilities of considering this work even after I leave office.
(Hon’ble Shri Narendra Modi):
Mr. Arjun asks me a question. An interesting question. He says he has seen an old photo of me as a tourist outside the White House. He asks me what touched me when I went there last September.
It is true that when I first went to America, I was not lucky enough to visit the White House. There is an iron fence far from the White House. We stood outside the fence and took a photograph. White House is visible in the background. Now that I have become Prime Minister, that photo too has become popular. But at that time, I had never thought that sometime in my life, I would get a chance to visit the White House. But when I visited the White House, one thing touched my heart. I can never forget that. Barack gave me a book, a book that he had located after considerable effort. That book had become famous in 1894. Swami Vivekananda, the inspiration of my life, had gone to Chicago to participate in the World Religions Conference. And this book was a compilation of the speeches delivered at the World Religions Conference. That touched my heart. And not just this. He turned the pages of the book, and showed me what was written there. He had gone through the entire book! And he told me with pride, I come from the Chicago where Swami Vivekananda had come. These words touched my heart a lot. And I will treasure this throughout my life. So once, standing far from the White House and taking a photo, and then, to visit the White House, and to receive a book on someone whom I respect. You can imagine, how it would have touched my heart.
Barack there is a question for you. Himani from Ludhiana, Punjab. Question is for you ……:
(Hon’ble Shri Barack Obama):
Well the question is “Did you both imagine you would reach the positions that you’ve reached today?”
And it is interesting, Mr. Prime Minister, your talking about the first time you visited White House and being outside that iron fence. The same is true for me. When I first went to the White House, I stood outside that same fence, and looked in, and I certainly did not imagine that I would ever be visiting there, much less living there. You know, I think both of us have been blessed with an extraordinary opportunity, coming from relatively humble beginnings. And when I think about what’s best in America and what’s best in India, the notion that a tea seller or somebody who’s born to a single mother like me, could end up leading our countries, is an extraordinary example of the opportunities that exist within our countries. Now I think, a part of what motivates both you and I, is the belief that there are millions of children out there who have the same potential but may not have the same education, may not be getting exposed to opportunities in the same way, and so a part of our job, a part of government’s job is that young people who have talent, and who have drive and are willing to work for, are able to succeed. And that’s why we are emphasizing school, higher education. Making sure that children are healthy and making sure those opportunities are available to children of all backgrounds, girls and boys, people of all religious faiths and of all races in the United States is so important. Because you never know who might be the next Prime Minister of India, or who might be the next President of United States. They might not always look the part right off the bat. And they might just surprise you if you give them the chance.
(Hon’ble Shri Narendra Modi):
Thank you Barack.
Himani from Ludhiana has also asked me this question – did I ever imagine I would reach this high office?
No. I never imagined it. Because, as Barack said, I come from a very ordinary family. But for a long time, I have been telling everyone, never dream of becoming something. If you wish to dream, dream of doing something. When we do something, we get satisfaction, and also get inspiration to do something new. If we only dream of becoming something, and cannot fulfil the dream, then we only get disappointed. And therefore, I never dreamt of becoming something. Even today, I have no dream of becoming something. But I do dream of doing something. Serving Mother India, serving 125 crore Indians, there can be no greater dream than this. That is what I have to do. I am thankful to Himani.
There is a question for Barack from Omprakash. Omprakash is studying Sanskrit at JNU. He belongs to Jhunjunu, Rajasthan. Om Prakash is convener of special centre for Sanskrit Studies in JNU.
(Hon’ble Shri Barack Obama):
Well this is a very interesting question. His question is, the youth of the new generation is a global citizen. He is not limited by time or boundaries. In such a situation what should be the approach by our leadership, governments as well as societies at large.
I think this is a very important question. When I look at this generation that is coming up, they are exposed to the world in ways that you and I could hardly imagine. They have the world at their fingertips, literally. They can, using their mobile phone, get information and images from all around the world and that’s extraordinarily powerful. And what that means, I think is that, governments and leaders cannot simply try to govern, or rule, by a top-down strategy. But rather have to reach out to people in an inclusive way, and an open way, and a transparent way. And engage in a dialogue with citizens, about the direction of their country. And one of the great things about India and the United States is that we are both open societies. And we have confidence and faith that when citizens have information, and there is a vigorous debate, that over time even though sometimes democracy is frustrating, the best decisions and the most stable societies emerge and the most prosperous societies emerge. And new ideas are constantly being exchanged. And technology today I think facilitates that, not just within countries, but across countries. And so, I have much greater faith in India and the United States, countries that are open information societies, in being able to succeed and thrive in this New Information Age; than closed societies that try to control the information that citizens receive. Because ultimately that’s no longer possible. Information will flow inevitably, one way or the other, and we want to make sure we are fostering a healthy debate and a good conversation between all peoples.
(Hon’ble Shri Narendra Modi):
Omprakash wants me too, to answer the question that has been asked to Barack.
Barack has given a very good answer. It is inspiring. I will only say, that once upon a time, there were people inspired primarily by the Communist ideology. They gave a call: Workers of the world, Unite. This slogan lasted for several decades. I believe, looking at the strength and reach of today's youth, I would say, Youth, Unite the world. I believe they have the strength and they can do it.
The next question is from CA Pikashoo Mutha from Mumbai, and he asks me, which American leader has inspired you
When I was young, I used to see Kennedy's pictures in Indian newspapers. His personality was very impressive. But your question is, who has inspired me. I liked reading as a child. And I got an opportunity to read the biography of Benjamin Franklin. He lived in the eighteenth century. And he was not an American President. But his biography is so inspiring – how a person can intelligently try to change his life.
If we feel excessively sleepy, how can we reduce that?
If we feel like eating too much, how can we work towards eating less?
If people get upset with you that cannot meet them, because of the pressure of work, then how to solve this problem?
He has addressed such issues in his biography. And I tell everyone, we should read Benjamin Franklin's biography. Even today, it inspires me. And Benjamin Franklin had a multi-dimensional personality. He was a politician, he was a political scientist, he was a social worker, he was a diplomat. And he came from an ordinary family. He could not even complete his education. But till today, his thoughts have an impact on American life. I find his life truly inspiring. And I tell you too, if you read his biography, you will find ways to transform your life too. And he has talked about simple things. So I feel you will be inspired as much as I have been.
There is a question for Barack, from Monika Bhatia.
(Hon’ble Shri Barack Obama):
Well the question is “As leaders of two major economies, what inspires you and makes you smile at the end of a bad day at work?”
And that is a very good question. I say sometimes, that the only problems that come to my desk are the ones that nobody else solves. If they were easy questions, then somebody else would have solved them before they reached me. So there are days when it’s tough and frustrating. And that’s true in Foreign Affairs. That is true in Domestic Affairs. But I tell you what inspires me, and I don’t know Mr. Prime Minister if you share this view - almost every day I meet somebody who tells me, “You made a difference in my life.”
So they’ll say, “The Health-Care law that you passed, saved my child who didn’t have health insurance.” And they were able to get an examination from a Physician, and they caught an early tumour, and now he is doing fine.
Or they will say “You helped me save my home during the economic crisis.”
Or they’ll say, “I couldn’t afford college, and the program you set up has allowed me to go to the university.”
And sometimes they are thanking you for things that you did four or five years ago. Sometimes they are thanking you for things you don’t even remember, or you’re not thinking about that day. But it is a reminder of what you said earlier, which is, if you focus on getting things done as opposed to just occupying an office or maintaining power, then the satisfaction that you get is unmatched. And the good thing about service is that anybody can do it. If you are helping somebody else, the satisfaction that you can get from that, I think, exceeds anything else that you can do. And that’s usually what makes me inspired to do more, and helps get through the challenges and difficulties that we all have. Because obviously we are not the only people with bad days at work. I think everybody knows what it is like to have a bad day at work. You just have to keep on working through it. Eventually you make a difference.
(Hon’ble Shri Narendra Modi):
Indeed Barack has spoken words from the heart (Mann Ki Baat). Whatever position we may hold, we are human too. Simple things can inspire us. I also wish to narrate an experience. For many years, I was like an ascetic. I got food at other people's homes. Whoever invited me, used to feed me as well. Once a family invited me over for a meal, repeatedly. I would not go, because I felt they are too poor, and if I go to eat at their place, I will become a burden on them. But eventually, I had to bow to their request and love. And I went to eat a meal at their home. It was a small hut, where we sat down to eat. They offered me roti made of bajra (millet), and mik. Their young child was looking at the milk. I felt, the child has never even seen milk. So I gave that small bowl of milk to the child. And he drank it within seconds. His family members were angry with him. And I felt that perhaps that child has never had any milk, apart from his mother's milk. And maybe, they had bought milk so that I could have a good meal. This incident inspired me a lot. A poor person living in a hut could think so much about my well-being. So I should devote my life to their service. So these are the things that serve as inspiration. And Barack has also spoken about what can touch the heart.
I am thankful to Barack, he has given so much time. And I am thankful to my countrymen for listening to Mann Ki Baat. I know radio reaches every home and every lane of India. And this Mann Ki Baat, this special Mann Ki Baat will echo forever.
I have an idea. I share it with you. There should be an e-book made of the talk between Barack and me today. I hope the organizers of Mann Ki Baat will release this e-book. And to you all, who have listened to Mann Ki Baat, I also say, do participate in this. And the best hundred thoughts that emerge out of this, will also be added to this e-book. And I want you to write to us on Twitter, on Facebook, or online, using the hashtag #YesWeCan.
• Eliminate Poverty - #YesWeCan • Quality Healthcare to All - #YesWeCan • Youth empowered with Education - #YesWeCan • Jobs for All - #YesWeCan • End to Terrorism - #YesWeCan • Global Peace and Progress - #YesWeCan
I want you to send your thoughts, experiences and feelings after listening to Mann Ki Baat. From them, we will select the best hundred, and we will add them to the book containing the talk that Barack and I have had. And I believe, this will truly become, the Mann Ki Baat of us all.
Once again, a big thank you to Barack. And to all of you. Barack's visit to India on this pious occasion of 26th January, is a matter of pride for me and for the country.
Thank you very much.
My Dear Fellow Countrymen,
Today I have this great opportunity of interacting with you again. You must be wondering why a Prime Minister should be interacting the way I am doing it. Well, first and foremost, I am a less of your Prime Minister and more of a Pradhan Sewak (serving the people). Since childhood I have been hearing that by sharing, our intensity of pain become less while the intensity of our joys grow manifold. Well I think, this is the guiding thought behind Mann ki Baat. It is an opportunity for me to sometimes share my concern and sometimes my joy. Sharing my deepest concerns with you makes me feel light hearted and sharing my joy just doubles my happiness.
Last time, I mentioned my concern about the youth of the country. It is not because you chose me as the Prime Minister but because I feel concerned as an individual. Sons and daughters of many families are caught in the trap of drugs. It just does not destroy the person involved, but his entire family, the society and the Nation at large. Drug is such a grave menace which destroys the most powerful individuals.
While serving as the Chief Minister of Gujarat, my officers with good records would often come to ask for leave. Initially they would hesitate to spell out the reasons, however on insisting they revealed that their child had fallen into the drug trap and they now need to spend time with their kids and rehabilitate them. I could see the bravest of my officers struggling to control their tears. I met suffering mothers too. In Punjab I had the chance to meet some mothers who were very angry and yet concerned about their children who had fallen into the trap of drugs.
We have to work together as a society to tackle this menace. I understand that the youth who fall into this drug trap are often blamed. We blame these youth as being careless and irresponsible. We perceive that the victims are bad but the fact is that the drugs are bad. The youth are not wrong; it is this addiction which is wrong. Let us not blame and wrong our kids. Let us get rid of this habit of addiction and not victimize our kids. Blaming the kids would push them further into addiction. This is in fact a psycho-socio-medical issue and let us treat it as such a problem. This menace needs to be handled carefully as its solution is not limited to medical intervention only. The individual concerned, his family, friends, the society, the government and the legal system all have to work in tandem to tackle this menace. Each one of us have to contribute to get rid of this menace.
A few days ago, I had organized a DGP level conference in Assam. I expressed my concern over this issue and my displeasure at the non-serious attitude of the people concerned. I have asked the police department to seriously discuss this issue and come out with relevant solutions. I have suggested the department to launch a toll free helpline. The families often feel ashamed to come out in open about the addiction problem of their children. They have no one to confide in. Parents from any part, any corner of the country can freely approach the police if their children have fallen a victim to addiction. The department has taken this suggestion seriously and working towards its fulfillment.
The drug menace brings about the Three D’s. These Three D’s are not the ones related to entertainment but I am talking about the Three D’s related to the three vices.
First D is Darkness, the second D is Destruction and the third D is Devastation.
Drugs lead a person to a blind path of destruction. There is nothing left in its trail but devastation. This is a topic of great concern and demands total attention.
I had mentioned this topic in my last address in Mann ki Baat. We received more than 7000 letters on our Akashvani address. Some letters were received in the government offices. We received responses on government portal, Mygov.in, online and through e-mails. Lakhs of comments were received on twitter and facebook. Hence, a deep rooted concern in the society’s psyche has found a voice.
I am especially thankful to the media of our country for carrying this concern forward. Many channels conducted hour long programs. These programs were not just meant to criticize the government. They were forums for open discussion, a concern and an effort to come out with workable solutions. These initiatives created background for healthy discussions. The government was also sensitized to its responsibilities in this direction. The government can no longer remain neutral to these concerns.
There is a question I want to ask these youth caught in the drug trap. I want to ask these youth that when for three or four hours they are in a state of intoxication, they might be feeling free of all concerns, free of all tensions and in a different world altogether. But have you ever lent a thought to the fact that when you buy drugs where does this money go to? Have you ever thought about it? Just make a guess. What if this drug money goes to the terrorists? What if this money is spent by the terrorists to procure weapons? And with this weapon the very same terrorist might be pumping bullets in the heart of my soldiers. The soldier of my country gets martyred. Have you ever thought about our soldiers- a soldier who is so dear to his mother, the treasured son of Mother India, the brave son of the soil is hit by a bullet probably funded by the money spent on purchasing drugs. I know and firmly believe that you too love your motherland and have tremendous respect for our soldiers. Then how can you support a habit which funds drug mafia and the terrorists.
Some people feel that when a person is in despair, faces failures and when he is directionless, he is an easy prey to drugs. But I feel that people who lack ambition, do not have any set goals and targets, who have a deep vacuum in their lives, are the ones where drugs will have an easy access. If you want to avoid drugs and save your children from this menace then foster ambition in them, give them dreams to pursue and make them individuals with a desire to achieve something in life. Then you will see that they will not be easily distracted. Their aim then will be to achieve something in life.
Have you ever followed a sportsman’s life? A sportsman is motivated forever. In the bleak winters everyone feels like sleeping in the warmth of a quilt but a sportsman will still rise at 4 or 5 and go for his workouts. Why? because the goal is set. Similarly, if your child would be aimless, there are chances of him/her to fall prey to menace like drugs.
I remember the words of Vivekananda. These words are very apt for all the young people. Just keep repeating this thought over and over again. “Take a thought, make it your life. Ponder on it and dream about it. Make it an integral part of your dreams. Make it a part of your mind, brain, veins and each and every part of your body and forget everything else”.
This thought of Vivekananda is apt for every young person and that is why I say that each person should have an ambition in life. Having an ambition does not allow your focus on unnecessary things.
Some take it under peer pressure because it looks “cool”, some consider it as a style statement. So sometimes the youth inadvertently fall into this serious trap, due to the wrong mental perception. Addiction is neither cool nor a style statement. In reality, it is a precursor to destruction. So whenever your friends boast about their drug habits, do not applaud and enjoy such conversation. Do not be a mute spectator to such absurdities. Have the courage to stand against such conversations and say NO. Have the guts to despise such a conversation, reject such a conversation and have the guts to tell the person that he is wrong.
I would like to share some views with the parents too. These days none of us have time. All of us are running against time to earn our livelihood. We are racing against time to improve the quality of our lives. But in this blind race, do we have the time to spare for our kids. Do we ever work for our kid’s spiritual progress and discuss it with them, rather we discuss only material progress. How are they doing in their studies, what has been their progress in exam, what to eat and what not to eat, where to go and where not to go – majorly these topics form the core of the entire interactions. Do we share such a relationship that our children can bare their hearts to us? I request all of you to do this. If your children share a frank relationship then you can very well know what is going on in their life. Children do not take to bad habits suddenly. It happens gradually and it also impacts the home. Observe the changes that are happening in your home. If you observe closely then I believe that you may be successful in detecting the problem at the very beginning. Be aware of your child’s friend circle and don’t keep your conversations focused just about progress. Your concern should extend to their inner depths, their thoughts, their logic, their books, their friends and their mobiles - how and where are they spending their time. These need to be taken care of. I believe that no one else can do what a parent can for their kids. Our ancestors have left us certain pearls of wisdom and that is why they are known as statesmen. A saying goes like this:
Paanch Varsh Laaw Lijiye
Dass Laaw Tadan dei
Paanch Varsh Laaw Lijiye
Dass Laaw Tadan dei
Sut Hi Solah Varsh Mein
Mitra Sarij Gani Dei
This means that till 5 years of age a child should grow in the loving and tender care of his parents, by the time he is 10 the values of discipline should be inculcated in him. Sometimes we see that an intelligent mother gets angry and does not speak with her child throughout the day. This is a big punishment for the child. The mother punishes herself but the child too gets punished in turn. The mother just has to say that I will not talk and the 10 year old will remain worried the whole day long. He changes his habit and by the time he is of 16 years then the relationship should turn like a friend towards him. There should be an open conversation with him. This is a brilliant advice which has been passed on by our ancestors. I would like to see this inculcated in our family life.
Another thing brought to our notice is the role of the pharmacists. Some of the medicines lead to addiction. So such medicines should not be distributed without a doctor’s prescription. Sometimes a simple thing like a cough syrup can trigger addiction. It becomes the starting point for addiction. There are quite a few things that I would not like to raise from this platform. But we will have to follow and accept this discipline.
These days many children from villages go to city for higher education and start living in a hostel or a boarding school. I have heard that sometimes these avenues become the entry point of such addiction. For this the education system, the society and the security force will have to act as a vigilante. Each one will have to fulfill their roles and responsibilities. The government will fulfill the responsibilities on its end. We should constantly strive to fulfill our obligations.
I would also like to mention about the letters we have received. Some of them are interesting, some are filled with grief and some are inspiring. I cannot mention all, but I would like to mention one. There was a certain Mr. Dutt. He was deep into addiction .He was also jailed where he had several restrictions. Then later his life changed. He studied in jail and then his life was transformed. His story is very famous. He was in Yerawada Jail. There might be many such inspiring stories. Many people have been victorious in their fight against addiction. We too can come out of such habits and so we should definitely try. We should make efforts for de-addiction and rehabilitation. I would ask celebrities to be a part of this initiative - be it from the field of cinema, sports or someone concerned with public life. Be it the cultural or spiritual world, we should use every possible platform to create awareness. There should be constant messages in public interest. They will certainly have an effect. Those active on the social media, I would request them to create a continuous online movement by joining #DrugsFreeIndia hash-tag. This is more relevant because most of the addicted youth are a part of the social media. If we take this #DrugsFreeIndia hash-tag movement forward then we will do a great service for public awareness and education.
I want to take this concern forward. I would request all those who have successfully come out of this addiction to share their stories. I touched this topic because like I said in the beginning grief becomes less on sharing. This is a topic of national concern and I am not here to sermonize. And neither am I entitled to preach. I am just sharing my grief with you. Those families who are suffering from this menace, I want to share their pain as well. I want to create a responsible environment. There can be difference of opinions but let us make a beginning somewhere.
Like I mentioned before, I want to share happiness. Last week I had the opportunity to meet the Blind Cricket Team. They had won the world cup. What joy and excitement, they were exuding great self confidence. God has given us everything, eyes, hands, legs i.e. we are totally capable yet we lack this kind of determination and passion which I could see in the blind cricketers. What zeal and enthusiasm, really it was contagious. I felt super charged after meeting them. Such incidents bring great pleasure in life.
In the past few days there was yet another important news. The cricket team from Kashmir defeated Mumbai on their home ground. I do not view it as a matter of someone’s victory and other’s loss. I view it differently. All the stadiums in Kashmir have been inundated after the floods. Kashmir is passing through a tough phase. The circumstances have been extremely grim with these boys not standing any chance to practice. But the Team Spirit shown by these boys, their conviction and determination is awe inspiring. These boys have shown us that one can overcome the most trying and testing circumstances if one remains focused on our goals. This news gave me immense pleasure and I take this opportunity to congratulate all these players on their victory.
Two days back, the United Nations has decided to celebrate June 21st as International Yoga Day. It is a matter of great pride and honour for India. Our ancestors developed a beautiful tradition and today the entire world is associated with it. It does not merely benefit one personally but it has the potential to bring all the people together globally. The entire world came together on the issue of Yoga in the UN and a unanimous resolution was passed just two days back. 177 countries became the co-sponsors. In the past when it was decided to celebrate the birthday Mr. Nelson Mandela, 165 countries became co-sponsors. Before that efforts were on for International Toilet Day and 122 nations became co-sponsors to that initiative too. For celebrating Oct 2nd as Non Violence Day 140 Countries became co-sponsors, before that. But 177 countries co- sponsoring Yoga is a world record of sorts. I am thankful to all the countries that have come out in support and have honored the sentiments of the Indians and decided to observe World Yoga Day. It is now our duty that Yoga reaches out to the masses in its true essence.
Last week I had the chance to have a meeting with the Chief Ministers of all the states. This tradition has been going on for the past 50-60 years. This time it was organized at the Prime Minister’s residence. We started it as a retreat program with no papers, no files and no officers. It was a simple interaction where the Prime Minister and Chief Minister were all the same, seated together like friends. For an hour or two, matters of national concern were seriously discussed in a friendly atmosphere. Everyone just poured their hearts out. There was no political agenda involved. This too was a memorable experience that I wanted to share with you.
Last week I had the chance to travel to the North East. I had been there for three days. Many a times youth express their desire to see the Taj, Singapore or Dubai. But I would urge all the nature lovers, all who want to experience the divinity in nature, to take a tour of the North East. I had gone earlier too. This time when I went as the Prime Minister, I tried to explore its potential. Our North east has tremendous potential and possibilities. It’s a land of beautiful people and beautiful surroundings. I was filled with immense joy visiting that place. Sometimes people ask Modi ji don’t you get tired? I want to say that whatever little fatigue I had, well the North East took it away completely, I am thoroughly rejuvenated. Such is the pleasure that I derived from that visit. The love and respect accorded by the people there is something that will stay with me forever. The kinship and affinity showed by the people of the North East touched me deeply. I will also tell you, it is not a joy for only Modi to enjoy, it is there for you to enjoy too. So do travel to the North East and enjoy.
The next edition of Mann Ki Baat will happen in 2015. This is probably my last program in 2014. I wish you all a Merry Christmas. I would like to wish all the very best of New Year hes in advance. It gives me immense pleasure to know that this program Mann Ki Baat is broadcast in regional languages by the Local Radio stations that same night at 8 pm. And it is surprising to know some of the regional voice-over artists also speak in the voice very similar to me. I am surprised at the brilliant work being done by the artists associated at Akashvani and I would like to congratulate them. I consider this as an effective medium to connect to the masses. We have had tremendous response. Seeing the response Akashvani has devised a new method. They have taken a new Post Box number. So now if you wish to write into me you can write on this Post Box number.
Mann Ki Baat
Post Box no 111, Akashvani
New Delhi.
I will be awaiting your letters. You do not realize that your letters become my inspiration. Some suggestions penned down can do good to the entire nation. I am thankful to you all. We will meet next in 2015 and on some Sunday morning we will again have our own Mann Ki Baat.
Thank you very much.
My dear fellow countrymen,
I am with you again almost after a month. A month is quite a long time. Lots of things keep happening in the world. You all have recently celebrated the festival of Diwali with great fervour and joy. It is these festivals which bring happiness in our daily lives from time to time. Be it poor or rich, people from village or from urban areas, festivals hold a different significance in everyone’s lives. This is my first meeting after Diwali, so I convey my very warm wishes to you all.
Last time we had some general conversation. But then I came to some new realizations after that conversation. Sometimes we think leave it… nothing is going to change, people are indifferent, they will not do anything, our country is like this. From my last conversation in Mann Ki Baat to this one, I would urge you all to change this mindset. Neither is our country is like this nor our people indifferent. Sometimes I feel the Nation is way ahead and the government is lacking behind. And from my personal experience I will say that the governments too needs to change their mindsets. And I say that because I can see tremendous sense of commitment in the Indian youth. They are very eager to do their bit and are just seeking an opportunity where they can do their bit. And they are making efforts at their own end. Last time I had asked them to buy at least one khadi outfit. I had not asked anyone to be Khadidhari, But the feedback I got from Khadi stores was that in a week’s time the sales had jumped up by 125%. In this way, as compared to last year the sales this year is more than double in the week following 2nd Oct. This means, the people of our country is many times more than we think of. I salute all my fellow Indians.
Cleanliness……….. Can anyone imagine that cleanliness will become a such a huge public movement. The expectations are high and they should be so. I can see some good results, cleanliness can now be witnessed in two parts. One is those huge garbage piles which keep lying in the city; well the people in the government will work to remove those. It is a big challenge but you cannot run away from your responsibilities. All state governments and all municipalities will now have to take concrete actions due to the rising public pressure. Media is playing a very positive role in this. But there is the second aspect which gives me immense pleasure, happiness and a sense of satisfaction that the general public has started feeling that leave what happened in the past, now they will not dirty their surroundings. We will not add to the existing dirt. A gentleman Mr Bharat Gupta has sent me a mail on mygov.in from Satna, Madhya Pradesh. He has related his personal experience during his tour of the railways. He said that people eat on trains and usually litter around. He continues to say that he has been touring from the past many years but it is this time around no one was littering, rather they were looking for dustbins to throw their trash. When they could not see any arrangements they collected all their litter in a corner. He says that it was a very gratifying experience for me. I thank Bharat ji for sharing this experience with me.
What I am seeing is that this campaign has had a great influence on kids. Many families mention that now whenever kids eat a chocolate they themselves pick the wrapper and disposes it. I was seeing a message on the social media. Someone had posted a picture with the Title “My hero of the Day”. This picture was that of a little kid who, picks up trash, wherever he goes, even when going to school. He is himself motivated to do this. Just see…people now feel it is their country and they will not make it dirty. We will not add to the existing dirt pile. And those do litter feel ashamed for someone is around to point it out to them. I consider all these to be good omens.
Another thing is that many people come to meet me who are from all the sections of the society. They can be government officers, from film world, sports world, industrialists, scientists ……. All of them, whenever they interact with me, in ten minutes discussion, about four to five minutes the discussion is on social issues. Someone talks about cleanliness, while some others talk about education, while someone talks about social reforms. Some people discuss the ruining of family life. I initially thought if a businessman comes, he will definitely talk of things of his personal interest. But I am seeing a major change.
They talk less about their interest and more about taking on some or the other social responsibility. When I add up all these small incidents I see a larger picture and I realize that we are moving in the right direction. It is true that unhealthy environment leads to diseases and sickness, but where does sickness strike first. It first strikes the poor household. When we work towards cleanliness, we make a major effort in the direction of helping the poor. If the poor families are saved from diseases, then they will be saved from a lot of financial problems. If a person is healthy, then he will work hard, earn for the family and help in running the family smoothly. And so this cleanliness drive is directly related to the health and welfare of my poor brethren. We may not be able to do something to help the poor, but even keeping the environs clean helps the poor in a big way. Let us view it from this perspective; it will be very beneficial.
I receive different kinds of letters. Last time I had mentioned about our specially abled children. Whom God has given some kind of deficiencies; I had expressed my feelings regarding those people. I see that people who work in this field are sending me their success stories. But I came to know about two things from my people in the government. The people from the HRD ministry after hearing my talk, felt the need to do something. And the officers came together to work out an action plan. This is an example of how changes are coming about in governance. One they have decided that those specially abled who want to pursue technical education, a thousand of them who are good will be selected for Special Scholarships, and a plan has been made. I congratulate the officials who could think in those lines. Another important decision is that all the Kendriya Vidyalaya’s and all Central Universities will have a special infrastructure for the specially abled, for example if they can’t climb stairs then there will be provision for ramps to facilitate movement by wheel chair. They need different kinds of toilets. The HRD ministry has decided to allocate an additional Lakh rupees to the Kendriya Vidyalays and Central universities. This fund will be used by these institutions to create infrastructure for the specially abled. This is an auspicious beginning……………these things will lead us to change.
I had the chance to visit Siachin a few days back. I spent Diwali with the Jawans who are ready to lay down their lives for the nation. When the nation was celebrating Diwali I was at Siachin. It is because of them that we were able to celebrate Diwali, so I wanted to be with them. I experienced the difficulties in which they spent their time there. I salute all my Jawans. But I want to share another matter of great pride with you. Our Jawans work in the field of security. In calamities, they risk their lives to save our life. They also fetch medals for us in sporting events. You will be glad to know that these Jawans have won a gold medal in a very prestigious event in Britain called Cambrian Patrol, defeating contestants from 140 nations. I offer these Jawans my heartiest congratulations.
I also got an opportunity to meet, the young and dynamic students, boys and girls over tea who had won medals in Sports. They give me renewed energy. I was seeing their zeal and enthusiasm. The facilities in our country are quite less as compared to other nations, but instead of complaining they were just sharing their joy and excitement. For me, this tea programme for these players was very inspiring, and I felt really good.
I would like to tell you something more and that too from my heart. I truly believe that people of my country trust my words and my intentions. But, today one more time, I want to reiterate my commitment. As far as black money is concerned, my people, please trust your Prime Servant, for me this is the Article of Faith. This is my commitment that the hard-earned money of the poor people stashed abroad, every penny of that should be brought back. The ways and means to be followed can be different. And this is very obvious in a democratic country, but on the basis of as much I understand and as much I know, I assure you that we are on the right track. Today, nobody, neither me, nor the government, nor you, nor even the previous government knew how much money is stashed abroad. Everyone gives estimate calculated in his/her own way. I don’t want to get lost in some such figures and estimates, Its my commitment that, be it 2 rupees, or 5 rupees, or millions or even billions, this is the hard-earned money of the poor people of my country and it has to come back. And I assure you that I will keep trying till the end. No efforts will be spared. I want your blessings to be always with me. I assure you that I will do whatever and whenever something is required to be done for you. I give my commitment to you.
I have received a letter. It has been sent by Sri Abhishek Pareekh. The same sentiments were expressed to me by many mothers and sisters when I was not even the Prime Minister. Some doctor friends had also expressed their concern and I too have expressed my views on this issue a number of times in the past. Mr. Parikh has drawn my attention towards the increase of drug addiction that is fast catching up with our young generation. He has asked me to discuss this topic in “Mann ki Baat.” I agree with his concern and I will definitely include this topic, in my next edition of Mann Ki Baat. I will discuss the topic of drugs, drug addiction and drug mafia and how they are a threat to our country’s youth. If you have some experience, any information in this regard, if you have ever rescued any child from this drug addiction, if you know of any ways and means to help, if any government official has played a good role, if you give me any such information, I will convey such efforts to the public and together we will try to create an environment in each family that no child ever thinks of choosing this vice out of sheer frustration. I will definitely discuss this in detail in the next edition.
I know I am choosing those topics which put the government in the dock. But how long will we keep these things hiding? How long will we brush these important concerns under the carpet? Some day or the other we need to take a call, follow our instincts and for grand intentions tough calls are equally important. I am mustering the courage to do so because your love inspires me to do so. And I will continue to do such things because of your love.
Some people told me “ Modi ji you asked us to send you suggestions on Facebook, twitter or email. But a large section of the social class does not have access to these facilities, so what can they do. Your point is very valid. Everyone does not have this facility. Well then, if you have something to say related to Mann Ki Baat, that you hear on the radio even in the villages then do write into me on the following address
Mann Ki Baat
Akashvani
Sansad Marg
New Delhi.
Even if you send some suggestions through letters they will definitely reach me. And I will take them seriously as active citizens are the biggest asset for development. You write one letter, it indicates that you are very active. When you give your opinion, it means that you are concerned with national issues and this is strength of the nation. I welcome you.
For my Mann Ki Baat, your mann ki baat sould also reach me. Maybe you will definitely write a letter. I will try and interact with you again next month. I will try, that whenever I talk, it is Sunday, around 11 am. So I am getting closer to you.
The weather is changing. Winters are slowly setting in. This is a good month for health. Some find it a good season for eating. Some find it good for wearing nice clothes. Besides food and clothes it is a good season for health. Don’t let it go waste. Make the most of it.
Thank You.
My Dear Countrymen,
Today is the holy festival of Vijay Dashami. My heartiest greetings on this occasion of Vijay Dashami to one and all.
Through the medium of radio, I would like to share few heartfelt thoughts with you today. And, I hope that not only today, this series of conversation may be carried out regularly in future. I will try my best, if possible, to take out time twice a month or even once to speak with you. In future, I have also decided that whenever I will speak to you, it would be on Sunday morning at 11am. It would be convenient for you too and I will be content to have shared my thoughts with you.
We are celebrating the festival of Vijaya Dashami today, which is a symbol of victory of Good over Evil. A gentleman named Ganesh Venkatadari, a native of Mumbai, has sent me a mail writing that we must take a vow to eliminate ten bad habits from within ourselves on the occasion of Vijaya Dashami. I express my gratitude to him for this suggestion. As individuals, all of us must be thinking to put an end to our bad habits and win over them. For the sake of our nation, I believe all of us should come together and take a vow in getting rid of the dirt and filth from our country. On the occasion of Vijaya Dashami, we must take a vow to eliminate dirt and filth and we can do so.
Yesterday, on 2nd October on the eve of Mahatma Gandhi’s birth anniversary, more than 1.25 crore countrymen have started the ‘Swachh Bharat’ movement. I had shared one thought yesterday that I will nominate nine people and they need to upload their videos of cleaning the nation on social media websites, and nominating nine more people to do the same. I want you all to join me, clean up the nation, and nominate nine more people in this drive. Eventually, the entire nation will be filled with this atmosphere. I strongly believe that all of you will join hands with me to carry this movement forward.
Whenever we think of Mahatma Gandhi, we are reminded of Khaadi. You may be wearing variety of clothes with different fabrics and company brands in your family. But is it not possible to include Khaadi too? I am not telling you to use only Khaadi products. I am just insisting to use, at least one Khaadi product, like handkerchief, or a bath towel, a bed sheet, a pillow cover, a curtain or anything of that kind. If you have an inclination for all kinds of fabrics and clothes in your family, you can also buy Khaadi products on a regular basis. I am saying this as when you buy Khaadi products, it helps poor people to light lamps on Diwali. Also, you can avail a special discount on Khaadi products from 2nd October for a month. It is a very small thing, but has a very big impact which binds you with the poor. How you see this as a success. When I speak of 1.25 crore countrymen and assess the outcome, we might assume that government will take care of everything and as individuals we stand nowhere. We have seen that if we intend to move ahead, we need to identify our potential, understand our strengths and I can swear that we form the incomparable souls of this world. You all know that our own scientists have been successful in reaching Mars, with least expenditure. We do not lack in our strengths, but have forgotten our fortes. We have forgotten ourselves. We have become hopeless. My dear Brothers and Sisters I cannot let this happen. I always remember one of the sayings by Swami Vivekananda Ji as he always used to emphasize on one thought and possibly, he might have shared this thought with many others.
Vivekananda ii used to say, once a lioness was carrying her two cubs on the way and came upon a flock of sheep from a distance. She got a desire to prey upon them and started running towards the flock. Seeing her running, one of the cub too, joined her. The other cub was left behind and the lioness moved on, post preying upon the flock. One of the cub went with the lioness but the other cub was left behind, and was brought up by a mother sheep. He grew among the sheep, started speaking their language and adapted their ways of life. He used to sit, laugh and enjoy with them. The cub who went with the lioness, was a grown-up now. Once, he happened to meet his brother and was shocked to see him. He thought in his mind,” He is a lion and is playing with sheep, talking like sheep. What is wrong with him? “He felt that his ego was at stake and went to talk to his brother. He said,” What are you doing, brother? You are a lion.” He gets a reply from his brother, “No, I am a sheep. I grew up with them. They have brought me up. Listen to my voice and the way I talk.” He said, “Come, I will show you, who you really are.” He took his brother to a well and told him to look in the water his own reflection, and asked him, if both of them had similar faces. “I am a lion, you, too, are a lion.” His brother’s self-esteem got awakened; he attained self-realization through this and even a lion brought up among sheep started roaring like a lion. His inner soul was awakened. Swami Vivekananda Ji used to say the same. My countrymen, 1.25 crore Indians have infinite strength and capabilities. We need to understand ourselves. We need to identify our inner strengths and like Swami Ji always used to say, we need to carry our self-respect, identify ourselves and move forward in life and be successful, which in turn, make our nation a winning and successful country. I believe, all our countrymen with a population of 1.25 crores are efficient, strong and can stand against any odds with confidence.
These days, I have been getting many letters through social media websites, like Facebook, from my friends. One of them, Mr. Gautam Pal, has addressed an issue regarding the specially-abled children. He has floated the idea of a separate Municipality, Municipal Corporation or councils for them. We need to plan something for them and extend moral support. I liked his suggestion and I have experienced this during my tenure as the Chief Minister of Gujarat. A Special Olympics was held in Athens in 2011. After the Olympics, I invited all the participants and winners of specially abled category from Gujarat to my home. I spent two hours with them, and it was the most emotional and inspiring incident in my life. As I believe, a specially-abled child in not only the responsibility of the parents in a family, it is the responsibility of the entire society. God has chosen this family to support a specially abled child, but a child is a responsibility of the entire nation. After this incident, I got so emotionally attached with them, that I started organizing separate Olympics for them in Gujarat. Thousands of children with their parents used to come and attend, I, too, used to attend the Olympics. There was an atmosphere of trust and, this is the reason, I liked the suggestion given by Mr. Gautam Pal and felt like sharing it with you.
It reminds me of another story. Once, a traveller was sitting at the corner of a road, and was asking everyone the way to a specific place. He continued asking the route from many people. A man, sitting beside him was observing. The traveller stood up and started asking passers-by again. He stood up and said,” The way to your destination is here.” The traveller, then, said,” Brother, you were sitting next to me for so long, saw me asking the route from everyone. If you knew the route, why didn’t you tell me before?” The man answered,” I was waiting to verify if you really intend to reach your destination or you are asking people just for your knowledge. But, when you stood up, I was assured that you truly wish to reach your destination, and decided to give confirm the address”.
My countrymen, till the time we do not decide to walk, stand on our own, we will also not get the guidance from others in our journey. We will not get the people to hold our fingers and help us in walking. We need to take the initiative in walking and I trust all my 1.25 crore Indians, who are capable of walking on their own and will keep moving.
For the past few days, I have been getting very interesting suggestions from people. I am aware, when to adapt to these suggestions. But, I want everyone to actively participate in these suggestions as we all belong to our nation, the nation does not only belong to any Government. We are the citizens of our Nation and we all need to unite without any exceptions. Some of you have suggested simplifying the registration process for Small Scale Industries. I will definitely put this under government’s notice. Some of you have written to me to incorporate skills development courses in the school curriculum from 5th standard. This will help the students to learn various skills and crafts. I loved this idea. They have also suggested that even the adults should learn skills development courses along with their studies. One of the suggestions given was to keep a dustbin at every 100 meters and a putting in place a cleaning system.
Some of you have written to me, to abolish the use of plastic bags. I am receiving numerous suggestions from people. I have always been telling you, to write to me and narrate a true incident, which is positive and inspiring to me and our Countrymen, along with the evidence. If you do this, I can promise this to you, that I will share all those heartfelt thoughts or suggestions with all our Countrymen, through Mann ki Baat.
I have only one intention in speaking with you all,” Come, let us serve our Mother India. Let us all take our nation to the new heights. Let us all take a step forward. If you take one step, our nation takes 1.25 crore steps to move forward, and for this purpose, on this auspicious occasion of Vijaya Dashami, we all need to defeat all of our inner evils and pledge to do something good for the nation. A beginning has been made today. I will be sharing my heartfelt thoughts with one and all. Today, I have shared all the thoughts coming directly from my heart. I will meet you all next at 11 am on Sundays, but I trust our journey shall never end and will continue receiving love and suggestions from you.
After listening to my thoughts, please do not hesitate in sharing your thoughts or advice to me, I will appreciate that your suggestions keep flowing coming. I am glad to talk with you through this simple medium of Radio, which serves each and every corner of the nation. I can reach the poorest homes, as mine, my nation’s strength lies within the hut of Poor, within the villages; my nation’s strength lies with the Mothers, Sisters and Youths; my nation’s strength lies with the Farmers. Nation will only progress, if you believe in it. I am expressing my trust towards the nation. I believe in your strength, hence, I believe in our nation’s future.
I would once again, like to thank one and all for taking out time and listening to me. Thank you all!